Ly 8tiet 1-7

Gi¸o ¸n VËt lý líp 8 - Trêng THCS Ng« SÜ Liªn
Gi¸o viªn: TrÇn Ph¬ng Anh

Ch¬ng I: c¬ häc
Bµi 1 : chuyÓn ®éng c¬ häc
I. Môc tiªu
– V× ®©y lµ bµi ®Çu cña ch¬ng nªn yªu cÇu híng dÉn cho HS môc tiªu c¬ b¶n cña ch¬ng c¬ häc
b»ng çch ®äc môc ®Çu ch¬ng.
– Nªu ®îc vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc trong ®êi sèng h»ng ngµy, cã nªu ®îc vËt lµm mèc.
– Nªu ®îc vÝ dô vÒ tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng ®øng yªn, x¸c ®Þnh ®îc vËt lµm mèc trong
mçi tr¹ng th¸i.
– Nªu ®îc vÝ dô vÒ çc d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp : chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng
cong, chuyÓn ®éng trßn.
II. ChuÈn bÞ
1. Cho c¶ líp :
– Tranh vÏ 1.2, 1.4, 1.5 phãng to thªm ®Ó HS x¸c ®Þnh quü ®¹o chuyÓn ®éng cña mét sè vËt.
– B¶ng phô ghi s½n néi dung ®iÒn tõ cho C7 vµ thÝ nghiÖm.
2. Cho mçi nhãm HS : Dông cô thÝ nghiÖm :
+ 1 xe l¨n,
+ 1 con bóp bª,
+ 1 khóc gç,
+ 1 qu¶ bãng bµn.
S¬ ®å néi dung d¹y häc
ChuyÓn ®éng c¬ häc
VËt lµm mèc ®îc chän lµ ®øng yªn
VËt ®øng yªn VËt chuyÓn ®éng
TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng
Mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp
VËn dông
III. tiÕn tr×nh ho¹t ®éng d¹y vµ häc
Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (3 phót)
- Giíi thiÖu ch¬ng
- T¹o t×nh huèng häc tËp
Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

1. Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh VËt lý 8 - Nghe giíi thiÖu.
- Gåm 2 ch¬ng C¬ häc vµ NhiÖt häc. - §äc SGK (trang 3).
- Trong ch¬ng I, ta cÇn t×m hiÓu bao nhiªu vÊn - T×m hiÓu çc vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu.
®Ò, ®ã lµ vÊn ®Ò g×. - 1 HS ®äc to çc néi dung cÇn t×m hiÓu.
- Bµi 1 : ChuyÓn ®éng c¬ häc - Ghi ®Çu bµi.
- §Æt vÊn ®Ò : nh SGK.
GV : Cã thÓ nhÊn m¹nh, nh trong cuéc sèng ta th-
êng nãi mét vËt lµ ®ang chuyÓn ®éng hay ®øng
yªn. VËy theo em c¨n cø nµo ®Ó nãi vËt ®ã
chuyÓn ®éng hay vËt ®ã lµ ®øng yªn ?
Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu çch x¸c ®Þnh vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn (12 phót)
I. Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt chuyÓn ®éng
Gi¸o viªn:TrÇn Ph¬ng Anh
hay ®øng yªn
- Em nªu 2 vÝ dô vÒ vËt chuyÓn ®éng, 2 vÝ dô - Gäi 2 HS tr×nh bµy vÝ dô.
vÒ vËt ®øng yªn.
- T¹i sao nãi vËt ®ã chuyÓn ®éng ? - Tr×nh bµy lËp luËn chøng tá vËt trong VD ®ang
- HS cã thÓ nªu nh÷ng hiÖn tîng nãi vËt ®ã chuyÓn ®éng hay ®øng yªn.
chuyÓn ®éng lµ : do b¸nh xe quay, hoÆc do cã
khãi... RÊt Ýt em nãi lµ vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi
m×nh hoÆc gèc c©y thay ®æi. Do ®ã, sau khi HS
nªu hiÖn tîng ®Ó kh¼ng ®Þnh vËt ®ã chuyÓn
®éng th× GV cã thÓ nªu ra : vÞ trÝ cña vËt ®ã so
víi gèc c©y thay ®æi chøng tá vËt ®ã ®ang - Tr¶ lêi C1.
chuyÓn ®éng.
- VÞ trÝ vËt ®ã so víi gèc c©y kh«ng ®æi chøng - HS kh¸ ®a ra nhËn xÐt khi nµo, nhËn biÕt ®îc
tá vËt ®ã ®øng yªn. vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn. Muèn nhËn biÕt
- VËy, khi nµo vËt chuyÓn ®éng, khi nµo vËt ®îc vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ph¶i dùa vµo
®øng yªn ? vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi vËt lµm mèc.
- Yªu cÇu tr¶ lêi C1.
- GV chuÈn l¹i c©u ph¸t biÓu cña HS, nÕu HS - Ghi bµi : Çch x¸c ®Þnh vËt chuyÓn ®éng.
ph¸t biÓu cßn thiÕu (phÇn lín HS chØ chó ý ®Õn
vÞ trÝ cña vËt so víi vËt lµm mèc, mµ kh«ng chó
ý chØ thêi gian so s¸nh). V× vËy, GV ph¶ lÊy vÝ
dô 1 vËt lóc chuyÓn ®éng, lóc ®øng yªn ®Ó HS - HS kÐm ph¸t biÓu hoÆc ®äc l¹i
kh¾c s©u kÕt luËn. kÕt luËn.
- Cho HS kÐm ®äc l¹i kÕt luËn SGK. KÕt luËn : Khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt lµm mèc
thay ®æi theo thêi gian th× vËt chuyÓn ®éng so
víi vËt mèc.
2. VËn dông : - Tr¶ lêi c©u 2 (C2).
- VÝ dô cña HS.
- GV híng dÉn HS chuÈn bÞ c©u ph¸t biÓu : vËt C3 : Khi nµo vËt ®îc coi lµ ®øng yªn
lµm mèc lµ vËt nµo ?
- GV yªu cÇu nhËn xÐt c©u ph¸t biÓu cña b¹n. - HS ®a ra vÝ dô.
Nãi râ vËt nµo lµm mèc.
- Hái thªm : Çi c©y trång bªn ®êng lµ ®øng yªn - Ghi bµi tiÕp çch x¸c ®Þnh vËt ®øng yªn.
hay chuyÓn - HS tr¶ lêi c©u hái thªm.
®éng ? NÕu lµ ®øng yªn th× ®óng hoµn toµn
kh«ng ?
Ho¹t ®éng 3 : II. TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn (10 phót)
- Treo tranh 1.2 lªn b¶ng. 1. TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn
- GV ®a ra th«ng b¸o 1 hiÖn tîng : hµnh kh¸ch - HS tr¶ lêi C4.
®ang ngåi trªn 1 toa tµu ®ang dêi nhµ ga. - Xem tranh 1.2 SGK.
- NÕu HS chØ tr¶ lêi hµnh kh¸ch ®øng yªn hay
chuyÓn ®éng, GV ph¶i chuÈn l¹i so víi nhµ ga th×
vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch thay ®æi  hµnh kh¸ch
chuyÓn ®éng so víi nhµ ga.
- NÕu HS tr¶ lêi chuÈn råi th× GV nªn gäi thªm C4 : Hµnh kh¸ch chuyÓn ®éng so víi nhµ ga v×
mét vµi em ë çc ®èi tîng kh¸c nhau tr¶ lêi l¹i ®Ó vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch so víi nhµ ga lµ thay ®æi.
cñng cè kh¸i niÖm vËt chuyÓn ®éng
- T¬ng tù C4 : GV chuÈn l¹i sao cho kho¶ng 3 HS C5 : So víi toa tµu, hµnh kh¸ch ®øng yªn v× vÞ
tr¶ lêi ®îc. trÝ cña hµnh kh¸ch víi toa tµu lµ kh«ng ®æi.
- Dùa vµo nhËn xÐt tr¹ng th¸i ®øng yªn hay C6 : Mét vËt cã thÓ lµ chuyÓn ®éng ®èi víi vËt
chuyÓn ®éng cña mét vËt nh C4, C5 ®Ó tr¶ lêi nµy nhng l¹i lµ ®øng yªn ®èi víi vËt kia.
C6. - HS ®iÒn vµo vë BT in (nÕu cã).
- Treo b¶ng phô. - Xem b¶ng phô.
- Yªu cÇu HS lÊy mét vËt bÊt k×, xÐt nã chuyÓn C7 : XÐt vËt .....................................
®éng so víi vËt nµo, ®øng yªn so víi vËt nµo ? VËt chuyÓn ®éng so víi ..................
VËt ®øng yªn so víi ........................
- Rót ra nhËn xÐt : vËt chuyÓn ®éng hay ®øng - NhËn xÐt : VËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn phô
yªn lµ phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? thuéc vµo viÖc chän vËt lµm mèc. Ta nãi chuyÓn
®éng hay ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi.
2. HS lµm thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n theo nhãm : 1 Tr¶ lêi : So víi çi hép bót th× bóp
hép bót ®Æt trªn mÆt bµn, bª ....................... do .............................
1 con bóp bª ®Æt trªn xe l¨n råi ®Èy xe l¨n. So víi xe l¨n, bóp bª ........................
do ....................................................
- Xem b¶ng phô.
- GV ®Ó HS tù tr¶ lêi, sau ®ã gäi 3 HS cã nh÷ng 2. VËn dông
ý kiÕn kh¸c nhau  híng dÉn cho HS ph©n tÝch C8 : NÕu coi mét ®iÓm g¾n víi T§ lµm mèc th×
tõng çch tr¶ lêi cña mçi b¹n. vÞ trÝ cña MT thay ®æi tõ ®«ng sang t©y.
- GV cã thÓ th«ng b¸o cho HS th«ng tin trong Th¸i
d¬ng hÖ, MÆt Trêi cã khèi lîng rÊt lín so víi çc
hµnh tinh kh¸c, t©m cña Th¸i d¬ng hÖ s¸t víi vÞ
trÝ cña MÆt Trêi, vËy coi MÆt Trêi lµ ®øng yªn
cßn çc hµnh tinh kh¸c chuyÓn ®éng.
Ho¹t ®éng 4 : Nghiªn cøu mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp (5 phót)
- HS nghiªn cøu tµi liÖu ®Ó tr¶ lêi c©u hái : - HS tr¶ lêi ®îc :
+ Quü ®¹o chuyÓn ®éng lµ g× ? + Quü ®¹o chuyÓn ®éng lµ ®êng mµ vËt chuyÓn
+ Nªu çc quü ®¹o chuyÓn ®éng mµ em biÕt. ®éng v¹ch ra.
+ Quü ®¹o : th¼ng, cong, trßn...
C9 : HS nªu thªm mét sè quü ®¹o.
- Cho HS th¶ bãng bµn xuèng ®Êt, x¸c ®Þnh quü
®¹o.
- Treo tranh vÏ ®Ó HS x¸c ®Þnh quü ®¹o.
Ho¹t ®éng 5 : IV. VËn dông (13 phót)
1. VËn dông (10 phót) - HS ®iÒn vµo vë BT in.
- Treo tranh vÏ h×nh 1.4. Cho lµm C10 (ç nh©n). C10 : Ngêi l¸i xe chuyÓn ®éng so
- Gäi mét sè HS tr×nh bµy. víi ....................................................
®øng yªn so víi ................................
¤ t« chuyÓn ®éng so víi ..................
®øng yªn so víi ................................
Ngêi ®øng bªn cét ®iÖn ®øng yªn so
víi ................................................
chuyÓn ®éng so víi ..........................
NhËn xÐt, nãi vËt ®øng yªn hay chuyÓn ®éng lµ
phô thuéc vµo yÕu
tè ..........................................................
- §Ó HS tr¶ lêi. C11 :
- HS nhËn xÐt vÝ dô cña b¹n. NÕu ®óng th× GV NhËn xÐt nh thÕ lµ cha thËt sù hoµn toµn ®óng,
cho HS nh¾c l¹i. Cßn nÕu cha ®óng th× GV cã mµ muèn xÐt vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn lµ
thÓ lÊy vÝ dô cña ®Çu çnh qu¹t m¸y khi quay vµ ph¶i xÐt vÞ trÝ cña vËt ®ã víi vËt lµm mèc.
so s¸nh vÞ trÝ cña ®Çu çnh qu¹t víi trôc cña
®éng c¬.
2. Cñng cè (3 phót) - HS tr¶ lêi vµ ghi :
- ThÕ nµo gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc. - Sù thay ®æi vÞ trÝ cña mét vËt so víi vËt kh¸c
gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc.
- ThÕ nµo gäi lµ tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng - ChuyÓn ®éng vµ ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi tuú
c¬ häc. thuéc vµo vËt ®îc chän lµm mèc. Ngêi ta thêng chän
vËt g¾n víi mÆt ®Êt lµ vËt lµm mèc.
- Çc chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp lµ d¹ng nµo - D¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp lµ d¹ng
? chuyÓn ®éng th¼ng vµ cong.
- GV cã thÓ ®a ra mét hiÖn tîng nÐm mét vËt
n»m ngang  quü ®¹o chuyÓn ®éng cña nã lµ g×
?
Ho¹t ®éng 6 :
* Híng dÉn vÒ nhµ : (2 phót)
- Häc phÇn ghi nhí.
- Lµm bµi tËp tõ 1.1 ®Õn 1.6 SBT.
- §äc thªm môc "Cã thÓ em cha biÕt". Treo h×nh 1.5 ®Ó HS ®o¸n quü ®¹o chuyÓn ®éng cña ®Çu
van xe ®¹p.
- H·y t×m mét vËt võa chuyÓn ®éng th¼ng, võa chuyÓn ®éng cong  quü ®¹o chuyÓn ®éng cña
nã lµ g× ?
- NÕu HS mµ nãi hoÆc hiÓu ®îc chuyÓn ®éng cña van xe ®¹p khi xe ®¹p chuyÓn ®éng th× GV
chuÈn l¹i ®Ó HS kh¸c hiÓu. Cßn nÕu HS kh«ng nãi ®îc th× GV cã thÓ gîi ý ®Ó HS tù tr¶ lêi.
IV. çch ghi b¶ng
Bµi 1. ChuyÓn ®éng c¬ häc
I. Lµm thÕ nµo biÕt vËt chuyÓn ®éng hay 2. NhËn xÐt :
®øng yªn C6 :  "chuyÓn ®éng" ;  ®øng yªn
1. Trong vËt lÝ thêng lµm : C7 : ChuyÓn ®éng hay ®øng yªn phô thuéc mèc
+ Chän vËt mèc.  tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng.
+ So s¸nh vÞ trÝ vËt víi vËt mèc : III. Mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp
- NÕu thay ®æi theo thêi gian  chuyÓn 1. Quü ®¹o : ®êng do vËt chuyÓn ®éng v¹ch ra.
®éng 2. Ph©n biÖt chuyÓn ®éng theo quü ®¹o :
- NÕu kh«ng thay ®æi theo thêi gian  ®øng - ChuyÓn ®éng th¼ng
yªn. - ChuyÓn ®éng cong
2. VÝ dô. - ChuyÓn ®éng trßn...
II. TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn 3. VÝ dô
1. VÝ dô : H 1.2 IV. VËn dông (®iÒn vµo vë BT)
C4 : Hµnh kh¸ch chuyÓn ®éng so víi nhµ ga. C10. H×nh 1.4
C5 : Hµnh kh¸ch ®øng yªn so víi toa tÇu. C11.
BTVN : Tõ 1.1 ®Õn 1.6 SBT
PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

bµi 2 : vËn tèc
I. môc tiªu
- So s¸nh qu·ng ®êng chuyÓn ®éng trong 1 gi©y cña mçi chuyÓn ®éng ®Ó rót ra çch
nhËn biÕt sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng.
s
- N¾m ®îc c«ng thøc vËn tèc v = vµ ý nghÜa kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ chÝnh cña vËn
t
tèc lµ m/s ; km/h vµ çch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc.
- VËn dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®Ó tÝnh qu·ng ®êng, thêi gian cña chuyÓn ®éng.
II. chuÈn bÞ
Cho c¶ líp :
- B¶ng phô ghi s½n néi dung B¶ng 2.1 SGK.
- Tranh vÏ phãng to h×nh 2.2 (tèc kÕ) ; Tèc kÕ thùc (nÕu cã).
III. tiÕn tr×nh ho¹t ®éng d¹y häc

VÝ dô : Cuéc ch¹y ®ua cña HS
Kh¸i niÖm vËn tèc
ý nghÜa vËt lý cña vËn tèc
C«ng thøc tÝnh vËn tèc
§¬n vÞ vËn tèc §æi ®¬n vÞ vËn tèc
Dông cô ®o vËn tèc : Tèc kÕ
VËn dông : X¸c ®Þnh vËn tèc cña vËt, qu·ng ®êng, thêi gian cña chuyÓn ®éng
Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra, tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5 phót)
1. KiÓm tra (4 phót)
- ChuyÓn ®éng c¬ häc lµ g× ? VËt ®øng yªn lµ nh thÕ nµo ? LÊy vÝ dô vµ nãi râ vËt ®îc
chän lµm mèc - Ch÷a bµi tËp sè.....
- TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn lµ g× ? LÊy vÝ dô vµ nãi râ vËt lµm mèc -
Ch÷a bµi tËp.
2. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (1 phót)
- Tæ chøc nh SGK.
- HoÆc dùa vµo bøc tranh 2.1, GV hái : Trong çc vËn ®éng viªn ch¹y ®ua ®ã, yÕu tè nµo
trªn ®êng ®ua lµ gièng nhau vµ kh¸c nhau ? Dùa vµo yÕu tè nµo ta nhËn biÕt vËn ®éng viªn
ch¹y nhanh, ch¹y chËm ?
- §Ó x¸c ®Þnh chuyÓn ®éng nhanh hay chËm cña mét vËt  nghiªn cøu bµi vËn tèc.
- Bµi míi : VËn tèc.
Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu kh¸i niÖm vËn tèc lµ g× ? (15 phót)
I. VËn tèc lµ g× ? (12 phót - dïng m¸y tÝnh).
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trªn b¶ng 2.1. - §äc b¶ng 2.1.
§iÒn vµo cét 4, 5.
- GV treo b¶ng phô 2.1.
- Yªu cÇu - Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trªn - Th¶o luËn nhãm ®Ó tr¶ lêi C1.
b¶ng 2.1. §iÒn vµo cét 4, 5.
- Yªu cÇu mçi cét 2 HS ®äc, nÕu thÊy ®óng - Tr¶ lêi C1 : (5 phót).
th× GV chuÈn bÞ cho HS cha lµm ®îc theo dâi. - Tr¶ lêi C2 : (5 phót).
Cßn nÕu cha ®óng, GV yªu cÇu HS nªu çch - Ghi vë : VËn tèc : qu·ng ®êng ®i ®îc trong 1
lµm. ®¬n vÞ thêi gian.
- GV : Qu·ng ®êng ®i trong 1 s gäi lµ g× ? - Tr¶ lêi C3 : 5 phót.

- Cho ghi : Kh¸i niÖm vËn tèc.
- Yªu cÇu lµm C3. - Ghi vµo vë BT in.
Ho¹t ®éng 3 : X©y dùng c«ng thøc tÝnh vËn tèc (2 phót)
- HS cã thÓ ph¸t biÓu ®îc biÓu thøc c«ng thøc s
v=
vËn tèc v× ®· ®uîc häc trong m«n to¸n. V× t
vËy, sau khi x©y dùng c«ng thøc, GV nªn dµnh trong ®ã : s lµ vËn tèc
thêi gian kh¾c s©u ®¬n vÞ çc ®¹i lîng. Vµ t lµ thêi gian
nhÊn m¹nh ý nghÜa vËn tèc. Çch tr×nh bµy 1 v lµ vËn tèc
c«ng thøc tÝnh 1 ®¹i lîng nµo ®Òu ph¶i biÕt
giíi thiÖu çc ®¹i lîng vµ ®iÒu kiÖn çc ®¹i l-
îng.
Ho¹t ®éng 4 : XÐt ®¬n vÞ vËn tèc (5 phót)
- GV th«ng b¸o cho HS biÕt ®¬n vÞ vËn tèc - HS lµm C4 (ç nh©n).
phô thuéc vµo ®¬n vÞ chiÒu dµi qu·ng ®êng - 1 HS ®äc kÕt qu¶.
®i ®îc vµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã.
- §¬n vÞ chÝnh lµ m/s. - HS tr×nh bµy çch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc 1
- Cho lµm C4. km/h = ? m/s.
- C¶ líp cïng ®æi :
- GV cã thÓ híng dÉn HS çch ®æi : v = 3 m/s = ? km/h.
3
km
m 3m 1000
3   =
s 1s 1
h
3600
3 3600 km
 .  10,8 km
1000 1 h h
Ho¹t ®éng 5 : Nghiªn cøu dông cô vËn tèc : Tèc kÕ (2 phót)
- Tèc kÕ lµ dông cô ®o vËn tèc. GV cã thÓ - Xem tèc kÕ h×nh 2.2.
nãi thªm nguyªn lÝ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña tèc - NÕu cã ®iÒu kiÖn cho xem tèc kÕ thËt.
kÕ lµ truyÒn chuyÓn ®éng tõ b¸nh xe qua d©y - Nªu çch ®äc tèc kÕ.
c«ngt¬mÐt ®Õn mét sè b¸nh r¨ng truyÒn
chuyÓn ®éng ®Õn kim cña ®ång hå
c«ngt¬mÐt.
- Treo tranh tèc kÕ xe m¸y.
Ho¹t ®éng 6 : VËn dông - Cñng cè (14 phót)
1. VËn dông
- ChuyÓn ®éng nµo nhanh nhÊt, chËm nhÊt. C5 :
- GV xem kÕt qu¶, nÕu HS kh«ng ®æi vÒ a) ý nghÜa çc con sè :
cïng mét ®¬n vÞ th× ph©n tÝch cho HS thÊy 36 km/h ; 10,8 km/h ; 10 m/s.
cha ®ñ kh¶ n¨ng so s¸nh. b) HS tù so s¸nh.
NÕu ®æi vÒ ®¬n vÞ m/s :
36 km 36000 m
v1    10 m/s
h 3600 s
10,8 km 10800 m
v2    3m/s
h 3600 s
v3 = 10 m/s.
 v1 = v3 > v2.
ChuyÓn ®éng (1) vµ (3) nhanh h¬n chuyÓn
®éng (2).
- Yªu cÇu HS ®æi ngîc l¹i ra vËn tèc km/h. C6 :
- Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Çu bµi C6 (cã thÓ HS
cha quen tãm t¾t)  GV híng dÉn HS tãm
t¾t.
t = 1,5 h
s = 81 km.
v1 (km/h) = ? s 81km
v2 (m/s) = ? v1   =?
t 1,5 h
So s¸nh sè ®o v1 vµ v2.
81000 m
v2  =?
1,5  3600s
- HS tù tãm t¾t (gäi 3 HS lªn b¶ng tr×nh bµy 3 C7 :
bµi C5, C6, C7). 40 2
t = 40 phót = h h
- HS díi líp vÉn tù gi¶i. 60 3
- GV cho HS so s¸nh kÕt qu¶ víi HS trªn b¶ng v = 12 km/h
®Ó nhËn xÐt. s = ? km
- Híng dÉn : s
v  s =v.t
+ CÇn chó ý ®æi ®¬n vÞ. t
+ Suy diÔn c«ng thøc. 2
SÏ cã HS cø vËn dông nguyªn c«ng thøc s = s 12 km . h  ?
h 3
v . t, mµ kh«ng ®æi ®¬n vÞ.
- Còng nªn chän 1 HS kh¸, 1 HS trung b×nh, 1 C8 :
HS giái. HS tù lµm vµo vë v× gièng bµi C7.
v = 4 km/h
t = 30 phót
S=?
2. Cñng cè :
- §é lín cña vËn tèc cho biÕt ®iÒu g× ?
- C«ng thøc tÝnh vËn tèc.
- §¬n vÞ vËn tèc ? nÕu ®æi ®¬n vÞ th× sè ®o
vËn tèc cã thay ®æi kh«ng ?
- Häc phÇn ghi nhí. §äc môc "Cã thÓ em cha biÕt".
- Lµm bµi tËp tõ 2.1 ®Õn 2.5
- Cho ®äc bµi 2.5 :
+ Muèn biÕt ngêi nµo ®i nhanh h¬n ph¶i tÝnh g× ?
+ NÕu ®Ó ®¬n vÞ nh ®Çu bµi cã so s¸nh ®îc kh«ng ?
IV. Çch ghi b¶ng
Bµi 2. VËn tèc
I. VËn tèc lµ g× ? III. §¬n vÞ vËn tèc
1. VÝ dô : B¶ng 2.1. 1. §¬n vÞ : m/s ; m/ph ; km/h ;
C1 : Cïng qu·ng ®êng, ch¹y Ýt thêi gian h¬n  km/s ; cm/s
nhanh h¬n. §¬n vÞ chÝnh : m/s.
C2. 2. §æi ®¬n vÞ :
2. VËn tèc : 1 km/h =
- §é lín vËn tèc : biÕt sù nhanh, chËm 3. VËn dông :
- §é lín vËn tèc b»ng qu·ng ®êng ®i ®îc trong 1 C5 : a) ý nghÜa con sè 36 km/h ; 10,8 km/h ; 10
®¬n vÞ thêi gian. m/s (Sè km trong 1 giê ; sè mÐt trong 2 gi©y)
II. C«ng thøc vËn tèc b) So s¸nh : §æi ®¬n vÞ v1 = v3 > v2
v : vËn tèc C6 ; C7 ; C8 (ghi vë bµi tËp).
s s : qu·ng ®êng
v= BTVN : Tõ 2.1 ®Õn 2.5 SBT.
t t : thêi gian

Bµi 3 : chuyÓn ®éng ®Òu - chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu
I. môc tiªu
KiÕn thøc :
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa cña chuyÓn ®éng ®Òu vµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Nªu ®îc nh÷ng
vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu thêng gÆp.
- X¸c ®Þnh ®îc dÊu hiÖu ®Æc trng cho chuyÓn ®éng ®Òu lµ vËn tèc kh«ng thay ®æi theo thêi
gian. ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ vËn tèc thay ®æi theo thêi gian.
- VËn dông ®Ó tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®êng.
- Lµm thÝ nghiÖm vµ ghi kÕt qu¶ t¬ng tù nh b¶ng 3.1.
KÜ n¨ng :
Tõ çc hiÖn tîng thùc tÕ vµ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®Ó rót ra ®îc quy luËt cña chuyÓn ®éng ®Òu vµ
kh«ng ®Òu.
Th¸i ®é :
TËp trung nghiªm tóc, hîp t¸c khi thùc hiÖn thÝ nghiÖm.
II. chuÈn bÞ
1. Cho c¶ líp : B¶ng phô ghi v¾n t¾t çc bíc TN ; KÎ s½n b¶ng kÕt qu¶ mÉu nh h×nh (B¶ng 3.1)
SGK.
2. Cho mçi nhãm HS :
- 1 m¸ng nghiªng ; 1 b¸nh xe ; 1 bót d¹ ®Ó ®¸nh dÊu.
- 1 ®ång hå ®iÖn tö hoÆc ®ång hå bÊm gi©y.
Th«ng b¸o chuyÓn ®éng ®Òu

chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu
b»ng thÝ nghiÖm
X¸c ®Þnh chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

vµ chuyÓn ®éng ®Òu qua tÝnh vËn tèc
trªn mçi ®o¹n ®êng
X¸c ®Þnh chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu

trong thùc tÕ
VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng ®Òu

vµ qu·ng ®êng chuyÓn ®éng trªn mçi gi©y
s
v tb 
t
VËn dông
C4, C5, C6, C7
Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra vµ tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5 phót)
- HS 1 : §é lín cña vËn tèc ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo ? BiÓu thøc ? §¬n vÞ çc ®¹i lîng. Ch÷a bµi
tËp sè.....
- HS 2 : §é lín vËn tèc ®Æc trng cho tÝnh chÊt nµo cña chuyÓn ®éng. Ch÷a bµi tËp sè .....
- GV ®Æt vÊn ®Ò : VËn tèc cho biÐt møc ®é nhanh chËm cña chuyÓn ®éng. Thùc tÕ khi em ®i
xe ®¹p cã ph¶i lu«n nhanh hoÆc chËm nh nhau ? Bµi h«m nay ta gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò liªn quan. Cho
ghi ®Çu bµi.
Ho¹t ®éng 2 : §Þnh nghÜa (20 phót)
1. GV yªu cÇu HS ®äc tµi liÖu (5 phót). Tr¶ lêi - HS ®äc 2 phót.
çc c©u hái : - Tr¶ lêi vµ lÊy vÝ dô theo yªu cÇu cña GV.
- ChuyÓn ®éng ®Òu lµ g× ? LÊy 1 vÝ dô
chuyÓn ®éng ®Òu trong thùc tÕ.
- ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ g× ? LÊy 1 vÝ dô
chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu trong thùc tÕ.
- Mçi trêng hîp, GV gäi 2 HS nªu c©u tr¶ lêi cña - ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ vËn tèc
m×nh. Híng dÉn HS nhËn xÐt. kh«ng thay ®æi theo thêi gian.
- GV hái : T×m vÝ dô thùc tÕ vÒ chuyÓn ®éng - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ
®Òu vµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu, chuyÓn ®éng vËn tèc thay ®æi theo thêi gian.
nµo dÔ t×m h¬n ? V× sao ? VD : ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng cña
®Çu kim ®ång hå, cña Tr¸i §Êt quay xung quanh
MÆt Trêi, cña MÆt Tr¨ng xung quanh Tr¸i §Êt...
- ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu th× gÆp rÊt nhiÒu
nh chuyÓn ®éng cña « t«, xe ®¹p, m¸y bay...
- Lµm TN theo nhãm : §äc C1, nghe híng dÉn.
2. ThÝ nghiÖm : - §iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng :
- Treo b¶ng phô. Tªn qu·ng
- Cho ®äc C1. AB BC CD DE EF
®êng
- Híng dÉn cho HS cø 3 gi©y lµ ®¸nh dÊu. §iÒn
ChiÒu dµi
kÕt qu¶ vµo b¶ng. (m)
- NÕu dïng ®ång hå ®iÖn tö th× ®Ó 2 hoÆc 3
Thêi gian
tÝn hiÖu h·y ®¸nh dÊu vÞ trÝ cña b¸nh xe. (s)
- Th¶o luËn thèng nhÊt tr¶ lêi C1, C2.

- VËn tèc trªn qu·ng ®êng nµo b»ng nhau ? - ChuyÓn ®éng qu·ng ®êng ........... lµ ®Òu.
- VËn tèc trªn qu·ng ®êng nµo kh«ng b»ng nhau ? - ChuyÓn ®éng qu·ng ®êng ........... lµ kh«ng
®Òu.
- HS nghiªn cøu C2 vµ tr¶ lêi. C2 :
- ChuyÓn ®éng qu·ng ®êng ........... lµ ®Òu.
- ChuyÓn ®éng qu·ng ®êng ........... lµ ®Òu
vµ ............. dÇn.
- ChuyÓn ®éng qu·ng ®êng ........... lµ ®Òu
vµ ............. dÇn.
Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu (10 phót)
- Cho ®äc SGK. C3 : §äc SGK
- Trªn qu·ng ®êng AB, BC, CD chuyÓn ®éng cña s
b¸nh xe cã ®Òu kh«ng ? v AB  AB
t AB
- Cã ph¶i vÞ trÝ nµo trªn AB vËn tèc cña vËt còng
s
cã gi¸ trÞ = VAB v BC  BC
kh«ng ? t BC
- VAB chØ cã thÓ gäi lµ g× ? s
v CD  CD
- TÝnh VAB ; VBC ; VCD ; VAD, nhËn xÐt kÕt qu¶. t CD
s
v AD  AD
t AD
- Vtb ®îc tÝnh b»ng biÓu thøc nµo ? s
GV híng dÉn ®Ó HS hiÓu ý nghÜa Vtb trªn ®o¹n v tb 
®êng nµo, b»ng S ®ã chia cho thêi gian ®i hÕt t
qu·ng ®êng ®ã. S lµ qu·ng ®êng
Chó ý : t lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng
Vtb lµ vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®êng.
Vtb  trung b×nh céng vËn tèc
- Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta thÊy trôc b¸nh xe
chuyÓn ®éng nhanh dÇn lªn.
1. VËn dông
- Yªu cÇu HS b»ng h×nh thøc thùc tÕ ®Ó ph©n C4 :
tÝch hiÖn tîng chuyÓn ®éng cña « t«. - ¤ t« chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu v× khi khëi ®éng,
- Rót ra ý nghÜa cña V = 50 km/h. V t¨ng lªn.
khi ®êng v¾ng : V lín
khi ®êng ®«ng : V nhá
khi dõng : V gi¶m ®i
V = 50 km/h  Vtb trªn qu·ng ®êng tõ Hµ Néi ®i
H¶i Phßng.
- HS ghi ®îc tãm t¾t : GV chuÈn l¹i çch ghi tãm C5 : S1 = 120 m
t¾t cho HS. t1 = 30 s
S2 = 60 m
t2 = 24 s
Vtb1 = ? ; Vtb2 = ? ; Vtb = ?
- HS tù gi¶i, GV chuÈn l¹i cho HS nÕu HS chØ s
thay sè mµ kh«ng cã biÓu thøc ? v tb1  1 =
t1
s
v tb2  2 =
t2
s s
v tb  1 2 =
t1  t 2
- NhËn xÐt trung b×nh céng vËn tèc
v1  v 2
víi Vtb.
2
- Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng gi¶i c©u C6, C7. HS cña C6 :
líp tù lµm ®Ó nhËn xÐt. t = 5h
- Yªu cÇu çc bíc lµm : Vtb = 30 km/h
+ Tãm t¾t S=?
+ §¬n vÞ
+ BiÓu thøc S = Vtb . t
+ TÝnh to¸n
+ Tr¶ lêi.
- GV yªu cÇu HS nªu thêi gian ch¹y cña m×nh råi C7 : S = 60 m
tÝnh V ? t=
V = ? m/s
V = ? km/h.
2. Cñng cè (2 phót)
- ChuyÓn ®éng ®Òu lµ g× ? - ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn
Gäi 2 HS tr¶ lêi, ®óng th× ghi vë. ®éng ..........................................................
- ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ g× ? - ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn
Gäi 2 HS tr¶ lêi, ®óng th× ghi vë. ®éng ..........................................................
- Vtb trªn 1 qu·ng ®êng ®îc tÝnh nh thÕ nµo ? s
v tb 
t
- PhÇn cã thÓ em cha biÕt :
V lín nhÊt ?
V nhá nhÊt ?
Muèn so s¸nh chuyÓn ®éng nhanh hay chËm, ta - X¸c ®Þnh V cña chuyÓn ®éng vÒ cïng 1 ®¬n
ph¶i thùc hiÖn nh thÕ nµo ? vÞ råi so s¸nh nhanh hay chËm.

- Häc phÇn ghi nhí. LÊy vÝ dô.
- Lµm bµi tËp tõ 3.1 ®Õn 3.7 SBT ; C7 SGK.
- Nghiªn cøu l¹i bµi häc vµ t¸c dông cña lùc trong ch¬ng tr×nh líp 6.
IV. çch ghi b¶ng
Bµi 3. ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

I. §Þnh nghÜa s
1. §Þnh nghÜa : v BC  BC =
t BC
- ChuyÓn ®éng ®Òu : ®é lín vËn tèc kh«ng ®æi
theo thêi gian. s
vCD  CD =
- ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu : ®é lín vËn tèc thay t CD
®æi theo thêi gian.
S S S S
2. ThÝ nghiÖm : B¶ng 3.1 VAD  AD  AB BC CD =
C1 : - ChuyÓn ®éng trªn ®o¹n AB ; BC ; CD t AD t AB  t BC  t CD
kh«ng ®Òu. s
- ChuyÓn ®éng trªn ®o¹n DE ; EF ®Òu. - C«ng thøc : v tb 
C2 : a) ChuyÓn ®éng ®Òu t
b, c, d) ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.
3. VÝ dô - Chó ý :
II. VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng + Ph¶i nãi râ Vtb trªn ®o¹n ®êng nµo hoÆc
kh«ng ®Òu kho¶ng thêi gian nµo ?
1. NhËn xÐt : §o¹n ®êng AB ; BC ; CD trung + vtb  trung b×nh céng vËn tèc.
b×nh mçi gi©y vËt ®i ®îc bao nhiªu  vËn tèc III. VËn dông : Ghi vë BT
trung b×nh trªn AB ; BC ; CD. C4 : ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu ; 50 km/h lµ Vtb.
2. TÝnh vËn tèc trung b×nh C5 : S1 = 120 m ; t1 = 30 s
S 0, 05 m S2 = 60 m ; t2 = 24 s
VAB  AB   0, 017 m V = ? ; V2 = ? ; Vtb = ?
t AB 3, 0s s 1
C6 : t = 5h ; V = 30 km/h  S = ?
S
v =  S= v. t
t
C7 : VÒ nhµ.

bµi 4 : biÓu diÔn lùc
I. Môc tiªu
KiÕn thøc :
- Nªu ®îc vÝ dô thÓ hiÖn lùc t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc.
- NhËn biÕt ®îc lùc lµ ®¹i lîng vÐc t¬. BiÓu diÔn ®îc vÐc t¬ lùc.
KÜ n¨ng : BiÓu diÔn lùc.
II. chuÈn bÞ
- HS : KiÕn thøc vÒ lùc. T¸c dông cña lùc.
- 6 bé thÝ nghiÖm : gi¸ ®ì, xe l¨n, nam ch©m th¼ng, 1 thái s¾t.
S¬ ®å Néi dung bµi häc
Lùc - T¸c dông lùc

th«ng b¸o
VÐc t¬ lùc
th«ng b¸o
BiÓu diÔn lùc
VËn dông biÓu diÔn lùc
Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra - ¤n l¹i kiÕn thøc cò - T¹o t×nh huèng häc tËp (7 phót)
1. KiÓm tra
- HS 1 : ChuyÓn ®éng ®Òu lµ g× ? H·y nªu 2 vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng ®Òu trong thùc tÕ. BiÓu
thøc tÝnh vËn tèc cña chuyÓn ®éng ®Òu. Ch÷a bµi tËp.
- HS 2 : ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ g× ? H·y nªu 2 vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. BiÓu
thøc cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Ch÷a bµi tËp.
- HS 3 : Cã 2 vËt chuyÓn ®éng trªn cïng mét qu·ng ®êng chuyÓn ®éng, thêi gian chuyÓn ®éng nh
nhau. Mét vËt chuyÓn ®éng ®Òu, mét vËt chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. So s¸nh vËn tèc cña chuyÓn
®éng ®Òu vµ vËn tèc cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Ch÷a bµi tËp.
2. T¹o t×nh huèng häc tËp - ¤n tËp kiÕn thøc
- Ph¬ng ¸n 1 : Cã thÓ ®Æt t×nh huèng nh SGK.
- Ph¬ng ¸n 2 : Mét vËt cã thÓ chÞu t¸c ®éng cña 1 hoÆc ®ång thêi nhiÒu lùc. VËy lµm thÕ nµo
®Ó biÓu diÔn lùc ?
§Ó biÓu diÔn lùc cÇn t×m hiÓu quan hÖ gi÷a lùc vµ sù thay ®æi vËn tèc cña vËt, em h·y nªu t¸c
dông cña lùc. LÊy vÝ dô.
Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu quan hÖ gi÷a lùc vµ sù thay ®æi cña vËn tèc (10 phót)
- Cho lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi C1. C1 : Lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 4.1.
- Quan s¸t tr¹ng th¸i cña xe l¨n khi bu«ng tay. Ho¹t ®éng nhãm.
- M« t¶ h×nh 4.2. - Nguyªn nh©n lµm xe biÕn ®æi chuyÓn ®éng.
- VËt .................... t¸c dông vµo líi, t¸c dông lµm l-
íi ..............................
VËy t¸c dông lùc lµm cho vËt biÕn ®æi chuyÓn
®éng hoÆc bÞ biÕn d¹ng.
- T¸c dông cña lùc ngoµi phô thuéc vµo ®é lín cßn
phô thuéc vµo yÕu tè nµo kh«ng ?
Ho¹t ®éng 3 : BiÓu diÔn lùc (13 phót)
- Träng lùc cã ph¬ng vµ chiÒu nh thÕ nµo ?
- H·y nªu vÝ dô t¸c dông cña lùc phô thuéc vµo ®é
lín, ph¬ng vµ chiÒu ?
F
- NÕu HS cha tr¶ lêi ®Çy ®ñ th× GV cã thÓ yªu
cÇu HS nªu t¸c dông cña lùc trong çc trêng hîp
sau.
F F
a) b) c)
T¸c dông cña :
- trêng hîp a : vËt bÞ.......................
- trêng hîp b : vËt bÞ.......................
- trêng hîp c : vËt bÞ.......................
- KÕt qu¶ t¸c dông lùc cã gièng nhau kh«ng ? Nªu KÕt qu¶ cïng ®é lín nhng ph¬ng chiÒu kh¸c nhau
nhËn xÐt. th× t¸c dông lkùc còng kh¸c nhau.
VËy lùc lµ ®¹i lîng cã ®é lín, ph¬ng vµ chiÒu gäi
2. Çch biÓu diÔn lµ ®¹i lîng vÐct¬.
- GV th«ng b¸o cho HS biÓu diÔn lùc b»ng : - HS ®äc th«ng b¸o.
®é dµi
gãc ph¬ng, chiÒu

- HS nghiªn cøu çc ®Æc ®iÓm cña mòi tªn biÓu - Gèc mòi tªn biÓu diÔn .............. lùc
diÔn yÕu tè nµo cña lùc. - Ph¬ng chiÒu mòi tªn biÓu
diÔn ................................ lùc.
- §é dµi mòi tªn biÓu diÔn ......................... lùc
theo mét tØ xÝch cho tríc.

- GV th«ng b¸o : - Ký hiÖu vÐc t¬ lùc : F

VÐc t¬ lùc ký hiÖu F
- GV cã thÓ m« t¶ l¹i cho HS lùc ®îc biÓu diÔn - HS m« t¶ h×nh 4.3 SGK.
trong h×nh 4.3 hoÆc HS nghiªn cøu tµi liÖu vµ tù
m« t¶ l¹i.
1. VËn dông Ho¹t ®éng ç nh©n :
- HS lªn b¶ng th× GV cho tØ xÝch tríc. C2 : VD1 : m = 5kg  P = 50N
- HS ®a ra tØ xÝch. 0,5 cm h×nh vÏ  10 N
VD2 :
- GV híng dÉn HS trao ®æi çch lÊy tØ xÝch sao
cho thÝch hîp.
- GV chÊm nhanh 3 bµi cña HS.
- Líp trao ®æi bµi cña 2 HS trªn b¶ng.
- Yªu cÇu tÊt c¶ HS lµm vµ m« t¶ vµo vë bµi tËp. C3 :

- Trao ®æi kÕt qu¶ cña HS, thèng nhÊt, ghi vë. F1
F1 = 20N, theo phu¬ng th¼ng ®øng , híng tõ díi
lªn.

F2
F2 = 30 N theo ph¬ng n»m ngang, tõ tr¸i sang ph¶i.


F3
30o
F3 = 30N cã ph¬ng chÕch víi ph¬ng n»m ngang 1

gãc 30o.
ChiÒu híng lªn.
2. Cñng cè
- Lùc lµ ®¹i lîng v« híng hay cã híng ? V× sao ?
- Lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo ?
* Híng dÉn vÒ nhµ :
IV. çch ghi b¶ng
Bµi 4. BiÓu diÔn lùc


I. ¤n kh¸i niÖm lùc 2. Çch biÓu diÔn vÐct¬ lùc F
- Lùc t¸c dông : + vËt biÕn d¹ng a) BiÓu diÔn : SGK
hoÆc + thay ®æi V (®é dµi) cêng ®é
(nhanh hoÆc chËm ®i, cßn ®æi híng chuyÓn
®éng) (gèc) ®iÓm ®Æt ph¬ng, chiÒu
II. BiÓu diÔn lùc b) VÝ dô : H×nh 4.3 SGK.
1. Lùc lµ ®¹i lîng vÐct¬
- T¸c dông cña lùc phô thuéc : cêng ®é ; ph¬ng vµ III. VËn dông
chiÒu t¸c dông (híng). C2 : BiÓu diÔn A
- VÝ dô : a) Träng lùc vËt
F m = 5 kg  P = 50N
b) Lùc kÐo F = 15000N10 N
F F Ph¬ng : ngang

ChiÒu : Tr¸i sang ph¶i F
kÐo lªn kÐo sang ph¶i kÐo sang tr¸i 

F 5000 N
- ®¹i lîng vÐc t¬ : võa cã ®é lín ; võa cã ph¬ng vµ C3 : DiÔn t¶
chiÒu (híng) a/
 b/
- VÐct¬ lùc F kÝ hiÖu : F
c/
BTVN : Tõ 4.1 ®Õn 4.5 SBT.
Bµi 5 : Sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh
I. môc tiªu
KiÕn thøc : - Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ hai lùc c©n b»ng, nhËn biÕt ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n
b»ng vµ biÓu thÞ b»ng vÐc t¬ lùc.
- Tõ kiÕn thøc ®· n¾m ®îc tõ líp 6, HS dù ®o¸n vµ lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n ®Ó kh¼ng
®Þnh ®îc "VËt ®îc t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng th× vËn tèc kh«ng ®æi, vËt sÏ ®øng yªn hoÆc
chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu m·i m·i".
- Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ qu¸n tÝnh. Gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng
qu¸n tÝnh.
KÜ n¨ng : - BiÕt suy ®o¸n.
- KÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn, chuÈn x¸c.
Th¸i ®é : Nghiªm tóc ; hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm.
II. chuÈn bÞ
- C¶ líp : B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 5.1 ®Ó ®iÒn kÕt qu¶ mét sè nhãm ;
1 cèc níc + 1 b¨ng giÊy (10 x 20 cm), bót d¹ ®Ó ®¸nh dÊu.
- Mçi nhãm 1 m¸y Atót - 1 ®ång hå bÊm gi©y hoÆc ®ång hå ®iÖn tö ;
1 xe l¨n, 1 khóc gç h×nh trô (hoÆc 1 con bóp bª).
S¬ ®å Néi dung d¹y häc
I- Lùc c©n b»ng

ThÝ nghiÖm
VËt ®øng yªn chÞu t¸c dông VËt chuyÓn ®éng chÞu t¸c
dù ®o¸n
2 lùc c©n b»ng, vÉn ®øng dông cña 2 lùc c©n b»ng th×
yªn chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu m·i

v kh«ng ®æi = 0 m·i

v kh«ng ®æi
II - Qu¸n tÝnh
KiÕn thøc thùc tÕ
Çc vËt do cã qu¸n tÝnh

nªn kh«ng thay ®æi vËn tèc
®ét ngét ®îc
VËn dông qu¸n tÝnh trong thùc tÕ
Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra - T¹o t×nh huèng häc tËp

1. KiÓm tra : 5 phót
- HS1 : VÐc t¬ lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo ? Ch÷a bµi tËp 4.4.
- HS2 : BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc sau : Träng lùc cña vËt lµ 1500 N, tØ xÝch tuú chän vËt A.
2. T¹o t×nh huèng häc tËp
- HS tù nghiªn cøu t×nh huèng häc tËp (SGK).
- Bµi häc h«m nay nghiªn cøu hiÖn tîng vËt lÝ nµo ? Ghi ®Çu bµi.
Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu lùc c©n b»ng (20 phót)
1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ?
- Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? T¸c dông - HSq. tr¶
cÇulêi b»ng kiÕn thøc ®· häc ë líp 6.
cña 2 lùc c©n b»ng khi t¸c dông vµo - VËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng
vËt ®ang ®øng yªn sÏ lµm vËn tèc th× vÉn ®øng yªn  vËn tèc kh«ng ®æi = 0.
cña vËt ®ã cã thay ®æi kh«ng ?
- Ph©n tÝch lùc t¸c dông lªn quyÓn - Xem h×nh 5.1
s¸ch vµ qu¶ bãng. BiÓu diÔn çc lùc - Ph©n tÝch çc lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch, qu¶
®ã. cÇu, qu¶ bãng (cã thÓ th¶o luËn trong nhãm).
- Yªu cÇu lµm C1. - Cïng mét lóc 3 HS lªn b¶ng, mçi em biÓu diÔn 1
- GV : VÏ s½n 3 vËt trªn b¶ng ®Ó h×nh theo tØ xÝch tuú chän.
HS lªn biÓu diÔn lùc (cho nhanh). P lµ träng lùc cña quyÓn s¸ch.
- Yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy trªn Q lµ ph¶n lùc cña bµn lªn quyÓn s¸ch
b¶ng : s¸ch.
 
+ BiÓu diÔn lùc.  P vµ Q lµ 2 lùc c©n b»ng.
+ So s¸nh ®iÓm ®Æt, cêng ®é, ph- V=0
¬ng, chiÒu cña 2 lùc c©n b»ng.
 
P c©n b»ng T

P lµ träng lùc

T lµ søc c¨ng cña d©y
 
P vµ T lµ 2 lùc c©n b»ng
- Qua 3 vÝ dô em nhËn xÐt khi vËt
®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc
c©n b»ng th× kÕt qu¶ lµ g× ?  q.bãng
t¬ng tù quyÓn s¸ch
NhËn xÐt.
- Cho chèt l¹i ®Æc ®iÓm cña 2 lùc NhËn xÐt :

c©n b»ng : + Khi vËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n
+ T¸c dông vµo cïng 1 vËt. b»ng sÏ ®øng yªn m·i m·i : V = 0.
+ Cïng ®é lín (cêng ®é) + §Æc ®iÓm cña 2 lùc c©n b»ng.
+ Ngîc híng (cïng ph¬ng, ngîc 2. T¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn
chiÒu) ®éng
- VËy vËt ®ang chuyÓn ®éng mµ
chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng
th× tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng cña
chóng thay ®æi nh thÕ nµo ?
- Nguyªn nh©n cña sù thay ®æi vËn
tèc lµ g× ?
- NÕu lùc t¸c dông lªn vËt mµ c©n a) HS dù ®o¸n
b»ng nhau  F = 0  vËn tèc cña
vËt cã thay ®æi kh«ng ?
- Yªu cÇu ®äc néi dung thÝ nghiÖm b) ThÝ nghiÖm kiÓm chøng.
(b) h×nh 5.3. - §äc thÝ nghiÖm theo h×nh.
- Yªu cÇu m« t¶ bè trÝ vµ qu¸ tr×nh - §¹i diÖn nhãm m« t¶ thÝ nghiÖm.
lµm thÝ nghiÖm. - Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.
- GV m« t¶ l¹i qu¸ tr×nh ®Æc biÖt Tr¶ lêi C2 ; C3 ; C4.
lu ý h×nh d. C2.
- GV yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm T×nh huèng a.
®Ó kiÓm chøng. m m
a B
PA PB
- Qu¶ nÆng A chÞu t¸c dông cña PA = F = PB
nh÷ng lùc nµo ? Hai lùc ®ã nh thÕ  VA = 0
nµo ? Qu¶ nÆng chuyÓn ®éng hay
kh«ng ? C3 :
- §Ó HS ®Æt gia träng A' lªn theo - BÊm ®ång hå sau 2 s th× ®¸nh dÊu.
dâi chuyÓn ®éng cña qu¶ A sau 2–3  V1 = ?
lÇn, råi tiÕn hµnh ®o. §Ó lç K thÊp V2 = ?
xuèng díi. - NhËn xÐt chuyÓn ®éng cña A lµ chuyÓn
®éng ................ dÇn.
- Yªu cÇu HS ®äc C4, C5 nªu çch - Ph©n c«ng trong nhãm tríc khi lµm C5 (em ®äc
lµm thÝ nghiÖm  môc ®Ých ®o giê, em ®¸nh dÊu trªn thíc, em ghi kÕt qu¶, em bÊm
®¹i lîng nµo ? m¸y tÝnh ç nh©n...).
DÞch lç K lªn cao. §Ó qu¶ nÆng A, C4, C5.
A' chuyÓn ®éng, qua K A' gi÷ l¹i  V1' = ...........
tÝnh vËn tèc khi A' bÞ gi÷ l¹i. V2' = ..........
§Ó HS th¶ 2 – 3 lÇn råi b¾t ®Çu - NhËn xÐt : V1' ........... V2'
®o.
- Ph©n tÝch hiÖn tîng F t¸c dông lªn PA  FK  PB
qu¶ cÇu A. - §¹i diÖn nhãm c«ng bè kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. GV
ghi vµo b¶ng phô 5.1.
- FK vµ PA lµ hai lùc nh thÕ nµo ? - PA, FK lµ 2 lùc c©n b»ng.
- VËt ®ang chuyÓn ®éng chÞu t¸c KÕt luËn : Khi 1 vËt ®ang chuyÓn ®éng mµ chÞu
dông cña 2 lùc c©n b»ng th× cã thay t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× sÏ chuyÓn ®éng
®æi chuyÓn ®éng kh«ng ? VËn tèc th¼ng ®Òu m·i m·i.
cã thay ®æi kh«ng
Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu qu¸n tÝnh lµ g× ? VËn dông qu¸n tÝnh trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt (20
phót)
- Yªu cÇu HS ®äc nhËn xÐt vµ ph¸t 1. NhËn xÐt
biÓu ý kiÕn cña b¶n th©n ®èi víi - Khi cã F t¸c dông kh«ng thÓ kh«ng lµm vËn tèc
nhËn xÐt ®ã. Sau ®ã nªu thªm vÝ cña vËt thay ®æi ®ét ngét ®îc v× mäi vËt ®Òu cã
dô chøng minh ý kiÕn ®ã. qu¸n tÝnh.
2. VËn dông : Mçi HS tù lµm thÝ nghiÖm C6 ; C7.
- Lµm thÝ nghiÖm C6 Vbbª = 0
+ KÕt qu¶ F > 0  bbª ng· vÒ phÝa sau.
+ Gi¶i thÝch : Gi¶i thÝch :
Bóp bª kh«ng kÞp thay ®æi vËn tèc xe th× thay ®æi
vËn tèc vÒ phÝa tríc. Do ®ã bóp bª bÞ ng· vÒ phÝa
sau.
- GV chØ híng cho HS ph©n tÝch
lµ bóp bª kh«ng kÞp thay ®æi vËn
tèc, kh«ng cÇn ph©n tÝch kÜ vËn
tèc ch©n bóp bª vµ vËn tèc th©n
bóp bª.
C7.
- T¬ng tù yªu cÇu HS tù lµm thÝ Gi¶i thÝch t¬ng tù.
nghiÖm C7 vµ gi¶i thÝch hiÖn tîng.
C8.
- Dµnh 5 phót cho HS lµm viÖc ç a)
nh©n c©u (a).
- GV yªu cÇu 1 HS tr×nh bµy c©u - Vhk kh«ng kÞp thay ®æi híng, do ®ã ch©n th× rÏ
tr¶ lêi  híng dÉn HS trao ®æi ®Ó ph¶i, V ngêi gi÷ nguyªn  ngêi ng· tr¸i.
®i ®Õn gi¶i thÝch.
b)
- T¹i sao khi nh¶y tõ trªn cao xuèng - §Êt t¸c dông vµo ch©n th× VC = .....
th× ch©n ph¶i gËp l¹i. - VNg ............ thay ®æi do .................
- HS suy nghÜ vµ ®iÒn tõ vµo chç  GËp ch©n ®Ó th©n ngêi cã .......... ............... thay
trèng. ®æi vËn tèc.
- Gi¶ sö kh«ng gËp ch©n ®îc th× cã
hiÖn tîng g× x¶y ra ? Gi¶i thÝch ?
NÕu cßn thêi gian th× híng dÉn HS
tr¶ lêi c, d, e. Cßn nÕu thiÕu thêi
gian híng dÉn HS vÒ nhµ gi¶i
thÝch.
c) Khi t¾c mùc, ngêi ta lµm thÕ - Khi vÈy, Vmùc = Vbót > 0
nµo ®Ó cÆn mùc v¨ng ra. F t¸c dông vµo bót  Vbót = 0
Vmùc kh«ng kÞp thay ®æi vËn tèc do qu¸n tÝnh nªn
bÞ v¨ng ra ngoµi.
- Khi tra çn bóa, hoÆc çn bóa - Bóa vµ çn r¬i xuèng
láng, ngêi ta lµm thÕ nµo ? Gi¶i Vbóa = Vçn > 0
thÝch. §Êt t¸c dông lùc vµo çn
- Cho 1 HS lªn lµm thÝ nghiÖm  Vçn = 0 ; Vbóa do qu¸n tÝnh > 0
phÇn c©u C8. LÊy b¨ng giÊy díi  bóa bao vµo çn.
cèc níc mµ kh«ng nhÊc cèc níc lªn. e) Tê giÊy chuyÓn ®éng do FK.
Cèc níc kh«ng chuyÓn ®éng do qu¸n tÝnh.
2. Cñng cè HS tr¶ lêi vµ ghi vµo vë :
- Hai lùc c©n b»ng lµ 2 lùc cã ®Æc - Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cã ®ång thêi t¸c dông
®iÓm nh thÕ nµo ? lªn mét vËt cã cêng ®é ..................., ph¬ng n»m
- VËt ®øng yªn hoÆc chuyÓn ®éng trªn ..... ..........., chiÒu ....................
chÞu t¸c dông cña çc lùc c©n b»ng - Díi t¸c dông cña çc lùc c©n b»ng th× vËt ®øng yªn
th× cã thay ®æi vËn tèc kh«ng ? sÏ ...........................
ChuyÓn ®éng gäi lµ chuyÓn ®éng ChuyÓn ®éng nµy gäi lµ chuyÓn
nh thÕ nµo ? ®éng ...............................................
- T¹i sao khi mét vËt chÞu t¸c dông - Khi cã lùc t¸c dông, mäi vËt kh«ng thay ®æi vËn
cña lùc l¹i kh«ng thay ®æi vËn tèc ®- tèc ngay ®îc lµ do qu¸n tÝnh.
îc ?
- GV th«ng b¸o :
m lín  qu¸n tÝnh lín  khã
thay ®æi vËn tèc
H·y gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng
chuyÓn ®éng do qu¸n tÝnh.
- Lµm l¹i C8 trong SGK.
- Lµm bµi tËp tõ 5.1 ®Õn 5.8 SBT. Nªn sö dông vë bµi tËp in s½n ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian.
- §äc môc "Cã thÓ em cha biÕt".
Bµi 5. Sù c©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh
I. Lùc c©n b»ng
1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? II. Qu¸n tÝnh
a) VÝ dô : 1. NhËn xÐt : SGK
Kh«ng thÓ thay ®æi V ®ét ngét (do cã qu¸n tÝnh)
s¸ch 2. VËn dông :
q.bãng C6 : Ng· vÒ sau.
q. cÇu C7 : Ng· vÒ tríc, v× bóp bª kh«ng kÞp dõng l¹i theo xe.
C8 : HS tù ghi vë BT
a) Hµnh kh¸ch cã qu¸n tÝnh vÉn ®i th¼ng.
b) Ch©n ®ét ngét dõng l¹i, th©n ngêi do qu¸n tÝnh vÉn r¬i
P : Träng lùc P : Träng lùc xuèng.
Q : Ph¶n lùc T : Søc c¨ng cña c) Do qu¸n tÝnh mùc vÉn chuyÓn ®éng cßn ngßi bót dõng l¹i.
cña mÆt bµn d©y d) Cèc kh«ng kÞp thay ®æi V khi giËt m¹nh giÊy.
b) §Æc ®iÓm : BTVN : Tõ 5.1 ®Õn 5.8 SBT.
+ cïng t¸c dông vµo 1 vËt
+ cïng cêng ®é
+ cïng ph¬ng, ngîc chiÒu (ngîc h-
íng)
2. T¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn
vËt ®ang chuyÓn ®éng
a) Dù ®o¸n
b) ThÝ nghiÖm : H 5.3.
c) KÕt luËn : VËt chuyÓn ®éng th¼ng
®Òu m·i.

Bµi 6 : Lùc ma s¸t
I. môc tiªu
KiÕn thøc :
- NhËn biÕt lùc ma s¸t lµ mét lo¹i lùc c¬ häc. Ph©n biÖt ®îc ma s¸t trît, ma s¸t nghØ, ma s¸t
l¨n, ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i ma s¸t nµy.
- Lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn ma s¸t nghØ.
- Ph©n tÝch ®îc mét sè hiÖn tîng vÒ lùc ma s¸t cã lîi, cãh¹i trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt. Nªu
®îc çch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy.
KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng ®o lùc, ®Æc biÖt lµ ®o Fms ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm
Fms.
II. chuÈn bÞ
- C¶ líp : 1 tranh vÏ çc vßng bi ; 1 tranh vÏ diÔn t¶ ngêi ®Èy vËt nÆng trît vµ ®Èy vËt trªn
con l¨n.
- Mçi nhãm HS gåm cã : Lùc kÕ ; miÕng gç (1 mÆt nh¸m, 1 mÆt nh½n) ; 1 qu¶ c©n ; 1 xe
l¨n ; 2 qua l¨n.
Khi nµo cã lùc ma s¸t
ThÝ nghiÖm
Fms trît Fms l¨n Fms nghØ
Fms trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt
Fms cã h¹i Fms cã lîi

Çch lµm gi¶m Çch lµm t¨ng
VËn dông
Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra - T¹o t×nh huèng häc tËp (7 phót)
1. KiÓm tra
- HS1 : H·y nªu ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng. Ch÷a bµi tËp 5.1, 5.2
vµ 5.4.
- HS2 : Qu¸n tÝnh lµ g× ? Ch÷a bµi tËp 5.3 vµ 5.8.
- HS3 : Ch÷a bµi tËp 5.5 vµ 5.6.
Cã thÓ ®ång thêi gäi 3 HS lªn cïng tr×nh bµy trªn b¶ng.
2. T¹o t×nh huèng häc tËp
- HS ®äc t×nh huèng cña SGK, cã thÓ sau khi ®äc tµi liÖu HS nªu ®Æc ®iÓm kh¸c nhau.
- GV th«ng b¸o cho HS biÕt trôc b¸nh xe bß ngµy xa chØ cã æ trôc vµ trôc b»ng gç nªn kÐo
xe bß rÊt nÆng.
- VËy trong çc æ trôc tõ xe bß ®Õn çc ®éng c¬, m¸y mãc ®Òu cã æ bi, dÇu, mì. VËy æ bi,
dÇu, mì cã t¸c dông g× ?
Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu khi nµo cã lùc ma s¸t ? (18 phót)
1. Lùc ma s¸t trît
- §äc tµi liÖu nhËn xÐt F ms trît xuÊt hiÖn ë HS tr¶ lêi :
®©u ? - Fms trît xuÊt hiÖn ë m¸ phanh Ðp vµo b¸nh xe
ng¨n c¶n chuyÓn ®éng cña vµnh.
- Fms trît xuÊt hiÖn ë gi÷a b¸nh xe vµ mÆt ®-
êng.
- Th«ng t HS h·y t×m Fms trît cßn xuÊt hiÖn ë C1 (lµm ç nh©n)
®©u ? NhËn xÐt : Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi 1 vËt
- Chèt l¹i : Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi vËt chuyÓn ®éng trît trªn mÆt vËt kh¸c.
chuyÓn ®éng trît trªn mÆt vËt kh¸c.
2. Lùc ma s¸t l¨n
- HS ®äc th«ng b¸o vµ tr¶ lêi c©u hái: F ms l¨n - Fms l¨n xuÊt hiÖn khi hßn bi l¨n trªn mÆt sµn.
xuÊt hiÖn gi÷a hßn bi vµ mÆt ®Êt khi nµo ? C2 : HS ghi vÝ dô cña m×nh khi ®· ®îc thèng
- Chèt l¹i : Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi nµo ? nhÊt.
NhËn xÐt : Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi vËt
chuyÓn ®éng l¨n trªn mÆt vËt kh¸c.
- Cho HS ph©n tÝch h×nh 6.1 vµ tr¶ lêi c©u C3 :
hái. Fms trît lµ h×nh 6.1a'.
Fms l¨n lµ h×nh 6.1b.
- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm nhËn xÐt nh NhËn xÐt :
h×nh 6.1 FK vËt trong trêng hîp cã Fms l¨n nhá h¬n trêng
FK trong trêng hîp cã ma s¸t trît vµ cã ma s¸t l¨n. hîp cã Fms trît.
(Fms l¨n < Fms trît)
3. Lùc ma s¸t nghØ
Yªu cÇu : - HS ®äc híng dÉn thÝ nghiÖm.
- §äc híng dÉn thÝ nghiÖm. - §äc sè chØ cña lùc kÕ khi vËt nÆng cha
- Tr×nh bµy l¹i th«ng b¸o yªu cÇu lµm thÝ chuyÓn ®éng
nghiÖm nh thÕ nµo ? FK =
- HS lµm thÝ nghiÖm.
FK > 0  vËt ®øng yªn C4
V = 0 kh«ng ®æi VËt kh«ng thay ®æi vËn tèc : Chóng tá vËt
- Cho tr¶ lêi C4. Gi¶i thÝch ? chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng.
FK = Fms nghØ
Fms nghØ chØ xuÊt hiÖn trong trêng hîp nµo. Fms nghØ xuÊt hiÖn khi vËt chÞu t¸c dông cña
lùc mµ vËt vÉn ®øng yªn.
Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt (8 phót)
- Cho lµm C6. 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i. Lµm C6.
Trong h×nh vÏ 6.3 m« t¶ t¸c h¹i cña ma s¸t, ema) Ma s¸t trît lµm mßn xÝch ®Üa ; kh¾c phôc :
h·y nªu çc t¸c h¹i ®ã. BiÖn ph¸p lµm gi¶m ma tra dÇu.
s¸t ®ã lµ g× ? b) Ma s¸t trît lµm mßn trôc c¶n trë chuyÓn
®éng b¸nh xe ; kh¾c phôc : l¾p æ bi, tra dÇu.
c) C¶n trë chuyÓn ®éng thïng ; kh¾c phôc :
- Sau khi HS lµm riªng tõng phÇn, GV chèt l¹i l¾p b¸nh xe con l¨n.
t¸c h¹i cña ma s¸t vµ çch lµm gi¶m ma s¸t.
- BiÖn ph¸p tra dÇu mì cã thÓ gi¶m ma s¸t tõ 8
- 10 lÇn.
- BiÖn ph¸p 2 gi¶m tõ 20 - 30 lÇn.
2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých
- Cho lµm C7. * Ých lîi cña ma s¸t. Lµm C7.
- H·y quan s¸t h×nh 6.4 vµ cho biÕt F ms cã t¸c - Fms gi÷ ??? trªn b¶ng.
dông nh thÕ nµo ? - Fms cho vÝt vµ èc gi÷ chÆt vµo nhau.
- HS tr¶ lêi. GV chuÈn l¹i hiÖn tîng  cho çc - Fms lµm nãng chç tiÕp xóc ®Ó ®èt diªm.
em ghi vë. - Fms gi÷ cho « t« trªn mÆt.
- BiÖn ph¸p t¨ng ma s¸t nh thÕ nµo ? * Çch lµm t¨ng lùc ma s¸t :
- Sau khi HS lµm riªng tõng h×nh, GV chèt l¹i : - BÒ mÆt sÇn sïi, gå ghÒ.
+ Ých lîi cña ma s¸t : - èc vÝt cã r·nh.
+ Çch lµm t¨ng ma s¸t : - Lèp xe, ®Õ dÐp khÝa c¹nh.
- Lµm b»ng chÊt nh cao su.
1. VËn dông
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu C8 : Tr¶ lêi vµo vë - Tù lµm C8.
bµi tËp ngay t¹i líp trong 5 phót. Sau ®ã GV
gäi HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt, GV chuÈn ????
 ghi vë.
- Çch lµm t¨ng Fms, ch©n ph¶i ®i dÐp xèp. - Sµn gç, sµn ®¸ hoa khi lau, nh½n  Fms
nghØ Ýt  ch©n khã b¸m vµo sµn, dÔ ng·.
- R¶i çt trªn bïn, ®êng. Fms nghØ cã lîi.
- Bïn tr¬n, Fms l¨n gi÷a lèp xe vµ ®Êt gi¶m,
b¸nh xe bÞ quay trît trªn ®Êt  Fms trong trêng
hîp nµy cã lîi.
- Kh«ng thÓ lµm gi¶m ®îc - Ma s¸t lµm ®Õ giµy mßn  Fms
cã h¹i.
- ¤ t« vµ xe ®¹p, vËt nµo cã qu¸n tÝnh lín h¬n - ¤ t« lín  qu¸n tÝnh lín  khã thay ®æi vËn
 vËt nµo dÔ thay ®æi vËn tèc h¬n. tèc  Fms nghØ ph¶i lín ®Ó b¸nh xe b¸m vµo
mÆt ®êng, do ®ã bÒ mÆt lèp ph¶i khÝa r·nh
s©u h¬n.
- B«i nhùa th«ng ®Ó t¨ng lùc ma s¸t gi÷a d©y
cung víi d©y ®an.
Fms cã lîi.
- Yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi C9. C9.
BiÕn Fms trît  Fms l¨n  gi¶m Fms  m¸y mãc
chuyÓn ®éng dÔ dµng.
2. Cñng cè
- Cã mÊy lo¹i ma s¸t, h·y kÓ tªn. - HS ghi phÇn ghi nhí.
- §¹i lîng sinh ra Fms trît, Fms l¨n, Fms nghØ. KÕt luËn toµn bµi :
- Fms trong trêng hîp nµo cã lîi - çch lµm t¨ng. - Cã 3 lo¹i lùc ma s¸t : Lùc ma s¸t trît, lùc ma s¸t
- Fms trong trêng hîp nµo cã h¹i - çch lµm l¨n, lùc ma s¸t nghØ (ph©n biÖt theo tÝnh chÊt
gi¶m. chuyÓn ®éng cña vËt).
- Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i : mµi mßn, vËt nãng
lªn, chuyÓn ®éng chËm l¹i. CÇn cã biÖn ph¸p
gi¶m ma s¸t nh : b«i tr¬n, l¾p vßng bi, lµm
nh½n bÒ mÆt...
- Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých : Khi cÇn mµi mßn
vËt, gi÷ vËt ®øng yªn, lµm vËt nãng lªn.
CÇn cã biÖn ph¸p lµm t¨ng ma s¸t : T¨ng ®é
r¸p bÒ mÆt, thay ®æi chÊt liÖu tiÕp xóc...
* Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót)
- Lµm l¹i C8, C9 SGK.
- §äc thªm môc "Cã thÓ em cha biÕt".
Bµi 6. Lùc ma s¸t
I. Khi nµo cã lùc ma s¸t ? (Fms) II. Lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ kü thuËt
1. Lùc ma s¸t trît : 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i :
a) VÝ dô : SGK - Cã h¹i : mµi mßn, lµm nãng ; chuyÓn ®éng
b) NhËn xÐt : Fms trît : 1 vËt trît trªn mÆt vËt chËm.
kh¸c. - Kh¾c phôc : Lµm nh½n, tra dÇu, l¾p æ bi, l¾p
2. Lùc ma s¸t l¨n : b¸nh xe, dïng con l¨n...
a) VÝ dô : SGK 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých
b) NhËn xÐt : - Fms l¨n : 1 vËt l¨n trªn mÆt vËt - Cã Ých : PhÊn viÕt ®îc vµo b¶ng, lµm nãng
kh¸c. ®èt diªm ; èc vÝt b¾t chÆt, phanh xe ; ®i l¹i,
- Fms l¨n < Fms trît cÇm n¾m ®å vËt...
3. Lùc ma s¸t nghØ - Çch lµm t¨ng :
a) ThÝ nghiÖm : SGK + t¨ng ®é r¸p bÒ mÆt
FK > 0 + khÝa r·nh giµy dÐp lèp xe...
VËt vÉn ®øng yªn ( V = 0 kh«ng ®æi) + tr¶i çt sái lªn ®êng tr¬n...
b) NhËn xÐt : V kh«ng ®æi chøng tá vËt chÞu t¸c III. VËn dông
dông cña FK = Fms nghØ C8, C9.
Fms nghØ : VËt chÞu t¸c dông cña F K mµ vÉn BTVN : Tõ 6.1 ®Õn 6.5 SBT.
®øng yªn.

Bµi 7 : ¸p suÊt
I. môc tiªu
KiÕn thøc :
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ¸p lùc vµ ¸p suÊt.
- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ çc ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng
thøc.
- VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt ®Ó gi¶i çc bµi tËp ®¬n gi¶n vÒ ¸p lùc, ¸p suÊt.
- Nªu ®îc çc çch lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt, dïng nã ®Ó gi¶i
thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp.
KÜ n¨ng : Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ 2 yÕu tè lµ
S vµ ¸p lùc F.
Ii. chuÈn bÞ
- Cho HS : Mçi nhãm 1 khay (hoÆc chËu) ®ùng çt hoÆc bét ; 3 miÕng kim lo¹i h×nh ch÷
nhËt hoÆc ba hßn g¹ch.
- Cho c¶ líp : Tranh vÏ t¬ng ®¬ng h×nh 7.1 ; 7.3 ; B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 7.1.
III. TiÕn tr×nh ho¹t ®éng d¹y vµ häc
S¬ ®å néi dung bµi häc
¸p lùc : F t¸c dông vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp
ThÝ nghiÖm : T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc S, F
F
¸p suÊt : p =
S
VËn dông : T¨ng P, gi¶m P

Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra - T¹o t×nh huèng häc tËp (7 phót)
1. KiÓm tra
- HS1 : Lùc ma s¸t sinh ra khi nµo ? H·y biÓu diÔn lùc ma s¸t khi mét vËt ®îc kÐo trªn mÆt
®Êt chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. (Khã) GV vÏ s½n h×nh.
- Tr¶ lêi bµi tËp 6.1, 6.2.
FkÐ
- HS2 : Ch÷a bµi tËp 6.4
- HS3 : Ch÷a bµi tËp 6.5 o
2. T¹o t×nh huèng häc tËp : Nh SGK.

Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu ¸p lùc lµ g× ? (10 phót)
I. ¸p lùc lµ g× ?
- Cho HS ®äc th«ng b¸o, tr¶ lêi : ¸p lùc lµ ¸p lùc lµ lùc t¸c dông vu«ng gãc víi diÖn tÝch
g× ? VÝ dô. bÞ Ðp.
VÝ dô : Ngêi ®øng trªn sµn nhµ ®· Ðp lªn
sµn nhµ mét lùc F = P cã ph¬ng vu«ng gãc víi
sµn nhµ.
P
F1  F2 
2
F1 F2
- Cho lµm C1. C1. (lµm ç nh©n)
- X¸c ®Þnh ¸p lùc a) F = P m¸y kÐo
b) F cña ngãn tay t¸c dông lªn ®Çu ®inh.
- F mòi ®inh t¸c dông lªn b¶ng gç.
P kh«ng  S bÞ Ðp  kh«ng gäi lµ
¸p lùc.
Träng lîng P cã ph¶i lµ ¸p lùc kh«ng ? V× Chó ý : F t¸c dông mµ kh«ng vu«ng gãc víi
sao ? diÖn tÝch bÞ Ðp th× kh«ng ph¶i lµ ¸p lùc.
VËy ¸p lùc kh«ng ph¶i lµ mét lo¹i lùc.
- Cho t×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc trong cuéc - T×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc.
sèng.
Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu ¸p suÊt (20 phót)
- GV cã thÓ gîi ý cho HS : KÕt qu¶ t¸c dông 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo yÕu tè
cña ¸p lùc lµ ®é lón xuèng cña vËt. nµo ?
- XÐt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc vµo 2 yÕu (Ho¹t ®éng nhãm)
tè lµ ®é lín cña ¸p lùc vµ S
bÞ Ðp.
- HS h·y nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm ®Ó xÐt - HS nªu çc ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm cña nhãm
t¸c dông cña ¸p lùc vµo çc yÕu tè ®ã. m×nh.
- GV cïng HS trao ®æi xem ph¬ng ¸n thÝ Ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm :
nghiÖm nµo thùc thi ®îc. - T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo mét yÕu
tè, cßn yÕu tè cßn l¹i kh«ng ®æi.
- HS lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 7.4 vµ ghi kÕt
¸p lùc (F) S bÞ Ðp §é lón (h)
qu¶ vµo b¶ng 7.1
- Gäi ®¹i diÖn nhãm ®äc kÕt qu¶. F2 > F1 S2 = S1 h2  h1
- GV ®iÒn vµo b¶ng phô. F3 = F1 S3 < S1 h3  h1
- §¹i diÖn çc nhãm ®äc kÕt qu¶.
§é lín ¸p lùc lín  t¸c dông cña ¸p lùc ? F lín  t¸c dông ¸p lùc lín.
S bÞ Ðp lín  t¸c dông ¸p lùc nh thÕ nµo ? S lín  t¸c dông cña ¸p lùc nhá.
- Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn ë KÕt luËn :
c©u C3. C3. T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc
cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá.
VËy muèn t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc, ph¶i cã - T¨ng t¸c dông cña ¸p lùc cã thÓ cã biÖn ph¸p
nh÷ng biÖn ph¸p nµo ? + T¨ng F
+ Gi¶m S
+ C¶ hai.
Nh vËy, t¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo 2
yÕu tè lµ ¸p lùc vµ S bÞ Ðp  kh¸i niÖm
c«ng suÊt.
2. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt
- HS ®äc tµi liÖu rót ra ¸p suÊt lµ g× ? - ¸p suÊt lµ ®é lín cña ¸p lùc trªn 1 ®¬n vÞ
diÖn tÝch bÞ Ðp.
- §é lín ¸p lùc lµ F. ¸ p lùc
¸ p suÊt 
S bÞ Ðp lµ S diÖn tÝch bÞÐp
 ¸p suÊt ®îc tÝnh nh thÕ nµo ?
- GV th«ng b¸o cho HS kÝ hiÖu cña ¸p suÊt - ¸p suÊt kÝ hiÖu lµ p.
lµ p. ¸p lùc kÝ hiÖu lµ F.
DiÖn tÝch bÞ Ðp lµ S.
F
C«ng thøc : p =
S
- §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g× ? - §¬n vÞ F lµ N
§¬n vÞ S lµ m2
 §¬n vÞ ¸p suÊt lµ N/m2 = pa
pa ®äc lµ paxcan.
1. VËn dông - Dùa vµo nguyªn t¾c p phô thuéc vµo ¸p lùc
- Yªu cÇu HS lµm viÖc ç nh©n C4 ? Nªu vµ diÖn tÝch bÞ Ðp.
biÖn ph¸p t¨ng, gi¶m ¸p suÊt ? F
p=
S
t¨ng F
* T¨ng ¸p suÊt
gi¶m S
* Gi¶m ¸p suÊt  ngîc l¹i
- Yªu cÇu HS lµm vËn dông C5. pxe t¨ng = 340000N
- HS ghi tãm t¾t, ®äc. Sxe t¨ng = 1,5 m2
- Tr×nh bµy çch lµm. p« t« = 20000 N
S« t« = 250 cm2 = 0,025 m2
Pxe t¨ng
?
* §äc môc cã thÓ em cha biÕt : P« t«
1
Pas'  Pa
1000000
3. Cñng cè :
- ¸p lùc lµ g× ?
- ¸p suÊt lµ g× ? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt. §¬n
vÞ ¸p suÊt lµ g× ?


Ly 8tiet 1-7

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ly 8tiet 1-7

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gi¸o ¸n VËt lý líp 8 - Trêng THCS Ng« SÜ Liªn

Gi¸o viªn: TrÇn Ph¬ng Anh

VËt lµm mèc ®îc chän lµ ®øng yªn

VËt ®øng yªn VËt chuyÓn ®éng

TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng

Mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

S¬ ®å néi dung d¹y häc

Kh¸i niÖm vËn tèc

ý nghÜa vËt lý cña vËn tèc

C«ng thøc tÝnh vËn tèc

§¬n vÞ vËn tèc §æi ®¬n vÞ vËn tèc

Dông cô ®o vËn tèc : Tèc kÕ

- GV : Qu·ng ®êng ®i trong 1 s gäi lµ g× ? - Tr¶ lêi C3 : 5 phót.

PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

Th«ng b¸o chuyÓn ®éng ®Òu

X¸c ®Þnh chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

X¸c ®Þnh chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu

VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng ®Òu

- Th¶o luËn thèng nhÊt tr¶ lêi C1, C2.

* Híng dÉn vÒ nhµ : (1 phót)

Bµi 3. ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

Lùc - T¸c dông lùc

BiÓu diÔn lùc

VËn dông biÓu diÔn lùc

gãc ph­¬ng, chiÒu

F2 = 30 N theo ph¬ng n»m ngang, tõ tr¸i sang ph¶i.

F3 = 30N cã ph¬ng chÕch víi ph¬ng n»m ngang 1

Bµi 4. BiÓu diÔn lùc

kÐo lªn kÐo sang ph¶i kÐo sang tr¸i 

I- Lùc c©n b»ng

C¸c vËt do cã qu¸n tÝnh

VËn dông qu¸n tÝnh trong thùc tÕ

Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra - T¹o t×nh huèng häc tËp

- Cho chèt l¹i ®Æc ®iÓm cña 2 lùc NhËn xÐt :

PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

Fms trît Fms l¨n Fms nghØ

Fms trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt

Fms cã h¹i Fms cã lîi

PhÇn bæ sung vµ chØnh söa cho tõng líp:

¸p lùc : F t¸c dông vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp

ThÝ nghiÖm : T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc S, F

VËn dông : T¨ng P, gi¶m P

2. T¹o t×nh huèng häc tËp : Nh SGK.

* Híng dÉn vÒ nhµ :

You might also like

gãc ph¬ng, chiÒu