Phantich Techcom

Lêi më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi.

“… TuyÖt nhiªn kh«ng cã mét lý thuyÕt hay m« h×nh kinh tÕ nµo lµ
khu«n mÉu, lµ mùc thíc cho sù thµnh c«ng ch¾c ch¾n trong kinh doanh, còng
ch¼ng hÒ cã mét chiÕc ®òa thÇn hay viªn ngäc íc nµo dµnh s½n cho nh÷ng ai
a thÝch méng m¬ gi÷a chèn th¬ng trêng ®Çy gi«ng giã. ChÊp nhËn thÞ trêng
cã nghÜa lµ chÊp nhËn sù ngù trÞ tù nhiªn cña qui luËt thÞ trêng võa mang
tÝnh sßng ph¼ng võa chøa ®ùng chÝnh trong lßng nã ®Çy tÝnh bÊt tr¾c ®Õn
nghiÖt ng·.”(NguyÔn TÊn B×nh). Nh÷ng lêi nãi Êy viÕt ra dêng nh ®Ó dµnh
riªng nãi vÒ mét lÜnh vùc kinh doanh ®Æc biÖt víi nh÷ng chñ thÓ kinh doanh
®Æc biÖt ®îc ngêi ta biÕt ®Õn díi çi tªn hÖ thèng çc ng©n hµng th¬ng m¹i.
C¹nh tranh khèc liÖt, nghiÖt ng· vµ chøa ®ùng ®Çy rñi ro - ®ã chÝnh lµ
nh÷ng ®Æc tÝnh næi bËt lÜnh vùc kinh doanh cña çc ng©n hµng.
Tù x¸c ®Þnh chç ®øng cho m×nh lµ kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ-
n¬i nh¹y c¶m nhÊt cña nÒn kinh tÕ- mçi ng©n hµng - vÝ nh chiÕc thuyÒn
c¨ng buåm trong phong ba- ®Òu nç lùc kh«ng biÕt mÖt mái ®Ó t¹o cho m×nh
mét chç ®øng vµ mét tiÕng nãi riªng trong chèn c¹nh tranh khèc liÖt ®ã. C©u
thÇn chó më ra çnh cöa thµnh c«ng dêng nh rÊt ®¬n gi¶n: “ BiÕt m×nh, biÕt
ta tr¨m trËn tr¨m th¾ng” nhng kh«ng ph¶i ai còng nhËn thøc ®îc ®iÒu nµy
mét çch s©u s¾c. §ã cã lÏ lµ mét trong nh÷ng lÝ do khiÕn cho ph©n tÝch
BCTC ®ãng mét vai trß ®Æc biÖt quan träng vµ trë nªn lµ viÖc lµm kh«ng thÓ
thiÕu ®èi víi bÊt k× ng©n hµng nµo, bëi ®èi víi nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng
ph©n tÝch BCTC chÝnh lµ con ®êng ng¾n nhÊt ®Ó tiÕp cËn víi bøc tranh
toµn c¶nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña chÝnh ng©n hµng m×nh, thÊy ®îc c¶ u vµ
nhîc ®iÓm còng nh nguyªn nh©n cña nh÷ng nhîc ®iÓm ®ã ®Ó cã thÓ cã
®Þnh híng kinh doanh ®óng ®¾n trong t¬ng lai.
Ra ®êi vµ ph¸t triÓn míi h¬n 10 n¨m, Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng lµ
mét ng©n hµng cßn kh¸ non trÎ. Tuy ®· kh¼ng ®Þnh ®îc chç ®øng cho m×nh
lµ mét trong 5 ng©n hµng cæ phÇn hµng ®Çu ViÖt nam nhng còng nh çc
1
ng©n hµng kh¸c, c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë Techcombank cßn ®ang ë
chÆng ®Çu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ vÉn cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ. ChÝnh
®iÒu nµy ®· ¶nh hëng kh«ng tèt tíi c«ng t¸c qu¶n trÞ trong ng©n hµng. V× lÝ
do nµy, em ®· quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi: “Ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh ë
Techcombank – thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” cho khãa luËn tèt nghiÖp cña m×nh
víi hy väng sÏ gãp mét tiÕng nãi vµ ®ãng gãp mét phÇn c«ng søc nhá bÐ cña
m×nh vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë Techcombank nãi
riªng vµ trong hÖ thèng çc NHTM nãi chung.
2. Ph¹m vi, ®èi tîng nghiªn cøu.
§Ò tµi ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë Techcombank
th«ng qua çc chØ tiªu, çc néi dung ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh c¬ b¶n
cña Techcombank trong thêi gian tõ n¨m 2001 ®Õn 2003.
3. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
Khãa luËn sö dông ph¬ng ph¸p thèng kª, tæng hîp, ph©n tÝch víi hÖ
thèng s¬ ®å, b¶ng biÓu ®Ó tr×nh bµy çc néi dung lÝ luËn vµ thùc tiÔn.
4. KÕt cÊu khãa luËn.
Ngoµi lêi nãi ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o khãa luËn
®îc chia lµm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: LÝ luËn chung vÒ ph©n tÝch BCTC NHTM.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ph©n tÝch BCTC ë Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n
tÝch BCTC ë Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng.
Do ®Ò tµi cßn míi mÎ, thêi gian thùc tËp chØ trong 2 th¸ng cïng víi h¹n
chÕ vÒ kiÕn thøc cña b¶n th©n nªn khãa luËn kh«ng tr¸nh khái çc sai sãt. Em
rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña çc thÇy, çc c« vµ çc çn bé
c«ng t¸c t¹i Techcombank ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
2
Ch¬ng 1
LÝ luËn chung vÒ ph©n tÝch
b¸o ço tµi chÝnh NHTM
1.1.Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM

1.1.1. Kh¸i niÖm NHTM
LÞch sö nh©n lo¹i ®· chøng kiÕn mét cuéc ®æi thay kú diÖu, ®Ó råi
kÕt qu¶ cña nh÷ng sù chuyÓn m×nh qu¸ nhiÒu thÕ kû Êy chÝnh lµ hÖ thèng
çc ng©n hµng hiÖn ®¹i ngµy nay víi vÞ trÝ lµ “x¬ng sèng, m¹ch m¸u cña nÒn
kinh tÕ quèc d©n”. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ ng©n hµng l¹i ë vµo vÞ trÝ trô
cét quyÕt ®Þnh sù tån vong cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc nh vËy. ChÝnh bÒ dµy
lÞch sö thai nghÐn, ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn còng nh tÝnh chÊt ®Æc thï lµ
kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ ®· ®¬ng nhiªn ®Æt ng©n hµng vµo vÞ trÝ
huyÕt m¹ch ®ã.
Ho¹t ®éng cña NHTM ®a d¹ng, phøc t¹p vµ lu«n thay ®æi ®Ó b¾t kÞp
sù ®æi thay ®Õn chãng mÆt cña nÒn kinh tÕ. Mçi mét nÒn kinh tÕ cã mét
®Æc thï riªng, v¶ ch¨ng tËp qu¸n vµ luËt ph¸p ë mçi quèc gia mét kh¸c nªn ®·
n¶y sinh nhiÒu quan niÖm, nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ ng©n hµng. LuËt
TCTD ViÖt Nam ghi râ: “Ng©n hµng lµ mét lo¹i h×nh TCTD ®îc phÐp thùc
hiÖn toµn bé çc ho¹t ®éng ng©n hµng vµ çc ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan”.
Trong kh¸i niÖm nµy, ho¹t ®éng ng©n hµng ®îc gi¶i thÝch t¹i LuËt NHNN “
lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung thêng
xuyªn lµ nhËn tiÒn göi vµ sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông, cung øng çc
dÞch vô thanh to¸n”.
Dï cã ®îc xem xÐt ®Þnh nghÜa nh thÕ nµo th× tùu trung l¹i cã thÓ nãi
NHTM lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh thùc hiÖn 3 nghiÖp vô c¬ b¶n lµ
nhËn tiÒn göi, cho vay vµ cung cÊp çc dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng.
1.1.2. Chøc n¨ng cña çc NHTM
§ång hµnh víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt lu th«ng hµng hãa vµ tiÒn tÖ
còng nh sù ph¸t triÓn cña çc chÕ ®é x· héi chøc n¨ng cña NHTM ngµy cµng
3
phong phó, më réng vµ hoµn thiÖn. Tuy nhiªn, xÐt vÒ b¶n chÊt, NHTM cã çc
chøc n¨ng c¬ b¶n sau ®©y:
1.1.2.1. NHTM lµ lo¹i h×nh trung gian tµi chÝnh lµm nhiÖm vô thu hót tiÒn
göi vµ tiÕt kiÖm cho nÒn kinh tÕ.
§©y cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng ®Æc trng cña NHTM.
Theo ®ã, çc ç nh©n d©n c cã çc kho¶n tiÒn dµnh dôm mµ cha sö dông, çc
doanh nghiÖp cã nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cã thÓ göi vµo ng©n hµng díi
h×nh thøc më çc tµi kho¶n kh¸c nhau: tµi kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm, tµi kho¶n
tiÒn göi thanh to¸n … Môc ®Ých göi tiÒn cã thÓ lµ kh¸c nhau nhng tùu trung
l¹i lµ ®Ó an toµn tr¸nh tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o qu¶n tµi s¶n, hëng l·i cho çc
kho¶n tiÒn göi vµ sö dông çc dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng.
1.1.2.2. NHTM cÊp tÝn dông cho çc t¸c nh©n trong nÒn kinh tÕ.
Cã thÓ nãi ho¹t ®éng tÝn dông sinh lêi chñ yÕu cña çc ng©n hµng th-
¬ng m¹i, ®Æc biÖt lµ çc NHTM truyÒn thèng vµ lµ chøc n¨ng quan träng
nhÊt cña çc ng©n hµng hiÖn ®¹i ngµy nay. Nhê thÕ m¹nh huy ®éng ®îc mét
lîng vèn nhµn rçi khæng lå tõ çc ç nh©n, çc tæ chøc kinh tÕ qua viÖc nhËn
tiÒn göi hay ®i vay, çc ng©n hµng sö dông sè tiÒn Êy ®Ó cho vay çc ç
nh©n, çc tæ chøc kinh tÕ cÇn vèn ®Ó ®Çu t çc nhu cÇu nh: më réng s¶n
xuÊt kinh doanh, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, ®Çu t nhu cÇu vèn lu ®éng, nhu
cÇu tiªu dïng … vµ ®a d¹ng çc nhu cÇu kh¸c. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn
kinh tÕ th× çc h×nh thøc cÊp tÝn dông cña ng©n hµng còng ngµy cµng ph¸t
triÓn mu«n h×nh mu«n vÎ: tÝn dông thÊu chi, tÝn dông trung dµi h¹n, tÝn
dông chiÕt khÊu, tÝn dông thuª mua … Vèn tÝn dông cña çc ng©n hµng ®·
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn ë tÊt c¶ çc kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i
s¶n suÊt trong çc ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, th¬ng m¹i … song song
gãp phÇn ®Èy m¹nh ®Çu t, gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, c¶i thiÖn
®êi sèng d©n c.
1.1.2.3. NHTM cung cÊp çc dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng
4
Chøc n¨ng nµy xuÊt ph¸t tõ chÝnh chøc n¨ng ®Çu tiªn cña ng©n hµng lµ
nhËn tiÒn göi. Çc ç nh©n, tæ chøc kinh tÕ trªn c¬ së më çc tµi kho¶n tiÒn
göi thanh to¸n hay çc tµi kho¶n tiÒn göi phôc vô giao dÞch khi cã nhu cÇu
thanh to¸n cã thÓ ñy quyÒn cho ng©n hµng thùc hiÖn thay m×nh: thu hé, chi
hé… Theo çc quan ®iÓm luËt ph¸p ë hÇu hÕt çc níc, th× chØ cã çc ng©n
hµng míi ®îc phÐp më tµi kho¶n thanh to¸n hay çc tµi kho¶n giao dÞch cho
kh¸chhµng mµ kh«ng mét ®Þnh chÕ nµo ®îc phÐp lµm ®iÒu nµy.
1.1.3. Nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng
NHTM lµ lo¹i h×nh tæ chøc tµi chÝnh ®îc phÐp ho¹t ®éng kinh doanh
®a d¹ng nhÊt trªn thÞ trêng tµi chÝnh bao gåm ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ho¹t
®éng tÝn dông vµ ®Çu t vµ çc ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh kh¸c
nh dÞch vô thanh to¸n, t vÊn tµi chÝnh, qu¶n lý hé tµi s¶n, kinh doanh ngo¹i
tÖ…
1.1.3.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn
Kh¸c víi çc doanh nghiÖp phi tµi chÝnh, nguån vèn chñ së h÷u cña çc
NHTM chiÕm rÊt nhá (<10%)trong tæng nguån vèn, bëi vËy ®Ó ®¶m b¶o cho
ho¹t ®éng cña m×nh c«ng t¸c quan träng ®Çu tiªn cña çc NHTM ®ã chÝnh lµ
ho¹t ®éng huy ®éng vèn. C«ng t¸c huy ®éng vèn bao gåm: huy ®éng vèn tiÒn
göi vµ huy ®éng vèn phi tiÒn göi. Çc NHTM huy ®éng çc nguån vèn nh»m
®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh th«ng qua çc nghiÖp vô: tiÕt kiÖm, tiÒn
göi d©n c, tiÒn göi giao dÞch, ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸, ®i vay trªn thÞ trêng
tiÒn tÖ, vay NHT¦…
1.1.3.2. Ho¹t ®éng tÝn dông
Nguån vèn NHTM huy ®éng ®îc chñ yÕu ®îc ®em cho vay vµ t¸i ®Çu
t trë l¹i nÒn kinh tÕ. Ngay tõ thêi kú s¬ khai cña çc NHTM, nghiÖp vô tÝn
dông ®· ®îc coi lµ mét ho¹t ®éng quan träng bËc nhÊt ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t
triÓn cña mçi ng©n hµng, còng nh ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín cho x· héi. Çc s¶n
phÈm g¾n liÒn víi ho¹t ®éng tÝn dông bao gåm: cho vay kinh doanh, cho vay
tiªu dïng, ®Çu t vµo giÊy tê cã gi¸, gãp vèn liªn doanh liªn kÕt …
5
1.1.3.3. Ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô kh¸c
Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, yªu cÇu vÒ çc s¶n phÈm tµi chÝnh ngµy
cµng gia t¨ng m¹nh mÏ. Bªn c¹nh ®ã, ngµy cµng cã nhiÒu h¬n sù c¹nh tranh
khèc liÖt trªn thÞ trêng tõ çc tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng, çc NHTM. Do
vËy, xuÊt hiÖn mét xu híng ®¸p øng nhu cÇu cña mäi ®èi tîng kh¸ch hµng mét
çch tèt nhÊt, ®ang d¹ng ho¸ çc s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng, tiÕn tíi gi¶m
dÇn sù phô thuéc thu nhËp cña ng©n hµng vµo thu nhËp tõ ho¹t ®éng tÝn
dông. DÞch vô ng©n hµng kh¸c bao gåm: dÞch vô thanh to¸n, kinh doanh ngo¹i
hèi, dÞch vô m«i giíi, b¶o l·nh, t vÊn tµi chÝnh …
1.1.4. Nh÷ng ®Æc thï trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng
1.1.4.1. Hoạt động kinh doanh ng©n hàng hàm chứa nhiều rủi ro
Lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ, ho¹t ®éng
cña çc NHTM hµm chøa rÊt nhiÒu rñi ro, cô thÓ lµ:
Rñi ro tÝn dông
Rñi ro tÝn dông lµ kho¶n lç tiÒm tµng vèn cã ®îc t¹o ra khi ng©n hµng
cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng. Rñi ro tÝn dông ph¸t sinh trong trêng hîp ng©n
hµng kh«ng thu ®îc ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i cña kho¶n cho vay, hoÆc lµ viÖc
thanh to¸n c¶ gèc vµ l·i kh«ng ®óng kú h¹n. Trong thùc tÕ, viÖc kh¸ch hµng
kh«ng tr¶ ®îc nî lµ viÖc cã thÓ x¶y ra bÊt cø lóc nµo vµ víi bÊt cø ai v× rÊt
nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Do vËy, rñi ro tÝn dông lµ mét rñi ro cè h÷u mµ
bÊt cø NHTM còng gÆp ph¶i.
Rñi ro l·i suÊt
Rñi ro l·i suÊt lµ kho¶n lç tiÒm tµng mµ ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu
khi l·i suÊt thÞ trêng cã sù biÕn ®éng. Nguyªn nh©n cña rñi ro l·i suÊt lµ ng©n
hµng ®· kh«ng cã sù c©n xøng gi÷a kú h¹n cña tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî hoÆc sù
mÊt c©n xøng gi÷a khèi lîng tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî nh¹y c¶m víi l·i suÊt. Cã
hai lo¹i rñi ro l·i suÊt lµ rñi ro t¸i tµi trî tµi s¶n nî vµ rñi ro t¸i ®Çu t tµi s¶n cã.
Rñi ro thanh kho¶n
Rñi ro thanh kho¶n lµ nguy c¬ mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶ cña ng©n hµng khi
kh¸ch hµng cã nhu cÇu rót tiÒn. §èi víi çc tæ chøc tµi chÝnh nãi chung, çc
NHTM nãi riªng th× rñi ro thanh kho¶n lµ x¶y ra thêng xuyªn vµ nghiªm träng
6
h¬n c¶. Bëi rñi ro thanh kho¶n cã tÝnh chÊt lan truyÒn, nÕu nh÷ng ngêi göi
tiÒn nhËn thÊy ng©n hµng gÆp r¾c rèi vÒ thanh kho¶n th× sÏ hµnh ®éng
®ång lo¹t rót tiÒn ra khái ng©n hµng.
Rñi ro ngo¹i hèi
Rñi ro ngo¹i hèi lµ kho¶n lç tiÒm tµng mµ ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu
khi duy tr× çc tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî b»ng ngo¹i tÖ ë trong tr¹ng th¸i tr êng hay
®o¶n vÒ lo¹i ngo¹i tÖ mµ ng©n hµng n¾m gi÷.
7
Rñi ro ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng
Çc ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng lµ çc ho¹t ®éng kh«ng thuéc b¶ng c©n ®èi
tµi s¶n cña ng©n hµng. XuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt cña ho¹t ®éng nµy lµ ng©n
hµng thu ®îc phÝ trong khi kh«ng ph¶i sö dông ®Õn vèn kinh doanh nªn ®·
khuyÕn khÝch çc ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng ngµy cµng ph¸t triÓn. Tuy nhiªn,
®iÒu nµy cã thÓ ®a ®Õn rñi ro cho ng©n hµng. VÝ dô nh, trong trêng hîp
ng©n hµng cam kÕt b¶o l·nh cho kh¸ch hµng ®Ó mua hµng hoÆc ®Ó vay vèn
hoÆc nh»m môc ®Ých nµo ®ã, khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®îc nî th× ng©n
hµng ph¶i ®øng ra hoµn tr¶ nî vay cho kh¸ch hµng. Trong trêng hîp nµy ng©n
hµng gÆp ph¶i rñi ro, dï cã thu ®îc phÝ bÈo l·nh th× kho¶n tiÒn ®ã còng
kh«ng ®ñ ®Ó bï ®¾p sè tiÒn mµ ng©n hµng ph¶i bá ra. §©y chÝnh lµ rñi ro
ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng mµ ng©n hµng rÊt dÔ gÆp ph¶i trong thùc tiÔn ho¹t
®éng kinh doanh cña m×nh.
Rñi ro c«ng nghÖ vµ ho¹t ®éng
Rñi ro c«ng nghÖ ph¸t sinh khi nh÷ng kho¶n ®Çu t cho ph¸t triÓn c«ng
nghÖ kh«ng t¹o ®îc kho¶n tiÕt kiÖm trong chi phÝ ®· dù tÝnh khi më réng
quy m« ho¹t ®éng.
Rñi ro ho¹t ®éng cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi rñi ro c«ng nghÖ vµ cã
thÓ ph¸t sinh bÊt cø lóc nµo nÕu hÖ thèng c«ng nghÖ bÞ trôc chÆc hoÆc lµ
khi hÖ thèng hç trî c«ng nghÖ bªn trong ngõng ho¹t ®éng
.4.1.2. Ng©n hµng lÊy ®èi tîng kinh doanh chÝnh lµ tiÒn tÖ.
Cã thÓ nãi, ng©n hµng ®· kinh doanh mét hµng hãa ®Æc biÖt trªn thÞ
trêng – ®ã chÝnh lµ tiÒn tÖ víi ®Æc tÝnh x· héi hãa cao, tÝnh c¶m øng vµ
nh¹y bÐn víi mäi thay ®æi trong nÒn kinh tÕ. §©y chÝnh lµ ®Æc ®iÓm c¬
b¶n ph©n biÖt lÜnh vùc kinh doanh ng©n hµng so víi çc lÜnh vùc kinh doanh
kh¸c. Gi¸ c¶ trong kinh doanh ng©n hµng chÝnh lµ l·i suÊt. Sù vËn ®éng lªn
hoÆc xuèng cña l·i suÊt bao hµm, ¶nh hëng ®Õn rÊt nhiÒu mèi quan hÖ kinh
tÕ – x· héi kh¸c nhau.
8
Sù biÕn ®éng cña l·i suÊt cã t¸c dông ®iÒu tiÕt c©n b»ng thÞ trêng vµ
lµ tÝn hiÖu th«ng b¸o, híng dÉn ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng trong çc hµnh
vi kinh tÕ cña hä. L·i suÊt còng lµ mét trong çc yÕu tè thu hót kh¸ch hµng
®Õn víi ng©n hµng hiÖu qu¶ nhÊt. Do vËy, tÊt c¶ çc NHTM trong thùc tiÔn
häat ®éng hµng ngµy ®Òu x©y dùng cho m×nh biÓu l·i suÊt hîp lý nhÊt ®Ó
t¨ng søc c¹nh tranh cña ng©n hµng m×nh trªn thÞ trêng.
.4.1.3. Nguån vèn chñ yÕu ®Ó çc ng©n hµng ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh lµ
nguån vèn huy ®éng.
XuÊt ph¸t tõ chøc n¨ng thø nhÊt cña ng©n hµng lµ: çc NHTM lµ trung
gian tµi chÝnh lµm nhiÖm vô thu hót tiÒn göi vµ tiÕt kiÖm trong nÒn kinh tÕ
çc NHTM ®· t¹o ra ®îc nguån vèn khæng lå ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña m×nh. §©y lµ nguån vèn dåi dµo vµ chiÕm tû träng lín nhÊt trong
tæng nguån vèn cña ng©n hµng. §Æc ®iÓm cña nguån vèn nµy lµ ng©n hµng
kh«ng cã quyÒn së h÷u vµ ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· tháa thuËn víi kh¸ch
hµng mµ ng©n hµng ®îc sö dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó
cho vay hoÆc ®Çu t vµo nh÷ng lÜnh vùc kh¸c nhau.
1.4.1.4. Kinh doanh ng©n hµng lµ lÜnh vùc kinh doanh mang tÝnh hÖ thèng
cao vµ ph¶i chÞu sù qu¶n lý nghiªm ngÆt cña Nhµ níc
Cã thÓ nãi, t×nh h×nh ph¸t hµnh, lu th«ng vµ gi¸ trÞ cña tiÒn tÖ cã ¶nh
hëng s©u réng ®Õn tæng thÓ nÒn kinh tÕ, h¬n n÷a, ®Æc ®iÓm cña lÜnh vùc
kinh doanh ng©n hµng lµ mang tÝnh lan truyÒn, tÝnh hÖ thèng cao h¬n h¼n
nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh kh¸c. Do ®ã, mét mÆt ®ßi hái ph¶i cã sù qu¶n lý
nghiªm ngÆt cña çc c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc nh»m thùc thi CSTT quèc gia,
nh»m b¶o vÖ sù an toµn cña hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng, b¶o vÖ quyÒn lîi
cña ngêi göi tiÒn vµ ngêi ®Çu t. MÆt kh¸c, ®Ó b¶o ®¶m an toµn trong ho¹t
®éng kinh doanh ng©n hµng còng nh ®Ó cã thÓ t¹o ra çc dÞch vô toµn diÖn
cho ng©n hµng, lu«n ®ßi hái ph¶i duy tr× tÝnh rµng buéc theo hÖ thèng trong
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña çc ng©n hµng, bao gåm c¶ nh÷ng rµng buéc vÒ mÆt
9
kü thuËt vµ vÒ mÆt tæ chøc, cã thÓ do çc ng©n hµng tù thiÕt lËp hay do çc
yªu cÇu cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc.
TÝnh hÖ thèng kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ do yªu cÇu cã sù thèng nhÊt
vÒ kü thuËt nghiÖp vô trªn ph¹m vi ngµy cµng réng mµ nã cßn ®îc bæ sung bëi
nhu cÇu ph¶i hç trî lÉn nhau gi÷a çc ng©n hµng vÒ thanh kho¶n, vèn kh¶
dông, vÒ chia sÎ rñi ro ®Ó ®¶m b¶o sù an toµn cña b¶n th©n cña c¶ hÖ thèng
vµ nÒn kinh tÕ.
Ho¹t ®éng kinh doanh cña çc ng©n hµng lu«n ®îc ®Æt trong mét m«i
trêng ph¸p lý nghiªm ngÆt, bÞ chi phèi rÊt m¹nh bëi t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch
tµi chÝnh – tiÒn tÖ quèc gia. Ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi ng©n hµng cã ®îc
ë møc ®é nµo còng lu«n lµ kÕt qu¶ kh«ng chØ nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n
ng©n hµng ®ã mµ cßn lÖ thuéc chÆt chÏ vµo kh¶ n¨ng liªn kÕt cña ng©n hµng
®ã víi çc ng©n hµng kh¸c vµ víi çc thÞ trêng tµi chÝnh.
1.2. Lý luËn vÒ ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh ng©n hµng.
1.2.1. B¸o ço tµi chÝnh cña ng©n hµng.
1.2.1.1. Kh¸i niÖm.
HÖ thèng BCTC tµi chÝnh gåm nh÷ng v¨n b¶n ®Æc biÖt riªng cã cña
hÖ thèng kÕ to¸n ®îc tiªu chuÈn ho¸ trªn ph¹m vi quèc tÕ vÒ nguyªn t¾c vµ
chuÈn mùc. BCTC lµ phÇn chiÕm vÞ trÝ quan träng trong b¸o ço thêng niªn
cña NHTM. Së dÜ çc b¸o ço tµi chÝnh lµ mét hÖ thèng lµ bëi lÏ ngêi ta muèn
nhÊn m¹nh ®Õn sù quan hÖ chÆt chÏ vµ h÷u c¬ gi÷a chóng. Mçi BCTC riªng
biÖt cung cÊp cho ngêi ®äc mét khÝa c¹nh h÷u Ých kh¸c nhau nhng sÏ kh«ng
thÓ nµo cã ®îc nh÷ng kÕt qu¶ mang tÝnh kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh
nÕu kh«ng cã sù kÕt hîp gi÷a çc BCTC. XÐt vÒ mÆt häc thuËt, BCTC ®îc
®Þnh nghÜa lµ: “ nh÷ng BC tr×nh bµy tæng qu¸t, ph¶n ¸nh mét çch tæng hîp
nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi s¶n, çc kho¶n nî, nguån h×nh thµnh tµi s¶n, t×nh
h×nh tµi chÝnh còng nh kÕt qu¶ kinh doanh trong k× cña ng©n hµng”.
1.2.1.2. Vai trß, vÞ trÝ cña BCTC.
10
B¸o ço tµi chÝnh cã mét vai trß to lín trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh
doanh cña çc ng©n hµng, cã thÓ thÊy rÊt râ ®iÒu ®ã qua nh÷ng nÐt c¬ b¶n
sau:
 BCTC tr×nh bµy tæng qu¸t, ph¶n ¸nh tæng hîp vÒ tµi s¶n, nguån vèn
còng nh toµn bé t×nh h×nh tµi chÝnh cña NH díi d¹ng çc con sè gióp ngêi ®äc
n¾m b¾t mét çch trùc quan nhÊt vÒ thùc tiÔn ho¹t ®éng cña ng©n hµng trong
k×.
 BCTC nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô nhµ qu¶n
trÞ NHTM vµ çc ®èi tîng kinh doanh kh¸c, nh: cæ ®«ng, çc nhµ qu¶n lý cÊp
trªn…
 BCTC cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ, tµi chÝnh chñ yÕu ®Ó
®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, thùc tr¹ng tµi
chÝnh cña NHTM, gióp cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh sö dông vèn vµ
kh¶ n¨ng huy ®éng nguån vèn vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM.
 Çc chØ tiªu, çc sè liÖu trªn BCTC lµ nh÷ng c¬ së quan träng ®Ó
tÝnh ra çc chØ tiªu kh¸c, nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn, hiÖu qu¶ cña
çc qu¸ tr×nh kinh doanh cña ng©n hµng.
 Nh÷ng th«ng tin cña BCTC lµ nh÷ng c¨n cø quan träng trong viÖc
ph©n tÝch, nghiªn cøu, ph¸t hiÖn nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng, lµ nh÷ng c¨n cø
quan träng ®Ó ra çc quyÕt ®Þnh vÒ qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh
doanh hoÆc ®Çu t vµo ng©n hµng cña çc chñ së h÷u, çc nhµ ®Çu t…
 Nhng BCTC cßn lµ nh÷ng c¨n cø quan träng ®Ó x©y dùng çc kÕ
ho¹ch kinh tÕ- kü thuËt, tµi chÝnh cña NHTM, lµ nh÷ng c¨n cø khoa häc ®Ó
®Ò ra hÖ thèng çc biÖn ph¸p x¸c thùc nh»m t¨ng cêng qu¶n trÞ ng©n hµng,
kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh,
t¨ng lîi nhuËn cho NHTM.
1.2.1.3. Çc b¸o ço tµi chÝnh cña NHTM.
HÖ thèng BCTC cña NHTM cã 4 b¸o ço, cô thÓ lµ:
 B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
11
 B¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.
 B¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ.
 ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh.
Ba b¸o ço ®Çu lµ träng t©m ph©n tÝch cña kho¸ luËn nµy do vËy
kho¸ luËn xin tr×nh bµy kh¸i qu¸t vÒ kÕt cÊu cña çc b¸o ço nh sau:
a. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (BC§KT) lµ mét b¸o ço tµi chÝnh tæng hîp,
ph¶n ¸nh tæng qu¸t vÒ tæng gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n
cña NHTM t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh (thêi ®iÓm lËp b¸o ço). Trong ®ã,
tµi s¶n cã thÓ hiÖn nh÷ng g× mµ ng©n hµng ®ang sö dông, mµ chñ yÕu lµ
nh÷ng kho¶n tÝn dông vµ ®Çu t cßn tµi s¶n nî lµ nh÷ng tµi s¶n mµ ng©n hµng
®ang ph¶i thanh to¸n mµ chñ yÕu lµ nh÷ng kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng vµ
vèn chñ së h÷u.
BC§KT ph¶n ¸nh ®iÒu kiÖn tµi chÝnh cña NHTM t¹i mét thêi ®iÓm
nhÊt ®Þnh. Çc sè liÖu trªn BC§KT ph¶n ¸nh sè d nªn chóng thay ®æi tõ thêi
®iÓm nµy qua thêi ®iÓm kh¸c. §îc vÝ nh bøc tranh trng bµy vÒ t×nh h×nh tµi
chÝnh tµi thêi ®iÓm cuèi n¨m, dùa trªn BC§KT ta tÝnh ®îc çc chØ tiªu tµi
chÝnh. Nhê vËy, BC§KT trë thµnh céng cô tèt ®Ó so s¸nh çc chØ tiªu tµi chÝnh
gi÷a çc thêi kú kh¸c nhau ®ång thêi t¹o çch nh×n tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu vµ sù
biÕn ®æi trong BC§.
BC§KT ®îc tr×nh bµy thµnh 2 phÇn lµ Tµi s¶n vµ Nguån vèn víi ®iÒu
kiÖn rµng buéc lµ:
tµi s¶n cã = nî ph¶i tr¶ + vèn chñ së h÷u.
Çc kho¶n môc cô thÓ lµ:
Tµi s¶n:
Ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña NHTM gåm:
- TiÒn mÆt (ng©n quü): kho¶n môc nµy bao gåm TM t¹i quü, tiÒn göi
t¹i NHNN vµ tiÒn göi t¹i çc tæ chøc tÝn dông kh¸c. §©y lµ kho¶n môc cã tÝnh
láng cao nhÊt trong toµn bé tµi s¶n cña ng©n hµng dîc sö dông nh»m môc
12
®Ých ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña NHNN, yªu cÇu rót tiÒn mÆt, vay vèn vµ
çc yªu cÇu chi tr¶ kh¸c hµng ngµy cña NHTM. Dï cã tÝnh láng cao nhÊt nhng
xÐt vÒ tÝnh sinh lêi th× kho¶n môc nµy cã tÝnh sinh lêi rÊt thÊp hoÆc hÇu
nh kh«ng ®em l¹i lîi nhuËn cho NHTM nªn çc ng©n hµng thêng chØ duy tr× ë
møc tèi thiÓu trong tæng tµi s¶n cã cña m×nh mµ thêng lµ 2% trong tæng tµi
s¶n cã.
- Cho vay:
Gåm çc kho¶n tÝn dông cÊp cho çc ç nh©n, çc tæ chøc kinh tÕ vµ
çc ®èi tîng kh¸c. §©y lµ kho¶n môc chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng tµi
s¶n cã cña ng©n hµng vµ mang l¹i nguån thu lín nhÊt. Th«ng thêng, kho¶n môc
nµy thêng chiÕm tõ 70- 80% trong tæng tµi s¶n cã cña çc NHTM.
- §Çu t:
Gåm çc chøng kho¸n mµ chñ yÕu lµ th¬ng phiÕu, trµi phiÕu chÝnh
phñ, tÝn phiÕu kho b¹c… víi ®Æc tÝnh lµ ®é rñi ro thÊp vµ kh¶ n¨ng chuyÓn
ho¸ thµnh tiÒn nhanh chãng.
- Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§):
Bé phËn tµi s¶n nµy kh«ng sinh lêi nhng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó çc NHTM
tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng kinh doanh, t¹o h×nh ¶nh vµ vÞ thÕ cho NHTM trªn
thÞ trêng. V× tÝnh chÊt kh«ng sinh lêi cña lo¹i tµi s¶n nµy nªn çc ng©n hµng
®· h¹n chÕ tØ träng cña bé phËn nµy ë mét møc hîp lý ®Ó tr¸nh ¶nh hëng ®Õn
t×nh h×nh kinh doanh cña m×nh. Theo quy ®Þnh cña NHNN ®Çu t cho TSC§
cña çc NHTM kh«ng lín h¬n 50% vèn tù cã cña ng©n hµng. Kho¶n môc nµy
®îc tr×nh bµy theo nguyªn gi¸ vµ hao mßn.
- Tµi s¶n cã kh¸c:
Chñ yÕu lµ çc kho¶n vèn ®ang trong qu¸ tr×nh thanh to¸n mµ NHTM
ph¶i thu vÒ gåm: çc kho¶n ph¶i thu, çc kho¶n l·i céng dån dù thu, tµi s¶n cã
kkh¸c vµ çc kho¶n dù phßng rñi ro kh¸c.
Nguån vèn.
Bao gåm kho¶n nî ph¶i tr¶ vµ vèn chñ së h÷u.
13
- Nî ph¶i tr¶: gåm çc kho¶n vèn mµ NHTM huy ®éng tõ bªn ngoµi, cô
thÓ lµ:
. TiÒn göi: cña ç nh©n, cña tæ chøc kinh tÕ, kho b¹c nhµ níc vµ cña
çc tæ chøc tÝn dông kh¸c.
. TiÒn vay: Gåm vay NHNN, vay çc TCTD kh¸c trong níc vµ níc ngoµi
hoÆc nhËn vèn vay ®ång tµi trî.
. Vèn ñy th¸c ®Çu t
. Ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸: tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu … ®Ó huy ®éng vèn.
. Tµi s¶n nî kh¸c: lµ çc kho¶n nî ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
cña NHTM gåm: çc kho¶n ph¶i tr¶, çc kho¶n l·i céng dån dù tr¶ vµ çc tµi s¶n
nî kh¸c.
- Vèn vµ çc quü: lµ vèn thuéc së h÷u cña b¶n th©n ng©n hµng, ®îc
h×nh thµnh tõ phÇn gãp cña çc chñ së h÷u hoÆc tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i gåm 4
phÇn:
. Vèn gãp cña chñ së h÷u ng©n hµng ®Ó thµnh lËp hoÆc më réng ho¹t
®éng NHTM: vèn ®iÒu lÖ, vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, vèn kh¸c.
. Çc quü ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña çc
NHTM theo c¬ chÕ tµi chÝnh hiÖn hµnh nh: quü ®Çu t ph¸t triÓn, quü dù
phßng tµi chÝnh…
. L·i /lç kú tríc.
. L·i/ lç kú nµy.
Ngoµi bé phËn theo dâi trong BC§KT, NHTM cßn cã mét bé phËn tµi
s¶n ®îc theo dâi ngo¹i b¶ng, ®ã lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña
NHTM nh: çc tµi s¶n gi÷ hé, qu¶n lý hé kh¸ch hµng, çc giao dÞch cha ®îc
thõa nhËn lµ tµi s¶n hoÆc nguån vèn díi d¹ng çc cam kÕt b¶o l·nh, cam kÕt
mua b¸n hèi ®o¸i cã kú h¹n…
b. B¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh( BCKQKD).
Lµ b¸o ço tæng hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh
doanh, ph¶n ¸nh thu nhËp ho¹t ®éng chÝnh vµ çc ho¹t ®éng kh¸c qua mét kú
14
kinh doanh (mét kú kÕ to¸n) cña NHTM. BCKQKD ®îc chi tiÕt theo ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ çc ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng.
Theo quy ®Þnh ë ViÖt nam, BCKQKD cßn cã thªm phÇn kª khai t×nh h×nh thùc
hiÖn nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®èi víi NSNN vµ t×nh h×nh thùc hiÖn thuÕ gi¸
trÞ gia t¨ng.
B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh lµ lo¹i b¸o ço tµi chÝnh quan träng cña
NHTM v× th«ng qua çc chØ tiªu cña b¸o ço nµy gióp cho l·nh ®¹o ng©n hµng
vµ çc c¬ quan qu¶n lý, c¬ quan thuÕ, kiÓm to¸n n¾m ®îc thùc tr¹ng çc kho¶n
thu nhËp, chi phÝ, kÕt qu¶ tµi chÝnh cña tõng ng©n hµng còng nh toµn bé hÖ
thèng. Tõ ®ã gióp cho c«ng t¸c l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh, kiÓm tra, kiÓm to¸n cã
hiÖu qu¶ nh»m gióp çc NHTM hoµn thµnh kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ kÕ ho¹ch
nép ng©n s¸ch quèc gia.
BCKQKD cña NHTM ®îc tr×nh bµy gåm 2 phÇn:
PhÇn I: L·i, lç
PhÇn II: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ Níc.
Trong phÇn I ph¶n ¸nh çc kho¶n thu vµ chi chÝnh cña NHTM nh sau:
(1). Thu tõ l·i: lµ nh÷ng kho¶n thu tõ ho¹t ®éng tÝn dông, ®Çu t, tõ
kho¶n tiÒn göi ë çc TCTD kh¸c, bao gåm: l·i cho vay, l·i tiÒn göi, thu l·i gãp
vèn mua cæ phÇn, thu kh¸c vÒ ho¹t ®éng tÝn dông…
(2). Chi tr¶ l·i: gåm çc kho¶n chi tr¶ l·i tiÒn göi, chi tr¶ l·i tiÒn vay…
(3). Thu nhËp l·i rßng = (1) – (2)
(4). Thu ngoµi l·i: lµ nh÷ng kho¶n thu nhËp tõ nh÷ng dÞch vô NHTM
cung cÊp cho kh¸ch hµng vµ thu nhËp do ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c t¹o ra vÝ
dô thu tõ nghiÖp vô b¶o l·nh, thu phÝ dÞch vô thanh to¸n…
(5). Chi ngoµi l·i: gåm çc kho¶n chi nh chi kh¸c vÒ ho¹t ®éng huy
®éng vèn, chi vÒ dÞch vô thanh to¸n vµ ng©n quü, chi tham gia thi trêng tiÒn
tÖ, bµo hiÓm tiÒn göi…
(6). Thu nhËp ngoµi l·i = (4) – (5)
(7). Thu nhËp tríc thuÕ = (3) + (6)
(8). ThuÕ thu nhËp
15
(9). Lîi nhuËn sau thuÕ = (7) + (8)
§©y lµ kho¶n thu nhËp cßn l¹i sau khi ®· thùc hiÖn nghÜa vô víi
NSNN.
B¸o ço thu nhËp tËp trung vµo chØ tiªu lîi nhuËn, tuy nhiªn mét trong
çc h¹n chÕ cña nã lµ thu nhËp sÏ lÖ thuéc rÊt nhiÒu vµo quan ®iÓm cña kÕ
to¸n trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ. Mét h¹n chÕ kh¸c n÷a lµ do nguyªn t¾c
kÕ to¸n vÒ ghi nhËn doanh thu quy ®Þnh, theo ®ã doanh thu sÏ ®îc ghi nhËn
khi giao dÞch ®· hoµn thµnh trong khi ®ã viÖc thanh to¸n l¹i cã thÓ x¶y ra ë
thêi ®iÓm kh¸c. Nhîc ®iÓm nµy dÉn ®Õn sù cÇn thiÕt cña b¸o ço lu chuyÓn
tiÒn tÖ.
c. B¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ.
BCLCTT lµ mét b¸o ço tµi chÝnh ph¶n ¸nh çc kho¶n thu vµ chi tiÒn
trong kú cña NHTM vÒ ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t vµ ho¹t ®éng
tµi chÝnh. Môc ®Ých cña BCLCTT lµ nh»m tr×nh bµy tiÒn tÖ ®· sinh ra
b»ng çch nµo vµ NHTM ®· sö dông chóng nh thÕ nµo trong kú b¸o ço.
BCLCTT gi¶i thÝch sù kh¸c nhau gi÷a lîi nhuËn cña NHTM vµ çc
dßng tiÒn cã liªn quan, cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ nh÷ng dßng tiÒn g¾n
liÒn víi nh÷ng biÕn ®éng vÒ tµi s¶n, c«ng nî vµ vèn chñ së h÷u. Th«ng qua
BCLCTT NHTM cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng t¹o ra çc dßng tiÒn tõ çc lo¹i ho¹t
®éng cña ng©n hµng ®Ó ®¸p øng kÞp thêi çc kho¶n nî cho çc chñ nî, cæ tøc
cho çc cæ ®«ng hoÆc nép thuÕ cho nhµ níc. Trªn c¬ së BCLCTT, nhµ qu¶n
trÞ ng©n hµng cã thÓ dù ®o¸n çc dßng tiÒn ph¸t sinh trong ho¹t ®éng kinh
doanh ®Ó cã çc biÖn ph¸p qu¶n lý trong t¬ng lai.
BCLCTT ®îc tæng hîp tõ kÕt qu¶ cña 3 lo¹i ho¹t ®éng cña NHTM t¬ng
øng néi dung cña nã gåm 3 phÇn:
- Lu chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh.
PhÇn nµy ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc
tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM nh tiÒn thu l·i cho vay, thu tõ çc
kho¶n ph¶i thu kh¸c…, çc chi phÝ b»ng tiÒn nh chi l·i tiÒn göi cho kh¸ch
16
hµng, tiÒn thanh to¸n cho c«ng nh©n vÒ tiÒn l¬ng vµ BHXH…, çc chi phÝ
kh¸c b»ng tiÒn (chi phÝ v¨n phßng phÈm, c«ng t¸c phÝ…).
- Lu chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng ®Çu t:
Ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn
ho¹t ®éng ®Çu t cña NHTM. Ho¹t ®éng ®Çu t bao gåm hai phÇn:
. §Çu t c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho b¶n th©n NHTM nh ho¹t ®éng x©y
dùng c¬ b¶n, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh.
. §Çu t vµo çc ®¬n vÞ kh¸c díi h×nh thøc liªn doanh, ®Çu t chøng
kho¸n kh«ng ph©n biÖt ®Çu t ng¾n h¹n hay dµi h¹n.
Dßng tiÒn lu chuyÓn ®îc tÝnh gåm toµn bé çc kho¶n thu do b¸n,
thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, thu håi çc kho¶n ®Çu t vµo çc ®¬n vÞ kh¸c… vµ
çc kho¶n chi x©y dng, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, chi ®Çu t vµo çc lÜnh vùc
kh¸c.
- Lu chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
Ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn
çc nghiÖp vô lµm t¨ng, gi¶m vèn kinh doanh cña NHTM nh gãp vèn liªn
doanh, vay vèn trong d©n chóng vµ çc tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ nh: IMF,
WB…vv (kh«ng ph©n biÖt vay dµi h¹n hay ng¾n h¹n), nhËn vèn liªn doanh,
ph¸t hµnh cæ phiÕu hay tr¸i phiÕu, tr¶ nî vay…
Dßng tiÒn lu chuyÓn ®îc tÝnh bao gåm toµn bé çc kho¶n thu chi liªn
quan nh tiÒn vay nhËn ®îc, tiÒn nhËn ®îc do nhËn gãp vèn liªn doanh b»ng
tiÒn, do ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu b»ng tiÒn, thu l·i tiÒn göi…
B¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ kÕt hîp víi BCKQKD vµ BC§KT chØ ra
mét ®iÒu cùc kú quan träng: chÊt lîng cña lîi nhuËn th«ng qua dßng ng©n lu
rßng tõ ho¹t ®éng kinh doanh t¹o ra. V× mét lÝ do lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng thanh
to¸n kh«ng cã liªn quan g× ®Õn nhau c¶, do vËy lîi nhuËn cao kh«ng cã nghÜa
lµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña NHTM v÷ng m¹nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt.
BCLCTT kh«ng nh÷ng gióp cho çc nhµ ph©n tÝch gi¶i thÝch ®îc
nguyªn nh©n thay ®æi vÒ t×nh h×nh tµi s¶n, nguån vèn, kh¶ n¨ng thanh to¸n
17
cña NHTM mµ cßn lµ c«ng cô quan träng ®Ó ho¹ch ®Þnh ng©n s¸ch- kÕ
ho¹ch tiÒn mÆt trong t¬ng lai.
1.2.2. Ph©n tÝch BCTC.
1.2.2.1 Kh¸i niÖm ph©n tÝch BCTC.
X¸c ®Þnh chç ®øng cho m×nh lµ m¹ch m¸u cña nÒn kinh tÕ quèc
d©n, çc NHTM lµ mét nh©n tè tÝch cùc vµ kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh
thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Th«ng qua sù ph¸t triÓn ë tÇm vÜ m«
Êy mµ b¶n th©n mçi NHTM thùc hiÖn ®îc çc môc tiªu cña m×nh lµ lîi
nhuËn, lµ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn. Nhng ®Ó cã ®îc nh÷ng kÕt qu¶ Êy kh«ng
ph¶i lµ dÔ dµng, nã lµ tæng hîp cña nh÷ng nç lùc tù th©n hÕt m×nh cña b¶n
th©n ng©n hµng trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh ®Çy khã kh¨n thö th¸ch
trong mét m«i trêng mang tÝnh nh¹y c¶m vµ canh tranh cao ®é ®ång thêi còng
chøa ®ùng ®Çy rñi ro. Vµ nç lùc kh«ng biÕt mÖt mái Êy còng kh«ng thÓ cã
kÕt qu¶ nÕu thiÕu mét con m¾t nh×n toµn diÖn, trung thùc vÒ b¶n th©n thùc
tr¹ng cña mçi NHTM. ViÖc thêng xuyªn nh×n l¹i m×nh ®Ó thÊy ®îc ®iÓm
m¹nh, ®iÓm yÕu cña chÝnh m×nh lµ mét çch ®Ó NHTM c¹nh tranh cã hiÖu
qu¶ khi ®a ra dîc biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm vµ ph¸t huy u ®iÓm.
Ph©n tÝch BCTC lµ mét çch ®Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã. Th«ng qua ph©n tÝch
BCTC nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng sÏ cã ®îc mét con m¾t nh×n toµn diÖn vÒ
ng©n hµng m×nh trªn tÊt c¶ mäi khÝa c¹nh.
Ph©n tÝch BCTC lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan, ra ®êi vµ ph¸t
triÓn tõ ®ßi hái cña ®êi sèng kinh tÕ, tõ yªu cÇu ph¶i qu¶n lý khoa häc vµ cã
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña çc NHTM. Nã lµ c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu
®îc ®èi víi çc nhµ qu¶n lý kinh tÕ, lµ mét h×nh thøc biÓu hiÖn cña chøc n¨ng
tæ chøc vµ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ níc.
ViÖc ph©n tÝch BCTC kh«ng ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh tÝnh to¸n çc tû sè
mµ lµ qu¸ tr×nh t×m hiÓu çc kÕt qu¶ cña sù qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh tµi chÝnh
ë ®¬n vÞ ®îc ph¶n ¸nh trªn BCTC ®ã. Ph©n tÝch BCTC lµ ®¸nh gi¸ nh÷ng g×
lµm ®îc, dù kiÕn nh÷ng g× sÏ x¶y ra trªn c¬ së ®ã kiÕn nghÞ çc biÖn ph¸p
18
®Ó tËn dông triÖt ®Ó çc ®iÓm m¹nh vµ kh¾c phôc çc ®iÓm yÕu. §ång thêi
ph©n tÝch BCTC còng cÇn thiÕt lµm sao cho çc con sè trªn b¸o ço tµi chÝnh
“ biÕt nãi” ®Ó ngêi sö dông chóng cã thÓ hiÓu râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña
®¬n vÞ vµ çc môc tiªu, çc ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng cña nhµ qu¶n lý ë ®¬n vÞ
kinh tÕ ®ã.
V©y tãm l¹i, ph©n tÝch BCTC lµ qu¸ tr×nh xem xÐt, kiÓm tra, ®èi
chiÕu vµ so s¸nh sè liÖu vÒ tµi chÝnh hiÖn hµnh vµ qu¸ khø b»ng nh÷ng ph-
¬ng ph¸p thÝch hîp nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸, dù tÝnh çc rñi ro vµ tiÒm n¨ng
trong t¬ng lai.
1.2.2.2. Vai trß, vÞ trÝ cña ph©n tÝch BCTC ng©n hµng.
ViÖc ph©n tÝch BCTC lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu, tù th©n cña mçi
NHTM bëi ý nghÜa, vai trß quan träng cña nã. Cô thÓ lµ:
- Ph©n tÝch BCTC gióp cho nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng nh×n nhËn toµn
diÖn bé mÆt cña NHTM trong kú ho¹t ®éng ®· qua mét çch kh¸ch quan vµ t-
¬ng ®èi trung thùc. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ph©n tÝch còng gióp nhµ qu¶n trÞ hiÓu
râ ®îc nguyªn nh©n g©y ra sù biÕn ®éng cña çc chØ tiªu, çc kho¶n môc trªn
BCTC; nh©n biÕt ®îc çc nh©n tè ¶nh hëng ®Õn çc kho¶n môc ®ã ®Ó tõ ®ã
cã çc biÖn ph¸p ®èi phã thÝch hîp nh»m h¹n chÕ nhîc ®iÓm vµ ph¸t huy u
®iÓm cña b¶n th©n NHTM, n©ng cao tÝnh c¹nh tranh.
- Ph©n tÝch BCTC gióp çc nhµ qu¶n trÞ NHTM nhËn biÕt vµ dù
®o¸n tríc nh÷ng rñi ro còng nh çc tiÒm n¨ng trong t¬ng lai. Bëi rñi ro lµ nguy
c¬ lóc nµo còng cã thÓ gÆp ph¶i vµ g©y ra çc hËu qu¶ to lín cho ng©n hµng,
do vËy viÖc nhËn biÕt çc rñi ro gióp nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cã ®îc çc biÖn
ph¸p phßng ngõa thÝch hîp. §èi lËp víi çc rñi ro, nh÷ng tiÒm n¨ng vµ c¬ héi sÏ
mang ®Õn cho NHTM nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm ¨n v« cïng thuËn lîi. NhËn biÕt
®iÒu ®ã ®· lµ mét bíc ®Çu th¾ng lîi cña ng©n hµng trªn con ®êng ®i ®Õn môc
tiªu vµ ph¸t triÓn.
- Ph©n tÝch BCTC gãp phÇn ®a ra ®Þnh híng cho çc quyÕt ®Þnh
cña Ban gi¸m ®èc vÒ çc quyÕt ®Þnh tµi chÝnh vµ çc dù th¶o tµi chÝnh
trong t¬ng lai nh kÕ ho¹ch ®Çu t, kÕ ho¹ch ng©n quü…
19
- Ph©n tÝch BCTC còng lµ mét c«ng cô trong tay çc nhµ qu¶n trÞ ®Ó
kiÓm so¸t çc ho¹t ®éng qu¶n lý trong ®¬n vÞ vÒ tÝnh hiÖu qu¶ còng nh tÝnh
®Çy ®ñ cña nã.
1.2.2.3. Çc ph¬ng ph¸p ph©n tÝch BCTC.
a. Ph¬ng ph¸p so s¸nh.
§©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch ®Ó ®¸nh gi¸
kÕt qu¶, x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ xu híng biÕn ®éng cña chØ tiªu ph©n tÝch vµ th-
êng ®îc thùc hiÖn ë bíc khëi ®Çu cña viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸.
VÒ kü thuËt so s¸nh cã:
 So s¸nh b»ng sè tuyÖt ®èi
Cho biÕt khèi lîng, quy m« cña chØ tiªu ph©n tÝch ®îc biÓu hiÖn b»ng
tiÒn mµ ng©n hµng ®¹t ®îc ë k× thùc tÕ so víi k× tríc hoÆc k× kÕ ho¹ch.
 So s¸nh b»ng sè t¬ng ®èi
Sè t¬ng ®èi ph¶n ¸nh kÕt cÊu, mèi quan hÖ, tèc ®é ph¸t triÓn vµ møc
®é phæ biÕn cña çc chØ tiªu kinh tÕ. So s¸nh b»ng sè t¬ng ®èi gióp thÊy ®îc
tû träng vµ vÞ trÝ cña bé phËn trong tæng thÓ, thÊy ®îc tèc ®é t¨ng trëng cña
chØ tiªu.
 So s¸nh b»ng sè b×nh qu©n
Sè b×nh qu©n ®îc tÝnh b»ng çch san b»ng mäi chªnh lÖch vÒ trÞ sè
cña chØ tiªu ph©n tÝch nh»m ph¶n ¸nh ®Æc ®iÓm ®iÓn h×nh cña chØ tiªu
ph©n tÝch ®ã. Th«ng qua viÖc so s¸nh nµy cã thÓ thÊy møc ®é ng©n hµng
®¹t ®îc so víi b×nh qu©n chung cña ngµnh
b. Ph¬ng ph¸p ph©n tæ
Lµ ph¬ng ph¸p c¨n cø vµo mét hay mét sè tiªu thøc nµo ®ã ®Ó tiÕn
hµnh ph©n chia chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp thµnh nhiÒu chØ tiªu chi tiÕt. VÝ
dô, khi ph©n tÝch vÒ nî qu¸ h¹n, c¨n cø vµo tiªu thøc thêi gian cã thÓ chia nî
qu¸ h¹n thµnh: nî tõ 1 ®Õn 90 ngµy, tõ 91 ®Õn 180 ngµy, tõ 181 ®Õn 360
ngµy vµ nî > 360 ngµy
20
hay c¨n cø vµo tiªu thøc kh«ng gian, ta cã: nî qu¸ h¹n ë thÞ trêng I vµ nî qu¸ h¹n
ë thÞ trêng II
c. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ lÖ.

Mét tØ lÖ lµ sù biÓu hiÖn mét mèi quan hÖ gi÷a mét chØ tiªu nµy víi
mét chØ tiªu kh¸c.
B¶n chÊt cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ lÖ lµ thùc hiÖn so s¸nh gi÷a çc
tØ lÖ ®Ó thÊy xu híng ph¸t triÓn cña hiÖn tîng.
ViÖc thiÕt lËp çc chØ tiªu díi d¹ng tû lÖ lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tèi u
nhÊt trong çc phÐp ph©n tÝch mang tÝnh so s¸nh nªn ph¬ng ph¸p tû lÖ lu«n
®îc xem lµ c«ng cô tèt trong ph©n tÝch. Ph©n tÝch tû lÖ gióp cho çc nhµ
ph©n tÝch nh×n thÊy çc mèi quan hÖ lµm béc lé çc ®iÒu kiÖn vµ xu thÕ
mµ xu thÕ nµy thêng kh«ng thÓ ghi l¹i b»ng sù kiÓm tra çc bé phËn cÊu
thµnh riªng rÏ cña tû sè. Nhß ®ã, nhµ ph©n tÝch cã thÓ nh×n thÊu suèt bªn
trong çc ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
d. Ph¬ng ph¸p DuPont
Lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch mét tØ lÖ s¬ cÊp (ph¶n ¸nh hiÖn tîng) thµnh
çc tØ lÖ thø cÊp (ph¶n ¸nh çc nh©n tè ¶nh hëng). Theo chu tr×nh nµy, ngêi ta
x©y dùng mét chuçi çc tØ lÖ cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ víi nhau.
VÝ dô:
LN rßng LN rßng
ROE = ; ROA =
Vèn tù cã(E) Tæng tµi s¶n (TA)
LN rßng Tæng tµi s¶n (TA)

ROS = ; TØ lÖ ®ßn bÈy tµi chÝnh =
Doanh thu Vèn tù cã (E)
Ta thiÕt lËp tØ lÖ:

TA
ROE = ROA x
21
E
LN rßng Doanh thu Tæng tµi s¶n
= x x
Doanh thu Tæng tµi s¶n Vèn tù cã
TA
= ROS x HiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n x _______
E
e. Ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn.
Lµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ¶nh hëng cña tõng nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ kinh
tÕ b»ng çch thay thÕ lÇn lît vµ liªn tiÕp çc nh©n tè tõ gi¸ trÞ k× tríc hay k×
kÕ ho¹ch sang k× thùc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh trÞ sè cña chØ tiªu kinh tÕ khi nh©n tè
®ã thay ®æi. Sau ®ã, so s¸nh chØ tiªu cña trÞ sè võa tÝnh ®îc víi chØ tiªu khi
cha cã biÕn ®æi cña nh©n tè cÇn x¸c ®Þnh sÏ tÝnh ®îc møc ®é ¶nh hëng cña
nh©n tè ®ã.
Ph¬ng ph¸p nµy chØ sö dông khi çc nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chØ tiªu cã
mèi quan hÖ tÝch sè, th¬ng sè hay kÕt hîp c¶ tÝch sè vµ th¬ng sè.
f. Ph¬ng ph¸p chØ sè.
ChØ sè lµ chØ tiªu t¬ng ®èi biÓu hiÖn mèi quan hÖ so s¸nh gi÷a 2 møc
®é nµo ®ã cña mét hiÖn tîng kinh tÕ. Muèn sö dông ph¬ng ph¸p nµy, çc nhµ
ph©n tÝch ph¶i x©y dùng ®îc m« h×nh chØ sè ph¶n ¸nh mèi quan hÖ cña çc
nh©n tè ®Õn chØ tiªu nghiªn cøu. Trong chØ sè nh©n tè, ph¶i gi¶ ®Þnh chØ cã
mét nh©n tè thay ®æi cßn cè ®Þnh çc nh©n tè kh¸c. NÕu ph¶n ¸nh biÕn ®éng
cña nh©n tè chÊt lîng th× chØ tiªu sè lîng cè ®Þnh ë k× thùc tÕ; nÕu ph¶n ¸nh
sù biÕn ®æi cña nh©n tè sè lîng th× chØ tiªu chÊt lîng cè ®Þnh ë k× kÕ ho¹ch
hay k× tríc.
g. Ph¬ng ph¸p c©n ®èi.
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng nhiÒu mèi quan
hÖ c©n ®èi h×nh thµnh. C©n ®èi lµ sù c©n b»ng gi÷a hai mÆt cña çc yÕu tè
víi qu¸ tr×nh kinh doanh, nh mét sè quan hÖ c©n ®èi sau: gi÷a tµi s¶n vµ nguån
22
vèn, gi÷a nguån thu vµ nguån chi, gi÷a nhu cÇu sö dông vèn vµ kh¶ n¨ng thanh
to¸n…
Theo ph¬ng ph¸p nµy, ®Ó tÝnh møc ®é ¶nh hëng cña nh©n tè nµo ®ã
®Õn chØ tiªu tæng hîp chØ cÇn tÝnh chªnh lÖch gi÷a thùc tÕ víi kÕ ho¹ch cña
chÝnh nh©n tè ®ã mµ kh«ng cÇn quan t©m ®Õn nh©n tè kh¸c.
h. Ph¬ng ph¸p håi quy.

Lµ ph¬ng ph¸p sö dông çc hµm sè ®Ó kh¶o s¸t (çc ph¬ng tr×nh håi
quy) vµ ®a ra kÕt luËn vÒ b¶n chÊt mèi quan hÖ cña çc d÷ liÖu vµ xu híng
ph¸t triÓn cña hiÖn tîng trong t¬ng lai.
Cã 2 ph¬ng ph¸p håi quy:
-Ph¬ng ph¸p håi quy ®¬n: Dïng ®Ó xÐt mèi quan hÖ gi÷a mét biÕn kÕt
qu¶ vµ mét biÕn gi¶i thÝch.
- Ph¬ng ph¸p håi quy béi: dïng ®Ó ph©n tÝch mèi quan hÖ g÷a nhiÒu
biÕn sè ®éc lËp ¶nh hëng ®Õn mét biÕn phô thuéc.
1.2.2.4. Néi dung vµ çc chØ tiªu ph©n tÝch chñ yÕu
a. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n - nguån vèn.
§¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n vµ nguån vèn lµ néi dung ®¸nh
gi¸ ®Çu tiªn, lµm tèt c«ng t¸c ®¸nh gi¸ nµy sÏ ®em l¹i cho nhµ qu¶n trÞ ng©n
hµng mét çi nh×n tæng qu¸t vÒ quy m« còng nh c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn cña
ng©n hµng m×nh - ®iÒu nµy gióp cho nhµ qu¶n trÞ lu«n cã ®îc con m»t nh×n
bao qu¸t ngay c¶ khi ®· ®i vµo çc néi dung ph©n tÝch cô thÓ. Çc néi dung
ph©n tÝch thêng lµ:
 Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña tµi s¶n- nguån vèn
 Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n, th«ng qua çc chØ tiªu:
TiÒn mÆt t¹i quü
*
Tæng tµi s¶n
TÝn dông
23
*
Tæng tµi s¶n
§Çu t
*
Tæng tµi s¶n
24
Tµi s¶n cè ®Þnh
*
Tæng tµi s¶n
 Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn th«ng qua çc chØ tiªu:
Vèn huy ®éng
*
Tæng nguån vèn
Vèn tù cã vµ çc quü
*
Tæng nguån vèn
b. Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn
§Ó ho¹t ®éng kinh doanh çc ng©n hµng ph¶i cã sè vèn ®iÒu lÖ ban
®Çu phï hîp víi quy ®Þnh cña luËt ph¸p. Tuy nhiªn, sè vèn tù cã nµy kh«ng thÓ
lµ toµn bé sè vèn mµ ng©n hµng cÇn ®Ó tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng kinh doanh
do sè lîng vèn nµy qu¸ nhá bÐ. Trong c¬ cÊu nguån vèn cña ng©n hµng kho¶n
môc vèn huy ®éng lµ kho¶n môc chiÕm tû träng lín nhÊt vµ lµ nguån vèn
chÝnh ®Ó çc NHTM tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng kinh doanh thùc tiÔn cña m×nh.
Do v©y, khi ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn 2 néi dung lu«n lu«n dîc ®Ò
cËp ®Ó ph©n tÝch lµ : ph©n tÝch vèn tù cã vµ ph©n tÝch vèn huy ®éng.
 Ph©n tÝch vèn tù cã, gåm çc néi dung sau :
- Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña vèn tù cã.
- Ph©n tÝch møc ®é an toµn vèn th«ng qua hÖ sè Cook.
Vèn tù cã
HÖ sè an toµn vèn (cook) = ≥ 8%
Tµi s¶n cã quy ®æi rñi ro
 Ph©n tÝch vèn huy ®éng.
V× tÝnh chÊt ®Æc biÖt quan träng cña vèn huy ®éng trong ho¹t ®éng
kinh doanh cña ng©n hµng mµ khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh huy ®éng vèn nhµ qu¶n
trÞ cÇn ph©n tÝch ®Çy ®ñ çc néi dung sau ®©y:
- Møc ®é t¨ng trëng cña nguån vèn huy ®éng.
- C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng: bao gåm
25
Nguån vèn huy ®éng
. Tû träng nguån vèn huy ®éng lo¹i i =
Tæng nguån vèn huy ®éng
Nguån vèn huy Møc l·i suÊt

®éng vµ ®i vay x huy ®éng vµ ®i
®èi víi nhãm tµi vay b×nh qu©n
s¶n nî lo¹i i t¬ng øng
L·i suÊt b×nh qu©n
=
®Çu vµo ®èi víi tµi Tæng nguån vèn huy ®éng vµ cho vay
s¶n nî lo¹i i ®èi víi nhãm tµi s¶n nî i
=
c. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn.
Huy ®éng ®îc mét lîng vèn nhµn rçi khæng lå tõ nÒn kinh tÕ, çc
NHTM sö dông sè vèn ®ã vµo trong häat ®éng kinh doanh cña m×nh. Mét
phÇn cña sè vèn dïng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu dù tr÷ gåm dù tr÷ b¾t buéc vµ dù
tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, phÇn cßn l¹i çc ng©n hµng sö dông ®Ó cÊp
tÝn dông cho çc chñ thÓ cÇn vèn trong nÒn kinh tÕ vµ mét phÇn dïng ®Ó
tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t. V× vËy néi dung ph©n tÝch chÝnh trong ph©n
tÝch lµ ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷ vµ cho vay cña NHTM.
Ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷: gåm ph©n tÝch DTBB vµ DT ®¶m b¶o
kh¶ n¨ng thanh to¸n.
 Ph©n tÝch dù tr÷ b¾t buéc (DTBB), gåm çc chØ tiªu ph©n tÝch sau:
- DTBB trong k× duy tr× DTBB = Sè tiÒn göi huy ®éng b×nh qu©n
ngµy k× x¸c ®Þnh DTBB
Tæng sè d tiÒn göi trong k×
- TiÒn göi b×nh qu©n ngµy k× =
x¸c ®Þnh DTBB Tæng sè ngµy trong k×
- Møc dù tr÷ thõa hoÆc thiÕu = TiÒn DT thùc tÕ - tiÒn DTBB theo qui
®Þnh
- Tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc:
. 3% ®èi víi tiÒn göi huy ®éng ng¾n h¹n = VND
. 5% ®èi víi tiÒn göi huy ®éng ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ
26
 Ph©n tÝch dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, thùc hiÖn th«ng qua xem
xÐt, tÝnh to¸n thanh kho¶n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cuèi cïng b»ng hÖ sè:
Tµi s¶n cã ®éng
HÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ =
Tµi s¶n nî ®éng
Ph©n tÝch t×nh h×nh cho vay.
Nhµ qu¶n trÞ khi ®¸nh gi¸ néi dung nµy sÏ quan t©m ®¸nh gi¸ ®Çu tiªn
®Õn quy m« còng nh c¬ cÊu ho¹t ®éng tÝn dông th«ng qua mét sè chØ tiªu
sau:
 Sù biÕn ®éng cña tæng d nî tÝn dông.
D nî TD k× nµy - d nî TD k× tríc
hoÆc kÕ ho¹ch
. Tèc ®é t¨ng d nî tÝn dông =
D nî TD k× tríc hoÆc kÕ ho¹ch
Tæng d nî tÝn dông

. TØ träng d nî trªn tæng tµi s¶n cã =
Tæng tµi s¶n cã
Tæng d nî
.Tæng d nî trªn nguån vèn huy ®éng =
Nguån vèn huy ®éng
D nî tÝn dông lo¹i i

.Tû träng d nî tÝn dông lo¹i i =
Tæng d nî
. Cho vay mét kh¸ch hµng ≤ 15% vèn tù cã
Khi ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông, çc nhµ ph©n tÝch cßn quan t©m
®Õn viÖc thùc hiÖn çc chØ tiªu nh»m ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh nh:
chÊp hµnh qui ®Þnh vÒ h¹n møc cho vay, h¹n møc b¶o l·nh tèi ®a víi mét
kh¸ch hµng trªn vèn tù cã cña ng©n hµng.
27
Ph©n tÝch chÊt lîng tÝn dông cña ng©n hµng ®îc thùc hiÖn th«ng qua
viÖc tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh çc chØ tiªu sau:
 X¸c ®Þnh tæng sè nî qu¸ h¹n cña NHTM.
 Tû lÖ: Nî qu¸ h¹n/ Tæng d nî.
 Tû lÖ: Nî mÊt tr¾ng/ Tæng d nî.
Tû lÖ nî qu¸ h¹n cao kh«ng chØ b¸o ®éng sù ph¸t sinh kho¶n ph¶i thanh
lý lín trong t¬ng lai mµ cßn thÓ hiÖn sù gi¶m sót thu nhËp ë hiÖn t¹i do çc
kho¶n nî nµy kh«ng cßn ®em l¹i lîi nhuËn hoÆc lîi nhuËn Ýt, kh«ng ®¸ng kÓ. Do
vËy, møc mong muèn cña çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng vÒ chØ tû lÖ nµy lµ
kh«ng qu¸ 3%.
Néi dung thø ba trong phÇn ®¸nh gi¸ nµy ®ã lµ ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng bï
®¾p rñi ro cña ng©n hµng. §èi víi çc kho¶n nî qu¸ h¹n çc ng©n hµng ph¶i
trÝch lËp dù phßng theo tû lÖ quy ®Þnh dùa trªn thêi gian qu¸ h¹n cña kho¶n nî.
NÕu dù phßng ®· trÝch kh«ng ®ñ ®Ó bï ®¾p th× ng©n hµng ph¶i sö dông lîi
nhuËn thu ®îc trong kú ho¹t ®éng cña m×nh ®Ó trang tr¶i. Do ®ã, ®Ó ®¸nh
gi¸ xem ng©n hµng cã thÓ bï ®¾p ®îc çc kho¶n vay bÞ mÊt hay kh«ng nhµ
qu¶n trÞ thêng xem xÐt chØ tiªu: hÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p çc kho¶n cho vay bÞ
mÊt mµ c«ng thøc cña nã ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Kho¶n dù phßng cho vay bÞ mÊt
_____________________________________________
HÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p =
çc kho¶n cho vay bÞ mÊt. Nî bÞ mÊt tr¾ng
HÖ sè nµy nhá h¬n 1 ph¶n ¸nh ng©n hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi
ro tõ çc kho¶n trÝch dù phßng. NÕu céng thªm vµo tö sè cña hÖ sè trªn phÇn
l·i thu ®îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú, nhµ qu¶n trÞ NHTM cã thÓ kiÓm
tra ®îc tÊt c¶ çc kho¶n thu nhËp s½n cã ®Ó trang tr¶i çc kho¶n cho vay ®· bÞ
mÊt tr¾ng theo chØ tiªu sau:
=
d. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña ng©n
hµng.
Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp - chi phÝ.
28
Khi ph©n tÝch thu nhËp vµ chi phÝ, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng thêng
xem xÐt sù biÕn ®éng cña tæng thu nhËp vµ chi phÝ, kÕt cÊu thu nhËp, chi
phÝ cã hîp lý kh«ng vµ mèi quan hÖ gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ còng nh sù
biÕn ®éng cña thu nhËp vµ chi phÝ trong mèi liªn hÖ víi quy m« tµi s¶n,
nguån vèn th«ng qua çc chØ tiªu:
Thu nhËp k× nµy - thu nhËp k× tríc(KH)
Tèc ®é t¨ng thu nhËp = x 100
Thu nhËp k× tríc hoÆc KH
Chi phÝ k× nµy - Chi phÝ k× tríc (KH)

Tèc ®é t¨ng chi phÝ = x 100
Chi phÝ k× tríc hoÆc KH
Sè d tõng kho¶n thu nhËp

Tû träng tõng kho¶n thu nhËp = x 100
Tæng thu nhËp
Sè d tõng kho¶n chi phÝ
Tû träng tõng kho¶n chi phÝ = x 100
Tæng chi phÝ
Khi ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh thu nhËp – chi phÝ nhµ qu¶n trÞ kh«ng chØ
ph©n tÝch hai néi dung nµy mét çch riªng rÏ mµ cÇn thiÕt ph¶i xem xÐt mèi
quan hÖ gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ cña ng©n hµng th«ng qua tû lÖ : tæng chi
phÝ/ tæng thu nhËp ®Ó thÊy ®îc trong 100 ®ång doanh thu ng©n hµng mÊt
bao nhiªu ®ång cho chi phÝ. Xem xÐt néi dung nµy sÏ cho nhµ qu¶n trÞ
NHTM thÊy ®îc chÊt lîng c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ cña ng©n hµng m×nh ®Ó
cã çc biÖn ph¸p ®iÒu chØnh sao cho c«ng t¸c nµy ®¹t kÕt qu¶ tèt nhÊt.
Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi.
Khi ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng sinh
lêi, nhµ ph©n tÝch thêng ®¸nh gi¸ qui m«, tèc ®é t¨ng lîi nhuËn k× nµy so víi
k× tríc, møc ®é æn ®Þnh cña lîi nhuËn trong mét kho¶n thêi gian nhÊt ®Þnh,
xem xÐt mèi quan hÖ gi÷a thanh to¸n víi thu nhËp, quy m« tµi s¶n, vèn chñ së
h÷u… qua çc chØ tiªu:
Lîi nhuËn tríc thuÕ
29
. Tû suÊt lîi nhuËn trªn thu nhËp = x 100
Tæng thu nhËp
Lîi nhuËn tríc thuÕ

.Tû suÊt lîi nhuËn trªn tæng tµi s¶n(ROA) = x 100
Tæng tµi s¶n
Lîi nhuËn sau thuÕ

.Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn tù cã(ROE) = x 100
Vèn tù cã
Trong ®ã, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng ®Òu ®Æc biÖt chó träng ph©n
tÝch hai chØ tiªu: ROA vµ ROE. ChØ tiªu ROA ®îc dïng ®Ó ®o lêng kh¶ n¨ng
sinh lêi cña tµi s¶n cã cña ng©n hµng. Nã cho biÕt cø 100 ®ång tµi s¶n cã t¹o
ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn cho ng©n hµng. ROA cµng cao chøng tá hiÖu qu¶
sö dông tµi s¶n cµng cao vµ tr×nh ®é qu¶n lý çc tµi s¶n cña ng©n hµng cµng
tèt. Còng ®o lêng hiÖu qu¶ kinh doanh ng©n hµng nh ROA, nhng chØ tiªu
ROE cho biÕt cø 100 ®ång vèn cña chñ ng©n hµng t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi
nhuËn. NÕu ROE qu¸ cao mµ ROA thÊp chøng tá vèn tù cã cña ng©n hµng
nhá, ng©n hµng phô thuéc nhiÒu vµo nguån vèn tõ bªn ngoµi, do ®ã, ®é an
toµn trong kinh doanh cña ng©n hµng kh«ng cao.
e. Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ
Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc xem xÐt
BCLCTT cña ng©n hµng. Mét ®Æc ®iÓm quan träng cña BCLCTT so víi çc
b¸o ço tµi chÝnh kh¸c lµ viÖc lËp b¸o ço nµy dùa trªn c¬ së tiÒn mÆt chø
kh«ng ph¶i trªn c¬ së dån tÝch nh çc b¸o ço kia. BCLCTT kh«ng chØ lµ mét
c«ng cô gióp kiÓm tra tÝnh hîp lý cña çc kho¶n môc trªn BC§KT còng nh b¸o
ço ho¹t ®éng kinh doanh mµ cßn lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n çc chØ sè ®Ó ®¸nh
gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ kh¶ n¨ng linh ®éng vÒ mÆt
tµi chÝnh cña mét ng©n hµng.
ViÖc ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ bao gåm hai néi dung lµ: ph©n tÝch
hÖ sè dßng tiÒn vµ ph©n tÝch dù b¸o kÕ ho¹ch tiÒn tÖ. Trong giíi h¹n cña
30
khãa luËn xin tr×nh bµy tËp trung vµo ph©n tÝch hÖ sè dßng tiÒn, cô thÓ nh
sau:
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng kinh doanh so tæng dßng tiÒn vµo.
HÖ sè nµy cung cÊp cho ngêi ®äc mét tØ lÖ, møc ®é vÒ n¨ng lùc t¹o ra
nguån tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña ng©n hµng. Th«ng thêng, tØ lÖ
nµy chiÕm rÊt cao (trªn 80%) vµ lµ nguån tiÒn chñ yÕu dïng trang tr¶i ho¹t
®éng ®Çu t dµi h¹n vµ tr¶ cæ tøc còng nh çc kho¶n vay ng¾n h¹n, dµi h¹n.
Tuy nhiªn, khi ph©n tÝch cÇn ®Æt chóng trong mét bèi c¶nh cô thÓ; chiÕn lîc
vµ t×nh h×nh kinh doanh tõng thêi k×.
Mét çch ph©n tÝch thêng liªn hÖ lµ mang hÖ sè k× thùc hiÖn so víi çc
k× tríc ®Ó thÊy xu híng t¨ng trëng hay sù æn ®Þnh vµ so víi çc ng©n hµng
tiªu biÓu cïng ngµnh hay chØ tiªu b×nh qu©n ngµnh ®Ó ®o lêng sù biÕn ®æi
chung vÒ t×nh h×nh kinh doanh vµ ®Æc ®iÓm dßng ng©n lu.
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t so víi tæng dßng tiÒn vµo.
Ho¹t ®éng ®Çu t lµ nÐt ®Æc trng cña ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng. TiÒn tÖ lu«n ®îc tÝnh to¸n theo gi¸ trÞ thêi gian, mäi ®ång tiÒn ®Òu cã
m«i trêng lu chuyÓn th«ng suèt trong ®ã chñ yÕu lµ thÞ trêng chøng kho¸n.
Ngoµi ra, ng©n hµng thêng ®Çu t vµo çc lÜnh vùc dµi h¹n kh¸c: ®Çu t kinh
doanh bÊt ®éng s¶n, cho thuª dµi h¹n tµi s¶n cè ®Þnh, liªn doanh, hïn vèn...
nh»m môc ®Ých t×m kiÕm nguån thu nhËp æn ®Þnh l©u dµi.
Dßng ng©n lu ra ®Ó gia t¨ng çc kho¶n ®Çu t, ngîc l¹i mét sù thu håi çc
kho¶n ®Çu t sÏ thÓ hiÖn trªn b¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ lµ çc dßng ng©n lu
vµo. Tuú thuéc vµo t×nh h×nh kinh doanh vµ çc kho¶n ®Çu t ®Õn h¹n thu håi,
hÖ sè ph©n tÝch sÏ biÕn ®éng.
Khi hÖ sè nµy cao tøc dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t chiÕm tØ träng
cao, nÕu cha cã kÕ ho¹ch t¸i ®Çu t, ng©n hµng ph¶i nghÜ ngay ®Õn viÖc
®iÒu phèi nguån tiÒn u tiªn thanh to¸n çc kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ hoÆc
tr¶ tríc h¹n ®Ó gi¶m chi phÝ l·i vay. Sau ®ã, ®iÒu tiÕt vèn cho ho¹t ®éng kinh
doanh chÝnh ®Ó gi¶m çc kho¶n vay ng¾n h¹n.
31
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh so víi tæng dßng tiÒn
vµo.
Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ nh÷ng nghiÖp vô lµm thay ®æi c¬ cÊu tµi
chÝnh cña ng©n hµng. Cô thÓ lµ: t¨ng gi¶m çc kho¶n vay; t¨ng gi¶m vèn chñ
së h÷u khi huy ®éng, ph¸t hµnh cæ phiÕu; mua l¹i tr¸i phiÕu, cæ phiÕu; tr¶ cæ
tøc; lîi nhuËn gi÷ l¹i ... Dßng tiÒn vµo vµ ra t¬ng øng víi sù t¨ng gi¶m trong çc
nghiÖp vô kÓ trªn.
NÕu lu chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ®ñ cho ho¹t ®éng
®Çu t, buéc doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu phèi dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
§ã cã thÓ lµ mét kho¶n vay sÏ ®îc t¨ng lªn, ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu hay lµ sù
gi¶m ®i hoÆc thËm chÝ ngng tr¶ çc kho¶n cæ tøc.
 HÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ nî dµi h¹n so víi tæng dßng tiÒn vµo.
Tr¶ nî dµi h¹n ®èi víi çc kho¶n nî cha ®Õn h¹n tr¶ lµ cho hÖ sè dßng
tiÒn ra t¨ng cao vµ thêng g¾n liÒn víi mét chiÕn lîc nµo ®ã. Th«ng thêng mét
tØ lÖ thanh to¸n nî dµi h¹n so víi tæng dßng tiÒn vµo, ®¹t rÊt thÊp (5 - 10%) vµ
diÔn ra rÊt ®Òu ®Æn qua çc n¨m. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do tÝnh chÊt cña
kho¶n nî dµi h¹n víi çc ®iÒu kho¶n thanh to¸n æn ®Þnh. Vµ çc kho¶n nî dµi
h¹n lu«n g¾n liÒn víi çc dù ¸n ®Çu t dµi h¹n - cã thu nhËp l©u dµi. V× vËy,
hÖ sè nµy thay ®æi ®ét ngét lµ ®iÒu cÇn quan t©m ®Ó t×m nguyªn nh©n
gi¶i thÝch.
 HÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ cæ tøc so víi dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng kinh
doanh.
HÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ cæ tøc so víi dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng
kinh doanh nãi lªn viÖc sö dông dßng tiÒn thu ®îc tõ ho¹t déng kinh doanh dïng
tr¶ lîi tøc cho çc cæ ®«ng. §©y lµ mét chiÕn lîc kh¸ phøc t¹p. Mét sè ng©n
hµng cã chÝnh s¸ch duy tr× ®Òu ®Æn møc tr¶ cæ tøc mÆc dï ph¶i sö dông c¶
çc nguån vèn kh¸c - kÓ c¶ ®i vay, khi dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh
kh«ng ®¸p øng ®ñ, trong khi mét sè ng©n hµng l¹i cã chÝnh s¸ch cøng r¾n ng-
îc l¹i. Tuy nhiªn, hÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ cæ tøc so víi dßng tiÒn rßng tõ ho¹t
32
®éng kinh doanh ph¶i lu«n ®îc c©n nh¾c tríc nhu cÇu ®Çu t hay sù cÇn thiÕt
ph¶i bæ sung vèn y trong tõng giai ®o¹n chiÕn lîc kinh doanh.
Khi mét ng©n hµng quyÕt ®Þnh (do héi ®ång qu¶n trÞ) kh«ng chi tr¶ cæ
tøc, ®ã cã ph¶i lµ dÊu hiÖu r»ng ng©n hµng ®ang ph¸t triÓn?
KÕt luËn ch¬ng 1

Ph©n tÝch BCTC lµ mét c«ng viÖc quan träng ®èi víi nhµ qu¶n trÞ
ng©n hµng. N¾m v÷ng lÝ luËn chÝnh lµ mét çch hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó c«ng t¸c
ph©n tÝch lu«n ®i ®óng híng vµ ®¹t hiÖu qu¶ ph©n tÝch cao.
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC
ë NHTM cæ phÇn kü th¬ng
2.1. Giíi thiÖu chung vÒ ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng ViÖt Nam:
2.1.1.Hoµn c¶nh ra ®êi
Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam - tªn giao dÞch
quèc tÕ lµ: Vietnam Technological and Commercial Joint stock Bank-
Techcombank (viÕt t¾t lµ TCB) ra ®êi ngµy 27 th¸ng 9 n¨m 1993 theo giÊy
phÐp sè 0040/NH-GP cÊp ngµy 6 th¸ng 8 n¨m 1993 cña Thèng §èc Ng©n hµng
nhµ níc ViÖt Nam, víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 20 tû ®ång, ®îc chia thµnh 4000 cè
phiÕu, mçi cæ phiÕu cã mÖnh gi¸ 5 triÖu ®ång. Cæ ®«ng lín nhÊt cña ng©n
hµng lµ h·ng Hµng kh«ng ViÖt Nam víi tæng sè vèn gãp lµ 6 tû ®ång. Ngoµi
ra cßn cã mét sè doanh nghiÖp nhµ níc nh Tæng c«ng ty Da giÇy, Tæng c«ng ty
DÖt may... vµ mét sè ç nh©n.
Sau h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng, trong bèi c¶nh ngµy cµng khã kh¨n cña nÒn
kinh tÕ, TCB vÉn ®øng v÷ng vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn. HiÖn nay TCB ®· cã vèn
®iÒu lÖ lªn ®Õn 202 tû ®ång vµ tæng tµi s¶n lªn ®Õn 56…. tû. TCB ngµy
33
cµng trë nªn quen thuéc víi c«ng chóng vµ çc kh¸ch hµng ho¹t ®éng trªn nhiÒu
lÜnh vùc kh¸c nhau nh kÜ thuËt, c«ng nghÖ, th¬ng m¹i, dÞch vô. §Æc biÖt
TCB ®· thiÕt lËp ®îc quan hÖ víi nh÷ng ®èi t¸c v÷ng ch¾c, nh÷ng tæ chøc tµi
chÝnh - tÝn dông lín trong vµ ngoµi níc.
M¹ng líi ho¹t ®éng cña TCB gåm Héi së chÝnh ®Æt t¹i 15 §µo Duy Tõ –
Hµ Néi, 9 chi nh¸nh gåm: çc chi nh¸nh t¹i Hµ Néi (Techcombank Th¨ng Long,
Techcombank Hoµn KiÕm, Techcombank Ch¬ng D¬ng, Techcombank §èng
§a), çc chi nh¸nh t¹i §µ N½ng(Techcombank §µ N½ng, Techcombank Thanh
Khª), chi nh¸nh H¶i Phßng, chi nh¸nh thµnh phè Hå CHÝ Minh (Techcombank
Hå ChÝ Minh, Techcombank T©n B×nh) vµ 4 phßng giao dÞch t¹i Hµ Néi, H¶i
Phßng, Hå ChÝ Minh, dù kiÕn TCB sÏ n©ng cÊp phßng giao dÞch vµ më räng
ph¹m vi ho¹t ®éng ra çc tØnh l©n cËn nh B¾c Ninh, Hµ T©y...
Lµ mét ng©n hµng th¬ng m¹i ®« thÞ ®a n¨ng, TCB cung øng phong phó
vµ ®a d¹ng çc s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng còng nh çc dÞch
vô míi víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Ph¬ng ch©m ho¹t ®éng cña TCB lµ “ Techcombank ch¨m lo ®Ó b¹n
thµnh c«ng”
2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Techcombank
S¬ ®å 2.1: M« h×nh tæ chøc cña TCB
§¹I HéI Cæ §¤NG
Ban kiÓm
so¸t
Héi ®ång Qu¶n trÞ
Uû ban
kiÓm so¸t
Ban Tæng gi¸m

®èc
Héi ®ång Ban qu¶n lý TS nî
tÝn dông - TS cã
34
KÕ ho¹ch
KiÓm so¸t Tµi tæng hîp V¨n phßng Nh©n
néi bé chÝnh vµ qu¶n trÞ sù
rñi ro
Qu¶n lý nguån
Quan hÖ ®èi ngo¹i Qu¶n lý Th«ng tin
vèn, giao dÞch ®iÖn to¸n
vµ Marketing tÝn dông
tiÒn tÖ vµ ngo¹i
S ë giao dich TCB Ch¬ng D- TCB Th¨ng Long TCB Hoµn KiÕm TCB H¶i Phßng TCB §µ N½ng TCB HCM
- DÞch vô NHDN ¬ng - TCB §èng §A - - PDG T« HiÖu - TCB TK - TCB TB
- DÞch vô NHDN võa vµ nhá - Phßng gd sè 1 - PGD TL
- DÞch vô NH b¸n lÎ - Phßng gd sè 3
- Giao dÞch vµ kho quü
2.2. Thùc tr¹ng ph©n tÝch BCTC ë Techcombank.
2.2.1. Ph©n tÝch kh¸i qu¸t c¬ cÊu tµi s¶n – nguån vèn.
§©y lµ néi dung ph©n tÝch ®Çu tiªn mang ®Õn cho nhµ qu¶n trÞ ng©n
hµng mét çi nh×n tæng qu¸t vÒ tµi s¶n – nguån vèn cña ng©n còng nh mèi
quan hÖ c©n ®èi cña 2 kho¶n môc nµy trªn BC§KT. Con m¾t nh×n tæng qu¸t
®ã sÏ gióp cho çc nhµ ph©n tÝch cã nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ s¬ bé ®Çu tiªn
vµ gióp lu«n lu«n cã çi nh×n toµn diÖn ngay c¶ khi ®i s©u ph©n tÝch çc néi
dung chi tiÕt.
§Ó cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®·
ph©n lo¹i tµi s¶n- nguån vèn thµnh çc kho¶n môc lín theo ®óng tinh thÇn quy
®Þnh cña NHNN trªn c¬ së ph©n tæ lµ tÝnh chÊt thÞ trêng vµ kú h¹n cña ®ång
vèn vµ ®èi tîng së h÷u vèn. Sau khi ®· thùc hiÖn ph©n tæ çc kho¶n môc nhµ
qu¶n trÞ sÏ tÝnh to¸n tû träng cña tõng kho¶n môc tµi s¶n- nguån vèn vµ tiÕn
hµnh so s¸nh tû träng cña tõng lo¹i tµi s¶n trong tæng tµi s¶n, cña tõng nguån
vèn trong tæng nguån vèn, so s¸nh tû träng cña tõng lo¹i tµi s¶n- nguån vèn ®ã
35
víi kú tríc ®Ó cã thÓ thÊy ®îc mét çch kh¸i qu¸t nhÊt sù biÕn ®éng vÒ c¬ cÊu
tµi s¶n- nguån vèn vµ t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n gi¶i thÝch cho sù biÕn ®éng
®ã.
C«ng viÖc cô thÓ ®îc thùc hiÖn th«ng qua b¶ng 2.1:
36
B¶ng 2.1 : B¶ng ph©n tÝch quy m«, c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn.
31/12/2002 31/12/2003 Chªnh lÖch
ChØ tiªu Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng +/- Sè +/- sè t¬ng
(tû ®ång) (%) (tû (%) tuyÖt ®èi
®ång) ®èi
I. Tµi s¶n
TiÒn mÆt t¹i 63,2 1,56 114,27 2,04 51,07 80,8
quü
TiÒn göi t¹i 59,4 1,46 74,38 1,33 14,98 25,2
NHNN
TiÒn göi t¹i çc 1677,4 41,3 2484,3 44,25 806,9 48,1
TCTD
TÝn dông 2065,3 50,87 2380,6 42,41 315,3 15,3
§Çu t 166,67 2,88 442,6 7,88 275,93 165,55
TSC§ 33,48 0,82 59 1,05 25,52 76,2
Tµi s¶n cã kh¸c 44,38 1,11 58,57 1,04 14,19 31,97
Tæng tµi s¶n cã 4059,82 100 5613,76 100 1553,94 38,2
II. Nguån vèn
Vèn huy ®éng 3217,99 79,26 5194,6 92,52 1976,61 61,42
Vèn ®i vay 450,24 11,1 3,06 0,05 -447,18 -99,32
Tµi s¶n nî kh¸c 255,75 6,29 212,42 3,78 -43,33 -16,94
Vèn vµ çc quü 135,85 3,32 203,65 3,63 67,8 49,9
Tæng nguån vèn 4059,82 100 5613,76 100 1553,94 38,2
(Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank n¨m 2002, 2003)
Nh×n vµo b¶ng trªn nhµ qu¶n trÞ nhËn thÊy:
VÒ tµi s¶n:
N¨m 2003 tæng tµi s¶n cña Techcombank ®¹t 5613,76 tû ®ång t¨ng
1553,94 so víi ®Çu n¨m, t¬ng ®¬ng t¨ng vÒ sè t¬ng ®èi lµ 38,2%. So víi kÕ
ho¹ch ®Ò ra lµ tæng tµi s¶n ®¹t 4546,5 tû ®ång t¨ng 14,78% so víi n¨m 2002
th× thùc tÕ Techcombank ®· lµm ®îc h¬n kÕ ho¹ch rÊt nhiÒu. Tæng tµi s¶n
thùc tÕ víi con sè 5613,76 ®· ®¹t vµ vît kÕ ho¹ch 1067,26 tû ®ång, t¨ng 23,74
% so víi môc tiªu phÊn ®Êu ®· ®Ò ra n¨m cuèi n¨m 2002. TÝnh ®Õn ngµy
31/3/2004 tæng tµi s¶n cña Techcombank lµ 5831,04 tû ®ång, t¨ng 217,28 tû
®ång so víi cuèi n¨m 2003. Cïng kú nµy n¨m 2003 (quý I n¨m 2003) tæng tµi
37
s¶n cña Techcombank lµ 5055,813 tû ®ång. Nh thÕ, nÕu lµm phÐp so s¸nh th×
so víi quý In¨m 2003, quý I n¨m 2004 tæng tµi s¶n ®· t¨ng 775,23 tû ®ång (t¬ng
®¬ng t¨ng 15,3%). ChØ ®iÓm qua vµi nÐt nh thÕ ta còng cã thÓ thÊy sù t¨ng
trëng vît bËc vµ liªn tôc cña Techcombank qua çc n¨m. Çc kho¶n môc t¨ng
m¹nh cã thÓ kÓ ®Õn lµ: ®Çu t t¨ng 326,73 tû ®ång (t¬ng ®¬ng tèc ®é t¨ng
302,95%); kÕ ®Õn lµ kho¶n môc ng©n quü t¨ng 51,07 tû (t¬ng ®¬ng vÒ sè t-
¬ng ®èi t¨ng 80,8%); ®øng thø 3 lµ lµ kho¶n môc TSC§ t¨ng 25,52 tû ®ång
(t¨ng 76,2%) vµ thø 4 lµ kho¶n môc tiÒn göi t¹i çc TCTD kh¸c t¨ng 806,9 tû
®ång (t¨ng 48,1 %)…
Cã thÓ thÊy, trong c¬ cÊu tæng tµi s¶n cña Techcombank th× kho¶n môc
tÝn dông vµ tiÒn göi t¹i çc TCTD kh¸c lu«n lµ hai kho¶n môc chiÕm tû träng
cao nhÊt trong tæng tµi s¶n vµ ho¸n ®æi vÞ trÝ nhÊt nh× cho nhau qua çc n¨m
2002, 2003 vµ quý I n¨m 2004. Trong n¨m 2002, d nî cho vay lµ 2055,3 tû ®ång
chiÕm 50,87% trong tæng tµi s¶n cña ng©n hµng. §©y lµ kho¶n môc chiÕm tû
träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n. Sang ®Õn n¨m 2003, d nî cña ng©n hµng
tiÕp tôc t¨ng trëng ®¹t 2380,6 tû ®ång chiÕm 42,41 % trong tæng tµi s¶n. Nh
vËy kho¶n môc tÝn dông qua hai n¨m ®· t¨ng 315,3 tû ®ång, t¬ng ®¬ng víi tèc
®é t¨ng lµ 15,3%. Tuy cã sù t¨ng lªn vÒ tæng d nî ®èi víi nÒn kinh tÕ nhng tû
träng cña kho¶n môc tÝn dông trong tæng tµi s¶n l¹i gi¶m ®i: n¨m 2003 chØ
chiÕm 42,41% trong tæng tµi s¶n chø kh«ng ph¶i lµ 50,87% nh n¨m 2002. Së
dÜ cã ®iÒu nµy lµ tèc ®é t¨ng cña kho¶n môc tÝn dông (b»ng 15,3%) thÊp
h¬n nhiÒu so víi tèc ®é t¨ng cña tæng tµi s¶n (38,2%) nªn ®· t¹o søc Ðp lµm
gi¶m tû träng cña kho¶n môc tÝn dông trong tæng tµi s¶n cña ng©n hµng. §Õn
cuèi quý I n¨m 2004 d nî cña Techcombank lµ 2392,67 tû ®ång t¨ng 12,07 tû
®ång so víi ®Çu n¨m, chiÕm tû träng lµ 41,05% trong tæng tµi s¶n cña ng©n
hµng. NÕu nh×n l¹i cïng quý I n¨m ngo¸i 2003, tÝnh ®Õn thêi ®iÓm cuèi ngµy
31/3/03 tæng d nî cña Techcombank lµ 1987,68 tû ®ång, chiÕm 39,31% trong
tæng tµi s¶n th× ta thÊy quý I n¨m nay (2004) kho¶n môc tÝn dông cña
Techcombank ®· t¨ng thªm 404,99 tû ®ång, t¬ng ®¬ng t¨ng 20,38% so víi cïng
38
kú. §©y lµ mét thµnh tùu to lín cña Techcombank, thÓ hiÖn sù t¨ng trëng liªn
tôc cña ng©n hµng Kü th¬ng trong m¶ng ho¹t ®éng tÝn dông – m¶ng ho¹t
®éng kinh doanh chÝnh cña ng©n hµng.
Çc kho¶n tiÒn göi t¹i çc TCTD kh¸c cña Techcombank liªn tôc t¨ng lªn
qua çc n¨m. N¨m 2001, kho¶n tiÒn göi t¹i çc TCTD kh¸c cña Techcombank lµ
797,42 chiÕm 33,39% trong tæng tµi s¶n, ®Õn n¨m 2002 con sè nµy t¨ng lªn
®¹t 1677.34 tû ®ång chiÕm 41,3% trong tæng tµi s¶n – lµ kho¶n môc chiÕm tû
träng lín thø 2 sau kho¶n môc tÝn dông. Sang ®Õn n¨m 2003 kho¶n muc tiÒn
göi nµy cña Techcombank t¨ng thªm 806,9 tû ®ång, víi tèc ®é t¨ng lµ 48,1% ®a
tæng çc kho¶n tiÒn göi t¹i çc TCTD trong vµ ngoµi níc cña Techcombank lªn
con sè 2484,3 tû ®ång lín h¬n c¶ kho¶n môc tÝn dông cña ng©n hµng.
ChiÕm tû träng lín thø 3 trong tæng tµi s¶n cña ng©n hµng lµ çc
kho¶n ®Çu t. NÕu n¨m 2002, tæng çc kho¶n ®Çu t cña Techcombank ®¹t
166,67 tû ®ång, chiÕm 2,88 % trong tæng tµi s¶n th× sang n¨m 2003 con sè
nµy ®· ®¹t 442,595 tû ®ång chiÕm 7,88% trong tæng tµi s¶n cña NH. Nh vËy
kho¶n môc ®Çu t sang n¨m 2003 ®· t¨ng lªn 275,925 tû ®ång t¬ng ®¬ng tèc ®é
t¨ng 165,55%. §©y lµ mét tèc ®é t¨ng rÊt cao thÓ hiÖn mét sù t¨ng trëng lín
trong kho¶n môc ®Çu t cña Techcombank. TÝnh ®Õn cuèi ngµy 31/3/2004,
kho¶n môc ®Çu t cña Techcombank lµ 965,5 tû ®ång chiÕm 16,56% trong
tæng tµi s¶n cña ng©n hµng trong ®ã kho¶n hïn vèn mua cæ phÇn lµ 8,015 tû
®ång (tû träng 0,14%) vµ nghiÖp vô kinh doanh kh¸c nh mua chøng kho¸n …
®¹t con sè 957,48 tû (chiÕm 16,42 % trong tæng tµi s¶n). §Çu t lµ kho¶n môc
mang l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng chØ sau kho¶n môc tÝn dông. ViÖc ®Çu t
vµo lo¹i CK lµ çch ®Ó Techcombank ®a d¹ng hãa danh môc ®Çu t, tèi u hãa
çc nguån vèn láng, n©ng cao hÖ sè sö dông vèn ®ång thêi l¹i b¶o ®¶m kh¶
n¨ng thanh to¸n lóc cÇn thiÕt cho NH do NH cã thÓ b¸n vµ chiÕt khÊu th«ng
qua thÞ trêng. ViÖc ngµy cµng phÊt triÓn danh môc ®Çu t cña Techcombank
®a ®Õn cho ng©n hµng nhiÒu lîi nhuËn, nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhng nhµ
qu¶n trÞ ng©n hµng còng cÇn xem xÐt ®Ó cã mét c¬ cÊu ®Çu t hîp lý do
39
trong ®iÒu kiÖn TTCK cña ViÖt nam cha ph¸t triÓn, thu nhËp tõ ho¹t ®éng
nµy cha cao vµ hµm chøc nhiÒu rñi ro ®èi víi thùc tiÔn kinh doanh cña ng©n
hµng.
Trong n¨m 2003 hÇu hÕt çc kho¶n môc trong tæng tµi s¶n cña
Techcombank ®Òu cã sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn. Nh×n mét çch tæng qu¸t ta
thÊy, c¬ cÊu tµi s¶n cña Techcombank kh¸ hîp lÝ. Çc kho¶n môc sinh lêi ®Òu
chiÕm tû träng cao trong tæng tµi s¶n cña ng©n hµng, mµ cao nhÊt lµ nghiÖp
vô tÝn dông vµ TG t¹i çc TCTD kh¸c trong vµ ngoµi níc. 2 kho¶n môc nµy
thay ®æi vÞ trÝ nhÊt nh× trong tû lÖ so víi tæng tµi s¶n cho nhau qua çc n¨m.
Çc kho¶n môc kh¸c ®Òu cã møc t¨ng trëng vµ tû träng ë møc hîp lý. Tuy vËy,
NH nªn n©ng cao tû träng cña kho¶n môc tÝn dông trong tæng tµi s¶n ®ång
thêi víi viÖc ®ã lµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông. ViÖc t¨ng çc kho¶n TG t¹i
çc TCTD trong vµ ngoµi níc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n lµ tèt song nªn cã
møc c¬ cÊu hîp lý h¬n. Viªc ®Çu t mang l¹i lîi nhuËn, ®a d¹ng hãa danh môc
häat ®éng, t¨ng tÝnh thanh kho¶n khi n¾m gi÷ çc CK hiÖu qu¶ nhng çc nhµ
qu¶n trÞ NH còng ph¶i x©y dùng mét tû lÖ hîp lý trong tæng tµi s¶n cña NH.
VÒ nguån vèn
Cã thÓ thÊy mét ®iÒu rÊt râ rµng lµ qua h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng, nguån
vèn cña Techcombank lu«n cã sù t¨ng trëng, nguån vèn n¨m sau cao h¬n n¨m tr-
íc vµ tèc ®é t¨ng lín. Qua viÖc so s¸nh nguån vèn cã ®îc qua çc n¨m nhµ ph©n
tÝch x©y dùng ®îc biÓu ®å 2.1:
BiÓu ®å 2.1: T¨ng trëng cña nguån vèn qua çc n¨m
Tû ®ång
40
6000 5613.76
5000
4059.82
4000
3000
2088.2
2000
1496.05
861.97 1083.38
1000 568.38
394.88 518
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
(Nguån: B¸o ço thêng niªn cña Techcombank qua çc n¨m)
Nh×n trùc quan trªn biÓu ®å nhµ ph©n tÝch thÊy rÊt râ lµng lêi nhËn
xÐt ®· nãi ë phÝa trªn: nguån vèn lu«n t¨ng qua çc n¨m. §Ó thÊy møc ®é t¨ng
gi¶m vµ tèc ®é t¨ng, sö dông b¶ng 1 cho thÊy:
Tæng nguån vèn n¨m 2003 lµ 5613,76 tû ®ång t¨ng 1553,94 tû so víi n¨m
2002 víi tèc ®é t¨ng lµ 38,2%. TÝnh ®Õn cuèi quý I n¨m 2004 tæng nguån vèn
cña Techcombank lµ 5831,04 tû, t¨ng 217,277 so víi ®Çu n¨m 2004, t¬ng ®¬ng
víi tèc ®é t¨ng lµ 3,76% vµ so víi cïng kú n¨m 2003 (quý I n¨m 2003) ®· t¨ng
775,23 tû, t¬ng ®¬ng t¨ng 15,33%. Çc con sè kÓ trªn ®· phÇn nµo nãi lªn ®îc
tÝnh hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng vµ uy tÝn cña Techcombank trong thùc tiÔn
ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng.
Nh×n vµo c¬ cÊu vèn huy ®éng nhµ qu¶n trÞ Techcombank nhËn thÊy
vèn huy ®éng lµ thµnh phÇn chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng nguån vèn
cña ng©n hµng. NÕu n¨m 2002 vèn huy ®éng lµ 3217,99 tû ®ång chiÕm
79,26% trong tæng nguån vèn th× sang ®Õn n¨m 2003 con sè ®ã ®· t¨ng thªm
1976,61 tû, t¬ng ®¬ng t¨ng 61,42% ®Ó ®¹t tæng nguån vèn n¨m 2003 lµ
5194,6 tû. So víi môc tiªu ®Æt ra cho n¨m 2003 lµ vèn huy ®éng ®¹t 4262 tû
®ång t¨ng 15,48% so víi n¨m 2002 th× thùc tÕ c«ng t¸c huy ®éng vèn cña
Techcombank ®· hiÖu qu¶ h¬n thÕ rÊt nhiÒu. TÝnh ®Õn cuèi ngµy 31/03/04
tæng vèn huy ®éng cña Techcombank ®¹t 5831,036 tû ®ång t¨ng 217,28 tû so
41
víi ®Çu n¨m 2004, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng 3,87%. Nh×n l¹i thêi ®iÓm nµy
n¨m 2003, vèn huy ®éng vµo cuèi ngµy 31/12/03 ®¹t 4787,7 tû (VN§ lµ 3343,9
tû vµ USD lµ 89,16 triÖu), nh vËy cho ®Õn cïng kú n¨m nay chØ tiªu vèm huy
®éng ®· t¨ng 1043,27 tû ®ång, t¬ng ®¬ng t¨ng 21,79%. Vèn huy ®éng liªn tôc
t¨ng vµ t¨ng m¹nh biÓu hiÖn vÞ trÝ v÷ng vµng, uy tÝn ch¾c ch¾n cña
Techcombank trong lÜnh vùc kinh doanh ng©n hµng. §©y chÝnh lµ mét lîi
thÕ ®Ó Techcombank ph¸t huy trong thêi gian tiÕp theo.
Trong c¬ cÊu nguån vèn cã 2 kho¶n môc ®Òu cã sù gi¶m sót, ®ã lµ
kho¶n môc vèn ®i vay vµ kho¶n môc tµi s¶n nî kh¸c trong ®ã gi¶m nhiÒu nhÊt
lµ kho¶n môc vèn ®i vay. Nh×n vµo b¶ng nhµ ph©n tÝch nhËn thÊy, vèn ®i
vay cña Techcombank n¨m 2002 lµ 450,24 tû ®ång chiÕm 11,1% trong tæng
nguån vèn cña NH nhng tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003 con sè nµy ®· gi¶m mét lîng
lµ 447,18 tû, t¬ng ®¬ng gi¶m 99,32% lµm cho tæng nguån vèn ®i vay cña
Techcombank cuèi n¨m 2003 chØ cßn 3,06 tû. Kho¶n môc gi¶m sót thø 2 lµ tµi
s¶n nî kh¸c. N¨m 2002 kho¶n môc nµy lµ 155,75 tû ®ång chiÕm 6,29% trong
tæng nguån vèn, sang ®Õn n¨m 2003 tµi s¶n nî kh¸c cña ng©n hµng lµ 212,42
tû ®ång chiÕm 3,78% trong tæng nguån vèn. Nh vËy, qua hai n¨m gi¸ trÞ tuyÖt
®èi cña kho¶n môc tµi s¶n nî kh¸c ®· gi¶m 43,33 tû ®ång t¬ng ®¬ng gi¶m
16,94%. Ng©n hµng Techcombank cÇn t×m ra nguyªn nh©n cho sù gi¶m sót
nµy.
Kho¶n môc cuèi cïng trong tæng nguån vèn cña ng©n hµng lµ vèn vµ çc
quü. §©y lµ phÇn vèn duy nhÊt thuéc quyÒn së h÷u cña NH, chiÕm tû trong
khiªm tèn nhng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong thùc tiÔn häat ®éng cña
bÊt cø ng©n hµng nµo. Nh×n vµo b¶ng ta thÊy: n¨m 2002 Vèn tù cã cña ng©n
hµng lµ 135,85 tû chiÕm 3,3% trong tæng nguån vèn cña Techcombank. Qua
thêi gian 1 n¨m, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003 con sè Êy ®· t¨ng thªm 67,8 tû ®ång
(t¬ng ®¬ng tèc ®é t¨ng 49,9%), ®a tæng vèn vµ çc quü cña Techcombank
trong n¨m 2003 ®¹t 203,65 tû ®ång chiÕm 3,63% trong tæng nguån vèn cña
42
ng©n hµng. TÝnh ®Õn 31/03/04 tæng vèn tù cã cña Techcombank ®· lµ
216,27 tû, chiÕm 3,71% trong tæng nguån vèn tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®ã.
Tæng nguån vèn t¨ng m¹nh ®ång hµnh cïng víi tæng tµi s¶n cña ng©n
hµng t¨ng lªn cho thÊy sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña Techcombank. Víi sè vèn
cã trong tay, Techcombank ®· x©y dùng cho m×nh mét c¬ cÊu tµi s¶n kh¸ hîp
lý trong ®ã m¶ng tÝn dông, ®Çu t vµ quan hÖ víi thÞ trêng 2 chiÕm tû träng
lín. Sù ¨n khíp gi÷a c¬ cÊu cña tµi s¶n- nguån vèn cho ta thÊy mét chiÕn lîc
kinh doanh hiÖu qu¶ cña Techcombank ®ång thêi còng t¹o ra h×nh ¶nh vÒ mét
ng©n hµng lu«n lu«n chñ ®éng tríc nh÷ng biÕn ®éng trong t¬ng lai, lu«n ®i
t¾t, ®ãn ®Çu vµ tiÕn lªn kh«ng ngõng trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh
cña m×nh.
Qua viÖc ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t quy m« tµi s¶n- nguån vèn ®ång thêi ®¸nh
gi¸ c¬ cÊu cña hai kho¶n môc nµy cña Techcombank ta cã thÓ thÊy mét sè
®iÓm sau:
Thø nhÊt:
Trong ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n- nguån vèn, nhµ ph©n tÝch
®· sö dông chñ yÕu lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh (c¬ së so s¸nh lµ sè liÖu kú tríc
hoÆc kú kÕ ho¹ch) vµ víi kü thuËt so s¸nh lµ so s¸nh sè t¬ng ®èi vµ sè tuyÖt
®èi.
-B»ng viÖc so s¸nh chØ tiªu tæng tµi s¶n, tæng nguån vèn gi÷a çc thêi kú
víi nhau hoÆc gi÷a kú thùc tÕ víi kÕ ho¹ch çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®·
nhËn thÊy sù t¨ng trëng tµi s¶n- nguån vèn, ®¸nh gi¸ ®îc sù t¨ng trëng ®ã vÒ c¶
sè tuyÖt ®èi vµ sè t¬ng ®èi ®ång thêi ®¸nh gi¸ ®îc møc ®é thùc hiÖn vÒ quy
m« tµi s¶n- nguån vèn so víi çc môc tiªu NH ®· dù kiÕn tríc.
- B»ng viÖc tÝnh to¸n tû träng cña tõng kho¶n môc tµi s¶n- nguån vèn
trong tæng tµi s¶n- nguån vèn cña ng©n hµng vµ thùc hiÖn biÖn ph¸p so s¸nh
gi÷a çc kú nhµ qu¶n trÞ Techcombank nhËn biÕt ®îc c¬ cÊu tµi s¶n- nguån
vèn ®ång thêi nhËn biÕt sù biÕn ®éng cña c¬ cÊu Êy qua çc thêi kú kh¸c
43
nhau, tõ ®ã ®a ra ®îc nh÷ng nhËn xÐt s¬ bé ban ®Çu vÒ çc mÆt m¹nh, mÆt
yÕu, nh÷ng ®iÒu ®· lµm ®îc vµ cha lµ ®îc cña ng©n hµng.
Thø hai
Trong c«ng t¸c ph©n tÝch, çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®· sö dông
rÊt nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau ®Ó ph©n tæ tµi s¶n vµ nguån vèn nh:
- Tiªu thøc ®èi tîng së h÷u: d©n c, tæ chøc kinh tÕ, TCTD kh¸c…
- Tiªu thøc thÞ trêng: thÞ trêng 1 vµ thÞ trêng 2
- Tiªu thøc kú h¹n cña ®ång vèn: ng¾n h¹n, trung vµ dµi h¹n.
- Tiªu thøc vÒ ®ång tiÒn h¹ch to¸n: VND vµ USD.
- …
Tõ viÖc lµm nµy, nhµ qu¶n trÞ Techcombank n¾m b¾t ®îc tÝnh hîp lý
hay kh«ng hîp lý cña c¬ cÊu ®ã còng nh sù biÕn ®éng trong c¬ cÊu. ViÖc xem
xÐt nµy cã thÓ ®a l¹i cho nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ t×nh
tr¹ng hiÖn t¹i ®ång thêi ph¸t hiÖn ra çc vÊn ®Ò thùc tiÔn, çc nguyªn nh©n
ban ®Çu ®Ó cã híng ®iÒu chØnh trong thêi gian tíi.
Thø ba
Trong c«ng t¸c ph©n tÝch Tµi s¶n- nguån vèn nhµ qu¶n trÞ
Techcombank cha cã chØ tiªu gióp ngêi ph©n tÝch thÊy ®îc mèi quan hÖ mËt
thiÕt gi÷a viÖc huy ®éng vèn vµ sö dông vèn hoÆc mèi quan hÖ gi÷a mét bé
phËn tµi s¶n cã víi mét bé phËn tµi s¶n nî vµ ngîc l¹i.
2.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña ng©n hµng.
Khi ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank
quan t©m ph©n tÝch 2 kho¶n môc :vèn tù cã vµ vèn huy ®éng.
2.2.2.1. Ph©n tÝch vèn tù cã vµ çc qòy cña ng©n hµng.
B»ng ph¬ng ph¸p so s¸nh qua sö dông biÓu ®å cét nhµ ph©n tÝch cã thÓ
thÊy sù biÕn ®éng cña kho¶n môc vèn tù cã qua çc n¨m nh biÓu ®å 2.2:
BiÓu ®å 2.2 : T¨ng trëng cña vèn vµ çc quü qua çc n¨m
44
§ ¬n vÞ: tû ®ång
250
203.65
200
150 135.84
109.09
100 87.69 88.1
76.29 79.29 78.53 76.59
50
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
(Nguån: B¸o ço thêng niªn cña Techcombank qua çc n¨m)
Nh×n mét çch trùc quan trªn biÓu ®å nhµ ph©n tÝch thÊy vèn tù cã cña
Techcombank liªn tôc t¨ng lªn qua çc n¨m, biÓu thÞ sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn
cña ng©n hµng qua mét kho¶ng thêi gian dµi ho¹t ®éng. Theo ®ã, n¨m 1998
vèn tù cã cña Techcombank lµ 76,59 tû ®ång, qua n¨m 1999 lµ 87,69 tû, n¨m
2000 lµ 88,1 tû, n¨m 2001 lµ 109,09 tû, n¨m 2002 lµ 117,87 tû vµ n¨m võa qua
n¨m 2003 vèn tù cã cña Techcombank ®¹t con sè 203,66 tû. TÝnh ®Õn thêi
®iÓm cuèi quý I n¨m 2004 vèn tù cã cña Techcombank ®· lµ 216,27 tû ®ång.
So s¸nh møc vèn tù cã cña kú nµy so víi kú tríc, tÝnh to¸n vµ so s¸nh tû
träng cña tõng kho¶n môc trong vèn tù cã cña ng©n hµng th«ng qua b¶ng 2 nhµ
qu¶n trÞ ®· ®¸nh gi¸ ®îc t×nh h×nh biÕn ®éng cña vèn tù cã vµ sù biÕn ®éng
trong c¬ cÊu cña vèn tù cã cña ng©n hµng cô thÓ qua hai n¨m 2002 vµ 2003
nh b¶ng 2.2:
45
B¶ng 2.2: §¸nh gi¸ vèn tù cã cña Techcombank.
N¨m Chªnh lÖch
QuýI
2002 N¨m 2003
ChØ tiªu 2004 TuyÖt
(tû (tû ®ång) T¬ng ®èi
(tû ®ång) ®èi
®ång)
1. Vèn vµ quü 135,85 203,66 216,27 + 67,81 + 49,90%
Vèn ®iÒu lÖ 117,87 180,00 202,19 + 62,13 + 52,71%
Vèn kh¸c 0,04 14,40 0,004 + 14,36 + 359,00%
QuÜ dù tr÷ bæ
1,07 0,87 1,98 - 0,19 - 17,73%
sung vèn ®iÒu lÖ
+ QuÜ kh¸c 16,87 8,38 12,10 - 8,49 - 50,33%
2. Tµi s¶n cã 4.059.82 5.613,76 5.831,04 1.553,94 + 38,28%
3. Vèn tù cã/Tµi
3,35% 3,63% 3,71% - -
s¶n cã
(Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank n¨m 2002, 2003, sè liÖu n¨m 2004)
Nh×n vµo b¶ng nhµ ph©n tÝch thÊy: nÕu n¨m 2002 vèn tù cã cña ng©n
hµng lµ 135,85 tû ®ång th× sang n¨m 2003 vèn tù cã ®· t¨ng thªm 67,81 tû ®¹t
con sè 203,66 tû vµo thêi ®iÓm 31/12/03 t¬ng ®¬ng t¨ng víi tèc ®é lµ 49,9%.
§©y lµ mét tèc ®é t¨ng kh¸ cao cho thÊy kÕt qu¶ kinh doanh cña Techcombank
qua hai n¨m. Theo con sè míi nhÊt, tÝnh ®Õn 31/3/04 th× gi¸ trÞ vèn tù cã cña
Techcombank ®· ®¹t 216,27 tû ®ång t¨ng 12,61 tû, t¬ng ®¬ng t¨ng 6,19% so
víi ®Çu n¨m 2004.
Do vèn tù cã cña ng©n hµng cã mèi quan hÖ tæng sè nªn b»ng ph¬ng
ph¸p c©n ®èi nhµ ph©n tÝch cã thÓ thÊy: vèn tù cã t¨ng tõ 2002 qua 2003 lµ
do vèn ®iÒu lÖ t¨ng tõ 117,87 tû ®ång n¨m 2002 lªn 180 tû ®ång n¨m 2003 (t -
¬ng ®¬ng t¨ng 62,13 tû ®ång); kho¶n môc vèn kh¸c t¨ng lªn 14,36 tû (tõ 0,04 tû
n¨m 2002 lªn 14,4 tû n¨m 2003 víi tû lÖ t¨ng rÊt lín lµ 359%). Cã hai kho¶n môc
bÞ gi¶m sót ®ã lµ quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ vµ quü kh¸c. NÕu n¨m 2002
quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ cña Techcombank lµ 1,066 tû ®ång th× sang
n¨m 2003 quü nµy gi¶m xuèng cßn 0,877 tû, cã nghÜa lµ ®· gi¶m ®i 0,189 tû
(gi¶m 17,73%). Kho¶n môc çc quü kh¸c còng cã sù gi¶m sót. N¨m 2003 gi¸ trÞ
tuyÖt ®èi cña kho¶n môc nµy lµ 8,38 tû gi¶m 8,494 tû ®ång so víi n¨m 2002
46
(n¨m 2002 ®¹t 11,57 tû) t¬ng ®¬ng gi¶m 50,33%. Nh vËy mÆc dï cã sù gi¶m
sót cña hai kho¶n môc trªn víi tæng møc gi¶m lµ 8,683 tû th× do sù t¨ng lªn cña
Vèn ®iÒu lÖ vµ Vèn kh¸c víi tæng møc t¨ng lµ 76,49 tû ®· lµm cho tæng vèn
vµ quü cña ng©n hµng vÉn t¨ng lªn 67,81 tû ®ång. Nh×n vµo chªnh lÖch cña
quý I n¨m 2004 so víi ®Çu n¨m (hay chÝnh lµ so víi cuèi n¨m tríc) ta còng thÊy
vèn vµ çc quü cña Techcombank tÝnh ®Õn 31/03/04 ®¹t 216,27 tû t¨ng 12,61
tû (t¨ng xÊp xØ 6,19%) so víi ®Çu n¨m 2004. Sù t¨ng lªn nµy lµ do so víi ®Çu
n¨m Vèn ®iÒu lÖ ®· t¨ng 22,19 tû (t¨ng 12,33%) ; quü dù tr÷ bæ sung vèn
®iÒu lÖ t¨ng lªn 1,103 tû (t¨ng 125,77%) vµ quü kh¸c t¨ng 3,72 tû (t¨ng
44,39%). Dï cã sù sôt gi¶m cña kho¶n môc vèn kh¸c víi møc gi¶m 14,393 tû
®ång so víi th¸ng 12/03 th× sù t¨ng lªn cña 3 kho¶n môc trªn víi con sè t¨ng
tuyÖt ®èi lµ 27,013 tû ®ång vÉn lµm cho vèn tù cã cña Techcombank trong
cuèi quý I n¨m 2004 t¨ng lªn 12,61 tû so víi cuèi n¨m 2003. Møc t¨ng cña vèn tù
cã tuy kh«ng ph¶i lµ qu¸ lín song nã cho thÊy nh÷ng nç lùc cña Techcombank
trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, lu«n cè g¾ng ho¹t ®éng thËt
hiÖu qu¶ ®Ó t¹o ra lîi nhuËn, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn tù cã cña ng©n hµng.
Nhµ qu¶n trÞ Techcombank khi ph©n tÝch t×nh h×nh vèn tù cã ®ång
thêi còng ph©n tÝch t×nh h×nh trÝch lËp çc quü cña ng©n hµng. Cô thÓ t×nh
h×nh trÝch lËp nh sau:
N¨m 2002:
- Quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ: 1,065 tû
- Quü ®Çu t ph¸t triÓn: 0,42 tû
- Quü dù phßng tµi chÝnh: 5,36 tû
- Quü kh¸c: 1,295 tû
- Quü lîi tøc cæ phÇn cha chia: 4,87 tû.
N¨m 2003:
- Quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ: 0,87 tû
- Quü dù phßng tµi chÝnh: 6,57 tû
- Quü kh¸c: 1,805 tû.
47
TÝnh ®Õn cuèi quý I n¨m 2004:
- Quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ: 1,976 tû.
- Quü dù phßng tµi chÝnh: 8.658 tû.
- Çc quü kh¸c: 3,493.
Theo chÕ ®é tµi chÝnh ®Æt ra cho çc TCTD th× t×nh h×nh trÝch lËp
çc quü cña Techcombank lµ hoµn toµn phï hîp.
Khi ph©n tÝch vÒ vèn tù cã mét néi dung còng rÊt quan träng lµ xem
xÐt vÒ tû lÖ an toµn vèn cña ng©n hµng. Thùc tÕ khi ®¸nh gi¸ néi dung nµy
nhµ qu¶n trÞ Techcombank míi chØ dõng l¹i ë viÖc tÝnh to¸n chØ tiªu vèn tù
cã/ tæng tµi s¶n cña ng©n hµng hoÆc chØ tiªu vèn tù cã/ vèn huy ®éng mµ
kh«ng sö dông hÖ sè Cook ®Ó tÝnh to¸n mÆc dï dï 2 chØ tiªu nµy béc lé
nhiÒu m©u thuÉn, thiÕu tÝnh chÝnh x¸c vµ hÖ sè Cook vÒ b¶n chÊt hoµn
thiÖn h¬n nhiÒu so víi çc chØ tiªu tríc ®©y. Xem xÐt 2 chØ tiªu nµy qua çc
n¨m nhµ qu¶n trÞ Techcombank nhËn thÊy: tû lÖ vèn tù cã/ tæng tµi s¶n n¨m
2002 lµ 3,3%, 2003 lµ 3,63% vµ quý I n¨m 2004 lµ 3,71%. Nh thÕ tû lÖ nµy ë
Techcombank cha ®¹t chuÈn nh quy ®Þnh cña ng©n hµng nhµ níc.
Qua viÖc xem xÐt thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch vèn tù cã ë
Techcombank cã thÓ rót ra mÊy nhËn xÐt sau:
Thø nhÊt:
ViÖc ph©n tÝch vèn tù cã ë Techcombank ®· ®Ò cËp ®Õn hÇu hÕt çc
mÆt tõ ph©n tÝch quy m«, s biÕn ®éng, tû träng, ®Õn viÖc trÝch lËp çc quü
cña ng©n hµng, tû lÖ an toµn vèn…
Thø hai:
Ph¬ng ph¸p sö dông chñ yÕu trong ph©n tÝch vÉn lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh
vµ cã sö dông thªm ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tû lÖ tuy nhiªn tû lÖ sö dông ®Ó
ph©n tÝch l¹i thiÕu tÝnh chÝnh x¸c. Nhµ ph©n tÝch ®· sö dông chØ tiªu vèn
tù cã/tæng tµi s¶n vµ vèn tù cã/vèn huy ®éng ®Ó ®o lêng vµ ®¸nh gi¸ vÒ tû lÖ
an toµn vèn nhng hai chØ tiªu nµy béc lé mét nhîc ®iÓm lín lµ nã kh«ng cho
thÊy mèi liªn hÖ gi÷a vèn tù cã cña ng©n hµng víi tæng møc rñi ro mµ ng©n
48
hµng ph¶i g¸nh chÞu trong thùc tiÔn ho¹t ®éng (mµ rñi ro th× cã thÓ x¶y ra bÊt
cø lóc nµo) ®ång thêi còng kh«ng tÝnh ®Õn ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng mµ ngµy
nay nh÷ng rñi ro cña nã còng cã t¸c ®éng kh«ng kÐm phÇn khèc liÖt so víi çc
ho¹t ®éng néi b¶ng.
Trong viÖc ®¸nh gi¸ chØ tiªu an toµn vèn NHNN ®· cã quyÕt ®Þnh
297/Q§- NH5 quy ®Þnh vÒ viÖc ®¸nh gi¸ hÖ sè Cook theo tiªu chuÈn cña uû
ban Basel cã ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thùc tÕ cña ViÖt nam. Nhng thùc tÕ
lµ çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank vÉn cha sö dông chØ tiªu nµy trong ph©n
tÝch khiÕn cho viÖc ®¸nh gi¸ néi dung an toµn vèn cña ng©n hµng thiÕu
tÝnh chÝnh x¸c.
Thø ba
Viªc ph©n tÝch c«ng t¸c trÝch lËp quü ë Techcombank chØ tÝnh ®Õn
viÖc ph©n bæ çc lo¹i quü theo çc tû lÖ ®· quy ®Þnh tÝnh trªn lîi nhuËn sau
thuÕ ®Ó h×nh thµnh sè d çc quü mµ kh«ng chó träng vµo viÖc ph©n tÝch çc
tû lÖ cña çc quü tÝnh trªn vèn ®iÒu lÖ cña ng©n hµng.
2.2.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh vèn huy ®éng cña ng©n hµng.
B»ng viÖc sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tæ çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng
Techcombank ®· ph©n chia chØ tiªu tæng qu¸t lµ vèn huy ®éng thµnh çc
kho¶n môc nhá h¬n. Cô thÓ, nÕu lÊy nguån gèc ph¸t sinh lµm tiªu thøc ph©n
tæ sÏ cã b¶ng 2.3:
B¶ng 2.3: C¬ cÊu vèn huy ®éng cña Techcombank .
31/12/2002 31/12/2003 31/3/2004 Chªnh lÖch
ChØ tiªu (tû (tû (tû tû
% % % %
®ång) ®ång) ®ång) ®ång
1. TiÒn göi cña
554,82 17,40 810,85 15,53 823,70 15,82 247,03 44,50
TCKT
2. TiÒn göi cña 1.294,4 40,45 1796,8 1948,6 38,
34,80 34,43 502,40
d©n c 3 % 4 2 80
3. TiÒn göi cña 1.342,4 42,04 2562,8 2434,5 1220,4
49,67 49,75 90,91
TCTD vµ KBNN 3 % 5 7 2
3.191,6 5161,5 1969,8
 100% 100 5206,7 100 61,72
8 3 5
(Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank n¨m 2002, 2003, sè liÖu n¨m 2004)
49
Nh×n vµo b¶ng nhµ ph©n tÝch thÊy: nÕu vèn huy ®éng n¨m 2002 lµ
3191,68 tû th× sang ®Õn n¨m 2003 ®· ®¹t con sè 5161,53 tû ®ång, t¨ng
1969,58 tû so víi n¨m 2002, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng 61,72%. Môc tiªu ®Æt ra
cho n¨m 2003 lµ tæng nguån vèn huy ®éng ®¹t 4262 tû ®ång t¨ng 15,48%,
trong ®ã nguån vèn huy ®éng tõ thÞ trêng 1 ®¹t 2550 tû ®ång, t¨ng 33,01%.
Nh thÕ nÕu so s¸nh thùc tÕ huy ®éng vèn cña Techcombank víi môc tiªu kÕ
ho¹ch th× Techcombank ®· vît xa, ®©y lµ mét kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan biÓu hiÖn
uy tÝn cña Techcombank trong lÜnh vùc kinh doanh ®èi víi çc kh¸ch hµng.
TÝnh ®Õn 31/03/04 tæng vèn huy ®éng cña Techcombank ®¹t 5206,7 tû t¨ng
45,17 tû so víi th¸ng 12/03.
Do çc bé phËn cÊu thµnh cña chØ tiªu vèn huy ®éng ph©n theo nguån
gèc ph¸t sinh cã mèi quan hÖ tæng sè nªn b»ng ph¬ng ph¸p c©n ®èi nhµ ph©n
tÝch nhËn thÊy: vèn huy ®éng t¨ng lµ do cã sù t¨ng lªn ë c¶ 3 kho¶n môc tiÒn
göi cña TCKT, tiÒn göi cña d©n c vµ tiÒn göi cña TCTD kh¸c. T¨ng nhanh
nhÊt trong 3 kho¶n môc ®ã lµ tiÒn göi cña TCTD kh¸c. NÕu n¨m 2002 tiÒn
göi cña TCTD kh¸c ®¹t 1342,43 tû ®ång (chiÕm 42,04% trong tæng vèn huy
®éng) th× ®Õn n¨m 2003 sè d cña kho¶n môc nµy ®· lµ 2562,85 tû, t¨ng
1220,42 tû t¬ng ®¬ng tèc ®é t¨ng lµ 90,91%. §©y lµ mét tû lÖ t¨ng rÊt cao. Sù
t¨ng lªn nµy lµ do Techcombank ®· tÝch cùc ho¹t ®éng trªn thÞ trêng 2, ®Èy
m¹nh vµ cñng cè mèi quan hÖ víi çc ng©n hµng b¹n.
Kho¶n môc t¨ng m¹nh thø 2 lµ tiÒn göi cña TCKT. N¨m 2002, tiÒn göi
cña çc TCKT ®¹t 554,82 tû (17,4% tû träng trong tæng vèn huy ®éng), sang
®Õn n¨m 2003 con sè nµy ®¹t ë møc 801,85 tû (15,53% trong tæng vèn huy
®éng). TÝnh ®Õn cuèi quý I n¨m 2004 tæng tiÒn göi cña cña TCKT ®· ®¹t
823,7 tû chiÕm 15,82% trong tæng nguån vèn huy ®éng cña Techcombank,
t¨ng 21,85 tû ®ång so víi th¸ng 12/03.
Kho¶n môc t¨ng m¹nh thø 3 lµ tiÒn göi cña d©n c. N¨m 2003 tiÒn göi
cña d©n c ë Techcombank ®¹t 1796,84 tû (34,8%) t¨ng 502,4 tû ®ång so víi
n¨m 2002, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng lµ 38,8%. §Õn cuèi quý I n¨m 2004 tæng
tiÒn göi cña khu vùc d©n c ®¹t 1948,82 tû ®ång, chiÕm 34,4% trong tæng vèn
huy ®éng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®ã, t¨ng 187,78 tû so víi th¸ng 12/03.
50
Nh×n vµo c¬ cÊu cña çc kho¶n môc ta thÊy tû träng cña kho¶n môc tiÒn
göi cña çc TCKT vµ tiÒn göi cña khu vùc d©n c trong tæng vèn huy ®éng
®Òu gi¶m tõ n¨m 2002 qua n¨m 2003. TiÒn göi cña TCKT gi¶m tõ 17,4%
xuèng 15,53%, TG cña d©n c gi¶m tõ 40,56% xuèng cßn 34,8% mÆc dï vÒ sè
tuyÖt ®èi 2 kho¶n môc nµy vÉn cã sù t¨ng trëng. Së dÜ cã ®iÒu nµy lµ do tèc
®é t¨ng cña c¶ 2 kho¶n môc ®Òu nhá h¬n so víi tèc ®é t¨ng cña tæng vèn huy
®éng, do ®ã dï sè d cña 2 kho¶n môc nµy vÉn t¨ng nhng vÒ tû träng l¹i gi¶m ®i
trong n¨m 2003.
Do quan hÖ c©n ®èi gi÷a çc kho¶n môc ta cã:
(+ 247,03) + (+ 502,4) + (+ 1220,42) = + 1969,85
Nh×n vµo b¶ng ta ®ång thêi còng thÊy Techcombank kh«ng huy ®éng
vèn b»ng ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸.
Qua ph©n tÝch nhËn thÊy huy ®éng vèn cña Techcombank t¨ng qua çc
n¨m, tuy nhiªn chiÕm tû träng lín nhÊt l¹i lµ tiÒn göi cña çc tæ chøc tÝn dông,
mµ kh«ng ph¶i lµ kho¶n môc huy ®éng vèn tõ çc tæ chøc kinh tÕ nh çc ng©n
hµng kh¸c. §iÒu nµy nãi lªn mèi quan hÖ tèt cña Techcombank trªn thÞ trêng 2
nhng Techcombank cÇn chó träng vµo viÖc t¨ng thªm uy tÝn ®èi víi kh¸ch
hµng ®Ó thu hót thªm nguån tiÒn tõ thÞ trêng 1 bëi ®©y lµ thÞ trêng chøa
®ùng nguån vèn dåi dµo víi chi phÝ thÊp, kh¶ n¨ng linh ho¹t cao.
NÕu ph©n tæ theo tÝnh chÊt cña çc lo¹i tiÒn göi ta thÊy c¬ cÊu vèn
huy ®éng cña Techcombank nh b¶ng 2.4:
B¶ng 2.4: C¬ cÊu vèn huy ®éng ph©n theo lo¹i tiÒn göi
31/12/2002 31/12/2003 Chªnh lÖch

ChØ tiªu
(tû (tû tû
% % %
®ång) ®ång) ®ång
1. TiÒn göi -
870,56 27,27 644,59 12,48 - 25,96
KKH 225,97
2.TiÒn göi
2318,38 72,64 4328,54 83,86 2010,16 86,70
CKH
3. TiÒn göi kh¸c 2,74 0,09 488,40 3,65 185,66 6775,90
 3191,68 100 5161,53 100 1969,85 61,72

(Nguån: B¸o ço thêng niªn cña Techcombank 2002, 2003)
51
Nh×n vµo b¶ng trªn cã thÓ thÊy vèn huy ®éng kh«ng kú h¹n n¨m 2003
®¹t 644,59 tû gi¶m 225,97 tû so víi n¨m 2002 (gi¶m 25,96%) tuy nhiªn nguån
vèn cã kú h¹n l¹i t¨ng thªm rÊt lín: n¨m 2003 lµ 4328,537 tû t¨ng 2010,76 tû
®ång (t¨ng 86,7%) so víi n¨m 2002. §Æc biÖt kho¶n môc tiÒn göi kh¸c t¨ng víi
tèc ®é rÊt cao tõ 2,74 tû ®ång n¨m 2002 lªn ®Õn 188,4 tû n¨m 2003. Tæng hîp
c¶ ba lo¹i kho¶n môc l¹i nhµ ph©n tÝch thÊy, b»ng ph¬ng ph¸p c©n ®èi tæng
nguån vèn t¨ng 1969,85 tû do tiÒn göi cã kú h¹n t¨ng 2010,76 tû, tiÒn göi kh¸c
t¨ng 186,66 tû vµ do tiÒn göi kh«ng kú h¹n gi¶m 225,97 tû. Nguån vèn cã kú
h¹n ®«i dµo h¬n cho thÊy kh¶ n¨ng chñ ®éng cña Techcombank trong cho vay
vµ ®Çu t bëi ng©n hµng cã thÓ ho¹ch ®Þnh ®îc çc kho¶n thêi gian tr¶ tiÒn
kh«ng gièng nh viÖc chi tr¶ çc kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ rÊt bÊt ngê vµ
khã dù tÝnh tríc bëi kh¸ch hµng cã thÓ ®Õn rót tiÒn mét çch ®ét xuÊt.
Qua viÖc xem xÐt thùc tr¹ng ph©n tÝch vèn huy ®éng cña
Techcombank ta cã thÓ thÊy:
Thø nhÊt
ViÖc ph©n tÝch ®· ®Ò cËp ®Õn nhiÒu khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò, sö
dông kÕt hîp hai ph¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶ lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph¬ng ph¸p
c©n ®èi, ph¬ng ph¸p ph©n tæ, néi dung cÇn ph©n tÝch theo nhiÒu tiªu thøc:
tiªu thøc kú h¹n, nguån gèc ph¸t sinh, ®ång tiÒn h¹ch to¸n … gióp h×nh dung t -
¬ng ®èi c¬ b¶n vµ râ rµng vÒ vèn huy ®éng cña Techcombank trong hai n¨m
2002 vµ 2003 còng nh quý I n¨m 2004.
Thø hai
Trong luËt TCTD chØ râ vèn huy ®éng bao gåm: vèn tiÒn göi, ph¸t hµnh
giÊy tê cã gi¸, vèn vay TCTD kh¸c vµ vay NHNN. ViÖc x¸c ®Þnh vèn huy
®éng chØ lµ çc kho¶n tiÒn göi tõ çc tæ chøc kinh tÕ, d©n c, tæ chøc tÝn
dông kh¸c, kho b¹c nhµ níc nh ë Techcombank lµ cha chÝnh x¸c.
Thø ba
Trong c«ng t¸c ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh cña Techcombank, viÖc
ph©n tÝch nguån vèn huy ®éng lµ kh¸ ®¬n gi¶n chñ yÕu lµ sö dông çc phÐp
52
so s¸nh ®¬n thuÇn mµ kh«ng chó träng ®Õn viÖc ph©n tÝch mèi quan hÖ
gi÷a vèn huy ®éng vµ t×nh h×nh tÝn dông cña ng©n hµng.
Thø t
Khi ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vèn huy ®éng nhµ qu¶n trÞ kh«ng
ph©n tÝch ®Õn tÝnh æn ®Þnh cña vèn huy ®éng. Bªn c¹nh ®ã, yÕu tè vÒ chi
phÝ tr¶ cho nguån vèn huy ®éng còng kh«ng ®îc tÝnh ®Õn trong ph©n tÝch
vèn huy ®éng cho ng©n hµng.
2.2.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh t×nh h×nh sö dông vèn cña Techcombank.
Huy ®éng ®îc mét nguån vèn khæng lå tõ çc t¸c nh©n trong nÒn kinh
tÕ, çc ng©n hµng sö dông nã cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh cô thÓ lµ:
gi÷ l¹i mét phÇn lµm dù tr÷ gåm dù tr÷ b¾t buéc vµ dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
thanh to¸n bé phËn cßn l¹i ngoµi kho¶n tiÒn dïng ®Ó ®Çu t ng©n hµng sÏ sö
dông ®Ó cung cÊp tÝn dông cho çc chñ thÓ cÇn vèn trong nÒn kinh tÕ. Do
vËy, khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn, nhµ ph©n tÝch chñ yÕu ®¸nh gi¸
t×nh h×nh dù tr÷ vµ t×nh h×nh cÊp tÝn dông cña ng©n hµng.
2.2.3.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷:
Dù tr÷ bao gåm dù tr÷ b¾t buéc vµ dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n.
Hai kho¶n môc nµy ®Òu ®îc quan t©m nh nhau trong kho¶n môc dù tr÷ cña
ng©n hµng.
a. Ph©n tÝch dù tr÷ b¾t buéc.
Khi ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù tr÷ b¾t buéc, nhµ qu¶n trÞ
Techcombank quan t©m ®Õn viÖc x¸c ®Þnh møc thõa thiÕu trªn c¬ së so s¸nh
dù tr÷ thùc tÕ vµ dù tr÷ b¾t buéc theo quy ®Þnh cña ng©n hµng nhµ níc. Theo
quy chÕ hiÖn nay tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi Techcombank lµ 3% ®èi víi
tiÒn göi ng¾n h¹n b»ng VND vµ 5% ®èi víi tiÒn göi ngo¹i tÖ.
N¨m 2002 tiÒn göi t¹i NHNN cña Techcombank lµ 59,389 tû ®ång, trong
®ã tiÒn göi VND lµ 40,66 tû vµ ngo¹i tÖ lµ 1218532,77 USD; trong ®ã dù tr÷
b¾t buéc lµ 42,27 tû ®ång – tu©n thñ theo ®óng quy ®Þnh 3% ®èi víi tiÒn göi
b»ng VND vµ 5% ®èi víi tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ. N¨m 2003 tiÒn göi t¹i NHNN
53
t¹i Techcombank lµ 74,384 tû ®ång trong ®ã ®Òu ®¶m b¶o kho¶n dù tr÷ b¾t
buéc lµ ®óng theo luËt ®Þnh ®èi víi VND vµ ngo¹i tÖ.
b. Ph©n tÝch dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n.
Theo quy ®Þnh 297/1999/QD – NHNN 5 cña thèng ®èc NHNN quy
®Þnh: “KÕt thóc ngµy lµm viÖc tæ chøc tÝn dông ph¶i duy tr× cho ngµy lµm
viÖc tiÕp theo tû lÖ tèi thiÓu b»ng 1 gi÷a tµi s¶n cã cã thÓ thanh to¸n ngay víi
tµi s¶n nî ph¶i thanh to¸n ngay”.
Tuy ®· tÝnh to¸n tû lÖ trªn th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh tµi s¶n cã ®éng, tµi
s¶n nî ®éng vµ tõ ®ã tÝnh to¸n mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n cã ®éng /tµi s¶n nî
®éng, tû lÖ nµy n¨m 1998 lµ 55,44% mét tû lÖ rÊt khiªm tèn vµ kh«ng an toµn
cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng. Tuy nhiªn trong çc n¨m sau 2002,2003
tû lÖ nµy ®· ®îc c¶i thiÖn vµ ®¹t yªu cÇu lín h¬n 1 cña NHNN.
Khi ph©n tÝch dù tr÷ ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, Techcombank
cßn sö dông chØ tiªu hÖ sè thanh to¸n mµ c«ng thøc cña nã ®îc thÓ hiÖn nh
sau:
Tµi s¶n lu ®éng – Nî khã ®ßi
HÖ sè thanh to¸n = --------------------------------------
Nî
Tû lÖ nµy n¨m 2001 lµ 1,45 vµ n¨m 2002 lµ 1,09. C¶ hai con sè ®Òu cho
thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt cña Techcombank qua çc n¨m dï tû lÖ nµy n¨m
2002 cã gi¶m ®i nhng vÉn lín h¬n 1. Tuy nhiªn, hÖ sè nµy béc lé mét sè ®iÓm
cha hîp lý, ®ã lµ:
 MÉu sè lµ çc kho¶n nî cña Techcombank trong ®ã bao gåm çc kho¶n
nî dµi h¹n mµ thêi gian hoµn tr¶ lµ l©u dµi vµ Techcombank hoµn toµn cã thÓ
chñ ®éng trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó thanh to¸n. Do vËy, viÖc ®¶m b¶o
tµi s¶n lu ®éng ®Ó thanh to¸n cho çc kho¶n nî dµi h¹n lµ kh«ng cÇn thiÕt bëi
ng©n hµng chØ cÇn quan t©m ®Æc biÖt nh÷ng kho¶n cÇn thanh to¸n ngay
(trong vßng mét n¨m) b»ng viÖc dù tr÷ tiÒn mÆt vµ çc chøng kho¸n láng ®Ó
kÞp thêi ®¸p øng nhu cÇu chi tr¶ khi cÇn thiÕt cßn ®èi víi çc kho¶n dµi h¹n,
ng©n hµng cã thÓ hoµn toµn chñ ®éng vÒ nguån vèn.
54
 Trong ho¹t ®éng cña m×nh, Techcombank kh«ng thêng xuyªn ®¶m yªu
cÇu tÝnh to¸n, thèng kª nguån vèn theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ. Do vËy, nÕu xÐt
vÒ tÝnh æn ®Þnh vµ møc ®é cña sù æn ®Þnh ®ã cña Tµi s¶n lu ®éng th× cha
ch¾c ®· ®îc ®¶m b¶o. V× thÕ, hÖ sè nµy lu«n lín h¬n 1 qua çc n¨m song nã
vÉn kh«ng nãi lªn ®îc r»ng ng©n hµng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n lµnh m¹nh,
kh«ng gÆp chót khã kh¨n nµo.
Qua viÖc xem xÐt thùc tr¹ng ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶
n¨ng thanh to¸n ta cã thÓ rót ta mét sè nhËn xÐt sau:
Thø nhÊt
Ng©n hµng ®· ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh theo ®óng çc
yªu cÇu ®Æt ra, sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh vµ ph¬ng ph¸p tØ lÖ trong thùc
tiÔn ph©n tÝch cña m×nh
Thø hai
Thùc tÕ c«ng t¸c ph©n tÝch ë Techcombank cßn s¬ sµi vµ çc chØ tiªu
sö dông cña ng©n hµng cßn cha hoµn toµn chÝnh x¸c nh: hÖ sè thanh to¸n…
bëi chØ tiªu nµy kh«ng nãi lªn ®îc ng©n hµng cã thÓ thanh to¸n mäi kho¶n khi
cã nhu cÇu chi tr¶ ph¸t sinh kh«ng theo dù kiÕn.
2.2.3.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông
Ph©n tÝch t×nh h×nh tÝn dông nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng Techcombank
quan t©m ®Õn viÖc xem xÐt quy m«, c¬ cÊu tÝn dông, sù biÕn ®éng cña quy
m« vµ cë cÊu tÝn dông qua çc n¨m ®ång thêi ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông
th«ng qua viÖc tÝnh to¸n çc cë cÊu çc kho¶n nî qu¸ h¹n vµ çc tØ lÖ Nî qu¸
h¹n/ Tæng d nî. Thùc tr¹ng ph©n tÝch ®ã ®îc thùc hiÖn qua çc néi dung sau:
a. Ph©n tÝch vÒ quy m« vµ sù t¨ng trëng cña ho¹t ®éng tÝn dông
Dùa trªn con sè thèng kª,çc nhµ qu¶n trÞ x©y dùng thµnh biÓu ®å cét
thÓ hiÖn sù t¨ng trëng cña quy m« ho¹t ®éng tÝn dông tõ n¨m 1995 ®Õn
2003 nh biÓu ®å 2.3:
55
BiÓu ®å 2.3: T¨ng trëng cña tÝn dông qua çc n¨m
§ ¬n vÞ: tû ®ång
2500 2380.6
2103.3
2000
1500 1421.85
1000 850.73
526.6
500 401
329
148 223
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
(Nguån: B¸o ço thëng niªn Techcombank qua çc n¨m)

Nh×n vµo biÓu ®å nhËn thÊy sè d tÝn dông t¨ng liªn tôc qua çc n¨m ho¹t
®éng. NÕu n¨m 1995 sè d tÝn dông lµ 148 tØ ®ång th× ®Õn n¨m 2000 lµ
850,73 tØ t¨ng gÇn 6 lÇn, 2001 lµ 1421,85 tØ t¨ng gÇn 10 lÇn. N¨m 2002 sè d
tÝn dông lµ 2103 tØ vµ cuèi n¨m 2003 con sè nµy ®¹t 2380,63 tØ, t¨ng 277,3
tØ t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng 13,2% so víi n¨m 2002. TÝnh ®Õn 31/3/2004
tæng d nî tÝn dông cña toµn hÖ thèng Techcombank lµ 2392,67 tØ ®ång t¨ng
12,069 tØ so víi ®Çu n¨m. Çc con sè trªn ®· nãi lªn sù t¨ng trëng liªn tôc trong
c«ng t¸c tÝn dông cña Techcombank qua suèt mét thêi gian. §©y lµ mét thµnh
qu¶ rÊt to lín biÓu hiÖn sù nç lùc cao ®é cña toµn thÓ çn bé nh©n viªn ng©n
hµng Techcombank.
§Ó cã thÓ ph©n tÝch c«ng t¸c tÝn dông mét çch chi tiÕt, toµn diÖn h¬n
çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®· sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tæ ®Ó ph©n chia
chØ tiªu d nî cho vay theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau: tiªu thøc thµnh phÇn kinh
tÕ, tiªu thøc kú h¹n vµ tiªu thøc ngµnh kinh tÕ.
D nî cho vay theo thµnh phÇn kinh tÕ ®îc biÓu hiÖn qua biÓu ®å 2.4:
56
BiÓu ®å2.4: D nî theo thµnh phÇn kinh tÕ
9.82%
18.57%
§ ång tµi trî uû th¸ c
12.30%
3.74% Khu vùc KTNN
DNTN, Cty CP, TNHH
DN cã vèn ®Çu t NN
Ç nh©n Hé G§
55.57%
N¨m 2002
9.38%
19.74% 7.49% § ång tµi trî uû th¸ c
3.87% Khu vùc KTNN

DNTN, Cty CP, TNHH
DN cã vèn ®Çu t NN
Ç nh©n Hé G§
59.62%
N¨m 2003
(Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank n¨m 2002, 2003)
BiÓu ®å trªn cho thÊy çi nh×n trùc quan nhÊt vÒ c¬ cÊu d nî theo
thµnh phÇn kinh tÕ, cô thÓ sù biÕn ®éng qua hai n¨m 2002 vµ 2003 ®îc çc
nhµ ph©n tÝch thÓ hiÖn qua b¶ng 2.5:
B¶ng 2.5: D nî cho vay theo thµnh phÇn kinh tÕ.
2002 2003 Chªnh lÖch
ChØ tiªu
Sè tiÒn % Sè tiÒn % +/- Sè +/- Sè t-
(tû (tû tuyÖt ¬ng ®èi
®ång) ®ång) ®èi
Tæng d nî 2103,3 100 2380,6 100 277,3 13,2
1.DNTN,CTCP,TNH 1168,8 55,57 1419,3 59,62 250,5 21,43
H
2.Khu vùc kinh tÕ 258,7 12,3 178,04 7,49 -80,66 -31,2
nhµ níc
3.Ç nh©n, hé gia 390,58 18,57 469,99 19,74 79,41 20,33
®×nh
4.§ång tµi trî, ñy th¸c 206,54 9,82 223,21 9,38 16,67 8,07
5.Doanh nghiÖp cã 78,66 3,74 90,06 3,87 11,4 14,5
57
vèn ®Çu t níc ngoµi
(Nguån: b¸o ço thêng niªn cña Techcombank n¨m 2002 vµ 2003)
Nh×n vµo b¶ng trªn nhµ ph©n tÝch thÊy, phï hîp víi ®Þnh híng cña
Techcombank lµ tËp trung vµo ®èi tîng doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ çc thÓ
nh©n ho¹t ®éng tÝn dông cña qua n¨m 2002 vµ 2003 ®· cã sù t¨ng trëng ®¸ng
kÓ: cho vay DNTN, CTCP, TNHH cña Techcombank n¨m 2003 ®¹t 1419,3 tû
t¨ng 250,5 tû, t¬ng ®¬ng t¨ng 21,43% so víi n¨m 2002. §©y lµ tèc ®é t¨ng lín
nhÊt trong c¬ cÊu d nî cña Techcombank. §øng thø hai lµ cho vay ç nh©n hé
gia ®×nh. NÕu n¨m 2002 cho vay ç nh©n hé gia ®×nh lµ 390,58 tû chiÕm
18,57% trong tæng d nî th× bíc sang n¨m 2003 tæng d nî tÝn dông ®èi víi khu
vùc nµy ®¹t 469.99 tû chiÕm 19,7% trong tæng d nî cña Techcombank, t¨ng
79,41 tû ®ång t¬ng ®¬ng t¨ng 20,33% so víi n¨m 2002. §iÒu nµy cã ®îc lµ do
Techcombank ®· tÝch cùc ph¸y triÓn vµ triÓn khai s©u réng çc h×nh thøc
cho vay, çc s¶n phÈm b¸n lÎ nh: nhµ míi, « t« xÞn, cho vay du häc, cho vay tiªu
dïng, cho vay b»ng sæ tiÕt kiÖm vµ çc chøng tõ cã gi¸.
Ho¹t ®éng ®ång tµi trî ñy th¸c vµ cho vay doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t n-
íc ngoµi ®Òu cã sù t¨ng trëng, chØ riªng cã cho vay khu vùc kinh tÕ nhµ níc lµ
cã sù sôt gi¶m. N¨m 2003 cho vay kinh tÕ nhµ níc ®¹t 178,04 tû (chiÕm 7,49%
trong tæng d nî) gi¶m 80,66 tû t¬ng ®¬ng víi gi¶m vÒ sè t¬ng ®èi lµ 31,2% so
víi n¨m 2002. §iÒu nµy cho thÊy cho vay doanh nghiÖp quèc doanh kh«ng ph¶i
lµ mét thÕ m¹nh cña Techcombank.
D nî cho vay theo ngµnh kinh tÕ ®îc biÓu hiÖn qua biÓu ®å 2.5:
BiÓu ®å 2.5: D nî cho vay theo ngµnh kinh tÕ n¨m 2002
0.82% 1.11%
0.88% 1.52% C«ng nghiÖp
10.40% 26.61% X©y dùng
Th ¬ng m¹ i
Ng©n hµng, tµi chÝnh
VËn t¶i vµ TTLL
KHCN
9.11%
N«ng-L©m-Thuû s¶n
58.55%
58
(Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank n¨m 2002)
Sang ®Õn n¨m 2003, cho vay ngµnh c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i lµ thÕ
m¹nh cña Techcombank, trong ®ã cho vay c«ng nghiÖp t¨ng lªn chiÕm 30% vµ
cho vay th¬ng m¹i t¨ng lªn chiÕm 62,5% trong tæng d nî n¨m 2003. D nî ®èi víi
çc lÜnh vùc kh¸c ®Òu cã sù t¨ng trëng chØ riªng cã ngµnh n«ng l©m thñy s¶n
vµ khoa häc c«ng nghÖ lµ sôt gi¶m.
D nî cho vay ph©n theo kú h¹n ®îc biÓu hiÖn th«ng qua b¶ng 2.6:
B¶ng 2.6: T×nh h×nh tÝn dông ph©n theo tiªu thøc kú h¹n
31/12/02 31/12/03 Chªnh lÖch
ChØ tiªu Sè tiÒn Tû Sè tiÒn Tû +/- Sè +/- Sè

(tû träng (tû träng tuyÖt t¬ng
®ång) (%) ®ång) (%) ®èi ®èi
Tæng d nî tÝn dông 2103,3 100 2380,6 100 277,3 13,2
Cho vay ng¾n h¹n 1587 75,5 1802,1 75,7 215,11 13,55
Cho vay trung dµi h¹n 516,3 24,5 578,49 24,3 62,19 12
(Nguån: B¸o ço thêng niªn n¨m 2002 vµ 2003cña Techcombank)
Nh×n vµo b¶ng ta thÊy: cho vay ng¾n h¹n lµ lo¹i h×nh cho vay chiÕm tû
träng lín nhÊt trong c¬ cÊu cho vay cña Techcombank: n¨m 2002 ®¹t 1587 tû
chiÕm 75,5% trong tæng d nî cña ng©n hµng, sang ®Õn n¨m 2003 kho¶n môc
cho vay nµy lµ 1802,1 (chiÕm 75,7% trong tæng d nî cña ng©n hµng) vÒ sè
tuyÖt ®èi, t¬ng ®¬ng t¨ng 13,55%. Cho vay trung dµi h¹n còng cã sù t¨ng trëng
víi tèc ®é t¨ng lµ 12% tõ n¨m 2002 qua n¨m 2003.
Trong c«ng t¸c ®¸nh gi¸, song song víi viÖc ®¸nh gi¸ quy m« vµ c¬ cÇu
tÝn dông, nhµ qu¶n trÞ Techcombank cßn ®ång thêi tÝnh to¸n chØ tiªu l·i suÊt
cho vay b×nh qu©n mµ c«ng thøc ®îc thÓ hiÖn nh sau:
L·i thùc thu tõ ho¹t ®éng cho vay trong kú
L·i suÊt cho vay = ---------------------------------------------------- x 100
b×nh qu©n D nî cho vay b×nh qu©n
ChØ tiªu nµy cho biÕt cø 100 ®ång vèn cña ng©n hµng dïng ®Ó cho vay
thu ®îc bao nhiªu ®ång tiÒn l·i.
b. Ph©n tÝch chÊt lîng tÝn dông.
59
§i ®«i víi më réng tÝn dông, Techcombank lu«n chó träng trong viÖc
n©ng cao chÊt lîng tÝn dông bëi nÕu doanh sè cho vay cao mµ doanh sè thu nî
thÊp, cã nghÜa lµ ng©n hµng cã nhiÒu kho¶n vay cã vÊn ®Ò, nhiÒu nî tån
®äng th× t×nh h×nh kinh doanh còng sÏ kh«ng cã kÕt qu¶ tèt. Do v©y, viÖc
quan t©m ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông lu«n lµ yªu cÇu ®Æt ra trong häat ®éng
thùc tiÔn hµng ngµy cña ng©n hµng.
§Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông cña m×nh nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®·
sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tæ ®Ó ph©n lo¹i nî thµnh çc lo¹i sau:
- Nî lu hµnh b×nh thêng.
- Nî ®¸ng chó ý.
- Nî kÐm tiªu chuÈn.
- Nî cã nghi ngê.
- Nî bÞ mÊt tr¾ng.
Tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ x¸c ®Þnh ®îc t×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña ng©n hµng
nh sau: N¨m 2002 nî qu¸ h¹n trong toµn hÖ thèng lµ 96,33 tû, chiÕm 4,58%
trong tæng d nî cña Techcombank. Sang ®Õn n¨m 2003, nî qu¸ h¹n cña
Techcombank ®· lµ 80,43 tû ®ång chiÕm 3,38% trong tæng d nî. Nh vËy, nî
qu¸ h¹n n¨m 2003 ®· gi¶m 15,9 tû ®ång, t¬ng ®¬ng gi¶m 16,5%. So víi môc
tiªu ®Æt ra cho n¨m 2003 lµ phÊn ®Êu ®¹t tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng d nî lµ 4%
th× Techcombank ®· lµm ®îc tèt h¬n nh thÕ.
Çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cßn sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®Ó
ph©n chia çc kho¶n nî qu¸ h¹n theo çc tiªu thøc kh¸c nhau nh: theo tiªu thøc
thêi gian, tiªu thøc nguyªn nh©n ®Ó cã thÓ cã çi nh×n toµn diÖn h¬n nh»m ®a
ra çc biÖn ph¸p xö lý nî qu¸ h¹n kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶.
Trªn c¬ së sè liÖu vÒ nî qu¸ h¹n vµ quyÕt ®Þnh 488/Q§-NHNN5 th¸ng
11/2000, Techcombank ®· sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tæ ph©n lo¹i tµi s¶n cã
®Ó trÝch lËp vµ sö dông dù phßng xö lý rñi ro. Theo ®ã nh÷ng kho¶n cho vay
cha ®Õn kú h¹n tr¶ nî (kÓ c¶ kú h¹n nî gia h¹n) thuéc nhãm 1: nh÷ng kho¶n cho
vay cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî díi 180 ngµy vµ nh÷ng kho¶n
cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî díi 90 ngµy ®îc xÕp
vµo nhãm 2; trong nhãm 3 gåm nh÷ng kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n
60
®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 184 ®Õn 360 ngµy, nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng cã ®¶m
b¶o b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 91 ®Õn 180 ngµy; cßn l¹i, nh÷ng kho¶n
cho vay cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 361 ngµy trë lªn vµ nh÷ng
kho¶n cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 181 ngµy trë
lªn thuéc vÒ nhãm 4. Trªn c¬ së ph©n tæ nî qu¸ h¹n nh trªn, Techcombank sÏ
tÝnh to¸n sè dù phßng ph¶i trÝch..
Qua viÖc kh¶o s¸t c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tÝn dông cña
Techcombank ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt nh sau:
Thø nhÊt
Nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng Techcombank ®· ph©n tÝch t¬ng ®èi toµn
diÖn vµ râ nÐt vÒ häat ®éng tÝn dông cña ng©n hµng m×nh, tõ ®ã ®a ra bøc
tranh toµn c¶nh vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông cña Techcombank trong çc
kú ho¹t ®éng ®· qua.
Thø hai
§Ó ph©n tÝch häat ®éng cho vay çc nhµ ph©n tÝch chñ yÕu sö dông
ph¬ng ph¸p ph©n tæ, ph¬ng ph¸p so s¸nh vµ rÊt linh ho¹t trong çch diÔn gi¶i
néi dung kinh tÕ cña çc ph¬ng ph¸p nµy khi sö dông ph¬ng ph¸p biÓu ®å. KÕt
hîp víi hÖ thèng çc chØ tiªu ®¸nh gi¸ rÊt réng, kh«ng nh÷ng mang tÝnh chÊt
tæng hîp mµ cßn ®îc chi tiÕt ho¸ kh¸ cô thÓ, çc ph¬ng ph¸p ph©n tÝch nµy
®· cho nhµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh tÝn dông mét çch t¬ng ®èi toµn diÖn
trªn nhiÒu mÆt, tõ quy m« , c¬ cÊu cho vay ®Õn chÊt lîng ho¹t ®éng nµy.
Thø ba
Trong viÖc ph©n tÝch quy m«, c¬ cÊu tÝn dông ng©n hµng kh«ng cã
nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a c¬ cÊu tÝn dông víi thùc tÕ t×nh
h×nh huy ®éng vèn cña m×nh, do ®ã kh«ng thÊy ®îc mèi quan hÖ g¾n kÕt
gi÷a hai m¶ng ho¹t ®éng nµy.
Thø t
Ng©n hµng ngoµi viÖc tÝnh to¸n dù phßng cßn thiÕu çc chØ tiªu ph¶n
¸nh kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro nh ®· ph©n tÝch trong ch¬ng I. Bªn c¹nh ®ã viÖc
trÝch lËp dù phßng rñi ro tÝn dông theo quyÕt ®Þnh 488/Q§-NHNN5 cßn tån
t¹i mét sè ®iÓm cha hîp lý, ch¼ng h¹n trong tiªu chuÈn kiÓm tra vµ ph©n lo¹i
61
nî qu¸ h¹n cña ng©n hµng hiÖn nay th× chØ nh÷ng kho¶n nî ®· qu¸ thêi h¹n tr¶
nî nhng kh¸ch hµng cha tr¶ ®îc nî (trõ çc kho¶n nî ®· ®îc gia h¹n nî) míi ®îc
xÕp vµo nî qu¸ h¹n, cßn nh÷ng kho¶n nî cha ®Õn h¹n hay ®ang trong giai ®o¹n
gia h¹n nî vÉn ®îc xem lµ nh÷ng kho¶n nî tèt vµ tû lÖ trÝch lËp dù phßng trªn
nh÷ng kho¶n nî nµy b»ng 0%. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, mét kho¶n vay cha
®Õn h¹n tr¶ nî th× tæn thÊt cha x¶y ra nhng kh«ng cã nghÜa lµ kh«ng cã tæn
thÊt. §iÒu nµy ®· kh«ng ph¶n ¸nh hÕt nh÷ng rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông
dÉn ®Õn viÖc tÝnh to¸n vµ lªn çc BCTC còng nh sö dông çc chØ tiªu ph©n
tÝch trë nªn thiÕu chÝnh x¸c.
2.2.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña
Techcombank.
2.2.4.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp, chi phÝ cña ng©n hµng.
T×nh h×nh thu nhËp vµ chi phÝ cña NHTMCPKT ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng 2.7:
B¶ng 2.7: T×nh h×nh thu nhËp cña Techcombank
(§¬n vÞ: Tû ®ång)
2002 2003 So s¸nh
ChØ tiªu 2003/2002
Tû Tû Sè
Sè tiÒn träng Sè tiÒn träng tuyÖt %
(%) (%) ®èi
Thu l·i cho vay 208,1 66,78 320,5 68,73 112,4 54,01
Thu l·i tiÒn göi 74,1 23,78 103,7 22,24 29,6 39,95
Thu l·i gãp vèn mua CP 0,384 0,12 0,539 0,11 0,155 40,36
Tæng thu tõ l·i 282,58 90,68 427,74 91,1 145,16 51,4
Thu tõ nghiÖp vô BL 2,24 0,72 3,53 0,76 1,29 57,59
Thu phÝ dÞch vô TT 17,14 5,5 24,9 5,34 7,76 45,3
Thu phÝ dÞch vô NQ 0,137 0,04 1,1 0,23 0,783 247
Thu tõ tham gia TTTT 0,025 0,008 0,023 0,005 - 0,002 -8
L·i tõ kinh do¹nh ngo¹i hèi 6,3 2,02 9,6 2,06 3,3 52,4
Thu tõ DV uû th¸c, ®¹i lý 0,002 0,0006 0,005 0,001 0,003 150
Thu tõ dich vô kh¸c 2,01 0,64 2,2 0,47 0,19 9,45
Kho¶n thu nhËp bÊt thêng 0,153 0,39 0,2 0,054 0,047 30,7
Tæng thu ngoµi l·i 28,05 9,32 38,56 8,9 9,53 33,9
Tæng thu nhËp 311,61 100 466,3 100 154,69 49,64
(Nguån: B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh Techcombank n¨m 2002, 2003)
62
Nh×n mét çch tæng qu¸t, tæng thu nhËp n¨m 2003 lµ 466,3 tû ®ång t¨ng
154,69 tû so víi tæng thu nhËp n¨m 2002, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng lµ 49,64%.
Sù t¨ng lªn nµy lµ do thu nhËp tõ l·i t¨ng 154,16 tû t¬ng ®¬ng t¨ng 51,4% n¨m
2003 so víi n¨m 20022, thu ngoµi l·i n¨m 2003 t¨ng 9,53 tû (t¬ng ®¬ng t¨ng
33,9%). §iÒu nµy cho thÊy mét dÊu hiÖu cña viÖc t¨ng trëng cña
Techcombank qua çc n¨m.
HÇu hÕt tÊt c¶ çc kho¶n môc ®Òu cã sù t¨ng trëng cô thÓ lµ:
Còng nh çc NHTM kh¸c, nguån thu tõ çc nghiÖp vô truyÒn thèng cña
Techcombank vÉn chiÕm tû träng lín nhÊt. Kho¶n thu l·i cho vay n¨m 2003 lµ
320,5 tû (68,73%) t¨ng 112,4 tû so víi n¨m 2002 (208,17 tû víi tû träng lµ
66,78%) t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng lµ 54,01%. §©y lµ c¬ cÊu thu nhËp rÊt hîp
lý khi kho¶n môc thu tõ tÝn dung lu«n chiÕm kho¶ng tõ 60% ®Õn 70 % trong
tæng thu nhËp cña ng©n hµng. Cã ®îc kÕt qu¶ nµy lµ nhê sù cè g¾ng nç lùc
cña toµn thÓ ng©n hµng trong viÖc tÝch cùc tiÕp cËn çc kh¸ch hµng, lµm tèt
c«ng t¸c cho vay vµ thu l·i tõ çc kho¶n vay.
Kho¶n môc mang lai thu nhËp lín thø hai cho techcombank trong c¬ cÊu
tæng thu nhËp lµ kho¶n thu tõ l·i tiÒn göi cña Techcombank t¹i çc tæ chøc tÝn
dông kh¸c cô thÓ lµ n¨m 2002 lµ 74,1 (23,78%) vµ n¨m 2003 lµ 103,7 (29,6 %).
Nh vËy qua hai n¨m kho¶n thu nhËp tõ l·i tiÒn göi cña Techcombank ®¨ t¨ng
vÒ sè tuuyÖt ®èi lµ 29,6 tû t¬ng ®¬ng víi tû lÖ t¨ng lµ 39,95%.
§øng ë vÞ trÝ thø 3 trong c¬ cÊu thu nhËp cña Techcombank lµ kho¶n
thu tõ dÞch vô thanh to¸n. N¨m 2003 doanh thu tõ ho¹t ®éng thanh to¸n lµ 24,9
tû chiÕm 5,34% trong tæng thu nhËp trong khi n¨m 2002 ®¹t con sè tuyÖt ®èi
lµ 17,14 tû ®ång chiÕm 5,5% trong tæng thu nhËp cña n¨m 2002.
L·i tõ kinh doanh ngo¹i hèi ®· t¨ng so víi n¨m tríc víi sè tiÒn t¨ng lµ 3,3
tû, t¬ng ®¬ng víi t¨ng 52,4% vÒ sè t¬ng ®èi. Kho¶n thu tõ dÞch vô uû th¸c ®¹i
lý còng t¨ng lªn qua 2 n¨m. N¨m 2003 ®¹t 0,005 tû (0,001%) t¨ng 0,003 tû so víi
2002 (n¨m 2002 ®¹t 0,002 tû, chiÕm 0,0006% trong tæng thu nhËp cña n¨m
2002) t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng vÒ sè t¬ng ®èi lµ 158%. Thu gãp vèn mua cæ
63
phÇn, thu tõ ho¹t ®éng b¶o l·nh, thu phÝ tõ dÞch vô ng©n quü, thu tõ dÞch vô
kh¸c vµ çc kho¶n thu bÊt thêng ®Òu t¨ng lªn duy chØ cã kho¶n thu tõ tham gia
thÞ trêng tiÒn tÖ lµ cã sù sôt gi¶m, cô thÓ lµ gi¶m 0,002 tû- t¬ng ®¬ng víi sè
t¬ng ®èi gi¶m 8%.
2.4.2.2. Ph©n tÝch chi phÝ cña Techcombank
B¶ng 2.8: T×nh h×nh chi phÝ cña Techcombank.
(§¬n vÞ: tû ®ång)
2002 2003 So s¸nh

ChØ tiªu Tû Tû Sè
träng träng tuyÖt
Sè tiÒn Sè tiÒn %
(%) (%) ®èi
Chi tr¶ l·i tiÒn göi 116,96 38,2 152,1 35,43 35,14 30
Chi tr¶ l·i tiÒn vay 97,8 32 120 27,95 22,2 22,7
Tæng chi phÝ tr¶ l·i 214,76 70,12 272,1 63,4 57,34 26,7
Chi kh¸c vÒ ho¹t ®éng H§V 0,263 0,086 0,35 0.08 0,087 33
Chi vÒ dÞch vô thanh to¸n 6,85 2,24 9,8 2,28 2,95 43
Chi vÒ tham gia TTTT 0,018 0,006 0,015 0,003 - 0,003 -16,7
Chi nép thuÕ 0,67 0,22 0,85 0,2 0,18 26,9
Chi nép çc kho¶n phÝ,lÖ 0,11 0,036 0,12 0,03 0,01 9,1
phÝ
Chi phÝ cho nh©n viªn 16,95 5,53 35,43 8,25 18,48 1,1
Chi ho¹t ®éng Qlý & c«ng 11,33 3,7 22,52 5,24 11,19 98,76
cô
Chi khÊu hao c¬ b¶n TSC§ 2,26 0,74 2,65 0,62 0,39 17,25
Chi kh¸c vÒ tµi s¶n 4,94 1,61 7 1,63 2,06 41,7
Chi dù phßng 46,96 15,33 76,84 17,9 29,88 63,63
Chi nép phÝ BHTG. 0.753 0,24 1,37 0,32 0,617 81,9
Chi bÊt thêng kh¸c 0,39 0,062 0,25 0,067 -0,14 - 35,9
Tæng chi phÝ ngoµi l·i 91,51 29,88 157,2 36,6 65,69 71,78
Tæng chi phÝ 306,27 100 429,3 100 123,03 40,2
(Nguån: B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh cña Techcombank n¨m 2002- 2003)
B¶ng trªn thÊy cho thÊy tæng chi phÝ cña ng©n hµng n¨m 2003 lµ 429,3
tû t¨ng 123,03 tû so víi 2002 t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng cña chi phÝ lµ 40,2%.
Tæng chi phÝ t¨ng lªn nguyªn nh©n lµ do sù t¨ng lªn cña tæng chi phÝ tr¶ l·i vµ
tæng chi phÝ ngoµi l·i. Tæng chi phÝ tr¶ l·i n¨m 2003 lµ 272,1 tû ®ång t¨ng
64
57,34 tû (t¬ng ®¬ng t¨ng 27,7%) so víi n¨m 2002 vµ tæng chi phÝ ngoµi l·i
t¨ng 65,69 tû t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng 71,78% còng tõ n¨m 2002 qua n¨m
2003.
Cã thÓ thÊy sù biÕn ®éng cña çc kho¶n môc chi phÝ chÝnh sau:
ChiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng chi phÝ lµ kho¶n chi tr¶ l·i tiÒn göi.
N¨m 2002, chi phÝ cho tr¶ l·i tiÒn göi lµ 116,96 tû (38,2%), ®Õn 2003 kho¶n
chi nµy lµ 152,1 tû (35,43) t¬ng ®¬ng víi t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 35,14 tû vµ
sè t¬ng ®èi lµ 30%. §iÒu nµy còng dÔ hiÓu v× ng©n hµng ph¶i bá ra mét lîng
chi phÝ t¬ng ®¬ng ®Ó cã ®îc kho¶n thu lín nhÊt cña m×nh.
Kho¶n môc chiÕm tû träng lín thø hai trong tæng chi phÝ cña ng©n hµng
lµ chi tr¶ l·i tiÒn vay. N¨m 2002 kho¶n chi nµy lµ 97,8 tû (32%) sang ®Õn
2003 kho¶n chi nµy lµ 120 tû (27,95%). Nh vËy qua hai n¨m kho¶n chi tr¶ l·i
tiÒn vay t¨ng lªn 22,3 tû t¬ng ®¬ng vÒ sè t¬ng ®èi lµ 22,7%.
Kho¶n chi dù phßng lµ mét kho¶n chi chiÕm tû träng kh¸ lín trong tæng
chi phÝ cña ng©n hµng. T¹i Techcombank nh×n vµo b¶ng sè liÖu ta thÊy
n¨m2002 chi phÝ cho dù phßng lµ 49,96 tû (15,33%), sang ®Õn 2003 kho¶n chi
nµy lµ 76,84 tû (17,9%). Nh vËy, qua hai n¨m chi phÝ cho dù phßng ®· n©ng
lªn 29,88 tû t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t¨ng 63,63%.
Chi phÝ cho nh©n viªn lµ mét kho¶n chi kh«ng nhá trong tû träng chi
phÝ cña ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ng©n hµng cã m¹ng líi giao
dÞch réng sè lîng nh©n viªn cao. Qua 2 n¨m chi phÝ cho nh©n viªn t¨ng 18,48
tû t¬ng ®¬ng víi tû lÖ lµ 1,1 %.
Çc kho¶n môc chi phÝ kh¸c ®Òu t¨ng víi tèc ®é t¨ng kh¸ cao nh: chi ho¹t
®éng qu¶n lý c«ng cô, t¨ng 11,19 tû t¬ng ®¬ng víi t¨ng 98,76%; chi kh¸c vÒ tµi
s¶n; chi nép b¶o hiÓm tiÒn göi t¨ng 0,617 tû t¬ng ®¬ng víi 81,9 %; chi kh¸c vÒ
tµi s¶n t¨ng 2,06 tû t¬ng ®¬ng víi 41,7 %...Trong çc kho¶n chi chØ cã kho¶n
chi vÒ tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ lµ gi¶m 0.003 tû, t¬ng ®¬ng gi¶m 16,7 % vµ
chi bÊt thêng gi¶m 0,14 tû (35,9%). Tuy nhiªn 2 kho¶n môc nµy chiÕm tû träng
nhá trong tæng chi phÝ nªn kh«ng lµm cho tæng chi phÝ gi¶m xuèng nhiÒu.
65
Trong c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp – chi phi cña m×nh m×nh
nhµ qu¶n tri Techcombank kh«ng chØ quan t©m ph©n tÝch riªng lÎ hoÆc chi
phÝ hoÆc thu nhËp mµ, mét çch kh¸ toµn diÖn, ®· tÝnh to¸n tû lÖ: Chi
phÝ/doanh thu ®Ó nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ thu nhËp. Hai chØ
tiªu tû träng tõng kho¶n chi phÝ vµ thu nhËp míi chØ cho thÊy c¬ cÊu thu
nhËp, c¬ cÊu chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña ng©n hµng vµ
sù biÕn ®éng cña c¬ cÊu ®ã. §Ó ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng ®ã cã hîp lý kh«ng
th× viÖc ph©n tÝch tû lÖ chi phÝ/thu nhËp lµ mét çch lµm hiÖu qu¶ nhÊt vµ
rÊt cÇn thiÕt. Tû träng chi phÝ trªn thu nhËp cho biÐt cø 100 ®ång thu nhËp
cña ng©n hµng ph¶i mÊt bao nhiªu ®ång cho chi phÝ nãi chung còng nh cho
tõng kho¶n chi phÝ nãi riªng. Th«ng thêng tû lÖ nµy ph¶i < 100% vµ cµng xa
100% cµng tèt, thÓ hiÖn ng©n hµng kinh doanh cã hiÖu qu¶ do qu¶n lý tèt çc
kho¶n chi phÝ trong kú. Theo con sè thèng kª, n¨m 2002 tû lÖ chi phÝ/doanh
thu cña Techcombank gi¶m tõ 90% ®Çu n¨m xuèng cßn 83% vµ cuèi n¨m. Sang
n¨m 2003 tû träng Chi phÝ/ doanh thu lµ 92% víi tæng chi phÝ lµ 429,3 tû vµ
tæng thu nhËp lµ 466,3 tû ®ång. Nh thÕ, cã thÓ nãi trong n¨m 2002 c«ng t¸c
qu¶n lý chi phÝ cña ng©n hµng tèt h¬n so víi n¨m 2003. ViÖc t¨ng quy m« c¶
ngån vèn vµ tµi s¶n lªn h¬n 30% trong n¨m 2003 ®ång nghÜa víi viÖc c¶ doanh
thu vµ chi phÝ sÏ t¨ng h¬n so víi n¨m 2002 vÒ sè tuyÖt ®èi.. nhng ng©n hµng
cÇn xem xÐt trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ cña m×nh ®Ó cã ®îc mét tû träng
chi phÝ/thu nhËp mét çch hîp lý, ®¶m b¶o mang l¹i lîi nhuËn cao cho ng©n
hµng.
Qua viÖc kh¶o s¸t thùc tÕ ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp vµ chi phÝ cña
Techcombank ta cã thÓ thÊy nh÷ng nÐt næi bËt sau:
Thø nhÊt
C«ng t¸c ph©n tÝch ®· ®Ò cËp ®Õn kh¸ ®Çy ®ñ çc khÝa c¹nh, çc néi
dung cña thu nhËp vµ chi phÝ. Nhµ ph©n tÝch kh«ng chØ nghiªn cøu thu
nhËp, chi phÝ mét çch riªng rÏ mµ ®· quan t©m ®Õn c¶ mèi quan hÖ gi÷a thu
nhËp vµ chi phÝ ®Ó cã thÓ x©y dùng mét c¬ cÊu hîp lý cho hai kho¶n môc
66
nµy. Ph¬ng ph¸p ®îc sö dông trong ph©n tÝch mét çch hiÖu qu¶ lµ ph¬ng
ph¸p so s¸nh vµ ph¬ng ph¸p tû lÖ.
Thø hai
Trong c«ng t¸c ph©n tÝch, nhµ qu¶n trÞ sö dông chØ tiªu tæng thu nhËp
vµ tæng chi phÝ cho thÊy quy m« thu nhËp vµ chi phÝ cña ng©n hµng trong
mét thêi kú nhÊt ®Þnh còng nh sù biÕn ®éng cña chóng gi÷a çc thêi kú. Tuy
nhiªn viÖc thay ®æi quy m« thu nhËp hay chi phÝ cha thÓ kÕt luËn ®îc ®iÒu
g× nÕu trong ng©n hµng cã sù thay ®æi vÒ quy m« ®Çu t. §iÒu nµy ®ång
nghÜa víi viÖc ng©n hµng ph¶i xem xÐt sù biÕn ®éng cña thu nhËp vµ chi
phÝ trong mèi quan hÖ víi quy m« tµi s¶n, nguån vèn hay lao ®éng- ®©y lµ
çch ®Ó cã ®îc çc kÕt luËn chÝnh x¸c h¬n khi ®¸nh vÒ t×nh h×nh thu nhËp
vµ chi phÝ cña ng©n hµng.
Thø ba
Ng©n hµng cha ®Ò cËp ®Õn viÖc tÝnh to¸n l·i suÊt hßa vèn- mµ chØ
tiªu nµy ph¶n ¸nh mét néi dung quan träng lµ ë møc l·i suÊt ®Çu ra bao nhiªu
th× thu nhËp cña ng©n hµng ®ñ ®Ó bï ®¾p mäi chi phÝ cho nguån vèn huy
®éng.
2.2.4.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn cña Techcombank
Lîi nhuËn lµ môc tiªu theo ®uæi cña bÊt cø ®¬n vÞ kinh doanh nµo vµ
ng©n hµng kh«ng ph¶i lµ ngo¹i lÖ. ViÖc ph©n tÝch chi phÝ vµ thu nhËp cña
b¶n th©n ng©n hµng thùc chÊt lµ ®Ó cã mét çi nh×n tæng quan nhÊt vÒ t×nh
h×nh ho¹t ®éng ®Ó çc nhµ qu¶n tri ng©n hµng cã thÓ ®a ra çc biÖn ph¸p
nh»m t¨ng thu gi¶m chi, n©ng cao dîc lîi nhuËn- môc tiªu cuèi cïng mµ bÊt cø
ng©n hµng nµo còng theo ®uæi.
B¶ng 2.9 sau ®©y sÏ cho thÊy t×nh h×nh lîi nhuËn cña Techcombank nh sau:
B¶ng 2.9 : T×nh h×nh lîi nhuËn cña Techcombank
(®¬n vÞ: Tû ®ång)
So s¸nh 2003/2002
ChØ tiªu 2001 2002 2003 Sè tuyÖt
%
®èi
Tæng thu 173,662 311,613 466,3 154,687 49,64
Tæng chi 173,662 306,272 429,3 123.028 40,12
67
Lîi nhuËn 0 5,341 37 31,659 592,8
(Nguån: B¸o ço thêng niªn cña Techcombank n¨m 2001, 2002, 2003)
Nh×n vµo b¶ng lîi nhuËn cña Techcombank thÊy lîi nhuËn cña n¨m sau
lu«n cao h¬n n¨m tríc. Tèc ®é t¨ng cña lîi nhuËn lµ rÊt cao. Trong khi n¨m 2001
tæng thu b»ng tæng chi, lîi nhuËn = 0 th× ®Õn 2002 sau khi lÊy thu – chi th×
lîi nhuËn thu ®îc lµ 5,341 tû. Lîi nhuËn cµng t¨ng cao vµo 2003 khi tæng thu
®¹t 466,3 tû; tæng chi lµ 429,3 vµ lîi nhuËn lµ 37 tû. Nh vËy tõ 2002-2003 lîi
nhuËn ®· t¨ng 31,66 tû; t¬ng ®¬ng víi sè t¬ng ®èi lµ 592,75 %. §©y lµ mét
con sè mµ tËp thÓ çn bé c«ng nh©n viªn Techcombank ®· kh«ng ngõng phÊn
®Êu trong suèt n¨m qua.
Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cßn sö dông ph¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n
mét sè hÖ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña ng©n hµng m×nh. Hai tû lÖ ®îc
quan t©m ®Æc biÖt trong ph©n tÝch lµ ROA vµ ROE. §©y lµ hai chØ tiªu
tiªu biÓu, ph¶n ¸nh t×nh h×nh lîi nhuËn cña bÊt cø mét ng©n hµng nµo. B»ng
ph¬ng ph¸p tû lÖ, nhµ qu¶n trÞ tÝnh to¸n vµ lËp ra b¶ng so s¸nh 2.10:
B¶ng 2.10: ChØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña Techcombank.
ChØ tiªu 2002 2003
ROA(%) 0,1 0,5
ROE(%) 2,98 13,9
(Nguån : B¸o ço thêng niªn cña Techcombank n¨m 2002 vµ 2003)
Nh×n vµo b¶ng trªn nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng nhËn thÊy c¶ ROA vµ
ROE cña ng©n hµng ®Òu t¨ng qua hai n¨m. §©y lµ mét dÊu hiÖu tèt.
Lµ mét ng©n hµng cæ phÇn nªn trong ®¸nh gi¸ néi dung nµy nhµ qu¶n
trÞ Techcombank cßn quan t©m ®Õn tû lÖ chi tr¶ cæ tøc cña ng©n hµng. Ta cã
thÓ thÊy ®îc viÖc chi tr¶ ®ã qua thêi gian nh sau:
N¨m 2001: Tû lÖ Cæ tøc/ Vèn ®iÒu lÖ = 2%
N¨m 2002: Tû lÖ Cæ tøc/ Vèn ®iÒu lÖ = 6,28%
N¨m 2003: Tû lÖ Cæ tøc/ Vèn ®iÒu lÖ = 9%
68
Nh thÕ, cã thÓ thÊy tû lÖ nµy cña Techcombank t¨ng liªn tôc qua çc
n¨m, biÓu hiÖn mét tû lÖ chi tr¶ cæ tøc lín - ®©y lµ mét ®iÒu lµm hµi lßng
tÊt c¶ çc cæ ®«ng ng©n hµng, biÓu hiÖn sù lín m¹nh vµ hiÖu qu¶ cña
Techcombank trong häat ®éng kinh doanh thùc tiÔn.
Qua kh¶o s¸t c«ng t¸c ph©n tÝch lîi nhuËn ë Techcombank ta cã thÓ
thÊy ph¬ng ph¸p chñ yÕu mµ nhµ qu¶n trÞ Techcombank sö dông khi ph©n
tÝch lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh vµ ph¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n sù thay ®æi cña
tæng lîi nhuËn qua çc n¨m ®ång thêi tÝnh to¸n vµ so s¸nh mét vµi tû lÖ ph¶n
¸nh lîi nhuËn cña ng©n hµng lµ ROA vµ ROE. Tuy nhiªn, sù ®¸nh gi¸ cãn s¬
sµi vµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®îc sö dông cßn cha hiÖu qu¶ do nhµ qu¶n trÞ
kh«ng sö dông ph¬ng ph¸p ph¬ng ph¸p Dupont ®Ó nghiªn cøu çc nh©n tè t¸c
®éng lµm thay ®æi ROA, ROE ®ång thêi cha sö dông ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn
hoµn ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña tõng nh©n tè ®ã ®Õn hai chØ tiªu
ROA vµ ROE. Do vËy, kÕt qu¶ ph©n tÝch cßn rÊt s¬ sµi vµ kh«ng hiÖu qu¶.
2.2.5. Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ.
MÆc dï nh ®· nãi ë ch¬ng I, b¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ cã tÇm quan
träng ®Æc biÖt nhng cho ®Õn nay, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng kh«ng chØ
riªng Techcombank vÉn cha dµnh cho c«ng t¸c ph©n tÝch nµy mét sù quan
t©m thÝch ®¸ng vµ trªn thùc tÕ hÇu nh kh«ng cã çc chØ tiªu cô thÓ ®Ó ph©n
tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ cña ng©n hµng. C«ng t¸c ph©n tÝch BCTC trªn thùc
tÕ chØ tËp trung vµo viÖc ph©n tÝch BC§KT vµ BCKQKD cßn BCLCTT dï
®îc lËp ra nhng chØ tån t¹i trªn h×nh thøc tæng thÓ cña 4 BCTC theo yªu cÇu
cña quy chÕ, quy ®Þnh vÒ ngµnh ng©n hµng. Nh ®· nãi, khi ph©n tÝch
BCLCTT ngêi ph©n tÝch sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ dù ®o¸n çc néi
dung chñ yÕu sau:
 Dù ®o¸n lîng tiÒn mang l¹i tõ çc ho¹t ®éng trong t¬ng lai cña ng©n
hµng th«ng qua viÖc thu chi tiÒn trong qu¸ khø.
 §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng.
69
 ChØ ra mèi liªn hÖ gi÷a l·i (lç) rßng vµ luång ch¶y tiÒn tÖ bëi ng©n
hµng sÏ kh«ng thu ®îc lîi nhuËn nÕu ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng
gÆp rñi ro..
 X¸c ®Þnh nh÷ng nhu cÇu tµi chÝnh cÇn thiÕt trong t¬ng lai th«ng qua
kÕ ho¹ch tiÒn tÖ cña ng©n hµng.
 §¸nh gi¸ 3 nhãm hÖ sè:
. HÖ sè dßng tiÒn vµo cña tõng ho¹t ®éng so víi tæng dßng tiÒn
vµo
. HÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ nî dµi h¹n so víi tæng dßng tiÒn vµo.
. HÖ sè dßng tiÒn ra ®Ó tr¶ cæ tøc tÝnh trªn tæng dßng tiÒn lu©n
chuyÓn rßng tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh.
ViÖc ph©n tÝch nµy sÏ cho thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh trong thùc tÕ cña
ng©n hµng cã v÷ng m¹nh hay kh«ng vµ ®iÒu ®ã cã vai trß cùc k× quan träng
®èi víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Tuy nhiªn, qua kh¶o s¸t viÖc ph©n tÝch
BCTC ë Techcombank çc nhµ qu¶n trÞ kh«ng quan t©m ®Õn viÖc ph©n tÝch
b¸o ço LCTTT mµ gièng çc ng©n hµng kh¸c chØ tËp trung vµo ph©n tÝch
BC§KT vµ BCKQKD. Do vËy, kÕt qu¶ ph©n tÝch tõ hai b¸o ço tríc d· kh«ng
ph¶n ¸nh mét çch chÝnh x¸c nhÊt tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh cña ng©n hµng khi
kh«ng cho biÕt thùc tÕ vµo vµ ra cña çc dßng tiÒn trong çc ho¹t ®éng kinh
doanh cña m×nh. §iÒu nµy lµ mét h¹n chÕ cña Techcombank (®ång thêi còng
lµ cña çc ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c) vµ nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng
Techcombank cÇn dµnh sù quan t©m lín h¬n cho c«ng t¸c ph©n tÝch nµy
trong thêi gian tíi.
2.3. NhËn xÐt chung vÒ viÖc ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh t¹i
Techcombank
23.1. ¦u ®iÓm.
Thø nhÊt: VÒ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
Ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®îc sö dông trong c«ng t¸c ph©n tÝch cña nhµ qu¶n
trÞ ng©n hµng Techcombank lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph¬ng ph©n tæ, ph¬ng
70
ph¸p tû lÖ vµ ph¬ng ph¸p c©n ®èi trong ®ã ph¬ng ph¸p so s¸nh lµ ph¬ng ph¸p
®îc sö dông xuyªn suèt trong tÊt c¶ çc néi dung ph©n tÝch. Ph¬ng ph¸p ph©n
tæ ®îc sö dông rÊt linh ho¹t gióp çc nhµ qu¶n trÞ ph©n tæ néi dung cÇn ph©n
tÝch theo rÊt nhiÒu çc tiªu thøc kh¸c nhau nh: tiªu thøc thÞ trêng, thêi gian,
thµnh phÇn kinh tÕ ... ®èi víi viÖc ph©n tÝch vèn huy ®éng hay tiªu thøc k×
h¹n, dång tiÒn h¹ch to¸n, ngµnh kinh tÕ... ®èi víi viÖc ph©n tÝch kho¶n môc
tÝn dông. ViÖc ph©n tæ nµy gióp çc nhµ qu¶n trÞ tiÕp cËn néi dung ph©n
tÝch trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau t¹o cho nhµ qu¶n trÞ con m¾t nh×n toµn
diÖn. Th«ng qua ph¬ng ph¸p tû lÖ nhµ qu¶n trÞ tÝnh to¸n ®îc gi¸ trÞ ®îc tû
träng cña tõng kho¶n môc (trong c¬ cÊu çc kho¶n môc) tõ ®ã thÊy ®îc biÕn
®éng tû träng cña tõng kho¶n môc trong c¬ cÊu néi dung toµn bé, tÝnh to¸n ®-
îc çc hÖ sè mang çc néi dung kinh tÕ ph¶n ¸nh thùc tr¹ng tµi chÝnh cu¶ ng©n
hµng. Cuèi cïng b»ng ph¬ng ph¸p c©n ®èi nhµ qu¶n trÞ thÊy ®îc nguyªn nh©n
cña sù biÕn ®éng cña c¬ cÊu néi dung cÇn ph©n tÝch tõ ®ã cã çc biÖn ph¸p
®Ó gi¶i quyÕt. ViÖc phèi hîp çc ph¬ng ph¸p trªn ®· gióp cho c«ng t¸c ph©n
tÝch s©u s¾c vµ hiÖu qu¶ h¬n.
Thø hai
C«ng t¸c ph©n tÝch ®· ®îc çc nhµ qu¶n trÞ lµm cho sinh ®éng vµ trùc
quan h¬n b»ng viÖc sö dông hÖ thèng çc biÓu ®å h×nh cét vµ h×nh trßn bªn
c¹nh viÑc sö dông çc b¶ng biÓu. §iÒu nµy lµm cho néi dung ph©n tÝch kh«ng
chØ ®Çy ®ñ vµ trùc quan mµ cßn lµm phong phó vµ linh ho¹t thªm çch tr×nh
bµy kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ khi sö dông çc ph¬ng ph¸p ph©n tÝch b¸o ço tµi
chÝnh.
Thø ba
ViÖc ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh ë Techcombank ®· ®Ò cËp ph©n
tÝch t¬ng ®èi toµn diÖn, ®Çy ®ñ çc mÆt tµi chÝnh cña Techcombank tõ qui
m«, c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn, t×nh h×nh huy ®éng vèn, t×nh h×nh dù tr÷ vµ
cho vay, t×nh h×nh thu nhËp chi phÝ -lîi nhuËn, t×nh h×nh lu chuyÓn tiÒn tÖ.
ViÖc ph©n tÝch kh«ng chØ dõng l¹i ë qui m« mµ ®· phÇn nµo ®i s©u ph©n
tÝch vÒ c¶ mÆt chÊt lîng v× vËy çc kÕt luËn ®a ra cã tÝnh khoa häc vµ s¸t
víi thùc tÕ. Do ®ã, viÖc ph©n tÝch nµy ®· ®¸p øng ®îc mét phÇn yªu cÇu cña
71
c«ng t¸c qu¶n trÞ ng©n hµng ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho Techcombank vµ
NHNN kiÓm tra, gi¸m s¸t çc quy ®Þnh cña nhµ níc ®îc dÔ dµng h¬n.
Thø t
HÖ thèng çc chØ tiªu ®îc sö dông t¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ khoa häc cã ý
nghÜa trong viÖc thÓ hiÖn çc kÕt qu¶ tµi chÝnh cña ng©n hµng. Çc chØ tiªu
dïng ®Ó ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n còng kh«ng ®ßi hái qu¸ phøc t¹p, nguån
th«ng tin lµm c¬ së ®Ó tÝnh to¸n còng kh«ng ®ßi hái qu¸ chi tiÕt, cÆn kÏ t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh ph©n tÝch.
2.3.2. Tån t¹i:
MÆc dï c«ng t¸c ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh hiÖn nay ë Techcombank
®· cã ®îc kÕt qu¶ ®¸ng hoan nghªnh vµ cÇn tiÕp tôc ph¸t huy nhng vÉn cßn
tån t¹i mét sè nhîc ®iÓm nh sau:
Thø nhÊt: VÒ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
Techcombank míi chØ sö dông 4 ph¬ng ph¸p lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph-
¬ng ph¸p ph©n tæ, ph¬ng ph¸p tû lÖ vµ ph¬ng ph¸p c©n ®èi ®Ó thÊy ®îc sù
biÕn ®éng t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh theo thêi gian cßn çc ph¬ng ph¸p
ng©n hµng cha sö dông. §èi víi mét sè néi dung ph©n tÝch kh«ng thÓ chØ sö
dông çc ph¬ng ph¸p trªn lµ ®ñ bëi nÕu chØ sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh hoÆc
tû lÖ, c©n ®èi sÏ chØ cho thÊy çi nh×n bÒ ngoµi mµ kh«ng thÊy b¶n chÊt bªn
trong, kh«ng thÊy ®îc nguyªn nh©n cña sù biÕn ®éng tõ ®ã t¹o ra khã kh¨n
trong c«ng t¸c ®a ra çc quyÕt ®Þnh kinh doanh. Mét vÝ dô ®iÓn h×nh lµ
viÖc ph©n tÝch hai chØ tiªu ROA vµ ROE. Nhµ qu¶n trÞ Techcombank míi
chØ sö dông ph¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n sau ®ã sö dông ph¬ng ph¸p so
s¸nh ®Ó so s¸nh chØ tiªu nµy so víi n¨m tríc hoÆc so víi toµn ngµnh hoÆc so
víi môc tiªu dù kiÕn. §iÒu nµy kh«ng cho nhµ qu¶n trÞ thÊy vµ ®¸nh gi¸ ¶nh h-
ëng cña çc nh©n tè kh¸c cÊu thµnh nªn chØ tiªu ROA, ROE ®Õn hai chØ tiªu
nµy. §iÒu nµy hoµn toµn cã thÓ lµm ®îc th«ng qua viÖc sö dông ph¬ng ph¸p
Dupont nh ®· tr×nh bµy ë ch¬ng 1.
V× sù h¹n chÕ nµy mµ c«ng t¸c ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh cña
Techcombank cßn cha hiÖu qu¶, ®èi víi çc néi dung quan träng cßn s¬ sµi, ®ã
72
lµ mét nguyªn nh©n cã thÓ dÉn ®Õn viÖc ®a ra çc quyÕt ®Þnh kh«ng kÞp
thêi vµ chÝnh x¸c.
Thø hai VÒ hÖ thèng çc chØ tiªu sö dông trong ph©n tÝch
Trong çc chØ tiªu ph©n tÝch qui m« vµ c¬ cÊu cña tµi s¶n nguån vèn
cha cã çc chØ tiªu gióp ngêi ph©n tÝch thÊy ®îc mèi quan hÖ gi÷a viÖc huy
®éng vèn vµ sö dông vèn hay mét bé phËn tµi s¶n víi mét bé phËn cña nguån
vèn vµ ngîc l¹i. Trong khi ®ã, viÖc ph©n tÝch nµy lµ cÇn thiÕt v× qu¶n lÝ
nguån vèn ®ång thêi sö dông tµi s¶n cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, rµng buéc
nhau. Thø ba
Mét sè chØ tiªu Techcombank sö dông cha thùc sù chuÈn x¸c, cô thÓ nh
hÖ sè l·i gép tÝn dông, hÖ sè vèn tù cã /tæng tµi s¶n cã...ngay c¶ hÖ sè an toµn
vèn hiÖn nay ë níc ta ®ang sö dông theo tinh thÇn cña ng©n hµng nhµ níc còng
vÉn béc lé mét sè nhîc ®iÓm, ®ã lµ møc ®é rñi ro cña çc tµi s¶n néi b¶ng vµ
ngo¹i b¶ng lµ kh«ng gièng nhau v× vËy kÕt qu¶ ph©n tÝch sÏ thiÕu chÝnh x¸c.
Thø t
Ng©n hµng Techcombank thiÕu h¼n mét néi dung ph©n tÝch lu
chuyÓn tiÒn tÖ. Nh ®· nãi, viÖc ph©n tÝch nµy cho ta mét çi nh×n thùc tÕ
vÒ çc luång lu©n chuyÓn tiÒn vµo vµ ra trong thùc tiÔn ho¹t ®éng hµng ngµy
cña ng©n hµng. Nã cho thÊy chÊt lîng thùc tÕ cña çc kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña
ng©n hµng. Do vËy, viÖc kh«ng ph©n tÝch néi dung nµy lµ mét h¹n chÕ cña
Techcombank khiÕn cho c«ng t¸c ph©n tÝch kh«ng toµn diÖn vµ thiÕu tÝnh
thùc tÕ
2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i
Thø nhÊt
Do Techcombank lµ mét ng©n hµng cæ phÇn cã thêi gian ho¹t ®éng míi
h¬n 10 n¨m, do vËy, cã thÓ nãi mét bÒ dµy vµ th©m niªn trong c«ng t¸c ph©n
tÝch nh çc NHTM Nhµ níc lµ cha thÓ cã ®îc. Bªn c¹nh ®ã, ®é chÝn trong
n¨ng lùc qu¶n lý cña çc nhµ qu¶n trÞ vÉn ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn,
phÇn lín çc nhµ qu¶n trÞ cña Techcombank vÉn cha coi träng c«ng t¸c ph©n
73
tÝch BCTC vµ tæ chøc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kh«ng thêng xuyªn chñ yÕu mang
tÝnh phßng ngõa, kh«ng dµnh sù quan t©m thÝch ®¸ng cho c«ng t¸c ph©n
tÝch tµi chÝnh cña ng©n hµng m×nh.
Thø hai
Mét nguyªn nh©n ë tÇm vÜ m« lµ b¶n th©n NHNN còng cha cã sù quan
t©m ®óng møc ®Õn vÊn ®Ò nµy. NHNN chØ kÕt hîp víi HVNH so¹n th¶o tµi
liÖu “ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh NHTM ë ViÖt nam dïng ®Ó
tËp huÊn cho çn bé thanh tra cña NHNN” vµ bíc ®Çu quy ®Þnh nh÷ng tiªu
chuÈn mang tÝnh giíi h¹n trong ho¹t ®éng cña çc NHTM t¹o c¬ së cho qu¸
tr×nh ph©n tÝch ( nh chØ tiªu BTBB, tû lÖ an toµn vèn, tû lÖ chi tr¶ cÇn
thiÕt…) chø cha quan t©m nghiªn cøu h×nh thµnh mét ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
chung ®Ó híng dÉn cho çc NHTM vµ x©y dùng mét phÇn mÒm thèng nhÊt
gióp cho çc NHTM. §iÒu nµy võa t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc kiÓm tra
gi¸m s¸t cña NHNN ®èi víi çc NHTM ®ång thêi võa cã t¸c dông tèt ®èi víi nhµ
qu¶n trÞ ng©n hµng trong viÖc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng hµng ngµy cña m×nh.
Thø ba:
C«ng nghÖ th«ng tin cha ®îc khai th¸c vµ øng dông réng r·i ®Ó phôc vô
cho c«ng t¸c thu thËp, lÊy sè liÖu. PhÇn lín çc c«ng viÖc trªn cña ng©n hµng
®Òu ®îc thùc hiÖn thñ c«ng hoÆc nÕu cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin th×
còng ®Òu ph¶i tiÕn hµnh ®èi chiÕu l¹i sè liÖu gèc. §iÒu nµy khiÕn cho viÖc
tÝnh to¸n çc chØ tiªu ph©n tÝch kh«ng chÝnh x¸c, g©y l·ng phÝ thêi gian,
c«ng søc mµ hiÖu qu¶ ph©n tÝch kh«ng cao.
Thø t
TÝnh ph¸p lý trong c«ng t¸c kÕ to¸n kh«ng cao. Çc nguyªn t¾c kÕ to¸n
chuÈn mùc cßn thiÕu do c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé cña ng©n hµng
còng nh tõ phÝa NHNN ®«i lóc cßn bu«ng láng.
KÕt luËn ch¬ng 2
74
Qua xem xÐt mét çch nghiªm tóc c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë
Techcombank cã thÓ ghi nhËn nh÷ng cè g¾ng vµ thµnh c«ng ban ®Çu cña
Techcombank. Nhµ qu¶n trÞ Techcombank ®· kh¸ linh ho¹t, toµn diÖn vµ
kh¸ch quan trong viÖc nh×n nhËn t×nh h×nh tµi chÝnh cña ng©n hµng m×nh.
§iÒu nµy t¹o thuËn lîi vµ ®Æt c¬ së cho viÖc ra çc quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ cña
nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng trong çc ho¹t ®éng kinh doanh thùc tiÔn. Tuy nhiªn,
do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, gåm c¶ kh¸ch quan vµ chñ quan mµ c«ng t¸c
ph©n tÝch ë Techcombank vÉn cßn béc lé nh÷ng h¹n chÕ rÊt dÔ nh©n thÊy
vµ cÇn cã híng kh¾c phôc, hoµn thiÖn trong thêi gian tíi. §Ó lµm ®îc ®iÒu
nµy cÇn cã sù cè g¾ng nç lùc cña toµn bé tËp thÓ çn bé Techcombank mµ
®Æc biÖt lµ ®éi ngò nh÷ng nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng.
Ch¬ng 3
Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n
tÝch BCTC ë Techcombank
3.1. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch
BCTC ë Techcombank.
75
3.1.1. VÒ ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn cña ng©n hµng
Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn sÏ ®em l¹i çch nh×n tæng qu¸t cho
nhµ qu¶n trÞ tríc khi tiÕp cËn çc néi dung ho¹t ®éng cô thÓ. Do vËy ®Ó
ph©n tÝch cã hiÖu qu¶ bíc ®Çu ng©n hµng ph¶i s¾p xÕp l¹i ®èi tîng cÇn
ph©n tÝch (tµi s¶n- nguån vèn) theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh vµ theo çc tiªu
thøc ph©n tæ sao cho ph¶n ¸nh ®îc hiÖu qu¶, chi tiÕt nhÊt néi dung cÇn ph©n
tÝch. Nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cã thÓ sö dông tiªu thøc ph©n tæ lµ tÝnh thÞ tr-
êng, kú h¹n cña tµi s¶n, ®èi tîng së h÷u tµi s¶n vµ kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn cña
tµi s¶n ®Ó ph©n tæ tµi s¶n vµ nguån vèn theo b¶ng gîi ý 2.11:
B¶ng 2.11: Ph©n lo¹i tµi s¶n – nguån vèn.
Tµi s¶n Nguån vèn

1 Ng©n quÜ vµ giao dÞch víi 1 TiÒn göi cña kho b¹c, NHNN vµ
NHNN vµ TCTD kh¸c. tiÒn göi, vay cña TCTD kh¸c.
Trong ®ã: - Ng¾n h¹n.
- Trung, dµi h¹n.
2 TÝn dông ®èi víi TCKT vµ ç 2 TiÒn göi cña kh¸ch hµng kh«ng
nh©n. ph¶i lµ TCTD.
Trong ®ã: - Ng¾n h¹n Trong ®ã: - Ng¾n h¹n.
- Trung, dµi h¹n - Trung, dµi h¹n.
3 Çc ho¹t ®éng vÒ ®Çu t 3 Ph¸t hµnh GTCG.
Trong ®ã: - Ng¾n h¹n. Trong ®ã: - Ng¾n h¹n.
- Trung, dµi h¹n. - Trung, dµi h¹n.
4 Tµi s¶n kh¸c. 4 Nguån vèn kh¸c.
5 Tµi s¶n cè ®Þnh. 5 Vèn chñ së h÷u.
 Tµi s¶n  Nguån vèn
Víi viÖc ph©n tæ nh thÕ, nhµ ph©n tÝch cã thÓ thÊy ®îc møc ®é cã
thÓ thanh to¸n ngay, møc ®é t¹o ra thu nhËp cña tµi s¶n; thÊy ®îc mèi quan hÖ
vµ sù phô thuéc cña ng©n hµng m×nh víi çc ng©n hµng kh¸c (thÞ trêng 2) vµ
vµo thÞ trêng tiÒn tÖ. MÆt kh¸c, viÖc ph©n lo¹i nh trªn cßn thÓ hiÖn ®îc sù t-
¬ng øng gi÷a tõng lo¹i tµi s¶n vµ nguån vèn, tõ ®ã gióp çc nhµ ph©n tÝch kÞp
thêi nhËn diÖn ®îc çc khã kh¨n, thuËn lîi, thÊy ®îc thÕ m¹nh vµ chiÕn lîc huy
76
®éng vèn, thÊy ®îc sù mÊt c©n xøng trong c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn cña
ng©n hµng m×nh ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi.
Sau khi ph©n tæ, tÝnh to¸n tû träng cña tõng kho¶n môc tµi s¶n- nguån
vèn trong tæng tµi s¶n- nguån vèn nhµ ph©n tÝch cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc quy m«,
c¬ cÊu cña tµi s¶n- nguån vèn còng nh sù biÕn ®éng cña çc néi dung ®ã. Tuy
nhiªn trong c«ng t¸c ph©n tÝch cña m×nh, nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng
Techcombank kh«ng ph©n tÝch ®Õn mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a tµi s¶n- nguån
vèn hoÆc gi÷a mét bé phËn cña tµi s¶n víi mét bé phËn cña nguån vèn trªn
BC§KT. Mµ trªn thùc tÕ, viÖc xem xÐt mèi quan hÖ nµy rÊt quan träng vµ
cÇn thiÕt. Do vËy, nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn sö dông mét sè chØ tiªu sau
®Ó ph©n tÝch néi dung nµy:
 ChØ tiªu 1:
Kho¶n ph¶i thu
Tû lÖ gi÷a çc kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ = --
---------------------
Kho¶n ph¶i tr¶
ChØ tiªu nµy nh»m ph©n tÝch t×nh h×nh vèn cña Techcombank ®ang
bÞ çc ®èi t¸c cña m×nh chiÕm dông.
ChØ tiªu nµy cho phÐp Techcombank thÊy ®îc nh÷ng nguån vèn mµ
m×nh bÞ çc ®èi t¸c chiÕm dông còng nh çc kho¶n Techcombank ®i chiÕm
dông cña çc ng©n hµng kh¸c. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn sù chªnh lÖch gi÷a çc
kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶. NÕu tû lÖ nµy lín h¬n 1 ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ
Techcombank ®ang bÞ çc ®èi t¸c kh¸c chiÕm dông vèn vµ ngîc l¹i, nÕu tû lÖ
nµy nhá h¬n 1 cã nghÜa lµ çc kho¶n ph¶i tr¶ lín h¬n ç kho¶n ph¶i thu, lóc nµy
Techcombank ®ang ®i chiÕm dông vèn cña ngêi kh¸c.
Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng chªnh lÖch gi÷a çc kho¶n ph¶i tr¶ vµ çc
kho¶ ph¶i thu kh«ng nªn qu¸ nhá. NÕu Techcombank bÞ chiÕm dông vèn qu¸
nhiÒu so víi çc kho¶n Techcombank chiÕm dông ®îc cña çc ®¬n vÞ kh¸c th×
®iÒu nµy sÏ ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn cña Techcombank.
Ngîc l¹i, nÕu çc kho¶n ph¶i tr¶ lín h¬n çc kho¶n ph¶i thu thÝ sÏ bÞ ®¸nh gi¸
77
lµ kh«ng tèt trong c¹nh tranh, g©y mÊt uy tÝn cña ng©n hµng vµ phÇn nµo
thÓ hiÖn sù kh«ng æn ®Þnh cña nguån vèn. V× vËy, viÖc quan t©m khèng
chÕ ®Õn tû lÖ nµy ë møc hîp lý lµ cÇn thiÕt ®èi víi çc nhµ qu¶n trÞ ng©n
hµng.
 ChØ tiªu thø hai:
Gi¸ trÞ TSC§
Tû lÖ ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh = --------------------
Vèn tù cã
Nh ®· nãi, TSC§ lµ tµi s¶n kh«ng sinh lêi cña ng©n hµng nhng nã ®ãng
vai trß cùc kú quan träng trong viÖc t¹o ra h×nh ¶nh vµ vÞ thÕ cña ng©n hµng.
Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay th× yªu cÇu kh«ng ngõng ®æi
míi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó b¾t kÞp xu thÕ ph¸t triÓn nh vò b·o cña
c«ng nghÖ ng©n hµng lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu ®Æt ra cho bÊt cø mét ng©n
hµng nµo. Do vËy, viÖc ®Çu t vµo TSC§ lµ viÖc lµm cÇn thiÕt vµ ph¶i cã
tÝnh chiÕn lîc l©u dµi. V× tÝnh thanh kho¶n rÊt thÊp vµ hÇu nh kh«ng sinh
lêi, do vËy kho¶n môc TSC§ trong tæng tµi s¶n cã cña ng©n hµng chØ chiÕm
tõ 2% – 7% vµ yªu cÇu khèng chÕ cña NHNN ®èi víi kho¶n môc nµy lµ: ®Çu
t vµo TSC§ kh«ng lín h¬n 50% vèn tù cã cña ng©n hµng bëi v× ng©n hµng
kh«ng ®îc sö dông vèn tiÒn göi vµ ®i vay ®Ó ®Çu t vµo TSC§ mµ chØ ®îc
dïng vèn tù cã cña m×nh mµ th«i.
 ChØ tiªu thø 3: ChØ tiªu vÒ sö dông vèn trung vµ dµi h¹n
A
_______
Tû lÖ sö dông vèn trung vµ dµi h¹n =
B
Trong ®ã:
A – Cho vay, ®Çu t trung vµ dµi h¹n.
B – Vèn tù cã + vèn vay trung, dµi h¹n + nguån huy ®éng trung,
dµi h¹n + %nguån vèn ng¾n h¹n ®Ó sö dông cho vay trung vµ dµi h¹n.
Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng, do nguån vèn huy ®éng ra, vµo ng©n
hµng mang tÝnh lu©n chuyÓn kÕ tiÕp nhau nªn ng©n hµng cã thÓ sö dông ®-
îc mét phÇn nguån vèn ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t, cho vay trung dµi h¹n nh»m sö
78
dông chªng lÖch l·i suÊt vèn cã trong khung l·i suÊt lòy tiÕn theo thêi gian (l·i
suÊt ng¾n h¹n thÊp h¬n l·i suÊt dµi h¹n) lµm t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng mµ
vÉn ®¶m b¶o tÝnh thanh kho¶n. MÆt kh¸c, ®èi víi níc ta hiÖn nay, viÖc dïng
mét phÇn nguån vèn ng¾n h¹n ®Ó cho vay trung dµi h¹n lµ yªu cÇu cÇn thiÕt
®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu vèn trung dµi h¹n cña nÒn kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn
nguån vèn huy ®éng chñ yÕu cña çc NHTM vµ çc tæ chøc tÝn dông kh¸c lµ
ng¾n h¹n.
NÕu chØ tiªu trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng < 1 chøng tá Techcombank
kh«ng t×m ®îc ®Çu ra cho nguån vèn dµi h¹n - ®iÒu nµy béc lé c«ng t¸c qu¶n
lý kÐm cña Techcombank. Ngîc l¹i, nÕu chØ tiªu nµy > 1 th× biÓu hiÖn
Techcombank ®· sö dông c¶ vèn ng¾n h¹n ®Ó cho vay trung dµi h¹n – viÖc
nµy tiÒm Èn rñi ro khã lêng nªn ®· ®îc NHNN khèng chÕ ë mét møc nhÊt
®Þnh cho çc ng©n hµng lµ nguån vèn ng¾n h¹n sö dông ®Ó cho vay trung vµ
dµi h¹n kh«ng vît qu¸ 30% tæng nguån vèn ng¾n h¹n mµ ng©n hµng huy ®éng
®îc.
3.1.2. Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn cña ng©n hµng:
3.1.2.1. Ph©n tÝch vèn tù cã.
Nh ®· tr×nh bµy ë ch¬ng 2, viÖc ®¸nh gi¸ vèn tù cã cña ng©n hµng cha
toµn diÖn vµ thiÕu chÝnh x¸c khi sö dông chØ tiªu vèn tù cã/tæng tµi s¶n
hoÆc vèn tù cã/tæng vèn huy ®éng mµ kh«ng ph©n tÝch ®îc mèi quan hÖ
gi÷a vèn tù cã vµ tæng møc rñi ro mµ ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu trong ho¹t
®éng thùc tÕ cña m×nh gåm c¶ rñi ro ho¹t ®éng néi b¶ng vµ ngo¹i b¶ng. Do
vËy, khi ®¸nh gi¸ vÒ tû lÖ an toµn vèn cña ng©n hµng cÇn ph¶i sö dông hÖ sè
Cook mµ c«ng thøc ®îc x¸c ®inh nh sau:
Vèn tù cã thùc cã
Tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu = -------------------------------------------
Tæng TS quy ®æi theo møc ®é rñi ro
®Ó ®¸nh gi¸ mét çch chÝnh x¸c vÒ tû lÖ an toµn vèn cña ng©n hµng m×nh
®óng tinh thÇn cña quyÕt ®Þnh 297/Q§ - NHNN5 cña NHNN. Theo quy
®Þnh: hÖ sè Cook  8%.
79
Çc néi dung cô thÓ cña c«ng thøc ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
 Vèn tù cã cña tæ chøc tÝn dông = Vèn ®iÒu lÖ + quü dù tr÷ bæ sung
vèn ®iÒu lÖ.
 Tµi s¶n cã, kÓ c¶ çc cam kÕt ngo¹i b¶ng, ®îc ®iÒu chØnh theo møc
®é rñi ro bao gåm gi¸ trÞ çc Tµi s¶n cã néi b¶ng (gäi t¾t lµ Tµi s¶n cã rñi ro
néii b¶ng) vµ gi¸ trÞ nh÷ng cam kÕt ngo¹i b¶ng ®îc ®iÒu chØnh theo møc ®é
rñi ro (gäi t¾t lµ tµi s¶n cã rñi ro ngo¹i b¶ng).
ViÖc ¸p dông tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu vµo ®¸nh gi¸ møc ®é an toµn
vèn lµ hoµn toµn cÇn thiÕt vµ sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ cao. Nhng çc
ng©n hµng (kh«ng chØ riªng m×nh Techcombank) nªn lu ý ®Õn çc h¹n chÕ
cña quyÕt ®Þnh 297 ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh sao cho phï hîp.
Thø nhÊt:
Theo quy ®Þnh cña BIS (Basle) th× çc ng©n hµng th¬ng m¹i (NHTM)
ph¶i duy tr× tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu tøc tû lÖ vèn tù cã (vèn chñ së h÷u) so
víi tæng tµi s¶n cã rñi ro néi, ngo¹i b¶ng ®îc ®iÒu chØnh theo çc møc ®é rñi
ro ph¶i ≥ 8%. Trong ®ã c¬ cÊu vèn tù cã ®Ó tÝnh tû lÖ nµy ®îc ph©n chia
thµnh hai lo¹i: Vèn lo¹i I gäi lµ phÇn vèn chÝnh gåm cã cæ phÇn ®· gãp, dù
tr÷ c«ng khai chñ yÕu lÊy tõ phÇn thu nhËp sau thuÕ gi÷ l¹i. Vèn nµy ®îc xem
nh lµ søc m¹nh thùc sù cña NH, vµ trong tæng sè vèn tù cã th× vèn lo¹i I ph¶i
chiÕm Ýt nhÊt 50% hay Ýt nhÊt lµ b»ng 4% tæng tµi s¶n cã rñi ro. Vèn lo¹i II
gäi lµ phÇn vèn phô gåm dù tr÷ kh«ng c«ng bè, d÷ tr÷ do ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n,
dù phßng bï ®¾p rñi ro, nh÷ng c«ng cô vèn lìng tÝnh, nh÷ng cong cô nî cã kú
h¹n u tiªn thÊp. Vèn lo¹i I céng víi vèn lo¹i II t¹o thµnh vèn tù cã cña mét ng©n
hµng nhng ph¶i tu©n thñ mét sè qui ®Þnh sau: Tæng gi¸ trÞ vèn lo¹i II kh«ng
®îc vît qu¸ 100% vèn lo¹i I; nh÷ng c«ng cô nî cã kú h¹n u tiªn thÊp tèi ®a b»ng
50% tæng gi¸ trÞ cña vèn lo¹i I; dù phßng bï ®¾p rñi ro giíi h¹n ë møc tèi ®a
1,25% tæng tµi s¶n cã rñi ro; dù tr÷ t¨ng lªn do ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n ph¶i bÞ khÊu
trõ ®i 55%; ngoµi ra ph¶i khÊu trõ khái vèn tù cã (vèn lo¹i I) gåm: phÇn ®Çu t
cña ng©n hµng vµo çc chi nh¸nh, c«ng ty con h¹ch to¸n ®éc lËp cña m×nh vµ
80
phÇn gãp vèn vµo çc ng©n hµng vµ tæ chøc tµi chÝnh kh¸c; vµ gi¸ trÞ tµi
chÝnh mang l¹i do th¬ng hiÖu vµ danh tiÕng cña ng©n hµng;
VÒ tæng tµi s¶n cã (néi, ngo¹i b¶ng) ®îc ®iÒu chØnh theo møc ®é rñi
ro; theo th«ng lÖ quèc tÕ (Basle) th× møc ®é rñi ro ph©n theo tõng nhãm tµi
s¶n ®îc chia lµm 4 lo¹i kh¸c nhau (nÕu theo Basle) th× 0%, 20%, 505, 100%;
nhng (nÕu theo Balse 2 b¶n söa ®æi gÇn nhÊt) th× gåm 5 lo¹i kh¸c nhau: 0%,
205, 50%, 100%, 150% çc møc ®é rñi ro nµy ®îc tÝnh dùa theo tiªu chuÈn
xÕp h¹ng tÝn dông t¬ng øng tõ AAA ®Õn A-, A+ ®Õn A- , BBB + ®Õn
BBB-, BB+ ®Õn B- , Díi B-; trong ®ã lo¹i tµi s¶n cã, cã møc ®é rñi ro 50% lµ
çc kho¶n cho vay nhµ ë vµ ®îc ngêi vay thÕ chÊp cho ng©n hµng b»ng chÝnh
tµi s¶n (nhµ ë) h×nh thµnh tõ vèn vay ®ã.
Trªn c¬ së §iÒu 81, Môc b, LuËt çc tæ chøc tÝn dông Ng©n hµng Nhµ
níc (NHNN) ®· cô thÓ ho¸ ®iÒu nµy b»ng QuyÕt ®Þnh sè 297/1999/ Q§-
NHNN5 ngµy 25/8/1999 vÒ quy ®Þnh çc tû lÖ b¶o ®¶m an toµn trong ho¹t
®éng cña çc tæ chøc tÝn dông (TCTD), táng ®ã qui ®Þnh vÒ tû lÖ an toµn
vèn nh sau: "TCTD (trõ chi nh¸nh ng©n hµng níc ngoµi) ph¶i duy tr× tû lÖ tèi
thiÓu 8% gi÷a vèn tù cã so víi tµi s¶n "Cã", kÓ c¶ çc cam kÕt ngo¹i b¶ng , ®îc
®iÒu chØnh theo møc ®é rñi ro.". Bªn c¹nh ®ã, QuyÕt ®Þnh cßn qui ®Þnh c¬
cÊu vèn tù cã dïng ®Ó tÝnh tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu gåm vèn ®iÒu lÖ (vèn
®· ®îc cÊp, vèn ®· gãp) céng quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ, tæng gi¸ trÞ
vèn ®iÒu lÖ c«ng quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ nãi trªn ph¶i khÊu trõ ®i sè
vèn gãp, mua cæ phÇn t¹i çc TCTD kh¸c. Do vËy, nÕu theo qui ®Þnh cña BIS
(Balse) th× qui ®Þnh cña ViÖt Nam vÒ vèn tù cã dïng ®Ó tÝnh hÖ sè an toµn
vèn chØ bao gåm vèn lo¹i I, ®iÒu ®ã còng cã thÓ ®îc hiÓu lµ nÕu TCTD nµo
®¹t tû lÖ Vèn lo¹i I / tµi s¶n cã rñi ro, ë møc ≥ 4% trë lªn lµ ®¹t yªu cÇu theo
qui ®Þnh cña quèc tÕ.
Cßn tæng tµi s¶n cã (néi, ngo¹i b¶ng) ®îc ®iÒu chØnh theo møc ®é rñi
ro: còng theo QuyÕt ®Þnh 297 th× riªng tµi s¶n cã rñi ro néi b¶ng ®îc chia lµm
4 lo¹i 0%, 205, 50%, 100% trong ®ã lo¹i 50% kh«ng cã qui ®Þnh cô thÓ (®ang
81
bá ngâ), ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ tµi s¶n rñi ro néi b¶ng chØ cßn l¹i 3 møc
0%, 20% vµ 100%. Trong khi ®ã tµi s¶n cã rñi ro ë møc 50% lµ nh÷ng kho¶n
cho vay ®îc thÕ chÊp toµn bé b»ng nh÷ng bÊt ®éng s¶n mµ ngêi vay vèn ®ang
hoÆc sÏ sö dông hoÆc cho thuª. Hay nãi çch kh¸c ngêi vay vèn thÕ chÊp b»ng
chÝnh tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay nhng díi h×nh thøc bÊt ®éng s¶n nh nhµ
ë...; Râ rµng ®©y lµ mét trong nh÷ng néi dung tÝn dông quan träng trong giai
®o¹n hiÖn nay cña çc NHTM ViÖt Nam, mÆc dï ®ang bÞ bá ngâ, nhng ch¾c
ch¾n trong mét vµi n¨m tíi çc ng©n hµng kh«ng thÓ lµm ng¬ tríc mét thÞ tr-
êng ®Çy tiÒm n¨ng vµ hÕt søc s«i ®éng nµy. HiÖn t¹i theo ®¸nh gi¸ cña Ng©n
hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB) th× cã rÊt nhiÒu NHTM ViÖt Nam tham gia
vµo çc ho¹t ®éng cho vay nhµ ë mµ ®iÓn h×nh nh: Ng©n hµng Ph¸t triÓn nhµ
®ång b»ng s«ng Cöu Long (MHB) víi thÞ phÇn cho vay nhµ ë chiÕm tû träng
b×nh qu©n trªn 50% so víi tæng danh môc cho vay tÝnh tõ n¨m 1998 ®Õn 2002
cña ng©n hµng nµy. Cô thÓ theo sè liÖu thèng kª th× tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2002
d nî cho vay cña MHB ®¹t trªn 2.400 tû VND, trong ®ã d nî cho vay x©y dùng
nhµ chiÕm trªn 60%; Sacombank chiÕm 11,37% vµo 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002;
Techcombank trªn 10%... VËy thö ®Æt c©u hái lµ khi tÝnh tû lÖ an toµn vèn
tèi thiÓu cho çc NHTM nãi trªn, ®iÓn h×nh lµ çc NH cã tû träng vÒ cho vay
nhµ ë lín nh MHB th× xö lý sao ®©y? NÕu NHT¦ kh«ng cã qui ®Þnh cô thÓ
cho lo¹i tµi s¶n cã rñi ro nµy th× râ rµng MHB sÏ bÞ thiÖt thßi khi tÝnh tû lÖ
an toµn vèn tèi thiÓu. ThiÖt thßi ë chç lµ khi tÝnh theo nh qui ®Þnh hiÖn nay
th× toµn bé çc kho¶n cho vay cña MHB sÏ ®îc ®a vµo lo¹i tµi s¶n cã rñi ro ë
møc ®é 100% vµ nh vËy nã sÏ lµm cho tû lÖ an toµn vèn cña NH nµy gi¶m
xuèng do ph¶i t¨ng møc ®é rñi ro cña kho¶n vay tõ 50% lªn 100%. Ngîc l¹i, nÕu
cã qui ®Þnh cô thÓ cho lo¹i tµi s¶n cã rñi ro nµy (møc 50%) th× hiÓn nhiªn tû
lÖ an toµn vèn cña MHB sÏ ®îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. H¬n n÷a, hiÖn nay ADB
®ang tµi trî cho ViÖt Nam mét kho¶n cho vay tµi chÝnh nhµ ë trªn 30 triÖu
USD víi tªn gäi lµ "Dù ¸n tµi chÝnh nhµ ë" ®Ó th«ng qua çc NHTM trong níc
cho vay tíi ngêi vay cuèi cïng nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh nhµ ë hiÖn nay cho çc
82
tÇng líp d©n c. Víi sè vèn trªn, ho¹t ®éng cung øng tÝn dông nhµ ë sÏ ®îc gia
t¨ng t¹i çc ng©n hµng th¬ng m¹i tham gia Dù ¸n trong thêi gian tíi vµ sù gia
t¨ng nµy sÏ lµm cho tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu cña çc NHTM ®i ngîc chiÒu
(gi¶m xuèng) khi cha cã qui ®Þnh cho ®èi tîng nµy.
Do vËy, cÇn cã mét sè ®iÒu chØnh nh sau:
- VÒ c¬ cÊu vèn tù cã: Trong khi chê ®îi sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn
çc c«ng cô vÒ vèn n»m trong vèn cÊp I vµ vèn cÊp II cña hÖ thèng NHTM
ViÖt Nam nh çc qui ®Þnh cña BIS hay thùc tiÔn cña çc NHTM trong khu vùc
nh Phillipin nãi trªn. Tríc m¾t ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi tÝnh to¸n tû lÖ
an tßan vèn tèi thiÓu, cÇn nghiªn cøu, bæ sung thªm mét sè nguån vèn vµo c¬
cÊu vèn tù cã cña çc NHTM ViÖt Nam ®Ó tÝnh tû lÖ nµy nh: quü ®Çu t ph¸t
triÓn (Tµi kho¶n 612), quü dù phßng tµi chÝnh (Tµi kho¶n 613), lîi nhuËn gi÷
l¹i cha chia (Tµi kho¶n 692), vèn kh¸c (Tµi kho¶n 609).. v× çc quü nµy ®îc
h×nh thµnh tõ lîi nhuËn sau thuÕ vµ cã thÓ coi çc quü nµy chÝnh lµ phÇn
dù tr÷ c«ng khai theo nh qui ®Þnh cña BIS (Basle). H¬n n÷a, nÕu xÐt vÒ
mÆt lý thuyÕt, khi ng©n hµng gÆp rñi ro, çc ng©n hµng cã quyÒn sö dông
çc quü nµy ®Ó xö lý v× nã thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña çc ng©n hµng.
Riªng ®èi víi çc NHTM quèc doanh, nªn ®a thªm vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n
(Tµi kho¶n 602) vµo c¬ cÊu vèn tù cã ®Ó tÝnh to¸n v× thùc chÊt vèn ®Çu t
x©y dùng c¬ b¶n do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp cho çc NHTM quèc doanh ®Ó
x©y dùng trô së vµ nã trë thµnh tµi s¶n cña ng©n hµng do ®ã nã còng ®îc coi
nh lµ vèn tù cã cña ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, NHT¦ còng nªn xem xÐt ban hµnh
qui chÕ ®¸nh gÝa l¹i tµi s¶n cè ®Þnh h»ng n¨m cña çc NHTM ®Ó x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i (t¨ng hay gi¶m) thùc tÕ t¹i çc thêi ®iÓm tÝnh
to¸n çc chØ sè tµi chÝnh (kÕt thóc n¨m tµi chÝnh) nh tû lÖ an toµn vèn cña
çc ng©n hµng ch¼ng h¹n.
- VÒ tµi s¶n rñi ro: Tríc m¾t nªn qui ®Þnh vµ ®a vµo danh môc tµi s¶n
"cã " cã møc ®é rñi ro ë møc 50% ®ã lµ çc kho¶n cho vay nhµ ë vµ ®îc ngêi
vay thÕ chÊp cho ng©n hµng b»ng chÝnh tµi s¶n (nhµ ë ) h×nh thµnh tõ vèn
83
vay ®ã. NÕu kh«ng qui ®Þnh cô thÓ møc ®é rñi ro cho lo¹i tµi s¶n cã nµy th×
ch¾c ch¾n sÏ g©y ra nh÷ng h¹n chÕ kh«ng ®¸ng cã cho çc NHTM trong viÖc
më réng çc ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung vµ tÝn dông nhµ ë nãi riªng, bëi v×
mét sè lý do sau: nÕu kh«ng cã qui ®Þnh tû lÖ rñi ro cho lo¹i tÝn dông nhµ ë
th× hiÓn nhiªn khi tÝnh tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu, c¬ quan thanh tra ng©n
hµng ph¶i ®a ®èi tîng cho vay nhµ ë vµo lo¹i rñi ro 100% (tõ 50% lªn 100%)
vµ do ®ã lµm cho tû lÖ an toµn vèn cña NH ®ã gi¶m xuèng, nÕu nhá h¬n møc
qui ®Þnh < 8% th× râ rµng çc ng©n hµng ®ã ®· ph¹m LuËt. Ngîc l¹i ®Ó c¶i
thiÖn chØ sè nµy, çc NHTM ph¶i chän mét trong hai gi¶i ph¸p ®¬n gi¶n vµ
kinh ®iÓn nhÊt, ®ã lµ: (i) gi¶m d nî cho vay, hoÆc (ii) t¨ng vèn ®iÒu lÖ theo
møc t¨ng t¬ng øng cña d nî cho vay ®Ó c¶i thiÖn tû lÖ nµy. Râ rµng nÕu gi¶m
d nî cho vay trong ®iÒu kiÖn tµi chÝnh ®ang lµnh m¹nh, hoÆc xÐt theo th«ng
lÖ quèc tÕ nh tr×nh bµy trªn tøc lµ vÉn cho phÐp ng©n hµng ®ã tiÕp tôc t¨ng
dù nî ®èi víi phÇn cßn l¹i (50% nÕu møc ®é rñi ro cho lo¹i h×nh kinh doanh
nµy lµ 50%), nhng do kh«ng cã qui ®Þnh cô thÓ cho ®èi tîng nµy nªn ®Ó ®¶m
b¶o duy tr× tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu theo qui ®Þnh buéc ng©n hµng ph¶i
gi¶m d nî, dÉn ®Õn lîi nhuËn ng©n hµng gi¶m. HoÆc çch lµm thø hai lµ t¨ng
vèn ®iÒu lÖ, ®©y lµ mét çch lµm kh«ng mÊy ®¬n gi¶n, ®Æc biÖt lµ ®èi víi
çc NHTM quèc doanh. Trong khi ®ã nÕu cã qui ®Þnh cho lo¹i tµi s¶n nµy th×
çc NH cã thÓ gi¶i quyÕt ®¬n gi¶n h¬n mµ kh«ng cÇn ®Õn 2 gi¶i ph¸p ®ã.
H¬n n÷a, nÕu xÐt vÒ mÆt thùc tiÔn, viÖc qui ®Þnh møc ®é rñi ro 50% ®èi
víi ho¹t ®éng cho vay nhµ ë trong ®iÒu kiÖn ngêi vay ®· thÕ chÊp b»ng
chÝnh nhµ ë ®ã cho ng©n hµng lµ ®óng víi møc rñi ro cña nã. Gi¶ sö nÕu ngêi
vay gÆp vÊn ®Ò, kh«ng tr¶ gèc vµ l·i cho ng©n hµng theo ®óng qui ®Þnh,
th× ng©n hµng cã thÓ ph¸t m¹i tµi s¶n (nhµ ë) ®ã ®Ó hoµn vèn, vµ ch¾c ch¾n
gi¸ trÞ cña ng«i nhµ ®ã khi ®em b¸n ®Ó thu håi vèn Ýt nhÊt lµ b»ng 50% tæng
gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm b¸n, vµ nh vËy nã còng ®óng víi møc ®é
rñi ro 50% cña nã, chø kh«ng thÓ lµ mÊt tr¾ng 100% ®îc.
Thø hai:
84
Mét sè tµi s¶n cña ng©n hµng cha ®îc quy ®Þnh n»m ë nhãm nµo trong
4 nhãm tµi s¶n quy ®æi rñi ro. Cô thÓ lµ:
- Vµng chØ lµ mét trong nhiÒu kim lo¹i quý, ®¸ quý cña ng©n hµng. Nhng
theo quyÕt ®Þnh 297/QD-NHNN5 th× bé phËn kim lo¹i quý ®¸ quý kh¸c trõ
vµng kh«ng ®îc xÕp vµo nhãm nµo trong 4 nhãm tµi s¶n cã rñi ro quy ®æi.
Trong khi ®ã, ch¾n ch¾n kim lo¹i quý ®¸ quÝ kh¸c ph¶i ®îc xÕp vµo møc tµi
s¶n cã cã møc rñi ro 0% nh vµng. Do v©y, ®Ó tr¸nh bá sãt tµi s¶n cã cña ng©n
hµng khi ph©n chia chóng theo møc ®é rñi ro, NHNN ViÖt Nam cÇn chñ
®éng híng dÉn çc NHTM söa ®æi, bæ sung vµo nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é
rñi ro 0% bé phËn kim lo¹i vµ ®¸ quý kh¸c.
Trong tµi s¶n cã cña ng©n hµng cßn mét kho¶n môc kh¸c lµ gãp vèn
®ång tµi trî. §©y lµ bé phËn tµi s¶n do ng©n hµng gãp vèn víi çc TCTD kh¸c
®Ó cho vay. Do ®ã, ®©y thùc chÊt lµ ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng.
Trong ®ã, ®èi tîng cÊp tÝn dông cã thÓ lµ çc doanh nghiÖp vµ çc TCTD.
Nhng kho¶n môc nµy còng kh«ng ®îc nh¾c ®Õn trong sè çc tµi s¶n cã ®îc
ph©n nhãm theo møc ®é rñi ro. NÕu vËy, khi tiÕn hµnh ph©n nhãm theo møc
®é rñi ro, ng©n hµng cÇn c¨n cø vµo b¶n chÊt cña tõng kho¶n môc ®Ó ph©n
chia cho phï hîp. Muèn vËy, ng©n hµng ph¶i lµm tèt kÕ to¸n qu¶n trÞ. Cô thÓ
lµ ng©n hµng sÏ ph©n chia kho¶n môc gãp vèn ®Ó ®ång tµi trî thµnh cho vay
çc TCTD hay çc tæ chøc kinh tÕ. Trong ®ã, bé phËn nµo lµ cho vay cã ®¶m
b¶o b»ng tµi s¶n, bé phËn nµo lµ cho vay kh«ng cã tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp
®Ó theo dâi vµ s¾p xÕp vµo nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro 20%, 50% hay
100%.
Theo quy ®Þnh, môc b nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro 20% gåm:
GTCG do chÝnh quyÒn tØnh, thµnh phè b¶o l·nh, TCTD kh¸c ph¸t hµnh vµ
môc d lµ kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do chÝnh quyÒn tØnh, thµnh
phè, TCTD kh¸c ph¸t hµnh. NÕu kh«ng cã quy ®Þnh nµo thªm th× TCTD kh¸c
®îc nh¾c ®Õn ë ®©y sÏ ®îc hiÓu lµ gåm c¶ çc TCTD níc ngoµi. Nhng nÕu
kh«ng xÐt ®Õn n¨ng lùc tµi chÝnh cña çc TCTD níc ngoµi mµ ®ång nhÊt mäi
85
GTCG, çc kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do TCTD níc ngoµi ph¸t
hµnh vµo nhãm TSC cã møc ®é rñi ro 20% lµ cha hîp lý. MÆt kh¸c, GTCG vµ
çc kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do chÝnh quyÒn, çc tæ chøc kinh
tÕ níc ngoµi ph¸t hµnh do kh«ng ®îc liÖt kª vµo nhãm nµo trong 4 nhãm tµi
s¶n cã theo møc ®é rñi ro nªn ng©n hµng còng cã thÓ hiÓu bé phËn nµy ®îc
xÕp vµo tµi s¶n cã kh¸c vµ cã møc ®é rñi ro 100%. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn lµ
cha hîp lý v× theo quy ®Þnh cña céng ®ång ng©n hµng çc níc, çc kho¶n cho
vay chÝnh phñ, NHTW ë çc níc m¹nh vÒ tµi chÝnh, hay tæ chøc kinh tÕ trong
vµ ngoµi níc cã ®ñ b»ng chøng v÷ng m¹nh cã thÓ ®îc xÕp vµo nhãm tµi s¶n
cã cã møc ®é rñi ro nhá h¬n 100%.
Nh ®· nãi ë phÇn thùc tr¹ng, mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña Techcombank
trong c«ng t¸c ph©n tÝch viÖc trÝch lËp çc quü lµ chØ ®¸nh gi¸ sè tuyÖt ®èi
cña çc kho¶n môc çc quü xem cã trÝch lËp theo ®óng quy ®Þnh hay kh«ng
mµ bá qua viÖc ph©n tÝch çc tû lÖ cña çc quü tÝnh trªn vèn ®iÒu lÖ cña
ng©n hµng. §©y lµ mét néi dung ®¸nh gi¸ cÇn thiÕt vµ quan träng trong viÖc
biÓu hiÖn kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro cña ng©n hµng.
Hai tû lÖ dïng ®Ó ph©n tÝch lµ:
1) Tû lÖ quÜ dù tr÷ Quü dù tr÷ bæ sung

bæ sung so víi vèn = x100
®iÒu lÖ Vèn ®iÒu lÖ
2)Tû lÖ quÜ dù Quü dù phßng tµi

phßng tµi chÝnh so = chÝnh x 100
víi vèn ®iÒu lÖ Vèn ®iÒu
lÖ
Çc chÕ ®é tµi chÝnh ®èi víi çc tæ chøc tÝn dông ®Òu qui ®Þnh møc
trÝch lËp tõng quÜ tÝnh trªn lîi nhuËn sau khi ®· nép thuÕ thu nhËp. Cô thÓ:
tríc khi cã LuËt ng©n hµng, viÖc trÝch lËp çc quÜ cña çc ng©n hµng th¬ng
m¹i ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së quyÕt ®Þnh 106 Q§/NH ngµy 9/6/1992 cña Thèng
®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ viÖc ban hµnh qui chÕ trÝch lËp vµ sö dông çc
86
quü dù tr÷ cña tæ chøc tÝn dông: "çc tæ chøc tÝn dông ph¶i trÝch tû lÖ 10%
trªn lîi nhuËn rßng lËp quÜ dù tr÷ ®Æc biÖt ®Ó dù phßng bï ®¾p rñi ro, quÜ
nµy ®îc trÝch ®Õn khi b»ng 100% vèn ®iÒu lÖ thùc cã t¹i thêi ®iÓm trÝch,
çc tæ chøc tÝn dông ph¶i trÝch tû lÖ 5% trªn lîi nhuËn rßng lËp quÜ dù tr÷ bæ
sung vèn ®iÒu lÖ, quÜ nµy ®îc trÝch ®Õn khi b»ng 50% vèn ®iÒu lÖ thùc cã
t¹i thêi ®iÓm trÝch." Thêi kú sau khi LuËt ng©n hµng, viÖc trÝch lËp çc quÜ
cña çc ng©n hµng ®îc thùc hiÖn theo nghÞ ®Þnh sè 166/1999/N§CP vÒ chÕ
®é tµi chÝnh ®èi víi tæ chøc tÝn dông. NghÞ ®Þnh nµy qui ®Þnh: phÇn lîi
nhuËn cßn l¹i sau khi nép thuÕ thu nhËp, çc tæ chøc tÝn dông ph¶i tiÕn hµnh
trÝch lËp çc quÜ theo tû lÖ sau: trÝch quÜ bæ sung vèn ®iÒu lÖ, møc trÝch
nµy kh«ng qu¸ møc vèn ®iÒu lÖ thùc cã cña tæ chøc tÝn dông. PhÇn lîi nhuËn
cßn l¹i, sau khi bï kho¶n lç cña çc n¨m tríc (®èi víi çc kho¶n lç kh«ng ®îc bï
vµo lîi nhuËn tríc thuÕ thu nhËp), nép tiÒn thu sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ níc,
trõ çc kho¶n tiÒn ph¹t vi ph¹m luËt thuéc tr¸ch nhiÖm cña tæ chøc tÝn dông,
®îc ph©n phèi nh sau: trÝch quü dù phßng tµi chÝnh 10%, sè d quÜ nµy kh«ng
vît qu¸ 25% vèn ®iÒu lÖ cña tæ chøc tÝn dông; quü ®Çu t nghiÖp vô 50%;
quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm 5%, sè d kh«ng vît qu¸ 6 th¸ng l¬ng thùc
hiÖn; trÝch quü khen thëng vµ quÜ phóc lîi, tèi ®a 2 quü kh«ng qu¸ 3 th¸ng l-
¬ng thùc hiÖn nÕu tû suÊt lîi nhuËn tÝnh trªn vèn n¨m nay kh«ng thÊp h¬n
n¨m tríc, kh«ng qu¸ 2 th¸ng l¬ng thùc hiÖn nÕu tû suÊt lîi nhuËn tÝnh trªn vèn
n¨m nay thÊp h¬n n¨m tríc.
3.1.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh vèn huy ®éng.
Nh ®· nãi trong ch¬ng II, viÖc ph©n tÝch chØ tiªu vèn huy ®éng ë
Techcombank cßn béc lé 3 h¹n chÕ vµ nh÷ng gîi ý sau ®©y cã thÓ lµ çch mµ
çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn sö dông ®Ó lµm cho c«ng t¸c ph©n tÝch
cña m×nh ®îc toµn diÖn h¬n. Cô thÓ lµ:
Thø nhÊt:
Techcombank cÇn ph¶i x¸c ®Þnh l¹i cho chÝnh x¸c kh¸i niÖm vµ çc
thµnh tè cÊu thµnh nªn Vèn huy ®éng cña ng©n hµng m×nh. Theo ®iÒu 45,
87
46, 47, 48 LuËt çc tæ chøc tÝn dông qui ®Þnh: tæ chøc tÝn dông huy ®éng
vèn díi h×nh thøc nhËn tiÒn göi kh«ng kú h¹n, cã kú h¹n vµ çc lo¹i tiÒn göi
kh¸c cña çc tæ chøc, ç nh©n vµ çc tæ chøc tÝn dông kh¸c. Khi ®îc Thèng
®èc Ng©n hµng Nhµ níc chÊp thuËn, tæ chøc tÝn dông ph¸t hµnh chøng chØ
tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c ®Ó huy ®éng vèn cña tæ chøc ç
nh©n trong níc vµ ngoµi níc. Çc tæ chøc tÝn dông ®îc vay ng©n hµng ®îc
vay vèn ng¾n h¹n cña Ng©n hµng Nhµ níc díi h×nh thøc t¸i cÊp vèn.
Nh vËy, nÕu c¨n cø vµo h×nh thøc huy ®éng vèn cã thÓ kh¼ng ®Þnh
r»ng nguån vèn huy ®éng cña çc ng©n hµng th¬ng m¹i bao gåm çc kho¶n:
- TiÒn göi, trong ®ã cã cña ç nh©n, tæ chøc kinh tÕ, kho b¹c Nhµ níc vµ
tæ chøc tÝn dông kh¸c trong níc ngoµi níc;
- TiÒn vay, trong ®ã cã vay cña Ng©n hµng Nhµ níc vµ vay cña çc tæ
chøc tÝn dông kh¸c trong níc ngoµi níc.
- Ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ çc giÊy tê cã gi¸ kh¸c.
Tõ ®ã, chØ tiªu tû träng tõng nguån vèn huy ®éng còng ®îc chia thµnh 3
chØ tiªu: tû träng tiÒn göi trªn nguån vèn huy ®éng; tû träng tiÒn vay trªn trªn
nguån vèn huy ®éng; ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trªn nguån vèn huy ®éng. SÏ lµ lîi
thÕ khi Techcombank cã tû träng tiÒn göi trªn nguån vèn huy ®éng cao vµ æn
®Þnh. §iÒu nµy thêng lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng l©u n¨m cã uy tÝn,
chÊt lîng s¶n phÈm tèt, nghiÖp vô ®a d¹ng, ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é.
Ngîc l¹i, tû träng vèn vay cao thêng lµm t¨ng chi phÝ ph¶i tr¶ cho nguån huy
®éng, cã thÓ ng©n hµng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng rñi ro vÒ thanh kho¶n,
ngo¹i hèi...
Thø hai
Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m ph©n tÝch mèi quan hÖ
gi÷a vèn huy ®éng vµ t×nh h×nh tÝn dông, ®Çu t cña ng©n hµng bëi trong
ho¹t ®éng cña m×nh nÕu Techcombank huy ®éng vèn víi tèc ®é cao vµ sè lîng
lín nhng kh«ng t×m ®îc ®Çu ra cho sè vèn nµy th× ho¹t ®éng kinh doanh sÏ
kh«ng thÓ ®¹t hiÖu qu¶ nh mong muèn, thËm chÝ cã thÓ gÆp thua lç, ®×nh
88
trÖ. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc tÝnh to¸n vµ so s¸nh hÖ
sè sau:
HÖ sè biÕn ®éng cña Møc t¨ng trëng cña vèn huy ®éng trong kú
nguån vèn huy ®éng = -----------------------------------------------------------
so víi tÝn dông, ®Çu t Møc t¨ng trëng cña tÝn dông vµ ®Çu t trong
kú
Trong ®ã: møc t¨ng trëng cña t×nh h×nh tÝn dông vµ ®Çu t trong kú
kh«ng tÝnh ®Õn sè t¨ng trëng cña d nî cho vay b»ng vèn tµi trî ñy th¸c ®Çu t.
NÕu hÖ sè nµy lín h¬n 1 cÇn xem xÐt nguyªn nh©n ®äng vèn ®Ó cã biÖn
ph¸p gi¶i quyÕt ®Çu ra cho vèn huy ®éng hoÆc cã chÝnh s¸ch huy ®éng phï
hîp. Ngîc l¹i, nÕu hÖ sè trªn nhá h¬n 1 cÇn kiÓm tra t×nh h×nh dù tr÷ vµ thanh
kho¶n, tr¸nh rñi ro thiÕu vèn kh¶ dông.
Thø ba
Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn xem xÐt ®Õn tÝnh æn ®Þnh cña nguån
vèn trong khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vèn huy ®éng bëi mét lîi Ých cña viÖc lµm
nµy lµ gióp cho Techcombank x¸c ®Þnh kú h¹n sñ dông vèn hîp lý ®ång thêi
t¹o c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh møc thanh kho¶n cÇn thiÕt trong häat ®éng cña
ng©n hµng. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc sö dông ph¬ng
ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n hai hÖ sè sau :
Doanh sè chi tr¶ cho vèn huy®éng trong kú

 Sè vßng quay cña vèn huy ®éng = --------------------------------------------------
Sè d b×nh qu©n cña vèn huy ®éng trong
kú
 Thêi h¹n göi b×nh Sè db×nh qu©n cña nguån Sè ngµy

x
qu©n cña nguån vèn = vèn huy ®«ng trong kú trong kú
huy ®éng
(tÝnh theo ngµy) Doanh sè chi tr¶ nguån vèn huy ®éng trong
k×
Trong c«ng thøc nµy, sè d b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®éng trong kú
tríc ®îc t×nh theo ph¬ng ph¸p sè häc cña sè d çc kho¶n tiÒn huy ®éng ®îc ë
89
çc thêi ®iÓm trong kú. Sè vßng quay cña nguån vèn huy ®éng nãi lªn trong
mét thêi gian nhÊt ®Þnh nguån vèn nµy quay ®îc mÊy vßng. Ngîc l¹i, thêi h¹n
göi b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®éng nãi lªn thêi gian cÇn thiÕt ®Ó nguån
vèn nµy quay ®îc 1 vßng.
Trªn c¬ së tÝnh to¸n sè vßng quay cña nguån vèn huy ®éng, çc nhµ
ph©n tÝch sÏ thùc hiÖn so s¸nh víi cïng chØ tiªu nµy ë kú tríc. NÕu sè vßng
quay cña vèn huy ®éng cµng Ýt chøng tá doanh sè chi tr¶ vèn huy ®éng trong
mèi t¬ng quan víi sè d b×nh qu©n cña nguån vèn trong kú cµng nhá. Do ®ã,
nguån vèn trong kú ph©n tÝch cã tÝnh æn ®Þnh cao h¬n kú tríc. Ngîc l¹i, nÕu
doanh sè chi tr¶ b×nh qu©n cña vèn huy ®éng rÊt cao so víi sè d b×nh qu©n
cña vèn huy ®éng trong kú ph©n tÝch sÏ lµm cho vßng quay vèn huy ®éng lín
h¬n kú tríc, ®iÒu nµy cho thÊy vèn huy ®éng cña ng©n hµng kh«ng æn ®Þnh.
Thø t
Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ chi phÝ
tr¶ l·i cho nguån vèn huy ®éng trong c«ng t¸c ph©n tÝch cña m×nh. ViÖc lµm
nµy ®îc thùc hiÖn dÔ dµng th«ng qua viÖc tÝnh to¸n chØ tiªu l·i suÊt huy
®éng vèn b×nh qu©n ®Çu vµo nh trong c«ng thøc sau:
=  (Tû träng nguån vèn i * L·i suÊt huy ®éng vèn i)
Bªn c¹nh viÖc x¸c ®Þnh c«ng thøc tÝnh mét çch hîp lý, çc nhµ ph©n
tÝch cña Techcombank cÇn sö dông kh«ng chØ ph¬ng ph¸p so s¸nh ®¬n
thuÇn trÞ sè cña chØ tiªu qua çc thêi kú kh¸c nhau mµ cÇn thiÕt sö dông ph-
¬ng ph©n tÝch thÝch hîp h¬n ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña tõng nh©n
tè ®Õn l·i suÊt b×nh qu©n cho nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng. Do çc
nh©n tè tû träng tõng nguån vèn huy ®éng b×nh qu©n vµ l·i suÊt b×nh qu©n
tõng nguån vèn huy ®éng cã mèi quan hÖ tÝch sè víi chØ tiªu l·i suÊt huy ®éng
b×nh qu©n nªn tuú theo thêi gian vµ yªu cÇu ph©n tÝch, nhµ qu¶n trÞ cã thÓ
sö dông ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn hay ph¬ng ph¸p sè chªnh lÖch ®Ó x¸c
®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña tõng nh©n tè ®Õn l·i suÊt huy ®éng vèn b×nh
qu©n trong kú.
90
3.1.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn.
3.1.3.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷.
Techcombank nªn sö dông chØ tiªu hÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ ®Ó ®o lêng
kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh nh theo quy ®Þnh cña NHNN. Cô thÓ lµ
Tµi s¶n cã ph¶i thanh to¸n ngay

HÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ = ------------------------------------------
Tµi s¶n nî ph¶i thanh to¸n ngay
Tuy nhiªn, nhµ qu¶n trÞ Techcombank còng cÇn lu ý ®Õn mét sè h¹n
chÕ cña quy ®Þnh nµy ®Ó cã çch tÝnh to¸n sao cho phï hîp.
Nh ®· nãi ë ch¬ng 2, Techcombank kh«ng thêng xuyªn tÝnh to¸n vµ
thèng kª nguån vèn theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ trong mèi quan hÖ víi viÖc sö dông
tµi s¶n. Do vËy, dï hÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ cña Techcombank ®¹t cao ®iÒu nµy
còng kh«ng hoµn toµn ®ång nghÜa víi viÖc Techcombank kh«ng gÆp rñi ro
thanh kho¶n. Do vËy mét yªu cÇu tÊt yÕu trong viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh dù tr÷
®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m
®¸nh gi¸ nguån vèn vµ tµi s¶n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ b»ng viÖc lËp b¶ng :
B¸o ço tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ.
Trong thùc tiÔn häat ®éng, sù chªnh lÖch trong kú ®¸o h¹n cña çc tµi
s¶n vµ çc kho¶n nî dÉn ®Õn sù kh¸c biÖt trong thêi gian xuÊt hiÖn nh÷ng
luång tiÒn vµo vµ ra khái ng©n hµng. B¸o ço thèng kª tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî
theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ sÏ gióp cho nhµ qu¶n trÞ dù ®o¸n ®îc mét çch kh¸i
qu¸t nhu cÇu vµ çc nguån thanh kho¶n cña ng©n hµng trong tõng kho¶ng thêi
gian vµ tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh cÇn thiÕt khi thùc hiÖn çc ho¹t ®éng
huy ®éng vèn vµ ®Çu t tiÕp theo.
Kú ®¸o h¹n ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
Thêi h¹n ®¸o h¹n thùc tÕ = Thêi gian tÝnh theo kú h¹n hîp ®ång – Sè
ngµy thùc tÕ ®· thùc hiÖn hîp ®ång.
Trong ®ã :Sè ngµy thùc tÕ ®· thùc hiÖn hîp ®ång = Ngµy lËp b¸o ço –
Ngµy thùc hiÖn cho vay hoÆc huy ®éng
91
Ng©n hµng cã thÓ ph©n tÝch trªn c¬ së lËp b¶ng 2.12:
B¶ng 2.12: B¶ng ph©n tÝch nguån vèn trong mèi quan hÖ víi tµi s¶n
theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ
ChØ tiªu KKH 3th 3-6th 6-12th > 12 th 

I.Sö dông nguån (A)
TiÒn, tµi s¶n t¬ng ®¬ng tiÒn
TGTT t¹i TCTD kh¸c
TÝn dông vµ ®Çu t
II. Nguån vèn (B)
TGTT cña TCTD kh¸c
TG vµ tiÒn vay TCTD kh¸c
TG cña kh¸ch hµng
Tµi s¶n nî kh¸c
Vèn chñ së h÷u
III. Chªnh lÖch nguån vµ sö
dông nguån (B-A)
IV. Chªnh lÖch céng dån
ViÖc ph©n tÝch b¸o ço chñ yÕu tËp trung vµo ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro
thanh kho¶n th«ng qua x¸c ®Þnh møc ®é thõa hoÆc thiÕu thanh kho¶n cho
tõng kú h¹n vµ ®¸nh gi¸ møc ®é sö dông vèn ng¾n h¹n ®Çu t dµi h¹n th«ng qua
x¸c ®inh tû lÖ chuyÓn ho¸n vèn thùc tÕ nh sau:
VÝ dô t¹i ng©n hµng th¬ng m¹i A cã b¸o ço vÒ tµi s¶n vµ nguån vèn
ph©n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ nh sau:
Kú h¹n KKH 1 tuÇn 1 th¸ng 6 th¸ng 1 n¨m >1 n¨m ∑
Sö dông vèn 1.700 1.000 1.500 1.500 1.000 5.300 12.000
Nguån vèn 5.000 0 2.900 2.500 600 1.000 12.000
Chªnh lÖch 3.300 - 1.000 1.400 1.000 - 400 - 4.300 0
Céng dån 0 - 3.300 - 2.300 - 3.700 - 4.700 - 4.300
92
Nh×n vµo b¶ng ta thÊy ng©n hµng ®· sö dông rÊt nhiÒu tµi s¶n nî ng¾n
h¹n ®Ó ®Çu t dµi h¹n. Chªnh lÖch thiÕu nguån vèn trung dµi h¹n (trªn mét n¨m)
lín tíi 4300 triÖu ®ång. Tû lÖ ho¸n chuyÓn vèn thùc tÕ lµ: 4300/5300 = 81%.
B¸o ço cho thÊy møc ®é rñi ro thanh kho¶n cña ng©n hµng lµ rÊt cao. Ng©n
hµng cÇn cã biÖn ph¸p c¬ cÊu thêi h¹n trªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña m×nh
nÕu kh«ng sÏ gÆp khã kh¨n lín vÒ thanh kho¶n.
3.1.3.2. Ph©n tÝch häat ®éng tÝn dông.
Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng sinh lêi chñ yÕu cña NHTM. Do vËy
c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tÝn dông ph¶i ®¶m b¶o ph©n tÝch ®Çy ®ñ vµ
toµn diÖn mäi khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò nh»m ®a l¹i cho nhµ qu¶n trÞ çi nh×n
s©u s¾c vµ toµn diÖn nhÊt. T¹i Techcombank , ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®ã, néi
dung ph©n tÝch ph¶i ®îc bæ sung thªm nh÷ng khÝa c¹nh ®¸nh gi¸ sau:
Thø nhÊt
Trong ph©n tÝch, nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn lµm râ mèi quan hÖ
h÷u c¬ gi÷a viÖc cÊp tÝn dông cña ng©n hµng m×nh víi t×nh t×nh nguån vèn
huy ®éng ®îc ®a vµo kinh doanh.
Thø hai
Trong viÖc trÝch lËp dù phßng, Techcombank vÉn ph¶i thùc hiÖn theo
nh quyÕt ®Þnh 488/QD – NHNN5 cña NHNN. Tuy nhiªn, nh ®· nãi quyÕt
®Þnh nµy cña NHNN cßn nhiÒu bÊt cËp, thiÕu tÝnh thùc tÕ vµ kh«ng theo
tiªu chuÈn quèc tÕ. Do ®ã, trong c«ng t¸c ph©n tæ nî qu¸ h¹n ®Ó trÝch lËp dù
phßng rñi ro tÝn dông Techcombank cÇn tÝnh ®Õn tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè trªn
®Ó viÖc ph©n tæ nî qu¸ h¹n vµ trÝch lËp dù phßng cho chÝnh x¸c, ®¶m b¶o
cho viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh rñi ro tÝn dông cña nhµ qu¶n trÞ ®îc toµn diÖn
vµ s¸t thùc h¬n.
Thø ba
Ng©n hµng nªn sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông.
HÖ sè kh¶ n¨ng bï Dù phßng bï ®¾p rñi

®¾p rñi ro tÝn dông ro
Nî qu¸ h¹n khã ®ßi
93
= ------------------------------
Trong ®ã: dù phßng bï ®¾p rñi ro tÝn dông ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch
céng sè d cã cña çc tµi kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi.
HÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông ®îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶
n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông. NÕu dù phßng bï ®¾p rñi ro nhá h¬n nî qu¸ h¹n
khã ®ßi (hay chØ tiªu hÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro <1) chøng tá ng©n hµng th-
¬ng m¹i kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro trong cho vay tõ trÝch dù phßng,
®iÒu nµy sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn kinh doanh trong kú, thËm chÝ cã thÓ sÏ lµm
th©m hôt vèn tù cã nÕu ng©n hµng kinh doanh kh«ng cã l·i. Trong trêng hîp
nµy cÇn xem xÐt thªm møc ®é ¶nh hëng cña rñi ro tÝn dông ®Õn sù suy gi¶m
cña vèn tù cã b»ng çch so s¸nh phÇn nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi víi vèn tù cã
cña ng©n hµng qua chØ tiªu:
Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi
n¨ng thu håi so víi vèn tù =
Vèn tù cã cña ng©n hµng
cã
ChØ tiªu nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi so víi vèn tù cã cµng lín
thÓ hiÖn sù th©m hôt vèn tù cã cµng nhiÒu do chÊt lîng tÝn dông suy gi¶m.
§Æc biÖt, khi chØ tiªu nµy lín h¬n 1, ng©n hµng hoµn toµn kh«ng cßn kh¶
n¨ng thanh to¸n n÷a.
3.1.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ vµ lîi nhuËn cña ng©n
hµng.
3.1.4.1. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ.
Nh×n vµo nh÷ng h¹n chÕ cña Techcombank trong c«ng t¸c ph©n tÝch
t×nh h×nh thu nhËp – chi phÝ ®· chØ ra trong ch¬ng 2, ®Ó lµm tèt c«ng t¸c
ph©n tÝch nµy nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn xem xÐt thªm mét sè yÕu tè
sau d©y.
94
Thø nhÊt
Ngoµi viÖc xem xÐt tæng thu nhËp vµ tæng chi phÝ nhµ qu¶n trÞ
Techcombank cÇn thiÕt ph¶i xem xÐt sù biÕn ®éng cña thu nhËp vµ chi phÝ
trong mèi quan hÖ víi quy m« tµi s¶n, nguån vèn hay lao ®éng b»ng viÖc sö
dông ph¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n vµ so s¸nh hai tû lÖ sau:
Tû lÖ thu nhËp trªn tæng ∑Thu nhËp

tµi s¶n =
∑Tµi s¶n b×nh qu©n
Tû lÖ chi phÝ trªn tæng ∑Chi phÝ

tµi s¶n =
∑Tµi s¶n b×nh qu©n
ChØ tiªu trªn ph¶n ¸nh kÕt qu¶ t¹o thu nhËp cña mét ®ång tµi s¶n. ChØ
tiªu nµy cµng cao cµng chøng tá ng©n hµng ®· ph©n bæ tµi s¶n cã mét çch
hîp lý, t¹o nÒn t¶ng cho viÖc t¨ng lîi nhuËn.
ChØ tiªu tû lÖ chi phÝ trªn tæng tµi s¶n thÓ hiÖn chi phÝ mµ ng©n
hµng ph¶i bá ra khi sö dông mét ®ång tµi s¶n. ChØ tiªu nµy cµng cao chøng tá
c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ cña ng©n hµng cµng kÐm, ®ßi hái ng©n hµng cÇn cã
nh÷ng thay ®æi thÝch hîp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ng©n hµng.
Thø hai
Techcombank cha tÝnh to¸n vµ sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tÝch hîp
®Ó ph©n tÝch chØ tiªu l·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n. Cã thÓ tham kh¶o çch
tÝnh l·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n theo ph¬ng ph¸p chi phÝ lÞch sö nh sau:
= x 100
= x 100
NÕu gäi: L·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n lµ: LS(HV)
L·i ph¶i tr¶ cho nguån huy ®éng b×nh qu©n lµ: LS(PT)
HÖ sè sö dông vèn lµ: HS
th× c«ng thøc ®îc viÕt: LS(HV) = x 100
95
3.1.4.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn.
§Ó c«ng t¸c ®¸nh gi¸ t×nh h×nh lîi nhuËn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhµ qu¶n trÞ
Techcombank nªn ®a thªm vµo trong ph©n tÝch çc néi dung sau ®©y:
Thø nhÊt: Nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn sö dông ph¬ng ph¸p Dupont
®Ó ®¸nh gi¸ vÒ hai chØ tiªu ROA vµ ROE. Cô thÓ lµ :
Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Tµi s¶n BQ Lîi nhuËn sau thuÕ
-----------------
Vèn chñ së h÷u BQ
=
Vèn chñ së h÷u BQ x ∑ Tµi s¶n BQ
Hay:
Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ

= x
Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Tµi s¶n BQ
Vèn chñ së h÷u BQ
∑ Tµi s¶n
BQ
V×  Tµi s¶n =  Nguån vèn, nªn c«ng thøc trªn cßn cã thÓ viÕt ®îc lµ:

Vèn chñ së h÷u BQ = Vèn chñ së h÷u BQ x ∑ Tµi s¶n BQ
∑ Nguån vèn BQ
Mµ vèn chñ së h÷u trªn tæng nguån vèn cã thÓ tÝnh ®îc b»ng:
Vèn chñ së h÷u BQ Vèn chñ së h÷u BQ
=1 - = 1 - HÖ sè nî
∑ Nguån vèn BQ ∑ Nguån vèn BQ
Do ®ã, ta cã:

= x
Vèn chñ së h÷u BQ 1 - HÖ sè nî ∑ Tµi s¶n BQ
Qua c«ng thøc trªn ta cã thÓ thÊy: tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u chÞu
¶nh hëng cña hai nh©n tè: tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n vµ hÖ sè
nî.
96
NÕu t¨ng tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n th× tû suÊt lîi
nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u còng sÏ t¨ng lªn vµ ngîc l¹i.
NÕu hÖ sè nî cµng t¨ng th× tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së
h÷u còng sÏ t¨ng lªn vµ ngîc l¹i. Do ®ã, trong ®iÒu kiÖn tû suÊt lîi nhuËn sau
thuÕ trªn tæng tµi s¶n kh«ng thay ®æi, ng©n hµng muèn t¨ng lîi nhuËn sau
thuÕ trªn vèn chñ së h÷u, chØ cÇn t¨ng sö dông nî thay cho vèn chñ së h÷u. Tuy
nhiªn, nÕu thÞ trêng thÊy r»ng vèn chñ së h÷u qu¸ thÊp, ng©n hµng ®ã ®îc
xem lµ cã rñi ro cao vµ do ®ã gi¸ cæ phiÕu cña ng©n hµng cã thÓ sÏ cã chiÒu
híng gi¶m thÊp. V× vËy, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn ph¶i thËn träng
trong viÖc sö dông ®ßn bÈy tµi chÝnh “hÖ sè nî”.
HoÆc cã thÓ biÓu diÔn ¶nh hëng cña çc nh©n tè ®Õn tû suÊt lîi nhuËn
trªn vèn tù cã theo mèi quan hÖ sau:
LN sau thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Thu nhËp ∑ Tµi s¶n BQ
= x x
Vèn chñ së ∑ Thu nhËp ∑ Tµi s¶n BQ Vèn chñ së h÷u BQ
h÷u BQ
Lîi nhuËn sau thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Thu nhËp 1
= x x
Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Thu nhËp ∑ Tµi s¶n BQ Vèn chñ së h÷u BQ
∑ Tµi s¶n BQ
Tõ mèi quan hÖ trªn cã thÓ rót ra:

- Trêng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do tû
suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn doanh thu gi¶m, cã thÓ do ng©n hµng kh«ng kiÓm
so¸t ®îc chi phÝ ®· lµm gi¶m lîi nhuËn sau thuÕ hoÆc còng cã thÓ ®Þnh gi¸
dÞch vô thÊp hoÆc chiÕn lîc Marketing ng©n hµng kÐm hiÖu qu¶.
- Trêng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do vßng
quay tµi s¶n cã gi¶m, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn ph¶i xem l¹i sù ph©n bæ
çc thµnh phÇn tµi s¶n: tµi s¶n sinh lêi vµ tµi s¶n kh«ng sinh lêi, tr¸nh ø ®äng
kh«ng cÇn thiÕt.
97
- Trêng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do tû lÖ
vèn chñ së h÷u trªn tæng sè nguån vèn qu¸ lín, çc nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn
xem l¹i çc chÝnh s¸ch huy ®éng vèn nh»m thu hót thªm nguån vèn tõ bªn ngoµi
vµo kinh doanh.
Thø hai
Nhµ qu¶n trÞ nªn tÝnh to¸n thªm hai chØ tiªu sau ®Ó ph¶n ¸nh t×nh
chi tr¶ cæ tøc cho çc cæ ®éng:
Thu nhËp trªn mçi cæ phÇn
_
Lîi nhuËn sau thuÕ Chi tr¶ cæ tøc cho cæ phiÕu u
TNCP = ®·i
∑ Sè cæ phÇn thêng
Cæ tøc = Thu nhËp mçi cæ phÇn x Tû lÖ chia cæ tøc

Víi çc NHTM cæ phÇn nh Techcombank th× cæ tøc trªn mçi cæ phÇn
lµ ®iÒu quan t©m chñ yÕu cña çc cæ ®«ng, v× nã thÓ hiÖn møc ®é sinh lêi
cho çc chñ së h÷u tõ nh÷ng ®ång vèn mµ hä ®ang gãp vµo ng©n hµng. Mét tû
lÖ chia cæ tøc cao sÏ lµm hµi lßng çc cæ ®«ng, n©ng cao ®îc gi¸ trÞ cæ phiÕu
cña ng©n hµng trªn thÞ trêng tµi chÝnh. V× vËy, viÖc c©n nh¾c mét tû lÖ
chia cæ tøc hîp lý sÏ lµm hµi lßng çc nhµ ®Çu t vµ n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ tµi
chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng trong t¬ng lai.
3.1.5. Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ.
Thø nhÊt
Nhµ qu¶n trÞ sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh ®Ó so s¸nh lu chuyÓn tiÒn
tÖ qua çc n¨m qua ®ã cã thÓ thÊy ®îc sù biÕn ®éng cña dßng tiÒn lu chuyÓn
còng nh c¬ cÊu cña sù biÕn ®éng ®ã. VÝ dô cã t×nh h×nh sau:
98
B¶ng 2.13 : T×nh h×nh lu chuyÓn tiÒn thuÇn qua çc n¨m.
(§¬n vÞ: tû ®ång)
ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 So 2002/2001
+/- Tû ®ång +/- %
1. Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ 336,13 91,46 - 244,67 - 72,79
häat ®éng kinh doanh
2. Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ -0,29 -61,79 -61,5 20847,45
häat ®éng ®Çu t
3. Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ 19,97 15,16 -4,81 -24,08
ho¹t ®éng tµi chÝnh
4. Lu chuyÓn tiÒn thuÇn 355,81 44,81 -310,98 -87,4
trong kú.
5. TiÒn tån cuèi kú 924,47 167,78 -756,69 -81,85
(Nguån: b¸o ço thêng niªn n¨m 2001 vµ 2002)
Nh×n vµo b¶ng trªn nhµ ph©n tÝch sÏ nhËn thÊy:
Lu chuyÓn tiÒn thuÇn trong n¨m 2002 lµ 44,81 tû ®ång, gi¶m 310,99 tû
®ång so víi n¨m 2001, t¬ng ®¬ng víi tû lÖ gi¶m lµ 87,4%. Do çc bé phËn cÊu
thµnh nªn lu chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú cã mèi quan hÖ tæng sè nªn, b»ng ph-
¬ng ph¸p c©n ®èi, nhµ qu¶n trÞ Techcombank nhËn thÊy sù biÕn ®éng ®ã lµ
do çc bé phËn sau:
- Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2001 lµ
336,13 tû cßn n¨m 2002 lµ 91,46 tû. Nh thÕ, trong n¨m 2002 lu chuyÓn tiÒn tõ
häat ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®· gi¶m 224,67 tû ®ång, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é
gi¶m lµ 72,79%.
- Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng ®Çu t n¨m 2002 lµ -61,79 tû (do
çc kho¶n thu vµo tõ ®Çu t nhá h¬n nhiÒu so víi çc kho¶n chi cho ®Çu t), n¨m
2001 lµ - 0,29 tû ®ång. Nh thÕ kho¶n lu chuyÓn thuÇn tõ ho¹t ®éng ®Çu t
99
tiÕp tôc gi¶m víi tû lÖ gi¶m vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 61,495 tû t¬ng ®¬ng vÒ sè t-
¬ng ®èi lµ 20847,45%.
- Lu chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh n¨m 2002 lµ 167,78 tû
®ång, gi¶m 756,69 tû ®ång, t¬ng ®¬ng víi tèc ®é gi¶m lµ 81,85% so víi n¨m
2001.
Nh vËy, vÒ sè tuyÖt ®èi, do n¨m 2002 lu chuyÓn tiÒn tõ häat ®éng kinh
doanh gi¶m m¹nh nhÊt, sau ®ã lµ kho¶n l chuyÓn tiÒn tõ häat ®éng ®Çu t vµ
häat ®éng tµi chÝnh lµm cho tæng lu chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú ®· gi¶m
310,69 tû. Ph¬ng tr×nh c©n ®èi lµ:
(-310,98) = (-244,67) + (-61,5) + (-4,81)
Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy kho¶n môc tiÒn tån cuèi kú n¨m 2002 lµ
167,78 tû ®ång gi¶m 756,69 tû ®ång so víi n¨m 2001 ( n¨m 2001 lµ 924,47 tû).
Nh vËy, nÕu nhËn xÐt mét çch s¬ bé nhµ qu¶n trÞ Techcombank cã thÓ thÊy
trong n¨m 2002 ng©n hµng Techcombank ®· sö dông ®îc nhiÒu h¬n sè tiÒn
cña m×nh vµo ho¹t ®éng kinh doanh còng nh çc ho¹t ®éng sinh lêi kh¸c, gi¶m
thiÓu t×nh tr¹ng tiÒn ø ®äng vµo cuèi kú nh trong n¨m 2001. Cô thÓ viÖc sö
dông tiÒn ®ã cã hiÖu qu¶ h¬n n¨m tríc hay kh«ng nhµ qu¶n trÞ cßn ph¶i kÕt
hîp víi çc yÕu tè kh¸c míi cã thÓ ®a l¹i nhËn ®Þnh chÝnh x¸c nhÊt.
Thø hai:
Nhµ qu¶n trÞ cÇn ph©n tÝch çc nh©n tè ¶nh hëng ®Õn lu chuyÓn tiÒn
nh b¶ng 2.14:
100
B¶ng 2.14: Ph©n tÝch çc nh©n tè ¶nh hëng ®Õn lu chuyÓn tiÒn tÖ
2001 2002 2002/2001
ChØ tiªu
+/- Tû
Tû ®ång Tû ®ång +/- %
®ång
I. Çc nh©n tè lµm t¨ng tiÒn 896,97 1700,82 803,85 89,62
1. Tõ ho¹t ®éng kinh doanh 873,96 1685,28 811,32 92,83
a. Lîi nhuËn tríc thuÕ. 0 5,34 5,34 100
b. KhÊu hao TSC§. 1,77 2,26 0,49 27,68
c. Dù phßng. 0 20,35 20,35 100
d. Lç do thanh lý TSC§. 0,54 0 -0,54 -100
e. §iÒu chØnh kÕt qu¶ KD. 0,54 0 -0,54 -100
f. T¨ng c«ng nî ho¹t ®éng. 871,11 1657,33 786,22 90,25
2. Tõ ho¹t ®éng ®Çu t. 0,68 0,38 -0,3 -44,12
a. Thu gãp vèn LD, mua CP 0 0,38 0,38 100
b. Thu tiÒn b¸n TSC§. 0,68 0 -0,68 -100
3. Thu tõ ho¹t ®éng TC. 22,33 15,16 -7,17 -32,11
II.Çc nh©n tè lµm gi¶m tiÒn 541,15 1656,01 1114,86 206.01
1. Tõ ho¹t ®éng kinh doanh 537,83 1593,84 1056,01 196,35
a. L·i do ®Çu t vµo ®¬n vÞ 0 0,38 0,38 100
kh¸c
b. Gi¶m TS ho¹t ®éng. 533,35 1587,24 1053,89 197,59
c. Chi çc quü. 2,95 3,52 0,57 19,32
d. Nép thuÕ TNDN. 1,53 2,69 1,16 75,82
2. Tõ ho¹t ®éng ®Çu t. 0,97 62,17 61,20 6309,28
a. Mua TSC§ theo NG. 0,97 4,08 3,11 320,62
b. Mua CK. 0 57,91 57,91 100
c. Gãp vèn LD, mua CP. 0 0,18 0,18 100
3. Tõ ho¹t ®éng TC. 2,35 0 -2,35 -100
III. Lu chuyÓn tiÒn trong kú 355,81 44,83 -310,98 -87,4
( Nguån: B¸o ço thêng niªn Techcombank 2001, 2002)
Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc çc nh©n tè ¶nh hëng vµ møc ®é ¶nh hëng cña
çc nh©n tè ®ã ®Õn lu chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú, nhµ qu¶n trÞ cã thÓ cã
mét nhËn ®Þnh t¬ng ®èi râ rµng vÒ t×nh h×nh lu chuyÓn tiÒn tÖ cña ng©n
hµng m×nh, tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ cã thÓ tÝnh to¸n mét sè hÖ sè tû lÖ sau:
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng kinh doanh so víi tæng dßng tiÒn
vµo.
N¨m 2001:
101
- Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh lµ 871,11 tû ®ång,
-Tæng dßng tiÒn vµo cña Techcombank lµ 894,11 tû ®ång.
- HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ :
871,11/894,11 = 97,43%.
N¨m 2002:
- Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh lµ 1587,24 tû ®ång,
- HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng kinh doanh so víi tæng dßng tiÒn
vµo lµ : 1587,24/1672,87 = 94,48%.
So s¸nh ta thÊy hÖ sè nµy trong n¨m 2002 lµ 94,48% ®· gi¶m ®i so víi
n¨m 2001(n¨m 2001 ®¹t 97,43%). Çc con sè ®Òu nãi lªn mét ®iÒu lµ tiÒn vµo
tõ häat ®éng kinh doanh ë Techcombank chiÕm tû träng rÊt cao trong tæng
dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng, biÓu hiÖn mét hiÖu qu¶ kinh doanh tèt qua çc
n¨m. Nguån tiÒn tõ häat ®éng nµy chÝnh lµ nguån chñ yÕu ®Ó Techcombank
trang tr¶i cho ho¹t ®éng ®Çu t dµi h¹n còng nh tr¶ çc kho¶n vay ng¾n vµ dµi
h¹n.
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t so víi tæng dßng tiÒn vµo.
N¨m 2001:
- Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng ®Çu t lµ 0,68 tû ®ång,
HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ:
0,68/894,11 = 0,08%.
N¨m 2002:
- Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng ®Çu t lµ 0,38 tû ®ång,
- HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ :
0,38/1672,87 = 0,02%.
So s¸nh ta thÊy hÖ sè nµy trong n¨m 2002 ®· gi¶m ®i nhiÒu so víi n¨m
2001. N¨m 2002 lµ 0,02% cßn n¨m 2001 lµ 0,08%. Nh vËy, cã thÓ thÊy tiÒn
vµo tõ häat ®éng ®Çu t ë Techcombank chiÕm tû träng rÊt khiªm tèn trong
tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng. §©y cã thÓ lµ biÓu hiÖn cña mét chiÕn l-
102
îc ®Çu t kh«ng hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, ®Ó cã çi nh×n chÝnh x¸c h¬n th× nhµ
qu¶n trÞ cÇn kÕt hîp víi mét sè yÕu tè kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸. Trong trêng hîp hÖ
sè nµy ë ng©n hµng lµ cao – tøc lµ dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t chiÕm tû
träng cao, nÕu cha cã kÕ ho¹ch t¸i ®Çu t ng©n hµng ph¶i nghÜ ngay ®Õn
viÖc ®iÒu phèi nguån tiÒn tiªn thanh to¸n çc kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
hoÆc tr¶ tríc h¹n ®Ó gi¶m chi phÝ l·i vay, sau ®ã ®iÒu tiÕt vèn cho häat
®éng kinh doanh chÝnh ®Ó gi¶m çc kho¶n vay ng¾n h¹n.
 HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh so víi tæng dßng tiÒn
vµo.
Trong n¨m 2001 tû lÖ nµy ë Techcombank lµ 2,5% vµ n¨m 2002 lµ
0,91%. Còng nh ®Çu t, dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh chiÕm mét tû
trong t¬ng ®èi nhá trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng, vµ cã sù sôt gi¶m
trong n¨m 2002 do trong n¨m 2002 kho¶n t¨ng vèn ®iÒu lÖ chØ ®¹t 15,16 tû
®ång. Ng©n hµng cã thÓ xem xÐt mét vµi yÕu tè ®Ó ®Èy cao tû träng cña
dßng tiÒn thu ®îc tõ ho¹t ®éng nµy trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng.
NÕu lu chuyÓn tõ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ®ñ cho ho¹t ®éng ®Çu t th×
ng©n hµng buéc ph¶i ®iÒu phèi dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. §ã cã thÓ
lµ ®ång nghÜa víi viÖc mét kho¶n vay sÏ t¨ng lªn, ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu hay
lµ sù sôt gi¶m hoÆc cã thÓ lµ ngng chi tr¶ cæ tøc. Do vËy viÖc quan t©m
®Õn tû trong cña kho¶n môc nµy còng nh kho¶n môc ®Çu t lµ viÖc lµm sÏ
mang l¹i hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao h¬n cho ng©n hµng bªn c¹nh viÖc vÉn duy tr×
tû träng cao cña dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh trong tæng dßng tiÒn
vµo cña ng©n hµng.
3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vÞÖc c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC
t¹i Techcombank.
3.2.1. §èi víi çc c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc.
Thø nhÊt
TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i trêng luËt ph¸p, t¹o c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng
kinh doanh ng©n hµng.
Trong nh÷ng n¨m qua, víi sù ban hµnh hµng läat çc ®¹o luËt vµ quy chÕ
trªn mäi lÜnh vùc ®· t¹o ra tiÒn ®Ò ph¸p lý thiÕt yÕu cho viÖc thµnh lËp vµ
103
triÓn khai çc häat ®éng cña çc chñ thÓ theo c¬ chÕ thÞ trêng. Tuy nhiªn, bªn
c¹nh ®ã vÉn kh«ng Ýt çc tån t¹i g©y ¶nh hëng lín ®Õn ho¹t ®éng cña çc
NHTM nh tÝnh kh«ng ®Çy ®ñ, kh«ng cô thÓ, kh«ng râ rµng trong mét sè quy
®Þnh vµ thùc tÕ cã nh÷ng quy ®Þnh chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc nh quy
®Þnh vÒ tû lÖ kh¶ n¨ng chi tr¶ hay nh çc quy ®Þnh trong hÖ sè Cook cña
NHNN ViÖt nam. §iÒu nµy ®· t¹o ra kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, m©u thuÉn
trong viÖc ¸p dông vµ thùc hiÖn ë çc NHTM. Bëi vËy, viÖc c¶i thiÖn m«i tr-
êng luËt ph¸p lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
Thø hai
NHNN ViÖt nam nªn sím x©y dùng mét hÖ thèng chØ tiªu chuÈn ph©n
tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña çc NHTM mang tÝnh híng dÉn, cã quy ®Þnh
thèng nhÊt vÒ ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n sao cho võa khoa häc võa phï hîp víi
nh÷ng ®iÒu kiÖn hiÖn thêi. Trªn c¬ së ®ã vµo cuèi n¨m NHNN nªn cã çc
th«ng b¸o cho çc NHTM çc th«ng sè tµi chÝnh mang tÝnh b×nh qu©n theo
çc chØ tiªu ®· ®îc tiªu chuÈn hãa trªn c¬ së çc b¸o ço chÝnh thøc cña ng©n
hµng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC cña çc NHTM.
Thø ba
NHNN kÕt hîp víi Bé tµi chÝnh cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu söa ®æi chÕ
®é kÕ to¸n hiÖn hµnh theo híng phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng,
phï hîp víi ®Æc ®iÓm, tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh hiÖn t¹i cña çc
NHTM nãi chung, ng©n hµng Techcombank nãi riªng vµ ®ång thêi phï hîp víi
chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ.
3.2.2. §èi víi Ng©n hµng Techcombank.
Thø nhÊt
Techcombank nªn cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch trong viÖc ph©n tÝch
BCTC víi ®éi ngò çn bé ng©n hµng cã th©m niªn c«ng t¸c vµ tr×nh ®é cao
nh»m ®¶m b¶o cho c«ng t¸c ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vµ cã hiÖu qu¶ thùc tiÔn.
Phßng chøc n¨ng nµy ®Æt díc sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Héi ®ång qu¶n trÞ, cã
thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thêng xuyªn hoÆc ®Þnh kú ho¹t ®éng kinh
104
doanh cña Techcombankm cña çc ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c theo mét quy tr×nh
nhÊt ®Þnh. Víi viÖc chuyªn m«n hãa nh vËy, c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC sÏ ®îc
tiÕn hµnh thêng xuyªn vµ cã hiÖu qu¶ h¬n, t¹o ra nguån th«ng tin ®· qua xö lý
mét çch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, tõ ®ã gióp çc nhµ qu¶n trÞ Techcombank
cã ®îc nh÷ng c¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ.
Thø hai
ChÊn chØnh vµ n©ng cao chÊt lîng cña c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm to¸n néi
bé nh»m ®¶m b¶o tÝnh x¸c thùc vµ ®é tin cËy cÇn thiÕt cña çc th«ng tin vµ
chØ tiªu tµi chÝnh.
TÝnh chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ cña th«ng tin lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó
cã çc kÕt luËn ph©n tÝch thËt sù cã ý nghÜa cho c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ
®iÒu hµnh. V× thÕ, hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n, thèng kÕ ®ång
thêi n©ng cao chÊt lîng kiÓm to¸n néi bé trë nªn hÕt søc cÇn thiÕt. Cã nh v©y
th× çc th«ng sè tµi chÝnh ®îc tÝnh to¸n qua çc chØ tiªu míi ph¶n ¸nh chÝnh
x¸c, trung thùc hiÖn tr¹ng tµi chÝnh cña ng©n hµng.
Thø ba
Techcombank cÇn øng dông tin häc vµo c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸
ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng.
Trong thùc tÕ viÖc øng dông tin häc vµo ph©n tÝch cña Techcombank
tuy ®· cã nhng cßn kh¸ s¬ sµi, nhiÒu sè liÖu vÉn ph¶i lËp b»ng tay kh«ng
chÝnh x¸c vµ kh«ng kÞp thêi. Bªn c¹nh ®ã, trong ph©n tÝch cã nh÷ng ph¬ng
ph¸p ph©n tÝch rÊt hiÖu qu¶ nh ph¬ng ph¸p håi quy nhng viÖc thùc hiÖn theo
ph¬ng ph¸p nµy cÇn viÖc øng dông tin häc vµo réng r·i. Do vËy, ng©n hµng
Techcombank nªn cÇn tÝch cùc vµ chñ ®éng trong viÖc øng dông tin hoc ®ång
thêi n©ng cao chÊt lîng cña çn bé tin häc trong ng©n hµng.
Thø t
N©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc, tr×nh ®é vµ n¨ng lùc ph©n tÝch, ®¸nh
gi¸ cña nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng.
105
§¸nh gi¸ häat ®éng kinh doanh lµ yªu cÇu cÇn thiÕt, kh¸ch quan kh«ng
thÓ thiÕu ®îc trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh, qu¶n lý kinh doanh cña nhµ qu¶n trÞ
ng©n hµng. Do ®ã, tríc hÕt, Techcombank cÇn n©ng cao tr×nh ®é cho çn bé
qu¶n lý vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®ång thêi ph¶i thêng xuyªn më çc líp
båi dìng ng¾n ngµy vÒ kü n¨ng ph©n tÝch cho çn bé qu¶ lý trong hÖ thèng
ng©n hµng, t¹o ra ®éi ngò çc nhµ qu¶n lý ng©n hµng cã n¨ng lùc ph©n tÝch,
n¨ng lùc tæ chøc c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ phôc vô tèt cho viÖc ra quyÕt
®Þnh qu¶n lý cña nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng.
KÕt luËn ch¬ng 3

Hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch cÇn ph¶i trë thµnh mét môc tiªu phÊn
®Êu cña Techcombank trong thêi gian tíi. §Ó hoµn thiÖn, kh«ng thÓ chØ b»ng
ý nghÜ mµ ph¶i b»ng ®æi míi t duy, b»ng häc tËp trau dåi kh«ng ngõng còng
nh b»ng viÖc øng dông nh÷ng néi dung lý thuyÕt vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng
ph©n tÝch. §ång hµnh cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña
Techcombank trong t¬ng lai, víi nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt gîi më cña khãa
luËn nh ®· tr×nh bµy hy väng Techcombank sÏ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng míi
trong tiÕn tr×nh ®i lªn cña m×nh.
106
KÕt luËn
Lu«n kh¸ch quan hãa ®Ó nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ b¶n th©n bao giê còng
lµ ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. ThÕ nhng, trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh cña
m×nh, çc NHTM lu«n cã mét nhu cÇu tù th©n lµ ph©n tÝch, nhËn ®Þnh vÒ
thùc tr¹ng tµi chÝnh cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng m×nh. C«ng viÖc Êy ®·
khã l¹i ®ßi hái ph¶i ®îc lµm thêng xuyªn ®Ó cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n
trÞ ng©n hµng trong viÖc ra çc quyÕt ®Þnh kinh doanh, ®¶m b¶o cho sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. Ph©n tÝch BCTC lµ
mét çch ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu Êy.
§ång hµnh cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña ho¹t ®éng kinh doanh
ng©n hµng, ph©n tÝch BCTC ngµy cµng chøng tá ®îc vai trß quan träng cña
nã. ë Techcombank còng kh«ng lµ ngo¹i lÖ. Thùc tÕ, víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
h¬n 10 n¨m, ph©n tÝch BCTC ë Techcombank ®· lµ mét c«ng cô ®¾c lùc
gióp cho nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng n¾m b¾t ®îc hiÖn tr¹ng tµi chÝnh cña ®¬n
vÞ m×nh trªn rÊt nhiÒu çc khÝa c¹nh kh¸c nhau, tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ cã thÓ
thÊy ®îc mét bøc tranh t¬ng ®èi kh¸i qu¸t vÒ bé mÆt ng©n hµng m×nh trong
suèt mét chÆng ®êng dµi ho¹t ®éng. Tuy nhiªn, xÐt mét çch toµn diÖn, c«ng
t¸c ph©n tÝch BCTC cña Techcombank vÉn cßn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ vµ
khiÕm khuyÕt nh ®· chØ ra trong ch¬ng 2 cÇn ph¶i ®îc bæ sung vµ hoµn
thiÖn trong thêi gian tíi. Dùa trªn nÒn t¶ng lý luËn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh
®èi víi doanh nghiÖp nãi chung vµ lý luËn ph©n tÝch BCTC ng©n hµng nãi
riªng, khãa luËn ®· tr×nh bµy t¬ng ®èi kü vÒ nh÷ng tån t¹i, ph©n tÝch çc u
vµ nhîc ®iÓm cña Techcombank còng nh chØ ra çc nguyªn nh©n vµ híng gîi
më cho ng©n hµng trong viÖc n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC
trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. §Ó cã thÓ ¸p dông cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c ph©n tÝch
nµy th× sù nç lùc cña Techcombank lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Çu tiªn, bªn c¹nh
®ã còng ph¶i cÇn cã sù quan t©m vµ chØ ®¹o x¸t sao vµ kÞp thêi cña NHNN
ViÖt nam.
107
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. Häc viÖn ng©n hµng ( 2001), Qu¶n trÞ ng©n hµng, Nxb Thèng kª.
2. Häc viÖn ng©n hµng ( 2002), KÕ to¸n ng©n hµng, Nxb Thèng kª.
3. NguyÔn V¨n C«ng (2002), LËp- ®äc – kiÓm tra vµ ph©n tÝch BCTC,
Nxb Tµi chÝnh.
4. NguyÔn TÊn B×nh (2003), Ph©n tÝch ho¹t ®éng doanh nghiÖp, Nxb §¹i
häc quèc gia TP. Hå ChÝ Minh.
5. Quèc héi níc céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt nam (1998), LuËt NHNN
ViÖt nam vµ LuËt çc TCTD, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia.
6. Peter.S. Rose (2001), Qu¶n trÞ ng©n hµng th¬ng m¹i, Nxb Tµi chÝnh.
7. Häc viÖn ng©n hµng (2001), Thèng kª ng©n hµng, Nxb Thèng kª.
8. T« Ngäc Hng (2000), NghiÖp vô kinh doanh ng©n hµng, Nxb Thèng kª.
9. Frederic S. Mishkin (1995), TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ trêng tµi chÝnh,
Nxb Khoa häc kü thuËt.
10. Ph¹m thÞ G¸i (1997), Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, Nxb Gi¸o dôc.
11. T¹p chÝ KÕ to¸n çc sè n¨m 2000, 2001, 2002, 2003.
12. T¹p chÝ Khoa häc vµ ®µo t¹o ng©n hµng çc sè n¨m 2001, 2002, 2003.
13. T¹p chÝ Ng©n hµng çc sè n¨m 2001, 2002 , 2003 va 2004.
14. T¹p chÝ ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ çc sè n¨m 2000, 2001, 2002, 2003
vµ 2004.
15. Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng (1998 – 2003), B¸o ço thêng niªn vµ b¸o
ço tæng kÕt kinh doanh.
16. Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng ( 2002-2003), B¶n tin ng©n hµng.
17. T.S Lª ThÞ Xu©n, LuËn ¸n tiÕn sÜ kinh tÕ: “Hoµn thiÖn hÖ thèng
chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña çc ng©n hµng th¬ng m¹i ë
ViÖt Nam hiÖn nay”, m· sè 5.02.09.
108
18. Khãa luËn tèt nghiÖp: KL77/03 vµ 56/02.
Lêi c¶m ¬n
Trong thêi gian h¬n 2 th¸ng thùc tËp t¹i Ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng
em ®· nh©n ®îc sù gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn cña Ban l·nh ®¹o ng©n hµng vµ
®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o nhiÖt t×nh cña çc c«, çc chÞ trong phßng KÕ to¸n
tµi chÝnh. ChÝnh sù gióp ®ì vµ chØ b¶o ®ã ®· gióp em n¾m b¾t ®îc nh÷ng
kiÕn thøc thùc tÕ vÒ çc nghiÖp vô ng©n hµng vµ kü n¨ng ph©n tÝch BCTC.
Nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ nµy sÏ lµ hµnh trang ban ®Çu cho em trong qu¸ tr×nh
ra c«ng t¸c sau nµy. Em xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c tíi Ban l·nh ®¹o ng©n
hµng, tíi toµn thÓ çn bé nh©n viªn ng©n hµng vÒ sù gióp ®ì cña çc c«, çc
chó, çc anh chÞ trong thêi gian thùc tËp võa qua. Em còng xin kÝnh chóc
NHTMCP Kü Th¬ng ngµy cµng ph¸t triÓn lín m¹nh; kÝnh chóc çc c«, çc chó
vµ çc anh chÞ lu«n thµn ®¹t trªn c¬ng vÞ c«ng t¸c cña m×nh.
Em còng xin göi lêi biÕt ¬n ch©n thµnh nhÊt tíi c« gi¸o- TiÕn sÜ Lª
ThÞ Xu©n- ngêi ®· nhiÖt t×nh híng dÉn em trong çch nghiªn cøu vÊn ®Ò,
gióp em cã t duy ®óng ®¾n trong qu¸ tr×nh tiÕp cËn vµ còng nh chØ b¶o tËn
t×nh cho em trong suèt thêi gian em hoµn thµnh khãa luËn cña m×nh.
Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng t×nh c¶m vµ sù truyÒn thô
kiÕn thøc cña tËp thÓ gi¸o viªn khoa KÕ to¸n- KiÓm to¸n ng©n hµng – Häc
viÖn ng©n hµng trong suèt qu¸ tr×nh em häc tËp vµ nghiªn cøu.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
109
Lêi cam ®oan
T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng t«i. Çc sè
liÖu, kÕt qu¶ nªu trong khãa luËn lµ hoµn toµn trung thùc vµ xuÊt ph¸t tõ t×nh
h×nh thùc tÕ cña Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn Kü Th¬ng.
T¸c gi¶ khãa luËn
TrÇn ThÞ TuÖ Linh.
110
Danh môc çc ch÷ viÕt t¾t
ADB Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸

BCTC B¸o ço tµi chÝnh
CKH Cã k× h¹n
KKH Kh«ng k× h¹n
NHNN Ng©n hµng nhµ níc
IMF Quü tiÒn tÖ quèc tÕ
TCTD Tæ chøc tÝn dông
TSC§ Tµi s¶n cè ®Þnh
Techcombank Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn kü th¬ng
BCLCTT B¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ
BCKQKD B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh
BC§KT B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
GTCG GiÊy tê cã gi¸
CSTT ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ
Danh môc b¶ng biÓu

111
B¶ng 2.1: B¶ng ph©n tÝch quy m«, c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn................33
B¶ng 2.2: §¸nh gi¸ Vèn tù cã cña Techcombank. 42
B¶ng 2.3: C¬ cÊu vèn huy ®éng cña Techcombank...................................45
B¶ng 2.4: C¬ cÊu vèn huy ®éng ph©n theo lo¹i tiÒn göi..........................47
B¶ng 2.5: D nî cho vay theo thµnh phÇn kinh tÕ.......................................53
B¶ng 2.6: T×nh h×nh tÝn dông ph©n theo tiªu thøc kú h¹n.......................55
B¶ng 2.7: T×nh h×nh thu nhËp cña Techcombank.........................................
58
B¶ng 2.8: T×nh h×nh chi phÝ cña Techcombank...........................................
60
B¶ng 2.9: T×nh h×nh lîi nhuËn cña Techcombank.....................................63
B¶ng 2.10: ChØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña Techcombank.........64
B¶ng 2.11: Ph©n lo¹i tµi s¶n- nguån vèn......................................................71
B¶ng 2.12: B¶ng ph©n tÝch nguån vèn trong mèi quan hÖ víi tµi s¶n theo kú
®¸o h¹n thùc tÕ … ..…………........................................86
B¶ng 2.13: T×nh h×nh l chuyÓn tiÒn thuÇn qua çc n¨m............................93
B¶ng 2.14: Ph©n tÝch çc nh©n tè ¶nh hëng ®Õn lu chuyÓn tiÒn tÖ. ....95
BiÓu ®å 2.1: T¨ng trëng cña nguån vèn qua çc n¨m.....................................36
BiÓu ®å 2.2: T¨ng trëng cña vèn vµ çc quü qua çc n¨m..............................40
BiÓu ®å 2.3: T¨ng trëng cña tÝn dông qua çc n¨m.......................................52
BiÓu ®å 2.4: D nî theo thµnh phÇn kinh tÕ..........................................53
BiÓu ®å 2.5: D nî theo ngµnh kinh tÕ n¨m 2002..................................54
Danh môc s¬ ®å
S¬ ®å 2.1: M« h×nh tæ chøc cña Techcombank............................................31
112
Môc lôc
Lêi më ®Çu..........................................................................................................1
Ch¬ng 1: LÝ luËn chung vÒ ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh NHTM.............3
1.1.Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM..................................................................3
1.1.2. Kh¸i niÖm NHTM.......................................................................................3
1.2.2.Chøc n¨ng cña çc NHTM............................................................................3
1.1.3. Nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng............................................5
1.1.5. Nh÷ng ®Æc thï trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng..........................6
1.2. Lý luËn vÒ ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh ng©n hµng.................................9
1.2.3. B¸o ço tµi chÝnh cña ng©n hµng..............................................................9
1.2.4. Ph©n tÝch BCTC.....................................................................................16
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë NHTM cæ phÇn kü th-
¬ng.......................................................................................................................30
2.1. Giíi thiÖu chung vÒ ng©n hµng TMCP Kü Th¬ng ViÖt Nam...................30
2.1.1.Hoµn c¶nh ra ®êi.......................................................................................30
2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Techcombank...........................................................31
2.2. Thùc tr¹ng ph©n tÝch BCTC ë Techcombank.............................................32
2.2.1. Ph©n tÝch kh¸i qu¸t c¬ cÊu tµi s¶n - nguån vèn......................................32
2.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña ng©n hµng ...................................41
2.2.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh t×nh h×nh sö dông vèn cña Techcombank...........48
2.2.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña
Techcombank......................................................................................................58
2.2.5. Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ..................................................................65
2.3. NhËn xÐt chung vÒ viÖc ph©n tÝch b¸o ço tµi chÝnh t¹i Techcombank66
23.1. ¦u ®iÓm......................................................................................................66
2.3.2. Tån t¹i.......................................................................................................67
2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i.................................................................69
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch
BCTC ë Techcombank......................................................................................71
113
3.1. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë
Techcombank......................................................................................................71
3.1.1) VÒ ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn cña ng©n hµng.....................71
3.1.2) Ph©n tÝch c¬ cÊu NV cña ng©n hµng:...................................................74
3.1.3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn................................................................85
3.1.4. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ vµ lîi nhuËn cña ng©n hµng.......88
3.1.5. Ph©n tÝch lu chuyÓn tiÒn tÖ..................................................................92
3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vÞÖc c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC t¹i
Techcombank......................................................................................................97
3.2.1. §èi víi çc c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc..........................................................97
3.2.2. §èi víi Ng©n hµng Techcombank.............................................................98
KÕt luËn ...........................................................................................................
.......................................................................................................................101
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o..........................................................................
102
114

Phantich Techcom

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Phantich Techcom

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lêi më ®Çu

1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi.

1.1.Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM

c. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ lÖ.

LN rßng Tæng tµi s¶n (TA)

Ta thiÕt lËp tØ lÖ:

h. Ph¬ng ph¸p håi quy.

Nguån vèn huy Møc l·i suÊt

Tæng d nî tÝn dông

D nî tÝn dông lo¹i i

Chi phÝ k× nµy - Chi phÝ k× tríc (KH)

Sè d tõng kho¶n thu nhËp

Lîi nhuËn tríc thuÕ

Lîi nhuËn sau thuÕ

KÕt luËn ch¬ng 1

§¹I HéI Cæ §¤NG

Ban Tæng gi¸m

31/12/2002 31/12/2003 Chªnh lÖch

 3191,68 100 5161,53 100 1969,85 61,72

(Nguån: B¸o c¸o thëng niªn Techcombank qua c¸c n¨m)

3.87% Khu vùc KTNN

ChØ tiªu Sè tiÒn Tû Sè tiÒn Tû +/- Sè +/- Sè

2002 2003 So s¸nh

KÕt luËn ch¬ng 2

Tµi s¶n Nguån vèn

1) Tû lÖ quÜ dù tr÷ Quü dù tr÷ bæ sung

2)Tû lÖ quÜ dù Quü dù phßng tµi

Doanh sè chi tr¶ cho vèn huy®éng trong kú

 Thêi h¹n göi b×nh Sè d­b×nh qu©n cña nguån Sè ngµy

Tµi s¶n cã ph¶i thanh to¸n ngay

ChØ tiªu KKH 3th 3-6th 6-12th > 12 th 

HÖ sè kh¶ n¨ng bï Dù phßng bï ®¾p rñi

Tû lÖ thu nhËp trªn tæng ∑Thu nhËp

Tû lÖ chi phÝ trªn tæng ∑Chi phÝ

Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ

Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ

Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ

Tõ mèi quan hÖ trªn cã thÓ rót ra:

Cæ tøc = Thu nhËp mçi cæ phÇn x Tû lÖ chia cæ tøc

KÕt luËn ch¬ng 3

T¸c gi¶ khãa luËn

TrÇn ThÞ TuÖ Linh.

ADB Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸

Danh môc b¶ng biÓu

You might also like

 Thêi h¹n göi b×nh Sè db×nh qu©n cña nguån Sè ngµy