Professional Documents
Culture Documents
Điện tích luôn xuất hiện hoặc mất đi từng cặp có giá trị bằng nhau
nhưng ngược dấu.
Bài 1
Một dung dịch chứa a(mol) Na+ ; b(mol) Ca2+ ; c(mol) HCO3- ; d(mol) Cl-
Lập biểu thức liên hệ giữa a, b, c, d.
Lập công thức tính khối lượng muối trong dung dịch.
Giải :
Tổng số điện tích (+) bằng tổng số điện tích (-) chứa trong cùng một dung
dịch.
a.1 + b.2 = c.1 + d.1
KL muối = 23.a + 40.b + 61.c + 34,5.d
Bài 2
Một dung dịch chứa 0,02 mol NH4+ ; 0,01 mol SO42- ; 0,01 mol CO32- và
ion Na+.
Tính số mol Na+
Học sinh thấy được ý nghĩa của khái niệm “ trung hoà điện” ; thường
thì khi chưa làm bài tập này bao giờ các em không biết phải thực hiện
bài toán như thế nào. Vậy là định luật bảo toàn dù là một định luật cơ
bản nhưng 1 học sinh dù đã giải rất nhiều bài toán hoá học cũng rất ít
biết cách áp dụng lần đầu tiên.
Bài 4
13,92g Fe3O4 + HNO3 0,448 lít khí NxOy (đktc).
Tính khối lượng HNO3 nguyên chất phản ứng.
Giải :
Cách 1 : Viết và cân bằng PTPU
(5x-2y)Fe3O4 + (46x-18y)HNO3 (15x-6y)Fe(NO3)3 + NxOy + (23x-
9y)H2O
0,06---------------------------------------------------------0,02
Cách 2 :
3Fe+8/3 - e 3Fe+3 xN+5 + (5x-2y) e xN+2y/x
0,06-------0,06 0,02(5x-2y)--- 0,02
Điều kiện : x ≤ 2 ; y ≤ 5 ( x,y ∈ N )
0,02 (5x-2y) = 0,06
Nghiệm hợp lý : x = 1 ; y =1.
Σ NO3- = OXHK + môi trường = 0,02 + 3. 0,06. 3 = 0,56 (mol)
( Fe(NO3)3 )
Bài 5
18,56g oxit sắt + HNO3 0,224 lít khí một oxit của Nito (đktc).
Tìm công thức 2 oxit. Tính khối lượng HNO3 phản ứng.
Giải :
Công thức tổng quát : Fe2On ; N2Om với điều kiện n <3 ; m < 5 ( n, m ∈
R+ )
2Fe+n - 2(3-n)e 2Fe+3 (1)
18,56/(112 + 16n)------2(3-n)/(112 + 16n). 18,56
2N+5 + 2(5-m)e 2N+m (2)
0,02(5-m)-------------0,01
2/
M - ne M+n H+ + e 1/ 2 H2
-------------0,1------------- 0,1-------------0,05
Khối lượng muối = k/lượng kim loại + k/lượng Cl- + k/lượng SO42-
= 3,94 + 35,5.a + 96.b
thay (*) = 3,94 + 35,5.a + 96(0,1-a)/2
y = 8,74 – 12,5.a
Nhận xét y (khối lượng muối) là hàm nghịch biến theo a∈[0 ; 0,1] do đó :
y (max) = y(0) = 8,74 (g)
y (min) = y(0,1) = 7,49 (g)
3/ Thay n = 2 số mol kim loại = 0,1/2 = 0,05
KLNTTB = 3,94/0,05 = 78,8
Ca và Sr
Bài 7
13,6g hỗn hợp 2 kim loại + O2 2 oxit
m(g) 2 oxit + H2SO4 500ml ; 1M.
1/ Tính m
2/ Xác định 2 kim loại biết chúng ở PNC II, hoá trị không đổi, KLNT của
kim loại này = KLPT oxit của kim loại kia.
Giải :
1/
2Mn+ + nSO42- M2(SO4)n
0,5---------- > 0,5/n
2M ---- > M2On ------- > M2(SO4)n
--------------- 0,5/n <----------------0,5/n
Theo định luật BTKL : m = k/lượng KL +k/lượng O
= 13,6 + n.0,5/n .16 = 21,6 (g)
2/ Số mol e nhường nhận trong phản ứng oxy hoá là 1 mol :
O + 2e O-2 M - 2e M2+
0,5----1 0,5 < ----1
Bài toán thực hiện theo cách gọi CTPT của oxit AxOy và XmOn ; gọi a,b
là số mol từng kim loại ; viết PTPU với H2SO4 ; lập phương trình đại số
13,6g và 0,5 mol H2SO4 là cách giải thông thường rất dài và phức tạp vì
đặt nhiều ẩn số.
Bài 8
(*1) 38g X (Fe ; Fe2O3) + HCl 5,6 lít H2
(*2) 38g X (Fe ; Fe2O3) + HNO3 đặc, nóng 16,8 lít NO2.
1/ Tính % khối lượng mỗi chất trong X.
2/ Tính khối lượng HCl ; HNO3 nguyên chất tham gia phản ứng
Các thể tích đo ở đktc ; không xét quá trình Fe + 2Fe3+ 3Fe2+)
Giải :
1/ X + HCl
Fe - 2e Fe2+ 2H+ + 2e H2
0,25 < ------0,5--------------0,25 0,5 < -------0,25
X + HNO3 đ,n
Fe - 3e Fe3+ N+5 + 1e N+4
0,25----- >0,75------------ 0,25 0,75 --0,75 <-------0,75
Sử dụng giả thiết (*1) hay (*2) đều xác định đuợc số mol Fe.
2/
Muối clorua : Fe2+ : 0,25 mol ; Fe3+ (trong Fe2O3) + Cl-
Muối nitrat : Fe3+ = 0,25 + Fe3+ (trong Fe2O3) + NO3-
Chú ý áp dụng định luật bảo toàn e cho quá trình OXHK tương ứng.
Bài 9
62,1g Al + HNO3 loãng 16,8 lít hỗn hợp X (N2O ; N2) (đktc)
1/ Tính thể tích dung dịch HNO3 2M, biết đã lấy dư 25%.
2/ Tính thể tích mỗi khí.
Giải :
1/ Số mol X = 0,75 mol
Al - 3e Al3+ 2N+5 + 8e N2O
2,3--- > 6,9 -----------------2,3 2x --------8x < -------- x
2N+5 + 10e N2
2(0,75-x) ---10(0,75-x) <----- (0,75-
x )
Σ NO3- = OXHK + môi trường = 2. 0,75 + 2,3 .3 = 8,4 mol
( Al(NO3)3 )
2/ Theo đinh luật BTĐT : 2,3 . 3 = 8x + 10(0,75-x) ------ > x = 0,3 mol
Thông thường với bài toán trên viết 2 PTPU sản phẩm là N2O và N2 ;
lập phương trình đại số và giải hệ 2 phương trình.
Bài 10
m(g) Cu + HNO3 10,08 lít hỗn hợp (NO ; NO2) có tỷ khối so với H2 là
16,6.
Tính m và lượng HNO3 đã phản ứng. Các thể tích khí đo ở đktc.
Giải :
Dễ dàng tính được số mol NO : 0,36 mol ; số mol NO2 : 0,09 mol
Cu - 2e Cu2+ N+5 + 3e N+2
--------(1,08+0,09) 0,36----1,08 < ----0,36
N+5 + 1e N+4
0,09----0,09 < ----0,09
Sau khi tính được tỷ lệ NO : NO2 có thể viết PTPU, cân bằng theo tỷ lệ
và tính theo PTPU, hệ số PTPU là lớn.
13Cu + 36HNO3 13Cu(NO3)3 + 8NO + 2NO2 + 18H2O
Bài 11
m(g) hỗn hợp (Al ; Fe) + HCl 7,28 lít H2 (đktc)
m(g) hỗn hợp (Al ; Fe) + HNO3 loãng, nóng 5,6 lít NO (đktc)
Tính % khối lượng mỗi kim loại.
Giải :
Tác dụng với HCl
Al - 3e Al3+ H+ + 1e 1/ 2H2
Fe - 2e Fe2+ 0,65 < ------0,325
Nhận xét :
Số mol e hỗn hợp Al ; Fe nhường khi tác dụng HCl : 0,65
mol
Số mol e hỗn hợp Al ; Fe nhường khi tác dụng HNO3 : 0,75
mol
Số mol e mà Al nhường là như nhau với HCl và HNO3 ; 1 mol Fe
nhường cho HNO3 nhiều hơn cho HCl là 1 mol e ;
---- > Số mol Fe = 0,75 – 0,65 = 0,1 mol ;
Số mol Al = 0,25 – 0,1 = 0,15 mol.
Bài 12
1/ 8,25g hỗn hợp X ( A, B là KLK thuộc 2 chu kỳ liên tiếp ; M là KLKT )
X + H2O 3,92 lít H2
X + Zn + H2O ?
Tính khối lượng Zn tối đa để hỗn hợp mới tan hoàn toàn trong H2O.
Tính khối lượng muối thu được.
2/ Xác định A, B, M biết để kết tủa hết M2+ dùng hết 100ml dung dịch
Na2CO3 1M và thu được 10g kết tủa.
Giải :
1/
M - ne M+n H2O +e OH- + 1/
-------------0,35-------------------- 2H2
0,35-----------0,35--------
0,7
Bài 13
m(g) kim loại M + HNO3 loãng, nóng NO : V1 lít + Muối nitrat
m(g) kim loại M + HCl H2 : V2 lít + Muối clorua
Biết V1 = V2 ; khối lượng Muối clorua = 52,48% khối lượng muối nitrat
Thể tích khí đo cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất.
Xác định M.
Giải :
Không mất tính tổng quát coi phản ứng xảy ra xét 1 mol kim loại.
M - ne Mn+ N+5 + 3e N+2
1------- >n n--------------- > n/3
M + m H+ Mm+ + m/2 H2
1-------------------------------------------- > m/2
V1 = V2 --- > số mol NO = số mol H2
--- > n/3 = m/2
--- > n = 3 ; m = 2
--- > M(NO3)3 và MCl2.
Tính với 1 mol M cho phép tính đơn giản ; phân biệt với bài toán kim
loại có hoá trị không đổi.
Bài 14
11,2g hỗn hợp Cu-Ag + 19,6g dung dịc H2SO4 đặc, nóng khí A + 5 lít
dung dịch B.
1/ Cho A + nước Clo dư, dung dịch thu được cho tác dụng với BaCl2 dư
thu được18,64g kết tủa. Tính % khối lượng mỗi kim loại, C% dung
dịch H2SO4 ban đầu.
2/ Nếu cho 280ml dung dịch NaOH 0,5M vừa đủ hấp thụ hoàn toàn khí A
ở trên thì lượng muối thu được là bao nhiêu.
Giải
1/ Sơ đồ chuyển hoá
SO42- +2e SO2 ---------> SO42- -----------> BaSO4
0,16 -------------------------------------0,08
Cu – 2e Cu2+ Ag -1e Ag+
x----2x-------2x (0,16-2x)
Ta có : 64x + (0,16-2x)108 = 1,12 -----> x = 0,04
2/
Cu - 2e Cu2+ Ag -1e Ag+
0,04-----------0,04 0,08-----------0,08
Số mol SO42- tạo muối với Ag+ và Cu2+ = 0,04 + 0,08/2 = 0,08
Σ SO42- = OXHK + môi truờng = 0,08 + 0,08 = 0,16.
Bài 15
3,61g hỗn hợp Al-Fe tác dụng với 100ml dung dịch chứa AgNO3 và
Cu(NO3)2 hoàn toàn. Sau phản ứng thu được dung dịch A và 8,12g chất
rắn B gồm 3 kim loại. Hoà tan chất rắn B bằng dung dịch HCl thoát ra
0,672 lít khí H2 (đktc).
Tính nồng độ mol của AgNO3 và Cu(NO3)2 trong dung dịch ban đầu.
Biết số mol của Al và Fe là 0,03 và 0,05 mol.
Giải
Al - 3e Al3+ Ag+ + 1e Ag
0,03-------0,09 a------------a
Fe - 2e Fe2+ Cu2+ + 2e Cu
0,05-------0,1 b------------2b
2H+ + 2e H2
0,06 < -----------0,03