Ενότητα 1η

Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα

ΚΕΡΚΙΝΗ: ΜΙΑ ΛΙΜΝΗ, ΠΟΛΛΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

Στην Κερκίνη, ο άνθρωπος συναντά το περιβάλλον, η φύση το νερό, η ηρεμία τις δραστηριότητες
και εσείς… ένα ονειρικό μικρό «καταφύγιο».
Ποιος είπε ότι, όταν ο άνθρωπος παρεμβαίνει στη φύση, δε γεννιέται κάτι υπέροχο; Η λίμνη Κερκίνη
γεννήθηκε από ένα φράγμα που δημιουργήθηκε το 1932 και με το πέρασμα του χρόνου
μεταμορφώθηκε σε ένα ειδυλλιακό σκηνικό με παρούσα πάντα την εκθαμβωτική ομορφιά της
Μακεδονίας. Απολαύστε τις χαρές του οικοτουρισμού: Παρακολούθηση πτηνών, βαρκάδα, ποδηλασία
ή και απλή βόλτα. Όποια δραστηριότητα και αν επιλέξετε στον σπάνιας ομορφιάς υδροβιότοπο, θα σας
ενθουσιάσει και θα σας αναζωογονήσει.
Χίλια πλάσματα, ένα οικοσύστημα
Όλοι και όλα συνυπάρχουν στην «κιβωτό» της λίμνης Κερκίνης σε μια εύθραυστη, αλλά και δυναμική
ισορροπία. Άνθρωποι και ζώα, πουλιά και δέντρα, χωράφια και καλαμιές, νερό και ψάρια (γριβάδια,
χέλια, γουλιανοί κ.ά.), όλα μαζί δημιουργούν μία ατμόσφαιρα ξεχωριστή. Εκμεταλλευτείτε τις
διακοπές σας σε αυτή τη γωνιά της Μακεδονίας, για να γίνετε και εσείς ένα με αυτό το υπέροχο
σκηνικό.
Ώρα για bird-watching
Θα έχετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε πολλά και σπάνια είδη πουλιών, όπως αργυροπελεκάνος,
λαγγόνα, νανόχηνα. Τρία είδη απειλούμενα με εξαφάνιση παγκοσμίως συχνάζουν στη λίμνη. Συνολικά
στην περιοχή έχουν καταγραφεί πάνω από 300 είδη πουλιών. Πλουσιότατες περιοχές για bird-watching
είναι και τα βουνά Μπέλες και Κρούσια. Η καρδιά του οικοτουρισμού χτυπά εδώ!

Βαρκάδα στη λίμνη

Κουπί, παρέα και φύγαμε. Μπείτε στις παραδοσιακές «πλάβες» ή στα κανό -χωρητικότητας 3 ατόμων-
για να απολαύσετε το ταξίδι σας στον υδάτινο κόσμο της Κερκίνης. Ανάμεσα σε δέντρα, καλαμιές και
αβαθή νερά, το κανό θα σας αποκαλύψει ένα μαγικό σκηνικό.

Ποδηλατάδα στα χωριά της λίμνης

Γύρω από τη λίμνη, η επίπεδη περιοχή είναι ιδανική, για να περπατήσετε ή να απολαύσετε το τοπίο με
μία ποδηλατάδα μέσω της οποίας θα γνωρίσετε τα κοντινότερα χωριά. Πρώτη στάση: οικισμός
Κερκίνη, με όμορφα κτήρια και καλή ρυμοτομία[1]. Επόμενη στάση: Λιθότοπος, για να δείτε πώς
δημιουργήθηκε η λίμνη, με τον ασφαλτόστρωτο δρόμο να περνάει ακριβώς πάνω από το φράγμα.
Δίπλα στο λιμανάκι του Λιθότοπου, κατεβείτε από το ποδήλατο. Το δασάκι εδώ είναι ιδανικό για
περπάτημα.
[1] Ρυμοτομία: κλάδος της πολεοδομίας που ασχολείται με τη διαρρύθμιση του χώρου στον οποίο
πρόκειται να χτιστεί ένας οικισμός και ειδικότερα η σχεδίαση και η χάραξη δρόμων και πλατειών σε
πόλη, οικισμό κτλ.

Το δάσος της Κερκίνης

Αυτή είναι… οικολογική περιπέτεια! Με 4Χ4 ή με τα πόδια -για να αποφύγετε τον κίνδυνο να σας
καθηλώσει η παχιά λάσπη- θα ανακαλύψετε ένα μοναδικό βιότοπο: οι φωλιές των κορμοράνων -που
είναι είδος διαδεδομένου θαλασσοπουλιού-, τα πανέμορφα νούφαρα και η σπάνια ορνιθοπανίδα θα σας
γοητεύσουν.

Τα Άνω Πορόια
Σε ένα καταπληκτικό φυσικό σκηνικό στους πρόποδες του όρους Μπέλες στη Μακεδονία, θα βρείτε το
πιο αναπτυγμένο τουριστικά χωριό της περιοχής, με ξενώνες, καφέ και ταβέρνες. Ξενώνες θα βρείτε
και στο Ακριτοχώρι, κοντά στο οποίο υπάρχει το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου το οποίο αξίζει να
επισκεφτείτε.

Τα βουβάλια της Κερκίνης

Αν και κάποτε ήταν είδος υπό εξαφάνιση, σήμερα βόσκουν σε αφθονία στην περιοχή της Κερκίνης. Το
γάλα τους περιζήτητο για την παρασκευή του περίφημου γλυκίσματος καζάν ντιπί.
Πηγή: http://www.discovergreece.com (διασκευασμένο)διασκευασμένο))

Παρατηρήσεις

1ο Θέμα (Κατανόηση κειμένου και επικοινωνιακού πλαισίου, 6 μονάδες)

Αφού διαβάσετε προσεκτικά το κείμενο, να χαρακτηρίσετε κάθε μια από τις ακόλουθες περιόδους
λόγου ως Σωστή ή Λάθος, γράφοντας Σωστό ή Λάθος στο αντίστοιχο κουτί.

Περίοδος λόγου Σωστό Λάθος

Το κείμενο είναι τουριστικός

οδηγός.
Εξερευνώντας με τα πόδια το
δάσος της Κερκίνης μπορεί
να λερωθείτε με λάσπη.
Αν κάποιος είναι λάτρης της
ορνιθοπαρατήρησης, η
Κερκίνη είναι ιδανικός τόπος
επίσκεψης.
Σύμφωνα με το κείμενο η
λίμνη Κερκίνη είναι μια
τεχνητή λίμνη.
Στο πεδινό χωριό Άνω
Πορόια μπορεί κανείς να βρει
διαμονή, να φάει και να πιει
καφέ.
Στην περιοχή της Κερκίνης
συναντά κανείς σπουδαία και
πλούσια χλωρίδα όπως
ψάρια, διάφορα είδη
πουλιών- σπάνια ή μη-,
βουβάλια.
2ο Θέμα (Δομή και γλώσσα κειμένου, 4 μονάδες)
Α) Ποια είναι η δομή και ο τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου «Όλοι και όλα συνυπάρχουν … αυτό το
υπέροχο σκηνικό»;
Β) Να βρείτε μέσα από το κείμενο 2 παράγωγες λέξεις με λαϊκά αχώριστα μόρια και 2 παράγωγες
λέξεις με λόγια αχώριστα μόρια (οι 2 παράγωγες λέξεις που θα γράψετε σε κάθε κατηγορία να μην
είναι με το ίδιο αχώριστο μόριο).

3ο Θέμα (Παραγωγή λόγου, 10 μονάδες)

Στην τάξη σου γίνεται μια συζήτηση με σκοπό να αποφασίσετε ποια περιοχή θα επισκεφτείτε για μια
διήμερη εκδρομή στα πλαίσια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος με θέμα τον εναλλακτικό τουρισμό.
Αποφασίζεις να προτείνεις ως ιδανικό μέρος την Κερκίνη. Αξιοποιώντας πληροφορίες από το
παραπάνω κείμενο παρουσιάζεις στους συμμαθητές/ συμμαθήτριές σου ένα πλάνο για μια πιθανή
εκδρομή στην Κερκίνη (πληροφορίες για την Κερκίνη, τι θα μπορούσατε να κάνετε την πρώτη μέρα
και τι τη δεύτερη, πού θα μπορούσατε να διανυκτερεύσετε κ.ά.) (200-250 λέξεις)

Ενότητα 1η

Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα

Γιατί ο εγκέφαλός σας χρειάζεται διακοπές;

Α. Οι διακοπές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη σωματική και διανοητική μας υγεία, γιατί το σώμα
και ο εγκέφαλός μας δεν έχουν φτιαχτεί για να αντέχουν στο χρόνιο άγχος που είναι στενά
συνδεδεμένο με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Το χρόνιο άγχος οδηγεί το σώμα στο να παράγει μεγάλες
ποσότητες της ορμόνης του στρες, που σχετίζεται άμεσα με τη μνήμη και τη διαδικασία της μάθησης.
Συνεπώς, η μείωση του άγχους είναι καθοριστική για τη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου και
οι καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν την κατάλληλη αφορμή, μιας και δραστηριότητες όπως η
κολύμβηση, ο επαρκής ύπνος, ο ποιοτικός χρόνος με την οικογένεια και τους φίλους, αλλά και η επαφή
με νέες εμπειρίες, αποδεδειγμένα βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Β. Σύντομες ή πολυήμερες, σε ξενοδοχείο, σε σκηνή, στο εξοχικό στο χωριό ή ακόμα και στο σπίτι
μας, δεν έχει καμία σημασία. Οι διακοπές χαρίζουν απλόχερα τα οφέλη τους σε όσους έχουν
συνειδητοποιήσει ότι το «κλειδί» της καλοκαιρινής αναζωογόνησης δεν είναι απλά το να λείψει κανείς
για λίγες ημέρες από τη δουλειά, αλλά το να απομακρυνθεί από τους χώρους στους οποίους συνήθως
κινείται. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι μάλλον προφανής: είναι αδύνατο να
αδειάσεις το μυαλό σου από τα προβλήματα που σε απασχολούν, όταν κινείσαι μέσα σε αυτά. Ο
δεύτερος λόγος για τον οποίο η απόσταση από τα συνηθισμένα μας «λημέρια» είναι λυτρωτική, είναι
ότι βοηθά στο να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της καθημερινής μας ζωής με φρέσκια ματιά.
Πολλοί άνθρωποι, για παράδειγμα, βρίσκουν τις απαντήσεις σε ζητήματα που τους απασχολούν κατά
τη διάρκεια των διακοπών τους, ακριβώς επειδή παίρνουν απόσταση από το πρόβλημα και οι λύσεις
αναδύονται αυθόρμητα, σα να ήταν πάντα μπροστά στα μάτια τους και να μην τις έβλεπαν.
Γ. Το γεγονός ότι πολλοί από εμάς είμαστε με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο συνδεδεμένοι 24 ώρες το
24ωρο με το διαδίκτυο, δεν είναι κάτι καινούριο. Άσχετα με το αν θέλουμε να το παραδεχτούμε, τα
μάτια μας βρίσκονται για πολλές ώρες κολλημένα σε μία μικρή ή μεγαλύτερη οθόνη. Καθημερινά, ο
εγκέφαλός μας κατακλύζεται από χιλιάδες πληροφορίες που καταφθάνουν με συνεχόμενη ροή. Ακόμα
κι αν αρχίζετε να νιώθετε τα πρώτα συμπτώματα του συνδρόμου στέρησης και μόνο στη σκέψη ότι θα
αποχωριστείτε το κινητό σας τηλέφωνο, το tablet και το laptop, η αλήθεια είναι ότι ο εγκέφαλός σας
χρειάζεται ένα διάλειμμα από όλα αυτά. Κατά τη διάρκεια των διακοπών σας απαρνηθείτε την
τεχνολογία και το διαδίκτυο και απολαύστε το καλοκαίρι όπως όταν ήσασταν παιδιά, ζώντας την κάθε
στιγμή με όλες σας τις αισθήσεις και αποτυπώνοντας εικόνες και εμπειρίες στο μυαλό σας.
Όλγα Λυμπερο)πο)ύλο)υ, www.huffingtonpost.gr, 29-7-2015 (διασκευασμένο)διασκευή)

Παρατηρήσεις
Α.1. Ποια είναι τα οφέλη των διακοπών για τον εγκέφαλο, σύμφωνα με την αρθρογράφο;
Α.2. «Οι διακοπές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη σωματική και διανοητική μας υγεία, γιατί το σώμα
και ο εγκέφαλός μας δεν έχουν φτιαχτεί για να αντέχουν στο χρόνιο άγχος που είναι στενά
συνδεδεμένο με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Το χρόνιο άγχος οδηγεί το σώμα στο να παράγει μεγάλες
ποσότητες της ορμόνης του στρες, που σχετίζεται άμεσα με τη μνήμη και τη διαδικασία της μάθησης.
Συνεπώς, η μείωση του άγχους είναι καθοριστική για τη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου και
οι καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν την κατάλληλη αφορμή, μιας και δραστηριότητες όπως η
κολύμβηση, ο επαρκής ύπνος, ο ποιοτικός χρόνος με την οικογένεια και τους φίλους, αλλά και η επαφή
με νέες εμπειρίες, αποδεδειγμένα βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.»
Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της παραπάνω παραγράφου και να αιτιολογήσετε την
επιλογή σας.
Α.3. Να εντοπίσετε τα αχώριστα μόρια – προθήματα και τις λέξεις από τις οποίες σχηματίζονται οι
λέξεις του πίνακα. Στη συνέχεια, με το αχώριστο μόριο που βρήκατε να δημιουργήσετε μια νέα λέξη.

Λέξεις
Αχώριστα μόρια + λέξεις Νέα Λέξη
εγκέφαλος

σύγχρονος
διακοπές
εμπειρίες
διανοητική
αδύνατο
αναδύονται
διαδίκτυο
άμεσα
συνδρόμου
B.1. Να εντοπίσετε το υποκείμενο σε κάθε μία από τις παρακάτω προτάσεις και να αναγνωρίσετε τι
μέρος του λόγου είναι.
i) Ο Κώστας συνόδευσε τους γονείς του στο δείπνο.
ii) Όλοι είχαν δώσει ραντεβού στην πλατεία Συντάγματος.
iii) Το πλήθος τραγουδούσε με πάθος στη συναυλία.
iv) Στις μέρες μας, οι νέοι δεν υπολογίζουν τις συνέπειες των πράξεών τους.
v) Συγκεντρωμένοι στη διαδήλωση δέχτηκαν δακρυγόνα από τους αστυνομικούς.
vi) Το αύριο είναι αβέβαιο για τη νέα γενιά.
vii) Το ότι με θυμήθηκες στη γιορτή μου είναι παρήγορο γεγονός.
viii) Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας.
ix) Οι ηλικιωμένοι έχουν τα ίδια δικαιώματα στη ζωή με τους νέους.
x) Κάποιος χτύπησε το κουδούνι και σε ζήτησε.
Β.2. Να εντοπίσετε τα απρόσωπα ρήματα ή τις απρόσωπες εκφράσεις και να υπογραμμίσετε το
υποκείμενό τους.
Α) Ακούγεται στο σχολείο πως η εκδρομή θα ματαιωθεί.
Β) Είναι ώρα να φύγουμε από το πάρτυ.
Γ) Πρέπει να είσαι αφοσιωμένος στο στόχο σου.
Δ) Χρειάζεται να δώσεις όλα σου τα χρήματα για να το αγοράσεις.
Ε) Είναι καιρός να κάνεις κάτι για τον εαυτό σου.
Β. 3. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με το σωστό υποκείμενο.
Α) Εγώ, εσύ και η Μαρία ………………………………………… (αποφασίζω) να πάμε μια εκδρομή
τα Χριστούγεννα.
Β) Εσύ και ο πατέρας σου ………………………………… (μοιάζω) σαν δύο σταγόνες νερό.
Γ) Το πλήθος ……………………………………….. (ζητωκραυγάζω) στη συγκέντρωση.
Δ) Η Κατερίνα και ο Στάθης θα ……………………………………. (παντρεύομαι) σύντομα στο νησί.
Ε) Οι νέοι ……………………………………… (καταναλώνω) μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στις
εκδρομές.
Γ. Να γράψετε μια φράση για κάθε λέξη του κειμένου σας. (Δεν μπορείτε να αλλάξετε το είδος, τον
αριθμό, το γένος και την πτώση)

Λέξεις Φράσεις

χρόνιο
ορμόνης
διαδικασία
επαρκής
ποιοτικός
απλόχερα
οφέλη
αναζωογόνησης
προφανής
προκλήσεις
Δ. Να συμπληρώσετε το παρακάτω πλάνο της έκθεσης με τον κατάλληλο τρόπο ανάπτυξης που σας
ζητείται.
Ανάλογα με τον τόπο ή τον τρόπο του ταξιδιού, οι καλοκαιρινές διακοπές χωρίζονται (διαίρεση)
Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι αναγκαίες για τον άνθρωπο γιατί (αιτιολόγηση)
Οι διακοπές το χειμώνα είναι διαφορετικές από τις αντίστοιχες του καλοκαιριού. (σύγκριση –
αντίθεση)
Δεν έχει σημασία ο τόπος που θα πάει κάποιος διακοπές αρκεί να μπορεί να φύγει για λίγο από την
καθημερινότητά του, για παράδειγμα (παράδειγμα)

Ενότητα 1η

Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα

Στην εποχή μας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν, σε αντίθεση με παλιότερες εποχές, το
προνόμιο να ταξιδεύουν και να κάνουν τουρισμό. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και η σχετική
οικονομική άνεση, η αύξηση του χρόνου διακοπών και η ανάγκη του ανθρώπου για ψυχαγωγία και
αναψυχή στο διάστημα αυτό, η οργάνωση και η διαφήμιση των ταξιδιών από ειδικευμένες
επιχειρήσεις, καθώς και η ευκολία μετακίνησης που προσφέρουν τα σύγχρονα μέσα συγκοινωνίας
επιτρέπουν σε πολλούς ανθρώπους, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση και την επαγγελματική
τους ιδιότητα, να προγραμματίζουν και να πραγματοποιούν -μάλιστα πολύ συχνά- ταξίδια αναψυχής
όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας τους, αλλά και στο εξωτερικό.
Τα ταξίδια αποτελούν ιδιαίτερα για το σημερινό άνθρωπο μια από τις σπουδαιότερες και ωραιότερες
μορφές ψυχαγωγίας. Μας δίνουν πρώτον την ευκαιρία να ξεκουραστούμε, να χαλαρώσουμε από το
άγχος και την ένταση της καθημερινής ζωής, ενώ με τις κάθε είδους συγκινήσεις που μας προσφέρουν
μας απομακρύνουν από τις έγνοιες και τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Επιπλέον μας δίνουν την
ευκαιρία να γνωρίσουμε άλλους τόπους με διαφορετικά ήθη και έθιμα, τρόπο ζωής, αντιλήψεις και
νοοτροπία και να ανακαλύψουμε τις ποικίλες ιστορικές, αρχαιολογικές και φυσικές ομορφιές τους.
Έτσι διευρύνουν τους πνευματικούς μας ορίζοντες και πλουτίζουν τις εμπειρίες μας. Αποτελούν
εξάλλου μια αφορμή για να κάνουμε καινούριες γνωριμίες και να αποκτήσουμε νέους φίλους.
Γενικότερα, μας δημιουργούν χαρούμενη διάθεση και μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε με αισιοδοξία
και δύναμη τις δυσκολίες της ζωής.
Σπ. Κούτρας, Πειστικός λόγος, τεύχ. β’, εκδ. Σαββάλας
Σε μια εποχή που οι επιστήμονες «κρούουν» το καμπανάκι του κινδύνου για τις αρνητικές επιπτώσεις
της μόλυνσης του πλανήτη, ο «μαζικός τουρισμός» θεωρείται ένας από τους κύριους ενόχους. Ο
«μαζικός τουρισμός» είναι ο τουρισμός του «πακέτου» και της παραλίας. Είναι μαζικός (μεγάλης
κλίμακας), απρόσωπος και παθητικός, αφήνει πολύ μικρό βαθμό ελευθερίας στα άτομα. Με την
άναρχη ανάπτυξή του και την υπερσυγκέντρωση ανθρώπινων δραστηριοτήτων που επιφέρει στο χώρο,
αλλάζει βαθμιαία τη λειτουργία της φύσης, καταναλώνει τους μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους,
μειώνει την βιοποικιλότητα. Συχνά μετατρέπει ανεπανόρθωτα τα τοπία, χτίζοντας αλόγιστα ξενοδοχεία
σε γραφικές παραλίες, επεκτείνει τις αστικές ζώνες και παράγει σημαντικά φορτία αποβλήτων. Έτσι
απαξιώνει «το έδαφος που πατάει» και βαθμιαία αυτοκαταργείται χάνοντας το δυναμισμό του.
Σε αντιπαράθεση με το μαζικό τουρισμό, ο εναλλακτικός τουρισμός δεν είναι «μεγάλης κλίμακας»,
αλλά απευθύνεται σε μεμονωμένες ομάδες ατόμων με διάφορα ενδιαφέροντα (φύση, πολιτισμό,
παράδοση, αθλητισμό, επιστήμη, θρησκεία κλπ). Είναι ήπιος και επιλεκτικός τουρισμός, ιδιαίτερα
απαιτητικός, συμμετοχικός σε μικρές ομάδες, πιο ανεξάρτητος, με μεγάλο βαθμό ελευθερίας στα
άτομα και με σεβασμό στο περιβάλλον και στην παράδοση. Αξιοποιεί την τοπική κουζίνα και προωθεί
έτσι τα τοπικά προϊόντα. Ωφελεί τους πολλούς και τους μικρούς (και όχι τους λίγους και τους
μεγάλους). Προσφέρει στους τουρίστες εμπειρίες με ποιότητα και «χρώμα». Συμβάλλει, τέλος στην
επιβίωση και αναζωογόνηση της υπαίθρου.
Περιβαλλοντική ομάδα 6ου ΤΕΕ Ηρακλείου Κρήτης – Εναλλακτικός Τουρισμός (Διασκευή)

Παρατηρήσεις
1. Να βρείτε με ποιο τρόπο έχει αναπτυχθεί καθεμιά από τις παραπάνω παραγράφους.
2. Για ποιους λόγους ταξιδεύουν οι άνθρωποι; Γιατί σήμερα όλο και περισσότεροι άνθρωποι σε
σχέση με το παρελθόν κάνουν τουρισμό;
3. Πού οφείλεται η έντονη στροφή σε μορφές εναλλακτικού-οικολογικού τουρισμού, που
παρατηρείται τα τελευταία χρόνια; Ποια τα οφέλη από τέτοιες μορφές τουρισμού;
4. Σχηματίστε σύνθετα με τα αχώριστα λαϊκά μόρια και τις παρακάτω λέξεις:
α – στερητικό, ανα, ξε, αν, όπως στο παρακάτω παράδειγμα:
Φλούδα: ξεφλουδίζω
τρέχω
αέρας
φεύγω
σκέλη
θεμιτός
αίμα
φέρω
αντικαθιστώ
τρυπώνω
δασώνω
πόρτα
νύχτα
αξιόπιστος
ήθος
όπλο
μπορώ
βροχή
ελπίζω
οχυρώνω

Γ. Παραγωγή Λόγου
Να αναπτύξετε την παρακάτω παράγραφο με τον τρόπο που σας ζητείτε:

Διαίρεση
Τα ταξίδια χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες.

Ενότητα 1η

Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα

Τουρίστας ή ταξιδιώτης;
Προτού ξεκινήσει κανείς το ταξίδι του για κάποιο προορισμό, μπορεί να επιλέξει αν του ταιριάζει να
ταξιδέψει ως τουρίστας ή ως ταξιδιώτης. Μερικοί ίσως πουν ότι η όλη διαφορά είναι απλώς ένα
παιχνίδι με τις λέξεις και τίποτε περισσότερο. Κι όμως…
Από τη μια υπάρχει ο τουρίστας, αυτός, δηλαδή που, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, «γυρίζει»
και επισκέπτεται διάφορα μέρη με σκοπό τις διακοπές, και από την άλλη ο ταξιδιώτης ο οποίος
επιλέγει συνειδητά, από αγάπη για τα ίδια τα ταξίδια, την περιήγησή του σε νέους τόπους.
Ο τουρίστας είναι ο γραφικός τύπος με το κοντό σορτσάκι και τη φωτογραφική μηχανή κρεμασμένη
στο λαιμό, που κυνηγάει πακέτα διακοπών σε ξενοδοχεία πολλών αστέρων. Αυτός που αγχώνεται αν
εξαιτίας μιας πτήσης αλλάξει το πρόγραμμά του και δεν πρόκειται να φύγει ταξίδι, αν προηγουμένως
δεν έχει πάρει μαζί του όλες τις πιστωτικές κάρτες του, προκειμένου να επιδοθεί στο αγαπημένο του
καταναλωτικό σπορ, αυτό των αγορών. Το ταξίδι γι’ αυτόν είναι σαν το ταχυφαγείο – όλα πρέπει να
γίνονται γρήγορα – για να μπορεί μετά να πει ότι πήγε σε περισσότερα μέρη και ότι τα πρόλαβε όλα σε
μικρό χρονικό διάστημα. Αυτή η νοοτροπία του γρήγορου όμως καταστρέφει τη μαγεία του ταξιδιού.
Ο τουρίστας μένει προσκολλημένος σε ό,τι του σερβίρουν τα πρακτορεία και οι τουριστικοί οδηγοί.
Έτσι και ο ίδιος πέφτει στην παγίδα να χρησιμοποιεί το ταξίδι ως μέσο επίδειξης στο κοινωνικό του
περιβάλλον είτε ως διέξοδο από τα προβλήματά του, με αποτέλεσμα, όταν επιστρέ- φει στον τόπο του,
να του φαίνεται σαν να μην έχει πάει πουθενά.
Αντιθέτως ο ταξιδιώτης είναι ο τύπος που αφήνει πίσω το σπίτι του και ξεκινάει το ταξίδι του με μόνο
σκοπό να χαθεί σε μονοπάτια κρυμμένα, σε σοκάκια που οδηγούν σε αδιέξοδο, για να καταλήξει στο
τέλος σε γνώριμους δρόμους με «άλλα μάτια». Η επιθυμία του είναι να γνωρίσει το άγνωστο, γι’ αυτόν
τον λόγο δεν φοβάται το τυχαίο και το απρόβλεπτο στις διαδρομές του και πάντα επιλέγει τους
δρόμους τους λιγότερο ταξιδεμένους. Γι’ αυτόν σημασία έχει «το ταξίδι για το ταξίδι», με στόχο να
ζήσει περιπέτειες, να περιπλανηθεί όπως οι Τσιγγάνοι και να ξεχάσει την καταγωγή και την ταυτότητά
του. Σε αυτό το πλαίσιο ο ταξιδιώτης οφείλει να είναι και λίγο «αμαρτωλός», δηλαδή, να μπορεί να
λέει περισσότερα «ναι» και λιγότερα «όχι». Κατά αυτόν τον τρόπο, όλες οι εικόνες και οι εμπειρίες
από τα μέρη που επισκέπτεται τον σημαδεύουν και γίνονται κομμάτια της ζωής του. Αλλά και πέρα
από τα ταξίδια, ο γνήσιος ταξιδιώτης, και στην ίδια του την πόλη να βρίσκεται, θα εξακολουθεί να
ταξιδεύει με όλα τα μέσα, διακινδυνεύοντας την ασφάλεια της συνήθειας με την ομορφιά του
απροσδόκητου.
Γι’ αυτό πριν από ένα ταξίδι το θέμα δεν είναι το πόσο μακριά θα πάει κανείς ή το πόσα χιλιόμετρα θα
κάνει, αλλά χρειάζεται να είναι δεκτικός σε νέα ερεθίσματα και έτοιμος να βιώσει νέες εμπειρίες. Το
πρόβλημα δεν είναι ότι ο τουρίστας ταξιδεύει για να περάσει καλά, να ξεκουραστεί και να μη
σκέφτεται πολύ, αλλά το γεγονός ότι η εμπειρία του ταξιδιού του είναι χωρίς ουσία, σε αντίθεση με τον
ταξιδιώτη που αποφασίζει να ταξιδέψει με σκοπό να γνωρίσει καλύτερα τον κόσμο και κατ’ επέκταση
τον ίδιο του τον εαυτό…

Άρθρο της Μαρίας-Αγγελικής Παπαδοπούλου, ΒΗΜΑGAΖΙΝΟ,ΖΙΝΟ,

Βήμα της Κυριακής, 23 Νοεμβρίου 2003, τ.163 ,σελ.154-155.
(με μικρές αλλαγές) (http://komvos.edu.gr)

Παρατηρήσεις
1. Να συμπληρώσετε τα παρακάτω κενά επιλέγοντας το σωστό τύπο των παρενθέσεων.
……………. (Η Μαρία / τη Μαρία) πήγε εκδρομή με το σχολείο της την περασμένη εβδομάδα.
……………… (Οι συμμαθητές / Των συμμαθητών) της ήταν ενθουσιασμένοι και δε σταματούσαν να
γελούν σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής. …………. (Οι δάσκαλοι / Τους δασκάλους) προσπαθούσαν
να επιβάλουν την τάξη, αλλά δεν μπορούσαν να το καταφέρουν. ……………. (Ο προορισμός / Τον
προορισμό) τους ήταν ένα πυκνό δάσος λίγο έξω από την πόλη. ………….. (Η εκδρομή / Τις
εκδρομές) είχε οργανωθεί στα πλαίσια του μαθήματος της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Μόλις
έφθασαν, ………….(τα παιδιά / των παιδιών) έμειναν άφωνοι μπροστά στην τόση πυκνή βλάστηση.
Υπήρχαν ……………. (βελανιδιές / βελανιδιών), ………….. (οξιές / οξιά), ……………. (λουλούδια /
λουλούδι), ……………. (θάμνοι / θάμνους), ενώ πετούσαν περίεργα …………….. (πουλιά / πουλί).
…………………(Οι εντυπώσεις / τις εντυπώσεις) τους από αυτή την εκδρομή ήταν μοναδικές.
2. Στις προτάσεις που ακολουθούν να διακρίνετε τα ρήματα σε απρόσωπα και προσωπικά
και να βρείτε τα υποκείμενά τους.
• Απαγορεύεται ο απόπλους των πλοίων λόγω σφοδρής θαλασσοταραχής.
• Χρειάζεται ν’ αλλάξουν πολλά πράγματα εδώ μέσα.
• Είναι ευκαιρία να γνωρίσεις νέους φίλους.
• Φημολογείται ότι θα γίνουν άμεσα περικοπές και απολύσεις στο προσωπικό της επιχείρησης.
• Το Ναύπλιο δε χρειάζεται συστάσεις, πόδια χρειάζεται.
• Επιβάλλεται να τηρούνται οι κανόνες συμπεριφοράς εντός και εκτός τάξης.
• Ο προϊστάμενος επιβάλλεται στους υπαλλήλους του με την προσωπικότητα και το κύρος του.
• Είναι γεγονός ότι ο τουρισμός συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.
• Αστράφτει και βροντά. Όπου να ’ναι θα ξεσπάσει μπόρα.
• Υπάρχει φόβος μήπως δε γυρίσει ποτέ πίσω.
3. Να συμπληρώσετε τα κενά με πρώτο συνθετικό το δισ- (δι-) ή το δυσ- ανάλογα με το
νόημα.
• Το δ….τιχο αυτό το έγραψε ο ποιητής για τη σύντροφο του.
• Στην παλιά μου γειτονιά ελάχιστα σπίτια ήταν δ….ώροφα.
• Η τοπική εφημερίδα δημοσίευσε ένα δ….στηλο άρθρο για τη δραστηριότητα του σχολείου μας.
• Να χρησιμοποιήσεις αδιάσειστα επιχειρήματα, γιατί είναι άνθρωπος δ….πιστός.
• Παντρεύτηκε νέος και πρόλαβε ν” αποχτήσει δ….έγγονα.
• Όλες οι προβλέψεις για το μέλλον είναι δ….οίωνες.
• Δύσκολα βρίσκει φίλους ένας δ….τρόπος και δ….πρόσωπος άνθρωπος.
4. Κάντε τις παρακάτω αντιστοιχίσεις, ώστε να προκύψουν οι σωστές σύνθετες με αχώριστα
μόρια, λέξεις.

αμφι τομώ

διχο έρχομαι

εις βάλλω

περι θέτω

συν θέατρο
Γ. Παραγωγή Λόγου
Να αναπτύξετε στις αντίστοιχες παραγράφους τις παρακάτω θεματικές προτάσεις επιλέγοντας τον
κατάλληλο τρόπο.
Α. Τα ταξίδια αποτελούν για τον άνθρωπο μια από τις σπουδαιότερες και ωραιότερες μορφές
ψυχαγωγίας.
Β. Ο τουρισμός μπορεί να ωφελήσει πολλαπλά μια περιοχή ή έναν τόπο.