You are on page 1of 11

TRAÀN SÓ TUØNG

---- ›š & ›š ----

BAØI TAÄP GIAÛI TÍCH 12

TAÄP 4

OÂN THI TOÁT NGHIEÄP THPT & ÑAÏI HOÏC

Naêm 2009
Soá phöùc Traàn Só Tuøng

CHÖÔNG IV
SOÁ PHÖÙC

I. SOÁ PHÖÙC

1. Khaùi nieäm soá phöùc


· Taäp hôïp soá phöùc: C
· Soá phöùc (daïng ñaïi soá) : z = a + bi
(a, bÎ R , a laø phaàn thöïc, b laø phaàn aûo, i laø ñôn vò aûo, i2 = –1)
· z laø soá thöïc Û phaàn aûo cuûa z baèng 0 (b = 0)
z laø thuaàn aûo Û phaàn thöïc cuûa z baèng 0 (a = 0)
Soá 0 vöøa laø soá thöïc vöøa laø soá aûo.
ìa = a '
· Hai soá phöùc baèng nhau: a + bi = a’ + b’i Û í (a, b, a ', b ' Î R)
îb = b '
2. Bieåu dieãn hình hoïc: Soá phöùc z = a + bi (a, b Î R) ñöôïc bieåu dieãn bôûi ñieåm M(a; b) hay
r
bôûi u = (a; b) trong mp(Oxy) (mp phöùc)

3. Coäng vaø tröø soá phöùc:


· ( a + bi ) + ( a’ + b’i ) = ( a + a’) + ( b + b’) i · ( a + bi ) - ( a’ + b’i ) = ( a - a’) + ( b - b’) i
· Soá ñoái cuûa z = a + bi laø –z = –a – bi
r r r r r r
· u bieåu dieãn z, u ' bieåu dieãn z' thì u + u ' bieåu dieãn z + z’ vaø u - u ' bieåu dieãn z – z’.
4. Nhaân hai soá phöùc :
· ( a + bi )( a '+ b ' i ) = ( aa’ – bb’) + ( ab’ + ba’) i
· k (a + bi ) = ka + kbi (k Î R)
5. Soá phöùc lieân hôïp cuûa soá phöùc z = a + bi laø z = a - bi
æz ö z
· z = z ; z ± z ' = z ± z ' ; z.z ' = z.z '; ç 1 ÷ = 1 ; z. z = a2 + b2
è z2 ø z2
· z laø soá thöïc Û z = z ; z laø soá aûo Û z = - z

6. Moâñun cuûa soá phöùc : z = a + bi


uuuur
· z = a2 + b2 = zz = OM
· z ³ 0, "z Î C , z =0Ûz=0
z z
· z.z ' = z . z ' · = · z - z' £ z ± z' £ z + z'
z' z'
7. Chia hai soá phöùc:
1 z' z '.z z '. z z'
· z -1 = z (z ¹ 0) · = z ' z -1 = = · = w Û z ' = wz
2 z 2 z.z z
z z
Trang 102
Traàn Só Tuøng Soá phöùc
8. Caên baäc hai cuûa soá phöùc:
ì 2 2
· z = x + yi laø caên baäc hai cuûa soá phöùc w = a + bi Û z2 = w Û í x - y = a
î 2 xy = b
· w = 0 coù ñuùng 1 caên baäc hai laø z = 0
· w ¹ 0 coù ñuùng hai caên baäc hai ñoái nhau
· Hai caên baäc hai cuûa a > 0 laø ± a
· Hai caên baäc hai cuûa a < 0 laø ± - a .i
9. Phöông trình baäc hai Az2 + Bz + C = 0 (*) (A, B, C laø caùc soá phöùc cho tröôùc, A ¹ 0 ).
D = B 2 - 4 AC
-B ± d
· D ¹ 0 : (*) coù hai nghieäm phaân bieät z1,2 = , ( d laø 1 caên baäc hai cuûa D)
2A
B
· D = 0 : (*) coù 1 nghieäm keùp: z1 = z2 = -
2A
Chuù yù: Neáu z0 Î C laø moät nghieäm cuûa (*) thì z0 cuõng laø moät nghieäm cuûa (*).
10. Daïng löôïng giaùc cuûa soá phöùc:
· z = r (cos j + i sin j) (r > 0) laø daïng löông giaùc cuûa z = a + bi (z ¹ 0)
ì
ïr = a2 + b2
ïï a
Û ícos j =
ï r
ïsin j = b
ïî r
· j laø moät acgumen cuûa z, j = (Ox , OM )
· z = 1 Û z = cos j + i sin j (j Î R)
11. Nhaân, chia soá phöùc döôùi daïng löôïng giaùc
Cho z = r (cos j + i sin j) , z ' = r '(cos j '+ i sin j ') :
z r
· z.z ' = rr '. [ cos(j + j ') + i sin(j + j ')] · = [ cos(j - j ') + i sin(j - j ')]
z' r '
12. Coâng thöùc Moa–vrô:
n
· [r (cos j + i sin j)] = r n (cos nj + i sin nj) , ( n Î N* )
n
· ( cos j + i sin j ) = cos nj + i sin nj
13. Caên baäc hai cuûa soá phöùc döôùi daïng löôïng giaùc:
· Soá phöùc z = r (cosj + i sin j ) (r > 0) coù hai caên baäc hai laø:
æ j jö
r ç cos + i sin ÷
è 2 2ø
æ j jö é æj ö æj öù
vaø - r ç cos + i sin ÷ = r ê cos ç + p ÷ + i sin ç + p ÷ ú
è 2 2ø ë è2 ø è2 øû
· Môû roäng: Soá phöùc z = r (cosj + i sin j ) (r > 0) coù n caên baäc n laø:
n æ j + k 2p j + k 2p ö
r ç cos + i sin ÷ , k = 0,1,..., n - 1
è n n ø

Trang 103
Soá phöùc Traàn Só Tuøng
VAÁN ÑEÀ 1: Thöïc hieän caùc pheùp toaùn coäng – tröø – nhaân – chia
AÙp duïng caùc quy taéc coäng, tröø, nhaân, chia hai soá phöùc, caên baäc hai cuûa soá phöùc.
Chuù yù caùc tính chaát giao hoaùn, keát hôïp ñoái vôùi caùc pheùp toaùn coäng vaø nhaân.

Baøi 1. Tìm phaàn thöïc vaø phaàn aûo cuûa caùc soá phöùc sau:
æ1 ö æ2 5 ö
a) ( 4 – i ) + ( 2 + 3i ) – ( 5 + i ) b) 2 - i + ç - 2i ÷ c) ( 2 - 3i ) - ç - i ÷
è3 ø è3 4 ø
æ 1 ö æ 3 ö 1 æ3 1 ö æ 5 3 ö
d) ç 3 - i ÷ + ç - + 2i ÷ - i e) ç + i ÷ - ç - + i ÷ f) ( 2 - 3i )( 3 + i )
è 3 ø è 2 ø 2 è4 5 ø è 4 5 ø
3 -i 2 -i 3 1+ i
g) - h) i)
1+ i i 1 + 2i 1- i
m a+i a 3+ i
k) l) m)
i m a-i a (1 - 2i )(1 + i )
1+ i a+i b 2 - 3i
o) p) q)
2-i i a 4 + 5i
Baøi 2. Thöïc hieän caùc pheùp toaùn sau:
2 2 3 3 2
a) (1 + i ) - (1 – i ) b) ( 2 + i ) - ( 3 - i ) c) ( 3 + 4i )
3
æ1 ö (1 + 2i) 2 - (1 - i) 2 6
d) ç - 3i ÷ e) f) ( 2 - i )
è2 ø (3 + 2i) 2 - (2 + i ) 2
g) (-1 + i )3 - (2i )3 h) (1 - i)100 i) (3 + 3i )5
Baøi 3. Cho soá phöùc z = x + yi . Tìm phaàn thöïc vaø phaàn aûo cuûa caùc soá phöùc sau:
z+i
a) z2 - 2 z + 4i b)
iz - 1
Baøi 4. Phaân tích thaønh nhaân töû, vôùi a, b, c Î R:
a) a2 + 1 b) 2a2 + 3 c) 4a 4 + 9b2 d) 3a2 + 5b 2
e) a4 + 16 f) a3 - 27 g) a3 + 8 h) a4 + a2 + 1
Baøi 5. Tìm caên baäc hai cuûa soá phöùc:
a) -1 + 4 3i b) 4 + 6 5i c) -1 - 2 6i d) -5 + 12i
4 5
e) - - i f) 7 - 24i g) -40 + 42i h) 11 + 4 3.i
3 2
1 2
i) + i k) -5 + 12i l) 8 + 6i m) 33 - 56i
4 2

VAÁN ÑEÀ 2: Giaûi phöông trình treân taäp soá phöùc


Giaû söû z = x + yi. Giaûi caùc phöông trình aån z laø tìm x, y thoaû maõn phöông trình.

Baøi 1. Giaûi caùc phöông trình sau (aån z):


2
a) z 2 + z = 0 b) z 2 + z = 0
c) z + 2 z = 2 - 4i d) z 2 - z = 0
e) z - 2 z = -1 - 8i f) ( 4 - 5i ) z = 2 + i
Trang 104
Traàn Só Tuøng Soá phöùc
4
æ z+iö 2+i - 1 + 3i
g) ç ÷ =1 h) z=
è z -iø 1- i 2+i
2
i) 2 z - 3z = 1 - 12i k) ( 3 - 2i ) ( z + i ) = 3i
1 æ 1 ö 1
l) [(2 - i ) z + 3 + i ](iz + )=0 m) z ç 3 - i ÷ = 3 + i
2i è 2 ø 2

o)
3 + 5i
z
= 2 - 4i (
p) ( z + 3i ) z2 - 2 z + 5 = 0 )
( )(
q) z2 + 9 z2 - z + 1 = 0 ) r) 2 z3 - 3z2 + 5z + 3i - 3 = 0
Baøi 2. Giaûi caùc phöông trình sau (aån x):
a) x 2 - 3.x + 1 = 0 b) 3 2 .x 2 - 2 3.x + 2 = 0
c) x 2 - ( 3 - i ) x + 4 - 3i = 0 d) 3i.x 2 - 2 x - 4 + i = 0
e) 3x 2 - x + 2 = 0 f) i. x 2 + 2i. x - 4 = 0
g) 3x 3 - 24 = 0 h) 2 x 4 + 16 = 0
i) ( x + 2)5 + 1 = 0 k) x 2 + 7 = 0
l) x 2 + 2 (1 + i ) x + 4 + 2i = 0 m) x 2 - 2 ( 2 - i ) x + 18 + 4i = 0

o) ix 2 + 4 x + 4 - i = 0 p) x 2 + ( 2 - 3i ) x = 0
Baøi 3. Tìm hai soá bieát toång vaø tích cuûa chuùng laàn löôït laø:
a) 2 + 3i vaø - 1 + 3i b) 2i vaø - 4 + 4i
Baøi 4. Tìm phöông trình baäc hai vôùi heä soá thöïc nhaän a laøm nghieäm:
a) a = 3 + 4i b) a = 7 - i 3 c) a = 2 - 5i
d) a = -2 - i 3 e) a = 3 - i 2 f) a = -i
5+i
g) a = (2 + i )(3 - i ) h) a = i 51 + 2i80 + 3i 45 + 4i 38 i) a =
2-i
Baøi 5. Tìm tham soá m ñeå moãi phöông trình sau ñaây coù hai nghieäm z1, z2 thoaû maõn ñieàu kieän
ñaõ chæ ra:
a) z2 - mz + m + 1 = 0, ñk : z12 + z22 = z1z2 + 1 b) z2 - 3mz + 5i = 0, ñk : z13 + z23 = 18
c) x 2 + mx + 3i = 0, ñk : z12 + z22 = 8

( ) (
Baøi 6. Cho z1 , z2 laø hai nghieäm cuûa phöông trình 1 + i 2 z2 - 3 + 2i z + 1 - i = 0 . Tính giaù)
trò cuûa caùc bieåu thöùc sau:
z1 z2
a) A = z12 + z22 b) B = z12 z2 + z1z22 c) C = +
z2 z1
Baøi 7. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ì z1 + z 2 = 4 + i ì z1 .z 2 = -5 - 5.i ìï z13 + z 25 = 0
a) í 2 b) í 2 c) í 2
î z1 + z 2 = 5 - 2i î z1 + z 2 = -5 + 2.i
2 2
ïî z1 .( z2 ) = 1
4

ì z - 12 5 ì z -1
ì z1 + z2 + z3 = 1 = =1
ï ï z - 8i 3 ï z -i
ï ï
d) í z1 + z2 + z3 = 1 e) í f) í
ï z .z . z = 1 ï z-4 ï z - 3i
î 1 2 3 =1 =1
ïî z -8 ïî z +i

Trang 105
Soá phöùc Traàn Só Tuøng
ìïz2 + z2 = 5 + 2i ïì z - 2i = z ìïz 2 + z 2 + 4 z z = 0
g) í 1 2 h) í i) í 1 2 1 2
ïîz1 + z2 = 4 - i ïî z - i = z - 1 z +
ïî 1 2 z = 2 i
Baøi 8. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ì x + 2 y = 1 - 2i ìx + y = 5 - i ìx + y = 4
a) í b) í 2 2 c) í
îx + y = 3 - i î x + y = 8 - 8i î xy = 7 + 4i
ì1 1 1 1 ì x 2 + y 2 = -6 ì x + y = 3 + 2i
ï + = - i ï ï
d) í x y 2 2 e) í 1 1 2 f) í 1 1 17 1
+ = + i
ï x 2 + y 2 = 1 - 2i ïx + y = 5 ïî x y 26 26
î î
ìx + y = 5 - i ìx + y = 1
g) í 2 2 h) í 3 3
î x + y = 1 + 2i î x + y = -2 - 3i

VAÁN ÑEÀ 3: Taäp hôïp ñieåm


Giaû söû soá phöùc z = x + yi ñöôïc bieåu dieån ñieåm M(x; y). Tìm taäp hôïp caùc ñieåm M laø tìm
heä thöùc giöõa x vaø y.

Baøi 1. Xaùc ñònh taäp hôïp caùc ñieåm M trong maët phaúng phöùc bieåu dieãn caùc soá z thoûa maõn
moãi ñieàu kieän sau:
a) z + z + 3 = 4 b) z - z + 1 - i = 2 c) z - z + 2i = 2 z - i
d) 2i.z - 1 = 2 z + 3 e) 2i - 2 z = 2 z - 1 f) z + 3 = 1
z - 3i
g) z + i = z - 2 - 3i h) =1 i) z - 1 + i = 2
z+i
k) 2 + z = i - z l) z + 1 < 1 m) 1 < z - i < 2
Baøi 2. Xaùc ñònh taäp hôïp caùc ñieåm M trong maët phaúng phöùc bieåu dieãn caùc soá z thoûa maõn
moãi ñieàu kieän sau:
a) z + 2i laø soá thöïc b) z - 2 + i laø soá thuaàn aûo c) z. z = 9

VAÁN ÑEÀ 4: Daïng löôïng giaùc cuûa soá phöùc


Söû duïng caùc pheùp toaùn soá phöùc ôû daïng löôïng giaùc.

Baøi 1. Tìm moät acgumen cuûa moãi soá phöùc sau:


a) - 2 + 2 3.i b) 4 – 4i c) 1 - 3.i
p p p p
d) cos - i. sin e) - sin - i. cos f) (1 - i. 3 )(1 + i)
4 4 8 8
Baøi 2. Thöïc hieän caùc pheùp tính sau:
æ p pö æ p pö
a) 3 ( cos 20o + i sin 20o )( cos 25o + i sin 25o ) b) 5 ç cos + i.sin ÷ .3 ç cos + i.sin ÷
è 6 6ø è 4 4ø
æ p pö æ p pö
c) 3 ( cos120o + i sin120o )( cos 45o + i sin 45o ) d) 5 ç cos + i sin ÷ 3 ç cos + i sin ÷
è 6 6ø è 4 4ø

Trang 106
Traàn Só Tuøng Soá phöùc
cos85o + i sin 85o
e) 2 ( cos18o + i sin18o )( cos 72o + i sin 72o ) f)
cos 40o + i sin 40o
2 (cos 45 0 + i. sin 45 0 ) 2(cos 45o + i sin 45o )
g) h)
3 (cos15 0 + i. sin 15 0 ) 3(cos15o + i sin15o )
2p 2p æ 2p 2p ö
2 (cos + i. sin ) 2 ç cos + i sin ÷
i) 3 3 k) è 3 3 ø
p p æ p pö
2(cos + i. sin ) 2 ç cos + i sin ÷
2 2 è 2 2ø
Baøi 3. Vieát döôùi daïng löôïng giaùc caùc soá phöùc sau:
a) 1 - i 3 b) 1 + i c) (1 - i 3 )(1 + i ) d) 2.i.( 3 - i)
1- i 3 1
e) f) g) sin j + i. cos j h) 2 +i 2
1+ i 2 + 2i
5p
i) 1 + i 3 k) 3-i l) 3 + 0i m) tan +i
8
Baøi 4. Vieát döôùi daïng ñaïi soá caùc soá phöùc sau:
æ p pö
a) cos 45o + i sin 45o b) 2 ç cos + i sin ÷ c) 3 ( cos120o + i sin120o )
è 6 6ø
3+i 1
d) (2 + i)6 e) f)
(1 + i )(1 - 2i ) i
40
1+ i 60 æ 1+ i 3 ö
g) h) ( -1 + i 3 ) i) (2 - 2i )7 . ç ÷
2i + 1 è 1- i ø
100
1 æ 3p 3p ö æ1+ i ö æ p pö 1
k) ç cos + i sin ÷ l) ç ÷ ç cos + i sin ÷ m)
2è 4 4 ø è 1- i ø è 4 4ø (
17
3 - i)
Baøi 5. Tính:
5
a) ( cos12o + i sin12o )
16
b) (1 + i ) c) ( 3 - i ) 6
7
d) éë 2 ( cos30 0 + i sin 30 0 ) ùû e) (cos15o + i sin15o )5 f) (1 + i )2008 + (1 - i )2008
21 12
æ 5 + 3i 3 ö æ1 3 ö÷ æ i + 1ö
2008

g) çç ÷
÷ h) çç + i ÷ i) ç ÷
è 1 - 2i 3 ø è 2 2 ø è i ø
p p 1 1
k) (cos - i sin )i 5 .(1 + 3i )7 l) z2008 + , bieát z + = 1
3 3 z 2008 z
Baøi 6. Chöùng minh:
a) sin 5t = 16sin5 t - 20sin3 t + 5sin t b) cos 5t = 16 cos5 t - 20 cos3 t + 5 cos t
c) sin 3t = 3cos2 t - sin3 t d) cos3t = 4 cos3 t - 3 cos t

Trang 107
Soá phöùc Traàn Só Tuøng

II. OÂN TAÄP SOÁ PHÖÙC

Baøi 1. Thöïc hieän caùc pheùp tính sau:


6 6
æ -1 + i 3 ö æ 1 - i 7 ö
a) (2 - i )(-3 + 2i)(5 - 4i ) b) ç ÷ +ç ÷
è 2 ø è 2 ø
16 8
æ1+ i ö æ1- i ö 3 + 7i 5 - 8i
c) ç ÷ +ç ÷ d) +
è 1- i ø è1+ i ø 2 + 3i 2 - 3i
e) (2 - 4i)(5 + 2i) + (3 + 4i )(-6 - i ) f) 1 + i + i2 + i3 + ... + i2009
g) i 2000 + i1999 + i 201 + i82 + i 47 h) 1 + i + i 2 + ... + i n , (n ³ 1)
i) i.i 2 .i 3 ...i 2000 k) i -5 (-i )-7 + (-i)13 + i -100 + (-i)94
Baøi 2. Cho caùc soá phöùc z1 = 1 + 2i, z2 = -2 + 3i, z3 = 1 - i . Tính:
a) z1 + z2 + z3 b) z1z2 + z2 z3 + z3 z1 c) z1z2 z3
z1 z2 z3 z12 + z2 2
d) z12 + z22 + z32 e) + + f)
z2 z3 z1 z2 2 + z32
Baøi 3. Ruùt goïn caùc bieåu thöùc sau:
a) A = z4 + iz3 - (1 + 2i)z2 + 3z + 1 + 3i, vôùi z = 2 + 3i
1
b) B = ( z - z2 + 2 z3 )(2 - z + z2 ), vôùi z = ( 3 - i)
2
Baøi 4. Tìm caùc soá thöïc x, y sao cho:
x -3 y -3
a) (1 - 2i ) x + (1 + 2 y )i = 1 + i b) + =i
3+i 3-i
1
c) (4 - 3i ) x 2 + (3 + 2i ) xy = 4 y 2 - x 2 + (3 xy - 2 y 2 )i
2
Baøi 5. Tìm caùc caên baäc hai cuûa caùc soá phöùc sau:
a) 8 + 6i b) 3 + 4i c) 1 + i d) 7 - 24i
2 2
æ1+ i ö æ1- i 3 ö 1 2
e) ç ÷ f) ç ÷ g) - i h) i, –i
è 1- i ø ç 3 -i ÷ 2 2
è ø
3 -i 1 1 1 1
i) k) + i l) -2 (1 + i 3 ) m) +
1+ i 3 2 2 1+ i 1- i
Baøi 6. Tìm caùc caên baäc ba cuûa caùc soá phöùc sau:
a) -i b) –27 c) 2 + 2i d) 18 + 6i
Baøi 7. Tìm caùc caên baäc boán cuûa caùc soá phöùc sau:
a) 2 - i 12 b) 3 + i c) -2i d) -7 + 24i
Baøi 8. Giaûi caùc phöông trình sau:
a) z3 - 125 = 0 b) z 4 + 16 = 0 c) z3 + 64i = 0 d) z3 - 27i = 0
e) z7 - 2iz4 - iz3 - 2 = 0 f) z6 + iz3 + i - 1 = 0 g) z10 + (-2 + i)z5 - 2i = 0
Baøi 9. Goïi u1; u2 laø hai caên baäc hai cuûa z1 = 3 + 4i vaø v1; v2 laø hai caên baäc hai cuûa
z2 = 3 - 4i . Tính u1 + u2 + v1 + v2 ?

Trang 108
Traàn Só Tuøng Soá phöùc
Baøi 10. Giaûi caùc phöông trình sau treân taäp soá phöùc:
a) z2 + 5 = 0 b) z2 + 2 z + 2 = 0 c) z2 + 4 z + 10 = 0
d) z2 - 5z + 9 = 0 e) -2 z2 + 3z - 1 = 0 f) 3z2 - 2 z + 3 = 0
g) ( z + z )( z - z ) = 0 h) z2 + z + 2 = 0 i) z2 = z + 2
2
k) 2 z + 3z = 2 + 3i l) ( z + 2i ) +2 ( z + 2i ) - 3 = 0 m) z3 = z
2
n) 4 z2 + 8 z = 8 o) iz2 + (1 + 2i)z + 1 = 0 p) (1 + i )z2 + 2 + 11i = 0
Baøi 11. Giaûi caùc phöông trình sau treân taäp soá phöùc:
2
æ 4z + i ö 4z + i
a) ç ÷ -5 +6 = 0 b) ( z + 5i )( z - 3 ) ( z2 + z + 3) = 0
è z -i ø z-i
c) ( z2 + 2 z ) - 6 ( z2 + 2 z ) - 16 = 0 d) z3 - (1 + i ) z2 + ( 3 + i ) z - 3i = 0
e) ( z + i ) ( z2 - 2 z + 2 ) = 0 f) z2 - 2iz + 2i - 1 = 0
g) z2 - ( 5 - 14i ) z - 2 (12 + 5i ) = 0 h) z2 - 80 z + 4099 - 100i = 0
2
i) ( z + 3 - i ) - 6 ( z + 3 - i ) + 13 = 0 k) z2 - ( cos j + i sin j ) z + i cos j sin j = 0
Baøi 12. Giaûi caùc phöông trình sau treân taäp soá phöùc:
a) x 2 - ( 3 + 4i ) x + 5i - 1 = 0 b) x 2 + (1 + i ) x - 2 - i = 0 c) 3 x 2 + x + 2 = 0

d) x 2 + x + 1 = 0 e) x 3 - 1 = 0
Baøi 13. Giaûi caùc phöông trình sau bieát chuùng coù moät nghieäm thuaàn aûo:
a) z3 - iz2 - 2iz - 2 = 0 b) z3 + ( i - 3 ) z2 + ( 4 - 4i ) z - 4 + 4i = 0
(
Baøi 14. Tìm m ñeå phöông trình sau: ( z + i ) z2 - 2mz + m 2 - 2m = 0 )
a) Chæ coù ñuùng 1 nghieäm phöùc b) Chæ coù ñuùng 1 nghieäm thöïc
c) Coù ba nghieäm phöùc
Baøi 15. Tìm m ñeå phöông trình sau: z3 + (3 + i )z2 - 3z - (m + i ) = 0 coù ít nhaát moät nghieäm thöïc
Baøi 16. Tìm taát caû caùc soá phöùc z sao cho ( z - 2)( z + i ) laø soá thöïc.
Baøi 17. Giaûi caùc phöông trình truøng phöông:
a) z 4 - 8 (1 - i ) z2 + 63 - 16i = 0 b) z 4 - 24 (1 - i ) z2 + 308 - 144i = 0

c) z 4 + 6(1 + i )z2 + 5 + 6i = 0

( )
Baøi 18. Cho z1 , z2 laø hai nghieäm cuûa phöông trình: z2 - 1 + i 2 z + 2 - 3i = 0 . Tính giaù trò

cuûa caùc bieåu thöùc sau:


a) z12 + z22 b) z12 z2 + z1z22 c) z13 + z23
æ1 2ö æ1 2ö z1 z2
d) z1 çç + ÷÷ + z2 çç + ÷÷ e) z2 z13 + z1z23 f) +
è z2 z1 ø è z1 z2 ø z2 z1
Baøi 19. Cho z1 , z2 laø hai nghieäm cuûa phöông trình: x 2 - x + 1 = 0 . Tính giaù trò cuûa caùc bieåu
thöùc sau:
a) x12000 + x22000 b) x11999 + x1999
2 c) x1n + x2n , n Î N
Baøi 20. Tìm taäp hôïp caùc ñieåm trong maët phaúng phöùc bieåu dieãn caùc soá phöùc thoaû maõn heä
thöùc sau:

Trang 109
Soá phöùc Traàn Só Tuøng
z 1
a) =3 b) z2 + z 2 = 1 c) z =
z -i z
2p 2p
Baøi 21. Haõy tính toång S = 1 + z + z2 + z3 + ...z n -1 bieát raèng z = cos + i sin .
n n
Baøi 22. Vieát döôùi daïng löôïng giaùc caùc soá phöùc sau:
2+i
a) i 4 + i 3 + i 2 + i + 1 b) (1 - i )(2 + i) c)
1- i
p æ p pö p
d) 1 - sin a + i cos a , 0 < a < e) -3 ç cos + i sin ÷ f) cot a + i, p < a <
2 è 6 6ø 2
p
g) sin a + i(1 - cos a ), 0 < a <
2
Baøi 23. Tìm moâñun vaø moät acgumen cuûa caùc soá phöùc sau:
8
(2 3 + 2i ) (1 + i )6 ( -1 + i ) 4 1 n n
a) + b) + c) (1 + i 3 ) + (1 - i 3 )
(1 - i )6 (2 3 - 2i )
3 - i)
8
(
( 2 3 + 2i )
10 4

p p p p
d) - sin + i cos e) cos - i sin f) -2 + 2 3i
8 8 4 4
p 1 + cos a + i sin a p
g) 1 - sin a + i cos a , 0 < a < h) , 0 <a < i) 4 - 3i
2 1 + cos a - i sin a 2
Baøi 24. Tìm moâñun vaø moät acgumen cuûa caùc soá phöùc sau:
8
(2 3 + 2i ) (1 + i )6 ( -1 + i ) 4 1 n n
a) + b) + c) (1 + i 3 ) + (1 - i 3 )
(1 - i )6 3 - 2i ) (2
8
( 3 - i ) ( 2 3 + 2i )
10 4

Baøi 25. Chöùng minh caùc bieåu thöùc sau coù giaù trò thöïc:
n n
7 7 æ 19 + 7i ö æ 20 + 5i ö
a) ( 2 + i 5 ) + ( 2 - i 5 ) b) ç ÷ +ç ÷
è 9 - i ø è 7 + 6i ø
6 6 5 5
æ -1 + i 3 ö æ -1 - i 3 ö æ -1 + i 3 ö æ -1 - i 3 ö
c) ç ÷ +ç ÷ d) ç ÷ +ç ÷
è 2 ø è 2 ø è 2 ø è 2 ø
6 6
æi+ 3 ö æi- 3 ö
e) ç ÷ +ç ÷
è 2 ø è 2 ø
3
Baøi 26. Trong caùc soá phöùc z thoaû maõn ñieàu kieän z - 2 + 3i = . Tìm soá phöùc z coù moâñun
2
nhoû nhaát.
Baøi 27. Xeùt caùc ñieåm A, B, C trong maët phaúng phöùc theo thöù töï bieåu dieãn caùc soá phöùc sau:
4i 2 + 6i
; (1 - i)(1 + 2i);
i -1 3-i
a) Chöùng minh ABC laø tam giaùc vuoâng caân.
b) Tìm soá phöùc bieåu dieãn bôûi ñieåm D sao cho töù giaùc ABCD laø hình vuoâng.
Baøi 28. Giaûi caùc phöông trình sau, bieát chuùng coù moät nghieäm thuaàn aûo:
a) z3 + (2 - 2i)z2 + (5 - 4i)z - 10i = 0 b) z3 + (1 + i )z2 + (i - 1)z - i = 0
c) z3 + (4 - 5i )z2 + (8 - 20i )z - 40i = 0
Baøi 29. Cho ña thöùc P( z) = z3 + (3i - 6)z2 + (10 - 18i)z + 30i .

Trang 110
Traàn Só Tuøng Soá phöùc
a) Tính P(-3i ) b) Giaûi phöông trình P( z) = 0 .
2
æ z +1 ö
Baøi 30. Giaûi phöông trình z = ç 2 - ÷ , bieát z = 3 + 4i laø moät nghieäm cuûa phöông trình.
è z-7ø
Baøi 31. Giaûi caùc phöông trình sau:
a) z 4 + 2 z3 - z2 + 2 z + 1 = 0 b) z 4 - 2 z3 - z2 - 2 z + 1 = 0
c) z 4 - (1 + 2 ) z3 + ( 2 + 2 ) z2 - (1 + 2 ) z + 1 = 0 d) z 4 - 4 z3 + 6 z2 - 4 z - 15 = 0
e) z6 + z5 - 13z4 - 14 z3 - 13z2 + z + 1 = 0
Baøi 32. Giaûi caùc phöông trình sau:
3
2 2 2 2 æ z+i ö
a) ( z + 3z + 6) + 2 z( z + 3z + 6) - 3z = 0 b) ç ÷ =8
è z-i ø
3 2
2 4 2 2 2 4 æ z-i ö æ z -i ö æ z -i ö
c) ( z - z + 1) - 6 z ( z - z + 1) + 5z = 0 d) ç ÷ +ç ÷ +ç ÷ +1 = 0
è z+i ø è z+i ø è z+i ø
2z - i
Baøi 33. Chöùng minh raèng: neáu z £ 1 thì £1.
2 + iz
Baøi 34. Cho caùc soá phöùc z1 , z2 , z3 . Chöùng minh:
2 2 2 2 2 2 2
a) z1 + z2 + z2 + z3 + z3 + z1 = z1 + z2 + z3 + z1 + z2 + z3
2 2
b) 1 + z1 z2 + z1 - z2 = 1 + z1 ( )(1 + z )2
2
2

= (1 - z )(1 - z )
2 2 2 2
c) 1 - z1z2 - z1 - z2 1 2
2 2
d) Neáu z1 = z1 = c thì z1 + z2 + z1 - z2 = 4c2 .

Chaân thaønh caûm ôn caùc baïn ñoàng nghieäp vaø caùc em hoïc sinh ñaõ ñoïc taäp taøi lieäu naøy.
transitung_tv@yahoo.com

Trang 111

You might also like