ΑΡΧΑΙΑ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
Βασικοί Όροι: Ρήμα, Υποκείμενο, Κατηγορούμενο, Αντικείμενο
Υποκείμενο
Υποκείμενο ρήματος Προσωπική σύνταξη: ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
Απρόσωπη σύνταξη: άναρθρο Απαρέμφατο
Δευτερεύουσα Ονομαστική Πρόταση
Υποκείμενο απαρεμφάτου ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ (ταυτοπροσωπία)
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ (ετεροπροσωπία)
Υποκείμενο μετοχής Συμφωνεί απόλυτα σε αριθμό,
πτώση, γένος με τη μετοχή
Κατηγορούμενο
(αποδίδει ιδιότητα στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο ρηματικών τύπων)
• απλό κατηγορούμενο • επιρρηματικό κατηγορούμενο
• γενική κατηγορηματική • προληπτικό κατηγορούμενο
Αντικείμενο
Τίθεται σε μία από τις πλάγιες πτώσεις (γενική – δοτική – αιτιατική)
Ρήματα
1. Μονόπτωτα με αντικείμενο σε:
γενική: Ἂπαντες μετεῖχον της ἑορτῆς.
δοτική: Ἐπίστευον αὐτῷ αἱ πόλεις.
αιτιατική: Ἀπέκτειναν τοὺς στρατηγούς
2. Δίπτωτα με αντικείμενα σε:
γενική και δοτική: Μετεσχήκαμεν ὑμῖν ἱερῶν τῶν σεμνοτάτων.
γενική και αιτιατική: Ἀνδρῶν τὴν πόλιν ἐξεκένωσαν.
δοτική και αιτιατική: Πᾶσαν ὑμῖν τὴν ἀλήθειαν ἐρῶ.
αιτιατική και αιτιατική: Διδάσκει σε τὴν στρατηγίαν

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 45
 ∆ΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΕΣ ΟΡΟΙ (ΠΡΟΣ∆ΙΟΡΙΣΜΟΙ)
Ονοματικοί ομοιόπτωτοι
επιθετικός προσδιορισμός • κατηγορηματικός προσδιορισμός
• παράθεση • επεξήγηση
Ονοματικοί ετερόπτωτοι
γενική: κτητική • διαιρετική • δημιουργού • ιδιότητας • ύλης • περιεχομένου
• αξίας • αιτίας • συγκριτική • υποκειμενική • αντικειμενική
δοτική: •αναφοράς • αντικειμενική
αιτιατική: • αναφοράς
Επιρρηματικοί
• Επιρρήματα
• Εμπρόθετοι προσδιορισμοί
• Επιρρηματικές μετοχές χρονικές • τελικές • αιτιολογικές •
υποθετικές • εναντιωματικές
• Δευτερεύουσες Χρονικές • τελικές • υποθετικές •
επιρρηματικές προτάσεις εναντιωματικές • συμπερασματικές •
αιτιολογικές
•Πλάγιες πτώσεις γενική δοτική αιτιατική
χρόνου αιτίας τόπου
τόπου μέσου χρόνου
τόπου οργάνου αναφοράς

46 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 ΑΠΡΟΣΩΠΑ ΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΡΟΣΩΠΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ
Μονολεκτικά χρή, δεῑ, πρέπει, ἁρμόττει, προσήκει, δοκεῑ,
ἐστί, ἔξεστι, οἷον τ΄ἐστί
Ουδέτερο επιθέτου + εστί καλόν ἐστί, κακόν ἐστί
Επίρρημα + ἔχει καλῶς ἔχει , κακῶς ἔχει
Αφηρημένη έννοια ἀνάγκη ἐστί, κίνδυνός ἐστι
ουσιαστικού (χωρίς
άρθρο) + εστί
Ρήματα σε γ΄ ενικό (με ὁμολογεῖται, καλεῖται, λέγεται, φαίνεται…
την προϋπόθεση να μην
υπάρχει ονομαστική
στην πρόταση)
ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ
1. Επιθετική
2. Κατηγορηματική
Ρήματα συντασσόμενα με κατηγορηματική μετοχή
• εἰμί , γίγνομαι, ὑπάρχω, λανθάνω, τυγχάνω,
φαίνομαι, φανερός εἰμί, δῆλός εἰμι
διάγω, διατελῶ, διαγίγνομαι, οἲχομαι, φθάνω
• ρήματα έναρξης – λήξης , μνήμης – λήθης
• αισθήσεως – γνώσεως – μαθήσεως, ψυχικού πάθους
• αγγελίας – δείξεως – ελέγχου, καρτερίας – ανοχής – καμάτου
• πλησμονής – επάρκειας – κορεσμού
• εὖ ποιῶ, κακῶς ποιῶ, ἀδικῶ, χαρίζομαι, ἧττῶμαι
3. Επιρρηματική:
χρονική (μτφρ. αφού, όταν, ενώ)
αιτιολογική (μτφρ. επειδή, γιατί)
τροπική (μτφρ. --όντας, --ώντας)
τελική (μτφρ. για να)
υποθετική (μτφρ. αν, όταν)
εναντιωματική (μτφρ. αν και, παρόλο που)

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 47
 ∆ΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Ονομαστικές
Ειδικές: ὅτι, ὡς
Ενδοιαστικές: μή, μή οὐ
Πλάγιες ερωτηματικές∗ ∗∗
Αναφορικές (μερικές)∗∗
Επιρρηματικές
Χρονικές: ὂτε, ὡς, ἐπεί, ἐπειδή, ἓως, ὃταν, ἐπειδάν, πρίν, μέχρι
Αιτιολογικές: ὃτι, ὡς, ἐπεί, ἐπειδή, διότι, εἰ
Συμπερασματικές:ὡς,ὣστε
Υποθετικές: εἰ,ἐάν, ἂν, ἢν
Εναντιωματικές: εἰ καί, καί εἰ, ἂν καί, καί ἂν, οὐδ΄εί, οὐδ΄ἂν
Τελικές: ἳνα, ὃπως, ὡς
Αναφορικές (μερικές)∗ ∗
∗Οι αναφορικές προτάσεις εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες
και αναφορικά επιρρήματα.
Αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα
ὃς, ἣ, ὃ ὃπως
ὃσπερ, ἣπερ, ὃπερ ὃπου
ὃστις, ἣτις, ὃτι ἒνθα
οἷος –α – ον ὃπῃ
ὁποῖος – α – ον ὃποι

∗∗Οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις εισάγονται και με ερωτηματικές

και με αναφορικές αντωνυμίες και επιρρήματα.
Ερωτηματικές αντωνυμίες και ερωτηματικά επιρρήματα
τίς – τίς – τί πῶς
ποῑος—α--ον ποῡ
πότερος-α-ον πότε
πόσος –η –ον πόθεν
πηλίκος – η – ον

48 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ Η ΟΡΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
1. Παρατακτική ή κατά παράταξη με συνδέσμους:
Συμπλεκτικούς: καί, τε κτλ.
Αντιθετικούς: μέν, δέ, ἀλλά κτλ.
Αιτιολογικούς: γάρ, ἐπεί
Συμπληρωματικούς: ἄρα, δή, οὖν, γοῦν, κτλ.
2. Ασύνδετο σχήμα: Συμβαλόντες τὰς ἀσπίδας ἐωθοῦντο, ἐμάχοντο,
ἀπέκτεινον, ἀπένθησκον.
3. Υποτακτική ή καθ’ υπόταξη με:
α. Συνδέσμους
Ειδικούς:ὅτι, ως
Ενδοιαστικούς: μή, μὴ οὐ, κτλ.
Χρονικούς: ὅτε, ὁπότε, ἐπεί κτλ.
Εναντιωματικούς: εἰ καί, ἂν καί, καὶ εἰ, καὶ ἄν κτλ.
Υποθετικούς: εἰ, ἐάν, ἄν, ἤν
Τελικούς: ἵνα, ὅπως, ὡς
Συμπληρωματικούς: ὥστε, ὡς
Αιτιολογικούς: ὅτι, διότι, ἐπεί, ἐπειδή, ὡς
β. Αντωνυμίες
Αναφορικές: ὅς, ὅσπερ, ὅστις κτλ.
Ερωτηματικές: τίς, ποῖος, πόσος κτλ.
γ. Επιρρηματικές
Αναφορικά: ὡς, ὥσπερ, ὅπου κτλ.
Ερωτηματικά: ποῦ, πῶς, πόθεν κτλ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 49
 ΑΡΧΑΙΑ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
Α. Τα ουσιαστικά
Α’ κλίση
αρσενικά θηλυκά
-ας -ης -α -η
ὁ νεανίας ὁ ὁπλίτης ἡ χώρα ἡ τιμή
τοῦ νεανίου τοῦ ὁπλίτου τῆς χώρας τῆς τιμῆς
ἡ θάλαττα
τῆς θαλάττης
Β’ κλίση
αρσενικά θηλυκά Ουδέτερα
-ος -ος -ον
ὁ νόμος ἡ νῆσος το δῶρον
τοῦ νόμου τῆς νήσου τοῦ δώρου
Γ’ κλίση
αρσενικά θηλυκά ουδέτερα
γεν. εν. -ος γεν. εν. -ος γεν. εν. -ος
ή -ως ή -ως ή -ως
ὁ ἰχθύς ἡ πόλις το κτῆμα
τοῦ ἰχθύος τῆς πόλεως τοῦ κτήματος
Γ’ κλίση
1. φωνηεντόκλιτα
καταληκτικά ακατάληκτα διπλόθεμα
μονόθεμα διπλόθεμα ἠχώ, ἠχοῦς
ἥρως, πόλις, πόλεως
ἥρωος

50 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 2. συμφωνόκλητα
α. αφωνόκλητα
οδοντικόληκτα χειλικόληκτα οδοντικόληκτα
καταληκτικά καταληκτικά
μονόθεμα μονόθεμα
κόραξ, κόρακος Ἂραψ, Ἂραβος καταληκτικά ακατάληκτα
μονόθεμα
πατρίς, μονόθεμα διπλόθεμα
πατρίδος
γίγας, γίγαντος κτῆμα γέρων
κτήματος γέροντος

β. ημιφωνόκλητα
ενρινόληκτα υγρόληκτα σιγμόληκτα
ακατάληκτα ακατάληκτα
Κατά- ακατάληκα μονόθεμα Σωκράτης,
ληκτικά Σωκράτους
μονόθεμα βέλος, βέλους
(<βέλεσος)
ἀκτίς, μονόθεμα διπλόθεμα κλητἠρ, διπόθεμα
ἀκτῖνος κλητῆρος ῥήτωρ,
ῥήτορος
Ἕλλην, ποιμήν, Συγκοπτό-
Ἕλληνος ποιμένος μενα
πνεύμων, πατήρ, πετρός
πνεύμονος

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 51
 Β. Τα επίθετα
Δευτερόκλιτα

1. ασυναίρετα

α. διγενή τρικατάληκτα
-ος -η -ον
καλός καλή καλό
καλοῦ καλῆς καλοῦ
β. τριγενή δικατάλητα
-ος -ος -ον
ἂφθονος ἂφθονος ἂφθονον
ἀφθόνου ἀφθόνου ἀφθόνου

2. συνηρημένα
χρυσοῦς, χρυσῆ, χρυσοῦν
χρυσοῦ, χρυσῆς, χρυσοῦ

3. αττικόκλιτα
ἵλεως, ἵλεως, ἵλεων
ἵλεω, ἵλεω, ἵλεω
Τριτόκλιτα
1. φωνηεντόκλιτα
α. τριγενή τρικατάληκτα
βαθῦς, βαθεῖα, βαθύ
βαθέος, βαθεία, βαθέος
β. τριγενή δικαάληκτα
ὁ/ἡ εὔβοτρυς, το εὔβοτρυ
εὐβότρυος, εὐβότρυος
ὁ/ἡ δίπηχυς, το δίπυχη
διπήχεος, διπήχεος

52 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 2. συμφωνόληκτα
α. αφωνόκλιτα
τριγενή διγενή μονοκατάληκτα
τρικατάληκτα δικατάληκτα ὁ/ἡ κόλαξ
πᾶς, πᾶσα, πᾶν ὁ/ἡ εὔχαρις, το εὔχαρι κόλακος
παντός, πάσης, εὐχάριτος, εὐχάριτος
παντός
χαρίεις, χαριέσσα, ὁ/ἡ δίπους, το δίπουν
χαρίεν δίποδος, δίποδος
χαρίεντος,
χαριέσσης,
χαρίεντος
ἂκων, ἂκουσα, ἂκον
ἄκοντος, ἀκούσης,
ἄκοντος
β. ημιφωνόκλητα
ενρινόληκτα υγρόληκτα σιγμόληκτα
τριγενή
δικατάληκτα
τριγενή διγενή τριγενή ὁ/ἡ πλήρη,
τρικατάληκτα μόνο δικατάληκτα πλήρους
κατάληκτα το πλήρες,
πλήρους

μέλας, μέλαινα, ὁ/ἡ μάκαρ ὁ/ἡ εὐδαίμων,

μέλαν μάκαρος τὸ ευδαίμον
μέλανος, εὐδαίμονος,
μελαίνης, εὐδαίμονο
μέλανος
ὁ/ἡ ἂχειρ ὁ/ἡ ἄρρην,
ἄχειρος τὸ ἂρρεν
ἄρρενος, ἄρρενος
ὁ/ἡ ἀπἀτωρτο,
τὸ ἀπάτορ
ἀπάτορος,
ἀπάτορο

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 53
 Γ. Οι αντωνυµίες
Προσωπικές: α’ πρόσ.: ἐγώ • β’ προσ.: σύ
Δεικτικές: οὗτος , αὕτη , τοῦτο
Ερωτηματικές: τίς , τίς , τί
Αναφορικές: ὅς, ἥ, ὅ • ὅστις, ἥτις, ὅτι
Αόριστες: τὶς, τὶς, τὶ • επιμεριστικές: ἕτερος, ἑτέρα, ἕτερον
Κτητικές: ἐμός, ἐμή, ἐμόν
Αυτοπαθητικές: ἑαυτοῦ, ἑαυτῆς, ἑαυτοῦ
Αλληλοπαθητική: ἀλλήλων, ἀλλήλοις, ἀλλήλους
Οριστική – επαναληπτική: αὐτός, αὐτή, αὐτό

∆. Το ρήµα
Α’ συζυγία (-ω)
φωνηεντόκλητα συμφωνόκλητα
κωλύω αφωνόκλητα ημιφωνόκλητα
Ουρανικό- Χειλικό- Οδοντικό- Υγρό- Ενρινό-
ληκτα κλητα ληκτα ληκτα κλητα
κηρύττω κόπτω σπεύδω αἴρω νέμω

α. βαρύτονα ή ασυναίρετα
β. περισπωμένα ή συνηρημένα
-ἀω, -ῶ -ἐω, -ῶ -όα, -ῶ
τιμάω, ποιέω, ποιῶ δηλόω, δηλῶ
τιμῶ

54 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 Β’ συζυγία (-μι)
δείκνυμι
Η ομαλή αύξηση
συλλαβική χρονική
ἐ- α, ε
η ἀρχω
ἦρχον, ἐλπίζω
ἤλπιζον
λαμβάνω
→
ἐλάμβανον
αι, ει
η αἴρω
ᾖρον , εἰκάζω
ᾔκαζον
ο
ω ὁρίζω
ὥριζον
οι
ω οἰκίζω
ᾤκιζον
ῖ, ῦ
ῑ, ῡ ἱδρύω
ἵδρυον, ὑβρίζω
ὕβριζον
αυ, ευ → ηυ ἀύξω
ηὖξον, ἕυδω
ηὗδον
Το ρήμα αρχίζει από: είδος αναδιπλασιαμού
Το πρώτο είναι
δύο άφωνο
σύμφωνα (κ, γ, χ, π, β, φ, Επανάληψη του αρχικού συμφώνου + ε
από τα τ, δ, θ) λύω
λέλυκα
οποία και το δεύτερο γράφω
γέγραφα
υγρό ή ένρινο
(μ, ν, λ, ρ)
• διπλό σύμφωνο (ζ, ξ, ψ) ψηφίζω → ἐψήφικα
• ρ— ῥάπτων → ἒρραφα
• δύο σύμφωνα, χωρίς να Συλλαβική αύξηση κτείνω → ἒκτονα
είναι το πρώτο άφωνο στρατεύω→ ἐστράτευκα
και το δεύτερο υγρό
ή ένρινο
• τρία σύμφωνα
Φωνήεν ή δίφθογγο ἐλπίζω → ἤλπιζα
χρονική αύξηση ἀθροίζω → ἥθροικα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 55
 ΒΑΣΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΑΝΩΜΑΛΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ
ΕΝΣ ΜΕΛΛ ΑΟΡ ΠΡΚ
ἄγω ἀξω ἤγαγον ἦχα
ἀχθήσομαι ἤχθην ἦγμαι
αἱρέω αἱρήσω εἷλον ᾕρηκα
αἱρήσομαι εἱλόμην ᾕρημαι
αἱρεθήσομαι ᾕρέθην ᾕρημαι
αἰσθάνομαι αἰσθήσομαι ᾐσθόμην ᾔσθημαι
ἀκούω ἀκούσομαι ἤκουσα ἀκήκοα
ἀκουσθήσομαι ἠκούσθην ἤκουσμαι
ἁλίσκομαι ἁλώσομαι ἑάλων / ἥλων ἑάλωκα /
ἥλωκα
ἀλλάττω ἀλλάξω ἤλλαξα ἤλλαχα
ἀλλαγήσομαι ἠλλάγην ἤλλαγμαι
ἁμαρτάνω ἁμαρτήσομαι ἥμαρτον ἡμάρτηκα
ἡμαρτήθην ἡμάρτημαι
ἀποθνῄσκω ἀποθανοῦμαι ἀπέθανον ἀποτέθνηκα
ἀποκτείνω ἀποκτενῶ ἀπέκτεινα ἀπέκτονα
ἀπόλλυμι ἀπολῶ ἀπώλεσα ἀπολώλεκα
ἀπολοῦμαι ἀπωλόμην ἀπόλωλα
ἄρχω ἄρξω ἤρξα ἦρχα
ἄρχομαι ἄρξομαι ἠρξάμην ἦργμαι
ἀρχθήσομαι ἤρχθην ἦργμαι
ἀφικνέομαι ἀφίξομαι ἀφικόμην ἀφῖγμαι
βαίνω βήσομαι ἔβην βέβηκα
βάλλω βαλῶ ἔβαλον βέβληκα
βληθήσομαι ἐβλήθην βέβλημαι
βούλομαι βουλήσομαι ἐβουλήθην βεβούλημαι
ἐναντιόομαι ἐναντιώσομαι ἠναντιώθην ἠναντίωμαι
ἐπιλανθάνομαι ἐπιλήσομαι ἐπελαθόμην ἐπιλέλησμαι
ἐπιμελ(έ)ομαι ἐπιμελήσομαι ἐπεμελήθην ἐπιμεμέλημαι
ἕπομαι ἕψομαι ἑσπόμην
ἐργάζομαι ἐργάσομαι εἰργασάμην εἴργασμαι
ἐργασθήσομαι εἰργάσθην εἴργασμαι

56 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 ἔρχομαι εἶμι / ἦλθον ἐλήλυθα
ἐλεύσομαι
ἐσθίω ἔδομαι ἔφαγον ἐδήδοκα
ἠδέσθην ἐδήδεσμαι
εὑρίσκω εὑρήσω ηὗρον ηὕρηκα / εὗ-
εὑρεθήσομαι εὗρον ηὕρημαι /εὗ-
ηὑρέθην/εὗ-
ἔχω ἕξω / σχήσω ἔσχον ἔσχηκα
ἕξομαι ἐσχόμην ἔσχημαι
σχήσομαι ἐσχέθην ἔσχημαι
ἕξομαι
σχεθήσομαι
ζῶ (ζήω) βιώσομαι ἐβίων βεβίωκα
θνῄσκω
( ἀποθνῄσκω)
καλέω καλῶ ἐκάλεσα κέκληκα
κληθήσομαι ἐκλήθην κέκλημαι
λαγχάνω λήξομαι ἔλαχον εἴληχα
λαμβάνω λήψομαι ἔλαβον εἴληφα
ληφθήσομαι ἐλήφθην εἴλημμαι
λέγω ἐρῶ εἶπον εἶρηκα
ῥηθήσομαι ἐρρήθην εἶρημαι

λέγω ἐρῶ εἶπον εἶρηκα

ῥηθήσομαι ἐρρήθην εἶρημαι
λείπω λείψω ἔλιπον λέλοιπα
λειφθήσομαι ἐλείφθην λέλειμμαι
μανθάνω μαθήσομαι ἔμαθον μεμάθηκα
(μετα)μέλει μελήσει ἐμέλησε μεμέληκε
(απρόσωπο)
μέμφομαι μέμψομαι ἐμεμψάμην
ἐμέμφθην
μέλλω μελλήσω ἐμέλλησα
μένω μενῶ ἔμεινα μεμένηκα
μιμνῄσκω μνήσω ἔμνησα
μνήσομαι ἐμνήσθην μέμνημαι
μνησθήσομαι

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 57
 νέμω νεμῶ ἔνειμα νενέμηκα
νεμοῦμαι ἐνειμάμην νενέμημαι
νεμηθήσομαι ἐνεμήθην νενέμημαι
νέω νεύσομαι/ ἔνευσα νένευκα
νευσοῦμαι
νομίζω νομιῶ ἐνόμισα νενόμικα
νομισθήσομαι ἐνομίσθην νενόμισμαι
οἴομαι / οἴμαι οἰήσομαι ᾠήθην
ὄμνυμι ὀμοῦμαι ὤμοσα ὀμώμοκα
ὁράω ὄψομαι εἶδον ἑώρακα
ὀφθήσομαι ὤφθην όρακα
ἑώραμαι
ὦμμαι
πάσχω πείσομαι ἔπαθον πέπονθα
πείθω πείσω ἔπεισα πέπεικα
πείσομαι ἐπιθόμην πέποιθα
πεισθήσομαι ἐπείσθην πέπεισμαι
πέμπω πέμψω ἔπεμψα πέπομφα
πεμφθήσομαι ἐπέμφθην πέπεμμαι
πίμπλημι πλήσω ἔπλησα πέπληκα
πλησθήσομαι ἐπλήσθην πέπλησμαι
πίμπρημι πρήσω ἔπρησα πέπρηκα
πρησθήσομαι ἐπρήσθην πέπρησμαι
πίνω πίομαι ἔπιον πέπωκα
ποθήσομαι ἐπόθην πέπομαι
πίπτω πεσοῦμαι ἔπεσον πέπτωκα

πλέω πλεύσομαι ἔπλευσα πέπλευκα

πλευσθήσομαι ἐπλεύσθην πέπλευσμαι
πνέω πνεύσομαι ἔπνευσα πέπνευκα

πράττω πράξω ἔπραξα πέπραχα

πράσσω πραχθήσομαι ἐπράχθην πέπραγμαι
πυνθάνομαι πεύσομαι ἐπυθόμην πέπυσμαι

στέλλω στελῶ ἔστειλα ἔσταλκα

σταλήσομαι ἐστάλην ἔσταλμαι
στρέφω στρέψω ἔστρεψα ἔστροφα
στρέψομαι/ ἐστράφην ἔστραμμαι
στραφήσομαι

58 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 τάττω (τάσσω) τάξω ἔταξα τέταχα
ταχθήσομαι ἐτάχθην τέταγμαι
τείνω τενῶ ἔτεινα τέτακα
ταθήσομαι ἐτάθην τέταμαι
τέμνω τεμῶ ἔτεμον τέτμηκα
τμηθήσομαι ἐτμήθην τέτμημαι
τρέπω τρέψω ἔτραπον/ τέτροφα
τρέψομαι ἔτρεψα τέτραμμαι
τραπήσομαι ἐτραπόμην τέτραμμαι
ἐτράπην

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 59
 ΛΑΤΙΝΙΚΑ
1η Κλίση Ουσιαστικών
1. Χαρακτηριστικά
• Περιέχει ουσιαστικά αρσενικά και θηλυκά
• Η ονοµαστική ενικού έχει κατάληξη -a
2. Καταλήξεις
Singularis Pluralis
Nominativus -a -ae
Genetivus -ae -arum
Dativus -ae -is
Accusativus -am -as
Vocativus -a -ae
Ablativus -a -is
2η Κλίση Ουσιαστικών
1. Χαρακτηριστικά
• Περιέχει ουσιαστικά αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα
• Η ονοµαστική ενικού έχει κατάληξη -us και -er για τα αρσενικά και τα θηλυκά και -um
για τα ουδέτερα

2. Καταλήξεις
-us -er -um
Singularis Pluralis Singularis Pluralis Singularis Pluralis
Nominativus -us -i -er -i -um -a
Genetivus -i -orum -i -orum -i -orum
Dativus -o -is -o -is -o -is
Accusativus -um -os -um -os -um -a
Vocativus -e -i -er -i -um -a
Ablativus -o -is -o -is -o -is
3η Κλίση Ουσιαστικών
1. Χαρακτηριστικά
• Περιέχει ουσιαστικά αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα
• Οι καταλήξεις της ονοµαστικής ενικού των ουσιαστικών της 3ης κλίσης κατά γένος
είναι οι ακόλουθες (ο κανόνας αυτός δεν ισχύει καθολικά, υπάρχουν και εξαιρέσεις):
Αρσενικά: -or, -is, -x, -es, -o, -ens, -ul, -os, -er, -ur
Θηλυκά: -as, -io, -is, -us, -x, -σύµφ+s, -or, -er, -es, -do, -go
Ουδέτερα: -us, -en

60 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
2. Καταλήξεις
Α+Θ Ο
Singularis Pluralis Singularis Pluralis
Nominativus -s/-... -es -... -a/-ia
Genetivus -is -um/-ium -is -um/-ium
Dativus -i -ibus -i -ibus
Accusativus -em/-im -es/-is -... -a/-ia
Vocativus -s/-... -es -... -a/-ia
Ablativus -e/-i -ibus -e/-i -ibus
Μνηµονικό Τέχνασµα
Καταλήξεων
αρσ θηλ ουδ
o us c
or io a
os do l
er s en
es x t
is is
es ar
ur
as us
us
go

ο όρος ουσιωδώς calent arurus

αίρεσις επί ίσες asusgo

1η Συζυγία Ρηµάτων
1.Χαρακτηριστικά 1ης Συζυγίας
• Οι καταλήξεις των αρχικών χρόνων είναι ίδιες για όλα τα ρήµατα
της 1ης συζυγίας
Εξαίρεση:
α. do, dedi, datum, dare
β. lavo, lavi, lautum- lavatum, lavare
g. sto, steti, statum, stare
• Η κατάληξη του α΄ εν. της οριστικής του ενεστώτα είναι -o
Εξαίρεση:
α. nuntio, nuntiavi, nuntiatum, nuntiare
β. excrucio, excruciavi, excruciatum, excruciare
γ. proelior, proeliatus sum, proeliatum, proeliari (αποθ.)
δ. somnio, somniavi, somniatum, somniare
• Η κατάληξη του απαρεµφάτου ενστώτα είναι –are

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 61
 2η Συζυγία Ρηµάτων
1.Χαρακτηριστικά 2ης Συζυγίας

• Οι καταλήξεις των αρχικών χρόνων δεν είναι ίδιες για όλα τα ρήµατα
της 2ης συζυγίας
η κατάληξη του α΄ εν. της οριστικής του ενεστώτα είναι -eo
Εξαίρεση: το ανώµαλο ρήµα eo και τα σύνθετά του
η κατάληξη του απαρεµφάτου ενστώτα είναι -ere

3η Συζυγία Ρηµάτων
ης
1.Χαρακτηριστικά 3 Συζυγίας

• Οι καταλήξεις των αρχικών χρόνων δεν είναι ίδιες για όλα τα ρήµατα
της 3ης συζυγίας
• Η κατάληξη του α΄ εν. της οριστικής του ενεστώτα είναι -o
• Η κατάληξη του απαρεµφάτου ενστώτα είναι -ere

3η Συζυγία Ρηµάτων -io

1.Χαρακτηριστικά 3ης Συζυγίας –io

• Οι καταλήξεις των αρχικών χρόνων δεν είναι ίδιες για όλα τα ρήµατα
της 3ης συζυγίας -io
• Η κατάληξη του α΄ εν. της οριστικής του ενεστώτα είναι -io
• Η κατάληξη του απαρεµφάτου ενστώτα είναι -ere

62 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
 Κατάλογος Ρηµάτων 3ης Συζυγίας -io Των Κειµένων 1-20

A
• accipio, accepi, acceptum, accipere
• adficio- afficio, adfeci- affeci, adfectum- affectum, adficere- afficere
• aspicio, aspexi, aspectum, aspicere
C
• capio, cepi, captum, capere
• concipio, concepi, conceptum, concipere
• concutio, concussi, concussum, concutere

• confugio, confugi, -, confugere

• cupio, cupi(v)i, cupitum, cupere
D
• deficio, defeci, defectum, deficere
F
• fugio, fugi, fugitum, fugere
I
• interficio, interfeci, interfectum, interficere
M
• morior, mortuus sum, mortuum, mori
(αποθ., µετοχή ΜΕΛ moriturus-a-urn)
P
• pario, peperi, partum, parere (µετοχή ΜΕΛ pariturus-a-um)
• proicio, proieci, proiectum, proicere
R
• reficio, refeci, refectum, reficere

4η Συζυγία Ρηµάτων
ης
1.Χαρακτηριστικά 4 Συζυγίας
• Οι καταλήξεις των αρχικών χρόνων δεν είναι ίδιες για όλα τα ρήµατα
της 4ης συζυγίας
• Η κατάληξη του α΄ εν. της οριστικής του ενεστώτα είναι -io
• Η κατάληξη του απαρεµφάτου ενστώτα είναι -ire

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 63
 4η Κλίση Ουσιαστικών
1.Χαρακτηριστικά
• Περιέχει ουσιαστικά αρσενικά και θηλυκά
• Η ονοµαστική ενικού έχει κατάληξη -us

2.Καταλήξεις
Singularis Pluralis
Nominativus -us -us
Genetivus -us -uum
Dativus -ui -ibus
Accusativus -um -us
Vocativus -us -us
Ablativus -u -ibus

5η Κλίση Ουσιαστικών
1.Χαρακτηριστικά
• Περιέχει ουσιαστικά αρσενικά και θηλυκά
• Η ονοµαστική ενικού έχει κατάληξη -us

2.Καταλήξεις
Singularis Pluralis
Nominativus -es -es
Genetivus -ei -erum/ -...
Dativus -ei -ebus/ -...
Accusativus -em -es
Vocativus -es -es
Ablativus -e -ebus/ -...

64 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ