You are on page 1of 20

Thö gôûi Meï

Moãi laàn veà nhaø, nhìn thaáy Meï giaø caøng ngaøy
caøng theâm nhieàu neùp nhaên nheo treân da thòt, loøng
nguøi nguøi xoùt xa. Vôùi chöõ HÖ to töôùng, chaúng bieát
laøm gì hôn, xin möôïn buùt nghieân noùi hoä khoái loøng
con nhoû vôùi Meï hieàn. Vaãn bieát raèng: Thö baát taän
ngoân, ngoân baát taän yù vaø aâu chi caùi chuyeän vaên nöõa
aáy maø, nhöng boû qua taát caû seõ coøn laïi Tình-Maãu-
Töû cao thaúm vôøi vôïi maø ñaõ sinh ra laøm ngöôøi thì
khoâng ai daùm phuû nhaän caû.
“Cha con, con haõy heát loøng toân kính, vaø ñöøng queân
ôn meï ñaõ mang naëng ñeû ñau.
Haõy luoân nhôù coâng ôn döôõng duïc sinh thaønh, coâng ôn
aáy, con seõ laáy chi ñaùp ñeàn cho caân xöùng ?”
“With all your heart honour your father, never
forget the birthpangs of your mother.
Remember that you owe your birth to them;
how can you repay them for what they have done
for you ?”
Huaán ca 7,27-28

1
cuûa ñöùa con hö

Laõng Töû
2
Thö gôûi Meï

THÖ GÔÛI CHO MEÏ

Chaøo Meï kính yeâu,


Khoâng bieát thö naøy Meï seõ ñöôïc
ñoïc khi naøo hay maõi maõi chæ laø doøng chöõ
cuûa ñöùa con hö, baát hieáu ?
Ñôøi ngöôøi, khi caát böôùc xa nhaø,
con caøng thaám thía Meï vaø anh chò. Con
caøng thaám thía hôn vôùi söï thaät: Moà coâi
cöïc laém ai ôi ! Ñoùi côm khoâng ai ñôõ lôõ lôøi
chaúng ai naâng. Caùi cô cöïc khoâng chæ ñoái
vôùi keû moà coâi maø coøn ñoái vôùi ñaáng sinh
thaønh ñaõ bô vô troáng vaéng nuoâi ñaøn con
thô daïi.
Vaãn coøn ñoù nhöõng ca dao, tuïc
ngöõ noùi veà noãi baát haïnh cuûa ngöôøi con
moà coâi, caùch rieâng moà coâi cha vaø ñoù
3
cuûa ñöùa con hö

cuõng laø noãi nhoïc nhaèn cho ngöôøi vôï maát


choàng. Chaúng haïn:

“Coøn cha, goùt ñoû nhö son,


Ñeán khi cha cheát, goùt con ñen sì”,
“Con coù cha nhö nhaø coù noùc,
Con khoâng cha nhö noøng noïc ñöùt ñuoâi”,
“Coøn cha nhieàu keû yeâu vì,
Moät mai cha thaùc, ai thì yeâu con !”

Khi coøn nhoû ñuùng laø quaù nhoû ñeå
caûm nhaän noãi cô cöïc cuûa Meï, khi lôùn leân
coù loâng coù caùnh moät chuùt thì ñaõ voäi voã
caùnh bay xa toå aám thì sao con coù theå
thaáu caûm ñöôïc caûnh cuøng cöïc cuûa Meï
vaø anh chò.

4
Thö gôûi Meï

Ñôøi con quaû laø eâm ñeàm trong


voøng tay yeâu thöông cuûa Meï vaø anh chò,
vì quaù ñöôïc aám eâm maø con töôûng chöøng
nhö khoâng bieát chi ngoaøi hình boùng ngöôøi
Meï giaø lam luõ ôû queâ nhaø.
Thöa Meï, con thaät hö, thaät baát
hieáu, vì moãi böôùc chaân con xa nhaø, xa
Meï laø töøng veát caét, veát xaêm leân con tim
Meï giaø voán ñaõ tan naùt vì thôøi cuoäc vaø
gia caûnh.
Quaù xoùt xa Meï ôi, khi con thaáy
veát haèn cuûa cô cöïc ñaõ laøm cho Meï luï
khuï ñi. Vì thaät ra, vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng
tuoåi vôùi meï con chæ goïi baèng chò, baèng coâ
laø cuøng.
Con moà coâi, nhöng coù ngöôøi Meï
vì ñaøn con nhö Meï thì con vaãn haân haïnh
5
cuûa ñöùa con hö

vaø töï haøo vôùi ñôøi vaø ñoäi ôn Trôøi coøn xoùt
thöông cho keû chaúng coù gì ñaùng thöông
ngoaøi caùi hö ñoán.
Veà laïi nhaø laàn naøy con coù dòp
nhìn laïi kyõ daùng Meï yeâu. Con ra ñi maø
loøng ngaën ngaøo leä traøo daâng trong khoeù
maét. Meï coù bieát loøng ñöùa con hö naøy
khoâng ? Chaét Meï buoàn nhieàu laém ! Con
bieát Meï ñaõ phaûi khoâ leä vì con, vì anh em
con. Nuoâi con baèng ñoaïn tröôøng naêm
thaùng, ñeå roài ñeán luùc luûi thuûi moät mình
mô boùng con xa. Con chöa moät laàn, moät
giôø, moät khaéc ôû beân Meï lo laéng chaêm
soùc cho Meï theo ñuùng nghóa phuïng
döôõng cha meï. Khi ñaõ ôû phöông xa con
thaàm thæ; Meï ôi ! Con thöông Meï nhieàu
laém.

6
Thö gôûi Meï

Noùi veà Meï, con khoâng thaàn töôïng


hoaù döôùi ngoaøi buùt, maø thaät söï con cuõng
chaúng coù khaû naêng ñoù, ñeå roài Meï chæ laø
Meï nôi giaáy traéng möïc ñen. Con cuõng
khoâng daùm tæm mæ chi li sôï xuùc phaïm ñeán
tình-thöông-yeâu-vì-con-caùi cuûa Meï. Con
chæ mong vôùi ñoâi doøng taâm söï trong thö
naøy Meï seõ bôùt ñau khoå khoâ heùo, ngöôïc
laïi tìm ñöôïc chuùt hôi noùng söôûi aám coõi
loøng Meï.
Thöa Meï, xin Meï tha cho con caùi
toäi hö ñoán, baát hieáu.
Ra ñôøi, ngoaøi teân hoï cuûa Meï thì
con chaúng coøn bieát gì nöõa heát. Ngaøy
thaùng naêm sinh cuûa Meï khi caàn con phaûi
laät soå thì môùi ghi ñöôïc. Gia toäc cuûa Meï ?
Maây thay, coøn bieát oâng caäu, baø môï vaø

7
cuûa ñöùa con hö

maáy oâng anh baø chò. Nhöng caäu thì ñi veà


theá giôùi beân kia ñaõ laâu maø hình nhö con
chæ môùi khoâng hôn moät laàn veà höông ñeøn
treân moä caäu. Caäu thaáy khoâng, thaèng
chaùu cuûa caäu ñeán theá laø cuøng. ÔÛ döôùi
suoái vaøng xin caäu ñöøng ñuùt loùt thieân loâi
giaùng buùa treân ñaàu con caäu nheù. Ñeå con
coøn coù thôøi giôø maø lo söûa chöõa. Cuõng laø
moät chuùt ñeå töôûng nhôù caäu. Coøn phaàn
môï vaø caùc con cuûa môï, khi nhoû leân leân
xuoáng xuoáng neân coøn man maùn nhôù,
khoâng bieát laâu laém roài gaëp laïi coù coøn
nhaän ra nhau nöõa khoâng…
Laøm con maø chaúng bieát coäi nguoài
thì goïi laø gì nhæ ?
Con traêm laàn khoâng coù yù traùch
Meï khoâng chæ baûo. Taïi con moïi ñaøng

8
Thö gôûi Meï

Meï ôi ! Khi coøn ôû nhaø Meï vaãn luoân nhaéc


baûo con veà oâng veà baø (keå caû phía beân
noäi nöõa) nhöng coù maáy laàn con nghe maø
ñi, vì ham vui maø cuõng coù phaàn vì gheùt
tieäc tuøng, ñaùm ñoâng.
Khi nhoû tính con voán nhuùt nhaùt,
traàm maëc. Öa luùc naøo cuõng kheùp kín
trong laâu ñaøi cuûa rieâng mình. Cuõng coù
phaàn maëc caûm vôùi caùi ngheøo caùi thua
keùm thieân haï. Con coøn nhôù thöôøng con
chæ chôi vôùi baïn beø ñoàng caûnh ngoä thoâi,
ngaïi voâ cuøng khi ñaët chaân ñeán haø baïn beø
khaù giaû, maëc duø raát töû teá. Cöïc chaúng ñaõ
con môùi tôùi thoâi Meï aï ! Vì theá nhaø baïn beø
hoài phoå thoâng cuûa con, con chaúng bieát
ñöôïc laø bao. Coøn nhieàu kyû nieäm khaùc
nöõa nhöng e Meï giaø chöõ nghóa voán

9
cuûa ñöùa con hö

chaúng tôùi ñaâu laïi ñoïc vaên töï cuûa ñöùa


con ñaõ ngheøo maø vöøa hö vöøa doát thì
caøng toå cho Meï theâm khoå.
Thoâi cöù xem laø tuoåi thô coù theå boû
qua ñöôïc. Nhöng lôùn leân, ngaøy oâng
ngaøy baø, teát nhöùt thieáu ñieàu Meï xaùch
caây röôït con veà noäi veà ngoaïi. Heát ñaøng
bieän hoä cho caùi toäi hö, toäi baát hieáu nöõa
roài.
Noùi ñeán caûnh Meï xaùch caây röôït
con, con môùi ngaäm nguøi laøm sao, chaéc
giôø ñaây Meï muoán xaùch thì chaúng xaùch
noåi nöõa roài phaûi khoâng Meï. Caùi cô cöïc
ñaõ veùt heát söùc Meï roài coøn ñaâu. Nhôù khi
coøn nhoû Meï ñaùnh con, con ñau laém
nhöng coù khi khoùc maø cuõng laém luùc con
traân traân ngöôøi ra ñoù. Coù laàn Meï phaûi

10
Thö gôûi Meï

baûo anh troùi con boû ngoaøi ao Sen, gaàn


hoà hai oâng Thaùnh, döôùi chaân Ñoài Böûu
Chaâu. Coù leõ nhöõng hö ñoán, öông ngaïnh
cuûa con cuõng goùp phaàn laøm cho Meï
choùng ñi baèng 3 chön.
Laøm sao moät ngöôøi meï thöông
con thaät söï laïi ñöùng nhìn con mình hö
ñoùn maø chaúng raên baûo söûa daïy. Moät khi
ñaõ söûa daïy nhieàu maø con vaãn coøn hö thì
chaéc loøng Meï seõ ñau khoå voâ cuøng khoâng
sai. Laøm con ñaõ khoâng phuïng döôõng
Cha Meï laáy moät tí maø coøn laøm cho Meï
sôùm gaàn ñaát xa trôøi vì buoàn raàu thì ñuùng
laø khoâng phaûi baát hieáu nöõa roài ! Bôûi vì
duøng töø baát hieáu thì chöa xöùng vôùi caùi toäi
naøy. Caùi teân goïi xin nhôø ngöôøi khaùc ñaët
cho.

11
cuûa ñöùa con hö

Nghó cho cuøng, ngöôøi Vieät Nam


mình vaãn coøn theo neàn neáp cuûa ngöôøi AÙ
Ñoâng. Neân trong 3 toäi baát hieáu thì “voâ
haäu vi ñaïi”. Theá maø con laïi choïn ngay
ñôøi hoaïn quan. Hieån nhieân phaïm toäi baát
hieáu treân moïi toäi baát hieáu khaùc. Song
con xin daäp ñaàu caùm ôn Meï, Meï ñaõ
khoâng than vaõn caám caùch maø coøn laïi
thaàm mong con Meï ñöôïc troïn veïn vôùi lyù
töôûng cuûa mình. Con bieát chaéc laø nhö
theá. Nhöng Meï ôi, Meï ñaâu coù ngôø bieát
raèng thaèng con hö cuûa Meï haén vöùt lyù
töôûng ñoù luùc naøo chaúng hay. AÂu chi
cuõng coøn laø yù Trôøi nöõa. Xin Meï cöù caàu
Trôûi phuø hoä, may ra con coøn laäp ñöôïc
moät coâng, haï xuoáng chæ coøn laø ñöùa con
hö baát hieáu. Con vaãn bieát Meï mong con
ñaït ñöôïc yù nguyeän khoâng vì gì hôn ngoaøi
12
Thö gôûi Meï

muoán con ñöôïc haïnh phuùc trong cuoäc


ñôøi.
Laøm cha, laøm meï, ai maø chaû lo
boài ñaép vun troàng töông lai cho con caùi.
Mong con sau naøy coâng thaønh danh toaïi
ñeå coøn hy voïng höôûng chuùt tuoåi giaø
thong dong. Con xin taï toäi vôùi Meï, xin
Meï ñöøng ñaët hy voïng quaù lôùn ñoù vaøo
con ñeå roài theâm ñau khoå thoâi. Lyù töôûng
con ñaõ choïn, ñôøi con cuõng ñaõ quyeát:
“tieàn taøi danh lôi ví töïa beøo”. Con noùi vaäy
chöù con vaãn hieåu Meï ñaâu caàn con phaûi
nhö vaäy. Meï chæ mong con ngoan vaø
haïnh phuùc vôùi lyù töôûng ñôøi con theá laø ñuû.
Vaø con cuõng khoâng mong gì hôn ñaâu Meï
aï. Coù leõ noùi nhö vaäy coù ngöôøi baûo; coù
muoán cuõng chaúng ñöôïc ñaâu ñoà ñöùa hö.

13
cuûa ñöùa con hö

Hö thì laøm gì neân chuyeän. Nhöng duø sao


laøm con ai cuõng phaûi lo cho cha meï ñöôïc
aám aùo no loøng tuoåi giaø, ñoù laø moät nhieäm
vuï nhaát ñònh phaûi thi haønh. Nhöng con
hieän nay, phaàn mình lo chöa xong, coøn
leõo ñeõo aên baùm Meï giaø vaø gia ñình thì
bieát laøm sao ñöôïc ñaây !
Noùi ñeán ñaây, con xin Meï nhaén laïi
vôùi caùc anh chò con. Chôù gì anh chò gaùnh
vaùc Meï giaø duøm em, coi nhö moät söï
thoaùi thaùc khoâng lyù do. Phaàn em chæ coá
gaéng soáng toát, ñöøng ñeå laøm oá danh Meï
vaø gia ñình. Ñaây cuõng laø moät öôùc mô
khoâng bieát ñeán khi naøo môùi daùm noùi laø
thaønh söï thaät roài ! Xin anh chò cuõng ñöøng
coá chaáp laøm chi thaèng em hö ñoán naøy.

14
Thö gôûi Meï

Thöa meï, con laïi trôû veà vôùi neàn


neáp nho giaùo, con nghe ngöôøi ta baûo
Khoång Töû coù daïy raèng: “Phuï maãu toàn töû
baát vieãn du”, cha meï coøn thì con khoâng
ñöôïc ñi xa. Ñuùng laø baát haïnh cho Meï
khi coù ñöùa con nhö con, khoâng nhöõng
Meï coøn ñoù maø laïi Meï giaø nöõa chôù. Theá
maø lôùn leân moät chuùt con ôû beân Meï coù laø
bao. Thöông quaù Meï giaø cuûa con ! Ñaõ
goaù choàng thuû tieát soáng vaäy nuoâi con,
giôø con laïi thaúng caùnh bay ñi ñaâu. Ñaïi
döông naøo lôùn ñuû ñeå ví vôùi loøng Meï ñaây.
Vì daãu vaäy Meï vaãn haèng moät loøng yeâu
thöông con. Xin taï ôn Meï, xin ñöôïc taï ôn
Meï. Xin ñoäi ôn Trôøi, xin ñöôïc ñoäi ôn
Trôøi ñaõ cho cho con ñöôïc ngöôøi Meï nhö
theá.

15
cuûa ñöùa con hö

Khoâng bieát töông lai mình seõ nhö


theá naøo. Nhöng vôùi doøng ñôøi ngöôïc suoâi,
con ñau loøng khi thaáy coù nhöõng ñöùa con
ñaønh ñaïn boâi tro traéc traáu leân maët khoâng
chæ cuûa noù maø coøn caû cha meï noù nöõa.
Laøm cho cha meï ra ñaøng khoâng daùm
ngöôùc maët nhìn thieân haï. Chuyeän töôûng
nhö duï ngoân raên daïy, nhöng ngaøy nay
khoâng thieáu ñaâu Meï aï. Con noùi truyeän
naøy laø vì muoán xin Meï moät aân hueä. Duø
con coù hö ñoán baát hieáu ñeán ñaâu chaêng
nöõa thì xin Meï cuõng ñöøng boû maëc con.
Con vaãn luoân caàn Meï, con caøng ñi xa
con caøng thaáy caàn Meï hôn. Xin Meï haõy
tieáp tuïc kieân nhaãn raên daïy trò baûo con ñeå
ít ra maët con thì theá naøo cuõng ñöôïc
nhöng maët Meï thì xin ñöøng. Vì bao nhieâu
noãi cô cöïc haèn saâu che phuû göông maët
16
Thö gôûi Meï

Meï, Meï ñaõ khoâng ngöôùc maët leân noåi roài.


Xin ñöøng boâi theâm söï sæ nhuïc leân maët
Meï, ngöôïc laïi haõy laøm cho maët Meï ñöôïc
saùng suûa thanh tao nhö ñôøi Meï ñaõ soáng.
Haõy laøm cho maët Meï ñöôïc saùng saùng
suûa baèng ñöùa con maø Meï ñaõ daøy coâng
kieân nhaãn uoán naén thaønh choài non môn
môûn vôùi hy voïng seõ goùp phaàn laøm cho
ñôøi trong laønh vaø töôi maùt !
Meï aï ! Ñoù chæ laø öôùc mô. Maø öôùc
mô thì muoân ñôøi vaãn laø öôùc mô neáu nhö
noù khoâng thaønh hieän thöïc. Vaäy Meï haõy
giuùp con cuøng vôùi noã löïc coá gaéng cuõng
nhö keát hôïp vôùi Ôn Treân, con hy voïng
con seõ thaønh ngöôøi gaàn vôùi ngöôøi nhaát.
Ñöôïc vaäy laø quyù nhaát ñoái vôùi con, con
chaúng mô gì hôn ñaâu !

17
cuûa ñöùa con hö

Con khoâng mô laøm cho Meï ñöôïc


veû vang vì coâng danh söï nghieäp cuûa con.
Nhöng chæ mong soáng laøm sao laøm cho
göông maët cuûa Meï daãu cho veát haèn theo
naêm thaùng cuûa cô cöïc laøm lu môø thì vaãn
giöõ ñöôïc vieân ngoïc quyù oùng aùnh saùng
toaû leân töø döôùi lôùp môø môø ñuïc ñuïc kia.
Con laïi hö nöõa roài ñaáy.
Laïi noùi veà chuyeän hö, con nhôù Cuï
Vöông Hoàng Seån soáng quaù caùi tuoåi thaát
thaäp coå lai hy ñaõ töï nhaän “hôn nöûa ñôøi
hö”. Phaàn con môùi khoaûng nöûa ñôøi ngöôøi
maø ñaõ hö heát troïi roài, coøn sôï thaâm nöõa
kia. Meï khoå taâm. Con cuõng böùt röùt khoân
nguoâi. Thuù thöïc vôùi Meï, con ñaâu muoán
con hö ñaâu. Khoâng bieát con coù neân traùch
trôøi taïo chi ra caùi hö vôùi caùi neân, caùi toát

18
Thö gôûi Meï

vôùi xaáu ? Taïi sao oång khoâng taïo ra chæ


toaøn caùi neân, caùi toát ? Ñôøi ñaõ laø vaäy,
khoâng daùm traùch cöù chi ai. Chæ thaáy treân
ñôøi naøy coøn ñoù caû khoái ngöôøi neân, ngöôøi
toát. Taïi mình hö laïi ñi tìm lyù leõ ñeå bieän
minh. Theïn vôùi loøng mình quaù chöøng quaù
ñoåi !
Thöa Meï, khuya laém roài, gaàn 2
giôø saùng roài. Con muoán vieát theâm nhöng
sôï mai roài laïi hö nguû daäy khoâng noåi. Con
chæ xin xaùc tín duø con coù hö baát hieáu ñeán
ñaâu chaêng nöõa thì con vaãn laø con cuûa
Meï. Vaø duø Meï coù cô cöïc ngheøo naøn nhö
theá naøo chaêng nöõa thì Meï vaãn laø Meï
cuûa con. Con kính caån chaøo Meï.
Con cuûa Meï
Jos. Tröông Vaên Thôm
19
cuûa ñöùa con hö

Ca Dao – Tuïc Ngöõ

Chieàu chieàu ngoù ngöôïc, ngoù xuoâi.


Ngoù khoâng thaáy meï, nguøi nguøi nhôù thöông.
Coù cha coù meï thì hôn,
Khoâng cha khoâng meï nhö ñôøn khoâng daây.
Coù con phaûi khoå vì con,
Coù choàng phaûi gaùnh giang sôn nhaø choàng.
Chieàu chieàu ra ñöùng ngoõ sau,
Ngoù veà queâ meï, ruoät ñau chín chieàu.
Ñi ñaâu maø boû meï giaø,
Goái nghieâng ai söûa, cheùn traø ai naâng.
Vaúng nghe chim vòt keâu chieàu,
Baâng khuaâng nhôù meï, chín chieàu ruoät ñau.
Meï nuoâi con bieån hoà lai laùng,
Con nuoâi meï keå thaùng keå ngaøy.

20

You might also like