Image To PDF

ပုံႏွိပ္မွတ္တမ္း
ထုတ္ေ၀သည့္အႀကိမ္ ပထမအႀကိမ္
ထုတ္ေ၀သည့္ကာလ ၾသဂုတ္လ၊ 2017
မ်က္ႏွာဖုံးဒီဇုိင္း ပန္းခ်ီမ်ဳိးျမင့္
အတြင္းစာသားႏွင့္ အျပင္အဆင္ ေၾကးသား
ထုတ္ေ၀သူ မုိင္ဂေရ႕(စ္)ငြန္ဇတီးလ္ (၀၂၀၁၆)
တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေရးရာဖြံ႕ၿဖဳိးေရးႏွင့္သုေတသန
အသင္းမွထုတ္ေ၀သည့္စာေပ။
မ်က္ႏွာဖုံးႏွင့္အတြင္းပုံႏွိပ္ ဦးထိန္လင္း (၀၁၁၁၁)
ဖူဂ်ီကုိပုံႏွိပ္တုိက္
အမွတ္-၁၈၈၊ ေရႊ၀ါလမ္း၊ (၂၉) ရပ္ကြက္၊ သု၀ဏၰ၊
သဃၤန္းကၽြန္းၿမဳိ႕နယ္၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး။
ေစာင္ေရ ၁၀၀၀
ျဖန္႔ခ်ိေရး ဒါရ္ခ်င္းဆုန္
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေရးရာဖြံ႕ၿဖဳိးေရးႏွင့္
သုေတသနအသင္း
3C-5၊ ရန္ကင္းစင္တာ၊ ရန္ကင္းၿမဳိ႕နယ္
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕။
ဖုန္း- ၀၉၄၅၀၀၁၅၅၁၂
ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္
"ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီသမုိင္း ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ တစ္ေစ့တေစာင္း"
ရန္ကုန္၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေရးရာဖြံ႕ၿဖဳိးေရးႏွင့္သုေတသနအသင္းမွထုတ္ေ၀သည့္စာေပ၊ ၂၀၁၇
- ၂၇၆ စာ၊ ၁၄.၅ စင္တီ x ၂၁.၅ စင္တီ
&ckdifjynfvGwfajrmufa&;ygwDorkdif; BudK;yrf;aqmif&GufrI wpfaphwapmif; 3
&ckdifjynfvGwfajrmufa&;ygwDorkdif;
BuKd;yrf;aqmif&GufrI wpfaphwapmif;
ckdifpkd;Ekdifatmif
a&;om;jyKpkonf/
စာေရးသူမ်ား
ခုိင္ရဲခုိင္( လက္ရွိ ဥကၠ႒)
ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္( လက္ရွိ ဒုတိယဥကၠ႒)
ခုိင္နီလင္း(ဗဟုိေကာ္မတီ)
မာတိကာ
ေက်းဇူးတင္လႊာ ၇
နိဒါန္း ၁၁
ျမန္မာျပည္ျဖစ္ေပၚလာျခင္း (သုိ႔) ဗမာကုိလုိနီအျဖစ္က်ေရာက္ျခင္း ၁၅
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၁၉
ALP ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ ၂၂
ALP ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အစပ်ိဳးသည့္
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ၃၀
ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈ ၅၂
“ကရင္-ရခိုင္ခ်စ္ၾကည္ေရး”ရကၡိတမ႑ိဳင္စခမ္း ” ၅၃
၀မ္းခေဟာင္း (ေကာ္မူးရာ)၊၀မ္ခသစ္(ေကာ္မူးရာ)ႏွင့္ မာနယ္ပေလာတိက
ု ပ
္ မ
ြဲ ်ားတြင္
ပါ၀င္ခဲ့မႈ ၅၅
ALP သမိုင္းဝင္ မိုင္(၂၀၀၀) ခရီးရွည္ စစ္ေၾကာင္း ၆၆
ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ ၁၂၃
၁၉၈၁-ခု၊ဧျပီလတြင္ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ
(ALP)၏ေတာ္လွန္ေရးေကာ္မီတီ၀င္မ်ား ၁၂၆
တပါတီ ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မွဳႏွင့္တပ္ဦး၏အခန္းက႑ ၁၂၇
လက္နက္ခဲယမ္း မီးေက်ာက္ပုိ႔ေဆာင္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ ၁၃၁
ALP တြင္ ေစာျမရာဇာလင္းပါ၀င္လာျခင္း ၁၄၉
ALP တြင္ ခုိင္ရဲလင္းေအာင္ ပါ၀င္လာမႈ ၁၅၁
ALP တြင္ ခုိင္စံထြန္းေအာင္ ပါ၀င္လာမႈ ၁၅၃
မဒတ၏ ထင္ရွားေသာႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ ALP ပါ၀င္မႈက႑ ၁၅၅
တပ္ေပါင္းစုမ်ားတြင္ ALP ပါ၀င္မႈက႑ ၁၅၇
ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္-NUFA-၏အခန္းက႑ ၁၅၉
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ ၁၆၄
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ရည္ရြယ္ခ်က္ ၁၆၄
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ အဓိကရန္သူ ၁၆၅
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏မဟာမိတ္(မိတ္ေဆြမ်ား)မ်ား ၁၆၅
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ အေျခခံကုိယ္စားျပဳျပည္သူမ်ား ၁၆၅
ALP ပါတီ၏လမ္းညြန္သေဘာတရား ၁၆၆
ALP ပါတီ၏ စစ္ေရးလမ္းညြန္ ၁၆၆
ALP ပါတီ၏ ေတာ္လွန္ေရးဦးေဆာင္မႈက႑ ၁၆၇
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA ၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ၁၆၇
ႏုိင္ငံေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ ၁၆၉
စစ္ေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ ၁၇၇
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP တည္ရွိေနရာမ်ား ၁၇၈
အေနာက္ဘက္ (ရခုိင္ျပည္)တြင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ
(ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ေနာက္မဆုတ္ ဒူးမေထာက္ ဆက္လုပ္မည္) ၁၇၉
လူစားေက်ာင္းဆရာအျဖစ္သို႔ ၁၈၃
ေဘာင္းကူးမွ-ဆားျပင္သုိ႔ ၁၈၇
ေျပာက္က်ား(သူပုန္)မွာ ဦးခ်ိဳပါလုိ႔လား ၁၉၉
မုဆုိးမမွ ႏုိ႔ထြက္တယ္လုိ႔ၾကားဖူးသလား (ခုိင္နီလင္း) ၂၁၃
စစ္သားေတြ ထမီဝတ္ထားတာမဟုတ္ဘူး (ျမစ္ဝရြာလူႀကီး) ၂၂၇
ညီညြတ္ေရးမွေအာင္ပြဲသို႔ ၂၃၁
ပထမအႀကိမ္ညီလာခံမွ ေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာဗဟိုေကာ္မီတီ၀င္မ်ား ၂၃၈
ဒုတိယအႀကိမ္ညီလာခံမွ ေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာဗဟိုေကာ္မီတီ၀င္မ်ား ၂၃၉
တတိယအႀကိမ္ညီလာခံမွ ေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာဗဟိုေကာ္မီတီ၀င္မ်ား ၂၄၁
ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္လာေသာ အဖြဲ႕၀င္မ်ားစာရင္း ၂၄၆
ဥကၠ႒ႀကီး ခုိင္မုိးလင္း၏ လမ္းညြန္ခ်က္ (၅)ခ်က္ ၂၆၁
ေက်းဇူးတင္လႊာ
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္

ရြက္ခဲ့မႈသမုိင္းကုိ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) ခုိင္နီလင္းႏွင့္ ခုိင္ရဲခုိင္ (လက္ရွိ ALP
ဥကၠ႒) တုိ႔မွ ျပဳစုေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ခုိင္ရဲခုိင္တုိ႔
သည္ ALP ၏ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ မ
ဲ့ ႈ (၃) ႀကိမစ
္ လုံးတြင္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ပါ၀င္
ခဲ့သည္။ ယခုလက္ရွိလည္း ပါ၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ခုိင္နီလင္းသည္ ALP ၏ ဒုတိယ
အႀကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမႈတြင္ စတင္ပါ၀င္လာၿပီး ခရစ္ႏစ
ွ ္ (၂၀၁၀) ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ၉၆ ပါးေရာဂါ
ျဖင့္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားၿပီးျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ကုိ ၁၉၆၇-ခု၊ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္

စတင္ဖ႕ြဲ စည္းခဲသ
့ ည္။ စတင္ဖ႕ြဲ စည္းသည္အ
့ ခ်ိနမ
္ ွ ယခု (၂၀၁၄-ခုႏစ
ွ )္ အခ်ိနထ
္ ဆ
ိ ုိ
လွ်င္ ႏွစအ
္ ားျဖင့္ (၄၇) ႏွစ္ ရွၿိ ပီျဖစ္သည္။ ဤ (၄၇) ႏွစတ
္ ာကာလအတြင္း ပဋိပကၡ
မ်ဳိးစု၊ံ ဒုကမ
ၡ ်ဳိးစုတ
ံ က
႔ုိ လ
ုိ ည္း ျဖတ္ေက်ာ္ခရ
ဲ့ ပါသည္။ ေခြ်းေသြး၊ အသက္ေပါင္း မ်ားစြာ
တုိ႔ျဖင့္လည္း အရင္းအႏွီးမ်ားစြာ ျပဳခဲ့ၾကရပါသည္။ ထုိသုိ႔အရင္းအႏွီးျပဳ ႀကဳိးပမ္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေသာပါတီတစ္ခုျဖစ္သည္ကို အမ်ားျပည္သူ
မ်ား သိေစရန္အလုင
႔ိ ွာ ရည္ရယ
ြ ၿ္ ပီး လုအ
ိ ပ္ေသာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ စုေဆာင္း၍
ျပဳစုေရးသားကာ မွတ္တမ္းတင္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈသမုိင္း၏ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္လ်ားေသာ

ALP စစ္ေၾကာင္း (၁၉၇၆-ခု၊ ဇြန္လမွ ၁၉၇၇-ခု၊ ဇြန္လအထိ) ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ
အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း (ကြယလ
္ န
ြ )္ မွ စုေဆာင္းျပဳစု ေရး
သားျခင္း ျဖစ္သည္။ ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္ေသာ အေနာက္
ဘက္ေဒသ (ရခုိင္ျပည္)မွ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားကုိ ခုိင္ရဲခုိင္ (လက္ရွိဥကၠ႒)
မွ တာ၀န္ယၿူ ပီး ျပဳစုေရးသားသည္။ က်န္ရွိေနေသာ ပထမအႀကိမ္ ႀကဳိးပမ္းမႈ၊ ဒုတယ
ိ
အႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကုိ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏို္င္ေအာင္)
မွ ျပဳစုေရးသားပါသည္။
ဤသုျ႔ိ ပဳစုေရးသားမႈကုိ ကၽြႏပ

ု္ ္ (ခုင
ိ စ
္ ုိးႏိင
ု ္ေအာင္) အေနျဖင့္ -၂၀၀၉-ခု၊ ဇူလင
ုိ ္
လတြင္ စတင္ၿပီး အခ်က္အလက္မ်ားကုိ စုေဆာင္းရွာေဖြျပဳစု ေရးသားပါသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ စုေဆာင္းျပဳစုေရးသားရာတြင္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကုိ ရွာေဖြ စုေဆာင္း
ခဲ့ရပါသည္။ ၎အျပင္ ပါတီတြင္ ကုိယ္တုိင္ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားကုိလည္း
ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ေမးျမန္းရပါသည္။ မိမိအေန
ျဖင့္ စုေဆာင္း ရွာေဖြ ျပဳစုေရးသားထားေသာ အေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္
မ်ားကုိလည္း ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ပါ၀င္ခဲ့ၾကသူမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးမ်ားကုိ
လည္း ထပ္မံျပဳလုပ္ရပါသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္

ပါ၀င္ေသာ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္း (၁၉၇၆-ခု၊ ဇြန္လမွ ၁၉၇၇-ခု၊
ဇြနလ
္ အထိ) ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာအေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း
မွ ျပဳစုေရးသားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေရးသားမႈမ်ားတြင္ ေဖၚျပထားေသာ နယ္ေျမ
ေဒသ၊ ေတာေတာင္ျမစ္ေခ်ာင္း စသည့္အမည္မ်ားကုိ ေဖၚျပရာတြင္ အမည္ႏွင့္
စာလုံးေပါင္း စသည္မ်ား လြဲမွားေနလွ်င္လည္း စာေရးသူ၏အားနည္းခ်က္သာ ျဖစ္
ပါလိမ့္မည္။
ခုိင္ရဲခုိင္သည္ ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္ေသာ အေနာက္

ဘက္ေဒသ (ရခုိင္ျပည္)မွ ပါတီႏွင့္တပ္မေတာ္ကုိ ေဖၚထုတ္ရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈႏွင့္ ယခုအခ်ိန္အထိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားကုိ ျပဳစုေရးသား
သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ျပဳစုေရးသားမႈကုိ ၂၀၁၀-ခု၊ မတ္လဆန္းမွ ဧၿပီလ ေနာက္ဆုံး
အပတ္အတြင္း ၿပီးစီးေအာင္ ျပဳစုေရးသားပါသည္။ ခုင
ိ ရ
္ ဲခင
ုိ သ
္ ည္ မေလးရွားရွိ ALP
ဌာနခြဲမွ အျပန္ခရီးတြင္ ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ ရ
ံ ွိ ALP ဌာနခြဲ သု႔ိ ေရာက္ရလ
ွိ ာပါသည္။ သူသည္
ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ALP ဌာနခြဲတြင္ (၂)လခန္႔ ေနထုိင္ခဲ့စဥ္ကာလအတြင္း အထက္တြင္
ေဖၚျပထားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ျပဳစုေရးသားျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ALP ၏ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္း၏ အေၾကာင္းအရာအျဖစ္အပ်က္

မ်ားကုိ အစမွအဆုံးထိ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ အပင္ပန္းခံကာ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပး
ေသာ ခုိင္နီလင္း (ကြယ္လြန္) အားလည္းေကာင္း၊ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္
ပါ၀င္ေသာ အေနာက္ဘက္ေဒသ (ရခုင
ိ ျ္ ပည္) မွ ALP/ALA ၏ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ ႈ
မ်ားကုိ ရွာေဖြစုေဆာင္း ျပဳစုေရးသားေပးေသာ ပါတီဥကၠ႒ႀကီး ခုိင္ရဲခုိင္အားလည္း
ေကာင္း၊ အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ကုိ ျပင္ဆင္ျဖည္စ
့ က
ြ ္ ကူညီေဆာင္
ရြက္ေပးၾကေသာ ခုင
ိ မ
္ ်ဳိးမင္း (ဒု-ဥကၠ႒-၂) ႏွငတ
့္ ကြ အျခားေသာကူညီေဆာင္ရက
ြ ္
ေပးသူမ်ားကုိလည္းေကာင္း ေက်းဇူးဥပကာရ အထူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ဤစာျဖင့္
အေလးအနက္ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာဘာသာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ဘာသာျပန္ဆုိေပးၿပီး

အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာျဖင့္ ကုယ
ို တ
္ င
ုိ စ
္ ာစီ႐က
ုိ ႏ
္ ပ
ွိ ္ေပးေသာ ကုတ
ိ င္ေအာင္လွ (ႏုဘ
ိ ုိး ဒုကၡ
သည္စခန္းတြင္ UNHCR ၏အေစာင္အ
့ ေရွာက္ျဖင့္ေနထိင
ု ခ
္ သ
ဲ့ )ူ အားလည္းေကာင္း၊
ALP ၏ ျဖစ္ေပၚလာပုံသမုိင္းတခုလုံးကုိ အစမွအဆုံးထိ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ စာစီ
႐ုိက္ႏွိပ္ေပးၾကေသာ ႐ုံး၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ခုိင္ေအာင္ႏုိင္၊ ခုိင္ေက်ာ္၀င္းႏွင့္
ခုိ င္ မ င္း ညိ ဳ တုိ ႔ အားလည္းေကာင္း စာအု ပ္ ဒီ ဇုိ င္း ပုံ စံ (Design & Layout) ကုိ
စိတ္ရွည္လက္ရွည္ျဖင့္ လုပ္ေပးေသာ ခုိင္ေက်ာ္၀င္းအားလည္းေကာင္း ေက်းဇူး
တင္ရွိျခင္းႏွင့္အတူ မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါေၾကာင္း ယခုဤစာျဖင့္ အေလးအနက္
ထပ္မံေဖၚျပအပ္ပါသည္။ ALP ျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈသမုိင္းကုိ
ရွာေဖြစုေဆာင္းျပဳစုေရးသားရာတြင္ ကုန္က်သုံးစြဲမႈမ်ားအတြက္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္
ေအာင္) မွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးသည္။
(မွတ္ခ်က္။ ဤစာအုပ္ကုိ ခရစ္ႏွစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ရန္ အစီအစဥ္ရွိခဲ့

ေသာ္လည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင္း မထုတ္ေ၀ႏုိင္ခဲ့ပါ။ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ စာအုပ္
တြင္ေဖၚျပထားေသာ အေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕သည္ ခရစ္ႏစ
ွ ္ ၂၀၁၄
ခု၊ ေရွ႕ပုိင္းတြင္ ေရးသားေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္ပါသည္။)
နိဒါန္း
ရခုိင္ျပည္သည္ BC ၆၀၀၀ ခန္႔မွအစျပဳ၍ ရခုိင္ျပည္၌ ရခုိင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း

သည္ စုေ၀းၿပီး စတင္ေနထုိင္လာခဲ့ၾကေၾကာင္း သမုိင္းသုေတသီပညာရွင္မ်ား၏
မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ ရခုိင္စာဆုိ အဒူမင္းညိဳ၏ ရခုိင္မင္းသမီး ဧခ်င္း
၌လည္း အထင္အရွားေတြ႕ရပါသည္။ BC ၃၀၀၀ ခန္႔သုိ႔ ေရာက္လာေသာအခါ
ရခုင
ိ လ
့္ ႕ူ အဖြ႕ဲ အစည္းသည္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ၊ စီးပြားေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈ
အရ ႏွင့္ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအရ အဖက္ဖက္မွ အဆင္ျ့ မင္စ
့ ြာ တုိးတက္လာခဲၿ့ ပီျဖစ္ေၾကာင္း
ေတြ႕ရ၏။ ရခုိင္ျပည္္တြင္ ၿမိဳ႕ျပႏုိင္ငံ (City State) ဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ စနစ္တက်
စတင္ခဲ့ေသာအခ်ိန္မွစ၍ ေခတ္အလုိက္ အဆင့္ဆင့္ပုိင္းျခားၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္
ကုိလည္း ေအာက္ပါအတုိင္းေတြ႕ရွိရသည္။ ၎တုိ႔မွာ-
၁။ ပထမဓည၀တီေခတ္ BC ၃၃၂၅ မင္းဆက္ (၅၇)ဆက္

၂။ ဒုတိယဓည၀တီေခတ္ BC ၁၅၀၇ မင္းဆက္ (၂၈)ဆက္
၃။ တတိယဓည၀တီေခတ္ BC ၅၈၀ မင္းဆက္ (၂၅)ဆက္
၄။ ေ၀သာလီေခတ္ AD ၃၂၇ မင္းဆက္ (၂၂)ဆက္
၅။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ AD ၈၁၈ မင္းဆက္ (၁၅)ဆက္
၆။ ပုရိန္ေခတ္ AD ၁၁၀၃ မင္းဆက္ (၂၈)ဆက္
၇။ ေလာင္းၾကတ္ေခတ္ AD ၁၂၅၉ မင္းဆက္ (၁၈)ဆက္
၈။ ေျမာက္ဦးေခတ္ AD ၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄ ထိ မင္းဆက္ (၄၉) ဆက္
စသည္ ျ ဖင့္ မင္း ဆက္ေ ပါင္း (၂၄၂)ဆက္ ၊ နန္း စံ ႏ ွ စ္ေ ပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ထိ
12 ckdifpkd;Ekdifatmif a&;om;jyKpkonf/
တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားစြာ

ႏွင့္အတူ အထင္အရွား ေလ့လာေတြ႕ရွိရေပသည္။ ရခုိင္ျပည္ (ရခုိင့္ဘုရင့္ႏုိင္ငံ
ေတာ္) သည္ ပထမဓည၀တီေခတ္ (BC ၃၃၂၅) မွ ေျမာက္ဦးေခတ္ AD ၁၇၈၄
အထိ တည္ရွိခဲ့၏။
ရခုိင့္ႏိုင္ငံေတာ္ဟုဆုိရာတြင္ ယခုေခတ္ျမန္မာႏုိင္ငံေျမပုံ၌ ျမင္ေတြ႕ေနၾက

ရသည့္ ေသးေသးသြယ္သြယ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမပုံကေလးဟု မထင္မွတ္ယူေစလုိ
ပါ။ ေရွ႕ေခတ္ရခုိင္စာဆုိရွင္မ်ား စပ္ဆုိခဲ့ၾကရာတြင္ ဓည၀တီရခုိင့္ႏုိင္ငံေတာ္သည္
ဂစၧပနဒီျမစ္၏ လက္၀က
ဲ ုိးဆယ္က
့ ုိးၿမိဳ႕၊ လက္ယာကုိးဆယ္က
့ ုိးၿမိဳ႕ျဖင့္ တည္ေထာင္
ထားေသာ ႏိုင္ငံႀကီးတႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ယခုေခတ္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္
တစ္ဆယ့္ခုနစ္ၿမိဳ႕နယ္သာ က်န္ရွိေလေတာ့သည္။
ေရွ႕ေခတ္ၿမိဳ႕တစ္ရာရွစ္ဆယ့္ရွစ္ၿမိဳ႕ (၁၈၈ၿမိဳ႕) ျဖင့္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ

ဓည၀တီႏင
ုိ င
္ ံေတာ္၏ ဧရိယာအက်ယ္အ၀န္းမွာလည္း အေရွ႕ဘက္တင
ြ ္ ဧရာ၀တီ
ျမစ္၊ အေနာက္ျခမ္း အေနာက္ဘက္တြင္ ဘဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕၊ ေတာင္ဘက္တြင္
ဟုင
ိ ္းႀကီးကၽြန္း၊ ေမာ္တင္စန
ြ ္းႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၊ ေျမာက္ဘက္တင
ြ ္ ထရိပရ
ူ ၊
အာသံနယ္တျ႔ုိ ဖစ္ၾကပါသည္။ ထုိေနရာထုိေဒသမ်ားသည္ ထုအ
ိ ခ်ိနက
္ ရခုင
ိ ဘ
့္ ရ
ု င့္
ႏုိင္ငံေတာ္ဧရိယာနယ္နိမိတ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္ဆုိေသာ သမုိင္းအေထာက္အထား
မ်ားမွာ ယေန႔ထက္တုိင္ေတြ႕ျမင္ႏို္င္ၾကပါေပသည္။ ဧရာ၀တီျမစ္ အေနာက္ဘက္
ျခမ္းသည္ ရခုင
ိ ပ
့္ င
ုိ န
္ က္နယ္ေျမျဖစ္သည္ဆသ
ုိ ည့္ သမုင
ိ ္းအေထာက္အထားမ်ားကုိ
သက္ေသျပရလွ်င္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၁၄၆ -ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဗမာဘုရင္ ဘုိးေတာ္ဦး၀ိင
ု ္း
ရခုင
ိ ျ္ ပည္ကသ
ုိ မ
ိ ္းပုက
ိ စ
္ ဥ္အခါက အိမ္ေရွ႕ဥပရာဇာသည္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္မွ မဟာျမတ္မန
ု ိ
ဘုရားႀကီးႏွင့္တကြ မုနိေလးဆူကုိ ေတာင္ကုတ္ေတာင္ၾကားလမ္းမွတဆင့္ ပင့္
ေဆာင္သယ္ယလ
ူ ာရာ ဧရာ၀တီျမစ္အေနာက္ဘက္ ျမစ္ကမ္းနံေဘးမွ ပန္းေတာင္း
ၿမိဳ႕သုိ႔အေရာက္တြင္ ထုိေဒသရွိ မုနိတဆူအား ရခုိင္ျပည္၌ ကုိးကြယ္ခြင့္ျပဳေပး
သနားခဲပ
့ ါရန္ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ၾကသျဖင့္ အိမ္ေရွ႕ဥပရာဇာမင္းသည္ ရခုင
ိ ္
လူမ်ဳိးမ်ား ကုိးကြယရ
္ န္အတြက္ ထုိေနရာ၌ပင္ ေရႊဘသ
ုံ ာမုနဘ
ိ ရ
ု ားအား ထားရစ္ခဲ့
ပါသည္။ ယေန႔ထက္တင
ုိ ္ေအာင္ ထုိေနရာေဒသအနီးတ၀ုက
ိ တ
္ င
ြ ္ ေရွ႕ရခုင
ိ ဘ
္ ရ
ု င္မ်ား
တည္ထားကုိးကြယ္ေသာ ေစတီပုထုိးမ်ားမွာလည္း သက္ေသအျဖစ္ တည္ရွိေနပါ
ေသးသည္။
ရခုိင္ျပည္၏အေနာက္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ေဒသတုိ႔သည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ

နယ္နိမိတ္ႏွင့္ ထိစပ္ေနပါသည္။ AD ၃၃၂၅ ပထမဓည၀တီႏုိင္ငံေတာ္ တည္
ေဆာက္ခဲ့စဥ္အခါကတည္းက ဘဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ထရိပူရ၊ အာသံနယ္
ေျမမ်ားမွာ ရခုိင့္ပုိင္နက္နယ္ေျမမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ AD ၃၂၇ ရခုိင့္ေ၀သာလီ
ေခတ္ေႏွာင္းပုင
ိ ္းကာလတြင္ အေရွ႕အလယ္ပင
ုိ ္းေဒသမွ မဂုဘ
ိ ရ
ု င္သည္ အစၥလာမ္
ဘာသာေရး နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အီရတ္၊ တူရကီ၊ အာဖကာန္လူမ်ဳိး
ဘာသာေရးစစ္သည္မ်ားကုိ ဦးေဆာင္၍ အိႏၵိယႏို္င္ငံအား သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါ
သည္။ မဂုိဘုရင္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံအား သိမ္းယူၿပီးေနာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခုိင့္
ႏုိင္ငံေတာ္အား သိမ္းပုိက္ႏုိ္င္ရန္ ဆက္လက္ခ်ီတက္လာရာမွ ရခုိင္တုိ႔ႏွင့္စစ္ပြဲ
ႀကီးမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကၿပီး ရခုိင္တုိ႔သည္လည္း အေရးနိမ့္ကာ နယ္ေျမ
တခ်ဳိ႕ျဖစ္ေသာ ဘဂၤါတစ္ဆယ္ႏ
့ စ
ွ ၿ္ မိဳ႕ႏွင့္ ထရိပရ
ူ ၊ အာသံနယ္ေျမတုက
႔ိ ုိ လက္လတ
ြ ္
ဆုံးရႈံးခဲ့ၾကရပါသည္။ AD-၁၆ရာစုအလယ္ပုိင္းသု႔ိ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ ရခုိင္တ႔ုိ
သည္ ေျမာက္ဦးေခတ္ (သံတြဲစား) မင္းဘာဘုရင္လက္ထက္တြင္ မိမိတို႔ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရ
ေသာ ရခုိင့္ပုိင္ နက္ဧရိယာ နယ္နိမိတ္မ်ားကုိ ျပန္လည္ရယူရန္ အင္အားႀကီးမား
ေသာ စစ္တပ္ကုိဖြဲ႕စည္းလ်က္ မဂုိဘုရင္မ်ားအဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကေသာ
အိႏၵိယႏုိင္ငံအား စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲခ်ီတက္ သိမ္းပုိက္ခဲ့ရာတြင္ ေဒလီပဆာၿမိဳ႕ေတာ္အား
သိမ္းပုိက္ၿပီးေသာအခါ မဂုိဘုရင္သည္ သမီးေတာ္ ပဲသီတာ (ေခၚ) ပန္းဆီတား
မင္းသမီးအား မိဖုရားအေဆာင္အေယာင္မ်ားႏွင့္ မင္းဘာဘုရင္အား ဆက္သၿပီး
စစ္ကုိေျပၿငိမ္းခဲ့ေလသည္။ မင္းဘာဘုရင္သည္ အိႏၵိယႏုင
ိ င
္ ဗ
ံ ဒ
ု ဂ
ၶ ါယာရွိ အစၥလာမ္
ဘာသာ၀င္မ်ားမွ ၿဖိဳဖ်က္ထားေသာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ သရီရဓါတ္ေတာ္၊ ေမြ
ေတာ္မ်ား၊ ဌာပနာထားရာ ေစတီပုထုိး၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္
၍ ကမၸည္းေက်ာက္စာေရးထုိးထားခဲ့သည္ကုိ ယေန႔တုိင္ေအာင္ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ပါ
ေသးသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေျမာက္ဦးေခတ္အဆက္ဆက္ ရခုိင္ႏွင့္အိႏၵိယနယ္စပ္ၿမိဳ႕
မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဂိအ
ု ာႏွငဟ
့္ ူးဂလိၿမိဳ႕ႏွစၿ္ မိဳ႕ကုိ ေပၚတူဂစ
ီ စ္တပ္အား အပိင
ု စ
္ ားေပး
၍ ရန္သူ႔စစ္ကုိ ဟန္႔တားခဲ့ၾကပါသည္။ ဘဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ထရိပူရ၊ အာသံ
နယ္မ်ားမွာ ရခုိင္ျပည္ကုိ ဗမာဘုရင္ႏွင့္ အဂၤလိပ္တုိ႔ သိမ္းယူၿပီးသည့္အခါမွသာ
လုံး၀လက္လြတ္ဆုံးရႈံးခဲ့ၾကရပါသည္။
အေရွ႕ဘက္တင
ြ ္ ဟိင
ု္ ္းႀကီးကၽြန္းႏွင့္ ေမာ္တင္စန
ြ ္းတုသ
႔ိ ည္လည္း ရခုင
ိ ဧ
့္ ရိယာ
နယ္နမ
ိ တ
ိ မ
္ ်ားျဖစ္ၾကသည္ကုိ သက္ေသမ်ားျဖင့္ ျပရပါလွ်င္ ဟံသာ၀တီႏင
ုိ င
္ ံေတာ္
အား ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး ငဇင္ကာ (ေခၚ) ဒီဗေရတုိ သိမ္းပုိက္ထားစဥ္အခါက ရခုိင္
ဘုရင္မင္းရာဇာႀကီးသည္ ရခုိင္ေရတပ္မေတာ္အား စစ္သူႀကီးဥကၠာပ်ံႏွင့္ အမတ္
ႀကီး မဟာပညာေက်ာ္တအ
႔ ို ား ဦးေဆာင္ေစၿပီး ဟံသာ၀တီကုိ တုက
ိ ခ
္ က
ုိ ရ
္ န္ ေစလႊတ္
ခဲ့ရာ ထုိစစ္ပြဲတြင္ ငဇင္ကာႏွင့္တကြ ေပၚတူဂီတုိ႔ကုိ စစ္ေအာင္ႏုိ္င္ၿပီး ေအာင္ပြဲခံ၍
အျပန္တင
ြ ္ မဟာပညာေက်ာ္သည္ ေနျပည္ေတာ္အ၀င္၌ ငွကဖ
္ ်ားေရာဂါျဖင့္ ကြယ္
လြန္သြားသျဖင့္ ဘုရင္မင္းရာဇာႀကီးသည္ တုိင္းျပည္၏ပညာရွိႀကီးတဆူျဖစ္ေသာ
မဟာပညာေက်ာ္၏အေလာင္းအား ေမာ္တင္စြန္းတြင္ မီးသၿဂႋဳဟ္ၿပီး ေႏွာင္းလူမ်ား
သိရွိႏုိင္ရန္ သူ၏အ႐ုိးအား ဌာပနာထား၍ ေစတီတဆူတည္ထားကာ မဟာပညာ
ေက်ာ္၏ ျဖတ္ထုံးေက်ာက္စာတုိင္ကိုလည္း အမွတ္တရအျဖစ္ ထုိေနရာ၌ပင္
စိုက္ထူထားခဲ့သည္ကုိ ယေန႔ထိတုိင္ ျမင္ေတြ႕ႏုိ္င္ပါေသးသည္။
ပထမဓည၀တီ ရခုိင္ျပည္စတင္ခဲ့သည့္ မာရယုမင္းအစ ဒုတိယေျမာက္ဦး

ေခတ္ မင္းစေနအထိ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔မွာသာဂီ၀င္မင္းမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ရခုိင္
ျပည္ကုိ သက္ဦးဆံပုိင္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း တတိယဓည၀တီေခတ္
“ငကုသလ“မင္းမွအစ ေနာက္ဆုံး “မဟာသမၼတ“မင္းအထိ မင္းမ်ားမွာ အမတ္မ်ဳိး
ႏြယ္မွဆင္းသက္လာၿပီး ပါလီမန္စနစ္ျဖင့္ မင္းေျမႇာက္ကာ ရခုိင္ျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္
လာခဲ့ၾကေလသည္။ ထုိအခ်ိန္ကာလမ်ားတြင္ သာဂီ၀င္မ်ဳိးႏြယ္မ်ားႏွင့္ ပါလီမန္
အမတ္မ်ားတုအ
႔ိ ၾကား ပဋိပကၡျဖစ္ကာ တုင
ိ ္းသူျပည္သားမ်ားလည္း မညီမညြတျ္ ဖစ္
ေနသည္အ
့ ခ်ိန္ ၁၇၈၄-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဗမာပေဒသရာဇ္ (ဗမာဘုရင္)ဘုိးေတာ္ဦး၀ုင
ိ္ ္းသည္
စစ္ေၾကညာျခင္းလုံး၀မျပဳလုပဘ
္ ဲ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ (ရခုင
ိ ဘ
့္ ရ
ု င့္ ႏုင
ိ င
္ ံေတာ္)ကုိ က်ဴးေက်ာ္
၀င္ေရာက္ သိမ္းပိက
ု ခ
္ မ
ဲ့ ႈေၾကာင့္ ရခုင
ိ လ
္ မ
ူ ်ဳိးတု၏
႔ိ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ လက္
လႊတ္ဆုံးရႈံးခဲ့ရၿပီး ဗမာ့ကုိလုိနီ (ကြ်န္ဘ၀) အျဖစ္သုိ႔ က်ေရာက္ခဲ့ရသည္။
ဗမာ့ကုိလုိနီ (ကြ်န္ဘ၀) အျဖစ္သုိ႔ က်ေရာက္ေနခ်ိန္တြင္လည္း ဗုိလ္ခ်င္းပ်ံ၊

ေဒး၀န္းႀကီးေအာင္ေက်ာ္ရႊီ၊ ၿမိဳ႕သူႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ဇံ စေသာ ရခုိင့္ေခါင္းေဆာင္
မ်ားသည္ ဗမာ့ကလ
ုိ န
ုိ က
ီ ၽြနအ
္ ျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ခုခံေတာ္လန
ွ စ
္ စ္ကုိ
ဆင္ႏခ
ႊဲ ၾဲ့ ကသည္။ ၿဗိတသ
ိ ်ွ နယ္ခ်ဲ႕မ်ားကုိ ရြပရ
္ ပ
ြ ခ
္ ်ြ ခ
ံ ်ြ ံ ေတာ္လန
ွ တ
္ က
ုိ ပ
္ ၀
ြဲ င္ခၾဲ့ ကသည္။
ျမန္မာျပည္ျဖစ္ေပၚလာျခင္း (သုိ႔)
ဗမာကုိလုိနီအျဖစ္ က်ေရာက္ျခင္း
ေအဒီ -၁၁- ရာစုမတုိင္မီက ယခုျမန္မာျပည္ဟုေခၚေသာ ဤတုိင္းျပည္တြင္

ဗမာ၊ ရခုင
ိ ၊္ မြန၊္ ရွမ္း၊ ကရင္န၊ီ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ပအုင
ိ ္း၊ ပေလာင္၊ ၀ႏွင့္ လားဟူ
စေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ သီးျခားတုိင္းျပည္ႏုိ္င္ငံ၊ နယ္ေျမေဒသ
ထူေထာင္ၿပီး လြတလ
္ ပ္စြာေနထုင
ိ ခ
္ ၾဲ့ ကသည္။ ဆုလ
ိ သ
ုိ ည္မွာ အထက္၌ေဖၚျပထား
ေသာ အဆုိပါလူမ်ဳိးမ်ားတြင္ အခ်ဳိ႕လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ ထြန္းကားခဲ့
သည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ အခ်ဳိ႕လူမ်ဳိးမ်ားသည္ကား ပေဒသရာဇ္စနစ္ ထြန္းကား မႈမရွခ
ိ ဲ့ေပ။
သုိ႔ရာတြင္ သီးျခားစီ လြတ္လပ္စြာေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္ကုိ သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ
အထင္အရွားေတြ႕ ရွိရသည္။
ေအဒီ (၁၁) ရာစုခန္႔တြင္ ဗမာပေဒသရာဇ္မ်ား တန္ခုိးႀကီးထြားလာစျပဳလာ

သည္အ
့ ခ်ိနျ္ ဖစ္ေနသည္။ ၎အခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ဗမာဘုရင္အေနာ္ရထာသည္ အခ်ဳိ႕လူမ်ဳိး
မ်ား ပုိင္ဆုိင္သည့္ အနီးအနားတြင္ရွိေသာ တုိင္းျပည္ႏုိင္ငံ၊ နယ္ေျမေဒသအခ်ဳိ႕ကုိ
က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္ၿပီး ပုဂံအင္ပါယာကုိ စတင္တည္ေထာင္ျခင္း ျဖစ္
သည္။ ပုဂံအင္ပါယာကုိ ထူေထာင္ျခင္းသည္ ပထမျမန္မာႏုိ္င္ငံကုိ ထူေထာင္ျခင္း
ျဖစ္သည္။ ထုိအင္ပါယာ(သုိ႔) ပထမျမန္မာႏုိ္င္ငံေတာ္ ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ
သည္လည္း တာရွညမ
္ ခံဘဲ ၿပိဳကြပ
ဲ ်က္စီးခဲ့ေလေတာ့သည္၊ ေအဒီ(၁၅)ရာစုခန္တ
႔ င
ြ ္
ဗမာဘုရင္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ သူ၏ထီးၿပိဳင္နန္းၿပိဳင္ တုိင္းျပည္အခ်ဳိ႕ကုိ က်ဴးေက်ာ္
တုက
ိ ခ
္ က
ုိ သ
္ မ
ိ ္းပုက
ိ ၿ္ ပီး ေတာင္ငအ
ူ င္ပါယာကုိ ထူေထာင္ချဲ့ ပန္သည္။ ၎ ေတာင္ငူ
အင္ပါယာကုိ ထူေထာင္ျခင္းသည္ ဒုတိယျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ထူေထာင္ျခင္းျဖစ္
သည္။ ေတာင္ငအ
ူ င္ပါယာ (သု)႔ိ ဒုတယ
ိ ျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံေတာ္ကုိ ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္း
မႈသည္ ဘုရင့္ေနာင္ကြယလ
္ ြနသ
္ ြားၿပီးေနာက္ မ်ားမၾကာမီမွာပင္ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးသြား
ခဲ့ျပန္သည္။
ဤသုတ
႔ိ ဖန္ ေအဒီ (၁၇) ရာစု၀န္းက်င္တင
ြ ္ ဗမာဘုရင္အေလာင္းဘုရားသည္
အျခားလူမ်ဳိးမ်ားပုိင္ဆိုင္သည့္ တုိင္းျပည္ႏုိ္င္ငံအခ်ဳိ႕ကုိ က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္သိမ္း
ပုိက္ၿပီးလွ်င္ ကုန္းေဘာင္အင္ပါယာကုိလည္း ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ဤကုန္းေဘာင္
အင္ပါယာကုိ ထူေထာင္ျခင္းသည္ တတိယျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံေတာ္ကုိ ထူေထာင္ျခင္း ျဖစ္
ေပသည္။ ၎ကုန္းေဘာင္အင္ပါယာ (သု)႔ိ တတိယျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံေတာ္ကုိ ထူေထာင္
ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈသည္လည္း ေအဒီ ၁၈၈၅ ခု၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ တတိယစစ္ပြဲတြင္ၿပိဳ
ကြဲပ်က္စီးခဲ့ရျပန္သည္။
ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕မ်ားသည္ ၁၈၈၅-ခု၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲအၿပီးတြင္ ဗမာ၊

ရခုိင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကရင္နီ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ပအုိင္း၊ ပေလာင္၊ ၀ႏွင့္ လားဟူ စ
ေသာလူမ်ဳိးမ်ားပုိင္ဆုိင္သည့္တုိင္း ျပည္၊ ႏုိ္င္ငံ၊ နယ္ေျမေဒသမ်ားကုိ နယ္ေျမတခု
တည္းအျဖစ္ စုေပါင္းကာအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္မွစၿပီး ျမန္မာျပည္ဟုျဖစ္
လာျခင္းျဖစ္သည္။ ဆုလ
ိ သ
ုိ ည္မွာ ၿဗိတသ
ိ ်ွ နယ္ခ်ဲ႕သည္ ေဖၚျပပါလူမ်ဳိးမ်ား ပုင
ိ ဆ
္ င
ုိ ္
သည့္ တုိင္းျပည္၊ ႏုိင္ငံ၊ နယ္ေျမမ်ားကုိ စုေပါင္းၿပီး နယ္ေျမတခုတည္းအျဖစ္
အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၎အခ်ိန္ကစၿပီး ျမန္မာျပည္ဟု ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေပသည္။
တနည္းအားျဖင့္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ (၁၈၈၅- ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ အထိ) အုပ္ခ်ဳပ္ခ်ိန္တြင္
ျမန္မာျပည္ (ဘားမား) ဟု ပုိမုိထင္ရွား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ဂ်ပန္ႏွင့္အဂၤလိပ္တုိ႔လက္ေအာက္မွ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္
တုင
ိ ္းရင္းသားျပည္သတ
ူ ရပ္လုံးသည္ အသက္ေသြးေခြ်းမ်ားကုိ ေပးဆပ္၍ တုက
ိ ပ
္ ြဲ
၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗမာအပါအ၀င္ တုိင္းရင္း
သားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တန္းတူအခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စႏ
ု င
ုိ င
္ ံ
ထူေထာင္ရန္ အာမခံေသာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကေလသည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္
ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့စဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ “ဗမာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး တျခား
လူမ်ဳိးေတြရဲ႕တုိင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးမရေသးဘူးဆုိရင္ ဒါ မျပည့္စုံႏုိင္ဘူး“ဟု
ပထမဆုံးထုတ္ေဖၚေျပာဆုိခဲ့ေသာ ဗမာလူမ်ဳိးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္
ေရးမရမီအခ်ိန္မွာပင္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္

ေအာင္ဆန္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံရေလသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္
ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔ထံမွ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိ
ခဲသ
့ ည္။ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီးေနာက္ တုင
ိ ္းရင္းသားေပါင္းစုပ
ံ ါ၀င္ေသာ ဖဆပလပါတီ
သည္ ဖဆပလအစုိးရဖြ႕ဲ ကာ တုင
ိ ္းျပည္ကုိ ဆယ္ႏစ
ွ ၾ္ ကာ အုပခ
္ ်ဳပ္လာခဲၾ့ ကၿပီးေနာက္
ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ ကုိယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးႏို္င္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
ႏုိင္ငံေတာ္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ၾကရန္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေတာင္း
ဆုိ လာမႈ ကုိ မလုိ က္မေလ်ာလုိ ၾကေသာ မဟာဗမာ၀ါဒီေ ခါင္းေဆာင္ မ ်ားသည္
ႏို္င္ငံေရးကုိ လွည့္ေျပာင္းကစားၾကရာတြင္ ဖဆပလပါတီလည္း ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားရ
ေလေတာ့သည္။ စစ္တပ္ကုိ ႀကိဳးကုိင္ထားေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအား ႏို္င္ငံေတာ္
၏အာဏာကုိ အပ္ႏက
ွံ ာ အိမ္ေစာင္အ
့ စုိးရအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္လက
ုိ ၾ္ ကေပသည္။
လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီးခ်ိနမ
္ စ
ွ ၍ ကရင္အမ်ဳိးသားတုသ
႔ိ ည္ မဟာဗမာ၀ါဒီမ်ား၏ စတုတၳ
ျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံ ထူေထာင္ေနျခင္းကုိ ႀကိဳတင္သရ
ိ ၾွိ ကသျဖင့္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္အရ တုင
ိ ္းရင္း
သားမ်ား၏ တန္းတူအခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကုိ
ေတာင္းဆုိ၍ လက္နက္ကုိင္ကာ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထုိအခ်ိန္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္
ေန၀င္း၏ စစ္တပ္မ်ားႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ႔၏ ရင္ဆုိင္တုိက္ပြဲမွာ အျပင္းအထန္
ဆုံးကာလျဖစ္ၿပီး ကရင္အမ်ဳိးသားတုသ
႔ိ ည္ ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕ရွိ သမုင
ိ ္းႏွငအ
့္ င္းစိနၿ္ မိဳ႕မ်ား
အထိတင
ုိ ္ေအာင္ သိမ္းပုက
ိ ႏ
္ င
ို ခ
္ ၾဲ့ ကပါသည္။ ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ အိမ္ေစာင္အ
့ စုိးရ
အေနျဖင့္ ဖဆပလႏွစ္ျခမ္းကြဲ သန္႔ရွင္းႏွင့္တည္ၿမဲ ႏွစ္ပါတီအား ေရြးေကာက္ပြဲ
က်င္းပေပးရာတြင္ ဦးႏုဦးေဆာင္ေသာ သန္႔ရွင္းပါတီမွအႏုိ္င္ရရွိသျဖင့္ ဦးႏုသည္
အစုိးရဖြဲ႕ကာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ တုိင္းျပည္၏အာဏာကုိ တဖန္လႊဲေျပာင္းရယူ
ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခဲ့ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
ႏို္င္ငံထူေထာင္ေရးကုိကား ေဘးဖယ္ထားခဲ့ေလသည္။
တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိလက္ကုိင္ျပဳ၍

မိမိတုိ႔ ရသင့္ရထုိ္က္သည့္အခြင့္အေရးကုိ တစုိက္မတ္မတ္ေတာင္းဆုိလာၾကရာ
တြင္ တန္းတူအခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စႏ
ု င
ုိ င
္ အ
ံ ျဖစ္ မတည္ေဆာက္
လုိၾကေသာ ဦးႏုအစုိးရအဖြဲ႕မွ မဟာဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္တုိင္းရင္းသားေခါင္း
ေဆာင္မ်ားအၾကားတြင္ ႏို္င္ငံေရးလြန္ဆြဲပြဲအေျခအေန တင္းမာလာခဲ့သည္။ ထုိ္
အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ေလ့လာေစာင္ၾ့ ကည့္ေနေသာ ဗုလ

ိ ခ
္ ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ အခြင့္
အေရးရသည့္အခုိက္ ၁၉၆၂-ခုႏွစ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကုိ အၿပီးအပုိင္ သိမ္း
ပုိက္ေလေတာ့သည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ ေခါင္းေဆာင္
ႀကီးမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစုံတုိ႔မွ အသက္ေခြ်းမ်ား ေပးဆပ္၍ရယူခဲ့ေသာ
လြတလ
္ ပ္ေရးဆုသ
ိ ည္မွာလည္း စစ္အာဏာေခါင္းေဆာင္ဗလ
ုိ ခ
္ ်ဳပ္ေန၀င္း၏ လက္
ေအာက္သက
႔ုိ ်ေရာက္ခၿဲ့ ပီး ျပည္သတ
ူ ရပ္လုံး၏ တန္းတူအခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္
ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏင
ုိ္ ရ
္ န္ အာမခံခ်က္ျဖင့္ ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွငတ
့္ ကြ
တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားမွခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကေသာ လြတ္လပ္ေရးတံခြန္ ပင္လုံ
စာခ်ဳပ္မွာလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတေနရာ၌ သာမန္သမုိင္း၀င္စာရြက္မွ်သာ
ျဖစ္ သ ြားေလေတာ့ သ ည္ ။ တုိ င္း ျပည္ အာဏာဟူ သ မွ ် ကုိ မူ ပုိ င္ ရ ယူ ထားေသာ
အာဏာရွင္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ ျပည္သူလူထုကုိ လက္နက္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး
ဥပေဒမဲဖ
့ ႏ
ိ ပ
ွိ အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေနသည္သာမက တုင
ိ ္းရင္းသားအေရးကုိ ေျပာဆုရ
ိ ာ၌လည္း
“ လြတလ
္ ပ္ေရးကုိ ငါတု႔ိ စစ္တပ္ကတုက
ိ ၿ္ ပီး ယူလာခဲတ
့ ယ္၊ မင္းတုလ
႔ိ ခ
ုိ ်င္ရင္လည္း
ငါတုိ႔ဆီက တုိက္လုိ႔ယူမွရမယ္“ဆုိၿပီး လူမုိက္တဦးကဲ့သုိ႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ေလသည္။
တုင
ိ ္းရင္းသားတုမ
႔ိ လ
ွ ည္း မိမတ
ိ ရ
႔ုိ လုသ
ိ ည္တ
့ န္းတူ အခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္
ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားလည္း ကုန္ဆုံးသြားၾကၿပီျဖစ္၍
လက္နက္စြဲကုိင္ တုိက္ပြဲ၀င္႐ုံမွအပ အျခားမရွိေလၿပီျဖစ္ေသာေႀကာင့္ ထုိအခ်ိန္မွ
စ၍ တုင
ိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားမွလက္နက္ကင
ို တ
္ ပ္ဖ႕ြဲ မ်ား အသီးသီးဖြ႕ဲ ကာ ေတာ္လန
ွ ္
ေရးစစ္ပြဲကုိ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကရေလသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ဖြဲ႕စည္းျခင္း
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏အလုိက် တုိင္းျပည္ကုိ လက္နက္ျဖင့္ၿခိမ္းေျခာက္ကာ

ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကေသာ စစ္အုပ္စုအား ေတာ္လွန္၍ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
အတြက္ အစကနဦးႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ အေျခခ်ေနထုိင္ေသာ ရခုိင္
ျပည္နယ္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ခုင
ိ စ
္ ုိးႏုင
ိ သ
္ ည္ ေရွ႕ဆုံးမွ ပါ၀င္ခပ
ဲ့ ါသည္။ ခုင
ိ စ
ိ ္
မွာ ရန္ကုန္ႏိုင္ငံေရးေလာက၌ ထင္ရွားသူတဦးျဖစ္ၿပီး နာမည္ႀကီး ဗမာ့ႏုိင္ငံေရး
သမားမ်ား၊ စာေရးဆရာမ်ားႏွငလ
့္ ည္း အလြနခ
္ င္မင္ရင္းႏွီးသူတဦးျဖစ္ပါသည္။ သူ
၏ စည္း႐ုံးမႈေၾကာင့္ ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕ေတာ္အတြင္း ေနထုင
ိ လ
္ ်က္ရၾွိ ကေသာ ေက်ာင္းသူ
ေက်ာင္းသား ရခုိင္မ်ဳိးခ်စ္လူငယ္မ်ား၊ ရဟန္းပ်ိဳမ်ား၊ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံမ်ားမွ အလုပ္
သမားမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အုတ္က်င္းဂုန္နီစက္႐ုံမွ အလုပ္သမားမ်ားကုိ အေျခခံၿပီး
၁၉၆၇-ခုႏစ
ွ ္ ဧၿပီလ(၉)ရက္ေန႔တင
ြ ္ ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕၊ လွဳိ င္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ အေနာက္အတ
ု က
္ ်င္း
အမွတ္(၁၅) သိပၸမဥၹဴဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း (ရခုိင္ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း) တြင္
လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ အစည္းအေ၀းတရပ္ျပဳလုပ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP
ကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ေအာက္ပါ
အတုိင္းျဖစ္ပါသည္။
(၁) ခုိင္ျပည္သိမ္း ဥကၠ႒ (ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္)

(၂) ခုိင္စုိးႏုိ္င္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (ရေသ့ေတာင္ၿမိိဳ႕နယ္)
(၃) ခုိင္မုိးလင္း တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၄) ခိုင္ေအာင္မင္းခုိင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ေမာင္းေတာျမိဳ႕နယ္)
(၅) ခိုင္ဘေက်ာ္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)

(၆) ခိုင္ရဲခိုင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္)
(၇) ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၈) ခုိင္ေက်ာ္ထြန္း ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၉) ခုိင္ေက်ာ္ခုိင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္)
(၁၀) ခုိင္သာထြန္း ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၁၁) ခိုင္စိန္လွ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၁၂) ခိုင္မင္းညိဳခိုင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ေမာင္းေတာျမိဳ႕နယ္)
(၁၃) ခိုင္ေမာင္ေက်ာ္သာ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္)
(၁၄) ခိုင္ထြန္းလင္း ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)
(၁၅) ခိုင္သူရိန္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္)
တုိ႔ ျဖစ္သည္။
ALP ကို ဖြဲ႕စည္းၿပီးခ်ိန္တြင္ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဘ႑ာေငြ

အခက္အခဲႏွင့္ ႀကဳံေတြ႕ရသည္။ အေရးႀကီးကိစၥျဖင့္ ဘိတ္-ထား၀ယ္ သုိ႔သြားရန္
ခုိင္ရဲခုိင္ (လက္ရွိဥကၠ႒) ၏ေနအိမ္ (ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ အေနာက္အုတ္က်င္းရွိေနအိမ္)
ကုိ ေပါင္ႏွံၿပီး ခရီးစရိတ္အျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကရသည္။ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
ပါတီ ALP ကုိ ဖြ႕ဲ စည္းခဲသ
့ ည္အ
့ ခ်ိနမ
္ ွ ယခုအခ်ိနထ
္ ိ ALP ၏ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ဲ့
မႈသမုိ္င္းကုိ (၃) ပုိင္းခြဲၿပီး ေဖၚျပရန္လုိအပ္မည္ျဖစ္ေပသည္။ ၎တုိ႔မွာ ၁၉၆၇-ခု
ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔မွ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္အထိ ALP ၏ ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ၁၉၇၄-
ခုႏွစ္ မွ ၁၉၈၁-ခုႏွစ္အထိ ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ၁၉၈၁-ခုႏွစ္မွ
ယခုလက္ရွိအခ်ိန္ကာလအထိ ALP၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ စသည္ျဖင့္ ALP
၏ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈသည္ (၃) ႀကိမ္တုိင္တုိင္ရွိၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ALP ၏ ပထမအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈကာလကတည္းကပင္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္

ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားတြင္ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴး ခုိင္ဘေက်ာ္တုိ႔
သည္ တုင
ိ ္းျပည္တာ၀န္ကုိ ေက်ပြနစ
္ ြာထမ္းေဆာင္ခၾဲ့ ကရင္း မုင
ိ ္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္
စစ္ေၾကာင္းတခုျဖစ္ေသာ မုိင္းလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းခ်ီတက္ေနစဥ္ ၁၉၇၇-ခု၊
မတ္လ၊ ဧၿပီလ၊ ေမလႏွင့္ ဇြန္လတုိက္ပြဲမ်ားတြင္ခ်င္းျပည္နယ္ တစ္ေနရာ၌ မိမိ
တုင
ိ ္းျပည္ႏင
ွ လ
့္ မ
ူ ်ဳိးအတြက္ အသက္ကပ
ုိ ဓါနမထားဘဲ ရခုင
ိ အ
့္ ာဇာနည္ သူရဲေကာင္း
ပီသစြာ ေပးဆပ္သြားခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း

က်န္းမာေရးအေျခအေနေၾကာင့္ အနားယူရင္း ကြယလ
္ န
ြ သ
္ ြားၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ခုင
ိ ္
ေအာင္မင္းခုိင္(ခ)ေအာင္သာေက်ာ္ (ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴး တာ၀န္ယူခဲ့သည္) မွာ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ပါတီမွ အနားယူကာ
ယခု ဤစာေရးေနသည္အ
့ ခ်ိနအ
္ ထိ အသက္ထင္ရွား ရွိေနေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ခုိင္ရဲခိုင္ႏွင့္ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္တုိ႔သည္ ပါတီတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကဆဲျဖစ္
သည္။ ALP ၏ ပထမဆုံးဥကၠ႒ ခုိင္ျပည္သိမ္းမွာ KIO နယ္ေျမ၌ ယခုအခါတြင္
လူႀကီးေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
ALP ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ
ALP ပထမအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈကုိ ၁၉၆၇-ခု၊ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔မွစ၍ အဖိ

အႏွပ
ိ ခ
္ က
ံ ၽြနဘ
္ ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ လက္နက္ကင
ုိ ္ေတာ္လန
ွ ၿ္ ပီး လြတလ
္ ပ္
ေရးရယူရန္ ရခိင
ု ျ္ ပည္လတ
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ကုိ ဖြ႕ဲ စည္းခဲၾ့ ကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ပါတီကစ
ုိ တင္ဖ႕ြဲ စည္းၿပီးသည္ႏင
ွ ့္ အဖြ႕ဲ ေလးဖြ႕ဲ ခြက
ဲ ာ လုပင
္ န္းတာ၀န္မ်ားကုိ စတင္
ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါသည္။
အဖြ႕ဲ (၁)တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခုင

ိ စ
ိ ၊္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ္
ႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ပါ၀င္သည္။ ၎တုိ႔၏တာ၀န္မ်ားမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္၏
ၿမိဳ႕ေတာ္စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ အေျခခ်ၿပီး လက္နက္ရွာေဖြစုေဆာင္းရန္ႏွင့္ ပါတီ၀င္
ရဲေဘာ္သစ္မ်ား စုေဆာင္း၍ ေတာခုိရန္ကိစၥကုိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္။
အဖြ႕ဲ (၂)တြင္ တြဘ

ဲ က္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္း၊ ဗဟုိေကာ္မတီ
၀င္ ခုင
ိ ္ေအာင္မင္းခုင
ိ ၊္ ခုင
ိ ္ေက်ာ္ထြန္း၊ ခုင
ိ သ
္ ာထြန္းႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ပါ၀င္
သည့္အဖြဲ႕သည္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ (ၾကည္း၊ေလ၊ ေရ)သုိ႔ ၀င္ေရာက္ၾကၿပီး စစ္
သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ကာ သင္တန္းၿပီးလွ်င္ လက္နက္ကယ
ုိ ၍
ူ ေတာခုၾိ ကရန္
ကိစၥကုိေဆာင္ရြက္ၾကရန္။
အဖြဲ႕(၃)တြင္ ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ပါ၀င္သည္။ ၎

တု၏
႔ိ တာ၀န္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU) ဌာနခ်ဳပ္သ႔ုိ သြားေရာက္ၿပီး
မဟာမိတ္ျဖစ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္။
အဖြ႕ဲ (၄)တြင္ ပါ၀င္ၾကေသာဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင

ိ ဘ
္ ေက်ာ္၊ ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္၊
အရံဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္စံေရႊေမာင္ႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္ တခ်ဳိ႕ပါ၀င္သည့္ အဖြဲ႕
သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ေနထုိင္ကာ ပါတီစည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္
လက္နက္ကိုင္တပ္မေတာ္ ေဖၚထုတ္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကုိ
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။
အဖြဲ႕ (၂) ဒုတိယအုပ္စုတြင္ပါ၀င္ၾကေသာ ခုိင္မုိးလင္း၊ ခုိင္ေအာင္မင္းခုိင္၊

ခုိင္ေက်ာ္ထြန္း၊ ခုိင္သာထြန္းႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕သည္ ပါတီမွတာ၀န္ ေပး
အပ္သည့္အတုိင္း စစ္ပညာသင္ၾကားရန္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ (ၾကည္း၊ေရ၊ေလ) သုိ႔
၀င္ေ ရာက္ အ မႈ ထ မ္း ၾကပါသည္ ။ ခုိ င္ မုိး လင္း သည္ တ ပ္ မေတာ္ (ေရတပ္ ) သုိ ႔
၀င္ေရာက္ၿပီး အေမရိကန္မွဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးခဲ့ေသာ (NAVY) မရိမ္းသင္တန္း
ကုိ တက္ေရာက္သင္ၾကားခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။ (ALP) ပါတီ၀င္မ်ားသည္ ဗမာ့ တပ္
မေတာ္ (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) မွ သင္တန္းမ်ား ၿပီးဆုံးသြားသည့္အခါ တေယာက္ႏွင့္
တေယာက္ ဆက္သယ
ြ ရ
္ န္ လြယက
္ ူေသာ တပ္ရင္းအသီးသီး၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္
ၾကရန္ျဖစ္သည္။
အဖြဲ႕ (၃) တတိယအုပ္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာပါတီ ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းႏွင့္ ပါတီ

၀င္္ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕သည္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNU ၏ ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ
သု႔ိ သြားေရာက္ၿပီး ပါတီမတ
ွ ာ၀န္ေပးအပ္ထားသည္အ
့ တုင
ိ ္း ေဆာင္ရက
ြ ၾ္ ကသည္။
ဆုလ
ိ သ
ုိ ည္မွာ ဥကၠ႒ ခုင
ိ ျ္ ပည္သမ
ိ ္းသည္ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးကာ
မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္တခုကုိ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့သည္။ ၎စာခ်ဳပ္ကုိ (ALP) ဘက္မွ ဥကၠ႒
ခုင
ိ ္းမွ လက္မတ
ွ ္ေရးထုိးကာ KNU ဘက္မွ ဥကၠ႒ မန္းဘဇံ လက္မတ
ွ ္ ေရး
ထုိးခဲ့သည္။ ၎စာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးစဥ္က KNUF အမည္ျဖင့္ လက္မွတ္
ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ၎စာခ်ဳပ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ-
(၁) ALP ၏ အေျခခံေဒသသို႔ KNUမွ တပ္ရင္းတစ္ရင္း လာေရာက္ၿပီး တစ္ႏွစ္

ကူညီတိုက္ခိုက္ေပးရန္၊
(၂) တုိက္ပြဲမွရရွိေသာ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကို ALP အား တပ္ဆင္ေပးၿပီးေနာက္
KNU ဧရိယာသို႔ ျပန္သြားရန္၊
(၃) ALPက မိမိအေျခခံေဒသကို အျမန္ဆံုးေဖာ္ထုတ္ၿပီးလွ်င္ KNU ထံ တင္ျပရန္၊
(၄) အျပန္အလွန္ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳရန္
စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအနက္ ALP မွ တာ၀န္ယရ

ူ မည့္ အေျခခံ ေဒသ
ေဖာ္ထုတ္ေရးမွာ အဓိကလိုအပ္ေသာ လက္နက္ရရွိေရးကို ခိုင္မိုးလင္း (တြဲဖက္
အတြင္းေရးမွဴး-ဗမာ့ေရတပ္) က တာ၀န္ယူၿပီး အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္စိုးႏိုင္၊ ဗဟုိ
ေကာ္မတီအဖြ႕ဲ ၀င္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို တ
္ က
႔ို စည္း႐ံုးေရးႏွင့္ တပ္သားစုေဆာင္းေရးကို တာ၀န္
ယူသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ခိုင္စိုးႏိုင္ႏွင့္ ခိုင္ရဲခိုင္တို႔သည္ ၁၉၆၈-ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္ ရခိုင္

ျပည္သို႔ ခရီးထြက္ခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ျပည္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ၿပီး
စည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ရင္း လက္နက္ရရွိေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ
ခိုင္မိုးလင္းကို ေစာင့္ၾကသည္။
ခိုင္မိုးလင္း မေရာက္လာသျဖင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕ဆိပ္ကမ္းရိွ မိေက်ာင္း

ေရယာဥ္ (ေရတပ္သံုးေမာ္ေတာ္ဘုတ္) မွ လက္နက္မ်ားကို သိမ္းယူၿပီး ယင္းနယ္
ေျမတြင္ အေျခခံေဒသတည္ေဆာက္ေရးအစီအစဥ္ ပ်က္ျပယ္ခဲ့ရသည္။
အဖြဲ႕(၄) စတုတၳအဖြဲ႕တြင္ပါ၀င္ေသာ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္ဘေက်ာ္ႏွင့္

ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္တုိ႔သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ေနထုိင္ကာ ပါတီမွတာ၀န္ေပးထားသည့္
အတုိင္း မိမိတုိ႔တာ၀န္မ်ားကုိႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ ပါတီ၀င္တုိးတက္ေရးကုိလည္း
စည္း႐ုံးႏုိင္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ဗမာ့တပ္မေတာ္ (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) အတြင္း၀င္ ေရာက္
အမွဳထမ္းေနၾကေသာ ALP အဖြ႕ဲ ၀င္မ်ားမွ ခုိးထုတ္ ယူေဆာင္လာၾကသည့္ ကာဘုင
ိ ၊္
ဂ်ီသရီး၊ ဂ်ီဖုိး စက္လတ္က်ည္မ်ားႏွင့္ လက္ပစ္ဗုံးမ်ားကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ပါတီ၀င္
ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕၏အိမ္မ်ားႏွင့္ ရခုိင္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတုိက္၏ ၿခံ၀င္းအတြင္းတြင္
လွ်ဳိ႕၀ွက္စြာ သိမ္းဆည္းထားခဲ့ၾကကာ၊ ထုိမွတဆင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႔ ကုန္တင္
ကားမ်ားျဖင့္ တင္ပုိ႔ေပးႏိုင္ရန္ စီစဥ္မႈျပဳလုပ္ခဲ့ၾကရသည္။
အဖြဲ႕(၁)ပထမအုပစ
္ တ
ု ြငပ
္ ါ၀င္ၾကေသာ ပါတီအတြင္းေရးမွဴး ခုင
ိ စ
ု ၊္ ပါတီ
ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္ရဲခုိင္ႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕သည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ အိမ္
တလုံးငွားကာ လက္နက္မ်ားရရွိေရးႏွင့္ ေတာခုိရန္ကိစၥကုိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္
ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ အေျခစုိက္ထားေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏
ခလရ (၂၀) တြင္ အမႈထမ္းေနၾကေသာ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ားကုိ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္း
ၿပီး လက္နက္ႏွင့္ေတာခုိရန္ကိစၥကုိ အဓိကႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ ထုိသုိ႔
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ခလရ (၂၀) တြင္အမႈထမ္းေနၾက

ေသာ ရခုင
ိ အ
္ မ်ဳိးသားစစ္သည္အခ်ဳိ႕ကုိ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္းႏုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ အထူးသျဖင့္
ခလရ(၂၀)၏ ေရွ႕တန္းစခန္းတခုျဖစ္ေသာ ၀ါဘုိေက်းရြာ (၎ေက်းရြာသည္ စစ္
ေတြၿမိဳ႕ႏွင့္ဆယ္မုိင္ခန႔္ကြာေ၀း) ရွိ ခလရ (၂၀) ၏ ေရွ႕တန္းစခန္းတြင္ တာ၀န္က်
ေနသူ တပ္ၾကပ္အဆင့္ရွိသည့္ ရဲထြန္း (မင္းျပားၿမဳိ႕နယ္၊ ပန္းေျမာင္းေခ်ဇာတိ)
ရဲေဘာ္နီထြန္း (ရေသ့ေတာင္ၿမဳိ႕နယ္၊ ေလာင္းေခ်ာင္း ေက်းရြာဇာတိ) ဆုိသူမ်ား
သည္ အတြင္းေရးမွဴးခုိင္စုိးႏုိင္၏ စည္း႐ုံးမႈေၾကာင့္ ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာျခင္း
ျဖစ္သည္။
ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္မ်ားကုိစုစည္း၍ ေတာခုိေတာ့မည့္တလခန္႔အလုိတြင္ ခုိင္စုိး

ႏုိင္၏ စည္း႐ုံးမႈေၾကာင့္ ပါတီ၀င္တေယာက္အျဖစ္ လက္နက္ႏွင့္ ေတာခုိရန္ ကတိ
သစၥာျပဳထားသူ ခလရ (၂၀) ၀ါဘုိ ေရွ႕တန္းစခန္းမွ စခန္းမွဴးတပ္ၾကပ္ရထ
ဲ န
ြ ္းသည္
ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ႏ
္ င
ွ ့္ေတြ႕ဆုၿံ ပီး ပါတီ၏ အေရးႀကီးလွ်ဳိ ႕၀ွကက
္ စ
ိ မ
ၥ ်ား (ALP
ႏွင့္ KNU စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိသည့္ကိစၥ) ကုိ ေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ပါသည္။ ၎
ေမးျမန္းမႈအေပၚ သံသယစိတျ္ ဖစ္သျဖင့္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ခင
ုိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ သ
္ ည္ ခုင
ိ စ
ိ ္
အား အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ တင္ျပႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ခုိင္စုိးႏုိင္က ထုိကိစၥအား အေရး
တယူ ေဆာင္ရက
ြ ျ္ ခင္းမျပဳခဲသ
့ ည္အ
့ ျပင္ ေပါ့ေပါ့ဆဆျဖင့္ေနခဲသ
့ ည္။ သူ၏ေပါ့ဆမႈ
ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ၁၉၆၈-ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလႏွင့္ဒီဇင္ဘာလတြင္ ALP ပါတီတခုလုံး
ပ်က္စီးျခင္းသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္ရေလေတာ့သည္။
၁၉၆၈-ခုႏွစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလေနာက္ဆုံးအပတ္တြင္ ခုိင္စုိးႏုိင္ဦးေဆာင္ေသာ

ပါတီ၀င္မ်ားသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ႏွငအ
့္ နီးပတ္၀န္းက်င္ ေက်းရြာမ်ား၌ ႐ုိးရာပြဲေတာ္မ်ား
က်င္းပခ်ိနႏ
္ င
ွ အ
့္ ခ်ိနက
္ က
ုိ စ
္ စ
ီ ဥ္၍ လက္နက္ႏင
ွ ့္ေတာခုၾိ ကရန္ ရက္၊လ၊ နာရီ အခ်ိန္
အတိအက်ႀကိဳတင္ သတ္မွတခ
္ ဲ့ၾကၿပီးျဖစ္၍ ေတာခုိမည့္အခ်ိန္ နာရီပုိင္းအလုတ
ိ ြင္
၀ါဘုစ
ိ ခန္းမွ စခန္းမွဴးတပ္ၾကပ္ရထ
ဲ န
ြ ္းႏွငရ
့္ ဲေဘာ္နထ
ီ န
ြ ္းတိသ
႔ု ည္ ALP ပါတီကုိ သစၥာ
ေဖာက္ကာ ခလရ(၂၀)မွ စစ္သားအင္အားမ်ားစြာျဖင့္ စစ္ကားမ်ားကုိ အသုံးျပဳၿပီး
ALP ပါတီ၀င္မ်ားအား လုိက္လံဖမ္းဆီးၾကပါေတာ့သည္။ ထုိသုိ႔ဖမ္းဆီးမႈေၾကာင့္
ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင
ိ ရ
္ ဲခင
ုိ ႏ
္ င
ွ ့္ ေမာင္ျဖဴ၊ သာထြန္း၊ သန္းေက်ာ္၊ တိမပ
္ ်ံ၊ ေက်ာ္သာ
အပါအ၀င္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ခုိင္ရဲခုိင္၏ ညီအရင္းေလးေယာက္မွာလည္း
အစ္ကုိျဖစ္သူႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈရွိသည္ဟု စြပ္စြဲကာ ဖမ္းဆီးျခင္းခံခဲ့ၾကပါသည္။
ထုႏ
ိ စ
ွ ဒ
္ ဇ
ီ င္ဘာလတြင္ ခုင
ိ စ
ိ သ
္ ည္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တင
ြ ္ ဖမ္းဆီးျခင္း
ခံရၿပီး သူႏွင့္အတူ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ALP ပါတီ၀င္အား
လုံးမွာလည္း အဖမ္းခံရကာ ေထာင္သင
ြ ္းအက်ဥ္းခ်ျခင္းခံလက
ုိ ၾ္ ကရပါသည္။ ထုက
ိ ဲ့
သုိ႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ခုိင္စုိးႏုိင္၊ ခုိင္ရဲခုိင္ႏွင့္ ပါတီ၀င္အားလုံး အဖမ္းခံလုိက္ၾကရၿပီ
ဆုိသည့္သတင္းကုိ ၾကားသိလုိက္ရသည့္အခါတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ခုိင္ဘေက်ာ္မွ
အေရးေပၚအစည္းအေ၀းတရပ္ ေခၚယူလက
ုိ သ
္ ည္။ ထုအ
ိ စည္းအေ၀းကုိ လႈင
ိ ၿ္ မိဳ႕နယ္
အုတ္က်င္းတေနရာ၌ က်င္းပၿပီး ထုိအစည္းအေ၀းသုိ႔ ခုိင္ဘေက်ာ္၊ ခုိင္မုိးလင္း၊
ခုင
ိ ္ေအာင္မင္းခုင
ိ ၊္ ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္၊ ခုင
ိ သ
္ ာထြန္းတိ႔ ု တက္ေရာက္ခၾဲ့ ကသည္။ အစည္း
အေ၀းတြင္ အဆုိႏွစ္ရပ္ကုိ တင္ျပေဆြးေႏြးၾကရာ၌ ရန္သူမွ လုိက္လံဖမ္းဆီးျခင္း
မျပဳမီ ဥကၠ႒ခုင
ိ ္းရွရ
ိ ာ KNU ေဒသသု႔ိ ထြကခ
္ ြာသြားၾကရန္အဆုႏ
ိ င
ွ ့္ အေျခ
အေနအရပ္ရပ္ကုိ တစ္ပတ္ခန္႔ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရန္ အဆုိျပဳခ်က္ (၂)ရပ္ကို
အဆိုျပဳတင္္ျပၾကရာ တစ္ပတ္ခန္႔ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရန္ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ အမ်ား
သေဘာတူျဖင့္ ဆုံးျဖတ္ၿပီး လူစုခြဲလိုက္ၾကပါသည္။
အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနစဥ္ ေလးရက္ေျမာက္ေန႔

တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပါတီ၀င္မ်ား၊ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ၾကည္း၊
ေရ၊ ေလတြငတ
္ ာ၀န္ေပးထားသည္အ
့ တုင
ိ ္း အမႈထမ္းေနၾကေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္
မ်ားသည္ လုိက္လံဖမ္းဆီးျခင္းခံၾကရေလေတာ့သည္။ ထုိအခ်ိန္၌ က်ေနာ္ခုိင္စုိး
ႏုင
ိ ္ေအာင္သည္ ကံေကာင္းေထာက္မစြာျဖင့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ရွိ အသိမတ
ိ ္ေဆြအမ
ိ တ
္ အိမ၌
္
ေရာက္ရွိေနခဲပ
့ ါသည္။ ထုိေန႔မနက္ေစာေစာတြင္ သူငယ္ခ်င္းအိမမ
္ ွ လမ္းေလွ်ာက္
ထြကလ
္ ာၿပီး ပဲခူးဘူတာသု႔ေ
ိ ရာက္ရလ
ွိ ာေသာအခါ သတင္းစာတစ္ေစာင္၀ယ္ယ၍
ူ
ခုံတန္းတခု၌ထုိင္ကာ သတင္းစာကုိဖတ္႐ႈေနစဥ္ က်ေနာ္ရွိရာသုိ႔ ရန္ကုန္မွအတူ
လုိက္ပါလာေသာ က်ေနာ္၏ တပည့္ရဲေဘာ္တေယာက္မွ စုိးရိမ္တႀကီးအနားသုိ႔
ေရာက္ရွိလာၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ALP ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပါတီ၀င္မ်ား ဖမ္းဆီးခံ
လုိက္ၾကရၿပီဟု ေျပာၾကားလာသျဖင့္ က်ေနာ္သည္ ဖတ္လက္စသတင္းစာကုိ
ခ်က္ခ်င္းေခါက္လုိက္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္မွလာမည့္ရထားကုိ စီးနင္းရန္ စၾကၤန္ပလက္
ေဖါင္းေပၚသုိ႔သြားေရာက္ၿပီး ရထားအလာကုိေစာင့္ဆုိင္းေနခဲ့ပါသည္။ ေမာ္လၿမိဳင္
ရထားဆုိက္ေရာက္လာေသာအခါ တက္ေရာက္စီးနင္းလုိက္ပါေတာ့သည္။ ပဲခူး
ဘူတာမွစတင္ထြက္စဥ္က တေရြ႕ေရြ႕ျဖင့္လာေသာရထားသည္ ၿမိဳ႕ျပင္သုိ႔ေရာက္
သည့္အခါ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္အရွိန္ျမင့္၍ ျမန္လာေလသည္။ ရထားအရွိန္ျမန္လာ

သည့္ႏွင့္အမွ် မ်ဥ္းၿပိဳင္သံလမ္းႏွင့္ ရထားသံဘီးတုိ႔ႀကိတ္ရာမွ ထြက္ေပၚလာေသာ
ဂ်ဳံးဂ်ဳံးဂ်က္ဂ်က္ျမည္သတ
ံ မ
႔ုိ ွာလည္း စည္းခ်က္နာရီကက
ို ျ္ မည္ဟီးေနေလေတာ့၏။
ပဲခူး၊ ရန္ကန
ု ရ
္ ထားလမ္းတေလွ်ာက္ လက္၀လ
ဲ က္ယာတုတ
႔ိ င
ြ ္ ေရႊအဆင္းႏွင့္ ၀င္း၀ါ
ေနေသာ စပါးခင္းမ်ားစြာမွာ ႐ႈေမွ်ာ္လမ
႔ုိ ဆုံးႏုင
ိ ္ေပ။ ပဲခူးတုင
ိ ္းသည္ ျမန္မာႏုင
ိ င
္ တ
ံ င
ြ ္
ဆန္စပါးအထြက္ႏႈန္း အလြန္ေကာင္းသည္ဆုိေသာ ဂုဏ္ကုိျပသကဲ့သုိ႔ရွိေနေလ
၏။ က်ေနာ္သည္ ရထားလမ္းတေလွ်ာက္ျမင္ျမင္သမွ် သဘာ၀႐ႈေမ်ာ္ခင္းမ်ားႏွင့္
ဘူတာစဥ္ၿမိဳ႕ရြာမ်ားကုိ ၾကည့္႐ႈလာခဲ့ေသာ္လည္း က်ေနာ္၏စိတ္အစဥ္မွာ ဘ၀င္
မက်ဘဲ ေမွ်ာ္လင္ခ
့ ်က္ကင္းမဲ့ေနသလုခ
ိ စ
ံ ားရၿပီး အရာရာသည္ မႈန၀
္ ါး၀ါး အဓိပၸာယ္မဲ့
ေနေလသည္။ က်ေနာ့က
္ ုိ သယ္ေဆာင္လာေသာ သက္မရ
ဲ့ ထားႀကီးသည္ကား သူ
၏ေခါင္းတြဲျဖင့္ ေနာက္ပါအတြဲမ်ားစြာကုိဆြဲယူေလရာ ေနာက္လုိက္တြဲမ်ားသည္
လည္း တေသြမတိမ္းလုက
ိ ပ
္ ါလာၿပီး ဟန္ခ်က္ညစ
ီ ြာျဖင့္ လုရ
ိ ာခရီးသု႔ိ တာ၀န္ မပ်က္
ခရီးႏွင္ၾကေလ၏။ က်ေနာ္တုိ႔သည္ ခံယူခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ အႏွစ္ႏွစ္
အလလ ႀကိဳးစားကာ တည္ေဆာက္လာခဲ့ေသာ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ
ALP သည္ကား လုိရာခရီးသုိ႔မေရာက္မီအခ်ိန္မွာပင္ ခလရ (၂၀) မွ စံယဖြယ္မ်ဳိး
ဆက္ သစၥာေဖါက္ တပ္ၾကပ္ရဲထြန္းေၾကာင့္ ပါတီေခါင္းေဆာင္အားလုံးနီးပါးမွာ
ေထာင္ထဲသုိ႔ေရာက္ရွိသြားၾကေလၿပီ။ ဖမ္းဆီးျခင္းမခံရသူဆုိ၍ က်ေနာ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္
ေအာင္) ႏွင့္ ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းႏွစ္ဦးသာ က်န္ရွိေလသည္။ ခုိင္ျပည္သိမ္းမွာ
ကရင္ျပည္နယ္ KNU ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္၌ေရာက္ရွိေနၿပီး က်ေနာ္သည္လည္း ေရွ႕
ဆက္ရမည့္ ဘ၀ခရီးအတြက္ ဘဂၤလားေဒခ်္႕ႏိင
ု င
္ သ
ံ ႔ုိ သြားေရာက္ခလ
ုိ ရ
ႈံ န္ ဆုံးျဖတ္
လုိက္ရသည္။ ထုိႏုိ္င္ငံရွိ စစ္တေကာင္းႏွင့္ အ၀ကၽြန္းေဒသတုိ႔မွာ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား
ေနထုိင္ရာေဒသမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး က်ေနာ္ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ အသိမိတ္ေဆြမ်ားလည္းရွိ
ေနၾက၍ က်ေနာ့္အတြက္ ခုိလႈံရန္အသင့္ေတာ္ဆုံးေနရာတခုလည္း ျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ္အ
့ ေတြးမ်ား ဟုိေရာက္သည္ေရာက္ လြင့္ေမ်ာေနစဥ္ “ဘူးေဘာ္-ဘူး
ေဘာ္”ႏွင့္ ဥၾသသံေပးလ်က္ ရထားႀကီးသည္ ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္
ေလေတာ့သည္။ ဘူတာႀကီးအတြင္း၌ပင္ ရထားထြက္ခ်ိန္ကုိေစာင့္လ်က္ ျပည္ၿမိဳ႕
သုလ
႔ိ ည္းေကာင္း၊ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ပန္းေတာင္း- ေတာင္ကတ
ု -္ စစ္ေတြ- ဘူးသီးေတာင္-
ေမာင္းေတာၿမိ ဳ ႕မ်ားကုိ ကု န္း တတန္ ၊ ေရတလွ ည့္ ျ ဖင့္ လာခဲ့ ရ ၿပီး ထုိ မ ွ တ ဆင့္
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ (ယခင္အေရွ႕ပါကစၥတန္) ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါသည္။
ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ပထမအုပ္စုတြင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ခုိင္ရဲခုိင္ (လက္ရွိ

ဥကၠ႒)သည္သူ၏ ဘုိးဘြားပိုင္ လယ္ေျမ ၊ ကြ်ဲႏြားစသည္မ်ားကုိ ေရာင္းခ်ကာ မိမိ
တုိင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ကုိယ္က်ိဳး စြန္႔လႊတ္
အနစ္နာခံေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည္။ ၁၉၆၈-ခု၊ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ ခုိင္ရဲခုိင္
အား ဖမ္းဆီးခဲ့သည္သာမက သူ၏ညီေလးေယာက္သည္လည္း အစ္ကုိျဖစ္သူႏွင့္
ဆက္သြယ္မႈရွိသည္ဟု စြပ္စြဲကာ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းကုိခံခဲ့ၾကရသည္။ ခုိင္ရဲခိုင္
သည္ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ရင္း သူ၏ မိဘအသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးကုိပါ တစုံတရာ
ထိခုိက္သြားသည္ဟု သိရွိရသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ခုိင္ရဲခိုင္သည္ မိမိ
တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ အရာရာကုိေပးဆပ္ ကုိယ္က်ိဳးစြန္႔အနစ္နာခံေသာ
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတဦးျဖစ္ေပသည္။ ထုသ
ိ ႔ုိ ဖမ္းဆီးခံရစဥ္က စစ္ေထာက္လမ
ွ ္း
ေရး၏ လူမဆန္ရက္စက္စြာ ထုေထာင္း၊ ႐ုိက္ႏွက္မႈမ်ားေၾကာင့္ မ်က္လုံးတဘက္
ထိ ခုိ က္ သ ြားခဲ့ ရ သည္ ။ ယခု ကဲ့ သုိ ႔ ရခုိ င္ ျ ပည္ လ ြ တ္ေ ျမာက္ေ ရးပါတီ ALP ၏
ပထမအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈ( ၁၉၆၈)ႏွစ္တြင္ ပါတီတခုလုံး ၿပိဳလဲပ်က္စီးရျခင္းမွာ
အတြင္းေရးမွဴး ခုင
ိ စ
ိ ၏
္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ညံဖ
့ ်င္းအားနည္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု
တြက္ဆသုံးသပ္ၾကပါသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ဖမ္းဆီးျခင္းခံၾကရေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ (၆) ႏွစ္

ခန္႔ေက်ာ္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ျခင္းကုိ ခံခဲ့ၾကရၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဖမ္းဆီး
ျခင္းခံၾကရေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာလည္း (၅) ႏွစ္ေက်ာ္ခန္႔ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့
ၾကရပါသည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား အားလုံးနီးပါးခန္႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံေနရ
ေသာေၾကာင့္ ပထမအႀကိမ္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ပါတီ၏ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးႏွင့္
စည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာလည္း ၁၉၆၇-ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္အထိ လုံး၀ရပ္ဆုိင္း
သြားခဲ့ေလေတာ့သည္။ စာေရးသူသည္ ဘဂၤလားေဒခ်္႕ႏုိင္ငံ စစ္တေကာင္းခ႐ုိင္
ဖေလာင္းခ်ိတ္ (Cox’s Bazaar) တြင္ ၁၉၆၉-ခုမွ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္အထိ ခုိလႈံေနထုိင္ခဲ့
ရသည္။ ထုအ
ိ ခ်ိနက
္ အေရွ႕ပါကစၥတန္ (ဘဂၤလာေဒခ်္႕) မွာ အေနာက္ပါကစၥတန္
၏ လက္ေအာက္၌က်ေရာက္ေနသည့္ အခ်ိန္အခါလည္းျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္
အစုိးရသည္ အိႏယ
ၵိ ႏုင
ိ င
္ အ
ံ ား လြတလ
္ ပ္ေရးေပးခဲစ
့ ဥ္အခါက ပါကစၥတန္ႏင
ို င
္ အ
ံ ား
အိႏၵိယႏုိင္ငံမွခြဲထုတ္ကာ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့
ပါသည္။ ပါကစၥတန္ႏင
ို င
္ ဆ
ံ ရ
ုိ ာ၌လည္း အိႏယ
ၵိ ႏုင
ိ င
္ အ
ံ ေရွ႕ဘက္တြငရ
္ ွိေသာေဒသ
ကုိ အေနာက္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဟူ၍လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ကာ အိႏၵိယႏုိင္ငံကို

အေရွ႕အေနာက္ ခြဲျခားၿပီး ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံဟု သတ္မွတ္ေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အဂၤလပ
ိ အ
္ စုိးရမွ ထုက
ိ သ
ဲ့ ႔ုိ သတ္မတ
ွ ္ေပးျခင္းမွာ အဆုပ
ိ ါႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားအား ရန္တက
ုိ ္ေပး
ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္ ဟု ေလ့လာမိပါသည္။ အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ
သည္ ဘာသာေရးအရ တူညမ
ီ ရ
ႈ ၾွိ ကေသာ္လည္း လူမ်ဳိးအရ ကြျဲ ပားျခားနားၾကသည္။
ထုိ ကဲ့ သုိ ႔ လူ မ ်ဳိးေရး ကြဲ ျ ပားျခင္း ႏွ င့္ အ တူ အေရွ ႕ ပါကစၥ တ န္ သ ည္ အေနာက္
ပါကစၥတန္ထံမွ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးကုိ မရရွိဘဲ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
နယ္ပယ္တြငလ
္ ည္း အေနာက္ပါကစၥတန္၏ လႊမ္းမုိးအုပခ
္ ်ဳပ္မက
ႈ ုိ ခံေနၾကရသျဖင့္
အေရွ႕ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ၏ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ရွိတ္မူဂ်ီရာမန္ ဦးေဆာင္ေသာ
အာ၀ါေမလိ (ဂ္) ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕သည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံအစုိးရထံမွ စစ္ေရးအကူ
အညီကုိ ရယူလ်က္ ၁၉၇၂- ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ အေနာက္ပါကစၥတန္ကုိေတာ္လန
ွ ၍
္ လြတလ
္ ပ္
ေသာ ဘဂၤလားေဒခ်္႕ႏုင
ိ င
္ အ
ံ ျဖစ္ ထူေထာင္လက
ုိ ၾ္ ကပါသည္။ ထုစ
ိ ဥ္အခါက အေရွ႕
ပါကစၥတန္မွ ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲေနခ်ိန္တြင္ အေနာက္ပါကစၥတန္အစုိးရမွ
ရွိတ္မူဂ်ီရာမန္၏ အာ၀ါ ေမလိ(ဂ္)အဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိသူမ်ား မသကၤာသူ
မ်ားကုိ လုိက္လံဖမ္းဆီးေနၾကသျဖင့္ က်ေနာ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) သည္လည္း ေန
ထုိင္၍ မရေတာ့ဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ တဖန္ျပန္လည္ေျပးလာခဲ့ရေလသည္။
ALP ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္
အစပ်ိဳးသည့္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား
ေရႊအစစ္သည္ ပူျပင္းေသာမီးေၾကာင့္ အရည္ေပ်ာ္ခဲ့ရေသာ္လည္း သူ၏

ဂုဏ္သတၱိကား ပ်က္ျပယ္႐ုိးထုံးစံမရွိေပ။ ထုိ႔အတူ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကေသာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏စိတ္ဓါတ္မ်ားသည္လည္း မည္သည့္
အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ် ေလ်ာ့နည္းပ်က္ျပယ္သြားလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ စာေရးသ
သည္ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္႕မွ ျမန္မာႏုိင္ငံရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ျပန္လည္
ေရာက္ရွိလာသည့္အခါ ခုိင္မုိးလင္းသည္လည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေတာ္လွန္ေရး
ေကာင္စအ
ီ စုိးရ၏ ေထာင္မွလြတ္ေျမာက္လာသည့္ အခ်ိနႏ
္ င
ွ ့္ ႀကဳံႀကိဳက္ေနသျဖင့္
ခုိင္မုိးလင္းႏွင့္က်ေနာ္ ျပန္လည္ေတြ႕ဆုံရၿပီး ပါတီလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဆက္လက္၍
ႀကိ ဳးပမ္းေဆာင္ ရ ြ က္ ၾ ကရန္ တုိ င္ ပ င္ေ ဆြးေႏြး ၾကပါသည္ ။ ထုိေ နာက္ ပုိ င္း တြ င္
ခုိင္မုိးလင္းမွာ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့လာသျဖင့္ အနားယူရန္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ျပန္သြားခဲ့
ရပါသည္။ သူမျပန္မီ က်ေနာ့္အား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္ၿပီး ပါတီစည္း႐ုံးေရး
လုပင
္ န္းမ်ားကုိ ဆက္လက္ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္ တာ၀န္ေပးခဲ့ေလသည္။ က်ေနာ္လည္း
ထုိအခ်ိန္မွစၿပီး ပါတီစည္း႐ုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ႀကိဳးပမ္း၍ အေကာင္အထည္ေဖၚ
လ်က္ ေဆာင္ရြက္ေနခဲ့ေလသည္။
၁၉၇၃-ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ပထမအပတ္တြင္ ခုိင္မိုးလင္းသည္ ရခုိင္ျပည္မွ

ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕သု႔ိ ျပန္လည္ေရာက္ရလ
ွိ ာသည္။ ပါတီ၏ေရွ႕ဆက္ရမည့္ လုပင
္ န္းမ်ားကုိ
က်ေနာ္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၿပီးသည္ႏွင့္ ခုိင္မုိးလင္းသည္ ပါတီလုပ္ငန္းမ်ားကုိ
အေကာင္ထည္ေဖၚရန္ ဥကၠ႒ခုင
ိ ္းရွရ
ိ ာ KNU နယ္ေျမသု႔ိ လွ်ဳိ ႕၀ွကစ
္ ြာ ထြက္
ခြာသြားပါသည္။ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္း KNU နယ္ေျမသိ႔ေ
ု ရာက္ရသ
ွိ ြားသည့္ ေနာက္တင
ြ လ
္ ည္း
က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့လာျပန္သျဖင့္ ေဆး႐ုံတက္ေရာက္ ေဆးကုသမႈ ခံယူခဲ့ရၿပီး
မတ္လအတြင္းသု႔ေ
ိ ရာက္မသ
ွ ာ က်ေနာ္ထ
့ သ
ံ ႔ုိ စာျဖင့္ အဆက္အသြယလ
္ ပ
ု လ
္ ာႏုင
ိ ္
ခဲ့ပါသည္။ ခုိင္မိုးလင္းထံမွစာကုိ လာေရာက္ေပးပုိ႔သည္မွာ KNLA အထူး တပ္ရင္း
(၁၀၁) တပ္ရင္းမွဴး ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွ၏ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာတဦးျဖစ္ေသာ (တကရား
ရြာသား) ေစာပုဆုိသူမွ လာေရာက္ေပးပုိ႔ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုိေစာပုသည္ KNLA
၏ယူဂ်ီတေယာက္ပီသစြာ အထူးလွ်ိဳ႕၀ွက္စြာျဖင့္ ေဆးေပါ့လိပ္တြင္ အတြင္းမွ
ေဆးသားမ်ားကုိ ထုတလ
္ က
ုိ ၿ္ ပီး စာရြကက
္ လ
ုိ ပ
ိ ၍
္ ေဆးေပါ့လပ
ိ ထ
္ သ
ဲ ႔ုိ ထည္ယ
့ လ
ူ ာ
ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုိေစာပုသည္ က်ေနာ္ထ
့ သ
ံ ႔ေ
ုိ ရာက္ရမ
ွိ သ
ွ ာ ေဆးေပါ့လပ
ိ အ
္ ေခါင္း
ထဲမွ စာရြကလ
္ ပ
ိ က
္ ေလးကုိ ထုတ္ေပးပါသည္။ ထုစ
ိ ာရြကက
္ ေလးတြင္ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္း
၏ လက္ေရးေသးေသးေလးျဖင့္ ေရးထားၿပီး စာတြင္ “ကုိခုိင္စုိးႏိုင္ေအာင္ စာရ
လွ်င္ရခ်င္း က်ေနာ္ထ
့ အ
ံ ျမန္ျပန္လာပါ”ဟု ပါရွိေလသည္။ ထုစ
ိ ာသည္ပင္လ်ွ င္ ALP
ပါတီ ဒုတယ
ိ အႀကိမ္ ေပၚေပါက္လာရျခင္း၏ အလင္းေရာင္ကေလးပင္ ျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းထံမစ
ွ ာကုိ ရလွ်င္ရခ်င္း အသင္စ
့ ည္း႐ုံးထားေသာ ရဲေဘာ္
ငါးဦးကုိေခၚယူၿပီး KNU နယ္ေျမသု႔ိ ထြကခ
္ ြာလာခဲၾ့ ကပါသည္။ ထုအ
ိ ခ်ိနက
္ ရန္ကန
ု -္
ေမာ္လၿမိဳင္- ဘားအံ-ေကာ့ကရိတလ
္ မ္းမ်ားမွာ ရထား၊ ကား၊ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ ခရီး
ေပါက္ႏင
ို ္ေသာ္လည္း လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရးမွာ ယခုအခ်ိနအ
္ ခါကဲသ
့ ႔ုိ မလြယက
္ ူ
လွေပ။ လမ္းက ၾကမ္းသလုိ ကားကလည္း ဒုတယ
ိ ကမ႓ာစစ္လက္က်န္ ခ်က္ပလက္၊
ေလာ္ရက
ီ ားမ်ားကုိ လူစီးဘတ္စက
္ ားအျဖစ္ ျပဳလုပ၍
္ ေျပးဆြဲေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထုိကားမ်ားသည္ အျမန္ႏႈန္းနည္းပါးၿပီး တၿမိဳ႕၀င္လွ်င္ ခဏနားတတ္သျဖင့္ လုိရာ
ခရီးသုိ႔ေရာက္ရန္ ေႏွာင့္ေႏွးရပါသည္။
က်ေနာ္တုိ႔အဖြဲ႕ စီးနင္းလုိက္ပါလာေသာ စစ္သုံးလက္က်န္ ခ်က္ပလက္

ဘတ္စ္ကားႀကီးသည္ တနာရီလွ်င္ မုိင္ (၃၀) ႏႈန္းျဖင့္ တေရြ႕ေရြ႕ေမာင္းႏွင္လာရာ
ညေန မုိးခ်ဳပ္ခါနီးမွာ မုတမ
ၱ သု႔ေ
ိ ရာက္ရွိေလေတာ့၏။ က်ေနာ္တ႔ုိ ရည္မန
ွ ္းခ်က္ ခရီး
တေထာက္ကား ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕သုိ႔ျဖစ္၏။ ခရီးဆုိင္းမေနေတာ့ဘဲ မုတၱမကမ္းေျခ
မွတဆင့္ တဘက္ကမ္းျဖစ္ေသာ သံလြင္ျမစ္ျပင္က်ယ္ကုိျဖတ္ကာ ေမာ္လၿမိဳင္သုိ႔
လာခဲၾ့ ကေလသည္။ မြနတ
္ ဌ
႔ုိ ာေန ရာမညေျမကုိ ယခုမွေျခခ်ဖူးၾကေသာ က်ေနာ္တ႔ုိ
အဖြဲ႕မွာ ေမာ္လၿမိဳင္၌ရင္းႏွီးခင္မင္ေသာ မိတ္ေဆြတေယာက္တေလမွ် မရွိသျဖင့္
တညတာတည္းခုိမည့္ အေရးကို တပူတျပင္းစီစဥ္ၾကရေလသည္။
တည္းခုိခန္းမ်ားတြင္ တည္းခုိလုိ႔ရႏုိင္ေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား

အဖုိ႔ တည္းခုိဖုိ႔မသင့္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ တခ်ိန္က ရင္းႏွီးခင္မင္ခဲ့ေသာ ရခုိင္ဦးပဥၥဇင္း
တပါး သီတင္းသုံးေနထုိင္ရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသုိ႔ ဦးတည္ၾကေလေတာ့သည္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းလိပ္စာကုိ ေမးစမ္းရွာေဖြယင္း ညေနမုိးခ်ဳပ္မွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း
ကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကေလသည္။ ရခုိင္ဦးပဥၥဇင္းမွတဆင့္ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္
ႀကီးအား ေလွ်ာက္ထားတင္ျပေလ၏။ ဆရာေတာ္ႀကီးမွ က်ေနာ္တင
႔ုိ ါးေယာက္စလုံး
အား လက္မခံဘဲ လူစခ
ု ြဲၿပီး တေနရာစီ တည္းခုခ
ိ ြငျ့္ ပဳေလသည္။ ထုက
ိ ဲသ
့ ႔ေ
ုိ ျပာလာ
သျဖင့္ က်ေနာ္တမ
႔ုိ ွာ အခက္အခဲႏင
ွ ႀ့္ ကဳံရေလေတာ့သည္။ အေျခအေနအရ က်ေနာ္
တု႔ိ လူစခ
ု ြဲ တည္းခုရ
ိ န္ မျဖစ္ႏင
ုိ ၊္ အခ်ိနက
္ လည္း ည (၈) နာရီေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္သျဖင့္
တျခားတည္းခုိမည့္ေနရာရွာေဖြေရးမွာလည္း မလြယ္ကူသျဖင့္ မတတ္သာသည့္
အဆုံး က်ေနာ္တက
႔ုိ ယ
ုိ တ
္ င
ုိ ပ
္ င္ မုသား၀ါဒကံကုိ က်ဴးလြနသ
္ ည္သ
့ ေဘာအျဖစ္ ၀ကၤ
၀ုတၱိအလကၤာျဖင့္ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ႀကီးထံ သြားေရာက္ၿပီး ေလွ်ာက္ထား
ရေလေတာ့သည္။
ေလွ်ာက္ထားပုံမွာ အရွင္ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္ ေက်ာင္းဆရာတဦးျဖစ္

ၿပီး ေက်ာင္းသားေလးေယာက္ႏွင့္အတူ ေမာ္လၿမိဳင္သို႔ ေလ့လာေရးခရီး ထြက္
လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔အား တညတာတည္းခုိ
ခြင့္ျပဳေတာ္မူပါဘုရားဟု ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ႀကီး
မွလည္း သေဘာက်ကာ ၾကည္ျဖဴစြာတည္းခုိခြင့္ျပဳေလ၏။ ညေနစာထမင္းကုိ ည
(၁၁) နာရီမွ စားေသာက္ၾကရၿပီး တညတာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အိပစ
္ က္အနား
ယူၾကေလေတာ့သည္။
ေနာက္တေန႔နံနက္ေစာေစာတြင္ အိပ္ရာမွထကာ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္

ႀကီးအား ျပန္ေတာ့မည္အ
့ ေၾကာင္း ေလွ်ာက္တင္ကန္ေတာ့ၿပီး က်ေနာ္တအ
႔ုိ ဖြ႕ဲ သည္
မုဒုံသုိ႔ထြက္ခြာမည့္ကားကုိစီးကာ လုိက္ပါလာခဲ့ၾကေလသည္။ မုဒုံကားဆိပ္သုိ႔
ေရာက္ရွိသည့္အခါ ကားေပၚမွဆင္းခဲ့ၾကရၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ခရီးစဥ္အရ KNU ၏
တပ္မဟာ (၆) နယ္ေျမ ဒူးပလယာခ႐ိုင္ရွိ သရက္ကုန္းေက်းရြာသုိ႔ ေျခလ်င္ခရီး
ဆက္ ၾကေလသည္။ တေန႔ခင္းလုံး လမ္းေလွ်ာက္လာခဲၾ့ ကရာ ဆည္းဆာခ်ိန္ ေနညိဳ
မွ သရက္ကုန္းေက်းရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကသည္။ သရက္ကုန္းေက်းရြာမွာ ကရင္
ေက်းရြာျဖစ္ေသာ္လည္း ရွမ္းလူမ်ဳိး (ေလာရွမ္း) မ်ားလည္း ေနထုိင္ၾကသည္။ အိမ္

မ်ားမွာလည္း သစ္ေကာင္း၀ါးေကာင္းမ်ားျဖင့္ ေဆာက္လပ
ု ထ
္ ားသည့္ အိမ္ေကာင္း
မ်ားျဖစ္ၿပီး လူေနမႈအဆင္အ
့ တန္းလည္း အသင္အ
့ တင္ျ့ မင္မ
့ ားကာ ထုရ
ိ ြာရွိ လူမ်ား
အားလုံးမွာ ဗမာစကားကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ေျပာဆုိတတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾက
သည္။ က်ေနာ္တုိ႔သည္ ထုိရြာမွ ရြာသူႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆုံၿပီး အက်ိဳးအေၾကာင္းကုိ
ေျပာဆုိကာ တည္းခုိၾကရသည္။ ရြာသူႀကီးဟုဆုိေသာ္လည္း KNU မွ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခန္႔
ထားေသာရြာသူႀကီးတဦးျဖစ္ပါသည္။ ညေန (၇)နာရီခန္႔တြင္ သူႀကီးအိမ္မွ ေကြ်း
ေသာ ညေနစာထမင္းကုိ စားေသာက္ၾကၿပီး သူႀကီးႏွင့္ စကားစျမည္ ေျပာဆုိၿပီး
လွ်င္ ည(၁၀) နာရီခန္တ
႔ င
ြ ္ အိပရ
္ ာသု၀
႔ိ င္ၾက၏။ အိပစ
္ က္ခါနီးအခ်ိနမ
္ ွာပင္ ေက်းရြာ
လုၿံ ခဳံေရးကင္းသမားတေယာက္ ေရးႀကီးသုတပ
္ ်ာေရာက္ရလ
ွိ ာၿပီးလွ်င္ ဗမာစစ္တပ္
မွ တပ္ခြဲတခြဲ (အင္အားတရာေက်ာ္) သည္ သရက္ကုန္းေက်းရြာသုိ႔ ဦးတည္လာ
ေနေၾကာင္း ရြာသူႀကီးအား သတင္းေပးေလ၏။ ထုအ
ိ ခါ ရြာသူႀကီးမွ က်ေနာ္တအ
႔ုိ ား
စိုးရိမ္ေသာေလသံျဖင့္ အဆင္သင္လ
့ ပ
ု ၾ္ ကၿပီး က်ေနာ့္ (ရြာသူႀကီး) ေနာက္ကလ
ုိ က
ုိ ္
ခဲၾ့ ကပါဟုေျပာရာ က်ေနာ္တလ
႔ုိ ည္း အိပစ
္ က္ခါနီးဆဲဆတ
ဲ င
ြ ္ မိမတ
ိ တ
႔ုိ င
ြ ပ
္ ါလာသည့္
အိပ္ႏွင့္အထုပ္အပုိးကုိယ္စီ သယ္ပုိး၍ ရြာသူႀကီးေနာက္ကုိ အလ်င္အျမန္လုိက္ပါ
လာခဲ့ၾကေလ၏။
ေတာလမ္းအတိင
ု ္း အေျပးအလႊားလာခဲၾ့ ကရာ ည(၁၁)နာရီခန္တ
႔ င
ြ ္ KNU ၏
က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ဥကၠ႒ ဖဒုိေမာ္ေတာ္ႏွင့္ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းေရးမွဴး
ဖဒုိမန္းလမ္းသြယ္တုိ႔၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္စခန္းတေနရာသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားသည္။ ဥကၠ႒
ေနထုိင္ေသာ လွ်ိဳ႕၀ွက္စခန္းသည္ ေတာတြင္းရွိေခ်ာင္းကမ္းနေဘးတြင္ သဘာ၀
က်က်ေဆာက္လုပ္ထားေသာ စခန္းတခုျဖစ္သည္။ သဘာ၀က်က် ေဆာက္လုပ္
ထားေသာစခန္းဆုိသည္မွာ သစ္ပင္ေပၚရွိခြဆုံ၌ ၀ါးလုံးမ်ားျဖင့္ ၾကမ္းခင္းထားၿပီး
ပလတ္စတစ္အမုိးအကာမ်ားျဖင့္ သပ္ရပ္စြာေဆာက္လုပ္ထားေသာ သစ္ပင္အိမ္
ကေလးတအိမ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ဖဒုိေမာ္ေတာ္မွ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ေခ်ာင္း
ကမ္းနေဘးသစ္ပင္ေပၚရွိ အိမ္ကေလးသည္ ကဗ်ာဆန္ဆန္ ေဆာက္လုပ္ထား
ေသာေၾကာင့္ ေတာတြင္းစခန္းရွိအိမ္မွာ အမွန္ပင္ေနခ်င္စဖြယ္ျဖစ္လုိ႔ေနေလၿပီ။
က်ေနာ္ႏွင့္ ခုိင္မ်ဳိးခုိင္ ႏွစ္ေယာက္မွာ ဖဒုိေမာ္ေတာ္စခန္းတြင္ေနၾကရၿပီး ခုိင္ေက်ာ္
ျမင္၊့ ခုင
ိ မ
္ ုိးဟိန္း၊ ခုင
ိ ္ေက်ာ္သာတု႔ ိ (၃) ေယာက္မွာ ဖဒုမ
ိ န္းလမ္းသြယ၏
္ လွ်ဳိ ႕၀ွကစ
္ ခန္း
တြင္ ေနၾကရေလသည္။ ဥကၠ႒ဖဒုိေမာ္ေတာ္ေနသည့္ စခန္းႏွငဖ

့္ ဒိ-ု မန္းလမ္းသြယ္
တုိ႔၏ စခန္းသည္ ေျခလွ်င္ခရီးျဖင့္ (၁၀)မိနစ္ခန္႔ သာကြာေ၀းသည္ဟု သိရသည္။
သုိ႔ရာတြင္ က်ေနာ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္မွာ ဖဒုိမန္းလမ္းသြယ္၏ စခန္းကုိတခါတေလမွ်
မေရာက္ဖူးဘဲ အဆက္အသြယ္ျပတ္သြားခဲ့ရသည္။
က်ေနာ္တ႔ုိ (၅) ေယာက္သည္ သူတ၏

႔ုိ စခန္းတြင္ (၃) ရက္တာေနထုင
ိ ခ
္ ၾဲ့ ကရ
သည္။ သူတုိ႔စခန္းတြင္ တည္းခုိေနစဥ္အတြင္း ဥကၠ႒ ဖဒုိေမာ္ေတာ္မွ တည္ခင္း
ဧည္ခ
့ ရ
ံ ာ၌ ေခ်ာင္းတြင္းမွ ရရွိေသာ ငါးရန္႕ႏွင့္ ေခ်ာင္းကမ္းနေဘးတြင္ ေပါက္ေရာက္
ေလ့ ရ ွိေ သာ ဒရင္ေ ကာက္ ည ြ န္ ႔ တုိ ႔ ကုိ ေရာေႏွာ ခ်က္ ျ ပဳတ္ ထားေသာ ဟင္း ႏွ င့္
ငါးပိရည္ႏွင့္ တို႔စရာမ်ဳိးစုံမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔၏ပါးစပ္ခံတြင္း၌ အလြန္အရသာရွိ
လွၿပီး ခြန္အားကုိ တုိးပြားေစပါသည္။ ခုိင္ေက်ာ္ျမင့္၊ ခုိင္မုိးဟိန္း၊ ခုိင္ေက်ာ္သာတုိ႔
တည္းခုိရန္ေနရာခ်ေပးေသာ စခန္းမွာလည္း အိမ္ကေလးတေဆာင္ျဖစ္သည္။
၎အိမ္၏အမုိးမွာ ေတာထဲမွအင္ဖက္ျဖစ္ၿပီး အိမ္၏အကာတခုလုံးမွာ မုိးကာမ်ား
ျဖစ္သည္ဟု ခုင
ိ ္ေက်ာ္ျမင္မ
့ ွ ျပန္လည္ေျပာျပသျဖင့္ သိရသည္။ ေနာက္တေန႔ နံနက္
(၇)နာရီအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ဖဒုမ
ိ န္းလမ္းသြယမ
္ ွ ေန႔လယ္ (၂) နာရီတင
ြ ္ ALP ေခါင္းေဆာင္
မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးလုိေၾကာင္းေျပာၿပီး ျပန္သြားေလသည္။ ခ်ိန္းဆုိထား
သည့္အတုိင္း ေန႔လယ္ (၂) နာရီတြင္ ဖဒုိေမာ္ေတာ္စခန္း၏ေခ်ာင္းကမ္းနေဘး
တည္ရာ၌ပင္ ေဆြးေႏြးပြက
ဲ ုိ စတင္ၾကသည္။ ALP ဘက္မွ က်ေနာ္ (ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္)
ႏွင့္ ခုိင္မ်ဳိးခုိင္တုိ႔တက္ေရာက္ၿပီး KNU ဘက္မွ ဥကၠ႒ဖဒုိေမာ္ေတာ္ႏွင့္ အတြင္း
ေရးမွဴးမန္းလမ္းသြယတ
္ ႔ုိ တက္ေရာက္ၾကသည္။ က်ေနာ္တသ
႔ုိ ည္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုင
ိ ္
ထုင
ိ လ
္ ်က္ ႏုင
ိ င
္ ံေရးအျမင္မ်ားကုိ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးၾကေလသည္။ KNU ဘက္
မွ ဖဒုိမန္းလမ္းသြယ္မွ အဓိကဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးၿပီး ALP ဘက္မွ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္
မွ အဓိကဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသည္။ ဖဒုိမန္းလမ္းသြယ္မွ ေဆြးေႏြးရွင္းျပရာတြင္
KNU၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ (မဟာဗ်ဴဟာ) မွာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတည္
ေဆာက္ေရးျဖစ္သည္။ ထုိသို႔တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ရာတြင္လည္း
ဘ၀တူအဖိႏပ
ွိ ခ
္ အ
ံ င္အားစုမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းတုက
ိ ပ
္ ၀
ြဲ င္သြားရန္ နည္းဗ်ဴဟာကုလ
ိ ည္း
ခ်မွတ္ထားေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ရွင္းျပသည္။ က်ေနာ္ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္မွလည္း ALP
ရည္မွန္းခ်က္ (မဟာဗ်ဴဟာ) မွာ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာ တြင္
မဆလစစ္အုပ္စုအား ေတာ္လွန္တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကေသာ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀တူ တိုင္း
ရင္းသားအင္အားစုမ်ားႏွင့္ လက္တတ
ြဲ က
ုိ ပ
္ ၀
ြဲ င္သြားရန္ နည္းဗ်ဴဟာကုလ
ိ ည္း ခ်မွတ္
ထားေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ရွင္းျပၿပီးေဆြးေႏြးပြဲကုိ ညေန (၄) နာရီတြင္ အဆုံးသတ္
လုိက္ၾကေလသည္။
KNU၏က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ ေတာတြင္းလွ်ိဳ႕၀ွက္စခန္းတြင္ တည္းခုိေန

ထုိင္သည့္ (၃) ရက္ေျမာက္ေန႔ ညေန (၆) နာရီအခ်ိန္ေလာက္တြင္ ဖဒုိမန္းလမ္း
သြယ္သည္ ခုိင္ေက်ာ္ျမင့္၊ ခုိင္မုိးဟိန္း၊ ခုိင္ေက်ာ္သာတုိ႔ႏွင့္အတူ က်ေနာ္တုိ႔ထံ
ေရာက္ရလ
ွိ ာၾကသည္။ ေရာက္လ်ွ င္ေရာက္ခ်င္း ဖဒုမ
ိ န္းလမ္းသြယမ
္ ွ ဒီေန႔ခရီးထြက္
ၾကရမည္ဟုေျပာသည္။ ညေန (၆) နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ ဖဒုိမန္းလမ္းသြယ္ႏွင့္အတူ
ခရီး ထြကၾ္ ကသည္။ ည (၇) နာရီေက်ာ္တင
ြ ္ က်ေနာ္တတ
႔ုိ ည္းခုရ
ိ န္ ေနရာခ်ေပးမည့္
ေနရာသုိ႔ေရာက္ရွိသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တည္းခုိမည့္ေနရာမွာ အိမ္ (၃) လုံးရွိသည္။
ယင္းအိမ္ (၃) လုံး၏ ပတ္ပတ္လည္မွာ အင္ပင္အမ်ားဆုံးေပါက္ေရာက္သည့္ ေတာ
နက္ႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။ က်ေနာ္တက
႔ုိ ုိ ကရင္အဘုိးႀကီး လင္မယား (၂) ေယာက္ေန
တဲ့ အိမ္တြင္ တည္းခုိရန္ေနရာခ်ေပးသည္။ ကရင္အဘုိးႀကီးမွာ ဗမာစကားေျပာ
တတ္ေသာ္လည္း အဘြားႀကီးက ဗမာစကားမေျပာတတ္ေပ။ သူတလ
႔ုိ င္မယား (၂)
ေယာက္စလုံးမွာ အသက္ (၆၀) ခန္ရ
႔ မ
ွိ ည္ဟု ခန္မ
႔ န
ွ ္းရသည္။ အဖုိးႀကီးမွာ က်န္းမာ
သန္စြမ္းသူတေယာက္အျဖစ္ေတြ႕ရသည္။ သူငယ္စဥ္တုန္းက လက္ေ၀ွ႔သမား
တေယာက္ ျဖစ္ခဲ့သည္ကုိ ျပန္လည္ေျပာျပသျဖင့္ သိရသည္။
၎အိမတ
္ င
ြ ္ က်ေနာ္တ႔ုိ (၄) ရက္ၾကာေနထုင
ိ ခ
္ ၾဲ့ ကသည္။ ေနထုင
ိ စ
္ ဥ္အတြင္း
ခုင
ိ မ
္ ုိးဟိန္းႏွင့္ ခုင
ိ ္ေက်ာ္သာတုမ
႔ိ ွာ အဘုိးႀကီးအဘြားႀကီးတုက
႔ိ က်ေနာ္တက
႔ုိ ုိ ရခုင
ိ ္
လူမ်ဳိးဟုမသိဘဲ ဗမာလူမ်ဳိးဟုသာ သိၾကေလသည္။ ထုိအခ်ိန္အခါက သည္နယ္
ေျမတြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား သြားလာမႈမရွိဘဲ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားသာ သြားလာမႈရွိၾကေလ
သည္ ။ အေၾကာင္း မွာ ထုိ င္း ႏုိ င္ ငံ န ယ္ စ ပ္ အေျခစုိ က္ ၀န္ ႀ ကီး ခ်ဳပ္ေ ဟာင္း ဦး ႏု
ေခါင္းေဆာင္ေသာ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီပါတီ (PDP) သုိ႔ ျပည္တြင္းမွ ဗမာလူငယ္
အမ်ားအျပား မၾကာခဏလာေရာက္ၾကရာတြင္ ဤတပ္မဟာ (၆) နယ္ေျမမွတဆင့္
ျဖတ္သန္းသြားေရာက္ၾကသည္ျဖစ္၍ အဘုိးအဘြားႀကီးတုိ႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကုိလည္း
ဗမာမ်ားသာျဖစ္လိမ့္မည္ဟု မုခ်သတ္မွတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္
တုိ႔အဖြဲ႕ အဘုိးအဘြားႀကီးအိမ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေနထုိင္သည့္ ေလးရက္ေျမာက္ေန႔သုိ႔
ေရာက္ေသာအခါ ဖဒုမ
ိ န္းလမ္းသြယ္ေရာက္ရလ
ွိ ာၿပီး က်ေနာ္တအ
႔ုိ ား ဒီေန႔ခရီးထြက္
ၾကရမည္ အဆင္သင့္လုပ္ထားၾကပါဟု အေၾကာင္းၾကားလာပါသည္။
ထိုေန႔က က်ေနာ္တခ
႔ို ရီးထြက္ေတာ့မည္ကို သိေသာ အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီး
တိမ
႔ု ွ သူတ႔ေ
ို မြးထားေသာ ၾကက္ဖတေကာင္ကို ေပးေလ၏၊ ရဲေဘာ္မ်ားမွ ထိၾု ကက္
ဖႀကီးကိသ
ု တ္ၿပီးအသားမ်ားကို င႐ုတစ
္ ပ္စပ္ျဖင့္ ရခိင
ု ႐
္ ိုးရာမပ်က္ ခ်က္ျပဳတ္ၾကၿပီး
လွ်င္ ဦးေခါင္းႏွင့္ေျခေထာက္တို႔ကိုကား ကင္ပြန္းရြက္ခ်ဥ္ျဖင့္ ဟင္းခ်ိဳျပဳလုပ္ၾက
ေလ၏။ ညေန(၄)နာရီခန္႔တြင္ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕(၅)ေယာက္ႏွင့္အတူ အဘိုးႀကီး၊
အဘြားႀကီးတိ႔ု လင္မယားတိပ
႔ု ါ ထမင္းလက္ဆစ
ံု ားၾကေလ၏ ထမင္းမစားမွီ အဘြား
ႀကီးက ျမန္မာဘာသာျဖင့္ က်ေနာ္တအ
႔ို ားေျပာၾကားသည္မွာ “ဝဝစား၊ ေဝးေဝးသြား
ေနာက္ျပန္မလာႏွင”့္ ဟူ၍ ေျပာေလ၏၊ အဘြားႀကီးေျပာေသာစကားကို အဘိုးႀကီးမွ
ၾကားလိုက္သျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း ဘာသာျပန္ၿပီးရွင္းျပေလ၏၊ ေမာင္ရင္တို႔
ေဝးေဝးသြားရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဝဝစားပါ၊ က်မတို႔ အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီးတို႔ကို
လည္း မေမ့ပါႏွင့္ ဟုေျပာၾကားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းရွင္းျပသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔အေနျဖင့္
လည္း ဘယ္ေတာ့မွေမ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ရခိင
ု လ
္ ို
ခ်က္ျပဳတ္ထားေသာ ၾကက္သားဟင္းႏွင့္ ထမင္းကို ၿမိန္ရွက္စြာ အားရပါးရ စား
ေသာက္ၾကေလေတာ့၏။
က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕ ထမင္းစားေသာက္ၾကၿပီးေနာက္ ညေန (၅) နာရီေလာက္

ခန္႔တြင္ ေကအဲန္ယူ၏ ဒူးပလာယာခ႐ိုင္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းေရးမွဴး ဖဒို
မန္းလမ္းသြယ္မွလာေခၚသျဖင့္ အထုပ္အပိုးကိုယ္စီလြယ္ပိုးျပင္ဆင္ၾကၿပီး အဘိုး
ႀကီး၊ အဘြားႀကီးတိက
႔ု ို ေက်းဇူးတင္စကားေျပာဆိက
ု ာ ႏႈတဆ
္ က္စကားလည္း ေျပာ
ဆိုၾကေလ၏။ ထိုအခါ အဘုိးအဘြားႀကီးလင္မယားတို႔မွာ ဝမ္းနည္းပက္လက္ ျဖစ္
ၾကၿပီးလွ်င္ အဘြားႀကီးမွာမူ မ်က္ရည္မ်ားပါက်ေလရွာ၏၊ ဤသိျ႔ု ဖစ္ရျခင္းမွာ ခိင
ု မ
္ ိုး
ဟိန္းႏွင့္ ခိုင္ေက်ာ္သာတို႔မွ မိဘအရင္းသဖြယ္ျပဳစုမွဳေၾကာင္း အဘြားႀကီးမွာ သား
သမီးမ်ားအေပၚထားရွိေသာ မိဘတိ၏
႔ု ေမတၱာမ်က္ရည္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တ႔ို
အေနျဖင့္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ေတြ႕ဆံု ႀကံဳကြဲေလာကရဲ့ ဓမၼာတာ
သဘာဝတရားအရ အဘုိးအဘြားႀကီးတိက
႔ု ႏ
ို တ
ႈ ဆ
္ က္ၿပီး ဖဒိမ
ု န္းလမ္းသြယ္ေခၚရာ
ေနာက္ကလိုက္ပါခဲ့ၾကေလသည္။ ေတာလမ္းအတိုင္း လမ္းေလွ်ာက္လာရာ (၁)
နာရီခန္႔ၾကာေသာအခါ KNU၏ တပ္မဟာ (၆) လက္ေအာက္ခံတပ္ခြဲစခန္းတခုသို႔
ေရာက္ရခ
ွိ ၾဲ့ ကေလသည္။ က်ေနာ္တသ
႔ို ည္ ထိစ
ု ခန္း၌ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ေနၾကရ
ေလ၏၊ တပ္ခြဲစခန္းမွာ အၿမဲတမ္းအထိုင္ခ်စခန္း မဟုတ္ဘဲ ယာယီစခန္း (အရွင္)
ျဖစ္သည္။ စခန္းသိ႔ု က်ေနာ္တအ

႔ို ဖြ႕ဲ ေရာက္ရၿွိ ပီး (၁၀) ရက္ၾကာေသာေန႔၏ ည(၁၂)
နာရီအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ရန္သူ (ဗမာ) စစ္တပ္မွ စစ္အင္အား (၁၀၀) ေက်ာ္ခန္ရ
႔ ွိ စစ္ေၾကာင္း
တေၾကာင္းသည္ က်ေနာ္တို႔စခန္းအား ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ခ်ီတက္
လာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္အရာရွိတဦးမွ က်ေနာ္တို႔အား အေၾကာင္းၾကားလာ
ပါသည္။
ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခမွာ စစ္သံုးေျမပံုအညြန္းအရ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရာက္ရွိ

ေနသည့္ တပ္စခန္းမွ အေရွ႕ေျမာက္အရပ္တြင္ တည္ရွိၿပီး ေျခလ်င္ခရီး (၇)ရက္
ေလာက္ေလွ်ာက္ၾကရမည္ဟု သိရရ
ွိ သည္၊ ထိခ
ု ရီးစဥ္တေလွ်ာက္တင
ြ ္ ရန္သမ
ူ ဆလ
စစ္အုပ္စု (ဗမာ) စစ္တပ္၏ အေျခခ်တပ္စခန္းမ်ားႏွင့္ ေရွ႕တန္းတပ္စခန္းမ်ား
လည္းရွိေနသျဖင့္ လမ္းခရီးတြင္ အခ်ိနမ
္ ေရြး တိက
ု ပ
္ ြဲျဖစ္ပြါးႏုင
ိ ၍
္ ရန္သသ
ူ တင္းကို
ရယူၿပီး သတိထားၿပီးသြားၾကရန္ တပ္ခြဲမွဴးမွကြ်န္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႕အား လိုက္ပို႔ေပး
ၾကမည့္ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားအား မွာၾကားေနပါသည္။ (KNU) ရဲေဘာ္မ်ားမွာ စစ္ေရး
အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္သူမ်ားျဖစ္ၾကေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ရခိုင္အဖြဲ႕မွာကား
စစ္ေရးအေတြ႕အႀကံဳရွိသူဟူ၍ တေယာက္မွမပါ၊ လက္နက္မကိုင္ဖူးၾကဘဲ၊ ယခုမွ
ေတာ္လန
ွ ္ေရးနယ္ေျမထဲသ႔ို ေရာက္ရလ
ွိ ာၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း
ခံယခ
ူ ်က္ႏင
ွ ့္ စိတဓ
္ ါတ္ခင
ို မ
္ ာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္အ
့ ေလ်ာက္ မည္သည္အ
့ ခက္အခဲ
အႏၲရာယ္မ်ဳိးကိုမဆို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ရင္ဆိုင္သြားၾကရန္ ဆံုးျဖတ္ထားၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။
ကြ်န္ေနာ္တို႔သည္ (KNU) မွ လိုက္ပို႔ေပးသည့္ တပ္စိတ္ (၂) စိတ္ႏွင့္အတူ

နံနက္ (၁၀) နာရီခန္တ
႔ င
ြ ္ အေျချပဳတပ္စခန္းမွထက
ြ ခ
္ ါြ လာခဲၾ့ ကပါသည္၊ ကြ်န္ေတာ္
တိ႔ု ခရီးထြကရ
္ ာတြင္ ႐ိုး႐ိုးသြားတဲပ
့ စ
ံု မ
ံ ်ဳိးမဟုတဘ
္ ၊ဲ စစ္နည္းဗ်ဴဟာအရ တေယာက္
ႏွင့္တေယာက္ (၁၀) ကိုက္ အကြာအေဝးျဖင့္ စီတန္း၍သြားၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
လက္နက္မပါေသာ ကြ်န္ေတာ္တအ
႔ို ဖြ႕ဲ ကို အလယ္မွာထားၿပီး ပြဳိ င္တ
့ ပ္စတ
ိ က
္ ေရွ႕
ကသြားကာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေနာက္မွ တပ္စိတ္တစိတ္ေနာက္မွ လိုက္ပါလာသည္၊
ကရင္ျပည္နယ္သည္ သစ္ဝါးထူထပ္ေသာ ေတာင္ကုန္း၊ ေတာင္တန္းေဒသျဖစ္၍
ခရီးစထြက္သည္ႏွင့္ တေတာဝင္၊ တကုန္းတက္၍ တေတာင္ကိုေက်ာ္ျဖတ္ၾက
ရေလ၏၊ ေမလေႏြေႏွာင္းရာသီျဖစ္၍ ေန၏ပူခ်ိန္ေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ေတာ
ေတာင္တခြင္ရွိ သစ္ပင္၊ ေတာၿခံဳတိ႔မ
ု ွာ စိမ္းစိုေသာသစ္ရြကဟ
္ ၍
ူ မေတြ႕ရဘဲ ရြက္
ေျခာက္ေတာမ်ားအျဖစ္ႏင
ွ ့္ ေႏြသ႐ုပက
္ ိုေဆာင္ေနၾကေလ၏။ တခါတရံသစ္ေျခာက္
ေတာမ်ားေပၚက ေႏြအခါ ေပၚေပါက္လာတတ္ေသာ ဥၾသငွက၏

္ လြမ္းေဆြးဖြယရ
္ ာ
က်ဴးသံကိုလည္း ၾကားၾကရေလ၏၊ အေရွ႕ဘက္ ဟိုအေဝးတြင္ စိမ္းညိဳမွိဳင္းျပာ
လ်က္ ေတာင္စဥ္အထပ္ထပ္တို႔ျဖင့္ ေျမာက္မွေတာင္သို႔သြယ္တန္းကာ တည္ရွိ
ေနၾကေသာ ေဒါနေတာင္ တ န္း ႀကီး ကို လ ည္း ျမင္ေ တြ ႕ ၾကရေလ၏။ ထိုေ ဒါန
ေတာင္တန္းႀကီးသည္ကား ကရင္လမ
ူ ်ဳိးတိ၏
႔ု အတိတသ
္ မိင
ု ္းေၾကာင္းကို သက္ေသ
ျပဳ၍ ကမ႓ာတည္သေရြ႕ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေနမည့္သေဘာကို ေဆာင္ေနေလ၏။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႕သည္ တေန႔လံုးမရပ္မနားသြားၾကေလ၏။ လမ္းတြင္

ေတာင္ကုန္းမ်ားေပၚ၌ အထိုင္ခ်ထားေသာ ရန္သူ၏စခန္းမ်ားမ်ားကိုလည္း လွမ္း
ျမင္ၾကရ၏၊ (KNU) ရဲေဘာ္မ်ားမွာ နယ္ေျမကြ်မ္းက်င္သူမ်ားျဖစ္ၾက၍ ရန္သူ
တပ္စခန္းမ်ားကို ေရွာင္ကြင္းၿပီး သြားၾကရသလို တခါတရံတြင္လည္း ေသနတ္
တကမ္းမွ ျဖတ္သန္းသြားၾကရသည္လည္းရွိ၏၊ ရန္သူမ်ားမသိရွိ၍ တိုက္ပြဲ မျဖစ္ခဲ့
ၾကေပ၊ ေနမြန္းေစာင္းခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ လူေတြလည္း ေမာဟိုက္ေနၾကၿပီ
ျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္ကုန္းအတက္ေတာအုပ္တခုတြင္ ခရီးတေထာက္ နားျဖစ္ၾကပါ
သည္၊ ေနပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေခြ်းတဒီးဒီးက်ေသာ လူမွာလည္း ႏြမ္းေခြေန၏၊ ေရ
ဆာလွသျဖင့္ ေရကို ဝဝေသာက္ပလိက
ု ခ
္ ်င္ေသာ္လည္း ေရဗူးထဲမွေရကို တက်ဳိကမ
္ ်ွ
အဆာေျပေသာက္ရေလ၏၊ စစ္တပ္၏သေဘာအရ ေသာက္ခ်င္တိုင္း ေသာက္၍
မရ၊ ေရကုန္လွ်င္ အခက္ေတြ႕ၾကမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင္း ေရကို ေခြ်တာရ၏။
ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ထိုေနရာ၌ ခဏတာမွ် အေမာေျပ၊ အပန္းေျဖၾကၿပီး

ေနာက္ ခရီးဆက္ထြက္ခဲ့ရာ ေနညိဳညိဳ ေမွာင္ရီပ်ိဳးခ်ိန္ေရာက္မွ အိမ္ေျခ (၅) ခန္႔ ရွိ
ကရင္ရြာကေလးတရြာသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ဝင္ေရာက္ၿပီး အေျချပဳစခန္းခ်ကာ တည
တာရပ္နားၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တည္းခိုေသာအိမ္မွာ ရြာသူႀကီးအိမ္တြင္ျဖစ္
သည္၊ ထိရ
ု ြာသိ႔ေ
ု ရာက္မွ ရန္သ၏
ူ သတင္းကိၾု ကားရာတြင္ မေန႔က နံနက္မိုးေသာက္
ခ်ိန္တြင္ ရန္သူတပ္ခြဲတခြဲေရာက္ရွိလာၿပီး ရြာမွ ဝက္တေကာင္ေပးလိုက္ရသည္
သာမက လူ (၅) ေယာက္ကိုလည္း အတင္းအဓမၼ ေပၚတာအျဖစ္ ဆြဲေခၚသြားကာ
ေန႔လယ္ခန္႔တြင္ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားၾကသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ ထိုေန႔ညတြင္
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရခိုင္အဖြဲ႕မွာ ညစာစားၿပီး ပင္ပန္းသျဖင့္ အိပ္ေပ်ာ္သြားၾကေသာ္
လည္း (KNU) ရဲေဘာ္မ်ားမွာ အလွည့္က်ကင္းေစာင့္ၾကရပါသည္၊ ေနာက္တေန႔
မနက္ အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ မိုးမလင္းမီ ထိုရြာမွ ထြက္ခြာလာခဲ့ၾကပါသည္။ နံနက္ေစာ
ေစာတြင္ ေနမပူေသးသျဖင့္ ခရီးသြားရသည္မွာ အဆင္ေျပလွ၏၊ ရြာမွထြက္သည္

ႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္းတြင္ ေတာင္က်ေခ်ာင္းကေလးတခုကို ျဖတ္ကူးရ၏။ ေႏြရာသီ
ျဖစ္၍ ေရမွာေျခသလံုးခန္႔သာရွိေလ၏၊ ထိုေတာအုပ္လြန္ေသာ္ ေတာအုပ္တခုကို
ျဖတ္သန္းၾကရေလ၏၊ ထိုေတာင္ကုန္းေပၚသို႔ ေရာက္ေသာအခါ က်ေနာ္တို႔၏
ေရွ႕ကိုက္ (၁၅၀) ခန္႔ အကြာအေဝးရွိ ပြိဳင့္တပ္စိတ္ႏွင့္ ရန္သူစစ္တပ္တို႔ ရင္ဆိုင္
တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြါးပါသည္။ “ေဖါင္း၊ ဒိုင္း-ဒိုင္း ေဖါင္း” တခဏအတြင္းမွာပင္
ေသနတ္မ်ဳိးစံတ
ု ၏
႔ို အသံမ်ားမွာ တေတာင္လံုး၊ တေတာလံုးတြင္ ဆူညသ
ံ ြားၾကကုန္
၏။ က်ေနာ္တ႔ို ရခိင
ု အ
္ ဖြဲ႕မွာ နီးစပ္ရာသစ္ပင္မ်ားသိ႔ေ
ု ျပးၿပီး က်ည္ကြယမ
္ ်က္ကြယ္
ျပဳလုပ္ထားၾကရေလ၏။ က်ေနာ္တို႔ေနာက္မွ လိုက္ပါေသာ တပ္စိတ္တစိတ္မွာ
အေျပးအလႊား ေရာက္လာႀကၿပီး တိုက္ခိုက္ၾကေလ၏။
KNU ရဲေဘာ္မ်ားမွာ တိုက္ပြဲအေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ၿပီး တိုက္ရည္ခိုက္ရည္

ျပည္ဝ
့ သူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ တိက
ု ပ
္ ြဲမွာ လက္နက္ငယ္တကမ္းတြင္ သူမဆုတ္ ကိယ
ု ္
မဆုတ္ တိုက္ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္၊ (၁၅) မိနစ္ခန္႔ၾကာေသာအခါ က်ေနာ္တို႔ထံ
သိ႔ု ရဲေဘာ္ႏစ
ွ ္ေယာက္ေရာက္ရလ
ွိ ာၿပီး သူတ႔ေ
ို နာက္လက
ို ခ
္ ရ
ဲ့ န္ေခၚသျဖင့္ က်ေနာ္
တိလ
႔ု ည္း လိက
ု သ
္ ြားၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တသ
႔ို ည္ တိက
ု ပ
္ ျြဲ ဖစ္ပြားရာ ေတာင္ကန
ု ္း
၏ညာဘက္ ကုန္းအဆင္းျပန္ရ
႔ ွိ ေတာအုပထ
္ ဲသ႔ို ဝင္ေရာက္ခၾဲ့ ကပါသည္၊၊ ထိုေတာ
အုပသ
္ ႔ေ
ို ရာက္ရၿွိ ပီး ခဏအၾကာတြင္ တိက
ု ပ
္ ျြဲ ဖစ္ပြားရာ ေသနတ္သမ
ံ ်ားလည္း တိတ္
ဆိတ္သြားၿပီး ရဲေဘာ္မ်ားဆုတ္ခြာလာခဲ့ၾကရာ စုရပ္သို႔ တေယာက္ၿပီးတေယာက္
ွိ ာခဲၾ့ ကသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားအား လူစစ္ေဆးရာ လူစံုေရာက္ရၿွိ ပီး တေယာက္
မွ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ တပ္စိတ္မွဴးမွ ေျပာျပသည္
တြင္ ရန္သူ၏အေျခစခန္းမွာလည္း ကင္းတပ္စုျဖစ္ၿပီး အင္အား (၂၀) ေက်ာ္ခန္႔ရွိ
ကာ ပိြဳင့္ႏွင့္ထိပ္တိုက္တိုး၍ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္သည္။ (KNU) ရဲေဘာ္မ်ားမွာ
ဆက္လက္တက
ို ခ
္ က
ို ခ
္ ်င္ေသာ္လည္း က်ေနာ္တအ
႔ို ဖြ႕ဲ ကိင
ု ၍
ဲ့ တိက
ု ပ
္ အ
ြဲ တြင္းမွ ေရွာင္
ထြကလ
္ ာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါသည္။ က်ေနာ္တသ
႔ို ည္ ထိုေနရာမွဆက္လက္
ထြက္ခြာလာခဲ့သည္။ ထိုေဒသသည္ (KNU) တပ္မဟာ (၇) နယ္ေျမျဖစ္ၿပီး အပီ
အျပင္ ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲထားသျဖင့္ ရန္သူမ်ားအနားသို႔ပင္ မတိုးႏုိင္ဘဲ လြတ္လပ္
ေအးခ်မ္းေသာနယ္ေျမျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တို႔လာရာ ခရီးတေလွ်ာက္၌ တိုက္ပြဲ
(၃) ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးတိုက္ပြဲတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕ ကရင္ရဲေဘာ္မွ
တပ္စိတ္မွဴးတေယာက္၏ေပါင္တြင္ ဂ်ီဖိုးက်ည္ဆံ ရွပ္ထိမွန္သြားေလ၏။
ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ေဒါနေတာင္ေျခရွိ တပ္မဟာ (၇) လက္ေအာက္ခံ တပ္

စခန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး တာဝန္ယူလိုက္ပို႔ေပးေသာ တပ္စိတ္မွဴးမွ ကြ်န္ေတာ္
တို႔အဖြဲ႕အား တပ္မဟာ (၇) လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္းမွဴးထံသို႔ လႊဲေျပာင္းအပ္ႏွံခဲ့
ပါသည္။ ထိသ
ု ႔ို လႊဲေျပာင္းအပ္ႏၿွံ ပီးေနာက္ တာဝန္တရပ္ကို ေက်ပြနစ
္ ြာ ထမ္းေဆာင္
ခဲ့ၾကေသာ တပ္စိပ္မွဴးႏွင့္ ရဲေဘာ္အားလံုးတန္းစီကာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို အေလးျပဳ
ၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွလည္း ရဲေဘာ္တို႔အား ေလးစားေၾကာင္းႏွင့္ အထူး
ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၿပီးေသာအခါ တပ္စိတ္မွဴးႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား လံုးဝ
အနားမယူဘဲ တပ္မဟာ (၆) နယ္ေျမသို႔ ျပန္လည္ထြက္ခြါသြားခဲ့ၾကပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တအ
႔ို ဖြ႕ဲ မွာလည္း (၇) ရက္ပတ္လံုး မိင
ု ရ
္ ည
ွ ခ
္ ရီးကို လာခဲၾ့ ကသည့္
အျပင္၊ လမ္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရ၍ စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ ႏြမ္းနယ္စြာျဖင့္
စခန္းအတြင္း အနားယူခၾဲ့ ကေလ၏။ မ်ားမၾကာမီ (KNU) ရဲေဘာ္ တေယာက္ေရာက္
လာၿပီး ေရခ်ိဳးလိက
ု ေရခ်ိဳးၾကရန္ စီစဥ္ေပးပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တမ
႔ို ွာလည္း ေရမခ်ဳိး
ၾကရသည္မွာ ရက္အေတာ္ၾကာၿပီျဖစ္သျဖင့္ စခန္းထဲရွိ ေရတြင္းထဲမွ ေရကို ခပ္၍
ခ်ဳိးလိုက္ေသာအခါ စိတ္ေရာက္ကိုယ္ပါ လန္းဆန္းသြားၿပီး၊ ညေန (၆) နာရီအခ်ိန္
ခန္႔တြင္ တပ္ရင္းမွဴးမွ ေဒါနေတာင္ေျခရွိ ထမင္းဆိုင္တဆိုင္၌ အသားငါးဟင္းမ်ဳိး
စံုလင္စြာျဖင့္ တည္ခင္းဧည့္ခံၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ တို႔အဖြဲ႕မွာ လမ္းတေလွ်ာက္
လံုး အစားအစာဆင္းရဲျခင္းႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသျဖင့္ တပ္ရင္းမွဴးမွ ေကြ်းေမြးေသာ
ထမင္းတနပ္မွာ နတ္သုဒၵါတမွ် အာဟာရ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
ထမင္းစားေသာက္ၿပီးေသာအခါ တပ္ရင္းမွဴးမွ ကြ်န္ေတာ့္အား က်ယ္ဝန္း

သပ္ရပ္ေသာ ထမင္းဆိုင္တဆိုင္တြင္ ေနရာခ်စီစဥ္ေပးပါသည္။ ေဒါနေတာင္ေျခ
စခန္းပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေကာ္မူးရာသို႔သြားရာ ခရီးတေထာက္ျဖစ္၍ လူသြားလူလာ
မ်ားၿပီး ထမင္းဆိင
ု တ
္ န္းမ်ားႏွင့္ ျပည္ႏ
့ က
ွ ္ေနေသာေနရာပင္ျဖစ္ေလသည္။ ထိုေနရာ
၌ ကြ်န္ေတာ္တို႔တညတာ အိပ္စက္အနားယူခဲ့ၿပီး နံနက္မိုးလင္းေတာ့ အလင္း
ေရာင္ေရာက္ေသာအခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕ ေကာ္မူးရာေခၚ (ဝမ္းခ) သို႔သြားရန္
အေစာင္လ
့ မ္းျပအျဖစ္ ရဲေဘာ္ (၂) ေယာက္ကို ထည့္ေပးလိက
ု ပ
္ ါသည္။ ကြ်န္ေတာ္
တို႔လည္း ထိုလမ္းျပရဲေဘာ္ (၂) ေယာက္ႏွင့္အတူ နံနက္ (၇) နာရီခန္႔တြင္ ခရီး
စတင္ထက
ြ ခ
္ ၾဲ့ ကပါသည္။ ေကာ္မူးရာေခၚ (ဝမ္းခ) မွာ ေဒါနေတာင္တဘက္ အေရွ႕
ဘက္ျခမ္းတြင္တည္ရွိၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ေဒါနေတာင္၏ အေနာက္ဘက္မွေန၍
ကန္႔လန္႔ျဖတ္အေနအထားျဖင့္ ျဖတ္ေက်ာ္ရသည့္ခရီးစဥ္ျဖစ္သည္။ ခရီးထြက္

သည္ႏွင့္ ေတာင္တက္ခရီးျဖစ္၍ ကြ်န္ေတာ္မွတ္စုစာအုပ္၌ ေရးမွတ္ခဲ့ရာတြင္
“ေဝးသီျမင့္ေခါင္ ေဒါနေတာင္ ေရွ႕ေနာက္ဘယ္ညာ ၾကည္လ
့ က
ို ရ
္ ာတြင္ ကြ်န္ေတာ္
အျမင္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေတာင္ႏွင့္ေတာင္သာ ရွိေလရာတည္း” ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုစာခ်ိဳးႏွင့္အတူ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ တေတာင္တက္၊ တေတာင္ဆင္းၿပီးသည္ႏွင့္
ေနာက္ေတာင္တလံုးက အဆင္သင့္ ဆီးႀကိဳေနေလ၏။
သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ယခုခရီးစဥ္မွာ ရန္သအ
ူ ႏၲရာယ္လည္း ကင္းရွင္းသည္အ
့ ျပင္
လမ္းတေလွ ်ာက္ လံုးတြ င္ ကု န္ သည္ ခ ရီးသြားမ်ားလည္း အထမ္းအပိုးမ်ားျဖင့္
အုပ္စုဖြဲ႕လ်က္ အဆက္မျပတ္ သြားလာေနၾက၍ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ဆံေတာ္ရွင္
ေတာင္ေပၚသိ႔ု ဘုရားဖူးခရီးသြားေနရျခင္းႏွငတ
့္ ူေနေလ၏။ ထိအ
ု ခ်ိနက
္ မဆလပါတီ
၏ အာဏာရွင္ ဦးေနဝင္းမွ ျပည္သူပိုင္စီးပြါးေရးစနစ္ဆိုၿပီး အသံေကာင္းဟစ္ကာ
တံခါးပိတ္စီးပြားေရးစနစ္ကို က်င့္သံုးေန၍ ႏုိင္ငံတိုးတက္မႈေႏွာင့္ေႏွးၿပီး ျပည္သူ
မ်ားမွာလည္း စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းလာ၍ အသံုးေဆာင္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အဝတ္
အထည္ ေဆးဝါးမ်ားကို နယ္စပ္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ေမွာင္ခိုတင္သြင္းေနၾကရသည့္ အခ်ိန္
ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံမွ တင္သြင္းေနရပါသည္။ ေကာ္မူးရာ(ဝမ္းခ)
စခန္းမွာ ထိင
ု ္းႏုင
ိ င
္ န
ံ ယ္စပ္ျဖစ္၍ ကုနစ
္ ည္တင္သြင္းမႈတြင္ အခ်က္အခ်ာက်သျဖင့္
ယခုကဲ့သို႔ ကုန္သည္ခရီးသြားမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကုန္သည္
မ်ားမွာ လူမ်ဳိးစံုသျဖင့္ စကားမ်ဳိးစံုကိုလည္း ၾကားၾကရေလ၏။ ကြ်န္ေတာ္ တို႔အဖြဲ႕
နံနက္ (၇) နာရီ ခရီးစထြက္သည္မွ ည (၇) နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ ေကာ္မူးရာေခၚ
(ဝမ္းခ) ဂိတ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကပါသည္။
ေကာ္မူးရာေခၚ (ဝမ္းခ) ဂိတ္သို႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ ခ်က္ခ်င္းဝင္ခြင့္မျပဳဘဲ

ဂိတဝ
္ တြင္ မိနစ္ (၃၀) ေလာက္ ေစာင္ဆ
့ င
ို ္းေနခဲရ
့ သည္။ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွေပးေသာစာ
ကိထ
ု တ
ု ျ္ ပမွဝင္ခင
ြ ျ့္ ပဳသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ဂိတမ
္ ဴွ းဟုထင္ရသူ (အရပ္ရည
ွ ရ
္ ည
ွ ၊္ အသား
အျဖဴျဖဴ) က ကြ်န္ေတာ္တို႔အား နာရီဝက္ေလာက္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္
ပါေသးသည္။ ကြ်န္္ေတာ္အား ေမးျမန္းစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ေသာ ဂိတ္မွဴးဟုထင္ရသူ
သည္ ယခုအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနစိုး (ေခၚ) ဗိုလ္မွဴးႀကီး စိုးစိုးပင္ျဖစ္သည္။ သူသည္
ကြ်န္ေတာ္တို႔အား လိေမၼာ္ရည္မ်ားျဖင့္ ဧည့္ခံၿပီး (KNU) ပုလိပ္ဟု ထင္ရသူ
တေယာက္ကိုေခၚကာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို အပ္ႏွံသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အား အပ္ႏွံ
သူ၏ပခံုးတြင္ တပ္ၾကပ္ႀကီး အမွတအ

္ သားျဖင့္ (KNDO) တံဆပ
ိ တ
္ ပ္ထားသည္ကို
ေတြ႕ရသည္။ (KNDO) တံဆပ
ိ တ
္ ပ္ထားသူ တပ္ၾကပ္ႀကီးသည္ ကြ်န္ေတာ္ တိအ
႔ု ား
ေခၚသြားကာ ေကာ္မူးရာေဈးတန္းရွိ မြန္အမ်ဳိးသားအိမ္တေဆာင္တြင္ အပ္ႏွံထား
ခဲ့သည္။
ေကာ္မူးရာသည္ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ကဲသ
့ ႔ို က်ယ္ေျပာစည္ကားလွပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္
တို႔သည္ ေနာက္တေန႔ နံနက္ (၉) နာရီေလာက္တြင္ ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခ ရွိ
(KNLA) စခန္းတခုသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ခိုင္မိုးလင္းကို စံုစမ္းေမးျမန္းၾကည့္ရာ အရာ
ရွိဟုထင္ရသူတဦးမွ “ခိုင္မိုးလင္း ဆိုတဲ့သူ အရင္တုန္းက ရွိတယ္။ အခုမရွိေတာ့
ဘူး။ ဘယ္ကသ
ို ြားလဲမသိဟဆ
ု ၿို ပီး” ကြ်န္ေတာ္တအ
႔ို ား အကဲစမ္း၍ ေျပာေလသည္။
စစ္သားဟူသည္ကား ေထာက္လမ
ွ ္းေရးပရိယာယ္ကသ
ို ံုးတတ္ၾကသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္
တို႔သည္ ခိုင္မိုးလင္းထံမွ ေပးပို႔လိုက္ေသာစာကို ထုတ္၍ျပေလရာ ကရင္အရာရွိမွ
စာကိုဖတ္ၾကည့္ၿပီး ကရင္အရာရွိ အျပင္သို႔ထြက္သြားေလသည္။ (၃း၀၀)နာရီ
နီးပါးအၾကာတြင္ (KNU) ရဲသားတေယာက္ ကြ်န္ေတာ္ထံလာေရာက္ၿပီး က်ေနာ္
တိက
႔ု ို ေခၚသြားကာ ေကာ္မူးရာ ေဈးထဲရွိ ကရင္အမ်ဳိးသားအိမတ
္ အိမတ
္ င
ြ ္ ေျပာင္း
ေရႊ႕ေနထိုင္ရန္ စီစဥ္ေနရာခ်ေပးသည္။ ၎အိမ္တြင္ (၃) ရက္ေနထိုင္ၿပီးေနာက္
ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႕ဆံုႏုိင္ရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုေၾကာင္း စာ
တေစာင္ကို တာဝန္ရွိသူထံသို႔ေရးပို႔ပါသည္။ ၎စာႏွင့္အတူ ခိုင္မိုးလင္းထံမွ
ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီသို႔ ေရးသည့္ေပးစာကိုပါ ထည့္ေပးလိုက္သည္။ ၎စာကို ေပးၿပီး
ေနာက္ တနာရီေလာက္အၾကာတြင္ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁)မွ (KNDO) တံဆိပ္ႏွင့္
တပ္ၾကပ္ႀကီးအဆင္ရ
့ သ
ွိ တ
ူ ေယာက္က ကြ်န္ေတာ္တအ
႔ို ား လာေရာက္ေခၚယူသည္။
မိနစ္ (၂၀) ခန္အ

႔ ၾကာတြင္ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) ၏ ႐ံုးဟု ထင္မတ
ွ ရ
္ ေသာ
ေနရာသိ႔ု ေရာက္ရသ
ွိ ြားသည္။ ၎႐ံုးသိ႔ေ
ု ရာက္ရွိေသာအခါ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁)
တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွ၊ ဒု-တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးသန္းေမာင္ အပါအဝင္
ကရင္အရာရွိ (၁၅) ေယာက္ခန္႔ အဆင္သင့္ထိုင္ေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ကြ်နုပ
္ တ
္ ႔ေ
ို ရာက္ရသ
ွိ ည္အ
့ ခါ သူတ႔ေ
ို ရွ႕တြင္ အဆင္သင္ျ့ ပင္ဆင္ထားေသာ ကုလား
ထိုင္မ်ားေပၚတြင္ ထိုင္ခိုင္းၿပီး ပထမအေနျဖင့္ တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွမွ
သူ အပါအဝင္ အရာရွိ (၁၅) ေယာက္ခန္႔ကို ကြ်န္ုပ္တို႔အား တဦးခ်င္းစီ မိတ္ဆက္
ေပးသည္။ ၎ေနာက္ ကြ်န္ုပ္တို႔ဘက္မွလည္း အျပန္အလွန္ မိတ္ဆက္ၾကသည္။
ထိသ
႔ု ႔ို အျပန္အလွနမ
္ တ
ိ ဆ
္ က္ၿပီးေနာက္ တနာရီခခ
ြဲ န္႔ အျပန္အလွန္ ႏုင
ိ င
္ ံေရး
ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးရာတြင္ အခက္အခဲတခုႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရ
သည္။ ၎အခက္အခဲမွာ လြတလ
္ ပ္ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စက
ု စ
ိ ျၥ ဖစ္သည္။
ကြ်န္ုပ္တို႔၏ အဓိကရည္မွန္းခ်က္မွာ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပ
လိုက္သည့္အခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွမွ ခင္ဗ်ားတို႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြင္းမွာ
အေတြးအေခၚ အယူအဆ တူညမ
ီ ႈ မရွတ
ိ ာကိုေတြ႕ရေၾကာင္း ျပန္ေျပာလာသည္ကို
နားလည္ သေဘာေပါက္ လို က္ သ ျဖင့္ ကြ ် န္ု ပ္ နားလည္ ထားေသာ ဖက္ ဒ ရယ္
အေၾကာင္းကို ရွင္းျပလိုက္တဲ့အခါမွ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွအေနျဖင့္ ေက်နပ္မႈရရွိ
သြားသည္။ ကြ်န္ုပ္နားလည္ထားေသာ ဖက္ဒရယ္ဆိုသည္မွာ ဆႏၵအရ ပူးေပါင္း
ခြင့္ႏွင့္ ဆႏၵအရခြဲထြက္ခြင့္ရွိသည့္ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္
ကို အေျခခံသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ရန္ကို ရွင္းျပ
ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိသ
ု ႔ေ
ို ဆြးေႏြးၿပီး ဆယ္မန
ိ စ္ေလာက္အၾကာတြင္ ကြ်န္ပ
ု တ
္ အ
႔ို ား ခိင
ု မ
္ ိုးလင္း
ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေပးသည္။ ကြ်န္ပ
ု တ
္ ႔ို အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ စကားေျပာျဖစ္ၾကသည္။
ထိသ
ု အ
႔ို ျပန္အ
္ လွနစ
္ ကားေျပာေနစဥ္တြင္ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွမွ ခင္ဗ်ားတိ႔ု (ALP)
၏ ေခါင္းေဆာင္မႈအတြင္းမွာ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား တူညီမႈ မရွိသည္ကို
ေတြ႕ရေၾကာင္းစသည္ျဖင့္ ေျပျပတာကို ခိုင္မိုးလင္းမွ ရွင္းျပသည္။ ထို႔သို႔ရွင္းျပ
သည့္ အခါ ခိုင္မိုးလင္းမွ (ALP) အေနျဖင့္ ရခိုင့္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္
သလို အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ျ္ ပ႒ာန္းခြငက
့္ ို အေျခခံသည္စ
့ စ္မန
ွ ္ေသာ
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ရန္အတြက္လည္း ပူးေပါင္းတိုက္ပြဲဝင္
သြားရန္ ေဆြးေႏြးထားေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။ ကြ်န္ပ
ု တ
္ မ
႔ို ေရာက္မီ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းသည္
(KNLA) ၏ လက္ေအာက္ခအ
ံ ထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) တပ္ရင္းမွဴး ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွ
၏ အိမ္တြင္ေနထိုင္သည္။ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ရဲေဘာ္ (၅) ေယာက္
ေရာက္ရွိလာသည့္အခါ သီးသန္႔ေနထိုင္ရန္ ေနရာတခု ေတာင္းခံရာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး
ေတာလွမွ အဆင္ သင့္ေဆာက္ၿပီးသား အိမတ
္ လံုးေပးသည္။ ၎အိမသ
္ ည္ ျခံစည္း
႐ိုးမ်ား စနစ္တက် ကာရံထားၿပီး အသင့္အတင့္ ေကာင္းမြန္ေသာအိမ္တအိမ္ျဖစ္
သည္။ ေနာက္မသ
ွ ရ
ိ သည္မွာ ၎အိမသ
္ ည္ မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီ ဥကၠ႒ႀကီး ႏုင
ိ ္ေရႊက်င္
ေနထိုင္ခဲ့ေသာအိမ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိခဲ့ရသည္။
အထူးတပ္ရင္း(၁၀၁)တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးႀကီးေတာလွမွ စီစဥ္ေနရာခ်ေပး

ေသာအိမတ
္ ြင္ ေနထိင
ု စ
္ ဥ္အတြင္း (ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးစိုးစိုးသည္ ၁၉၇၄-ခုႏစ
ွ ္ ကြ်န္ေတာ္
တုိ႔ စေတြ႕ခ်ိန္တြင္ ေကာ္မူးရာဂိတ္မွဴးအရာခံဗိုလ္ဟု ယူဆရသည္။) ဗိုလ္မွဴးႀကီး
စိုးစိုးသည္ တပတ္လွ်င္ သံုးႀကိမ္ေလာက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီသို႔ လာေရာက္လည္
ပတ္သည္။ သူေရာက္ေလတိုင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သားငါး၊ သစ္သီး စသည္မ်ား
ကို ယူလာေလ့ရွိသည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးစိုးစိုးသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီ ေရာက္ရွိတိုင္း
အျပန္အလွန္ ႏုင
ိ င
္ ံေရးအျမင္မ်ား ေဆြးေႏြးခဲၾ့ ကသည္။ လာေရာက္လည္ပတ္မႈ မ်ား
လာသည္အ
့ ခါ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈပမ
ို ရ
ို ရွလ
ိ ာၾကသည္။ ရင္းႏွီးမႈရရွၿိ ပီး တလအၾကာ တြင္
ကြ်န္ေတာ္တို႔အား ေရဒီယို (၂) လံုးႏွင့္ စားပြဲတင္နာရီ (၁) လံုး လက္ေဆာင္
ေပးသည္။ ကြ်န္္ေတာ္တအ
႔ို ား ႏုင
ိ င
္ ံေရးသမားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ယူဆသည့္ အေပၚ
ေပးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မွတ္တမ္းတင္မွတ္ယူခဲ့သည္။ သူသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွင့္
စကားေျပာဆိရ
ု ာတြင္ ခ်ဳိခ်ဳိသာသာႏွင့္ ေျပာဆိုေလ့ရသ
ွိ တ
ူ ေယာက္ျဖစ္သည့္ အျပင္
အျပန္အလွန္ေလးစားမွဳကို တန္္ဖိုးထားသူတေယာက္အျဖစ္လည္း မွတ္ယူသိ
ခဲရ
့ သည္။ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) လက္ေအာက္ခ၊ံ
အထူးတပ္ရင္း(၁၀၁)မွ အခင္မင္ဆံုးအရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြကို ေဖၚျပရမည္ဆိုလွ်င္
တပ္ရင္းမွဴးဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွ၊ ဒု-တပ္ရင္းမွဴး၊ ဗိုလ္မွဴးသန္းေမာင္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး
ေနစိုး (ခ) ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးစိုးစိုး (ကြ်န္္ေတာ္တႏ
႔ို င
ွ ့္ စေတြ႕ခ်ိန္ ၁၉၇၄- ခုႏစ
ွ တ
္ န
ု ္းက ဂိတ္
မွဴးအရာခံဗိုလ္-စိုးစိုး)တုိ႔ျဖစ္ၾကပါသည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး KNUမွ
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) အား တပ္ရင္းတရင္းစာ
အကူညီေပးရန္ သေဘာတူညခ
ီ ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ လက္
ေတြ႕က်က် စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သူမ်ားမွာ အထက္၌ ေဖၚျပ
ထားေသာ ပုဂၢိဳလ္ (၃) ဦးပင္ျဖစ္ပါေၾကာင္း အေလးအနက္ မွတ္တမ္းတင္ေဖၚျပ
အပ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ တပ္ရင္း (၁၀၁) ဒုတပ္ရင္းမွဴး ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းသန္းေမာင္သည္
ကြ်န္ေတာ္တို႔တပ္တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အကူအညီေတာင္းရာတြင္
မည္သည္အ
့ ခါမွ ျငင္းဆန္ ညည္းညဴမႈ မရွဘ
ိ ဲ ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ေပးခဲသ
့ တ
ူ ေယာက္
ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးစိုးစိုးသည္လည္း ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)
တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈကာလ (၁၉၈၁-၁၉၉၀) ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ပါတီဘ႑ာ
ေငြရရွိေရးအတြက္ မိင
ု ္းလုပင
္ န္းလုပ္ေဆာင္ရန္ အရင္းအႏွီးစိက
ု ထ
္ တ
ု ္ ကူညီေဆာင္
ရြက္ေပးခဲ့သူတဦးလည္းျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္ကိုလည္း ဤစာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္

ေၾကာင္း ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္ က်ေနာ္အပါအဝင္ ရဲေဘာ္ (၇) ေယာက္ ေနထိုင္ရန္ အဆင္

ေျပ မႈရွိေသာ္လည္း ရိကၡာစသည့္မ်ားအတြက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဖန္တီးၾကရ
သည္။ ကြ်န္ေတာ္တ႔ို (၇) ေယာက္အထဲတင
ြ ္ အခ်ဳိ႕သူမ်ားမွာ ကိယ
ု ၌
္ ဝတ္ဆင္ထား
ေသာ လက္ဝတ္လက္စားတခ်ဳိ႕ပါလာၾကသည္။ ၎လက္ဝတ္လက္စား (လက္စပ
ြ ၊္
ဆြဲႀကိဳး၊ နာရီ) စသည္မ်ားကို ေရာင္းခ်ၿပီး ရပ္တည္ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ရက္မ်ား
တာရွည္ၾကာလာသည့္အခါ ကြ်န္ုပ္တို႔အထဲမွာ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕သည္ မီးေသြးဖုတ္
ျခင္းျဖင့္ မိမတ
ိ ႔ို ရပ္တည္ေရးအတြက္ ေငြရွာၾကသည္။ အခ်ဳိ႕က ေသာင္ရင္းျမစ္တင
ြ ္
ငါးရွာၾကသည္။ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွ ေဆးပညာအေၾကာင္းကို နားလည္တတ္က်ြ မ္းသျဖင့္
ေစ်းတြင္းရွိ လူနာမ်ားကို ရွာကာ ေဆးထိုးကုသၿပီး ေငြရွာခဲသ
့ ည္။ ရရွလ
ိ ာသည့္ေငြ
မ်ားျဖင့္ ကြ်န္ပ္တို႔ ရပ္တည္႐ုန္းကန္ခဲ့ၾကရသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကၽြႏု္ပ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ခိုင္မိုးလင္းတို႔သည္ အထူး

တပ္ရင္း (၁၀၁) ဒု-တပ္ရင္းမွဴး၊ ဗိုလ္မွဴးသန္းေမာင္ထံသို႔သြားၿပီး၊ ရိကၡာအတြက္
အကူအညီေတာင္းရန္ ဆံုးျဖတ္လက
ို ၾ္ ကသည္။ ကြ်န္ပ
ု တ
္ သ
႔ို ည္ ရိကၡာအတြက္ အကူ
အညီေတာင္းရန္ သံုးႀကိမ္တိတိသြားေရာက္ခဲ့ဖူးသည္။ ပထမအႀကိမ္ႏွင့္ ဒုတိယ
အႀကိမ္မ်ားတြင္ ရိကၡာေတာင္းရန္ အားနာသျဖင့္ မိမိတို႔၏ပါးစပ္မွ စကားေျပာ
မထြက္ေသာေၾကာင့္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေျပာကာျပန္လာၾကသည္။
တတိယအႀကိမ္ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ခိုင္မိုးလင္းက ဒု-တပ္ရင္းမွဴးထံ
ထပ္မံသြားေရာက္ၿပီး ခိုင္မိုးလင္းမွ ရိကၡာအတြက္ အကူအညီေတာင္းရာ ဒု-တပ္
ရင္းမွဴးက “ေအးဗ်ာ က်ေနာ္လည္း ေမ့ေနတယ္၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကလည္း မေျပာေတာ့
က်ေနာ္လည္း သတိမရျဖစ္သြားတယ္” စသည္ျဖင့္ ေျပာကာ ရိကၡာထုတ္ရန္ စာ
တေစာင္ေပးလိုက္သည္၊ ထိုအခ်ိန္ကစၿပီး ရိကၡာအတြက္ အဆင္ေျပလာခဲ့သည္။
က်ေနာ္တို႔သည္ မိမိတို႔စခန္း၌ ေနထိုင္စဥ္အတြင္းတြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွ

မွ သူ၏အရာရွတ
ိ ေယာက္ကိုေစလႊတၿ္ ပီး က်ေနာ္တက
႔ို ို လာေခၚသည္။ က်ေနာ္ႏင
ွ ့္
ခိုင္မိုးလင္း လိုက္သြားၾကၿပီး သူ႔အိမ္သို႔ေရာက္ရွိေသာအခါ လက္ဖက္ရည္ျဖင့္
ဧည္ခ
့ က
ံ ာ ခင္ဗ်ားတိ႔ု ရခိင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ ႏုင
ိ င
္ ံေရးလမ္းစဥ္၊
စည္း႐ံုးေရးလမ္းစဥ္၊ စစ္ေရးလမ္းစဥ္ စသည္မ်ားကို သိလိုေၾကာင္း ေျပာလာသည္။

ခိုင္မိုးလင္းသည္ အထက္ေဖၚျပထားေသာ စာတမ္း (၃) ေစာင္ကို ေရးသားကာ
ဗိုလ္မွဴးႀကီးထံသို႔ ပို႔ေပးခဲ့သည္။
ကြ်န္ုပ္တို႔ ရပ္တည္ေရးကိစၥမွာ အဆင္ေျပမႈရွိလာေသာ္လည္း (KNU) ဗဟို

ႏွင့္ ေတြ႕ဆံရ
ု န္ကစ
ိ ၥ အဆင္ေျပမႈမရွိေပ။ (KNU) ဗဟိႏ
ု င
ွ ့္ ေတြ႕ဆံရ
ု န္ကစ
ိ က
ၥ ို အႀကိမ္
မ်ားစြာတင္ျပေသာ္လည္း အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးျပကာ စီစဥ္ေပးျခင္းမရွိေပ၊ က်ေနာ္
တိ႔ု ေရာက္ရွိေနသည္အ
့ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္ မဲေဆာက္ႏင
ွ ့္ မဲသေဝါသိ႔ု သြားသည့္ ကားလမ္းမွာ
လမ္းမေဖါက္ရေသးေပ။ ေျခလ်င္ခရီးႏွင့္ ေရလမ္းခရီးသာေပါက္သည္။ ေျခလ်င္
ကုန္းေၾကာင္းခရီးဆိုလွ်င္ ေတာေတာင္အထပ္ထပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ကာ (၇) ရက္
တိတိ ေျခလ်င္လမ္းေလွ်ာက္ရေၾကာင္းသိရသည္။ ေရေၾကာင္းခရီးဆိလ
ု ်ွ င္ အခက္
အခဲမ်ားစြာရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ကြ်န္ဳပ္တသ
႔ို ည္ ဇြမ
ဲ ေလွ်ာ့ဘဲ ထပ္မၿံ ပီး ခဏခဏတင္ျပၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး
အေနျဖင့္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွထံတြင္ (KNU) ဗဟိုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ အျမန္ဆံုးစီစဥ္
ေပးဖို႔ အထူးေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါေၾကာင္း၊ ကြ်န္္ုပ္တို႔ႏွင့္ လမ္းျပႏွစ္ေယာက္သာ
ထည့္ေပးရန္ကို ေျပာျပခဲ့ၾကပါသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ကြ်န္ုပ္တို႔၏ ခရီးစဥ္အတြက္ (၂)
ရက္အတြင္း စီစဥ္ေပးမည္ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွမွ ကတိေပးသည္။ (KNU) ဗဟို
သို႔သြားရန္ကိစၥမွာ အဆင္ေျပသြားသျဖင့္ မိမိတို႔စခန္းရွိရာသို႔ ေပ်ာ္ရႊင္စြာျပန္လာ
ခဲ့ၾကပါသည္။
မိမိတို႔စခန္းသို႔ ျပန္ေရာက္လာေသာအခါ ခရီးသြားရန္ ကိစၥေဆြးေႏြးခဲ့ၾက

သည္။ ခိုင္မိုးဟိန္းႏွင့္ ရဲေဘာ္တေယာက္ကို စခန္းအေစာင့္အျဖစ္ က်န္ရစ္ရန္
တာဝန္ေပးသည္။ ခိုင္မိုးလင္း၊ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္)၊ မ်ဳိးခိုင္(ခ) ထြန္းသာ
(ကြယလ
္ န
ြ )္ ၊ ေက်ာ္ျမင့္ (တကၠသလ
ို ္ ေက်ာင္းသား)၊ ခိင
ု ္ေက်ာ္သာ (ကြယလ
္ န
ြ )္ တိ႔ု
ႏွင့္အတူ (KNU)မွ လမ္းျပ ႏွစ္ေယာက္အပါအဝင္ စုစုေပါင္း (၇) ေယာက္တို႔သည္
အဝတ္အစားမ်ား ထည့္ထားေသာ ေက်ာပိုးအိတ္မ်ားကို သယ္ပိုး၍ ေအာက္တို
ဘာလ ပထမအပတ္တြင္ ေကာ္မူးရာမွ နံနက္ေစာေစာအခ်ိန္မွစ၍ ခရီးထြက္ခြာ
လာခဲ့ၾကေလသည္။ က်ေနာ္တို႔သြားမည့္ခရီးကား ေျမျပန္႔ဟူ၍မရွိေသာ ကရင္
ျပည္နယ္၏အထင္ကရ ေဒါနေတာင္တန္းႀကီးေပၚတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒါနေတာင္
တန္းႀကီးသည္ကား ၾကည့္ေလရာေနရာတိုင္းမွာ စိမ္းညိဳမႈိင္းျပာလ်က္ ေတာင္

စဥ္အထပ္ထပ္တို႔ျဖင့္ ေျမာက္မွေတာင္သို႔ သြယ္တန္းလ်က္ တည္ရွိေနေလသည္
မွာ ျမန္မာႏုင
ိ င
္ ၏
ံ အေရွ႕ဘက္တတ
ံ ားႀကီးသဖြယရ
္ ွိေပသည္။ ကြ်န္ပ
ု တ
္ ႔ို သြားရမည့္
(KNU) ဌာနခ်ဳပ္သည္ကား ေကာ္မူးရာမွ ေျမာက္စူးစူးအရပ္၌ရွိေလ၏ ကြ်န္ုပ္တို႔
အဖြဲ႕သည္ခရီး စထြက္သည္ႏွင့္ “တစ္ေတာဝင္၊ တကုန္းတက္၍ တစ္ေတာင္ကို
ေက်ာ္ တစ္ေနဝင္လို႔ တစ္မိုးပင္ ခ်ဳပ္ေလခဲ့ၿပီးေနာ္”ဆိုသည့္ သီခ်င္းစာသားကဲ့သို႔
မုိးခ်ဳပ္ခါမွ နီးစပ္ရာေတာင္ေပၚေန ကရင္လူမ်ဳိးတိ႔၏
ု ရြာကေလးသို႔ဝင္ေရာက္ကာ
တည္းခိၾု ကရင္း သူတမ
႔ို ွ ခ်က္ျပဳတ္တည္ခင္းဧည္ခ
့ ံေသာ ေစတနာထမင္းဟင္း (ည
ေအာ့ထိ) ေခၚ ငပိရည္ႏွင့္တို႔စရာတို႔ကို ၿမိန္ရွက္စြာ စားေသာက္ၾကၿပီး တေန႔တာ
ေမာပန္းလာသမွ် တညတာ အိပ္စက္၍အနားယူခဲ့ၾကရေလ၏။ ခရီးထြက္ခဲ့သည္
မွာ တရက္ၿပီးတရက္ မနားတမ္းသြားေလရာ ေလးရက္ေျမာက္ေန႔သ႔ေ
ို ရာက္ေသာ
အခါ (KNU) မွလမ္းျပအျဖစ္ လိုက္ပါလာၾကေသာ ကရင္ႏွစ္ေယာက္မွာ ဘာမွ
မျဖစ္ေသာ္လည္း ပင္လယ္နားကလူ ျဖစ္ၾကေသာ က်ေနာ္တို႔မွာကား တခႏၶာလံုး
ကုိ ကုိင္႐ုိက္ခံထားရသကဲ့သို႔ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းေဝဒနာကို ခံစားၾကရပါသည္။
ထိုသုိ႔ေလးရက္ေျမာက္ေသာေန႔မွာပင္ ကရင္ျပည္အေရွ႕႐ိုးမတြင္ အလြန္မတ္
ေစာက္သည့္ “ဆင္ေသေတာင္”ဟု နာမည္တြင္ေသာ ေတာင္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၾကရ
သည္။ ေတာင္ထိပ္သို႔ ေရာက္ရွိသည့္အခါ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ခိုင္ေက်ာ္ျမင့္
မွာ ေျခေထာက္နာသျဖင့္ လမ္းမေလွ်ာက္ႏုိင္ေတာ့ပါ။ သို႔ျဖစ္၍ ခိုင္ေက်ာ္ျမင့္ကို
ရဲေဘာ္မ်ား အလွည့္က်တြဲၿပီး သယ္ေဆာင္ေပးခဲ့ၾကရသည္။
ခရီးထြက္ၿပီး (၇) ရက္ေျမာက္ေန႔တြင္ ေသာင္ရင္းျမစ္ကမ္းနားတြင္ တည္

ေဆာက္ထားေသာ (KNU) ၏ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ပေဟလူသို႔ ေရာက္ရွိၾကသည္။
သို႔ရာတြင္ (KNU) ၏ ဥကၠ႒ႀကီး မန္းဘဇံခရီးထြက္ေနသျဖင့္ သူျပန္ေရာက္လာ
မည့္အခ်ိန္အထိ ေစာင့္ဆိုင္းၾကရေပေတာ့သည္။ ကြ်န္ုပ္တို႔သည္ ဌာနခ်ဳပ္မွ စီစဥ္
ေပးေသာ အိ မ္ တ အိ မ္ ၌ေနထို င္ ၾ ကရေလ၏၊ ရက္ အ တန္ ၾ ကာလာေသာအခါ
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ေက်ာ္ျမင့္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ခိုင္ေက်ာ္သာတို႔ႏွစ္ေယာက္မွာ
ဆင္းရဲျခင္းဒဏ္ကို မခံႏုိင္၍ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ခြင့္ေတာင္းသျဖင့္ မတတ္သာဘဲ ျပန္
ခြင့္ျပဳလိုက္ရေလသည္။ (KNU) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္တြင္ တလေလာက္ၾကာၿပီး ေနာက္
မွာသာ KNU ဥကၠ႒ႀကီးမန္းဘဇံ ျပန္ေရာက္လာ၍ ကြ်န္ုပ္တို႔ႏွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြး
ေႏြးၾကသည္။ ဥကၠ႒ႀကီးမန္းဘဇံႏွင့္ ေတြ႕သည့္အခါ (KNU) ဘက္မွ ဥကၠ႒ႀကီး

မန္းဘဇံ၊ အတြင္းေရးမွဴးဗိုလ္မွဴးသန္းေအာင္ႏွင့္ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္
ေမာင္ေမာင္ အပါအဝင္ (KNU) ေခါင္းေဆာင္ (၁၀) ေယာက္ေက်ာ္တို႔ပါဝင္သည္၊
ကြ်န္ုပ္တို႔ (ALP) ဘက္မွလည္း ခိုင္မိုးလင္း၊ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္မ်ဳိးခိုင္
(ေခၚ) ထြန္းသာ တိပ
႔ု ါဝင္သည္၊ ထိသ
ု ႔ေ
ို ဆြးေႏြးရာတြင္ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွ ၁၉၆၈-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္
(KNU) ႏွင့္ (ALP)တိ႔ု သေဘာတူခ်ဳပ္ဆခ
ို ဲသ
့ ည့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ႏင
ွ ပ
့္ တ္သက္၍
ယခု (KNU) ၏ သေဘာထားကိသ
ု လ
ိ ိုေၾကာင္းျဖင္တ
့ င္ျပသည္။ ဥကၠ႒ႀကီးမန္းဘဇံ
မွ ၎သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္သည္ ပ်က္္ျပယ္ျခင္းမရွိ၊ “အခု ခင္ဗ်ားတို႔ေရာက္
ေနၿပီပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚၾကတာေပါ့” ဟု ရွင္းျပသည္။
သို႔ရာတြင္ (KNU) အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးသန္းေအာင္က လက္ေတြ႕

အေကာင္အထည္ ေဖၚေဆာင္မက
ႈ ို ခ်က္ခ်င္းအေကာင္အထည္ေဖၚရန္ မသင့္ေသး
ေၾကာင္း၊ (ALP) ပါတီ၏ လက္ရွိဥကၠ႒ ခိုင္ျပည္သိမ္းႏွင့္ အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီး
သူ၏သေဘာထားကို ရရွၿိ ပီးမွ အေကာင္အထည္ေဖၚသင့္ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္
ဆိုေသာ္ (ALP) ဥကၠ႒ခိုင္ျပည္သိမ္းသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ (KIO) ႏွင့္ေတြ႕ဆံုၿပီး
ပူေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ဥကၠ႒ခိုင္ျပည္သိမ္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည္
က တမ်ဳိး၊ (KNU) ႏွင့္ (ALP) တိက
႔ု ပူေပါင္းေဆာင္ရက
ြ ္ေနသည္က တမ်ဳိး စသည္ျဖင့္
ကြဲျပားမႈရွိေနလွ်င္ နားလည္မႈကြဲလဲြႏုိင္ေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ ဥကၠ႒ခိုင္ ျပည္သိမ္းႏွင့္
အဆက္အသြယ္လုပ္ပါ၊ (KNU) အေနျဖင့္လည္း အဆက္အသြယ္ လုပ္ေပးမည္
စသည္ျဖင့္ ေထာက္ျပလာ၍ အဆင္ေျပမႈ မရွိသည့္အတြက္ ဝမ္းခသို႔ ျပန္လာၾက
သည္။ (KNU) ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကြ်န္ုပ္တို႔ (ALP)
အေနျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥကၠ႒ ခိုင္ျပည္သိမ္းရွိရာ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ သို႔ က/န
ျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားသည္၊ သို႔ရာတြင္ ဥကၠ႒ ခိုင္ျပည္သိမ္းထံမွ ျပန္ၾကားစာ
လံုးဝမရရွိခဲ့ပါ။
ဝမ္းခသို႔ ျပန္ေရာက္သည့္အခါ ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္ က်ေနာ္ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္တို႔

သည္ ေဆြးေႏြးပြတ
ဲ ရပ္ ျပဳလုပၾ္ ကသည္၊ ၎ေဆြးေႏြးပြတ
ဲ င
ြ ္ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွ ကြ်န္ပ
ု အ
္ ား
ရန္ကုန္သို႔ ျပန္သြားရန္ တာဝန္ေပးသည္။ ရန္ကုန္သို႔သြားရန္ တာဝန္ေပးရျခင္း
အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ ျပည္တြင္းလုပင
္ န္းမ်ားကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ရန္၊
ေထာင္က်ေနသူမ်ားအား စံစ
ု မ္းရန္၊ ျပည္တင
ြ ္းလုပင
္ န္းမ်ားကို တာဝန္ထမ္းေဆာင္
ေနသူမ်ားထဲမွ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာကြ်မ္းက်င္ တတ္ေျမာက္သူ (၃) ေယာက္ကုိ ခိင
ု မ
္ ိုး
လင္း ရွိရာသို႔ အျမန္ဆံုးေစလႊတ္ရန္တို႔ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာ ကြ်မ္းက်င္
တတ္ေျမာက္သူ (၃) ေယာက္ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းရွရ
ိ ာသိ႔ု ေစလႊတရ
္ န္ကစ
ိ မ
ၥ ွာ (KNU) တြင္
လက္နက္ကိုင္တပ္ထုတ္ေဖၚရန္ အဆင္မေျပလွ်င္ ဗီယမ္နမ္သို႔သြားရန္အတြက္
ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္သို႔သြားရန္ ေငြမရွိသျဖင့္ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) ဒု-တပ္ရင္းမွဴး
ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းသန္းေမာင္ထမ
ံ ွ ေငြေခ်းရန္ သေဘာထားခ်မွတဆ
္ ံုးျဖတ္ၾကသည္။ ေငြေခ်း
ရန္အတြက္ သံုးႀကိမ္တိတိ ဒု-တပ္ရင္းမွဴးထံသြားၾကသည္။ ပထမအႀကိမ္သြားရာ
တြင္ ေငြေခ်းရန္ကိစၥကို အားနာသျဖင့္ စကားေျပာမထြက္ဘဲ တျခားအေၾကာင္း
အရာမ်ားကို ေျပာဆိုကာ စခန္းသို႔ျပန္လာၾကသည္၊ ဒုတိယအႀကိမ္တြင္ ေငြသြား
ေခ်းျပန္ေသာ္လည္း ဒု-တပ္ရင္းမွဴးအလုပမ
္ ်ားေနသည့္ အခ်ိနႏ
္ င
ွ တ
့္ က
ို ဆ
္ င
ို သ
္ ျဖင့္
အဆင္မေျပဘဲ ျပန္လာၾကသည္။ တတိယအႀကိမ္တြင္ ေငြေခ်းရန္သြားျပန္သည္၊
ဤတတိယအႀကိမတ
္ င
ြ ္ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းအေနျဖင့္ ေရွ႕မ်က္ႏွာေနာက္ထားၿပီး ဒု-တပ္ရင္း
မွဴးထံမွ ဗမာေငြ ၁၆၀၀၀ ေခ်းရာတြင္ အလြယ္အကူ ထုတ္ေပးသည္။
ထိုေငြကို လက္ခရ
ံ ရွၿိ ပီးေနာက္ စခန္းသိျ႔ု ပန္လာၿပီး က်ေနာ္ (ခိင
ု စ
္ ိုးႏုင
အား ဗမာေငြ ၈၀၀၀ ေပးသည္၊ က်န္ေငြ ၈၀၀၀ ကို ခိင
ု မ
္ ိုးလင္း ယူထားလိက
ု သ
္ ည္။
ယင္းအခ်ိန္တြင္ ေငြလႊဲႏႈန္းမွာ ဗမာေငြ (၁၀၀) လွ်င္ ထိုင္းဘတ္္ (၂၀၀) ႏႈန္းျဖင့္ရ
သည္။ ကြ်န္ုပ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ရန္ကုန္သို႔ သြားမည့္ေန႔တြင္ ကြ်ႏု္ပ္အား ကတိ
ေပးစကားအခ်ဳိ႕ကိုေျပာသည္။ ၎မွာ (KNU) တြင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ေဖၚထုတ္
ရန္ ကိစၥ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ထားမည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္
သူ (၃) ေယာက္၏ကိသ
ု ာ သူ (ခိင
ု မ
္ ိုးလင္း) ရွရ
ိ ာသိ႔ု အျမန္ဆံုးေစလႊတရ
္ န္ မွာၾကား
ေျပာဆိုသည္။
ထိသ
ု မ
႔ို ွာၾကားၿပီးေနာက္ ကြ်န္ပ
ု သ
္ ည္ ကရင္ျပည္နယ္သ႔ို လာခဲစ
့ ဥ္ကအတိင
ု ္း
အျပန္တြင္လည္း ကုန္းေၾကာင္းတတန္၊ ေရေၾကာင္းတလွည့္ျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔
တဖန္ ေရာက္ရွိခဲ့ျပန္ပါသည္။ က်ေနာ္ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္ရွိၿပီးသည့္ေနာက္ မိမိ
ေဆာင္ရြက္ရမည့္တာဝန္မ်ားကို အစီစဥ္ခ်ေရးဆြဲၿပီး ပထမဦးစြာေဆာင္ရြက္သည္
မွာ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ကတည္းက မဆလအစိုးရ၏ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အက်ဥ္းက်
ခံေနရေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အေျခအေနကို ေလ့လာစံုစမ္းၾကည့္သည္။
အတြင္းေရးမွဴးခိင
ု စ
ိ ၊္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ခိင
ု ဘ
္ ေက်ာ္၊ ခိင
ု ရ
္ ဲခင
ို တ
္ မ
႔ို ွာ ေထာင္ထဲ
တြင္ (၆) ႏွစ္မွ် က်ခံေနခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေထာင္မွလြတ္မည့္ရက္ မေစ့၍

ေထာင္အတြင္း၌ပင္ ရွိေနၾကေသးသည္။ ခိင
ု ္ေအာင္မင္းခိင
ု မ
္ ွာ ေထာင္မလ
ွ တ
ြ ္ေျမာက္
လာေသာ္လည္း က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ေနသျဖင့္ သူ၏ဇာတိရြာတြင္ အနားယူလ်က္
ရွိေနေၾကာင္း ေလ့လာစံုစမ္းသိရွိရေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ကြ်န္ုပ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
အတြင္း၌ ပါတီ၏စည္း႐ံုးေရးကိစမ
ၥ ်ားကို ယူဂ်ီတေယာက္အသြငျ္ ဖင့္ လႈပရ
္ ွားေဆာင္
ရြက္ေနခဲ့ေလသည္။
အထူးသျဖင့္ ခိုင္မိုးလင္းမွာလိုက္ေသာ အဂၤလိပ္စကားေျပာ ကြ်မ္းက်င္သူ

သံုးဦးကို ရန္ကုန္ရွိ ပါတီကလာပ္စည္းထဲမွ ေရြးခ်ယ္စီစဥ္မွဳျပဳလုပ္သည္။ ကြ်ႏု္ပ္
ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ တာဝန္မ်ားၿပီးေျမာက္ရန္ တလခန္႔အလိုတေန႔တြင္ ခိုင္မိုး
လင္းထံမွ လွ်ိ႕ဝွက္စာတေစာင္ေပးပို႔လာပါသည္။ ထိုစာတြင္ လက္နက္ကိုင္တပ္
ေဖၚထုတ္ရန္ အားလံုးအဆင္ေျပၿပီ၊ စာရလွ်င္ရခ်င္း ေကာ္မူးရာသို႔ အျမန္ျပန္လာ
ပါဟု ေရးသားထားေလသည္။ ထိုစာကိုဖတ္ရသည္ႏွင့္ ကြ်န္ုပ္လည္း အတိုင္းမသိ
ဝမ္းသာပီတိျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေကာ္မူးရာသို႔ ျပန္လာခဲ့ပါေတာ့သည္။
ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသုိ႔ေရာက္ရွိၿပီးေနာက္ ခုိင္မုိးလင္းမွေျပာျပသည္တြင္

စာေရးသူ ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕သု႔ိ ေရာက္ရွိေနစဥ္အတြင္း KNU ဗဟုဌ
ိ ာနခ်ဳပ္မွ KNU ဒု- ဥကၠ႒
ဖဒုသ
ိ ာျပည္မ
့ ွ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းအား “ဘာေဆြးေႏြးခ်င္သလဲ ေဆြးေႏြးပါ၊ KNU မွ က်ေနာ့္
အား အာဏာကုန္လႊဲအပ္လုိက္တယ္။ ”စသည္ျဖင့္ မိတ္ဆက္သည္။ ခုိင္မုိးလင္းမွ
က်ေနာ္တ
့ ရ
႔ုိ န္သက
ူ ုိ တုက
ိ ဖ
္ လ
႔ုိ ာတာျဖစ္တယ္၊ ရန္သက
ူ တ
ုိ က
ုိ ဖ
္ အ
႔ုိ တြက္ လက္နက္
ကုင
ိ တ
္ ပ္ေဖၚထုတလ
္ တ
ုိ ယ္၊ အဲဒါကုိ ခင္ဗ်ားတုအ
႔ိ ေနျဖင့္ ကူညီေပးႏုင
ိ တ
္ ယ္၊ မေပး
ႏုိင္ဘူးဆုိတာကုိ သိလုိတယ္ စသည္ျဖင့္ေျပာျပသည္။
ခုင
ိ မ
္ ိုးလင္း၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ ဖဒုသ
ိ ာျပည္မ
့ ွ စာရြကစ
္ ာတမ္းျဖင္မ
့ တ
ွ တ
္ မ္း
ျပဳလုပၿ္ ပီး KNU ဗဟုသ
ိ ျ႔ုိ ပန္သြားသည္။ ဖဒုသ
ိ ာျပည့္ ျပန္သြားၿပီး(၁၀) ရက္ေလာက္
အၾကာတြင္ KNLA ၏ စစ္ဦးစီး ခ်ဳပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဘုိျမႏွင့္ အဖြဲ႕တဖြဲ႕သည္ ခုိင္
မုိးလင္းရွိရာ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသုိ႔လာေရာက္ၿပီး ခုိင္မုိးလင္းႏွင့္ထပ္မံေဆြးေႏြး
သည္။ KNLA ၏စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ဗလ
ုိ ခ
္ ်ဳပ္ႀကီး ေစာဘုျိ မမွ ALP အား တပ္ေဖၚထုတရ
္ န္
တပ္ရင္းတစ္ရင္းစာအတြက္ လက္နက္အကူအညီ ေပးမည္ဟသ
ု ေဘာတူစာခ်ဳပ္တခု
ျပဳလုပ္သည္။ ထုိသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ခုိင္မုိးလင္းသည္ ကၽြႏု္ပ္
(ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္) ထံသ႔ုိ အျမန္ဆုံးျပန္လာရန္ အေၾကာင္းၾကားလာျခင္းျဖစ္သည္။
အထက္တင
ြ ္ ေဖၚျပထားေသာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ မ
ႈ ်ားသည္ ALP ဒုတယ
ိ အႀကိမ္
ျဖစ္ေပၚရန္ အစပ်ိဳးသည့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔အစပ်ိဳးသည့္
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းတုိ႔မွ ဦး
ေဆာင္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ႏွစ္အားျဖင့္ဆုိလွ်င္ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္မွ
၁၉၇၄-ခု ႏွစ္အထိျဖစ္သည္။
ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈ
ALP ၏ ဒုတယ
ိ အႀကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမွဳကို ၁၉၇၄ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ စတင္ခသ
ဲ့ ည္။ က်ေနာ္
(ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) သည္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လတြင္ ခိုင္မိုးလင္းရွိရာ ေကာ္မူးရာ
(ေခၚ) ဝမ္ခသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ခိုင္မိုးလင္းတို႔
အေနျဖင့္ (ALP) ဒုတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမွဳျဖစ္ေပၚလာရန္ အစပ်ိဳးသည့္ ႀကိဳးပမ္း
မွဳျပဳလုပ္ေနခ်ိနတ
္ င
ြ ္ အတြင္းေရးမွဴး ခိင
ု စ
ိ ၊္ ဗဟိုေကာ္မတ
ီ အ
ီ ဖြ႕ဲ ဝင္ ခိင
ု ဘ
္ ေက်ာ္၊
ခိုင္ရဲခိုင္ (လက္ရွိ ALP ဥကၠ႒ႀကီး) တို႔သည္ ရန္သူမဆလေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနဆဲ
ျဖစ္သည္။ ခိုင္ေအာင္မင္းခိုင္သည္ ေထာင္မွလြတ္ေျမာက္ၿပီး က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့
သျဖင့္ ဇာတိရြာတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) သည္ ေကာ္မူးရာသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၿပီး

ေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းတြင္ ခိုင္ဘေက်ာ္၊ ခိုင္ရဲခိုင္ႏွင့္ ခိုင္ေအာင္မင္းခိုင္တို႔လည္း
ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခသို႔အသီးသီး ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ေနရာမွန္လူမွန္ျဖင့္
ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပါင္းစည္းမိၿပီးျဖစ္သျဖင့္ (ALP) ကို ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ား
ျဖင့္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းလိုက္ၾကသည္။ ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္တို႔၏ အစပ်ိဳး
သည့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွဳေၾကာင့္ ပါတီစည္း႐ံုးေရးဗဟိုေကာ္မီတီကို ၁၉၇၄ ခု၊
ဇြန္လတြင္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲသ
့ ည္။ KNLA ၏ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) နယ္ေျမျဖစ္
ေသာ ေကာ္မူးရာ ေခၚ ၀မ္းခတြင္ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

(၁) ခိုင္မိုးလင္း ဥကၠ႒

(၂) ခိုင္ေအာင္မင္းခိုင္ အတြင္းေရးမွဴး
(၃) ခိုင္ဘေက်ာ္ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
(၄) ခိုင္ရဲခိုင္ ဗဟိုအလုပ္မွဳေဆာင္
(၅) ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္ ဗဟိုအလုပ္မွဳေဆာင္
(၆) ခိုင္နီလင္း ဗဟိုေကာ္မတီ
(၇) ခိုင္သြီးနီ ဗဟိုေကာ္မတီ
(၈) ခိုင္မိုးမင္း ဗဟိုေကာ္မတီ ႏွင့္
(၉) ခိုင္ျမဝါ ဗဟိုေကာ္မတီ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ အထက္တင
ြ ္ ေဖၚျပထားေသာ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ (၉) ေယာက္
တြင္ ခိုင္နီလင္း၊ ခိုင္သြီးနီ၊ ခိုင္မိုးမင္း၊ ခိုင္ျမဝါ တို႔သည္ ၁၉၇၆ ခု၊ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္
အေရးေပၚအစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ားျဖစ္လာၾကသည္။
“ကရင္-ရခိုင္ခ်စ္ၾကည္ေရး”ရကၡိတမ႑ိဳင္စခန္း ”
ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) ၏ အထူးတပ္ရင္း
(၁၀၁) ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္သည့္ ေကာ္မူးရာေခၚ ၀မ္းခတြင္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
တပ္ေတာ္ (ALA) ကုိ ထူေထာင္ခဲသ
့ ည္အ
့ ျပင္ (ALP) ကိလ
ု ည္း ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့
သည္၊၊ ေကာ္မူးရာ ေခၚ ၀မ္ခတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ (ALA)၏ ေမြးဖြါးရာ ေနရာကို
”ရကၡိတမ႑ိဳင္စခန္း”ဟု ေခၚဆိုသတ္မွတ္ခ့ဲၾကသည္၊ ၎ ”ရကၡိတမ႑ိဳင္စခန္း”
တြငက
္ ရင္-ရခိင
ု ခ
္ ်စ္ၾကည္ေရးအထိမ္းအမွတအ
္ ျဖစ္ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) တပ္ရင္း
မွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွႏွင့္ (ALP) ပါတီဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခိုင္မိုးလင္းတို႔မွ မဟာ
ေဗာဓိေညာင္ပင္ႏွင့္တူေသာ ေညာင္ပင္တစ္ပင္ကို စိုက္ထူခဲ့ၾကသည္။
ထိသ
ု စ
႔ို က
ို ထ
္ ရ
ူ ာတြင္ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) တပ္ရင္းမွဴး ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီး ေတာလွ
ႏွင့္ (ALP) ပါတီဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခိုင္မိုးလင္းတို႔မွ ဤေညာင္ပင္ႀကီးထြား ရွင္သန္
သည့္အတိုင္း ကရင္-ရခိုင္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ႀကီးထြားရွင္သန္ခိုင္ျမဲပါေစဟု အဓိ႒ာန္
ျပဳၿပီး စိက
ု ထ
္ ခ
ူ ၾဲ့ ကျခင္းျဖစ္သည္။ ရခိင
ြ ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ကို
ေမြးဖြား(ထူေထာင္) ေပးလိက
ု ္ေသာ”ရကၡတ
ိ မ႑ိဳင္စခန္း” (KNLA- အထူးတပ္ရင္း
၁၀၁ ၏ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ေကာ္မူးရာ ေခၚ ၀မ္းခစခန္းျဖစ္ေပသည္) ၎စခန္း

သည္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ရန္သူ
လက္ေအာက္ က်ဆံုးခဲ့ရသည္။
၀မ္းခေဟာင္း (ေကာ္မူးရာ)၊ ၀မ္ခသစ္ (ေကာ္မူးရာ) ႏွင့္
မာနယ္ပေလာတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခ့ဲမႈ
၀မ္းခေဟာင္းေခၚ ေကာ္မူးရာ (KNLA) လက္ေအာက္ခ၊ံ အထူးတပ္ရင္း ၁၀၁

ဌာနခ်ဳပ္)ကို ၁၉၇၇ ခု တြင္ (၃) လတိုင္တိုင္ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ၎
တိက
ု ပ
္ တ
ြဲ င
ြ က
္ ်ေနာ္ဦးေဆာင္သည့္ အင္အား (၄၀) ေက်ာ္ရွိေသာ (ALA) တပ္ဖ႕ြဲ ၀င္
မ်ား (တပ္စတ
ု စု) သည္ (KNLA) ရဲေဘာ္မ်ားႏွငအ
့္ တူ ပူးတြတ
ဲ က
ို ပ
္ ၀
ြဲ င္ခသ
ဲ့ ည္။ ၎
တိုက္ပြဲတြင္ (ALA) ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕လည္း ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ (၃) လတိုင္တိုင္
ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဗမာ့တပ္မေတာ္တြင္ ရွိသမွ် လက္နက္ႀကီးမ်ဳိးစံုကို
အသံုးျပဳကာ အဆက္မျပတ္ ထိုးစစ္ဆင္တက
ို ခ
္ က
ို မ
္ ႈေၾကာင့္ ၀မ္းခေဟာင္း (ေကာ္
မူးရာ) သည္ ဗမာ့တပ္မေတာ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားခဲရ
့ သည္။ ၀မ္းခေဟာင္း
(ေကာ္မူးရာ) မွ ဆုတ္ခြာၿပီးေနာက္ KNLA ၏ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) တပ္ရင္းမွဴး
ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွသည္ ၀မ္းခသစ္ (ေကာ္မူးရာ) ကို ထူေထာင္ခသ
ဲ့ ည္။ ၎၀မ္းခ
သစ္ (ေကာ္မူးရာ) ကိလ
ု ည္း လက္နက္ႀကီးမ်ဳိးစံက
ု ို အသံုးျပဳၿပီး အဆက္မျပတ္ ထိုး
စစ္ဆင္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားခဲ့ရျပန္
သည္။ ၎တိုက္ပြဲတြင္လည္း က်ေနာ္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ (KNU)၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဗိုလ္ျမသည္ ၀မ္းခေဟာင္းတိုက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားအား ဆုမ်ား
ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ ၎ဆုခ်ီးျမႇင့္ရာတြင္ က်ေနာ္အပါအ၀င္ (ALA) ရဲေဘာ္မ်ားလည္း
ဆုရရိွခဲ့သည္။
မာနယ္ပေလာသည္ (KNU)၏ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္သည့္အျပင္ မဟာမိတ္

အဖြ႕ဲ အစည္မ်ား၊ တပ္ေပါင္းစုမ်ား၏ ဌာနခ်ဳပ္လည္းျဖစ္သည္။ ၎မာနယ္ပေလာကို
ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ(၂) ႀကိမ္တိတိ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ဒုတိယအႀကိမ္

ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ၁၉၉၅ ခု၊ဇႏၷ၀ါရီလတြင္
မာနယ္ပေလာမွ ဆုတ္ခြာေပးခဲ့ရသည္။ ၎တိုက္ပြဲ (၂) ႀကိမ္စလံုးတြင္က်ေနာ္
ပါ၀င္ခဲ့သည္။
(ALP) ကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းၿပီးေနာက္ ၁၉၇၄ ခု၊ ဇြန္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္

ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ကို တရားဝင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ကို ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ႏုိင္ငံတကာရွိ
စစ္ဥပေဒ (Military Law)အေပၚ အေျခခံၿပီး ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ရခိုင္
လူအ
႔ ဖြ႕ဲ အစည္း၏ ထူးျခားခ်က္အရ သေဘာတရားအေပၚအေျခခံေသာစည္းကမ္း၊
အမိန္႔၊ အာဏာျဖင့္ တပ္မေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ သေဘာထားခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ရခိုင္
ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) တြင္ ခိုင္မိုးလင္းသည္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္
လာသည္။ ခိုင္ေအာင္မင္းခိုင္သည္ ဒု- စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္။
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ အလံေတာ္ကိစၥ၊ ရခိုင္ျပည္လြတ္

ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ရဲေဘာ္မ်ား၏လက္ေမာင္းတြင္ တပ္ဆင္မည့္ လက္
ေမာင္းတံဆပ
ိ က
္ စ
ိ ၥ စသည္မ
့ ်ားအတြက္ ရန္ကန
ု ရ
္ ွိ ရခိင
ု ပ
္ ညာရွငမ
္ ်ား၊ ရခိင
ု သ
္ မိင
ု ္းကို
တတ္သန
ိ ားလည္ေသာ ရခိင
ု ဆ
္ ရာေတာ္မ်ားထံတင
ြ ္ အႀကံဉာဏ္မ်ားရယူရန္ ဥကၠ႒
ခိုင္မိုးလင္း ကိုယ္တိုင္စာေရးသားၿပီး၊ ဗိုလ္သိန္းႏုိင္ (ဗိုလ္သိန္းႏုိင္သည္ ရန္ကုန္
တြင္ (ALP) ၏ UG ကလာပ္စည္းေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
သူသည္ ၁၉၇၇-ခု၊ မတ္လမွ ဇြန္လအထိ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားရာတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္
တေနရာ၌ က်ဆံုးခဲသ
့ ည့္ တိက
ု ရ
္ ည္စမ
ြ ္းရည္ေကာင္းေသာ တပ္မဴွ းတဦးျဖစ္သည္။)
ကို ၁၉၇၄ ခု၊ ဇူလိုင္လတြင္ ရန္ကုန္သို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။
ရခိင
ု သ
္ မိင
ု ္းပညာရွအ
ိ ျဖစ္ သတ္မတ
ွ ျ္ ခင္းခံထားရေသာ သမိင
ု ္းပညာရွင္ ဆရာ
ဦးေအာင္သာဦး၊ (I.C.S) ဦးေမာင္ေမာင္ခင္၊ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ (ယင္းအခ်ိနက
္
ေဒါက္တာေအးေက်ာ္သည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ပါေမာကၡတာဝန္ကို ထမ္း
ေဆာင္ေနခ်ိနျ္ ဖစ္သည္) တိထ
႔ု သ
ံ ႔ို ေစလႊတျ္ ခင္းျဖစ္သည္။ ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းသည္
သမိင
ု ္းပညာရွငဆ
္ ရာဦးေအာင္သာဦး၊ ပါေမာကၡေဒါက္တာေအးေက်ာ္၊ (I.C.S) ဦး
ေမာင္ေမာင္ခင္၊ ဆရာေတာ္အရွင္ဇိနတို႔ထံသို႔ သီးျခားစာတေစာင္စီ ေရးသားခဲ့
သည္ကို ယခုအထိမတ
ွ မ
္ ိေနပါေသးသည္။ ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းသည္ စည္း႐ံုးလႈ႕ံ ေဆာ္
စာ ေရးသားရာတြင္ အထူးကြ်မ္းက်င္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တဦးျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္
အရွင္ဇိန (သမိုင္းရွိ ပညာလကၤာရေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္) စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား
ထံ ေစလႊတၿ္ ပီး အႀကံဉာဏ္ယျူ ခင္းျဖစ္သည္။ ယခု ရခိင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ
(ALP)၏ အလံႏင
ွ (့္ ALA)၏ လက္ေမာင္းတံဆပ
ိ က
္ ို ရန္ကန
ု ရ
္ ွိ ဆရာဦးေအာင္သာဦးႏွင့္
(I.C.S)၊ ဦးေမာင္ေမာင္ခင္၊ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္၊ စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အႀကံ
ဉာဏ္ေပးမႈမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ၿပီး ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ အတည္ျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။
(ALP) ပါတီႏွင့္ (ALA) တပ္မေတာ္၏အလံေတာ္မွာ အလ်ား (၉) ေပ၊ အနံ

(၆) ေပရွၿိ ပီး ေအာက္ဘက္ျခမ္း၌ အနီေရာင္၊ အထက္ဘက္ျခမ္းတြင္ အျဖဴေရာင္ကို
အလ်ားလိုက္ညီမွ်စြာျဖင့္ ဆက္စပ္ထားသည္။ အျဖဴေရာင္အထက္ဘက္ျခမ္း၏
ဝဲဖက္သ႔ို ခ်ိဳးတခ်ိဳးတြင္ (၁၈) လက္မရွိေသာ အနီေရာင္ငါးေထာင့္ ၾကယ္တလံုးပါ
ရွပ
ိ ါသည္။ အလံေတာ္၏ အရြယအ
္ စားအႀကီး၊ အငယ္ကလ
ို က
ို ၍
္ အထက္ပါ အခ်ိဳး
အစားအတိုင္း ညီမွ်ေစရမည္။
အျဖဴေရာင္အထက္ျခမ္း၏အဓိပၸာယ္မွာ ရခိင
ု ျ္ ပည္သမ
ူ ်ား၏ အေျခခံစတ
ိ ဓ
္ ါတ္
သည္ ႐ိုးသားျဖဴစင္ၿပီး တည္ၿငိမ္မႈကို ေဖၚျပေဖၚညြန္းသည္။ အနီေရာင္ေအာက္
ဘက္ျခမ္း၏ အဓိပၸာယ္မွာ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ စိတ္ဓါတ္သည္ ရဲရင့္ျပတ္သားျခင္း၊
ေသြးစည္းညီညြတ္ျခင္း၊ သစၥာရွိျခင္း၊ အမ်ဳိးကိုေစာင့္ေရွာက္ျခင္းတို႔ကို ေဖၚညြန္း
သည္။ ၾကယ္၏အဓိပၸာယ္မွာ ေတာ္လွန္ေသာ ရခိုင္သူ၊ ရခိုင္သားမ်ားအား ထႂကြ
နိုးၾကားမႈရွိရန္ႏွင့္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းညႊန္မႈေပးသည္ကို ေဖၚညြန္းသည္။
ရခိင
ု ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ၏ လက္ေမာင္းတံဆပ
ိ သ
္ ည္
ျခေသၤ့ေ ခါင္း ပံု စံ ျ ဖစ္ သ ည္ ။ ျခေသၤ့ေ ခါင္း ပံု စံ ကို ေရြး ခ်ယ္ သ တ္ မ ွ တ္ ရ ျခင္း မွာ
ေကသရာဇာျခေသၤ့မင္းသည္ ကုန္းသတၱဝါမ်ားထဲတြင္ ရဲရင့္ၿပီး အလြန္တန္ခိုးႀကီး
ထြားသည္။ သို႔ျဖစ္၍ (ALA) ရဲေဘာ္မ်ား၏ လက္ေမာင္းတြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ
ျခေသၤ့ေခါင္းသည္ ရဲရင့္ျပတ္သားေသာ တိုက္ပြဲဝင္စိတ္ဓါတ္ရွိသည္ကို ေဖၚညြန္း
သည္။
ရန္ကုန္သမိုင္းရွိ ပညာလကၤာရေက်ာင္းဆရာေတာ္အရွင္ဇိနသည္ (ALP)

ႀကိဳးပမ္းမွဳသမိင
ု ္းတြင္ အဓိကအခန္းမွ ပါဝင္ကည
ူ ီေဆာင္ရက
ြ ္ေပးခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္
တပါးျဖစ္သည္။ အရွင္ဇိနသည္ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ားထံမွ လွဴဒါန္းေသာေငြမ်ားကို

ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ခရီးသြားရန္ကိစၥမ်ားအတြက္ ကူညီေပးသည္ကို က်ေနာ္
(ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ယခုထက္ထိ မွတ္မိေနပါေသးသည္။ ပါတီ၏ အေရးႀကီးကိစၥ
မ်ားေဆာင္ရက
ြ ရ
္ ာတြင္ ေငြအခက္အခဲရလ
ွိ ်ွ င္ ဆရာေတာ္အရွငဇ
္ န
ိ သည္ျမစ္ဝကၽြန္း
ေပၚ(ဧရာဝတီတိုင္း)သို႔သြားၿပီး တရားေဟာကာ အလွဴခံသည္။ ရရွိလာေသာေငြ
မ်ားကို ပါတီအား ကူညီေထာက္ပံ့သည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ပညာလကၤာရေက်ာင္း ဆရာ
ေတာ္အရွင္ဇိနအား ဤစာျဖင့္ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ေၾကာင္း ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
ကြ်န္ုပ္ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္ႏွင့္ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္ဘေက်ာ္တို႔သည္

ရဲေဘာ္သစ္စုေဆာင္းေရးတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ၾကသည္။ မိမိတို႔ယူထားသည့္
တာဝန္ႏွင့္အတူကြ်န္ုပ္ႏွင့္ ခိုင္ဘေက်ာ္တို႔သည္ ျပည္တြင္းသို႔ တဖန္သြားေရာက္
ၾကၿပီး (ALP) ပါတီကလာပ္စည္း ျပည္တြင္းအင္အားမ်ားႏွင့္အတူ ပူးတြဲ၍ ရဲေဘာ္
သစ္မ်ားကို ႀကိဳးပမ္းစုေဆာင္းၾကရာတြင္ ခုနစ္လအတြင္းမွာပင္ ရဲေဘာ္သစ္ (၃၀၀)
ေက်ာ္ခန္႔ကို စာရင္းေကာက္ စုေဆာင္းႏုိင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုအနက္မွ ရဲေဘာ္သစ္
မ်ားကို အသုတ္လိုက္ ခြဲၿပီး တသုတ္ၿပီး တသုတ္ ေကာ္မူးရာသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးႏုိင္
ထိအ
ု ခ်ိနမ
္ စ
ွ ၍ မွတမ
္ တ
ွ ရ
္ ရ ကရင္ျပည္နယ္ေကာ္မူးရာ (ခ) ဝမ္းခ၌ “ရကိတ
ၡ
မ႑ိဳင္” အမည္ရွိေသာ စခန္းတစ္ခုေပၚထြန္းလာခဲ့ေလသည္။ အေရွ႕ဘက္ေဒါန
ေတာင္တန္းမ်ားေပၚမွ ထြက္ေပၚလာေသာ ေနဝန္းႀကီးသည္ အေမွာင္လမ
ႊ ္းၿခံဳခံေန
ရေသာ ရခိင
ု ျ္ ပည္အား အလင္းေရာင္ေပးႏုင
ိ ္ေပေတာ့မည္။ ၁၉၇၄-ခုႏစ
ွ ၊္ ေကာ္မူးရာ
ေဟမာန္ေဆာင္းရာသီႏွင့္အတူ အမ်ဳိးကိုေစာင့္တတ္ၾကေသာ စာမရီငွက္တို႔ တြန္
ၾကေလၿပီ။ နံနက္အ႐ုဏမ
္ စ
ွ ၍ စစ္သင္တန္းကြင္းျပင္မွ “စိက
ု ၊္ ထြက.္ ....စိက
ု ၊္ ထြက”္
ဟူေသာ သံၿပိဳင္ေအာ္သံႀကီးမွာ ဟိန္းထြက္ေနေလ၏။ စိုက္၊ ထြက္ဆိုသည့္စကား
မွာ ကရင္ဘာသာျဖင့္ ဘယ္၊ ညာနင္း၍ ကြင္းကို ပတ္ေျပးေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
သင္တန္းအစ ပထမေန႔မ်ားတြင္ ကရင္စကားကိုနားမလည္ေသာ ရခိုင္ရဲေဘာ္
မ်ားမွာ၊ ဘယ္. ညာ မွ ညာ. ဘယ္အျဖစ္ ရက္အတန္ၾကာလာေသာအခါ ကရင္
စကားျဖင့္ စစ္ေရးအေခၚအေဝၚမ်ားကို နားလည္သြားၾကေလ၏။ အေျခခံစစ္သင္တန္း
တြင္ လက္နက္ငယ္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ ျဖဳတ္၊ ခြ်တ္၊ တတ္ သင္တန္းမ်ားကိပ
ု ါ သင္ၾကား
ၾကရၿပီး စစ္နည္းဗ်ဴဟာ အဆုတ၊္ အတက္၊ တပ္ျဖန္၊႔ ခုခ၊ံ ခြာ၊ ခ်ီ စသည္စ
့ စ္အဂၤါႀကီး
ေလးရပ္ ကို လ ည္း သင္ ၾ ကားရေလ၏။ ရဲေ ဘာ္ သ စ္ မ ်ားမွာ ေခြ ်းေျမက်မွ
ေသြးေျမမက်ဆို သည့္ ေဆာင္ပဒ
ု ႏ
္ င
ွ အ
့္ ညီ သင္တန္းကာလအတြင္း ႀကဳိ းစားမာန္တက္
သင္ၾကား ၾကေလသည္။
အေျခခံစစ္သင္တန္းကို (KNLA) မွ သင္ၾကားေပးၿပီး သေဘာတရားသင္တန္း

ကို (ALP) တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးပါသည္။ ထိုသင္တန္းကာလ
အတြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းႏွင့္ႀကံဳလာရသည္၊ ၎မွာ (KNU) အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴး ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းေစာသန္းေအာင္မွ ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္
မေတာ္ (KNLA) ၏ ရခိင
ု တ
္ ပ္ရင္းပံစ
ု မ
ံ ်ဳိးသာ ခြငျ့္ ပဳႏုင
ိ ္ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ို
ေသာ္ နယ္ေျမတစ္ခု (သို႔) ျပည္နယ္တစ္ခုတြင္ တပ္မေတာ္ (၂) ခု ရွိျခင္းသည္
ျပည္သမ
ူ ်ားအေနျဖင့္ အျမင္႐ပ
ႈ ္ေထြးမွဳမ်ားျဖစ္လာႏုင
ိ ္ေၾကာင္း ႏႈတအ
္ ားျဖင့္ ရွင္းျပ
သည္။ ၎ရွင္းျပမႈႏင
ွ ပ
့္ တ္သက္၍ က်ေနာ္တ႔ို ဗဟိုေကာ္မတီအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးပြဲ
တရပ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္၊ အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ေအာင္မင္းခိုင္မွ
စိတဓ
္ ါတ္အ
္ ႀကီးအက်ယ္က်ဆင္းကာ ပါတီအတြင္းေရးမွဴးမွ နုတထ
္ က
ြ မ
္ ည္အဆင့္
ထိ ေဆြးေႏြးတင္ျပလာသည္။ (ALA) တပ္တခုလံုး၏သင္တန္းမွဴး ဗိုလ္ႀကီးခိုင္
ေတာက္ထန
ိ မ
္ ွာလည္း ႏုတထ
္ က
ြ မ
္ ည္ဟု တင္ျပလာျပန္သည္။ ဥကၠ႒ ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွာ
လည္း အစည္းအေဝးကို ဦးေဆာင္ႏုိင္စြမ္းမရွိေတာ့ဘဲ အစည္းအေဝးကို ယာယီ
ရပ္တန္လ
႔ က
ို ၾ္ ကသည္။ ထိုေန႔ကစၿပီး ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းသည္ သူ၏ အခန္းမွ အျပင္
မထြက္ဘဲ (၂) ရက္တိုင္တိုင္ စိတ္ထိခိုက္ကာ ေနမေကာင္းျဖစ္သြားသည္။
က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္)၊ ခိုင္ဘေက်ာ္ႏွင့္ ခိုင္ရဲခိုင္တို႔သည္ ရခိုင္ျပည္

လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (ALA) ေပါက္ဖြားရာ “ရကၡတ
ိ မ႑ိဳင္”စခန္းရွိ ေညာင္
ပင္ေအာက္၌ လေရာင္လင္းထိန္ေသာညအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ က်ေနာ္တသ
႔ို ံုးဦးထိင
ု ၿ္ ပီး အေျဖ
ရွာ ေဝဖန္သံုးသပ္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္တို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရ
သည္မွာ (KNU) အတြင္းေရးမွဴးမွ ႏႈတ္အားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္
မေတာ္ (ALA) နာမည္ကို သံုးခြင့္မျပဳဟု ေျပာလာျခင္းသည္၊ က်ေနာ္တို႔အား စမ္း
သပ္သည္သ
့ ေဘာျဖစ္ႏင
ုိ ္ေၾကာင္း ေဝဖန္သံုးသပ္မျႈ ပဳကာ၊ မည္သပ
႔ို င္ျဖစ္ေစ က်ေနာ္
တိ႔ု သံုးေယာက္အေနျဖင့္ စိတဓ
္ ာတ္က်ေနသူမ်ားကို အားေပးရင္း က်ေနာ္တ႔ို လိခ
ု ်င္
သည့္ (ALA) နာမည္ သံုးစြဲခြင့္ကိုလည္း ပံုစံမ်ဳိးစံုျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု
ဆံုးျဖတ္ၾကသည္။
(ALA) ဘတ္တဆ
ံ ပ
ိ သ
္ ံုးစြဲခြငက
့္ ို ခ်ဥ္းကပ္စည္း႐ံုးသြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး
ေနာက္က်ေနာ္ တို႔သံုးေယာက္ (ခိုင္ဘေက်ာ္၊ ခိုင္ရဲခိုင္၊ ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္)သည္
တပ္မေတာ္၏ဘတ္တဆ
ံ ပ
ိ ္ သံုးစြခ
ဲ င
ြ မ
့္ ရသျဖင့္ စိတဓ
္ ါတ္က်ေနေသာ ရဲေဘာ္မ်ားကို
အေၾကာင္းအက်ိဳးရွင္းျပကာ ေက်နပ္မႈရရွိေအာင္ သေဘာတရားေပးၾကရသည္။
က်ေနာ္တအ
႔ို ေနျဖင့္ (KNLA) ႏွင့္ ဆက္သယ
ြ ဆ
္ က္ဆသ
ံ ည္အ
့ ခါတြငျ္ ဖစ္ေစ၊ အထူး
တပ္ရင္း (၁၀၁) ႏွင့္ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံသည့္အခါတြင္ျဖစ္ေစ၊ ALA နာမည္ႏွင့္
ဆက္သြယ္ဆက္ဆံသည္။ သို႔ရာတြင္ ကန္႔ကြက္သည့္ ေရးသားသံုးႏႈန္းထားမႈမ်ဳိး
ကို မေတြ႕ရသည့္အျပင္ တပ္မေတာ္တခုႏွင့္တခု အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျပဳ
သည့္ေရးသား သံုးစြဲမႈမ်ားကို ေတြ႕လာရသည္။ ထိုကဲ့သို႔ျဖင့္ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္
အတူ လက္တြဲတိုက္ပြဲဝင္ခ့ဲၾကသည္။
အေျခခံစစ္သင္တန္းကို (၃) လတိုင္ေအာင္ တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့ၾကၿပီး

ျဖစ္ေသာ (ALA) ရဲေဘာ္သစ္မ်ားမွာ (KNLA) အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) မွ ကူညီေထာက္ပံ့
ေပးေသာ (ALA) ဘတ္တံဆိပ္တပ္ဆင္ထားေသာ စစ္ယူနီေဖါင္းမ်ား၊ စစ္သည္
တစ္ဦးစီအတြက္ လိအ
ု ပ္ေသာ စစ္ပစၥည္းဟူသမွ်ကို ထုတ္ေပးကာ ေခတ္မီေအာ္တ၊ို
ေမာင္းျပန္႐င
ို ဖ
္ ယ္၊ ကာဘိင
ု ္ေသနတ္မ်ားအပါအဝင္ ေသနတ္မ်ဳိးစံႏ
ု င
ွ ့္ က်ည္ကပ္မ်ား
ကိုပါ တပ္ဆင္ေပးထားသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ရဲေဘာ္မ်ားမွာ ေတာ္လွန္ေရးစိတ္ဓါတ္
မ်ားႏွင့္အတူ တိုက္ပြဲဝင္ရန္ တက္တက္ႂကြႂကြႏွင့္ အသင့္ျဖစ္ေနၾကပါသည္။
ကရင္ျပည္၏ ဝါေခါင္လမိုးရာသီကား ေကာင္းကင္တျပင္လံုး မိုးသားတိမ္

တိုက္မ်ား အံု႔ဆိုင္း၍ လႊမ္းၿခံဳထားၾကေလ၏။ တခ်ီခ်ီရြာလိုက္ေသာမိုးမွာလည္း
ရခိုင္မိုးပင္ အရံႈးေပးရေလာက္ေအာင္ ရြာသြန္းၿဖိဳးၿပီး ေတာင္ၿပိဳမိုးဟု ေခၚဆိုရေပ
မည္။ ေကာင္းကင္တခြင္ တိမ္ညိဳတို႔မွထြက္ေပၚလာေသာ လွ်ပ္စစ္တဝင္ဝင္းႏွင့္
တဂ်ိန္းဂ်ိန္း မိုးႀကိဳးပစ္သံမ်ားတို႔မွာ အသူရာႏွင့္ သိၾကားမင္းတို႔ စစ္ျဖစ္ေနသလား
ဟု အေတြးမ်ားျဖင့္ တိက
ု ပ
္ ြဲေခၚသံကိုေစာင္ဆ
့ င
ို ္းေနၾကသည္။ ထုရ
ိ ဲေဘာ္မ်ားအတြက္
တစ္ေန႔တင
ြ ္ (KNU) တပ္မဟာ (၇) ႏွင့္ တပ္မဟာ (၁) နယ္ေျမမ်ားတြင္ စစ္ေရးအရ
ဝင္ေရာက္လပ
ႈ ရ
္ ွားေနၾကေသာ ရန္သဗ
ူ လ
ို ခ
္ ်ဳပ္ေနဝင္း၏ စစ္တပ္မ်ားအား တိက
ု ခ
္ က
ို ္
ေခ်မႈန္းရန္ (KNLA) ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ႏင
ွ ့္ (ALA) ရခိင
ု ္
ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တို႔မွ ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရးလုပ္ပါဟု (KNU) ဗဟိုမွ
တာဝန္တရပ္ေပးအပ္လာပါသည္။ (ALA) မွ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္ဘေက်ာ္
ဦးေဆာင္ေသာ အင္အား (၆၀) ေက်ာ္ခန္သ

႔ ည္ (KNLA) စစ္ေၾကာင္းႏွငအ
့္ တူ ၁၉၇၄
ခု၊ ၾသဂုတ္လ ပထမအပတ္ မိုးဥတုကာလတြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေရွ႕တန္း
နယ္ေျမသို႔ ထြက္ခြါသြားခဲ့ၾကေလသည္။
ေရွ႕တန္းပူးတြဲစစ္ေၾကာင္းသည္ တပ္မဟာ(၇)နယ္ေျမျဖစ္ေသာ ျမဝတီ၊

ဖါးအံၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ သံလြင္ျမစ္အနီးမွ လိွဳင္းဘြဲ၊ ဖါဘြန္ၿမိဳ႕နယ္ အနီးတဝုိက္တို႔
တြင္ စစ္ေရးလႈပရ
္ ွားေနၾကေသာ ရန္သတ
ူ ပ္မ်ားအား တိက
ု ခ
္ က
ို ရ
္ န္အတြက္ က်ယ္
ျပန္႔ရွည္လ်ားလွေသာ ေတာေတာင္အထပ္ထပ္မ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ ခ်ီတက္ကာ
လိက
ု လ
္ တ
ံ က
ို ခ
္ က
ို ္ ရွင္းလင္းခဲၾ့ ကပါသည္။ ထိန
ု ယ္ေျမအတြင္း စစ္ဆင္ေရးမ်ား ၿပီးစီး
သြားသည့္အခါ မိုင္ (၁၀၀) ခန္႔ေဝးသည့္ တပ္မဟာ (၁) နယ္ေျမျဖစ္ေသာ သထံု၊
တပ္မဟာ (၂) နယ္ေျမျဖစ္ေသာ ေတာင္ငူခ႐ိုင္၊ တပ္မဟာ (၃) နယ္ေျမျဖစ္ေသာ
ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္ ေက်ာက္ႀကီး၊ သံေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ မိုင္ရွည္စစ္ဆင္ေရး
ခရီးစဥ္အျဖစ္ ခ်ီတက္ရင္း ရန္သူ႔တပ္မ်ားကို ထိုးစစ္ဆင္၍ လိုက္လံတိုက္ခိုက္ခဲ့
ၾကပါသည္။ စစ္ဆင္ေရးကာလ ေႏြ၊ မိုး၊ ေဆာင္း၊ သံုးရာသီပတ္လံုး ရန္သတ
ူ ပ္မ်ား
ႏွင့္ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲႀကီး၊ တိုက္ပြဲငယ္မ်ားျဖစ္ပြါးခဲ့ၾကရာတြင္ (ALA) မွ ရခိုင္ရဲေဘာ္
မ်ားသည္ (KNLA) မွ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ အထက္အမိန္႔ကိုနာခံလ်က္ ေသ
အတူရင
ွ မ
္ ကြာ ရဲေဘာ္ရဘ
ဲ က္ စိတဓ
္ ါတ္ႏင
ွ ့္ ညီရင္းအစ္ကပ
ို မာ သူ႔ေသြးကိယ
ု ္ေသြး
ေရာယွက္ေထြးလ်က္ အသက္ကို ပဓါနမထားဘဲ ရဲရဲေတာက္ တိက
ု ပ
္ ဝ
ြဲ င္ခၾဲ့ ကသည္။
“ငါကားမေသ ငါေသေသာ္လည္း ငါ့ျပည္အတြက္ ငါေပးဆပ္သည္”။
ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) ထံ၌ အေျခခံစစ္

သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့ၾကၿပီး (KNU) တပ္မဟာနယ္ေျမမ်ား၌
လည္း (KNLA) တပ္ဖ႕ြဲ မ်ားႏွငအ
့္ တူပူးတြဲ စစ္ဆင္ေရးလုပခ
္ သ
ဲ့ ည္မွာ တစ္ႏစ
ွ ္ေက်ာ္
ခန္႔ရွိလာခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ (ALA) ရဲေဘာ္မ်ားမွာ ရင့္က်က္လာေသာ တိုက္ပြဲ
အေတြ႕အၾကံဳမ်ားႏွငအ
့္ တူ ရခိင
ြ ္ေျမာက္ေရးအတြကတ
္ က
ို ပ
္ ဝ
ြဲ င္ရန္ တပ္
ဖြဲ႕အားလံုး ရခိုင္ျပည္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ႏုိင္ေရးကို ဥကၠ႒ ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္တကြ ပါတီ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စီစဥ္ေဆာင္ရက
ြ ၾ္ ကရေလေတာ့သည္။ တပ္ဖ႕ြဲ မ်ား ရခိင
ု ျ္ ပည္သ႔ို
ေျပာင္းေရႊ႕ႏုိင္ေရးအတြက္ ပထမဦးစြာ ဗ်ဴဟာလမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုကို ေရးဆြဲၾကရာ
တြင္ ကရင္ျပည္နယ္မွ မြန္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္းတို႔ကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ ထိုမွ
ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ သေဘၤာစီး၍ ရခိုင္ျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္ရန္ လမ္းေၾကာင္းတခု
ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္မွ ပဲခူးတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းတို႔ကို ထိုးေဖါက္၍ ရခိုင္႐ိုးမကို
ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ရန္ လမ္းေၾကာင္းတခု၊ ထိုလမ္းေၾကာင္းႏွစ္သြယ္အနက္မွ

ပထမဦးစြာ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္မွာ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္အနီးဆံုးျဖစ္ၿပီး အလ်င္အျမန္
ေရာက္ႏင
ုိ ္ေသာ ကရင္ျပည္နယ္မွ ပဲခူးတိင
ု ္း၊ ဧရာဝတီတင
ို ္း၊ ရခိင
ု ႐
္ ိုးမကို ျဖတ္ေက်ာ္
ဝင္ေရာက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကေလသည္။
ရခို င္ ျ ပည္ လ ြ တ္ေ ျမာက္ေ ရးပါတီ ( ALP)ႏွ င့္ ရခို င္ ျ ပည္ လ ြ တ္ေ ျမာက္ေ ရး
တပ္မေတာ္(ALA) ရခိုင္ျပည္သို႔ျပန္ရန္ ဆံုးျဖတ္ရျခင္း အဓိကအေၾကာင္းအရင္း
မ်ားမွာ- ရခိုင္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေနျဖင့္ တိုက္ပြဲအေတြ႕အႀကံဳရရွိလာသျဖင့္လည္း
ေကာင္း၊ ရခိုင္ရဲေဘာ္မ်ားအား ကရင္ျပည္တြင္ဆက္လက္ တိုက္ပြဲဝင္ရန္အတြက္
ထိန္းသိမ္းရသည္မွာ အခက္အခဲမ်ားရွိလာသျဖင့္လည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္သို႔ျပန္
ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္သို႔ျပန္ရန္အတြက္ ေရေၾကာင္းလမ္း၊ ကုန္းေၾကာင္းလမ္းမ်ားကို

စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္။ ပထမဆံုးေရေၾကာင္းခရီးကို ဦးစားေပးစဥ္းစားခဲ့ေသာ္လည္း
သတင္းေပါက္ၾကားမႈရသ
ွိ ျဖင့္ ေရေၾကာင္းခရီးကို ဖ်က္သမ
ိ ္းခဲသ
့ ည္။ ကုန္းေၾကာင္း
ခရီးကိုစဥ္းစားရာတြင္ ပဲခူး႐ိုးမကိုျဖတ္ၿပီး၊ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚမွတဆင့္ ရခိုင္ျပည္သို႔
ျပန္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ထိသ
ု ဆ
႔ို ံုးျဖတ္ခသ
ဲ့ ည္အ
့ တိင
ု ္း စစ္ေၾကာင္းမွဴး-ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းခိင
ု ဘ
္ ေက်ာ္ ဦးေဆာင္
ေသာ အင္အား (၆၀) ေက်ာ္ရွိသည့္ မင္းထီးရာဇာစစ္ေၾကာင္းသည္ ၁၉၇၅ ခု၊
ေအာက္တဘ
ို ာလတြင္ ဝမ္းခ (ခ) ေကာ္မူးရာဧရိယာမွ ပဲခူး႐ိုးမသိ႔ု စတင္ခရီးထြက္
ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ တလခန္႔အၾကာတြင္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္-ဗိုလ္မွဴးႀကီးခိုင္မိုးလင္း
ဦးေဆာင္ေသာ အင္အား (၉၀) ေက်ာ္ေသာ “မိုးလင္းရာဇာ” စစ္ေၾကာင္း နာမည္ျဖင့္
ဝမ္းခ (ခ) ေကာ္မူးရာမွ ထြက္ခြာခဲ့သည္။
စစ္ေၾကာင္းမ်ား ပဲခူး႐ိုးမသိ႔ု မေရာက္မီ ပဲခူး႐ိုးမကို ဗမာတပ္မေတာ္မွ “ေအာင္

စိုးမိုး” စစ္ဆင္ေရးအမည္ျဖင့္ စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္သျဖင့္ (KNU) ၏ တပ္ရင္း (၁၃)
သည္ ပဲခူး႐ိုးမမွ ထြက္ခြါလာခဲ့ရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ (ALP) ၏ ရခိုင္ျပည္သို႔ ျပန္
ရန္အစီအစဥ္မွာ ပ်က္ျပားခဲ့ရသည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၇၆ ခု၊ ဇြန္လ ေနာက္ဆံုး
အပတ္တြင္ မိုင္ (၂,၀၀၀)ေဝးကြာေသာ ခရီးၾကမ္းကို ေျခလ်င္ခရီးျဖင့္ ခ်ီတက္ရန္
ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္အတူ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခိုင္ဘေက်ာ္ဦးေဆာင္

ေသာ အင္အား (၆၀) ခန္ရ
႔ ွိ မင္းထီးရာဇာစစ္ေၾကာင္းသည္ ၁၉၇၅-ခုႏစ
ွ ္ ေအာက္တို
ဘာလတြင္ ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ္မူးရာမွ စတင္၍ ခရီးထြကခ
္ ၾဲ့ ကပါသည္။ ထိအ
ု ခ်ိန္
က ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပဲခူး႐ိုးမတစ္ဝိုက္တြင္ မဆလပါတီ၏ (ျဖတ္ေလးျဖတ္)
စစ္ေရးလမ္းစဥ္အရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း၏လက္ကိုင္တုတ္တပ္မ်ား၊ အထူးလႈပ္ရွား
စစ္ဆင္ေနၾကေသာ ကာလပင္ျဖစ္ပါသည္။ မင္းထီးရာဇာစစ္ေၾကာင္းသည္ မိမိတုိ႔
ခ်ီတက္ရာလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ရန္သစ
ူ စ္ေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆင
ို တ
္ ိုးကာ တိက
ု ္
ပြဲႀကီး၊ တိုက္ပြဲငယ္မ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သျဖင့္ ခရီးေႏွာင့္ေႏွးကာ ႏုိဝင္ဘာလသို႔ ေရာက္
ရွိေသာအခါမွသာ (KNU) တပ္မဟာ (၃) နယ္ေျမရွိ စစ္ေတာင္း ျမစ္ကမ္းနံေဘးမွ
ကရင္လမ
ူ ်ဳိးမ်ားေနထိင
ု ၾ္ ကေသာ ခဲပရ
ူ ြာသိ႔ု ေရာက္ရလ
ွိ ာခဲ့ ၾကပါသည္။ စစ္ေၾကာင္း
မွဴးခိုင္ဘေက်ာ္သည္ ခဲပူရြာ၌ စစ္ေၾကာင္းကို စခန္းခ် ရပ္နားေစၿပီး ေရွ႕ဆက္ရ
မည့္ခရီးစဥ္အတြက္ ရန္သူ႔သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စုေဆာင္း၍ နယ္ေျမ
အေျခအေနမ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ေနေလသည္။ ထိုအခ်ိန္က စစ္ေတာင္းျမစ္၏
အေရွ႕ဘက္ျခမ္းသည္ (KNU) တပ္မဟာနယ္ေျမမ်ားျဖစ္၍ ရန္သူတပ္မ်ားကို
တိုးေပါက္ႏင
ုိ ္ေသာ္လည္း ပဲခူးတိင
ု ္းႏွင့္ ဧရာဝတီတင
ို ္းမ်ားတြင္ ရန္သ၏
ူ အေျခစိက
ု ္
တပ္ရင္းမ်ား၊ တပ္မမ်ားရွိေနေလသည္။ ပဲခူး႐ိုးမေပၚတြငလ
္ ည္း ရန္သမ
ူ တ
ွ ပ္အင္အား
အလံုးအရင္း အသံုးျပဳလ်က္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ တပ္မ်ား၊ (KNLA) တပ္
မ်ားႏွင့္ ေန႔စဥ္ႏင
ွ အ
့္ မွ် စခန္းသိမ္းတိက
ု ပ
္ ြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သတင္းရရွထ
ိ ား
ပါသည္။
မင္းထီးရာဇာစစ္ေၾကာင္းခရီးစဥ္မွာ ပဲခူး႐ိုးမသိအ
႔ု ေရာက္ခ်ီတက္ၿပီး ပဲခူး႐ိုးမ
တြင္ “ဗကပ” တပ္မ်ားႏွငအ
့္ တူ ပူးတြလ
ဲ ပ
ႈ ရ
္ ွားေနေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္
ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) ၏ လက္ေအာက္ခံတပ္ရင္းတရင္းျဖစ္ေသာ တပ္ရင္းမွဴး
ဗိုလ္မွဴးသာစိန္ဦးေဆာင္သည့္ တပ္ရင္း (၁၃) ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းၿပီး ဧရာဝတီ
တိုင္းသို႔ ထိုးေဖါက္ဝင္ေရာက္ကာ ရခိုင္႐ိုးမသို႔ ျဖတ္ေက်ာ္မည့္ခရီးစဥ္ျဖစ္သည္။
ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းသာစိန၏
္ တပ္ရင္း (၁၃) မွာ ပဲခူး႐ိုးမတြင္ ေခတၱဝင္ေရာက္လပ
ႈ ရ
္ ွားၿပီး ျမစ္ဝ
ကၽြန္းေပၚ ဧရာဝတီတင
ို ္းသိသ
႔ု ြားရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ တပ္ရင္းတရင္း ျဖစ္ပါသည္။
စစ္ေၾကာင္းမွဴး ဗိလ
ု မ
ု ဘ
္ ေက်ာ္သည္ မိမစ
ိ စ္ေၾကာင္းအား ပဲခူး႐ိုးမသိ႔ု ထိုးေဖါက္
ဝင္ေရာက္ရန္ သင္မ
့ သင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်မွတမ
္ အ
ီ ခ်ိနမ
္ ွာပင္ ပဲခူး႐ိုးမတြင္ လႈပရ
္ ွား
ေနေသာ တပ္ရင္း(၁၃) သည္ တပ္ရင္းမွဴး ဗိလ

ု မ
္ ဴွ းသာစိနဥ
္ ီးေဆာင္လ်က္ စစ္ေတာင္း
ျမစ္ကို ျဖတ္ကူးၿပီး ခဲပူရြာသို႔ ေရာက္ရွိလာပါသည္။ တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးသာစိန္မွ
မင္းထီးရာဇာစစ္ေၾကာင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးခိုင္ဘေက်ာ္အား ေတြ႕ဆံုေျပာျပသည္မွာ
“ရန္သမ
ူ ်ားသည္ မိမတ
ိ ထ
႔ို က္သာလြန္ေသာ စစ္အင္အားျဖင့္ အဆက္မျပတ္ ထိုးစစ္
ဆင္ေနျခင္းေၾကာင့္ ပဲခူး႐ိုးမေပၚတြင္ လံုးဝေနထိုင္လို႔မရ၍ ယခုကဲ့သို႔ တပ္ရင္း
ဆုတခ
္ ြါလာရေၾကာင္း” ေျပာျပေလသည္။ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းသာစိန၏
္ ေျပာျပခ်က္ကို အေျခ
ခံ၍ စစ္ေၾကာင္းမွဴးဗိလ
ု မ
ု ဘ
္ ေက်ာ္သည္ မိမစ
ိ စ္သည္အင္အားႏွင့္ အေျခအေန
အရပ္ရပ္ကို သံုးသပ္လ်က္ ပထမအႀကိမ္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္မည့္ မင္းထီး
ရာဇာစစ္ေၾကာင္း ဗ်ဴဟာခရီးစဥ္အား ဖ်က္သမ
ိ ္းလိက
ု ၿ္ ပီး စစ္ေၾကာင္းျပန္လည္ဆတ
ု ္
ခြါလာခဲရ
့ ေလေတာ့သည္။ ဤသည္မွာ မိင
ု ္ (၂၀၀၀) ခရီးကို မစတင္မီ ရခိင
ု ျ္ ပည္သ႔ို
ကုန္းေၾကာင္းခရီးျဖင့္ ခ်ီတက္ရန္ ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းျခင္းျဖစ္သည္။
ALP/ALA ၏ မိင
ု ္ (၂၀၀၀) ေက်ာ္ခရီးကို ခ်ီတက္ေနေသာ ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ င
ို ္းလင္း
ႏွင့္ အဖြ႕ဲ သည္ (SSPP) ၏ နယ္ျခားစခန္း (ခါးဟန္စခန္း) သိ႔ု ေရာက္ရွိေနစဥ္ ဥကၠ႒
ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းသည္ မိတ္ေဆြအခ်ဳိ႕၏ကူညမ
ီ ဳွ ျဖင့္ ကြ်န္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
ိ ္ေအာင္) ရွရ
ိ ာ ဝမ္းခ
သိ႔ု ေခတၱေရာက္ရလ
ွိ ာသည္။ ထိသ
ု ႔ေ
ို ရာက္ရွိေနစဥ္တြင္ ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွ အထူး
အေရးႀကီးေသာ ကိစၥတခုေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္တရပ္ေပးသည္။ ၎အေရး
ႀကီးေသာကိစမ
ၥ ွာ ဘန္ေကာက္ရွိ အိႏယ
ၵိ သံ႐ံုးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈျပဳရန္ကစ
ိ ျၥ ဖစ္
သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ႏင
ွ ့္ အိႏယ
ၵိ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ၿပီး ရခိင
ု သ
္ သ
႔ို ြားသည္အ
့ ခါ အိႏယ
ၵိ
အစိုးရမွ မေႏွာင့္ယွက္ရန္ႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမႈ စသည္မ်ား
ကိစၥကို ေဆြးေႏြးရန္ျဖစ္သည္။
ထိသ
ု တ
႔ ို ာဝန္ေပးသျဖင့္ ကြ်န္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
ိ ္ေအာင္) သည္ (KNLA) လက္ေအာက္
အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁) ၏ ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ေပးမွဳျဖင့္ ဘန္ေကာက္သသ
႔ို ြားေရာက္
ကာ အိႏိၵယသံ႐ံုး၏အဓိက တာဝန္ခံ သံအမတ္ႀကီးႏွင့္ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခြင့္ရရွိခဲ့
သည္။ ထိသ
ု ႔ေ
ို ဆြးေႏြးရာတြင္ စာမ်က္ႏွာ (၃) မ်က္ႏွာရွိေသာ စာတမ္းတစ္ေစာင္ျဖင့္
တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ကြ်န္ုပ္ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ အဓိကအခ်က္မ်ားမွာ-(၁)
ရခိင
ု ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) သည္ အိႏယ
ၵိ ႏွင့္ မိတ္ေဆြျဖစ္လိုေၾကာင္း၊
(၂) ခ်င္းျပည္နယ္မွ အိႏယ
ၵိ နယ္စပ္ကျို ဖတ္ၿပီး ရခိင
ု ျ္ ပည္သသ
႔ို ြားသည့္ ခရီးစဥ္တြင္
အိႏိၵယရွိအာဏာပိုင္မ်ားမွ နားလည္မႈျဖင့္ခြင့္ျပဳရန္၊ (၃) ရခိုင္ျပည္အခ်ဳပ္အျခာ

အာဏာပိုင္ႏုိင္ငံတခုျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ႏွင့္ (၄) (ALP) အား ႐ုပ္ဝတၳဳဆိုင္ရာ
အကူအညီေပးရန္ စသည္မ်ားကို တင္ျပခြင့္ရရွိခဲ့သည္။
၎ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ကြ်န္ုပ္၏စကားျပန္မွာ (KNU/KNLA) မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး

အဆင့္ ရွိသူ ေဒါက္တာဆင္း (သကၠရာဇ္၂၀၀၅-ခု ႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္) ဆိုသူျဖစ္
သည္။ ေဒါက္တာဆင္းသည္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္မွ ေဆးပညာဆိုင္ရာ ေဒါက္တာ
ဘြဲ႕ (M.B.B.S,)ရရွိၿပီး ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ
ပန္ခ်ာဘီလူမ်ဳိးျဖစ္သည္။ သူသည္ ဥကၠ႒ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ကြ်န္ုပ္
(ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္လည္းေကာင္း အလြန္ခင္မင္ရင္းႏွီးသူတဦးျဖစ္သည္။ ထို႔
အျပင္ သူသည္ ဘန္ေကာက္ရွိအိႏိၵယသံ႐ုံးႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္
သည္။ အိႏိၵယသံ႐ံုးႏွင့္ (ALP) တုိ႔ ရင္းႏွီးမႈရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးသူမွာ
ေဒါက္တာဆင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
ALP သမိုင္းဝင္ မိုင္(၂၀၀၀) ခရီးရွည္ စစ္ေၾကာင္း
ပါတီ ဥ ကၠ ႒ ခို င္ မိုး လင္း ၊ ပါတီ အ တြ င္းေရးမွ ဴး ခို င္ ဘေက်ာ္ ၊ ပါတီ ဗ ဟို
အလုပအ
္ မႈေဆာင္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ၊္ ဗဟိုေကာ္မတ
ီ ဝ
ီ င္ခင
ို န
္ လ
ီ င္းတိ႔ ု ဦးေဆာင္ေသာ အင္အား
(၁၀၂) ေက်ာ္ရွိေသာ (ALP) ႏွင့္ (ALA) တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ားသည္ ၁၉၇၆ ခု၊ ဇြန္လတြင္
(KNU) နယ္ေျမမွ မိုင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္းကို စတင္ခဲ့ၾကသည္။
မဒတ မဖြ႕ဲ ျဖစ္ခင္က (ALP) ရခိင

ု ျ္ ပည္ျပန္ေရးကိစက
ၥ ို (KNU) မဟာမိတတ
္ ႏ
႔ို င
ွ ့္
ညႇိႏႈိင္းခဲ့ၾကသည္။ နံပါတ္ (၁) အေနျဖင့္ ဘိတ္၊ ထားဝယ္ဘက္မွ ေရေၾကာင္းျဖင့္
လည္းေကာင္း၊ နံပါတ္ (၂) အေနျဖင့္ ပဲခူး႐ိုးမကိုျဖတ္၍ ရခိုင္႐ိုးမသို႔ ထိုးေဖါက္
ေရာက္ရွိေရး ကုန္းေၾကာင္းခ်ီခရီးျဖင္လ
့ ည္းေကာင္း ထိလ
ု မ္းႏွစ္ေၾကာင္းကို အဓိက
ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသည္။ ထိုခရီးေဆြးေႏြးေနစဥ္ပင္ (KNU) ဥကၠ႒ႀကီး မန္းဘဇံက
ကမကထျပဳ၍ ၁၉၇၆ ခု၊ ေမလ(၁၀)ရက္ေန႔တြင္ မာနယ္ပေလာ၌ မဒတကိုဖဲြ႔ျဖစ္
ခဲသ
့ ည္။ (ALP) အပါအဝင္ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု လက္နက္ကင
ို ္ေတာ္လန
ွ ္ေရးအဖဲ႔ြ
(၁၃) ဖဲြ႔မွ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ (Seminar) တခု က်င္းပၿပီး မဒတကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကျခင္း
ျဖစ္ပါသည္။ မဒတ၏ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု
တို႔၏ ဆႏၵႏွင့္ကိုက္ညီေသာ တရားမွ်တေသာ ပန္းတိုင္ေရာက္ရွိရန္ လမ္းျပၾကယ္
ျဖစ္ခသ
ဲ့ ျဖင့္ ၂၀၁၁ ခုႏစ
ွ ္ (တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားေရးရာ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC
မဖဲြ႔စည္းမီ) အထိ လႈပ္ရွားသက္ဝင္လ်က္ရွိေနခဲ့သည္။
မဒတကိစ
ု တင္ဖစ
႔ြဲ ည္းခဲစ
့ ဥ္က (ALP) ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ႏွီးေႏွာဖလွယပ
္ ြဲ
(Seminar) တြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကေသာ ကရင္နီတိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ ပအိုဝ္း
အမ်ဳိးသားအဖြ႕ဲ ခ်ဴပ္ (PNO)၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSPP)၊ ရွမ္းျပည္ညည

ီ တ
ြ ္
ေရး ေတာ္လန
ွ ္ေရးတပ္မေတာ္ (SURA) ၊ ရွမ္းျပည္ညည
ီ တ
ြ ္ေရး တပ္မေတာ္ (SUA)၊
ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (PSLP)၊ လားဟူအမ်ဳိးသားအဖြဲ႕ခ်ဴပ္
(LNO)၊ ကခ်င္ျပည္လတ
ြ ္ေျမာက္ေရးအဖဲ႔ြ (KIO) စသည့္ အဖဲအ
႔ြ စည္း ေခါင္းေဆာင္
မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈရရွိခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က ရခိုင္ျပည္ျပန္ေရးကိစၥအတြက္ အဆိုပါ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာတြင္ (ALP) ၏ ခရီးစဥ္ကို အထူးႀကိဳဆိုၿပီး
ကူညီေပးမည္ဟု ကတိျပဳၾကသည္။
(ALP) ဥကၠ႒ ခိုင္မိုးလင္းမွ မူလအစီအစဥ္ကိုဖ်က္ၿပီး ရခိုင္သားတို႔၏ သမိုင္း

ဝင္ မိုင္-၂၀၀၀ (ကရင္ျပည္နယ္၊ ကရင္နီျပည္၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ရွမ္းျပည္
ေျမာက္ပင
ို ္း၊ ကခ်င္ျပည္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္၊ နာဂေတာင္တန္း၊ ခ်င္းျပည္တမ
႔ို ွ ရခိင
ု ျ္ ပည္
သို႔ ကုန္းေၾကာင္းခရီးရွည္) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္းကို ခ်ီတက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကေလ
သည္။ ရဲေဘာ္မ်ားကိုတန္းစီ၍ ဤႏွစ္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္ကို သႀကၤန္မီ
ျဖစ္ေအာင္ ခရီးၾကမ္းခ်ီမည္ဟုေျပာသည္။ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးနယ္ေျမ “ ေသာ္
လယ္ထ” တြင္ မဟာမိတ္တို႔ႏွင့္ ေရွ႕တန္းေရာက္ေနေသာ ရခိုင္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက္ို
စုရပ္အျဖစ္သတ္မွတ္သည္။
ထိုစစ္ေၾကာင္းမစမီအခ်ိန္တြင္ ျပည္သူ႔ျပည္ခ်စ္ပါတီ (SSPP) မွ ရဲေဘာ္

သံုးက်ိပဝ
္ င္ ေခါင္းေဆာင္ ဗမေအာင္ (ယခုကယ
ြ လ
္ န
ြ )္ မွ လက္နက္မ်ဳိးစံု တဒါဇင္ကို
သံလြင္ျမစ္ကမ္းတစ္ေနရာ၌ (ALP)သို႔လက္ေဆာင္ေပးသည္။ ဇြန္လအတြင္း
ခရီးစဥ္စတင္ၿပီး ထိင
ု ္းႏုင
ိ င
္ -ံ မယ္စရင္း၊ မိင
ု ္းလံုးႀကီးၿမိဳ႕စြနတ
္ စ္ေနရာသိ႔ု ယာယီကား
လမ္းေဟာင္းတစ္ခုမွ လင္းအ႐ုဏ္အခ်ိန္ စတင္ခရီးခ်ီၾကသည္။ ကုန္တင္ထရပ္
ကားႀကီးမ်ားျဖင့္ မဲေဟာင္ေဆာင္သို႔ တညလံုးေမာင္းပို႔မည့္ကားမ်ားရွိရာသို႔ ခ်ီ
တက္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုေန႔ ေနဝင္ဆည္းဆာခ်ိန၊္ မယ္စရင္းၿမိဳ႕စြန္ ေတာအုပတ

္ ေနရာတြင္ ထရပ္
ကား ဟီႏုိးအမ်ဳိးအစားကား (၃) စီးကိုေတြ႕ျမင္လက
ို ရ
္ ၏။ လမ္းစကားျပန္ မဟာမိတ္
တခ်ဳိ႕ႏွင့္ကားသမားတို႔က ႀကိဳဆိုၾကသည္။ ကားတစီးလွ်င္ ရဲေဘာ္ (၅၀)မွ် ကား
သံုးစီးတြင္ လိက
ု ပ
္ ါဖိ႔ေ
ု နရာခ်ထားလိက
ု သ
္ ည္။ ရဲေဘာ္မ်ားစံ၍
ု အသင့္ ျဖစ္သည္အ
့ ခါ
တာေပၚလင္အစိမ္းေရာင္ကို လႊမ္းၿခံဳလုက
ိ သ
္ ည္။ ည (၇) နာရီေလာက္တြင္ စတင္
ေမာင္းႏွင္ထြက္ခြာၾကရသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားကို အသံတိတ္လိုက္ပါၾကရန္ ဥကၠ႒

ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းမွ အမိန႔ေ
္ ပးလိက
ု သ
္ ည္။ ရဲေဘာ္တသ
႔ုိ ည္ ကုနစ
္ ည္သဖြယလ
္ က
ို ပ
္ ါရေသာ္
လည္း မြန္းက်ပ္မႈကား မရွိပါ။
အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္တြင္(SSPP) တို႔၏နယ္စပ္စခန္းတခုျဖစ္ေသာ ခါးဟန္

သို႔ေရာက္ရွိသည္။ (SSPP) မွ ဥကၠ႒ စပ္ဘြန္ကိုင္းႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဴပ္ ဗိုလ္မွဴး
ဆိင
ု ္းဟန္တမ
႔ို ွ ႀကိဳဆိုေနရာခ်ထားေပးသည္။ ထိပ
ု ဂ
ု ဳၢိ လ္ရမ
ွ ္းလူမ်ဳိး (၂) ဦးမွာ ေနာင္
တြင္“ခြန္ဆာ”အဖြဲ႕မွ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားၾကရေၾကာင္း
သိရသည္။
(SSPP) စခန္း (ခါးဟန္) တြင္ေနစဥ္က ဗမာတပ္ထက

ြ တ
္ ဦးမွ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီး
တဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး (SSPP) အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ေနသူက တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဳး
ခိင
ု ဘ
္ ေက်ာ္ (ALP) ကို ဘာလူမ်ဳိး၊ ဘယ္ကသ
ို ြားသလဲ စသည္ျဖင့္ စပ္စလ
ု ာသည္။
ခိုင္ဘေက်ာ္မွ (SSPP) မွ တာဝန္ရွိသူကို ထိုစပ္စု၏ အေမးကို သံသယဝင္၍ တင္
ျပသည္။ (SSPP) မွ ရဲေဘာ္မ်ားက ထိုသူကို လိုက္လံဝိုင္းဝန္း၍ အေသသတ္ပစ္
လိုက္ၾကသည္။
(SSPP) ခါးဟန္စခန္းမွ (PNO) တို႔၏ နယ္ျခားစခန္းျဖစ္သည့္ ေမေအာသို႔

ခရီးဆက္ၾကသည္။ ေမေအာသည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ေမာက္မယ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္
ထိုင္းႏုိင္ငံ (ေတာင္ပိုင္း) မဲေဟာင္ေဆာင္ၿမိဳ႕အစပ္တြင္ တည္ရွိသည္။ မာနယ္
ပေလာတြင္ေတြ႕ခဲဖ
့ ူးေသာ (PNO) မွ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းခြနစ
္ သ
ံ န
ိ ္း
တို႔မွ ႀကိဳဆိုေနရာခ်ေပးသည္။ (PNO) တို႔၏ နယ္ျခားစခန္း (ေမေအာ) တြင္ (၃)
ရက္တာ နားခဲ့ၾကသည္။
(PNO) တို႔၏ နယ္ျခားစခန္း ေမေအာမွ (SUA)(ခြန္ဆာအဖဲြ႔) ဌာနခ်ဳပ္သို႔

ေရာက္ရသ
ွိ ည္။ ယင္းအခ်ိနက
္ (SSPP) ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ (SUA) ေခါင္းေဆာင္
မ်ားမွာ မဒတကိုစဖဲြ႔စဥ္က ညႇိႏႈိင္းတိုင္ပင္ဖက္ျဖစ္၍ မဟာမိတ္မ်ားလည္းျဖစ္ၾက
သည္။ (SUA) ကို လြယ္ေမာအဖဲြ႔ (ခြန္ဆာအဖြဲ႕) ဟုလည္း လူသိမ်ားသည္။ ထို
နယ္စပ္စခန္းကို ခြနဆ
္ ာ၏လက္႐ုံးတဆူျဖစ္သူ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းရန္က်င္ေဆြမွ ဦးစီးတာဝန္
ယူထားသည္။ ေတာင္ႀကီးစပ္စံထြန္းေဆး႐ံုမွ ႐ုရွားေဆးပါရဂူႏွစ္ဦးကို ဖမ္းဆီး
ရာတြင္ ဦးေဆာင္ကြပက
္ ဲသျူ ဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သူလည္း လုပႀ္ ကံခရ
ံ ၍ ကြယ္
လြန္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
လြယ္ေမာေတာင္တန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေရွ႕႐ိုးမတြင္ ပါဝင္သည္။

ေပ(၅၀၀၀)ေထာင္ ေက်ာ္မွ်ျမင့္မားၿပီး ေတာင္တန္း၏အျမင့္မားပိုင္းတေလ်ွာက္
တြင္ ထင္း႐ူးပင္မ်ားသာေပါက္ၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထင္း႐ူးနံတ
႔ သင္းသင္းကို
႐ွဴ႐ႈိက္ရင္း ခရီးႏွင္ၾကရသည္။ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာတိုင္းတြင္ စိမ္းစိုညိဳ႕မိွဳင္းေသာ
ေတာင္တန္းျပာႀကီးမ်ားသာ ျပည္ႏ
့ က
ွ ္ေနသည္။ ေတာင္တန္းျပာႀကီးမ်ားထဲမွ အျဖဴ
အေျပာက္အကြက္ကေလးမ်ားပမာ ေတာင္ေပၚသားတို႔၏ ရြာသိမ္ရြာငယ္မ်ားကို
မၾကာခဏ ျမင္ေတြ႕ျဖတ္ေက်ာ္သြားရသည္လည္းရွ၏
ိ ။ တခ်ဳိ႕ရြာတြင္ ဗမာစစ္တပ္
စခန္းထိင
ု ထ
္ ားသည္ကလ
ို ည္း ျမင္ေနရသည္။ ရွမ္းျပည္ကား ျမန္မာျပည္တင
ြ ္ ပါဝင္
ေနသည့္ အႀကီးဆံုးျပည္နယ္ မဟုတ္ပါေလာ။
ရဲေဘာ္မ်ား၏ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားမွအပ အျခားဝန္ထုပ္ ဝန္

ပိုးမ်ားကိလ
ု ား ျမင္းတိျ႔ု ဖင့္ တင္ေဆာင္သယ္ဖ႔ို (SUA) မွ စီစဥ္ေပးသည္။ ရခိင
ု ရ
္ ဲေဘာ္
တိက
႔ု ား (လား၊ ျမင္း) တိႏ
႔ု င
ွ ့္ အကြ်မ္းတဝင္မရွၾိ ကေပ။ အခ်ဳိ႕ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ျမင္း
ႏွင့္လူ ကိုးယိုးကားရားျဖစ္ေနသည္ကိုျမင္ရသည့္အခါ တဟားဟား ရယ္ေမာၾကရ
သည္လည္းရွိ၏။
ဤသို႔ျဖင့္ လဲသွ်ား-မိုင္းကိုင္ဘက္သို႔ ေရာက္သည္တြင္ (SURA) မွ တာဝန္

ယူေလသည္။ (SURA) သည္ ခြန္းမိုးဟိန္းဦးစီးေသာ အေတာ္အင္အားေကာင္းသည့္
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕တစ္ဖဲြ႔ျဖစ္သည္။ သူကား ဓနုတိုင္းရင္းသားျဖစ္
သည္။ လမ္းျပဳႀကိဳဆိုေနရာခ်ထားရန္ကိစၥကို တာဝန္ယူသည့္ (SURA) မွ တပ္စု
တြင္ ရွမ္းျပည္ရွိ လူမ်ဳိးစံုပါဝင္သေလာက္ျဖစ္သည္။ ဗမာတပ္ထြက္ရဲေဘာ္မ်ား
ကိုလည္းေတြ႕ရသည္။ ဤေဒသကား ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔၏ သေဘာေပၚလြင္
ေစသည္။ ျမစ္ (သို႔) ေခ်ာင္းရွိသည့္၊ ေခ်ာက္တစ္ခုကို ကမ္းတဖက္တခ်က္မွ
အနီး ကပ္ ျ မင္ေ နရေသာ္ လ ည္း တဘက္ မ ွ တဘက္ သို ႔ေ ရာက္ ဖို ႔ တေနကု န္
ၾကာတတ္သည္။ ေခ်ာက္ထဲသို႔အဆင္း၊ ျမစ္ကိုျဖတ္၊ ေခ်ာက္ထဲမွ အတက္ခရီး
အၾကမ္းကား အေတာ္ပင္ပန္းလွ၏။
ျမန္မာျပည္ရွိ အျမင့္ဆံုးဂုတ္ထိပ္တံတားမွာ ထိုကဲ့သို႔ေခ်ာက္ႀကီးကို ျဖတ္

ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေခ်ာက္ထဲမွအတက္လမ္းဆံုးသည္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္၏
ျမစ္ကမ္းလယ္ကြင္းျပင္မ်ားကို ပက္ပင္းတိုးမိသကဲ့သို႔ရွိေနသည္။ (ALP) ခရီးရွည္
စစ္ေၾကာင္းက ရွမ္းျပည္ကိုျဖတ္သြားခ်ိန္မွာ မိုးရာသီတြင္း ျဖစ္သည္။ ရဲေဘာ္မ်ား

သည္ စပါးမ်ားစုိက္ထားသည့္ လယ္ကြင္းတစ္ခုကို ျဖတ္ေက်ာ္ခ်ိန္တြင္ ညအခ်ိန္
ကား ေမွာင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ဖါးႀကီးဖါးငယ္မ်ား တေသာေသာ ေအာ္ေျမၾကသည္။
လွ်ပ္စစ္မီးေရာင္မဟုတ္ေသာမီးမွ မီးေရာင္တလက္လက္ႏွင့္ ရွမ္းအိုးစည္ဗံုသံႏွင့္
ေမာင္းသံမ်ားကို အလွ်ဳိလွ်ဳိၾကားျမင္ေနရသည္။ လယ္ကြင္းစပ္တြင္ ရွမ္းရြာမ်ားရွိ
ေနၾကသည္။
ည (၁၀) နာရီထိ ခရီးေပါက္ၿပီးေနာက္ ေတာစပ္အနီးမွ ရွမ္းရြာတရြာတြင္

ရပ္နားလိက
ု ၾ္ ကသည္။ ဤေဒသ၌ ရွမ္းတိက
႔ု ား ေကာက္ညင
ႇ ္းထမင္းကိသ
ု ာ ပင္တင
ို ္
စားသံုးၾကသည္။ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္ေနပံုရေသာ ရဲေဘာ္မ်ားကို ရွမ္းအိမ္ရွင္
မ်ားက ဝါးႏွီးဖက္ထုပ္ျဖင့္ ခ်က္ထားသည့္ေကာက္ညႇင္းထမင္း (ထ႔ိုေနာက္) ျဖင့္
ဧည့္ခံ ေကြ်းေမြးၾက၏။ “ထို႔ေနာက္”ဆိုသည္မွာ ရွမ္းစကားျဖစ္၍ ဗမာအေခၚ ပဲငပိ
ပင္ျဖစ္သည္။ ရခိင
ု ္တ႔သ
ို ည္ ပင္လယ္ကမ္းေျခသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ႏွင့္အညီ ပဲငပိ
ကို မစားဖူးၾကေခ်။ ယခုစားမိသည္တြင္ အလြန္ေကာင္းသည့္ အာဟာရျဖစ္ေန
ေလေတာ့သည္။
ရွမ္းျပည္၏ ၿမိဳ႕ေပါက္ကားလမ္းမ်ားကို ညအခ်ိနမ

္ ွ ျဖတ္ေက်ာ္ရသည္ကမ်ား
၏။ ဗမာစစ္ကားတန္းမ်ားႏွင့္ မတိုးမိေအာင္ ေရွာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္
ဗမာကင္းစခန္းငယ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔စစ္စခန္းမ်ားကို ညအခ်ိန္၌ အသံတၾကား
ေလာက္မွ ျဖတ္သြားရသည္လည္းရွ၏
ိ ။ တခါတြငမ
္ ူ ရန္သက
ူ င္းစခန္းတခုမွ “ဘယ္သူ
လဲဟ”ဟု ေအာ္ေမးသည္ကို မဟာမိတလ
္ မ္းျပအဖဲသ
႔ြ ားတိက
႔ု “မင္း အေမ့လင္”ဟု
ေအာ္ေငါက္ေျဖၾကားခဲ့ရသည္မ်ားလည္း ရွိေလ၏။
(ALP) စစ္ေၾကာင္းသည္ မၾကာမီအတြင္း ပေလာင္တဌ

႔ို ာေန၊ ျမစ္ေရႊလက
ီ မ္း
သို႔ေရာက္ေတာ့မည္။ ပေလာင္ေဒသသို႔ မေရာက္မီ၊ နမ့္ပြန္ေခ်ာင္းတစ္ခုကို ျဖတ္
ေက်ာ္ရသည္။ ထိုေခ်ာင္းကား အတန္ငယ္က်ဥ္းေသာ္လည္း ေရစီးသန္၏။ ေရလည္း
နက္၏။ ျဖတ္ကူးသူတို႔ အခက္ေတြ႕ေလ့ရွိသည့္ ေခ်ာင္းတေခ်ာင္းျဖစ္သည္။ ယင္း
ေခ်ာင္းတြင္ ေခ်ာင္းကူးတိုက္ပြဲတခုျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗကပဦးစီးသည့္ တပ္ဖဲြ႔မ်ားႏွင့္
ဗမာစစ္တပ္တို႔၏ အျပန္အလွန္တိုက္ပြဲျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေခ်ာင္းသို႔မေရာက္မီ
သီတင္းတပတ္အလိက
ု ပင္ ထိတ
ု က
ို ပ
္ အ
ြဲ ေၾကာင္းကိၾု ကားခဲရ
့ ၏။ ပြန္ေခ်ာင္းတိက
ု ပ
္ ြဲ
ကား ဗမာစစ္တပ္ေခ်ာင္းအကူးတြင္ ဗကပတို႔က ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ဗမာစစ္တပ္က အထိနာခဲသ
့ ည္ဟု သိရသည္။ (ALP) စစ္ခ်ီလမ္းက ထိတ
ု က
ို ပ
္ ြဲ ျဖစ္
ခဲ့သည့္ေနရာမွာပင္ ထိုပြန္ေခ်ာင္းကိုျဖတ္ကူးရသည္။ မလံု႔တလံုျမႇဳပ္ထားသည့္
လူေသအေလာင္းမ်ား၊ ထိုလူေသအေလာင္းမ်ားမွ ေလာက္ေကာင္မ်ား၊ စစ္အက်ႌ
အစုတ္အစပ္မ်ားျပန္႔ႀကဲေနသည္။ အပုပ္နံ႔ကလည္း ျပင္းထန္လွ၏။ ေမာ္တာ
(စိန္ေျပာင္း) ပစ္က်င္းမ်ားကိုလည္း ေျခရာလက္ရာမပ်က္ေတြ႕ရွိရသည္။
လမ္းျပတို႔၏စကားအရ မၾကာမီတြင္ ေရႊလီအနီးရွိ ပေလာင္တို႔ဌာေနတခု

ျဖစ္ေသာ ေနာင္လြဲေတာင္တန္းသိ႔ေ
ု ရာက္ေပေတာ့မည္။ စစ္ေၾကာင္းသည္ ရွမ္းကုန္း
ျမင့္ေဒသလြင္ျပင္မ်ားကို ျဖတ္သည့္အခါ လံုၿခံဳေရးေကာင္းလွ်င္ တေန႔ ၂၅ မိုင္
ႏႈန္းလမ္းေလွ်ာက္ၾကရသည္။ ရွမ္းျပည္၏ ရာသီဥတုသည္ မပူလြန္း၊ မေအးလြန္း
သည့္အတြက္ လမ္းေလွ်ာက္ရသည္မွာ အဆင္ေျပၿပီး ခရီးတြင္သည္။ ရဲေဘာ္မ်ား
က ခရီးတြငသ
္ ည္အ
့ ခါ ရခိင
ု ျ္ ပည္သ႔ို တစ္ေန႔ ၂၅ မိင
ု ႏ
္ န
ႈ ္းျဖင့္ နီးကပ္လာၿပီး။ သိျ႔ု ဖစ္၍
ရဲေဘာ္မ်ားအားလံုး ရႊင္လန္းေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသည္။
တခါတရံ ရန္သူကင္းလွည့္အဖြဲ႕ႏွင့္ပက္ပင္းတိုးၿပီး ေႏွာက္ျပန္လွည့္ ခရီး

ႏွင္ၾကရသည့္အခါ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ေဝးကြာေလသျဖင့္ အနုတ္ခရီးဟုဆိုကာ ရဲေဘာ္
မ်ားမွာ မရႊငလ
္ န္းႏုင
ိ ၾ္ ကေတာ့ေခ်။ ရဲေဘာ္မ်ားကား လိအ
ု ပ္လ်ွ င္ သူေသကိယ
ု ္ေသ
ထိုးေဖါက္ခရီးႏွငလ
္ ၾို ကသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ မိမတ
ိ တ
႔ို င
ြ ္ ပါလာသမွ်ေသာ စစ္ပစၥည္းမ်ား
ကို ရခိုင္ျပည္တြင္သာ က်ဥ္တေတာင့္လူတေယာက္ အေသတိုက္ပဲြမ်ဳိးျဖင့္ ရခိုင္
ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေစရမည္ဟု ဥကၠ႒ခိုင္မိုးလင္းမွ ခရီးစဥ္အတြင္း အခ်ိန္ရခိုက္
တန္းစီ၍ အျပင္းအထန္မွာၾကားေျပာဆိုေနေလသည္။
စိမ္းညဳိ႕မႈိင္းေနေသာ ေနာင္လြဲေတာင္တန္းျပာႀကီးကို လွမ္းျမင္ေနရေလၿပီ။

ဗုဒဘ
ၶ ာသာဝင္ ပေလာင္လမ
ူ ်ဳိးတိက
႔ု ား ရြာအနီးရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ဘုရားေစတီ
မ်ားတြင္ တံခြန္အရွည္ႀကီးမ်ားကို လႊင့္ထူထားေလ့ရွိၾကသည္။ ထိုတံခြန္မ်ားကို
ျမင္လွ်င္ပင္ ပေလာင္ရြာဟု မွတ္ယူရေတာ့သည္။
ပြ န္ေ ခ်ာင္း ကို ျ ဖတ္ ၿ ပီးေနာက္ ရွ မ္း ျပည္ ရ ွိ ရ န္ သူ တို ႔ ၏ တင့္ ကားဌာနခ်ဳပ္
တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ရသည္။ တန္႔ယန္းႏွင့္လားရိွဳးကားလမ္းကို ျဖတ္
ေက်ာ္ရသည္။ ကားလမ္းႏွင့္အနီးစပ္ေနရာမ်ားတြင္ တင့္ကားဘီးအျဖစ္ အသံုးျပဳ
ထားသည့္ ခ်ိန္းႀကိဳးရာမ်ားကား ႐ႈပ္ပြေနသည္။ ေန႔ပိုင္းတြင္ ရွမ္းျပည္ရွိ ေလဆိပ္

ၿမိဳ႕သို႔ပ်ံသန္းေနသည္တြင္ ေအာ္တာစက္ (၂) လံုးတပ္ ခရီးသည္ေလယာဥ္မ်ား
မၾကာမၾကာပ်ံသန္းသြားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ စစ္ေၾကာင္းမွ ထိုေလယာဥ္မ်ား
ပ်ံသန္းေနသည္ကို ေကာင္းကင္မွေျမျပင္သ႔ို ေထာက္လမ
ွ ္းတတ္သည္ဟု သေဘာ
ေပါက္ထားသည္။ ေလယာဥ္ေခါင္းေပၚမွ ပ်ံသန္းသြားတိုင္း ၿငိမ္၍ထိုင္ေနလိုက္
ၾကရသည္။ အေပၚမွမျမင္ေစရန္ ရဲေဘာ္မ်ားေခါင္းတြင္ သစ္ငယ္မ်ားခ်ပ္ကာ ပန္း
ကဲ့သို႔ပန္ထားၾကရသည္။ ထိုေလယာဥ္ပ်ံသန္းမႈ အျမင့္မွာ သာမန္စက္ေသနတ္
မ်ဳိးျဖင့္ပင္ ပစ္ခ်ႏုိင္ေလာက္၏။
ျမင့္မားၿပီး ပင္ပန္းခက္ခဲစြာ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ရသည့္ လြယ္လန္ေတာင္ (၈၇၇၇-

ေပ) ၏အလွကို ေနာက္ျပန္လွည့္ၾကည့္မိၾကသည္။ ရွမ္းေဒသတြင္ကား ရွမ္းလူမ်ဳိး
ထက္၊ ကခ်င္၊ ပေလာင္လူမ်ဳိးတို႔သာ ပိုမ်ားပံုရေလ၏။ ကိုးကန္႔တ႐ုတ္မ်ားသည္
လည္းအေနမ်ားသည့္ေဒသျဖစ္၏။ မိုင္းၾကတ္ႏွင့္ မိုးေယာ္ၾကားနယ္မွ စစ္ေၾကာင္း
ကိျု ဖတ္ေက်ာ္သြားခဲရ
့ သည္။ ေတာေတာင္ထထ
ူ ပ္မ်ားျပားသည္။ တခ်ဳိ႕ေတာင္ထပ
ိ ္
မ်ားတြင္ ျမက္ႏွင့္ ေပါင္းပင္ငယ္တို႔ ေပါက္ေနသည္မွအပ သစ္ႀကီးဝါးႀကီးမ်ား မရွိ
ေခ်။ ေတာင္ကတံုးမ်ားသာ ျဖစ္ေန၏။ ထိုေတာင္ကတံုးေနရာတြင္ ဗကပတို႔သည္
မၾကာခဏတိက
ု ပ
္ မ
ြဲ ်ားျဖစ္ပြားေၾကာင္းႏွင့္ (KIA) ႏွင့္ မဆလစစ္တပ္ၾကားတြငလ
္ ည္း
မၾကာမၾကာတိုက္ပြဲႀကီးငယ္မ်ား ျဖစ္ပြားရေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ ဗမာစစ္တပ္မွ
ဤေဒသရွိ ေတာနက္ပိုင္းသို႔ဝင္လာေလေလ၊ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ရေလေလဟု သိရ
ပါသည္။
တစ္ခါေသာ္ ထင္းရွဳးပင္ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ေပါက္ေနသည့္ ေတာင္တန္းေၾကာကို စီးနင္း

ျဖတ္ေက်ာ္ေနစဥ္ ေတာင္တန္းဆင္ေျခေလွ်ာရွိ ရြာတရြာမွ ဗမာစစ္တပ္က (၂)
လက္မစိန္ေျပာင္းျဖင့္ (ALP) စစ္ေၾကာင္းကိုလွမ္းပစ္သည္။ ေမာ္တာက်ည္အနီး
ကပ္ေပါက္ကြသ
ဲ ျဖင့္ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ေလဟပ္၍ ယိမ္းယိင
ု သ
္ ြားရသည္အ
့ ထိ ျဖစ္
သြားခဲ့၏။ (ALP) ႏွင့္ အတူပါလာသည့္ ခ်င္းျပည္ေတာ္ျပန္အဖြဲ႕ (CLO) မွ ဂရင္း
ႏွစ္ေလာင္ခ်ာ (၄၀) ျဖင့္ (၃) ခ်က္မ်ွ ဆက္တက
ို ျ္ ပန္ပစ္ခသ
ဲ့ ည္။ ခဏၾကာတြင္ ထိရ
ု ြာ
နီးစပ္တဝိုက္မွမီးခိုးမ်ား အေပၚသို႔ေထာင္တက္လာသည္။ ၎မွာ ဗမာစစ္တပ္က
အနီးအနားတြင္ရွိေသာ ၎တို႔၏ တပ္စခန္းသို႔အခ်က္ျပ စစ္ကူေတာင္းျခင္းျဖစ္
သည္ဟု (KIA) လမ္းျပတိက
႔ု ဆိသ
ု ည္။ ကြ်န္ပ
ု တ
္ ႔ို (ALP) က ရန္သတ
ူ ပ္မ်ား ဝိင
ု ္းပိတ္
မခံရေအာင္ ညအေမွာင္ကို အကာအကြယ္ယူ ျဖတ္လမ္းထြင္၍ ေရွာင္တိမ္းထြက္

လာခဲ့ၾကရသည္။ ထိုညတြင္ကား မိုးသည္းထန္စြာရြာ၏။ ရဲေဘာ္မ်ား၏ဦးထုပ္
ေနာက္တြင္ တပ္ထားသည့္အျဖဴေရာင္းျမားဦးကိုၾကည့္၍ လူစုမကြဲလားေစရန္
ဂ႐ုစိုက္စစ္ေၾကာင္းခ်ီၾကရသည္။ တခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ လမ္းသည္ဆင္ေျခေလွ်ာ
ျဖစ္ၿပီး မက္ေစာက္သျဖင့္ လမ္းေလွ်ာက္သြားမရေသာေၾကာင့္ ေျမတြင္ထိုင္ၿပီး
တြားသြားၾကရသည္။ မိုးေရက စီးက်လာျပန္ရာ ဒရြတတ
္ က
ို ္ ေလွ်ာဆင္းရေတာ့သည္။
ထိုသို႔ ေျမႏွင့္တင္ပါးကပ္၍ ေလွ်ာဆင္းသည္တြင္ တင္ပါးကိုငုတ္စူးျခင္း၊

က်ားမင္စံဟုလည္းေခၚေသာ ဖက္ယားထိျခင္း၊ ကြ်တ္တြယ္၊ ျခင္ကိုက္ျခင္းတို႔က
လည္း ထပ္ဆင္ႏ
့ ပ
ွိ စ
္ က္ေလသျဖင့္ စစ္ေၾကာင္းခ်ီရဲေဘာ္တသ
႔ို ည္ ထိုေန႔ညက အရွင္
လတ္လတ္ မ်က္ေမွာက္ငရဲက်ခံလက
ို ရ
္ သည္ဟု ဆိႏ
ု င
ုိ သ
္ ည္။ ခဏမွ်နားၿပီး ထိခက
ို ္
ပြန္းပဲ့ေနသည့္ဒဏ္ရာမ်ားကို ေဆးသည္။ ဖက္ယားထိေနရာမ်ားကို ပ႐ုပ္ဆီလူး၊
တြယ္ေနသည့္ကြ်တ္မ်ားကို ပင္ပင္ပန္းပန္းျဖဳတ္ၾကရသည္။ ထိုခရီးမွာ ေနာက္ျပန္
ဆုတ္ခရီးျဖစ္ေၾကာင္းကို မိုးစဲ၍ေကာင္းကင္မွ ၾကယ္တို႔လင္းလက္ေနသည္ကို
ၾကည့္၍သိရသည္။ ရဲေဘာ္အေတာ္မ်ားမ်ားက ေနာက္ျပန္ဆုတ္ခရီးကို မႀကိဳက္
ၾကေခ်။ အေၾကာင္းမွာ ဤကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ ေနာက္ျပန္ဆတ
ု ခ
္ ရီးသည္ အဖ ရခိင
ု ျ္ ပည္ႏင
ွ ့္
ပိ၍
ု ေဝးသြားရသည္မဟုတလ
္ ား။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ရခိင
ု ျ္ ပည္ေရာက္ေရးထက္ လက္
ငင္းရင္ဆိုင္ေနရသည့္ စစ္ေရးအေျခအေနက၊ မိမိအသက္ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္
ေန၍ အထူးအေရးႀကီးေၾကာင္းကိုကား သိထားၾကသည္သာ။
ယခုမက
ူ ား ေတာင္ၾကား စမ္းေခ်ာင္းငယ္တစ္ခ၏
ု ေရေၾကာင္းလမ္းကို ေလွ်ာက္
နင္း၍ တစ္နာရီနီးပါးခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးမွ ေတာင္ေၾကာငယ္တစ္ခက
ု ို စီးမိဖ႔ို အေရး
ထိုေတာင္တက္ေၾကာေပၚသို႔ မနားမေနတက္ၾကရသည္။ ၎ေတာင္ေၾကာစီးမိၿပီး
ေနာက္ ဆက္လက္ခ်ီတက္ၾကရာ နာရီဝက္မွ်ေလာက္ၾကာသို႔အခါ မီးခိုးအနံ႔မ်ားရ
၏။ အခ်ိနမ
္ ၾကာေတာ့ေခ်။ ေခြးေဟာင္သမ
ံ ်ားကိပ
ု င္ ၾကားလာၾကရသည္။ ကခ်င္ရြာ
တရြာသို႔ေရာက္၏ ထိုကခ်င္ရြာ၌ပင္ ဒုကၡမ်ားသည့္ခရီးကို တေန႔တာအတြက္ ရပ္
နားလိုက္သည့္အခ်ိန္ကား ညသန္းေခါင္ေက်ာ္ (၂) နာရီခြဲမွ်ရွိေလၿပီ။ ထမင္းခ်က္
ၾကၿပီး ရသမွ်ႏွင့္ ေရာင္ရ
့ တ
ဲ င္းတိမစ
္ ြာ စားေသာက္ကာ တညတာအတြက္ ျဖစ္သလို
အိပ္လိုက္ၾက၏။ ပိုးမႊား၊ ျခင္၊သန္း စသည့္အေကာင္မ်ား ကိုက္သည္ႏွင့္ မိမိတို႔၏
ခႏၶာကိုယ္မွ အနံ႔ဆိုးမ်ားကိုပင္ ဂ႐ုမစိုက္ႏုိင္ေတာ့ေခ်။ ပင္ပန္းျခင္းေၾကာင့္ အိပ္
ေကာင္းလိက
ု သ
္ ည္ျဖစ္ျခင္း။ ရဲေဘာ္မ်ားကား အခ်ိနတ
္ တ
ို ို ကင္းတာဝန္ခ်၍ အလွည့္
က်ကင္းေစာင့္ကာ အိပ္ၾကရသည္။ ကခ်င္လူမ်ဳိးတို႔ကား မျမင့္လြန္း၊ မနိမ့္လြန္း
သည့္ေတာင္ေၾကာမ်ားတြငသ
္ ာ ရြာတည္အေျခခ်ေလ့ရသ
ွိ ည္။ ရွမ္းတိက
႔ု ား ေျမျပန္႔
ကမ္းစပ္ေရစပ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ေလ့ရွိၾကသည္။
မိုးလင္းသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ခရီးဆက္သြားၾကရျပန္သည္။ သိႏၵီၿမိဳ႕နယ္သို႔

ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျမပံအ
ု ညြန္းအရသိရရ
ွိ ၏။ သိႏန
ၵီ ယ္ရွိ ေတာင္တန္းျပာ၏
ျမင္ကင
ြ ္းမ်ားသည္ ေတာင္တက္ေတာင္ဆင္းမ်ားတြင္ နိမလ
့္ က
ို ျ္ မင္လ
့ က
ို ျ္ ဖစ္ေနၾက
သည္။ ဤကဲသ
့ ႔ို ျဖစ္ရျခင္းမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ခရီးႏွငရ
္ င္း တခုေသာေရာင္စပ
ံု န္းခင္း
ႀကီးမ်ား ပိင
ု ဆ
္ င
ို သ
္ ည့္ တ႐ုတရ
္ ြာကေလးတရြာသိ႔ု ေရာက္ေလ၏။ ထိက
ု သ
ဲ့ ႔ို ပန္းခင္း
မ်ဳိးကို ေရာင္စံုပန္းခင္းဟု ရခိုင္တို႔က ထင္မွတ္ေသာ္လည္း ထိုပန္းခင္းႀကီးမွာမူ
ဘုရားတင္ကပ္မည္ပ
့ န္းခင္းမ်ဳိး မဟုတၾ္ ကေခ်။ ရခိင
ု လ
္ မ
ူ ်ဳိးမ်ားစုမွာ ဘိန္းပင္၊ ဘိန္း
ပန္းကို ျမင္ဖူးသူမ်ားမဟုတ္ၾကေပ။ ထိုရြာသားတို႔က ဘိန္းထုတ္လုပ္ဖို႔ ဤကဲ့သို႔
ဘိန္းပင္၊ ဘိန္းပန္းခင္းႀကီးမ်ားကို စိုက္ပ်ိဳးထားၾကျခင္းသာျဖစ္၏။ ဤဘိန္းပန္း
ခင္းႀကီးမွာ အေရာင္အေသြးအမ်ဳိး လွသျဖင့္ ျပာရီမႈန္ဆိုင္းေနေသာ သိႏီၵၿမိဳ႕နယ္ရွိ
လွပေသာ ေတာင္တန္းျပာမ်ားအၾကားတြင္မူ ထူးျခားကာ နဂိုေတာင္တန္းျပာရွိ
အလွကို ပိုမိုအလွဆင္ေနသည္ဟုဆိုရေပမည္။ ညအခ်ိန္တြင္ ထိုဘိန္းခင္းစိုက္
ထားေသာ ေတာင္ထိပ္မွ ေတာင္ေျခလြင္ျပင္ရွိသည့္ သိႏီၵၿမိဳ႕၏ လွ်ပ္စက္မီးေရာင္
ကို ျမင္ေနရ၏။ ဗမာစစ္တပ္ကို ႏွစ္စဥ္အခြန္ေပးေဆာင္ကာ စိုက္ပ်ဳိးထားသည့္
ဘိန္းခင္းမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း ၎ဘိန္းခင္းပိုင္ရွင္တို႔မွေျပာျပခ်က္အရ ေနာက္မွ
ၾကားေတြ႕သိရၾွိ ကရသည္။ ဤျမင္ကင
ြ ္းႏွင့္ ထိုေဒသကိုေရာက္ခ်ိနမ
္ ွာ ခုႏစ
ွ အ
္ ား ျဖင့္
၁၉၇၇ ခုတင
ြ ျ္ ဖစ္သည္။ ယခုတင
ြ မ
္ ူ ထိဘ
ု န
ိ ္းခင္းမ်ားရွသ
ိ ည္၊ မရွသ
ိ ည္ကက
ို ား မသိရ
ေတာ့ပါ။
ထိုေနာက္တဖန္ သိႏၿၵီ မိဳ႕နယ္ေျမာက္ဘက္ရွိ ကြတခ

္ င
ို ၿ္ မိဳ႕နယ္သ႔ို ခ်ီတက္ၾက
ရသည္။ ကြတခ
္ င
ို န
္ ယ္ကား (KIA) ၏ တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမတြင္ ပါဝင္ေလသည္။
ယခုရခိုငျ္ ပည္ေတာ္ျပန္စစ္ေၾကာင္းသည္ ကရင္ျပည္နယ္မွ ယခုေရာက္ရွိေနသည့္
ေနရာမွအထိ ဘဝတူညီအစ္ကို မဟာမိတ္တို႔၏ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ပံ့ပိုးကူညီမႈ၏
ခရီးစဥ္ပင္ျဖစ္ပါ၏။ ဤကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ကား ကခ်င္မ်ား ထူထပ္စြာ ေနထိုင္ၾက
သည့္ေဒသတစ္ခုျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းစြန္းေဒသကို ကခ်င္တို႔က
ဖဆပလ ပါလီမန္ေခတ္တြင္ ကခ်င္ (Sub-State) တခု သတ္မွတ္ဖို႔ရန္ အဆိုျပဳခဲ့

ဖူးေလသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ဘက္စန
ြ ္းရွိ ဗန္းေမာ္ခ႐ိင
ု သ
္ ည္ ကိလ
ု န
ို ီေခတ္
က မႏၲေလးတိုင္းတြင္ရွိခဲ့သည္။ ၁၉၄၇-ခု ဖဲြ႔စည္းပံုအရ ခဲြခြင့္ပါကိစၥကို ကရင္နီႏွင့္
ရွမ္းမ်ားနည္းတူ ကခ်င္တို႔ကလည္း အဆိုျပခဲ့သည္။ ထိုအဆိုကို ဦးနုအစိုးရက
ဗန္းေမာ္ခ႐ိင
ု အ
္ ား ကခ်င္ျပည္နယ္တင
ြ ္ ထည္သ
့ င
ြ ္းေပးျခင္းျဖင့္ ရပ္ဆင
ို ္းေစခဲသ
့ ည္
ဟု ပါလီမန္ေရးရာမွတ္တမ္းမ်ားကဆို၏။
ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ နမ္းမရိန္းဆိုသည့္ ကခ်င္ရြာတရြာတြင္ စစ္ေၾကာင္းခ်ီ ခရီး

နားစဥ္က (KIA) ကင္းတပ္ဖ႕ြဲ ငယ္တခု ထိရ
ု ြာသိဝ
႔ု င္လာသည္။ ဆက္သယ
ြ မ
္ ႈ မပီျပင္
၍ လူစားထိုးကင္းေစာင့္ေဆးမွဴး၊ တပ္ၾကႀကီးခိုင္႐ိုးၿမီထြန္းကို ဗမာစစ္တပ္က စစ္
သားဟုထင္မတ
ွ က
္ ာ ပစ္သတ္ထက
ြ ္ေျပးသြားခဲသ
့ ည္။ ခိင
ု ႐
္ ိုးၿမီထန
ြ ္းကား ျပည္ေတာ္
မျပန္ႏုိင္ရွာေတာ့ဘဲ ၎ရြာတြင္ပင္ က်ဆံုးက်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ခိုင္႐ိုးၿမီထြန္းသည္
(ALP) ၏ မိုင္ (၂၀၀၀) ေက်ာ္ ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္းမွ ပထမဦးဆံုး က်ဆံုးခဲ့ရသည့္
ရဲေဘာ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ေလသည္။ ခိုင္႐ိုးၿမီထြန္း၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို စစ္အခမ္း
အနားျပဳလုပ္၍ ေသနတ္ေဖာက္အေလးျပဳသၿဂဳႋဟ္ခဲ့ၾကသည္။ (KIO) မွ ဤသို႔
မေတာ္တဆျဖစ္ကာ တိုက္ပြဲဝင္ရဲေဘာ္တဦး အဓိပၸါယ္မဲ့က်ဆံုးရသည့္အတြက္
ဗမာေငြက်ပ္တစ္သိန္းေက်ာ္ကို ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ ေပးအပ္ခဲ့သည္။
ကြတ္ခိုင္-နမ့္ခမ္းကားလမ္းေရွ႕ဘက္ မိွဳင္းညိဳ႕ညိဳ႕ ေတာင္တန္းျပာႀကီးမ်ား

ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ခရီးႏွင္ရသည္။ လြယ္လန္းေတာင္တန္းကို ျဖတ္ခဲ့စဥ္ကေလာက္
ရဲေဘာ္မ်ားကား မပင္ပန္းၾကေတာ့ေခ်။ ယခုကား ကခ်င္ရြာမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္
တည္းခိုရသည္က မ်ားေလသည္။ လံုၿခဳံမႈေကာင္းေသာ တခ်ဳိ႕တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္
တြင္ မိမတ
ိ ႔ို မိင
ု ္ (၂၀၀၀) ရွညခ
္ ရီးစဥ္ကို ကခ်င္ရမ
ဲ ယ္မ်ား၏ ပုဝါျဖဴကို ေဝွက
႔ ာယမ္း
ကာျပေသာ ႀကိဳဆိုႏႈတ္ဆက္ဂုဏ္ျပဳပြဲမ်ားျဖင့္ ဧည့္ခံၾက၏။ ကခ်င္လူမ်ဳိးတို႔ကား
နာဂ၊ ခ်င္းတို႔ႏွင့္ ညီအစ္ကိုေတာ္စပ္ၾကသည္ဟု မွတ္ယူထားၾကသည္။ အသား
အေရာင္မ်ားမွာ အဝါ၊ အျဖဴ၊ အညိဳ မ်ားရွၾိ က၏။ ႏွာတံေပၚသည္၊ ရခိင
ု ၊္ ဗမာတိႏ
႔ု င
ွ ့္
စကားသဒၵါတူသည္။ ဥပမာ- ကရင္၊ မြန္တို႔ကား “စားထမင္း”ေျပာၾကေသာ္လည္း၊
ကခ်င္တို႔က“ထမင္းစား”ဟုသာ ေျပာၾကသည္။ ကြ်န္ုပ္တို႔သည္ မၾကာမီ ပေလာင္
တို႔ေနထိုင္ေသာ ေနာင္လြဲေတာင္တန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ရေတာ့မည္။
ေနာင္လြဲေတာင္တန္းကား ရွမ္းျပည္တြင္ အျမင့္ဆံုးေတာင္တန္းတခုသာ

ျဖစ္ေသာအျမင့္ ေပ (၉၀၀၀) ျမင့္ေသာ လြယလ
္ င္ေတာင္တန္း၏ အဆက္ျဖစ္သည္
ကို ပထဝီဝင္အရ သိရွိရသည္။ ေနာင္လြဲေတာင္တန္းေန ပေလာင္တို႔ကား ေရခပ္၊
ထင္းေခြရာတြငလ
္ ား၊ ျမင္းႏွငႏ
့္ ြားတိက
႔ု ို အသံုးျပဳၾကရသည္။ ရခိင
ု တ
္ က
႔ို ထိတ
ု ရ
ိ စာၦန္
မ်ားကို ထိသ
ု သ
႔ို ံုးရေၾကာင္း သိၾကသူမ်ားမဟုတ္ေပ။ ရ၀မ္းလူမ်ဳိးတိက
႔ု သ
ဲ့ ႔ို ျမစ္ကမ္း
နား၊ ေခ်ာင္းကမ္းနားတြင္ ရြာတည္ၿပီး ႀကီးျပင္းလာၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကေလသည္။
ဤေနရာ၌ ေတာင္ေပၚေနတိင
ု ္းရင္းသားမ်ားက သူတသ
႔ို ည္ ေတာင္ေပၚေန၍ ေပ်ာ္
သည္၊ အသက္ရွည္သည္၊ လြင္ျပင္ေဒသကို ဆင္းေနက ေရာဂါဘယမ်ားသည္၊
အသက္တုိေစသည္ဟု စြဲၿမဲစြာယံုၾကည္ၾကသည္။ ေနာင္လြဲေတာင္တန္းေပၚက
လက္ညႇိဳးထိုးေျပာႏုိင္သည့္ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္အမ်ားႀကီးရွိ၏။ ထိုလြင္ျပင္မ်ားတြင္
ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ားႏွင့္ ဆန္စပါးမ်ား စိုက္ပ်ိဳးေပါက္ေရာက္မည့္အစား လူတရပ္
ေက်ာ္မကရွိေသာ ေပါင္းပင္မ်ားသာ အဓိကႀကီးစိုးေနၾကသည္ကို ေတြ႕ျမင္ေန
ရသည္။ ထိလ
ု င
ြ ျ္ ပင္ကင
ြ ္းျပင္က်ယ္ႀကီးမ်ားမွာ ေတာင္ေပၚသားပေလာင္တအ
႔ို တြက္
အေျခခ်မေနအပ္ေသာ သခ်ဳႋင္းကုန္းမ်ား ျဖစ္ေနေလ၏။
ပေလာင္ရြာတစ္ခုမွ ခပ္လွမ္းလွမ္းတေနရာတြင္ ေညာင္ပင္ႀကီးတပင္ ေတြ႕

ရ၏။ ထိုေညာင္ပင္တြင္ ေအာက္ခ်င္းငွက္ႀကီး၊ ငွက္ငယ္တို႔ ေညာင္သီးစားကာ
ေပ်ာ္ပါးေနၾကသည္။ ဥကၠ႒ ခိုင္မိုးလင္းမွ ခရီးပန္း၍ ဖ်ားနာေသာရဲေဘာ္မ်ား စား
သံုးရန္ သူ၏လက္စဲြေတာ္ ပြိဳင့္တူးတူးေလာင္႐ိုင္ဖယ္ (မဂၢနမ္း) ျဖင့္ ေအာက္ခ်င္း
ငွကသ
္ ံုး၊ ေလးေကာင္မ်ွ ေညာင္ပင္ေပၚမွပစ္ခ်လိက
ု ၏
္ ။ ဥကၠ႒ကား လက္ေျဖာင္သ
့ ူ
တဦးျဖစ္သလို ရဲေဘာ္မ်ားမွာလည္း ေညာင္ပင္ေပၚမွ ပစ္ခ်လိုက္ေသာ ေအာက္
ခ်င္းငွကအ
္ သားကို စားရသျဖင့္ ထိင
ု က
ွ အ
္ သားမွာ အဆီရစ္ၿဖိဳး၍ အလြနပ
္ င္ ခံတင
ြ ္း
ေတြ႕သည္။
စစ္ေၾကာင္းသည္ မၾကာမွီေရႊလီျမစ္ကိုျဖတ္ကူးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပေလာင္

လမ္းျပတပ္စိတ္မွ ေျပာလာသည္။ ေနာင္လြန္ေတာင္တန္းမွ ေရႊလီျမစ္ကမ္းသို႔
အဆင္းတေနရာတြင္ ဗကပမွတပ္စတ
ု စုက ရခိင
ု စ
္ စ္ေၾကာင္းကို ဆီးႀကိဳကာ ခရီးဦး
ႀကိဳျပဳၾကသည္။ သူတို႔မွာ အထက္ဗဟိုအမိန္႔ျဖင့္ (ALP) စစ္ေၾကာင္းကို တေနရာ
တြင္ အနားယူေစၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကို သူတဗ
႔ို ဟိအ
ု ဖြဲ႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးဖိရ
႔ု န္
လာေရာက္ေ ျပာၾကားခဲ့ သ ည္ ။ ဤသို ႔ ဆီး ႀကိ ဳ သည့္ ပံု စံ အေနအထားမွာ ဗကပ
ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ေသနတ္ကို အသင္ပ

့ စ္ခတ္မည္ပ
့ စ
ံု ံ ကိင
ု ္ေဆာင္ထားျခင္း မရွဘ
ိ ဲ
ပခံုးေပၚေသနတ္တင္ကာ ေသနတ္ေျပာင္းမ်ားကို လက္တစ္ဖက္ျဖင့္ ဆုပ္ကိုင္ၿပီး
ေရွ႕သို႔တိုးလာျခင္းျဖစ္၏။ သူတုိ႔သည္ ဥကၠ႒ေမာ္စီတံုးေဆာင္းေလ့ရွိသည့္ ေရွ႕
တင္လ်ွ ာတပ္ထားသည့္ အစိမ္းေရာင္၊ အဝတ္ဦးထုပမ
္ ်ားကို ေဆာင္းထားၾကသည္။
ဦးထုပ၏
္ လွ်ာအေပၚထိပျ္ ပင္၌ အနီေရာင္ၾကယ္တပြင့္ တပ္ထားသည္။ ဖိနပ္မွ အစ
ယူနီေဖာင္းတိမ
႔ ု ွာ အစိမ္းေရာင္က်ဴးနစ္မ်ားျဖစ္သည္။ ကိင
ု ္ေဆာင္ထားသည့္ ေသနတ္
မ်ားမွာလည္း M-12/ H-22 (AK47ႏွင့္တူသည္) M-23 (စက္လတ္၊ တ႐ုတ္တို႔
စကားျဖင့္ “ေခ်ာင္းပံခ
ု ်မ္း” ဟုေခၚသည္) ႏွင့္ တိန
ု န္န
႔ န္စ
႔ န
ိ ္ေျပာင္းလည္းပါ၏။ လက္
ကိုင္တုတ္ေခ်ာင္းပါသည့္ တ႐ုတ္လုပ္လက္ပစ္ဗံုးကိုယ္စီပါၾကသည္။ RPG-မ်ား
လည္းပါသည္။ ထိုေသနတ္မ်ားမွာ ေမာင္းက်ဳိးမီးပ်က္မ်ားမဟုတ္။ အားလံုးမွာ
အသစ္စက္စက္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ခရီးမတိုင္မီ လမ္းတြင္ေတြ႕ခဲ့ရသည့္ ဗကပႏွင့္
ဗမာစစ္တပ္တို႔ အၾကားျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပြန္ေခ်ာင္းတိုက္ပြဲသည္ ဗမာစစ္တပ္ကို
အထိနာေစခဲ့သည္။ ထိုသို႔တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ဗကပကဲ့သို႔ စစ္တပ္မ်ားအတြက္
အဆန္းတၾကယ္ မဟုတ္ေပ။
ဗကပ ဗဟိုမွ ဖိတ္ေခၚခ်က္ကို ဥကၠ႒ ခိုင္မိုးလင္းမွ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း၊

ရခိင
ု ျ္ ပည္သ႔ို ခရီးဆိင
ု ္းငံမ
့ ွာကို မလိလ
ု ားပါသျဖင့္ ယခု ကခ်င္တပ္မဟာ (၄) သိပ
႔ု င္
အေရာက္ခ်ီတက္ရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ၾကားခဲ့သည္။ ရဲေဘာ္အေယာက္
(၄၀) နီးပါးပါသည့္ ထိုတပ္စုကလည္း ရခိုင္ (ALP) စစ္ေၾကာင္း ေရႊလီျမစ္ေၾကာင္း
ကုိ ျဖတ္ကူးရာတြင္ အေႏွာက္အယွက္မရွိေစရန္ ကူညီေပးမည္ဟု ကတိေပး
ေျပာၾကားၾကသည္။ ဗကပဆိုေသာ္လည္း ထိုတပ္စုတြင္ ဗမာ၊ ပေလာင္၊ ကခ်င္၊
လားဟူ၊ ဝႏွင့္ ကိုးကန္႔သားတို႔မွာအမ်ားစုျဖစ္ၾကသည္ဟုသိရပါသည္။ ဗကပတို႔
သည္ လြ န္ ခဲ့ သ ည့္ ႏ ွ စ္ အ နည္း ငယ္ ခ န္ ႔ က တာမိုး ညဲ ၊ မု န္း စီ ၊ က်ဴကု တ္စ သည့္
တိုက္ပြဲႀကီးမ်ားကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မဆလဗမာစစ္တပ္ကား ထို
တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ အေသအေပ်ာက္ အက်အဆံုး အထိအခိုက္မ်ားစြာျဖင့္ မ႐ႈမလွ
ခံလိုက္ရသည္ကို ၾကားသိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ေရႊလီျမစ္ကမ္းသို႔ အဆင္းတြင္ ရန္သူတို႔၏ တစံုတရာ အေႏွာက္အယွက္

ေပးသည္ကိုကား မေတြ႕ရေပ။ ဤေနရာတြင္ ကၽြန္းသစ္ေတာမ်ားကို အမ်ဳိးစံုစြာ
ေတြ႕ရသည္။ ထိုအထဲတြင္ ကၽြန္းခါး၊ ကၽြန္းနက္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ေရႊလီမွ
ထြက္သည့္ ကၽြန္းသစ္မွာ နာမည္ႀကီးသည္။ ယခုမူကား ေရႊလီျမစ္ကို မ်က္ဝါး

ထင္ထင္ေတြ႕ရေလၿပီ။ ရခိင
ု တ
္ အ
႔ို ဖိက
႔ု ား ေရႊလျီ မစ္ကို ေမွ်ာ္ၾကည္လ
့ က
ို လ
္ ်ွ င္ လူကို
ျမင္ႏုိင္ေသာ္လည္း က်ား/မ ခြဲျခား၍ မကြဲျပား မသိသာႏုိင္သည့္ အက်ယ္ရွိေသာ
ျမစ္ဟုေခၚဆို သတ္မွတ္လိုက္ဟန္ရွိ၏။ ယခုေတြ႕ျမင္ေနရေသာ ေရႊလီျမစ္ကို
မ်က္ျမင္အတိုင္းသံုးသပ္ပါက အက်ယ္မွာ ကိုက္ (၅၀) သာသာ က်ယ္မည္။ ေရစီး
သန္၏။ ေရလည္းနက္၏။ ေရသည္ ေရခ်ဳိေရၾကည္ျဖစ္၏။ ကမ္းစပ္မ်ားကို အၿမဲ
စိမ္းသစ္ေတာမ်ားက ဖံုးလႊမ္းထားသည္။ ၀ါးေတာမ်ားလည္း ေပါက္ေရာက္ေန၏။
ေမ်ာက္အစုအဖြဲ႕တို႔ကလည္း တပင္ခုန္၊ တပင္ကူး ျမဴးထူးေပ်ာ္ပါးေနၾကသည္။
ရခိင
ု တ
္ က
႔ို ေမ်ာက္ကဂ
ို ႐ုမစိက
ု ၾ္ ကပါ။ အတူပါလာသည့္ ကခ်င္ (KIA)လမ္းျပ တပ္
စိတမ
္ ွ ရဲေဘာ္မ်ားက စားေရရိကၡာအတြက္ ေမ်ာက္ပစ္လိုေၾကာင္း ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္း
ထံတြင္ ေမ်ာက္ပစ္ရန္ အမိန္႔ေတာင္းသည္။ ဤနယ္ေျမကား သူတို႔နယ္ေျမ သူတို႔
အကြ်မ္းတဝင္ရသ
ွိ ည့္ ေနရာျဖစ္၍ ေမ်ာက္ပစ္ခင
ြ ့္ေပးလိက
ု သ
္ ည္။ M-16 ေသနတ္သံ
ငါးခ်က္ၾကားရသည္။ ရခိင
ု ႏ
္ င
ွ ့္ ကခ်င္ေပါင္းတပ္စတ
ိ က
္ ေမ်ာက္ေသမ်ား ထမင္းပိ၍
ု
ျဖတ္သြားသည္ကိုျမင္လိုက္ရ၏။ ကခ်င္တပ္စိတ္မွဴးပစ္သည့္ေမ်ာက္မွာ နီနီတြတ္
တြတ္ ေမ်ာက္ငယ္တေကာင္ကို လြယ္ထားသည့္ ေမ်ာက္မႀကီးတေကာင္ျဖစ္ေန
သည္။ ေမ်ာက္မႀကီးမွာ ေသနတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေမ်ာက္
ကေလးမွာမူ အရွင္လတ္လတ္ျဖစ္ေန၏။ ထိုေမ်ာက္နီတြတ္ကေလးကို ေနာက္မွ
စြတ္ျပဳတ္ေဟာင္းလုပ္မည္ဆိုကာ ၎ေမ်ာက္ငယ္ကို ထုပ္၍ ေက်ာပိုးအိတ္တြင္
လံုေအာင္ထားလိက
ု သ
္ ည္။ ရခိင
ု တ
္ ခ်ဳိ႕က ႏွာေခါင္း႐ႈ႕ံ သည္ ေတြ႕ရသည္။ သူတမ
႔ို ွာ
ေမ်ာက္ကိုလည္းမသတ္၊ ေမ်ာက္သားလည္းမစားသူမ်ားျဖစ္သည္။ ရခိုင္လူမ်ဳိး
တို႔သည္ကား ေမ်ာက္သား၊ ေႁမြသားႏွင့္ ႂကြက္သားမ်ားကို စားသံုးသူမွာ အလြန္
ပင္နည္းပါးသည္။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ကား ကရင္ေဒသ မဟာမိတ္ပူးတြဲ
စစ္ဆင္ေရးအတြင္း ေရွ႕တန္း၌ ငတ္ျပတ္ေလ့ရွိသျဖင့္ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ
သိုး၊ ေမ်ာက္၊ ေႁမြ၊ ႂကြက၊္ ေပြးေကာင္၊ ပုတသ
္ င္ညဳိႏင
ွ ့္ ကင္းလိပ္ေခ်ာ (ရခိင
ု အ
္ ေခၚ
ဂ်င္လိပ္) စသည္မ်ားကို စားေသာက္တတ္လာခဲ့ၾကသည္။
ဤသို႔ျဖင့္ ထိုေရႊလီျမစ္ကို ျဖတ္ကူးရန္အတြက္ ျမစ္ကမ္းေဘးမွ ဝါးကို

ခုတ၍
္ ေဖါင္ဖြဲ႕ၾကရသည္။ ကြနမ
္ န္ဒတ
ို ပ္စမ
ု ွ တပ္စတ
ိ တ
္ စ္စတ
ိ က
္ ို ေရွ႕ဦးစြာ ျမစ္ကို
ကူးေစခဲ့သည္။ တဖက္ကမ္းရွိ ေဖါင္ဆိုက္မည့္ ေနရာဝန္းက်င္ကို တင့္ကားဖ်က္
ဒံုးက်ည္ျဖစ္ေသာ ေရာ့ကတ္ေလာင္ခ်ာအပါအဝင္ စက္ေသနတ္တျ႔ို ဖင့္ အသင္ခ

့ ်ိန္
ရြယထ
္ ားၾကသည္။ ေရစီးၾကမ္းသျဖင့္ တည္တ
့ ည္က
့ ူး၍မရ။ မ်က္ေစာင္းထိုးစလြယ္
ျဖတ္ကူးၾကရသည္။ ထိုေရွ႕ေျပးတပ္စိတ္ တစ္ဖက္ကမ္းေရာက္သည္ႏွင့္ အသင့္
ေနရာယူၿပီးပါက တျခားေသာေဖါင္မ်ားကိုလည္း ဆက္တိုက္ျမန္ႏုိင္သမွ် အျမန္
ကူးၾကရန္ အမိန္႔ေပးထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ျမစ္ျဖတ္ကူးေသာ ေဖါင္တခုမွာ မေတာ္
တဆ ေမွာက္လုနီးျဖစ္သြားရာ ရခိုင္ရဲေဘာ္တေယာက္ထံမွ -M-73 ေရာ့ကတ္
ေလာင္ ခ ်ာတခု ေရထဲ က ်၍ ဆံုး ႐ႈံး ခဲ့ ရ ၏။ ရခို င္ စ စ္ေ ၾကာင္း သည္ ေရႊ လီ ကို
ေအာင္ျမင္စြာ ျဖတ္ကူးႏုိင္ခဲ့ေလၿပီ။ ေရႊလီျမစ္ကို ၾကားေဒသမွ ျဖတ္ကူးျခင္းျဖစ္
ေလသည္ဟုဆိုသည္။
စစ္ေၾကာင္းျဖတ္ေက်ာ္ေရာက္ရွိလာသည့္ ဤေရႊလီျမစ္ကမ္းမွာ လြင္ျပင္

မ်ားေပါမ်ားလွသည့္ ေရႊလီျမစ္ဝွမ္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုလြင္ျပင္မ်ားအတြင္းတြင္
တ႐ု တ္ - ျမန္ မာနယ္ စ ပ္ ကို က ပ္ ၍ ခရီး ႏွ င္ေ နရ၏ တခါတရံ လ ယ္ က ြ င္း ျပင္ ႀ ကီး
မ်ားကိုလည္း ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၾကရသည္။ ကခ်င္ႏွင့္တ႐ုတ္တို႔ ေနထိုင္သည့္ ရြာ
တရြာတြင္ စခန္းခ်ကာ အနားယူျဖစ္ၾကသည္။ မိမိတို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္ ခရီး
ႏွငမ
္ ည္ခ
့ ရီးလမ္းမွာ ရွညလ
္ ်ားသည္အ
့ တြက္ သံုးမရေတာ့သည့္ ရဲေဘာ္တ၏
႔ို ဖိနပ္
တခ်ဳိ႕ကိုလဲလွယ္ေပးရန္အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္မွ ေက်းရြာေစ်းတစ္ခုသို႔သြား
ကာ တ႐ုတ္ဖိနပ္မ်ား ဝယ္ခဲ့ၾကသည္။
ယခုကား ဗန္းေမာ္ခ႐ိင
ု သ
္ ႔ို ဝင္ေရာက္ေခ်ၿပီ။ ေရႊလျီ မစ္ဝမ
ွ ္းအဝင္ လြယက
္ ်ယ္
ရြာကိုျဖတ္ၾကရသည္။ ဤေဒသတြင္ စိန္လံုးတံတားရွိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္
စိနလ
္ ံုးတံတားသည္ သာယာလွပေသာ ႐ႈခင္းတစ္ခအ
ု ျဖစ္ နာမည္ႀကီးသည္။ လြယ္
က်ယ္သည္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ကားလမ္းဆက္ထားသည္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္ျခား
မ်ဥ္းသည္ လြယက
္ ်ယ္ရြာႀကီး၏ အလယ္တည္တ
့ ည္က
့ ျို ဖတ္သြားရာ တခ်ဳိ႕အိမမ
္ ်ား
သည္ (တ႐ုတ္အိမ္က မ်ားသည္) အိမ္ေရွ႕ဘက္ရွိ အိမ္ဦးခန္းက ျမန္မာျပည္တြင္
ရွိၿပီး ထမင္းစားခန္းမွာမူ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္တြင္ရွိေနသည္။ ထိုကြင္းျပင္တြင္ ႏွစ္
ႏုိင္ငံအသိအမွတ္ျပဳ နယ္ျခားမွတ္တိုင္မ်ား စိုက္ထူထားၾကသည္။ မွတ္တိုင္၏
တ႐ုတ္ျပည္ဖက္တြင္ တ႐ုတ္စာေရးထားရွိၿပီး ျမန္မာဘက္တြင္ ျမန္မာစာေရး
ထိုးထားသည္။ ေနမြန္းေစာင္းခ်ိန္တြင္ ေနက ပူလြန္းသည္မဟုတ္ေတာ့သျဖင့္
နယ္စပ္မ်ဥ္းကို ခြထင
ို ၍
္ အနားယူၾကသည္။ တ႐ုတက
္ ိုေက်ာေပး ျမန္မာကိမ
ု ်က္ႏွာ
ျပဳ၍ ထိုင္ၾကသည္။ မလွမ္းမကမ္း ျမန္မာဘက္ရွိ ကြင္းစပ္တြင္ ဘုရားေစတီတဆူ
ျမင္ရသည္။ တံခြန္ထူၿပီး ထံုးသပၸာယ္ထား၍ အေဝးကပင္ ျဖဴေဖြးေနေသာ ေစတီ

ေတာ္ကို ဖူးေျမာ္ၾကရသည္။ ဦးခ်မည္ဟု ႀကံေနတုန္း ထိုေစတီေတာ္ကုန္းတြင္
မဆလတပ္စုတခု အေျခခ်တပ္စိုက္ထားေၾကာင္း၊ ယခု ထိုသူတို႔က ဘုရားဝင္
အကာအရံ အုတ္တံတိုင္းပုပုတြင္ အသင့္ေနရာယူထားကာ မွန္ေျပာင္း (ေတလီ
စကုပ္) ျဖင့္ မိမိတို႔ကို ၾကည့္ေနေၾကာင္း မဟာမိတ္ကခ်င္တပ္မွ ရဲေဘာ္တစ္ဦးမွ
ေျပာဆိလ
ု ာသည္။ ခ်က္ခ်င္းပင္ သူ႕မွန္ေျပာင္းကို ခဏယူ၍ ကိယ
ု တ
္ င
ို ၾ္ ကည္လ
့ က
ို ္
သည္။ ထိုရဲေဘာ္စကားမွာ ေသြးထြက္ေအာင္မွန္၏။ လိုအပ္လာလွ်င္ ရန္သူခို
ေအာင္းေနသည့္ ေစတီေတာ္ကို ေသနတ္ပစ္ရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ထိုဘုရားကို ဦးမခ်
ျဖစ္လိုက္ေတာ့ေခ်။
စစ္ေၾကာင္းသည္ လြယ္က်ယ္ကြင္းျပင္မွ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ရွိေတာင္စြယ္

တန္းတစ္ခက
ု ို စီးနင္းရန္အတြက္ အျပင္းခရီးႏွငရ
္ သည္။ ေတာင္စြယတ
္ စ္ခက
ု ို ေျခ
တင္မိၾကသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ေရွ႕ဦးအစခရီးတြင္ ေတာင္ျမင့္ျမင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္
ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္ေၾကာင္းခ်ီရဲေဘာ္မ်ား ႏႈတ္တိုက္ရၿပီးသားျဖစ္ေနသည္။ ေျခ
လ်င္ခရီး တျဖည္းျဖည္း တအိအိေတာင္တက္ရင္း ကခ်င္တပ္စုမွဴးတစ္ဦးက ဤ
လြယ္က်ယ္ေဒသသည္ ေရွးခါက ကခ်င္ဒူးဝါးတဦး၏ အပိုင္စားေနရာျဖစ္ေၾကာင္း
ေနာင္တြင္ ဦးႏုအစိုးရက တ႐ုတတ
္ ႏ
႔ို င
ွ ့္ နယ္ျခားမ်ဥ္း၊ နယ္နမိတသ
္ တ္မတ
ွ ရ
္ ာတြင္
ဤလြယက
္ ်ယ္လင
ြ ျ္ ပင္ႀကီးကို တ႐ုတတ
္ ထ
႔ို ံေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ဤကဲသ
့ ႔ို ကခ်င္
လူမ်ဳိးတို႔၏ ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ေသာေျမကို တ႐ုတ္တို႔ထံ မတရား
သျဖင့္ ေပးအပ္ခသ
ဲ့ ည္ကို ကခ်င္လမ
ူ ်ဳိးတိက
႔ု မေက်နပ္ေၾကာင္းတိက
႔ု ို စီကာပတ္ကံုး
ေျပာျပသည္။
ေတာင္ကလပ္တစ္ခတ
ု င
ြ ္ ေခတၱနားရင္း လြယက
္ ်ယ္ျပင္ကို အေပၚစီးမွ ၾကည့္
ေနမိသည္။ အခ်ိနသ
္ ည္ကား ည(၇)နာရီရၿွိ ပီး တ႐ုတတ
္ ၏
႔ို ႀကိဳးစားမႈေၾကာင္း လြယ္
က်ယ္လြငျ္ ပင္ႀကီးမွာ မီးေရာင္တလက္လက္ျဖင့္ ကားမ်ားသြားေနသည္ကို ေတြ႕ရ
သည္။ မိမတ
ိ ႔ို ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္ပင
ို ဆ
္ င
ို ခ
္ ဲ့ေသာေျမ သူမ်ားလက္ထဲ ေရာက္ေန
ရေသာ ကခ်င္တို႔ေသာကအထုပ္ႀကီးမွာကား မေသးလွေပ။
ယခုအခါ စစ္ေၾကာင္းသည္ နာလံုဘက္သို႔ ဦးတည္ေန၏။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ

နယ္စပ္ကခ
ို ၍
ြ ေျမာက္ဘက္သ႔ ို ခ်ီတက္ၾကရသည္။ တ႐ုတဘ
္ က္တင
ြ ရ
္ ွိေသာ ေတာင္
မ်ားအားလံုးလိုလိုသည္ သစ္ပင္မ်ား မရွိေတာ့ဘဲ ေတာင္ကတံုးမ်ားသာ ျဖစ္ၾက

သည္။ ထိုေတာင္ကတံုးမ်ားကို ထြန္စက္ျဖင့္ ထြန္ယက္ၿပီးလွ်င္ နာနတ္ပင္မ်ား
စိုက္ပ်ဳိးေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထိုမွတဖန္ ျမန္မာဘက္သို႔ လွည့္ၾကည့္ပါက
ေတာင္တန္းျပာႀကီးမ်ား ညီလာခံက်င္းပေနသေယာင္ပင္။ ေတာင္ေပၚရွသ
ိ စ္ေတာ
မ်ားမွာ ထူထပ္စြာ ေပါက္ေရာက္လ်က္ရွိေနၾကသည္။ ထိမ
ု င
ႈိ ္းညိဳ႕ညိဳ႕ ေတာင္တန္း
ျပာႀကီးၾကားက အျဖဴကြကမ
္ ်ားသဖြယ္ ျမင္ေတြ႕ေနရေသာအရာမ်ားမွာ ကခ်င္ရြာ၊
လီဆူရြာႏွင့္ အျခားကခ်င္မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ ရြာမ်ားပင္ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုေတာင္ပိုင္
တိုင္းရင္းသားတို႔ကား လက္ရွိကမ႓ာႀကီးႏွင့္ အဆက္ျပတ္ေနသေယာင္ရွိေန၏။
နာလံန
ု ယ္တင
ြ ္ (KIA) တိ၏
႔ု တပ္ဟာ (၃) ဌာနခ်ဳပ္ရသ
ွိ ည္။ (KIO) ဥကၠ႒ႀကီး
မရန္ဘရန္ဆိုင္းႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္မိုင္းတို႔ကို ေတြ႕ဆံုႏႈတ္ဆက္ၾကသည္။ သူတို႔ကို
(KNU) ဌာနခ်ဳပ္ (မာနယ္ပေလာ) တြင္ ရွိစဥ္ကတည္းက ေတြ႕ဖူးျမင္ဖူးသူမ်ားျဖစ္
ၾကသည္။ ထိုတပ္မဟာမွ ကြ်န္ုပ္တို႔ကို ေကာင္းမြန္စြာ ဧည့္ခံႀကိဳဆိုပါသည္။
ဤတပ္မဟာ (၃) စခန္းမွ ေနာက္တ႐

ူ သ
ူ ႔ို ဆက္လက္၍ ခရီးဆက္ၾကသည္။
ေတာင္တန္းမ်ားကိုေက်ာ္၊ ကြင္းက်ယ္မ်ားကိုျဖတ္ကာ ခရီးဆက္ၾကရသည္္။ ဤ
ေနရာ၌ (KIO) မွ ကမကထျပဳ၍ ဖြ႕ဲ စည္းေသာ ရခိင
ြ လ
္ ပ္ေရးအဖြ႕ဲ (AIO)၊
ရခိင
ု လ
္ တ
ြ လ
္ ပ္ေရးတပ္မေတာ္ (AIA) ၏ ဥကၠ႒မွာ စစ္ေတြ အိုးတန္းသား ထြန္းေရႊ
ေမာင္ျဖစ္သည္။ အတြင္းေရးမွဴးမွာ စံေက်ာ္ထြန္း(M.A)(မဟာဝိဇၨာဘြဲ႔ရ) ရခိုင္
အမ်ဳိးသားလူပ္ရွားမွဳသမိုင္းတြင္ ယခုအခ်ိန္ထိ ပညာအတတ္ဆံုး မ်ဳိးခ်စ္တဦးျဖစ္
သည္။ ကြ်န္ုပ္တို႔စစ္ခ်ီလာသည့္ကာလ (ျမန္မာျပည္ေတာင္ဘက္မွ ေျမာက္ဘက္
သို႔ခရီးစဥ္) ၁၉၇၇-ခုႏွစ္တြင္ပင္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ထိုအဖြဲ႕ျပန္ရန္ရွိသည္။ ကြ်န္ုပ္တို႔
ရွမ္းျပည္ ခရီးဆက္စဥ္က ထိအ
ု ဖြဲ႕ႏွင့္ က/န ဆက္သြယရ
္ သည္။ ပူးတြဲ၍ ခရီးဆက္
မည္ဟပ
ု င္ က/န ပိ႔ေ
ု ၾကာင္းသိရသည္၊ သိ႔ေ
ု သာ္ က်ေနာ္တ႔ို နာလံမ
ု ေရာက္မီ တစ္လ
နီးပါးအၾကာတြင္ ထိုအဖြဲ႕ႏွင့္ က/န ဆက္သြယ္ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့သည္။ ကခ်င္
ဌာနခ်ဳပ္မလ
ွ ည္း ကြ်န္ေတာ္တ႔ို စခန္းကိမ
ု ေရာက္မီ သီတင္းႏွစပ
္ တ္ခန္က
႔ ပင္ (AIO)
တို႔ ထြက္ခြါသြားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။ (ALP)၏ ယခုကဲ့သို႔ ခရီးသြားႏႈန္း၊ ေျခ
သြက္ပံုအတိုင္းဆိုလွ်င္ ထိုေရွ႕ကသြားႏွင့္ၿပီးေသာအဖြဲ႕ကို ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္
ပိင
ု ္းေလာက္တင
ြ ္ မီႏင
ုိ ္ေၾကာင္း မရန္ဘရန္ဆင
ို ္းမွေျပာသည္။ ထိသ
ု တင္းကို အေျခခံ
၍ စစ္ေၾကာင္းရဲေဘာ္မ်ားသည္ ပို၍ပင္ေျခသြက္ေနၾကသည္။ လံုၿခံဳမႈေကာင္းၿပီး
ေျမျပန္ခ
႔ ရီးဆိလ
ု ်ွ င္ ယခင္ကတစ္ေန႔ (၂၅) မိင
ု မ
္ ွ ယခုမင
ို ္ (၃၀) ထိပင္ေပါက္ေရာက္
ခရီးတြင္ေၾကာင္း ဥကၠ႒ခိုင္မိုးလင္းကေျပာျပသည္။ ရခိုင္တို႔သည္ ေသြးခ်င္းစကား
ေျပာေသာ္လည္း အႏႈိးရခက္သည္။
ယခု ဧရာဝတီျမစ္ကို ျဖတ္ကူးရမည္၊ ဤခရီးမွာလည္း (KIO) ဌာနခ်ဳပ္မွ စစ္

ေၾကာင္းပိုင္ က/န စက္ျဖင့္ ဆက္သြယ္စီစဥ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ယခု ဧရာဝတီျမစ္
ကိုျမင္ရေလၿပီ၊ ေျမပံုအညြန္းအရ ဆင္ဘိုအနီးမွ ျဖတ္ကူးရမည့္ပံုေပၚသည္။ ျမစ္
ကမ္းစပ္သည္ ကြင္းျပင္က်ယ္ကားမဟုတ။္ ျမစ္ကမ္း အေရွ႕တြင္ေတာင္စယ
ြ ၊္ ေတာင္
ႏွာေမာင္းမ်ား ထူေျပာသည္။ ညမိုးခ်ဳပ္ခ်ိနမ
္ ွ ျမစ္ကျို ဖတ္ကူးၾကေသာ္လည္း ျပႆနာ
တစုံတရာ မျဖစ္ခဲ့ၾကေပ။ ေကြ႕ေကာက္ေခ်ာင္းဘက္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္အျပင္း
ခရီးႏွင္ၾကသည္။ ေကြ႕ေကာက္ေခ်ာင္းအနီးေရာက္သည့္အခါ ညသန္းေခါင္ေက်ာ္
ေနၿပီ။ ေတာတြင္းတေနရာ၌ စခန္းခ်အနားယူၾကသည္။ ဧရာ၀တီကုိ ျဖတ္ေက်ာ္
ၿပီးျဖစ္၍ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ႏင
ွ န
့္ ီးလာၿပီဆသ
ုိ ည္ကုိ သေဘာေပါက္ကာ ရဲေဘာ္မ်ားမွာ ပု၍
ိ ပင္
ျမဴးႂကြ ေျခသြက္လာၾကသည္။
ေကြ႔ေကာက္ေခ်ာင္းႏွင့္ မုိးေကာင္းေခ်ာင္းနယ္တြင္ကာ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္မ်ား

ေပါမ်ားသည္။ အၿမဲစိမ္းသစ္ေတာမ်ား ေပါက္ေရာက္ၾကသည္။ လူမေနေသာ ေျမ
လြတ္ေျမ႐ုိင္းကြင္းျပင္အမ်ားအျပားရွိေနသည္။ အင္းေတာ္ႀကီးႏွင့္နီး၍ ႀကိဳးၾကာ
ငွက္၊ ယင္ေဘာင္ငွက္မ်ားတုိ႔ကုိ အုပ္စုဖြဲ႕၍ေတြ႕ၾက၏။ စစ္ေၾကာင္းသည္ မၾကာမီ
မႏၲေလး-ျမစ္ႀကီးနား ရထားလမ္းကုိ ျဖတ္သြားရမည္။ ဟုပ
ိ င္-ဆားေမွာၾ္ ကားမွ ရထား
လမ္းကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ကာမုိင္းၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ စစ္ေၾကာင္းခ်ီရ၏။ ဤေနရာတြင္
စစ္ခ်ီလမ္းကား ေတာင္ဆင္းေတာင္တက္မ်ားျပားလွသည္။ ရာသီဥတုမွာလည္း
ေဆာင္းဦးေပါက္ရာသီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေန႔လယ္ပုိင္းတြင္ ပူေႏြးၿပီး၊ နံနက္ပုိင္းႏွင့္
ညေနပုိင္းတြင္ ေအးစိမ့္ကာ ခ်မ္းေအးလွသည္။ ေျမာက္ဘက္သုိ႔ တုိး၀င္ေလေလ
အခ်မ္းက ပုိေလေလျဖစ္ေနသည္။ ကာမုင
ိ ္းနယ္မွ ကခ်င္ရြာတရြာတြင္ ခရီးတေထာက္
ရပ္နားသည္။ ကခ်င္အမ်ဳိးသားအိမရ
္ င
ွ က
္ ကခ်င္စမ
ိ အ
္ ရက္တစ္ခက
ြ ္ ေပးသည္။ ထုိ
စိမအ
္ ရက္သည္ ေကာက္ညင
ႇ ္းထမင္းကုိ ေဆးဥေဆးျမစ္မ်ားျဖင့္ ေရာစပ္၍ ေခါင္ရည္
သေဘာမ်ဳိးေလာက္သာျဖစ္၏။ ထုိကခ်င္ေခါင္ရည္အရက္တခြက္သည္ ခရီးပန္း
လာသူမ်ားအတြက္ အလြန္ပင္သင့္ေလ်ာ္လွ၏။
ကာမုိ င္း မွ ဖါးကန္ ႔ သုိ ႔ ခရီး ဆက္ ရ သည္ ။ ဖါးကန္ ႔ ၊ ကာမုိ င္းေဒသသည္
ကခ်င္ေဒသ၏ကမာၻတင
ြ ္ေက်ာ္ၾကားေသာ ေက်ာက္စမ
ိ ္း (Jade) ေျမမ်ားျဖစ္သည္။
အင္းေတာ္ႀကီးသု႔ိ စီး၀င္ေသာအင္းေတာ္ေခ်ာင္း လက္တက္မ်ားကုိ မၾကာမၾကာျဖတ္
ကူးၾကရသည္။ ထုိေခ်ာင္းလက္တက္မ်ားသည္ကား ခါးေအာက္ပင
ုိ ္းမွ်သာ နက္ေသာ
ေရစီးသာရွိသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အလြန္ေအးစိမ့္လွ၏။ အေပါ့အပါးသြားခ်ိန္တြင္
၀တ္ထားေသာ ေဘာင္းဘီကုိခြ်တ္ၿပီး ယင္းေဘာင္းဘီကုိ ျပန္လည္၀တ္ဆင္ရန္
ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေဘာင္းဘီဇစ္ကုိ လက္ႏွင့္ထိသည္ကုိပင္ မသိႏုိင္ေအာင္အထိ
အလြန္တရာ ခ်မ္းေအးစိမ့္လွ၏။ ဖါးကန္႔ကာမုိင္းကားလမ္းကား ကုိလုိနီေခတ္က
ေဆာက္လပ
ု သ
္ ည့္ စစ္လမ္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။ တံတားမ်ားမွာလည္း သံဗလ
ီ တ
ီ တ
ံ ား
အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။ ယခုတင
ြ ္ ALP စစ္ေၾကာင္းသည္ ကခ်င္တပ္ခတ
ြဲ ခု၏ လမ္းျပ
ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ခရီးႏွင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိကားလမ္းကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေန႔လည္ခင္း
မွာပင္ စီတန္းေလွ်ာက္ေနၾကရသည္။ တခ်ဳိ႕က ကၽြႏု္ပ္တုိ႔စစ္ေၾကာင္းကုိ လက္ျပ
ႏႈတ္ဆက္သြားၾကသည္။ ဤလမ္းတြင္ပင္ ထုိႏွစ္ဆန္းပုိင္းက KIA တုိ႔မွ မဆလ
စစ္ကားတန္းတခုကုိ ခ်ဳံခုိတုိက္ခုိက္၍ ရန္သူ (၇၀) ေက်ာ္မွ်ေသဆုံးေၾကာင္း၊ KIA
မွ ရန္သ၏
ူ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ားကုလ
ိ ည္း သိမ္းဆည္းရမိေၾကာင္း KIA မွ ဗုလ
ိ ႀ္ ကီး
ဂမ္ဆန္က ေျပာျပ၍ သိရွိရပါသည္။
ထုိကားလမ္းမွေနၿပီး ေတာင္စြယ္တခုဆီသုိ႔ ခ်ိဳးေကြ႕တက္ရသည္။ ဖါးကန္႔

နယ္သ႔ုိ ဦးတည္ေသာလမ္းျဖစ္၏။ ေတာင္စြယက
္ ုိ စီးနင္းမိသည္တြင္ ေတာင္တက္
ခရီးမ်ားအေၾကာင္းကုိ ေနာေက်ၿပီးျဖစ္ေနၾကေသာ စစ္ေၾကာင္းခ်ီရဲေဘာ္မ်ားသည္
မည္ကဲ့သုိ႔လုပ္ေဆာင္ရမည္ကုိ အလြတ္ရထားၾက၏။ ဤေတာင္စြယ္ေတာင္တန္း
တုိ႔မွာ ေဒသ၏အျမင့္ဆုံးေတာင္တစ္ေတာင္ျဖစ္ေသာ ေပေပါင္း (၇၉၅၃) ေပျမင့္
သည့္ တြမ္ေတာင္၏အဆက္ျဖစ္သည္။ တဆင့္ၿပီးတဆင့္တက္ၿပီး ေတာင္ကလပ္
၌တည္ရွိေသာ ရြာတရြာ၌နားၾကသည္။ ထုိရြာတြင္ ALP၏ ေဖါင္ဒါ Founder)
တဦးျဖစ္သူ ဥကၠ႒ခုင
ိ ္း (ရခုင
ိ ္ေသာတုဇနနာယက ရန္ကန
ု ၊္ ေက်ာက္ေတာ္
ၿမိဳ႕နယ္၊ အရက္ေသမဇာတိ) ကုိ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးတဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ကာ ထုိ
ရြာ၌ပင္ ဆလံကမ႓ာ (ရြာသူႀကီး) ျဖစ္ေနသည္။ ကခ်င္ျပည္တြင္ ေနသည္မွာၾကာ
ေညာင္းၿပီျဖစ္သျဖင့္ ကခ်င္စကားကုိ မႊတ္ေနေအာင္တတ္သည္။ ထုိအခ်ိန္က
ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းမွာ အသက္ (၆၅)ႏွစ္ ၀န္းက်င္သာရွိေသးသည္။ က်န္းမာေရး
ေကာင္းလွ၏။ သူ (ခုိင္ျပည္သိမ္း) သည္ KNU နယ္ေျမသုိ႔ေရာက္ျခင္းမွာ ၁၉၆၈

ခုႏွစ္၊ ALP ဗဟုိေကာ္မတီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ KNUႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳလုပ္ရန္
ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၆၈ ခုႏစ
ွ ၊္ ႏု၀
ိ င္ဘာလႏွငဒ
့္ ဇ
ီ င္ဘာလတြင္ စစ္ေတြရွိ
ALP ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္ရွိ ALP ေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလုံးခန္႔ ရန္သူ၏
ဖမ္းဆီးျခင္းကုိခံရကာ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ထားျခင္းကုိလည္း ခံခဲ့ၾကရသူမ်ား
ျဖစ္ၾကသည္။ သုျ႔ိ ဖစ္၍ ဥကၠ႒ ခုင
ိ ္းမွာ ျပည္တင
ြ ္းႏွငလ
့္ ုံး၀အဆက္အသြယ္
ျပတ္ေတာက္သြားခဲရ
့ သည္။ ထုအ
ိ ခ်ိနတ
္ ြင္ KIO ႏွင-့္ AIA အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္လာမည့္
ရခုင
ိ လ
္ င
ူ ယ္အခ်ဳိ႕သည္ KIO ဌာနခ်ဳပ္သ႔ုိ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္းကုိ KNU ေခါင္းေဆာင္
မ်ားက ၾကားသိရခဲ့ရသည္။ ထုိသုိ႔ၾကားသိရသည့္အခါ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ားက
ဥကၠ႒ခုင
ိ ္းအား ALP ပါတီ၀င္မ်ားႏွငလ
့္ ုံး၀ အဆက္အသြယမ
္ ရေတာ့ပါဘူး။
ယခု KIO ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရခုိင္လူငယ္အဖြဲ႕ႏွင့္ေဆြးေႏြးၿပီး ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္မႈျပဳလုပ္လွ်င္ ပုိမုိသင့္ေတာ္မည္ ထင္ပါတယ္ဟု အႀကံျပဳသည့္အေပၚ
တြင္ ဥကၠ႒ခုင
ိ ္းသည္ KIO ဌာနခ်ဳပ္သ႔ေ
ုိ ရာက္ရသ
ွိ ြားျခင္းျဖစ္သည္။ ဥကၠ႒
ခုင
ိ ္း ကခ်င္သ႔ေ
ုိ ရာက္ရသ
ွိ ည္အ
့ ခါ ရခုင
ိ ျ္ ပည္လတ
ြ လ
္ ပ္ေရး အဖြ႕ဲ AIA အဖြ႕ဲ
၀င္ျဖစ္လာသည္။ AIA အဖြ႕ဲ သည္ ဘြ႕ဲ ရပညာတတ္လင
ူ ယ္မ်ားကုသ
ိ ာ ဦးစားေပးသည္။
ဘုန္းႀကီးလူထြက္ အသက္ႀကီးသူကုိ ဖယ္ထတ
ု သ
္ ည့္ သေဘာျဖင့္ KIO ႏွငည
့္ ႏ
ႇိ င
ႈိ ္း
၍ သူက
႔ ုိ မိန္းမေပးစား၊ ရြာသူႀကီးဘ၀ျဖင့္ အ႐ုိးထုတဖ
္ ႔ုိ ေနရာခ်ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း
သူ (ခုိင္ျပည္သိမ္း) ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။
သု႔ေ
ိ သာ္ သူ၏မ်ဳိးခ်စ္စတ
ိ ဓ
္ ါတ္ႏင
ွ ့္ စြနလ
႔္ တ
ႊ အ
္ နစ္နာခံလစ
ုိ တ
ိ က
္ က
ုိ ား ခ်ီးက်ဴး
ေလးစားမိပါသည္။ အသက္ (၇၀) ဘက္ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည္ကုိမေထာက္၊ ယူ
ထားသည္မ
့ ယားကုလ
ိ ည္း မငဲက
့ က
ြ ဘ
္ ဲ ရခုင
ိ ျ္ ပည္တင
ြ တ
္ က
ုိ ပ
္ ၀
ြဲ င္ဖ႔ုိ ခ်က္ခ်င္းပင္ ထ
လုက
ိ ရ
္ န္ ဆုံးျဖတ္ေလသည္။ ဥကၠ႒ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းမွ သူအ
႔ ား ကြတခ
္ င
ုိ ၿ္ မိဳ႕နယ္ နမ္မရိန္း
ေက်းရြာတြင္ က်ဆုံးသြားခဲ့ေသာ ေဆးမွဴးခုင
ိ ႐
္ ုိးၿမီထန
ြ ္းကုင
ိ ခ
္ ဲ့ေသာ ကာဘုင
ိ ္ေသနတ္
ကုိေပး၍ သူ၏မိခင္ပါတီ ALP ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္စစ္ေၾကာင္းျဖင့္ လုက
ိ ပ
္ ါေစခဲသ
့ ည္။
ခက္ခၾဲ ကမ္းတမ္းသည့္ ေတာလမ္းခရီးတြင္ ႂကြင္းက်န္ေအာင္ (ဥကၠ႒-ခုင
ိ ္း)
အေနျဖင့္လူငယ္ရဲေဘာ္မ်ားေနာက္၌ က်န္ရစ္ေနခဲ့သူကား မဟုတ္ေပ။
ဤရြာမွာပင္ AIA အဖြဲ႕သည္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ခရီးစတင္ခဲ့သည္ဟုသိရသည္။

ယင္းအဖြ႕ဲ ကုိ လုက
ိ ပ
္ ခ
႔ုိ သ
ဲ့ ည့္ AIA မွ ရဲေဘာ္ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္မွာ ခ႐ုေခ်ာင္း
အတုင
ိ ္းစုနၿ္ ပီး ခ်င္းတြင္းျမစ္ ဟုမလ
ၼ င္းႏွင့္ ထမံသၾီ ကားျဖတ္သြားမည္ဟု သိရသည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔လည္း ေျမပုံထုတ္၍ ထုိခရီးကုိ တုိင္းထြာၾကည့္ၾကသည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္
၀ွမ္းလြင္ျပင္ကုိသာျဖတ္သြားရမည့္ ခရီးျဖစ္၍ ယခုေနရာမွ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္
(သုိ႔) ကုလားတန္ျမစ္ဖ်ားကုိ သီတင္းတပတ္ခရီးႏွင္ႏုိင္ၿပီဟု မွတ္ယူခဲ့ၾကသည္။
ရဲေဘာ္မ်ားလည္း ေျခတရြရြျဖစ္ေနၾကသည္။
သု႔ေ
ိ သာ္ အံၾ့ သဖြယ္ စိတမ
္ ေကာင္းစရာတခုႏင
ွ ့္ ႀကဳံရေလေတာ့သည္။ ကခ်င္
လမ္းျပအဖြဲ႕သည္ ခ႐ုျမစ္အတုိင္းစုန္ဆင္းၿပီး တႏုိင္းချမစ္သုိ႔ ဦးတည္ခရီးႏွင္ေစ
သည္။ အေစာပုိင္းကၾကား သိခဲ့ရသည္မွာ စစ္ကုိင္းတုိင္းေျမာက္စြန္းၿမိဳ႕၊ နမ့္ယြန္း
ကုိ ၀င္စီးဖုရ
႔ိ န္ KIA တပ္မဟာ (၂) မွ ဖိတ္ေခၚသည္ကုိ ဥကၠ႒ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းမွ လက္မခံ
ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္မွ ဗကပတုိ႔ကုိ ေျပာခဲ့သလုိ၊ ရခုိင္ျပည္ျပန္ခရီးဆုံးေန
က စစ္ေၾကာင္းအတြက္ အက်ိဳးယုတမ
္ ည္ဟပ
ု င္ ေျပာသည္ကုိ သိရသည္။ တႏုင
ိ ္းခ
သုိ႔ ခရီးႏွင္ရသည္မွာ ရခုိင္ျပည္ျပန္ခရီးႏွင့္ သုံးႏွင့္ေလးပမာ ဆန္႔က်င္ေန၏။
ရခုိင္ျပည္က ေတာင္ဘက္္မွာ၊ ခရီးႏွင္ေနရသည္က ေျမာက္စူးစူးသုိ႔ျဖစ္၏။ AIO
အရာရွိမ်ားႏွင့္ KIO ဌာနခ်ဳပ္တုိ႔ က/န မျပတ္ရွိေန၏။ ALP တြင္မူ ကခ်င္ဌာနခ်ဳပ္
ႏွင့္ တုိက္႐ုိက္မဟုတ္ဘဲ လမ္းျပအဖြဲ႕ႏွင့္သာ ဆက္သြယ္ျဖစ္ေနသည္။ AIO ၏
ေတာင္းဆုိခ်က္အရ သူတုိ႔ထက္ ALPတုိ႔ ေနာက္က်ၿပီးမွ ရခုိင္သုိ႔ေရာက္ေအာင္
ခရီးကုိ တမင္တကာရွည္ေအာင္ ဆြဲဆန္႔ေပးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထင္ေနၾကသည္။
အကယ္၍ ဤထင္ျမင္ခ်က္မွန္ပါက ရခုိင္တုိ႔၏ေမြးရာပါ ေရာဂါလကၡဏာဟု ဆုိ
ႏုင
ိ သ
္ ည္။ မသင္ျ့ မတ္၊ မညီညြတ၊္ ကုယ
ိ ထ
့္ က္သာ မနာလုမ
ိ မ
ႈ ်ားသည္ ပေယာဂ၀င္
၍ ရခုိင္မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕ (၂) ဖြဲ႕စလုံး သခ်ဳႋင္းကုန္း၊ အက်ဥ္းေထာင္သုိ႔ေရာက္ကာ နိဂုံး
ခ်ဳပ္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ခ႐ုေခ်ာင္းကုိ စုန္ဆင္းစဥ္က ထုိေခ်ာင္းေၾကာင္းအတုိင္း ကမ္းတဘက္ကုိ

စီး၍ သြားရသည္။ ေရစပ္စပ္ရွိသည့္ ေက်ာက္လုံးႏွင့္ သဲေသာင္ေနရာမ်ားတြင္
လီဆူးလူမ်ဳိးတုိ႔ ေရႊမႈန္႔က်င္ယူေနၾကသည္။ သူတုိ႔မွာ ေရႊက်င္လွ်င္ပင္ အဖုိးတန္
ေသာ ေရေမွ်ာေက်ာက္စိမ္းမ်ားကုိလည္း ရွာေဖြရၾကသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
လမ္းျပ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဗကဂမ္ဆမ္က ထုိေရႊက်င္ေနသူမ်ားကုိ လုိင္စင္လာျပ
ရန္ေျပာရာ အခြန္ေဆာင္ရန္ ေက်ာ္လြန္သူမ်ားထံမွ ေရႊ (က်င္ယူရသည့္ေရႊ) ကုိ
သိမ္းဆည္းလုိက္သည္။ အခြန္ေဆာင္သည့္အခါ ထုိေရႊကုိ သူတုိ႔ျပန္ရၾကမည္။
ကၽြႏပ
ု္ အ
္ ျမင္အရဆုလ
ိ ်ွ င္ ေရႊ (၂) က်ပ္ခြဲ သုံးက်ပ္သားအရြယ္ ေရႊတုံးမ်ားကုိ အခြန္
ေဆာင္မည့္ ရက္စြဲလြန္သျဖင့္ သိမ္းဆည္းခံရသည္။
ေခ်ာင္းထဲသ႔ုိ ႏွာေခါင္းလုျိ ပဴထြက္ေနေသာ ေက်ာက္စန

ြ ္းတခုမွာ ခရီးသြားတု႔ိ
ေျခဖ၀ါးခ်ရန္ အလုိ႔ငွာ ေလွကားထစ္ပုံသဏၭာန္ ျဖစ္ေန၏။ ထုိေလွကားထစ္မွာ
ေရညႇတ
ိ င္၍ အစိမ္းေရာင္သန္းေနသေယာင္ရသ
ွိ ည္။ အမွနက
္ ေရညႇတ
ိ င္၍ စိမ္းေန
ျခင္းမဟုတ။္ ပြတတ
္ က
ုိ ၾ္ ကည့္ေလ အစိမ္းေရာင္ ထြကလ
္ ာေလျဖစ္သျဖင့္ ထုိေက်ာက္
ေဆာင္စြန္းမွာ ဧရာမေက်ာက္စိမ္းတုံးႀကီးျဖစ္ေၾကာင္း ရာႏႈန္းျပည့္ေသခ်ာသည္။
ေနာက္မွ ကပ္ပါလာေသာ ဗကဂမ္ဆမ္က “ဆရာႀကီး ေက်ာက္စိမ္းလုိခ်င္လား
တူးယူသြားေလဟုေျပာရာ “အာ -- ဒီေလာက္ႀကီးႀကီးေတာ့ မသယ္ႏုိင္ဘူးဗ်ိဳ႕”ဟု
ျပန္ေျပာရာ ေဘးနားရွိရဲေဘာ္တုိ႔ႏွင့္အတူ တဟားဟား ရယ္ေမာၾကေလ၏။
ယခုမွာမူ ခ႐ုေခ်ာင္းမွ တႏုိင္းခသုိ႔ ဦးတည္ခရီးႏွင္ေနၾကရသည္။ ဤခရီး

စဥ္တြင္ ကုိင္းေတာမ်ား ေပါမ်ားသျဖင့္ အရင္ခရီးစဥ္မ်ားကဲ့သုိ႔ ေတာင္တက္၊
ေတာင္ဆင္းလမ္းကား မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဆင္မ်ား ပုန္းေအာင္းေနသည့္တုိင္
မျမင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရႈပ္ေထြးလွ၏။ ထုိကုိင္းေျမကုိ လွံစြပ္ျဖင့္ ထုိုး၍ကေလာ္
ၾကည့္ရာ မည္းနက္သည့္ေျမသားျဖစ္ေနသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ကုိင္းေတာကြင္းလြင္ျပင္
သည္ တစ္ရက္-ႏွစ္ရက္ ခရီးႏွင္ေသာ္လည္း မဆုံးႏိုင္ေသးေပ။ ေတာ၀က္၊ သမင္၊
ဥေဒါင္း၊ ေခ်၊ ဆတ္၊ ကြ်ဲ႐ုိင္း၊ က်ားႏွင့္ဆင္ စသည္တုိ႔၏ က်က္စားရာနယ္ေျမျဖစ္
ေနၾကသည္။ တႏုိင္းချမစ္ကမ္းသုိ႔ေရာက္သည့္အခါ မဟာမိတ္ကခ်င္လမ္းျပတုိ႔မွ
အထက္မွေပးေသာ တာ၀န္သည္ ဤျမစ္ကမ္းတြင္ ဆုံးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ၀မ္းနည္းစြာ
ေျပာၾကားၾကၿပီး တဦးကုိတဦး ဖက္လွဲတကင္း လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ကာ ေက်ာခုိင္း
ျပန္ၾကေလၿပီ။ ဤလမ္းခြဲမစ
ွ ၍ ရခုင
ိ ႏ
္ င
ွ ့္ ခ်င္းတု၏
႔ိ ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီးမွာ ကုယ
ိ အ
့္ ား
ကုိယ္ကုိး ေရွ႕ခရီးကုိ တုိးရေပေတာ့ေလသည္။
တႏုင
ိ ္းချမစ္ကုိ ေရတိမသ
္ ည့္ေနရာမွ ျဖတ္ကူးၾကရသည္။ အသင္ပ
့ ါလာသည့္
ႀကိဳးမ်ားျဖင့္ေပါင္းစပ္ဆက္၍ ျမစ္ကမ္းႏွစဖ
္ က္ကုိ သြယတ
္ န္းသည္။ လက္နက္ခယ
ဲ မ္း
မ်ားကုိ အေပၚကုိေျမႇာက္၍ ေခါင္းေပၚတင္ကာ ကမ္းႏွစ္ဖက္ကုိ ဆက္ထားေသာ
ႀကိဳးတန္းကုိ လက္ကင
ုိ အ
္ ျဖစ္ အသုံးျပဳျဖတ္ကူးရသည္။ ဤျမစ္သည္ ေရစီးအေတာ္
သန္၏။ အမွားအယြင္း အဖိတအ
္ စင္မရွရ
ိ ေလေအာင္ သတိထားၿပီး ကူးၾကရသည္။
ျမစ္ကုိ ျဖတ္ကူးေသာအခ်ိန္မွာ ညေမွာင္ရီေမွာင္႐ုိးအခ်ိန္ျဖစ္၏။ ခရီးပန္းျခင္း ည

ေမွာင္လြန္းျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ညပုိင္းခရီးမဆက္ျဖစ္ၾကေခ်။ ေရမခ်ိဳးရသည္မွာလည္း
ရက္သတၱပတ္ရၿွိ ပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ေရခ်ိဳးရန္ အမိန႔ေ
္ ပးရသည္။ ထုိ
သု႔ေ
ိ ရခ်ိဳးရာတြငလ
္ ည္း ဆပ္ျပာႏွငဆ
့္ ပ္ျပာေမႊးကုိ အသုံးမျပဳရ။ ေရစီးတြင္ ဆပ္ျပာ
နံက
႔ ို ရန္သတ
ူ ရ
႔ုိ ကာ ျပႆနာတက္ႏင
ုိ ၍
္ ျဖစ္သည္။ ေရခ်ိဳးၿပီး လွည္းစရာရွသ
ိ ည္ကုိ
လွည္းၿပီး ကမ္းသဲေသာင္ျပင္၌ ေက်ာပုိးအိတ္ကုိ ေခါင္းအုံး၊ ေသနတ္ကုိ ေဘးတြင္
ေျမႇာင္၍ ခရီးပန္းကာ အိပ္ေပ်ာ္သြားၾကသည္။ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ေရစီးသံသည္
နဂုိထက္ပုိႀကမ္းလာသျဖင့္ ေခါင္းေထာင္ၾကည့္ရာ ဆင္တစ္အုပ္ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ရွိရာသုိ႔
ကူးလာေနၾကသည္။ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္းလည္း အနားတြင္ရွိေနရာ ဆင္အုပ္လမ္းလႊဲ
သြားေအာင္ ေျခာက္လွန႔သ
္ ည့္သေဘာမ်ဳိးျဖင့္ ေသနတ္ပစ္အခ်က္ေပးရန္ ရဲေဘာ္
တစ္ေယာက္ကုိ အမိန႔ေ
္ ပးလုက
ိ သ
္ ည္။ ေဘးနားက ဂ်ီဖုိး (G4) ကုင
ိ ထ
္ ားသူ ရဲေဘာ္
ကုိ “မင္းဂ်ီဖုိးႏွင့္ပစ္၊ ငါ့ကာဘုိင္အသံ ဆင္ေတြေၾကာက္မည္မဟုတ္”ဟု ေျပာ ရာ
ေသနတ္သံသုံးေလးခ်က္က ညအေမွာင္ကုိ လႊမ္းျခံဳသြားခဲ့၏။ ဆင္အုပ္ႀကီးသည္
ေသနတ္သံေၾကာင့္ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္ကာ ေျခဦးတည့္ရာသုိ႔ ထြက္ေျပးၾကသည္။
ဆင္တုိ႔ဦးတည္လာသည့္ကမ္းတြင္ ေနရာအသင့္ယူသူ၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနၾကသူ၊ ကင္း
ေစာင့္ေနသူ စသည္ျဖင့္ ရဲေဘာ္ (၅၀) မွ်ရွိသျဖင့္ လူႏွင့္မတုိးသည့္ ဆင္ဟူ၍
မရွိသေလာက္ပင္။
ဤတြင္ ဆင္နင္းမခံရေအာင္ ကာဘုိင္ပစ္ခတ္ရာ ဆင္အုပ္ႏွင့္ရဲေဘာ္မ်ား

ၾကား တုိက္ပြဲငယ္တခုျဖစ္ပြားခဲ့ရ၏။ တခ်ဳိ႕မွာ သူတုိ႔အိပ္ေနသည့္ေနရာႏွင့္ ဆင္
ေျခရာ၏အကြာအေ၀းမွာ တစ္ေတာင္ပင္မျပည့္ေပ။ ကံေကာင္းလုမ
႔ိ ေသ သံေခ်ာင္း
တုအ
႔ိ ေဖျဖစ္သြားရ၏။ က်ည္သင္သ
့ ည္ဆ
့ င္လည္း ရွသ
ိ ည္။ က်ည္သင္သ
့ ည္ဆ
့ င္မွ
အသံတုိတမ်ဳိးျဖင့္ေအာ္သည္။ လင္းအ႐ုဏ္ေရာက္သည္ႏွင့္ ထုပ္ပုိး ျပင္ဆင္ၾက
သည္။ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕က ဆင္ေသေတြ႕ရႏုိး၊ မလွမ္းမကမ္းတြင္ ရွာၾကသည္။ ေသြးစ
ေသြးနကုိေတြ႕၏။ ဆင္ေသကုက
ိ ား ရွာမေတြ႕ေပ။ ဆင္ေသေတြ႕က ရိကၡာေျခာက္
ျပဳလုပ္၍ ယူမည္ဟု ရဲေဘာ္မ်ားက အားခဲထားၾကသည္။
တႏုိင္းခမွေန၍ အေနာက္ကုိေမွ်ာ္ၾကည့္လုိက္လွ်င္ အေနာက္႐ုိးမ (သို႔)

နာဂေတာင္တန္းကုိ မႈန္ေရးေရးသာျမင္ရ၏။ ထုိေတာင္တန္းမွေန၍ ေျမျပန္သ
႔ ႔ုိ ဆင္း
လာသည့္ ေတာင္စြယ္တုိ႔ကုိကား ေကာင္းစြာျမင္ေတြ႕ရသည္။ ဤခရီးတြင္ စစ္
ေၾကာင္းသည္ ေတာင္စြယ္တခုခုကုိ အျမန္ဆုံးေရာက္ဖုိ႔ရန္ အေရးႀကီးလာသည္။

ကြင္းျပင္တြင္ ရန္သူ၀ုိင္းမိက အားလုံးနိဂုံးခ်ဳပ္သြားမည္။ တႏုိင္းချမစ္အေနာက္
ကမ္းမွ ဓါးထုတ္ပုံစံျဖင့္ ထြက္လာခဲ့သည္။ မည္သည့္အခါမွ် လူသူမေရာက္ဖူးခဲ့
ေသာ ကုင
ိ ္းေတာကုင
ိ ္းပင္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ က်ဴပင္မ်ားမွာ ၀ါးလုံးတမွ် သန္စမ
ြ ္း၏။
ဤကုိင္းေတာကုိျဖတ္၍ ခရီးသြားရသည္မွာ မတြင္က်ယ္လွပါ။ အေနာက္ဖက္မွ
စီးဆင္းသည့္ ေရစီးေျမာင္းႏွင့္ စမ္းေခ်ာင္းမ်ားကုိေရာက္ေအာင္ ခရီးဆက္ႏုိင္
မွအဆင္ေျပသည္။ ကားလမ္းေဟာင္းတခုကုိ ျဖတ္ရသည္။ ကုလ
ိ န
ုိ ီေခတ္ လက္က်န္
လမ္းျဖစ္၏။ ကားဘီးရာကား မေတြ႕ရေပ။ ယခုအခါ စစ္ေၾကာင္းသည္ ခႏၲီးၿမိဳ႕နယ္
ေျမာက္ဘက္သုိ႔ေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေရွ႕ဆက္မည့္ ေျမာက္ဘက္တြင္ကား
စစ္ကုိင္းတုိင္း ေျမာက္ဘက္ဖ်ားစြန္ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ရွိ၏။ နမ္းယြမ္းၿမိဳ႕ဟု ေခၚသည္။ ထုိ
ၿမိဳ႕ကုိ မၾကာေသးမီက KIA မွ ၀င္စီးခဲသ
့ ည္ဟု သိရသည္။ စစ္ေၾကာင္းသည္ ကုင
ိ ္း
ကၽြန္းတေနရာတြင္ တည္းနားခဲ့ရသည္။ ပါလာေသာရိကၡာမွာ ကုန္လုနီးပါး ျဖစ္၍
ႏုဆ
႔ိ သ
ီ ုံးလုံးဆန္ကုိ ေၾကာ္ခ်က္ၿပီး တပ္စတ
ိ ရ
္ ရ
ွိ ဲေဘာ္မ်ား တနပ္စာအတြက္ ေရာင္ရ
့ ဲ
ခဲရ
့ ၏။ တခ်ဳိ႕ရဲေဘာ္မ်ားကား ေျမအေနအထား ပထ၀ီမကြ်မ္းက်င္၍ အေနာက္တင
ြ ္
ျမင္ရသည့္ေတာင္တန္းမ်ားကုိ ရခုင
ိ ႐
္ ုိးမဟု အဟုတထ
္ င္မတ
ွ က
္ ာ ၀မ္းသာေနသူမ်ား
လည္း ရွိၾကသည္။ သူတို႔၀မ္းသာမႈကုိ ဖ်က္ဆီးလုိသူကား မရွိေပ။
ယခုမက
ူ ား စစ္ေၾကာင္းသည္ အေနာက္႐ုိးမ၏ ေတာင္စန
ြ ္းျမင္ျ့ မင့သ
္ ႔ုိ တအိအိ
တက္လာခဲ့ၾကၿပီ။ ဤအႀကိမ္တြင္ နဂုိလူသြားလမ္းမဟုတ္ဘဲ မိမိတို႔ဘာသာထြင္
၍ ေလွ်ာက္ရေသာလမ္းမ်ားကုအ
ိ သုံးျပဳၾကရသည္။ ရင္ကတ
ုိ ားလာသည့္ မည္သည့္
ၿခဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမဆုိ၊ စစ္ေၾကာင္းဓါးႏွင့္ ခုတ္ျဖတ္ခဲ့ရသည္သာျဖစ္၏။ ေမ်ာက္
အုပ္မ်ားေတြ႕ရ၏။ ေခ်ေဟာက္သံမ်ားကုိလည္းၾကားၾကရ၏။ လူတရပ္ေက်ာ္မွ်
အျမင့္တြင္စြဲထားေသာ ပ်ားလပုိ႔တုိ႔မွာ ပ်ားရည္ရႊမ္းရႊမ္းျဖင့္ သြားရည္က်ေလာက္
ေအာင္ ျမင္ ရ ၏။ သစ္ ကုိ င္း တခု တ ြ င္ မတ္ တ တ္ ရ ပ္ ခုိ က္ ၊ လူ မ ည္း ပု ပုေ လးဟု
ထင္မွားႏုင
ိ သ
္ ည့္ အၿမီးမဲ့ ေမ်ာက္မ်ားကုလ
ိ ည္းေတြ႕ရ၏။ ဓါးစ၊ ဓါးရာ ဓါးထစ္သည့္
အစအနတခုမွ်ပင္မေတြ႕ ရ၍ လူသူမေရာက္ဖူးေသာ ေဒသဟုမွတ္ရ၏။ ေတာင္
ၾကား စမ္းေခ်ာင္းမွ ေရသံမွာ တေ၀ါေ၀ါဆူညံေန၏။ ကြ်တ္၊ ျခင္၊ မွက္တုိ႔ကလည္း
ေပါလုိက္ပါဘိ။ စမ္းေခ်ာင္းကုိျဖတ္ ေတာင္ျမင့္ကုိတက္ ခရီးႏွင္ရင္း ကုန္းျမင့္ျမင့္
တေနရာတြင္ ခဏနားၿပီး အပင္တက္က်ြ မ္းက်င္သည့္ ရဲေဘာ္တေယာက္ကုိ ေခၚ၍
မွန္ေျပာင္းေပးၿပီး အေ၀းသုိ႔ၾကည့္ေစသည္။ ေတာင္ယာခင္းမ်ားကုိ ျမင္ရေၾကာင္း

သတင္းပုိ႔သျဖင့္ ရဲေဘာ္မ်ား၏ မ်က္ႏွာျပင္မ်ားမွာ ႏွင္းဆမ္းသည့္ပန္းမ်ားလုိ ခဏ
ခ်က္ခ်င္းလန္းသြားၾကသည္။ ထုိမႈန္ရီရီျမင္ရေသာ ေတာင္ယာခင္းမွာ အေနာက္
႐ုိးမေတာင္တန္းျပာႀကီး၏ ေတာင္ခလ
ု တ္တင
ြ ္ ရွ၍
ိ ျမင္မ
့ ားမတ္ေစာက္သည့္ ေတာင္
တန္းမ်ားကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ဖုိ႔ အနည္းဆုံး တစ္ရက္ခရီးၾကမ္းႏွင္ရမည္သာ။
ရဲေဘာ္မ်ားလည္း ငတ္လာ၍ လက္လမ
ွ ္းမီသည့္ သစ္ရြကႏ
္ မ
ု ်ားကုိ ခူးစားၿပီး
ဆက္လက္ခရီးဆက္သြားၾကရသည္။ မွန္ေတာင္းသီး၊ ကတြတ္သီးမ်ားလည္း စား
ၾကရသည္။ ေတာငွက္ေပ်ာအူမ်ားကုလ
ိ ည္း စားၾကရ၏။ ေတာငွက္ေပ်ာသီးမွညမ
့္ ွာ
အလြန္ခ်ိဳျမေသာ္လည္း အေစ့မ်ားၿပီး အဖတ္နည္း၍ တြက္ေျခမကုိက္ေပ။ မည္သုိ႔
ဆုိေစ ၀မ္းတြင္ အစာအနည္းငယ္မွ်ရွိလွ်င္ ခရီးႏွင္ဖုိ႔ အားရွိသည္သာ။ ေမ်ာက္တုိ႔
ကား ေတာတြင္းခရီးမွာ အစာငတ္ေနေသာ လူသားမ်ားအတြက္ အာဟာရညြန္း
ဆရာမ်ား ျဖစ္ေန၏။ ေမ်ာက္စားသည့္ အသီး၊ အရြက္၊ အဖူး၊ အငုံမွန္သမွ်ကုိ လူ
တုိ႔စားႏုိင္သည္။
ထု႔ေ
ိ နာက္ သီးႏွမ
ံ ်ား ရိတသ
္ မ
ိ ္းၿပီးသည့္ ေတာင္ယာသု႔ေ
ိ ရာက္ရၾွိ က၏။ အေ၀း
မွ အျမင္အရ စပါးစုိက္ခင္းဟုထင္ရ၏။ နာဂတုိ႔သည္ ေျပာင္းဖူး၊ ေျပာင္းဆန္မ်ား
ကုိသာ အဓိကထားစားၾက၏။ ေျပာင္း႐ုိးျပတ္ေတာတေတာကုိ ရဲေဘာ္ (ခ်င္းႏွင့္
ရခုိင္) တခ်ဳိ႕ကုိ ၀င္ေရာက္၍ အကဲခတ္ေစသည္။ က်ီပုပုေလးမ်ားတြင္ ေျပာင္းဖူး
မ်ား၊ ပိန္းဥ၊ ေျမာက္ဥ စသည္မ်ား သုိေလွာင္ထားသည္ကုိ ေတြ႕ရ၏။ ရဲေဘာ္ အမ်ား
စုကုိကား ေတာင္ယာစပ္ ေတာတြင္းတစ္၀ုိက္တြင္ ေနရာယူထားေစသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ ရဲေဘာ္မ်ား ေနရာအသင့္ယူထားၾကစဥ္ အားလုံးေသာသူမ်ားတြင္
လွတ
ံ ေခ်ာင္းစီကင
ုိ ထ
္ ားၾကေသာ အမ်ဳိးသမီး (၃) ေယာက္ႏင
ွ ့္ေယာက်္ားတစ္ေယာက္
ကုိ ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ လမ္းေလွ်ာက္ရာတြင္ လွံကုိေတာင္ေ၀ွးကဲ့သုိ႔ သုံးသည္။
ပလုင
ိ ္းမ်ားကုလ
ိ ည္း ေက်ာတြငပ
္ ုိးထားၾကသည္။ ထုသ
ိ တ
ူ က
႔ုိ ယ
ို ္ေပၚတြင္ အက်ႌမရွ။ိ
နာဂေတာင္တန္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ေမြးဖြားသည္မွ ေသဆုံးသည္တ
့ င
ုိ ္ေအာင္
အေပၚအက်ၤ၀
ီ တ္ေလ့မရွိေပ။ အေမႊးသနပ္ခါး၊ ေပါင္ဒါမိတက
္ ပ္တက
႔ုိ သူတမ
႔ုိ ်က္ႏွာ
ကုိ မထိဖူးၾက။ အ၀တ္ႏွင့္အလွကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားကား သူတို႔ႏွင့္ လုံး၀မတည့္
သူမ်ားျဖစ္မည္။ ဖိနပ္ကမ
ု ဏ
ၸ မ
ီ ်ားလည္း နာဂလုိေဒသမ်ားတြင္ ဖိနပ္ စီးေလ့မရွိေသာ
ေၾကာင့္ အ႐ႈံးေပၚဖုမ
႔ိ ်ားေလသည္။ အထူးအဆန္းတခု ေတြ႕ရသည္မွာ နာဂတု႔ေ
ိ မြး
ထားေသာ ေခြးဟူသမွ်မွာ နားရြက္ႏွစ္ဘက္ႏွင့္ အၿမီးကုိ ငုတ္မက်န္ေအာင္ ျဖတ္

ထား၏။ ေခြးလည္းမက်၊ ေမ်ာက္လည္းမဟုတ္၊ အ႐ုပ္ဆုိးေသာ ေခြးပုံပ်က္မ်ားကုိ
နာဂေတာင္တန္းတေလွ်ာက္ ေတြ႕ျမင္ရေလသည္။ သူတုိ႔နတ္ မႀကိဳက္၍ ထုိသုိ႔
လုပရ
္ ေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ သူတသ
႔ုိ ည္ နတ္မအ
ွ ပ အျခားေသာဘာသာမ်ားကုိ
ကုိးကြယ္ျခင္းမရွိေပ။
ေတာင္ယာက်ီမ်ားသုိ႔ ရိကၡာသယ္လာသည့္လူထဲမွ ေယာက်္ားမွာ ခႏၲီးတြင္

မူလတန္းပညာ ၄ -တန္းေက်ာင္းေနဖူးၿပီး ဗမာစကားေျပာတတ္၍ ၀မ္းသာရသည္။
သူ႔ဆက္သြယ္မႈျဖင့္ရြာလူႀကီးတဦးမွႀကိဳဆုိလာသည္။ စစ္ေၾကာင္းကုိ ရြာအ၀င္
ထင္း႐ွဴးပင္ေအာက္မွ ႀကိဳဆုိေနသည္။ သူပ
႔ ပ
ုံ န္းမွာ ဆီႏင
ွ မ
့္ ေတြ႕ဖူးသည့္ ဆံပင္က
လိမ္က်စ္ၿပီး ေက်ာအထိရွည္၏။ ေခါင္းတြင္လည္း ၀က္အစြယ္မ်ားပန္ထား၏။ လွံ
တေခ်ာင္းကုိ ေတာင္ေ၀ွးလုိဆက္ထားသည့္အသြားမွာ အေပၚသို႔ရွိ၏။ နားတြင္
လည္း ၾကက္ေတာင္ေမြးမ်ားပန္ဆင္ထားေသး၏။ ဖြားဖက္ေတာ္ကုိ လန္ကြတ္တီး
ႏွင့္ဖုံးၿပီး ေနာက္စကုိ ခါးတြငစ
္ ည္းထားသည္ႀ့ ကိမ္ေရႊမွ ခ်ိတယ
္ သ
ူ ည္။ ေနာက္စကုိ
ဒူးအနားထိ လွန္ခ်ထားေသးသည္။ အေသအခ်ာမၾကည့္မိက အၿမီးထြက္လူသား
မ်ားဟု ထင္ႏင
ုိ ၏
္ ။ ေရွ႕ကလန္ကတ
ြ တ
္ ဖ
ီ ုံး ဖြားဖက္ေတာ္ကုိ ေမာင္းကေလးတခုျဖင့္
ထပ္ဖုံး ထားျပန္သည္။ အေပၚတြငက
္ ားအက်ႌမရွ။ိ ရပ္ေနေသာဗလာေျခႏွစ္ေခ်ာင္း
တြင္ ဖိနပ္စီးမထား၊ မုတ္ဆိတ္ႏွင့္က်င္စြယ္တုိ႔ ေကာက္လိမ္တြန္႔၍ တြဲလဲခုိေန၏။
ၿပံဳးေနသည့္အခါ သူ၏သြားမွာ ဖရဲေစ့အေရာင္ကဲ့သုိ႔ မည္းနက္ေနေသးသည္။
အဆက္အသြယ္ရွိလုိ႔ေတာ္ေသးသည္။ ႏုိ႕မုိ႔ဆုိလွ်င္ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ သရဲ
ေျခာက္သည္ ထင္၍ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ေကာင္းပစ္မိႏိုင္ေပလိမ့္မည္။
စစ္ေၾကာင္းျဖစ္၍သာ ရန္မေတြ႕၀ံ့၊ တေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္ဆုိလွ်င္ျဖင့္

ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ ဟင္းခ်က္စားခံရရန္ မ်ား၏။ က်ားလုိလုိ၊ ေတာက္တဲ့အေကာင္
လုလ
ိ ၊ုိ သစ္ႂကြင္း႐ုပထ
္ က
ု ုိ သူတန
႔ို တ္အမ
ိ တ
္ င
ြ ္ေတြ႕ရသည္။ ရြာႏွစရ
္ ြာၾကား ေတာင္
ယာေျမ အျငင္းပြားတုိက္ခုိက္ၾကသည္။ တဘက္ရြာသားတေယာက္ တုိက္ပြဲတြင္
က်ဆုံး၍ ယင္း၏လက္ေကာက္၀တ္မျွ ဖတ္ၿပီး လက္၀ါးကုိ ထုန
ိ တ္ကန
ြ ္းတုင
ိ တ
္ ခုတင
ြ ္
လက္၀ါးအလယ္မွ ၀ါးစူးျဖင့္ ႐ုိက္ခတ္ထား၏။ ယင္းသည္ကား သူတုိ႔၏နတ္ပူေဇာ္
ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ လူ၏အသားကုိကား ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္၍ ေအာင္ပြဲခံၾက
သည္ဟဆ
ု သ
ုိ ည္။ လူမ်ဳိးျခားတေယာက္တေလမွ် ေယာင္လည္လည္ျဖင့္ ထုိေနရာ
သုိ႔ေရာက္မိက နတ္စာေကြ်းခံရဖုိ႔မ်ား၏။
ပုံညိဳရြာမွ ရံစည္ရြာသုိ႔ေရာက္ရန္ကား ေျမာက္မွေတာသုိ႔ဦးတည္ခရီးျဖစ္၏။

ဤသုခ
႔ိ ရီးမွာ ရခုင
ိ သ
္ ႔ုိ တူ႐လ
ႈ မ္း၏အစပင္ ျဖစ္ေပသည္။ အမွနက
္ စစ္ေၾကာင္းသည္
“ဂ”အကၡရာပုံစံရွိခရီးတခုကုိ အျမန္ေရာက္လုိေသာ္ “ဂ”အကၡရာ၏အစႏွစ္ဘက္
ကုိ ျဖတ္ေလွ်ာက္႐ုံသာ ရွိ၏။ စစ္ေၾကာင္း အေစာပုိင္းလမ္း ခ႐ုေခ်ာင္းအတုိင္း စုန္
ဆင္း၏။ သင့္ေလ်ာ္သည့္ေနရာမွ ခ်င္းတြင္းျမစ္ကုိ ျဖတ္ကူး၊ ကေဘာ္ခ်ိဳင့္၀ွမ္းကုိ
ေက်ာ္လွ်င္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ စစ္ကုိင္းတုိင္းတုိ႔ ဆုံရာေနရာႀတိဂံ နယ္
ေျမကုိ ေရာက္မည္။ ဤခရီးမွာ ALP ေျခသြကစ
္ စ္ေၾကာင္းအတြက္ သီတင္းတပတ္
ပင္ မလုဘ
ိ ဲ ေရာက္ဖက
႔ုိ မ်ား၏။ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ကုိ မူလအစီအစဥ္အတုင
ိ ္း သႀကၤနမ
္ က်မီ
ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။
ယခု“ဂ”ပုံစံ ၀ကၤဘာပတ္စစ္ေၾကာင္းခရီးႏွင္ရ၏။ အခ်ိန္ကုန္၊ လူပန္းျဖစ္ရ

ေတာ့သည္။ နာဂေတာင္တန္းတြင္ပင္ သႀကၤနက
္ ်သည္ကုိ ေရဒီယမ
ုိ ွ သႀကၤန္ေတး
ကုိ ၾကားရေတာ့မွ သိရေလ၏။ သုိ႔ေသာ္ ရဲေဘာ္မ်ားကား စိတ္ဓါတ္မက်သည္
သာမက ဤငတ္ ျ ပတ္ ၾ ကမ္း တမ္းေသာခရီး လမ္း မွ ထြ က္ေ ျပးသြားသူ ရဲေ ဘာ္
တေယာက္တေလ မွ်မရွိေပ။
နာဂရြာႀကီး၊ ရြာငယ္မ်ားကုိ တရြာၿပီးတရြာ ျဖတ္ေက်ာ္လာၿပီး နာဂေတာင္

တန္းခရီးဆုံးခါနီးတြင္ ဥကၠ႒ ကပၸလင္ (အေရွ႕နာဂေခါင္းေဆာင္၊ မ.ဆ.လ စစ္အစုိးရ
ကုိ နာဂအမ်ဳိးသားေရးေရွ႕ထားၿပီး ေတာ္လန
ွ ္ေရးဆင္ႏႊဲေနသူ) တုအ
႔ ိ ဖြ႕ဲ ႏွင့္ေတြ႕သည္။
သူတုိ႔အဖြဲ႕ကုိ ALP မွ ေသနတ္မ်ဳိးစုံ (၄) လက္ကုိ လက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးခဲ့သည္။
ထုိအဖြဲ႕မွ စစ္ေၾကာင္းကုိ ေတာင္ႏြား (ႏြားေနာက္) တေကာင္ျဖင့္ ဧည့္ခံေကြ်းေမြး
သည္။ ထုိစခန္းမွ ခရီးဆက္ရာတြင္ လမ္း၌ အိႏၵိယနာဂမ်ား အရပ္သားအ၀တ္ျဖင့္
အသုတ္လုိက္ ခရီးႏွင္လာၾက၍ က်ေနာ္တုိ႔စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ေတြ႕
ေနရ၏။ သူတုိ႔က တ႐ုတ္ျပည္သုိ႔ လက္နက္ယူရန္ သြားသည္ဟု ေျပာၾကသည္။
အိႏၵိယနာဂတုိ႔မွာ ေခတ္ႏွင့္အညီလုိက္ႏုိင္သည့္အသြင္ရွိ၏။ ဗမာျပည္မွ နာဂတုိ႔
ကား ေက်ာက္ေခတ္လူသားအဆင့္က ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ရွိလုိ႔
ေနေလသည္။
နာဂေတာင္တန္းသည္ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားမွ ေတာင္ဘက္သ႔ုိ တရိပရ

္ ပ
ိ ္
ျမင့္လာသည္။ စာရေမတိေတာင္ကုိ အျမင့္ဆုံးဖန္တီးထား၏။ ျမန္မာျပည္တြင္း၌
အျမင္ဆ
့ ုံးေတာင္အျဖစ္ ၁၂၅၅၃ ေပျမင္သ
့ ည္။ ထုိေတာင္၏ ဆင္ေျခေလွ်ာမ်ားတြင္
နာဂလူ မ ်ဳိး မ်ားက သူ တုိ ႔ ၀ မ္း စာအျဖစ္ ေျပာင္း စုိ က္ ပ ်ိ ဳးၾကသည္ ။ စစ္ေ ၾကာင္း
သည္လည္း ယင္းေတာင္ေျခမွ ျဖတ္သန္းသြားရ၏။ ေတာင္ေျခတြင္ စုက
ိ ထ
္ ားသည့္
ေျပာင္းဖူးပင္မ်ားမွာ သန္စြမ္းလွေပသည္။ ထုိေျပာင္းတပင္လွ်င္ အဖူးသုံးဖူးမွ်သာ
ရိွသည္။ ေျပာင္းဖူးအရွည္မွာ တံေတာင္ဆစ္မွ လက္ေကာက္၀တ္အထိ ရွည္တတ္
သည္။ ဤေျပာင္းခင္းမ်ားတြင္ ေျပာင္းဖူးခ်ဳိးယူေနေသာ နာဂမ်ားကုိ သူတ၏
႔ုိ တင္ပါး
မ်ားႏွင့္ ပလုိင္းကုိသာ အေ၀းမွျမင္ရ၏။ နာဂတုိ႔ကား အလုပ္ႀကိဳးစားပုံရသည္။ ဤ
ေဒသရွိေျမအေနအထားမွာ ေက်ာက္ႀကိဳေက်ာက္ၾကားေျမအေနအထားမ်ဳိးျဖစ္
ေပသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေျမၾသဇာထက္သန္ေသာ ေျမျဖစ္သည္။ နာဂရြာတြင္ တည္း
ခုိစဥ္ အိမ္ရွင္အခ်ဳိ႕က ေျပာင္းေပါက္ေပါက္ျဖင့္ဧည့္ခံသည္။ ေျပာင္းေပါက္ေပါက္
မွာ အဆင္သင့္လုပ္ထားၿပီးသားမဟုတ္ေပ။ က်ေနာ္တုိ႔ေရွ႕၌ပင္ မီးဖုိအထက္
က်ပ္ စ င္ မ ွ ျဖန္ ႔ တ င္ ထားသည့္ ေျပာင္း လက္ တ စ္ ဆု ပ္ ကုိ အ၀က်ဥ္း ျခင္း တြ င္
ထည့္သည္။ လက္ျဖင့္ ခါေ၀ွ႕ယမ္းလုိက္သည္။ ဤသည္တြင္ ေျပာင္းေပါက္ေပါက္
မ်ား ေဖါက္ေဖါက္ဖတ္ဖတ္ အသံထြက္ၿပီး ျခင္းေတာင္းထဲတြင္ ျဖဴေဖြးလ်က္ ျပည့္
နက္ေနေသာ ေျပာင္းေပါက္ေပါက္ကုိ ရေလ၏။ ယင္းကုိ စေကာတြင္ေလာင္းထည့္
လုိက္ေလသည္။ မီးအရွိန္မေသေသးသည့္ မီးေတာက္ခဲမ်ားကုိ ေကာက္ဖယ္ရွား
လုိက္သည့္အခါ ထုိစေကာမွာပင္ ဧည့္သည္မ်ားကုိ ဧည့္ခံလုိက္ေလသည္။ နာဂ
တုိ႔၏ ႐ုိးရွင္းေသာဧည့္ခံမႈျဖစ္၏။ ဤအခ်ိန္သည္ ေျမျပန္႔တြင္ သႀကၤန္အတာ
ေရသဘင္ပြဲက်င္းပေနခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္တုိ႔အဖုိ႔ကား နာဂေတာင္တန္းတြင္ မီးလႈံ
ရင္း ေျပာင္းေပါက္ေပါက္စားေနေလေတာ့သည္။
ေပါက္ေပါက္မ်ားကုိ ႀကဲခ်လွ်င္လည္းေကာင္း၊ တံေတြး၊ သလိပ္ေထြး ပစ္ခ်

လုက
ိ ္လွ်င္လည္းေကာင္း၊ မီးလႈံေနသည့္ နာဂအမ်ဳိးသားတဦးေနာက္တြင္ရွိသည့္
ႂကြက္တြင္းထဲမွ ႂကြက္တအုပ္သည္ ထြက္လုိက္၀င္လုိက္ျပဳ၍ ယင္းတုိ႔ကုိ စား
ပစ္လက
ုိ ္ ၾကသည္။ ရဲေဘာ္တေယာက္က ထုႂိ ကြကအ
္ ပ
ု စ
္ က
ု ုိ ႐ုက
ိ မ
္ ည္ျပဳရာ အိမရ
္ င
ွ ္
နာဂမွတားၿပီးေျပာျပသည္မွာ ႂကြက္ကုိသတ္ေသာသူသည္ ႂကြက္ကဲ့သုိ႔ပင္ ေသရ
သည္ ဟု နာဂတုိ႔၏ ဆုိ႐ုိးစကားအစဥ္အလာရွိေၾကာင္း အိမ္ရွင္နာဂမွ ေျပာျပ
ေလသည္။
ထုိနာဂရြာမွတဖန္ ေလရွီးမူရာနယ္တုိ႔ကုိ အိႏၵိယနယ္စပ္မွ ျဖတ္သန္းလာ

ခဲသ
့ ည္။ ယခု ကေဘာ္ခ်ိဳင္၀
့ မ
ွ ္းေျမနိမပ
့္ င
ုိ ္းကုိ အေပၚစီးမွျမင္ေနရသည္။ ထု႔ေ
ိ နာက္
ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ဘက္ကုိေရာက္လာ၏။ ဤေဒသတြင္ နာဂလူမ်ဳိးမ်ား အေနက်ဲ
သြားၿပီး ကူကီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ ရွမ္း၊ ဗမာမ်ားကုိေတြ႕ရေတာ့သည္။ စစ္ေၾကာင္းသည္
နာဂေတာင္တန္းတြင္ ေက်ာက္ေခတ္လသ
ူ ားမ်ားႏွင့္ ဆုံေတြ႕ခဲရ
့ သကဲသ
့ ႔ုိ ကေဘာ္
ခ်ိဳင့္၀ွမ္းကုိ စေလွ်ာက္သည္ႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ႏွင့္ တေျပးညီရွိသည့္ လူမ်ဳိး
စုႏြယမ
္ ်ားကုိ ေတြ႕လာၿပီဟဆ
ု ႏ
ုိ င
ုိ သ
္ ည္။ ကူကီးမ်ားကား ခ်င္းအႏြယဟ
္ သ
ု တ္မတ
ွ ္
ႏုိင္ေသာ္လည္း ေတာင္ေပၚခ်င္း (ခ်င္းျပည္နယ္) အျဖစ္ မခံယူၾကေပ။ သူတို႔၌
ေတာင္ေပၚခ်င္း (ခ်င္းျပည္နယ္) တုႏ
႔ိ င
ွ မ
့္ တူဘဲ သီးျခားရာဇ၀င္ရွိေၾကာင္း ခုင
ိ မ
္ ာစြာ
မွတ္ယူပုံရ၏။ သူတုိ႔သည္ ခ်င္းေရးရာႏွင့္မပတ္သက္ဘဲ ကူကီးသီးသန္႔အတြက္
လႈပရ
္ ွားမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ေတာင္ေပၚခ်င္းတုက
႔ိ ား ေျမျပန္ခ
႔ ်င္းကူကီးတု၏
႔ိ ရပ္တည္
ခ်က္ ကုိ အားမေပးလုၾိ ကေပ။ ကူကီးတုက
႔ိ လည္း ေတာင္ေပၚခ်င္းတု၏
႔ိ လႊမ္းမုိးလာ
မည္ကုိ လုလ
ိ ားပုမ
ံ ျပၾကေပ။ ဗမာမွအပ လူမ်ဳိးႏြယစ
္ တ
ု ၏
႔ုိ ထုက
ိ သ
ဲ့ ႔ုိ ကြဲလြဲခ်က္မ်ား
သည္ မဟာဗမာ၀ါဒီတုိ႔ကုိ ဗုိလ္က်အႏုိင္က်င့္ေပးပါရန္ ဖိတ္ေခၚေပးသလုိ ျဖစ္
ေနသည္ဟု ဆုႏ
ိ င
ို ပ
္ ါသည္။ ဗမာတုက
႔ိ လည္း ထုသ
ိ က
႔ုိ ြဲကြဲ ျပားျပားျဖစ္ေနသည္မ်ား
ကုိ အခြင့္ေကာင္းယူကာ အတင္း၀င္၍ စတုတၳဗမာႏုိင္ငံေတာ္ကုိ နည္းမ်ဳိးစုံ က်င့္
သုံးကာ ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးစားအားသန္ေနၾကေလသည္။
ကူကီးတုသ
႔ိ ည္ ေျမျပန္တ
႔ င
ြ အ
္ ေျခခ်ေနထုင
ိ လ
္ ာခဲသ
့ ည္မွာ ၾကာေညာင္းၿပီဟု
ဆုိႏုိင္ေသာ္လည္း မြန္၊ ရခုိင္၊ ဗမာႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားတုိ႔ကဲ့သုိ႔ ထီးေရးနန္းရာ
ကိစၥတြင္လည္းေကာင္း၊ စာေပအႏုပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊
ကြ်မ္းက်င္ႏစ
႔ွံ ပ္သမ
ူ ်ား မဟုတခ
္ ဟ
ဲ့ ု ဆုလ
ိ ်ွ င္ မွားမည္ေလာ။ ကူကီးအမ်ားစုတသ
႔ုိ ည္
မ်က္ႏွာျဖဴကုိလုိနီေခတ္တြင္မွ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳတုိ႔မွ ကမကထ လုပ္ေပး၍
သာ ဘာသာစာေပမ်ားကုိ က်င့္သုံးလာခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရေပသည္။
ကူကီးတုသ
႔ိ ည္ ကေဘာ္ခ်ိဳင္၀
့ မ
ွ ္း ခ်င္းတြင္းအေနာက္ျခမ္းတြင္ အမ်ားဆုံးေန
ထုိင္ၾကသည္။ သူတုိ႔ေနထုိင္ရာ ရြာတုိင္းတြင္ ခရစ္ယာန္ဘုရား၀တ္ျပဳေက်ာင္း
တေက်ာင္း စီ ကား ေပၚေပၚလြ င္ လ ြ င္ အခုိ င္ အ မာေဆာက္ လု ပ္ ထားၾကသည္ ။
မ်က္ႏွာျဖဴဓမၼဆရာတုိ႔၏ လမ္းညြန္ခ်က္ကုိ ခံယူကာ ကူကီးတုိ႔ရြာမ်ားသည္ ႀကီး
ႀကီးငယ္ငယ္ ရြာလမ္းမ်ားမွာ စနစ္တက်ရွိၿပီး ေျဖာင့္စင္းၾကသည္။ သန္႔ရွင္းၾက
သည္၊ အိမအ
္ ေနအထား အိမရ
္ ာတည္ရပ
ွိ မ
ုံ ွာလည္း အလြနစ
္ နစ္က်သည္။ ကူကီးရြာ
ႀကီးႀကီးမားမားဆုလ
ိ ႔ုိ မြန၊္ ရခုင
ိ ၊္ ဗမာ၊ ရွမ္းတုက
႔ိ ဲသ
့ ႔ုိ အိမ္ေျခေပါင္း (၅၀၀) (၁၀၀၀)
ရွိေသာ ကူကီးရြာကုိကား မေတြ႕ခဲ့ရေခ်။
ကူကီးရြာသားမ်ားကုိ လမ္းျပအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အထမ္းသမားအျဖစ္

လည္းေကာင္း စီစဥ္ေခၚယူသြားသူမွာ (CLO) မွ ဥကၠ႒ ဆလ်ံစံ (၀ီလယ
ီ )ံ ႏွင့္ အဖြ႕ဲ
ျဖစ္သည္။ သူတမ
႔ုိ ွာ ခ်င္းျပည္နယ္သားမ်ားျဖစ္၍ ခ်င္းစကား (စကားမ်ဳိးေပါင္း ၅၀)
ေက်ာ္ျဖင့္ ကူကီးတုိ႔ကုိေျပာ၍ နားမလည္။ ဗမာစကားကုိသာ အသုံးမ်ားၾကသည္။
ခ်င္းႏွင့္ ကူကီးတု၏
႔ိ လူအ
႔ ဖြ႕ဲ အစည္းတြင္ ရန္သဗ
ူ မာစစ္တပ္ထက
ြ မ
္ ်ား အမ်ား
အျပားရွိသည္။ ထုိတပ္ထြက္မ်ားမွ ႏွစ္ဖက္ခြ်န္လုပ္တတ္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
နာဂေတာင္တန္းမွ ဥကၠ႒ကပၸလင္ႏင
ွ ့္ေတြ႕စဥ္က က်ေနာ္တစ
႔ုိ စ္ေၾကာင္း လာသည္
ကုိ ႀကိဳ၍သိသျဖင့္ ရန္သူတုိ႔မွ ပိတ္ဆုိ႔စစ္ဆင္ေရးတခုကုိ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္
ပုိင္းတြင္ စီစဥ္ထားရာ ေဒသခံလူဦးေရထက္ ရန္သူတပ္သားမ်ားက ပုိမ်ားေန
ေၾကာင္း သူတထ
႔ုိ တ
ံ င
ြ ္ တစ္မုိးတ၀ါခုၿိ ပီးမွ သြားသင့္ေၾကာင္းေျပာသည္။ ဥကၠ႒ ခုင
ိ မ
္ ုိး
လင္းက က်ေနာ္တုိ႔ နာဂမွာ ခုိလႈံစဥ္ ရန္သူတုိ႔ ပိတ္ဆုိ႔ေရးမလုပ္ဟု မေျပာႏုိင္
ေၾကာင္း၊ မဒတ (NDF) မဟာမိတ္ေဒသႏွငလ
့္ ည္း အလွမ္းေ၀းေၾကာင္း၊ နာဂေဒသ
၌ ရိကၡာလည္းရွားပါး၍ ကပၸလင္၏အစီအစဥ္ကုိ (CLO) တုိ႔ကပါ လက္မခံႏုိင္
ေၾကာင္း တညီတညြတတ
္ ည္း ျငင္းပယ္ခၾဲ့ ကသည္။ စစ္ေၾကာင္းသည္ ကေဘာ္ခ်ိဳင့္
၀ွမ္းသုိ႔ အေတာ္အတန္၀င္ေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ရန္သူတုိ႔၏ လႈပ္ရွားမႈက ၿငိမ္ေန
သည္ကုိေတြ႕ရ၏။ ရန္သတ
ူ ႔ုိ ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ထားသည္ခ
့ င
ြ သ
္ ႔ုိ ၀င္မိေအာင္ နည္း
ဗ်ဴဟာ က်င့္သုံးျခင္းေပေလာဟု ေတြးဖြယ္ျဖစ္လာ၏။
ယခု ကူကီးရြာသားမ်ားထံမွ သတင္းၾကားရေလၿပီ။ ရန္သူေျပာက္က်ား ေခ်မႈန္း

ေရးအဖြဲ႕မ်ား ကူကီးျပည္သစ
႔ူ စ္ (လမ္းျပ) ႏွင့္ေပါင္း၍ ALP စစ္ေၾကာင္းကုိ အိႏယ
ၵိ -
ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ခ်ဳဳံခုိပစ္ရန္ တပ္အမ်ားအျပားကုိ ျဖန္႔ႀကဲခ်ထားၿပီဆုိသည့္
သတင္းပင္ျဖစ္သည္။ ကူကီးတုိ႔တြင္လည္း မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ရွိသူမ်ား တုိးပြားလာ
ေၾကာင္း၊ မ.ဆ.လ. အစုိးရ၏လူမ်ဳိးေရး ခ်ိဳးႏွမ
ိ မ
္ က
ႈ ုိ မခံခ်င္စတ
ိ ႏ
္ င
ွ ့္ ဘ၀တူ အဖိႏပ
ွိ ္
ခံ ရခုိင္တုိ႔အား တုိးတုိးတိတ္တိတ္လာေျပာသူမ်ားလည္း ရွိေလသည္။
အထူး ျခားဆုံး သတင္း တခု မ ွာ ရခုိ င္ေ သြး ရင္း ၊ ပန္း တုိ င္ တူ၊ ခရီး ကြဲ ရ ခုိ င္
လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ (AIO)၏ သတင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထုိအဖြဲ႕၏အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္
ဦးစံေက်ာ္ထြန္း (M.A) ဦးေဆာင္ေသာ အင္အား (၅၀) ခန္႔ရွိေသာ ရခုိင္ျပည္ေတာ္

ျပန္အဖြဲ႕ (လုရ
ိ င္းကုိ အစပုိင္းတြင္ေဖၚျပၿပီး) မွာ ALP စစ္ေၾကာင္းထက္ (၄) ရက္မွ်
ေစာ၍ ယခုေနရာမွျဖတ္သန္းသြားသည္ဟု သိရသည္။ အတည္မျပဳႏုင
ိ ္ေသာသတင္း
အရ မဆလသတင္းပုဟ
႔ိ ု ယူဆရသူ ကူကီးတဦးကုိ ၀ါးခြ်န္ျဖင့္ ထုိးသတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊
ေနာက္ ေရာက္လာမည္ရ
့ ခုင
ိ အ
္ ဖြ႕ဲ မွာ ပု၍
ိ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေၾကာင္း ေျပာခဲသ
့ ည္
ဟုဆုိသည္။ ဤသတင္းမွန္ပါမူ (AIO) သည္ ေသြးရင္း (ALP) စစ္ေၾကာင္းကုိ
ပ်က္စီးေစလုိဟန္ရွိသည္ဟု မွန္းႏိုင္၏။ ဖုိးဖီးအေမြ ရခုိင္ျပည္ကား သယံဇာတ
ၿဖိဳးေမာက္ တင့္တယ္ပါေသာ္လည္း ရခုိင္တုိ႔ မညီညြတ္မႈကုိ အခြင့္ေကာင္းယူကာ
မသမာေသာ မ်ဳိးျခားတုိ႔၏ ရခုိင္မ်ဳိးဖ်က္ျပည္ဖ်က္ လုပ္ရပ္ နည္းမ်ဳိးစုံ က်င့္သုံးခံ
သားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀) ပင္ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ ၿပီ မဟုတ္ပါေလာ။
စစ္ေၾကာင္းကား ၿခဳံခတ
ုိ က
ုိ ခ
္ တ္မက
ႈ ုိေရွာင္လ၍
ုိ လမ္းေဟာင္းမ်ားကုိ မသုံးဘဲ
စစ္သုံးအိမ္ေျမႇာင္ျဖင့္ လမ္းထြင္ ခရီးဆက္ရသည္။ ထြင္လမ္းမ်ားကုိ သုံးရသျဖင့္
ခရီးေႏွးရသည္မွာ သဘာ၀ျဖစ္၏။ ငွက္တိရစ ၦာန္တုိ႔၏ အသံဗလံပင္မၾကားရေပ။
တိတဆ
္ တ
ိ ၿ္ ငိမလ
္ ြန္းက အႏၲရာယ္တခုခရ
ု ၿွိ ပီဟု သေဘာေပါက္ရသည္။ သတိထား
ၿပီး ခရီးခ်ီစဥ္မွာပင္ ေရွ႕ကင္းအဖြဲ႕မွ လက္နက္ငယ္ပစ္ခတ္သံေၾကာင့္ တေတာလုံး
ဆူညံသြား၏။ စိန္ေျပာင္းေပါက္ကြဲသံ ဆက္တုိက္ေပၚထြက္လာသျဖင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္
ၿပီကုိ သိလုိက္ရသည္။ စမ္းေခ်ာင္းကုိျဖတ္အကူး လမ္းတဖက္တြင္ ရန္သူတုိ႔ ကင္း
ပုန္းခ်ထားသည္။ ရန္သူတုိ႔က အဆင္သင့္ျပင္ထားပုံမရ။ စစ္ေၾကာင္းေရွာင္ကြင္း
အဖြဲ႕မွ ေခ်ာင္းတြင္ ေရခ်ိဳးေနသူႏွစ္ဦးကုိ ေတြ႕၍ေခၚေမးရာ ႐ုပ္ခ်ည္းကမ္းစပ္သုိ႔
တက္ေျပးသြားသည္။ သူတုိ႔သည္ ယူနီေဖာင္း၀တ္မထားသည့္ ရန္သူမ်ားပင္ ျဖစ္
၏။ ေရွ႕ကင္းမွ ထုိလူႏွစ္ဦးကုိ ေသနတ္ျဖင့္ခ်ိန္ရြယ္ေစာင့္ၾကည့္ခုိက္ ၎ဘက္မွ
ေသနတ္ေျပာင္းတခုမွ မိမိတို႔ဘက္ပစ္ရန္ ခ်ိန္ရြယ္လာ၍ မိမိတုိ႔ဘက္မွ စတင္ပစ္
ခတ္ရ၏။ ၁၀ -မိနစ္အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ၿပီး ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းမွ တပ္ကုိအျမန္
ေနာက္ဆုတ္ခုိင္းသည္။ ခံစစ္ကာပစ္အဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္ထားၿပီးမွ ေနာက္ဆုတ္ျခင္း
ျဖစ္သည္။ ေရွ႕ကင္းမွဴး ဗုိလ္ေက်ာ္ဟန္ကား ဥကၠ႒မွ အတန္တန္ေခၚေသာ္လည္း
ျပန္လွည့္မလာပါ။ မိမိတုိ႔ဘက္မွ အေသအေပ်ာက္မရွိေသာ္လည္း ဗုိလ္ေက်ာ္ဟန္
ႏွင့္ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ အဖမ္းခံလက
ုိ ရ
္ သလုလ
ိ ၊ုိ လက္နက္ခ်သလုလ
ိ ၾုိ ကားရသည္။ ဗုလ
ိ ္
ေက်ာ္ဟန္ကား ရန္သတ
ူ ပ္မွ ေပးေကာ္ပရာ (လစာေပးတပ္စတ
ိ မ
္ ဴွ း) အေနအထား
ျဖင့္ ALP သုိ႔ ေရာက္လာသူျဖစ္သည္။ ေပးေကာ္ပရာမွ တုိက္ခုိက္ကြ်မ္းက်င္သူ

မဟုတ။္ ရန္သႏ
ူ င
ွ ့္ေပါင္း၍ ALP စစ္ေၾကာင္းကုိ ဖ်က္ဆီးခဲသ
့ ဟ
ူ ပ
ု င္ ALP ရဲေဘာ္မ်ား
က ယူဆေနၾက၏။ ထုိသူကား ALP ဌာနခြဲ KNU သုိ႔လာၿပီး ဘတ္ေငြမ်ား လိမ္ညာ
ထုတ္ယူသည္ဟုသိရသည္။ ယခုအခါ ထုိသူကား မြန္ျပည္နယ္၊ ဇီးျဖဴေသာင္တြင္
ငါးဖမ္းလုပင
္ န္းျဖင့္ ႀကီးပြားကာ သူေဌးတဦးျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ အသားထဲ
က ျဖစ္ေသာ ေလာက္ေကာင္ကုိ မိမိကုိယ္မွ ဖယ္ရွားသုတ္သင္ပစ္ရမည္ဟုပင္
ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းမွ ေျပာဖူးသည္။
ယခုအခါ စစ္ေၾကာင္းသည္ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္သုိ႔ အျပင္းထန္ခ်ီတက္

ရသည္။ နယ္စပ္ခရီးကုိ ေရြးရျခင္းမွာ ျမန္မာဘက္မွ ဒုကၡသည္မ်ားလွ်င္ အိႏၵိယ
နယ္စပ္တြင္ခုိမည္။ ယင္းေနရာတြင္မဟန္လွ်င္ ျမန္မာဘက္သုိ႔ ခုိမည္ဟု ဆုိသည့္
သေဘာျဖစ္၏။ နယ္စပ္မွတ္တုိင္တြင္ ျမန္မာဘက္တြင္ ျမန္မာစာျဖင့္ ေရးထားၿပီး
အိႏၵိယဘက္တြင္လည္း ဟိႏၵဴဘာသာျဖင့္ေရးထားသည္။ နယ္စပ္တုိ႔၏သဘာ၀
အရ လူသူမေရာက္သည့္ေတာနက္ႀကီးမ်ားသာျဖစ္၏။ ယင္းေတာနက္ႀကီးမ်ားကုိ
လမ္းထြငရ
္ သည္မွာ ခက္ခၾဲ ကမ္းတမ္း၏။ ဓါးသြားကိန
ု င္း၍ ခရီးႏွငရ
္ သလုပ
ိ င္။ တဖက္
သုိ႔ ေျခေခ်ာ္လိမ့္က်လွ်င္ကား အသက္ရွင္ဖြယ္ရာမရွိ။ အိပ္မက္ႏုိင္ငံထဲကုိ ေရာက္
ေနသလုျိ ဖစ္ေန၏။ နယ္စပ္လမ္းခရီးႏွငယ
္ င္း ကူကီးရြာတရြာကုိေတြ႕ရသည္။ ရိကၡာ
ႏွငအ
့္ ထမ္းသမား ညႇိေနစဥ္တင
ြ ္ ေရွ႕ကင္းအဖြ႕ဲ မွေသနတ္သံ သုံးေလးခ်က္ခန္ၾ႔ ကား
ရသည္။ M-16 ေသနတ္သံျဖစ္၏။ နယ္ျခားေစာင့္ (Border Security Force)
ကုလားတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ ေသနတ္အသင့္ကုိင္၍ ေရွ႕ကင္းအဖြဲ႕သုိ႔နီးကပ္လာ
သျဖင့္ ခ်ိနရ
္ ယ
ြ ပ
္ စ္၍ တစ္ဦးပြခ
ဲ ်င္းၿပီးေသ၊ ေနာက္တစ္ဦးမွာ အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာ
ရရွသ
ိ ြားသည္ဟု သိရသည္။ နယ္ျခားေစာင္တ
့ ပ္ဖ႕ြဲ မွ ဒဏ္ရာရကုလားႏွင့္ ေသနတ္
(၂) ခ်က္ (၃) ခ်က္ခန္႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခဲ့ၾကသည္။
ထုိရြာမွ စစ္ေၾကာင္းသည္ အလ်င္စလုိထြက္လာခဲ့သည္။ ေအးတိေအးစက္

ေနဖု႔ိ မသင္။့ သက္ဆင
ုိ ရ
္ ာသု႔ိ ကုလားတု႔ိ သတင္းပုလ
႔ိ ်ွ င္ စစ္ေၾကာင္းကုိ ၀ုင
ိ ္း၀န္းပိတ္
ဆုမ
႔ိ ခံရဖု႔ိ အေရးႀကီး၏။ ငါတုႏ
႔ိ င
ွ ပ
့္ ါလာသည့္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကုလ
ိ ည္း အက်ဳိး
မရွိသည့္ေနရာတြင္ မျဖဳန္းတီးလုိ။ အဖရခုိင္ျပည္တြင္ က်ည္တေတာင့္ ရန္သူ
တေယာက္ေသ (သု)႔ိ ဒဏ္ရာရ ရမည္ဟု ဥကၠ႒ႀကီး ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းမွ မိန႕္ ၾကားထား၏။
အိႏယ
ၵိ ဘက္တင
ြ ္ ျပႆနာတက္၍ စစ္ေၾကာင္းသည္ ျမန္မာဘက္သက
႔ုိ ပ္ကာ
ခရီးႏွငရ
္ ျပန္၏။ သားေကာင္မ်ား၊ က်ားအခ်ဳိ႕လဲေတြ႕ရ၏။ အမဲပစ္၍ ရိကၡာ ျဖည္ႏ
့ င
ုိ ္
၏။ သုိ႔ေသာ္ အသက္ကုိဖက္ႏွင့္ထုပ္ထားရခ်ိန္တြင္ ထုိအလုပ္မ်ဳိးကုိ မည္သည့္
စစ္တပ္ကမွ် လုပမ
္ ည္မဟုတ။္ မိမတ
ိ စ
႔ုိ စ္ေၾကာင္း ယခုႏင
ွ ရ
္ သည့္ေတာေတာင္မ်ား
မွာ နာဂေတာင္တန္းေလာက္ မျမင္မ
့ ားေသာ္လည္း ဤေဒသတြင္ အပူပင
ုိ ္း မုိးသစ္
ေတာမ်ား ထူထပ္စြာ ေပါက္ေရာက္ေန၏။ မုိးသစ္ေတာမ်ားမွာ (၁၂) ရာသီ စိမ္းစုည
ိ ဳိ႕
မႈင
ိ ္းေန၏။ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ရွိ သစ္ေတာမ်ားႏွင့္ မျခားမနားေပ။ ကြ်တ္၊ မွက၊္ ျခင္တလ
႔ုိ ည္း
ပြားခ်င္တုိင္းပြားေန၏။ ရိကၡာငတ္တလွည့္ ျပတ္တလွည့္ရွိေနသည့္ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ
ကြ်တ္၊ မွက၊္ ျခင္ စသည္မ်ားက ေသြးစုပယ
္ င
ူ င္ၾကသည္မွာ လြနလ
္ ြန္းလွ၏။ ေက်ာ
ပုိးအိတက
္ ုိ ေခါင္းအုံး၊ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ တပ္ဆင္ထားေသာ အီကြီးမန္႔ (Equipment)
ကုိ ေဘးခ်၊ ေသနတ္ကုိ ဖက္တြယ္ၿပီး အိပ္စက္ရသည္ကမ်ား၏။ ေနညိဳစတြင္
ဂ်ီေဟာက္သ၊ံ အိပတ
္ န္းတက္ ေတာၾကက္တန
ြ သ
္ ၊ံ ေမ်ာက္ အူသတ
ံ က
႔ုိ လ
ုိ ည္း ၾကား
ရတတ္၏။ အေမွာင္ထအ
ု ားေကာင္းလာသည္တင
ြ ္ ဇီးကြကျ္ မည္သ၊ံ ငွကပ
္ ်င္းေအာ္
ျမည္သႏ
ံ င
ွ ့္ ပုိးဖလံ၊ ပုရစ္တ၏
႔ုိ စီရရီေအာ္ျမည္သတ
ံ မ
႔ုိ ွာ ရဲေဘာ္တအ
႔ုိ တြက္ သဘာ၀
ဂီတေတးသံသာမ်ားျဖစ္ေန၏။ ညအေမွာင္ထက
ု ုိ ေဖါက္ထင
ြ ္းႏုင
ိ စ
္ မ
ြ ္းရွသ
ိ ည့္ ပုိးစုန္း
ၾကဴးတုိ႔၏ မာက်ဴရီမီးေရာင္ တလက္လက္ ေတာက္ပေနပုံမွာ ဂႏုိင္ထဲက ၿမိဳ႕ႀကီး
ျပႀကီး အသြင္ေဆာင္ေန၏။ ေတာက္တဲ့ေအာ္သမ
ံ ်ားကလည္း နာရီစင္ႀကီးက အခ်က္
ေပးသလုျိ ဖစ္ေန၏။ ေတာက္တဲ့ေဗဒင္တက
ြ ရ
္ သည္ကလည္း အေမာပင္။ အဆုိးႏွင့္
အဆုံးသတ္ေပးေသာ အသံရွင္ေတာက္တဲ့ကုိကား ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕က တုိးတုိးတိတ္
တိတ္ က်ိန္ဆဲၾကေလသည္။
တေတာေက်ာ္၊ တေတာင္တက္၊ တေခ်ာင္းျဖတ္ခရီးႏွင္ရင္း လူသြားလမ္း

ေဟာင္းတခု ေတြ႕ရ၏။ နယ္စပ္ကခ
ုိ ထ
ြ ားသည့္ လူသြားလမ္းျဖစ္ေပသည္။ ၾကာၾကာ
မေလွ်ာက္လက
ုိ ရ
္ ေပ။ ေရွ႕က ကင္းအဖြ႕ဲ မွ သတင္းလာသည္။ ကုလားတပ္ဖ႕ြဲ တခု
ႏွင့္ ပက္ပင္းတုိးေနေၾကာင္း၊ သူတသ
႔ုိ ည္ ေသနတ္ကခ
ုိ ်ထားၿပီး လက္ေျမႇာက္လ်က္
ကတုံကယုိင္ျဖစ္ေနသည္ဆုိသည့္သတင္းပင္ျဖစ္သည္။ “ ငါတုိ႔သည္ သင္တုိ႔၏
ရန္သူမဟုတ္၊ သင္တုိ႔ႏွင့္ မိတ္ေဆြျဖစ္လုိသည္။ ငါတုိ႔သည္ ရခုိင္ေတာ္လွန္ေရး
လက္နက္ကင
ုိ အ
္ ဖြ႕ဲ ျဖစ္သည္”ဟု ေျပာလုက
ိ သ
္ ည္။ ကုလားတပ္ဖ႕ြဲ မွာ ေသနတ္မ်ား
ျပန္ေကာက္၍ သူတစ
႔ုိ ခန္းထုင
ိ သ
္ ည့္ေတာင္ေပၚသု႔ိ တေရြ႕ေရြ႕ေနာက္ဆတ
ု သ
္ ြား၏။
တပ္မဴွ းဟု ထင္ရသူတဦးႏွင့္ ကုလားတပ္သားအခ်ဳိ႕က ေဆး၀ါးႏွင့္ေဆးလိပ္ (ကုလား

စီးကရက္) တခ်ဳိ႕ကုိ မိမိတုိ႔ကုိလာေပးၾကသည္။ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၾကသည္။ မိမိ
တုိ႔စစ္ေၾကာင္းအား ယခုလမ္းအတုိင္း ဆက္မသြားရန္ႏွင့္ ျမန္မာဘက္မွသာသြား
ရန္တုိ႔ကုိေျပာဆုိသည္။ အဂၤလိပ္စတင္းပုံစံ ငွက္ေပ်ာသီးပုံက်ည္ကပ္ေဘးတြင္
ေသနတ္ကုိင္ကုလားတဦးက ေသနတ္အသင့္ကုိင္ၿပီး ျပန္ၾကည့္ျပန္ၾကည့္လုပ္
ေနသည္။ တပ္မဴွ း ထင္ရသူက ၀ါကီေတာ္ကျီ ဖင့္ စကားေျပာေနသည္။ ငါတုရ
႔ိ ဲေဘာ္
မ်ားကား ျမန္မာဘက္ေတာနက္ထသ
ဲ ႔ုိ ၀င္သြားၾကသည္မွာ စစ္တပ္ေနာက္ ကင္းတပ္
စိတ္သာ က်န္ေတာ့၏။
ျပန္လွည့္ၾကည့္ရာ ေသနတ္အသင့္ကုိင္ ကုလားတပ္သားကုိ ေနာက္ကင္း

ရဲေဘာ္မွ မသကၤာ၍ ေသနတ္ခ်ိန္မည္ျပဳစဥ္ ကုလားတုိ႔ဘက္မွ ေသနတ္သံမ်ား
စတင္ထြက္လာ၏။ ငါတုိ႔ဘက္မွလည္း အနည္းငယ္ျပန္ပစ္ခဲ့သည္။ ခ်င္းအဖြဲ႕မွ
ကုလားတုိ႔ထံသုိ႔ M.79 တစ္ခ်က္ပစ္ေပးလုိက္သည္။ ကုလားတပ္ဖြဲ႕မွ ႐ုိင္ဖယ္၊
စတင္း၊ ဘရင္းဂင္းႏွင့္ ႐ုိင္ဖယ္ေသနတ္မ်ားတြင္စြပ္၍ ပုိ႔ယမ္းအကူသုံး ဗုံးမ်ား
ျဖင့္ပစ္ခတ္ၾကသည္။ ေသနတ္သံ၊ ဗုံးသံမ်ား တေ၀ါေ၀ါ တဒက္ဒက္ထြက္ပါေသာ္
လည္း ငါတုိ႔ဘက္ကုိ ခ်ိန္ရြယ္ပစ္သည္ဟု မယူဆနုိင္ေပ။ က်ည္ဆံမ်ားသည္ ငါတုိ႔
အနားမွ ျဖတ္သန္းသြားသည္ကုိ မေတြ႕ရ။ ဗုံးသီးမွာလည္း ငါတုိ႔အနီးေပါက္ကြဲ
သည္ကုိ မေတြ႕ရေပ။ တပ္ေနာက္ကင္းမွ ျပန္လွန္ပစ္ခဲ့သည့္ ရဲေဘာ္တုိ႔ကမူ၊ လူ
ေကာင္ထြားဗုိက္ပူကုလားကုိ ခ်ိန္ရြယ္ပစ္ခဲ့သျဖင့္ ကုလားတပ္သားတစ္ဦး၊ ႏွစ္ဦး
ခန္႔ထိခုိက္လိမ့္မည္ဟုဆုိ၏။ သူတုိ႔ကား“ကုလားတပ္ဖြဲ႕မွ ခ်ိန္ရြယ္ပစ္သည္”ဟု
ေျပာသည္။ ဥကၠ႒မွလည္း ၎ကိုအနီးကပ္ၾကည့္ရႈေလ့လာၿပီး ေတာ္ၿပီဟုဆုိကာ
ထုိေနာက္ ကင္းကုိ႐ုပ္သိမ္းလာခဲ့သည္။ အိမ္ေျမႇာင္အညြန္းျဖင့္ ေတာၾကမ္းခရီး
ႏွင္လာရာ ကူကီးအထမ္းသမားတုိ႔က ဤေနရာအနီးတြင္ ရြာတရြာရွိေၾကာင္းေျပာ
လာသည္။ ရိကၡာႏွင့္အထမ္းသမားလဲလွယ္ရန္ ရိကၡာမွဴးအဖြဲ႕ႏွင့္အထမ္းသမား
ႏွစ္ေယာက္ကုိ ထုရ
ိ ြာသု႔ိ ေစလႊတလ
္ က
ုိ ၏
္ ။ ရြာထဲသ႔ုိ အထမ္းသမားႏွစ္ေယာက္ေျပး
၀င္သြားၿပီး မိနစ္ပုိင္းအၾကာတြင္ ရြာထဲတြင္တပ္စြဲထားေသာ ရန္သူမလဆတပ္မွ
စိန္ေျပာင္းျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကုိပစ္ခတ္လာသည္။ စိန္ေျပာင္း (၆) ခ်က္၊ (၇)
ခ်က္ရမ
ွိ ည္ထင္၏။ သုရ
႔ိ ာတြင္ စစ္ေၾကာင္းေနရာသု႔ိ ဗုံးသီးမ်ားမေရာက္ေပ။ ခပ္လမ
ွ ္း
လွမ္း အေ၀းတေနရာတြင္သာ ေပါက္ကြဲသည္ကမ်ား၏။ ရိကၡာမွဴးအဖြဲ႕ ျပန္ဆက္
မိသည္ႏင
ွ ့္ တၿပိဳင္နက္ခရီးႏွငၾ္ ကရျပန္သည္။ ရိကၡာမွာ တျဖည္းျဖည္း ကုနခ
္ န္းလာ
ၿပီး ငတ္ျပတ္မႈ အစျပဳလာေပၿပီ။ ေတာင္ကုန္းျမင့္တခုမွ အေ၀းသုိ႔ မွန္ေျပာင္းျဖင့္
ၾကည့္႐ႈသည္။ ရန္သူရွိ၊ မရွိစစ္ေဆးေလ့လာၿပီးမွ ေတာင္ယာမ်ားေနရာသုိ႔ တိတ္
တဆိတ္ ခ်ဥ္းကပ္၍ ရိကၡာမ်ားကို ရွာယူၾကရသည္။ ပိန္းဥ၊ ေျမာက္ဥႏွင့္ ေျပာင္း
ေစ့မ်ားသာ ရသည္။ အကုနအ
္ စင္အားလုံးကုိ ယူျခင္းမျပဳရ။ မိမတ
ိ ၏
႔ုိ ငတ္မတ
ြ မ
္ က
ႈ ို
ဖာေထး႐ုံသာယူရသည္။ ထုိ႔ေနာက္တဖန္ ထုိေတာင္ယာမွ ရြာတရြာသုိ႔သြားရာ
ကားလမ္းကုိၾကည့္ျမင္ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမင္ေတြ႕ေနရသည့္ ကားလမ္းကုိ စစ္
ေၾကာင္းမွ ေအးေအးသက္သာ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္မည့္ အေျခအေန မရွိေပ။
စစ္ေၾကာင္းသည္ ကုယ
ိ လ
့္ မ္းကုယ
ိ ထ
္ င
ြ ၊္ ကုယ
ိ ၀
့္ န္ထတ
ု က
္ ယ
ုိ ထ
္ မ္း ခရီးဆက္
ၾကရသည္ ။ ေရမျဖစ္ စေလာက္ သာ စီးေနသည့္ စ မ္းေခ်ာင္း ရွိ ေတာနက္ ႀ ကီး
တေနရာတြငရ
္ ပ္နားၿပီး ေတာင္ယာမွယလ
ူ ာခဲ့ေသာ ပိန္းဥ၊ ေျမာက္ဥႏွင့္ေျပာင္းေစ့
မ်ားကုိ ခ်က္ျပဳတ္၊ ဖုတစ
္ ားၾကရသည္။ ပါလာသည္ရ
့ က
ိ ၡာသည္ ထမင္း မဟုတသ
္ ည့္
တုိင္ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္သည္က ႀကီးစုိးေနသျဖင့္ အလ်င္အျမန္ မ်ိဳခ်သုိသိပ္
လုိက္ရသည္မွာ အရသာတမ်ဳိးရွိလွသည္။ ေမ်ာက္တအုပ္ကား ႏြယ္လိေမၼာ္သီး
စားရင္း သူတုိ႔သဘာ၀ ေအာ္ျမည္ေတးဆုိေနၾကသည္။ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕လည္း လက္
လွမ္းမီသမွ်ကုိ ခူးစားၾကရသည္။ ႏြယ္လိေမၼာ္ပင္မွာ ႏြယ္မ်ဳိးျဖစ္၍ သူမ်ားအပင္ကုိ
ကပ္ခုိစုိးမုိးၿပီး အသီးသီးတတ္သည္။ ၀င္း၀ါသည့္ ထုိအသီးမွည့္အေရာင္သည္ လူ၊
တိရစၧာန္တအ
႔ုိ ား ဆြဲေဆာင္မရ
ႈ ၏
ွိ ။ ခ်ိဳခ်ဥ္အရသာကလည္း ခရီးပန္းသူတအ
႔ုိ ား လန္း
ဆန္းေစသည္ဟု ခံစားရ၏။ ေရခ်ိဳးရန္အမိနရ
႔္ ပါက ေတာင္ၾကားစမ္းေခ်ာင္းမ်ားတြင္
ေရခ်ိဳးလ်က္ ေက်ာက္ဂဏန္း၊ ခ႐ု၊ ပုဇြန္ႏွင့္ငါးတုိ႔ကုိ ဖမ္းရတတ္သျဖင့္ ၀ေရာင္း
ခ်ဥ္မွင္ေတာင္းရြက္၊ ကင္းပြန္းရြက္၊ ၀က္မခ်ဥ္ေပါင္ တခုခုျဖင့္ ခ်က္စားသည့္
အရသာမွာ ေတာ္လွန္ေရးနတ္သုဒၶါဟုပင္ ဆုိႏုိင္၏။
ဤသုိ႔ ေတာတုိးခရီးႏွင္ရင္း လူတုိ႔အသုံးမျပဳသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္ေသာ လမ္း

အုတ
ိ ခုကုိေတြ႕ရျပန္သည္။ ဥကၠ႒ မွတခ
္ ်က္ျဖင့္ ထုလ
ိ မ္းအုက
ိ ုိ ေရွာင္ရွား၍ ေတာင္
စြယက
္ ုိ အတက္အဆင္းျပဳရေသာ ထြငလ
္ မ္းကုသ
ိ ာ သုံးေတာ့သည္။ ေတာတုိးခရီး
တေလွ်ာက္ ေန႔စဥ္ ရန္သ႔ူ M.3/M4 ေသနတ္သမ
ံ ်ား တဒုင
ိ ္းဒုင
ိ ္း တဒက္ဒက္ ထြက္
ေပၚလာခဲ့သည္။ အနီးကပ္ပစ္ခတ္ေနသည္ကားမဟုတ္ေပ။ ခပ္ေ၀းေ၀းမွ လွမ္း
ပစ္ ျ ခင္း ပင္ ျ ဖစ္ သ ည္ ။ အကယ္ ၍ စစ္ေ ၾကာင္း သည္ ေရွာ င္ ရ ွားခဲ့ သ ည့္ လ မ္း ကုိ
ဆက္လက္၍ခရီးဆက္မူ တပ္စိတ္တစိတ္ က်ဆုံးႏုိင္သည္ဟု ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္းမွ

ေျပာသည္။ ရန္သတ
ူ က
႔ုိ ေရွ႕ကင္းကုိ မပစ္ႏင
ုိ ္ေတာ့ဘဲ သူတစ
႔ုိ နစ္တက်ျပဳထားသည့္
ရန္သသ
႔ူ တ္ကင
ြ ္းမွ လြတ္ေျမာက္လာၿပီး စစ္ေၾကာင္းအလယ္ကသ
ုိ ာ ဤသု႔ိ မွန္းရမ္း
ပစ္ျခင္းကုိသာျပဳႏုိင္ေတာ့သည္။ မိမိတို႔ဘက္မွ ရန္သူယူႏုိင္သည့္ ပစ္ကြင္းကုိ ပစ္
ထည္ၾ့ ကရသည္။ ရန္သတ
ူ ပ
႔ို စ္အားေကာင္းသည္ဘ
့ က္သ႔ုိ M.72 ေရာ့ကက္ေလာင္
ခ်ာ တပ္ခ်က္ပစ္ရန္ ဥကၠ႒မွ အမိန္႔ေပးသည္။ ေလာင္ခ်ာ၏ ေပါက္ကြဲသံသည္
ရဲေဘာ္မ်ားရပ္ေနသည့္ေျမျပင္ကုိ တုနခ
္ ါသြားေစ၏။ ေလာင္ခ်ာ ေပါက္ကြဲသအ
ံ ၿပီး
တြင္ ႏွစ္ဘက္စလုံးမွ ေသနတ္သံမ်ားစဲသြားသည္။ သတင္းအရ မိမိတုိ႔ (ALP)
စစ္ေၾကာင္းဘက္မွ အထိအခုိက္မရွိ။ ခုိင္ရဲခိုင္ (လက္ရွိဥကၠ႒) ဘ႑ာေရးမွဴး၏
ကာဘုိင္ေသနတ္အေပၚေျပာင္းကား သစ္သားခြံမွာ က်ည္ရွပ္ထိမွန္၍ ျပဳတ္ထြက္
သြားသည္။
အထက္ကျဖစ္ခဲ့သည့္တုိက္ပြဲမွာ ျမန္မာျပည္ဘက္တြင္ျဖစ္၏။ ရဲေဘာ္မ်ား

သေဘာေပါက္လာသည္မွာ ရန္သူ႕စစ္တပ္သည္ စစ္ေၾကာင္းကုိ ၀ုိင္းပိတ္ဆုိ႔၍
သတ္ကြင္းဆီသုိ႔ တြန္းပုိ႔ေနၿပီဆုိသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္၏။ ထုိအခ်က္ကို ေရွာင္ရွား
ႏုင
ိ ဖ
္ ႔ုိ နယ္စပ္ကခ
ုိ ၿြ ပီး ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အေျခအေနအရ ဟုဘ
ိ က္သည္ဘက္ ဒန္းစီး
ေနျခင္းက ပုိေကာင္းမည္ဟု ဥကၠ႒မွ ေျပာသည္။ ဤတုက
ိ ပ
္ ၿြဲ ပီးေနာက္တင
ြ ္ အိႏယ
ၵိ
ႏွငျ့္ မန္မာကုိ နယ္ျခားသတ္မတ
ွ ္ေပးသည့္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္၏ အႀကီးမားဆုံးျမစ္ျဖစ္ေသာ
ကုလားတန္ျမစ္ဖ်ားသုိ႔ ဦးတည္ခရီးႏွင္ေတာ့သည္။ ထုိခရီးႏွင္စဥ္က အေနာက္
ေတာင္ဘက္ရွိ ခ်င္းတုိ႔ဌာေန ေျမာက္ဘက္စြန္းရွိ ေပ (၉၀၀၀) ေက်ာ္ ျမင့္ေသာ ဖုိ
၀ႈက
ိ ္ေတာင္တန္းႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ေတာင္တန္းျပာႀကီးမ်ားမွာ မုိးတိမထ
္ တ
ိ မွ် ျမင္မ
့ ား
ေနသည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရ၏။ စစ္ေၾကာင္းသည္ ကေဘာ္ခ်ိဳင့္၀ွမ္း ေတာင္နိမ့္ေဒသမွ
အျမင့္ပုိင္းသုိ႔ တေရြ႕ေရြ႕ခ်ီတက္လာခဲ့သည္။ ကူကီးမ်ားကုိ မေတြ႕ရေတာ့ဘဲ ခ်င္း
လူမ်ဳိးတုိ႔ကုိသာ လမ္းျပအထမ္းသမားအျဖစ္ သုံးလာရသည္။ ခ်င္းအဖြဲ႕ (CLO) မွ
ရဲေဘာ္ဗာနာတေယာက္ကသာ ေဒသစကားေျပာပုံေပါက္ေလသည္။ မိမိတို႔စစ္
ေၾကာင္း ေနာက္မွ ရန္သူတပ္စုတစု ေျခရာခံေခ်ာင္းေျမာင္းလာေနသည္ဟုလည္း
သတင္းရလာသည္။
ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ေတာင္ၾကားေခ်ာက္ထဲသုိ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ဆင္းၾကသည္။

ထုိ႔ေနာက္တဖန္ ေခ်ာက္ထဲရွိ စမ္းေခ်ာင္းသုိ႔ ေျခရာေဖ်ာက္စုန္ဆင္းၾကသည္။
ေခ်ာက္တဘက္ မတ္ေစာက္ဆင္ေျခေလွ်ာကုိ တြယ္ကပ္တက္ရသည္။ ေတာင္

အျမင္ပ
့ င
ုိ ္းတြငမ
္ ူ ေတာင္ကတုံးသာျဖစ္ေနသည္။ လူသြားလမ္းေဟာင္းတခုမွ အျမင့္
ပုိင္းသုိ႔ ခ်ီတက္ေနစဥ္ ေနာက္မွလုိက္လာေသာ ရန္သူတုိ႔သည္ ခရီးႏွင္ရင္း က်န္ခဲ့
သည့္ ေခ်ာက္တဖက္ကမ္းမွ စက္ေသနတ္ျဖင့္ စတင္ပစ္ခတ္ေတာ့၏။ စက္ေသနတ္
သံမွာ ေတာင္ခ်ိဳင့္ၾကားတခုလုံးကုိ လႊမ္းၿခဳံသြားေလေတာ့သည္။
ALA စစ္ေၾကာင္းဘက္မွလည္း စက္ေသနတ္အျပင္ ခ်င္းအဖြဲ႕မွလည္း ပြိဳင့္

40, M.79 ျဖင့္ (၂) ခ်က္ျပန္ပစ္ေပးခဲ့သည္။ ေခ်ာက္ႏွစ္ဘက္ကမ္း အကြာအေ၀း
မွာ က်ည္ထိေရာက္မႈနည္း၏။ ALA စစ္ေၾကာင္းဘက္မွ ရဲေဘာ္မ်ား အထိအခုိက္
တစုံတရာမရွိခဲ့ေပ။ သုိ႔ေသာ္ ဤတုိက္ပြဲေၾကာင့္ ကုလားတန္ျမစ္ဖ်ားသုိ႔ ဦးတည္
ေသာခရီးစဥ္ကုိ လမ္းလြဲေစခဲသ
့ ည္အ
့ ျပင္ ရန္သတ
ူ ၏
႔ုိ ၀ုင
ိ ္းပိတဆ
္ ႔ေ
ုိ ရးခြငသ
္ ႔ုိ တြန္းပု႔ိ
ခံရသလုိျဖစ္သြားသည္ဟု ခံစားရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပင
ုိ ္းသိ႔ု ေျခခ်မိေလၿပီ၊ ခ်င္းရြာသားတခ်ဳိ႕က “ ခင္ဗ်ားတု႔ိ
ရဲ႕ေရွ႕က သြားႏွငတ
့္ ဲ့ (AIO)အဖြ႕ဲ ႏွင့္ ဗမာစစ္တပ္တ႔ုိ တုက
ိ ပ
္ ြဲေတြ ခဏခဏ ျဖစ္ေန
တယ္၊ စစ္ကားတန္းေတြလည္း အဆက္မျပတ္လာေနတယ္”ဟု ေျပာျပၾကသည္။
သူတုိ႔မွာ ALA စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ (၂) ရက္ခရီးအကြာ ထန္တလန္ၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ေရာက္
ႏွင့္ေနျခင္းျဖစ္၏။
ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ဘက္စြန္း တြန္းဇံၿမိဳ႕နယ္ရွိ စိမ္းဗ်ာ (စိမ္းျပာအသံ) ရြာ

သုိ႔၀င္ၾကသည္။ ေတာင္ကုန္းျမင့္တြင္ ရြာတည္ထားျခင္းျဖစ္၍ အိမ္ေျခ (၃၀) ပင္
ျပည့္မည္မထင္။ သြပ္မုိးထားသည့္ အိမ္မ်ားကုိလည္းေတြ႕ရ၏။ ထုိရြာေရာက္ဖုိ႔
တနာရီခြဲမွ် ေတာင္ေပၚသုိ႔တက္ခဲ့ရသည္။ လမ္း၀ဲယာတြင္ ထုိရြာသားမ်ား၏ယာ
ေဟာင္းေတာမ်ားသာျဖစ္၏။ အေ၀းမွၾကည္လ
့ ်ွ င္ ေတာင္ကတုံးျဖစ္သည္ဟု ထင္ရ
ေလာက္၏။ မ်က္လုံးျဖင့္ျမင္ေတြ႕ရသည့္အခါတြင္ ခ်ဳံႏြယ္ကုိင္းပင္မ်ားသာေပါက္
ေရာက္ေနသည္ကုိေတြ႕ရ၏။ သစ္ႀကီး၀ါးႀကီးတုိ႔မွာ မရွိသေလာက္ျဖစ္၏။ ဤ
ေတာင္ယာမွာ ၿခဳံႏြယျ္ မက္ပင္ကုိ ခုတက
္ ာမီး႐ႈ႕ိ ၿပီးလွ်င္ ၎ကြင္းျပင္တြင္ စပါးစုက
ိ ္
သျဖင့္ ၀မ္းစာအတြက္ ေလာက္ငေအာင္ သီးႏံမ
ွ ထြက္ေပ။ ခ်င္း႐ုိးရာ ေအာင္ေလာက္
(ဆန္ျပဳတ္) ကုိ သားစား၍ အသက္ေမြးရသည္က မ်ားေလသည္။ ထုအ
ိ ေနအထား
က ခ်င္းလူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ စစ္သားလုပ္ဖုိ႔ တြန္းပုိ႔ေနေပသည္ဟု ဆုိရေပမည္။ ေစာေစာ
က ျမင္ခဲ့ရသည့္ သြပ္မုိးအိမ္မွာ ရန္သူ႔တပ္ထြက္အိမ္မ်ားသာျဖစ္သည္ဟု သိရ
သည္။ မဆလစစ္အစုိးရက သူတအ

႔ို ာဏာကုိ က်ားကန္ေပးခဲသ
့ ည့္ ေက်းဇူးေၾကာင့္
သြပ္ျပားအမုိးျဖင့္ သူေကာင္းျပဳလုိက္ျခင္းပင္တည္း။ အမွန္က သူတုိ႔အိမ္မုိးသြပ္
ျပားကုိ အလကားေပးသည္ကား မဟုတ္ေပ။ ၀ယ္ယခ
ူ င
ြ လ
့္ က္မတ
ွ ျ္ ဖင္သ
့ ာ ေက်းဇူး
ဆပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုသ
ိ ႔ေ
ုိ သာ တပ္ထြကမ
္ ်ားသည္ သူတ႔ုိ ၀ယ္ခြငရ
့္ သည့္ အက်ိဳး
ေက်းဇူးထက္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၏ ေမြးရာပါဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္က
ျမင့္ျမတ္သာလြန္ေနေၾကာင္း တေန႔ေန႔တြင္ သေဘာေပါက္ႏုိင္လိမ့္မည္။
CLO ဥကၠ႒ ဆလ်ံစံသည္ ခ်င္းတုိ႔ေျမတြင္ ေျခခ်မိၿပီျဖစ္၍ အားတက္

လန္းဆန္းေနပုရ
ံ သည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ ခ်င္းလူမ်ဳိးထဲမွ အနည္းငယ္မ်ွ သာ သူက
႔ ုိ ေက်နပ္
သည္သ
့ ေဘာျပသည္။ ခ်င္းလူမ်ဳိးစစ္ျပန္ဟု ထင္ရသူတက
႔ုိ မူ မႏွစၿ္ မဳိ႕သည့္ အသြင္
ျပေန၏။ ထုိစစ္ျပန္တုိ႔သည္ ျပည္သ႔စ
ူ စ္မ်ားလည္းျဖစ္သည္။ တလုံးျပဴး၊ ႏွစလ
္ ုံးျပဴး
ေသနတ္မ်ားကုိလည္း လုိင္စင္ျဖင့္ကုိင္ခြင့္ရထား၏။ ထုိသူတုိ႔သည္ စစ္ရည္၀ၿပီး
ဌာေနသားမ်ားလည္းျဖစ္၍ အပိတအ
္ ဆုအ
႔ိ ျဖတ္အေတာက္က်ြ မ္းက်င္သမ
ူ ်ားလည္း
ျဖစ္ၾကသည္။ မိမိတုိ႔ ALP ႏွင့္ CLO အျပင္ AIO သုံးဖြဲ႕စလုံး၏ စစ္ေၾကာင္းမ်ားကုိ
ေခ်မႈန္းသုတသ
္ င္ရာ၌ ခ်င္းစစ္ျပန္မ်ားက အေရးပါေသာ အခန္းမွပါ၀င္ခၾဲ့ ကသည္ကုိ
ခ်င္းလူမ်ဳိးတုက
႔ိ သိၾကပါသည္။ အသက္မေသဘဲ က်န္ခသ
ဲ့ ည့္ ALP ရဲေဘာ္မ်ားကုိ
ေထာင္က်ခံခဲ့ရသူ ခ်င္းလူမ်ဳိးတခ်ဳိ႕က ေထာင္ထဲတြင္ေျပာျပၾကသည္။
မိမတ
ိ က
႔ုိ ုိ ခ်ဳိးႏွမ
ိ ရ
္ ာ၌ ႀကံရာပါခ်င္းစစ္သည္ျပန္တက
႔ုိ ုိ အျပစ္မတင္လပ
ုိ ါ။ ခ်င္း
တုိ႔ဌာေနတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္၌ ပုန္ကန္ေတာ္လွန္သူ (သူပုန္) မရွိခဲ့ပါ။ ခ်င္း
ေတာ္လွန္ေရး လက္နက္ကုိင္တပ္ကုိ ထူေထာင္၍ ခ်င္းေျမသုိ႔ ပထမဦးဆုံးေျခခ်
သူမွာ မိမိတုိ႔ ALA စစ္ေၾကာင္းႏွင့္အတူ ျပည္ေတာ္ျပန္လာသူ CLO ဥကၠ႒ ဆလ်ံစံ
(၀ီလ်ွ )ံ ပင္ ျဖစ္လမ
ိ မ
့္ ည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ ဆလ်ံစ၏
ံ လက္ငင္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္
ဖန္ခြက္သစ္ထဲသုိ႔ ပြက္ပြက္ဆူေရကုိ ေလာင္းထည့္ခ်လုိက္သည္ႏွင့္တူေန၏။
ေရေႏြးကုိလည္း သုံးဖုိ႔မျဖစ္လုိက္၊ ဖန္ခြက္လည္း ကြဲသြားခဲ့ရ၏။
ျဖစ္သင့္သည္မွာ ဥကၠ႒ဆလ်ံစံသည္ ယခုအလုပ္အကုိင္မလုပ္မီ ခ်င္းလူထု

ၾကား၌ လုပ္ငန္းစဥ္၊ ဦးတည္ခ်က္၊ သေဘာတရားမ်ားကုိ ေျမစမ္းခရမ္းပ်ိဳးခဲ့ဖုိ႔သင့္
ခဲ့၏။ ယခုမူကား အစိမ္းသက္သက္ျဖစ္ေန၍ ဖန္ခြက္ကြဲရသည့္ အေျခအေန
ဆုိက္ခဲ့ေလၿပီ။ ရခုိင္ႏွင့္ခ်င္း ေဆြမ်ဳိးရင္းဟုဆုိႏုိင္၏။ ပထ၀ီအေနအထား၊ သမုိင္း၊
လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈနယ္ စသည္မ်ားတြင္ တနည္းနည္းျဖင့္ ဆက္စပ္မႈ

ရွိသည္ကုိ ျငင္းႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
ဥကၠ႒၀ီလ်ံ (ခ) ဆလွ်စ

ံ က
ံ ား ခ်င္းေဒသမွထင္ရွားသည့္ ႏုင
ိ င
္ ံေရးသမား တဦး
ျဖစ္သူ ဦးမန္းတလင္း၏ တူေတာ္စပ္သူဟုသိရသည္။ သူသည္ ဗမာေရတပ္တြင္
အမႈထမ္းခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဦးႏု၏ျပည္ခ်စ္တပ္တြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္သည္။
ဦးႏုတပ္လည္း မဟန္သည့္အခါ ခ်င္းေတာ္လွန္ေရးကုိ လုပ္လုိ၍ CLO ကုိ ဖြဲ႕စည္း
ခဲ့သည္။ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္းႏွင့္ေတြ႕ၿပီး လူသူလက္နက္စုေဆာင္းသည္။ ဒီမုိကေရစီ
ႏွင့္ အမ်ဳိးသားရပုိင္ခြင့္ကုိ နားလည္သည္။ ျပည္ေတာ္ျပန္မည့္ ALA စစ္ေၾကာင္း
ႏွင့္တြဲ၍သူတို႔ CLO လည္း ခ်င္းျပည္သုိ႔ျပန္လုိသည္။ ခ်င္းျပည္ေရာက္သည့္အခါ
“သူ႔ကုိ အားကုိးပါ”ဟု ဆုိသည္။ ဥကၠ႒ဆလွ်ံစံ၏ “ ခ်င္းျပည္ေရာက္သည့္အခါ
သူက
႔ ုိ အားကုိးပါ”ဆုသ
ိ ည္အ
့ ခ်က္ကုိ ဥကၠ႒ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းက စိတခ
္ ်ယုၾံ ကည္စြာ လက္ခံ
ျခင္း ဟုတ္မဟုတ္ကုိေတာ့ မသိရေပ။ လက္ငင္းတြင္မူ အဖြဲ႕ဆုိင္ရာ ဥကၠ႒ႏွစ္ဦး
စလုံးသည္ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ က်ဆုံးျခင္းျဖင့္ အဆုံးသတ္ခဲ့ရေလၿပီ။
ေသရြာျပန္က်န္ရစ္သူတုိ႔က ခ်င္းျပည္တြင္ ဆလ်ံစံကုိ အားထားမိေသာ
က်ေနာ္တုိ႔ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္း မွားခဲ့ေလသလားဟု ယခုတုိင္ေတြးမဆုံးႏုိင္ျဖစ္ေနရ
၏။ ထုိအေတြး၀င္တုိင္း မ်က္ရည္က်ရသူမ်ားလည္းရွိ၏။ က်ဆုံးသူေသြးေသာက္
ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ျပန္လည္ျမင္ေယာင္လမ
ြ ္းေဆြးမိျခင္းလည္းပါ၀င္၏။ တုက
ိ ္ေဖၚတုက
ိ ္
ဖက္၊ ေသေဖၚေသဖက္တုိ႔၏ ခ်စ္ခင္တြယ္တာမႈကား ညီအစ္ကုိအရင္းမ်ားထက္
ပုိမုိသည္ မဟုတ္ပါေလာ။
စိန္ဗ်ာရြာတြင္ ထူးထူးျခားျခား ထမင္းျဖဴစားခဲ့ရသည္။ ရခုိင္တုိ႔အတြက္

ထမင္းျဖဴစားျခင္းမွာ အဆန္းမဟုတ္။ ဆန္၀မ္းစာရွားပါးသည့္ ယခုလုိေဒသမ်ား၌
ဆန္အနည္းငယ္ကုိ ပိန္းဥ၊ ေျမာက္ဥတုိ႔ကုိ တျခားဟင္းသီးဟင္းရြက္တုိ႔ႏွင့္ ေရာ
ႀကိဳခ်က္သည့္ထမင္းမ်ဳိးကုိသာ စားရတတ္ေလသည္။ ရြာအလွဴရွိ၍ ထင္ရ၏၊
ထုရ
ိ ြာမွာ စားလုက
ိ ရ
္ သည့္ ထမင္းျဖဴကုိ မေမ့ႏင
ုိ ္ေအာင္ရသ
ွိ ည္။ ရြာသားတု၏
႔ိ မ်က္
ႏွာသြင္ျပင္တြင္ မိမိတုိ႔ကုိၾကည့္၍ စုိးရိမ္ပုံျပေနၾကေလသည္။ ထုိစုိးရိမ္မႈေနာက္
ကြယတ
္ င
ြ ္ အႏၲရာယ္တခုခရ
ု ွိေနသည္ကုိ သေဘာေပါက္ရ၏။ ထမင္းစားၿပီး ခရီးႏွင္
ရေပေတာ့သည္။
လႈိင္ပုံရြာသုိ႔ေရာက္သည့္အခါ ခ်င္းတုိ႔၏႐ုိးရာအစားအစာ ေအာက္ေလာက္

(ဆန္ျပဳတ္) ကုစ
ိ ားရသည္။ ရိကၡာမ်ား၀ယ္ယ၍
ူ ျဖည္ဆ
့ ည္းၾကသည္။ တညအိပၿ္ ပီး
ခရီးထြက္ဖုိ႔ျပင္ဆင္ေနစဥ္ ေတာင္ကုန္းတြင္ခ်ထားသည့္ ကင္းအဖြဲ႕မွ ရန္သူတ႔ႏ
ုိ ွင့္
စတင္တုိက္ပြဲျဖစ္သည္။ လက္နက္ငယ္၊ လက္နက္ႀကီး ပစ္သံခတ္သံေပါက္ကြဲသံ
တုိ႔ေၾကာင့္ ဆူညံေနေတာ့၏။ တည္းခုိသည့္အိမ္ကုိပင္ ရန္သူ႔က်ည္မ်ား ထိလာ
သည္။ အိမ္သားတုိ႔မွာ ေၾကာက္လန္႔ငုိယုိ၍ ထြက္ေျပးေရွာင္တိမ္းၾကေလသည္။
တနည္းအားျဖင့္ လႈင
ိ ပ
္ ရ
ုံ ြာသည္ ေရွးကမၾကဳံဖူးေသာ ေၾကာက္မက္ဖယ
ြ စ
္ စ္ပြဲေၾကာင့္
ငရဲျပည္ေရာက္ႏွင့္ေလၿပီ။ ခ်င္းတုိ႔ဌာေန၌ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕ မရွိ
ဖူး၍ ယခုလုိစစ္ပြဲမ်ဳိးကုိ ႀကဳံဖူးသည္မဟုတ္။ ခ်င္းအရပ္သားမ်ားအတြက္ အထူး
အဆန္းျဖစ္ရေလသည္။
တုိက္ပြဲတြင္ ရန္သူဘက္မွ ဒု-တပ္ၾကပ္ စုိး၀င္းေအာင္ (ရွမ္း-ဗမာကျပား)က်

သြားသည္။ ဒဏ္ရာရသူမ်ားလည္းရွသ
ိ ည္ဟသ
ု ရ
ိ သည္။ မိမတ
ိ ဘ
႔ုိ က္မဘ
ွ ူးသီးေတာင္
ဇာတိ မူဆလင္ရဲေဘာ္တဦး က်သည္။ ဗုလ
ိ မ
္ ာယု၏ ညာစြန္ေဘးစကုိ က်ည္ေဖါက္
သြားသည္။ အျခားရဲေဘာ္တဦးေပါင္ကုိ ရွပ္မွန္သည္။ ဒဏ္ရာရသူႏွစ္ဦးကုိ ေဆး
တပ္သားတဦးတြ၍
ဲ ခ်င္းလမ္းျပႏွစဥ
္ ီးကုိ ဥကၠ႒ဆလွ်စ
ံ ၏
ံ အစီစဥ္ျဖင္ရ
့ န္ကန
ု မ
္ ွ ရခုင
ိ ္
သုိ႔ျပန္ဖုိ႔အမိန္႔ေပးလုိက္သည္။ ထုိအရပ္သားခ်င္းလမ္းျပႏွစ္ဦးမွာ ဥကၠ႒ ဆလွ်ံစံ
ကုိ ၾကည္ညဳိ ေလးစားေထာက္ခသ
ံ မ
ူ ်ားျဖစ္သည္။ ေနာင္တြင္ ရဲေဘာ္ျဖစ္ရန္ အေန
အထားရွ၏
ိ ။ ထုႏ
ိ စ
ွ ္ေယာက္သည္ ဗုလ
ိ မ
္ ာယုႏင
ွ အ
့္ ဖြ႕ဲ ကုိ ရန္သမ
ူ ်ားစက္ကင
ြ ္းမွ လြတ္
ေအာင္ေရွာင္ႏင
ုိ ၿ္ ပီး ရန္ကန
ု သ
္ ပ
႔ုိ ႔ေ
ုိ ဆာင္ႏင
ုိ သ
္ မ
ူ ်ားျဖစ္သည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ ဗမာ ေထာက္
လွမ္းေရး၏ စြမ္းအားကုိ ထုိသူကား မေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းခံ
လုိက္ၾကရသည္။
မိမတ
ိ စ
႔ို စ္ေၾကာင္းသည္ ထုတ
ိ က
ုိ ပ
္ က
ြဲ ၾုိ ကာၾကာ မျဖစ္လုိေပ။ ရန္သမ
ူ ်ား အ၀ုင
ိ ္း
မခံရဖု႔ိ အေရးႀကီးေလသည္။ က်ည္ကယ
ြ သ
္ ည့္ေနရာမွ ကာကြယပ
္ စ္ခတ္အဖြ႕ဲ ထား
ၿပီးေနာက္ကုိအျပင္းထန္ဆုတ္လာခဲ့သည္။ လမ္းျပဦးေဆာင္သူတုိ႔မွာ ေဒသခံ
ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ဥကၠ႒ဆလ်ံစံတုိ႔ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ဆလ်ံစံတုိ႔အဖြဲ႕တြင္
ခ်င္းသက္သက္မဟုတ္။ ဗမာ၊ မြန္ႏွင့္ ရခုိင္ေဒသခံ မူစလင္တပ္စိတ္ (၂) စိတ္မွ်
ပါ၀င္သည္။ မူစလင္မ်ားကုိ သတ္သတ္တပ္စိတ္ဖြဲ႕ထားျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္။ တပ္စိတ္
မ်ားတြင္ ေရာေႏွာထားျခင္းျဖစ္သည္။ အျပင္းႏွင္ရသည့္ခရီးတြင္လည္း ရန္သူတုိ႔
၏ ၿခဳံခုိတုိက္ခုိက္ခံရသည္။ ခုိင္ဘေက်ာ္ (ပါတီအတြင္းေရးမွဴး) လက္ကုိ စက္

ေသနတ္က်ည္ထထ
ိ ားသည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ လက္က်ိဳးသြားျခင္းမ်ဳိးကား မဟုတ။္ ရန္သတ
ူ ႔ ုိ
သည္ ေတာင္ကုန္းကားလမ္းနံေဘး ေတာင္ထိပ္တခုမွ (၃) လက္မ စိန္ေျပာင္းကုိ
စိမ္ေျပနေျပပစ္ေပးထားသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားကား အစာမစားရသည္မွာ (၂) ရက္မွ်
ရွၾိ ကေလၿပီ။ ခရီးလည္းပန္း၊ တုက
ိ ပ
္ မ
ြဲ ်ားျဖစ္သျဖင့္ ေျခလက္မ်ားမွာ မသြကလ
္ က္ၾက
ေတာ့ေခ်။ ယာေတာေဟာင္း က်ည္ကယ
ြ မ
္ ်က္ကယ
ြ တ
္ င
ြ ္ ေျပာင္းေစ့ဖတ
ု ၍
္ အငတ္
ဒဏ္ကုိဖာေထးရသည္။ ေျပာင္းဖူးေစ့ဖုတ္ရာမွ မီးခုိးေငြ႕မ်ားကုိ ရန္သူတုိ႔ျမင္ပုံ
ရသည္။ စိန္ေျပာင္းသီးမ်ား တလုံးၿပီးတလုံးက်ေရာက္ ေပါက္ကလ
ြဲ ာသည္။ ရဲေဘာ္
တခ်ဳိ႕၏ ေျပာင္းေစ့ဖုတ္ေနသည့္ ဟန္းေကာ့ကုိ ဗုံးစထိမွန္၍ ေပါက္ၿပဲကုန္သည္။
၀ါးက်ည္ေတာက္ပုံရွည္ရွည္ေမ်ာေမ်ာပိတ္စ ရိကၡာအိတ္တခ်ဳိ႕လည္း ဗုံးဆံထိ၍
ဆန္ေျပာင္းေစ့ စသည္တုိ႔မွာ ယုိဖိတ္ၾကကုန္သည္။
ရန္သ႔ေ
ူ တာနင္းအဖြ႕ဲ လည္း မိမတ
ိ တ
႔ုိ ပ္ဖ႕ြဲ ကုိ ေတာနင္းရြာ၀င္တက
ုိ ရ
္ ပ
ဲ မ
ုံ ေပၚ။
ALP စစ္ေၾကာင္း၏တုိက္ခုိက္စြမ္းရည္ကုိ သေဘာေပါက္ပုံရသည္။ “ အေ၀းမွ
လက္နက္ႀကီးျဖင့္ပစ္မည္၊ လမ္းျဖတ္ေတာက္ တုိက္ခုိက္မည္၊ ၀ုိင္းပိတ္မိေအာင္
ႀကိဳးစားမည္၊ ရိကၡာျဖတ္၍ အငတ္ဒဏ္ေထာင္းသည္အ
့ ခါ အညံခ
့ ံ အရႈံးေပး၊ လက္
ေျမႇာက္လာလွ်င္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးၿပီး သတ္ပစ္သည္။”စသည့္ နည္းဗ်ဴဟာကုိ
က်င့္သုံးေနပုံရေလသည္။
တညလုံး ခရီးႏွင္သည္။ မတ္ေစာက္သည့္ေတာင္နံရံကုိ တြယ္ကပ္တက္

ရသည္လည္းရွ၏
ိ ။ ေရွ႕ကသြားႏွင့္ေသာ ရဲေဘာ္တ၏
႔ုိ ေျခကန္အားေၾကာင့္ ေက်ာက္
လုံးမ်ားလည္း လိမက
့္ ်လာသည္။ အငတ္ဆက
ုိ ္ေရာက္ေနသူတအ
႔ုိ ဖု႔ိ စားရကံေပၚ၍
မုတ္ဆိတ္ပ်ားစြဲသည္ဟု ဆုိရေပမည္။ အာလူးကား အစိမ္း၀ါးစား၍မေကာင္း။
ခရမ္းခ်ဥ္သီးမွာ စားေကာင္း၏။ ပန္းသီးမွာမူ အေကာင္းဆုံး အာဟာရပင္ျဖစ္၏။
အာလူးမ်ားကုိကား အခ်ိန္ရခုိက္ ျပဳတ္စားရန္ ေဘာင္းဘီ၊ အက်ၤီအိတ္မ်ားတြင္
ျဖည့္လုိျဖည့္၊ ေက်ာပုိးအိတ္တြင္ သိပ္လုိသိပ္၊ တပုိင္တႏုိင္ ယူေဆာင္ၾကသည္။
ထုည
ိ တြင္ မုိးကလည္း တေျဖာက္ေျဖာက္ ရြာက်ေနသည္။ ခရီးႏွင္ေနသည့္ ေတာင္
စဥ္တန္းမ်ားမွာ ေပ (၉၀၀၀) ေက်ာ္ ျမင့္သည့္ ဖုိ႔၀ႈိက္ေတာင္၏ အဆက္တခု
ျဖစ္ေလသည္။ ညအခ်ိန္တြင္ ရာသီဥတုကား အလြန္ေအးစက္လွ၏။ မိမိကုိကိုယ့္
လက္ျဖင့္ ထိၾကည့္ေသာ္လည္း အသားႏွင့္လက္ထိသည္ဟုပင္ မသိရေပ။
လမ္းတြင္ ခဏမွ်ေမွးအိပရ
္ သည္။ ခ်င္းေတာင္တန္းသည္ ရခုင
ိ ႐
္ ုိးမႏွငဆ
့္ က္
စပ္ေန၏။ ထုသ
ိ ႔ုိ ေပါင္းစပ္၍ အေနာက္႐ုိးမဟု တြင္ေလသည္။ ႐ုိးမထိပတ
္ င
ြ ္ေတြ႕ရ
ေသာ ကြ်တ္ႀကီးတမ်ဳိးရွိေလသည္။ ေသြးမ၀မီတြင္ လက္သန္းနီးပါးအရြယ္ရွိ၏။
ေသြး၀သည္၌ လက္ညိဳးတမွ်ေဖါင္းသြား၏။ ေသြးေၾကာကုိ ဆရာ၀န္နီးပါးသိၾက
သည္။ အိပ္ေမွးေနစဥ္ ၀င္တြယ္တတ္၏။ ထုိကြ်တ္မ်ဳိးမွာ ဒါဇင္၀က္မွ် တြယ္ကပ္
ေသြးစုပခ
္ ရ
ံ သူမ်ားမွာ လမ္းေလွ်ာက္သည္အ
့ ခါ ကတုနက
္ ယုင
ိ ျ္ ဖစ္သြားရသည္။ ငတ္
ေနသည့္အထဲ ထုိကြ်တ္ဆုိးမ်ားက ေသြးစုပ္လုိက္ၾကသည္မွာ လဲရာဖိေထာင္း ခံရ
သည္ႏွင့္တူေန၏။
ထုပ္လႈိင္ရြာအစပ္သုိ႔ ေရာက္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းအထမ္းသမားတုိ႔က

ေျပာသည္။ ရိကၡာကိစၥဆက္သြယ္ရာမွ တုိက္ပြဲျဖစ္လာသည္။ တုိက္ပြဲမွာရင္ဆုိင္၍
သူပစ္ကယ
ုိ ပ
့္ စ္မဟုတ။္ ရြာတြင္ စခန္းထုင
ိ ္ေနေသာ ပိတဆ
္ ႔ေ
ုိ ရးရန္သတ
ူ ပ္ဖ႕ြဲ က မိမိ
တုိ႔ထံမွ ရြာသုိ႔ဆက္သြယ္လာသူ ခ်င္းလမ္းျပကုိ ဖမ္းမိ၍ မိမိတုိ႔ရွိသည့္ေနရာကုိ
ညြနျ္ ပခုင
ိ ္းၿပီး လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ အေ၀းမွလမ
ွ ္းပစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရန္သူေခ်မႈန္း
ေရးအဖြဲ႕တုိ႔ကလည္း စက္ေသနတ္ျဖင့္ မိမိတုိ႔ပုန္းေနသည္ဟု ထင္ရေသာ ေနရာ
မ်ားကုိ ေမႊေႏွာက္ပစ္ၾကသည္။ မိမတ
ိ ထ
႔ုိ မ
ံ ွ ထြက္ေျပးသြားသည့္ အထမ္းသမားတု႔ိ
ကလည္း ရန္သူႏွင့္ေပါင္း၍ စစ္ေၾကာင္းရွိရာ အတိအက်ညြန္ျပႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္
အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္လာၾကသည္။ ရန္သူက အေပၚစီးမွလာေနျခင္းျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႔
က လမ္းေဟာင္းတခုတင
ြ ္ ေနရာယူၿပီး အေပၚသုပ
႔ိ စ္ခတ္ရသည္။ အထမ္းသမားတု႔ိ
က အခြင့္သာသည္ႏွင့္ ၀န္ကုိပစ္ခ်ၿပီး ထြက္ေျပးရသည္။ ထုိသုိ႔ထြက္ေျပးသူကုိ
ခ်ိနရ
္ ြယပ
္ စ္ကေသႏုင
ိ ၏
္ ။ ထုသ
ိ တ
႔ုိ က
ုိ ပ
္ ြဲတြင္ စာေရးသူတအ
႔ုိ ဖြဲ႕ကား အထမ္းသမား
မ်ားႏွင့္ ဖ်ားနာသည့္ ရဲေဘာ္မ်ားရွိေနသည္ကတေၾကာင္း၊ ဥကၠ႒ႏွစ္ဦးစလုံးႏွင့္
အဆက္ ျဖတ္သြားသည္ကတေၾကာင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေျခမကုိင္မိ လက္မကုိင္မိျဖစ္
သြားသည္။
အထမ္းသမားတု႔ိ ပစ္ခ်ထားခဲသ
့ ည့္ ၀န္ထပ
ု မ
္ ်ားသည္ က်ဆုံး၊ ဖ်ားနာရဲေဘာ္
တုိ႔၏ေသနတ္၊ ဗုံး၊ က်ည္ဆံမ်ားျဖစ္သည္။ နဂုိကငတ္ေနသည့္အထဲ ၀န္ထုပ္ႀကီး
ကုထ
ိ မ္း၍ ဥကၠ႒တုႏ
႔ိ င
ွ ဆ
့္ က္မိေအာင္သြားရန္ လမ္းျပမရွ။ိ လမ္းကလည္း မသိေခ်။
ထုိဥကၠ႒တုိ႔ မည္သည့္ေနရာေရာက္ေနေၾကာင္းကုိလည္း မသိ။ လွမ္း၍ေအာ္ေခၚ
ၾကည့္ျပန္ေသာ္လည္း တခြန္းေအာ္ေခၚလွ်င္ ဗုံးတလုံးက် ေပါက္ကြဲေနျပန္သည္။
စက္ေသနတ္ကလည္း ဗုံးအသံႏွင့္အတူေရာ၍ ပစ္ခတ္ေနေသး၏။ ALP ႏွင့္ ငါတုိ႔

ကား ေ၀းခဲ့ရေလၿပီကား။ မ်က္ရည္က်ငိုရႈိက္မိသည္။
စာေရးသူ(ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း)၊ ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီ(ကြနမ
္ န္ဒတ
ုိ ပ္စမ
ု ဴွ း)၊ ရဲေဘာ္ေအးလင္း
သိန္း (ယခု ဖ်ားနာ၍ ကြယလ
္ န
ြ )္ တုက
႔ိ ရဲေဘာ္ေက်ာ္၀င္း (စစ္ေတြဇာတိ ေရွ႕တန္း
၌ ငွက္ဖ်ားသင့္ က်ဆုံး) ကုိ မယူ၍ ေနရာေျပာင္းေပးသည္။ ရဲေဘာ္ေက်ာ္၀င္းမွာ
အသက္ေငြ႔ေငြမ
႔ ်ွ သာ က်န္ေတာ့၏။ လက္ကုိ ဆြဆ
ဲ န္ၾ႔ ကည္ရ
့ ာ မာေတာင့္ေန၍ ဆန္႔
မရပါ။ အသားအေရာင္ကလည္း ျပာႏွမ္းေန၍ အထက္ႏတ
ႈ ခ
္ မ္းလည္း တု၀
ိ င္ေနေလ
သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ရာသီဥတုကား မုိးတေျဖာက္ေျဖာက္ရြာၿပီး အေအးျပင္းထန္
ေနသည္။ ခုိင္အာဏာနီႏွင့္ စာေရးသူက ပါလာသည့္စာရြက္မ်ားကုိ မီးရႈိ႕၍ေျခ
လက္မ်ားကုိ ေႏြးေအာင္ မီးကင္ေပးေသာ္လည္း ထူးျခားမႈမရွပ
ိ ါ။ အမွတတ
္ မဲစ
့ ကၠဴၽ
မီးရႈိ႕၍ ထြက္သြားသည့္ မီးခုိးေၾကာင့္ စိန္ေျပာင္းဆန္တလုံး အနီးကပ္က်ေရာက္
ေပါက္ကြဲလာသည္။ ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီမွ ယူနီေဖါင္းခြ်တ္၍ အရပ္၀တ္ျဖင္က
့ ြဲသြားသည့္
အဖြဲ႕ႏွင့္ အဆက္မိလုိမိျငားသြားရန္ ျပင္ဆင္ေလသည္။
ခုိင္အာဏာနီမသြားမီ မိမိတုိ႔ရဲေဘာ္သုံးဦးသည္ ေသနတ္က်ည္ဆံမ်ားႏွင့္

၀န္ထပ
ု မ
္ ွ ပစၥည္းမ်ားကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္သ၀
ုိ က
ွ လ
္ က
ုိ ၾ္ ကသည္။ ရဲေဘာ္ေက်ာ္၀င္း ေသ
ဆုံးသည္၊ အသက္ရွင္သည္ကုိ မၾကည့္ျဖစ္။ ေတာအရပ္၀တ္ေဘာင္းဘီႏွင့္ အက်ၤီ
ကုယ
ိ စ
္ ီ ၀တ္လက
ုိ ၾ္ ကသည္။ ကၽြႏပ
ု္ ႏ
္ င
ွ ့္ ေအးလင္းသိန္းက လမ္းေဟာင္း၏ အေနာက္
ဆင္ေျခေလွ်ာကုိ စုနဆ
္ င္းၾကသည္။ ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီကား ေတာင္ကလပ္လမ္းအနီးမွ
အေရွ႕သု႔ိ တုိး၀င္ခရီးႏွငသ
္ ြားေလၿပီ။ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ ရဲေဘာ္ေက်ာ္၀င္း ေရာက္ရာ
ဘုံဘ၀က ရခုိင္ျပည္အတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ပါေလ။
ခုိင္ေအးလင္းသိန္းႏွင့္တုိင္ပင္ၾကသည္။ အရပ္သားႏွင့္ေတြ႕ပါက သစ္ေမႊး

ရွာသြားသည္ဟလ
ု ည္းေကာင္း၊ ရန္သႏ
ူ င
ွ ့္ေတြ႕က အလုပရ
္ ွာသည္ဟု လည္းေကာင္း
ေျပာၾကမည္။ ၀မ္းတြင္အစာ ထမင္းမရွိသည္မွာ သုံးရက္ေျမာက္ရွိေလၿပီ။ လမ္း
ေလွ်ာက္၍ေျခမသြက္ႏိုင္။ လမ္းကလည္းၾကမ္းပါဘိ။ ေတာငွက္ေပ်ာ႐ုံတ႐ုံ ေတြ႕
သည္။ ငွက္ေပ်ာသီးမွည့္တခ်ဳိ႕ကုိ ငွက္တုိ႔စားထားၾကၿပီ။ ထုိေတာငွက္ေပ်ာပင္တုိ႔
သည္ မတ္ေစာက္သည့္ဆင္ေျခေလွ်ာတြင္ ေပါက္ေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေအး
လင္းသိန္းက ငွက္ေပ်ာပင္ေျခရင္းကုိ ေအာက္သို႔တြန္းခ်၊ စာေရးသူက တြဲေလာင္း
က်ေနသည့္ ငွက္ေပ်ာဖူးကုိ ေအာက္မဆ

ွ ြခ
ဲ ်သည္။ ငွက္ေပ်ာပင္ ၀ုန္းခနဲေအာက္သ႔ုိ
လဲက်ရာ ကၽြႏု္ပ္ကုိ ပိသြားသည္။ ၀မ္းတြင္လည္း အစာမရွိ၊ ခရီးလည္းပန္းစသည့္
ဒဏ္ေၾကာင့္ ကၽြႏပ
ု္ မ
္ က
ုိ ခ
္ နဲ သတိလစ္သလုိ ခံစားလုက
ိ ရ
္ သည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ အံႀကိတ္
၍ စိတက
္ ုိ တင္းထားသည္။ ပခုံးႏွင့္ေနာက္ေက်ာ အေတာ္နာသြား၏။ ၀မ္းမွေတာင္း
ဆုိေနသည့္ အစာကုိျဖည့္ရသည္။ အသားကုိမ်ဳိခ်၊ အေစ့ကုိေထြးပစ္၊ အခ်ဳိ႕အေစ့
ကုက
ိ ား ၀မ္းတြငအ
္ စာခံရွိေအာင္ မ်ိဳခ်လုက
ိ ရ
္ သည္။ ႏွစ္ေယာက္သား ေတာငွက္ေပ်ာ
သီးစား၍ လမ္းေလွ်ာက္ရသည္မွာ အနည္းငယ္အားျပည္လ
့ ာသည္ဟု ထင္မသ
ိ ည္။
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႏ
႔ုိ စ
ွ ္ေယာက္ တစ္နာရီခန္႔ ေတာေပါက္ေလွ်ာက္ၾကသည္။ သေဘာက
ေရစီးေျမာင္းတခုကုိစီးမိက ေျမျပန္႔ကေလးၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ေရာက္ရမည္။ ကေလးၿမိဳ႕
ကုိကေန ဒီဖုိ႔၀ႈိက္ေတာင္ေၾကာမွ ညအခ်ိန္ၾကည့္လွ်င္ မီးေရာင္တလက္လက္ျဖင့္
ျမင္ခဲ့ရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။ ထုိလူထုႀကီး ၾကား၀င္တုိးမိလွ်င္ အလုပ္ရွာသလုိလုိ
ႏွင့္ လုရ
ိ ာခရီးေပါက္ႏင
ို သ
္ ည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ ငါတု႔ေ
ိ ရာက္သည့္ေနရာက ေအာက္ဘက္သ႔ုိ
ၾကည့္လုိက္လွ်င္ အသူတရာနက္ေစာက္ေသာေခ်ာက္ႀကီးသုိ႔ တစ္ရက္ခရီးႏွင္၍
ပင္ ေရာက္ မ ည္ မ ျမင္ ။ ထမင္း ငတ္ေ နသူ အ ဖို ႔ ပုိ ၍ မလြ ယ္ ။ ခ်င္း တုိ ႔ ၏ ရြာ ကား
ေတာင္ျမင့္ျမင့္တြင္သာ ရွိတတ္သျဖင့္ ထုိေခ်ာက္ႀကီးတြင္ လူသူကင္းမည္မွာ မုခ်
ေသခ်ာ၏။ ရိကၡာလည္း မပါ။ အစာငတ္ခံရင္း ထုိလမ္းကုိ ေရွ႕တုိးလွ်င္ ေသဖုိ႔က
ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ား၏။ ေတာင္ခါးပတ္လမ္းအတုိင္း အတန္ငယ္ေတာတုိးၾကည့္ရာ ယာ
ခင္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ပက္ပင္းတုိးေတာ့၏။ ႏွစဥ
္ ီးသား ၀မ္းသာသြားၾက၏။ ယာခင္းမွာ
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ကအေဟာင္းျဖစ္၍ ရိကၡာသုိေလွာင္သည့္ စပါးက်ီမ်ားကုိလည္း
ေတြ႕ရ၏။
ထုိက်ီမ်ားမွ ရိကၡာတပုိင္တႏိုင္ယူမည္။ ပုိင္ရွင္ေတြ႕က ေငြေၾကးတန္ဖုိးကုိ

ေပးမည္။ လက္ထဲတြင္ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းမွ အပ္ႏွံထားေသာ က်ပ္ေငြႏွစ္ေသာင္း
(၂၀၀၀၀) ရွိေနသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ေပါင္း လုံခ်ည္ေဟာင္းတထည္ျဖင့္
ထုပထ
္ ားေသာ အရပ္၀တ္ၾကားတြင္ ထည္ထ
့ ားသည္။ ရဲေဘာ္ေအးလင္းသိန္းကား
ေတာင္ကုတ္နယ္ တန္းလြဲသားျဖစ္သည္။ တန္းလြဲေဒသကား ရခုိင္မင္းမ်ားလက္
ထက္က ထင္ရွားသည့္ တပ္ဗလ
ုိ ၊္ တပ္မဴွ းမ်ား ထြကသ
္ ည့္ေနရာဟုသရ
ိ ၏။ သူလည္း
႐ုိးသားစြာ အမ်ဳိးခ်စ္သူတစ္ဦးျဖစ္ေပသည္။ ကၽြႏု္ပ္ထက္အနည္းငယ္ အသက္ႀကီး
သည္။ ရန္သူ (BEME) (ျမန္မာ့စစ္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးအလုပ္႐ံု) တပ္ထြက္
တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အိမ္ေထာင္မရွိ လူပ်ိဳႀကီးျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရွိ ခုိင္ရာဇာတပ္

တြင္ တာ၀န္ယူရင္း တပ္မွထုတ္ပယ္ခံရသည္။ ကရင္ျပည္နယ္ေရွ႕တန္းတေနရာ
တြင္ ရန္သူလက္ေျဖာင့္တပ္သား၏ က်ည္သင့္၍ ေက်ာဘက္တြင္ ဒဏ္ရာ ျပင္း
ထန္စြာရဖူးသည္။ တပ္မွ ႏုတ္ထုတ္ခံရၿပီး ရဟန္းဘ၀ျဖင့္ပင္ အနိစၥေရာက္ခဲ့ေလ
ၿပီ။ ရဲေဘာ္ ခုိင္ေအးလင္းသိန္းကုိ အထူးသတိရလြမ္းဆြတ္ရပါသည္။ ရဲေဘာ္
ခုိင္ေအးလင္းသိန္း ေရာက္ရာဘ၀က တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးကုိ ခ်စ္ပါေလဦး။
ရိကၡာသုိေလွာင္သည့္က်ီမ်ားမွ ရိကၡာယူဖုိ႔ ႀကံေနတုန္း လူ (၅) ေယာက္

တအုပစ
္ ု ယာေတာသု႔ိ ဆင္းလာသည္။ ထုသ
ိ မ
ူ ်ားသည္လည္း မိမတ
ိ က
႔ုိ သ
ဲ့ ႔ုိ ေတာင္
ယာက်ီမွ ရိကၡာသယ္ရန္လာသူမ်ားျဖစ္၏။ ရဲေဘာ္ခုိင္ေအးလင္းသိန္းႏွင့္ ကၽြႏု္ပ္
သည္ အလုပ္ရွာရင္း လမ္းေပ်ာက္ေနသည္။ ထမင္းလည္း ငတ္ေနသည္ဟု ေျပာ
ျပရာ ထုလ
ိ ထ
ူ မ
ဲ ွ အသက္ (၅၀) ခန္အ
႔ ရြယ္ ေယာက်္ားတစ္ဦးမွ“ ရြာသိပမ
္ ေ၀းေတာ့
ပါ၊ သူတုိ႔အျပန္တြင္လုိက္ခဲ့ပါ” ဆုိ၍ တစ္နာရီနီးပါး လမ္းေလွ်ာက္ရာ ရြာသုိ႔
ေရာက္သြားသည္။ ရြာထဲတြင္ ရန္သူတပ္သားမ်ားရွိေနသည္။ အသည္းယားသြား
ၿပီး မိမိဘ၀ေန၀င္ခ်ိန္ေရာက္ၿပီဟု စိတ္ဒုန္းဒုန္းခ်ရေတာ့၏။
ကြ်နု္ပ္တုိ႔ကုိ အိမ္စြန္းတေနရာတြင္ ထုိင္ခုိင္းၿပီး ေစာေစာက အသက္ (၅၀)

ခန္လ
႔ က
ူ ရန္သတ
ူ ပ္သားတုႏ
႔ိ င
ွ ့္ စကားအနည္းငယ္ေျပာအၿပီးတြင္ (G-3) ေသနတ္
ကုင
ိ တ
္ ပ္သားတဦး အျမန္ေလွ်ာက္လာသည္။ ထုအ
ိ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ရြာသားအခ်ဳိ႕က ကၽြႏပ
ု္ ္
တုိ႔ကုိ ၀ုိင္းအုံ၍ ၾကည့္ေနၾကပါသည္။ ထုိတပ္သားက လူေတြကုိ ဖယ္စမ္းဆုိၿပီး
ငါတုရ
႔ိ င္၀ကုိ ေသနတ္ႏင
ွ ခ
့္ ်ိနစ
္ ဥ္ မလွမ္းမကမ္းက လုက
ိ ပ
္ ါလာသည့္ ဗုလ
ိ သ
္ န္းတင္
(ေနာက္မသ
ွ ရ
ိ )-ပခုံးတြင္ ခ်ိတအ
္ ေရာင္သေျပခက္-၂-ခက္ တပ္ထားသူ) က“ေဟ့-
မလုပ္နဲ႔ဦး” ေမးစရာရွိေသးသည္ဟု ဆုိသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္သားကား
“ေၾကာင္စားခါနီးခံရသည့္ႂကြက္ငယ္” ကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနေလၿပီ။ တပ္သားတစ္ဦးလာ၍
မိမိတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ လက္တဖက္စီကုိ ပူး၍ႀကိဳးတုပ္လုိက္သည္။ ထုိခ်င္းအိမ္ဦးရွိ
ၾကမ္းျပင္တခုတင
ြ ္ ထုင
ိ ခ
္ င
ုိ ္းထားသည္။ နာရီ၀က္မ်ွ အၾကာတြင္ ပန္းကန္ထသ
ဲ ႔ုိ ထမင္း
ႏွင့္ ဟင္းေရာထည့္ထားသည့္ ထမင္းႏွစ္ပြဲလာပုိ႔သည္။ ထမင္းလာပုိ႔သည့္သူမွာ
ေသနတ္မပါဘဲ ယူနီေဖါင္းသာ၀တ္ထားသည္။“ဒို႔လည္း ဒီအတုိင္းပဲ စားတယ္၊
ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ဒီအတုိင္းပဲစားေပါ့ေနာ္”ဟုဆုိကာ ထမင္းခ်ေပးၿပီး ျပန္လွည့္
ထြက္သြားသည္။ မွန္ေပ၏၊ ထုိသူတုိ႔လည္း မိမိတုိ႔ ခပ္လွမ္းလွမ္းတေနရာတြင္
မတ္တတ္စားသူ၊ ထုိင္၍စားသူတုိ႔ကုိ ျမင္ေနရသည္။ ရန္သူတပ္သားမ်ားပင္ျဖစ္

ၾကသည္။ မိမိတုိ႔ႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္းတြင္ ေသနတ္ကုိင္၍ ေစာင့္ေနေသာ တပ္သား
သုံးေယာက္မွ တေယာက္သည္ သူ႔ေသနတ္ကုိ အျခားတေယာက္ထံထားခဲ့ၿပီး
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔လက္အား ခ်ည္ေႏွာင္ထားသည့္ ႀကိဳးကုိေျဖေပးသည္။ ထမင္းစားရန္
အတြက္သာျဖစ္သည္။ ခ်င္းအိမ္ရွင္ကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား ေရေပးဖုိ႔ေျပာၿပီး ထုိတပ္
သားကပင္ ေဆးေပါ့လပ
ိ တ
္ ဆုပႏ
္ င
ွ ့္ သစ္သားမီးျခစ္တက
႔ုိ ုိ အနီးရွၾိ ကမ္းျပင္ တေနရာ
တြင္ခ်ထားေပးခဲ့သည္။
ေသနတ္မပါေသာ သူပန
ု ႏ
္ စ
ွ ဥ
္ ီးကုိ သူတအ
႔ုိ ဖု႔ိ အထူးစိုးရိမစ
္ ရာမလုတ
ိ ဲ့ သေဘာ
ေပါက္ပုံရသည္။ သူတုိ႔မ်က္ႏွာသြင္ျပင္ႏွင့္ ဆက္ဆံပုံကုိေထာက္၍ မိမိတုိ႔အေပၚ
သနားသည္ပ
့ ုံေပါက္ေနသည္။ သု႔ေ
ိ သာ္ မိမတ
ိ က
႔ုိ ုိ ညည္န
့ က္သည္အ
့ ခါ အျပင္ထတ
ု ္
၍ သတ္ေကာင္းသတ္ပစ္ႏုိင္သည္ဟု ထင္ထားတုန္းပင္။ ကုိယ္ေရးအက်ဥ္းကုိ
ဗုလ
ိ သ
္ န္းတင္က စစ္ေဆးေမးယူသည္။ အခ်ိနက
္ ား မြန္းလြပ
ဲ င
ုိ ္းေရာက္ေလၿပီ။ အမိုး
ဖြင့္ထားေသာ စစ္ကားတစီးလာ၏။ မိမိတုိ႔တြင္ ပါလာသည့္ ႏွစ္ေယာက္ေပါင္း
အထုပ္ကုိ တပ္ၾကပ္တဦးမွ ေျဖထုတ္စိစစ္သည္။ ပါသည့္ေငြကုိ သူတုိ႔သိမ္းထား
မည္ဆုိကာ ယူသြားသည္။ အေစာပုိင္းက ေရာက္လာသည့္ ကားမွစစ္အရာရွိႏွင့္
ဗုိလ္သန္းတင္တုိ႔ေျပာေနၾကသည္ကုိ ျမင္ေနရသည္။ ထမင္းမစားခင္ကဲ့သုိ႔ မိမိတုိ႔
လက္မ်ားကုိ ႀကိဳးတုပ္ျပန္သည္။ ခဏအၾကာမွ ေရာက္လာသည့္ကားေပၚတက္
ခုိင္းသည္။ တပ္သား (၅) ေယာက္က လက္နက္ကုိယ္စီႏွင့္ကားခုံတန္းေပၚတြင္
ထုင
ိ သ
္ ည္။ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ က
႔ုိ ား ၾကမ္းျပင္ေပၚထုင
ိ ရ
္ သည္။ ယင္းတပ္သားထဲမွ ဒု-တပ္ၾကပ္
တဦးမွ “ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခုန္ခ်ထြက္ေျပးဖုိ႔ မလုပ္နဲ႔ေနာ္”ဟုသတိေပးသည္။ ကား ဒလ
ၾကမ္း ေမာင္းထြကသ
္ ည္။ ရြာအထြကတ
္ င
ြ ္ ထုတလ
္ င
ႈိ ရ
္ ြာဆုင
ိ ္းဘုတက
္ ုိ ျမင္ခရ
ဲ့ သည္။
ထု႔ိ ေနာက္ တြန္းဇံၿမိဳ႕တြင္ ခဏနားသည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတုက
႔ိ ၀ုင
ိ ္းၾကည္ၾ့ ကသည္။
သူတုိ႔ကသူပုန္ကုိ မျမင္ဖူးၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ မဆလတပ္ကမူ သူတုိ႔ေအာင္ပြဲရ
သူမ်ားျဖစ္၍ ၀င့္ႂကြားေနၾကေလသည္။
တြန္းဇံကား ၿမိဳ႕ဟုဆုိေသာ္လည္း ရခုိင္ျပည္က အိမ္ေျခ (၂၀၀၀) ေက်ာ္ရွိ

ေသာ ရြားမ်ားကုိယွဥ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။ ခ်င္းျပည္နယ္တခုလုံး လူဦးေရကလည္း
ငါးသိန္း (၅၀၀၀၀၀) ပင္ျပည့္မည္မဟုတ္။ တြန္းဇံၿမိဳ႕တြင္ မိမိတုိ႔အား ဖမ္းရသည့္
ေမ်ာက္ကုိ လွည့္ျပသလုိ ကားကိုျဖည္းျဖည္းခ်င္းေမာင္းေန၏။ ၿမိဳ႕အထြက္တြင္မူ
ကားေမာင္းၾကမ္းလာ၏။ ေတာင္ဆင္းလမ္းျဖစ္၍ ၾကမ္းခ်င္သေလာက္ မၾကမ္း၀ံ့ေပ။

ေတာင္ အ ဆင္း လမ္း ဆုံး သည္ ႏ ွ င့္ ေျမျပန္ ႔ အ စြ န္ စေလာက္ မ ွ “စစ္ ကုိ င္း တုိ င္း မွ
ႀကိဳဆုိပါ၏” ဆုိင္းဘုတ္ကုိေတြ႕၏။ ကေလးၿမိဳ႕နယ္ေျမျပန္႔လမ္းတြင္ ကားေမာင္း
ၾကမ္းလာသည္။ ကေလးၿမိဳ႕ကား ကေဘာ္ခ်ိဳင့္၀ွမ္းတြင္ အႀကီးဆုံးၿမိဳ႕ႀကီးျဖစ္
ေလသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အတြက္ အဓိကေလဆိပ္ၿမိဳ႕လည္းျဖစ္သည္။ ေလဆိပ္
ေဘးတြင္ အေျခစိုက္ေသာ ခလရ (၈၉) စစ္ကြာတားအခ်ဳပ္ခန္းတြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ကုိ
ထည့္ထားလုိက္သည္။ အခ်ဳပ္ခန္းတြင္ မိမိတို႔ ALP လူမ်ားကုိ ေတြ႕ရသလုိ မိမိတုိ႔
မသိရေသာ ရခုိင္ေသြးရင္းမ်ားကုိလည္း ေတြ႕ရသည္။ ထုိသူတုိ႔မွာ AIO အဖြဲ႕၀င္
မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အတူတူတုိက္ပြဲ၀င္၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီးႏွင္ဖုိ႔ မျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ္
လည္း ယခုကား ၀က္ၿခံထတ
ဲ င
ြ သ
္ ာ ဇာတ္ေပါင္းခန္းသိ႔ု ေရာက္ၾကရေလၿပီ။ ရခုင
ိ တ
္ ႔ုိ
မညီညြတျ္ ခင္း၏ဆုိးက်ိဳးကား မည္မ်ွ ၾကာေအာင္ခစ
ံ ားၾကရဦးမည္နည္း။ စစ္အခ်ဳပ္
ခန္းထဲတြင္ ဘ၀တူမ်ားကုိေတြ႕စဥ္က အေတြးကုိယ္စီႏွင့္ ၿငိမ္ေနၾကသည္။ ေခါင္း
ခ်င္းထိလုနီးပါး အနီးကပ္တီးတုိးေျပာေနၾကသူတခ်ဳိ႕လည္းရွိ၏။ ယခုမွ အသက္
(၁၈) ႏွစသ
္ ာရွိေသးသည့္ ရဲေဘာ္မုိးေက်ာ္တေယာက္တည္း ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ရ
႔ုိ ရ
ွိ ာ အခ်ဳပ္
ခန္းထဲသုိ႔ ထပ္မံေရာက္လာ၏။
မုိးေက်ာ္ အပါအ၀င္ ALP တပ္မွဴး၊ တပ္ဗုိလ္၊ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ အသုတ္လုိက္ခြဲ

ထုိင္ခုိင္းထားသည္။ ေက်ာဘက္တြင္ကား ေခ်ာက္နက္ရွိသည္။ သူတုိ႔ေရွ႕ကုိက္
အစိတက
္ ြာတြင္ စက္ေသနတ္ကင
ုိ အ
္ နားတြင္ G-3 ကုင
ိ ္ တပ္သားသုံးေလးေယာက္
ရွိေနသည္။ စက္ေသနတ္သမ
ံ ်ား ဒုင
ိ ္းဒုင
ိ ္း၀ုန္း၀ုန္း ထြက္ေပၚလာသည္။ မုိးေက်ာ္တ႔ုိ
ကုိ ရန္သူမွပစ္သတ္ေနျခင္းျဖစ္၏။ က်ည္ထိ၍ သူ႔အေဖၚမ်ားသည္ ေသနတ္
ဒဏ္ရာျဖင့္ ေခ်ာက္ထဲက် ေသကုန္ၾကေလၿပီ။ မုိးေက်ာ္လည္း ေသဆုံးသူတုိ႔ႏွင့္
အတူ ေခ်ာက္ထက
ဲ ်သြားသည္။ ေသသူတ၏
႔ုိ ေသြးမ်ား သူက
႔ ယ
ုိ တ
္ င
ြ ္ ေပကုနသ
္ ည္။
သူ (မုိးေက်ာ္) သည္ က်ည္မထိမွန္း သိေသာ္လည္း ေသဟန္ျပဳေနလုိက္သည္။
လူသူဆိတ္သည့္အခါ ေရစီးေျမာင္း၏ ေရစုန္အတုိင္းဆင္းလာသည္။ အစာမရွိ
ေသာ ၀မ္းဗုိက္ကုိ ေတာငွက္ေပ်ာအူ၊ အျခားစားႏုိင္သည့္ အသီးအရြက္ (ေမ်ာက္
စားေသာအသီးအရြက္) မ်ားကုိ တလမ္းလုံးစားခဲ့ရသည္။ ျမင့္မားသည့္ ေခ်ာက္
မ်ားကုိ ႏြယ္၊ သစ္ျမစ္၊ ေက်ာက္လုံးမ်ားကုိ ကုတ္ကပ္တြယ္ကုိင္လ်က္ လြယ္ကူစြာ
ဆင္းႏုိင္သည့္ဘက္ကုိ ေရြးခ်ယ္ရင္း ဆင္းခဲ့ရသည္။ တခါက သူတြယ္ထားသည့္
ေက်ာက္လုံးျပဳတ္က်၍ သတိပင္လစ္ခဲ့ရသည္။ ထုိသုိ႔ႏွစ္ရက္ၾကာမွ် ဆင္းခဲ့ၿပီး

ေျမျပန္႔အစပ္တြင္ ခ်င္းရြာသားတုိ႔ေတြ႕၍ စစ္တပ္ကုိအပ္ကာ ယခုအခ်ဳပ္ခန္းသုိ႔
ေရာက္လာသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွင့္အတူ (၄) ရက္ မွ်ေနခဲ့ရၿပီး သူ႔ကုိစစ္တပ္မွျပန္
ေခၚသြားသည္။ မ်က္ႏွာညိဳးငယ္ႏွင့္ “ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္”ဟု ေျပာခဲ့သည္။ သူ႔ကုိ
ကား ေသမင္းယူသြားၿပီ။
ရဲေဘာ္မုိးေက်ာ္ ယခုလျုိ ဖစ္ရသည္မွာ သူႏ

႔ ွာေခါင္းဖ်ား၌ လူတင
ုိ ္းမွတမ
္ လ
ိ ယ
ြ ္
ႏုင
ိ သ
္ ည္မ
့ ရ
႔ွဲ ျွိ ခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္။ သူက
႔ လ
ုိ ာအပ္ေသာ ခ်င္းရြာအနီးေတာင္ၾကား
ေခ်ာက္တခုတြင္ ေန၀င္းစတင္းျဖင့္ ေနာက္မွသုံးခ်က္ပစ္ထည့္ေသာ္လည္း မေသ
ေသးသျဖင့္ လွစ
ံ ြပထ
္ ုိးသတ္ခဲရ
့ သည္ဟု မုိးေက်ာ္ကုိ သတ္သည့္ အဖြဲ႕တြငလ
္ က
ုိ ပ
္ ါ
သြားသူ ခ်င္းရြာသားထံမွ ၾကားခဲ့ရသည္ဟု ယင္းဌာနခ်ဳပ္မွ ဗုိလ္မာယုထံ ေဗဒင္
လာတြက္သူက တုိးတုိးတိတ္တိတ္ေျပာျပ၍ သိရသည္။ သူ႕ကုိ ယခုကဲ့သုိ႔ သတ္
ျဖတ္ရသည္မွာ ဗမာတပ္မဴွ းအခ်ဳိ႕၏ ရက္စက္ယတ
ု မ
္ ာမႈကုိ ဖုံးကြယလ
္ ၍
ုိ ႏႈတပ
္ တ
ိ ္
သတ္ျဖတ္ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။
မုိးေက်ာ္ကုိ သတ္ၿပီး ရက္သတၱပတ္ခန္တ

႔ င
ြ ္ စာေရးသူ (ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း)၊ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ၊္
ခုိင္အာဏာနီႏွင့္ ဗုိလ္ခုိင္မ်ဳိးတုိ႔ကုိ အခ်ဳပ္ခန္းထဲမွ တဦးခ်င္းနာမည္ဖတ္၍ ေခၚ
ထုတ္သည္။ စစ္ေဆးစရာရွိသည္ဟုဆုိသည္။ မုိးေက်ာ္ကဲ့သုိ႔ပင္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲမွ
အေဖၚမ်ားအား “ကဲ- အားလုံးကုႏ
ိ တ
ႈ ဆ
္ က္ခပ
ဲ့ ါတယ္”ဟုသာ ေျပာခ်ိနရ
္ သည္။ ယင္း
႐ုံးမွာပင္ လက္ေမာင္းမ်ားကုိ ႏွစ္ေယာက္တတြဲ ႀကဳိးတုပလ
္ က
ုိ သ
္ ည္။ အမုိးဖြငက
့္ ား
ၾကမ္းျပင္တြင္ တက္ခုိင္းသည္။
အခ်ိန္ကား နံနက္(၁၀)နာရီခန္႔ရွိမည္။ ကေလးၿမိဳ႕ထဲတြင္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ကုိ ဖမ္း

ရေမ်ာက္ကသ
ဲ့ ႔ို လွညလ
့္ ည္ျပျပန္သည္။ ကေလးၿမိဳ႕ စားေသာက္ေစ်းတန္း တေနရာ
၌ ကားခဏရပ္ထားသည္။ ထုက
ိ ားရပ္ခ်ိနအ
္ ေတာအတြင္း လူအပ
ု ၾ္ ကား စားေသာက္
ဖြယသ
္ ေရစာမ်ားကုိ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ က
႔ုိ ုိ လာေပး၀ံသ
့ လ
ူ ည္းရွိေလသည္။ လူတခ်ဳိ႕က အား
ေပးသည့္အသြင္၊ တခ်ဳိ႕က အံ့ၾသ၊ တခ်ဳိ႕က ျပစ္တင္၊ အသြင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိျမင္ေန
ရသည္။ ေမ်ာက္လုိ ဂုတ္ငုိက္၍ မေနျဖစ္၊ လူအုပ္ကုိ ရဲရဲၾကည့္ေနမိသည္။ “ ဗမာ
စစ္တပ္၏ လက္ခပ
ု ထ
္ ဲေရျဖစ္ေနမွေတာ့ သတ္မည္သ
့ က
ူ ုိ ရွခ
ိ ုိးကန္ေတာ့မည္မဟုတ၊္
မိမတ
ိ ၏
႔ုိ ယုၾံ ကည္ခ်က္ကုိ ေသခါနီးမွာ ေလွ်ာ့ဖ႔ေ
ုိ တာ့လမ
ုိ ည္မဟုတ”္ ဟု စိတက
္ တ
ုိ င္း
ထားလုိက္သည္။
စစ္ကားသည္ အျပင္းေမာင္းႏွင္ေနသည္။ မြန္းလြဲေစာင္းေပၿပီ၊ ခ်င္းေတာင္

တန္းကုိ ကားဘီးခ်မိသည္ႏွင့္ “ခ်င္းျပည္နယ္မွ ႀကဳိဆုိပါ၏” ဆုိုင္းဘုတ္ကုိျမင္
ရသည္။ ေတာင္တက္လမ္းတြင္ ကားအသြားေႏွးသြား၏။ ေကြ႕ကာ၀ွက
ိ က
္ ာ တေရြ႕
ေရြ႕ေျပးတက္ေနသည္။ ေတာင္ထပ
ိ သ
္ ႔ုိ ေရာက္ေလၿပီ။ လူသက
ူ င္းသည့္ေနရာတြင္
ကားရပ္သည္။ ငါတုိ႔ကုိ တေနရာတြင္ ထုိင္ခုိင္းသည္။ စက္ေသနတ္ႏွင့္ စစ္သား
(ဗမာ့စစ္တပ္) တခ်ဳိ႕အသင့္လုပ္ထားသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ လက္ေမာင္းႏွစ္ဖက္ကုိ
ႀကိဳးတုပ္လုိက္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဘုရားမတမိပါ။ အခ်ိန္ကား
ညေန (၄) နာရီခန္႔ရွိေပၿပီ။ ကြယ္လြန္သူ ကဗ်ာဆရာႀကီးတင္မုိး၏ တုိတုိတုတ္
တုတ္ႏွင့္ေက်ာ္ၾကားေသာ “ေဆးလိပ္လည္း တို၊ ေနလည္းညိဳၿပီ၊ ငါ့ကုိအိမ္ျပန္ပုိ႔
ပါေတာ့”ကဗ်ာကုိ သတိရမိေလသည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ ေခါင္မုိးဖြင့္စစ္ကားတစီး အျပင္းထန္ေမာင္းလာသည္။ နမခ

ဒုတုိင္းမွဴး ဗမကမ်ဳိးညြန္႔ပါလာသည္။ ငါတုိ႔၏ ယမမင္းမွာ ဗကတင္ဦး ျဖစ္သည္။
သူသည္ မိမိတ႔ုိ ALP ရဲေဘာ္မ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ခဲ့သူ၊ ယခု ငါတုိ႔ကုိလည္း သတ္
မည့္သားသတ္သမားႀကီးျဖစ္ေလသည္။ သူ႔မ်က္လုံးမ်ားမွာ ေျမြေဟာက္မ်က္လုံး
ႏွင့္တူ၏။ ယင္းဌာနခ်ဳပ္ ခလရ (၈၉) ကေလးၿမိဳ႕သုိ႔ တခါတရံ သူလာျဖစ္သည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ကုိ ငဲ့ေစာင္းၾကည့္သည္။ သူတို႔အခ်င္းခ်င္းေျပာ၍ၿပဳံးသည္တြင္လည္း
ရႊငျ္ မဴးေက်နပ္သည့္ အၿပဳံးမ်ဳိးမဟုတ။္ လူသတ္ဖ႔ေ
ုိ သြးဆာေနသည့္ လူမက
ုိ ၏
္ ခနဲဲ
တဲ့တဲ့အၿပဳံးသာျဖစ္သည္ဟု ျမင္သည္။ သူ႔ကုိ ပုဂၢဳိလ္ေရးမုန္းတီးစရာအေၾကာင္း
မရွိပါ။ သူ၏ပင္ကုိသဘာ၀ကုိ အရွိကုိအရွိအတုိင္း အျမင္ကုိအျမင္အတုိင္း ေရး
ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္းသည္ ထုသ
ိ ႔ေ
ုိ သာ ဗုလ
ိ မ
္ ်ဳိးကုိ သူေကာင္း
ျပဳေလ့ရသ
ွိ ည္။ ဥပမာ-ေစာဘဦးႀကီးႏွငအ
့္ ဖြ႕ဲ ကုိ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ ဗုလ
ိ စ
္ န
ိ လ
္ င
ြ က
္ ုိ
ႏုင
ိ င
္ ံေတာ္သမၼတျဖစ္ေအာင္ ဗုလ
ိ ္ေန၀င္းက ႀကိဳးကုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ျူ ဖစ္ေလသည္။ ရက္စက္
ယုတမ
္ ာေသာ လူသတ္သမားတစုက တုင
ိ ္းျပည္အပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေနလွ်င္ တုင
ိ ္းျပည္ေကာင္း
ဖုိ႔ထက္ ဆုိးရြားရန္သာရွိေတာ့သည္ကုိ သာမန္အေျမာ္အျမင္ရွိသူတုိင္းက သိၾက
သည္။ ဗုလ
ိ ္ေန၀င္းမွ ယေန႔ဗလ
ုိ သ
္ န္းေရႊ အထိ တရားလက္လတ
ြ ္ သတ္ျဖတ္ခရ
ံ သူ
လူဦးေရကုိ ခန္႔မွန္းဖုိ႔ရန္ မလြယ္လွပါ။
မိမတ
ိ ႔ေ
ုိ သခါနီးေရာက္လာေသာ စစ္ကားမွာ နမခတုင
ိ ္းမွဴး ဗခလွထန
ြ ္း အမိန႔္
ပါလာသည္ဟု ဆုိသည္။ ထုိအမိန္႔မွာ “ေသသူတို႔က ေသၾကၿပီ၊ အသက္ရွင္ က်န္
ရစ္သူမ်ားကုိ ဥပေဒအရအေရးယူမည္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ထုိအမိန္႔စာက ကၽြႏု္ပ္တုိ႔

ကို အေသမသတ္ရန္ျဖစ္သည္။ ယခုဤစာကုိ ေရးေနရသည္မွာလည္း ထုိနမခ
တုိင္းမွဴး ဗခ-လွထြန္းအမိန္႔စာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္၏။ ဗခလွထြန္းသည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏
(အသက္ရင
ွ က
္ ်န္ရစ္သ)ူ အသက္သခင္ျဖစ္၏။ ထုအ
႔ိ တူစာေရးသူ ကၽြႏပ
ု္ ခ
္ င
ုိ န
္ လ
ီ င္း
ႏွင့္ ရဲေဘာ္ခင
ုိ ္ေအးလင္းသိန္းကုိ ပစ္သတ္ဖ႔ုိ ခြငမ
့္ ျပဳခဲ့ေသာ ဗကသန္းတင္ (ခလရ-
၈၉-၁၉၇၇-ခု၊ကေလး ၿမိဳ႕) သည္လည္း အသက္သခင္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ အသက္သခင္
သည္ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာတုိ႔အဖုိ႔ အလြန္ႀကီးျမတ္ပါသည္။ စာေရးသူက ထုိပုဂၢဳိလ္
တုိ႔အား ရွိခုိးကန္ေတာ့ပါေၾကာင္း သိေစလုိပါသည္။
“ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေက်းဇူးရွင္ကုိ သိတတ္တာေတာ့ ဟုတ္ပါရဲ႕၊ အခုဆက္လက္

ပုန္ကန္ေနေတာ့ ေက်းဇူးရွင္ကုိ ေက်းစြပ္ေနတာမဟုတ္လား”ဟု ေျပာစရာျဖစ္ေန
လိမ့္မည္။ ဗမာတဦးအေနျဖင့္ ဗမာလူမ်ဳိး၊ ဗမာျပည္တည္တဖ
ံ့ ုိ႔ရန္ အသက္၀ိဉာဏ္
ေလာက္ အေရးႀကီးေနမည္မွာ မွန္ေပသည္။ ထုိ႔အတူ ရခုိင္တေယာက္အဖုိ႔ ရခုိင္
လူမ်ဳိး၊ ရခုိင္ျပည္ တည္တံ့ဖုိ႔သည္လည္း အသက္၀ိဉာဏ္တမွ် အေရးႀကီးသည္
ကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါသည္။ “မိမိတို႔က တည္တံ့ရမည္၊ သင္တုိ႔ကုိကား
ဖ်က္ဆီးရမည္”ဟု သေဘာထားရွိေနသမွ် ကာလပတ္လုံး ကၽြႏု္ပ္တုိ႔တသက္ မွန္း
ခ်က္ မေပါက္ေသာ္လည္း ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏သား၊ သမီး၊ ေျမး၊ ျမစ္လက္ထက္မွာေတာ့
တေန႔ ဧကန္မုခ်ေအာင္ျမင္မႈကုိ ေရာက္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ အျမင္ကြာဟ
မႈမ်ားသည္ အတိတ္သမုိင္းကလည္းေကာင္း၊ မ်က္ေမွာက္အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊
လူေသ၊ အုိးအိမ္ပ်က္၊ ဆင္းရဲႏုံခ်ာအျဖစ္ဆုိးက ႐ုန္းထြက္ဖုိ႔ ခက္ေနသည္။ ဖြဲမီးလုိ
တေငြ႕ေငြ႕ေလာင္ေနေသာ စစ္ျဖစ္ႏုိင္ငံကား ခ်မ္းသာရန္ မလြယ္လွပါ။
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႔ုိ ပါတီဥကၠ႒ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းက်ဆုံးရသည္ျ့ မင္ကင
ြ ္းမွာ စာေရးသူ မ်က္ျမင္
ကုိယ္ေတြ႕မဟုတ္ေပ။ ဥကၠ႒၏ က်န္းမာေရးႏွင့္လုံၿခဳံေရးကုိ အနီးကပ္ တာ၀န္ယူ
ခဲရ
့ သည့္ ေဆးမွဴးသန္းေက်ာ္ (ေထာင္မအ
ွ ျပန္၊ ရခုင
ြ ္ ကြယလ
္ န
ြ )္ ၏ ေျပာျပ
ခ်က္ျဖစ္၏။ ဥကၠ႒ႏွစဥ
္ ီး (ALP+CLO) တု႔ိ အဖြ႕ဲ သည္ ထုတလ
္ င
ႈိ အ
္ နီး တုက
ိ ပ
္ ျြဲ ဖစ္ရာ
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွင့္ အဆက္ျပတ္က်န္ခဲ့သည္ကုိေဖၚျပၿပီးျဖစ္၏။ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းသည္
တုက
ိ ပ
္ ြဲျဖစ္စဥ္ တပ္ဖြဲ႕ျပတ္က်န္ခဲမ
့ ည္ကုိ အထူးစုိးရိမသ
္ ျူ ဖစ္ေလသည္။ ဆလွ်စ
ံ တ
ံ ႔ုိ
အဖြဲ႕ကား ခ်င္းတုိ႔ဌာေနသားျဖစ္၍ ခ်င္းျပည္ေရာက္လွ်င္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ခရီးရွည္မုိင္
(၂၀၀၀) မထြက္မီက ရိကၡာႏွင့္လမ္းကိစၥ တာ၀န္ယူမည္ (အစတြင္ ေဖၚျပၿပီး) ကုိ
ကတိျပဳထားသူျဖစ္သည္။ (ALP)တုိ႔ကား ခ်င္းေျမတြင္ ေျခခ်ဖူးသူမ်ားမဟုတ္။

အေၾကာင္းတခုခုေၾကာင့္ ဆလွ်စ
ံ တ
ံ အ
႔ုိ ဖြ႕ဲ ႏွင့္ ငါတုျ႔ိ ပတ္ေတာက္သြားပါက ျပႆနာ
တက္ႏင
ုိ သ
္ ည္။ နယ္စပ္ကခ
ုိ ထ
ြ ားေသာေဒသဆုိေတာ့ တပ္ေဖ်ာက္လက
ုိ ၊္ ေတာတုိး
လုက
ိ ၊္ အိမ္ေျမႇာင္ၾကည္လ
့ က
ုိ ႏ
္ င
ွ ့္ စစ္ေၾကာင္း ေရွ႕တုိးခရီးႏွငႏ
္ င
ုိ မ
္ ည္သာျဖစ္သည္။
ထုိခရီးမ်ဳိးကုိ အခက္အခဲေပါင္းစုံႏွင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေက်ာ္လႊားခဲ့ၿပီမဟုတ္ပါေလာ။
ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းသည္ မဏိပူရျမစ္ဘက္သုိ႔ အျပင္းဦးတည္သြားေနေသာ

ဆလွ်စ
ံ ႏ
ံ င
ွ ့္ ရခုင
ိ ္ေရာအဖြ႕ဲ ႏွင့္ ျပတ္က်န္ခသ
ဲ့ ည့္ စာေရးသူတၾ႔ုိ ကားတြင္ အေတာ္ပင္
ေျပးလႊားဆက္သယ
ြ ဖ
္ ႔ုိ ႀကိဳးစားခဲရ
့ ၏။ သု႔ေ
ိ သာ္ အေရွ႕အဖြ႕ဲ ကုလ
ိ ည္းမမွ။ ေနာက္မွ
အဖြ႕ဲ ကုလ
ိ ည္း ဆက္မရျဖစ္မည္စုိးသျဖင့္ အံႀကိတ၍
္ ေရွ႕အဖြ႕ဲ ကုသ
ိ ာ သဲႀကီးမဲႀကီး
မီေအာင္လုိက္လာခဲ့ရသည္ဟုဆုိသည္။ ဥကၠ႒သည္ စိတ္ထိခုိက္လာသည့္အခ်ိန္
တြင္ အစာအိမ္ေရာဂါထတတ္သည္။ ေဆးမွဴးသန္းေက်ာ္တုိ႔က ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္း
အတြက္ ဆန္ျပဳတ္က်ိဳေပးေနက်လူျဖစ္သည္။ ဥကၠ႒သည္ ပိန္ပိန္ပါးပါး လူတ
ေယာက္သာျဖစ္သည္။ ယခု ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ (ALP) ျပကၡဒိန္တြင္ သုံးထားသည့္ ဥကၠ႒
ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းပုမ
ံ ွာ အက်ႌ (၃) ထပ္၀တ္၍ ႐ုက
ိ ထ
္ ားခဲသ
့ ည့္ ပုျံ ဖစ္သည္။ ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီက
႐ုက
ိ ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ လူပန
ိ ္ေသာ္လည္း စိတက
္ ားခက္ထန္ရရ
ဲ င္ပ
့ ါသည္။ အကယ္
၍ ဥကၠ႒သည္ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႏ
႔ုိ င
ွ ဆ
့္ က္မခ
ိ ဲမ
့ ူ ရန္သႏ
ူ င
ွ ့္ သူေသကုယ
ိ ္ေသတုက
ိ ၍
္ ေရွ႕က
သြားသည့္အဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္မိေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔ရန္ အလြန္ေသခ်ာ၏။
ယခုမူကား ဥကၠ႒ႏွစ္ဦးတုိ႔အဖြဲ႕ မဏိပူရျမစ္ကမ္းအေရွ႕ဘက္သုိ႔ ေရာက္

ေလၿပီ၊ ထုိျမစ္သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းကုိ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ တီးတိန္၊ ဖလမ္းၿမိဳ႕
နားက ေတာင္ဘက္သစ
႔ုိ ီး၀င္ၿပီး ျမစ္သာျမစ္ႏင
ွ ့္ ေပါင္းမိ၍ ခ်င္းတြင္းျမစ္ထသ
ဲ ႔ုိ စီးဆင္း
သြား၏။ ထုိျမစ္သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းကုိ အလယ္ဗဟုိမွအေရွ႕ျခမ္း၊
အေနာက္ျခမ္းပုင
ိ ္းျခားထား၏။ ျမစ္၏အေနာက္ဘက္ ေတာင္တန္း၊ အေနာက္ဘက္
ေရက်တြင္ ကုလားတန္ျမစ္ရသ
ွိ ည္။ ထုျိ မစ္သည္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္၏အႀကီးဆုံးျမစ္ မဟုတ္
ပါေလာ။ ထုိေနရာ၌ ကုလားတန္ျမစ္ဖ်ားသည္ ျမန္မာ-အိႏယ
ၵိ နယ္နမ
ိ တ
ိ က
္ ုိ သတ္
မွတ္ေပးထားသည္။
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႔ုိ က်န္ရစ္သမ
ူ ်ား (ေထာင္ခ်ခံရသူမ်ား) စဥ္းစားၾကသည္မွာ ဆလွ်စ
ံ ံ
၏ေရွ႕ေဆာင္မႈျဖင့္ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္း မဏိပူရျမစ္ကုိျဖတ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္မွာ
မွားမ်ား မွားခဲ့သလားဆုိသည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းသုိ႔ ေျခခ်

မိသည္ႏွင့္ ရန္သူတုိ႔၏ ေျခရာခံလုိက္လာေသာအဖြဲ႕သည္ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ကုိ ေနာက္
ေက်ာဘက္မွ စက္ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္ေၾကာင္း ေဖၚျပၿပီးျဖစ္သည္။ အကယ္၍
ထုပ
ိ စ္ခတ္မႈ မျဖစ္မီ အိႏယ
ၵိ -ျမန္မာနယ္စပ္မွာပင္ ယခင္အတုင
ိ ္း ေတာေပါက္၊ တပ္
ေဖ်ာက္၊ ေရွ႕ေလွ်ာက္ဆက္လုပ္ေနခဲ့မည္သာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ကုလားတပ္
ႏွင့္ဗမာတပ္ တုိ႔ ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရးမလုပ္ဟု မဆုိႏုိင္။
ခ်င္းနယ္ေျမကုိ ၀င္သည္ႏွင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ စစ္ေၾကာင္းကုိ ေနာက္မွေဘးမွ ပစ္

ခတ္ၾကသည္က မ်ားေလသည္။ ဆုိလုိသည့္သေဘာက ဆင္ကုိ က်ဳံးတည့္တည့္
၀င္သြားမိေစရန္ ေနာက္ေဘးႏွစ္ဘက္က ေျဗာက္အုိးေဖါက္၍ သြင္းခံရသည့္ႏွယ္
ရွိခဲ့ေလၿပီေလာ။ စာေရးသူအေတြ႕အႀကဳံအရ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေရွ႕က ျဖတ္တုိက္ျခင္း
မဟုတ္ေသာ လႈင
ိ ပ
္ ရ
ုံ ြာတုက
ိ ပ
္ ြဲက သက္ေသျပႏုင
ိ မ
္ ည္ထင္၏။ လႈင
ိ ပ
္ ရ
ုံ ြာသည္ ခ်င္း
ေဒသ၏ေျမာက္စြန္းရြာတရြာျဖစ္၏။ မဏိပူရျမစ္မွာ ခ်င္းတုိ႔ေျမေျမာက္ပုိင္း၏
အလယ္မွ ျဖတ္စီးေနသည္။ ထုိေနရာအထိ ရန္သူတုိ႔သည္ ေရွ႕မွျဖတ္တုိက္ခုိက္
ျခင္း မလုပ္ဘဲ ေနာက္မွတုိက္ေပးျခင္းျဖင့္ မဏိပူရေခ်ာက္ၾကားသတ္ကြင္းသုိ႔ ပုိ႔
ေဆာင္ေပးခဲသ
့ ည္။ (ALP) စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ (CLO) တုသ
႔ိ ည္ မဏိပရ
ူ ျမစ္ကူးတံတား
ႏွင့္ တံတားအနီးတ၀ုိက္တြင္ လုံး၀ေခ်မႈန္းလုိက္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။
ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းႏွင့္ ရဲေဘာ္တုိ႔က မည္သုိ႔ေသာ အခက္အခဲႀကဳံရသည္

ျဖစ္ေစ၊ ဂစၧပနဒီေခၚ ကုလားတန္ျမစ္ေရကုိ ေသာက္သုံးမိၿပီဆုိလွ်င္ (ALP) စစ္
ေၾကာင္း ေအာင္ျမင္ၿပီဟု သတ္မွတ္ဖုိ႔ရန္ ေျပာဆုိေနၾကသည္။ ဥကၠ႒၏ ရခုိင္ျပည္
သိ႔ု သၾကၤနအ
္ မီ ေရာက္ေအာင္ခ်ီတက္ဖက
႔ုိ စ
ိ မ
ၥ ွာလည္း နာဂေတာင္တန္းတြင္ ပ်က္
ျပယ္သြားခဲ့ရေၾကာင္း ေစာေစာကဆုိခဲ့ၿပီ။ ထုိပ်က္ျပယ္ရသည့္ အေၾကာင္းကိစၥမွာ
ဥကၠ႒လမ္းေၾကာင္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ ပတ္၀န္းက်င္အဖြဲ႕တုိ႔၏ ပေယာဂမကင္း
ေၾကာင္းကုိလည္း ဆုိခဲ့ၿပီ။
ေရွ႕ေျပးကင္း ဗုိလ္သီဟႏွင့္အဖြဲ႕ကုိ မဏိပူရျမစ္တံတားကုိ စတင္ျဖတ္

ေလွ်ာက္ရန္ အမိန႔ေ
္ ပးသည္။ သူတတ
႔ို တ
ံ ားကုျိ ဖတ္စဥ္ တုက
ိ ပ
္ ျြဲ ဖစ္လ်ွ င္ ကူပစ္ေပးဖု႔ိ
ဥကၠ႒ႏွငအ
့္ ဖြ႕ဲ က တံတား အေရွ႕ဘက္ခ်ဥ္းကပ္ေနရာတြင္ အသင္လ
့ ပ
ု ထ
္ ားသည္။
ပတ္၀န္းက်င္ကား မသကၤာဖြယ္ အလြနတ
္ တ
ိ ဆ
္ တ
ိ ္ေနသည္။ ဗုလ
ိ သ
္ ဟ
ီ (စက္လက္
ကုင
ိ )္ အဖြ႕ဲ တံတားအလယ္ေရာက္စဥ္ ေသနတ္သမ
ံ ်ား ဒုင
ိ ္းဒုင
ိ ္း၀ုန္း ၀ုန္းထြကလ
္ ာ
သည္။ ဤျမစ္မွာ ေတာင္ၾကားေခ်ာက္ထဲတြင္သာ စီးဆင္းေနသျဖင့္ ေသနတ္သံ၊
ဗုံးသံတုိ႔မွာ နားကြဲလုမတတ္ ဆူညံေနသည္။ ျမစ္ကူးတံထား၏အေနာက္ ခ်ဥ္း
ကပ္ေနရာတ၀ုက
ိ မ
္ ွ ရန္သတ
ူ ႔ုိ စတင္ပစ္ခတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဗုလ
ိ သ
္ ဟ
ီ ႏွငအ
့္ ဖြ႕ဲ သည္
က်ည္သင့္၍ တံတားမွေရထဲသုိ႔ တဖုတ္ဖုတ္က်ေသဆုံးၾကရေလသည္။ ဥကၠ႒ႏွင့္
ခ်င္းအဖြဲ႕သားတုိ႔က ကူပစ္ေပးၾကသည္။ ဗုိလ္သီဟတုိ႔ တံတားကူးအဖြဲ႕တြင္ ခ်င္း
အဖြဲ႕မွလည္း ရဲေဘာ္မ်ားပါ၀င္ခဲ့သည္။ လက္နက္ႀကီးမ်ားပါ ကူပစ္ေပးသည္။ သုိ႔
ေသာ္ ဥကၠ႒တုိ႔ကား ေနာက္က်ခဲ့ေလၿပီ။
ALP စစ္ေၾကာင္းေနာက္မွ အမဲလုိက္မုဆုိးကဲ့သုိ႔ လုိက္လာေသာ ရန္သူ႔

စစ္တပ္မွ ဥကၠ႒ တုိ႔ေနာက္ေက်ာကုိ စိတ္ႀကိဳက္ပစ္ဖုိ႔ အခြင့္သာသြား၏။ ရန္သူတုိ႔
သည္ ဘယ္ညာျဖန္၍
႔ ဥကၠ႒တုအ
႔ိ ဖြ႕ဲ ကုိ ၾကက္ေျခခတ္ က်ည္ျဖတ္ပစ္အားကုိ ပုံေအာ
သုံးၾကသည္။ ရန္သူတုိ႔ ပတ္ပတ္လည္၀ုိင္း၍ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ (ALP) ရဲေဘာ္မ်ား
အက်အဆုံးမ်ားေလ၏။ ဥကၠ႒ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းကုယ
ိ တ
္ င
ုိ ပ
္ င္ ဘယ္လက္ေမာင္းကုိ ရန္သ႔ူ
က်ည္သင္ခ
့ ရ
့ဲ ေလသည္။ ဥကၠ႒မွအနားတြငရ
္ ွိေသာ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ “မင္းတု႔ိ လြတရ
္ ာ
ကုိသြားေတာ့”ဟုဆုိၿပီး အေရးႀကီးစာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ ေငြစကၠဴမ်ားကုိစုပုံကာ
မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးပစ္လုိက္သည္။ ထုိအခ်ိန္၌ ဥကၠ႒အနားတြင္ ေဆးမွဴးသန္းေက်ာ္ႏွင့္
ရဲေဘာ္ႏွစ္ေယာက္သာ က်န္ေတာ့သည္။ ဥကၠ႒သည္ သူအၿမဲတမ္းေဆာင္ထား
သည့္ ဘာရတၱာပစၥတျုိ ဖင့္ သူ႔ကုိယသ
္ ူ အဆုံးစီရင္သြားခဲသ
့ ည္ (ALP) စစ္ေၾကာင္း
ကား ယိမ္းယုိင္ၿပိဳလဲက်ဆုံးခဲ့ရၿပီတည္း။
(CLO) ဥကၠ ႒ ဆလွ ်ံ စံ ႏ ွ င့္ လက္ က ်န္ ရဲေ ဘာ္ (၄) ေယာက္ ကုိ လ ည္း
လက္ေျမႇာက္ခုိင္းၿပီး စစ္ေမးကာ အနီးအနားသို႔ ဆြဲထုတ္ပစ္သတ္လုိက္ၾကသည္။
ခ်င္းအဖြဲ႕တြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွင့္ အခ်ဳပ္ခန္းထဲေရာက္လာသူ ရဲေဘာ္ဗာနာမွအပ က်န္
ရဲေဘာ္မ်ားသည္ စစ္တပ္၏ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ တုက
ိ ပ
္ တ
ြဲ င
ြ က
္ ်ဆုံးခဲရ
့ သည္။
ခ်င္းဌာေနတြင္ လက္နက္ကုိင္သူပုန္ လုံး၀ကင္းမဲ့ေနရာက ဆလွ်ံစံႏွင့္ အဖြဲ႕သား
တုိ႔သည္ သကသ (ရန္သူ႔အေခၚ) မ်ဳိးေစ့ကုိခ်င္းျပည္သုိ႔ ယူေဆာင္ရေကာင္းလား
ဟု ရန္သတ
ူ ပ္မဴွ းႀကီးတု၏
႔ိ ေဒါသေၾကာင့္ ခ်င္းအဖြဲ႕သားမ်ားကုိ တေယာက္မက်န္
သတ္ပစ္ရမည္ဟု ရန္သူ႔ေရွ႕တန္းမွဴးကုိ အမိန္႔ေပးၿပီးျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ရန္သူတုိ႔၏ မဏိပူရျမစ္ကူးတိုက္ပြဲတြင္ ဖမ္းဆီးမိေသာ ရခုိင္ ဟူသမွ်ကုိ

လည္း သတ္ပစ္ရမည္ဟု အမိနလ
႔ ္ ာသည္ဟဆ
ု ၏
ုိ ။ အမွနတ
္ ကယ္တင
ြ လ
္ ည္း ဒဏ္ရာ
ရ၊ မေသေသးေသာ ရခုိင္ရဲေဘာ္တုိ႔မွာ စစ္တပ္၏သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိ ခံသြားၾကရ
သည္။ သုိ႔ေသာ္ ရန္သူစစ္အာဏာပုိင္တုိ႔က ရခုိင္တုိ႔သည္ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ
ပုနက
္ န္ေလ့ရသ
ွိ မ
ူ ်ားျဖစ္၍ အားလုံးသတ္ပစ္လ်ွ င္လည္း အေၾကာင္းထူးမည္မဟုတ။္
ေသသူတ႔ေ
ုိ သၿပီးၿပီ။ အသက္ရင
ွ က
္ ်န္ရစ္သက
ူ ုိ တရားစြဲမည္ဟဆ
ု သ
ုိ ည့္ နမခတုင
ိ ္း
မွဴးဗခလွထြန္း က/န အမိန္႔ေၾကာင့္ စာေရးသူမွာ ယေန႔ ဤစာကုိေရးဖုိ႔ အသက္
ရွင္ေနေသးပါေၾကာင္း။
အထက္တြင္ ေဖၚျပထားေသာ (ALP) ၏ သမုိင္း၀င္မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္

စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရးသားေဖၚျပခ်က္မ်ားသည္ ခုိင္နီလင္း (ဗဟုိ ေကာ္
မတီ၀င္)မွ ေရးသားေဖၚျပခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ သူ (ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း) သည္ ALP ၏ သမုင
ိ ္း
၀င္ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္းတြင္ ကုိယ္တုိင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္
တစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူ႔ေရးသားေဖၚျပခ်က္မ်ားတြင္ စစ္ေၾကာင္းေရာက္ရွိခဲ့သည့္
ေနရာေဒသမ်ားရွိ ျမစ္၊ ေတာေတာင္၊ ရြာ စသည္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖၚျပ
သုံးႏႈန္းေရးသားမႈ အခ်ဳိ႕အမည္နာမ လြဲမွားေနလွ်င္လည္း စာေရးသူ၏ အားနည္း
ခ်က္သာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
သမုင
ိ ္း၀င္မင
ုိ ္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္ စစ္ေၾကာင္းကုိ ေခ်မႈန္းတုက
ိ ခ
္ က
ုိ ရ
္ န္အတြက္
ရန္သ၏
ူ စစ္ဆင္ေရးစီမခ
ံ ်က္ (၃)ေနရာတြင္ ျပဳလုပရ
္ န္ ညႊနၾ္ ကားခဲ့ေၾကာင္း ေနာက္မွ
ေလ့လာသိရွိခဲ့ရသည္။ စစ္ဆင္ေရး (၃) ေနရာမွာ (၁) ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္း၊ (၂)
ခ်င္းျပည္နယ္၊ (၃) ရခုိင္နယ္စပ္တုိ႔ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္
စစ္ဆင္ေရး( Operation) ကုိ “ျမရတနာ- စစ္ဆင္ေရး”ဟု နာမည္တပ္ကာ ရန္သူ႔
အင္အား ၆၈၀၀ ေက်ာ္ျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္။ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့
သည္မွာ ၁၉၇၇-ခု၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလမွ ဇြန္လအထိျဖစ္သည္။
ခ်င္းေတာင္တန္းသု႔ိ ေရာက္ေသာအခါတြင္ ခရီးပင္ပန္းျခင္း၊ နယ္ေျမမကြ်မ္း

က်င္ျခင္း၊ ဘာသာစကားမတတ္ျခင္း၊ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ကုန္ခန္းျခင္း၊
ေဆး၀ါးပစၥည္းကုန္ခန္းျခင္း ရာသီဥတုဆုိး၀ါးျခင္းႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာမရွိျခင္းစသည့္
စစ္တုိက္ရန္ အဂၤါလကၡာမ်ားအားလုံး ခၽြတ္ယြင္းလုိအပ္မႈမ်ားကာလတြင္ တုိက္ပြဲ
ႀကီးေပါင္း (၂၉) ႀကိမ၊္ တုက

ိ ပ
္ ြဲငယ္ေပါင္း (၄၇) ႀကိမ၊္ စုစုေပါင္း တုက
ိ ပ
္ ြဲ (၇၆) ႀကိမ္
ေျမာက္တြင္ ရဲေဘာ္အုပ္စုငယ္မ်ားအျဖစ္ သုံးေယာက္အုပ္စု၊ ေလးေယာက္အုပ္စု
စသည္ျဖင့္ အစိတ္စိတ္အႁမႊာႁမႊာ ကြဲသြားခဲ့သည္။
တုိက္ပြဲတြင္ အမွန္တကယ္က်ဆုံးသူ (၁၀) ဦး၊ ဒဏ္ရာႏွင့္ဖမ္းမိၿပီး သတ္

ျဖတ္ျခင္းခံရသူ (၅၀) ေက်ာ္၊ အရွငဖ
္ မ္းဆီးျခင္းခံရသူ (၅၀) နီးပါးျဖင့္ တပ္တခုလုံး
ၿပိဳကြဲပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္းမွာလည္း မဏိပူရျမစ္၏ ႀကိဳးတံတား
ကုိျဖတ္အကူးတြင္ မူလက ရရွိထားေသာ ဒဏ္ရာအျပင္ ထပ္မံၿပီး ဒဏ္ရာရရွိသြား
ရာ လြတလ
္ မ္းမရွသ
ိ ည့္ေနာက္ဆုံး သူကင
ုိ ္ေဆာင္ေသာ-M-20 -ပစၥတျုိ ဖင့္ အာဇာနည္
ပီသစြာ အဆုံးစီရင္သြားခဲ့သည္။ ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္း က်ဆုံးသည့္ေန႔မွာ ၁၉၇၇-ခု၊
ဇြနလ
္ (၄) ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ ဖမ္းဆီးခံရေသာ ရဲေဘာ္မ်ားအားလုံးကုိ ခ်င္းျပည္နယ္၊
ကေလးၿမိဳ႕ ခလရ (၈၉) တြင္ ပုဒမ
္ (၁၂၂-၁) ျဖင့္ တရား႐ုံး ဖြငစ
့္ စ္ေဆးၿပီး မႏတေလး
တြဲဖက္ေထာင္သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ကာ စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္ဟုယူဆရသူ
(၁၁) ဦးအား ေသဒဏ္အျဖစ္ ခ်မွတ္ၿပီး က်န္ရဲေဘာ္မ်ား အားလုံးကုိ တသက္တ
ကၽြန္းျပစ္ဒဏ္အျဖစ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံခဲ့ၾကရသည္။
ALP ပါတီႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕၀င္အားလုံး ခ်င္းေတာင္တန္းတြင္ ရန္သူ၏လက္ဦးမႈ

ျဖင့္ တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းျခင္းခံၾကရသည္ကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ သုံးသပ္တင္ျပရမည္
ဆုလ
ိ ်ွ င္ စစ္ေၾကာင္းသည္ ကရင္ျပည္နယ္မအ
ွ စျပဳ၍ ကယား၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ စစ္ကင
ုိ ္း
တုင
ိ ္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္ စသည္ျဖင့္ ျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံ ေျမပု၏
ံ ေျမပုည
ံ န
ြ ္းနယ္ျခားမ်ဥ္းအတုင
ိ ္း
ရခုင
ိ ျ္ ပည္နယ္အထိ မုင
ိ ္ (၂၀၀၀) ခရီးစဥ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ALP ၏ စစ္ေၾကာင္းသည္
တဖက္ရန္သအ
ူ ား လွညက
့္ က
ြ န
္ ည္းပရိယာယ္ကမ
ုိ သုံးဘဲ မိမရ
ိ ည္မန
ွ ္းခ်က္ကုိေရာက္
လုိေဇာျဖင့္ ပုံေသခ်ီတက္ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ စစ္ေၾကာင္းခရီး စထြက္သည္မွ
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္းသုိ႔ အေရာက္တြင္ ရန္သူ႔ထံသတင္းေပါက္ၾကားသြားခဲ့ၿပီးျဖစ္
ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ရန္သူစစ္ေၾကာင္းမ်ားသည္ ALP စစ္ေၾကာင္းအား ၾကား
ျဖတ္တက
ုိ ခ
္ က
ုိ ္ေခ်မႈန္းရန္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တတ
႔ုိ င
ြ ္ တုက
ိ က
္ က
ြ သ
္ ုံးႀကိမဆ
္ င္
ခဲ့ၾကေသာ္လည္း မဒတအဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္သည့္ (SSPP, SURA, SUA, KIO)တပ္ဖြဲ႕
မ်ား၏ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အျပင္ ဗကပတပ္ဖြဲ႕မ်ားလည္း ရွိေန၍ ၀င္မတုိး
ႏုင
ိ ဘ
္ ဲ လက္ေရွာင္၍ေနခဲၾ့ ကသည္။ ALP စစ္ေၾကာင္း မဒတနယ္ေျမမွအလြန္ ရန္သူ
တု၏
႔ိ အပုင
ိ န
္ ယ္ေျမျဖစ္ေသာ စစ္ကင
ုိ ္းတုင
ိ ္းႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္သအ
႔ုိ ေရာက္တင
ြ ္ ALP
စစ္ေၾကာင္းခရီးစဥ္အား သတင္းအဆက္မျပတ္ရယူထားေသာ ရန္သူတုိ႔သည္

အဆမတန္သာလြန္ေသာ စစ္အင္အားကုိ အသုံးျပဳၿပီး ALP စစ္ေၾကာင္းကုိ အၿပီး
ျပတ္တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ALP စစ္ေၾကာင္းသည္ တဖက္ရန္သူ၏
စစ္အင္အားႏွင့္ စစ္ဆင္ေရးလႈပ္ရွားမႈသတင္းကုိ မရရွိျခင္း၊ စစ္ကူ မရွိျခင္း၊ က်ည္
ကုန္လူပန္းရိကၡာျပတ္ေတာက္လ်က္ နိဂုံးခ်ဳပ္ခဲ့ၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ဆုိသည္မွာ
တရားေသာစစ္သာရွိသည္ဆုိေသာ္လည္း တုိက္ပြဲအၿပီးတြင္ ဒဏ္ရာႏွင့္ ဖမ္းဆီးရ
မိေသာ ALP ရဲေဘာ္ (၂၀) အား သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကျခင္းမွာ မဆလစစ္တပ္အေနျဖင့္
ႏုင
ိ င
္ တ
ံ ကာစစ္ဥပေဒကုိ က်ဴးလြနခ
္ ဲၾ့ ကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ားသိေစအပ္ပါသည္။
ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) သည္ မဟာမိတ္တာ၀န္ႏွင့္ တပ္ေပါင္းစုတာ၀န္
ကုိ ထမ္းေဆာင္ရန္အတြက္ တာ၀န္ေပးျခင္းခံရ၍ မုင

ိ ္ (၂၀၀၀) ခရီးရွညစ
္ စ္ေၾကာင္း
ကုန္းေၾကာင္းခရီးျဖင့္ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ရာတြင္ ပါ၀င္မႈမရွိျခင္းျဖစ္သည္။ က်န္းမာ
ေရးခ်ဳိ႕တဲသ
့ ရ
ူ ဲေဘာ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ တုက
ိ ပ
္ တ
ြဲ င
ြ ္ ဒဏ္ရာရရွထ
ိ ားသူ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕မွာလည္း
မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္းတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိဘဲ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္)
ႏွင့္အတူ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခ (ရကၡိတမ႑ိဳင္စခန္း) တြင္ က်န္ရွိခဲ့သည္။
၁၉၇၇-ခု၊ဇြန္လတြင္ ခ်င္းျပည္တေနရာ၌ ရန္သူမဆလစစ္အုပ္စုႏွင့္ တုိက္ပြဲ
ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားကာ ပါတီေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕က်ဆုံးၿပီး က်န္

ရွိေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ ႏွငရ
့္ ဲေဘာ္အခ်ဳိ႕ ဖမ္းဆီးျခင္းခံရကာ ေထာင္သင
ြ ္း
အက်ဥ္းခ်ျခင္းကုိ ခံခၾဲ့ ကရသည္။ ခုင

ိ စ
ု ္ေအာင္အေနျဖင့္ ျပည္တင
ြ ္းႏွင့္ အဆက္
အသြယ္ျပတ္ေတာက္ကာ ပါတီ၏ႏုိင္ငံေရး၊ စည္း႐ုံးေရး၊ စစ္ေရး စသည့္ လုပ္ငန္း
မ်ားမွာ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္အထိ ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့ရသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) အေနျဖင့္ တပ္ေပါင္းစု၏လုပ္ငန္းမ်ား
ကုိ တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္အတူ မိမိတတ္ႏုိင္သည့္ဘက္က တာ၀န္ထမ္း
ေဆာင္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီတပ္ေပါင္းစု (မဒတ) မွ ပုံမွန္
က်င္းပေသာ အစည္းအေ၀းမ်ားသိ႔ု တက္ေရာက္ကာ ပါတီမပ်က္မစီးေအာင္ ထိန္း

သိမ္းထားႏုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ မဒတတပ္ေပါင္းစုမွ ပုမ
ံ န
ွ က
္ ်င္းပေသာ အစည္းအေ၀းမ်ားသု႔ိ
တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္းသည္လည္း KNU ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕၏ေထာက္ခံအားေပး

မႈေၾကာင့္၊ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္းမွ ခရီးထြက္ခါနီး မွာၾကားခဲ့သည့္စကားမ်ားကုိ သတိ

ရကာ ထိန္းသိမ္းထားႏုင
ိ ခ
္ ျဲ့ ခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ မွားမည္မဟုတဟ
္ ု ဆုန
ိ င
ုိ ္
သည္။
KNU ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈဆုိသည္ကုိ တုိရွင္းလုိရင္း

ရွင္းျပလုသ
ိ ည္။ ၁၉၇၉-ခု၊ ေမလတြင္ က်င္းပေသာ မဒတ တပ္ေပါင္းစု အစည္းအေ၀း
၌ မဒတအဖြ႕ဲ ၀င္အလုက
ိ ္ ထည္၀
့ င္ေငြကစ
ိ ၊ၥ မဒတအဖြ႕ဲ ၀င္အလုက
ိ ္ တပ္ဖ႕ြဲ စုေဆာင္း
ေရးကိစၥ စသည္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ထုသ
ိ ႔ုိ ေဆြးေႏြးၾကရာတြင္ ကၽြႏပ
ိ စ
္ ုိး
ႏိုင္ေအာင္) အေနျဖင့္ မဒတတြင္အဖြဲ႕၀င္အလုိက္ ထည့္သြင္းရမည့္ေငြကိစၥႏွင့္
တပ္ဖြ႕ဲ စုေဆာင္းေရးကိစၥ (တပ္ဖြ႕ဲ စုေဆာင္းေရးကိစဆ
ၥ သ
ို ည္မွာ-မဒတတပ္ဖြ႕ဲ စည္း
ရာတြင္ ALA တပ္ဖ႕ြဲ ထည္၀
့ င္ရမည္က
့ စ
ိ က
ၥ ို ဆိလ
ု ျို ခင္းျဖစ္သည္) မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္
၍ အခက္အခဲရွိေၾကာင္းတင္ျပရာ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ေသာ မဒတအဖြ႕ဲ ၀င္
ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕မွ ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီသည္ မဒတ၏အဂၤါလကၡဏာ
ႏွင့္ မျပည့္စုံေတာ့သျဖင့္ မဒတအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္မွ ရပ္ဆုိင္းထားသင့္ေၾကာင္း (Get-
Out-ဟူ၍ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္) ေဆြးေႏြးတင္ျပလာၾကသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီအား မဒတအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္မွ ရပ္ဆုိင္းထား

ရန္တင္ျပလာမႈကုိ KNU ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕မွ အထူးသျဖင့္ မဒတ၏ ဥကၠ႒ တာ၀န္
ကုိယူထားသူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဘုိျမမွ ALPသည္ မဒတကုိ စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က
တည္းက တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္သည္။ ယခုအခါ
ALP အေနျဖင့္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္သအ
႔ုိ ျပန္ခရီး ခ်င္းျပည္နယ္ တေနရာတြင္ ရန္သႏ
ူ င
ွ ့္ တုက
ိ ပ
္ ြဲ
ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားကာ အခ်ဳိ႕က်ဆုံး၊ အခ်ဳိ႕ဖမ္းဆီးျခင္းႏွင့္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္း
ခ်ထားျခင္းမ်ားကုိခံခဲ့ၾကရသည္။ ဤသို႔ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ALP အား မဒတအဖြဲ႕၀င္
အျဖစ္မွ ရပ္ဆိုင္းသင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုတင္ျပမႈမ်ားသည္ သဘာ၀မက်ေၾကာင္း၊
မွန္လည္း မမွန္ေၾကာင္း၊ ALP ျပန္လည္ရွင္သန္လာေအာင္ မဒတအဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ
၀ိုင္း၀န္းအကူအညီေပးသင့္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ေျပာဆိုခဲ့သည့္အျပင္ မဒတတပ္
ေပါင္းစုမွ အသိအမွတျ္ ပဳသည္အ
့ ေနျဖင့္ ALPကုိ မဒတအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ဆက္လက္
လက္ခံထားသင့္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းတင္ျပမႈအေပၚ မဒတအဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ ျပန္လည္
လက္ခံသေဘာတူၾကသည္။
ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္း မွာၾကားခဲ့ေသာ စကားမ်ားကုိ ေဖၚျပလုိပါသည္။ ALP၏

သမုင
ိ ္း၀င္မင
ုိ ္ (၂၀၀၀) စစ္ေၾကာင္းသည္ SSPP ၏ နယ္ျခားစခန္းျဖစ္ေသာ ခါးဟန္
သု႔ိ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ဥကၠ႒ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းသည္ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခေဟာင္းသု႔ိ ေခတၱ
ျပန္လာခဲ၍
့ သုံးရက္မ်ွ ရပ္နားခဲသ
့ ည္။ ပထမရက္မွာ ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွ အပါအ၀င္
တပ္ရင္း (၁၀၁) မွ အရာရွအ
ိ ရာခံမ်ားကုိ ႏႈတဆ
္ က္စကားေျပာသည္။ ဒုတယ
ိ ေန႔တင
ြ ္
ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ညလုံးေပါက္ေဆြးေႏြးစကား ေျပာၾကသည္။ ထုိသုိ႔
ေဆြးေႏြးၾကရာတြင္ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္းမွ ကြ်နု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) အား-
“ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ခ်ီတက္သြားရမည့္ခရီးစဥ္သည္ အလြန္ရွည္လ်ားၿပီး အခက္အခဲ

မ်ားစြာကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ရမည့္ခရီးစဥ္ျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္ခုိင္မုိးလင္းကုိယ္တုိင္သည္
ပင္လ်ွ င္ အသက္ဆုံးရႈံးသြားႏုင
ိ သ
ိ မ
္ ုိးလင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ပါတီ
ႏွင့္ တပ္မေတာ္လည္းလည္းေကာင္း) ဆုံး႐ႈံးမႈျဖစ္ခဲ့ေသာ္ ခင္ဗ်ား ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္
အေနျဖင္ပ
့ ါတီႏင
ွ ့္ တပ္မေတာ္သမုင
ိ ္းကုိ ျပန္လည္ေဖၚထုတဖ
္ ရ
႔ုိ န္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း”
မွာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ
ALP ၏ တတိယအႀကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမႈတင

ြ ္ အေရွ႕ဘက္ေဒသ (ကရင္ျပည္နယ္)
တြင္ ႀကိဳးပမ္းမူႏွင့္အေနာက္ဘက္ေဒသ (ရခိုင္ျပည္နယ္)တြင္ ႀကိဳးပမ္းမူဟူ၍ (၂)
ခု ခြဲၿပီးႀကိဳးပမ္းၾကသည္။ အေရွ႕ဘက္ေဒသ (ကရင္ျပည္နယ္) တြင္ ခိုင္စိုးႏိုင္
ေအာင္မွ ဦးေဆာင္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းသည္။ အေနာက္ဘက္ေဒသ (ရခိင
ု ျ္ ပည္နယ္) တြင္
ခိုင္ရဲခိုင္ (လက္ရွိ ALP ဥကၠ႒) မွ ဦးေဆာင္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းသည္။
၁၉၈၀-ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံုသံဃာ့နာယကဖြဲ႕စည္းျခင္း၏

ေအာင္ျမင္မႈအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ (၂/၈၀) ကို မဆလစစ္အုပ္စုမွ ေၾကညာခ်က္
ထုတ္ကာ အေထြေထြလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးရာတြင္ (ALP)ဗဟိုအလုပ္ အမႈ
ေဆာင္အဖြ႕ဲ ဝင္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ္ (လက္ရွိ ALP ဥကၠ႒) ခိင
ု န
္ လ
ီ င္း (ဗဟိုေကာ္မတ
ီ အ
ီ ဖြ႕ဲ ဝင္)၊
ခိုင္မ်ဳိးမင္း (လက္ရွိ ALP ဒု-ဥကၠ႒-၂) အပါအဝင္ (ALP) ရဲေဘာ္ (၄၀) ေက်ာ္တို႔
သည္ မႏၲေလးေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၾကသည္။
မႏၲေလးေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားတြင္ ခိုင္မ်ဳိးမင္း (လက္ရွိALPဒု-

ဥကၠ႒-၂) သည္ ၁၉၈၀-ခု၊ စက္တင္ဘာလတြင္ ကၽြႏု္ပ္ (ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္) ရွိရာ
ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခသစ္ (KNLA) ၏အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁)ဌာနခ်ဳပ္စခန္း) သို႔
ေရာက္ရွိလာသည္။ ခိုင္မ်ဳိးမင္း ေရာက္ရွ္ိလာသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမွာ ခိုင္ရဲခိုင္
ႏွငအ
့္ တူ ေထာင္မလ
ွ တ
ြ ္ေျမာက္လာသူမ်ား၏ တာဝန္ေပးခ်က္အရ မႏၲေလးေထာင္
မွ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားအေၾကာင္းက္ို သတင္းပိရ
႔ု န္၊ (ALP) အေပၚတြင္ မဟာမိတ္
(KNU)၏ သေဘာထားကိုေလ့လာရန္ႏင
ွ ့္ ပါတီကျို ပန္လည္ဖြဲ႕စည္းႏိင
ု ရ
ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ႏ
္ င
ွ ့္ ေထာင္မလ
ွ တ
ြ ္ေျမာက္လာသူမ်ားသိ႔ု ျပန္လည္ သတင္းပိရ
႔ု န္လာေရာက္
ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းဆိပ
ု ါသည္။ အထူးသျဖင္(့ ALP)၏ ဗဟိအ
ု လုပအ
္ မႈေဆာင္အဖြ႕ဲ ဝင္
ခိင
ု ရ
္ ဲခင
ို က
္ ို (KNU) နယ္ေျမသိ႔ု အျမန္ဆံုးေခၚထုတၿ္ ပီး ပါတီကျို ပန္လည္ဖြဲ႕စည္းႏိင
ု ္
ရန္ တင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။
အထက္ပါ ခိင
ု မ
္ ်ဳိးမင္း၏တင္ျပခ်က္ကို ကြ်ႏ္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
္ ိုးႏိင
ု ္ေအာင္) မွ သေဘာတူ
လက္ခံၿပီး (ALP) ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ ခိုင္ရဲခိုင္ကို (KNU) နယ္ေျမသို႔
ေခၚယူရန္ ခိင
ု မ
္ ်ဳိးမင္းအား တာဝန္ေပးေစလႊတလ
္ က
ို သ
္ ည္။ တာဝန္ေပးသည္အ
့ တိင
ု ္း
ခိုင္မ်ဳိးမင္းသည္ ၁၉၈၀-ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ ပထမအပတ္တြင္ ရခိုင္ျပည္ရွိ ခိုင္ရဲခိုင္ကို
ေခၚယူရန္ ေကာ္မူးရာမွ ရခိုင္သို႔ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္။ ခိုင္မ်ဳိးမင္းသည္
ခိုင္ရဲခိုင္ထံသို႔ေရာက္ရွိၿပီး ပါတီကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရန္ကိစၥ (KNU) နယ္ေျမသို႔
အျမန္ဆံုးလာေရာက္ရန္ကစ
ိ က
ၥ ို တင္ျပသည္။ ထိသ
ု တ
႔ို င္ျပၿပီးေနာက္ ၁၉၈၁-ခုႏစ
ွ ၊္
ဇန္နဝါရီလတြင္ ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခသစ္ (အထူးတပ္ရင္း) ၁၀၁-ဌာနခ်ဳပ္)သို႔
ျပန္လည္ေရာက္ရသ
ွိ ည္။ ခိင
ု မ
္ ်ဳိးမင္းျပန္လည္ေရာက္ရၿွိ ပီးေနာက္ ၁၉၈၁-ခု၊ မတ္လ
တြင္ ခိုင္ရဲခိုင္သည္ ေကာ္မူးရာ (ခ) ဝမ္းခသစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။
ကြ်ႏ္ုပ္ (ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္) ႏွင့္ ခိုင္ရဲခိုင္တို႔သည္ ၁၉၈၁-ခု၊ ဧျပီလတြင္

ႏွစရ
္ က္တတ
ိ ိ ေဆြးေႏြးပြတ
ဲ ရပ္ ျပဳလုပၾ္ ကသည္။ ေဆြးေႏြးပြျဲ ပဳလုပၿ္ ပီးေနာက္ အထူး
တပ္ရင္း (၁၀၁) ၏ တပ္ရင္းမူးဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာေတာလွထံသို႔ သြားေရာက္ကာ
ကြ်ႏ္ပ
ု တ
္ ၏
႔ို အေျခအေနမွနက
္ ို ရွင္းလင္းတင္ျပၾကသည္။ ကြ်ႏ္ပ
ု တ
္ အ
႔ို ေနျဖင့္ (KNU)
နယ္ေျမတြင္ ေနာက္ထပ္တပ္ေဖၚထုတ္ရန္ လိုလားေၾကာင္း (KNU) အေနျဖင့္
ကြ်ႏ္ုပ္တ႔အ
ို ား တပ္စုတစုေလာက္ ေဖၚထုတ္ႏိုင္ေအာင္ ထပ္မံၿပီးကူညီေပးေစလို
ေၾကာင္း တင္ျပသည္။ ထို႔ကဲ့သို႔တင္ျပမႈကို ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွထံမွ တိက်ေသာ
အေျဖကိုမရရွိဘဲ မိမိတို႔စခန္းသို႔ ျပန္လာၾကသည္။ မိမိတို႔စခန္းသို႔ ျပန္ေရာက္
သည္အ
့ ခါ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို မ
္ ွ ကြ်ႏ္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
ု ္ေအာင္) အား ခင္ဗ်ားအေနျဖင့္ အေရွ႕ဘက္
ေဒသ (KNUနယ္ေျမ) တြင္ အနည္းဆံုးတပ္စုတစုေလာက္ အေကာင္အထည္
ေပၚေအာင္ေဆာင္ရက
ြ ပ
္ ါ။ ကြ်ႏ္ပ
ု ္ (ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို )္ အေနျဖင့္ အေနာက္ဘက္ (ရခိင
ု ျ္ ပည္)
တြင္ တပ္ဖြဲ႕တခုေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မည္ဟု ကတိေပးသည္။
၁၉၈၁-ခု၊ ဧျပီလ ဒုတယ
ိ အပတ္တင
ြ ္ (ALP) ၏ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာ္မတ
ီ က
ီ ို ယာယီဖ႕ြဲ
စည္းလိက
ု ပ
္ ါသည္။ ၎ေတာ္လန
ီ တ
ီ င
ြ ္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို မ
္ ွ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္
ယူၿပီး ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္မွ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ယူသည္။
ေတာ္လွန္ေရးေကာ္မီတီကို ဖြဲ႕စည္းၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးေကာ္မီတီ

အတြင္းေရးမွဴး (ခိင
ု စ
ိ ္ေအာင္) မွALA အင္အား အနည္ဆံုးတပ္စတ
ု စု ေဖၚထုတ္
ေရးႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရး၊(KNU) ႏွင့္ ထာ၀ရမဟာမိတ္အျဖစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္
ေရး၊ အျခားေသာမဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ဆက္ဆံေရး၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုေရစီတပ္ေပါင္းစု
တြင္ ဆက္လက္ပါ၀င္ေရး စသည္မ်ားကို တာ၀န္ယူရန္ျဖစ္ၿပီး၊ ေတာ္လွန္ေရး
ေကာ္မတ
ီ ဥ
ီ ကၠ႒ (ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို )္ မွ ရခိင
ု ျ္ ပည္-အိႏယ
ၵိ နယ္စပ္တင
ြ ္ တပ္ေဖၚထုတ္ေရးႏွင့္
အိႏၵိယထံမွ အကူအညီရရွိေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္ကိစၥကို တာ၀န္ယူ
ရန္ျဖစ္သည္၊ ထိသ
ု တ
႔ို ာ၀န္ခြဲေ၀ၿပီးေနာက္ ေတာ္လန
ီ ဥ
ီ ကၠ႒ ခိင
ု ရ
္ ဲခင
ို ္
သည္- ၁၉၈၁-ခု၊ႏွစ္၊ ေမလတြင္ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္၊ ဘဂၤလားေဒ႔ (ခ်္)
မွ တဆင့္အိႏၵိယသို႔၀င္သည္။
၁၉၈၁-ခု၊ဧျပီလတြင္ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ (ALP)၏
ေတာ္လွန္ေရးေကာ္မီတီ၀င္မ်ား
(၁) ခိုင္ရဲခိုင္ (ဥကၠ႒) ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္

(၂) ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္ (အတြင္းေရးမွဴး) ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္
(၃) ခိုင္နီလင္း (အဖြဲ႕၀င္) ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕နယ္
(၄) ခိုင္မ်ဳိးထြန္း (အဖြဲ႕၀င္) ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕နယ္
(၅) ခိုင္မာယု (အဖြဲ႕၀င္) ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္
(၆) ခိုင္ရဲထြန္း (အဖြဲ႕၀င္) မင္းျပားျမိဳ႕နယ္
(၇) ခိုင္အာဏာနီ (အဖြဲ႕၀င္) ေမာင္းေတာျမိဳ႕နယ္
(၈) ခိုင္မ်ဳိးမင္း (အဖြဲ႕၀င္) ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္
(၉) ခိုင္ျမခိုင္ (အဖြဲ႕၀င္) ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္
(၁၀) ခိုင္ေရႊေမာင ္ (အဖြဲ႕၀င္) မင္းျပားျမိဳ႕နယ္
(၁၁) ခိုင္မင္းသြီး (အဖြဲ႕၀င္) စစ္ေတြျမိဳ႕နယ္
မွတ္ခ်က္။ အထက္ေဖၚျပပါအတိုင္း က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) ႏွင့္ ခိုင္ရဲခိုင္တို႔

ညႇႏ
ိ ဳွိ င္းၿပီး၊ စည္း႐ံုးေရးဗဟိုေကာ္မတ
ီ က
ီ ဖ
ို ႕ြဲ စည္းခဲ့ေသာ္လည္း ခိင
ု ျ္ မခိင
ု ၊္ ဗိလ
ု ခ
္ င
ို မ
္ ်ဳိး
ထြန္း၊ ဗိလ
ု ခ
္ င
ို မ
္ င္းသြီး၊ ဗိလ
ု ခ
္ င
ို ္ေရႊေမာင္တအ
႔ို ေနျဖင့္ မည္သည္တ
့ ာ၀န္ကမ
ို ွ မထမ္း
ေဆာင္သည့္အျပင္ ပါတီႏွင့္လည္း အဆက္အသြယ္မလုပ္သျဖင့္ ေနာက္္ပိုင္းတြင္
ဗဟိုေကာ္မတီစာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္လိုက္သည္။
တပါတီ ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္တပ္ဦး၏အခန္းက႑
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ျဖတ္သန္းမႈအေတြ႕အၾကံဳအရ

ပါတီညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္မွဳကို ေအာက္ပါအတိုင္းသတ္မွတ္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းခဲ့
သည္၊ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲျဖစ္သည္၊ ၎တို႔မွာ-
(၁) မဟာမိတ္ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ
(၂) တပ္ေပါင္းစုညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ
(၃) တပါတီညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈတို႔ျဖစ္သည္။
တပါတီညည
ီ တ
ြ ္ေရးတည္ေဆာက္မတ
ႈ င
ြ ္ အဆင့္ (၄) ခု၊ သတ္မတ
ွ ၿ္ ပီး ႀကိဳးပမ္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ၎တို႔မွာ-
(က) နားလည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း
(ခ) ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း
(ဂ) ပူးတြဲေကာ္မီတီဖြဲ႕စည္းျခင္း
(ဃ) ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
၁၉၈၉-ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္

လြတလ
္ ပ္ေရးအဖြ႕ဲ (AIO) တိ႔ု တပါတီအျဖစ္ ပူးေပါင္းခဲၾ့ ကသည္၊ ထိသ
ု ပ
႔ို ူးေပါင္းရာ
တြင္ (AIO) ဥကၠ႒ ေက်ာ္လဳွိ င္မသ
ွ ၏
ူ အဖြ႕ဲ အစည္းနာမည္ကို ဖ်က္သမ
ိ ္းၿပီး၊ တပါတီ
အျဖစ္ ေပါင္းစည္းရန္ သေဘာတူလက္ခံသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေက်ာ္လွိဳင္အား ဥကၠ႒
အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ သေဘာတူၾကသည္။ (၂) ဖြ႕ဲ ေပါင္းစည္းရာတြင္ ပါတီ
ကို ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ တပ္မေတာ္ကို

ရခိင
ုိ ျ္ ပည္လတ
ြ လ
္ ပ္ေရးတပ္မေတာ္ (AIO) ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚေ၀ၚသတ္မတ
ွ ္
ရန္သေဘာတူၾကသည္၊ (၂) ဖြ႕ဲ ေပါင္းစည္းလိက
ု ္ေသာ (ALP) တြင္ ခိင
ု န
္ လ
ီ င္းအား
ဒုတယ
ိ ဥကၠ႒အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ခိုင္အာဏာနီအား အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္း
ေကာင္း ထမ္းေဆာင္ရန္ သေဘာတူဆံုးျဖတ္ၾကသည္။
၁၉၉၀-ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင့္လက္နက္ကိုင္အားလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ ရခိုင္

အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ဦး (National United Front of Arkan) ကို ဖြဲ႕စည္း
လိက
ု ၾ္ ကသည္။ ၎ (NUFA) တြင္ ပါ၀င္ေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားမွာ ရခိင
ြ ္
ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)၊ ရခိင
ု ျ္ ပည္ကန
ြ ျ္ မဴနစ္ပါတီ (ACP)၊ ရခိင
ု ျ္ ပည္အမ်ဳိးသားလြတ္
ေျမာက္ေရးပါတီ (ANLP) ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္အမ်ဳိးသားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (NDFA)
တို႔ ပါ၀င္ၾကသည္။
၁၉၉၁-ခုႏွစ္တြင္ (NUFA) အတြင္းျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚသျဖင့္ALPဥကၠ႒ေ

က်ာ္လဳွိ င္၊ ALP-အတြင္းေရးမွဴးခိင
ု အ
္ ာဏာနီႏင
ွ ့္ AIO မွ ပါ၀င္သအ
ူ ားလံုး NUFA ႏွင့္
ALPတို႔မွ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၾကသည္၊ ထိုသို႔ ႏုတ္ထြက္လိုက္ၾကသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္
လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ကို ျပန္လည္ဖ႕ြဲ စည္းရာ-ဥကၠ႒အျဖစ္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ၊္ ဒုတယ
ိ
ဥကၠ႒အျဖစ္ ခိင
ု စ
ိ ္ေအာင္၊ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ခိင
ု ျ္ မ၀ါ၊ တြဖ
ဲ က္အတြင္းေရးမွဴး
အျဖစ္ ခိုင္မ်ဳိးမင္း၊ အျခားဗဟိုေကာ္မီတီ၀င္အခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။
၁၉၈၉-ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ရခိင
ု ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ႏွင့္ ရခိင
ု ျ္ ပည္ လြတလ
္ ပ္
ေရးအဖြဲ႕ (AIO) တို႔ တပါတီအျဖစ္ ပူးေပါင္းလိုက္ျခင္းသည္ (ALP) မွ ခ်မွတ္ထား
သည့္ တပါတီညီညြတ္ေရးအတြက္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ”စံသတ္မွတ္ခ်က္” အတိုင္း
အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္မႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ တပါတီညီညြတ္မႈပ်က္ျပားရ
ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ဆႏၵစြဲေၾကာင့္လည္း
ေကာင္း၊ ေစတနာသေဘာထားမွန္ကန္မႈအားနည္းျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊
တပါတီညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္မႈ ပ်က္ျပားရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏုိင္ပါသည္။
ခိင
ု မ
္ ်ဳိးမင္း (ယခင္ကဒု-ဥကၠ႒-၂ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး) သည္ (ALP)
တတိယအႀကိမ္ ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အစပ်ဳိးသည့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ ဳွ တြင္
အဓိကအခန္းမွာပါဝင္ခသ
ဲ့ တ
ူ ေယာက္ျဖစ္သည္ဆလ
ို ်ွ င္ မွားမည္မဟုတပ
္ ါ။ အဘယ္
ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မႏၲေလးေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားႏွင့္ (ALP) တို႔အၾကား

ျပန္လည္ဆက္သြယ္မႈရရွိေအာင္ အဓိကေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္တြင္
ေရာက္ရွိေနေသာ ဗဟိအ
ု လုပအ
္ မႈေဆာင္ ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ႏ
္ င
ွ ့္ ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား ေကာ္မူးရာ
(ေခၚ) ဝမ္းခစခန္းသစ္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သူမွာ
ခိုင္မ်ဳိးမင္းပင္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ပါတီကိုျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ရန္ ခိုင္ရဲခိုင္
(လက္ရွိ ALP ဥကၠ႒) ကို ကြ်ႏ္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
ု ္ေအာင္) ရွရ
ိ ာ (KNU) နယ္ေျမသိ႔ု ေရာက္
ရွိေအာင္ ေခၚေဆာင္ေပးႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ္ ျပန္သြားၿပီးေနာက္ ၁၉၈၁-ခု၊ ဇူလင
ုိ လ
္ တြင္ ကြ်ႏ္ပ
ု ္ (ခိင
ု စ
ု ္ေအာင္
သည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွထံသို႔ သြားေရာက္ၿပီး (ALP) တပ္စုတစု ေဖၚထုတ္ရန္
အတြက္ လူအင္အား ထပ္မံစုေဆာင္းေရးကိစၥကို ထပ္မံတင္ျပသည္။ ကြ်န္ေတာ္
(ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္) သည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွထံသို႔ သြားေရာက္ေသာေန႔တြင္
ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွ၏ ဧည့္ခံပြဲမွထမင္းစားၿပီးျပန္ခါနီးမွာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွႏွင့္
သူ႔ဇနီးကို ႏႈတ္ဆက္ရာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေတာလွမွ “ခင္ဗ်ားတင္ျပထားတာေတြကို
အေလးအနက္ထား စဥ္းစားေပးပါ့မယ္” ဟုေျပာလိက
ု ္ေသာအခါမွာ ကြ်ႏ္ပ
ု အ
္ ေနျဖင့္
ပီတိျဖစ္ကာ စခန္းသို႔ ျပန္လာခဲ့သည္။
ထမင္းစားဧည္ခ
့ ပ
ံ ြဲမွ ျပန္လာၿပီး (၃)ရက္ခန္အ
႔ ၾကာတြင္ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွ
မွ ကြ်ႏ္ုပ္အား ေခၚယူေတြ႕ဆံုၿပီး၊ ရဲေဘာ္သစ္စုေဆာင္းရန္ကိစၥကို ႏႈတ္အားျဖင့္
ေျပာျပသည္။ ဗိလ
ု မ
္ ဴွ းႀကီးေတာလွထမ
ံ ွ ႏႈတက
္ တိျဖင္သ
့ ေဘာတူညမ
ီ ရ
ူ ရွၿိ ပီးေနာက္
၁၉၈၂-ခု၊ ဇန္နဝါရီလတြင္ ရဲေဘာ္သစ္မ်ား စုေဆာင္းၿပီး အေျခခံစစ္သင္တန္း (၃)
လ ေပးသည္။ မႏၲေလးေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာၾကေသာ ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား
ထဲမွလည္း ဗိုလ္ခိုင္မာယု၊ ဗိုလ္ခိုင္ရဲထြန္း၊ ဗိုလ္ခိုင္အာဏာနီ၊ ဗိုလ္ခိုင္ေက်ာ္ထြန္း၊
ဗိုလ္ခိုင္ထြန္းဝင္း၊ ဗိုလ္ခိုင္ထြန္းခိုင္ႏွင့္ ခိုင္ေစာထြန္းတို႔ တဦးၿပီးတဦး ျပန္လည္
ေရာက္ရွိလာၾကသည္။
စုေဆာင္းရရွိလာေသာ ရဲေဘာ္သစ္မ်ားအား အေျခခံစစ္သင္တန္းေပးၿပီး

ေနာက္ တပ္စုတစုဖြဲ႕စည္းကာ KNLA၏ လက္ေအာက္ခံ အထူးတပ္ရင္း (၁၀၁)
ရဲေဘာ္မ်ားႏွငအ
့္ တူ လက္တၿြဲ ပီး တိက
ု ပ
္ ဝ
ြဲ င္ခသ
ဲ့ ည္။ ၁၉၈၃-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ တပ္ခြဲ တစ္ခြဲ
ျဖစ္လာသည္။ တပ္ခဲြ(၁)ခြဲ ျဖစ္လာေသာအခါ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု
(မဒတ) ၏အၿမဲတမ္း တပ္မေတာ္တင

ြ လ
္ ည္းေကာင္း၊ မဒတ၏ ေဒသဆိင
ု ရ
္ ာ ပူးတြဲ
တပ္ဖြဲ႕ (ေတာင္ပိုင္းေဒသႏၲရတပ္ဖြဲ႕) တြင္လည္းေကာင္း၊ တပ္စုတစုစီပါဝင္ၿပီး
တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သည္။ က်န္ေသာတပ္စုမ်ားအား ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ေကာ္မူးရာ(ေခၚ)
ဝမ္းခစခန္းသစ္ ထိန္းသိမ္းေရးကို တာဝန္ယူေစခဲ့သည္။
လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ပုိ႔ေဆာင္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ပါတီ ထူေထာင္ရာတြင္ လက္နက္

ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ရရိွေရးသည္ အဓိကအေရးႀကီးဆုံးကိစၥတရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ရခုိင္
ျပည္တြင္ လက္နက္မရွိ၊ နီးစပ္ရာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိ႔မွ လက္နက္
ရရွိေရးမွာလည္း မလြယက
္ ၊ူ ေသနတ္တလက္၊ က်ည္တေတာင္မ
့ ်ွ ပင္ ရရွရ
ိ န္ လမ္း
မရွိ၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အတြက္ လုိအပ္ေသာလက္နက္ခဲယမ္းရရွိေရးမွာ ကၽြႏု္ပ္
တု၏
႔ိ မဟာမိတရ
္ င္းခ်ာျဖစ္ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU) တခုတည္း
ကုသ
ိ ာ အားကုိးေနရေလသည္။ သူတမ
႔ုိ လ
ွ ည္း ကြ်နုပ
္ တ
္ အ
႔ုိ ား ဘ၀တူ ညီရင္းအစ္ကုိ
ပမာ သေဘာထား၍ အကူအညီေပးၾကသည့္အတြက္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သမုိင္း၌ ကမၸည္း
ထုိး၍ မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။
တတိယအႀကိမ္ ALP ပါတီ ထူေထာင္ရာတြင္ အေရွ႕ဘက္KNU နယ္ေျမ ၌

ALP တပ္ဖြဲ႕အတြက္ လက္နက္ခဲယမ္းအပါအ၀င္ အစစအရာရာ အဆင္ေျပေသာ္
လည္း အေနာက္ဘက္ ALP ဗဟုိ ဌာနခ်ဳပ္အတြက္ တပ္ဖြဲ႕ထူေထာင္ႏုိင္ေရးမွာ
လက္နက္ခယ
ဲ မ္းရရွိေရးသည္ အဓိကလုအ
ိ ပ္ခ်က္ျဖစ္သည္ႏင
ွ အ
့္ ညီ အေနာက္ဘက္
သု႔ိ လက္နက္၀ယ္ယပ
ူ ႔ေ
ို ဆာင္ေရးကိစက
ၥ ုိ အေလးထား၍ စီစဥ္ၾကရေလသည္။ ALP
ပါတီ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကစဥ္က အထက္ပါေဖၚျပၿပီးျဖစ္ေသာ ပထမအႀကိမ္၊
ဒုတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ သိရွိၾကၿပီးသည့္အတုိင္း ရန္သူ၏
လက္ဦးမႈျဖင့္ ႏွစႀ္ ကိမစ
္ လုံးၿပိဳလဲပ်က္စီးခဲရ
့ သည့္ သာဓကရွထ
ိ ားေလေသာေၾကာင့္
ႏွစ္ခါေသဖူး ႏွစ္ခါနားလည္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ သုံးခါဆုိလွ်င္ ရန္သူတုိ႔ေၾကာင့္ဟု
မဆုသ
ိ ာေတာ့ေခ်။ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္သ႔ုိ လက္နက္သယ္ယပ
ူ ႔ေ
ုိ ဆာင္ေရးကိစက
ၥ ုိ
အေလးအနက္ထား၍ လမ္းအသြယသ
္ ြယက
္ ုိ ေရးဆြဲရာတြင္ ကုန္းလမ္းမွ သယ္ယူ
ပု႔ေ
ိ ဆာင္ေရးမွာ ရန္သတ
ူ ၏
႔ုိ အဟန္အ
႔ တား အႏၲရာယ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ႀကဳံေတြ႕ႏုင
ိ သ
္ ျဖင့္
ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးကုိ ေရြးခ်ယ္ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေလသည္။ ေရ
ေၾကာင္းမွ သယ္ယပ
ူ ႔ေ
ုိ ဆာင္ေရးမွာလည္း လြယက
္ လ
ူ သ
ွ ည္ေတာ့မဟုတ္ေပ။ ကပၸလီ
ပင္လယ္ႏင
ွ ့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မ်ားကုိ ျဖတ္သန္းရမည္က
့ စ
ိ ျၥ ဖစ္ပါသည္။ ရာသီ
ဥတုသဘာ၀ေဘး အႏၲရာယ္ႏွင့္ ပင္လယ္ျပင္အတြင္း ရန္သူ႔ေရတပ္သေဘၤာမ်ား
အႏၲရာယ္ကရွိေနေလသည္။ သု႔ေ
ိ သာ္လည္း ထုလ
ိ မ္းခရီးသည္ပင္လ်ွ င္ အေကာင္း
ဆုံးႏွင့္ အသင့္ေတာ္ဆုံးလမ္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး လက္နက္ခယ
ဲ မ္း သယ္ယပ
ူ ႔ေ
ုိ ဆာင္
ေရးကိစၥကုိ စီစဥ္ၾကရေလေတာ့သည္။
၁၉၉၁-ခုႏစ
ွ ၊္ ပထမအႀကိမ္ အေနာက္ဘက္ ALP ဌာနခ်ဳပ္အတြက္ လက္နက္
၀ယ္ယူရာတြင္ KNU အမွတ္ (၆) တပ္မဟာမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေရႊဆုိင္းထံမွ ကူညီ
ေငြဘတ္ (၁၂၀၀၀၀)ျဖင့္ ၀ယ္ယထ
ူ ားေသာ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းမ်ား၊ ထုလ
ိ က္နက္မ်ား
မွာ -NUFA-အတြက္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေရႊဆုိင္းမွ အကူအညီေပးျခင္းျဖစ္သည္။ အမွတ္
(၄) တပ္မဟာမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာ္လီဗာမွ ကူညီေပးေသာလက္နက္မ်ား၊ ၎
လက္နက္မ်ားမွာ ALP အတြက္ ပင္လယ္ျပင္မွ ရရွထ
ိ ားေသာေငြျဖင့္ ၀ယ္ယစ
ူ ုေဆာင္း
ထားေသာ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းမ်ား စုစုေပါင္း လက္နက္အေရအတြကမ
္ ွာ ၇၀- ေက်ာ္
ျဖစ္ပါသည္။ ထုိလက္နက္မ်ားအား သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးတာ၀န္ခံမွာ ခုိင္ရာဇာ
(ဗုိလ္ရာဇာ) ျဖစ္သည္။ ဤေနရာ၌ ခုိင္ရာဇာႏွင့္ပတ္သက္၍ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကုိ
တင္ျပလုပ
ိ ါသည္။ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာသည္ အေရွ႕ဘက္ေဒသမွ ALP ပါတီ၀င္တဦး ျဖစ္သည္။
ခုင
ိ ရ
္ ာဇာ (ဦးပဥၹင္းဘ၀ျဖင့္ ေရာက္ရျွိ ခင္းျဖစ္သည္) သည္။ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသစ္
သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္မွာ ၁၉၇၈-ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္သည္။ သူ (ခုိင္ရာဇာ) ေရာက္ရွိခ်ိန္
တြင္ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA ၌ တပ္ဖြဲ႕ထူေထာင္ရန္ႏွင့္
တပ္သားသစ္စုေဆာင္းေရး အစီအစဥ္မရွသ
ိ ျဖင့္ ျပည္တင
္ န္းကုိ လုပ္ေဆာင္
ရန္အတြက္ ခုိင္ရာဇာအား ျပည္တြင္း (ရန္ကုန္) သုိ႔ တာ၀န္ေပး ေစလႊတ္လုိက္ပါ
သည္။ ျပည္တြင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိသည့္အခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တေနရာတြင္ လက္ဖက္ရည္
ဆုင
ိ တ
္ ဆိင
ု ဖ
္ င
ြ ၿ့္ ပီး ျပည္တင
္ န္းမ်ားကုိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ္ေနေၾကာင္းကုိ စာ
ေရးၿပီး အစီရင္ခံစာပို႔ေပးသည္။ ခုိင္ရာဇာအေနျဖင့္ သူ၏ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းႏွင့္
ပတ္သက္၍ အစီရင္ခစ
ံ ာမ်ားကုလ
ိ ည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ က်ေနာ့ထ
္ သ
ံ ႔ုိ ေပးခဲသ
့ ည္။
ခုင
ိ ရ
္ ာဇာသည္ ၁၉၈၃-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ေကာ္မူးရာ(ခ) ၀မ္းခသစ္ (ဦးပဥၹင္းဘ၀ျဖင့္ ေရာက္
ရွလ
ိ ာျခင္း) သု႔ိ ျပန္လည္ေရာက္ရလ
ွိ ာသည္။ သူသည္ ဦးပဥၹင္းဘ၀မွ လူ၀တ္လဲၿပီး
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီတြင္ ပါတီ၀င္အျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္
လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တင
ြ ္ တပ္ဖ႕ြဲ ၀င္ရဲေဘာ္အျဖစ္ျဖင္လ
့ ည္းေကာင္း၊ ကုယ
ိ ္
ေရးရာဇ၀င္မ်ားေရးၿပီး လက္မတ
ွ ္ေရးထုိးကာ ပါတီ၏အေျခခံႏင
ုိ င
္ ံေရး တလသင္တန္း
ႏွင့္ တပ္မေတာ္၏အေျခခံစစ္သင္တန္း (၃) လ တက္ေရာက္ သင္ၾကားေစခဲသ
့ ည္။
ခုိင္ရာဇာသည္ ၁၉၈၄-ခုႏွစ္တြင္ ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျပင္သုိ႔ထြက္ၿပီး မဟာမိတ္ ကရင္
ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္လက္တြဲၿပီး ရန္သူဗမာစစ္အုပ္စုအား တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့သူ ရဲေဘာ္တဦး
ျဖစ္သည္။ သူသည္ အထူးသျဖင့္ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသစ္တုိက္ပြဲ၊ KNU ၏ တပ္
မဟာ (၇) နယ္ေျမရွိ ေမာ္ဖူးေကတုက
ိ ပ
္ ြဲ KNU ဗဟုဌ
ိ ာနခ်ဳပ္အနီးရွိ ေမသေ၀ါ တုက
ိ ္
ပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ ရဲေဘာ္တဦးလည္းျဖစ္သည္။ ခုိင္ရာဇာသည္
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တြင္ တပ္ၾကပ္အဆင့္သုိ႔ တုိးျမႇင့္တာ၀န္
ေပးျခင္းခံခဲ့ရသူတဦးျဖစ္သည္။
က်ေနာ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) သည္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ တာ၀န္ျဖင့္ေကာ္မူးရာ

(ခ) ၀မ္းခသစ္စခန္းမွ KNU ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ (မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုမ်ား တည္ရွိရာ
မာနယ္ပေလာသု႔ိ ေရႊ႕ေျပာင္းတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခရ
ဲ့ သည္။ ၎အခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ခုင
ိ မ
္ ်ဳိး
မင္းသည္ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသစ္တြင္ ပါတီႏွင့္တပ္မေတာ္၏ တာ၀န္ခံအျဖစ္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ ခုိင္ရာဇာသည္ ၀မ္းခသစ္ (၁၉၈၅)
တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိနျ္ ဖစ္သည္။ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာသည္ ေကာ္မူးရာ (၁၉၈၅) တြင္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္ ေမာ္ဖူးေကတုိက္ပြဲအတြင္း ALA ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္
ထြက္ေျပးခဲသ
့ ည္။ တပ္မထ
ွ က
ြ ္ေျပးမႈ မေသခ်ာသျဖင့္ ျပန္ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ခံခရ
ဲ့ သည္။
ခုိင္ရာဇာႏွင့္အတူ ထြက္ေျပးသူရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕သည္ တပ္ေျပး (၀ရမ္းေျပးျပစ္ဒဏ္)
ျပစ္ဒဏ္ကုိ က်ခံၿပီး တပ္မေတာ္တြင္ ျပန္လည္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲၾ့ ကသည္။ ခုင
ိ ္
ရာဇာသည္ ၁၉၈၉-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဒုတယ
ိ အႀကိမ္ ကေမ႓ာဒီးယားနယ္စပ္ (ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ သ
ံ ား
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ထုင
ိ ္းစစ္သားေဟာင္းတေယာက္၏အကူအညီျဖင္)့ သု႔ ိ ေရာက္
ရွိသြားသည္။ ထုိသုိ႔ေရာက္ရွိသြားျခင္းသည္ ကမ႓ာဒီးယားနယ္စပ္တြင္ လက္နက္
ခဲယမ္းေပါမ်ားသျဖင့္ တပ္ဖြဲ႕ထူေထာင္ရန္အတြက္ သြားေရာက္ေၾကာင္း သိခဲ့ရ
သည္။ ၎နယ္စပ္တင
ြ ္ အဆင္ေျပမႈမရွသ
ိ ျဖင့္ KNU၏ ဘိတ-္ ထား၀ယ္ခ႐ုင
ိ ၊္ ကရင္
အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KNLA ၏တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမသု႔ိ ေရာက္
ရွသ
ိ ြားသည္။ အမွတ္ (၄) တပ္မဟာမွဴး ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ းခ်ဳပ္ေအာ္လဘ
ီ ာအေနျဖင့္ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာ
ကုိ လက္ခံထားသည္။ သူသည္ တပ္မဟာ (၄) တြင္ ေနထုိင္ရင္း ရခုိင္လူငယ္မ်ား
ကုိ စုေဆာင္းကာ ရခုင
ိ တ
္ ပ္ဖြ႕ဲ တခုထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသည္။ ရခုင
ိ လ
္ င
ူ ယ္ (၂၀)
ေက်ာ္ စုေဆာင္းေနခ်ိန္မွာ KNLA ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာတာမလာ
ေဘာသည္ တပ္မဟာ (၄) သုိ႔ တာ၀န္ျဖင့္ေရာက္ရွိသြားသည္။ အမွတ္-၄ တပ္
မဟာမွဴးမွ ဒု- ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာအား ခုင
ိ ရ
္ ာဇာအေၾကာင္းကုိ မိတဆ
္ က္
ျပၿပီး ခုိင္ရာဇာတုိ႔ႏွင့္ေတြ႕ဆုံေပးသည္။
ခုင
ိ ရ
္ ာဇာႏွင့္ေတြ႕ဆုသ
ံ ည္အ
့ ခါ ဒု-ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာက“ မင္း ALP
မွ ရဲေဘာ္တေယာက္ပဲ။ မဒတအၿမဲတမ္းတပ္ဖြဲ႕တြင္လည္း တပ္စိတ္မွဴးတာ၀န္ကုိ
ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူတေယာက္ပဲ၊ ဘယ္လုိအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဒီကုိေရာက္ရွိေန
တာလဲ။ ငါနားလည္တာက မင္း ALP ၏ ၀ရမ္းေျပးတေယာက္ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္
၀ရမ္းေျပးျပစ္ဒဏ္ကုိ အျပစ္ခယ
ံ ၿူ ပီး ALA တြင္ ျပန္လည္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ပါ၊ တပ္
မဟာ- ၄ တြင္ ရခုိင္တပ္ဖြဲ႕ သီးသန္႔ထူေထာင္ရန္ မသင့္ေတာ္ဘူး”ဟု စသည္ျဖင့္
ေျပာၿပီးေနာက္ ခုိင္ရာဇာမွလည္း ၀ရမ္းေျပးျပစ္ဒဏ္ကုိ က်ခံၿပီး ALA မွာ ျပန္လည္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာထံတြင္ ကတိေပးလုိက္
သည္။
ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာ မာနယ္ပေလာသုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသည့္

အခါ ကြ်နုပ
္ ္ (ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္) ႏွင့္ ခုင
ိ ဖ
္ ုိးထြန္း (ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္) တုက
႔ိ ုိေတြ႕ဆုၿံ ပီး
ခုိင္ရာဇာအေၾကာင္းကုိ ရွင္းျပသည္။ တဆက္တည္းမွာပင္ သူ (ခုိင္ရာဇာ) ကုိေခၚ
ယူၿပီး အျပစ္ေပးပါ။ ခုိင္ရာဇာအေနျဖင့္လည္း ျပစ္ဒဏ္ကုိခံယူရန္ ငါ့ဆီမွာ ကတိ
ေပးလိုက္ေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတာမလာေဘာမွရွင္းျပသည္။ သူ႔အႀကံျပဳသည့္
အတုိင္း ခုိင္ရာဇာအား ေကာ္မူးရာသုိ႔ ေခၚယူၿပီး အျပစ္ေပးခဲ့သည္။
ျပစ္ဒဏ္က်ခံၿပီးေနာက္ ခုိင္ရာဇာအား တပ္မဟာ (၄) တြင္ တာ၀န္ထမ္း

ေဆာင္ရန္ ဆက္လက္တာ၀န္ေပးသည္။ တပ္မဟာ (၄) တြင္ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာ၏ ႀကိဳးပမ္း
ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ တပ္မဟာ (၄) ရွိတာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ယုံၾကည္မႈမ်ားကုိ
ျဖစ္ေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အမွတ္ (၄) တပ္မဟာမွဴး၏ ယုၾံ ကည္မက
ႈ ုိ ျဖစ္ေစသည္။
ခုင
ိ ရ
္ ာဇာသည္ တုက
ိ ခ
္ က
ုိ စ
္ မ
ြ ္းရည္ အသင္အ
့ တင့္ေကာင္းသည္အ
့ ျပင္ ပင္လယ္ျပင္
တြင္လည္း ကြ်မ္းက်င္သူျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ပင္လယ္ျပင္တြင္ ဘ႑ာေငြရွာေဖြ
ရန္အတြက္ တာ၀န္ေပးျခင္းခံရသည္။
ခုင
ိ ရ
္ ာဇာရွာေဖြလ႔ုိ ရရွသ
ိ ည့္ ဘ႑ာေငြထမ
ဲ ွ ၅၀ (ရာခုင
ိ ႏ
္ န
ႈ ္း) ကုိ အမွတ္ (၄)
တပ္မဟာကုိေပးရန္၊ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ALP ဗဟုိကုိေပးရန္၊ က်န္-၁၀- ရာခုိင္ႏႈန္း
ကုိ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာဦးေဆာင္သည့္ တပ္ဖြ႕ဲ အတြကသ
္ ုံးရန္ စသည္ျဖင့္ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာအား တပ္
မဟာမွဴးမွ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ေပးလုိက္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ALP ဗဟုိအားေပးရ
မည့္ ၄၀- ရာခုင
ိ ႏ
္ န
ႈ ္းကုိ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးျခင္း မရွသ
ိ ျဖင့္ ALP
ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ တပ္မဟာမွဴးအား ရွင္းျပရာ တပ္မဟာမွဴးမွ “ ဒီလဆ
ုိ လ
ုိ ်ွ င္ ALP
ဗဟုိေပးရမည့္ ၄၀ ရာခုင
ိ ႏ
္ န
ႈ ္းကုိ က်ေနာ္က
့ ယ
ုိ တ
္ င
ုိ ္ သိမ္းဆည္းေပးမည္” ဟု အာမခံ
ကာ သိမ္းဆည္းေပးသည္။
KNLA အမွတ္ (၄) တပ္မဟာမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာ္လီဗာ မာနယ္ပေလာ

သု႔ေ
ိ ရာက္ရစ
ွိ ဥ္ ကၽြႏပ
ိ စ
ိ ္ေအာင္) ထံ လာေရာက္ေတြ႕ဆုသ
ံ ည္။ ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ းခ်ဳပ္
ေအာ္လီဗာမွ ခုိင္ရာဇာ အပ္ထားသည့္ ေငြအခ်ဳိ႕ႏွင့္ လက္နက္ခဲယမ္းအခ်ဳိ႕၀ယ္
ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမွတ-္ ၆ တပ္မဟာမွဴး ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ းခ်ဳပ္ေရႊဆင
ုိ ္းမွ ေပးလုက
ိ သ
္ ည့္
ဘတ္ေငြ- ၁၂၀၀၀၀ (တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္း) ကုိလည္း လက္နက္ခဲယမ္း၀ယ္ထား
ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးကိစၥကုိ ေဆာင္ရြက္ေတာ့မည္ဆုိလွ်င္
ကၽြႏု္ပ္အား ေျပာပါ။ ကြ်နု္ပ္အေနျဖင့္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမည္
ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ေျပာျပၿပီး တပ္မဟာ (၄) သုိ႔ျပန္သြားသည္။
ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) သည္ ဘိတ္-ထား၀ယ္ခ႐ုိင္သုိ႔သြားၿပီး လက္နက္

ခဲယမ္းပို႔ေဆာင္ေရးကိစၥကုိ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကြ်နု္ပ္အေနျဖင့္ အမွတ္ -၄
တပ္မဟာမွဴးထံသို႔ ALP အတြက္ စုေဆာင္း၀ယ္ယူထားေသာ လက္နက္မ်ားကုိ
ထုတ္ေပးရန္ စာတေစာင္ေရးသားသည္။ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေရႊဆုိင္းထံမွ လက္နက္၀ယ္
ရန္ ကူညီေပးလုိက္ေသာ ဘတ္ေငြ တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းကုိလည္း လက္နက္၀ယ္
ထားၿပီးျဖစ္သည္။
ခုိ င္ ရာဇာအားလည္း လက္ န က္ ခဲ ယ မ္း ပုိ ႔ေ ဆာင္ေ ရး တာ၀န္ေ ပးရာတြ င္

သေဘာတူလက္ခံသည္။ ခုိင္ရာဇာအား တာ၀န္ေပးသည့္အခါ ခုိင္ရာဇာမွ ကြ်နု္ပ္
အား“ ႏုိင္ငံေရးမွဴး (ခုိင္ရာဇာမွ ကၽြႏု္ပ္အား အၿမဲတမ္းေခၚေ၀ၚသုံးႏႈန္းသည့္အသုံး

အႏႈန္း) အေနျဖင့္ KNU ဗဟုိေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈရွိတယ္၊ က်ေနာ္မွ
တပ္မဟာ (၄) ႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈရတ
ွိ ယ္၊ ဒီႏစ
ွ ခ
္ က
ု ုိေပါင္းစပ္ၿပီး ႀကိဳးစားမည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ ရခုင
ိ ့္
ေတာ္လန
ွ ္ေရး တုိးတက္လာႏုင
ိ တ
္ ယ္၊ က်ေနာ့က
္ ုိ ယုယ
ံ ၾုံ ကည္ၾကည္ႏင
ွ သ
့္ ာ တာ၀န္
ေပးပါ၊ အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ပါမယ္”ဟု ကတိေပးသည္။ ထုိသို႔ကတိ
ေပးသည့္အတြက္ ကၽြႏု္ပ္သည္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးခရီးစဥ္အတြက္ စည္းမ်ဥ္း
စည္းကမ္း ညြန္ၾကားခ်က္မ်ားကုိ စီစဥ္ေပးကာ မာနယ္ပေလာသုိ႔ ျပန္လာခဲ့သည္။
၎ကိစက
ၥ လ
ုိ က္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ ာတြင္ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္
(ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္) မွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္သည္။
တာ၀န္ေပးသည္အ
့ တုင
ိ ္း ခုင
ိ ရ
္ ာဇာသည္ ရဲေဘာ္ (၄၀) ေက်ာ္ႏင
ွ ့္ လက္နက္
(၇၀) ေက်ာ္ကုိ သယ္ေဆာင္ကာ ပင္လယ္ျပင္ကုိျဖတ္ၿပီး ပုိ႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းကုိ
ေဆာင္ရြက္သည္။ ရခုိင္သုိ႔ေရာက္ရွိသည့္အခါ သယ္ေဆာင္လာေသာ လက္နက္
ခဲယမ္းမ်ားကုိ ALAသုိ႔ တရား၀င္လႊဲေျပာင္းေပးျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ “ရခုိင့္တပ္ေတာ္
AA ”နာမည္ျဖင့္ တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုထူေထာင္ၿပီး ALA မွ ခြဲထြက္သြားသည္။ ဤသည္
မွာ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ျဖစ္ေပသည္။
ခုိင္ရာဇာႏွင့္ ၾကာျဖဴေအာင္တုိ႔သည္ အဆင္သင့္ျပင္လာေသာ လက္ေမာင္း

တံဆပ
ိ မ
္ ်ားကုိ တပ္ဆင္ရန္ ရဲေဘာ္မ်ားအား အတင္းအဓမၼ ေစခုင
ိ ္းၾကသည္။ အခ်ဳိ႕
ALP စိတ္ဓါတ္ခုိင္မာေသာ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ၎တုိ႔ခုိင္းေစသည့္အတုိင္း လုိက္နာ
လုပ္ေဆာင္ျခင္းမျပဳသျဖင့္ အႀကီးအက်ယ္တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၾကာျဖဴ
ေအာင္ႏွင့္ ခုိင္ရာဇာတုိ႔မွ ခုိင္းေစသည့္အတုိင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳေသာ
ရဲေဘာ္မ်ားထဲမွ ခုိင္ၿငိမ္းခ်မ္း (ယခု ဗုိလ္ခုိင္ၿငိမ္းခ်မ္း၊ သူသည္ မြန္လူမ်ဳိးျဖစ္သည္)
ဦးေဆာင္ၿပီး ခုိင္လင္းႏိုင္(ခ) ဗုိလ္လင္းႏုိင္ NUPA မွ လုပ္ႀကံ၍ က်ဆုံး)၊ ခုိင္ထြန္း
(က်ဆုံး)ႏွင့္ ခုိင္ရန္မင္းတုိ႔ေလးဦးသည္ M-79 တလက္၊ M-16,22 ႏွင့္အတူ ခုိင္
ၾကာျဖဴေအာင္ႏင
ွ ့္ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာတုအ
႔ိ ပ
ု စ
္ မ
ု ွ ခြထ
ဲ က
ြ က
္ ာ ALP ပါတီဗဟုဌ
ိ ာနခ်ဳပ္သ႔ုိ ေရာက္
လာၾကသည္။ ထုိသုိ႔လက္နက္ေလးလက္ျဖင့္ ပါတီအတြက္ အသက္ေပးခဲ့ေသာ
ေၾကာင့္ ၎တုိ႔ (၄) ဦးအား ပါတီမွ အျမင့္ဆုံးဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆုျဖစ္သည့္ “အာဂ
သူရဲေကာင္းဆု”ကုိ ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ပါသည္။
၎တုိ႔ေရာက္ရွိလာသည့္အခ်ိန္မွာ ၁၉၉၂-ခု၊ ဧၿပီလတြင္ျဖစ္သည္။ ထုိ

အခ်ိန္မတုိင္မီက ALP ဌာနခ်ဳပ္ဟုဆုိေသာ္လည္း ဥကၠ႒ရွိေန၍သာ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္
ေနျခင္းျဖစ္သည္။ လက္နက္ဆလ
ုိ ႔ုိ မိမက
ိ ယ
ုိ က
္ ုိ ကာကြယရ
္ န္ပင္ လက္နက္တလက္
မွ်မရွခ
ိ ဲ့ေပ။ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ အျဖစ္မန
ွ အ
္ တုင
ိ ္း ေဖၚျပရလွ်င္ ALP အား အသက္ဆက္ေပး
သူမွာ လူမ်ဳိးျခားထဲမွ မြန္လူငယ္တဦး ဦးေဆာင္ၿပီး လက္နက္ ၄ လက္ျဖင့္လာ
ေရာက္ မ'တည္ျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထုိေနာက္ပင
ုိ ္းတြင္ အေရွ႕ဘက္ထင
ုိ ္း နယ္စပ္မွ
လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား တသုတ္ၿပီး တသုတ္ ေရာက္ရွိလာၾကသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ အေရွ႕ဘက္ေဒသရွိ ALA မွ တပ္စု တစု

ျဖစ္ေသာ က်ေနာ္တတ
႔ုိ ပ္စသ
ု ည္ ၁၉၉၀ -ခုႏစ
ွ မ
္ စ
ွ ၍ ပင္လယ္ျပင္ စုိးမုိးေရးအတြက္
ပါတီမွတာ၀န္ေပးခ်က္အရ မဒတအဖြဲ႕၀င္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပူးတြဲ
၍တုိက္ပြဲ၀င္စစ္ဆင္လာခဲ့ၾကသည္မွာ တႏွစ္ခန္႔ပင္ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔
အေျချပဳလႈပ္ရွားရေသာနယ္ေျမမွာ မြန္ျပည္နယ္၊ ေရးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းျဖစ္ၿပီး ေရး-
ဘိတ္-ထား၀ယ္ ပင္လယ္ကမ္း႐ုိးတန္းႏွင့္ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕အတြင္း စက္ေလွ
ျဖင့္ လွညလ
့္ ည္သြားလာလႈပရ
္ ွားၾကရပါသည္။ ထုက
ိ သ
ဲ့ ႔ုိ လႈပရ
္ ွားေနစဥ္ကာလ ကုန္း
တြင္း၌လည္းေကာင္း၊ ပင္လယ္ျပင္၌လည္းေကာင္း၊ န၀တစစ္တပ္မ်ားႏွင့္ မၾကာ
ခဏဆုိသလုိ တုိက္ပြဲႀကီးငယ္မ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ရပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တပ္စုသည္ ေရး-
ေတာင္ပုိင္းအေျချပဳရာ တပ္စခန္း၌ရွိေနစဥ္ တေန႔တြင္ ပါတီမွ ကနညြန္ၾကားခ်က္
ျဖင့္ တာ၀န္တရပ္ေပးလာပါသည္။ ထုိတာ၀န္မွာ အိႏၵိယနယ္စပ္ရွိ ALP ဗဟုိဌာန
ခ်ဳပ္သုိ႔ လက္နက္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထုည
ိ န
ြ ၾ္ ကားခ်က္ႏင
ွ အ
့္ တူ က်ေနာ္တတ
ု ည္ ေရး-ေတာင္ပင
ုိ ္းပင္လယ္၀
၌ တည္ရွိေသာ ဓနိေတာေက်းရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္မွာ ရက္သတၱပတ္ခန္႔ပင္
ရွိၿပီျဖစ္ပါသည္။ ဒီဇင္ဘာ ေဆာင္းရာသီျဖစ္၍ ဓနိေတာတရြာလုံးကုိ ျမဴႏွင္းမ်ားက
ပိန္းပိတ္ေအာင္ လႊမ္းၿခဳံထားၾကေလ၏။ က်ေနာ့္လက္မွ နာရီကုိၾကည့္လုိက္ရာ
နံနက္ (၅) နာရီ ၁၅ မိနစ္ကုိ ညြန္ျပေနေသာ္လည္း အ႐ုဏ္ဦး လင္းေရာင္ျခည္မွာ
ျမဴႏွင္းမ်ားကုိ တုိးမေပါက္ဘဲ ရွိေနေလသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တပ္စုတြင္ ဗုိလ္ထြန္းခုိင္၊
ဒု-ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ ရ
္ မ
ဲ င္းထြန္း၊ ဒု-ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ မ
္ ုိးႏွင့္ ရဲေဘာ္(၉)ေယာက္တျ႔ုိ ဖစ္ၾကပါသည္။ ဒီဇင္
ဘာလ(၁၅)ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ALP ဗဟုိေကာ္မီတီ၀င္ ခုိုင္ရဲလင္းေအာင္မွ မြန္
ျပည္သစ္ပါတီ စစ္ေၾကာင္းျဖင့္သယ္ယူလာမည့္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကုိ လက္ခံရ
ယူရန္ က်ေနာ္တ႔ုိ တပ္စသ

ု ည္ မေန႔ကညေနကတည္းက မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီ NMSP
မွ စီစဥ္ေပးထားေသာ ငါးဖမ္းေလွတစ္စီးျဖင့္ ဓနိေတာဆိပ္ကမ္းမွ အသင့္ေစာင့္
ႀကိဳေနၾကပါသည္။
နံ န က္ (၆) နာရီ ခ န္ ႔ တ ြ င္ ရြာ အတြ င္း မွ ဆိ ပ္ က မ္း သုိ ႔ ဆ င္း လာေနေသာ

လူတေယာက္ကုိ ႏွင္းထုၾကားမွ မပီ၀ုိး၀ါးလွမ္းျမင္ရ၍ အေသအခ်ာၾကည့္လုိက္ရာ
လက္နက္ကင
ုိ ္ေဆာင္ထားေသာ မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္တေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း
သိလုိက္ရပါသည္။ ခဏအၾကာတြင္ တေယာက္ၿပီးတေယာက္ ေရာက္လာၾကၿပီး
ဆိပ္ကမ္း၌ ေနရာယူထားၾကပါသည္။ ဆိပ္ကမ္းလုံၿခဳံေရးတာ၀န္ကုိ ယူထားၾက
ေသာ ထုိတပ္စိတ္၏ တပ္စိတ္မွဴးမွ က်ေနာ္တုိ႔ စက္ေလွေပၚသုိ႔ေရာက္ရွိလာၿပီး
စစ္ေၾကာင္းလာေနၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေပးပုိ႔ပါသည္။ မ်ားမၾကာမွီ ALP-ပါတီမွ
ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္ႏင
ွ ့္ အင္အားတရာေက်ာ္ခန္ရ
႔ ွိေသာ စစ္ေၾကာင္းတေၾကာင္း ေရာက္
ရွိလာၿပီး သယ္ယူလာေသာ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကုိ က်ေနာ္တုိ႔ စက္ေလွေပၚသုိ႔
တင္ပုိ႔ေပးၾကပါသည္။ လက္နက္မ်ားမွာ AK, M16, G-2, 3, 4 စက္လက္နက္ငယ္
မ်ားႏွင့္ လက္နက္ႀကီးအျဖစ္ 62 ႏွင့္ RPG2 တုိ႔ လည္း ပါ၀င္သည္။ လက္နက္စုစု
ေပါင္း ၆၄-လက္ႏင
ွ ့္ လက္နက္ႀကီး ဗုံးသီးမ်ား အပါအ၀င္ က်ည္ (၆၀၀၀) ကုိ စာရင္း
အင္းႏွငတ
့္ ကြ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္မွ လက္နက္သယ္ယပ
ူ ႔ေ
ုိ ဆာင္ေရး
တာ၀န္ခံ က်ေနာ္တ၏
႔ုိ တပ္စမ
ု ဴွ းဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ ထ
္ န
ြ ္းခုင
ိ က
္ ုိ လက္ခရ
ံ ရွိေၾကာင္း လက္မတ
ွ ္
ေရးထုိးခုင
ိ ္းၿပီး အပ္ႏပ
ွံ ါသည္။ လက္နက္မ်ား လႊဲအၿပီးတြင္ ခုင
ိ ရ
္ ဲလင္းေအာင္မွ ခရီး
စဥ္တေလွ်ာက္ လုအ
ိ ပ္မည့္ စက္သုံးဆီ၊ ေသာက္သုံးေရ၊ ေဆးပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ရိကၡာ
မ်ားျပည့္စုံမႈ ရွိမရွိကုိ စစ္ေဆးၿပီး က်ေနာ္တုိ႔တပ္စုတခုလုံးအား စက္ေလွအတြင္း
စုစည္းေစကာ မိနခ
႔္ န
ြ ္းေျပာၾကားရာတြင-္ ရဲေဘာ္တ႔ုိ ယခုသယ္ယရ
ူ မည့္ လက္နက္
မ်ားမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ခက္ခဲစြာ ရွာေဖြ စုေဆာင္းၿပီး သယ္ယလ
ူ ာရေသာ
လက္နက္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေနာက္ဘက္ ALP-ဌာနခ်ဳပ္တြင္ တပ္အင္အားတုိး
ခ်ဲ႕ဖြ႕ဲ စည္းရာ၌ လုအ
ိ ပ္ခ်က္ႏင
ွ အ
့္ ညီ ေပးပုရ
႔ိ ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခုလက္နက္မ်ား
ALP ဗဟုဌ
ိ ာနခ်ဳပ္သ႔ုိ ေရာက္ရွိေရးမွာ ရဲေဘာ္တ၏
႔ုိ စြမ္းေဆာင္မအ
ႈ ေပၚ၌သာ တည္
ရွ၍
ိ အမွားအယြင္း မခံႏင
ုိ သ
္ ျဖင့္ သတိရရ
ွိ ျွိ ဖင့္ ေဆာင္ရက
ြ သ
္ ြားၾကရန္ အေသးစိတ္
မွာၾကားၿပီး မြန္ျပည္သစ္ပါတီမွရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ ဓနိေတာရြာအတြင္းသုိ႔ ထြက္
ခြာသြားပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တပ္စုမွာ ပါတီမွ ေပးအပ္ေသာတာ၀န္ႀကီးတခုကုိ
ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ျဖစ္၍ တာ၀န္ကုိယ္စီကုိ အသက္ေပး၍ ေဆာင္ရြက္သြားၾက

ရန္ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။
ALP မွ ယခု လက္နက္ပုိ႔ေဆာင္ေရးခရီးစဥ္မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ပါသည္။

ပထမအႀကိမ္ ပုိ႔ေဆာင္စဥ္က ALP မွ ခုိင္ရာဇာအေနျဖင့္ တာ၀န္ယူပုိ႔ေဆာင္ခဲ့ပါ
သည္။ ထုိစဥ္က ခုိင္ရာဇာတြင္ ပင္လယ္ျပင္၌ ဇင္ေယာ္ငွက္တေကာင္လုိ ပ်ံသန္း
ေနသည့္အလား အလြန္ပင္လ်င္ျမန္ေသာ ဂြ်န္ဆင္စက္ေလွတစီးကုိ ပုိင္ဆုိင္ထား
၍ တနသၤာရီတုိင္း ေကာ့ေသာင္းကၽြန္းအနီးမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံအထိ တရက္
တည္းႏွင့္ အေရာက္ပႏ
႔ုိ င
ုိ ခ
္ ပ
ဲ့ ါသည္။ သု႔ေ
ိ သာ္လည္း ထုန
ိ က္လက္မ်ားမွာ ALP ဗဟုိ
ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔မအပ္ဘဲ ခုိင္ရာဇာမွ ရခုိင္ျပည္တပ္မေတာ္ AA-အျဖစ္ သီးျခားတပ္ဖြဲ႕
ထူေထာင္ခၿဲ့ ပီး NUFA အဖြ႕ဲ သု႔ိ ေရာက္ရသ
ွိ ြားပါသည္။ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ ALP ေခါင္းေဆာင္
မ်ားမွ ယခု ဒုတိယအႀကိမ္လက္နက္ပုိ႔ေဆာင္ေရးတာ၀န္ကုိ ဗုိလ္ခုိင္မုိးတုိ႔တပ္စု
အား ယုံၾကည္စြာ အပ္ႏွံၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
က်ေနာ္တတ
ု ည္ နံနက္စာကုိ ေလွအတြင္း ၀ုင
ိ ္းဖြဲ႕စားေသာက္ၾကၿပီး ၉
နာရီခန္တ
႔ င
ြ ္ ဒီေရအက်ႏွငအ
့္ တူ ဓနိေတာရြာဆိပက
္ မ္းမွ ထြကခ
္ ြာလာခဲၾ့ ကပါသည္။
ေလွဦးပုိင္းတြင္ ရဲေဘာ္တဦးအား ကင္းတာ၀န္ခ်ထားၿပီး ကင္းခ်ိန္မွာ ၂ နာရီ
တကင္းစနစ္ျဖင့္ တာ၀န္ေပးထားပါသည္။ ကင္းသမားမ်ား၏ အဓိကတာ၀န္မွာ
ရန္သူစစ္သေဘၤာမ်ား သြားလာလႈပ္ရွားမႈကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ျဖစ္၍ အေ၀းၾကည့္
မွန္ေျပာင္းတလက္ေပးထားပါသည္။ တာ၀န္ခံ-ဗုိလ္ထြန္းခိုင္မွလည္း ကင္းသမား
ရဲေဘာ္ႏွင့္အတူ ရန္သူအေျခအေနကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရင္း လုိက္ပါလာခဲ့ပါသည္။ ဒု-
ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ ရ
္ မ
ဲ င္းထြန္းမွ စက္ဆရာ၏ လိအ
ု ပ္ခ်က္မ်ားကုိ ကူညီေပးၿပီး ရိကၡာကိစၥ မ်ားကုိ
တာ၀န္ယထ
ူ ားပါသည္။ က်ေနာ္ (ခုင
ိ မ
္ ုိး) ၏ တာ၀န္မွာ ေလွပန
ဲ့ င္းႏွငအ
့္ တူ ေရေၾကာင္း
လမ္းျပအျဖစ္ ပဲန
့ င္းအနီးတြင္ လုက
ိ ပ
္ ါလာခဲပ
့ ါသည္။ ပဲန
့ င္းမွာ ဗမာ အမ်ဳိးသားတဦး
ျဖစ္ၿပီး မုတမ
ၱ ပင္လယ္ေကြ႕ႏွင့္ ေရး- ဘိတ-္ ထား၀ယ္ကမ္း႐ုိးတန္း တေလွ်ာက္တင
ြ ္
သာ ငါးဖမ္းေလွပဲ့နင္းအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနသူတဦးျဖစ္၍ ယခုကဲ့သုိ႔ ခရီးေ၀းမသြား
ဖူးဘဲ ေရေၾကာင္းပညာ၌လည္း အေတြ႕အႀကဳံနည္းသည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရသျဖင့္
က်ေနာ္ (ခုင
ိ မ
္ ုိး) သည္ ပဲန
့ င္းအနီးမွေန၍ အႀကံေပးအျဖစ္ လုက
ိ ပ
္ ါခဲရ
့ ပါသည္။ ခုင
ိ မ
္ ုိး
၏ ေမြးဖြားရာအရပ္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္၍ လူလားေျမာက္
သည့္အခ်ိန္မွစကာ ပင္လယ္တြင္း၌ စက္ေလွျဖင့္ ငါးဖမ္းဖူးပါသည္။ ဧရာ၀တီ
တုိင္းႏွင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕သုိ႔လည္း စုန္ဆင္းသြားလာဖူးသည္ျဖစ္၍ ဘဂၤလားပင္လယ္

အေတြ႕အႀကဳံရွိသူလည္းျဖစ္ပါသည္။
မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီႏင
ွ ့္ ပင္လယ္ျပင္စုိးမုိးေရး လုပခ
္ စ
ဲ့ ဥ္ကလည္း ကပၸလပ
ီ င္လယ္
ျပင္အေတြ႕အႀကဳံကရ
ုိ ရွထ
ိ ားသျဖင့္ က်ေနာ္ (ခိင
ု မ
္ ိုး) ၏ ပင္လယ္ျပင္အေတြ႕အႀကဳံ
မ်ားမွာ ယခုခရီးစဥ္၌ အလြန္အေရးပါလွပါ၏။ က်ေနာ္တုိ႔စစ္ေလွသည္ အခ်ိန္ၾကာ
လာသည္ႏွင့္အမွ် ကမ္းေျခႏွင့္ တျဖည္းျဖည္းေ၀းကြာလာပါသည္။ စက္ေလွ၏ ဦး
တည္ရာလမ္းေၾကာင္းမွာ သံလုိက္အိမ္ေျမႇာင္ Compass ၏ အေနာက္ဘက္စူးစူး
အရပ္သုိ႔ ဦးတည္ထားပါသည္။ လႈိင္းႀကီးေလွေအာက္ဆုိသည့္ စကားအတုိင္း
ပင္လယ္ျပင္ကုိ ျဖတ္သန္းလ်က္ရွိေသာ က်ေနာ္တုိ႔၏ စက္ေလွမွာ အလ်ား (၃၅)
ေပ၊ အနံ (၁၃) ေပခန္႔သာရွိၿပီး ထြန္စက္အင္ဂ်င္ (ဗီလား4) အမ်ဳိးအစားကုိ ထုိင္
ထားသျဖင့္ တစ္နာရီလွ်င္ ေရမုိင္ ၉ မုိင္ႏႈန္းသာသြားပါသည္။ ေဆာင္းတြင္းရာသီ
ျဖစ္၍ ကပၸလပ
ီ င္လယ္ျပင္မွာ လႈင
ိ ္း၊ ေရ မျပင္းထန္ဘဲ ေလွစီးရသည္မွာ တအိအျိ ဖင့္
ၿငိမ့္ေညာင္းလွပါေပ၏။ နံက္ကုိးနာရီခန္႔မွ စတင္ထြက္လာခဲ့ရာ မြန္းလြဲ (၂) နာရီ
ခန္႔တြင္ ကမ္းေျခကုိ လုံး၀မျမင္ရေတာ့ပါ။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ကမ္းေျခႏွင့္ မုိင္ ၅၀
ခန္႔ေ၀းကြာခဲၿ့ ပီဟု တြကဆ
္ လုရ
႔ိ ပါသည္။ ထုအ
ိ ခါ ျမန္မာ့ကမ္း႐ုိးတန္းကုိ လက္ယာ
ဘက္တင
ြ ထ
္ ားရွၿိ ပီး ေလွ၏ဦးေခါင္းကုိ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ဆသ
ီ ႔ုိ ဦး တည္လက
ုိ ္
ပါသည္။ ပင္လယ္ကမ္းေ၀း၌ ဆြဲပုိက္ႏွင့္ငါးဖမ္းေနၾကေသာ စက္ေလွႀကီးမ်ားကုိ
ေတြ႕ျမင္ရပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ သတိထားေစာင့္ၾကည့္ေနရသည္မွာ ဗမာ့ေရတပ္
မေတာ္ NAVY စစ္သေဘၤာမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထုစ
ိ စ္သေဘၤာမ်ားမွာ ပင္လယ္ ျပင္
၌ ငါးဖမ္းေလွမ်ား၊ ပုဂၢလိကကုန္တင္သေဘၤာမ်ားထံမွ စက္သုံးဆီေတာင္းျခင္း၊
ရိကၡာေတာင္းျခင္း၊ အေျခအေနကုိၾကည့္ၿပီး ေငြေတာင္းျခင္းမ်ားကုိလည္း ျပဳလုပ္
တတ္ၾကၿပီး လုိအပ္ပါက ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ားကုိလည္း ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔
စက္ေလွမွာ မူလကတည္းက ငါးဖမ္းစက္ေလွျဖစ္၍ က်ေနာ္တုိ႔မွာလည္း စစ္ယူနီ
ေဖါင္းမ်ား မ၀တ္ၾကဘဲ ငါးဖမ္းသမားမ်ားအသြင္ေဆာင္ထားၾကပါသည္။ အကယ္
၍ စစ္သေဘၤာႏွင့္ေတြ႕ၿပီး အေျခအေနမဟန္ပါက RPG2 ႏွင့္ ပစ္ခတ္ႏင
ုိ ရ
လည္း အဆင္သင့္လုပ္ထားၾကပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တြင္ပါရွိေသာ RPG ႏွင့္ စက္
လက္နက္မ်ားမွာ ေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲ၌ အသုံးတည့္ၿပီး စစ္သေဘၤာအား ေခ်မႈန္း
တုက
ိ ခ
္ က
ုိ ႏ
္ င
ုိ စ
္ မ
ြ ္းရွသ
ိ ျဖင့္ စုိးရိမပ
္ ပ
ူ င္စတ
ိ မ
္ ထားဘဲ လက္နက္မ်ား လုရ
ိ င္းသု႔ိ ေရာက္
ေအာင္ မပုိ႔ႏုိင္မွာကုိသာ တာ၀န္အရ စုိးရိမ္မိၾကသည္။
ညေန ၅ နာရီခန္႔တြင္ ရဲေဘာ္တေယာက္ ပဲ့နင္းအခန္းသုိ႔ ေရာက္လာၿပီး

က်ေနာ့္အတြက္ ထမင္းလာပုိ႔ပါသည္။ ဟင္းမွာ အမဲသားဟင္းႏွင့္ခရမ္းသီးကုိ
င႐ုပသ
္ ီးစပ္စပ္ႏင
ွ ့္ ေရာခ်က္ထားသျဖင့္ ထုထ
ိ မင္းတနပ္မွာ က်ေနာ္အ
့ တြက္ အမွတ္
တရ ရွိလွပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ ညေနစာ ထမင္းစားၿပီးခ်ိန္မွာပင္ ေနလုံးႀကီးသည္
ရဲရန
ဲ လ
ီ ်က္အေနာက္ဘက္ မုိးကုတစ
္ က္၀င
ုိ ္း၏ ပင္လယ္ထသ
ဲ ႔ုိ ငုတလ
္ ်ွ ဳိ းေပ်ာက္ကယ
ြ ္
သြားေလ၏။ တေန၀င္၍ တမိုးခ်ဳပ္ေသာအခါ ပင္လယ္ျပင္မွာလည္း တျဖည္းျဖည္း
ႏွင့္ မဲေမွာင္လာကာ အထီးက်န္လ်က္ရွိေနေလေတာ့၏။ က်ေနာ္တုိ႔၏ ပတ္၀န္း
က်င္တြင္ တဒုန္းဒုန္း အသံျမည္ေနေသာ အင္ဂ်င္စက္အသံသည္လည္းေကာင္း၊
တ၀ုန္း၀ုန္း တုက
ိ ခ
္ တ္ေနေသာ ေလတုက
ိ သ
္ သ
ံ ည္လည္းေကာင္း၊ တေ၀ါေ၀ါ တ၀ုန္း
၀ုန္းျဖင့္ ေလွဦးမွ လႈိင္းခြဲသံသည္လည္းေကာင္း၊ က်ေနာ္တုိ႔၏အေဖၚအျဖစ္ရွိေန
ေလ၏။ တခါတရံတြင္ ဟုိးအေ၀းဆီက ငါးဖမ္းေလွတုိ႔မွ မီးေရာင္တလက္လက္ကုိ
လည္းျမင္ၾကရ၏။ ၿမိဳ႕ႀကီးတၿမိဳ႕ ပင္လယ္ျပင္၌ ေမ်ာလာသကဲသ
့ ႔ုိ ထိန္ေျပာင္လင္း
လက္ျဖတ္သန္းခုတ္ေမာင္းသြားၾကေသာ ဧရာမပင္လယ္ကူးသေဘၤာႀကီးမ်ားကုိ
လည္း ေတြ႕ျမင္ရၾကသည္။ က်ေနာ္တ၏
႔ုိ စက္ေလွမွာကား လုၿံ ခဳံေရးအရ မီးမထြန္း
ဘဲ အေမွာင္ခ်ထားသျဖင့္ အေ၀းမွေတြ႕ျမင္ႏင
ုိ စ
္ ရာ အေၾကာင္းမရွပ
ိ ါ။ လုအ
ိ ပ္မသ
ွ ာ
လွ်ပ္စစ္မီးကုိ အသုံးျပဳပါသည္။ ညဘက္တြင္ လုံျခဳံစိတ္ခ်ရေသာ အေျခအေန
ေၾကာင့္ ကင္းေစာင့္ရဲေဘာ္မွအပ က်န္ရွိသူမ်ား အိပ္စက္ အနားယူၾကေလ၏။
က်ေနာ္တုိ႔ႏွင့္ ပဲ့နင္းတုိ႔မွာ အလွည့္က်ေမာင္းႏွင္ၾကၿပီး အိပ္ၾကရေလ၏။
ေနာက္တေန႔သ႔ုိ ကူးေျပာင္း၍ နံနက္ပင

ုိ ္းသု႔ိ ေရာက္ေလေသာအခါ ပင္လယ္
ျပင္တခုလုံးမွာ ႏွင္းမ်ားအုံ႔ဆုိင္းကာ သုိင္းဖြဲ႕ေနၾက၍ ပတ္၀န္းက်င္ကုိမျမင္ရဘဲ
ရွိေနေလ၏။ ညအေမွာင္တြင္ မီးေရာင္ျဖင့္ ေလွသေဘၤာတုိ႔မွာ တစီးႏွင့္တစီးကုိ
လွမ္းျမင္ရၿပီး ေရွာင္တိမ္းလုိ႔ရေသာ္လည္း ယခုလုိ ဆီးႏွင္းတုိ႔ထူထပ္ေသာ အခ်ိန္
အခါမ်ဳိးတြင္ ေလွသေဘၤာတုိ႔မွာ တစီးႏွင့္တစီးကုိ မျမင္ေတြ႕ရသျဖင့္ ေလွတုိက္
ခုိက္မႈျဖစ္ႏုိင္၍ ဆလုိက္မီးကုိဖြင့္ကာ သတိထားလ်က္ ေမာင္းႏွင္ၾကရပါသည္။
နံက္ ၇ နာရီခန္႔ အခ်ိန္သို႔ေရာက္ရွိလာေသာအခါမွ ႏွင္းထုမ်ားမွာ တျဖည္း

ျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကၿပီး ပတ္၀န္းက်င္တခြင္မွာ ၾကည္လင္၍လာေလ၏။
ပင္လယ္ျပင္၏ သဘာ၀အေရာင္မွာ ျပာလဲလ
့ ဲအ
့ ေရာင္ျဖစ္ၿပီး နံနက္ေနေရာင္ျခည္
က်ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ ပင္လယ္ျပင္မွာ စိန္ပြင့္မ်ားႀကဲထားသည့္အလား အလင္း
ေရာင္မ်ား တဖ်ပ္ဖ်ပ္ႏင
ွ ့္ ေတာက္ပျဖစ္ေပၚေနၾကေလသည္။ မ်ားမၾကာမီ ပင္လယ္
ျပာျပာတြင္ ႏုိ႔ႏွစ္ေရာင္ကဲ့သုိ႔ စီးဆင္းေနေသာ ေရစီးေၾကာင္းတခုကုိ ေရွ႕ျမင္ကြင္း
တြင္ လွမ္းျမင္ေနရသျဖင့္ က်ေနာ္သည္ ပဲ့နင္းအခန္းမွဆင္းကာ ဗုိလ္ခိုင္ထြန္းခုိင္
အား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တည့္တည့္သို႔ ေရာက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းသြားပုိ႔ပါသည္။ ထို
အခါ ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ ထ
္ န
ြ ္းခိင
ု မ
္ ွ ကုခ
ိ င
ုိ မ
္ ုိး ဘယ္လလ
ုိ ပ
ု ၿ္ ပီး အတိက်သိသလဲဟုေမးရာ က်ေနာ္
က ပင္လယ္ျပင္မွ ႏုိ႔ႏွစ္ေရာင္ေရစီးေၾကာင္းကုိ လက္ညႇဳိးထုိးျပၿပီး အဲဒါရန္ကုန္ျမစ္
က စီးဆင္းလာတဲ့ ေရစီးေၾကာင္းပဲဟု အတိက်ေျပာျပလုိက္ပါသည္။ ကမ္းေျခကုိ
လွမ္းမျမင္ရေသာ္လည္း ေလွ၏အသြားႏႈန္းႏွင့္ ေမာင္းႏွငသ
္ ည့္ အခ်ိနန
္ ာရီကုိ တြက္
ကာ တိက်ေသခ်ာစြာ ေျပာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုမ
ိ တ
ွ ဖန္ ႏွစည
္ ႏွငႏ
့္ စ
ွ ရ
္ က္ လြန္ေျမာက္လာေသာအခါ ပင္လယ္ေရျပာျပာမွ
အျပာရင့္ရင့္အေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲလာၿပီး လႈိင္းလုံးမ်ားလည္း တျဖည္းျဖည္းႀကီး
မားလာကာ ေလွဦးကုိတ၀ုန္း၀ုန္းျဖင့္ ႐ုိက္ခတ္လာၾကေလ၏။ ထုိအျခင္းအရာကုိ
ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကပၸလီပင္လယ္ျပင္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္
ကုိ ၀င္ေရာက္လာၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း အေတြ႕အႀကဳံအရ သိရွိေန၏။ ပဲ့နင္းအခန္းမွ
ဆင္းကာ ဗုလ
ိ ခ
္ င
ို ထ
္ န
ြ ္းအား ေမာ္တင္စန
ြ ္းသု႔ိ ေရာက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းပုလ
႔ိ က
ုိ ္
ေလ၏။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ ေရနက္၏။ အျပာရင္ရ
့ င္အ
့ ေရာင္ ေျပာင္းလဲေန
ၿပီး လႈိင္းလုံးႀကီးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔၏ စက္ေလွမွာ နိမ့္
လုက
ိ ျ္ မင့္တက္လက
ုိ ျ္ ဖင့္ လူးကာလိွမ့္ကာျဖင့္ ယခုမွလင
ုိ ္းလုံးႀကီးမ်ားႏွင့္ နပန္းလုံး
ၾကေလ၏။ ပင္လယ္အေတြ႕အႀကဳံရွိထားၾကေသာ ပဲ့နင္းစက္ဆရာေလွသားတဦး
ႏွင့္ က်ေနာ္တ႔ုိ ၄ ဦးမွာ ဘာမွမျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ ထ
္ န
ြ ္းခုင
ိ ၊္ ဒုဗလ
ုိ ခ
္ င
ုိ ရ
္ မ
ဲ င္း
ထြန္းႏွင့္ ရဲေဘာ္ ၉ ဦးစလုံးမွာ လႈိင္းမူးၾကသျဖင့္ စားထားသမွ် အန္ထြက္က်
ၾကေလ၏။ ကင္းတာ၀န္က် ရဲေဘာ္မွာ ကင္းတာ၀န္ကပ
ုိ င္ ဂ႐ုမစုက
ိ ႏ
္ င
ုိ ဘ
္ ဲ လွဲအပ
ိ ္
၍လုက
ိ ပ
္ ါခဲရ
့ ပါသည္။ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ထဲကုိ ၀င္ေရာက္လာၿပီးျဖစ္၍ က်ေနာ့စ
္ တ
ိ အ
္ စဥ္၌
ဇာတိေက်းရြာကုိလည္းေကာင္း၊ မိဘညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမမ်ားကုိလည္းေကာင္း၊
ေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကုိလည္းေကာင္း၊ သတိတရ တမ္းတမ္းတတ ျဖစ္
မိပါေလသည္။
က်ေနာ္ ရြာမွထက
ြ ခ
္ ြာခဲသ
့ ည္မွာ ဆယ္ႏစ
ွ ္ေက်ာ္လာခဲ့ေပၿပီ၊ ရြာရဲ႕အေျခအေန
ဘယ္လုိ ေျပာင္းလဲေနၿပီလဆ
ဲ တ
ုိ ာ က်ေနာ္မသိသလုိ က်ေနာ္အ
့ ေျခအေန ဘယ္လုိ
ေျပာင္းလဲေနသလဲဆတ
ုိ ာကိလ
ု ည္း သူတသ
႔ို ႏ
ိ င
ုိ လ
္ မ
ိ မ
့္ ည္မဟုတပ
္ ါ။ သု႔ေ
ိ သာ္လည္း
အာဏာရွင္ေတြရဲ႕လက္ေအာက္မွာ ရခုိင္ျပည္သူေတြ နင္းျပားဘ၀ေရာက္ေနၾက
လိမ့္မည္ဆုိသည္ကုိသာ အတိအက်ေျပာ၍ရႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္
ေတာ္လန
ွ ္ေရးသမားဘ၀၊ ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တုက
ိ ပ
္ ၀
ြဲ င္ေနရသည္
ကုိ ေက်နပ္မပ
ိ ါသည္။ က်ေနာ္တစ
႔ုိ က္ေလွသည္ စထြကခ
္ ြာလာသည့္ေန႔မွ ၅ ညႏွင့္
၅ ရက္ေျမာက္ေန႔သ႔ုိ ေရာက္ရလ
ွိ ာေသာအခါ ညေန ၄ နာရီခန္႔ အခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ရည္မန
ွ ္း
ခ်က္ျဖစ္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ၏ ဆတၱဘဇာ (ခ) က်ေခတ္ေခ်ာင္းေက်းရြာသုိ႔
ေအာင္ျမင္စြာ ဆုိက္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါသည္။
ထုိေနရာသု႔ိ ေရာက္ေသာအခါ ALP မွ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင

ိ န
္ လ
ီ င္းႏွင့္ NUFA
မွ တာ၀န္ရသ
ွိ မ
ူ ်ား၊ ရဲေဘာ္မ်ား ႀကိဳဆုိေနၾကၿပီး လက္နက္မ်ားကုိ သယ္ယသ
ူ ြားၾက
ပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔တပ္စုမွတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ စက္ေလွကင္းတာ၀န္မွအပ က်န္လူ
မ်ားမွာ စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕သုိ႔ အလည္အပတ္သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ၾကပါသည္။
က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ထြက္ရမည့္ေန႔တြင္ လဆုတ္ ၂ ရက္ေန႔ ဒီေရေသရက္ ျဖစ္ေသာ
ေၾကာင့္ စက္ေလွမွာ ေသာင္တင္ေနသျဖင့္ သြားလုိ႔မရဘဲ ထုိေနရာ၌ပင္ ၁၀ ရက္
ခန္႔ေနၾကရပါသည္။ ထုိအေတာအတြင္းတြင္ က်ေနာ္ကင္းတာ၀န္က်သည့္အခ်ိန္
တေန႔တြင္ အနီးအနားေက်းရြာမ်ားမွ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကုလားလူမ်ဳိးမ်ား
ွိ ာၾကၿပီး ကမ္းေပၚမွေန၍ က်ေနာ္တ႔ုိ စက္ေလွကုိ အကဲခတ္၍ ေလ့လာ
ေနၾကပါသည္။ ထုလ
ိ အ
ူ ပ
ု မ
္ ်ားထဲမွာ လူ ၆၀ ခန္ရ
႔ ွိေသာ ကုလားလူမ်ဳိးမ်ား ေလွရရ
ွိ ာ
သုိ႔ ဦးတည္ဆင္းလာၾကၿပီး ေလွေအာက္မွေန၍ ရခုိင္စကားေကာင္းစြာ ေျပာတတ္
ေသာ ကုလားတဦးမွ က်ေနာ္ကုိင္ထားေသာ ေသနတ္အမ်ဳိးအစားႏွင့္ က်ည္
တစ္ကတ္တင
ြ ္ က်ည္ဆံ မည္မ်ွ ပါသနည္းဟု ေမးလာပါသည္။ က်ေနာ္၏ ေသနတ္
မွာ AK 47 ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ က်ည္တကတ္မွာ က်ည္ဆံ ၃၀ ပါေၾကာင္း ေျပာလုက
ိ ရ
္ ာ
ထုိကုလားမွ က်န္လူမ်ားကုိ ဘာသာျပန္၍ ေျပာျပပါသည္။ က်ေနာ္မွ ထုိကုလား
မ်ား၏ အမူအရာကုိ မသကၤာ၍ က်ည္ဆံေသတၱာအား ေျခေထာက္ျဖင့္ ျပလုက
ိ ၿ္ ပီး
က်ည္ဆံတသိန္းပါ၏။ လူတစ္သိန္းကုိ ပစ္လုိ႔ရေၾကာင္း ေျပာလုိက္ခါမွ ထုိကုလား
မ်ား ျပန္သြားၾကပါသည္။ ထုိကုလားမ်ားမွာ အသက္အေသခံ၍ ေသနတ္ကုိလုယူ
မည့္အႀကံျဖင့္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္ကုိ ခန္႔မွန္းလုိ႔ရပါသည္။
လဆုတ္ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဒီေရျပန္တက္လာ၍ ထုိေနရာမွ ထြက္ခြါႏုိင္ခဲ့ပါ

သည္။ အျပန္ခရီးတြင္ ALP ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္နီလင္းလည္း လုိက္ပါလာခဲ့ပါ
သည္။ က်ေနာ္တသ
႔ုိ ည္ လာရာလမ္းအတုင
ိ ္း ျပန္လာၾကရာမွ ဟုင
ိ ္းႀကီးကၽြန္းအနီးသု႔ိ
ေရာက္ရွိလာေသာအခါ အင္ဂ်င္ပုိင္းဆုိင္ရာတြင္ ေရျပန္ပိုက္ကြဲေနသည္။ ထုိေရ
ျပန္ပက
ုိ မ
္ ွာ အင္ဂ်င္ကုိေရသြင္း၍ အေအးဓါတ္ေပးရာ၌ ေရလည္အင္အားႏွင့္ ဆက္
သြယ္ေပးထားေသာ ပုက
ိ ျ္ ဖစ္ပါသည္။ အင္ဂ်င္အတြင္းသု႔ိ ေရမေရာက္ရပ
ွိ ါက အင္ဂ်င္
တခုလုံး ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါသည္။ ျပဳျပင္ႏုိင္ရန္ အပုိအစြမ္းမပါလာ၍ မတတ္သာ
သည့္အဆုံး နီးစပ္ရာငါးဖမ္းစက္ေလွတစီးဆီသုိ႔ ဦးတည္ေမာင္းႏွင္ၾကေလ၏။
ငါးဖမ္းစက္ေလွအနီးသုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ ထုိေလွသမားမ်ားမွာ လက္နက္ကုိင္
ေဆာင္ထားၾကသည္ကုိျမင္၍ ေၾကာက္လန္႔တၾကားျဖစ္ေနၾကေလ၏။ က်ေနာ္တုိ႔
သည္ ထုိစက္ေလွႏွင့္ ေဘးခ်င္းယွဥ္ကပ္ၿပီး ထုိေလွေပၚသုိ႔ တက္ေရာက္သြားၾက
ကာ ေလွသား ၅ ေယာက္အား စစ္ေဆးေမးျမန္းၾကည့္ရာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ႐ုတ္
ေကာင္းရြာမသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု သိရရ
ွိ ပါသည္။ က်ေနာ္တမ
႔ုိ ွာလည္း ရခုင
ိ ျ္ ပည္
လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP မွျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ က်ေနာ္တုိ႔၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္
အခက္အခဲမ်ားကုိေျပာျပၿပီး ေလွခ်င္းလဲလွယရ
္ န္ အကူအညီေတာင္းခံရာ သူတုိ႔မွ
ၾကည္ျဖဴစြာ လဲလွယ္ခြင့္ျပဳပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔၏ေလွကုိ သူတုိ႔အား ေပးထားခဲ့ၿပီး
သူတ၏
႔ုိ ေလွႏင
ွ ့္ ထုိေနရာမွ ဆက္လက္ထက
ြ ခ
္ ါြ လာခဲၾ့ ကပါသည္။ သူတ၏
႔ုိ စက္ေလွ
မွာ က်ေနာ္တ၏
႔ုိ စက္ေလွထက္ေသးငယ္ၿပီး အင္ဂ်င္အမ်ဳိးအစားမွာလည္း တ႐ုတ္
နီျမင္းေကာင္ေရ ၁၃ ေကာင္ အင္ဂ်င္အမ်ဳိးအစားသာျဖစ္ပါသည္။ ပင္လယ္ျပင္ခရီး
အေ၀းတြင္ အသုံးမျပဳသင့္ေသာစက္ေလွမ်ဳိး ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္က ဧရာ၀တီ
တုိင္း- ဗုိလ္ကေလးၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေထာ္ပုိင္အေရးအခင္းၿပီးခါစျဖစ္၍ NAVY စစ္
သေဘၤာမ်ားႏွင့္ ကင္းလွည့္စစ္ေရယာဥ္မ်ား ျဖတ္သန္းသြားလာေနၾကသည္ကုိ
မၾကာခဏေတြ႕ျမင္ရၿပီး သတိထား၍လာၾကရပါသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ပင္လယ္ျပင္
အတြင္း အခက္အခဲမ်ားၾကားမွ (၅) ညႏွင့္ (၅) ရက္ေျမာက္ေသာအခါ ကြ်န္ေတာ္တ႔ုိ
အစျပဳထြက္ခြာခဲ့ရာ ေရးၿမိဳ႕နယ္၊ ဓနိေတာေက်းရြာသုိ႔ ေအာင္ျမင္စြာ ျပန္လည္
ေရာက္ရွိလာပါသည္။ တတိယအႀကိမ္လက္နက္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးတြင္လည္း
ကြ်န္ေတာ္မွ ပဲန
့ င္းဦးစီးတာ၀န္ကယ
ုိ ၍
ူ ေအာင္ျမင္စြာပု႔ေ
ိ ဆာင္ႏင
ုိ ခ
္ သ
ဲ့ ျဖင့္ ရခုင
လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ လုိအပ္ခ်က္ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ေအာင္ျမင္စြာ
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္၏ေတာ္လွန္သမားဘ၀တြင္ အမွတ္ရ

စရာ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာအျဖစ္ မေမ့မေပ်ာက္အၿမဲတမ္း တည္ရွိေနပါသည္။
၁၉၉၂-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဗုလ
ိ ထ
္ န
ြ ္းခုင
ိ ၊္ ဗုလ
ိ ရ
္ မ
ဲ င္းထြန္း၊ ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ မ
္ ုိး၊ ၁၉၉၃-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္
ဗုလ
ိ ႀ္ ကီးထြန္း၀င္း၊ ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ မ
္ ုိး၊ ၁၉၉၄-ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ဗိလ
ု ႀ္ ကီးခိင
ု ထ
္ ြန္း၀င္း၊ ၁၉၉၅-ခုႏစ
ွ ္
တြင္ ဗုိလ္ေရာင္နီထြန္းႏွင့္ ဗုိလ္ခုိင္မုိးတုိ႔သည္ ပါတီမွတာ၀န္ေပးသည့္အတုိင္း
ဲ မ္းပု႔ေ
ိ ဆာင္ေရး တာ၀န္ကုိ ေက်ႁပြနစ
္ ြာ ထမ္းေဆာင္ခၾဲ့ ကသည္။ သူတ႔ုိ
အထဲတြင္ ဗုိလ္ရဲမင္းထြန္းသည္ လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးတာ၀န္ကုိ ထမ္း
ေဆာင္ေနစဥ္ ပင္လယ္ျပင္တင
ြ ္ ရန္သ႔ေ
ူ ရတပ္သေဘၤာႏွင့္ တုက
ိ ပ
္ ျြဲ ဖစ္ကာ ပင္လယ္
ျပင္၌ပင္ က်ဆုံးခဲရ
့ သည္။ ယခု ALP ဗဟုတ
ိ င
ြ ္ အသုံးျပဳေနၾကေသာ လက္နက္မ်ား
အတြက္ အေရွ႕ဘက္ (ကရင္ျပည္) ALP ဌာနခြမ
ဲ ွ ပိ႔ေ
ု ဆာင္ေရးတာ၀န္ကုိ တာ၀န္ယူ
ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ဲ့ေသာပုဂဳၢ လ
ိ မ
္ ်ားမွာ ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္ႏင
ွ ့္ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္တျ႔ုိ ဖစ္သည္။
ိ ဆာင္ေရးကိစက
ၥ ုိ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရက
ြ ္ေနခ်ိနတ
္ င
ြ ္
ခုင
ိ စ
ု ္ေအာင္သည္ မဒတတြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးတာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္
ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ရာတြင္ NMSP အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမ
(ပင္လယ္ကမ္းေျခ) ႏွင့္ KNU၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမ (ပင္လယ္ကမ္းေျခ)မ်ားကုိ
အေျခခံရသည္။ အထက္ေဖၚျပပါနယ္ေျမမ်ားမွ တာ၀န္ရပ
ွိ ဂ
ု ဳၢ လ
ိ မ
္ ်ားကုလ
ိ ည္း အေျခ
ခံရသည္။ အထက္ေဖၚျပပါနယ္ေျမမ်ားမွ တာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္မ်ားမွလည္း အစြမ္းကုန္
ကူညီေပးခဲ့ၾကပါသည္။
ဲ မ္း ပု႔ေ
ိ ဆာင္ေရးအတြက္ (၅) ႀကိမတ
္ တ
ိ ိ ႀကိဳးပမ္းခဲရ
့ ာ၌ ပထမ
အႀကိမ္တြင္ ခုိင္ရာဇာ ခြဲထြက္သြားသည့္အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့ေပ။ ဒုတိယ၊
တတိယ၊ စတုတၳအႀကိမ္မ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ အေရွ႕ဘက္ေဒသမွ ရခုိင္
ျပည္သ႔ုိ လက္နက္ခယ
ိ ဆာင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲရ
့ ာတြင္ မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီ
NMSP ၏ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမ ပင္လယ္ကမ္းေျခတြင္ က်ည္ဆအ
ံ ပါအ၀င္ လက္နက္
မ်ဳိးစုံ (၄၀) ေက်ာ္ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၏ အတြင္းပုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမတြင္
လက္နက္မ်ဳိးစုံ (၄၀) ေက်ာ္၊ စုစုေပါင္းလက္နက္မ်ဳိးစုံ (၈၀) ေက်ာ္ ဆုံး႐ႈံးခဲရ
့ သည္။
လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရး (၅) ႀကိမ္တြင္ တုိက္ခုိက္မႈစြမ္းရည္ေကာင္းေသာ
တပ္မဴွ းဗုလ
ိ ္ေက်ာ္ထန
ြ ္းမွာ ကုန္းေပၚတြင္ ရန္သႏ
ူ င
ွ ့္ တုက
ိ ပ
္ ျြဲ ဖစ္ရင္း က်ဆုံးခဲရ
့ သည္။
ဗိလ
ု ရ
္ မ
ဲ င္းထြန္းမွာ ပင္လယ္ျပင္တင
ြ ္ က်ဆုံးခဲရ
့ သည္။ ၎အျပင္ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕လည္း
လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးႀကိဳးပမ္းရာတြင္ အသက္ေပးခဲ့ၾကရသည္။
၁၉၉၉-ခုႏွစ္၊ ပဥၥမအႀကိမ္ လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း

ခဲရ
့ ာတြင္ ပါတီဥကၠ႒ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ က
္ ယ
ုိ တ
္ င
ုိ ္ အေရွ႕ဘက္ (KNU) နယ္ေျမသုလ
႔ိ ာေရာက္
ၿပီး စီစဥ္ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ထိသ
ု စ
႔ို စ
ီ ဥ္ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ ာတြင္ ေစာျမရာဇာလင္းထံမွ
ဘတ္ေငြ ၅၃၇၅၀-ဘတ္၊ အေရွ႕ဘက္ေဒသ KNU နယ္ေျမရွိ ALP ရဲေဘာ္မ်ားထံမွ
ဘတ္ေငြ ၈၀၀၀၀-၊ ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္ထမ
ံ ွ ဘတ္ေငြ ၉၀၀၀၀-၊ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္ထမ
ံ ွ
ဘတ္ေငြ ၂၀၀၀၀-၊ ခုင
ိ မ
္ င္း၀ါထံမဘ
ွ တ္ေငြ ၁၀၀၀၀-၊ ဥကၠ႒ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ထ
္ မ
ံ ွ ဘတ္ေငြ
၆၅၀၀၀-၊ စုစုေပါင္းဘတ္ေငြ ၂၆၃၇၅၀-တုက
႔ ိ ုိ စုေဆာင္းကာ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းအခ်ဳိ႕ကုိ
၀ယ္ယူခဲ့သည္။
ထုိ၀ယ္ယူခဲ့ေသာ လက္နက္ခဲယမ္းအခ်ဳိ႕ႏွင့္ အရင္က စုေဆာင္းထားေသာ

ဲ မ္းမ်ားကုိ ပု႔ေ
ိ ဆာင္ရန္အတြက္ ခုင
ိ န
္ ီေရာင္-ဗဟုိေကာ္မတီ၊ ပင္လယ္
ျပင္ဆုိင္ရာ တပ္မွဴးေရာင္နီထြန္း (ယခုကြယ္လြန္) တုိ႔အား တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။
ခုိင္နီေရာင္အား တာ၀န္ေပးျခင္းမွာ ခရီးမထြက္ခြာမီ ကုန္းေပၚတြင္ တပ္ဖြဲ႕ကုိ
ထိန္းသိမ္းကြပက
္ ရ
ဲ န္ျဖစ္သည္။ သုရ
႔ိ ာတြင္ ပင္လယ္ျပင္ဆင
ုိ ရ
္ ာတပ္မဴွ း ဗုလ
ိ ္ေရာင္နီ
ထြန္း (ျပည္တြင္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕တြင္ ေရာဂါျဖင့္ကြယ္လြန္) ကြယ္လြန္ျခင္းႏွင့္ အျခား
အျခားေသာအခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ပဥၥမအႀကိမ္လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရး
အစီအစဥ္သည္ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့ေခ်။ ခုိင္နီေရာင္အားလည္း ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္တြင္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္ေပးေစလႊတလ
္ က
ုိ ရ
္ ာတြငမ
္ ူ ပါတီဌာနခ်ဳပ္သမ
႔ုိ သြား
ဘဲ သူ၏ဇာတိတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိေၾကာင္းသိရွိရသည္။
ပဥၥမအႀကိမလ
္ က္နက္ခယ
ိ ဆာင္ေရးတြင္ ခုင
ိ န
္ ီေရာင္၊ ဗုလ
ိ ္ေရာင္နထ
ီ န
ြ ္း
အပါအ၀င္ ရဲေဘာ္ (၂၀) ဦးပါ၀င္သည္။ ၎ရဲေဘာ္ (၂၀) တြင္ ခိုင္ျမတ္စုိး
(ယခင္ရမၼာ၀တီတပ္ဖြဲ႕၏ တပ္ခြဲမွဴး)၊ ခုိင္မင္းစုိး (ယခုရမၼာ၀တီတပ္ရင္းမွဴးတာ၀န္
ထမ္းေဆာင္ေနသည္) ႏွင့္ ခုင
ိ ္ေအာင္သရ
ူ ဆက္သယ
ြ ္ေရး တာ၀န္ခံ (ယခုဗဟုဌ
ိ ာန
ခ်ဳပ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိ) တုိ႔ (၃)ဦးသာက်န္ခဲ့သည္။ သူတုိ႔ (၃) ဦး
သည္ လက္နက္(၈)လက္၊ က်ည္ဆံအခ်ဳိ႕ႏွင့္ KNLA ၏ တပ္မဟာ (၇) ရွိ ALP
လက္ေအာက္ခံ ရမၼာ၀တီတပ္ဖြဲ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္။
လက္နက္ခဲယမ္း ပုိ႔ေဆာင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ မြန္

ျပည္သစ္ပါတီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမကုိ အေျခခံၿပီးေဆာင္ရြက္ရသည္။ ထုိသို႔
ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ NMSP ဗဟုိမွ ကူညီ ညႊန္ၾကားေပးမႈျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ NMSP
၏ နယ္ေျမခံ အရပ္ဘက္စစ္ဘက္ တာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္မ်ားအေနျဖင့္လည္း ကၽြႏု္ပ္တုိ႔
အား အစြမ္းကုန္အျပည့္အ၀ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ပုိ႔
ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္မႈရွိခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိလွ်င္ မွားမည္
မဟုတ္ပါ။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီဗဟုိအေနျဖင့္လည္း လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရး
အတြက္ ေငြသား (ျမန္မာက်ပ္ေငြ) အခ်ဳိ႕ကုလ
ိ ည္းကူညီေပးခဲသ
့ ည္။ အထက္ေဖၚျပ
ပါ ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ေပးမႈမ်ားကုိ ALP အေနျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ျခင္းႏွငအ
့္ တူ မွတတ
္ မ္း
တင္အပ္ပါသည္။
ရခုင
ိ ျ္ ပည္သ႔ေ
ုိ ရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ လက္နက္ပ႔ေ
ုိ ဆာင္ေရးတာ၀န္ကုိ လက္ေတြ႕
အေကာင္ထည္ ေဖၚေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ တပ္မွဴးမ်ားမွာ ဗုိလ္ႀကီး ခုိင္ထြန္း၀င္း၊
ဗုိလ္ခုိင္ထြန္းခုိင္၊ ဒု-ဗုိလ္ခုိင္မုိး၊ ဒု-ဗုိလ္ ခုိင္ရဲမင္းထြန္းႏွင့္ ဗိုလ္ခုိင္ေရာင္နီထြန္းတုိ႔
ျဖစ္သည္။ ၎တပ္မွဴးမ်ားတြင္ ဗုိလ္ႀကီးခုိင္ထြန္း၀င္းသည္ ALP ၏မုိင္(၂၀၀၀)
ခရီးရွည္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိဥကၠ႒ခုိင္ရဲခုိင္၊ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္နီလင္းတုိ႔ႏွင့္
အတူ မႏၲေလးအက်ဥ္းေထာင္တြင္ အက်ဥ္းခ်ျခင္းကုိခံခဲ့ရသူ တပ္မွဴးတေယာက္
ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၀-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ မႏၲေလးအက်ဥ္းေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာၿပီး ALP-၏
တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ဆက္လက္ပါ၀င္ခဲ့သူတဦးျဖစ္သည္။ ဗုိလ္ႀကီး
ခုိင္ထြန္း၀င္းသည္ လက္နက္ခဲယမ္း ရွာေဖြစုေဆာင္းရာတြင္ အေတာ္အတန္စြမ္း
ေဆာင္ႏုိင္ေသာ တပ္မွဴးတဦးလည္းျဖစ္သည္။ က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ထည့္
သြင္းေဖၚျပရမည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၏ အမွတ္
(၇) တပ္မဟာရွိတပ္ရင္းမ်ားမွ အရာရွိမ်ားႏွင့္ အလြန္ခင္မင္ရင္းႏွီးသူ တပ္မွဴး
တေယာက္ ျဖစ္သည္။ သူ၏ပုဂၢဳိလ္ေရးရင္းႏွီးမႈအေပၚ အကူအညီေတာင္းခံမႈျဖင့္
စုေဆာင္းေပးခဲ့ေသာ လက္နက္အေရအတြက္မွာ AK-47 (5) လက္၊ M-16 (4)
လက္၊ စုစုေပါင္းလက္နက္ (၉) လက္ႏွင့္ က်ဥ္ဆံ (၃၀၀) ေက်ာ္ စုေဆာင္းေပးႏုိင္
ခဲ့သည္ကုိ ဤစာအုပ္ျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ေၾကာင္း ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
ဗိလ
ု ခ
္ င
ုိ မ
္ ုိးသည္လည္း အမိနန
႔္ ာခံၿပီး စည္းကမ္းရွိေသာ ေပးအပ္သည့္ တာ၀န္
မ်ားကုိ ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ေသာ တပ္မဴွ းေကာင္းတဦးျဖစ္သည္။ သူသည္
မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီနယ္ေျမတြင္ေနထုင
ိ လ
္ ်က္ လက္နက္ခဲယမ္းပု႔ေ
ိ ဆာင္ေရးတာ၀န္
ကုိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမျဖစ္ေသာ
ပင္လယ္ကမ္းေျခအနီးတ၀ိုက္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကေသာ မြန္ျပည္သစ္
ပါတီမွ အရာရွိအရာခံမ်ားႏွင့္ အလြန္ခင္မင္ရင္းႏွီးသူျဖစ္သည္။ လက္နက္ခဲယမ္း
ပု႔ေ
ိ ဆာင္ရာတြင္ တပ္မဴွ းတာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္သည္အ
့ ျပင္ ေရေၾကာင္းကၽြမ္းက်င္
သူတဦးျဖစ္၍ ပဲ့နင္းတာ၀န္ကုိပါ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ လက္နက္ပုိ႔ေဆာင္
ေရးတြင္ ကုယ
ိ တ
္ င
ုိ က
္ က
ုိ ် သက္စြနဆ
႔္ ဖ
ံ ်ားႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြကခ
္ ဲၾ့ ကေသာ ဗုလ
ိ ႀ္ ကီး
ခုိင္ထြန္း၀င္း၊ ဗုိလ္ထြန္းခုိင္၊ ဗုိလ္ခုိင္မုိး၊ ဗုိလ္ရဲမင္းထြန္း ဗုိလ္ေရာင္နီထြန္းတုိ႔အား
ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ေၾကာင္း ဤစာျဖင့္ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္ေရးကုိ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္

ရြက္ခဲ့ေသာ တပ္မွဴးမ်ားတြင္ ဗုိလ္ရဲမင္းထြန္းသည္ ဗမာ့ေရတပ္ႏွင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္၍
ပင္လယ္ျပင္တင
ြ ္ က်ဆုံးခဲသ
့ ည္။ ဗုလ
ိ ထ
္ န
ြ ္းခုင
ိ သ
္ ည္ ပါတီမွ အနားယူကာ ကြယလ
္ န
ြ ္
သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဗုလ
ိ ႀ္ ကီးခုင
ိ ထ
္ န
ြ ္း၀င္းသည္ ယခုဤစာေရးေနသည့္
အခ်ိန္တြင္ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံတြင္ ရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။ ဗုိလ္ေရာင္နီထြန္းမွာ ျပည္
တြင္းရွၿိ မိဳ႕တၿမိဳ႕တြင္ ေဆးကုသမႈခယ
ံ ရ
ူ င္းကြယလ
္ န
ြ သ
္ ြားသည္။ ဗုလ
ိ ခ
္ င
ုိ မ
္ ုိးမွာ ၁၉၉၆
ခုႏစ
ွ မ
္ ွ ၂၀၀၇ ခုႏစ
ွ အ
္ ထိ ေထာင္သင
ြ ္းအက်ဥ္းက်ထားျခင္းကုိ ခံခရ
ဲ့ သည္။ ယခုအခါ
ဗုိလ္ခုိင္မုိးသည္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ကရင္ဒုကၡသည္စခန္းတခုျဖစ္သည့္ အုန္းဖ်ံ
ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။
ALP တြင္ ေစာျမရာဇာလင္းပါ၀င္လာျခင္း
၁၉၇၇-ခု၊ ဇြန္လ (၄) ရက္ေန႔၊ ခ်င္းျပည္နယ္တေနရာ၌ သူရဲေကာင္းပီသစြာ

က်ဆုံး သြားခဲ့ေ သာ ရခုိ င့္ေ တာ္ လ ွ န္ေ ရးေခါင္းေဆာင္ ခုိ င္ မုိး လင္း အေၾကာင္း ကုိ
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ျပည္တင
္ န္းမ်ားကုိ လုပက
္ င
ုိ ္ေနၾက
ေသာ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕ထံမွ သိလာခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ရခုိင္ျပည္
လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီကုိ စိတ၀
္ င္စားလာခဲသ
့ ည္။ အထူးသျဖင့္ ရခုင
ိ ့္ေတာ္လန
ွ ္ေရး
ေခါင္ေဆာင္ အာဇာနည္ခင
ုိ မ
္ ုိးလင္းကုိ ပုမ
ိ စ
ို တ
ိ ၀
္ င္စားလာသည္။ ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းအေပၚ
ၾကည္ညိဳေလးစားေသာစိတ္၊ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာစိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚလာကာ ေတာ္လွန္
ေရးလုပ္လုိစိတ္မ်ား ပုိမိုျဖစ္ေရာက္ၿပီး ရခုိင္ျပည္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား
စုေပါင္းဖြ႕ဲ စည္းလုက
ိ သ
္ ည့္ NUFA ႏွင့္ ALP အတြက္ အကူအညီေပးရန္ ေတာင္းဆုိ
ခဲ့ရာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိခဲ့သည္။ ၎အျပင္ မြန္ေဒသမွပစၥည္းမ်ား ALP ဗဟုိဌာန
ခ်ဳပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိႏုိင္ေရးအတြက္လည္း အတတ္ႏုိင္ဆုံးပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့သည္။
ေစာျမရာဇာလင္းသည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစတ

္ ြင္ ရခုိငျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏
ပါတီဗဟုိေကဒါအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးျခင္းခံလာခဲ့ရသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍
ရခုင
ိ သ
့္ မုင
ိ ္းစာမ်က္ႏွာ၌ ထင္ေပၚသင့ပ
္ ါလ်က္ မထင္ေပၚဘဲ တိမျ္ မဳပ္ေနေသာ ခုင
ိ မ
္ ုိး
လင္းအေၾကာင္းကုိ လူသရ
ိ င
ွ ၾ္ ကားျဖစ္ေပၚလာေစရန္ႏင
ွ ့္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု ားလုံး
မွ အာဇာနည္ဟု လက္ခံလာေစရန္ ဇြန္လ (၄) ရက္ေန႔ကုိ“မုိးလင္းရာဇာေန႔” ဟု
အမည္တပ္ကာ ႏွစ္စဥ္ဂုဏ္ျပဳပြဲအခမ္းအနားမ်ားက်င္းပလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ပါတီ
၏ လုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း စိတ္ပါ၀င္စားစြာ ကုိယ္စြမ္းဉာဏ္စြမ္းရွိသမွ် ႀကိဳးပမ္း
ြ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ေစာျမရာဇာလင္းသည္ ၂၀၀၀ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ လြတ္ေျမာက္
ေရးပါတီ၏ တြဲဖက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္
တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တာ၀န္ေပးျခင္းခံရၿပီး ပါတီမွ ေပး
အပ္သည့္တာ၀န္မ်ားကုိလည္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ ပါတီတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈ
အားနည္းလာသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။
ALP တြင္ ခုိင္ရဲလင္းေအာင္ ပါ၀င္လာမႈ
သူ (ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္) သည္ ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ ဒုတယ
ိ အႀကိမ္
ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အစပ်ိဳးသည့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြကမ
္ စ
ႈ တင္စဥ္ကတည္းက
ပင္ ကၽြႏပ
ိ စ
ိ ္ေအာင္) ႏွငဆ
့္ က္စပ္ၿပီး ALP ပါတီအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ္
ခဲ့သူတဦးျဖစ္ေပသည္။ အထူးသျဖင့္ ပါတီ၏ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ကူ
ညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သူတဦးလည္းျဖစ္သည္။
၁၉၇၄ ခုႏစ
ွ ္ ALP ဒုတယ
ိ အႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈတင
ြ ္ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္သည္ ပါတီ
၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္လာၿပီး၊ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီေကဒါအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္း
ခံရသည္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္ အိႏၵိယ-ရခုိင္နယ္စပ္၊ ႀတိဂံေဒသတြင္ တာ၀န္
ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းခံခရ
ဲ့ သည္။ ခုင
ိ ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္အေနျဖင့္ အဓိက
က်ေသာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ကိစၥမွာ “ဥကၠ႒ ခုိင္မုိးလင္း ဦးေဆာင္ေသာ မုိင္
(၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္း”ကုိ ေစာင့္ႀကိဳရန္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဥကၠ႒ခုိင္မုိး
လင္းဦးေဆာင္ေသာ မုင
ိ ္ (၂၀၀၀) ခရီးရွညစ
္ စ္ေၾကာင္းသည္ ခ်င္းေတာင္တြင္ နိဂုံး
ခ်ဳပ္ခဲ့ရသျဖင့္ ခုိင္ရဲလင္းေအာင္မွာလည္း ပါတီႏွင့္အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္
သြားခဲ့ရသည္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ ခုိင္ရဲလင္းေအာင္သည္ ေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခသစ္စခန္း၊

ALP ဌာနခြဲရရ
ွိ ာသိ႔ု ျပန္လည္ေရာက္ရလ
ွိ ာခဲသ
့ ည္။ ၁၉၈၂ ခုႏစ
ွ မ
္ ွ အေမရိကန္ႏင
ုိ င
္ ံ
သုမ
႔ိ သြားမီအခ်ိနအ
္ ထိ ကၽြႏပ
ိ စ
ိ ္ေအာင္) ႏွငအ
့္ တူလက္တြၿဲ ပီး တပ္ေပါင္းစု
လုပ္ငန္းမ်ား၊ ပါတီဘ႑ာေငြရွာေဖြေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ လက္နက္ခဲယမ္းပုိ႔ေဆာင္

ေရးလုပင
္ န္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခသ
ဲ့ တ
ူ ဦးျဖစ္ေပသည္။ ၁၉၈၄-ခု ႏွစတ
္ င
ြ ္
သူသည္ ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီတင
ြ ္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ တာ၀န္ေပး
အပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ိ ဆာင္ေရးလုပင
္ န္းကုိ မစတင္မီ သူအ
႔ ား မြနျ္ ပည္သစ္ပါတီ
နယ္ေျမတြင္ ေနထုိင္ေစၿပီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ သူ႔
အေနျဖင္လ
့ ည္း လက္နက္ခယ
ိ ဆာင္ေရးလုပင
္ န္းကုိ တတ္ႏင
ုိ သ
္ မွ် အစြမ္းကုန္
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြကခ
္ ဲသ
့ ည္။ သူအ
႔ ေနျဖင့္ မိသားစုရပ္တည္ေရး အခက္အခဲ ရွလ
ိ ာ
သျဖင့္ ပါတီတာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္ထံ တင္ျပၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ UNHCR အစီအစဥ္ျဖင့္
အေမရိကန္ႏိုင္ငံသုိ႔ ထြက္ခြာသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ခုိင္ရဲလင္းေအာင္သည္ ယခုအခါ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ နယူးေယာက္ျပည္နယ္၊

ယူတီကာတြင္ ေနထုိင္ၿပီး ALP အား ကူညီေထာက္ပံ့ေရးကိစၥမ်ားတြင္ တတ္ႏုိင္
သေလာက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေပးေနသူတဦးျဖစ္သည္။
ALP တြင္ ခုိင္စံထြန္းေအာင္ ပါ၀င္လာမႈ
ခိင
ု စ
္ ထ
ံ န
ြ ္းေအာင္ ALP တြင္ ပါ၀င္လာမႈကုိ ေဖၚျပရမည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ “ အေ၀းေရာက္
ရခုိင္လူငယ္အသင္း Overseas Youth Association”ကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ၿပီး ေဖၚျပမွ
ျပည္စ
့ မ
ုံ ည္ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၃-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ထုင
ိ ္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသ (ကရင္ျပည္နယ္
စပ္ေဒသ) တေနရာ၌ “ အေ၀းေရာက္ရခုင
ိ လ
္ င
ူ ယ္အသင္း”ကုိ ဖြ႕ဲ စည္းခဲသ
့ ည္။ ၎
အဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းခါစတြင္ ALP မွ တာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္တဦးမွ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူၿပီး
ခုိင္စံထြန္းေအာင္မွ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္တာ၀န္ယူကာ လူငယ္က႑ကုိ ႀကိဳးပမ္း
ြ သ
္ ည္။ ၎လူငယ္က႑ကုိ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ ျခင္း၏
အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ALP ပါတီ၏ ဦးေဆာင္မႈကုိခံယူေသာ လူငယ္မ်ားေပၚ
ထြက္လာေရး၊ တနည္းအားျဖင့္ ALP ၏ လူငယ္ေတာင္ပံ (ALP’s Youth Wing)
တခုျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ျဖစ္သည္။
၎အဖြ႕ဲ တြင္ ALP မွ တာ၀န္ရသ

ွိ တ
ူ ဦးမွ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရက
ြ ္
ခဲ့သည္မွာ ၁၉၈၃-၁၉၈၅ ခုႏွစ္အထိသာျဖစ္သည္။ ၁၉၈၅-၁၉၉၉ ခုႏွစ္အထိ
ခုင
ိ စ
္ ထ
ံ န
ြ ္းေအာင္မွ အဖြ႕ဲ ၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယက
ူ ာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။
သူဦးေဆာင္ေသာ OYA အေနျဖင့္ ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA သု႔ိ
၀င္ေရာက္အမႈထမ္းရန္ ရဲေဘာ္သစ္မ်ား စုေဆာင္းပု႔ေ
ိ ပးခဲသ
့ ည္။ OYA အဖြ႕ဲ ၀င္မ်ား
သည္ပင္လွ်င္ ALA သုိ႔ ၀င္ေရာက္ အမႈထမ္းခဲ့ၾကသည္။ ခိုင္စံထြန္းေအာင္မွ ဦး
ေဆာင္ၿပီး ပုိ႔ေပးခဲ့ေသာ ရဲေဘာ္မ်ားမွာ (၅၀) ေက်ာ္ရွိခဲ့သည္။
ခုင
ိ စ
္ ထ
ံ န
ြ ္းေအာင္သည္ OYA တြင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ၿပီး ပါတီ
ႏွင့္ တပ္မေတာ္ တုိးတက္ႀကီးထြားေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ သ
ဲ့ တ
ူ ဦးလည္း
ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၁၉၉၄-ခုႏွစ္ တြင္ ALP ပါတီ၏ ပါတီေကဒါအျဖစ္ တာ၀န္ေပး
အပ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ သူသည္ ပါတီမွထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “ရခုိင့္ဘ၀မဂၢဇင္း”ကုိလည္း
တာ၀န္ခထ
ံ တ
ု ္ေ၀ခဲသ
့ ည္။ ၎အျပင္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA
၏ စာေစာင္တခုျဖစ္ေသာ “၀ရဇိန္”ကုိလည္း တာ၀န္ခံထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ၂၀၀၈
ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ သူ၏က်န္းမာေရးအေျခေနေၾကာင့္ ၀ရဇိနထ
္ တ
ု ္ေ၀ေရးကုိ တာ၀န္ယႏ
ူ င
ုိ ္
ျခင္းမရွိေတာ့ေပ။
သူ (ခုိင္စံထြန္းေအာင္) သည္ ပါတီဗဟုိဌာနခ်ဳပ္အတြက္ အခါအားေလ်ာ္စြာ

အ၀တ္အထည္မ်ား ကူညပ
ီ ႔ေ
ုိ ပးခဲသ
့ ည္သာမက ရမၼာ၀တီတပ္ဖ႕ြဲ ကိလ
ု ည္း တတ္ႏင
ို ္
သေလာက္ ကူညီေပးခ့သ
ဲ ည္။ ၂၀၀ ၈-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ပါတီဗဟုဘ
ိ ႑ာေရးသု႔ိ ဘတ္ေငြ
(၁၀၀၀၀) ကူညီေပးခဲ့သည္။
သူသည္ ၁၉၉၈-ခုႏွစ္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းပုိင္း တာ့ (ခ္)

ခ႐ုိင္၊ ဖုျဖၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာတရြာတြင္ စာသင္ေက်ာင္း တေက်ာင္းတည္ေထာင္
ၿပီး ျမန္မာျပည္မွ တရားမ၀င္လာေရာက္ေနထုင
ိ ၾ္ ကသူမ်ား၏ သားသမီးမ်ားကုိ ပညာ
သင္ေပးေနသည္။ သူ၏ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသားဦးေရ (ႏွစစ
္ ဥ္) (၁၀၀) ၀န္းက်င္
ခန္႔ရွိသည္။ သူ႔အေနျဖင့္ ပညာေရးလုပ္ငန္းကုိလုပ္ေဆာင္လ်က္ ALP ပါတီ၏
လုပင
္ န္းမ်ားကုလ
ိ ည္း သူတတ္ႏင
ို္ သ
္ ေလာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသည္။ သူသည္
၂၀၀၈ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ပါတီ၏ ဂုဏထ
္ ူးေဆာင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္
ျခင္းခံရသည္။
မဒတ၏ ထင္ရွားေသာႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္
ALP ပါ၀င္မႈက႑
၁၉၈၁-ခုႏစ
ွ ၊္ မဒတဌာနခ်ဳပ္ (မာနယ္ပေလာ) တြင္ မဒတမွ ကမကထျပဳလုပ္
ၿပီး မဒတဗုိလ္ေလာင္းသင္တန္းတခုကုိ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ
သင္တန္းသုိ႔ မဒတအဖြဲ႕၀င္ အဖြဲ႕အစည္း (၇) ဖြဲ႕မွ တပ္ဖြဲ႕၀င္အင္အား (၁၂၀) ကုိ
သင္တန္းေပးခဲ့သည္။ ၎ (၁၂၀) တြင္ ALA မွလည္း ဗုိလ္ေလာင္း (၁၃) ဦး ပါ၀င္
တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ မဒတအဖြဲ႕၀င္ (၇) ဖြဲ႕မွ တပ္ဖြဲ႕အင္အား (၃၀၀) ေက်ာ္ကုိ

စုစည္းကာ မဒတ အၿမဲတမ္းတပ္မေတာ္ကုိ ဖြ႕ဲ စည္းၿပီး KNU တပ္မဟာ (၇) နယ္ေျမ
ႏွင့္ တပ္မဟာ (၆) နယ္ေျမမ်ားတြင္ ရန္သူအား တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ၎မဒတ
အၿမဲတမ္းတပ္မေတာ္တြင္ ALP မွ တပ္စိတ္ (၂) စိတ္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ ေျမာက္ပုိင္း မဒတ ေဒသႏၲရ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕၊ အလယ္ပုိင္း

မဒတ ေဒသႏၲရပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕၊ ေတာင္ပုိင္း မဒတ ေဒသႏၲရ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားကုိ ဖြဲ႕
စည္းၿပီးလည္း တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ALA မွ တပ္စိတ္ (၂) စိတ္သည္ ေတာင္ပုိင္း
မဒတ ေဒသႏၲရပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ၿပီး တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္။ ေျမာက္ပုိင္း မဒတ
ေဒသႏၲရ ပူးတြတ
ဲ ပ္ဖ႕ြဲ တြင္ ကခ်င္ျပည္လတ
ြ ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA၊ ရွမ္းျပည္
တပ္မေတာ္ SSA ႏွင့္ပေလာင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ PSLA တုိ႔ပါ၀င္
အလယ္ပုိင္း မဒတေဒသႏၲရပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕တြင္ ကရင္နီတပ္မေတာ္ (KA)

ပအုိင္းအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ PNA၊ လားဟူအမ်ဳိးသားတပ္ေတာ္ (LNA) ႏွင့္
“၀”အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (WNA) တုပ

႔ိ ါ၀င္သည္။ ၎အလယ္ပင
ုိ ္း မဒတေဒသႏၲရ
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕သည္ ကရင္နီျပည္ (KNPP) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမတြင္လႈပ္ရွားသည္။
ေတာင္ပုိင္း မဒတေဒသႏၲရပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္

ေရးတပ္မေတာ္ KNLA မြန္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ MNLA ႏွင့္
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA တုပ
႔ိ ါ၀င္သည္။ ၎တပ္ဖ႕ြဲ ၀င္မ်ားသည္
KNU ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ NMSP ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
နယ္ေျမမ်ားတြင္လည္းေကာင္း တုိက္ပြဲ၀င္ၾကသည္။ ေတာင္ပုိင္းမဒတေဒသႏၲရ
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ႕တြင္ ALA မွ တပ္စုတစု ပါ၀င္ခဲ့သည္။
တပ္ေပါင္းစုမ်ားတြင္ ALP ပါ၀င္မႈက႑
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီသည္ ၁၉၇၅ ခု (၂၈) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ဖြ႕ဲ စည္းခဲ့
ေသာ ျပည္နယ္ေပါင္းစု ျပည္ေထာင္အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီတပ္ေပါင္းစု (ပမဒတ)
တြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္၊၊ ၎အျပင္ ၁၉၇၆ ခု၊ ေမလ (၁၀) ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီတပ္ေပါင္းစု (မဒတ) တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့စဥ္ကပင္ ယေန႔
အထိ အဖြ႕ဲ ၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္လ်က္ ဆႏၵအရ ခြထ

ဲ က
ြ ျ္ ခင္း၊ ဆႏၵအရ ပူးေပါင္းခြငရ
့္ သ
ွိ ည့္
အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္အေပၚ အေျခခံၿပီး စစ္မွန္ေသာ
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ
အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္ေပသည္။
၁၉၈၈-ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီ လူထုလႈပ္ရွားမႈကုိ
အုပ္စုိးသူစစ္အုပ္စုမွ အၾကမ္းဖက္ႏွိပ္ကြပ္မႈေၾကာင့္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္သုိ႔ ထြက္
ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကေသာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ရဟန္းရွငလ

္ ူ စသည္
မ်ားကုိ စုစည္းၿပီး၊ ျမန္မာႏုင

ိ င
္ လ
ံ ုံးဆုင
ိ ရ
္ ာ စစ္အပ
ု စ
္ ဆ
ု န္က
႔ ်င္ေရး ညီလာခံတရပ္ကုိ
KNU တပ္မဟာ (၇) ၏ တပ္ရင္း (၂၁) ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ေမတရိတြင္ ၁၉၈၈ ခု၊ ႏုိ္၀င္
ဘာလ (၁၅) ရက္ေန႔မွ ႏုိ္၀င္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန႔အထိ က်င္းပကာ ျမန္မာျပည္
ဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (မဒမခ)ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္လြတ္

ေျမာက္ေရးပါတီသည္ မဒမခကုိ စတင္ဖ႕ြဲ စည္းစဥ္ကပင္ အဖြ႕ဲ ၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္သည္
မွာ ယေန႔အထိျဖစ္ေပသည္။
၁၉၉၂ ခု၊စက္တင္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ဳိးသားေကာင္စီ NCUB တြင္လည္း ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
ပါတီသည္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီတပ္ေပါင္းစု (မဒတ) ၏ ေဒါက္တုိင္အေနျဖင့္
လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာျပည္ဒီမုိကရက္တစ္မဟာမိတ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (မဒမခ) ၏ ေဒါက္
တုင
ိ အ
္ ေနျဖင္လ
့ ည္းေကာင္းပါ၀င္ေနျခင္းျဖစ္ေပသည္။ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၂ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္
ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ စစ္ေရးမဟာမိတ္ (Malitary Alliance) ငါးဖြဲ႕ (KNU, ALP, CNF,
KNPP,RCSS) တြင္လည္း အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္လ်က္ရွိေပသည္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္
ဖြ႕ဲ စည္းခဲသ
့ ည့္ ENSCC တြငလ
္ ည္းေကာင္း၊ ၂၀၀၃ ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ဖြ႕ဲ စည္းခဲသ
့ ည့္ ENC
တြင္လည္းေကာင္း အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ပါ၀င္ခဲ့သည္။
ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မွဳႏွင့္ NUFA ၏ အခန္းက႑
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မွဳကို

(၁) မဟာမိတ္အဆင့္ ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ (၂) တပ္ေပါင္းစုအဆင့္
ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ (၃) တပါတီအဆင့္ ညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္မႈ
ဟူ၍ အဆင့္ဆင့္ထားကာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္

လြတလ
္ ပ္ေရးအဖြ႕ဲ (AIO) တိသ
႔ု ည္ တပါတီအျဖစ္ ပူးေပါင္းခဲၾ့ ကသည္၊ AIO ဥကၠ႒
ေက်ာ္လႈိင္အေနျဖင့္ သူ၏ပါတီ AIO ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး၊ ALP ကို လက္ခံသျဖင့္
ေက်ာ္လႈိင္အား ALP၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ေပးသည္၊ တပ္မေတာ္ကို ရခိုင္ျပည္
လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (AIA) ဟူ၍ သတ္မွတ္သည္၊၊ ခိုင္နီလင္းအား ဒုတိယ
ဥကၠ႒၊ ခိုင္အာဏာနီအား အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးၾကသည္၊
၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္ရွိ ပါတီအားလံုး စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္

ရခိုင္ျပည္ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ဦး (National United Front of Arakan)
ကို ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)၊ ရခိုင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ACP)၊ ရခိုင္
အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ANLP) ႏွင့္ ရခိင
ု ျ္ ပည္အမ်ဳိးသားဒီမက
ို ရက္တစ္
တပ္ဦး (NDFA) တ႔ိုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့သည္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ တပ္ဦးအတြင္း ျပႆနာေပၚ၍ ALP ဥကၠ႒ ခိုင္ေက်ာ္လႈိင္၊

အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္အာဏာနီတို႔ ဦးေဆာင္ေသာ AIO မွ ပါ၀င္သူအားလံုး NUFA
ႏွင့္ ALP တို႔မွ ႏုတ္ထြက္ေသာေၾကာင့္ ALP ကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရာ ဥကၠ႒အျဖစ္

ခုိင္ရဲခိုင္၊ ဒု-ဥကၠ႒အျဖစ္ ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္၊ အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္ျမ၀ါ၊ တြဲဖက္အတြင္း
ေရးမွဴး ခိုင္မ်ဳိးမင္းႏွင့္ အျခားဗဟုိေကာ္မတီ၀င္အခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းသည္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္ ဦးေဆာင္ေသာ (ALP) အေရွ႕ဘက္ေခါင္း

ေဆာင္မ်ားက ဗိုလ္ခိုင္ရာဇာႏွင့္ ခိုင္ၾကာျဖဴေအာင္ (ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္) ဦးေဆာင္
ေသာအဖြ႕ဲ ႏွင့္ လက္နက္ (၄၀) ေက်ာ္ကို အေနာက္ဘက္သ႔ို ပိလ
႔ု က
ို ရ
္ ာ ခိင
ု ၾ္ ကာျဖဴ
ေအာင္ႏွင့္ ခိုင္ရာဇာတို႔ ေဖာက္ျပန္ၿပီး AA (ရခိုင့္တပ္မေတာ္) ကို ထူေထာင္သြား
ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းအထဲမွ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕ကို ျပန္လည္စည္း႐ံုးရာ ခိုင္ၿငိမ္းခ်မ္းႏွင့္
ရဲေဘာ္ (၄) ေယာက္သည္ လက္နက္ (၅) လက္ႏင
ွ အ
့္ တူ ALP သိ႔ု ျပန္လည္ေရာက္ရွိ
လာခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ယင္းလက္နက္ (၅) လက္ျဖင့္ အိႏၵိယႏွင့္ ရခိုင္ျပည္
နယ္စပ္ (ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္) ၌ ALA တပ္ဖြဲ႕ကို စတင္ေဖာ္ထုတ္သည္။
ယခုအခါ ALP ႏွင့္ ALA တို႔သည္ အိႏၵိယနယ္စပ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္နယ္စပ္ႏွင့္

ထိင
ု ္းနယ္စပ္တ၌
႔ို ေတာ္လန
ွ ္ေရးအဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တက
ြဲ ာ ႏိင
ု င
္ ံေရး၊ စစ္ေရး
တို႔ကို ဆက္လက္လႈပ္ရွားလ်က္ရိွသည္။
ALP အေနျဖင့္ မဒတအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္ ၁၉၉၇ ခု၊

ဇႏၷ၀ါရီလ (၇) ရက္ ေန႔မွ (၁၄) ရက္ေန႔အထိ မဒတမွ ကမကထျပဳလုပ္ၿပီး (KNU)
၏ အုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမ၊ အမွတ္ (၆) တပ္မဟာ (ဒူးပလာယာခ႐ုိင္) “ ေမသေရာထာ”
ေက်းရြာတြင္ “ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ” Ethnic Nationalities
Seminar (Mae Tha Raw Hta) ကုိ က်င္းပခဲ့သည္။ ၎ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသုိ႔တုိင္း
ရင္းသားလူမ်ဳိးစု လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္း (၁၃) ဖြဲ႕ႏွင့္ အထူးဖိတ္ၾကားသူမ်ား၊
ေလ့လာသူမ်ား အပါအ၀င္ ကုိယ္စားလွယ္တစ္ရာေက်ာ္ (၁၀၀) ေက်ာ္ခန္႔ တက္
ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
၎ႏွီးေႏွာဖလွယပ
္ က
ြဲ ုိ က်င္းပအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ALP အေနျဖင့္ မဒတ၌ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴးတာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိနျ္ ဖစ္သည္။ က်ေနာ္ (ခုင
ိ စ
သည္ ေမသေရာထာႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မတီတြင္ အတြင္းေရးမွဴး
အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခသ
ဲ့ ည္။ ၎ႏွီးေႏွာဖလွယပ
္ တ
ြဲ င
ြ ္ စစ္မန
ွ ္ေသာ ဖက္ဒရယ္
ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအပါအ၀င္ အခ်က္ (၁၀) ခ်က္ပါရွိေသာ သေဘာ
တူညီခ်က္ကိုလည္း ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆုိ

သည္မွာ “ခြဲထြက္လုိက ခြဲထြက္ပုိင္ခြင့္၊ ပူးေပါင္းလုိက ပူးေပါင္းပုိင္ခြင့္ရွိေသာ ျပည္
နယ္ေပါင္းစု ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စက
ု ုိ ဆုလ
ိ ရ
ုိ င္းျဖစ္သည္။ ဆုလ
ိ သ
ုိ ည္မွာ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာပုိင္တုိင္းျပည္မ်ား ဆႏၵသေဘာထားတူညီမႈအေပၚတြင္ အေျခခံၿပီး
ဖြ႕ဲ စည္းသည္ပ
့ စ
ုံ ံ (Coming Together ) ကုဆ
ိ လ
ုိ ျုိ ခင္းျဖစ္သည္။ ” ဗဟုသတ
ု အျဖစ္
ေလ့လာသိရွိႏုိင္ရန္အတြက္ “ ေမသေရာထာသေဘာတူညီခ်က္” (၁၀)ခ်က္ကုိ
ဤစာအုပ္တြင္ ေဖၚျပျခင္းျဖစ္ေပသည္။
၁။ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ဆုိင္ရာသေဘာတူညီခ်က္
(က) စစ္အာဏာရွငစ
္ နစ္ ဖ်က္သမ
ိ ္းၿပီး ျပည္တင
ြ ္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္
ရန္၊
(ခ) ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေရးစနစ္က်င့္သုံးရန္၊
(ဂ) လူမ်ဳိးတုိင္း တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးရရွိရန္၊
(ဃ) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီးတည္ေဆာက္ရန္တုိ႔ျဖစ္သည္။
၂။ န၀တအမ်ဳိးသားညီလာခံႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
လက္ ရ ွိ န၀တဦးစီး က်င္း ပေနဆဲ ျ ဖစ္ေ သာ အတု အေယာင္ အ မ်ဳိး သား

ညီလာခံသည္ စစ္အာဏာရွငစ
္ နစ္ ဆက္လက္တည္ၿမဲေရးအတြကျ္ ဖစ္သည္။ တုင
ိ ္း
ရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ အခြငအ
့္ ေရးလုံး၀ရႏုင
ိ မ
္ ည္ မဟုတသ
္ ည့အ
္ တြကလ
္ ည္း
ေကာင္း၊ န၀တအမ်ဳိးသားညီလာခံကို ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာ
ဖလွယ္ပြဲႀကီးက “လုံး၀” အသိအမွတ္မျပဳေၾကာင္းႏွင့္ ၎ညီလာခံကို ဆန္႔က်င္
တုိက္ပြဲ၀င္သြားၾကရန္ သေဘာတူၾကသည္။
၃။ သုံးပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ပတ္သက္ေသာသေဘာတူညီခ်က္
ကုလသမဂၢႏင
ွ ့္ ႏုင
ိ င
္ တ
ံ ကာအဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားမွ ဆုံးျဖတ္ေထာက္ခထ
ံ ားသည္
သာမက ဒီမက
ုိ ေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သေဘာတူထား
ေသာ သုံးပြင့္ဆုိင္ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာ
ဖလွယ
ွ ပ
္ ြဲႀကီးက သေဘာတူလက္ခသ
ံ ည္။ ထုသ
ိ ုံးပြငဆ
့္ င
ုိ ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ မဒတ၏
(UNLD) (PDF) ႏွင့္ အျခားတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားပါ၀င္ေသာ အင္အားစု၊ ေဒၚ
ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုႏွင့္ န၀တစစ္အုပ္စု

အင္အားစုသုံးစုတုိ႔ ပါ၀င္ေစရမည္။
၄။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ပတ္သက္ေသာသေဘာတူညီခ်က္
အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကုယ
ိ ပ
္ င
ုိ ျ္ ပ႒ာန္းခြင့္ အခြငအ
့္ ေရးအျပည့အ
္ ၀ရွၿိ ပီး
အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ား စုေပါင္းပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္
ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ တ
႔ုိ င
ုိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏီွးေႏွာ
ဖလွယ္ပြဲႀကီးက တညီတၫြတ္တည္း သေဘာတူၾကပါသည္။
၅။ စီးပြားေရးမူ၀ါဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
စီးပြားေရးမူ၀ါဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ က်င့္သုံးရန္ႏွင့္

ႏုင
ိ င
္ ျံ ခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏမ
ွံ က
ႈ ို ဖိတ္ေခၚသြားရန္ ကၽြႏပ
္ု တ
္ တ
႔ုိ င
ုိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာ
ဖလွယ္ပြဲႀကီးက သေဘာတူသည္။ သုိ႔ေသာ္ န၀တအုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္ကာလအတြင္း
ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ႏွင့္ စစ္အုပ္စု၏
အက်ဳိးစီးပြားကုိသာျဖစ္ေစၿပီး တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ျပည္သူမ်ားအဖုိ႔ အက်ဳိးလုံး၀
မရွသ
ိ ည့အ
္ ျပင္ ဖိႏပ
ွိ အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္မႈ ဒဏ္ကုိ ပုမ
ိ ခ
ုိ စ
ံ ားလာရသည့အ
္ တြက္ န၀တစစ္အပ
ု ္
ႏွင့္ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအပါအ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအားလုံးကုိ
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႔ုိ တုင
ိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာဖလွယပ
္ ႀြဲ ကီးက အျပင္းအထန္ကန္က
႔ က
ြ ္
သည္။
၆။ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
မူးယစ္ေဆး၀ါး စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မႈအပါအ၀င္ လုပ္ငန္းအားလုံး

ဆန္က
႔ ်င္တက
ုိ ဖ
္ ်က္ရန္ အျပည္ျပည္ဆင
ုိ ရ
္ ာ မူးယစ္ေဆး၀ါးတုက
ိ ဖ
္ ်က္ေရးအဖြဲ႕ႏွင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္ရက
ြ သ
္ ြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြႏပ
ု္ တ
္ တ
႔ုိ င
ုိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာ
ဖလွယ္ပြဲႀကီးက တညီတညြတ္တည္း သေဘာတူသည္။
၇။ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
န၀တစစ္အပ
ု စ
္ ု ျဖဳတ္ခ်ေရးႏွင့္ အာဏာရွငစ
္ နစ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးအတြက္ ႏုင
ိ င
္ ံေရး
တုိက္ပြဲ၊ သံတမန္တုိက္ပြဲ၊ လူထုတုိက္ပြဲအပါအ၀င္ ဘက္ေပါင္းစံုမွ တိုး၍တုိက္ပြဲ
၀င္သြားရန္ သေဘာတူသည္။ ထုိသုိ႔တုိက္ပြဲ၀င္ရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမက
ုိ ေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ တန္းတူရည္တလ
ူ က္တ၍
ြဲ အမ်ဳိးသား
အခြငအ
့္ ေရးအတြကလ
္ ည္းေကာင္း၊ ဒ မ
ီ က
ုိ ေရစီအ ခြငအ
့္ ေရးအတြကလ
္ ည္းေကာင္း၊
တၿပိဳင္နက္တည္း စည္းလုံးညီၫြတ္စြာတုိက္ပြဲ၀င္သြားၾကရန္ကုိလည္း ကၽြႏု္ပ္တုိ႔
တုင
္ ႀြဲ ကီးက တညီတၫြတတ
္ ည္း သေဘာတူညီ
ၾကသည္။
၈။ ASEAN ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
န၀တအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ကာလအတြင္း ျမန္မာျပည္အား ASEAN အဖြဲ႕၀င္

အျဖစ္ လက္ခံျခင္းကို အတတ္ႏုိင္ဆုံးဆုိင္းငံ့ထားေပးပါရန္ ASEAN သုိ႔ ပန္ၾကား
လႊာေပးပုသ
႔ိ ြားရန္ တုင
္ ႀြဲ ကီးက သေဘာတူသည္။
၉။ တပ္ေပါင္းစုႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ ျပည္လုံးဆုိင္ရာတပ္ဦးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီတပ္ေပါင္းစု ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စည္း႐ုံးေရး စသည္တုိ႔ကုိ
ပုိမုိခုိင္မာလာေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းပံ့ပုိး တည္ေဆာက္ၾကရန္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားလူ
မ်ဳိးမ်ား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႀကီးက တညီတၫြတ္တည္း သေဘာတူၾကသည္။
၁၀။ ျပန္လည္ဆုံစည္းၾကရန္ သေဘာတူညီခ်က္
မယ္သေရာထာ ႏွီးေႏွာဖလွယပ
္ ြႀဲ ကီး၏ ရလဒ္မ်ားကုိ ဆက္လက္ထန
ိ ္းသိမ္း
အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားရန္ႏင
ွ ့္ အနည္းဆုံး တႏွစလ
္ ်ွ င္ တႀကိမ၊္ စုစ
ံ ည
ုံ ည
ီ ီ ဆုစ
ံ ည္း
ၾကရန္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႀကီးက တညီတၫြတ္
တည္း သေဘာတူၾကသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏အဓိက
ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္
၁၇၈၄ ခု၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဗမာပေဒသရာဇ္ (ဗမာဘုရင္) ၏ မတရားက်ဴးေက်ာ္

၀င္ေရာက္တက
ုိ ခ
္ က
ုိ သ
္ မ
ိ ္းပုက
ိ မ
္ ႈေၾကာင့္ ဆုံးရႈံးသြားခဲရ
့ ေသာ အဖရခုင
ိ ျ္ ပည္၏ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာကုိ ျပန္လည္ရရွိရန္ျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ရည္ရြယ္ခ်က္
ရခုင
ြ ္ မွတ
ီ င္းေနထုင
ိ လ
္ ်က္ရွိေနၾကေသာ လူထလ
ု တ
ူ န္းစားအားလုံး
တုိ ႔ သ ည္ သက္ ဆုိ င္ ရာလူ ထု လူ တ န္း စားအလုိ က္ တုိ င္း ရင္း သားအခြ င့္ အေရး
(Collected Rights)၊ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး (Citizen Rights)၊ လူမ်ဳိးႏြယ္စု
အခြင့္အေရး (Ethnic Rights) ႏွင့္ လူနည္းစုအခြင့္အေရး (Minority Rights)
စသည့္ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကုအ
ိ ာမခံႏင
ို ္ေသာ ရခုင
ိ ျ့္ ပည္သသ
႔ူ မၼတႏိင
ု င
္ ံ တည္ေဆာက္
ရန္ျဖစ္သည္။ ၎ ရခုင
ိ ျ့္ ပည္သသ
႔ူ မၼတႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ ေသြးစုပျ္ ခယ္လယ
ွ မ
္ ႈ လုံး၀ကင္းစင္
ၿပီး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရွိေသာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈရွိၿပီး ေအးခ်မ္းသာယာ
ေသာ၊ စစ္မွန္ေသာဒီမုိကေရစီစနစ္ အျပည့္အ၀ရွိေသာ ဘ၀သစ္ထူေထာင္ရန္ျဖစ္
သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ အဓိကရန္သူ
ALP ၏အဓိက ရန္သူမွာ ရခုိင္ျပည္အား က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္ၿပီး

လက္ရအ
ွိ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေနေသာ န၀တ၊ နအဖ၊ စစ္အပ
ု စ
္ ျု ဖစ္သည္။ ထုအ
႔ိ ျပင္ န၀တ၊ နအဖ
စစ္အုပ္စုမွ လက္ရွိက်င့္သုံးေနေသာ မဟာဗမာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ၊ တပါတီစစ္အာဏာ
ရွငစ
္ နစ္၊ ဖက္ဆစ္စနစ္က်င္သ
့ ုံးမႈမ်ားကုလ
ိ ည္း အဓိကရန္သအ
ူ ျဖစ္ သတ္မတ
ွ သ
္ ည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏
မဟာမိတ္ (မိတ္ေဆြမ်ား) မ်ား
ကြ်န္ျပဳခံေနရၿပီး အမ်ဳိးသားလြတလ
္ ပ္ေရးႏွင့္ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္
လက္နက္ကုိင္ကာ ခုခံေတာ္လွန္စစ္ကုိ ဆင္ႏႊဲေနၾကေသာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွင့္ဘ၀တူ
ကရင္၊ ကရင္န၊ီ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ မြန၊္ ဗမာ၊ ပအုင
ိ ္း၊ ပေလာင္၊ ၀ ႏွင့္ လားဟူစေသာ
ျမန္မာႏုင
ိ င
္ ရ
ံ ွိ တုင
ိ ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ၏
႔ုိ တုက
ိ ပ
္ ြဲ၀င္ေနၾကမႈကုိ စာနာ
ေထာက္ခၿံ ပီး ဒီမက
ုိ ေရစီစနစ္ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၾကကုန္ေသာ ႏုင
ိ င
္ တ
ံ ကာမိသားစုမ်ား
သည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ မဟာမိတ္ (မိတ္ေဆြမ်ား) မ်ား ျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ အေျခခံကုိယ္စားျပဳျပည္သူမ်ား
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) သည္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးအတြက၊္ လူတန္း
စားတရပ္အတြက၊္ ႏုင
ိ င
္ ံေရးအုပစ
္ တ
ု ခုအတြက၊္ ကုယ
ိ စ
္ ားျပဳတုက
ိ ပ
္ ၀
ြဲ င္ျခင္း မဟုတ။္
ရခုင
ိ ျ္ ပည္အတြင္း မွတ
ီ င္းေနထုင
ိ ၾ္ ကကုန္ေသာ လူမ်ဳိးစုျံ ပည္သမ
ူ ်ားအတြက္ တုက
ိ ပ
္ ြဲ
၀င္ေနျခင္းျဖစ္ေပသည္။ အဆက္ဆက္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ လက္ေ၀ခံ ေဒါက္
တုင
ိ အ
္ ခ်ဳိ႕မွအပ က်န္ရွိေသာျပည္သမ
ူ ်ားကုဆ
ိ လ
ုိ သ
ုိ ည္။ ဆုလ
ိ သ
ုိ ည္မွာ ရခုင
ိ ၊္ ခ်င္း၊
ခမီး၊ ဒုိင္းနက္၊ သက္၊ ၿမိဳ၊ မူဆလင္၊ ကမန္ စသည့္ အားလုံးတုိ႔၏အက်ိဳး အတြက္
ကုိယ္စားျပဳတုိက္ပြဲ၀င္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ALP ပါတီ၏လမ္းညႊန္သေဘာတရား
မိမိတုိ႔၏ေတာ္လွန္ေရးသည္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ေသာ
ေၾကာင့္ ပါတီ၏သေဘာတရားလမ္းညႊန္မွာ အမ်ဳိးသားေရးလမ္းညႊန္ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားေရးလမ္းညႊန္ဆုိသည္မွာ ရခုိင္ျပည္ကုိ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္
ျခင္းခံထားရမႈ၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ကၽြန္ျပဳခံထားရမႈ၊ ဒီမုိကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား
ဆုံးရႈံးေနမႈတုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားေရးကုိလမ္းညႊန္အျဖစ္ ျပ႒ာန္းျခင္းျဖစ္သည္။
ALP ပါတီ၏ စစ္ေရးလမ္းညြန္
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ အဓိကတုက
ိ ပ
္ သ
ြဲ ဏၭာန္မွာ လက္နက္ကင
ုိ ္
တုိက္ပြဲျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဖဆပလအစုိးရမွ အဆက္ဆက္ေသာ
အုပစ
္ ုိးသူအစုိးရမ်ားသည္ တုင
ိ ္းျပည္အတြင္း ျဖစ္တည္ေနေသာ ႏုင
ိ င
္ ံေရးျပႆနာ
ကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ အၾကမ္းဖက္ေသာ စစ္ေရးနည္းျဖင့္ေျဖ
ရွင္းခဲမ
့ ၊ႈ ဤသု႔ိ ယခုထက္တင
ုိ ္ စစ္ေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းေနမႈေၾကာင့္ မိမတ
ိ ၏
႔ုိ အဓိက
တုိက္ပြဲသဏၭာန္မွာ “လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲ” ျဖစ္သည္ ဟု ဆုိလုိျခင္းျဖစ္သည္။
၎လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲသည္ ALP ပါတီ၏ ႏုိင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈကုိ အျပည့္အ၀
ခံယူေစေသာ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲျဖစ္သည္။
ALP ပါတီ၏ ေတာ္လွန္ေရးဦးေဆာင္မႈက႑
ALP- ပါတီ၏ ေတာ္လန

ွ ္ေရးဦးေဆာင္မသ
ႈ ည္ ေတာ္လန
ွ ္ေသာ မ်ဳိးခ်စ္ပဂ
ု ဳၢ လ
ိ ္
မ်ား စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေတာ္လန
ွ ္ေရး၏ လက္ေတြ႕လုပဟ
္ န္
မွာလည္း စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ တဦးခ်င္း တာ၀န္ယူမႈလုပ္ဟန္ ျဖစ္သည္။
အဆင့္ဆင့္နာခံမႈလုပ္ဟန္အရ တဦးခ်င္းက အဖြဲ႕အစည္းကုိနာခံ၊ အနည္းစုက
မ်ားစုကုိ နာခံ၊ ပါတီတခုလုံးက ဗဟုိေကာ္မတီကုိ နာခံေသာ လုပန
္ ည္းလုပဟ
္ န္ျဖစ္
သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ALA ၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ ဗဟုဌ
ိ ာနခ်ဳပ္၏ ႏုင
ိ င
္ ံေရးဦးေဆာင္မႈ ေအာက္
တြင္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ကုိ အမွတ္ (၉) တပ္ရင္း၊ ဓည
၀တီတပ္ရင္း၊ အာရကန္ရန
ိ ္းဂ်ားတပ္ရင္း စသည္ျဖင့္ တပ္ရင္း (၃) ရင္း ဖြ႕ဲ စည္းကာ
ဘဂၤလားေဒ့ရ-ွ္ ရခုင
ိ န
္ ယ္စပ္ေဒသ၊ အိႏယ
ၵိ -ရခုင
ိ န
္ ယ္ စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ေျပာက္က်ား
စစ္အေျခခံျဖင့္ တုိက္ပြဲ၀င္လ်က္ရွိေနသည္။ ALA ၏ မၾကာခဏ တုိက္ပြဲေခၚသံ
မ်ားကုိလည္း သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ၾကားသိၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ALA အေနျဖင့္ တပ္ဖြဲ႕တည္ေဆာက္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားစြာရွိသည္။

က်ည္တေတာင္က
့ ုိ ႐ူပီးေငြတရာေက်ာ္ေပးၿပီး၀ယ္ယရ
ူ သည္။ ေငြရသ
ွိ ည္အ
့ ခါ ၀ယ္
ယူခ်င္ေသာ္လည္း အလြယတ
္ ကူမရ။ လက္နက္တလက္ဆလ
ုိ ်ွ င္ ႐ူပီးေငြ (၇၀၀၀၀)
မွ (၈၀၀၀၀) အထိရသ
ွိ ည္။ မိမတ
ိ မ
႔ုိ ွာ ေငြစုေဆာင္း ရရွထ
ိ ားသည္အ
့ ခ်ိနႏ
္ င
ွ ့္ လက္နက္
ေမွာင္ခုိေရာင္းခ်ိန္ တုိက္ဆုိင္သည့္အခါမွသာ ၀ယ္ယူလုိ႔ရႏိုင္သည္။
ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ ဌာနခြျဲ ဖစ္ေသာ ထုင
ိ ္း-ျမန္မာနယ္စပ္၊ KNU
နယ္ေျမတြင္ ALA တပ္ဖြဲ႕၀င္အခ်ဳိ႕သည္ ကရင္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ တုိက္ပြဲ၀င္ေန
ၾကသည္။ ထုိ KNUနယ္ေျမတြင္ ALA အေနျဖင့္ တပ္ရင္းတရင္း အေျခခံျဖင့္ ဖြ႕ဲ စည္း
ထားသည္။ တပ္ရင္းနာမည္ကုိ “ရမၼာ၀တီတပ္ရင္း” ဟု ေခၚသည္။ ၎ရမၼာ၀တီ

တပ္ရင္းသည္ KNLA ၏ တပ္မဟာ (၇) နယ္ေျမတြင္ တပ္မဟာ (၇) ရွိ မဟာမိတ္
ရဲေဘာ္မ်ားႏွငအ
့္ တူ တုက
ိ ပ
္ ၀
ြဲ င္လ်က္ရၾွိ ကသည္။ အေရွ႕ဘက္ေဒသ KNU နယ္ေျမ
(ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္) ရွိ ALP ဌာနခြဲကိုလည္းထားရွိလ်က္ရွိသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ

ကုိ စတင္ခဲ့အခ်ိန္မွစ၍ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ KNU နယ္ေျမေကာ္မူးရာ (ခ) ၀မ္းခ
စခန္းတြင္ ALP၏ ဌာနခြဲကုိထားရွိကာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မွာ ယခုအခ်ိန္
အထိျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေရးဘက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္
ရြကမ
္ ၊ႈ စစ္ေရးဘက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ ႈ ဟူ၍ (၂) ခုခြၿဲ ပီး ေဆာင္ရက
ြ သ
္ ည္။ စစ္
ေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ က
ႈ ုိ ပါတီဥကၠ႒ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ို မ
္ ွ တုက
ိ ႐
္ က
ုိ တ
္ ာ၀န္ယူေဆာင္
ရြက္သည္။ သူသည္ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္လည္း
ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈကို က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) မွ
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သည္။
ႏုိင္ငံေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ
ႏုင
ိ င
္ ံေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြကမ
္ က
ႈ ုိ ကၽြႏပ
ိ စ
ု ္ေအာင္) မွ တာ၀န္
ယူေဆာင္ရြက္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ၁၉၇၆ ေနာက္ပိုင္း ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္
ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ တပ္ေပါင္းစုမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ဆက္ႏယ
ႊ မ
္ ဳွ ရွိေသာ နိဳင္ငံ
ေရးကိစၥရပ္မ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ဳိးအလိုက္ လက္နက္စြဲကိုင္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾက
ေသာ မဟာမိတ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ဆက္ႏႊယ္မႈရွိေသာ ႏုိင္ငံေရးကိစၥ
မ်ားကုိ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) မွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္၊၊ ၎
အျပင္ လူငယ္မ်ား စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုပ
ိ ါ သကၠရာဇ္
၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွစ၍ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ KNU၏ ဌာနခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ တပ္ေပါင္းစုမ်ား၏ ဌာနခ်ဳပ္

လည္းျဖစ္ေသာ မာနယ္ပေလာမွ ဆုတခ
္ ြာခဲသ
့ ည္။ မာနယ္ပေလာမွ ဆုတခ
္ ြာခဲရ
့ ၿပီး
ေနာက္ပင
ုိ ္း ၁၉၉၇ ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ဌာနခြဲ၏ဆက္သြယ္
ေရး႐ုံး (Liaison Office) ကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ တာ့ (ခ္) ခ႐ုိင္၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕၌ထားရွိကာ
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ လူငယ္မ်ားစြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ေရး အစီအစဥ္ကိုဆက္
သြယ္ေရး႐ုံးႏွငတ
့္ ၿြဲ ပီး အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရက
ြ ျ္ ခင္းျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ား
စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ေရးအစီအစဥ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၏
အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ-
(၁) အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ လူငယ္မ်ားအတြက္အက်ဳိးရွိေစမည့္ ဘာသာရပ္မ်ား

သင္ၾကားေပးေရး။
(၂) အဂၤလိပ္စာတတ္ေျမာက္လွ်င္ ႏိုင္ငံတကာရွိ (NGO) အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္

ဆက္သြယ္ဆက္ဆံႏုိင္ေရး။
(၃) မိခင္အဖြဲ႕အစည္း၏ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ႏုိင္ငံျခားေရး စသည္မ်ားတြင္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ေရး။
(၄) ပါတီ၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ လူငယ္က႑ (Youth Wing) တခုျဖစ္ေပၚ
လာေရး။
(၅) အနာဂတ္အတြက္ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာေရး။
(၆) အနိမ့္ဆုံး ပါတီအား ကူညီေထာက္ပံ့သူမ်ား ေပၚထြက္လာေရး စသည္မ်ားကုိ
ရည္ရြယ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းျဖစ္သည္။
သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ခုႏစ

ွ တ
္ င
ြ ္ ပညာေရးအစီအစဥ္ကုိ စတင္အေကာင္ အထည္
ေဖၚ ေဆာင္ရြက္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ရခုိင္လူငယ္မ်ား၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား
စုေဆာင္းၿပီး အဂၤလပ
ိ စ
္ ာသင္ၾကားေပးခဲသ
့ ည္။ ၎အျပင္ လူအ
႔ ခြငအ
့္ ေရး သင္တန္း
(Hunam Rights Training)၊ ေခါင္းေဆာင္မႈသင္တန္း (Leadreship Training)၊
အုပ္ခ်ဳပ္မႈသင္တန္း (Management Trainging) စသည့္ သင္တန္းမ်ားကုိလည္း
တက္ေရာက္သင္ၾကားေစခဲ့သည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ALP ဌာနခြဲ၏ ဆက္သြယ္ေရး႐ုံးႏွင့္တြဲၿပီး ဖြင့္ထားေသာ အဂၤလိပ္

စာသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ ကရင္လူငယ္၊ ကယန္းလူငယ္၊ ကခ်င္
လူငယ္၊ ပအိုင္းလူငယ္၊ ပေလာင္လူငယ္မ်ားႏွင့္ ယင္းတုိ႔၏ အမ်ဳိးသမီးငယ္အခ်ဳိ႕
လည္း ၂၀၀၀-၂၀၀၄ ခုႏစ
ွ အ
္ ထိ လာေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲၾ့ ကသည္။ အဂၤလပ
ိ စ
္ ာ
သင္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေနထုင
ိ ၿ္ ပီး အဂၤလပ
ိ စ
္ ာသင္ၾကားရန္ ရခုင
ိ လ
္ င
ူ ယ္၊ ရခုင
ိ အ
္ မ်ဳိး
သမီးငယ္မ်ား (၂၀) ေက်ာ္ ႏွစ္စဥ္လက္ခံၿပီး ပညာသင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ အခ်ဳိ႕ဆုိ
လွ်င္ (၃) ႏွစ္ခန္႔ေနထိုင္ၿပီး သင္ယူခဲ့ၾကသည္။ တခ်ဳိ႕ဆုိလွ်င္ (၅) ႏွစ္ခန္႔ၾကာ ေန
ထုင
ိ ၿ္ ပီး သင္ယရ
ူ သည္။ ၂၀၀၀-၂၀၀၉ ခုႏစ
ွ အ
္ ထိ ရခုင
ိ ္ေက်ာင္း သား/သူ လူငယ္မ်ား
(၄၀) ေက်ာ္ရွိၿပီးျဖစ္သည္။ ယင္းလူငယ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတုိင္းျဖစ္ပါသည္။
၁။ ေမာင္ခင္ထြန္း(ခ) ခုိင္ဓူ၀ံ (ထုိင္းႏုိင္ငံ)

၂။ ခုိင္သိန္း၀င္း (အိႏၵိယ)
၃။ ခုိင္ထြန္းလင္း (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္)
၄။ ခုိင္ေအာင္ႏုိင္စုိး (ထုိင္းႏိုင္ငံ)
၅။ ခုိင္ေက်ာ္ေဇာလင္း (USA)
၆။ ခုိင္လင္းေဇာ္ (USA)
၇။ ခုိင္ေမာင္၀င္းေရႊ (USA)
၈။ ခုိင္ထြန္းထြန္း (Norway)
၉။ ခုိင္သူရိန္ (Inside Burma)
၁၀။ အိသြယ္လႈိင္ (USA)
၁၁။ ခက္ခက္ေ၀ (USA)
၁၂။ ေဆြေဆြ (USA)
၁၃။ ဦးဟန္သိန္း(ခ)ခုိင္ဦး (USA)
၁၄။ သဇင္ဦး (Thailand)
၁၅။ စုိးသဇင္ (USA)
၁၆။ သင္းသင္းခုိင္ (Australia)
၁၇။ ခုိင္ထြန္းႏုိင္ (USA)
၁၈။ ခုိင္ဘ၀င္း(ခ)ခုိင္လင္းခုိင္ (Thailand)
၁၉။ ခုိင္ညီမင္းထက္ (Inside Burma)
၂၀။ ခုိင္ေက်ာ္ခုိင္ (Thailand)
၂၁။ ခုိင္သူရဦး (Thailand)
၂၂။ ခုိင္ေအာင္ေက်ာ္စုိး(၁) (Thailand)
၂၃။ ခုိင္ဆန္း၀င္း (USA)
၂၄။ ခုိင္ေအာင္ေက်ာ္စုိး(၂) (Thailand)
၂၅။ ခုိင္မ်ဳိးထြန္း (Inside Burma)
၂၆။ ခုိင္အမ်ဳိးထိမ္း (Mae-La Camp)
၂၇။ ခုိင္ေရႊျမေအာင္ (Mae-La Camp)
၂၈။ ခုိင္ေအာင္ျမင့္သူ (Thailand)
၂၉။ ခုိင္ေအာင္ႏုိင္ (Thailand)
၃၀။ ခုိင္ေက်ာ္၀င္း (Thailand)
၃၁။ ခိုင္ေအာင္ဆန္း (Thailand)
၃၂။ ခုိင္ျမတ္ေဇာ္ (Thailand)

၃၃။ ခုိင္စိန္၀င္းေမာင္ (Thailand)
၃၄။ ခုိင္ေအာင္သိန္းေဌး (Inside Burma)
၃၅။ ခုိင္ေအာင္စံညိဳ (USA)
၃၆။ ခုိင္၀င္းႏုိင္ (USA)
၃၇။ ခုိင္ေမာင္ဆန္းႏုိင္ (Thailand)
၃၈။ ခုိင္ခင္ေဇာ္ (Thailand)
၃၉။ ခုိင္ထြန္းလင္းေအာင္ (Ohn-Phan Camp)
၄၀။ ေမာင္ေနဆန္း (Mae-La Camp)
၄၁။ ခုိင္ခင္၀င္းေမာင္ (Inside Burma)
၄၂။ ခုိင္သိန္းထြန္း (USA)
၄၃။ ခုိင္မင္းညိဳ (Thailand)
၄၄။ ခိုင္ေဇာ္ေဇာ္ (Thailand)
၄၅။ ခုိင္ေက်ာ္ေခါင္ (Inside Burma)
၄၆။ ခုိင္မ်ဳိးေအာင္ (USA)တုိ ႔ ျ ဖစ္ သ ည္ ။ ခုိ င္ မ ်ဳိးေအာင္ သ ည္
ပါတီဗဟုိဘ႑ာေရးဌာနသုိ႔ ႏွစ္စဥ္လုိလုိ ဘတ္ေငြ (၂၀၀၀၀) စီ ကူညီေထာက္ပံ့
၎ေက်ာင္းသား၊သူ (၄၀) ေက်ာ္တြင္ ခုိင္ထြန္းလင္းသည္ ပါတီတြင္ အခ်ိန္

ျပည့္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သူျဖစ္လာၿပီး ၂၀၀၉ ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္
က်င္းပေသာ ပါတီ၏ တတိယအႀကိမ္ညီလာခံတြင္ ဗဟုိအလုပ္မႈေဆာင္အျဖစ္
ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံရကာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ခုိင္သိန္း၀င္းသည္လည္း
ပါတီတြင္ အခ်ိန္ျပည့္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သူျဖစ္လာၿပီး ပါတီ၏က်န္းမာေရးဌာန
တြင္ တတိယတာ၀န္ရသ
ွိ အ
ူ ျဖစ္လည္းေကာင္း၊ တပ္မေတာ္တင
ြ ္ အရာခံဗလ
ုိ အ
္ ျဖစ္
ျဖင့္လည္းေကာင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ခုိင္ဘ၀င္း (ခ) ခုိင္လင္းခုိင္
သည္ ပါတီ၏အေရွ႕ဘက္ေဒသေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ျဖင္လ
့ ည္းေကာင္း၊ အေရွ႕ဘက္
ေဒသရွိ ရမၼာ၀တီတပ္ဖ႕ြဲ ၏ တပ္သားစုေဆာင္းေရးတာ၀န္ခအ
ံ ျဖစ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊
အေရွ႕ဘက္ေဒသ ALP ဌာနခြဲ ဆက္သြယ္ေရး႐ုံး၏ ၂၀၀၈-၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ႐ုံး
တာ၀န္ခံအျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိသည္။
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႔ုိ အဂၤလပ
ိ စ
္ ာသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေဘာ္ဒါအျဖစ္လက္ခၿံ ပီး ေက်ာင္း
သား/သူ (၄၀)ေက်ာ္တြင္ ျမန္မာျပည္တကၠသုိလ္တခုခုမွ ဘြဲ႔ရရွိထားသူ (၈) ဦး၊
အထက္တန္းပညာသင္ယူခဲ့သူ (၂၅) ဦး၊ အလယ္တန္းပညာသင္ယူခဲ့သူ (၁၃)
ေယာက္ရသ
ွိ ည္။ ၎တုအ
႔ိ ား အဂၤလပ
ိ စ
္ ာသင္ၾကားေပးရာတြင္ (Elementary Class,
Pre-intermediate class)ႏွင့္ (Intermediate Class) ဟူ၍ (၃) မ်ဳိးခြဲျခားၿပီး သင္
ၾကားေပးရသည္။ ျမန္မာျပည္တကၠသုိလ္တခုခုမွ ဘြဲ႕ရရွိထားသူမ်ားသည္ပင္လွ်င္
အဂၤလိပ္ဘာသာကုိ အေျခခံအတန္းမွစ၍ သင္ၾကားေပးရသည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားသည္ (OSI) မွ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေသာ

သင္တန္းေက်ာင္း၊ (ERI) မွ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေသာ အဂၤလိပ္စာ သင္တန္း
ေက်ာင္းႏွင့္ (ERI) မွ ဖြငလ
့္ စ
ွ သ
္ င္ၾကားေပးေသာ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆက္
လက္တက္ေရာက္သင္ၾကားခြငရ
့္ ရွခ
ိ ၾဲ့ ကသည္။ အထက္ေဖၚျပပါ သင္တန္းေက်ာင္း
မ်ားမွ သင္တန္းဆင္းခဲ့ၾကေသာ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားမွ အနည္းစုသာ ပါတီတြင္
အခ်ိနျ္ ပည္တ
့ ာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕သည္ ပါတီႏင
ွ က
့္ င္းကြာသြားၾကၿပီး
မိမတ
ိ လ
႔ို မ
ူ ်ဳိးကုပ
ိ င္ သစၥာေဖါက္သြားၾကသည္။ အခ်ဳိ႕သည္ ပါတီ၏ေက်းဇူးတရားကုိ
အုတ္တခ်ပ္ သဲတပြင့္အျဖစ္ ကူညီေထာက္ပ့ံသူမ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ၾကသည္။
အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ သင္ၾကားေပးသည့္ ႏုိင္ငံျခားသားဆရာ

မ်ားကုိ (Open Society Institute-OSI) မွ ကူညီရွာေပးသည္။ ၎ေက်ာင္းဆရာ
မ်ားသည္ ေစတနာ့၀န္ထမ္း (Volunteers) မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ယင္း
ဆရာမ်ား၏ ေနရာထုင
ိ ခ
္ င္းႏွင့္ စားစရိတ္ (ထမင္းစားစရိတ)္ စသည္မ်ားကုိ က်ေနာ္
(ခိုင္စိုးႏုိင္ေအာင္) မွ တာ၀န္ယူေပးရသည္။ ၂၀၀၀-ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္ အထိ
ေက်ာင္းသား/သူမ်ားအတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ တာ့ (ခ္) ခ႐ုိင္၊ မဲေဆာက္ရွိ (TBBC) ႐ုံး
မွ ဆန္၊ စားဆီ၊ ငပိ၊ ကုလားပဲ (ပဲ၀ါ) မ်ား ကူညီမႈရရွိခဲ့သည္၊ (TBBC) ကူညီ
ေထာက္ပ့ံေသာ အေျခခံရိကၡာမ်ားမွာ-
- သကၠရာဇ္ ၂၀၀၃-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္(၃၅)အိတ္၊ (၅၀ Kg Sacks)

- သကၠရာဇ္ ၂၀၀၄-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္(၈၅)အိတ္ ( ။ )
ပဲ-(၂)အိတ္၊ ( ။ )
စားဆီ(၁၈)ဖါ၊ (၂၁၆ ဗူး )
- သကၠရာဇ္ ၂၀၀၅-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္ (၅၀)အိတ္၊ ( ၅၀ Kg Sacks)

ပဲ (၂)အိတ္၊ ( ။ )
စားဆီ(၁၆)ဖါ၊ (၁၉၂ ဗူး )
-သကၠရာဇ္ ၂၀၀၆-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္(၇၀)အိတ္၊ ( ၅၀ Kg Sacks)
ပဲ(၂)အိတ္၊ ( ။ )
စားဆီ(၁၀)ဖါ၊ ( ၁၂၀ ဗူး)
-သကၠရာဇ္ ၂၀၀၇-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္ (၃၃)အိတ္၊ ( ၅၀ Kg Sacks)
ပဲ(၂)အိတ္၊ ( ။ )
စားဆီ(၉)ဖါ၊ ( ၁၀၈ ဗူး)
- သကၠရာဇ္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္(၃၇)အိတ္ ( ၅၀ Kg Sacks )
ပဲ (၂)အိတ္၊ ( ။)
စားဆီ (၆)ဖါ၊ ( ၇၂ ဗူး)
-သကၠရာဇ္ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္တြင္ ဆန္ (၃၀)အိတ္၊ ( ၅၀ Kg Sacks)
စုစုေပါင္းဆန္ (၃၄၀) အိတ္၊ ပဲ (၁၀-အိတ္)၊ ဆီ (၇၀၈- ဗူး) စသည့္ ကူညီ

ေထာက္ပံ့ ေပးမႈရရွိခဲ့ပါသည္။ ၎ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးမႈမ်ားအတြက္ မဲေဆာက္ရွိ
(TBBC) ႐ုံး၏ တာ၀န္ခအ
ံ ားလည္းေကာင္း၊ ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ ဆ
ံ င
ုိ ရ
္ ာ (TBBC) ၏ ဒု-တာ၀န္ခံ
(Shally Thompson) ႏွ င့္ တာ၀န္ ခံ (Jack Dunford) အားလည္းေကာင္း
ေက်းဇူးတင္ျခင္း ႏွငအ
့္ တူ မွတတ
္ မ္းတင္ပါေၾကာင္း ဤစာအုပျ္ ဖင့္ ေဖၚျပအပ္ပါသည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၏ ဌာနခြဲတခုျဖစ္ေသာ အေရွ႕ဘက္ေဒသ

(ကရင္ျပည္နယ္) ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ (ALP) ဌာနခြဲ၏ ဆက္သြယ္ေရး႐ုံး
(Liaison Office)ႏွငတ
့္ ၿြဲ ပီး ဖြငထ
့္ ားေသာ အဂၤလပ
ိ စ
္ ာသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ တက္
ေရာက္ပညာသင္ယူေနၾကေသာ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားအား အေျခခံၿပီး၊ ALP ဌာန
ခြဲ၏ ဦးေဆာင္တာ၀န္ယူမႈျဖင့္ ရခုိင္လူငယ္စုေပါင္းအဖြဲ႕ (AYNG) ကုိ ဖြဲ႕စည္းေပး
ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္ (ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္) ၏ ဦးေဆာင္တာ၀န္ယူမႈျဖင့္
AYNG ကုိ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
AYNG ကုိဖြဲ႕စည္းရျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္

ေရးပါတီ၏ ႏုင
ိ င
္ ံေရးတာ၀န္မ်ားကုိ ပခုံးလႊဲေျပာင္းၿပီး အခ်ိနျ္ ပည္တ
့ ာ၀န္ထမ္းေဆာင္
ႏုင
ိ ္ေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ထန
ြ ္းေပၚေပါက္လာေရးႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ALP၏
လူငယ္ေတာင္ပံ (YouthWing) အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္
တင္ျပရမည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU) ၏ ဦးေဆာင္မက
ႈ ုိ အျပည့္
အ၀ခံယူေသာ ကရင္လူငယ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (KYO) ပုံစံကဲ့သုိ႔ ျဖစ္လာရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္
ျဖင့္ ဖြ႕ဲ စည္းေပးခဲျ့ ခင္းျဖစ္သည္။ က်ေနာ္ခင
ုိ စ
ု ္ေအာင္အေနျဖင့္ AYNG အဖြ႕ဲ ၀င္ျဖစ္
မည့္ ရခုိင္လူငယ္မ်ား၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားကုိလည္း စုေဆာင္းကာ ျပဳစုပ်ဳိး
ေထာင္ေပးခဲသ
့ ည္။ ထုသ
ိ ျ႔ုိ ပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးႏုင
ိ ျ္ ခင္းမွာလည္း (NGO) အဖြ႕ဲ အစည္း
တခုခ၏
ု အကူအညီေၾကာင့္ မဟုတပ
္ ါ။ ၂၀၀၂ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ အေရွ႕ဘက္ေဒသ (ALP)
႒ာနခြဲ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ AYNG ႐ုံးကုိ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္က AYNG
႐ုံးငွားခအတြက္ အေမရိကန္ရွိ ခုိင္မ်ဳိးေအာင္ထံမွ လစဥ္ေဒၚလာ (၁၀၀)စီ ကူညီ
ေထာက္ပခ
ံ့ သ
ဲ့ ည္မွာ ၂၀၀၂-၂၀၀၄ ခု၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလအထိ ကူညီေထာက္ပခ
ံ့ သ
ဲ့ ည္
ကုိ မွတ္မိေနေသးသည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလတြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ ALP ဌာနခြဲ၏

ဆက္သြယ္ေရး႐ုံး၌ (AYNG) ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံကုိ က်င္းပကာ (AYNG)ကုိ
ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းေပးျခင္းသည္လည္း အေရွ႕
ဘက္ ေဒသ (ALP) ဌာနခြ၏
ဲ ဦးေဆာင္တာ၀န္ယမ
ူ ျႈ ဖင့္ ဖြ႕ဲ စည္းေပးခဲျ့ ခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ (AYNG) ကုိ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းေနာက္တြင္ ALP ဌာနခြဲ၏ ဦးေဆာင္မႈ
ေအာက္တြင္ (၂) ႏွစခ
္ န္႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲသ
့ ည္။ ယင္းအခ်ိနအ
္ ေတာအတြင္း
ALP ဌာနခြဲ၏ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမႈေၾကာင့္ AYNG အေနျဖင့္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္
လူ႔အခြင့္ အေရး၊ အေျခခံႏုိင္ငံေရး (၃) လသင္တန္းကုိ ၂၀၀၆-ခုႏွစ္တြင္တႀကိမ္၊
၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ တႀကိမ္ စုစုေပါင္း သင္တန္း(၂)ႀကိမ္ အေကာင္ထည္ေဖၚေဆာင္
ရြက္ ႏုိင္ခဲ့သည္။
ALP ဌာနခြ၏
ဲ ဦးေဆာင္တာ၀န္ယမ
ူ ျႈ ဖင့္ လူငယ္စမ
ြ ္းရည္ျမႇငတ
့္ င္ေရးအတြက္
ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခခံႏို္င္ငံေရး သင္တန္း (၂) ႀကိမ္ ေဆာင္ရြက္
ေပးႏုိင္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္လူငယ္ႏွင့္ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားအခ်ဳိ႕ သင္တန္းအေတြ႕
အႀကဳံမ်ားရရွိခဲ့ၾကသည့္အျပင္ ပါတီ၏ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားတြင္
အသုံးျပဳႏုိင္ရန္အတြက္ ပါတီဗဟုိဘ႑ာေရးဌာနသုိ႔ ဘ႑ာေငြအခ်ဳိ႕ကုိလည္း
ကူညီေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္တြင္ AYNG ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ အခ်ဳိ႕
သည္ALP ဌာနခြ၏
ဲ တာ၀န္ရသ
ွိ မ
ူ ်ားအား အသိေပးျခင္းမျပဳလုပခ
္ သ
ဲ့ ည္အ
့ ျပင္ AYNG
ဒု-ဥကၠ႒ႏွင့္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္အခ်ဳိ႕တုအ
႔ိ ားလည္း ေဆြးေႏြးညႇႏ
ိ င
ႈိ ္းမႈ မျပဳလုပခ
္ ဘ
ဲ့ ဲ
ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ ၊ံ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ AYNG ႐ုံးကုိ သီးျခားဖြငလ
့္ စ
ွ ၿ္ ပီး လႈပရ
္ ွားခဲသ
့ ည္။ ဤ
ကဲ့သုိ႔ သီးျခား႐ုံးဖြင့္ၿပီး လႈပ္ရွားမႈသည္ အေရွ႕ဘက္ေဒသ ALP ဌာနခြဲ တာ၀န္ရွိ
ပုဂဳၢ လ
ိ ၏
္ ဦးေဆာင္မျႈ ဖင့္ ဖြ႕ဲ စည္းေပးခဲသ
့ ည့္ AYNG-၏ မူလရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္မွ ကင္းကြာ
သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆုိႏုိ္င္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆုိလွ်င္ ပါတီ၏ဦးေဆာင္မႈမွ
ကင္းကြာသြားျခင္း (ခြဲထြက္သြားျခင္း) ျဖစ္သည္ဟုဆုိႏုိင္သည္။ AYNG ဒု-ဥကၠ႒
ႏွင့္ အဖြ႕ဲ ၀င္အခ်ဳိ႕သည္AYNG ကုပ
ိ ါတီ၏ ဦးေဆာင္မျႈ ဖင့္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္
ရြကလ
္ ၾုိ ကသည္။ အထူးသျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU) ၏ ဦးေဆာင္
မႈကုိ အျပည့္အ၀ခံယူေသာ (KYO) အဖြဲ႕ပုံစံကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေစလုိၾကသည္။
KNU- ၏ ဦးေဆာင္မက
ႈ ခ
ုိ ယ
ံ ူေသာ ကရင္လင
ူ ယ္အဖြ႕ဲ ခ်ဳပ္ KYO ၏ဗဟုိေကာ္
မတီ၀င္မ်ားသည္ မိခင္ (KNU) အဖြဲ႕အစည္း၏ ညြန္ၾကားတာ၀န္ေပးခ်က္မ်ားကုိ
အၿမဲတမ္းလုက
ိ န
္ ာေဆာင္ရက
ြ ္ေလ့ရသ
ွိ ည္ကုိေတြ႕ရသည္။ လုအ
ိ ပ္မရ
ႈ လ
ွိ ာလု႔ိ တာ၀န္
ေပးေစလႊတ္လွ်င္လည္း ညႊန္ၾကားတာ၀န္ေပးသည့္အတုိင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္
ၾကသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ AYNG ၏ လႈပ္ရွားမႈအေျခအေနသည္ KYO ပုံစံမ်ဳိး မရွိ
သည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ယေန႔ကမ႓ာႀကီး၏ မ်က္ေမွာက္အေျခအေနသည္
NGO ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း ျဖစ္ေနသည္ကုိ အားလုံးအသိပင္ျဖစ္သည္။ ဤကဲသ
့ ႔ေ
ုိ သာ
အေျခအေနေအာက္တြင္လည္း အခ်ဳိ႕သည္ NGO ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းကုိ အေျခ
ခံၿပီးလႈပ္ရွားၾကသည္။ NGO ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း၏ အေျခအေနေၾကာင့္ အစု
အဖြဲ႕မ်ားစြာျဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္လာသည္ကုိလည္း ေတြ႕ျမင္ၾကရသည္။
စစ္ေရးဘက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ
KNU နယ္ေျမ (ထုင

ိ ္း-ျမန္မာနယ္စပ္)ရွိ ALP ဌာနခြ၏
ဲ စစ္ေရးေဆာင္ရက
ြ ္
မႈကုိ ALP တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ (၁၉၈၁ ခုႏွစ္)ကုိ စတင္ခဲ့သည့္
အခ်ိန္မွစ၍ ALP၏ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈကုိ မဒတ၏ အၿမဲတမ္း တပ္မေတာ္ႏွင့္လည္း
ေကာင္း၊ မဒတ၏ ေဒသႏၲရတပ္ဖြဲ႕(ေတာင္ပုိင္း မတဒ ေဒသႏၲရတပ္ဖြဲ႔)ႏွင့္လည္း
ေကာင္း၊ ပူးတြဲတုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ အထိျဖစ္သည္။
အထူးသျဖင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) ႏွင့္
ပူးတြဲတုိက္ပြဲ၀င္၀င္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၈၁-ႏွစ္မွ ယေန႔အထိ (၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ) ျဖစ္
သည္။ ၂၀၀၄-ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ “ရမၼာ၀တီတပ္ရင္း”နာမည္ျဖင့္ တပ္ရင္းတရင္း အေျခခံျဖင့္
ဖြစ
႔ဲ ည္းၿပီး KNLA ၏ အမွတ္ (၇) တပ္မဟာရွိ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ပူးတြတ
ဲ က
ုိ ပ
္ ြ၀
ဲ င္လ်က္
ရွိသည္။
နအဖစစ္အပ
ု စ
္ သ
ု ည္ KNUမွ ခြထ
ဲ က
ြ အ
္ ဖြ႕ဲ ျဖစ္သည့္ DKBA တပ္ဖမ
ြ႔ဲ ်ားကုိ
ေရွ႕တန္းတင္ကာ KNLA ၏ အမွတ္ (၇) တပ္မဟာ ဌာနာခ်ဳပ္ကုိ ၂၀၀၉ ခု၊ ဇြန္လ
(၁) ရက္ေန႔တြင္ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္လာသည္။ နအဖ၏ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္
လာမႈကုိ ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၏လက္ေအာက္ခံ “ရမၼာ၀တီ”
တပ္ရင္းရွိ ALA ရဲေဘာ္မ်ားသည္ KNLA ၏ တပ္မဟာ (၇) ရွိ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ
ပူးတြဲတုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွ ဆုတ္ခြာသည့္အခ်ိန္အထိ
ခုခံေတာ္လွန္တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္အား ထုိးစစ္ဆင္
တုက
ိ ခ
္ က
ုိ မ
္ က
ႈ ုိ ခုခက
ံ ာကြယတ
္ က
ုိ ပ
္ ၀
ြဲ င္ရာတြင္ “ ရမၼာ၀တီ” တပ္ရင္းမွ ရခုင
ိ ရ
္ ဲေဘာ္
တဦးသည္ ဘ၀တူ ဖိႏပ

ွိ ခ
္ ျံ ပည္သမ
ူ ်ားအတြက္ အသက္ေပးတုက
ိ ပ
္ ၀
ြဲ င္သြားခဲသ
့ ည္။
အထက္ပါစစ္ေရးဘက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ ALA ၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး
ခုိင္ရဲခုိင္မွ တုိက္႐ုိက္တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္သည္။
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP တည္ရွိေနရာမ်ား
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ကုိ အိႏၵိယ-ရခုိင္

နယ္စပ္၊(အိႏၵိယျမန္မာနယ္စပ္)ေဒသတြင္ထားရွိၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္
လည္းေကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရႏ
ွ္ င
ုိ င
္ ံ ဒကၠားၿမိဳ႕တြငလ
္ ည္းေကာင္း၊ အိႏယ
ၵိ ႏုင
ိ င
္ ံ နယူး
ေဒလီ ၿ မိ ဳ ႕တြ င္ လ ည္းေကာင္း ၊ အိ ႏ ၵိ ယ ႏုိ င္ ငံ ဂူ ၀ ါဟာတီ ၿ မိ ဳ ႕တြ င္ လ ည္းေကာင္း ၊
လုပင
္ န္းဌာန႐ုံး (ဆက္သယ
ြ ္ေရး႐ုံး) မ်ားအျဖစ္ ဖြငလ
့္ စ
ွ လ
္ ပ
ႈ ရ
္ ွားလ်က္ရသ
ွိ ည္။ ALP
၏ ဌာနခြဲမ်ားအျဖစ္ မေလးရွားတြင္လည္းေကာင္း၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္
လည္းေကာင္း ဖြဲ႕စည္းထားရွိၿပီးျဖစ္သည္။

အေနာက္ဘက္ (ရခုိင္ျပည္)တြင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ
(ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ ေနာက္မဆုတ္ ဒူးမေထာက္ဆက္လုပ္မည္)
ALP ၏ ျပည္ေတာ္ခ်ီစစ္ေၾကာင္းသည္ ရခုင

ုိ ္ေျမမွ ရန္သက
ူ ုိ ေမာင္းထုတမ
္ ည္၊
လြတလ
္ ပ္ရမည္၊ မုနလ
႔ ္ ုံးရာသီအမီ (သၾကၤနအ
္ မီ) အေရာက္ခ်ီမည္ဟူေသာ အားမာန္
ယုံၾကည္ခ်က္ခံယူခ်က္အျပည့္ျဖင့္ KNU ထိန္းခ်ဳပ္ဧရိယာ ထုိင္း-ကရင္ နယ္စပ္
(ေကာ္သူးေလ) သံလြင္ျမစ္၏ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခ ေသာ္လဲထာစခန္းမွ အိႏၵိယ-
ရခုင
ိ ျ္ ပည္နယ္စပ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ထိ ခန္မ
႔ န
ွ ္းမုင
ိ ႏ
္ စ
ွ ္ေထာင္ေက်ာ္ခန္႔ ေ၀းကြာေသာ
ခရီးရွည္ကုိ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၇၆-ခု၊ ဇြန္လ မုိးျပင္းထန္ေသာကာလတြင္ စတင္ ခ်ီတက္
ခဲ့ရာ တႏွစ္ေက်ာ္အၾကာ ၁၉၇၇-ခု၊ ဇြန္လ၌ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ မဏိပူရျပည္နယ္ႏွင့္
ျမန္မာႏုိင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္၊ နယ္စပ္သုိ႔အေရာက္တြင္ အိႏၵိယစစ္တပ္ႏွင့္ ျမန္မာစစ္
တပ္မ်ားက ပူးတြဲထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ALP သည္ ၿပိဳပြဲပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
သုရ
႔ိ ာတြင္ ေသြးစြန္းေသာ ဤခရီးၾကမ္း၏ သမုင
ိ ္းမ်ားကား ရပ္တန္သ
႔ ြားေသာ္
လည္း အသက္မေသ ရွင္သန္ေသာ ေသဒဏ္ႏွင့္ တသက္တကၽြန္းျပစ္ဒဏ္မွ
လြတ္ေျမာက္လာေသာ ALP/ALA ပါတီ၏ တပ္မေတာ္သားအခ်ဳိ႕သည္ သမုင
ိ ္းေပး
တာ၀န္တရပ္ျဖစ္ေသာ ရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲကုိ ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲရန္
အတြက္ KNU ဧရိယာ ၀မ္းခ (ေကာ္မူးရာ) တြင္ ျပန္လည္စစ
ု ည္းၿပီး ၎တု၏
႔ိ အကူ
အညီျဖင့္ ၁၉၈၁-ခုႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာ္မတီ ALP ကုိဖြဲ႕စည္းကာ ALA
၏အင္အားကုိ တပ္စုတစုခန္႔ျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။ ဤသုိ႔ စတင္တည္ေဆာက္ၿပီး
ေနာက္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ၊္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာ္မတီ အတြင္း
ေရးမွဴး ခုင
ိ စ
ိ ္ေအာင္၊ ေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္ ခုင
ိ ရ
္ ဲထြန္းႏွင့္ ခုင
ိ မ
္ ်ဳိးမင္းတိအ
႔ု ား KNU
ဧရိယာတြင္ တာ၀န္ယၾူ ကရန္ မွာၾကားၿပီး အိႏယ

ၵိ - ရခုင
ိ န
္ ယ္စပ္တင
ြ ္ လက္နက္ကင
ုိ ္
တပ္ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေဒသ၊ ခရာ
ဆရီၿမိဳ႕နယ္၊ မင္းဒရားေပါက္စု (ပလံေထာင္၊ ပလံမင္း၏ ေနရင္းရြာ၊ ယခုမရမာ
(ရခုင
ိ )္ ေက်းရြာမွ ALP တြင္ ပါ၀င္လပ
ု ္ေဆာင္ေနသူ ခုင
ိ ဥ
္ ကၠာေက်ာ္ (ခုင
ိ ္ေမာင္ထန
ြ ္း)
ႏွင့္အတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ရင္ဂြါၿမိဳ႕မွတဆင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ထရိပူရျပည္နယ္ ဆားျပင္
နယ္သုိ႔၀င္ခဲ့သည္။
အိႏၵိယသုိ႔ ဦးတည္ထြက္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းမွာ အိႏၵိယအစုိးရ

သုိ႔ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ALP ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈကုိတင္ျပေရး၊ အိႏၵိယအစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရး
အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မည့္သူ တဦးရရွိေရးကုိ ခုိင္ေမာင္ထြန္းႏွင့္ညႇိႏႈိင္းခဲ့ရာ
သူ၏အႀကံေပးခ်က္အရ အိႏယ
ၵိ ႏိင
ု င
္ ံ ထရိပရ
ူ ျပည္နယ္၊ အာဂတၱလာၿမိဳ႕ (ျပည္နယ္
၏ၿမိဳ႕ေတာ္) ရွိ မင္းေက်ာင္း၌ ေနထုိင္ေသာဘုန္းေတာ္ႀကီး အကၡယနႏၵႏွင့္ ဆက္
သြယ္ခဲ့သည္။ ဦးပဥၥင္းသည္ ၀ေသၿမဳံအမ်ဳိးသားတဦးျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ
ဗုလ
ိ မ
္ င္းေထာင္ ျပည္နယ္သားျဖစ္သည္။ ဗမာစကား၊ ဗမာစာေပတုက
႔ိ ုိ ေရးႏုင
ိ ္ေျပာ
ႏုင
ိ သ
္ ည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းတြင္ ႀကီးျပင္းလာရသူျဖစ္သျဖင့္ အဂၤလပ
ိ ္
စာေပႏွင့္ အဂၤလပ
ိ စ
္ ကားကုိ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္တတ္ေျမာက္သည္။ ရခုင
ိ စ
္ ကား၊
သက္စကား၊ ဘဂၤလီ စကား၊ ဘဂၤလီစာေပႏွင့္ဟိႏၵီဘာသာတုိ႔ကုိလည္း ေျပာႏုိင္
ဆုိႏိုင္သူျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတြက္ အိႏၵိယအစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ေဆာင္ရြက္
ေပးႏုင
ိ မ
္ ည္သ
့ တ
ူ ဦးအျဖစ္ ယူဆကာ ဆက္သယ
ြ ထ
္ ားခဲသ
့ ည္။ သူ႕ထံမလ
ွ ည္း အခ်ိန္
မေရြးလာေရာက္ၿပီး ဆက္သယ
ြ ႏ
္ င
ုိ သ
္ ည္။ ကူညီေပးမည္ဟု ျပန္ၾကားသျဖင့္ အိႏယ
ၵိ
သုိ႔ သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းအခ်ိန္က စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္မွ သက္၊
ၿမဳံႏွင့္ မရမာ စေသာေတာင္တန္းသားမ်ားသည္ အိႏၵိယအကူအညီျဖင့္ (Shanti
Bahini) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္မေတာ္ကုိ ဖြဲ႕စည္းကာ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရရွိေရး
အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရကုိ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကသည္။ သူတုိ႔
သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ အိႏၵိယနယ္စပ္တြင္လႈပ္ရွားၾကသည္။ သူတုိ႔၏ လႈပ္ရွားမႈ
ေၾကာင့္ အိႏၵိယသုိ႔၀င္ေရာက္ ခုိလႈံလာေသာသက္၊ ၿမဳံ၊ ရခုိင္ႏွင့္ မရမာစေသာ
ျပည္သူမ်ားကုိ အိႏၵိယအစုိးရက ဒုုကၡသည္စခန္းဖြင့္ကာ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ထား
သည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ အိႏၵိယသုိ႔ အ၀င္အထြက္ လြယ္ကူေသာ အခ်ိန္ကာလ
ျဖစ္သည္အ
့ တြက္ ကံေကာင္းေသာအေျခအေနဟု ဆုရ
ိ ေပမည္။ အိႏယ
ၵိ သု႔ေ
ိ ရာက္
ၿပီးေနာက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးအကၡယနႏၵ ေနထုင

ိ ရ
္ ာ အာဂတၱလာၿမိဳ႕ရွိ မင္းေက်ာင္း
သု႔ိ မနားမေန ခရီးဆက္ခရ
ဲ့ ာ ေက်ာင္းသုအ
႔ိ ေရာက္တင
ြ ္ ၎မင္းေက်ာင္း ဘုန္းေတာ္
ႀကီး၏ ဆြမ္းဒါယိကာစံဦးေက်ာ္မွ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသုိ႔ မၾကာခင္က
ခရီးထြက္သြားပါေၾကာင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာပင္ ၀ါဆုိမည္ဟု မွာထားခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပ
သျဖင့္ လုပင
္ န္းက ၾကာေညာင္းႏုင
ိ သ
္ ည္ဟု မွတခ
္ ်က္ခ်ကာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအလာကုိ
ေစာင့္ရန္ ရပ္နားရမည့္ေနရာကုိ ရွာေဖြရန္အတြက္ ညႇိႏႈိင္းၿပီး နယ္စပ္သုိ႔ျပန္ဆုတ္
လာခဲသ
့ ည္။ ထု႔ေ
ိ နာက္တင
ြ ္ ခုင
ိ ္ေမာင္ထန
ြ ္း၏ ေဆြမ်ဳိးမ်ားေနထုင
ိ ရ
္ ာ ေဘလုန
ံ ယ
ီ ာ
ၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာ္လာဆိေက်းရြာသု႔ိ ၀င္ေရာက္လည္ပတ္ၾကသည္။ သူ၏ေဆြမ်ဳိးမ်ား
ႏွင့္လည္း မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ၎တုိ႔မွ ေျပာဆုိေသာစကားမ်ားကုိ လုံးေစ့ျပည့္စုံ
စြာ နားမလည္။ ၎တုက
႔ ိ လည္း ရခိင
ု စ
္ ကားဆယ္ခန
ြ ္းတြင္ ေလးခြန္းခန္သ
႔ ာ နားလည္
၏။ သူတက
႔ုိ “ငါ႐ု႕ိ က ပလံသား၊ အေမာင္႐႕ုိ က ရခုင
ိ သ
္ ား မတူပါ”ဟုေျပာၾကသည္။
အမွနက
္ ကၽြန္ေတာ္လည္းရခုင
ိ ၊္ သူတလ
႔ုိ ည္းရခုင
ိ လ
္ မ
ူ ်ဳိးပါ၊ သု႔ေ
ိ သာ္ ခြခ
ဲ ြာ ကင္းကြာ
ေနၾကေသာ အခ်ိန္ကာလတခုသည္ ၾကာေညာင္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲျဖစ္
ေပၚမႈက အစား၀င္ေနရာယူလာသည့္အတြက္ သံတူေၾကာင္းကြဲမ်ား သုံးႏႈန္းပုံမ်ား
ကြဲျပားသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကုိးကြယ္သည့္ဘာသာႏွင့္
၀တ္စားဆင္ယင္ပုံ အားလုံးက တူညီေနၾကပါ သည္။
ရခုင
ိ သ
့္ မုင
ိ ္းတြင္ ေျမာက္ဦးေခတ္က စူလစျႏၵရားမင္းလက္ထက္တင
ြ ္ သင္းတြ႕ဲ
တေကာင္း ျပည္မွအျပန္ ေမာ္တင္စြန္း နဂရစ္အငူတြင္ ေလွေမွာက္၍ နတ္ရြာစံ
ကံကန
ု ခ
္ ဲ့ေသာ စူလစႁႏၵရားမင္း၏ အမတ္ႀကီးဓမၼရာဇာ (ပလံသားက ထမရစ္စမတ္
ဟု အသံထက
ြ သ
္ ည္)သည္ ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္သ႔ုိ အေရာက္တင
ြ ္ မိဖရ
ု ားေခါင္ႀကီး
က ျပည္ႏွင္ဒဏ္ခတ္ေသာေၾကာင့္ ကံသာ (ယခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္-အိႏၵိယ နယ္စပ္
ေဒသ) ေခ်ာင္း၊ ျမစ္ငယ္သုိ႔ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။ အမတ္ႀကီးႏွင့္အတူလုိက္ပါ
သြားသူ ရခုိင္ျပည္သူတုိ႔သည္လည္း ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ ရွာေဖြရင္း ယခုပလံ
သားတု႔ိ ေနရပ္ေဒသသု႔ိ ေရာက္သြားခဲၾ့ ကသည္။ သူတသ
႔ုိ ည္ ေနရပ္ရင္း ရခုင
သုိ႔ မျပန္ေတာ့ဘဲ ၎ေဒသတြင္ အေျခခ်ေနထုိင္ၿပီး လုပ္ကုိင္စားေသာက္လ်က္
က်န္ရစ္ေသာေၾကာင့္ သူတက
႔ုိ ယ
ုိ ္ သူတ႔ုိ ေခၚေ၀ၚၾကသည္မွာ “ပလံသား၊ မျပန္သား”
(တုိင္းျပည္ရင္းသုိ႔ မျပန္သူလူမ်ား)ဟုဆုိသည္။
ကြဲျပားပုံမွာ
အေမကုိ - အေဒၚ
အေဖကုိ - အဘာ
အစ္ကုိ - အကုိေခ်
အစ္မကုိ- အေမ
ဦးရီး၊ ဦးေလးကုိ- မာမူ
လူပ်ိဳကုိ- သေဘာက္သား
အပ်ိဳကုိ- အေခ် စသည္ျဖင့္ အမ်ားျပား အေခၚအေ၀ၚကြဲျပားလ်က္ရွိသည္။
လူစားေက်ာင္းဆရာအျဖစ္သို႔
အဓိက ၾကားခံဆက္သြယ္ေပးမည့္လူႏွင့္ မေတြ႕ဆုံလုိက္ရေသာေၾကာင့္

မင္းေက်ာင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးကုိ ေစာင့္ရန္အတြက္ ရပ္နားေနရာကုိရွာေဖြ ေရြးခ်ယ္
ဖုိ႔လုိအပ္ေနသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ခုိင္ေမာင္ထြန္း၏ ေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းသည္။
ေငြေၾကးဆုိသည္မွာလည္း အလြန္ပင္ရွားသည္။ သူတုိ႔ထံတြင္လည္း ေစ်းေရာင္း၊
ေစ်း၀ယ္ လယ္ကူလီအလုပ္မွအပ အျခားစား၀တ္ေနေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳ
မည္အ
့ လုပ၊္ ကၽြႏပ
ု္ လ
္ ပ
ု က
္ င
ုိ ႏ
္ င
ို မ
္ ည္အ
့ လုပတ
္ ခုမ်ွ ရွာမေတြ႕ေပ။ သုရ
႔ိ ာတြင္ ကံတရား
က အေၾကာင္းဖန္လာေသာေၾကာင့္ ၀င္ကူလုပ္ဖုိ႔ရန္ အလုပ္တခုကုိေတြ႕သည္။
အလုပက
္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္မွ လာေရာက္ၿပီး စာသင္ျပေနေသာ ေက်ာင္းဆရာတေယာက္
ထံ သြားလည္ပတ္ရင္းႏွင့္ သူက စာသင္ျပရာ၌ ၀င္ေရာက္ကူညီရန္ စတင္ကမ္း
လွမ္းရာမွ စာသင္ျပမည့္အလုပ္ကုိလုပ္ျဖစ္သည္။ ပလံသား (ေမာက္ဟု ပတ္၀န္း
က်င္က ေခၚသည္။ ၎အတုင
ိ ္း အစုိးရက ဇာတ္မ်ဳိးႏြယတ
္ ခုအျဖစ္ အသိအမွတျ္ ပဳ
ေခၚေ၀ၚသည္) တုိ႔က ရခုိင္စာေပ၊ ဗမာစာေပတုိ႔ကုိ လူစာဟုေခၚသည္။ ထုိသုိ႔ေခၚ
ဆုိရျခင္းမွာ ကုလားစာေပ၊ အဂၤလိပ္စာေပတုိ႔မွ သီးျခားတည္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္
သည္။ ပလံသားကုိ ပလံသားအခ်င္းခ်င္းက လူဟုေခၚသည္။ တျခားလူမ်ဳိးမ်ားကုိ
၎တို႔လူမ်ဳိး၏ နာမည္အတုိင္း ကုလား၊ ၿမဳံ၊ သက္ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚၾကသည္။
ရခုိင္ကုိလည္း သူတုိ႔က ရခိုင္ဟုေခၚသည္။ လူဟူ၍ မေခၚ၊ ထရိပူရသုိ႔ ေရာက္ခါစ
က “အေမာင္က လူလား၊ သက္လား၊ ရခုင
ိ လ
္ ား”ဟု အေမးခံရဖူးသည္။ အစကနဦး
တြင္ အေျဖရခက္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပင
ုိ ္းမွာ ရယ္ရယ္ေမာေမာ
နဲ႔ ငါက လူမဟုတပ

္ ါ။ ရခုင
ိ ပ
္ ါဟု စတင္ၿပီး မိတဆ
္ က္ဖန္မ်ားေသာေၾကာင့္ အက်င္ပ
့ ါ၍
ရယ္စရာတခုျဖစ္လာခဲရ
့ သည္။ ပလံသားလူႀကီးသူမတုတ
႔ိ င
ြ ္ ေရွးေဟာင္းရခုင
ိ ့္ေပစာ၊
စာမူမ်ား၊ ေျမာက္ဘက္စာေခၚ ေရွးေဟာင္းအေရးအသားႏွင့္လက္ေရးစာမူမ်ား
ရွိသည္။ ယင္းစာေပကုိ လူစာဟုေခၚသည္။ ယင္းစာကုိ သင္ျပေပးေသာ သူကုိ
လူစာမာစေတာ (ရခုိင္စာသင္ဆရာ) ဟု ေခၚၾကသည္။
ပလံသားမ်ားအထဲတြင္ ရခုိင္စာေပကုိ တတ္ေျမာက္သူရွားပါးလာသည္။

၎စာေပကုိ မတိမ္ေကာရေလေအာင္ ကုိလာဆီရြာသားမ်ား ဒုိးေအာင္ေက်ာ္ (ခ)
လယ္ပင
ုိ ရ
္ င
ွ တ
္ ဦးက ေျမတစ္ဂါနီ (၀ါးငါးဆယ္စတုရန္း) လွဴဒါန္းၿပီး စာသင္ေက်ာင္း
ငယ္ တေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ကာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အကၡယနႏၵကုိ အပ္ႏွံသည္။
ထုိေက်ာင္းတြင္ ရခုိင္စာေပအတန္းစာကုိ သင္ျပႏုိင္သူတဦးဦးကုိ လစာေပးကာ
ထားရန္ရည္ရြယ္သည္။ လစာဟုဆုိေသာ္လည္း ဆန္၊ င႐ုတ္၊ ၾကက္သြန္ႏွင့္ ေငြ
ေၾကးအျဖစ္ ႐ူပီးေငြ (၅၀) သာေပးသည္။ အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳလာေအာင္ထိ
ႀကိဳးပမ္းရန္ အစီစဥ္ခ်မွတ္ထားသည္။ ယင္းအခ်ိန္က စာသင္ျပေနေသာ ေက်ာင္း
ဆရာသည္ ေခတ္စာေပကုိ မသင္ၾကားဖူးေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးလူထြကျ္ ဖစ္သည္။
သူႏင
ွ ့္ေတြ႕ဆုၿံ ပီး ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္လပ
ု က
္ င
ုိ က
္ ာ သူႏင
ွ အ
့္ တူ ေနထုင
ိ စ
္ ားေသာက္
ရန္ ဖိတၾ္ ကားသည္။ သူမတ
ွ ဆင့္ ေက်ာင္းလွဴဒါန္းသူ၏သားမ်ားသု႔ ိ အက်ဳိးအေၾကာင္း
ေျပာျပသည့္အခါ လႈိက္လႈိက္လဲလဲလက္ခံၾကသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ဘုန္း
ေတာ္ႀကီးဦးအကၡယနႏၵကုိေစာင့္ရင္း တမုိးခုိေအာင္းေတာ့မည္ဟု ဆုံးျဖတ္လုိက္
ေလသည္။ ခုိင္ေမာင္ထြန္းကုိလည္း အေရွ႕ဘက္ေဒသ ALP ဌာနခြဲသုိ႔ ျပန္ေစၿပီး
အေျခအေနကုိ ေျပာဆုတ
ိ င္ျပၿပီး ေငြေၾကးတတ္ႏင
ုိ သ
္ ေလာက္ စုေဆာင္းပု႔ေ
ိ ပးရန္
အတြက္ တင္ျပရန္လတ
ႊ လ
္ က
ုိ သ
္ ည္။ ယင္းအခ်ိနမ
္ စ
ွ ၍ ယာယီ အသက္ရင
ွ ရ
္ ပ္တည္
ေရးအတြက္ ေနရာႏွငစ
့္ ားေရးလုၿံ ခဳံေရးသည္ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ႏင
ို ဟ
္ ု ယူဆသုံးသပ္
ကာ ထုရ
ိ ြာတြင္ေနထုင
ိ ခ
္ ဲသ
့ ည္။ လက္ထဲမွာ ေငြေၾကး႐ူပီးသုံးရာခန္ရ
႔ ွိေနၿပီး အ၀တ္
အထည္မွာလည္း လုံေလာက္သည္။ လစာအေနျဖင့္ တရက္လွ်င္ ဆန္ (၁ကီလုိ)
ရသည္။ ႏုင
ိ င
္ ံေတာ္ လြတလ
္ ပ္ေရးအတြက္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးလုပရ
္ ာတြင္ “မိမက
ိ ယ
ို က
္ ်ိဳး
စြန္႔လႊတ္ရမည္၊ အနစ္နာခံရမည္၊ ဆင္းရဲဒဏ္ကုိ ႀကံ႕ၾကံ႕ခံႏုိင္ရမည္၊ ေထာင္က်ခံ
ရဲရမည္၊ ေအာင္ပြဲခံရဲရမည္”ဟု ေရွးေရွးကႏုိင္ငံေရး၊ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္
မ်ားက လက္ေတြ႕ကုိ ေရးျပခဲ့ၾကသည္။ ယခု ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ၏ လက္ရွိ အေျခ
အေနထဲတြင္ အက်ံဳး၀င္မ၀င္ စဥ္းစားမိသည္။
ယင္းအေတာအတြင္း ၀ါမဆုိမီသတင္းတခု ၀င္လာသည္။ ေဘလုံနီယာ

ၿမိဳ႕နယ္ ဘိကၡဳရပ္ေဒသ၊ အေနာက္သရက္က ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ (Belomia
Baikhura West Eharakbai) မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ဘက္မွ၀င္လာသူ အရပ္ရွည္ရွည္
ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါး သီတင္းသုံးေနထုိင္ရန္ေရာက္ရွိေနသည္။ ႏုိင္ငံေရးစကား၊
တုိင္းျပည္အေၾကာင္း၊ ရာဇ၀တ္အေၾကာင္းတုိ႔ကုိ ေျပာျပသည္ဟု သတင္းရသည္။
ထု႕ိ ေၾကာင့္ ၎ဘုန္းေတာ္ႀကီးသည္ မည္သမ
ူ ည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္းသိလ၍
ုိ ယင္းရပ္ကက
ြ ္
သုိ ႔ ေျခဦး တည့္ တ ည့္ ခရီး ထြ က္ လာခဲ့ သ ည္ ။ ယင္း သုိ ႔ေ ရာက္ သ ည့္ အ ခါ ၎
ဘုန္းေတာ္ႀကီးမွာ ခုိင္ရဲႏုိင္ (ဦးရာဇ၀ံသ) ျဖစ္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ခုိင္ရဲႏုိင္
သည္ ေထာင္က်ေနစဥ္ကတည္းက ေထာင္မထ
ွ က
ြ လ
္ ်ွ င္ အိႏယ
ိ ျ္ ပည္နယ္စပ္
မွာ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္သုိ႔ ဘုန္းႀကီး
၀တ္သြားၿပီး နယ္စပ္ေက်းရြာတရြာတြင္ သီတင္းသုံးေက်ာင္းထုိင္ၿပီးလွ်င္ ရဲေဘာ္
ေဟာင္း တေယာက္ေယာက္ကုိ ဆြမ္းတကာအျဖစ္ အေစာင့္ေရွာက္ထားကာ ေငြစု
လက္နက္၀ယ္ယူသည္။ ေနာက္ဆုံးလက္နက္ ၄ လက္စုမိက ALA တပ္ဖြဲ႕ကုိ ေဖၚ
ထုတ္မည္ စသည္ျဖင့္ မၾကာခဏရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးစဥ္ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား
ကုိ ကၽြႏပ
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ )္ အား ႀကိဳတင္ေျပာျပထားသည္အ
့ တြက္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးအေပၚ
ယုံၾကည္မႈ၊ ဥကၠ႒ခုိင္မုိးလင္း၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ သစၥာခံယူမႈႏွင့္ တုိင္းျပည္
လြတ္လပ္ေရးကုိ လုိခ်င္မႈဆႏၵျပင္းျပမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ေျပာလွ်င္ေျပာသည့္အတုိင္း
စြန္႔စားၿပီး မီဇုိရမ္ျပည္နယ္၊ အိႏၵိယ-ရခုိင္နယ္စပ္သုိ႔ ထြက္ခြာလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ရာတြင္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) အိႏၵိယကုိ ထြက္ခြာသြားၿပီဆုိေသာသတင္းေၾကာင့္
သူ မီဇရ
ုိ မ္သအ
႔ုိ ေရာက္မွာ စုစ
ံ မ္းခဲ့ေသးသည္။ ရွာမေတြ႕၊ သတင္းမရရွသ
ိ ည္အ
့ တြက္
ထရိပရ
ူ ျပည္နယ္ဘက္သ႔ုိ ခရီးဆက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကၽြႏပ
ု္ အ
္ ား ေျပာျပသည္။
ေရာက္ရာအရပ္မွာ လူသစ
ူ ုေဆာင္းဖုရ
႔ိ န္ ၀ါသနာထုသ
ံ ျူ ဖစ္သည္။ သူ (ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ )္ ကုိ
ထုိ ေက်ာင္းတြင္ ေတြ႕ရသည္အ
့ ခါ၌လည္း ေက်ာင္းသားဦးေရ ႏွစဆ
္ ယ္ခန္က
႔ ုိ ရခုင
ိ ္
စာသင္ျပၿပီး ကမ႓ာမေၾက၊ ရခုိင္ေျမ၊ ငါတုိ႔ဘုိးဘြားပုိင္ေျမ စသည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး
ရတုကဗ်ာတုိ႔ကုိ တတ္သေလာက္ သင္ျပကာ ဘုရားရွိခုိး၊ သီလယူနည္းစသည့္
ဘာသာေရးဆုိ င္ ရာ အေျခခံ လု ပ္ င န္း တုိ ႔ ကုိ လ ည္း သင္ ၾ ကားျပသေနသည္ ကုိ
ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ သူႏွင့္ေတြ႕ဆုံၿပီး ဆက္လုပ္စရာလုပ္ငန္းတုိ႔ကုိလည္း သင္ၾကား
ျပသသည္။ သူ၀မ္းသာအားရျဖစ္ကာ သူ႔ေက်ာင္းမွာ လာေရာက္ေနထုိင္ေစၿပီး
ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားကုိ သခ်ၤာႏွငအ
့္ ဂၤလပ
ိ စ
္ ာတုက
႔ိ ုိ သင္ၾကားေပးရန္ တုက
ိ ္
တြန္းေျပာဆုိခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ေကာ္လာဆီရြာတြင္ သုံးလခန္႔ေနၿပီး
ေနာက္ ေငြကုန္လူပန္းျဖစ္လာသည္။ ဘိကၡဴရပ္ အေနာက္သရက္ဘတ္ရြာ ဦးရာဇ
၀ံသ (ခုိင္ရဲႏုိင္) ေက်ာင္းသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ခဲ့သည္။
ေဘာင္းကူးမွ-ဆားျပင္သုိ႔
ဂ်ပန္ႏင
ုိ င
္ မ
ံ ဆ
ွ ရာေတာ္ အကၡယနႏၵ ျပန္လာႏုိးကုိ ေစာင့္ေမွ်ာ္ရင္း သူသ
႔ တင္း
ကုိ စုံစမ္းေမးျမန္းရသည္မွာ ၀ါဆုိဦးမွ သီတင္းကၽြတ္ တန္ေဆာင္မုန္းလအထိ
ရွည္လာသည္။ မည္သ႔မ
ုိ ွ်လည္း သတင္းမရ။ ထု႔အ
ိ တူ ALP ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာသုိ႔ ထြက္
သြားသည့္ ခုိင္ေမာင္ထြန္းကုိ အျမန္ဆုံးျပန္လာရန္ မွာၾကားလုိက္သည္မွာလည္း
ငါးလ ဆုိသည့္အေရအတြက္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္လာၿပီး စာလည္းမလာ၊ လူလည္း
မေရာက္၊ အသုံးစရိတ္ေငြေၾကးဆုိသည္မွာလည္း ခုိင္ရဲခုိင္၏ အလွဴအတန္းမွ ရ
ေငြႏွင့္ ေရစက္ခ်ခြက္ထဲမွ ရသေလာက္ကုိ မွ်ယူသုံးစြဲကာ အသက္ ၄၀- ေက်ာ္
အရြယ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားဘ၀ျဖင့္ အခ်ိန္မ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းကုန္လြန္
သြားခဲ့ရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အျခားလမ္းေၾကာင္းတခုကုိ ရွာေဖြရန္ စိတ္ကူး
ဆုံးျဖတ္ကာ တေန႔တင
ြ ္ေက်ာင္းတကာ ေသာ္ဒလီ (လယ္ပင
ုိ ရ
္ င
ွ )္ ထြန္းေအာင္ေက်ာ္
(ကြန္ဂရက္-အုိင္) ပါတီ၀င္၊ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ အေရြးခံရဖူးသူ၊
ႏုင
ိ င
္ ံေရးကုိ အေတာ္အတန္စတ
ိ ၀
္ င္စားသူ၊ ကြနျ္ မဴနစ္ဆန္က
႔ ်င္ေရးသမားအား မိမိ
အိႏယ
ၵိ သု႔ိ လာရင္းကိစက
ၥ ုိ ဖြငဟ
့္ တုင
ိ ပ
္ င္ၾကည္သ
့ ည္။ ကၽြႏပ
ု္ သ
္ ည္ သူ၏သားသမီး
မ်ားကုိ သခ်ၤာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာအေျခခံကုိ ကူညီသင္ျပေပးေနသည့္အတြက္ သူႏွင့္
ရင္းႏွီးမႈရရွိထားသည္။ သူ႕မွာ ဆားျပင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေဘာင္းကူး-ေပါက္စုေက်းရြာတြင္
အစ္ကုိတဦးရွိသည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူက ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း၊ ကြန္
ဂရက္ (အုိင္) ပါတီ၏ ထရိပူရျပည္နယ္ ဒုတိယဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ သူ႔အစ္ကုိ ေအာင္
ေက်ာ္ေဇာႏွင့္ ဆက္သြယ္ေပးမည္ဟက
ု တိျပဳသည္။ အိႏယ
ၵိ အစုိးရႏွင့္ ဆက္သြယ္
ဆက္ဆမ
ံ ည္သ
့ သ
ူ ည္ ပါတီအာဏာပုင
ိ အ
္ ဆုံးအျဖတ္ေပးႏိင
ု သ
္ ူ ဥကၠ႒ (သု)႔ိ အတြင္း
ေရးမွဴးျဖစ္ရမည္ဟုဆုိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္က ပါတီ၏အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္
ေၾကာင္းျဖင့္ မိမ၏
ိ ရာထူးတာ၀န္ကုိ တိတက
ိ ်က် မသိေစရန္ တဆင္ႏ
့ မ
ွိ ၿ့္ ပီး သူ႕အား
ေျပာျပလုိက္သည္။ ယင္းေနာက္ ေသာ္ဒလီထြန္းေအာင္ေက်ာ္မွ ဆက္သြယ္ေပး
မည့္ေန႔ကုိေစာင္ရ
့ င္း ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးရာဇ၀ံသ၏ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားကုိ
စာသင္ေပးေနခဲသ
့ ည္။ ယင္းသု႔ိ ေစာင့္ေနစဥ္ကာလအတြင္းမွာ မီဇရ
ုိ မ္ဘက္မွ ဆရာ
ေတာ္ရကၡ၀ံသ (စုံေတေက်ာင္းေကာ္မလာ နာဂါ၊ သက္ခ႐ုိင္) ႏွင့္ ေမာင္သာထြန္း
(ရမလပ-ဒု-ဥကၠ႒ေဟာင္း) တုသ
႔ိ ည္ ထရိပရ
ူ ျပည္နယ္သ႔ုိ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
သူ တုိ ႔ သ ည္ ဗာရာဏသီ သုိ ႔ ဘု ရားဖူး သြားရင္း အိ ႏ ၵိ ယ အစုိး ရထံ မ ွ ရခုိ င္ ျ ပည္
လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အကူအညီရလုိသူ တုိင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ပုဂၢဳိလ္မ်ားျဖစ္ၾက
၏။ သု႔ေ
ိ သာ္ ေတာင္းခံလုိေသာ အကူအညီကား မိမတ
ိ ႔ုိ ALP ႏွင့္ မတူကျြဲ ပားသည္။
ALP မွ ႏုင
ိ င
္ ံေရး၊ စစ္ေရးအတြကသ
္ င့္ေလ်ာ္ေသာအကူအညီ ေထာက္ပမ
ံ့ က
ႈ လ
ုိ လ
ုိ ား
ၿပီး ၎တုိ႔ကမူ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဥႆလင္းေစတီေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္ေရး
အတြက္ အိႏၵိယဗဟုိအစုိးရထံမွ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ေငြေၾကးအကူအညီကုိ လုိလား
သည္။ ဥႆလင္းေစတီေတာ္သည္ မုိးႀကိဳး မၾကာခဏအပစ္ခံရ၍ အခ်ိန္အေတာ္
ၾကာၿပိဳက်ယုိယြင္းပ်က္စီးေနသည္။ ျပန္လည္တည္ေဆာက္၍မရဟု ေရွးအစဥ္
အလာအရ လူႀကီးသူမတုိ႔က ေျပာစမွတ္ျပဳၾကသည္။ ဤပုဂၢဳိလ္ႏွစ္ဦး၏ တူညီ
ေသာယုံၾကည္ခ်က္ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ ဆရာေတာ္၏ ဖခမည္းေတာ္ (သမာဓိဂုိဏ္း၀င္)
က ဆရာေတာ္ရကၡ၀သ
ံ ရွငသ
္ ာမေဏဘ၀ကတည္းကပင္ ဆရာေတာ္အား မွာၾကား
လမ္းညြနသ
္ ြားခဲသ
့ ည္မွာ “ငါ့သား၊ ရခိင
ု ျ္ ပည္ကခ
ုိ ်စ္၍ ဗမာလက္ေအာက္မွ လြတလ
္ ပ္
လုိလွ်င္ ရဟန္းေဘာင္သုိ႔တက္၊ ရဟန္းျပဳ၊ သက္သတ္လြတ္ စား၊ အိႏၵိယသုိ႔သြား၊
ဗဟုအ
ိ စုိးရအႀကီးအကဲထမ
ံ ွ ဥႆလင္းေစတီေတာ္ကုိ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ရန္ ေငြ
ေၾကးအလွဴခံ၊ ၎ေငြမ်ားျဖင့္ ေစတီေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္လွ်င္ ၿပီးစီးေအာင္ျမင္
မည္၊ ေအာင္ျမင္သည့္ေနာက္တြင္ ရခုိင္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး မုခ်ရမည္”ဟူ၍ ျဖစ္
ေၾကာင္းျဖင့္ ဆရာေတာ္ ရကၡ၀သ
ံ ႏွင့္ နီးစပ္သမ
ူ ်ားမွတဆင့္ ေျပာျပ၍ သိခရ
ဲ့ သည္။
ယင္း အခ်ိ န္ က အိ ႏ ၵိ ယ ဗဟုိ မ ွာ အာဏာရပါတီ သ ည္ ဆရီ မာတီ အိ ႏ ၵိ ရာဂႏၵီ
ဦးေဆာင္ေသာ ကြန္ကရက္ (အုိင္) ပါတီျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ ရကၡ၀သ
ံ ၏ အယူအဆကဲသ
့ ႔ုိ ဗမာ့လြတလ
္ ပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းစဥ္က
ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဖဆလပ) တြင္ ပါ၀င္ခဲ့
ေသာ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေဟာင္း ဗုိလ္ႀကီး ၾကာလွေအာင္ႏွင့္ လုပ္ေဖၚကုိင္ဖက္ ရမ
လပ ရခုိင္ျပည္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ဒု-ဥကၠ႒ေဟာင္း ေမာင္သာထြန္း
မွာလည္း “ဘုရားတည္၊ နတ္မ်ားကုိပင့္၊ ယၾတာလုပ္က အဟုတ္မင္းေလာင္းေပၚ
မည္”ဟု အျမင္ရွိသည္။ ယင္းေၾကာင္း အိႏၵိယဗဟုိအစုိးရထံမွ ေငြေၾကး အလွဴခံ၍
ႏွင့္ ထရိပရ
ူ ျပည္နယ္ရွိ ေလာင္းဒရိတ္ေတာင္တန္းမွ နတ္မ်ားကုပ
ိ င္ဖ
့ တ
ိ ၊္ အေၾကာင္း
ၾကားေရးတုိ႔အတြက္ လာေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေမာင္သာထြန္းႏွင့္ ကၽြႏပ
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ )္ သည္ ၁၉၆၈ ခုႏစ
ွ မ
္ ွ ၁၉၇၃ ခုႏစ
ွ က
္ ာလမွ
စစ္ေတြ ေထာင္ထတ
ဲ င
ြ ္ အထိန္းသိမ္းခံဘ၀ျဖင့္ေနခဲရ
့ စဥ္ အခ်ိနမ
္ စ
ွ တင္ၿပီး သိက်ြ မ္း
ရင္းႏွီးခဲၾ့ ကသည္။ ထုစ
ိ ဥ္က ကၽြႏပ
ု္ သ
္ ည္ ALP/ALA ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ လက္နက္
ရရွိေရး ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ပါတီအတြင္းမွ ရန္သစ
႔ူ စ္သားမ်ားမွ သစၥာေဖာက္ခသ
ဲ့ ျဖင့္ အဖမ္း
ခံရၿပီး ေမာင္သာထြန္းကမူ ၁၉၇၈-ခုႏွစ္တြင္ ရမလပ၌ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္
ရဲေဘာ္ဗစုိးေအာင္ (ရမလပ- အတြင္းေရးမွဴး) ႏွင့္အဖြဲ႕ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚရွိ KNU
သုအ
႔ိ သြား၊ စစ္ေတြကို ျဖတ္သန္းစဥ္ သူတည္းခုိေနေသာ ေဘးအိမန
္ ီးနားခ်င္းတခ်ဳိ႕
မွသ၍
ိ ရဲကတ
ုိ င
ုိ ၾ္ ကားခဲ့ေသာေၾကာင့္ အဖမ္းခံရေၾကာင္းၾကားသိရၿပီးေနာက္ ေမာင္
သာထြန္းကုိ ထပ္မံေစလႊတရ
္ ာ သူလည္း စစ္ေတြသ႔ုိ အ၀င္တင
ြ ္ MI စစ္ေထာက္လမ
ွ ္း
ေရးမွ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ခံရကာ ဗစုိးေအာင္ကသ
ဲ့ ႔ုိ အထိန္းသိမ္းခံ အခ်ဳပ္ခန္းသု႔ိ ေရာက္
လာသူျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္ရကၡ၀သ
ံ ႏွင့္ ေမာင္သာထြန္းတုသ
႔ိ ည္ ထရိပျူ ပည္နယ္
တြင္ လွည့္လည္သြားလာေနရာမွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေနထုိင္ရာသုိ႔ ေရာက္လာၾကသည္။
ထုိအခ်ိန္၌ သရက္ကဘတ္ရြာ၌ သီတင္းသုံးေနထုိင္ေသာ ဇာတိရခုိင္ျပည္ ေမာင္း
ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ေတာင္ၿပိဳေက်းရြာသား ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ မေသမီ ေစတီ တဆူ
တည္ထားကုိးကြယ္ရန္ ဆႏၵရွိသျဖင့္ အုတ္ႏွင့္ ဘိလပ္ေျမတုိ႔ကုိ စုေဆာင္းထား
သည္မွာ အခ်ိနအ
္ တန္ၾကာၿပီျဖစ္၍ ေစတီတည္ေဆာက္သပ
ူ ဂ
ု ဳၢ လ
ိ သ
္ ူ (ျမန္မာႏုင
ိ င
္ )ံ
မွ မေတြ႕ေသးေသာေၾကာင့္ ရပ္ဆင
ုိ ္းထားခဲရ
့ သည္။ ဤအေတာအတြင္းမွာ ေစတီ
တည္ရန္ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္သူ ဆရာေတာ္ရကၡ၀ံသသည္ ထရိပူရသုိ႔ ႂကြ
ေရာက္လာ၍ ၀မ္းပန္းတသာျဖစ္ကာ ေစတီတည္ေပးရန္ ထုဆ
ိ ရာေတာ္မွ ေတာင္း
ပန္ေလွ်ာက္ထားေသာေၾကာင့္ ထုိသရက္ကဘတ္ရြာ၌ ရပ္နားၾကသည္။ ယင္း
ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ႏွင့္ ေမာင္သာထြန္းတုိ႔ သည္ ဆုံေတြ႕မိၾကသည္။ ယင္း

ေနာက္ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္မ်ားကုိ ေျပာဆုၾိ ကၿပီး ေရွ႕ဆက္ႀကိဳးပမ္းမည္လ
့ ပ
ု င
္ န္း
အစီအစဥ္မ်ားကုိလည္း ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ကၽြႏု္ပ္မွ ခ်မွတ္ထားေသာ
အိႏယ
ၵိ အစုိးရထံမွ စစ္ေရး၊ ႏုင
ိ င
္ ံေရး၊ အကူအညီေတာင္းခံေရး အစီအစဥ္ကုိ ေမာင္
သာထြန္းမွ လက္ေတြ႕က်သည္ဟု ေ၀ဖန္သုံးသပ္ကာ သူလည္း သူ႔ပါတီအတြက္
ALP ႏွင့္ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္မည္ဟုဆုိသည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္
ရကၡ၀ံသႏွင့္ ေဆာင္ရြက္မည့္ကိစၥမ်ားကုိ စြန္႔လႊတ္လိုက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ သရက္
ကဘတ္ေက်းရြာတြင္ ေစတီတဆူတည္ေရးကုိ လက္ခက
ံ ာေစတီေတာ္ကုိ ထီးေတာ္
တင္ေရးအထိ သူမွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ဆရာေတာ္ႀကီး၏
ရြာသားမ်ား အကူအညီႏင
ွ အ
့္ တူ တလအတြင္း ေစတီတဆူ ၿပီးစီးေအာင္ တည္ထား
ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းေနာက္ ေသာ္ဒလီထြန္းေအာင္ေက်ာ္ႏွင့္အတူ ကၽြႏု္ပ္သည္ အိႏၵိယ

အစုိးရႏွငဆ
့္ က္သယ
ြ ္ေရးကိစက
ၥ ုိ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ ဆားျပင္ၿမိဳ႕နယ္ ေဘာင္းကူး
ေက်းရြာရွိ ေအာင္ေက်ာ္ေဇာထံသ႔ ုိ သြားခဲၾ့ ကသည္။ သူ႕အိမ၌
္ လက္ဖက္ရည္၀င
ုိ ္းတြင္
သူ၏အစ္ကုိႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ကၽြႏု္ပ္မွလည္း ရခုိင္ျပည္၏ ရာဇ၀င္သမုိင္း
အေၾကာင္းႏွင့္ ALP ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိ ေျပာျပသည္။ ယင္းေနာက္မွာ
အမတ္ေလာင္းက ဤကိစက
ၥ ုိ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္ နယူးေဒလီထိ သြားမည္ခ
့ ရီးစရိတႏ
္ င
ွ ့္
ရခုိင္ျပည္၏ေျမပုံ ALP မွ တင္ျပမည့္ စာရြက္စာတမ္းတုိ႔ကုိ စုေဆာင္းရန္ မွာ
ၾကားသည္။ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ လုပစ
္ ရာရွသ
ိ ည္မ်ားကုိ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္အတြက္ ေသာ္ဒလီ
ႏွင့္အတူ ဘိကၡဴရ၊ သရက္ကဘတ္ေက်ာင္းသုိ႔ ျပန္လာခဲ့ၾကသည္။
ျပန္ေရာက္ၿပီးေနာက္တြင္ ခုိင္ရဲႏုိင္ (ရာဇ၀ံသ)၊ ေမာင္သာထြန္းတုိ႔ႏွင့္

တုင
ိ ပ
္ င္ေဆြးေႏြးသည္။ သူတက
႔ုိ ဤကိစအ
ၥ တြကလ
္ အ
ုိ ပ္သည္မ်ားကုိ ကူညီေပးႏုင
ိ ္
ေရးအတြက္ မည္သည့္အစြမ္းမွမရွိေၾကာင္းဆုိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ALP ဌာနခ်ဳပ္သို႔
အေၾကာင္းၾကားရန္ လမ္းစရွာသည္။ ေငြေၾကးလုအ
ိ ပ္မအ
ႈ တုင
ိ ္းတာ ခန္မ
႔ န
ွ ္းစာရင္းႏွင့္
ရခုင
ိ ျ္ ပည္ေျမပုတ
ံ ခ်ပ္၊ ရွာေဖြစုေဆာင္းေပးပုရ
႔ိ န္ စာေရးသည္။ စာတမ္းကုက
ိ ား ရခုင
ိ ္
လုအ
ိ ၾကမ္းေရးသားၿပီး အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာသု႔ိ ျပန္ဆရ
ုိ န္အတြက္ ALP ဌာနခ်ဳပ္ ထုင
ိ ္း-
ျမန္မာနယ္စပ္သုိ႔ စာတုိက္မွတဆင့္ပုိ႔သည္။ ဤသုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ တခ်ဳိ႕က
အိႏၵိယဗဟုိအစုိးရႏွင့္ ဆက္သြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ရန္အတြက္ အေကာင္းဆုံးလမ္းေၾကာင္း
သည္ အဖမ္းခံသည္မွာ အသင့္ေတာ္ဆုံးဟုေျပာၾကသည္။ သု႔ေ

ိ သာ္ ဤသု႔ ိ လုပ္ေဆာင္
ႏုိင္ဖုိ႔ကုိကား စိတ္ကူးထဲ၌ပင္ မရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ကံအေၾကာင္းဖန္လာပုံက
အခ်ိနတ
္ န္ ႏြားပိန္ (နပိနက
္ န္) ဆုသ
ိ ကဲသ
့ ႔ုိ ေမာင္သာထြန္းက သူလည္း လႊတ္ေတာ္
အမတ္ေဟာင္းေအာင္ေက်ာ္ေဇာႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးလုိေၾကာင္း၊ သူ႕ထံသသ
႔ုိ ြားရန္
အတင္း ပူဆာေသာေၾကာင့္ ၁၉၈၂-ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ (သုိ႔) ဇႏၷ၀ါရီလတြင္ဟု မွတ္မိ
သည္။ ေပါင္းကူးေပါက္စုရြာသုိ႔ ႏွစ္ေယာက္အတူ သြားခဲ့ၾကၿပီး အမတ္ေဟာင္းႏွင့္
ေတြ႕ဆုသ
ံ ည္။ အမတ္ေဟာင္းႏွင့္ေတြ႕ဆုစ
ံ ဥ္က ေမာင္သာထြန္းသည္ သူ၏အတိတ္
က ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္ရခုိင္ျပည္သူတုိ႔ လက္ရွိဒုကၡခံစားေနရသည့္ျဖစ္ရပ္
မ်ားကုိ ေျပာျပသည္။ ယင္းသု႔ေ
ိ ျပာျပရာတြင္ ရမလပ အေၾကာင္းပါ၀င္သည္အ
့ တြက္
ေဒဆုင
ိ ္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အစုိးရ (ကြနဂ
္ ရက္လက္ထက္) က ရမလပမွ အိႏယ
ၵိ ဗဟုအ
ိ စုိးရ
သုအ
႔ိ ကူအညီေပးရန္ တင္ျပထားေသာ လက္ေရးမူျဖင့္ စာမ်က္ႏွာရွစမ
္ ်က္ႏွာေက်ာ္
ရွိေသာ စာတမ္းတုိကုိ ေအာင္ေက်ာ္ေဇာမွ ထုတ္ျပၿပီး ကြန္ကရက္ (အုိင္) အစုိးရ
မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ မတင္ျပဘဲ ထိန္းသိမ္းထားခဲသ
့ ည္။ သူတ႔ုိ ရမလပသည္လည္း
လာေရာက္စုံစမ္းမႈမရွိဟုေျပာျပသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္မွ စာတမ္းပါ
အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သုိ႔ တုိက္႐ုိက္ေရးထားေသာ ေပးစာကုိ ကူးယူ
ကာ ေဘာင္းဘီအိတ္ထဲတြင္ထည့္ထားလုိက္သည္။ ယင္းသုိ႔ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ သ
႔ုိ ည္ ေဘာင္းကူးနား (Bankul)မွ ႐ုပရ
ၸံ ြာ (Rupai Chari) သုသ
႔ိ ြားေရာက္
လည္ပတ္ၾကသည္။ ဤေက်းရြာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ေဒသရွိရြာမ်ား
ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဘိကၡဴရပ္သုိ႔ျပန္လာမည္ဆုိကာ ထြက္ခြာလာခဲ့ၾကရာ ေမာင္
သာထြန္းႏွင့္သိကြ်မ္းသူ ေဟာ္ရိႏၷာေက်းရြာမွ လူႀကီးတေယာက္မွ သူ၏သား
မဂၤေဆာင္ပြဲ (သမက္တက္ပ-ြဲ ရခုင
ိ )္ တြင္ သုံးေဆာင္စားေသာက္ရန္ ဖိတၾ္ ကားခဲသ
့ ျဖင့္
သူ႕ေနာက္သ႔ုိ လုက
ိ ပ
္ ါခဲရ
့ သည္။ ထုရ
ိ ြာေရာက္ေသာ္ လူႀကီးအိမတ
္ အိမတ
္ င
ြ ္ ရပ္နား
ၿပီး ေနာက္တေန႔တြင္ က်င္းပေသာ မဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနား၌ ၀င္ေရာက္စား
သုံးခဲ့ၾကသည္။ ထုိအထဲ၌ ပလံသားပုလိပ္တေယာက္လည္း ပါ၀င္သည္။ သူက
က်ေနာ္တုိ႔အား အကဲခတ္ၾကည့္သည္။ ေမးျမန္းေစာင့္ၾကည့္သည္။ ထုိ႔ေနာက္
ထုိမဂၤလာေဆာင္ပြဲတြင္ စားေသာက္သုံးေဆာင္အၿပီးတြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဘိကၡဴ
အရပ္သ႔ုိ ျပန္ရန္ထက
ြ ခ
္ ြာလာခဲၾ့ ကသည္။ ေဟာ္ရႏ
ိ ၷေဘာင္းကူးလမ္းဆုအ
ံ နီး၌ လမ္း
ႀကဳံကားေစာင့္ေနစဥ္ ပုလိပ္ႏွစ္ေယာက္မွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အနားသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာကာ
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ အ
႔ုိ ား ဖမ္းဆီးလုက
ိ သ
ု္ တ
္ အ
႔ုိ ား သူတ၏
႔ုိ စခန္းရွရ
ိ ာသု႔ိ ယူေဆာင္
သြားၿပီး ပါလာေသာ ပစၥည္းပစၥယမ်ားကုိ ေမႊေႏွာက္ရွာေဖြသည္။ ဘဂၤလစ
ီ ကားႏွင့္
ဟိႏစ
ၵီ ကားတုျ႔ိ ဖင့္ေမးျမန္းသည္။ မည္သည္စ
့ ကားကုမ
ိ ်ွ နားမလည္။ ထုေထာင္း႐ုက
ိ ္
ႏွကၾ္ ကသည္။ ေျခေထာက္ႏွင့္ေျခဖ၀ါးမ်ားကုိ အသင့္ပါလာေသာ လက္ကင
ုိ ္တုတ္
ျဖင့္႐ုိက္ႏွက္သည္။ “ဤေျခေထာက္ျဖင့္ အိႏၵိယသုိ႔လားသည္၊ ေနာင္မလားႏုိင္
ေအာင္ အမွတရ
္ ေအာင္သတိေပးသည္”ဟုထင္ရသည္။ စကားတဖြဖြ ေျပာကာ႐ုက
ိ ္
ႏွကသ
ု္ တ
္ ထ
႔ုိ မ
ံ လ
ွ ည္း မည္သည့္ေမွာင္ခပ
ုိ စၥည္းမ်ားမွမရ။ ေမာင္သာထြန္း
ထံမွ ေ၀သာလီေခတ္ေရွးေဟာင္းဗုဒ႐
ၶ ပ
ု ပ
္ ြားေတာ္တဆူႏင
ွ ့္ မီဇရ
ုိ မ္ျပည္နယ္၊ စုံေတ
ၿမိဳ႕မွ ခရီးသြားေထာက္ခံစာ လက္မွတ္တေစာင္တုိ႔ကုိ သိမ္းယူရရွိသြားၿပီးေနာက္
ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ထံမွလည္း ရမလပ၏အိႏၵိယအစုိးရသုိ႔ေပးသည့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သုိ႔
လိပ္မူထားေသာ ေပးစာမိတၱဴတေစာင္ႏွင့္ ႐ူပီးေငြသုံးဆယ္ေက်ာ္တုိ႔ကုိ ပုလိပ္မ်ား
က သိမ္းဆည္းရရွိသြားၾကသည္။ ထုိသုိ႔ထုေထာင္း႐ုိက္ႏွက္ၿပီးေနာက္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔
အား ဆားျပင္ၿမိဳ႕ရဲစခန္းသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့သည္။ ရဲစခန္း၏အခ်ဳပ္ခန္းထဲတြင္ သုိးေမြး
ၾကမ္းေစာင္ (ပုဆုိး) ႏွစ္ထည္ကုိ ေခါင္းအုံးၾကၿပီး ေသးနံ႔လႈိင္လိႈင္နံေသာ အနံ႔ကုိ
ရွဴရႈိက္ကာ လူ႔ဘ၀မွ ေလးဆယ့္သုံးႏွစ္ (၄၃) တာ ကာလတခုကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ရ
ေသာ မိမိ၏ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကုိ အစမွ ယခုပုလိပ္အခ်ဳပ္ခန္းအထိ စဥ္းစားၿပီး
လွ်င္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတကားကုိ ၾကည့္ေနရကဲ့သုိ႔ ကေလးဘ၀တြင္ ျမစ္ေခ်ာင္း၊
အင္းအုိင္၌ ေျပးလႊားေဆာ့ကစားေနခဲ့ပုံ၊ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲသုိ႔သြားခဲ့ပုံ၊ လြယ္အိတ္လြယ္
ၿပီး ေက်ာင္းသြားပုံ၊ ဗုဒၶဘာသာထုံးတမ္းစဥ္လာအရ ကုိရင္ ရွင္သာမေဏ၀တ္ခဲ့ပုံ၊
ရန္ကုန္ေရာက္ အလုပ္သမားဘ၀ႏွင့္ ညေက်ာင္းတက္ၿပီး အနာဂတ္ကာလမွာ
အဓိကထား လုပ္ေဆာင္ရြက္မည့္ အဖရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လုိအပ္
ေသာ စာေပ၊ ဗဟုသုတစုေဆာင္းခဲ့ပုံစသည္တုိ႔သည္ တရိပ္ရိပ္ ဆက္ကာ ဆက္
ကာ အေတြးအာ႐ုံတြင္ ေပၚလာခဲ့သည္။
ယင္းေနာက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးဘ၀သုိ႔ ေျခလွမ္းစလွမ္းၿပီး၊ အဖမ္းခံေထာင္

က်၊ ထုိ႔ေနာက္ ေထာင္မွလြတ္ၿပီး KNU ဧရိယာတြင္ စစ္သင္တန္းတက္၊ KNLA
ကရင္ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္မွ ဘ၀တူရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ စစ္ေျမျပင္
မွာ တုိက္ပြဲ၀င္၊ ထုိမွတဖန္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ စစ္အင္အား တရာ့ႏွစ္ဆယ္ (၁၂၀) ျဖင့္
မုိင္ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွည္သည့္ ခရီးၾကမ္းကုိေလွ်ာက္။ ေနာက္ဆုံး အိႏၵိယ -ျမန္မာ
တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ပူးေပါင္းစစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္ၿပီး တုိက္ခုိက္ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ အဖတ္

ဆယ္ မရေအာင္ ပ်က္စီးကာ မဆလစစ္ခုံ႐ုံးမွ ေသဒဏ္ေပးခံရဘ၀ျဖင့္ မႏၲေလး
ေထာင္တြင္းႀကိဳးတုက
ိ တ
္ ြင္ ခုန
ိ ားအက်ဥ္းခ်ခံခဲရ
့ သည့္ အနိ႒ာ႐ုျံ မင္ကြင္းမ်ားသည္
တဖြားဖြားထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ၏ အတိတ္ဘ၀ကုိ
စဥ္းစားေနစဥ္တင
ြ ္ ကန္ထ႐ုက
ိ မ
္ ွ ထမင္းလာပု႔ေ
ိ သာေၾကာင့္ တာ၀န္အရ လက္ခလ
ံ က
ုိ ္
ရေသာ္လည္း ထမင္းစားခ်င္စတ
ိ က
္ န
ု ခ
္ န္းေနသျဖင့္ မစားဘဲ သိမ္းထားလုက
ိ သ
္ ည္။
ေမာင္သာထြန္းလည္း အသက္ႀကီးၿပီျဖစ္၍ ေမာပန္းစြာျဖင့္ အိပ္ေပ်ာ္သြားကာ ပုလပ
ိ ္
အေစာင့္တဦးမွ ႏႈိးမွႏုိးလာသည္။ ထမင္းက ျပဳတ္ဆန္၊ ဟင္းကလည္း အနံ႔ဆုိး၊
အရသာ ကင္းမဲ့သည့္အတြက္“ေတာက္တဲ့ႏွင့္ ေဆးတံေခ်း”ကဲ့သုိ႔ျဖစ္သြားသည္။
ကင္းစခန္းမွ ညကုိးနာရီေခါက္သၾံ ကားရသည္။ မီးမရွိေသာ အေမွာင္ထတ

ဲ င
ြ ္
အိပ္မရ။ ဆက္ကာဆက္ကာ အေတြးကမ႓ာခ်ဲ႕ေနသည္ထင္၏။ အိပ္ေမာက်သံ
မၾကားရ။ သုိ႔ေသာ္ စကားမေျပာျဖစ္ၾက။ အေတြးကုိယ္စီႏွင့္ ခံစားေနၾကသည္။
ရာဇ၀တ္မ၊ႈ တရားမမႈတႏ
႔ုိ င
ွ ့္ မကပ္ၿငိဘဲ အခ်ဳပ္ခန္းထဲ ေရာက္ရသည္မွာ ရခုင
လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးစိတ္ဓါတ္ကုိ ခံႏုိင္ရည္
ရွသ
ိ ည္၊ မရွသ
ိ ည္ကုိ စမ္းသပ္ျခင္းသာျဖစ္လမ
ိ မ
့္ ည္ဟု ႏွစသ
္ မ
ိ လ
့္ က
ုိ ရ
္ သည္။ အဖမ္း
ခံရသည္က
့ စ
ိ က
ၥ ုိ သုံးသပ္သည္မွာ ေမာင္သာထြန္း၏ ႐ုပသ
္ င
ြ လ
္ ကၡဏာႏွင့္ ကံၾကမၼာ
ျဖစ္စဥ္ကယ
ို က
္ ဤကဲသ
့ ႔ုိ ဖန္တီးမည့္ အခ်ိနအ
္ ခါကုိ ေစာင္ဆ
့ င
ုိ ္းၿပီး အခါသင္သ
့ ည္
ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ဖန္တီးလုိက္သည္ဟု ဆုိရေအာင္ စည္း၀ါးကုိက္ကာ ျဖစ္ေပၚလာ
ျခင္း ျဖစ္သည္ဟုယူဆသည္။ ျဖစ္ပုံက-
ေမာင္သာထြန္းသည္ သူ၏စိတက
္ ူးဉာဏ္အတုင
ိ ္း ၀တ္စားဆင္ယင္ပက
ုံ လ
ုိ ည္း
႐ုိး႐ုိးမွ ထူးထူးျခားျခားအသြင္သို႔ ေျပာင္းပစ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ သူ၏
႐ုပသ
္ င
ြ က
္ ျုိ မင္ရသူတင
ုိ ္း စိတ၀
္ င္စားေစရန္ ေဇာ္ဂ်ီဖလ
ုိ ၀
္ င္လလ
ုိ ၊ုိ ရခိင
ု ္ေရွးရွငဘ
္ ရ
ု င္
ေခတ္က ရခုင
ိ မ
္ င္းသားႀကီးလုလ
ိ ုိ ဆံပင္ကအ
ုိ ရွညထ
္ ားၿပီး ဦးေခါင္းထိပတ
္ ည္တ
့ ည့္
တြင္ထုံးဖြဲ႕ထားသည္။ သဘင္သည္မ်ားသာ ၀တ္ဆင္သည့္ ထုိင္မသိမ္းအက်ၤီရွည္
ကု၀
ိ တ္ကာ မုတ္ဆိတ္ေမြးတေတာင္ခန္႔ေလာက္ႏွင့္ ႏႈတ္ခမ္းေမြးထားသည္။ ဤ
႐ုပ္သြင္က ပုလိပ္တုိ႔ဖမ္းခ်င္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္သည္ႏွင့္တူေနသည္။ ထရိပူရ
ျပည္နယ္တြင္ သူ၀တ္စားဆင္ယင္ထားသကဲ့သုိ႔ ၀တ္ဆင္သူတေယာက္တေလမွ်
ပင္မရွိေပ။ ၎အေၾကာင္းေၾကာင့္ သူသည္ ႏုိင္ငံျခားသားျဖစ္ရမည္။ ေမွာင္ခုိ
လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကုိင္သူျဖစ္ႏုိင္သည္။ သူ႔ကုိဖမ္းဆီးလွ်င္ ေငြအေျမာက္အျမား

ရႏုိင္သည္ဟုထင္ကာ ပုလိပ္က ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ႏုိင္သည္။
ထုိ႔ေနာက္တြင္ အျခားအေၾကာင္းအရာတခုကုိ ေတြးမိသည္မွာ ေဘာင္းကူး

ရြာနာမည္ကိစၥ ျဖစ္သည္။ ေဘာင္းဆုိသည္မွာ ေပါင္းကူး၏အသံထြက္ဖတ္နည္း
ျဖစ္သည္။ “ေရးလွ်င္အမွန္ ဖတ္လွ်င္ အသံ”ဟူ၍ စာေပမွတ္တမ္းတင္ရွိသည္။
ဥပမာ- “ဦးေခါင္းကုိဦးေဂါင္း၊ ကန္႔ေကာ္ကုိ ဂန္႔ေဂၚ”စသည္ ျဖင့္ျဖစ္သည္။ ေပါင္း
ကူးဆုိသည့္အဓိပၸာယ္သည္ တခုႏွင့္တခု၊ တေနရာႏွင့္တေနရာ ဆက္သြယ္ေပး
သည့္အရာကုိေခၚသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္
ရခုင
ိ တ
္ အ
႔ုိ တြက္ အိႏယ
ၵိ သည္ မပါမျဖစ္ေသာ မပတ္သက္ဘ၊ဲ မပါ၀င္ဘမ
ဲ ျဖစ္ေသာ
အိမန
္ ီးခ်င္းႏိင
ု င
္ ႀံ ကီးတခုျဖစ္သည္။ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ အိႏယ
ၵိ အစုိးရႏွင့္ ရခုင
ိ ့္ ေတာ္လန
ွ ္ေရး
အင္အားစုမ်ားကုိ ဆက္သြယ္ေပါင္းကူးေပးရန္အတြက္ ဤေဘာင္းကူးေက်းရြာ
သည္ တည္ရွိေနသလားဟု ယူဆရေအာင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသည္။ အခ်ဳပ္ခန္း
ထဲမွာ တညအိပစ
္ က္၍ နံနက္မုိးလင္းတြင္ ေမာင္သာထြန္းကုိ တုင
ိ ပ
္ င္သည္။ “ပုလပ
ိ ္
တာ၀န္ရွိသူက ေမးလွ်င္မည္သုိ႔ေျဖမည္နည္း”စသည္ျဖင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးသည္။
သူက “မိမိတုိ႔သည္ မီဇုိရမ္မွ ဗာရာဏသီသုိ႔ ဘုရားဖူးရန္လာေၾကာင္း ေထာက္ခံ
စာကုိ တင္ျပမည္ဟုဆုိသည္။”ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) မွလည္း
ေမာင္သာထြန္းအတုိင္း ေျဖၾကားရန္ စီစဥ္စိတ္ကူးသည္။ နံနက္ (၁၀)နာရီခန္႔တြင္
ပုလပ
ိ တ
္ ပ္ၾကပ္ႀကီးတစ္ေယာက္က တဦးခ်င္းသီးျခားေခၚၿပီး ေမးျမန္းစစ္ေဆးသည္။
ထုိသုိ႔ ေမးျမန္းရာ၌ အမည္၊ အသက္၊ မိဘအမည္၊ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမ အေရ
အတြက၊္ အလုပအ
္ ကုင
ိ ၊္ ဇာတိၿမိဳ႕ရြာ၊ လာရင္းရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္စသည့္ အခ်က္အလက္
မ်ားပါ၀င္သည္။ အားလုံးနီးပါးကုိ အမွနအ
္ တုင
ိ ္းေျဖသည္။ လာရင္းရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္ကုိ
ကား ဖုံးကြယ္ထားသည္။ ဗာရာဏသီသုိ႔ ဘုရားဖူးလာရင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ေခၚ
သျဖင့္ ထရိပရ
ူ သု၀
႔ ိ င္လာခဲ့ေၾကာင္းေျပာျပသည္။ သုရ
႔ ိ ာတြင္ ယုၾံ ကည္သည့္ လကၡဏာ
မေတြ႕ရ။ မေက်နပ္ေသာေလသံမ်က္ႏွာထားတုိ႔ျဖင့္ ၾကည့္သည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔က
လည္း ဟုတတ
္ ပ
ိ တ္တိ ဘဂၤလစ
ီ ကား၊ အိႏယ
ၵိ စကား၊ အဂၤလပ
ိ စ
္ ကားမ်ားကုိ မေျပာ
တတ္၊ ထု႔ေ
ိ ၾကာင့္ ပလံသား (ထရိပရ
ူ ရွရ
ိ ခုင
ိ မ
္ ်ဳိးႏြယမ
္ )ွ စာတတ္ေပတတ္ တေယာက္
ကုိေခၚၿပီး ဘာသာျပန္ခုိင္းၿပီးလွ်င္ စစ္ေဆးေမးျမန္းၾကသည္။ ပလံသားကလည္း
ရခုင
ိ စ
္ ကားကို ေကာင္းေကာင္းနားမလည္။ ဤသု႔ ိ အခက္အခဲမ်ားျဖင့္ အခ်ဳပ္ခန္းတြင္
သုံးရက္ေျမာက္ေန႔သ႔ုိ ေရာက္လာသည္။ ယင္းေနာက္တင

ြ ္ ကၽြႏပ
ု္ ထ
္ မ
ံ ွ သိမ္းယူသြား
ေသာ ရမလပမွ အိႏယ
ၵိ အစုိးရအား တင္ျပထားသည္စ
့ ာတမ္းမွ ကၽြႏပ
ု္ လ
္ က္ေရးျဖင့္
ကူးယူလာေသာ၊“အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ သုိ႔”ဟုလိပ္မူထားသည့္ ေပးစာကုိထုတ္ျပၿပီး
ေမးျမန္း စစ္ေ ဆးသည္ ။ ထုိ ကိ စ ၥ ကုိ လ ည္း အသိ သူ င ယ္ ခ ်င္း တေယာက္ ထံ မ ွ
ထရိပူရသုိ႔၀င္ျဖစ္ ပါကေပါင္းကူးရြာရွိ ျပည္နယ္အမတ္ေအာင္ ေက်ာ္ေဇာထံတြင္
ဤစာကုိျပၿပီး “မည္သုိ႔အေျခအေနရွိသလဲေမးျမန္းခဲ့ပါ”ဆုိၿပီး ေပးလုိက္သျဖင့္
ဤစာကုယ
ိ လ
ူ ာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျဖၾကားရာ“မင္းကုယ
ိ တ
္ င
ုိ က
္ ဤစာႏွငပ
့္ တ္သက္
ေနသူျဖစ္ရမည္” ဟု ျပန္ေျပာသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ကၽြႏု္ပ္က တခုမွျပန္မေျပာခဲ့ေပ။
ေမာင္ သာထြ န္း ကုိ လ ည္း “ခင္ ဗ ်ားကုိ ဘာေတြေ မးသလဲ ” ဟု ေမးျမန္း ၾကည့္
ရာသူကလည္း ထုစ
ိ ာအေၾကာင္းႏွငပ
့္ တ္သက္၍ေမးသည္ဟု ျပန္ေျပာသည္။သုျ႔ိ ဖစ္
၍အေျခအေနကုသ
ိ ုံးသပ္ၿပီး ေအာက္ပါအတုင
ိ ္းေကာက္ခ်က္ခ်သည္။ “ အိႏယ
ၵိ ဗဟုိ
အစုိးရႏွင့္ ဆက္သယ
ြ ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနမႈကုိ ယခုအဖမ္းခံရျခင္းက လမ္းဖြင့္
ေပးလုက
ိ ျ္ ခင္းျဖစ္သည္။ လာရင္းကိစက
ၥ ုိ အမွနအ
္ တုင
ိ ္း မဖုံးကြယဘ
္ ဲေျပာလုက
ိ လ
္ ်ွ င္
တစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္ေလာက္ေတာ့ ေထာင္ထဲမွာေနရမည္” ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ဤ
ယူဆခ်က္ကို ေမာင္သာထြန္းအားေျပာျပၿပီး “ေထာင္ထဲတြင္ ဒုကၡခံႏုိင္မည္ေလာ၊
ခံႏုိင္မည္ဆုိက မနက္ျဖန္ ပုလိပ္ကေမးသည့္အခါ ဖြင့္ဟေျပာမည္၊ ေထာင္ထဲမွာ
မေနလုိက ေမာင္သာထြန္းႏွင့္မပတ္သက္ေၾကာင္း တင္ျပေျပာဆုိမည္”စသည္ျဖင့္
သူ႔အား ေျပာျပကာ ဆႏၵအမွန္ကုိ ေတာင္းခံသည္။ သူကလည္း“ေျပာသာေျပာ
ေကာင္းသည္”ဟုဆုိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ လာရင္းကိစၥကုိ အမွန္
အတုိင္းေျပာလုိက္ရာ ဌာနေပါင္းစုံမွ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားသည္ တေယာက္ၿပီး
တေယာက္ သတင္းယူရန္အတြက္ ေရာက္လာၾကသည္။ ထမင္းစားရန္ အခ်ိန္ပင္
မမွန္ျဖစ္လာရမည္၊ ALP ၏ ဥကၠ႒တာ၀န္ႏွင့္ NDF တပ္ေပါင္းစု၏ အရွိန္အ၀ါ
ေၾကာင့္ အားလုံးက ေလးေလးစားစားဆက္ဆံၾကသည္။ အခ်ဳပ္ခန္းတြင္ငါးရက္
ခန္႔ေနၿပီး ဆားျပင္ၿမိဳ႕အက်ဥ္းေထာင္သုိ႔ေျပာင္းေရြ႕သည္။ ေမာင္သာထြန္းကုိ ေမး
ျမန္းစစ္ေဆးရာ က်ေနာ့အ
္ ား ပးထားသည့္ ကတိကဖ
ုိ ်က္ကာ သူက “အရင္ကလုပ္
ဖူးသည္၊ အခု မလုပ္ေတာ့ဘူး”ဟု ပုလပ
ိ ထ
္ အ
ံ စစ္ခရ
ံ ာ ပုလပ
ိ က
္ က်ေနာ္အ
့ ား ခင္ဗ်ား
ႏွင့္အတူပါလာသူက အခုသူသည္ထုိအလုပ္ကုိ အရင္ကလုပ္ဖူးသည္ဟုေျပာ
ေၾကာင္းျဖင့္ ေျပာျပသည္။ အမွန္က ေမာင္သာထြန္းသည္ အကူအညီကား လုိခ်င္
သည္။ ဒု ကၡ ကုိ ကား မခံ ရဲ ၊ ယင္းအတြ က္ေၾကာင့္ သူ ႔ ကုိစစ္ေဆးေမးျမန္းမႈ ကုိ

ေထြေထြထူးထူး မလုပ္ေတာ့ဘဲ ရပ္တန္႔ထားလုိက္သည္။ ကၽြႏု္ပ္ကုိမူ သီးျခား႐ုံး
ဖြင့္ၿပီး စစ္ေဆးသည္။ NDF တပ္ေပါင္းစု၀င္မ်ား အေၾကာင္း၊ ကခ်င္ႏွင့္နာဂ
ဆက္ဆံေရး MNF စသည္တုိ႔ အေၾကာင္းကုိ သုံးလခန္႔နားလုိက္ေမးလုိက္ျဖင့္ ထုိ
ေမးျမန္းမႈမ်ားကုိ ဆက္တုိက္လုိက္ၿပီး ကုိယ္ေရးရာဇ၀င္အျပည့္အစုံကုိ အိႏၵိယမွ
အဖမ္းခံရသည့္ ေန႔ရက္အထိ ေရးခုိင္းၿပီးယူသြားသည္။ ဤကိစၥတြင္ ေဘာင္းကူး
သည္ ေပါင္းကူးတံတားအျဖစ္ ALP ႏွင့္ အိႏယ
ၵိ အစုိးရအၾကား ဆက္သယ
ြ ္ေပးသည့္
တာ၀န္ကုိ အမွနတ
္ ကယ္ထမ္းေဆာင္ခၿဲ့ ပီးျဖစ္သည္။ ေဘာင္းကူးမွဆားျပင္ (အက်ဥ္း
ေထာင္) သု႔ိ ေရာက္ရျခင္းသည္ ၀မ္းနည္းစရာမဟုတဘ
္ ဲ ႏုင
ိ င
္ ံေရးေအာင္ပအ
ြဲ တြက္
ေဆြးေႏြးပြဲသုိ႔ သြားရျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆသေဘာထားရသည္။
ဆားျပင္ပုလိပ္တပ္ဖြ႔ဲက ေမာင္သာထြန္းႏွင့္ကြ်နု္ပ္တုိ႔အား ႏုိင္ငံျခားသား

ဆုင
ိ ရ
္ ာ အက္ဥပေဒ၊ ပုဒမ
္ -၁၅ (၁) အရ အိႏယ
ၵိ ႏုင
ိ င
္ ံေတာ္ကုိ တရားမ၀င္ ျဖတ္သန္း
သြားလာမႈျဖင့္ ဆားျပင္ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံးတြင္ အမႈဖြင့္တရားစြဲဆုိထားသည္။ သုိ႔ရာ
တြင္ တရား႐ုံးတရားသူႀကီးေရွ႕ေမွာက္တြင္ အမႈစစ္ေဆးမႈကုိကား မျပဳလုပ္ဘဲ
တဆယ့္ေလးရက္ တႀကိမရ
္ မန္ယၿူ ပီး ဆားျပင္အက်ဥ္းေထာင္တင
ြ ္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထား
သည္။ စစ္ေဆးမႈကုိ (SB-Special Beaureu, SIB- Subsidiary Intelligence
Board) စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားက ျပဳလုပ္ၿပီး၊ သုံးလေက်ာ္အၾကာမွာ ဗမာ
ျပည္ ဖြားဟိႏဴၵ လူမ်ဳိးပါေမာကၡေဟာင္းတဦးမွ ေနာက္ဆုံးလာေရာက္ၿပီး အၿပီးသတ္
ေမးျမန္းစစ္ေဆးသည္။ သူ႔ထံမွ သိလုိက္ရသည့္ အခ်က္အလက္ကား “မၾကာမီ
လြတ္မည္”လြတ္ၿပီးေနာက္မွာ ဘယ္မွာ ေနမလဲဟူေသာ ေမးခြန္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ
အစုိးရသု႔ိ မလႊအ
ဲ ပ္ႏင
ုိ သ
္ ည္အ
့ ရာမ်ားျဖစ္သည္။ မၾကာမီ လြတမ
္ ည္ဆသ
ုိ ည္ကုိ သိ
လုက
ိ ရ
္ သျဖင့္ ေစာင္ဆ
့ င
ုိ ္းဖုရ
႔ိ န္ ၀န္မေလးဟူေသာစိတက
္ ူးျဖင့္ သတင္းၾကားရႏုိးႏုိး
ျဖင့္ တရား႐ုံးထုတတ
္ င
ုိ ္း ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲသ
့ ည္။ သုရ
႔ိ ာတြင္ ခုနစ္လထဲသ၀
႔ုိ င္လာသည္။
လႊတ္မည့္ အစအနကုိ မျမင္ရသည့္အတြက္ တရား႐ုံးသုိ႔အသနားခံစာ (အာမခံ
ေပးရန္) စာတေစာင္ ေရးၿပီးတင္လုိက္သည္။ တလေက်ာ္အၾကာမွာ နယူးေဒလီမွ
လူသုံးေယာက္ေရာက္ၿပီး လြတ္မွာပါ။ စိတ္မပ်က္ပါႏွင့္၊ အစီအစဥ္ေတြလုပ္ေနပါ
တယ္ စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားသြားသည္။ ယင္းေနာက္ ကုိးလေက်ာ္အၾကာတြင္
“အဆင္သင့္လုပ္ထား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ဘက္သုိ႔လႊတ္ေပးမည္” ဟု SB က
လာေရာက္အေၾကာင္းၾကားသည္။ ထုိအတြက္ေၾကာင့္ အိႏၵိယဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္

စပ္ (ထရိပူရျပည္နယ္) မွ အိႏၵိယ-ရခုိင္နယ္စပ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ဘက္သုိ႔ သြားရာ
လမ္းေၾကာင္းကုိ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ႏွင့္ ေမာင္သာထြန္းတုိ႔က ညႇိႏႈိင္းေရြးခ်ယ္ထား
သည္။ ယင္းေနာက္ ဆယ့တ
္ လခန္အ
႔ ၾကာ ေဆာင္းဦးရာသီ၀င္စ တစ္ေန႔ညေနပုင
ိ ္း
တြင္ (Border Security Force-BSF) မွ ကားတစီးျဖင့္ တပ္ဖြဲ႕၀င္ငါးဦး ေထာင္ဗူး၀
သုိ႔ ေရာက္လာကာ “ကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းေတြယူၿပီး ထြက္လာပါ” ဆုိေသာေၾကာင့္
ေထာင္ဗူး၀သုိ႔ထြက္လာခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ကားေပၚတက္ၿပီး သူတုိ႔ေခၚရာသုိ႔
လုိက္ပါခဲ့သည္။ BSF စခန္း (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္တစ္ေနရာရွိစခန္း) သုိ႔ ေရာက္
ၿပီး ေနာက္မွာ ညစာထမင္းေကြ်းသည္။ အျပန္အလွန္ေျပာသည့္စကားမ်ားကုိ နား
မလည္သျဖင့္ တိတတ
္ တ
ိ ္ေနကာ သူတဥ
႔ုိ ီးေဆာင္လပ
ု သ
္ မွ်ကုိ နာခံၾကရသည္။ သူ
တုိ႔က ထမင္းေကြ်းၿပီးေနာက္တြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ကုိ အခန္းတခန္းထဲတြင္
အိပက
္ တ
ု င္တခုစျီ ဖင့္ ကုတင္ေဘာင္ႏင
ွ လ
့္ က္ထပ
ိ ခ
္ တ္ကာ ညအိပခ
္ င
ုိ ္းသည္။ နံနက္
မုိးလင္းသည္အ
့ ခါ မ်က္ႏွာသစ္သည္။ ၿပီး လက္ဖက္ရည္ေသာက္ၿပီးေနာက္ သူတ၏
႔ုိ
ကားျဖင့္ ဆားျပင္အာဂတၱလာၿမိဳ႕သုိ႔သြား ဘတ္ (စ္) ကားလုိင္းဂိတ္သုိ႔ပုိ႔ေဆာင္
ေပးသည္။ ဘက္(စ္)ကားတစီးေပၚသုတ
႔ိ က္ကာ SB ႏွစ္ေယာက္၊ ပုလပ
ိ ႏ
္ စ
ွ ္ေယာက္
တု၏
႔ိ အေစာင့္ အေရွာက္ျဖင့္ လုက
ိ ပ
္ ါလာခဲရ
့ ာ အာဂတၱလာၿမိဳ႕သု႔ိ ေရာက္လာသည္။
အရာရွိမ်ား တည္းခုိေဆာင္တခုမွာ “အျပင္မထြက္ပါနဲ႔”ဟု အမိန္႔ ညႊန္ၾကားခ်က္
ျဖင့္ ထမင္း၊ လက္ဖက္ရည္အခ်ိနမ
္ န
ွ မ
္ န
ွ ္ ေကြ်းၿပီးလွ်င္ မိမတ
ိ ၏
႔ို လုအ
ိ ပ္သည္မ်ားကုိ
စီမံေဆာင္ရက
ြ ္ေကြ်းေမြးမည့္ ဟိႏဴၵ လူငယ္တေယာက္ႏင
ွ အ
့္ တူထားသည္။ ၎တြင္
ႏွစ္လခန္႔ေနၿပီး ဂ်စ္ကားတစီးျဖင့္ SB အရာရွိတေယာက္၊ ယင္းဌာနမွ အမႈထမ္း
ႏွစ္ေယာက္ႏွင့္အတူ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္၏ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ အေဇၨာၿမိဳ႕သုိ႔ေရႊ႕
ေျပာင္းသည္။ ယင္းေနာက္ SB-D.C-Deauty Commssioner သုလ
႔ိ အ
ႊဲ ပ္ရန္အတြက္
သူက စီစဥ္ေပးေသာ အိမတ
္ ေဆာင္တင
ြ ္ အခ်က္အျပဳတ္က်ြ မ္းက်င္သူ ဟိႏဴၵ လူငယ္
တေယာက္ႏွင့္တူ တလေက်ာ္ေနထုိင္သည္။ အေဇၨာသုိ႔ မေရႊ႕မီ အာဂတၱလာတြင္
ရွိေနခဲ့စဥ္ SB အရာရွိတေယာက္က “ခင္ဗ်ား ေတာင္းဆုိလုိေသာအကူအညီကုိ
စာေရးၿပီးတင္ျပပါ”ဟု ကမ္းလွမ္းေျပာၾကားသျဖင့္ “ေလာေလာဆယ္တြင္ လုိအပ္
ေသာ၊ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အကူအညီႏွင့္ စစ္ေရးဆုိင္ရာ အကူအညီတုိ႔ကုိ ျပည့္ျပည့္
စုစ
ံ ုံ အဂၤလပ
ိ လ
္ ုိ ျပဳစုႏင
ို မ
္ ည္မဟုတ။္ ေနာက္မွ စာတမ္းျပဳစုၿပီးတင္ျပပါမည္”ဟု ေျပာ
ၾကားၿပီးေနာက္တြင္ ေမာင္သာထြန္းကုိေျပာၾကားရာ ေမာင္သာထြန္း “က်ေနာ့္ကုိ

ေျပာျပ၊ က်ေနာ္ေရးမည္”ဟု ဆုျိ ပန္သည္။ ယင္းကိစက
ၥ ို ခြငမ
့္ ျပဳဘဲ ဆုင
ိ ္းထားလုက
ိ ္
သည္။ အဓိကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးစာတမ္းတေစာင္သည္ အႏွစ္သာရရွိရွိ စာတမ္း
တေစာင္ႏွင့္တူေအာင္ ေဘာင္၀င္ေအာင္ျပဳစုတင္ျပလုိ၍ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
ေတာင္းလုိက္ေသာ အကူအညီစာရင္း ဇယားျပဳစုေရးကိစၥရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့ရသည္။
ယင္းေနာက္ အေဇၨာ္ၿမိဳ႕မွတဆင့္ လုံလန္ၿမိဳ႕သုိ႔လႊဲအပ္သည္။ ထုိမွတဆင့္

အိႏယ
ၵိ -ျမန္မာနယ္စပ္ (ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ အိႏယ
ၵိ ဘက္မွ လုံးတလန္းဒိစႀတိတန
္ ယ္)
ရွိ ဖရ၀ါေက်းရြာ (SB) ႐ုံးသုိ႔ ေရာက္သြားသည္။ ယင္းေနရာတြင္ ၄ ရက္ခန္႔ေနၿပီး
နယ္စပ္လင
ုိ ္းေတာတြင္းဘက္သ႔ုိ သက္လင
ူ ယ္တေယာက္က ဦးေဆာင္ပ႔ေ
ုိ ပးသည္။
ထုိတြင္ သူက ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား “ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဒီကုိျပန္၀င္လာပါက ျပန္၍ဖမ္းဆီးမည္
မဟုတ္”ဟုေျပာသည္။ ဤစကားသည္ အာဏာပုိင္တုိ႔က ေျပာခုိင္း၍ေျပာျပေသာ
အမွာ စကားျဖစ္သည္ဟုဆုိ၏။ ဤစကားကုိ ေထာက္ရႈၾကည့္ပါက“ခုိလႈံခြင့္ေပး
တယ္” ဆုသ
ိ ည္အ
့ ဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနသည္။ ယင္းအျပင္ မလြတမ
္ က
ီ “ခင္ဗ်ား
ႏွငက
့္ ်ေနာ္တအ
႔ို ၾကားမွာ ၾကားခံအျဖစ္ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးမည့္ လူတေယာက္ကုိ တလ
အတြင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တထ
႔ုိ သ
ံ ႔ေ
ုိ စလႊတ္ေပးပါ။ ထုလ
ိ သ
ူ ည္ အဂၤလပ
ိ စ
္ ာႏွင့္ စကားကုိ
တတ္ကြ်မ္းသူျဖစ္ရမည္ ”ဟု မွာၾကားလုိက္သည္။
ေျပာက္က်ား (သူပုန္) မွာ ဦးခ်ိဳပါလုိ႔လား
ပရ၀ါ SB စခန္းမွ လႊတ္လုိက္ၿပီးေနာက္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ နယ္စပ္ေက်း

ရြာမ်ားကုိ တရြာ၀င္ တရြာထြက္ မေမာမပန္းခရီးဆက္ၾကသည္။ အိႏၵိယဘက္ရွိ
ယခုေက်းရြာမ်ားကုိ ေမာင္သာထြန္းသည္ ဟုိအရင္ကသြားခဲ့ဖူးသည္။ ထုိ႔အတြက္
ေၾကာင့္ ဤေနရာသို႔ တႀကိမ္တခါမွ ေျခမခ်ဖူးေသာ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) က သူ႔
ေနာက္မွ တေကာက္ေကာက္လက
ုိ ရ
္ သည္။ ယင္းအခ်ိနက
္ ဘဂၤလားေဒ့ရႏ
ွ္ င
ုိ င
္ ံေပၚ
ထြက္ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီမူဆလင္တုိ႔ ႏုိင္ငံပုိင္ရွင္ဘ၀သုိ႔
ေရာက္သြားေသာအခါ သက္၊ မရမာႏွင့္ ၿမိဳ႕လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကုိခံရ
သျဖင့္ အိႏၵိယဘက္သုိ႔ ထြက္ေျပးလာၾကသည္။ ၎တုိ႔သည္ မီဇုိရမ္ဖက္သုိ႔ ခုိလႈံ
လာၾကသျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားကလည္း လက္မခံလုိၾကေပ။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေဒသခံ
အာဏာပုိင္တခ်ဳိ႕က ထုိလူမ်ဳိးမ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္သျဖင့္ ေတာေတာင္ထဲ၌ ပုန္း
ေအာင္းေနၾကရသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ထုိေျပးလာသူမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာၿပီး အဖမ္းခံရမည္
ကုိ စုိးရိမ္သည့္အတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္သည္ ေမာင္ဘုေက်းရြာ (ရြာသစ္) (ျမန္မာစစ္စခန္း
ရွိရာ ၿမိတ္၀ရြာႏွင့္ တနာရီခန္႔ခရီး) အေရာက္တြင္ ေတာေတာင္ထဲ၌ ပုန္း၀ွက္ေနခဲ့
ၾကရသည္။ ေမာင္သာထြန္းႏွင့္ ရင္းႏွီးသူမ်ားကဆန္၊ ငါးပိႏွင့္ ဆားမ်ားကုိ ကူညီ
ၾကသည္။ ေတာင္ေပၚတက္ကာ ငွက္ေပ်ာရြကမ
္ ိုးတဲငယ္တေဆာင္ကုိ ႏွစ္ေယာက္
ဆံ့ေအာင္ျပဳလုပ္ကာ ထမင္းႏွင့္ဟင္းကုိ ၀ါးက်ည္ေတာက္ျဖင့္ မီးဖုတ္ခ်က္စားၾက
သည္။ ဤကဲသ
့ ႔ေ
ုိ တာေတာင္ထတ
ဲ င
ြ ္ ပုန္း၀ွက္ေနစဥ္ကာလတြင္ ပါလာေသာ ဗလာ
စာအုပ၊္ ေဘာလ္ပင္တႏ
႔ုိ င
ွ ့္ အိႏယ
ၵိ အစုိးရထံသ႔ုိ တင္ျပမည္စ
့ ာတမ္းကုိ ရခုင
ိ ဘ
္ ာသာ
ျဖင့္ စတင္ေရးသားျပဳစုသည္။ ထုိေနရာတြင္ သုံးေလးငါးရက္ခန္႔ေနၿပီး အေျခအေန

မေကာင္းသျဖင့္ ကုလားတန္ျမစ္အေရွ႕ဘက္သုိ႔ကူးကာ ေလာင္းမခ်ဳးေက်းရြာရွိ
ေမာင္ သာထြ န္း ၏မိ တ္ေ ဆြ တ ဦး ျဖစ္ေ သာ ေအာင္ က ဇံ ၏ အိ မ္ တ ြ င္ တ ည္း ခုိ
ေနထုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ထုရ
ိ ြာအနီးတြင္ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ဘက္မလ
ွ ာေရာက္ၿပီး ငါးဖမ္းသူ၊ အရက္
ခ်က္သူမ်ား ရွိသျဖင့္ ၎တုိ႔ႏွင့္ သိကြ်မ္းခင္မင္မႈရယူကာ ရခုိင္ျပည္တြင္းထဲသုိ႔
၀င္ၿပီး အိႏၵိယအစုိးရႏွင့္ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) အၾကား ဆက္သြယ္ေပးမည့္သူ ၾကားခံ
လူတဦးရွာေဖြရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္သည္။ ထုိလူကုိ တလအတြင္းလာပုိ႔ရမည္ဟု
အိႏိၵယအစုိးရေထာက္လွမ္းေရးမွ မွာၾကားလုိက္ေသာေၾကာင့္ ဤကိစၥသည္ မျဖစ္
မေန လုပက
္ င
ုိ ္ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ မည္က
့ စ
ိ ျၥ ဖစ္ၿပီး ႏုင
ိ င
္ ံေရးအတြက္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥ
ရပ္ ျ ဖစ္ေ ပသည္ ။ ဤကိ စ ၥ ကုိ ေဆာင္ ရ ြ က္ ဖုိ ႔ ရ န္ အ တြ က္ ခရီး စရိ တ္ ၊ ခရီး သြား
ေထာက္ခံစာ မွတ္ပုံတင္မရွိေသာေၾကာင့္ စြန္႔စားရမည့္လုပ္ငန္းစဥ္တခု ျဖစ္ေန
သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယအစုိးရမွ ေဆာင္းတြင္းကာလတြင္ ၀ယ္ေပးထားေသာ
ကုတ္အက်ႌတထည္ႏွင့္ သုိးေမြးအက်ႌလက္ရွည္တထည္ကုိ ေရာင္းခ်သည္။ ေငြ
တရာ့ႏွစ္ဆယ္ (၁၂၀) ေက်ာ္ရသည္။ ၎ေငြျဖင့္ ေက်ာက္ေတာ္ (သုိ႔) စစ္ေတြထိ
ဆင္းမည္။ အေျခအေနေပးက ALP ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာထုိင္း- ျမန္မာနယ္စပ္ KNU
ထိန္းခ်ဳပ္ဧရိယာအထိ ေရာက္ေအာင္သြားေရာက္ဖုိ႔ဆုံးျဖတ္သည္။ ထုိ႔အတြက္
ေၾကာင့္ ခ်င္းလက္၀ရြာသားတေယာက္ႏွင့္ ၀ါးေဖါင္ဖြဲ႕ကာ ခ်င္းလက္၀ရြာသုိ႔ဆင္း
သည္။ ထုိရြာတြင္ စစ္စခန္းႏွင့္ ပုလိပ္စခန္းမ်ားရွိသည္။ ေမွာင္ခုိကုန္သည္မ်ား
ႏွစ္ဖက္ထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ား (အိႏၵိ ယႏွင့္ျမန္မာထြက္ကုန္) ကုိ အေရာင္းအ၀ယ္
ျပဳလုပသ
္ တ
ူ ႔ုိ သြားလာၾကသည္မွာလည္း မရွသ
ိ ေလာက္ နည္းပါးလွေပသည္။ စည္
စည္ကားကားမဟုတ္။ ကုန္သည္ကဲ့သုိ႔ဟန္ေဆာင္သြားလာရန္ အဆင္သင့္နည္း
လမ္းရွာထားရသည္။ အတူလာသူ ခ်င္းလက္၀ရြာသား၏အိမ္တြင္ တည္းခုိသည္။
ေဆးဆရာလုိလုိ ေဗဒင္ဆရာလုိလုိ ဟန္ေဆာင္ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ တရြန္းအုိင္
သု႕ိ သြားသည့္ အပ္ခ်ဳပ္စက္ေခါင္း၀ယ္ယလ
ူ ာသူတဦး၏ စက္ေခါင္းႏွစလ
္ ုံးကုိ သယ္
ကာ သူ၏ ေနာက္မက
ွ ပ္လက
ုိ ၿ္ ပီး တရြန္းအုင
ိ သ
္ သ
႔ ုိ ြားသည့္ စက္ေလွဆပ
ိ သ
္ ႔ ုိ ဆင္းကာ
စက္ေလွေပၚတြင္ တက္ပါလုိက္လာသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ တရြန္းအုိင္သုိ႔ေရာက္လာ
သည္။ ထုိတရြန္အုိင္ရြာရွိ သဲေသာင္ျပင္ႀကီးမွာ ဆုိင္အလုံးေပါင္း ရွစ္ဆယ္ေက်ာ္၊
တရာနီးပါးခန္႔ျဖင့္ စည္ကားလ်က္ရွိေနသည္။ ထမင္းဆုိင္မွ ထမင္းကုိ၀ယ္ကာ ည
အိပ္နားရသည္။ နံနက္ေစာေစာ ပလက္၀သုိ႔ခရီးဆက္မည့္ စက္ေလွေပၚသုိ႔တက္

ကာ လုိက္ပါလာရာ ႏွမဒါရြာသုိ႔ဆုိက္ကပ္သည္။ ၎ေဒသတြင္ စစ္သားစုေဆာင္း
ေရး လုပ္ေနေသာ ခလရ (၅၅) တပ္ရင္းဘတ္တဆ
ံ ပ
ိ က
္ ပ္ထားေသာ တပ္ၾကပ္ႀကီး
တဦးသည္ စစ္သားေလာင္းႏွစ္ေယာက္ႏွင့္အတူ တက္လာၿပီး ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္)
အနားတြငထ
္ င
ုိ က
္ ာ သူတ
႔ င
ြ ပ
္ ါလာေသာ စာအိတ္ေပါင္းႏွစဆ
္ ယ္ခန္႔ ရွိေသာစာထုပ္
ကုိ ကၽြႏု္ပ္ရင္ခြင္ထဲ ပစ္ခ်ကာ“ဦးေလး ဒါခဏကုိင္ထားပါ”ဟုဆုိ၏။ ကၽြႏု္ပ္လည္း
ေရွ႕တြငမ
္ ည္သ႔ေ
ုိ သာ အႏၲရာယ္ႏင
ွ ့္ ႀကဳံလာသည္ဆသ
ုိ ည္ကုိ စဥ္းစားေတြးေနတုန္း
ေျပာစရာစကား ရွာမရဘဲ အသာၿငိမ္ေနလုက
ိ သ
္ ည္။ အကယ္၍သာ မိမက
ိ ုိေျပာက္
က်ား (သူပန
ု )္ မွန္းသိသြားလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးၿပီး ႐ုက
ိ ပ
္ တ
ု က
္ ာ ဖမ္း
ဆီးႏွပ
ိ စ
္ က္ျခင္းကုမ
ိ ခ
ု ်ခံရမည္။ ယခုမက
ူ ား ကြ်န္ေတာ့ကုိ သူပန
ု ႀ္ ကီးတေယာက္မန
ွ ္း
မသိ၍ အတြက္သာ ယခုကဲ့သုိ႔ ေအးေအးေဆးေဆးထုိင္၍ စက္ေလွတြင္လုိက္ပါ
ႏုင
ိ သ
္ ည္ကုိေတြးကာ သက္ျပင္းခ်မိသည္။ ထုက
ိ သ
ဲ့ ႔ေ
ုိ တြးေတာေနစဥ္တင
ြ ္ စက္ေလွ
က ကမ္းမွခြာကာ ပလက္၀ကုိ ဆက္လက္ထြကခ
္ ြာသည္။ ဆက္ၿပီးေတြးမိသည္မွာ
“ငါက အႏၲရာယ္မ်ားကုိ ရွာေဖြၿပီး ရင္ဆုိင္တုိးေနသည္လား၊ သုိ႔တည္းမဟုတ္
အႏၲရာယ္မွ ငါ့ကုိေစာင့္ေနသည္လား”ဆုိသည္ပင္။ မ်ားမၾကာမီ ေနာက္ေက်းရြာ
တရြာသုိ႔ ဆိပ္ကပ္သည္။ စက္ေလွတြင္ပါလာသူ အႏၲရာယ္ျပဳႏိုင္သူ တပ္ၾကပ္ႀကီး
ႏွင့္ စစ္သားေလာင္းႏွစ္ေယာက္တုိ႔ ဆိပ္ကမ္းသုိ႔တက္သြားသည္။ ၎ဆိပ္ကမ္းမွ
ခရီးသည္အရပ္သားႏွစ္ေယာက္ႏွင့္အတူ G-3 တလက္စီလြယ္ထားေသာ ဒု-
တပ္ၾကပ္တေယာက္ႏွင့္ ရဲေဘာ္တေယာက္သည္ စက္ေလွေပၚသုိ႔ တက္လာၾက
သည္။ အရက္မ်ားမ်ားေသာက္ထားပုရ
ံ သည္။ ခႏၶာကုယ
ိ က
္ ုိ ေကာင္းစြာ မထိန္းႏုင
ိ ္
ဘဲ စက္ေလွရွိရာသုိ႔ ေလွ်ာက္လာၿပီး ပါးစပ္ကလည္း ေျပာခ်င္သည္ကုိ ေလွ်ာက္
ေျပာေနသည္။ မည္သူ႔ကုိမွ် အေရးမထားသည့္မ်က္ႏွာထားျဖင့္ ခရီးသည္မ်ားကုိ
အကဲခတ္ၾကည့္သည္။ အႏၲရာယ္တရပ္ကုိ မုခ်ဧကန္ႀကဳံေတြ႕ေတာ့မည္ဟု ေတြး
မိသည္။ ထုိဒု-တပ္ၾကပ္သည္ ကၽြႏု္ပ္ေရွ႕၌ပင္ထုိင္သည္။ စက္ေလွကလည္း ေသး
ငယ္ၿပီး လူဆယ္ေလာက္ခန္႔သာဆန္႔သည္။ ယင္းသုိ႔ျဖင့္ စက္ေလွသည္ ခရီးစဥ္
အတုိင္း ေမာင္းသြားေနသည္။ ထုိဒု-တပ္ၾကပ္သည္ ျမစ္၏လက္၀ဲလက္ယာ ကမ္း
ေျခကုၾိ ကည္က
့ ာ စကားတေျပာေျပာႏွင့္ ဟုဘ
ိ က္ဒဘ
ီ က္ ယိမ္းယုင
ိ ္ေနသည္။ ကမ္း
ေျခတြင္ မည္သည့္အရာကုိျမင္သည္မသိ။ သူ႔တြင္ပါလာေသာ G-3 ေသနတ္ကုိ
ေကာက္ကုိင္ၿပီး လွမ္းပစ္လုိက္သည္။ အမွန္က ခရီးသည္မ်ားကုိ ေၾကာက္ေအာင္

လုပ္ေနသည္ျဖစ္ႏင
ုိ သ
္ ည္။ မၾကာမီစက္ေလွသည္ မီး၀ရြာသုဆ
႔ိ က
ုိ က
္ ပ္သည္။ ဆိပ္
ကမ္းႏွင့္ရြာသည္ အထက္ႏွင့္ေအာက္ျဖစ္ေနသျဖင့္ အေပၚကုိ ေမာ့ၾကည့္ရသည္။
၎ရြာတြင္ စစ္စခန္းႏွင့္ပုလိပ္စခန္းတုိ႔ရွိသည္။ ဤဆိပ္ကမ္းမွာပင္ စက္ေလွတြင္
ပါလာေသာပစၥည္းႏွင့္ လူမ်ားကုစ
ိ စ္ေဆးေလ့ရသ
ွိ ည္။ ခရီးသည္မ်ားႏွင့္ ကုနပ
္ စၥည္း
မ်ားကုိ စစ္ေဆးရန္ဆင္းလာေသာ ပုလပ
ိ က
္ စ
ုိ က္ေလွတင
ြ ပ
္ ါလာေသာ အရက္မူးေန
ေသာ ဒု-တပ္ၾကပ္က “ဒီစက္ေလွမွာ ေမွာင္ခပ
ုိ စၥည္းလည္းမပါဘူး၊ သူပန
ု လ
္ ည္း မပါ
ဘူး ျပန္သြား”ဟု အရက္မူးမူးျဖင့္ ေသနတ္ကက
ုိ င
ုိ က
္ င
ုိ ျ္ ပၿပီး ေအာ္လက
ုိ ရ
္ ာ ထုပ
ိ လ
ု ပ
ိ ္
မွလည္း စကားတခြန္းသာမွ်ျပန္မေျပာေတာ့ဘဲ အေပၚသုိ႔ ျပန္တက္သြားသည္။
ကံေကာင္းသည္ဟဆ
ု ရ
ုိ မည္ျဖစ္သည္။ ဤကဲသ
့ ျ႔ုိ ဖစ္လာေအာင္ မည္သက
ူ စီမထ
ံ ား
သည္ကုိေတြးမရ။ ထန္းသီးေႂကြခဆ
ုိ က
ုိ ၊္ က်ီးနားခုက
ိ စ
္ ကားပုက
ံ သ
ဲ့ ႔ုိ ေၾကာင္းက်ိဳးကုိ
တိတိက်က် ဆက္စပ္မေတြးႏုိင္ေခ်။ သူပုန္ (ေျပာက္က်ားေတာ္လွန္ေရးသမား)
မ်ားသည္လည္း လူထက
ဲ လူျဖစ္သည္။ ေျပာက္က်ားမွာ ထူးထူးျခားျခား ဦးခ်ဳိမထြက၊္
ျပည္သထ
႔ူ က
ဲ တုင
ိ တ
္ န္းသူမရွလ
ိ ်ွ င္ အႏၲရာယ္သည္ သြားေလရာမွာကင္းသည္။ ထု႔ိ
အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သႏ
ူ င
ွ ့္ေတာ္လန
ွ ္ေရးသမားမ်ားသည္ တသားတည္းျဖစ္ေနရန္
အထူးအေရးႀကီးသည္ကုိ လက္ငင္းႀကံဳေတြ႕ခံစားသိရွိခဲ့ရသည္။ ဒု-တပ္ၾကပ္က
ယင္းသု႔ေ
ိ အာ္ဟစ္ၿပီး မေျပာဆုခ
ိ လ
ဲ့ ်ွ င္ ကၽြႏပ
ု္ သ
္ ည္ ထုပ
ိ လ
ု ပ
ိ ၏
္ မွတပ
္ တ
ုံ င္ခရီးသြား
လက္မွတ္စစ္ေဆးရာတြင္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေအာင္ ေျဖရွင္းေနရမည္ျဖစ္သျဖင့္
အစကနဦး အႏၲရာယ္ျပဳမည့္သူဟုထင္မွတ္ၿပီး မုန္းၾကည့္ၾကည့္ခဲ့ရေသာ အမည္
မသိေသာ ဒု-တပ္ၾကပ္သည္ ကၽြႏု္ပ္အတြက္ ေက်းဇူးရွင္ျဖစ္သြားခဲ့သည္။
ပလက္၀ၿမိဳ႕သုိ႔ဆိုက္ေရာက္သည္။ ဆိပ္ကမ္းတြင္ နာမည္ႀကီးဒု-တပ္ၾကပ္

ဆင့္ရွိစက္ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ဳိးခုိင္သည္ စစ္ေဆးအကဲခတ္ေလ့ရွိသည္ဟု ၾကား
ဖူးထားသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ဆိပက
္ မ္းသိ႔ ု မတက္မီ စက္ေလွမွေနၿပီး ပလက္၀
ဆိပ္ကမ္းအေျခအေနကုိ အကဲခတ္ၾကည့္သည္။ ကၽြႏု္ပ္အေပၚ အာ႐ုံစူးစုိက္ၿပီး
ၾကည့္သူမ်ားကုိ မေတြ႕ရသျဖင့္ စိတ္ေအးလက္ေအးျဖင့္ ဆိပ္ကမ္းသုိ႔တက္ၾကည့္
သည္။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ ေက်ာက္ေတာ္သုိ႔ နက္ဖန္ခရီးဆက္မည့္ စက္ေလွကုိစုံစမ္း
သည္။ စက္ေလွသုံးေလးစီးဆိုက္ကပ္ထားသည္။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္
ေသာ စက္ေလွပင
ုိ ရ
္ င
ွ ၏
္ စက္ေလွေပၚကုတ
ိ က္ၿပီး စက္ေလွလပ
ု သ
္ ားလူငယ္မ်ားႏွင့္
မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ားသည္ အေပါင္းအသင္းႏွင့္ ေသာက္စားေပ်ာ္ပါး

ရန္၊ မိန္းမမ်ားကုပ
ိ ုိးပန္းရန္အတြက္ ေငြေၾကးအႀကံအဖန္လပ
ု ရ
္ န္ အလု႕ိ ငွာ ၿမိဳ႕ေပၚကုိ
တက္ၾကသည္။ ယင္းအခ်ိန္အေတာအတြင္း၌ ၎စက္ေလွကုိ အေစာင့္ေရွာက္
ထားရန္ လူလုိလာၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စက္ေလွေပၚတြင္ ၎တုိ႔ႏွင့္အတူအိပ္
မည္ဆုိသည္ကုိ ထုိသူတုိ႔က ႀကိဳဆုိၾကသည္။ တဘက္တြင္ ခရီးသည္ကုိလည္း
ရၿပီးသားျဖစ္သျဖင့္ အားရ၀မ္းသာျဖစ္ၾကသည္။ သုျ႔ိ ဖစ္၍ ကၽြႏပ
ု္ က
္ ုိ ထမင္းေကြ်းၿပီး
စက္ေလွကုိ ေစာင့္ခုိင္းသည္။ ႀကဳံလာသမွ် ကံအေၾကာင္းတရားမ်ားသည္လည္း
အေကာင္းေတြခ်ည္းျဖစ္ေနေလ၏။
ေနာက္တေန႔မနက္တြင္ စက္ေလွသည္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ဆီသုိ႔ ဦးတည္

ထြကလ
္ ာခဲသ
့ ည္။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ကုိ ညေနပုင
ိ ္းတြငဆ
္ က
ုိ ္ေရာက္သည္။ ၎ၿမိဳ႕
ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ေရာက္ဖူးေသာေၾကာင့္ ကုိယ္သြားလုိရာသုိ႔သြားရန္ သိပ္အခက္
အခဲရမ
ွိ ည္မဟုတ။္ ဆိပက
္ မ္းသုတ
႔ိ က္ၿပီး လုပ္ေဖာ္ကင
ုိ ဖ
္ က္ ေသတူရင
ွ ဘ
္ က္၊ ၁၉၇၆
ခုႏွစ္က ျပည္ေတာ္ျပန္ (ALP) စစ္ေၾကာင္းတြင္ပါ၀င္ခဲ့သူ၊ ေသဒဏ္မွအတူ လြတ္
လာသူ ရဲေဘာ္ေဟာင္းတေယာက္သည္ ဤၿမိဳ႕တြင္ေနထုင
ိ သ
္ ည္။ သူအ
႔ မိ က
္ လ
ုိ ည္း
အလြယ္တကူရွာဖြယ္ေတြ႕ရွိသည္။ သုိ႔ရာတြင္ သူသည္ “ေသကံမေရာက္ သက္
မေပ်ာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္မဆုတ၊္ ဆက္လပ
ု ၊္ ေခါင္းငုမ
႔ံ ခံ၊ ေတာ္လန
ွ ”္ ဟူေသာ
အေတြးအခၚကုိကား လုံး၀စြန္႔လႊတ္ထားၿပီးျဖစ္ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္ကုိ
ေတြ႕လွ်င္ေတြ႕ခ်င္း သူသည္ ေၾကာက္စိတ္၀င္ၿပီး မ်က္လုံးျပဴးမ်က္ဆံျပဴးျဖစ္ကာ
“ဗုလ
ိ မ
္ ဴွ း ေပ်ာက္သြားလု႔ိ စစ္ေထာက္လမ
ွ ္းေရး လုက
ိ ရ
္ ွာေနတယ္၊ ေတြ႕ရင္ လည္ပင္း
လွီးၿပီးေခါင္းျဖတ္သတ္မည္ဟု ႀကိမ္း၀ါးေၾကာင္း သတင္းၾကားခဲရ
့ တယ္”စသည္ျဖင့္
အေလာတႀကီး ေျပာျပၿပီး အိမ္၏အတြင္းတေနရာကုိ ေခၚသြားသည္။ အျပင္သုိ႔
မထြက္ရန္ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳသည္။
က်ေနာ္သည္လည္း သူ႔အေျခအေနကုိၾကည့္ကာ သနားသြား၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လာ
ရင္းကိစက
ၥ ုိ “ယခု အေရးတႀကီး ေဆာင္ရက
ြ စ
္ ရာရွိေနသည္။ အိႏယ
ၵိ အစုိးရႏွင့္ ALP
အၾကားမွာ ေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ အဂၤလိပ္စာကုိ ကြ်မ္းက်င္သူတေယာက္ အျမန္
လုိအပ္ေနသည္။ အိႏၵိယရခုိင္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဧကန္မုခ်အကူအညီ
ေပးမည္”စသည္မ်ားကုိ အမွနအ
္ တုင
ိ ္း သူ ယုၾံ ကည္ေအာင္ေျပာျပသည္။ သူက ယခု
“ပါတီက သင္ေပးခဲ့လုိ႔ ေရွ႕ေနျဖစ္သြားသူတေယာက္သည္ အမႈတခုလုိက္ရန္
လာမည္ ေဆြးေႏြးၾကည့္ပါ”ဟု တင္ျပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သြားေခၚရန္တုိက္တြန္း

လုိက္သည္။ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူ ရဲေဘာ္ေဟာင္းရဲေမာင္သည္ သူ႔အိမ္တြင္ က်ေနာ့္ကုိ
ၾကာၾကာမထားခ်င္၍ သည္ကိစၥကုိ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ျမန္လႈပ္ရွားသည္။ မၾကာမီ
သူႏွင့္ေရွ႕ေနဆုိသူ (အသက္သုံးဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ခန္႔) တုိ႔ေရာက္လာၾကသည္။
မည္ကသ
ဲ့ ႔ုိ လိမ္ေခၚလာသည္မသိ။ ေရာက္လ်ွ င္ေရာက္ခ်င္း မိတဆ
္ က္ေပး၍ က်ေနာ္
က ၎ေရွ႕ေနကုိ ရွင္းျပသည္။ ေရွ႕ေနက“မဆလ ျမန္မာ့ဆရ
ုိ ယ
ွ လ
္ စ္လမ္းစဥ္ပါတီ
အစုိးရ အားေကာင္းေနတယ္၊ ေတာ္္လွန္ေရးလုပ္ဖုိ႔အခ်ိန္ မဟုတ္ဘူး၊ ေခါင္းျပတ္
သြားမည္”စသည္ျဖင့္ အေၾကာက္တရားကုိ ေရွ႕ထားၿပီး သတၱိမဲ့အေျမာ္အျမင္မဲ့
စကားေတြကုိေျပာျပသည္။ က်ေနာ္ကလည္း ေရွ႕ေနအား “ေတာ္လွန္ေရးလုပ္
တယ္ဆုိတာ ဘယ္အခ်ိန္မွာမွလုပ္ရမည္ဟူ၍ သတ္မွတ္လုိ႔မရ၊ ယေန႔ ကုိလုိနီ
ကြ်န္ျဖစ္တယ္၊ ဒီေန႔စၿပီး ေတာ္လွန္ရမည္၊ ဒါဟာ ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕သီအုိရီပဲ”ဟု
ေျပာျပလုိက္သည္။ တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ ထုိင္ရာမွထၿပီးျပန္ထြက္သြားသည္။
ညေန ထမင္းစားၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ အိမ္ရွင္ရဲေမာင္ႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းသည္။ အိႏၵိယ
အစုိးရႏွင့္ၾကားခံဆက္သြယ္ေပးမည့္လူကုိကား ရွာမရ။ က်ေနာ့္အား စစ္ေထာက္
လွမ္းေရးမွ ရွာေဖြေနေၾကာင္း စသည္အ
့ ေၾကာင္းေၾကာင့္ ယခုလပ
ု င
္ န္းကုိ ရပ္ဆင
ုိ ္းၿပီး
အိႏယ
ၵိ သုျ႔ိ ပန္သြားရန္ ဆုံးျဖတ္ျပင္ဆင္ရာ ရဲေမာင္ထမ
ံ ွ က်ပ္ေငြတရာ၊ လြယအ
္ တ
ိ ္
တလုံးႏွင့္ လုံခ်ည္တထည္ကူညီသည္။ ေနာက္တေန႔ နံနက္မွာ ပင္လယ္၀သြား
သည့္ သေဘၤာကုိစီးၿပီး ေရႊျပည္ရြာဆိပ္ကမ္းမွဆင္းကာ ဖခင္၏ညီအရင္း သီတင္း
သုံးေနထုိင္ရာ သာစည္ေက်းရြာသုိ႔ လမ္းေလွ်ာက္သြားသည္။ က်ေနာ့ေနာက္မွ
လူငယ္တဦး မွ“ဦးေလးဘယ္သြားမလဲ”ဟု လွမ္းေမးသည္။ သာစည္သြားမည့္
အေၾကာင္းေျပာျပရာထုိလူငယ္က “သာစည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ အသိအကြ်မ္းလား”
ဟုေမးၿပီး၊ ၎ဆရာေတာ္မွာသားတေယာက္ ေပ်ာက္ေနေၾကာင္း၊ သူ႔ကုိစစ္ေတြ
က လူတခ်ဳိ႕မွ သတင္းေမးေၾကာင္း “သူက
႔ သုိ လ
ိ ား”စသည္ျဖင့္ ဟုဆလ
ုိ ာျပန္သည္။
ထုိသို႔ မိမိအေၾကာင္းကုိ စပ္စုေမးျမန္းလာ၍ က်ေနာ္မွလည္း ျပန္ၿပီး “ မင္းဘယ္
ကလဲ” ဟုေမးရာ ထုိလူငယ္က ဆားငံကံရြာဇာတိျဖစ္ၿပီး ယခုယုိးတ႐ုတ္ရြာမွာေန
ေၾကာင္းဆုိသည္။ ဆားငံကံဇာတိဆိုေသာေၾကာင့္ မိမိ၏ေမြးရပ္ေျမမွ လူငယ္ျဖစ္
ေနသည့္အတြက္ သိလုိသိျငား ေနာက္သုိ႔လွည့္ၾကည့္လုိက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိ
လူငယ္ကုိ မမွတမ
္ ိေပ။ ကၽြႏပ
ု္ က
္ “မင္း ဘယ္သသ
႔ူ ားလဲ”ဟု ေနာက္ထပ္ေမးရာ သူ
၏ မိဘနာမည္ႏွင့္ အစ္မနာမည္တုိ႔ကုိ ေျပာျပၿပီး သူငယ္ငယ္ကတည္းက ဆားငံ

ကံရြာ မွ ယုိးတ႐ုတသ
္ ႔ုိ မိသားစုတခုလုံးေျပာင္းေရႊ႕ခဲသ
့ ည္အ
့ ေၾကာင္းကုိ သိရသည္။
ၿပီးေနာက္ မည္သူမည္၀ါျဖစ္ႏုိင္သည္ကုိေတြးၾကည့္၏။ သူကတဖန္ “ ဦးက ဇာတိ
ဘယ္ကလဲ”ဟု ေမးျမန္းျပန္သည္။ မိမိ၏အေၾကာင္းကုိ ထုိလူငယ္အား အမွန္ကုိ
မသိေစခ်င္ေသာေၾကာင့္ မိမသ
ိ ည္ ေျမပုၿံ မိဳ႕ဇာတိျဖစ္သည္ကုိ လိမ္ေျပာလုက
ိ သ
္ ည္။
ယင္းသုိ႔ တေယာက္ႏွင့္တေယာက္ စကားတေျပာေျပာျဖင့္ ေရွ႕ေနာက္တြဲလ်က္
ေလွ်ာက္သြားေနစဥ္ မလွမ္းမကမ္း အေနာက္မွ အသက္ ၆၀ ခန္႔အရြယ္ရွိ လူႀကီး
တေယာက္မွ “ေဟ့ မင္းတုိ႔ဘယ္သြားမလဲ”ဟု လွမ္းေမးရာ သာစည္ဘုန္းႀကီး
ေက်ာင္းသုိ႔ သြားေၾကာင့္ေျပာျပရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ယခုဆရာေတာ္ႀကီးမရွိ၊
လိပ္မရြာဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲသုိ႔သြားေၾကာင္း ထမင္းကုိ သူ႔အိမ္၌ပင္စားရန္ အိမ္ကုိဖိတ္
ေခၚသည္။ ယင္းသုိ႔ေျပာလုိက္ၿပီးေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔အားေနာက္မွ အမီလုိက္လာ
သည္။ ထု႔ေ
ိ နာက္ ကၽြႏု္ပက
္ ၾုိ ကည္က
့ ာ ေဗဒင္ေဟာသကဲသ
့ ုိ႔ အစုိးရဆန္႔က်င္ဘက္
အလုပ္ကုိ လုပ္ေနသည္ကုိ ဆုိင္းမဆင့္ဗုံမဆင့္ ေစ့ေစ့ၾကည့္ၿပီးေမးရာ က်ေနာ္က
လည္း မတတ္သာေတာ့ဘဲ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း လြန္ခဲ့ေသာလမွ အိႏၵိယဘက္မွ
ေလွ်ာ္ထပ
ု မ
္ ်ားကုိ သယ္ေဆာင္လာျခင္းေၾကာင့္ ေငြတေသာင္းေလာက္ ဆုံး႐ႈံးသြား
သည္ ဟု ျပန္ေျပာရာ၊ “ဒါကုိေျပာတာ မဟုတ္ဘူး”ဆုိၿပီး ရပ္ပစ္လုိက္သည္။ ၿပီး
ေနာက္ မင္းကုိ ငါ ေဗဒင္ၾကည့္ခ်င္တယ္၊ ငါက စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေဗဒင္ဆရာႀကီး ထြန္း
လွခုိင္၏တပည့္ျဖစ္တယ္ စသည္ျဖင့္ သူလုပ္ရပ္ကုိယုံၾကည္ေအာင္ အမႊန္းတင္
ေျပာျပေနသည္။ က်ေနာ္ကလည္း ေဗဒင္ၾကည့္ရန္ ေငြမရွိဘူး ဟုျပန္ေျပာရာ
“ေငြမလုိပါဘူး မင္းအေၾကာင္းကုိ သိခ်င္လုိ႔ဘဲ”ဟုေျပာျပန္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ
ေခၚရာေနာက္သုိ႔ က်ေနာ္လုိက္ပါခဲ့သည္။ အိမ္ၿခံ၀င္းသုိ႔အ၀င္မွာ “ေဟ့သမီးတုိ႔
ထမင္းခ်က္ၾကေဟ့၊ ငါ့မွာ သမက္ေလာင္းႏွစ္ေယာက္ ပါလာတယ္”ဟုေနာက္ေျပာင္
၍ ေျပာၾကားလုိက္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ က်ေနာ့္ကုိ မရမက ေဗဒင္ၾကည့္ရန္ထုိင္ခုိင္း
သည္။ က်ေနာ္မွလည္း အားနာစြာျဖင့္ ေငြငါးက်ပ္ ပူေဇာ္တင္သည္။ ေဗဒင္ဆရာ
ႀကီးသည္ စာအုပ္မ်ားကုိလွန္ကာ ေမြးသကၠရာဇ္၊ ေန႔ရက္မ်ားကုိ ေမးသည္။ အမွန္
အတုိင္းေျပာျပၿပီး ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာခရီးႏွင့္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ဘ၀တုိ႔ကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္
ၿပီး ေျပာျပသည္။ သူက “ေဟာသည္မွာ၊ မင္းအလုပ္အကုိင္ ေလာေလာဆယ္မွာ
အဆင္မေျပေသးဘူ၊း ေနာက္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္မွ တစတစ ေအာင္ျမင္လာမယ္” ဟု
ဆုိသည္။ ထုိ႔ေနာက္ မည္သည့္ေနရာကုိ ခရီးဆက္မည့္အေၾကာင္း ေမးျမန္းၿပီး

အကယ္၍ အိႏၵိယဘက္သုိ႔သြားလွ်င္ သူ႔အသိမိတ္ေဆြမ်ား၏ေနရာမ်ားကုိ ေျပာျပ
သည္။ ၿပီးလွ်င္ ထုိသူတုိ႔ထံတြင္ အကူအညီေတာင္းခံႏုိင္ေၾကာင္းကုိပါ ေစတနာ
ဗရပြျဖင့္ ေနာက္ထပ္ေျပာျပသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ အားေပးကူညီမႈစကားမ်ားကုိ
ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ရခုိင္သူ၊ ရခုိင္သားမ်ားသည္ လြတ္လပ္ေရးကုိ မည္မွ်လုိလား
ေတာင္းတဆာေလာင္ေနၾကသည္ကုိ ခန္မ
႔ န
ွ ္းႏုင
ိ သ
္ ည္။ ထုအ
႔ိ တူ ကြ်န္ဘ၀ကုိ မုန္း
တီးစက္ဆုတ္ေနျခင္းကုိလည္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ သူတုိ႔၏ ဆႏၵမ်ားကုိ ျပည့္၀
ေအာင္ လုပ္ေပးႏုင
ိ လ
္ ်ွ င္ ဘ၀တြင္ ကုသလ
ုိ ရ
္ မည္အ
့ ေၾကာင္းကုိ စဥ္းစားေတြးေတာ
ကာ ရင္နာစရာ၊ မခံခ်င္ျဖစ္စရာေကာင္းေသာ ရခုိင္တုိ႔၏ဘ၀ကား ဘယ္ကာလ
ဘယ္ခုႏွစ္မွာလြတ္ေျမာက္မလဲ။
ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ယုိးတ႐ုတ္မွလူငယ္မွာ ေက်းရြာေကာင္စီမွ ခရီးသြား

ေထာက္ခစ
ံ ာႏွစ္ေစာင္ပါလာသည္။ ၎အနက္ အသက္ခပ္ႀကီးႀကီးလုပလ
္ ႔ုိ ေရးသား
လုိ႔ရမည့္ ေထာက္ခံစာကုိယူထားလုိက္သည္။ အႏၲရာယ္ကင္းပရိတ္ႀကီးလုိ လုံၿခဳံ
ေရးအတြက္ သက္ေတာ္ေစာင္တ
့ ေယာက္ကား ရလုက
ိ ၿ္ ပီမ႔ုိ ခရီးစဥ္ကုိ ေဘးမသီရန္
မခသြားႏုင
ိ မ
္ ည္ဟု စိတက
္ ူးကာ ေက်နပ္မသ
ိ ည္။ ယင္းေနာက္ ထမင္းစားၾကသည္။
ညေနပုိင္းမွာ ဘေထြးဘုန္းႀကီးျပန္ အလာကုိေစာင့္ဖုိ႔ ေက်ာင္းသုိ႔သြားသည္။ ေန
၀င္ခါနီး တပည့္မ်ားႏွင့္အတူ လိပ္မရြာဘုန္းႀကီးစ်ာပနပြဲမွ ျပန္ေရာက္လာသည္။
ဆရာေတာ္အား ဦးခ်သည္။ ၀မ္းနည္းတတ္ေသာဘေထြးသည္ ခုိင္ရဲခုိင္အား ျမင္
ေတြ႕ရသည့္အခါ ေငးစုိက္ၾကည့္ကာမ်က္ရည္က်သည္။ “မင္းငါ့စကားကုိ နား
မေထာင္၊ အခုဘယ္မွာေနသလဲ”ဟုေမးသည္။ အိႏၵိယမွာေနထုိင္ေၾကာင္း ေျပာျပ
ၿပီး ဘေထြးအား အိႏၵိယသုိ႔ ဘုရားဖူးလာရန္ ဖိတ္ၾကားေလွ်ာက္ထားသည္။ ပါတီ
လုပ္ငန္းကုိ ဆက္လုပ္ကုိင္ေၾကာင္းကုိ ဆရာေတာ္ကသိသည္။ သတိ၀ိရိယျဖင့္
လုပဖ
္ ၾ႔ုိ သ၀ါဒ ေပးသည္။ ယင္းေနာက္ ဘေထြးေက်ာင္းတြင္ ႏွစည
္ နားသည္။ အိႏယ
ၵိ
သုိ႔ျပန္၀င္ရန္ ခရီးစရိတ္ေတာင္းခံသည္။ စ်ာပနပြဲမွရလာေသာ တက်ပ္တန္ေငြ
တရာကပ္တအုပ္ကုိေပးသည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ကလည္း ေတာခုိရန္ခရီးစရိတ္ မလုံ
ေလာက္သည့္အတြက္ သကၤန္းသုံးစုံကုိေရာင္းၿပီး လက္ထဲတြင္ရွိေသာ ေငြသုံးရာ
ေက်ာ္ကုိ ယူလာသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ဖမ္းဆီးခံၾကရသည့္အခါက ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ
ႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံရမည္ကုိ စုိးရိမ္ေၾကာက္လန္ၿ႔ ပီး ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ ဆားငံကံေက်ာင္း
မွေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ ယခုေနထုိင္သည့္ သာစည္ရြာေက်ာင္းသုိ႔ ထြက္ေျပးလာ

ခဲရ
့ သည္။ ၂၀၀၇ ခုႏစ
ွ ္ ပ်ံလန
ြ ္ေတာ္မသ
ူ ည္အထိ ဤရြာ၌ေနသြားခဲသ
့ ည္။ သာစည္
ရြာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ ဘေထြးဆရာေတာ္ႏွင့္ ဆားငံကန္ရြာမွ က်ေနာ္၏
ညီအစ္က၊ုိ ေမာင္ႏမ
ွ တု႔ ိ ဆင္းဆင္းရဲရႏ
ဲ င
ွ ့္ တေယာက္ကတ
ုိ ေယာက္ မကူညႏ
ီ င
ုိ ္ေသာ
ဘ၀အေျခအေနကုိေျပာရင္း ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္) ကုိလည္း အသက္အရြယ္ ေလး
ဆယ္ေက်ာ္၊ ငါးဆယ္တြင္းေရာက္လာၿပီျဖစ္သျဖင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳကာ ေအးေအး
ေဆးေဆး သူသီတင္းသုံးသည့္ သာစည္ေက်းရြာတြင္ ေနေစလုိသည္။ သုိ႔မဟုတ္
သကၤန္း၀တ္ရဟန္းေဘာင္တက္ၿပီး သူ႔ေက်ာင္းမွာ အတူတူေနေစလုိသည္။ သုိ႔
ေသာ္ ႏုိင္ငံေရး၊ ရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးမွ
အပ ဘယ္အရာကုိမွ် တန္ဖုိးမထားႏုိင္သည့္ ခုိင္ရဲခုိင္ကား သူရည္မွန္းထားသည့္
ရခုိင္တမ်ဳိးသားလုံးဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးလုပ္ငန္းကုိ စြန္႔လႊတ္ဖုိ႔ရန္ မရည္ရြယ္။
ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ဘေထြး၏ကမ္းလွမ္းခ်က္၊ အၾကံေပးခ်က္မ်ားကုိ လ်စ္လ်ဴရႈ
ထားကာ ႏွစရ
္ က္ေနၿပီး ေမ်ာက္ေတာင္ရြာသု႔ိ လမ္းေလွ်ာက္၊ တင္းမႀကီးရြာဘုန္းႀကီး
ေက်ာင္းတြင္ ဘေထြး မွာလုိက္သည့္အတုိင္း ေလွ်ာက္ထားကာ တည္းခုိသည္။
ၿငိမ္ၿငိမ္ေနကာ ညဘုရားရွိခုိးၿပီး အိပ္ရာ၀င္ေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းထုိင္ဘုန္းႀကီးက
မိမက
ိ ုိေျပာက္က်ား (သူပန
ု )္ ျဖစ္ႏင
ုိ သ
္ ည္ဟု သူတ
႔ ပည္တ
့ ေယာက္ကုိ တုိးတုိး ေျပာ
သံၾကားလုိက္ရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ စိတ္ထဲမွာ ေျပာက္က်ား (သူပုန္) မွာ ဦးခ်ိဳပါ
လုိ႔လား၊ သက္ေသခံသာဓကအျဖစ္ ဘာကုိျပမလဲ၊ စုိးရိမ္စရာမရွိဟု စဥ္းစားကာ
အိပ္ေပ်ာ္သြားသည္။ မနက္ေစာေစာထၿပီး ပလက္၀ၿမိဳ႕ကုသ
ိ ြားမည့္ ေမာ္ေတာ္ဘတ
ု ္
(စက္ေလွ) ကုိစီးကာ အိႏၵိယနယ္စပ္ဘက္သုိ႔ ထြက္လာခဲ့သည္။ ခ်င္းပလက္၀သုိ႔
ေရာက္ၿပီးေနာက္ ေႏြရာသီ၌ ျမစ္တြင္ေရနည္းသည့္အတြက္ စက္ေလွႏွင့္ေလာင္း
ေလွမ်ားမသြားေတာ့သျဖင့္ မိမိေနခဲသ
့ ည့္ ေလာင္းမခ်ဴးနယ္စပ္ရြာသု႔ိ ႏွစရ
္ က္ေက်ာ္
လမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့သည္။
ေလာင္းမခ်ဴးရြာသုိ႔ ေရာက္သည့္အခါ တည္းခုိေနသည့္အိမ္တြင္ စားေရး

ေသာက္ေရး အက်ပ္အတည္းဆုက
ိ ္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ မိမမ
ိ ွာရ
ရွလ
ိ ာခဲ့ေသာ ေငြႏစ
ွ ရ
္ ာေက်ာ္ကုိ ထုတ္ေပးကာ ဤေငြမကုနခ
္ န္းေအာင္ အရင္းေငြ
ကုိထား အတုိးအျမတ္ေငြႏွင့္စားသုံးစရိတ္စသည္ျဖင့္ ဖာေထးလုိ႔ရေအာင္ အလုပ္
တစ္ခုလုပ္ရင္ ေကာင္းမည္ဟု အႀကံျပဳသျဖင့္ အိမ္ရွင္ေအာင္ကဇံသည္ ေငြကုိ
လက္ခံကာ အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ရွိၿမိတ္၀ေက်းရြာဘက္သုိ႔ ထြက္သြားသည္။

ထုိေက်းရြာမွ ခ်က္အရက္ (ေတာအရက္) ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံထြက္ ေရႊလိေမၼာ္အရက္
ကုယ
ိ က
ူ ာ အိႏယ
ၵိ ဘက္မွာ ေရာင္းခ်ပါက တပုလင္းကုိ အိႏယ
ၵိ ေငြ ႐ူးပီး ၈၀ ခန္ျ႔ မတ္
သည္။ ၀ယ္ယူခအမ်ားဆုံး ၁၅ ႐ူးပီးသာရွိသည္။ ယာယီအားျဖင့္ စားေရးေသာက္
ေရးကုိ ဤနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းတာ အလြယ္ဆုံးျဖစ္ေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ လွ်ိဳ႕လွ်ိဳ႕၀ွက္
၀ွကလ
္ ပ
ု ရ
္ ေသာ အလုပက
္ စ
ိ ျၥ ဖစ္သည္။ တရားမ၀င္အလုပျ္ ဖစ္ေသာေၾကာင့္ အႏၲရာယ္
ရွိသည္။ အျမတ္ထင္လုိ႔ “ႏွင္းခံတစ္ပြာေလွ်ာ့”ဆုိသည့္ ဆုိ႐ုိးစကားသည္ အရပ္
ေလာကတြင္ ကုန္သည္ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္စားသူတုိ႔ထံမွ မၾကာခဏၾကားရ
ေသာစကားျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕မၾကဳံဖူးေတာ့ ယင္းဆုိ႐ုိးစကားသည္ ရယ္စရာ
ကဲသ
့ ျ႔ုိ ဖစ္ေနတက္သည္။ သုရ
႔ိ ာတြင္ ၾကဳံလာပုက
ံ ေအာင္ကဇံသည္ ၿမိတ၀
္ ေက်းရြာမွ
ေရႊလိေမၼာ္အရက္ တဆယ့္ရွစ္ပုလင္းကုိ၀ယ္ၿပီး ပလပ္စတိတ္ပုံးႀကီးတပုံးတြင္
ထည့္ကာယူလာရာ၊ နယ္စပ္ရြာတက္ပုတ္ေခ်တြင္ ရခုိင္ျပည္တြင္းမွ ဆိတ္ေရာင္း
ရန္လာသူ ကုနသ
္ ည္တဦးမွာ ဆိတသ
္ ုံးေကာင္ ေသသြားလု႔ိ မီးဖုတက
္ င္ကာ ေအာင္
ကဇံတြင္ ပါလာေသာအရက္ႏွင့္ အျမည္းလုပ္ၿပီး စားေသာက္လုိက္သည့္အတြက္
အရက္ငါးပုလင္းေလာက္သာက်န္ေတာ့သည္။ ယင္းက်န္အရက္ကုိ ေရေရာလုိက္
ေတာ့ ေရာင္းမရတဲ့အရက္ျဖစ္သြားကာ ေငြကုန္လူပန္းၿပီး အိမ္ရွင္ေအာင္ကဇံကုိ
ေဒါသလႊမ္းခဲရ
့ သည္။ ယင္းေနာက္တင
ြ ္ စားေရးေသာက္ေရးသည္ အလြနက
္ ်ပ္တည္း
လာသျဖင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ေနစဥ္တြင္ ေအာင္ကဇံသည္ ေမာင္သာထြန္းႏွင့္
ခုိင္ရဲခုိင္ကုိ အိမ္မွႏွင္ထုတ္ရန္ အၾကံထုတ္လာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ မ်ားမၾကာမီ
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ အ
႔ုိ ား ထမင္းစား၀ုင
ိ ္းမွာ “ ေတာင္ကလုန၊္ စစ္စခန္းမွစစ္သားေတြ နယ္စပ္
သုိ႔ ဆင္းမည္၊ ေျပာက္က်ားသူပုန္မ်ားကုိ လုိက္ဖမ္းမည္၊ ယခင္ကလည္း ဤသုိ႔
လုပဖ
္ ူးသည္ စသည္ျဖင့္ သတင္းရေၾကာင္း” ေအာင္ကဇံမွေျပာသည္။ ယင္းေၾကာင့္
ေမာင္သာထြန္းႏွင့္ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ တ
္ သ
႔ုိ ည္ ဘယ္ကဥ
ုိ ီးတည္သြားမလဲ စဥ္းစားသည္။ ေမာင္
သာထြန္းကေတာ့ သကၤန္း၀တ္ေတာ့မည္၊ ဘုန္းႀကီး၀တ္ျဖင့္ အ႐ုိးထုတ္ေတာ့မည္
ဟု ဆုံးျဖတ္သည္။ ခုိင္ရဲခုိင္ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးကုိ လုံး၀မစြန္႔လႊတ္ႏုိင္သျဖင့္
ဆက္လုပ္မည္။ မိမိစား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရခုိင္ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ညႇိကာ အေျဖ
ရွာမည္ဟုဆုံးျဖတ္ကာ၊ ႏွစ္ေယာက္သား ကုလားတန္ျမစ္ အေရွ႕ဘက္ကမ္းမွ
အေနာက္ဘက္ကမ္းသိက
႔ု ူးကာ ရြာစဥ္ေလွ်ာက္ၿပီး ပရ၀ါရွိ SB တာ၀န္ခသ
ံ ၀
႔ုိ င္သည္။
“ေနစရာမရွိဘူး၊ စားစရာမရွိဘူး၊ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္၊ ယခုစုံေတ Chawngte

သုဆ
႔ိ င္းမည္” ဟု အေၾကာင္းၾကားကာ ခရီးဆက္ခသ
ဲ့ ည္။ ေမာင္သာထြန္းမွာ ဘုန္း
ႀကီး၀တ္ရန္အတြက္ ခြဲခြာသြားၿပီျဖစ္သည္။
ကဆုန္လရာသီသည္ ကဆုန္ပူျပင္း ေတာ္သလင္း၊ ေတာ္သလင္းေန ပုဇြန္

ေသသည္က
့ ာလ။ မိမႏ
ိ င
ွ အ
့္ တူပါလာေသာ ကုယ
ိ ပ
္ င
ုိ ပ
္ စၥည္းမ်ားက ယာခုတဓ
္ ါးငယ္
တစ္ေခ်ာင္း၊ ေဘာင္းဘီတုိ၊ ရွည္ တထည္စီ၊ လုံခ်ည္တထည္၊ အက်ႌလက္ရွည္
တထည္ (၀မ္းခမွာပါလာေသာပစၥည္း)၊ စြပ္က်ည္တထည္ႏွင့္ ရခုိင္လြယ္အိတ္
တလုံး၊ ကုလားတန္ျမစ္ကမ္းထြက္ေဆးရြက္တကီလုိ၊ ေငြတျပားမွမရွိေပ။ ခရီးစဥ္
မွာ ပရ၀ါစခန္းမွလတ
ြ ္ေပးစဥ္က ေရာက္ခဖ
ဲ့ ူးေသာ ဂြစ
ီ ရီရြာ (GuieSary) ဘုန္းေတာ္
ႀကီးေက်ာင္းသု႔ိ ဦးတည္သည္။ ေတာေတာင္ႀကီးငယ္ႏင
ွ ့္ စမ္းေခ်ာင္းအသြယသ
္ ယ
ြ ္
ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္သည္။ ေရွ႕အနာဂတ္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ မွန္းဆမရေသာ ျဖစ္ရပ္
မ်ားကုိ ေတြးေတာရင္း ျပင္ပအပူႏွင့္ ရင္တြင္းမွေသာကအပူမ်ားသည္ ေရာယွက္
လုံးေထြးေနသည္။ ကံၾကမၼာမည္သုိ႔ဖန္လာမလဲ။ ယေန႔ကား မိမိကံတရားကုိ စမ္း
သပ္ရမည့္ေန႔ျဖစ္သည္။ ကံေကာင္းလွ်င္ (သု)႔ိ ကံ မညံလ
့ ်ွ င္ ထမင္းကားစားရမည္။
ေငြ မပါ၊ ဆန္မပါ၊ ေဒသ၌လည္း ဆန္ရွားပါး၊ ေတာင္ယာခင္းတြငလ
္ ည္း ေကာက္ထုိး၊
ေကာက္ခ်ၿပီး ကာလပင္၊ ၿမဳံ (Brume)၊ သက္ (Chakma)ႏွင့္ ဒုိင္းနက္ (Taung
Taung Nga) တု၏
႔ိ အိမမ
္ ်ားမွာ တည္းခုရ
ိ န္၀န္ေလးသည္။ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ေန၀င္
ဆည္းဆာအခ်ိနသ
္ ႔ုိ ေရာက္လာသည္အ
့ တြက္ စမ္းေခ်ာင္းေဘးနားမွ တအိမတ
္ ည္း
ေသာ ေတာင္ယာထဲသတ
႔ုိ က္သည္။ အိမရ
္ င
ွ တ
္ မ
႔ုိ ွာလည္း ဆန္မရွ။ိ ရွတ
ိ ာနည္းနည္း
ကုိ ေျမာက္ဥႏွင့္ေရာေႏွာကာ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၿပီးၿပီ။ အျပင္သုိ႔ မထြက္၊ ခရီး
သည္မ်ားျမင္လ်ွ င္ အိမတ
္ င
ြ တ
္ ည္းခုမ
ိ ွာ စုိးရိမ္ေသာေၾကာင့္ လူသမ
ူ ေနအသြင္ေဆာင္
ထားသည္။ အေျခအေနက လူ႔ေလာကမွာ အနိမဆ
့္ ုံးေသာ ဘ၀ပုင
ိ ရ
္ င
ွ မ
္ ်ားႏွင့္ ဖြ႕ံ ျဖိဳး
တုိးတက္မႈကုိ တုိင္းတာ၍မရေလာက္ေအာင္ သုညဒီဂရီေအာက္ ေရာက္ေနေသာ
လူ႔စည္းစိမ္ပုိင္ရွင္မ်ား၏ ေနရာေဒသမ်ားျဖစ္သည္။ သူတုိ႔ႏွင့္အၿပိဳင္ က်ေနာ္သည္
ေရခ်ိဳးၿပီး အ၀တ္လလ
ဲ ယ
ွ မ
္ ည္စတ
ိ က
္ ူးကာ မိမလ
ိ ယ
ြ အ
္ တ
ိ ထ
္ ဲ ႏႈက
ိ ၾ္ ကည္ရ
့ ာ အက်ႌက
မရွိ။ ယင္းအခ်ိန္မွသတိရမိသည္။ လမ္းမွာလာရင္း ေနက ပူျပင္းလြန္းလုိ႔ အက်ႌ
လက္ရွည္ကုိ ေခါင္းေပၚတြင္တင္လာစဥ္ တေနရာတြင္ ၿငိၿပီး က်န္လုိက္ခဲ့သည္။
လူမြဲကုိ နတ္ျမင္ သမုိင္း၀င္ေသာေန႔ျဖစ္သြားသည္။ သုိ႔ေသာ္ နိမိတ္ေတာ္လား၊
မဟာဒုတ္တုိ႔ေလာက္ကား မဆင္းရဲေသးေခ်ဟု ေတြးေတာကာ ပါလာေသာ ေဆး

ရြကအ
္ နည္းငယ္ကုိ ထုတယ
္ က
ူ ာ အိမရ
္ င
ွ တ
္ အ
႔ုိ ားေပးၿပီး ကုယ
ိ တ
္ င
ုိ လ
္ ည္း ေဆးသား
လိပတ
္ လိပက
္ လ
ုိ ပ
ိ က
္ ာ မီးဖြာၿပီး ဘုရားရွခ
ိ ုိးကာ အိပ္ေတာ့မည္ဟု လဲေလ်ာင္းတုန္း
ခရီးသည္ႏွစ္ေယာက္ အိမ္ေပၚတက္လာသံၾကားလုိက္ရသည္။ အိမ္ရွင္မ်ားႏွင့္
သိကြ်မ္းပုံေပါက္သည္။ “ျမတ္သလား၊ ဘယ္ေလာက္ အျမတ္အစြန္း ရသလဲ”ဟု
သက္စကားျဖင့္ ေမးသံၾကားရသည္။ ခရီးသည္မ်ားက လူငယ္ေတြျဖစ္ၾကသည္။
ေရနံဆက
ီ ုိ လမ္းလုပသ
္ ားမ်ားထံမွ ေစ်းနည္းနည္းႏွင၀
့္ ယ္ၿပီး ေက်းရြာမ်ားသု႔ိ လွည့္
လည္ကာ ေရာင္းခ်သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သူတုိ႔အား “ေမာက္ (ရခုိင္) တေယာက္
ေရာက္ေနသည္၊ သူတုိ႔လည္း ထမင္းမစားရေသး”ဟု အိမ္ရွင္က ၎တုိ႔အားေျပာ
သံၾကားရသည္။ ၎တုိ႔မွာ တေယာက္မွ ထမင္းဟင္းခ်က္ၿပီး က်န္တေယာက္က
ငါးရွာထြက္သြားသည္။ သူတုိ႔ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး စားေသာက္ဖုိ႔ျပင္ဆင္ၿပီးသည့္အခါ
က်ေနာ့အား ထမင္းစားေခၚသည္။ “အင္း- ကံကား မေခပါဘူး”ဟု ေတြးသည္။
အကယ္၍ ဒီေန႔ညထမင္းမစားရလွ်င္ မနက္ျဖန္ဆက္ရမည့္ခရီးကုိ အံႀကိတ္ကာ
သြားရမည္။ နံနက္ေစာေစာထသည္။ ေနပူခ်ိနမ
္ ျပင္းမီ မွန္းထားသည္ခ
့ ရီးသု႔ေ
ိ ရာက္
ရန္ အျပင္းႏွင္ရသည္။ ႀကဳံႀကိဳက္ေတာ့ နံနက္ကုိးနာရီေက်ာ္တြင္ တေထာက္နား
မည္ရ
့ ြာတြင္ အသုဘပြႏ
ဲ င
ွ တ
့္ ုိးေနလု႔ိ ထမင္း၀င္စားကာ ဆန္က ရွား၊ ဆင္းရဲသားမ်ား
ျဖစ္ေသာ္လည္း စားမည့္ကံက မညံ့ေသးဘဲ ခရီးမပ်က္ ဆက္ေလွ်ာက္ႏုိင္ခဲ့သည္။
ကံထမ္းလာသည္ကုိ လူမျမင္၊ ၀န္ထမ္းလာသည္ကုိသာ ျမင္သည္ဟု ေရွး

လူႀကီးသူမတုိ႔ကေျပာလုိ႔ ႏႈတ္တုိက္ရထားသည္။ ဤဆုိ႐ုိးစကားသည္ လက္ရွိ
က်ေနာ္ဘ
့ ၀ႏွင့္ က်ေနာ္က
့ ၾံ ကမၼာကုိ ထင္ဟပ္ျပသေနသည္။ အသုဘပဲတ
ြ င
ြ ္ ထမင္း
စားၿပီးေနာက္ ခရီးဆက္ေလွ်ာက္လာရာ ဂြီဆရီဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသုိ႔ေရာက္
သည္။ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ကုိ အိပ္ဘုန္းႀကီးဟု လူသိမ်ားသည္။ ဆရာေတာ္
ေရာဂါမွာ ၀ဋ္နာကံနာဟု အမ်ားကေျပာသည္။ ယင္းေရာဂါ၀င္လာလွ်င္ ခုနစ္ရက္၊
ရွစ္ရက္ဆက္တုိက္အိပ္သည္။ ဆြမ္းစားအခ်ိန္မွာ ဆရာေတာ္ကုိ ႏႈိးၿပီး ကေလးကုိ
ထမင္းေကၽြးသလုိ ေကၽြးရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အိပ္ဘုန္းႀကီးဟု လူအမ်ားေခၚၾက
သည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ႏွစလ
္ မွာ တႀကိမ၊္ သုံးလမွာ တႀကိမသ
္ ာ အိပ္ေလ့ရသ
ွိ ည္။ က်ေနာ္
ေရာက္သြားသည့္ေန႔က ေရာဂါမေပၚလုိ႔ အေကာင္းပတိ၊ အလႅာပသလႅာစကား
ဆုိႏုိင္သည္။
ေက်ာင္းေပၚ၌ ရခုင
ိ စ
္ ကားအျပန္အလွန္ေျပာသံၾကားရလု႔ိ ရခုင
ိ ျ္ ပည္ ေျမာက္
ဦးမွဘုရားဖူး ေရာက္ေနေသာ သီလရွင္ဆရာေလးသုံးေယာက္သည္ ေက်ာင္းေပၚ
တက္လာၿပီး “ရခုိင္စကား မၾကားရတာ တလခန္႔ရွိသြားၿပီ၊ သြားလုိသည့္ခရီးသုိ႔
မသြားရလုိ႔ ပ်င္းေနၿပီ။ ယခုရခုိင္စကားေျပာသံၾကားရလုိ႔ အားရ၀မ္းသာႏွင့္ တက္
ၾကည့္တာျဖစ္သည္”ဟုဆုိသည္။ ယင္းေနာက္ ဆရာေတာ္ကလည္း“ ဟုတ္တယ္
ဒကာႀကီး၊ စုံေတေက်ာင္းဆရာေတာ္ ရကၡသံသထံသုိ႔ ပုိ႔မည့္လူ ရွာမရလုိ႔ မပုိ႔ျဖစ္
ဘဲ ေသာင္တင္ေနတယ္”စသည္ျဖင့္ သီလရွငဆ
္ ရာေလးတုသ
႔ိ ည္ ၿမိတ၀
္ ရြာမွ ဂြဆ
ီ ရီ
ေက်ာင္းတုိက္ထိ ဒုကၡခံၿပီး၊ ကုန္းေၾကာင္းလာၾကတာကုိ ဆရာေတာ္မွ ေျပာျပေန
ၿပီး ၎တုိ႔၏ အသက္အရြယ္ကုိပါ သီလရွင္တေယာက္က (၆၈)ႏွစ္၊ ေနာက္
တစ္ေယာက္က (၅၉) ႏွစႏ
္ င
ွ က
့္ ်န္တေယာက္က ၅၃-ႏွစ၊္ “ဒကာ၊ အခုဘယ္သြားမလဲ
”ဟုေမးျမန္းရာ “တပည့္ေတာ္က စုံေတသုသ
႔ ိ ြားမည္ဟု ေလွ်ာက္ထားရာ” ဘုန္းေတာ္
ႀကီးႏွင့္ သီလရွင္ဆရာေလးတုိ႔က “ဒီလုိဆုိအေတာ္ပဲ၊ အတူတူ သြားၾကတာေပါ့
ကူညပ
ီ ါ ကုသလ
ုိ ရ
္ မည္”ဟုဆသ
ုိ ည္။ က်ေနာ္လည္း မျငင္းသာေတာ့ အဆုံး လက္ခံ
လိက
ု ရ
္ သည္။ သူတလ
႔ုိ ည္း ၀ဋ္ေႂကြးတခု ကြ်တ္သလုိ သက္ျပင္းခ်ကာ ၀မ္းသာသြား
ၾကသည္။ က်ေနာ့္အတြက္ကေတာ့ ၀န္မေလးသည့္အျပင္ သီလရွင္မ်ားႏွင့္ဆုိ
ဗုဒဘ
ၶ ာသာ သက္ေဒသမွာ အႏၲရာယ္လည္းကင္း၊ ထမင္းလည္း ၀မည္ကုိ ျမင္ထား
သည္။ ယင္းအခ်ိန္အတြင္းမွာ သက္ဒကာ တေယာက္မွ “နင္းမီးပုံပ်ံ (ပလံသားက
ေကာင္းကင္ဆမ
ီ ီး၊ ဘဂၤလႏ
ီ င
ွ သ
့္ က္က ဘ၀ငယ္ဟုေခၚၾကသည္) လုပတ
္ တ္သလား
လုပ္ေပးပါ”ဟုဆသ
ုိ ည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားဘ၀ ငယ္စဥ္က လုပဖ
္ ူးသျဖင့္ လုပ္
တတ္ေၾကာင္း ေျပာလုိက္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ စကၠဴ၊ ေကာ္စသည့္ လုိအပ္သည့္
ပစၥည္းမ်ားကုိ လာေပးသည္။ က်ေနာ္လည္း လုပ္ေပးလုိက္သည္။ သူတုိ႔၏ဓေလ့
ထုံးစံ၌သၾကၤန္၊ သီတင္းကၽြတ္မွာ မီးပုံးပ်ံလႊတ္ၿပီး ၾကားကာလမွာ အသုဘပြဲ၌သာ
လႊတ္တင္ေလ့ရွိသည္။ ယခုလည္း အသုဘပြဲေၾကာင့္ လုပ္ခုိင္းတာ ျဖစ္သည္။
ယင္းသုိ႔ကူညီလုပ္ေပးေသာေၾကာင့္ အလွဴပြဲတြင္ပါ၀င္ေသာ ေယာက်္ားႀကီး၀တ္
အက်ႌတထည္၊ မွန၊္ ေခါင္းလိမ္းဆီဗူးႏွင့္ ထီးတလက္တက
႔ုိ ုိ ကၽြႏပ
ု္ အ
္ ား ဆရာေတာ္မွ
ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲသည္။ လမ္းမွာ ေပ်ာက္ဆုံးက်က်န္ခဲ့ေသာ အက်ႌအစားအသစ္
တထည္ရလာသည္။ ကုသုိလ္ဆက္ကား ဘယ္အခ်ိန္မွ စတင္ခဲ့သည္ကားမသိ။
ယခုမွ ေပၚထြက္လာသည္။ မျမင္သာ တပ္အပ္မသိႏို္င္ေသာအရာတုိ႔သည္ ဆက္
ႏႊယ္လ်က္ရွိေနၾကသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းေနာက္ သီလရွင္ဆရာေလး

သုံးပါးႏွငအ
့္ တူ ခရီးထြကခ
္ ၾဲ့ ကသည္။ မုိးကရြာ၊ လမ္းကေလွ်ာသည္အ
့ တြက္ အသက္
အရြယႀ္ ကီးရင့္ေနၾကေသာ သီလရွငဆ
္ ရာေလးတုသ
႔ိ ည္ မထိန္းႏိင
ု လ
္ ႔ုိ ေအာက္ဆင္း
ေလွ်ာက္ၾကသည္။ ထုသ
ိ လ
ီ ရွငဆ
္ ရာေလးတု၏
႔ိ ယုၾံ ကည္မဘ
ႈ ယ္ေလာက္ ဇြဲေကာင္း
သလဲဆရ
ုိ င္ “ငါတု႔လ
ိ မ္းမွာ ေသရင္လည္း ေသပါေစ၊ ေသရင္ နတ္ျပည္ကုိေရာက္
မည္၊ မေသရင္ ဘုရားပြင့္သည့္ ဗုဒၶဂါယာသုိ႔ေရာက္မည္၊ ေရာက္လွ်င္ ေသေပ်ာ္
တယ္”ဟု မၾကာခဏ က်ေနာ့္အားေျပာျပသည္။ က်ေနာ္လည္း ထုိသီလရွင္ဆရာ
ေလးတုိ႔ကုိ ဆရာေတာ္ရကၡ၀ံသထံသုိ႔ ေရာက္ေအာင္ပုိ႔ခဲ့ၿပီး အိႏၵိယအစုိးရသုိ႔တင္
ျပမည္စ
့ ာတမ္းကုိေရးရန္အတြက္ ဆရာေတာ္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဆရာေတာ္ ရကၡ၀သ
ံ ၊
ဆရာေတာ္ အာစရတုိ ႔ ႏ ွ င့္ တုိ င္ ပ င္ ညႇိ ႏ ႈိ င္း ကာ တမုိး တ၀ါ ဆြ မ္း ဒကာလု ပ္ ၿ ပီး
စုံေတၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးဆုံးဆြလ
ီ ြီ (ေတလ္ ေဆာေရာ) ေက်ာင္းတြင္ ဘဂၤလားအ၀ကၽြန္း
ဇာတိ ဦးပညာ၀ံသႏွင့္ အတူေနခဲ့ရသည္။
မုဆုိးမမွ ႏုိ႔ထြက္တယ္လုိ႔ၾကားဖူးသလား
(ခုိင္နီလင္း)
ရခုိင္ျပည္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏုိင္ငံတုိ႔မွ အိႏၵိယႏုိင္ငံ မီဇုိရမ္တြင္ ေက်ာင္း

ထုိင္ေနၾကေသာ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္မ်ား၏ေက်းဇူးျပဳမႈ (အကူအညီေပးမႈ)
တုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္(ခုိင္ရဲခုိင္)အတြက္ ေခတၱယာယီရပ္နားေနထုိင္ရန္ႏွင့္ စား၀တ္
ေနေရးအတြက္ အသင္အ
့ တင္ဖ
့ လ
ူ သ
ုံ ြားေစသည္။ ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းထုင
ိ ဆ
္ ရာ
ေတာ္ႏွင့္ ခုိင္ရဲခုိင္တုိ႔ႏွစ္ဦးသာရွိသည္။ ရြာသားမ်ားမွာ ေတာင္ယာလုပ္သားေတြ
ျဖစ္သည္အ
့ တြက္ နယုနလ
္ ကတည္းက ေတာင္ယာသုတ
႔ိ က္သြားၾကသည္။ ရြာမွာလူ
မက်န္သေလာက္ျဖစ္ေနသည္။ တခါတရံမွသာ ေက်ာင္းဒကာႏွင့္ ရြာသူရြာသား
လူငယ္တုိ႔ ေက်ာင္းသုိ႔ အလည္လာေရာက္ၾကၿပီး ေတာင္ယာထြက္ ဟင္းသီးဟင္း
ရြက္တုိ႔ကုိ လွဴဒါန္းေလ့ရွိၾကသည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဆြမ္းဒကာ (ကာရက)
အတြက္ ဆန္၊ ဆား၊ ငပိႏင
ွ ့္ င႐ုတတ
္ က
႔ုိ မ
ုိ ူ သတ္မတ
ွ ႏ
္ န
ႈ ္းထားအတုင
ိ ္း တလတႀကိမ္
ေက်ာင္းေကာ္မတီမွထုတ္ေပးၿပီး ဘုန္းႀကီးအတြက္လည္း လစဥ္အသုံးစရိတ္ကုိ
၎တုိ႔က ထုတ္ေပးသည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးကုိ ဆြမ္းခ်က္ျပဳတ္ေပးရင္း၊ အိႏၵိယအစုိးရသုိ႔ တင္ျပမည့္စာ

တမ္းကုိ ျပဳစုေရးသားရင္း အခ်ိနက
္ ေတာ္သလင္းလသိ႔ု ေရာက္လာသည္။ သီတင္း
ကြ်တ္လျပည္လ
့ ်ွ င္ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ၏
္ တာ၀န္ၿပီးဆုံးမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းေနာက္မွာ ထရိပရ
ူ
သုိ႔ ဆက္သြားမည္ဟု စီစဥ္ထားသည့္အတုိင္း သီတင္းကြ်တ္ၿပီးေနာက္မွာ ဆြမ္း
ဒကာလုပ္ခအတြက္ရေသာ ႐ူပီးေငြသုံးရာေက်ာ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္တုိ႔မွ ကူညီေပး
ကမ္းေသာ ေငြတေထာင္ခန္႔တုိ႔ျဖင့္ ဘဂၤလီစကားႏွင့္ မီဇုိစကားတတ္ကြ်မ္းသူ
သာလွျဖဴႏွင့္အတူ ထရိပူရသုိ႔သြားခဲ့သည္။ ယခင္ေနခ့ဲေသာ သရက္ကဘတ္ရြာ

သို႔၀င္သည္။ ဦးရာဇာ၀ံသ (ခုိင္ရဲႏုိင္) ကား ခုိင္ရဲခုိင္တုိ႔ အဖမ္းခံရကတည္းက
ေဘာင္းကူးဘက္သ႔ုိ ေျပာင္းေရႊ႕သြားခဲသ
့ ည္အ
့ တြက္ မေတြ႕ရ။ ရြာသူရြာသားတုက
႔ိ
ျပန္လည္ဆုံေတြ႕ရသည္ကုိ ၀မ္းပန္းတသာ ျဖစ္ေနၾကသည္။ ယင္းေနာက္ ေဘာင္း
ကူးသုိ႔ ခရီးဆက္ၿပီး ရာဇာ၀ံသႏွင့္ေတြ႕သည္။ ေနေရးထုိင္ေရးအတြက္ စီစဥ္ေပး
သည္။ ရခုိင္ဘာသာျဖင့္ ေရးထားေသာ အိႏၵိယအစုိးရသုိ႔တင္ျပမည့္စာတမ္းကုိ
အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိရန္ KNU ဧရိယာရွိ ALP ဌာနခ်ဳပ္ ပါတီအတြင္းေရးမွဴး
ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္ထံသုိ႔ ပုိ႔ခဲ့သည္။ ငါးလခန္႔ၾကာၿပီးေနာက္တြင္ ခုိင္အာဏာနီ(ALP-
ဗဟုိေကာ္မတီ)ႏွင့္ AIA မွ ခုိင္ေစာထြန္း (ဗဟုိေကာ္မတီ) တုိ႔ ေဘာင္းကူးသုိ႔ လာ
ေရာက္ၿပီး သတင္းေမးၾကသည္။ ၎တုအ
႔ိ ား အိႏယ
ၵိ ၌ အဖမ္းခံခရ
ဲ့ စဥ္က ႀကဳံေတြ႕ခဲ့
ရသည့္ အိႏၵိယဗဟုိအစိုးရ၏သေဘာထားမ်ားကုိ ေျပာျပလုိ႔ ၀မ္းသာအားရျဖစ္ၾက
သည္။ ၿပီးေနာက္ ခုိင္အာဏာနီအား ခုိင္နီလင္း (ယင္းအခ်ိန္က သူ၏ ဇာတိရြာ
ရြက္ညဳိးေတာင္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ကုိင္ေနသူ) ကုိ
အိႏၵိယသုိ႔ေစလႊတ္ရန္၊ အိႏၵိယႏွင့္ဆက္ဆံေရးတြင္ တာ၀န္ေပးရန္၊ သင့္ေလ်ာ္
ေၾကာင္း ေျပာျပလုက
ိ သ
္ ည္။ ယင္းေနာက္ေရာက္ လာေသာစာတမ္းကုိ ပရ၀ါရွိ SB
သုပ
႔ိ ရ
႔ုိ န္ မီဇရ
ုိ မ္သ႔ုိ ခရီးထြကသ
္ ည္။ SB တာ၀န္ခထ
ံ စ
ံ ာတမ္းကုိ ေပးအပ္ခၿဲ့ ပီးေနာက္
ထရိပူရသုိ႔တဖန္ ျပန္လာခဲ့သည္။
ယင္းေနာက္ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္းအား အိႏယ
ၵိ အစုိးရႏွင့္ ALP တုအ
႔ ိ ၾကား ဆက္သယ
ြ ္ေရး
တာ၀န္ေပးအပ္ေရးအတြက္ မီဇရ
ုိ မ္သ႔ုိ ေခၚသြားၿပီး ပရ၀ါေက်းရြာရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း
တြင္ တည္းခုိကာ ခုိင္နီလင္းႏွင့္အတူ ေတာင္ထိပ္မွာရွိေသာ SB စခန္းသုိ႔တက္
သြားၿပီး SB တာ၀န္ခႏ
ံ င
ွ ့္ေတြ႕ဆုၾံ ကသည္။ ေတြ႕ဆုၾံ ကစဥ္ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္းက ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ က
္ ုိ
ညြန္ျပၿပီး သူက ALP ပါတီဥကၠ႒ ခုိင္ရဲခုိင္ျဖစ္သည္ကုိေျပာျပရာ SB တာ၀န္ခံက
“သူအ
႔ ား မသိဘူး ဥကၠ႒ႏွငမ
့္ တူဘူး” ဟုဆသ
ုိ ည္။ ယင္းေၾကာင့္ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္းက ခုင
ိ ရ
္ ဲ
ခုိင္ကုိ “SB က မသိဘူးလုိ႔ေျပာတယ္၊ ဘယ္မွာလဲ အိႏၵိယႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိ
တယ္၊ အသိမွတ္ျပဳတယ္ဆုိ”ဟု စသည္ျဖင့္ စိတ္ပ်က္ကာ အျပစ္တင္စကားေျပာ
ေနရာ SB က “ အခု မင္းတု႔ိ ဘယ္မွာတည္းခုိေနသလဲ၊ ဒီ႐ုံးမွာ တည္းခုလ
ိ လ
ုိ႔ ည္းရ
တယ္၊ ALP-မွ လူေတြလာရင္ ခုႏွစ္ရက္ တည္းခုိခြင့္ေပးထားတယ္၊ ရြာမွာတည္း
မည္ဆုိလွ်င္လည္း ရိကၡာခုနစ္ရက္စာထုတ္ေပးမယ္၊ မင္းတိုိ႔ႏွင့္ စကားေျပာစရာ
အမ်ားႀကီးရွတ
ိ ယ္”ဟုေျပာမွ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း အားတက္လာသည္။ ယင္းေနာက္ စာတမ္း
မွာ တင္ျပေတာင္းခံထားေသာ စစ္ေရးအကူအညီ၊ ေငြေၾကးအကူအညီတုိ႔ကုိ ညႇိ
ႏႈင
ိ ္းကာ “ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ဘ
႔ုိ န
ု ္းႀကီးေက်ာင္းမွာ တည္းခုမ
ိ ည္”ဆုၿိ ပီး ႏႈတဆ
္ က္ကာ ဘုန္းႀကီး
ေက်ာင္းကုိ ဆင္းလာခဲၾ့ ကသည္။ ကိစက
ၥ ေတာ့ၿပီးၿပီ။ ထရိပရ
ူ သိျ႔ု ပန္ခါနီးမွ SB တာ၀န္
ခံကုိ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့အုံးမယ္ဟု စိတ္ကူးကာ အေညာင္းေျဖၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး
ျပန္မည္ဟဆ
ု ုံးျဖတ္ထားခဲသ
့ ည္။ ေနာက္ေန႔ နံနက္(၉)နာရီေလာက္မွာ BSF စခန္းမွ
တပ္စတ
ိ တ
္ စ္စတ
ိ ခ
္ န္သ
႔ ည္ လက္နက္အျပည္အ
့ စုျံ ဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသု၀
႔ိ င္လာ
ကာ ကၽြႏပ
ု္ တ
္ ႔ုိ အားဖမ္းဆီးလုက
ိ သ
္ ည္။ ယင္းေနာက္ ႏွစ္ေယာက္စလုံးကုိ လက္ျပန္
ႀကိဳးခ်ည္ေႏွာင္ၿပီး၊ ၎တုစ
႔ိ ခန္းသု႔ေ
ိ ခၚသြားသည္။ ၎သတင္းေရာက္၍ SB တာ၀န္
ခံလည္းေရာက္လာသည္။ အာသန္ ရုိင္ေဖမွ ဒု-ရင္းမွဴးဟုထင္ရသူ တပ္မွဴးေရွ႕မွာ
ကၽြႏပ
ု္ တ
္ အ
႔ုိ ား လက္ျပန္ႀကိဳးကုိေျဖကာ ထုင
ိ ခ
္ င
ုိ ္းထားၿပီး ကၽြႏပ
ု္ တ
္ တ
႔ုိ င
ြ ္ ပါလာေသာ
ပစၥည္းမ်ားကုိ ေမႊေႏွာက္ၾကည့္ရႈသည္။ အိႏၵိယအစုုိးရထံ တင္ျပမည့္စာတမ္းပါ
အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ကူးယူထားေသာ စာအုပက
္ ဖ
ုိ တ္ၾကည့္ေနၾကစဥ္ SB တာ၀န္
ခံမွ ၾကားျဖတ္၀င္ေရာက္ၿပီး ALP ႏွငဗ
့္ ဟုအ
ိ စုိးရတု႔ိ ဆက္ဆသ
ံ ည့္ ကိစက
ၥ ရ
ုိ င
ွ ္းလင္း
ျပၿပီးေနာက္မွာ လႊတ္လုိက္လုိ႔ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔မွ SB တာ၀န္ခံအား အထူးေက်းဇူးတင္
ေၾကာင္းေျပာၾကားကာ ဆင္းလာခဲ့ၾကသည္။ အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚ ခုိင္းနီ
လင္းသည္ အယုံၾကည္မဲ့ကာ ေဒါသထြက္ၿပီး ခုိင္ရဲခုိင္ကုိ “ဥကၠ႒၊ မုဆုိးမမွ ႏုိ္႔
ထြက္တယ္လုိ႔ၾကားဖူးသလား”ဟု လွမ္းေျပာလုိက္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ အိႏၵိယ
အစုိးရမွ ALP ကုိ အကူအညီ မေပးႏုင
ိ ဘ
္ ူးဟု ေျပာလုျိ ခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းအခ်ိနက
္
အိႏၵိယဗဟုိအစုိးရသည္ ဆရီမာတိအိႏၵရာဂႏၵီဦးေဆာင္ေသာ အစုိးရျဖစ္သည္။
မုဆုိးမဘ၀ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္။
ယင္းေနာက္ ခုိင္ရဲခုိင္ႏွင့္ခုိင္နီလင္းတုိ႔သည္ ထရိပူရသုိ႔ျပန္လာခဲ့ၾကၿပီး စား

၀တ္ေနေရးအတြက္ အခက္အခဲကုိေျဖရွင္းဖုရ
႔ိ န္ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္းမွ လက္သမားအလုပျ္ ဖင့္
ပ်ဥ္ေသတၱာႏွင့္ ကုလားထုိင္တုိ႔ကုိ ထုတ္လုပ္ၿပီး ထရိပူရေျမာက္ပုိင္းတြင္ ေနထုိင္
သည္။ ခုိင္ရဲခုိင္မွ ေတာင္ပုိင္းမွာေနၿပီး ရခုိင္စာျပဆရာလုပ္ယင္း တဘက္ အိႏၵိယ
ႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကုိ အာ႐ုံစုိက္လုပ္ေဆာင္သည္။ ယင္းသုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္
၁၉၈၅ ခုႏွစ္ခန္႔မွာ SB တဦးမွ ခုိင္ရဲခုိင္ကုိလာေတြ႕ၿပီး “မင္းဘာေၾကာင့္ တပ္ဖြဲ႕
မေဖၚထုတသ
္ လဲ”ဟုေမးသည္။ ယင္းအေမးကုိ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ က
္ ALP ဒီဘက္မွာ လက္နက္
တလက္မွမရွိဘူး၊ ၁၉၇၇-ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕ဘက္မွယူလာတဲ့ လက္နက္ေတြကုိ

လည္း အိႏၵိယႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရေတြက ပူးေပါင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့သျဖင့္ အားလုံးဆုံးရႈံး
ခဲ့ရၿပီးၿပီ။ အိႏၵိယမွ မကူညီလွ်င္ တပ္ဖြဲ႕မေဖၚထုတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဟု ျပန္ေျဖလုိက္
သည္။ ဤသုိ႔ေမးလာသျဖင့္ အေရးႀကီးၿပီဟု ယူဆကာ ကၽြႏု္ပ္ (ခုိင္ရဲခုိင္)လည္း
တပ္ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏင
ုိ င
္ သ
ံ ႔ုိ သြားေရာက္ၿပီး ရမလပ ႏွင့္ေတြ႕
ဆုံၿပီး အိႏၵိယအစုိးရ၏သေဘာထားမ်ားကုိခ်ျပကာ ရမလပရဲေဘာ္မ်ားက ကုိင္
တြယမ
္ ည္။ အိႏယ
ၵိ ဘက္မွာ ALP အမည္ႏင
ွ လ
့္ ပ
ႈ ရ
္ ွားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ဘက္မွာ ALP
ႏွင့္ ရမလပ ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ကုိ ရမလပနာမည္ျဖင့္ လႈပ္ရွားမည္ဟူေသာ အခ်က္
အလက္အေပၚ သေဘာတူညီမႈရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ဤကိစၥကုိ အာဏာနီအား
တာ၀န္ေပးရာ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ဟုမသိရ။ ရမလပဘက္မွသေဘာ
တူညခ
ီ ်က္ကုိ ဖ်က္သမ
ိ ္းပစ္သည္။ ဤသု႔ေ
ိ ဆာင္ရက
ြ ္ေနစဥ္ တၿပိဳင္တည္းမွာ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ္
မွ KNU ဧရိယာရွိ ALP ဌာနခ်ဳပ္သို႔ အေနာက္ဘက္ေဒသ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္သုိ႔ လူ၊
လက္နက္တပ္စုတစုခန္႔ ပုိ႔ေပးရန္ကုိ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္ႏွင့္ ဗဟုိအဖြဲ႕၀င္မ်ားဆီသုိ႔
စာေရးၿပီး အေၾကာင္းၾကားသည္။ ဤကိစအ
ၥ တြက္ ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ေပးဖု႔ ိ ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ျမ
(KNU)ထံသလ
႔ုိ ည္း စာေရးပု႔ေ
ိ ပးသည္။ ဤကိစက
ၥ ို ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ျမတုက
႔ိ အေလးအနက္
ထားၿပီးစဥ္းစားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မာတင္စမစ္ဆုိသည့္အဂၤလိပ္ သတင္းစာသမား
တေယာက္ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွာ ALP စခန္းတခု ရွိ၊ မရွိ ေလ့လာခုိင္းသည္။ သူ
ေရာက္စဥ္က ALP စခန္းဆုိသည္မွာ ကြ်နု္ပ္(ခုိင္ရဲခုိင္) ႏွင့္ ခုိင္ေရာင္နီထြန္းတုိ႔ ႏွစ္
ေယာက္ေနထုိင္ေသာ ယာတဲငယ္တခုသာရွိသည္။ ခုိင္အာဏာနီက “ အဂၤလိပ္
တေယာက္ ALP စခန္းသို႔သြားမည္ဆုိၿပီး ေရာက္ေနတယ္၊ ေခၚလာရမလား”ဟု
ကၽြႏု္ပ္အားေမးသည္။ ကြ်နု္ပ္မွလည္း “ စခန္းမဟုတ္ ဘာမဟုတ္၊ လူလည္းမရွိ၊
ေသနတ္လည္းမရွိ အေဆာင္ကလည္း ႏွစ္ေယာက္သာ သာဆန္႔သည့္ ေတာင္
ယာတဲျဖစ္ေနေတာ့ သိကၡာက်စရာ၊ အရွက္ရစရာျဖစ္ေနသည့္အတြက္ မေခၚလာ
နဲ႕”ဟုတားျမစ္လုိက္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ယင္းအဂၤလိပ္ထပ္မံၿပီး ALP ေနထုိင္ေသာ
ေတာတြင္းေနရာကုိ ေတြ႕ခဲ့ ေရာက္ခဲ့ရရင္ေတာ္ၿပီဟု ဆုိလာျပန္သည္။ ဒါေပမယ့္
ခြငမ
့္ ျပဳလိက
ု္ ္ေပ။ ယင္းေၾကာင္သ
့ သ
ူ ည္ ရမလပ ႏွင့္ ရကပ ACP ႏွင့္ AIO စခန္းတု႔ိ
သု႔ိ သြားေရာက္ကာ ေတြ႕ဆုၿံ ပီး အသင္အ
့ တင့္ ေမးျမန္းကာ ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ သ
ံ ႔ုိ ျပန္ထက
ြ ္
သြားခဲ့သည္။ သူလာရင္း အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ ALA ႏွင့္ေတြ႕ၿပီး ALP မွာ
စခန္းေနရာ ရွိမရွိ သိလုိျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္၊၊
ရမလပ၊ ANLP၊ ရကပ ACP တုိ႔ႏွင့္ကား ေတြ႕ဆုံလုိ၍ကား မဟုတ္ေပ။ သုိ႔

ေသာ္ သူတက
႔ုိ သူတစ
႔ို ခန္းသုလ
႔ ိ ာလည္ရန္ ၎အဂၤလပ
ိ သ
္ တင္းေထာက္ကုိ အတင္း
ဖိတၾ္ ကားခဲသ
့ ည္အ
့ တြက္ ၎စခန္းသု၀
႔ ိ င္ချဲ့ ခင္းသာျဖစ္သည္။ မာတင္စမစ္ ထုင
ိ ္းႏုင
ိ င
္ ံ
သုိ႔ ျပန္ေရာက္သည့္အခါ NDFသုိ႔ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကာ အစီရင္ခံစာေပးပို႔သည္။ ထုိ
အစီရင္ခံစာတြင္ ALP တြင္ အေနာက္ဘက္တြင္ စခန္းမရွိ၊ ျမစ္နားရြာတြင္ UG
သာရွိသည္ဟု ေဖၚျပထားၿပီး AIO-ANLP ႏွင့္ ACP တုိ႔၏ တုိးတက္လာမည့္အေျခ
အေနမရွသ
ိ ည္တက
႔ုိ ုိ သုံးသပ္ေဖၚျပထားသည္။ ယင္းေနာက္ပင
ုိ ္းမွာ ALP ကုိ အျခား
ေသာ ရခုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အထင္ႀကီးၿပီး ခ်ည္းကပ္လာခဲ့ၾကသည္ကုိေတြ႕ရ
သည္။ ယင္းေၾကာင့္ AIO က ALPသည္ သူတုိ႔ႏွင့္လမ္းစဥ္မူ၀ါဒ အေျခခံသေဘာ
တရား၊ အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ခ်င္း တူညီတယ္ဆုိၿပီး ေဆြးေႏြးသည္။ လက္တြဲလုပ္
ေဆာင္ဖရ
႔ုိ န္ အႀကံျပဳတင္ျပလာသည္။ သုျ႔ိ ဖစ္၍ ALP မွာ တပ္ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္
အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနေသာ အခ်ိန္အခါႏွင့္အညီ ပါတီအမည္ကုိ ALP အျဖစ္
ထားကာ တပ္ဖြဲ႕အမည္ကုိ AIA အျဖစ္ထားၿပီး ပူးေပါင္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾက
သည္။ ၎သေဘာတူညီခ်က္အရ ဗဟုိကုိဖြဲ႕စည္းရာတြင္ AIO ဥကၠ႒ ေက်ာ္လႈိင္
ကုိ သူ၏ပါတီကုိ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ALP ႏွင့္ ပူးေပါင္းသည့္အတြက္ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာ
ခံမက
ႈ ုိ ALP က ဂုဏျ္ ပဳသည္အ
့ ေနျဖင့္ ALP ၏ ဥကၠ႒ အျဖစ္ခန္အ
႔ ပ္သည္။ ဒု-ဥကၠ႒
အျဖစ္ ALP မွ ခုင
ိ န
္ လ
ီ င္း၊ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီတက
႔ို ုိ ေရြးခ်ယ္သည္။
ယင္းေနာက္ AIO မွပါလာေသာ M-16 ကာဘုိင္၊ ႐ုိင္ဖယ္၊ ကာတူ၊ စုစုေပါင္း
လက္နက္ ခုနစ္လက္ျဖင့္ တပ္ကုိ စဖြ႕ဲ ကာ ဦးရာဇာ၀ံသ (ခုင
ိ ရ
္ ႏ
ဲ င
ုိ )္ ကုိ လူ၀တ္လဲေစၿပီး
တပ္ဖ႕ြဲ ကုအ
ိ ပ္ႏင
ွ ္းသည္။ ယင္းတပ္ဖ႕ြဲ ကုိ အိႏယ
ိ န
္ ယ္စပ္သ႔ုိ ေရႊ႕ေျပာင္းသည္။
သု႔ေ
ိ သာ္ သတ္မတ
ွ ထ
္ ားသည္ဧ
့ ရိယာတြင္ အေျခမစုက
ိ ဘ
္ ဲ ကုလားတန္ျမစ္ အိႏယ
ၵိ
အတြင္းပိုင္း မင္းထီးမင္းကုိင္းတြင္ သြားေရာက္အေျခစိုက္သည္။ ယင္းသတင္း
ေၾကာင့္ မဆလသည္ ALP ခုင
ိ မ
္ ုိးလင္းလက္က်န္ေတြ အိႏယ
ၵိ - ျမန္မာ (ပလက္၀)
နယ္စပ္ကလ
ု ားတန္ျမစ္ အိႏယ
ၵိ အတြင္းပုင
ိ ္းသု႔ိ ေရာက္ေနၿပီးဆုက
ိ ာ အထိတတ
္ လန္႔
ျဖစ္သြားသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အင္အားသုံးရာခန္ျ႔ ဖင့္ နယ္စပ္ကပ
ုိ တ
ိ ထ
္ ားၿပီး အတြင္း
သု႔ိ ထုိးစစ္ရန္ ျပင္ဆင္သည္။ ဤအေျခအေနေၾကာင့္ အိႏယ
ၵိ စစ္တပ္မလ
ွ ည္း မေန
သာေတာ့ဘဲ နယ္စပ္ဆင္းကာ လႈပ္ရွားသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ALP ကလည္း မုိး
တြင္းရိကၡာအတြက္ နယ္စပ္မွ စပါးကုိ ေလွျဖင္သ
့ ယ္ယူေနခဲၿ့ ပီး စခန္းကုိ ေဆာက္လပ
ု ္
ေနသည္။ ယင္းသုိ႔ ႏွစ္ဘက္စစ္အင္အားၿပိဳင္ေနတုန္း အိႏၵိယမွ ALP ကုိ ၀င္တုိက္

ကာ ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ထဲသုိ႔ပုိ႔လုိက္သည္။ တုိက္ပြဲမွာ ခုိင္ရြက္သစ္ က်ဆုံးခဲ့ရ
သည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ကလည္း စစ္တပ္႐ုပ္သိမ္းသြားသည္။
၀င္တက
ုိ ခ
္ ရ
ံ သည္က
့ ာလက ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ႏ
္ င
ွ ့္ ဦးပညာ၀ံသတုသ
႔ိ ည္ ဆန္တဗ
ီ ာဟိနိ
(သက္အဖြဲ႕)ရွိ ရခုိင္လူမ်ဳိး ဂန္ဒေကာက္ရြာသား ဦးေက်ာ္လွဦးထံသုိ႔ ခဲယမ္းမီး
ေက်ာက္ရရွိေရးအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ေျပာဆိုရန္ သြားေနၾကစဥ္ျဖစ္သည္။ လမ္းတ
၀က္ခန္႔မွာ အထက္ပါသတင္းမ်ား ထြက္လာသည့္အတြက္ တပ္ဖြဲ႕အေျခအေန၊
စခန္းအေျခအေနတုက
႔ိ ုိ စံစ
ု မ္းရန္ ေနာက္ျပန္လည
ွ ခ
့္ ရ
ဲ့ သည္။ ယင္းအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ နယ္
စပ္ေဒသ၌ အေျခအေနမ်ား ရႈပ္ေထြးေနသည့္အခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ ၿမဳံအဖြဲ႕
တခုကလည္း လူစု၊ ေငြေတာင္းခံ၊ သင္တန္းေပးလုပ္ေနၾကသည္။ ျမန္မာ စစ္တပ္
မွလည္း ၎တုိ႔အားေျမႇာက္ေပးကာ ALP ႏွင့္ ရန္တုိက္ေပးေနသည္။ ALP/ALA
သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အႀကိမ္ႀကိမ္အပ်က္အစီးႏွင့္ရင္ဆုိင္ႀကဳံေတြ႕ေနရသည္။
လက္နက္တလက္ရရွိေရး၊ တပ္ဖ႕ြဲ တဖြ႕ဲ အေျခ ခံတည္ေဆာက္ေရးႏွငရ
့္ ပ္တည္ေရး
သည္ ရန္သူအမ်ဳိးမ်ဳိး အထပ္ထပ္ၾကားမွာ လူးလိမ့္ခံေနခဲ့ရသည္။ အေျခခံတည္
ေဆာက္ေရးမွာ သတိၱရွိဖုိ႔ႏွင့္ ဇြဲ၀ိရိယရွိေစရန္ အဓိကလုိအပ္သည္။ ထုိသုိ႔မဟုတ္
လွ်င္ တုိးတက္လာဖုအ
႔ိ စား ဒုကႏ
ၡ င
ွ ့္ အခ်င္းခ်င္း မသင္ျ့ မတ္မႈေၾကာင့္ အရင္းပင္ျမဳပ္
ၿပီး ပါတီ၊ စစ္တပ္တုိ႔ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားတတ္သည္။ ဤအျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ ရခုိင့္ႏုိင္ငံ
ေရး၊ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုထဲမွာ ထင္ရွားစြာေတြ႕ျမင္ေနရျခင္းက သက္ေသျပ
ေနသည္။ ေတာ္လန
ွ ္ေရးသည္ အေျပာလြယသ
္ ေလာက္ လက္ေတြ႕မွာ တကယ္ခက္ခဲ
ေသာ အလုပ္ျဖစ္သည္ဆုိသည္ကုိ လုပ္ဖူးသူတုိင္း အသိပင္ျဖစ္သည္။ ယုတ္စြ
အဆုံး ေတာတြင္းထဲ၌ အငတ္ငတ္အမြတမ
္ တ
ြ ႏ
္ င
ွ ့္ ေနထုင
ိ တ
္ တ္ရန္ အေရးႀကီးသည္။
တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ေထာင္ထဲေရာက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္း၍ရရွိခဲ့သည့္ လက္နက္ငါး

လက္မွာလည္း ဆုံးရႈံးခဲရ
့ သည္အ
့ တြက္ တဆင္တ
့ က္ဖလ
႔ုိ ည္း လမ္းစေပ်ာက္သြားခဲ့
ျပန္ေလသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေထာင္ထမ
ဲ ွ ရဲေဘာ္ရဘ
ဲ က္မ်ား ျပန္လည္လတ
ြ ္ေျမာက္
ေရးအတြက္ အိႏၵိယအစုိးရထံမွာ အေရးဆုိရန္ႏွင့္ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အလုပ္
အကုိင္ႏွင့္ ေနထုိင္ရာ ရွာေဖြႀကိဳးပမ္းေနရသည္။ အဖမ္းခံရသူမ်ားကုိ ျပန္လႊတ္
ေပးရန္ အိႏယ
ၵိ အစုိးရသိ႔ေ
ု တာင္းဆုရ
ိ န္ SIB သု႔ိ ခ်ည္းကပ္ရာ “ မင္းတုအ
႔ိ ႏ
ိ ယ
ၵိ ထံမွာ
လက္နက္ခ်မလား”ဟုေမးသည္။ ဘာေၾကာင့္ ဤသု႔ေ
ိ မးျမန္းသည္ကုိ နားမလည္။
ခုိင္ရဲခုိင္ကေတာ့ “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔က အိႏၵိယ၏ ရန္သူမဟုတ္၊ အိႏၵိယ၏ မိတ္ေဆြသာ

ျဖစ္သည္၊ လက္နက္ခ်တယ္ဆတ
ုိ ာ ရန္သက
ူ ုိေၾကာက္၍ ေတာ္လန
ွ လ
္ ုိေသာ အေတြး
အေခၚအယူအဆေတြကုိ စြန္႔လႊတ္သည့္အခါလုပ္သည့္လုပ္ရပ္ျဖစ္သည္”ဟုေျပာ
လုိက္ၿပီး ALP ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ျမန္မာအစုိးရထံသုိ႔ လႊဲေျပာင္းမေပးရန္ ေမတၱာ ရပ္ခံ
ခဲ့သည္။ အေျခအေန အရပ္ရပ္သည္ လႈပ္ေလျမဳပ္ေလျဖစ္ေနရာ ဆန္တီဗါဟိနီ
(ဆကၠမအဖြဲ႕)၏ အိႏၵိယ-ဘဂၤလားေဒ့ခ်္နယ္စပ္စခန္းတခုျဖစ္ေသာ ဒါကာစခန္း
အနီးအနားတြင္ ALP စခန္းတခုကုိ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ေျပာဆုိ
သည္။ လက္ခံသျဖင့္ ေတာင္ယာတဲေဟာင္းတခုတြင္ ယာယီေနထုိင္စဥ္ အေရွ႕
ဘက္ KNU ဧရိယာရွိ ALP ဌာနခ်ဳပ္မွ ခုင
ိ ထ
္ န
ြ ္းခုင
ိ ္ ေရာက္ရလ
ွိ ာၿပီး “ အေနာက္ဖက္
ALP သုလ
႔ိ က္နက္ပမ
႔ုိ ည္၊ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ စက္ေလွတစီး တည္ေဆာက္ရမည္။
မည္မွ်ခန္႔ကုန္က်မလဲ၊ အခုေလာေလာစဥ္မွာ ေငြတေသာင္းထည့္လုိက္ေၾကာင္း၊
ခုိင္ရဲခုိင္လက္ထဲသုိ႔ပုိ႔ေပးပါရန္ ခုိင္မ်ဳိးမင္း မွာလုိက္ေၾကာင္း၊ ခုိင္ရဲခုိင္ကုိလည္း
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ဘက္သ႔ို လာရမည္၊ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ အ
္ မိနက
႔္ ုိ မရမခ်င္း လက္နက္ မပုႏ
႔ိ င
ုိ ”္ ဟု
စသည္ျဖင့္ ရွင္းလင္းတင္ျပသည္။ ၿပီးေနာက္ ဆက္လက္ေျပာျပသည္မွာ“ ေငြကုိ
ခုိင္အာဏာနီက ယူထားလုိက္ေၾကာင္း၊ စက္ေလွကုိလုပ္ရန္မလုိ၊ ေက်ာ္လႈိင္တြင္
ကုိယ္ပုိင္စက္ေလွတစီးရွိသည္၊ ထုိစက္ေလွကုိ အခ်ိန္မေရြး အသုံးခ်လုိ႔ရသည္”
ဟုဆုိသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အေျခေနကုိသုံးသပ္သည္။“ လုပ္ငန္းကိစၥႏွင့္ ေငြေၾကး
မ်ားကား မိမိ၏ လက္ထဲမွာ မရွိ၊ ယင္းအျပင္ ခုိင္အာဏာနီသည္ လုပ္ငန္းတာ၀န္
မ်ားကုိ တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္သူမဟုတ္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ဤကိစၥမေအာင္ျမင္၊ က်ေနာ္
တာ၀န္မခံႏုိင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္သုိ႔လည္း မသြားဘူး”ဟု ေျပာရာ ခုိင္မ်ဳိးမင္းမွ တိတိ
က်က်မွာလုိက္သည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗုိလ္မွဴးအမိန္႔မေပးလွ်င္ လက္နက္မ်ားကုိ မပုိ႔
ႏုိင္ေၾကာင္း၊ အခုအခါ လက္နက္မ်ားကုိ စုေဆာင္းထားၿပီးျဖစ္သည္ ဟု ထပ္မံ
တင္ျပျပန္ရာ အေနာက္ဘက္သုိ႔ လက္နက္မေရာက္ျခင္းသည္ ခုိင္ရဲခုိင္ေၾကာင့္
ျဖစ္လာမည္ကုိ စုိးရိမသ
္ ည္အ
့ တြက္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္သသ
႔ုိ ြားရန္ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ျပင္ဆင္
စရာမ်ား၊ မွာၾကားစရာမ်ားကုိ မွာၾကားရန္ လုပ္ေဆာင္သည္။ ခုိင္ထြန္းခုိင္ ေရာက္
မလာမီက ခုိင္ရဲခုိင္ေနရာသုိ႔ ဆန္တီဗါဟီနီမွ စစ္ဘက္ေရးရာ အႀကီးအကဲတဦး
ေရာက္လာၿပီး ႐ူပီးေငြသန
ိ ္းတရာ့ငါးဆယ္ တန္ဖုိးရွိေသာ အေရွ႕ဘက္ထင
ုိ ္း- ျမန္မာ
နယ္စပ္မွ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ၀ယ္ယူေရးကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးသည္။ ယင္း
ကိစၥမွာ Passpoart လုပ္ေရးႏွင့္ ေငြေၾကးတုိ႔ကုိ သူတုိ႔တာ၀န္ယူမည္၊ လက္နက္

၀ယ္ယူေရးႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္သ႔ုိ ပု႔ေ
ိ ဆာင္ေရးကိစမ
ၥ ်ားကုိ ALP မွ တာ၀န္ယရ
ူ မည္
ဟု ကမ္းလွမ္းထားခ်က္ရွိရာ သူတုိ႔ကုိလည္း အေၾကာင္းၾကား အသိေပးရန္ႏွင့္
ခုိင္ရဲႏုိင္၊ ခုိင္ေရာင္နီထြန္းႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား လြတ္ေျမာက္လာလွ်င္ ဤစခန္းတြင္
ေနထုိင္ရန္ လုိအပ္ေသာရိကၡာကုိ ဆန္တီဗါဟီနီထံမွ ထုတ္ယူစားေသာက္ဖုိ႔ရန္
အတြက္ အေၾကာင္းၾကားစာ၊ ညြန္ၾကားစာမ်ားကုိ ေရးသားခဲ့သည္။
ၿပီးေနာက္တြင္ ခုိင္ထြန္းခုိင္ႏွင့္အတူ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္သုိ႔ ထြက္ခြာသည္။

၀ါးခြပ္ေခ်ာင္းအနီးအနားတြင္ ေတာတြင္း ALP စခန္းတခုဖြင့္သည္။ ျပည္တြင္းမွ
ရဲေဘာ္သစ္မ်ားေရာက္လာသည္။ အင္အားေလးဆယ္ခန္က
႔ ုိ အေျခခံစစ္သင္တန္း
ေပးသည္။ တၿပိဳင္တည္းမွာ လက္နက္ေရာက္ရွိေရးကုိ ႀကိဳးပမ္းသည္။ အေရွ႕ဘက္
သုိ႔ အေနာက္ဘက္မွ အစီအစဥ္အားလုံးကုိ စာေရးအေၾကာင္းၾကားသည္။ ယင္း
အခ်ိန္က စက္ေလွကုိလည္း အဆင္သင့္ရွိေနသည္ဟု ေမာင္ေက်ာ္လႈိင္မွေျပာ
သည္။ ယင္းေၾကာင့္ အေရွ႕ဘက္မွလက္နက္မ်ားကုိ မြန္ဧရိယာသုိ႔ ေရြ႕ေျပာင္း
သည္။ တၿပိဳင္တည္းမွာ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ (စက္ေလွ) ကုိလည္းမွာသည္။ စက္ေလွ
သည္ ေက်ာက္ျဖဴသုိ႔ ေရာက္ေနသည္ဟု ေက်ာ္လႈိင္မွေျပာသည္။ ယင္းအတြက္
ေၾကာင့္ ေက်ာ္လႈိင္ကုိ စက္ေလွအျမန္ဆုံး ေရာက္ေအာင္ စီစဥ္ေပးဖုိ႔ ေျပာၾကားၿပီး
စက္ေလွျဖင့္ လုိက္ပါလာမည့္ ခုိင္ရန္မင္း၊ ခုိင္ဇာနီထြန္းတုိ႔ကုိလည္း တပါတည္း
စုစည္းထားသည္။ ယင္းသု႔ိ ျပင္ဆင္ေနသည္ၾ့ ကားမွာ ေက်ာ္လင
ႈိ ္ စစ္တေကာင္းသု႔ိ
ခရီးထြကသ
္ ြားသည္။ ဤသု႔ ိ ထြကသ
္ ြားျခင္းသည္ အေနာက္ဘက္ေဒသသု႔ ိ လက္နက္
မေရာက္ရန္ တမင္တကာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္သည္။ အေရွ႕
ဘက္မွ စက္ေလွကုိ အျမန္ဆုံးအေရွ႕ဘက္မြန္ဧရိယာသုိ႔ ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေပးပါ
ဟု ေၾကးနန္းပုိ႔သည္။ ALA မွ ဆက္သြယ္ေရးစက္ျဖင့္ အၿမဲအေၾကာင္းၾကားေန
သည္။ အေရွ႕ဘက္တြင္သတ္မွတ္ထားသည့္ေနရာသုိ႔ ပစၥည္းႏွင့္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား
မနက္ျဖန္ေရာက္မည္ ဟုသတင္းပုိ႔သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကယုေခ်ာင္းရွိေသာ္လည္း
ဒလီဦးသွ်င္ဆသ
ီ သ
႔ုိ ြားကာ စက္ေလွတစီးစီစဥ္ေပးပါ။ ေလာေလာစဥ္ ေငြေၾကးအား
ျဖင့္ ဆီဖုိးႏွင့္ငွားခေငြ ႏွစ္ေသာင္းေပးမည္။ ပစၥည္းသယ္ယူလုိ႔ေရာက္သည့္အခါ
အားလုံးစုစုေပါင္း က်ပ္ေငြတသိန္းေပးမည္ဟု ေျပာေနစဥ္ ေက်ာ္လင
ႈိ ၏
္ တပည္ရ
့ င္း
နီနီသည္ ဦးသွ်င္ကုိေက်ာ္လႈိင္၏ အမိန္႔မရဘဲ မလုပ္ႏွင့္ဟု ေျပာၿပီး ေခၚယူသြား
သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဦးသွ်င္က ေငြကုိလုိလားသည္ကတေၾကာင္း၊ ေအာင္ျမင္ေစ
လုိသည္ကတေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ စက္ေလွတစီးကုိ အျပင္းစီစဥ္ေပးၿပီးလႊတ္

လုိက္သည္။ လႊတ္လုိက္သည့္ စက္ေလွသည္ စက္ပ်က္ၿပီး မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕တြင္
ေသာင္တင္သြားသည္။ ယင္းေၾကာင့္ စက္ေလွအခ်ိနမ
္ မ
ီ ေရာက္သျဖင့္ အေရွ႕ဘက္
ေဒသရွိတပ္ဖြဲ႕သည္ ပစၥည္းမ်ားကုိ တြင္းတူးကာ၀ွက္ထားရခဲ့သည္။ ဤသတင္း
ေပါက္ၾကားကာ ရန္သူတပ္ဖြဲ႕၀င္တုိက္သျဖင့္ လက္လႊတ္လုိက္ရၿပီး လက္နက္ခဲ
ယမ္းမ်ဳိးစုံ G-3,4, M-16, 79, AK-47 စသည့္ လက္နက္ ၄၀ ေက်ာ္ ဆုံး႐ႈံးသြားခဲရ
့ သည္။
အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားမွ သင္ခန္းစာတခုကုိ ေကာင္းေကာင္းရလုိက္သည္။

၎သင္ခန္းစာက “သူမ်ားႏွင့္ေပါင္း ေကာက္ညင
ႇ ္းေပါင္းလည္း မေကာင္း”ဆုိေသာ
ေရွးေရွးက ရခုိင္စကားပုံ မွန္ကန္ေၾကာင္းကုိ သက္ေသထူျပေနေသာ သင္ခန္းစာ
တစ္ခုျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ မိမိတုိ႔ေခတ္တြင္ ဤစကားပုံကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ႏုိင္စြမ္း
ရွရ
ိ မည္။ မေဖ်ာက္ဖ်က္ႏင
ုိ လ
္ ်ွ င္ မိမတ
ိ ၏
႔ုိ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေအာင္ပဆ
ြဲ င္ႏင
ုိ မ
္ ည္ မဟုတ။္
ေအာင္ပသ
ြဲ ည္ အမ်ဳိးသားေသြးစည္းလုံး ညီညတ
ြ ္ေရးအတြင္းတြငရ
္ သ
ွိ ည္။ အထက္
ပါစကားပုံသည္ ညီညြတ္ေရးကုိဆန္႔က်င္ေသာ စကားပုံျဖစ္သည္။ ယင္းေၾကာင့္
ညီညြတ္ေရးကုိ တဖက္သားအေပၚမွာ ၾကင္နာေသာ၊ ခ်စ္ခင္ေသာ၊ ကုိယ္ခ်င္းစာ
တရားထားေသာ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ အထက္ပါျဖစ္
ရပ္သည္ ကုယ
ိ ခ
္ ်င္းစာတရားမရွခ
ိ လ
ဲ့ ၊႔ ုိ “ကုယ
ိ ႏ
္ င
ွ မ
့္ တူ ငါ့ရန္သ”ူ ဟူေသာ သေဘာထား
လုိ႔ အသက္ေသြးေခြ်းတုိ႔ကုိ ရင္းႏွီးၿပီး စုေဆာင္းထားေသာ ရခုိင့္လက္နက္ခဲယမ္း
မီးေက်ာက္မ်ား ဆုံး႐ႈံးရျခင္း သက္ေသခံျဖစ္သည္။
လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ေလးဆယ္ေက်ာ္၊ တန္ဖုိးအားျဖင့္ ထုိင္းဘတ္

ေငြ သိန္းငါးဆယ္တန္ဖုိးရွိ ပစၥည္းမ်ား ဆုံး႐ႈံးသြားသည့္အတြက္ ရဲေဘာ္၊ တပ္မွဴး၊
တပ္သားငါးဆယ္ခန္လ
႔ ည္း အေတြးအေခၚပ်က္ကာ ဦးတည္ရာသု႔ိ ထြကသ
္ ြားခဲၾ့ က
သည္။ ေနာက္ဆုံးအမာခံအျဖစ္ က်န္လုိက္သည့္ရဲေဘာ္မ်ားသည္ပင္ “ ငါတုိ႔က
တုိက္ဖုိ႔လာတာ၊ ေတာင္ယာလုပ္ဖုိ႔၊ လယ္ယာလုပ္ဖုိ႔ လာတာမဟုတ္” ဆုိၿပီး မိမိ
တုိ႔လုပ္အားျဖင့္ ရပ္တည္ေရးစီမံကိန္းကုိ ဆန္႔က်င္ကာ အကြဲကြဲအျပားျပားျဖစ္ခဲ့ရ
သည္။
ယင္းအခ်ိနမ
္ ွာ ရွစ္ေလးလုံး အေရးအခင္း ေပၚေပါက္လာေနခ်ိနျ္ ဖစ္၍ မတည္
မၿငိမ္ျဖစ္ေနေသာ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကုိ ဆင္ျခင္ၾကည့္႐ႈကာ ရခုိင္အင္အားစု
မ်ား ညီညြတ္ေရးကုတ
ိ ည္ေဆာက္ၾကသည္။ AIO မွ အနားယူေသာ ေဒါက္တာခင္
ေမာင္တုိ႔သည္ တုိင္းျပည္တြင္တခုခု (ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံ
ေရးအခြင့္အေရး) ေပၚေပါက္လာႏုိင္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ တုိက္
တြန္းလႈံ႔ေဆာ္သည္။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ငါတုိ႔၀ုိင္း၀န္းပ့ံပုိးမည္ဟု ကတိျပဳ
လာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ဦး (National United
Front of Arakan ) ကုိ ဖြ႕ဲ စည္းလုက
ိ ၾ္ ကသည္။ တပ္ဦးကုိ ဥကၠ႒စနစ္ျဖင့္ မဖြ႕ဲ စည္း
ဘဲ အတြင္းေရးမွဴးစနစ္ျဖင့္ ဖြဲ႕သည္အ
့ တြက္ ALP ၏ အတြင္းေရးမွဴး ခုင
ိ အ
္ ာဏာနီ
သည္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ အေရြးခံရသည္။ သူသည္ ပါတီအားလုံးကုိ ဖ်က္
သိမ္းေရး၊ တပ္ဦး၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ လႈပ္ရွားရမည္။ သီးျခားပါတီအမည္
ျဖင့္ မလႈပရ
္ ွားရဟူ၍ အတင္းအၾကပ္ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္လာသည္အ
့ တြက္ မိမပ
ိ ါတီ
ကုိ ျမတ္ႏုိးၾကေသာရဲေဘာ္၊ တပ္မဴွ း၊ တပ္ဗလ
ုိ မ
္ ်ားသည္ ယင္းေဒသမွ ထြကခ
္ ြာလာ
ခဲ့ၾကသည္။ လက္နက္ပုိ႔ေဆာင္ေရးကိစၥ မေအာင္ျမင္ဘဲ အဆုံးသတ္သြားခဲ့သည္။
မေအာင္ျမင္ရျခင္း၏အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ ခုိင္အာဏာနီႏွင့္ ေက်ာ္လႈိင္တုိ႔
က သူတက
႔ုိ ုိ အေရွ႕ဘက္ေဒသရွိ ALP ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အေလးအနက္မထားဟု
ယူဆခ်က္အေပၚ ခံစားခ်က္ႏွင့္ ေက်ာ္လႈိင္မွ လက္နက္ေရာက္ရွိလာက ALP
အင္အားႀကီးမားလာၿပီး လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကုိင္လာမည္ကုိ စုိးရိမ္သည့္အတြက္ တမင္
တကာ ေမာ္ေ တာ္ ဘု တ္ ခ ရီး စဥ္ ကုိ ၾကန္ ႔ ၾ ကာေအာင္ လု ပ္ လုိ က္ေ သာေၾကာင့္
မေအာင္ျမင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ေနာင္ကာလတြင္လည္း
အမ်ားႀကီး ေတြ႕ႀကဳံရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ေအာင္ပအ
ြဲ တြက္ အခက္အခဲမ်ားကား ဒုႏင
ွ ့္
ေဒးရွလ
ိ ာမည္။ သတိလစ္မက
ိ အင္အားကုပ
ိ ါ ထိခက
ုိ လ
္ ာႏုင
ိ ၿ္ ပီး ပါတီ၊ တပ္မေတာ္
ၿပိဳကြဲ ပ်က္စီးသြားႏုိင္သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ဘက္မွာ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္စရာမ်ား မရွိေတာ့သျဖင့္

အိႏၵိယသုိ႔ျပန္လာခဲ့သည္။ ဆန္တီဗါဟီနီစခန္းနားမွာ ေနထုိင္ရန္စီစဥ္ထားေသာ
ALP စခန္းသစ္သုိ႔သြားေရာက္ရာ ခုိင္ရဲႏုိင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား အိႏၵိယေထာင္မွ လြတ္
ေျမာက္လာၿပီး ဤစခန္းမွာ ေခတၱယာယီေနထုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ယင္းေနာက္တင
ြ ္ ခုင
ိ ရ
္ ခ
ဲ င
ုိ ္
မရွိဟုဆုိကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္သုိ႔ ထြက္ခြာသြားၾကေၾကာင္း ေျပာျပၾကသည္။
သူတသ
႔ုိ ည္ BDR-Bangalardesh Riffle တပ္ဖ႕ြဲ မွ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ခံခရ
ဲ့ ၿပီးေနာက္ပင
ုိ ္း
မွာ ဒီမုိကေရစီရွစ္ေလးလုံးအေရးအခင္းမွ ထြက္ေျပးလာသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္
ဆုလ
ိ ႔ ုိ ကုယ
ိ ခ
္ ်င္းစာနာၿပီး လႊတ္ေပးလုက
ိ သ
္ ည္အ
့ တြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၀ါးခြက္ေခ်ာင္း
ဖြက္တြင္ ALP မွ ရဲေဘာ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္အတူ ေနထုိင္လ်က္ရွိေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
အမွန္က သူတုိ႔အား စခန္းသစ္မွာေနထုိင္ရန္ ညႊန္ၾကားစာေရးထားခဲ့သည္။ ၎
အမိနက
႔္ မ
ုိ နာခံဘဲ ဤသုထ
႔ိ က
ြ သ
္ ြားခဲသ
့ ည္အ
့ တြက္ ဆန္တဗ
ီ ါဟီနႏ
ီ င
ွ ဆ
့္ က္စပ္ထား
ေသာ လက္နက္၀ယ္ယူေရးကိစၥကုိ ထိခုိက္ေစခဲ့သည္။ ပ်က္စီးရျခင္းအေၾကာင္း
ရင္းမ်ားစြာတြင္ အမိန္႔ညြန္ၾကားခ်က္ကုိ မလုိက္နာေသာ အခ်က္လည္း အဓိက
အခန္းမွပါ၀င္ေပသည္။ အမိန္႔ကုိ မနာခံတတ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ားထဲတြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိး
လည္း တေနရာယူထားသည္ကုိ အဂၤလိပ္မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရေၾကာင္းျဖင့္
ေလ့လာသူတခ်ဳိ႕မွ ေျပာျပ၍သိရသည္။
လုပက
္ င
ုိ သ
္ မွ် အ႐ႈံးထြက္ေနေသာလုပင
္ န္းမ်ားႏွင့္ တုိးေနရသျဖင့္ စား၀တ္ေန
ေရးသည္လည္း မယ္မယ္ရရ အတည္တက်မရွိခဲ့ေပ။ ေငြကမရွိ၊ အလုပ္လက္မဲ့
ဘ၀ျဖင့္ ထရိပူရသုိ႔ ထြက္ခြာခဲ့သည္။ အိႏၵိယသုိ႔ေရာက္ခါစ လူစာ (ရခုိင္စာ)
သင္ျပခဲ့သည့္ေနရာ (ေကာ္လာဆီေက်းရြာ) သုိ႔၀င္သည္။ ထပ္မံၿပီး လူစာသင္ျပ
မည္အ
့ ေၾကာင္း စာသင္ေက်ာင္းကုိ ထိန္းသိမ္းထားသူတအ
႔ုိ ား ေျပာျပသည္။ သုရ
႔ိ ာ
တြင္ ယင္းေက်ာင္းမွာ ယခင္စာသင္ျပခဲ့သူ ကုိရင္ႀကီး၀တ္သြားသျဖင့္ စာသင္
ေက်ာင္းမွာ တ၀က္တပ်က္ ၿပိဳက်ပ်က္စီးေနၿပီး ႏြားမ်ားသာ လာေရာက္ေနလ်က္ရွိ
သည္ကုိေတြ႕ရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ တုိင္ပင္ညႇိႏႈိင္းၿပီး ေက်ာင္းကုိျပဳျပင္ကာ
ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူ ဆယ္ဦးခန္ျ႔ ဖင္ျ့ ပန္စသည္။ ယခင္လုိ ေက်ာင္းကုိ အုပခ
္ ်ဳပ္
ထားသူတက
႔ုိ ရိကၡာအတြက္ တာ၀န္မယူေတာ့ေပ။ သုရ
႔ိ ာတြင္ ေက်ာင္းပုင
ိ ္ေျမ လယ္
တဂါနီ (၀ါးငါးဆယ္စတုရန္း) ကုိ ထြန္ေပးၿပီး ေကာက္စက
ုိ ္ေပးသည္။ ယင္းမွ ထြက္
ေသာစပါးကုိ ၀မ္းစာအျဖစ္သုံးသည္။ စပါးသိမ္းၿပီးေနာက္မွာ ယင္းေျမ၌ပင္ င႐ုတ၊္
ခရမ္းတုိ႔စုိက္ပ်ိဳးေပးသည္။ လုိအပ္ေသာ အသုံးစရိတ္အတြက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္
၀ယ္ကာ ေရာင္းခ်သည္။ ယင္းသုျ႔ိ ဖင့္ တႏွစခ
္ န္႔ေနၿပီးေနာက္မွာ ရာဇာ၀ံသ (ခုင
ိ ရ
္ ႏ
ဲ င
ုိ )္
ေက်ာင္းထုင
ိ ခ
္ ဲ့ေသာ ေဘာင္းကူးရြာမွ နီေအာင္ႀကီးမွ ႏုင
ိ င
္ ံေရးကုိ စိတ၀
္ င္စားသည္။
ရခုိင္ျပည္သ႔ုိ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုင
ိ ္လသ
ုိ ည္။ ခုိင္ရဲခုိင္ကုိလည္း ေလးစားသည္။ ယင္း
ေၾကာင့္ သူအ
႔ မ
ိ မ
္ ွာ သူသ
႔ ားတေယာက္ႏင
ွ သ
့္ မီးတေယာက္ကုိ လူစာ (ရခုင
ိ စ
္ ာ) သင္
ျပေပးပါ။ စား၀တ္ေနေရးကုိ ငါတာ၀န္ယူမည္ဟုဆုိၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ လာေရာက္
ေျပာျပေခၚသျဖင့္ ယင္းမိသားစုအမ
ိ သ
္ ႔ုိ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုင
ိ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ထုရ
ိ ြာတြငလ
္ ည္း
အလဟႆအခ်ိန္ျဖဳန္းေနမည့္အစား အလုပ္တခုခုကုိလုပ္ က ေကာင္းမည္ဆုိၿပီး

ေလ့လာၾကရာ ေစ်းေန႔ေစ်းရက္မွာ (ပဲစာဥ ရခုိင္- စားေတာ္ပဲ ဗမာ) ဟုေခၚေသာ
ပဲကုိျပဳတ္ကာ ေရာင္းခ်က အသုံးစရိတ္ရႏုိင္သည္ဟု ေတြးၿပီး ေရာင္းခ်သည္။
အနည္းအက်ဥ္းေအာင္ျမင္သည္။ ယင္းအခ်ိန္ကာလတြင္ ခုိင္ျမ၀ါတုိ႔ေရာက္ရွိလာ
သည္။ ယင္းအိမ္၌ပင္ အတူေနထုိင္ကာ အိမ္ရွင္၏အရင္းအႏွီးျဖင့္ ကုန္စုံ ဆုိင္
တခုဖြင့္ၿပီး ကူညီသည္။ အိႏၵိယအစုိးရသုိ႔ ေနာက္ထပ္စာတမ္းတင္သည္။ SB တုိ႔
လာေရာက္ စုစ
ံ မ္းေလ့လာသည္။ ၎တုအ
႔ိ ား ပရ၀ါမွာေနထုင
ိ ရ
္ န္ ေနရာေပးဖုအ
႔ိ ႀကံ
ျပဳတင္ျပသည္။ ခြင့္ျပဳသျဖင့္ ပရ၀ါသုိ႔ ေရြ႕ေျပာင္းေနသည္။ ခုိင္ေရာင္နီထြန္း၊ ခုိင္
ရန္မင္းစုိး၊ ခုင
ိ န
္ ီေက်ာ္တ႔ေ
ုိ ရာက္လာၾကသည္။ ေတာင္ယာလုပ၊္ သက္ကယ္ေရာင္း၊
ဆန္အငွားထမ္းစေသာ အလုပ္ကုိလုပ္ယင္း ေနထုိင္ၾကသည္။ အေရွ႕ဘက္ေဒသ
KNU ဧရိယာရွိ ALP မွ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္၊ ခုိင္ဖုိးထြန္း၊ ခုိင္မ်ဳိးမင္း၊ ခုိင္ရဲလင္းေအာင္
တု႔ ိ ႀကိဳးစားစီစဥ္ေပးမႈေၾကာင့္ ၁၉၉၁ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ခုင
ိ ရ
္ ာဇာတုပ
႔ိ င
ုိ ္ အျမန္ဘတ
ု ္ (စက္ေလွ
ဆင္ဒေမာ္ကၽြန္းသုိ႔ ခုိင္ျဖဴေအာင္ ALP ဗဟုိအဖြဲ႕၀င္ဦးစီးေသာ လူ၊ လက္နက္၊
အင္အားသုံးဆယ္ခန္သ
႔ ည္ ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ထသ
ဲ ႔ုိ ၀င္ေရာက္လာသည္။ ရန္သူ
မွ လုက
ိ လ
္ တ
ံ က
ုိ ခ
္ က
ုိ မ
္ ႈေၾကာင့္ အကြက
ဲ အ
ြဲ ျပားျပား ျဖစ္ကာ လူတဆယ္ရ
့ စ
ႏွင့္ လက္နက္မ်ား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ NUFA တပ္ေပါင္းစုေနထုိင္ရာ ငါးေခ်ာင္း၊
အင္းေခ်ာင္းဧရိယာသုိ႔ေရာက္လာသည္။ ဤကိစၥကုိ အေရွ႕ဘက္ ALP ဗဟုိဌာန
ခ်ဳပ္မွလည္း အေၾကာင္းၾကားထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ဤလက္နက္ႏွင့္ လူတုိ႔ကုိ မပုိ႔မီက ပရ၀ါရြာရွိ ALP မွ ဆန္တီဗါဟီနီႏွင့္

မိတ္ေဆြဖ႕ြဲ ၿပီး၊ ၎တု႔ိ ဧရိယာမွာ စခန္းတခုျပဳလုပထ
္ ားသည္။ ယင္းအခ်ိနမ
္ ွာ ၿမိတ၀
္
ရြာ (အိႏၵိယ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရခုိင္ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အစပ္) တပ္စခန္းမွ ရခုိင္စစ္
သားႏွစ္ေယာက္လက္နက္ေလးလက္ (G-3,4. 73, 40-ကာဗာ) တုိ႔ကုိ ယူကာ
ထြက္ေျပးလာခဲသ
့ ည္။ ၎တု၏
႔ိ အႀကံမွာ ယင္းလက္နက္တျ႔ုိ ဖင့္ ဓါးျပတုက
ိ က
္ ာ ေငြ
စုမည္၊ ခန္မ
႔ န
ွ ္းေငြ စုေဆာင္းမိၿပီးေနာက္တင
ြ ္ လက္နက္မ်ားကိုေရာင္းခ်ၿပီး သင့္ေတာ္
ေသာေနရာသုထ
႔ိ က
ြ ခ
္ ြာမည္ျဖစ္သည္။ (ေနာက္မသ
ွ ရ
ိ )။ ၎တု၏
႔ိ သတင္းကုရ
ိ သည့္
အခါ အိႏၵိယဘက္မွ (BSF) က လိုက္လံစုံစမ္းသည့္အတြက္ ေနစရာမရွိေတာ့ဘဲ
လက္နက္မ်ားကုိ ၀ွက္ထားကာ ေရာင္းခ်ရန္၀ယ္ႏုိင္မည့္သူကုိ စုံစမ္းသည္။ ဤ
သတင္းေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ရကၡ၀ံသတုိ႔ တပ္ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ သူတုိ႔လည္း
၀ယ္ယူမည္ဆုိကာ ေငြစုေနတုန္း ALP မွလည္း သတင္းရကာ ဆန္တီဗါဟီနီထံမွ

(TK-50000) တာကာငါးေသာင္း ေခ်းကာ ခုိင္ေရာင္နီထြန္းႏွင့္ ခုိင္နီေက်ာ္တုိ႔အား
၀ယ္ခင
ုိ ္းလုက
ိ သ
္ ည္။ ေနာက္ပင
ုိ ္းတြင္ ေငြမေပးဆပ္ႏင
ုိ သ
္ မွ် ကာလအတြင္းမွာ ဤ
လက္နက္မ်ားကုိ ဆန္တဗ
ီ ါဟီနထ
ီ မ
ံ ွာ အပ္ႏထ
ွံ ားသည္။ ဤအေတာအတြင္းမွာ ခုင
ိ ္
ျဖဴေအာင္တလ
႔ုိ က္နက္ႏင
ွ ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရဘ
ွ္ က္သ႔ုိ ေရာက္ေနေၾကာင္း၊ လာေရာက္
လက္ခံပါရန္ ခုိင္ရဲခုိင္ထံသုိ႔ ခုိင္ျဖဴေအာင္မွ စာေရးသည့္အတြက္ ခုိင္ရဲခုိင္-ဘဂၤ
လားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ထြက္ခြာခဲ့သည္။ သူတုိ႔ႏွင့္ NUFA စခန္းတြင္ေတြ႕သည္။ အေျခ
အေနက ယင္းစခန္းမွ မည္သည့္ေနရာသုိ႔မွ် လူ၊ လက္နက္တုိ႔ကုိ မေရႊ႕ေျပာင္းဘဲ
(ၾကာျဖဴေအာင္) ႏွင့္ထားပါ။ ရဲေဘာ္မ်ားအထဲမွ ALP ရဲေဘာ္ကနည္းသည္။ ခုိင္
ရာဇာ စုေဆာင္းထားသည့္ရဲေဘာ္က မ်ားေလသည္။ တစ္မုိးခန္႔ လူႏွင့္အတူ
လက္နက္မ်ားကုလ
ိ ည္း ထားပါ။ အားလုံး ALP/ALA ျဖစ္သြားမည္ဟု ခုင
ိ ျ္ ဖဴေအာင္
(ၾကာျဖဴေအာင္) ကတင္ျပသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ (ခုိင္ေစာျမ၊ စၾကၤာ၊
တုက
ိ ထ
္ န
ြ ္း စသူမ်ား) တဦးခ်င္းစီ တိတတ
္ ဆိတ္ ေခၚေမးၾကည္သ
့ ည္။ အားလုံး ALP
မ်ားျဖစ္သည္ကုိေတြ႕ရသည္။ ၾကာျဖဴေအာင္တင္ျပသလုိမ်ဳိး မဟုတ္။ သုိ႔ျဖစ္၍
ေဖာက္ျပန္လာႏုိင္သည္၊ ပ်က္စီးလာႏုိင္သည္ဟု ေတြးကာ ခုိင္ေစာျမႏွင့္ ရဲေဘာ္
အခ်ဳိ႕ကုိေခၚယူကာ “ မင္းတုိ႔ႏွင့္ မင္းတုိ႔လက္နက္ေတြ မကြဲေစႏွင့္၊ အတူရွိရမည္၊
ငါ အိႏယ
ၵိ ဘက္မွာ စခန္း၊ ရိကၡာသြားေရာက္ ျပင္ဆင္မည္” ဟု မွာထားကာ အိႏယ
ၵိ
ဘက္သုိ႔ က်ေနာ္ထြက္လာခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ပုိင္းတြင္ ခုိင္ေစာျမတုိ႔ကုိ ခုိင္ျဖဴ
ေအာင္မွ ထုတပ
္ စ္ျခင္း၊ ရဲေဘာ္မ်ားကုိ ေနရာအသီးသီးခြက
ဲ ာ တပ္ျဖန္ထ
႔ ားေၾကာင္း
သိရသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ခုိင္ေရာင္နီထြန္းႏွင့္ ခုိင္ရဲႏုိင္တုိ႔က ခ်ဥ္းကပ္စည္း႐ုံးလုပ္ေန
ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေျဗာင္က်က် စည္း႐ုံးမႈကုိကား မလုပ္ေပ။ ထုိသုိ႔ ခ်ဥ္း
ကပ္ေနထုင
ိ စ
္ ဥ္ ခုင
ိ ၿ္ ငိမ္းခ်မ္း၊ ခုင
ိ တ
္ က
ုိ ထ
္ န
ြ ္းတုႏ
႔ိ င
ွ ့္ ဆက္သယ
ြ မ
္ က
ိ ာ လူႏစ
ႏွင့္ လက္နက္ေလးလက္တုိ႔ကုိ အိႏၵိယဘက္သုိ႔ ခုိ္းထုတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ခုိင္နီေက်ာ္၊
ခုင
ိ ္ေစာျမ၊ ခုင
ိ ၿ္ ငိမ္းခ်မ္း၊ ခုင
ိ တ
္ က
ုိ ထ
္ ြန္းတုသ
႔ိ ည္ လက္နက္ႏင
ွ အ
့္ တူ အျပင္းခ်ီတက္
ခဲရ
့ ာ ဘဂၤလားေဒ့ရႏ
ွ္ င
ွ အ
့္ ႏ
ိ ယ
ၵိ နယ္စပ္သ႔ုိ အေရာက္တင
ြ ္ ခုင
ိ ျ္ မ၀ါတု႔ိ CNF မွ ျပန္ေပး
ဆြဲထားေၾကာင္း ၾကားသိရ၍ ယင္းေတာင္ေပၚသုိ႔တက္ကာ ကယ္တင္ယူလာခဲ့ႏုိင္
သည္။ ဤကိစျၥ ဖစ္ပမ
ုံ ွာ ALP မွ ၀ယ္ယထ
ူ ားေသာလက္နက္မ်ားသည္ သူတပ
႔ုိ င
ုိ သ
္ ည့္
လက္နက္ျဖစ္သည္။ ယင္းစစ္သားႏွစ္ေယာက္သည္ CNF သုိ႔ လက္နက္ခ်ရန္လာ
သူမ်ားျဖစ္သည္။ ယင္းေၾကာင္း သူတို႔ပုိင္သည္။ ခုိင္ျမ၀ါကုိ ထုိလက္နက္တုိ႔ျဖင့္

လာလဲယူပါဟု စာေရးေပးထားခဲ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္မွာ CNF တုိ႔အတြက္လည္း
လက္နက္သည္ ရပ္တည္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးတႀကီး လုိအပ္ေသာပစၥည္း
ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ႀကံမႀိ ကံရာႀကံလာျခင္းျဖစ္သည္။ ခုင
ိ ္ေရာင္နထ
ီ ြန္းတုမ
႔ိ ွ
ခုင
ိ ျ္ မ၀ါကုိ ေစာင့္ေရွာက္ထားသူတအ
႔ို ား သတ္ပစ္မည္ဟလ
ု ပ
ု မ
္ ွ ေတာင္းပန္ၿပီး ထြက္
ေျပးသြားၾကသည္။
စစ္သားေတြ ထမီဝတ္ထားတာမဟုတ္ဘူး (ျမစ္ဝရြာလူႀကီး)
၁၉၉၀-ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္(ALP)က အိႏိၵယ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္

ဆန္တဗ
ီ ါဟိနီ ထိန္းခ်ဳပ္ဧရိယာတြင္ ေတာတြင္းစခန္းသစ္တခု တည္ေဆာက္သည္။
ခိင
ု ရ
္ ႏ
ဲ င
ို ၊္ ခိင
ု ျ္ မဝါ၊ ခိင
ု ္ေရာင္နထ
ီ န
ြ ္းႏွင့္ ရဲေဘာ္သံုးေလးေယာက္ စတင္ေနထိင
ု သ
္ ည္။
လက္နက္က ေဒသအေခၚ ေတာေသနတ္ (ယမ္းေထာင္း) တလက္သာရွိသည္။
ယင္းေနာက္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ဘက္ေဒသ (KNLA) တပ္မဟာ (၄) မွ (ALP)
အေနာက္ဘက္သ႔ ို ပိလ
႔ု က
ို ္ေသာ ခိင
ု ျ္ ဖဴေအာင္ဦးစီးသည့္ တပ္ဖ႕ြဲ သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္
သို႔ေရာက္ၿပီးေနာက္တြင္ ခြဲထြက္ၿပီး (AA) (ရခိုင္ျပည္တပ္မေတာ္)ကို ထူေထာင္
ေၾကာင္း ေၾကညာသည္။ ယင္းတပ္ဖ႕ြဲ မွ (ALA) ရဲေဘာ္ခင
ို ျ္ ငိမ္းခ်မ္း၊ ခိင
ု လ
္ င္းႏိင
ု ႏ
္ င
ွ ့္
ခိုင္တိုက္ထြန္းတို႔ကို ခိုင္ေရာင္နီထြန္းတို႔က ခ်ဥ္းကပ္စည္း႐ုံးေသာေၾကာင့္ လူႏွင့္
လက္နက္ ၄ လက္ရရွလ
ိ က
ို သ
္ ည္။ ဤႏွစမ
္ ွာ ခိင
ု မ
္ ်ဳိးမင္း(ဗဟိအ
ု ဖြ႕ဲ ဝင္ ယခုဒ-ု ဥကၠ႒
၂)ႏွင့္ ခိင
ု မ
္ ်ဳိးခ်မ္း၊ ခိင
ု ထ
္ န
ြ ္းလိင
ႈ တ
္ သ
႔ ို ည္ အေရွ႕ဘက္ (KNU) ဧရိယာမွ ကခ်င္ျပည္နယ္
(KIA) ထိန္းခ်ဳပ္ဧရိယာကိျု ဖတ္ကာ အိႏယ
ၵိ အရွနန
္ ာေခ်ာ (ARUNACHAL) ျပည္နယ္
သိဝ
႔ု င္ၿပီး မီဇရ
ို မ္ေတာင္ပင
ို ္းရွိ (ALP)စခန္းသိ႔ု ေရာက္လာသည္။ ထိအ
ု ခ်ိနက
္ ေျပာင္း
လဲဖ႕ြဲ စည္းသည္ဗ
့ ဟ္မ
ို ွာ ခိင
ု ျ္ မဝါသည္ အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာသည္။ စခန္းမွာလည္း
လူအင္အားႏွစဆ
္ ယ္ေက်ာ္ရလ
ွိ ာသည္။ ေနာက္ထပ္ စစ္သားစုေဆာင္းၿပီး သင္တန္း
ေပးရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ယင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ရွိေက်းရြာမ်ားမွ ေငြႏင
ွ ဆ
့္ န္ေကာက္ခံ
စုေဆာင္းရာ ျမိတ္ဝေက်းရြာသည္ ျမန္မာစစ္တပ္အားကိုးျဖင့္ ေတာင္းခံေငြကိုေပး
သြင္းရန္ ျငင္းဆန္ေနသည္။ ဤေက်းရြာသည္ အိႏိၵယမွ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္
ျပည္၊ ပလက္ဝျမိဳ႕နယ္ နယ္စပ္လင

ို ္းေၾကာင္းေပၚမွာ တည္ရၿွိ ပီး အိမ္ေျခတရာေက်ာ္
ႏွင့္ တပ္ခြဲစခန္း (၃-လတႀကိမ္ တပ္ရင္းေျပာင္းသည္) တခု ေဈးတန္း (ဆိုင္ႀကီး၊
ဆိုင္ငယ္ ၄၀-ခန္႔) တခု တည္ရွိသည္။ နယ္ခံရြာသားမ်ားကား ေတာင္ယာလုပ္စား
သူမ်ားျဖစ္သည္။ ယခင္က ဤရြာမွ အိႏဘ
ၵိ က္သ႔ို ေငြလာေကာက္ေသာ ကုနသ
္ ည္
မ်ားကို ေတာ္လန
ွ ္ေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ေပးရန္ေျပာၾကားေသာအခါ “လက္နက္
ကိုင္တပ္ ေဖၚထုတ္ႏိုင္သည့္အခါ အေၾကာင္းၾကားပါ။ ရခိုင္ျပည္မွ ေတာ္လွန္ေရး
အင္အားစုမ်ားကို အေထာက္အပ့ံျပဳရသည္မွာ အစဥ္အလာတရပ္ပါ” ဟုေျပာ
ၾကားခဲ့ဖူးသည္။ ယင္းေၾကာင္း လက္နက္ေလးလက္ျဖင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ ေဖၚ
ထုတ္ၿပီးသည့္အခါ အေထာက္အပ့ံေပးရန္ ေငြေတာင္းခံရာ တစံုတစ္ရာ ျပန္ၾကား
ျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ တင္းခံေနသည္။ ဤအျပဳအမူသည္ လက္နက္အင္အားနည္းေန
သည့္အတြက္ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ပါဘူးဆိုေသာအျမင္ေၾကာင့္ ဂ႐ုမစိုက္ျခင္း (သို႔
မဟုတ္) စစ္တပ္က မေပးနဲ႔ဆိုၿပီး တားထားလို႔ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ ဆန္တီ
ဗါဟိနထ
ီ တ
ံ င
ြ ္ အေပါင္အျဖစ္ အပ္ႏထ
ွံ ားေသာ လက္နက္ကို ျပန္ယႏ
ူ င
ို ္ေရးအတြက္
ေခ်းေငြတာကာ ငါးေသာင္း (၅၀၀၀၀) ကို ျပန္ဆပ္ရန္ ေငြရေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ကာ
ႀကိဳးပမ္းေနရသည္။
ယင္းအေတာအတြင္းမွာ ေက်းရြာကို ေလဝင္ေမႊလ႔ို စစ္စခန္း၊ စာသင္ေက်ာင္း

ႏွင့္ လူေနအိမ္နည္းနည္းပါးပါး ပ်က္စီးသြားေၾကာင္း သတင္းရလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္
သားတေယာက္ကိုရြာ၏ အေနအထား၊ စစ္တပ္စခန္း၊ ညအခ်ိန္ရြာသို႔ ဝင္ေပါက္
မ်ားမွာစစ္သား၊ အရပ္သားကင္း ထား၊ မထား စသည္တို႔ႏွင့္ ေက်းရြာေကာင္စီဝင္
တိ၏
႔ု အိမ၊္ ကုနသ
္ ည္ႀကီးတိ၏
႔ု အိမႏ
္ င
ွ ့္ ေထာက္လမ
ွ ္းေရးလုပ္ေပးသူတ၏
႔ို အိမတ
္ က
႔ို ို
အေသအခ်ာေလ့လာခိင
ု ္းသည္။ ေလ့လာခိင
ု ္းထားသူ ဝင္သြားသည္အ
့ ခါ စစ္တပ္က
လုပအ
္ ားေပးခိင
ု ္းလိ႔ု ၃ ရက္ခန္႔ လုပအ
္ ားေပးခဲရ
့ သည္။ လုပအ
္ ားေပးေနတုန္း ေက်း
ရြာလူႀကီးအခ်ဳိ႕ကို “အကိတ
ု ရ
႔ို ြာကို ေျပာက္က်ား (ALP) ပါတီက ေငြ ေတာင္းတယ္လ႔ို
ၾကားသိရသည္။ အဲဒါကို ေပးလိက
ု ၿ္ ပီးျပီလား” ဟုေမးၾကည္ရ
့ ာ ရြာလူႀကီးလည္းျဖစ္၊
ေထာက္လမ
ွ ္းေရးလည္းလုပ္ေပးသူက “မင္းက စစ္သားေတြကို ထမီဝတ္ထားတယ္
လိထ
႔ု င္သလား၊ အဲဒအ
ီ ေကာင္ေတြ သတိရ
ၱ ရ
ွိ င္ ဝင္ေကာက္ေပါ့၊ သံုးလက္မေမာ္တာ၊
အေျမာက္စန
ိ ္ေျပာင္းႀကီးေတြ၊ စက္လတ္ေတြရတ
ွိ ယ္။ ရြာလယ္န႔ဲ အျခားေနရာေတြ
ကုခ
ိ ်ိနထ
္ ားတယ္၊ ဝင္လာရင္ အမဲျဖစ္သြားမွာေပါ့” လိ႔ေ
ု ျပာေၾကာင္း၊ ယင္းအျပင္ရြာ
ကို ျခံဆူးကာရံထားၿပီး အေရွ႕အေနာက္ေတာင္ ေျမာက္ဝင္ေပါက္ႀကီးေလးေပါက္

ကို ညအခ်ိနဆ
္ ယ္တ
့ နာရီမွာ သံႀကိဳးတပ္ၿပီး ေသာ့ခတ္ထားေၾကာင္း၊ ယင္းအခ်ိနမ
္ ွ
စ၍ ကင္းမရွိ္ေၾကာင္းတိက
႔ု ို သိခရ
ဲ့ သည္။ ယင္းေၾကာင့္ သံႀကိဳးကို ျဖတ္ရန္သျံ ဖတ္လႊ
စသည္တ
့ က
႔ ို ို စုေဆာင္းသည္။ ယင္း ေနာက္လကြယည
္ တညမွာ လမ္းျပသံုးေယာက္၊
ခိုင္ေရာင္နီထြန္း ဦးစီးေသာ လက္နက္ကိုင္ (ALA)တပ္ဖြဲ႕ဝင္ငါးဦးသည္ လက္နက္
ငါးလက္ျဖင့္ သံႀကိဳးကိျု ဖတ္ၿပီး ရြာထဲသဝ
႔ို င္ကာ ကုနသ
္ ည္ႀကီးတဦး၊ ေက်ာင္းဆရာ
တေယာက္ႏင
ွ ့္ စစ္တပ္သ႔ို ေထာက္လမ
ွ ္းေရးလုပ္ေပးသူ ရြာလူႀကီးတဦးတိက
႔ု ို ဖမ္း
ဆီးသည္။ ယင္းေနာက္ အသင္ပ
့ ါလာေသာ မင္နျီ ဖင့္ ေရးထားသည္စ
့ ာကို အဖမ္းခံရ
သူတို႔၏ အိမ္မွာခ် ထားခဲ့ၿပီး (ALP) တပ္စခန္းသို႔ ညတြင္းခ်င္းေရာက္ေအာင္ ေခၚ
ထုတ္လာခဲ့သည္။ စစ္တပ္က ဘာမွမသိလိုက္ဘူး။ မိုးလင္းမွ အဖမ္းခံရသူတို႔၏
အိမမ
္ ရ
ွ ေသာစာကိျု ပၿပီး တိင
ု တ
္ န္းမွသရ
ိ သည္။ ယင္းေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္း (ေငြထတ
ု -္
၃၀၀၀၀-စီရပ
ူ )ီ ကို ပိက
ု က
္ ာ (ALP) စခန္းဘက္သ႔ို အျပင္းလိက
ု လ
္ ာၾကသည္။ ယင္း
အထဲမွာ ေထာက္လွမ္းေရးလုပ္သူမွာ ေပးစရာ ေငြမရွိလို႔ စစ္တပ္မွ က်ခံေပးခဲ့ရ
သည္ဟု သိရသည္။ ဤသိ႔ု အငိက
ု မ
္ လ
ိ ပ
ု လ
္ က
ို သ
္ ည္အ
့ တြက္ ယူနီေဖာင္းဝတ္ (ထမီ
မဝတ္) စစ္သားမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာမွ သူမ်ားအေရာင္ႏွင့္ပါးေျပာင္ေသာ အာဏာပိုင္
လူႂကြားမ်ား၏အသံသည္ တိတ္ဆိတ္သြားခ့ဲၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္
စကားမ်ားကိပ
ု င္ မေျပာဝံ့ေသာအဆင္သ
့ ႔ ို ေရာက္သြားခဲသ
့ ည္။ သိရ
႔ ု ာတြင္ ဤသိ႔ေ
ု သာ
ျပည္သူမ်ားကို ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အင္အားတရပ္ျဖစ္လာေအာင္ကား ျပဳစုလို႔
အားထား၍ရမည္မဟုတ္ေပ။ သူတို႔လိုလူမ်ားသည္ သာရာဘက္သို႔ လိုက္တတ္
သည္။ သာရာဘက္ကို ယိမ္းယိင
ု တ
္ တ္သည္။ ကိယ
ု စ
္ ားျပဳတတ္ေသာ လူစားမ်ဳိးျဖစ္
သည့္အတြက္ ေနာက္ဆံုးမွာ သစၥာေဖာက္ျဖစ္သြားတတ္သည္။
ယင္းေနာက္ တဆက္တည္းမွာ ခိုင္ေစာျမ ဦးေဆာင္ေသာ တပ္စိပ္မွ ျမိတ္ဝ

ရြာနားတြင္ ျခံဳခိတ
ု က
ို ခ
္ က
ို ဖ
္ ႔ို ေစာင့္ေနတုန္း အရပ္သားဆယ္ေယာက္ခန္က
႔ ို အလယ္
မွာထားၿပီး စစ္သားက ေရွ႕တေယာက္ေနာက္တေယာက္ ေစာင့္ေရွာက္ကာ ဝါးခုတ္
ထြကလ
္ ာေသာ လုပအ
္ ားေပး (အဓမၼအခမဲလ
့ ပ
ု ခ
္ င
ို ္းေသာ) စစ္ေၾကာင္းကို အျပန္မွာ
တိက
ု ခ
္ က
ို ရ
္ ာ တခ်က္ေပါက္တေယာက္စီ က်ၿပီး ဝ႐ုန္းသုန္းကား ဝါးမရ ဓါးမရထြက္
ေျပးၾကလို႔ ေသနတ္-၂- လက္ရလိုက္သည္။ ဤသတင္းေၾကာင့္ (ALP) ဆိုလွ်င္
ရင္မဆိုင္ရဲျဖစ္သြားၿပီး “ေသခ်င္ရင္ စိန္မစားႏွင့္ ကလက္ေခ်ာင္းကိုသြား” ဟူ၍
ျမိတဝ
္ ရြာတြင္ တာဝန္က်စစ္သားမ်ားအသိင
ု ္းအဝိင
ု ္းတြင္ ေဆာင္ပဒ
ု စ
္ ကားျဖစ္သြား
သည္။ ကလက္ေခ်ာင္းသည္ ျမိတ္ဝေက်းရြာနားမွ ျဖတ္စီးကာ ပလက္ဝျမိဳ႕နယ္
စက္ပစ္ျပင္ထိ ရွည္လ်ားစီးဆင္းသည္။ ယင္းေနာက္တြင္ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေငြ
ေကာက္ခရ
ံ င္း တိက
ု ပ
္ မ
ြဲ ်ားျဖစ္လာခဲသ
့ ည္။ စစ္အင္အား တိုးတက္လာေလ၊ ေငြေၾကး
လိအ
ု ပ္ေလေလျဖစ္လာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္ေတာ္နယ္ ပလက္ဝနယ္အႏွ႔ံ
အျပားမွာ (ALA) စစ္ေၾကာင္းသည္ တျပိဳင္တည္း ေငြေကာက္ခံမူေၾကာင့္ နပခ
(အေနာက္ပိုင္း တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္) မွ စစ္ဆင္ေရးတရပ္လုပ္ရန္ ကက (ၾကည္း) သို႔
အစီရင္ခစ
ံ ာေပးပိရ
႔ု ာ စစ္တပ္မ်ားကို စုေဆာင္းေရႊ႕ေျပာင္းေနတုန္း (ALA)စစ္ေၾကာင္း
မ်ား ေနာက္ဆုတ္သြားခဲ့လို႔ နပခတိုင္းမွဴး ေရႊ႕ေျပာင္းခံရေၾကာင္းသိရသည္။
ဤအေတာအတြင္းတြင္ည ျမိတ္ဝေက်းရြာႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္စစ္စခန္းမ်ားမွ

ရခိင
ု ၊္ ဓနဳ ၊ အင္သား၊ ဗမာႏွငက
့္ ရင္စစ္သားမ်ားသည္ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား (ALP)သိ႔ု
လက္နက္ခ်လာၾကလို႔ လက္နက္မ်ားကို စခန္းတြင္းမွာ ေသာ့ခတ္ထားရေသာ
အေျခအေနႏွင့္ ကင္းလွညတ
့္ ပ္ဖ႕ြဲ ကိပ
ု င္ ႐ုတသ
္ မ
ိ ္းထားလာရသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏစ
ွ က
္
ျမိတ္ဝတပ္စခန္းမွ စစ္သားမ်ားအျပင္ထြက္ေနတုန္း (ALA) မုန္တိုင္းတပ္ဖြဲ႕မွ ဝင္
ေရာက္မီး႐ႈိ႕လို႔ ခလရ ၂၈၉ မွ တပ္ရင္းမူးတို႔၊ တပ္ခြဲမွဴးတို႔ အျပင္းအထန္ အေရး
ယူျပစ္ဒဏ္ေပးခံရသည္ဟုသိရသည္။ ယခုအခါ အိႏိၵယ-ရခိုင္နယ္စပ္ ဘဂၤလား
ေဒ့ရွ္နယ္စပ္မွာ (ALP) က ဆက္လက္လႈပ္ရွားလ်က္ ရွိေနသည္။
ညီညြတ္ေရးမွေအာင္ပြဲသို႔
ရခိင
ု ျ္ ပည္သတ
ူ သ
႔ို ည္ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိက
ု ပ
္ က
ြဲ ို ခရစ္သကၠရာဇ္
၁၇၈၄ ခုႏွစ္၊ “ျမန္မာဘုရင္ ဘိုးေတာ္ပဒံုမင္း (ဦးဝိုင္း) ရခိုင္ျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္
သိမ္းပိက
ု ”္ ကတည္းက စတင္ခၿဲ့ ပီး မ်က္ေမွာက္ကာလ ၂၀၁၀ ထိ ဆက္လက္ တိက
ု ္
ခိုက္ေနဆဲျဖစ္သည္။ သက္တမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာ၊ ႏွစ္ဆယ့္ငါးႏွစ္ (၂၂၅)
ေက်ာ္ ၾကာျမင္ခ
့ ဲၿ့ ပီးျဖစ္ရာ အၿပီးသတ္ေအာင္ပြဲခံေရးအတြက္ အေျဖရွာခဲၾ့ ကသည္။
ထိုသို႔ အေျဖရွာရာတြင္ အျမင္ (၂) မ်ဳိးေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ဤ အျမင္မ်ားသည္
ျမန္မာ (ဗမာ့) လြတလ
္ ပ္ေရးေခတ္ (ျပည္ေထာင္စ)ု သမၼတ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္ေအာက္
က်ေရာက္ေနသည္က
့ ာလ) ၁၉၆၂ ခုႏစ
ွ ္ ေနာက္ပင
ို ္းတြင္ ေပၚထြကလ
္ ာသည့္ ရခိင
ု ့္
ႏိုင္ငံေရး၊ ေတာ္လွန္ေရးပါတီ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အျမင္ျဖစ္သည္။
ပထမအျမင္က သီးျခားစီ (တပါတီ၊ တဖြဲ႕ခ်င္းစီ) ႀကိဳးပမ္းေနလို႔မျဖစ္ဘူး။

အင္ အား၊ အျမင္ ႏ ွ င့္ စ ြ မ္း အား အားနည္းေနၾကသည့္ အ တြ က္ မတိုး တက္ ဘူး ။
တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ၿပီး ႀကိဳးပမ္းလွ်င္ အင္အား၊ အျမင္ႏွင့္စြမ္းအား ပိုမိုမ်ားျပားလာကာ
အားေကာင္းလာမည္၊ တိုးတက္လာမည္ဟု သံုးသပ္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ ရခိင
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ACP)၊ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕(AIO)၊ ရခိုင္ျပည္အမ်ဳိးသား
လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ(ANLP) တိသ
႔ု ည္တပ္ေပါင္း စုဖ႕ြဲ ခဲၾ့ ကသည္။ တပ္ေပါင္းစုျဖင့္
လႈပရ
္ ွားခဲၾ့ ကသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ အတၱ၊ မာန္မာန၊ ဂိဏ
ု ္းဂဏား ျပင္းထန္လာၿပီး စိတ္
ပ်က္ကာ စြနလ
႔္ တ
ြ ထ
္ က
ြ ခ
္ ြာသူ၊ အထုတခ
္ ရ
ံ သူမ်ားလာၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ တပ္ေပါင္းစု
ျပိဳကြဲကာ မူလေတာ္လန
ွ ္ေရးအင္အား စုစုေပါင္း တေထာင္ (၁၀၀၀) ပတ္ဝန္းက်င္
ရွိခဲ့ရာမွ ငါးရာေက်ာ္ (၅၀၀) ေလာက္သာ က်န္ရွိေတာ့သည္။
ယင္းေနာက္ ဒုတယ
ိ အျမင္တခုမွာ တပ္ေပါင္းစုျဖင္ႀ့ ကိဳးပမ္းရာ၌ ပါတီစ၊ြဲ ဂိဏ
ု ္း
ဂဏစဲြ စိတ္ဓါတ္မ်ားက အဟန္႔အတားျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ပါတီအားလံုးကိုဖ်က္
သိမ္းၿပီး၊ “တပါတီအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းကာ တိုက္ပြဲဝင္ရမည္” ဟုသံုးသပ္ၾကသည္။
ဤအခ်ိနက
္ ာလမွာ (ALPႏွငA
့္ IO) ႏွစပ
္ ါတီ ကို (ALP) အျဖစ္ ေပါင္းစည္းလိက
ု မ
္ က
ႈ
(NUFA ကို NUPA) အျဖစ္တည္ေဆာက္ရန္ တြန္းအား ေပးသကဲသ
့ ျ႔ို ဖစ္သြားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တပ္ဦး (တပ္ေပါင္းစု)မွ တပါတီသို႔ ဆိုေသာေႂကြးေၾကာ္သံသည္ တပ္
ေပါင္းစုအတြင္း အားေကာင္းလာသည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၉၃- ခုႏွစ္တြင္ တပ္ဦး
အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ အစည္းအေဝးတြင္ တပ္ေပါင္းစု တပ္ဦးအတြင္းေရး
မွဴးခ်ဳပ္ ခိင
ု အ
္ ာဏာနီႏင
ွ ့္ (ALP) ဥကၠ႒ေက်ာ္လင
ႈိ တ
္ သ
႔ို ည္ အစည္းအေဝးသိ႔ု အခ်ိန္
ေနာက္က်ၿပီးမွ ေရာက္လာသည္အ
့ တြက္ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခင
ြ က
့္ ိ္ု တားျမစ္
ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရသည္။ ၎အခ်ိန္မွစ၍ အခ်င္းခ်င္းၾကား သေဘာထားကြဲလြဲမူ စတင္
ျဖစ္ေပၚေနစဥ္ (ALP) ဥကၠ႒ေက်ာ္လိႈင္အား မဟာမိတ္မ်ားထံမွ (ALP) ပါတီသို႔
ေထာက္ပက
ံ့ ည
ူ သ
ီ ည့္ေငြမ်ားကို အလြသ
ဲ ံုးစားလုပသ
္ ည္ဟဆ
ု က
ို ာ ပါတီတင
ြ ္း၌ ေဝဖန္
ေထာက္ျပမူအရွန
ိ ျ္ မင္မ
့ ားလာခဲသ
့ ည္။ ထို ျပႆနာကို ဗဟိုေကာ္မတ
ီ တ
ီ င
ြ ္ မ်က္ႏွာ
စံုညီ မေျဖရွင္းဘဲ ပါတီဥကၠ႒က တာဝန္မွ ႏုတ္ထြက္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။ ထို႔
ေနာက္တြင္ (AIO) မွ ပါဝင္လာသူမ်ားႏွင့္ (ALP) အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္အာဏာနီတို႔
သည္လည္း (ALP) မွ ႏုတ္ထြက္သြားၾကသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ (ALP) ပါတီ
၏ဗဟိုေကာ္မီတီကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းကာ တပ္မေတာ္နာမည္ကိုလည္း (AIA မွ
ALA) သို႔ ေျပာင္းလဲလိုက္သည္။
တပ္ဦးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားတြင္ (ALP) က အိႏိၵယ-ရခိုင္နယ္စပ္တြင္ အေျခစိုက္

လႈပရ
္ ွားၿပီး၊ က်န္ပါတီအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ရခိင
ု ျ္ ပည္နယ္စပ္တြင္
လႈပရ
္ ွားသည္။ ရခိင
ု လ
္ က္နက္ကင
ို ္ေတာ္လန
ွ ္ေရးအင္အားစုမ်ားသည္ ထိင
ု ္း-ျမန္မာ
နယ္စပ္မွ လက္နက္မ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကမ္းေျခသို႔ သယ္ယူကာ အင္အား
တည္ေဆာက္ေနၾကသည္ကို ျမန္မာအစိုးရက သိေနသည့္အတြက္၊ ၎တို႔က
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရသို႔ ဖိအားေပးကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ အေျခစိုက္ ေသာ ရခိုင္
ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းပါတီမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕
(AIO)၊ ရခိုင္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ACP)၊ ရခိုင္ျပည္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး

ပါတီ (ANLP)၊ ရခိုင့္တပ္မေတာ္ (AA) လူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးသားပါတီ (Tribal National
Party) တိက
႔ု ို ဘဂၤလားေဒ့ရမ
ွ္ ႏ
ွ င
ွ ထ
္ တ
ု ခ
္ င
ို ္းသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရန
ွ္ ယ္
စပ္တြင္ ရွိေနေသာ ရခိင
ု အ
္ င္အားစုမ်ားကို ၁၉၉၄ ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ႏွငထ
္ တ
ု လ
္ က
ို ရ
္ ာ၎
တိသ
႔ု ည္ (ALP) အေျခစိက
ု သ
္ ည့္ အိႏယ
ၵိ -ရခိင
ု န
္ ယ္စပ္သ႔ို ဝင္လာခဲၾ့ ကသည္။ ယင္း
ေနာက္မွာ (AA,ACP,AIO,ANLP,TNP) တို႔က (NUFA) တပ္ေပါင္းစုကို (NUPA)
တပါတီအျဖစ္ ဖြ႕ဲ စည္းေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကသည္။ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို အိႏယ
ၵိ
ေရာက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအင္အားစု (ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္စသည့္) တို႔က ႀကိဳ
ဆိၾု ကသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ (ALP) က ယင္းအေျပာင္းအလဲ လုပရ
္ ာမွာ မပါဝင္ဖ႔ို သီးျခား
ရပ္တည္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေနာက္ဘက္ေဒသ၌ရွိေနၾက
ေသာ (ALP) ဗဟိုအဖြဲ႕ဝင္ အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္ျမဝါ၊ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ခိုင္
ဘိုးထြန္းႏွငခ
့္ င
ို မ
္ ်ဳိးမင္း ဗဟိအ
ု ဖြ႕ဲ ဝင္တက
႔ို မေထာက္ခ။ံ သိ႔ေ
ု သာ္ ဆန္က
႔ ်င္လပ
ႈ ရ
္ ွား
မႈမရွိ။ မိမိတို႔၏သေဘာထားမ်ားကို မိမိတို႔၏စိတ္ထဲမွာသာထားၿပီး ေရငံုႏႈတ္ပိတ္
ေနခဲ့ၾကသည္။ (NUPA)တြင္ ပါဝင္ေရး မပါဝင္ေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္ပါ
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကၽြႏပ
ု္ ္ (ခိင
ု ရ
္ ဲခင
ို )္ က ခ်မွတခ
္ ဲျ့ ခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ ခိင
ု ျ္ မဝါ
ႏွင့္ ခိင
ု ဘ
္ ိုးထြန္းတိက
႔ု မေက်နပ္သည္အ
့ တြက္ (NUPA) သိ႔ု တိတတ
္ ဆိတ္ ထြက္ေျပး
သြားၿပီး ပူးေပါင္းပါဝင္သြားခဲၾ့ ကသည္။ သူတထ
႔ို ြက္ေျပးရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္း
အရင္းက-
“NUPA”တြင္ လူအင္အားငါးရာေက်ာ္၊ လက္နက္အင္အားသံုးရာေက်ာ္၊ ေငြ

ေၾကးအင္အား (US) ေဒၚလာတသန္းခန္႔ရွိၿပီး သူတို႔အား အိႏိၵယအစိုးရမွလည္း
မုခ်ကူညီမည္ဟူေသာအျမင္ႏွင့္ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ၿပီးေနာက္ (ALP) သည္ (NUPA)
တြင္ မပါဝင္သည့္အတြက္ အထီးက်န္ျဖစ္ကာ ပ်က္စီးခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားမည္ဟူေသာ
အျမင္တ႔ေ
ို ၾကာင္ပ
့ င္ျဖစ္သည္။ ခိင
ု ျ္ မဝါ၊ ခိင
ု ဘ
္ ိုးထြန္းႏွင့္ အေပါင္းအပါတစုတသ
႔ို ည္
(ALP)မွ ထြက္ေျပးသြားၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ခိုင္မ်ဳိးမင္းႏွင့္ညႇိၿပီး ပါတီ ဗဟိုစည္း႐ုံး
ေရးေကာ္မီတီကို ခိုင္ရဲခိုင္(ဥကၠ႒)၊ ခိုင္မ်ဳိးမင္း(အတြင္းေရးမွဴး)၊ ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္
(ဒု-ဥကၠ႒)၊ ခိင
ု ရ
္ လ
ဲ င္းေအာင္ႏင
ွ ့္ ခိင
ု ဟ
္ က
ို န
္ လ
ီ ာေအာင္စေသာ ဗဟို အဖြ႕ဲ ဝင္တျ႔ို ဖင့္
ခ်က္ခ်င္းဖြ႕ဲ စည္းလိက
ု သ
္ ည္။ ၎အခ်ိနမ
္ ွာ (ALP) လႈပရ
္ ွားဧရိယာတြင္ မတည္မျငိမ္
ျဖစ္ကာ အေျခေနမ်ားရႈပ္ေထြးလာေနသည္။ (ALA)တြင္ အင္အား တရာေက်ာ္
ေလာက္ရွိခဲ့ရာမွ (NUPA)သို႔ ေလးဆယ္ခန္႔ ကူးေျပာင္းသြားၿပီး၊ သံုးဆယ္ေလာက္

အနားယူသြားခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႔အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ရင္ဆိုင္ ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ္
လည္း (ALP)သည္ ၾက့ၾံ ကံခ
့ ရ
ံ ပ္တည္ၿပီး မိမ၏
ိ ေပၚလစီႏင
ွ ့္ အျမင္အတိင
ု ္း ဆက္လက္
လႈပ္ရွားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ကာ လက္က်န္အင္အားကို ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ဦးစားေပး
ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
(NUFA မွ NUPA)သို႔ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းေရးတြင္ (ALP)မွ မပါဝင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္

ခဲ့ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းမွာ ေပါင္းစည္းမည့္အင္အားစုမ်ားထဲတြင္-
(က) မူဝါဒ၊ ရည္ရယ

ႊ ခ
္ ်က္ခ်င္းမတူ၊ ကြျဲ ပားသည္ပ
့ ါတီအဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား ပါဝင္ေနျခင္း
သည္။ ၎တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္းအျငင္းပြားလာမည္။
(ခ) ခြထ
ဲ က
ြ ဂ
္ ဏ
ို ္းမ်ားပါဝင္ေနသည္။ ခြထ
ဲ က
ြ သ
္ မားမ်ားသည္ ညီညတ
ြ ္ေရးကို တန္ဖိုး
ထားတတ္သူမ်ားမဟုတ္။ မင္းသား မလုပ္ရလွ်င္ ပတ္မကိုထိုးေဖာက္သူမ်ားျဖစ္
သည္။ ယင္းေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ညီညြတ္ေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္။ ျပိဳကြဲမည္။
ေနာက္ဆံုးမွာ ပါတီဖ်က္သိမ္းေရးထိ ဦးတည္သြားႏိုင္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ-
၁။ အေတြးအေခၚမတူညျီ ခင္း၊ ဥပမာ-ဒီမက

ို ေရစီအျမင္၊ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ အမ်ဳိးသား
ေရးဝါဒကို ယံုၾကည္လက္ခံသည့္ပါတီႏွင့္ မာ့(ခ္စ္)ဝါဒကို အေျခခံသည့္ ပါတီဟူ၍
အေတြးေခၚအျမင္ ကြဲျပားေနျခင္း။
၂။ ရည္ရြယခ
္ ်က္မတူညျီ ခင္း၊ ဥပမာ-ဒီမက
ို ေရစီရရွိေရးသက္သက္၊ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္
ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္တည္ေဆာက္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းသည္ပ
့ ါတီႏင
ွ ့္ လြတလ
္ ပ္
ေရးကို လိုလားသည့္ပါတီဟူ၍ ရည္ရႊယ္ခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားေနျခင္း။ ဤကဲ့သို႔
မူဝါဒ၊ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္မတူကြျဲ ပားေနသည္အ
့ တြက္ အခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြားၿပီး၊ မသင့္
မျမတ္ျဖစ္ကာ ျပိဳကြမ
ဲ ည္ဟု သံုးသပ္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ တပါတီအျဖစ္ ေပါင္းစည္း
ေရးတြင္ မပါဝင္ဖ႔ို ဆံုးျဖတ္ချဲ့ ခင္းျဖစ္သည္။ ဤသိဆ
႔ု ံုးျဖတ္လက
ို သ
္ ည္အ
့ တြက္ နယ္
စပ္ေဒသရွိ ျပည္သူမ်ားမွ (ALP)ကို ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်သံမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။
ယင္းေၾကာင့္ (ALP)မွ တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းသည့္အေနျဖင့္ “ယခုညီညြတ္ေရး တည္
ေဆာက္လက
ို သ
္ ည့္ ရခိင
ု ျ္ ပည္အမ်ဳိးသားညီညတ
ြ ္ေရးပါတီ (NUPA) သည္ ညီညတ
ြ ္
ေရးကို (၂) ႏွစၾ္ ကာၾကာ ထိန္းသိမ္းထားႏိင
ု စ
္ မ
ြ ္းႏွင့္ (၂) ႏွစၾ္ ကာၾကာတည္တံ့ ခိင
ု ျ္ မဲ
မည္ဆပ
ို ါက (ALP) ပါတီကို ဖ်က္သမ
ိ ္းၿပီး တဦးခ်င္းစီ (NUPA)ထဲသ႔ို ဝင္ေရာက္မည္
ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။”
ယင္းေနာက္မွာ ရခိင
ု ျ္ ပည္တပ္မေတာ္ (AA)၊ ရခိင
ု ျ္ ပည္ကန
ြ ျ္ မဴနစ္ပါတီ (CAP)၊
ရခိုင္ျပည္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ANLP)၊ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕
(AIO) ႏွင့္ လူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးသားပါတီ (TNP) တိသ
႔ု ည္ ၁၉၉၆ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ (NUPA)အျဖစ္
ေအာင္ ျ မင္ စ ြာ ေပါင္း စည္း လို က္ ၾ ကသည္ ။ ဤညီ ည ြ တ္ေ ရးကို ရခို င္ ျ ပည္ သူ ၊
ရဟန္းရွငလ
္ တ
ူ ရပ္လံုးက ၾသဘာေပးခ်ီးက်ဴးခဲၾ့ ကသည္။ ယင္းအခ်ိနမ
္ စ
ွ ၍ (NUPA)
သည္ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ စု
ေဆာင္းေရးႏွင့္ အေရွ႕ဘက္ထင
ို ္း -ျမန္မာနယ္စပ္မအ
ွ င္အားမ်ားကို အေနာက္ဘက္
ေဒသအိႏိၵယ-ရခိုင္နယ္စပ္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းသယ္ယူၾကသည္။ ယင္းသို႔အင္အား စု
ေဆာင္းတည္ေဆာက္ေနစဥ္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဧျပီလတြင္ ဦးသိန္းေဖ၊ ဦးေမာင္စိန္ျမ၊
ေမာင္လူႀကီးႏွင့္ ထြန္းေအာင္ေက်ာ္တို႔ေခါင္းေဆာင္ေသာ (ACP) တို႔အဖြဲ႕ သည္ခြဲ
ထြကသ
္ ြားၾကသည္။ က်န္သမ
ူ ်ားထဲမလ
ွ ည္း (AA) အင္အားစုႏင
ွ ့္ (ANLP)အင္အားစု
မ်ားသည္ သီးျခားစီေနထိုင္ လႈပ္ရွားလာၾကၿပီး၊ ျပန္လည္ညီညြတ္ေရး၊ သင့္ျမတ္
ေရးကို မႀကိဳးပမ္းဘဲ တစတစမူလပါတီ စိတ္ဓါတ္အတိုင္း ရပ္တည္လာၾကသည္။
အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ မယံသ
ု ကၤာမႈမ်ား ႀကီးထြားလာၿပီး ဦးသိန္းေဖတိအ
႔ု ပ
ု စ
္ က
ု ို က်န္
အင္အားစုက စစ္ေရးအရ တိက
ု ခ
္ က
ို လ
္ ာခဲသ
့ ည္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ဦးသိန္းေဖတိလ
႔ု ည္း
ရခိုင္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (Democratic Party of Arakan) ပါတီကို ထူေထာင္
လိုက္သည္။
ယင္းေၾကာင့္ ညီညြတ္ေရးသည္ လံုးဝျပိဳကြဲသြားခ့ဲသည္။ ထိုေနာက္ပင

ို ္းတြင္
(AA) စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ခင
ို ရ
္ ာဇာႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕သည္ အိႏယ
ၵိ ပိင
ု ္ အန္ဒမန္ကၽြန္းစု
ေပါ့ပေလးယားမွာ အိႏိၵယေရတပ္၏လွည့္စားမူကိုခံရကာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္း
ခံခဲ့ရသည္ဟု သတင္းထြက္လာခဲသည္။ ၎တို႔လုပ္ၾကံခံရမႈသည္ ျမန္မာအစိုးရ
စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမွ ႀကိဳးကိုင္လႈပ္ရွားမူေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်
ခဲ့သည္။ ခိုင္ရာဇာႏွင့္ေခါင္းေဆာင္အခိ်ဳ႕ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္မွာ (AA)
အင္အားစုမ်ားသည္ အားလံုးနီးပါး ျမန္မာအစိုးရထံ လက္နက္ခ်သြားခဲ့ၾကသည္။
(NUPA) အတြင္းအကဲြအျပဲဂယက္သည္ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္
ျပည္သူလူထုမ်ားအၾကား လႊမ္းမိုးသြားကာ ေဒါသထြက္သံမ်ား၊ ျပစ္တင္ေဝဖန္သံ

မ်ားဆူညံခဲ့သည္။ တျပိဳင္တည္းမွာ သီးျခားရပ္တည္ကာလႈပ္ရွားေနေသာ (ALP)
ကိုလည္း ေရာေႏွာၿပီး ထည့္သြင္းပုတ္ခတ္သံမ်ားၾကားခဲ့ရသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ
ကာမူ ဤဆံုး႐ံႈးမႈသည္ကား ရခိင
ု ျ္ ပည္သလ
ူ ထ
ူ တ
ု ရပ္လံုးအတြက္ ဆံုးရႈံးမႈႀကီးတရပ္
ျဖစ္သည္။ ဤအခ်ိန္မွာ ျမန္မာနဝတအစိုးရက ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲဝင္အင္အားစု
မ်ားကို ျငိမ္ဝမ္ပိျပားသြားေအာင္အတြက္ “ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးမည္၊ အႏိုင္ရ
သည္ပ
့ ါတီကအ
ို ာဏာလႊအ
ဲ ပ္ေပးမည္” ဟုဆၿို ပီး အျခားတဖက္မွာလည္း လက္နက္
ကိုင္တိုင္းရင္းသားအင္အားစုတို႔အား “လက္နက္ခ်စရာမလို။ လက္နက္ကိုင္ထား
ႏိင
ု သ
္ ည္၊ စီးပြားေရးလုပခ
္ င
ြ ့္ေပးမည္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စထ
ဲ ားမည္” ဆိက
ု ာ ေတာေရာ
ျမိဳ႕ပါမက်န္ ၎တို႔အား ဆန္႔က်င္ေနသံမ်ားကို တိတ္ဆိတ္သြားေအာင္ “မက္လံုး
ေပး အလိမ္အညာ” စစ္ဆင္ေရးကို ဆင္ႏႊဲလာသည္။ ဤစစ္ဆင္ေရးသည္ (ALP)
တည္ရွိရာ အိႏိၵယနယ္စပ္ဘက္သို႔လည္း ေရာက္ရွိလာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (ALP)
က“ဤကိစသ
ၥ ည္ ႏိင
ု င
္ ံေရးႏွငစ
့္ စ္ေရးျပႆနာျဖစ္သည္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးလိသ
ု ည့္
အေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္ကို တရားဝင္စာေရးအေၾကာင္းၾကားပါ” ဟုျပန္
လည္ခုခရ
ံ ာ တလခန္႔အၾကာတြင္ စစ္ေတြ ခလရ (၃၇၄) ေရွ႕တန္းမွဴး ဗိလ
ု ္မွဴးတင့္
ဆန္းမွ “ငါတို႔ သူတို႔ကို အဲဒီလိုစာေပးယင္၊ အဲဒီစာျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ငါတိ္ု႔ကုိ
(ALP) က သိကၡာခ်မွာေပါ့” ဟုဆိုကာ စစ္ဆင္ေရးကို ႐ုပ္သိမ္းသြားသည္။
ရခိုင္ျပည္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းတြင္ (ALP)သည္ (၁၉၆၇) ခုႏွစ္မွ

စတင္ၿပီး ပါဝင္ခဲ့ေသာ ပါတီတရပ္ျဖစ္သည္။ သက္တမ္းအားျဖင့္ (၂၀၀၀) ျပည္ႏ
့ စ
ွ ္
တြင္ သံုးဆယ္သံုးႏွစ္တင္း တင္းျပည့္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ပါတီ၏သက္ဝင္
လႈပ္ရွားခဲ့ေသာကာလသည္ကား တိုေတာင္းၿပီး ေတာတြင္းမွာ အနားယူရသည့္
ကာလသည္ ရွည္လ်ားသည္။ ျဖစ္စဥ္မွာ (၁၉၆၇) ခုႏွစ္၊ ဧျပီလတြင္ (ALP) ကို
ေမြးဖြားၿပီး၊ (၁၉၆၈) ခု ႏိဝ
ု င္ဘာလမွာ ေထာင္ထဲသ႔ို စည္း႐ုံးေရး ဗဟိအ
ု ဖြဲ႕ဝင္အား
လံုးနီးပါး ဝင္ေရာက္သြားခဲသ
့ ည္။ (၁၉၇၂) ခုႏစ
ွ မ
္ ွာ တခ်ဳိ႕စတင္လတ
ြ ္ေျမာက္လာၿပီး၊
(၁၉၇၄) ခုမွာ စံုညီလြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္မွာ ပါတီတပ္မေတာ္ (ALP/ALA) ကို
အင္အားႏွစ္ရာခန္႔ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းသည္။ (၁၉၇၆) ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ အင္အား (၁၂၀)
ျဖင့္ အဖရခိင
ု ျ္ ပည္သ႔ို ခ်ီတက္သည္။ (၁၉၇၇) ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ခရီးမဆံုးမီ ခ်င္းျပည္နယ္ႏင
ွ ့္
အိႏယ
ၵိ -မဏိပရ
ူ ျပည္နယ္အၾကား တီးတိနန
္ ယ္တင
ြ ္ အိႏယ
ၵိ ႏွငျ့္ မန္မာတိ၏
႔ု ပူးေပါင္း
အင္အားအလံုးအရင္းျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကိုခံရသျဖင့္ လံုးဝပ်က္စီးသည္။ (၅၄)

ေယာက္ ေထာင္ထသ
ဲ ႔ေ
ို ရာက္သည္။ (၁၉၈၀)ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ျပန္လည္လတ
ြ ္ေျမာက္လာ
ၾကၿပီး (၁၉၈၁) ခုႏွစ္မွာ (ALP/ ALA) ကို ထပ္မံဖြဲ႕စည္းသည္။
ယင္းအခ်ိနမ
္ စ
ွ ၿပီး ဆက္တက
ို လ
္ ပ
ႈ ရ
္ ွားလာရာ ယခုအခါ ထိင
ု ္း-ကရင္နယ္စပ္၊
(KNU) ဧရိယာ၌ ရမၼာဝတီတပ္ရင္းႏွင့္ အိႏိၵယ-ရခိုင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္၌
ဌာနခ်ဳပ္စခန္း၊ ေလ့က်င့္ေရးႏွငစ
့္ ုေဆာင္းေရးေက်ာင္း အမွတ(္ ၉)တပ္ရင္း၊ ေထာက္/
ပိတ
႔ ု ပ္ဖ႕ြဲ ႏွင့္ ရိန္းဂ်ားတပ္ဖ႕ြဲ တိက
႔ ု ို ဖြ႕ဲ စည္းတည္ေဆာက္ကာ လႈပရ
္ ွား တိက
ု ပ
္ ဝ
ြဲ င္လ်က္
ရွသ
ိ ည္။ ပါတီသက္တမ္းႏွစသ
္ ံုးဆယ္ (၃၀) ေက်ာ္ ၂၀၀၀ ခုႏစ
ွ မ
္ ွာ ပါတီကို ျပည္သ႔ူ
ပါတီအျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ဒီဇင္ဘာလ၌ စည္း႐ုံးေရး ဗဟ္ို
ေကာ္မီတီအဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ပါတီဗဟိုေကဒါ၊ စစ္ဘက္မွ (CSI) ခြဲဒု-အရာခံဗိုလ္
အဆင့္မွအထက္အားလံုးကို ဗဟိုေကာ္မီတီဝင္အျဖစ္ အေရြးခံပိုင္ခြင့္ႏွင့္ မဲေပးပိုင္
ခြင့္ေပးကာ၊ ပါတီဝင္ေလွ်ာက္ထားသူထဲမွ ဆယ္ႏွစ္သက္တမ္းျပည့္ၿပီးသူမ်ားႏွင့္
စစ္ဘက္ဆင
ို ရ
္ ာမွ ငါးႏွစသ
္ က္တမ္းတာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီးသူမ်ားကိ္ု ညီလာခံကယ
ို ္
စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခြင့္၊ မဲေပးပိုင္ခြင့္ေပးၿပီး၊ ပထမအႀကိမ္ညီလာခံကို၊
၂၀၀၀ ခု၊ဒီဇင္ဘာတြင္ အိႏယ
ု န
္ ယ္စပ္ (ALP) ထိန္းခ်ဳပ္ဧရိယာ၌ (၉) ရက္တင
ို ္
တိုင္က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းညီလာခံမွ ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ကာ ဗဟို
ေကာ္မီတီ၀င္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။
ပထမအႀကိမ္ညီလာခံမွေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာ
ဗဟိုေကာ္မီတီ၀င္မ်ား
(၁) ခိုင္ရဲခိုင္ ဥကၠ႒

(၂) ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္ ဒု-ဥကၠ႒
(၃) ခိုင္မ်ဳိးမင္း အတြင္းေရးမွဴး
(၄) ေစာျမရာဇာလင္း တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
(၅) ခိုင္ဟိုက္နီလာေအာင္ အဖြဲ႕ဝင္
(၆) ခိုင္ဥကၠာပ်ံ အဖြဲ႕ဝင္
(၇) ခိုင္ရဲလင္းေအာင္ အဖြဲ႕ဝင္
(၈) ခိုင္ေစာျမ အဖြဲ႕ဝင္
(၉) ခိုင္ရန္ေနာင္စိုး အဖြဲ႕ဝင္
(၁၀) ခိုင္နီေရာင္ အဖြဲ႕ဝင္
(၁၁) ခိုင္စံေအး အရံဗဟိုေကာ္မီတီအဖြဲ႔၀င္
(၁၂) ခိုင္လင္းႏိုင္ အရံဗဟိုေကာ္မီတီအဖြဲ႔၀င္
(၁၃) ခိုင္သုခ အရံဗဟိုေကာ္မီတီအဖြဲ႔၀င္
တို႔ျဖစ္သည္။
ယင္းေနာက္ ဒုတယ
ိ အႀကိမည
္ လ
ီ ာခံမွာ လုပင
္ န္းပိင
ု ္းဆိင
ု ရ
္ ာဌာနမ်ား က်ယ္
ျပန္မ
႔ မ
ႈ ရွသ
ိ ည္အ
့ တြက၊္ ဗဟိုေကာ္မတ
ီ ီ ေဖါင္းပြမမ
ႈ ျဖစ္ေစရန္ ဗဟိုေကာ္မတ
ီ က
ီ ို ခုနစ္
ဦးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဒုတိယအႀကိမ္ညီလာခံမွ ဒုတိယေလးႏွစ္
သက္တမ္းအတြက္ ေအာက္ပါဗဟိုေကာ္မီတီကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခဲ့သည္။
ဒုတိယအႀကိမ္ညီလာခံမွေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာ
(၁) ခိုင္ရဲခိုင္ ဥကၠ႒

(၂) ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္ ဒု-ဥကၠ႒
(၃) ခိုင္မ်ဳိးမင္း အတြင္းေရးမွဴး
(၄) ခိုင္ေဇယ်မ်ဳိးလိႈင္ (ျမရာဇာလင္း) တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး
(၅) ခိုင္စံေအး ဗဟိုအဖဲြ႔ဝင္
(၆) ခိုင္ရန္ေနာင္စိုး အရံဗဟိုေကာ္မီတီဝင္
(၇) ခိုင္သုခ အရံဗဟိုေကာ္မီတီဝင္
တတိယအႀကိမ္ ပါတီညီလာခံကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွာ (ALP) ထိန္း

ခ်ဳပ္ဧရိယာ အိႏယ
ု န
္ ယ္စပ္၌ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပၿပီးစီးခဲသ
့ ည္။ ဤညီလာခံ
မွ(ALP) အခန္းက႑ကို က်ယ္ျပန္စ
႔ ြာ လုပ္ေဆာင္သြားရန္အတြက္ ဂုဏထ
္ ူးေဆာင္
ဗဟိုေကာ္မီတီ၊ ေရြးေကာက္ခံဗဟိုေကာ္မီတီႏွင့္ ခန္႔အပ္ဗဟိုေကာ္မီတီတို႔ကို
ေရြးခ်ယ္ကာ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ တတိယအႀကိမ္ညီလာခံကို

၂၀၀၉-ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔မွ (၂၀၁၀) ခု၊ ဇန္နဝါရီလ (၂) ရက္ေန႔အထိ
အိႏယ
ု ္ (ျမန္မာ) နယ္စပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ (ALP) ဗဟိဌ
ု ာနခ်ဳပ္ တေနရာ
တြင္ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ၎ညီလာခံသို႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၊
ညီလာခံ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံၾကရေသာပါတီဝင္မ်ား၊ ပါတီေကဒါ
မ်ား၊ အရာရွအ
ိ ရာခံ၊ အၾကပ္တပ္သားမ်ားႏွင့္ ေလ့လာသူ (၃) ဦး အပါအဝင္ စုစုေပါင္း
ညီလာခံကယ
ို စ
္ ားလွယ္ (၇၂) ဦးတိ႔ု တက္ေရာက္ခၾဲ့ ကသည္။ ၎အျပင္ထင
ို ္းႏိင
ု င
္ ၊ံ
အေမရိကန္ႏင
ို င
္ ၊ံ မေလးရွားႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားႏွင့္ ဥေရာပႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားရွိ ပါတီဌာနခြဲေခါင္းေဆာင္
မ်ားႏွင့္ ေကဒါမ်ားကလည္း စာျဖင့္လည္းေကာင္း၊ တယ္လီဖုန္းျဖင့္လည္းေကာင္း
အင္တာနက္အီးေမးလ္ျဖင့္လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ညီလာခံတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံသက္တမ္းအတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈ

မ်ားကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္း၊ လက္ရရ
ွိ ခုင
ိ ႏ
့္ င
ုိ င
္ ံေရး၊ ျမန္မာ့ႏင
ုိ င
္ ံေရးႏွင့္ ႏုင
ိ င
္ တ
ံ ကာ
အေျခအေနမ်ားကုိ ေ၀ဖန္သုံးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ၂၀၀၈ ခုဖြဲ႕စည္းပုံကုိ
အေျခခံၿပီး က်င္းပမည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ျပည္သဆ
႔ူ ႏၵႏင
ွ ့္ လုံး၀ဆန္က
႔ ်င္
ေနသည္အ
့ တြက္ နည္းမ်ဳိးစုျံ ဖင့္ ဆန္က
႔ ်င္သြားရန္ သေဘာထားခ်မွတခ
္ ဲၾ့ ကသည္။
ခုခ
ံ ံေတာ္လန
ွ စ
္ စ္ကုိ လူထလ
ု ပ
ႈ ရ
္ ွားမႈမ်ားႏွင့္ အဆက္အစပ္ရရ
ွိ ွိ အရွန
ိ ျ္ မႇငလ
့္ ပ
ု ္ေဆာင္
သြားရန္ႏင
ွ ့္ အျခားေသာဘ၀တူအဖိႏပ
ွိ ခ
္ ံ ေတာ္လန
ွ ္ေရးအဖြ႕ဲ စည္းမ်ား၊ နအဖ ဆန္႔
က်င္ေရး ဒီမက
ုိ ေရစီအင္အားစုမ်ားႏွငလ
့္ ည္း လက္တြဲတက
ုိ ပ
္ ြဲ၀င္ၾကရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့
ၾကသည္။ ပါတီ၏တတိယအႀကိမ္ ညီလာခံသက္တမ္းအတြင္း ပါတီ၏ ႏုင
ိ င
္ ံေရးကုိ
ဦးေဆာင္ရန္အတြက္ ေအာက္ပါ ဗဟုိေကာ္မီတီ၀င္မ်ားကုိ ဒီမုိကေရစီက်င့္စဥ္ႏွင့္
အညီ လွ်ဳိ႕၀ွက္မဲစနစ္ျဖင့္ ညီလာခံကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခဲ့
ၾကသည္။
တတိယအႀကိမ္ညီလာခံမွေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာ
၁။ ခုိင္ရဲခုိင္ ဥကၠ႒
၂။ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္ ဒု-ဥကၠ႒ (၁)
၃။ ခုိင္မ်ဳိးမင္း ဒု-ဥကၠ႒(၂)
၄။ ခုိင္ေအာင္မုိးေ၀(ျမရာဇာလင္း) အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
၅။ ခုိင္ရန္ေနာင္စုိး တြဖ
ဲ က္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး(၁)
၆။ ခုိင္သုခ တြဖ
ဲ က္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး(၂)
၇။ ခုိင္ထြန္းလင္း ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၀င္
၈။ ခုိင္မုိးခ်မ္း ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၉။ ခုိင္စုိးဟိန္း ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၀။ ခုိင္စုိးႏုိင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၁။ ခုိင္ဟန္စိန္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၂။ ေဒါက္တာဟုိက္နီလာေအာင္ အရံဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၃။ ခုိင္ရန္မင္းစုိး အရံဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၄။ ခုိင္ျမတ္စုိး အရံဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
၁၅။ ခုိင္ေအာင္စုိးသန္း အရံဗဟုိေကာ္မတီ၀င္
တတိယအႀကိမ္ ညီလာခံ၏ ထူးျခားမႈတခုကုိ ထည္သ

့ င
ြ ္းေဖၚျပလုသ
ိ ည္။ ၎
တုမ
႔ိ ွာ ညီလာခံတခုႏင
ွ တ
့္ ခုၾကားကာလတြင္ ဗဟုိေကာ္မတီမွ ဂုဏထ
္ ူးေဆာင္ ဗဟုိ
ေကာ္မတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ခန္အ
႔ ပ္ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္မ်ား ခန္ပ
႔ ငုိ ခ
္ ြငအ
့္ ာဏာကုိ ညီလာခံ
မွဆုံးျဖတ္ၿပီး ရခုင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒတြင္
ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္မ်ား ခန္႔အပ္သည့္
အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ပါတီတြင္ တစုိက္မတ္မတ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္
ၿပီး အသက္ႀကီး၍ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ အခက္အခဲရလ
ွိ ာသည္အ
့ ခါ၊ က်န္းမာေရး
ခ်ဳိ႕တဲသ
့ ျဖင့္ တာ၀န္မထမ္းေဆာင္ႏင
ုိ သ
္ ည္အ
့ ခါ ဂုဏျ္ ပဳခ်ီးျမႇငသ
့္ ည္အ
့ ေနျဖင့္ ဂုဏ္
ထူးေဆာင္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္မ်ား ခန္႔အပ္ရန္ပင္ျဖစ္သည္။
ခန္႔အပ္ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္မ်ားအျဖစ္ ခန္႔အပ္ရန္ကိစၥကုိ ပါတီ၏ဖြဲ႕စည္းပုံ

အေျခခံဥပေဒတြင္ ပုဒမ
္ တခုအျဖစ္ ထည္သ
့ င
ြ ္းျပ႒ာန္းရျခင္းမွာ ညီလာခံသက္တမ္း
တခုႏွင့္တခုၾကားကာလတြင္ ပါတီအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈကုိ ရည္ရြယ္ၿပီး ခန္႔အပ္ ဗဟုိ
ေကာ္မတီ၀င္မ်ားကုိ ခန္႔အပ္ရန္ျဖစ္သည္။ ၎ကုိ ဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေ၀း
တခုခုမွ ခန္႔အပ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ခန္႔အပ္ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္မ်ား၏ အရည္အခ်င္း
မ်ားမွာ ပါတီအေပၚတြင္ ေလးနက္စြာ သက္၀င္ယုံၾကည္မႈရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ အသက္
အားျဖင့္ ၂၅ ႏွစ္ အထက္တြင္ရွိျခင္း၊ ပါတီမွေပးအပ္ေသာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကုိ
လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ကတိျပဳသူျဖစ္ျခင္း၊ ျဖစ္ႏင
ုိ သ
္ ည့္ နည္းလမ္းေပါင္းစုံ (သံတမန္
ေရးအရျဖစ္ေစ၊ ေငြေၾကးအရျဖစ္ေစ၊ စည္း႐ုံးေရးအရျဖစ္ေစ၊ ပါတီအားအက်ိဳးျပဳ
ႏုင
ိ သ
္ ျူ ဖစ္ျခင္း၊ ပါတီ၏ဖြ႕ဲ စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအား သစၥာရွစ
ိ ြာ သက္၀င္ယၾုံ ကည္မႈ
ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ ေဖာ္ျပပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံသူျဖစ္လွ်င္) ခန္႔အပ္ဗဟုိေကာ္မတီ
၀င္မ်ားကုိ ခန္႔အပ္ရန္ျဖစ္သည္။
မွတ္ခ်က္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္

လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ၏ ျဖစ္ေပၚလာပံုႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈ တေစ့
တေစာင္းျဖစ္သည္၊ ၎သည္ ၁၉၆၇ ခု၊ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔ (ALP ပါတီကို စတင္
ထူေထာင္ေသာေန႔) မွ ၂၀၁၀ ခု၊ ဇႏၷဝါရီလ (၂) ရက္ေန႔ (တတိယအႀကိမည
္ လ
ီ ာခံမွ
ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ လမ္းစဥ္၊ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚတြင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားကို
ရွာေဖြစုေဆာင္းၿပီး ေရးသားထားျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္း
ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ မ
ႈ ်ား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ
ႈ ်ား ပါ၀င္ထည္သ
့ င
ြ ္းေရးသားထားျခင္း
မဟုတပ
္ ါ။ ၂၀၁၀ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ထုတ္ေဝရန္ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္ရခ
ွိ ဲ့ေသာ္လည္း အေၾကာင္း
အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မထုတ္ေဝႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္(ALP) ပါတီ၏ လက္နက္ကိုင္တပ္မေတာ္ကို

မေဖာ္ထတ
ု ႏ
္ င
ို ခ
္ ပ
ဲ့ ါ၊ (ALP) ဒုတယ
ိ အႀကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမႈ၏ အစပ်ိဳးသည့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္
ရြကမ
္ တ
ႈ င
ြ ္ ဥကၠ႒ခိင
ု မ
္ ိုးလင္းႏွငက
့္ ်ေနာ္ (ခိင
ု စ
ိ ္ေအာင္) သည္ ထိပဆ
္ ံုးမွ ပါ၀င္ခဲ့
သည္၊ ဤသည္မွာ ပကတိျဖစ္ရပ္မွန္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္
မေတာ္ (ALA)ကို ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ထူူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့
ျခင္းသည္ (KNU) ၏ ႐ုပ္ဝတၳဳဆိုင္ရာ ကူညီေပးမႈႏွင့္က်ေနာ္တို႔၏ ႀကိဳးပမ္း
ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
(ALP) ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္) ႏွင့္

ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို ္ (လက္ရွိ ဥကၠ႒) တိသ
႔ု ည္ တာဝန္ခြဲေဝၿပီး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ၾဲ့ ကသည္။
ဥကၠ႒-ခိင
ု ရ
္ ခ
ဲ င
ို အ
္ ေနျဖင့္ ရခိင
ု ျ္ ပည္-အိႏယ
ၵိ နယ္စပ္တင
ြ ္ အေျခခံၿပီး ရခိင
ု ျ္ ပည္ လြတ္
ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ALA) ေဖၚထုတ္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းသည္။ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုး
ႏိုင္ေအာင္)ွ အေနျဖင့္လည္း အေရွ႕ဘက္ေဒသ (KNU-နယ္ေျမ) မွ တပ္ေဖၚထုတ္
ေရးႏွင့္ မဟာမိတမ
္ ်ားႏွငဆ
့္ က္စပ္ဆက္ဆံေရး၊ တပ္ေပါင္းစုမ်ားႏွငဆ
့္ က္စပ္ဆက္ဆံ
ေရး၊ အထူးသျဖင့္ (KNU) ႏွင့္ဆက္စပ္ဆက္ဆံေရးတို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္
ရြက္သည္။
က်ေနာ္(ခိင
ု စ
ု ္ေအာင္)ွ အေနျဖင္လ
့ ည္း အေရွ႕ဘက္ေဒသ(KNU-နယ္ေျမ)
မွ တပ္ေဖၚထုတ္ေရးႏွင့္ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ဆက္ဆံေရး၊ တပ္ေပါင္းစု
မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ဆက္ဆံေရး၊ အထူးသျဖင့္(KNU)ႏွင့္ ဆက္စပ္ဆက္ဆံေရးတို႔
အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြကျ္ ခင္းသည္ အေနာက္ဘက္ေဒသ (ရခိင
ု ျ္ ပည္) ၌ တပ္
ေဖၚထုတရ
္ ာတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။ ၎ႀကိဳးပမ္းေဆာင္
ရြကမ
္ ဳွ ကို က်ေနာ္(ခိင
ု စ
ု ္ေအာင္)ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕၊ တပ္မဴွ းအခ်ဳိ႕တိမ
႔ု ွ ႀကိဳး
ပမ္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ၾဲ့ ကသည္။ အထူးသျဖင့္ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းမ်ားကို မိမတ
ိ ႔ို ကိယ
ု တ
္ င
ို ္
ဝယ္ယူ၍လည္းေကာင္း၊ (KNU)၏ တပ္မဟာ(၇)၊ တပ္မဟာ(၆)တို႔မွ အကူအညီ
ေတာင္း၍လည္းေကာင္း၊ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းမ်ားကို ေရေၾကာင္းမွတဆင့္ ရခိင
သို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။
ရခိုင္ျပည္သို႔ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကို ပို႔ေဆာင္ရာတြင္ က်ေနာ္ (ခိုင္စိုးႏိုင္

ေအာင္) ႏွင့္ ခိင
ု ရ
္ ဲလင္းေအာင္ (USA-ယူတက
ီ ာတြင္ -၉၆-ပါးေရာဂါျဖင္က
့ ြယလ
္ ြန)္
တိမ
႔ု ွ အဓိကႀကိဳးပမ္းခဲၾ့ ကသည္။ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းပိ႔ေ
ု ဆာင္သည္အ
့ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္ က်ေနာ္
သည္ (NDF)တပ္ေပါင္းစုတင
ြ ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ေန
ခ်ိန္ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္မွ စီမံကိန္းခ်ၿပီး ခိုင္ရဲလင္းေအာင္အား တာဝန္ေပးသည္။
ခိုင္ရဲလင္းေအာင္မွ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ ဦးေဆာင္တာဝန္ယူ
သည္။ လက္နက္ခဲယမ္းပို႔ေဆာင္ရာတြင္ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား လက္ေတြ႕အေကာင္
အထည္ ေဖၚေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ၾဲ့ ကသူမ်ားမွာ ခိင
ု ထ
္ န
ြ ္းဝင္း၊ ခိင
ု ္ေက်ာ္ထန
ြ ္း (တိက
ု ပ
္ တ
ြဲ င
ြ က
္ ်
ဆံုး)၊ ခိုင္ထြန္းခိုင္ (ကြယ္လြန္)၊ ခိုင္ရဲမင္းထြန္း (ပင္လယ္ျပင္တိုက္ပြဲတြင္က်ဆံုး)၊
ခိင
ု ္ေရာင္နထ
ီ န
ြ ္း (ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕ေဆး႐ံတ
ု င
ြ ္ ကြယလ
္ န
ြ )္ ၊ ခိင
ု မ
္ ိုး (ထိင
ု ္းႏိင
ု င
္ -ံ ဒုကသ
ၡ ည္
စခန္းတြင္ရွိေန) စသည့္ တပ္မွဴးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ခိင
ု ထ
္ န
ြ ္းဝင္းသည္ ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းပိ႔ေ
ု ဆာင္ရာတြင္ (၂)
ႀကိမတ
္ င
ို တ
္ င
ို ္ ပါဝင္ခသ
ဲ့ ည္။ KNLA တပ္မဟာ (၇) ရွတ
ိ ပ္မဴွ းအခ်ဳိ႕မွ လက္နက္(၇)
လက္ အကူအညီေတာင္းကာ (ALP) အားလႊဲေပးခဲ့သည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ေစာျမရာဇာ
လင္းတိမ
႔ု လ
ွ ည္း တပ္မဟာအခ်ဳိ႕မွ လက္နက္ခယ
ဲ မ္းဝယ္ယရ
ူ န္ အကူအညီ ေတာင္း
ကာ ရခိုင္ျပည္သို႔ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။
အေနာက္ဘက္ေဒသ (ရခိုင္ျပည္) ရွိ (ALP) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္တြင္ အသံုးျပဳေန

ေသာ လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ားသည္ အေရွ႕ဘက္ေဒသရွိ (ALP) မွ ပိ႔ေ
ု ဆာင္ေပးခဲ့ေသာ
လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားျဖစ္သည္ဟုဆိုလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ပါ။ ၎လက္နက္ခဲယမ္း
မ်ားတြင္ လက္နက္ခဲယမ္းအခ်ဳိ႕သည္ အိႏိၵယအစိုးရ ေဒသခံအာဏာပိုင္အခ်ဳိ႕၏
ဖမ္းဆီးျခင္းကိုခံရသျဖင့္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည္။ ထိုဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားကို
ျပန္ လ ည္ ရ ရွိ ရ န္ ႀကိ ဳးပမ္းေဆာင္ ရ ြ က္ ခဲ့ေ သာ္ လ ည္း ေဒသခံ အာဏာပို င္ မ ်ားမွ
လ်စ္လွ်ဴရႈခဲ့ၾကသည္။
ဤစာအုပ္တြင္ ေဖၚျပထားေသာ ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ဒုတိယအႀကိမ္

ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ တတိယအႀကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမႈတတ
႔ို င
ြ ္ ပါဝင္ခၾဲ့ ကသူမ်ားကိလ
ု ည္း ဤစာအုပ္
ေရးသားမႈျဖင့္ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ပါေၾကာင္း ေဖၚျပအပ္ပါသည္။ ဤစာအုပ္
ထုတ္ေဝရာ၌ မွတ္တမ္းတင္ပံုမ်ားကို မေဖၚျပႏိုင္ျခင္းမွာ အားနည္းခ်က္တခုျဖစ္
သည္။ မွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပံုမ်ားကို မေဖၚျပႏိုင္ျခင္းမွာ ရက္ေပါင္းကိုးဆယ္ၾကာ
ဝမ္းခ ေဟာင္းတိက
ု ပ
္ တ
ြဲ င
ြ ္ မွတတ
္ မ္းတင္ပမ
ံု ်ားကို သိမ္းဆည္းထားေသာ ဗံုးခိက
ု ်င္း
ကို လက္နက္ႀကီးက်ည္ထမ
ိ န
ွ သ
္ ြားေသာေၾကာင့္ သမိင
ု ္းဝင္ဓာတ္ပမ
ံု ်ား ပ်က္စီးသြား
ခဲ့ရသျဖင့္ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ထည့္သြင္းေဖၚျပမႈ မျပဳလုပ္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
နိဂံုးခ်ဳပအ
္ ေနျဖင့္ ရွင္းျပလိသ
ု ည္မွာ ဤစာအုပတ
္ င
ြ ္ေဖၚျပထားေသာ အေၾကာင္း
အရာမ်ားသည္ မွတတ
္ မ္းမွတရ
္ ာစာအုပစ
္ ာတမ္းမ်ားမွ ရွာေဖြစုေဆာင္းၿပီး ေရးသား
ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာအုပသ
္ ည္ ရခိင
ြ ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP) ျဖစ္
ေပၚလာပံုႏွင့္ႀကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းတေစ့တေစာင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ေဖၚျပထားေသာ
အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ အားနည္းခ်က္၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားရွလ
ိ ်ွ င္ စာေရးသူမ်ား၏
အားနည္းခ်က္သာျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူၾကေစလိုေၾကာင္း ဤစာျဖင့္ ေဖၚျပအပ္
ပါသည္။
ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္လာေသာ
အဖြဲ႕၀င္မ်ားစာရင္း
ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ(ALP) ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမွဳတြင္
(AlP/ALA) အဖြဲ႕ဝင္ (၄၀၀)ေက်ာ္ စုေဆာင္းၿပီး ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခသို႔
အသီးသီးေရာက္ရွိလာၾကသူမ်ားကို နံပါတ္စဥ္ (စီနီယာ) အတိုင္း ေဖၚျပထား
သည္။
၁။ ခိုင္မိုးလင္း (ခ) စံလွေဘာ္

၂။ ခိုင္မိုးဟိန္း (ခ) ေမာင္သႀကၤန္
၃။ ခိုင္းစိုးႏုိင္ေအာင္ (ခ) ေစာျမေအာင္
၄။ ခိုင္ေရႊေမာင္ (ခ) စိုးသိန္း
၅။ ခိုင္သိန္းေအာင္ (ခ) စိုးသန္း
၆။ ခိုင္ေရာင္နီ (ခ) ေမာ္စီတုန္း
၇။ ခိုင္ဘေက်ာ္ (ခ) ေက်ာ္ဇံဦး
၈။ ခိုင္ေက်ာ္သာ (ခ) ေမာင္စိန္ျမ
၉။ ခိုင္မ်ဳိးညႊန္႔ (ခ) ေအးျဖဴ
၁၀။ ခိုင္သူရိန္ရကၡ (ခ) ေမာင္နီ
၁၁။ ခိုင္ေက်ာ္ခိုင္ဦး (ခ) ကံႀကီးေအာင္
၁၂။ ခိုင္ေက်ာ္လင္း (ခ) ေက်ာ္ေအး
၁၃။ ခိုင္မင္းခိုင္ (ခ) ခင္ေမာင္ေအး

၁၄။ ခိုင္မိုးေက်ာ္ (ခ) ေမာင္ေစာလွ
၁၅။ ခိုင္ေက်ာ္ျဖဴ (ခ) ခင္ေမာင္ေအး
၁၆။ ခိုင္နီလင္း (ခ) စံေရႊခိုင္
၁၇။ ခိုင္ညြန္႔ (ခ) လွေက်ာ္သိန္း
၁၈။ ခိုင္ရဲထိန္ (ခ) ေက်ာ့သာ
၁၉။ ခိုင္မိုးေကာင္း (ခ) မိုးေကာင္း
၂၀။ ခိုင္ရိုးၿမီထြန္း (ခ) ျမတ္လွေအာင္
၂၁။ ခိုင္ေဇယ်ာသိန္း (ခ) ေမာင္နု
၂၂။ ခိုင္ျမခိုင္ (ခ) ေမာင္ေက်ာ္နု
၂၃။ ခိုင္မ်ဳိးထြန္း (ခ) ထြန္းေအး
၂၄။ ခိုင္စိုးႏုိင္ (ခ) ေစာသာထြန္း
၂၅။ ခိုင္မင္းဖူးထြန္း (ခ) သိန္းေအာင္
၂၆။ ခိုင္ရန္ေအာင္ (ခ) သာဇံလွ
၂၇။ ခိုင္ေမာင္သာထြန္း (ခ) ေသာၾကာေအာင္
၂၈။ ခိုင္တိမ္ပ်ံ (ခ) သန္းထြန္းေအး
၂၉။ ခိုင္ရဲခိုင္ (ခ) ေကာင္းစံဦး
၃၀။ ခိုင္လင္း (ခ) ေမာင္ေအးခ်မ္း
၃၁။ ခိုင္သိန္းႏုိင္ (ခ) ဦးေက်ာ္စိန္
၃၂။ ခိုင္ညိုမႈိင္း (ခ) ေမာင္သိန္း
၃၃။ ခိုင္ရဲထြန္း (ခ) ေဝစိန္ေအာင္
၃၄။ ခိုင္သက္ခိုင္ (ခ) ေစာခင္
၃၅။ ခိုင္လွေက်ာ္ (ခ) ေမာင္သန္းစိန္
၃၆။ ခိုင္ေက်ာ္ (ခ) လူနီ
၃၇။ ခိုင္ေအာင္ခိုင္ (ခ) ေမာင္ျဖဴသံ
၃၈။ ခိုင္မင္းလတ္ (ခ) စံခ်စ္ေအာင္
၃၉။ ခိုင္ေစာမြန္ (ခ) ေမာင္သိန္းထြန္း
၄၀။ ခိုင္ရာဇာခိုင္ (ခ) ခင္ေမာင္
၄၁။ ခိုင္ထြန္းေအာင္ေက်ာ္
၄၂။ ခိုင္ေတာင္ထိန္ (ခ) ေငြေသာင္း
၄၃။ ခိုင္ေက်ာ္မင္း (ခ) ေက်ာ္ခိုင္
၄၄။ ခိုင္ျမေမာင္ (ခ)
၄၅။ ခိုင္ေက်ာ္စိုး (ခ) ေမာင္စိုးဦး
၄၆။ ခိုင္ႏုိင္လင္း (ခ) ေမာင္ႏြဲ႔
၄၇။ ခိုင္ေစာခိုင္ (ခ) ေမာင္ႏြဲ႔
၄၈။ ခိုင္စံေက်ာ္ထြန္း (ခ) ေက်ာ္လွဦး
၄၉။ ခိုင္လင္းေရာင္ (ခ) လွသာေအာင္
၅၀။ ခိုင္မာယု (ခ) ေမာင္ေက်ာ္နု
၅၁။ ခိုင္မင္းသြီး (ခ) လွေမာင္
၅၂။ ခိုင္နီေရာင္ (ခ) ေအာင္ျမေရႊ
၅၃။ ခိုင္ထြန္းလွ (ခ) ေအာင္သိန္းေအာင္
၅၄။ ခိုင္မိႈင္းမိႈင္း (ခ) ဦးခင္ေမာင္
၅၅။ ခိုင္သာထြန္း (ခ) ေမာင္ေရႊသိန္း
၅၆။ ခိုင္တိုက္ေအာင္ (ခ) ဦးေက်ာ္သန္း
၅၇။ ခိုင္ခ်စ္လႈိင္
၅၈။ ခိုင္သန္း (ခ) ေအာင္သန္း
၅၉။ ခိုင္စိန္ေအာင္ထြန္း (ခ) ၾကာလွေအာင္
၆၀။ ခိုင္ေအာင္ (ခ) ေက်ာ္ညြန္႔
၆၁။ ခိုင္ဘိုေအာင္ (ခ) စိန္လွထြန္း
၆၂။ ခိုင္ေက်ာ္ေအး (ခ) အိမ္ထြန္းေအာင္
၆၃။ ခိုင္အရုဏ္နီ (ခ) ေမာင္ေစာလွ
၆၄။ ခိုင္ေမာင္ေစာသာ (ခ) ေစာသာေအာင္
၆၅။ ခိုင္နီထြန္း (ခ) ေစာဟန္
၆၆။ ခိုင္ထြန္းသာ (ခ) စိန္ထြန္းသာ
၆၇။ ခိုင္ဘသိန္း (ခ)
၆၈။ ခိုင္လွေမာင္ (ခ) ဦးထြန္းလွ
၆၉။ ခိုင္ေမာင္ (ခ) ေအာင္ျမသာ

၇၀။ ခိုင္ရကၡသိန္း (ခ) ေက်ာ္သိန္းေမာင္
၇၁။ ခိုင္မိုးေက်ာ္ (ခ) ေမာင္တင္လွ
၇၂။ ခိုင္ေအာင္လြင္ (ခ) ေအာင္ခ်စ္စိန္
၇၃။ ခိုင္စိုး (ခ) လွေက်ာ္ေအာင္
၇၄။ ခိုင္ရကၡသူရ (ခ) ေမာင္ဦး
၇၅။ ခိုင္ေရႊခိုင္ (ခ) နီသာလွ
၇၆။ ခိုင္ျမဝါ (ခ) ေအာင္ဘေမာင္
၇၇။ ခိုင္ထြန္းလႈိုင္ (ခ) ခိုင္ထြန္းလႈိင္
၇၈။ ခိုင္မ်ဳိး႐ိုင္း (ခ) ထြန္းစိန္ျဖဴ
၇၉။ ခိုင္ေက်ာ္ဝင္း (ခ) ခိုင္ေက်ာ္ဝင္း
၈၀။ ခိုင္သြီးနီ (ခ) ေမာင္ေအးသာ
၈၁။ ခိုင္သန္းေက်ာ္ (ခ) ဦးထြန္းေက်ာ္
၈၂။ ခိုင္ေရာင္ညီ (ခ) ေမာင္နီ
၈၃။ ခိုင္မိုးနက္ (ခ) ေအာင္ႀကီး
၈၄။ ခိုင္ထြန္းလွေအာင္ (ခ) ထြန္းလွ
၈၅။ ခိုင္သန္းထြန္း (ခ) ငနီသံ
၈၆။ ခိုင္ဓညထြန္း (ခ) စံေက်ာ္ထြန္း
၈၇။ ခိုင္ရာဟု (ခ) ေက်ာ္လႈိင္
၈၈။ ခိုင္မ်ဳိးရႊီခိုင္ (ခ) စံထြန္းခိုင္
၈၉။ ခိုင္သာကီႏြယ္ (ခ) ေဝက်ံေအာင္
၉၀။ ခိုင္မိုးတိမ္ပ်ံ (ခ) ေအာင္ညိဳ
၉၁။ ခိုင္ထိန္လင္း (ခ) စိန္သာထြန္း
၉၂။ ခိုင္ဘေစာ (ခ) ခိုင္ဘေစာ
၉၃။ ခိုင္တိုက္ထြန္း (ခ) ေမာင္ၾကာထြန္း
၉၄။ ခိုင္ျပည္ေအာင္သိန္း(ခ) ထြန္းသာစိန္
၉၅။ ခိုင္စံေက်ာ္ (ခ) ေအာင္စိန္ေမာင္
၉၆။ ခိုင္ေအာင္မင္းခိုင္ (ခ) ေအာင္ေက်ာ္သာ
၉၇။ ခိုင္ဓညေမာင္ (ခ) ဦးေရႊသိန္း

၉၈။ ခိုင္သီဟ (ခ) ေမာင္သိန္းစိန္
၉၉။ ခိုင္ေျပာက္က်ား (ခ) ေမာင္ျမေသာင္း
၁၀၀။ ခိုင္ထြန္းေမာင္ (ခ) စံထြန္းလွ
၁၀၁ ။ ခိုင္ထြန္း (ခ) သာဘန္း
၁၀၂ ။ ခိုင္လင္းထိန္ (ခ) ေက်ာ္ဝင္း
၁၀၃။ ခိုင္ေအာင္ႏုိင္ (ခ) ေမာင္ေရႊေအာင္
၁၀၄။ ခိုင္ဉာဏ္မင္း (ခ) သာရင္
၁၀၅။ ခိုင္သႏၱာထြန္း (ခ) ထြန္းေရႊ
၁၀၆။ ခိုင္မိုးမင္း (ခ) စိန္ျမထြန္း
၁၀၇။ ခိုင္ဓညေအာင္ (ခ) ထြန္းေအာင္
၁၀၈။ ခိုင္ေက်ာ္မင္း (ခ) ေက်ာ္သန္း
၁၀၉။ ခိုင္ထြန္းေတာက္ (ခ) ေစာေအာင္ေခ်
၁၁၀။ ခိုင္ေထြး (ခ) ေက်ာ္ေထြး
၁၁၁။ ခိုင္ဝင္းၾကည္ (ခ) ေမာင္သန္းစိန္
၁၁၂။ ခိုင္ရဲလင္း (ခ) ေက်ာ္ဇံေအာင္
၁၁၃။ ခိုင္ထြန္းဝင္း (ခ) ထြန္းစိန္လွ
၁၁၄။ ခိုင္စံလြင္ (ခ) ခိုင္စံလြင္
၁၁၅။ ခိုင္ျမင့္ေအာင္ (ခ) ေမာင္ေအာင္ျမင့္
၁၁၆။ ခိုင္မင္း (ခ) ေမာင္စံေရႊ
၁၁၇။ ခိုင္ထြန္းခိုင္သိန္း (ခ) ေမာင္ဘသိန္း
၁၁၈။ ခိုင္ထြန္းဘေအး (ခ) ထြန္းဦးခိုင္
၁၁၉။ ခိုင္ထြန္းေအာင္ (ခ) ေစာထြန္းေအာင္
၁၂၀။ ခိုင္ရဲေအာင္ (ခ) လွေက်ာ္
၁၂၁။ ခိုင္အာဏာနီ (ခ) ထြန္းစိန္
၁၂၂။ ခိုင္ေက်ာ္ဟန္ (ခ) ခိုင္ေက်ာ္ဟန္
၁၂၃။ ခိုင္ျပည္စိုး (ခ) ေက်ာ္မင္းျဖဴ
၁၂၄။ ခိုင္မိုးေမွာင္ (ခ) ျဖဴသီးေအာင္
၁၂၅။ ခိုင္ရဲလင္းေအာင္ (ခ) ေအာင္ထြန္းသာ

၁၂၆။ ခိုင္ယဥ္ထြန္း (ခ) ေမာင္ထြန္းစံ
၁၂၇။ ခိုင္ေတာက်ား (ခ) ေမာင္ေစာေအး
၁၂၈။ ခိုင္ရာဇာနီ (ခ) စိန္လွျဖဴ
၁၂၉။ ခိုင္အမာခံ (ခ) ဦးဘေစာ
၁၃၀။ ခိုင္မင္းႏုိင္ (ခ) ေမာင္ဘသန္း
၁၃၁။ ခိုင္ထြန္းလင္း (ခ) ေအာင္ထြန္းသာ
၁၃၂။ ခိုင္ေက်ာ္လင္း (ခ) ေမာင္ေဝလွ
၁၃၃။ ခိုင္ရဲနီ (ခ) ဦးလွသိန္း
၁၃၄။ ခိုင္ေဇာ္မ်ဳိး (ခ) ေမာင္စံနု
၁၃၅။ ခိုင္ထြန္းစိန္ (ခ) ထြန္းလွစိန္
၁၃၆။ ခိုင္ေစာနု (ခ) ဦးေစာသိန္း
၁၃၇။ ခိုင္မ်ဳိးမင္း (ခ) ထြန္းသာ
၁၃၈။ ခိုင္ေရႊစိုး (ခ) ထြန္းျဖဴေအာင္
၁၃၉။ ခိုင္ဥကၠာပ်ံ (ခ) သာနိဳးေအာင္
၁၄၀။ ခိုင္စစ္ႏုိင္ (ခ) ေက်ာ္သိန္းလွ
၁၄၁။ ခိုင္ျမေရာင္ (ခ) ေက်ာ္ဘေအာင္
၁၄၂။ ခိုင္ရဲနိဳင္ (ခ) ေက်ာ္သိန္း
၁၄၃။ ခိုင္စံေအး (ခ) ေမာင္သိန္းဦး
၁၄၄။ ခိုင္ေက်ာ္လင္းေအာင္(ခ) စံေရႊေက်ာ္
၁၄၅။ ခိုင္ေအာင္လင္း (ခ) ကံႀကီးေအာင္
၁၄၆။ ခိုင္သဇင္ေအာင္ (ခ) ေအာင္လွျဖဴ
၁၄၇။ ခိုင္မွတ္ဆိပ္ (ခ) ေစာခ်စ္သိန္း
၁၄၈။ ခိုင္ထြန္းေအာင္ (ခ) ေမာင္သန္း
၁၄၉။ ခိုင္မိုးဆန္းလြင္ (ခ) ေရႊစိန္
၁၅၀။ ခိုင္ေက်ာ္ေဇ (ခ) ဦးေက်ာ္ေဇ
၁၅၁။ ခိုင္ေက်ာ္ဇံဟိန္း (ခ) ေမာင္ျဖဴေခ်
၁၅၂။ ခိုင္ဇာနီခိုင္ (ခ) ဘသာ
၁၅၃။ ခိုင္ေအာင္သိန္း (ခ) ခိုင္ေအာင္သိန္း

၁၅၄။ ခိုင္စိုးမိုး (ခ) ေက်ာ္ဇံေအာင္
၁၅၅ ခိုင္စိုးေအာင္ (ခ) ေအာင္လွေက်ာ္
၁၅၆။ ခိုင္ေက်ာက္ခဲ (ခ) ေမာင္လံုးစိန္
၁၅၇။ ခိုင္ေက်ာ္ေသာင္း (ခ) ေမာင္နီ
၁၅၈။ ခိုင္ေမာင္သိန္းခိုင္ (ခ) ေမာင္ေပၚ
၁၅၉။ ခိုင္လွထြန္းေမာင္ (ခ) ေက်ာ္လွထြန္း
၁၆၀။ ခိုင္ေက်ာ္ေအာင္ (ခ) ဦးေက်ာ္သာ
၁၆၁။ ခိုင္ႀကံခိုင္ေအာင္ (ခ) ဦးစံေမာင္
၁၆၂။ ခိုင္လွေက်ာ္ (ခ) ထြန္းလွခိုင္
၁၆၃။ ခိုင္ရန္ေအာင္ေက်ာ္(ခ) ေအာင္ေက်ာ္
၁၆၄။ ခိုင္သံမဏိ (ခ) ေမာင္ေက်ာ္စိန္
၁၆၅။ ခိုင္ခ်င္းပ်ံ (ခ) ေမာင္ေရႊသာ
၁၆၆။ ခိုင္မ်ဳိးလင္းေရာင္ (ခ) ထြန္းတင္
၁၆၇။ ခိုင္ေက်ာ္ခိုင္ (ခ) ဦးစိန္လွ
၁၆၈။ ခိုင္ထြန္းခိုင္ (ခ) ထြန္းသာလွ
၁၆၉။ ခိုင္ေက်ာ္ထြန္း (ခ) ေမာင္ေစာဦး
၁၇၀။ ခိုင္ေအးေမာင္ (ခ) ဆုလတန္အစၥလန္
၁၇၁။ ခိုင္ဟာဂ်ီဟူစိန္ (ခ) မူအဖါရ္ဟူစိန္
၁၇၂။ ခိုင္ဘစိန္ (ခ) အဘူလ္ကာဆရ္
၁၇၃။ ခိုင္ေဇာ္မႈိင္း (ခ) လက္ရွမ္းဘြဲ
၁၇၄။ ခိုင္ထြန္းစိုး (ခ) ေက်ာ္ခိုင္
၁၇၅။ ခိုင္ရဲသိန္း (ခ) ေစာသိန္းေအာင္
၁၇၆။ ခိုင္ရိုးနိဳင္ (ခ) ယက္သဲေအာင္
၁၇၇။ ခိုင္ေက်ာ္သိန္း (ခ) အဒူဟာေဘ(ခ္)
၁၇၈။ ခိုင္ဘဆင့္ (ခ) ေဒလီမူဟာမက္
၁၇၉။ ခိုင္ျမင့္ေအာင္ (ခ) နဳရ္မူဟာမက္
၁၈၀။ ခိုင္ျမင့္နိဳင္ (ခ) နာေဆးအာမက္
၁၈၁။ ခိုင္ေရႊလွေမာင္ (ခ) အာေစာတင္

၁၈၂။ ခိုင္ရာဇာထြန္း (ခ) ေမာင္ေစာေအာင္
၁၈၃။ ခိုင္နိဳင္ (ခ) ဒီမွဳဟာမက္
၁၈၄။ ခိုင္ေဇာ္လႈိုင္ (ခ) ေနာ္ရ္ဇီရာမက္
၁၈၅။ ခိုင္ဘျမင့္ (ခ) ေဆာယာဒူလာရ္ေဟာက္
၁၈၆။ ခိုင္ရဲစိန္ (ခ) အိန္မာဟူစိန္
၁၈၇။ ခိုင္တင္ေမာင္ (ခ) ေမာ္ေတာ္လိတ္
၁၈၈။ ခိုင္ရဲျမင့္ (ခ) ရွပ္ဟာမက္
၁၈၉။ ခိုင္ေမာင္တင္လွ (ခ) ေမာ္တီရာမက္
၁၉၀။ ခိုင္ေဇာ္နီ (ခ) နဳရ္ဆလင္
၁၉၁။ ခိုင္လႈိင္ေမာင္ (ခ) ထြန္းသာလွ
၁၉၂။ ခိုင္ေမာင္ျမင့္ (ခ) အလီရာမက္
၁၉၃။ ခိုင္သိန္းေဌး (ခ) ေမာင္ျမင့္သိန္း
၁၉၄။ ခိုင္နိဳင္ထြန္း (ခ) ဦးထြန္းေအး
၁၉၅။ ခိုင္လွေက်ာ္ (ခ) ေမာင္ေရႊလွ
၁၉၆။ ခိုင္သာကီနိဳင္ (ခ) ေက်ာ္စိန္
၁၉၇။ ခိုင္ထြန္းေက်ာ္ (ခ) ေမာင္လွထြန္း
၁၉၈။ ခိုင္ထြန္းသိန္း (ခ) ခိုင္ထြန္းသိန္း
၁၉၉။ ခိုင္အီစြတ္ (ခ) မူဒီကာပါေကာ္မာလ္
၂၀၀။ ခိုင္ရွိေက်ာ္ (ခ) ေရာ္မာလီ
၂၀၁။ ခိုင္ေဇာ္ဝင္း (ခ) ေက်ာ္ခင္
၂၀၂။ ခိုင္ခင္ေမာင္လွ (ခ) ေမာင္ေမာင္
၂၀၃။ ခိုင္ဘတင္ (ခ) ႏ်ဴအာေပါင္
၂၀၄။ ခိုင္မိုးႀကိဳး (ခ) ေစာေမာင္
၂၀၅။ ခိုင္ျမင့္ေဆြ (ခ) ေက်ာ္ဝင္း
၂၀၆။ ခိုင္ဂ်ာမဏီ (ခ) ဂ်ာမာလ္ဟူေဆာင္း
၂၀၇။ ခိုင္စံထြန္း (ခ) စံေဝထြန္း
၂၀၈။ ခိုင္ေအးလင္းသိန္း (ခ) ေအးသာေအာင္
၂၀၉။ ခိုင္သိန္း (ခ) လွျဖဴေအာင္

၂၁၀။ ခိုင္စိုးလင္း (ခ) ေက်ာ္သန္း
၂၁၁။ ခိုင္ပညာေက်ာ္ (ခ) ေက်ာ္သာထြန္း
၂၁၂။ ခိုင္သာသာေက်ာ္ (ခ) ဦးေအာင္ျမထြန္း
၂၁၃။ ခိုင္ေရာင္ျဖဴ (ခ) ေမာင္ထြန္းၾကည္
၂၁၄။ ခိုင္ျမေက်ာ္ (ခ) ေမာင္ျမေက်ာ္
၂၁၅။ ခိုင္သိန္းစိုး (ခ) ထြန္းသာနဳ
၂၁၆။ ခိုင္ေသာင္းေက်ာ္ (ခ) ခိုင္ေသာင္းေက်ာ္
၂၁၇။ ခိုင္စံထြန္းခိုင္ (ခ) ေမာင္ညီပု
၂၁၈။ ခိုင္စံလင္းဦး (ခ) ဦးစံသာ
၂၁၉။ ခိုင္ရဲျမဦး (ခ) ျမၾကည္
၂၂၀။ ခိုင္ေမာင္ (ခ) ခိုင္ေမာင္
၂၂၁။ ခိုင္ဆိုးထူး (ခ) ေအာင္ေက်ာ္ျမ
၂၂၂။ ခိုင္စံသာထြန္း (ခ) ခိုင္စံသာထြန္း
၂၂၃။ ခိုင္ဖိုးထြန္း (ခ) ခိုင္ဖိုးထြန္း
၂၂၄။ ခိုင္သာလွေက်ာ္ (ခ) ေမာင္တင္လွ
၂၂၅။ ခိုင္သန္းထြန္း (ခ) ခိုင္သန္းထြန္း
၂၂၆။ ခိုင္ရကၡထြန္း (ခ) ဦးသိန္းဟန္
၂၂၇။ ခိုင္စိုးထြန္း (ခ) သိန္းတန္ေအာင္
၂၂၈။ ခိုင္ေမာင္ထြန္း (ခ) ဦးေက်ာ္
၂၂၉။ ခိုင္ေဇယ်ာမင္း (ခ) ေက်ာ္စိန္
၂၃၀။ ခိုင္ထြန္းလင္း (ခ) ထြန္းေအာင္ေက်ာ္
၂၃၁။ ခိုင္ဆိုးမိုက္ (ခ) ေမာင္သိန္းနဳ
၂၃၂။ ခိုင္ရန္ႏုိင္ (ခ) နီထြန္းေအာင္
၂၃၃။ ခိုင္ေဇာ္မင္း (ခ) ဘသန္း
၂၃၄။ ခိုင္ေမယုထြန္း (ခ) လွထြန္းစိန္
၂၃၅။ ခိုင္မ်ဳိးလင္း (ခ) သန္းေဖ
၂၃၆။ ခိုင္ထြန္းဇံ (ခ) ေမာင္ျဖဴလွ
၂၃၇။ ခိုင္ရာဇာ (ခ) လွထြန္းေအာင္

၂၃၈။ ခိုင္ေဇာ္မိုး (ခ) ေက်ာ္ထြန္းေအာင္
၂၃၉။ ခိုင္မိုး (ခ) ခင္ေမာင္ဦး
၂၄၀။ ခိုင္ေအာင္ (ခ) ေမာင္ႏုျဖဴ
၂၄၁။ ခိုင္ရိုးမထြန္း (ခ) ေမာင္ေစာသာ
၂၄၂။ ခိုင္ေနထြန္း (ခ) တင္ေမာင္ဝင္း
၂၄၃။ ခိုင္မင္းစိုး (ခ) လွျဖဴသံ
၂၄၄။ ခိုင္ေစာလင္း (ခ) ေစာလွေအာင္
၂၄၅။ ခိုင္ေအာင္ဝင္း (ခ) ေအာင္ေစာထြန္း
၂၄၆။ ခိုင္ေစာထြန္း (ခ) ေအာင္ေစာထြန္း
၂၄၇။ ခိုင္ေနဝင္းနိဳင္ (ခ) ေအးေက်ာ္လွ
၂၄၈။ ခိုင္စန္းယုႏုိင္ (ခ) ေမာင္သာလွ
၂၄၉။ ခိုင္မဟာထြန္း (ခ) ဦးစိန္ထြန္း
၂၅၀။ ခိုင္ထြန္းႏုိင္ (ခ) ေမာင္ေစာဦး
၂၅၁။ ခိုင္ဆြီေမာင္ (ခ) ျမင့္ေဆြေမာင္
၂၅၂။ ခိုင္စစ္သာေမာင္ (ခ) ႏုေမာင္လွ
၂၅၃။ ခိုင္ေအာင္ရဲေက်ာ္ (ခ) ေအးသိန္းေမာင္
၂၅၄။ ခိုင္ရန္မင္းစိုး (ခ) ေမာင္လွတင္
၂၅၅။ ခိုင္မ်ဳိးခ်စ္ (ခ) ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္
၂၅၆။ ခိုင္ေနမ်ဳိး (ခ) ေမာင္ထြန္းေအာင္
၂၅၇။ ခိုင္နီမင္ း (ခ) လွေအးထြန္း
၂၅၈။ ခိုင္ေက်ာ္မိုး (ခ) ေအာင္ေက်ာ္စိန္
၂၅၉။ ခိုင္မိုးခ်မ္း (ခ) ေမာင္သာျမင့္
၂၆၀။ ခိုင္ေရႊဇံ (ခ) ေမာင္လွေအး
၂၆၁။ ခိုင္မင္းသူ (ခ) ျဖဴစိန္ေအာင္
၂၆၂။ ခိုင္ေရာင္နီထြန္း (ခ) သိန္းလွေအာင္
၂၆၃။ ခိုင္သိန္းေအာင္ (ခ) ခိုင္သိန္းေအာင္
၂၆၄။ ခိုင္ေအးမင္း (ခ) ေမာင္ဘေအး
၂၆၅။ ခိုင္သိန္းဇံ (ခ) လွေမာင္သိန္း

၂၆၆။ ခိုင္စံမင္း (ခ) ခ်စ္စလွ
၂၆၇။ ခိုင္သံခဲ (ခ) ေမာင္ျမင့္ေဆြ
၂၆၈။ ခိုင္ေဇာ္ဝင္း (ခ) ေမာင္တင္လွ
၂၆၉။ ခိုင္မွန္တိုင္း (ခ) ထြန္းေအာင္ေက်ာ္
၂၇၀။ ခိုင္ရဲေအာင္နိဳင္ (ခ) ေအာင္စိန္သာ
၂၇၁။ ခိုင္ထြန္းစိန္ (ခ) ေမာင္လွတင္
၂၇၂။ ခိုင္ဘူေရာင္ေခ် (ခ) ဘူေရာင္ေခ်
၂၇၃။ ခိုင္မ်ဳိးထြတ္ (ခ) ဦးေက်ာ္ျမင့္
၂၇၄။ ခိုင္သူရ (ခ) ေမာင္ျမင့္စိုး
၂၇၅။ ခိုင္ထြန္းမင္း (ခ) ေမာင္ထြန္းမင္း
၂၇၆။ ခိုင္ရဲမိုက္ထြန္း (ခ) ေမာင္လွေက်ာ္
၂၇၇။ ခိုင္ျမထြန္း (ခ) ထြန္းျမေအး
၂၇၈။ ခိုင္ရန္စိုး (ခ) ေမာင္လွၾကည္
၂၇၉။ ခိုင္ရိုးမ (ခ) ေမာင္ေက်ာ္ရင္
၂၈၀။ ခိုင္သေႏၶေအာင္ (ခ) ေမာင္သာဇံ
၂၈၁။ ခိုင္ေလးၿမိဳ႕ထြန္း (ခ) ေမာင္စံလွ
၂၈၂။ ခိုင္ေအာင္မိုး (ခ) ေမာင္ေအးသိန္း
၂၈၃။ ခိုင္ေအာင္နိဳင္စိုး (ခ) ေမာင္စံေယ
၂၈၄။ ခိုင္မိုးေက်ာ္ (ခ) ေမာင္ျမင့္ေအာင္
၂၈၅။ ခိုင္ေက်ာ္ေမာင္ (ခ) ေမာင္တင္ဝင္း
၂၈၆။ ခိုင္စိန္ထူး (ခ) ေက်ာ္စိန္ျဖဴ
၂၈၇။ ခိုင္ေဝမင္း (ခ) ေမာင္လွေဖ
၂၈၈။ ခိုင္ေစာ (ခ) ေမာင္ရင္ဦး
၂၈၉။ ခိုင္ရမၼာစိုး (ခ) ေမာင္မဲ
၂၉၀။ ခိုင္ေက်ာ္ေဇာ္ (ခ) ေက်ာ္ထြန္းေအာင္
၂၉၁။ ခိုင္ေနမ်ဳိးထြန္း (ခ) ေက်ာ္သိန္း
၂၉၂။ ခိုင္ျပည္သိန္း (ခ) ေမာင္ေက်ာ္သိန္း
၂၉၃။ ခိုင္ေက်ာ္ထူး (ခ) ေမာင္စံညႊန္႔

၂၉၄။ ခိုင္ေက်ာ္မိုး (ခ) ေအာင္ေက်ာ္သိန္း
၂၉၅။ ခိုင္ေက်ာ္ခိုင္ (ခ) စံေက်ာ္
၂၉၆။ ခိုင္ထြန္းေအာင္ (ခ) ေအာင္ညႊန္႔
၂၉၇။ ခိုင္ထြန္းလတ္ (ခ) လွျမေအာင္
၂၉၈။ ခိုင္ရေမာင္ထြန္း (ခ) ေမာင္ေမာင္လွ
၂၉၉။ ခိုင္ေဇယ်လင္း (ခ) ေက်ာ္ခင္ဦး
၃၀၀။ ခိုင္ရကၡ (ခ) ေမာင္ေရႊညႊန္႔
၃၀၁။ ခိုင္ေအာင္စံေက်ာ္ (ခ) ေမာင္သန္းျမ
၃၀၂။ ခိုင္ေစာျမင့္ (ခ) ဦးေစာေရႊ
၃၀၃။ ခိုင္ထူး (ခ) ေမာင္လွေဖ
၃၀၄။ ခိုင္စိုးထြန္း (ခ) ေမာင္ေဝသန္း
၃၀၅။ ခိုင္စိုးေအာင္ (ခ) ေမာင္ထြန္းနဳ
၃၀၆။ ခိုင္ထက္ေအာင္ (ခ) ခင္ေမာင္ျမင့္
၃၀၇။ ခိုင္ေဇာ္ခိုင္ (ခ) ေမာင္သိန္းေဇာ္
၃၀၈။ ခိုင္သိန္းပ်ံ (ခ) ေမာင္ထြန္းၾကည္
၃၀၉။ ခိုင္ရန္လင္း (ခ) ေအာင္သာလွ
၃၁၀။ ခိုင္လွေဝ (ခ) ထြန္းလွစိန္
၃၁၁။ ခိုင္ေက်ာ္မင္း (ခ) ေက်ာ္မင္း
၃၁၂။ ခိုင္ေက်ာ္သာ (ခ) ေအာင္သာ
၃၁၃။ ခိုင္ေတာ႐ိုင္း (ခ) ေအာင္သန္းေဖ
၃၁၄။ ခိုင္ကိုလံုးက်ီ (ခ) ေမာင္လွဝင္း
၃၁၅။ ခိုင္ေအာင္ဘို (ခ) ဦးတင္ေမာင္
၃၁၆။ ခိုင္ေအာင္ေက်ာ္သိန္း(ခ) ေအာင္သိန္း
၃၁၇။ ခိုင္သန္းေရႊ (ခ) သန္းေရႊေမာင္
၃၁၈။ ခိုင္လင္းထြန္း (ခ) ဦးလွျဖဴ
၃၁၉။ ခိုင္ဝင္း (ခ) ခိုင္ေမာင္လွ
၃၂၀။ ခိုင္စိုးျမ (ခ) ေမာင္ေရႊသန္း
၃၂၁။ ခိုင္သန္းေမာင္ (ခ) ဦးသန္းေမာင္

၃၂၂။ ခိုင္ထြန္းထြန္း (ခ) ခိုင္ထြန္းထြန္း
၃၂၃။ ခိုင္သန္းထြန္း (ခ) သန္းထြန္း
၃၂၄။ ခိုင္မိုးထြန္း (ခ) ေမာင္သာထြန္း
၃၂၅။ ခိုင္ၿငိမ္းခ်မ္း (ခ) ေမာင္သိန္းဦး
၃၂၆။ ခိုင္ရန္မင္း (ခ) ေအာင္ေစာလွ
၃၂၇။ ခိုင္စိန္ေအာင္ (ခ) စိန္ေအာင္
၃၂၈။ ခိုင္ထြန္းေက်ာ္ (ခ) ထြန္းေက်ာ္ခိုင္
၃၂၉။ ခိုင္ရန္ေအာင္ (ခ) ခင္ေမာင္ေရႊ
၃၃၀။ ခိုင္ေက်ာ္ေက်ာ္ခိုင္ (ခ) ဦးေက်ာ္ေဇာ
၃၃၁။ ခိုင္ျမသာ (ခ) ေအာင္စိုးဝင္း
၃၃၂။ ခိုင္ထြန္း (ခ) ဘုေမာင္
၃၃၃။ ခိုင္ထြန္းလႈိုင္ (ခ) ေအးထြန္း
၃၃၄။ ခိုင္စိုးဝင္း (ခ) ေဇာ္ဝင္း
၃၃၅။ ခိုင္သိန္းပိုက္ (ခ) ဦးေရႊသိန္း
၃၃၆။ ခိုင္ျမေအာင္ (ခ) ေမာင္ေအးစိန္
၃၃၇။ ခိုင္ရိုးသစ္ (ခ) ေက်ာ္ေဇာ
၃၃၈။ ခိုင္ေအးသိန္း (ခ) ေမာင္ေအးသိန္း
၃၃၉။ ခိုင္သီဟ (ခ) ေအးေမာင္
၃၄၀။ ခိုင္မင္း (ခ) ျမင့္ခိုင္
၃၄၁။ ခိုင္စိန္လင္း (ခ) ေက်ာ္စိန္လွ
၃၄၂။ ခိုင္မင္းခိုင္ (ခ) သန္းေရႊ
၃၄၃။ ခိုင္တင္ခိုင္ (ခ) ေမာင္တင္ေဖ
၃၄၄။ ခိုင္ေအာင္ထြန္း (ခ) ေအာင္ေစာထြန္း
၃၄၅။ ခိုင္သစၥာ (ခ) ေမာင္ေက်ာ္သိန္း
၃၄၆။ ခိုင္ရဲေအာင္ (ခ) သာထြန္းေအး
၃၄၇။ ခိုင္မင္းဇံ (ခ) ေမာင္တင္
၃၄၈။ ခိုင္မင္းသား (ခ) ဝင္းေမာင္
၃၄၉။ ခိုင္နိဳင္ဝင္း (ခ) ၾကည္စိုး

၃၅၀။ ခိုင္ေဒးဝန္း (ခ) ဦးေစာလွ
၃၅၁။ ခိုင္စိုးခ (ခ) ေက်ာ္သိန္း
၃၅၂။ ခိုင္က်ိန္းေမာင္ (ခ) ေအာင္သိန္းေအာင္
၃၅၃။ ခိုင္ေဇာ္ (ခ) ႏုေမာင္
၃၅၄။ ခိုင္မင္းဦး (ခ) ျမင့္ဦး
၃၅၅။ ခိုင္ဦးခိုင္ (ခ) ခိုင္ဦးခိုင္
၃၅၆။ ခိုင္ေလးၿမိဳ႕ (ခ) အာေခါင္
၃၅၇။ ခိုင္ေက်ာ္ဇံ (ခ) ေအာင္ဇံေဝ
၃၅၈။ ခိုင္စိုးခိုင္ (ခ) ေအာင္စံျမ
၃၅၉။ ခိုင္တိုက္စိုး (ခ) ေက်ာ္စိန္ေမာင္
၃၆၀။ ခိုင္မ်ဳိးေအာင္ (ခ) လွေဖၚေအာင္
၃၆၁။ ခိုင္မင္းနီ (ခ) ခင္ေမာင္ဝင္း
၃၆၂။ ခိုင္လင္းလင္း (ခ) သိန္းထြန္းေမာင္
၃၆၃။ ခိုင္ေဇာ္လႈိင္ (ခ) ေမာင္ထြန္းလႈိင္
၃၆၄။ ခိုင္ေစာထြန္း (ခ) ေစာထြန္း
၃၆၅။ ခိုင္ဦးေမာင္ (ခ) ဦးေမာင္
၃၆၆။ ခိုင္ေျပာင္းသီး (ခ) စံထြန္းသာ
၃၆၇။ ခိုင္ျဖဴေအာင္ (ခ) ၾကာျဖဴေအာင္
၃၆၈။ ခိုင္ထြန္း (ခ) ေအာင္ေက်ာ္ထြန္း
၃၆၉။ ခိုင္ေအးပိုင္ (ခ) ေအာင္မင္း
၃၇၀။ ခိုင္မင္းဝါ
၃၇၁။ ခိုင္သူရိန္ (ခ) ေက်ာ္သန္း
၃၇၂။ ခိုင္ေက်ာ္နိဳင္ဝင္း (ခ) ခိုင္ေက်ာ္နိဳင္ဝင္း
၃၇၃။ ခိုင္ဥကၠာ (ခ) သန္းထြန္း
၃၇၄။ ခိုင္ဆန္းဝင္း (ခ) ခင္ေမာင္
၃၇၅။ ခိုင္မိုးေအာင္ (ခ) လွရီ
၃၇၆။ ခိုင္သက္ခိုင္ (ခ) ကံႀကီး
၃၇၇။ ခိုင္ေအာင္ရီ (ခ) ေအာင္ရီ

၃၇၈။ ခိုင္ေက်ာ္ခိုင္ (ခ) သန္းနိဳင္
၃၇၉။ လြန္းေအာင္ (ခ) ေအာင္ထြန္းစိန္
၃၈၀။ ခိုင္ေစာဆိတ္ (ခ) ဦးစိတ္
၃၈၁။ ခိုင္ခိုင္ထူး (ခ) ျမသိန္းထြန္း
၃၈၂။ ခိုင္ရန္သိန္းနိဳင္ (ခ) ခင္ေမာင္နဳ
၃၈၃။ ခိုင္တိုက္ထြန္း (ခ) ေမာင္တင္လွ
၃၈၄။ ခိုင္ျမင့္ထူး (ခ) ေမာင္ျမင့္ဝင္း
၃၈၅။ ခိုင္ေက်ာင္စံ (ခ) ဦးထြန္းလိႈင္
၃၈၆။ ခိုင္စံလင္း (ခ) ေမာင္စံမင္း
၃၈၇။ ခိုင္ဇာနီထြန္း (ခ) ေက်ာ္မင္းသာ
၃၈၈။ ခိုင္ရိုးလင္း (ခ) ေက်ာ္ဆန္း
၃၈၉။ ခိုင္လင္းေအာင္ (ခ) စံေမာင္သန္း
၃၉၀။ ခိုင္လင္းနိဳင္ (ခ) သာထြန္းေအး
၃၉၁။ ခိုင္ထြန္းထြန္း (ခ) ခိုင္ထြန္းထြန္း
၃၉၂။ ခိုင္ေအာင္သိန္း (ခ) ေမာင္ေက်ာ္ေအး
၃၉၃။ ခိုင္မ်ဳိးလင္း (ခ) ခိုင္မ်ဳိးလင္း
၃၉၄။ ခိုင္ေအးနိဳင္ (ခ) ေအးထြန္းေအာင္
၃၉၅။ ခိုင္သန္းခင္ (ခ) ခိုင္သန္းခင္
၃၉၆။ ခိုင္ညႊန္႔သိန္း (ခ) ခိုင္ညႊန္႔သိန္း
၃၉၇။ ခိုင္ရဲနီ (ခ) ညီညီ
၃၉၈။ ခိုင္ေဇာ္ (ခ) ခင္ေဇာ္
၃၉၉။ ခိုင္ထြန္းတင္ (ခ) ခိုင္ထြန္းတင္
၄၀၀။ ခိုင္သိန္းတန္ (ခ) ခိုင္သိန္းတန္
၄၀၁။ ခိုင္ေစာျဖဴ (ခ) ခိုင္ေစာျဖဴ
ဥကၠ႒ႀကီး ခုိင္မုိးလင္း၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ (၅)ခ်က္
၁။ ရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ရခုိင့္တပ္မေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္ၾက။
၂။ ရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဘ၀တူ အဖိႏွိပ္ခံေတာ္လွန္ေရးအင္အားစု

မ်ားႏွင့္ လက္တြဲၾက။
၃။ ရခုိင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးသည္ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲမွတပါး အျခားေသာ

နည္းလမ္း မဟိ။
၄။ ရခုိ င္ ျ ပည္ လ ြ တ္ လ ပ္ေ ရးသည္ ရခုိ င့္ အ မ်ဳိး သားစည္း လုံး ညီ ည ြ တ္ေ ရး၏
လက္၀ယ္တြင္ ဟိသည္။
၅။ ရန္သူ႔ထံတြင္ ဒူးေထာက္ လက္ေျမႇာက္ျခင္းသည္ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူမ်ား

အတြက္ ခြင့္မလႊတ္ႏုိင္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈကုိ က်ဴးလြန္ရာေရာက္သည္။
ဥကၠ႒ႀကီး ခုိင္မုိးလင္း(ကြယ္လြန္) ၁၉၇၄-၇၇

လက္ရွိ ဥကၠ႒ ခုိင္ရဲခုိင္

လက္ရွိ ဒု-ဥကၠ႒ ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္
ခုိင္ေအာင္မင္းခုိင္
အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (၁၉၇၃-၁၉၇၆)
ေစာျမရာဇာလင္း(ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္)
တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ပါ၀င္လာသူ
၁၉၈၉-ခုႏွစ္၊ ဘုရားသုံးဆူ၌ မဒတ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ႏုိင္ခ်မ္းတြဲႏွင့္အတူေတြ႕ရပုံ

အရင္းအႏွီးဆုံးမိတ္ေဆြ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေစာေနမင္းလြင္

(ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံးKNLA)ႏွင့္အတူ
အီတလီခရီးစဥ္ျမင္ကြင္း
အရင္းႏွီးမိတ္ေဆြႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေနစုိး(ခ) စုိးစုိး
ABSDF ေပါင္းစည္းေရးညီလာခံ၊ ABSDF ဥကၠ႒ႏွစ္ဦးႏွင့္အတူ

နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢအေဆာက္အအုံသုိ႔ ေရာက္ခဲ့စဥ္က
“၀”ကုယ
ိ ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရးေဒသသု႔ိ ေရာက္ခစ
့ဲ ဥ္ (မဒတ)ကုယ
ိ စ
္ ားလွယမ
္ ်ားႏွင့္ UWSP ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕
၁၉၉၅-ခု၊ ဦးတင္ေမာင္၀င္း၊ မန္းၿငိမ္းေမာင္တုိ႔ႏွင့္အတူ
မဒတ-ကုိယ္စားလွယ္မ်ား “၀“ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ(မုိင္းေမာခရုိင္) သုိ႔ ေရာက္ခဲ့စဥ္

၁၉၉၆-ခု၊ ABSDF ေပါင္းစည္းေရးညီလာခံ၌ မိန္းခြန္းေျပာၾကားေနပုံ
မဒတ-ဥကၠဌ ဗုလ
ိ ခ
္ ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာႏွင့္ မဒတ အေထြေထြအတြငး္ ေရးမွဴး ခုင
ိ စ
္ းို ႏုင
ိ ေ
္ အာင္
တုႏ
႔ိ င
ို င
္ ေ
ံ ရးေဆြးေႏြးေနမႈျမင္ကင
ြ း္
RCSS-ဌာနခ်ဳပ္၌ RCSS ေခါင္္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ
FREE Burma Ranger ေခါင္းေဆာင္ Daide Eu Bank ႏွင့္အတူ

၁၉၇၄-ခု၊ ဒုတိယအၾကိမ္ၾကိဳးပမ္းမႈအတြက္ အစပ်ိဳးသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး

KNU-ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ (မာနယ္ပေလာ)
ALP တတိယအၾကိမႀ္ ကိဳးပမ္းမႈမွ ရဲေဘာ္အခ်ိဳ႕(KNU နယ္ေျမ)

၂၀၁၁-ခု၊ အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲအၿပီး
KNU/KNPP/ RCSS ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ

၁၉၉၇-ခုႏွစ္၊ ဇြႏၷ၀ါရီလ-ေမသေရာထာ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ(က်င္းပေရးေကာ္မတီ)
မဒတ- အဖြ႕ဲ ၀င္မ်ား၏ အလံမ်ား

NDF ဥကၠ႒ႀကီး ႏုိင္ေရႊက်င္ႏွင့္အတူ

ႏွစ္ေပါင္း(၃၀)ေက်ာ္ လက္တြဲၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ အရင္းႏွီးဆုံး

မိတ္ေဆြ ပအို၀္း ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ႏွင့္အတူ

Image To PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Image To PDF

Uploaded by

Copyright:

ပုံႏွိပ္မွတ္တမ္း

ခုိင္ရဲခုိင္( လက္ရွိ ဥကၠ႒)

ခုိင္စုိးႏုိင္ေအာင္( လက္ရွိ ဒုတိယဥကၠ႒)

ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္

ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ကုိ ၁၉၆၇-ခု၊ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္

ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈသမုိင္း၏ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္လ်ားေသာ

ဤသုျ႔ိ ပဳစုေရးသားမႈကုိ ကၽြႏပ

ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္

ခုိင္ရဲခုိင္သည္ ALP ၏ တတိယအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္ေသာ အေနာက္

ALP ၏ မုိင္ (၂၀၀၀) ခရီးရွည္စစ္ေၾကာင္း၏ အေၾကာင္းအရာအျဖစ္အပ်က္

အထူးသျဖင့္ ျမန္မာဘာသာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ဘာသာျပန္ဆုိေပးၿပီး

(မွတ္ခ်က္။ ဤစာအုပ္ကုိ ခရစ္ႏွစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ရန္ အစီအစဥ္ရွိခဲ့

ရခုိင္ျပည္သည္ BC ၆၀၀၀ ခန္႔မွအစျပဳ၍ ရခုိင္ျပည္၌ ရခုိင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း

၁။ ပထမဓည၀တီေခတ္ BC ၃၃၂၅ မင္းဆက္ (၅၇)ဆက္

တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားစြာ

ရခုိင့္ႏိုင္ငံေတာ္ဟုဆုိရာတြင္ ယခုေခတ္ျမန္မာႏုိင္ငံေျမပုံ၌ ျမင္ေတြ႕ေနၾက

ေရွ႕ေခတ္ၿမိဳ႕တစ္ရာရွစ္ဆယ့္ရွစ္ၿမိဳ႕ (၁၈၈ၿမိဳ႕) ျဖင့္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ

ရခုိင္ျပည္၏အေနာက္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ေဒသတုိ႔သည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ

ပထမဓည၀တီ ရခုိင္ျပည္စတင္ခဲ့သည့္ မာရယုမင္းအစ ဒုတိယေျမာက္ဦး

ဗမာ့ကုိလုိနီ (ကြ်န္ဘ၀) အျဖစ္သုိ႔ က်ေရာက္ေနခ်ိန္တြင္လည္း ဗုိလ္ခ်င္းပ်ံ၊

ေအဒီ -၁၁- ရာစုမတုိင္မီက ယခုျမန္မာျပည္ဟုေခၚေသာ ဤတုိင္းျပည္တြင္

ေအဒီ (၁၁) ရာစုခန္႔တြင္ ဗမာပေဒသရာဇ္မ်ား တန္ခုိးႀကီးထြားလာစျပဳလာ

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕မ်ားသည္ ၁၈၈၅-ခု၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲအၿပီးတြင္ ဗမာ၊

ေရးမရမီအခ်ိန္မွာပင္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္

တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိလက္ကုိင္ျပဳ၍

အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ေလ့လာေစာင္ၾ့ ကည့္ေနေသာ ဗုလ

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏အလုိက် တုိင္းျပည္ကုိ လက္နက္ျဖင့္ၿခိမ္းေျခာက္ကာ

(၁) ခုိင္ျပည္သိမ္း ဥကၠ႒ (ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္)

(၅) ခိုင္ဘေက်ာ္ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ (ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္)

ALP ကို ဖြဲ႕စည္းၿပီးခ်ိန္တြင္ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဘ႑ာေငြ

ALP ၏ ပထမအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈကာလကတည္းကပင္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္

ပီသစြာ ေပးဆပ္သြားခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း

ALP ပထမအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းမႈကုိ ၁၉၆၇-ခု၊ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔မွစ၍ အဖိ

အဖြ႕ဲ (၁)တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခုင

အဖြ႕ဲ (၂)တြင္ တြဘ

အဖြဲ႕(၃)တြင္ ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းႏွင့္ ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ပါ၀င္သည္။ ၎

အဖြ႕ဲ (၄)တြင္ ပါ၀င္ၾကေသာဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုင

အဖြဲ႕ (၂) ဒုတိယအုပ္စုတြင္ပါ၀င္ၾကေသာ ခုိင္မုိးလင္း၊ ခုိင္ေအာင္မင္းခုိင္၊

အဖြဲ႕ (၃) တတိယအုပ္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာပါတီ ဥကၠ႒ခုိင္ျပည္သိမ္းႏွင့္ ပါတီ

(၁) ALP ၏ အေျခခံေဒသသို႔ KNUမွ တပ္ရင္းတစ္ရင္း လာေရာက္ၿပီး တစ္ႏွစ္

စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအနက္ ALP မွ တာ၀န္ယရ

သို႔ျဖစ္၍ ခိုင္စိုးႏိုင္ႏွင့္ ခိုင္ရဲခိုင္တို႔သည္ ၁၉၆၈-ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္ ရခိုင္

ခိုင္မိုးလင္း မေရာက္လာသျဖင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕ဆိပ္ကမ္းရိွ မိေက်ာင္း

အဖြဲ႕(၄) စတုတၳအဖြဲ႕တြင္ပါ၀င္ေသာ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ခုိင္ဘေက်ာ္ႏွင့္

ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ခလရ (၂၀) တြင္အမႈထမ္းေနၾက

ပါတီ၀င္ရဲေဘာ္မ်ားကုိစုစည္း၍ ေတာခုိေတာ့မည့္တလခန္႔အလုိတြင္ ခုိင္စုိး

၁၉၆၈-ခုႏွစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလေနာက္ဆုံးအပတ္တြင္ ခုိင္စုိးႏုိင္ဦးေဆာင္ေသာ

အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနစဥ္ ေလးရက္ေျမာက္ေန႔

သည့္အခါ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္အရွိန္ျမင့္၍ ျမန္လာေလသည္။ ရထားအရွိန္ျမန္လာ

ပထမအႀကိမ္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ပထမအုပ္စုတြင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ခုိင္ရဲခုိင္ (လက္ရွိ

စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ဖမ္းဆီးျခင္းခံၾကရေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ (၆) ႏွစ္

ကုိ အေနာက္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဟူ၍လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ကာ အိႏၵိယႏုိင္ငံကို

ေရႊအစစ္သည္ ပူျပင္းေသာမီးေၾကာင့္ အရည္ေပ်ာ္ခဲ့ရေသာ္လည္း သူ၏

၁၉၇၃-ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ပထမအပတ္တြင္ ခုိင္မိုးလင္းသည္ ရခုိင္ျပည္မွ

က်ေနာ္တုိ႔အဖြဲ႕ စီးနင္းလုိက္ပါလာေသာ စစ္သုံးလက္က်န္ ခ်က္ပလက္

တည္းခုိခန္းမ်ားတြင္ တည္းခုိလုိ႔ရႏုိင္ေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား

ေလွ်ာက္ထားပုံမွာ အရွင္ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္ ေက်ာင္းဆရာတဦးျဖစ္

ေနာက္တေန႔နံနက္ေစာေစာတြင္ အိပ္ရာမွထကာ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္

ေက်းရြာျဖစ္ေသာ္လည္း ရွမ္းလူမ်ဳိး (ေလာရွမ္း) မ်ားလည္း ေနထုိင္ၾကသည္။ အိမ္

တြင္ ေနၾကရေလသည္။ ဥကၠ႒ဖဒုိေမာ္ေတာ္ေနသည့္ စခန္းႏွငဖ

က်ေနာ္တ႔ုိ (၅) ေယာက္သည္ သူတ၏

KNU၏က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ ေတာတြင္းလွ်ိဳ႕၀ွက္စခန္းတြင္ တည္းခုိေန

က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕ ထမင္းစားေသာက္ၾကၿပီးေနာက္ ညေန (၅) နာရီေလာက္

ျဖစ္သည္။ စခန္းသိ႔ု က်ေနာ္တအ

ေကာ္မူးရာ (ေခၚ) ဝမ္းခမွာ စစ္သံုးေျမပံုအညြန္းအရ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရာက္ရွိ

ကြ်န္ေနာ္တို႔သည္ (KNU) မွ လိုက္ပို႔ေပးသည့္ တပ္စိတ္ (၂) စိတ္ႏွင့္အတူ