You are on page 1of 45

PRAKTYCZNY INFORMATOR

W ZAKRESIE WPROWADZANIA DO OBROTU


LUB UDOSTĘPNIANIA NA RYNKU
KRAJOWYM WYROBÓW BUDOWLANYCH

Kraków 2017

1
Spis treści
1. Wstęp .............................................................................................................................. 4
2. Wykaz skrótów i używanych pojęć................................................................................... 8
3. Wykaz definicji ................................................................................................................ 8
4. Ogólne zasady wprowadzania do obrotu lub udostępnianie na rynku krajowym wyrobów
budowlanych. ....................................................................................................................... 10
5. Wyroby budowlane oznakowane znakiem CE. .............................................................. 12
5.1 Obowiązkowe oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE .............................14
5.2 Nieobowiązkowe oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE ........................14
5.3 Wykaz polskich Jednostek Oceny Technicznej oraz zakres ich upoważnienia .......15
5.4 Deklaracja właściwości użytkowych. ......................................................................18
5.4.1 Sposób dostarczania ..............................................................................................18
5.4.2 Informacje towarzyszące ........................................................................................19
5.4.3 Wzór deklaracji właściwości użytkowych ................................................................19
5.4.4 Odstępstwo od sporządzania deklaracji właściwości użytkowych ...........................21
5.5 System oceny i weryfikacji właściwości użytkowych wyrobów budowlanych...........22
5.6 Etykieta CE ............................................................................................................23
6. Wyroby budowlane oznakowane znakiem budowlanym ................................................ 23
6.1 Wzór znaku budowlanego ......................................................................................23
6.2 Deklarowanie właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oznakowanych
znakiem budowlanym .......................................................................................................24
6.2.1 Krajowa deklaracja właściwości użytkowych wyrobów budowlanych ......................25
6.2.2 Sposób dostarczania ..............................................................................................25
6.2.3 Informacje towarzyszące ........................................................................................26
6.2.4 Wzór deklaracji.......................................................................................................26
6.3 Krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów
budowlanych .....................................................................................................................29
6.4 Krajowe oceny techniczne ......................................................................................30
6.5 Krajowe jednostki oceny technicznej ......................................................................31
7. Obowiązku podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu lub
udostępniających na rynku wyroby budowlane ..................................................................... 35
7.1 Obowiązki podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu lub
udostępniających na rynku wyroby budowlane oznakowane znakiem CE.........................35
7.1.1 Obowiązki producenta ............................................................................................35
7.1.2 Obowiązki upoważnionego przedstawiciela ............................................................36
7.1.3 Obowiązki importera...............................................................................................37
7.1.4 Obowiązki dystrybutora ..........................................................................................37
7.2 Obowiązki podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu lub
udostępniających na rynku wyroby budowlane oznakowane znakiem budowlanym ..........39

2
7.2.1 Obowiązki producenta ............................................................................................39
7.2.2 Obowiązki upoważnionego przedstawiciela ............................................................40
7.2.3 Obowiązki importera...............................................................................................41
7.2.4 Obowiązki sprzedawcy ...........................................................................................42
8. Kary pieniężne .............................................................................................................. 42
9. Organy właściwe w sprawach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub
udostępnionych na rynku krajowym ...................................................................................... 44

3
1. Wstęp

Poradnik przedstawia zbiór informacji z zakresu sposobu wprowadzania do obrotu


lub udostępniania na rynku wyrobów budowlanych.
Opracowanie skierowane jest przede wszystkim do podmiotów wprowadzających na rynek
lub udostępniających na rynku wyroby budowlane, tj. do producentów, upoważnionych
przedstawicieli, importerów, dystrybutorów (sprzedawców).
Zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów
budowlanych, określa Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z
2016 r. poz. 1570 z późn. zm.) wraz z przepisami wykonawczymi do tej ustawy oraz przepisy
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r.
ustawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i
uchylającego Dyrektywę Rady 89/106/EWG.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych wdrażała do polskiego prawa
Dyrektywę Rady 89/106/EWG w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych państw
członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych. Przepisy ustawy weszły w życie w dniu
1 maja 2004 r. – w dniu uzyskania członkostwa Polski w UE. Ustawa określała zasady
wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zasady kontroli wyrobów budowlanych
wprowadzonych do obrotu oraz zasady działania organów administracji publicznej w tym
obszarze. Przepisy ustawy były skonstruowane w sposób analogiczny do przepisów
europejskich.

Obecne przepisy europejskie określone są w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego


i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki
wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającym Dyrektywę Rady
89/106/EWG. Rozporządzenie to w pełni weszło w życie z dniem 1 lipca 2013 r.
Ustawa o wyrobach budowlanych w celu pełnego dostosowania do postanowień
Rozporządzenia nr 305/2011 była nowelizowana 2 razy:

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie Ustawy o wyrobach budowlanych


oraz Ustawy o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2013 r. poz. 898).
Główne zmiany przewidziane ww. ustawą dotyczyły w szczególności zasad
wprowadzania do obrotu i udostępniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych
(nowa redakcja art. 5 ustawy), określenia właściwości organów w zakresie
wykonywania zadań administracyjnych i ich obowiązków (ustalenie trybu
powoływania polskich jednostek oceny technicznej oraz określenie zasad akredytacji,
autoryzacji
i notyfikacji jednostek uczestniczących w procesie oceny i weryfikacji stałości
właściwości użytkowych wyrobów budowlanych). Zgodnie ze znowelizowanymi
przepisami jednostki oceny technicznej (JOT), upoważnione do wydawania
europejskich ocen technicznych (zastąpiły one wydawane do 2013 r. europejskie
aprobaty techniczne) miały być wyznaczane przez ministra właściwego
ds. budownictwa, a także przez niego nadzorowane i monitorowane. Ocenę
i monitorowanie jednostek notyfikowanych powierzono Polskiemu Centrum
Akredytacji. Kolejną istotną kwestią, którą regulowała ta nowelizacja było
wyznaczenie punktu kontaktowego ds. wyrobów budowlanych, który zgodnie z art. 10
Rozporządzenia nr 305/2011 ma obowiązek informowania o obowiązujących w
danym państwie członkowskim przepisach, mających na celu spełnienie

4
podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych mających
zastosowanie
do zamierzonego zastosowania każdego wyrobu budowlanego (art. 14 ust. 1 pkt 7).

Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie Ustawy o wyrobach budowlanych,


Ustawy Prawo budowlane oraz Ustawy o zmianie ustawy o wyrobach
budowlanych
oraz Ustawy o systemie oceny systemie oceny zgodności (Dz. U. Z 2015 r.
poz.1165).
Celem ww. nowelizacji było dostosowanie krajowych przepisów dotyczących
obiektów budowlanych (podstawowe wymagania dla obiektów budowlanych) i
wyrobów budowlanych do Rozporządzenia nr 305/2011, w zakresie nieobjętym
Ustawą z dnia
13 czerwca 2013 r. o zmianie Ustawy o wyrobach budowlanych oraz Ustawy
o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2013 r. poz. 898). Nowelizacja miała przy tym
na celu ustanowienie podobnej relacji tych zmienianych przepisów z
Rozporządzeniem
nr 305/2011, jak miało to miejsce w stosunku do regulacji Dyrektywy 89/106 EWG.
Istotnym elementem wprowadzanych zmian były kwestie związane z kontrolą
wyrobów budowlanych na rynku, których celem była poprawa efektywności i
skuteczności działań organów nadzoru budowlanego.

Zgodnie z art. 10 Ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie Ustawy o wyrobach


budowlanych, Ustawy prawo budowlane oraz Ustawy o zmianie Ustawy o wyrobach
budowlanych oraz Ustawy o systemie oceny systemie oceny zgodności Ustawa
ta wchodziła w życie w dwóch terminach:

1. Zmiany, która weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.


Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa:
a) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 23
grudnia 2015r w sprawie zakresu informacji o wynikach zleconych
badań próbek, przeprowadzonych kontrolach wyrobów budowlanych
wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku krajowym i
wydanych postanowieniach, decyzjach i opiniach oraz sposobu i
terminu przekazywania tych informacji (Dz. U. poz. 2256).
Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie delegacji ustawowej
określonej w art. 14 ust 4 Ustawy o wyrobach budowlanych.
Rozporządzenie określa zakres informacji przekazywanych przez
Wojewódzkich Inspektorów Nadzoru Budowlanego Głównemu
Inspektorowi Nadzoru Budowlanego oraz sposób i termin
przekazywania informacji dotyczących wyników zleconych badań
próbek, przeprowadzonych kontroli wyrobów budowlanych
wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku krajowym,
wydanych postanowień, decyzji dotyczących wyrobów budowlanych
oraz wydanych dla organów celnych opinii o wyrobach budowlanych.
b) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 23
grudnia 2015 w sprawie próbek wyrobów budowlanych
wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku krajowym (Dz.
U. poz. 2332). Rozporządzenie to określa sposób pobierania oraz
badania próbki wyrobu budowlanego, wzór protokołu pobrania próbki
wyrobu budowlanego lub próbki kontrolnej, sposób zabezpieczenia

5
próbki, wzór ze sprawozdania z badań, a także sposób postępowania z
pozostałościami po próbkach oraz sposób ustalania, uiszczania i
zwrotu opłaty, którą zobowiązany jest uiścić kontrolowany, jeżeli
pobrany do badań wyrób nie spełniał wymagań określonych ustawą.
Ponadto z dniem 1 stycznia 2016 wprowadzono dodatkowo następujące
zmiany:

Wojewódzcy Inspektorzy Nadzoru Budowlanego (WINB) zostali


zobligowani do przekazywania Głównemu Inspektorowi Nadzoru
Budowlanemu (GINB) informacji o zleconych badaniach pobranych próbek
wyrobów budowlanych. Dotychczas informowali wyłącznie
o przeprowadzonych działaniach kontrolnych i postępowaniach
administracyjnych,
GINB może wydawać wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego
wytyczne i zalecenia dotyczące kontroli wyrobów budowlanych
wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku krajowym
oraz sprawować nadzór nad ich realizacją,
GINB może wydawać wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego
wytyczne i zalecania, zapewniając jednolitość postępowań w sprawach
wyrobów budowlanych,
GINB może prowadzić postępowania administracyjne w pierwszej instancji
na podstawie ustaleń dokonanych w toku kontroli. W takim przypadku
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego nie wszczyna postępowania
administracyjnego,
Organy nadzoru budowlanego mają możliwość nieodpłatnego pobierania
próbek wyrobów budowlanych, bez formalnego wszczynania kontroli,
u sprzedawców wyrobów budowlanych oraz na placach budów
prowadzonych z wykorzystaniem środków publicznych, celem ustalenia,
czy wyrób budowlany posiada deklarowane właściwości użytkowe,
wyłączając jednocześnie pobieranie próbek w tym trybie z ograniczeń
wynikających z przepisów rozdziału 5 Ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej, np. obowiązku wcześniejszego informowania podmiotu
gospodarczego o planowanej kontroli,
Wprowadzono obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej
przez GINB wszystkich wyników badań próbek wyrobów budowlanych
pobranych przez organy nadzoru budowlanego, niezależnie, czy były one
pozytywne, czy negatywne,
Wprowadzono nowe delegacje ustawowe w art. 8 ust. 8 i art. 9 ust. 9,
które umożliwiły podjęcie prac legislacyjnych nad aktami wykonawczymi
do Ustawy, które miały wejść w życie z pozostałą częścią przepisów
nowelizowanej Ustawy z dniem 1 stycznia 2017 r.,
Wprowadzono zmiany w sankcjach karnych. W art. 34 Ustawy
określającym czyny podlegające odpowiedzialności karnej zmieniono
przepis pkt 2, ograniczając zakres naruszeń przepisów Ustawy w zakresie
umieszczania oznakowania CE lub znaku budowlanego na wyrobie
budowlanym wyłącznie do przypadku umieszczania tych oznakowań na
wyrobie nieposiadającym zadeklarowanych właściwości użytkowych
określonych
w deklaracji właściwości użytkowych lub krajowej deklaracji właściwości
użytkowych. Zmiana miała w szczególności na celu skuteczne

6
egzekwowanie wiarygodnego deklarowania przez producentów
właściwości użytkowych wyrobów budowlanych. Jednocześnie w
dodanym art. 35a Ustawy określono czyny obejmujące niezgodności
formalne,
za popełnienie których stosowany miał być Kodeks postępowania
w sprawach o wykroczenia. Zmiana powyższa została uchylona Ustawą z
dnia 13 kwietnia 2016r o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz.
U. poz. 542).
Nowelizacja objęła również zmiany w Ustawie prawo budowlane
w zakresie:
 nowej redakcji podstawowych wymagań dla obiektów budowlanych
(wprowadzono podstawowe wymagania określone w Załączniku
I do Rozporządzenia nr 305/2011,);
 doprecyzowania zadań osób pełniących samodzielne funkcje
techniczne w budownictwie (kierownik budowy i inspektor nadzoru
inwestorskiego) w zakresie stosowania wyrobów budowlanych
przy wykonywaniu robót budowlanych;
 doprecyzowania ustawowych zadań i obowiązków organów
administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego
w zakresie kontroli stosowania wyrobów przy wykonywaniu robót
budowlanych.

2. Zmiana, która weszła w życie 1 stycznia 2017 wprowadziła m.in.:

Nowe przepisy regulujące zasady wprowadzania do obrotu i


udostępniania na rynku wyrobów znakowanych znakiem budowlanym
(zmiany w art. 8 Ustawy),
Nowy rozdział 10a Ustawy dotyczący obowiązków podmiotów
gospodarczych wprowadzających na rynek lub udostępniających wyroby
budowlane,
Nowe regulacje określające zasady i procedury wydawania, zmiany,
przedłużania terminu ważności oraz uchylania krajowych ocen
technicznych oraz wyznaczania jednostek upoważnionych do ich
wydawania.
Ostatni raz Ustawa o wyrobach budowlanych zmieniona została Ustawą z dnia
13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. poz. 542),
która dostosowywała polskie przepisy do wchodzących w życie w 2016 r. 9-ciu
Dyrektyw sektorowych m.in. w zakresie obowiązków podmiotów gospodarczych,
wymagań dla jednostek notyfikowanych, i organów notyfikujących. Ustawa zmieniała
również polskie przepisy z zakresu nadzoru rynku. W tym zakresie Ustawa zmieniła
system kar opartych na kodeksie karnym na system kar pieniężnych, co miało
przyczynić się do podniesienia efektywności egzekwowania przepisów Ustawy
i wypełnić warunki stawiane przez unijną legislację (nadanie odstraszającego
i proporcjonalnego charakteru sankcją).
Powyższa Ustawa wprowadziła również analogiczne zmiany w Ustawie z dnia 16
kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych w zakresie sankcji karnych za naruszenia
przepisów Ustawy. Dodany nowy rozdział 6a Ustawy o wyrobach budowlanych
przewiduje, że administracyjne kary pieniężne dla producentów, importerów
czy sprzedawców wyrobów budowlanych, w zależności od rodzaju naruszenia

7
przepisów, będą maksymalnie wynosiły – zgodnie z przepisami art. 36a do 36i - od
10 do 100 tys. zł.

Rysunek 1. Ustawa o wyrobach budowlanych – porównanie zmian.

2. Wykaz skrótów i używanych pojęć

W informatorze zastosowano następujące skróty:


- Rozporządzenie nr 305/2011 – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki
wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającym dyrektywę Rady
89/106/EGW,
- GUNB – Główny Urząd Nadzoru Budowlanego,
- WINB – Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego,
- EDO – Europejski Dokument Oceny,
- ETA – Europejska Ocena Techniczna,
- JOT – Jednostka Oceny Technicznej.

3. Wykaz definicji

W informatorze użyto następujące definicje:

Wyrób budowlany - zgodnie z art. 2 pkt 1 Ustawy o wyrobach budowlanych, przez


wyrób budowlany należy rozumieć wyrób budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 1

8
Rozporządzenia nr 305/2011. Stosownie natomiast do ww. art. 2 pkt 1
Rozporządzenia nr 305/2011, „wyrób budowlany” oznacza każdy wyrób lub zestaw
wyprodukowany
i wprowadzony do obrotu w celu trwałego wbudowania w obiektach budowlanych
lub ich częściach, którego właściwości wpływają na właściwości użytkowe obiektów
budowlanych w stosunku do podstawowych wymagań dotyczących obiektów
budowlanych,

Zestaw – oznacza wyrób budowlany wprowadzony do obrotu przez jednego


producenta jako zestaw co najmniej dwóch odrębnych składników, które muszą
został połączone, aby mogły zostać włączone w obiektach budowlanych,

Zharmonizowane specyfikacje techniczne - zgodnie z art. 2 pkt 10


Rozporządzenia nr 305/2011, „zharmonizowane specyfikacje techniczne” oznaczają
normy zharmonizowane i europejskie dokumenty oceny,

Norma zharmonizowana - zgodnie z art. 2 pkt 11 Rozporządzenia nr 305/2011,


„norma zharmonizowana” oznacza normę przyjętą przez jeden z europejskich
organów normalizacyjnych wymienionych w załączniku I do Dyrektywy 98/34/WE, na
podstawie wniosku (zwanego mandatem) wydanego przez Komisję, zgodnie z art. 6
tej Dyrektywy,

Europejski dokument oceny - zgodnie z art. 2 pkt 12 Rozporządzenia nr 305/2011,


oznacza dokument przyjęty przez organizację JOT (tj. organizację jednostek ds.
oceny technicznej) do celów wydawania europejskich ocen technicznych,

Europejska ocena techniczna - zgodnie z art. 2 pkt 13 Rozporządzenia nr


305/2011, europejska ocena techniczna oznacza udokumentowaną ocenę
właściwości użytkowych wyrobu budowlanego w odniesieniu do jego zasadniczych
charakterystyk zgodnie z odnośnym europejskim dokumentem ocen,

Zasadnicze charakterystyki - zgodnie z art. 2 pkt 4 Rozporządzenia nr 305/2011,


oznaczają te cechy wyrobu budowlanego, które odnoszą się do podstawowych
wymagań dotyczących obiektów budowlanych,

Właściwości użytkowe wyrobu budowlanego - zgodnie z art. 2 pkt 5


Rozporządzenia nr 305/2011, oznaczają właściwości użytkowe odnoszące
się do odpowiednich zasadniczych charakterystyk wyrażone, jako poziom lub klasa,
lub w sposób opisowy,

Zamierzone zastosowanie - zgodnie z art. 2 pkt 14 Rozporządzenia nr 305/2011,


oznacza zamierzone zastosowanie wyrobu budowlanego określone w mającej
zastosowanie zharmonizowanej specyfikacji technicznej,

Wprowadzenie do obrotu - zgodnie z art. 2 pkt 17 Rozporządzenia nr 305/2011,


oznacza udostępnienie po raz pierwszy wyrobu budowlanego na rynku unijnym,

Udostępnianie na rynku - zgodnie z art. 2 pkt 16 Rozporządzenia nr 305/2011,


oznacza każde dostarczanie wyrobu budowlanego w celu dystrybucji lub

9
zastosowania na rynku unijnym w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub
nieodpłatnie,

Producent - oznacza osobę fizyczną lub prawną, która produkuje wyrób budowlany
lub która zleca zaprojektowanie lub wyprodukowanie wyrobu budowlanego i
wprowadza ten wyrób do obrotu pod własną nazwą lub znakiem firmowym. Ponadto
przez producenta należy również rozumieć upoważnionego przedstawiciela
producenta,

Dystrybutor/sprzedawca - oznacza osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw,


inną niż producent lub importer, która udostępnia wyrób budowlany na rynku,

Importer - oznacza osobę fizyczną lub prawną mającą siedzibę w Unii, która
wprowadza wyrób budowlany z państwa trzeciego do Unii,

Upoważniony przedstawiciel - oznacza osobę fizyczną lub prawną mającą siedzibę


w Unii, która otrzymała pisemne pełnomocnictwo producenta do wykonywania w jego
imieniu określonych zadań,

Polska Norma - należy przez do rozumień Polską Normę wyrobu, niemającą statusu
normy wycofanej,

Krajowa specyfikacja techniczna - należy przez to rozumieć Polską Normę lub


krajową ocenę techniczną.

4. Ogólne zasady wprowadzania do obrotu lub udostępnianie na rynku


krajowym wyrobów budowlanych.

Zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów


budowlanych, określa Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z
2016 r. poz. 1570) oraz przepisy wykonawcze do tej Ustawy. Zgodnie z art. 5 ust. 1 tej
Ustawy, wyrób budowlany objęty normą zharmonizowaną lub zgodny z wydaną dla niego
europejską oceną techniczną może być wprowadzony do obrotu lub udostępniony na rynku
krajowym wyłącznie zgodnie z przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 305/2011
z dnia 9 marca 2011 r. ustawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu
wyrobów budowlanych i uchylającego Dyrektywę Rady 89/106/EWG. Wyroby budowlane
wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku krajowym zgodnie z tym
Rozporządzeniem podlegają obowiązkowi oznakowania CE. Należy przy tym zaznaczyć, że
przepisy Rozporządzenia nie nakładają na producentów obowiązku uzyskiwania dla
wyrobów budowlanych, dla których nie ustanowiono normy zharmonizowanej, europejskich
ocen technicznych. Jest to każdorazowo decyzja samego producenta.
Dla każdego wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną lub dla którego wydana
została europejska ocena techniczna oznakowanie CE jest jedynym oznakowaniem
potwierdzającym zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami
użytkowymi w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk, objętych tą normą
zharmonizowaną lub europejską oceną techniczną. Powyższe oznacza, że obowiązujące

10
przepisy prawa nie umożliwiają producentowi oznaczenia wyrobu budowlanego jednocześnie
oznakowaniem CE i znakiem budowlanym.
Jeżeli wyrób budowlany nie jest objęty normą zharmonizowaną i nie została wydana dla tego
wyrobu europejska ocena techniczna, co oznacza, że nie mają do niego zastosowania
przepisy Rozporządzenia nr 305/2011, to taki wyrób budowlany może być wprowadzony
do obrotu lub udostępniony na rynku krajowym, jeżeli został, zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy
o wyrobach budowlanych, oznakowany znakiem budowlanym.
Oznakowanie znakiem budowlanym może być umieszczone wyłącznie na wyrobie
budowlanym, dla którego producent sporządził krajową deklarację właściwości użytkowych.
Jednocześnie, w upoważnieniu do wydania przepisów wykonawczych dotyczących
deklarowania właściwości użytkowych (art. 8 ust. 8 ustawy), minister właściwy do spraw
budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa został
upoważniony do określenia grup wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem sporządzania
krajowej deklaracji właściwości użytkowych. Wskazane w ramach powyższego upoważnienia
grupy wyrobów budowlanych określają jednocześnie zakres przedmiotowy regulacji zawartej
w ww. art. 5 ust. 2 ustawy o wyrobach budowlanych. A zatem wyroby budowlane, wskazane
w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 8 ust. 8 ustawy, są wprowadzane
do obrotu lub udostępniane na rynku krajowym po ich oznakowaniu znakiem budowlanym.
Jednocześnie, możliwe jest wprowadzenie do obrotu wyrobu budowlanego w oparciu o art. 5
ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych, który wyraża tzw. zasadę wzajemnego uznawania, o
której jest mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 764/2008 z
dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającym procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych
przepisów technicznych do produktów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie
członkowskim oraz uchylającym decyzję nr 3052/95/WE (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008,
str. 21). Zasada wzajemnego uznawania wynikająca z orzecznictwa Trybunału
Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich jest jednym ze sposobów zapewniania swobodnego
przepływu towarów w ramach rynku wewnętrznego. Wzajemne uznawanie dotyczy
produktów, które nie podlegają środkom harmonizującym na szczeblu Wspólnoty (tj.
odrębnym uregulowaniom ustanowionym na poziomie Wspólnoty), lub aspektów produktu
nieobjętych zakresem zastosowania takich przepisów. Zgodnie z tą zasadą państwo
członkowskie nie może zakazać sprzedaży na swoim terytorium produktów, które zostały
wprowadzone legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim, nawet jeśli te produkty
zostały wytworzone zgodnie z przepisami technicznymi innymi niż przepisy, które dotyczą
produktów krajowych. Jedynymi wyjątkami od tej zasady są ograniczenia proporcjonalne do
wyznaczonego celu i uzasadnione względami określonymi w art. 30 Traktatu lub innymi
nadrzędnymi względami interesu publicznego.
Zgodnie z ww. art. 5 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych, wyrób budowlany nieobjęty
zakresem przedmiotowym zharmonizowanych specyfikacji technicznych, o których mowa w
art. 2 pkt 10 rozporządzenia Nr 305/2011, może być udostępniany na rynku krajowym, jeżeli
został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub
w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Turcji, a jego właściwości użytkowe
umożliwiają spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty budowlane zaprojektowane i
budowane w sposób określony w przepisach techniczno-budowlanych oraz zgodnie z
zasadami wiedzy technicznej. Wraz z wyrobem budowlanym udostępnianym na rynku
krajowym dostarcza się informacje o jego właściwościach użytkowych oznaczonych zgodnie
z przepisami państwa, w którym wyrób budowlany został wprowadzony do obrotu, instrukcje
stosowania, instrukcje obsługi oraz informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia
bezpieczeństwa, jakie ten wyrób stwarza podczas stosowania i użytkowania.

11
Wyroby takie nie podlegają obowiązkowi oznakowania znakiem budowlanym, do którego
odnoszą się przepisy art. 5 ust. 2 oraz art. 8 ust. 8 ustawy o wyrobach budowlanych.
Zatem w sytuacji, gdy wyrób budowlany nieobjęty zakresem przedmiotowym
zharmonizowanych specyfikacji technicznych został legalnie wprowadzony do obrotu w
innym państwie członkowskim, może być udostępniony na rynku krajowym, jeżeli jego
właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty
budowlane zaprojektowane i budowane w sposób określony w przepisach techniczno-
budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej i gdy spełnione są pozostałe
wymagania wynikające z art. 5 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych.
Podkreślić należy, że dostarczane wraz z takim wyrobem ww. informacje i instrukcje powinny
być sporządzone w języku polskim, co wynika m.in. z przepisów art. 7 ust. 3 i art. 7a ust. 1
ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224, z
późn. zm.).

Rysunek 2. Zasady ogólne wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku

5. Wyroby budowlane oznakowane znakiem CE.

12
Rysunek 3. Wzór znaku CE

Jak wyjaśniono powyżej wyrób budowlany objęty normą zharmonizowaną lub zgodny
z wydaną dla niego europejską oceną techniczną może być wprowadzony do obrotu
lub udostępniony na rynku krajowym wyłącznie zgodnie z przepisami Rozporządzenia
nr 305/2011, tzn. z oznakowaniem CE.
Oznakowanie CE umieszcza się na wyrobie budowlanym lub na jego etykiecie w sposób
widoczny, czytelny i trwały. W przypadku, gdy nie jest to możliwe lub nie można tego
zapewnić z uwagi na charakter wyrobu, umieszcza się je na opakowaniu lub na
dokumentach towarzyszących.

Rysunek 4. Wprowadzanie wyrobów budowlanych do obrotu – system europejski.

13
5.1 Obowiązkowe oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE

W przypadku wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną oznakowanie


wyrobu jest obowiązkowe. W celu wyjaśnienia procedury wprowadzania do obrotu
wyrobów budowlanych objętych normą zharmonizowaną w pierwszej kolejności należy
wyjaśnić znaczenie normy zharmonizowanej i procedurę jej opracowania.
Komitety Techniczne CEN-u (European Committee for Standarization – Europejski
Komitet Normalizacyjny), zrzeszające przedstawicieli wszystkich państw członkowskich,
opracowują Normy Europejskie, które są przewidziane do harmonizacji. Podstawą
działania jest wniosek Komisji Europejskiej – zwany mandatem - udzielony ww. organowi.
Wcześniej Komisja prowadzi konsultacje ze Stałym Komitetem Budownictwa. Mandat
powinien uwzględniać przepisy techniczne państw członkowskich, szczególnie
te, nawiązujące do podstawowych wymagań dla obiektów budowalnych. Na tej podstawie
Komitety Techniczne, zrzeszające przedstawicieli wszystkich państw członkowskich,
opracowują Normy Europejskie, które są przewidziane do harmonizacji. Następnie
Komisja Europejska publikuje informacje o nadaniu Normom Europejskim statusu norm
zharmonizowanych z Rozporządzeniem nr 305/2011 (wcześniej z Dyrektywą
89/106/EWG) w formie komunikatów, które ukazują się w Dzienniku Urzędowym UE.
Od momentu zakończenia okresu koegzystencji, o którym mowa w art. 17 ust. 5
Rozporządzenia nr 305/2011 wyroby budowlane, które są objęte zakresem
przedmiotowym normy zharmonizowanej, mogą być wprowadzone do obrotu
lub udostępnione na rynku wyłącznie zgodnie z przepisami Rozporządzenia nr 305/2011.
Po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE wykaz aktualnych odniesień do norm
zharmonizowanych dostępny jest:

Na stronie Komisji Europejskiej DG GROWTH


(https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-
standards/construction-products_en)
W Bazie NANDO Komisji Europejskiej
(http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/nando)
W związku z tym producent chcąc sprawdzić, czy wyrób przez niego produkowany
objęty jest normą zharmonizowaną powinien sprawdzić w Dzienniku Urzędowym UE,
ewentualnie w Bazie Nando lub na stronie Komisji Europejskiej.

5.2 Nieobowiązkowe oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem CE

W przypadku, gdy wyrób nie jest objęty zakresem przedmiotowym żadnej normy
zharmonizowanej, jak wcześniej wspomniano, producent może dobrowolnie oznakować
wyrób znakiem CE, na podstawie europejskiej oceny technicznej. Europejska Ocena
Techniczna jest wydawana na wniosek producenta przez jednostkę oceny technicznej
(JOT).
Określone w Rozporządzeniu nr 305/2011 zasady udzielania europejskich ocen
technicznych przewidują konieczność uprzedniego opracowania i uzgodnienia w ramach
organizacji zrzeszającej jednostki oceny technicznej (Europejskiej Organizacji do spraw
Ocen Technicznych - EOTA) europejskiego dokumentu oceny – harmonizującego
zakres i sposób oraz metody badań i ocen wyrobu.

14
W tym celu w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy wyrób objęty jest jednym
z istniejących europejskich dokumentów oceny. Można to zrobić w dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej.
Wykaz aktualnych odniesień do EAD dostępny jest również w bazie NANDO
oraz na stronie EOTA - www.eota.eu. Na stronie EOTA dostępne są również wszystkie
wydane przez JOT-y Europejskie Oceny Techniczne.
Jeżeli wyrób budowlany nie jest objęty żadnym z istniejących europejskich dokumentów
oceny, producent może zwrócić się do jednostki oceny technicznej o sporządzenie
europejskiego dokumentu oceny. Taki sposób uzyskania europejskiej oceny technicznej
trwałby zdecydowanie dłużej, niż w przypadku istnienia europejskiego dokumentu oceny.
Europejska ocena techniczna zawiera właściwości użytkowe podlegające
zadeklarowaniu, wyrażone w poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, odnoszące
się do zasadniczych charakterystyk, które zostały uzgodnione przez producenta i JOT,
do której skierowano wniosek o europejską ocenę techniczną dla deklarowanego
zamierzonego zastosowania wyrobu, oraz szczegóły techniczne niezbędne do
wdrożenia systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych.

5.3 Wykaz polskich Jednostek Oceny Technicznej oraz zakres ich


upoważnienia

ITB - Instytut Techniki Budowlanej


www.itb.pl
IBDiM - Instytut Badawczy Dróg i Mostów – zakres upoważnienia ograniczony
wyłącznie dla wyrobów stosowanych w budownictwie komunikacyjnym
www.ibdim.pl
ICiMB - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
www.icimb.pl
IMBiGS - Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
www.imbigs.pl
CNBOP - Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej
im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy
www.cnbop.pl

Zakres upoważnienia Jednostek Oceny Technicznej przedstawia poniższa tabela:


Jednostka Oceny Technicznej:
KOD GRUPA
GRUPY* WYROBÓW ITB IBDiM ICiMB IMBiGS CNBOP

WYROBY PREFABRYKOWANE Z
BETONU ZWYKŁEGO/ LEKKIEGO/
1 AUTOKLAWIZOWANEGO
X X X
NAPOWIETRZONEGO

DRZWI, OKNA, OKIENNICE, BRAMY


2 I POWIĄZANE Z NIMI OKUCIA X
BUDOWLANE

15
MEMBRANY, W TYM STOSOWANE
W POSTACI PŁYNNEJ I ZESTAWY
3 (IZOLUJĄCE PRZED WODĄ LUB
X X X
PARĄ WODNĄ)

MATERIAŁY TERMOIZOLACYJNE
4 ZŁOŻONE ZESTAWY/SYSTEMY X X X X
IZOLACYJNE

ŁOŻYSKA KONSTRUKCYJNE
5 TRZPIENIE DO ZŁĄCZY X X
KONSTRUKCYJNYCH

KOMINY, PRZEWODY KOMINOWE


6 I WYROBY SPECJALNE
X

7 WYROBY GIPSOWE X X

GEOWŁÓKNINY, GEOMEMBRANY
8 I WYROBY ZWIĄZANE
X X

Jednostka Oceny Technicznej:


KOD GRUPA
GRUPY* WYROBÓW ITB IBDiM ICiMB IMBiGS CNBOP

ŚCIANY OSŁONOWE/ OKŁADZINY


ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH/
9 OSZKLENIE ZE
X
SPOIWEM KONSTRUKCYJNYM
STAŁE URZĄDZENIA GAŚNICZE
(WYROBY DO WYKRYWANIA I
SYGNALIZACJI POŻARU, STAŁE
URZĄDZENIA GAŚNICZE, WYROBY
10 DO KONTROLI
X X
ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA
I DYMU ORAZ DO TŁUMIENIA
WYBUCHU)

11 URZĄDZENIA SANITARNE X

URZĄDZENIA BEZPIECZEŃSTWA
12 RUCHU DROGOWEGO: X
WYPOSAŻENIE DRÓG

KONSTRUKCYJNE WYROBY/
13 ELEMENTY DREWNIANE X X
I WYROBY POMOCNICZE

PŁYTY I ELEMENTY
14 DREWNOPOCHODNE
X

CEMENTY, WAPNA BUDOWLANE


15 I INNE SPOIWA HYDRAULICZNE
X X X

STAL ZBROJENIOWA I
SPRĘŻAJĄCA DO BETONU
16 (I WYROBY POMOCNICZE)
X X
ZESTAWY ZAKOTWIEŃ I CIĘGIEN

16
WYROBY MURARSKIE I WYROBY
POKREWNE ELEMENTY MUROWE,
17 ZAPRAWY I WYROBY
X X
POMOCNICZE

WYROBY DO USUWANIA
18 I OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
X

WYROBY PODŁOGOWE
19 I POSADZKOWE
X X

KONSTRUKCYJNE WYROBY
20 METALOWE I WYROBY X X
POMOCNICZE

WYKOŃCZENIE ŚCIAN
WEWNĘTRZNYCH,
ZEWNĘTRZNYCH I SUFITÓW.
21 ZESTAWY WYROBÓW DO
X X
WYKONYWANIA ŚCIAN
DZIAŁOWYCH

Jednostka Oceny Technicznej:


KOD GRUPA
GRUPY* WYROBÓW
ITB IBDiM ICiMB IMBiGS CNBOP

POKRYCIA DACHOWE, ŚWIETLIKI,


OKNA DACHOWE I WYROBY
22 POMOCNICZE, ZESTAWY
X
DACHOWE

23 WYROBY DO BUDOWY DRÓG X

24 KRUSZYWA X X X X

25 KLEJE BUDOWLANE X X X

WYROBY ZWIĄZANE Z BETONEM,


26 ZAPRAWĄ I ZACZYNEM
X X X

URZĄDZENIA DO OGRZEWANIA
27 POMIESZCZEŃ
X

RURY, ZBIORNIKI I WYROBY


POMOCNICZE NIESTYKAJĄCE SIĘ
28 Z WODĄ PRZEZNACZONĄ DO
X X
SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI

WYROBY BUDOWLANE
STYKAJĄCE SIĘ Z WODĄ
29 PRZEZNACZONĄ DO
X
SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI

WYROBY ZE SZKŁA PŁASKIEGO,


30 PROFILOWANEGO I BLOKÓW X X
SZKLANYCH

17
KABLE ZASILANIA, STERUJĄCE
31 I KOMUNIKACYJNE
X X

WYROBY DO USZCZELNIANIA
32 ZŁĄCZY
X

33 MOCOWANIA/ŁĄCZNIKI X

ZESTAWY BUDOWLANE,
34 KOMPONENTY BUDOWLANE, X
PREFABRYKATY

WYROBY DO ZATRZYMYWANIA
OGNIA, USZCZELNIAJĄCE I
35 OCHRONY OGNIOWEJ, WYROBY
X
HAMUJĄCE PALNOŚĆ

* Kod grupy wg. załącznik A nr IV do Rozporządzenia nr 305/2011


Tabela 1: Zakres upoważnienia Jednostek Oceny Technicznej

5.4 Deklaracja właściwości użytkowych.

Jeżeli wyrób budowlany objęty jest normą zharmonizowaną, to przed jego


wprowadzeniem do obrotu producent ma obowiązek sporządzić deklarację właściwości
użytkowych i umieścić na wyrobie oznakowanie CE. Przez sporządzenie deklaracji
właściwości użytkowych producent przyjmuje na siebie odpowiedzialność za zgodność
wyrobu budowlanego z zadeklarowanymi właściwościami użytkowymi w odniesieniu do
zasadniczych charakterystyk, zgodnie z zastosowana normą zharmonizowaną.
Deklaracja powinna zawierać właściwości użytkowe wyrobu budowlanego, wyrażone w
poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, w odniesieniu do wszystkich
zasadniczych charakterystyk, co do których w miejscu, w którym producent zamierza
udostępniać wyrób na rynku, obowiązują przepisy odnoszące się do deklarowanego
zamierzonego zastosowania lub zastosowań.
Producent może przekazywać informacje o właściwościach użytkowych wyrobu w
odniesieniu do zasadniczych charakterystyk, wyłącznie, o ile zostały włączone do
deklaracji właściwości użytkowych i w niej wyszczególnione.

5.4.1 Sposób dostarczania

Zgodnie z przepisami Rozporządzenia nr 305/2011 dla każdego wyrobu budowlanego


udostępnianego na rynku dostarcza się kopię deklaracji właściwości użytkowych w
formie papierowej albo przesyła się ją drogą elektroniczną. Jeśli partia tego samego
wyrobu dostarczana jest jednemu użytkownikowi, to może jej towarzyszyć jedna kopi
ww. deklaracji.
Kopię deklaracji właściwości użytkowych w formie papierowej dostarcza się na żądanie
odbiorcy. W drodze odstępstwa kopia deklaracji właściwości użytkowych może zostać
udostępniona na stronie internetowej. Procedurę tę określa Rozporządzenie
delegowane Komisji (UE) nr 157/2014 z dnia 30 października 2013 r. w sprawie

18
warunków udostępniania deklaracji właściwości użytkowych wyrobów budowlanych na
stronie internetowej (Dz. U. L 52 z 21.2.2014 r. s. 1).
Deklarację właściwości użytkowych należy dostarczyć w języku lub językach
wymaganych przez państwo członkowskie, w którym wyrób jest udostępniony.

5.4.2 Informacje towarzyszące

Oznakowaniu CE towarzyszą:

Dwie ostatnie cyfry roku, w którym zostało ono po raz pierwszy umieszczone,
Nazwa i adres siedziby producenta lub znak identyfikujący pozwalający w łatwy
i jednoznaczny sposób określić nazwę i adres producenta,
Niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu,
Numer referencyjny deklaracji właściwości użytkowych,
Poziom lub klasa zadeklarowanych właściwości użytkowych,
Odniesienie do zastosowanej zharmonizowanej specyfikacji technicznej,
W stosownych przypadkach numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej
oraz zamierzone zastosowanie wyrobu określone w zastosowanej
zharmonizowanej specyfikacji technicznej.
Oznakowanie CE umieszcza się przed wprowadzeniem wyrobu budowlanego
do obrotu. Może mu towarzyszyć piktogram lub inny znak wyraźnie wskazujący
na szczególne zagrożenie lub zastosowanie.

5.4.3 Wzór deklaracji właściwości użytkowych

Sposób wypełniania deklaracji właściwości użytkowych.

Punkt 1 - Numer deklaracji właściwości użytkowych określa producent. Numer ten może
być taki sam jak niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu. Niepowtarzalny kod
identyfikacyjny jest powiązany z typem wyrobu. Numer ten powinien umożliwić
jednoznaczne zidentyfikowanie wyrobu, również w odniesieniu do zestawu poziomów
lub klas właściwości użytkowych tego wyrobu.
Punkt 2 - Należy wskazać zamierzone zastosowanie wyrobu budowlanego przewidziane
przez producenta zgodnie z mającą zastosowanie zharmonizowaną specyfikacją
techniczną.
Punkt 3 - W tym miejscu należy wskazać nazwę, zastrzeżoną nazwę handlową lub
zastrzeżony znak towarowy oraz adres kontaktowy producenta.
Punkt 4. Ten punkt należy wypełnić jedynie w przypadku ustanowienia upoważnionego
przedstawiciela.. Wówczas należy wskazać nazwę i adres kontaktowy upoważnionego
przedstawiciela.
Punkt 5 - Należy wskazać mające zastosowanie systemy oceny i weryfikacji stałości
właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, określone w zał. nr V do rozporządzenia
Nr 305/2011.
Punkt 6a - należy wypełnić ,w przypadku gdy wyrób budowlany jest wprowadzany do
obrotu w oparciu o normę zharmonizowaną. Wówczas należy wpisać numer

19
referencyjny normy oraz datę jej wydania oraz numer jednostki lub jednostek
notyfikowanych;
Punkt 6b - należy wypełnić, w przypadku gdy wyrób budowlany jest wprowadzany w
oparciu o europejska ocenę techniczną. Wówczas należy wpisać numer europejskiego
dokumentu oceny oraz datę jego wydania, numer europejskiej oceny technicznej
orazdatę jej wydania, nazwę jednostki oceny technicznej oraz numer identyfikacyjny
jednostki notyfikowanej.
Punkt 7 - W tym punkcie należy wpisać wykaz zasadniczych charakterystyk określonych
w zharmonizowanej specyfikacji technicznej (załącznik ZA normy zharmonizowanej lub
wykaz określony w europejskiej ocenie technicznej) dla zamierzonego zastosowania.
Dla każdej zasadniczej charakterystyki, deklarowane właściwości użytkowe wyrażone
jako poziom lub klasa lub w sposób opisowy w odniesieniu do danej charakterystyki lub
litery NPD w odniesieniu do charakterystyk dla których właściwości użytkowe nie
został7y zadeklarowane.
Punkt 8 - Ten punkt należy wypełnić jedynie w przypadku zastosowania odpowiedniej
dokumentacji technicznej lub specjalnej dokumentacji technicznej o których mowa w art.
36-38 rozporządzenia nr 305/2011.
Poniżej znajduje się wzór deklaracji właściwości użytkowych:

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH

Nr ………………………

1. Niepowtarzalny kod identyfikacji typu wyrobu: ……………..…………………………………………..

2. Zamierzone zastosowanie lub zastosowania: ……………..……………………………………………

3. Producent: ……………..…………………………………………………………..……….………………

……………………………………………………………………………………………………………..…

4. Upoważniony przedstawiciel: ……………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

5. System(-y) oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych: ……………………………………

6a. Norma zharmonizowana: ………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………..

Jednostka lub jednostki notyfikowane: …………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

6b. Europejski dokument oceny: ……………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………..

Europejska ocena techniczna: ……………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………..

Jednostka ds. oceny technicznej: ………………………………………………………………………..

20
Jednostka lub jednostki notyfikowane: …………………………………………………………………..

7. Deklarowane właściwości użytkowe: ……………………………………………………………………

8. Odpowiednia dokumentacja techniczna lub specjalna dokumentacja techniczna: …………………

………………………………………………………………………………………………………………..

Właściwości użytkowe określonego powyżej wyrobu są zgodne z zestawem deklarowanych


właściwości użytkowych. Niniejsza deklaracja właściwości użytkowych wydana zostaje zgodnie
z rozporządzeniem (UE) nr 305/2011 na wyłączną odpowiedzialność producenta określonego
powyżej.

W imieniu producenta podpisał(-a):

[ imię i nazwisko ] …………………………………………………………………………………………..

w [ miejsce ] ……………………………………… dnia [ data wydania ] ………………………………

[ podpis ] …………………………………………………………………………………………………….

Wzór deklaracji właściwości użytkowych

Wzór deklaracji właściwości użytkowych określa Rozporządzenie delegowane Komisji


(UE) nr 574/2014. Rozporządzenie oraz wzór deklaracji można znaleźć pod adresem:
https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9d5ffcb2-e637-11e3-
8cd4-01aa75ed71a1/language-pl

5.4.4 Odstępstwo od sporządzania deklaracji właściwości użytkowych

Odstępstwa od obowiązku sporządzenia deklaracji właściwości użytkowych regulują


przepisy art. 5 Rozporządzenia nr 305/2011. W drodze odstępstwa, jeżeli brak jest
unijnych lub krajowych przepisów wymagających deklaracji zasadniczych charakterystyk
w miejscu, gdzie wyroby budowlane są przeznaczone do stosowania, producent może
odstąpić
od sporządzenia deklaracji właściwości użytkowych przy wprowadzeniu do obrotu
wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną, gdy:

Wyrób budowlany jest produkowany jednostkowo lub na zamówienie


w nieseryjnym procesie produkcyjnym w odpowiedzi na specjalne zlecenie
oraz wbudowywany w jednym określonym obiekcie budowlanym,
przez producenta, który ponosi odpowiedzialność za bezpieczne wbudowanie
wyrobu w obiekty budowlane, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami
krajowymi i na odpowiedzialność osób, które zgodnie z mającymi zastosowanie
przepisami krajowymi są odpowiedzialne za bezpieczne wykonywanie obiektów
budowlanych,

Wyrób budowlany jest produkowany na terenie budowy w celu wbudowania


go w dane obiekty budowlane zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami
krajowymi i na odpowiedzialność osób, które zgodnie z mającymi zastosowanie
przepisami krajowymi są odpowiedzialne za bezpieczne wykonywanie obiektów
budowlanych,

21
Lub

Wyrób budowlany jest produkowany w sposób tradycyjny lub zgodnie z


wymogami ochrony zabytków i w nieprzemysłowym procesie produkcyjnym w
celu właściwej renowacji obiektów budowlanych urzędowo chronionych, jako
część wyznaczonego środowiska lub z powodu ich szczególnej wartości
architektonicznej lub historycznej zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami
krajowymi.

5.5 System oceny i weryfikacji właściwości użytkowych wyrobów


budowlanych

Systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych


zawarte są w załączniku V Rozporządzenia nr 305/2011 ze zmianami, w tym ze zmianą
wprowadzoną Rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 568/2014 z dnia 18
lutego 2014 r. zmieniającym załącznik V do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i
Rady (UE) nr 305/2011 dotyczący oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych
wyrobów budowlanych (Dz. U. L 157 z 27.5. 2014 r. s.76).
Obecnie jest pięć systemów: 1+, 1, 2+, 3, 4. W systemach 1+ i 1 wymagane jest m.in.
uzyskanie certyfikatu stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, wydanego
przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą wyrób, w systemie 2+ m.in. uzyskanie
certyfikatu zgodności zakładowej kontroli produkcji wydanego przez notyfikowaną
jednostkę certyfikującą zakładową kontrolę produkcji, (podczas gdy określenia typu
wyrobu na podstawie badań, obliczeń, tabelarycznych wartości lub opisowej
dokumentacji wyrobu dokonuje producent), a w systemie 3 m.in. producent określa typ
wyrobu
na podstawie oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego wykonanej
przez notyfikowane laboratorium badawcze na podstawie badań, obliczeń,
tabelarycznych wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu budowlanego. Natomiast w
systemie
4 wszystkie zadania oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów
budowlanych przewidziane w tym systemie (tj. określenie typu wyrobu na podstawie
badań, obliczeń, tabelarycznych wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu
oraz zakładową kontrolę produkcji) wykonuje producent, bez udziału strony trzeciej.
W stosunku do konkretnych wyrobów budowlanych stosuje się system lub systemy oceny
i weryfikacji stałości właściwości użytkowych zgodnie z odpowiednimi zharmonizowanymi
specyfikacjami technicznymi tj. normami zharmonizowanymi i europejskimi ocenami
technicznymi (zob. art. 28 ust. 3 Rozporządzenia nr 305/2011).

System oceny i weryfikacji stałości


właściwości użytkowych:
ZADANIA PRODUCENTA:
1 1+ 2+ 3 4

Zakładowa kontrola produkcji (ZKP) X X X X X

22
Badania próbek pobranych
X X X
w zakładzie zgodnie z planem

Ocena właściwości użytkowych X

ZADANIA UPOWAŻNIONEJ System oceny i weryfikacji stałości


JEDNOSTKI (JEDNOSTKI właściwości użytkowych:
NOTYFIKOWANEJ) 1 1+ 2+ 3 4

Ocena właściwości użytkowych X X X

Wstępna inspekcja
X X X
(zakładu produkcyjnego i ZKP)

Kontynuacja nadzoru,
X X X
oceny i ewaluacji

Kontrolne badanie gotowych


X
wyrobów u producenta
Tabela 2: Zadania producenta lub upoważnionej jednostki

5.6 Etykieta CE

Rysunek 5. Wzór etykiety CE

6. Wyroby budowlane oznakowane znakiem budowlanym

6.1 Wzór znaku budowlanego

23
Rysunek 6. Wzór znaku budowlanego

6.2 Deklarowanie właściwości użytkowych wyrobów budowlanych


oznakowanych znakiem budowlanym

Wyroby budowlane nieobjęte normą zharmonizowaną lub dla których nie wydano
europejskiej oceny technicznej mogą być wprowadzone do obrotu lub udostępniane na
rynku krajowym po ich oznakowaniu przez producenta znakiem budowlanym.
Oznakowanie znakiem budowlanym umieszcza się na wyrobie budowlanym, dla którego
producent sporządził, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację
właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, zwaną dalej „krajową deklaracją”.
Właściwości użytkowe wyrobu budowlanego, zadeklarowane w krajowej deklaracji
zgodnie z właściwą przedmiotowo Polską Normą wyrobu lub krajową oceną techniczną,
należy odnieść do tych zasadniczych charakterystyk, które mają wpływ na spełnienie
podstawowych wymagań przez obiekty budowlane, zgodnie z zamierzonym
zastosowaniem tego wyrobu. Informacje o właściwościach użytkowych wyrobu budowla-
nego w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk tego wyrobu można podać
wyłącznie, o ile zostały określone w krajowej deklaracji. Przez umieszczenie lub zlecenie
umieszczenia znaku budowlanego na wyrobie budowlanym producent ponosi
odpowiedzialność za zgodność tego wyrobu z deklarowanymi właściwościami
użytkowymi, wymaganiami określonymi w niniejszej ustawie oraz w przepisach
odrębnych, mającymi zastosowanie do tego wyrobu.
Zawartość i wzór krajowej deklaracji oraz zakres informacji towarzyszącej wyrobowi
oznakowanego znakiem budowlanym określają przepisy rozporządzenia Ministra
Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania
właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1966).

24
Rysunek 7. Wprowadzanie wyrobów budowlanych do obrotu – system krajowy.

6.2.1 Krajowa deklaracja właściwości użytkowych wyrobów


budowlanych

Krajowa deklaracja właściwości użytkowych jest dokumentem, w którym producent


deklaruje właściwości użytkowe wyrobu budowlanego, zgodnie z właściwą
przedmiotową Polską Normą wyrobu lub krajową oceną techniczną, odnosząc
je do tych zasadniczych charakterystyk, które mają wpływ na spełnienie
podstawowych wymagań przez obiekty budowlane, oraz zgodnie z zamierzonym
zastosowaniem tego wyrobu. Producent może przekazywać informacje
o właściwościach użytkowych wyrobu budowlanego w odniesieniu do
zasadniczych charakterystyk (np. w folderach reklamowych, katalogach
informacyjnych) wyłącznie, o ile zostały one określne w krajowej deklaracji
właściwości użytkowych.

6.2.2 Sposób dostarczania

Zgodnie z art. 8 ust. 5a Ustawy z każdym wyrobem budowlanym wprowadzanym


do obrotu ze znakiem budowlanym powinna być dostarczana lub udostępniana w
wersji papierowej lub elektronicznej kopia krajowej deklaracji właściwości
użytkowych.

25
Wraz z krajową deklaracją dostarcza się lub udostępnia kartę charakterystyki lub
informacje o substancjach zawartych w wyrobie budowlanym, o których mowa
odpowiednio w art. 31 lub art. 33 rozporządzenia (WE) Nr 1907/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny,
udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i
utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę
1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i
rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady
76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i
2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, str. 1, z późn. zm.).

6.2.3 Informacje towarzyszące

Zgodnie z przepisem § 12 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i


Budownictwa z dnia 17 listopada 2017 r. w sprawie sposobów deklarowania
właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym (Dz.U. z 2016 r. poz.1966), do wyrobu budowlanego
oznakowanego znakiem budowlanym producent jest obowiązany dołączyć
informację zawierającą:

Dwie ostatnie cyfry roku, w którym znak budowlany został po raz pierwszy
umieszczony na wyrobie budowlanym,
Nazwa i adres siedziby producenta lub znak identyfikacyjny pozwalający
jednoznacznie określić nazwę i adres siedziby producenta,
Nazwa i oznaczenie typu wyrobu budowlanego,
Numer referencyjny Polskiej Normy lub numer i rok wydania krajowej
oceny technicznej, zgodnie, z którą zostały zadeklarowane właściwości
użytkowe,
Numer krajowej deklaracji,
Poziom lub klasa zadeklarowanych właściwości użytkowych,
Nazwa jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka uczestniczyła w
ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego,
Adres strony internetowej producenta, jeżeli krajowa deklaracja jest na niej
udostępniona.

6.2.4 Wzór deklaracji


Sposób wypełniania krajowej deklaracji właściwości użytkowych.
Numer deklaracji właściwości użytkowych określa producent.

26
Punkt 1 - W tym punkcie należy wskazać nazwę lub nazwę handlową wyrobu.
Punkt 2 - Producent określa typ wyrobu budowlanego, dla którego sporządza on
krajową deklarację właściwości użytkowych. Sposób oznaczenia tak określonego
typu wyrobu budowlanego w krajowej deklaracji właściwości użytkowych ustala
producent. Oznaczenie to należy powiązać z typem wyrobu, a więc z zestawem
poziomów lub klas właściwości użytkowych oraz zamierzonym zastosowaniem
wyrobu, określonymi w krajowej deklaracji. Oznaczenie powinno być
niepowtarzalne w odniesieniu do typów wyrobów budowlanych produkowanych
przez danego producenta.
Punkt 3 - Należy wskazać zamierzone zastosowanie lub zastosowania wyrobu
budowlanego przewidziane przez producenta zgodnie z mającą zastosowanie
krajową specyfikacją techniczną.
Punkt 4 - W tym punkcie należy wpisać nazwę i adres siedziby producenta i
miejsce produkcji np. Polska.
Punkt 5 - W tym punkcie należy wpisać nazwę i adres siedziby upoważnionego
przedstawiciela producenta, o ile został ustanowiony.
Punkt 6 - Należy wskazać mające zastosowanie krajowe systemy oceny i
weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, określone w §4
rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych
wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym.
Punkt 7a należy wypełnić ,w przypadku gdy wyrób budowlany jest wprowadzany
do obrotu w oparciu o Polska Normę. Wówczas należy wpisać numer referencyjny
normy oraz jeżeli jednostka certyfikująca lub laboratorium/laboratoria brały udział w
zastosowanym krajowym systemie oceny i weryfikacji stałości właściwości
użytkowych wyrobu budowlanego nazwa jednostki certyfikującej, numer
akredytacji i numer krajowego certyfikatu lub nazwa akredytowanego
laboratorium/laboratoriów i numer akredytacji;
Punkt 7b należy wypełnić, w przypadku gdy wyrób budowlany jest wprowadzany
w oparciu o krajową ocenę techniczną. Wówczas należy wpisać numer krajowej
oceny technicznej oraz datę jej wydania, oraz jeżeli jednostka certyfikująca lub
laboratorium/laboratoria brały udział w zastosowanym krajowym systemie oceny i
weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego nazwa jednostki
certyfikującej, numer akredytacji i numer krajowego certyfikatu lub nazwa
akredytowanego laboratorium/laboratoriów i numer Akredytacji.
Punkt 8 - W tym punkcie należy wpisać wykaz zasadniczych charakterystyk
określonych w krajowej specyfikacji technicznej dla zamierzonego zastosowania
lub zastosowań. Producent deklaruje właściwości użytkowe wyrobu budowlanego,
wyrażając je jako poziom, klasę lub w sposób opisowy, na podstawie oceny i
weryfikacji stałości tych właściwości użytkowych, przeprowadzonej zgodnie z
krajowym systemem właściwym dla tego wyrobu i jego zamierzonego
zastosowania.
Poniżej znajduje się wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowych:

27
KRAJOWA DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH
nr ………………………

1. Nazwa i nazwa handlowa wyrobu budowlanego: …………..…………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..
1)
2. Oznaczenie typu budowlanego : ……………..……………………………………………...…………

3. Zamierzone zastosowanie lub zastosowania: …………..……………………..……….………………

……………………………………………………………………………………………………………..…

4. Nazwa i adres siedziby producenta oraz miejsce produkcji wyrobu: ………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………..

5. Nazwa i adres siedziby upoważnionego przedstawiciela, o ile został ustanowiony: ………………

………………………………………………………………………………………………………..………

6. Krajowy system zastosowany do oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych: ………….

7. Krajowa specyfikacja techniczna:

7a. Polska Norma wyrobu: ………………………………………………………………………………….

Nazwa akredytowanej jednostki certyfikującej, numer akredytacji i numer krajowego certyfikatu lub
2)
nazwa akredytowanego laboratorium/laboratoriów i numer akredytacji : …………………………….

………………………………………………………………………………………………………………...

7b. Krajowa ocena techniczna: ……...…………………………………………………………………….

Jednostka oceny technicznej/Krajowa jednostka oceny technicznej: ………………………………...


2)
Nazwa akredytowanej jednostki certyfikującej, numer akredytacji i numer certyfikatu :…………….

………………………………………………………………………………………………………………...

8. Deklarowane właściwości użytkowe:

Zasadnicze charakterystyki wyrobu


budowlanego dla zamierzonego zastosowania Deklarowane właściwości użytkowe Uwagi3)
lub zastosowań

9. Właściwości użytkowe określonego powyżej wyrobu są zgodne z wszystkimi wymienionymi w


pkt. 8 deklarowanymi właściwościami użytkowymi. Niniejsza krajowa deklaracja właściwości
użytkowych wydana zostaje zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach
budowlanych, na wyłączną odpowiedzialność producenta.

W imieniu producenta podpisał(-a):

…………………………………………………………………………………………..
(imię i nazwisko oraz stanowisko)

……………………………………… ………………………………
(miejsce i data wydania) (podpis)

Wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowych

28
Wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowych określa załącznik
nr 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada
2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów
budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. z 2016 r.
poz. 1966).
Rozporządzenie Ministra można znaleźć pod adresem:
http://www.dziennikustaw.gov.pl/du/2016/1966/1

6.3 Krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych


wyrobów budowlanych

Krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów


budowlanych określa § 4 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa
z dnia 17 listopada 2017 r. w sprawie sposobów deklarowania właściwości
użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1966).
Obecnie jest pięć systemów: 1+, 1, 2+, 3, 4. W systemach 1+ i 1 wymagane jest
m.in. uzyskanie krajowego certyfikatu stałości właściwości użytkowych wyrobu
budowlanego, wydanego przez akredytowaną jednostkę certyfikującą wyrób,
w systemie 2+ m.in. uzyskanie krajowego certyfikatu zgodności zakładowej kontroli
produkcji wydanego przez akredytowaną jednostkę certyfikującą zakładową kontrolę
produkcji, (podczas gdy określenia typu wyrobu na podstawie badań, obliczeń,
tabelarycznych wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu dokonuje producent),
a w systemie 3 m.in. producent określa typ wyrobu na podstawie oceny właściwości
użytkowych wyrobu budowlanego wykonanej przez akredytowane laboratorium
badawcze na podstawie badań, obliczeń, tabelarycznych wartości lub opisowej
dokumentacji wyrobu budowlanego. Natomiast w systemie 4 wszystkie zadania
oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych
przewidziane
w tym systemie (tj. określenie typu wyrobu na podstawie badań, obliczeń,
tabelarycznych wartości lub opisowej dokumentacji wyrobu oraz zakładową kontrolę
produkcji) wykonuje producent, bez udziału strony trzeciej.

W stosunku do konkretnych wyrobów budowlanych stosuje się system lub systemy


oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych zgodnie z odpowiednimi
specyfikacjami technicznymi tj. Polskimi Normami lub krajowymi ocenami
technicznymi.

29
Krajowe systemy oceny i weryfikacji
stałości właściwości użytkowych:
ZADANIA PRODUCENTA:
1 1+ 2+ 3 4

Określenie typu wyrobu X X X X X

Zakładowa kontrola produkcji (ZKP) X X X X X

Badania próbek pobranych


X X X
w zakładzie zgodnie z planem

Ocena właściwości użytkowych na


podstawie badań, obliczeń, wartości, X X
tabel lub opisowej dokumentacji

ZADANIA UPOWAŻNIONEJ Krajowe systemy oceny i weryfikacji


JEDNOSTKI (JEDNOSTKI stałości właściwości użytkowych:
NOTYFIKOWANEJ) 1 1+ 2+ 3 4
Wstępna inspekcja
X X X
(zakładu produkcyjnego i ZKP)

Wydanie krajowego certyfikatu


X X
stałości właściwości użytkowych

Wydanie krajowego certyfikatu


X
zgodności ZKP

Kontynuacja nadzoru, oceny i


X X X
ewaluacja ZKP

Kontrolne badanie gotowych


X
wyrobów u producenta
Tabela 3: Zadania producenta lub upoważnionej jednostki- system krajowy

6.4 Krajowe oceny techniczne

Krajowa ocena techniczna może być wydana dla wyrobu budowlanego nieobjętego
zakresem przedmiotowym Polskiej Normy wyrobu albo jeżeli w odniesieniu do co
najmniej jednej zasadniczej charakterystyki wyrobu budowlanego metoda oceny
przewidziana w Polskiej Normie wyrobu jest niewłaściwa, albo jeżeli Polska Norma
wyrobu nie przewiduje metody oceny w odniesieniu do co najmniej jednej zasadniczej
charakterystyki wyrobu budowlanego. Krajowe oceny techniczne są wydawane na
okres 5 lat okres ten może być przedłużany na kolejne okresy nie dłuższe niż 5 lat.
Maksymalna wysokość stawki godzinowej za prowadzone przez krajowe jednostki
oceny technicznej czynności związane z wydawaniem krajowych ocen technicznych
wynosi 120 zł.

30
W odniesieniu do wyrobów budowlanych, dla których istnieją wystarczające podstawy
naukowe i wiedza praktyczna dla ustalenia jednolitego zakresu poziomu wymaganych
właściwości użytkowych, jednostka oceny uwzględnia w postępowaniu ustalenia
zawarte w warunkach oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego. Warunki
oceny opracowuje jednostka oceny zgodnie z zakresem swojej właściwości lub Jeżeli
wyroby budowlane, dla których są opracowywane warunki oceny, objęte są zakresem
właściwości więcej niż jednej jednostki oceny, warunki oceny są opracowywane
wspólnie przez te jednostki. Warunki oceny są udostępniane na stronie internetowej
jednostek oceny, które je opracowały. Jednocześnie jednostki są zobowiązane do
prowadzenia wykazów wydanych i uchylonych krajowych ocen technicznych na
swoich stronach internetowych.

6.5 Krajowe jednostki oceny technicznej

Krajowe oceny techniczne mogą być wydawane przez:

Jednostki oceny technicznej, wyznaczone – na podstawie art. 6b Ustawy


o wyrobach budowlanych - przez ministra właściwego ds. budownictwa
do wydawania europejskich ocen technicznych, zgodnie z zakresem
ich właściwości – patrz pkt. 5.3
Wyznaczone przez ministra właściwego ds. budownictwa – na podstawie art.
8 ust. 2, będące instytutami badawczymi.

Wykaz krajowych jednostek oceny technicznej:

Instytut Techniki Budowlanej - www.itb.pl,

Zakres określony w pkt 5.3 oraz w systemie krajowym wyłącznie w zakresie


zał. Nr 1 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17
listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych
wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym
(Dz. U. z 2016 r. poz. 1966) w odniesieniu do następujących grup wyrobów
budowlanych:

- Poz. 35 Wyroby do ochrony przed korozją metali i korozją biologiczną w


zakresie: Wyrobów/zestawów powłokowych do ochrony przed korozją
konstrukcji metalowych, Wyrobów/zestawów do ciśnieniowej i bezciśnieniowej
impregnacji penetracyjnej konstrukcji drewnianych zabezpieczające przed
korozją biologiczną;

- Poz. 36 Wyroby do wentylacji i klimatyzacji w zakresie: Wyrobów do


rozprowadzania i rozdziału powietrza: przewodów i rur wentylacyjnych
Wyrobów do rozprowadzania i rozdziału powietrza: przepustnic, zasuw,
nawiewników i wymienników, czerpni, wyrzutni, odciągów, zamknięć.

Instytut Badawczy Dróg i Mostów - www.ibdim.pl,

Zakres określony w pkt 5.3 oraz w systemie krajowym wyłącznie w zakresie


zał. Nr 1 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17

31
listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych
wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym
(Dz. U. z 2016 r. poz. 1966) w odniesieniu do następujących grup wyrobów
budowlanych:

- Poz. 18 Wyroby do usuwania i oczyszczania ścieków


Rury, kształtki, złącza i uszczelnienia,
Prefabrykowane kanały odwadniające,
Studzienki kanalizacyjne włazowe i niewłazowe, stopnie, drabiny, poręcze dla
studzienek włazowych, wpusty ściekowe, syfony, zasuwy, osadniki,
Skrzynki retencyjno-rozsączające z osprzętem do wody deszczowej,
Separatory,
Pokrywy i zwieńczenia studzienek włazowych i niewłazowych oraz wpustów
kanalizacyjnych,
- w zakresie ograniczonym do wyrobów stosowanych przy budowie dróg,
parkingów, lotnisk, drogowych obiektów inżynierskich, kolejowych obiektów
inżynieryjnych oraz na terenach związanych z inżynierią komunikacyjną,

- Poz. 35 Wyroby do ochrony przed korozją metali i korozją biologiczną w


odniesieniu do wyrobów/zestawów powłokowych do ochrony przed korozją
konstrukcji metalowych w zakresie ograniczonym do wyrobów/zestawów
powłokowych do ochrony przed korozją konstrukcji metalowych.

Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych - www.icimb.pl,

Zakres określony w pkt. 5.3 informatora.

Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego -


www.imbigs.pl,

Zakres określony w pkt. 5.3 informatora.

Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa


Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy - www.cnbop.pl,

Zakres określony w pkt. 5.3 informatora.

Instytut Kolejnictwa - www.ikolej.pl,

W zakresie zał. Nr 1 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa


z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości
użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1966) w odniesieniu do następujących
grup wyrobów budowlanych:

- Poz. 1 Wyroby prefabrykowane z betonu zwykłego/lekkiego/komórkowego w


zakresie:
Prefabrykaty z betonu do zastosowań w nawierzchniach przejazdów
kolejowo-drogowych,
Prefabrykaty z betonu do zastosowań w nawierzchniach szynowych
bezpodsypkowych (z wyłączeniem podpór blokowych do nawierzchni

32
kolejowej),
Prefabrykaty z betonu do zastosowań w nawierzchniach tramwajowych lub
nawierzchniach torów podsuwnicowych,
Prefabrykaty z betonu do zastosowań w fundamentach konstrukcji
wsporczych sieci trakcyjnej,
Prefabrykaty z betonu do budowy peronów kolejowych,

- Poz. 8 Geotekstylia, geomem brany i wyroby związane w zakresie:


Geosyntetyki (geowłókniny, geotkaniny, geosiatki), aeokompozyty oraz
wyroby pokrewne do zastosowań podtorzu kolejowym stosowanych -
przeznaczonych wyłącznie do zastosowań w nawierzchniach i podtorzach
kolejowych,

- Poz. 13 Konstrukcyjne wyroby drewniane i wyroby pomocnicze w zakresie:


Podkłady tramwajowe,

- Poz. 18 Wyroby do usuwania i oczyszczania ścieków w zakresie:


Wyroby do zastosowań w odwodnieniu nawierzchni kolejowych i podtorza –
przeznaczonych wyłącznie do zastosowań w nawierzchniach i podtorzach
kolejowych,

- Poz. 20 Konstrukcyjne wyroby metalowe i wyroby pomocnicze w zakresie:


Szyny z wyłączeniem szyn kolejowych określanych jako budowle w
rozporządzeniu Ministra infrastruktury i Rozwoju z dnia 13 maja 2014 r. w
sprawie dopuszczania do eksploatacji określonych rodzajów budowli,
urządzeń i pojazdów kolejowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 720),
Przyrządy wyrównawcze i szyny przejściowe do nawierzchni szynowych
Materiały spawalnicze do spawania złączy szynowych
Łączniki (łubki) do nawierzchni szynowych oraz profile metalowe przyszynowe
Elementy metalowe systemów przytwierdzeń szyn do zastosowań w
nawierzchniach tramwajowych lub w nawierzchniach torów podsuwnicowych
Tramwajowe rozjazdy i skrzyżowania torów
Zakotwienia (opórki przeciwpełzne) do podkładów kolejowych i tramwajowych
Kozły oporowe i inne elementy konstrukcyjne hamujące pojazd szynowy,

- Poz. 24 Kruszywa w zakresie:


Podsypka kolejowa,

- Poz. 33 Zestawy budowlane, komponenty budowlane, prefabrykaty w


zakresie: Elementy elastomerowe systemów przytwierdzeń szyn do
zastosowań w nawierzchniach tramwajowych lub w nawierzchniach torów
podsuwnicowych,
Łączniki (łubki) elastomerowe do nawierzchni szynowych Elementy izolacyjne
do złączy szynowych,
Wyroby elastomerowe do zastosowań w nawierzchniach przejazdów
kolejowo-drogowych i tramwajowo-drogowych,
Profile elastomerowe przyszynowe,

Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy - www.inig.pl,

33
- Poz. 6 Kominy, przewody kominowe i wyroby specjalne w zakresie: Kominy
prefabrykowane (elementy o wysokości kondygnacji), przewody, kominowe
(elementy lub bloki), kominy wielopowłokowe (elementy lub bloki), bloki
kominowe jednopowłokowe, zestawy elementów kominów wolnostojących i
kominów dostawialnych,

- Poz. 27 Urządzenia do ogrzewania pomieszczeń w zakresie: Urządzenia do


ogrzewania pomieszczeń na paliwa stałe i ciekłe,

- Poz. 28 Rury, zbiorniki i wyroby pomocnicze niestykające się z wodą


przeznaczoną do spożycia przez ludzi w zakresie: Wyroby do
transportu/dystrybucji/magazynowania gazu i paliwa płynnego
przeznaczonego do zasilania systemów ogrzewania/chłodzenia w budynkach,
z zewnętrznego zbiornika magazynowego lub od końcowej stacji redukcji
ciśnienia sieci do wlotu do urządzeń do ogrzewania/chłodzenia w budynku:
zestawy rurowe, rury, kształtki, zbiorniki, systemy alarmowania o wyciekach i
urządzenia zapobiegające przepełnieniu, elementy złączne, spoiwa, złącza,
uszczelnienia złączy, uszczelki, kanały i przewody zabezpieczające,
podparcia rur/przewodów, armatura regulacyjna i odcinająca, wyposażenie
pomocnicze zabezpieczające,

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Falenty - www.itp.edu.pl,

- Poz. 1 Wyroby prefabrykowane z betonu zwykłego/lekkiego/komórkowego w


zakresie:
Wyroby prefabrykowane z betonu stosowane do budowy podstawowych i
szczegółowych urządzeń melioracji wodnych,

- Poz. 8 Geotekstylia, geomem brany i wyroby związane w zakresie:


Geotekstylia, geomembrany i wyroby związane stosowane do budowy
podstawowych i szczegółowych urządzeń melioracji wodnych,

- Poz. 15 Cementy, wapna budowlane i inne spoiwa hydrauliczne w zakresie:


Spoiwa budowlane stosowane do budowy przesłon przeciwfiltracyjnych w
podstawowych i szczegółowych urządzeniach melioracji wodnych oraz w
wałach przeciwpowodziowych nie będących urządzeniami melioracji wodnych,

- Poz. 20 Konstrukcyjne wyroby metalowe i wyroby pomocnicze w zakresie:


Zestawy elementów konstrukcyjnych stosowane do budowy podstawowych i
szczegółowych urządzeń melioracji wodnych,

- Poz. 24 Kruszywa w zakresie:


Kruszywa do budowy podstawowych i szczegółowych urządzeń melioracji
wodnych,

- Poz. 28 Rury, zbiorniki i wyroby pomocnicze niestykające się z wodą


przeznaczoną do spożycia przez ludzi w zakresie:
Wyroby do transportu/usuwania/magazynowania wody nieprzeznaczonej do
spożycia przez ludzi stosowane do budowy podstawowych i szczegółowych
urządzeń melioracji wodnych oraz zbiorniki na odpady płynne z produkcji
zwierzęcej

34
7. Obowiązku podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu
lub udostępniających na rynku wyroby budowlane

Podmioty, które dokonują wprowadzenia do obrotu wyrobów budowlanych,


tj. producent, upoważniony przedstawiciel producenta oraz importer, ponoszą
określoną odpowiedzialność za wyroby budowlane wprowadzone do obrotu,
w tym w szczególności odpowiedzialność karną.
Obowiązki ww. podmiotów dotyczące wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu
zostały określone przepisami:

Rozporządzenia nr 305/2011,
Ustawy o wyrobach budowlanych wraz z aktami wykonawczymi.

7.1 Obowiązki podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu


lub udostępniających na rynku wyroby budowlane oznakowane
znakiem CE

7.1.1 Obowiązki producenta

Przez producenta należy rozumieć osobę fizyczną lub prawną, która produkuje
wyrób budowlany lub która zleca zaprojektowanie lub wyprodukowanie wyrobu
budowlanego i wprowadza ten wyrób do obrotu pod własną nazwą lub znakiem
firmowym. Ponadto importera lub dystrybutora, którzy wprowadzają wyrób do
obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub gdy zmieniają oni w taki
sposób wyrób budowlany wcześniej wprowadzony do obrotu, że może to wpływać
na zgodność z deklaracją właściwości użytkowych uważa się również za
producenta, i podlegają oni tym samym obowiązkom, co producent.
W przypadku wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu z oznakowaniem
CE, producent, mający siedzibę poza terytorium państw członkowskich Unii
Europejskiej lub państw EFTA może, ale nie musi ustanowić swojego
przedstawiciela na terytorium Wspólnoty, np. na terytorium Polski.
Do obowiązków producenta należy:

Sporządzenie dokumentacji technicznej opisującej wszystkie istotne


elementy związane z wymaganym systemem oceny i weryfikacji stałości
właściwości użytkowych,
Sporządzenie deklaracji właściwości użytkowych,
Przechowywanie dokumentacji technicznej oraz deklaracji właściwości
użytkowych przez okres 10 lat od momentu wprowadzenia wyrobu
budowlanego do obrotu,
Zapewniania istnienia procedur zapewniających utrzymanie w produkcji
seryjnej deklarowanych właściwości użytkowych wyrobu. Odpowiednio
uwzględniane są zmiany w typie wyrobu oraz w mających zastosowanie
zharmonizowanych specyfikacjach technicznych,

35
Rozpatrywanie reklamacji oraz jeśli wystąpi taka konieczność prowadzenie
ewidencji skarg, wyrobów niezgodnych i wyrobów wycofanych
od użytkowników, a także informowanie dystrybutorów o tego rodzaju
działaniach,
Zapewnić, aby ich wyroby budowlane były opatrzone numerem typu, partii
lub serii lub inną informacją umożliwiającą ich identyfikację, lub w
przypadku, gdy wielkość lub charakter wyrobu to uniemożliwiają, aby
wymagane informacje były umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie
towarzyszącym wyrobowi budowlanemu,
Wskazywać swoją nazwę, zastrzeżoną nazwę handlową lub zastrzeżony
znak towarowy i swój adres kontaktowy na wyrobie budowlanym
lub jeśli nie jest to możliwe na jego opakowaniu lub w dokumencie
mu towarzyszącym,
Podczas udostępniania wyrobu budowlanego na rynku zapewniać, aby
wyrobowi towarzyszyły instrukcje obsługi i informacje na temat
bezpieczeństwa w języku określonym przez dane państwo członkowskie,
łatwo zrozumiałym dla użytkowników.

Uwaga:
Przepisy Rozporządzenia nr 305/2011 nie określają czy ww. dokumenty
i instrukcje obsługi wymagane są w każdym przypadku. Ustawa o
wyrobach budowlanych, w przypadku wyrobów budowlanych stanowi, że
ww. dokumenty dla wyrobów oznakowanych znakiem budowlanym są
wymagane w zależności od potrzeb.

Ponadto producenci, którzy posiadają informacje, że wprowadzony przez


nich wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych
lub z innymi mającymi zastosowanie wymaganiami określonymi
w Rozporządzeniu nr 305/2011, natychmiast podejmują konieczne środki
naprawcze w celu zapewnienia zgodności wyrobu lub, stosownie
do okoliczności, jego wycofania z obrotu lub od użytkowników.

Producenci są również zobowiązani do współpracy z organami nadzoru


w przypadku, gdy wyrób budowlany stwarza zagrożenie.

7.1.2 Obowiązki upoważnionego przedstawiciela

Jak wyżej wspomniano producent może wyznaczyć upoważnionego


przedstawiciela na podstawie pisemnego pełnomocnictwa. Upoważniony
przedstawiciel nie może sporządzać dokumentacji technicznej.
Upoważniony przedstawiciel może, w zależności od udzielonego przez
producenta pełnomocnictwa, co najmniej:

Przechowywać deklarację właściwości użytkowych i dokumentację


techniczną do dyspozycji krajowych organów nadzoru,
Na uzasadnione żądanie organu nadzoru budowlanego dostarczyć temu
organowi wszelkich informacji i dokumentacji, niezbędnych do wykazania
zgodności danego wyrobu budowlanego z deklaracją właściwości

36
użytkowych i z innymi mającymi zastosowanie wymaganiami określonymi
w Rozporządzeniu nr 305/2011,
Na żądanie organów nadzoru budowlanego jest zobowiązany współpracować z
nimi we wszelkich działaniach podjętych w celu usunięcia zagrożeń, jakie
stwarzają wyroby budowlane objęte pełnomocnictwem udzielonym
upoważnionemu przedstawicielowi.

7.1.3 Obowiązki importera

Wg. definicji Importer oznacza osobę fizyczną lub prawną mającą siedzibę w Unii,
która wprowadza wyrób budowlany z państwa trzeciego do Unii,
Importerzy są zobowiązani do zapewnienia, że producent:

Przeprowadził ocenę wyrobu wg wymaganego systemu oceny i weryfikacji


stałości właściwości użytkowych i sporządził wymaganą dokumentację
techniczną,
Sporządził deklarację właściwości użytkowych,
Oznakował wyrób oznakowaniem CE.
Ponadto importer :

Zapewnia, że wyrobowi towarzyszą instrukcje obsługi i informacje


dotyczące bezpieczeństwa w języku państwa członkowskiego, na terenie,
którego wyrób jest udostępniany,
Wskazuje swoją nazwę, nazwę zastrzeżoną lub zastrzeżony znak
towarowy i swój adres kontaktowy na wyrobie budowlanym lub – jeśli nie
jest to możliwe – na jego opakowaniu lub w dokumencie towarzyszącym
wyrobowi,
Zapewnia, aby – w czasie, gdy ponoszą oni odpowiedzialność za wyrób
budowlany – warunki jego przechowywania lub transportu nie wpływały
niekorzystnie na jego zgodność z deklaracją właściwości użytkowych,
Który posiadają informacje, że wprowadzony przez nich wyrób budowlany
nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych lub z innymi mającymi
zastosowanie wymaganiami określonymi w Rozporządzenia nr 305/2011,
natychmiast podejmują konieczne środki naprawcze w celu zapewnienia
zgodności wyrobu lub, stosownie do okoliczności, jego wycofania z obrotu
lub od użytkowników,
Jeżeli wyrób stwarza zagrożenie, importer niezwłocznie informuje o tym
właściwe organy krajowe państw członkowskich, w których udostępnili
wyrób budowlany, podając szczegółowe informacje, w szczególności
o niezgodności oraz o podjętych środkach naprawczych,
Przechowuje kopię deklaracji właściwości użytkowych do dyspozycji
organów nadzoru rynku przez okres 10 lat od momentu wprowadzenia
do obrotu wyrobu budowlanego.

7.1.4 Obowiązki dystrybutora

37
Udostępniając wyrób budowlany na rynku, dystrybutorzy działają z należytą
starannością oraz przed udostępnieniem wyrobu budowlanego na rynku zapewnić,
aby:

Wyrób posiadał, oznakowanie CE i by towarzyszyły mu wymagane


dokumenty oraz instrukcje obsługi i informacje dotyczące bezpieczeństwa
w języku określonym przez państwo członkowskie, w którym wyrób
jest udostępniany.
Dystrybutorzy zapewniają także, aby producent i importer:

Zapewnili, że ich wyroby budowlane były opatrzone numerem typu, partii


lub serii lub inną informacją umożliwiającą ich identyfikację, lub w
przypadku, gdy wielkość lub charakter wyrobu to uniemożliwiają, aby
wymagane informacje były umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie
towarzyszącym wyrobowi budowlanemu,

Wskazali swoją nazwę, zastrzeżoną nazwę handlową lub zastrzeżony znak


towarowy i swój adres kontaktowy na wyrobie budowlanym lub – jeśli nie
jest to możliwe – na jego opakowaniu lub w dokumencie mu
towarzyszącym,

W przypadku, gdy dystrybutor uznaje lub ma powody, by uważać, że wyrób


budowlany nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych lub z
innymi mającymi zastosowanie wymaganiami określonymi w
Rozporządzeniu nr 305/2011, Dystrybutor nie udostępnia wyrobu
budowlanego na rynku, dopóki wyrób ten nie będzie zgodny z
towarzyszącą mu deklaracją właściwości użytkowych i z innymi mającymi
zastosowanie wymaganiami określonymi w Rozporządzeniu nr 305/2011
lub dopóki deklaracja właściwości użytkowych nie zostanie poprawiona,

Ponadto, jeżeli wyrób stwarza zagrożenie, dystrybutor informuje o tym


producenta lub importera oraz organy nadzoru rynku,

Zapewnia, aby – w czasie, gdy ponosi on odpowiedzialność za wyrób


budowlany – warunki jego przechowywania lub transportu nie wpływały
niekorzystnie na jego zgodność z deklaracją właściwości użytkowych
i z innymi mającymi zastosowanie wymaganiami określonymi
w Rozporządzeniu nr 305/2011.

Dystrybutorzy, którzy uznają lub mają powody, by uważać, że udostępniony


przez nich na rynku wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją
właściwości użytkowych lub z innymi mającymi zastosowanie wymaganiami
określonymi w Rozporządzeniu nr 305/2011, upewniają się,
że podejmowane są środki naprawcze niezbędne do zapewnienia
zgodności wyrobu, jego wycofania z obrotu lub od użytkowników,
stosownie
do okoliczności.

Ponadto, jeżeli wyrób stwarza zagrożenie, dystrybutorzy niezwłocznie


informują o tym właściwe organy krajowe państw członkowskich,

38
w których udostępnili wyrób, podając szczegółowe informacje,
w szczególności o niezgodności oraz o podjętych środkach naprawczych.

Współpracują z organami nadzoru w przypadku, gdy wyrób budowlany


stwarza zagrożenie.

7.2 Obowiązki podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu


lub udostępniających na rynku wyroby budowlane oznakowane
znakiem budowlanym

7.2.1 Obowiązki producenta

Definicja producenta jest taka sama jak przytoczona w punkcie 7.1.1. Należy
jednak podkreślić, że w przypadku w przypadku wyrobów budowlanych
wprowadzonych
do obrotu z oznakowaniem znakiem budowlanym, jeżeli producent ma siedzibę
poza terytorium Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym – lub Turcji, zobowiązany jest wyznaczyć upoważnionego
przedstawiciela.
Do podstawowych obowiązków producenta należy:

Sporządzanie krajowej deklaracji oraz dokumentacji technicznej


zawierającej istotne elementy związane z wymaganym krajowym
systemem oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu
budowlanego,
Udostępnianie kopii krajowej deklaracji na swojej stronie internetowej
przez okres 10 lat od dnia wprowadzenia wyrobu budowlanego do obrotu,
Umieszczanie na wyrobie budowlanym lub jego etykiecie znaku
budowlanego, oraz informacji towarzyszących, w tym:
 Dwie ostatnie cyfry roku, w którym znak budowlany został po raz
pierwszy umieszczony na wyrobie budowlanym,
 Nazwa i adres siedziby producenta lub znak identyfikacyjny
pozwalający jednoznacznie określić nazwę i adres siedziby
producenta,
 Nazwa i oznaczenie typu wyrobu budowlanego,
 Numer referencyjny Polskiej Normy lub numer i rok wydania
krajowej oceny technicznej, zgodnie, z którą zostały zadeklarowane
właściwości użytkowe,
 Numer krajowej deklaracji,
 Poziom lub klasa zadeklarowanych właściwości użytkowych,
 Nazwa jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka uczestniczyła
w ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu
budowlanego,
 Adres strony internetowej producenta, jeżeli krajowa deklaracja jest
na niej udostępniona.
Umieszczanie dodatkowej informacji umożliwiającą identyfikację wyrobu
budowlanego,

39
Dodatkowo:

W przypadku, gdy wielkość lub charakter wyrobu budowlanego


uniemożliwiają umieszczenie na nim powyższych informacji producent
umieszcza je na opakowaniu lub w dokumentach towarzyszących temu
wyrobowi,
Producent wraz z wyrobem budowlanym udostępnianym na rynku
krajowym dostarcza lub udostępnia dokumenty o substancjach
niebezpiecznych,
a także w stosownych przypadkach dostarcza instrukcje stosowania,
instrukcje obsługi lub informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia
i bezpieczeństwa, jakie wyrób budowlany stwarza podczas stosowania
i użytkowania,
Powyższe informacje, dokumenty i instrukcje, producent sporządza
się w języku polskim,
Producent w odniesieniu do wprowadzonych do obrotu wyrobów
budowlanych prowadzi ewidencję skarg, wyrobów budowlanych
niespełniających wymagań określonych w Ustawie, oraz wyrobów
budowlanych wycofanych z obrotu lub z użytkowania;
Informuje sprzedawców o wyrobach budowlanych wycofanych z obrotu
lub z użytkowania,
Producent stosuje procedury zapewniające utrzymanie przy produkcji
wyrobu budowlanego deklarowanych właściwości użytkowych, w tym
w uzasadnionych przypadkach, prowadzi badania próbek wyrobów
budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnianych na rynku
krajowym,
Producent przechowuje krajową deklarację oraz związaną
z nią dokumentację techniczną przez okres, co najmniej 10 lat od dnia
wprowadzenia do obrotu wyrobu budowlanego.

7.2.2 Obowiązki upoważnionego przedstawiciela

Jeżeli producent wyznaczył w formie pisemnej upoważnionego przedstawiciela


to zakres pełnomocnictwa powinien umożliwić upoważnionemu przedstawicielowi
wykonywanie, co najmniej następujących zadań:

Przechowywania krajowej deklaracji i dokumentacji technicznej


do dyspozycji właściwego organu przez okres, co najmniej 10 lat od dnia
wprowadzenia do obrotu wyrobu budowlanego,
Na uzasadnione żądanie właściwego organu - dostarczania organowi
informacji i dokumentacji, niezbędnych do wykazania zgodności danego
wyrobu budowlanego z deklaracją właściwości użytkowych i z innymi
mającymi zastosowanie wymaganiami określonymi w niniejszej ustawie,
Na żądanie właściwego organu - współpraca z organem w działaniach
podjętych w celu usunięcia zagrożeń, jakie stwarzają wyroby budowlane
objęte udzielonym pełnomocnictwem.
Zakres udzielonego pełnomocnictwa nie może obejmować sporządzania
dokumentacji technicznej.

40
7.2.3 Obowiązki importera

Importer, który dostarcza wraz z wyrobem, podlegającym obowiązkowi


oznakowania znakiem budowlanym, wprowadzanym na rynek polski, zobowiązany
jest do dostarczenia wraz z wyrobem:

Kopii krajowej deklaracji w wersji papierowej lub elektronicznej,


Karty charakterystyki lub informacje o substancjach zawartych w wyrobie
budowlanym, o których mowa odpowiednio w art. 31 lub art. 33
Rozporządzenia (WE) Nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń
i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (zw. REACH),
W stosownych przypadkach instrukcje stosowania, instrukcje obsługi
lub informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa,
jakie wyrób budowlany stwarza podczas stosowania i użytkowania.
Informacje, dokumenty i instrukcje sporządza się w języku polskim.
Ponadto do obowiązków importera należy umieszczenie na wyrobie,
lub na opakowaniu, lub w informacji towarzyszącej wyrobowi – swojej nazwy
lub zastrzeżonego znaku towarowego oraz adresu kontaktowego.

Ponadto importer:

Zapewnienia, aby w czasie, gdy ponosi on odpowiedzialność za wyrób


budowlany, warunki jego przechowywania lub transportu nie wpływały
niekorzystnie na jego zgodność z deklaracją właściwości użytkowych
i z innymi wymaganiami określonymi w odnośnych przepisach,
Przechowuje deklarację właściwości użytkowych przez okres 10 lat
od momentu wprowadzenia wyrobu do obrotu oraz zapewnia,
że dokumentacja techniczna będzie dostępna na żądanie organów nadzoru
rynku,
Prowadzi ewidencję wszystkich skarg o wyrobach budowlanych, wycofaniu
z obrotu lub użytkowania oraz ewidencji wyrobów niespełniających
wymagań określonych w odnośnych przepisach,
Informuję sprzedawców o wyrobach budowlanych wycofanych z obrotu
lub z użytkowania,
Umieszcza na wyrobie (lub opakowaniu, lub w informacjach
towarzyszących) swoich nazw i adresów kontaktowych,
Podejmuje natychmiastowe działania naprawcze, jeżeli okaże się, że wyrób
jest niezgodny z deklaracją właściwości użytkowych i innymi wymaganiami
Rozporządzenia lub Ustawy o wyrobach budowlanych,
Na żądanie właściwego organu krajowego dostarczania informacje
i dokumenty niezbędnych do wykazania zgodności wyrobu z deklaracją

41
właściwości użytkowych i z wymaganiami odnośnych przepisów
oraz współpracy z tymi organami we wszelkich działaniach podjętych
w celu usunięcia zagrożeń, jakie mogą stwarzać wyroby budowlane.

7.2.4 Obowiązki sprzedawcy

Sprzedawca może udostępnić na rynku krajowym wyroby budowlane,


o których mowa w art. 5 ust. 2, jeżeli są one oznakowane znakiem budowlanym i
towarzyszą im dokumenty, informacje i instrukcje, w tym informację:

Dwie ostatnie cyfry roku, w którym znak budowlany został po raz pierwszy
umieszczony na wyrobie budowlanym,
Nazwa i adres siedziby producenta lub znak identyfikacyjny pozwalający
jednoznacznie określić nazwę i adres siedziby producenta,
Nazwa i oznaczenie typu wyrobu budowlanego,
Numer referencyjny Polskiej Normy lub numer i rok wydania krajowej oceny
technicznej, zgodnie, z którą zostały zadeklarowane właściwości użytkowe,
Numer krajowej deklaracji,
Poziom lub klasa zadeklarowanych właściwości użytkowych,
Nazwa jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka uczestniczyła w ocenie
i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego,
Adres strony internetowej producenta, jeżeli krajowa deklaracja jest na niej
udostępniona.
Ponadto:

Umieszcza dodatkową informację umożliwiającą identyfikację wyrobu


budowlanego, karty charakterystyki lub informacje o substancjach
zawartych w wyrobie budowlanym, o których mowa odpowiednio w art. 31
lub art. 33 Rozporządzenia (WE) Nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i
Rady
z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń
i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (zw. REACH),
W stosownych przypadkach instrukcje stosowania, instrukcje obsługi
lub informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa,
jakie wyrób budowlany stwarza podczas stosowania i użytkowania,
Zapewnia, aby w czasie, gdy ponosi on odpowiedzialność za wyrób
budowlany, warunki jego przechowywania lub transportu nie wpływały
niekorzystnie na jego zgodność z deklaracją właściwości użytkowych
i z innymi wymaganiami określonymi w odnośnych przepisach,
Na żądanie właściwego organu sprzedawca współpracuje z tym organem
w działaniach, które organ podejmuje w celu usunięcia zagrożeń,
jakie stwarzają wyroby budowlane udostępniane przez niego na rynku
krajowym.

8. Kary pieniężne

42
Ustawa o wyrobach budowlanych przewiduje administracyjne kary pieniężne dla
producentów, importerów czy sprzedawców wyrobów budowlanych , którzy nie
dopełniają obowiązków wynikających z ustawy o wyrobach budowlanych. Kary
nakładane są w drodze decyzji administracyjnej przez właściwy organ prowadzący
postepowanie. Kary te są ściśle skorelowane z obowiązkami podmiotów gospodarczych
wprowadzających do obrotu lub udostępniających na rynku wyroby budowlane
oznakowane znakiem CE opisanymi w pkt 7 informatora.
Najwyższe kary przewidziane ustawą wynoszące do 100 000 zł grożą za wprowadzanie
do obrotu wyrobów nienadających się do zamierzonego zastosowania oraz nie
spełniających zadeklarowanych właściwości użytkowych. Na karę tę narażenie są
producenci albo importerzy, którzy wprowadzają do obrotu wyrób budowlany nienadający
się do zamierzonego zastosowania w zakresie zadeklarowanych właściwości użytkowy
oraz producenci, którzy umieszczają oznakowanie CE albo znak budowlany na wyrobie
budowlanym, który nie posiada właściwości użytkowych określonych w deklaracji
właściwości użytkowych lub krajowej deklaracji.
Kara w wysokości do 20 000 zł grozi producentowi lub importerowi którzy wprowadzają
do
obrotu wyrób budowlany podlegający obowiązkowi oznakowania CE lub znakiem
budowlanym bez tego oznakowania.
Kara tej samej wysokości (20 000 zł) grozi producentowi który:

nie dopełnia obowiązku sporządzenia i przechowywania deklaracji właściwości


użytkowych, krajowej deklaracji, dokumentacji technicznej, lub sporządza je
niezgodnie z wymaganiami określonymi odpowiednio w przepisach
rozporządzenia nr 305/2011 albo przepisach niniejszej ustawy,
nie dopełnia obowiązków dołączania lub udostępniania wraz z wyrobem
budowlanym, podlegającym obowiązkowi oznakowania CE lub znakiem
budowlanym:
1. informacji towarzyszącej temu oznakowaniu wraz z informacją
umożliwiającą identyfikację wyrobu budowlanego lub
2. kopii deklaracji właściwości użytkowych albo krajowej deklaracji, lub
3. instrukcji stosowania, instrukcji obsługi lub informacji dotyczących
bezpieczeństwa użytkowania.
Kara w wysokości do 10 000 zł grozi importerowi który:

nie dopełnia obowiązku umieszczenia informacji umożliwiających jego


identyfikację
na wyrobie budowlanym podlegającym obowiązkowi oznakowania CE lub
znakiem
budowlanym,
nie dopełnia obowiązku zapewnienia udostępnienia dokumentacji technicznej
właściwemu organowi, lub przechowywania kopii deklaracji właściwości
użytkowych albo krajowej deklaracji.
Kara w wysokości do 10 000 zł grozi również sprzedawcy który udostępnia na rynku
krajowym wyrób budowlany, podlegający obowiązkowi oznakowania CE lub znakiem
budowlanym bez tego oznakowania lub bez informacji towarzyszącej temu oznakowaniu,
lub do którego nie jest dołączona lub udostępniona deklaracja właściwości użytkowych
albo krajowa deklaracja.

43
Ponadto kara w wysokości do 20 000 zł grozi producentowi, importerowi albo
sprzedawcy, którzy zobowiązani do przechowywania próbki kontrolnej, zniszczyli ją,
usunęli spod zabezpieczenia, lub przechowywali w warunkach niezgodnych z
wymaganiami określonymi w art. 25 ust. 5 Ustawy.
Przesłanki mające wpływ na ustalenie wysokości kary.
Organ ustalając wysokość kar pieniężnych uwzględnia w szczególności:

stopień, okoliczności naruszenia przepisów ustawy,


liczbę wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na
rynku krajowym niezgodnych z wymaganiami ustawy,
uprzednie naruszenie przepisów ustawy,
a także współpracę z właściwym organem prowadzącym postępowanie, w
szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia
postępowania.
Odstąpienia od nałożenia kary.
Właściwy organ odstępuje od nałożenia kary pieniężnej, jeżeli:

Sprzedawca podlegający karze przedstawił dowody potwierdzające wykonanie w


wyznaczonym terminie postanowienia zakazujące dalszego udostępniania
wyrobu budowlanego,
Producent lub importer podlegający karze przedstawią dowody potwierdzające
wykonanie w wyznaczonym terminie postanowienia zakazującego dalszego
udostępniania wyrobu budowlanego.

9. Organy właściwe w sprawach wyrobów budowlanych


wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku krajowym

Organami właściwymi w sprawach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub


udostępnionych na rynku krajowym w zakresie uregulowanym w Ustawie o wyrobach
budowlanych, oraz organami nadzoru rynku w rozumieniu Ustawy z dnia 13 kwietnia
2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. poz. 542, z późn. zm.), są
Wojewódzcy Inspektorzy Nadzoru Budowlanego oraz Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego.
Do podstawowych obowiązków ww. organów należy:

Kontrola wprowadzonych do obrotu lub udostępnianych na rynku krajowym


wyrobów budowlanych,
Prowadzenie postępowań administracyjnych w tym zakresie,
Wykonywanie (w zakresie wyrobów budowlanych, objętych systemem
europejskim z oznakowaniem CE) zadań, o których mowa w art. 59 ust. 3-4
ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, m.in.:,
 Informowanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
o wynikach przeprowadzanych kontroli w zakresie spełnienia przez
wyroby zasadniczych, szczegółowych lub innych wymagań,
 Przekazywanie Prezesowi UOKiK informacji o wszczęciu i zakończeniu
postępowań w zakresie wprowadzonych do obrotu lub oddanych do

44
użytku wyrobów niezgodnych z zasadniczymi, szczegółowymi lub innymi
wymaganiami,
 Niezwłoczne przekazywanie Prezesowi UOKiK kopii wydanych decyzji,
wymienionych w art. 84 ust. 2 i art. 85 ust. 4 ustawy o systemach oceny
zgodności i nadzoru rynku,
 Współpraca z Prezesem UOKiK i innymi organami wyspecjalizowanymi
oraz organami celnymi.
Do obowiązków Wojewódzkich Inspektorów Nadzoru Budowlanego należy m.in.:
prowadzenie kontroli planowych i doraźnych (u producentów, importerów i sprzedawców)
wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnianych na rynku krajowym,
prowadzenie postępowań administracyjnych w pierwszej instancji (z zastrzeżeniem
sytuacji, gdy postępowanie administracyjne w pierwszej instancji, na podstawie ustaleń
dokonanych w wyniku kontroli, prowadzi Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego),
zlecanie badań pobranych w toku kontroli próbek wyrobów budowlanych, wydawanie
dla organów celnych opinii o wyrobach budowlanych oraz przekazywanie Głównemu
Inspektorowi Nadzoru Budowlanego informacji o wynikach zleconych badań próbek,
przeprowadzonych kontrolach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu
lub udostępnianych na rynku krajowym oraz wydanych postanowieniach i decyzjach,
a także o wydanych ww. opiniach. Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego może
również wezwać powiatowego inspektora nadzoru budowlanego do przeprowadzenia
kontroli wskazanej budowy lub robót budowlanych w zakresie stosowania określonych
wyrobów budowlanych.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem wyższego stopnia w stosunku
do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w sprawach administracyjnych
z zakresu wyrobów budowlanych. Prowadzi on Krajowy Wykaz Zakwestionowanych
Wyrobów Budowlanych, zatwierdza wojewódzkie roczne plany kontroli, przedstawia
Prezesowi UOKiK do zaopiniowania okresowe plany kontroli wprowadzonych do obrotu
wyrobów budowlanych w systemie europejskim (podlegających Rozporządzeniu
nr 305/2001, tj. objętych normami zharmonizowanymi lub zgodnych z wydanymi dla nich
europejskimi ocenami technicznymi) oraz sporządza i przekazuje ww. organowi
sprawozdania z kontroli tych wyrobów. Gromadzi również informacje o wynikach
zleconych badań próbek, przeprowadzonych kontrolach wyrobów budowlanych
wprowadzonych
do obrotu lub udostępnianych na rynku krajowym, wydanych postanowieniach, decyzjach
i opiniach, a także prowadzi kontrole działania wojewódzkich inspektorów nadzoru
budowlanego oraz punkt kontaktowy do spraw wyrobów budowlanych, o którym mowa
w art. 10 ww. Rozporządzenia nr 305/2011.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego posiada ponadto ustawowe uprawnienia
w stosunku do Wojewódzkich Inspektorów Nadzoru Budowlanego, pozwalające mu m.in.
na wprowadzanie do wojewódzkich rocznych planów kontroli określonych zadań,
wzywanie ww. organów do przeprowadzenia kontroli doraźnych w określonym zakresie,
jak również na wydawanie wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego wytycznych i
zaleceń dotyczących kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub
udostępnianych na rynku krajowym oraz sprawowanie nadzoru nad ich realizacją. Może
także wydawać wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego wytyczne i zalecenia
zapewniające jednolitość postępowań w sprawach wyrobów budowlanych (zob. przepisy
rozdziału 3 ustawy o wyrobach budowlanych, tj. art. 11 – 15 Ustawy).

45

You might also like