TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG SÖ PHAÏM NHA TRANG

TOÅ GIAÙO DUÏC CHÍNH TRÒ

THIEÁT KEÁ BAØI HOÏC

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH

Duøng cho caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng
Soá ñôn vò hoïc trình: 3ñvht (45 tieát)

Ngöôøi soaïn: Th.s Chu Ñình Loäc

Th.s Buøi Thò Haûo

Nha Trang, naêm 2007

 MUÏC LUÏC

Trang

PHAÀN MÔÛ ÑAÀU

NOÄI DUNG

Baøi 1 Khaùi nieäm,nguoàn goác, quaù trình hình thaønh tö

töôûng Hoà Chí Minh

Baøi2 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân toäc vaø
caùch maïng giaûi phoùng daân toäc

Baøi 3 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà CNXH vaø con ñöôøng
quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam

Baøi4 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc;
keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi
ñaïi

Baøi5 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng Saûn Vieät
Nam; veà xaây döïng Nhaø Nöôùccuûa daân, do daân, vì
daân

Baøi 6 Tö töôûng Hoà Chí Minh veø ñaïo ñöùc, nhaân vaên,
vaên hoaù

Baøi 7 Maáy vaán ñeà vaän duïng vaø phaùt trieån tö töôûng
Hoà Chí Minh trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay

CAÂU HOÛI HÖÔÙNG DAÃN OÂN TAÄP

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

2
 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU

I.GIÔÙI THIEÄU MOÂN HOÏC

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät heä thoáng quan ñieåm lyù luaän toaøn dieän vaø
saâu saéc veà nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùch maïng Vieät Nam, laø keát quaû cuûa söï
vaän duïng saùng taïo chuû nghóa Maùc-Leânin vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ta, keá
thöøa vaø phaùt trieån caùc giaù trò truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc, tieáp thu tinh
hoa vaên hoaù nhaân loaïi. Tö töôûng Hoà Chí Minh soi ñöôøng cho cuoäc ñaáu tranh cuûa
nhaân daân ta giaønh thaéng lôïi, laø taøi saûn tinh thaàn to lôùn cuûa Ñaûng vaø daân toäc ta.

Ñaïi hoäi laàn thöù VII, VIII vaø IX cuûa Ñaûng ñeàu khaúng ñònh: “Ñaûng ta laáy
chuû nghóa Maùc-Leânin vaø tö töôûng Hoà Chí Minh laøm neàn taûng tö töôûng, kim chæ
nam cho haønh ñoäng”. Hôn 70 naêm qua, söï nghieäp caùch maïng cuûa nhaân daân ta döôùi
aùnh saùng cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin vaø tö tôûng Hoà Chí Minh ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng
thaéng lôïi quan troïng. Böôùc sang theá kyû XXI, ñaát nöôùc ta coù cô hoäi lôùn, nhöng ñang
ñöùng tröôùc nhöõng thaùch thöùc khoâng nhoû, tình hình theá giôùi dieãn bieán phöùc taïp,
khoù löôøng. Tö töôûng Hoà Chí Minh laø neàn taûng, laø ñieåm töïa cho chuùng ta. Chæ thò
soá 23 cuûa Ban bí thö ngaøy 27/3/2003 “Veà ñaåy maïnh nghieân cöùu, tuyeàn truyeàn,
giaùo duïc tö töôûng Hoà Chí Minh trong giai ñoaïn môùi” nhaèm laøm cho toaøn Ñaûng,
toaøn daân ta nhaän thöùc saâu saéc nguoàn goác, noäi dung, giaù trò, vai troø cuûa tö töôûng
Hoà Chí Minh, laøm cho tö töôûng cuûa Ngöôøi ngaøy caøng giöõ vai troø chuû ñaïo trong
ñôøi soáng tinh thaàn, tö töôûng cuûa xaõ hoäi ta. Ngaøy 31/7/2003, Boä GD – ÑT ñaõ ra QÑ
soá 35 veà vieäc ban haønh Ñeà cöông moân hoïc Tö töôûng Hoà Chí Minh trong caùc
tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng. Nhö vaäy cuøng vôùi caùc moân hoïc Maùc-Leânin, moân hoïc
Tö töôûng Hoà Chí Minh trôû thaønh moân hoïc baét buoäc trong caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao
ñaúng.

 Ñeå hoïc hoïc phaàn naøy, sinh vieân phaûi hoïc xong caùc hoïc phaàn: Trieát
hoïc Maùc- Leânin, Kinh teá chính trò Maùc – Leânin, Chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc , Lòch
söû Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam.

 Noäi dung hoïc phaàn: Hoïc phaàn goàm 6 baøi veà noäi dung cô baûn Tö
töôûng Hoà Chí Minh vaø 1 baøi veà söï vaän duïng Tö töôûng Hoà Chí Minh cuûa Ñaûng
vaø Nhaø Nöôùc ta trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay vaø trong söï nghieäp caùch
maïng Vieät Nam.

 Nhieäm vuï cuûa sinh vieân: Phaûi ñoïc nghieân cöùu tröôùc giaùo trình, chuaån
bò caùc yù kieán, ñeà xuaát khi nghe giaûng. Chuaån bò xeâmina vaø ñoïc, söu taàm caùc taøi
lieäu coù lieân quan ñeán baøi giaûng.

 Taøi lieäu hoïc taâp:

+ Giaùo trình Tö töôûng Hoà Chí Minh cuûa Hoäi ñoàng Trung öông chæ ñaïo bieân
soaïn do nhaø xuaát baûn Chính trò quoác gia xuaát baûn.

+ Ñeà cöông chi tieát moân hoïc Tö töôûng Hoà Chí Minh cuûa Boä giaùo duïc vaø

3
Ñaøo taïo.

+ Saùch tham khaûo: caùc taøi lieäu höôùng daãn hoïc Tö töôûng Hoà Chí Minh cuûa
Ban Tö töôûng-Vaên hoaù Trung öông duøng cho ñaûng vieân vaø caùn boä cô sôû.

+ Hoà Chí Minh toaøn taäp, ñóa CDROM Hoà Chí Minh toaøn taäp

+ Caùc Nghò quyeát, vaên kieän cuûa Ñaûng

 Tieâu chuaån ñaùnh giaù sinh vieân: Nhö quy cheá hoïc taäp chung: döï ñuû caùc
buoåi leân lôùp, ñoïc taøi lieäu, chuaån bò tröôùc khi nghe giaûng. Thöïc hieän ñaày ñuû
xeâmina (thaûo luaän, tham gia caùc hoaït ñoäng tham quan ôû baûo taøng, di tích lòch söû
caùch maïng coù vieát thu hoaïch) kieåm tra 2 laàn vaø thi heát hoïc phaàn. Thang ñieåm
ñaùnh giaù: 10

 Muïc tieâu hoïc phaàn: Giuùp cho sinh vieân naém ñöôïc noäi dung cô baûn moân
hoïc Tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû nghóa
Mac-Leânin vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa Vieät Nam ñöôïc theå hieän trong ñöôøng loái,
quan ñieåm, chæ thò, nghò quyeát cuûa Ñaûng vaø phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc. Töø ñoù
cuûng coá loøng tin vaøo con ñöôøng ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi ôû nöôùc ta, naâng cao
loøng töï haøo daân toäc veà Ñaûng, veà Baùc vaø coù yù thöùc traùch nhieäm coáng hieán,
goùp phaàn tham gia xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác treân cöông vò nhieäm vuï cuûa
mình.

II.NOÄI DUNG CHÖÔNG TRÌNH VAØ PHAÂN BOÁ THÔØI GIAN HOÏC PHAÀN:
TT Phaân boá soá tieát cho caùc baøi Toån Soá Xeâma
g soá tieát
giaûng
Baøi Khaùi nieäm,nguoàn goác, quaù trình hình thaønh tö 6 3 3
1 töôûng Hoà Chí Minh
Baøi2 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân toäc vaø 6 3 3
caùch maïng giaûi phoùng daân toäc
Baøi Tö töôûng Hoà Chí Minh veà CNXH vaø con ñöôøng 6 3 3
3 quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam
Baøi4 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân 6 3 3
toäc; keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh
thôøi ñaïi
Baøi5 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng Saûn 6 3 3
Vieät Nam; veà xaây döïng Nhaø Nöôùccuûa daân, do
daân, vì daân
Baøi Tö töôûng Hoà Chí Minh veø ñaïo ñöùc, nhaân vaên, 11 5 6
6 vaên hoaù
Baøi Maáy vaán ñeà vaän duïng vaø phaùt trieån tö töôûng 4 2 2
7 Hoà Chí Minh trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay
Toång coäng 45 22 23

4
 Baøi 1: KHAÙI NIEÄM, NGUOÀN GOÁC VAØ QUAÙ TRÌNH HÌNH THAØNH

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH

(6 tieát: 3 – 3 )

A- MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân naém ñöôïc

- Ñoái töôïng, phöông phaùp vaø yù nghóa cuûa moân hoïc Tö töôûng Hoà Chí Minh.

- Khaùi nieäm tö töôûng Hoà Chí Minh.

- Nguoàn goác vaø quaù trình hình thaønh tö töôûng Hoà Chí Minh.

Qua ñoù, hình thaønh nieàm tin vaø loøng bieát ôn ñoái vôùi Baùc Hoà vaø xaùc ñònh
ñöôïc ñoäng cô, thaùi ñoä hoïc taäp ñuùng ñaén.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

3.Lôùp thaûo luaän, trao ñoåi.

4.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Chuû tòch Hoà Chí Minh – laõnh tuï thieân taøi cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam
vaø cuûa daân toäc Vieät Nam. Cuoäc ñôøi, söï nghieäp cuûa Ngöôøi laø moät taám göông
saùng vì daân, vì nöôùc. Ngöôøi laø anh huøng giaûi phoùng daân toäc, nhaø vaên hoaù kieät
xuaát. Nghò quyeát cuûa Toå chöùc UNESCO vieát: “Chuû tòch Hoà Chí Minh laø moät
bieåu töôïng kieät xuaát veà quyeát taâm cuûa caû moät daân toäc, ñaõ coáng hieán troïn ñôøi
mình cho söï nghieäp giaûi phoùng daân toäc cuûa nhaân daân Vieät Nam, goùp phaàn vaøo
cuoäc ñaáu tranh chung cuûa caùc daân toäc vì hoaø bình, ñoäc laäp daân toäc, daân chuû vaø
tieán boä xaõ hoäi.

...Söï ñoùng goùp quan troïng veà nhieàu maët cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh trong
caùc lónh vöïc vaên hoaù, giaùo duïc vaø ngheä thuaät laø keát tinh truyeàn thoáng vaên hoaù
haøng ngaøn naêm cuûa nhaân daân Vieät Nam vaø nhöõng tö töôûng cuûa Ngöôøi laø hieän
thaân cuûa nhöõng khaùt voïng cuûa caùc daân toäc trong vieäc khaúng ñònh baûn saéc daân
toäc cuûa mình vaø tieâu bieåu cho vieäc thuùc ñaåy hieåu bieát laãn nhau”.

Ñoái vôùi söï nghieäp caùch maïng Vieät Nam, di saûn tinh thaàn maø Hoà Chí Minh
ñeå laïi ñöôïc Ñaïi hoäi VII cuûa Ñaûng khaúng ñònh laø “taøi saûn tinh thaàn quyù baùu

5
cuûa Ñaûng vaø daân toäc Vieät Nam”. Ñaïi hoäi IX tieáp tuïc chæ roõ: “Tö töôûng Hoà Chí
Minh soi ñöôøng cho cuoäc ñaáu tranh cuûa nhaân daân ta giaønh thaéng lôïi, laø taøi saûn
tinh thaàn to lôùn cuûa Ñaûng vaø daân toäc ta”.

Sau caùch maïng Thaùng Taùm naêm 1945 ñaõ coù moät soá aán phaåm vieát veà
cuoäc ñôøi, söï nghieäp, tö töôûng, ñaïo ñöùc, taùc phong Hoà Chí Minh. Tuy vaäy, nhöõng
nghieân cöùu naøy chöa mang tính heä thoáng, toaøn dieän vaø chuyeân saâu. Ñaïi hoäi VII
cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam khaúng ñònh “Ñaûng laáy chuû nghóa Maùc-Lenin vaø tö
töôûng Hoà Chí Minh laøm neàn taûng tö töôûng, kim chæ nam cho haønh ñoäng”. Töø ñaây,
vieäc nghieân cöùu tö töôûng Hoà Chí Minh ñöôïc trieån khai moät caùch heä thoáng, toaøn
dieän vaø chuyeân saâu.

Caùc keát quaû nghieân cöùu ñaõ goùp phaàn laøm roõ tö töôûng Hoà Chí Minh vôùi
tö caùch laø moät moân khoa hoïc.

I. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU; KHAÙI NIEÄM VEÀ
TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH

1.Ñoái tö töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu

a.Ñoái töôïng nghieân cöùu.

Moân hoïc tö töôûng Hoà Chí Minh laø moân hoïc coù moái quan heä chaët cheõ vôùi
caùc moân hoïc thuoäc heä tö töôûng Maùc-Leânin, moân Lòch söû Ñaûng Coäng saûn Vieät
Nam vaø lòch söû daân toäc Vieät Nam.

Chuû nghóa Maùc-Leânin laø cô sôû theá giôùi quan vaø phöông phaùp luaän cuûa tö
töôûng Hoà Chí Minh. Ngöôøi saùng laäp vaø laø laõnh tuï cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät
Nam. Cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp cuûa Hoà Chí Minh gaén lieàn vôùi cuoäc ñaáu tranh
nhaèm thöïc hieän khaùt voïng ñoäc laäp cho daân toäc, töï do, haïnh phuùc cho nhaân daân
ta.

Song moãi moân khoa hoïc coù ñoái töôïng nghieân cöùu ñoäc laäp cuûa noù. Ñoái
töôïng nghieân cöùu cuûa boä moân tö töôûng Hoà Chí Minh ñaõ ñöôïc nhieàu coâng trình
khoa hoïc ñeà caäp ñeán vôùi nhieàu goùc ñoä khaùc nhau nhöng ñeàu thoáng nhaát raèng:
Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa boä moân tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät khoa hoïc
nghieân cöùu veà heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh, ñoù laø:

+ Nghieân cöùu nguoàn goác, quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån tö töôûng Hoà
Chí Minh

+ Noäi dung heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh veà nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa
caùch maïng Vieät Nam, töø caùch maïng daân toäc daân chuû nhaân daân ñeán caùch maïng
xaõ hoäi chuû nghóa.

+ Quaù trình quaùn trieät, vaän duïng saùng taïo vaø phaùt trieån tö töôûng cuûa
Ngöôøi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta.

6
b.Phöông phaùp nghieân cöùu tö töôûng Hoà Chí Minh:

Phöông phaùp hieåu theo nghóa chung nhaát laø phöông höôùng vaø bieän phaùp ñeå
ñaït tôùi muïc ñích; laø con ñöôøng, caùch thöùc ñeå nhaän thöùc thöïc taïi khaùch quan
thoâng qua tìm hieåu, nghieân cöùu söï vaät, hieän töôïng töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy.

- Cô sôû phöông phaùp luaän: Nghieân cöùu hoïc taäp moân tö töôûng Hoà Chí
Minh phaûi treân cô sôû theá giôùi quan, phöông phaùp luaän khoa hoïc Maùc-Leânin vaø
caùc quan ñieåm coù yù nghóa phöông phaùp luaän cuûa Hoà Chí Minh vaø cuûa Ñaûng ta.

- Phöông phaùp logic keát hôïp vôùi phöông phaùp lòch söû:

+ Phöông phaùp logic (nghieân cöùu moät caùch toång quaùt nhaèm tìm ra ñöôïc caùi
baûn chaát cuûa söï vaät, hieän töôïng vaø khaùi quaùt thaønh lyù luaän) giuùp chuùng ta tìm
ra coát loõi, tính heä thoáng trong tö duy Hoà Chí Minh.

+ Phöông phaùp lòch söû (nghieân cöùu söï vaät vaø hieän töôïng theo trình töï thôøi
gian, quaù trình dieãn bieán ñi töø phaùt sinh, phaùt trieån ñeán heä quaû cuûa noù ) giuùp
chuùng ta nhaän thöùc veà maët lòch söû quaù trình tö duy cuûa Hoà Chí Minh.

- Ñoïc giaùo trình vaø taøi lieäu: Giaùo trình chuaån quoác gia veà tö töôûng Hoà Chí
Minh, Hoà Chí Minh toaøn taäp, caùc vaên kieän ñaïi hoäi Ñaûng, caùc saùch vieát veà Hoà
Chí Minh.

- Caùc phöông phaùp lieân ngaønh: thoáng keâ, toång hôïp, phaân tích, so saùnh,
ñieàu tra xaõ hoäi hoïc, tieáp xuùc nhaân chöùng lòch söû...

- Phöông phaùp tham quan, thöïc teá: Tham quan caùc di tích lòch söû, vieän baûo
taøng....

- Moät soá nguyeân taéc phöông phaùp luaän trong nghieân cöùu tö töôûng Hoà
Chí Minh

+ Baûo ñaûm nguyeân taéc tính Ñaûng vaø tính khoa hoïc.

+ Quan ñieåm thöïc tieãn vaø lyù luaän gaén vôùi thöïc tieãn.

+ Quan ñieåm toaøn dieän vaø heä thoáng.

+ Quan ñieåm keá thöøa vaø phaùt trieån.

2.. Khaùi nieäm vaø heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh

a.Khaùi nieäm tö töôûng Hoà Chí Minh

Traûi qua quaù trình nghieân cöùu veà tö töôûng Hoà Chí Minh, ñeán nay ñaõ coù
nhieàu ñònh nghóa ñöôïc neâu ra, tuy coù moät soá ñieåm khaùc bieät nhöng nhìn chung caùc
ñònh nghóa ñeàu ñaõ theå hieän ñöôïc nhöõng noäi dung baûn chaát cuûa tö töôûng Hoà Chí
Minh. Vaên kieän Ñaïi hoäi laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ vieát: “Tö töôûng Hoà Chí Minh

7
laø moät heä thoáng quan ñieåm toaøn dieän vaø saâu saéc veà nhöõng vaán ñeà cô baûn
cuûa caùch maïng Vieät Nam, laø keát quaû cuûa söï vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo
chuû nghóa Maùc- Leânin vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ta, keá thöøa vaø phaùt
trieån caùc giaù trò truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc, tieáp thu tinh hoa vaên hoaù
nhaân loaïi...laø taøi saûn tinh thaàn to lôùn cuûa Ñaûng vaø daân toäc ta”.

Nhö vaäy veà ñònh nghóa tö töôûng Hoà Chí Minh, chuùng ta caàn löu yù caùc ñieåm
sau:

+ Baûn chaát cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh laø heä thoáng quan ñieåm toaøn dieän vaø
saâu saéc veà nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùch maïng Vieät Nam.

+ Nguoàn goác cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï keá thöøa keát tinh chuû nghóa
Maùc-Leânin, caùc giaù trò toát ñeïp cuûa daân toäc vaø nhaân loaïi.

+ Vaøi troø neàn taûng cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh laø kim chæ nam cho haønh
ñoäng cuûa Ñaûng vaø nhaân daân ta, laø taøi saûn tinh thaàn to lôùn cuûa Ñaûng vaø daân
toäc ta.

b.Heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh:

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät heä thoáng quan ñieåm toaøn dieän vaø saâu saéc
veà nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùch maïng Vieät Nam, laø keát quaû cuûa söï vaän
duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû nghóa Maùc –Leânin vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa
nöôùc ta, keá thöøa vaø phaùt trieån nhöõng giaù trò truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc,
tieáp thu tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi. Goàm coù nhöõng heä thoáng quan ñieåm cô baûn
sau:

- Tö töôûng veà giaûi phoùng daân toäc, giaûi phoùng giai caáp, giaûi phoùng con ngöôøi.

- Tö töôûng veà ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi, keát hôïp söùc
maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

- Tö töôûng veà söùc maïnh toaøn daân, cuûa khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

- Tö töôûng veà quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân, xaây döïng nhaø nöôùc cuûa daân do
daân, vì daân.

- Tö töôûng veà quoác phoøng toaøn daân, xaây döïng löïc löôïng vuõ trang nhaân daân.

- Tö töôûng veà phaùt trieån kinh teá vaø vaén hoaù, khoâng ngöøng naâng cao ñôøi soáng
vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân.

- Tö töôûng veà ñaïo ñöùc caùch maïng, caàn, kieäm, lieâm, chính, chí coâng voâ tö.

- Tö töôûng veà chaêm lo boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau.

- Tö töôûng veà xaây döïng ñaûng trong saïch vöõng maïnh, caùn boä ñaûng vieân vöøa laø
ngöôøi laõnh ñaïo, vöøa laø ngöôøi ñaày tôù thaät trung thaønh cuûa nhaân daân.

8
- .........

( Trích vaên kieän Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng )

Trong taäp baøi giaûng naøy, chuùng ta taäp trung vaøo nghieân cöùu caùc chuyeân
ñeà sau:

 Khaùi nieäm,nguoàn goác, quaù trình hình thaønh tö töôûng Hoà Chí Minh.

 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân toäc vaø caùch maïng giaûi phoùng daân
toäc .

 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà CNXH vaø con ñöôøng quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam.

 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc; keát hôïp söùc maïnh daân toäc
vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

 Tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam; veà xaây döïng Nhaø
Nöôùccuûa daân, do daân, vì daân.

 Tö töôûng Hoà Chí Minh veø ñaïo ñöùc, nhaân vaên, vaên hoaù.

Maáy vaán ñeà vaän duïng vaø phaùt trieån tö töôûng Hoà Chí MInh trong coâng cuoäc ñoåi
môùi hieän nay.

II. ÑIEÀU KIEÄN LÒCH SÖÛ- XAÕ HOÄI, NGUOÀN GOÁC VAØ QUAÙ TRÌNH
HÌNH THAØNH TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH

Baát kyø moät tö töôûng naøo, hoïc thuyeát naøo caû veà töï nhieân, xaõ hoäi cuõng
nhö caùc hoïc thuyeát chính trò ñeàu chòu aûnh höôûng bôûi caùc tö töôûng tröôùc ñoù vaø
laø saûn phaåm cuûa ñieàu kieän lòch söû vaø xaõ hoäi ñöông thôøi. Tö töôûng Hoà Chí Minh
hình thaønh cuõng khoâng naèm ngoaøi lòch söû phaùt trieån tö duy ñoù.

1. Ñieàu kieän lòch söû -xaõ hoäi:

a.Xaõ hoäi Vieät Nam theá kyû XIX ñaàu theá kyû XX.

Sau khi laät ñoå trieàu ñaïi Taây Sôn, ñaàu theá kyû XIX (1802), Nhaø Nguyeãn ñaõ
thieát laäp moät xaõ hoäi phong kieán chuyeân cheá, vôùi chính saùch baûo thuû veà ñoái
noäi vaø ñoái ngoaïi ñaõ laøm cho ñaát nöôùc ta bò kieät queä, trì treä veà kinh teá, maâu
thuaãn giöõa nhaân daân vôùi trieàu ñình trôû neân saâu saéc vaø ñeå rôi vaøo caûnh nöôùc
maát nhaø tan.

Töø naêm 1858 ñeán cuoái theá kyû XIX, caùc phong traøo yeâu nöôùc choáng Phaùp
cuûa nhaân daân ta theo yù thöùc heä phong kieán buøng leân trong caû nöôùc: töø Tröông
Ñònh, Nguyeãn Trung Tröïc ôû Nam boä; Ñaëng Nhö Mai, Phan Ñình Phuøng ôû mieàn
Trung, ôû Khaùnh Hoaø coù cuoäc ñaáu tranh cuûa Trònh Phong, Traàn Ñöôøng, Nguyeãn
Thieän Thuaät, Nguyeãn Quang Bích ôû mieàn Baéc. Caùc cuoäc ñaáu tranh vôùi nhieät
huyeát yeâu nöôùc vaø chí caêm thuø giaëc, song ñeàu laàn löôït thaät baïi. Ñieàu ñoù cho

9
thaáy söï baát löïc cuûa heä tö töôûng phong kieán tröôùc nhieäm vuï lòch söû cuûa daân toäc.

Vaøo theá kyû XX, phong traøo ñaáu tranh theo xu höôùng daân chuû tö saûn nhö
Ñoâng du, Ñoâng kinh nghóa thuïc, Duy taân, Vieät nam quang phuïc hoäi…noåi leân raàm
roä nhöng nhanh choùng bò daäp taét. Phong traøo cöùu nöôùc cuûa nhaân daân ta muoán
giaønh ñöôïc thaéng lôïi phaûi coù moät con ñöôøng môùi.

Hoaøn caûnh ñoù ñaõ taïo neân truyeàn thoáng choáng giaëc ngoaïi xaâm, loøng töï
toân daân toäc cuûa moãi con ngöôøi Vieät Nam. Truyeàn thoáng ñoù ñaõ aûnh höôûng ñeán
tö töôûng, tình caûm vaø haønh ñoäng cuûa Hoà Chí Minh.

b.Queâ höông vaø gia ñình.

Queâ höông cuûa Hoà CHí Minh laø maûnh ñaát giaøu truyeàn thoáng yeâu nöôùc,
choáng ngoaïi xaâm goùp phaàn taïo neân nhieàu bieán ñoåi cuûa daân toäc. Cuoái theá kyû
XIX, Ngheä Tónh vaãn laø taâm ñieåm cuûa nhieàu bieán coá, Ngheä Tónh sinh ra nhieàu
ngöôøi con xuaát saéc cho daân toäc (Nguyeãn Du, Mai Thuùc Loan, Nguyeãn Bieåu, Phan
Ñình Phuøng, Phan Boäi Chaâu..).

Ngheä An laø tænh ôû phía baéc mieàn Trung coù ñòa hình nuùi non hieåm trôû, bôø
bieån daøi. ÔÛ ñaây naéng laém möa nhieàu, gioù Laøo khoâ noùng, ñieàu kieän töï nhieân
khaéc nhieät ñaõ taïo yù chí, tính cöông tröïc vaø truyeàn thoáng ñaáu tranh baát khuaát. Töø
coå chí kim, Ngheä An luoân ñi ñaàu trong choáng giaëc ngoaïi xaâm. Truyeàn thoáng ñoù
ñöôïc truyeàn töø ñôøi naøy sang ñôøi khaùc, noù ñöôïc nuoâi döôõng vaø tieáp theâm söùc
soáng.

Sinh ra trong moät gia ñình nhaø nho yeâu nöôùc. Gia ñình khoâng chæ laø nôi sinh
thaønh maø coøn laø moâi tröôøng tröôûng thaønh cuûa moãi con ngöôøi. Nhöõng ngöôøi
thaønh ñaït ñeàu coù moät cô sôû gia ñình beàn vöõng, giaøu truyeàn thoáng.

Hoà Chí Minh ñaõ chòu aûnh höôùng töø yù chí, nghò löïc vaø khuynh höôùng tö
töôûng gaàn guõi vôùi daân,tö töôûng thöông daân, laáy daân laøm haäu thuaãn cho moïi caûi
caùch chính trò - xaõ hoäi cuûa cuï phoù Baûng Nguyeãn Sinh Saéc. Gia ñình cuï Nguyeãn
Sinh Saéc coù truyeàn thoáng Nho hoïc töø laâu (OÂng ngoaïi Hoaøng Ñöôøng laø nhaø
nho).

Sinh tröôûng trong gia ñình Nho hoïc yeâu nöôùc ñaõ giuùp cho Nguyeãn Sinh Cung
sôùm phaùt trieån trí tueä.

Sinh ra vaø lôùn leân, Hoà Chí Minh ñaõ tröïc tieáp chöùng kieán cuoäc soáng ngheøo
khoå, bò ñaøn aùp, bò boùc loät cuøng cöïc cuûa ñoàng baøo mình ngay treân queâ höông.
Ñieàu kieän xaõ hoäi, truyeàn thoáng queâ höông vaø gia ñình laø coäi nguoàn tình caûm, tö
töôûng vaø thoâi thuùc Hoà Chí Minh ra ñi tìm moät con ñöôøng cöùu daân, cöùu nöôùc.

c.Thôøi ñaïi.

Hoà Chí Minh sinh ra vaø lôùn leân ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc vaøo giai ñoaïn CNTB
töø giai ñoaïn töï do caïnh tranh sang ñoäc quyeàn. Chuû nghóa ñeá quoác ñaõ thoáng trò

10
toaøn theá giôùi. Do ñoù, cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc khoâng coøn laø haønh
ñoâng rieâng reõ maø laø cuoäc ñaáu tranh chung cuûa caùc daân toäc thuoäc ñòa choáng
chuû nghóa ñeá quoác.

Trong quaù trình ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc cuûa Hoà Chí Minh thì moät thôøi ñaïi
môùi ñöôïc hình thaønh. Hoà Chí Minh sinh ra vaø lôùn leân ñuùng vaøo söï chuyeån bieán
cuûa thôøi ñaïi vaø Ngöôøi ñaõ taän duïng ñöôïc söùc maïnh cuûa thôøi ñaïi ñoù – Thôøi ñaïi
quaù ñoä töø chuû nghóa tö baûn leân CNXH môû ñaàu baèng caùch maïng Thaùng Möôøi
Nga vó ñaïi.

Traûi qua moät haønh trình töø Ñoâng sang Taây, qua ba ñaïi döông, boán chaâu luïc,
ñaët chaân leân khoaûng 30 nöôùc ñeå nghieân cöùu khaûo saùt, Hoà Chí Minh ñaõ hieåu roõ
ñöôïc baûn chaát cuûa chuû nghóa ñeá quoác, hieåu ñöôïc söùc maïnh cuûa nhaân daân thuoäc
ñòa, hieåu ñöôïc baûn chaát vaø lyù luaän cuûa caùch maïng voâ saûn vaø goùp phaàn hình
thaønh neân tö töôûng Hoà Chí Minh.

2.Nguoàn goác tö töôûng Hoà Chí Minh.

a.Tö töôûng vaø vaên hoaù truyeàn thoáng Vieät Nam.

Daân toäc Vieät Nam trong haøng ngaøn naêm lòch söû döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc
ñaõ taïo neân moät neàn vaên hoaù, tö töôûng rieâng. Nguyeãn Traõi vieát: “Nhö nöôùc Ñaïi
Vieät ta töø tröôùc, voán xöng neàn vaên hieán ñaõ laâu” vôùi nhieàu truyeàn thoáng toát ñeïp
vaø cao quyù, ñoù laø:

Truyeàn thoáng yeâu nöôùc, choáng giaëc ngoaïi xaâm. Truyeàn thoáng naøy ñaõ
trôû thaønh ñaïo lyù soáng cuûa daân toäc. Chuû nghóa yeâu nöôùc laø doøng chuû löu chaûy
xuyeân suoát tröôøng kyø lòch söû Vieät Nam, laø chuaån möïc cao nhaát cuûa vaên hoaù,
tinh thaàn Vieät Nam. Ñoù laø truyeàn thoáng ñaáu tranh giöõ nöôùc töø khi laäp nhaø nöôùc
Vaên Lang ñeán ngaøy nay. Ñoù laø Hai Baø Tröng, Ngoâ Quyeàn, Traàn Höng Ñaïo,
Nguyeãn Traõi, Quang Trung...ñeàu phaûn aùnh chaân lyù ñoù moät caùch huøng hoàn.

Hoà Chí Minh sinh ra vaø lôùn leân trong boái caûnh nöôùc maát nhaø tan, caùc phong
traøo yeâu nöôùc ñang dieãn ra maïnh meõ. Hoaøn caûnh ñoù, truyeàn thoáng yeâu nöôùc ñoù
ñaõ aûnh höôûng ñeán tö töôûng, tình caûm vaø haønh ñoäng cuûa Ngöôøi.

Truyeàn thoáng nhaân aùi, yeâu thöông con ngöôøi vaø söï ñoaøn keát coäng ñoàng:
Daân toäc Vieät Nam coù truyeàn thoáng nhaân aùi, yeâu thöông con ngöôøi, soáng nhaân
nghóa. Truyeàn thoáng ñoù ñaõ trôû thaønh ñaïo lyù cuûa daân toäc, cuûa moãi con ngöôøi
Vieät Nam. Truyeàn thoáng naøy ñöôïc hình thaønh cuøng vôùi söï hình thaønh daân toäc.
Nhieàu ca dao tuïc ngöõ truyeàn thuyeát keát tinh, chöùa ñaäm neùt truyeàn thoáng nhaân aùi,
ñoaøn keát coäng ñoàng nhö “Con ngöïa ñau, caû taøu boû coû”, “Baàu ôi thöông laáy bí
cuøng, tuy raèng khaùc gioáng nhöng chung moät daøn”, “thöông ngöôøi nhö theå thöông
thaân”, “maùu chaûy ruoät meàm”, truyeàn thuyeát “Boïc traêm tröùng”,.... Hoà Chí Minh
ñaõ keá thöøa hình thaønh tö töôûng ñoaøn keát, nhaân vaên,...

Daân toäc Vieät Nam coù truyeàn thoáng laïc quan, yeâu ñôøi, coù nieàm tin maõnh

11
lieät vaøo söùc mình, vaøo chieán thaéng cuoái cuøng. Ñoù laø moät nghìn naêm Baéc
thuoäc, daân toäc ta vaãn giaønh laïi chieán thaéng, cuoäc khaùng chieán choáng caùc keû
thuø maïnh hôn ta boäi laàn...Hoà Chí Minh laø hieän thaân cuûa tinh thaàn laïc quan ñoù.

Daân toäc Vieät Nam laø daân toäc caàn cuø, duõng caûm, thoâng minh saùng taïo
trong saûn xuaát vaø trong chieán ñaáu, laø daân toäc ham hoïc hoûi vaø tieáp thu tinh hoa
vaên hoaù nhaân loaïi.

b.Tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi.

- Vaên hoaù phöông Ñoâng:

+ Nho giaùo: Hoà Chí Minh sinh ra trong moät gia ñình nho, Ngöôøi ñaõ ñöôïc hoïc
Nho giaùo ôû ngöôøi oâng ngoaïi, nhöõng ngöôøi thaày vaø ngöôøi cha. Theo Hoà Chí Minh,
Nho giaùo coù nhöõng caùi hay ôû choã ñeà cao con ngöôøi, ôû traät töï xaõ hoäi. Hoà Chí
Minh ñaõ khai thaùc Nho giaùo, löïa choïn nhöõng yeáu toá tích cöïc, phuø hôïp vôùi thôøi
ñaïi môùi. Nhöõng maët tích cöïc nhö trieát lyù haønh ñoäng, tö töôûng haønh ñaïo, giuùp
ñôøi, tö töôûng veà moät xaõ hoäi bình trò: an ninh, hoaø muïc, moät theá giôùi ñaïi ñoàng,
trieát lyù veà nhaân sinh: tu taâm döôõng tính...

+Phaät giaùo: Phaät giaùo coù nhöõng maët tích cöïc nhö tö töôûng vò tha, töø bi, baùc
aùi, cöùu khoå, cöùu naïn, thöông ngöôøi nhö theå thöông thaân, moät tình yeâu bao la ñeán
caû chim muoâng caây coû. Ñaïo phaät coù neáp soáng ñaïo ñöùc, trong saïch, giaûn dò,
chaêm lo laøm ñieàu thieän, coù tinh thaàn bình ñaúng, daân chuû chaát phaùt choáng laïi
moïi phaân bieät ñaúng caáp, ñeà cao lao ñoäng chaân tay, choáng löôøi bieáng. Coù theå noùi
nhöõng maët tích cöïc cuûa Phaät giaùo ñaõ ñi vaøo ñôøi soáng tinh thaàn daân toäc vaø
nhaân daân lao ñoäng. Ñaïo Phaät gaén boù vôùi daân toäc, tham gia vaøo coäng ñoàng, vaøo
cuoäc ñaáu tranh cuûa nhaân daân, choáng keû thuø daân toäc.

+Tö töôûng duy taân ôû phöông ñoâng: Chuû nghóa tam daân Toân Trung Sôn. Baùc
ñaõ ñeà cao tö töôûng cuûa chuû nghóa tam daân: Daân toäc ñoäc laäp, daân quyeàn töï do,
daân sinh haïnh phuùc. Chính tieâu ngöõ cuûa Quoác hieäu nöôùc Vieät Nam daân chuû
coäng hoaø nay laø nöôùc Coäng hoaø xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ñaõ theå hieän ñieàu
ñoù.

-Vaên hoaù phöông taây:

+Tö töôûng daân chuû tö saûn tieán boä: Ñeán vôùi queâ höông cuûa lyù töôûng Töï
do, Bình ñaúng, Baùc aùi, Hoà Chí Minh ñöôïc tieáp xuùc vôùi caùc taùc phaåm cuûa caùc
nhaø khai saùng: Vonte, Ruùt xoâ, Moângteùtkiô...nhöõng lyù luaän gia cuûa Ñaïi caùch
maïng Phaùp 1789, nhö tinh thaàn phaùp luaät cuûa Moângteùtkiô, Kheá öôùc xaõ hoäi cuûa
Ruùt xoâ... Tö töôûng daân chuû cuûa caùc nhaø khai saùng ñaõ coù aûnh höôûng tôùi tö
töôûng cuûa Ngöôøi.

+Tö töôûng daân chuû nhaân vaên cuûa caùc cuoäc caùch maïng tö saûn: Hoà Chí
Minh ñaõ tröïc tieáp nghieân cöùu caùc cuoäc caùch maïng Anh, Phaùp, Myõ, nghieân cöùu
thöïc tieãn xaõ hoäi Anh, Phaùp, Myõ. Töø ñoù Ngöôøi ruùt ra nhöõng keát luaän quan troïng

12
vaø aûnh höôûng ñeán tö töôûng cuûa Ngöôøi.

+Tö töôûng cuûa thieân chuùa giaùo: Hoà Chí Minh ñaõ tieáp thu maët tích cöïc cuûa
thieân chuùa giaùo, ñoù laø loøng baùc aùi, yeâu thöông con ngöôøi.

c.Chuû nghóa Maùc-Leânin:

Treân cô sôû tieáp thu truyeàn thoáng vaên hoaù daân toäc, tinh hoa vaên hoaù nhaân
loaïi, Baùc ñaõ tieáp thu chuû nghóa Maùc-Leânin vaø vaän duïng saùng taïo vaøo nöôùc ta.
Ñaây laø nguoàn goác quan troïng nhaát. Chuû nghóa Maùc-Leânin laø hoïc thuyeát caùch
maïng giaûi phoùng daân toäc, giaûi phoùng giai caáp khoûi aùch aùp böùc boùc loät, giaûi
phoùng con ngöôøi ra khoûi cheá ñoä ngöôøi boùc loät ngöôøi, moïi ngöôøi ñeàu bình ñaúng.

Hoà Chí Minh ñeán vôùi chuû nghóa Maùc-Leânin töø chuû nghóa yeâu nöôùc. Baùc
tìm ñeán chuû nghóa Maùc-Leânin nhö laø moät phöông tieän ñeå giaûi phoùng daân toäc
chöù khoâng phaûi nhö laø nghieân cöùu moät hoïc thuyeát.

Baùc tieáp thu chuû nghóa Maùc-Leânin theo phöông phaùp luaän nhaän thöùc macxit,
coát naém laáy caùi tinh thaàn, caùi baûn chaát ñeå tìm ra giaûi phaùp phuø hôïp vôùi hoaøn
caûnh.

d.Nhaân toá chuû quan thuoäc veà phaåm chaát caù nhaân cuûa Hoà Chí Minh.

Tröôùc heát laø tö duy ñoäc laäp, töï chuû saùng taïo, coäng vôùi ñaàu oùc pheâ phaùn
tinh töôøng, saùng suoát trong nghieân cöùu, tìm hieåu caùc cuoäc caùch maïng.

Söï khoå coâng hoïc taäp nhaèm chieám lónh voán tri thöùc phong phuù cuûa thôøi
ñaïi, voán kinh nghieäm ñaáu tranh cuûa caùc phong traøo giaûi phoùng daân toäc.

Ñoù laø taâm hoàn cuûa moät nhaø yeâu nöôùc, moät chieán só coäng saûn, nhieät
thaønh caùch maïng, moät traùi tim yeâu nöôùc thöông daân, thöông yeâu nhöõng ngöôøi
cuøng khoå.

Toùm laïi, tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï keá thöøa vaø phaùt trieån saùng taïo tö
töôûng vaên hoaù daân toäc, tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi, laø söï vaän duïng saùng taïo
chuû nghóa Maùc-Leânin, phaùt trieån leân moät taàm cao môùi veà chaát, mang tính caùch
rieâng phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm tình hình nöôùc ta trong hoaøn caûnh môùi. Ngöôøi vieát:
“Hoïc thuyeát Khoång Töû coù öu ñieåm laø söï tu döôõng ñaïo ñöùc caù nhaân. Toân giaùo
Gieâsu coù öu ñieåm laø loøng nhaân aùi cao caû. Chuû nghóa Maùc coù öu ñieåm laø
phöông phaùp laøm vieäc bieän chöùng. Chuû nghóa Toân Daät Tieân coù öu ñieåm laø
chính saùch cuûa noù phuø hôïp vôùi ñieàu kieän nöôùc ta. Khoång Töû, Gieâsu, Maùc, Toân
Daät Tieân... ñeàu muoán möu haïnh phuùc cho loaøi ngöôøi, möu phuùc lôïi cho xaõ
hoäi...Toâi coá gaéng laøm ngöôøi hoïc troø nhoû cuûa caùc vò aáy”.

3.Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh

a.Töø 1890 ñeán naêm 1911: Ñaây laø thôøi kyø Hoà Chí Minh tieáp thu truyeàn thoáng
yeâu nöôùc, vaên hoaù daân toäc, phöông ñoâng, phöông taây; chöùng kieán hoaøn caûnh xaõ

13
hoäi thuoäc ñòa vaø hình thaønh loøng yeâu nöôùc nhieät thaønh vôùi yù chí ñi tìm höôùng
cöùu nöôùc môùi.

b.Thôøi kyø 1911 – 1920: Ñaây laø thôøi kyø Hoà Chí Minh boân ba tìm toøi vaø hình thaønh
tö töôûng cöùu nöôùc theo laäp tröôøng voâ saûn. Baùc ñi nhieàu nôi, nghieân cöùu nhieàu
theå cheá chính trò, xaõ hoäi, nhieàu cuoäc caùch maïng vaø cuoái cuøng Ngöôøi ñaõ löïa
choïn chuû nghóa Maùc-Leânin, löïa choïn con ñöôøng cöùu nöôùc laø con ñöôøng caùch
maïng voâ saûn.

c.Thôøi kyø 1920 – 1930: Thôøi kyø hình thaønh veà cô baûn tö töôûng Hoà Chí Minh. Ñoù
laø nhöõng luaän ñieåm cô baûn veà caùch maïng Vieät Nam. Theå hieän trong caùc taùc
phaåm, baøi vieát cuûa Ngöôøi nhö Baûn aùn thöïc daân Phaùp, Ñöôøng caùch meänh vaø
Cöông lính chính trò ñaàu tieân cuûa Ñaûng do Ngöôøi soaïn thaûo....

d.Thôøi kyø 1930 – 1941: Ñaây laø thôøi kyø Baùc gaëp nhieàu khoù khaên thöû thaùch
nhöng Ngöôøi vaãn kieân ñònh tö töôûng, quan ñieåm cuûa Ngöôøi veà caùch maïng Vieät
Nam. Thôøi kyø bò thöïc daân Anh baét giam ôû Höông Caûng 6/1931-1933. Thôøi kyø ñaáu
tranh vôùi caùnh taû khuynh trong Quoác teá coäng saûn, trong ñaûng.

ñ.Thôøi kyø 1941 – 1969: Thôøi kyø Baùc tröïc tieáp veà nöôùc laõnh ñaïo caùch maïng
Vieät Nam, tö töôûng cuûa Ngöôøi thoáng nhaát vôùi ñöôøng loái caùch maïng cuûa Ñaûng
ta.

+ 1941-1945: Chuyeån höôùng chæ ñaïo caùch maïng Vieät Nam, taäp trung ñaáu
tranh choáng ñeà quoác, giaûi phoùng daân toäc, toång khôûi nghóa giaønh chính quyeàn
caùch maïng.

+ 1945 -1954:Ñaïi ñoaøn keát daân toäc, thöïc hieän khaùng chieán vaø kieán quoác
trong hoaøn caûnh “ngaøn caân treo sôïi toùc”.

+ 1954 –1969:Chæ ñaïo cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc vaø xaây döïng
chuû nghóa xaõ hoäi.

Toùm laïi, tö töôûng Hoà Chí Minh ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån laø moät quaù
trình phaûn aùnh thöïc tieãn cuûa xaõ hoäi Vieät Nam, ñoù laø söï vaän duïng saùng taïo vaø
phaùt trieån chuû nghóa Maùc-Leânin trong hoaøn caûnh môùi. Vì vaäy tö töôûng cuûa
Ngöôøi ñaõ trôû thaønh ngoïn côø baùch thaéng cho caùch maïng Vieät Nam.

III.YÙ NGHÓA CUÛA HOÏC TAÄP, NGHIEÂN CÖÙU TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH.

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät moân hoïc raát quan troïng trong heä thoáng caùc
moân hoïc lyù luaän ôû nöôùc ta, tö töôûng Hoà Chí Minh laø chuû nghóa Maùc-Leânin ôû
Vieät Nam. Vì vaäy vieäc hoïc taäp, nghieân cöùu moân hoïc naøy coù yù nghóa sau:

Nhaän thöùc ñöôïc quy luaät phaùt trieån cuûa xaõ hoäi Vieät Nam vaøcaùch maïng
Vieät nam.

Laø cô sôû lyù luaän vaø tö töôûng ñeå Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñeà ra chuû

14
tröông, ñöôøng loái, chính saùch xaây döïng ñaát nöôùc trong thôøi kyø môùi.

Naém vöõng tö töôûng Hoà Chí Minh seõ giuùp chuùng ta coù nhaän thöùc vaø
haønh ñoäng ñuùng ñaén, goùp phaàn khaéc phuïc söï tuït haäu veà tö töôûng, beänh chuû
quan, duy yù chí, giaùo ñieàu trong tö duy vaø haønh ñoäng.

Giaùo duïc ñaûng vieân, quaàn chuùng tinh thaàn ñoaøn keát, yù chí töï löïc, töï
cöôøng, phaán ñaáu cho söï nghieäp xaây döïng ñaát nöôùc giaøu maïnh, xaõ hoäi coâng
baèng daân chuû vaên minh.

Thoâng qua hoïc taäp, nghieân cöùu ñeå boài döôõng, cuûng coá laäp tröôøng, quan
ñieåm caùch maïng treân neàn taûng chuû nghóa Maùc-Leânin vaø tö töôûng Hoà Chí minh;
kieân ñònh muïc tieâu, lyù töôûng ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi.
Vaän duïng tö töôûng cuûa Ngöôøi vaøo cuoäc soáng, reøn luyeän baûn thaân.

HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Trình baøy vaø phaân tích noäi dung khaùi nieäm “Tö töôûng Hoà Chí Minh”.

Caâu 2: Phaân tích nhöõng ñieàu kieän lòch söû vaø xaõ hoäi hình thaønh tö töôûng Hoà
Chí Minh.

Caâu 3: Phaân tích nhöõng nguoàn goác hình thaønh Tö töôûng Hoà Chí Minh. Nguoàn
goác naøo laø quan troïng nhaát ? vì sao?

Caâu 4: Trình baøy caùc giai ñoaïn hình thaønh tö töôûng Hoà Chí Minh. Baïn taâm ñaéc
nhaát giai ñoaïn naøo? vì sao ?

15
 Baøi 2:

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ VAÁN ÑEÀ DAÂN TOÄC

VAØ CAÙCH MAÏNG GIAÛI PHOÙNG DAÂN TOÄC.

(6 tieát: 3 – 3 )

A-MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân nhaän thöùc ñöôïc:

+ Noäi dung cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân toäc.

+ Noäi dung cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà caùch maïng giaûi phoùng
daân toäc.

+ Ñaûng ta ñaõ vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân toäc vaø caùch
maïng giaûi phoùng daân toäc trong söï nghieäp caùch maïng nöôùc ta vaø trong coâng cuoäc
doåi môùi ñaát nöôùc hieän nay.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.SV söu taàm tö lieäu veà cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc vaø khaùng chieán
choáng thöïc daân, ñeá quoác cuûa daân toäc ta.

3.Quan saùt, xem phim tö lieäu veà cuoäc ñôøi Hoà Chí Minh.

4.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

5.Toå chöùc xeâmina, thaûo luaän, trao ñoåi.

6.GV thuyeát trình, choát laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Chuû tòch Hoà Chí Minh laø anh huøng giaûi phoùng daân toäc, danh nhaân vaên hoaù
theá giôùi. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà daân toäc vaø caùch maïng giaûi phoùng daân toäc
laø tö töôûng coát loõi trong heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh.

Vaøo cuoái theá kyû XIX vaø ñaàu theá kyû XX, ñaát nöôùc ta bò thöïc daân Phaùp
xaâm löôïc, caùc cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc ñeàu laàn löôït thaát baïi. Trong
hoaøn caûnh ñoù, Hoà Chí Minh ñaõ ra ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc, giaûi phoùng daân toäc.
Tö töôûng Hoà Chí Minh veà daân toäc vaø caùch maïng giaûi phoùng daân toäc ñöôïc hình
thaønh vaø phaûn aùnh thöïc tieãn ñoù, noù vöøa laø söï keát tinh tinh hoa daân toäc vaø trí
tueä thôøi ñaïi. Chính vì vaäy noù laø kim chæ nam cho moïi thaéng lôïi cuûa caùch maïng

16
Vieät Nam trong hôn 70 naêm qua vaø soi saùng cho caùc daân toäc bò aùp böùc treân toaøn
theá giôùi vuøng leân ñaáu tranh vì ñoäc laäp, töï do.

I.TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MÌNH VEÀ VAÁN ÑEÀ DAÂN TOÄC

1.Sô löôïc quan ñieåm cuûa chuû nghóa Maùc - Leânin veà vaán ñeà daân toäc.

Hieän nay, khaùi nieäm daân toäc ñöôïc hieåu theo nhieàu nghóa:

+ Chæ coäng ñoàng ngöôøi coù moái lieân heä chaët cheõ vaø beàn vöõng, coù chung
sinh hoaït kinh teá, coù ngoân ngöõ rieâng, vaên hoaù coù nhöõng ñaëc thuø. Ví duï daân toäc
kinh, Bana, EÂñeâ, Thaùi, Nuøng...

+ Chæ moät coäng ñoàng ngöôøi oån ñònh laøm thaønh daân cuûa moät nöôùc, coù
laõnh thoå quoác gia, neàn kinh teá thoáng nhaát, quoác ngöõ chung vaø coù yù thöùc veà söï
thoáng nhaát cuûa mình, gaén boù vôùi nhau bôûi quyeàn lôïi chính trò, kinh teá, truyeàn
thoáng vaên hoaù vaø ñaáu tranh chung trong suoát quaù trình lòch söû laâu daøi döïng nöôùc
vaø giöõ nöôùc. Ví duï: Daân toäc AÁn Ñoä, daân toäc Vieät Nam, daân toäc Trung Hoa,...

Daân toäc coù quaù trình phaùt trieån laâu daøi, töø thò toäc, boä laïc, boä toäc roài
môùi hình thaønh daân toäc. ÔÛ phöông Taây, daân toäc hình thaønh cuøng quaù trình hình
thaønh CNTB, phaù vôõ caùt cöù boä toäc cuûa xaõ hoäi phong kieán. ÔÛ phöông Ñoâng,
daân toäc hình thaønh cuøng quaù trình döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc.

Veà vaán ñeà daân toäc, chuû nghóa Maùc-Leânin khaúng ñònh: caùc daân toäc
hoaøn toaøn bình ñaúng, caùc daân toäc coù quyeàn töï quyeát, ñoaøn keát giai caáp coâng
nhaân caùc daân toäc trong cuoäc ñaáu tranh xoaù boû aùp böùc daân toäc vaø xaây döïng
moái quan heä môùi giöõa caùc daân toäc.

+ Bình ñaúng daân toäc, tröôùc heát laø xoaù boû tình traïng giai caáp naøy aùp böùc
giai caáp khaùc ñeå treân cô sôû ñoù xoaù boû aùp böùc daân toäc. Söï bình ñaúng toaøn
dieän giöõa caùc daân toäc veà chính trò, kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi.

+ Quyeàn daân toäc töï quyeát laø quyeàn laøm chuû cuûa moãi daân toäc ñoái vôùi
vaän meänh cuûa daân toäc mình.

+ Ñoaøn keát giai caáp coâng nhaân caùc daân toäc laø söï theå hieän thöïc teá tinh
thaàn yeâu nöôùc. Noäi dung ñoù phuø hôïp vôùi tinh thaàn quoác teá chaân chính, keâu goïi
caùc daân toäc xích laïi gaàn nhau.

2.Vaán ñeà daân toäc trong tö töôûng Hoà Chí Minh.

Vaán ñeà daân toäc maø Hoà Chí Minh ñeà caäp khoâng phaûi laø vaán ñeà daân toäc
noùi chung maø laø vaán ñeà veà daân toäc thuoäc ñòa, veà ñoäc laäp daân toäc chöù khoâng
phaûi vaán ñeà daân toäc hoïc hay saéc toäc. Noäi dung cuûa noù goàm caùc luaän ñieåm cô
baûn sau ñaây:

2.1.Veà quyeàn daân toäc

17
- Hoà Chí Minh cho raèng ñoäc laäp, töï do laø quyeàn thieâng lieâng, baát khaû xaâm
phaïm cuûa taát caû caùc daân toäc . Taát caû moïi daân toäc treân theá giôùi sinh ra bình
ñaúng, daân toäc naøo cuõng coù quyeàn soáng, quyeàn sung söôùng vaø quyeàn töï do.
Khoâng coù gì quyù hôn ñoäc laäp töï do. Ñoäc laäp daân toäc phaûi laø ñoäc laäp hoaøn
toaøn (toaøn dieän veà moïi maët):

 Daân toäc ñoù coù ñaày ñuû chuû quyeàn quoác gia veà chính trò, kinh teá, vaên hoaù,
an ninh... vaø toaøn veïn laõnh thoå.

 Moïi vaán ñeà thuoäc chuû quyeàn daân toäc phaûi do chính nhaân daân daân toäc ñoù
quyeát ñònh, khoâng coù söï can thieäp cuûa nöôùc ngoaøi.

 Ñoäc laäp hoaøn toaøn coøn phaûi ñöôïc theå hieän ôû söï giaûi phoùng nhaân daân,
con ngöôøi, ñem laïi cuoäc soáng aám no, haïnh phuùc cho nhaân daân, xaõ hoäi bình ñaúng,
phoàn vinh.

- Taát caû caùc daân toäc treân theá giôùi ñeàu bình ñaúng

 Bình ñaúng veà quyeàn lôïi: quyeàn soáng, quyeàn töï do, möu caàu haïnh phuùc vaø caùc
quyeàn veà kinh teá, chính trò, vaên hoaù, laõnh thoå

 Khoâng phaân bieät daân toäc lôùn hay nhoû, Khoâng phaân bieät chuûng toäc maøu da,
saéc toäc.

 Toân troïng laãn nhau: toân troïng chuû quyeàn vaø caùc lôïi ích cuûa daân toäc khoâng
ñöôïc can thieäp.

- Ñoäc laäp daân toäc trong hoaø bình höõu nghò.

 Giaù trò cuûa hoaø bình, höõu nghò ñoái vôùi caùc daân toäc, ñaëc bieät laø daân toäc
Vieät Nam ñaõ traûi qua nhieàu cuoäc chieán tranh taøn khoác.

 Baùc ñaõ tìm moïi caùch ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà baèng con ñöôøng hoaø bình,
traùnh chieán tranh.

 Saün saøng chieán tranh ñeå baûo veä chuû quyeàn quoác gia, ñoàng thôøi saün saøng
chuû ñoäng hoaø bình.

b.Quan heä giöõa daân toäc vaø giai caáp

Vaán ñeà daân toäc vaø giai caáp coù moái quan heä maät thieát vôùi nhau, quyeàn lôïi
daân toäc vaø quyeàn lôïi giai caáp laø thoáng nhaát. Giaûi quyeát vaán ñeà daân toäc bao
giôø cuõng ñöùng treân laäp tröôøng giai caáp. Ñoái vôùi nöôùc ta giaûi quyeát vaán ñeà daân
toäc treân laäp tröôøng cuûa giai caáp coâng nhaân. Gaén chaët ñoäc laäp daân toäc vôùi chuû
nghóa xaõ hoäi. Choáng ñeá quoác gaén lieàn vôùi ñaáu tranh giai caáp.

Trong töøng hoaøn caûnh lòch söû laø moät nöôùc thuoäc ñòa, Hoà Chí Minh chuû
tröông giaûi quyeát vaán ñeà daân toäc tröôùc vaán ñeà giai caáp.

18
 Chuû nghóa daân toäc vaø chuû nghóa yeâu nöôùc laø ñoäng löïc lôùn cuûa ñaát
nöôùc. Noù khaùc veà baûn chaát so vôùi chuû nghóa daân toäc heïp hoøi, chuû nghóa soâ
vanh nöôùc lôùn, noù ñöôïc xaây döïng theo tinh thaân quoác teá voâ saûn.

c. Quan heä giöõa Vieät Nam vaø caùc quoác gia daân toäc treân theá giôùi.

- Hoà Chí Minh ñaõ khaúng ñònh: Quyeàn töï do, ñoäc laäp laø quyeàn baát khaû xaâm
phaïm cuûa caùc daân toäc. Hoà Chí Minh khoâng chæ ñaáu tranh cho ñoäc laäp cuûa daân
toäc mình maø coøn ñaáu tranh cho ñoäc laäp cuûa taát caû caùc daân toäc bò aùp böùc.
Ngöôøi noùi: “chuùng ta phaûi tranh ñaáu cho töï do, ñoäc laäp cuûa caùc daân toäc khaùc
nhö laø tranh ñaáu cho daân toäc ta vaäy”. Daân toäc Vieät Nam toân troïng ñoäc laäp, chuû
quyeàn toaøn veïn laõnh thoå cuûa caùc quoác gia, daân toäc treân theá giôùi, ñoàng thôøi
mong muoán caùc quoác gia, daân toäc treân theá giôùi quan heä hôïp taùc, höõu nghò vôùi
daân toäc Vieät Nam treân cô sôû nhöõng nguyeân taéc ñoù.

- Neâu cao tinh thaàn daân toäc töï quyeát, nhöng Hoà Chí Minh vaãn khoâng queân nghóa
vuï quoác teá cuûa mình ñoái vôùi caùc daân toäc khaùc.

- Ngaøy nay, trong söï nghieäp ñoåi môùi, chuùng ta tieáp tuïc thöïc hieän vaø phaùt huy
quan ñieåm ñuùng ñaén cuûa Ngöôøi.

II.TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ CAÙCH MAÏNG GIAÛI PHOÙNG DAÂN
TOÄC

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà caùch maïng giaûi phoùng daân toäc coù yù nghóa heát
söùc lôùn lao chaúng nhöõng ñoái vôùi daân toäc ta maø caû coøn ñoái vôùi söï nghieäp giaûi
phoùng daân toäc thuoäc ñòa khaùc treân theá giôùi.

Ñoái vôùi daân toäc Vieät Nam, tö töôûng Hoà Chí Minh veà giaûi phoùng daân toäc
ñaõ trôû thaønh neàn taûng tö töôûng, noäi dung coát loõi trong ñöôøng loái caùch maïng
daân toäc daân chuû nhaân daân tröôùc ñaây. Ngaøy nay, tö töôûng naøy cuûa Ngöôøi vaãn
coù yù nghóa phöông phaùp luaän chæ ñaïo toaøn ñaûng, toaøn daân ta trong söï nghieäp xaây
döïng vaø baûo veä ñaát nöôùc vì muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng,
daân chuû vaên minh.

1.Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi baèng con ñöôøng caùch maïng voâ saûn.

Chuû tòch Hoà Chí Minh khaúng ñònh: “muoán cöùu nöôùc vaø giaûi phoùng daân
toäc khoâng coù ø con ñöôøng vaøo khaùc laø con ñöôøng caùch maïng voâ saûn”. Bôûi vì:

+Trong nöôùc: Tuy coù nhieàu phong traøo ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc dieãn ra soâi
noåi nhöng keát cuïc ñeàu thaát baïi. Nhö phong traøo caàn vöông, caùc phong traøo daân
chuû tö saûn.

+ Treân theá giôùi: Caùc cuoäc caùch maïng tö saûn nhö CMTS Phaùp, cuõng nhö caùch
maïng Myõ ñeàu laø nhöõng cuoäc caùch maïng khoâng ñeán nôi, tieáng laø coäng hoaø daân
chuû nhöng kyø thöïc beân trong thì boùc loät coâng noâng, beân ngoaøi thì aùp böùc thuoäc
ñòa.

19
 Caùch maïng xaõ hoäi chuû nghóa Thaùng 10 Nga 1917 thaønh coâng ñaõ taùc ñoäng
maïnh meõ vaø loâi keùo caùc phong traøo giaûi phoùng daân toäc ñi theo con ñöôøng caùch
maïng voâ saûn.

Töø kinh nghieäm trong nöôùc vaø treân theá giôùi, Hoà Chí Minh ñaõ tìm ra con
ñöôøng cho caùch maïng Vieät Nam ñoù laø: giaûi phoùng daân toäc baèng con ñöôøng caùch
maïng voâ saûn.

2. Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc muoán thaéng lôïi phaûi do Ñaûng cuûa giai
caáp coâng nhaân laõnh ñaïo.

Nguyeãn Aùi Quoác khaúng ñònh: Muoán giaûi phoùng daân toäc thaønh coâng
“tröôùc heát phaûi coù Ñaûng caùch meänh…Ñaûng coù vöõng caùch meänh môùi thaønh
coâng…”. Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc muoán thaéng lôïi phaûi ñaët döôùi söï laõnh
ñaïo cuûa Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân, Ñaûng ñoù phaûi ñöôïc xaây döïng theo caùc
nguyeân taéc Ñaûng kieåu môùi cuûa Leânin, laáy chuû nghóa Maùc-Leânin laøm neàn taûng
tö töôûng.

Thöïc teá tröôùc khi chöa coù Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân thì caùc phong traøo
giaûi phoùng daân toäc ôû nöôùc ta ñeàu bò thaát baïi.

3.Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc laø söï nghieäp ñoaøn keát cuûa toaøn daân,
treân cô sôû lieân minh coâng noâng

Hoà Chí Minh luoân coi vieäc vaän ñoäng nhaân daân, xaây döïng löïc löôïng caùch
maïng trong nöôùc laø yeáu toá quyeát ñònh thaéng lôïi cuûa caùch maïng. Maët khaùc,
Ngöôøi vaãn heát söùc tranh thuû söï ñoàng tình giuùp ñôõ cuûa caùc löïc löôïng caùch
maïng, tieán boä treân theá giôùi.

Ngöôøi xaùc ñònh caùch maïng giaûi phoùng daân toäc laø söï nghieäp cuûa toaøn
daân. “laø vieäc chung caû daân chuùng chöù khoâng phaûi vieäc moät hai ngöôøi”, vì vaäy
phaûi ñoaøn keát toaøn daân thaønh moät khoái thoáng nhaát. Trong ñoù, coâng noâng laø
ngöôøi chuû caùch meänh, laø goác caùch maïng, do giai caáp coâng nhaân laõnh ñaïo.

4.Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc caàn ñöôïc tieán haønh chuû ñoäng, saùng taïo
vaø coù khaû naêng giaønh thaéng lôïi tröôùc caùch maïng voâ saûn chính quoác.

Nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo Quoác teá Coäng saûn vaø caùc ñaûng coäng saûn ôû chaâu
AÂu cho raèêng caùch maïng thuoäc ñòa phuï thuoäc vaøo caùch maïng chính quoác, chæ coù
theå noå ra vaø giaønh thaéng lôïi khi caùch maïng voâ saûn chính quoác thaønh coâng.

Theo Hoà Chí Minh, caùch maïng thuoäc ñòa vaø caùch maïng chính quoác coù quan
heä maät thieát vôùi nhau trong cuoäc ñaáu tranh choáng keû thuø chung. Trong cuoäc ñaáu
tranh ñoù, nhaân daân caùc daân toäc thuoäc ñòa coù theå chuû ñoäng ñöùng leân töï giaûi
phoùng mình tröôùc caùch maïng chính quoác. Ngöôøi cho raèng: “Caùch maïng thuoäc ñòa
khoâng nhöõng khoâng phuï thuoäc vaøo caùch maïng voâ saûn ôû chính quoác maø coù theå
giaønh thaéng lôïi tröôùc” vaø coù theå giuùp ñôõ caùch maïng voâ saûn chính quoác. Ñaây
laø moät luaän ñieåm môùi meû vaø saùng taïo cuûa Ngöôøi.

20
 Luaän ñieåm veà khaû naêng noå ra vaø thaéng lôïi tröôùc caùch maïng chính quoác
coù yù nghóa chæ ñaïo thöïc tieãn raát quan troïng ñoái vôùi phong traøo giaûi phoùng daân
toäc. Thöïc tieãn caùch maïng Vieät Nam ñaõ khaúng ñònh luaän ñieåm cuûa Hoà Chí Minh
laø ñuùng.

5.Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi ñöôïc thöïc hieän baèng caùch maïng baïo
löïc.

“Muoán giaûi phoùng daân toäc phaûi thöïc hieän con ñöôøng caùch maïng baïo löïc.”

Baïo löïc caùch maïng ôû Vieät Nam laø söùc maïnh toång hôïp cuûa hai yeáu toá
chính trò vaø quaân söï, hai löïc löôïng laø löïc löôïng chính trò quaàn chuùng vaø löïc löôïng
vuõ trang nhaân daân. Caùch maïng baïo löïc laø söû duïng söùc maïnh toång hôïp ñeå
“choáng laïi baïo löïc phaûn caùch maïng, giaønh laáy chính quyeàn vaø baûo veä chính
quyeàn”.

III.VAÄN DUÏNG TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ VAÁN ÑEÀ DAÂN TOÄC
TRONG COÂNG CUOÄC ÑOÅI MÔÙI HIEÄN NAY.

1.Khôi daäy söùc maïnh cuûa chuû nghóa yeâu nöôùc vaø tinh thaàn daân toäc ñeå xaây
döïng vaø baûo veä ñaát nöôùc.

Daân toäc ta coù truyeàn thoáng yeâu nöôùc noàng naøn. Truyeàn thoáng ñoù ñaõ trôû
thaønh söùc maïnh to lôùn ñeå daân toäc ta baûo veä vaø xaây döïng ñaát nöôùc.

Trong coâng cuoäc xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác hieän nay, truyeàn thoáng quyù
baùu aáy caàn ñöôïc tieáp tuïc khôi daäy maïnh meõ ñeå ñöa ñaát nöôùc vöôït qua moïi nguy
cô, thöû thaùch, vöõng böôùc tieán leân. Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng ñaõ xaùc ñònh: “Phaùt huy
chuû nghóa yeâu nöôùc vaø ñoaøn keát toaøn daân toäc laø ñoäng löïc ñeå xaây döïng ñaát
nöôùc giaøu maïnh, coâng baèng, daân chuû vaên minh”.

2.Nhaän thöùc vaø giaûi quyeát vaán ñeà daân toäc treân quan ñieåm giai caáp.

Quan ñieåm keát hôïp nhuaàn nhuyeãn giai caáp vaø daân toäc cuûa Hoà Chí Minh
ñöôïc theå hieän cuï theå sau:

Luoân luoân khaúng ñònh vai troø lòch söû cuûa giai caáp coâng nhaân, vai troø
ñoäc quyeàn laõnh ñaïo cuûa Ñaûng coäng saû Vieät Nam trong quaù trình caùch maïng.

Chuû tröông ñaïi ñoaøn keát roäng raõi nhöng phaûi döïa treân neàn taûng lieân
minh coâng – noâng - trí thöùc döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng.

Trong ñaáu tranh giaønh vaø giöõ chính quyeàn, caàn thieát phaûi söû duïng baïo
löïc caùch maïng ñeå choáng laïi baïo löïc phaûn caùch maïng.

Muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi CNXH….

Muïc tieâu cuûa nöôùc ta ñi leân CNXH laø “ daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi

21
coâng baèng, daân chuû, vaên minh”. Ñoù vöøa laø vaán ñeà giai caáp, vöøa laø vaán ñeà
daân toäc.

3.Chaêm lo xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc, giaûi quyeát toát moái quan heä
giöõa caùc daân toäc trong coäng ñoàng daân toäc Vieät Nam.

Trong thôøi kyø lòch söû môùi, ñoäng löïc phaùt trieån ñaát nöôùc laø ñaïi ñoaøn keát
toaøn daân toäc vì muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc, thoáng nhaát, daân giaøu nöôùc maïnh, xaõ
hoäi coâng baèng, daân chuû vaên minh laøm ñieåm töông ñoàng, ñoàng thôøi chaáp nhaän
nhöõng ñieåm khaùc nhau khoâng traùi vôùi lôïi ích chung cuûa daân toäc.

Ñaûng ta luoân xaùc ñònh vaán ñeà daân toäc vaø ñoaøn keát daân toäc luoân laø vaán
ñeà chieán löôïc cuûa caùch maïng nöôùc ta, quyeát ñònh moïi thaéng lôïi cuûa söï nghieäp
döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc.

Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ neâu roõ: “Vaán ñeà
daân toäc vaø ñaïi ñoaøn keát daân toäc luoân luoân coù vò trí chieán löôïc trong söï nghieäp
caùch maïng”. Ñaïi ñoaøn keát caùc daân toäc anh em treân laõnh thoå Vieät Nam laø moät
nhaân toá quyeát ñònh thaéng lôïi cuûa söï nghieäp döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc.

Ngaøy nay Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ coù nhieàu chính saùch nhaèm ñöa mieàn
nuùi tieán kòp mieàn xuoâi, naâng cao trình ñoä daân trí, phaùt trieån kinh teá, vaên hoaù, xaõ
hoäi ôû mieàn nuùi.

Toùm laïi, tö töôûng cuûa Hoà Chí Minh veà daân toäc vaø caùch maïng giaûi phoùng
daân toäc laø moät noäi dung lôùn, noåi baät trong heä thoáng tö töôûng cuûa Ngöôøi. Vôùi tö
töôûng naøy, Hoà Chí Minh chaúng nhöõng ñaõ ñöa nöôùc ta ñeán ñoäc laäp, töï do, thoáng
nhaát troïn veïn, maø coøn goùp phaàn to lôùn vaøo söï nghieäp giaûi phoùng caùc daân toäc
thuoäc ñòa vaø phuï thuoäc treân theá giôùi.

HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng luaän ñieäm cô baûn cuûa Hoà Chí Minh veà vaán ñeà daân
toäc. Lieân heä vôùi vaán ñeà daân toäc hieän nay ôû nöôùc ta.

Caâu 2: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm côBaøi 3: cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà caùch
baûn
maïng giaûi phoùng daân toäc. So saùnh vôùi caùc phong traøo ñaáu tranh giaûi phoùng
daân toäc TÖ
cuûaTÖÔÛNG
caùc nhaø HOÀ CHÍ MINH
yeâu nöôùc VEÀ
tieàn boái CHUÛ
vaø ñöôøngNGHÓA
thôøi. XAÕ HOÄI
VAØ CON ÑÖÔØNG QUAÙ ÑOÄ LEÂN CHUÛ NGHÓA XAÕ HOÄI ÔÛ VIEÄT
NAM

(6 tieát, 3-3)

A-MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân nhaän thöùc ñöôïc:

- Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa caùch maïng Vieät Nam ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi laø
moät taát yeáu khaùch quan vaø ñaõ ñöôïc Baùc khaúng ñònh ngay töø ñaàu theá kyû XX.

22
 Ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi laø muïc tieâu cuûa caùch maïng
Vieät Nam.

- Noäi dung tö töôûng cô baûn cuûa Hoà Chí Minh veà chuû nghóa xaõ hoäi vaø con
ñöôøng quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi ôû nöôùc ta.

- Giaù trò lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà chuû nghóa xaõ hoäi
vaø con ñöôøng ñi leân CNXH trong coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc hieän nay.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

3.Lôùp thaûo luaän, trao ñoåi.

4.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

5.SV laøm baøi taäp tieåu luaän veà noäi dung baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi laø muïc tieâu cuûa caùch
maïng Vieät Nam, ñoàng thôøi cuõng laø noäi dung coát loõi cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh.
Vì vaäy, sau thaéng lôïi cuûa caùch maïng giaûi phoùng daân toäc, xaây döïng ñaát nöôùc
theo con ñöôøng chuû nghóa xaõ hoäi laø gogic phaùt trieån taát yeáu cuûa caùch maïng Vieät
Nam.

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà chuû nghóa xaõ hoäi laø söï keá thöøa chuû nghóa yeâu
nöôùc, truyeàn thoáng nhaân aùi vaø tinh thaàn coäng ñoàng laøng xaõ Vieät Nam, ñöôïc hình
thaønh trong quaù trình döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc haøng ngaøn naêm cuûa daân toäc vaø
laø söï vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû nghóa Maùc-Leânin vaøo hoaøn caûnh cuï
theå cuûa daân toäc trong thôøi ñaïi môùi. Tö töôûng cuûa Ngöôøi veà chuû nghóa xaõ hoäi
ñang soi saùng vaø chæ daãn cho chuùng ta trong söï nghieäp ñoåi môùi hieän nay. Vì vaäy
vieäc tìm hieåu tö töôûng cuûa Ngöôøi veà chuû nghóa xaõ hoäi coù yù nghóa ñaëc bieät quan
troïng vaø caáp thieát.

I.TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ BAÛN CHAÁT, MUÏC TIEÂU CUÛA CNXH.

1.Con ñöôøng hình thaønh tö duy Hoà Chí Minh veà CNXH ôû Vieät Nam.

1.1.Quaù trình tieáp xuùc cuûa Hoà Chí Minh vôùi hoïc thuyeát Maùc-Leânin veà chuû
nghóa xaõ hoäi.

Hoà Chí Minh ñeán vôùi chuû nghóa Maùc-Leânin vaø chuû nghóa xaõ hoäi treân cô

23
sôû chuû nghóa yeâu nöôùc. Trong quaù trình ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc Hoà Chí Minh ñaõ
tieáp xuùc vôùi chuû nghóa Leânin (1920), töø ñoù nghieân cöùu chuû nghóa Maùc, tieáp
caän vôùi chuû nghóa xaõ hoäi hieän thöïc ôû Lieân Xoâ (6/1923).

Hoà Chí Minh töø khi giaùc ngoä chuû nghóa Maùc-Leânin ñaõ tìm thaáy giaûi phaùp
môùi. Ñoù laø giaûi phoùng daân toäc ñeå phaùt trieån daân toäc theo con ñöôøng caùch
maïng cuûa giai caáp coâng nhaân, keát hôïp ñoäc laäp daân toäc vôùi chuû nghóa xaõ hoäi.
Tieán tôùi chuû nghóa xaõ hoäi boû qua cheá ñoä tö baûn chuû nghóa laø moät taát yeáu lòch
söû cuûa daân toäc ta.

Chæ coù chuû nghóa xaõ hoäi môùi baûo ñaûm neàn ñoäc laäp daân toäc thöïc söï, chæ
coù chuû nghóa xaõ hoäi môùi giaûi phoùng ñöôïc nhaân daân lao ñoäng.

1.2.Caùch tieáp caän cuûa Hoà Chí Minh veà chuû nghóa xaõ hoäi.

Hoà Chí Minh ñaõ vaän duïng vaø phaùt trieån chuû nghóa Maùc-Leânin treân cô sôû
chuû nghóa yeâu nöôùc vaø truyeàn thoáng vaên hoaù daân toäc coù nhöõng neùt rieâng cuûa
mình, cuï theå:

+ Hoà Chí Minh tieáp caän chuû nghóa xaõ hoäi töø laäp tröôøng yeâu nöôùc vaø
khaùt voïng giaûi phoùng daân toäc. Theo Ngöôøi chæ coù CNXH vaø CNCS môùi giaûi
phoùng ñöôïc caùc daân toäc bò aùp böùc vaø giai caáp coâng nhaân toaøn theá giôùi.

+ Hoà Chí Minh tieáp caän CNXH töø phöông dieän ñaïo ñöùc, Ngöôøi cho raèng
thaéng lôïi cuûa chuû nghóa xaõ hoäi khoâng theå taùch rôøi thaéng lôïi cuûa cuoäc ñaáu
tranh töø boû chuû nghóa caù nhaân.

+ Hoà Chí Minh tieáp caän CNXH töø truyeàn thoáng lòch söû, vaên hoaù vaø con
ngöôøi Vieät Nam. Vaên hoaù Vieät Nam laáy nhaân nghóa laø goác, coù truyeàn thoáng
troïng daân, khoan dung, hoaø ñoàng, troïng trí thöùc hieàn taøi.

Toùm laïi, Hoà Chí Minh tieáp caän veà CNXH döôùi nhieàu goùc ñoä, ñoù laøø söï
thoáng nhaát bieän chöùng giöõa caùc nhaân toá kinh teá, chính trò xaõ hoäi vôùi caùc nhaân
toá nhaân vaên ñaïo ñöùc, vaên hoaù.

2.Quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà nhöõng ñaëc tröng cuûa chuû nghóa xaõ hoäi

2.1.Quan nieäm cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin veà ñaëc tröng cuûa chuû nghóa xaõ
hoäi

Caùc nhaø kinh ñieån cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin ñaõ laøm roõ baûn chaát cuûa
chuû nghóa xaõ hoäi.

Maùc vaø Aêngghen ñaõ khaúng ñònh raèng söï suïp ñoå cuûa hình thaùi kinh teá xaõ
hoäi tö baûn chuû nghóa vaø söï xaùc laäp hình thaùi kinh teá coäng saûn chuû nghóa laø
moät taát yeáu nhö nhau. Maùc vaø AÊngghen cuõng ñaõ chæ ra nhöõng phöông höôùng
phaùt trieån chuû yeáu vaø nhöõng ñaëc tröng baûn chaát cuûa CNXH laø xoaù boû cheá ñoä
tö höõu veà tö lieäu saûn xuaát, giaûi phoùng con ngöôøi khoûi bò boùc loät veà kinh teá, aùp

24
böùc veà chính trò, noâ dòch veà tinh thaàn.

Leânin ñaõ keá thöøa vaø phaùt trieån chuû nghóa Maùc, oâng laø ngöôøi xaây döïng
chuû nghóa xaõ hoäi hieän thöïc ôû nöôùc Nga, oâng cho raèng chuû nghóa xaõ hoäi laø moät
cheá ñoä xaõ hoäi toát ñeïp hôn so vôùi chuû nghóa tö baûn.

Chuû nghóa Maùc-Leânin ñaõ ñöa ra moät soá ñaëc tröng cô baûn veà CNXH nhö sau:

- Xoaù boû cheá ñoä tö höõu TBCN, thieát laäp cheá ñoä coâng höõu ñeå giaûi phoùng cho
söùc saûn xuaát phaùt trieån.

- Coù moät neàn ñaïi coâng nghieäp cô khí coù trình ñoä khoa hoïc vaø coâng ngheä hieän
ñaïi, taïo ra naêng suaát lao ñoäng cao hôn CNTB.

- Thöïc hieän saûn xuaát coù keá hoaïch, tieán tôùi xoaù boû saûn xuaát haøng hoaù, trao
ñoåi tieàn teä.

- Thöïc hieän phaân phoái theo lao ñoäng, taïo coâng baèng bình ñaúng.

- Khaéc phuïc daân söï khaùc bieät giöõa caùc giai caáp, giöõa noâng thoân, thaønh thò, lao
ñoäng trí oùc vaø chaân tay.

- Giaûi phoùng con ngöôøi khoûi moïi aùch aùp böùc, boùc loät, naâng cao trình ñoä tö
töôûng, vaên hoaù cho nhaân daân.

- Chöùc naêng chính trò cuûa nhaø nöôùc seõ daàn bò tieâu vong.

2.2.Quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà ñaëc tröng cuûa CNXH.

Tieáp thu, vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû nghóa Maùc-Leânin vaøo thöïc
tieãn xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû nöôùc ta (mieàn Baéc), Hoà Chí Minh ñaõ neâu leân
nhöõng quan nieäm veà chuû nghóa xaõ hoäi. Theo Hoà Chí Minh ñaëc tröng baûn chaát cuûa
CNXH theå hieän treân caùc maët chính trò, kinh teá, vaên hoaù xaõ hoäi, con ngöôøi:

Veà chính trò: CNXH laø moät cheá ñoä chính trò tieân tieán, xaây döïng nhaø
nöôùc kieåu môùi thöïc thi quyeàn löïc cuûa nhaân daân. CNXH laø moät cheá ñoä do nhaân
daân laøm chuû, Nhaø nöôùc phaûi phaùt huy quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân ñeå huy
ñoäng ñöôïc tính tích cöïc vaø saùng taïo cuûa nhaân daân vaøo söï nghieäp xaây döïng chuû
nghóa xaõ hoäi.

Veà kinh teá: Chuû nghóa xaõ hoäi laø moät cheá ñoä xaõ hoäi coù neàn kinh teá
phaùt trieån cao, naêng suaát lao ñoäng khoâng ngöøng taêng leân, döïa treân löïc löôïng saûn
xuaát hieän ñaïi vaø cheá ñoä coâng höõu veà caùc tö lieäu saûn xuaát chuû yeáu, nhaèm
khoâng ngöøng naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân. Baùc noùi:
“Chuû nghóa xaõ hoäi gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån khoa hoïc vaø kyõ thuaät, vôùi söï
phaùt trieån vaên hoaù cuûa nhaân daân”

Veà vaên hoaù, xaõ hoäi: CNXH laø moät xaõ hoäi phaùt trieån cao veà vaên hoaù,

25
ñaïo ñöùc, trong ñoù ngöôøi vôùi ngöôøi laø baïn beø, laø ñoàng chí, laø anh em. Chuû nghóa
xaõ hoäi laø moät xaõ hoäi phaùt trieån cao veà hoïc vaán vaø vaên hoaù cuûa nhöõng ngöôøi
lao ñoäng. Ñoù laø moät xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, nhaân ñaïo, laáy muïc ñích cao
nhaát laø chaêm lo haïnh phuùc cho con ngöôøi, cho taát caû moïi ngöôøi. Caùc daân toäc
bình ñaúng, mieàn nuùi ñöôïc giuùp ñôõ ñeå tieán kòp mieàn xuoâi. CNXH laø coâng trình
taäp theå cuûa nhaân daân, do nhaân daân xaây döïng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng.

Veà con ngöôøi: Con ngöôøi ñöôïc giaûi phoùng khoûi aùp böùc, boùc loät, coù
cuoäc soáng aám no, haïnh phuùc, laøm nhieàu höôûng nhieàu, laøm ít höôûng ít, khoâng
laøm thì khoâng ñöôïc höôûng, coù ñieàu kieän phaùt trieån moïi maët. Baùc noùi: “Chæ ôû
trong cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa thì moãi ngöôøi môùi coù ñieàu kieän ñeå caûi thieän
ñôøi soáng rieâng cuûa mình, phaùt huy tính caùch rieâng vaø sôû tröôøng rieâng cuûa mình”.

Toùm laïi, theo Baùc, CNXH laø moät cheá ñoä xaõ hoäi hoaøn chænh bao goàm
nhieàu maët khaùc nhau cuûa ñôøi soáng, laø con ñöôøng giaûi phoùng nhaân loaïi caàn lao
vaø aùp böùc. Hoà Chí Minh quan nieäm veà chuû nghóa xaõ hoäi ôû töøng maët, töøng lónh
vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi nhö kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi... Ví duï: ÔÛ goùc
ñoä kinh teá, Baùc noùi “Chuû nghóa xaõ hoäi laø ai laøm nhieàu thì aên nhieàu, ai laøm ít thì
aên ít, ai khoâng laøm thì khoâng aên, taát nhieân laø tröø nhöõng ngöôøi giaø caû, ñau yeáu
vaø treû con”. “Chuû nghóa xaõ hoäi laø laøm cho ñôøi soáng nhaân daân ngaøy caøng sung
söôùng, aên no, maëc aám, ñöôïc hoïc haønh, oám ñau coù thuoác”. “Chuû nghóa xaõ hoäi laø
nhaèm naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø vaên hoaù cuûa nhaân daân”.

Vaän duïng quan ñieåm treân cuûa Ngöôøi, Ñaïi hoäi laàn thöù VII ñaõ neâu leân
nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa CNXH maø Ñaûng vaø nhaân daân ta ñang xaây döïng. Ñoù
laø moät xaõ hoäi:

+ Do nhaân daân lao ñoäng laøm chuû.

+ Coù neàn kinh teá tieân tieán, löïc löôïng saûn xuaát hieän ñaïi döïa treân cheá ñoä
coâng höõu veà tö lieäu saûn xuaát chuû yeáu.

+ Coù neàn vaên hoaù tieân tieán ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc.

+ Con ngöôøi ñöôïc giaûi phoùng khoûi aùp böùc baát coâng, laøm theo naêng löïc
höôûng theo lao ñoäng, coù ñieàu kieän phaùt trieån toaøn dieän caù nhaân.

+Caùc daân toäc trong nöôùc bình ñaúng, ñoaøn keát giuùp ñôõ laãn nhau.

+ Coù quan heä vôùi taát caû caùc nöôùc trong coäng ñoàng theá giôùi.

3.Quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà ñoäng löïc cuûa CNXH.

Muoán thöïc hieän ñöôïc baûn chaát cuûa chuû nghóa xaõ hoäi thì phaûi tìm ra ñöôïc
ñoäng löïc, bieän phaùp ñeå thuùc ñaåy thöïc hieän.

Ñoäng löïc bao truøm, chæ ñaïo laø ñoäng löïc con ngöôøi. Baùc chæ roõ: “Chuû
nghóa xaõ hoäi laø do quaàn chuùng nhaân daân töï mình xaây döïng neân”. “CNXH laø cuûa

26
nhaân daân, vì nhaân daân vaø do nhaân daân lao ñoäng”. Ñeå xaây döïng thaønh coâng chuû
nghóa xaõ hoäi thì nhaân toá con ngöôøi ñoùng vai troø quyeát ñònh. Baùc noùi “ muoán xaây
döïng CNXH tröôùc heát caàn coù nhöõng con ngöôøi xaõ hoäi chuû nghóa”. Ñoäng löïc con
ngöôøi bieåu hieän ôû coäng ñoàng vaø caù nhaân.

Ñeå phaùt huy ñoäng löïc con ngöôøi, phaûi phaùt huy söùc maïnh ñoaøn keát cuûa
caû coäng ñoàng. Ñaây laø ñoäng löïc chuû yeáu ñeå phaùt trieån ñaát nöôùc.

Ñoäng löïc con ngöôøi coøn bieåu hieän ôû tính tích cöïc, chuû ñoäng, saùng taïo cuûa
moãi caù nhaân. Muoán phaùt huy ñoäng löïc naøy phaûi chuù troïng baûo ñaûm nhu caàu lôïi
ích veà vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa caù nhaân ngöôøi lao ñoäng.

 Ñoäng löïc kinh teá: Kinh teá laø moät ñoäng löïc khoâng theå thieáu trong söï
phaùt trieån xaõ hoäi. Chính vì theá, Hoà Chí Minh raát chuù troïng tôùi phaùt trieån saûn
xuaát.

Ñoäng löïc chính trò trong phaùt trieån xaõ hoäi. Ngöôøi ñaëc bieät nhaán maïnh
raèng: trong baàu trôøi khoâng gì quyù baèng nhaân daân, daân chuû laø cuûa quyù baùu
nhaát cuûa daân, thöïc haønh daân chuû roäng raõi laø chieác chìa khoaù vaïn naêng ñeå giaûi
quyeát moïi khoù khaên.

Ñoäng löïc vaên hoaù: Hoà Chí Minh xaùc ñònh ñoäng löïc vaên hoaù heát söùc
caàn thieùt, quan troïng vaø ngaøy caøng quan troïng. Vaên hoaù phaûi laáy hoïc vaán, daân
trí laøm neàn taûng, phaûi ôû trong kinh teá vaø chính trò, vaên hoaù phaûi soi ñöôøng cho
quoác daân ñi, phaûi thaám sau vaøo ñôøi soáng cuûa con ngöôøi.

Ñeå ñoäng löïc phaùt trieån phaûi khaéc phuïc caùc trôû löïc kìm haõm söï phaùt trieån
cuûa chuû nghóa xaõ hoäi, ñoù laø phaûi choáng chuû nghóa caù nhaân, ñaáu tranh choáng
tham oâ, laõng phí, quan lieâu, choáng chia reõ, beø phaùi, maát doaøn keát, voâ kyû luaät,
choáng chuû quan, baûo thuû, giaùo ñieàu, löôøi bieáng...

II.TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ CON ÑÖÔØNG ÑI LEÂN CHUÛ NGHÓA
XAÕ HOÄI

1.Veà thôøi kyø quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi ôû nöôùc ta.

1.1.Quan nieäm cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin veà thôøi kyø quaù ñoä.

Caùc nhaø saùng laäp chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc ñaõ nhaán maïnh tính khaùch
quan cuûa söï vaän ñoäng lòch söû töø chuû nghóa tö baûn leân chuû nghóa xaõ hoäi. Tính
taát yeáu cuûa thôøi kyø quaù ñoä, quan nieäm veà thôøi kyø quaù ñoä, veà hai con ñöôøng
quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi: quaù ñoä tröïc tieáp leân CNXH töø nhöõng nöôùc tö
baûn chuû nghóa phaùt trieån cao vaø quaù ñoä giaùn tieáp leân CNXH boû qua cheá ñoä tö
baûn chuû nghóa. Chuû nghóa Maùc-Leânin cuõng chæ ra nhöõng ñaëc ñieåm cuûa thôøi kyø
quaù ñoä.

27
1.2.Quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà thôøi kyø quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam.

Vaän duïng vaø phaùt trieån caùc luaän ñieåm cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin veà thôøi
kyø quaù ñoä vaøo ñieàu kieän cuï theå ôû nöôùc ta, Hoà Chí Minh ñaõ chæ roõ tính quy luaät
chung vaø ñaëc ñieåm lòch söû cuï theå cuûa nöôùc ta. Ngwôøi ñaõ chæ ra nhöõng ñaëc
ñieåm vaø baûn chaát cuûa thôøi kyø quaù ñoä.

* Veà ñaëc ñieåm lòch söû:

- Nöôùc ta tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi töø thaønh quaû cuûa cuoäc caùch maïng daân
toäc daân chuû nhaân daân, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa giai caáp coâng nhaân.

- Veà phöông dieän kinh teá: ñaëc ñieåm to lôùn nhaát cuûa nöôùc ta trong thôøi kyø quaù
ñoä laø töø moät nöôùc noâng nghieäp laïc haäu tieán thaúng leân chuû nghóa xaõ hoäi.

- Nöôùc ta xaây döïng CNXH vöøa coù hoaø bình, vöøa coù chieán tranh, söï choáng phaù
nhieàu maët cuûa caùc theá löïc thuø ñòch.

- Veà phöông dieän quoác teá: Nöôùc ta ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi trong boái caûnh
quoác teá vöøa coù cô hoäi thuaän lôïi, vöøa coù nhieàu thaùch thöùc.

* Veà baûn chaát cuûa thôøi kyù quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi ôû Vieät Nam.

- Theo Baùc, cuoäc caùch maïng XHCN ôû nöôùc ta laø moät quaù trình bieán ñoåi khoù
khaên vaø saâu saéc nhaát. Chuùng ta phaûi xaây döïng moät xaõ hoäi hoaøn toaøn môùi
veà chaát.

- Laø moät quaù trình caûi bieán toaøn dieän, phaûi traûi qua nhieàu giai ñoaïn, nhieàu
böôùc ñi nhoû, phaûi traûi qua nhieàu khaâu trung gian.

- Laø quaù trình caûi taïo laâu daøi, khoâng ñöôïc noân noùng, chuû quan, ñoát chaùy giai
ñoaïn. Baùc noùi: “tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi, khoâng theå moät sôùm, moät chieàu.
Ñoù laø caû moät coâng taùc toå chöùc vaø giaùo duïc”. Vôùi moät caùch nhìn thöïc tieãn,
caàn phaûi thaáy roõ, trong ñieàu kieän, hoaøn caûnh cuûa Vieät Nam, “chuû nghóa xaõ
hoäi khoâng theå laøm mau ñöôïc maø phaûi laøm daàn daàn”.

2.Veà böôùc ñi vaø phöông thöùc, bieän phaùp xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû Vieät
Nam.

Noäi dung chung laø xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi gaén lieàn vôùi baûo veä chuû
nghóa xaõ hoäi, cuï theå laø:

- Chính trò:

+ Giöõ vöõng vaø phaùt huy vai troø laõnh ñaïo cuûa Ñaûng

+ Taêng cöôøng vai troø quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc

+ Cuûng coá vaø môû roäng maët traän daân toäc thoáng nhaát.

28
- Kinh teá

+ Phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát

+ Xaây döïng quan heä saûn xuaát

+ Cô cheá quaûn lyù kinh teá

+ Cô caáu kinh teá: laáy noâng nghieäp laøm maët traän haøng ñaàu, heä thoáng
thöông nghieäp laøm caàu noái giöõa caùc ngaønh saûn xuaát xaõ hoäi, cô caáu kinh teá
nhieàu thaønh phaàn.

- Vaên hoaù, xaõ hoäi

+ Xaây döïng con ngöôøi môùi.

+ Xaây döïng neàn vaên hoaù môùi: coi vaên hoaù laø muïc tieâu, ñoäng löïc phaùt
trieån xaõ hoäi vaø xaây döïng con ngöôøi môùi.

- Veà phöông phaùp, bieän phaùp, caùch thöùc:

+ Keát hôïp hai nhieäm vuï chieán löôïc caùch maïng Vieät Nam: xaây döïng vaø baûo
veä Toå quoác. Xaây döïng laø chuû choát vaø laâu daøi.

+ Khi giaëc Mó môû roäng chieán tranh ra mieàn Baéc, chuùng ta ñaõ vöøa saûn xuaát,
vöøa chieán ñaáu, “vöøa choáng Mó cöùu nöôùc, vöøa xaây döïng CNXH”.

+ Keát hôïp caûi taïo vôùi xaây döïng treân taát caû caùc lónh vöïc, maø xaây döïng laø
chuû choát vaø laâu daøi.

+ Chuû nghóa xaõ hoäi laø söï nghieäp cuûa daân, do daân, vì daân, vì vaäy caùch
laøm laø “ñem taøi daân, söùc daân, cuûa daân ñeå laøm lôïi cho daân”, ñoù laø chuû nghóa
xaõ hoäi nhaân daân, khoâng phaûi laø chuû nghóa xaõ hoäi nhaø nöôùc.

III. VAÄN DUÏNG TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ CNXH VAØ CON ÑÖÔØNG
ÑI LEÂN CNXH VAØO COÂNG CUOÄC ÑOÅI MÔÙI HIEÄN NAY.

1.Kieân ñònh muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø CNXH

Ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi laø tö töôûng chuû ñaïo, bao
truøm trong tö töôûng Hoà Chí Minh, laø ngoïn côø baùch chieán baùch thaéng cuûa daân
toäc ta trong hôn 74 naêm qua.

Ngaøy nay, Ñaûng ta laõnh ñaïo nhaân daân tieán haønh coâng cuoäc ñoåi môùi nhaèm
muïc tieâu “daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû vaên minh” cuõng
chính laø ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu, lyù töôûng cuûa Baùc vaø cuûa nhaân daân ta trong
hoaøn caûnh môùi. Ñoåi môùinhöng khoâng thay ñoåi muïc tieâu.

Tuy nhieân, cuõng phaûi thaáy: xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi boû qua cheá ñoä tö

29
baûn chuû nghóa laø moät söï nghieäp khoù khaên, phöùc taïp. Vaán ñeà ñaët ra laø laøm theá
naøo ñeå tìm ra bieän phaùp caùch thöùc phuø hôïp, choáng laïi caùc aâm möu phaù hoaïi
cuûa caùc theá löïc thuø ñòch, choáng aâm möu “dieãn bieán hoaø bình”....

2.Phaùt huy quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân, khôi daäy maïnh meõ taát caû caùc
nguoàn löïc tröôùc heát laø nguoàn löïc noäi sinh ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoaù,
hieän ñaïi hoaù ñaùt nöôùc.

Söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù laø moät yeâu caàu coù tính khaùch
quan. Ñeå coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù thaønh coâng, chuùng ta phaûi phaùt huy taát
caû caùc nguoàn löïc beàn trong vaø beân ngoaøi. Phaûi quaùn trieät tö töôûng cuûa Baùc:
chuû nghóa xaõ hoäi laø coâng trình taäp theå cuûa nhaân daân. Phaûi phaùt huy cao ñoä
quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân. Coù daân laø coù taát caû. Maát daân laø maát taùt caû.
Moïi thaêng traàm lòch söû xöa nay ñeàu theá.

3.Keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

Coâng cuoäc ñoåi môùi cuûa nhaân daân ta dieãn ra vaøo luùc cuoäc caùch maïng khoa
hoïc vaø coâng ngheä treân theá giôùi ñang dieãn ra maïnh meõ, xu theá toaøn caàu hoaù ñang
aûnh höôûng ñeán nhòp ñoä phaùt trieån vaø cuoäc soáng cuûa caùc daân toäc. Phaùt huy noäi
löïc vaø tranh thuû ngoaïi löïc ñeå phaùt trieån ñaát nöôùc. Ñaûng ta ñaõ vaän duïng tö töôûng
Hoà Chí Minh nhaèm khôi daäy moïi tieàm naêng cuûa ñaát nöôùc, truyeàn thoáng yeâu
nöôùc, ñoaøn keát daân toäc, theá maïnh cuûa con ngöôøi Vieät Nam,.... Ñoàng thôøi môû
roäng quan heä ñoái ngoaïi, taän duïng cô hoäi vaø xu theá phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi ñeå
phaùt trieån ñaát nöôùc.

4.Chaêm lo xaây döïng ñaûng vöõng maïnh laøm trong saïch boä maùy nhaø nöôùc,
ñaåy maïnh ñaáu tranh choáng quan lieâu, tham nhuõng, thöïc hieän caàn, kieäm xaây
döïng CNXH.

Xaây döïng Ñaûng trong saïch vöõng maïnh, naâng cao vai troø laõnh ñaïo vaø söùc
chieán ñaáu cuûa Ñaûng luoân laø moät trong nhöõng nhaân toá quyeát ñònh moïi thaéng lôïi
cuûa caùch maïng nöôùc ta. Quaùn trieät tö töôûng Hoà Chí minh, Ñaûng ta luoân coi troïng
vieäc xaây döïng Ñaûng trong saïch, vöõng maïnh. Caùc nghò quyeát cuûa Ñaûng ta, ñaëc
bieät laø Nghò quyeát BCHTW Ñaûng 6 (laàn 2) ñaõ ñeà ra xaây döïng chænh ñoán Ñaûng
ngang taàm vôùi nhieäm vuï môùi. Ñeå thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi, Ñaûng ta phaûi
thöïc söï laø ngöôøi ñaày tôù trung thaønh vaø taän tuî cuûa daân nhö Baùc Hoà mong muoán.

Toùm laïi, Hoà Chí Minh laø ngöôøi keá thöøa vaø phaùt trieån saùng taïo hoïc thuyeát
Maùc-Leânin veà chuû nghóa xaõ hoäi, ñeà caäp toaøn dieän noäi dung veà CNXH vaø con
ñöôøng ñi leân CNXH ôû nöôùc ta. Ñoù laø cô sôû lyù luaän ñeå chuùng ta xaây döïng chuû
nghóa xaõ hoäi.
HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaëc tröng baûn
chaát cuûa CNXH. Ñaûng ta ñaõ vaän duïng nhöõng ñaëc ñieåm ñoù nhö theá naøo?

Caâu 2: So saùnh nhöõng quan ñieåm cuûa Hoà Chí Minh veà quaù ñoä leân chuû nghóa
xaõ hoäi vôùi nhöõng quan ñieåm cuûa chuû nghóa Maùc – Leânin.

30
31
 Baøi 4

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÏI ÑOAØN KEÁT DAÂN TOÄC;

KEÁT HÔÏP SÖÙC MAÏNH DAÂN TOÄC VÔÙI SÖÙC MAÏNH THÔØI ÑAÏI

(6 tieát: 3-3)

A-MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân naém ñöôïc:

+ Nguoàn goác vaø noäi dung cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn
keát daân toäc.

+ Söùc maïnh daân toäc, söùc maïnh thôøi ñaïi, keát hôïp söùc maïnh daân toäc vaø
söùc maïnh thôøi ñaïi.

+ Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ vaän duïng tö töôûng cuûa Hoà Chí Minh trong söï
nghieäp caùch maïng cuûa daân toäc vaø söï nghieäp ñoåi môùi hieän nay.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

3.Toå chöùc xeâmina, thaûo luaän, trao ñoåi.

4.Tìm hieåu thöïc teá, söu taàm tö lieäu.

5.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà söùc maïnh cuûa nhaân daân, veà khoái ñaïi ñoaøn keát
daân toäc, keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi laø moät trong nhöõng
tö töôûng noåi baät, coù giaù trò tröôøng toàn ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån cuûa daân toäc
ta vaø cuûa nhaân loaïi. Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø tö töôûng xuyeân xuoát vaø nhaát
quaùn trong tö duy lyù luaän vaø trong thöïc tieãn cuûa Hoà Chí Minh. Tö töôûng ñoù ñaõ
trôû thaønh chieán löôïc caùch maïng cuûa Ñaûng ta, gaén lieàn vôùi nhöõng thaéng lôïi veû
vang cuûa daân toäc ta trong hôn 74 naêm qua.

Vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà söùc maïnh cuûa nhaân daân, veà khoái ñaïi
ñoaøn keát daân toäc, keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi luoân giöõ
vai troø quyeát ñònh cho söï thaønh coâng cuûa caùch maïng nöôùc ta. Trong coâng cuoäc
ñoåi môùi vaø söï nghieäp ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, phaùt
huy ñaïi ñoaøn keát toaøn daân toäc laø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån. Vì vaäy nghieân cöùu

32
vaø vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh coù giaù trò ñaëc bieät quan troïng soi saùng cho söï
vun troàng khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn daân trong thôøi kyø môùi cuûa ñaát nöôùc.

I. TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÏI ÑOAØN KEÁT DAÂN TOÄC.

1.Nhöõng cô sôû haønh thaønh tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc coù nguoàn goác töø nhieàu
yeáu toá vaø ñöôïc hình thaønh treân cô sôû keá thöøa vaø phaùt trieån bieän chöùng chuû
nghóa yeâu nöôùc vaø truyeàn thoáng ñoaøn keát cuûa daân toäc; tinh hoa vaên hoaù nhaân
loaïi, ñaëc bieät laø chuû nghóa Maùc-Leânin ñaõ ñöôïc vaän duïng vaø phaùt trieån saùng
taïo, phuø hôïp vôùi tình hình vaø ñieàu kieän cuï theå cuûa Vieät Nam trong thôøi ñaïi môùi.

1.1.Truyeàn thoáng yeâu nöôùc, nhaân aùi, truyeàn thoáng ñoaøn keát cuûa daân toäc
Vieät Nam.

Daân toäc ta coù truyeàn thoáng yeâu nöôùc noàng naøn vaø coù truyeàn thoáng ñoaøn
keát beàn vöõng. Tinh thaàn yeâu nöôùc gaén lieàn vôùi yù thöùc coäng ñoàng, yù thöùc coá
keát daân toäc, ñoaøn keát daân toäc ñaõ ñöôïc hình thaønh vaø cuûng coá trong haøng nghìn
naêm lòch söû ñaáu tranh döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc cuûa caû daân toäc. Caùc truyeàn
thuyeát “Boïc traêm tröùng”, caùc ca dao, tuïc ngöõ..

Ñoái vôùi moãi ngöôøi Vieät Nam, yeâu nöôùc – nhaân nghóa – ñoaøn keát ñaõ trôû
thaønh moät tình caûm thieâng lieâng, thaønh moät trieát lyù nhaân sinh, thaønh pheùp öùng
xöû vaø tö duy chính trò.

Hoà Chí Minh ñaõ sôùm haáp thuï ñöôïc truyeàn thoáng yeâu nöôùc – nhaân nghóa –
ñoaøn keát cuûa daân toäc vaø phaùt huy truyeàn thoáng ñoù trong giai ñoaïn caùch maïng
môùi cuûa daân toäc.

1.2.Nhöõng giaù trò nhaân vaên cuûa vaên hoaù Ñoâng – Taây

Cuøng vôùi chuû nghóa yeâu nöôùc vaø truyeàn thoáng ñoaøn keát cuûa daân toäc, tö
töôûng ñaøo keát cuûa Hoà Chí Minh coøn laø söï tieáp thu coù choïn loïc nhöõng giaù trò
nhaân vaên cuûa vaên hoaù Ñoàng – Taây nhö tö töôûng “ñaïi ñoàng”, “nhaân aùi” cuûa nho
giaùo, tö töôûng “Töï do, bình ñaúng, baùc aùi ” cuûa phöông Taây. Ngöôøi vieát: “Hoïc
thuyeát Khoång Töû coù öu ñieåm laø söï tu döôõng ñaïo ñöùc caù nhaân. Toân giaùo Gieâsu
coù öu ñieåm laø loøng nhaân aùi cao caû. Chuû nghóa Maùc coù öu ñieåm laø phöông phaùp
laøm vieäc bieän chöùng. Chuû nghóa Toân Daät Tieân coù öu ñieåm laø chính saùch cuûa
noù phuø hôïp vôùi ñieàu kieän nöôùc ta. Khoång Töû, Gieâsu, Maùc, Toân Daät Tieân...
ñeàu muoán möu haïnh phuùc cho loaøi ngöôøi, möu phuùc lôïi cho xaõ hoäi...Toâi coá gaéng
laøm ngöôøi hoïc troø nhoû cuûa caùc vò aáy”.

1.3.Chuû nghóa Maùc-Leânin

Chuû nghóa Maùc-Leânin khaúng ñònh: caùch maïng laø söï nghieäp cuûa quaàn
chuùng, nhaân daân laø chuû nhaân vaø laø ngöôøi saùng taïo ra lòch söû, ñoaøn keát daân
toäc phaûi gaén lieàn vôùi ñoaøn keát quoác teá. Maùc vaø AÊngghen keâu goïi: “Voâ saûn

33
taát caû caùc nöôùc, lieân hieäp laïi”, Leânin keâu goïi: “Voâ saûn toaøn theá giôùi vaø caùc
daân toäc bò aùp böùc, lieân hieäp laïi”.

Chuû nghóa Maùc-Leânin khaúng ñònh: lieân minh coâng noâng do giai caáp voâ saûn
laõnh ñaïo caùch maïng laø cô sôû ñeå xaây döïng löïc löôïng cuûa caùch maïng, ñoaøn keát
daân toäc phaûi gaén vôùi ñoaøn keát quoác teá.

Hoà Chí Minh ñaõ vaän duïng vaø phaùt trieån nhöõng luaän ñieåm treân chuû nghóa
Maùc-Leânin phuø hôïp vôùi truyeàn thoáng vaø hoaøn caûnh cuûa daân toäc Vieät Nam luùc
baáy giôø.

1.4.Veà maët thöïc tieãn

Tö töôûng ñaïi ñoaøn keát daân toäc cuûa Hoà Chí Minh ñöôïc haønh thaønh treân cô
sôû toång keát nhöõng kinh nghieäm cuûa phong traøo caùch maïng Vieät Nam vaø theá
giôùi.

Töø khi thöïc daân Phaùp xaâm löôïc nöôùc ta, phong traøo yeâu nöôùc Vieät Nam ñaõ
dieãn ra raát maïnh meõ nhöng ñeàu bò thaát baïi do chöa taäp hôïp ñöôïc söùc maïnh ñoaøn
keát cuûa caû daân toäc. Hoà Chí Minh ñaõ thaáy ñöôïc nhöõng haïn cheá naøy vaø thuùc
ñaåy Ngöôøi ñi tìm moät caùch thöùc thöïc hieän môùi.

2..Nhöõng quan ñieåm cô baûn cuûa Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

Khaùi nieäm ñaïi ñoaøn keát daân toäc trong heä thoáng tö töôûng Hoà Chí Minh laø
moät heä thoáng nhöõng luaän ñieåm, nguyeân taéc, phöông phaùp giaùo duïc, taäp hôïp vaø
toå chöùc löïc löôïng caùch maïng vaø tieán boä nhaèm phaùt huy ñeán möùc cao nhaát söùc
maïnh daân toäc vaø söùc maïnh thôøi ñaïi trong söï nghieäp ñaáu tranh vì ñoäc laäp daân
toäc, daân chuû vaø chuû nghóa xaõ hoäi.

2.1.Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø vaán ñeà coù yù nghóa chieán löôïc, quyeát ñònh
thaønh coâng cuûa caùch maïng.

Tö töôûng ñaïi ñoaøn keát daân toäc cuûa Hoà Chí Minh coù yù nghóa chieán löôïc,
noù laø moät tö töôûng cô baûn, nhaát quaùn vaø xuyeân suoát tieán trình caùch maïng Vieät
Nam. Hoà Chí Minh nhaán maïnh ñoaøn keát laø söùc maïnh, ñoaøn keát ñeå thaéng lôïi.
Ñieàu ñoù coù nghóa laø ñoaøn keát laø vaán ñeà soáng coøn cuûa caùch maïng. Baùc noùi:
Ñoaøn keát laøm ra söùc maïnh; “Ñoaøn keát laø söùc maïnh cuûa chuùng ta”. “Ñoaøn keát
laø söùc maïnh, laø then choát cuûa thaønh coâng”. Ñoaøn keát laø ñieåm meï. “Ñieåm naøy
maø thöïc hieän toát thì ñeû ra con chaùu ñeàu toát”.

Trong töøng thôøi kyø, giai ñoaïn caùch maïng caàn coù caùch thöùc linh hoaït ñeå
taäp hôïp caùc löïc löôïng xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc. Hoà Chí Minh coi
ñoaøn keát laø moät chieán löôïc laâu daøi, quyeát ñònh thaønh coâng cuûa caùch maïng bôûi
söï nghieäp caùch maïng to lôùn laém, phaûi ñoaøn keát ñeå thöïc hieän söï nghieäp ñoù.

2.2.Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø muïc tieâu, nhieäm vuï haøng ñaàu cuûa caùch maïng.

34
 Hoà Chí Minh coi ñoaøn keát khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät phöông phaùp taäp
hôïp, toå chöùc löïc löôïng caùch maïng maø coøn laø muïc tieâu, ñoäng löïc vaø laø nhieäm
vuï haøng ñaàu cuûa caùch maïng. Hoà Chí Minh chæ roõ: Muïc ñích cuûa Ñaûng laø ñoaøn
keát toaøn daân, phuïng söï Toå quoác.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc khoâng chæ laø muïc tieâu, muïc ñích, nhieäm vuï haøng
ñaàu cuûa Ñaûng maø coøn laø cuûa caû daân toäc.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø ñieåm xuaát phaùt vaø laø sôïi chæ ñoû xuyeân suoát
ñöôøng loái, chuû tröông cuûa Ñaûng. Chính vì vaäy, ôû baát cöù thôøi kyø caùch maïng
naøo, khi xaây döïng ñöôøng loái chieán löôïc, vaán ñeà quan troïng haøng ñaàu cuûa Ñaûng
laø xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu, nhieäm vuï vaø phöông phaùp ñuùng ñaén, phuø hôïp vôùi
nguyeän voïng cuûa nhaân daân môùi coù theå thu huùt söùc maïnh cuûa nhaân daân.

2.3.Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø ñaïi ñoaøn keát toaøn daân

Theo Hoà Chí Minh khaùi nieäm “Daân” vöøa laø moät taäp hôïp ñoâng ñaûo quaàn
chuùng, vöøa ñöôïc hieåu laø moãi con ngöôøi Vieät Nam cuï theå. Ñaïi ñoaøn keát daân toäc
ôû Hoà Chí Minh ñöôïc theå hieän ôû nhöõng luaän ñieåm sau:.

 Ñaïi ñoaøn keát daân toäc nghóa laø phaûi taäp hôïp ñöôïc moïi ngöôøi daân vaøo moät
khoái trong cuoäc ñaáu tranh chung vì ñoäc laäp, thoáng nhaát vaø xaây döïng ñaát nöôùc.
Khoâng phaân bieät daân toäc, toân giaùo, giai caáp,..

 Muoán thöïc hieän ñöôïc khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn daân thì phaûi keá thöøa truyeàn
thoáng yeâu nöôùc- nhaân nghóa – ñoaøn keát cuûa daân toäc, phaûi coù taám loøng khoan
dung, ñoä löôïng vôùi con ngöôøi.

 Ñaïi ñoaøn keát daân toäc ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng khoái lieân minh coâng –
noâng – lao ñoäng trí oùc do giai caáp coâng nhaân laõnh ñaïo.

2.4.Toå chöùc theå hieän khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø Maët traän daân toäc thoáng
nhaát, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng.

- Caû daân toäc chæ trôû thaønh löïc löôïng to lôùn, trôû thaønh söùc maïnh voâ ñòch
khi ñöôïc toå chöùc theo moät ñöôøng loái chính trò ñuùng ñaén, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa
Ñaûng coäng saûn. Ñoù laø maët traän daân toäc thoáng nhaát vaø tuyø theo töøng thôøi kyø,
giai ñoaïn caùch maïng khaùc nhau, coù teân goïi khaùc nhau. Cuï theå: Hoäi phaûn ñeá
ñoàng minh (1930), Maët traän daân chuû (1936), Maët traän Toå quoác Vieät Nam
(1955,1976).

- Theo Baùc, maët traän daân toäc thoáng nhaát phaûi ñöôïc xaây döïng theo nhöõng
nguyeân taéc sau:

+ Ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng lieân minh coâng – noâng- lao ñoäng trí oùc
ñöôùi söï laõnh ñaïo cuûa ñaûng coäng saûn.

+ Hieäp thöông daân chuû, laáy vieäc thoáng nhaát lôïi ích toái cao cuûa daân toäc vôùi

35
lôïi ích cuûa caùc taàng lôùp nhaân daân laøm cô sôû ñeå cuûng coá vaø môû roäng.

+ Ñoaøn keát laâu daøi, chaët cheõ, thöïc söï, chaân thaønh; thaân aùi giuùp ñôõ nhau
cuøng tieán boä

- Ñaûng coäng saûn vöøa laø thaønh vieân cuûa maët traän daân toäc thoáng nhaát
vöøa laø toå chöùc chính trò to lôùn nhaát bao goàm nhöõng ngöôøi tieân tieán nhaát thuoäc
caùc giai caáp vaø taàng lôùp khaùc nhau. Vì vaäy Ñaûng coäng saûn Vieät Nam cuõng laø
moät boä phaän cuûa daân toäc. Do ñoù noù cuõng laø thaønh vieân cuûa maët traän daân
toäc thoáng nhaát.

+ Ñaûng laõnh ñaïo maët traän baèng vieäc xaùc ñònh chính saùch ñuùng ñaén cho
maët traän, phuø hôïp vôùi töøng giai ñoaïn.

+ Ñaûng phaûi duøng phöông phaùp vaän ñoäng, giaùo duïc, thuyeát phuïc, neâu
göông.

+ Muoán laõnh ñaïo Maët traän, laõnh ñaïo xaây döïng khoái ñoaøn keát toaøn daân,
Ñaûng phaûi thöïc söï ñoaøn keát nhaát trí.

II. TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ KEÁT HÔÏP SÖÙC MAÏNH DAÂN TOÄC
VÔÙI SÖÙC MAÏNH THÔØI ÑAÏI.

1.Quaù trình nhaän thöùc cuûa Hoà Chí Minh veà moái quan heä giöõa söùc maïnh
daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi

1.1.Nhaän thöùc cuûa Hoà Chí Minh veà söùc maïnh daân toäc.

Hoà Chí Minh laø nhaø yeâu nöôùc vó ñaïi. Ra ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc, Hoà Chí
Minh mang theo nhaän thöùc vaø nieàm tin baát dieät vaøo söùc maïnh daân toäc. Ñoù laø:

+ Söùc maïnh cuûa chuû nghóa yeâu nöôùc;

+ Tinh thaàn ñoaøn keát; yù chí ñaáu tranh anh duõng, baát khuaát cho ñoäc laäp, töï
do;

+ Yù thöùc töï löïc, töï cöôøng daân toäc,..

Hoà Chí Minh khaúng ñònh: “Chuû nghóa daân toäc laø ñoäng löïc lôùn cuûa ñaát
nöôùc”. Chuû nghóa daân toäc theo quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh laø chuû nghóa yeâu
nöôùc vaø tinh thaàn chaân chính cuûa nhaân daân.

Theo Baùc “phaûi mang söùc ta maø giaûi phoùng cho ta”, khoâng ñöôïc æ laïi caùch
maïng voâ saûn ôû chính quoác.

1.2.Nhaän thöùc cuûa Hoà Chí Minh veà söùc maïnh thôøi ñaïi vaø tính taát yeáu cuûa
vieäc keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

36
 -Veà söùc maïnh thôøi ñaïi: Theo Hoà Chí Minh, söùc maïnh cuûa thôøi ñaïi chuùng
ta laø:

+ Söùc maïnh cuûa giai caáp voâ saûn, caùch maïng voâ saûn vaø Ñaûng tieân phong
cuûa noù;

+ Khoái ñoaøn keát chieán ñaáu giöõa lao ñoäng ôû caùc nöôùc thuoäc ñòa vôùi voâ
saûn ôû chính quoác;

+ Lyù luaän vaø phöông phaùp luaän khoa hoïc cuûa chuû nghóa Maùc – Leânin, kinh
nghieäm cuûa caùch maïng Thaùng Möôøi...

+ Söùc maïnh cuûa thôøi ñaïi khoâng chæ treân lónh vöïc chính trò – xaõ hoäi, maø
Hoà Chí Minh luoân coi caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä laø tri thöùc, laø nhaân toá cuûa
söùc maïnh thôøi ñaïi.

( Söùc maïnh cuûa GCVS ñöôïc theå hieän ôû tính baùch chieán, baùch thaéng cuûa
chuû nghóa M-LN, söï vöõng maïnh cuûa Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân trong laõnh ñaïo
caùch maïng… noù phaùt trieån vaø khoâng ngöøng ñöôïc boå sung, hoaøn thieän cho duø bò
nhieàu theá löïc taán coâng töø nhieàu phía).

-Veà tính taát yeáu cuûa vieäc keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi
ñaïi.

Keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi töùc laø keát hôïp chuû
nghóa yeâu nöôùc chaân chính vôùi chuû nghóa quoác teá voâ saûn, laø phaûi xaây döïng
ñöôïc khoái lieân minh chieán ñaáu giöõa voâ saûn ôû chính quoác vôùi lao ñoäng ôû thuoäc
ñòa, nhaèm cuøng moät luùc tieán coâng chuû nghóa ñeá quoác ôû caû hai ñaàu.

Hoà Chí Minh ñaõ chæ roõ söï caàn thieát phaûi ñoaøn keát quoác teá roäng lôùn giöõa
nhaân daân caùc nöôùc thuoäc ñòa vaø phuï thuoäc vaø giöõa ND caùc nöôùc thuoäc ñòa vaø
phuï thuoäc vôùi giai caáp coâng nhaân, nhaân daân lao ñoäng ôû caùc nöôùc tö baûn ñeá
quoác, giöõa giai caáp voâ saûn toaøn theá giôùi nhaèm taäp hôïp löïc löôïng ñaáu tranh cho
hoaø bình, ñoäc laäp daân toäc, daân chuû vaø tieán boä xaõ hoäi.

2.Noäi dung tö töôûng Hoà Chí Minh veà keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc
maïnh thôøi ñaïi

2.1. Ñaët caùch maïng giaûi phoùng daân toäc Vieät Nam trong söï gaén boù vôùi caùch
maïng voâ saûn theá giôùi

Hoà Chí Minh xaùc ñònh Caùch maïng Vieät Nam naèm trong phaïm truø caùch maïng
voâ saûn, goùp phaàn cuøng caùch maïng theá giôùi xaây döïng CNXH. Do ñoù, caùch
maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi gaén vôùi caùch maïng theá giôùi.

Maët khaùc, theo Hoà Chí Minh, vì ñaëc ñieåm rieâng bieät cuûa moãi daân toäc, giöõa
phöông Ñoâng vaø phöông Taây neân keá hoaïch ñaáu tranh cuõng coù khaùc nhau.

37
 Nhö vaäy, söùc maïnh daân toäc chæ ñöôïc phaùt huy ñaày ñuû vaø ñöa ñeán thaéng
lôïi khi keát chaët cheõ vôùi nhöõng löïc löôïng chuû yeáu cuûa thôøi ñaïi.

2.2. Keát hôïp chaët cheõ chuû nghóa yeâu nöôùc vôùi chuû nghóa quoác teá trong saùng.

Hoà Chí Minh ñaõ chæ roõ: Muoán keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh
thôøi ñaïi, caùc Ñaûng Coäng saûn phaûi kieân trì ñaáu tranh vôùi moïi khuynh höôùng cuûa
chuû nghóa cô hoäi, chuû nghóa vò kyû daân toäc, chuû nghóa soâ vanh,... Vì ñieàu naøy
laøm chia reõ khoái ñoaøn keát quoác teá, laøm suy yeáu caùch maïng theá giôùi.

Hoà Chí Minh luoân khaúng ñònh tình ñoaøn keâùt anh em theá giôùi laø moät baûo
ñaûm vöõng chaéc cho thaéng lôïi cuûa chuû nghóa coäng saûn.

Hoà Chí Minh cho raèng, vieäc xaây döïng tình höõu nghò phaûi “coù lyù coù tình”.
Coù lyù laø söï tuaân thuû caùc nguyeân taéc cô baûn trong quan heä quoác teá: toân troïng
ñoäc laäp chuû quyeàn, toaøn veïn laõnh thoå, bình ñaúng, cuøng coù lôïi. Coù tình laø treân
cô sôû nguyeân taéc chung, muïc tieâu caàn tính ñeán nhöõng ñaëc ñieåm rieâng, tình hình cuï
theå cuûa moãi nöôùc.

Cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân ñeá quoác cuûa daân toäc ta chính laø bieåu
töôïng cao ñeïp cuûa söï keát hôïp giöõa loøng yeâu nöôùc nhieät thaønh vôùi tinh thaàn
quoác teá trong saùng.

2.3.Döïa vaøo söùc mình laø chính, tranh thuû söï giuùp ñôõ cuûa caùc nöôùc XHCN vaø
nhaân loaïi, ñoàng thôøi khoâng queân nghóa vuï quoác teá cuûa mình.

Trong moái quan heä söùc maïnh daân toäc vaø söùc maïnh thôøi ñaïi, Hoà Chí Minh
luoân coi nguoàn noäi sinh giöõ vai troø quyeát ñònh. Trong cuoäc ñaáu tranh caùch maïng,
Hoà Chí Minh luoân luoân neâu cao khaåu hieäu “töï löïc caùnh sinh, döïa vaøo söùc mình laø
chính”, “muoán ngöôøi ta giuùp cho, thì tröôùc mình phaûi töï giuùp laáy mình ñaõ”.

Maët khaùc, muoán tranh thuû ñöôïc söùc maïnh thôøi ñaïi, ngoaøi söùc maïnh caàn
thieùt beân trong ñeå coù theå söû duïng ñöôïc söùc maïnh beân ngoaøi, laïi coøn phaûi coù
ñöôøng loái ñoäc laäp töï chuû ñuùng ñaén môùi tranh thuû ñöôïc söùc maïnh thôøi ñaïi.

Ñeå tranh thuû ñöôïc söï ñoàng tình vaø uûng hoä cuûa nhaân daân theá giôùi, Hoà Chí
Minh ñaõ ñeà ra ñöôøng loái keát hôïp chaët cheõ muïc tieâu ñaáu tranh cho ñoäc laäp thoáng
nhaát cuûa daân toäc mình vôùi boán muïc tieâu cuûa thôøi ñaïi.

Neâu cao chuû nghóa yeâu nöôùc keát hôïp vôùi chuû nghóa quoác teá, tranh thuû cao
nhaát söï uûng hoä vaø giuùp ñôõ cuûa loaøi ngöôøi tieán boä, nhaân daân ta tích cöïc thöïc
hieän nghóa vuï quoác teá cao caû cuûa mình: phaûi coi cuoäc ñaáu tranh cuûa baïn cuõng
nhö cuoäc ñaáu tranh cuûa ta... “giuùp baïn laø töï giuùp mình”.

2.4.Môû roäng toái ña quan heä höõu nghò, hôïp taùc, saün saøng “laøm baïn vôùi taát
caû caùc nöôùc daân chuû”.

38
 Sau khi nöôùc ta giaønh ñöôïc ñoäc laäp, Hoà Chí Minh ñaõ nhieàu laàn tuyeân boá:
“Chính saùch ngoaïi giao cuûa Chính phuû thì chæ coù moät ñieàu laø thaân thieän vôùi taát
caû caùc nöôùc daân chuû treân theù giôùi ñeå giöõ gìn hoaø bình”, “Thaùi ñoä nöôùc Vieät
Nam ñoái vôùi nhöõng nöôùc AÙ chaâu laø moät thaùi ñoä anh em, ñoái vôùi nguõ cöôøng
laø moät thaùi ñoä baïn beø”.

Trong quan heä roäng môû ñoù, Hoà Chí Minh ñaõ daønh öu tieân cho moái quan heä
vôùi caùc nöôùc laùng gieàng gaàn guõi trong khu vöïc, nhaát laø caùc nöôùc coù chung bieân
giôùi.

III.PHAÙT HUY SÖÙC MAÏNH ÑAÏI ÑOAØN KEÁT DAÂN TOÄC KEÁT HÔÏP
VÔÙI SÖÙC MAÏNH THÔØI ÑAÏI TRONG BOÁI CAÛNH HIEÄN NAY

1.Phaùt huy söùc maïnh ñaïi ñoaøn keát daân toäc döôùi aùnh saùng tö töôûng Hoà Chí
Minh.

1.1.Nhöõng nhaân toá khaùch quan vaø chuû quan ñang thaùch thöùc tính beàn chaët
cuûa khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø sôïi chæ ñoû xuyeân suoát ñöôøng loái chieán löôïc
cuûa Ñaûng trong caùch maïng Daân toäc daân chuû nhaân daân cuõng nhö trong caùch
maïng XHCN.

Tính chaát ñaïi ñoaøn keát daân toäc theå hieän qua vieäc môû roäng bieân ñoä , taäp
hôïp moïi giai taàng xaõ hoäi vaøo maët traän daân toäc thoáng nhaát. Tính beàn vöõng cuûa
khoái ñaïi doaøn keát daân toäc bieåu hieän qua vieäc cuûng coá khoái lieân minh coâng
noâng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng.

Lòch söû caùch maïng Vieät Nam cho thaáy khi naøo tö töôûng ñaïi ñoaøn keát daân
toäc cuûa Hoà Chi Minh ñöôïc quaùn trieät thì khi ñoù caùch maïng ñöôïc phaùt trieån vaø
ngöôïc laïi.

Ngaøy nay, chuùng ta ñang soáng trong moät theá giôùi ñaày bieán ñoäng, traät töï cuõ
ñaõ thay ñoåi. Tình hình theá giôùi ñang dieãn bieán phöùc taïp, chöùa nhieàu yeáu toá baát
traéc vaø thay ñoåi khoù löôøng aûnh höôûng maïnh meõ ñeán khoái ñaïi ñoaøn keát daân
toäc.

Trong nöôùc, coâng cuoäc ñoåi môùi vôùi nhöõng thaønh töïu quan trong, song ñang
laøm cho nhieàu giaù trò xaõ hoäi thay ñoåi. AÛnh höôûng cuûa tình hình theá giôùi caùc
theá löïc thuø ñòch ra söùc choáng phaù. Vì vaäy hôn luùc naøo heát phaûi nghieân cöùu vaän
duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát, keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc
maïnh thôøi ñaïi trong tình hình môùi.

1.2.Quaùn trieät nhöõng quan ñieåm cuûa Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc
trong giai ñoaïn hieän nay.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc luoân luoân ñöôïc Ñaûng coi laø moät trong nhöõng vaán
ñeà coù yù nghóa quan troïng haøng ñaàu trong söï nghieäp xaây döïng, phaùt trieån ñaát

39
nöôùc. Ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän trong caùc Nghò quyeát cuûa Ñaûng vôùi tö töôûng chæ
ñaïo laø:

Khôi daäy vaø phaùt huy söùc maïnh daân toäc, ñaët lôïi ích cuûa daân toäc, cuûa ñaát
nöôùc vaø cuûa con ngöôøi leân haøng ñaàu.

Xuaát phaùt töø lôïi ích daân toäc maø môû roäng quan heä hôïp taùc quoác teá.

Veà chính trò tö töôûng: Ñaûng neâu cao ngoïn côø ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

Veà kinh teá xaõ xaõ hoäi: khuyeán kích caùc thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån, xaùc
laäp quyeàn laø chuû cuûa ngöôøi lao ñoäng, khuyeán khích laøm giaøu chính ñaùng.

Veà ñoái ngoaïi: Thöïc hieän chính saùch ñoái ngoaïi ñoäc laäp töï chuû, môû roäng ña
daïng hoaù, ña phöông hoaù quan heä ñoái ngoaïi theo phöông chaâm “Vieät Nam muoán laø
baïn vôùi taát caû caùc nöôùc vì hoaø bình, ñoäc laäp, hôïp taùc vaø phaùt trieån”.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc trong thôøi kyø hieän nay phaûi ñöôïc cuûng coá vaø phaùt
trieån nhaèm:

+ Xaây döïng ñaát nöôùc giaøu maïnh, thoaùt khoûi ngheøo naøn, laïc haäu.

+ Nhaèm khôi daäy tinh thaàn töï toân daân toäc, quyeát taâm chaán höng ñaát nöôùc.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc trong ñieàu kieän thöïc hieän moät neàn kinh teá thò tröôøng
ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa nhaèm:

+ Phaùt huy tính naêng ñoäng cuûa moãi ngöôøi.

+ Khaéc phuïc ñöôïc nhöõng tieâu cöïc cuûa kinh teá thò tröôøng aûnh höôûng ñeán
truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc nhö töông thaân, töông aùi, tình nghóa...

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc ñoøi hoûi phaûi xaây döïng ñöôïc moät Ñaûng laõnh ñaïo
thöïc söï trong saïch, vöõng maïnh, moät cheá ñoä do nhaân daân laøm chuû, moät nhaø
nöôùc thaät söï cuûa daân, do daân, vì daân.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc trong ñieàu kieän thöïc hieän chính saùch môû cöûa, hoäi
nhaäp quoác teá, ña phöông hoaù, ña daïng hoaù quan heä ñoái ngoaïi ñoøi hoûi phaûi cuûng
coá khoái ñaïi ñoaøn keát vôùi phong traøo caùch maïng caùc nöôùc ñoàng thôøi naém vöõng
baøi hoïc ñoaøn keát quoác teá cuûa Baùc “Cöùng raén veà nguyeân taéc, meàm deûo veà
saùch löôïc”, “dó baát bieán, öùng vaïn bieán”.

2.Khôi daäy vaø phaùt huy toái ña noäi löïc, naâng cao hieäu quaû hôïp taùc quoâùc teá,
naâng cao yù chí töï löïc töï cöôøng, giöõ vöõng baûn saéc daân toäc trong quaù trình
hoäi nhaäp quoác teá.

Hoà Chí Minh luoân neâu cao nguyeân taéc ñoäc laäp töï chuû, töï löïc töï cöôøng,
chuû tröông taän löïc phaùt huy söùc maïnh daân toäc: söùc maïnh cuûa chuû nghóa yeâu
nöôùc, söùc maïnh cuûa ngöôøi laøm chuû, söùc maïnh cuûa ñaïi ñoaøn keát daân toäc...

40
 Trong thôøi kyø coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù hieän nay, Chuùng ta phaûi môû
roäng quan heä kinh teá ñoái ngoaïi, tranh thuû voán, kinh nghieäm quaûn lyù,... nhöng phaûi
treân cô sôû ñoäc laäp töï chuû, phaùt huy ñaày ñuû caùc yeáu toá noäi löïc, döïa vaøo caùc
nguoàn löïc trong nöôùc laø chính, bao goàm nguoàn löïc con ngöôøi, ñaát ñai, taøi nguyeân,
trí tueä, truyeàn thoáng,..

HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi
ñoaøn keát daân toäc. Ñaûng ta ñaõ vaän duïng nhöõng luaän ñieåm ñoù vaøo thöïc tieãn
caùch maïng nöôùc ta nhö theá naøo?

Caâu 2: Phaân tích noäi dung tö töôûng Hoà Chí Minh veà keát hôïp söùc maïnh daân toäc
vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi. Ñaûng ta ñaõ vaän duïng tö töôûng ñoù vaøo thöïc tieãn caùch
maïng nöôùc ta nhö theá naøo?

Caâu 3: Vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát toaøn daân toäc, keát
hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi vaøo söï nghieäp ñoåi môùi hieän
nay, theo anh, chò chuùng ta caàn laøm gì?

41
 Baøi 5:

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÛNG COÄNG SAÛN VIEÄT NAM;

VEÀ XAÂY DÖÏNG NHAØ NÖÔÙC CUÛA DAÂN, DO DAÂN, VÌ DAÂN

(6 tieát: 3 - 3)

A-MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân nhaän thöùc ñöôïc:

- Hoà Chí Minh laø ngöôøi saùng laäp vaø reøn luyeän Ñaûng ta.

- Nhöõng luaän ñieåm cuûa Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam; veà
xaây döïng nhaø nöôùc cuûa daân, do daân, vì daân.

- Quaùn trieät vaø vaän duïng nhöõng tö töôûng cuûa Ngöôøi trong xaây döïng Ñaûng
vaø nhaø nöôùc trong giai ñoaïn hieän nay

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

3.Lôùp thaûo luaän, trao ñoåi.

4.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Chuû tòch Hoà Chí Minh – ngöôøi saùng laäp vaø reøn luyeän Ñaûng ta, ngöôøi khai
sinh ra nöôùc Vieät Nam Daân chuû Coäng hoaø, moät Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân,
nhaân daân lao ñoäng, moät nhaø nöôùc cuûa daân, do daân, vì daân.

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng saûn, veà nhaø nöôùc cuûa daân, do daân,
vì daân laø moät tö töôûng lôùn, coù nhieàu noäi dung quan troïng.

Di saûn tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng coäng saûn, veà nhaø nöôùc cuûa daân, do
daân, vì daân giöõ vai troø quan troïng trong xaây döïng, ñoåi môùi, chænh ñoán Ñaûng vaø
trong xaây döïng nhaø nöôùc trong saïch, vöõng maïnh ñaùp öùng vôùi thôøi kyø môùi hieän
nay.

I.NHÖÕNG LUAÄN ÑIEÅM CHUÛ YEÁU CUÛA HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÛNG
COÄNG SAÛN VIEÄT NAM

1.Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam laø nhaân toá quyeát ñònh haøng ñaàu ñeå ñöa caùch

42
maïng Vieät Nam ñeán thaéng lôïi.

Xuaâát phaùt töø quan ñieåm cuûa Chuû nghóa Maùc-Leânin cuõng nhö truyeàn
thoáng cuûa daân toäc, Hoà Chí Minh ñaõ khaúng ñònh caùch maïng laø söï nghieäp cuûa
quaàn chuùng nhaân daân. Nhöng quaàn chuùng nhaân daân phaûi ñöôïc giaùc ngoä, toå
chöùc theo moät ñöôøng loái chính trò ñuùng ñaén thì môùi trôû thaønh löïc löôïng to lôùn.

Theo Hoà Chí Minh, caùch maïng tröôùc heát phaûi coù ñaûng caùch maïng, ñeå trong
thì vaän ñoäng daân chuùng, ngoaøi thì lieân laïc vôùi caùc daân toäc bò aùp böùc vaø voâ
saûn giai caáp moïi nôi. Ñaûng coù vöõng, thì caùch maïng môùi thaønh coâng.

Tröôùc khi Ñaûng coäng saûn Vieät Nam ra ñôøi thì ôû Vieät Nam ñaõ xuaát hieän
nhieàu phong traøo yeâu nöôùc, nhieàu toå chöùc chính trò ñaáu tranh choáng thöïc daân
Phaùp trong khuoân khoå cuûa yù thöùc heä phong kieán vaø tö saûn daân chuû vaø bò thaát
baïi.

Theo Hoà Chí Minh, Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laø chính ñaûng cuûa giai caáp
coâng nhaân Vieät Nam, ñoäi tieân phong cuûa giai caáp coâng nhaân, ñaïi bieåu trung thaønh
tuyeät ñoái vôùi lôïi ích cuûa giai caáp, nhaân daân lao ñoäng vaø daân toäc. Ñoù laø: ñoäc
laäp cho daân toäc, töï do cho nhaân daân, aám no, haïnh phuùc cho moãi ngöôøi.

2.Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laø saûn phaåm cuûa söï keát hôïp chuû nghóa Maùc-
Leânin vôùi phong traøo coâng nhaân vaø phong traøo yeâu nöôùc.

 Chuû nghóa Maùc-Leânin ñaõ neâu ra luaän ñieåm: Ñaûng coäng saûn laø saûn phaåm
cuûa söï keát hôïp chuû nghóa Maùc vôùi phong traøo coâng nhaân.

 Keá thöøa vaø vaän duïng luaän ñieåm cuûa Maùc-Leânin vaøo tình hình thöïc teá cuûa
Vieät Nam luùc baáy giôø, Hoà Chí Minh cho raèng: Ñaûng coäng saûn laø söï keát hôïp
giöõa chuû nghóa Maùc-Leânin vôùi phong traøo coâng nhaân vaø phong traøo yeâu nöôùc.
Ñaây laø söï saùng taïo vaø phaùt trieån chuû nghóa Maùc-Leânin ôû moât nöôùc thuoäc ñòa.

3.Ñaûng coäng saûn Vieät Nam- Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân, ñoàng thôøi laø
ñaûng cuûa daân toäc Vieät Nam.

 Töø luaän ñieåm phaûi keát hôïp chuû nghóa Maùc –Leânin vôùi phong traøo coâng nhaân
vaø phong traøo yeâu nöôùc, Hoà Chí Minh keát luaän: Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laø
ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân ñoàng thôøi laø ñaûng cuûa daân toäc Vieät Nam. Ñaây
cuõng laø moät luaän ñieåm môùi cuûa Hoà Chí Minh.

Vì quyeàn lôïi cuûa giai caáp coâng nhaân, nhaân daân lao ñoäng vaø cuûa daân toäc
laø moät neân Ñaûng ta laø ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân vaø cuûa daân toäc.

Töø luaän ñieåm treân ñònh höôùng cho vieäc xaây döïng Ñaûng ta thaønh moät ñaûng
gaén boù vôùi nhaân daân.

 Khi noùi Ñaûng ta laø Ñaûng cuûa giai caáp ñoàng thôøi laø ñaûng cuûa daân toäc hoaøn
toaøn khoâng coù nghóa laø khoâng thaáy roõ baûn chaát giai caáp cuûa ñaûng. Ñoù laø baûn

43
chaát giai caáp coâng nhaân.

Caùi quyeát ñònh baûn chaát giai caáp coâng nhaân cuûa Ñaûng laø ôû neàn taûng tö
töôûng cuûa Ñaûng, muïc tieâu, ñöôøng loái cuûa Ñaûng... Ñaûng ta luoân quaùn trieät luaän
ñieåm treân cuûa Hoà Chí Minh trong xaây döïng Ñaûng.

4.Ñaûng coäng saûn Vieät Nam phaûi laáy chuû nghóa Maùc-Leânin “laøm coát”

- Hoà Chí Minh ñaõ chæ roõ: Ñaûng muoán vöõng thì phaûi coù chuû nghóa laøm coát,
Ñaûng khoâng coù chuû nghóa cuõng nhö ngöôøi khoâng coù trí khoân, taøu khoâng coù
baøn chæ nam. Chuû nghóa aáy laø chuû nghóa Maùc-Leânin.

- Theo Hoà Chí Minh, laáy chuû nghóa Maùc-Leânin laø coát khoâng coù nghóa laø giaùo
ñieàu töøng caâu, töøng chöõ maø laø naém vöõng tinh thaàn, laäp tröôøng, quan ñieåm,
phöông phaùp cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin, ñoàng thôøi tieáp thu tinh hoa vaên hoaù cuûa
daân toäc, nhaân loaïi.

5.Ñaûng coäng saûn Vieät Nam phaûi ñöôïc xaây döïng theo nhöõng nguyeân taéc cuûa
Ñaûng kieåu môùi cuûa giai caáp voâ saûn

Taäp trung daân chuû laø nguyeân taéc toå chöùc cuûa ñaûng.

Taäp theå laõnh ñaïo, caù nhaân phuï traùch laø nguyeân taéc laõnh ñaïo cuûa Ñaûng

Töï pheâ binh vaø pheâ bình laø nguyeân taéc sinh hoaït cuûa Ñaûng, laø luaät phaùt
trieån ñaûng.

Kyû luaät nghieâm minh vaø töï giaùc

Ñoaøn keát thoáng nhaát trong Ñaûng.

6.Ñaûng vöøa laø ngöôøi laõnh ñaïo, vöøa laø ngöoøi ñaày tôù thaät trung thaønh cuûa
nhaân daân. Ñaûng laõnh ñaïo, nhaân daân laø chuû. Phaûi thöôøng xuyeân chaêm lo
moái quan heä maät thieát giaü Ñaûng vôùi daân.

Ñaûng laõnh ñaïo coù nghóa laø Ñaûng ñeà ra ñöôøng loái, chính saùch ñeå taäp hôïp
nhaân daân ñaáu tranh giaønh chính quyeàn vaø xaây döïng ñaát nöôùc. Ñaûng laõnh ñaïo
toaøn dieän, moïi maët ñôøi soáng xaõ hoäi.

Ñaày tôù trung thaønh cuûa nhaân daân: laø söï taän tuî vôùi nhaân daân, vì quyeàn lôïi
cuûa nhaân daân, cuûa daân toäc.

Nhaân daân laøm chuû: Nhaân daân laø chuû cuûa xaõ hoäi. Ñaûng laáy daân laøm
goác, phaûi thöïc hieän daân bieát, daân baøn, daân laøm, daân kieåm tra.

7.Ñaûng phaûi thöôøng xuyeân töï chænh ñoán vaø töï ñoåi môùi.

+ Ñeå xöùng ñaùng laø moät ñaûng caùch maïng chaân chính, Ñaûng phaûi thöôøng
xuyeân chaêm lo ñeán vieäc chænh ñoán vaø ñoåi môùi baûn thaân mình veà chính trò, tö

44
töôûng vaø toå chöùc, naâng cao naêng löïc laõnh ñaïo vaø söùc chieán ñaáu cuûa Ñaûng
ngang taàm vôùi nhieäm vuï cuûa töøng thôøi kyø caùch maïng.

+ Ñoái vôùi toaøn ñaûng, theo Hoà Chí Minh, Ñaûng soáng trong xaõ hoäi neân chòu
aûnh höôûng cuûa caû caùi toát, caùi xaáu, caùi hay, caùi dôû. Vì vaäy, Ñaûng phaûi thöôøng
xuyeân chuù yù ñeán vieäc xaây döïng vaø chænh ñoán.

II. TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ XAÂY DÖÏNG NHAØ NÖÔÙC CUÛA DAÂN, DO
DAÂN, VÌ DAÂN

1.Tö töôûng Hoà Chí Minh veà moät nhaø nöôùc cuûa daân, do daân, vì daân

Vaán ñeà cô baûn cuûa moät chính quyeàn laø ôû choã noù thuoäc veà ai, phuïc vuï
quyeàn lôïi cho ai. Theo Hoà Chí Minh, quyeàn phaûi giao cho daân chuùng soá nhieàu,
quyeàn haønh, löïc löôïng ñeàu ôû nôi daân. ( ñaây laø ñieåm khaùc nhau veà baûn chaát so
vôùi Nhaø nöôùc cuûa giai caáp boùc loät trong lòch söû). Ñoù laø moät nhaø nöôùc cuûa
daân, do daân vaø vì daân.

1.1.Nhaø nöôùc cuûa daân:

Ñoù laø nhaø nöôùc do nhaân daân laøm chuû. Taát caû quyeàn bính thuoäc veà nhaân
daân. Quoác hoäi, chính phuû do nhaân daân baàu ra, quyeàn chính trò cuûa nhaân daân ñöôïc
baûo ñaûm.

Nhaân daân coù quyeàn kieåm soaùt nhaø nöôùc.Trong nhaø nöôùc môùi, nhaân daân
ôû vò trí toái thöôïng.

Ngöôøi daân ñöôïc höôûng moïi quyeàn daân chuû, nghóa laø quyeàn laøm baát cöù
vieäc gì maø phaùp luaät khoâng ngaên caám vaø coù nghóa vuï tuaân theo phaùp luaät.
Ngöôøi ñaïi dieän cho daân do daân cöû ra, laø ngöôøi thöøa haønh uyû quyeàn cuûa daân,
laø” coâng boäc” cuûa daân.

1.2.Nhaø nöôùc do daân:

Ñoù laø nhaø nöôùc maø nhaân daân laø löïc löôïng xaây döïng, giöõ gìn, laø löïc
löôïng quyeát ñònh söï maïnh yeáu cuûa nhaø nöôùc, theå hieän:

+ Laø nhaø nöôùc do daân löïa choïn, baàu ra ñaïi bieåu cuûa mình.

+ Do daân ñoùng thueá ñeå nhaø nöôùc chi tieâu, hoaït ñoäng.

+ Do daân uûng hoä, giuùp ñôõ.

+ Do daân pheâ bình xaây döïng

1.3.Nhaø nöôùc vì daân

Nhaø nöôùc vì daân laø nhaø nöôùc phuïc vuï lôïi ích vaø nguyeän voïng cuûa nhaân
daân, khoâng coù ñaëc quyeàn ñaëc lôïi, thöïc söï trong saïch. Ñeå nhaø nöôùc vì daân phaûi

45
laø nhaø nöôùc cuûa daân vaø do daân xaây döïng. Nhaø nöôùc vì daân theå hieän ôû nhöõng
noäi dung sau:

+ Veà thieát cheá toå chöùc, ñoù laø boä maùy lo cho daân.

+ Veà caùn boä laø coâng boäc cuûa daân, ñoàng thôøi laø ngöôøi laõnh ñaïo, laø
ngöôøi ñaày tôù thaät trung thaønh cuûa nhaân daân.. Nhaø nöôùc phuïc vuï lôïi ích vaø
nguyeän voïng cuûa nhaân daân, thöïc söï trong saïch, caàn kieäm, lieâm chính. Caùn boä
vöøa laø ngöôøi laõnh ñaïo, vöøa laø ngöôøi ñaày tôù trung thaønh cuûa nhaân daân.

2. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà söï thoáng nhaát giöõa baûn chaát giai caáp coâng
nhaân vôùi tính nhaân daân vaø tính daân toäc cuûa nhaø nöôùc.

2.1.Baûn chaát giai caáp coâng nhaân cuûa Nhaø nöôùc Vieät Nam.

Baûn chaát giai caáp coâng nhaân cuûa nhaø nöôùc ta ñöôïc theå hieän treân nhöõng
maët chuû yeáu sau:

+ Do Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân laõnh ñaïo baèng nhöõng chuû tröông, ñöôøng
loái lôùn, thoâng qua Chính phuû, quoác hoäi vaø caùc nghaønh, caùc caáp cuûa nhaø nöôùc.

+ Baûn chaát giai caáp coâng nhaân cuûa nhaø nöôùc ta coøn theå hieän ôû tính ñònh
höôùng ñöa ñaát nöôùc quaù ñoä ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi.

+ Nguyeân taéc toå chöùc toå chöùc cô baûn cuûa nhaø nöôùc ta laø taäp trung daân
chuû.

2.2.Baûn chaát giai caáp coâng nhaân thoáng nhaát vôùi tính nhaân daân vaø tính daân
toäc trong Nhaø nöôùc ta

Nhaø nöôùc daân chuû môùi cuûa ta ra ñôøi laø keát quaû cuûa cuoäc ñaáu tranh laâu
daøi, gian khoå cuûa bao theá heä caùch maïng.

Nhaø nöôùc baûo veä lôïi ích cuûa nhaân daân, cuûa daân toäc laøm neàn taûng, baûo
veä lôïi ích cuûa nhaân daân; noù döïa treân neàn taûng ñaïi ñoaøn keát daân toäc. Lôïi ích
cuûa giai caáp thoáng nhaát vôùi lôïi ích cuûa daân toäc vaø nhaân daân lao ñoäng.

Nhaø nöôùc môùi coù cô sôû xaõ hoäi laø daân toäc, mang ñaäm tính daân toäc, tính
nhaân daân. Nhaø nöôùc coù nhieäm vuï toå chöùc caùc cuoäc khaùng chieán toaøn daân,
toaøn dieän ñeå baûo veä thaønh quaû caùch maïng cuûa daân toäc.

3. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà nhaø nöôùc phaùp quyeàn coù hieäu löïc phaùp lyù
maïnh meõ.

Theo Hoà Chí Minh, moät nhaø nöôùc coù hieäu löïc phaùp lyù maïnh meõ laø moät
nhaø nöôùc hôïp hieán. Ngay sau khi giaønh ñöôïc chính quyeàn, Hoà Chí Minh ñaõ xaùc
ñònh moät trong saùu nhieäm vuï caáp baùch laø toå chöùc Toång tuyeån cöû.

Trong tö töôûng Hoà Chí Minh, moät nhaø nöôùc phaùp quyeàn coù hieäu löïc maïnh

46
laø nhaø nöôùc quaûn lyù ñaát nöôùc baèng phaùp luaät vaø phaûi laøm cho phaùp luaät coù
hieäu löïc trong thöïc teá. Nhaø nöôùc quaûn lyù ñaát nöôùc baèng phaùp luaät vaø phaûi
laøm cho phaùp luaät coù hieäu löïc thöïc söï; phaùp luaät vaø daân chuû luoân luoân ñi ñoâi
vôùi nhau trong moät nhaø nöôùc daân chuû.

4. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà xaây döïng nhaø nöôùc trong saïch, vöõng maïnh, hieäu
quaû.

Hoà Chí Minh xaùc ñònh: Ñaây laø moät cuoäc ñaáu tranh gian khoå phaûi huy ñoäng
toaøn daân vaø caû heä thoáng chính trò, söû duïng caùc bieän phaùp tö töôûng vaø toå chöùc,
giaùo duïc vaø haønh chính, kinh teá vaø phaùp luaät…

4.1.Taêng cöôøng phaùp luaät ñi ñoâi vôùi ñaåy maïnh giaùo duïc ñaïo ñöùc.

Theo Hoà Chí Minh, ñeå xaây döïng nhaø nöôùc phaùp quyeàn phaûi nhaán maïnh vai
troø cuûa phaùp luaät, ñaåy maïnh xaây döïng, tuyeân truyeàn heä thoáng phaùp luaät trong
nhaân daân. Trong ñoù ñaëc bieät coi troïng vaán ñeà giaùo duïc ñaïo ñöùc.

Ñaïo ñöùc vaø phaùp luaät coù quan heä khaêng khít vôùi nhau,phaùp luaät laø moät
bieän phaùp ñeå khaúng ñònh moät chuaån möïc ñaïo ñöùc naøo ñoù vaø bieán noù thaønh
thoùi quen. Ngöôïc laïi,chuaån möïc ñaïo ñöùc caøng khoù bao nhieâu thì vai troø cuûa phaùp
luaät caøng quan troïng baáy nhieâu.

4.2.Kieân quyeát choáng tham oâ, laõng phí, quan lieâu.

Nhaø nöôùc coù maïnh, coù hieäu löïc cao hay khoâng moät maët phuï thuoäc vaøo
tính nghieâm minh cuûa vieäc thi haønh phaùp luaät, maët khaùc, döïa vaøo söï göông maãu,
trong saïch veà ñaïo ñöùc cuûa ñoäi nguõ caùn boä caùc caáp.

Trong ñieàu kieän nöôùc ta vaø theá giôùi hieän nay, chuùng ta phaûi taäp trung löïc
löôïng ñeå ñaáu tranh choáng tham nhuõng, quan lieâu, thoaùi hoaù bieán chaát… nhaèm theå
hieän söùc maïnh vaø hieäu löïc cuûa nhaø nöôùc.

III. XAÂY DÖÏNG ÑAÛNG VÖÕNG MAÏNH, LAØM TRONG SAÏCH BOÄ MAÙY
NHAØ NÖÔÙC THEO TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH

1.Xaây döïng, chænh ñoán Ñaûng, laøm cho Ñaûn ta thaät söï laø Ñaûng cuûa ñaïo ñöùc
vaø vaên minh, tieâu bieåu cho trí tueä, danh döï vaø löông taâm cuûa daân toäc

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñaõ ñöôïc quaùn trieät
treân caû 3 maët xaây döïng ñaûng: chính trò, tö töôûng vaø toå chöùc, laøm cho Ñaûng ta
ngaøy caøng vöõng maïnh, ñaùp öùng vôùi moãi thôøi kyø caùch maïng.

Veà chính trò: ñoù laø ñöôøng loái chính trò ñuùng ñaén, baûn lónh chính trò vöõng
vaøn trong moïi tình huoáng, kieân ñònh muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ
hoäi.

Veà tö töôûng: Ñaûng ta luoân laáy chuû nghóa Maùc-Leânin, tö töôûng Hoà Chí

47
Minh laø neàn taûng, kim chæ nam trong nhaän thöùc vaø haønh ñoäng.

Veà toå chöùc: ñoù laø moät toå chöùc chính trò, trong saïch, vöõng maïnh.

2. Phaùt huy daân chuû ñi ñoâi vôùi taêng cöôøng phaùp cheá XHCN, xaây döïng moät
neàn haønh chính daân chuû, trong saïch, vöõng maïnh.

Môû roäng daân chuû laø moät nhieäm vuï quan troïng vaø caáp baùch ñeå khai thaùc
söùc maïnh voâ taän cuûa nhaân daân trong söï nghieäp ñoåi môùi. Ñeå thöïc hieän daân
chuû, theo Hoà Chí Minh laø moïi chuû tröông, ñöôøng loái thuoäc taát caû caùc lónh vöïc
kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi … ñeàu phaûi xem xeùt vaø giaûi quyeát töø ñòa vò
cuûa ngöôøi laøm chuû vaø quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân; ñoàng thôøi phaûi naâng cao
naêng löïc laøm chuû cuûa ngöôøi daân.

Phaùt huy daân chuû phaûi keát hôïp chaët cheõ vôùi taêng cöôøng phaùp cheá, thöïc
hieän quaûn lyù xaõ hoäi baèng phaùp luaät, theo phaùp luaät.

Hieän nay, neàn haønh chính cuûa chuùng ta coøn yeáu keùm, teâï quan lieâu, xa daân,
xa cô sôû, naïn tham nhuõng, laõng phí; boä maùy coàng keành, naëng neà, keùm hieäu löïc…
neân caûi caùch boä maùy haønh chính ñang laø moät yeâu caàu böùc xuùc.

Caûi caùch haønh chính ñeå coù moät neàn haønh chính daân chuû, trong saïch, phuïc
vuï ñaéc löïc cho nhaân daân, giöõ vöõng traät töï, kyû cöông xaõ hoäi theo phaùp luaät./.

HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm chuû yeáu cuûa Hoà Chí Minh veà Ñaûng Coäng
saûn Vieät Nam. Ñeå xaây döïng Ñaûng vöõng maïnh, chuùng ta caàn phaûi laøm gì?

Caâu 2: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa Hoà Chí Minh veà nhaø nöôùc.
Laøm theá naøo ñeå xaây döïng nhaø nöôùc trong saïch, vöõng maïnh vaø hieäu quaû ?
Baøi 6

TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÏO ÑÖÙC, NHAÂN VAÊN, VAÊN HOAÙ

(11 tieát: 5 – 6 )

A-MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: sinh vieân nhaän thöùc ñöôïc:

+ Noäi dung cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc caùch maïng, caàn
kieäm, lieâm chính, chí coâng voâ tö; veà nhaân vaên; veà vaên hoaù

+ Hoïc taäp taám göông Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc caùch maïng, nhaân vaên vaø
vaên hoaù.

+ Vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc, nhaân vaên, vaên hoaù trong

48
giaùo duïc, ñaøo taïo nguoàn löïc con ngöôøi vaø xaây döïng neàn vaên hoaù môùi.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, ñoïc giaùo trình naém vöõng caùc yeâu caàu cuûa baøi hoïc, chuaån bò
caùc yù kieán trao ñoåi.

2.SV xem phim tö lieäu veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp cuûa Baùc Hoà

3.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

4.Lôùp thaûo luaän, trao ñoåi.

5.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

6.SV laøm baøi taäp tieåu luaän veà noäi dung baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Chuû tòch Hoà Chí Minh – vò laõnh tuï caùch maïng muoân vaøn kính yeâu cuûa
Ñaûng vaø daân toäc ta, danh nhaân vaên hoaù theá giôùi. Ngöôøi ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta
di saûn tö töôûng voâ cuøng quyù baùu. Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät heä thoáng quan
ñieåm toaøn dieän vaø saâu saéc veà nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùch maïng Vieät Nam;
laø keát quaû cuûa söï vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû nghóa Maùc-Leânin vaøo
ñieàu kieän thöïc tieãn Vieät Nam; laø söï keá thöøa vaø phaùt huy caùc giaù trò truyeàn
thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc ta; laø söï tieáp thu coù choïn loïc nhöõng tinh hoa vaên hoaù
cuûa toaøn nhaân loaïi. Tö töôûng cuûa Ngöôøi ñaõ soi ñöôøng thaéng lôïi cho caùch maïng
Vieät Nam trong hôn 74 naêm qua vaø trong coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc hieän nay.

Trong heä thoáng tö töôûng aáy, tö töôûng veà ñaïo ñöùc, nhaân vaên, vaên hoaù vaø
taám göông cuûa Ngöôøi coù giaù trò ñaëc bieät quan troïng cho toaøn Ñaûng, toaøn daân,
toaøn quaân, cho moïi theá heä, moïi taàng lôùp nhaân daân nghieân cöùu, hoïc taäp nhaèm
reøn luyeän, tu döôõng baûn thaân vaø giaùo duïc, xaây döïng con ngöôøi môùi, xaây döïng
neàn vaên hoaù môùi. Ñaây laø moät lónh vöïc voâ cuøng roäng lôùn vaø saâu saéc, ñoøi hoûi
phaûi maát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc ñeå nghieân cöùu, vaän duïng bieán tö töôûng
cuûa Ngöôøi trôû thaønh hieän thöïc.

I.TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ ÑAÏO ÑÖÙC

1.Nguoàn goác tö töôûng ñaïo ñöùc Hoà Chí Minh

+ Tö töôûng ñaïo ñöùc Hoà Chí Minh baét nguoàn töø truyeàn thoáng ñaïo ñöùc cuûa
daân toäc Vieät Nam. Keá thöøa vaø phaùt huy caùc giaù trò truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa tö
töôûng ñaïo ñöùc phöông Ñoâng. Laáy ví duï chöùng minh laøm roõ.

+ Chaét loïc tinh hoa ñaïo ñöùc nhaân loaïi. Ñaïo ñöùc nho giaùo, phöông taây.

49
 + Tieáp thu vaän duïng vaø phaùt trieån tö töôûng ñaïo ñöùc cuûa chuû nghóa Maùc-
Leânin.

+ Xuaát phaùt töø thöïc tieãn caùch maïng Vieät Nam. Phaân tích vaø chöùng minh
laøm roõ.

*Phaïm vi bao quaùt cuûa tö töôûng ñaïo ñöùc Hoà Chí Minh.

Nhöõng vaán ñeà ñaïo ñöùc ñaõ ñöôïc Hoà Chí Minh xem xeùt moät caùch toaøn
dieän:

Ñoái vôùi moïi ñoái töôïng: coâng nhaân, noâng daân, trí thöùc, vaên ngheä só; caùc
cuï phuï laõo ñeán phuï nöõ, thanh thieáu nieân, nhi ñoàng...Daãn chöùng caùc ñieàu Baùc
daïy ñoái vôùi thieáu nieân, thanh nieân, vôùi caùn boä, giaùo vieân trong tröôøng hoïc.

Treân moïi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi: töø ñôøi tö ñeán ñôøi coâng , trong
sinh hoaït, hoïc taäp, lao ñoäng, chieán ñaáu, quaûn lyù, laõnh ñaïo. Laáy caùc luaän ñieåm
cuûa Baùc ñeå chöùng minh laøm roõ.

Treân moïi phaïm vi töø heïp ñeán roäng, töø gia ñình ñeán xaõ hoäi, töø giai caáp
ñeán daân toäc, vuøng mieàn ñeán quoác teá. Daãn chöùng nhöõng ñieàu Baùc noùi.

Trong caû ba moái quan heä: ñoái vôùi mình, vôùi ngöôøi, vôùi vieäc. Ñaëc bieät,
Ngöôøi quan taâm ñeán lónh vöïc ñaïo ñöùc cuûa caùn boä, ñaûng vieân trong ñieàu kieän
Ñaûng caàm quyeàn.

2. “Ñaïo ñöùc laø caùi goác cuûa ngöôøi caùch maïng”( quan ñieåm veà vai troø vaø söùc
maïnh cuûa ñaïo ñöùc)

Ñaïo ñöùc caùch maïng do Hoà Chí Minh ñeà xöôùng laø ñaïo ñöùc mang baûn chaát
cuûa giai caáp coâng nhaân, keát hôïp vôùi nhöõng truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc
vaø nhöõng tinh hoa ñaïo ñöùc cuûa nhaân loaïi. Ñoù laø moät quaù trình xaây döïng caûi
bieán laâu daøi.

Theo Hoà Chí Minh, ñaïo ñöùc laø goác, laø neàn taûng cuûa con ngöôøi, ñaëc bieät
laø ngöôøi caùch maïng. Trích caâu Baùc noùi vaø phaân tích chöùng minh laøm roõ. Moái
lieân heä “taøi vaø ñöùc cuûa con ngöôøi”

Ñaïo ñöùc coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi xaõ hoäi, vôùi söï nghieäp caùch maïng
cuûa nhaân daân.

Caàn phaûi giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng cho moïi ngöôøi laø coâng vieäc cuûa
toaøn Ñaûng, toaøn daân, cuûa moãi gia ñình vaø moãi ngöôøi trong xaõ hoäi. Lieân heä vôùi
nhaø tröôøng.

3.Nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc cô baûn cuûa con ngöôøi vieät nam trong thôøi ñaïi
môùi

50
3.1.Trung vôùi nöôùc, hieáu vôùi daân

- Baùc Hoà ñaõ keá thöøa, boå sung nhöõng noäi dung môùi vaøo phaåm chaát trung,
hieáu cuûa ñaïo ñöùc daân toäc. Phaân tích quan nieäm “trung, hieáu” tröôùc ñaây.

- Laøm roõ noäi dung “trung, hieáu” theo quan nieäm cuûa Baùc.

- Trung vôùi nöôùc laø trung thaønh vôùi söï nghieäp döïng vaø giöõ nöôùc, vôùi con
ñöôøng ñi leân cuûa ñaát nöôùc, laø laøm heát söùc mình ñeå ñaát nöôùc ñöôïc ñoäc laäp, tö
do, giaøu maïnh vaø ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi. Nöôùc ôû ñaây laø nöôùc cuûa daân, coøn
daân laïi laø chuû nhaân cuûa ñaát nöôùc.

- Trung vôùi nöôùc bao giôø cuõng ñi ñoâi hieáu vôùi daân, yeâu nöôùc gaén vôùi yeâu
daân. Chöùng minh

- Trung vôùi nöôùc, hieáu vôùi daân khoâng chæ laø moät nguyeân taéc chính trò maø
coøn laø moät phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa ngöôøi caùch maïng. Ñaây laø phaåm chaát bao
truøm vaø quan troïng nhaát cuûa ngöôøi caùch maïng.

- Lieân heä vôùi thöïc tieãn coâng cuoäc xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác hieän
nay.

3.2. Yeâu thöông con ngöôøi

- Khaùi quaùt truyeàn thoáng nhaân aùi cuûa daân toäc ta.

- Baùc Hoà ñaõ keá thöøa, boå sung vaø phaùt trieån loøng yeâu thöông con ngöôøi
trong thôøi ñaïi môùi. Noäi dung cuûa loøng yeâu thöông con ngöôøi theo tö töôûng cuûa
Baùc.

+ Con ngöôøi môùi phaûi laø con ngöôøi soáng coù tình, coù nghóa, coù tröôùc coù sau,
thuyû chung.

+ Ñoái töôïng cuûa loøng yeâu thöông con ngöôøi tröôùc heát laø nhöõng ngöôøi thaân
ruoät thòt, ñoàng nghieäp, ñoàng chí, ngöôøi cuøng caûnh ngoä.

+ Yeâu thöông con ngöôøi khoâng chæ laø söï caûm thoâng thöông xoùt treân lôøi noùi
maø phaûi bieán thaønh haønh ñoäng caùch maïng, ñaáu tranh ñem laïi cuoäc soáng aám no,
haïnh phuùc cho con ngöôøi. Tình thöông ñoù ñoøi hoûi moãi ngöôøi phaûi bieát khoan dung,
ñoä löôïng vôùi ngöôøi khaùc, toân troïng con ngöôøi. YÙ nghóa cuûa loøng yeâu thöông con
ngöôøi.

Baùc Hoà laø moät taám göông veà loøng nhaân aùi bao la, söï khoan dung, ñoä löôïng
vôùi moïi ngöôøi. Laáy daãn chöùng chöùng minh baèng trích moät soá caâu thô, lôøi noùi
veà loøng yeâu thöông con ngöôøi cuûa Baùc.

Vaän duïng vaøo thöïc tieãn.

3.3. Caàn kieäm lieâm chính, chí coâng voâ tö.

51
 - Hoà Chí Minh ñaõ keá thöøa truyeàn thoáng ñaïo ñöùc cuûa daân toäc veà caàn kieäm
lieâm chính, chí coâng voâ tö. Ngöôøi ñaõ boå sung vaø phaùt trieån nhöõng noäi dung môùi
phuø hôïp vôùi söï nghieäp giaûi phoùng daân toäc, thoáng nhaát Toå quoác vaø xaây döïng
ñaát nöôùc.

- Noäi dung caùc ñöùc tính caàn kieäm lieâm chính, chí coâng voâ tö theo tö töôûng
Hoà Chí Minh:

+ Phaân tích caùc luaän ñieåm cuûa Baùc, “Caàn” laø sieâng naêng, chaêm chæ, coá
gaéng deûo dai ñeå ñaït naêng suaát, hieäu quaû cao trong coâng vieäc. Phaân tích vaø chöùng
minh. Lieân heä vôùi thöïc teá.

+ “Kieäm”laø tieát kieäm, khoâng xa xæ, khoâng hoang phí, khoâng böøa baõi, phaûi
bieát tieát kieäm cuûa caûi, thôøi gian vaø söùc löïc lao ñoäng cuûa baûn thaân vaø cuûa
nhaân daân. YÙ nghóa cuûa kieäm.

+ “Lieâm” laø söï trong saïch, khoâng tham lam tieàn cuûa, khoâng tham lam ñòa vò
danh tieáng, khoâng caäy quyeàn, caäy theá, ñuïc khoeùt cuûa nhaân daân. Phaân tích vaø
chöùng minh. Lieân heä thöïc teá.

+ “Chính” laø söï chính tröïc, ngay thaúng, ñuùng ñaén. Caàn, kieäm, lieâm laø goác
reã cuûa chính. Ngöôøi chính tröïc laø ngöôøi khoâng töï cao, töï ñaïi, khoâng xu nònh, a dua.
Phaân tích vaø chöùng minh.

+ “Chí coâng voâ tö” laø vì vieäc chung cuûa caùch maïng vaø nhaân daân, khoâng tö
lôïi, ñaët lôïi ích cuûa nhaân daân leân treân leân tröôùc lôïi ích cuûa baûn thaân.

- Moái quan heä giöõa caùc ñöùc tính caàn, kieäm, lieâm, chính, chí coâng voâ tö.
Khaúng ñònh khoâng theå thieáu ñöôïc ñöùc tính naøo.

- Giaù trò to lôùn cuûa tö töôûng vaø taám göông Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc caùch
maïng caàn kieäm lieâm chính trong coâng cuoäc giaûi phoùng daân toäc vaø xaây döïng ñaát
nöôùc trong thôøi gian qua vaø hieän nay. Ñaây khoâng chæ laø phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa
rieâng caù nhaân maø laø cuûa taäp theå, cuûa caû daân toäc. Phaân tích caâu noùi cuûa Baùc.

- Hoïc taäp tö töôûng caàn kieäm lieâm chính, chí coâng voâ tö cuûa Hoà Chí Minh,
caùn boä giaùo vieân vaø sinh vieân caàn phaûi laøm gì vaø laøm nhö theá naøo. Coå vuõ
haønh ñoäng.

3.4. Tinh thaàn ñoaøn keát quoác teá trong saùng

- Ñaïo ñöùc caùch maïng maø Chuû tòch Hoà Chí Minh giaùo duïc cho chuùng ta laø
tinh thaàn quoác teá trong saùng cuûa giai caáp coâng nhaân: “Boán phöông voâ saûn ñeàu
laø anh em”; laø tinh thaàn ñoaøn keát nhaân daân lao ñoäng vaø caùc daân toäc bò aùp böùc
treân toaøn theá giôùi. Tinh thaàn quoác teá phaûi gaén chaët vôùi tinh thaàn yeâu nöôùc
chaân chính.

- Ñoaøn keát quoác teá theo quan ñieåm Hoà Chí Minh laø nhaèm vaøo muïc ñích vì

52
hoaø bình, ñoäc laäp daân toäc, daân chuû vaø tieán boä xaõ hoäi. Chöùng minh.

- Trong tình hình quoác teá hieän nay, phaåm chaát naøy vaãn laø moät yeâu caàu quan
troïng ñoái vôùi moãi caùn boä, ñaûng vieân. Giöõ vöõng ñoäc laäp daân toäc, xaây döïng
thaønh coâng chuû nghóa xaõ hoäi chính laø theå hieän tinh thaàn ñoaøn keát quoác teá trong
saùng.

4. Nhöõng nguyeân taéc xaây döïng ñaïo ñöùc môùi.

Ñeå xaây döïng moät neàn ñaïo ñöùc môùi, Hoà Chí Minh taäp trung vaøo caùc
nguyeân taéc sau:

4.1.Noùi ñi ñoâi vôùi laøm, phaûi neâu göông veà ñaïo ñöùc.

- Phaân tích luaän ñieåm cuûa Baùc: “...caùc daân toäc phöông Ñoâng ñeàu giaøu tình
caûm vaø ñoái vôùi hoï moät taám göông soáng coøn coù giaù trò hôn moät traêm baøi dieãn
vaên tuyeân truyeàn”. “Quaàn chuùng chæ quyù meán nhöõng ngöôøi coù tö caùch, ñaïo
ñöùc”, “Ñaûng vieân ñi tröôùc, laøng nöôùc theo sau”. Phaân tích taïi sao noùi phaûi ñi ñoâi
vôùi laøm, phaûi neâu göông ñaïo ñöùc.

- Ñaïo laøm göông cuûa Hoà Chí Minh, lôøi noùi ñi ñoâi vôùi vieäc laøm, thöïc söï coù
söùc huùt maõnh lieät, khieán cho caû daân toäc, nhieàu theá heä ñeàu tin töôûng ñi theo
tieáng goïi cuûa ngöôøi. Baûn thaân Ngöôøi laø taám göông ñaïo ñöùc trong saùng tuyeät
vôøi cho moïi theá heä noi theo. YÙ nghóa cuûa luaän ñieåm trong giaùo duïc sinh vieân
hieän nay.

4.2. Xaây döïng ñaïo ñöùc môùi ñi ñoái vôùi ñaáu tranh choáng nhöõng hieän töôïng phi ñaïo
ñöùc.

- Phaân tích luaän ñieåm cuûa Baùc: “Ñaïo ñöùc caùch maïng laø voâ luaän trong
hoaøn caûnh naøo, cuõng phaûi quyeát taâm ñaáu tranh, choáng moïi keû ñòch, luoân luoân
caûnh giaùc, saün saøng chieán ñaáu, quyeát khoâng chòu khuaát phuïc, khoâng chòu cuùi
ñaàu”.

- Lieân heä vôùi thöïc teá coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc vaø trong xu theá hoäi
nhaäp quoác teá, ñaát nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu to lôùn, song cuõng sinh ra
laém beänh nhö: tham lam, kieâu ngaïo, hieáu danh, thieáu kyû luaät, tham oâ, laõng phí,
xuaát hieän nhieàu loái soáng leäch laïc. Vì vaäy, vieäc choáng nhöõng beänh ñoù phaûi
thöôøng xuyeân vaø raát caàn thieát.

- Cuøng vôùi ñaáu tranh choáng caùc hieän töôïng phi ñaïo ñöùc, caùc taøn dö ñaïo
ñöùc cuõ, caùc thöù beänh do chuû nghóa caù nhaân ñeû ra vaø beân ngoaøi xaâm nhaäp
vaøo, chuùng ta phaûi xaây döïng neàn ñaïo ñöùc caùch maïng môùi.

- Ñoù laø caùc nguyeân taéc reøn luyeän caù nhaân ñeå trôû thaønh ngöôøi coù ñaïo
ñöùc caùch maïng. Ñoù cuõng laø nhöõng nguyeân taéc, bieän phaùp ñeå xaây döïng neàn
ñaïo ñöùc môùi Vieät Nam.

53
4.3.Tu döôõng baûn thaân thoâng qua thöïc tieãn caùch maïng.

- Phaân tích luaän ñieåm cuûa Baùc: “Ñaïo ñöùc caùch maïng khoâng phaûi treân trôøi
sa xuoáng. Noù do ñaáu tranh, reøn luyeän beàn bæ haèng ngaøy maø phaùt trieån vaø cuûng
coá. Cuõng nhö ngoïc caøng maøi caøng saùng, vaøng caøng luyeän caøng trong”.

- Tu döôõng ñaïo ñöùc caùch maïng phaûi treân tinh thaàn töï giaùc, töï nguyeän, töï
reøn luyeän baûn thaân, phaûi beàn bæ ôû moïi luùc, moïi nôi, moïi hoaøn caûnh, phaûi khoå
coâng reøn luyeän thì môùi coù ñöôïc nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc caùch maïng. Chöùng
minh baèng taám göông cuûa Baùc.

- Tu döôõng ñaïo ñöùc caùch maïng phaûi gaén vôùi thöïc tieãn cuoäc soáng, qua thöïc
tieãn maø reøn luyeän baûn thaân, goät röûa chuû nghóa caù nhaân maø tröôûng thaønh.
Chöùng minh baèng thöïc tieãn.

Toùm laïi, Tö töôûng cuûa Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc caùch maïng, caàn kieäm
lieâm chính vaø taám göông ñaïo ñöùc saùng ngôøi cuûa Ngöôøi coù giaù trò to lôùn trong
vieäc xaây döïng con ngöôøi môùi. Boài döôõng phaåm chaát caàn, kieäm, lieâm, chính, chí
coâng voâ tö seõ laøm cho con ngöôøi vöõng vaøng tröôùc moïi khoù khaên, thöû thaùch:
“Giaøu sang khoâng theå quyeán ruõ, ngheøo khoù khoâng theå chuyeån lay, uy vuõ khoâng
theå khuaát phuïc”, vaø coù theå “Trôïn maét coi khinh nghìn löïc só, cuùi ñaàu laøm ngöïa
ñaùm nhi ñoàng”. Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñang ñaåy maïnh caùc hoaït ñoäng giaùo duïc
ñaïo ñöùc caùch maïng caàn, kieäm, lieâm, chính cho caùn boä, ñaûng vieân vaø toaøn theå
nhaân daân ta. Ñoái vôùi theá heä treû vaø sinh vieân- nhöõng ngöôøi chuû töông lai cuûa
nöôùc nhaø, chuùng ta phaûi tieân phong trong hoïc taäp, tu döôõng vaø reøn luyeän ñaïo
ñöùc caùch maïng caàn, kieäm, lieâm, chính. Coù nhö vaäy, chuùng ta môùi thöïc hieän ñöôïc
nguyeän öôùc cuûa Baùc Hoà: “moät daân toäc bieát caàn, kieäm, lieâm, chính seõ laø moät
daân toäc giaøu veà vaät chaát, maïnh veà tinh thaàn, laø moät daân toäc vaên minh tieán
boä”.

II.TÖ TÖÔÛNG NHAÂN VAÊN HOÀ CHÍ MINH

Nhaân vaên laø moät khaùi nieäm ñeå chæ giaù trò vaên hoaù tinh thaàn cuûa con
ngöôøi. Noù phaûn aùnh vaø ñeà cao nhöõng giaù trò con ngöôøi. Noù thuoäc veà vaên hoaù
cuûa loaøi ngöôøi. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà nhaân vaên laø söï keá thöøa vaø phaùt
trieån caùc giaù trò vaên hoaù tinh thaàn truyeàn thoáng cuûa daân toäc Vieät Nam vaø tö
töôûng nhaân vaên tö saûn. Ñoù laø truyeàn thoáng nhaân aùi cuûa daân toäc, tinh thaàn hoaø
hieáu vaø taâm hoàn Vieät Nam. Ñoàng thôøi laø söï keá thöøa chuû nghóa Maùc – Leânin
veà nhaân vaên coäng saûn. Tö töôûng nhaân vaên Hoà Chí Minh coù nhöõng noäi dung
chính sau ñaây:

1.Con ngöôøi laø voán quyù nhaát- nhaân toá quyeát ñònh thaéng lôïi cuûa caùch maïng

Hoà Chí Minh ñònh nghóa con ngöôøi: “Chöõ ngöôøi nghóa heïp laø gia ñình, anh em,
hoï haøng, baàu baïn. Nghóa roäng laø ñoàng baøo caû nöôùc. Roäng nöõa laø caû loaøi
ngöôøi”. Baùc coi coâng vieäc ñaàu tieân laø “con ngöôøi”.

54
 Hoà Chí Minh töøng khaùi quaùt trieát lyù soáng vaø khaúng ñònh: “Nghó cho cuøng,
moïi vaán ñeà... laø vaán ñeà ôû ñôøi vaø laøm ngöôøi. ÔÛ ñôøi vaø laøm ngöôøi phaûi
thöông nöôùc, thöông daân, thöông nhaân loaïi ”.

Hoà Chí Minh yeâu thöông ñoàng baøo, ñoàng chí, khoâng phaân bieät mieàn xuoâi
hay mieàn ngöôïc, treû hay giaø, trai hay gaùi...

Tình yeâu thöông con ngöôøi ôû Hoà Chí Minh coøn roäng lôùn, ñoù laø nhaân loaïi,
nhöõng ngöôøi bò noâ leä ,“nhöõng ngöôøi cuøng khoå”. Tình yeâu thöông cuûa Hoà Chí
Minh laø yeâu thöôøng ñoàng loaïi, yeâu thöông con ngöôøi.

Tình yeâu thöông theå hieän baèng haønh ñoäng ñaáu tranh cho töï do vaø haïnh phuùc
cuûa moïi ngöôøi.

Tình yeâu thöông con ngöôøi theå hieän ôû nieàm tin maõnh lieät vaøo con ngöôøi, tin
töôûng vaøo quaàn chuùng nhaân daân.

2.Con ngöôøi vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø ñoäng löïc cuûa caùch maïng

2.1.Con ngöôøi- muïc tieâu: moïi chuû tröông, ñöôøng loái, chính saùch,...

Hoà Chí Minh ra ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc, giaûi phoùng daân toäc xuaát phaùt töø
loøng yeâu nöôùc, thöông daân voâ haïn.

Giaûi phong daân toäc phaûi gaén lieàn vôùi giaûi phoùng xaõ hoäi vaø giaûi phoùng
con ngöôøi. Giaûi phoùng con ngöôøi, ñem laïi töï do, haïnh phuùc cho con ngöôøi laø muïc
tieâu cuûa söï nghieäp giaûi phoùng. Hoà Chí Minh noi: “Toâi chæ coù moät ham muoán,
ham muoán toät baäc laø laøm sao cho...ñoàng bao ai cuõng coù côm aên, aùo maëc, ai cuõng
ñöôïc hoïc haønh”.

Coù ñoäc laäp roài maø daân vaãn coù ñoùi khoå thì ñoäc laäp chaúng coù nghóa lyù
gì. “ñeå cho daân ñoùi thì Ñaûng vaø chính phuû coù loãi, ñeå cho daân oám, daân reùt thì
Ñaûng vaø Chính phuû coù loãi”.

Vì vaäy moïi chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc phaûi laáy lôïi ích,
nguyeän voïng cuûa nhaân daân laøm muïc tieâu hoaïch ñònh.

2.2.Con ngöôøi- ñoäng löïc: lòch söû do quaàn chuùng nhaân daân saùng taïo ra, coù
daân laø coù taát caû.

Chuû nghóa Maùc – Leânin khaúng ñònh vai troø cuûa quaàn chuùng laøm neân lòch
söû. Hoà Chí Minh luoân khaúng ñònh söï nghieäp caùch maïng laø cuûa daân chuùng, coâng
noâng laø goác cuûa caùch maïng. Hoà Chí Minh chæ roõ “ñem söùc ta maø giaûi phoùng cho
ta”.

Ñeå khôi daäy söùc maïnh cuûa con ngöôøi, theo Hoà Chí Minh laø phaûi coù nieàm
tin vaøo söùc maïnh cuûa con ngöôøi, phaûi ñoaøn keát, khôi daäy truyeàn thoáng lòch söû
cuûa daân toäc. Ñoàng thôøi phaûi tuyeân truyeàn, vaän ñoäng vaø coù phöông phaùp.

55
3. “Troàng ngöôøi” laø chieán löôïc haøng ñaàu cuûa caùch maïng

Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ duøng khaùi nieäm troàng ngöôøi vôùi nghóa troàng
troït, vun troàng. Baùc noùi: “Vì lôïi ích 10 naêm thì phaûi troàng caây, vì lôïi ích traêm naêm
thì phaûi troàng ngöôøi”. Tö töôûng lôùn cuûa Baùc maõi laø ñònh höôùng cho vieäc xaây
döïng con ngöôøi Vieät Nam hoâm nay vaø mai sau. Tö töôûng “troàng ngöôøi” cuûa Hoà Chí
Minh coù noäi dung sau:

Troàng ngöôøi laø chieán löôïc haøng ñaàu cuûa caùch maïng. Trong Di chuùc, Baùc
vieát: “Boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau laø moät vieäc laøm raát quan troïng
vaø raát caàn thieát”.

Troàng ngöôøi, xaây döïng con ngöôøi môùi laø vieäc laøm thöôøng xuyeân, phaûi ñöôïc ñaët
ra trong suoát cuoäc ñôøi moãi ngöôøi. Baùc noùi: “Muoán xaây döïng CNXH tröôùc heát
caàn coù nhöõng con ngöôøi XHCN”

III. TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH VEÀ VAÊN HOAÙ

1.Nhöõng quan ñieåm chung cuûa Hoà Chí Minh veà vaên hoaù

Hoà Chí Minh laø moät nhaø vaên hoaù lôùn cuûa nhaân loaïi, ngöôøi xaây döïng neàn
vaên hoaù môùi Vieät Nam, tö töôûng cuûa Ngöôøi veà vaên hoaù coù nhöõng noäi dung sau:

1.1.Vaên hoaù laø boä phaän cuûa kieán thöùc thöôïng taàng, vaên hoaù phaûi ôû trong kinh
teá vaø chính trò, coù ñoäng löïc qua laïi vôùi kinh teá vaø chính trò (quan ñieåm veà vò trí
cuûa vaên hoaù, veà vai troø chieán só cuûa ngöôøi hoaït ñoäng vaên hoaù)

Ñònh nghóa veà vaên hoaù: “ Vì leõ sinh toàn cuõng nhö muïc ñích cuûa cuoäc soáng,
loaøi ngöôøi môùi saùng taïo vaø phaùt minh ra ngoân ngöõ, chöõ vieát, ñaïo ñöùc, phaùp
luaät, khoa hoïc, toân giaùo, vaên hoïc, ngheä thuaät, nhöõng coâng cuï cho sinh hoaït haøng
ngaøy veà maëc, aên, ôû vaø caùc phöông thöùc söû duïng. Toaøn boä nhöõng saùng taïo vaø
phaùt minh ñoù töùc laø vaên hoaù. Vaên hoaù laø söï toång hôïp cuûa moïi phöông thöùc
sinh hoaït cuøng vôùi bieåu hieän cuûa noù maø loaøi ngöôøi ñaõ saûn sinh ra nhaèm thích
öùng nhöõng nhu caàu ñôøi soáng vaø ñoøi hoûi cuûa söï sinh toàn”.

Nhö vaäy, vaên hoaù ñaõ ñöôïc hieåu theo nghóa roäng nhaát. Ñoù laø toaøn boä
nhöõng giaù trò vaät chaát vaø nhöõng giaù trò tinh thaàn maø loaøi ngöôøi saùng taïo ra
nhaèm ñaùp öùng leõ sinh toàn, ñoàng thôøi cuõng laø muïc ñích cuoäc soáng cuûa loaøi
ngöôøi.

Töø sau caùch maïng Thaùng Taùm, vaên hoaù ñaõ ñöôïc Ngöôøi xaùc ñònh laø laø
ñôøi soáng tinh thaàn cuûa xaõ hoäi, laø thuoäc veà kieán truùc thöôïng taàng cuûa xaõ hoäi.
Vaên hoaù ñöôïc ñaët ngang haøng vôùi chính trò, kinh teá, xaõ hoäi, taïo thaønh boán vaán
ñeà chuû yeáu cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Theo Hoà Chí Minh, boán vaán ñeà ñoù coù quan
heä maät thieát vôùi nhau, cuøng taùc ñoäng laãn nhau.

+ Chính trò, xaõ hoäi coù ñöôïc giaûi phoùng thì vaên hoaù môùi ñöôïc giaûi phoùng.
Chính trò giaûi phoùng môû ñöôøng cho vaên hoaù phaùt trieån.

56
 + Xaây döïng kinh teá ñeå taïo ñieàu kieän cho vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån vaên
hoaù.

+ Vaên hoaù khoâng theå ñöùng ngoaøi, maø phaûi ôû trong kinh teá vaø chính trò.
Vaên hoaù phaûi phuïc vuï nhieäm vuï chính trò, thuùc ñaåy xaây döïng vaø phaùt trieån kinh
teá.

1.2.Vaên hoaù phaûi soi ñöôøng cho quoác daân ñi, laøm cho ai cuõng coù lyù töôûng ñoäc
laäp, töï chuû ; phaûi söûa ñoåi ñöôïc tham nhuõng, löôøi bieáng, phuø hoa, xa xæ,...(quan
ñieåm veà chöùc naêng cuûa vaên hoaù: naêng cao daân trí, boài döôõng tö töôûng, tình caûm,
ñaïo ñöùc, loái soáng,v.v...)

Theo Hoà Chí Minh, chöùc naêng cuûa vaên hoaù coù theå quy tuï vaøo ba chöùc
naêng chuû yeáu sau ñaây:

+ Boài döôõng tö töôûng ñuùng ñaén vaø tình caûm cao ñeïp, loaïi boû nhöõng sai
laàm vaø thaáp heøn trong tö töôûng, tình caûm cuûa moãi ngöôøi. Chöùc naêng cao quyù aáy
phaûi ñöôïc tieán haønh thöôøng xuyeân, vì tö töôûng, tình caûm cuûa con ngöôøi luoân luoân
bieán ñoåi theo hoaït ñoäng thöïc tieãn xaõ hoäi.

+ Naâng cao daân trí. Noùi ñeán vaên hoaù laø phaûi noùi ñeán daân trí. Ñoù laø trình
ñoä hieåu bieát, trình ñoä kieán thöùc cuûa ngöôøi daân.

+ Boài döôõng nhöõng phaåm chaát toát ñeïp, nhöõng phong caùch laønh maïnh, luoân
höôùng con ngöôøi vöôn tôùi caùi chaân, caùi thieän, caùi mó ñeå khoâng ngöøng hoaøn
thieän baûn thaân mình.

1.3.Neàn vaên hoaù môùi maø ta xaây döïng phaûi coù tính chaát daân toäc, khoa hoïc vaø
ñaïi chuùng (quan ñieåm veà tính chaát cuûa neàn vaên hoaù môùi ).

Veà tính chaát cuûa neàn vaên hoaù cuõng ñöôïc ñieàu chænh nhieàu laàn. Neàn vaên
hoaù trong thôøi kyø caùch maïng daân toäc daân chuû nhaân daân ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø
Baùc xaùc ñònh coù ba tính chaát: Daân toäc, khoa hoïc, ñaïi chuùng.

+ Tính chaát daân toäc:

+ Tính khoa hoïc:

+ Tính ñaïi chuùng:

2.Tö töôûng Hoà Chí Minh veà moät soá lónh vöïc chính cuûa vaên hoaù

2.1.Vaên hoaù giaùo duïc

Hoà Chí Minh khoâng chæ laø moät nhaø caùch maïng vó ñaïi, anh huøng giaûi
phoùng daân toäc, danh nhaân vaên hoaù theá giôùi maø Ngöôøi coøn laø moät Nhaø giaùo
vó ñaïi cuûa daân toäc Vieät Nam, ngöôøi ñaët neàn moùng vaø xaây döïng neàn giaùo duïc
môùi – giaùo duïc xaõ hoäi chuû nghóa, vôùi tö töôûng giaùo duïc laø quoác saùch haøng
ñaàu.

57
 Tö töôûng giaùo duïc cuûa Ngöôøi tieâu bieåu cho tö töôûng giaùo duïc tieán boä cuûa
thôøi ñaïi, cuûa daân toäc, noù laø söï keát tinh nhöõng giaù trò tieán boä nhaát cuûa neàn
giaùo duïc nhaân loaïi vaø giaù trò truyeàn thoáng quyù baùu cuûa cha oâng ta.
Tö töôûng cuûa Ngöôøi laø kim chæ nam cho vieäc xaây döïng neàn giaùo duïc môùi
cuûa daân toäc, ñaëc bieät laø trong thôøi kyø ñoåi môùi ñaát nöôùc hieän nay. Di saûn tö
töôûng Hoà Chí Minh veà giaùo duïc, ñaøo taïo, reøn luyeän con ngöôøi raát phong phuù,
saâu saéc. ÔÛ ñaây, toâi chæ ñeà caäp ñeán khía caïnh quan ñieåm cuûa Ngöôøi veà vai troø,
noäi dung, phöông phaùp giaùo duïc nhö moät trong nhöõng coâng vieäc quan troïng haøng
ñaàu cuûa ñaát nöôùc.
2.1.1 Vai troø cuûa giaùo duïc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi.
Giaùo duïc laø moät hoaït ñoäng xaõ hoäi coù yù nghóa quan troïng trong vieäc ñaøo
taïo nguoàn nhaân löïc cho söï phaùt trieån xaõ hoäi. Daân toäc ta ñaõ coù truyeàn thoáng
hieáu hoïc, coi troïng giaùo duïc, “khoâng thaày ñoá maøy laøm neân” “ Hieàn taøi laø
nguyeân khí quoác gia “. Keá thöøa truyeàn thoáng ñaïo lí giaùo duïc cuûa daân toäc, Hoà Chí
Minh ñaõ ñaëc bieät coi troïng giaùo duïc trong söï phaùt trieån xaõ hoäi. Ngöôøi ñaõ nhaän
ra baûn chaát phaûn ñoäng cuûa neàn giaùo duïc cuûa chuû nghóa thöïc daân ôû nöôùc ta –
moät neàn giaùo duïc “ñoài baïi, xaûo traù vaø nguy hieåm hôùn caû söï doát naùt” vaø
“laøm hö hoûng maát tính neát ngöôøi ñi hoïc, chæ daïy cho hoï bieát suøng baùi nhöõng keû
maïnh hôn mình, daïy cho thanh nieân yeâu moät toå quoác khoâng phaûi toå quoác mình vaø
ñang aùp böùc mình”. Ngöôøi ñaõ vaïch traàn baûn chaát löøa bòp vaø chính saùch ngu daân
cuûa thöïc daân Phaùp ñoái vôùi daân toäc ta, ñaáu tranh ñi ñeán phuû ñònh neàn giaùo duïc
cuûa chuû nghóa thöïc daân, ñònh höôùng hình thaønh quan ñieåm tö töôûng neàn giaùo duïc
môùi, neàn giaùo duïc cuûa daân, do daân vaø vì daân. Töø muïc tieâu ñaõ ñònh trong cuoäc
ñôøi hoaït ñoäng caùch maïng cuûa mình, Hoà Chí Minh luoân aáp uû khaùt voïng “giaønh
ñoäc laäp cho Toå quoác, töï do cho ñoàng baøo, ai cuõng coù côm aên, aùo maëc, ai cuõng
ñöôïc hoïc haønh”. Naêm 1919, Ngöôøi ñaõ göûi Baûn öu saùch tôùi Hoäi nghò Veùc xai
ñoøi quyeàn töï do ñoäc laäp vaø quyeàn töï quyeát cho daân toäc, trong ñoù chæ roõ “quyeàn
töï do hoïc taäp” vaø “môû tröôøng kyõ thuaät vaø chuyeân nghieäp cho ngöôøi baûn xöù ôû
khaép caùc tænh”.
Trong Chính cöông vaén taét trình Hoäi nghò thaønh laäp Ñaûng ngaøy 3/2/1930 do
Ngöôøi soaïn thaûo ñaõ khaúng ñònh: “phoå thoâng giaùo duïc theo coâng noâng hoaù”.
Trong nhöõng ngaøy caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, Baùc vaãn daønh nhieàu
thôøi gian quan taâm ñeán vaán ñeà giaùo duïc laø laøm sao trieån khai coâng taùc giaùo duïc
ñeå caùn boä vaø nhaân daân nhanh choùng bieát ñoïc, bieát vieát chöõ quoác ngöõ. Ngöôøi
chuû tröông:“phong traøo Vieät minh tôùi ñaâu, toå chöùc vieäc hoïc vaên hoaù tôùi ñoù,
ngöôøi bieát daïy cho ngöôøi khoâng bieát, ngöôøi bieát nhieàu daïy cho ngöôøi bieát ít”.
Phaùt bieåu taïi Ñaïi hoäi quoác daân ôû Taân Traøo ngaøy 16/8/1945, Ngöôøi noùi: “nhieäm
vuï cuûa chuùng ta laø laøm sao cho caùc em beù coù côm no, aùo aám, ñöôïc ñi hoïc, khoâng
lam luõ maõi theá naøy”.
Bôûi vaäy, khi caùch maïng thaùng Taùm vöøa thaønh coâng, trong phieân hoïp ñaàu
tieân cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû laâm thôøi ngaøy 3/9/1945, Baùc ñaõ neâu nhieäm vuï
“dieät giaëc doát” cuõng caàn thieát nhö “dieät giaëc ñoùi” “dieät giaëc ngoaïi xaâm”. Ngöôøi
chæ roõ: “doát cuõng laø moät loaïi giaëc” “moät daân toäc doát laø moät daân toäc yeáu”,
“nay chuùng ta ñaõ giaønh ñöôïc quyeàn ñoäc laäp. Moät trong nhöõng coâng vieäc phaûi
thöïc hieän caáp toác trong luùc naøy, laø naâng cao daân trí”. Ngöôøi noùi:
“Muoán giöõ vöõng neàn ñoäc laäp

58
 Muoán laøm cho nöôùc maïnh, daân giaøu
Moïi ngöôøi Vieät Nam phaûi hieåu bieát quyeàn lôïi cuûa mình, boån phaän cuûa
mình, phaûi coù kieán thöùc môùi ñeå coù theå tham gia vaøo coâng cuoäc xaây döïng nöôùc
nhaø vaø tröôùc heát phaûi bieát ñoïc, bieát vieát chöõ quoác ngöõ”. Vì vaäy “toâi ñeà nghò
môû chieán dòch ñeå choáng naïn muø chöõ”. Thöïc hieän lôøi keâu goïi cuûa Ngöôøi, Chính
phuû ñaõ laäp ra Nha bình daân hoïc vuï ñeå troâng nom vieäc hoïc cuûa daân chuùng. Toaøn
daân daáy leân phong traøo “dieät doát” soâi noåi, “ñi hoïc laø yeâu nöôùc”. Keát quaû laø
ñaõ coù haøng trieäu ngöôøi bieát chöõ, taïo ra moät löïc löôïng huøng haäu, coù kieán thöùc,
giaùc ngoä caùch maïng ñöa cuoäc khaùng chieán ñeán thaéng lôïi, taïo ra tieàn ñeà cho neàn
giaùo duïc caùch maïng phaùt trieån toaøn dieän trong thôøi kyø xaây döïng vaø baûo veä
ñaát nöôùc sau naøy.
Khi hoaø bình laäp laïi ôû mieàn Baéc, giaùo duïc caøng trôû neân quan troïng, caáp
thieát. Ngöôøi luoân luoân chaêm lo ñeán vaán ñeà giaùo duïc vaø ñaøo taïo con ngöôøi. Ñaëc
bieät quan taâm ñeán coâng taùc giaùo duïc vì Ngöôøi thaáy roõ giaùo duïc raát caàn thieát
cho caùch maïng “khoâng coù giaùo duïc, khoâng coù caùn boä thì cuõng khoâng noùi gì ñeán
kinh teá, vaên hoaù” vaø “xaõ hoäi caøng ñi tôùi, coâng vieäc caøng nhieàu, maùy moùc
caøng tinh xaûo. Mình maø khoâng chòu hoïc thì laïc haäu, maø laïc haäu laø bò ñaøo thaûi,
töï mình ñaøo thaûi mình”.
Ñieàu ñoù khaúng ñònh Hoà Chí Minh luoân coi giaùo duïc, vaên hoaù, nhaø tröôøng
laø moät maët traän, laø muïc tieâu, laø nhieäm vuï vaø phöông tieän ñaáu tranh giaønh ñoäc
laäp vaø xaây döïng ñaát nöôùc. Ngöôøi noùi:” Muoán xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi,
tröôùc heát caàn coù nhöõng con ngöôøi xaõ hoäi chuû nghóa”. Muoán coù con ngöôøi xaõ
hoäi chuû nghóa phaûi coi troïng giaùo duïc. Giaùo duïc laø phöông thöùc khai thaùc tieàm
naêng vaø hình thaønh con ngöôøi môùi. “Vì lôïi ích traêm naêm thì phaûi troàng ngöôøi.” Tö
töôûng coi troïng giaùo duïc nhaát quaùn trong suoát cuoäc ñôøi cuûa Ngöôøi. Trong Baûn Di
chuùc thieâng lieâng maø Ngöôøi ñeå laïi, Ngöôøi caên daën “Boài döôõng theá heä caùch
maïng cho ñôøi sau laø moät vieäc laøm quan troïng vaø raát caàn thieát”
2.1.2.Tính chaát vaø noäi dung giaùo duïc caùch maïng
Baùc Hoà ñaõ khaúng ñònh tính lòch söû vaø tính giai caáp cuûa giaùo duïc: “Cheá
ñoä khaùc thì giaùo duïc cuõng khaùc”. Döôùi cheá ñoä ta, nhaø tröôøng phaûi laø phaùo ñaøi
cuûa CNXH, moät coâng cuï cuûa chuyeân chính voâ saûn. Ñeå xaây döïng CNXH, nhaø
tröôøng cuûa chuùng ta “tröôùc heát phaûi ra söùc taåy saïch aûnh höôûng cuûa giaùo duïc
noâ dòch cuûa chuû nghóa thöïc daân coøn soùt laïi nhö thaùi ñoä thôø ô vôùi xaõ hoäi, xa
vôùi ñôøi soáng lao ñoäng vaø ñaáu tranh cuûa nhaân daân, hoïc ñeå laáy baèng caáp, daïy
theo loái nhoài soï” vaø caàn phaûi daïy vaø hoïc ñeå phuïng söï Toå quoác, phuïc vuï nhaân
daân.
Giaùo duïc phaûi phuïc vuï ñöôøng loái chính trò cuûa Ñaûng vaø Chính phuû, töø
quan ñieåm ñoù maø Ngöôøi yeâu caàu giaùo duïc phaûi phaùt trieån maïnh ñeå phuïc vuï
yeâu caàu caùch maïng.
Tính chaát cuûa neàn giaùo duïc XHCN theo quan ñieåm cuûa Hoà Chí Minh coøn
theå hieän ôû phöông chaâm vaø nguyeân lyù giaùo duïc. Hoïc phaûi gaén vôùi haønh, lyù
luaän phaûi gaén vôùi thöïc tieãn.
Veà noäi dung giaùo duïc, Hoà Chí Minh nhaán maïnh ñeán giaùo duïc toaøn dieän,
giaùo duïc toaøn dieän laø quan ñieåm lôùn trong tö töôûng giaùo duïc cuûa Ngöôøi. “Trong
giaùo duïc vaø hoïc taäp phaûi chuù troïng ñuû caùc maët: ñaïo ñöùc caùch maïng, giaùc ngoä
xaõ hoäi chuû nghóa, vaên hoaù kyù thuaät, lao ñoäng vaø saûn xuaát”. Giaùo duïc toaøn

59
dieän theo quan ñieåm Hoà Chí Minh laø giaùo duïc taát caû caùc maët, phaûi chuù troïng caû
taøi laãn ñöùc, nhöng trong ñoù, Ngöôøi ñaëc bieät coi troïng giaùo duïc ñaïo ñöùc. Ngöôøi
ñoøi hoûi phaûi “tröôùc hoàng, sau chuyeân, maø hoàng thì phaûi ñeán nôi vaø chuyeân thì
phaûi ñeán choán”. Do vaäy trong giaùo duïc khoâng nhöõng phaûi coù tri thöùc phoå thoâng
maø phaûi coù ñaïo ñöùc caùch maïng. Baùc coi ñaïo ñöùc caùch maïng laø caùi goác cuûa
ngöôøi caùch maïng, laø voán söùc maïnh to lôùn cuûa ngöôøi caùch maïng. Baùc noùi
“Cuõng nhö soâng thôøi coù nguoàn môùi coù nöôùc, khoâng coù nguoàn thì soâng caïn, caây
phaûi coù goác, khoâng coù goác thì caây heùo”. Ngöôøi caùch maïng phaûi coù ñaïo ñöùc
caùch maïng, ñieàu coát yeáu nhaát cuûa ñaïo ñöùc caùch maïng laø “ tuyeät ñoái trung
thaønh vôùi Ñaûng vôùi nhaân daân”, laø “ quyeát taâm suoát ñôøi ñaáu tranh cho Ñaûng, cho
caùch maïng”. Veà giaùo duïc vaên hoaù phaûi daïy cho hoïc sinh nhöõng kieán thöùc vöøa
coù tính phoå thoâng, vöøa mang tính thieát thöïc, vöøa coù theå hoïc leân, vöøa coù theå
ñoùng goùp vaøo coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc. Ngöôøi nhaéc nhôû “phaûi phaán ñaáu
naâng cao chaát löôïng vaên hoaù vaø chuyeân moân nhaèm thieát thöïc giaûi quyeát caùc
vaán ñeà do caùch maïng nöôùc ta ñaët ra, trong moät thôøi gian khoâng xa, ñaït nhöõng ñænh
cao cuûa khoa hoïc kyõ thuaät”.
2.1.3.Phöông phaùp giaùo duïc
Thöù nhaát laø Ngöôøi ñaùnh giaù raát cao vai troø cuûa ngöôøi thaày giaùo. “khoâng
coù thaày giaùo, khoâng coù giaùo duïc” vaø “neáu khoâng coù thaày giaùo daïy doã con em
nhaân daân thì laøm sao maø xaây döïng CNXH ñöôïc. Vì vaäy ngheà thaày giaùo laø raát
quan troïng, raát veû vang”. Baùc xaùc ñònh nhieäm vuï cuûa thaày giaùo trong cheá ñoä
XHCN laø boài döôõng theá heä coâng daân, caùn boä sau naøy. Laøm toát thì theá heä sau
aûnh höôûng toát vaø ngöôïc laïi laøm khoâng toát thì aûnh höôûng khoâng toát. Ngöôøi
thaày giaùo muoán laøm nhieäm vuï cao caû cuûa mình phaûi tu döôõng veà moïi maët, phaûi
naâng cao trình ñoä cuûa mình. Vì vaäy ngöôøi thaày giaùo phaûi coá gaéng hoïc taäp theâm
veà chính trò vaø chuyeân moân. Baùc yeâu caàu thaày giaùo phaûi göông maãu moïi maët,
khoâng ngöøng boài döôõng ñaïo ñöùc caùch maïng, laäp tröôøng chính trò, phaûi ra söùc
ñoaøn keát, giuùp ñôõ nhau cuøng tieán boä. Nhöng maët khaùc, Ngöôøi ñoøi hoûi phaûi coù
phöông phaùp daïy phuø hôïp “caùc thaøy, coâ giaùo phaûi tìm caùch daïy caùi gì, daïy nhö
theá naøo ñeå troø hieåu choùng, nhôù laâu, tieán boä nhanh”.
Thöù hai laø thaày thi ñua daïy, troø thi ñua hoïc. Hoà Chí Minh phaùt ñoäng phong
traøo thi ñua yeâu nöôùc, do vaäy neáu toaøn daân thi ñua thì ngaønh giaùo duïc cuõng phaûi
thi ñua. Trong nhaø tröôøng thaày thi ñua daïy, troø thi ñua hoïc, ñoù laø phong traøo thi ñua
“hai toát” töùc laø daïy thaät toát – hoïc thaät toát. Theo Ngöôøi thi ñua khoâng nhöõng laø
bieåu hieän cuûa tinh thaàn yeâu nöôùc maø coøn laø caùch raát toát, raát caàn thieát ñeå laøm
cho moïi ngöôøi tieán boä.
Thöù ba laø tröôøng hoïc phaûi lieân heä chaët cheõ vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi. Hoà
Chí Minh nhaán maïnh: “Giaùo duïc trong nhaø tröôøng chæ laø moät phaàn, caàn coù söï
giaùo duïc ngoaøi xaõ hoäi vaø trong gia ñình ñeå giuùp cho vieäc giaùo duïc trong nhaø
tröôøng toát hôn. Giaùo duïc trong nhaø tröôøng duø toát maáy nhöng thieáu giaùo duïc trong
gia ñình vaø ngoaøi xaõ hoäi thì keát quaû cuõng khoâng hoaøn haûo”. Maët khaùc Ngöôøi
ñoøi hoûi nhaø tröôøng phaûi lieân heä chaët cheõ vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi, Ngöôøi coøn
chæ thò cho caùc ñoaøn theå thanh nieân, phuï nöõ, caùc caáp chính quyeàn, Ñaûng... phaûi
thöïc söï quan taâm ñeán nhaø tröôøng, ñeán vieäc hoïc taäp cuûa con em mình. Hoà Chí
Minh luoân keâu goïi nhaân daân goùp coâng söùc vaøo xaây döïng giaùo duïc, ñoàng thôøi
Ngöôøi quy traùch nhieäm cho moãi ngöôøi trong vieäc giaùo duïc. Do vaäy caàn phaûi lieân

60
heä chaët cheõ vieäc giaùo duïc giöõa nhaø tröôøng vôùi gia ñình, vôùi xaõ hoäi, giöõa nhaø
tröôøng vôùi ñoaøn theå maø tröôùc heát laø ñoaøn thanh nieân.
Hoà Chí Minh khoâng chæ laø nhaø tö töôûng, nhaø toå chöùc, nhaø lyù luaän thieân
taøi cuûa daân toäc Vieät Nam veà giaùo duïc, maø coøn laø moät ngöôøi thaày giaùo caùch
maïng vó ñaïi trong saùng, moät taám göông saùng cho moïi theá heä nhaø giaùo Vieät Nam,
töø khi laø thaày giaùo Nguyeãn Taát Thaønh ôû tröôøng Duïc Thanh treân ñöôøng vaøo Nam
tìm ñöôøng cöùu nöôùc. Söï trong saùng cuûa thaày giaùo Nguyeãn Taát Thaønh khoâng chæ
laø nhöõng hình aûnh ñeïp ñeõ, tình caûm, loøng yeâu nöôùc thöông noøi cuûa thaày coøn
giöõ laïi trong taâm khaûm chuùng ta. Söï vó ñaïi cuûa thaày coøn ôû nhaân caùch, ñaïo ñöùc,
trí tueä thieân taøi, söï caûm hoaù moïi ñoái töôïng toaû ra töø Ngöôøi thoâng qua loái soáng,
phong caùch cuûa chính cuoäc ñôøi, söï nghieäp trong quaù trình caùch maïng cuûa Ngöôøi
töø khi tìm ñöôøng cöùu nöôùc, ñeán khi trôû thaønh nguyeân thuû quoác gia vaø caû khi töø
giaõ cuoäc ñôøi veà vôùi theá giôùi vónh haèng.
Nhöõng lôøi daïy cuûa Ngöôøi cho chuùng ta nhieàu baøi hoïc veà khoa sö phaïm, veà
caùch daïy, veà caùch hoïc vaø caùch tu döôõng reøn luyeän baûn thaân. Baùc daïy chuùng ta
bao ñieàu quyù giaù veà giaùo duïc nhöng baøi hoïc cao ñeïp hôn taát caû laø baûn thaân
Baùc, ngöôøi thaày vó ñaïi cuûa giai caáp coâng nhaân vaø daân toäc Vieät Nam, ñaõ keát
hôïp ñöôïc trí tueä cao caû vôùi taâm hoàn trong saùng, yù chí caùch maïng kieân cöôøng vôùi
tình yeâu thöông daân voâ haïn, keát hôïp khoa hoïc tieân tieán vôùi truyeàn thoáng toát ñeïp
cuûa daân toäc, suoát ñôøi hoïc vaø daïy khoâng bieát meät moûi.
Ngaøy nay, trong coâng cuoäc ñoåi môùi xaây döïng CNXH, thöïc hieän coâng
nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù, Ñaûng ta ñaõ quaùn trieät tö töôûng, quan ñieåm cuûa Baùc
veà giaùo duïc. Nghò quyeát caùc Ñaïi hoäi Ñaûng vaø nhieàu Hoäi nghò chuyeân ñeà baøn
veà giaùo duïc, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho thôøi kyø môùi cuûa ñaát nöôùc ñaõ xaùc
ñònh: Giaùo duïc laø söï nghieäp cuûa quaàn chuùng, cuûa toaøn daân, thöïc hieän xaõ hoäi
hoaù giaùo duïc. Giaùo duïc laø neàn taûng, ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån kinh teá xaõ
hoäi. Vôùi quan ñieåm xaõ hoäi hoaù giaùo duïc, giaùo duïc laø quoác saùch haøng ñaàu,
ñaàu tö cho giaùo duïc laø ñaàu tö cho phaùt trieån nhaèm phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi cuûa
ñaát nöôùc, goùp phaàn thaønh coâng cuûa söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù.
Quaùn trieät tö töôûng cuûa Baùc veà giaùo duïc, thöïc hieän thaéng lôïi nghò quyeát
cuûa Ñaûng ñoøi hoûi moãi chuùng ta caàn suy ngaãm vaän duïng saùng taïo tö töôûng Hoà
Chí Minh vaøo hoaøn caûnh cuï theå cuûa ñaát nöôùc vaø thôøi ñaïi, ra söùc laøm troøn
traùch nhieäm cuûa ngöôøi thaày giaùo, ñaáu tranh ngaên chaën moïi bieåu hieän tieâu cöïc
trong ngaønh giaùo duïc, naâng cao chaát löôïng, hieäu quaû giaùo duïc, goùp phaàn ñaøo taïo
nhöõng ngöôøi keá tuïc söï nghieäp caùch maïng to lôùn cuûa Ñaûng, cuûa nhaân daân, ñaøo
taïo nguoàn nhaân löïc vöøa hoàng, vöøa chuyeân phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoaù,
hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc vaø xaây döïng queâ höông giaøu ñeïp.
2.2.Vaên hoaù vaên ngheä

Vaên ngheä laø bieåu hieän taäp trung nhaát cuûa neàn vaên hoaù, laø ñænh cao cuûa
ñôøi soáng tinh thaàn, laø hình aûnh cuûa taâm hoàn daân toäc. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà
vaên ngheä bao goàm nhieàu quan ñieåm lôùn.

+ Vaên ngheä laø maët traän, ngheä só laø chieán só, taùc phaåm vaên ngheä laø vuõ
khí saéc beùn trong ñaáu tranh caùch maïng, trong xaây döïng xaõ hoäi môùi, con ngöôøi
môùi.

61
 + Vaên ngheä phaûi gaén vôùi ñôøi soáng nhaân daân.

+ Phaûi coù nhöõng taùc phaåm vaên ngheä xöùng ñaùng vôùi thôøi ñaïi môùi cuûa
ñaát nöôùc vaø daân toäc. Phaûi phaûn aùnh cho hay, cho chaân thaät söï nghieäp caùch
maïng cuûa nhaân daân.

2.3.Vaên hoaù ñôøi soáng

Quan ñieåm xaây döïng ñôøi soáng môùi thöïc söï laø quan ñieåm ñoäc ñaùo cuûa Hoà
Chí Minh veà vaên hoaù. Vaên hoaù laø boä maët tinh thaàn cuûa xaõ hoäi, nhöng boä maët
tinh thaàn aáy khoâng phaûi laø caùi gì cao sieâu, tröøu töôïng maø noù ôû ngay trong cuoäc
soáng haøng ngaøy cuûa moãi con ngöôøi. Khaùi nieäm ñôøi soáng môùi ñöôïc Hoà Chí Minh
neâu ra bao goàm: ñaïo ñöùc môùi, loái soáng môùi vaø neáp soáng môùi.

+ Ñaïo ñöùc môùi

+ Loái soáng môùi: Phong caùch soáng (sinh hoaït, öùng xöû) vaø phong caùch laøm
vieäc. Ñoù laø phong caùch soáng khieâm toán, giaûn dò, ngaên naép, veä sinh, yeâu lao
ñoäng, bieát quyù thôøi gian, ít loøng ham muoán veà vaät chaát...

+ Neáp soáng môùi: thoùi quen ôû moãi ngöôøi, phong tuïc taäp quaùn cuûa caû moät
coäng ñoàng. Hoà Chí Minh ñaõ keá thöøa nhöõng truyeàn thoáng toát ñeïp, nhöõng thuaàn
phong myõ tuïc laâu ñôøi cuûa nhaân daân ta.

IV. VAÄN DUÏNG TÖ TÖÔÛNG ÑAÏO ÑÖÙC, NHAÂN VAÊN, VAÊN HOAÙ HOÀ CHÍ
MINH VAØO VIEÄC XAÂY DÖÏNG CON NGÖÔØI VIEÄT NAM MÔÙI TRONG BOÁI
CAÛNH HIEÄN NAY

1.Thöïc traïng con ngöôøi Vieät Nam hieän nay

Muïc tieâu xaây döïng con ngöôøi Vieät Nam ñaùp öùng vôùi thôøi kyø coâng nghieäp
hoaù, hieän ñaïi hoaù, ñoù laø:

+ Con ngöôøi coù loøng yeâu nöôùc, yeâu chuû nghóa xaõ hoäi.

+ Coù lyù töôûng phaán ñaáu vì moät nöôùc Vieät Nam giaøu maïnh, xaõ hoäi coâng
baèng daân chuû vaên minh.

+ Coù ñaïo ñöùc trong saùng, caàn kieäm, lieâm chính, chí coâng voâ tö.

+ Coù loøng töï haøo daân toäc....

+ Coâng cuoäc ñoåi môùi ñang taïo neân lôùp ngöôøi Vieät Nam giaøu veà nghò löïc,
coù yù chí vöôn leân, coù taâm hoàn trong saùng.

+ Beân caïnh ñoù, nhöõng haïn cheá cuûa con ngöôøi veà ñaïo ñöùc, vaên hoaù, nhaân
vaên...

2.Xaây döïng con ngöôøi Vieät Nam môùi döôùi aùnh saùng tö töôûng Hoà Chí Minh veà

62
ñaïo ñöùc, nhaân vaên, vaên hoaù

2.1.Veà tö töôûng, ñaïo ñöùc, loái soáng

Khaùi quaùt veà thöïc traïng, tình hình tö töôûng, ñaïo ñöùc, loái soáng cuûa xaõ hoäi,
cuûa con ngöôøi trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay, nhöõng thaønh töïu, nhöõng giaù trò
ñaïo ñöùc cuûa con ngöôøi môùi, söï xoùi moøn ñaïo ñöùc cuûa moät boä phaän caùn boä
ñaûng vieân,

Tình hình tö töôûng, ñaïo ñöùc, loái soáng vaø giaùo duïc tö töôûng, ñaïo ñöùc, loái
soáng cho caùn boä giaùo vieân vaø sinh vieân.

Phaân tích nguyeân nhaân cuûa thöïc traïng treân.

Nhöõng noäi dung vaø bieän phaùp xaây döïng giaùo duïc tö töôûng, ñaïo ñöùc, loái
soáng môùi hieän nay theo tö töôûng Hoà Chí Minh. Lieân heä vôùi thöïc tieãn cuûa nhaø
tröôøng.

2.2.Yeâu nöôùc, yeâu CNXH, coù yù chí vöôn leân röûa caùi nhuïc ñoùi ngheøo, laïc haäu

+ Giöõ gìn ñaïo ñöùc, nhaân phaåm, löông taâm, danh döï

+ Neáp soáng giaûn dò, ít loøng tham muoán veà vaät chaát

2.3.Veà nhaân vaên: boài döôõng tinh thaàn nhaân aùi, khoan dung Hoà Chí Minh.

Neùt ñaëc tröng cuûa tö töôûng nhaân vaên Hoà Chí Minh laø loøng nhaân aùi, yeâu
thöông con ngöôøi. Hoïc taäp Baùc, chuùng ta phaûi boài döôõng cho minh loøng nhaân aùi,
khoan dung, yeâu ngheà meám treû, taát caû vì hoïc sinh thöông yeâu. Chaêm lo ñaøo taïo con
ngöôøi toaøn dieän ñaùp öùng vôùi thôøi kyø coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.

2.4.Veà vaên hoaù: coù thoùi quen töï hoïc, vöôn leân chieám lónh nhöõng thaønh töïu hieän
ñaïi cuûa theá giôùi veà vaên hoaù, khoa hoïc, coâng ngheä,... Giöõ gìn baûn saéc vaên hoaù
daân toäc trong quaù trình giao löu, hoäi nhaäp vôùi theá giôùi.

Tö töôûng Hoà Chí Minh veà vaên hoaù ñang coù yù nghóa cöïc kyø quan troïng ñoái
vôùi vieäc xaây döïng neàn vaên hoaù cuûa nöôùc ta hieän nay.

+ Xaây döïng vaên hoaù phaûi baét ñaàu töø moãi con ngöôøi vôùi tö caùch laø chuû
theå cuûa vaên hoaù.

+ Phaûi xaây döïng neáp soáng vaên minh, gia ñình vaên hoaù, nhöõng taäp theå vaên
hoaù.

+ Giöõ gìn vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoaù daân toäc trong quaù trình giao löu,
hoäi nhaäp quoác teá.

+ Caûnh giaùc ngaên chaën aâm möu lôïi duïng giao löu vaên hoaù ñeå thöïc hieän
dieãn bieán hoaø bình cuûa caùc theá löïc thuø ñòch.

63
 + Ñoái vôùi chuùng ta vaän duïng tö töôûng vaên hoaù Hoà Chí Minh, ñaëc bieät
nhöõng luaän ñieåm veà vaên hoaù giaùo duïc coù yù nghóa quan troïng. Coù thoùi quen töï
hoïc, vöôn leân chieám lónh nhöõng thaønh töïu hieän ñaïi cuûa theá giôùi veà vaên hoaù,
khoa hoïc, coâng ngheä,... Giöõ gìn baûn saéc vaên hoaù daân toäc trong quaù trình giao löu,
hoäi nhaäp vôùi theá giôùi.

HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc cô baûn cuûa con ngöôøi Vieät Nam
trong thôøi ñaïi môùi. Lieân heä vôùi thöïc tieãn ñaïo ñöùc hieän nay.

Caâu 2: Phaân tích nhöõng nguyeân taéc xaây döïng ñaïo ñöùc môùi, vaän duïng vaøo
thöïc tieãn giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh, sinh vieân hieän nay.

Caâu 3: Phaân tích nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa Hoà Chí Minh veà xaây döïng con
ngöôøi môùi vaø giaùo duïc con ngöôøi môùi. Vaän duïng vaøo thöïc tieãn giaùo duïc vaø
ñaøo taïo hieän nay.

64
 Baøi 7

MAÁY VAÁN ÑEÀ VAÄN DUÏNG VAØ PHAÙT TRIEÅN TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ
MINH

TRONG COÂNG CUOÄC ÑOÅI MÔÙI HIEÄN NAY

(4 tieát: 2-2)

A-MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU CUÛA BAØI HOÏC: Sinh vieân naém ñöôïc:

+ Tö töôûng Hoà Chí Minh laø neàn taûng tö töôûng, kim chæ nam cho haønh ñoäng
caùch maïng cuûa Ñaûng vaø nhaân daân ta, laø taøi saûn tinh thaàn to lôùn soi saùng con
ñöôøng ñi leân cuûa daân toäc ta.

+ Naém ñöôïc nhöõng nguyeân taéc, bieän phaùp, noäi dung vaän duïng tö töôûng Hoà
Chí Minh trong tình hình hieän nay.

+ Bieát vaän duïng kieán thöùc noäi dung tö töôûng Hoà Chí Minh vaøo thöïc tieãn
cuoäc soáng cuûa baûn thaân, ñeà ra nhöõng bieän phaùp thöïc hieän nhaèm bieán tö töôûng
cuûa Ngöôøi thaønh hieän thöïc.

B-PHÖÔNG PHAÙP DAÏY – HOÏC

1.SV töï nghieân cöùu, vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh vaøo thöïc tieãn cuoäc soáng,
chuaån bò caùc yù kieán trao ñoåi.

2.SV löïa choïn laøm baøi taäp tieåu luaän veà vaän duïng noäi dung tö töôûng Hoà Chí Minh
vaøo thöïc tieãn.

3.Toå chöùc dieãn ñaøn, baùo caùo tröôùc lôùp veà keát quaû töï nghieân cöùu.

4.Lôùp thaûo luaän, trao ñoåi.

5.GV thuyeát trình caùc noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

C-NOÄI DUNG BAØI HOÏC

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Cuoäc ñôøi, söï nghieäp, tö töôûng, ñaïo ñöùc Hoà Chí Minh laø di saûn voâ giaù,
nieàm töï haøo voâ haïn cuûa Ñaûng vaø daân toäc ta.

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø nhöõng chaân lyù beàn vöõng soi saùng con ñöôøng ñi
leân cuûa daân toäc ta. Heä thoáng nhöõng luaän ñieåm tö töôûng Hoà Chí Minh laø nhöõng
vaán ñeà coù giaù trò saâu saéc veà khoa hoïc vaø thöïc tieãn cho söï nghieäp ñoåi môùi ñaát
nöôùc.

Tröôùc nhöõng bieán ñoäng phöùc taïp cuûa tình hình quoác teá trong thôøi gian gaàn

65
ñaây, ñeå thöïc hieän thaønh coâng söï nghieäp ñoåi môùi, moät trong nhöõng yeâu caàu caáp
baùch laø caàn phaûi ñaåy maïnh hôn vieäc nghieân cöùu, vaän duïng vaø giaùo duïc tö
töôûng Hoà Chí Minh trong toaøn Ñaûng, toaøn daân. Chæ thò 23 cuûa Ban bí thö Trung
öông Ñaûng ngaøy 27/3/2003 ñaõ neâu roõ: “Ñeå thöïc hieän thaéng lôïi nhieäm vuï caùch
maïng Vieät Nam trong thôøi kyø phaùt trieån môùi, caàn thaám nhuaàn saâu saéc, vaän duïng
saùng taïo nhöõng nguyeân lyù vaø phöông phaùp luaän cuûa chuû nghóa Maùc – Leânin, tö
töôûng Hoà Chí Minh ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà thöïc tieãn trong taát caû caùc lónh
vöïc kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi, an ninh, quoác phoøng, ñoái ngoaïi, xaây döïng
Ñaûng vaø heä thoáng chính trò...”

I.HOÏC TAÄP, VAÄN DUÏNG TÖ TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH TRONG BOÁI CAÛNH
MÔÙI, ÑIEÀU KIEÄN MÔÙI PHAÛI THEO TAÁM GÖÔNG SAÙNG TAÏO CUÛA HOÀ
CHÍ MINH

1.Boái caûnh môùi, ñieàu kieän môùi

1.1.Tình hình theá giôùi: Theá giôùi hieän nay ñang traûi qua moät thôøi kyø bieán ñoåi cöïc
kyø nhanh choùng vôùi nhöõng dieãn bieán phöùc taïp vaø thay ñoåi khoù löôøng.

- Cuoäc caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä:

+ Nhaân loaïi ñang böôùc vaøo neàn vaên minh trí tueä maø hai ñaëc tröng cô baûn laø
xaõ hoäi thoâng tin vaø kinh teá tri thöùc.

+ Caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä laø moät ñoäng löïc xuyeân quoác gia, söï toaøn
caàu hoaù dieãn ra maïnh meõ.

+ Xu höôùng lieân keát, hôïp taùc dieãn ra maïnh meõ trong caïnh tranh.

- Cuïc dieän chính trò theá giôùi coù söï thay ñoåi caên baûn.

+ Söï khuûng hoaûng cuûa chuû nghóa xaõ hoäi.

+ Caùc quoác gia ñoäc laäp ñang bò phaân hoaù maïnh meõ veà moïi maët.

+ Chuû nghóa tö baûn ñang coù nhöõng ñieàu chænh maïnh meõ.

- Chieán tranh laïnh keát thuùc nhöng chieán tranh cuïc boä, xung ñoät vuõ trang,
khuûng boá..

- Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông ñang töøng böôùc phuïc
hoài vaø phaùt trieån mau choùng.

1.2.Tình hình nöôùc ta: Sau gaàn 20 naêm tieán haønh ñoåi môùi ñaát nöôùc ñaõ ñaït ñöôïc
nhöõng thaønh töïu quan troïng treân taát caû caùc maët veà kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, an
ninh quoác phoøng vaø ñoái ngoaïi.

Song ñaát nöôùc vaãn coøn nhöõng khoù khaên thaùch thöùc, neàn kinh teá yeáu
keùm, tieâu cöïc trong xaõ hoäi phaùt trieån...

66
2.Maáy quan ñieåm coù yù nghóa phöông phaùp luaän

2.1.Quan ñieåm lyù luaän gaén vôùi thöïc tieãn

Hoà Chí Minh ñeán vôùi chuû nghóa Maùc – Leânin khoâng phaûi ñeå giaûi quyeát
vaán ñeà nhaän thöùc maø laø ñeå giaûi quyeát vaán ñeà thöïc tieãn cuûa ñaát nöôùc.

Hoà Chí Minh tieáp thu chuû nghóa Maùc-Leânin khoâng giaùo ñieàu, maùy moùc.

Tö töôûng Hoà Chí Minh gaén lieàn vôùi thöïc tieãn, giaûi ñaùp thöïc tieãn. Vì vaäy
hoïc taäp tö töôûng Hoà Chí Minh laø phaûi gaén vôùi thöïc tieõn. Hoïc gaén vôùi haønh, lyù
luaän gaén vôùi thöïc tieãn.

2.2.Quan ñieåm lòch söû – cuï theå

Baûn chaát ñaëc tröng cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh laø xuaát phaùt töø lòch söû,
phaûn aùnh lòch söû. Vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh phaûi xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm
lòch söû, gaén vôùi hoaøn caûnh lòch söû cuï theå.

2.3.Quan ñieåm toaøn dieän vaø heä thoáng

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät heä thoáng vaø nhaát quaùn. Vì vaäy nghieân cöùu
vaø vaän duïng tö töôûng cuûa Ngöôøi phaûi baûo ñaûm nguyeân taéc heä thoáng, traùnh
sieâu hình.

2.4.Quan ñieåm keá thöøa vaø phaùt trieån

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø moät heä thoáng luaän ñieåm môû, khoâng cöùng nhaéc,
giaùo ñieàu. Vaän duïng tö töôûng cuûa Ngöôøi phaûi saùng taïo, phaùt trieån phuø hôïp vôùi
ñaëc ñieåm, tình hình cuï theå. Phaûi naém vöõng nhöõng nguyeân taéc, lyù töôûng cuûa
Baùc maø vaän duïng meàm deûo, linh hoaït.

II.PHÖÔNG HÖÔÙNG VAØ NOÄI DUÏNG VAÄN DUÏNG, PHAÙT TRIEÅN TÖ

TÖÔÛNG HOÀ CHÍ MINH TRONG SÖÏ NGHIEÄP ÑOÅI MÔÙI

1.Phöông höôùng vaän dung:

Naém vöõng quan ñieåm thöïc tieãn, vaän duïng vaø phaùt trieån saùng taïo chuû
nghóa Maùc –Leânin, tö töôûng Hoà Chí Minh giaûi ñaùp ñuùng nhöõng vaán ñeà do thöïc
tieãn caùch maïng nöôùc ta ñaët ra hieän nay.

Thöïc tieãn laø tieâu chuaån cuûa chaân lyù, ñoù laø quan ñieåm coát loõi nhaát cuûa
nhaän thöùc macxit. Tö töôûng Hoà Chí Minh xuaát phaùt töø thöïc tieãn caùch maïng Vieät
Nam. Ñaûng ta ñaõ nhaán maïnh vaø kieân trì quan ñieåm thöïc tieãn, toång keát thöïc tieãn
naâng leân thaønh lyù luaän, boå sung lyù luaän.

2.Moät soá noäi dung coù yù nghóa caáp baùch ôû thôøi ñieåm hieän nay

2.1.Kieân ñònh muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø CNXH, ñaåy maïnh giaùo duïc chuû

67
nghóa yeâu nöôùc gaén lieàn vôùi lyù töôûng CNXH.

Ñoäc laäp daân toäc gaén lieàn vôùi chuû nghóa xaõ hoäi laø tö töôûng coát loõi cuûa
Hoà Chí Minh ñöôïc Ñaûng ta vaän duïng trong tieán trình caùch maïng vaø ñaõ gaønh ñöôïc
nhöõng thaéng lôïi quan troïng.

Ngaøy nay, ñoäc laäp daân toäc gaén vôùi chuû nghóa xaõ hoäi laø moät ñònh höôùng
chính trò quan troïng. Ñaûng ta ñaõ kieân trì muïc tieâu naøy trong quaù trình ñoåi môùi.
Chöùng minh qua caùc kyø ñaïi hoäi Ñaûng.

2.2.Quaùn trieät tö töôûng Hoà Chí Minh: Ñoåi môùi laø söï nghieäp cuûa nhaân daân, do
nhaân daân, vì nhaân daân; moïi chuû tröông, chính saùch phaûi höôùng vaøo daân, döïa vaøo
daân.

Ñaây laø noäi dung quan troïng trong tö töôûng Hoà Chí Minh, Ñaûng ta ñaõ vaän
duïng trong tieán trình caùch maïng Vieät Nam. Chöùng minh qua caùc giai ñoaïn caùch
maïng.

Coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc, Ñaûng ta luoân coi troïng löïc löôïng nhaân daân,
“laáy daân laøm goác”, laøm neàn taûng, moïi chuû tröông, chính saùch phaûi xuaát phaùt töø
lôïi ích cuûa nhaân daân, chaêm lo xaây döïng, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc.

2.3.Cuûng coá vaø môû roäng khoái ñaïi ñoaøn keát Maët traän Toå quoác Vieät Nam, ñöa
chieán löôïc ñaïi ñoaøn keát Hoà Chí Minh leân moät taàm cao vaø moät chieàu saâu môùi.

Ñaïi ñoaøn keát daân toäc laø muïc tieâu, laø chieán löôïc cuûa caùch maïng Vieät
Nam, nhaân toá quyeát ñònh moïi thaéng lôïi cuûa caùch maïng, laø tö töôûng quan troïng
cuûa Hoà Chí Minh.

Ñaûng ta ñaõ chaêm lo vun troàng, cuûng coá xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn
daân. Ñaûng xaùc ñònh ñoaøn keát daân toäc laø ñoäng löïc ñeå phaùt trieån ñaát nöôùc. Ñaïi
hoäi IX cuûa Ñaûng vaø caùc Nghò quyeát cuûa BCHTW 7 K.IX laø söï vaän duïng saùng
taïo tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïi ñoaøn keát daân toäc.

Phöông phaùp xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát laø taäp hôïp moïi löïc löôïng, thoáng
nhaát ñieåm töông ñoàng veà lôïi ích, phaùt huy loøng yeâu nöôùc cuûa moãi con ngöôøi
Vieät Nam.

2.4.Naâng cao naêng löïc laõnh ñaïo, söùc chieán ñaáu cuûa Ñaûng, hieäu löïc cuûa Nhaø
nöôùc – nhaân toá quyeát ñònh thaéng lôïi cuûa söï nghieäp ñoåi môùi.

Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam laø moät Ñaûng caàm quyeàn. Trong ñieàu kieän caàm
quyeàn, chuû nghóa caù nhaân, cô hoäi deã coù nguy cô phaùt trieån. Ñaûng ta ñaõ khoâng
ngöøng chænh ñoán, xaây döïng vöõng maïnh veà moïi maët: chính trò, tö töôûng vaø toå
chöùc. Caùc nghò quyeát Ñaïi hoäi ñaûng, Nghò quyeát cuûa BCH TW 6 K. VIII.

Tieáp tuïc caûi caùch vaø hoaøn thieän boä maùy nhaø nöôùc, xaây döïng nhaø nöôùc
phaùp quyeàn trong saïch vöõng maïnh.

68
 HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP

Caâu 1: Phaân tích nhöõng quan ñieåm cô baûn coù yù nghóa phöông phaùp luaän trong
vieäc vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc hieän
nay.

Caâu 2: Nhöõng noäi dung cô baûn vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh trong söï nghieäp
ñoåi môùi ñaát nöôùc hieän nay laø gì ?

Caâu 3: Haõy vaän duïng moät noäi dung tö töôûng Hoà Chí Minh vaøo thöïc tieãn cuoäc
soáng cuûa baûn thaân maø baïn taâm ñaéc nhaát.

69
 HÖÔÙNG DAÃN OÂN TAÄP

Caâu 1: Trình baøy vaø phaân tích noäi dung khaùi nieäm tö töôûng Hoà Chí Minh theo
quan ñieåm cuûa Ñaûng ta.

Gôïi yù:

Tö töôûng Hoà Chí Minh theo Nghò quyeát Ñaïi hoäi IX goàm 4 noäi dung sau:

- Tö töôûng Hoà Chí Minh laø heä thoáng quan ñieåm toaøn dieän vaø saâu saéc veà
nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùch maïng Vieät Nam.

- Tö töôûng Hoà Chí Minh laø keát quaû cuûa söï vaän duïng saùng taïo vaø phaùt
trieån chuû nghóa Maùc – Leânin vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ta.

- Tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï keát hôïp tinh hoa cuûa daân toäc vaø trí tueä cuûa
thôøi ñaïi nhaèm giaûi phoùng daân toäc, giaûi phoùng giai caáp, giaûi phoùng con ngöôøi.

- Tö töôûng Hoà Chí Minh laø ngoïn côø thaéng lôïi cuûa caùch maïng Vieät Nam
trong thôøi gian qua vaø tieáp tuïc soi saùng con ñöôøng xaây döïng moät nöôùc Vieät Nam
hoaø bình, thoáng nhaát, ñoäc laäp, daân chuû vaø xaõ hoäi chuû nghóa döôùi söï laõnh ñaïo
cuûa Ñaûng.

Caâu 2: Trình baøy toùm taét nguoàn goác tö töôûng Hoà Chí Minh.

Gôïi yù

Tö töôûng Hoà Chí Minh laø söï keát hôïp giöõa tö töôûng vaø vaên hoaù truyeàn
thoáng Vieät Nam, tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi, chuû nghóa Maùc – Leânin, thoâng qua
nhaân toá chuû quan laø phaåm chaát caù nhaân vaø trí tueä Hoà Chí Minh.

- Tö töôûng vaø vaên hoaù truyeàn thoáng Vieät Nam: Goàm chuû nghóa yeâu nöôùc;
nhaân nghóa, laïc quan, truyeàn thoáng ñoaøn keát, caàn cuø duõng caûm, thoâng minh saùng
taïo, ham hoïc hoûi...

- Tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi:

+ Tö töôûng vaên hoaù phöông ñoâng: nho giaùo, phaät giaùo, caùc nhaø tö töôûng
coå, hieän ñaïi Trung quoác, AÁn Ñoä..

+ Tö töôûng vaø vaên hoaù phöông taây: trieát hoïc phöông taây, vaên hoaù phuïc
höng, trieát hoïc vaø tö töôûng caùch maïng Phaùp...

- Chuû nghóa Maùc – Leânin cô sôû theá giôùi quan vaø phöông phaùp luaän cuûa Tö
töôûng Hoà Chí Minh.

- Nhöõng nhaân toá chuû quan veà phaåm chaát caù nhaân cuûa Hoà Chí Minh: loøng
yeâu nöôùc, thöông daân, tö duy ñoäc laäp, saùng taïo, ham hoïc hoûi, oùc suy xeùt,...

70
 Moái quan heä giöõa caùc yeáu toá: chuû nghóa Maùc – Leânin laø nhaân toá cô baûn
nhaát.

Caâu 3: Haõy phaân tích luaän ñieåm “Khoâng coù gì quyù hôn ñoäc laäp, töï do” cuûa
Hoà Chí Minh.

Gôïi yù

- Xuaát phaùt töø lòch söû vaø truyeàn thoáng yeâu nöôùc Vieät Nam, nhaän roõ ñaëc
ñieåm cuûa thôøi ñaïi, Hoà Chí Minh xaùc ñònh ñoäc laäp, töï do cuûa caùc daân toäc laø
vaán ñeà thôøi ñaïi.

- Ñoäc laäp, töï do laø quyeàn thieâng lieâng nhaát, baát khaû xaâm phaïm cuûa moãi
daân toäc.

- Ñaáu tranh vì ñoäc laäp, töï do tröôùc heát phaûi troâng caäy vaøo baûn thaân mình.

- Vì ñoäc laäp töï do cuûa daân toäc phaûi taäp hôïp ñoâng ñaûo löïc löôïng cuûa toaøn
daân toäc, ñaïi ñoaøn keát toaøn daân toäc ñeå ñaáu tranh giaønh vaø baûo veä ñoäc laäp, töï
do.

- Khi ñaõ giaønh ñöôïc ñoäc laäp, töï do, thì thaø hy sinh taát caû, quyeát khoâng chòu
maát nöôùc, khoâng chòu laøm noâ leä; khoâng coù gì quyù hôn ñoäc laäp töï do.

- Ñoäc laäp töï do cuoái cuøng phaûi maïng laïi haïnh phuùc, aám no cho nhaân daân.
Ñoäc laäp maø nhaân daân vaãn ñoùi khoå thì ñoäc laäp cuõng chaúng ñeå laøm gì.

Caâu 4: Trình baøy vaø phaân tích nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí
Minh veà caùch maïng giaûi phoùng daân toäc.

Gôïi yù

- Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc muoán thaéng lôïi phaûi ñi theo con ñöôøng
cuûa caùch maïng voâ saûn.

- Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi do Ñaûng Coäng saûn laõnh ñaïo.

- Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc laø söï nghieäp ñoaøn keát cuûa toaøn daân,
treân cô sôû lieân minh coâng noâng.

- Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi tieán haønh chuû ñoäng, saùng taïo; coù
khaû naêng thaéng lôïi tröôùc caùch maïng voâ saûn ôû chính quoác.

- Caùch maïng giaûi phoùng daân toäc phaûi ñöôïc thöïc hieän baèng con ñöôøng baïo
löïc, keát hôïp baïo löïc chính trò cuûa quaàn chuùng vôùi khôûi nghóa vuõ trang giaønh
chính quyeàn.

Caâu 5: Trình baøy vaø phaân tích caùc ñaëc tröng baûn chaát cuûa chuû nghóa xaõ hoäi
theo tö töôûng Hoà Chí Minh.

71
Gôïi yù

- Chuû nghóa xaõ hoäi laø cheá ñoä do daân laøm chuû.

- Chuû nghóa xaõ hoäi laø neàn kinh teá phaùt trieån cao, khoâng ngöøng caûi thieän
ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân.

- Chuû nghóa xaõ hoäi laø xaõ hoäi phaùt trieån cao veà vaên hoaù, ñaïo ñöùc; con
ngöôøi ñöôïc giaûi phoùng vaø phaùt trieån, phaùt huy moïi khaû naêng saùng taïo cuûa mình.

- Chuû nghóa xaõ hoäi laø xaõ hoäi coâng baèng vaø hôïp lyù, bình ñaúng giöõa caùc
daân toäc.

- Chuû nghóa xaõ hoäi laø coâng trình taäp theå cuûa nhaân daân, do nhaân daân töï
xaây döïng neân döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng.

Caâu 6: Trình baøy toùm taét Tö töôûng Hoà Chí Minh veà keát hôïp söùc maïnh daân toäc
vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

Gôïi yù

- Hoà Chí Minh ñaët caùch maïng giaûi phoùng daân toäc Vieät Nam trong phong
traøo caùch maïng voâ saûn treân theá giôùi.

- Keát hôïp chaët cheõ chuû nghóa yeâu nöôùc vôùi chuû nghóa quoác teá voâ saûn.

- Giöõ vöõng ñoäc laäp töï chuû, döïa vaøo söùc mình laø chính, tranh thuû söï giuùp
ñôõ quoác teá vaø traùch nhieäm laøm nhieäm vuï quoác teá.

- Môû roäng toái ña quan heä höõu nghò, hôïp taùc, saün saøng laøm baïn vôùi taát caû
caùc nöôùc daân chuû treân theá giôùi.

Caâu 7: Trình baøy vaø phaân tích nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí
Minh veà ñaïi ñoaøn keát toaøn daân toäc.

Gôïi yù

- Ñaïi ñoaøn keát laø söùc maïnh, ñoaøn keát laø thaønh coâng.

- Ñoaøn keát toaøn daân toäc laø moät muïc tieâu, nhieäm vuï haøng ñaàu cuûa caùch
maïng.

- Ñaïi ñoaøn keát trong Maët traän daân toäc thoáng nhaát.

- Ñaûng coäng saûn vöøa laø thaønh vieân cuûa Maët traän daân toäc thoáng nhaát,
vöøa laø löïc löôïng laõnh daïo xaây döïng Maët traän, xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn
daân ngaøy caøng vöõng chaéc.

Caâu 8: Trình baøy caùch hieåu cuûa mình veà caâu noùi cuûa Hoà Chí Minh:

72
 Ñoaøn keát, ñoaøn keát, ñaïi ñoaøn keát

Thaønh coâng, thaønh coâng, ñaïi thaønh coâng

Gôïi yù

- Baùc noùi nhö vaäy ñeå khaúng ñònh vaø nhaán maïnh vai troø cuûa ñoaøn keát ñoái
vôùi moïi thaønh coâng cuûa söï nghieäp caùch maïng.

- Ñoaøn keát caàn phaûi thöïc hieän roäng raõi:

+ Ñoaøn keát trong Ñaûng.

+ Ñoaøn keát toaøn daân toäc;

+ Ñoaøn keát quoác teá.

Caâu 9: Trình baøy vaø phaân tích nhöõng nguyeân taéc xaây döïng ñaûng trong Tö töôûng
Hoà Chí Minh.

Gôïi yù

- Nguyeân taéc “Taäp trung daân chuû”;

- Nguyeân taéc “Taäp theå laõnh ñaïo, caù nhaân phuï traùch.”

- Nguyeân taéc “Töï pheâ bình vaø pheâ bình”

- Nguyeân taéc “Kyû luaät nghieâm minh vaø töï giaùc.”

- Nguyeân taéc “Ñoaøn keát thoáng nhaát trong Ñaûng”.

Caâu 10: Haõy trình baøy vaø phaân tích nhöõng luaän ñieåm chuû yeáu cuûa Hoà Chí
Minh veà Ñaûng.

Gôïi yù

- Ñaûng Coäng saûn laø nhaân toá quyeát ñònh haøng ñaàu ñeå ñöa caùch maïng Vieät
Nam ñeán thaéng lôïi.

- Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laø saûn phaåm cuûa söï keát hôïp chuû nghóa Maùc –
Leânin vôùi phong traøo cong nhaân vaø phong traøo yeâu nöôùc.

- Ñaûng coäng saûn Vieät Nam – “Ñaûng cuûa giai caáp coâng nhaân, ñoàng thôøi laø
Ñaûng cuûa daân toäc Vieät Nam”.

- Ñaûng coäng saûn Vieät Nam phaûi laáy chuû nghóa Maùc – Leânin “laøm coát”.

- Ñaûng coäng saûn Vieät Nam phaûi ñöôïc xaây döïng theo nhöõng nguyeân taéc cuûa
Ñaûng kieåu môùi cuûa giai caáp voâ saûn.

73
 - Ñaûng vöøa laø ngöôøi laõnh ñaïo, vöøa laø ngöôøi ñaày tôù thaät trung thaønh cuûa
nhaân daân.

- Ñaûng phaûi thöôøng xuyeân töï chænh ñoán, töï ñoåi môùi.

Caâu 11: Trình baøy quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà nhaø nöôùc cuûa daân, do daân, vì
daân.

Gôïi yù

- Hoà Chí Minh khaúng ñònh nöôùc ta laø nöôùc daân chuû, moïi quyeàn löïc ñeàu
thuoäc veà daân.

- Nhaø nöôùc cuûa daân:

+ Taát caû quyeàn löïc ñeàu thuoäc veà nhaân daân;

+ Nhaân daân baàu ra caùc cô quan nhaø nöôùc, xaây döïng caùc phaùp luaät;

+ Nhaân daân coù quyeàn laøm baát cöù ñieàu gì phaùp luaät khoâng caám;

+ Nhaân daân coù quyeàn baõi mieãn nhöõng caùn boä nhaø nöôùc khoâng xöùng
ñaùng.

+ Caùn boä nhaø nöôùc laø coâng boäc cuûa daân.

- Nhaø nöôùc do daân:

+ Daân löïa choïn, baàu ra ñaïi bieåu ñaïi dieän cho mình;

+ Daân uûng hoä, daân giuùp ñôõ, daân ñoùng thueá nuoâi boä maùy nhaø nöôùc;

+ Daân pheâ bình, daân xaây döïng, giuùp ñôõ nhaø nöôùc.

- Nhaø nöôùc vì daân

+ Nhaø nöôùc do daân toå chöùc xaây döïng môùi coù theå laø nhaø nöôùc vì daân.

+ Nhaø nöôùc khoâng coù ñaëc quyeàn, ñaëc lôïi gì;

+ Caùn boä nhaø nöôùc laø ñaày tôù cuûa daân “ñuû caû ñöùc, taøi, vöøa hieàn, vöøa
minh”.

Caâu 12: Tö töôûng Hoà Chí Minh veà xaây döïng nhaø nöôùc trong saïch vöõng maïnh.

Gôïi yù

- Taêng cöôøng phaùp luaät ñi ñoâi vôùi ñaåy maïnh giaùo duïc ñaïo ñöùc:

+ Hai maët phaùp luaät ñi ñoâi vôùi ñaåy maïnh giaùo duïc daïo ñöùc;

74
 + Nhaø nöôùc phaûi xaây döïng heä thoáng phaùp luaät ñeå thöïc hieän vai troø toå
chöùc, quaûn lyù xaõ hoäi vaø thöïc hieän nghieâm minh phaùp luaät. “Traêm ñieàu phaûi coù
thaàn linh phaùp quyeàn”;

+ Hoà Chí Minh raát quan taâm ñeán giaùo duïc ñaïo ñöùc trong chính trò: laøm caùn
boä nhaø nöôùc tröôùc heát laø phuïc vuï Toå quoác, phuïc vuï nhaân daân, phaûi göông
maãu.

- Kieân quyeát choáng ba thöù “giaëc noäi xaâm” laø tham oâ, laõng phí, quan lieâu.

+ Ñoù laø toäi loãi nhö vieät gian, maät thaùm;

+ Ñoù laø coâng vieäc caàn kíp nhö ñaùnh giaëc ngoaøi maët traän.

+ Nguyeân nhaân quan troïng cuûa tham oâ, laõng phí laø beänh quan lieâu.

Caâu 13: Tö töôûng Hoà Chí Minh veà tính chaát, chöùc naêng, ñaëc tröng cuûa neàn vaên
hoaù môùi.

Gôïi yù

- Xaây döïng neàn vaên hoaù môùi vôùi tính chaát daân toäc, hieän ñaïi, nhaân vaên;

- Yeâu nöôùc laø naác thang giaù trò cao nhaát cuûa vaên hoaù Vieät Nam;

- Vaên hoaù môùi laø söï phaùt huy nhöõng giaù trò beàn vöõng, cao quyù vaø tinh hoa
cuûa vaên hoaù truyeàn thoáng keát hôïp vôùi nhöõng giaù trò môùi cuûa thôøi ñaïi;

- Vaên hoaù Vieät Nam mang taâm hoàn, dieän maïo, ñaëc tính vaø coát caùch daân
toäc;

- Vaên hoaù soi ñöôøng quoác daân ñi.

Caâu 14: Tö töôûng Hoà Chí Minh veà nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc cô baûn cuûa ngöôøi
Vieät Nam trong thôøi ñaïi môùi.

Gôïi yù

- Trung vôùi nöôùc, hieáu vôùi daân;

- Yeâu thöông con ngöôøi, coâng vieäc ñaàu tieân laø coâng vieäc ñoái vôùi con
ngöôøi;

- Caàn kieäm, lieâm chính, chí coâng voâ tö;

- Tinh thaàn ñoaøn keát quoác teá vaø chuû nghóa quoác teá trong saùng.

Caâu 15: Nhöõng nguyeân taéc xaây döïng ñaïo ñöùc môùi trong Tö töôûng Hoà Chí Minh.

75
Gôïi yù

- Noùi ñi ñoâi vôùi laøm, phaûi neâu göông veà ñaïo ñöùc;

- Xaây ñi ñoâi vôùi choáng;

- Phaûi tu döôõng ñaïo ñöùc suoát ñôøi, kieân trì, beàn bæ, laø coâng vieäc haøng
ngaøy;

- Ñaùnh giaù con ngöôøi phaûi coù con maét bieän chöùng, nhaân vaên ñeå phaùt
trieån caùi thieän, ñaåy luøi caùi aùc.

Caâu 16: Trình baøy toùm taét quan nieäm cuûa Hoà Chí Minh veà boài döôõng theá heä
treû.

Gôïi yù

- Theá heä treû laø löïc löôïng quyeát ñònh söï phaùt trieån cuûa caùch maïng, cuûa
daân toäc.

- Theá heä treû phaûi vöôn leân ñeå hoaøn thaønh troïng traùch lòch söû.

- Boài döôõng theá heä treû caùch maïng cho ñôøi sau laø vieäc laøm raát quan troïng,
raát caàn thieát.

Caâu 17: Tö töôûng Hoà Chí Minh veà vò trí, vai troø cuûa giaùo duïc, ñaøo taïo .

Gôïi yù

- Giaùo duïc laø moät trong nhöõng coâng vieäc ñaàu tieân cuûa chính quyeàn,
“choáng giaëc ñoùi, giaëc doát, giaëc ngoaïi xaâm”;

- Xaây döïng neàn giaùo duïc trong ñieàu kieän vöøa khaùng chieán, vöøa kieán quoác
laø raát caàn thieát;

- “Vaên hoaù, giaùo duïc laø moät maët traän”

- “Duø trong hoaøn caûnh naøo cuõng phaûi thi ñua daïy toát, hoïc toát”.

Caâu 18: Ñaûng ta ñaõ vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà CNXH vaø con ñöôøng quaù
ñoä leân CNXH vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi ôû nöôùc ta hieän nay nhö theá naøo ?

Gôïi yù

- Hoaøn caûnh cuûa coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc.

- Ñaûng ta ñaõ quaùn trieät nhöõng luaän ñieåm cô baûn cuûa tö töôûng Hoà Chí Minh
vaøo söï nghieäp ñoåi môùi:

- Kieân trì muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi;

76
 - Ñoåi môùi laø söï nghieäp cuûa toaøn daân; xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn
daân,

- Keát hôïp söùc maïnh daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi;

- Naâng cao vai troø laõnh ñaïo cuûa Ñaûng trong tình hình môùi, xaây döïng, chænh
ñoán Ñaûng...

Caâu 19: Ñaûng ta ñaõ vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh veà ñaïo ñöùc, nhaân vaên vaøo
vieäc xaây döïng con ngöôøi Vieät Nam hieän nay nhö theá naøo ?

Gôïi yù

- Thöïc traïng con ngöôøi Vieät Nam hieän nay.

- Veà tö töôûng, ñaïo ñöùc loái soáng: theá giôùi quan, phöông phaùp luaän cuûa tö
töôûng Hoà Chí Minh.

- Yeâu nöôùc, yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, coù yù chí vöôn leân

- Veà nhaân vaên: boài döôõng tinh thaàn nhaân aùi, khoan dung Hoà Chí Minh.

Caâu 20: Moät soá noäi dung vaän duïng tö töôûng Hoà Chí Minh vaøo coâng cuoäc ñoåi
môùi ôû nöôùc ta hieän nay ?

Gôïi yù

- Kieân ñònh muïc tieâu ÑLDT vaø CNXH, ñaåy maïnh giaùo duïc chuû nghóa yeâu
nöôùc gaén vôùi lyù töôûng XHCN.

- Quaùn trieät tö töôûng Hoà Chí Minh: ñoåi môùi laø söï nghieäp cuûa nhaân daân, do
nhaân daân, vì nhaân daân; moïi chuû tröông, chính saùch phaûi höôùng vaøo daân, döïa vaøo
daân.

- Cuûng coá vaø môû roäng khoái ñaïi ñoaøn keát toaøn daân, keát hôïp söùc maïnh
daân toäc vôùi söùc maïnh thôøi ñaïi.

- Naâng cao naêng löïc laõnh ñaïo vaø söùc chieán ñaáu cuûa Ñaûng, hieäu löïc cuûa
Nhaø nöôùc – nhaân toá quyeát ñònh thaéng lôïi cuûa söï nghieäp ñoåi môùi.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

1.Ban tö töôûng vaên hoaù trung öông: Taøi lieäu nghieân cöùu Tö töôûng Hoà Chí Minh
( Duøng cho caùn boä chuû choát vaø baùo caùo vieân), NXB CTQG, 2003.

2.Ñaûng coäng saûn Vieät Nam: Vaên kieän ñaïi hoäi 7,8,9, NXB CTQG 1991,1996, 2001.

77
3. Hoïc vieän chính trò quoác gia Hoà Chí Minh: Taäp baøi giaûng tö töôûng Hoà Chí Minh,
NXB CTQG, 2001.

4.Hoäi ñoàng trung öông chæ ñaïo bieân soaïn giaùo trình quoác gia: Giaùo trình tö töôûng
Hoà Chí Minh, NXB CTQG ,2003.

5.Ñaïi hoïc quoác gia, trung taâm ñaøo taïo, boài döôõng giaûng vieân lyù luaän chính trò:
Moät soá chuyeân ñeà veà tö töôûng Hoà Chí Minh, NXB CTQG, 2003.

6. Ñaïi hoïc quoác gia, trung taâm ñaøo taïo, boài döôõng giaûng vieân lyù luaän chính trò: Tö
töôûng Hoà Chí Minh vôùi söï nghieäp ñoåi môùi ôû Vieät Nam, NXB CTQG, 2003.

7.Voõ Nguyeân Giaùp: Tö töôûng Hoà Chí Minh vaø con ñöôøng caùch maïng Vieät Nam,
NXB, CTQG, 1997.

8.Phuøng Höõu Phuù: Chieán löôïc ñaïi ñoaøn keát Hoà Chí Minh, NXB CTQG, 1995.



78