Professional Documents
Culture Documents
Πρόγραμμα Σπουδών
για την Οπτικοακουστική Έκφραση
[Στο Πλαίσιο των δραστηριοτήτων Αισθητικής Αγωγής
για όλες τις βαθμίδες της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης]
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
Υπουργείο Παιδείας και Διά Βίου Μάθησης
Τέχνης"(1.1.-1.6.). Η εφαρμογή του παρόντος ΠΣ, απαραίτητα
προϋποθέτει τον Συνοδευτικό Οδηγό για τον Εκπαιδευτικό
Το παρόν έργο έχει παραχθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Νέο πρόγραμμα σπουδών,
στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3, -Οριζόντια Πράξη», με κωδικό MIS 295450 και ειδικότερα στο πλαίσιο του Υποέργου 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών
Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό «Εργαλεία Διδακτικών Προσεγγίσεων»,.
1
Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά θέματα και Ενδεικτικές δραστηριότητες Προτάσεις για
Αποτελέσματα μεθοδολογικές επισημάνσεις εκπαιδευτικό υλικό
(2.4.3.1.) Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
1. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τη φωτογραφική κάμερα και "Φωτογραφίζουμε όλους τους Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί να ορίσει τα όρια φωτογράφισης ενός γενικού ανάπτυξη δεξιοτήτων χειρισμού κάμερας: συμμαθητές μας με δυο τρόπους, έναν
και ενός κοντινού κάδρου σε συνάρτηση με έναν όρθιο • Κρατά την κάμερα στραμμένη προς το θέμα από κοντά και έναν από λίγο μακρύτερα"
άνθρωπο ( σε μεσαίο και σε κοντινό κάδρο) και
• Εντοπίζει το κεντρικό κουμπί φωτογραφικής
• Μαθαίνει να συνεργάζεται προκειμένου να τραβηχτούν παίζουμε παιχνίδια αντιστοίχισης παιδιών
λήψης, το διακρίνει από τον γενικό διακόπτη και φωτογραφιών τους, μέσα στο χώρο.
σειρές φωτογραφιών, περιμένει να φωτογραφίσει μόλις
φτάσει η σειρά του. λειτουργίας και το πιέζει επαρκώς
• κατανοεί τη δηλωτική σημασία της φωτογραφίας ενός • Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό
προσώπου αντί του ονόματός του. • Εξοικείωση με τα όρια κάθε κλίμακας
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο κάδρου
2. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τα απλά μέσα ηχοληψίας "Εκμυστήρευση μικρών μυστικών" Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί να ηχογραφεί χαμηλόφωνα τη φωνή του (μικρόφωνο, υπολογιστής, ψηφιακό στο μικρόφωνο. Ακολουθεί ομαδική
απευθυνόμενη προς ένα μικρόφωνο (να διακρίνει το "κασετόφωνο", βιντεοκάμερα με κλειστό ακρόαση.
ενσωματωμένο μικρόφωνο σε ένα ηχοληπτικό μέσον) και φακό κ.λπ.) Πχ "το αγαπημένο μου φαγητό"
να εξοικειωθεί με τις στοιχειώδεις τεχνικές παραμέτρους Ανάπτυξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
(απόσταση από το μικρόφωνο, ένταση φωνής, ηχητικό Προοδευτικά χρήση όρων και φράσεων όπως:
περιβάλλον κ.λπ.) ξεκίνημα εγγραφής, σταμάτημα εγγραφής,
• Περιμένει να ηχογραφήσει μόλις φτάσει η σειρά στοπ, ακρόαση, αναπαραγωγή, κουμπί
του και κατανοεί την ανάγκη της σιωπηλής εγγραφής, κουμπί αναπαραγωγής, ένταση
παρουσίας σε χώρο ηχογράφησης . Μαθαίνει να
συνεργάζεται.
• Να αναγνωρίζει και να αξιολογεί το αποτέλεσμα.
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
3. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Οργάνωση του προφορικού λόγου. Υπερνικά "Είμαι ο Νίκος και σας περιγράφω το Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί να διατυπώνει 3-4 έστω τυποποιημένες την "προ του μικροφώνου αμηχανία" Γιώργο…")
φράσεις που περιγράφουν ένα άλλο παιδί (ή ένα Αναπτύσσει και συστηματοποιεί τις δεξιότητες -Σε σχέση με τους συμμαθητές της τάξης μας, ο
αντικείμενο ή ένα τοίχο της τάξης) που βρίσκεται παρατήρησης Γιώργος είναι … (ψηλός-μεσαίος-κοντός)
μπροστά του -Τα μαλλιά του είναι …(ξανθά-καστανά-μαύρα-
Εξοικειώνεται με τη συνθήκη κατά την οποία
κοκκινωπά) και …(ίσια-κατσαρά)
• Να αναγνωρίζει και να αξιολογεί το αποτέλεσμα. απευθύνεται σε κοινό 2 -Τα μάτια του είναι …(γαλανά-καστανά- μαύρα-
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων ηχοληψίας πράσινα) κ.λπ.
4. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση όλων των παιδιών με τις Περιγραφή στο μικρόφωνο, μικρού Σχετικές οδηγίες
• Ολοκληρώνει ως "ανταποκριτής" μιας ομάδας σύντομες εκατέρωθεν λειτουργίες του ανταποκριτή - χώρου (ραφιού, ντουλαπιού) και
ηχητικές περιγραφές σε απλό ηχοληπτικό μέσον διαμεσολαβητή και του δέκτη
(κασετόφωνο) .
αντικειμένων που περιλαμβάνονται,
Εξοικείωση με τα απλά μέσα ηχοληψίας
• Να μπορεί (ως εκπρόσωπος της ομάδας) να απαριθμήσει από δύο διαδοχικούς
(μικρόφωνο, υπολογιστής, ψηφιακό
σε ηχοληπτικό μέσον τα αντικείμενα ενός διακριτού "ανταποκριτές" και μετά, ομαδική
"κασετόφωνο", βιντεοκάμερα με κλειστό
μικρού συνόλου ακρόαση και σύγκριση με την
φακό κ.λπ.)
• Αλλάζοντας ρόλους να προσπαθεί να σχηματίσει "νοερή "άμεση" εμπειρία.
Ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας και
εικόνα" με βάση τις πληροφορίες άλλου εκπροσώπου
εμπιστοσύνης στο πλαίσιο της μικρής
και να την αποδώσει ζωγραφικά
ομάδας
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
5. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τη φωτογραφική κάμερα και Παραγωγή οπτικοακουστικής αφήγησης
ανάπτυξη δεξιοτήτων χειρισμού κάμερας: με 4-5 φωτογραφίες
• Να μπορεί να παράγει μια απλή οπτικοακουστική
• Κρατά την κάμερα στραμμένη προς το θέμα
αφήγηση (καθημερινής διαδικασίας) με διαδοχικές ενδεικτική θεματολογία: φορώ το
• Εντοπίζει το κεντρικό κουμπί φωτογραφικής
εικόνες*. παλτό μου, ποτίζω μια γλάστρα,
λήψης, το διακρίνει από τον γενικό διακόπτη
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
λειτουργίας και το πιέζει επαρκώς πλένω τα χέρια μου
• Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό
(πολύ απλή αφήγηση) Ενδεικτική διάρκεια: • Προοδευτικά κάνει χρήση όρων και
• Πραγματοποιεί 2-3 εναλλακτικές
1-2 δίωρα φράσεων όπως: …τραβώ φωτογραφία,
φωτογραφικές λήψεις για κάθε
προβλεπόμενο φωτογραφικό στιγμιότυπο …διαγράφω φωτογραφία, …σκοπεύω,
Εξοικείωση με τον μηχανισμό της …καδράρω πιο ψηλά-χαμηλά κ.λπ.,
*
οπτικοακουστικής αφήγησης και διατύπωση …πλησιάζω, …απομακρύνομαι κ.λπ.
ανάλογου κριτικού λόγου: • Κατά την επιλογή των στιγμιότυπων,
• Συνειδητοποιεί τη σειρά φωτογραφιών ως διατυπώνει παρατηρήσεις και
ενιαίο αφηγηματικό σύνολο επιχειρηματολογεί με κριτήριο το
• Κατανέμει την εξελικτική πορεία της επιδιωκόμενο τελικό αποτέλεσμα
αφήγησης σε 4-5 στιγμιότυπα – κλειδιά • Διατυπώνει παρατηρήσεις για το βαθμό
Οι επεξηγηματικές φωτογραφίες -όπου επιτυχίας των λήψεων
• Επιλέγει την οπτική γωνία φωτογράφισης
κρίθηκαν απαραίτητες- εντάχθηκαν χρησιμοποιώντας απλές φράσεις όπως:
κάθε στιγμιότυπου ώστε να εξυπηρετούνται
κοντά στα σημεία στα οποία
(κατά την κρίση του) οι αφηγηματικές του …δεν φαίνεται καλά, …να το δείξουμε
αναφέρονται αλλά ανεξαρτήτως των
προθέσεις από πιο κοντά κ.λπ.
τεσσάρων στηλών που διέπουν το ΠΣ.
• Από τις 2-3 φωτογραφικές λήψεις που
τραβήχτηκαν για κάθε προβλεπόμενο • Διατυπώνονται εντυπώσεις και κρίσεις
3
(συνέχεια) φωτογραφικό στιγμιότυπο, επιλέγει την - για τις αντίστοιχες εργασίες ομάδων
κατά τη γνώμη του καλύτερη- και εκθέτει το από άλλα τμήματα. Οι κρίσεις αυτές
σκεπτικό του** προοδευτικά συγκροτούν προτιμήσεις
Εξοικείωση με τη διαδικασία παρουσίασης του τύπου: …από τις εργασίες των
των εργασιών προς το σχολικό κοινό και άλλων ομάδων, οι φωτο-ιστορίες που
διατύπωση ανάλογου κριτικού λόγου: μας άρεσαν περισσότερο…
• Προτείνει τρόπους έκθεσης ή προβολής των
επιλεγμένων φωτογραφιών σε διαδοχική
σειρά, ώστε η αφήγηση να λειτουργεί και το
** τελική επιλογή των παιδιών έργο όλων των ομάδων να παρουσιαστεί στη
σχολική κοινότητα.
• Ανταλλάσσει το προϊόν των ασκήσεων της
ομάδας του με αυτά των άλλων ομάδων και
διαπιστώνει την ερμηνευτική απόκλιση των
δεκτών, προτείνει βελτιώσεις.
Ανάπτυξη δεξιοτήτων λήψης συλλογικών
αποφάσεων στο πλαίσιο της μικρής ομάδας:
• Διαπραγματεύεται την επιλογή των 4-5
στιγμιότυπων και συμβάλλει με προτάσεις
• Διαπραγματεύεται την τυχόν ανάγκη για
πιθανές επαναφωτογραφήσεις και τις • Προοδευτικά κάνει χρήση όρων και
ανάλογες διορθώσεις του τύπου: …πιο κοντά φράσεων όπως: …διαγράφω
στο παράθυρο …να μην κοιτάζει την κάμερα φωτογραφία, …κάδος ανακύκλωσης
κ.λπ. κ.λπ.
• Διαπραγματεύεται την τελική επιλογή της
επιτυχέστερης λήψης από τις λήψεις που
πραγματοποιήθηκαν για κάθε στιγμιότυπο
• Προτείνει και διαπραγματεύεται τους
τρόπους παρουσίασης
Ανάπτυξη δεξιοτήτων ψηφιακής συνείδησης:
• Εντοπίζει τον μηχανισμό ανάκλησης των
λήψεων και διατρέχει το τρέχον αρχείο
• Εντοπίζει τον μηχανισμό διαγραφής των
λήψεων και με τη βοήθεια κάποιου
ενήλικου, διαγράφει τις μη χρήσιμες λήψεις
4
6. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
• Να συνειδητοποιεί τα όρια του κάδρου, επισημαίνοντας • Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό "Φωτογραφίζουμε το σχολείο μας" Σχετικές οδηγίες
τα "εντός κάδρου" στοιχεία και αναφερόμενος στα • Συνειδητοποίηση των ορίων του κάδρου και, στη συνέχεια, ζωγραφίζουμε τον
(εντός και εκτός κάδρου χώρος) και ότι
"εκτός κάδρου" στοιχεία *. εκτός κάδρου χώρο.
κάθε φωτογράφηση αποτελεί μια επιλογή
• Να συνειδητοποιεί το κάδρο ως τμήμα που επέλεξε από
(άλλοτε συνειδητή και άλλοτε
τον περιβάλλοντα χώρο υποσυνείδητη) από τον πραγματικό χώρο
• μαθαίνει να συνεργάζεται προκειμένου να τραβηχτούν γύρω μας.
σειρές φωτογραφιών, περιμένει να φωτογραφίσει μόλις • Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων
φτάσει η σειρά του.
Πραγματοποίηση της
Ενδεικτική διάρκεια: 2 δίωρα
δραστηριότητας από
παιδιά της 2ας Δημοτικού
* με τον Στέλιο Βγαγκέ
*
5
8. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
• Να μπορεί να εντοπίζει τις ιδιαιτερότητες μεταξύ δύο Συνειδητοποίηση της κατασκευαστικής Συζήτηση με ερωτήματα του τύπου: 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
συγκρίσιμων στοιχείων (πχ ασπρόμαυρη ή έγχρωμη διάστασης κάθε οπτικοακουστικού • Πώς μοιάζουν και πώς διαφέρουν οι θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
αναπαράσταση, αντικείμενο που αναπαρίσταται * , κειμένου ήρωες των αποσπασμάτων που αποσπάσματα από
παρουσία- απουσία ήχου, σκηνικός χώρος κ.λπ.) που Εξοικείωση με τα είδη αναπαράστασης του παρακολουθήσαμε; κινηματογραφικές ταινίες και
προέρχονται από εντελώς διαφορετικά είδη ανθρώπου (και περίπτωση • Πόσοι ήρωες εμφανίστηκαν σε κάθε άλλα οπτικοακουστικά
οπτικοακουστικών κειμένων ανθρωπομορφισμού) απόσπασμα; Τι έλεγαν και τι έκαναν; προϊόντα)
• Να μπορεί να εντοπίζει τις βασικές κατασκευαστικές Εξοικείωση με τα είδη οπτικοακουστικών • Πώς φτιάχτηκε αυτή η ταινία; (με
παρεμβάσεις σε μικρά αποσπάσματα οπτικοακουστικών κειμένων και τα θεμελιώδη εκφραστικά μέσα κάμερα και με ηθοποιούς ή με κούκλες
κειμένων (ασπρόμαυρη-έγχρωμη, βωβή-ηχητική ταινία). ή με ζωγραφική κ.λπ.)
• Να μπορεί να ομαδοποιεί τα αποσπάσματα που Συγκρίνοντας μαγνητοσκοπημένα • Ποιος μιλάει;
παρακολούθησε κατά βασικά είδη. αποσπάσματα εκπομπών ο μαθητής διακρίνει: • Η μουσική που ακούγεται υπήρχε εκεί;
κινηματογράφηση φυσικής κίνησης κούκλας Ποιος την έβαλε;
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο (η δραστηριότητα (μαριονέτα, γαντόκουκλα, δαχτυλόκουκλα
είναι σκόπιμο να επαναλαμβάνεται κατά καιρούς -αλλά κ.λπ.) από ανάλογη κίνηση κούκλας με
και σε διάφορες τάξεις- με διαφορετικά, κάθε φορά, animation (π.χ. πλαστελίνη) και από ανάλογη
αποσπάσματα) κίνηση με κινούμενο σχέδιο
Εξοικείωση με τα είδη των ήχων *
6
− Πότε συμβαίνουν αυτά; Σε ποια εποχή;
Σε ποια εποχή του χρόνου; Σε ποια ώρα
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο της ημέρας;
− Πόσα άτομα εμφανίζονται στη σκηνή;
Πόσοι άντρες και πόσες γυναίκες; Τι
κάνουν;
− Ποιος από μας έχει βρεθεί σε παρόμοιο
χώρο ή σε παρόμοια κατάσταση;
11. Επίπεδο: Πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τα όρια του κοντινού κάδρου Φωτογραφίζουμε 4-5 πολύ κοντινά Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί- καδράροντας- να απομονώνει τμήματα ενός με σύστημα αναφοράς το ανθρώπινο σώμα κάδρα 4-5 συμμαθητών μας (μόνον
ανθρώπινου σώματος Συνειδητοποίηση των ομοιοτήτων και κεφάλι, μόνον παλάμη, μόνον πόδι
• Να συμπληρώνει ένα πίνακα 2 εισόδων διαφορών που μπορούν να χαρακτηρίζουν
διαφορετικές φωτογραφικές
- παπούτσι κ.λπ.) και στη συνέχεια
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
αναπαραστάσεις με το ίδιο θέμα και των τα κολλάμε σε έναν πίνακα δύο
σημασιών που αντίστοιχα προκύπτουν. εισόδων
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
8
ήρωα.
• Συγκρίνει το αποτέλεσμα με παραδείγματα παρόμοιων
σκηνών από έργα
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
9
17. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Η βιωματική επεξεργασία των "Ξαναστήνουμε τις σκηνές που μας Σχετικές οδηγίες
• Να εμπλέκεται σε βιωματικές δραστηριότητες που οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που άρεσαν ή μας φόβισαν"
αξιοποιούν το μυθοπλαστικό πλαίσιο οπτικοακουστικών προσλαμβάνονται, αποφορτίζει τυχόν (λέμε "ακριβώς" τα ίδια λόγια που λένε
έργων εντάσεις του έργου και ενισχύει την κριτική και οι ήρωες και κάνουμε "ακριβώς" τις
• Να μπορεί να αναπαριστά τη δράση είτε παίζοντας αντιμετώπιση του έργου ίδιες κινήσεις)
ρόλους (θεατρικό παιχνίδι) είτε παίζοντας με Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
συμβολικούς ήρωες -υποκατάστατα (κουκλάκια, (μπορεί να αξιοποιηθούν και μικρά
πλαστελίνες, αντικείμενα) αποσπάσματα "αγαπημένων εκπομπών"
• επιχειρεί (αυτοσχεδιάζοντας με άλλα παιδιά) υποθετική που φέρνουν τα παιδιά στην τάξη)
συνομιλία με ήρωες των έργων
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
10
20. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Συνειδητοποιεί ότι σε κάθε θέμα Στο κάθε ένα από τα αποσπάσματα Συλλογή με αποσπάσματα από
Μετά την παρακολούθηση κατάλληλα επιλεγμένων εμφανίζονται πολύ διαφορετικές οπτικές που παρακολουθήσαμε (π.χ.): κινηματογραφικές ταινίες και
αποσπασμάτων από οπτικοακουστικά έργα, να μπορεί να και πολύ διαφορετικοί τρόποι άλλα οπτικοακουστικά
• Πώς παρουσιάζονται τα σωματικά
συγκρίνει τον τρόπο απόδοσης ενός θέματος (π.χ. "ο παρουσίασης και ότι οι οπτικές αυτές προϊόντα κατά θεματικές
χαρακτηριστικά του Ηρακλή; (πώς είναι
μυθικός ήρωας Ηρακλής") να επιχειρηματολογεί σχετικά αντανακλούν την εποχή και το κοινωνικό ενότητες (π.χ. Ηρακλής,
τα μαλλιά του; πώς είναι το σώμα του;)
και να καταστρώνει συγκριτικούς πίνακες οργανώνοντας πλαίσιο παραγωγής κάθε έργου υπερ-ήρωες, ιστορικές
• Με τι είδους ρούχα εμφανίζεται;
τις παρατηρήσεις του και τα συμπεράσματά του Συστηματοποιεί τις παρατηρήσεις του και μάχες, διαπλανητικές μάχες,
• Τι είδους όπλα χρησιμοποιεί; πώς
ασκείται σε ταξινομήσεις παλεύει; ποιοι είναι οι εχθροί του; παιδιά στον πόλεμο, κ.λπ.)
ποιοι του συμπαραστέκονται; Σχετικές οδηγίες
αλλά και:
− Πότε γυρίστηκε η ταινία;
− Σε ποια χώρα;
11
22. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Πρώτη εξοικείωση με την έννοια του ρυθμού Στο απόσπασμα ταινίας που 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
Παρακολουθώντας ένα απόσπασμα, να μπορεί: που παράγει η διαδοχή πλάνων διαφορετικής παρακολουθούμε, κάθε φορά που θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
• να αναγνωρίσει τις αλλαγές πλάνων χτυπώντας τα χέρια διάρκειας αποσπάσματα από πολύ
διαπιστώνουμε αλλαγή πλάνου,
σε κάθε αλλαγή διαφορετικού ύφους
χτυπούμε τα χέρια μας μια φορά.
• να αναγνωρίσει τις διαφορετικές διάρκειες των πλάνων κινηματογραφικές ταινίες και
Παρακολουθώντας ένα κατάλληλα επιλεγμένο Μετράμε τα πλάνα κάθε άλλα οπτικοακουστικά
απόσπασμα, να μπορεί: προϊόντα)
αποσπάσματος
• να αναγνωρίσει το (συνεχές) μονοπλάνο Σχετικές οδηγίες
• την ποικιλία διαφορετικών κάδρων που ενδέχεται να
περιέχονται σε ένα μονοπλάνο
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
12
25. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να προτείνει εναλλακτικούς τρόπους ηχητικής Διαπίστωση του διαφορετικού ύφους που Ενδεικτική θεματολογία: λαϊκή αγορά, Σχετικές οδηγίες
επένδυσης (ήχους-θορύβους, αφήγηση, μουσικά προκύπτει με κάθε είδος ήχου και σιδηροδρομικός σταθμός, αρχαιολογικός
αποσπάσματα διαφόρων ειδών, αυτοσχέδια μουσική εξοικείωση με τη σημειολογία των ήχων χώρος - μνημείο, καντίνα του σχολείου
εκτέλεση κ.λπ.) σε μια προβαλλόμενη διαδοχή εικόνων αλλά και ειδικότερα με τη σημειολογία του κ.λπ.
που έχει ήδη ολοκληρωθεί (άσκηση οπτικοακουστικής ηχογραφημένου λόγου (αφήγηση, Η ήδη έτοιμη οπτικοακουστική
καταγραφής χώρου με ακίνητες εικόνες όπως η
παρουσίαση, συνέντευξη, καταγραφή κάποιου από τους παραπάνω
προηγούμενη) πραγματοποιώντας πολύ διαφορετικές
"αναγνώσεις" του χώρου ερμηνεία-υποκριτική) χώρους με 10-12 διαδοχικές
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα Διαπίστωση του υποκειμενισμού που φωτογραφίες, θα πρέπει να
συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή διαμορφωθεί ως προβολή διαδοχικών
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα ηχητικής συνοδείας εικόνων με συνοδεία ήχου και να
Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων ΔΟΚΙΜΑΣΤΟΥΝ 2-3 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΙΔΗ
Εξέλιξη δεξιοτήτων ψηφιακής συνείδησης ΗΧΩΝ.
Προοδευτικά χρήση όρων και φράσεων
όπως: διάρκεια ήχου σε δευτερόλεπτα,
αντιγραφή και επικόλληση ήχου, κανάλι
εγγραφής κ.λπ.
26. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να καταγράφει ομαδικά έναν πραγματικό Εξοικείωση με την συνεχή επιτόπια Θεματολογία όπως και στην άσκηση Σχετικές οδηγίες
ηχητικό περίπατο 1'-2' συνεχούς ηχογράφησης με ηχογράφηση χώρου καταγραφής χώρου:
θορύβους και ενδεχομένως μικρά σχόλια από Εξοικείωση με τη σύνταξη απλών ερωτήσεων
περαστικούς που θα απαντούν σε πολύ απλές, και τη "φιλόξενη" διατύπωσή τους προς λαϊκή αγορά, σιδηροδρομικός
προσχεδιασμένες ερωτήσεις τρίτους σταθμός , αρχαιολογικός χώρος -
• Να μπορεί να μεταγράφει την ηχογράφηση στον
Εξοικείωση με την ηχογράφηση συνέντευξης μνημείο, καντίνα του σχολείου,
υπολογιστή, να την επεξεργάζεται και ενδεχομένως να
προσθέτει συμπληρωματικούς ήχους και μουσική Εξοικείωση με την επεξεργασία υλικού από ψιλικατζίδικο, φούρνος της γειτονιάς
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να συνεντεύξεις κ.λπ.
διατυπώνει παρατηρήσεις σχετικά με την ταξινόμηση των Να πειραματιστεί με το αποτέλεσμα που
απαντήσεων προκύπτει από διαφορετικές μίξεις των
ίδιων ήχων
Ενδεικτική διάρκεια: 2-3 δίωρα
13
27. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να παράγει ομαδικά, σειρά φωτογραφιών Συνειδητοποιεί την έννοια της σκηνοθετικής Φωτογραφίζουμε ένα μικρό Σχετικές οδηγίες
ενός μικρού αντικειμένου επιχειρώντας μικρές κατασκευής σε διάφορα επίπεδα και είδη: αντικείμενο:
σκηνοθετικές παρεμβάσεις (σύνθεση κάδρου, οπτική • Ντοκιμαντέρ • "όπως συνήθως το βλέπουμε…"
γωνία, υποκριτική, σκηνογραφικά στοιχεία, φωτισμός). • Κατασκευή "παραλόγου" • "όπως δεν θα το βλέπαμε ποτέ…"
Στόχος το αντικείμενο αυτό να εμφανιστεί σε • Δύο παραλλαγές μυθοπλασίας • "ως κυρίαρχο στοιχείο ενός κοινωνικού
διαφορετικά είδη αναπαραστάσεων. • Διαφήμιση στιγμιότυπου"
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να Από τις 2-3 φωτογραφικές λήψεις που
• "ως διαφημιζόμενο προϊόν"
επιχειρηματολογεί τραβήχτηκαν για κάθε προβλεπόμενο
• ως ήρωα ενός παιδικού παραμυθιού"
φωτογραφικό στιγμιότυπο, επιλέγει την
και ανταλλάσσουμε τις φωτογραφίες της
-κατά τη γνώμη του καλύτερη- και εκθέτει
ομάδας μας με αυτές άλλης παρόμοιας
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα το σκεπτικό του. Ταυτόχρονα συνειδητοποιεί
ομάδας που θα πρέπει να "αναγνωρίσει
το βαθμό του τυχαίου και του ηθελημένου
ποιο είναι ποιο"
σε κάθε οπτικοακουστικό προϊόν
Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
• Διαπραγματεύεται την τυχόν ανάγκη για
πιθανές επαναφωτογραφήσεις και τις
ανάλογες διορθώσεις του τύπου: …πιο κοντά
στο παράθυρο …να μην κοιτάζει την κάμερα
κ.λπ.
• Ανταλλάσσει το προϊόν των ασκήσεων της
ομάδας του με αυτά των άλλων ομάδων και
διαπιστώνει την ερμηνευτική απόκλιση των
δεκτών, προτείνει βελτιώσεις.
14
29. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να εντοπίζει-απαριθμεί-καταγράφει-ταξινομεί Εξοικείωση με τη σημειολογία των ήχων αλλά Παρακολουθούμε αποσπάσματα 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
κατά είδη τους ήχους από ένα τρίλεπτο οπτικοακουστικό και ειδικότερα με τη σημειολογία του αλλά κυρίως … ακούμε και θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα -
απόσπασμα ηχογραφημένου λόγου (αφήγηση, σημειώνουμε! τρίλεπτα αποσπάσματα από
• Στο ίδιο απόσπασμα, να μπορεί να επισημαίνει τη σχέση παρουσίαση, συνέντευξη, [Καλό είναι η δραστηριότητα να κινηματογραφικές ταινίες και
κάθε ήχου με την αντίστοιχη εικόνα ερμηνεία-υποκριτική) βασιστεί σε ποικιλία αποσπασμάτων άλλα οπτικοακουστικά
από ντοκιμαντέρ, ειδησεογραφικά
Να διακρίνει, σε οπτικοακουστικά προϊόντα, προϊόντα)
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο ρεπορτάζ, ταινίες μυθοπλασίας,
ήχους εντός κάδρου (ON) και ήχους εκτός τηλεοπτικά σήριαλ, τηλεοπτικές
κάδρου (OΦ). συζητήσεις και διαφημιστικά].
Να διακρίνει, σε οπτικοακουστικά προϊόντα,
διαφορετικά είδη ήχων που συνυπάρχουν σε Προοδευτικά χρήση όρων και φράσεων
μίξη όπως: σπηκάζ (αφήγηση), ντουμπλάζ (εκ
των υστέρων ένθεση λόγου ή ήχου πάνω
στην εικόνα), μίξη ήχων, ατάκα (φράση
ρόλου)
30. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• αφού επιλέξει ένα απόσπασμα έργου, να μπορεί ομαδικά Η βιωματική επεξεργασία των "Ξαναστήνουμε τις σκηνές που μας 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
να αναπαράγει το περιεχόμενο των πλάνων του οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που άρεσαν ή μας φόβισαν" θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
• επιχειρεί να αναπαραστήσει φωτογραφικά τη σκηνική προσλαμβάνονται, αποφορτίζει τυχόν (λέμε "ακριβώς" τα ίδια λόγια που λένε αποσπάσματα από
δομή ενός αποσπάσματος (τρόπος καδραρίσματος των εντάσεις του έργου και ενισχύει την κριτική και οι ήρωες και κάνουμε "ακριβώς" τις κινηματογραφικές ταινίες και
ηρώων, στάσεις ηρώων, αναπαράσταση σκηνικών όγκων) αντιμετώπιση του έργου ίδιες κινήσεις) κυρίως όμως άλλα οπτικοακουστικά
• αναπαριστά τη δράση μιας σκηνής είτε παίζοντας ρόλους Συνειδητοποιεί το σκηνικό χώρο σε ανασυνθέτουμε φωτογραφικά τη προϊόντα)
(θεατρικό παιχνίδι) είτε παίζοντας με συμβολικούς ήρωες συνάρτηση με την κάμερα σύνθεση κάθε κάδρου από τα πλάνα Σχετικές οδηγίες
-υποκατάστατα (κουκλάκια, πλαστελίνες, αντικείμενα), Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας που διαλέξαμε)
αναπαράγοντας τις συνθέσεις κάδρου του κάθε πλάνου (μπορούν να αξιοποιηθούν και μικρά
όπως εμφανίζονται στο επιλεγμένο απόσπασμα αποσπάσματα "αγαπημένων
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα εκπομπών" που φέρνουν τα παιδιά
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα στην τάξη)
15
31. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να συγκρίνει στοιχεία από έργα παιδικής και Υποσυνείδητη εξοικείωση με τον Συγκρίνουμε: Σχετικές οδηγίες
νεανικής λογοτεχνίας με τις αντίστοιχες μεταφορές τους υποκειμενισμό που διέπει κάθε σκηνές με παραγράφους, Αποσπάσματα σκηνών από
στον κινηματογράφο αφηγηματική - σκηνοθετική επιλογή περιγραφές με εικόνες, ταινίες που έγιναν ως
• Να διατυπώνει σχετικό κριτικό λόγο και να Υποσυνείδητη εξοικείωση με τον μεταφορές γνωστών
φράσεις με πλάνα!
επιχειρηματολογεί υποκειμενισμό που διέπει κάθε "ανάγνωση" λογοτεχνικών έργων.
Επίσης συγκρίνουμε τον τρόπο που
από την πλευρά του δέκτη
διαφορετικοί σκηνοθέτες
Εξοικείωση με τα προβλήματα της μετάφρασης
αποδίδουν το ίδιο λογοτεχνικό
Ενδεικτική διάρκεια: 2-3 δίωρα με ενδιάμεσα και της μεταφοράς σε διαφορετικό εκφραστικό
απόσπασμα σε διαφορετικές ταινίες
διαστήματα ημερών κώδικα
16
33. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Να προετοιμάζει ηχητική συνέντευξη ακολουθώντας Εξοικείωση με τη συστηματική μεθοδολογία Συνεντεύξεις καθημερινότητας Σχετικές οδηγίες
συστηματική μεθοδολογία δημοσκόπησης (γκάλοπ): σε όλα τα στάδια μιας ποσοτικής (π.χ. "ποιο είναι το πιο σημαντικό
• Έρευνα θέματος διερεύνησης πρόβλημα που αντιμετωπίζετε στις
• Επιλογή δείγματος-στόχου συγκοινωνίες της περιοχής μας;" και
Εξοικείωση με την προετοιμασία και εξάσκηση
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων ποσοτική ταξινόμηση των απαντήσεων με
στη "φιλόξενη" και αυστηρά σταθερή κριτήρια όπως:
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων
διατύπωση των ερωτήσεων • συχνότητα δρομολογίων
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων
• Ποσοτική επεξεργασία απαντήσεων βάσει 2-3 Εξοικείωση με την ανάγκη δημιουργικής • επάρκεια προορισμών
επιλεγμένων κριτηρίων ερμηνείας των απαντήσεων και • κατάσταση οχημάτων
• Διατύπωση συμπερασμάτων διατύπωσης συμπερασμάτων • συνθήκες εξυπηρέτησης
Ενδεικτική διάρκεια: 3-4 δίωρα • κόστος - ναύλα κ.λπ.)
σε συνδυασμό και με άλλη δραστηριότητα
οπτικοακουστικής καταγραφής (στο πλαίσιο διαφόρων
γνωστικών αντικειμένων-μαθημάτων)
17
35. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Εξοικείωση με τη μεθοδολογία της ιστορικής "Φέρνουμε παλιές και νεώτερες Σχετικές οδηγίες
Να μπορεί να σχολιάσει και να ομαδοποιήσει έρευνας για οπτικά κατάλοιπα αναμνηστικές φωτογραφίες από το
αναμνηστικές φωτογραφίες κατά εποχή παραγωγής τους Ανάπτυξη δεξιοτήτων συλλογικής έρευνας σπίτι και αναζητούμε (για κάθε
και να διακρίνει ιστορικά, κοινωνιολογικά και τεχνολογικά
φωτογραφία):
χαρακτηριστικά
− Τι θέλουν "να θυμούνται" οι
Να διατυπώνει σχετικό κριτικό λόγο και να εικονιζόμενοι;
επιχειρηματολογεί − Ποιος τράβηξε τη φωτογραφία;
− Σε τι χώρο έχουν σταθεί;
− Πώς στέκονται;
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο − Τι φορούν και τι κρατούν;
− Άραγε η φωτογραφία τραβήχτηκε πριν
ή αφού γεννηθήκαμε;
− Η φωτογραφία είναι ασπρόμαυρη ή
έγχρωμη; Πως είναι το χαρτί της;
− Άραγε τι μηχανή χρησιμοποιήθηκε;
− Η φωτογραφία τραβήχτηκε με φως
ημέρας ή με τεχνητό φωτισμό; Μήπως
χρησιμοποιήθηκε φλας;
36. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Εξοικείωση με τα κινηματογραφικά είδη και Για κάθε απόσπασμα συζητάμε, Συλλογή με αποσπάσματα από
Μετά την παρακολούθηση επιλεγμένων αποσπασμάτων ιδιαίτερα με είδη κινηματογραφικής γραφής συμπληρώνουμε στοιχεία κινηματογραφικές ταινίες και
από οπτικοακουστικά έργα μυθοπλασίας, να μπορεί να πέρα από αυτά της κυρίαρχης ταξινόμησης και -βάσει οδηγού- άλλα οπτικοακουστικά
απαντήσει σε ερωτήματα περιεχομένου, να σχολιάσει και κινηματογραφικής βιομηχανίας προϊόντα κατά θεματικές
επιχειρούμε να απαντήσουμε:
να ομαδοποιήσει τα αποσπάσματα κατά είδη και να Εξοικείωση με τη μεθοδολογία της ιστορικής ενότητες (σκηνές φαγητού,
• Ερωτήματα περιεχομένου
διακρίνει αισθητικά, ιστορικά, κοινωνιολογικά και έρευνας για οπτικοακουστικά κατάλοιπα σκηνές λιμανιού, σκηνές
• Ερωτήματα προσωπικής ανάγνωσης
τεχνολογικά χαρακτηριστικά Ανάπτυξη δεξιοτήτων συλλογικής έρευνας ταξιδιού με τρένο, σκηνές
(δώσε έναν τίτλο στο απόσπασμα,
καταδίωξης κ.λπ.)
οργάνωσε όσους εμφανίζονται κατά
σύνολα)
Σχετικές οδηγίες
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα • Ερωτήματα ομαδοποιήσεων κατά
είδος, τεχνολογία, εποχή, ύφος γραφής
κ.λπ.
18
37. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Μελέτη προϊόντος και επιλογή ιδιαίτερων Επιλέγουμε ένα απλό, καθημερινό Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί, στο πλαίσιο της μικρής ομάδας, να χαρακτηριστικών προϊόν και σχεδιάζουμε τη
καταστρώσει μια "διαφημιστική εκστρατεία" μέσα από Επιλογή κοινού-στόχου και επισήμανση των διαφήμισή του (προσοχή: όχι
την κατασκευή μιας απλής διαφημιστικής αφίσας με ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους σατιρική αντιδιαφήμιση ή παρωδία)
φωτογραφία, γραπτό λόγο και πιθανές εικαστικές Προτάσεις αξιοποίησης διαφόρων μέσων
παρεμβάσεις Σχεδιασμός "κόνσεπτ"
Σύνταξη-διατύπωση "σλόγκαν"
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να
επιχειρηματολογεί Προσχέδιο αφίσας και προσχέδιο
φωτογραφίας
Φωτογράφιση
Ενδεικτική διάρκεια: 2 δίωρα Εικαστική επεξεργασία αφίσας
Προτάσεις τρόπων προβολής με ενδείξεις
αντίστοιχης κοστολόγησης
19
3.4.3. Δραστηριότητες Οπτικοακουστικής Παιδείας στο Γυμνάσιο
(κατά την πιλοτική εφαρμογή, οι παρακάτω δραστηριότητες
θα κατανεμηθούν σε δύο ισοδύναμα και αυτοτελή μαθήματα επιλογής)
39. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Το κάδρο και το πλάνο αποτελούν Στα αποσπάσματα που θα Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να διακρίνει τις θεμελιώδεις εκφραστικές παραμέτρους του παρακολουθήσουμε, μετρήστε τα 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
βασικές κλίμακες κάδρων (κοντινό-μεσαίο-γενικό), να κινηματογράφου και η πρακτική εξοικείωση διαφορετικά πλάνα και αποφασίστε θα περιλαμβάνει 5-6
καταμετρά τον αριθμό πλάνων ανά σκηνή και να με τις έννοιες αυτές, αποτελεί προϋπόθεση πεντάλεπτα αποσπάσματα
το κυρίαρχο κάδρο που επικρατεί
υπολογίζει τις διάρκειες των αντίστοιχων πλάνων για τη μελέτη οποιουδήποτε από κινηματογραφικές ταινίες
σε καθένα από αυτά
κινηματογραφικού έργου και ιδιαίτερα για και άλλα οπτικοακουστικά
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο την εξοικείωση με σημαντικά προϊόντα, ειδικά για τη
(επαναληπτική δραστηριότητα κινηματογραφικά έργα (η πρόσβαση σε β'βάθμια)
για επιβεβαίωση κοινής βάσης) κατάλληλα αποσπάσματα-παραδείγματα,
κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
40. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Η εξοικείωση με τις βασικές οπτικές γωνίες Στα αποσπάσματα που θα Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να διακρίνει τις λήψης και τα είδη ήχων σε συνάρτηση με την παρακολουθήσουμε, παρατηρούμε 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
βασικές οπτικές γωνίες λήψης ("από ψηλά - πλονζέ", "από αντίστοιχη εικόνα, αποτελεί προϋπόθεση για τα διαφορετικά πλάνα, θα περιλαμβάνει 5-6
χαμηλά - κοντρ πλονζέ", "ύψος ματιών") και τα βασική τη μελέτη οποιουδήποτε κινηματογραφικού πεντάλεπτα αποσπάσματα
περιγράφουμε την οπτική γωνία
διάκριση ήχων (ΟΝ και ΟΦ) έργου και ιδιαίτερα για την εξοικείωση με από κινηματογραφικές ταινίες
λήψης και εντοπίζουμε το είδος
σημαντικά κινηματογραφικά έργα (η και άλλα οπτικοακουστικά
των ήχων που ακούγονται σε κάθε
πρόσβαση σε κατάλληλα αποσπάσματα- προϊόντα, ειδικά για τη
πλάνο. β'βάθμια)
παραδείγματα, κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
41. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Οι κινήσεις της κάμερας αποτελούν Σε κάθε παράδειγμα κίνησης Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να αναγνωρίζει τις θεμελιώδεις εκφραστικές παραμέτρους του κάμερας, αναγνωρίζουμε το είδος Αποσπάσματα από
βασικές κινήσεις της κινηματογραφικής κάμερας κινηματογράφου και η πρακτική εξοικείωση της κίνησης και συζητάμε με ποιο κινηματογραφικά έργα με
(πανοραμικό, βερτικάλ, τράβελινγκ εμπρός-πίσω, με τις έννοιες αυτές, αποτελεί προϋπόθεση παραδείγματα κίνησης
συνοπτικό τρόπο μπορούμε να
τράβελινγκ λατεράλ, ζούμ εμπρός-πίσω, στέντικαμ) για τη μελέτη οποιασδήποτε ταινίας και κάμερας και παραδείγματα
περιγράψουμε την αίσθηση που
ιδιαίτερα για την εξοικείωση με σημαντικά ήχων ΟΝ και ήχων ΟΦ
μας δίνεται
κινηματογραφικά έργα (η πρόσβαση σε
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο κατάλληλα αποσπάσματα-παραδείγματα,
κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
20
42. Επίπεδο: Γυμνάσιο (στο πλαίσιο και άλλων
γνωστικών αντικειμένων) Εξοικείωση με τη συστηματική μεθοδολογία σε Ξεκινούμε μελετώντας επιλεγμένα Σχετικές οδηγίες
Να προετοιμάζει ηχητική συνέντευξη ακολουθώντας όλα τα στάδια αποσπάσματα προσωπικών Αποσπάσματα από
συστηματική μεθοδολογία προσωπικής συνέντευξης: Εξοικείωση με την προετοιμασία - εξάσκηση διαφορετικού τύπου
• Έρευνα θέματος σε συνάρτηση με το πρόσωπο- συνεντεύξεων από ντοκιμαντέρ
στη "φιλόξενη" και αυστηρά σταθερή συνεντεύξεις σε επιλεγμένα
στόχο εντοπίζοντας ενδιαφέρουσες
διατύπωση των ερωτήσεων ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικές
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων σκηνοθετικές ή τεχνικές
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων Εξοικείωση με την ανάγκη δημιουργικής εκπομπές.
ερμηνείας των αποτελεσμάτων και ιδιαιτερότητες. Στη συνέχεια
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων
• Ποιοτική επεξεργασία απαντήσεων διατύπωσης συμπερασμάτων επιχειρούμε:
• Διατύπωση συμπερασμάτων Συνεντεύξεις εκμυστήρευσης
Ενδεικτική διάρκεια: 3 δίωρα (π.χ. "αφηγηθείτε μας ένα στιγμιότυπο
από την παιδική σας ηλικία κατά την
Κατοχή")
Καταγραφή λαϊκών αφηγήσεων και
παραμυθιών
43. Επίπεδο: Γυμνάσιο (στο πλαίσιο και άλλων
γνωστικών αντικειμένων π.χ. Σχολικό Επαγγελματικό Σύνθετη ηχοληψία/ τεχνική του Debate Διαλογική συζήτηση (διάφορα θέματα Σχετικές οδηγίες
Προσανατολισμό, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) Εξοικείωση με: όπως: "οι εκφράσεις της ισότητας και Είδη μικροφώνων
Να προετοιμάζει ηχογράφηση διαλογικής συζήτησης • την οργάνωση μιας σύνθετης ηχογράφησης της κοινωνικής δικαιοσύνης στη
(στρογγυλό τραπέζι): (απόσταση από το μικρόφωνο, πολλαπλές σχολική ζωή")
• Έρευνα θέματος
πηγές, είδη και τοποθέτηση μικροφώνων
• Επιλογή συζητητών
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων κλπ)
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων • το συντονισμό των ομιλητών
• Πραγματοποίηση ηχογράφησης • αξιοποίηση του περιεχομένου του διαλόγου
• Ανάλυση απαντήσεων που θα προκύψει.
• Διατύπωση συμπερασμάτων
Ενδεικτική διάρκεια: 3 δίωρα
Πραγματοποίηση της δραστηριότητας από μαθητές του 11ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας με τον Μιχάλη Ευαγγελίδη
22
47. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Συνειδητοποίηση του υποκειμενικού Επιλέγουμε μια είδηση που Σχετικές οδηγίες.
Να μπορεί να διακρίνει τις διαφορές στον τρόπο χαρακτήρα που αναπόφευκτα χαρακτηρίζει θεωρούμε ενδιαφέρουσα για
απόδοσης και σχολιασμού ενός γεγονότος από κάθε διαμεσολαβητή ενημέρωσης. συζήτηση και φέρνουμε στην τάξη
διαφορετικά είδη και διαφορετικής πολιτικής Συνειδητοποίηση των διαφορετικών
την ίδια είδηση (ως απόσπασμα
τοποθέτησης ΜΜΕ. χαρακτηριστικών του κάθε είδους Μέσου
Δελτίου Ειδήσεων) από δύο
Μαζικής Επικοινωνίας και ειδικά του
διαφορετικά κανάλια τηλεόρασης
εντύπου σε σχέση με την τηλεόραση.
Εξοικείωση με την ανάλυση περιεχομένου και από δύο διαφορετικής
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο και προετοιμασία στο σπίτι τοποθέτησης εφημερίδες.
ενός κειμένου και τη διατύπωση κριτηρίων
σύγκρισης (ομαδική εργασία)
Εξέλιξη δεξιοτήτων παρουσίασης
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
23
Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά θέματα και Ενδεικτικές δραστηριότητες Προτάσεις για
49. Αποτελέσματα
Επίπεδο: Γυμνάσιο μεθοδολογικές επισημάνσεις εκπαιδευτικό υλικό
• Να μπορεί να παράγει ηχογραφημένη ερμηνεία Δεξιότητες οργάνωσης/επιλογής
(2.4.3.1.) Προσχολική και ενός
πρώτηυλικού Διαλέγουμε ένα απόσπασμα από
σχολική ηλικία Σχετικές οδηγίες.
και παρουσίασής του με χρήση ανάγνωσης, λογοτεχνικό κείμενο (πεζό ή Αποσπάσματα αναγνώσεων
1.λογοτεχνικών κειμένων (ποιημάτων
Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη ή αποσπασμάτων
σχολική ηλικία
ερμηνείας-υποκριτικής,
από πεζά έργα) όπου να επιλέγει το κείμενο, να διερευνά Εξοικείωση αφήγησης,
με τη φωτογραφική κάμερα και ποίημα) και αποφασίζουμε
"Φωτογραφίζουμε όλους τους πώς θα από ηθοποιούς που
Σχετικές οδηγίες
παρουσίασης (ηχοσκηνοθεσία). συμμαθητές μας με δυο αναδεικνύουν τρόπους
τηνμπορεί
• Να ερμηνευτική τουςταεκφορά
να ορίσει και να επιλέγει
όρια φωτογράφισης τη χρήση
ενός γενικού ανάπτυξη δεξιοτήτων χειρισμού κάμερας: το "διαβάσουμε" γιατρόπους, έναν
το κοινό.
και ενός κοντινού κάδρου
συμπληρωματικού ήχου ήσε συνάρτηση με έναν όρθιο
μουσικής Διαπίστωση του υποκειμενισμού που
• Κρατά την κάμερα στραμμένη προς το θέμα από κοντά και έναν από λίγο μακρύτερα" εκφοράς και ηχητικής
Επιλέγουμε σε ποιά σημεία θα το
• άνθρωπο
Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή ( σε μεσαίο και σε κοντινό κάδρο) και επένδυσης.
• Εντοπίζει το κεντρικό κουμπί φωτογραφικής επενδύσουμε
• Μαθαίνει να συνεργάζεται προκειμένου να τραβηχτούν ηχητικής παίζουμε παιχνίδιαμουσικά και πώς.
αντιστοίχισης παιδιών
επιχειρηματολογεί λήψης, τοσυνοδείας
διακρίνει από τον γενικό διακόπτη και φωτογραφιών τους, μέσα στο χώρο.
σειρές φωτογραφιών, περιμένει να φωτογραφίσει μόλις Εξοικείωση μεκαι
τη λογική καιεπαρκώς
τις διαδικασίες
φτάσει η σειρά του. λειτουργίας το πιέζει
ενός ηχητικού βιβλίου (audiobook)
• κατανοεί τη δηλωτική σημασία της φωτογραφίας
Ενδεικτική 2 δίωρα • Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό
διάρκεια: ενός
24
προσώπου αντί του ονόματός του. • Εξοικείωση με τα όρια κάθε κλίμακας
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο κάδρου
25
4. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση όλων των παιδιών με τις Περιγραφή στο μικρόφωνο, μικρού Σχετικές οδηγίες
• Ολοκληρώνει ως "ανταποκριτής" μιας ομάδας σύντομες εκατέρωθεν λειτουργίες του ανταποκριτή - χώρου (ραφιού, ντουλαπιού) και
ηχητικές περιγραφές σε απλό ηχοληπτικό μέσον διαμεσολαβητή και του δέκτη
(κασετόφωνο) .
αντικειμένων που περιλαμβάνονται,
Εξοικείωση με τα απλά μέσα ηχοληψίας
• Να μπορεί (ως εκπρόσωπος της ομάδας) να απαριθμήσει από δύο διαδοχικούς
(μικρόφωνο, υπολογιστής, ψηφιακό
σε ηχοληπτικό μέσον τα αντικείμενα ενός διακριτού "ανταποκριτές" και μετά, ομαδική
"κασετόφωνο", βιντεοκάμερα με κλειστό
μικρού συνόλου ακρόαση και σύγκριση με την
φακό κ.λπ.)
• Αλλάζοντας ρόλους να προσπαθεί να σχηματίσει "νοερή "άμεση" εμπειρία.
Ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας και
εικόνα" με βάση τις πληροφορίες άλλου εκπροσώπου
εμπιστοσύνης στο πλαίσιο της μικρής
και να την αποδώσει ζωγραφικά
ομάδας
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
5. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τη φωτογραφική κάμερα και Παραγωγή οπτικοακουστικής αφήγησης
ανάπτυξη δεξιοτήτων χειρισμού κάμερας: με 4-5 φωτογραφίες
• Να μπορεί να παράγει μια απλή οπτικοακουστική
• Κρατά την κάμερα στραμμένη προς το θέμα
αφήγηση (καθημερινής διαδικασίας) με διαδοχικές ενδεικτική θεματολογία: φορώ το
• Εντοπίζει το κεντρικό κουμπί φωτογραφικής
εικόνες*. παλτό μου, ποτίζω μια γλάστρα,
λήψης, το διακρίνει από τον γενικό διακόπτη
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
λειτουργίας και το πιέζει επαρκώς πλένω τα χέρια μου
• Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό
(πολύ απλή αφήγηση) Ενδεικτική διάρκεια: • Προοδευτικά κάνει χρήση όρων και
• Πραγματοποιεί 2-3 εναλλακτικές
1-2 δίωρα φράσεων όπως: …τραβώ φωτογραφία,
φωτογραφικές λήψεις για κάθε
προβλεπόμενο φωτογραφικό στιγμιότυπο …διαγράφω φωτογραφία, …σκοπεύω,
Εξοικείωση με τον μηχανισμό της …καδράρω πιο ψηλά-χαμηλά κ.λπ.,
*
οπτικοακουστικής αφήγησης και διατύπωση …πλησιάζω, …απομακρύνομαι κ.λπ.
ανάλογου κριτικού λόγου: • Κατά την επιλογή των στιγμιότυπων,
• Συνειδητοποιεί τη σειρά φωτογραφιών ως διατυπώνει παρατηρήσεις και
ενιαίο αφηγηματικό σύνολο επιχειρηματολογεί με κριτήριο το
• Κατανέμει την εξελικτική πορεία της επιδιωκόμενο τελικό αποτέλεσμα
αφήγησης σε 4-5 στιγμιότυπα – κλειδιά • Διατυπώνει παρατηρήσεις για το βαθμό
Οι επεξηγηματικές φωτογραφίες -όπου επιτυχίας των λήψεων
• Επιλέγει την οπτική γωνία φωτογράφισης
κρίθηκαν απαραίτητες- εντάχθηκαν χρησιμοποιώντας απλές φράσεις όπως:
κάθε στιγμιότυπου ώστε να εξυπηρετούνται
κοντά στα σημεία στα οποία
(κατά την κρίση του) οι αφηγηματικές του …δεν φαίνεται καλά, …να το δείξουμε
αναφέρονται αλλά ανεξαρτήτως των
προθέσεις από πιο κοντά κ.λπ.
τεσσάρων στηλών που διέπουν το ΠΣ.
• Από τις 2-3 φωτογραφικές λήψεις που
τραβήχτηκαν για κάθε προβλεπόμενο • Διατυπώνονται εντυπώσεις και κρίσεις
26
(συνέχεια) φωτογραφικό στιγμιότυπο, επιλέγει την - για τις αντίστοιχες εργασίες ομάδων
κατά τη γνώμη του καλύτερη- και εκθέτει το από άλλα τμήματα. Οι κρίσεις αυτές
σκεπτικό του** προοδευτικά συγκροτούν προτιμήσεις
Εξοικείωση με τη διαδικασία παρουσίασης του τύπου: …από τις εργασίες των
των εργασιών προς το σχολικό κοινό και άλλων ομάδων, οι φωτο-ιστορίες που
διατύπωση ανάλογου κριτικού λόγου: μας άρεσαν περισσότερο…
• Προτείνει τρόπους έκθεσης ή προβολής των
επιλεγμένων φωτογραφιών σε διαδοχική
σειρά, ώστε η αφήγηση να λειτουργεί και το
** τελική επιλογή των παιδιών έργο όλων των ομάδων να παρουσιαστεί στη
σχολική κοινότητα.
• Ανταλλάσσει το προϊόν των ασκήσεων της
ομάδας του με αυτά των άλλων ομάδων και
διαπιστώνει την ερμηνευτική απόκλιση των
δεκτών, προτείνει βελτιώσεις.
Ανάπτυξη δεξιοτήτων λήψης συλλογικών
αποφάσεων στο πλαίσιο της μικρής ομάδας:
• Διαπραγματεύεται την επιλογή των 4-5
στιγμιότυπων και συμβάλλει με προτάσεις
• Διαπραγματεύεται την τυχόν ανάγκη για
πιθανές επαναφωτογραφήσεις και τις • Προοδευτικά κάνει χρήση όρων και
ανάλογες διορθώσεις του τύπου: …πιο κοντά φράσεων όπως: …διαγράφω
στο παράθυρο …να μην κοιτάζει την κάμερα φωτογραφία, …κάδος ανακύκλωσης
κ.λπ. κ.λπ.
• Διαπραγματεύεται την τελική επιλογή της
επιτυχέστερης λήψης από τις λήψεις που
πραγματοποιήθηκαν για κάθε στιγμιότυπο
• Προτείνει και διαπραγματεύεται τους
τρόπους παρουσίασης
Ανάπτυξη δεξιοτήτων ψηφιακής συνείδησης:
• Εντοπίζει τον μηχανισμό ανάκλησης των
λήψεων και διατρέχει το τρέχον αρχείο
• Εντοπίζει τον μηχανισμό διαγραφής των
λήψεων και με τη βοήθεια κάποιου
ενήλικου, διαγράφει τις μη χρήσιμες λήψεις
27
6. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
• Να συνειδητοποιεί τα όρια του κάδρου, επισημαίνοντας • Καδράρει το θέμα σε αποδεκτό βαθμό "Φωτογραφίζουμε το σχολείο μας" Σχετικές οδηγίες
τα "εντός κάδρου" στοιχεία και αναφερόμενος στα • Συνειδητοποίηση των ορίων του κάδρου και, στη συνέχεια, ζωγραφίζουμε τον
(εντός και εκτός κάδρου χώρος) και ότι
"εκτός κάδρου" στοιχεία *. εκτός κάδρου χώρο.
κάθε φωτογράφηση αποτελεί μια επιλογή
• Να συνειδητοποιεί το κάδρο ως τμήμα που επέλεξε από
(άλλοτε συνειδητή και άλλοτε
τον περιβάλλοντα χώρο υποσυνείδητη) από τον πραγματικό χώρο
• μαθαίνει να συνεργάζεται προκειμένου να τραβηχτούν γύρω μας.
σειρές φωτογραφιών, περιμένει να φωτογραφίσει μόλις • Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων
φτάσει η σειρά του.
Πραγματοποίηση της
Ενδεικτική διάρκεια: 2 δίωρα
δραστηριότητας από
παιδιά της 2ας Δημοτικού
* με τον Στέλιο Βγαγκέ
*
28
8. Επίπεδο: Προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία
• Να μπορεί να εντοπίζει τις ιδιαιτερότητες μεταξύ δύο Συνειδητοποίηση της κατασκευαστικής Συζήτηση με ερωτήματα του τύπου: 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
συγκρίσιμων στοιχείων (πχ ασπρόμαυρη ή έγχρωμη διάστασης κάθε οπτικοακουστικού • Πώς μοιάζουν και πώς διαφέρουν οι θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
αναπαράσταση, αντικείμενο που αναπαρίσταται * , κειμένου ήρωες των αποσπασμάτων που αποσπάσματα από
παρουσία- απουσία ήχου, σκηνικός χώρος κ.λπ.) που Εξοικείωση με τα είδη αναπαράστασης του παρακολουθήσαμε; κινηματογραφικές ταινίες και
προέρχονται από εντελώς διαφορετικά είδη ανθρώπου (και περίπτωση • Πόσοι ήρωες εμφανίστηκαν σε κάθε άλλα οπτικοακουστικά
οπτικοακουστικών κειμένων ανθρωπομορφισμού) απόσπασμα; Τι έλεγαν και τι έκαναν; προϊόντα)
• Να μπορεί να εντοπίζει τις βασικές κατασκευαστικές Εξοικείωση με τα είδη οπτικοακουστικών • Πώς φτιάχτηκε αυτή η ταινία; (με
παρεμβάσεις σε μικρά αποσπάσματα οπτικοακουστικών κειμένων και τα θεμελιώδη εκφραστικά μέσα κάμερα και με ηθοποιούς ή με κούκλες
κειμένων (ασπρόμαυρη-έγχρωμη, βωβή-ηχητική ταινία). ή με ζωγραφική κ.λπ.)
• Να μπορεί να ομαδοποιεί τα αποσπάσματα που Συγκρίνοντας μαγνητοσκοπημένα • Ποιος μιλάει;
παρακολούθησε κατά βασικά είδη. αποσπάσματα εκπομπών ο μαθητής διακρίνει: • Η μουσική που ακούγεται υπήρχε εκεί;
κινηματογράφηση φυσικής κίνησης κούκλας Ποιος την έβαλε;
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο (η δραστηριότητα (μαριονέτα, γαντόκουκλα, δαχτυλόκουκλα
είναι σκόπιμο να επαναλαμβάνεται κατά καιρούς -αλλά κ.λπ.) από ανάλογη κίνηση κούκλας με
και σε διάφορες τάξεις- με διαφορετικά, κάθε φορά, animation (π.χ. πλαστελίνη) και από ανάλογη
αποσπάσματα) κίνηση με κινούμενο σχέδιο
Εξοικείωση με τα είδη των ήχων *
29
− Πότε συμβαίνουν αυτά; Σε ποια εποχή;
Σε ποια εποχή του χρόνου; Σε ποια ώρα
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο της ημέρας;
− Πόσα άτομα εμφανίζονται στη σκηνή;
Πόσοι άντρες και πόσες γυναίκες; Τι
κάνουν;
− Ποιος από μας έχει βρεθεί σε παρόμοιο
χώρο ή σε παρόμοια κατάσταση;
11. Επίπεδο: Πρώτη σχολική ηλικία
Εξοικείωση με τα όρια του κοντινού κάδρου Φωτογραφίζουμε 4-5 πολύ κοντινά Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί- καδράροντας- να απομονώνει τμήματα ενός με σύστημα αναφοράς το ανθρώπινο σώμα κάδρα 4-5 συμμαθητών μας (μόνον
ανθρώπινου σώματος Συνειδητοποίηση των ομοιοτήτων και κεφάλι, μόνον παλάμη, μόνον πόδι
• Να συμπληρώνει ένα πίνακα 2 εισόδων διαφορών που μπορούν να χαρακτηρίζουν
διαφορετικές φωτογραφικές
- παπούτσι κ.λπ.) και στη συνέχεια
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
αναπαραστάσεις με το ίδιο θέμα και των τα κολλάμε σε έναν πίνακα δύο
σημασιών που αντίστοιχα προκύπτουν. εισόδων
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
31
ήρωα.
• Συγκρίνει το αποτέλεσμα με παραδείγματα παρόμοιων
σκηνών από έργα
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
32
17. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Η βιωματική επεξεργασία των "Ξαναστήνουμε τις σκηνές που μας Σχετικές οδηγίες
• Να εμπλέκεται σε βιωματικές δραστηριότητες που οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που άρεσαν ή μας φόβισαν"
αξιοποιούν το μυθοπλαστικό πλαίσιο οπτικοακουστικών προσλαμβάνονται, αποφορτίζει τυχόν (λέμε "ακριβώς" τα ίδια λόγια που λένε
έργων εντάσεις του έργου και ενισχύει την κριτική και οι ήρωες και κάνουμε "ακριβώς" τις
• Να μπορεί να αναπαριστά τη δράση είτε παίζοντας αντιμετώπιση του έργου ίδιες κινήσεις)
ρόλους (θεατρικό παιχνίδι) είτε παίζοντας με Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
συμβολικούς ήρωες -υποκατάστατα (κουκλάκια, (μπορεί να αξιοποιηθούν και μικρά
πλαστελίνες, αντικείμενα) αποσπάσματα "αγαπημένων εκπομπών"
• επιχειρεί (αυτοσχεδιάζοντας με άλλα παιδιά) υποθετική που φέρνουν τα παιδιά στην τάξη)
συνομιλία με ήρωες των έργων
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα
33
20. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Συνειδητοποιεί ότι σε κάθε θέμα Στο κάθε ένα από τα αποσπάσματα Συλλογή με αποσπάσματα από
Μετά την παρακολούθηση κατάλληλα επιλεγμένων εμφανίζονται πολύ διαφορετικές οπτικές που παρακολουθήσαμε (π.χ.): κινηματογραφικές ταινίες και
αποσπασμάτων από οπτικοακουστικά έργα, να μπορεί να και πολύ διαφορετικοί τρόποι άλλα οπτικοακουστικά
• Πώς παρουσιάζονται τα σωματικά
συγκρίνει τον τρόπο απόδοσης ενός θέματος (π.χ. "ο παρουσίασης και ότι οι οπτικές αυτές προϊόντα κατά θεματικές
χαρακτηριστικά του Ηρακλή; (πώς είναι
μυθικός ήρωας Ηρακλής") να επιχειρηματολογεί σχετικά αντανακλούν την εποχή και το κοινωνικό ενότητες (π.χ. Ηρακλής,
τα μαλλιά του; πώς είναι το σώμα του;)
και να καταστρώνει συγκριτικούς πίνακες οργανώνοντας πλαίσιο παραγωγής κάθε έργου υπερ-ήρωες, ιστορικές
• Με τι είδους ρούχα εμφανίζεται;
τις παρατηρήσεις του και τα συμπεράσματά του Συστηματοποιεί τις παρατηρήσεις του και μάχες, διαπλανητικές μάχες,
• Τι είδους όπλα χρησιμοποιεί; πώς
ασκείται σε ταξινομήσεις παλεύει; ποιοι είναι οι εχθροί του; παιδιά στον πόλεμο, κ.λπ.)
ποιοι του συμπαραστέκονται; Σχετικές οδηγίες
αλλά και:
− Πότε γυρίστηκε η ταινία;
− Σε ποια χώρα;
34
22. Επίπεδο: Μεσαίες τάξεις του Δημοτικού
Πρώτη εξοικείωση με την έννοια του ρυθμού Στο απόσπασμα ταινίας που 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
Παρακολουθώντας ένα απόσπασμα, να μπορεί: που παράγει η διαδοχή πλάνων διαφορετικής παρακολουθούμε, κάθε φορά που θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
• να αναγνωρίσει τις αλλαγές πλάνων χτυπώντας τα χέρια διάρκειας αποσπάσματα από πολύ
διαπιστώνουμε αλλαγή πλάνου,
σε κάθε αλλαγή διαφορετικού ύφους
χτυπούμε τα χέρια μας μια φορά.
• να αναγνωρίσει τις διαφορετικές διάρκειες των πλάνων κινηματογραφικές ταινίες και
Παρακολουθώντας ένα κατάλληλα επιλεγμένο Μετράμε τα πλάνα κάθε άλλα οπτικοακουστικά
απόσπασμα, να μπορεί: προϊόντα)
αποσπάσματος
• να αναγνωρίσει το (συνεχές) μονοπλάνο Σχετικές οδηγίες
• την ποικιλία διαφορετικών κάδρων που ενδέχεται να
περιέχονται σε ένα μονοπλάνο
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
35
25. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να προτείνει εναλλακτικούς τρόπους ηχητικής Διαπίστωση του διαφορετικού ύφους που Ενδεικτική θεματολογία: λαϊκή αγορά, Σχετικές οδηγίες
επένδυσης (ήχους-θορύβους, αφήγηση, μουσικά προκύπτει με κάθε είδος ήχου και σιδηροδρομικός σταθμός, αρχαιολογικός
αποσπάσματα διαφόρων ειδών, αυτοσχέδια μουσική εξοικείωση με τη σημειολογία των ήχων χώρος - μνημείο, καντίνα του σχολείου
εκτέλεση κ.λπ.) σε μια προβαλλόμενη διαδοχή εικόνων αλλά και ειδικότερα με τη σημειολογία του κ.λπ.
που έχει ήδη ολοκληρωθεί (άσκηση οπτικοακουστικής ηχογραφημένου λόγου (αφήγηση, Η ήδη έτοιμη οπτικοακουστική
καταγραφής χώρου με ακίνητες εικόνες όπως η
παρουσίαση, συνέντευξη, καταγραφή κάποιου από τους παραπάνω
προηγούμενη) πραγματοποιώντας πολύ διαφορετικές
"αναγνώσεις" του χώρου ερμηνεία-υποκριτική) χώρους με 10-12 διαδοχικές
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα Διαπίστωση του υποκειμενισμού που φωτογραφίες, θα πρέπει να
συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή διαμορφωθεί ως προβολή διαδοχικών
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα ηχητικής συνοδείας εικόνων με συνοδεία ήχου και να
Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων ΔΟΚΙΜΑΣΤΟΥΝ 2-3 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΙΔΗ
Εξέλιξη δεξιοτήτων ψηφιακής συνείδησης ΗΧΩΝ.
Προοδευτικά χρήση όρων και φράσεων
όπως: διάρκεια ήχου σε δευτερόλεπτα,
αντιγραφή και επικόλληση ήχου, κανάλι
εγγραφής κ.λπ.
26. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να καταγράφει ομαδικά έναν πραγματικό Εξοικείωση με την συνεχή επιτόπια Θεματολογία όπως και στην άσκηση Σχετικές οδηγίες
ηχητικό περίπατο 1'-2' συνεχούς ηχογράφησης με ηχογράφηση χώρου καταγραφής χώρου:
θορύβους και ενδεχομένως μικρά σχόλια από Εξοικείωση με τη σύνταξη απλών ερωτήσεων
περαστικούς που θα απαντούν σε πολύ απλές, και τη "φιλόξενη" διατύπωσή τους προς λαϊκή αγορά, σιδηροδρομικός
προσχεδιασμένες ερωτήσεις τρίτους σταθμός , αρχαιολογικός χώρος -
• Να μπορεί να μεταγράφει την ηχογράφηση στον
Εξοικείωση με την ηχογράφηση συνέντευξης μνημείο, καντίνα του σχολείου,
υπολογιστή, να την επεξεργάζεται και ενδεχομένως να
προσθέτει συμπληρωματικούς ήχους και μουσική Εξοικείωση με την επεξεργασία υλικού από ψιλικατζίδικο, φούρνος της γειτονιάς
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να συνεντεύξεις κ.λπ.
διατυπώνει παρατηρήσεις σχετικά με την ταξινόμηση των Να πειραματιστεί με το αποτέλεσμα που
απαντήσεων προκύπτει από διαφορετικές μίξεις των
ίδιων ήχων
Ενδεικτική διάρκεια: 2-3 δίωρα
36
27. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να παράγει ομαδικά, σειρά φωτογραφιών Συνειδητοποιεί την έννοια της σκηνοθετικής Φωτογραφίζουμε ένα μικρό Σχετικές οδηγίες
ενός μικρού αντικειμένου επιχειρώντας μικρές κατασκευής σε διάφορα επίπεδα και είδη: αντικείμενο:
σκηνοθετικές παρεμβάσεις (σύνθεση κάδρου, οπτική • Ντοκιμαντέρ • "όπως συνήθως το βλέπουμε…"
γωνία, υποκριτική, σκηνογραφικά στοιχεία, φωτισμός). • Κατασκευή "παραλόγου" • "όπως δεν θα το βλέπαμε ποτέ…"
Στόχος το αντικείμενο αυτό να εμφανιστεί σε • Δύο παραλλαγές μυθοπλασίας • "ως κυρίαρχο στοιχείο ενός κοινωνικού
διαφορετικά είδη αναπαραστάσεων. • Διαφήμιση στιγμιότυπου"
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να Από τις 2-3 φωτογραφικές λήψεις που
• "ως διαφημιζόμενο προϊόν"
επιχειρηματολογεί τραβήχτηκαν για κάθε προβλεπόμενο
• ως ήρωα ενός παιδικού παραμυθιού"
φωτογραφικό στιγμιότυπο, επιλέγει την
και ανταλλάσσουμε τις φωτογραφίες της
-κατά τη γνώμη του καλύτερη- και εκθέτει
ομάδας μας με αυτές άλλης παρόμοιας
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα το σκεπτικό του. Ταυτόχρονα συνειδητοποιεί
ομάδας που θα πρέπει να "αναγνωρίσει
το βαθμό του τυχαίου και του ηθελημένου
ποιο είναι ποιο"
σε κάθε οπτικοακουστικό προϊόν
Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
• Διαπραγματεύεται την τυχόν ανάγκη για
πιθανές επαναφωτογραφήσεις και τις
ανάλογες διορθώσεις του τύπου: …πιο κοντά
στο παράθυρο …να μην κοιτάζει την κάμερα
κ.λπ.
• Ανταλλάσσει το προϊόν των ασκήσεων της
ομάδας του με αυτά των άλλων ομάδων και
διαπιστώνει την ερμηνευτική απόκλιση των
δεκτών, προτείνει βελτιώσεις.
37
29. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να εντοπίζει-απαριθμεί-καταγράφει-ταξινομεί Εξοικείωση με τη σημειολογία των ήχων αλλά Παρακολουθούμε αποσπάσματα 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
κατά είδη τους ήχους από ένα τρίλεπτο οπτικοακουστικό και ειδικότερα με τη σημειολογία του αλλά κυρίως … ακούμε και θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα -
απόσπασμα ηχογραφημένου λόγου (αφήγηση, σημειώνουμε! τρίλεπτα αποσπάσματα από
• Στο ίδιο απόσπασμα, να μπορεί να επισημαίνει τη σχέση παρουσίαση, συνέντευξη, [Καλό είναι η δραστηριότητα να κινηματογραφικές ταινίες και
κάθε ήχου με την αντίστοιχη εικόνα ερμηνεία-υποκριτική) βασιστεί σε ποικιλία αποσπασμάτων άλλα οπτικοακουστικά
από ντοκιμαντέρ, ειδησεογραφικά
Να διακρίνει, σε οπτικοακουστικά προϊόντα, προϊόντα)
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο ρεπορτάζ, ταινίες μυθοπλασίας,
ήχους εντός κάδρου (ON) και ήχους εκτός τηλεοπτικά σήριαλ, τηλεοπτικές
κάδρου (OΦ). συζητήσεις και διαφημιστικά].
Να διακρίνει, σε οπτικοακουστικά προϊόντα,
διαφορετικά είδη ήχων που συνυπάρχουν σε Προοδευτικά χρήση όρων και φράσεων
μίξη όπως: σπηκάζ (αφήγηση), ντουμπλάζ (εκ
των υστέρων ένθεση λόγου ή ήχου πάνω
στην εικόνα), μίξη ήχων, ατάκα (φράση
ρόλου)
30. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• αφού επιλέξει ένα απόσπασμα έργου, να μπορεί ομαδικά Η βιωματική επεξεργασία των "Ξαναστήνουμε τις σκηνές που μας 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
να αναπαράγει το περιεχόμενο των πλάνων του οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που άρεσαν ή μας φόβισαν" θα περιλαμβάνει 5-6 δίλεπτα
• επιχειρεί να αναπαραστήσει φωτογραφικά τη σκηνική προσλαμβάνονται, αποφορτίζει τυχόν (λέμε "ακριβώς" τα ίδια λόγια που λένε αποσπάσματα από
δομή ενός αποσπάσματος (τρόπος καδραρίσματος των εντάσεις του έργου και ενισχύει την κριτική και οι ήρωες και κάνουμε "ακριβώς" τις κινηματογραφικές ταινίες και
ηρώων, στάσεις ηρώων, αναπαράσταση σκηνικών όγκων) αντιμετώπιση του έργου ίδιες κινήσεις) κυρίως όμως άλλα οπτικοακουστικά
• αναπαριστά τη δράση μιας σκηνής είτε παίζοντας ρόλους Συνειδητοποιεί το σκηνικό χώρο σε ανασυνθέτουμε φωτογραφικά τη προϊόντα)
(θεατρικό παιχνίδι) είτε παίζοντας με συμβολικούς ήρωες συνάρτηση με την κάμερα σύνθεση κάθε κάδρου από τα πλάνα Σχετικές οδηγίες
-υποκατάστατα (κουκλάκια, πλαστελίνες, αντικείμενα), Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας που διαλέξαμε)
αναπαράγοντας τις συνθέσεις κάδρου του κάθε πλάνου (μπορούν να αξιοποιηθούν και μικρά
όπως εμφανίζονται στο επιλεγμένο απόσπασμα αποσπάσματα "αγαπημένων
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα εκπομπών" που φέρνουν τα παιδιά
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα στην τάξη)
38
31. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
• Να μπορεί να συγκρίνει στοιχεία από έργα παιδικής και Υποσυνείδητη εξοικείωση με τον Συγκρίνουμε: Σχετικές οδηγίες
νεανικής λογοτεχνίας με τις αντίστοιχες μεταφορές τους υποκειμενισμό που διέπει κάθε σκηνές με παραγράφους, Αποσπάσματα σκηνών από
στον κινηματογράφο αφηγηματική - σκηνοθετική επιλογή περιγραφές με εικόνες, ταινίες που έγιναν ως
• Να διατυπώνει σχετικό κριτικό λόγο και να Υποσυνείδητη εξοικείωση με τον μεταφορές γνωστών
φράσεις με πλάνα!
επιχειρηματολογεί υποκειμενισμό που διέπει κάθε "ανάγνωση" λογοτεχνικών έργων.
Επίσης συγκρίνουμε τον τρόπο που
από την πλευρά του δέκτη
διαφορετικοί σκηνοθέτες
Εξοικείωση με τα προβλήματα της μετάφρασης
αποδίδουν το ίδιο λογοτεχνικό
Ενδεικτική διάρκεια: 2-3 δίωρα με ενδιάμεσα και της μεταφοράς σε διαφορετικό εκφραστικό
απόσπασμα σε διαφορετικές ταινίες
διαστήματα ημερών κώδικα
39
33. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Να προετοιμάζει ηχητική συνέντευξη ακολουθώντας Εξοικείωση με τη συστηματική μεθοδολογία Συνεντεύξεις καθημερινότητας Σχετικές οδηγίες
συστηματική μεθοδολογία δημοσκόπησης (γκάλοπ): σε όλα τα στάδια μιας ποσοτικής (π.χ. "ποιο είναι το πιο σημαντικό
• Έρευνα θέματος διερεύνησης πρόβλημα που αντιμετωπίζετε στις
• Επιλογή δείγματος-στόχου συγκοινωνίες της περιοχής μας;" και
Εξοικείωση με την προετοιμασία και εξάσκηση
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων ποσοτική ταξινόμηση των απαντήσεων με
στη "φιλόξενη" και αυστηρά σταθερή κριτήρια όπως:
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων
διατύπωση των ερωτήσεων • συχνότητα δρομολογίων
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων
• Ποσοτική επεξεργασία απαντήσεων βάσει 2-3 Εξοικείωση με την ανάγκη δημιουργικής • επάρκεια προορισμών
επιλεγμένων κριτηρίων ερμηνείας των απαντήσεων και • κατάσταση οχημάτων
• Διατύπωση συμπερασμάτων διατύπωσης συμπερασμάτων • συνθήκες εξυπηρέτησης
Ενδεικτική διάρκεια: 3-4 δίωρα • κόστος - ναύλα κ.λπ.)
σε συνδυασμό και με άλλη δραστηριότητα
οπτικοακουστικής καταγραφής (στο πλαίσιο διαφόρων
γνωστικών αντικειμένων-μαθημάτων)
40
35. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Εξοικείωση με τη μεθοδολογία της ιστορικής "Φέρνουμε παλιές και νεώτερες Σχετικές οδηγίες
Να μπορεί να σχολιάσει και να ομαδοποιήσει έρευνας για οπτικά κατάλοιπα αναμνηστικές φωτογραφίες από το
αναμνηστικές φωτογραφίες κατά εποχή παραγωγής τους Ανάπτυξη δεξιοτήτων συλλογικής έρευνας σπίτι και αναζητούμε (για κάθε
και να διακρίνει ιστορικά, κοινωνιολογικά και τεχνολογικά
φωτογραφία):
χαρακτηριστικά
− Τι θέλουν "να θυμούνται" οι
Να διατυπώνει σχετικό κριτικό λόγο και να εικονιζόμενοι;
επιχειρηματολογεί − Ποιος τράβηξε τη φωτογραφία;
− Σε τι χώρο έχουν σταθεί;
− Πώς στέκονται;
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο − Τι φορούν και τι κρατούν;
− Άραγε η φωτογραφία τραβήχτηκε πριν
ή αφού γεννηθήκαμε;
− Η φωτογραφία είναι ασπρόμαυρη ή
έγχρωμη; Πως είναι το χαρτί της;
− Άραγε τι μηχανή χρησιμοποιήθηκε;
− Η φωτογραφία τραβήχτηκε με φως
ημέρας ή με τεχνητό φωτισμό; Μήπως
χρησιμοποιήθηκε φλας;
36. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Εξοικείωση με τα κινηματογραφικά είδη και Για κάθε απόσπασμα συζητάμε, Συλλογή με αποσπάσματα από
Μετά την παρακολούθηση επιλεγμένων αποσπασμάτων ιδιαίτερα με είδη κινηματογραφικής γραφής συμπληρώνουμε στοιχεία κινηματογραφικές ταινίες και
από οπτικοακουστικά έργα μυθοπλασίας, να μπορεί να πέρα από αυτά της κυρίαρχης ταξινόμησης και -βάσει οδηγού- άλλα οπτικοακουστικά
απαντήσει σε ερωτήματα περιεχομένου, να σχολιάσει και κινηματογραφικής βιομηχανίας προϊόντα κατά θεματικές
επιχειρούμε να απαντήσουμε:
να ομαδοποιήσει τα αποσπάσματα κατά είδη και να Εξοικείωση με τη μεθοδολογία της ιστορικής ενότητες (σκηνές φαγητού,
• Ερωτήματα περιεχομένου
διακρίνει αισθητικά, ιστορικά, κοινωνιολογικά και έρευνας για οπτικοακουστικά κατάλοιπα σκηνές λιμανιού, σκηνές
• Ερωτήματα προσωπικής ανάγνωσης
τεχνολογικά χαρακτηριστικά Ανάπτυξη δεξιοτήτων συλλογικής έρευνας ταξιδιού με τρένο, σκηνές
(δώσε έναν τίτλο στο απόσπασμα,
καταδίωξης κ.λπ.)
οργάνωσε όσους εμφανίζονται κατά
σύνολα)
Σχετικές οδηγίες
Ενδεικτική διάρκεια: 1-2 δίωρα • Ερωτήματα ομαδοποιήσεων κατά
είδος, τεχνολογία, εποχή, ύφος γραφής
κ.λπ.
41
37. Επίπεδο: Μεγάλες τάξεις του Δημοτικού
Μελέτη προϊόντος και επιλογή ιδιαίτερων Επιλέγουμε ένα απλό, καθημερινό Σχετικές οδηγίες
• Να μπορεί, στο πλαίσιο της μικρής ομάδας, να χαρακτηριστικών προϊόν και σχεδιάζουμε τη
καταστρώσει μια "διαφημιστική εκστρατεία" μέσα από Επιλογή κοινού-στόχου και επισήμανση των διαφήμισή του (προσοχή: όχι
την κατασκευή μιας απλής διαφημιστικής αφίσας με ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους σατιρική αντιδιαφήμιση ή παρωδία)
φωτογραφία, γραπτό λόγο και πιθανές εικαστικές Προτάσεις αξιοποίησης διαφόρων μέσων
παρεμβάσεις Σχεδιασμός "κόνσεπτ"
Σύνταξη-διατύπωση "σλόγκαν"
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να
επιχειρηματολογεί Προσχέδιο αφίσας και προσχέδιο
φωτογραφίας
Φωτογράφιση
Ενδεικτική διάρκεια: 2 δίωρα Εικαστική επεξεργασία αφίσας
Προτάσεις τρόπων προβολής με ενδείξεις
αντίστοιχης κοστολόγησης
42
3.4.4. Δραστηριότητες Οπτικοακουστικής Παιδείας στο Γυμνάσιο
(κατά την πιλοτική εφαρμογή, οι παρακάτω δραστηριότητες
θα κατανεμηθούν σε δύο ισοδύναμα και αυτοτελή μαθήματα επιλογής)
39. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Το κάδρο και το πλάνο αποτελούν Στα αποσπάσματα που θα Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να διακρίνει τις θεμελιώδεις εκφραστικές παραμέτρους του παρακολουθήσουμε, μετρήστε τα 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
βασικές κλίμακες κάδρων (κοντινό-μεσαίο-γενικό), να κινηματογράφου και η πρακτική εξοικείωση διαφορετικά πλάνα και αποφασίστε θα περιλαμβάνει 5-6
καταμετρά τον αριθμό πλάνων ανά σκηνή και να με τις έννοιες αυτές, αποτελεί προϋπόθεση πεντάλεπτα αποσπάσματα
το κυρίαρχο κάδρο που επικρατεί
υπολογίζει τις διάρκειες των αντίστοιχων πλάνων για τη μελέτη οποιουδήποτε από κινηματογραφικές ταινίες
σε καθένα από αυτά
κινηματογραφικού έργου και ιδιαίτερα για και άλλα οπτικοακουστικά
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο την εξοικείωση με σημαντικά προϊόντα, ειδικά για τη
(επαναληπτική δραστηριότητα κινηματογραφικά έργα (η πρόσβαση σε β'βάθμια)
για επιβεβαίωση κοινής βάσης) κατάλληλα αποσπάσματα-παραδείγματα,
κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
40. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Η εξοικείωση με τις βασικές οπτικές γωνίες Στα αποσπάσματα που θα Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να διακρίνει τις λήψης και τα είδη ήχων σε συνάρτηση με την παρακολουθήσουμε, παρατηρούμε 2-3 συλλογές (όπου καθεμιά
βασικές οπτικές γωνίες λήψης ("από ψηλά - πλονζέ", "από αντίστοιχη εικόνα, αποτελεί προϋπόθεση για τα διαφορετικά πλάνα, θα περιλαμβάνει 5-6
χαμηλά - κοντρ πλονζέ", "ύψος ματιών") και τα βασική τη μελέτη οποιουδήποτε κινηματογραφικού πεντάλεπτα αποσπάσματα
περιγράφουμε την οπτική γωνία
διάκριση ήχων (ΟΝ και ΟΦ) έργου και ιδιαίτερα για την εξοικείωση με από κινηματογραφικές ταινίες
λήψης και εντοπίζουμε το είδος
σημαντικά κινηματογραφικά έργα (η και άλλα οπτικοακουστικά
των ήχων που ακούγονται σε κάθε
πρόσβαση σε κατάλληλα αποσπάσματα- προϊόντα, ειδικά για τη
πλάνο. β'βάθμια)
παραδείγματα, κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο
41. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Παρακολουθώντας επιλεγμένα αποσπάσματα Οι κινήσεις της κάμερας αποτελούν Σε κάθε παράδειγμα κίνησης Σχετικές οδηγίες
οπτικοακουστικών έργων, να μπορεί να αναγνωρίζει τις θεμελιώδεις εκφραστικές παραμέτρους του κάμερας, αναγνωρίζουμε το είδος Αποσπάσματα από
βασικές κινήσεις της κινηματογραφικής κάμερας κινηματογράφου και η πρακτική εξοικείωση της κίνησης και συζητάμε με ποιο κινηματογραφικά έργα με
(πανοραμικό, βερτικάλ, τράβελινγκ εμπρός-πίσω, με τις έννοιες αυτές, αποτελεί προϋπόθεση παραδείγματα κίνησης
συνοπτικό τρόπο μπορούμε να
τράβελινγκ λατεράλ, ζούμ εμπρός-πίσω, στέντικαμ) για τη μελέτη οποιασδήποτε ταινίας και κάμερας και παραδείγματα
περιγράψουμε την αίσθηση που
ιδιαίτερα για την εξοικείωση με σημαντικά ήχων ΟΝ και ήχων ΟΦ
μας δίνεται
κινηματογραφικά έργα (η πρόσβαση σε
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο κατάλληλα αποσπάσματα-παραδείγματα,
κρίνεται απόλυτα απαραίτητη)
43
42. Επίπεδο: Γυμνάσιο (στο πλαίσιο και άλλων
γνωστικών αντικειμένων) Εξοικείωση με τη συστηματική μεθοδολογία σε Ξεκινούμε μελετώντας επιλεγμένα Σχετικές οδηγίες
Να προετοιμάζει ηχητική συνέντευξη ακολουθώντας όλα τα στάδια αποσπάσματα προσωπικών Αποσπάσματα από
συστηματική μεθοδολογία προσωπικής συνέντευξης: Εξοικείωση με την προετοιμασία - εξάσκηση διαφορετικού τύπου
• Έρευνα θέματος σε συνάρτηση με το πρόσωπο- συνεντεύξεων από ντοκιμαντέρ
στη "φιλόξενη" και αυστηρά σταθερή συνεντεύξεις σε επιλεγμένα
στόχο εντοπίζοντας ενδιαφέρουσες
διατύπωση των ερωτήσεων ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικές
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων σκηνοθετικές ή τεχνικές
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων Εξοικείωση με την ανάγκη δημιουργικής εκπομπές.
ερμηνείας των αποτελεσμάτων και ιδιαιτερότητες. Στη συνέχεια
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων
• Ποιοτική επεξεργασία απαντήσεων διατύπωσης συμπερασμάτων επιχειρούμε:
• Διατύπωση συμπερασμάτων Συνεντεύξεις εκμυστήρευσης
Ενδεικτική διάρκεια: 3 δίωρα (π.χ. "αφηγηθείτε μας ένα στιγμιότυπο
από την παιδική σας ηλικία κατά την
Κατοχή")
Καταγραφή λαϊκών αφηγήσεων και
παραμυθιών
43. Επίπεδο: Γυμνάσιο (στο πλαίσιο και άλλων
γνωστικών αντικειμένων π.χ. Σχολικό Επαγγελματικό Σύνθετη ηχοληψία/ τεχνική του Debate Διαλογική συζήτηση (διάφορα θέματα Σχετικές οδηγίες
Προσανατολισμό, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) Εξοικείωση με: όπως: "οι εκφράσεις της ισότητας και Είδη μικροφώνων
Να προετοιμάζει ηχογράφηση διαλογικής συζήτησης • την οργάνωση μιας σύνθετης ηχογράφησης της κοινωνικής δικαιοσύνης στη
(στρογγυλό τραπέζι): (απόσταση από το μικρόφωνο, πολλαπλές σχολική ζωή")
• Έρευνα θέματος
πηγές, είδη και τοποθέτηση μικροφώνων
• Επιλογή συζητητών
• Κατάστρωση στοχευμένων ερωτημάτων κλπ)
• Διατύπωση τελικών ερωτήσεων • το συντονισμό των ομιλητών
• Πραγματοποίηση ηχογράφησης • αξιοποίηση του περιεχομένου του διαλόγου
• Ανάλυση απαντήσεων που θα προκύψει.
• Διατύπωση συμπερασμάτων
Ενδεικτική διάρκεια: 3 δίωρα
Πραγματοποίηση της δραστηριότητας από μαθητές του 11ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας με τον Μιχάλη Ευαγγελίδη
45
47. Επίπεδο: Γυμνάσιο
Συνειδητοποίηση του υποκειμενικού Επιλέγουμε μια είδηση που Σχετικές οδηγίες.
Να μπορεί να διακρίνει τις διαφορές στον τρόπο χαρακτήρα που αναπόφευκτα χαρακτηρίζει θεωρούμε ενδιαφέρουσα για
απόδοσης και σχολιασμού ενός γεγονότος από κάθε διαμεσολαβητή ενημέρωσης. συζήτηση και φέρνουμε στην τάξη
διαφορετικά είδη και διαφορετικής πολιτικής Συνειδητοποίηση των διαφορετικών
την ίδια είδηση (ως απόσπασμα
τοποθέτησης ΜΜΕ. χαρακτηριστικών του κάθε είδους Μέσου
Δελτίου Ειδήσεων) από δύο
Μαζικής Επικοινωνίας και ειδικά του
διαφορετικά κανάλια τηλεόρασης
εντύπου σε σχέση με την τηλεόραση.
Εξοικείωση με την ανάλυση περιεχομένου και από δύο διαφορετικής
Ενδεικτική διάρκεια: 1 δίωρο και προετοιμασία στο σπίτι τοποθέτησης εφημερίδες.
ενός κειμένου και τη διατύπωση κριτηρίων
σύγκρισης (ομαδική εργασία)
Εξέλιξη δεξιοτήτων παρουσίασης
Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας
46
49. Επίπεδο: Γυμνάσιο
• Να μπορεί να παράγει ηχογραφημένη ερμηνεία Δεξιότητες οργάνωσης/επιλογής ενός υλικού Διαλέγουμε ένα απόσπασμα από Σχετικές οδηγίες.
λογοτεχνικών κειμένων (ποιημάτων ή αποσπασμάτων και παρουσίασής του με χρήση ανάγνωσης, λογοτεχνικό κείμενο (πεζό ή Αποσπάσματα αναγνώσεων
από πεζά έργα) όπου να επιλέγει το κείμενο, να διερευνά ερμηνείας-υποκριτικής, αφήγησης, ποίημα) και αποφασίζουμε πώς θα από ηθοποιούς που
την ερμηνευτική τους εκφορά και να επιλέγει τη χρήση παρουσίασης (ηχοσκηνοθεσία). αναδεικνύουν τρόπους
το "διαβάσουμε" για το κοινό.
συμπληρωματικού ήχου ή μουσικής Διαπίστωση του υποκειμενισμού που εκφοράς και ηχητικής
Επιλέγουμε σε ποιά σημεία θα το
• Να μπορεί να σχολιάζει το αποτέλεσμα και να συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή επένδυσης.
επενδύσουμε μουσικά και πώς.
επιχειρηματολογεί ηχητικής συνοδείας
Εξοικείωση με τη λογική και τις διαδικασίες
ενός ηχητικού βιβλίου (audiobook)
Ενδεικτική διάρκεια: 2 δίωρα
47