You are on page 1of 24

ARCH LINUX KURULUM REHBERI

Bu rehber Ramazan ALTINTOP tarafından Arch Linux kullanıcıları


için hazırlanmıştır.

www.ramazanaltintop.blogspot.com

https://www.linkedin.com/in/ramazanaltintop/
Icerik Listesi
Arch Linux Kurulum Rehberi.......................................3
Kurulum Özellikleri............................................3
Kurulum Isosunun Hazırlanması..................................3
Klavyenin Türkçeleştirilmesi...................................4
Internete Baglanma.............................................5
Internet Baglantı Kontrolü.....................................5
UEFI,GPT,MBR Ornek Düzenleri...................................5
UEFI/GPT örnek düzeni.......................................6
BIOS/MBR örnek düzeni.......................................6
BIOS/GPT örnek düzeni.......................................6
Bölümleme Araçlarının Belirlenmesi.............................7
Disklerin Biçimlendirilmesi....................................9
Disklerin Bağlanması..........................................10
Temel Paket Kurulumları.......................................10
Genfstab ve Fstab.............................................12
Chroot Olma...................................................12
Hostname Belirleme............................................13
Yerel Ayarlar.................................................14
Sistem Yerel Ayarları.........................................15
Bölge Ayarları................................................16
Pacman Yapılandırması.........................................17
Kullanıcı ve Şifre Işlemleri..................................18
Sudoers Yapılandırması........................................20
Internet bağlantısı için Paket Ihtiyaçları....................20
GRUB Kurulumu ve EFI için Paket Ihtiyaçları...................22
Son Adım......................................................24
Arch Linux i3 Kurulumu........................................24
Arch Linux Kurulum Rehberi

Kurulum Özellikleri
1. Bu rehberde anlatılan adımların tamamı sırasıyla gerçek makinede denenerek
test edilmiştir.
2. GPT Diskler göz önüne alınarak anlatım yapılmıştır.
3. Kurulum EFI olarak yapılmıştır.

Kurulum Isosunun Hazırlanması


www.archlinux.org/download adresine giriniz. Bu kısımda BitTorrent Download
(recommended) kısmında yer alan Magnet veya Torrent seçiminizi yaparak
indirmenizi tamamlayabilirsiniz.

Ayrıca HTTP Direct Downloads kısmında listelenmiş şekilde birçok ülkeyi


görebilirsiniz. Türkiye’yi seçtiğimizde şu linke gitmiş olacağız.
http://ftp.linux.org.tr/archlinux/iso/2018.11.01/
Bu linkten de indirmemizi tamamlayabiliriz.

.iso uzantılı dosyamızı indirdikten sonra eğer Windows kullanıyorsanız Rufus


programı ile bu isoyu bir USB’ye yazdıracağız.

Rufus programını aşağıdaki linkten indirebilirsiniz.


https://rufus-usb.tr.uptodown.com/windows

Kullanacağınız Rufus programı 3.0 versiyonu ve üzeriyse bölümlendirme şemasından


GPT seçeneğini seçip start butonuna bastıktan sonra DD IMAGE MODE’u seçerek
yazdırmalısınız.

Kullanacağınız Rufus programı 3.0 versiyonu altı ise alttaki açılır menüden DD IMAGE
MODE ile yazdırmalısınız.

USB Flash Kurulum Medyası hakkında daha fazla bilgiyi aşağıdaki linkten
bulabilirsiniz.
https://wiki.archlinux.org/index.php/USB_flash_installation_media

BIOS ile USB’mizi boot ettikten sonra Arch Linux kurulumuza geçelim.
Klavyenin Türkçeleştirilmesi

Konsol üzerinde yazmış olduğumuz klavyeyi değiştirmek için KEYMAP ataması yani
tuş eşleme işlemi yaparak Q Klavye yapmalıyız.
loadkeys trq
Internete Baglanma
İnternete bağlanmak için aşağıdaki komutu kullanacağız.
wifi-menu

Internet Baglantı Kontrolü

$ ping -c 4 www.archlinux.org
PING apollo.archlinux.org (138.201.81.199) 56(84) bytes of data.
64 bytes from apollo.archlinux.org (138.201.81.199): icmp_seq=1 ttl=51 time=67.0 ms
64 bytes from apollo.archlinux.org (138.201.81.199): icmp_seq=2 ttl=51 time=61.8 ms
64 bytes from apollo.archlinux.org (138.201.81.199): icmp_seq=3 ttl=51 time=62.8 ms
64 bytes from apollo.archlinux.org (138.201.81.199): icmp_seq=4 ttl=51 time=62.3 ms

--- apollo.archlinux.org ping statistics ---


4 packets transmitted, 4 received, 0% packet loss, time 7ms
rtt min/avg/max/mdev = 61.762/63.470/67.048/2.098 ms

Internet bağlantımızın başarılı bir şekilde sağlandığını görüyoruz.

UEFI,GPT,MBR Ornek Düzenleri


Kurulumumuzu UEFI/GPT, BIOS/MBR, UEFI/BIOS planlarında gerçekleştirebilirsiniz.
Ben bu belgede UEFI/GPT planına göre anlatım yapacağım. Şimdi aşağıda bu 3 farklı
plan için oluşturulan ArchWiki’den alıntılamış olduğum örnekleri inceleyiniz.
UEFI/GPT örnek düzeni

Partition Suggested
Mount point Partition Partition type GUID
attributes size
C12A7328-F81F-11D2-
/boot or /dev/
BA4B-00A0C93EC93B : 550 MiB
/efi sda1
EFI system partition
4F68BCE3-E8CD-4DB1-
/dev/ 96E7-FBCAF984B709 : 23 - 32
/
sda2 Linux x86-64 root GiB
(/)
0657FD6D-A4AB-43C4-
/dev/ More than
[SWAP] 84E5-0933C84B4F4F :
sda3 512 MiB
Linux swap
933AC7E1-2EB4-4F13- Remainder
/dev/
/home B844-0E14E2AEF915 : of the
sda4
Linux /home device
BIOS/MBR örnek düzeni

Mount Partition type Boot


Partition Suggested size
point ID flag
/ /dev/sda1 83 : Linux Yes 23 - 32 GiB
[SWAP] /dev/sda2 82 : Linux swap No More than 512 MiB
Remainder of the
/home /dev/sda3 83 : Linux No
device
BIOS/GPT örnek düzeni

Mount Partition Suggested


Partition Partition type GUID
point attributes size
21686148-6449-6E6F-744E-
/dev/
None 656564454649 : BIOS boot 1 MiB
sda1
partition
4F68BCE3-E8CD-4DB1-96E7- 2 : Legacy
/dev/
/ FBCAF984B709 : Linux x86- BIOS 23 - 32 GiB
sda2
64 root (/) bootable
[SWAP /dev/ 0657FD6D-A4AB-43C4-84E5- More than
] sda3 0933C84B4F4F : Linux swap 512 MiB
933AC7E1-2EB4-4F13-B844- Remainder
/dev/
/home 0E14E2AEF915 : Linux of the
sda4
/home device

Bölümleme Araçlarının Belirlenmesi


Disk bölümlerini yönetmek için 2 farklı seçenek olduğunu belirttik. Diskimizin GPT mi
yoksa MBR mı olduğunu öğrendikten sonra bu seçimimize göre bir bölümleme aracı
seçmemiz gerekiyor.

MBR ve GPT hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki linki inceleyiniz.

https://wiki.archlinux.org/index.php/Partitioning

MBR GPT
fdisk
fdisk
Dialog gdisk
parted
parted
cfdisk
Pseudo-graphics cfdisk
cgdisk
sfdisk
sfdisk
Non-interactive sgdisk
parted
parted
GParted GParted
Graphical gnome-disk-utility gnome-disk-utility
partitionmanager partitionmanager

cfdisk kullanmaya karar verdim. Sizde kendinize göre bir bölümleme aracı seçerek
devam ediniz.

Bir önceki örnek düzen sayfasından yararlanarak UEFI/GPT bölümünde EFI alanı
550M olarak önerilmiş ancak ben 300M ‘ ın yeterli olacağını düşünüyorum. 300M EFI
ve 200G Linux File System oluşturacağım. EFI bölümüm FAT, Linux dosya sistemim
ise ext4 formatında olacaktır.
$ cfdisk /dev/sdb

Komutuyla karşımıza gelen panel ile diskimizi oluşturuyoruz.

dev/sdb1 300M EFI SYSTEM

dev/sdb2 223.3G Linux File System

Yukarıdaki ayarlara göre diskimi böldüm ve kaydettim.


Disklerin Biçimlendirilmesi

# mkfs.fat -F32 /dev/sdb1

# mkfs.ext4 /dev/sdb2
Disklerin Bağlanması

/mnt dizini ve alt dizinleri CDROM’lar, Disketler, USB vb.. depolama aygıtlarının
bağlanması için geçici bağlama noktaları olmak üzere tasarlanmıştır. Bizde
biçimlendirmiş olduğumuz bu diskleri geçici olarak bağlayarak işlemler yapacağız.

Ilk önce dosya sistemimizi /mnt ‘ ye bağlayalım.

# mount /dev/sdb2 /mnt

Ardından iç içe 2 adet dizin oluşturmalıyız.

# mkdir -p /mnt/boot/EFI

Ardından EFI kısmımıza bu bölümü bağlayalım.

# mount /dev/sdb1 /mnt/boot/EFI

Temel Paket Kurulumları


Sistemimize şu anda pacstrap yardımı ile base ve base-devel
gruplarını kuracağız.Base grubunda 52 paket ve base-devel grubunda
ise 27 adet paket mevcuttur. Paketlerin büyük bir kısmı core
deposunda olduğu için bu kısımda depo ayarlarında bir değişiklik
yapmamıza ihtiyaç yoktur. Base ve Base-devel gruplarının içindeki
paketleri görüntülemek ve daha fazla detaylı bilgi almak
istiyorsanız aşağıdaki linkleri görüntüleyebilirsiniz.

https://www.archlinux.org/groups/x86_64/base/

https://www.archlinux.org/groups/x86_64/base-devel/

# pacstrap /mnt base base-devel


Genfstab ve Fstab
Genfstab, bir fstab dosyasına ek olarak root tarafından verilen
bir bağlama noktası altında, bağlı cihazlara dayalı uygun çıktı
üretir.

Fstab Linux ve diğer Unix gibi işletim sistemlerinde, sistemdeki


büyük dosya sistemleri hakkında bilgileri içeren bir yapılandırma
dosyasıdır. /etc klasörünün içerisinde yer alır.

Aşağıdaki komutla yapılandırma dosyamızı güncelleyelim ve kontrol


edelim.

# genfstab -U -p /mnt >> /mnt/etc/fstab

Ardından fstab dosyamızı aşağıdaki cat komutuyla yazdırarak


kontrolümüzü gerçekleştirelim.

# cat /mnt/etc/fstab

Chroot Olma
Chroot, geçerli bir çalışan işlem için üzerinde olduğumuz kök
dizini değiştiren bir işlemdir. Dizini değiştirdiğimiz andan
itibaren bu dizin ağacının dışındaki dosyalara ve komutlara
erişemezsiniz. Bu değiştirilmiş ortama ise chroot-jail denir.
Aşağıdaki komut ile chroot oluyoruz.

# arch-chroot /mnt

Hostname Belirleme
Bir hostname ismi bir ağdaki bir makineyi tanımlamak için
oluşturulan benzersiz bir isimdir.
# echo HOSTNAME > /etc/hostname

Yerel Ayarlar
Yerel ayarlar core kütüphanesinde bulunan glibc(GNU C Library) ve
yerel ayara duyarlı olan programlar tarafından yazının, zamanın,
tarihin... doğru görüntülenebilmesi için kullanılır.

# nano /etc/locale.gen

CTRL + W tuşlarına basarak #tr yazıp tamam tuşuna basınız

Yukarıdaki 2 satırın önündeki diyez(#) işaretini kaldırarak CTRL+X


ile kaydedip çıkınız.

Daha sonra aşağıdaki komut ile oluşturmamızı tamamlayalım.

# locale-gen
Sistem Yerel Ayarları
Sistem yerel ayarları çin LANG değişkenini /etc/locale.conf
dosyasına yazmalıyız. Burada /etc/locale.gen dosyasında aktif
etmiş olduğumuz 2 satırın ilk sütununu alacağız.
Ilk önce düzenlememiz gereken dosyayı nano editörüyle açıyoruz.

# nano /etc/locale.conf

Aşağıdaki şekilde girdilerimizi giriyoruz ve kaydederek çıkıyoruz.

LANG=tr_TR.UTF-8

Ayrıca kurulumunuza türkçe olarak devam etmek istiyorsanız


aşağıdaki komut ile devam edebilirsiniz.

# export LANG=tr_TR.UTF-8

Bölge Ayarları
# ln -sf /usr/share/zoneinfo/Europe/Istanbul /etc/localtime
Soft Link ve Hard Link hakkında daha fazla detay için aşağıdaki
linke bakınız.

https://www.nixtutor.com/freebsd/understanding-symbolic-links/

Pacman Yapılandırması
Pacman libalpm(3) (Arch Linux Package Management Library)

pacman.conf pacman paket yöneticisi konfigürasyon dosyasıdır.

# nano /etc/pacman.conf
İlk önce Multilib deposunu açıyoruz.

MultiLib 64 bit yüklemelerde, 32 bit uygulamaları çalıştırmak ve


kurmak için kullanılabilecek 32 bit yazılım ve kütüphanelerini
içerir.

Multilib deposunu açmak için önlerindeki diyez işaretini


kaldırmamız yeterlidir.

Eğer yaourt kurulumu istiyorsanız Aşağıdaki depoyu


ekleyebilirsiniz.

# Add archlinux.fr for yaourt

[archlinuxfr]

SigLevel = Never

Server = http://repo.archlinux.fr/$arch

Ardından güncelleyelim.

# pacman -Syu

Kullanıcı ve Şifre Işlemleri


Root parolasını değiştirmeliyiz. Aşağıdaki komut ile parolamızı
değiştiriyoruz.
# passwd

Ardından yeni bir kullanıcı ekleyelim.

# useradd -mg users -G wheel,storage,power -s /bin/bash KULL_ADI

Yeni oluşturduğumuz kullanıcının şifresini belirleyelim.

# passwd KULL_ADI
useradd komutuyla ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki linke
tıklayınız.

https://www.computerhope.com/unix/useradd.htm

Sudoers Yapılandırması
/etc/sudoers dosyasında değişiklikler yapmamız gerekiyor.

Bu değişiklikler için aşağıdaki komut ile yapılandırma dosyamızı


açalım.

#nano /etc/sudoers

KULL_ADI ALL=(ALL) ALL

ekledikten sonra wheel önündeki diyez işaretini kaldıralım.Yani şu


görünüme sahip olacaktır.

%wheel ALL=(ALL) ALL

Ctrl+x ile kaydedip çıkıyoruz.

Internet bağlantısı için Paket Ihtiyaçları


Kurulumdan sonra wifi-menu ile internete bağlanabilmemiz için
aşağıdaki 2 paketi kurmamız gerekiyor.

# pacman -S dialog wpa_supplicant


Ardından wifi driver’ımı aşağıdaki komutla bulalım.

# lspci -k

03:00.0 Network controller: Intel Corporation Centrino Wireless-N


2230 (rev c4)

Subsystem: Intel Corporation Centrino Wireless-N 2230 BGN

Kernel driver in use: iwlwifi

Kernel modules: iwlwifi

Aşağıdaki linke tıklayalım

http://linux-wless.passys.nl/query_part.php?brandname=Intel

Buradan firmware ‘in ipw2200 olduğunu bulduktan sonra AUR’da bu


paketi buldum.

https://www.archlinux.org/packages/core/any/ipw2200-fw/

core deposunda olduğu için ve bu depo öntanımlı olduğundan dolayı


aşağıdaki komutla direkt olarak kurabiliriz.

# pacman -s ipw2200-fw

Bu konuyla ilgili aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz

https://wireless.wiki.kernel.org/en/users/drivers
https://wikidevi.com/wiki/List_of_Wi-Fi_Device_IDs_in_Linux

https://help.ubuntu.com/community/WifiDocs/WirelessCardsSupported

https://wiki.archlinux.org/index.php/
Wireless_network_configuration

GRUB Kurulumu ve EFI için Paket Ihtiyaçları


# pacman -S grub efibootmgr dosfstools os-prober mtools
# grub-install –target=x86_64-efi –-bootloader-id=X –-recheck

# grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg
Son Adım

# exit

# umount -a

# telinit 6

Arch Linux i3 Kurulumu


# pacman -S i3 dmenu xorg xorg-xinit

Kurulumları tamamladık.

You might also like