së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Thanh hãa

Trêng THPT hµm rång

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm

"sö dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc

®Ó gi¶i nhanh mét sè bµi tËp Ho¸ häc"

Ngêi viÕt: NguyÔn Thanh H¶i

Tæ: Ho¸ - Sinh - Kü thuËt

N¨m häc: 2006 - 2007

 Môc lôc
Trang
A. §Æt vÊn ®Ò 3
B. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò 4
I. Ph¬ng ph¸p ®å thÞ 4
II. C¸c vÝ dô 4
III. Ph¬ng ph¸p chung 9
IV. Tæ chøc thùc hiÖn 11
C. KÕt luËn 12

Tµi liÖu tham kh¶o

1. S¸ch Ho¸ häc Líp 12 - NXB GD HN 2000.

2. S¸ch Bµi tËp Ho¸ häc Líp 12 - NXB GD HN 2000.
3. §Ò thi tuyÓn sinh vµo c¸c trêng §¹i häc vµ Cao ®¼ng
NXB §HQG HN 1999-2001.
4. §Ò thi chän häc sinh giái m«n Hãa häc cÊp TØnh, cÊp
Quèc gia c¸c n¨m.

2
 A. ®Æt vÊn ®Ò
Trong häc tËp ho¸ häc, viÖc gi¶i bµi tËp cã mét ý nghÜa rÊt quan träng.
Ngoµi viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông, ®µo s©u vµ më réng kiÕn thøc ®· häc
mét c¸ch sinh ®éng; bµi tËp ho¸ häc cßn ®îc dïng ®Ó «n tËp, rÌn luyÖn mét sè
kü n¨ng vÒ ho¸ häc. Th«ng qua gi¶i bµi tËp, gióp häc sinh rÌn luyÖn tÝnh tÝch
cùc, trÝ th«ng minh, s¸ng t¹o, båi dìng høng thó trong häc tËp.
ViÖc lùa chän ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó gi¶i bµi tËp l¹i cµng cã ý nghÜa
quan träng h¬n. Mçi bµi tËp cã thÓ cã nhiÒu ph¬ng ph¸p gi¶i kh¸c nhau. NÕu
biÕt lùa chän ph¬ng ph¸p hîp lý, sÏ gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n b¶n chÊt cña c¸c
hiÖn tîng ho¸ häc.
Qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, båi dìng häc sinh giái nhiÒu n¨m vµ viÖc tham
kh¶o nhiÒu tµi liÖu, t«i ®· tÝch luü ®îc mét sè ph¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp ho¸ häc.
ViÖc vËn dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc ®Ó gi¶i nhanh mét sè bµi tËp
ho¸ häc ®· tá ra cã nhiÒu u ®iÓm, ®Æc biÖt lµ khi c¸c kú thi ngµy nay ®·
chuyÓn ®æi sang ph¬ng ph¸p TNKQ. Trong trêng hîp nµy, häc sinh tiÕt kiÖm
®îc rÊt nhiÒu thêi gian tÝnh to¸n ®Ó cã kÕt qu¶. Mét sè t¸c gi¶ kh¸c còng ®·
®Ò cËp ®Õn c¸ch lµm nµy trong mét sè tµi liÖu tham kh¶o. Tuy nhiªn, ë ®ã
còng míi chØ dõng l¹i ë viÖc gi¶i mét sè bµi tËp ®¬n lÎ mµ cha cã tÝnh kh¸i
qu¸t.
ChÝnh v× vËy, t«i viÕt ®Ò tµi nµy nh»m kh¸i qu¸t viÖc vËn dông ph¬ng
ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc ®Ó gi¶i mét sè bµi tËp ho¸ häc. Th«ng qua ®ã t«i
muèn giíi thiÖu víi c¸c thÇy c« gi¸o vµ häc sinh mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p gi¶i
bµi tËp ho¸ häc rÊt cã hiÖu qu¶. VËn dông ®îc ph¬ng ph¸p nµy sÏ gióp cho qu¸
tr×nh gi¶ng d¹y vµ häc tËp m«n ho¸ häc ®îc thuËn lîi h¬n rÊt nhiÒu, nhanh
chãng cã kÕt qu¶ ®Ó tr¶ lêi c©u hái TNKQ.
§Ò tµi ®îc viÕt dùa trªn c¬ së gi¶i mét sè vÝ dô ®iÓn h×nh b»ng hai ph¬ng
ph¸p kh¸c nhau. Trong ®ã cã ph¬ng ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc. Tæ chøc gi¶ng
d¹y ë mét líp, ®¸nh gi¸ viÖc vËn dông ph¬ng ph¸p nµy sau khi ®· ®îc häc tËp.
So s¸nh kÕt qu¶ lµm bµi víi mét líp kh¸c kh«ng ®îc giíi thiÖu vËn dông ph¬ng
ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc häc tËp. Trªn c¬ së kÕt qu¶ thu ®îc, ®¸nh gi¸ ®îc u
®iÓm vµ kh¸i qu¸t thµnh ph¬ng ph¸p chung cho mét sè d¹ng bµi tËp ho¸ häc cã
thÓ gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p nµy.

3
4
 B. gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
I. ph¬ng ph¸p ®å thÞ
C¬ së cña ph¬ng ph¸p lµ viÖc sö dông ®å thÞ trong to¸n häc ®Ó gi¶i mét sè
hÖ ph¬ng tr×nh.
Trong ho¸ häc, mét sè d¹ng bµi tËp ®îc gi¶i dùa trªn c¬ së néi dung cña ph-
¬ng ph¸p nµy. §ã lµ trêng hîp mµ trong thÝ nghiÖm ho¸ häc cã hai qu¸ tr×nh lîng
kÕt tña t¨ng dÇn, sau ®ã gi¶m dÇn ®Õn hÕt khi lîng chÊt ph¶n øng cã d. Cã thÓ
vËn dông ph¬ng ph¸p nµy trong ho¸ häc ë c¸c trêng hîp chñ yÕu sau:
- Thæi khÝ CO2 vµo dung dÞch chøa hi®roxit cña kim lo¹i ph©n nhãm
chÝnh nhãm II.
- Rãt tõ tõ dung dÞch kiÒm ®Õn d vµo dung dÞch muèi nh«m hoÆc muèi
kÏm.
- Rãt tõ tõ dung dÞch axit ®Õn d vµo dung dÞch muèi cã chøa anion AlO2-
hoÆc ZnO22-.
Ta xem xÐt ph¬ng ph¸p gi¶i mét sè bµi tËp dùa trªn c¬ së ®ã th«ng qua mét
sè vÝ dô sau.
II. C¸c vÝ dô
VÝ dô 1: Cho 10 lÝt (®ktc) hçn hîp A gåm N2 vµ CO2 ë ®ktc vµo 2 lÝt
dung dÞch Ca(OH)2 0,02 M th× thu ®îc 1 gam kÕt tña.
TÝnh % CO2 trong hçn hîp A theo thÓ tÝch..
(S¸ch Ho¸ häc - Líp 12 - NXB Gi¸o dôc Hµ néi).
Lêi gi¶i
* Ph¬ng ph¸p tù luËn:
Ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña nh÷ng ph¶n øng lÇn lît x¶y ra nh sau:
CO2 + Ca(OH)2 ® CaCO3 + H2O (1)
CO2 + H2O + CaCO3 ® Ca(HCO3)2 (2)
Ta cã: Sè mol Ca(OH)2 = 2. 0,02 = 0,04 (mol)
Sè mol CaCO3 = 1 : 100 = 0,01 (mol)
Trêng hîp 1: ChØ cã ph¶n øng (1) « Ca(OH)2 d.
Theo ph¬ng tr×nh ta cã:
Sè mol CO2 = Sè mol CaCO3 = 0,01 (mol)

5
 = Sè mol Ca(OH)2 < 0,04 (mol).
0,01 22,4
 100%  2,24% 
VËy, A cã % CO2 = 10

Trêng hîp 2: C¶ ph¶n øng (1) vµ (2) ®Òu x¶y ra « Ca(OH)2 hÕt.
Theo ph¬ng tr×nh (1):
Sè mol CaCO3 (1) = Sè mol Ca(OH)2 = 0,04 (mol).
® Sè mol CaCO3 (2) = 0,04 - 0,01 = 0,03 (mol).
Theo ph¬ng tr×nh (1) vµ (2):
Sè mol CO2 = 0,04 + 0,03 = 0,07 (mol)
0,07  22,4
 100%  15,68% 
VËy, A cã % CO2 = 10

* Ph¬ng ph¸p ®å thÞ:

Dùa vµo tû lÖ ph¶n øng ë ph¬ng tr×nh (1) vµ (2) ta vÏ ®îc ®å thÞ biÓu
diÔn lîng kÕt tña thu ®îc theo lîng CO2 ®· ph¶n øng nh sau:
Sè mol CaCO3

0,04

0,01

0,01 0,04 0,07 0,08 Sè mol CO2

Dùa vµo ®å thÞ, nÕu sau ph¶n øng thu ®îc 1 gam kÕt tña th× ta cã ngay:
Trêng hîp 1: Sè mol CO2 = 0,01 (mol).
Trêng hîp 2: Sè mol CO2 = 0,07 (mol).

VÝ dô 2: Hoµ tan 26,64 gam chÊt X lµ tinh thÓ muèi sunfat ngËm níc cña
kim lo¹i M ho¸ trÞ n vµo níc ®îc dung dÞch A.
Cho A t¸c dông víi dung dÞch NH3 d, läc lÊy kÕt tña, nung ®Õn khèi lîng
kh«ng ®æi th× thu ®îc 4,08 gam chÊt r¾n B. NÕu cho A t¸c dông víi dung dÞch
BaCl2 d th× thu ®îc 27,96 gam kÕt tña.

6
 a. T×m c«ng thøc cña X.
b. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch NaOH 0,2 M cÇn thªm vµo A ®Ó thu ®îc lîng
kÕt tña lín nhÊt, nhá nhÊt.
c. Cho 250 ml dung dÞch KOH t¸c dông hÕt víi A th× thu ®îc 2,34 gam kÕt
tña. TÝnh nång ®é cña dung dÞch KOH.
(§Ò thi tuyÓn sinh - NXB Gi¸o dôc Hµ néi - 1998).
Lêi gi¶i
a. KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho ta c«ng thøc muèi lµ: Al 2(SO4)3.18H2O. Nh vËy,
dung dÞch A cã:
2  4,08
 0,08 (mol ).
Sè mol Al3+ = 2. Sè mol Al2O3 = 102
* Ph¬ng ph¸p tù luËn:
Ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña nh÷ng ph¶n øng lÇn lît x¶y ra nh sau:
Al3+ + 3 OH- ® Al(OH)3 (1)
Al(OH)3 + OH- ® AlO2- + 2 H2O (2)
b. §Ó lîng kÕt tña lín nhÊt th× chØ x¶y ra ph¶n øng (1).
Theo ph¬ng tr×nh:
Sè mol OH- = 3. Sè mol Al3+ = 3. 0,08 = 0,24 (mol)
§Ó lîng kÕt tña nhá nhÊt th× x¶y ra c¶ ph¶n øng (1) vµ (2).
Theo ph¬ng tr×nh:
Sè mol OH- = 4. Sè mol Al3+ = 4. 0,08 = 0,32 (mol)
VËy, thÓ tÝch dung dÞch NaOH 0,2 M cÇn thªm vµo A ®Ó lîng kÕt tña thu
®îc lín nhÊt, nhá nhÊt t¬ng øng lµ:
V = 0,24 : 0,2 = 1,2 (lÝt) vµ V' = 0,32 : 0,2 = 1,6 (lÝt).
c. Sè mol kÕt tña Al(OH)3 thu ®îc lµ 2,34 : 78 = 0,03 (mol).
Trêng hîp 1: ChØ cã ph¶n øng (1) « Al3+ d.
Theo ph¬ng tr×nh ta cã:
Sè mol OH- = 3. Sè mol Al(OH)3 = 3. 0,03 = 0,09 (mol)
Sè mol Al3+ (p) = Sè mol Al(OH)3 < 0,04 (mol).

7
 0,09
 0,36 ( M ) 
VËy, nång ®é dung dÞch KOH lµ: [KOH] = 0,25
Trêng hîp 2: C¶ ph¶n øng (1) vµ (2) ®Òu x¶y ra « Al3+ hÕt.
Theo ph¬ng tr×nh (1):
Sè mol Al(OH)3 (1) = Sè mol Al3+ = 0,08 (mol).
® Sè mol Al(OH)3 (2) = 0,08 - 0,03 = 0,05 (mol).
Theo ph¬ng tr×nh (1) vµ (2):
Sè mol OH- = 3. 0,08 + 0,05 = 0,29 (mol)
0,29
 1,16 ( M ) 
VËy, nång ®é dung dÞch KOH lµ: [KOH] = 0, 25

* Ph¬ng ph¸p ®å thÞ:

Dùa vµo tû lÖ ph¶n øng ë ph¬ng tr×nh (1) vµ (2) ta vÏ ®îc ®å thÞ biÓu
diÔn lîng kÕt tña thu ®îc theo lîng OH- ®· ph¶n øng nh sau:
Sè mol Al(OH)3

0,08

0,03

0,09 0,24 0,29 0,32 Sè mol OH-

Dùa vµo ®å thÞ ta cã ngay:
b. Sè mol OH- cÇn cã ®Ó lîng kÕt tña thu ®îc lín nhÊt, nhá nhÊt t¬ng øng
lµ 0,24 vµ 0,32 (mol).
c. NÕu sau ph¶n øng thu ®îc 2,34 gam kÕt tña th×:
Trêng hîp 1: Sè mol OH- = 0,09 (mol).
Trêng hîp 2: Sè mol OH- = 0,29 (mol).

VÝ dô 3: Hoµ tan võa hÕt m gam Al vµo dung dÞch NaOH th× thu ®îc
dung dÞch A vµ 3,36 lÝt H2 (®ktc).
a. TÝnh m.

8
 b. Rãt tõ tõ dung dÞch HCl 0,2 M vµo A th× thu ®îc 5,46 gam kÕt tña.
TÝnh thÓ tÝch dung dÞch HCl ®· dïng.
Lêi gi¶i
a. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
2 Al + 2 H2O + 2 NaOH ® 2 NaAlO2 + 3 H2
Theo ph¬ng tr×nh: Sè mol Al = 2/3. Sè mol H2 = 0,1 (mol).
® m = 2,7 (gam).
* Ph¬ng ph¸p tù luËn:
Ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña nh÷ng ph¶n øng lÇn lît x¶y ra nh sau:
H+ + H2O + AlO2- ® Al(OH)3 (1)
3 H+ + Al(OH)3 ® Al3+ + 3 H2O (2)
b. Theo gi¶ thiÕt: Sè mol Al(OH)3 = 5,46 : 78 = 0,07 (mol)
Trêng hîp 1: ChØ cã ph¶n øng (1) « AlO2- d.
Theo ph¬ng tr×nh ta cã:
Sè mol H+ = Sè mol Al(OH)3 = 0,07 (mol).
Sè mol AlO2- (p) = Sè mol Al(OH)3 < 0,1 (mol).
0,07
 0,35
VËy, thÓ tÝch dung dÞch HCl lµ: [HCl] = 0,2 (lÝt).
Trêng hîp 2: C¶ ph¶n øng (1) vµ (2) ®Òu x¶y ra « AlO2- hÕt.
Theo ph¬ng tr×nh (1):
Sè mol Al(OH)3 (1) = Sè mol AlO2- = 0,1 (mol).
® Sè mol Al(OH)3 (2) = 0,1 - 0,07 = 0,03 (mol).
Theo ph¬ng tr×nh (1) vµ (2):
Sè mol H+ = 0,1 + 3. 0,03 = 0,19 (mol)
0,19
 0,95
VËy, nång ®é dung dÞch HCl lµ: [HCl] = 0 , 2 (lÝt).
* Ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
Sè mol Al(OH)3

0,1
0,07

9
 0,07 0,1 0,19 0,4 Sè mol H+
Dùa vµo tû lÖ ph¶n øng ë ph¬ng tr×nh (1) vµ (2) ta vÏ ®îc ®å thÞ biÓu
diÔn lîng kÕt tña thu ®îc theo lîng H+ ®· ph¶n øng nh trªn.
b. NÕu sau ph¶n øng thu ®îc 5,46 gam kÕt tña th×:
Trêng hîp 1: Sè mol H+ = 0,07 (mol).
Trêng hîp 2: Sè mol H+ = 0,19 (mol).

III. Ph¬ng ph¸p chung

Qua viÖc gi¶i c¸c bµi tËp ë trªn b»ng hai ph¬ng ph¸p kh¸c nhau ta nhËn
thÊy:
- Cã thÓ gi¶i mét sè bµi tËp ho¸ häc theo ph¬ng ph¸p ®å thÞ mét c¸ch nhanh
chãng mµ kh«ng bÞ bá sãt nghiÖm.
- C¸c bµi tËp ho¸ häc gi¶i ®îc theo ph¬ng ph¸p nµy gåm hai lo¹i chñ yÕu
sau:
1. TÝnh lîng chÊt ®· ph¶n øng t¬ng øng víi lîng kÕt tña thu ®îc.
2. T×m ®iÒu kiÖn ®Ó khèi lîng kÕt tña thu ®îc lín nhÊt, nhá nhÊt.
D¹ng 1: Thæi tõ tõ khÝ CO 2 ®Õn d vµo dung dÞch chøa a mol Ca(OH) 2
hoÆc Ba(OH)2. Sau ph¶n øng thu ®îc b mol kÕt tña.
Sè mol kÕt tña

b
x a y 2a Sè mol CO2

Sè mol CO2 ®· ph¶n øng lµ: x = b (mol)

y = 2a - b (mol).
D¹ng 2: Rãt tõ tõ dung dÞch kiÒm ®Õn d vµo dung dÞch chøa a mol muèi
Al3+ hoÆc Zn2+. Sau ph¶n øng thu ®îc b mol kÕt tña.

10
 * Sè mol OH- ®· ph¶n øng lµ: x = 3b (mol)
y = 4a - b (mol).

Sè mol Al(OH)3

b
Sè mol OH-
x 3a y 4a
Sè mol Zn(OH)2

b
Sè mol OH-
x 2a y 4a
* Sè mol OH- ®· ph¶n øng lµ: x = 2b (mol)

y = 4a - 2b (mol).

D¹ng 3: Rãt tõ tõ dung dÞch axit ®Õn d vµo dung dÞch chøa a mol muèi
AlO2- hoÆc ZnO22-. Sau ph¶n øng thu ®îc b mol kÕt tña.
Sè mol Al(OH)3

a
b

Sè mol H+
x a y 4a
* Sè mol OH- ®· ph¶n øng lµ: x = b (mol)

y = 4a - 3b (mol).

Sè mol Zn(OH)2

11
 b
Sè mol H+
x 2a y 4a
* Sè mol H+ ®· ph¶n øng lµ: x = 2b (mol)

y = 4a - 2b (mol).
IV. tæ chøc Thùc hiÖn
Víi néi dung ph¬ng ph¸p nh ®· tr×nh bµy ë trªn, t«i ®· ¸p dông gi¶ng d¹y ë
c¸c líp khèi 12 vµ thu ®îc kÕt qu¶ rÊt tèt.
§èi tîng ¸p dông lµ häc sinh líp 12C8 vµ líp 12C9 trêng THPT Hµm Rång n¨m
häc: 2006 - 2007.
Häc sinh líp 12C8 ®îc giíi thiÖu ph¬ng ph¸p ®å thÞ, cßn häc sinh líp 12C9
chØ ®îc giíi thiÖu ph¬ng ph¸p truyÒn thèng.
§Ò bµi kiÓm tra TNKQ (trÝch):
- Cho V lÝt (®ktc) khÝ CO2 hÊp thô hoµn toµn vµo 450 ml dung dÞch
Ba(OH)2 0,2M th× thu ®îc 15,76 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña V lµ:
A. 1,792 lÝt. B. 2,24 lÝt. C. 2,016 lÝt. D. A
vµ B.
- Cho m gam Na tan hÕt trong 100 ml dung dÞch Al 2(SO4)3 0,2M. Sau ph¶n
øng thu ®îc 0,78 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m lµ:
A. 0,69 gam. B. 2,76 gam. C. 2,45 gam.D. 1,69 gam.
- Rãt tõ tõ dung dÞch HCl 0,1M vµo 200 ml dung dÞch KAlO2 0,2M. Sau
ph¶n øng thu ®îc 1,56 gam kÕt tña. ThÓ tÝch dung dÞch HCl ®· dïng lµ:
A. 0,2 vµ 1 lÝt. B. 0,4 vµ 1 lÝt. C. 0,2 vµ 0,8 lÝt. D. 0,4 vµ 1 lÝt.
- Rãt tõ tõ dung dÞch Ba(OH)2 0,2M vµo 150 ml dung dÞch AlCl3 0,04M
®Õn khi thu ®îc lîng kÕt tña lín nhÊt, nhá nhÊt. ThÓ tÝch dung dÞch Ba(OH) 2
®· dïng t¬ng øng lµ:
A. 45 vµ 60 ml. B. 60 vµ 45 ml. C. 90 vµ 120 ml. D. 45 vµ 90 ml.
KÕt qu¶ chän ®îc sè ph¬ng ¸n ®óng:

Tæng HS 1 2 3 4
Líp 12C8 55 0 6 9 40
Líp 12C9 52 1 9 11 31

12
 Ngoµi nh÷ng lÇn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ lÊy kÕt qu¶ ®Ó so s¸nh nh trªn, t«i ®·
theo dâi, so s¸nh trùc tiÕp trong bµi gi¶ng th«ng qua c¸c c©u hái vÊn ®¸p. Møc
®é n¾m v÷ng bµi, biÕt vËn dông kiÕn thøc cña häc sinh 2 líp ®Òu cã kÕt qu¶ t-
¬ng tù nh bµi kiÓm tra TNKQ.
Nh vËy, víi viÖc vËn dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ trong to¸n häc ®Ó gi¶i mét
sè bµi tËp ho¸ häc ch¾c ch¾n lµ mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p mang l¹i hiÖu qu¶
cao trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y còng nh häc tËp m«n ho¸.

13
 C. KÕt luËn
Qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ë n¨m häc võa qua, ®Æc biÖt lµ khi viÖc kiÓm tra,
®¸nh gi¸ häc sinh chuyÓn sang h×nh thøc kiÓm tra TNKQ, t«i nhËn thÊy:
- KiÕn thøc cña häc sinh ngµy cµng ®îc cñng cè vµ ph¸t triÓn sau khi hiÓu
n¾m v÷ng ®îc b¶n chÊt cña c¸c qu¸ tr×nh ho¸ häc.
- Trong qu¸ tr×nh tù häc, häc sinh tù t×m tßi, ph¸t hiÖn ®îc nhiÒu ph¬ng
ph¸p kh¸c nhau trong gi¶i bµi tËp ho¸ häc
- NiÒm høng thó, say mª trong häc tËp cña häc sinh cµng ®îc ph¸t huy khi
biÕt sö dông kiÕn thøc to¸n häc, ®Æc biÖt lµ kiÕn thøc vÒ ®å thÞ ®Ó gi¶i c¸c
bµi tËp lo¹i nµy.
- Häc sinh nhanh chãng cã ®îc kÕt qu¶ ®Ó tr¶ lêi c©u hái TNKQ mµ tr¸nh
®îc viÖc bá sãt nghiÖm khi lµm theo h×nh thøc tù luËn.
- Sö dông ph¬ng ph¸p nµy trong gi¶ng d¹y, c¸c thÇy c« gi¸o sÏ kh«ng ph¶i
mÊt nhiÒu thêi gian trong viÖc m« t¶ hiÖn tîng, xÐt c¸c trêng hîp x¶y ra.
Do n¨ng lùc vµ thêi gian cã h¹n, ®Ò tµi cã thÓ cha bao qu¸t hÕt ®îc c¸c lo¹i
d¹ng cña ph¬ng ph¸p. C¸c vÝ dô ®îc ®a ra trong ®Ò tµi cã thÓ cha thùc sù ®iÓn
h×nh nhng v× lîi Ých thiÕt thùc cña ph¬ng ph¸p trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc
tËp nªn t«i m¹nh d¹n viÕt, giíi thiÖu víi c¸c thÇy c« vµ häc sinh.
RÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn bæ sung cho cho ®Ò tµi ®Ó thùc sù gãp
phÇn gióp häc sinh häc tËp ngµy cµng tèt h¬n.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Thµnh phè Thanh Hãa, ngµy 25/4/2007
Ngêi viÕt

NguyÔn Thanh H¶i

14