Professional Documents
Culture Documents
Mở đầu
1.Lý do chọn đề tài:
Dân tộc Việt Nam là một dân tộc anh hùng với bao trang sử chói lọi.
Trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, tinh thần đoàn kết,
tương thân tương ái đã trở thành sức mạnh của dân tộc ta, giúp chúng ta
chiến thắng bao kẻ thù. Không những thế, tình cảm thiêng liêng cao quý
đó còn trở thành niềm tự hào bao đời của những người con đất Việt. Từ
những tháng ngày lao khổ đến giây phút vinh quang, từ ngày bị áp bức
đến ngày giành lại nền độc lập, dân tộc ta đã phải trải qua bao thăng trầm,
đã chịu quá nhiều nỗi đau và nước mắt. Và cũng chính từ trong quá trình
dựng nước và giữ nước oanh liệt ấy, những truyền thống quý báu và phẩm
chất tốt đẹp của nhân dân ta đã nở hoa, trong đó nổi bật là tư tưởng nhân
văn nhân đạo, tinh thần đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau: “Bầu ơi thương lấy bí
cùng”, “Thương người như thể thương thân” . Đó là nét đẹp nổi bật đáng
tự hào của con người Việt Nam, nhất là trong cơn hoạn nạn, rủi ro. Lòng
nhân ái của từng người con đất Việt đã gắn chặt vận mệnh của họ với sự
sống còn, tồn vong của dân tộc, với sự hùng cường, thịnh trị của Tổ quốc.
Càng yêu con người, càng thương con người, họ càng có thêm ý chí kiên
cường, tinh thần bất khuất, dám xả thân, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ
quốc, dám vươn lên để tìm con đường giải thoát cho dân tộc khỏi đói
nghèo và xây dựng đất nước cường thịnh. Giống như bao người con đất Việt,
Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên trong lòng một dân tộc giàu
truyền thống nhân ái. Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh lúc đầu thể hiện ở
những yêu cầu nhân bản bao quát nhất. Đó là tư tưởng đòi lại cho con
người những gì mà con người có quyền được hưởng, trước hết là quyền
được sống, theo nghĩa "người ta sinh ra ai cũng có quyền được sống, được
tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc". Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh được
nâng lên tầm cao hơn khi ở Người hội tụ những tư tưởng tiến bộ của toàn
nhân loại, trong đó có các hệ tư tưởng nhân văn Phục Hưng, Khai sáng.
Đặc biệt, tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh chỉ thật sự trở thành lý luận
khoa học, học thuyết vững chắc khi Người thấm nhuần tư tưởng Cộng sản
Chủ nghĩa của các lãnh tụ thiên tài: C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I Lênin.Vì
vậy em chọn đề tài này nhằm làm rõ giá trị nhân văn trong tư tưởng của
Người, tìm kiếm phương châm hành động với tình yêu thương con người
trở thành lẽ sống, yêu thương con người gắn với lòng tin con người,dùng
sức mạng con người để giải phóng và phục vụ con người của Bác.
1
2.Đối tượng , nhiệm vụ, phương pháp nghiên cứu:
- Về đối tượng nghiên cứu: Đó là tư tưởng nhân văn, nhân đạo mà Hồ
Chí Minh hướng đến xuyên suốt trong cuộc đời chính trị và nghệ thuật
của mình.
- Về phương pháp luận, Hồ Chí Minh sử dụng phương pháp biện chứng
duy vật hành động khoa học, không giáo điều, rập khuôn, máy móc hoặc
xét lại, bảo thủ trì trệ. Hồ Chí Minh luôn nhắc chúng ta học đi đôi với
hành, lý luận gắn liền với thực tiễn, bất cứ ai làm việc gì, ở cấp bậc nào
đều phải đi sâu nghiên cứu lý luận, không ngừng học tập nâng cao trình
độ, đồng thời phải coi trọng tổng kết thực tiễn, bổ sung để làm sáng rõ
cho lý luận.
- Nhiệm vụ trong tư tưởng Hồ Chí Minh là: Giáo dục toàn diện về
mặt đạo đức giác ngộ Xã hội Chủ nghĩa, văn hóa, kỹ thuật, lao động
và sản xuất nhằm tẩy sạch ảnh hưởng chế độ giáo dục nô dịch thực
dân còn sót lại như: thái độ thờ ơ với xã hội, xa với đời sống lao động
và đấu tranh của nhân dân, học để lấy bằng cấp, dạy theo lối nhồi
sọ... Cần xây dựng tư tưởng: dạy và học để phục vụ Tổ quốc, giáo
dục phải toàn diện, phải nhằm mục tiêu đào tạo con người lao động
mới.
II.Nội dung
1. Con người là vốn quý nhất - nhân tố quyết định thắng
lợi của cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh dành tất cả tình thương yêu cho dân tộc Việt
Nam. Khi trở thành lãnh tụ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa,
Người không màng danh lợi cá nhân, suốt đời chăm lo cho hạnh phúc
của nhân dân, cho sự trường tồn của dân tộc và sự phát triển của đất
nước. Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh bao quát toàn bộ Cách mạng Việt
Nam là giải phóng dân tộc, đem lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, hạnh
2
phúc cho nhân dân. Tư tưởng đó được kết tinh thành một tuyên ngôn bất
hủ không chỉ đối với nhân dân Việt Nam mà còn đối với toàn thể loài
người tiến bộ: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do.”
Để thực hiện lý tưởng nhân văn đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vạch ra
con đường đúng đắn cho cách mạng Việt Nam là "Độc lập dân tộc gắn
liền với Chủ nghĩa xã hội". Giải phóng dân tộc là mục tiêu số một khi đất
nước còn nô lệ. Vì vậy, ham muốn tột bậc của Người là "làm sao cho
nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do" (Sđd, t4,
tr161). “Độc lập, tự do” trở thành bản chất cao quý trong tư tưởng nhân
văn Hồ Chí Minh, trở thành ngọn cờ chiến đấu và mục tiêu suốt đời hy
sinh, cống hiến của Người. Bởi đó là điều kiện tiên quyết đem lại hạnh
phúc và tiến bộ cho nhân dân Việt Nam.
Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh vô cùng rộng lớn, nhưng tựu chung
lại vẫn là tình yêu thương con người. Tình yêu thương con người ở Hồ
Chí Minh đã trở thành lẽ sống của Người, yêu thương con người gắn với
tin ở con người, dùng sức của con người để giải phóng cho con người, vì
con người và phục vụ con người.
5
"Lòng yêu thương của tôi đối với nhân dân và nhân loại không bao giờ
thay đổi" và trước lúc đi xa, Người viết "Đầu tiên là vấn đề con người"
và "Cuối cùng tôi để lại muôn vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn
Đảng, cho toàn thể bộ đội, cho các cháu thanh niên và nhi đồng. Tôi
cũng gửi lời chào thân ái đến các đồng chí, các bầu bạn và các cháu
thanh niên, nhi đồng quốc tế".Chăm lo, bồi dưỡng, phát huy sức mạnh
của con người, tin tưởng vững chắc vào khả năng và phẩm giá tốt đẹp
của con người. Cách mạng Tháng Tám thành công, tại cuộc họp đầu tiên
của ủy ban nghiên cứu kế hoạch, kiến quốc, Hồ Chí Minh nêu rõ mục
tiêu của Nhà nước là: "Làm cho dân có ăn. Làm cho dân có mặc. Làm
cho dân có chỗ ở. Làm cho dân có học hành". Người còn nói: "Chúng ta
đã hy sinh phấn đấu để giành độc lập. Chúng ta đã tranh được rồi...
Chúng ta tranh được tự do, độc lập rồi mà dân cứ chết đói, chết rét, thì tự
do, độc lập cũng không làm gì . Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, của độc
lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ".
1.3 Tin vào sức mạnh, phẩm giá và tính sáng tạo của con người
Hồ Chí Minh kế thừa tư tưởng kiệt xuất của các anh hùng, hào kiệt
của dân tộc như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi... về sức mạnh của nhân
dân "Khoan thư sức dân để làm kế bền gốc, sâu rễ", "đẩy thuyền cũng là
dân mà lật thuyền cũng là dân". Người còn kế thừa tư tưởng nhân văn
"lấy dân làm gốc" và chủ nghĩa nhân đạo hiện thực của học thuyết Mác để
hình thành tư tưởng nhân văn mới, tin tưởng mãnh liệt vào sức mạnh, tính
chủ động, sáng tạo của quần chúng nhân dân và lòng tôn trọng, kính trọng
nhân dân lao động. Người nói "Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân
dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân
dân".
Trong điều kiện bị đế quốc thực dân thống trị, kẻ thù đàn áp dã man,
cùng với chính sách ngu dân của chúng, người dân các nước thuộc địa
tưởng chừng không thể gượng dậy nổi, song Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn
tin tưởng ở nhân dân mình, dân tộc mình "...đằng sau sự phục tùng tiêu
cực, người Đông Dương đang dấu một cái gì đang sôi sục, đang gào thét
và sẽ bùng nổ một cách ghê gớm khi thời cơ đến..." và sự tàn bạo của chủ
nghĩa tư bản đã chuẩn bị đất rồi: chủ nghĩa xã hội chỉ cần phải làm cái
việc là gieo hạt giống của công cuộc giải phóng nữa thôi. Trong quá trình
đấu tranh, Người đã làm cho nhân dân thế giới nhận thức rõ vấn đề thuộc
địa, đoàn kết giúp đỡ phong trào giải phóng dân tộc là giúp đỡ cho chính
mình. Năm 1921, Hồ Chí Minh đã có những quan điểm khác hẳn với
nhiều suy nghĩ lúc bấy giờ. Người viết: "Bị đầu độc cả về tinh thần lẫn
6
thể xác, bị bịt mồm và bị giam hãm, người ta có thể tưởng rằng cái bẫy
người ấy cứ mãi mãi bị dùng làm đồ để tế cái ông thần tư bản, rằng bầy
người đó không sống nữa, không suy nghĩ nữa và là vô dụng trong việc
cải tạo xã hội. Không: người Đông Dương không chết, người Đông
Dương vẫn sống, sống mãi mãi... Đằng sau sự phục tùng tiêu cực, người
Đông Dương giấu một cái gì đang sôi sục, đang gào thét và sẽ bùng nổ
một cách ghê gớm, khi thời cơ đến" Dân ta có tài năng, trí tuệ và sáng tạo,
họ biết "giải quyết nhiều vấn đề một cách giản đơn, mau chóng, đầy đủ,
mà những người tài
giỏi, những đoàn thể to lớn, nghĩ mãi không ra". Đặc biệt là lòng sốt sắng,
hăng hái của dân để thực hiện con đường cách mạng. Hồ Chí Minh có
niềm tin vững chắc với tinh thần quật cường và lực lượng vô tận của dân
tộc ta, với lòng yêu nước và chí kiên quyết của nhân dân và quân đội ta,
chẳng những chúng ta có thể thắng lợi, mà chúng ta nhất định thắng lợi.
Điểm nhấn trong tư tưởng nhân văn của Hồ Chí Minh không những
là tình thương, sự đồng cảm với những con người cùng cảnh ngộ. Thực
chất, đó không phải là lòng thương hại, mà chính là lòng tin vững chắc
vào khả năng và phẩm giá tốt đẹp của con người. Tư tưởng “Dĩ dân vi
bản” (Lấy dân làm gốc) với Người vẫn muôn đời không đổi. Lòng tin
của Người vào sức mạnh và tính sáng tạo của quần chúng nhân dân đã
khẳng định điều đó. Sống trong lòng nhân dân, gắn bó máu thịt với nhân
dân nên suy nghĩ thường trực trong Người là “đem tài dân, sức dân, của
dân để làm lợi cho dân”.
Trên cơ sở của tình thương để đặt niềm tin vào con người, đây là nền
tảng thiết yếu của một hệ thống tư tưởng lớn hơn. Từ Thương (đồng
cảm) đến Tin rồi mới Trọng. Đây là một quá trình hoàn toàn biện chứng,
Hồ Chí Minh đã vận dụng vô tinh tế truyền thống của cha ông trong một
triết lý: “Có trọng người, kính người thì người mới trọng ta”. Ngày nay,
nội dung trên càng có ý nghĩa lớn lao, nó đã thúc đẩy và tạo được mối
dung hoà, gắn kết bền chặt ở cả lý luận và thực tiễn.
Người nhận thấy rõ vai trò của quần chúng nhân dân trong sự
nghiệp cách mạng, "người là gốc của làng nước", "nước lấy dân làm
gốc", "gốc có vững cây mới bền", "xây lầu thắng lợi trên nền nhân
dân". Người còn nói rằng: "Dân như nước, mình như cá", "lực lượng
nhiều là ở dân hết". "Công việc đổi mới là trách nhiệm ở dân". Do đó,
Người yêu cầu "Đem tài dân, sức dân, của dân, làm lợi cho dân".
Niềm tin vào sức mạnh của dân còn được nhận thức từ mối quan hệ
giữa nhân dân với Đảng và Chính phủ. Hồ Chí Minh chỉ rõ: nếu
không có nhân dân thì Chính phủ không đủ lực lượng; nếu không có
Chính phủ thì nhân dân không có ai dẫn đường. Đảng lãnh đạo để
7
dân làm chủ. Lực lượng bao nhiêu là nhờ ở dân hết. Nhận thức như
vậy để hiểu rằng tin dân, học dân, tôn trọng dân, dựa vào dân theo
đúng đường lối quần chúng sẽ tạo nên sức mạnh vô địch. Bởi vì sự
nghiệp cách mạng giành độc lập dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội
chỉ có thể thực hiện được với sự giác ngộ đầy đủ và lao động sáng tạo
của hàng chục triệu quần chúng nhân dân.
Tình thương bao la của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ đối với các anh
hùng, liệt sĩ, cán bộ, dân quân, du kích, thanh niên xung phong, đối với
cha mẹ, vợ con của thương binh, liệt sĩ, mà ngay cả đối với các nạn nhân
chiến tranh, đối với những người lầm đường lạc lối, những người thiếu
tu dưỡng…Người cũng tìm cách phát huy những ưu điểm và hạn chế
những nhược điểm của họ. Người căn dặn phải
giúp họ trở thành những người lao động lương thiện
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng xây dựng "con người mới" vì
đây là động lực quyết định hướng đi lên của xã hội Việt Nam tương lai.
Người đòi hỏi phải có chiến lược trồng Người. Con người mới vừa là
nhân vừa là quả của quá trình đấu tranh xây dựng xã hội mới. Theo
Người, con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải có tinh thần làm
chủ xã hội "đã là người chủ thì phải biết tự mình lo toan gánh vác, không
ỷ lại, không ngồi chờ". Con người mới phải có tri thức văn hóa và khoa
học, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Con người mới phải có phẩm
chất đạo đức cách mạng "cần, kiệm, liêm, chính', "Chí công, vô tư". Phải
nghiêm khắc chống
chủ nghĩa cá nhân. Nhưng chống chủ nghĩa cá nhân không có nghĩa là
phủ định lợi ích chính đáng của cá nhân. Người nói: "Mỗi người đều có
tính cách riêng, sở
trường riêng, đời sống riêng của bản thân và gia đình. Nếu lợi ích cá
nhân đó không trái với lợi ích tập thể thì không phải là xấu".Theo
Người, con người mới Việt Nam là con người phải mang đậm truyền
thống dân tộc, đồng thời giàu chất quốc tế xã hội chủ nghĩa.
Một điểm rất nổi bật là tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh có tính vượt thời
đại. Đó là sự tuyệt đối tin tưởng vào thắng lợi ngày mai, lo cho tương lai
của đất nước. Trong chiến tranh ác liệt, vận mệnh đất nước lâm nguy,
nhưng với nhãn quan duy vật biện chứng, Chủ tịch Hồ Chí Minh thấy
được thắng lợi tất yếu của cách mạng Việt Nam. Thật hiếm thấy ở một vị
lãnh đạo quốc gia nào mà sự quan tâm đến con người, đến nhân dân lại
được đặt lên tầm lớn lao, sâu sắc nhưng hết sức cụ thể, thiết thực như ở
Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tính nhân văn cao cả trong tư tưởng Hồ Chí
Minh là đặt hạnh phúc nhân dân lên trên hết. ở Hồ Chí Minh, nhân dân
không phải là một khái niệm chung chung, mơ hồ mà là cộng đồng Việt
8
Nam, là đồng bào, là từng con người, từng cuộc đời, từng hoàn cảnh cụ
thể. Cho đến lúc đi xa, Người chỉ nghĩ đến sự đoàn kết toàn dân, sự phát
triển và tiến bộ của Đảng, của dân tộc; Người vẫn dành muôn vàn tình
thương yêu cho mọi người.
Mục tiêu cách mạng của Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc, giải
phóng xã hội, giải phóng con người, thực hiện độc lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội. Khi đất nước còn nô lệ, lầm than thì mục tiêu trước hết,
trên hết là giải phóng dân tộc, giành độc lập dân tộc. Sau khi chính quyền
đã về tay nhân dân, thì mục tiêu ăn, mặc, ở, đi lại, học hành, chữa bệnh
lại được ưu tiên hơn. Bởi vì, Người cho rằng, nếu nước độc lập mà dân
không hưởng hạnh phúc, tự do thì độc lập cũng không có nghĩa lý gì; vì
vậy, chúng ta phải thực hiện ngay: làm cho dân có ăn, làm cho dân có
mặc, làm cho dân có chỗ ở, làm cho dân được học hành. Trong Di chúc,
Người viết: "Đầu tiên là công việc đối với con người". Xuất phát từ
truyền thống yêu nước, thương dân bị nô lệ, Hồ Chí Minh đi tìm đường
cứu nước, cứu dân. Suốt cuộc đời của người là vì dân, vì nước.
"Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là nước được độc lập,
tự do,
nhân dân ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành".Cách mạng
tháng Tám 1945 thành công, tại cuộc họp đầu tiên của Uỷ ban nghiên cứu
kế hoạch kiến quốc, Hồ Chí Minh nêu rõ mục tiêu của Nhà nước là:
"1. Làm cho dân có ăn.
2. Làm cho dân có mặc.
3. Làm cho dân có chỗ ở.
4. Làm cho dân có học hành".
11
Người còn nói "Chúng ta đã hy sinh phấn đấu để giành độc lập.
Chúng ta đã tranh được rồi… Chúng ta tranh được tự do, độc lập rồi mà
dân cứ chết đói, chết rét, thì tự do, độc lập cũng không làm gì. Dân chỉ
biết rõ giá trị của tự do, của độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ" Do
vậy, khi có chính quyền rồi, Người luôn nhắc nhở phải xây dựng bộ
máy trong sạch, đấu tranh với những biểu hiện của thói quan liêu, hách
dịch, nhũng nhiễu nhân dân; phải dựa vào nhân dân, khơi dậy sức mạnh
tiềm tàng trong nhân dân để phục vụ cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng
đời sống mới trong nhân dân…
Con người là động lực của cách mạng được nhìn nhận trên phạm vi
cả nước, toàn thể đồng bào, song trước hết là ở giai cấp công nhân và
nông dân. Điều
này có ý nghĩa to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng chủ
nghĩa xã hội. Không phải mọi con người đều trở thành động lực, mà phải
là những con người được thức tỉnh, giác ngộ, giáo dục, định hướng và tổ
chức. Họ phải
có trí tuệ và bản lĩnh, văn hóa, đạo đức, được nuôi dưỡng trên nền truyền
thống lịch sử và văn hóa hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam...
Như vậy, con người phải được đặt vào vị trí trung tâm của sự phát
triển. Nó vừa nằm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước với nghĩa rộng,
vừa nằm trong chiến lược giáo dục - đào tạo theo nghĩa hẹp. Người khẳng
định: Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người
xã hội chủ
nghĩa. Con người xã hội chủ nghĩa đương nhiên phải do chủ nghĩa xã hội
tạo ra. Nhưng ở đây trên con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội thì "trước
hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa". Điều này cần được hiểu là
ngay từ đầu phải đặt ra nhiệm vụ xây dựng con người có những phẩm
chất cơ bản, tiêu biểu cho con người xã hội chủ nghĩa, làm gương, lôi
cuốn xã hội. Công việc này là một quá trình lâu dài không ngừng hoàn
thiện, nâng cao và thuộc về trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, gia đình, cá
nhân mỗi người. Mỗi bước xây dựng những con người như vậy là một
nấc thang xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đây là mối quan hệ biện chứng
giữa "xây dựng chủ nghĩa xã hội" và "con người xã hội chủ nghĩa".
Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người xã hội chủ nghĩa có hai
mặt gắn bó chặt chẽ với nhau. Một là kế thừa những giá trị tốt đẹp của
12
con người truyền thống (Việt Nam và phương Đông). Hai là hình thành
những phẩm chất mới như: có tư tưởng xã hội chủ nghĩa; có đạo đức cách
mạng; có trí tuệ và bản lĩnh để làm chủ; có tác phong xã hội chủ nghĩa; có
lòng nhân ái, vị tha, độ lượng.
3. Xây dựng con người là chiến lược hàng đầu của cách mạng
Con người phải được đặt vào vị trí trung tâm của sự phát triển. Nó
vừa nằm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước với
nghĩa rộng, vừa nằm trong chiến lược giáo dục - đào tạo theo nghĩa hẹp.
Người khẳng định: Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có
những con người xã hội chủ nghĩa. Hồ Chí Minh quan niệm"Vì lợi ích
mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người".
Để "trồng người", có nhiều biện pháp, nhưng giáo dục - đào tạo là biện
pháp quan trọng bậc nhất. Bởi vì giáo dục tốt sẽ tạo ra tính thiện, đem lại
tương lai tươi sáng cho thế hệ trẻ. Ngược lại giáo dục tồi sẽ ảnh hưởng
xấu tới thế hệ trẻ. Hồ Chí Minh nói vai trò của giáo dục: Một dân tộc dốt
là một dân tộc yếu; dốt thì dại, dại thì hèn... Cho nên phải chống giặc dốt
cũng như chống giặc đói, giặc ngoại xâm, giặc nội xâm. Muốn có cán bộ
tốt, côn dân tốt, phải "trồng" và dĩ nhiên là rất công phu. Chủ tịch Hồ Chí
Minh chỉ cho chúng ta thấy mối quan hệ biện chứng giữa giáo dục với
cách mạng, giữa giáo dục với sự nghiệp giải phóng dân tộc và kiến thiết
đất nước: "muốn giữ vững nền độc lập, muốn làm cho dân mạnh, nước
giàu mọi người Việt Nam đều phải hiểu biết quyền lợi của mình, bổn
phận của mình, phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc
xây dựng nước nhất. Vì thế, giáo dục có tầm quan trọng hàng đầu trong
chiến lược con người, bởi giáo dục đào tạo nên chất người, nên nhân tài.
Trong Nhật ký trong tù, Bác viết: "Hiền dữ phải đâu là tính sẵn. Phần
nhiều do giáo dục mà nên". Chiến lược giáo dục là hạt nhân trong chiến
lược con người, cung cấp trí thức mới, đào tạo nên nhân tài cho đất nước.
Gửi thư cho học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam
dân chủ cộng hòa, tháng 9/1945, Bác viết: "Ngày nay, các cháu được cái
may mắn hơn cha anh là được hưởng một nền giáo dục của một nước độc
lập, một nền giáo dục nó sẽ đào tạo các cháu nên nhưng người công dân
có ích cho nước Việt Nam, một nền giáo dục làm phát triển hoàn toàn
năng lực sẵn có của các cháu… Đó là một nền giáo dục “vì lợi ích trăm
năm" của đất nước.
13
Trong năm vừa qua, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả
một số cán bộ chủ chốt các cấp, yếu kém cả về phẩm chất và năng lực…
thoái hóa, biến chất về chính trị, tư tưởng, về đạo đức, lối sống, tệ quan
liêu, tham nhũng, lãng phí… Vì thế trong công tác cán bộ, Đại hội X đã
đưa ra mục tiêu chung là xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị
vững vàng, có đạo đức, lối sống lành mạnh, không quan liêu, tham
nhũng, lãng phí, có tư duy đổi mới, sáng tạo, có kiến thức chuyên môn,
nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa… Đại hội X đã đề ra mục tiêu những năm tới của giáo dục và
đào tạo là: Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới cơ cấu tổ
chức, nội dung, phương pháp dạy và học, thực hiện “chuẩn hóa, hiện đại
hóa, xã hội hóa” chấn hưng nền giáo dục Việt Nam
Nội dung và phương pháp giáo dục phải toàn diện, cả đức, trí, thể,
mỹ, phải đặt đạo đức, lý tưởng và tình cảm cách mạng, lối sống xã hội
chủ nghĩa lên hàng đầu. Hai mặt đức, tài thống nhất với nhau, không tách
rời nhau, trong đó "đức" là gốc, là nền tảng cho tài năng phát triển. Phải
kết hợp giữa nhận thức và hành động, lời nói với việc làm... Có như vậy
mới có thể "học để làm người". "Trồng người" là công việc "trăm năm",
không thể nóng vội "một sớm một chiều", không phải làm một lúc là
xong, cũng không phải tùy tiện, đến đâu hay đến đó.Nhận thức và giải
quyết vấn đề này có ý nghĩa thường trực, bền bỉ trong suốt cuộc đời mỗi
con người, trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Vì vậy không
được coi nhẹ, sao nhãng sự nghiệp giáo dục. Theo tinh thần của V.I.
Lênin: "Học học nữa, học mãi" và của Khổng Tử: "Học không biết chán,
dạy không biết mỏi", Hồ Chí Minh cho rằng: "Việc học không bao giờ
cùng, còn sống còn phải học".Cả cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là
một hình mẫu của con người nhân văn của thời đại mới. Trong con người
Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa lòng yêu thương con người với lòng
tin, sự tôn trọng và ý chí cùng hành động triệt để giải phóng dân tộc, giải
phóng xã hội, giải phóng con người.
III.Kết luận
Cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh là hình mẫu về một con người nhân
văn của thời đại. Con người Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa lòng yêu
thương và niềm tin vào con người với ý chí và hành động triệt nhằm
giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người Việt Nam.
Nét nhân văn cao cả trong tư tưởng Hồ Chí Minh là đặt hạnh phúc của
nhân dân lên trên hết. Ở Người, nhân dân không phải là một khái niệm
14
chung chung, mơ hồ mà là cộng đồng Việt Nam, là đồng bào, là mỗi con
người, mỗi cuộc đời và từng hoàn cảnh cụ thể. Cho đến lúc đi xa, Người
vẫn luôn đau đáu lo cho vận mệnh đất nước. Nhưng Bác đã đặt niềm
tin vào sự đoàn kết toàn dân, sự phát triển và tiến bộ của Đảng, của dân
tộc. Bác tin một mai đất nước ta sẽ được giái phóng, dân ta sẽ được độc
lập tự do. Người luôn luôn dành trọn muôn vàn tình thương yêu cho mọi
người con đất Việt. Lời dạy của Bác muôn vàn kính yêu cũng chính là
tâm niệm của mỗi thanh niên bao thế hệ. Theo lời dặn của Bác, Đảng và
Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm tin tưởng đặc biệt đối vào thế hệ trẻ.
Đó chính là niềm cổ vũ lớn lao, là lực lượng lao động mạnh mẽ để tuổi
trẻ tự tin, vững bước đi lên xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chúng ta,
những sinh viên “tuổi trẻ ĐHBK” hôm nay hãy ra sức học tập, rèn luyện
và làm theo lời Bác, luôn tu dưỡng đạo đức để sau này trở thành những
trí thức hoàn thiện cả về đức và tài, đem sức lực và trí tuệ cống hiến cho
đất nước.
Ý nghĩa của đề tài soi đường cho đảng và nhân dân trên con đường
xây dựng đất nước,nâng cao tư duy lí luận,rèn luyện bản lĩnh chính
trị,nâng cao đạo đức cách mạng năng lực công tác, thực hiện tốt các
nhiệm vụ trọng đại của Đảng và nhà nước ta .
15
TÀI LIỆU THAM KHẢO
2) Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh của bộ giáo dục và đào tạo.
3) Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh – ĐH BKHN
16
Phụ Lục Trang
I .Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
1
2 . Đối tượng , nhiệm vụ, phương pháp nghiên cứu 2
3.Ý nghĩa đề tài
II.Nội dung
3. Xây dựng con người là chiến lược hàng đầu của cách mạng
13
III.Kết luận 14
17
Tài liệu tham khao 16
Phụ lục 17
18