Giaoanvatli 12

Giáo án vật lí 12 GV thực hiện:NguyÔn Ngäc Vinh
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 1 + 2
Ch¬ng I: DAO §éNG C¥
Bµi 1: DAO §éNG §IÒU HOµ
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc:
+ §Þnh nghÜa dao ®éng ®iÒu hoµ.
+ Li ®é, biªn ®é, tÇn sè, chu k×, pha, pha ban ®Çu lµ g×?
- ViÕt ®îc:
+ Ph¬ng tr×nh cña dao ®éng ®iÒu hoµ vµ gi¶i thÝch ®îc ç ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh.
+ C«ng thøc liªn hÖ gi÷a tÇn sè gãc, chu k× vµ tÇn sè.
+ C«ng thøc vËn tèc vµ gia tèc cña vËt dao ®éng ®iÒu hoµ.
- VÏ ®îc ®å thÞ cña li ®é theo thêi gian víi pha ban ®Çu b»ng 0.
- Lµm ®îc çc bµi tËp t¬ng tù nh Sgk.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: H×nh vÏ m« t¶ dao ®éng cña h×nh chiÕu P cña ®iÓm M trªn ®êng kÝnh P1P2
vµ thÝ nghiÖm minh ho¹.
2. Häc sinh: ¤n l¹i chuyÓn ®éng trßn ®Òu (chu k×, tÇn sè vµ mèi liªn hÖ gi÷a tèc ®é gãc víi
chu k× hoÆc tÇn sè).
III. HO¹T §éNG D¹Y HäC
1. æn ®Þnh tæ chøc:
Líp:
2. KiÓm tra bµi cò: Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh SGK-12
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ dao ®éng c¬
Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS
- LÊy çc vÝ dô vÒ çc vËt dao ®éng trong ®êi - Lµ chuyÓn ®éng qua l¹i cña mét vËt trªn
sèng: chiÕc thuyÒn nhÊp nh« t¹i chç neo, d©y mét ®o¹n ®êng x¸c ®Þnh quanh mét vÞ
®µn ghita rung ®éng, mµng trèng rung ®éng  trÝ c©n b»ng.
ta nãi nh÷ng vËt nµy ®ang dao ®éng c¬  Nh
thÕ nµo lµ dao ®éng c¬?
- Kh¶o s¸t çc dao ®éng trªn, ta nhËn thÊy chóng - Sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nã
chuyÓn ®éng qua l¹i kh«ng mang tÝnh tuÇn trë l¹i vÞ trÝ cò víi vËn tèc cò  dao ®éng
hoµn  xÐt qu¶ l¾c ®ång hå th× sao? cña qu¶ l¾c ®ång hå tuÇn hoµn.
- Dao ®éng c¬ cã thÓ tuÇn hoµn hoÆc kh«ng.
Nhng nÕu sau nh÷ng kho¶ng thêi gian b»ng
nhau (T) vËt trë l¹i vÞ trÝ nh cò víi vËt tèc nh cò
 dao ®éng tuÇn hoµn.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu ph¬ng tr×nh cña dao ®éng ®iÒu hoµ
- Minh ho¹ chuyÓn ®éng trßn ®Òu cña mét
®iÓm M
Trang 1
M +
M0
t

O x P P1
- Trong qu¸ tr×nh M chuyÓn ®éng trßn

- NhËn xÐt g× vÒ dao ®éng cña P khi M ®Òu, P dao ®éng trªn trôc x quanh gèc to¹
chuyÓn ®éng? ®é O.
- Khi ®ã to¹ ®é x cña ®iÓm P cã ph¬ng tr×nh x = OMcos(t + )
nh thÕ nµo?
- Cã nhËn xÐt g× vÒ dao ®éng cña ®iÓm P? - V× hµm sin hay cosin lµ mét hµm ®iÒu
(BiÕn thiªn theo thêi gian theo ®Þnh luËt d¹ng hoµ  dao ®éng cña ®iÓm P lµ dao ®éng
cos) ®iÒu hoµ.
- Y/c HS hoµn thµnh C1 - T¬ng tù: x = Asin(t + )
- H×nh dung P kh«ng ph¶i lµ mét ®iÓm h×nh - HS ghi nhËn ®Þnh nghÜa dao ®éng ®iÒu
häc mµ lµ chÊt ®iÓm P  ta nãi vËt dao ®éng hoµ.
quanh VTCB O, cßn to¹ ®é x chÝnh lµ li ®é cña
vËt. - Ghi nhËn çc ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh.
- Gäi tªn vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng cã mÆt
trong ph¬ng tr×nh.
- Lu ý:
+ A,  vµ  trong ph¬ng tr×nh lµ nh÷ng h»ng sè,
trong ®ã A > 0 vµ  > 0.
+ §Ó x¸c ®Þnh  cÇn ®a ph¬ng tr×nh vÒ d¹ng
tæng qu¸t x = Acos(t + ) ®Ó x¸c ®Þnh. - Chóng ta sÏ x¸c ®Þnh ®îc x ë thêi ®iÓm t.
- Víi A ®· cho vµ nÕu biÕt pha ta sÏ x¸c ®Þnh ®îc
g×? ((t + ) lµ ®¹i lîng cho phÐp ta x¸c ®Þnh ®- - X¸c ®Þnh ®îc x t¹i thêi ®iÓm ban ®Çu t0.
îc g×?)
- T¬ng tù nÕu biÕt ? - Mét ®iÓm dao ®éng ®iÒu hoµ trªn mét
- Qua vÝ dô minh ho¹ ta thÊy gi÷a chuyÓn ®éng ®o¹n th¼ng lu«n lu«n cã thÓ ®îc coi lµ
trßn ®Òu vµ dao ®éng ®iÒu hoµ cã mèi liªn hÖ h×nh chiÕu cña mét ®iÓm t¬ng øng
g×? chuyÓn ®éng trßn ®Òu lªn ®êng kÝnh lµ
- Trong ph¬ng tr×nh: x = Acos(t + ) ta quy íc ®o¹n th¼ng ®ã.
chän trôc x lµm gèc ®Ó tÝnh pha cña dao ®éng
vµ chiÒu t¨ng cña pha t¬ng øng víi chiÒu t¨ng cña

gãc POM trong chuyÓn ®éng trßn ®Òu.
1
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ chu k×, tÇn sè, tÇn sè gãc cña dao ®éng ®iÒu hoµ
- Dao ®éng ®iÒu hoµ cã tÝnh tuÇn hoµn  tõ - HS ghi nhËn çc ®Þnh nghÜa vÒ chu k×
®ã ta cã çc ®Þnh nghÜa vµ tÇn sè.
- Trong chuyÓn ®éng trßn ®Òu gi÷a tèc ®é gãc
, chu k× T vµ tÇn sè cã mèi liªn hÖ nh thÕ 2
  2 f
nµo? T
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ vËn tèc vµ gia tèc trong dao ®éng ®iÒu hoµ
Trang 2
- VËn tèc lµ ®¹o hµm bËc nhÊt cña li ®é theo x = Acos(t + )
thêi gian  biÓu thøc?  v = x’ = -Asin(t + )
 Cã nhËn xÐt g× vÒ v? - VËn tèc lµ ®¹i lîng biÕn thiªn ®iÒu hoµ
- Gia tèc lµ ®¹o hµm bËc nhÊt cña vËn tèc theo cïng tÇn sè víi li ®é.
thêi gian  biÓu thøc?  a = v’ = -2Acos(t + )
- DÊu (-) trong biÓu thøc cho biÕt ®iÒu g×? - Gia tèc lu«n ngîc dÊu víi li ®é (vect¬ gia
tèc lu«n lu«n híng vÒ VTCB)
Ho¹t ®éng 5 ( phót): VÏ ®å thÞ cña dao ®éng ®iÒu hoµ

- Híng dÉn HS vÏ ®å thÞ cña dao ®éng ®iÒu - HS vÏ ®å thÞ theo híng dÉn cña GV.
hoµ x = Acost ( = 0)
- Dùa vµo ®å thÞ ta nhËn thÊy nã lµ mét ®êng

h×nh sin, v× thÕ ngêi ta gäi dao ®éng ®iÒu hoµ
lµ dao ®éng h×nh sin.
Ho¹t ®éng 6 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.
- Nªu c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ. - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ.
- Yªu cÇu: HS chuÈn bÞ bµi sau. - Ghi nh÷ng chuÈn bÞ cho bµi sau.
IV. RóT KINH NGHIÖM
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 3
Bµi 2: CON L¾C Lß XO
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- ViÕt ®îc:
+ C«ng thøc cña lùc kÐo vÒ t¸c dông vµo vËt dao ®éng ®iÒu hoµ.
+ C«ng thøc tÝnh chu k× cña con l¾c lß xo.
+ C«ng thøc tÝnh thÕ n¨ng, ®éng n¨ng vµ c¬ n¨ng cña con l¾c lß xo.
- Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao dao ®éng cña con l¾c lß xo lµ dao ®éng ®iÒu hoµ.
- Nªu ®îc nhËn xÐt ®Þnh tÝnh vÒ sù biÕn thiªn ®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng khi con l¾c dao
®éng.
- ¸p dông ®îc çc c«ng thøc vµ ®Þnh luËt cã trong bµi ®Ó gi¶i bµi tËp t¬ng tù trong phÇn
bµi tËp.
- ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh ®éng lùc häc cña con l¾c lß xo.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Con l¾c lß xo theo ph¬ng ngang. VËt m cã thÓ lµ mét vËt h×nh ch÷ “V” ngîc
chuyÓn ®éng trªn ®ªm kh«ng khÝ.
2. Häc sinh: ¤n l¹i kh¸i niÖm lùc ®µn håi vµ thÕ n¨ng ®µn håi ë líp 10.
Trang 3
Líp:
2. KiÓm tra bµi cò
- ViÕt ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ, ph¬ng tr×nh vËn tèc vµ gia tèc, gi¶i thÝch çc ®¹i l-
îng?
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ con l¾c lß xo
- Minh ho¹ con l¾c lß xo trît trªn mét mÆt - HS dùa vµo h×nh vÏ minh ho¹ cña GV ®Ó
ph¼ng n»m ngang kh«ng ma s¸t vµ Y/c HS cho tr×nh bµy cÊu t¹o cña con l¾c lß xo.
biÕt gåm nh÷ng g×?

k F=0
Nm - HS tr×nh bµy minh ho¹ chuyÓn ®éng cña
vËt khi kÐo vËt ra khái VTCB cho lß xo d·n
P  ra mét ®o¹n nhá råi bu«ng tay.

k F Nmv = 0
 P
k F Nm
P
A O A x
Ho¹t ®éng 2 ( phót): Kh¶o s¸t dao ®éng cña con l¾c lß xo vÒ mÆt ®éng lùc häc.
 
- VËt chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc nµo? - Träng lùc P , ph¶n lùc N cña mÆt ph¼ng,

vµ lùc ®µn
 håi F cña lß xo.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ 3 lùc nµy? - V× P  N  0 nªn hîp lùc t¸c dông vµo vËt
lµ lùc ®µn håi cña lß xo.
- Khi con l¾c n»m ngang, li ®é x vµ ®é biÕn x = l
d¹ng l liªn hÖ nh thÕ nµo? F = -kx
- Gi¸ trÞ ®¹i sè cña lùc ®µn håi? 
- DÊu trõ chØ r»ng F lu«n lu«n híng vÒ
- DÊu trõ ( - ) cã ý nghÜa g×? VTCB.
k
a x
m
- Tõ ®ã biÓu thøc cña a? - So s¸nh víi ph¬ng tr×nh vi ph©n cña dao
®éng ®iÒu hoµ
- Tõ biÓu thøc ®ã, ta cã nhËn xÐt g× vÒ dao
a = -2x  dao ®éng cña con l¾c lß xo lµ
®éng cña con l¾c lß xo?
dao ®éng ®iÒu hoµ.
- §èi chiÕu ®Ó t×m ra c«ng thøc  vµ T.
- Tõ ®ã  vµ T ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo?
- Lùc ®µn håi lu«n híng vÒ VTCB.
- NhËn xÐt g× vÒ lùc ®µn håi t¸c dông vµo
- Lùc kÐo vÒ lµ lùc ®µn håi.
vËt trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®éng.
- Lµ mét phÇn cña lùc ®µn håi v× F = -k(l0
- Trêng hîp trªn lùc kÐo vÒ cô thÓ lµ lùc nµo?
+ x)
- Trêng hîp lß xo treo th¼ng ®øng?
Ho¹t ®éng 3 ( phót): Kh¶o s¸t dao ®éng cña lß xo vÒ mÆt n¨ng lîng.
- Khi dao ®éng, ®éng n¨ng cña con l¾c lß xo 1 2
(®éng n¨ng cña vËt) ®îc x¸c ®Þnh bëi biÓu Wñ  2 mv
Trang 4
thøc? 1 1
Wt  k (l )2  W  kx 2
- Khi con l¾c dao ®éng thÕ n¨ng cña con l¾c 2 2
®îc x¸c ®Þnh bëi biÓu thøc nµo? - Kh«ng ®æi. V×
- XÐt trêng hîp khi kh«ng cã ma s¸t  c¬ n¨ng 1
cña con l¾c thay ®æi nh thÕ nµo? W  m 2 A2 sin2 (t   )
2
1
 kA2 cos 2 ( t   )
2
V× k = m2 nªn
1 2 1
W kA  m 2 A2  const
- C¬ n¨ng cña con l¾c tØ lÖ nh thÕ nµo víi A? 2 2
- W tØ lÖ víi A2.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
________________________________________________________________________
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 4
CON L¾C §¥N
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc cÊu t¹o cña con l¾c ®¬n.
- Nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó con l¾c ®¬n dao ®éng ®iÒu hoµ. ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh chu k×
dao ®éng cña con l¾c ®¬n.
- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh thÕ n¨ng vµ c¬ n¨ng cña con l¾c ®¬n.
- X¸c ®Þnh ®îc lùc kÐo vÒ t¸c dông vµo con l¾c ®¬n.
- Nªu ®îc nhËn xÐt ®Þnh tÝnh vÒ sù biÕn thiªn cña ®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng cña con l¾c khi dao
®éng.
- Gi¶i ®îc bµi tËp t¬ng tù nh ë trong bµi.
- Nªu ®îc øng dông cña con l¾c ®¬n trong viÖc x¸c ®Þnh gia tèc r¬i tù do.
2. KÜ n¨ng:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ con l¾c ®¬n.
2. Häc sinh: ¤n tËp kiÕn thøc vÒ ph©n tÝch lùc.
Líp:
2. KiÓm tra bµi cò:
- ViÕt c«ng thøc tÝnh chu k×, ®éng n¨ng, thÕ n¨ng, c¬ n¨ng cña con l¾c lß xo?
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu thÕ nµo lµ con l¾c ®¬n
¸
- M« t¶ cÊu t¹o cña con l¾c ®¬n - HS th¶o luËn ®Ó ®a ra ®Þnh nghÜa vÒ
l
con l¾c ®¬n.
Trang 5
m
- Dao ®éng qua l¹i vÞ trÝ d©y treo cã ph-

¬ng th¼ng ®øng  vÞ trÝ c©n b»ng.
- Khi ta cho con l¾c dao ®éng, nã sÏ dao ®éng

nh thÕ nµo?
- Ta h·y xÐt xem dao ®éng cña con l¾c ®¬n cã
ph¶i lµ dao ®éng ®iÒu hoµ?
Ho¹t ®éng 2 ( phót): Kh¶o s¸t dao ®éng cña con l¾c ®¬n vÒ mÆt ®éng lùc häc.
- HS ghi nhËn tõ h×nh vÏ, nghiªn cøu Sgk

vÒ çch chän chiÒu d¬ng, gèc to¹ ®é … 
-Con l¾c chÞu t¸c dông cña hai lùc T vµ
P.     
- P.tÝch P  Pt  Pn  T  Pn kh«ng lµm
C thay ®æi tèc ®é cña vËt  lùc híng t©m
gi÷ vËt chuyÓn®éng trªn cung trßn.
¸>0
- Thµnh phÇn Pt lµ lùc kÐo vÒ.
- Con l¾c chÞu t¸ç dông
<0
l 
cña nh÷ng lùc nµo vµ - Dï con l¾c chÞu t¸c dông cña lùc kÐo vÒ,
®éng cña con l¾c. M

T
ph©n tÝch t¸c dông cña çc lùc ®Õn chuyÓn
tuy nhiªn nãi chung Pt kh«ng tØ lÖ víi ¸ nªn
nãi chung lµ kh«ng.

s = l¸
- Dùa vµo biÓu thøc cñaO lùc kÐo vÒ  
 nãi s = l   
s
l
chung con l¾c ®¬n cã dao
kh«ng?
P 
+ ®éng ®iÒu
t Pn hoµ - Lùc kÐo vÒ tØ lÖ víi s (P t = - k.s)  dao
®éng cña con l¾c ®¬n ®îc xem lµ dao
P
- XÐt trêng hîp li ®é gãc ¸ nhá ®Ó sin¸  
(rad). Khi ®ã  tÝnh nh thÕ nµo th«ng qua s vµ ®éng ®iÒu hoµ.
l. - Cã vai trß lµ k.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ lùc kÐo vÒ trong trêng l m
 cã vai trß
hîp nµy? g k
m l
- Trong c«ng thøc mg/l cã vai trß lµ g×? T  2  2
k g
l
 cã vai trß g×?
g
- Dùa vµo c«ng thøc tÝnh chu k× cña con l¾c lß
xo, t×m chu k× dao ®éng cña con l¾c ®¬n.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): Kh¶o s¸t dao ®éng cña con l¾c ®¬n vÒ mÆt n¨ng lîng.
- Trong qu¸ tr×nh dao ®éng, n¨ng lîng cña con - HS th¶o luËn tõ ®ã ®a ra ®îc: ®éng n¨ng
l¾c ®¬n cã thÓ cã ë nh÷ng d¹ng nµo? vµ thÕ n¨ng träng trêng.
Trang 6
- §éng n¨ng cña con l¾c lµ ®éng n¨ng cña vËt ®- - HS vËn dông kiÕn thøc cò ®Ó hoµn
îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo? thµnh çc yªu cÇu.
- BiÓu thøc tÝnh thÕ n¨ng träng trêng? Wt = mgz trong ®ã dùa vµo h×nh vÏ z = l(1
- Trong qu¸ tr×nh dao ®éng mèi quan hÖ gi÷a - cos)
W® vµ Wt nh thÕ nµo?  Wt = mgl(1 - cos)
- C«ng thøc bªn ®óng víi mäi li ®é gãc (kh«ng - BiÕn ®æi qua l¹i vµ nÕu bá qua mäi ma
chØ trong trêng hîp  nhá). s¸t th× c¬ n¨ng ®îc b¶o toµn.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu çc øng dông cña con l¾c ®¬n.
- Y/c HS ®äc çc øng dông cña con l¾c ®¬n. - HS nghiªn cøu Sgk vµ tõ ®ã nªu çc øng
dông cña con l¾c ®¬n.
- H·y tr×nh bµy çch x¸c ®Þnh gia tèc r¬i tù do? + §o chiÒu dµi l cña con l¾c.
+ §o thêi gian cña sè dao ®éng toµn phÇn
 t×m T.
4 2 l
+ TÝnh g theo: g 
T2

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
________________________________________________________________________
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 5
Bµi 4: DAO §éNG T¾T DÇN. DAO §éNG C¦ìNG BøC
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm cña dao ®éng t¾t dÇn, dao ®éng duy tr×, dao ®éng cìng bøc, sù
céng hëng.
- Nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó hiÖn tîng céng hëng x¶y ra.
- Nªu ®îc mét vµi vÝ dô vÒ tÇm quan träng cña hiÖn tîng céng hëng.
- Gi¶i thÝch ®îc nguyªn nh©n cña dao ®éng t¾t dÇn.
- VÏ vµ gi¶i thÝch ®îc ®êng cong céng hëng.
- VËn dông ®îc ®iÒu kiÖn céng hëng ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vËt lÝ liªn quan vµ
®Ó gi¶i bµi tËp t¬ng tù nh ë trong bµi.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ mét sè vÝ dô vÒ dao ®éng cìng bøc vµ hiÖn tîng céng hëng cã lîi, cã h¹i.
1
2. Häc sinh: ¤n tËp vÒ c¬ n¨ng cña con l¾c: W  m 2 A2 .
2
Líp:
Trang 7
- ViÕt c«ng thøc tÝnh chu k×, c¬ n¨ng cña con l¾c ®¬n?Gi¶i thÝch çc ®¹i lîng?
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ dao ®éng t¾t dÇn.
- Khi kh«ng cã ma s¸t tÇn sè dao ®éng cña con - HS nªu c«ng thøc.
l¾c?
- TÇn sè nµy phô thuéc nh÷ng g×? - Phô thuéc vµo çc ®Æc tÝnh cña con l¾c.
 tÇn sè riªng.
- XÐt con l¾c lß xo dao ®éng trong thùc tÕ  - Biªn ®é dao ®éng gi¶m dÇn  ®Õn mét
ta cã nhËn xÐt g× vÒ dao ®éng cña nã? lóc nµo ®ã th× dõng l¹i.
- Ta gäi nh÷ng dao ®éng nh thÕ lµ dao ®éng - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn ®Ó ®a ra
t¾t dÇn  nh thÕ nµo lµ dao ®éng t¾t dÇn? nhËn xÐt.
- T¹i sao dao ®éng cña con l¾c l¹i t¾t dÇn? - Do chÞu lùc c¶n kh«ng khÝ (lùc ma s¸t) 
- H·y nªu mét vµi øng dông cña dao ®éng t¾t W gi¶m dÇn (c¬  nhiÖt).
dÇn? (thiÕt bÞ ®ãng cöa tù ®éng, gi¶m xãc « - HS nªu øng dông.
t« …)
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ dao ®éng duy tr×
- Thùc tÕ dao ®éng cña con l¾c t¾t dÇn  - Sau mçi chu k× cung cÊp cho nã phÇn n¨ng
lµm thÕ nµo ®Ó duy tr× dao ®éng (A kh«ng lîng ®óng b»ng phÇn n¨ng lîng tiªu hao do
®æi mµ kh«ng lµm thay ®æi T) ma s¸t.
- Dao ®éng cña con l¾c ®îc duy tr× nhê cung
cÊp phÇn n¨ng lîng bÞ mÊt tõ bªn ngoµi,
nh÷ng dao ®éng ®îc duy tr× theo çch nh vËy
gäi lµ dao ®éng duy tr×.
- Minh ho¹ vÒ dao ®éng duy tr× cña con l¾c - HS ghi nhËn dao ®éng duy tr× cña con l¾c
®ång hå. ®ång hå.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ dao ®éng cìng bøc
- Ngoµi çch lµm cho hÖ dao ®éng kh«ng t¾t - HS ghi nhËn dao ®éng cìng bøc.
dÇn  t¸c dông mét ngo¹i lùc cìng bøc tuÇn
hoµn, lùc nµy cung cÊp n¨ng lîng cho hÖ ®Ó
bï l¹i phÇn n¨ng lîng mÊt m¸t do ma s¸t  Dao
®éng cña hÖ gäi lµ dao ®éng cìng bøc.
- H·y nªu mét sè vÝ dô vÒ dao ®éng cìng bøc? - Dao ®éng cña xe « t« chØ t¹m dõng mµ
- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ cho biÕt çc ®Æc kh«ng t¾t m¸y…
®iÓm cña dao ®éng cìng bøc. - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn vÒ çc
®Æt ®iÓm cña dao ®éng cìng bøc.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ hiÖn tîng céng hëng
- Trong dao ®éng cìng bøc khi fcb cµng gÇn fo - HS ghi nhËn hiÖn tîng céng hëng.
th× A cµng lín. §Æc biÖt, khi f cb = f0  A lín
nhÊt  gäi lµ hiÖn tîng céng hëng.
- Dùa trªn ®å thÞ H×nh 4.4 cho biÕt nhËn xÐt - A cµng lín khi lùc c¶n m«i trêng cµng nhá.
vÒ mèi quan hÖ gi÷a A vµ lùc c¶n cña m«i tr-
êng. - HS nghiªn cøu Sgk: Lóc ®ã hÖ ®îc cung
- T¹i sao khi fcb = f0 th× A cùc ®¹i? cÊp n¨ng lîng mét çch nhÞp nhµng ®óng lóc
 A t¨ng dÇn lªn, A cùc ®¹i khi tèc ®é tiªu
hao n¨ng lîng do ma s¸t b»ng tèc ®é cung cÊp
Trang 8
n¨ng lîng cho hÖ.
- HS nghiªn cøu Sgk vµ tr¶ lêi çc c©u hái.
+ Céng hëng cã h¹i: hÖ dao ®éng nh toµ nhµ,
- Y/c HS nghiªn cøu Sgk ®Ó t×m hiÓu tÇm cÇu, bÖ m¸y, khung xe …
quan träng cña hiÖn tîng céng hëng. + Céng hëng cã lîi: hép ®µn cña çc ®µn
+ Khi nµo hiÖn tîng céng hëng cã h¹i (cã lîi)? ghita, vi«lon …
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
___________________________________________________________________________
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 6
BµI TËP
I. Môc tiªu:
- Sö dông ®îc çc kiÕn thøc c«ng thøc trong bµi dao ®éng ®iÒu hoµ ®Ó t×m ®îc çc ®¹i lîng
A, ,  trong çc bµi tËp SGK
- X¸c ®Þnh ®îc chu k× dao ®éng , ®éng n¨ng, thÕ n¨ng cña con l¾c lß vµ con l¾c ®¬n th«ng
qua çc bµi tËp trong SGK
- Lµm ®îc nhanh çc bµi tËp tr¾c nghiÖm lÝ thuyÕt trong SGK ®Ó rÌn kÜ n¨ng gi¶i nhanh
çc bµi tËp tr¾c nghiÖm.
II. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: mét sè bµi tËp tr¾c nghiÖm vµ tù luËn
2. Häc sinh: «n l¹i kiÕn thøc vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ, con l¾c ®¬n.
III.TiÕn tr×nh bµi d¹y :
1. æn ®Þnh líp:
- Nªu ®Þnh nghÜa dao ®éng t¾t dÇn vµ dao ®éng cìng bøc vµ nªu hiÖn tîng céng hëng?
3. Bµi míi :
Ho¹t ®éng 1: Lµm çc bµi tËp trong bµi dao ®éng ®iÒu hoµ.
Ho¹t ®éng GV Ho¹t ®éng HS
- GV hÖ thèng ho¸ l¹i mét sè kiÕn thøc bµi nµy: - HS lªn b¶ng lµm çc bµi tËp
2 - Bµi 7,8,9,10: x¸c ®Þnh çc gi¸ trÞ A, , 
+ TÇn sè gãc:    2 f vµ f çc bµi tËp nµy t¬ng ®èi ®¬n gi¶n.
T
+ Ph¬ng tr×nh dao ®éng ®h: x  Acos( t+ ) - HS kh¸c quan s¸t vµ nhËn xÐt çc kÕt qu¶
mµ çc b¹n ®ang lµm trªn b¶ng.
+ Ph¬ng tr×nh vËn tèc: v  x '   Asin( t+ ) - Bµi11: Thêi gian mét dao ®éng ®iÒu hoµ
+ Ph¬ng tr×nh gia tèc: a   2 Acos( t+ ) tõ ®iÓm cã vËn tèc b»ng kh«ng ®Õn ®iÓm
- Çc bµi tËp 7,8,9(SGK-9) lµ çc bµi tËp c¬ b¶n tiÕp theo còng nh vËy b»ng T/2, tõ ®ã x¸c
HS chØ cÇn so s¸nh víi pt tæng qu¸t lµ lµm ®îc. ®Þnh ®îc chu k×, tÇn sè vµ biªn ®é.
- GV gäi HS lªn b¶ng lµm.
- Çc bµi tËp 10,11(SGK-9) HS ph¶i sö dông
linh ho¹t çc KT ®Ó vµo lµm çc bµi tËp nµy.
- GV cã thÓ híng dÉn HS lµm.
Ho¹t ®éng 3: Lµm çc bµi tËp trong bµi con l¾c lß xo vµ con l¾c ®¬n .
Trang 9
Ho¹t ®éng GV Ho¹t ®éng HS
- GV hÖ thèng ho¸ l¹i mét sè kiÕn thøc bµi nµy: - HS lªn b¶ng lµm çc bµi tËp
- Con l¾c lß xo: - Bµi 5,6 chØ cÇn ¸p dông c«ng thøc tÝnh
m thÕ n¨ng vµ c«ng thøc tÝnh vËn tèc cùc ®¹i
+ Chu k×: T  2 khi vËt qua VTCB. Lu ý HS ®æi çc ®¬n
k vÞ cm ra m råi míi thay vµo.
1 - Bµi7(SGK-17): TÝnh chu k× sau ®ã tÝnh
+ C¬ n¨ng: W= kA2
2 sè dao ®éng =tæng thêi gian/ 1T
- Con l¾c ®¬n:
l
+ Chu k×: T  2
g
1
+ C¬ n¨ng: W= mv 2  mgl (1  cos )
2
- VËn tèc lín nhÊt khi ®i qua VTCB lµ: vmax=A
- Çc bµi tËp 5,6(SGK-13) vµ 7 lµ çc bµi tËp
c¬ b¶n, HS cã thÓ tù lªn lµm.
4. Cñng cè dÆn dß:
- Lµm çc bµi tËp cßn l¹i trong SGK
- Nhí ®îc çc c«ng thøc c¬ b¶n ®Ó lµm çc bµi tËp
- §äc tríc bµi tæng hîp 2 dao ®éng ®iÒu hoµ
Ngµy so¹n :
Ngµy d¹y :
TiÕt d¹y : 7
Bµi 5 :TæNG HîP HAI DAO §éNG §IÒU HOµ CïNG PH¦¥NG, CïNG TÇN Sè
PH¦¥NG PH¸P GI¶N §å FRE-NEN
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- BiÓu diÔn ®îc ph¬ng tr×nh cña dao ®éng ®iÒu hoµ b»ng mét vect¬ quay.
- VËn dông ®îc ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen ®Ó t×m ph¬ng tr×nh cña dao ®éng tæng hîp cña
hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng, cïng tÇn sè.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Çc h×nh vÏ 5.1, 5.2 Sgk.
2. Häc sinh: ¤n tËp kiÕn thøc vÒ h×nh chiÕu cña mét vect¬ xuèng hai trôc to¹ ®é.
Líp
- Nªu ph¬ng ph¸p vÐc t¬ quay ®· häc ë bµi 1?
3 Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ vect¬ quay
- ë bµi 1, khi ®iÓm M chuyÓn ®éng trßn

®Òu - Ph¬ng tr×nh Mcña h×nh chiÕu cña vect¬
th× h×nh chiÕu cña vect¬ vÞ trÝ OM lªn trôc quay lªn trôc x:
Ox nh thÕ nµo? x = Acos(t + )
- Çch biÓu diÔn ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu
 Trang 10
O 3 x
hoµ b»ng mét vect¬ quay ®îc vÏ t¹i thêi ®iÓm
ban ®Çu.
M +

O x
- Y/c HS hoµn thµnh C1
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen
- Gi¶ sö cÇn t×m li ®é cña dao ®éng tæng hîp
cña hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng cïng
tÇn sè:
x1 = A1cos(t + 1)
x2 = A2cos(t + 2)
 Cã nh÷ng çch nµo ®Ó t×m x? - Li ®é cña dao ®éng tæng hîp cã thÓ tÝnh
- T×m x b»ng ph¬ng ph¸p nµy cã ®Æc ®iÓm nã b»ng: x = x1 + x2
dÔ dµng khi A1 = A2 hoÆc r¬i vµo mét sè d¹ng
®Æc biÖt  Thêng dïng ph¬ng ph¸p kh¸c thuËn
tiÖn h¬n.
- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ tr×nh bµy ph¬ng - HS lµm viÖc theo nhãm võa nghiªn cøu
ph¸p gi¶n ®å Fre-nen Sgk.  
+ VÏ hai vect¬ quay OM 1 vµ OM 2 biÓu diÔn
hai dao ®éng.
+
VÏ vect¬
 quay:

OM  OM 1  OM 2
 
- H×nh b×nh  hµnh OM1MM2 bÞ biÕn d¹ng - V× OM 1 vµ OM 2 cã cïng  nªn kh«ng bÞ
kh«ng khi OM 1 vµ OM 2 quay? biÕn d¹ng.

 Vect¬ OM còng lµ mét vect¬ quay víi tèc ®é
gãc  quanh O. 
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh chiÕu cña OM víi OM 
= OM
 1 + OM2
 
OM 1 vµ OM 2 lªn trôc Ox?  OM biÓu diÔn ph¬ng tr×nh dao ®éng
 Tõ ®ã cho phÐp ta nãi lªn ®iÒu g×? ®iÒu hoµ tæng hîp:
- NhËn xÐt g× vÒ dao ®éng tæng hîp x víi çc x = Acos(t + )
dao ®éng thµnh phÇn x1, x2? - Lµ mét dao ®éng ®iÒu hoµ, cïng ph¬ng,
cïng tÇn sè víi hai dao ®éng ®ã.
- Y/c HS dùa vµo gi¶n ®å ®Ó x¸c ®Þnh A vµ - HS ho¹t ®éng theo nhãm vµ lªn b¶ng tr×nh
, dùa vµo A1, A2, 1 vµ 2. bµy kÕt qu¶ cña m×nh.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu ¶nh hëng cña ®é lÖch pha ®Õn dao ®éng tæng hîp
- Tõ c«ng thøc biªn ®é dao ®éng tæng hîp A cã - HS ghi nhËn vµ cïng t×m hiÓu ¶nh hëng
phô thuéc vµo ®é lÖch pha cña çc dao ®éng cña ®é lÖch pha.
thµnh phÇn.  = 1 - 1 = 2n
- Çc dao ®éng thµnh phÇn cïng pha  1 - 1 (n = 0,  1,  2, …)
b»ng bao nhiªu? - Lín nhÊt.
- Biªn ®é dao ®éng tæng hîp cã gi¸ trÞ nh thÕ
nµo?  = 1 - 1 = (2n + 1)
- T¬ng tù cho trêng hîp ngîc pha? (n = 0,  1,  2, …)
- Nhá nhÊt.
Trang 11
- Trong çc trêng hîp kh¸c A cã gi¸ trÞ nh thÕ - Cã gi¸ trÞ trung gian
nµo? |A1 - A2| < A < A1 + A2
Ho¹t ®éng 4 ( phót): VËn dông
 
- Híng dÉn HS lµm bµi tËp vÝ dô ë Sgk. + VÏ hai vect¬ quay OM 1 vµ OM 2 biÓu diÔn 2
dao ®éng thµnh
phÇn
 ë thêi ®iÓm ban ®Çu.
+ Vect¬ tæng OM biÓu diÔn cho dao ®éng
tæng hîp
x = Acos(t + )
Víi A = OM vµ (OM ,Ox)  

(OM ,Ox)   b»ng bao nhiªu? - V× MM2 = (1/2)OM2 nªn OM2M lµ nöa 
®Òu  OM n»m trªn trôc Ox   = /2
 A = OM = 2 3 cm
(Cã thÓ: OM2 = M2M2 – M2O2)
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 8
BµI TËP
I. Môc tiªu:
- VËn dông kiÕn thøc dao ®éng ®iÒu hoµ, tæng hîp hai dao ®éng.
- Kü n¨ng: Gi¶i ®îc çc bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ, tæng hîp çc dao ®éng
cïng ph¬ng cïng tÇn sè.
II. ChuÈn bÞ:
2. Häc sinh: «n l¹i kiÕn thøc vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ
1. æn ®Þnh líp:
a. H·y biÔn diÔn dao ®éng ®iÒu hoµ x = 4cos(5t + ð/6) cm
b. Nªu néi dung ph¬ng ph¸p Gi¶n ®å Fre-nen
c. lµm bµi 6/25
3. Bµi míi :
Ho¹t ®éng 1: Gi¶i mét sè c©u hái tr¾c nghiÖm
Ho¹t ®éng GV Ho¹t ®éng H.S
* Cho Hs ®äc lÇn lît çc c©u tr¾c nghiÖm * HS ®äc ®Ò tõng c©u, cïng suy nghÜ th¶o
4,5,6 trang 17 sgk luËn ®a ra ®¸p ¸n ®óng
* Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm, th¶o luËn t×m ra * Th¶o luËn nhãm t×m ra kÕt qu¶
®¸p ¸n * Hs gi¶i thÝch
*Gäi HS tr×nh bµy tõng c©u * ®äc ®Ò
* Cho Hs ®äc l çc c©u tr¾c nghiÖm 6, 7 trang * Th¶o luËn t×m ra kÕt qu¶
Trang 12
21 sgk vµ 4,5 trang 25 * Hs gi¶i thÝch
* Tæ chøc ho¹t ®éng nhãm, th¶o luËn t×m ra
®¸p ¸n.
*Cho Hs tr×nh bµy tõng c©u
Ho¹t ®éng 2: Gi¶i mét sè bµi tËp tù luËn vÒ tæng hîp dao ®éng
* GV cho hs ®oc ®Ò, tãm t¾t * HS ®äc ®Ò, tãm t¾t
* Híng dÉn hs gi¶i bµi to¸n. * nghe híng dÉn vµ lµm
- ViÕt ph¬ng tr×nh cña x1 vµ x2. - ViÕt ph¬ng tr×nh x1, x2
- ViÕt ph¬ng tr×nh tæng qu¸t: x = Acos(5t + - ViÕt ph¬ng t×nh tæng h¬p x
). - ¸p dông c«ng thøc tÝnh A, #
- T×m biªn ®é A, pha dao ban ®Çu # tæng hîp
* KÕt luËn
Bµi t©p thªm: Cho hai dao ®éng cïng ph¬ng, * Hs chÐp ®äc ®Ò tãm t¾t
cïng tÇn sè: * VËn dông ph¬ng ph¸p gi¶i ®å gi¶i bµi to¸n
x1  4cos100 t  (cm) * Hs biÔn diÔn x1
x2  4cos(100 t  ) (cm) * biÔn diÔn x2
2
ViÕt ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp cña hai * Hs nªu gi¸ trÞ cña biªn ®é vµ pha ban ®Çu
dao ®éng b»ng çch: tæng hîp
a.dïng gi¶n ®å vect¬
b. BiÕn ®æi lîng gi¸c
* Híng dÉn Hs gi¶i bµi to¸n: * vËn dông to¸n gi¶i
- BiÔu diÔn x1 * vÒ nhµ gi¶i c©u
- BiÔn diÔn x2
- Tõ gi¶n ®å lÊy çc gi¸ trÞ cña biªn ®é vµ pha
ban ®Çu tæng hîp
* Hs vÒ nhµ gi¶i bµi to¸n vËn dông lîng gi¸c
4. Cñng cè dÆn dß:
Lu ý hs sinh cã thÓ gi¶i bµi to¸n tæng hîp dao ®éng b»ng 3 çch: vËn dông c«ng
thøc, dung gi¶n ®å Fre-nen, dïng biÕn ®æi lîng gi¸c.
Lµm çc bµi tËp trong s¸ch bµi tËp
5. Rót kinh nghiÖm:
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
TiÕt d¹y: 10
Ch¬ng II :SãNG C¥ Vµ SãNG ¢M
Bµi 7: SãNG C¥ Vµ Sù TRUYÒN SãNG C¥
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa cña sãng c¬.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa çc kh¸i niÖm liªn quan víi sãng: sãng däc, sãng ngang, tèc ®é
truyÒn sãng, tÇn sè, chu k×, bíc sãng, pha.
- ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh sãng.
- Nªu ®îc çc ®Æc trng cña sãng lµ biªn ®é, chu k× hay tÇn sè, bíc sãng vµ n¨ng lîng sãng.
- Gi¶i ®îc çc bµi tËp ®¬n gi¶n vÒ sãng c¬.
- Tù lµm ®îc thÝ nghiÖm vÒ sù truyÒn sãng trªn mét sîi d©y.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Çc thÝ nghiÖm m« t¶ vÒ sãng ngang, sãng däc vµ sù truyÒn cña sãng.
Trang 13
2. Häc sinh: ¤n l¹i çc bµi vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ.
Líp:
- Giíi thiÖu nhanh vÒ ch¬ng míi.
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ sãng c¬
- M« t¶ thÝ nghiÖm vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. - HS quan s¸t kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
S M
O
- Nh÷ng gîn sãng trßn ®ång t©m ph¸t ®i tõ
O.
 Sãng truyÒn theo çc ph¬ng kh¸c nhau víi
- Khi O dao ®éng ta tr«ng thÊy g× trªn mÆt n- cïng mét tèc ®é v.
íc? - Dao ®éng lªn xuèng theo ph¬ng th¼ng
 §iÒu ®ã chøng tá g×? ®øng.
(Dao ®éng lan truyÒn qua níc gäi lµ sãng, níc lµ - Theo ph¬ng n»m ngang.
m«i trêng truyÒn sãng).
- Khi cã sãng trªn mÆt níc, O, M dao ®éng nh
thÕ nµo? - T¬ng tù, HS suy luËn ®Ó tr¶ lêi.
- Sãng truyÒn tõ O ®Õn M theo ph¬ng nµo?
 Sãng ngang.
- T¬ng tù nh thÕ nµo lµ sãng däc?
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ sù truyÒn sãng c¬.

- Lµm thÝ nghiÖm kÕt hîp víi h×nh vÏ 7.2 vÒ - BiÕn d¹ng truyÒn nguyªn vÑn theo sîi
sù truyÒn cña mét biÕn d¹ng. d©y.
 Cã nhËn xÐt g× th«ng qua thÝ nghiÖm vµ
h×nh vÏ?
 Tèc ®é truyÒn biÕn d¹ng ®îc x¸c ®Þnh nh - HS suy nghÜ vµ vËn dông kiÕn thøc ®Ó
thÕ nµo? tr¶ lêi.
(BiÕn d¹ng cña d©y, gäi lµ mét xung sãng,
truyÒn t¬ng ®èi chËm v× d©y mÒm vµ lùc
c¨ng d©y nhá).
 BiÕn d¹ng truyÒn trªn d©y thuéc lo¹i sãng - Lµ sãng ngang.
g× ®· biÕt?
- Y/c HS hoµn thµnh C2. - HS lµm thÝ nghiÖm theo C2.
- Trong thÝ nghiÖm 7.2 nÕu cho ®Çu A dao - HS quan s¸t h×nh vÏ 7.3. D©y cã d¹ng ®-
®éng ®iÒu hoµ  h×nh d¹ng sîi d©y ë ç thêi êng h×nh sin, mµ çc ®Ønh kh«ng cè ®Þnh
®iÓm nh h×nh vÏ 7.3  cã nhËn xÐt g× vÒ nhng dÞch chuyÓn theo ph¬ng truyÒn sãng.
sãng truyÒn trªn d©y?
- Sau thêi gian T, ®iÓm A 1 b¾t ®Çu dao ®éng
Trang 14
gièng nh A, dao ®éng tõ A1 tiÕp trôc truyÒn xa - Kh«ng ®æi, chuyÓn ®éng cïng chiÒu,
h¬n. cïng v.
- XÐt hai ®iÓm çch nhau mét kho¶ng , ta cã
nhËn xÐt g× vÒ hai ®iÓm nµy?
 Cïng pha. x
t 
- Gäi M lµ ®iÓm çch A mét kho¶ng lµ x, tèc v
®é sãng lµ v  thêi gian ®Ó sãng truyÒn tõ A
®Õn M? uM = Acos(t - t)
 Ph¬ng tr×nh sãng t¹i M sÏ cã d¹ng nh thÕ
nµo?
(Tr¹ng th¸i dao ®éng cña M gièng nh tr¹ng th¸i
dao ®éng cña A tríc ®ã mét thêi gian t)
- Híng dÉn HS biÕn ®æi biÓu thøc sãng t¹i M
2
th«ng qua   vµ
T
 = vT.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ çc ®Æc trng cña sãng
- Sãng ®îc ®Æc trng bëi çc ®¹i lîng A, T (f),  - HS ghi nhËn çc ®¹i lîng ®Æc trng cña
vµ n¨ng lîng sãng. sãng.
- Dùa vµo c«ng thøc bíc sãng  cã thÓ ®Þnh - Bíc sãng  lµ qu·ng ®êng sãng truyÒn
nghÜa bíc sãng lµ g×? trong thêi gian mét chu k×.
Lu ý: §èi víi mçi m«i trêng , tèc ®é sãng v cã
mét gi¸ trÞ kh«ng ®æi, chØ phô thuéc m«i tr-
êng.
- Còng nh n¨ng lîng dao ®éng W ~ A2 vµ f2. - HS ghi nhËn tÝnh tuÇn hoµn cña sãng.
- Tõ ph¬ng tr×nh sãng: - HS dùa vµo h×nh vÏ 7.4 vµ ghi nhËn sù
 t x truyÒn cña sãng däc trªn lß xo.
uM  Acos2    ta thÊy TTD§ t¹i mét
T  
®iÓm cña m«i trêng lµ mét hµm cosin hai biÕn
®éc lËp t vµ x. Mµ hµm cosin lµ mét hµm tuÇn
tuÇn  ph¬ng tr×nh sãng lµ mét hµm tuÇn
hoµn.
+ Víi mét ®iÓm x¸c ®Þnh (x = const)  uM lµ
mét hµm cosin cña thêi gian t. TTD§ ë çc thêi
®iÓm t + T, t + 2T … hoµn toµn gièng nh
TTD§ cña nã ë thêi ®iÓm t.
+ Víi mét thêi ®iÓm (t = conts) lµ mét hµm
cosin cña x víi chu k× . TTD§ t¹i çc ®iÓm cã
x + , x + 2 hoµn toµn gièng TTD§ t¹i ®iÓm
x. - Ghi nhËn vÒ sù truyÒn sãng däc trªn lß xo
- M« t¶ thÝ nghiÖm quan s¸t sù truyÒn cña mét èng.
sãng däc b»ng mét lß xo èng dµi vµ mÒm.
..................................................................................................................................................
Trang 15
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 11
Bµi 8: GIAO THOA SãNG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc hiÖn tîng giao thoa cña hai sãng mÆt níc vµ nªu ®îc çc ®iÒu kiÖn ®Ó cã sù
giao thoa cña hai sãng.
- ViÕt ®îc c«ng thøc x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña cùc ®¹i vµ cùc tiÓu giao thoa.
2. KÜ n¨ng: VËn dông ®îc çc c«ng thøc 8.2, 8.3 Sgk ®Ó gi¶i çc bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ hiÖn
tîng giao thoa.
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ThÝ nghiÖm h×nh 8.1 Sgk.
2. Häc sinh: ¤n l¹i phÇn tæng hîp dao ®éng.
Líp:
- Nªu çc ®Þnh nghÜa sãng c¬, sãng ngang vµ sãng däc?
- Nªu çc ®Æc trng cña sãng h×nh sin?
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ sù giao thoa cña hai sãng mÆt níc
- M« t¶ thÝ nghiÖm vµ lµm thÝ nghiÖm h×nh - HS ghi nhËn dông cô thÝ nghiÖm vµ quan
8.1 s¸t kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
- HS nªu çc kÕt qu¶ quan s¸t ®îc tõ thÝ
nghiÖm.
S1 S2 - Nh÷ng ®iÓm kh«ng dao ®éng n»m trªn hä

çc ®êng hypebol (nÐt ®øt). Nh÷ng ®iÓm
dao ®éng rÊt m¹nh n»m trªn hä çc ®êng
hypebol (nÐt liÒn) kÓ c¶ ®êng trung trùc
cña S1S2.
- Hai hä çc ®êng hypebol nµy xen kÏ nhau
nh h×nh vÏ..
S1 Lu ý: Hä çc
S ®êng hypebol nµy ®øng yªn t¹i
2
chç.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ cùc ®¹i vµ cùc tiÓu giao thoa.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ A, f vµ  cña hai sãng - V× S1, S2 cïng ®îc g¾n vµo cÇn rung 
do hai nguån S1, S2 ph¸t ra? cïng A, f vµ .
 Hai nguån ph¸t sãng cã cïng A, f vµ  gäi lµ - HS ghi nhËn çc kh¸i niÖm 2 nguån kÕt
Trang 16
hai nguån ®ång bé. hîp, 2 nguån ®ång bé vµ sãng kÕt hîp.
- NÕu 2 nguån ph¸t sãng cã cïng f vµ cã hiÖu sè
pha kh«ng phô thuéc thêi gian (lÖch pha víi  t d1 
nhau mét lîng kh«ng ®æi) gäi lµ hai nguån kÕt u  Acos2   
T  
1
hîp.
t d 
u2  Acos2   2 
vµ T  
u = u1 + u2
M
d1 d2 - HS lµm theo híng dÉn cña GV, ®Ó ý:
   
cos  cos  2cos cos
S1 S 2 2
2
- NÕu ph¬ng tr×nh sãng t¹i S1 vµ S2 lµ: u =
Acost
 Ph¬ng tr×nh mçi sãng t¹i M do S 1 vµ S2 gëi - HS nhËn xÐt vÒ dao ®éng t¹i M vµ biªn
®Õn cã biÓu thøc nh thÕ nµo? ®é cña dao ®éng tæng hîp.
- Dao ®éng tæng hîp t¹i M cã biÓu thøc?
- Phô thuéc (d2 – d1) hay lµ phô thuéc vÞ trÝ
- Híng dÉn HS ®a tæng 2 cosin vÒ tÝch. cña ®iÓm M.
- Dùa vµo biÓu thøc, cã nhËn xÐt g× vÒ dao  (d2  d1 )
cos 1
®éng tæng hîp t¹i M? 
- Biªn ®é dao ®éng tæng hîp a phô thuéc yÕu tè  (d2  d1 )  (d2  d1 )
cos  1  k
nµo?   hay 
- Nh÷ng ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i lµ  d2 – d1 = k (k = 0, 1, 2…)
nh÷ng ®iÓm nµo?  (d2  d1 )  (d2  d1 ) 
cos 0  k  
- Híng dÉn HS rót ra biÓu thøc cuèi cïng.   2
Hay
- Y/c HS diÔn ®¹t ®iÒu kiÖn nh÷ng ®iÓm dao  1
 d2  d1   k    víi (k = 0, 1, 2…)
®éng víi biªn ®é cùc ®¹i.  2
- Nh÷ng ®iÓm ®øng yªn lµ nh÷ng ®iÓm nµo? - Lµ mét hÖ hypebol mµ hai tiªu ®iÓm lµ S 1
vµ S2.
- Híng dÉn HS rót ra biÓu thøc cuèi cïng.
- Y/c HS diÔn ®¹t ®iÒu kiÖn nh÷ng ®iÓm
®øng yªn.
- Quü tÝch nh÷ng ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é
cùc ®¹i vµ nh÷ng ®iÓm ®øng yªn?
 1
d2  d1  k  hoaëc  k   
 2
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ hiÖn tîng giao thoa
- Qua hiÖn tîng trªn cho thÊy, hai sãng khi gÆp - HS ghi nhËn vÒ hiÖu sè pha hiÖn tîng
nhau t¹i M cã thÓ lu«n lu«n hoÆc t¨ng cêng lÉn giao thoa.
nhau, hoÆc triÖt tiªu lÉn nhau tuú thuéc vµo 
hoÆc  gi÷a hai sãng t¹i M. - NghÜa lµ mäi qu¸ tr×nh sãng ®Òu cã thÓ
- HiÖn tîng ®Æc trng nghÜa lµ sao? g©y lµ hiÖn tîng giao thoa vµ ngîc l¹i qu¸
tr×nh vËt lÝ nµo g©y ®îc sù giao thoa còng
tÊt yÕu lµ mét qu¸ tr×nh sãng.
Trang 17
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 12
Bµi 9: SãNG DõNG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc hiÖn tîng sãng dõng trªn mét sîi d©y vµ nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó cã sãng dõng khi
®ã.
- Gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng sãng dõng.
- ViÕt ®îc c«ng thøc x¸c ®Þnh vÞ trÝ çc nót vµ çc bông trªn mét sîi d©y trong trêng hîp
d©y cã hai ®Çu cè ®Þnh vµ d©y cã mét ®Çu cè ®Þnh, mét ®Çu tù do.
- Nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó cã sãng dõng trong 2 trêng hîp trªn.
2. KÜ n¨ng: Gi¶i ®îc mét sè bµi tËp ®¬n gi¶n vÒ sãng dõng.
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ çc thÝ nghiÖm h×nh 9.1, 9.2Sgk.
2. Häc sinh: §äc kÜ bµi 9 Sgk, nhÊt lµ phÇn m« t¶ çc thÝ nghiÖm tríc khi ®Õn líp.
Líp:
- Nªu çc ®iÒu kiÖn ®Ó cã gaio thoa cùc ®¹i vµ giao thoa cùc tiÓu?
- Nªu ®iÒu kiÖn giao thoa cña 2 sãng c¬ häc?
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ sù ph¶n x¹ cña sãng
- M« t¶ thÝ nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm víi - HS ghi nhËn, quan s¸t vµ nªu nhËn xÐt:
d©y nhá, mÒm, dµi mét ®Çu cè ®Þnh kÕt + Sãng truyÒn ®i trªn d©y sau khi gÆp vËt
hîp víi h×nh vÏ 9.1 c¶n (bøc têng) th× bÞ ph¶n x¹.
A P + Sau khi ph¶n x¹ ë P biÕn d¹ng bÞ ®æi
chiÒu.
A P - Lµ ®Çu d©y g¾n vµo têng.
- Lu«n lu«n ngîc pha víi sãng tíi t¹i ®iÓm ®ã.
- VËt c¶n ë ®©y lµ g×?
- NÕu cho S dao ®éng ®iÒu hoµ th× sÏ cã - HS ghi nhËn, quan s¸t vµ nªu nhËn xÐt:
sãng h×nh sin lan truyÒn tõ A  P ®ã lµ + Khi gÆp vËt c¶n tù do sãng còng bÞ ph¶n
sãng tíi. Sãng bÞ ph¶n x¹ tõ P ®ã lµ sãng x¹.
ph¶n x¹. Ta cã nhËn xÐt g× vÒ pha cña sãng + Sau khi ph¶n x¹ ë P biÕn d¹ng kh«ng bÞ ®æi
tíi vµ sãng ph¶n x¹? chiÒu.
- M« t¶ thÝ nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm víi
Trang 18
d©y nhá, mÒm, A A dµi - Lµ ®Çu d©y tù do.
bu«ng tháng xuèng - Lu«n lu«n cïng pha víi sãng tíi ë ®iÓm ph¶n
mét çch tù nhiªn, kÕt hîp x¹.
víi h×nh vÏ 9.2
- VËt c¶n ë ®©y lµ g×?
- T¬ng tù nÕu cho S dao
®éng ®iÒu hoµ th× cã
sãng h×nh sin lan truyÒn
tõ trªn d©y  Ta P P cã nhËn
xÐt g× vÒ pha cña sãng
tíi vµ sãng ph¶n x¹ lóc nµy?
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ sãng dõng
- Ta biÕt sãng tíi vµ sãng ph¶n x¹ tho¶ m·n - Trªn d©y xuÊt hiÖn nh÷ng ®iÓm lu«n lu«n
®iÒu kiÖn sãng kÕt hîp  NÕu cho ®Çu A dao ®øng yªn vµ nh÷ng ®iÓm lu«n lu«n dao
cña d©y dao ®éng liªn tôc  giao thoa. ®éng víi biªn ®é lín nhÊt.
 Khi nµy hiÖn tîng sÏ nh thÕ nµo?
- Tr×nh bµy çc kh¸i niÖm nót dao ®éng,
bông dao ®éng vµ sãng dõng. - HS ghi nhËn çc kh¸i niÖm vµ ®Þnh nghÜa
sãng dõng.
Bông
Nót
A P
- Trong trêng hîp nµy, hai ®Çu A vµ P sÏ lµ - V× A vµ P lµ hai ®iÓm cè ®Þnh  lµ hai
nót hay bông dao ®éng? nót dao ®éng.
 
A 2 4 P
N N N N N
B B B B
- Dùa trªn h×nh vÏ, vÞ trÝ çc nót liªn hÖ nh

thÕ nµo víi ? - HS dùa trªn h×nh vÏ ®Ó x¸c ®Þnh
- Kho¶ng çch hai nót liªn tiÕp çch nhau
kho¶ng bao nhiªu?
- Kho¶ng çch gi÷a mét nót vµ bông kÕt tiÕp
çch nhau kho¶ng bao nhiªu?
- VÞ trÝ çc bông çch A vµ P nh÷ng kho¶ng
b»ng bao nhiªu?
- Hai bông liªn tiÕp çch nhau kho¶ng bao
nhiªu?
- Sè nót vµ sè bông liªn hÖ víi nhau nh thÕ Sè nót = sè bông + 1
nµo? - V× hai ®Çu cè ®Þnh lµ nót nªn chiÒu dµi
 §iÒu kiÖn ®Ó cã sãng dõng lµ g×? d©y ph¶i b»ng mét sè nguyªn lÇn nöa bíc sãng.
- §Çu cè ®Þnh sÏ lµ mét nót vµ ®Çu tù do lµ - HS dùa vµo h×nh vÏ minh ho¹ ®Ó tr¶ lêi çc
mét bông sãng. c©u hái cña GV.

A 2 P - Sè nót = sè bông
N N N N
B B B B
Trang 19
- Tù h×nh vÏ, sè nót vµ sè bông trong trêng

hîp nµy liªn hÖ víi nhau nh thÕ nµo?
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y:13
Bµi 10: §ÆC TR¦NG VËT LÝ CñA ¢M
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr¶ lêi ®îc çc c©u hái: Sãng ©m lµ g×? ¢m nghe ®îc (©m thanh), h¹ ©m, siªu ©m lµ g×?
- Nªu ®îc vÝ dô vÒ çc m«i trêng truyÒn ©m kh¸c nhau.
- Nªu ®îc 3 ®Æc trng vËt lÝ cña ©m lµ tÇn sè ©m, cêng ®é vµ møc cêng ®é ©m, ®å thÞ
dao ®éng ©m, çc kh¸i niÖm ©m c¬ b¶n vµ ho¹ ©m.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Lµm çc thÝ nghiÖm trong bµi 10 Sgk.
2. Häc sinh: ¤n l¹i ®Þnh nghÜa çc ®¬n vÞ: N/m2, W, W/m2…
Líp:
- Nªu ®Þnh nghÜa sãng dõng vµ §K ®Ó cã sãng dõng trªn d©y cã 2 ®Çu cè ®Þnh vµ cã mét
®Çu cè ®Þnh vµ mét ®Çu kh«ng cã ®Þnh?
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ ©m, nguån ©m
- ¢m lµ g×? - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn ®Ó tr¶
+ Theo nghÜa hÑp: sãng truyÒn trong çc m«i lêi.
trêng khÝ, láng, r¾n  tai  mµng nhÜ dao
®éng  c¶m gi¸c ©m.
+ NghÜa réng: tÊt c¶ çc sãng c¬, bÊt kÓ chóng
cã g©y c¶m gi¸c ©m hay kh«ng.
- Nguån ©m lµ g×? - Nh÷ng vËt ph¸t ra ®îc ©m.
- Cho vÝ dô vÒ mét sè nguån ©m? - D©y ®µn, èng s¸o, çi ©m thoa, loa
- Nh÷ng ©m cã t¸c dông lµm cho mµng nhÜ dao phãng thanh, cßi «t«, xe m¸y…
®éng, g©y ra c¶m gi¸c ©m  gäi lµ ©m nghe - HS ghi nhËn çc kh¸i niÖm ©m nghe ®îc,
®îc hay ©m thanh. h¹ ©m vµ siªu ©m.
- Tai ngêi kh«ng nghe ®îc h¹ ©m vµ siªu ©m.
Nhng mét sè loµi vËt cã thÓ nghe ®îc h¹ ©m
(voi, chim bå c©u…) vµ siªu ©m (d¬i, chã, ç
heo…) - HS ghi çc yªu cÇu vÒ nhµ.
Trang 20
- §äc thªm phÇn “Mét sè øng dông cña siªu ©m.
Sona”
- M« t¶ thÝ nghiÖm kiÓm chøng. - R¾n, láng, khÝ. Kh«ng truyÒn ®îc trong
- ¢m truyÒn ®îc trong çc m«i trêng nµo? ch©n kh«ng.
- Tèc ®é ©m truyÒn trong m«i trêng nµo lµ lín - R¾n > láng > khÝ. Phô thuéc vµo mËt
nhÊt? Nã phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? ®é, tÝnh ®µn håi, nhiÖt ®é cña m«i trêng.
- Nh÷ng chÊt nµo lµ chÊt çch ©m? - Çc chÊt xèp nh b«ng, len…
- Dùa vµo b¶ng 10.1 vÒ tèc ®é ©m trong mét sè - Trong mçi m«i trêng, sãng ©m truyÒn víi
chÊt  cho ta biÕt ®iÒu g×? mét tèc ®é hoµn toµn x¸c ®Þnh.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ nh÷ng ®Æc trng vËt lÝ cña ©m
- Trong çc ©m thanh ta nghe ®îc, cã nh÷ng ©m cã mét - Ghi nhËn çc kh¸i niÖm nh¹c
tÇn sè x¸c ®Þnh nh ©m do çc nh¹c cô ph¸t ra, nhng còng ©m vµ t¹p ©m.
cã nh÷ng ©m kh«ng cã mét tÇn sè x¸c ®Þnh nh tiÕng bóa
®Ëp, tiÕng sÊm, tiÕng ån ë ®êng phè, ë chî…
- Ta chØ xÐt nh÷ng ®Æc trng vËt lÝ tiªu biÓu cña nh¹c
©m.
- TÇn sè ©m còng lµ tÇn sè cña nguån ph¸t ©m.
- Sãng ©m mang n¨ng lîng kh«ng?
- Dùa vµo ®Þnh nghÜa  I cã ®¬n vÞ lµ g×? - Cã, v× sãng ©m cã thÓ lµm
- Fechner vµ Weber ph¸t hiÖn: cho çc phÇn tö vËt chÊt trong
+ ¢m cã cêng ®é I = 100I0 chØ “nghe to gÊp ®«i” ©m cã m«i trêng dao ®éng?
cêng ®é I0. - I (W/m2)
+ ¢m cã cêng ®é I = 1000I0 chØ “nghe to gÊp ba” ©m cã - HS nghiªn cøu vµ ghi nhËn
cêng ®é I0. møc cêng ®é ©m.
I I
- Ta thÊy  100  lg  2
I0 I0
I I
 1000  lg  3
I0 I0
- Chó ý: LÊy I0 lµ ©m chuÈn cã tÇn sè 1000Hz vµ cã cêng
®é I0 = 10-12 W/m2 chung cho mäi ©m cã tÇn sè kh¸c nhau. - HS ghi nhËn çc kh¸i niÖm ©m
- Th«ng b¸o vÒ çc tÇn sè ©m cña ©m cho mét nh¹c cô c¬ b¶n vµ ho¹ ©m tõ ®ã x¸c
ph¸t ra. ®Þnh ®Æc trng vËt lÝ thø ba
- Quan s¸t phæ cña mét mét ©m do çc nh¹c cô kh¸c nhau cña ©m.
ph¸t ra, h×nh 10.6 ta cã nhËn xÐt g×? - Phæ cña cïng mét ©m nhng
 §å thÞ dao ®éng cña cïng mét nh¹c ©m do çc nh¹c cô hoµn toµn kh¸c nhau.
ph¸t ra th× hoµn toµn kh¸c nhau  §Æc trng vËt lÝ thø ba
cña ©m lµ g×? - §å thÞ dao ®éng.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 14
Trang 21
Bµi 11: §¡C TR¦NG SINH LÝ CñA ¢M
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc ba ®Æc trng sinh lÝ cña ©m lµ: ®é cao, ®é to vµ ©m s¾c.
- Nªu ®îc ba ®Æc trng vËt lÝ t¬ng øng víi ba ®Æc trng sinh lÝ cña ©m.
- Gi¶i thÝch ®îc çc hiÖn tîng thùc tÕ liªn quan ®Õn çc ®Æc trng sinh lÝ cña ©m.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Çc nh¹c cô nh s¸o tróc, ®µn ®Ó minh ho¹ mèi liªn quan gi÷a çc tÝnh chÊt sinh
lÝ vµ vËt lÝ.
2. Häc sinh: ¤n l¹i çc ®Æc trng vËt lÝ cña ©m.
Líp:
- Nªu çc ®Æc trng vËt lÝ cña ©m?
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ ®é cao cña ©m
-Hai ca sÜ mét nam mét n÷ cïng h¸t mét c©u h¸t, nhng - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn ®Æc tr-
thêng th× giäng nam trÇm h¬n giäng n÷. C¶m gi¸c vÒ sù ng sinh lÝ cña ©m lµ ®é cao.
trÇm bæng cña ©m ®îc m« t¶ b»ng kh¸i niÖm ®é cao
cña ©m.
- Thùc nghiÖm, ©m cã tÇn sè cµng lín th× nghe cµng
cao, ©m cã tÇn sè cµng nhá th× nghe cµng trÇm.
- Chó ý: TÇn sè 880Hz th× gÊp ®«i tÇn sè 440Hz nhng
kh«ng thÓ nãi ©m cã tÇn sè 880Hz cao gÊp ®«i ©m cã
tÇn sè 440Hz.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ ®é to cña ©m
- Thùc nghiÖm, ©m cã I cµng lín  nghe cµng to. - HS nghiªn cøu Sgk vµ ghi nhËn
- Tuy nhiªn, Fechner vµ Weber chøng minh r»ng c¶m ®Æc trng sinh lÝ cña ©m lµ ®é to.
gi¸c vÒ ®é to cña ©m l¹i kh«ng tØ lÖ víi I mµ tØ lÖ víi
møc cêng ®é ©m.
- Lu ý: Ta kh«ng thÓ lÊy møc cêng ®é ©m lµm sè ®o
®é to cña ©m. V× çc h¹ ©m vµ siªu ©m vÉn cã møc c-
êng ®é ©m, nhng l¹i kh«ng cã ®é to.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ ©m s¾c
- Ba ca sÜ cïng h¸t mét c©u h¸t ë cïng mét ®é cao  dÔ - HS nghiªn cøu Sgk vµ ghi nhËn
dµng ph©n biÖt ®îc ®©u lµ giäng cña ca sÜ nµo. T¬ng ®Æc trng sinh lÝ cña ©m lµ ©m
tù nh mét chiÕc ®µn ghita, mét chiÕc ®µn vi«lon vµ s¾c.
mét chiÕc kÌn s¨cx«  Sì dÜ ph©n biÖt ®îc ba ©m ®ã
v× chóng cã ©m s¾c kh¸c nhau.
- Nh×n vµo ®å thÞ dao ®éng h×nh 10.6, ta cã nhËn xÐt
g×? - §å thÞ dao ®éng cã d¹ng kh¸c
- Y/c HS nghiªn cøu ë Sgk c¬ chÕ ho¹t ®éng cña ®µn nhau nhng cã cïng T.
oocgan. - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu.
Trang 22
- §äc thªm bµi: “Vµi kh¸i niÖm vËt lÝ trong
©m nh¹c”.
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt d¹y: 15
BµI TËP
I. Môc tiªu:
- VËn dông kiÕn thøc vÒ sãng ©m.
- Kü n¨ng: Gi¶i ®îc çc bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ sãng ©m
II. ChuÈn bÞ:
2. Häc sinh: «n l¹i kiÕn thøc vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ
1. æn ®Þnh líp:
- ViÕt ph¬ng tr×nh sãng, t¹i sao nãi sãng võa cã tÝnh tuÇn hoµn theo thêi gia võa cã tÝnh tuÇn
hoµn theo kh«ng gian?
- C©u hái 1, 2, 3, 4 (45)
3. Bµi míi :
Ho¹t ®éng1: §a ra çc bµi tËp tr¾c nghiÖm(phót)
Bµi 1. C¶m gi¸c vÒ ©m phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo?
A. Nguån ©m vµ m«i trêng truyÒn ©m. B. Nguån ©m vµ tai ngêi nghe.
C. M«i trêng truyÒn ©m vµ tai ngêi nghe. D. Tai ngêi nghe vµ gi©y thÇn kinh thÞ
gi¸c.
Bµi 2. §é cao cña ©m phô thuéc vµo yÕu tè nµo cña ©m?
A. §é ®µn håi cña nguån ©m. B. Biªn ®é dao ®éng cña nguån ©m.
C. TÇn sè cña nguån ©m. D. §å thÞ dao ®éng cña nguån ©m.
Bµi 3. Mét sãng c¬ häc cã tÇn sè f = 1000Hz lan truyÒn trong kh«ng khÝ. Sãng ®ã ®îc gäi lµ
A. sãng siªu ©m. B. sãng ©m. C. sãng h¹ ©m. D. cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó kÕt
luËn.
Bµi 4. Sãng c¬ häc lan truyÒn trong kh«ng khÝ víi cêng ®é ®ñ lín, tai ta cã thÓ c¶m thô ®îc
sãng c¬ häc nµo sau ®©y?
A. Sãng c¬ häc cã tÇn sè 10Hz. B. Sãng c¬ häc cã tÇn sè 30kHz.
C. Sãng c¬ häc cã chu kú 2,0s. D. Sãng c¬ häc cã chu kú 2,0ms.
Bµi 5. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?
A. Sãng ©m lµ sãng c¬ häc cã tÇn sè n»m trong kho¶ng tõ 16Hz ®Õn 20kHz.
B. Sãng h¹ ©m lµ sãng c¬ häc cã tÇn sè nhá h¬n 16Hz.
C. Sãng siªu ©m lµ sãng c¬ häc cã tÇn sè lín h¬n 20kHz.
Trang 23
D. Sãng ©m thanh bao gåm c¶ sãng ©m, h¹ ©m vµ siªu ©m.
Bµi 6. Mét sãng ©m 450Hz lan truyÒn víi vËn tèc 360m/s trong kh«ng khÝ. §é lÖch pha gi÷a
hai ®iÓm çch nhau 1m trªn mét ph¬ng truyÒn sãng lµ
A.  = 0,5(rad). B.  = 1,5 (rad). C.  = 2,5 (rad). D.  = 3,5 (rad).

- §äc thªm bµi: “Vµi kh¸i niÖm vËt lÝ trong ©m
nh¹c”.
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 16: ¤N TËP CH¦¥NG I Vµ II
A/ MôC TI£U
- HÖ thèng ho¸ ®îc çc kiÕn thøc, c«ng thøc ®· häc trong ch¬ng I vµ II
- Lµm ®îc çc bµi tËp t×m T, f, A,... cña dao ®éng ®iÒu hoµ
- ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ, vËn tèc gia tèc, ®éng n¨ng, thÕ n¨ng vµ c¬ n¨ng
cña con l¾c lß xo vµ cña con l¾c ®¬n
- Lµm ®îc çc bµi tËp t×m bíc sãng, tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt níc, trªn mét sîi d©y ®µn håi
B/ BµI TËP
GV: ChuÈn bÞ ®a d¹ng çc bµi tËp ®Ó HS lµm
HS: §· lµm çc bµi tËp ë nhµ
C/ Tæ CHøC ÇC HO¹T §é D¹Y HäC
1. æn ®Þnh líp
- ViÕt ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ, vËn tèc vµ gia tèc, chu k× vµ tÇn sè gãc cña con l¾c lß
xo vµ con l¾c ®¬n
- ViÕt c«ng thøc tÝnh biªn ®é vµ pha cña dao ®éng tæng hîp
3. Çc ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng 1: lµm bµi tËp vÒ dao ®éng ®iÒu hoµ
- Lµm bµi 1.6, 1.7(SBT-4) - HS lªn b¶ng lµm tõng ý trong bµi tËp díi sù h-
- Sö dông çc c«ng thøc íng dÉn cña gi¸o viªn
- Sö dông çc c«ng thøc - HSA: Lµm ý a
2 1 - HSB: Lµm ý b
T vµ T  trong ý a bµi 1.6
 f - HSC: Lµm ý c
Trang 24
- vmax=A, amax=2A trong bµi 1.6 - HS chó ý nghe gi¶ng vµ cïng tham gia vµo
- Thay t=0,075s vµo ph¬ng tr×nh x lµ t×m ®îc gi¶i
- GV híng dÉn HS cïng lµm bµi 1. Híng dÉn HS - Bµi 1.7
viÕt ®îc ph¬ng tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ
Ho¹t ®éng 2: Lµm çc bµi tËp tæng hîp hai dao ®éng tæng hîp cïng ph¬ng, cïng tÇn sè
HO¹T §éNG CñA GV HO¹T §éNG CñA HS
- Lµm bµi 5.3, 5.4(SBT-9) - HSA: Lµm bµi 5.3
- Sö dông çc c«ng thøc sau vµo lµm çc bµi - HSA: Lµm bµi 5.4
tËp A2  A12  A22  2 A12 A22 cos(2  1 ) - HS lµm bµi tËp díi sù híng dÉn cña GV ®Ó
A1 sin 1  A2 sin 2 rÌn kÜ n¨ng tÝnh nhanh vµ çc ®¹i lîng lîng
vµ tan  
A1 cos 1  A2 cos 2 gi¸c ®Æc biÖt
4. VËn dông vµ cñ cè
a, VËn dông: Sö dông çc c«ng thøc «n l¹i lµm thªm ®îc çc bµi tËp t¬ng tù trong SBT
b, Cñng cè: Kh¾c s©u ®îc kiÕn thøc cò ®· häc
- ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ phÇn sãng c¬ vµ sãng ©m ®Ó chuÈn bÞ tiÕt sau kiÓm tra mét tiÕt
Ngµy so¹n: 2/10/08

Ngµy d¹y:
TiÕt 17: KIÓM TRA 1 TIÕT CI Vµ II
A/ MôC TI£U
- KiÓm tra ®îc kh¶ n¨ng tiÕp thu cña HS
- §Ò kiÓm tra ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc cña HS
- Néi dung trong bµi KT ph¶i ph©n lo¹i ®îc kh¶ n¨ng nhËn thøc cña HS
- RÌn luyÖn ®îc cho HS kÜ n¨ng lµm nhanh çc bµi tËp tr¾c nghiÖm
B/ CHUÈN BÞ
GV:ChuÈn bÞ ®Ò KT
HS: ChuÈn bÞ çc dông cô häc tËp ®Ó phôc vô KT
C/ Tæ CHøC ÇC HO¹T §éNG D¹Y HäC
1. æn ®Þnh líp
2. Nh¾c nhë néi qui: Kh«ng ®îc sö dông tµi liÖu, trao ®æi bµi
Ho¹t ®éng1: Ph¸t ®Ò KT
Ho¹t ®éng 2: Thu ®Ò KT
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 18
Ch¬ng III: DßNG §IÖN XOAY CHIÒU
Bµi12: §¹I C¦¥NG VÒ DßNG §IÖN XOAY CHIÒU
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
Trang 25
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa dßng ®iÖn xoay chiÒu.
- ViÕt ®îc biÓu thøc tøc thêi cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.
- Nªu ®îc vÝ dô vÒ ®å thÞ cña cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi, chØ ra ®îc trªn ®å thÞ çc ®¹i l-
îng cêng ®é dßng ®iÖn cùc ®¹i, chu k×.
- Gi¶i thÝch tãm t¾t nguyªn t¾c t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu.
- ViÕt ®îc biÓu thøc cña c«ng suÊt tøc thêi cña dßng ®iÖn xoay chiÒu ch¹y qua mét ®iÖn
trë.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ viÕt ®îc biÓu thøc cña I, U.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- M« h×nh ®¬n gi¶n vÒ m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu.
- Sö dông dao ®éng kÝ ®iÖn tö ®Ó biÓu diÔn trªn mµn h×nh ®å thÞ theo thêi gian cña cêng
®é dßng ®iÖn xoay chiÒu (nÕu cã thÓ).
2. Häc sinh: ¤n l¹i:
- Çc kh¸i niÖm vÒ dßng ®iÖn mét chiÒu, dßng ®iÖn biÕn thiªn vµ ®Þnh luËt Jun.
- Çc tÝnh chÊt cña hµm ®iÒu hoµ (hµm sin hay cosin).
1. æn ®Þnh líp
2. KiÓm tra bµi cò: Giíi thiÖu tæng qu¸t vÒ ch¬ng míi
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): Giíi thiÖu vÒ nh÷ng néi dung chÝnh trong ch¬ng III
- Çc néi dung chÝnh trong ch¬ng:
+ Çc tÝnh chÊt cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.
+ Çc m¹ch ®iÖn xoay chiÒu c¬ b¶n; m¹ch R, L, C nèi tiÕp; ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen.
+ C«ng suÊt cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.
+ TruyÒn t¶i ®iÖn n¨ng; biÕn ¸p.
+ Çc m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu; hÖ ba pha.
+ Çc ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu çc kh¸i niÖm vÒ dßng ®iÖn xoay chiÒu
- Dßng ®iÖn 1 chiÒu kh«ng ®æi lµ g×? - Dßng ®iÖn ch¹y theo mét chiÒu víi cêng
 Dßng ®iÖn xoay chiÒu h×nh sin. ®é kh«ng ®æi.
- Dùa vµo biÓu thøc i cho ta biÕt ®iÒu g×? - HS ghi nhËn ®Þnh nghÜa dßng ®iÖn
- Y/c HS hoµn thµnh C2. xoay chiÒu vµ biÓu thøc.
+ Híng dÉn HS dùa vµo ph¬ng tr×nh tæng qu¸t: i - Cêng ®é dßng ®iÖn t¹i thêi ®iÓm t.
= I0cos(t + ) C2
2 2  a. 5A; 100 rad/s; 1/50s; 50Hz; /4 rad
Tõ   2 f  T , f b. 2 2 A; 100 rad/s; 1/50s; 50Hz; -/3
T  2
- Y/c HS hoµn thµnh C3. rad
2 T c. i = 5 2 cos(100t  ) A
i = I0cos(t + )  I 0  I 0 cos(  )
T 8  5 2 A; 100 rad/s; 1/50s; 50Hz;   rad
  C3
 cos(  )  1  cos0     rad  chän
4 4 T T T 3T T
1.   k  k
 8 4 2 8 2
   rad
4 T
2. Khi t  th× i = I0 VËy:
8

i  I 0 cos( t  )
4
Trang 26
 I0
 t = 0  i  I 0 cos 
4 2
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu nguyªn t¾c t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu
- XÐt mét cuén d©y dÉn dÑt h×nh trßn, khÐp - HS theo sù dÉn d¾t cña GV ®Ó t×m
kÝn, quay quanh trôc cè ®Þnh ®ång ph¼ng víi hiÓu nguyªn t¾c t¹o ra dßng ®iÖn xoay

cuén d©y ®Æt trong tõ trêng ®Òu B cã ph¬ng chiÒu.
 víi trôc quay. 

- BiÓu thøc tõ th«ng qua diÖn tÝch S ®Æt trong
tõ trêng ®Òu? 
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ suÊt ®iÖn ®éng c¶m  = NBScos víi   ( B, n )
øng xuÊt hiÖn trong cuén d©y?   biÕn thiªn theo thêi gian t.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ vÒ cêng ®é dßng ®iÖn - SuÊt ®iÖn ®éng c¶m øng biÕn theo theo
xuÊt hiÖn trong cuén d©y? thêi gian.
 Nguyªn t¾c t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu? - Cêng ®é dßng ®iÖn biÕn thiªn ®iÒu hoµ
- Thùc tÕ ë çc m¸y ph¸t ®iÖn ngêi ta ®Ó cuén  trong cuén d©y xuÊt hiÖn dßng ®iÖn
d©y ®øng yªn vµ cho nam ch©m (nam ch©m xoay chiÒu.
®iÖn) quay tríc cuén d©y ®ã. ë níc ta f = 50Hz. - Dïng m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu, dùa vµo
hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ gi¸ trÞ hiÖn dông
- Dßng ®iÖn xoay chiÒu còng cã t¸c dông nhiÖt - HS ghi nhËn gi¸ trÞ hiÖu dông cña dßng
nh dßng ®iÖn mét chiÒu. ®iÖn xoay chiÒu.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ c«ng suÊt p? - p biÕn thiªn tuÇn hoµn theo thêi gian.
 do ®ã cã tªn c«ng suÊt tøc thêi. - HS nªu ®Þnh nghÜa.
- Cêng ®é hiÖu dông lµ g×? U0 E0
U , E
- Do vËy, biÓu thøc ®iÖn ¸p hiÖu ®iÖn thÕ 2 2
hiÖu dông, suÊt ®iÖn ®éng hiÖu dông cho bëi
c«ng thøc nh thÕ nµo?
- Lu ý: Sö dông çc gi¸ trÞ hiÖu dông ®a sè çc
c«ng thøc ®èi víi AC sÏ cã dïng d¹ng nh çc c«ng
thøc t¬ng øng cña DC.
+ Çc sè liÖu ghi trªn çc thiÕt bÞ ®iÖn lµ çc
gi¸ trÞ hiÖu dông.
+ Çc thiÕt bÞ ®o ®èi víi m¹ch ®iÖn xoay
chiÒu chñ yÕu còng lµ ®o gi¸ trÞ hiÖu dông.
Trang 27
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 16/10/2008
Ngµy d¹y:
TiÕt19
Bµi13: ÇC M¹CH §IÖN XOAY CHIÒU
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ¤m ®èi víi ®o¹n m¹ch ®iÖn xoay chiÒu thuÇn ®iÖn trë.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ¤m ®èi víi ®o¹n m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ chøa tô ®iÖn.
- Ph¸t biÓu ®îc t¸c dông cña tô ®iÖn trong m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ¤m ®èi víi ®o¹n m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ chøa cuén c¶m
thuÇn.
- Ph¸t biÓu ®îc t¸c dông cña cuén c¶m thuÇn trogn m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh dung kh¸ng vµ c¶m kh¸ng.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Mét sè dông cô thÝ nghiÖm nh dao ®éng kÝ ®iÖn tö, ampe kÕ, v«n kÕ, mét sè ®iÖn trë,
tô ®iÖn, cuén c¶m ®Ó minh ho¹.
2. Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc cò líp 11 phÇn hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ?
1. æn ®Þnh líp
- ViÕt biÓu thøc cêng ®é dßng ®iÖn xoay chiÒu vµ gi¶i thÝch çc ®¹i lîng vËt lÝ trong ®ã?
- Cêng ®é dßng ®iÖn hiÖu dông vµ nªu ®Þnh nghÜa cêng ®é dßng ®iÖn?
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a i vµ u trong m¹ch ®iÖn xoay chiÒu
- BiÓu thøc cña dßng ®iÖn xoay chiÒu cã d¹ng? - Cã d¹ng: i = I0cos(t + )
- Chän ®iÒu kiÖn ban ®Çu thÝch hîp ®Ó  = 0
 i = I0cost = I 2 cost
- Ta sÏ ®i t×m biÓu thøc cña u ë hai ®Çu ®o¹n
m¹ch.
- Tr×nh bµy kÕt qu¶ thùc nghiÖm vµ lÝ thuyÕt
®Ó ®a ra biÓu thøc ®iÖn ¸p hai ®Çu m¹ch. - HS ghi nhËn çc kÕt qu¶ chøng minh
- Lu ý: §Ó tr¸nh nhÇm lÉn, ph¬ng tr×nh ®iÖn ¸p b»ng thùc nghiÖm vµ lÝ thuyÕt.
cã thÓ viÕt:
u = U0cos(t+ )
= U 2 cos(t+ )
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã ®iÖn trë
- XÐt m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã R. - BiÕn thiªn theo thêi gian t (dßng ®iÖn
- Trong m¹ch lóc nµy sÏ cã i  dßng ®iÖn nµy xoay chiÒu)
nh thÕ nµo?
- Tuy lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu, nhng t¹i mét thêi - Theo ®Þnh luËt Ohm
Trang 28
®iÓm, dßng ®iÖn i ch¹y theo mét chiÒu x¸c u
®Þnh. V× ®©y lµ dßng ®iÖn trong kim lo¹i nªn i  R
theo ®Þnh luËt Ohm, i vµ u tØ lÖ víi nhau nh thÕ
nµo? - §iÖn ¸p tøc thêi, ®iÖn ¸p cùc ®¹i vµ
- Trong biÓu thøc ®iÖn ¸p u, U0 vµ U lµ g×? ®iÖn ¸p hiÖu dông.
- Dùa vµo biÓu thøc cña u vµ i, ta cã nhËn xÐt - HS nªu nhËn xÐt:
g×? + Quan hÖ gi÷a I vµ U.
- GV chÝnh x¸c ho¸ çc kÕt luËn cña HS. + u vµ i cïng pha.
- Y/c HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt Ohm ®èi víi dßng - HS ph¸t biÓu.
®iÖn mét chiÒu trong kim lo¹i.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã tô ®iÖn
- GV lµm thÝ nghiÖm nh s¬ ®å h×nh 13.3 Sgk. - HS quan s¸t m¹ch ®iÖn vµ ghi nhËn çc
kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt qu¶ thu ®îc? + Tô ®iÖn kh«ng cho dßng ®iÖn mét
chiÒu ®i qua.
- Ta nèi hai ®Çu tô ®iÖn vµo mét nguån ®iÖn + Tô ®iÖn cho dßng ®iÖn xoay chiÒu
xoay chiÒu ®Ó t¹o nªn ®iÖn ¸p u gi÷a hai b¶n cña “®i qua”.
tô ®iÖn. - HS theo híng dÉn cña GV ®Ó kh¶o s¸t
- Cã hiÖn tîng x¶y ra ë çc b¶n cña tô ®iÖn? m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã tô ®iÖn.
- Gi¶ sö trong nöa chu k× ®Çu, A lµ cùc d¬ng  - Tô ®iÖn sÏ ®îc tÝch ®iÖn.
b¶n bªn tr¸i cña tô sÏ tÝch ®iÖn g×?
- Ta cã nhËn xÐt g× vÒ ®iÖn tÝch trªn b¶n cña tô - B¶n bªn tr¸i tÝch ®iÖn d¬ng.
®iÖn?
 §é biÕn thiªn ®iÖn tÝch q cho phÐp ta tÝnh i - BiÕn thiªn theo thêi gian t.
trong m¹ch. - HS ghi nhËn çch x¸c ®Þnh i trong
- Cêng ®é dßng ®iÖn ë thêi ®iÓm t x¸c ®Þnh m¹ch.
b»ng c«ng thøc nµo? q
i
q t
- Khi t vµ q v« cïng nhá trë thµnh g×?
t - §¹o hµm bËc nhÊt cña q theo thêi gian.
- Ta nªn ®a vÒ d¹ng tæng qu¸t i = I0cos(t + ) - HS t×m q’ n  sin  cos(   )
 2
®Ó tiÖn so s¸nh,  sin  cos(  ) - HS viÕt l¹i biÓu thøc cña i vµ u (i nhanh
2
- NÕu lÊy pha ban ®Çu cña i b»ng 0  biÓu thøc pha h¬n u gãc /2  u chËm pha h¬n i
cña i vµ u ®îc viÕt l¹i nh thÕ nµo? gãc /2)
- So s¸nh víi ®Þnh luËt Ohm, cã vai trß t-
- ZC ®ãng vai trß g× trong c«ng thøc? ¬ng tù nh ®iÖn trë R trong m¹ch chøa
®iÖn trë.
 ZC cã ®¬n vÞ lµ g×? - Lµ ®¬n vÞ cña ®iÖn trë ().
1
1 C  A..s
ZC  1
( F ) .s    .s  
C V  C
- Dùa vµo biÓu thøc cña u vµ i, ta cã nhËn xÐt - Trong m¹ch chøa tô ®iÖn, cêng ®é dßng
g×? ®iÖn qua tô ®iÖn sím pha /2 so víi
- Nãi çch kh¸c: Trong m¹ch ®iÖn xoay chiÒu, tô ®iÖn ¸p hai ®Çu tô ®iÖn (hoÆc ®iÖn ¸p
®iÖn lµ phÇn tö cã t¸c dông lµm cho cêng ®é ë hai ®Çu tô ®iÖn trÔ pha /2 so víi cêng
dßng ®iÖn tøc thêi sím pha /2 so víi ®iÖn ¸p tøc ®é dßng ®iÖn).
thêi. - BiÓu hiÖn sù c¶n trë dßng ®iÖn xoay
- Dùa vµo biÓu thøc ®Þnh luËt Ohm, ZC cã vai chiÒu.
trß lµ ®iÖn trë trong m¹ch chøa tô ®iÖn  hay
nãi çch kh¸c nã lµ ®¹i lîng biÓu hiÖn ®iÒu g×?
Trang 29
- Khi nµo th× dßng ®iÖn qua tô dÔ dµng h¬n? 1
- T¹i sao tô ®iÖn l¹i kh«ng cho dßng ®iÖn kh«ng - Tõ ZC  C ta thÊy: Khi  nhá (f nhá)
®æi ®i qua?  ZC lín vµ ngîc l¹i.
- V× dßng ®iÖn kh«ng ®æi (f = 0)  ZC =
I=0
Ho¹t ®éng 5 ( phót): T×m hiÓu m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã cuén c¶m thuÇn
- Cuén c¶m thuÇn lµ g×? - HS nghiªn cøu Sgk ®Ó tr¶ lêi
(Cuén c¶m thuÇn lµ cuén c¶m cã ®iÖn trë kh«ng
®¸ng kÓ, khi cã dßng ®iÖn xoay chiÒu ch¹y qua
cuén c¶m sÏ x¶y ra hiÖn tîng tù c¶m.) - Dßng ®iÖn qua cuén d©y t¨ng lªn 
- Khi cã dßng ®iÖn cêng ®é i ch¹y qua cuén c¶m trong cuén d©y x¶y ra hiÖn tîng tù c¶m,
(cuén d©y dÉn nhiÒu vßng, èng d©y h×nh trô tõ th«ng qua cuén d©y:
th¼ng dµi, hoÆc h×nh xuyÕn…)  cã hiÖn tîng  = Li
g× x¶y ra trong èng d©y?
- Trêng hîp i lµ mét dßng ®iÖn xoay chiÒu th×  - Tõ th«ng  biÕn thiªn tuÇn hoµn theo t.
trong cuén d©y? - Trë thµnh ®¹o hµm cña i theo t.
- XÐt t v« cïng nhá (t  0)  suÊt ®iÖn ®éng - Khi i t¨ng  etc < 0, t¬ng ®¬ng víi sù
tù c¶m trong cuén c¶m trë thµnh g×? tån t¹i mét nguån ®iÖn.
- Y/c HS hoµn thµnh C5 di di di
L r e  L  L  uAB  ri  L
A B dt dt dt
i - HS ghi nhËn vµ theo sù híng dÉn cña
GV ®Ó kh¶o s¸t m¹ch ®iÖn nµy.
- §Æt vµo hai ®Çu cña mét cuén thuÇn c¶m (cã
di
®é tù c¶m L, ®iÖn trë trong r = 0) mét ®iÖn ¸p uL   LI 2sint
xoay chiÒu, tÇn sè gãc , gi¸ trÞ hiÖu dông U  dt
trong m¹ch cã dßng ®iÖn xoay chiÒu 
Hay u   LI 2cos(t  )
- §iÖn ¸p hai ®Çu cña c¶m thuÇn cã biÓu thøc 2
nh thÕ nµo? 
V× sin  cos(  )
- Híng dÉn HS ®a ph¬ng tr×nh u vÒ d¹ng cos. 2
- §èi chiÕu víi ph¬ng tr×nh tæng qu¸t cña u  u  U 2cos(t   )
®iÖn ¸p hiÖu dông ë hai ®Çu cuén c¶m?  U = LI
- ZL ®ãng vai trß g× trong c«ng thøc? - So s¸nh víi ®Þnh luËt Ohm, cã vai trß t-
 ZL cã ®¬n vÞ lµ g×? ¬ng tù nh ®iÖn trë R trong m¹ch chøa
- Dùa vµo ph¬ng tr×nh i vµ u cã nhËn xÐt g× vÒ ®iÖn trë.
pha cña chóng? - Lµ ®¬n vÞ cña ®iÖn trë ().

i = I 2 cost  u  U 2cos(t  )  
2 1 V  V
HoÆc   
s A A
  
u=U 2 cost  i  I 2cos(t  )  s 
2 - Trong ®o¹n m¹ch chØ cã mét cuén c¶m
- T¬ng tù, ZL lµ ®¹i lîng biÓu hiÖn ®iÒu g×? thuÇn: i trÔ pha /2 so víi u, hoÆc u sím
- Víi L kh«ng ®æi, ®èi víi dßng ®iÖn xoay chiÒu pha /2 so víi i.
cã tÇn sè lín hay bÐ sÏ c¶n trë lín ®èi víi dßng
®iÖn xoay chiÒu. - BiÓu hiÖn sù c¶n trë dßng ®iÖn xoay
- Lu ý: C¬ chÕ t¸c dông c¶n trë dßng ®iÖn xoay chiÒu.
chiÒu cña R vµ L kh¸c h¼n nhau. Trong khi R
- V× ZL = L nªn khi f lín  ZL sÏ lín 
lµm yÕu dßng ®iÖn do hiÖu øng Jun th× cuén
c¶n trë nhiÒu.
c¶m lµm yÕu dßng ®iÖn do ®Þnh luËt Len-x¬
vÒ c¶m øng tõ.
Trang 30
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 16/08/2008
Ngµy d¹y:
TiÕt: 20 M¹CH Cã R, L, C M¾C NèI TIÕP
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu lªn ®îc nh÷ng tÝnh chÊt chung cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu m¾c nèi tiÕp.
- Nªu ®îc nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen.
- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh tæng trë.
- ViÕt ®îc c«ng thøc ®Þnh luËt ¤m cho ®o¹n m¹ch xoay chiÒu cã R, L, C m¾c nèi tiÕp.
- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ®é lÖch pha gi÷a i vµ u ®èi víi m¹ch cã R, L, C m¾c nèi tiÕp.
- Nªu ®îc ®Æc ®iÓm cña ®o¹n m¹ch cã R, L, C nèi tiÕp khi x¶y ra hiÖn tîng céng hëng
®iÖn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ thÝ nghiÖm gåm cã dao ®éng kÝ ®iÖn tö (hai chïm tia), çc v«n kÕ
vµ ampe kÕ, çc phÇn tö R, L, C.
2. Häc sinh: ¤n l¹i phÐp céng vect¬ vµ ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen ®Ó tÝnh tæng hai dao
®éng ®iÒu hoµ cïng tÇn sè.
1. æn ®Þnh líp
2. KiÓm tra bµi cò.
Ph¸t biÓu ®Þnh luËt ¤m cho toµn m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã mét tô ®iÖn, mét cuén c¶m
thuÇn?
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÒu vÒ ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen
- T¹i mét thêi ®iÓm, dßng ®iÖn trong m¹ch ch¹y theo 1 chiÒu - HS ghi nhËn ®Þnh luËt vÒ
nµo ®ã  dßng mét chiÒu  v× vËy ta cã thÓ ¸p dông çc ®iÖn ¸p tøc thêi.
®Þnh luËt vÒ dßng ®iÖn mét chiÒu cho çc gi¸ trÞ tøc thêi u = u1 + u2 + u3 + …
cña dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Chóng ®Òu lµ nh÷ng ®¹i l-
- XÐt ®o¹n m¹ch gåm çc ®iÖn trë R 1, R2, R3 … m¾c nèi îng xoay chiÒu h×nh sin cïng
tiÕp. Cho dßng ®iÖn mét chiÒu cã cêng ®é i ch¹y qua ®o¹n tÇn sè.
m¹ch  u hai ®Çu ®o¹n m¹ch liªn hÖ nh thÕ nµo víi u hai - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn
®Çu tõng ®o¹n m¹ch? nh÷ng néi dung cña ph¬ng
- BiÓu thøc ®Þnh luËt ®èi víi dßng ®iÖn xoay chiÒu? ph¸p gi¶n ®å Fre-nen.
- Khi gi¶i çc m¹ch ®iÖn xoay chiÒu, ta ph¶i céng (®¹i sè) çc - HS vÏ trong çc trêng hîp
®iÖn ¸p tøc thêi, çc ®iÖn ¸p tøc thêi nµy cã ®Æc ®iÓm g×? ®o¹n m¹ch chØ cã R, chØ cã
 Ta sö dông ph¬ng ph¸p gi¶n ®å Fre-nen ®· ¸p dông cho C, chØ cã L vµ ®èi chiÕu víi
Trang 31
phÇn dao ®éng  biÓu diÔn nh÷ng ®¹i lîng h×nh sin b»ng h×nh 14.2 ®Ó n¾m v÷ng çch
nh÷ng vect¬ quay. vÏ.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu m¹ch cã R, L, C m¾c nèi tiÕp
- Trong phÇn nµy, th«ng qua ph¬ng ph¸p - HS vËn dông çc kiÕn thøc vÒ ph¬ng ph¸p
gi¶n ®å Fre-nen ®Ó t×m hÖ thøc gi÷a U vµ gi¶n ®å Fre-nen ®Ó cïng gi¸o viªn ®i t×m hÖ
I cña mét m¹ch gåm mét R, mét L vµ mét C thøc gi÷a U vµ I.
m¾c nèi tiÕp. + Gi¶ sö UC > UL (ZC > ZL)
- Híng dÉn HS vÏ gi¶n ®å Fre-nen trong c¶ U

hai trêng hîp: UC > UL (ZC > ZL) vµ UC < UL L
(ZC < ZL)
 
- Dùa vµo h×nh vÏ (1 trong hai trêng hîp ®Ó
UR I
O 
x¸c ®Þnh hÖ thøc gi÷a U vµ I. 
- Cã thÓ híng dÉn HS vÏ gi¶n ®å Fre-nen U 
theo kiÓu ®a gi¸c lùc (nÕu cÇn). 
LC U
- Y/c HS vÒ nhµ t×m hÖ thøc liªn hÖ gi÷a UC
U vµ I b»ng gi¶n ®å cßn l¹i. + Gi¶
 sö UC < UL (ZC < ZL)
A R C L B UL
- §èi chiÕu víi ®Þnh luËt ¤m trong ®o¹n  
m¹ch chØ cã R  R  ( Z L  ZC ) ®ãng vai
2 2 U LC U 
trß lµ ®iÖn trë  gäi lµ tæng trë cña m¹ch, O

 I
kÝ hiÖu lµ Z. UR
- Dùa vµo gi¶n ®å  ®é lÖch pha gi÷a u  U LC
-UTÝnh th«ng qua tan víi tan  
vµ i ®îc tÝnh nh thÕ nµo? C UR
- Chó ý: Trong c«ng thøc bªn  chÝnh lµ ®é - NÕu chó ý ®Õn dÊu:
lÖch pha cña u ®èi víi i (u/i) U  UC Z L  Z C
tan   L 
UR R
- NÕu ZL = ZC, ®iÒu g× sÏ x¶y ra? - Khi ®ã  = 0  u cïng pha i. Tæng trë Z = R
(Tæng trë cña m¹ch lóc nµy cã gi¸ trÞ nhá  Imax khi chØ khi ZL = ZC
nhÊt).
- §iÒu kiÖn ®Ó céng hëng ®iÖn x¶y ra lµ
g×?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 17/08/2008
Ngµy d¹y:
TiÕt: 21 C¤NG SUÊT §IÖN TI£U THô CñA M¹CH §IÖN XOAY CHIÒU
HÖ Sè C¤NG SUÊT
Trang 32
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ thiÕt lËp ®îc c«ng thøc cña c«ng suÊt trung b×nh tiªu thô
trong mét m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa cña hÖ sè c«ng suÊt.
- Nªu ®îc vai trß cña hÖ sè c«ng suÊt trong m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
- ViÕt ®îc c«ng thøc cña hÖ sè c«ng suÊt ®èi víi m¹ch RLC nèi tiÕp.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
2. Häc sinh: ¤n l¹i çc kiÕn thøc vÒ m¹ch RLC nèi tiÕp.
1. æn ®Þnh líp
Ph¸t biÓu ®Þnh luËt ¤m ®èi víi m¹ch ®iÖn xoay chiÒu chØ cã R, L, C m¾c nèi tiÕp?
Ho¹t ®éng 1( phót): T×m hiÓu c«ng suÊt cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu
- BiÓu thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn tiªu thô trong m¹ch U2
P  RI 2   UI
®iÖn kh«ng ®æi lµ g×? R
- XÐt m¹ch ®iÖn xoay chiÒu nh h×nh vÏ.
- T¹i mét thêi ®iÓm t, i trong m¹ch ch¹y theo 1 chiÒu
nµo ®ã  xem t¹i thêi ®iÓm t, dßng ®iÖn trong m¹ch lµ p = ui
dßng 1 chiÒu  c«ng suÊt tiªu thô trong m¹ch t¹i thêi 1
®iÓm t? cos .cos   [cos(   )
2
- Gi¸ trÞ trung b×nh cña c«ng suÊt ®iÖn trong 1 chu k×:  cos(   )]
P  p  UI cos  cos(2t   ) 
 
- Trong ®ã cos cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo?
- V× cos kh«ng ®æi nªn
- Cßn cos(2t   ) lµ mét hµm tuÇn hoµn cña t, víi chu cos  cos
k× bao nhiªu?
2 T 2
- Trong tõng kho¶ng thêi gian T/2 hoÆc T, hµm cos(2t - Chu k×  (T  )
2 2 
+ ) lu«n cã nh÷ng gi¸ trÞ b»ng nhau vÒ trÞ tuyÖt ®èi,
nhng tr¸i dÊu t¹i thêi ®iÓm t, t + T/4
 T   2T 
cos 2 (t  )     cos (2t  )   P = UIcos
 4   4 
 cos(2t     )  cos(2t   )
 VËy cos(2t   )  0
Ho¹t ®éng 2( phót): T×m hiÓu vÒ hÖ sè c«ng suÊt
- HÖ sè c«ng suÊt cã gi¸ trÞ trong kho¶ng nµo? - V× || kh«ng vît qu¸ 900 nªn 0 
- Y/c HS hoµn thµnh C2. cos  1.
- Çc thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn trong nhµ m¸y  cã L  i - ChØ cã L: cos = 0
nãi chung lÖch pha  so víi u. Khi vËn hµnh æn ®Þnh P R
trung b×nh gi÷ kh«ng ®æi  C«ng suÊt trung b×nh - Gåm R nt L: cos 
R2   2 L
trong çc nhµ m¸y?
P = UIcos víi cos > 0
- NÕu r lµ ®iÖn trë cña d©y dÉn  c«ng suÊt hao phÝ
Trang 33
trªn ®êng d©y t¶i ®iÖn? P
 HÖ sè c«ng suÊt ¶nh hëng nh thÕ nµo?  I
UI cos
- Nhµ níc quy ®Þnh: cos  0,85 P2 1
- Gi¶ sö ®iÖn ¸p hai ®Çu m¹ch ®iÖn lµ: P  rI 2
 r
U 2 cos2
hp
u = U 2 cost
- Cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi trong m¹ch: - NÕu cos nhá  Php sÏ lín, ¶nh h-
ëng ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña
i = I 2 cos(t+ )
c«ng ti ®iÖn lùc.
- §Þnh luËt ¤m cho ®o¹n m¹ch cã biÓu thøc?
U U
- MÆt kh¸c biÓu thøc t×m ? I 
- Tõ ®©y ta cã thÓ rót ra biÓu thøc cos? 1 2 Z
R 2  ( L  )
- Cã nhËn xÐt g× vÒ c«ng suÊt trung b×nh tiªu thô trong C
m¹ch? 1
L  R
tan   C vµ cos 
Z
R
- B»ng c«ng suÊt to¶ nhiÖt trªn R.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 18/08/2008

Ngµy d¹y:
Ti Õt 22: B µI T ËP(TI ÕT1)
I. MôC TI£U
- Lµm ®îc çc bµi tËp t×m gi¸ trÞ cùc ®¹i, gi¸ trÞ hiÖu dông, tÇn sè gãc vµ pha ban ®Çu cña c-
êng ®é vµ ®iÖn ¸p cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.
- Lµm ®îc çc bµi tËp ®¬n gi¶n trong SGK cã kiÕn thøc liªn quan ®Õn líp 11
- ViÕt ®îc biÓu thøc cêng ®é ®iÖn trêng vµ ®iÖn thÕ ®iÖn ¸p trong çc m¹ch ®iÖn chØ cã
®iÖn trë R, C, L.
- T×m ®îc çc ®¹i lîng C, L, Zc, ZL. Trong çc bµi tËp trong SGK
II. ÇC HO¹T §éNG
1. æn ®Þnh l íp
- ViÕt biÓu thøc cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi vµ gi¶i thÝch çc ®¹i lîng?
- ViÕt c«ng thøc tÝnh dung kh¸ng, c¶m kh¸ng vµ biÓu thøc ®Þnh luËt ¤m cho m¹ch chØ cã R,
C, L?
Ho¹t ®éng 1:Lµm çc bµi tËp trong SGK-66
- Gäi HS lªn b¶ng lµm çc b×a tËp 4, 5, 6, 8, 9, 10(SGK-66) - HS lµm bµi tËp 4 díi sù híng
- Híng dÉn lµm bµi tËp dÉn cña GV
+ §èi víi bµi 4: - Yªu cÇu çc HS cßn l¹i nhËn
xÐt vµ bæ sung
Trang 34
U 2
- HS lµm bµi tËp 5
Sö dông c«ng thøc Rd  d
®Ó x¸c ®Þnh ®iÖn trë cña ®Ìn. - HS lµm bµi tËp 6
Pd
U - HS lµm bµi tËp 8
Sö dông : I  ®Ó x¸c ®Þnh cêng ®é hiÖu dông qua ®Ìn - HS lµm bµi tËp 9
R
Sö dông: A=UIt ®Ó tÝnh ®iÖn n¨ng tiªu thô cña ®Ìn
- HS kh ¸c nh Ën x Ðt lµ GV
+ §èi víi bµi 5:
vµ cho ®iÓm
ChØ cÇn sö dông thªm c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t¬ng ®¬ng cña
2 bãng ®Ìn m¾c song song lµ ®îc.
R1.R2
R cßn l¹i lµm t¬ng tù
R1  R2
+ §èi víi bµi 6: §Ó chøng minh ®îc ®Ìn cã s¸ng b×nh thêng
kh«ng th× ta so s¸nh cêng ®é dßng ®iÖn ®Þnh møc vµ cêng
®é dßng ®iÖn trong m¹ch ®iÖn.
+ Bµi8, 9,10 lµ çc bµi tËp t¬ng tù HS cã thÓ tù lµm
Ho¹t ® éng 2: Lµm çc bµi tËp 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 SGK- 74
- Gv gäi HS lªn b¶ng lµm çc bµi tËp nµy vµ híng dÉn HS çch - HS lµm bµi tËp 3 dí i sù híng
lµm. dÉn cña GV
+ §èi víi bµi 3 híng dÉn HS sö dông c«ng thøc - Yªu cÇu çc HS cßn l¹i nhËn
1  xÐt vµ bæ sung
: C , i  I 0 cos( t+ ) - HS lµm bµi tËp 4
Zc 2
+ §èi víi bµi 4: HS lµm t¬ng tù - HS lµm bµi tËp 5
+ §èi víi bµi5: v× 2 cuén d©y m¾c nèi tiÕp víi nhau - HS lµm bµi tËp 6
Z L  Z L  Z L  L1  L2  ( L1  L2 ) - HS lµm bµi tËp 7
1 2
+ §èi víi bµi 6: HS lµm t¬ng tù
+ §èi víi bµi 7, 8: t¬ng tù nhau ta chØ cÇn ¸p ®äc l¹i lÝ thuyÕt
- HS kh ¸c nh Ën x Ðt v µ GV
lµ cã thÓ lµm ®îc
v µ cho ®i Óm
+ §èi víi bµi 9: lµm t¬ng tù bµi 4
4. VËn dông vµ cñng cè
Ngµy so¹n: 20/08/2008

Ngµy d¹y:
Ti Õt 22: B µI T ËP(TI ÕT 2)
I. MôC TI£U
- Sö dông ®îc çc c«ng thøc tÝnh cêng ®é dßng ®iÖn vµ tæng trë cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu
R,L,C m¾c nèi tiÕp vµo lµm ®îc çc bµi tËp trong SGK
- VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ®é lÖch pha gi÷a ®iÖn ¸p vµ cêng ®é dßng ®iÖn ®Ó viÕt ®îc
biÓu thøc ®iÖn ¸p vµ cêng ®é dßng ®iÖn.
- Nhí ®îc ®iÒu kiÖn céng hëng ®Ó gi¶i ®îc çc bµi tËp liªn quan
- Sö dông ®éng c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt, ®iÖn n¨ng tiªu thô ®Ó lµm çc bµig tËp
- VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh hÖ sè c«ng suÊt ®Ó gi¶i çc bµi tËp
II. C ¸C HO ¹T § éNG
1. æn ® Þnh l íp
Trang 35
- ViÕt c«ng thøc tÝnh cêng ®é dßng ®iÖn hiÖu dông , tæng trë cña m¹ch R,L,C vµ ®é lÖch
pha?
- ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt, ®iÖn n¨ng tiªu thô vµ hÖ sè c«ng suÊt?
Ho¹t ®éng 1:Lµm çc bµi tËp 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 SGK-66
- Gäi HS lªn b¶ng lµm çc b×a tËp 4, 5, 6, 8, 9, 10,11,12(SGK- - HS lµm bµi tËp 4 dí i sù híng
66) dÉn cña GV
- Híng dÉn lµm bµi tËp - Yªu cÇu çc HS cßn l¹i nhËn
+ §èi víi bµi 4,5: sö dông c«ng thøc tÝnh ®é lÖch pha gi÷a u xÐt vµ bæ sung
Z Z - HS lµm bµi tËp 5
vµ i: tan   L C trong trêng hîp m¹ch kh«ng cã L th× Z L=0,
R - HS lµm bµi tËp 6
nÕu kh«ng cã C th× ZC=0 - HS lµm bµi tËp 8
+ §èi víi bµi 6, 7: - HS lµm bµi tËp 9
Sö dông c«ng thøc U  U R  (U L  U C ) nÕu m¹ch kh«ng cã L - HS lµm bµi tËp 10
2 2 2
th× UL =0, nÕu m¹ch kh«ng cã C th× UC =0 - HS kh ¸c nh Ën x Ðt v µ GV

+ §èi víi bµi 8,9,10,11,12: HS lµm t¬ng tù chØ cÇn sö dông v µ cho ®i Óm
linh ho¹t çc c«ng thøc lµ cã thÓ lµm tèt ®îc çc bµi tËp nµy
Ho¹t ® éng 2: Lµm çc bµi tËp 4, 5, 6 SGK- 74
- Gv gäi HS lªn b¶ng lµm çc bµi tËp nµy vµ híng dÉn HS çch - HS lµm bµi tËp 4 díi sù híng
lµm. dÉn cña GV
+ §èi víi bµi 4, 5 híng dÉn HS sö dông c«ng thøc - Yªu cÇu çc HS cßn l¹i nhËn
UR R xÐt vµ bæ sung
: cos =  khi mµ cos=1 th× m¹ch x¶y ra hiÖn tîng céng
U Z - HS lµm bµi tËp 4
hëng ®iÖn - HS lµm bµi tËp 5
+ §èi víi bµi 5,6: HS chØ cÇn sö dông c«ng thøc tÝnh hÖ sè - HS lµm bµi tËp 6
c«ng suÈt lµ lµm ®îc bµi - HS kh ¸c nh Ën x Ðt v µ GV
v µ cho ®i Óm
Ngµy so¹n: 21/08/2008

Ngµy d¹y:
Trang 36
TiÕt: 29 TRUYÒN T¶I §IÖN N¡NG. M¸Y BIÕN ¸P
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- ViÕt ®îc biÓu thøc cña ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®êng d©y t¶i ®iÖn, tõ ®ã suy ra nh÷ng
gi¶i ph¸p gi¶m ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn ®êng d©y t¶i ®iÖn, trong ®ã t¨ng ¸p lµ biÖn ph¸p
triÖt ®Ó vµ hiÖu qu¶ nhÊt.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa, nªu ®îc cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c lµm viÖc cña m¸y biÕn ¸p.
- ViÕt ®îc hÖ thøc gi÷a ®iÖn ¸p cña cuén thø cÊp vµ cña cuén s¬ cÊp trong m¸y biÕn ¸p.
- ViÕt ®îc hÖ thøc gi÷a I trong cuén thø cÊp vµ trong cuén s¬ cÊp cña mét m¸y biÕn ¸p.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ThÝ nghiÖm t×m çc tÝnh chÊt, hÖ thøc c¬ b¶n cña mét m¸y biÕn ¸p (lo¹i dïng cho
HS).
2. Häc sinh: ¤n l¹i vÒ suÊt ®iÖn ®éng c¶m øng, vÒ vËt liÖu tõ.
1. æn ®Þnh líp
- ViÕt biÓu thøc tÝnh c«ng suÊt cña dßng ®iÖn xoay chiÒu vµ gi¶i thÝch çc ®¹i lîng?
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ bµi to¸n truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa.

- Ngêi ta sö dông ®iÖn n¨ng ë kh¾p mäi n¬i, nhng chØ s¶n - HS ghi nhËn nhu cÇu cña viÖc
xuÊt ®iÖn n¨ng trªn quy m« lín, ë mét vµi ®Þa ®iÓm. truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa.
- §iÖn n¨ng ph¶i ®îc tiªu thô ngay khi s¶n xuÊt ra. V× vËy Pph¸t = Uph¸tI
lu«n lu«n cã nhu cÇu truyÓn t¶i ®iÖn n¨ng víi sè lîng lín, 2
Pphát R
®i xa tíi hµng tr¨m, hµng ngh×n kil«met. Php  RI  R
2
2
 Pphá
2
t 2
U U phá
- C«ng suÊt ph¸t ®iÖn cña nhµ m¸y? phát t
- Gäi ®iÖn trë trªn d©y lµ R  c«ng suÊt hao phÝ do to¶ - Gi¶m r (kh«ng thùc tÕ) hoÆc
nhiÖt trªn ®êng d©y? t¨ng Uph¸t (t¨ng Uph¸t 10 lÇn th×
- Pph¸t hoµn toµn x¸c ®Þnh  muèn gi¶m Php ta ph¶i lµm Php gi¶m 100 lÇn) cã hiÖu qu¶ râ
g×? rÖt.
- T¹i sao muèn gi¶m r, l¹i ph¶i t¨ng S vµ t¨ng khèi lîng l
- V× R  
®ång? S
 Muèn gi¶i quyÕt bµi to¸n truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa ta - Lóc “®a” ®iÖn n¨ng lªn ®êng
cÇn ph¶i lµm g×? d©y truyÒn t¶i  t¨ng ®iÖn ¸p.
Tíi n¬i tiªu thô  gi¶m ®iÖn ¸p.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¸y biÕn ¸p

- M¸y biÕn ¸p lµ thiÕt bÞ dïng ®Ó lµm g×? - BiÕn ®æi ®iÖn ¸p (xoay
- Y/c HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu cÊu t¹o cña m¸y biÕn ¸p. chiÒu).
- Bé phËn chÝnh lµ mét khung s¾t non cã pha silic gäi lµ - HS ®äc Sgk vµ nªu cÊu t¹o cña
lâi biÕn ¸p, cïng víi hai cuén d©y cã ®iÖn trë nhá vµ ®é tù m¸y biÕn ¸p.
c¶m quÊn trªn hai c¹nh ®èi diÖn cña khung. - Lâi biÕn ¸p gåm nhiÒu l¸ s¾t
- Cuén D1 cã N1 vßng ®îc nèi víi nguån ph¸t ®iÖn  cuén máng ghÐp çch ®iÖn víi nhau
Trang 37
s¬ cÊp. ®Ó tr¸nh dßng Fu-c« vµ t¨ng c-
- Cuén D2 cã N2 vßng ®îc nèi ra c¬ së tiªu thô ®iÖn n¨ng êng tõ th«ng qua m¹ch.
 cuén thø cÊp. - Sè vßng d©y ë hai cuén ph¶i
- Nguån ph¸t t¹o ra ®iÖn ¸p xoay chiÒu tÇn sè f ë hai ®Çu kh¸c nhau, tuú thuéc nhiÖm vô
cuén s¬ cÊp  cã hiÖn tîng g× ë trong m¹ch? cña m¸y mµ cã thÓ N1 > N2
- Do cÊu t¹o hÇu nh mäi ®êng søc tõ do dßng s¬ cÊp g©y hoÆc ngîc l¹i.
ra ®Òu ®i qua cuén thø cÊp, nãi çch kh¸c tõ th«ng qua - Dßng ®iÖn xoay chiÒu trong
mçi vßng d©y cña hai cuén lµ nh nhau. cuén s¬ cÊp g©y ra sù biÕn thiªn
 Tõ th«ng qua cuén s¬ cÊp vµ thø cÊp sÏ cã biÓu thøc tõ th«ng trong hai cuén.
nh thÕ nµo? 1 = N10
- Tõ th«ng qua cuén thø cÊp biÕn thiªn tuÇn hoµn  cã 2 = N20
hiÖn tîng g× x¶y ra trong cuén thø cÊp? - Theo ®Þnh luËt c¶m øng ®iÖn
- ë hai ®Çu cuén thø cÊp cã 1 ®iÖn ¸p biÕn thiªn tuÇn tõ, trong cuén thø cÊp xuÊt hiÖn
hoµn víi tÇn sè gãc   m¹ch thø cÊp kÝn  i biÕn thiªn suÊt ®iÖn ®éng c¶m øng.
tuÇn hoµn víi tÇn sè f.
 Tãm l¹i, nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¸y biÕn ¸p lµ g×? - Dùa vµo hiÖn tîng c¶m øng
®iÖn tõ.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): Kh¶o s¸t thùc nghiÖm mét m¸y biÕn ¸p

- Giíi thiÖu m¸y biÕn ¸p vµ vÏ s¬ ®å kh¶o s¸t. - HS cïng tiÕn hµnh thùc
A1 A2
nghiÖm vµ ghi nhËn çc kÕt
K qu¶.
~ V1 V2 R - HS ghi çc kÕt qu¶ tõ thùc
nghiÖm, xö lÝ sè liÖu vµ nªu çc
nhËn xÐt.
- ThÝ nghiÖm 1, ta sÏ kh¶o s¸t xem trong chÕ ®é kh«ng t¶i U2
tiªu thô ®iÖn n¨ng trªn m¸y biÕn ¸p nh thÕ nµo, vµ mèi liªn U > 1  U2 > U1: ®iÖn ¸p lÊy
1
hÖ gi÷a ®iÖn ¸p ®Æt vµo vµ sè vßng d©y trªn mçi cuén
ra lín h¬n ®iÖn ¸p ®a vµo.
dùa vµo çc sè liÖu ®o ®îc trªn çc dông cô ®o.
- I1 rÊt nhá (I1  0)  chøng tá
N2 U2
- NÕu >1 sÏ nh thÕ nµo? m¸y biÕn ¸p hÇu nh kh«ng tiªu
N1 U1 thô ®iÖn n¨ng.
- Khi m¹ch thø cÊp ng¾t (I2 = 0), khi ta thay ®æi U1  I1 - Khi I2  0 th× I1 tù ®éng t¨ng lªn
thay ®æi nh thÕ nµo? theo I2.
- ThÝ nghiÖm 1: Kho¸ K ®ãng (chÕ ®é cã t¶i). Trong thÝ
nghiÖm nµy ta sÏ kh¶o s¸t ®Ó xem gi÷a çc gi¸ trÞ I, U, N
cña çc cuén d©y liªn hÖ víi nhau nh thÕ nµo?
- I2 kh«ng vît qu¸ mét gi¸ trÞ chuÈn ®Ó kh«ng qu¸ nãng do
to¶ nhiÖt (thêng kh«ng qu¸ 55oC)  m¸y biÕn ¸p lµm viÖc
b×nh thêng.
- Trong hÖ thøc bªn chØ lµ gÇn ®óng víi sai sè díi 10%. - HS ghi nhËn ®Þnh nghÜa.
- Theo ®Þnh nghÜa, hiÖu suÊt cña mét m¸y biÕn ¸p lµ tØ
sè (tÝnh ra %): - HS tr×nh bµy çc nguyªn nh©n.
coâng suaát tieâu thuïôûmaïch thöùcaáp
coâng suaát ñöa vaøo ôûmaïch sô caáp
- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ tr×nh bµy sù tæn hao ®iÖn
n¨ng trong mét m¸y biÕn ¸p gåm nh÷ng nguyªn nh©n nµo?
- Víi çc m¸y khi lµm viÖc b×nh thêng (H > 98%), cã thÓ
viÕt: U2I2 = U1I1  c«ng suÊt biÓu kiÕn ë cuén thø cÊp
Trang 38
xÊp xØ b»ng c«ng suÊt biÓu kiÕn ë cuén s¬ cÊp. §¬n vÞ
(V.A)
Ho¹t ®éng 5 ( phót): T×m hiÓu vÒ øng dông cña m¸y biÕn ¸p

- Y/c HS nªu çc øng dông cña m¸y biÕn ¸p. - HS nghiªn cøu Sgk vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña
m×nh ®Ó nªu çc øng dông.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 39
Ngµy so¹n: 21/08/2008

Ngµy d¹y:
TiÕt: 29 M¸Y PH¸T §IÖN XOAY CHIÒU
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc s¬ ®å cÊu t¹o vµ gi¶i thÝch ®îc nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay
chiÒu 1 pha vµ m¸y ph¸t ®iÖn 3 pha.
- Tr×nh bµy ®îc çc çch truyÒn t¶i dßng ®iÖn 3 pha ®i xa.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Çc m« h×nh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 1 pha, 3 pha, s¬ ®å chØnh lu dßng ®iÖn xoay
chiÒu ®èi víi çc m¹ch chØnh lu, cã thÓ sö dông dao ®éng kÝ ®Ó biÓu diÔn çc dßng ®· ®-
îc chØnh lu.
2. Häc sinh: ¤n l¹i çc kiÕn thøc vÒ hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ vµ ®Þnh luËt Len-x¬ ë líp
11.
1. æn ®Þnh líp
- Nªu ®Þnh nghÜa tõ th«ng göi qua mét m¹ch kÝn vµ sù biÕn thiªn cña tõ th«ng biÕn thiªn qua
vßng d©y dÉn kÝn vµ g©y ra hiÖn tîng g×?
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu mét pha

- Cho HS nghiªn cøu m« h×nh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 1 - HS nghiªn cøu tõ m« h×nh vµ
pha  M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ho¹t ®éng dùa vµo nguyªn Sgk vÒ tr¶ lêi.
t¾c nµo? B2
B1 B3
 Nã cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? N
S S
+ Çc cuén nam ch©m ®iÖn cña phÇn c¶m (ro to):
+ Çc cuén d©y cña phÇn øng (stato):
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu çch t¹o ra dßng ®iÖn 1 chiÒu

- Trong phÇn nµy chóng ta sÏ t×m hiÓu çch t¹o ra - HS nghiªn cøu Sgk ®Ó t×m hiÓu çch
dßng ®iÖn mét chiÒu tõ çc nguån xoay chiÒu. t¹o ra dßng ®iÖn mét chiÒu tõ çc
- Y/c HS hoµn thµnh C4. nguån xoay chiÒu.
- Tr×nh bµy hai çch chØnh lu: chØ dïng 1 ®i«t vµ - §i«t b¸n dÉn lµ mét thiÕt bÞ chØ cho
b»ng m¹ch cÇu. dßng ®iÖn qua nã theo mét chiÒu tõ A
- Y/c HS hoµn thµnh C5.  K (chiÒu thuËn).
- HS ghi nhËn 2 çch chØnh lu dïng
®i«t.
Trang 40
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ hÖ 3 pha

- Giíi thiÖu vÒ hÖ 3 pha. - HS ghi nhËn vÒ hÖ 3 pha.
- Th«ng b¸o vÒ m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 3 pha. - HS nghiªn cøu Sgk vµ ghi
- NÕu suÊt ®iÖn ®éng xoay chiÒu thø nhÊt cã biÓu thøc: nhËn vÒ m¸y ph¸t ®iÖn xoay
e1 = e0 2 cost th× hai suÊt ®iÖn ®éng xoay chiÒu cßn l¹i cã chiÒu 3 pha.
biÓu thøc nh thÕ nµo? - LÖch pha nhau 1200 (2/3
- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ m« h×nh ®Ó t×m hiÓu cÊu t¹o rad) nªn:
cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 3 pha. 2
e2  e0 2cos(t  )
3
4
e3  e0 2cos(t  )
3
N - HS t×m hiÓu cÊu t¹o cña
m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 3
pha dùa vµo Sgk vµ m« h×nh.
S
- HS nghiªn cøu Sgk vµ tr×nh
bµy hai çch m¾c:
- M¸y ph¸t ba pha ®îc nèi víi ba m¹ch tiªu thô ®iÖn n¨ng (t¶i). + M¾c h×nh sao.
XÐt çc t¶i ®èi xøng (cïng ®iÖn trë, dung kh¸ng, c¶m kh¸ng). + M¾c h×nh tam gi¸c.
- Çc t¶i ®îc m¾c víi nhau theo nh÷ng çch nµo? - HS ghi nhËn çc kh¸i niÖm
- M« t¶ hai çch m¾c theo h×nh 17.6 vµ 17.7 Sgk. ®iÖn ¸p pha vµ ®iÖn ¸p d©y.
- Tr×nh bµy ®iÖn ¸p pha vµ ®iÖn ¸p d©y. - HS nghiªn cøu Sgk ®Ó tr¶
- Dßng ®iÖn xoay chiÒu do m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ba lêi: lµ hÖ ba dßng ®iÖn xoay
pha ph¸t ra lµ dßng ba pha. chiÒu h×nh sin cã cïng tÇn sè,
 Chóng cã ®Æc ®iÓm g×? nhng lÖch pha víi nhau 1200
- NÕu çc t¶i lµ ®èi xøng  ba dßng ®iÖn nµy sÏ cã cïng tõng ®«i mét.
biªn ®é. - HS nghiªn cøu Sgk vµ liªn hÖ
- HÖ ba pha cã nh÷ng u viÖt g×? thùc tÕ ®Ó t×m nh÷ng u viÖt
cña hÖ ba pha.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 41
Ngµy so¹n: 21/08/2008

Ngµy d¹y:
TiÕt: 31 §éNG C¥ KH¤NG §åNG Bé BA PHA
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc kh¸i niÖm tõ trêng quay.
- Tr×nh bµy ®îc çch t¹o ra tõ trêng quay.
- Tr×nh bµy ®îc cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ba pha.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ mét ®éng c¬ kh«ng ®ång b« ba pha ®· th¸o ra ®Ó chØ cho HS nh×n
thÊy ®îc çc bé phËn chÝnh cña ®éng c¬.
2. Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ ®éng c¬ ®iÖn ë líp 9.
1. æn ®Þnh líp
- Nªu cÊu t¹o c¬ b¶n cña mét m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu 1 pha vµ 3 pha?
- Nªu çc çch truyÒn t¶i dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha?
Ho¹t ®éng 1( phót): T×m hiÓu nguyªn t¾c chung cña ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu

- §éng c¬ ®iÖn lµ thiÕt bÞ dïng ®Ó biÕn ®æi tõ d¹ng - Tõ ®iÖn n¨ng sang c¬ n¨ng.
n¨ng lîng nµo sang d¹ng n¨ng lîng nµo? - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn.

- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ m« h×nh ®Ó t×m hiÓu - Quay ®Òu quanh trôc  vµ B  
nguyªn t¾c chung cña ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu.  tõ trêng quay.
- Khi nam ch©m quay ®Òu, tõ trêng gi÷a hai cùc cña - Tõ th«ng qua khung biÕn thiªn  i
nam ch©m sÏ nh thÕ nµo? c¶m øng  xuÊt hiÖn ngÉu lùc tõ
- §Æt trong tõ trêng ®ã mét khung d©y dÉn cøng cã lµm cho khung quay theo chiÒu tõ
thÓ quay quanh trôc   cã hiÖn tîng g× xuÊt hiÖn ë trêng, chèng l¹i sù biÕn thiªn cña tõ
khung d©y dÉn? trêng.
- Lu«n lu«n nhá h¬n. V× khung
quay nhanh dÇn “®uæi theo” tõ tr-
- Tèc ®é gãc cña khung d©y dÉn nh thÕ nµo víi tèc ®é êng. Khi      i vµ M
gãc cña tõ trêng? ngÉu lùc tõ . Khi Mtõ võa ®ñ c©n
b»ng víi Mc¶n th× khung quay ®Òu.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o c¬ b¶n cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé.

- Y/c HS nghiªn cøu Sgk vµ nªu cÊu t¹o cña ®éng c¬ - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn
kh«ng ®ång bé. ®Ó tr×nh bµy hai bé phËn chÝnh lµ
- R«to ®Ó t¨ng thªm hiÖu qu¶, ngêi ta ghÐp nhiÒu r«to vµ stato.
Trang 42
khung d©y dÉn gièng nhau cã trôc quay chung t¹o - V× 3 cuén ®Æt t¹i 3 vÞ trÝ trªn
thµnh mét çi lång h×nh trô, mÆt bªn t¹o bëi nhiÒu mét vßng trßn sao cho çc trôc cña
thanh kim lo¹i song song (r«to lång sãc) ba cuén ®ång quy t¹i t©m O vµ hîp
- NÕu c¶m øng tõ do cuén 1 t¹o ra t¹i O cã biÓu thøc: nhau nh÷ng gãc 120o nªn chóng lÖch
B1  B0 cost th× c¶m øng tõ do hai cuén cßn l¹i t¹o ra t¹i pha nhau 2/3 rad.
O cã biÓu thøc nh thÕ nµo? - HS chøng minh ®Ó t×m ra
- C¶m øng tõ t¹i O cã ®é lín ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo? 3
B B0
+ Chän hai trôc to¹ ®é vu«ng gãc Ox vµ Oy sao cho Ox 2

n»m theo híng B1 .
+ Tæng hîp theo tõng híng Bx vµ By.
2 - HS chøng minh:
3   3
+ Dùa vµo ®¼ng thøc Bx  By   B0  chøng tá B lµ
2 2
Bx  B0 cost
2  2
vect¬ quay xung quanh O víi tÇn sè gãc . 3
Bx  B0 sint
2

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 43
Ngµy so¹n:10/12/08
Ngµy d¹y:15/12/08
TiÕt: 32 BµI TËP
I/ Môc tiªu bµi häc
- X¸c ®Þnh ®îc çc ®¹i lîng trong ph¬ng tr×nh dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p xoay chiÒu.
- ViÕt ®îc çc biÓu thøc cña dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p trong çc m¹ch chØ cã R, L, C.
- TÝnh ®îc çc ®¹i lîng ZL, ZC vµ tæng trë Z cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
- ¸p dông ®îc çc c«ng thøc tÝnh ®é lÖch pha gi÷a cêng ®é dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p
- Sö dông ®îc c«ng thøc tÝnh hÖ sè c«ng suÊt vµ c«ng suÊt ®Ó gi¶i çc bµi tËp liªn quan
- Sö dông ®îc çc c«ng ®Æc tÝnh cña m¸y biÕn ¸p ®Ó gi¶i ®îc çc bµi tËp liªn quan
- HiÓu ®îc cÊu t¹o c¬ b¶n vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ®éng c¬ kh«ng ®«ng bé(1pha, 3pha),
m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu(1pha, 3 pha)
II/ ChuÈn bÞ
1, Gi¸o viªn chuÈn bÞ s½n çc bµi tËp
GV hÖ thèng ho¸ l¹i çc kiÕn thøc c¬ b¶n cho HS nhí l¹i ®îc vµ vËn dông vµo lµm tõng bµi tËp
ô thÓ.
Ph¬ng tr×nh dßng ®iÖn: i=I0cos(t+) trong ®ã
i: Cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi ë thêi ®iÓm t
I0: Cêng ®é dßng ®iÖn cùc ®¹i :
I0
I : Cêng ®é dßng ®iÖn hiÖu dông
2
>0: TÇn sè gãc
: pha ban ®Çu
1
+ Dung kh¸ng: Z C 
C
+ C¶m kh¸ng: ZL=L
+ Tæng trë: Z  R 2  ( Z L  Z C ) 2
U
+ Cêng ®é dßng ®iÖn hiÖu dông trong m¹ch lµ: I 
Z
ZC  Z L
+ §é lÖch pha cña i so víi u: tan  
R
+ Trong m¹ch ®iÖn chØ cã R: i cïng pha u
+ Trong m¹ch ®iÖn chØ cã L: i trÔ pha so víi u gãc /2
+ Trong m¹ch ®iÖn chØ cã C: i sím pha so víi u gãc /2
+ C«ng suÊt tiªu thô cña m¹ch ®iÖn: P=UIcos trong ®ã cos=R/Z: hÖ sè c«ng suÊt
Z L  ZC
+ §é lÖch pha cña u so víi i: tan  
R
Bµi1: §iÖn ¸p tøc thêi gi÷a 2 ®Çu mét m¹ch ®iÖn lµ: u=80cos100t(V) cho biÕt ®iÖn ¸p hiÖu
dông vµ tÇn sè ?
1
Bµi 2: §o¹n m¹ch ®iÖn gåm ®iÖn trë R=200 nèi tiÕp víi tô ®iÖn C  F . §Æt vµo 2
20000
®Çu m¹ch ®iÖn mét ®iÖn ¸p u=400 2 cos100t(V)
a, ViÕt biÓu thøc dßng ®iÖn tøc thêi qua m¹ch
Trang 44
b, TÝnh ®iÖn ¸p hiÖu dông gi÷a 2 ®Çu ®iÖn trë R
2
Bµi3: §o¹n m¹ch ®iÖn gåm ®iÖn trë R=200 nèi tiÕp víi cuén c¶m thuÇn L  H . §Æt vµo 2

®Çu m¹ch ®iÖn mét ®iÖn ¸p u=400 2 cos100t(V)
a, ViÕt biÓu thøc dßng ®iÖn tøc thêi qua m¹ch
b, TÝnh diÖn ¸p hiÖu dông gi÷a 2 ®Çu ®iÖn trë R
1
Bµi 4: §Æt vµo tô ®iÖn C  F mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu u=120 2 cos100t(V). ViÕt
5000
biÓu thøc cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi qua m¹ch
0,5
Bµi5: §Æt vµo 2 ®Çu mét cuén ¶m thuÇn L  H mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu u=120 2

cos100t(V). ViÕt biÓu thøc cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi qua m¹ch.
1 0,1
Bµi 6: Cho m¹ch ®iÖn xoay chiÒu cã R=30; C  F; L F . §iÖn ¸p hiÖu dông ë 2
4000 
®Çu ®o¹n m¹ch lµ u=120 2 cos100t(V).
A R L C
a, ViÕt biÓu thøc cña i B
b, TÝnh UAD D
1
Bµi7: Cho ®o¹n m¹ch ®iÖn gåm cã ®iÖn trë R=40 nèi tiÕp víi mét cuén c¶m thuÇn L  H
2
vµ nèi tiÕp víi mét tô ®iÖn C thay ®æi ®îc. §iÖn ¸p tøc thêi ë hai ®Çu m¹ch lµ u=120 2
cos100t(V).
a, TÝnh gi¸ trÞ cña C khi cêng ®é hiÖu dông trong m¹ch b»ng 4,4A. TÝnh ®é lÖch pha gi÷a u
so víi i
b, Víi gi¸ trÞ nµo cña C th× cêng ®é dßng ®iÖn hiÖu dông trong m¹ch lµ lín nhÊt? TÝnh gi¸ trÞ
lín nhÊt Êy.
2, Häc sinh
- §· lµm çc bµi tËp trong SGK
- KiÕn thøc c¬ b¶n ®· n¾m ®îc
III/ Çc ho¹t ®éng
1. æn ®Þnh líp
- ViÕt c«ng thøc tÝnh dung kh¸ng, c¶m kh¸ng vµ tæng trë cña m¹ch?
- Nªu mèi liªn hÖ vÒ pha trong m¹ch ®iÖn chØ cã R, L, C vµ m¹ch RLC?
Ho¹t ®éng 1: Lµm bµi 1

GV híng dÉn HS nh×n ph¬ng tr×nh tæng qu¸t - ®iÖn ¸p hiÖu dông lµ:
sau ®ã chØ cÇn lµm t¬ng tù lµ ®îc? U 80
U 0   40 2V
U0: ®iÖn ¸p C§ 2 2
U - TÇn sè cña ®iÖn ¸p lµ:
U  0 : ®iÖn ¸p hiÖu dông
2  100
f    50 Hz
 2 2
TÇn sè: f 
2

Bµi 2 cã 2 ý a,
- ViÕt ph¬ng tr×nh dßng ®iÖn trong m¹ch + Dung kh¸ng cña tô ®iÖn lµ:
Trang 45
GV gîi ý: ®©y lµ m¹ch ®iÖn khuyÕt L 1 1
ZC    200
+ TÝnh ZC C 100 1
+ TÝnh Z  R 2  Z C2 20000
U0
+ Tæng trë cña m¹ch lµ:
+ TÝnh I 0  Z  R 2  Z C2  2002  2002  200 2
Z
ZC + Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:
+ TÝnh tan  
R U 0 400 2
I0    2A
+ Sau cïng lµ viÕt ph¬ng tr×nh cña i. Z 200 2
- TÝnh ®iÖn ¸p hiÖ dông gi÷a hai ®Çu R, C + §é lÖch pha cña i so víi u lµ:
+ UR=IR Z 200 
+UC=IZC tan   C  1 
R 200 4

+ Ph¬ng tr×nh cña i lµ: i=2cos(100t+ )A
4
b, UR=UC = 200 2 

GV híng dÉn HS: bµi 3 lµ bµi mµ m¹ch ®iÖn 2
+ C¶m kh¸ng: Z L   L  100  200
khuyÕt C 
Çc bíc tiÕn hµnh b×nh thêng nh bµi 2 chØ cã + Tæng trë cña m¹ch lµ:
kh¸c ë chç: Z  R 2  Z L2  2002  2002  200 2
+ Tæng trë cña m¹ch: Z  R 2  Z L2 + Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:
Z U 0 400 2
+ §é lÖch pha: tan    L I0    2A
R Z 200 2
+ §é lÖch pha cña i so víi u lµ:
ZC 200 
tan     1    
R 200 4

+ Ph¬ng tr×nh cña i lµ: i=2cos(100t- )A
4
b, UR=UC = 200 2 
Ho¹t ®éng 4: Lµm bµi 4,5

- Bµi 4 lµ m¹ch chØ cã C, GV nh¾c l¹i cho HS - Bµi4:
nhí l¹i nÕu m¹ch chØ cã C th× i sím pha h¬n u + Dung kh¸ng cña tô ®iÖn lµ:
 1 1
gãc ZC    50
2 C 100 1
- Bµi 5: lµ m¹ch chØ cã L, GV nh¾c l¹i cho HS 5000
nhí l¹i nÕu m¹ch chØ cã C th× i trÔ pha h¬n u + Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:
 U 120 2
gãc I0  0   2,5 2 A
2 ZC 50
+ Ph¬ng tr×nh cña i lµ:

i=2,5 2 cos(100t+ )A
2
- Bµi5:
Trang 46
0,5
+ C¶m kh¸ng: Z L   L  100  50

+ Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:

U 0 120 2
I0    2,5 2 A
ZC 50

i=2,5 2 cos(100t- )A
2

Bµi 6 cã 2 ý + Dung kh¸ng cña tô ®iÖn lµ:
- ViÕt ph¬ng tr×nh dßng ®iÖn trong m¹ch 1 1
ZC    40
GV gîi ý: ®©y lµ m¹ch ®iÖn RLC m¾c nèi C 100 1
tiÕp 4000
+ TÝnh ZC 0,1
+ C¶m kh¸ng: Z L   L  100  10
+ TÝnh ZL 
+ TÝnh Z  R 2  ( Z L  Z C )2 + Tæng trë cña m¹ch lµ:
U Z  R 2  ( Z L  Z C ) 2  302  (10  40) 2  30 2
+ TÝnh I 0  0
Z + Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:
ZC  Z L U 0 120 2
+ TÝnh tan   I0    4A
R Z 30 2
+ Sau cïng lµ viÕt ph¬ng tr×nh cña i. + §é lÖch pha cña i so víi u lµ:
- TÝnh ®iÖn ¸p hiÖu dông UAD Z C  Z L 40  10 
tan    1 
U AD  U RL  U R2  U L2 R 0 4

i=4cos(100t+ )A
4
- TÝnh ®iÖn ¸p hiÖu dông UAD
U AD  U RL  U R2  U L2  2 2 302  102  40 5V

a, GV híng dÉn HS t×m c¶m kh¸ng ZL 1
U
a, C¶m kh¸ng: Z L   L  100  50
2
- T×m ®îc tæng trë cña m¹ch ®iÖn: Z 
I U 220
+ Tæng trë cña m¹ch ®iÖn: Z   50
- Tõ c«ng thøc Z  R 2  ( Z L  Z C ) 2 th× t×m ®- I 4, 4
1 + T×m C?
îc ZC tõ ®ã t×m ®îc C  Z  R 2  ( Z L  ZC ) 2  Z 2  R 2  ( Z L  Z C )2
 ZC
- T×m ®é lÖch pha gi÷a u so víi i:  502  402  (50  Z C ) 2  Z C1  20; ZC 2  80
Z L  ZC 1 1 1
tan   C1    F
R  Z C1 100 .20 2000
b, Cêng ®é dßng ®iÖn ®¹t gi¸ trÞ cùc ®¹i khi
1 1 1
trong m¹ch x¶y ra trong trêng hîp m¹ch x¶y ra C2    F
 Z C 2 100 .80 8000
Trang 47
hiÖn tîng céng hëng ®iÖn. + §é lÖch pha:
Z L  Z C1 50  20 
tan 1    1  1 
R 30 4
Z  Z C 2 50  80 
tan  2  L   1   2  
R 30 4
b, §Ó m¹ch x¶y ra hiÖn tîng céng hëng ®iÖn
1 1 2.104
C   F
L 2 (100 ) 2 1 
2

- Yªu cÇu: HS chuÈn bÞ bµi thùc hµnh. - Ghi nh÷ng chuÈn bÞ cho bµi sau.
................................................................................................………………………………..
Trang 48
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 30: KIÓM TRA 1 TIÕT CH¦¥NG III
I/ Môc tiªu
- KiÓm tra ®îc kh¶ n¨ng tiÕp thu bµi cña HS, vµ çh tr×nh bµy mét bµi KT
- §Ó ra ph¶i ®¶m b¶o ®îc tÝnh chuÈn, chÝnh x¸c kiÕn thøc,
- Ph¶i ®¶m bµo ®îc tÝnh ph©n lo¹i HS
II/ ChuÈn bÞ
1. GV: ChuÈn bÞ ®Ò in ra giÊy ®Ó ph¸t cho HS mçi em mét ®Ò
2. HS: §· häc bµi cò ë nhµ, chuÈn bÞ ®Çy ®ñ çc c«ng cuj lµm bµi
1. æn ®Þnh líp
2. Nªu néi qui KT
3. Ph¸t ®Ò cho HS
Trang 49
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 31: ¤N TËP häc k× i
i/ Môc tiªu
- HÖ thèng ho¸ l¹i ®îc toµn bé kiÕn thøc ®· häc ë 3 ch¬ng
- Ch÷a hÕt ®îc çc bµi tËp kiÓm tra cho häc sinh
- RÌn luyÖn ®îc kÜ n¨ng lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm cho HS
II/ ChuÈn bÞ
1. GV: ChuÈn bÞ tèt çc bµi tËp ®Ó çc em thùc hµnh vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp
C©u 1: Mét vËt dao ®éng ®iÒu hoµ cã quÜ ®¹o lµ mét ®o¹n th¼ng dµi 12cm. Biªn ®é dao ®éng cña
vËt lµ
A. -6cm B. 6cm C. 12cm D. -12cm
C©u 2: Ph¸t biÓu nµo sau ®©y kh«ng ®óng vÒ sãng c¬ häc?
A. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®îc trong m«i trêng chÊt láng
B. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®îc trong m«i trêng chÊt khÝ
C. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®îc trong m«i trêng ch©n kh«ng
D. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®îc trong m«i trêng chÊt r¾n
C©u 3: HiÖn tîng sãng dõng trªn d©y ®µn håi, kho¶ng çch gi÷a 2 nót sãng liªn tiÕp b»ng bao nhiªu?
A. B»ng nöa lÇn bíc sãng B. B»ng 2 lÇn bíc sãng
C. B»ng mét phÇn t lÇn bíc sãng D. B»ng 1 bíc sãng
C©u 4: Dao ®éng ®iÒu hoµ cã ph¬ng tr×nh x=Acost. Dao ®éng nµy cã
A. vËn tèc biÕn ®æi ®iÒu hoµ ngîc pha so víi li ®é
B. vËn tèc biÕn ®æi ®iÒu hoµ cïng chËm pha /2 so víi li ®é
C. vËn tèc biÕn ®æi ®iÒu hoµ cïng pha so víi li ®é
D. vËn tèc biÕn ®æi ®iÒu hoµ sím pha /2 so víi li ®é
C©u 5: Mét con l¾c ®¬n dao ®éng víi biªn ®é nhá. Chu k× dao ®éng cña con l¾c kh«ng thay ®æi khi
A. thay ®æi khèi lîng khi ®Æt con l¾c B. thay ®æi ®é cao khi ®Æt con l¾c
C. thay ®æi vÜ ®é khi ®Æt con l¾c D. thay ®æi chiÒu dµi cña con l¾c
C©u 6: §iÒu kiÖn ®Ó cã sãng dõng trªn mét sîi d©y cã 1 ®Çu cè ®Þnh vµ 1 ®Çu tù do lµ:
1 
A. l  k  B. l  (k  ) C. l  (2k  1) D. l  k 2
2 4
C©u 7: Con l¾c lß xo dao ®éng ®iÒu hoµ, khi t¨ng khèi lîng lªn 4 lÇn th× chu k× cña vËt lµ
A. t¨ng 4 lÇn B. gi¶m 4 lÇn C. gi¶m 2 lÇn D. t¨ng 2 lÇn
C©u 8: Mét con l¾c lß xo dao ®éng ®iÒu hoµ. Lß xo cã ®é cøng k=40N/m. Khi vËt m cña con l¾c qua
vÞ trÝ cã li ®é x=-2cm th× thÕ n¨ng cña con l¾c lµ
A. -16mJ B. -8mJ C. 8mJ D. 16mJ
C©u 9: §iÒu kiÖn ®Ó cã sãng dõng trªn mét sîi d©y cã 2 ®Çu cè ®Þnh lµ:
1
A. l  k 2 B. l  (k  ) C. l  k  D. l  (2k  1) 2
2
C©u 10: VËn tèc sãng phô thuéc vµo
A. bíc sãng B. m«i trêng truyÒn sãng
C. n¨ng lîng sãng D. tÇn sè dao ®éng
C©u 11: Trong çc ®¹i lîng sau ®©y ®¹i lîng nµo kh«ng ph¶i lµ ®Æt trng sinh lÝ cña ©m?
A. §é cao B. ¢m s¾c C. §é to D. Tèc ®é truyÒn ©m
Trang 50
C©u 12: T×m biªn ®é dao ®éng tæng hîp cña hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng, cïng tÇn sè: x1=
3cos100 t (cm) vµ x2= 3cos(100 t   2 )(cm)
A. 3 cm B. 2 3 cm C. 3cm D. 3 3 cm
C©u 13: VËn tèc ©m trong m«i trêng nµo sau ®©y lµ lín nhÊt?
A. M«i trêng kh«ng khÝ lo·ng B. M«i trêng chÊt r¾n
C. M«i trêng níc nguyªn chÊt D. M«i trêng kh«ng khÝ
C©u 14: D©y AB c¨ng ngang dµi 2m, 2 ®Çu A,B cè ®Þnh t¹o mét sãng dõng trªn d©y víi tÇn sè 50Hz,
trªn ®o¹n AB thÊy cã 4 bông sãng. VËn tèc truyÒn sãng trªn d©y lµ:
A. 50m/s B. 25m/s C. 12,5m/s D. 100m/s
C©u 15: Sãng c¬ lan truyÒn trong kh«ng khÝ víi cêng ®é ®ñ lín, tai ta cã thÓ c¶m thô ®îc sãng c¬ häc
nµo sau ®©y?
A. Sãng c¬ cã tÇn sè 30000Hz B. Sãng c¬ cã tÇn sè 30Hz
C. Sãng c¬ cã tÇn sè 100000Hz D. Sãng c¬ cã tÇn sè 10Hz
C©u 16: trong dao ®éng ®iÒu hoµ, ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng
A. cø sau mét kho¶ng thêi gian T(chu k×) th× vËt l¹i trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu
B. cø sau mét kho¶ng thêi gian T th× vËn tèc cña vËt nh gi¸ trÞ ban ®Çu
C. cø sau mét kho¶ng thêi gian T th× gia tèc cña vËt nh gi¸ trÞ ban ®Çu
D. cø sau mét kho¶ng thêi gian T th× biªn ®é cña vËt nh gi¸ trÞ ban ®Çu
C©u 17: Hai dao ®éng ®iÒu hoµ lµ ngîc pha nhau khi
A. 2 - 1 = 2(n+1) B. 2 - 1 = 2n C. 2 - 1 = (2n-1) D. 2 - 1 = (2n+1)
C©u 18: Mét chÊt ®iÓm dao ®éng ®iÒu hoµ cã ph¬ng tr×nh x=5cos(2t)cm, chu k× cña dao ®éng lµ
A. 1s B. 1,5s C. 2s D. 0,5s
C©u 19: Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng ?
A. HiÖn tîng giao thoa sãng x¶y ra khi cã 2 sãng dao ®éng cïng chiÒu, cïng pha gÆp nhau
B. HiÖn tîng giao thoa sãng x¶y ra khi cã 2 sãng xuÊt ph¸t tõ 2 nguån dao ®éng cïng pha, cïng biªn
®é
C. HiÖn tîng giao thoa sãng s¶y ra khi cã 2 sãng xuÊt ph¸t tõ 2 t©m dao ®éng cïng tÇn sè, cïng ph-
¬ng vµ cã ®é lÖch pha kh«ng ®æi theo thêi gian
D. HiÖn tîng giao thoa sãng x¶y ra khi cã 2 sãng chuyÓn ®éng ngîc chiÒu nhau
C©u 20: Trong çc c«ng thøc sau ®©y c«ng thøc nµo lµ c«ng thøc tÝnh chu k× cña con l¾c lß xo?
g k l m
A. T  2 B. T  2 C. T  2 D. T  2
l m g k
2. HS: ®· «n tËp lý thuyÕt ë nhµ

1. æn ®Þnh líp
Ho¹t ®éng 1: GV ®äc cho HS chÐp çc c©u hái
Ho¹t ®éng2: HS tr¶ lêi çc c©u hái b»ng çch chän ®¸p ¸n ®óng råi khoanh trßn vµo
- Yªu cÇu HS vÒ hoµn thµnh nèt çc c©u hái cßn l¹i
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 32: KIÓM TRA HäC K× I
<Thi ®Ò chung cña së>
Trang 51
CH¦¥NGIV: DAO §éNG Vµ SãNG §IÖN Tõ

Ngµy so¹n:18/12/2008
Ngµy d¹y:
TiÕt: 36 M¹CH DAO §éNG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t biÓu ®îc çc ®Þnh nghÜa vÒ m¹ch dao ®éng vµ dao ®éng ®iÖn tõ.
- Nªu ®îc vai trß cña tô ®iÖn vµ cuén c¶m trong ho¹t ®éng cña m¹ch LC.
- ViÕt ®îc biÓu thøc cña ®iÖn tÝch, cêng ®é dßng ®iÖn, chu k× vµ tÇn sè dao ®éng riªng
cña m¹ch dao ®éng.
2. KÜ n¨ng:
- Gi¶i ®îc çc bµi tËp ¸p dông c«ng thøc vÒ chu k× vµ tÇn sè cña m¹ch dao ®éng.
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Mét vµi vØ linh kiÖn ®iÖn tö trong ®ã cã m¹ch dao ®éng (nÕu cã).
- M¹ch dao ®éng cã L vµ C rÊt lín (nÕu cã).
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): KiÓm tra bµi cò.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¹ch dao ®éng

- Minh ho¹ m¹ch dao ®éng. - HS ghi nhËn m¹ch dao ®éng.
- HS quan s¸t viÖc sö dông hiÖu ®iÖn
thÕ xoay chiÒu gi÷a hai b¶n tô  hiÖu
C L +
 C
-
q L ®iÖn thÕ nµy thÓ hiÖn b»ng mét h×nh
sin trªn mµn h×nh.
-HS ghi kh¸i niÖm m¹ch dao ®éng
Y
L C
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu dao ®éng ®iÖn tõ tù do trong m¹ch dao ®éng

Trang 52
- V× tô ®iÖn phãng ®iÖn qua l¹i trong m¹ch nhiÒu lÇn t¹o - Trªn cïng mét b¶n cã sù tÝch
ra dßng ®iÖn xoay chiÒu  cã nhËn xÐt g× vÒ sù tÝch ®iÖn sÏ thay ®æi theo thêi
®iÖn trªn mét b¶n tô ®iÖn? gian.
- Tr×nh bµy kÕt qu¶ nghiªn cøu sù biÕn thiªn ®iÖn tÝch
cña mét b¶n tô nhÊt ®Þnh. - HS ghi nhËn kÕt qu¶ nghiªn
- Trong ®ã  (rad/s) lµ tÇn sè gãc cña dao ®éng. cøu.
- Ph¬ng tr×nh vÒ dßng ®iÖn trong m¹ch sÏ cã d¹ng nh thÕ I = q’ = -q0sin(t + )
nµo? 
 i  q0 cos(t    )
- NÕu chän gèc thêi gian lµ lóc tô ®iÖn b¾t ®Çu phãng 2
®iÖn  ph¬ng tr×nh q vµ i nh thÕ nµo? - Lóc t = 0  q = CU0 = q0
- Tõ ph¬ng tr×nh cña q vµ i  cã nhËn xÐt g× vÒ sù biÕn vµ i = 0
thiªn cña q vµ i.  q0 = q0cos   = 0
- Cêng ®é ®iÖn trêng E trong tô ®iÖn tØ lÖ nh thÕ nµo víi
q? - HS th¶o luËn vµ nªu çc nhËn
- C¶m øng tõ B tØ lÖ nh thÕ nµo víi i? xÐt.
 
- Cã nhËn xÐt g× vÒ E vµ B trong m¹ch dao ®éng? - TØ lÖ thuËn.
- Chu k× vµ tÇn sè cña dao ®éng ®iÖn tõ tù do trong m¹ch - Chóng còng biÕn thiªn ®iÒu
dao ®éng gäi lµ chu k× vµ tÇn sè dao ®éng riªng cña m¹ch hoµ, v× q vµ i biÕn thiªn ®iÒu
dao ®éng? hoµ.
 Chóng ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo? 1
- Tõ    T  2 LC
LC
1
vµ f 
2 LC
Ho¹t ®éng 4 ( phót)N¨ng lîng ®iÖn trêng.

-Khi tô ®iÖn tÝch ®iÖn th× tô sÏ dô tr÷ n¨ng HS nhí l¹i kiÕn thøc líp 11 ®· häc
lîng ®iÖn trêng.
-Khi dßng ®iÖn ch¹y qua cuén c¶m th× trong - Tr¶ lêi c©u hái cña GV
cuén sÏ dù tr÷ n¨ng lîng tõ trêng.
VËy thÕ nµo lµ n¨ng lîng ®iÖn tõ trêng?

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 53
Ngµy so¹n:20/12/08
Ngµy d¹y:
TiÕt: 37 §IÖN Tõ TR¦êNG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc ®Þnh nghÜa vÒ tõ trêng.
- Ph©n tÝch ®îc mét hiÖn tîng ®Ó thÊy ®îc mèi liªn quan gi÷a sù biÕn thiªn theo thêi gian
cña c¶m øng tõ víi ®iÖn trêng xo¸y vµ sù biÕn thiªn cña cêng ®é ®iÖn trêng víi tõ trêng.
- Nªu ®îc hai ®iÒu kh¼ng ®Þnh quan träng cña thuyÕt ®iÖn tõ.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Lµm l¹i thÝ nghiÖm c¶m øng ®iÖn tõ.
2. Häc sinh: ¤n tËp vÒ hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ.
III. Ho¹t ®éng d¹y häc.
M¹ch dao ®éng lµ g×?Nªu ®Þnh lu¹t biÕn thiªn ®iÖn tÝch.C«ng thøc chu k× tÇn sè dao ®éng
riªng.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trêng vµ tõ trêng

- Y/c Hs nghiªn cøu Sgk vµ tr¶ lêi çc c©u hái C1. - HS nghiªn cøu Sgk vµ th¶o luËn ®Ó
- Tríc tiªn ta ph©n tÝch thÝ nghiÖm c¶m øng ®iÖn tr¶ lêi çc c©u hái C1.
tõ cña Pha-ra-®©y  néi dung ®Þnh luËt c¶m øng - Mçi khi tõ th«ng qua m¹ch kÝn biÕn
tõ? thiªn th× trong m¹ch kÝn xuÊt hiÖn
dßng ®iÖn c¶m øng.
- Sù xuÊt hiÖn S dßng ®iÖn c¶m - Chøng tá t¹i mçi ®iÓm  trong d©y cã
øng chøng tá ®iÒu g×? mét ®iÖn trêng cã E cïng chiÒu víi
N
dßng ®iÖn. §êng søc cña ®iÖn trêng
nµy n»m däc theo d©y, nã lµ mét ®êng
O cong kÝn.
- Nªu çc ®Æc ®iÓm cña ®- - Çc ®Æc ®iÓm:
êng søc cña mét ®iÖn trêng tÜnh ®iÖn vµ so s¸nh a. Lµ nh÷ng ®êng cã híng.
víi ®êng søc cña ®iÖn trêng xo¸y? b. Lµ nh÷ng ®êng cong kh«ng kÝn, ®i
(- Kh¸c: Çc ®êng søc cña ®iÖn trêng xo¸y lµ ra ë ®iÖn tÝch (+) vµ kÕt thóc ë ®iÖn
nh÷ng ®êng cong kÝn.) tÝch (-).
- T¹i nh÷ng ®iÖn n»m ngoµi vßng d©y cã ®iÖn tr- c. Çc ®êng søc kh«ng c¾t nhau …
Trang 54
êng nãi trªn kh«ng? d. N¬i E lín  ®êng søc mau…
- NÕu kh«ng cã vßng d©y mµ vÉn cho nam ch©m - Cã, chØ cÇn thay ®æi vÞ trÝ vßng
tiÕn l¹i gÇn O  liÖu xung quanh O cã xuÊt hiÖn d©y, hoÆc lµm çc vßng d©y kÝn nhá
tõ trêng xo¸y hay kh«ng? h¬n hay to h¬n…
- VËy, vßng d©y kÝn cã vai trß g× hay kh«ng trong - Cã, çc kiÓm chøng t¬ng tù trªn.
viÖc t¹o ra ®iÖn trêng xo¸y? - Kh«ng cã vai trß g× trong viÖc t¹o ra
- Ta ®· biÕt, xung quanh mét tõ trêng biÕn thiªn cã ®iÖn trêng xo¸y.
xuÊt hiÖn mét ®iÖn trêng xo¸y  ®iÒu ngîc l¹i cã - HS ghi nhËn kh¼ng ®Þnh cña M¸c-
x¶y ra kh«ng. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm “cã sù ®èi xoen.
xøng gi÷a ®iÖn vµ tõ” M¸c-xoen ®· kh¼ng ®Þnh - Cêng ®é dßng ®iÖn tøc thêi trong
lµ cã. m¹ch:
- XÐt m¹ch dao ®éng lÝ tëng ®ang ho¹t ®éng. Gi¶ dq
i
sö t¹i thêi ®iÓm t, q vµ i dt
i
nh h×nh vÏ  + q cêng ®é dßng - Dßng ®iÖn ë ®©y cã b¶n chÊt lµ sù
®iÖn tøc thêi C L trong m¹ch? biÕn thiªn cña ®iÖn trêng trong tô
-
- MÆc kh¸c, q = CU = CEd ®iÖn theo thêi gian.
dE
Do ®ã: i  Cd 
dt
§iÒu nµy cho phÐp ta ®i ®Õn nhËn xÐt g×?
-
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ ®iÖn tõ trêng vµ thuyÕt ®iÖn tõ M¸c – xoen

- Ta ®· biÕt gi÷a ®iÖn trêng vµ tõ trêng cã mèi liªn hÖ -HS ghi nhËn ®iÖn tõ trêng.
víi nhau: ®iÖn trêng biÕn thiªn  tõ trêng xo¸y vµ ngîc -Nªu kh¸i niÖm vÒ ®iÖn tõ trêng.
l¹i tõ trêng biÕn thiªn  ®iÖn trêng xo¸y.
 Nã lµ hai thµnh phÇn cña mét trêng thèng nhÊt: ®iÖn
tõ trêng.
- M¸c – xoen ®· x©y dùng mét hÖ thèng 4 ph¬ng tr×nh
diÔn t¶ mèi quan hÖ gi÷a: -HS ghi nhËn vÒ thuyÕt ®iÖn tõ.
+ ®iÖn tÝch, ®iÖn trêng, dßng ®iÖn vµ tõ trêng. -HS ghi vë.
+ sù biÕn thiªn cña tõ trêng theo thêi gian vµ ®iÖn trêng
xo¸y.
+ sù biÕn thiªn cña ®iÖn trêng theo thêi gian vµ tõ trêng.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 55
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:23/12/08
Ngµy d¹y:
TiÕt: 38 Sãng ®iÖn tõ
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc ®Þnh nghÜa sãng ®iÖn tõ.
- Nªu ®îc çc ®Æc ®iÓm cña sãng ®iÖn tõ.
- Nªu ®îc ®Æc ®iÓm cña sù truyÒn sãng ®iÖn tõ trong khÝ quyÓn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- ThÝ nghiÖm cña HÐc vÒ sù ph¸t vµ thu sãng ®iÖn tõ (nÕu cã).
- Mét m¸y thu thanh b¸n dÉn ®Ó cho HS quan s¸t b¶ng çc d¶i tÇn trªn m¸y.
- M« h×nh sãng ®iÖn tõ cña bµi vÏ trªn giÊy khæ lín, hoÆc ¶nh chôp h×nh ®ã.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): KiÓm tra bµi cò
Ph¸t biÓu mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trêng vµ tõ trêng.Nªu néi dung thuyÕt ®iÖn tõ cña M¾c –
xoen.
.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ sãng ®iÖn tõ

- Th«ng b¸o kÕt qu¶ khi gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh M¸c-xoen: - HS ghi nhËn sãng ®iÖn tõ lµ
®iÖn tõ trêng lan truyÒn trong kh«ng gian díi d¹ng sãng g×.
 gäi lµ sãng ®iÖn tõ.
- Sãng ®iÖn tõ vµ ®iÖn tõ trêng cã g× kh¸c nhau?
- Y/c HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu çc ®Æc ®iÓm cña sãng
®iÖn tõ.
- Sãng ®iÖn tõ cã v = c  ®©y lµ mét c¬ së ®Ó kh¼ng
®Þnh ¸nh s¸ng lµ sãng ®iÖn tõ. - HS ®äc Sgk ®Ó t×m çc ®Æc
- Sãng ®iÖn tõ lan truyÒn ®îc trong ®iÖn m«i. Tèc ®é v ®iÓm.
< c vµ phô thuéc vµo h»ng sè ®iÖn m«i.
- Y/c HS quan s¸t thang sãng v« tuyÕn ®Ó n¾m ®îc sù
Trang 56
ph©n chia sãng v« tuyÕn.
- Quan s¸t h×nh 22.1
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ sù truyÒn sãng v« tuyÕn trong khÝ quyÓn

- ë çc m¸y thu thanh, ë mÆt ghi çc d¶i tÇn ta thÊy mét - HS ®äc Sgk ®Ó tr¶ lêi.
sè d¶i sãng v« tuyÕn t¬ng øng víi çc bíc sãng: 16m,
19m, 25m… t¹i sao lµ nh÷ng d¶i tÇn ®ã mµ kh«ng ph¶i
nh÷ng d¶i tÇn kh¸c?
 §ã lµ nh÷ng sãng ®iÖn tõ cã bíc sãng t¬ng øng mµ
nh÷ng sãng ®iÖn tõ nµy n»m trong d¶i sãng v« tuyÕn,
kh«ng bÞ kh«ng khÝ hÊp thô.
- TÇng ®iÖn li lµ g×? - Lµ mét líp khÝ quyÓn, trong ®ã
(TÇng ®iÖn li kÐo dµi tõ ®é cao kho¶ng 80km ®Õn çc ph©n tö khÝ ®· bÞ ion ho¸ rÊt
®é cao kho¶ng 800km) m¹nh díi t¸c dông cña tia tö ngo¹i
- M« t¶ sù truyÒn sãng ng¾n vßng quanh Tr¸i §Êt. trong ¸nh s¸ng MÆt Trêi.

Trang 57
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 39 NGUY£N T¾C TH¤NG TIN LI£N L¹C
B»NG SãNG V¤ TUYÕN
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña viÖc th«ng tin liªn l¹c b»ng sãng v« tuyÕn.
- VÏ ®îc s¬ ®å khèi cña mét m¸y ph¸t vµ mét m¸y thu sãng v« tuyÕn ®¬n gi¶n.
- Nªu râ ®îc chøc n¨ng cña mçi khèi trong s¬ ®å cña mét m¸y ph¸t vµ mét m¸y thu sãng v«
tuyÕn ®¬n gi¶n.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- ChuÈn bÞ thÝ nghiÖm vÒ m¸y ph¸t vµ m¸y thu ®¬n gi¶n (nÕu cã).
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu nguyªn t¾c chung cña viÖc th«ng tin liªn l¹c b»ng sãng v« tuyÕn

- Ta chØ xÐt chñ yÕu sù truyÒn thanh v« tuyÕn. - Nã Ýt bÞ kh«ng khÝ hÊp thô. MÆt
- T¹i sao ph¶i dïng çc sãng ng¾n? kh¸c, nã ph¶n x¹ tèt trªn mÆt ®Êt vµ
- H·y nªu tªn çc sãng nµy vµ cho biÕt kho¶ng tÇn sè tÇng ®iÖn li, nªn cã thÓ truyÒn ®i xa.
cña chóng? + Dµi:  = 103m, f = 3.105Hz.
- ¢m nghe ®îc cã tÇn sè tõ 16Hz ®Õn 20kHz. Sãng + Trung:  = 102m,
mang cã tÇn sè tõ 500kHz ®Õn 900MHz  lµm thÕ f = 3.106Hz (3MHz).
nµo ®Ó sãng mang truyÒn t¶i ®îc th«ng tin cã tÇn sè + Ng¾n:  = 101m,
©m. f = 3.107Hz (30MHz).
Trang 58
- Sãng mang ®· ®îc biÕn ®iÖu sÏ truyÒn tõ ®µi ph¸t + Cùc ng¾n: vµi mÐt,
 m¸y thu. f = 3.108Hz (300MHz).
E - HS ghi nhËn çch biÕn ®iÖn çc
sãng mang.
- Trong çch biÕn ®iÖu biªn ®é, ngêi
t ta lµm cho biªn ®é cña sãng mang
biÕn thiªn theo thêi gian víi tÇn sè
b»ng tÇn sè cña sãng ©m.
- Çch biÕn ®iÖu biªn ®é ®îc dïng
(§å thÞ E(t) cña sãng mang cha bÞ biÕn ®iÖu) trong viÖc truyÒn thanh b»ng çc sãng
E E dµi, trung vµ ng¾n.
t t
(§å thÞ E(t) cña sãng ©m

tÇn)
(§å thÞ E(t) cña sãng mang ®· ®îc biÕn ®iÖu vÒ biªn
®é)
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu s¬ ®å khèi cña mét m¸y ph¸t thanh v« tuyÕn ®¬n gi¶n

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt s¬ ®å khèi cña mét - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó ®a ra
m¸y ph¸t thanh v« tuyÕn ®¬n gi¶n. s¬ ®å khèi.
- H·y nªu tªn çc bé phËn trong s¬ ®å khèi (5)?
- H·y tr×nh bµy t¸c dông cña mçi bé phËn trong s¬ (1): Micr«.
®å khèi (5)? (2): M¹ch ph¸t sãng ®iÖn tõ cao tÇn.
(1): T¹o ra dao ®éng ®iÖn tõ ©m tÇn. (3): M¹ch biÕn ®iÖu.
(2): Ph¸t sãng ®iÖn tõ cã tÇn sè cao (cì MHz). (4): M¹ch khuyÕch ®¹i.
(3): Trén dao ®éng ®iÖn tõ cao tÇn víi dao ®éng (5): Anten ph¸t.
®iÖn tõ ©m tÇn. 1
(4): KhuyÕch ®¹i dao ®éng ®iÖn tõ cao tÇn ®· ®îc
biÕn ®iÖu. 3 4 5
(5): T¹o ra ®iÖn tõ trêng cao tÇn lan truyÒn trong
2
kh«ng gian.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu s¬ ®å khèi cña mét m¸y thu thanh ®¬n gi¶n

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt s¬ ®å khèi cña mét - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó ®a ra
m¸y thu thanh v« tuyÕn ®¬n gi¶n. s¬ ®å khèi.
- H·y nªu tªn çc bé phËn trong s¬ ®å khèi (5)?
- H·y tr×nh bµy t¸c dông cña mçi bé phËn trong s¬ (1): Anten thu.
®å khèi (5)? (2): M¹ch khuyÕch ®¹i dao ®éng
(1): Thu sãng ®iÖn tõ cao tÇn biÕn ®iÖu. ®iÖn tõ cao tÇn.
(2): KhuyÕch ®¹i dao ®éng ®iÖn tõ cao tÇn tõ anten (3): M¹ch t¸ch sãng.
gëi tíi. (4): M¹ch khuyÕch ®¹i dao ®éng
Trang 59
(3): T¸ch dao ®éng ®iÖn tõ ©m tÇn ra khái dao ®iÖn tõ ©m tÇn.
®éng ®iÖn tõ cao tÇn. (5): Loa.
(4): KhuyÕch ®¹i dao ®éng ®iÖn tõ ©m tÇn tõ m¹ch
t¸ch sãng gëi ®Õn.
(5): BiÕn dao ®éng ®iÖn thµnh dao ®éng ©m.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 40 bµi tËp
Trang 60
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 41 T¸N S¾C ¸NH S¸NG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc 2 thÝ nghiÖm cña Niu-t¬n vµ nªu ®îc kÕt luËn rót ra tõ mçi thÝ nghiÖm.
- Gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng t¸n s¾c ¸nh s¸ng qua l¨ng kÝnh b»ng hai gi¶ thuyÕt cña Niu-t¬n.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Lµm 2 thÝ nghiÖm cña Niu-t¬n.
2. Häc sinh: ¤n l¹i tÝnh chÊt cña l¨ng kÝnh.
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu thÝ nghiÖm vÒ sù t¸n s¾c ¸nh s¸ng cña Niu-t¬n (1672)

- GV tr×nh bµy sù bè trÝ thÝ nghiÖm cña Niu- - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu t¸c dông cña
t¬n vµ Y/c HS nªu t¸c dông cña tõng bé phËn tõng bé phËn.
trong thÝ nghiÖm. - HS ghi nhËn çc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm,
- Cho HS quan s¸t h×nh ¶nh giao thoa trªn ¶nh vµ tõ ®ã th¶o luËn vÒ çc kÕt qu¶ cña thÝ
Y/c HS cho biÕt kÕt qu¶ cña thÝ nghiÖm. nghiÖm.
- Khi quay theo chiÒu t¨ng gãc tíi th×
MÆt Trêi thÊy mét trong 2 hiÖn tîng sau:
M
a. D¶i s¸ng cµng ch¹y xa thªm, xuèng díi
A F’
vµ cµng dµi thªm. (i > imin: Dmin)
§á
Da cam
b. Khi ®ã nÕu quay theo chiÒu ngîc l¹i,
F
d¶i s¸ng dÞch lªn  dõng l¹i  ®i l¹i trë
Vµng
Lôc
P Lam
Chµm
TÝm
G B C Trang 61
xuèng.
Lóc d¶i s¸ng dõng l¹i: Dmin, d¶i s¸ng ng¾n
nhÊt.
- §æi chiÒu quay: x¶y ra ngîc l¹i: ch¹y lªn
- NÕu ta quay l¨ng kÝnh P quanh c¹nh A, th× vÞ  dõng l¹i  ch¹y xuèng. §æi chiÒu th×
trÝ vµ ®é dµi cña d¶i s¸ng b¶y mµu thay ®æi thÕ d¶i s¸ng chØ lªn tôc ch¹y xuèng.
nµo?
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu thÝ nghiÖm víi ¸nh s¸ng ®¬n s¾c cña Niu-t¬n

- §Ó kiÓm nghiÖm xem cã ph¶i thuû tinh ®· lµm thay ®æi - HS ®äc Sgk ®Ó biÕt t¸c
mµu cña ¸nh s¸ng hay kh«ng. dông cña tõng bé phËn trong
- M« t¶ bè trÝ thÝ nghiÖm: thÝ nghiÖm.
- HS ghi nhËn çc kÕt qu¶
thÝ nghiÖm vµ th¶o luËn
MÆt Trêi
M M’ vÒ çc kÕt qu¶ ®ã.
P’
- Chïm s¸ng mµu vµng, t¸ch
Vµng
§á
V
ra tõ quang phæ cña MÆt
F’ Trêi, sau khi qua l¨ng kÝnh
TÝm
F P P’ chØ bÞ lÖch vÒ ph¸i ®¸y
G cña P’ mµ kh«ng bÞ ®æi
mµu.
- Niu-t¬n gäi çc chïm s¸ng ®ã lµ chïm s¸ng ®¬n s¾c.
- ThÝ nghiÖm víi çc chïm s¸ng kh¸c kÕt qu¶ vÉn t¬ng tù 
B¶y chïm s¸ng cã b¶y mµu cÇu vång, t¸ch ra tõ quang phæ cña
MÆt Trêi, ®Òu lµ çc chïm s¸ng ®¬n s¾c.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): Gi¶i thÝch hiÖn tîng t¸n s¾c

- Ta biÕt nÕu lµ ¸nh s¸ng ®¬n s¾c th× sau khi qua l¨ng - Chóng kh«ng ph¶i lµ ¸nh s¸ng
kÝnh sÏ kh«ng bÞ t¸ch mµu. ThÕ nhng khi cho ¸nh s¸ng ®¬n s¾c. Mµ lµ hçn hîp cña nhiÒu
tr¾ng (¸nh s¸ng MÆt Trêi, ¸nh s¸ng ®Ìn ®iÖn d©y tãc, ¸nh s¸ng ®¬n s¾c cã mµu biÕn
®Ìn m¨ng s«ng…) qua l¨ng kÝnh chóng bÞ t¸ch thµnh 1 thiªn liªn tôc tõ ®á ®Õn tÝm.
d¶i mµu  ®iÒu nµy chøng tá ®iÒu g×? - ChiÕt suÊt cµng lín th× cµng bÞ
- Gãc lÖch cña tia s¸ng qua l¨ng kÝnh phô thuéc nh thÕ lÖch vÒ phÝa ®¸y.
nµo vµo chiÕt suÊt cña l¨ng kÝnh? - ChiÕt suÊt cña thuû tinh ®èi víi
- Khi chiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng  ph©n t¸ch thµnh d¶i mµu, çc ¸nh s¸ng ®¬n s¾c kh¸c nhau
mµu tÝm lÖch nhiÒu nhÊt, ®á lÖch Ýt nhÊt  ®iÒu th× kh¸c nhau, ®èi víi mµu ®á lµ
nµy chøng tá ®iÒu g×? nhá nhÊt vµ mµu tÝm lµ lín nhÊt.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu çc øng dông cña hiÖn tîng t¸n s¾c.

- Y/c Hs ®äc s¸ch vµ nªu çc øng dông. - HS ®äc Sgk kÕt

Trang 62
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:15/12/08
Ngµy d¹y:
TiÕt: 41 GIAO THOA ¸NH S¸NG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc thÝ nghiÖm vÒ nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng vµ thÝ nghiÖm Y-©ng vÒ giao thoa ¸nh s¸ng.
- ViÕt ®îc çc c«ng thøc cho vÞ trÝ cña çc v©n s¸ng, tèi vµ cho kho¶ng v©n i.
- Nhí ®îc gi¸ trÞ pháng chng cña bíc sãng øng víi vµi mµu th«ng dông: ®á, vµng, lôc….
- Nªu ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó x¶y ra hiÖn tîng giao thoa ¸nh s¸ng.
2. KÜ n¨ng: Gi¶i ®îc bµi to¸n vÒ giao thoa víi ¸nh s¸ng ®¬n s¾c.
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Lµm thÝ nghiÖm Y-©ng víi ¸nh s¸ng ®¬n s¾c (víi ¸nh s¸ng tr¾ng th× tèt)
2. Häc sinh: ¤n l¹i bµi 8: Giao thoa sãng.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ hiÖn tîng nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng

- M« t¶ hiÖn tîng nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng. - HS ghi nhËn kÕt qu¶
thÝ nghiÖm vµ th¶o luËn
S O ®Ó gi¶i thÝch hiÖn tîng.
D D’
- O cµng nhá  D’ cµng lín so víi D.
Trang 63
- NÕu ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng th× t¹i sao l¹i cã hiÖn tîng nh trªn?
 gäi ®ã lµ hiÖn tîng nhiÔu x¹ ¸nh s¸ng  ®ã lµ hiÖn tîng nh
thÕ nµo? - HS ghi nhËn hiÖn tîng.
- Chóng ta chØ cã thÓ gi¶i thÝch nÕu thõa nhËn ¸nh s¸ng cã tÝnh
chÊt sãng, hiÖn tîng nµy t¬ng tù nh hiÖn tîng nhiÔu x¹ cña sãng
trªn mÆt níc khi gÆp vËt c¶n. - HS th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu hiÖn tîng giao thoa ¸nh s¸ng

- M« t¶ bè trÝ thÝ nghiÖm Y-©ng - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu kÕt qu¶ thÝ
M nghiÖm.
F1 - HS ghi nhËn çc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
A
- KÕt qu¶ thÝ nghiÖm cã thÓ gi¶i thÝch
O b»ng giao thoa cña hai sãng:
§ F B L
F2 + Hai sãng ph¸t ra tõ F1, F2 lµ hai sãng kÕt
K
hîp.
V©n s¸ng + GÆp nhau trªn M ®· giao thoa víi nhau.
V©n tèi - Kh«ng nh÷ng “®îc” mµ cßn “nªn” bá, ®Ó
¸nh s¸ng tõ F1, F2 räi qua kÝnh lóp vµo m¾t,
- HÖ nh÷ng v¹ch s¸ng, tèi  hÖ vËn giao v©n quan s¸t ®îc sÏ s¸ng h¬n. NÕu dïng
thoa. nguån laze th× ph¶i ®Æt M.
- Y/c Hs gi¶i thÝch t¹i sao l¹i xuÊt hiÖn nh÷ng - HS dùa trªn s¬ ®å rót gän cïng víi GV ®i
v©n s¸ng, tèi trªn M? t×m hiÖu ®êng ®i cña hai sãng ®Õn A.
- Trong thÝ nghiÖm nµy, cã thÓ bá mµn M ®i
®îc kh«ng? - T¨ng cêng lÉn nhau
- VÏ s¬ ®å rót gän cña thÝ nghiÖm Y-©ng. hay d2 – d1 = k
H A D
d1  xk  k
F1 x a
a I d2 víi k = 0,  1, 2, …
O
F2
D - V× xen chÝnh gi÷a hai v©n s¸ng lµ mét
v©n tèi nªn:
B
1
M d2 – d1 = (k’ + )
2
- Lu ý: a vµ x thêng rÊt bÐ (mét, hai milimÐt).
1 D
Cßn D thêng tõ vµi chôc ®Õn hµng tr¨m x k '  ( k ' )
xentimÐt, do ®ã lÊy gÇn ®óng: d2 + d1  2D 2 a
- §Ó t¹i A lµ v©n s¸ng th× hai sãng gÆp nhau víi k’ = 0,  1, 2, …
t¹i A ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn g×? - Ghi nhËn ®Þnh nghÜa.
- Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ v©n tèi? D
i  x k 1  xk  [(k  1)  k ]
- Lu ý: §èi víi v©n tèi kh«ng cã kh¸i niÖm bËc a
giao thoa. D
 i
- GV nªu ®Þnh nghÜa kho¶ng v©n. a
- C«ng thøc x¸c ®Þnh kho¶ng v©n? - Kh«ng, nÕu lµ ¸nh s¸ng ®¬n s¾c  ®Ó
- T¹i O, ta cã x = 0, k = 0 vµ  = 0 kh«ng phô t×m sö dông ¸nh s¸ng tr¾ng.
thuéc . - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn vÒ øng dông cña
- Quan s¸t çc v©n giao thoa, cã thÓ nhËn biÕt hiÖn tîng giao thoa.
v©n nµo lµ v©n chÝnh gi÷a kh«ng?
- Y/c HS ®äc s¸ch vµ cho biÕt hiÖn tîng giao
thoa ¸nh s¸ng cã øng dông ®Ó lµm g×?
Trang 64
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ bíc sãng vµ mµu s¾c

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt quan hÖ gi÷a bíc sãng vµ mµu s¾c - HS ®äc Sgk ®Ó t×m
¸nh s¸ng? hiÓu.
- Hai gi¸ trÞ 380nm vµ 760nm ®îc gäi lµ giíi h¹n cña phæ nh×n
thÊy ®îc  chØ nh÷ng bøc x¹ nµo cã bíc sãng n»m trong phæ
nh×n thÊy lµ gióp ®îc cho m¾t nh×n mäi vËt vµ ph©n biÖt ®îc
mµu s¾c.
- Quan s¸t h×nh 25.1 ®Ó biÕt bíc sãng cña 7 mµu trong quang
phæ.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 44 ÇC LO¹I QUANG PHæ
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- M« t¶ ®îc cÊu t¹o vµ c«ng dông cña mét m¸y quang phæ l¨ng kÝn.
- M« t¶ ®îc quang phæ liªn tôc, qu¶ng phæ v¹ch hÊp thô vµ hÊp x¹ vµ hÊp thô lµ g× vµ ®Æc
®iÓm chÝnh cña mèi lo¹i quang phæ nµy.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Cho HS xem m¸y vµ quan s¸t mét vµi quang phæ vµ quan s¸t mét vµi cç m¸y
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¸y quang phæ

- Mét chïm s¸ng cã thÓ cã nhiÒu thµnh phÇn ®¬n s¾c (¸nh - HS ghi nhËn t¸c dông cña
Trang 65
s¸ng tr¾ng …)  ®Ó ph©n tÝch chïm s¸ng thµnh nh÷ng thµnh m¸y quang phæ.
phÇn ®¬n s¾c  m¸y quang phæ. - Chïm song song, v× F ®Æt
- VÏ cÊu t¹o cña m¸y quang phæ theo tõng phÇn t¹i tiªu ®iÓm chÝnh cña L1
vµ lóc nay F ®ãng vai trß
L2 nh 1 nguån s¸ng.
L1 - Ph©n t¸n chïm s¸ng song
P
K song thµnh nh÷ng thµnh
phÇn ®¬n s¾c song song.
F
- Høng ¶nh cña çc thµnh
- Khi chiÕu chïm s¸ng vµo khe F  sau khi qua èng chuÈn trôc phÇn ®¬n s¾c khi qua l¨ng
sÏ cho chïm s¸ng nh thÕ nµo? kÝnh P.
- T¸c dông cña hÖ t¸n s¾c lµ g×?
- T¸c dông cña buång tèi lµ g×?
(1 chïm tia song song ®Õn TKHT sÏ héi tô t¹i tiªu diÖn cña
TKHT – K. Çc thµnh phÇn ®¬n s¾c ®Õn buång tèi lµ song
song víi nhau  çc thµnh phÇn ®¬n s¾c sÏ héi tô trªn K  1
v¹ch quang phæ).
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ quang phæ ph¸t x¹

- Mäi chÊt r¾n, lãng, khÝ ®îc nung nãng ®Õn nhiÖt ®é - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó
cao ®Òu ph¸t ra ¸nh s¸ng  quang phæ do çc chÊt ®ã tr¶ lêi c©u hái.
ph¸t ra gäi lµ quang phæ ph¸t x¹  quang phæ ph¸t x¹ lµ
g×? - HS tr×nh bµy çch kh¶o s¸t.
- §Ó kh¶o s¸t quang phæ cña mét chÊt ta lµm nh thÕ nµo? - HS ®äc Sgk kÕt hîp víi h×nh
- Quang phæ ph¸t x¹ cã thÓ chia lµm hai lo¹i: quang phæ ¶nh quan s¸t ®îc vµ th¶o luËn ®Ó
liªn tôc vµ quang phæ v¹ch. tr¶ lêi.
- Cho HS quan s¸t quang phæ liªn tôc  Quang phæ liªn - HS ®äc Sgk kÕt hîp víi h×nh
tôc lµ quang phæ nh thÕ nµo vµ do nh÷ng vËt nµo ph¸t ¶nh quan s¸t ®îc vµ th¶o luËn ®Ó
ra? tr¶ lêi.
- Cho HS xem quang phæ v¹ch ph¸t x¹ hoÆc hÊp thô 
quang phæ v¹ch lµ quang phæ nh thÕ nµo? - Kh¸c nhau vÒ sè lîng çc v¹ch,
- Quang phæ v¹ch cã ®Æc ®iÓm g×? vÞ trÝ vµ ®é s¸ng çc v¹ch ( vµ
 Mçi nguyªn tè ho¸ häc ë tr¹ng th¸i khÝ cã ¸p suÊt thÊp, cêng ®é cña çc v¹ch).
khi bÞ kÝch thÝch, ®Òu cho mét quang phæ v¹ch ®Æc
trng cho nguyªn tè ®ã.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ quang phæ hÊp thô

- Minh ho¹ thÝ nghiÖm lµm xuÊt hiÖn quang phæ - HS ghi nhËn kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
hÊp thô. - HS th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi.
- Quang phæ hÊp thô lµ quang phæ nh thÕ nµo?
- Quang phæ hÊp thô thuéc lo¹i quang phæ nµo
trong çch ph©n chia çc lo¹i quang phæ? - Quang phæ v¹ch.
Trang 66
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 45 TIA HåNG NGO¹I Vµ TIA Tö NGO¹I
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc b¶n chÊt, tÝnh chÊt cña tia hång ngo¹i vµ tia tö ngo¹i.
- Nªu ®îc r»ng: tia hång ngo¹i vµ tia tö ngo¹i cã cïng b¶n chÊt víi ¸nh s¸ng th«ng thêng, chØ
kh¸c ë mét ®iÓm lµ kh«ng kÝch thÝch ®îc thÇn kinh thÞ gi¸c, lµ v× cã bíc sãng (®óng h¬n
lµ tÇn sè) kh¸c víi ¸nh s¸ng kh¶ kiÕn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ThÝ nghiÖm h×nh 27.1 Sgk.
2. Häc sinh: ¤n l¹i hiÖu øng nhiÖt ®iÖn vµ nhiÖt kÕ cÆp nhiÖt ®iÖn.
Trang 67
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn tia hång ngo¹i vµ tia tö ngo¹i

- M« t¶ thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn tia hång ngo¹i vµ tö ngo¹i - HS ghi nhËn çc kÕt qu¶
MÆt Trêi thÝ nghiÖm.
M - HS m« t¶ cÊu t¹o vµ nªu
A A ho¹t ®éng.
§ §á - HS ghi nhËn çc kÕt qu¶.
H - ë hai vïng ngoµi vïng ¸nh
TÝm s¸ng nh×n thÊy, cã nh÷ng
G F T
B B bøc x¹ lµm nãng mèi hµn,
kh«ng nh×n thÊy ®îc.
- M« t¶ cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña cÆp nhiÖt ®iÖn. - Kh«ng nh×n thÊy ®îc.
- Th«ng b¸o çc kÕt qu¶ thu ®îc khi ®a mèi hµn H trong vïng
¸nh s¸ng nh×n thÊy còng nh khi ®a ra vÒ phÝa ®Çu §á (A) vµ - Cùc tÝm  rÊt tÝm 
®Çu TÝm (B). m¾t ta kh«ng nh×n thÊy
+ Kim ®iÖn kÕt lÖch  chøng tá ®iÒu g×? th× cã thÓ cã mµu g× n÷a.
+ Ngoµi vïng ¸nh s¸ng nh×n thÊy A (vÉn lÖch, thËm chÝ lÖch
nhiÒu h¬n ë §)  chøng tá ®iÒu g×?
+ Ngoµi vïng ¸nh s¸ng nh×n thÊy B (vÉn lÖch, lÖch Ýt h¬n ë T)
 chøng tá ®iÒu g×?
+ Thay mµn M b»ng mét tÊm b×a cã phñ bét huúnh quang 
phÇn mµu tÝm vµ phÇn kÐo dµi cña quang phæ khái mµu tÝm
 ph¸t s¸ng rÊt m¹nh.
- C¶ hai lo¹i bøc x¹ (hång ngo¹i vµ tö ngo¹i) m¾t con ngêi cã thÓ
nh×n thÊy?
- Mét sè ngêi gäi tia tõ ngo¹i lµ “tia cùc tÝm”, gäi thÕ th× sai ë
®iÓm nµo?
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu b¶n chÊt vµ tÝnh chÊt chung cña tia hång ngo¹i vµ tö ngo¹i

- Y/c HS ®äc s¸ch vµ tr¶ lêi çc c©u hái. - Cïng b¶n chÊt víi ¸nh s¸ng, kh¸c lµ
kh«ng nh×n thÊy.
- B¶n chÊt cña tia hång ngo¹i vµ tö ngo¹i? (cïng ph¸t hiÖn b»ng mét dông cô)
- HS nªu çc tÝnh chÊt chung.
- Dïng ph¬ng ph¸p giao thoa:
+ “miÒn hång ngo¹i”: tõ 760nm  vµi
milimÐt.
- Chóng cã nh÷ng tÝnh chÊt g× chung? + “miÒn tö ngo¹i”: tõ 380nm  vµi
nanomÐt.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ tia hång ngo¹i

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt çch t¹o tia hång ngo¹i. - §Ó ph©n biÖt ®îc tia hång ngo¹i
- VËt cã nhiÖt ®é cµng thÊp th× ph¸t cµng Ýt tia cã  do vËt ph¸t ra, th× vËt ph¶i cã
ng¾n, chØ ph¸t çc tia cã  dµi. nhiÖt ®é cao h¬n m«i trêng. V×
- Ngêi cã nhiÖt ®é 37oC (310K) còng lµ nguån ph¸t ra tia m«i trêng xung quanh cã nhiÖt ®é
Trang 68
hång ngo¹i (chñ yÕu lµ çc tia cã  = 9m trë lªn). vµ còng ph¸t tia hång ngo¹i.
- Nh÷ng nguån nµo ph¸t ra tia hång ngo¹i? - HS nªu çc nguån ph¸t tia hång
- Th«ng b¸o vÒ çc nguån ph¸t tia hång ngo¹i thêng dïng. ngo¹i.
- Tia hång ngo¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt vµ c«ng dông g×?
- Th«ng b¸o çc tÝnh chÊt vµ øng dông. - HS ®äc Sgk vµ kÕt hîp víi kiÕn
thøc thùc tÕ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi.
Ho¹t ®éng 5 ( phót): T×m hiÓu vÒ tia tö ngo¹i

- Y/c HS ®äc Sgk vµ nªu nguån ph¸t tia tö ngo¹i? - HS ®äc Sgk vµ dùa vµo kiÕn thøc
- Th«ng b¸o çc nguån ph¸t tia tö ngo¹i. thùc tÕ ®Ó tr¶ lêi.
(NhiÖt ®é cµng cao cµng nhiÒu tia tö ngo¹i cã bíc - HS ®äc Sgk vµ dùa vµo kiÕn thøc
sãng ng¾n) thùc tÕ vµ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi.
- Y/c Hs ®äc Sgk ®Ó nªu çc tÝnh chÊt tõ ®ã cho - V× nã ph¸t nhiÒu tia tö ngo¹i 
biÕt c«ng dông cña tia tö ngo¹i? nh×n l©u  tæn th¬ng m¾t  hµn
- Nªu çc tÝnh chÊt vµ c«ng dông cña tia tö ngo¹i. th× kh«ng thÓ kh«ng nh×n  mang
- T¹i sao ngêi thî hµn hå quang ph¶i cÇn “mÆt n¹” kÝnh mµu tÝm: võa hÊp thô võa gi¶m
che mÆt, mçi khi cho phãng hå quang? cêng ®é ¸nh s¸ng kh¶ kiÕn.
- Tia tö ngo¹i bÞ thuû tinh, níc, tÇng ozon .. hÊp thô - HS ghi nhËn sù hÊp thô tia tö ngo¹i
rÊt m¹nh. Th¹ch anh th× gÇn nh trong suèt ®èi víi çc cña çc chÊt. §ång thêi ghi nhËn t¸c
tia tö ngo¹i cã bíc sãng n»m trong vïng tõ 0,18 m dông b¶o vÖ cña tÇng ozon ®èi víi sù
®Õn 0,4 m (gäi lµ vïng tö ngo¹i gÇn). sèng trªn Tr¸i §Êt.
- Y/c HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu çc c«ng dông cña - HS tù t×m hiÓu çc c«ng dông ë Sgk.
tia tö ngo¹i.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 46 TIA X
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc çch t¹o, tÝnh chÊt vµ b¶n chÊt tia X.
- Nhí ®îc mét sè øng dông quan träng cña tia X.
- ThÊy ®îc sù réng lín cña phæ sãng ®iÖn tõ, do ®ã thÊy ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i chia phæ Êy
thµnh çc miÒn, theo kÜ thuËt sö dông ®Ó nghiªn cøu vµ øng dông sãng ®iÖn tõ trong mçi
miÒn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
Trang 69
1. Gi¸o viªn: Vµi tÊm phim chôp phæi, d¹ dµy hoÆc bÊt k× bé phËn nµo kh¸c cña c¬ thÓ.
2. Häc sinh: Xem l¹i vÊn ®Ò vÒ sù phãng ®iÖn qua khÝ kÐm vµ tia cat«t trong SGK VËt
lÝ 11.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu ph¸t hiÖn vÒ tia X

- Tr×nh bµy thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn vÒ tia X - Ghi nhËn vÒ thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn tia X
cña R¬n-ghen n¨m 1895. cña R¬n-ghen.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ çch t¹o tia X

- VÏ minh ho¹ èng Cu-lÝt-gi¬ dïng t¹o ra tia X - HS ghi nhËn cÊu t¹o cña èng
Cu-lÝt-gi¬.
- +
F A
K
F’ Níc lµm
nguéi
Tia X
- K cã t¸c dông lµm cho çc ªlectron phãng ra tõ FF’ ®Òu héi
tô vµo A.
- A ®îc lµm l¹nh b»ng mét dßng níc khi èng ho¹t ®éng.
- FF’ ®îc nung nãng b»ng mét dßng ®iÖn  lµm cho çc
ªlectron ph¸t ra.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ b¶n chÊt vµ tÝnh chÊt cña tia X

- Th«ng b¸o b¶n chÊt cña tia X. - HS ghi nhËn b¶n chÊt cña tia
- B¶n chÊt cña tia tö ngo¹i? X
- Y/c ®äc Sgk vµ nªu çc tÝnh chÊt cña tia X. - Cã b¶n chÊt cña sãng ¸nh
+ DÔ dµng ®i qua çc vËt kh«ng trong suèt víi ¸nh s¸ng s¸ng (sãng ®iÖn tõ).
th«ng thêng: gç, giÊy, vµi … M« cøng vµ kim lo¹i th× khã ®i - HS nªu çc tÝnh chÊt cña tia
qua h¬n, kim lo¹i cã nguyªn tö lîng cµng lín th× cµng khã ®i X.
qua: ®i qua líp nh«m dµy vµi chôc cm nhng bÞ chÆn bëi 1
tÇm ch× dµy vµi mm.
- Y/c HS ®äc s¸ch, dùa trªn çc tÝnh chÊt cña tia X ®Ó nªu - HS ®äc Sgk ®Ó nªu c«ng
c«ng dông cña tia X. dông.
Ho¹t ®éng 5 ( phót): Nh×n tæng qu¶ vÒ sãng ®iÖn tõ
Ho¹t ®éng 6 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ

.
Trang 70
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:01/03/09
Ngµy d¹y:09/03/09
TiÕt: 51. HIÖN T¦îNG QUANG §IÖN
THUYÕT L¦îNG Tö ¸NH S¸NG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc thÝ nghiÖm HÐc vÒ hiÖn tîng quang ®iÖn vµ nªu ®îc ®Þnh nghÜa hiÖn t-
îng quang ®iÖn.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt vÒ giíi h¹n quang ®iÖn.
- Ph¸t biÓu ®îc gi¶ thuyÕt Pl¨ng vµ viÕt ®îc biÓu thøc vÒ lîng tö n¨ng lîng.
Trang 71
- Ph¸t biÓu ®îc thuyÕt lîng tö ¸nh s¸ng vµ nªu ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ph«t«n.
- VËn dông ®îc thuyÕt ph«t«n ®Ó gi¶i thÝch ®Þnh luËt vÒ giíi h¹n quang ®iÖn.
- Nªu ®îc lìng tÝnh sãng - h¹t cña ¸nh s¸ng.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Bé thÝ nghiÖm vÒ hiÖn tîng quang ®iÖn (nÕu cã).
- Mét sè mÉu chuyÖn vui vÒ sù ra ®êi cña thuyÕt lîng tö nh th¸i ®é cña çc nhµ khoa häc thêi
bÊy giê tríc ý kiÕn cã tÝnh chÊt t¸o b¹o cña Pl¨ng vÒ sù gi¸n ®o¹n cña n¨ng lîng.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 1 (5 phót): KiÓm tra bµi cò.
Giíi thiÖu qua vÒ ch¬ng lîng tö ¸nh s¸ng.
Ho¹t ®éng 2 ( 10 phót): HiÖn tîng quang ®iÖn

- Minh ho¹ thÝ nghiÖm cña HÐc (1887) - TÊm kÏm mÊt bít ®iÖn
tÝch ©m  çc ªlectron bÞ
- Zn bËt khái tÊm Zn.
- HiÖn tîng vÉn x¶y ra, nh-
ng e bÞ bËt ra bÞ tÊm Zn
hót l¹i ngay  ®iÖn tÝch
- - tÊm Zn kh«ng bÞ thay ®æi.
- HS trao ®æi ®Ó tr¶ lêi.
- Thuû tinh hÊp thô rÊt
- Gãc lÖch tÜnh ®iÖn kÕ gi¶m  chøng tá ®iÒu g×? m¹nh tia tö ngo¹i  cßn l¹i
- Kh«ng nh÷ng víi Zn mµ cßn x¶y ra víi nhiÒu kim lo¹i kh¸c. ¸nh s¸ng nh×n thÊy tia tö
- NÕu lµm thÝ nghiÖm víi tÊm Zn tÝch ®iÖn d¬ng  kim ngo¹i cã kh¶ n¨ng g©y ra
tÜnh ®iÖn kÕ sÏ kh«ng bÞ thay ®æi  T¹i sao? hiÖn tîng quang ®iÖn ë
 HiÖn tîng quang ®iÖn lµ hiÖn tîng nh thÕ nµo? kÏm. Cßn ¸nh s¸ng nh×n
- NÕu trªn ®êng ®i cña ¸nh s¸ng hå quang ®Æt mét tÊm thuû thÊy ®îc th× kh«ng.
tinh dµy  hiÖn tîng kh«ng x¶y ra  chøng tá ®iÒu g×?
Nªu c©u hái C1. Tr¶ lêi c©u hái C1.
Ho¹t ®éng 3 (10 phót): §Þnh luËt vÒ giíi h¹n quang ®iÖn

- Th«ng b¸o thÝ nghiÖm khi läc lÊy mét ¸nh s¸ng ®¬n s¾c råi - Ghi nhËn kÕt qu¶ thÝ
chiÕu vµo mÆt tÊm kim lo¹i. Ta thÊy víi mçi kim lo¹i, ¸nh s¸ng nghiÖm vµ tõ ®ã ghi nhËn
chiÕu vµo nã (¸nh s¸ng kÝch thÝch) ph¶i tho¶ m·n   0 th× ®Þnh luËt vÒ giíi h¹n quang
hiÖn tîng míi x¶y ra. ®iÖn.
- Khi sãng ®iÖn tÝch lan truyÒn ®Õn kim lo¹i th× ®iÖn trêng - HS ®îc dÉn d¾t ®Ó t×m
trong sãng sÏ lµm cho ªlectron trong kim lo¹i dao ®éng. NÕu E hiÓu v× sao thuyÕt sãng
lín (cêng ®é ¸nh s¸ng kÝch thÝch ®ñ m¹nh)  ªlectron bÞ bËt ®iÖn tõ vÒ ¸nh s¸ng kh«ng
ra, bÊt kÓ sãng ®iÖn tõ cã  bao nhiªu. gi¶i thÝch ®îc.
Ho¹t ®éng 4 ( 12phót): T×m hiÓu thuyÕt lîng tö ¸nh s¸ng

Trang 72
- Khi nghiªn cøu b»ng thùc nghiÖm quang phæ cña nguån s¸ng  kÕt - HS ghi nhËn nh÷ng
qu¶ thu ®îc kh«ng thÓ gi¶i thÝch b»ng çc lÝ thuyÕt cæ ®iÓn  khã kh¨n khi gi¶i
Pl¨ng cho r»ng vÊn ®Ò mÊu chèt n»m ë quan niÖm kh«ng ®óng vÒ thÝch çc kÕt qu¶
sù trao ®æi n¨ng lîng gi÷a çc nguyªn tö vµ ph©n tö. nghiªn cøu thùc
- Gi¶ thuyÕt cña Pl¨ng ®îc thùc nghiÖm x¸c nhËn lµ ®óng. nghiÖm  ®i ®Õn
- Lîng n¨ng lîng mµ mçi lÇn mét nguyªn tö hay ph©n tö hÊp thô hay gi¶ thuyÕt Pl¨ng.
ph¸t x¹ gäi lµ lîng tö n¨ng lîng () - HS ghi nhËn tÝnh
- Y/c HS ®äc Sgk tõ ®ã nªu nh÷ng néi dung cña thuyÕt lîng tö. ®óng ®¾n cña gi¶
- Dùa trªn gi¶ thuyÕt cña Pl¨ng ®Ó gi¶i thÝch çc ®Þnh luËt quang thuyÕt.
®iÖn, Anh-xtah ®· ®Ò ra thuyÕt lîng tö ¸nh s¸ng hay thuyÕt ph«t«n. - HS ®äc Sgk vµ nªu
- Ph«t«n chØ tån t¹i trong tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng. Kh«ng cã ph«t«n çc néi dung cña
®øng yªn. thuyÕt lîng tö.
- Anh-xtanh cho r»ng hiÖn tîng quang ®iÖn x¶y ra do cã sù hÊp thô - Tr¶ lêi c©u hái C2.
ph«t«n cña ¸nh s¸ng kÝch thÝch bëi ªlectron trong kim lo¹i. - HS ghi nhËn gi¶i
- §Ó ªlectron bøc ra khái kim lo¹i th× n¨ng lîng nµy ph¶i nh thÕ nµo? thÝch tõ ®ã t×m ®îc
  0.
- Ph¶i lín h¬n hoÆc
b»ng c«ng tho¸t.
Ho¹t ®éng 5 ( 3phót): T×m hiÓu vÒ lìng tÝnh sãng - h¹t cña ¸nh s¸ng

- Trong hiÖn tîng giao thoa, ph¶n x¹, khóc x¹ …  - ¸nh s¸ng thÓ hiÖn tÝnh chÊt sãng.
¸nh s¸ng thÓ hiÖn tÝch chÊt g×?
- LiÖu r»ng ¸nh s¸ng chØ cã tÝnh chÊt sãng? - Kh«ng, trong hiÖn tîng quang ®iÖn
- Lu ý: Dï tÝnh chÊt nµo cña ¸nh s¸ng thÓ hiÖn ra ¸nh s¸ng thÓ hiÖn chÊt h¹t.
th× ¸nh s¸ng vÉn cã b¶n chÊt lµ sãng ®iÖn tõ.
Ho¹t ®éng 6 (5 phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 02/93/09

Ngµy d¹y: 10/03/09
TiÕt: 52 HIÖN T¦îNG QUANG §IÖN TRONG
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr¶ lêi ®îc çc c©u hái: TÝnh quang dÉn lµ g×?
- Nªu ®îc ®Þnh nghÜa vÒ hiÖn tîng quang ®iÖn trong vµ vËn dông ®Ó gi¶i thÝch ®îc hiÖn
tîng quang dÉn.
Trang 73
- Tr×nh bµy ®îc ®Þnh nghÜa, cÊu t¹o vµ chuyÓn vËn cña çc quang ®iÖn trë vµ pin quang
®iÖn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- ThÝ nghiÖm vÒ dïng pin quang ®iÖn ®Ó ch¹y mét ®éng c¬ nhá (nÕu cã).
- M¸y tÝnh bá tói ch¹y b»ng pin quang ®iÖn.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 1 (5 phót): KiÓm tra bµi cò.
Ho¹t ®éng 2 (12 phót): T×m hiÓu chÊt quang dÉn vµ hiÖn tîng quang ®iÖn trong

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt chÊt quang dÉn - HS ®äc Sgk vµ tr¶ lêi.
lµ g×? - Cha bÞ chiÕu s¸ng  e liªn kÕt víi çc nót
- Mét sè chÊt quang dÉn: Ge, Si, PbS, PbSe, m¹ng  kh«ng cã e tù do  çch ®iÖn.
PbTe, CdS, CdSe, CdTe… - BÞ chiÕu s¸ng   truyÒn cho 1 ph«t«n.
- Dùa vµo b¶n chÊt cña dßng ®iÖn trong chÊt NÕu n¨ng lîng e nhËn ®îc ®ñ lín  gi¶i
b¸n dÉn vµ thuyÕt lîng tö, h·y gi¶i thÝch v× phãng e dÉn (+ lç trèng)  tham gia vµo qu¸
sao nh vËy? tr×nh dÉn ®iÖn  trë thµnh dÉn ®iÖn.
- HiÖn tîng gi¶i phãng çc h¹t t¶i ®iÖn - Giíi h¹n quang dÉn ë vïng bíc sãng dµi h¬n
(ªlectron vµ lç trèng) x¶y ra bªn trong khèi b¸n giíi h¹n quang ®iÖn v× n¨ng lîng kÝch ho¹t
dÉn khi bÞ chiÕu s¸ng nªn gäi lµ hiÖn tîng çc e liªn kÕt ®Ó chóng trë thµnh çc e dÉn
quang dÉn trong. nhá h¬n c«ng tho¸t ®Ó bøc çc e ra khái kim
- So s¸nh ®é lín cña giíi h¹n quang dÉn víi ®é lo¹i.
lín cña giíi h¹n quang ®iÖn vµ ®a ra nhËn
xÐt.
Ho¹t ®éng 3 ( 8phót): T×m hiÓu vÒ quang ®iÖn trë

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho quang ®iÖn trë lµ g×? - HS ®äc Sgk vµ tr¶ lêi.
Chóng cã cÊu t¹o vµ ®Æc ®iÓm g×?
- Cho HS xem cÊu t¹o cña mét quang ®iÖn trë.
- øng dông: trong çc m¹ch tù ®éng. - HS ghi nhËn vÒ quang ®iÖn trë.
Ho¹t ®éng 4 (15 phót): T×m hiÓu vÒ pin quang ®iÖn

- Th«ng b¸o vÒ pin quang ®iÖn (pin MÆt Trêi) lµ mét - Trùc tiÕp tõ quang n¨ng sang ®iÖn
thiÕt bÞ biÕn ®æi tõ d¹ng n¨ng lîng nµo sang d¹ng n¨ng.
n¨ng lîng nµo? - HS ®äc Sgk vµ dùa vµo h×nh vÏ
- Minh ho¹ cÊu t¹o cña pin
+ quang ®iÖn. minh ho¹ ®Ó tr×nh bµy çu t¹o cña
Líp - - - p- - - - - Etx Iq® pin quang ®iÖn.
chÆ ++++++++
ng n G
Trang 74
--
- VÒ phÝa n sÏ cã çc ion ®«no tÝch
®iÖn d¬ng, vÒ phÝa p cã çc ion
axepto tÝch ®iÖn ©m.
- G©y ra hiÖn tîng quang ®iÖn
trong. £lectron ®i qua líp chÆn
- Trong b¸n dÉn n h¹t t¶i ®iÖn chñ yÕu lµ ªlectron, b¸n xuèng b¸n dÉn n, lç trèng bÞ gi÷ l¹i
dÉn lo¹i p h¹t t¶i ®iÖn chñ yÕu lµ lç trèng  ë líp  §iÖn cùc kim lo¹i máng ë trªn
chuyÓn tiÕp h×nh thµnh mét líp nghÌo. ë líp nghÌo vÒ nhiÔm ®iÖn (+)  ®iÖn cùc (+),
phÝa b¸n dÉn n vµ vÒ phÝa b¸n dÉn p cã nh÷ng ion cßn ®Õ kim lo¹i nhiÔm ®iÖn (-) 
nµo? ®iÖn cùc (-).
- Khi chiÕu ¸nh s¸ng cã   0  hiÖn tîng x¶y ra - Trong çc m¸y ®ã ¸nh s¸ng, vÖ tinh
trong pin quang ®iÖn nh thÕ nµo? nh©n t¹o, m¸y tÝnh bá tói…
- H·y nªu mét sè øng dông cña pin quang ®iÖn?
Ho¹t ®éng 6 (5 phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:06/03/09
Ngµy d¹y:16/03/09
TiÕt: 54 HIÖN T¦îNG QUANG - PH¸T QUANG
I. MôC TI£U
Trang 75
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy vµ nªu ®îc vÝ dô vÒ hiÖn tîng quang – ph¸t quang.
- Ph©n biÖt ®îc huúnh quang vµ l©n quang.
- Nªu ®îc ®Æc ®iÓm cña ¸nh s¸ng huúnh quang.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Mét èng nghiÖm nhá ®ùng dung dÞch fluorexªin; hoÆc mét vËt b»ng chÊt l©n quang (nóm
bËt t¾t ë mét sè c«ng t¾c ®iÖn, çc con gi¸p mµu xanh b»ng ®¸ Ðp s¶n xuÊt ë §µ N½ng…).
- §Ìn ph¸t tia tö ngo¹i hoÆc mét chiÕc bót thö tiÒn.
- Hép cact«ng nhá dïng ®Ó che tèi côc bé.
2. Häc sinh:
§äc bµi míi ë nhµ.
Ho¹t ®éng 1 (5phót): KiÓm tra bµi cò.
HiÖn tîng quang ®iÖn trong lµ g×? Gi¶i thÝch tÝnh quang dÉn cña mét chÊt.
Tr×nh bµi cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña Pin quang ®iÖn.
Ho¹t ®éng 2 ( 18 phót): Kh¸i niÖm vÒ sù ph¸t quang.

- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt sù ph¸t quang lµ - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi.
g×? - HS nªu ®Æc ®iÓm quan träng cña sù ph¸t
-VÝ dô : ChiÕu chïm tia tö ngo¹i vµo dung quang.
dÞch fluorexªin  ¸nh s¸ng mµu lôc. - Phô thuéc vµo chÊt ph¸t quang.
+ Tia tö ngo¹i: ¸nh s¸ng kÝch thÝch. - HS ®äc Sgk ®Ó tr¶ lêi.
+ ¸nh s¸ng mµu lôc ph¸t ra: ¸nh s¸ng ph¸t quang. - Cã thÓ tõ nhiÒu phÝa cã thÓ nh×n thÊy
- §Æc ®iÓm cña sù ph¸t quang lµ g×? cäc tiªu, biÓn b¸o. NÕu lµ s¬n ph¶n quang
- Thêi gian kÐo dµi sù ph¸t quang phô thuéc? th× chØ nh×n thÊy vËt ®ã theo ph¬ng ph¶n
- x¹.
Ho¹t ®éng 3 ( 07phót): Huyúnh quang vµ l©n quang.

Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt sù huúnh quang lµ - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi
g×? huúnh quang lµ g× ?
- Sù l©n quang lµ g× ? - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi sù
-Nªu c©u hái C1 : T¹i sao s¬n quÐt trªn çc l©n quang lµ g× ?
biÓn giao th«ng hoÆc trªn ®Çu çc cäc chØ giíi
cã thÓ lµ s¬n ph¸t quang mµ kh«ng ph¶i lµ s¬n - Tr¶ lêi c©u hái C1.
ph¶n quang (ph¶n x¹ ¸nh s¸ng) ?
Ho¹t ®éng 3 (10 phót): §Æc ®iÓm cña ¸nh s¸ng huúnh quang

- ¸nh s¸ng huúnh quang cã bíc sãng dµi h¬n bíc - HS ®äc Sgk vµ th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi
Trang 76
sãng cña ¸nh s¸ng kÝch thÝch: hq > kt.
- Mçi nguyªn tö hay ph©n tö cña chÊt huúnh
- Y/c Hs gi¶i thÝch ®iÒu trªn. quang hÊp thô hoµn toµn ph«t«n cña ¸nh
s¸ng kÝch thÝch cã n¨ng lîng hfkt ®Ó
chuyÓn sang tr¹ng th¸i kÝch thÝch. ë tr¹ng
th¸i nµy, nguyªn tö hay ph©n tö cã thÓ va
ch¹m víi çc nguyªn tö hay ph©n tö kh¸c vµ
mÊt dÇn n¨ng lîng. Do vËy khi trë vÒ tr¹ng
th¸i b×nh thêng nã ph¸t ra 1 ph«t«n cã n¨ng l-
îng nhá h¬n: hfhq < hfkt  hq > kt.
Ho¹t ®éng 6 ( 5phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ

.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:06/03/09
Ngµy d¹y:10/03/09
TiÕt: 55 MÉU NGUY£N Tö BO
Trang 77
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc mÉu nguyªn tö Bo.
- Ph¸t biÓu ®îc hai tiªn ®Ò cña Bo vÒ cÊu t¹o nguyªn tö.
- Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao quang phæ ph¸t x¹ vµ hÊp thô cña nguyªn tö hi®r« l¹i lµ quang phæ
v¹ch.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: H×nh vÏ çc quü ®¹o cña ªlectron trong nguyªn tö hi®r« trªn giÊy khæ lín.
2. Häc sinh: ¤n l¹i cÊu t¹o nguyªn tö ®· häc trong Sgk Ho¸ häc líp 10.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu m« h×nh hµnh tinh nguyªn tö

- Giíi thiÖu vÒ mÉu hµnh tinh nguyªn tö cña - ë t©m nguyªn tö cã 1 h¹t nh©n mang ®iÖn
R¬-d¬-pho (1911). Tuy vËy, kh«ng gi¶i thÝch tÝch d¬ng.
®îc tÝnh bÒn v÷ng cña çc nguyªn tö vµ sù t¹o + Xung quanh h¹t nh©n cã çc ªlectron
thµnh quang phæ v¹ch cña çc nguyªn tö. chuyÓn ®éng trªn nh÷ng quü ®¹o trßn hoÆc
- Tr×nh bµy mÉu hµnh tinh nguyªn tö cña R¬- elip.
d¬-pho. + Khèi lîng cña nguyªn tö hÇu nh tËp trung ë
h¹t nh©n.
+ Qhn = qe  nguyªn tö trung hoµ ®iÖn.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÒu çc tiªn ®Ò cña Bo vÒ cÊu t¹o nguyªn tö

- Y/c HS ®äc Sgk vµ tr×nh bµy hai tiªn ®Ò cña Bo - HS ®äc Sgk ghi
- N¨ng lîng nguyªn tö ë ®©y gåm W® cña ªlectron vµ thÕ n¨ng t¬ng nhËn çc tiªn ®Ò cña
t¸c tÜnh ®iÖn gi÷a ªlectron vµ h¹t nh©n. Bo vµ ®Ó tr×nh bµy.
- B×nh thêng nguyªn tö ë tr¹ng th¸i dõng cã n¨ng lîng thÊp nhÊt: tr¹ng
th¸i c¬ b¶n.
- Khi hÊp thô n¨ng lîng  quü ®¹o cã n¨ng lîng cao h¬n: tr¹ng th¸i
kÝch thÝch.
- Tr¹ng th¸i cã n¨ng lîng cµng cao th× cµng kÐm bÒn v÷ng. Thêi gian
sèng trung b×nh cña nguyªn tö ë tr¹ng th¸i kÝch thÝch (cì 10 -8s). Sau
®ã nã chuyÓn vÒ tr¹ng th¸i cã n¨ng lîng thÊp h¬n, cuèi cïng vÒ tr¹ng
th¸i c¬ b¶n.
- Tiªn ®Ò nµy cho thÊy: NÕu mét chÊt hÊp thô ®îc ¸nh s¸ng cã bíc - Kh«ng hÊp thô ®îc.
sãng nµo th× còng cã thÓ ph¸t ra ¸nh s¸ng cã bíc sãng Êy.
- NÕu ph«t«n cã n¨ng lîng lín h¬n hiÖu En – Em th× nguyªn tö cã hÊp
thô ®îc kh«ng?

Trang 78
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 57 S¥ L¦îC VÒ LAZE
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr¶ lêi ®îc c©u hái: Laze lµ g×?
- Nªu ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm cña chïm s¸ng do laze ph¸t ra.
- Tr×nh bµy ®îc hiÖn tîng ph¸t x¹ c¶m øng.
- Nªu ®îc mét vµi øng dông cña laze.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- Mét bót laze.
- Mét laze khÝ dïng trong trêng häc (nÕu cã).
- Çc h×nh 34.2, 34.3 vµ 34.4 Sgk trªn giÊy khæ lín.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña Laze

- Laze lµ phiªn ©m cña tiÕng Anh LASER (Light - Ghi nhËn vÒ Laze vµ çc ®Æc ®iÓm
Amplifier by Stimulated Emission song song cña nã.
Radiation): M¸y khuyÕch ®¹i ¸nh s¸ng b»ng sù - HS nghiªn cøu Sgk vµ tr×nh bµy sù ph¸t
ph¸t x¹ c¶m øng. x¹ c¶m øng.
- Cïng n¨ng lîng cïng f ()  tÝnh ®¬n
’
A s¾c cao.
 - Bay theo mét ph¬ng  tÝnh ®Þnh híng
cao.
- Çc sãng ®iÖn tõ ph¸t ra ®Òu cïng pha
 tÝnh kÕt hîp cao.
- Y/c HS ®äc Sgk vµ tr×nh bµy sù ph¸t x¹ c¶m - Çc ph«t«n bay theo 1 híng rÊt lín  c-
øng lµ g×? êng ®é rÊt lín.
- Th«ng qua ®ã ®Ó hiÓu râ çc ®Æc ®iÓm cña - HS ®äc Sgk vµ nªu cÊu t¹o cña Laze
tia Laze. rubi.
- Laze rubi (hång ngäc) lµ Al2O3 cã pha Cr2O3. ¸nh
s¸ng ®á cña hång ngäc do ion cr«m ph¸t ra khi - Dïng mét ®Ìn phãng ®iÖn xenon chiÕu
chuyÓn tõ tr¹ng th¸i kÝch thÝch  c¬ b¶n. s¸ng rÊt m¹nh thanh rubi vµ ®a mét sè ion
cr«m lªn tr¹ng th¸i kÝch thÝch. NÕu cã
1 A 2 mét sè ion cr«m ph¸t s¸ng theo ph¬ng 
víi hai g¬ng vµ lµm cho mét lo¹t ion cr«m
G1 G2 ph¸t x¹ c¶m øng. ¸nh s¸ng sÏ ®îc khuyÕch
®¹i lªn nhiÒu lÇn. Chïm tia laze ®îc lÊy
- Laze ru bi ho¹t ®éng nh thÕ nµo? ra tõ g¬ng G2.
Trang 79
- Chóng ta cã nh÷ng lo¹i laze nµo?
- Lu ý: çc bót laze lµ laze b¸n dÉn. - HS nªu 3 lo¹i laze chÝnh.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu mét vµi øng dông cña laze

- Y/c Hs ®äc s¸ch vµ nªu mét vµi øng dông cña - HS ®äc Sgk, kÕt hîp víi kiÕn thøc thùc
laze. tÕ ®Ó nªu çc øng dông.

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 80
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 58 TÝNH CHÊT Vµ CÊU T¹O CñA H¹T NH¢N
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc cÊu t¹o cña çc h¹t nh©n.
- Nªu ®îc çc ®Æc trng c¬ b¶n cña pr«t«n vµ n¬tr«n.
- Gi¶i thÝch ®îc kÝ hiÖu cña h¹t nh©n.
- §Þnh nghÜa ®îc kh¸i niÖm ®ång vÞ.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ mét b¶ng thèng kª khèi lîng cña çc h¹t nh©n.
2. Häc sinh: ¤n l¹i vÒ cÊu t¹o nguyªn tö.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o h¹t nh©n
- Nguyªn tö cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? - 1 h¹t nh©n mang ®iÖn tÝch
- H¹t nh©n cã kÝch thíc nh thÕ nµo? +Ze, çc ªlectron quay xung
-9
(KÝch thíc nguyªn tö 10 m) quanh h¹t nh©n.
- H¹t nh©n cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? - RÊt nhá, nhá h¬n kÝch thíc
- Y/c Hs tham kh¶o sè liÖu vÒ khèi lîng cña pr«t«n vµ nguyªn tö 104  105 lÇn (10-14 
n¬tr«n tõ Sgk. 10-15m)
- Z lµ sè thø tù trong b¶ng tuÇn hoµn, vÝ dô cña hi®r« lµ - CÊu t¹o bëi hai lo¹i h¹t lµ
1, cacbon lµ 6 … pr«t«n vµ n¬tr«n (gäi chung lµ
- Sè n¬tr«n ®îc x¸c ®Þnh qua A vµ Z nh thÕ nµo? nucl«n)
- H¹t nh©n cña nguyªn tè X ®îc kÝ hiÖu nh thÕ nµo?
- VÝ dô: 11H , 126C , 168O , 3067 Zn , 238
92
U
 TÝnh sè n¬tr«n trong çc h¹t nh©n trªn?
- §ång vÞ lµ g×? - Sè n¬tr«n = A – Z.
- Nªu çc vÝ dô vÒ ®ång vÞ cña çc nguyªn tè. - KÝ hiÖu cña h¹t nh©n cña
A
- Cacbon cã nhiÒu ®ång vÞ, trong ®ã cã 2 ®ång vÞ bÒn lµ nguyªn tè X: Z X
12
6
C (kho¶ng 98,89%) vµ 136C (1,11%), ®ång vÞ 146C cã 11H : 0; 126C : 6; 168O : 8;
nhiÒu øng dông. 67
30
Zn : 37; 238
92
U : 146
- HS ®äc Sgk vµ tr¶ lêi.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu khèi lîng h¹t nh©n

Trang 81

- Çc h¹t nh©n cã khèi lîng rÊt lín so víi khèi lîng cña - HS ghi nhËn khèi lîng nguyªn
ªlectron  khèi lîng nguyªn tö tËp trung gÇn nh toµn bé ë tö.
h¹t nh©n.
- §Ó tiÖn tÝnh to¸n  ®Þnh nghÜa mét ®¬n vÞ khèi lîng - HS ghi nhËn mçi liªn hÖ gi÷a E
míi  ®¬n vÞ khèi lîng nguyªn tö. vµ m.
2
- Theo Anh-xtanh, mét vËt cã n¨ng lîng th× còng cã khèi l- E = uc
îng vµ ngîc l¹i. = 1,66055.10-27(3.108)2 J
- Dùa vµo hÖ thøc Anh-xtanh  tÝnh n¨ng lîng cña 1u? = 931,5MeV
- Lu ý: 1J = 1,6.10-19J
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 82
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 59 N¡NG L¦îNG LI£N KÕT CñA H¹T NH¢N
PH¶N øNG H¹T NH¢N
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc nh÷ng ®Æc tÝnh cña lùc h¹t nh©n.
- ViÕt ®îc hÖ thøc Anh-xtanh.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ viÕt ®îc biÓu thøc cña ®é hôt khèi lîng cña h¹t nh©n.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ viÕt ®îc biÓu thøc cña n¨ng lîng liªn kÕt cña h¹t nh©n.
- Sö dông çc b¶ng ®· cho trong Sgk, tÝnh ®îc n¨ng lîng liªn kÕt vµ n¨ng lîng liªn kÕt riªng
cña mét h¹t nh©n.
- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ph¶n øng h¹t nh©n vµ nªu ®îc çc ®Þnh luËt b¶o toµn trong
ph¶n øng h¹t nh©n.
- Ph¸t biÓu ®îc vµ nªu ®îc vÝ dô vÒ ph¶n øng h¹t nh©n.
- ViÕt biÓu thøc n¨ng lîng cña mét ph¶n øng h¹t nh©n vµ nªu ®îc ®iÒu kiÖn cña ph¶n øng h¹t
nh©n trong çc trêng hîp: to¶ n¨ng lîng vµ thu n¨ng lîng.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
Wlk
1. Gi¸o viªn: Çc b¶ng sè liÖu vÒ khèi lîng nguyªn tö hoÆc h¹t nh©n, ®å thÞ cña theo A.
A
2. Häc sinh: ¤n l¹i bµi 35.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ lùc h¹t nh©n
- Çc h¹t nh©n bÒn v÷ng, vËy lùc nµo ®· liªn kÕt çc - HS ghi nhËn lùc h¹t nh©n.
nucl«n l¹i víi nhau. - Kh«ng, v× lùc h¹t nh©n lµ lùc hót
- Th«ng b¸o vÒ lùc h¹t nh©n. gi÷a çc nucl«n, hay nãi çch çch nã
- Lùc h¹t nh©n cã ph¶i lµ lùc tÜnh ®iÖn? kh«ng phô thuéc vµo ®iÖn tÝch.
- Lùc h¹t nh©n cã ph¶i lµ lùc hÊp dÉn? - Kh«ng, v× lùc nµy kh¸ nhá (cì
 Lùc h¹t nh©n kh«ng cïng b¶n chÊt víi lùc tÜnh 12,963.10-35N), kh«ng thÓ t¹o thµnh
®iÖn hay lùc hÊp dÉn. liªn kÕt bÒn v÷ng.
 Nã lµ mét lùc míi truyÒn t¬ng t¸c gi÷a çc nucl«n
Trang 83
 lùc t¬ng t¸c m¹nh. - NÕu kho¶ng çch gi÷a çc nucl«n
- ChØ ph¸t huy t¸c dông trong ph¹m vi kÝch thíc h¹t lín h¬n kÝch thíc h¹t nh©n th× lùc h¹t
nh©n nghÜa lµ g×? nh©n gi¶m nhanh xuèng kh«ng.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ n¨ng lîng liªn kÕt cña h¹t nh©n
- XÐt h¹t nh©n 2 He cã khèi lîng m( 2 He ) = 4,0015u víi tæng - Tæng khèi lîng çc nucl«n
4 4
khèi lîng cña çc nucl«n? t¹o thµnh h¹t nh©n 24 He :

 Cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt qu¶ t×m ®îc? 2mp + 2mn = 2.1,00728 +
 TÝnh chÊt nµy lµ tæng qu¸t ®èi víi mäi h¹t nh©n. 2.1,00866 = 4,03188u
4
- §é hôt khèi cña h¹t nh©n 2 He ? 2mp + 2mn > m( 24 He )
- XÐt h¹t nh©n 24 He , muèn chuyÓn hÖ tõ tr¹ng th¸i 1 sang tr¹ng m = 2mp + 2mn - m( 2 He )
4
th¸i 2, cÇn cung cÊp cho hÖ n¨ng lîng ®Ó th¾ng lùc liªn kÕt = 4,03188 - 4,0015
gi÷a çc nucl«n, gi¸ trÞ tèi thiÓu cña n¨ng lîng cÇn cung cÊp? = 0,03038u
 n¨ng lîng liªn kÕt. (2mp + 2mn)c2 - m( 24 He ) c2
- Trong trêng hîp 24 He , nÕu tr¹ng th¸i ban ®Çu gåm çc nucl«n - N¨ng lîng liªn kÕt:
4 2
riªng lÎ  h¹t nh©n 24 He  to¶ n¨ng lîng ®óng b»ng n¨ng lîng Elk = [2mp + 2mn - m( 2 He )]c
liªn kÕt Elk  qu¸ tr×nh h¹t nh©n to¶ n¨ng lîng. = m.c2
- Møc ®é bÒn v÷ng cña mét h¹t nh©n kh«ng nh÷ng phô thuéc - H¹t nh©n cã sè khèi A 
vµo n¨ng lîng liªn kÕt mµ cßn phô thuéc vµo sè nucl«n cña h¹t cã A nucl«n  n¨ng lîng liªn
nh©n  N¨ng lîng liªn kÕt tÝnh cho 1 nucl«n? kÕt tÝnh cho 1 nucl«n:
- H¹t nh©n cã n¨ng lîng liªn kÕt riªng cµng lín chøng tá h¹t Elk
.
Elk A
nh©n ®ã nh thÕ nµo?- Çc h¹t nh©n bÒn v÷ng nhÊt cã lín
A - Cµng bÒn v÷ng.
nhÊt vµo cì 8,8MeV/nucl«n, lµ nh÷ng h¹t nh©n n»m ë kho¶ng
gi÷a cña b¶ng tuÇn hoµn (50 < A < 95)
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ ph¶n øng h¹t nh©n
- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt nh thÕ nµo lµ ph¶n øng h¹t - Lµ qu¸ tr×nh çc h¹t nh©n
nh©n? t¬ng t¸c víi nhau vµ biÕn
- Chia lµm 2 lo¹i. ®æi thµnh h¹t nh©n kh¸c.
- Y/c HS t×m hiÓu çc ®Æc tÝnh cña ph¶n øng h¹t nh©n dùa - HS ghi nhËn çc ®Æc
vµo b¶ng 36.1 tÝnh.
- Y/c Hs ®äc Sgk vµ nªu çc ®Þnh luËt b¶o toµn trong ph¶n - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn
øng h¹t nh©n. çc ®Æc tÝnh.
VÝ dô: XÐt ph¶n øng h¹t nh©n: - B¶o toµn ®iÖn tÝch:
A1 A A A
A Z B  Z X  Z Y
2 3 4 Z1 + Z2 = Z3 + Z4
Z1 2 3 4
(Çc Z cã thÓ ©m)
- Lu ý: Kh«ng cã ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng nghØ mµ chØ cã - B¶o toµn sè khèi A:
b¶o toµn n¨ng lîng toµn phÇn trong ph¶n øng h¹t nh©n. A1 + A 2 = A 3 + A 4
- Muèn thùc hiÖn mét ph¶n øng h¹t nh©n thu n¨ng lîng chóng ta (Çc A lu«n kh«ng ©m)
cÇn lµm g×? - Ph¶i cung cÊp cho hÖ mét
n¨ng lîng ®ñ lín.
..................................................................................................................................................
Trang 84
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 62 -63 PHãNG X¹
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc h¹t nh©n phãng x¹ lµ g×.
- ViÕt ®îc ph¶n øng phãng x¹ , -, +.
- Nªu ®îc çc ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh phãng x¹.
- ViÕt ®îc hÖ thøc cña ®Þnh luËt phãng x¹. §Þnh nghÜa ®îc chu k× b¸n r· vµ h»ng sè ph©n
r·.
- Nªu ®îc mét sè øng dông cña çc ®ång vÞ phãng x¹.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Mét sè b¶ng, biÓu vÒ çc h¹t nh©n phãng x¹; vÒ 3 hä phãng x¹ tù nhiªn.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ hiÖn tîng phãng x¹
- Th«ng b¸o ®Þnh nghÜa phãng x¹. - HS ghi nhËn ®Þnh nghÜa
- Y/c HS ®äc Sgk vµ nªu nh÷ng d¹ng phãng x¹. hiÖn tîng phãng x¹.
- B¶n chÊt cña phãng x¹  vµ tÝnh chÊt cña nã? - HS nªu 4 d¹ng phãng x¹: ,
- H¹t nh©n 88 Ra phãng x¹   viÕt ph¬ng tr×nh?
226
-, +. .
- B¶n chÊt cña phãng x¹ - lµ g×? - HS nªu b¶n chÊt vµ tÝnh
- Thùc chÊt trong phãng x¹  kÌm theo ph¶n h¹t cña n¬trino ( chÊt.
-
226
Ra  222 Rn  24 He
0
0
 ) cã khèi lîng rÊt nhá, kh«ng mang ®iÖn, chuyÓn ®éng víi 88 86

tèc ®é  c. HoÆc: 226 88
Ra   222
86
Rn
Cô thÓ: 01n  11 p  10 e  00 - HS ®äc Sgk ®Ó tr×nh bµy.
14
C  14 N  0
e  0
- H¹t nh©n 146C phãng x¹ -  viÕt ph¬ng tr×nh? 6 7 1 0


- B¶n chÊt cña phãng x¹ + lµ g×? HoÆc: 6 C  147 N
14
- Thùc chÊt trong phãng x¹ + kÌm theo h¹t n¬trino ( 00 ) cã - HS ®äc Sgk ®Ó tr×nh bµy.
Trang 85
khèi lîng rÊt nhá, kh«ng mang ®iÖn, chuyÓn ®éng víi tèc ®é
 c.
Cô thÓ: 11 p  01n  10 e  00
- H¹t nh©n 127 N phãng x¹ +  viÕt ph¬ng tr×nh? 12
N  126 C  10 e  00
- Tia - vµ + cã tÝnh chÊt g×? 7

- Trong phãng x¹ - vµ +, h¹t nh©n con sinh ra ë tr¹ng th¸i HoÆc: 127 N   126 C
kÝch thÝch  tr¹ng th¸i cã møc n¨ng lîng thÊp h¬n vµ ph¸t ra - HS nªu çc tÝnh chÊt cña tia
bøc x¹ ®iÖn tõ , cßn gäi lµ tia . - vµ +.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ ®Þnh luËt phãng x¹
- Y/c HS ®äc Sgk vµ nªu çc ®Æc tÝnh cña qu¸ tr×nh phãng - HS ®äc Sgk ®Ó tr¶ lêi.
x¹. Lµ -dN
- Gäi N lµ sè h¹t nh©n ë thêi ®iÓm t. T¹i thêi ®iÓm t + dt  - Kho¶ng thêi gian dt vµ víi
sè h¹t nh©n cßn l¹i N + dN víi dN < 0. sè h¹t nh©n N trong mÉu
 Sè h¹t nh©n ph©n r· trong thêi gian dt lµ bao nhiªu? phãng x¹: -dN = Ndt
 Sè h¹t nh©n ®· ph©n huû -dN tØ lÖ víi ®¹i lîng nµo? dN
  dt
- Gäi N0 lµ sè h¹t nh©n cña mÉu phãng x¹ tån t¹i ë thêi ®iÓm t N
= 0  muèn t×m sè h¹t nh©n N tån t¹i lóc t > 0  ta ph¶i lµm N
dN
t
g×?  N   0  dt
N0
 ln | N | N   t 0
N t
0 - HS ®äc Sgk ®Ó tr¶ lêi vµ
 ln|N| - ln|N0| = -t ghi nhËn c«ng thøc x¸c ®Þnh
|N| chu k× b¸n r·.
 ln   t  N  N 0 e   t
| N0 | - Theo quy luËt ph©n r·:
N0
- Chu k× b¸n r· lµ g×? N  N 0et 
N 1 e t
N  0  N 0 e   T  e  T  ln 2
2 2 Trong ®ã,  
ln 2 0,693 T
 T = ln2  T   t t
   e t  (e ln 2 ) T  2 T
- Chøng minh r»ng, sau thêi gian t = xT th× sè h¹t nh©n phãng
N0
N0  khi t = xT  N 
x¹ cßn l¹i lµ N  2x
2x
- Y/c HS ®äc Sgk vÒ ®é phãng x¹, vµ chøng minh H  H 0 e  t
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 86
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 64 PH¶N øNG PH¢N H¹CH
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc ph¶n øng ph©n h¹ch lµ g×.
- Gi¶i thÝch ®îc (mét çch ®Þnh tÝnh) ph¶n øng ph©n h¹ch lµ ph¶n øng h¹t nh©n to¶ n¨ng l-
îng.
- LÝ gi¶i ®îc sù t¹o thµnh ph¶n øng d©y chuyÒn vµ nªu ®iÒu kiÖn ®Ó cã ph¶n øng d©y
chuyÒn.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Mét sè phim ¶nh vÒ ph¶n øng ph©n h¹ch, bom A, lß ph¶n øng …
2. Häc sinh: ¤n l¹i bµi phãng x¹.
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu c¬ chÕ cña ph¶n øng ph©n h¹ch
- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt ph¶n øng ph©n h¹ch lµ - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn ph¶n
g×? øng ph©n h¹ch lµ g×.
- Ph¶n øng h¹t nh©n cã thÓ tù x¶y ra  ph¶n øng ph©n - Kh«ng, v× hai m¶nh vì cã khèi l-
h¹ch tù ph¸t (x¸c suÊt rÊt nhá). îng kh¸c nhau nhiÒu.
- Ta chØ quan t©m ®ªn çc ph¶n øng ph©n h¹ch kÝch - HS ®äc Sgk, ph¶i truyÒn cho h¹t
thÝch. nh©n X mét n¨ng lîng ®ñ lín (gi¸
- Qu¸ tr×nh phãng x¹  cã ph¶i lµ ph©n h¹ch kh«ng? trÞ tèi thiÕu cña n¨ng lîng nµy:
- XÐt çc ph©n h¹ch cña 235 92
U , 238
92
U , 239
92
U  chóng lµ n¨ng lîng kÝch ho¹t, cì vµi MeV),
b»ng çch cho h¹t nh©n “b¾t” mét
nhiªn liÖu c¬ b¶n cña c«ng nghiÖp h¹t nh©n.
- §Ó ph©n h¹ch x¶y ra cÇn ph¶i lµm g×? n¬tr«n  tr¹ng th¸i kÝch thÝch
- Dùa trªn s¬ ®å ph¶n øng ph©n h¹ch. (X*).
- Tr¹ng th¸i kÝch thÝch kh«ng bÒn v÷ng  x¶y ra ph©n - Pr«t«n mang ®iÖn tÝch d¬ng 
chÞu lùc ®Èy do çc h¹t nh©n t¸c
Trang 87
h¹ch. dông.
- T¹i sao kh«ng dïng pr«t«n thay cho n¬tr«n?
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu n¨ng lîng ph©n h¹ch
235
- Th«ng b¸o 2 ph¶n øng ph©n h¹ch cña 92 U . - HS ghi nhËn hai ph¶n øng.
- Th«ng b¸o vÒ kÕt qu¶ çc phÐp to¸n chøng tá hai ph¶n øng - HS ghi nhËn vÒ ph¶n øng
trªn lµ ph¶n øng to¶ n¨ng lîng: n¨ng lîng ph©n h¹ch. ph©n h¹ch to¶ n¨ng lîng.
1
- 1g 235
92
U khi ph©n h¹ch to¶ n¨ng lîng bao nhiªu? E .6, 022.10 23.212
235
 T¬ng ®¬ng 8,5 tÊn than hoÆc 2 tÊn dÇu to¶ ra khi ch¸y
= 5,4.1023MeV = 8,64.107J
hÕt.
- HS ghi nhËn vÒ ph¶n øng
- Trong ph©n h¹ch 23592
U kÌm theo 2,5 n¬tr«n (trung b×nh) víi d©y chuyÒn.
n¨ng lîng lín, ®èi víi 239
94
Pu kÌm theo 3 n¬tr«n. - Sau n lÇn ph©n h¹ch: kn 
n
- Çc n¬tr«n cã thÓ kÝch thÝch çc h¹t nh©n  ph©n h¹ch kÝch thÝch k ph©n h¹ch míi.
míi  t¹o thµnh ph¶n øng d©y chuyÒn. - Sè ph©n h¹ch gi¶m rÊt nhanh.
- Sau n lÇn ph©n h¹ch liªn tiÕp, sè n¬tr«n gi¶i phãng lµ bao - Sè ph©n h¹ch kh«ng ®æi 
nhiªu vµ tiÕp tôc kÝch thÝch bao nhiªu ph©n h¹ch míi? n¨ng lîng to¶ ra kh«ng ®æi.
- Khi k < 1  ®iÒu g× sÏ x¶y ra? - Sè ph©n h¹ch t¨ng rÊt nhanh
- Khi k = 1 ®iÒu g× sÏ x¶y ra?  n¨ng lîng to¶ ra rÊt lín 
(øng dông trong çc nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö) kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®îc, cã
- Khi k > 1  ®iÒu g× sÏ x¶y ra? thÓ g©y bïng næ.
(X¶y ra trong trêng hîp næ bom) - Khèi lîng cña chÊt ph©n h¹ch
- Muèn k  1 cÇn ®iÒu kiÖn g×? ph¶i ®ñ lín ®Ó sè n¬tr«n bÞ
- Lu ý: khèi lîng tèi thiÓu ®Ó ph¶n øng ph©n h¹ch tù duy tr×: “b¾t” << sè n¬tr«n ®îc gi¶i
phãng.
khèi lîng tíi h¹n. Víi 235 U vµo cì 15kg, 239 Pu vµo cì 5kg.
92 94
- N¨ng lîng to¶ ra trong ph©n
- Lµm thÕ nµo ®Ó ®iÒu khiÓn ®îc ph¶n øng ph©n h¹ch? h¹ch ph¶i æn ®Þnh  t¬ng øng
- Bo hay ca®imi cã t¸c dông hÊp thô n¬tr«n  dïng lµm çc víi trêng hîp k = 1.
thanh ®iÒu khiÓn trong ph¶n øng ph©n h¹ch cã ®iÒu khiÓn.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 88
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 65 PH¶N øNG NHIÖT H¹CH
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc ph¶n øng nhiÖt h¹ch lµ g×.
- Gi¶i thÝch ®îc (mét çch ®Þnh tÝnh) ph¶n øng nhiÖt h¹ch lµ ph¶n øng to¶ n¨ng lîng.
- Nªu ®îc çc ®iÒu kiÖn ®Ó t¹o ra ph¶n øng nhiÖt h¹ch.
- Nªu ®îc nh÷ng u viÖt cña n¨ng lîng nhiÖt h¹ch.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Mét sè phim ¶nh vÒ ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu c¬ chÕ cña ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n
- Y/c Hs ®äc Sgk vµ cho biÕt ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n lµ - Häc sinh ®äc Sgk vµ tr¶ lêi.
g×? E  (m H  m H  m He  m n )c 2
2 3 4 1
1 1 2 0
- Thêng chØ xÐt çc h¹t nh©n cã A  10. = 0,01879uc2

- Lµm thÕ nµo ®Ó tÝnh n¨ng lîng to¶ ra trong ph¶n øng trªn? = 0,01879.931,5 = 17,5MeV
- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ph¶n øng - HS ®äc Sgk vµ tr¶ lêi c©u
tæng hîp h¹t nh©n. hái.
- Ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n cßn cã tªn lµ ph¶n øng nhiÖt
h¹ch (nhiÖt: nãng; h¹ch: h¹t nh©n).
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ n¨ng lîng tæng hîp h¹t nh©n
Trang 89
- Thùc tÕ trong ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n,ngêi ta chñ - HS ghi nhËn vÒ n¨ng lîng tæng
yÕu quan t©m ®Õn ph¶n øng trong ®ã çc h¹t nh©n hi®r« hîp h¹t nh©n vµ çc ph¶n øng
tæng hîp thµnh h¹t nh©n Hªli. tæng hîp nªn Hªli.
- Çc phÐp tÝnh cho thÊy n¨ng lîng to¶ ra khi tæng hîp 1g - HS ghi nhËn n¨ng lîng khæng
He gÊp 10 lÇn n¨ng lîng to¶ ra khi ph©n h¹ch 1g U, gÊp lå to¶ ra trong ph¶n øng tæng hîp
200 triÖu lÇn n¨ng lîng to¶ ra khi ®èt 1g cacbon. Hªli.
Ho¹t ®éng 4 ( phót): T×m hiÓu vÒ ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n trªn çc sao trong vò trô
- Y/c HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu nguån gèc n¨ng lîng cña
çc sao trong vò trô. - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu.
- Trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña 1 sao cã nhiÒu qu¸ tr×nh
tæng hîp h¹t nh©n x¶y ra  vît tréi nhÊt lµ qu¸ tr×nh tæng
hîp Heli tõ hi®r« (mét nguyªn tè cã hÇu hÕt ë çc sao trong
vò trô).
Ho¹t ®éng 5 ( phót): T×m hiÓu vÒ ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n trªn Tr¸i §Êt
- Th«ng b¸o vÒ viÖc g©y ra ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n - HS ghi nhËn nh÷ng næ lùc g©y
trªn Tr¸i §Êt. ra ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n.
- Ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n khi thö bom H  n¨ng lîng - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu.
to¶ ra qu¸ lín  kh«ng thÓ sö dông  nghiªn cøu nh÷ng
ph¶n øng tæng hîp cã ®iÒu khiÓn, trong ®ã n¨ng lîng to¶
ra æn ®Þnh h¬n.
- Y/c HS ®äc Sgk ®Ó n¾m çc çch tiÕn hµnh trong tõng
viÖc.
- ViÖc tiÕn hµnh çc ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n cã ®iÒu - HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu
khiÓn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do h¹n chÕ vÒ kü thuËt  nh÷ng u viÖc cña ph¶n øng tæng
vÉn ®eo ®uæi  cã nh÷ng u viÖc g×? hîp h¹t nh©n.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 90
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 67 ÇC H¹T S¥ CÊP
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc h¹t s¬ cÊp lµ g×.
- Nªu ®îc tªn mét sè h¹t s¬ cÊp.
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn: Mét b¶ng ghi çc ®Æc trng cña çc h¹t s¬ cÊp.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 1 ( phót): T×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm çc h¹t s¬ cÊp
- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt h¹t s¬ cÊp lµ g×? - Häc sinh ®äc Sgk ®Ó tr¶ lêi.
- Nªu mét vµi h¹t s¬ cÊp ®· biÕt? - Ph«t«n (), ªlectron (e-),
- Y/c Hs ®äc Sgk tõ ®ã cho biÕt çch ®Ó ®i t×m çc h¹t s¬ p«zitron (e+), pr«t«n (p), n¬tr«n
cÊp? (n), n¬trin« ().
- Nªu mét sè h¹t s¬ cÊp t×m ®îc? - Dïng çc m¸y gia tèc h¹t nh©n.
- H¹t muy«n cã khèi lîng cì 207me. - HS nªu çc h¹t s¬ cÊp t×m ®îc.
- H¹t + vµ - cã khèi lîng 273,2me. - HS ghi nhËn mét sè h¹t s¬
- H¹t  cã khèi lîng 264,2me.
o
cÊp.
- Çc h¹t ka«n cã khèi lîng cì 965me.
(Xem ë B¶ng 40.2: Mét sè h¹t s¬ cÊp)
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu çc tÝnh chÊt cña çc h¹t s¬ cÊp
Trang 91
- Y/c HS ®äc s¸ch vµ cho biÕt çc h¹t s¬ cÊp ®îc ph©n lo¹i nh - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn
thÕ nµo? sù ph©n lo¹i çc h¹t s¬ cÊp.
+ Çc lept«n (çc h¹t nhÑ) cã khèi lîng tõ 0 ®Õn 200me): n¬ tri
n«, ªlectron, p«zitron, mªz«n . Çc h¹t s¬ cÊp
+ Çc ha®r«n cã khèi lîng trªn 200me.
 Mªz«n: , K cã khèi lîng trªn 200me, nhng nhá h¬n khèi lîng Ph«t«n Çc lept«n Çc ha®r«n
nucl«n.
Mªz«n Nucl«n Hipªron
 Hipªron cã khèi lîng lín h¬n khèi lîng nucl«n.
- Thêi gian sèng cña çc h¹t s¬ cÊp lµ g×? Barion
- Th«ng b¸o vÒ thêi gian sèng cña çc h¹t s¬ cÊp.
- VÝ dô: n  p + e- +  e - Lµ thêi gian tõ lóc nã ®îc
sinh ra ®Õn khi nã mÊt ®i
n  + + -
hoÆc biÕn ®æi thµnh h¹t
- Y/c Hs ®äc Sgk vµ cho biÕt ph¶n h¹t lµ g×?
s¬ cÊp kh¸c.
- Nªu mét vµi ph¶n h¹t mµ ta ®· biÕt?
- HS tr¶ lêi.
- Trêng hîp h¹t s¬ cÊp kh«ng mang ®iÖn nh n¬tr«n th× thùc
+ ªlectron (e-) vµ p«zitron
nghiÖm chøng tá n¬tr«n vÉn cã momen tõ kh¸c kh«ng  ph¶n
(e+)
h¹t cña nã cã momen tõ ngîc híng vµ cïng ®é lín.
+ n¬trin« () vµ ph¶n
- Y/c HS xem b¶ng 40.1 vµ cho biÕt h¹t nµo lµ ph¶n h¹t cña
n¬trin« ( ) …
chÝnh nã.
- Çc h¹t pi«n vµ ph«t«n.
- Thùc nghiÖm vµ lÝ thuyÕt chøng tá r»ng mçi h¹t vi m« tån t¹i
- HS ghi nhËn ®¹i lîng
mét ®¹i lîng gäi lµ momen spin (hay th«ng sè spin hoÆc sè lîng
momen spin.
tö spin)
- HS ghi nhËn ph©n lo¹i çc
- Th«ng b¸o vÒ sè lîng tö spin, tõ ®ã ph©n lo¹i çc vi h¹t theo s.
vi h¹t theo s.
Lu ý:
+ Çc fecmion cã s lµ çc sè b¸n nguyªn: e-, -, , p, n, …
+ Çc boson lµ çc sè kh«ng ©m:
,  …
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ t¬ng t¸c cña çc h¹t s¬ cÊp
- Th«ng b¸o vÒ çc t¬ng t¸c cña çc h¹t s¬ cÊp. - HS ghi nhËn 4 lo¹i t-
- T¬ng t¸c ®iÖn tõ lµ g×? ¬ng t¸c c¬ b¶n.
- T¬ng t¸c ®iÖn tõ lµ b¶n chÊt cña çc lùc Cu-l«ng, lùc ®iÖn tõ, lùc - HS ®äc Sgk vµ tr¶
Lo-ren… lêi c©u hái.
- T¬ng t¸c m¹nh lµ g×? - HS ®äc Sgk vµ tr¶
- Mét trêng hîp riªng cña t¬ng t¸c m¹nh lµ lùc h¹t nh©n. lêi c©u hái.
- T¬ng t¸c yÕu lµ g×? - HS ®äc Sgk vµ tr¶
VÝ dô: p  n + e + e
+
lêi c©u hái.
n  p + e + e
- - HS ®äc Sgk vµ tr¶
- Çc n¬trin« e lu«n ®i ®èi víi e+ vµ e-. Sau ®ã t×m ®îc 2 lept«n t- lêi c©u hái.
- HS ®äc Sgk ®Ó t×m
¬ng tù nh ªlectron lµ - vµ -, t¬ng øng víi hai lo¹i n¬trin«  vµ .
hiÓu.
- T¬ng t¸c hÊp dÉn lµ g×?
VÝ dô: träng lùc, lùc hót gi÷a Tr¸i §Êt vµ MÆt Tr¨ng, gi÷a MÆt Trêi
vµ çc hµnh tinh…
- Th«ng b¸o vÒ sù thèng nhÊt cña çc t¬ng t¸c khi cã n¨ng lîng cùc
cao. Y/c HS ®äc Sgk ®Ó t×m hiÓu vÒ sù thèng nhÊt ®ã.
Trang 92
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: 68 CÊU T¹O Vò TRô
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc s¬ lîc vÒ cÊu tróc cña hÖ MÆt Trêi.
- Tr×nh bµy ®îc s¬ lîc vÒ çc thµnh phÇn cÊu t¹o cña mét thiªn hµ.
- M« t¶ ®îc h×nh d¹ng cña Thiªn Hµ cña chóng ta (Ng©n Hµ).
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
- H×nh vÏ hÖ MÆt Trêi trªn giÊy khæ lín.
- ¶nh mµu chôp Kim tinh, Ho¶ tinh, Méc tinh, Thæ tinh vµ Tr¸i §Êt (chôp tõ vÖ tinh) in trªn
giÊy khæ lín.
- ¶nh chôp mét sè thiªn hµ.
- H×nh vÏ Ng©n Hµ nh×n nghiªng vµ nh×n tõ trªn xuèng.
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ hÖ MÆt Trêi
- Th«ng b¸o vÒ cÊu t¹o cña hÖ MÆt Trêi. - HS ghi nhËn cÊu t¹o cña
- Cho HS quan s¸t h×nh ¶nh m« pháng cÊu t¹o hÖ MÆt trêi, tõ ®ã hÖ MÆt Trêi.
quan s¸t ¶nh chôp MÆt Trêi. - HS quan s¸t h×nh ¶nh
- Em biÕt ®îc nh÷ng th«ng tin g× vÒ MÆt Trêi? MÆt Trêi.
- ChÝnh x¸c ho¸ nh÷ng th«ng tin vÒ MÆt Trêi. - HS trao ®æi nh÷ng hiÓu
- MÆt Trêi ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù h×nh thµnh, ph¸t biÕt vÒ MÆt Trêi.
Trang 93
triÓn vµ chuyÓn ®éng cña hÖ. Nã còng lµ nguån cung cÊp n¨ng l- - Tõ trong ra ngoµi: Thñy
îng chÝnh cho hÖ. tinh, Kim tinh, Tr¸i §Êt,
- HÖ MÆt Trêi gåm nh÷ng hµnh tinh nµo? Ho¶ tinh, Méc tinh, Thæ
- HS xem ¶nh chôp cña 8 hµnh tinh vµ vÞ trÝ cña nã ®èi víi MÆt tinh, Thiªn V¬ng Tinh,
Trêi. H¶i V¬ng Tinh.
- Y/c HS quan s¸t b¶ng 41.1: Mét vµi ®Æc trng cña çc hµnh tinh, - HS ghi nhËn kÕt qu¶
®Ó biÕt thªm vÒ khèi lîng, b¸n kÝnh vµ sè vÖ tinh. s¾p xÕp vµ ph¸t hiÖn ra
- Tr×nh bµy kÕt qu¶ s¾p xÕp theo quy luËt biÕn thiªn cña b¸n çc hµnh tinh nhá trung
kÝnh quü ®¹o cña çc hµnh tinh. gian gi÷a b¸n kÝnh quü
6
- Lu ý: 1®vtv = 150.10 km (b»ng kho¶ng çch gi÷a MÆt Trêi vµ ®¹o Ho¶ tinh vµ Méc tinh.
Tr¸i ®Êt). - HS quan s¸t ¶nh chôp.
- Cho HS quan s¸t ¶nh chôp cña sao chæi.
- Th«ng b¸o vÒ sao chæi (cÊu t¹o, quü ®¹o…). - HS ghi nhËn çc th«ng
- §iÓm gÇn nhÊt cña quü ®¹o sao chæi cã thÓ gi¸p víi Thuû tinh, tin vÒ sao chæi.
®iÓm xa nhÊt cã thÓ gi¸p víi Diªm V¬ng tinh.
- Gi¶i thÝch vÒ “çi ®u«i” cña sao chæi.
- Thiªn th¹ch lµ g×?
- Cho HS xem h×nh ¶nh cña sao b¨ng vµ h×nh ¶nh vô va ch¹m cña - HS sinh ®äc Sgk ®Ó
thiªn th¹ch vµo sao Méc. t×m hiÓu vÒ thiªn th¹ch.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ çc sao vµ thiªn hµ
- Khi nh×n lªn bÇu trêi vÒ ®ªm, ta thÊy cã v« sè ng«i sao  - HS nªu çc quan ®iÓm cña
sao lµ g×? m×nh vÒ sao  MÆt Trêi
- Cho HS quan s¸t h×nh ¶nh bÇu trêi sao, vµ vÞ trÝ sao gÇn hÖ lµ mét sao.
MÆt Trêi nhÊt. - Ghi nhËn nhiÖt ®é cña çc
- Sao nãng nhÊt cã nhiÖt ®é mÆt ngoµi ®Õn 50.000K, tõ Tr¸i sao vµ ®é s¸ng cña çc sao
§Êt chóng cã mµu xanh lam. Sao nguéi nhÊt cã cã nhiÖt ®é nh×n tõ Tr¸i §Êt.
mÆt ngoµi ®Õn 3.000K  mµu ®á. MÆt Trêi (6.000K)  - HS ghi nhËn khèi lîng vµ
mµu vµng. b¸n kÝnh çc sao. Quan hÖ
- Nh÷ng sao cã nhiÖt ®é bÒ mÆt cao nhÊt cã b¸n kÝnh chØ gi÷a b¸n kÝnh vµ ®é s¸ng
b»ng mét phÇn tr¨m hay 1 phÇn ngh×n b¸n kÝnh MÆt Trêi  cña çc sao (cµng s¸ng 
sao ch¾c. Ngîc l¹i, nh÷ng sao cã nhiÖt ®é bÒ mÆt thÊp nhÊt b¸n kÝnh cµng nhá).
l¹i cã b¸n kÝnh lín gÊp hµng ngh×n lÇn b¸n kÝnh MÆt Trêi  - HS ghi nhËn vÒ nh÷ng sao
sao kÒnh. ®«i.
- Víi nh÷ng sao ®«i  ®é s¸ng cña chóng t¨ng gi¶m mét çch - HS ghi nhËn vÒ nh÷ng sao
tuÇn hoµn theo thêi gian, v× trong khi chuyÓn ®éng, cã lóc biÕn ®æi, punxa vµ lç ®en.
chóng che khuÊt lÉn nhau. - HS ghi nhËn kh¸i niÖm
- Punxa lµ sao ph¸t ra sãng v« tuyÕn rÊt m¹nh, cã cÊu t¹o toµn tinh v©n.
b»ng n¬tr«n, chóng cã tõ trêng rÊt m¹nh vµ quay rÊt nhanh. - HS ghi nhËn kh¸i niÖm
- Lç ®en: kh«ng bøc x¹ mét lo¹i sãng ®iÖn tõ nµo, cã cÊu t¹o tõ thiªn hµ, h×nh d¹ng çc thiªn
n¬tr«n ®îc liªn kÕt chÆt t¹o ra mét lo¹i chÊt cã khèi lîng riªng hµ.
rÊt lín. - HS quan s¸t vµ ghi nhËn
- Cho HS xem ¶nh chôp cña mét vµi tinh v©n. vÒ thiªn hµ cña chóng ta.
- Cho HS quan s¸t ¶nh chôp thiªn hµ nh×n tõ trªn xuèng vµ nh×n - HS ghi nhËn vÞ trÝ cña
nghiªng. hÖ MÆt Trêi.
- Cho HS quan s¸t ¶nh chôp thiªn hµ Tiªn N÷. - HS ghi nhËn çc th«ng tin
- Cho HS quan s¸t ¶nh chôp mét sè thiªn hµ d¹ng xo¾n èc vµ vÒ çc ®¸m thiªn hµ.
d¹ng elipx«it. - HS ghi nhËn çc th«ng tin
- HS quan s¸t h×nh ¶nh m« pháng Ng©n Hµ cña chóng ta. vÒ quaza.
- HS h×nh dung vÞ trÝ cña hÖ MÆt Trêi trong Ng©n Hµ.
Trang 94
- Ng©n Hµ lµ mét thµnh viªn cña mét ®¸m gåm 20 thiªn hµ.
- §Õn nay ®· ph¸t hiÖn kho¶ng 50 ®¸m thiªn hµ.
- Kho¶ng çch gi÷a çc ®¸m lín gÊp vµi chôc lÇn kho¶ng çch
gi÷a çc thiªn hµ trong cïng mét ®¸m.
- §Çu nh÷ng n¨m 1960  ph¸t hiÖn ra mét lo¹t cÊu tróc míi,
n»m ngoµi çc thiªn hµ, ph¸t x¹ m¹nh mét çch bÊt thêng çc
sãng v« tuyÕn vµ tia X  ®Æt tªn lµ quaza.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt: Sù CHUYÓN §éNG Vµ TIÕN HO¸ CñA Vò TRô
I. MôC TI£U
1. KiÕn thøc:
2. KÜ n¨ng:
3. Th¸i ®é:
II. CHUÈN BÞ
1. Gi¸o viªn:
2. Häc sinh:
Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu sù chuyÓn ®éng cña vò trô
- Y/c HS ®äc Sgk vµ cho biÕt quy luËt chuyÓn ®éng - HS ®äc Sgk vµ ghi nhËn sù
cña çc hÖ thèng cÊu tróc trong thÕ giíi vÜ m«. chuyÓn ®éng quanh çc t©m.
- ChuyÓn ®éng quay quanh çc t©m lµ mét quy luËt rÊt
phæ biÕn.
- Çc vÖ tinh quay quanh çc hµnh tinh, çc hµnh tinh
quay quanh sao, çc sao quay quanh t©m thiªn hµ…
- HÖ MÆt Trêi quay quanh t©m Ng©n Hµ víi tèc ®é
vµo cì 250km/s. - HS ghi nhËn çc b»ng chøng vÒ
- Th«ng b¸o vÒ çc b»ng chøng vÒ sù gi·n në cña vò trô. sù në cña vò trô.
Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu sù tiÕn ho¸ cña çc sao
Trang 95
- Tuú theo khèi lîng cña ®¸m tinh v©n lín hay nhá mµ cã mét qu¸ - Ghi nhËn vÒ sù h×nh
tr×nh ph¸t triÓn kh¸c nhau. thµnh vµ ph¸t triÓn cña
- M« t¶ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña çc sao: çc sao.
Díi t¸c dông cña lùc hÊp dÉn  çc nguyªn tö hi®r« bÞ hót vµ tô Khèi lîng ®¸m tinh v©n
l¹i thµnh ®¸m to dÇn  t0 t¨ng dÇn  khi t0 ®Õn vµi chôc triÖu (tÝnh theo khèi lîng MÆt Trêi)
®é  ph¶n øng tæng hîp h¹t nh©n. Líp khÝ ngoµi cïng F ®Èy > 0,1 1 10 100
Fhót, ë nh÷ng líp bªn trong F®Èy < Fhót  vá ngoµi cña sao th× në ra
cßn lâi th× co l¹i (sù co do hÊp dÉn). MÆt Trêi
- Sao cã khèi lîng nhá cì 0,1 khèi lîng MÆt Trêi  sao ch¾t Sao kÒnh Sao siªu
tr¾ng. ®á kÒnh ®á
- Sao cã khèi lîng gÊp 10 ®Õn 100 lÇn khèi lîng MÆt Trêi  sao
§¸m tinh v©n
kÒnh ®á  sao n¬tr«n (punxa) hoÆc lç ®en. Siªu sao míi
- Sao cã khèi lîng t¬ng ®¬ng MÆt Trêi  sao ch¾t tr¾ng
Sao ch¾t tr¾ng
Punxa lç ®en
.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Trang 96

Giaoanvatli 12

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giaoanvatli 12

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Giáo án vật lí 12 GV thực hiện:NguyÔn Ngäc Vinh

- Trong qu¸ tr×nh M chuyÓn ®éng trßn

Ho¹t ®éng 5 ( phót): VÏ ®å thÞ cña dao ®éng ®iÒu hoµ

- Dùa vµo ®å thÞ ta nhËn thÊy nã lµ mét ®êng

- Dao ®éng qua l¹i vÞ trÝ d©y treo cã ph-

- Khi ta cho con l¾c dao ®éng, nã sÏ dao ®éng

- HS ghi nhËn tõ h×nh vÏ, nghiªn cøu Sgk

®éng cña con l¾c. M

IV. RóT KINH NGHIÖM

Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ sù truyÒn sãng c¬.

S1 S2 - Nh÷ng ®iÓm kh«ng dao ®éng n»m trªn hä

- Dùa trªn h×nh vÏ, vÞ trÝ c¸c nót liªn hÖ nh

- Tù h×nh vÏ, sè nót vµ sè bông trong trêng

Ho¹t ®éng 2 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ngµy so¹n: 2/10/08

Ngµy so¹n: 18/08/2008

Ngµy so¹n: 20/08/2008

th× UL =0, nÕu m¹ch kh«ng cã C th× UC =0 - HS kh ¸c nh Ën x Ðt v µ GV

Ngµy so¹n: 21/08/2008

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¸y biÕn ¸p

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 6 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ngµy so¹n: 21/08/2008

TiÕt: 29 M¸Y PH¸T §IÖN XOAY CHIÒU

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

+ C¸c cuén d©y cña phÇn øng (stato):

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 3 ( phót): T×m hiÓu vÒ hÖ 3 pha

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 4 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ngµy so¹n: 21/08/2008

TiÕt: 31 §éNG C¥ KH¤NG §åNG Bé BA PHA

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 6 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 2: Lµm bµi 2

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 3: Lµm bµi 3

Ho¹t ®éng 4: Lµm bµi 4,5

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

+ Dßng ®iÖn cùc ®¹i lµ:

Ho¹t ®éng 5: Lµm bµi 6

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 6: Lµm bµi 7

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 7 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

2. HS: ®· «n tËp lý thuyÕt ë nhµ

<Thi ®Ò chung cña së>

CH¦¥NGIV: DAO §éNG Vµ SãNG §IÖN Tõ

Ho¹t ®éng 2 ( phót): T×m hiÓu vÒ m¹ch dao ®éng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 5 ( phót): Giao nhiÖm vô vÒ nhµ.

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS