ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018

Δομή και κατευθυντήριες γραμμές για την προετοιμασία

του εξεταστικού δοκιμίου
Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου

Για την αξιολόγηση του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών του Γυμνασίου
προτείνονται τα ακόλουθα:

 Για κάθε μέρος του μαθήματος (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Αρχαία
Ελληνική Γραμματεία) διεξάγεται ξεχωριστό διαγώνισμα. Σημειώνεται ότι
το διαγώνισμα ή τα διαγωνίσματα δεν αποτελεί/ούν τον μόνο τρόπο
αξιολόγησης, και, επομένως, θα πρέπει να αναζητούνται και εναλλακτικοί
τρόποι αξιολόγησης.
 Οι διδάσκοντες/ουσες έχουν την ευελιξία να εξετάζουν μια ή δύο ενότητες,
ανάλογα με το επίπεδο της τάξης.
 Υπάρχει διαφοροποίηση ως προς τον τύπο και τη δυσκολία των ασκήσεων.
 Οι διδάσκοντες/ουσες επιλέγουν μια πρόταση / ένα απόσπασμα από το
διδαγμένο κείμενο, την/το οποία/ο υπαγορεύουν για ορθογραφία (Μέρος
Α’) κατά την αξιολόγηση. Εννοείται ότι η/το επιλεγμένη/ο προς
υπαγόρευση πρόταση/κείμενο δεν θα υπάρχει στο προς εξέταση κείμενο.
 Οι διδάσκοντες/ουσες έχουν την ευελιξία να βαθμολογούν είτε στην
κλίμακα του 100 είτε, αν βολεύει καλύτερα, στην κλίμακα του 20.

Α. Κατανόηση - απόδοση του Μονάδες 35/7

κειμένου στα Νέα Ελληνικά

Β. Ορθογραφία Μονάδες 10/2

Γ. Λεξιλογικές ασκήσεις Μονάδες 20/4

Δ. Ασκήσεις γραμματικής και
συντακτικού Μονάδες 35/7
Σύνολο Μονάδες 100/20

Στις σελίδες που ακολουθούν παρατίθεται μια σειρά από ασκήσεις, τις οποίες
μπορεί ο/η διδάσκων/ουσα να χρησιμοποιήσει ως πηγή άντλησης υλικού για
τον τύπο των ασκήσεων που μπορεί να επιλέξει και να χρησιμοποιήσει στο
εξεταστικό δοκίμιο.
Για πιο πολλά είδη ασκήσεων μπορείτε να συμβουλεύεστε το Υλικό του
Καθηγητή κ. Ιωάννη Καζάζη που είναι αναρτημένο στην Ιστοσελίδα του
Υ.Π.Π. στα Αρχαία Ελληνικά / Τυπολόγιο Ασκήσεων.

Διευκρινίζεται ότι η Βαθμολογία Τετραμήνου θα υπολογίζεται με βάση τις ώρες

διδασκαλίας του Μαθήματος. Συνεπώς, κατά το Α΄ Τετράμηνο η αξιολόγηση στο
Μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας θα αποτελεί το 75% της συνολικής
βαθμολογίας, ενώ κατά το Β΄ Τετράμηνο θα αποτελεί το 50% της συνολικής
βαθμολογίας.
1
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
Σημείωση για τους/τις φιλολόγους:
Διευκρινίζεται ότι το παρόν δείγμα Αξιολόγησης έχει διαμορφωθεί, έτσι
ώστε να συνάδει με τους Δείκτες Επιτυχίας – Δείκτες Επάρκειας (ΔΕ –ΔΕ)
και περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τυπολόγιο ερωτήσεων και ασκήσεων που
αξιολογούν όλο το φάσμα των ΔΕ – ΔΕ, μέσα από κείμενα και ασκήσεις.
Ενδείκνυται η επιλογή των κειμένων και των ασκήσεων να ανταποκρίνεται
στο μαθησιακό επίπεδο των μαθητών/τριών, οι οποίοι/ες πρέπει να
εξοικειωθούν με τα διάφορα είδη ερωτημάτων – ασκήσεων, τόσο στο
λεξιλόγιο όσο και στα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα και στη
διατύπωσή τους, κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Πριν από κάθε τύπο
άσκησης παρατίθεται/νται ο/οι αντίστοιχος/οι Δείκτης/ες Επιτυχίας.

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

(μονάδες 35)

Δ.Ε. Α.Ι.2. Αποδίδουν το περιεχόμενο του κειμένου σε νεοελληνικό λόγο.

1. Να αποδώσετε στα Νέα Ελληνικά τα αποσπάσματα που είναι

τυπωμένα με έντονα γράμματα. (μον. 10)

Ι. ΚΕΙΜΕΝΟ 1
Τοιαύτης δὲ τῆς τάξεως οὔσης ἐν τῇ πολιτείᾳ καὶ τῶν πολλῶν δουλευόντων
τοῖς ὀλίγοις, ἀντέστη τοῖς γνωρίμοις ὁ δῆμος. Ἰσχυρᾶς δὲ τῆς στάσεως οὔσης
καὶ πολὺν χρόνον ἀντικαθημένων ἀλλήλοις, εἵλοντο κοινῇ διαλλακτὴν καὶ
ἄρχοντα Σόλωνα. [...] Κύριος δὲ γενόμενος τῶν πραγμάτων Σόλων τόν τε
δῆμον ἠλευθέρωσε καὶ ἐν τῷ παρόντι καὶ εἰς τὸ μέλλον, κωλύσας
δανείζειν ἐπὶ τοῖς σώμασι καὶ νόμους ἔθηκε, καὶ χρεῶν ἀποκοπὰς ἐποίησε
καὶ τῶν ἰδίων καὶ τῶν δημοσίων, ἃς σεισάχθειαν καλοῦσιν, ὡς
ἀποσεισαμένων τὸ βάρος.
Ἀριστοτέλους Ἀθηναίων Πολιτεία 5-11

ΙΙ. ΚΕΙΜΕΝΟ 2
Ὅτε Διονύσιος ἦν τύραννος, Φιντίας τις Πυθαγόρειος ἐπεβούλευσε τῷ
τυράννῳ. Ἐπεὶ ἔμελλε τῆς τιμωρίας τυγχάνειν, ᾐτήσατο χρόνον παρὰ τοῦ
Διονυσίου εἰς τὸ φροντίσαι ἃ βούλεται. […] Ὁ Φιντίας προεκαλέσατο Δάμωνα,
Πυθαγόρειον φιλόσοφον, ὃς ἐγγυητὴς εὐθὺς ἐγενήθη. Τινὲς μὲν ἐπίστευον τὸν
ἐγγυητὴν γνήσιον φίλον, τινὲς δ’ ἔλεγον τοῦτον ἄφρονα εἶναι.

Διοδώρου Σικελιώτου Βιβλιοθήκη 10.4.3-6 (διασκευή)

2
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018

Δ.Ε. Α.Ι.2. Αποδίδουν το περιεχόμενο του κειμένου σε νεοελληνικό λόγο.

Δ.Ε. Γ.Ι. Κατανοούν την προέλευση και τη σημασία των λέξεων και διευρύνουν
τον γλωσσικό τους κώδικα, εμπλουτίζοντας και ομαδοποιώντας το λεξιλόγιό
τους.

2. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε σχέση με την απόδοση των πιο

κάτω λέξεων στα Νέα Ελληνικά: (μον. 4)

(i) ὁ δῆμος
(α) η πολιτεία (β) ο λαός (γ) το δημαρχείο

(ii) εἵλοντο
(α) εξέλεξαν (β) επέλεξαν (γ) συγκέντρωσαν

(iii) τινὲς
(α) οι οποίοι (β) κάποιοι (γ) όποιοι

(iv) ἐγενήθη
(α) γεννήθηκε (β) έγινε (γ) πραγματοποιήθηκε

3. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α’ στήλης με την ερμηνεία τους στη Β’

στήλη (μια λέξη στη Β΄ στήλη περισσεύει). (μον. 7)

Α’ στήλη Β’ στήλη
1. ἅπαξ α. εξουσία
2. ἁμαρτήματα β. ατιμωρητί
3. ὡσαύτως γ. να ορκιστούν
4. ἀρχήν δ. διότι
5. νηποινεί ε. αμέσως
6. ὀμόσαι στ. λάθη
7. ὡς ζ. παρομοίως
η. μια φορά

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

3. Να γράψετε την αρχαία ελληνική λέξη ή φράση που αντιστοιχεί στην

καθεμιά από τις πιο κάτω λέξεις ή φράσεις των Κειμένων 1 και 2. (μον. 7)
(α) της εξέγερσης ………………………
(β) από κοινού ………………………
3
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
(γ) στο παρόν ………………………
(δ) αφού εμπόδισε ………………………
(ε) συνωμότησε ………………………
(στ) επρόκειτο ………………………
(ζ) ζήτησε ………………………

Δ.Ε. Α.Ι.3. Συνδέουν τον δημιουργό και το κείμενο του με το ευρύτερο

ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό πλαίσιο δημιουργίας του
γραμματειακού είδους.

4. Να σημειώσετε σε ποιο είδος κειμένων ανήκει το Κείμενο 1 και σε ποιο

είδος ανήκει το Κείμενο 2 και να γράψετε ένα (1) χαρακτηριστικό του
κάθε είδους. (μον. 4)
Κείμενο 1: .............................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Κείμενο 2: .............................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Δ.Ε. Α.Ι.4. Κατανοούν το νόημα του αρχαιοελληνικού κειμένου, αναγνωρίζουν τα

διαχρονικά μηνύματα και συνειδητοποιούν την ανθρωποκεντρική διάσταση
του αρχαίου κόσμου.

Δ.Ε. Β.ΙΙ. Παράγουν γραπτό λόγο στα Νέα Ελληνικά με την αξιοποίηση
στοιχείων που προκύπτουν από την επεξεργασία των αρχαιοελληνικών
κειμένων (λεξιλόγιο, διαχρονικές ιδέες, κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο).

Δ.Ε. Δ.Ι. Απολαμβάνουν αισθητικά το αρχαιοελληνικό κείμενο και να θεωρούν

το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών ως μάθημα πολιτισμού.

5. Να αναφέρετε δύο (2) ενέργειες στις οποίες προέβηκε ο Σόλων, όταν

ανέλαβε την εξουσία στην Αθήνα, σύμφωνα με το Κείμενο 1. (μον. 4)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

5. Γιατί ο νόμος του Σόλωνα ονομάστηκε «σεισάχθεια»; (μον. 4)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

4
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018

6. Να αναπτύξετε σε μια παράγραφο (40 λέξεων περίπου), γιατί κάποιοι

πίστευαν ότι ο Δάμων ήταν ανόητος που εμπιστεύτηκε τον Φιντία,
σύμφωνα με το Κείμενο 2. (μον. 6)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Β. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ (μονάδες 10)

Δ.Ε. Α.ΙΙ.1.4. Κατανοούν τους βασικούς κανόνες τονισμού (ό,τι αφορά στην
οξεία και περισπωμένη) και να μπορούν να τους αναγνωρίζουν στο αρχαίο
κείμενο.

Δ.Ε Α.ΙΙ.1.5. Κατανοούν τη χρήση των πνευμάτων στα φωνήεντα ή στους

διφθόγγους και να γνωρίζουν τους βασικότερους κανόνες για λέξεις που
δασύνονται ή παίρνουν ψιλή.

«Πρὸς δὲ τὴν τεταγμένην ὥραν ἅπας ὁ δῆμος συνέδραμεν, καραδοκῶν εἰ

φυλάξει τὴν πίστιν ὁ Φιντίας».
Διοδώρου Σικελιώτου Βιβλιοθήκη, 10.4.3‐6 (διασκευή)

Γ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ (μονάδες 20)

Δ.Ε. Γ.Ι. Κατανοούν την προέλευση και τη σημασία των λέξεων και να
διευρύνουν τον γλωσσικό τους κώδικα, εμπλουτίζοντας και ομαδοποιώντας το
λεξιλόγιό τους.

Δ.Ε Β.ΙΙ. Παράγουν γραπτό λόγο στα Νέα Ελληνικά με την αξιοποίηση
στοιχείων που προκύπτουν από την επεξεργασία των αρχαιοελληνικών
κειμένων (λεξιλόγιο, διαχρονικές ιδέες, κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο).

5
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
1. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α’ στήλης με τα συνώνυμά τους στη Β’
στήλη (μια λέξη στη Β’ στήλη περισσεύει). (μον. 7)

Α’ στήλη Β’ στήλη
1 υπεξαίρεση α ολοκαύτωμα
2 αφαίρεση β εκλεγμένος
3 παρανάλωμα γ ξεχωριστός
4 αιρετός δ αθέτηση
5 προαίρεση ε στέρηση
6 εξαιρετικός στ κατάχρηση
7 αναίρεση ζ διορισμένος
η προτίμηση

1 2 3 4 5 6 7

1. Ποιες λέξεις της Β’ Στήλης είναι συνώνυμες με τις λέξεις της Α’ Στήλης;
Να διαγράψετε το λάθος σε κάθε γραμμή της Β’ στήλης. (μον. 7)

Α’ Στήλη Β’ Στήλη
παρουσία ύπαρξη, πρόθεση
αφαίρεση απραξία, στέρηση
παρανάλωμα ολοκαύτωμα, έγκλημα
ουσιαστικός σημαντικός, επιφανειακός
αυτεξούσιος ασυνήθιστος, ανεξάρτητος
επιδρομή άμυνα, επίθεση
υπαίτιος υπεύθυνος, αυθόρμητος

2. Να εντοπίσετε τα συνθετικά των πιο κάτω λέξεων. (μον. 7)

(α) αναίρεση: ...................................... + ......................................

(β) διαίρεση: ..................................... + ...................................

(γ) αεροδρόμιο: ...................................... + ......................................

(δ) παραίτηση: ...................................... + ......................................

(ε) περιουσία: ...................................... + ......................................

(στ) τροχόσπιτο: ...................................... + ......................................

(ζ) αιτιολόγηση: ...................................... + ......................................

6
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
ή

2. (α) Να σχηματίσετε ονοματικά σύνολα με τα ζεύγη των λέξεων,

αντιστοιχίζοντας τις λέξεις, όπως στο παράδειγμα. Μια λέξη στη δεύτερη
στήλη περισσεύει. (μον. 3)
(β) Από τα ονοματικά σύνολα που θα προκύψουν να επιλέξετε
τέσσερα (4) και να σχηματίσετε αντίστοιχες φράσεις. (μον. 4)

αγώνας εργασία  προαιρετική εργασία

αισθητή κοινωνία ……………………………………………
προαιρετική χρημάτων ……………………………………………
καταναλωτική βιβλίου ……………………………………………
υποβολή δρόμου ……………………………………………
υπεξαίρεση γραφείου ……………………………………………
παρουσίαση παραίτησης ……………………………………………
απουσία

1. …………………………………………………………………………………………….
2. …………………………………………………………………………………………….
3. …………………………………………………………………………………………….
4. …………………………………………………………………………………………….

3. Να τοποθετήσετε την κατάλληλη λέξη δίπλα στον ορισμό της. Μία

λέξη περισσεύει. (μον. 6)

απουσία, επιούσιος, περιουσία, προαιρετικός, καθαιρώ, διαιρώ, αναιρώ

α) ………………………. ο απολύτως αναγκαίος για την επιβίωση

β) ……………………….. το να μην παρουσιάζεται κάποιος κάπου
γ) ……………………….. αυτός που δεν είναι υποχρεωτικός
δ) ……………………….. ανασκευάζω επιχειρήματα
ε) ……………………….. κατεβάζω κάποιον από το αξίωμά του
στ) ……………………… χωρίζω σε μέρη

3. Να συμπληρώσετε τα κενά, σύμφωνα με το παράδειγμα. (μον. 6)

προαιρούμαι προαίρεση προαιρετικός

αφαιρώ ………………… …………………
καταναλώνω ………………… …………………
εξαιρώ ………………… …………………

7
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
Δ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ- ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (μονάδες 35)

Δ.Ε. Α.ΙΙ.2.9. Αναγνωρίζουν και να κατανοούν τη γραμματική και συντακτική

λειτουργία των ουσιαστικών της γ’ κλίσης αφωνολήκτων και ημιφωνολήκτων.

1. (α) Να υπογραμμίσετε πέντε (5) συμφωνόληκτα ουσιαστικά της γ’

κλίσης στο πιο κάτω κείμενο.
(β) Να τα μεταφέρετε στον αντίθετο αριθμό. (μον. 10)

«Κόραξ ποτὲ ἁρπάζει μοῖραν τυροῦ καὶ εἰς κοίλην φάραγγα καταφεύγει.
Ἐνταῦθα ἐπὶ δένδρου ἐκαθέζετο. Ἐν τῇ φάραγγι γῦπες καὶ ἱέρακες καὶ ἱκανὸς
ἀριθμὸς κωνώπων, τεττίγων καὶ ἄλλων ὀρνέων διέμενεν. Ἀλώπηξ δὲ παρὰ τὸ
σπήλαιον τῆς φάραγγος ἀνεπαύετο».

Αντίθετος αριθμός

1. Να μεταφέρετε τα πιο κάτω συμφωνόληκτα ουσιαστικά στην πτώση

που σας ζητείται: (μον. 10)

(α) τῷ (πίναξ) ................................. (β) αἱ (βαθμίς) ............................

(γ) τοὺς (τάπης) ............................... (δ) τοῦ (κῆρυξ) ............................
(ε) τὸν (γέρων) .................................... (στ) τοῖς (ὄνυξ) .................................
(ζ) τὸν (γίγας) ..................................... (η) τὴν (λαμπάς) ...............................
(θ) τοῦ (χάλυψ) ..................................... (ι) τοὺς (φύλαξ) ................................

Δ.Ε. Α.ΙΙ.2.4. Αναγνωρίζουν και κατανοούν τη χρήση του απαρεμφάτου

Ενεστώτα, Μέλλοντα, Αορίστου και Παρακειμένου ενεργητικής και μέσης
φωνής βαρύτονου ρήματος.

Δ.Ε. Α.ΙΙ. 2.6. Αναγνωρίζουν την ταυτοπροσωπία και την ετεροπροσωπία σε

αρχαιοελληνικά κείμενα.

8
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
2. Στις πιο κάτω προτάσεις:
(i) Να υπογραμμίσετε το απαρέμφατο.
(ii) Να προσδιορίσετε αν το απαρέμφατο είναι ειδικό ή τελικό.
(iii) Να σημειώσετε πότε υπάρχει ταυτοπροσωπία και πότε
ετεροπροσωπία.
(μον. 10)
(α) Κίμων ἠνάγκασε τὸν βασιλέα συνάψαι μάχην.
(β) Οὗτος νομίζει δίκαια πράττειν.
(γ) Σωκράτης βούλεται διδάσκειν τοὺς νέους τὴν ἀρετήν.
(δ) Ἐδόκει τῷ Κύρῳ πορεύεσθαι ἄνω.
(ε) Δυνάμεθα σῶσαι τὴν πατρίδα.

Προτάσεις Είδος απαρεμφάτου Ταυτοπροσωπία - Ετεροπροσωπία

α.
β.
γ.
δ.
ε.

2. Στις πιο κάτω προτάσεις, αφού υπογραμμίσετε τα απαρέμφατα, να

σημειώσετε:
(α) το είδος του απαρεμφάτου
(β) τον συντακτικό του ρόλο
(γ) το υποκείμενο του απαρεμφάτου
(δ) πότε υπάρχει ταυτοπροσωπία και πότε ετεροπροσωπία.
(μον. 10)
(α) Οὗτος νομίζει δίκαια λέγειν.
Είδος: ………………….  Συντακτικός ρόλος: ……………………………
Υποκείμενο απαρεμφάτου: …………………………  ………………προσωπία

(β) Δεῖ τοὺς πολίτας πείθεσθαι τοῖς νόμοις.

Είδος: ………………….  Συντακτικός ρόλος: ……………………………
Υποκείμενο απαρεμφάτου: …………………………  ………………προσωπία

(γ) Νομίζω ὑμᾶς σοφοὺς εἶναι.

Είδος: ………………….  Συντακτικός ρόλος: ……………………………
Υποκείμενο απαρεμφάτου: …………………………  ………………προσωπία

9
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018

(δ) Χρὴ γράμματα τοὺς νέους μανθάνειν.

Είδος: ………………….  Συντακτικός ρόλος: ……………………………
Υποκείμενο απαρεμφάτου: …………………………  ………………προσωπία

Δ.Ε. Α.ΙΙ.2.3. Κατανοούν τη συντακτική λειτουργία του μεταβατικού και

αμετάβατου ρήματος, των μονόπτωτων και δίπτωτων ρημάτων, διακρίνουν
το άμεσο και έμμεσο αντικείμενο.

3. Στις πιο κάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα αντικείμενα και, όπου

χρειάζεται, να σημειώσετε το είδος τους (άμεσο, έμμεσο). (μον. 10)
(α) Οἱ στρατηγοὶ ἔλαβον χρήματα.
(β) Ὁ διδάσκαλος διδάσκει τοὺς νεανίας σωφροσύνην. ……………………….
(γ) Οἱ στρατιῶται φυλάττουσιν τὴν πόλιν……………………………………..
(δ) Ὁ πάππος μύθους λέγει τοῖς παισί. ……………………………….
(ε) Οἱ Ἕλληνες ἐνίκησαν τοὺς Πέρσας. ………………………………………..
(στ) Οἱ θεοὶ πολλὰ ἀγαθὰ παρέχουσι τοῖς ἀνθρώποις……………………………..
(ζ) Οὗτος διδάσκει σε τὴν στρατηγίαν. ……………………………………………….
(η) Οἱ ἑταῖροι τὸν Ὀδυσσέαν ἐδέσμευον. ……………………………………………..

3. Στις πιο κάτω προτάσεις:

(i) Να υπογραμμίσετε τα αντικείμενα.
(ii) Να γράψετε την πτώση στην οποία βρίσκονται.
(iii) Να σημειώσετε το είδος τους (άμεσο, έμμεσο).
(μον. 10)
(α) Παραδίδετε τῷ βαρβάρῳ τὰς πόλεις.
……………………………………………………………………………………………….
(β) Οἱ Πέρσαι ἐδίδασκον τοὺς παῖδας σωφροσύνην.

……………………………………………………………………………………………….
(γ) Ἀκούομεν ταῦτα Σωκράτους.

……………………………………………………………………………………………….
(δ) Μιλτιάδης ὤφειλε τῷ δημοσίῳ χρήματα.

……………………………………………………………………………………………….
(ε) Μεταδίδοτε τῶν ἀγαθῶν τοῖς φίλοις.

……………………………………………………………………………………………….

10
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017 - 2018
ή

3. Στις πιο κάτω προτάσεις, αφού υπογραμμίσετε τα αντικείμενα, να

αναγνωρίσετε το άμεσο αντικείμενο και το έμμεσο αντικείμενο. (μον. 10)

(α) Ὁ στρατηγὸς ἀποστερεῖ ἡμᾶς τὸν μισθόν.

Άμεσο: ……………………… Έμμεσο: ……………………………

(β) Ἡ μάθησις φέρει ἀγαθὰ τοῖς ἀνθρώποις.

Άμεσο: ……………………… Έμμεσο: ……………………………

(γ) Λέγομεν μύθους τοῖς παισί.

Άμεσο: ……………………… Έμμεσο: ……………………………

(δ) Παρεχωρήσατε τῆς ἐλευθερίας Φιλίππῳ.

Άμεσο: ……………………… Έμμεσο: ……………………………

(ε) Ἔπαυσαν τὸν Τιμόθεον τῆς στρατηγίας.

Άμεσο: ……………………… Έμμεσο: ……………………………

Δ.Ε. Β.Ι. Σχηματίζουν απλές προτάσεις στα Αρχαία Ελληνικά.

4. Να μεταφέρετε τις πιο κάτω προτάσεις στα Αρχαία Ελληνικά. (μον. 5)

(α) Εμείς νομίζουμε ότι ο Σωκράτης είναι σοφός.

.............................................................................................................................................
(β) Λέγεται ότι ο φιλόσοφος διδάσκει τους νέους την αρετή.

.............................................................................................................................................

11