You are on page 1of 227

Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Thanh Hãa

Trêng PTTH TriÖu S¬n I

Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y


M«n : GDCD 12
Gi¸o viªn : Hoµng NhËt LÖ
Trêng : PTTH TriÖu S¬n I

N¨m häc : 2009 - 2010


Ngµy so¹n :12/08/2009 Ngµy d¹y:15/08/2009

TiÕt : 1 «n tËp ®Çu n¨m.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Cñng cè, hÖ thèng hãa c¸c kiÕn thøc vµ c¸c kh¸i niÖm hãa häc vÒ
chÊt, nguyªn tè hãa häc, ®¬n chÊt, hîp chÊt, nh÷ng ®¬n chÊt vµ
hîp chÊt cô thÓ, hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ c¸c c«ng thøc tÝnh
to¸n.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : NhËn biÕt c¸c d¹ng chÊt ®· häc, viÕt ph¬ng
tr×nh hãa häc, t duy lo ghÝc vÒ hÖ thèng c¸c kiÕn thøc ®· häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
III. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.

2. TiÕn tr×nh häc bµi:


Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc vÒ chÊt . (20 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn s¬ ®å:


Nguyªn tè
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å vµ tr¶ lêi c©u
hái cña gi¸o viªn ®a ra.
ChÊt

§¬n chÊt Hîp chÊt

Oxi Hi®ro Oxit Baz¬ Axit Muèi

GV : Cho häc sinh nªu c¸c kh¸i niÖm :


§¬n chÊt, hîp chÊt.
- Nªu c¸c kh¸i niÖm vµ nªu tªn gäi,

Trang : 1
HS: Nªu c¸c kh¸i niÖm , c¸ch ph©n c¸ch ph©n lo¹i cña c¸c hîp chÊt : Oxit,
lo¹i, gäi tªn c¸c ®¬n chÊt, hîp chÊt baz¬, muèi, axit.
trong ch¬ng tr×nh häc ë líp 8 theo yªu GV : Em h·y nªu sù kh¸c nhau gi÷a
cÇu cña gi¸o viªn. ®¬n chÊt kim lo¹i vµ ®¬n chÊt phi
kim ?
HS : Sù kh¸c nhau ®ã lµ :
- §¬n chÊt kim lo¹i dÉn ®iÖn, dÉn
nhiªt tèt, cã ¸nh kim, tån t¹i chñ yÕu ë
d¹ng r¾n.
- §¬n chÊt phi kim chñ yÕu tån t¹i ë c¶
ba tr¹ng th¸i, kh«ng cã ¸nh kim, dÉn KG : Oxit axit kh¸c oxit baz¬ ë ®iÓm
®iÖn, dÉn nhiÖt kÐm. nµo ?

HS : Oxit axit cÊu t¹o tõ phi kim vµ


oxi cßn oxit baz¬ cÊu t¹o tõ kim lo¹i GV : Cho häc sinh nªu c¸c kh¸i niÖm
vµ oxi. ph©n tö khèi, nguyªn tö khèi, khèi lîng
mol.
HS : Nªu c¸c kh¸i niÖm ph©n tö khèi,
nguyªn tö khèi, khèi lîng mol .

Ho¹t ®éng II
KiÕn thøc vÒ c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n. (20 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn s¬ ®å:


Cm
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å vµ tr¶ lêi c©u
hái cña gi¸o viªn ®a ra. Vk Vdd
n

m M
HS: Ho¹t ®éng nhãm nªu c¸c c«ng thøc
: C%
- n, CM , Vdd: GV : Cho häc sinh nªu c¸c c«ng thøc cã
n n
n = CM . Vdd ; CM = V , Vdd= C biÓu diÔn mèi quan hÖ cña c¸c ®¹i l-
dd M
îng nh s¬ ®å trªn.
HS : Nªu ý nghÜa cña c¸c ®¹i lîng
trong c«ng thøc.
- n, m, M : YK : Em h·y nªu ý nghÜa cña c¸c ®¹i
m m
n= M
; m = n.M ; M = n
. lîng trong c«ng thøc võa nªu ?
HS : Nªu ®îc ýa nghÜa cña c¸c ®¹i l-
îng trong c«ng thøc võa nªu.

Trang : 2
V GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
- n, VkhÝ : n = 22,4
; V = 22,4 . n
cho ®óng.
n.M
- n, C% : C% = .100% ; n=
mdd
C %.mdd
GV: Em h·y biÓu diÔn c«ng thøc tÝnh
M .100 nång ®é C% theo nång ®é dung
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n biÓu diÔn dÞch ?
nång ®é phÇn tr¨m theo nång ®é dung
dÞch.
C%= GV : Cho häc sinh nghiªn cøu, nhËn
CM .Vdd .M C .M
.100%  M .100% xÐt, ®¸nh gi¸ cho ®óng.
Vdd .d d
GV : Lµm thÕ nµo ®Ó so s¸nh khÝ
Trong ®ã : M lµ khèi lîng mol cña nµo nÆng hay nhÑ h¬n khÝ nµo bao
chÊt tan, d lµ khèi lîng riªng cña dung nhiªu lÇn ?
dÞch.
HS : Dïng c«ng thøc tÝnh tØ khèi cña
chÊt khÝ :
MA
- dA/B = M ; MA= dA/B. MB; MB= GV : Cho häc sinh nªu c¸c bíc tÝnh
B theo ph¬ng tr×nh hãa häc.
MA
dA/ B
.
§èi víi kh«ng khÝ : M
kk = 29.

HS : Nªu c¸c bíc tÝnh theo ph¬ng


tr×nh hãa häc :
- ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
- TÝnh sè mol cña chÊt ®· cho d÷
liÖu cã thÓ chuyÓn ®æi thµnh sè mol
trong bµi to¸n.
- Theo ph¬ng tr×nh hãa häc tÝnh sè
mol cña chÊt bµi to¸n yªu cÇu x¸c GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
®Þnh. cho ®óng

- ChuyÓn sang khèi lîng hoÆc thÓ


tÝch, nång ®é ..... Theo yªu cÇu cña
bµi to¸n.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi, nghiªn cøu ch¬ng I, bµi 1 “TÝnh chÊt cña oxit” : Theo
em oxit cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc nµo ? Chóng ®îc chia thµnh mÊy lo¹i ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :

Trang : 3
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :13/08/2009 Ngµy d¹y:17/08/2009

TiÕt : 2 TÝnh chÊt hãa häc cña oxit - ph©n lo¹i oxit.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña oxit baz¬, oxit axit vµ dÉn ra
®îc nh÷ng ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó minh häa.
- Häc sinh hiÓu ®îc ®Ó ph©n lo¹i oxit ngêi ta dùa vµo tÝnh chÊt
hãa häc cña c¸c oxit ®ã.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp ®Þnh tÝnh
vµ ®Þnh lîng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña oxit baz¬ . (18 phót)

1. T¸c dông víi níc.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ lµm c¸c thÝ nghiÖm sau :
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. - Cho cïng lóc CaO vµ CuO vµo 2 èng
HiÖn tîng : èng chøa CaO t¸c dông víi nghiÖm, nhá níc dÇn dÇn vµo c¶ 2
níc to¶ nhiÖt vµ t¹o thµnh dd èng nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng s¶y ra.
Ca(OH)2, cßn èng nghiÖm chøa CuO
kh«ng cã hiÖn tîng g× s¶y ra : GV : VËy qua thÝ nghiÖm trªn em rut
- PTHH : CaO + H2O  Ca(OH)2. ra ®îc kiÕn thøc g× vÒ tÝnh chÊt cña
oxit baz¬ víi níc ?

Trang : 4
HS : Mét sè oxit baz¬ t¸c dông víi níc GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
t¹o thµnh dung dÞch baz¬. bæ sung cho ®óng.

2. T¸c dông víi axit. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu thÝ
nghiÖm trong SGK nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
HS : Nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm - nhãm.
Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.
ThÝ nghiÖm: Cho vµo èng nghiÖm
mét Ýt bét CuO mµu ®en, nhá tiÕp 2
-3 giät dd HCl vµo èng nghiÖm.
HiÖn tîng quan s¸t ®îc: Bét CuO tan
ra t¹o thµnh dung dÞch cã mµu xanh
cña muèi ®ång II clorua.
PTHH:
CuO + 2 HCl  CuCl2 + H2O GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em cã nhËn
( r) (dd) (dd) (l) xÐt g× vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña oxit
HS : Oxit baz¬ t¸c dông víi axit t¹o ra baz¬ víi axit ?
dung dÞch muèi vµ níc.
3. T¸c dông víi oxit axit. GV : Em h·y nghiªn cøu SGK vµ cho
biÕt oxit baz¬ t¸c dông víi oxit axit
th× s¶n phÈm lµ g× ?
HS : Mét sè oxit baz¬ t¸c dông víi oxit
axit t¹o thµnh muèi.
PTHH : CaO + CO2  CaCO3
t0
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
( r ) (k) (r ) cho ®óng.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña oxit axit. (15 phót)

YK : Em h·y nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 8


vµ nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt hãa
häc cña oxit axit ?
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu tÝnh chÊt
hãa häc cña oxit axit.
1. T¸c dông víi oxit baz¬.
- Mét sè oxit axit t¸c dông víi oxit baz¬
t¹o thµnh muèi.
VD : Na2O + CO2  Na2CO3
(r ) (k) (r )

Trang : 5
2. T¸c dông víi níc .
- Mét sè oxit axit t¸c dông víi níc t¹o
thµnh dd axit.
VD : P2O5 + 3H2O  2H3PO4
(k) (l) (dd)
3. T¸c dông víi dd baz¬.
- Mét sè oxit axit t¸c dông víi dd baz¬
t¹o thµnh muèi.
VD : GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
CO2 + Ca(OH)2  CaCO3  + H2O ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
(k) (dd) (r ) (l) gi¸.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu ph©n lo¹i oxit. (7 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


HS : §Ó ph©n lo¹i oxit ngêi ta dùa vµo c¸ch ph©n lo¹i oxit.
tÝnh chÊt hãa häc cña chóng víi níc,
axit, baz¬....
- C¸c oxit ®îc chia thµnh 4 lo¹i :
Oxit axit.
Oxit baz¬.
Oxit trung tÝnh vµ oxit lìng
tÝnh. GV : Yªu cÇu häc sinh cho biÕt oxit
trung tÝnh lµ oxit nh thÕ nµo, t¬ng tù
víi oxit lìng tÝnh ?
HS : Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn nh
SGK. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nhg
gi¸, bæ sung cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 6 SGK trang 6.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Mét sè oxit quan träng” : Theo em CaO cã nh÷ng tÝnh
chÊt vµ øng dông g× ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 6
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :17/08/2009 Ngµy d¹y:22/08/2009

TiÕt : 3 mét sè oxit quan träng.


“canxi oxit”.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña canxi oxit, biÕt ®îc nh÷ng
øng dông vµ ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ trong c«ng nghiÖp .
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp lÝ thuyÕt vµ
bµi tËp thùc hµnh hãa häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, pipÐt, s¬ ®å h×nh 1.4 vµ h×nh 1.5 phãng to.
b. Hãa chÊt : Níc, CaO, dd HCl.
Iii. Ho¹t ® éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña oxit baz¬ ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa
häc ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em Canxi oxit cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ë níc ta ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña Canxi oxit . (18 phót)

1. T¸c dông víi níc.


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm

Trang : 7
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ theo nhãm.
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
HiÖn tîng : Cã khãi bèc lªn, ph¶n øng
to¶ nhiÖt, ®ång thêi cã chÊt r¾n mµu
tr¾ng l¾ng xuèng ®¸y èng nghiÖm,
dd trong xuèt. GV : Qua thÝ nghiÖm em cã nhËn xÐt
- PTHH : CaO + H2O  Ca(OH)2. g× vÒ ph¶n øng vµ s¶n phÈm t¹o
(r ) (l) (r ). thµnh ?
HS : S¶n phÈm t¹o thµnh lµ Canxi
hi®roxit, lµ mét chÊt Ýt tan trong níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
2. T¸c dông víi axit.
GV : Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t
HS : Nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm - h×nh vÏ vµ lµm thÝ nghiÖm theo híng
Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm. dÉn cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm: Cho vµo èng nghiÖm
mét Ýt bét CaO, nhá tiÕp 2 -3 giät dd
HCl vµo èng nghiÖm.
HiÖn tîng quan s¸t ®îc: Bét CaO tan
ra t¹o thµnh dung dÞch kh«ng mµu,
®ång thêi èng nghiÖm nãng lªn, chøng
tá ph¶n øng táa nhiÖt.
PTHH:
CaO + 2 HCl  CaCl2 + H2O GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
( r) (dd) (dd) (l) bæ sung cho ®óng.
3. T¸c dông víi oxit axit.

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


HS : Canxi oxit t¸c dông víi mét sè tÝnh chÊt hãa häc cña Canxi oxit víi
oxit axit t¹o thµnh muèi. oxit axit ?
PTHH : CaO + CO2  CaCO3
t0

( r ) (k) (r )
GV : Qua nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc
trªn ta ph©n lo¹i Canxi oxit trong
HS : Canxi oxit lµ mét oxit baz¬. nhãm oxit nµo ?

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu øng dông cña canxi oxit . (7 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


øng dông cña Canxi oxit .
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu øng dông

Trang : 8
cña Canxi oxit. KG : T¹i sao CaO l¹i ®îc dïng ®Ó khö
- Dïng lµm nguyªn liÖu trong c«ng chua ®Êt trång trät ?
nghiÖp x©y dùng, luyÖn kim, lµm
nguyªn liÖu cho hãa häc, lµm nguyªn
liÖu ®Ó khö chua ®Êt trång trät, khö
trïng, hót Èm.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt Canxi oxit . (13 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c¸c s¬


HS : S¶n xuÊt CaO trong c«ng nghiÖp ®å 1.4 vµ 1.5 phãng to :
theo c¸c bíc chÝnh sau: YK : Em h·y nªu c¸c bíc chÝnh s¶n
- Cho nguyªn liÖu vµo lß nung : suÊt CaO trong c«ng nghiÖp ?
CaCO3, than ®¸.
- N©ng nhiÖt ®é : §èt cho than ®¸
ch¸y, táa nhiÖt ®Ó ph©n hñy CaCO3
thµnh CaO.
PTHH : CaCO3  CaO + CO2 
t0

(r ) (r ) (k) GV : So víi lß thñ c«ng th× lß c«ng


HS : u ®iÓm : S¶n xuÊt mét mÎ ®îc nghiÖp cã u ®iÓm g× ?
nhiÒu h¬n, gi¸ re h¬n, cÇn Ýt nh©n
c«ng lao ®éng h¬n vµ tiÕt kiÖm nhiªn
liÖu h¬n.
HS : Lµm bµi tËp 1.a t¹i líp. GV : Cho häc sinh lµm bµi tËp t¹i líp
- Hßa tan c¶ hai chÊt vµo 2 èng bµi tËp 1.a SGK trang 9.
nghiÖm, sôc khÝ CO2 vµo c¶ hai èng
nghiÖm, èng nghiÖm nµo cã kÕt tña
lµ èng cha Ca(OH)2, vËy ta ph©n biÖt GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
®îc CaO vµ Na2O. cho ®óng .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 4 SGK trang 9.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Lu huúnh ®i oxit.” . Theo em SO2 cã nh÷ng tÝnh chÊt
ho¸ häc g× ? Nã cã øng dông g× trong cuéc sèng ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................

Trang : 9
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :17/08/2009 Ngµy d¹y:25/28/2009

TiÕt : 4 mét sè oxit quan träng.


“lu huúnh ®i oxit”.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña lu huúnh ®i oxit, biÕt ®îc
nh÷ng øng dông vµ ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ trong c«ng nghiÖp vµ
trong phßng thÝ nghiÖm.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp lÝ thuyÕt vµ
bµi tËp thùc hµnh hãa häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, pipÐt, bé ®iÒu chÕ lu huúnh ®i oxit, giÊy quú tÝm,
cèc thñy tinh.
b. Hãa chÊt : Na2SO3, dd Ca(OH)2, dd HCl.
Iii. Ho¹t ® éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña Canxi oxit ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa
häc ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em Lu huúnh ®i oxit cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo ? Nã cã
øng dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ë níc ta ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña Lu huúnh ®i oxit . (18 phót)
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Lu huúnh ®i oxit lµ chÊt khÝ tÝnh chÊt vËt lÝ cña SO2.
kh«ng mµu, mïi h¾c, ®éc, nÆng h¬n
kh«ng khÝ.

Trang : 10
1. T¸c dông víi níc.
GV : Giíi thiÖu c¸c dông cô ®iÒu chÕ
SO2 cho häc sinh quan s¸t, yªu cÇu häc
sinh quan s¸t h×nh minh häa SGK,
HS : Ho¹t ®éng nhãm quan s¸t thÝ quan s¸t biÓu diÔn thÝ nghiÖm cña
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn - gi¸o viªn nªu nhËn xÐt.
nhËn xÐt hiÖn tîng, gi¶i thÝch vµ
viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
HiÖn tîng : Cã khÝ bay ra qua èng
dÉn khÝ tan vµo èng nghiÖm chøa níc
lµm hång giÊy quú tÝm. KG : VËy dung dÞch lµm hång giÊy
- PTHH : SO2+ H2O  H2SO3. quú tÝm ®ã lµ dung dÞch g× ?
(k ) (l) (dd ).
HS : Dung dÞch lµm hång giÊy quú GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
tÝm ®ã lµ dd axit sunfur¬ H2SO3. cho ®óng.

2. T¸c dông víi dd baz¬.


GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
HS : Quan s¸t hiÖn tîng theo nhãm vµ sinh quan s¸t, yªu cÇu häc sinh nªu
gi¶i thÝch, viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc . hiÖn tîng quan s¸t ®îc vµ gi¶i thÝch.
ThÝ nghiÖm : Sôc khÝ SO2 qua èng
dÉn khÝ vµo cèc ®ùng dd Ca(OH)2.
HiÖn tîng quan s¸t ®îc: Cã kÕt tña
mµu ®ôc xuÊt hiÖn, ®ã lµ kÕt tña
CaSO3 t¹o ra khi SO2 t¸c dông víi
dung dÞch Ca(OH)2.
PTHH:
SO2 + Ca(OH)2  CaSO3  GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
( k) (dd) (r ) bæ sung cho ®óng.

3. T¸c dông víi oxit baz¬. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
tÝnh chÊt hãa häc cña SO2 khi t¸c
HS : Lu huúnh ®i oxit t¸c dông víi mét dông víi oxit baz¬.
sè oxit baz¬ t¹o thµnh muèi.
PTHH : CaO + SO2  CaSO3
t0

( r ) (k) (r )
GV : Qua nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc
trªn ta ph©n lo¹i Lu huúnh ®i oxit
trong nhãm oxit nµo ?
HS : Lu huúnh ®i oxit lµ mét oxit axit.

Ho¹t ®éng II

Trang : 11
Nghiªn cøu øng dông cña Lu huúnh ®i oxit . (7 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


øng dông cña lu huúnh ®i oxit .
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu øng dông
cña Lu huúnh ®i oxit.
- PhÇn lín SO2 ®îc dïng lµm s¶n xuÊt
H2SO4, dïng lµm chÊt tÈy tr¾ng, dïng
diÖt nÊm mèc....
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt Lu huúnh ®i oxit . (13 phót)

1. Trong phßng thÝ nghiÖm.


GV : Em ®· quan s¸t thÝ nghiÖm cña
gi¸o viªn ®Ó ®iÒu chÕ SO2, vËy em
HS : §Ó ®iÒu chÕ SO2 trong phßng h·y nghiªn cøu th«ng tin qua SGK nªu
thÝ nghiÖm ta dïng c¸c muèi Sun phit ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ SO2 trong
cho t¸c dông víi axit ( HCl, H2SO4....). phßng thÝ nghiÖm ?
PTHH :
Na2SO3 +2HCl  2NaCl +SO2  + H2O GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
(dd) (dd) (dd) (k) (l) cho ®óng .

2. Trong c«ng nghiÖp. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
c¸c ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt lu huúnh ®i
HS : Trong c«ng nghiÖp ngêi ta thêng oxit trong c«ng nghiÖp.
s¶n xuÊt SO2 b»ng c¸ch :
- §èt lu huúnh trong kh«ng khÝ.
PTHH : S + O2  SO2 
(r ) (k) (k)
- §èt quÆng pirit s¾t: FeS2.
PTHH :
2FeS2 + 7O2  2Fe2O3 + 4SO2 
t0
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
(r ) (k) (r ) (k). cho ®iÓm cho ®óng.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 3. nhãm lµm bµi tËp 3 SGK trang 11.
- KhÝ oxi vµ khÝ hi®ro cã thÓ lµm
kh« khi lÉn h¬i níc b»ng CaO ®ù¬c
cßn hai khÝ trªn th× kh«ng ®ù¬c v×

Trang : 12
chóng t¸c dông ®îc víi CaO.

- PTHH :
CaO + CO2  CaCO3
(r ) (k) (r)
CaO + SO2  CaSO3 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
(r ) (k) (r ) cho ®óng, gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
gi¸ cho ®iÓm.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 6 SGK trang 11.
Híng dÉn bµi tËp 6* :
- TÝnh sè mol cña SO2 vµ Ca(OH)2
- ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc vµ tÝnh xem chÊt nµo ph¶n øng
hÕt vµ chÊt nµo kh«ng ph¶n øng hÕt.
- Dùa theo ph¬ng tr×nh hãa häc tÝnh khèi lîng cña chÊt s¶n
phÈm trong ph¶n øng trªn.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ TÝnh chÊt hãa häc cña axit.”. Em h·y nghiªn cøu bµi míi
vµ nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 13
Ngµy so¹n :19/08/2009 Ngµy d¹y:28/08/2009

TiÕt : 5 tÝnh chÊt hãa häc cña axit.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc chung cña axit vµ dÉn ra ®îc ph-
¬ng tr×nh hãa häc ®Ó chøng minh cho c¸c tÝnh chÊt ®ã.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp lÝ thuyÕt vµ
bµi tËp thùc hµnh hãa häc, gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng trong tù
nhiªn cã liªn quan ®Õn tÝnh chÊt cña c¸c axit.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, ®òa thñy tinh, giÊy quú tÝm.
b. Hãa chÊt : Fe2O3, dd Ca(OH)2, dd HCl, Al, Zn, dd H2SO4.
Iii. Ho¹t ® éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña Lu huúnh ®i oxit ? ViÕt ph¬ng
tr×nh hãa häc ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em c¸c axit cã nh÷ng tÝnh chÊt cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa
häc nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt lµm ®æi mµu chÊt chØ thÞ . (5 phót)
GV : Cho häc sinh quan s¸t hiÖn tîng
HS : Quan s¸t, nªu hiÖn tîng. khi cho giÊy quú tÝm vµo èng
HiÖn tîng : GiÊy quú tÝm ®æi mµu nghiÖm ®ùng dd HCl.
thµnh mµu ®á .

Trang : 14
KÕt luËn : dd axit lµm ®æi mµu giÊy
quú tÝm thµnh mµu ®á .
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng .
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu t¸c dông cña axit víi kim lo¹i . (10 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vcµ hµnh thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - TiÕn theo nhãm .
hµnh lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn
cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm : LÊy 2 èng nghiÖm,
èng thø nhÊt chovµo 2 - 3 viªn kÏm,
èng thø hai cho vµo mét d©y ®ång,
cho vµo c¶ hai èng nghiÖm dd HCl,
quan s¸t hiÖn tîng.
HiÖn tîng : èng thø nhÊt cã khÝ bay
lªn, c¸c viªn kÏm tan ra, èng thø hai KG : dd H2SO4 còng cã tÝnh chÊt t-
kh«ng thÊy hiÖn tîng g× s¶y ra. ¬ng tù . VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ
PTHH : tÝnh chÊt cña c¸c dd Axit khi cho t¸c
Zn + 2HCl ZnCl2 + H2

  dông víi kim lo¹i ?
(r ) (dd) (dd) (k).
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
HS : dd axit t¸c dông víi mét sè kim vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.
lo¹i t¹o thµnh muèi vµ gi¶i phãng khÝ
hi®ro.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu t¸c dông cña axit víi oxit baz¬ . (10 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm . nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
ThÝ nghiÖm : Cho vµo èng nghiÖm nhãm.
chøa dd H2SO4 mét Ýt bét Fe2O3, quan
s¸t hiÖn tîng.

HiÖn tîng : Bét Fe2O3 tan ra, dd


chuyÓn thµnh mµu vµng n©u.
PTHH :

Trang : 15
Fe2O3 + 3H2SO4  Fe2(SO4)3 + 3H2O
(r) (dd) (dd) (l)
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng .
HS : Axit t¸c dông víi oxit baz¬ t¹o GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em rót ra
thµnh muèi vµ níc. nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt cña axit
khi t¸c dông víi c¸c oxit baz¬ ?
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.

Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu t¸c dông cña axit víi Baz¬ . (10 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vcµ hµnh thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - TiÕn theo nhãm .
hµnh lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn
cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm : LÊy èng nghiÖm cho YK : Em h·y nªu c¸c hiÖn tîng mµ em
vµo ®ã mét Ýt Cu(OH)2, nhá 2- 3 ml quan s¸t ®îc trong thÝ nghiÖm trªn ?
dung dÞch HCl ta thÊy Cu(OH)2 mµu
xanh bÞ tan ra ®ång thêi dung dÞch
chuyÓn thµnh mµu xanh ..
PTHH : GV : T¬ng tù nh HCl th× dd H2SO4
Cu(OH)2 + 2HCl  CuCl2 + H2O cñng cã nh÷ng tÝnh chÊt t¬ng tù .
(r ) (dd) (dd) (l). VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt
cña c¸c dd Axit khi cho t¸c dông víi
HS : dd axit t¸c dông víi baz¬ t¹o baz¬ ?
thµnh muèi vµ níc - §©y lµ ph¶n øng
trung hßa. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.

Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu axit m¹nh - axit yÕu . (5 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK vµ


cho biÕt ®Ó ph©n biÖt ®îc axit
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu yÕu tè m¹nh, axit yÕu ngêi ta ®· dùa vµo yÕu
dïng ®Ó ph©n biÖt c¸c axit m¹nh vµ tè nµo ?
c¸c axit yÕu .
- Dùa vµo tÝnh chÊt hãa häc cña

Trang : 16
c¸c axit ®Ó ph©n lo¹i c¸c axit.

- C¸c axit m¹nh nh : HCl, HNO3,


H2SO4..... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- C¸c axit yÕu nh : H2CO3, H2S.... vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 4 SGK trang 14.

- Nghiªn cøu tríc bµi “ Mét sè axit quan träng : Axit Clohi®ric.”. Axit
Clohi®ric cã nh÷ng tÝnh chÊt g× ? TÝnh chÊt cña nã cã gièng víi tÝnh chÊt
chung cña axit kh«ng ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 17
Ngµy so¹n :20/08/2009 Ngµy d¹y:..............................

TiÕt : 6 mét sè axit quan träng.


“axit clohi®ric - axit sunfuric lo·ng”.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña axit clohi®ric, axit sunfuric
lo·ng, viÕt ®óng ph¬ng tr×nh hãa häc, biÕt ®îc nh÷ng øng dông
cña axit clohi®ric.
2. Kü n¨ng : Sö dông an toµn axit nµy trong phßng thÝ nghiÖm, vËn dông tÝnh
chÊt ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, pipÐt, giÊy quú tÝm, cèc thñy tinh.
b. Hãa chÊt : Zn, CaO, Cu(OH)2, dd HCl.
Iii. Ho¹t ® éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÓm tra bµi cò – Nªu vÊn ®Ò bµi míi . (5 phót)

GV : Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña


axit ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó
minh häa ?
HS1 : Tr¶ lêi c©u hái.

HS2 : NhËn xÐt, bæ sung cho ®óng,

Trang : 18
GV : Theo em axxit clohi®ric cã
nh÷ng tÝnh chÊt nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ë
níc ta ?
HS : Suy nghÜ vµ dù ®o¸n.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña Axit clohi®ric . (18 phót)
1. Lµm giÊy quú tÝm hãa ®á.
GV : Cho häc sinh lµm thÝ nghiÖm
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ víi giÊy quú tÝm.
nghiÖm.
ThÝ nghiÖm 1 : Cho mét mÉu giÊy GV : Ph©n c«ng : Nhãm 1 : TN1,
quú tÝm vµo èng nghiÖm ®ùng dd nhãm 2 :TN2; nhãm 3 : TN3; nhãm 4 :
axit clohi®ric. TN4.
HiÖn tîng : GiÊy quú tÝm chuyÓn
thµnh mµu ®á.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
2. T¸c dông víi kim lo¹i.

HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
nghiÖm 2: lµm thÝ nghiÖm víi c¸c thÝ nghiÖm
- Cho vµo 2 èng nghiÖm mçi èng mét sau:
Ýt dd HCl, cho vµo èng thø nhÊt mét
®Õn hai viªn kÏm, èng thø hai mét
d©y ®ång.
HiÖn tîng : èng thø nhÊt cã khÝ bay
lªn sung quanh viªn kÏm, èng thø hai
kh«ng cã hiÖn tîng g× .
- PTHH : Zn + 2HCl  H2  + ZnCl2
(r ) (dd) (k) (dd ).
HS : VËy axit clohi®ric t¸c dông víi
nhiÒu kim lo¹i t¹o thµnh muèi vµ gi¶i
phãng khÝ hi®ro. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
3. T¸c dông víi dd baz¬.

HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
nghiÖm 3: lµm thÝ nghiÖm sau :
ThÝ nghiÖm : Cho vµo èng nghiÖm
®ùng dd HCl mét Ýt Cu(OH)2 quan s¸t

Trang : 19
hiÖn tîng ta thÊy.
HiÖn tîng quan s¸t ®îc: Cu(OH)2 tan
ra t¹o thµnh dung dÞch mµu xanh lam.
PTHH:
2HCl + Cu(OH)2  CuCl2 + H2O
(dd ) (r) (dd ) (l) GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em cã nhËn
HS : dd HCl t¸c dông víi baz¬ t¹o xÐt g× vÒ tÝnh chÊt t¸c dông víi baz¬
thµnh muèi vµ níc. cña ddHCl ?
GV : Cho häc sinh nh©n xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng.
4. T¸c dông víi oxit baz¬.

GV : Yªu cÇu häc sinh lµm thÝ


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiªm theo nhãm vµ gi¶i thÝch hiÖn
nghiÖm 4 : tîng quan s¸t ®îc.
ThÝ nghiÖm : Cho vµo èng nghiÖm
chøa CuO 2-3 ml dung dÞch HCl.
HiÖn tîng : CuO tan ra t¹o thµnh dung
dÞch mµu xanh.
PTHH :
CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O
( r ) (dd) (dd ) (l)
HS : qua thÝ nghiÖm ta thÊy ddHCl
t¸c dông víi oxit baz¬ t¹o thµnh muèi
vµ níc. GV : Cho c¸c nhãm häc sinh b¸o c¸o
kÕt qu¶, häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
®¸nh gi¸ cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu øng dông cña axit clohi®ric . (5 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu øng dông øng dông cña axit clohi®ric .
cña dd HCl.
- Dïng ®iÒu chÕ c¸c muèi Clo.
- Lµm s¹ch bÒ mÆt kim lo¹i tríc khi
hµn.
- TÈy ghØ kim lo¹i tríc khi s¬n,tr¸ng,
m¹ kim lo¹i.
- ChÕ biÕn dîc phÈm. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña Axit sunfuric. (5phót)

Trang : 20
GV : Cho häc sinh quan s¸t èng
nghiÖm chøa axit sunfuric ®Æc,
nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt vËt lÝ
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi. cña axit sunfuric.
- Lµ chÊt láng, kh«ng mµu, s¸nh, tan
tèt trong níc vµ táa nhiÒu nhiÖt.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña axit sunfuric lo·ng . (10 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tÝnh chÊt tÝnh chÊt hãa häc cña axit sunfuric
hãa häc cña axit sunfuric lo·ng vµ lo·ng vµ nhËn xÐt.
nhËn xÐt.
-TÝnh chÊt hãa häc :
a. Lµm ®æi mµu giÊy quú tÝm thµnh
®á.
b. T¸c dông víi nhiÒu kim lo¹i t¹o
thµnh muèi vµ gi¶i phãng khÝ hi®ro. KG : T¹i sao khi nhóng thanh s¾t vµo
PTHH : Fe + H2SO4  FeSO4 + H2  dd H2SO4 lo·ng, lóc ®Çu ph¶n øng
(r ) (dd) (dd) (k) nhanh sau ®ã chËm dÇn ?
c. T¸c dông víi baz¬ t¹o ra muèi vµ níc
.
PTHH :
Ca(OH)2+ H2SO4  CaSO4  + 2H2O
(dd) (dd) (r ) (l)
d. T¸c dông víi oxit baz¬ t¹o thµnh
muèi vµ níc.
PTHH : GV : Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ
CuO + H2SO4  CuSO4 + H2O tÝnh chÊt hãa häc cña axit sunfuric
(r ) (dd) (dd) (l) lo·ng ?
HS : Axit sunfuric lo·ng cã tÝnh chÊt
nh tÝnh chÊt cña c¸c axit chung. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.

3. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp 1, 6, 7 SGK trang 19.

Trang : 21
Híng dÉn bµi tËp 7* :
- Gäi khèi lîng cña ZnO lµ m th× khèi lîng cña CuO lµ 12.1-m, suy ra sè mol cña
ZnO vµ cña CuO cha tham sè m. ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc vµ tÝnh sè mol cña
HCl. Dùa theo ph¬ng tr×nh hãa häc ta cã sè mol cña ZnO + CuO = 2 . sè mol cña
HCl. Gi¶i ph¬ng tr×nh chøa m ta t×m ®îc khèi lîng cña ZnO vµ CuO.
- TÝnh phÇn tr¨m theo khèi lîng cña hai chÊt cã trong dung dÞch.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Axit sunfuric.”.
4. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 22
Ngµy so¹n :02/09/2009 Ngµy d¹y:...........................

TiÕt : 7 mét sè axit quan träng.


“axit sunfuric.”.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña axit sunfuric ®Æc, viÕt ®óng
ph¬ng tr×nh hãa häc, biÕt ®îc nh÷ng øng dông cña axit sunfuric.
2. Kü n¨ng : Sö dông an toµn axit nµy trong phßng thÝ nghiÖm, vËn dông tÝnh
chÊt ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, pipÐt, cèc thñy tinh.
b. Hãa chÊt : Cu, ®êng sacaroz¬, ddH2SO4 ®Æc, dd Na2SO4, dd BaCl2.
Iii. Ho¹t ® éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÓm tra – Nªu vÊn ®Ò bµi míi . (5 phót)

GV : Nªu tÝnh chÊt hãa häc axit


clohi®ric? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc
®Ó minh häa ?
HS1 : Tr¶ lêi c©u hái.

HS2 : NhËn xÐt, bæ sung cho ®óng, GV : Theo em axit sunfuric cã nh÷ng

Trang : 23
tÝnh chÊt nµo ? Nã cã øng dông g×
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ë níc ta ?
HS : Suy nghÜ - dù ®o¸n.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña axit sunfuric ®Æc . (15 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu nªu môc


tiªu cña thÝ nghiÖm 1, nªu c¸c bíc tiÕn
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ hµnh thÝ nghiÖm - lµm thÝ nghiÖm
nghiÖm. theo nhãm.
-ThÝ nghiÖm :
Cho vµo hai èng nghiÖm cha dd
H2SO4 ®Æc mçi èng nghiÖm mét
miÕng ®ång, ®un nãng èng nghiÖm
2, quan s¸t hiÖn tîng.

HiÖn tîng : èng nghiÖm 1 kh«ng cã


hiÖn tîng g× s¶y ra, èng nghiÖm 2 cã
khÝ bay lªn mïi h¾c, ®ång thêi dd
trong èng nghiÖm chuyÓn thµnh mµu
xanh.
PTHH :
Cu + 2H2SO4  CuSO4 + 2H2O + SO2 
(r ) (dd) (dd) (l) (k)
NhËn xÐt : dd H2SO4 ®Æc kh«ng t¸c GV BiÓu diÔn thÝ nghiÖm 2 cho häc
dông ®îc víi Cu khi nguéi, chØ t¸c sinh quan s¸t vµ nhËn xÐt.
dông ®îc víi Cu khi nãng
HS : Qun s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o
viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng s¶y ra.
HiÖn tîng : §êng chuyÓn dÇn thµnh
mµu ®en, cã khÝ bay lªn, ®ång thêi
trong cèc chÊt mµu ®en ®ïn lªn theo GV : Gi¶i thÝch cho häc sinh nghe vµ
thµnh cèc t¹o thµnh khèi h×nh trô. tiÕp thu:
- §êng ®· bÞ hót níc chuyÓn thµnh C
r¾n mµu ®en, sau ®ã C t¸c dông víi
H2SO4 t¹o ra hçn hîp SO2 vµ CO2 ®Èy
C lªn, nªn ta thÊy khèi mµu ®en bÞ
®Èy lªn.
GV : Cho häc sinh kÕt luËn vÒ tÝnh
chÊt hãa häc cña H2SO4 .

Trang : 24
HS : KÕt luËn ®îc nh SGK.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu øng dông cña axit clohi®ric . (8 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK-


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu øng dông H×nh 1.12 nªu øng dông cña axit
cña axit sunfuric. sunfuric .
- Lµm phÈm nhuém, chÊt tÈy röa,
lµm nguyªn liÖu phô tÈy cho s¶n xuÊt
giÊy, chÕ biÕn dÇu má, s¶n xuÊt
muèi, axit....
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p nhËn biÕt axit sunfuric vµ muèi sunfat . (15 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK-


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm vµ tiÕn
nghiÖm. hµnh thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña
ThÝ nghiÖm : LÊy vµo èng nghiÖm gi¸o viªn.
1 2-3ml dung dÞch Na2SO4, èng
nghiÖm 2 2-3 ml dung dÞch H2SO4,
cho vµo c¶ hai èng nghiÖm 2-3 giät dd
BaCl2.
- HiÖn tîng : C¶ hai èng nghiÖm ®Òu
xuÊt hiÖn kÕt tña tr¾ng.
PTHH :
Na2SO4+ BaCl2  BaSO4  + 2NaCl
(dd) (dd) (r ) (dd)
H2SO4 + BaCl2  BaSO4  + 2HCl
(dd) (dd) (r ) (dd)
- NhËn xÐt : Ta cã thÓ nhËn biÕt GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
muèi tan sunfat vµ axit sunfuric b»ng vµ ®¸nh gi¸ cho ®óng.
c¸ch cho t¸c dông víi dd muèi hoÆc dd
baz¬ cña kim lo¹i Ba.

3. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.

Trang : 25
-Lµm bµi tËp 2, 3, 4, 5 SGK trang 19.
- Nghiªn cøu tríc bµi luyÖn tËp “ TÝnh chÊt hãa häc cña oxit vµ axit.”.
* C©u hái dµnh cho häc sinh kh¸ - giái : B»ng ph¬ng ph¸p ho¸ häc em h·y nªu ph-
¬ng ph¸p nhËn biÕt 3 chÊt r¾n Fe2O3, Fe3O4, Al2O3 ?
4. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :02/09/2009 Ngµy d¹y:........................

TiÕt : 8 bµi LuyÖn tËp 1.


I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Häc sinh hiÓu nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña oxit axit, oxit baz¬, vµ
mèi quan hÖ gi÷a chóng.
- Nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña axit.
- DÉn ra nh÷ng ph¶n øng ®Ó minh häa cho nh÷ng chÊt trªn b»ng
ph¶n øng cô thÓ.
2. Kü n¨ng : VËn dông kiÕn thøc ®· biÕt ®Ó lµm bµi tËp.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí. (15 phót)
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c¸c s¬
®å trªn b¶ng phô råi ph©n c«ng cho
c¸c nhãm dùa vµo s¬ ®å trong SGK
vµ trªn b¶ng ®Ó viÕt PTHH hßan
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å. thµnh c¸c s¬ ®å trªn.
- S¬ ®å 1 :
 Muèi + níc 
axit bazo

(1) (2)

Trang : 26
a. HS : Nhãm 1, 2 : Nghiªn cøu s¬ ®å
1 trong SGK vµ trªn b¶ng, viÕt ph¬ng CaO 
( 3)
CaSO4  SO3
tr×nh hãa häc theo nhãm. (4) (5)
1. CaO + H2SO4  CaSO4  + H2O
(r) (dd) (r ) (l) dd Ca(OH)2 dd H2SO4
2.SO3 + Ca(OH)2  CaSO4  + H2O - S¬ ®å 2 :
(k) (dd) (r ) (l)
3.CaO + SO3  CaSO4
(r ) (k) (r )
4.CaO + H2O  Ca(OH)2 ZnSO4 
Zn
 Quú tÝm hãa ®á
(r ) (l) (dd) (1) (2)
5.SO3 + H2O  H2SO4
(k) (l) (dd) ?
b. Nhãm 3, 4 : Nghiªn cøu s¬ ®å 2
trong SGK vµ trªn b¶ng, viÕt ph¬ng (3) (4)
tr×nh hãa häc biÓu diÔn c¸c ph¶n øng BaSO4 
BaO
 Ba(OH) 2  BaSO4
trong s¬ ®å.
- ChÊt trong ? lµ H2SO4 : GV : Giao nhiÖm vô cho häc sinh c¸c
1. H2SO4 + Zn  ZnSO4 + H2  nhãm :
(dd) (r) (dd) (k) - Nhãm 1,2 : Nghiªn cøu s¬ ®å 1, viÕt
2. Lµm quú tÝm hãa ®á. ph¬ng tr×nh hãa häc.
3. H2SO4 + BaO  BaSO4  + H2O - Nhãm 3, 4 : Nghiªn cøu s¬ ®å 2,
(dd) (r) (r) (l) viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
4.H2SO4 + Ba(OH)2  BaSO4  + H2O
(dd) (dd) (r) (l)

GV : Cho c¸c nhãm nhËn xÐt, ®¸nh


gi¸, bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (25 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 1. lµm bµi tËp 1 SGK trang 21.
a. - Nh÷ng chÊt t¸c dông ®îc víi níc
lµ : SO2, Na2O, CaO, CO2.
b. - Nh÷ng chÊt t¸c dông ®îc víi axit
clohi®ric: CuO, Na2O, CaO
c. - Nh÷ng chÊt t¸c dông ®îc víi NaOH
lµ: SO2, CO2. GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
HS : ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc . ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
gi¸.

HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 3: GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm

Trang : 27
lµm bµi tËp 3 SGK trang 21.
-§Ó lo¹i bá t¹p chÊt SO2 vµ CO2 ra khái
CO ta cã thÓ cho hçn hîp khÝ léi qua
dung dÞch níc v«i trong, khi ®ã c¸c t¹p
chÊt nµy sÏ bÞ gi÷ l¹i cßn CO kh«ng
t¸c dông ®îc thu tinh khiÕt.

PTHH: GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,


®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
CO2 + Ca(OH)2  CaCO3  + H2O gi¸.
(k) (dd) (r) (l)
SO2 + Ca(OH)2  CaSO3  + H2O GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
(k) (dd) (r) (l) lµm bµi 4 SGK trang 21.
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 4.
PTHH:
a. CuO + H2SO4  CuSO4 + H2O
(r) (dd) (dd) (l)
b.Cu +2H2SO4  CuSO4 +SO2  + 2H2O
(r) (dd) (dd) (k) (l)
Tõ 2 ph¬ng tr×nh ta thÊy ë ý a cÇn
dïng Ýt lîng axit h¬n ë ý b mét nöa ®Ó GV : Cho ®¹i diÖn c¸c nhãm bæ xung,
cïng t¹o ra mét lîng nh nhau CuSO4. ®¸nh gi¸, nhËn xÐt.

3. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 2, 5 SGK trang 21.
- Nghiªn cøu chuÈn bÞ cho bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt hãa häc cña oxit v¶
axit.”
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, mét bao diªm, chuÈn bÞ
nghiªn cøu môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
* C©u hái dµnh cho häc sinh kh¸ - giái : Em h·y nªu ph¬ng ph¸p t¸ch c¸c chÊt ra
khái hçn hîp bét gåm : BaO, Al2O3, CuO, Fe2O3 ?
4. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 28
Ngµy so¹n :18/09/2009 Ngµy d¹y:.........................

TiÕt : 9 Thùc hµnh i : tÝnh chÊt hãa häc cña oxit vµ axit.
I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Kh¾c s©u tÝnh chÊt hãa häc cña oxit vµ axit.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 4 èng nghiÖm, 4 b×nh thuû tinh, pipet, giÊy
quú tÝm,muçng s¾t.
- Hãa chÊt : P ®á, CaO, dd HCl, dd H2SO4 lo·ng, dd Na2SO4.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
Ph¶n øng cña canxi oxit víi níc. (10 phót)

Trang : 29
1. ThÝ nghiÖm 1: T¸c dông cña CaO
víi níc. GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu, c¸c bíc
tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 1.
HS : Nªu môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh
th× nghiÖm 1 GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm.
Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
HS : L¾p dông cô vµ hãa chÊt theo h-
íng dÉn cña gi¸o viªn.
- Cho mét mÉu nhá CaO vµo èng
nghiÖm, nhá dÇn dÇn níc vµo èng
nghiÖm, Cho mét mÉu giÊy quú tÝm
vµo èng nghiÖm.
NhËn xÐt :
- Khi cho níc vµo èng nghiÖm ta thÊy
CaO tan ra vµ táa nhiÖt m¹nh, cø cho
níc vµo chÊt r¾n tan hÕt vµo níc.
- Khi cho giÊy quú tÝm vµo ta thÊy
giÊy quú tÝm chuyÓn thµnh mµu
xanh.
PTHH: CaO + H2O  Ca(OH)2
(r) (l) (dd) GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
HS : Do dd sau ph¶n øng lµ dung dÞch îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
baz¬ nªn nã lµm cho giÊy quú tÝm vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña CaO.
chuyÓn thµnh mµu xanh.
- VËy CaO t¸c dông víi níc t¹o thµnh
dung dÞch baz¬.

Ho¹t ®éng II.


Ph¶n øng cña ®iphotpho pentaoxit víi níc. (10 phót)

2. ThÝ nghiÖm 2: Ph¶n øng cña


®iphotpho pentaoxit víi níc. GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS: §¹i diÖn mét nhãm nªu môc tiªu nghiÖm.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. C¸c
nhãm cßn l¹i bæ sung. GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
HS : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo sù
híng dÉn cña gi¸o viªn - quan s¸t vµ
nhËn xÐt hiÖn tîng.

Trang : 30
- Cho vµo muçng s¾t mét Ýt P ®á,
®èt ngoµi kh«ng khÝ råi ®a vµo lä
thñy tinh miÖng réng cã chøa s½n mét
Ýt níc,®Ëy kÝn, sau khi ch¸y xong ta
l¾c ®Òu cho khÝ trong lä tan hÕt
vµo níc, cho giÊy quú tÝm vµo lä GV : Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶,
thñy tinh. c¶ líp bæ sung, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña
NhËn xÐt: c¸c thµnh viªn trong nhãm, ®¸nh gi¸ sù
- GiÊy quú tÝm chuyÓn mµu ®á. thµnh c«ng cña thÝ nghiÖm.

PTHH : 4P + 5O2  2P2O5


t0

(r) (k) (k) GV : VËy qua thÝ nghiÖm em rót ra


P2O5 + 3H2O  2H3PO4 ®îc kiÕn thøc g× vÒ tÝnh chÊt hãa
(k) (l) (dd). häc cña P2O5 ?
HS : §iphotpho pentaoxit t¸c dông víi
níc t¹o thµnh dung dÞch axit.

Ho¹t ®éng III.


NhËn biÕt c¸c dung dÞch. (13 phót)

3. ThÝ nghiÖm 3: NhËn biÕt ba dung


dÞch HCl, H2SO4, Na2SO4.. GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS: §¹i diÖn mét nhãm nªu môc tiªu nghiÖm.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. C¸c
nhãm cßn l¹i bæ sung.

HS : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo sù GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh quan s¸t
híng dÉn cña gi¸o viªn - quan s¸t vµ s¬ ®å trong SGK, nªu ph¬ng ph¸p
nhËn xÐt hiÖn tîng. nhËn biªt ba chÊt, thÝ nghiÖm theo h-
íng dÉn cña gi¸o viªn
- Ghi sè thø tù 1, 2, 3 vµo 3 lä.
- LÊy ë mçi lä mét giät dung dÞch nhá
vµo giÊy quú tÝm, mÉu dd nµo kh«ng
lµm ®æi mµu giÊy quú tÝm lµ dd
Na2SO4, hai dung dÞch cßn l¹i ®Òu
lµm giÊy quú tÝm chuyÓn mµu ®á.
- LÊy 1ml dd cña mçi lä axit cßn l¹i
vµo 2 èng nghiÖm t¬ng øng, nhá vµo
c¶ hai lä dd BaCl2, èng nghiÖm nµo cã
kÕt tña tr¾ng lµ èng nghiÖm chøa dd
H2SO4, èng nghiÖm cßn l¹i kh«ng cã

Trang : 31
hiÖn tîng g× lµ dd HCl.
PTHH :
BaCl2 + H2SO4  BaSO4  + 2HCl
(dd) (dd) (r) (dd) GV : T¹i sao ta l¹i ph¶i ®¸nh sè thø tù
cho mçi lä ?
HS : Ta ph¶i ®¸nh sè thø tù cho mçi lä
nh»m môc ®Ých tr¸nh lÉn lén víi c¸c
b×nh cho nhau khi ta lµm thÝ nghiÖm GV : Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶,
nhËn biÕt. c¶ líp bæ sung, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña
c¸c thµnh viªn trong nhãm, ®¸nh gi¸ sù
thµnh c«ng cña thÝ nghiÖm.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- ChuÈn bÞ kiÕn thøc ®Ó lµm bµi kiÓm tra 1 tiÕt.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 32
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 10 kiÓm tra viÕt mét tiÕt.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §¸nh gi¸ chÊt lîng häc sinh häc vµ tiÕp thu bµi qua kiÓm tra viÕt trùc
tiÕp.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : Lµm bµi ®éc lËp, nhanh, chÝnh x¸c.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, trung thùc, cã tinh thÇn phª vµ tù phª cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®Ò kiÓm tra.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra.
Iii. Thµnh lËp ma trËn.

Møc ®é hiÓu biÕt


KiÕn thøc träng
Ghi nhí Th«ng hiÓu VËn dông Tæng
t©m.
TN TL TN TL TN TL

TÝnh chÊt cña oxit 1 2 1 1 5


0,5 1 2 2 5,5

TÝnh chÊt cña axit 4 1 1 6


2 0,5 2 4,5

Tæng 5 3 1 1 1 11
2,5 1,5 2 2 2 10

Trang : 33
IV. ®Ò bµi kiÓm tra.
a. Tr¾c nghiÖm: (2 ®iÓm)
C©u 1 (1 ®iÓm). Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a) Trong c¸c ph¬ng ¸n sau ®©y, ph¬ng ¸n nµo cã tÊt c¶ c¸c chÊt ph¶n øng ®îc
víi Na2O ?
A. H2O, dd HCl, CO, SO2. B. H2O, dd H3PO4, CO2, SO2
C. NaCl, H2O, H2SO4, SO3. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.
b) Trong ph¬ng ¸n sau ®©y ph¬ng ¸n nµo cã tÊt c¶ c¸c chÊt t¸c dông víi SO2.
A. Na2O, H2O, dd Ba(OH)2, dd NaOH. B. Na2O, CO2, dd KOH, HCl.
. C. CaCO3, H2O, dd BaCO3, dd HNO3. D. Kh«ng ý nµo ®óng.
c). Trong c¸c ph¬ng ¸n nµo sau ®©y, ph¬ng ¸n nµo sau ®©y tÊt c¶ c¸c chÊt
ph¶n øng ®îc víi HCl :
A. Ba, BaCl2, Ba(OH)2, BaO. B. BaO, Ba, Ba(OH)2,
H2SO4 . C. Ba, BaO, Ba(OH)2, AgNO3. D. TÊt c¶ c¸c ý
trªn.
d) Trong c¸c ý sau ®©y ý nµo cho biÕt tÊt c¶ c¸c chÊt t¸c dông ®îc víi H2SO4
®Æch nãng :
A. Cu, CuSO4, CuO, Al B. Cu, CuO, Al, Al2O3.
. C. CuO, Al2O3, CuSO4, Al2(SO4)3. D. TÊt c¶ c¸c ph¬ng ¸n trªn.
C©u 2 (1 ®iÓm) . Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a). Khi nhá dung dÞch HCl vµo giÊy quú tÝm ta thÊy giÊy quú tÝm ®æi mµu :
A. §á. B. Xanh. C. §en.D.Kh«ng ®æi mµu.
b). Khi nhóng thanh kim lo¹i nh«m vµo dd H2SO4 ®Æc nguéi ta thÊy hiÖn tîng :
A. Cã khÝ mïi h¾c bay lªn.
B. Cã khÝ kh«ng mµu bay lªn sau ®ã hãa n©u trong kh«ng khÝ.
C. Cã khÝ kh«ng mµu bay lªn, khÝ nµy cã thÓ g©y ph¶n øng næ víi khÝ oxi.
D. Kh«ng cã hiÖn tîng g× .
c). Ta cã thÓ dïng hãa chÊt nµo sau ®©y ®Ó nhËn biÕt ba chÊt r¾n ®ùng trong
ba lä mÊt nh·n: BaO, BaSO4, Ba(OH)2.
A. Níc. B. khÝ CO2.
C. C¶ níc vµ khÝ CO2. D. ý kh¸c.
d). T¹i sao ta ph¶i rãt tõ tõ H2SO4 ®Æc dÇn dÇn vµo níc khi pha lo·ng nã mµ
kh«ng lµm ngîc l¹i.

Trang : 34
A. V× axit sunfuric cã tÝnh h¸o níc.
B. V× axit sunfuric kh«ng tan trong níc.
C. V× axit sunfuric tan Ýt trong níc.
D. V× axit sunfuric khi tan trong níc táa nhiÒu nhiÖt dÔ g©y næ b¾n axit lªn
g©y nguy hiÓm.
B. Tù luËn: (8 ®iÓm)
C©u 3. (3 ®iÓm) Nªu ph¬ng ph¸p nhËn biÕt dd BaCl2, dd HCl, dd Ba(OH)2.
C©u 4. (2 ®iÓm). Hoµn thµnh s¬ ®å ph¶n øng sau :
Ba 1 BaO 2 Ba(OH)2 3 BaCl2 4 AgCl.
C©u 5. (3 ®iÓm) Sôc khÝ CO2 vµo500ml dd Ca(OH)2 võa ®ñ thu ®îc kÕt tña
lín nhÊt b»ng 20 gam.
a. TÝnh nång ®é mol cña dd Ca(OH)2 trong ph¶n øng ?
b. NÕu dïng lîng dd Ca(OH)2 trªn mµ ta chØ thu ®îc 10 gam kÕt tña th× cÇn
dïng bao nhiªu lÝt khÝ CO2 ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn ?
iV. §¸p ¸n - biÓu chÊm.
A. PhÇn tr¾c nghiÖm:
C©u 1 : ( 1 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.
a. B b. A c. C d. B

C©u 2 : ( 1 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.


A. A b. D c. A d. D
B. PhÇn tù luËn:
C©u 3. (3 ®iÓm). - §¸nh dÊu vµo c¶ ba lä (1, 2, 3.). LÊy mÉu thö ra ba èng
nghiÖm t¬ng øng, sôc khÝ CO2 vµo c¶ ba èng nghiÖm, èng nµo cã kÕt tña tr¾ng
lµ èng chøa dd Ba(OH)2, hai èng cßn l¹i kh«ng cã hiÖn tîng g× . (1.5
®iÓm)
- Hai èng nghiÖm cßn l¹i ta nhá tõ tõ dd Na 2SO4 vµo, èng
nghiÖm nµo cã kÕt tña tr¾ng lµ èng nghiÖm chøa BaCl 2, ta nhËn biÕt ®îc lä
chøa dd BaCl2, lä cßn l¹i lµ lä chøa dd HCl. ( 1.5
®iÓm)
C©u 4. ( 2 ®iÓm). Mçi PTHH ®óng 0.5 ®iÓm.
1. 2Ba + O2  2BaO
(r) (k) (r)
2. BaO + H2O  Ba(OH)2

Trang : 35
(r) (l) (dd)
3. Ba(OH)2 + 2HCl  BaCl2 + 2H2O
(dd) (dd) (dd) (l)
4. BaCl2 + 2AgNO3  2AgCl  + Ba(NO3)2
(dd) (dd) (r) (dd)
C©u 5. ( 3 ®iÓm). C©u a 1.5 ®iÓm, c©u b 1.5 ®iÓm.
a. PTHH : Ca(OH)2 + CO2  CaCO3  + H2O (0.5 ®iÓm)
(dd) (k) (r) (l)
20
- nCaCO 3 =  0,2 ( mol) (0,5 ®iÓm)
100
20
- Theo ph¬ng tr×nh hãa häc : nCa(OH) 2 = nCaCO 3 =  0,2 ( mol)
100
0,2
- VËy CM ( Ca(OH) 2 )=  0,4 (mol/l) (0,5 ®iÓm)
0,5

b. Häc sinh xÐt ®îc trêng hîp thiÕu CO2, VCO 2 = 2,24 l (0,5 ®iÓm)
Trêng hîp thõa CO2, mét phÇn kÕt tña tan ra, VCO 2 = 6,72 l (1 ®iÓm).
4. Híng dÉn häc bµi:
- Nghiªn cøu tríc bµi “TÝnh chÊt ho¸ häc cña baz¬ “
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 36
Ngµy so¹n : 22/09/2009 Ngµy d¹y: 27/09/2009

TiÕt : 11 TÝnh chÊt hãa häc cña baz¬.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬, vµ dÉn ra ®îc nh÷ng
ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó minh häa.
- Häc sinh hiÓu ®îc ®Ó ph©n lo¹i oxit ngêi ta dùa vµo tÝnh chÊt
hãa häc cña c¸c oxit ®ã.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp ®Þnh tÝnh
vµ ®Þnh lîng.
- VËn dông nh÷ng kiÕn thøc cña m×nh ®Ó gi¶i thÝch nh÷ng hiÖn
tîng trong ®êi sèng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm, chÐn sø, ®Ìn cån.
b. Hãa chÊt ; dd NaOH, Cu(OH)2, dd phenol phtalein, giÊy quú tÝm.

Trang : 37
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu t¸c dông cña baz¬ víi chÊt chØ thÞ mµu . (10 phót)

1. T¸c dông víi chÊt chØ thÞ mµu.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh
HiÖn tîng : Cho vµo 2 èng nghiÖm thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
mçi èng 2 -3ml dung dÞch NaOH, cho nhãm.
vµo èng 1 mÉu giÊy quú tÝm, èng 2
mét ®Õn hai giät phenol phtalein. YK : Em quan s¸t ®îc giÊy quú tÝm
-HiÖn tîng : MÉu giÊy quú tÝm trong chuyÓn mµu g× ? èng nghiÖm 2
èng 1 chuyÓn thµnh mµu xanh, dd chuyÓn mµu g× ?
trong «ng nghiÖm 2 chuyÓn mµu ®á. GV : VËy qua thÝ nghiÖm trªn em rut
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK. ra ®îc kiÕn thøc g× vÒ tÝnh chÊt cña
baz¬ víi c¸c chÊt chØ thÞ mµu ?
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt t¸c dông víi oxit axit. (8 phót)

2. T¸c dông víi oxit axit. GV : Cho häc sinh nhí l¹i kiÕn thøc vÒ
oxit axit nªu tÝnh chÊt cña dd baz¬ víi
oxit axit .
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt
cña oxit axit víi dd baz¬.
- TÝnh chÊt : dd baz¬ cã thÓ t¸c dông
víi mét sè oxit axit t¹o thµnh muèi vµ
níc.
PTHH:
Ca(OH)2 + CO2  CaCO3  + H2O. KG : Trong trêng hîp trªn, tØ lÖ vÒ sè
(dd) (k) (r) (l) mol cña CO2 vµ Ca(OH)2 lµ bao nhiªu
2NaOH + SO2 Na2SO3 + H2O
 th× chóng t¹o thµnh c¶ hai muèi sau
(dd) (k) (dd) (l). ph¶n øng ?
GV : Cho häc sinh nªu tr¹ng th¸i cña
c¸c chÊt trong ph¶n øng trªn.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,

Trang : 38
bæ sung cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu tÝnh chÊt t¸c dông víi axit . (8phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,


HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt nghiªn cøu l¹i tÝnh chÊt cña axit, nªu
cña baz¬ víi dd axit. tÝnh chÊt cña baz¬ víi dd axit.
- TÝnh chÊt : Baz¬ t¸c dông víi dd
axit t¹o ra muèi vµ níc ( ph¶n øng
trung hßa ).
PTHH :
Cu(OH)2 + 2HCl  CuCl2 + 2H2O
(r) (dd) (dd) (l) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.

Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu sù ph©n hñy baz¬ . (10 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,


HS : Nghiªn cøu SGK lµm thÝ nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. tiÕn hµnh thÝ nghiÖm- Lµm thÝ
- ThÝ nghiÖm : Nung nãng Cu(OH)2 nghiÖm theo nhãm.
mµu xanh trong chÐn sø.
- HiÖn tîng : Mµu xanh cña hîp chÊt
Cu(OH)2 bÞ thay thÕ dÇn b»ng mµu
®en, ®ång thêi cã h¬i níc bèc lªn. YK : Em h·y ®äc tªn c¸c chÊt trong
PTHH : Cu(OH)2  CuO + H2O
t0
thÝ nghiÖm trªn ?
(r) (r) (h)
GV : Qua thÝ nghiÖm em rót ra ®îc
nh÷ng kiÕn thøc g× ?
HS : VËy ®a sè baz¬ bÞ ph©n hñy ë
nhiÖt ®é cao t¹o ra oxit baz¬ vµ h¬i
níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.

3. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.

Trang : 39
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 5 SGK trang 25.
- Bµi tËp dµnh cho häc sinh trong ®éi tuyÓn : Chia m gam Al thµnh 2 phÇn
b»ng nhau :
+ PhÇn 1 t¸c dông víi lîng d dung dÞch NaOH, sinh ra x mol khÝ H2;
+ PhÇn 2 t¸c dông víi lîng d dung dÞch HNO3 lo·ng, sinh ra y lÝt khÝ N2O
( s¶n phÈm khö duy nhÊt). Quan hÖ gi÷a x vµ y lµ :
a. y=2x b. x=y x=4y d. x=2y
H·y chon mét trong c¸c ph¬ng ¸n trªn vµ gi¶i thÝch ?
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Mét sè baz¬ quan träng”
4. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n : 22/09/2009 Ngµy d¹y: 02/10/2009

TiÕt : 12 mét sè baz¬ quan träng.


“natri hi®roxit”

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña natri hi®roxit, vµ dÉn ra ®îc
nh÷ng ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó minh häa.
- Häc sinh biÕt nh÷ng øng dông quan träng cña natri hi®roxit.
2. Kü n¨ng : BiÕt ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt b»ng ®iÖn ph©n dung dÞch NaCl trong
c«ng nghiªp, viÕt ®îc ph¬ng tr×nh ®iÖn ph©n.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I

Trang : 40
KiÓm tra bµi cò - Nªu vÊn ®Ò . (5 phót)

GV : Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña


baz¬ ? ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc
HS1 : Nªu tÝnh chÊt, viÕt ph¬ng tr×nh
minh ho¹ cho c¸c tÝnh chÊt trªn ?
hãa häc.
HS 2 : NhËn xÐt, bæ sung cho ®óng.

GV : Natri hi®roxit cã nh÷ng tÝnh


chÊt g× ? øng dông cña nã trong ®êi
sèng ra sao ?

HS : Suy nghÜ, t×m c©u tr¶ lêi.


GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, gi¸o viªn
®¸nh gi¸.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña natri hi®roxit . (7 phót)

1. TÝnh chÊt vËt lÝ.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt nªu tÝnh chÊt vËt lÝ cña natri
vËt lÝ. hi®roxit.
- Lµ chÊt r¾n. kh«nh mµu, hót Èm
m¹nh, tan nhiÒu trong níc vµ táa
nhiÖt. Dd natri hi®roxit cã tÝnh nhên,
¨n da tay, lµm bôc v¶i,giÊy....
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña natri hi®roxit . (15 phót)

2. TÝnh chÊt hãa häc .


GV : Natri hi®roxit lµ mét baz¬ m¹nh,
em h·y cho biÕt nã cã nh÷ng tÝnh
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu chÊt nµo cña mét baz¬ ?.
SGK nªu tÝnh chÊt hãa häc cña natri
hi®roxit.
a. dd natri hi®roxit lµm ®æi mµu
giÊy quú tÝm thµnh mµu xanh, ®æi
mµu dd phenol phtalein thµnh mµu
®á. KG : NÕu chØ cã dd NaOH, khÝ CO2

Trang : 41
b. dd natri hi®roxit t¸c dông víi mét sè vµ cèc thuû tinh lµm thÕ nµo ®Ó
oxit axit t¹o thµnh muèi vµ níc . ®iÒu chÕ ®îc dd Na2CO3 kh«ng trén
PTHH: lÉn t¹p chÊt ?
2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O.
(dd) (k) (dd) (l)
NaOH + CO2  NaHCO3.
(dd) (k) (dd).
YK : Em h·y nªu tr¹ng th¸i cña c¸c chÊt
c. T¸c dông víi dd axit t¹o thµnh muèi trong ph¶n øng trªn ?
vµ níc ( ph¶n øng trung hßa).
PTHH :
NaOH + HCl  NaCl + H2O
(dd) (dd) (dd) (l)

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,


bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña natri hi®roxit . (7phót)

3. øng dông : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,


HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông. nªu øng dông natri hi®roxit.
-øng dông :
- S¶n xuÊt xµ phßng, chÊt tÈy röa
tæng hîp, bét giÆt..
- S¶n xuÊt t¬ nh©n t¹o.
- S¶n xuÊt giÊy.
-S¶n xuÊt nh«m.
- ChÕ biÕn dÇu má.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt natri hi®roxit. (8 phót)
4. S¶n xuÊt natri hi®roxit trong GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK,
c«ng nghiÖp : nªu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt natrihi®roxit
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ph¬ng ph¸p trong c«ng nghiÖp.
s¶n xuÊt natri hi®roxit trong c«ng
nghiÖp.
- Trong c«ng nghiÖp ngêi ta s¶n xuÊt
natri hi®roxit b»ng ph¬ng ph¸p ®iÖn
ph©n dung dÞch NaCl b·o hßa cã
mµng ng¨n.
PTHH : §iÖn GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
2NaCl + 2H2OCã mµng
ph©nng¨n 2NaOH + H 2+

Trang : 42
Cl2 bæ sung cho ®óng.

3. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 4 SGK trang 27.
- Bµi tËp dµnh cho ®éi tuyÓn : Trong d·y chÊt : FeO, Fe(OH)2, FeSO4, Fe3O4,
Fe2(SO4)3, Fe2O3. nh÷ng chÊt nµo bÞ oxi ho¸ khi cho t¸c dông víi H 2SO4 ®Æc
nãng.
- Nghiªn cøu phÇn cßn l¹i cña bµi “ Mét sè baz¬ quan träng”
4. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 13 mét sè baz¬ quan träng.


“canxi hi®roxit - thang ph”

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña canxi hi®roxit, vµ dÉn ra ®îc
nh÷ng ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó minh häa.
- Häc sinh biÕt nh÷ng øng dông quan träng cña canxi hi®roxit,
biÕt ý nghÜa cña thang pH.
2. Kü n¨ng : - BiÕt ý nghÜa cña pH trong dung dÞch, rÌn luyÖn tiÕp kÜ n¨ng
viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.

Trang : 43
2. KiÓm tra bµi cò :Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña natri hi®roxit ? ViÕt ph¬ng tr×nh
hãa häc ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi :Canxi hi®roxit cã nh÷ng tÝnh chÊt g× ? Thang pH cho ta
biÕt ®iÒu g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña canxi hi®roxit . (7 phót)

1. TÝnh chÊt vËt lÝ.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt quan s¸t h×nh 1.17 SGK nªu tÝnh chÊt
vËt lÝ. vËt lÝ cña canxi hi®roxit.
- Lµ chÊt r¾n, mµu tr¾ng, tan Ýt
trong níc t¹o thµnh dung dÞch trong
suèt kh«ng mµu.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña canxi hi®roxit . (15 phót)

2. TÝnh chÊt hãa häc .


GV : Canxi hi®roxit lµ mét baz¬
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu SGK m¹nh, em h·y cho biÕt nã cã nh÷ng
nªu tÝnh chÊt hãa häc cña canxi tÝnh chÊt nµo cña mét baz¬ ?.
hi®roxit. YK: Gi¸o viªn cho häc sinh, c¸c ®èi tîng
a. dd canxi hi®roxit lµm ®æi mµu yÕu kÐm nªu tÝnh chÊt ho¸ häc chung
giÊy quú tÝm thµnh mµu xanh, ®æi cña baz¬.
mµu phenol phtalein thµnh mµu ®á.
b. dd canxi hi®roxit t¸c dông víi mét
sè oxit axit t¹o thµnh muèi vµ níc .
PTHH:
Ca(OH)2 + CO2  CaCO3  + H2O. GV : Cho häc sinh nªu tr¹ng th¸i cña
(dd) (k) (r) (l) c¸c chÊt trong ph¶n øng trªn.
Ca(OH)2 + 2CO2 Ca(HCO3)2.


(dd) (k) (dd). KG: Em h·y chØ ra s¶n phÈm t¹o
c. T¸c dông víi dd axit t¹o thµnh muèi thµnh cña ph¶n øng Ca(OH)2 víi CO2
vµ níc ( ph¶n øng trung hßa). khi tØ lÖ sè mol T cña : Ca(OH) 2 :
PTHH : CO2 lµ :
Ca(OH)2 + 2HCl  CaCl2 + 2H2O a. T  1
(dd) (dd) (dd) (l) b. T=1

Trang : 44
HSKG : Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. c. 1<T<2
d. T=2
e. T  2
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu øng dông cña canxi hi®roxit . (7phót)

3. øng dông :
HS YK : Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. YK : ë ngoµi ®êi sèng Canxi Hi®roxit
cßn ®îc gäi lµ v«i t«i. Em thêng thÊy cha
mÑ, chó, b¸c dïng v«i t«i lµm g× ?
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
- Dïng s¶n xuÊt chÊt diÖt trïng, khö nªu øng dông cña canxi hi®roxit.
chua ®Êt trång trät.
- Khö ®éc chÊt th¶i c«ng nghiÖp,
diÖt trïng chÊt th¶i c«ng nghiÖp vµ
x¸c chÕt ®éng vËt. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
- Sö dông trong x©y dùng. bæ sung cho ®óng.
.....
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu thang pH . (9 phót)
4. Thang pH.

HS : Nghiªn cøu SGK nªu ý nghÜa cña GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK,
thang pH. nªu ý nghÜa cña thang pH.
- Thang pH cho ta biÕt ®é axit hay
baz¬.
NÕu pH = 7 th× dung dÞch cã m«i tr-
êng trung tÝnh.
NÕu pH< 7 th× dd cã m«i trêng axit.
NÕu pH > 7 th× dd cã m«i trêng
baz¬.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.

Trang : 45
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 4 SGK trang 30.
- Nghiªn cøu tríc bµi 9 “ TÝnh chÊt hãa häc cña muèi.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 14 TÝnh chÊt hãa häc cña muèi.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña muèi, vµ dÉn ra ®îc nh÷ng
ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó minh häa.
- Häc sinh hiÓu ®îc thÕ nµo lµ ph¶n øng trao ®æi vµ nh÷ng ®iÒu
kiÖn s¶y ra ph¶n øng trao ®æi.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp ®Þnh tÝnh
vµ ®Þnh lîng.
- VËn dông nh÷ng kiÕn thøc cña m×nh ®Ó gi¶i thÝch nh÷ng hiÖn
tîng trong ®êi sèng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.

Trang : 46
3. Dông cô - Hãa chÊt.
a. Dông cô : èng nghiÖm .
b. Hãa chÊt ; dd NaOH, dd CuSO4, dd AgNO3, dd BaCl2, dd NaNO3, d©y ®ång.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò :Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña Ca(OH)2, viÕt ph¬ng tr×nh
ph¶n øng ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em tÝnh chÊt hãa häc cña muèi lµ g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu t¸c dông cña muèi víi kim lo¹i . (7 phót)

1. T¸c dông kim lo¹i.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh
HiÖn tîng :Cho vµo èng nghiÖm chøa thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
dd AgNO3 mét d©y ®ång, quan s¸t nhãm.
hiÖn tîng s¶y ra sau mét thêi gian. YK : Em h·y nªu nh÷ng hiÖn tîng s¶y ra
-HiÖn tîng : Dd tõ kh«ng mµu chuyÓn mµ em quan s¸t ®îc trong thÝ nghiÖm ?
sang mµu xanh, ®ång thêi xung quanh
d©y ®ång cã mét líp kim lo¹i mµu
s¸ng b¸m vµo.
HS : NhËn xÐt : dd cã mµu xanh do
s¶n phÈm t¹o ra muèi ®ång, kim lo¹i
s¸ng b¸m vµo d©y ®ång lµ b¹c b¸m
vµo. GV : VËy qua thÝ nghiÖm trªn em rut
PTHH : ra ®îc kiÕn thøc g× vÒ tÝnh chÊt cña
Cu + 2AgNO3  2Ag  + Cu(NO3)2 muèi víi kim lo¹i ?
(r) (dd) (r) (dd).
HS : Nªu ®îc nh SGK . GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.
KG : Theo em trong thÝ nghiÖm trªn
gi÷a kim lo¹i b¹c vµ kim lo¹i ®ång kim
HS KG : V× ®ång ®Èy ®îc b¹c ra lo¹i nµo cã ®é ho¹t ®éng hãa häc
khái muèi cña b¹c nªn ®ång cã ®é ho¹t m¹nh h¬n ?
®éng m¹nh h¬n b¹c.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

Trang : 47
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt t¸c dông víi axit. (8 phót)

2. T¸c dông víi axit . GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ hµnh thÝ nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm : Nhá vµi giät dd H 2SO4 YK : Em h·y nªu c¸c hiÖn tîng mµ em
vµo èng nghiÖm chøa s½n dd BaCl2. quan s¸t ®îc ?
HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng xuÊt
hiÖn.
PTHH :
BaCl2 + H2SO4  BaSO4  + 2HCl.
(dd) (dd) (r) (dd) GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em rót ra
®îc nh÷ng kiÕn thøc g× vÒ tÝnh chÊt
hãa häc cña muèi víi axit ?

HS : Rót ra nhËn xÐt nh SGK . GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu tÝnh chÊt cña muèi t¸c dông víi muèi. (7phót)

3. Muèi t¸c dông víi muèi. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Nghiªn cøu SGK lµm thÝ nªu môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm theo nhãm. nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.
ThÝ nghiÖm : Nhá vµo giät dd
AgNO3 vµo èng nghiÖm chøa s½n dd
NaCl .
HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng xuÊt
hiÖn.

PTHH : GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em rót ra


AgNO3 + NaCl  AgCl  + NaNO3 nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt hãa häc
(dd) (dd) (r) (dd) cña muèi víi muèi ?
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
HS : Rót ra ®îc kiÕn thøc nh SGK. bæ sung cho ®óng.
KG : Theo em trong tÝnh chÊt nµy
®Ó ph¶n øng s¶y ra ®îc th× cÇn ph¶i
HSKG : Nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó ph¶n cã ®iÒu kiÖn g× vÒ s¶n phÈm ?
øng s¶y ra lµ cã chÊt r¾n t¹o thµnh

Trang : 48
hoÆc cã chÊt dÔ bay h¬i.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu tÝnh chÊt muèi t¸c dông víi baz¬ . (7 phót)
4. Muèi t¸c dông víi baz¬.
HS : Nghiªn cøu SGK lµm thÝ GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc
- ThÝ nghiÖm : Nhá vµi giät dd tiÕn hµnh thÝ nghiÖm- Lµm thÝ
CuSO4 vµo èng nghiÖm ®ùng dd nghiÖm theo nhãm.
NaOH .
- HiÖn tîng : Cã kÕt tña mµu xanh
xuÊt hiÖn .
PTHH : GV : Qua thÝ nghiÖm em rót ra ®îc
CuSO4 + 2NaOH  Cu(OH)2  + Na2SO4 nh÷ng kiÕn thøc g× ?
(dd) (dd) (r)
(dd) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
HS : Nªu kÕt luËn nh SGK . bæ sung cho ®óng.

Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ph©n hñy cña muèi . (5 phót)

5. Sù ph©n hñy muèi. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,


HS : Nghiªn cøu SGK thùc hiÖn yªu nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 8, cho biÕt mét
cÇu cña gi¸o viªn. vµi ph¶n øng ph©n hñy cña muèi.

HS : NhiÒu muèi bÞ ph©n hñy ë


nhiÖt ®é cao.
VD : CaCO3  CaO + CO2 
t0
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
(r) (r) (k). bæ sung cho ®óng.

Ho¹t ®éng VI
Nghiªn cøu ph¶n øng trao ®æi trong dung dÞch. (6 phót)

6. Ph¶n øng trao ®æi trong dung


dÞch. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Nghiªn cøu nhËn xÐt. nªu nhËn xÐt vÒ c¸c ph¶n øng hãa häc
- Trong c¸c ph¶n øng trªn ®Òu s¶y ra trong muèi nh trong SGK .
sù trao ®æi thµnh phÇn hãa häc cho
nhau cña c¸c chÊt tham gia ph¶n øng .
GV : Cho häc sinh nªu kh¸i niÖm ph¶n
HS : Nªu kh¸i niÖm nh SGK . øng trao ®æi.
GV : Em h·y cho biÕt ®Ó s¶y ra
ph¶n øng trao ®æi trong dung dÞch

Trang : 49
HS : Nªu ®îc c¸c ®iÒu kiÖn s¶y ra cÇn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g× ?
ph¶n øng trao ®æi nh trong SGK .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 5 SGK trang 33.
- Híng dÉn bµi tËp 6 : - TÝnh sè mol cña c¶ hai chÊt, viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc,
tÝnh theo chÊt thiÕu trong ph¬ng tr×nh hãa häc.
- TÝnh sè mol chÊt cßn l¹i trong dung dÞch, tÝnh nång
®é mçi dung dÞch thu ®îc víi lu ý lµ thÓ tÝch cña dung dÞch b©y giê b»ng tæng
thÓ tÝch hai dung dÞch khi cha ph¶n øng.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Mét sè muèi quan träng”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 15 mét sè muèi quan träng.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt muèi nari clorua cã ë d¹ng hßa tan trong níc biÓn, kÕt tinh
trong má muèi. Muèi kali nitrat hiÕm cã trong tù nhiªn, ®îc s¶n
xuÊt trong c«ng nghiÖp b»ng ph¬ng ph¸p nh©n t¹o.
- Häc sinh biÕt nh÷ng øng dông quan träng cña c¸c muèi trong ®êi
sèng vµ trong c«ng nghiÖp.
2. Kü n¨ng : VËn dông nh÷ng tÝnh chÊt cña c¸c muèi trªn trong thùc hµnh vµ bµi
tËp.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :

Trang : 50
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò :Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña muèi? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc
®Ó minh häa cho c¸c ph¶n øng trªn ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : NaCl vµ KNO3 tån t¹i nh thÕ nµo trong tù nhiªn, chóng cã
nh÷ng øng dông g× trong ®¬× sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu muèi natri clorua. (7 phót)

1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn :


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n ,
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu c¸c d¹ng nghiªn cøu SGK nªu sù tån t¹i trong tù
tån t¹i cña muèi natri clorua. nhiªn cña muèi natri clorua.
- Trong tù nhiªn natri clorua tån t¹i YK : Em h·y cho biÕt muèi ¨n cña chóng
ta ®îc khai th¸c tõ ®©u ?
trong níc biÓn ë d¹ng hßa tan trong níc
biÓn, vµ trong c¸c má muèi ë d¹ng kÕt
tinh.
2. C¸ch khai th¸c :
KG : Lµm thÕ nµo ®Ó thu ®îc muèi
HS KG : - Trong níc biÓn : Ngêi ta tõ c¸c má muèi trªn ?.
ph¬i níc muèi díi trêi n¾ng, sau mét
thêi gian muèi kÕt tinh, ta thu ®îc
muèi.
- ë má muèi ngêi ta hßa tan
muèi vµo níc s¹ch, sau ®ã ph¬i cho
muèi kÕt tinh ®Ó ®îc muèi s¹ch. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
3. øng dông :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
øng dông cña muèi natri clorua.
HS : Nªu ®îc øng dông nh trong SGK.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu muèi kali nitrat . (15 phót)

1. TÝnh chÊt :
GV : Dùa vµo SGK em h·y nªu tÝnh
HS YK : KNO3 . chÊt cña muèi kali nitrat ?.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu YK : Em h·y cho biÕt c«ng thøc ho¸ häc
cña muèi Kali Nitrat ?
SGK nªu tÝnh chÊt cña kali nitrat.
- Muèi kali nitrat tan nhiÒu trong níc,

Trang : 51
bÞ ph©n hñy ë nhiÖt ®é cao t¹o thµnh
muèi kali nitrit vµ gi¶i phãng khÝ oxi.
PTHH : 2KNO3  2KNO2 + O2 
t0

(r) (r) (k) GV : Muèi KNO3 tån t¹i trong tù nhiªn


rÊt Ýt, ngêi ta ph¶i chÕ t¹o nã b»ng
ph¬ng ph¸p nh©n t¹o. Em h·y cho biÕt
nã cã øng dông g× trong ®êi sèng vµ
2. øng dông : kÜ thuËt ?
HS : Nªu ®îc øng dông nh trong SGK.
- ChÕt t¹o thuèc næ.
- Lµm ph©n bãn, cung cÊp nguyªn tè
nit¬ vµ kali cho c©y trång.
- B¶o qu¶n thùc phÈm trong c«ng
nghiÖp.

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,


bæ sung cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 5 SGK trang 36.
- Nghiªn cøu phÇn cßn l¹i cña bµi “ Ph©n bãn hãa häc.”.
- ChuÈn bÞ hãa chÊt cho bµi sau : mçi nhãm chuÈn bÞ c¸c mÉu ph©n bãn hãa
häc thêng dïng ë ®Þa ph¬ng.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 52
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 16 ph©n bãn hãa häc.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt vai trß, ý nghÜa cña nh÷ng nguyªn tè hãa häc ®èi víi ®êi
sèng thùc vËt.
- Mét sè ph©n bãn ®¬n vµ ph©n bãn kÐp thêng dïng vµ c«ng thøc
hãa häc cña chóng.
- Ph©n bãn vi lîng lµ g× vµ mét sè nguyªn tè vi lîng cÇn cho thùc
vËt.
2. Kü n¨ng : BiÕt tÝnh to¸n ®Ó t×m thµnh phÇn phÇn tr¨m theo khèi lîng cña c¸c
nguyªn tè dinh dìng trong ph©n bãn hãa häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.

Trang : 53
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.

2. KiÓm tra bµi cò :Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña muèi kali nitrat ? ViÕt ph¬ng tr×nh
hãa häc ®Ó minh häa cho c¸c ph¶n øng trªn ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi :Ph©n bãn hãa häc cña chóng ta thêng dïng lµ nh÷ng chÊt
nh thÕ nµo ? Chóng ®îc t¹o nªn chñ yÕu tõ nh÷ng nguyªn tè nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu nhu cÇu cña c©y trång. (7 phót)

1. Thµnh phÇn cña thùc vËt :


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n ,
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu ®Æc nghiªn cøu SGK nªu ®Æc ®iÓm thµnh
®iÓm thµnh phÇn cña thùc vËt. phÇn cña thùc vËt.
- Trong c©y thùc vËt níc chiÕm tØ
lÖ rÊt lín, vµo kho¶ng 90%. Thµnh KG : Theo em thµnh phÇn nµy cã ph¶i
phÇn cßn l¹i chñ yÕu lµ c¸c chÊt kh« ®óng cho tÊt c¶ c¸c ®é tuæi cña c©y
gåm nh÷ng nguyªn tè : C, H, O, K, N, hay kh«ng ? LÊy vÝ dô ?
Ca, Mg, S, Mn.....(99%), 1%cßn l¹i lµ
cña c¸c nguyªn tè vi lîng nh Fe, Zn, GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
Cu....
2. Vai trß cña c¸c nguyªn tè hãa häc
®èi víi ®êi sèng thùc vËt : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
vai trß cña c¸c nguyªn tè nh C, H, O, N,
HS : Nghiªn cøu SGK nªu vai trß cña K....§èi víi ®êi sèng thùc vËt.
c¸c nguyªn tè ®èi víi ®êi sèng thùc
vËt.
- C, H, O : C¸c nguyªn tè chñ yÕu ®Ó
t¹o nªn c¸c hîp chÊt gluxit trong c©y
th«ng qua ph¶n¸nh
øngs¸ng
quang hîp:
nCO2 + mH2OChÊt diÖp lôcCn(H2O)m + nO2
(gluxit)
- N : KÝch thÝch c©y trång ph¸t triÓn
m¹nh. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
- P : KÝch thÝch sù ph¸t triÓn bé rÔ. GV: NÕu nh÷ng n¬i c©y thùc vËt
- ................. kh«ng ®ñ c¸c nguyªn tè trªn ®Ó cung
cÊp cho c©y th× hiÖu qu¶ ph¸t triÓn
sÏ kh«ng cao, chÝnh v× vËy nªn chóng
ta ph¶i bãn ph©n cho c©y.
Ho¹t ®éng II

Trang : 54
Nghiªn cøu nh÷ng ph©n bãn hãa häc thêng dïng . (15 phót)

1. Ph©n bãn ®¬n :


GV : Dùa vµo SGK em h·y cho biÕt
ph©n bãn ®¬n lµ g× ?HiÖn nay trªn
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu thÞ trêng thêng cã nh÷ng lo¹i ph©n
SGK tr¶ lêi. bãn ®¬n nµo ?
- Ph©n bãn chØ cha mét trong ba YK : Em h·y kÓ mét sè lo¹i ph©n bãn mµ
nguyªn tè N, P, K gäi lµ ph©n bãn gia ®×nh em thêng dïng ?
®¬n.
- HiÖn nay cã ba lo¹i ph©n bãn ®¬n :
Ph©n ®¹m : Chøa N.
Ph©n l©n : Chøa P.
Ph©n kali : Chøa K. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
bæ sung cho ®óng.

2. Ph©n bãn kÐp : GV : Em h·y cho biÕt ph©n bãn kÐp


lµ g× ? Nªu c¸c lo¹i ph©n bãn kÐp mµ
em biÕt ?
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ®îc c¸c lo¹i KG : Khi thu ho¹ch song n«ng d©n th-
ph©n bãn kÐp. êng ®èt r¬m, d¹ ®Ó l¸y tro lµm ph©n
- Ph©n bãn chøa hai hoÆc ba nguyªn v¶i ruéng ? Theo em trong tro ®ã
tè N, P,K gäi lµ ph©n bãn kÐp. chøa nguyªn tè nµo cÇn thiÕt cho c©y
- Hçn hîp ph©n bãn ®îc trén víi nhau ?
theo mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh phï hîp víi GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
tõng lo¹i c©y trång.
3. Ph©n bãn vi lîng : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu vµ cho
biÕt ph©n bãn vi lîng cung cÊp cho
c©y nh÷ng nguyªn tè nµo ?
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ®îc c¸c
nguyªn tè trong ph©n vi lîng cung cÊp
cho c©y. KG : Theo em nÕu thay thÕ ph©n ho¸
- Ph©n bãn vi lîng cung cÊp cho c©y häc b»ng ph©n h÷u c¬ ( ch¼ng h¹n
c¸c nguyªn tè vi lîng cÇn thiÕt nh : Fe, ph©n chuång ) th× cã tèt kh«ng ? V×
Cu, Mn.... sao ?
HS KG : Tr¶ lêi ®îc c©u hái cña gi¸o
viªn. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.

Trang : 55
- Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 3 SGK trang 39.
- Híng dÉn bµi tËp 2 :
+ §un nãn c¶ ba chÊt víi dung dÞch kiÒm, chÊt nµo cã mïi khai lµ ph©n
NH4NO3.
+ Cho dung dÞch Ca(OH)2 vµo c¶ hai chÊt cßn l¹i, chÊt nµo cã kÕt tña lµ
Ca(H2PO4)2, chÊt cßn l¹i lµ KCl.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 56
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 17 mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc mèi quan hÖ cña c¸c hîp chÊt v« c¬ víi nhau, viÕt ®îc
PTHH biÓu diÔn sù chuyÓn ®æi qua l¹i gi÷a chóng.
2. Kü n¨ng : - VËn dông nh÷ng hiÓu biÕt vÒ mèi quan hÖ nµy ®Ó gi¶i thÝch
nh÷ng hiÖn tîng trong tù nhiªn, ¸p dông trong s¶n xuÊt vµ ®êi
sèng.
- VËn dông mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬ ®Ó gi¶i bµi tËp
®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Nªu sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a ph©n bãn ®¬n vµ ph©n bãn
kÐp ? LÊy vÝ dô ®Ó minh häa ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : C¸c hîp chÊt v« c¬ cã mèi quan hÖ rÊt chÆt chÏ víi nhau,
vËy nh÷ng mèi quan hÖ ®ã nh thÕ nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬. (20 phót)

1. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v«


c¬ : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
trong SGK .
HS KG : Ho¹t ®éng c¸ nh©n quan s¸t
s¬ ®å, nªu ®Æc ®iÓm cña mòi tªn hai
chiÒu vµ mòi tªn mét chiÒu.

- Trêng hîp cã mèi quan hÖ biÓu thÞ


b»ng mòi tªn mét chiÒu :

Trang : 57
Hîp chÊt nµy cã thÓ chuyÓn
thµnh hîp chÊt kia nhng kh«ng cã tr- Oxit baz¬ Oxit axit
êng hîp chuyÓn ngîc l¹i.
- Trêng hîp mòi tªn hai chiÒu : (3) (4) Muèi (5)
ChØ hai chÊt cã thÓ chuyÓn
hãa lÉn nhau th«ng qua ph¶n øng hãa Baz¬ Axit.
häc.
KG : Em hiÓu thÕ nµo vÒ nh÷ng mòi
tªn biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp
chÊt trong hai trêng hîp mét chiÒu vµ
HS : Ho¹t ®«ng nhãm lÊy vÝ dô cô hai chiÒu ?.
thÓ. GV : Cho häc nhí l¹i c¸c kiÕn thøc ®·
VD : häc vÒ c¸c hîp chÊt v« c¬, lÊy vÝ dô
- Oxit baz¬, oxit axit ®Õn muèi. cô thÓ cho mçi trêng hîp.
BaO + CO2  BaCO3
(r) (k) (r) YK : Cho häc sinh nhí l¹i hîp chÊt axit,
- Baz¬ ®Õn muèi vµ ngîc l¹i : baz¬, muèi, oxit.
Ca(OH)2 + 2HCl  CaCl2 + 2H2O
(dd) (dd) (dd) (l)
CuCl2 + 2NaOH  Cu(OH)2 + 2HCl
(dd) (dd) (r) (dd)
............ GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
HS YK : Nh¾c l¹i vÒ hîp chÊt baz¬, bæ xung cho ®óng.
muèi, axit, oxit.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu nh÷ng ph¶n øng hãa häc minh häa . (15 phót)

2. Nh÷ng ph¶n øng hãa häc minh


häa : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu nh÷ng
ph¶n øng hãa häc minh häa trong
SGK ®Ó hiÓu thªm vÒ sù chuyÓn
®æi qua l¹i gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬ ?.

HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu GV : øng dông lµm bµi tËp 3 SGK
SGK lµm bµi tËp 3 theo nhãm : trang 41.
a. Ph¬ng tr×nh hãa häc :
1.Fe2(SO4)3+3BaCl2  2FeCl3 + 3BaSO4 
(dd) (dd) (dd) (r)
2.FeCl3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaCl
(dd) (dd) (r) (dd)
3.Fe2(SO4)3+6KOH 2Fe(OH)3+ 3K2SO4


(dd) (dd) (r)
(dd)

Trang : 58
4.2Fe(OH)3 +3H2SO4  Fe2(SO4)3 +3H2O
(r) (dd) (dd) (l) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
5.2Fe(OH)3  Fe2O3 + 3H2O
t0
bæ sung cho ®óng.
(r) (r) (h)
.....
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
-Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 4 SGK trang 41.
-Híng dÉn bµi tËp 4* :
-D·y chuyÓn ®æi hãa häc : Na 1 Na2O 2 NaOH 3 Na2CO3 4 NaCl 5 Na2SO4
- Nghiªn cøu bµi “ LuyÖn tËp ch¬ng I.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 59
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 18 bµi LuyÖn tËp ch¬ng i.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Häc sinh hiÓu ®îc sù ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬, hÖ thèng hãa
nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña mçi lo¹i hîp chÊt vµ viÕt ®îc ph¬ng
tr×nh hãa häc cho c¸c ph¶n øng cña c¸c hîp chÊt ®ã.
2. Kü n¨ng : VËn dông kiÕn thøc ®· biÕt ®Ó lµm bµi tËp.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí. (20 phót)

1. Sù ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬.


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
trong SGK :
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å. GV :. Hîp chÊt v« c¬ ®îc ph©n thµnh
- Hîp chÊt v« c¬ ®îc chia thµnh bèn mÊy lo¹i chÝnh ? Mçi lo¹i cã thÓ
lo¹i chÝnh. ph©n chia thµnh nh÷ng thµnh phÇn
Hîp chÊt oxit : Gåm oxit axit vµ oxit nhá n÷a kh«ng ?LÊy vÝ dô cho mçi tr-
baz¬. êng hîp ?
Hîp chÊt baz¬ : Gåm baz¬ kh«ng tan
vµ baz¬ tan. YK : Em h·y cho biÕt baz¬ lµ g× , muèi
Hîp chÊt axit : Gåm axit cã oxi vµ lµ g× , axit lµ g× , oxit lµ g× ?
axit kh«ng cã oxi.
Hîp chÊt muèi : Gåm muèi trung hßa
vµ muèi axit.
HS : LÊy ®îc vÝ dô .
2. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v«
c¬.

Trang : 60
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å trong SGK lµm trong SGK vµ lµm bµi tËp 1 SGK
bµi tËp 1 theo nhãm. trang 43.
1.a. ....níc..; b. axit..; c. ....níc..; d. dd
baz¬; e. ..muèi..
2.a.... oxit axit..; b....axit.; c....muèi..
3.a..kim lo¹i..; b..oxit baz¬..;
c....baz¬..; d.... muèi....
4. a ..axit..; b..baz¬..; c..muèi....; d..kim
lo¹i..; e....oxit baz¬ vµ oxit axit.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (20 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp lµm bµi tËp 2 SGK trang 43.
2.
Ph¬ng ¸n e ®óng : V× hîp chÊt ph¶n
øng víi ddHCl sinh ra khÝ lµm ®ôc n-
íc v«i trong (khÝ CO2) lµ muèi
Na2CO3, nªn chØ cã khÝ CO2 trong
kh«ng khÝ míi t¸c dông víi NaOH t¹o
nªn.
PTHH :
2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
(r) (k) (r) (l) ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh


Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + H2O + CO2  gi¸.
(r) (dd) (dd) (l) (k) KG : Muèi ph¶n øng víi axit t¹o thµnh
muèi míi vµ axit míi. T¹i sao trong
HS KG : Tr¶ lêi ®îng c©u hái cña gi¸o
ph¶n øng trªn l¹i t¹o ra khÝ CO2 ?
viªn.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 3 SGK trang 4.
- Nghiªn cøu, chuÈn bÞ bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt hãa häc cña baz¬ v¶
muèi.”.
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, mét ®inh s¾t, chuÈn bÞ
nghiªn cøu môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :

Trang : 61
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :.27/10/2008 Ngµy d¹y:...............................

TiÕt : 19 Thùc hµnh iI : tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬ vµ muèi.
I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Kh¾c s©u tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬ vµ muèi.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 4 èng nghiÖm, pipet, muçng s¾t.
- Hãa chÊt : §inh s¾t, dd NaOH, dd HCl, dd FeCl 3, Cu(OH)2, dd Na2SO4, dd
H2SO4, dd CuSO4.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh : Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
TÝnh chÊt hãa häc cña baz¬ . (15 phót)

GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu


môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm 1,2 trogng SGK, tiÕn hµnh
thÝ nghiÖm theo nhãm :
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ - Nhãm 1, 2 lµm thÝ nghiÖm 1
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. - Nhãm 3, 4 lµm thÝ nghiÖm 2.
1. ThÝ nghiÖm 1: Nhá vµi giät dung YK : Em h·y nªu chøc n¨ng cña èng
dÞch NaOH vµo èng nghiÖm chøa dd nghiÖm vµ pipet.

Trang : 62
FeCl3. GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
- HiÖn tîng : Cã kÕt tña mµu n©u cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
l¾ng xuèng díi. nghiÖm.
PTHH : Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ

3NaOH + FeCl3  Fe(OH)3 + 3NaCl nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
(dd) (dd) (r)
(dd)
KÕt luËn : Muèi t¸c dông víi baz¬ t¹o KG : Em h·y nªu ®iÒu kiÖn cña c¸c
thµnh muèi míi vµ baz¬ míi. lo¹i ph¶n øng trao ®æi trong dung
2. ThÝ nghiÖm 2 : Nhá vµi giät dung dÞch ?
dÞch HCl vµo èng nghiÖm chøa mét
Ýt Cu(OH)2.
HiÖn tîng : §ång II hi®roxit tan ra t¹o
thµnh dung dÞch mµu xanh.
PTHH :
Cu(OH)2 + 2HCl  CuCl2 + 2H2O
(r) (dd) (dd) (l)
- KÕt luËn : Baz¬ t¸c dông víi dung GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
dÞch axit t¹o thµnh muèi vµ níc. îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬.

Ho¹t ®éng II.


TÝnh chÊt hãa häc cña muèi . (20 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 3, 4, 5.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
3. ThÝ nghiÖm 3: Ph¶n øng cña ®ång
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
II sunfat t¸c dông víi kim lo¹i.
- ThÝ nghiÖm : Cho mét ®inh s¾t
vµo èng nghiÖm chøa s½n dd ®ång II
YK : Em h·y nªu hiÖn tîng mµ em quan
sunfat, ®Ó sau kho¶ng 3 phót.
s¸t ®îc trong thÝ nghiÖm cña nhãm
HiÖn tîng : Cã chÊt r¾n mµu ®á g¹ch m×nh ?
b¸m vµo ®inh s¾t, ®ång thêi mµu
xanh cña dd ban ®Çu nh¹t dÇn.
PTHH :
Fe + CuSO4  Cu  + FeSO4
(r) (dd) (r) (dd)
- KÕt luËn : dd muèi cã thÓ t¸c dông
víi mét sè kim lo¹i t¹o thµnh muèi míi
vµ kim lo¹i míi.
4. ThÝ nghiÖm 4 : Bari clorua t¸c

Trang : 63
dông víi muèi.
- ThÝ nghiÖm : Nhá vµi giät dung
dÞch BaCl2 vµo èng nghiÖm ®ùng
dung dÞch Na2SO4.
HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng l¾ng
xuèng ®¸y èng nghiÖm. GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
- PTHH : thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
BaCl2 +Na2SO4  BaSO4 + 2NaCl

(dd) (dd) (r)
(dd)
- KÕt luËn : Muèi t¸c dông ®îc víi mét
sè muèi t¹o thµnh hai muèi míi.
5. ThÝ nghiÖm 5 : BaCl2 t¸c dông víi KG : ThÝ nghiÖm 5 thêng ®îc dïng
axit. ®Ó ph©n biÖt vµ nhËn biÕt ho¸ chÊt
- ThÝ nghiÖm : Nhá vµi giät dung nµo víi dd HCl, ddHNO3 ?
dÞch BaCl2 vµo èng nghiÖm chøa s½n - Yªu cÇu häc sinh nªu ®îc :
dd H2SO4. ThÝ nghiÖm dïng ®Ó ph©n biÖt dd
HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng xuÊt H2SO4 víi c¸c dd axit kh¸c.
hiÖn.
PTHH :
BaCl2 + H2SO4  BaSO4  + 2HCl GV : Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶,
(dd) (dd) (r)
c¶ líp bæ sung, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña
(dd)
c¸c thµnh viªn trong nhãm, ®¸nh gi¸ sù
- KÕt luËn : Muèi t¸c dông víi mét sè
thµnh c«ng cña thÝ nghiÖm.
axit t¹o thµnh muèi míi vµ axit míi.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu chuÈn bÞ cho bµi kiÓm tra mét tiÕt.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 64
Ngµy so¹n :27/10/2008 Ngµy d¹y:........................

TiÕt : 20 kiÓm tra viÕt mét tiÕt.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §¸nh gi¸ chÊt lîng häc sinh häc vµ tiÕp thu bµi qua kiÓm tra viÕt trùc
tiÕp.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : Lµm bµi ®éc lËp, nhanh, chÝnh x¸c.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, trung thùc, cã tinh thÇn phª vµ tù phª cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®Ò kiÓm tra.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra.
Iii. Thµnh lËp ma trËn.

Møc ®é hiÓu biÕt


KiÕn thøc träng
Ghi nhí Th«ng hiÓu VËn dông Tæng
t©m.
TN TL TN TL TN TL

TÝnh chÊt cña baz¬ 2 1 1 4


0,5 3 0,25 3,75

TÝnh chÊt cña muèi 2 3 1 1 7


0,5 0,75 2 3 6,25

Tæng 4 1 4 1 1 11
1 3 1 2 3 10

IV. ®Ò bµi kiÓm tra.


a. Tr¾c nghiÖm: (2 ®iÓm)
C©u 1 (1 ®iÓm). Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a) Ph¶n øng gi÷a dd baz¬ víi dung dÞch axit ®îc gäi lµ ph¶n øng

Trang : 65
A. Ph©n huû. B. Trung hoµ
C. Oxiho¸ - khö. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.

b) Trong ph¬ng ¸n sau ®©y ph¬ng ¸n nµo cã tÊt c¶ c¸c chÊt t¸c dông víi dd
Ca(OH)2.
A. Na2O, H2O, dd Ba(OH)2, dd Na2CO3. B. Na2O, CO2, dd KOH, HCl.
. C. K2CO3 , dd CuCl2, dd H2SO4, CO2. D. Kh«ng ý nµo ®óng.
c). Ngêi ta khai th¸c muèi NaCl tõ :
A. Má muèi vµ níc biÓn. B. Má muèi
C. Níc biÓn. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.
d) Trong c¸c ý sau ®©y ý nµo cho biÕt tÊt c¶ c¸c chÊt t¸c dông ®îc víi dd
CuSO4:
A. Fe, FeSO4, FeO, Al B. Fe, NaOH, BaCl2, Al2O3
C. Al, NaOH, dd BaCl2, dd Ca(OH)2 D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.

C©u 2 (1 ®iÓm) . Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a). Khi nhá dung dÞch NaOH vµo giÊy quú tÝm ta thÊy giÊy quú tÝm ®æi mµu
:
A. §á. B. Xanh. C. §en.D.Kh«ng ®æi mµu.
b). Khi nhóng thanh kim lo¹i s¾t vµo dd CuSO4 ta thÊy hiÖn tîng :
A. Cã khÝ mïi h¾c bay lªn.
B. Cã khÝ kh«ng mµu bay lªn sau ®ã hãa n©u trong kh«ng khÝ.
C. Cã kÕt tña mµu ®á g¹ch b¸m vµo miÕng s¾t, ®ång thêi mµu xanh cña dd ban
®Çu nh¹t dÇn.
D. Kh«ng cã hiÖn tîng g× .
c). Ta cã thÓ dïng hãa chÊt nµo sau ®©y ®Ó nhËn biÕt ba chÊt r¾n ®ùng trong
ba lä mÊt nh·n: BaCl2, BaSO4, Ba(OH)2.
A. Níc, CO2 B. khÝ CO2.
C. C¶ níc vµ giÊy quú tÝm. D. Ph¬ng ¸n A vµ C ®óng.
d). T¹i sao khi kh¸ch du lÞch tham quan hang ®éng nhiÒu th× th¹ch nhñ l¹i nhanh
chãng h h¹i ?
A. V× « nhiÔm m«i trêng.
B. V× CaCO3 trong th¹ch nhñ t¸c dông víi khÝ CO 2 do con ngêi thë ra vµ h¬i níc
trong hang ®éng t¹o thµnh Ca(HCO3)2 tan ®îc trong níc nªn nhanh chãng h h¹i.

Trang : 66
C. V× ¸nh s¸ng con ngêi t¸c ®éng vµo.
D. Ph¬ng ¸n kh¸c.
B. Tù luËn: (8 ®iÓm)
C©u 3. (3 ®iÓm) Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña NaOH, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng
minh häa ?
C©u 4. (2 ®iÓm). Hoµn thµnh s¬ ®å ph¶n øng sau :
CuCl2 1 Cu 2 CuSO4 3 Cu(OH)2 4 CuO.
C©u 5. (3 ®iÓm) Nhóng m«t thanh s¾t vµo èng nghiÖm ®ùng 500ml dd
CuSO4 sau ph¶n øng hoan toµn, c« c¹n dung dÞch thu ®îc 15,2 gam mét muèi
duy nhÊt.
a. TÝnh nång ®é mol cña dd CuSO4 trong ph¶n øng ?
b. Khèi lîng cña thanh s¾t t¨ng hay gi¶m? T¨ng gi¶m bao nhiªu gam ?
iV. §¸p ¸n - biÓu chÊm.
A. PhÇn tr¾c nghiÖm:
C©u 1 : ( 2 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.
a. B b. C c. A d. C

C©u 2 : ( 2 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.


a. B b. C c. D d. B
B. PhÇn tù luËn:
C©u 3. (3 ®iÓm).
- Nªu ®îc tÝnh chÊt vµ viÕt ®óng ph¬ng tr×nh 1 ®iÓm.
C©u 4. ( 2 ®iÓm). Mçi PTHH ®óng 0.5 ®iÓm.
1. Fe + CuCl2  FeCl2 + Cu
(r) (dd) (dd) (r)
2. Cu + 2H2SO4(®Æc) CuSO4 + 2H2O + SO2 
0

t

(r) (dd) (dd) (l) (k)


3. Ba(OH)2 + CuSO4  BaSO4  + Cu(OH)2 
(dd) (dd) (r) (r)
4. Cu(OH)2 0

t
CuO + H2O 
(r) (r) (h)
C©u 5. ( 3 ®iÓm). C©u a 1,5 ®iÓm, c©u b 1,5 ®iÓm.
a. PTHH : CuSO4 + Fe  Cu  + FeSO4

Trang : 67
(dd) (r) (r) (dd) (0,5 ®iÓm)
15,2
- nFeSO 4 =  0,1 ( mol) (0,5
152
®iÓm)
- Theo ph¬ng tr×nh hãa häc : nCuSO 4 = nFeSO 4 = 0,1 ( mol)
0,1
- VËy CM ( CuSO 4 )=  0,2 (mol/l) (0,5 ®iÓm)
0,5

b. Häc sinh gi¶i thÝch ®îc khèi lîng thanh s¾t t¨ng (1 ®iÓm)
T¨ng: m = (65 - 56 ) . 0,1 = 0,9 (gam) (0,5 ®iÓm).
4. Híng dÉn häc bµi:
- Nghiªn cøu tríc bµi “TÝnh chÊt cña kim lo¹i “ chuÈn bÞ tèt cho bµi sau : Em
h·y nªu tÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i ?
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 68
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 21 TÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt mét sè tÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i nh : TÝnh dÎo, tÝnh
dÉn ®iÖn, tÝnh dÉn nhiÖt, cã ¸nh kim....
- Mét sè øng dông cña kim lo¹i cã liªn quan ®Õn tÝnh chÊt vËt lÝ
cña kim lo¹i.
2. Kü n¨ng : BiÕt thùc hiÖn thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n, quan s¸t vµ nhËn xÐt hiÖn t-
îng, m« t¶ hiÖn tîng chÝnh s¸c....
- BiÕt liªn hÖ thùc tÕ tÝnh chÊt vËt lÝ cña mét sè kim lo¹i.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô thÝ nghiÖm : M¹ch ®iÖn nh h×nh 2.1 vµ mét sè ®o¹n d©y thÐp, ®ång,
nguån ®iÖn.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Kim lo¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo ? Chóng cã nh÷ng øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh dÎo cña kim lo¹i . (7 phót)

1. TÝnh dÎo cña kim lo¹i :


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n ,
nghiªn cøu SGK nªu nhËn xÐt vÒ
tÝnh dÎo cña kim lo¹i, lÊy vÝ dô vÒ

Trang : 69
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu ®Æc tÝnh dÎo cña kim lo¹i ®îc øng dông
®iÓm vÒ tÝnh dÎo cña kim lo¹i. trong ®êi sèng.
- Kim lo¹i cã tÝnh dÎo.
VÝ dô : D©y nh«m dïng trong m¹ch
®iÖn trong nhµ, s¾t, thÐp, gãi kÑo GV : Gi¶i thÝch tÝnh dÎo cña kim lo¹i
b»ng nh«m .... cho häc sinh l¾ng nghe, ghi nhí.

HS : L¾ng nghe, ghi nhí.


- TÝnh dÎo cña kim lo¹i do c¸c nguyªn
tö kim lo¹i xÕp thµnh tõng líp lªn
nhau, liªn kÕt víi nhau vµ cã thÓ trît
lªn nhau nªn g©y ra tÝnh dÎo cña kim
lo¹i.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh dÉn ®iÖn cña kim lo¹i . (12 phót)

2. TÝnh dÉn ®iÖn cña kim lo¹i :


- ThÝ nghiÖm : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu thÝ
nghiÖm, nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ lµm
nghiÖm. thÝ nghiÖm theo nhãm.
- Khi c¾m phÝch vµo nguån ®iÖn ta
thÊy bãng ®Ìn s¸ng lªn. GV : Qua thÝ nghiÖm em rót ra ®îc
- NhËn xÐt : Do d©y ®iÖn lµm b»ng nh÷ng kiÕn thøc g× ?
kim lo¹i dÉn ®îc ®iÖn nªn bãng ®Ìn YK : Em h·y cho biÕt nh÷ng kim lo¹i nµo
míi s¸ng ®îc. thêng ®îc dïng lµm d©y dÉn ®iÖn.
HS : VËy kim lo¹i cã thÓ dÉn ®îc KG : Theo em c¸c kim lo¹i kh¸c nhau
®iÖn. cã tÝnh dÉn ®iÖn gièng nhau kh«ng ?
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
HS : C¸c kim lo¹i kh¸c nhau cã tÝnh
dÉn ®iÖn kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu tÝnh dÉn nhiÖt cña kim lo¹i . (12 phót)

3. TÝnh dÉn nhiÖt cña kim lo¹i :


- ThÝ nghiÖm : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu thÝ
nghiÖm, nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ lµm
nghiÖm. thÝ nghiÖm theo nhãm.
- LÊy mét d©y kim lo¹i ng¾n, ®èt
nãng mét ®Çu, ®Çu cßn l¹i cÇm ë

Trang : 70
®Çu tay. GV : Qua thÝ nghiÖm em rót ra ®îc
- NhËn xÐt : §Çu cÇm ë tay còng nh÷ng kiÕn thøc g× ?
nãng lªn. GV : Theo em c¸c kim lo¹i kh¸c nhau
HS : VËy kim lo¹i cã thÓ dÉn ®îc cã tÝnh dÉn nhiÖt gièng nhau kh«ng ?
nhiÖt .
KG : em h·y gi¶i thÝch tÝnh dÉn nhiÖt
cña kim lo¹i ?
HS : C¸c kim lo¹i kh¸c nhau cã tÝnh
dÉn nhiÖt kh¸c nhau. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.

HS : Suy nghÜ, gi¶i thÝch tÝnh dÉn


nhiÖt cña kim lo¹i.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ¸nh kim cña kim lo¹i . (7 phót)

4. ¸nh kim :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK,
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt mét sè dông cô lµm b»ng kim lo¹i,
¸nh kim cña kim lo¹i vµ øng dông cña nhËn xÐt tÝnh ¸nh kim cña kim lo¹i.
nã trong ®êi sèng.
- Kim lo¹i cã ¸nh kim.
- øng dông : Sö dông lµm ®å trang søc
cho con ngêi.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 5 SGK trang 48.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ TÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 71
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 22 TÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt cña kim lo¹i nãi chung : T¸c dông cña kim
lo¹i víi phi kim, víi dd axit, víi dd muèi.
2. Kü n¨ng : BiÕt rót ra kiÕn thøc cña kim lo¹i b»ng c¸ch : Nhí l¹i kiÕn thøc cò ë líp
8 vµ ch¬ng II ë líp 9.
-TiÕn hµnh thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng, gi¶i thÝch vµ rót ra
nhËn xÐt. Tõ ph¶n øng cña mét sè kim lo¹i cô thÓ kh¸i qu¸t hãa vµ
rót ra tÝnh chÊt chung cña kim lo¹i, viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó
minh häa.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Lä thuû tinh cã n¾p, ®Ìn cån, èng nghiÖm, kÑp gç,
muçng s¾t.
b. Hãa chÊt : Lä chøa oxi, lä chøa khÝ clo, dd CuSO4, kÏm viªn, d©y s¾t, Na kim
lo¹i.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i vµ nh÷ng øng dông
cña chóng trong ®êi sèng ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Kim lo¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc nµo ?

Trang : 72
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu ph¶n øng cña kim lo¹i víi phi kim . (7 phót)

1. T¸c dông víi oxi :


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vµ
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
sinh quan s¸t, nªu hiÖn tîng quan s¸t ®-
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm - nhËn xÐt
îc vµ nhËn xÐt.
hiÖn tîng.
YK : Em h·y nªu hiÖn tîng quan s¸t ®îc ?
- D©y s¾t nãng ®á ®èt trong lä chøa
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
oxi th× ch¸y s¸ng, b¾n tung toÐ nh÷ng
SGK nªu s¶n phÈm t¹o thµnh trong
h¹t nhá mµu tr¾ng ra xung quanh.
thÝ nghiÖm.
HS : S¶n phÈm t¹o thµnh trong thÝ
GV : Cho häc sinh nªu nhËn xÐt vÒ
nghiÖm lµ oxit s¾t tõ :
ph¶n øng cña kim lo¹i víi oxi.
PTHH : 3Fe + 2O2  Fe3O4
(r) (k) (r)
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
HS : NhËn xÐt nh SGK.
sinh quan s¸t - nªu hiÖn tîng quan s¸t
2. T¸c dông víi phi kim kh¸c.
vµ nhËn xÐt.
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o
GV : Khãi tr¾ng ®ã chÝnh lµ muèi
viªn vµ nªu hiÖn tîng.
NaCl, em h·y viÕt ph¬ng tr×nh biÓu
HiÖn tîng : Natri nãng ch¶y ch¸y trong
diÔn ph¶n øng s¶y ra ?
khÝ clo t¹o thµnh khãi tr¾ng.
KG : T¹i sao trong ph¶n øng ta l¹i ph¶i
®èt nãng ch¶y Na råi míi ®a Na vµo
HS : ViÕt PTHH :
lä chøa khÝ Clo ?
2Na + Cl2  2NaCl
(r) (k) (r)
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
nhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt cña kim lo¹i
HS : Nªu nhËn xÐt nh SGK. víi mét sè phi kim.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu ph¶n øng cña kim lo¹i víi dung dÞch axit . (12 phót)

1. Kim lo¹i t¸c dông víi dd axit.


GV : ë líp 8 chóng ta ®· lµm mét sè
thÝ nghiÖm víi kim lo¹i vµ dd axit,
còng vËy ë ch¬ng II ta ®· nghiªn cøu
tÝnh chÊt cña axit víi kim lo¹i. Em h·y

Trang : 73
nªu vµi vÝ dô vµ nªu tÝnh chÊt cña kim
HS : Ho¹t ®éng nhãm thùc hiÖn yªu lo¹i víi dd axit ?
cÇu cña gi¸o viªn.
- Nªu ®îc mét sè vÝ dô.
- KÕt luËn ®îc nh SGK : Mét sè kim
lo¹i t¸c dông víi dd axit sunfuric lo·ng
vµ dung dÞch HCl t¹o thµnh muèi vµ
gi¶i phãng khÝ hi®ro. GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu ph¶n øng cña kim lo¹i víi dung dÞch muèi . (12 phót)
1. Ph¶n øng cña kim lo¹i víi dung
dÞch muèi. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu thÝ
- ThÝ nghiÖm : nghiÖm, nªu môc tiªu cña thÝ nghiÖm,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ lµm
nghiÖm. thÝ nghiÖm theo nhãm.
- LÊy mét d©y kim lo¹i ®ång, cho vµo
èng nghiÖm chøa dd b¹c nitrat.
- LÊy tiÕp mét thanh kim lo¹i kÏm cho
vµo èng nghiÖm thø 2 chøa dung dÞch
®ång (II) sunfat.
HiÖn tîng : ë èng nghiÖm thø nhÊt cã
chÊt r¾n mµu tr¾ng b¸m vµo d©u
®ång, dung dÞch dÇn chuyÓn sang
mµu xanh. ë èng nghiÖn thø hai cã GV : Theo em c¸c chÊt r¾n b¸m vµo
chÊt r¾n mµu ®á b¸m vµo thanh kÏm, hai thanh kim lo¹i ®ã lµ g× ?
®ång thêi dung dÞch nh¹t mµu xanh
dÇn.
HS : ChÊt r¾n b¶m ë d©y ®ång lµ b¹c KG : Hai ph¶n øng trong thÝ nghiÖm
kim lo¹i, ë thanh kÏm lµ ®ång. lµ nh÷ng lo¹i ph¶n øng g× ? Em h·y
- PTHH : nhËn xÐt ®é ho¹t ®éng cña Cu so víi
Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag Ag, cña Zn so víi Cu ?
(r ) (dd) (dd) (r )
Zn + CuSO4  ZnSO4 + Cu
(r ) (dd) (dd) (r ) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
HS : V× ®ång cã ®é ho¹t ®éng hãa
häc m¹nh h¬n b¹c nªn ®Èy b¹c ra khái
muèi cñ nã, t¬ng tù nh vËy kÏm cã ®é
ho¹t ®éng m¹nh h¬n ®ång nªn ®Èy
®ång ra khái muèi cña nã. GV : Yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn .
HS : Nªu kÕt luËn nh SGK .

Trang : 74
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 6 SGK trang 51.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ D·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 23 d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i, BiÕt ý nghÜa cña
d·y ho¹t ®éng.
2. Kü n¨ng :
- BiÕt c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nghiªn cøu mét sè thÝ nghiÖm
®èi chøng ®Ó rót ra kim lo¹i manh h¬n, kim lo¹i yÕu h¬n vµ s¾p
xÕp theo tõng cÆp. Tõ ®ã rót ra c¸ch s¾p xÕp theo d·y.
- BiÕt rót ra ý nghÜa cña d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i, viÕt
PTHH vµ vËn dông d·y ho¹t ®éng hãa häc trong ph¶n øng cô thÓ.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Cèc thuû tinh, èng nghiÖm, kÑp gç.
b. Hãa chÊt : §inh s¾t, l¸ ®ång, d©y ®ång, kim lo¹i Na, d©y b¹c, dd CuSO 4, dd
AgNO3, ddHCl, níc cÊt....
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c tÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i vµ viÕt ph¬ng
tr×nh hãa häc ®Ó minh häa cho c¸c tÝnh chÊt ®ã ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i cã ý nghÜa nh
thÕ nµo ?

Trang : 75
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p x©y dùng d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i . (21 phót)

1. ThÝ nghiÖm 1 :
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vµ
vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm,
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.
HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm,
quan s¸t - nhËn xÐt hiÖn tîng.
- Cho d©y ®ång vµo èng nghiÖm thø
nhÊt chøa dd FeSO4, cho ®inh s¾t
vµo èng nghiÖm thø hai chøa dd
CuSO4, quan s¸t hiÖn tîng sau mét thêi
gian nhÊt ®Þnh.
HiÖn tîng : ë èng nghiÖm thø nhÊt
kh«ng cã hiÖn tîng g×, ë èng nghiÖm
thø hai ta thÊy cã kÕt tña mµu ®á b¸m
vµo ®inh s¾t, ®ång thêi dd nh¹t mµu
GV : H·y dùa vµo nh÷ng hiÓu biÕt
xanh dÇn.
cña em ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng s¶y
HS : V× s¾t cã ®é ho¹t ®éng m¹nh
ra ë hai èng nghiÖm ?
h¬n ®ång nªn ®Èy ®ång ra khái muèi
cña nã, ngîc l¹i ®ång kh«ng ®Èy ®îc
GV : Cho häc sinh nªu nhËn xÐt, bæ
s¾t khái muèi cña nã .
sung cho ®óng.
PTHH : Fe + CuSO4  Cu + FeSO4
(r ) (dd) (r )
(dd)
2. ThÝ nghiÖm 2 :
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
HS : HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc
nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm,
lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.
HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm,
quan s¸t - nhËn xÐt hiÖn tîng.
- Cho mÉu ®ång vµo èng nghiÖm
chøa dd AgNO3, vµ mÉu b¹c vµo èng
nghiÖm thø hai ®ùng dd CuSO4.
HiÖn tîng : ë èng nghiÖm thø nhÊt cã
kÕt tña tr¾ng x¸m b¸m vµo d©y
®ång, ®ång thêi dd chuyÓn mµu

Trang : 76
xanh. ë èng nghiÖm thø hai kh«ng cã GV : H·y dùa vµo nh÷ng hiÓu biÕt
hiÖn tîng g×. cña em ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng s¶y
HS : Gi¶i thÝch t¬ng tù nh hai thÝ ra ë hai èng nghiÖm ?
nghiÖm trªn.
PTHH :
Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2+ 2Ag
(r ) (dd) (dd) (r ) GV : Cho häc sinh nªu nhËn xÐt, bæ
sung cho ®óng.

3. ThÝ nghiÖm 3 : GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm


nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vµ vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm,
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.

HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm,


quan s¸t - nhËn xÐt hiÖn tîng.
- Cho ®inh s¾t vµ l¸ ®ång nhá vµo
hai èng nghiÖm nhá ®Òu chøa dd
HCl.
HiÖn tîng : ë èng nghiÖm chøa ®inh GV : NÕu so s¸nh ®é ho¹t ®éng cña
s¾t cã hiÖn tîng bät khÝ næi lªn, c¸c kim lo¹i thÝ nghiÖm víi hi®ro th×
®ång thêi ®inh s¾t bÞ ¨n mßn dÇn, ®é ho¹t ®éng cña chóng m¹nh yÕu nh
cßn èng nghiÖm chøa l¸ ®ång kh«ng thÕ nµo so víi hi®ro ?
cã hiÖn tîng g× s¶y ra.
HS : Fe cã ®é ho¹t ®éng hãa häc YK : Em h·y cho biÕt S¾t ®· thay thÕ
m¹nh h¬n H, Cu cã ®é ho¹t ®éng yÕu nguyªn tè nµo trong hîp chÊt axit
h¬n H. clohi®ic ?
PTHH : Fe +2HCl  FeCl2 + H2  GV : Cho häc sinh nªu nhËn xÐt, bæ
(r ) (dd) (dd) (k) sung cho ®óng.

4. ThÝ nghiÖm 4 : GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm


nghiªn cøu thÝ nghiÖm, nªu môc tiªu
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu vµ vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm,
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.

HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm,


quan s¸t - nhËn xÐt hiÖn tîng.
- Cho mÉu Na vµ ®inh s¾t vµo hai
cèc níc cÊt riªng biÖt .
HiÖn tîng : Cèc níc cã mÉu Na thÊy
cã khÝ bay lªn, ®ång thêi Na ph¶n øng
m·nh liÖt víi níc, ch¹y quay trßn trªn n-
íc. Cèc chøa ®inh s¾t kh«ng cã hiÖn KG : Qua ph¶n øng trªn em cã nhËn

Trang : 77
tîng g× s¶y ra. xÐt g× vÒ ®é ho¹t ®éng cña Na so víi
PTHH : Fe ?
2Na + 2H2O  2NaOH + H2 
(r ) (l) (dd) (k) GV : VËy th«ng qua thÝ nghiÖm trªn
HS : ta cã thÓ s¾p xÕp c¸c nguyªn tè tõ tr¸i
Tr¶ lêi ®îc nh SGK. qua ph¶i theo chiÒu gi¶m dÇn ®é ho¹t
®éng hãa häc. D·y c¸c nguyªn tè nh
thÕ gäi lµ d·y ho¹t ®éng hãa häc cña
kim lo¹i.
GV : C¨n cø vµo ®©u ®Ó ngêi ta s¾p
HS : Nghiªn cøu SGK, ghi d·y ho¹t xÕp ®îc d·y ho¹t ®éng hãa häc cña
®éng hãa häc cña kim lo¹i vµo vë. kim lo¹i ?
HS : Dùa vµo thùc nghiÖm.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu ý nghÜa cña d·y ho¹t ®éng hãa häc . (12 phót)

5. ý nghÜa cña d·y ho¹t ®éng hãa


häc : GV : Dùa vµo d·y ho¹t ®éng hãa häc
vµ nghiªn cøu SGK em h·y nªu ý
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n thùc hiÖn nghÜa cña d·y ho¹t ®éng hãa häc cña
theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. kim lo¹i ?
- Nªu ®îc ý nghÜa nh SGK.
GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ
sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (7 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu lµm bµi


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp tËp 1 theo nhãm.
- ý C ®óng.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng c¸
2 SGK . nh©n lµm bµi tËp 2 .
- Dïng Zn ®Ó lµm s¹ch dd ZnSO4 cã
lÉn t¹p chÊt CuSO4. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.

Trang : 78
- Lµm bµi tËp 3, 4 SGK trang 54.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Nh«m .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 24 nh«m.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i nh«m nh : TÝnh nhÑ,
dÎo, dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt tèt. BiÕt tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m
vµ øng dông, ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt nh«m trong c«ng nghiÖp.
2. Kü n¨ng : BiÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m tõ tÝnh chÊt cña kim lo¹i
nãi chung vµ c¸c tÝnh chÊt ®· häc. Lµm thÝ nghiÖm víi nh«m,
viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®Ó biÓu diÔn tÝnh chÊt hãa häc
cña nh«m.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : §Ìn cån, èng nghiÖm, s¬ ®å ®iÖn ph©n nh«m phãng
to nh trong SGK.
b. Hãa chÊt : Bét nh«m, d©y nh«m, dd CuCl2, dd NaOH ®Æc.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y viÕt lªn b¶ng d·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i vµ nªu ý
nghÜa cña nã ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Kim lo¹i nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc nµo, øng dông
cña nã ngoµi ®êi sèng ra sao ?

Trang : 79
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña nh«m . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ cña nh«m.
YK : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt chÊt vËt lÝ cña nh«m ?
vËt lÝ cña nh«m nh yªu cÇu cña gi¸o
viªn.
- Nh«m lµ kim lo¹i mµu tr¾ng b¹c, cã
¸nh kim, nhÑ, dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
tèt, nãng ch¶y ë 6600C, cã tÝnh dÎo. xÐt cho ®óng.
HS KG : Gi¶i thÝch ®îc tÝnh dÎo cña KG : Em h·y gi¶i thÝch tÝnh dÎo cña
nh«m. nh«m ?
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m . (20 phót)

2. TÝnh chÊt hãa häc .


a. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa
häc cña kim lo¹i kh«ng ?
- Ph¶n øng víi oxi :
Quan s¸t thÝ nghiÖm : GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cña bét
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o nh«m víi oxi kh«ng khÝ cho häc sinh
viªn, nªu nhËn xÐt. quan s¸t- Yªu cÇu häc sinh nªu hiÖn t-
HiÖn tîng : Bét nh«m ch¸y b¾n tung îng nhËn xÐt ®îc.
toÐ nh÷ng h¹t mµu tr¾ng.
PTHH : 4Al + 3O2  2Al2O3
t0 GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
(r ) (k) (r ) bæ sung cho ®óng.
GV : ë ®iÒu kiÖn thêng nh«m kh«ng
ph¶n øng víi oxi kh«ng khÝ vµ níc do
HS : L¾ng nghe, ghi nhí. cã líp Al2O3 b¶o vÖ bªn ngoµi.
- Ph¶n øng víi phi kim kh¸c : GV : Ngoµi oxi th× nh«m cßn ph¶n
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt øng ®îc víi phi kim kh¸c kh«ng ?
cña nh«m víi phi kim kh¸c.
Nh«m t¸c dông ®îc víi nhiÒu phi kim
kh¸c nh : S, Cl2......t¹o thµnh muèi
nh«m.
VD : 2Al + 3Cl2  2AlCl3 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(r ) (k) (r ) cho ®óng.
- Ph¶n øng cña nh«m víi dd axit : GV : Nh«m kh«ng ph¶n øng víi dd
HS : Nh«m ph¶n øng víi dd axit HCL H2SO4®Æc nguéi vµ dd HNO3 ®Æc
vµ dd H2SO4 lo·ng t¹o ra muèi vµ gi¶i nguéi.

Trang : 80
phãng khÝ H2. GV : Theo em nh«m cãph¶n øng víi dd
VD : 2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H3  axit kh«ng ? LÊy vÝ dô minh ho¹ ?
(r ) (dd) (dd) (k)

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung


- Ph¶n øng víi dung dÞch muèi : cho ®óng.

GV : Theo em nh«m ph¶n øng ®îc víi


nh÷ng muèi cña kim lo¹i nµo?
HS : Dùa vµo d·y ho¹t ®éng hãa häc -
Tr¶ lêi c©u hái :
-Nh«m ph¶n øng ®îc víi nh÷ng muèi
cña c¸c kim lo¹i ®øng sau nã trong d·y
ho¹t ®éng hãa häc. GV : Cho häc sinh lµm thÝ nghiÖm
HS : Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm _ ®Ó chøng minh dù ®o¸n.
Quan s¸t - NhËn xÐt.
TN : Cho nh«m vµo dd CuCl2. YK : Em h·y nªu hiÖn tîng quan s¸t ®îc
HiÖn tîng : Cã kim lo¹i mµu ®á b¸m trong thÝ nghiÖm trªn ?
vµo d©y nh«m.
PTHH : GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
2Al + 3CuCl2  2AlCl3 + 3Cu  viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
(r ) (dd) (dd) (r ) GV : Ngoµi c¸c tÝnh chÊt trªn nh«m
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi. cßn cã tÝnh chÊt nµo kh¸c kh«ng ?
- Nh«m cßn t¸c dông ®îc víi dd NaOH. GV : Cho häc sinh lµm thÝ nghiÖm
HS KG : Gi¶i thÝch ®îc. ®Ó chøng minh c©u tr¶ lêi cña HS .
b. TÝnh chÊt kh¸c cña nh«m : KG : Theo em ph¶n øng trªn sÏ nhanh
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ dÇn hay chËm dÇn theo thêi gian ?
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. V× sao ?
TN : Cho d©y nh«m vµo èng nghiÖm
®ùng dung dÞch NaOH.
HiÖn tîng : Nh«m ph¶n øng víi dung
dÞch kiÒm, cã chÊt khÝ kh«ng mµu
bay lªn.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu øng dông cña nh«m . (5 phót)

3. øng dông cña nh«m :


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông : øng dông cña nh«m.
- Dïng lµm ®å gia dông, d©y dÉn
®iÖn, vËt liÖu x©y dùng....
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.

Trang : 81
Ho¹t ®éng IV.
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt nh«m . (7 phót)

4. S¶n xuÊt nh«m :


GV : Treo tranh h×nh vÏ s¬ ®å H2.14
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å vµ trong SGK phãng to lªn b¶ng, yªu cÇu häc sinh
nªu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt nh«m trong nghiªn cøu s¬ ®å vµ th«ng tin trong
c«ng nghiÖp. SGK nªu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt nh«m
- Trong c«ng nghiÖp ngêi ta ®iÖn trong c«ng nghiÖp.
ph©n nãng ch¶y nh«m oxit cã trong
quÆng, víi xóc t¸c lµ criolit ®Ó thu
®îc nh«m.
PTHH :
2Al2O3  4Al + 3O2 
t0

(r ) (r ) (k)
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp tõ 1 ®Õn 6 SGK trang 58.
- Híng dÉn bµi tËp 6* : ë thÝ nghiÖm 1 c¶ hai chÊt ph¶n øng víi axit, ë thÝ
nghiÖm 2 chØ cã Al ph¶n øng víi NaOH. Dùa vµo thÝ nghiÖm 2 ta tÝnh ® îc l-
îng Al cã trong hçn hîp, sau ®ã tÝnh ®îc Mg tõ thÝ nghiÖm 1.
PTHH : Mg + H2SO4  MgSO4 + H2  (1)
(r ) (dd) (dd) (k)
2Al + 3H2SO4  Al2(SO4)3 + 3H2 
( r) (dd) (dd) (k)
2Al + 2NaOH + O2  2NaAlO2 + H2 
(r ) (dd) (k) (dd) (k).
- Nghiªn cøu tríc bµi “ S¾t .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 82
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n : 19/11/2008 Ngµy d¹y: 24/11/2008

TiÕt : 25 s¾t.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t, biÕt
liªn hÖ tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t víi mét sè øng dông trong ®êi
sèng, s¶n xuÊt.
2. Kü n¨ng : BiÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t tõ tÝnh chÊt chung cña kim
lo¹i vµ vÞ trÝ cña s¾t trong d·y ho¹t ®éng hãa häc.
- BiÕt dïng thÝ nghiÖm vµ kiÕn thøc cò ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n vµ
kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t.
- ViÕt ®îc c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc minh häa cho c¸c tÝnh chÊt
cña s¾t.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : §Ìn cån, kÑp gç, diªm.
b. Hãa chÊt : D©y s¾t h×nh lß so, than, b×nh ®ùng khÝ clo.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m ? ViÕt ph¬ng tr×nh
hãa häc minh ho¹ ?

Trang : 83
: Kim lo¹i s¾t cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc nµo, øng dông cña
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi
nã ngoµi ®êi sèng ra sao ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña s¾t . (8 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ cña s¾t.
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt tÝnh chÊt vËt lÝ cña s¾t.
vËt lÝ cña s¾t nh yªu cÇu cña gi¸o
viªn. YK : Em h·y lÊy mét vÝ dô chøng minh
- S¾t lµ kim lo¹i mµu tr¾ng x¸m, cã s¾t cã tÝnh dÎo vµ tÝnh nhiÔm tõ ?
¸nh kim, dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt tèt, dÎo, GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
cã tÝnh nhiÔm tõ, lµ kim lo¹i nÆng. xÐt cho ®óng.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t . (20 phót)

2. TÝnh chÊt hãa häc .


a. T¸c dông víi phi kim :
- Ph¶n øng víi oxi : GV : Th«ng qua thÝ nghiÖm ®· lµm ë
HS : Khi ®îc ®èt nãng ®á, s¾t t¸c ch¬ng tr×nh líp 8 vµ ë nh÷ng bµi tríc,
dông víi oxi t¹o thµnh oxi s¾t tõ. em h·y cho biÕt tÝnh chÊt hãa häc cña
3Fe + 2O2  Fe3O4
t0 s¾t víi oxi ?
(r ) (k) (r ) GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn
xÐt, bæ sung cho ®óng.
- Ph¶n øng víi clo :
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o sinh quan s¸t, nhËn xÐt vµ viÕt ph¬ng
viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng s¶y ra vµ tr×nh hãa häc.
viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc. TN : Nung mét ®Çu d©y s¾t ®îc
quÊn nh chiÕc lß so cho nãng ®á, ®a
HiÖn tîng : S¾t ch¸y s¸ng t¹o thµnh vµo trong lä thuû tinh cã chøa khÝ clo.
khãi mµu n©u ®á.
PTHH : 2Fe + 3Cl2  2FeCl3
t0 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(r ) (k) (r ) cho ®óng.

b. T¸c dông víi dung dÞch axit :


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái. tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t víi dd axit.
S¾t ph¶n øng víi dd HCl vµ dung
dÞch H2SO4 lo·ng t¹o thµnh muèi s¾t

Trang : 84
II vµ gi¶i phãng khÝ H2.
PTHH :
Fe + 2HCl  FeCl2 + H2  GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt ph-
(r ) (dd) (dd) (k) ¬ng tr×nh hãa häc.
GV : S¾t còng kh«ng t¸c dông víi c¸c
dung dÞch HNO3 vµ H2SO4 ®Æc
c. T¸c dông víi dung dÞch muèi : nguéi.
HS KG: Theo em s¾t t¸c dông ®îc víi
HS : S¾t t¸c dông ®îc víi dd muèi cña dd muèi cña nh÷ng kim lo¹i nµo ?
nh÷ng kim lo¹i ®øng sau nã trong d·y
ho¹t ®éng hãa häc.
- T¸c dông víi dung dÞch CuSO4 cho
muèi s¾t II.
PTHH : Fe + CuSO4  Cu + FeSO4
(r ) (dd) (r )
(dd)
- T¸c dông víi c¸c muèi kh¸c gi¶i phãng
kim lo¹i yÕu h¬n ra khái muèi cña nã.
PTHH : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
Fe + 2AgNO3  Fe(NO3)2 + 2Ag cho ®óng.
(r ) (dd) (dd) GV : Cho häc sinh nªu tÝnh chÊt hãa
(r ) häc cña s¾t sau khi ®· xÐt c¸c tÝnh
chÊt cô thÓ. §äc phÇn cã thÓ em cha
biÕt.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (12 phót)

3. LuyÖn tËp :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 3 : lµm bµi tËp 3.
- Cho hçn hîp bét s¾t vµ nh«m vµo
dung dÞch NaOH d, sau mét thêi gian
thu lÊy chÊt r¾n cßn l¹i röa s¹ch ta ®-
îc bét s¾t kh«ng lÉn nh«m.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®¸nh gi¸.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 4, 5 SGK trang 60.

Trang : 85
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Hîp kim s¾t : Gang - ThÐp .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :19/11/2008 Ngµy d¹y: 29/11/2008

TiÕt : 26 Hîp kim s¾t : gang - thÐp.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc gang lµ g× ? ThÐp lµ g× ? tÝnh chÊt vµ mét sè øng
dông cña gang vµ thÐp .
- Nguyªn t¾c, nguyªn liÖu vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gang trong lß cao.
- Nguyªn t¾c, nguyªn liÖu vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thÐp trong lß
luyÖn thÐp
2. Kü n¨ng : BiÕt ®äc vµ tãm t¾t kiÕn thøc trong SGK .
- BiÕt sö dông c¸c kiªn thøc thùc tÕ vÒ gang thÐp ®Ó ®a ra øng
dông cña gang vµ thÐp.
- BiÕt khai th¸c th«ng tin vÒ s¶n xuÊt gang thÐp tõ s¬ ®å lß ph¶n
øng.
- ViÕt ®îc c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc minh häa cho c¸c tÝnh chÊt
cña c¸c ph¶n øng trong s¶n xuÊt.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa
häc minh ho¹ ?

Trang : 86
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi: Theo em gang lµ g× ? ThÐp lµ g× ? Lµm thÕ nµo ®Ó s¶n
xuÊt gang vµ thÐp ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu hîp kim cña s¾t . (13 phót)
1. Gang lµ g× ?
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
HS : Nghiªn cøu SGK , cho biÕt gang cho biÕt gang lµ g× .
lµ g× .
- Lµ hîp kim cña s¾t víi C, trong ®ã
hµm lîng C chiÕm tõ 2 - 5%. Ngoµi ra
trong gang cßn cã mét sè kim lo¹i vµ GV : Yªu cÇu c¶ líp theo giâi, nhËn
c¸c nguyªn tè kh¸c, gang cøng vµ gißn. xÐt cho ®óng.
2. ThÐp lµ g× ?

HS : Nghiªn cøu SGK thùc hiÖn yªu GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
cÇu cña gi¸o viªn . SGK cho biÕt thÐp lµ g× ?
- ThÐp lµ hîp kim cña s¾t víi C vµ
mét sè nguyªn tè kh¸c. Trong ®ã hµm
lîng C díi 2%, thÐp cã nhiÒu tÝnh YK : Em h·y nªu mét sè thiÕt bÞ, ®å
chÊt vËt lÝ vµ hãa häc rÊt quý nh dïng ®îc s¶n xuÊt tõ gang, thÐp ?
tÝnh ®µn håi, cøng, Ýt bÞ ¨n mßn....
GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt,
®¸nh gi¸ cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu s¶n xuÊt gang, thÐp . (17phót)

3. S¶n xuÊt gang nh thÕ nµo ?


GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Thùc hiÖn yªu cÇu cña gi¸o viªn SGK nªu nguyªn liÖu, nguyªn t¾c s¶n
theo nhãm. xuÊt, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gang trong lß
- Nguyªn liÖu : QuÆng manhetit, cao.
hematit, than cèc, kh«ng khÝ giµu oxi, GV : Treo tranh vÏ h×nh 2.16 cho häc
mét sè chÊt phô gia nh ®¸ v«i .... sinh quan s¸t vµ tr¶ lêi.
- Nguyªn t¾c s¶n xuÊt :
Dïng C ®Ó khö quÆng s¾t trong lß
cao.
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt :
Nguyªn liÖu ®îc ®a vµo lß, than vµ
quÆng xen kÏ nhau. Kh«ng khÝ ®îc
®a vµo lß tõ hai bªn lß ë díi lªn. Trong

Trang : 87
lß s¶y ra c¸c ph¶n øng :
C + O2  CO2
(r ) (k) (k)
CO2 + C  2CO
(k) (r) (k)
CO + Fe2O3  Fe + CO2 
(k) (r ) (r) (k)
- KhÝ lß cao tho¸t ra ngoµi ë trªn GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
miÖng lß. cho ®óng.

GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu


4. S¶n xuÊt thÐp nh thÕ nµo ? SGK nªu nguyªn liÖu, nguyªn t¾c s¶n
HS : Nghiªn cøu SGK thùc hiÖn yªu xuÊt, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thÐp trong lß
cÇu cña gi¸o viªn. luyÖn thÐp.
- Nguyªn liÖu : Gang, thÐp phÕ liÖu,
khÝ oxi....
- nguyªn t¾c s¶n xuÊt : Oxi hãa mét sè
kim lo¹i, phi kim ®Ó lo¹i ra khái gang
phÇn líi c¸c nguyªn tè C, Si, Mn.....
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt : Thæi khÝ oxi
vµo lß luyÖn thÐp ®· nung nãng ch¶y
gang ë nhiÖt ®é cao, khÝ oxi oxi hãa
s¾t thµnh oxi s¾t II, sau ®ã FeO oxi
hãa c¸c nguyªn tè cã trong gang.
PTHH :
FeO + C  Fe + CO GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
(r) (r) (r) (k) cho ®óng.
- S¶n phÈm thu ®îc lµ thÐp.

Ho¹t ®éng III


LuyÖn tËp . (12 phót)

5. LuyÖn tËp :
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 4: GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
- C¸c khÝ th¶i nh CO2, SO2 th¶i tõ nhµ lµm bµi tËp 4.
m¸y luyÖn gang thÐp g©y ¶nh hëng
trùc tiÕp ®Õn m«i trêng : G©y hiÖu
øng nhµ kÝnh, g©y ¶nh hëng ®Õn KG : Em h·y cho biÕt hiÖu øng nhµ
søc khoÎ cña ngêi vµ ®éng vËt xung kÝnh lµ hiÖn tîng g× ?
quanh, lµm cho nång ®é axit trong níc
ma t¨ng.
PTHH : CO2 + H2O  H2CO3
SO2 + H2O  H2SO3. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,

Trang : 88
®¸nh gi¸.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 5,6 SGK trang 63.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Sù ¨n mßn - B¶o vÖ kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n mßn .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n : 29/11/2008 Ngµy d¹y: 02/12/2008

TiÕt : 27 sù ¨n mßn kim lo¹i vµ b¶o vÖ kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n mßn.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc : ¡n mßn kim lo¹i lµ sù ph¸ huû kim lo¹i, hîp kim do t¸c
dông cña m«i trêng tù nhiªn.
- Nguyªn nh©n lµm kim lo¹i bÞ ¨n mßn : Do nh÷ng chÊt mµ nã
tiÕp xóc trong m«i trêng t¸c dông víi nã (níc, kh«ng khÝ, ®Êt ).
- YÕu tè ¶nh hëng ®Õn sù ¨n mßn kim lo¹i : Thµnh phÇn c¸c chÊt
trong m«i trêng, ¶nh hëng cña nhiÖt ®é.
- BiÖn ph¸p b¶o vÖ ®å vËt trong nhµ khái bÞ ¨n mßn : Ng¨n
kh«ng cho kim lo¹i tiÕp xóc víi m«i trêng, chÕ t¹o hîp kim Ýt bÞ ¨n
mßn.
2. Kü n¨ng : - BiÕt liªn hÖ víi c¸c hiÖn tîng trong thùc tÕ vÒ sù ¨n mßn kim lo¹i,
nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng vµ b¶o vÖ kim lo¹i khái bÞ ¨n mßn.
- BiÕt thùc hiÖn c¸c thÝ nghiÖm nghiªn cøu vÒ sù ¨n mßn, tõ ®ã
®Ò ra c¸c ph¬ng ph¸p b¶o vÖ kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n mßn.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Tranh h×nh 2.18 phãng to, chuÈn bÞ tríc c¸c thÝ nghiÖm nh
h×nh 2.19 kho¶ng 1 tuÇn, sau ®ã lÊy lµm kÕt qu¶ ®Ó ph©n tÝch
trong bµi häc.

Trang : 89
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y cho biÕt gang lµ g× ? ThÐp lµ g× ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Theo em thÕ nµo lµ sù ¨n mßn kim lo¹i ? Lµm thÕ nµo ®Ó
ng¨n chÆn sù ¨n mßn kim lo¹i ®ã ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu thÕ nµo lµ sù ¨n mßn kim lo¹i ? . (10 phót)
1. ThÕ nµo lµ sù ¨n mßn kim lo¹i ?
GV : Treo tranh h×nh 2.18 phãng to lªn
HS : Nghiªn cøu SGK , tranh h×nh, b¶ng, cho häc sinh nghiªn cøu SGK,
nghiªn cøu thùc tÕ trong ®êi sèng tr¶ tranh h×nh, nghiªn cøu trong thùc tÕ,
lêi c©u hái. nªu kh¸i niÖm sù ¨n mßn kim lo¹i.
- Lµ sù ph¸ huû kim lo¹i, hîp kim do
t¸c dông cña m«i trêng ®îc gäi lµ sù ¨n YK : Em h·y kÓ mét sè hiÖn tîng ¨n mßn
mßn kim lo¹i. trong ®êi sèng ?

HS : Nªu vÝ dô vÒ sù ¨n mßn kim lo¹i. GV : Yªu cÇu HS nªu vÝ dô trong ®êi


VD : Con dao ®Ó l©u ngµy n¬i Èm sèng .
bÞ ¨n mßn do ghØ sÐt, khung cöa
b»ng thÐp ®Ó l©u bÞ ghØ sÐt.....

GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt,


®¸nh gi¸ cho ®óng.
GV : VËy nh÷ng yÕu tè nµo ®· ¶nh h-
HS : Suy nghÜ .... ëng ®Õn hiÖn tîng ¨n mßn kim lo¹i ?
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn sù ¨n mßn kim lo¹i . (15 phót)

2. Nh÷nh yÕu tè nµo ¶nh hëng ®Õn


sù ¨n mßn kim lo¹i ?
a. ¶nh hëng cña c¸c chÊt trong m«i
trêng . GV : Yªu cÇu häc sinh ®a kÕt qu¶
thÝ nghiÖm ®· ®îc chuÈn bÞ tríc nh
h×nh 2.19 ra quan s¸t.
GV : Em h·y cho biÕt m«i trêng tiÕp
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi c©u hái. sóc víi c¸c ®inh s¾t trong 4 èng
- §inh s¾t ë èng nghiÖm thø nhÊt tiÕp nghiÖm trªn lµ nh÷ng m«i trêng g× ?
xóc víi m«i trêng kh«ng khÝ kh« :
Kh«ng bÞ ¨n mßn.

Trang : 90
- §inh s¾t ë èng nghiÖm thø hai tiÕp
xóc víi m«i trêng níc cã giµu oxi : BÞ
¨n mßn chËm.
- §inh s¾t ë èng nghiÖm thø ba tiÕp
xóc víi m«i trêng dd muèi ¨n bÞ ¨n KG : VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ¨n
mßn nhanh. mßn kim lo¹i víi m«i trêng mµ nã tiÕp
- §inh s¾t ë èng nghiÖm thø t tiÕp xóc xóc ?
víi m«i trêng níc cÊt : Kh«ng bÞ ¨n GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
mßn. cho ®óng.
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK.
b. ¶nh hëng cña nhiÖt ®é .

HS : LÊy vÝ dô : GV : Em h·y cho biÕt mét vµi vÝ dô


- VÝ dô nh kiÒng bÕp rÊt nhanh bÞ trong thùc tÕ vÒ ¶nh hëng cña nhiÖt
¨n mßn kim lo¹i.... ®é ®Õn sù ¨n mßn kim lo¹i ?

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK


®Ó hiÓu h¬n vÒ sù phô thuéc vµo
nhiÖt ®é tíi sù ¨n mßn kim lo¹i .
Ho¹t ®éng III
Lµm thÕ nµo ®Ó b¶o vÖ c¸c ®å vËt b»ng kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n mßn ? (15
phót)

3. Lµm thÕ nµo ®Ó b¶o vÖ c¸c ®å


vËt b»ng kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n
mßn ? GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi. tr¶ lêi c©u hái ®Ò môc.
- Ng¨n kh«ng cho kim lo¹i tiÕp xóc víi GV : Yªu cÇu hs chØ ra c¸c biÖn ph¸p
m«i trêng: S¬n, m¹, b«i dÇu ....lªn bÒ cô thÓ cho mçi trêng hîp.
mÆt kim lo¹i, ®Ó ®å vËt n¬i kh« r¸o,
thãang m¸t.
- ChÕ t¹o hîp kim Ýt bÞ ¨n mßn : Nh
cho thªm vµo kim lo¹i mét Ýt c¸c
nguyªn tè kh¸c ®Ó ®îc hîp kim tèt
h¬n.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®¸nh gi¸.
GV : Cho häc sinh ®äc phÇn ghi nhí,
phÇn cã thÓ em cha biÕt.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:

Trang : 91
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 5 SGK trang 67.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ LuyÖn tËp ch¬ng II : Kim lo¹i .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :29/11/2008 Ngµy d¹y: 06/12/2008

TiÕt : 28 bµi LuyÖn tËp ch¬ng Ii.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : HS «n tËp hÖ thèng l¹i :
- D·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i.
- TÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i nãi chung : T¸c dông víi phi kim,
víi dung dÞch axit, víi dung dÞch muèi vµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¶n
øng x¶y ra.
- TÝnh chÊt gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a nh«m vµ s¾t.
- Thµnh phÇn, tÝnh chÊt vµ s¶n xuÊt gang, thÐp.
- Sù ¨n mßn kim lo¹i lµ g×, biÖn ph¸p b¶o vÖ kim lo¹i khái bÞ ¨n
mßn.
2. Kü n¨ng : BiÕt hÖ thèng hãa, rót ra nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng.
- BiÕt so s¸nh ®Ó rót ra nh÷ng tÝnh chÊt gièn vµ kh¸c nhau gi÷a
nh«m vµ s¾t.
- BiÕt vËn dông ý nghÜa cña d·y ho¹t ®éng hãa häc ®Ó xÐt c¸c
ph¶n øng cã s¶y ra hay kh«ng vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.

Trang : 92
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí. (15 phót)

1. TÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK thùc
hiÖn yªu cÇu trong SGK.
HS : Nghiªn cøu SGK, thùc hiÖn yªu
cÇu trong SGK.
PTHH :
- 2Na + Cl2  2NaCl
(r) (k) (r)
- Ca + 2H2O  Ca(OH)2 + H2 
(r) (l) (dd) (k) YK : Em h·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc
- Fe + 2HCl  FeCl2 + H2  chung cña kim lo¹i ?
(r) (dd) (dd) (k)
- Zn + CuCl2  ZnCl2 + Cu  GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
(r) (dd) (dd) (r) cho ®óng.
b. TÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i
nh«m vµ s¾t cã g× gièng nhau vµ
kh¸c nhau ? GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt tÝnh chÊt gièng nhau vµ kh¸c nhau
gièng nhau vµ kh¸c nhau cña kim lo¹i cña kim lo¹i nh«m vµ kim lo¹i s¾t.
nh«m vµ kim lo¹i s¾t.
Gièng nhau :
- Cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña kim
lo¹i.
- §Òu kh«ng ph¶n øng víi dd H2SO4
®Æc, nguéi vµ HNO3 ®Æc, nguéi.
Kh¸c nhau :
- Nh«m ph¶n øng ®îc víi dd kiÒm .
- Nh«m chØ ph¶n øng t¹o ra hîp chÊt
cã hãa trÞ III, cßn s¾t ph¶n øng t¹o ra
hîp chÊt cã hãa trÞ II vµ III tuú thuéc GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
vµo hîp chÊt ph¶n øng vµ ®iÒu kiÖn bæ xung cho ®óng.
ph¶n øng.
c. Hîp kim cña s¾t . GV : Cho häc sinh nªu thµnh phÇn cña
hîp kim gang vµ thÐp, tÝnh chÊt, ph-
HS : Nghiªn cøu SGK nªu thµnh phÇn

Trang : 93
cña gang vµ thÐp, tÝnh chÊt, s¶n xuÊt ¬ng ph¸p s¶n xuÊt gang vµ thÐp.
gang vµ thÐp trong c«ng nghiÖp.
d. Sù ¨n mßn vµ b¶o vÖ kim lo¹i
kh«ng bÞ ¨n mßn.
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Nªu kh¸i niÖm sù ¨n mßn kim SGK nªu kh¸i niÖm sù ¨n mßn kim
lo¹i. lo¹i, c¸c yÕu tè ¶nh hëng vµ ph¬ng
- C¸c yÕu tè ¶nh hëng : C¸c chÊt tiÕp ph¸p kh¾c phôc.
xóc víi kim lo¹i ngoµi m«i trêng, nhiÖt
®é.
- Ph¬ng ph¸p kh¾c phôc : C¸ch li kim
lo¹i víi m«i trêng, chÕ t¹o hîp kim Ýt
bÞ ¨n mßn .
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (25 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp lµm bµi tËp 2 SGK trang 69.
2.
- C¸c cÆp chÊt kh«ng cã ph¶n øng :
Al vµ HNO3 ®Æc nguéi, Fe vµ H2SO4
®Æc nguéi. KG : Theo em Cu cã ph¶n øng víi dd
- C¸c cÆp chÊt ph¶n øng ®îc víi nhau: FeCl3 ®îc kh«ng ?
Fe vµ dung dÞch Cu(NO3)2; Al vµ
khÝ clo.
PTHH : GV : Cho häc sinh c¶ líp bæ sung,
2Al + 3Cl2  2AlCl3 ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
(r) (k) (r) gi¸.
Fe + Cu(NO3)2  Cu  + Fe(NO3)2 GV : Cho häc sinh nghiªn cøu vµ lµm
(r) (dd) (r) (dd) bµi tËp 3 SGK trang 69.

HS : Nghiªn cøu theo nhãm vµ lµm


bµi tËp 3 :
- A vµ B ®øng tríc H.
- Cvµ D ®øng sau H.
- B ®øng tríc A.
- D ®øng tríc C. GV : Cho c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ
VËy kÕt qu¶ ®óng lµ : B, A, D, C ý c xung cho ®óng.
®óng. GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
lµm bµi tËp 5.
HS : Lµm bµi tËp 5 theo c¸ nh©n.
PTHH : 2A + Cl2  2ACl

Trang : 94
- Theo ph¬ng tr×nh hãa häc cø 9,2
gam A ph¶n øng t¹o thµnh 23,4 gam
muèi. VËy 2.MA gam sau ph¶n øng t¹o
thµnh 2( MA + 35,5) gam muèi.
- Tõ ®ã ta cã ph¬ng tr×nh sau :
9,2(MA + 35,5) = 23,4.MA. GV : Yªu cÇu häc sinh c¶ líp nhËn
- Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc MA= 23. xÐt, bæ xung, ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn
VËy kim lo¹i t¸c dông víi khÝ Clo lµ nhËn xÐt, kÕt luËn.
Na.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 2, 4 SGK trang 69.
- Híng dÉn bµi tËp * :
Bµi tËp 6*: - ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
- TÝnh sè mol cña s¾t tham gia ph¶n øng.
Cø 1 mol Fe tham gia ph¶n øng th× khèi lîng thanh s¾t t¨ng 8 gam.
VËy x mol Fe tham gia ph¶n øng ®îc khèi lîng t¨ng 0,08 gam.
Suy ra x = 0,01 mol.
- TÝnh khèi lîng FeSO4 t¹o thµnh.
mFeSO 4 = 1,52 gam.
- Khèi lîng CuSO4 cßn d.
mCuSO 4 = 2,6 gam.
- TÝnh khèi lîng dung dÞch sau ph¶n øng.
mdd= 27,92 gam.
- TÝnh nång ®é phÇn tr¨m cña c¸c chÊt cã trong dung dÞch.
0,56
Bµi tËp 7* : Gäi sè mol Al lµ x. Sè mol H : 22,4
 0,025 mol.
- ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc, ®Ó tÝnh sè mol cña Fe ta dùa vµo sè
mol cña H trong c¶ hai ph¶n øng.
- TÝnh khèi lîng cña Fe vµ Al ®· tham gia ph¶n øng.
- TÝnh % vÒ khèi lîng cña hai kim lo¹i trong hçn hîp.
- Nghiªn cøu, chuÈn bÞ bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt hãa häc cña nh«m vµ
s¾t.”.
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, mét Ýt bét nh«m, chuÈn
bÞ nghiªn cøu môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 95
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n : 05/12/2008 Ngµy d¹y: 08/12/2008

TiÕt : 29 Thùc hµnh iII : tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m vµ s¾t.
I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Kh¾c s©u tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m vµ s¾t.
- TiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, kh¶ n¨ng lµm bµi
tËp thùc hµnh hãa häc.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
- RÌn luyÖn ý thøc cÈn thËn kiªn tr× trong thùc hµnh hãc häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 4 èng nghiÖm, pipet, muçng s¾t, ®Ìn cån.
- Hãa chÊt : Bét s¾t, bét nh«m, dd NaOH, lu huúnh bét.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :

Trang : 96
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
T¸c dông cña nh«m víi oxi . (9 phót)

GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu


môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm 1,2 trogng SGK, tiÕn hµnh
thÝ nghiÖm theo nhãm :
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm : LÊy mét tê giÊy b×a GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
dÇy, cho bét nh«m vµo ®ã vµ r¾c cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
®Òu lªn ngän löa ®Ìn cån. nghiÖm.
- HiÖn tîng : Bét nh«m ch¸y s¸ng, t¹o Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
ra nh÷ng h¹t ch¸y s¸ng b¾n sang hai nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
bªn, ®ã lµ nh÷ng h¹t nh«m oxit t¹o
thµnh.
PTHH : 4Al + 3O2  2Al2O3
t0

(r) (k) (r)


- Trong ph¶n øng nµy nh«m lµ chÊt
khö.
GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬.
Ho¹t ®éng II.
T¸c dông cña s¾t víi lu huúnh . (15 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 2.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm :
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
LÊy bét s¾t vµ bét lu huúnh theo tØ
lÖ 7:4 vÒ thÓ tÝch, trén ®Òu, ®a
vµo èng nghiÖm, ®èt nãng èng
nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng thu ®îc.
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
- HiÖn tîng : S¾t t¸c dông m¹nh víi lu

Trang : 97
huúnh, hçn hîp nãng ®á, to¶ nhiÒu thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
nhiÖt.
PTHH : Fe + S  FeS t0

(r) (r) (r) GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
m×nh.

Ho¹t ®éng III.


NhËn biÕt kim lo¹i nh«m vµ s¾t ®ùng trong hai lä riªng biÖt . (10 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 3.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm :
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
- LÊy mét Ýt bét s¾t vµ mét Ýt bét
nh«m cho vµo hai èng nghiÖm riªng
biÖt, nhá vµo c¶ hai èng nghiÖm vµi
giät dung dÞch NaOH.
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
- HiÖn tîng : ë èng nghiÖm chøa bét
thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
nh«m cã khÝ bay lªn, cßn èng nghiÖm
chøa s¾t kh«ng cã ph¶n øng g×.
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
m×nh.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ TÝnh chÊt hãa häc cña phi kim”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 98
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n : 05/12/2008 Ngµy d¹y: 14/12/2008

TiÕt : 30 tÝnh chÊt cña phi kim .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : HS biÕt mét sè tÝnh chÊt vËt lÝ cña phi kim : Phi kim tån t¹i ë c¶ ba
tr¹ng th¸i r¾n, láng, khÝ. PhÇn lín c¸c nguyªn tè phi kim kh«ng
dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt, nhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp.
- BiÕt nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña phi kim : T¸c dông víi oxi, víi
kim lo¹i, vµ víi hi®ro.
2. Kü n¨ng : BiÕt sö dông nh÷ng tÝnh chÊt ®· häc ®Ó rót ra tÝnh chÊt vËt lÝ cña
phi kim.
- BiÕt nghiªn cøu thÝ nghiÖm cña clo t¸c dông víi khÝ hi®ro ®Ó
rót ra tÝnh chÊt hãa häc cña phi kim.
- ViÕt ®îc c¸c PTHH minh ho¹ cho tÝnh chÊt hãa häc cña phi kim.
- Tõ c¸c ph¶n øng cô thÓ biÕt kh¸i qu¸t hãa thµnh tÝnh chÊt hãa
häc cña phi kim nãi chung.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.

Trang : 99
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : §Ìn cån, diªm, èng dÉn khÝ b»ng thuû tinh, d©y dÉn
khÝ.
b. Hãa chÊt : Bé thÝ nghiÖm ®iÒu chÕ khÝ hi®ro, lä thuû tinh ®ùng s½n khÝ
clo.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña nh«m ? ViÕt ph¬ng tr×nh
hãa häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Phi kim cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc vµ tÝnh chÊt vËt lÝ
nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ phi kim . (8 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ .
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt tÝnh chÊt vËt lÝ cña phi kim.
vËt lÝ cña phi kim nh yªu cÇu cña
gi¸o viªn.
- ë ®iÒu kiÖn thêng phi kim tån t¹i ë
c¶ ba tr¹ng th¸i : r¾n, láng, khÝ. PhÇn
lín c¸c nguyªn tè phi kim kh«ng dÉn KG : Em h·y nªu vÝ dô mét phi kim
®iÖn, dÉn nhiÖt kÐm vµ nhiÖt ®é dÉn ®îc ®iÖn ?
nãng ch¶y thÊp. Mét sè phi kim ®éc
nh clo, br«m, i«t.... GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
xÐt cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc phi kim . (30 phót)
2. TÝnh chÊt hãa häc .
a. T¸c dông víi kim lo¹i :
- Ph¶n øng cña oxi :
HS : Khi ®îc ®èt nãng ®á, s¾t t¸c GV : Th«ng qua thÝ nghiÖm ®· lµm ë
dông víi oxi t¹o thµnh oxi s¾t tõ. tr¬ng tr×nh líp 8 vµ ë nh÷ng bµi tríc,
3Fe + 2O2  Fe3O4
t0
em h·y cho biÕt tÝnh chÊt hãa häc cña
(r ) (k) (r ) phi kim víi kim lo¹i ? ViÕt ph¬ng

Trang : 100
NhËn xÐt : Oxi ph¶n øng víi kim lo¹i tr×nh hãa häc ®Ó minh häa ?
t¹o thµnh c¸c oxit kim lo¹i. GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn
HS : Ph¶n øng cña lu huúnh víi s¾t. xÐt, bæ sung cho ®óng.
Fe + S  FeS
(r) (r) (r) YK : Trong ph¶n øng trªn Fe3O4 ®îc gäi
Ph¶n øng cña Na víi khÝ clo. lµ g× ?
2Na + Cl2  2NaCl
(r) (k) (r)
NhËn xÐt : Phi kim kh¸c t¸c dông víi
kim lo¹i t¹o thµnh c¸c muèi t¬ng øng. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
b. T¸c dông víi h®ro :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
HS : Nghiªn cøu SGK nªu môc tiªu, c¸c ,nªu môc tiªu c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. nghiÖm t¸c dông cña khÝ clo víi khÝ
hi®ro.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
sinh quan s¸t vµ nhËn xÐt hiÖn tîng
HS : Quan s¸t hiÖn tîng s¶y ra tõ thÝ s¶y ra.
nghiÖm cña gi¸o viªn.
HiÖn tîng : Hi®ro ch¸y trong khÝ clo
t¹o thµnh khÝ kh«ng mµu, mµu vµng
lôc cña khÝ clo nh¹t dÇn cho ®Õn khi
biÕn mÊt. GiÊy quú tÝm hãa ®á. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt ph-
PTHH : ¬ng tr×nh hãa häc.
H2 + Cl2  2HCl
t0 GV : VËy qua thÝ nghiÖm em rót ra
(k) (k) (k) ®îc ®iÒu g× vÒ tÝnh chÊt hãa häc
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK. cña phi kim víi hi®ro ?
c. T¸c dông víi oxi :
GV : Em h·y nªu vµivÝ dô vÒ tÝnh
HS : LÊy vÝ dô : chÊt hãa häc cña phi kim víi oxi ? Tõ
S + O2  SO2 ®ã rót ra tÝnh chÊt chung cña c¸c phi
(r) (k) (k) kim víi oxi ?
4P + 5O2  2P2O5
(r) (k) (r)
- NhËn xÐt : NhiÒu phi kim t¸c dông GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
víi oxi t¹o thµnh oxit axit.
d. Møc ®é ho¹t ®éng cña phi kim.
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é ho¹t ®éng
HS : Dùa vµo ph¶n øng cña phi kim cña phi kim.
víi hi®ro vµ kim lo¹i ®Ó ®¸nh gi¸
møc ®é ho¹t ®éng cña phi kim.

Trang : 101
- F lµ phi kim m¹nh nhÊt, S, P, C, Si
lµ nh÷ng phi kim ho¹t ®éng yÕu h¬n. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 76.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Clo .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :08/12/2008 Ngµy d¹y:.13/12/2008

TiÕt : 31 clo.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ cña clo : Lµ chÊt khÝ mïi h¾c,
mµu vµng lôc, ®éc, tan ®îc trong níc, h¬i nÆng h¬n kh«ng khÝ.
- Häc sinh biÕt ®îc nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña clo : Cã nh÷ng
tÝnh chÊt cña phi kim, ngoµi ra clo cßn ph¶n øng ®îc víi níc, dung
dÞch kiÒm.
2. Kü n¨ng : BiÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cña clo tõ tÝnh chÊt chung cña phi
kim .
- BiÕt dïng thÝ nghiÖm vµ kiÕn thøc cò ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n vµ
kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña clo.
- ViÕt ®îc c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc minh häa cho c¸c tÝnh chÊt
cña clo.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:

Trang : 102
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Cèc thuû tinh, giÊy quú tÝm, èng nghiÖm.
b. Hãa chÊt : Bé ®iÒu chÕ khÝ clo, dd NaOH, níc cÊt.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña phi kim ? ViÕt ph¬ng tr×nh
hãa häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Clo cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña clo . (8 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ cña Clo.
GV : Cho häc sinh quan s¸t lä ®ùng
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt khÝ clo, yªu cÇu häc sinh quan s¸t,
vËt lÝ cña clo nh yªu cÇu cña gi¸o nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt vËt lÝ
viªn. cña khÝ clo.
- Clo lµ mét chÊt khÝ mµu vµng lôc,
mïi h¾c. Clo nÆng h¬n kh«ng khÝ vµ YK : Em h·y cho biÕt CTHH cña khÝ
tan ®îc trong níc. Clo lµ mét khÝ ®éc. Clo ?
GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
xÐt cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cña clo . (28 phót)

2. TÝnh chÊt hãa häc .


a. Clo cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc
cña phi kim kh«ng ? GV : Th«ng qua thÝ nghiÖm ®· lµm ë
tr¬ng tr×nh líp 8 vµ ë nh÷ng bµi tríc,
em h·y cho biÕt tÝnh chÊt hãa häc cña
HS : Nghiªn cøu SGK nªu c¸c tÝnh clo cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña
chÊt hãa häc cña clo ®· häc ®Ó chøng phi kim kh«ng ?
minh clo cã tÝnh chÊt hãa häc cña phi
kim.
- T¸c dông víi kim lo¹i :
PTHH : 2Na + Cl2  2NaCl
2Fe + 3Cl2  2FeCl3.

Trang : 103
- T¸c dông víi khÝ hi®ro :
PTHH : H2 + Cl2  2HCl GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn
HS : VËy clo cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa xÐt, bæ sung cho ®óng.
häc cña phi kim.
GV : VËy theo em clo cßn cã nh÷ng
- T¸c dông víi níc : tÝnh chÊt hãa häc nµo kh¸c kh«ng ?
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm t¸c dông
cña gi¸o viªn : Clo cßn t¸c dông ®îc víi víi níc ®Ó häc sinh quan s¸t, nhËn
níc vµ dung dÞch kiÒm. xÐt.
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm, nhËn xÐt
hiÖn tîng thu ®îc.
HiÖn tîng : Khi cho khÝ clo xôc vµo GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
níc, sau ®ã ®a giÊy quú tÝm vµo cèc ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng trªn vµ viÕt
níc ta thÊy : Lóc ®Çu giÊy quú tÝm ph¬ng tr×nh hãa häc.
®æi mµu ®á, sau ®ã mÊt mµu.
PTHH : Cl2 + H2O HCl + HClO KG : Em h·y cho biÕt trong ph¶n øng
(k) (l) (dd) (dd) trªn chÊt nµo lµm quú tÝm ho¸ ®á,
chÊt nµo lµm mÊt mµu quú tÝm ?
- T¸c dông víi dd NaOH : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm biÓu diÔn GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm t¬ng tù
cña gi¸o viªn - nhËn xÐt - viÕt ph¬ng nh thÝ nghiÖm cña níc víi khÝ clo
tr×nh hãa häc : cho häc sinh quan s¸t, nhËn xÐt - viÕt
HiÖn tîng : dd trë thµnh dung dÞch ph¬ng tr×nh hãa häc .
kh«ng mµu, khi cho giÊy quú tÝm
vµo th× giÊy quú tÝm mÊt mµu.
PTHH :
NaOH +Cl2  NaCl + NaClO + H2O
(dd) (k) (dd) (dd) (l)
GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ
sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (5 phót)

3. LuyÖn tËp :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 4 : lµm bµi tËp 4.
- Sau khi lµm thÝ nghiÖm khÝ clo ®-
îc lo¹i bá b»ng c¸ch cho khÝ clo vµo
dd NaOH, v× khÝ clo t¸c dông víi dd
NaOH.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®¸nh gi¸.

Trang : 104
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 5, 9, 10 SGK trang 81.
- Nghiªn cøu phÇn cßn l¹i cña bµi “ Clo .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :13/12/2009 Ngµy d¹y:…./12/2009

TiÕt : 32 clo. ( tiÕp )

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt mét sè øng dông cña clo.
- BiÕt ®îc mét sè ph¬ng ph¸p : §iÒu chÕ khÝ clo trong phßng thÝ
nghiÖm, ®iÒu chÕ khÝ clo trong c«ng nghiÖp.
2. Kü n¨ng : BiÕt nghiªn cøu SGK ®Ó rót ra kiÕn thøc cho m×nh, biÕt viÕt ph¬ng
tr×nh hãa häc cña c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ khÝ clo trong phßng
thÝ nghiÖm vµ trong c«ng nghiÖp.
- BiÕt c¸c øng dông cña clo trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.

Trang : 105
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Cèc thuû tinh, giÊy quú tÝm, èng nghiÖm.
b. Hãa chÊt : Bé ®iÒu chÕ khÝ clo, dd NaOH, níc cÊt.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò: Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña clo ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa
häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Clo cã nh÷ng øng dông nµo trong ®êi sèng ? Ph¬ng ph¸p
®iÒu chÕ clo trong phßng thÝ nghiÖm vµ trong c«ng nghiÖp lµ
g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu øng dông cña clo .
1. øng dông cña clo.
GV : Cho häc sinh quan s¸t tranh h×nh
HS : Nghiªn cøu tranh h×nh trong vÏ øng dông cña clo trong SGK - Yªu
SGK nªu øng dông. cÇu häc sinh nªu øng dông .
- Khö trïng níc sinh ho¹t, tÈy v¶i sîi,
bét giÊy, dïng lµm nguyªn liÖu ®iÒu
chÕ nhùa PVC, chÊt dÎo, cao su....
- §iÒu chÕ níc giaven, clo rua v«i.... GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
xÐt cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ khÝ clo .

2. Ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ :


a. Trong phßng thÝ nghiÖm .
GV : Cho häc sinh quan s¸t l¹i c¸c dông
cô ®iÒu chÕ khÝ clo trong phßng thÝ
HS : Nghiªn cøu thÝ nghiÖm cña gi¸o nghiÖm, yªu cÇu häc sinh nªu c¸c dông
viªn nªu c¸c dông cô trong thÝ cô cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu chÕ khÝ clo .
nghiÖm.
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
bæ sung cho ®óng.
GV : VËy trong phßng thÝ nghiÖm ta
dïng hãa chÊt nµo ®Ó ®iÒu chÕ khÝ
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi : clo ?
- §Ó ®iÒu chÕ khÝ clo trong phßng KG : T¹i sao khi ®iÒu chÕ khÝ clo ta
thÝ nghiÖm ta sö dông hãa chÊt : dd l¹i cho hçn hîp khÝ thu ®îc ®i qua dd

Trang : 106
HCl ®Ëm ®Æc, MnO2 . H2SO4 ®Æc ?
- S¶n phÈm thu ®îc cho léi qua dd axit GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
sunfuric ®Æc ®Ó lo¹i níc khái khÝ cho ®óng.
clo.
b. §iÒu chÕ khÝ clo trong c«ng GV : Em h·y nghiªn cøu SGK vµ cho
nghiÖp . biÕt trong c«ng nghiÖp ngêi ta s¶n
HS : Tr¶ lêi theo c¸ nh©n : xuÊt clo nh thÕ nµo ?
- Trong c«ng nghiÖp ngêi ta s¶n xuÊt
clo b»ng c¸ch ®iÖn ph©n muèi ¨n b·o
hoµ cã mµng ng¨n xèp.
PTHH : §iÖn ph©n cã GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ
2NaCl +2H2O mµng ng¨n NaOH xung cho ®óng.
+Cl2+2H2O
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp .

4. Cñng cè :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 6 : lµm bµi tËp 6.
- Dïng que ®ãm ch¸y ®Ó nhËn biÕt
khÝ oxi trong lä : Lä nµo lµm cho que
®ãm ch¸y m¹nh h¬n th× lä ®ã chøa
oxi.
- Dïng giÊy quú tÝm Èm ®Ó ph©n
biÖt khÝ hi®ro clorua vµ khÝ clo
trong hai lä cßn l¹i : Cho giÊy quú Èm
vµo c¶ hai lä, lä nµo lµm mÊt mµu
giÊy quú tÝm lµ lä chøa khÝ clo, lä
cßn l¹i lµ lä chøa khÝ HCl lµm giÊy GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
quú tÝm chuyÓn thµnh mµu ®á. ®¸nh gi¸.

5. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 7, 8 SGK trang 81.
- Híng dÉn bµi tËp 11* :
PTHH : 2M + 3Cl2  2MCl3
- Theo ph¬ng tr×nh hãa häc :
Cø MM gam ph¶n øng thu ®îc (MM+ 3. 35,5) gam muèi.
Cø 10,8.... 53,4 gam muèi

Trang : 107
- VËy ta cã : 53,4 . MM = 10,8. (MM + 3.35,5)
- Gi¶i ph¬ng tr×nh t×m ®îc kim lo¹i lµ : Al
- Nghiªn cøu truíc bµi “ Cacbon .”.

Ngµy so¹n :13/12/2009 Ngµy d¹y : …./12/2009

TiÕt : 33 cacbon.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :HS biÕt ®îc : §¬n chÊt cacbon cã ba d¹ng thï h×nh chÝnh, d¹ng ho¹t
®éng hãa häc nhÊt lµ d¹ng cacbon v« ®Þnh h×nh.
- S¬ lîc tÝnh chÊt cña c¸c d¹ng thï h×nh.
- TÝnh chÊt hãa häc cña cacbon : Cacbon cã mét sè tÝnh chÊt hãa
häc cña phi kim. TÝnh chÊt hãa häc cña cacbon lµ ë nhiÖt ®é cao
cã tÝnh khö.
- Mét sè øng dông cña cacbon trong ®êi sèng, s¶n xuÊt vµ trong
c«ng nghiÖp.
2. Kü n¨ng : BiÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cña cacbon tõ tÝnh chÊt chung cña
phi kim .
- BiÕt dïng thÝ nghiÖm ®Ó rót ra tÝnh hÊp phô cña cacbon than
gç.

Trang : 108
- ViÕt ®îc c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc minh häa cho c¸c tÝnh chÊt
cña cacbon.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Lä thuû tinh, èng nghiÖm, ®Ìn cån, gi¸ thÝ nghiÖm,
b«ng, èng dÉn khÝ h×nh ch÷ L, cèc thuû tinh.
b. Hãa chÊt : Than gç, bét than, CuO, dd Ca(OH)2.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ khÝ clo trong phßng thÝ
nghiÖm vµ trong c«ng nghiÖp ? ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc minh
ho¹ ? Gi¶i thÝch t¹i sao trong c«ng nghiÖp vµ trong phßng thÝ
nghiÖm ngêi ta l¹o kh«ng dïng hãa chÊt gièng nhau ®Ó ®iÒu chÕ
clo ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Cacbon cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo? Nã cã øng dông g× trong
®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu c¸c d¹ng thï h×nh cña cacbon . (8 phót)
1. C¸c d¹ng thï h×nh cña cacbon.
a. D¹ng thï h×nh lµ g× ?
GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu kh¸i
niÖm d¹ng thï h×nh ?
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái :
- D¹ng thï h×nh cña m«t nguyªn tè hãa
häc lµ nh÷ng ®¬n chÊt kh¸c nhau do
GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
nguyªn tè ®ã t¹o nªn.
xÐt cho ®óng.
b. Cacbon cã nh÷ng d¹ng thï h×nh
nµo ?
GV : Cho hoc sinh nªu c¸c d¹ng thï
h×nh cña cacbon.
HS : Cacbon cã ba d¹ng thï h×nh : Kim
c¬ng, than ch×, cacbon v« ®Þnh h×nh.
GV : Ta chØ xÐt chñ yÕu cacbon v«
®Þnh h×nh vÒ tÝnh chÊt cña nã.

Trang : 109
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt cña cacbon . (28 phót)

2. TÝnh chÊt hÊp phô .


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu môc tiªu vµ
môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - lµm
nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o
nhãm.
viªn.
Cho mùc ch¶y qua líp bét than gç,
phÝa díi cã ®ùng chiÕc cèc.
HiÖn tîng : PhÇn chÊt láng ch¶y
xuèng cèc trong xuèt, kh«ng mµu.
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
NhËn xÐt : Than gç cã tÝnh chÊt hÊp
bæ sung cho ®óng.
phô chÊt mµu tan trong dung dÞch.
GV : Th«ng b¸o vÒ tÝnh chÊt hÊp
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm, nhËn xÐt
phô cña than gç cho häc sinh l¾ng
hiÖn tîng thu ®îc.
nghe vµ ghi nhí.
HS : L¾ng nghe, ghi nhí.
3. TÝnh chÊt hãa häc cña cacbon.
GV : Theo em C cã nh÷ng tÝnh chÊt
ho¸ häc cña phi kim kh«ng ?
HS : Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u
hái.
GV : Ngoµi tÝnh chÊt chung cña phi
- Cacbon cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc
kim, cacbon cßn thÓ hiÖn tÝnh khö ë
cña phi kim, tuy nhiªn ë nhiÖt ®é th-
nhiÖt ®é cao.
êng thÓ hiÖn lµ phi kim yÕu.
HS : ë nhiÖt ®ét cao C thÓ hiÖn
tÝnh khö víi mét sè chÊt .
- T¸c dông víi oxi : C ch¸y trong oxi
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cña C víi
t¹o thµnh CO2.
CuO cho häc sinh quan s¸t, nªu hiÖn t-
PTHH : C + O2  CO2 
îng ph¶n øng vµ viÕt ph¬ng tr×nh ho¸
(r) (k) (k)
häc.
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o
YK : Kim lo¹i mµu ®á g¹ch thu ®îc sau
viªn, nªu hiÖn tîng ph¶n øng .
ph¶n øng lµ kim lo¹i g× ?
- HiÖn tîng : Hçn hîp chÊt r¾n
chuyÓn thµnh mµu ®á g¹ch, khÝ tho¸t
ra lµm ®ôc níc v«i trong. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt ph-
PTHH : C + CuO  Cu + CO2 
t0

¬ng tr×nh ho¸ häc, bæ sung cho ®óng.


(r) (r) (r) (k) KG : Trong ph¶n øng trªn nÕu ph¶n
HS : C khö ®îc mét sè oxit kim lo¹i ë øng lµ hoµn toµn vµ võa ®ñ th× chÊt
nhiÖt ®é cao. r¾n thu ®îc t¨ng hay gi¶m, t¨ng gi¶m
bao bao nhiªu ?
Ho¹t ®éng III
øng dông cña cacbon . (5 phót)

Trang : 110
4. øng dông cña cacbon :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
HS : Nªu øng dông cña cacbon. nªu øng dông cña cacbon.
- Lµm ®å trang søc, lµm ®iÖn cùc,
lµm chÊt läc níc, lµm mÆt n¹ phßng
®éc, lµm chÊt khö mµu, lµm nhiªn
liÖu trong ®êi sèng vµ trong c«ng
nghiÖp .... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®¸nh gi¸.

4. Cung cè:
Em h·y nªu tÝnh chÊt hãa häc cña C vµ øng dông cña C?
5. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 84.
- Nghiªn cøu phÇn cßn l¹i cña bµi “ Clo .”.

Ngµy so¹n :13/12/2009 Ngµy d¹y:…./12/2009


TiÕt : 34 c¸c oxit cña cacbon .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc cacbon t¹o ra hai lo¹i t¬ng øng lµ : CO vµ CO2.
- CO lµ mét oxit trung tÝnh, cã tÝnh khö m¹nh.
- CO2 lµ mét oxit axit t¬ng øng víi axit hai lÇn axit.
2. Kü n¨ng : BiÕt nguyªn t¾c ®iÒu chÕ CO2 trong phßng thÝ nghiÖm vµ c¸ch thu
khÝ CO2.
- BiÕt sö dông kiÕn thøc ®· biÕt ®Ó rót ra tÝnh chÊt cña CO vµ
CO2.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.

Trang : 111
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : Bé ®iÒu chÕ khÝ CO2 trong phßng thÝ nghiÖm b»ng
b×nh kÝp ®¬n gi¶n, èng nghiÖm, èng dÉn khÝ, ®Ìn cån.
b. Hãa chÊt : §¸ v«i, dd axit H2SO4, giÊy quú tÝm, níc cÊt.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña cacbon ? ViÕt ph¬ng tr×nh
ho¸ häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Cacbon cã nh÷ng oxit nµo ? TÝnh chÊt vµ øng dông cña nã
ra sao ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu cacbon oxit : CO . (8 phót)
1. Cacbon oxit.
a. TÝnh chÊt vËt lÝ :
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt tÝnh chÊt vËt lÝ cña CO.
vËt lÝ cña CO.
- Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu, kh«ng
mïim Ýt tan trong níc, h¬i nhÑ h¬n
kh«ng khÝ, rÊt ®éc. GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
b. TÝnh chÊt ho¸ häc cña CO. xÐt cho ®óng.

HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
ho¸ häc. chÊt ho¸ häc cña CO ?
- Lµ oxit trung tÝnh.
- Lµ chÊt khö : ë nhiÖt ®é cao khö ®- YK : Em h·y tÝnh ph©n tö khèi cña CO ?
îc nhiÒu oxit kim lo¹i.
VD : CO + CuO  Cu + CO2 
t0
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt
(k) (r) (r) (k) PTHH.
c. øng dông .
HS : Nªu øng dông cña CO: GV : Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK nªu
- Lµm nhiªn liÖu, chÊt khö.... øng dông cña CO.
- Lµm nguyªn liÖu trong c«ng nghiÖp
ho¸ häc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cacbon ®ioxit : CO2 . (28 phót)

Trang : 112
2. Cacbon ®ioxit .
a. TÝnh chÊt vËt lÝ :
GV : Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK nªu
tÝnh chÊt vËt lÝ cña CO2 .
HS : Nghiªn cøu SGK nªu c¸c tÝnh vËt
lÝ cña CO2.
- Lµ khÝ kh«ng mµu, kh«ng mïi,
nÆng h¬n kh«ng khÝ, kh«ng duy tr×
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
sù ch¸y, khi lµm l¹nh bÞ ho¸ r¾n t¹o
bæ sung cho ®óng.
thµnh b¨ng kh«.
b. TÝnh chÊt ho¸ häc .
GV : Theo em CO2 cã nh÷ng tÝnh
chÊt cña mét oxit axit kh«ng ?
HS : V× CO2 lµ mét oxit axit nªn nã cã
tÝnh chÊt cña mét oxit axit.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm t¸c dông
- T¸c dông víi níc :
víi níc ®Ó häc sinh quan s¸t, nhËn
HiÖn tîng : Khi cho khÝ CO2 xôc vµo
xÐt.
níc, sau ®ã ®a giÊy quú tÝm vµo cèc
níc ta thÊy : Lóc ®Çu giÊy quú tÝm
®æi mµu ®á nh¹t, sau ®ã nÕu ®un
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
nãng cèc níc th× giÊy quú tÝm l¹i
®Ó gi¶i thÝch hiÖn t¬ng trªn vµ viÕt
chuyÓn thµnh mµu tÝm.
ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
PTHH :
CO2 + H2O H2CO3
(k) (l) (dd)
NhËn xÐt : Lóc ®Çu CO2 ph¶n øng
víi níc t¹o thµnh dd axit, nhng axit
cacbonic kh«ng bÒn nªu bÞ ph©n huû
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
khi ®un nãng nhÑ.
cho ®óng.
- T¸c dông víi dd baz¬ :
GV : Nªu s¶n phÈm vµ viÕt ph¬ng
tr×nh ho¸ häc minh ho¹ khi cho CO 2
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái.
t¸c dông víi dd baz¬ .
- CO2 t¸c dông víi dd baz¬ cã thÓ cho
hai s¶n phÈm : muèi trung hoµ vµ
muèi axit.
VD :
2NaOH +CO2  Na2CO3 + H2O
(dd) (k) (dd) (l)
NaOH + CO2  NaHCO3
GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ
(dd) (k) (dd)
xung cho ®óng.
- T¸c dông víi oxit baz¬ :
KG : Trong trêng hîp nµo th× ph¶n
øng cho ta c¶ hai lo¹i muèi ?

Trang : 113
VD : CO2 + CaO  CaCO3 GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
(k) (r) (r) lÊy vÝ dô vÒ t¸c dông cña CO2 víi
c. øng dông . oxit baz¬.

HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông


cña CO2 : GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu øng
- Dïng ch÷a ch¸y, b¶o qu¶n thùc dông cña CO2 ?
phÈm. Dïng s¶n xuÊt níc gi¶i kh¸t cã
gaz, s¶n xuÊt x«®a, ph©n ®¹m urª....
GV : Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt, bæ
xung cho ®óng.
4. Cung Cè:
Nªu tÝnh chÊt hãa häc cña CO vµ CO2?
5. Híng dÉn häc bµi:
íng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3,4, 5 SGK trang 87.
- Nghiªn cøu «n tËp l¹i kiÕn thøc ®Ó «n tËp chuÈn bÞ cho thi häc k× I.

Ngày soạn:13/12/09
Ngày giảng:………
TiÕt : 35 ¤n tËp häc k× I .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §îc hÖ thèng l¹i kiÕn thøc ®· häc theo hÖ thèng l« ghÝc, liÒn m¹ch.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : HÖ thèng kiÕn thøc ®· häc theo mét hÖ thèng lo
ghÝc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :

Trang : 114
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp.
3. . TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
¤n tËp vÒ tÝnh chÊt cña c¸c hîp chÊt v« c¬ . (13 phót)

HS : HÖ thèng l¹i tÝnh chÊt cña c¸c GV : Cho häc sinh hÖ thèng l¹i c¸c
hîp chÊt v« c¬ . kiÕn thøc vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña
c¸c hîp chÊt v« c¬.
Oxit baz¬ Oxit axit

(1)
(3) (4) Muèi (5)

Baz¬ Axit.
GV : Cho häc sinh viÕt ph¬ng tr×nh
HS : ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc minh ho¸ häc ®Ó minh ho¹ cho nh÷ng mèi
häa. quan hÖ ë trªn.

Ho¹t ®éng II
¤n tËp vÒ tÝnh chÊt cña kim lo¹i. (14 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å


vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái.
+ Oxi + Phi kim
Oxit Muèi
kh¸c

HS : Quan s¸t s¬ ®å cña gi¸o viªn ®a - Kim lo¹i


nghiªn cøu tr¶ lêi c©u hái.
TÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i : Muèi +H2  +axit +Muèi Muèi +
- T¸c dông víi oxi t¹o thµnh oxit kim KL
lo¹i.
- T¸c dông víi phi kim kh¸c t¹o thµnh GV : Em h·y quan s¸t s¬ ®å vµ nªu
muèi. tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i ? Nªu
- T¸c dông víi dd axit t¹o thµnh muèi ®iÒu kiÖn ph¶n øng nÕu cã ?
vµ níc.
- T¸c dông víi dd muèi t¹o thanh kim
lo¹i míi vµ muèi míi.
KG : Em h·y nªu sù gièng nhau vµ kh¸c
HS : Sù gièng nhau : §Òu cã nh÷ng nhau vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim

Trang : 115
tÝnh chÊt cña kim lo¹i chung. lo¹i chung víi nh«m vµ s¾t ?
Kh¸c nhau : Nh«m vµ s¾t
kh«ng ph¶n øng víi dd HNO3 ®Æc
nguéi, H2SO4 ®Æc nguéi.
Nh«m ph¶n øng ®îc víi dd
kiÒm.
PTHH :
2Al + 2NaOH + O2  2NaAlO2 + H2 
(r) (dd) (k) (dd) (k)
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
¤n tËp vÒ tÝnh chÊt cña phi kim . (13 phót)

GV : Cho häc sinh nghiªn cøu tr¶ lêi


c©u hái :
HS : Nªu ®îc tÝnh chÊt ho¸ häc cña ? Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim .
phi kim. ? Em h·y cho biÕt tÝnh chÊt vËt lÝ
HS : Phi kim kh¸c kim lo¹i vÒ tÝnh cña kim lo¹i vµ phi kim cã g× kh¸c
chÊt vËt lÝ lµ : Phi kim tån t¹i ®îc ë nhau.
c¶ ba tr¹ng th¸i : R¾n, láng, khÝ. Phi
kim dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt kÐm,
kh«ng cã ¸nh kim vµ nhiÖt ®é s«i ? Em h·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña C
thÊp. vµ Clo .

HS : Nªu ®îc tÝnh chÊt ho¸ häc cña KG : Theo em tÝnh chÊt ho¸ häc cña
cacbon vµ Clo. cacbon cã g× kh¸c so víi clo ?
HS : ë nhiÖt ®é cao cacbon tham gia
ph¶n øng ®îc víi nhiÒu chÊt trong ®ã
C lµ chÊt khö.
VD : C + FeO  Fe + CO2 
t0

(r) (r) (r) (k) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®¸nh gi¸ cho ®óng.

4. Cung Cè.
Nhac l¹i néi dung chÝnh cña ch¬ng?
5. Híng dÉn häc bµi:
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ cho kiÓm tra häc k×.

Trang : 116
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 37 axit cacbonic vµ muèi cacbonat .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc axit cacbonic lµ mét axit rÊt yÕu kh«ng bÒn.

Trang : 117
- Muèi cacbonat cã nh÷ng tÝnh chÊt cña muèi nh : T¸c dông víi
axit, dd muèi, dd kiÒm. Ngoµi ra muèi cacbonat cßn dÔ bÞ ph©n
huû ë nhiÖt ®é cao gi¶i phãng khÝ CO2.
- Muèi cacbonat cã nh÷ng øng dông tron g ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
2. Kü n¨ng : - BiÕt tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®Ó chøng minh tÝnh chÊt ho¸ häc cña
muèi cacbonat.
- BiÕt quan s¸t hiÖn tîng, gi¶i thÝch vµ rót ra kÕt luËn vÒ tÝnh
dÔ bÞ ph©n huû ë nhiÖt ®é cao.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cÈn thËn trong thÝ nghiÖm, cã
tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. Dông cô - Hãa chÊt
a. Dông cô thÝ nghiÖm : èng nghiÖm.
b. Hãa chÊt : dd Na2CO3 , dd NaHCO3 , dd HCl , dd Ca(OH)2 , dd CaCl2 , dd
K2CO3.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña CO vµ CO2 ? ViÕt ph¬ng
tr×nh ho¸ häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Axit cacbonic vµ muèi cacbonat cã nh÷ng tÝnh chÊt g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu axit cacbonic . (8 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tÝnh chÊt
vËt lÝ .
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt tÝnh chÊt vËt lÝ axit cacbonic.
vËt lÝ cña axit cacbonic.
- Trong níc tù nhiªn vµ níc ma cã hoµ
tan mét lîng nhá CO2 , mét phÇn trong
sè ®ã chuyÓn thµnh axit cacbonic. GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
b. TÝnh chÊt ho¸ häc cña axit xÐt cho ®óng.
cacbonic.
GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt chÊt ho¸ häc cña axit cacbonic ?

Trang : 118
ho¸ häc.
- H2CO3 lµ mét axit yÕu : dd axit lµm
quú tÝm chuyÓn thµnh mµu ®á nh¹t.
- axit cacbonic lµ mét axit kh«ng
bÒn : H2CO3 t¹o thµnh trong ph¶n øng GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt
bÞ ph©n huû thµnh CO2 vµ H2O. PTHH.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu muèi cacbonat . (28 phót)

2. Muèi cacbonat .
a. Ph©n lo¹i :
GV : Em h·y cho biÕt muèi ®îc ph©n
HS : Nghiªn cøu SGK ph©n lo¹i muèi : lo¹i nh thÕ nµo ?§Æc ®iÓm vÒ thµnh
- Muèi ®îc ph©n thµnh hai lo¹i : Muèi phÇn cña mçi lo¹i muèi ?
trung hoµ vµ muèi axit.
- Muèi cacbonat còng ®îc ph©n thµnh
hai lo¹i : Muèi cacbonat trung hoµ vµ
muèi cacbonat axit. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
b. TÝnh chÊt .
- TÝnh tan : GV : Em h·y nghiªn cøu SGK vµ nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh tan cña tÝnh tan cña muèi cacbonat ?
muèi cacbonat :
- §a sè muèi cacbonat kh«ng tan trong
níc trõ mét sè muèi cacbonat cña kim
lo¹i kiÒm nh Na2CO3....Ngîc l¹i hÇu
hÕt muèi hi®ro cacbonat tan trong níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- TÝnh chÊt ho¸ häc : cho ®óng.
- T¸c dông víi axit :
HS : Ho¹t ®éng nhãm nªu môc tiªu, c¸c GV : Cho häc sinh nghiªn cøu thÝ
bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. nghiÖm trong SGK nªu môc tiªu, c¸c b-
HS : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo íc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
nhãm : GV : Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
- Cho dd NaHCO3 vµ dd Na2CO3 lÇn nghiÖm theo nhãm.
lît vµo hai èng nghiÖm chøa dd HCl.
- HiÖn tîng : Cã bät khÝ tho¸t ra ë c¶
hai èng nghiÖm.
PTHH :
NaHCO3 + HCl  NaCl + CO2  + H2O
(dd) (dd) (dd) (k) GV : Th«ng qua thÝ nghiÖm trªn em

Trang : 119
(l) cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc
Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + CO2  + H2O cña c¸c muèi cacbonat ?
(dd) (dd) (dd) (k)
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
(l)
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK. SGK nªu môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh
- T¸c dông víi dd baz¬ : thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm theo
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nhãm.
nghiÖm :
- Cho dung dÞch K2CO3 t¸c dông víi
dd Ca(OH)2.
- HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng xuÊt GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
hiÖn. viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
PTHH : GV : Em h·y nhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt
K2CO3 + Ca(OH)2  2KOH + CaCO3  ho¸ häc cña muèi cacbonat khi t¸c
(dd) (dd) (dd) (r) dông víi dung dÞch baz¬ ?
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK. gi¸o viªn.
- T¸c dông víi dung dÞch muèi .
HS : Lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn
cña gi¸o viªn.
- Cho dung dÞch Na2CO3 t¸c dông víi
dung dÞch CaCl2.
- HiÖn tîng : Cã kÕt tña tr¾ng xuÊt GV : Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt, viÕt
hiÖn. ph¬ng tr×nh ho¸ häc, nªu nhËn xÐt.
PTHH :
CaCl2 + Na2CO3  2NaCl + CaCO3  GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
(dd) (dd) (dd) (r) tÝnh chÊt dÔ ph©n huû cña muèi ë
HS : NhËn xÐt ®îc nh SGK. nhiÖt ®é cao.
- Muèi cacbonat bÞ ph©n hñy. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : NhiÒu muèi cacbonat bÞ ph©n øng dông cña muèi cacbonat.
huû ë nhiÖt ®é cao.
c. øng dông :
HS : Nªu øng dông :
- Lµm nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt ®¸ GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
v«i, xi m¨ng. Lµm xµ phßng, thuû cho ®óng .
tinh, dîc phÈm, ho¸ chÊt trong b×nh
cøu ho¶....
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu chu tr×nh cacbon trong tù nhiªn . (8 phót)
3. Chu tr×nh cacbon trong tù nhiªn .
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu h×nh
HS : Nghiªn cøu SGK nªu sù chuyÓn 3.17 SGK nªu sù chuyÓn ho¸ cña C
ho¸ cña C trong tù nhiªn. trong tù nhiªn.

Trang : 120
GV : Quan s¸t s¬ ®å trong SGK vµ
HS : Tr¶ lêi c©u hái : cho biÕt nÕu c©y xanh trong chu
- C©y xanh gi¶m dÉn ®Õn lîng CO2 tr×nh gi¶m th× dÉn ®Õn hËu qu¶ nh
t¨ng do mÊt c©n b»ng, dÉn ®Õn gia thÕ nµo ?
t¨ng hiÖu øng nhµ kÝnh.

GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3,4, 5 SGK trang 91.
- Nghiªn cøu bµi “ Silic - C«ng nghiÖp silicat.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 38 silic - c«ng nghiÖp silicat .

I. môc tiªu:

Trang : 121
1. KiÕn thøc :-HS biÕt ®îc silic lµ mét phi kim ho¹t ®éng yÕu, lµ mét chÊt b¸n
dÉn.
- Silic ®ioxit lµ mét chÊt cã nhiÒu trong tù nhiªn díi d¹ng ®Êt sÐt,
cao lanh, th¹ch anh.... Silic ®ioxit lµ mét oxit axit .
- Tõ c¸c vËt liÖu chÝnh lµ ®Êt sÐt, cao lanh....c¸c kÕt hîp víi c¸c
vËt liÖu vµ kÜ thuËt kh¸c nhau ngêi ta ®· s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
cã nhiÒu øng dông nh : §å gèm, thuû tinh, xi m¨ng....
2. Kü n¨ng : - §äc ®Ó thu thËp c¸c th«ng tin vÒ silic, silic ®ioxit vµ c«ng nghiÖp
silicat.
- BiÕt sö dông kiÕn thøc thùc tÕ ®Ó x©y dùng kiÕn thøc míi.
- BiÕt m« t¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ s¬ ®å s¶n xuÊt clanhke.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit cacbonic vµ muèi
cacbonat ? ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc minh ho¹ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Silic vµ silic ®i oxit cã nh÷ng tÝnh chÊt g× ? C«ng nghiÖp
silicat lµ g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu silic. (10 phót)
1. Silic.
a. Tr¹ng th¸i tù nhiªn.
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tr¹ng th¸i tù tr¹ng th¸i tù nhiªn cña silic.
nhiªn cña silic.
- Lµ nguyªn tè phæ biÕn thø hai sau
oxi trong thiªn nhiªn, chiÕm ¼ khèi l- GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
îng vá tr¸i ®Êt. Trong thiªn nhiªn silic xÐt cho ®óng.
kh«ng tån t¹i díi d¹ng ®¬n chÊt mµ
chØ ë d¹ng hîp chÊt.
b. TÝnh chÊt .
GV : Theo em silic cã nh÷ng tÝnh
HS : Nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt. chÊt g× ?

Trang : 122
- Lµ chÊt r¾n mµu tr¾ng x¸m, khã
nãng ch¶y, cã vÎ s¸ng cña kim lo¹i, dÉn
®iÖn kÐm. Tinh thÓ silic lµ chÊt b¸n
dÉn.
- Lµ phi kim ho¹t ®éng yÕu h¬n GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt
cacbon, clo. PTHH.
Ph¶n øng víi oxi ë nhiÖt ®é cao t¹o
thµnh silic ®ioxit.
Si + O2  SiO2
t0

(r) (k) (r)


- §îc dïng lµm chÊt b¸n dÉn trong kÜ
thuËt ®iÖn tö vµ ®îc dïng ®Ó t¹o pin
n¨ng lîng mÆt trêi. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu Silic ®ioxit . (10 phót)

2. Silic ®ioxit .
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
: chÊt cña silic ®ioxit ?
- Lµ mét oxit axit, t¸c dông víi kiÒm
vµ oxit baz¬ t¹o thµnh muèi silicat ë
nhiÖt ®é cao. Silic ®ioxit kh«ng ph¶n
øng víi níc.
PTHH :
SiO2 + 2NaOH  Na2SiO3 + H2O 
t0

(r) (r) (r) (h)


SiO2 + CaO  CaSiO3 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(r) (r) (r) cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu vÒ c«ng nghiÖp silicat . (20 phót)
3. S¬ lîc vÒ c«ng nghiÖp silicat.
a. S¶n xuÊt ®å gèm sø.
HS : C«ng nghiÖp silicat lµ nh÷ng GV : C«ng nghiÖp silicat lµ nh÷ng
nghµnh c«ng nghiÖp : §å gèm, sø, nghµnh c«ng nghiÖp nµo ?.
thuû tinh, xi m¨ng. GV : Nghiªn cøu SGK h×nh 3.19 nªu
HS : Tr¶ lêi c©u hái theo nhãm. nguyªn liÖu chÝnh, c¸c c«ng ®o¹n vµ
- Nguyªn liÖu chÝnh : §Êt sÐt, th¹ch c¬ së s¶n xuÊt ®å gèm ë níc ta ?
anh, fenpat.
- C¸c c«ng ®o¹n :
Nhµo ®Êt sÐt víi th¹ch anh vµ

Trang : 123
fenpat, níc t¹o thµnh khèi dÎo råi t¹o
h×nh, sÊy kh« thµnh c¸c ®å vËt.
Nung c¸c ®å vËt trong lß cao ë
nhiÖt ®é thÝch hîp.
- C¬ së s¶n xuÊt : B¸t Trµng, H¶i D- GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
¬ng, §ång Nai .... cho ®óng .
b. S¶n xuÊt xi m¨ng.
HS : Tr¶ lêi c©u hái : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
- Nguyªn liÖu chÝnh : §Êt sÐt, ®¸ v«i. nguyªn liÖu chÝnh, c¸c c«ng ®o¹n
- C¸c c«ng ®o¹n chÝnh : chÝnh vµ c¬ së s¶n xuÊt ë níc ta.
NghiÒn nhá hçn hîp ®¸ v«i vµ
®Êt sÐt, råi trén víi c¸t vµ nø¬c t¹o
thµnh bïn.
Nung hçn hîp trªn lß nung ë
nhiÖt ®é thÝch hîp thu ®îc clanhke.
NghiÒn clanhke víi phô gia
thµnh bét mÞn, thu ®îc xim¨ng.
- C¬ së s¶n xuÊt ë níc ta : H¶i D¬ng,
Thanh Ho¸, H¶i Phßng, NghÖ An, Hµ GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
Tuyªn .... bæ xung cho ®óng.
c. S¶n xuÊt thuû tinh.
HS : Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn theo GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
c¸ nh©n. nguyªn liÖu chÝnh, c¸c c«ng ®o¹n
- Nguyªn liÖu chÝnh : C¸t th¹ch anh, chÝnh vµ c¬ së s¶n xuÊt thuû tinh ë n-
®¸ v«i vµ S«®a. íc ta.
- C¸c c«ng ®o¹n chÝnh :
Trén nguyªn liÖu theo tØ lÖ
thÝch hîp.
Nung hçn hîp trong lß nung ë
nhiÖt ®é kho¶ng 9000C thµnh thuû
tinh ë d¹ng nh·o.
Lµm nguéi tõ tõ ®îc thuû tinh
dÎo, Ðp thæi thuû tinh thµnh c¸c ®å
vËt.
- C¬ së s¶n xuÊt chÝnh ë níc ta : H¶i
Phßng, Hµ Néi, B¾c Ninh, §µ N½ng,
Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.... GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
bæ xung cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:

Trang : 124
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3,4 SGK trang 91.
- Nghiªn cøu bµi “ S¬ lîc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 39 s¬ lîc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc .

Trang : 125
I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :HS biÕt :
- Nguyªn t¾c x¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo chiÒu t¨ng dÇn ®iÖn
tÝch h¹t nh©n nguyªn tö .
- CÊu t¹o cña b¶ng tuÇn hoµn gåm chu k×, nhãm, « nguyªn tè.
2. Kü n¨ng : - Häc sinh biÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt cña mét nguyªn tè khi biªt vÞ trÝ
cña nã trong b¶ng tuÇn hoµn.
- BiÕt cÊu t¹o nguyªn tö cña nguyªn tè suy ra vÞ trÝ cña nã trong
b¶ng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c c«ng ®o¹n chÝnh s¶n xuÊt thuû tinh vµ viÕt ph-
¬ng tr×nh ph¶n øng cã trong c¸c c«ng ®o¹n ®ã ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : B¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc cho ta biÕt
®iÒu g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu nguyªn t¾c x¾p xÕp c¸c nguyªn tè trong b¶ng tuÇn hoµn.
(7 phót)
1. Nguyªn t¾c x¾p xÕp c¸c nguyªn
tè trong b¶ng tuÇn hoµn .
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu nguyªn t¾c nguyªn t¾c x¾p xÕp c¸c nguyªn tè
x¾p xÕp. trong b¶ng tuÇn hoµn.
- Trong b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè
®îc x¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn
®iÖn tÝch h¹t nh©n. GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
xÐt, bæ xung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn . (23 phót)

Trang : 126
2. CÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn.
a. ¤ nguyªn tè. GV : Em h·y nghiªn cøu SGK, h×nh
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu 3.22 cho biÕt trong b¶ng tuÇn hoµn «
SGK tr¶ lêi c©u hái. nguyªn tè cho biÕt ®iÒu g× ?
¤ nguyªn tè cho ta biÕt c¸c th«ng tin :
- Sè hiÖu nguyªn tö : Cã trÞ sè b»ng
®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö cña
nguyªn tè ®ã vµ b»ng sè electron trong
nguyªn tö, sè hiÖu nguyªn tö trïng víi
sè thø tù cña nguyªn tè trong b¶ng
tuÇn hoµn.
- KÝ hiÖu ho¸ häc .
- Tªn nguyªn tè. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- Nguyªn tö khèi cña nguyªn tè. cho ®óng.
b. Chu k×. GV : Em h·y nghiªn cøu SGK cho biÕt
HS : Tr¶ lêi ®îc nh SGK. chu k× lµ g× ?
- Chu k× lµ mét d·y c¸c nguyªn tè mµ
nguyªn tö cña chóng cã cïng sè líp
electron vµ ®îc xÕp theo thø tù t¨ng
dÇn ®iÖn tÝch h¹t nh©n. GV : C¸c nguyªn tè trong cïng chu k×
cã ®Æc ®iÓm g× ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi.
- Sè thø tù cña chu k× b»ng sè electron
líp ngoµi cïng cña mçi nguyªn tè trong
chu k× ®ã.
- Trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn cã 7
chu k×, trong ®ã chu k× 1,2,3 ®îc gäi
lµ c¸c chu k× nhá, c¸c chu k× cßn l¹i GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
®îc gäi lµ c¸c chu k× lín. cho ®óng.
c. Nhãm. GV : Em h·y nghiª cøu SGK cho biÕt
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi : nhãm lµ g× ?
- Nhãm lµ mét d·y c¸c nguyªn tè mµ
nguyªn tö cña chóng cã sè electron líp
ngoµi cïng b»ng nhau vµ do ®ã cã
tÝnh chÊt t¬ng tù nhau ®îc xÕp thµnh
mét cét theo chiÒu t¨ng dÇn ®iÖn
tÝch h¹t nh©n nguyªn tö. GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu ®Æc
®iÓm cña nhãm ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu ®Æc
®iÓm cña nhãm .
- Sè thø tù cña nhãm b»ng sè electron GV : Cho häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ
líp ngoµi cïng cña c¸c nguyªn tè nhãm sung cho ®óng - gi¸o viªn nhËn xÐt,
®ã. ®¸nh gi¸ .

Trang : 127
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (10 phót)
3. LuyÖn tËp.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 1. nhãm lµm bµi tËp 1 SGK trang 101.
- Nguyªn tö cã sè hiÖu 7 : Sè thø tù
thuéc « thø 7 trong b¶ng hÖ thèng
tuÇn hoµn, cã 7 electron, ®iÖn tÝch
h¹t nh©n lµ +7. Cã sè electron líp
ngoµi cïng b»ng 5. VËy nguyªn tö cã
tÝnh phi kim : N.
- Nguyªn tö cã sè hiÖu lµ 12 : Sè thø
tù thuéc « thø 12 trong b¶ng hÖ thèng
tuÇn hoµn, cã 12 electron , cã 2
electron líp ngoµi cïng. VËy nguyªn tö
cã tÝnh kim lo¹i: Mg. GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
- T¬ng tù : Nguyªn tö cã sè hiÖu 16 : S cho ®óng .
cã tÝnh phi kim .
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 3, 4 SGK trang 91.
- Nghiªn cøu bµi “ S¬ lîc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 40 s¬ lîc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc .

Trang : 128
( TiÕp )

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :HS biÕt :
- Quy luËt biªn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong mét chu k×,
nhãm. ¸p dông víi chu k× 2,3, nhãm I, nhãm VII.
- Dùa vµo vÞ trÝ cña c¸c nguyªn tè suy ra cÊu t¹o nguyªn tö, tÝnh
chÊt cña c¸c nguyªn tè vµ ngîc l¹i.
2. Kü n¨ng : - Häc sinh biÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt cña mét nguyªn tè khi biªt vÞ trÝ
cña nã trong b¶ng tuÇn hoµn.
- BiÕt cÊu t¹o nguyªn tö cña nguyªn tè suy ra vÞ trÝ cña nã trong
b¶ng.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y cho biÕt trong b¶ng tuÇn hoµn « nguyªn tè cho ta biÕt
®iÒu g× ? Chu k× lµ g×, ®Æc ®iÓm cña chu k× ? Nhãm lµ g×,
®Æc ®iÓm cña nhãm ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Quy luËt biÕn ®æi trong mét chu k× lµ g×, trong mét nhãm
lµ g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong b¶ng hÖ thèng tuÇn
hoµn . (15 phót)
1. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c
nguyªn tè trong b¶ng tuÇn hoµn .
a. Trong mét chu k× :
GV : Em h·y nghiªn cøu chu k× 2 vµ
chu k× 3 trong b¶ng tuÇn hoµn, nhËn
HS : Nghiªn cøu chu k× 2 vµ chu k× 3 xÐt vÒ sù biÕn ®æi sè electron líp
tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. ngoµi cïng, ®iÖn tÝch h¹t nh©n, tÝnh
- Trong mét chu k× : Sè electron t¨ng kim loaij, phi kim cña c¸c nguyªn tè ?
dÇn tõ tr¸i sang ph¶i, tÝnh kim lo¹i

Trang : 129
gi¶m dÇn, tÝnh phi kim t¨ng dÇn. GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
xÐt, bæ xung cho ®óng.
b. Trong mét nhãm.
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu nhãm I
vµ nhãm VII trong b¶ng tuÇn hoµn,
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu nªu sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c
nhãm I vµ nhãm VII tr¶ lêi c©u hái. nguyªn tè trong nhãm.
Nhãm I : Sè electron líp ngoµi cïng lµ
1, ®iÖn tÝch h¹t nh©n t¨ng dÇn dÉn
®Õn b¸n kÝnh nguyªn tö t¨ng dÇn,
tÝnh kim lo¹i t¨ng, tÝnh phi kim gi¶m
dÇn
T¬ng tù nhãm VII.
- NhËn xÐt : Trong mét nhãm ®i tõ
trªn xuèng díi, sè líp e t¨ng dÇn, b¸n GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
kÝnh nguyªn tö t¨ng dÇn, tÝnh kim bæ sung cho ®óng.
lo¹i t¨ng dÇn vµ tÝnh phi kim gi¶m
dÇn.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu ý nghÜa cña b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc. ( 15 phót)

2. ý nghÜa b¶ng tuÇn hoµn c¸c


nguyªn tè ho¸ häc.
a. BiÕt vÞ trÝ cña c¸c nguyªn tè ta
cã thÓ suy ®o¸n cÊu t¹o vµ tÝnh GV : Gi¸o viªn cho hoc sinh nghiªn cøu
chÊt cña c¸c nguyªn tè. vÝ dô trong SGK , ¸p dông lµm bµi
tËp :
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu Nguyªn tè B cã sè hiÖu nguyªn
SGK tr¶ lêi c©u hái. tö lµ 19, h·y cho biÕt cÊu t¹o cña
- Nguyªn tè B : Cã sè thø tù ë « thø 19, nguyªn tè B vµ dù ®o¸n tÝnh chÊt cña
cã 19 electron, sè electron líp ngoµi nguyªn tè B ?
cïng lµ 1.
- Nguyªn tè B lµ K : Cã tÝnh kim lo¹i.
HS : Tr¶ lêi ®îc nh SGK. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu, bæ sung
b. BiÕt cÊu t¹o nguyªn tö cña nguyªn c©u tr¶ lêi cña b¹n.
tè ta cã thÓ suy ®o¸n vÞ trÝ vµ
tÝnh chÊt cña nguyªn tè ®ã .
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK ,
lµm bµi tËp ¸p dông sau :
Nguyªn tö cña nguyªn tè X cã
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi : ®iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 8+, 2 líp
- X : Thuéc « thø 8 trong b¶ng tuÇn electron, líp electron ngoµi cïng b»ng

Trang : 130
hoµn, thuéc nhãm VI, chu k× 2. 6. H·y cho biÕt vÞ trÝ cña X trong
- X : Oxi. b¶ng tuÇn hoµn vµ tÝnh chÊt c¬ b¶n
- Lµ mét nguyªn tè cã tÝnh phi kim. cña nã ?

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (7 phót)
3. LuyÖn tËp.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 5. nhãm lµm bµi tËp 5 SGK trang 101.
- C¸c nguyªn tè sau s¾p xÕp theo
chiÒu gi¶m dÇn tÝnh kim lo¹i:
Ph¬ng ¸n ®óng : b : K, Na, Al, Mg.
GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 2, 5, 6, 7 SGK trang 91.
- Nghiªn cøu bµi “ LuyÖn tËp ch¬ng III.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 131
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 41 bµi LuyÖn tËp ch¬ng IIi.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Gióp häc sinh hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc ®· häc nh :
- TÝnh chÊt cña phi kim, tÝnh chÊt cña clo, cacbon, silic, oxit
cacbon, axit cacbonic, tÝnh chÊt cña muèi cacbonat.
- CÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn vµ sù biÕn ®æi tuÇn hoµn tÝnh chÊt
cña c¸c nguyªn tè trong mét chu k×, trong mét nhãm vµ ý nghÜa
cña b¶ng tuÇn hoµn.
2. Kü n¨ng : Häc sinh biÕt :
- Chän chÊt thÝch hîp lËp s¬ ®å chuyÓn ®æi gi÷a c¸c chÊt. ViÕt
PTHH cô thÓ.
- BiÕt x©y dùng sù chuyÓn ®æi gi÷a c¸c chÊt vµ cô thÓ ho¸
thµnh d·y chuyÓn ®æi cô thÓ vµ ngîc l¹i.
- BiÕt vËn dông b¶ng tuÇn hoµn:
Cô thÓ ho¸ ý nghÜa cña c¸c « nguyªn tè, chu k×, nhãm.
VËn dông quy luËt biÕn ®æi tÝnh chÊt trong chu k×, nhãm ®èi
víi tïng nguyªn tè cô thÓ, so s¸nh tÝnh kim lo¹i, tÝnh phi kim cña
mét nguyªn tè víi nh÷ng nguyªn tè l©n cËn.
Suy ®o¸n cÊu t¹o nguyªn tö, tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè cô thÓ tõ
vÞ trÝ vµ ngîc l¹i.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí. (25 phót)

1. TÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm

Trang : 132
lµm bµi tËp sau :
BT : Cã c¸c chÊt sau : SO2, H2SO4,
HS : Nghiªn cøu - Ho¹t ®éng nhãm SO3, H2S, FeS, S. Em h·y lËp s¬ ®å
lµm bµi tËp. gåm c¸c chÊt trªn ®Ó thÓ hiÖn tÝnh
S¬ ®å : chÊt cña lu huúnh ?
H2S S  SO2  SO3  H2SO4
FeS GV : Em h·y chØ râ tõng lo¹i chÊt cã
HS : ChØ ®îc tõng lo¹i chÊt cã trong trong s¬ ®å ?
s¬ ®å.
GV : Tõ bµi tËp trªn em h·y lËp s¬
HS : Ho¹t ®éng nhãm lËp ®îc s¬ ®å ®å thÓ hiÖn tÝnh chÊt ho¸ häc cña
nh trong SGK. phi kim ?
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
2. TÝnh chÊt ho¸ häc cña mét sè phi cho ®óng.
kim cô thÓ.
a. Clo.
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
lµm bµi tËp sau:
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp . BT : Cã c¸c chÊt sau : Cl2, NaClO,
S¬ ®å : FeCl3, HCl. Em h·y lËp s¬ ®å thÓ
HCl Cl2  NaClO hiÖn tÝnh chÊt ho¸ häc cña clo ? ViÕt
ph¬ng tr×nh biÓu diÔn tÝnh chÊt ®ã
FeCl3 ?
PTHH :
Cl2 + H2  2 HCl
Cl2 + 2NaOH  NaClO + NaCl + H2O
3Cl2 + 2Fe  2FeCl3
HS : Kh¸i qu¸t ®îc s¬ ®å thÓ hiÖn
tÝnh chÊt ho¸ häc cña clo nh SGK.
GV : Tõ s¬ ®å trªn em h·y kh¸i qu¸t
b. TÝnh chÊt ho¸ häc cña cacbon vµ ho¸ tÝnh chÊt ho¸ häc cña clo ?
hîp chÊt cña cacbon. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å, ViÕt ph¬ng
tr×nh ho¸ häc. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å 3
PTHH: trong SGK nªu tõng lo¹i chÊt cô thÓ
C + O2  CO2  trong s¬ ®å. ViÕt PTHH biÓu diÔn sù
(r) (k) (k) chuyÓn ®æi trong s¬ ®å.
C + CO2  2CO 
(r) (k) (k)
CO + O2  CO2 
(k) (k) (k)
CO2 + CaO  CaCO3
(k) (r) (r)

Trang : 133
CO2 + NaOH  Na2CO3 + H2O
(k) (dd) (dd) (l)
CaCO3  CaO + CO2 
(r) (r) (k)
Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + CO2  + H2O
(dd) (dd) (dd) (k) (l)

3. B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
häc. cho ®óng.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu quy luËt
biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i, tÝnh phi kim GV : Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i quy
trong chu k×, nhãm. luËt biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i, tÝnh phi
- Trong chu k× : Tõ tr¸i qua ph¶i tÝnh kim theo nhãm, theo chu k×.
kim lo¹i gi¶m dÇn, tÝnh phi kim t¨ng
dÇn.
- Trong nhãm : Tõ trªn xuèng díi tÝnh
kim lo¹i t¨ng dÇn, tÝnh phi kim gi¶m
dÇn.

GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (17 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp lµm bµi tËp 4 SGK trang 103.
4.
- Nguyªn tè A n»m ë vÞ trÝ « thø 11
trong b¶ng tuÇn hoµn, cã 3 líp
electron, cã mét electron líp ngoµi cïng
: Na. GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
- Na cã tÝnh kim lo¹i m¹nh h¬n Li vµ ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
Mg, yÕu h¬n K. gi¸.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng c¸
nh©n lµm bµi tËp 5 SGK trang 103.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp
5.
- Gäi c«ng thøc ho¸ häc cña oxit s¾t lµ
: FexOy.
PTHH :
FexOy + yCO  xFe + yCO2 

Trang : 134
- Sè mol cña Fe = 0,4 mol.
- Sè mol cña FexOy = 0,4/x.
0,4
- Ta cã : (56x + 16y). x
 32
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
- Suy ra x: y = 3:2 ®¸nh gi¸ cho ®óng.
- Tõ khèi lîng mol cña oxit lµ 160 suy
ra CTPT cña oxit s¾t lµ Fe2O3.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 6 SGK trang 103.
- Nghiªn cøu, chuÈn bÞ bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt hãa häc cña phi kim vµ
hîp chÊt cña chóng.”.
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, chuÈn bÞ nghiªn cøu môc
tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 135
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 42 Thùc hµnh iV : tÝnh chÊt hãa häc phi kim vµ hîp chÊt cña chóng.
I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Kh¾c s©u tÝnh chÊt hãa häc cña phi kim, tÝnh chÊt ®Æc trng cña
muèi cacbonat vµ muèi clorua.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
- RÌn luyÖn ý thøc cÈn thËn kiªn tr× trong thùc hµnh hãc häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 7 èng nghiÖm, èng dÉn khÝ, nèt cao su, gi¸
thÝ nghiÖm, ®Ìn cån.
- Hãa chÊt : Bét CuO, bét than, dd Ca(OH)2, muèi NaHCO3, NaCl, Na2CO3,
CaCO3, níc cÊt, giÊy quú tÝm.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
Cacbon khö ®ång II oxit ë nhiÖt ®é cao . (9 phót)

GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu


môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiÖm 1 trogng SGK, tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. nghiÖm theo nhãm :

Trang : 136
ThÝ nghiÖm : LÊy mét Ýt bét ®ångII
oxit trén lÉn víi mét Ýt bét than gç, GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
cho vµo èng nghiÖm, l¾p dông cô nh cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
h×nh 3.9 SGK trang 83, ®un nãng èng nghiÖm.
nghiÖm chøa hçn hîp chÊt r¾n, quan Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
s¸t hiÖn tîng. nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
- HiÖn tîng : Hçn hîp tõ mµu ®en
chuyÓn thµnh mµu ®á g¹ch, khÝ tho¸t
ra theo èng dÉn sôc vµo èng nghiÖm
®ùng dd Ca(OH)2 lµ dd vÉn ®ôc.
PTHH :
2CuO + C  2Cu + CO2 
t0

(r) (r) (r) (k)


CO2 + Ca(OH)2  CaCO3  + H2O GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
(k) (dd) (r) (l) îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
vÒ tÝnh khö cña C ë nhiÖt ®é cao.
Ho¹t ®éng II.
NhiÖt ph©n muèi NaHCO3 . (15 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 2.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm : LÊy mét th×a nhá bét
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
NaHCO3 vµo èng nghiÖm, l¾p dông
cô nh h×nh 3.16 SGK trang 89, ®un
nãng èng nghiÖm chøa NaHCO3, quan
s¸t hiÖn tîng.
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
- HiÖn tîng : Trªn thµnh èng nghiÖm
thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
cã h¬i níc b¸m vµo, khÝ tho¸t ra sôc
vµo èng nghiÖm ®ùng dd Ca(OH)2
lµm dung dÞch nµy vÉn ®ôc.
PTHH :
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
2NaHCO3  Na2CO3 +CO2  + H2O
t0

®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm


(r) (r) (k) (h)
m×nh.
Ho¹t ®éng III.
NhËn biÕt c¸c muèi cacbonat vµ muèi clorua . (10 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 3.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm

Trang : 137
thÝ nghiÖm theo nhãm. GV : Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt 3
HS : Dùa vµo tÝnh tan cña c¸c muèi, chÊt r¾n trªn ?
vµo ph¶n øng cña muèi víi dd HCl.
- CaCO3 kh«ng tan, Na2CO3 ph¶n øng
víi dd HCl cã chÊt khÝ tho¸t ra. GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm : nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
- Cã 3 chÊt r¾c ë d¹ng bét : NaCl,
Na2CO3, CaCO3 trong 3 èng nghiÖm
kh¸c nhau.
- TrÝch 3 mÉu thö ra 3 èng nghiÖm
kh¸c theo thø tù ®¸nh sè t¬ng øng. GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
- Nhá níc vµo 3 èng nghiÖm : èng thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
nghiÖm nµo cã chÊt r¾n kh«ng tan lµ
èng cha CaCO3, ta nhËn biÕt ®îc èng
nghiÖm t¬ng øng chøa ®¸ v«i.
- Hai èng nghiÖm cßn l¹i cha c¸c dd t-
¬ng øng, nhá dd HCl vµo hai èng
nghiÖm : èng nghiÖm nµo cã khÝ bay
lªn lµ èng nghiÖm chøa dd Na2CO3,
èng nghiÖm cßn l¹i chøa dd NaCl.
VËy ta nhËn biÕt ®îc c¶ 3 chÊt r¾n
trong ba èng nghiÖm ban ®Çu.
PTHH:
Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + CO2  + H2O GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
(dd) (dd) (dd) (k) (l) ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
m×nh.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Kh¸i niÖm vÒ hîp chÊt h÷u c¬ vµ ho¸ häc h÷u c¬.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 138
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 43 kh¸i niÖm vÒ hîp chÊt h÷u c¬ vµ ho¸ häc h÷u c¬ .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS hiÓu thÕ nµo lµ hîp chÊt h÷u c¬ vµ ho¸ häc h÷u c¬.
- N¾m ®îc c¸c c¸ch ph©n lo¹i hîp chÊt h÷u c¬.
2. Kü n¨ng : - Ph©n biÖt ®îc hîp chÊt h÷u c¬ th«ng thêng víi hîp chÊt v« c¬.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng thÝ nghiÖm :
a. Dông cô : èng nghiÖm, b×nh thuû tinh h×nh tam gi¸c, phÔu thuû tinh, ®Ìn cån
b. Ho¸ chÊt : B«ng, dd Ca(OH)2.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®Ó ph©n biÖt c¸c
hîp chÊt v« c¬ : NaCl, Na2CO3, CaCO3 ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Ho¸ häc h÷u c¬ lµ g×? Hîp chÊt h÷u c¬ lµ g× ? Lµm c¸ch
nµo ®Ó ph©n biÖt ®îc hîp chÊt h÷u c¬ th«ng thêng víi hîp chÊt
v« c¬ ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu kh¸i niÖm hîp chÊt h÷u c¬. (7 phót)
1. Hîp ch¾t h÷u c¬ cã ë ®©u ?
GV : Treo tranh vÏ mét sè vËt thÓ cã
HS : Nghiªn cøu tranh vÏ, SGK nªu chøa c¸c hîp chÊt h÷u c¬ lªn b¶ng, yªu
tÇm quan träng cña hîp chÊt h÷u c¬ cÇu häc sinh quan s¸t, nhËn xÐt tÇm
vµ cho biÕt hîp chÊt h÷u c¬ tån t¹i ë quan träng cña hîp chÊt h÷u c¬.
nh÷ng n¬i nµo :
- Hîp chÊt h÷u c¬ cã ë quanh ta, lµ

Trang : 139
nh÷ng chÊt cã tÇm quan träng rÊt lín
®Õn sù h×nh thµnh vµ duy tr× sù GV : Yªu cÇu c¶ líp quan s¸t, nhËn
sèng. xÐt, bæ xung cho ®óng.

2. Hîp chÊt h÷u c¬ lµ g× ? GV : VËy hîp chÊt h÷u c¬ lµ g× ?


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu môc tiªu
HS : Nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh
thÝ nghiÖm. thÝ nghiÖm - Gi¸o viªn biÓu diÔn thÝ
nghiÖm cho häc sinh quan s¸t, nªu
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o nhËn xÐt.
viªn, nªu hiÖn tîng quan s¸t ®îc.
HiÖn tîng : B«ng ch¸y t¹o ra khÝ lµm
®ôc níc v«i trong. Cã nh÷ng h¹t níc GV : Em cã dù ®o¸n g× vÒ thµnh
nhá b¸m vµo èng nghiÖm. phÇn nguyªn tè cña nh÷ng chÊt h÷u
c¬ cã trong b«ng ?
HS : Tõ nhËn xÐt rót ra ®îc : Trong
c¸c hîp chÊt h÷u c¬ cã trong b«ng ®îc
t¹o nªn tõ c¸c nguyªn tè trong ®ã cã C GV : Cho häc sinh nhËn xÐt vµ rót ra
vµ H. kÕt luËn nh SGK .

3. C¸c hîp chÊt h÷u c¬ ®îc ph©n lo¹i


nh thÕ nµo ? GV : Em h·y nghiªn cøu s¬ ®å trong
SGK cho biÕt hîp chÊt h÷u c¬ ®îc
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u ph©n lo¹i nh thÕ nµo ?
hái cña gi¸o viªn.
- Hîp chÊt h÷u c¬ ®îc ph©n lo¹i thµnh
2 lo¹i chÝnh:
Hi®rocacbon : Ph©n tö chØ ®-
îc t¹o bëi hai nguyªn tè H vµ C.
DÉn xuÊt cña Hi®rocacbon :
Ngoµi H vµ C th× cßn cã c¸c nguyªn tè GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
kh¸c nh O, Cl, N, Na..... bæ xung cho ®óng.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu kh¸i niÖm vÒ ho¸ häc h÷u c¬ . (23 phót)

4. Kh¸i niÖm vÒ ho¸ häc h÷u c¬.


GV : Em h·y nghiªn cøu SGK vµ cho
biÕt nghµnh ho¸ häc h÷u c¬ nghiªn
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nghiªn cøu cøu vÒ nh÷ng vÊn ®Ò g× ?
SGK nªu ®îc ho¸ häc h÷u c¬.
- Lµ ngµnh chuyªn nghiªn cøu vÒ hîp

Trang : 140
chÊt h÷u c¬ vµ sù chuyÓn ®æi cña
c¸c hîp chÊt h÷u c¬. GV : Em h·y nªu mét vµi vÝ dô vÒ c¸c
øng dông cña hîp chÊt h÷u c¬ víi ®êi
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lÊy vÝ dô : sèng ?
VD : ChÕ biÕn dÇu má, s¶n xuÊt
nhùa, s¶n xuÊt thuèc trõ s©u.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (10 phót)
3. LuyÖn tËp.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 1. nhãm lµm bµi tËp 1 SGK trang 108.
- Dùa vµo thµnh phÇn nguyªn tè trong
hîp chÊt ®Ó ph©n biÖt hîp chÊt h÷u
c¬ víi hîp chÊt v« c¬. VËy ph¬ng ¸n d
lµ ®óng. GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 2, 3, 4, 5 SGK trang 108.
- Nghiªn cøu bµi “ CÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 141
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 44 cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS hiÓu trong c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬, c¸c nguyªn tö liªn kÕt
víi nhau theo ®óng ho¸ trÞ, C cã hãa trÞ IV, H cã ho¸ trÞ I, O cã
ho¸ trÞ II.
- HiÓu ®îc mçi chÊt h÷u c¬ cã mét trËt tù liªn kÕt trong ph©n tö
x¸c ®Þnh, c¸c nguyªn tö C cã thÓ liªn kÕt víi nhau t¹o thµnh m¹ch
C.
2. Kü n¨ng : - ViÕt ®îc c«ng thøc cÊu t¹o cña mét sè chÊt ®¬n gi¶n, ph©n biÖt ®-
îc c¸c chÊt kh¸c nhau qua c«ng thøc cÊu t¹o.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu c¸c kh¸i niÖm : Ho¸ häc h÷u c¬, hîp chÊt h÷u c¬ ?
Lµm thÕ nµo ®Ó ph©n biÖt ®îc hîp chÊt h÷u c¬ víi hîp chÊt v«
c¬ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : §Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ nh thÕ nµo?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬. (20 phót)
1. Ho¸ trÞ vµ liªn kÕt gi÷a c¸c
nguyªn tö. GV : Cho häc sinh tÝnh ho¸ trÞ cña C
HS : TÝnh ho¸ trÞ cña C vµ H: C cã vµ H tron c¸c ph©n tö : CO2,, H2O.
ho¸ trÞ IV, H cã ho¸ trÞ I.
GV : Theo em trong hîp chÊt h÷u c¬

Trang : 142
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ho¸ trÞ cña C vµ H cã ho¸ trÞ lµ bao nhiªu ?
Cvµ H trong hîp chÊt h÷u c¬ .
- C lu«n lu«n cã ho¸ trÞ IV, H lu«n cã GV : Cho c¸c nhãm l¾p bé m« h×nh
ho¸ trÞ I. rçng vÒ ph©n tö CH4 vµ ph©n tö
HS : Ho¹t ®éng nhãm l¾p r¸p m« C2H6 ®Ó thÊy râ ho¸ trÞ cña C vµ H.
h×nh ph©n tö theo yªu cÇu cña gi¸o
viªn.
CH4 : H
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt vµ rót ra
H C H
kÕt luËn nh SGK .
H
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu m¹ch
2. M¹ch cacbon.
ph©n tö cña C2H6 trong m« h×nh vµ
trªn b¶ng.
: H H
H C C H
H H
HS : Quan s¸t cÊu t¹o ph©n tö C2H6
nªu nhËn xÐt. GV : Theo em c¸c nguyªn tö C cã liªn
- Trong ph©n tö C2H6 c¸c nguyªn tö C kÕt ®îc víi nhau kh«ng ?
liªn kÕt ®îc víi nhau.
- VËy trong ph©n ph©n tö hîp chÊt
GV : Em h·y nghiªn cøu SGK cho biÕt
h÷u c¬ c¸c nguyªn tö C liªn kÕt ®îc víi
cã nh÷ng lo¹i m¹ch cacbon nµo ?
nhau t¹o thµnh m¹ch cacbon.
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái
cña gi¸o viªn.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
- Cã ba lo¹i m¹ch cacbon : M¹ch
bæ xung cho ®óng.
th¼ng, m¹ch nh¸nh, m¹ch vßng.

3. TrËt tù liªn kÕt gi÷a c¸c nguyªn tö


GV : Nªu c©u hái trong SGK : T¹i sao
trong ph©n tö.
cïng mét c«ng thøc ph©n tö C2H6O l¹i
cã hai chÊt kh¸c nhau lµ rîu etilic vµ
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái
®imetyl ete ?
cña gi¸o viªn.
- Do trËt tù liªn kÕt gi÷a c¸c nguyªn tö
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt th«ng qua
kh¸c nhau nªn chóng t¹o ra hai chÊt
vÝ dô trªn.
kh¸c nhau.
HS : NhËn xÐt : Cã thÓ cã nhiÒu hîp
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
chÊt h÷u c¬ kh¸c nhau cã cïng chung
cho ®óng - Gi¸o viªn th«ng b¸o cho
mét c«ng thøc ph©n tö.
häc sinh biÕt c¸c hîp chÊt h÷u c¬ kh¸c
nhau cã cïng chung c«ng thøc ph©n tö
®îc gäi lµ c¸c ®ång ph©n cña nhau.

Trang : 143
HS : L¾ng nghe, ghi nhí.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu c«ng thøc cÊu t¹o . (12 phót)

4. C«ng thøc cÊu t¹o .


GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu vÒ thøc cÊu t¹o cña c¸c ph©n tö metan vµ
sù biÓu diÔn c¸c liªn kÕt trong c¸ch rîu etilic. Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt
viÕt c¸c c«ng thøc ph©n tö cña gi¸o vÒ sù biÓu diÔn liªn kÕt cña c¸c
viªn. nguyªn tö trong ph©n tö .
- C¸ch viÕt trªn biÓu diÔn ®Çy ®ñ
c¸c liªn kÕt cña c¸c nguyªn tö trong
ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬. GV : C¸c c«ng thøc ®îc viÕt nh trªn
gäi lµ c«ng thøc cÊu t¹o ? VËy khi
HS : Tr¶ lêi c©u hái : C«ng thøc cÊu nh×n vµo c«ng thøc cÊu t¹o ta biÕt ®-
t¹o cho biÕt thµnh phÇn cña ph©n tö îc nh÷ng g× ?
vµ trËt tù liªn kÕt gi÷a c¸c nguyªn tö
trong ph©n tö. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp . (8 phót)
3. LuyÖn tËp.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 4. nhãm lµm bµi tËp 4 SGK trang 112.
- C¸c c«ng thøc ë ý : a, c, d cïng mét
chÊt.
- C¸c c«ng thøc b, e cïng mét chÊt GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng .

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 5 SGK trang 112.
- Nghiªn cøu bµi “ Metan .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 144
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 45 metan .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña metan.
- N¾m ®îc ®Þnh nghÜa liªn kÕt ®¬n, ph¶n øng thÕ.
- BiÕt tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ øng dông cña metan.
2. Kü n¨ng : - ViÕt ®îc PTHH cña ph¶n øng thÕ vµ ph¶n øng ch¸y cña metan.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y c«ng thøc cÊu t¹o lµ c«ng thøc nh thÕ nµo ? C«ng thc
cÊu t¹o cho ta biÕt ®îc th«ng tin g× tõ ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Metan cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tÝnh chÊt
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu th«ng tin
vËt lÝ.
trong SGK, nghiªn cøu s¬ ®å h×nh 4.3
nªu tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tÝnh chÊt vËt
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt
lÝ cña metan.
vËt lÝ vµ tr¹ng th¸i tù nhiªn cña metan.
- Cã nhiÒu trong c¸c ao hå, ®Çm lÇy,
bïn ao, trong c¸c má khÝ, dÇu, c¸c má
than....

Trang : 145
- Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu, kh«ng mïi,
Ýt tan trong níc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ,
lµ mét trong nh÷ng khÝ g©y hiÖu GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
øng nhµ kÝnh. bæ xung cho ®óng.

Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt metan. (14 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö metan. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n thøc ph©n tö cña metan, dïng m« h×nh
tö metan. rçng vµ ®Æc ®Ó l¾p r¸p ph©n tö hîp
H chÊt metan.
H C H CH4 GV : Gi÷a nguyªn tö Cvµ nguyªn tö H
cã mÊu liªn kÕt ?
H
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : GV : C¸c liªn kÕt trong ph©n tö metan
- Gi÷a nguyªn tö C vµ nguyªn tö H cã ®îc gäi lµ liªn kÕt ®¬n. VËy em h·y
mét liªn kÕt trong ph©n tö. cho biÕt liªn kÕt ®¬n lµ g× ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nªu ®îc ®Æc ®iÓm
cña liªn kÕt ®¬n.
Ho¹t ®éng III
TÝnh chÊt ho¸ häc . (12 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. T¸c dông víi oxi. GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
nhãm nghiªn cøu h×nh 4.5 SGK nªu
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu s¬ hiÖn tîng cã trong c¸c thÝ nghiÖm
®å thÝ nghiÖm nh h×nh 4.5 trong ®ã .
SGK tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn.
- HiÖn tîng : KhÝ metan ch¸y trong
kh«ng khÝ víi ngän löa mµu xanh nh¹t
, cã nh÷ng giät níc b¸m vµo èng
nghiÖm 1, chÊt khÝ t¹o thµnh lµm
vÉn ®ôc níc v«i trong. GV : VËy th«ng qua thÝ nghiÖm em
h·y dù ®o¸n s¶n phÈm t¹o thµnh trong
HS : Dù ®o¸n : S¶n phÈm t¹o ra cã n- ph¶n øng vµ viÕt ph¬ng tr×nh ho¸
íc, khÝ CO2. häc biÓu diÔn ph¶n øng s¶y ra ?
PTHH:
CH4 + 2O2  CO2  + 2H2O 
t0

(k) (k) (k) (h) GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


b. T¸c dông víi clo. cho ®óng .

Trang : 146
GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å trong SGK nªu thÝ nghiÖm trong h×nh 4.6 SGK
hiÖn tîng quan s¸t ®îc vµ gi¶i thÝch nhËn xÐt vÒ thÝ nghiÖm vµ hiÖn t-
b»ng ph¬ng tr×nh ho¸ häc. îng s¶y ra cña thÝ nghiÖm.
- Khi ®Ó hçn hîp khÝ clo vµ metan ra
¸nh s¸ng, mµu vµng nh¹t cña clo mÊt
mµu dÇn, cho níc vµo b×nh l¾c nhÑ,
thªm giÊy quú tÝm vµo b×nh ta thÊy
giÊy quú tÝm chuyÓn mµu ®á. GV : VËy theo em chÊt nµo ®· lµm
HS : GiÊy quú tÝm chuyÓn mµu ®á cho giÊy quú tÝm chuyÓn thµnh mµu
do trong níc cã axit. VËy axit ®ã ph¶i ®á ?
lµ axit clohi®ric.
HS : ViÕt PTHH : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
CH4 + Cl2  CH3Cl + HCl
as
viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n
(k) (k) (k) (k) øng.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
HS : Trong qu¸ tr×nh ph¶n øng nguyªn GV : Trong ph¶n øng trªn c¸c nguyªn
tö Cl cña ph©n tö khÝ clo ®· ®æi vÞ tö H vµ Cl ®· thay ®æi liªn kÕt nh thÕ
trÝ cho nguyªn tö H cña ph©n tö nµo khi ph¶n øng s¶y ra ?
metan. GV : Ph¶n øng trªn ®îc gäi lµ ph¶n
øng thÕ .
HS : L¾ng nghe, ghi nhí.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña metan . (7 phót)

4. øng dông cña metan . GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu øng
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông dông cña metan.
cña metan :
- Dïng lµm nhiªn liÖu trong cuéc sèng
( KhÝ biogaz, gaz.....
- Dïng lµm nguyªn liÖu ®Ó ®iÒu chÕ
hi®ro theo s¬ ®å :
Metan + Níc  cacbon ®ioxit +
hi®ro. ( Víi xóc t¸c lµ nhiÖt ®é cao
vµ c¸c chÊt phô kh¸c ). GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- Dïng ®iÒu chÕ bét than vµ nhiÒu cho ®óng
thø kh¸c . GV : Cho häc sinh ®äc phÇn ghi nhí,
tãm t¾t tÝnh chÊt ho¸ häc cña metan.
§äc phÇn cã thÓ em cha biÕt .

4. Híng dÉn häc bµi:

Trang : 147
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 116.
- Híng dÉn bµi 4 :
a. Sôc hçn hîp khÝ CO2 vµ CH4 vµo dd Ca(OH)2 d, khÝ CO2 bÞ gi÷ l¹i cßn
CH4 kh«ng ph¶n øng víi dd trªn nªn tho¸t ra ngoµi, ta thu ®ù¬c CH 4 tinh khiÕt
h¬n. Trong dung dÞch cßn l¹i cã kÕt tña l¾ng xuèng.
b. LÊy kÕt tña l¾ng xuèng díi ®ã (CaCO3) ®em nung nãng ë nhiÖt ®é cao
ta thu ®îc khÝ CO2.
- Nghiªn cøu bµi “ Etilen .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 148
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 46 etilen .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña etilen.
- N¾m ®îc kh¸i niÖm liªn kÕt ®«i vµ ®Æc ®iÓm cña nã.
- HiÓu ®îc ph¶n øng céng vµ ph¶n øng trïn hîp lµ ph¶n øng ®Æc
trng cña etilen vµ c¸c hi®rocacbon cã liªn kÕt ®«i.
2. Kü n¨ng : - ViÕt ®îc PTHH cña ph¶n øng céng vµ ph¶n øng trïng hîp, ph©n biÖt
etilen víi metan b»ng ph¶n øng víi níc brom.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Metan cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo? Nã cã øng dông g×
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Etilen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.
GV : em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
chÊt vËt lÝ cña etilen ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt
vËt lÝ cña etilen.
- Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu, kh«ng mïi,
Ýt tan trong níc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,

Trang : 149
bæ xung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt etilen. (14 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö etilen. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n thøc ph©n tö cña etilen, dïng m« h×nh
tö etilen theo s¬ ®å 4.7 SGK. rçng vµ ®Æc ®Ó l¾p r¸p ph©n tö hîp
H H chÊt etilen.
C C C2H4. GV : Gi÷a nguyªn tö Cvµ nguyªn tö H
cã mÊy liªn kÕt ? Gi÷a nguyªn tö C vµ
H H nguyªn tö C liªn kÕt víi nhau theo
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : ®Æc ®iÓm nh thÕ nµo ?
- Gi÷a nguyªn tö C vµ nguyªn tö H liªn
kÕt víi nhau theo liªn kÕt ®¬n.
- Nguyªn tö C vµ nguyªn tö C trong GV : C¸c liªn kÕt kiÓu nh liªn kÕt
ph©n tö etilen liªn kÕt víi nhau b»ng gi÷a C vµ C trong ph©n tö etilen lµ
hai liªn kÕt . liªn kÕt ®«i. Em h·y dùa vµo gîi ý cho
HS : Ho¹t ®éng c¸ nªu ®îc ®Æc ®iÓm biÕt liªn kÕt ®«i lµ g× ?
cña liªn kÕt ®«i.
- Lµ lo¹i liªn kÕt kÐm bÒn h¬n liªn GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
kÕt ®¬n. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


TÝnh chÊt ho¸ häc . (12 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. Etilen cã ch¸y kh«ng ?
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong nhãm nghiªn SGK tr¶ lêi c©u hái ®Çu
SGK tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. ý.
- T¬ng tù metan, etilen ch¸y ®îc t¹o
thµnh khÝ CO2 vµ H2O.
PTHH :
C2H4 + 3O2  2CO2 + 2H2O
t0

(k) (k) (k) (h) GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng .
b. Etilen cã lµm mÊt mµu dd brom
kh«ng ? GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
thÝ nghiÖm trong h×nh 4.8 SGK
nhËn xÐt vÒ thÝ nghiÖm vµ hiÖn t-
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å trong SGK nªu îng s¶y ra cña thÝ nghiÖm.
hiÖn tîng quan s¸t ®îc.

Trang : 150
- Khi sôc khÝ C2H4 vµo dd brom mµu
da cam ta thÊy dd nµy bÞ mÊt mµu.
GV : VËy theo em chÊt nµo ®· lµm
HS : ChÝnh khÝ etilen ®· lµm cho dd cho níc brom mÊt mµu ? H·y dù ®o¸n
brom mÊt mµu do nã ph¶n øng víi dd s¶n phÈm t¹o thµnh ?
brom, s¶n phÈm t¹o thµnh sÏ cã brom
trong ph©n tö míi, trong ph©n tö nµy GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
kh«ng cßn liªn kÕt ®«i. viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n
øng.
PTHH :
C2H4 + Br2  C2H4Br2 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(k) (dd) (dd) cho ®óng.
HS : Trong qu¸ tr×nh ph¶n øng, ph©n GV : Dùa vµo ph¶n ng trªn em h·y nªu
tö etilen ®· kÕt hîp thªm vµo ph©n tö ®Æc ®iÓm cña c¸c chÊt tríc vµ sau
cña nã mét ph©n tö Br2 ®Ó ph¸ vì liªn ph¶n øng ?
kÕt ®«i. GV : Ph¶n øng trªn ®îc gäi lµ ph¶n
øng céng .
c. C¸c ph©n tö etilen cã kÕt hîp ®îc
víi nhau kh«ng ? GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK tr¶
HS : ë ®iÒu kiÖn thÝch hîp c¸c ph©n lêi c©u hái ®Ò môc.
tö etilen cã thÓ kÕt hîp ®îc víi nhau
t¹o thµnh ph©n tö míi cã khèi lîng vµ
kÝch thíc lín h¬n. Ph©n tö míi nµy ®- GV : Ph¶n øng cã ®Æc ®iÓm nh trªn
îc gäi lµ Poli etilen (PE). ®îc gäi lµ ph¶n øng trïng hîp. VËy em
h·y cho biÕt ph¶n øng trïng hîp lµ
HS : Tr¶ lêi ®îc c©u hái cña gi¸o viªn. ph¶n øng nh thÕ nµo ?
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña etilen . (7 phót)

4. øng dông cña etilen. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu øng
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông dông cña etilen.
cña etilen:
- Dïng lµm nhiªn liÖu trong cuéc sèng
( KhÝ biogaz, gaz.....)
- Dïng lµm nguyªn liÖu ®Ó ®iÒu chÕ
rîu etilic, giÊm, nhùa PE, kÝch thÝch
hoa qu¶ cho mau chÝn.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.

Trang : 151
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 119.
- Híng dÉn bµi 3 :
Sôc hçn hîp khÝ qua dd brom, khÝ etilen bÞ gi÷ l¹i, khÝ metan kh«ng
ph¶n øng nªn tho¸t ra ngoµi, ta thu ®îc khÝ metan tinh khiÕt.
- Nghiªn cøu bµi “ Axetilen .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 152
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 47 axetilen.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña axetilen.
- N¾m ®îc kh¸i niÖm liªn kÕt ba vµ ®Æc ®iÓm cña nã.
- Cñng cè kiªn thøc chung vÒ hi®ro cacbon : Kh«ng tan trong níc,
dÔ ch¸y t¹o ra CO2 vµ H2O, ®ång thêi to¶ nhiÖt
- BiÕt mét sè øng dông cña axetilen.
2. Kü n¨ng : Cñng cè kÜ n¨ng viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng céng, bíc
®Çu biÕt dù ®o¸n tÝnh chÊt cña c¸c chÊt dùa vµo thµnh phÇn vµ
cÊu t¹o .
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬, tranh vÏ c¸c øng dông cña axetilen.
- §Êt ®Ìn, níc, dd brom, b×nh ®ùng s½n khÝ axetilen.
- B×nh cÇu, phÔu chiÕt, chËu thuû tinh, èng dÉn khÝ, b×nh thu
khÝ.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Etilen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo? Nã cã øng dông g×
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Axetilen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.
GV : Cho häc sinh quan s¸t lä ®ùng

Trang : 153
khÝ axetilen cã s½n, yªu cÇu häc sinh
HS : Ho¹t ®éng nhãm, quan s¸t, nghiªn quan s¸t, nghiªn cøu th«ng tin trong
cøu th«ng tin trong SGK nªu tÝnh SGK nªu tÝnh chÊt vËt lÝ cña
chÊt vËt lÝ cña axetilen. axetilen.
- Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu, kh«ng mïi,
Ýt tan trong níc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ.

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,


bæ xung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt axetilen. (10 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö axetilen. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n thøc ph©n tö cña axetilen, dïng m«
tö axetilen theo s¬ ®å 4.10 SGK. h×nh rçng vµ ®Æc ®Ó l¾p r¸p ph©n
H C C H C2H2. tö hîp chÊt axetilen.
GV : Gi÷a nguyªn tö Cvµ nguyªn tö H
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : cã mÊy liªn kÕt ? Gi÷a nguyªn tö C vµ
- Gi÷a nguyªn tö C vµ nguyªn tö H liªn nguyªn tö C liªn kÕt víi nhau theo
kÕt víi nhau theo liªn kÕt ®¬n. ®Æc ®iÓm nh thÕ nµo ?
- Nguyªn tö C vµ nguyªn tö C trong
ph©n tö axetilen liªn kÕt víi nhau
b»ng ba liªn kÕt . GV : C¸c liªn kÕt kiÓu nh liªn kÕt
gi÷a C vµ C trong ph©n tö axetilen lµ
HS : Ho¹t ®éng c¸ nªu ®îc ®Æc ®iÓm liªn kÕt ba. Em h·y dùa vµo gîi ý cho
cña liªn kÕt ba. biÕt liªn kÕt ba lµ g× ?
- Lµ lo¹i liªn kÕt kÐm bÒn h¬n liªn GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
kÕt ®¬n. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


TÝnh chÊt ho¸ häc . (12 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. Axetilen cã ch¸y kh«ng ?
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong nhãm nghiªn cøu thÝ nghiÖm trong
SGK nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh SGK, nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn
thÝ nghiÖm 1. hµnh thÝ nghiÖm 1.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
sinh quan s¸t, nªu hiÖn tîng nhËn xÐt
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm biÓu diÔn ®îc.
cña gi¸o viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng vµ

Trang : 154
viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
- HiÖn tîng : §èt khÝ axetilen ta thÊy
khÝ ch¸y m·nh liÖt víi ngän löa mµu
xanh nh¹t, khÝ tho¸t ra sau khi ch¸y
lµm ®ôc níc v«i trong, ®ång thêi cã GV : Dùa vµo c¸c hiÖn tîng trªn em
h¬i níc b¸m vµo thµnh èng nghiÖm. h·y dù ®o¸n s¶n phÈm t¹o thµnh trong
HS : Dù ®o¸n : S¶n phÈm cã h¬i níc, thÝ nghiÖm ?
cã khÝ CO2.
PTHH :
2C2H2 + 5O2  4CO2  + 2H2O
t0
GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
(k) (k) (k) (h) cho ®óng .
b. axetilen cã lµm mÊt mµu dd
brom kh«ng ? GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu
môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å trong SGK nªu nghiÖm.
môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
nghiÖm. sinh quan s¸t, nhËn xÐt hiÖn tîng, vµ
HS : Ho¹t ®éng nhãm quan s¸t thÝ viÕt PTHH cña ph¶n øng quan s¸t ®îc.
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn, nhËn
xÐt hiÖn tîng vµ viÕt ph¬ng tr×nh
ph¶n øng s¶y ra. GV : Theo em trong ph¶n øng cña
- HiÖn tîng : Khi sôc khÝ axetilen vµo axetilen víi brom cã thÓ s¶y ra ph¶n
èng nghiÖm ®ùng dd brom ta thÊy dd øng nµo ? V× sao ?
brom bÞ mÊt mµu.
PTHH : GV : Cho häc sinh nghiªn cøu SGK
C2H2 + Br2  C2H2Br2 viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n
(k) (dd) (dd) øng.
- Sau ®ã, do trong ph©n tö cña
C2H2Br2 vÉn cßn cã liªn kÕt ®«i kÐm
bÒn nªn s¶n phÈm nµy l¹i tiÕp tôc t¸c
dông víi dd brom : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
C2H2Br2 + Br2 C2H2Br4

 cho ®óng.
(dd) (dd) (dd). GV : Em h·y cho biÕt c¸c ph¶n øng
trªn thuéc lo¹i ph¶n øng nµo ?
HS : C¸c ph¶n øng trªn thuéc lo¹i ph¶n GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
øng céng. cho ®óng.
GV : Em h·y nªu c¸c tÝnh chÊt gièng
nhau cña ba chÊt h÷u c¬ ®· häc ?

HS : Nªu ®îc c¸c tÝnh chÊt gièng


nhau cña ba hîp chÊt h÷u c¬ ®· häc :
- §Òu lµ chÊt khÝ kh«ng tan trong n-
íc, dÔ ch¸y t¹o thµnh CO2 vµ H2O,

Trang : 155
nhÑ h¬n kh«ng khÝ. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña axetilen . (5 phót)

4. øng dông cña axetilen. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu øng
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông dông cña etilen.
cña etilen:
- Dïng lµm nhiªn liÖu trong cuéc sèng
( ®Ìn x× oxi - axetilen, ®èt.....)
- Dïng lµm nguyªn liÖu ®Ó ®iÒu chÕ
poli vinyl clorua, axit axetic vµ nhiÒu GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
ho¸ chÊt kh¸c. cho ®óng
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ axetilen . (6 phót)

5. §iÒu chÕ axetilen.


GV : Cho häc sinh nghiªn SGK, s¬ ®å
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ph¬ng ph¸p 4.12 nªu ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ
®iÒu chÕ axetilen. axetilen.
- Cho CaC2 (thµnh phÇn chÝnh cña
®Êt ®Ìn ) vµo níc, thu ®îc khÝ
axetilen.
PTHH :
CaC2 + 2H2O  C2H2  + Ca(OH)2 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(r) (l) (k) (dd) cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 122.
- ¤n tËp chuÈn bÞ cho bµi kiÓm tra mét tiÕt.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 156
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 48 kiÓm tra viÕt mét tiÕt.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §¸nh gi¸ chÊt lîng häc sinh häc vµ tiÕp thu bµi qua kiÓm tra viÕt trùc
tiÕp.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : Lµm bµi ®éc lËp, nhanh, chÝnh x¸c.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, trung thùc, cã tinh thÇn phª vµ tù phª cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®Ò kiÓm tra.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra.
Iii. ®Ò bµi kiÓm tra.
a. Tr¾c nghiÖm: (2 ®iÓm)
C©u 1 (1 ®iÓm). Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a) §Ó ph©n biÖt hîp chÊt h÷u c¬ th«ng thêng víi hîp chÊt v« c¬ ta dùa vµo :
A. B¶n chÊt liªn kÕt trong ph©n tö..
B. Nguyªn tè cÊu t¹o nªn hîp chÊt.
C. Sè nguyªn tö cÊu t¹o nªn hîp chÊt.
D. C«ng thøc cÊu t¹o cña hîp chÊt.

b) §ång ph©n lµ hiÖn tîng :


A. C¸c chÊt cã cïng c«ng thøc ph©n tö nhng kh¸c nhau vÒ cÊu t¹o, nªn tÝnh
chÊt còng kh¸c nhau.
B. C¸c chÊt cã cïng c«ng thøc cÊu t¹o.
C. C¸c chÊt kh¸c nhau cã tÝnh chÊt gièng nhau.
D. Kh«ng ý nµo ®óng.
c). C«ng thøc cÊu t¹o thu gän biÓu diÔn liªn kÕt cña :
A. C¸c nguyªn tö trong ph©n tö.
B. Cña c¸c nguyªn tö H víi nhau
C. BiÓu diÔn liªn kÕt cña c¸c nguyªn tö cacbon víi nhau.

Trang : 157
D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.
d) Trong hîp chÊt h÷u c¬ c¸c nguyªn tö C cã thÓ liªn kÕt víi nhau t¹o thµnh :
A. Ph©n tö h÷u c¬.
B. M¹ch ph©n tö cã khèi lîng vµ kÝch thíc lín.
C. C¸c hîp chÊt cao ph©n tö.
D. Khung cacbon.
C©u 2 (1 ®iÓm) . Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a). Trong c¸c hîp chÊt h÷u c¬ m¹ch hë sau, hîp chÊt nµo cã liªn kÕt ®«i trong
ph©n tö ?
A. C2H6. B. C3H6. C. C3H8. D.Kh«ng cã ý nµo.
b). §Ó ph©n biÖt metan vµ etylen ta dïng :
A. Ph¶n øng ch¸y víi oxi.
B. Quan s¸t tr¹ng th¸i vËt lÝ cña c¸c khÝ víi kh«ng khÝ.
C. Ph¶n øng lµm mÊt mµu dd brom.
D. Kh«ng ph©n biÖt ®îc.
c). Ta cã thÓ ®iÒu chÕ etan ( C2H6 ) tõ c¸c nguyªn liÖu ®Çy ®ñ nµo sau ®©y :
A. KhÝ hi®ro. B. §Êt ®Ìn vµ khÝ hi®ro, Ni, Níc.
C. Níc. D. Ph¬ng ¸n A vµ C ®óng.
d). TÝnh chÊt chung cña metan, etilen, axetilen lµ :
A. DÔ ch¸y t¹o ra CO2 vµ H2O ®ång thêi to¶ nhiÒu nhiÖt.
B. Kh«ng tan trong níc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ.
C. Kh«ng mµu, kh«ng mïi, kh«ng vÞ.
D. TÊt c¶ c¸c ph¬ng ¸n trªn.
B. Tù luËn: (8 ®iÓm)
C©u 3. (3 ®iÓm) Nªu ph¬ng ph¸p nhËn biÕt c¸c khÝ CO 2, CH4, C2H4 ®ùng
trong ba lä mÊt nh·n ?
C©u 4. (2 ®iÓm). Hoµn thµnh s¬ ®å ph¶n øng sau.
CaC2 1 C2H2 2 C2H6 3 C2H5Cl 4 CO2.
C©u 5. (3 ®iÓm) Cho 4,48l hçn hîp hai khÝ CH4 vµ C2H4 (®ktc) t¸c dông víi 32
gam brom .
a. ViÕt PTHH biÓu diÔn ph¶n øng s¶y ra.

Trang : 158
b. TÝnh % vÒ thÓ tÝch cña c¸c khÝ trong hçn hîp ë ®ktc, biÕt lîng brom ph¶n
øng hÕt víi hçn hîp khÝ b»ng 50% khèi lîng brom ban ®Çu, gi¶ sö ph¶n øng s¶y
ra hoµn toµn ?s
iV. §¸p ¸n - biÓu chÊm.
A. PhÇn tr¾c nghiÖm:
C©u 1 : ( 1 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.
a. B b. A c. C d. D

C©u 2 : ( 1 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,25 ®iÓm.


A. B b. C c. B d. D
B. PhÇn tù luËn:
C©u 3. (3 ®iÓm).
- Cho hçn hîp khÝ léi qua dung dÞch Ca(OH) 2, thu ®îc kÕt tña tr¾ng, nung kÕt
tña ë nhiÖt ®é cao ta thu ®îc khÝ CO2. ( 1.5
®iÓm )
- Hçn hîp khÝ cßn l¹i kh«ng t¸c dông víi dd Ca(OH) 2 tho¸t ra, ta cho léi qua dd
brom d, khÝ C2H4 bÞ gi÷ l¹i, khÝ CH4 kh«ng t¸c dông tho¸t ra ngoµi, ta thu ®îc
khÝ CH4. ( 1.5
®iÓm )
C©u 4. ( 2 ®iÓm). Mçi PTHH ®óng 0.5 ®iÓm.
1. CaC2 + 2H2O  C2H2  + Ca(OH)2
(r) (l) (k) (dd)
2. C2H2 + 2H2 0
t
, Ni
 C2H6
(k) (k) (k)
3. C2H6 + Cl2 
as
C2H5Cl + HCl
(k) (k) (k) (k)
4. C2H5Cl + 3O2 0

t
2H2O + 2CO2 + HCl
(k) (k) (h) (k) (k)
C©u 5. ( 3 ®iÓm). C©u a 0,5 ®iÓm, c©u b 2,5 ®iÓm.
a. PTHH : C2H4 + Br2  C2H4Br2 ( 0,5 ®iÓm )
(k) (dd) (dd)
0,5.32
b. nBr 2 (ph¶n øng) =  0,1 (mol) ( 1 ®iÓm)
160

- Theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc :nC 2 H 4 = nBr 2 = 0,1 (mol). (0.5 ®iÓm)

Trang : 159
VËy % VC 2 H 4 = 50% , %VCH 4 = 50% (1
®iÓm )

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 49 benzen.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña benzen.
- BiÕt mét sè øng dông cña benzen.
2. Kü n¨ng : Cñng cè kiÕn thøc vÒ hi®rocabon, viÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña c¸c
chÊt vµ ph¬ng tr×nh ho¸ häc, c¸ch gi¶i bµi tËp ho¸ häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬, tranh vÏ m« t¶ ph¶n øng cña benzen víi ddbrom.
- Benzen, dÇu ¨n, dd brom, níc.
- èng nghiÖm.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : axetilen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Benzen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.
GV : Cho häc sinh quan s¸t lä ®ùng
benzen, nghiªn cøu SGK nªu tÝnh chÊt
HS : Ho¹t ®éng nhãm, quan s¸t, nghiªn
vËt lÝ cña benzen.
cøu th«ng tin trong SGK nªu tÝnh

Trang : 160
chÊt vËt lÝ cña benzen.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm benzen
- Lµ chÊt láng ë ®iÒu kiÖn thêng, hoµ trong níc vµ trong dÇu ¨n, häc
kh«ng mµu, kh«ng tan trong níc, hoµ sinh quan s¸t, nhËn xÐt tÝnh tan cña
tan ®îc nhiÒu chÊt nh : DÇu ¨n, nÕn, benzen.
cao su, i«t....nªn ®îc dïng lµm dung
m«i h÷u c¬.

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt benzen. (10 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö benzen. GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm,
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n nghiªn cøu c«ng thøc ph©n tö cña
tö benzen theo s¬ ®å 4.14 SGK. benzen trong SGK, dïng m« h×nh rçng
vµ ®Æc ®Ó l¾p r¸p ph©n tö hîp chÊt
H benzen.
H C H
C C
C C
H C H
H
- HoÆc :

CH
HC CH
HC CH
CH GV : Gi÷a nguyªn tö Cvµ nguyªn tö H
- HoÆc : cã mÊy liªn kÕt ? Gi÷a nguyªn tö C vµ
nguyªn tö C liªn kÕt víi nhau theo
®Æc ®iÓm nh thÕ nµo trong ph©n tö
benzen?
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi :
- Gi÷a nguyªn tö C vµ nguyªn tö H liªn
kÕt víi nhau theo liªn kÕt ®¬n.
- Trong ph©n tö benzen gi÷a c¸c
nguyªn tö C liªn kÕt víi nhau t¹o ra ba
liªn kÕt ®«i xen kÏ víi ba liªn kÕt ®¬n GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.

Trang : 161
thµnh m¹ch vßng .

Ho¹t ®éng III


TÝnh chÊt ho¸ häc . (18 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. Benzen cã ch¸y kh«ng ?
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong nhãm nghiªn SGK tr¶ lêi c©u hái ®Ò
SGK tr¶ lêi c©u hái. môc.
- Benzen ch¸y t¹o thµnh khÝ CO 2 vµ
H2O, trong s¶n phÈm cã muéi than.
PTHH :
2C6H6 + 15O2  12CO2  + 6H2O
t0
GV : Dùa vµo ph¬ng tr×nh ho¸ hoc
(l) (k) (k) (h) em h·y gi¶i thÝch t¹i sao benzen ch¸y
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi . l¹i sinh ra muéi than ?
- Theo PTHH cø 2 ph©n tö benzen
cÇn tíi 15 ph©n tö oxi, do vËy trong
qu¸ tr×nh ch¸y oxi kh«ng cung cÊp ®ñ
dÉn ®Õn benzen kh«ng ch¸y hoµn
toµn gi¶i phãng C d, nªn ta thÊy muéi GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
than. cho ®óng .

b. Benzen cã ph¶n øng víi dd brom


kh«ng ? GV : Cho häc sinh nghiªn SGK , s¬ ®å
4.15 tr¶ lêi c©u hái ®Ò môc.
HS : Nghiªn cøu s¬ ®å trong SGK tr¶
lêi c©u hái ®Ò môc.
- Benzen ph¶n øng víi dd brom,
lµm mÊt mµu dd brom khi cã
bét s¾t lµm xóc t¸c vµ ®un
nãng.
PTHH:

Fe
+ Br2 + HBr
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm chøng
t0
minh ph¶n øng cña benzen víi dd brom
(l) (l) (l) (k) cho häc sinh quan s¸t, nhËn xÐt.
GV : Theo em ph¶n øng nµy ®ù¬c
HS : Ho¹t ®éng nhãm quan s¸t thÝ gäi lµ ph¶n øng g× ? V× sao ?
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn, tr¶
lêi c©u hái.

Trang : 162
- Ph¶n øng trªn ®îc gäi lµ ph¶n øng
thÕ v× nguyªn tö brom ®· thay thÕ GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
nguyªn tö H trong ph©n tö benzen. cho ®óng.

c. Benzen cã tham gia ph¶n øng céng


kh«ng ? GV : Cho häc sinh nghiªn cø SGK tr¶
HS : Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái lêi c©u hái ®Ò môc.
®Ò môc. GV : Em h·y nªu c¸c tÝnh chÊt gièng
- ë ®iÒu kiÖn thÝch hîp, benzen tham nhau cña ba chÊt h÷u c¬ ®· häc ?
gia ph¶n øng céng víi mét sè chÊt.
VD : C6H6 + 3H2  C6H12 t 0 , Ni

(h) (k) (k) GV : Qua c¸c tÝnh chÊt ho¸ häc ta ®·


xÐt, em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt
HS : Benzen võa tham gia ph¶n øng ho¸ häc cña benzen ?
céng, võa tham gia ph¶n øng thÕ. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña benzen . (5 phót)

4. øng dông cña benzen. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu øng
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông dông cña benzen.
cña benzen:
- Dïng lµm nhiªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt
chÊt dÎo, phÈm nhuém, thuèc trõ s©u,
dîc phÈm....
- Dïng lµm dung m«i trong c«ng GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
nghiÖp vµ trong phßng thÝ nghiÖm. cho ®óng

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 125.
- Nghiªn cøu bµi “ DÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 163
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 50 DÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lÝ, tr¹ng th¸i tù nhiªn, thµnh phÇn vµ
c¸ch khai th¸c, chÕ biÕn vµ øng dông cña dÇu má, khÝ thiªn nhiªn.
- BiÕt cr¨ckinh lµ mét ph¬ng ph¸p quan träng ®Ó chÕ biÕn dÇu
má.
- N¾m ®îc ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña dÇu má, khÝ thiªn nhiªn ë níc
ta, vÞ trÝ, t×nh h×nh khai th¸c ë níc ta hiÖn nay.
2. Kü n¨ng : - BiÕt c¸ch b¶o qu¶n, phßng tr¸nh ch¸y næ, « nhiÔm m«i trêng khi sö
dông dÇu má.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : ChuÈn bÞ c¸c mÉu dÇu má, tranh vÏ s¬ ®å trng cÊt dÇu má vµ
øng dông c¸c s¶n phÈm dÇu má thu ®îc tõ chÕ biÕn dÇu má.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Benzen cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo? Nã cã øng dông g×
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : DÇu má lµ g× ? KhÝ thiªn nhiªn lµ g× ? Chóng ®îc øng dông
nh thÕ nµo trong ®êi sèng cña chóng ta ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
DÇu má . (18 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.
GV : Cho häc sinh quan s¸t mÉu dÇu

Trang : 164
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu tÝnh chÊt má, yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt, nghiªn
vËt lÝ cña dÇu má. cøu thªm SGK nªu tÝnh chÊt vËt lÝ
- Lµ chÊt láng, s¸nh, mµu n©u ®en, cña dÇu má.
kh«ng tan trong níc vµ nhÑ h¬n níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
bæ xung cho ®óng.
2. Tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ thµnh phÇn
cña dÇu má.

HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi : GV : C¸c em h·y cho biÕt dÇu má cã ë
- DÇu má cã trong lßng ®Êt, tËp trung trªn mÆt ®Êt, trong lßng ®Êt hay
thµnh nh÷ng vïng lín. trong níc biÓn ?
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu cÊu t¹o SGK nªu cÊu t¹o vµ thµnh phÇn cña
cña má dÇu nh trong SGK. má dÇu, c¸ch khai th¸c.
- C¸ch khai th¸c : Ngêi ta khoan nh÷ng
lç khoan xuèng má dÇu. §Çu tiªn dÇu
phun lªn do ¸p xuÊt cao, sau ®ã ngêi ta
b¬m níc hoÆc khÝ xuèng ®Ó ®Èy GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
dÇu lªn. cho ®óng.
3. C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu
má. GV : T¹i sao ph¶i chÕ biÕn dÇu má ?
DÇu má ®îc chÕ biÕn nh thÐ nµo ?
Nh÷ng s¶n phÈm thu chÝnh thu ®îc tõ
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi c©u hái chÕ biÕn dÇu má lµ nh÷ng s¶n phÈm
cña gi¸o viªn. nµo ?
- DÇu má lµ hçn hîp rÊt nhiÒu chÊt,
chñ yÕu lµ c¸c hi®rocacbon, cha sö
dông ®îc, muèn t¸ch chóng ra ta ph¶i
chÕ biÕn dÇu má.
- Ngêi ta chÕ biÕn dÇu má b»ng ph- GV : Cho häc sinh nªu c¸c s¶n phÈm
¬ng ph¸p chng cÊt dÇu má, cr¨ckinh.... chÝnh cña dÇu má, øng dông cña
chóng trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
GV : S¶n phÈm chÕ biÕn tõ chng cÊt
dÇu má cã rÊt Ýt x¨ng, v× vËy ngêi ta
dïng ph¬ng ph¸p cr¨ckinh dÇu má ®Ó
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ph¬ng ph¸p t¨ng lîng x¨ng thu ®îc. VËy ph¬ng
cr¨ckinh dÇu má. ph¸p cr¨ckinh lµ ph¬ng ph¸p nh thÕ
- Lµ ph¬ng ph¸p bÎ m¹ch hi®rocacbon nµo ?
cã khèi lîng vµ kÝch thíc lín thµnh
nh÷ng hi®rocacbon m¹ch ng¾n h¬n. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II

Trang : 165
Nghiªn cøu khÝ thiªn nhiªn. (10 phót)
4. KhÝ thiªn nhiªn. GV : Em h·y cho biÕt khÝ thiªn nhiªn
cã ë ®©u ? Thµnh phÇn cña nã nh
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi. thÕ nµo ? øng dông cña khÝ thiªn
- Cã trong c¸c má khÝ vµ má dÇu nhiªn lµ g× ?
trong lßng ®Êt. Thµnh phÇn chñ yÕu
lµ khÝ metan.
- Lµ nhiªn liÖu, nguyªn liÖu trong ®êi GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
sèng vµ trong c«ng nghiÖp. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


DÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn ë níc ta . (12 phót)
5. DÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn ë níc
ta. GV : C¸c em biÕt g× vÒ dÇu má vµ
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong khÝ thiªn nhiªn ë níc ta ?
SGK tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn.
- TËp trung chñ yÕu ë thÒm lôc ®Þa
phÝa nam.
- DÇu má cã hµm lîng lu huúnh thÊp,
dÔ ®«ng ®Æc.
- Khai th¸c vµ vËn chuyÓn dÇu má
rÊt dÔ g©y « nhiÔm m«i trêng vµ tai
n¹n.
- Khi sö dông vµ vËn chuyÓn ph¶i GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c quy ®Þnh cho ®óng
vÒ an toµn ®· ®Æt ra.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 119.
- Híng dÉn bµi 3 :
Ph¬ng ¸n ®óng lµ b vµ c v× ng¨n kh«ng cho x¨ng tiÕp xóc víi kh«ng khÝ,,
ph¬ng ¸n sai lµ a v× x¨ng, dÇu nhÑ h¬n níc, næi lªn mÆt níc lan réng ra sÏ g©y
nguy hiÓm thªm.
- Nghiªn cøu bµi “ Nhiªn liÖu.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................

Trang : 166
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 51 Nhiªn liÖu.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc nhiªn liÖu lµ nh÷ng chÊt ch¸y ®îc, khi ch¸y to¶ nhiÒu
nhiÖt vµ ph¸t s¸ng.
- N¾m ®îc c¸ch ph©n lo¹i nhiªn liÖu, ®Æc ®iÓm vµ øng dông
cña mét sè nhiªn liÖu th«ng dông.
2. Kü n¨ng : - N¾m ®îc c¸ch sö dông hiÖu qu¶ nhiªn liÖu.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- ¶nh, hoÆc tranh vÏ c¸c lo¹i nhiªn liÖu r¾n, láng, khÝ.
- BiÓu ®å hµm lîng cacbon trong than , n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña
c¸c nhiªn liÖu.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ, thµnh phÇn dÇu má, khÝ
thiªn nhiªn ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Nhiªn liÖu lµ g× ? Chóng ®îc ph©n lo¹i nh thÕ nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu nhiªn liÖu lµ g× ? . (8 phót)
1. Nhiªn liÖu lµ g× ?
GV : em h·y nghiªn cøu SGK cho biÕt
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u nhiªn liÖu lµ g× ? LÊy vÝ dô cô thÓ ?

Trang : 167
hái.
- Nhiªn liÖu lµ nh÷ng chÊt ch¸y ®îc,
to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng. GV : VËy khi dïng ®iÖn ®Ó th¾p
s¸ng, ®un nÊu th× ®iÖn cã ph¶i lµ
HS : Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. nhiªn liÖu kh«ng ?
- §iÖn kh«ng ph¶i lµ mét d¹ng nhiªn GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
liÖu. bæ sung cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu c¸ch ph©n lo¹i nhiªn liÖu. (15 phót)

2. Nhiªn liÖu ®îc ph©n lo¹i nh thÕ


nµo ? GV : Nhiªn liÖu ®îc ph©n lo¹i nh thÕ
HS : Nhiªn liÖu ®îc chia thµnh ba nµo ?
lo¹i : R¾n, láng, khÝ. GV : Em h·y nªu c¸c ®Æc ®iÓm c¬
a. Nhiªn liÖu r¾n. b¶n, thµnh phÇn, n¨ng xuÊt to¶ nhiÖt
Gåm than má, gç vv.... cña c¸c lo¹i nhiªn liÖu em võa nªu ?
- Than má : Gåm than gÇy : Lµ lo¹i
than chøa hµm lîng C cao ( trªn 90%
C). Than mì vµ than non chøa Ýt C GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
h¬n dïng ®Ó luyÖn than cèc. Than bïn h×nh 4.21 SGK ®Ó biÕt hµm lîng C
lµ lo¹i than trÎ nhÊt dïng lµm chÊt ®èt trong than.
t¹i chç. GV : Hµm lîng C trong than cã liªn
quan g× ®Õn n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : c¸c lo¹i than ?
Hµm lîng C cµng cao th× n¨ng
suÊt to¶ nhiÖt cña than cµng lín.
- Gç : To¶ nhiÖt kÐm h¬n than v×
hµm lîng C trong gç bÐ h¬n c¸c lo¹i
than, chñ yÕu ®îc dïng trong x©y
dùng. GV : Em h·y cho biÕt thµnh phÇn cña
b. Nhiªn liÖu láng. nhiªn liÖu láng, øng dông cña nã
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
HS : Lµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ
dÇu má vµ rîu.
- Dïng trong c¸c ®éng c¬ ®èt trong,
®un nÊu.... GV : Em h·y nªu thµnh phÇn vµ øng
c. Nhiªn liÖu khÝ. dông cña nhiªn liÖu khÝ ?

HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi .


- Gåm : KhÝ thiªn nhiªn, khÝ má dÇu,
khÝ lß cèc, khÝ than. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu s¬ ®å
- §îc sö dông trong ®êi sèng vµ trong 4.22 ®Ó biÕt thªm vÒ n¨ng suÊt to¶

Trang : 168
c«ng nghiÖp. nhiÖt cña c¸c lo¹i nhiªn liÖu.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶ . (10 phót)
3. Sö dông nhiªn liÖu nh thÕ nµo
cho hiÖu qu¶ ?
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
trong SGK tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o nhãm nghiªn SGK tr¶ lêi c©u hái ®Çu
viªn. ý.
- Cung cÊp ®ñ kh«ng khÝ cho nhiªn
liÖu trong qu¸ tr×nh ch¸y nh thæi
kh«ng khÝ vµo lß, x©y èng khãi cao
®Ó hót giã.
- T¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc cña nhiªn
liÖu víi kh«ng khÝ.
- §iÒu chØnh lîng nhiªn liÖu ®Ó duy
tr× sù ch¸y cho phï hîp víi nhu cÇu sö GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
dông. cho ®óng .

Ho¹t ®éng IV
LuyÖn tËp . (7 phót)

4. LuyÖn tËp. GV : Cho häc sinh lµm bµi tËp 4 SGK


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp trang 132.
4.
- Trêng hîp b ®Ìn ch¸y s¸ng h¬n, Ýt
muéi than h¬n v× bãng ®Ìn dµi hót GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
kh«ng khÝ nhiÒu h¬n, cung cÊp ®ñ cho ®óng.
oxi cho sù ch¸y.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3 SGK trang 132.
- Nghiªn cøu bµi “ LuyÖn tËp ch¬ng IV .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 169
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 52 bµi LuyÖn tËp ch¬ng IV.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Gióp häc sinh:
- Cñng cè c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ hi®rocacbon.
- HÖ thèng mèi liªn hÖ vÒ cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña hi®rocacbon.
2. Kü n¨ng : - Cñng cè ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp nhËn biÕt, x¸c ®Þnh c«ng thøc hîp
chÊt h÷u c¬.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : B¶ng phô ghi b¶ng nh trong SGK trang 133:

Metan Etilen Axetilen Benzen


C«ng thøc cÊu
t¹o.

§Æc ®iÓm
cÊu t¹o ph©n
tö.

Ph¶n øng ®Æc


trng.

øng dông
chÝnh.

Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :


1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I

Trang : 170
KiÕn thøc cÇn nhí. (15 phót)

1. KiÕn thøc cÇn nhí.


GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
®iÒn c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng
HS : Nghiªn cøu - Ho¹t ®éng nhãm trang 133. Gi¸o viªn treo b¶ng phô cã
®iÒn th«ng tin lªn b¶ng phô. ghi b¶ng kiÕn thøc cÇn nhí yªu cÇu
®¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn.
PTHH :
- Metan :Ph¶n øng thÕ . GV : Em h·y viÕt ph¬ng tr×nh minh
CH4 + Cl2  CH3Cl + HCl
t0
ho¹ cho tÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c chÊt
(k) (k) (k) (k) trong b¶ng ?
- Etilen : Ph¶n øng céng, ph¶n øng
trïng hîp.
C2H4 + Br2  C2H4Br2
(k) (dd) (dd)
nCH2=CH2  ( - CH2 - CH2 - )n
t 0 , xt

- Axetilen : Ph¶n øng céng.


C2H2 + Br2  C2H2Br2
(k) (dd) (dd)
- Benzen : Ph¶n øng céng, ph¶n øng
thÕ.
C6H6 + Br2  C6H5Br + HBr.
Fe, t 0

(l) (l) (l) (k) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (25 phót)
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
lµm bµi tËp 1 SGK trang 133.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp
1.
C«ng thøc cÊu t¹o ®Çy ®ñ vµ thu gän
cña c¸c hîp ch©t h÷u c¬.
a. C3H8:
- H H H
H C C C H CH 3- CH2-
CH3.
H H H
b. C3H6 :
- H H
H C C C CH3- CH = CH2. GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
H H H ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh

Trang : 171
c. C3H4 : gi¸.
- H GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
H C C C H CH3- C CH. nhãm lµm bµi tËp 2 SGK trang 133.
H

HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 2.


- ChØ dïng dung dÞch brom cã thÓ
nhËn biÕt ®îc hai chÊt trªn.
Nhá dung dÞch brom vµo hai
b×nh ®ùng hai chÊt khÝ trªn, l¾c GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
®Òu, b×nh nµo lµm mÊt mµu dd ®¸nh gi¸ cho ®óng.
brom th× b×nh ®ã chøa C2H4, b×nh GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
cßn l¹i kh«ng cã hiÖn tîng g× lµ b×nh lµm bµi tËp 3.
®ùng khÝ CH4.

GV : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp


3. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
- Ta cã nBr 2 = 0,1. 0,1=0,01 mol = nX. ®¸nh gi¸ cho ®óng.
- VËy cø mét ph©n tö X cÇn 1 ph©n
tö Br2, trong c¸c ph¬ng ¸n trªn chØ cã
ph¬ng ¸n c lµ ®óng.
- §¸p ¸n ®óng lµ ®¸p ¸n C.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 4 SGK trang 133.
- Nghiªn cøu, chuÈn bÞ bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt cña hi®rocacbon .”.
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, chuÈn bÞ nghiªn cøu môc
tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 172
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 53 Thùc hµnh V : tÝnh chÊt cña hi®rocacbon.


I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Cñng cè kiÕn thøc vÒ hi®rocacbon.
2. Kü n¨ng : - RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc.
- RÌn luyÖn ý thøc cÈn thËn kiªn tr× trong thùc hµnh hãc häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 1 èng nghiÖm cã nh¸nh, 3 èng nghiÖm, èng
dÉn khÝ, gi¸ thÝ nghiÖm, chËu thuû tinh, pipet, ®Ìn cån, diªm.
- Hãa chÊt : CaC2, níc cÊt, dd brom, benzen.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
§iÒu chÕ axetilen. (10 phót)

GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu


môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiÖm 1 trogng SGK, tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. nghiÖm theo nhãm :

Trang : 173
ThÝ nghiÖm 1 : LÊy hai hoÆc ba
mÉu CaC2 kh« vµo èng nghiÖm cã GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
nh¸nh, l¾p dông cô nh h×nh 4.25 SGK cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
trang 134, nhá tõ tõ níc vµo èng nghiÖm.
nghiÖm cã nh¸nh, thu khÝ tho¸t ra Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
b»ng c¸ch ®Èy níc. nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
- HiÖn tîng : §Êt ®Ìn ph¶n øng m·nh
liÖt víi níc t¹o ra khÝ kh«ng mµu,
kh«ng tan trong níc.
PTHH :
CaC2 + 2H2O  C2H2  + Ca(OH)2
t0

(r) (l) (k) (dd)

GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-


îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
vÒ tÝnh chÊt vËt lÝ cña axetilen.
Ho¹t ®éng II.
TÝnh chÊt cña axetilen . (15 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 2.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm 2 :
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
a. T¸c dông víi dung dÞch brom.
- Sôc khÝ axetilen tho¸t ra ë ®Çu èng
nghiÖm võa thu ®îc vµo èng nghiÖm
chøa 2-3ml dd brom, quan s¸t hiÖn t-
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
îng.
thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
HiÖn tîng : dd brom mÊt mµu.
PTHH : C2H2 + Br2  C2H2Br2
(k) (dd) (dd)
b. T¸c dông víi oxi.
- §èt khÝ tho¸t ra ë ®Çu èng dÉn khÝ.
HiÖn tîng : KhÝ axetilen ch¸y víi ngän
löa mµu xanh nh¹t.
PTHH :
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
2C2H2 + 5O2  4CO2  + 2H2O
t0

®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm


(k) (k) (k) (h)
m×nh.
Ho¹t ®éng III.
TÝnh chÊt vËt lÝ cña benzen . (10 phót)

Trang : 174
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 3.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
ThÝ nghiÖm 3 :
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
- LÊy 1 ml benzen vµo èng nghiÖm
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
chøa 2-3ml níc cÊt, l¾c kÜ. Cho tiÕp
dd brom vµo èng nghiÖm l¾c kÜ.
HiÖn tîng : - §Çu tiªn benzen kh«ng
tan trong níc næi lªn phÝa trªn. Sau ®ã
cho brom vµo èng nghiÖm brom tan
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
trong benzen næi lªn phÝa trªn t¹o líp
thÝch hiÖn tîng.
mµu vµng n©u phÝa trªn.
GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
m×nh.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Rîu etilic.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 175
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 54 rîu etylic.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña rîu etylic.
- BiÕt nhãm - OH lµ nhãm g©y nªn tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng
cña rîu etylic.
- BiÕt ®é rîu, c¸ch tÝnh ®é rîu vµ c¸ch ®iÒu chÕ rîu
etylic.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ph¶n øng cña rîu víi Na, gi¶i ®îc mét sè bµi tËp
liªn quan ®Õn rîu.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬.
- Rîu etylic, Na, níc cÊt, iot.
- èng nghiÖm, chÐn sø lo¹i nhá, diªm.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Nªu ph¬ng ph¸p thu khÝ axetilen, gi¶i thÝch t¹i sao l¹i dïng ph-
¬ng ph¸p ®ã thu ®îc khÝ axetilen ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : rîu etylic cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I

Trang : 176
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t ®éng nhãm, quan s¸t, nghiªn SGK, liªn hÖ thùc tÕ nªu tÝnh chÊt
cøu th«ng tin trong SGK nªu tÝnh vËt lÝ cña rîu etilic.
chÊt vËt lÝ cña rîu etylic.
- Lµ chÊt láng kh«ng mµu, tan v« h¹n
trong níc, s«i ë 78,30C, nhÑ h¬n nø¬c,
hoµ tan ®îc nhiÒu chÊt nh iot, GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, tr¶ lêi,
benzen.... bæ xung cho ®óng.
GV : Em h·y cho biÕt ®é rîu lµ g× ?
§é rîu lµ sè ml rîu etylic cã trong C¸ch tÝnh ®é rîu ?
100ml hçn hîp rîu vµ níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt rîu etylic . (10 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö rîu etylic. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n thøc ph©n tö cña rîu etylic, dïng m«
tö rîu etylic theo s¬ ®å 5.2 SGK. h×nh rçng ®Ó l¾p r¸p ph©n tö hîp
- H H chÊt rîu etylic.
H C C O H CH3- CH2- OH. GV : Em h·y nªu ®Æc ®iÓm liªn kÕt
H H cña c¸c nguyªn tö trong ph©n tö rîu
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : etylic ?
- Trong ph©n tö rîu etylic cã m«t
nguyªn tö H kh«ng liªn kÕt víi nguyªn
tö C mµ liªn kÕt víi O t¹o thµnh nhãm
-OH, chÝnh nhãm nµy t¹o ra tÝnh GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
chÊt ®Æc trng cña rîu etylic. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


TÝnh chÊt ho¸ häc . (12 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. Rîu etylic cã ch¸y kh«ng ?
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong nhãm nghiªn cøu thÝ nghiÖm trong
SGK nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh SGK, nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn
thÝ nghiÖm 1. hµnh thÝ nghiÖm 1.
GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
sinh quan s¸t, nªu hiÖn tîng nhËn xÐt
HS : Quan s¸t thÝ nghiÖm biÓu diÔn ®îc.

Trang : 177
cña gi¸o viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng vµ
viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
- HiÖn tîng : Nhá vµi giät rîu etylic
vµo chÐn sø, ®èt ta thÊy rîu etylic
ch¸y víi ngän löa mµu xanh nh¹t, to¶
nhiÒu nhiÖt. GV : Dùa vµo c¸c hiÖn tîng trªn em
PTHH : h·y dù ®o¸n s¶n phÈm t¹o thµnh trong
C2H6O + 3O2  2CO2 + 3H2O
t0
thÝ nghiÖm ?
(l) (k) (k) (h) GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
b. Rîu etylic cã ph¶n ng víi Na cho ®óng .
kh«ng ?
GV : Cho häc sinh nghiªn SGK nªu
HS : Nghiªn cøu thÝ nghiÖm biÓu môc tiªu, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
diÔn cña gi¸o viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng nghiÖm.
s¶y ra. GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
HiÖn tîng : Cã bät khÝ tho¸t ra, mÉu sinh quan s¸t, nhËn xÐt hiÖn tîng, vµ
Na tan dÇn. viÕt PTHH cña ph¶n øng quan s¸t ®îc.
PTHH :
2C2H5OH+2Na  2C2H5ONa + H2 
(l) (r) (dd) (k)
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña rîu etylic . (5 phót)

4. øng dông cña rîu etylic. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK, nghiªn
cøu tranh h×nh øng dông cña rîu trong
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông SGK nªu øng dông cña rîu etylic.
cña rîu etylic.
- Dïng lµm dîc phÈm, ®å uèng, cao
su, axit axetic, pha vecni, pha níc GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
hoa.... cho ®óng
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ rîu etilic . (6 phót)

5. §iÒu chÕ rîu etylic.


GV : Cho häc sinh nghiªn SGK, nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ph¬ng ph¸p ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ rîu etylic.
®iÒu chÕ rîu etylic.
- Lªn men tinh bét hoÆc ®êng  rîu
etylic

Trang : 178
- C2H4 + H2O Axit C2H5OH
(k) (l) (dd) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 139.
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Axit axetic.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 179
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 55 axit axetic.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸
häc cña axit axetic.
- BiÕt nhãm - COOH lµ nhãm g©y nªn tÝnh chÊt axit.
- BiÕt kh¸i niÖm este vµ ph¶n øng este ho¸.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ph¶n øng cña axit axetic, gi¶i ®îc mét sè bµi
tËp h÷u c¬.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : Bé m« h×nh rçng vµ ®Æc l¾p ghÐp c¸c ph©n tö hîp chÊt h÷u
c¬.
- dd phenolphtalein, CuO, Zn, Na2CO3, rîu etylic, CH3COOH, dd
NaOH, axit sunfuric ®Æc.
- èng nghiÖm, èng dÉn khÝ, ®Ìn cån, gi¸ thÝ nghiÖm.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : rîu etylic cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Axit axetic cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ . (7 phót)
1. TÝnh chÊt vËt lÝ.

Trang : 180
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t ®éng nhãm, quan s¸t, nghiªn SGK, liªn hÖ thùc tÕ nªu tÝnh chÊt
cøu th«ng tin trong SGK nªu tÝnh vËt lÝ cña axit axetic.
chÊt vËt lÝ cña axit axetic. GV : Cho häc sinh quan s¸t èng
nghiÖm ®ùng axit axetic, nªu tÝnh
- Lµ chÊt láng kh«ng mµu,vÞ chua, chÊt vËt lÝ cña axit axetic.
tan v« h¹n trong níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt axit axetic . (10 phót)

2. CÊu t¹o ph©n tö axit axetic. GV : Cho häc sinh nghiªn cøu c«ng
HS : Dïng m« h×nh ®Ó l¾p r¸p ph©n thøc ph©n tö cña axit axetic, dïng m«
tö axit axetic theo s¬ ®å 5.4 SGK. h×nh rçng vµ ®Æc ®Ó l¾p r¸p ph©n
- H O tö hîp chÊt axit axetic.
H C C CH3- COOH. GV : Em h·y nªu ®Æc ®iÓm liªn kÕt
H O H cña c¸c nguyªn tö trong ph©n tö axit
HS : Ho¹t ®éng nhãm tr¶ lêi : axetic ?
- Trong ph©n tö cã nhãm -OH liªn kÕt
víi nhãm C=O t¹o thµnh nhãm
-COOH. ChÝnh nhãm nµy lµm cho GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
ph©n tö cã tÝnh axit. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


TÝnh chÊt ho¸ häc . (12 phót)
3. TÝnh chÊt ho¸ häc .
a. Axit axetic cã tÝnh chÊt cña axit
kh«ng ? GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
nhãm nghiªn cøu thÝ nghiÖm trong
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu trong SGK, nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn
SGK nªu môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh hµnh thÝ nghiÖm 1.
thÝ nghiÖm 1. GV : Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
HS : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nghiÖm theo nhãm.
nhãm.
TN : Nhá axit axetic lÇn lît vµo c¸c
èng ®ùng c¸c chÊt sau : Quú tÝm, dd
NaOH cã dd phenolphtalein, CuO, Zn,
Na2CO3.
- HiÖn tîng : Quú tÝm chuyÓn mµu
®á nh¹t, mµu ®á cña dd
phenolphtalein t¸c dông víi dd NaOH

Trang : 181
bÞ mÊt mµu dÇn vµ trë thµnh trong
suèt, CuO tan ra t¹o thµnh dung dÞch
cã mµu xanh, trong èng nghiÖm chøa
Zn cã bät khÝ kh«ng mµu bay lªn,
Na2CO3 tan ra ®ång thêi cã khÝ tho¸t GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
ra. cho ®óng.
PTHH : GV : Qua thÝ nghiÖm trªn em rót ra
CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc
(dd) (dd) (dd) (l)
cña axit axetic ?
2CH COOH+Na CO
3 2 3 2CH COONa+ 3
H2O+CO2
(dd) (dd) (dd) (l) (k)
GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
HS : Axit axetic cã tÝnh chÊt ho¸ häc cho ®óng .
cña mét axit.
- Lµ mét axit yÕu. GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
b. Axit axetic cã t¸c dông víi rîu etilic sinh quan s¸t, nhËn xÐt hiÖn tîng.
kh«ng ?

HS : Nghiªn cøu thÝ nghiÖm biÓu


diÔn cña gi¸o viªn, nhËn xÐt hiÖn tîng
s¶y ra.
HiÖn tîng : Trong èng nghiÖm B cã
chÊt láng kh«ng mµu, mïi th¬m,
kh«ng tan trong níc, nhÑ h¬n níc, næi
lªn trªn mÆt níc.
NhËn xÐt : Axit axetic ®· t¸c dông víi GV : S¶n phÈm cña ph¶n øng gi÷a axit
rîu etilic ®Ó t¹o thµnh chÊt míi. axetic vµ rîu etilic gäi lµ este. (Etyl
PTHH : axetat)
H SO ®Æc
C2H5OH+ CH3COOH2t4CH
0 3COOC2H5 + H2O

(l) (l) (l) (l)


Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu øng dông cña axit axetic . (5 phót)

4. øng dông cña axit axetic. GV : Cho häc sinh nghiªn SGK, nghiªn
cøu tranh h×nh øng dông cña axit
HS : Nghiªn cøu SGK nªu øng dông trong SGK nªu øng dông cña axit
cña axit axetic. axetic.
- Dïng lµm nguyªn liÖu ®Ó ®iÒu chÕ
: T¬ nh©n t¹o, dîc phÈm, phÈm
nhuém, thuèc diÖt trïng, pha dÊm ¨n, GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
chÊt dÎo.... cho ®óng
Ho¹t ®éng V

Trang : 182
Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ axit axetic . (6 phót)

5. §iÒu chÕ rîu etylic.


GV : Cho häc sinh nghiªn SGK, nªu
HS : Nghiªn cøu SGK nªu ph¬ng ph¸p ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ axit axetic.
®iÒu chÕ axit axetic.
- Trong c«ng nghiÖp, mét lîng lín axit
axetic ®îc ®iÒu chÕ theo ph¶n øng
sau :
Xóc t¸c
2C4H10 + 5O2NhiÖt
 2CH
®é 3COOH + 2H2O
(k) (k) (k) (h)
- S¶n xuÊt giÊm ¨n: Lªn men dd rîu
etilic lo·ng. Men giÊm
CH3- CH2- OH CH 3 - COOH +
H2O GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(dd) (dd) (l) cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 SGK trang 143.
- Híng dÉn bµi tËp 8* : Gäi khèi lîng dd axit axetic cã nång ®é a% cÇn lÊy ®Ó
ph¶n øng hÕt víi 100 gam dd NaOH 10% lµ x.
Ta cã sè mol cña NaOH lµ : (10.100) : (40.100) =0,25 mol.
PTHH : CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O
VËy sè mol axit cÇn dïng lµ 0,25 mol  mCH 3 COOH = 0,25 .60 =15 gam.
Sè mol muèi t¹o ra lµ 0,25 mol  mmuèi= 0,25. 82 = 20,5 gam.
Theo ®Ò bµi ta cã : (a. x) : 100 = 15 (1)
MÆt kh¸c : 20,5 : (100 + x ).100 = 10,25 (2)
Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh ta ®îc: x = 100  a = 15 %
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Mèi liªn hÖ gi÷a rîu etilic vµ axit axetic.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 183
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 56 mèi liªn hÖ gi÷a rîu etylic vµ axit axetic.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc mèi liªn hÖ gi÷a hi®rocacbon, rîu etylic vµ axit axetic,
este víi c¸c chÊt cô thÓ.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ph¶n øng theo s¬ ®å chuyÓn ho¸.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Axit axetic cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Rîu etylic cã mèi liªn hÖ nh thÕ nµo víi axit axetic ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu s¬ ®å liªn hÖ gi÷a rîu etilic, etilen vµ axit axetic . (7 phót)
1. S¬ ®å liªn hÖ gi÷a etilen, rîu etilic GV : Yªu cÇu häc sinh viÕt c«ng thøc
vµ axit axetic. ph©n tö, c«ng thøc cÊu t¹o cña : etilen,
HS : Ho¹t ®éng nhãm thùc hiÖn yªu rîu etilic, axit axetic, etyl axetat.
cÇu cña gi¸o viªn.
Etilen :
H H
C C C2H4.

Trang : 184
H H

Rîu etylic :
- H H
H C C O H CH3- CH2- OH.
H H
Axit axetic :
- H O
H C C CH3- COOH.
H O H
Etyl axetat : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
CH3- C- O- CH2- CH3 cho ®óng.
GV : Etilen cã thÓ ®iÒu chÕ ®îc
CH3COOC2H5
chÊt nµo trong c¸c chÊt cßn l¹i ?Em
O h·y viÕt s¬ ®å biÓu diÔn c¸c mèi
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi : quan hÖ ®ã ?
- Tõ etilen ta cã thÕ ®iÒu chÕ ®îc tÊt GV : Yªu cÇu häc sinh viÕt PTHH.
c¶ c¸c chÊt cßn l¹i.
HS : ViÕt ®îc s¬ ®å nh trong SGK.
PTHH :
C2H4 + H2O Axit
  C2H5OH
(k) (l) (dd)
C2H5OH + O2 Men
giÊm
CH3COOH + H2O
(dd) (k) (dd) (l)
C2H5OH+ CH3COOHH2SO
 4CH®Æc
3COOC2H5 + H2O

(l) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung


0
t
(l) (l) (l)
cho ®óng.

Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp . (10 phót)

2. LuyÖn tËp.
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm,
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 1: lµm bµi tËp 1 SGK trang 144.
- A : C2H4, B : CH3COOH.
- D : CH2Br - CH2Br.
- E : (- CH2- CH2- )n . GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 2 : lµm bµi tËp 2.
a : Dïng quú tÝm : Axit axetic lµm
quú tÝm chuyÓn mµu ®á nh¹t, rîu

Trang : 185
etilic kh«ng cã hiÖn tîng g×.
b : Dïng Na2CO3 : Axit axetic ph¶n
øng t¹o khÝ CO2 tho¸t ra, rîu etilic
kh«ng cã ph¶n øng g× .
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
HS : Lµm bµi tËp 4. lµm bµi tËp 4.
a. Trong A ph¶i cã C v× s¶n phÈm cã
khÝ CO2, cã H v× s¶n phÈm lµ níc:
- 44 gam CO2 cã 12 gam C, 27 gam H2
cã 3 gam H, vËy trong A ph¶i cã
nguyªn tè O.
b. Gäi c«ng thøc ph©n tö cña A lµ
CxHyOz.
- Tõ bµi to¸n ta t×m ®îc MA= 46 gam.
- Häc sinh t×m ®îc x = 2, y = 6, z = 1.
VËy c«ng thøc ph©n tö cña A lµ GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
C2H6O. ®¸nh gi¸ cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 3, 5 SGK trang 143.
- Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 186
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 57 kiÓm tra viÕt mét tiÕt.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §¸nh gi¸ chÊt lîng häc sinh häc vµ tiÕp thu bµi qua kiÓm tra viÕt trùc
tiÕp.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : Lµm bµi ®éc lËp, nhanh, chÝnh x¸c.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, trung thùc, cã tinh thÇn phª vµ tù phª cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®Ò kiÓm tra.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu, «n tËp chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra.
Iii. ®Ò bµi kiÓm tra.
a. Tr¾c nghiÖm: (4 ®iÓm)
C©u 1 (2 ®iÓm). Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a) Nhãm chøc lµ nh÷ng nhãm t¹o nªn :
A. Ph©n tö c¸c hîp chÊt h÷u c¬..
B. TÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng cña c¸c chÊt chøa nã.
C. TÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c ch©t chøa nã.
D. Kh«ng ý nµo ®óng.

b) Tõ etilen ta cã thÓ ®iÒu chÕ ®îc :


A. Rîu etilic . B. Axit axetic.
C. etyl axetat. D. C¶ ba ý trªn.

Trang : 187
c). Ta cã thÓ dïng c¸c chÊt nµo sau ®©y ®Ó nhËn biÕt vµ t¸ch rîu ªtylic vµ axit
axetic ra khái hçn hîp cña chóng :
A. Na.
B. NaOH, Na2CO3.
C. Na, NaOH.
D. Kh«ng dïng c¸c chÊt trªn ®Ó nhËn biÕt vµ t¸ch ®îc.
d) . §é rîu cho ta biÕt :
A. Sè gam rîu trong 100 gam hçn hîp rîu vµ níc.
B. Sè ml rîu tan ®îc trong 100ml níc.
C. Sè ml rîu cã trong 100 ml hçn hîp rîu vµ níc
D. ý kh¸c.
C©u 2 (2 ®iÓm) . Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ph¬ng ¸n em cho lµ ®óng
nhÊt.
a). Nh÷ng chÊt nµo sau ®©y cïng ph¶n øng ®îc víi Na ?
A. C2H6, CH3COOH. B. C3H7OH, CH3COOH.
C. CH3COOC2H5, CH3OH. D. Kh«ng cã ý nµo.
b). §Ó ph©n biÖt rîu etylic vµ axit axetic ®ùng trong hai lä mÊt nh·n ta dïng:
A. Quú tÝm.
B. Phenolphtalein.
C. CaCO3.
D. ý A vµ C ®óng.
c). Khi cho rîu metylic ( CH3OH) ph¶n øng víi CH3COOH ë nhiÖt ®é cao vµ xóc
t¸c lµ axit sunfuric ®Æc ta thu ®¬c :
A. CH3COOC2H5. B. CH3COOCH3.
C. C2H5COOCH3. D. Ph¬ng ¸n B vµ C ®óng.
d). Cån rîu cã kh¶ n¨ng diÖt vi khuÈn do :
A. Cã kh¶ n¨ng thÈm thÊu cao, lµm ®«ng tô protein trong vi khuÈn.
B. Lµm vi khuÈn kh«ng lÊy ®îc thøc ¨n vµ chÕt ®i.
C. Cã vÞ cay, nång.
D. Cã kh¶ n¨ng lµm ngé ®éc vi khuÈn .
B. Tù luËn: (6 ®iÓm)
C©u 3. (2 ®iÓm) Nªu ph¬ng ph¸p nhËn biÕt hai dd ®ùng trong hai èng nghiÖm
mÊt nh·n : dd CH3COOH vµ dd C2H5OH.

Trang : 188
C©u 4. (2 ®iÓm). Hoµn thµnh s¬ ®å ph¶n øng sau :
C2H4 1 C2H5OH 2 CH3COOH 3 CH3COOC2H5 4 CO2.
C©u 5. (2 ®iÓm) Cho 4,6 gam Na t¸c dông víi ddCH3COOH d.
a. ViÕt PTHH biÓu diÔn ph¶n øng s¶y ra.
b. TÝnh thÓ tÝch khÝ H2 tho¸t ra ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn ?

iV. §¸p ¸n - biÓu chÊm.


A. PhÇn tr¾c nghiÖm:
C©u 1 : ( 2 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,5 ®iÓm.
a. B b. D c.D d. C

C©u 2 : ( 2 ®iÓm). Mçi ý ®óng 0,5 ®iÓm.


A. B b. D c. B d. A
B. PhÇn tù luËn:
C©u 3. (2 ®iÓm).
- Cho vµo c¶ hai èng nghiÖm mét Ýt dd C 2H5OH vµ dd H2SO4 ®Æc, ®un nãng.
èng nghiÖm nµo cã khÝ mïi th¬m bay ra lµ èng nghiÖm chøa dd axit axetic.
C©u 4. ( 2 ®iÓm). Mçi PTHH ®óng 0.5 ®iÓm.
1. CH3COOC2H5 + NaOH 
xt
C2H5OH + CH3COONa
(l) (dd) (dd) (dd)
2. C2H5OH C2H4 + H2O
0
t, H
2 SO4


(l) (k) (h)


3. C2H4 + HCl 
xtt
C2H5Cl
(k) (dd) (dd)
4. C2H5Cl + 3O2 
t 0
2H2O + 2CO2 + HCl
(k) (k) (h) (k) (k)
C©u 5. ( 2 ®iÓm). C©u a 0,5 ®iÓm, c©u b 1,5 ®iÓm.
a. PTHH : 2CH3COOH + 2Na  2CH3COONa + H2  ( 0,5 ®iÓm)
(dd) (r) (dd) (k)
4,6
b. nNa = 23
 0,2 (mol) ( 0,5 ®iÓm)
1
- Theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc : nH 2 = 2
nNa = 0,1 (mol).

Trang : 189
VËy VH 2 = 22,4. 0,1 =2,24 (l ) ( 1 ®iÓm)

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 58 chÊt bÐo.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -HS n¾m ®îc ®Þnh nghÜa chÊt bÐo.
- N¾m ®îc tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt, øng dông cña chÊt bÐo.
- ViÕt ®îc c«ng thøc ph©n tö cña glixerol, c«ng thøc tæng qu¸t
cña chÊt bÐo.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng thuû ph©n chÊt bÐo.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- Tranh vÏ mét sè lo¹i thøc ¨n, dÇu ¨n, benzen, níc.
- èng nghiÖm.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Axit axetic cã cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : ChÊt bÐo lµ g× ? Thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña chÊt bÐo nh
thÕ nµo ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu chÊt bÐo cã ë ®©u ? (6 phót)

Trang : 190
1. ChÊt bÐo cã ë ®©u ?
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t c¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái cña SGK, liªn hÖ thùc tÕ tr¶ lêi c©u hái
gi¸o viªn. ®Ò môc.

- Cã trong c¬ thÓ ®éng vËt : TËp


trung nhiÒu ë m« mì.
- Trong c¬ thÓ thùc vËt : TËp trung
nhiÒu ë qu¶, cñ vµ h¹t : L¹c, dõa, GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
võng.... cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña chÊt bÐo . (8 phót)

2. TÝnh chÊt vËt lÝ cña chÊt bÐo. GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm hoµ tan
chÊt bÐo vµo níc vµ vµo benzen cho
häc sinh quan s¸t, nhËn xÐt hiÖn tîng
thu ®îc.
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu thÝ
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn.
HiÖn tîng : ChÊt bÐo kh«ng tan trong
níc, nhÑ h¬n níc, tan trong benzen,
x¨ng, dÇu ho¶ vµ mét sè dung m«i GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
kh¸c. cho ®óng.

Ho¹t ®éng III


Nghiªn cøu thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña chÊt bÐo . (8 phót)
3. Thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña chÊt
bÐo .
GV : Còng la chÊt bÐo nhng dÇu ¨n
HS : Nghiªn cøu SGK nªu thµnh phÇn khã ®«ng tô h¬n mì ë nhiÖt ®é th-
vµ cÊu t¹o cña ch©t bÐo. êng. VËy chÊt bÐo cã cÊu t¹o nh thÕ
- ChÊt bÐo lµ hçn hîp nhiÒu este cña nµo ?
c¸c axit bÐo vµ glixerol.
- CT chung cña chÊt bÐo : (R-
COO)3C3H5.
- C«ng thøc cña glixerol : C3H5(OH)3.
GV : Tuú thuéc vµo gèc axit mµ chÊt
bÐo lµ dÇu ¨n hay mì.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ho¸ häc cña chÊt bÐo . (12 phót)

Trang : 191
4. TÝnh chÊt ho¸ häc cña chÊt bÐo.
GV : C¬ thÓ chóng ta hÊp thô chÊt
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, suy nghÜ. bÐo nh thÕ nµo ?.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n . GV : Em h·y nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
- Ph¶n øng thuû ph©n chÊt bÐo. chÊt ho¸ häc cña chÊt bÐo ?

0
(R-COO)3C3H5 + 3H2O t,axit
 C3H5(OH)3+3RCOOH
ChÊt bÐo Glixerol Axit
bÐo
- Ph¶n øng xµ phßng ho¸ : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
(RCOO)3C3H5+3NaOH  C3H5(OH)3+3RCOONa
cho ®óng
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu øng dông cña chÊt bÐo . (6 phót)

5. øng dông cña chÊt bÐo.


GV : Em h·y cho biÕt chÊt bÐo cã vai
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu ®îc vai trß nh thÕ nµo ®Õn ®êi sèng cña con
trß cña chÊt bÐo ®Õn ngêi vµ ®éng ngêi vµ ®éng vËt ? Em h·y nªu øng
vËt. dông cña chÊt bÐo ?
- Lµ thµnh phÇn c¬ b¶n cña ngêi vµ
®éng vËt.
- Khi bÞ oxiho¸ chÊt bÐo cung cÊp
n¨ng lîng cho c¬ thÓ.
- Dïng lµm nguyªn liÖu ®iÒu chÕ
glixerol vµ xµ phßng. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 147.
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ LuyÖn tËp : Rîu etilic, axit axetic vµ chÊt bÐo .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 192
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 59 LuyÖn tËp : Rîu etylic, axit axetic vµ chÊt bÐo.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ rîu etylic, axit axetic, chÊt bÐo.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i mét sè bµi tËp.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, b¶ng phô.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : B¶ng phô kÎ b¶ng trong phÇn kiÕn thøc cÇn nhí trang 148 SGK.
C«ng thøc cÊu t¹o TÝnh chÊt vËt lÝ TÝnh chÊt ho¸ häc

Rîu etylic

Axit axetic

ChÊt bÐo

Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :


1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí. (15 phót)

Trang : 193
GV : Treo b¶ng phô ghi b¶ng ®· kÏ
HS : Ho¹t ®éng nhãm ®iÒn c¸c th«ng s½n, yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm
tin vµo b¶ng phô theo yªu cÇu cña gi¸o lªn ®iÒn vµo c¸c th«ng tin trong c¸c «
viªn. cña b¶ng phô.

HS : ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc : GV : H·y viÕt ph¬ng tr×nh biÓu
Rîu etylic : diÔn tÝnh chÊt tiªu biÓu cña c¸c
2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2  chÊt ®· cho ?
(dd) (r) (dd) (k)
Axit axetic :
CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O
(dd) (dd) (dd) (l)
CH3COOH+C2H5OH t,axit
 CH3COOC2H5+H2O
0

(l) (l) (l) (h)


ChÊt bÐo :
(RCOO)3C3H5 + 3H2O t  3RCOOH + C3H5OH
0
, xt

GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp. (25 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n


HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp lµm bµi tËp 4 SGK trang 149.
4.
- §¸nh sè thø tù vµo ba lä, lÊy mÉu
thö ë ba lä ra ba èng nghiÖm t¬ng øng.
- Cho níc vµo c¶ ba èng nghiÖm, èng
nghiÖm nµo cã chÊt kh«ng tan trong
níc, næi lªn phÝa trªn th× èng nghiÖm
®ã chøa dÇu ¨n  ta nhËn biÕt ®îc lä
chøa dÇu ¨n t¬ng øng.
- Hai èng nghiÖm cßn l¹i kh«ng cã
hiÖn tîng g×. LÊy quú tÝm cho vµo c¶
hai èng nghiÖm, èng nghiÖm nµo cã
chÊt lµm cho quú tÝm chuyÓn thµnh
mµu ®á nh¹t th× èng nghiÖm ®ã chøa
axit axetic. Ta nhËn biÕt ®îc lä chøa GV : Cho häc sinh c¸c nhãm bæ sung,
axit axetic, lä cßn l¹i lµ rîu etilic. ®¸nh gi¸ - gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh
gi¸.
GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng c¸
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp nh©n lµm bµi tËp 5 SGK trang 149.
5.
- §Ó chøng minh A vµ B lµ rîu etylic

Trang : 194
vµ axit axetic cÇn lµm c¸c thÝ
nghiÖm sau :
Víi A : Cho t¸c dông víi Na vµ axit
axetic
Víi B : Cho t¸c dông víi Na 2CO3 vµ rîu
etylic.
- NÕu A ph¶n øng ®îc víi Na vµ axit
axetic th× A lµ rîu etylic.
- NÕu B t¸c dông ®îc víi Na2CO3 vµ r- GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
îu etylic th× B lµ axit axetic. ®¸nh gi¸ cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Bµi tËp : Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 6 SGK trang 103.
- Híng dÉn bµi 7* :
Trong 100 gam dd CH3COOH 12% cã 12 gam CH3COOH
PTHH : CH3COOH + NaHCO3  CH3COONa + CO2  + H2O
60 84 82 44
12 x y z
Tõ ®ã suy ra : x = 16,8 gam; y = 16,4 gam; z = 8,8 gam.
16,8
Khèi lîng dung dÞch NaHCO3 cÇn dïng lµ : .100  200 gam.
8,4
Khèi lîng dung dÞch sau ph¶n øng lµ : 100 + 200 - 8,8 = 291,2 gam
Tõ ®ã tÝnh ®îc nång ®é dd sau ph¶n øng .
- Nghiªn cøu, chuÈn bÞ bµi thùc hµnh : “ TÝnh chÊt cña rîu vµ axit.”.
Mçi nhãm chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, chuÈn bÞ nghiªn cøu môc
tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 195
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 60 Thùc hµnh VI : tÝnh chÊt cña rîu vµ axit.


I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tÝnh chÊt cña rîu etylic vµ axit axetic.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
- RÌn luyÖn ý thøc cÈn thËn kiªn tr× trong thùc hµnh hãc häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, tiÕt kiÖm trong thùc hµnh, nhiÖt t×nh tham gia
thùc hµnh víi nhãm, trung thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 6 èng nghiÖm, pipet, muçng s¾t, ®Ìn cån, gi¸
thÝ nghiÖm, diªm.
- Hãa chÊt : Quú tÝm, kÏm, ®¸ v«i, bét ®ång II oxit, axit axtic, rîu etylic khan,
axit sunfuric ®Æc, dd NaCl b·o hoµ.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
TÝnh axit cña axit axetic . (9 phót)

Trang : 196
GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu
môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm 1,2 trogng SGK, tiÕn hµnh
thÝ nghiÖm theo nhãm :
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
ThÝ nghiÖm : Cho vµo 4 èng nghiÖm GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
lÇn lît : MÉu giÊy quú tÝm, m¶nh cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
kÏm, m¶nh ®¸ v«i, mét Ýt bét ®ång II nghiÖm.
oxit. Cho vµo c¶ 4 èng nghiÖm 2-3ml Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
dd CH3COOH. nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
- HiÖn tîng :
èng 1 : MÉu giÊy quú tÝm chuyÓn
thµnh mµu ®á nh¹t.
èng 2 : Trong èng nghiÖm cã bät khÝ
bay lªn, m¶nh kÏm tan dÇn.
èng 3 : §¸ v«i tan dÇn, cã bät khÝ bay
lªn.
èng 4 : Bét ®ång II oxit tan ra, dd
chuyÓn mµu xanh.
PTHH :
2CH3COOH+CaCO3  (CH3COO)2Ca+CO2+ H2O
(dd) (r) (dd) (k) (l)
2CH3COOH + Zn  (CH3COO)2Zn + H2 
(dd) (r) (dd) (k)
2CH3COOH + CuO  (CH3COO)2Cu + H2O
(dd) (r) (dd) GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
(l) îng trªn, yªu cÇu häc sinh nªu kÕt luËn
vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña axit axetic.
Ho¹t ®éng II.
Ph¶n øng cña rîu etylic víi axit axetic. (15 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 2.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
ThÝ nghiÖm :
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
Cho vµo èng nghiÖm A 2 ml rîu etylic
khan, 2ml axit axetic vµ nhá thªm
kho¶ng 1ml axit sunfuric ®Æc, l¾p
®Æt thÝ nghiÖm nh h×nh 5.5 trang
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
141, ®un nãng èng nghiÖm A cho
thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
®Õn khi trong èng nghiÖm cßn

Trang : 197
kho¶ng 1/3 thÓ tÝch ban ®Çu th×
ngõng thÝ nghiÖm, cho vµo èng
nghiÖm B kho¶ng 2ml dd muèi ¨n b·o
hoµ.
- HiÖn tîng : ChÊt láng thu ®îc ë èng
nghiÖm B næi lªn phÝa trªn, kh«ng tan
trong níc, cã mïi th¬m cña dÇu chuèi.
PTHH : GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
CH3COOH+C2H5OH  CH3COOC2H5 + H2O
t 0 , axit
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
(l) (l) (l) (h) m×nh.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau röa
dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña
nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ Glucoz¬.”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 198
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 61 glucoz¬.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc c«ng thøc ph©n tö, tÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt ho¸ häc
cña glucoz¬.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng tr¸ng b¹c, ph¶n øng lªn
men glucoz¬.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- Tranh vÏ mét sè lo¹i c©y tr¸i cã chøa glucoz¬, glucoz¬, dd
AgNO3, dd NH3.
- èng nghiÖm, ®Ìn cån, pipet.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Em h·y nªu kh¸i niÖm, tÝnh chÊt vµ øng dông cña chÊt bÐo ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Glucoz¬ cã tÝnh chÊt nh thÕ nµo, nã cã øng dông g× trong
®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña glucoz¬. (6 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn.

Trang : 199
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t c¸ nh©n thùc hiÖn lÖnh. SGK, quan s¸t kªnh h×nh trong SGK
vµ trªn b¶ng, nªu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña
- Cã trong hÇu hÕt c¸c bé phËn cña glucoz¬.
c©y, nhiÒu nhÊt trong qu¶ chÝn.
Ngoµi ra cßn cã trong c¬ thÓ ngêi vµ
®éng vËt. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña glucoz¬ . (8 phót)

2. TÝnh chÊt vËt lÝ cña glucoz¬. GV : Cho häc sinh quan s¸t èng
nghiÖm chøa glucoz¬, sau ®ã cho níc
vµo l¾c nhÑ, yªu cÇu häc sinh quan
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu thÝ s¸t, nªu tÝnh chÊt vËt lÝ cña glucoz¬.
nghiÖm, nghiªn cøu SGK nªu tÝnh
chÊt vËt lÝ cña glucoz¬.
- Lµ chÊt kªt tinh, kh«ng mµu, vÞ
ngät, dÔ tan trong níc. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ho¸ häc cña glucoz¬ . (12 phót)

3. TÝnh chÊt ho¸ häc cña glucoz¬.


a. Ph¶n øng oxi ho¸ glucoz¬.
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu thÝ GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn. Nªu sinh nghiªn cøu, nhËn xÐt.
hiÖn tîng nhËn xÐt ®îc.
TN : Nhá vµi giät dd AgNO3 vµo èng
nghiÖm ®ùng vµi giät dd NH3, l¾c
nhÑ, thªm tiÕp dd glucoz¬ vµo, ®Æt GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
èng nghiÖm vµo cèc níc nãng. SGK viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng say
HiÖn tîng : Cã chÊt mµu s¸ng b¸m ra.
vµo thµnh èng nghiÖm.
PTHH :
C6H12O6 + Ag2O NH C6H12O7 + 2Ag 
3

(dd) (dd) (dd) (r) GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng
b. Ph¶n øng lªn men rîu.
GV : Cho häc sinh nhí l¹i ph¬ng ph¸p
®iÒu chÕ rîu etylic, yªu cÇu häc sinh

Trang : 200
HS : Nghiªn cøu SGK viÕt PTHH. nghiÖn cøu SGK viÕt ph¬ng tr×nh
Men rîu
C6H12O6 30- 320C 2C 2H5OH + 2CO2 chuyÓn ho¸ cña glucoz¬ thµnh rîu
 etylic.
(dd) (dd) (k)

Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu øng dông cña glucoz¬ . (6 phót)

4. øng dông cña glucoz¬.


GV : Em h·y cho biÕt glucoz¬ cã øng
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nªu ®îc øng dông g× trong ®êi s«ng vµ s¶n
dông cña glucoz¬. xuÊt ?
- Pha chÕ huyÕt thanh.
- Tr¸ng g¬ng.
- S¶n xuÊt vitamin C.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 152.
- Híng dÉn bµi tËp 4 :
11,2
a. Sè mol khÝ CO2 t¹o thµnh lµ :  0,5 (mol)
22,4
Theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc nC 2 H 5 OH = nCO 2 = 0,5 (mol)
VËy mC 2 H 5 OH = 0,5. 46 = 23 (gam)
b. Theo lÝ thuyÕt : sè mol glucoz¬ = 1/2 sè mol cña CO2 = 0,25 (mol)
0,25.100 2,5
Thùc tÕ : Sè mol cÇn lÊy lµ : 90

9
(mol)

VËy khèi lîng glucoz¬ cÇn lÊy lµ : 20. 2,5 = 50 (gam).


- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Saccaroz¬ .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 201
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 62 saccaroz¬.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc c«ng thøc ph©n tö, tÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt ho¸ häc
cña saccaroz¬.
- BiÕt tr¹ng th¸i thiªn nhiªn vµ øng dông cña saccaroz¬.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng cña saccaroz¬.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- §êng saccaroz¬, dd AgNO3, dd NH3, dd H2SO4.
- èng nghiÖm, ®Ìn cån, pipet, níc.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Glucoz¬ cã tÝnh chÊt nh thÕ nµo, nã cã øng dông g× trong ®êi
sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Saccaroz¬ cã nh÷ng tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña saccaroz¬. (6 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn.

Trang : 202
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t c¸ nh©n thùc hiÖn lÖnh. SGK, quan s¸t kªnh h×nh trong SGK
nªu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña glucoz¬.
- Saccaroz¬ cã trong nhiÒu lo¹i c©y
thùc vËt nh : MÝa ®êng, cñ c¶i ®êng,
thèt nèt....
- Nång ®é cña ®êng saccaroz¬ ë mçi
lo¹i c©y kh¸c nhau (mÝa cã thÓ cã GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
nång ®é ®êng lªn tíi 13%). cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña saccaroz¬ . (8 phót)

2. TÝnh chÊt vËt lÝ cña saccaroz¬. GV : Cho häc sinh quan s¸t, lµm thÝ
ng;hiÖm thö tÝnh tan cña ®êng
saccaroz¬.
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu thÝ
nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm ®Ó nªu
tÝnh chÊt vËt lÝ cña ®êng saccaroz¬.
- Lµ chÊt kªt tinh, kh«ng mµu, vÞ GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ xung
ngät, dÔ tan trong níc, ®Æc biÖt tan cho ®óng.
nhiÒu trong níc nãng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ho¸ häc cña saccaroz¬. (12 phót)

3. TÝnh chÊt ho¸ häc cña glucoz¬.


a. Saccaroz¬ cã tham gia ph¶n øng
tr¸ng g¬ng kh«ng ?
HS : Ho¹t ®éng nhãm nghiªn cøu thÝ GV : BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho häc
nghiÖm biÓu diÔn cña gi¸o viªn. Nªu sinh nghiªn cøu, nhËn xÐt.
hiÖn tîng nhËn xÐt ®îc.
TN1 : Nhá vµi giät dd AgNO3 vµo èng
nghiÖm ®ùng vµi giät dd NH3, l¾c
nhÑ, thªm tiÕp dd saccaroz¬ vµo,
®Æt èng nghiÖm vµo cèc níc nãng. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, kÕt luËn
HiÖn tîng : Kh«ng cã hiÖn tîng g×. vÒ ph¶n øng tr¸ng g¬ng cña
NhËn xÐt : Saccaroz¬ kh«ng tham gia saccaroz¬.
ph¶n øng tr¸ng g¬ng.
TN 2 : Cho vµi giät dd saccaroz¬ vµo
èng nghiÖm, thªm vµo èng nghiÖm Ýt
giät axit H2SO4, ®un nãng 2-3 phót,
thªm vµi giät dd NaOH vµo èng

Trang : 203
nghiÖm ®Ó trung hoµ. Cho s¶n phÈm
vµo èng nghiÖm ®ùng dd AgNO3
trong NH3.
HiÖn tîng : Cã kÕt tña mµu s¸ng b¹c GV : Theo em saccaroz¬ kh«ng tham
xuÊt hiÖn, ®· cã ph¶n øng tr¸ng g¬ng. gia ph¶n øng tr¸ng g¬ng, vËy chÊt
HS : Dù ®o¸n. nµo ®· g©y nªn ph¶n øng nµy ?
GV : Th«ng b¸o vÒ ph¶n øng thuû
HS : Ghi nhí. ph©n cña saccaroz¬
- Khi cã mÆt axit lµm xóc t¸c,
saccaroz¬ bÞ thuû ph©n thµnh
glucoz¬ vµ fructoz¬.
PTHH :
C12H22O11 + H2O t, Axit
 C6H12O6 + C6H12O6
0

Saccaroz¬ Glucoz¬
Fructoz¬
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu øng dông cña saccaroz¬ . (6 phót)

5. øng dông cña saccaroz¬.


GV : Em h·y cho biÕt saccaroz¬ cã
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nghiªn cøu øng dông g× trong ®êi s«ng vµ s¶n
tranh h×nh trong SGK vµ liªn hÖ thùc xuÊt ?
tÕ, nªu ®îc øng dông cña saccaroz¬.
- Lµm nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp
thùc phÈm, pha chÕ thuèc GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- Lµm thøc ¨n cho ngêi. cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5, 6 SGK trang 155.
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Saccaroz¬ .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 204
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 63 tinh bét vµ xenluloz¬.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc c«ng thøc chung ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö cña tinh bét
vµ xenluloz¬.
- N¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt ho¸ häc vµ øng dông cña
tinh bét vµ xenluloz¬.
2. Kü n¨ng : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ho¸ häc ph¶n øng thuû ph©n, ph¶n øng t¹o
thµnh nh÷ng chÊt nµy trong c©y xanh.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- ¶nh hoÆc mét sè mÉu vËt cã trong thiªn nhiªn cã chøa tinh bét, vµ
xenluloz¬, tinh bét, b«ng nân, dd iot.
- èng nghiÖm, èng nhá giät.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Saccaroz¬ cã nh÷ng tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông g×
trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Tinh bét vµ xenluloz¬ cã ®Æc ®iÓm cÊu t¹o nh thÕ nµo ?
Nã cã tÝnh chÊt vµ øng dông g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn

Trang : 205
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña tinh bét vµ xenluloz¬. (6 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn.
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t c¸ nh©n thùc hiÖn lÖnh. SGK, quan s¸t kªnh h×nh trong SGK
nªu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña tinh bét vµ
- Tinh bét cã nhiÒu trong c¸c lo¹i h¹t, xenluloz¬.
cñ, qu¶ nh : Lóa, ng«, khoai, s¾n....
- Xenluloz¬ lµ thµnh phÇn chñ yÕu
cña sîi b«ng, tre, gç, nøa.... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ cña tinh bét vµ xenluloz¬ . (8 phót)

2. TÝnh chÊt vËt lÝ cña tinh bét vµ GV : Cho häc sinh quan s¸t, lµm thÝ
xenluloz¬. nghiÖm thö tÝnh tan cña tinh bét vµ
xenluloz¬.
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu thÝ
nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm ®Ó nªu
tÝnh chÊt vËt lÝ cña tinh bét vµ
xenluloz¬ .
TN : LÇn lît cho vµo 2 èng nghiÖm
mét Ýt tinh bét vµ b«ng , cho thªm níc
vµo l¾c nhÑ. §un nãng hai èng
nghiÖm. GV : Tõ th«ng tin trong SGK vµ thÝ
HiÖn tîng : Ban ®Çu kh«ng cã chÊt nghiÖm em h·y rót ra tÝnh chÊt vËt lÝ
nµo tan, khi ®un nãng tinh bét tan ®îc cña tinh bét ?.
trong níc t¹o thµnh dd keo, xenluloz¬
kh«ng tan trong níc nãng. GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ xung
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi ®îc nh cho ®óng.
trong SGK.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu tÝnh chÊt ho¸ häc cña tinh bét vµ xenluloz¬. (12 phót)

3. TÝnh chÊt ho¸ häc .


a. Ph¶n øng thuû ph©n.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u GV : Khi nhai c¬m l©u trong miÖng
hái. ta thÊy cã vÞ ngät. Theo em ®ã lµ
- Do tinh bét bÞ thuû ph©n thµnh ®- tÝnh chÊt g× cña tinh bét ?
êng Glucoz¬. GV : Khi ®un nãng víi dd axit lo·ng,

Trang : 206
c¶ tinh bét vµ xenluloz¬ ®Òu bÞ thuû
ph©n thµnh glucoz¬. Em h·y viÕt
PTHH : PTHH ®Ó biÓu diÔn tÝnh chÊt ®ã ?
(- C6H10O5- )n + nH2O  nC6H12O6
t 0 , Axit
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, viÕt ph-
¬ng tr×nh ho¸ häc.
b. T¸c dông cña tinh bét víi iot. GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm nªu
®îc môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nªu môc tiªu, tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, lµm thÝ
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - Lµm nghiÖm theo nhãm.
thÝ nghiÖm theo nhãm.
TN : Nhá vµi giät dd iot vµo èng
nghiÖm ®ùng dd hå tinh bét, quan s¸t
hiÖn tîng, ®un nãng èng nghiÖm, sau
®ã l¹i ®Ó nguéi.
HiÖn tîng : Hå tinh bét chuyÓn thµnh
mµu xanh, ®un nãng th× mµu xanh
biÕn mÊt, ®Ó nguéi mµu xanh l¹i
xuÊt hiÖn. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu øng dông cña tinh bét vµ xenluloz¬ . (6 phót)

5. øng dông cña tinh bét vµ


xenluloz¬. GV : Em h·y cho biÕt tinh bét vµ
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nghiªn cøu xenluloz¬ cã øng dông g× trong ®êi
tranh h×nh trong SGK vµ liªn hÖ thùc s«ng vµ s¶n xuÊt ?
tÕ, nªu ®îc øng dông cña tinh bét va
xenluloz¬.
- Tinh bét : Lµ l¬ng thùc quan träng
cña ®êi sèng con ngêi, lµm nguyªn
liÖu ®Ó s¶n xuÊt ®êng glucoz¬ vµ r-
îu etylic.
- Xenluloz¬ : Lµm nguyªn liÖu cho
c«ng nghiÖp giÊy, vËt liÖu x©y GV : Tinh bét vµ xenluloz¬ ®îc t¹o ra
dùng, s¶n xuÊt ®å gç, s¶n xuÊt v¶i sîi. trong tù nhiªn nh thÕ nµo ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi .
- Tinh bét vµ xenluloz¬ ®îc t¹o ra GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
trong qu¸ tr×nh quang hîp.
Clorophin cho ®óng.
6nCO2 + 5nH2O ¸nh s¸ng (- C6H10O5-)n + 6nO2

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.

Trang : 207
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 158.
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Protein .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 64 protein.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc protein lµ chÊt c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña c¬ thÕ
sèng.
- N¾m ®îc protein lµ chÊt cã ph©n tö khèi rÊt lín vµ cã cÊu t¹o
rÊt phøc t¹p do nhiÒu amino axit t¹o thµnh.
- N¾m ®îc hai tÝnh chÊt quan träng cña protein lµ ph¶n øng thuû
ph©n vµ sù ®«ng tô.
2. Kü n¨ng : VËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng quan träng trong
thùc tÕ.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- ¶nh hoÆc mét sè lo¹i thùc phÈm th«ng dông cã chøa protein.
- Lßng tr¾ng trøng, cån 960, níc, tãc hoÆc l«ng gµ.
- èng nghiÖm, cèc.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Tinh bét vµ xenluloz¬ cã ®Æc ®iÓm cÊu t¹o nh thÕ nµo ? Nã
cã tÝnh chÊt vµ øng dông g× ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Protein cã thµnh phÇn vµ cÊu t¹o nh thÕ nµo ? Nã cã øng
dông g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?

Trang : 208
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña protein. (6 phót)
1. Tr¹ng th¸i tù nhiªn.
GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu
HS : Ho¹t c¸ nh©n thùc hiÖn lÖnh. SGK, quan s¸t kªnh h×nh trong SGK
nªu tr¹ng th¸i tù nhiªn cña protein.
- Protein cã nhiÒu trong c¬ thÓ cña
ngêi, ®éng vËt vµ thùc vËt nh : Trøng,
thÞt, m¸u, s÷a, tãc, mãng, sõng, rÔ,
th©n, l¸, qu¶, h¹t .... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu thµnh phÇn cÊu t¹o ph©n tö protein . (8 phót)

2. Thµnh phÇn vµ cÊu t¹o ph©n tö


protein.
a. Thµnh phÇn protein. GV : Em h·y nghiªn cøu SGK cho biÕt
thµnh phÇn nguyªn tè cña protein cã
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nghiªn cøu g× kh¸c víi tinh bét vµ xenluloz¬ ?
SGK, tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn.
- Thµnh phÇn cuaprotein chñ yÕu lµ
C, H, O vµ N ngoµi ra cßn cã mét sè
Ýt c¸c nguyªn tè kh¸c nh S, P vµ mét
sè kim lo¹i....
b. CÊu t¹o ph©n tö protein.
GV : Tõ th«ng tin trong SGK em h·y
HS : Tr¶ lêi ®îc c©u hái cña gi¸o viªn. cho biÕt cÊu t¹o ph©n tö cña protein
- Protein ®îc t¹o nªn bëi nhiÒu amino cã g× gièng vµ kh¸c so víi ph©n tö
axit kh¸c nhau. Mçi ph©n tö amino tinh bét .
axit t¹o thµnh mét m¾t xÝch trong
ph©n protein.
GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu tÝnh chÊt cña protein. (12 phót)

3. TÝnh chÊt cña protein .


a. Ph¶n øng thuû ph©n.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u GV : Em h·y cho biÕt protein cã bÞ

Trang : 209
hái. thuû ph©n kh«ng ?
- Khi ®un nãng protein bÞ thuû ph©n
t¹o thµnh c¸c amino axit.
PTHH :
Protein + níc  Hçn hîp amino axit.
0
t, Axit
b. Sù ph©n huû bëi nhiÖt. GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm nªu
®îc môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nªu môc tiªu, tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, lµm thÝ
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - Lµm nghiÖm theo nhãm.
thÝ nghiÖm theo nhãm.
TN : §èt mét Ýt tãc, mãng, hoÆc l«ng
gµ....
HiÖn tîng : Tãc ch¸y cã mïi khÐt.
NhËn xÐt : Khi ®un nãng m¹nh vµ
kh«ng cã níc, protein bÞ ph©n huû
thµnh c¸c hîp chÊt dÔ bay h¬i vµ cã
mïi khÐt. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
c. Sù ®«ng tô. cho ®óng.
GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm nªu
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nªu muc tiªu, ®îc môc tiªu cña thÝ nghiÖm, c¸c bíc
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - Lµm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, lµm thÝ
thÝ nghiÖm theo nhãm. nghiÖm theo nhãm.
TN : Cho lßng tr¾ng trøng vµo hai
èng nghiÖm .
- èng thø nhÊt cho thªm níc vµo, l¾c
nhÑ, ®un nãng.
- èng thø hai cho thªm mét Ýt rîu etylic
vµo l¾c nhÑ.
HiÖn tîng : èng thø nhÊt ®Çu tiªn tan,
sau khi ®un nãng th× bÞ kÕt tña .
èng thø hai xuÊt hiÖn kÕt
tña tr¾ng l¾ng xuèn díi.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng V
Nghiªn cøu øng dông cña protein . (6 phót)

5. øng dông cñØnpotein.


GV : Em h·y cho protein cã øng dông
g× trong ®êi s«ng vµ s¶n xuÊt ?
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nghiªn cøu
tranh h×nh trong SGK vµ liªn hÖ thùc

Trang : 210
tÕ, nªu ®îc øng dông cña potein.
- Lµm thøc ¨n, lµm nguyªn liÖu cho
c«ng nghiÖp dÖt kh¶m, trang trÝ, lµm
®å trang søc....

GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung


cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 160.
- Híng dÉn bµi tËp 3 : §èt hai m¶nh lôa, nÕu m¶nh nµo cã mïi khÐt th× m¶nh ®ã
lµ m¶nh lôa ®îc lµm b»ng sîi t¬ t»m.
- Nghiªn cøu kÜ bµi “ Polime .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 211
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 65 polime.

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc ®Þnh nghÜa, cÊu t¹o, c¸ch ph©n lo¹i, tÝnh chÊt chung
cña polime.
2. Kü n¨ng : Tõ c«ng thøc cÊu t¹o cña mét sè monome suy ra c«ng thøc tæng qu¸t
cña polime vµ ngîc l¹i.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- Mét sè mÉu vËt ®îc chÕ t¹o tõ polime.
- B¶ng phô ghi b¶ng c«ng thøc cña mét sè polime trang 161 SGK.
Polime C«ng thøc chung M¾t xÝch
Polietilen (- CH2- CH2 - )n - CH2 - CH2 -
Tinh bét, xenluloz¬ (- C6H10O5- )n - C6H10O5 -
- CH2 - CH - - CH2 - CH -
Poli(vinylclorua)
Cl n Cl
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : Protein cã thµnh phÇn vµ cÊu t¹o nh thÕ nµo ? Nã cã øng dông
g× trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ?

Trang : 212
polime lµ g× ? Nã cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? TÝnh chÊt chung
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi :
cña c¸c polime lµ g× ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu polime lµ g× ? (12 phót )
I. Kh¸i niÖm polime.
1. Polime lµ g× ? GV : Em h·y viÕt c«ng thøc cÊu t¹o
HS : Ho¹t c¸ nh©n thùc hiÖn lÖnh. cña poli etylen, tinh bét ?
- Poli etylen : (- CH2 - CH2 - )n
- Tinh bét : (- C6H10O5- )n GV : Em h·y cho biÕt c¸c ph©n tö trªn
HS : §a ra ®Æc ®iÓm chung : cã ®Æc ®iÓm chung lµ g× ?.
- Cã khèi lîng ph©n tö l¬n
- Cã kÝch thíc lín.
- §Òu ®îc t¹o nªn tõ nhiÒu m¾t xÝch
liªn kÕt víi nhau. GV : C¸c hîp chÊt trªn ®îc gäi lµ
nh÷ng polime. VËy em h·y cho biÕt
HS : Tr¶ lêi ®îc c©u hái nh trong polime lµ g× ?
SGK. GV : Em h·y suy nghÜ vµ ph©n lo¹i
c¸c polime sau : Poli etylen, tinh bét,
HS : Suy nghÜ tr¶ lêi : Hai lo¹i . t¬ t»m, sao su ?
- Tù nhiªn : Tinh bét, t¬ t»m.
- Nh©n t¹o : Poli etylen, cao su. GV : Yªu cÇu häc sinh nªu c¸ch ph©n
lo¹i c¸c polime tõ c©u hái trªn.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña polime . (8 phót)

2. CÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña polime.


a. CÊu t¹o cña polime.
GV : Treo b¶ng phô ghi cÊu t¹o cña
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu b¶ng mét sè polime lªn b¶ng, yªu cÇu häc
trong SGK, nhËn xÐt cÊu t¹o cña c¸c sinh nghiªn cøu SGK, nhËn xÐt vÒ
polime. cÊu t¹o cña c¸c chÊt ®ã .
- C¸c polime trªn ®Òu ®îc cÊu t¹o tõ
c¸c m¾t xÝch nhá liªn kÕt víi nhau.
VD : Polietilen ®îc t¹o nªn tõ nhiÒu GV : VËy khi biÕt mét m¾t xÝch cña
m¾t xÝch (- CH2- CH2- ) liªn kÕt víi polime ta cã thÓ viÕt ®îc c«ng thøc
nhau. cña polime ®ã kh«ng ?.
HS : VËy khi biÕt mét m¾t xÝch cña
polime ta cã thÓ viÕt ®îc c«ng thøc GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ xung

Trang : 213
cña polime ®ã vµ ngîc l¹i. cho ®óng.
b. TÝnh chÊt cña c¸c polime.
GV : Em h·y nghiªn cøu SGK, liªn hÖ
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u thùc tÕ, nªu tÝnh chÊt chung cña c¸c
hái. polime ?
- C¸c polime thêng lµ chÊt r¾n, kh«ng
bay h¬i.
- HÇu hÕt c¸c polime kh«ng tan trong
níc hoÆc dung m«i thêng. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
- Mét sè polime tan ®îc trong cho ®óng.
axeton....
Ho¹t ®éng III
LuyÖn tËp. (12 phót)
3. LuyÖn tËp.
HS : Ho¹t ®éng nhãm, lµm bµi tËp 1. GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm
- C©u d ®óng : Polime lµ hîp chÊt cã lµm bµi tËp 1 SGK trang 165.
ph©n tö khèi lín, do nhiÒu m¾t xÝch
liªn kÕt víi nhau t¹o nªn.
GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 2, 3, 4 SGK trang 165.
- Nghiªn cøu kÜ phÇn cßn l¹i cña bµi “ Polime .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 214
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 66 polime. (TiÕp)

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : -N¾m ®îc nh÷ng kh¸i niÖm, chÊt dÎo, t¬, cao su vµ nh÷ng øng dông
cña c¸c lo¹i nµy trong thùc tÕ.
2. Kü n¨ng : Tõ c«ng thøc cÊu t¹o cña mét sè monome suy ra c«ng thøc tæng qu¸t
cña polime vµ ngîc l¹i.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao, cã tinh thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp :
- Mét sè mÉu vËt ®îc chÕ t¹o tõ polime.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra bµi cò : polime lµ g× ? Nã cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? TÝnh chÊt chung cña
c¸c polime lµ g× ?
3. Nªu vÊn ®Ò bµi míi : Nh thÕ nµo ®îc gäi lµ chÊt dÎo, t¬, cao su ? Chóng cã øng
dông g× trong cuéc sèng ?
4. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
Nghiªn cøu vÒ chÊt dÎo. (12 phót )

Trang : 215
II. øng dông cña polime.
1. ChÊt dÎo lµ g× ? GV : Cho häc sinh quan s¸t mét sè
HS : Quan s¸t c¸c mÉu vËt, nghiªn cøu mÉu vËt, dông cô ®îc lµm tõ chÊt dÎo,
th«ng tin trong SGK nhËn xÐt . yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh d¹ng,
- ChÊt dÎo lµ mét vËt liÖu ®îc chÕ t¹o mµu s¾c, tõ ®ã nhËn xÐt vÒ thµnh
tõ polime. phÇn, tÝnh chÊt cña chÊt dÎo.
- ChÊt dÎo cã tÝnh dÎo, cã thÓ Ðp
khu«n ®Ó cã h×nh d¹ng kh¸c nhau.
- Thµnh phÇn chñ yÕu lµ polime,
ngoµi ra cßn cã c¸c chÊt phô gia ®Ó
t¹o mµu, mïi, t¨ng ®é bÒn cho chÊt
dÎo.
GV : Theo em u ®iÓm cña chÊt dÎo
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi : khi thay thÕ c¸c nguyªn liÖu kh¸c lµ
- ¦u ®iÓm cña chÊt dÎo lµ : NhÑ, bÒn, g× ?
Ýt bÞ oxi ho¸, c¸ch ®iÖn, c¸ch nhiÖt
tèt, dÔ gia c«ng. GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng II
Nghiªn cøu vÒ t¬ . (8 phót)
2. T¬ lµ g× ?

HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu GV : Cho häc sinh quan s¸t mét sè
th«ng tin trong SGK nhËn xÐt. mÉu vËt lµm b»ng t¬.
- T¬ lµ vËt liÖu polime thiªn nhiªn
hay tæng hîp cã cÊu t¹o m¹ch th¼ng, GV : Em h·y cho biÕt t¬ lµ g× ? C¸ch
cã thÓ kÐo dµi thµnh sîi. ph©n lo¹i t¬ nh thÕ nµo ? ¦u ®iÓm
- Dùa vµo nguån gèc mµ t¬ ®îc chia cña mçi lo¹i t¬ ®· ®îc ph©n lo¹i ®ã ?.
thµnh hai lo¹i :
T¬ tù nhiªn : T¬ t»m, b«ng,
®ay....
T¬ ho¸ häc : Gåm t¬ nh©n t¹o
vµ t¬ tæng hîp : T¬ visco, t¬ nilon
-6.6, t¬ capron.. GV : Cho c¶ líp nhËn xÐt, bæ xung
cho ®óng.
Ho¹t ®éng III
Nghiªn cøu vÒ cao su. (12 phót)
3. Cao su lµ g× ?
HS : Ho¹t ®éng nhãm, nghiªn cøu c¸c GV : Cho häc sinh nghiªn cøu mét sè
mÉu vËt ®îc lµm tõ cao su, thö tÝnh mÉu vËt ®îc lµm tõ cao su.
®µn håi cña c¸c mÉu vËt ®ã.

Trang : 216
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n nghiªn cøu
SGK tr¶ lêi c©u hái : GV : Em h·y nghiªn cøu SGK vµ cho
- Cao su lµ polime thiªn nhiªn hay biÕt, cao su lµ g× ?
tæng hîp, cã tÝnh ®µn håi. GV : Theo em ngêi ta dùa vµo yÕu tè
HS : Tr¶ lêi c©u hái theo c¸ nh©n. nµo ®Ó ph©n lo¹i cao su ?
- Dùa vµo nguån gèc ®Ó ph©n lo¹i
cao su thµnh hai lo¹i : Cao su thiªn
nhiªn vµ cao su tæng hîp.
GV : Theo em cao su cã nh÷ng yªu
HS : Cao su cã u ®iÓm lµ : Cã tÝnh ®iÓm nµo ?
®µn håi, dÎo, kh«ng thÊm níc, chÞu
mµi mßn, c¸ch ®iÖn .... GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng.
Ho¹t ®éng IV
LuyÖn tËp . (12 phót)
4. LuyÖn tËp.
HS : Ho¹t ®éng nhãm, lµm bµi tËp 4. GV : Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng
- C«ng thøc chung cña PVC : nhãm, lµm bµi tËp 4 SGK trang 165.
- CH2 - CH -

Cl n
- C«ng thøc mét m¾t xÝch :
- CH2 - CH - GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cho ®óng.
Cl
-M¹ch ph©n t PVC cã cÊu t¹o th¼ng.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kÜ l¹i bµi trong SGK.
- Lµm bµi tËp 2, 3, 5 SGK trang 165.
- Nghiªn chuÈn bÞ cho bµi thùc hµnh “ Thùc hµnh : TÝnh chÊt cña gluxit .”.
Mçi nhãm mét b¶n b¸o c¸o thùc hµnh, nghiªn cøu kÜ môc tiªu, c¸c bíc tiÕn
hµnh thÝ nghiÖm.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 217
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................

TiÕt : 67 Thùc hµnh VII : tÝnh chÊt cña gluxit.


I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc :- Cñng cè tÝnh chÊt ®Æc trng cña gluxit, saccaroz¬, tinh bét.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh hãa häc, gi¶i bµi tËp thùc hµnh hãa häc,
thÝ nghiÖm víi lîng nhá c¸c chÊt.
- RÌn luyÖn ý thøc cÈn thËn kiªn tr× trong thùc hµnh hãc häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cÈn thËn, nhiÖt t×nh tham gia thùc hµnh víi nhãm, trung
thùc, h¨ng h¸i.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, lµm thö tríc c¸c thÝ nghiÖm.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi, nghiªn cøu c¸c thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o khoa,
chuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh.
3. Dông cô vµ hãa chÊt.
- Dông cô : Mçi nhãm : mçi nhãm 4 èng nghiÖm, cèc thuû tinh, pipet.
- Hãa chÊt : dd AgNO3, ddNH3, glucoz¬, saccaroz¬, hå tinh bét, dd iot.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh :Gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra chuÈn bÞ vµ b¸o c¸o
nhãm m×nh.
3. TiÕn tr×nh häc bµi:
Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng i
T¸c dông cña glucoz¬ víi b¹c nitrat trong amoniac . (9 phót)

Trang : 218
GV : Cho häc sinh c¶ líp tiÕn hµnh nªu
môc tiªu vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm thÝ nghiÖm 1 trogng SGK, tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn. nghiÖm theo nhãm :
ThÝ nghiÖm : Cho vµi giät dd AgNO3
vµo èng nghiÖm ®ùng dd NH3 råi l¾c GV : Híng dÉn häc sinh l¾p dông cô,
nhÑ, cho tiÕp dd glucoz¬ vµo èng cho hãa chÊt ®Ó tiÕn hµnh thÝ
nghiÖm, l¾c khÏ, ®Ó èng nghiÖm nghiÖm.
trong cè níc nãng. Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ
HiÖn tîng : Cã chÊt r¾n mµu s¸ng b¹c nghiÖm- quan s¸t hiÖn tîng .
b¸m vµo thµnh èng nghiÖm.
PTHH :
C6H12O6 + Ag2O  C6H12O7 + 2Ag 
(dd) (dd) (dd) (r) GV : Cho häc sinh gi¶i thÝch hiÖn t-
îng trªn.
Ho¹t ®éng II.
NhiÖt ph©n muèi NaHCO3 . (15 phót)
GV : Cho häc sinh nªu môc tiªu cña
thÝ nghiÖm vµ c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ
HS : Nªu mô ctiªu cña thÝ nghiÖm,
nghiÖm 2.
c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Lµm
thÝ nghiÖm theo nhãm.
ThÝ nghiÖm : Cã ba lä ®ùng c¸c chÊt
®îc ®¸nh sè ngÉu nhiªn 1, 2, 3 ®ùng
GV : Cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ
dd glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét.
nghiÖm theo híng dÉn cña gi¸o viªn
- LÊy ba èng nghiÖm ®¸nh sè t¬ng
øng víi ba lä dd råi trÝch mÉu thö vµo
ba èng nghiÖm t¬ng øng.
- Nhá vµi giät hå tinh bét vµo c¶ ba
èng nghiÖm, ®Ó riªng lä ®îc nhËn
biÕt ra.
- Hai èng nghiÖm cßn l¹i cho vµo 2-
3ml ddNH3, cho thªm vµo 3 giät dd
AgNO3 l¾c nhÑ, cho c¶ hai èng
GV : Cho häc sinh nªu hiÖn tîng, gi¶i
nghiÖm vµo cèc níc nãng.
thÝch viÕt ph¬ng tr×nh hãa häc.
HiÖn tîng : Khi cho dd iot vµo th× mét
èng nghiÖm cã dd chuyÓn mµu xanh
 dd hå tinh bét, nhËn biÕt ®îc lä
®ùng hå tinh bét.
- Cho c¸c dd NH3 vµ AgNO3 vµo hai
èng nghiÖm cßn l¹i, cho vµo cèc níc
nãng. Cã mét «ng nghiÖm cãkÕt cña

Trang : 219
mµu s¸ng b¹c  èng nghiÖm chøa dd
glucoz¬, ta nhËn biÕt ®îc lä chøa
glucoz¬, lä cßn l¹i lµ lä chøa
saccaroz¬.
- PTHH :
C6H12O6 + Ag2O  C6H12O7 + 2Ag  GV : Cho häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt,
(dd) (dd) (dd) (r) ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ võa lµm cña nhãm
m×nh.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh thu dän thÝ nghiÖm, lau
röa dông cô thÝ nghiÖm, cho häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
cña nhãm m×nh, viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy b¸o c¸o thÝ nghiÖm vµ
n¹p b¸o c¸o thÝ nghiÖm.
VÒ nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Nghiªn cøu l¹i c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm, c¸ch sö dông dông cô vµ hãa chÊt.
- Nghiªn cøu tríc bµi “ ¤n tËp cuèi n¨m .”.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Trang : 220
Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................
TiÕt : 68 ¤n tËp cuèi n¨m .

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §îc hÖ thèng l¹i kiÕn thøc vÒ ho¸ v« c¬ ®· häc theo hÖ thèng l«
ghÝc, liÒn m¹ch.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : HÖ thèng kiÕn thøc ®· häc theo mét hÖ thèng lo
ghÝc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
¤n tËp vÒ tÝnh chÊt cña c¸c hîp chÊt v« c¬ . (20 phót)

GV : Tõ c¸c hîp chÊt sau: Kim lo¹i, phi


kim, oxit axit, oxit baz¬, baz¬, axit,
muèi. Em h·y lËp s¬ ®å thÓ hiÖn mèi
HS : HÖ thèng l¹i tÝnh chÊt cña c¸c quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬ trªn
hîp chÊt v« c¬ theo nhãm. theo hai cét kim lo¹ vµ phi kim ?

Kim lo¹i Phi kim


(1) (9)

Trang : 221
Oxit baz¬ Muèi Oxit axit
(2) (4) (7) (10)

Baz¬ Axit.
GV : Cho häc sinh viÕt ph¬ng tr×nh
ho¸ häc ®Ó minh ho¹ cho nh÷ng mèi
HS : ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc minh quan hÖ ë trªn.
häa.
PTHH :
Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2 
CuCl2 + Fe  Cu  + FeCl2
Cl2 + 2Na  2NaCl
S + O2  SO2
SO2 + H2O  H2SO3
NaOH + MgCl2  Mg(OH)2  + 2NaCl
................................ GV : Cho c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng .
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp . (20 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp1. lµm bµi tËp 1 SGK trang 167.
- Dïng quú tÝm : NÕu dung dÞch nµo GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
lµm quú tÝm ho¸ ®á th× dd ®ã lµ dd ®¸nh gi¸ cho ®óng.
H2SO4, dd cßn l¹i lµ dd Na2SO4.
- Dïng quú tÝm t¬ng tù nh c©u a.
- Dïng dd H2SO4 : NÕu cã chÊt khÝ
bay ra, chÊt r¾n tan hÕt lµ Na2CO3,
nÕu cã chÊt khÝ bay ra, ®ång thêi cã
kÕt tña lµ CaCO3. HS : NhËn xÐt, bæ sung cho ®óng.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n,
2. lµm bµi tËp 2.
- D·y ho¹t ®éng ho¸ häc cña c¸c chÊt
cã thÓ lµ :
- FeCl3 Fe(OH)3 Fe2O3 Fe FeCl2 GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.

4. Híng dÉn häc bµi:


Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Lµm c¸c bµi tËp 3, 4, 5 SGK trang 167.
- Nghiªn cøu phÇn «n tËp ho¸ h÷u c¬.

Trang : 222
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Ngµy so¹n :............................................. Ngµy d¹y:.........................................


TiÕt : 69 ¤n tËp cuèi n¨m . (TiÕp)

I. môc tiªu:
1. KiÕn thøc : §îc hÖ thèng l¹i kiÕn thøc vÒ ho¸ h÷u c¬ ®· häc theo hÖ thèng l«
ghÝc, liÒn m¹ch.
2. Kü n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng : HÖ thèng kiÕn thøc ®· häc theo mét hÖ thèng lo
ghÝc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc, cã tinh thÇn häc tËp cao,h¨ng say x©y dùng bµi, cã tinh
thÇn tËp thÓ cao.
II. Ph¬ng tiÖn:
1. Gi¸o viªn : So¹n bµi, chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp.
2. Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi.
3. §å dïng häc tËp : B¶ng phô vµ phiÕu häc tËp ghi mét sè chÊt h÷u c¬, cÊu t¹o,
tÝnh chÊt cña chóng.
C«ng thøc cÊu t¹o TÝnh chÊt vËt lÝ TÝnh chÊt ho¸ häc
Metan
Etilen
Axetilen
Benzen
Rîu etylic
Axit axetic
Iii. Ho¹t ®éng häc tËp :
1. æn ®Þnh tæ chøc líp.
2. TiÕn tr×nh häc bµi:

Ho¹t ®éng cña häc sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng I
KiÕn thøc cÇn nhí . (20 phót)

Trang : 223
GV : Em h·y nghiªn cøu b¶ng sau vµ
lµm vµo phiÕu häc tËp cña nhãm theo
nhãm ?
HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp, GV : Ph¸t phiÕu häc tËp, treo b¶ng
®iÒn c¸c th«ng tin vµo phiÕu häc tËp phô lªn b¶ng, yªu cÇu häc sinh ®iÒn
nh yªu cÇu cña gi¸o viªn. c¸c th«ng tin vµo phiÕu häc tËp.
- Metan : CH4.
TÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng : Ph¶n
øng thÕ.
PTHH :
CH4 + Cl2 askt CH3Cl + HCl
(k) (k) (k) (k)
- Etilen : C2H4.
TÝnh chÊt ®Æc trng : Ph¶n øng
céng.
PTHH :
CH2 = CH2 + Br2  CH2Br- CH2Br
(k) (dd)
(dd)
- Axetilen : C2H2.
TÝnh chÊt ®Æc trng : Ph¶n øng
céng.
- Benzen : C6H6.
TÝnh chÊt ®Æc trng : Ph¶n øng thÕ,
ph¶n øng céng.
PTHH :
C6H6 + Br2  C6H5Br + HBr
t 0 , xt

(l) (l) (l) (k)


- Rîu etylic : C2H5OH.
TÝnh chÊt ®Æc trng : Ph¶n øng víi
Na GV : Cho c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
PTHH: cho ®óng .
2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2  GV : Yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng viÕt
(dd) (r) (dd) (k) c«ng thøc cña c¸c hîp chÊt nh :
.......... Glucoz¬, saccaroz¬, chÊt bÐo, tinh
bét vµ xenluloz¬.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n thùc hiÖn yªu
cÇu cña häc sinh. GV : Cho c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
- Glucoz¬ : C6H12O6 cho ®óng .
- Saccaroz¬ : C12H22O11.
- ChÊt bÐo : (RCOO)3C3H5.
- Tinh bét : (- C6H10O5-)n.

Trang : 224
Ho¹t ®éng II
LuyÖn tËp . (20 phót)

GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm


HS : Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp1. lµm bµi tËp 1 SGK trang 168.
§Æc ®iÓm chung cña c¸c chÊt : GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung,
a - §Òu lµ hi®rocacbon. ®¸nh gi¸ cho ®óng.
b - §Òu lµ dÉn xuÊt cña hi®rocacbon.
c - §Òu lµ hîp chÊt cao ph©n tö.
d - §Òu lµ este. HS : NhËn xÐt, bæ sung cho ®óng.
HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm bµi tËp GV : Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n,
7. lµm bµi tËp 7.
V× khi ®èt cho khÝ N2 nªn chØ cã
protein lµ cã Ntrong ph©n tö : VËy
chÊt A lµ protein. GV : Cho häc sinh nhËn xÐt, bæ sung
cho ®óng.
4. Híng dÉn häc bµi:
Gi¸o viªn cho häc sinh cñng cè bµi.
Híng dÉn häc sinh häc bµi ë nhµ:
- Nghiªn cøu kü l¹i bµi.
- Lµm c¸c bµi tËp 2, 3, 4, 5, 6 SGK trang 168.
- ¤n tËp chuÈn bÞ cho thi kiÓm tra häc k× II.
5. §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm :
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

TiÕt 70 : thi chÊt lîng häc k× II


®Ò thi : Phßng gi¸odôc ra ®Ò .

Trang : 225
Trang : 226

You might also like