Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi

Tieát 1, 2
OÂN TAÄP ÑAÀU NAÊM
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh nhaéc laïi caùc kieán thöùc veà nguyeân töû, nguyeân toá hoùa hoïc, hoùa trò
cuûa moät nguyeân toá, ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng, mol, tæ khoái cuûa chaát khí, dung dòch, hôïp
chaát voâ cô, baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc.
2/ Kó naêng : tính soá löôïng caùc loaïi haït caáu taïo neân nguyeân töû. Tính hoùa trò cuûa nguyeân toá.
Tính soá mol cuûa caùc chaát, tæ khoái hôi cuûa chaát khí. Toaùn veà noàng ñoä dung dòch.
II/ Chuaån bò : Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp thaûo luaän nhoùm.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :
Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø
Hoaït ñoäng 1 : 1/ Nguyeân töû :
+ Yeâu caàu hoïc sinh thaûo Nguyeân töû cuûa baát kì nguyeân toá naøo cuõng goàm coù haït nhaân
luaän nhoùm caùc caâu hoûi mang ñieän tích döông vaø lôùp voû coù moät hay nhieàu electron mang
trong phieáu hoïc taäp. Caùc ñieän tích aâm.
nhoùm laàn löôït trình baøy + electron kí hieäu laø e, coù ñieän tích 1-, khoái löôïng raát nhoû
caùc caâu traû lôøi. Giaùo vieân (khoâng ñaùng keå so vôùi khoái löôïng nguyeân töû)
nhaän xeùt, ñöa ra keát luaän. + Haït nhaân nguyeân töû goàm haït proton vaø nôtron. Haït proton kí
Phieáu hoïc taäp soá 1 : hieäu laø p, coù ñieän tích 1+. Trong nguyeân töû soá p = soá e. Haït
a/ Nguyeân töû laø gì ? nôtron kí hieäu laø n, khoâng mang ñieän, coù khoái löôïng baèng khoái
b/ Nguyeân töû ñöôïc caáu löôïng cuûa haït proton
taïo nhö theá naøo ? 2/ Nguyeân toá hoùa hoïc :
Hoaït ñoäng 2 : Nguyeân toá hoùa hoïc laø taäp hôïp nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Neâu haït proton trong haït nhaân.
khaùi nieäm nguyeân toá hoaù Nhöõng nguyeân töû cuûa cuøng moät nguyeân toá hoùa hoïc ñeàu coù
hoïc ? tính chaát hoùa hoïc gioáng nhau.
Hoaït ñoäng 3 : 3/ Hoùa trò cuûa moät nguyeân toá :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Hoùa Hoùa trò laø con soá bieåu thò khaû naêng lieân keát cuûa nguyeân töû
trò laø gì ? Neâu caùch laäp nguyeân toá naøy vôùi nguyeân töû cuûa nguyeân toá khaùc.
coâng thöùc hoaù hoïc cuûa Hoùa trò cuûa nguyeân toá ñöôïc xaùc ñònh theo hoùa trò cuûa nguyeân
caùc hôïp chaát voâ cô döïa toá H (ñöôïc choïn laøm ñôn vò) vaø hoùa trò cuûa O (laø hai ñôn vò)
vaøo hoùa trò cuûa caùc Trong moät coâng thöùc hoùa hoïc, tích chæ soá vaø hoùa trò cuûa
nguyeân töû. nguyeân toá naøy baèng tích chæ soá vaø hoùa trò cuûa nguyeân toá kia.
a b

Hoaït ñoäng 4 : A x B y  ax = by.

Phieáu hoïc taäp soá 4 : Neâu 4/ Ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng :
ñònh luaät baûo toaøn khoái Trong moät phaûn öùng hoùa hoïc, toång khoái löôïng cuûa caùc chaát
löôïng. saûn phaåm baèng toång khoái löôïng cuûa caùc chaát tham gia phaûn
Hoaït ñoäng 5 : öùng.
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Mol 5/ Mol :
laø gì ? Neâu caùc coâng thöùc + Mol laø löôïng chaát chöùa 6.1023 nguyeân töû hoaëc phaân töû cuûa
tính soá mol cuûa 1 chaát ? chaát ñoù.
+ Khoái löôïng mol (kí hieäu M) cuûa moät chaát laø khoái löôïng tính
baèng gam cuûa 6.1023 nguyeân töû hoaëc phaân töû chaát ñoù.
+ Theå tích mol cuûa chaát khí laø theå tích chieám bôûi 6.10 23 phaân töû
khí ñoù. ÔÛ ñktc, theå tích mol cuûa taát caû caùc chaát khí laø 22,4 lít.
m V0
n= n khí =
Hoaït ñoäng 6 : M 22,4
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Neâu 6/ Tæ khoái cuûa chaát khí :
yù nghóa vaø coâng thöùc tính + Tæ khoái cuûa khí A ñoái vôùi khí B cho bieát khí A naëng hay nheï
tyû khoái hôn khí B bao nhieâu laàn.

Trang 1
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Hoaït ñoäng 7 :
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Dung dA/B = M
dòch laø gì ? Caùc coâng thöùc
tính noàng ñoä dung dòch ?
Hoaït ñoäng 8 :
Phieáu hoïc taäp soá 8 : Coù
maáy loaïi hôïp chaát voâ cô ?
Neâu ñònh nghóa vaø tính chaát
ñaëc tröng cuûa töøng loaïi (coù
phaûn öùng minh hoïa)
Hoaït ñoäng 9 :
Phieáu hoïc taäp soá 9 : Neâu
caùch xaùc ñònh oâ nguyeân
toá, chu kyø, nhoùm trong
baûng tuaàn hoaøn vaø yù
nghóa cuûa chuùng ?
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
MA
B
7/ Dung dòch :
+ Ñoä tan :
+ Noàng ñoä phaàn traêm
+ Noàng ñoä mol (CM)
8/ Söï phaân loaïi caùc hôïp chaát voâ cô :
a) Oxit
+ Oxit bazô : CaO, Fe2O3 … taùc duïng vôùi dung dòch axit sinh ra
muoái vaø nöôùc.
+ Oxit axit : CO2, SO2 … taùc duïng vôùi dung dòch bazô sinh ra muoái
vaø nöôùc.
b) Axit : HCl, H2SO4 … taùc duïng vôùi bazô sinh ra muoái vaø nöôùc.
c) Bazô : NaOH, Cu(OH)2 … taùc duïng vôùi axit sinh ra muoái vaø
nöôùc.
d) Muoái : NaCl, K2CO3 … taùc duïng vôùi axit sinh ra muoái môùi vaø
axit môùi, taùc duïng vôùi bazô sinh ra muoái môùi vaø bazô môùi.
9/ Baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc :
+ OÂ nguyeân toá cho bieát : soá hieäu nguyeân töû, kí hieäu hoùa hoïc,
teân nguyeân toá, nguyeân töû khoái cuûa nguyeân toá ñoù.
+ Chu kì laø daõy caùc nguyeân toá maø nguyeân töû cuûa chuùng coù
cuøng soá lôùp electron vaø ñöôïc xeáp theo chieàu ñieän tích haït nhaân
taêng daàn. Soá thöù töï cuûa chu kì baèng soá lôùp electron.
Trong moãi chu kì töø traùi sang phaûi : Soá electron lôùp ngoaøi cuøng
cuûa nguyeân töû taêng daàn töø 1 ñeán 8. Tính kim loaïi cuûa caùc
nguyeân toá giaûm daàn, ñoàng thôøi tính phi kim cuûa caùc nguyeân toá
taêng daàn.
+ Nhoùm goàm caùc nguyeân toá maø nguyeân töû cuûa chuùng coù soá
electron lôùp ngoaøi cuøng baèng nhau, do ñoù coù tính chaát töông töï
nhau ñöôïc xeáp thaønh coät theo chieàu taêng cuûa ñieän tích haït nhaân
nguyeân töû.
Trong moät nhoùm ñi töø treân xuoáng döôùi : Soá lôùp electron cuûa
nguyeân töû taêng daàn. Tính kim loaïi cuûa caùc nguyeân toá taêng
daàn, ñoàng thôøi tính phi kim cuûa caùc nguyeân toá giaûm daàn.
Trang 2
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 3
Chöông 1 :

Nguyeân töû
Baøi 1 :
THAØNH PHAÀN NGUYEÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát caùc thaønh phaàn caáu taïo cuûa nguyeân töû, ñieän tích, khoái löôïng,
proton, nôtron, electron. Hình dung ñöôïc caáu taïo roãng cuûa nguyeân töû.
2/ Kó naêng : Bieát caùch tính khoái löôïng nguyeân töû theo u. (khoái löôïng töông ñoái) ; gam (khoái
löôïng tuyeät ñoái). So saùnh khoái löôïng, kích thöôùc vaø ñieän tích cuûa electron, proton, nôtron.
3/ Thaùi ñoä : Coù nhaän thöùc ñuùng ñaén veà söï toàn taïi cuûa vaät chaát.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : phaàn meàm thí nghieäm veà tia aâm cöïc, söï khaùm phaù ra haït
nhaân nguyeân töû. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : ÔÛ lôùp 8 ñaõ hoïc
khaùi nieäm nguyeân töû, haõy nhaéc
laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Nguyeân töû
laø gì ? Nguyeân töû ñöôïc caáu taïo
töø nhöõng haït naøo ?
Hoaït ñoäng 2 :
* Cho hoïc sinh xem thí nghieäm cuûa
Thomson.
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Ñaëc tính
cuûa tia aâm cöïc laø gì ?
 Keát luaän : Nhöõng haït taïo
thaønh tia aâm cöïc laø electron, kí
hieäu e.
+ Thoâng baùo : Baèng thöïc
nghieäm ngöôøi ta xaùc ñònh khoái
löôïng vaø ñieän tích cuûa electron.
Hoaït ñoäng 3 :
* Cho hoïc sinh xem thí nghieäm
cuûa Rutherford
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Töø thí
nghieäm baén haït  qua laù vaøng,
haõy neâu caùc hieän töôïng thí
nghieäm. (Veà ñöôøng ñi cuûa caùc
haït , giaûi thích taïi sao ? Ñöa ra keát
luaän veà caáu taïo cuûa haït nhaân
nguyeân töû).
Hoaït ñoäng 4 :
* Neâu thí nghieäm cuûa Rutherford :
I/ Thaønh phaàn caáu taïo :
+ Nguyeân töû laø haït voâ cuøng nhoû trung hoøa veà ñieän,
nguyeân töû goàm haït nhaân mang ñieän tích döông vaø lôùp voû
taïo bôûi 1 hay nhieàu electron mang ñieän tích aâm.
+ Nguyeân töû ñöôïc taïo thaønh töø ba loaïi haït : proton, nôtron,
electron.
1/ Electron :
a) Söï tìm ra electron
Thí nghieäm :
+ Tia aâm cöïc laø chuøm haït vaät chaát coù khoái löôïng, mang
ñieän tích aâm chuyeån ñoäng vôùi vaän toác lôùn.
 Nhöõng haït taïo thaønh tia aâm cöïc laø electron, kí hieäu e.
b) Khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa electron :
1
me = mH = 9,109.10-31 kg  0,00055 u
1840
qe = - 1,602.10-29 C (coulomb)
+ laø haït mang ñieän tích nhoû nhaát ñöôïc ñöôïc duøng laøm
ñieän tích ñôn vò, kí hieäu eo. Do ñoù ñieän tích cuûa electron ñöôïc
kí hieäu laø – eo vaø qui öôùc laø 1–
2/ Söï tìm ra haït nhaân nguyeân töû :
Thí nghieäm
+ Haàu heát caùc haït  ñeàu xuyeân thaúng qua laù vaøng, moät
soá raát ít ñi leäch höôùng ban ñaàu hoaëc bò baät trôû ngöôïc veà
phía sau.
Giaûi thích : Nguyeân töû coù caáu taïo roãng, coù chöùa phaàn
mang ñieän döông coù khoái löôïng lôùn, theå tích nhoû.
 Nguyeân töû coù caáu taïo roãng, phaàn mang ñieän döông laø
haït nhaân nguyeân töû. Haàu heát khoái löôïng nguyeân töû taäp
trung ôû haït nhaân.
+ Haït nhaân nguyeân töû coù kích thöôùc raát nhoû, khoái löôïng
lôùn.
+ Xung quanh haït nhaân coù caùc electron taïo neân voû nguyeân
töû, caùc electron coù khoái löôïng raát nhoû neân haàu heát khoái
löôïng nguyeân töû taäp trung ôû haït nhaân nguyeân töû.
3/ Caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû :
Trang 3
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Duøng haït  baén phaù haït nhaân
nguyeân töû nitô  xuaát hieän moät
loaïi haït môùi laø proton
* Neâu thí nghieäm cuûa Chadwick :
Duøng haït  baén phaù haït nhaân
nguyeân töû beri  tìm ra haït nôtron
 Keát luaän veà caáu taïo haït nhaân
nguyeân töû ?
Hoaït ñoäng 5 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Giaù trò
ñieän tích vaø khoái löôïng cuûa
electron, p, n.
Hoaït ñoäng 6 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Neáu phoùng
ñaïi haït nhaân moät nguyeân töû ñeán
ñöôøng kính laø 1 cm. Hoûi nguyeân
töû ñoù coù ñöôøng kính laø bao
nhieâu ?
 Khaúng ñònh theâm veà caáu taïo
roãng cuûa nguyeân töû.
Hoaït ñoäng 7 :
* Thoâng baùo : Ngöôøi ta choïn
ñoàng vò C – 12 ñeå ñöa ra ñôn vò
khoái löôïng nguyeân töû,
1 1
1u = khoái löôïng cuûa ñoàng vò
12
C–12
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
a) Söï tìm ra proton
Thí nghieäm :
 Haït proton (kí hieäu p) laø moät thaønh phaàn caáu taïo cuûa
haït nhaân nguyeân töû.
mp = 1,6726.10-27 kg  u
qp = + 1,602.10-29 C (coulomb)
Proton mang moät ñôn vò ñieän tích döông, kí hieäu e o vaø qui
öôùc laø 1+
b) Söï tìm ra nôton
Thí nghieäm :
 Nôtron (kí hieäu n) cuõng laø moät thaønh phaàn caáu taïo
cuûa haït nhaân nguyeân töû.
mn = 1,6748.10-27 kg  1 u
qn = 0
c) Caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû :
Keát luaän : Haït nhaân nguyeân töû ñöôïc taïo thaønh bôûi caùc
proton vaø nôtron. Vì nôtron khoâng mang ñieän, soá proton trong
haït nhaân phaûi baèng soá ñôn vò ñieän tích döông cuûa haït nhaân
vaø baèng soá electron quay xung quanh haït nhaân.
II/ Khoái löôïng vaø kích thöôùc nguyeân töû :
1. Kích thöôùc :
+ Raát nhoû duøng ñôn vò Angxtrom (Å )
1 (Å) = 10-10m ; 1m = 10-6m ; 1nm = 10-9m
+ Caùc nguyeân töû coù ñöôøng kính khoaûng 1 Å
Ví duï : Nguyeân töû H coù baùn kính khoaûng 0,53 Å = 0,053
nm
+ Haït nhaân nguyeân töû coù ñöôøng kính khoaûng 10-4 Å.
Nhoû hôn ñöôøng kính nguyeân töû 10 000 laàn.
+ electron, proton coù ñöôøng kính khoaûng 10-7 Å, nhoû hôn
ñöôøng kính haït nhaân 1000 laàn.
=> electron chuyeån ñoäng xung quanh haït nhaân  nguyeân töû
coù caáu taïo roãng.
2. Khoái löôïng : Raát nhoû.
Ví duï :
Khoái löôïng cuûa 1 nguyeân töû C laø 19,9265.10-27 kg.
Khoái löôïng cuûa 1 nguyeân töû H laø 1,6736.10-27kg
Ngöôøi ta duøng ñôn vò khoái löôïng nguyeân töû, kí hieäu u
(coøn goïi laø ñvC)
1u = khoái löôïng cuûa C–12
12
19,9265.10 27
1u= =1,6605.10-27 kg
12
Xem baûng 1 tr.8 SGK
Trang 4
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 4, 5
Baøi 2 :
HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ – NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC – ÑOÀNG
VÒ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh hieåu caùc khaùi nieäm : ñieän tích haït nhaân, soá khoái, nguyeân töû khoái,
caùch tính nguyeân töû khoái. Ñònh nghóa nguyeân toá hoùa hoïc, soá hieäu nguyeân töû, caùch kí hieäu moät
nguyeân töû. Ñònh nghóa ñoàng vò, caùch tính nguyeân töû khoái trung bình cuûa caùc nguyeân toá.
2/ Kó naêng : Reøn luyeän kó naêng giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan ñeán caùc kieán thöùc : ñieän tích
haït nhaân, soá khoái, kí hieäu nguyeân töû, ñoàng vò, nguyeân töû khoái, nguyeân töû khoái trung bình cuûa
caùc nguyeân toá hoùa hoïc.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi phöông
phaùp thaûo luaän nhoùm.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Haït
nhaân nguyeân töû coù caáu taïo nhö
theá naøo ? Haït nhaân nguyeân töû N
coù 7 proton. Ñieän tích haït nhaân,
soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân, soá
electron cuûa N laø bao nhieâu ?
Hoaït ñoäng 2 :
+ Neâu ñònh nghóa soá khoái.
Phieáu hoïc taäp soá 2 :
1/ Li coù 3p vaø 4 n, tính A
2/ Na coù A = 23, Z = 11. Hoûi Na
coù bao nhieâu p, n, e.
3/ Nguyeân töû Al coù A = 27 ; Z
= 13. Xaùc ñònh soá löôïng caùc loaïi
haït caáu taïo neân nguyeân töû Al
Hoaït ñoäng 3 :
+ Ñònh nghóa nguyeân toá hoùa
hoïc. Khaùi nieäm soá hieäu nguyeân
töû. Caùch kí hieäu nguyeân töû.
Phieáu hoïc taäp soá 3 :
1/ Haõy vieát kí hieäu nguyeân töû
cuûa caùc nguyeân töû Li, Na, Al
theo caùc soá lieäu coù ôû phieáu
hoïc taäp soá 2.
24
2/ Cho nguyeân töû 12 Mg . Xaùc
ñònh soá löôïng caùc loaïi haït caáu
taïo neân nguyeân töû Mg.
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Tính soá nguyeân töû coù cuøng soá proton nhöng khaùc soá n neân soá khoái
p, n, electron cuûa Proti, Ñôteri, Triti A cuûa chuùng cuõng khaùc nhau.
theo kí hieäu : 11H ; 12 H ; 13 H .
I/ Haït nhaân nguyeân töû :
1/ Ñieän tích haït nhaân :
+ Haït nhaân nguyeân töû goàm p vaø n, chæ coù p mang ñieän.
+ 1p ñieän tích laø 1+, N coù ñieän tích haït nhaân laø 7+,
nguyeân töû trung hoøa veà ñieän  soá p = soá electron
Keát luaän : Ñieän tích haït nhaân = Z+
Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân = Z = soá proton = soá electron
2/ Soá khoái (kí hieäu A)
A=Z+N Z : toång soá haït proton
N : toång soá haït nôtron
1/ A = 3 + 4 = 7
2/ N = A – Z = 23 – 11 = 12
Soá n = N = 12 ; soá p = soá electron = Z = 11
3/ N = A – Z = 27 – 13 = 14
Soá n = N = 14 ; soá p = soá electron = Z = 13
II/ Nguyeân toá hoùa hoïc :
1/ Ñònh nghóa :
Nguyeân toá hoùa hoïc laø taäp hôïp nhöõng nguyeân töû coù cuøng
ñieän tích haït nhaân
2/ Soá hieäu nguyeân töû :
Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá
ñöôïc goïi laø soá hieäu nguyeân töû cuûa nguyeân toá ñoù, kí hieäu
laø Z.
Caùc nguyeân toá coù soá hieäu nguyeân töû töø 2 ñeán 82 trong
baûng tuaàn hoaøn thì
Z ≤ N ≤ 1,5Z
3/ Kí hieäu nguyeân töû :
A
Z X X : Kí hieäu hoùa hoïc cuûa nguyeân toá
A : Soá khoái
Z : Soá hieäu nguyeân töû
Cho 15 7 N . Xaùc ñònh soá p, soá n, soá electron cuûa N.
III/ Ñoàng vò :
Caùc ñoàng vò cuûa cuøng moät nguyeân toá hoùa hoïc laø nhöõng
Caùc ñoàng vò ñöôïc saép xeáp vaøo cuøng moät oâ trong baûng
Trang 5
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Töø ñoù ñöa ra nhaän xeùt veà soá tuaàn hoaøn
löôïng caùc loaïi haït caáu taïo neân Ví duï :
caùc nguyeân töû cuûa nguyeân toá H coù 3 ñoàng vò :
Hidro  khaùi nieäm veà ñoàng vò. 1 2 3
1 H hidro ; 1 H dôteri ; 1 H triti

O coù ba ñoàng vò : 168 O ; 178 O ; 188O

Hoaït ñoäng 5 :
IV/ Nguyeân töû khoái vaø nguyeân töû khoái trung bình cuûa
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Ñôn vò
caùc nguyeân toá hoùa hoïc :
cuûa khoái löôïng nguyeân töû laø
1/ Nguyeân töû khoái :
gì ? Cho nguyeân töû X coù khoái
+ Ñôn vò khoái löôïng nguyeân töû laø u (hay ñ.v.C)
löôïng 27u. Hoûi X naëng gaáp bao
+ X naëng gaáp 27 laàn ñôn vò khoái löôïng nguyeân töû.
nhieâu laàn ñôn vò khoái löôïng
1
nguyeân töû ? Tính khoái löôïng cuûa Khoái löôïng electron raát nhoû = u neân coù theå xem nhö
1840
electron theo u. Nhaän xeùt.
khoâng ñaùng keå
 Goïi 27u laø nguyeân töû khoái.
Keát luaän : Nguyeân töû khoái cuûa moät nguyeân töû cho bieát
Tính khoái löôïng cuûa electron theo
khoái löôïng cuûa nguyeân töû ñoù naëng gaáp bao nhieâu laàn ñôn
u. Nhaän xeùt.
vò khoái löôïng nguyeân töû.
Khoái löôïng nguyeân töû coi nhö baèng toång khoái löôïng cuûa
caùc p vaø n trong haït nhaân nguyeân töû.
Nguyeân töû khoái coi nhö baèng soá khoái.
2/ Nguyeân töû khoái trung bình :
Hoaït ñoäng 6 :
Coâng thöùc toång quaùt :
Phieáu hoïc taäp soá 6: Moät ñoäi
Nguyeân toá X coù n ñoàng vò, trong ñoù :
tuyeån boùng ñaù coù 22 caàu thuû. A1
Trong ñoù coù 10 ngöôøi 18 tuoåi, 5 X 1 coù x1 nguyeân töû
A2
ngöôøi 20 tuoåi, 7 ngöôøi 22 tuoåi. X 2 coù x2 nguyeân töû
Tính tuoåi trung bình cuûa ñoäi ………………………..
boùng. An
X n coù xn nguyeân töû
 töø ñoù ñöa ra coâng thöùc tính
nguyeân töû khoái trung bình. A .x  A2 .x 2  ...  An .x n
M  1 1
+ Höôùng daãn hoïc sinh laøm x1  x 2  ...  x n
caùc baøi taäp aùp duïng. (Xem nguyeân töû khoái  soá khoái)
1/ Nguyeân töû coù coù 2 ñoàng vò. Baøi taäp aùp duïng : (xem trong phieáu hoïc taäp)
35
Cl chieám 75,77% ; 37Cl chieán
24,23%. Tính nguyeân töû khoái
trung bình cuûa clo.
2/ Angtimon coù hai ñoàng vò
121
51 Sb 62%, coù nguyeân töû khoái
trung bình laø 121,76u. Tìm nguyeân
töû khoái cuûa ñoàng vò thöù nhì.
Baøi taäp aùp duïng : 5, 6, 7, 8
SGK tr.14

Trang 6
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 6
Baøi 3 :
LUYEÄN TAÄP : THAØNH PHAÀN NGUYEÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Cuûng coá kieán thöùc veà : thaønh phaàn caáu taïo nguyeân töû, haït nhaân nguyeân töû,
kích thöôùc, khoái löôïng, ñieän tích cuûa caùc haït. Ñònh nghóa nguyeân toá hoùa hoïc, kí hieäu nguyeân töû,
ñoàng vò, nguyeân töû khoái, nguyeân töû khoái trung bình.
2/ Kó naêng : Reøn kó naêng xaùc ñònh soá electron, soá p, soá n vaø nguyeân töû khoái khi bieát kí
hieäu nguyeân töû.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp. Phieáu hoïc taäp.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
+ Hoûi hoïc sinh caùc noäi dung trong phieáu hoïc
taäp.
Phieáu hoïc taäp soá 1: Nguyeân töû coù thaønh
phaàn caáu taïo nhö theá naøo (neâu roõ khoái löôïng
vaø ñieän tích cuûa töøng loaïi haït) ?
Phieáu hoïc taäp soá 2: Nhaéc laïi caùc khaùi nieäm :
soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân, nguyeân toá hoùa
hoïc, ñoàng vò, nguyeân töû khoái, coâng thöùc tính
nguyeân töû khoái trung bình.
Phieáu hoïc taäp soá 3: Kí hieäu nguyeân töû 20 40
Ca
cho bieát ñieàu gì veà caáu taïo nguyeân töû Ca.
Hoaït ñoäng 2 :
+ Goïi hoïc sinh laøm baøi taäp 1, 2, 3 tr.9 SGK
Baøi 1  8 tr.13, 14 SGK
Baøi taäp aùp duïng : Toång soá caùc loaïi haït
trong nguyeân töû X laø 13. Tính soá löôïng caùc loaïi
haït coù trong nguyeân töû X.
Laøm baøi taäp 2, 3 tr.18 ; 1  8 tr.13, 14 SGK.
1/ Nguyeân töû ñöôïc taïo neân bôûi electron vaø
haït nhaân. Haït nhaân ñöôïc taïo neân bôûi proton
vaø nôtron.
(Khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa töøng loaïi haït
xem SGK)
Laøm baøi taäp 1 tr.18, ; 1, 2, 3 tr.9 SGK
2/ Trong nguyeân töû, soá ñôn vò ñieän tích haït
nhaân Z = soá p = soá electron.
Soá khoái haït nhaân A = N + Z
Caùch kí hieäu nguyeân töû.
Nguyeân töû khoái, nguyeân töû khoái trung
bình.
3/ Soá hieäu nguyeân töû Z vaø soá khoái A ñaëc
tröng cho nguyeân töû
Kí hieäu nguyeân töû : ZA X

Trang 7
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 7, 8
Baøi 4 :
CAÁU TAÏO VOÛ NGUYEÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh hieåu : Trong nguyeân töû electron chuyeån ñoäng quanh haït nhaân taïo neân
voû nguyeân töû. Caáu taïo cuûa voû nguyeân töû, lôùp vaø phaân lôùp electron. Soá electron toái ña trong
töøng phaân lôùp, lôùp.
2/ Kó naêng : reøn kó naêng giaûi caùc baøi taäp lieân quan ñeán caùc kieán thöùc sau : Phaân bieät lôùp
electron vaø phaân lôùp electron, Soá electron toái ña trong moät phaân lôùp, moät lôùp. Caùch kí hieäu caùc
lôùp, phaân lôùp, Söï phaân boá electron treân caùc lôùp (K, L, M …) vaø phaân lôùp (s, p, d, f)
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Baûn veõ caùc loaïi moâ hình nguyeân töû. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1: Quan saùt
hình 1.6 tr.19 SGK moâ taû maãu
nguyeân töû haønh tinh.
Theo thuyeát cô hoïc löôïng töû :
electron chuyeån ñoäng raát nhanh
xung quanh haït nhaân taïo ra “ñaùm
maây electron” coù ñieän tích khoâng
ñeàu. Vuøng khoâng gian xung quanh
haït nhaân coù khaû naêng tìm thaáy
electron lôùn nhaát (khoaûng 90%) 
goïi laø obitan nguyeân töû (xem SGK
tr.23)
Phieáu hoïc taäp soá 2: + Trong voû
nguyeân töû, caùc electron ñöôïc saép
xeáp nhö theá naøo ?
Hoaït ñoäng 2 :
+ Traïng thaùi beàn laø traïng thaùi coù
möùc naêng löôïng thaáp.
Phieáu hoïc taäp soá 3: Vaäy
electron ôû gaàn hay ôû xa haït nhaân
thì lieân keát vôùi haït nhaân beàn hôn,
naêng löôïng cuûa chuùng nhö theá
naøo ? Taïi sao ?
Hoaït ñoäng 3 :
+ Cuûng coá caùc khaùi nieäm veà söï
phaân boá electron vaøo caùc lôùp.
Ñaëc ñieåm cuûa caùc electron trong
cuøng moät lôùp.
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 4: Moãi lôùp
electron coøn chia thaønh caùc phaân
lôùp. Kí hieäu cuûa caùc phaân lôùp
laø gì ? Moãi lôùp coù bao nhieâu
phaân lôùp ? Tính soá phaân lôùp coù
trong caùc lôùp K, L, M, N vaø teân
cuûa caùc phaân lôùp ñoù.
I/ Söï chuyeån ñoäng cuûa electron trong nguyeân töû :
+ Theo thuyeát cô hoïc coå ñieån : electron chuyeån ñoäng xung
quanh haït nhaân theo nhöõng quó ñaïo hình troøn hoaëc hình elip.
+ Thuyeát cô hoïc löôïng töû : electron raát nhoû, chuyeån ñoäng
raát nhanh (haøng ngaøn km/giaây) trong khu vöïc xung quanh haït
nhaân nguyeân töû khoâng theo nhöõng quó ñaïo xaùc ñònh taïo
neân voû nguyeân töû.
II/ Lôùp vaø phaân lôùp electron :
+ Trong nguyeân töû caùc electron ñöôïc xeáp thaønh töøng lôùp,
moãi lôùp ñöôïc chia thaønh nhieàu phaân lôùp tuøy theo möùc
naêng löôïng cuûa electron.
1. Lôùp electron :
+ Caùc electron ôû gaàn haït nhaân lieân keát vôùi haït nhaân
chaët cheõ (beàn nhaát) neân möùc naêng löôïng thaáp nhaát.
+ Caùc electron ôû xa haït nhaân lieân keát vôùi haït nhaân keùm
chaët cheõ (keùm beàn) neân möùc naêng löôïng cao.
+ Caùc electron treân cuøng moät lôùp coù möùc naêng löôïng
gaàn baèng nhau.
+ Xeáp theo thöù töï möùc naêng löôïng töø thaáp ñeán cao caùc
lôùp electron ñöôïc ñaùnh soá thöù töï töø trong ra ngoaøi.
Soá tt 1 2 3 4 5 6 7
Teân lôùp K L M N O P Q
2.Phaân lôùp electron :
+ Moãi lôùp electron goàm nhieàu phaân lôùp, kí hieäu : s, p, d,
f.
+ Caùc electron treân cuøng moät phaân lôùp coù möùc naêng
löôïng baèng nhau.
Soá phaân lôùp = soá thöù töï cuûa lôùp
Lôùp K (n = 1) coù 1 phaân lôùp : 1s
Lôùp L (n = 2) coù 2 phaân lôùp : 2s 2p
Lôùp M (n = 3) coù 3 phaân lôùp : 3s 3p 3d
Lôùp N (n = 4) coù 4 phaân lôùp : 4s 4p 4d 4f
3. Obitan :
+ Moãi phaân lôùp goàm nhieàu obitan

Trang 8
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Hoaït ñoäng 5 : Phaân lôùp s coù 1 obitan hình caàu
Phieáu hoïc taäp soá 5: Khaùi nieäm Phaân lôùp p coù 3 obitan hình soá taùm noåi
veà obitan (ghi nhôù soá electron toái Phaân lôùp d coù 5 obitan hình daïng phöùc taïp
ña trong 1 obitan, electron gheùp ñoâi, Phaân lôùp f coù 7 obitan hình daïng phöùc taïp
electron ñoäc thaân) + Moãi obitan chöùa toái ña 2 electron (nguyeân lí Pauli)
Obitan chöùa 2 electron goïi laø electron gheùp ñoâi, electron
gheùp ñoâi thöôøng khoù tham gia lieân keát hoùa hoïc.
Obitan chöùa 1 electron goïi laø electron ñoäc thaân, electron
ñoäc thaân deã tham gia lieân keát hoùa hoïc. Caùc electron ñoäc
thaân ñöôïc kí hieäu baèng caùc muõi teân cuøng chieàu.
III/ Soá electron toái ña treân 1 lôùp, 1 phaân lôùp :
* Phaân lôùp s coù 1 obitan  soá electron toái ña laø 2
Hoaït ñoäng 6 : Phaân lôùp p coù 3 obitan  soá electron toái ña laø 6
Phieáu hoïc taäp soá 6: Soá electron Phaân lôùp d coù 5 obitan  soá electron toái ña laø 10
toái ña treân töøng lôùp, töøng phaân Phaân lôùp f coù 7 obitan  soá electron toái ña laø 14
lôùp laø bao nhieâu ? * Lôùp K coù 1 phaân lôùp 1s  soá e toái ña laø 2
Lôùp L coù 2 phaân lôùp 2s 2p  soá e toái ña laø 8
Lôùp M coù 3 phaân lôùp 3s 3p 3d  soá e toái ña laø 18
Lôùp N coù 4 phaân lôùp 4s 4p 4d 4f  soá e toái ña laø 32
Soá electron toái ña treân moät lôùp = 2n2
n : soá thöù töï cuûa lôùp
 Ñöa ra coâng thöùc tính soá
* Lôùp (phaân lôùp) chöùa ñuû soá electron toái ña goïi laø lôùp
electron toái ña treân moät lôùp. Khaùi
(phaân lôùp) baõo hoøa.
nieäm baõo hoøa, baùn baõo hoøa.
* Caùc lôùp (phaân lôùp) electron baõo hoøa (hoaëc baùn baõo
hoøa) thì beàn, coù möùc naêng löôïng thaáp.

Trang 9
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 9
Baøi 5 :
CAÁU HÌNH ELECTRON CUÛA NGUYEÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát qui luaät saép xeáp caùc electron trong voû nguyeân töû cuûa caùc
nguyeân toá. Bieát ñaëc ñieåm cuûa lôùp electron ngoaøi cuøng quyeát ñòng tính chaát hoùa hoïc cô baûn cuûa
nguyeân toá.
2/ Kó naêng : Hoïc sinh vaän duïng : Vieát caáu hình electron nguyeân töû cuûa 20 nguyeân toá ñaàu.

II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Sô ñoà phaân boá möùc naêng löôïng cuûa caùc lôùp vaø caùc phaân
lôùp, baûng caáu hình electron cuûa 20 nguyeân toá ñaàu. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : I/ Thöù töï caùc möùc naêng löôïng trong nguyeân
Phieáu hoïc taäp soá 1: Vaät chaát coù khuynh töû :
höôùng chuyeån veà traïng thaùi beàn  caùc * Nguyeân lí vöõng beàn : Trong nguyeân töû caùc
electron chieám caùc möùc naêng löôïng naøo electron laàn löôït chieám caùc phaân möùc naêng löôïng
tröôùc ? töø thaáp ñeán cao.
+ Treo leân baûng Sô ñoà phaân boá möùc + Thöïc nghieäm xaùc ñònh naêng löôïng cuûa caùc
naêng löôïng cuûa caùc lôùp vaø caùc phaân phaân lôùp ñöôïc xeáp theo chieàu töø thaáp ñeán cao
lôùp, chæ cho hoïc sinh caùch ñoïc ñeå bieát laø : 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d 5p … ghi nhôù baèng
thöù töï möùc naêng löôïng cuûa caùc phaân qui taéc Kleckowski :
lôùp. Chuù yù söï cheøn möùc naêng löôïng
giöõa 4s vaø 3d.
+ Coù theå giôùi thieäu qui taéc Kleckowski
7s 7p II/ Caáu hình electron cuûa nguyeân töû :
  1/ Caáu hình electron cuûa nguyeân töû :
6s 6p 6d Caáu hình electron cuûa nguyeân töû bieåu dieãn söï
   phaân boá electron treân caùc phaân lôùp thuoäc caùc lôùp
5s 5p 5d 5f khaùc nhau.
  
* Qui öôùc vieát caáu hình electron :
4s 4p 4d 4f
  + Soá thöù töï lôùp electron ghi baèng soá 1, 2, 3 …
3s  3p 3d + Phaân lôùp ghi baèng chöõ caùi thöôøng s, p, d, f.
 + Soá electron ñöôïc ghi baèng soá ôû phía treân beân
2s  2p phaûi cuûa phaân lôùp.
 Ví duï : 1H (1e) 1s1
2 2 4
1s 8O (8e) 1s 2s 2p

Phieáu hoïc taäp soá 2: Töø qui taéc * Caùch vieát caáu hình electron cuûa nguyeân töû :
Kleckowski ñoïc thöù töï möùc naêng löôïng töø Böôùc 1 : Xaùc ñònh soá electron cuûa nguyeân töû.
thaáp ñeán cao Böôùc 2 : Caùc electron ñöôïc phaân boá vaøo caùc
Hoaït ñoäng 2 : phaân lôùp theo nguyeân lyù vöõng beàn
+ Treo baûng caáu hình electron cuûa 20 Böôùc 3 : Vieát caáu hình electron bieåu dieãn söï phaân
nguyeân toá ñaàu. Höôùng daãn hoïc nhôù qui boá electron treân caùc phaân lôùp thuoäc caùc lôùp
öôùc vieát caáu hình electron. khaùc nhau.
Phieáu hoïc taäp soá 3: Ví duï :
2
1/ Vieát caáu hình electron cuûa H, O 2He (2e) 1s lôùp electron ñaõ baõo hoøa
2 2 6
 Ñöa ra caùc böôùc vieát caáu hình electron 10Ne (10e) 1s 2s 2p lôùp electron ñaõ baõo hoøa,
nguyeân töû. electron cuoái cuøng ñieàn vaøo phaân lôùp p : Ne laø
2/ Vieát caáu hình electron cuûa caùc nguyeân nguyeân toá p.
2 2 6 2 5
töû : 2He ; 10Ne ; 17Cl ; 26Fe. Xaùc ñònh nguyeân 17Cl (17e) 1s 2s 2p 3s 3p
2 5
töû naøo coù lôùp electron ngoaøi cuøng baõo Vieát goïn : [Ne] 3s 3p electron cuoái cuøng ñieàn
vaøo phaân lôùp p : Cl laø nguyeân toá p.
Trang 10
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
hoøa, hoï nguyeân toá, caùch vieát caáu hình
electron thu goïn döïa vaøo caáu hình electron
cuûa khí hieám.
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 4: Neâu ñaëc ñieåm
cuûa lôùp electron ngoaøi cuøng.
Baøi taäp aùp duïng :
Vieát caáu hình electron, xaùc ñònh soá lôùp
electron, soá electron ngoaøi cuøng suy ra tính
chaát hoùa hoïc cuûa chuùng : 30Zn, 34Se, 25Mn,
35Br, 29Cu, 24Cr.
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
26 Fe (26e) 1s 2s 2p 3s 3p6 4s2 3d6
2 2 6 2
2 2 6 2 6 6 2
26Fe (26e) 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s
6 2
Vieát goïn : [Ar] 3d 4s electron cuoái cuøng ñieàn
vaøo phaân lôùp d : Fe laø nguyeân toá d.
+ Nguyeân toá s laø nhöõng nguyeân toá maø nguyeân
töû coù electron cuoái cuøng ñöôïc ñieàn vaøo phaân lôùp
s.
+ Nguyeân toá p laø nhöõng nguyeân toá maø nguyeân
töû coù electron cuoái cuøng ñöôïc ñieàn vaøo phaân lôùp
s.
+ Nguyeân toá d laø nhöõng nguyeân toá maø nguyeân
töû coù electron cuoái cuøng ñöôïc ñieàn vaøo phaân lôùp
s.
+ Nguyeân toá f laø nhöõng nguyeân toá maø nguyeân
töû coù electron cuoái cuøng ñöôïc ñieàn vaøo phaân lôùp
s.
2/ Caáu hình electron nguyeân töû cuûa 20 nguyeân
toá ñaàu : Xem SGK tr.26
3/ Ñaëc ñieåm cuûa lôùp electron ngoaøi cuøng :
+ Lôùp electron ngoaøi cuøng chöùa ñöôïc toái ña 8
electron. (Rieâng lôùp thöù nhaát chæ chöùa toái ña 2
electron)
+ Caùc nguyeân töû coù lôùp electron ngoaøi cuøng
baõo hoøa, beàn vöõng laø khí hieám (hay khí trô).
+ Nguyeân töû coù 1, 2, 3 electron ngoaøi cuøng laø
kim loaïi.
+ Nguyeân töû coù 5, 6, 7 electron ngoaøi cuøng laø phi
kim.
+ Nguyeân töû coù 4 electron ngoaøi cuøng, xeùt theâm
soá lôùp electron : - Coù 2, 3 lôùp electron laø phi kim.
- Coù 5, 6, 7 lôùp electron laø kim loaïi.
+ Caùc electron ngoaøi cuøng quyeát ñònh tính chaát
hoùa hoïc cuûa nguyeân toá.
electron chieám caùc möùc naêng löôïng töø thaáp ñeán
cao.
Trang 11
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 10, 11
Baøi 6 :
LUYEÄN TAÄP : CAÁU TAÏO VOÛ NGUYEÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh naém vöõng : Voû nguyeân töû goàm coù caùc lôùp vaø phaân lôùp electron.
Caùc möùc naêng löôïng cuûa lôùp, phaân lôùp. Soá electron toái ña trong moät lôùp, moät phaân lôùp. Caáu
hình electron cuûa nguyeân töû.
2/ Kó naêng : Hoïc sinh ñöôïc reøn luyeän veà moät soá daïng baøi taäp lieân quan ñeán caáu hình
electron lôùp ngoaøi cuøng cuûa nguyeân töû 20 nguyeân toá ñaàu. Töø caáu hình electron cuûa nguyeân töû
suy ra tính chaát tieâu bieåu cuûa nguyeân toá ñoù.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Sô ñoà phaân boá möùc naêng löôïng cuûa caùc lôùp vaø phaân lôùp.
Phieáu hoïc taäp.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp thaûo luaän nhoùm keát hôïp vôùi söû duïng ñoà
duøng daïy hoïc.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : 1/ Lôùp vaø phaân lôùp electron :
+ Yeâu caàu hoïc sinh xem baûng 3, 4 tr.29 SGK Xem baûng 3 tr.29 SGK
2/ Moái lieân heä giöõa lôùp electron ngoaøi cuøng
vôùi loaïi nguyeân toá :
Hoaït ñoäng 2 : Xem baûng 4 tr.29 SGK
+ Caùc nhoùm thaûo luaän theo caùc caâu hoûi + Electron coù möùc naêng löôïng gaàn baèng nhau
trong phieáu hoïc taäp. ñöôïc xeáp vaøo moät lôùp.
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Veà maët naêng + Electron coù möùc naêng löôïng baèng nhau ñöôïc
löôïng caùc electron nhö theá naøo ñöôïc xeáp xeáp vaøo moät phaân lôùp.
vaøo moät lôùp, moät phaân lôùp ?
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Soá electron toái ña + Soá electron toái ña cuûa moät lôùp = 2n2, cuûa
ôû lôùp thöù n laø bao nhieâu ? phaân lôùp s laø 2 ; p laø 6 ; d laø 10 ; f laø 14.
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Lôùp thöù n coù bao
nhieâu phaân lôùp ? Laáy ví duï vôùi n = 1, 2, 3,
4. + Thöù töï naêng löôïng cuûa caùc phaân lôùp töø
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Saép xeáp caùc phaân thaáp ñeán cao laø : 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p …
lôùp theo thöù töï möùc naêng löôïng töø thaáp + Qui taéc vieát caáu hình electron :
ñeán cao.
Phieáu hoïc taäp soá 5: Qui taéc vieát caáu + Ñaëc ñieåm cuûa lôùp electron ngoaøi cuøng :
hình electron nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá.  Soá electron lôùp ngoaøi cuøng ôû nguyeân töû
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Soá electron lôùp cuûa moät nguyeân toá cho bieát nguyeân toá ñoù laø
ngoaøi cuøng ôû nguyeân töû cuûa moät nguyeân kim loaïi, phi kim hay khí hieám.
toá cho bieát tính chaát hoùa hoïc ñieån hình gì
cuûa nguyeân töû nguyeân toá ñoù ?
Laøm baøi taäp 1  9 tr.30 SGK

Trang 12
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 12
KIEÅM TRA VIEÁT
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát vaø hieåu veà caáu taïo nguyeân töû, caùc khaùi nieäm veà haït nhaân
nguyeân töû : soá hieäu nguyeân töû, soá khoái haït nhaân, soá proton, soá nôtron, soá electron, khaùi nieäm
nguyeân toá hoùa hoïc, ñoàng vò. Caáu taïo voû nguyeân töû, moái lieân quan giöõa caáu taïo nguyeân töû vaø
tính chaát cuûa nguyeân toá.
2/ Kó naêng : Vieát caáu hình electron nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá, töø caáu hình electron
nguyeân töû suy ra tính chaát cuûa caùc
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Ñeà kieåm tra.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp kieåm tra khaû naêng bieát, hieåu vaø vaän duïng
cuûa hoïc sinh.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Ñeà kieåm tra Ñaùp aùn

Ñeà soá 1 : I/ Phaàn traéc nghieäm khaùch
I/ Phaàn traéc nghieäm khaùch quan (4ñ) : Haõy khoanh troøn quan (4ñ) : Haõy khoanh troøn
moät chöõ caùi A, B, C hoaëc D tröôùc yù traû lôøi ñuùng. moät chöõ caùi A, B, C hoaëc D
Caâu 1 (0,5ñ) : Caùc electron trong cuøng moät lôùp coù naêng tröôùc yù traû lôøi ñuùng.
löôïng : Caâu 1 (0,5ñ) :
A. Baèng nhau B. Gaàn baèng nhau C. Khoâng baèng nhau B. Gaàn baèng nhau
Caâu 2 (0,5ñ) : Meänh ñeà naøo sau ñaây sai : Caâu 2 (0,5ñ) :
A. Ñoàng vò laø nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá proton nhöng C. Trong haït nhaân soá haït proton
khaùc soá khoái. luoân luoân baèng soá haït nôtron.
B. Trong nguyeân töû soá haït proton trong haït nhaân luoân baèng Caâu 3 (0,5ñ) :
soá haït electron trong voû nguyeân töû. D. 2n2
C. Trong haït nhaân soá haït proton luoân luoân baèng soá haït nôtron. Caâu 4 (0,5ñ) :
D. Nguyeân töû luoân trung hoøa veà ñieän. C. 7
Caâu 3 (0,5ñ) : Soá electron toái ña cuûa moät lôùp (n : laø soá thöù Caâu 5 (0,5ñ) :
töï lôùp) laø : A.4
A. 8 B. n C. n2 D. 2n2 Caâu 6 (0,5ñ) :
Caâu 4 (0,5ñ) : Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân cuûa nguyeân töû A. b.
flo laø 9. Trong nguyeân töû flo soá electron ôû lôùp coù möùc naêng B. c.
löôïng cao nhaát laø : C. a
A. 3 B. 5 C. 7 D. 9 II/ PHAÀN TÖÏ LUAÄN (6ñ) :
Caâu 5 (0,5ñ) : Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân cuûa nguyeân töû Caâu 1 (2ñ) : Vieát caáu hình
oxi laø 8. Trong nguyeân töû oxi soá electron cuoái cuøng laø : electron cuûa nguyeân töû (X) 0,5ñ
A.4 B. 6 C. 8 D. Keát quaû khaùc (X) thuoäc nhoùm nguyeân toá d vì
Caâu 6 (0,5ñ) : Haõy gheùp caáu hình electron ôû traïng thaùi cô electron cuoái cuøng laø electron d
baûn vôùi nguyeân töû thích hôïp : 0,75ñ
Caáu hình electron Nguyeân töû (X) laø kim loaïi vì coù 2 electron
2 2 6
A. 1s 2s 2p a. K ngoaøi cuøng. 0,75ñ
B. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3 b. Ne Caâu 2 (4ñ) : Goïi x laø soá khoái
C. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 c. P cuûa ñoàng vò thöù 2. 1ñ
II/ PHAÀN TÖÏ LUAÄN (6ñ) : % cuûa ñoàng vò thöù hai laø
Caâu 1 (2ñ) : Vieát caáu hình electron cuûa nguyeân töû (X) coù Z = 100% – 54,5% = 45,5% 1ñ
25. (X) thuoäc nhoùm nguyeân toá gì (s, p, d, f) ? (X) laø kim loaïi, 79.54,5  x.45,5
A  79,91 1ñ
phi kim hay khí hieám ? Vì sao ? 100
Caâu 2 (4ñ) : Brom coù 2 ñoàng vò 35 79
Br chieám 54,5% vaø nguyeân  x = 81 1ñ
töû khoái trung bình cuûa brom laø 79,91. Haõy xaùc ñònh soá khoái
cuûa ñoàng vò coøn laïi. Coi nguyeân töû khoái truøng vôùi soá khoái.

Trang 13
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 13, 14
Chöông 2 :

BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA

HOÏC VAØ ÑÒNH LUAÄT TUAÀN HOAØN
Baøi 7 :
BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát nguyeân taéc saép xeáp caùc nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn, caáu
taïo baûng tuaàn hoaøn
2/ Kó naêng : Hoïc sinh vaän duïng döïa vaøo caùc döõ lieäu ghi trong oâ vaø vò trí cuûa oâ trong baûng
tuaàn hoaøn ñeå suy ra ñöôïc caùc thoâng tin veà thaønh phaàn nguyeân töû cuûa nguyeân toá naèm trong oâ.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : phaàn meàm veà baûng tuaàn hoaøn. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
+ Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc SGK
veà lòch söû phaùt minh ra baûng
tuaàn hoaøn.
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : a)
Quan saùt baûng tuaàn hoaøn,
chuù yù ñieän tích haït nhaân
nguyeân töû cuûa caùc nguyeân
toá trong baûng tuaàn hoaøn 
ñöa ra nguyeân taéc saép xeáp
thöù nhaát.
b) Vieát caáu hình electron
nguyeân töû cuûa caùc nguyeân
toá Li, Be, C (cuøng haøng) 
ñöa ra nguyeân taéc thöù 2
+ Cho hoïc sinh bieát khaùi
nieäm electron hoùa trò.
c) Vieát caáu hình electron
nguyeân töû cuûa caùc nguyeân
toá Li, Na, K (cuøng coät), xaùc
ñònh electron hoùa trò  ñöa ra
nguyeân taéc thöù 3
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Moâ
taû caáu taïo cuûa baûng tuaàn
hoaøn (soá löôïng chu kì, nhoùm,
oâ nguyeân toá).
Phieáu hoïc taäp soá 3 :
Baûng tuaàn hoaøn coù bao
nhieâu chu kì ? Moãi chu kì coù
bao nhieâu nguyeân toá ? Teân
cuûa nguyeân toá baét ñaàu vaø
keát thuùc cuûa moät chu kì.
Lòch söû phaùt minh ra baûng tuaàn hoaøn (xem SGK tr.32)
I/ Nguyeân taéc saép xeáp caùc nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn
:
+ Caùc nguyeân toá ñöôïc xeáp theo chieàu taêng daàn cuûa ñieän tích
haït nhaân nguyeân töû.
Li, Be, C cuøng moät haøng trong baûng tuaàn hoaøn
Li (3e) 1s2 2s1
Be (4e) 1s2 2s2
C (6e) 1s2 2s2 2p2
 Nhaän xeùt Li, Be, C cuøng coù hai lôùp electron
+ Caùc nguyeân toá coù cuøng soá lôùp electron trong nguyeân töû
ñöôïc xeáp thaønh moâït haøng.
Li (3e) 1s2 2s1
Na (11e) 1s2 2s2 2p6 3s1
K (19e) 1s2 2s2 2p2 2p6 3s2 3p6 4s1
 Nhaän xeùt Li, Na, K cuøng coù moät electron hoùa trò
+ Caùc nguyeân toá coù soá electron hoùa trò trong nguyeân töû nhö
nhau ñöôïc xeáp vaøo moâït coät.
Electron hoùa trò = electron ngoaøi cuøng + electron ôû phaân lôùp d
hoaëc f chöa baõo hoøa
II/ Caáu taïo cuûa baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc :
1. OÂ nguyeân toá :
Moãi nguyeân toá ñöôïc xeáp vaøo moät oâ
STT oâ = STTnguyeân toá = SHNT = ÑTHN
Vd : U ôû oâ thöù 92  ÑTHN = 92, coù 92 proton, 92 electron
2.Chu kì :
+ Baûng tuaàn hoaøn coù 7 chu kì ñöôïc ñaùnh soá töø 1 ñeán 7.
Chu kì 1 : 2 nguyeân toá 1H ; 2He coù 1 lôùp electron (lôùp K)
Chu kì 2 : 8 nguyeân toá 3Li  10Ne coù 2 lôùp electron (lôùp K, L)
Chu kì 3 : 8 nguyeân toá 11Na  18Ar coù 3 lôùp electron (lôùp K, L, M)
Chu kì 4 : 18 nguyeân toá 19K  36Kr coù 4 lôùp electron (lôùp K, L, M,
N)
Chu kì 5 : 18 nguyeân toá 37Rb  54Xe coù 5 lôùp electron (lôùp K, L, M,
N, O)
Chu kì 6 : 32 nguyeân toá 55Cs  86Rn coù 6 lôùp electron (lôùp K, L, M,
Trang 14
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Ñaëc
ñieåm cuûa chu kì laø gì (chuù yù
veà soá lôùp electron, ñieän tích
haït nhaân, nguyeân toá ñaàu
tieân vaø nguyeân toá keát
thuùc) ?
Hoaït ñoäng 5 :
+ Cuûng coá laïi baøi keát thuùc
tieát 13.
Hoaït ñoäng 6 :
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Vieát
caáu hình electron nguyeân töû
cuûa F, Cl, Mn yeâu caàu hoïc
sinh neâu ñaëc ñieåm cuûa
nhoùm.
Hoaït ñoäng 7 :
Phieáu hoïc taäp soá 6 :
Baûng tuaàn hoaøn coù bao
nhieâu nhoùm ? Hoïc sinh chæ
vaøo vò trí cuûa caùc nhoùm A
vaø caùc nhoùm B trong baûng
tuaàn hoaøn  ñöa ra nhaän xeùt
veà soá löôïng nhoùm A hay
nhoùm B ôû chu kì lôùn vaø chu
kì nhoû.
Hoaït ñoäng 8 :
+ Cuûng coá laïi toaøn boä baøi
hoïc, chuù yù ñaëc ñieåm cuûa
caùc nguyeân toá nhoùm A.
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Cl (Z
= 17) ôû nhoùm naøo trong baûng
tuaàn hoaøn ? Giaûi thích.
Phieáu hoïc taäp soá 8 : Laøm
baøi taäp aùp duïng : Cho Mn (Z
= 25) ; Zn (Z = 30) ; Cl (Z = 35) ;
Ca (Z = 20) töø caáu hình
electron nguyeân töû xaùc ñònh
vò trí cuûa nguyeân toá trong
baûng tuaàn hoaøn.
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
N, O, P)
Chu kì 7 : chöa hoaøn thaønh 87Fr  …
+ Chu kì 1, 2, 3 goïi laø chu kì nhoû.
+ Chu kì 4, 5, 6, 7 goïi laø chu kì lôùn.
+ Rieâng chu kì 6, 7 moãi chu kì coøn 14 nguyeân toá naèm phía döôùi
baûng tuaàn hoaøn : Hoï Lantan vaø hoï Actini.
* Ñaëc ñieåm cuûa chu kì :
+ Chu kì laø daõy caùc nguyeân toá maø nguyeân töû cuûa chuùng coù
cuøng soá lôùp electron, ñöôïc xeáp theo chieàu ñieän tích haït nhaân
taêng daàn.
STT chu kì = soá lôùp electron trong nguyeân töû
+ (Tröø chu kì 1) moãi chu kì ñeàu baét ñaàu baèng moät kim loaïi kieàm
vaø keát thuùc laø moät khí hieám.
+ Trong moãi chu kì soá electron ngoaøi cuøng taêng töø 1 ñeán 8
3. Nhoùm nguyeân toá :
Ví duï :
F (9e) 1s2 2s2 2p5
Cl (17e) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
Mn (25e) 1s2 2s2 2p2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s2
F, Cl coù 7 electron hoùa trò = soá electron ngoaøi cuøng ôû nhoùm
VIIA.
Mn coù 7 electron hoùa trò, 2 electron ngoaøi cuøng ôû nhoùm VIIB
+ Nhoùm nguyeân toá laø taäp hôïp caùc nguyeân toá maø nguyeân töû
coù caáu hình electron töông töï nhau, do ñoù coù tính chaát hoùa hoïc
gaàn gioáng nhau vaø ñöôïc xeáp thaønh moät coät.
+ Nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá trong cuøng moät nhoùm coù soá
electron hoùa trò baèng nhau vaø baèng soá thöù töï cuûa nhoùm (tröø hai
coät cuoái cuûa nhoùm VIII)
STTnhoùm = soá electron hoùa trò
* Baûng tuaàn hoaøn coù 18 coätñöôïc chia thaønh 8 nhoùm A (IA 
VIIIA) vaø 8 nhoùm B. Moãi nhoùm laø moät coät, rieâng nhoùm VIIIB
coù 3 coät.
- Nguyeân toá s ôû nhoùm IA vaø IIA
- Nguyeân toá p ôû nhoùm töø IIIA ñeán VIIIA
- Nguyeân toá d ôû 8 nhoùm B
- Nguyeân toá f goàm caùc nguyeân toá ôû hai haøng cuoái baûng.
* Nhaän xeùt :
Nhoùm B chæ coù ôû chu kì lôùn, chæ coù 1 hoaëc 2 electron ngoaøi
cuøng.
Nhoùm A coù ôû chu kì lôùn vaø nhoû, coù soá electron ngoaøi cuøng =
soá electron hoùa trò = STT nhoùm.
Ví duï : Caùc nguyeân toá sau ôû nhoùm naøo trong baûng tuaàn
hoaøn ?
Ví duï1 :
2 2 6
17Cl (25e) 1s 2s 2p 3s 3p
2 5
soá electron ngoaøi cuøng : 7 = soá electron hoùa trò  Clo ôû nhoùm
VII
laø nguyeân toá p  ôû nhoùm A
Ví duï2 :
2 2 6 2
25Mn (25e) 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d
6 2 5
2 2 6 2
25Mn (25e) 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s
6 5 2
soá electron ngoaøi cuøng : 2
soá electron hoùa trò : 2 + 5 = 7  Mn ôû nhoùm VII
laø nguyeân toá d  ôû nhoùm B
Baøi taäp aùp duïng : Xaùc ñònh vò trí cuûa caùc nguyeân toá sau trong
Trang 15
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
baûng tuaàn hoaøn.
Ví duï1 :
2 2 6 2 6 2
20Ca (25e) 1s 2s 2p 3s 3p 4s
2 2 6 2 6 2
25Mn (25e) 1s 2s 2p 3s 3p 4s
stt = Z = soá electron = 20
Coù 4 lôùp electron  ôû chu kì 4
soá electron ngoaøi cuøng : 2 = soá electron hoùa trò  Ca ôû nhoùm II
laø nguyeân toá s  ôû nhoùm A
Ví duï 2: 30Zn (30e) 1s22s22p63s23p64s23d10
1s22s22p63s23p63d104s2
stt = Z = soá electron = 30
chu kì 4 vì coù 4 lôùp electron
nhoùm II vì coù 2 electron hoùa trò
nguyeân toá d  ôû nhoùm B

Trang 16
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 15
Baøi 8 :
SÖÏ BIEÁN ÑOÅI TUAÀN HOAØN CAÁU HÌNH ELECTRON NGUYEÂN
TÖÛ CUÛA CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh caáu hình electron nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá hoùa hoïc coù söï bieán
ñoåi tuaàn hoaøn. Soá electron ngoaøi cuøng quyeát ñònh tính chaát hoùa hoïc cuûa caùc nguyeân toá thuoäc
nhoùm A
2/ Kó naêng : Döïa vaøo vò trí cuûa nguyeân toá trong nhoùm A suy ra ñöôïc soá electron ngoaøi cuøng
cuûa noù, töø ñoù döï ñoaùn tính chaát cuûa nguyeân toá. Giaûi thích söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn tính chaát
caùc nguyeân toá.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Baûng 5 SGK tr.38. Phieáu hoïc taäp.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Lôùp electron naøo quyeát ñònh tính
chaát hoùa hoïc cuûa nguyeân toá ?
Taïi sao tính chaát cuûa caùc nguyeân
toá bieán ñoåi tuaàn hoaøn ?
 Keát luaän : Nguyeân nhaân söï
bieán ñoåi tuaàn hoaøn tính chaát cuûa
nguyeân toá.
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Quan saùt
baûng 5 tr.38 SGK nhaän xeùt gì veà
caáu hình electron nguyeân töû cuûa
caùc nguyeân toá nhoùm A, soá
electron ngoaøi cuøng.
Nguyeân nhaân söï gioáng nhau veà
tính chaát hoùa hoïc cuûa caùc
nguyeân toá trong cuøng moät nhoùm
A laø gì ?
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Haõy keå
teân vaø kí hieäu hoùa hoïc caùc
nguyeân toá nhoùm VIIIA.
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Caùc khí
hieám coù bao nhieâu electron ôû lôùp
ngoaøi cuøng ? Töø ñoù suy ra caáu
hình electron ngoaøi cuøng cuûa caùc
nguyeân töû khí hieám.
I/ Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn caáu hình electron nguyeân töû
cuûa caùc nguyeân toá :
Xem baûng 5 tr.38 SGK
 Caáu hình electron lôùp ngoaøi cuøng cuûa nguyeân töû caùc
nguyeân toá nhoùm A bieán ñoåi tuaàn hoaøn.
Baét ñaàu chu kì laø ns1 (tröø chu kì 1) keát thuùc chu kì laø ns2
np6
* Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn veà caáu hình electron lôùp ngoaøi
cuûa nguyeân töû caùc nguyeân toá khi ñieän tích haït nhaân taêng
daàn chính laø nguyeân nhaân cuûa söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn tính
chaát caùc nguyeân toá.
II/ Caáu hình electron nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá
nhoùm A :
1/ Caáu hình electron lôùp ngoaøi cuøng cuûa nguyeân töû
caùc nguyeân toá nhoùm A
+ Nguyeân töû caùc nguyeân toá trong cuøng moät nhoùm A coù
cuøng soá electron ngoaøi cuøng  caùc nguyeân toá trong cuøng
moät nhoùm A coù tính chaát hoùa hoïc gioáng nhau.
+ Soá thöù töï nhoùm = soá electron ngoaøi cuøng = soá electron
hoùa trò
+ Nhoùm IA, IIA laø nguyeân toá s. Nhoùm IIIA  VIIIA laø
nguyeân toá p (tröø He).
2/ Moät soá nhoùm A tieâu bieåu :
a/ Nhoùm VIIIA (nhoùm khí hieám)
He Heli 1s2 Caáu hình
Ne Neon 2s22p6 electron ngoaøi
Ar Argon 3s23p6 cuøng : ns2np6
Kr Kripton 2
4s 4p 6

Phieáu hoïc taäp soá 5 : Coù nhaän Xe Xenon 5s25p6

xeùt gì veà lôùp electron ngoaøi cuøng
cuûa khí hieám (keå caû He)
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Haõy keå teân
vaø kí hieäu hoùa hoïc caùc nguyeân
toá nhoùm IA.
Rn Radon 6s26p6
+ Coù lôùp electron ngoaøi cuøng baõo hoøa beàn vöõng (8
electron tröø He 2 electron) haàu nhö khoâng tham gia phaûn öùng
hoùa hoïc.
+ ÔÛ ñieàu kieän thöôøng, caùc khí hieám ñeàu ôû traïng thaùi
khí vaø phaân töû chæ goàm moät nguyeân töû
b/ Nhoùm IA (nhoùm kim loaïi kieàm)
Trang 17
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
1
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Caùc kim Li Liti 2s
loaïi kieàm coù bao nhieâu electron ôû Na Natri 3s1 Caáu hình
lôùp ngoaøi cuøng ? Töø ñoù suy ra K Kali 4s1 electron ngoaøi
caáu hình electron ngoaøi cuøng cuûa Rb Rubidi 5s1 cuøng : ns1
1
caùc nguyeân töû kim loaïi kieàm. Cs Xesi 6s
Phieáu hoïc taäp soá 8: Caáu hình Fr Franxi (nguyeân toá phoùng xaï)
electron nguyeân töû cuûa caùc kim + Coù 1 electron ngoaøi cuøng deã nhöôøng 1 electron ñeå ñaït
loaïi kieàm coù beàn khoâng ? Laøm caáu hình electron beàn vöõng gioáng khí hieám theå hieän hoùa trò
theá naøo ñeå ñaït ñeán caáu hình 1
electron beàn vöõng gioáng khí Ví duï : 11Na (11e) 1s22s22p63s1
hieám ? Laáy ví duï minh hoïa. Na – 1e = Na+
+ 2 2 6
Phieáu hoïc taäp soá 9 : Vieát caáu 11Na (10e) 1s 2s 2p = [Ne]
hình electron cuûa nguyeân töû Na, ion * Laø nhöõng kim loaïi maïnh ñieån hình thöôøng coù caùc phaûn
natri. öùng sau :
Phieáu hoïc taäp soá 10 : Vieát + phaûn öùng vôùi oxi taïo oxit bazô tan trong nöôùc
phöông trình phaûn öùng cuûa Na vôùi 2M + O2 = M2O
oxi, clo, H2O, axit. + phaûn öùng vôùi phi kim taïo muoái :
2M + Cl2 = 2MCl
+ Phaûn öùng vôùi H2O taïo bazô vaø giaûi phoùng H2 :
2M + 2H2O = 2MOH + H2
+ phaûn öùng vôùi axit taïo muoái vaø giaûi phoùng H2 :
2M + 2HCl = 2MCl + H2
Hoaït ñoäng 5 : c/ Nhoùm VIIA (nhoùm halogen)
Phieáu hoïc taäp soá 11 : Haõy keå F Flo 2s22p5
Caáu hình
teân vaø kí hieäu hoùa hoïc caùc Cl Clo 3s2 3p5
electron ngoaøi
nguyeân toá nhoùm VIIA. Br Brom 4s2 4p5
cuøng : ns2np5
Phieáu hoïc taäp soá 12 : Caùc I Iot 5s2 5p5
halogen coù bao nhieâu electron ôû At Atatin (nguyeân toá phoùng xaï)
lôùp ngoaøi cuøng ? Töø ñoù suy ra + Coù 7 electron ngoaøi cuøng deã nhaän theâm 1 electron ñeå
caáu hình electron ngoaøi cuøng cuûa ñaït caáu hình electron beàn vöõng gioáng khí hieám theå hieän
caùc nguyeân töû halogen. hoùa trò 1.
Phieáu hoïc taäp soá 13 : Caáu hình Ví duï : 9F (9e) 1s22s22p5
electron nguyeân töû cuûa caùc F + 1e = F-
- 2 2 6
halogen coù beàn khoâng ? Laøm theá 9F (10e) 1s 2s 2p = [Ne]
naøo ñeå ñaït ñeán caáu hình electron + Daïng ñôn chaát caùc phaân töû halogen goàm 2 nguyeân töû.
beàn vöõng gioáng khí hieám ? Laáy ví * Laø nhöõng phi kim ñieån hình thöôøng coù caùc phaûn öùng
duï minh hoïa. sau :
Phieáu hoïc taäp soá 14 : Vieát caáu + phaûn öùng vôùi kim loaïi taïo muoái :
hình electron cuûa nguyeân töû flo, ion Cl2 + 2Na = 2NaCl
florua. + phaûn öùng vôùi H2 taïo khí hidro halogenua : tan trong nöôùc
Phieáu hoïc taäp soá 15 : Vieát taïo dung dòch axit coù cuøng coâng thöùc (axit halogen hidric)
phöông trình phaûn öùng cuûa clo vôùi H2 + Cl2 = 2HCl khí hidro clorua tan trong nöôùc taïo thaønh
Na, H2, axit. axit clo hidric HCl
+ Hidroxit cuûa halogen laø caùc axit :
Ví duï : Cl(OH)7 = HClO4.3H2O axit pecloric
HClO axit hipoclorô

Trang 18
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 16, 17
Baøi 9 :
SÖÏ BIEÁN ÑOÅI TUAÀN HOAØN TÍNH CHAÁT
CUÛA CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC – ÑÒNH LUAÄT TUAÀN
HOAØN
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh hieåu : Theá naøo laø tính kim loaïi, tính phi kim cuûa nguyeân toá. Söï bieán
ñoåi tuaàn hoaøn tính kim loaïi vaø phi kim. Khaùi nieäm ñoä aâm ñieän. Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn ñoä aâm
ñieän. Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn hoùa trò cao nhaát vôùi oxi, hoùa trò vôùi hidro. Söï bieán thieân tính chaát
oxit vaø hidroxit cuûa caùc nguyeân toá nhoùm A.
2/ Kó naêng : Vaän duïng qui luaät ñaõ bieát ñeå nghieân cöùu caùc baûng thoáng keâ tính chaát, töø ñoù
hoïc ñöôïc qui luaät môùi.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Hình 2.1 tr.43 ; baûng 6 tr.45 ; baûng 7, 8 tr.46 SGK. Phieáu hoïc
taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Cho
bieát soá electron ngoaøi
cuøng cuûa kim loaïi, phi
kim. Ñeå ñaït ñeán caáu hình
electron beàn gioáng khí
hieám thì caùc nguyeân töû
kim loaïi, phi kim phaûi
nhöôøng hay nhaän electron
 Ñònh nghóa tính kim loaïi,
phi kim.
Xem ranh giôùi töông giöõa
nguyeân toá kim loaïi vaø phi
kim trong baûng tuaàn hoaøn
(tr.37 SGK).
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 2 :
Xem baûng 2.1 SGK tr.43,
xeùt khaû naêng nhöôøng,
nhaän electron cuûa nguyeân
töû caùc nguyeân toá trong
cuøng chu kì, cuøng nhoùm
A  ñöa ra qui luaät bieán
ñoåi tính kim loaïi, phi kim
theo chu kì, theo nhoùm A.
So saùnh tính kim loaïi
cuûa caùc nguyeân toá IA,
tính phi kim cuûa caùc
nguyeân toá VIIA.
So saùnh tính kim loaïi,
phi kim cuûa caùc nguyeân
toá ôû chu kì 2.
I/ Tính kim loaïi, phi kim :
+ Tính kim loaïi : xeùt khaû naêng nhöôøng electron
+ Tính phi kim : xeùt khaû naêng nhaän electron
+ Keû ñöôøng cheùo qua caùc nguyeân toá B, Si, As, Te, At chia baûng
tuaàn hoaøn thaønh 2 phaàn :
Caùc nguyeân toá ôû phía döôùi ñöôøng cheùo laø kim loaïi.
Caùc nguyeân toá ôû ñöôøng cheùo vaø phía treân ñöôøng cheùo laø phi
kim. (Xem SGK tr.42)
+ Trong 1 chu kì soá lôùp electron baèng nhau, nhöng töø traùi sang phaûi
ÑTHN taêng  löïc huùt cuûa haït nhaân vôùi electron taêng  baùn kính
nguyeân töû giaûm, khaû naêng nhöôøng electron giaûm, khaû naêng nhaän
electron taêng => tính kim loaïi giaûm, tính phi kim taêng.
+ Trong 1 nhoùm A töø treân xuoáng ÑTHN taêng nhanh, soá lôùp electron
taêng, baùn kính nguyeân töû taêng nhanh  khaû naêng nhöôøng electron
taêng, khaû naêng nhaän electron giaûm => tính kim loaïi taêng, tính phi kim
giaûm.
* Qui luaät :
 Trong 1 chu kì theo chieàu taêng cuûa ÑTHN tính kim loaïi cuûa
caùc nguyeân toá yeáu daàn, tính phi kim maïnh daàn.
 Trong 1 nhoùm A theo chieàu taêng cuûa ÑTHN tính kim loaïi cuûa
caùc nguyeân toá maïnh daàn, tính phi kim yeáu daàn.
 tính phi kim giaûm daàn
Ví duï1 : Chu kì 3
11Na 12Mg 13Al 14Si 15P 16S 17Cl
0
BKNT(A ) 1,86 1,6 1,43 1,17 1,1 1,04 0,99
 tính kim loaïi giaûm daàn
 tính phi kim taêng daàn
Ví duï2 : Nhoùm IA
3Li 11Na 19K 37Rb 55Cs
BKNT(A0) 1,52 1,86 2,31 2,41 2,62
 tính kim loaïi taêng daàn
Ví duï3 : Nhoùm VIIA
9F 17Cl 35Br 53I
BKNT(A0) 1,72 0,99 1,14 1,33

Trang 19
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Ñoä
aâm ñieän laø gì ? Ñoä aâm
ñieän coù lieân quan ñeán
tính kim loaïi, phi kim nhö
theá naøo ? Xem baûng giaù
trò ñoä aâm ñieän tr.45 SGK,
phaùt bieåu qui luaät bieán
thieân cuûa ñoä aâm ñieän
theo chu kì, theo nhoùm A.
+ So saùnh ñoä aâm ñieän
cuûa caùc nguyeân toá ôû chu
kì 3 vaø nhoùm VIIA.
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 :
Xeùt hoùa trò cao nhaát vôùi
oxi cuûa caùc nguyeân toá
trong moät chu kì  ñöa ra
qui luaät bieán ñoåi. Xeùt
hoùa trò cuûa caùc phi kim
vôùi hidro trong moät chu kì
 ñöa ra qui luaät bieán ñoåi.
Nhaän xeùt moái töông quan
giöõa hoùa trò cuûa nguyeân
toá vôùi soá thöù töï nhoùm
cuûa nguyeân toá ñoù.
+ Chuù yù : Hôïp chaát cuûa
kim loaïi vôùi H laø hôïp
chaát ion, ôû ñieàu kieän
thöôøng chuùng laø caùc
chaát raén, ñieän hoùa trò
cuûa kim loaïi = ñieän tích
ion = soá electron ngoaøi
cuøng cuûa kim loaïi
Hoùa trò cuûa nguyeân toá
vôùi H = soá electron ñoäc
thaân
Hoaït ñoäng 5 :
Phieáu hoïc taäp soá 5 :
Neâu coâng thöùc cuûa 3
hidroxit maø em bieát, töø
ñoù ñöa ra khaùi nieäm veà
hidroxit. Giaùo vieân ñöa
theâm moät soá hidroxit cuûa
phi kim. Giaûi thích.
Phieáu hoïc taäp soá 6 :
Xem baûng 8 SGK tr.46 
phaùt bieåu qui luaät bieán
thieân tính axit, bazô cuûa
caùc oxit vaø hidroxit theo
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
* Ñoä aâm ñieän cuûa caùc nguyeân toá :
+ Ñònh nghóa : Ñoä aâm ñieän cuûa 1 nguyeân töû laø ñaïi löôïng ñaëc
tröng cho khaû naêng huùt electron cuûa nguyeân töû ñùoù khi hình thaønh
lieân keát hoùa hoïc.
Caùch xaùc ñònh : F laø phi kim maïnh nhaát ñöôïc qui öôùc ñoä aâm
ñieän laø 3,98. Töø ñoù tính ra giaù trò töông ñoái ñoä aâm ñieän cuûa caùc
nguyeân toá khaùc. (Pauling)
+ Ñoä aâm ñieän bieán thieân cuøng chieàu vôùi tính phi kim
* Qui luaät :
 Trong 1 chu kì theo chieàu taêng cuûa ÑTHN ñoä aâm ñieän cuûa
caùc nguyeân töû noùi chung taêng daàn.
 Trong 1 nhoùm A theo chieàu taêng cuûa ÑTHN ñoä aâm ñieän cuûa
caùc nguyeân töû noùi chung giaûm daàn.
Ví duï1 : Chu kì 3
11Na 12Mg 13Al 14Si 15P 16S 17Cl
Ñoä aâm ñieän 0,9 1,2 1,5 1,8 2,1 2,5 3,0
Ví duï2 : Nhoùm VIIA
9F 17Cl 35Br 53I
Ñoä aâm ñieän 4,0 3,0 2,8 2,5
II/ Hoùa trò cuûa caùc nguyeân toá :
Hoùa trò cao nhaát cuûa caùc nguyeân toá = soá electron hoùa trò = STT
nhoùm
Hoaù trò cuûa nguyeân toá vôùi H = soá electron ñoäc thaân
(Ñoái vôùi phi kim = 8 – STT nhoùm), hôïp chaát cuûa phi kim vôùi H laø
hôïp chaát coäng hoùa trò neân chuùng laø chaát khí ôû ñieàu kieän
thöôøng
* Qui luaät :
 Trong 1 chu kì töø traùi sang phaûi, hoùa trò cao nhaát cuûa caùc
nguyeân toá vôùi oxi taêng töø 1  7, hoùa trò cuûa phi kim vôùi H
giaûm töø 4 1
Ví duï1 : Chu kì 3
Nhoùm I II III IV V VI VII
Na2O MgO Al2O3 SiO2 P2O5 SO3 Cl2O7
SiH4 PH3 H2S HCl
Coâng thöùc chung :
Nhoùm I II III IV V VI VII
R2O RO R2O3 RO2 R2O5 RO3 R2O7
RH4 RH3 H2R HR
III/ Oxit vaø hidroxit caùc nguyeân toá nhoùm A :
Ví duï :
NaOH ; Ba(OH)2 ; Fe(OH)3
Al(OH)3 = HAlO2.2H2O
S(OH)6 = H2SO4.2H2O
* Khaùi nieäm hidroxit : Laø hôïp chaát coù daïng X(OH)n
X : kim loaïi hoaëc phi kim
n : hoùa trò (hình thöùc) hay möùc oxi hoùa cuûa X
+ Tính bazô cuûa oxit, hidroxit bieán thieân cuøng chieàu vôùi tính kim loaïi
cuûa nguyeân toá
+ Tính axit cuûa oxit, hidroxit bieán thieân cuøng chieàu vôùi tính phi kim
cuûa nguyeân toá
* Qui luaät :
 Trong 1 chu kì theo chieàu taêng cuûa ÑTHN (traùi  phaûi) tính
bazô cuûa oxit, hidroxit töông öùng yeáu daàn, tính axit maïnh daàn.
 Trong 1 nhoùm A theo chieàu taêng cuûa ÑTHN (treân  döôùi) tính
bazô cuûa oxit, hidroxit töông öùng maïnh daàn, tính axit yeáu daàn.
Trang 20
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
chu kì, theo nhoùm A. Ví duï1 : Chu kì 3

NaOH Mg(OH)2 Al(OH)3 H2SiO3 H3PO4 H2SO4 HClO4

Bazô Bazô ít Hidroxit Axit Axit Axit Axit
kieàm tan löôõng yeáu trung maïnh maïnh
maïnh tính bình nhaát
Na2O MgO Al2O3 SiO2 P2O5 SO3 Cl2O7
Oxit Oxit bazô Oxit Oxit axit Oxit Oxit Oxit
bazô khoâng löôõng axit axit axit
kieàm tan tính
Ví duï2 : Nhoùm IIIA
B2O3 ; H3BO3 laø axit
Al2O3 ; Al(OH)3 = HAlO2.H2O löôõng tính
Tl2O3 ; Tl(OH)3 laø bazô
(Ga, In töông töï tali)
* Veõ baûng 7 SGK tr. 55
H
Li Be B C N O F
Na Mg Al Si P S Cl
K Ca Ga Ge As Se Br
Rb Sr In Sn Sb Te I
Cs Ba Tl Pb Bi Po At
Fr

Tính bazô giaûm, tính axit taêng

Hoaït ñoäng 6 : IV/ Ñònh luaät tuaàn hoaøn :
Phieáu hoïc taäp soá 7 : “Tính chaát cuûa caùc nguyeân toá vaø ñôn chaát, cuõng nhö thaønh
Phaùt bieåu ñònh luaät tuaàn phaàn vaø tính chaát cuûa caùc hôïp chaát taïo neân töø caùc nguyeân toá
hoaøn. ñoù bieán ñoåi tuaàn hoaøn theo chieàu taêng cuûa ñieän tích haït nhaân
nguyeân töû”

Trang 21
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 18
Baøi 10 :
YÙ NGHÓA CUÛA BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ
HOÙA HOÏC
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Cuûng coá kieán thöùc veà baûng tuaàn hoaøn
2/ Kó naêng : Reøn luyeän kó naêng ñeå giaûi ñöôïc caùc baøi taäp lieân quan ñeán baûng tuaàn hoaøn.
Quan heä giöõa vò trí vaø caáu taïo ; quan heä giöõa vò trí vaø tính chaát ; so saùnh tính chaát cuûa moät
nguyeân toá vôùi caùc nguyeân toá laân caän.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Baûng phuï hoaëc giaáy A3, vieát loâng, nam chaâm. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp toå chöùc cho hoïc sinh xaây döïng phöông
höôùng vaø aùp duïng phöông höôùng do mình ñeà xuaát giaûi quyeát moät vaán ñeà cuï theå theo caùc böôùc :
Giaùo vieân ñaët vaán ñeà. Hoïc sinh trình baøy phöông höôùng giaûi quyeát. Hoïc sinh giaûi quyeát vaán ñeà.
Hoïc töï mình öùng duïng sô ñoà treân ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà töông töï.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Giaùo vieân ñaët vaán ñeà :
Bieát vò trí moät nguyeân toá
trong baûng tuaàn hoaøn coù
theå suy ra caáu taïo nguyeân
töû cuûa nguyeân toá ñoù ñöôïc
khoâng ?
Phieáu hoïc taäp soá 1 :
Nguyeân toá X coù soá thöù töï
19, chu kì 4 nhoùm IA. Xaùc
ñònh caáu taïo nguyeân töû cuûa
X.
Hoaït ñoäng 2 :
Cho caáu hình electron nguyeân
töû cuûa moät nguyeân toá xaùc
ñònh vò trí nguyeân toá (oâ
nguyeân toá, chu kì, nhoùm)
trong baûng tuaàn hoaøn.
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Cho
nguyeân toá Y coù caáu hình
electron nguyeân töû laø : 1s2
2s2 2p6 3s2 3p6 3d3 4s2. Xaùc
ñònh vò trí cuûa nguyeân toá
trong baûng tuaàn hoaøn.
Hoaït ñoäng 3 :
+ Giaùo vieân cuûng coá laïi
moái quan heä giöõa vò trí
nguyeân toá trong baûng tuaàn
hoaøn vôùi caáu hình electron
nguyeân töû cuûa noù.
Hoaït ñoäng 4 :
Giaùo vieân ñaët vaán ñeà :
Bieát vò trí moät nguyeân toá
trong baûng tuaàn hoaøn coù
I/ Quan heä giöõa vò trí cuûa nguyeân toá vaø caáu taïo nguyeân töû
cuûa noù :
* Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy phöông höôùng giaûi
quyeát :
+ Bieát soá thöù töï cuûa nguyeân toá suy ra ñöôïc soá ñôn vò ñieän tích
haït nhaân, toång soá proton, toång soá electron.
+ Bieát soá thöù töï cuûa chu kì suy ra ñöôïc soá lôùp electron.
+ Bieát soá thöù töï cuûa nhoùm suy ra soá electron hoùa trò. Ñoái vôùi
caùc nguyeân toá nhoùm A soá electron hoùa trò = soá electron ngoaøi
cuøng = soá thöù töï nhoùm.
* Hoïc sinh giaûi quyeát vaán ñeà :
+ Soá thöù töï 19  soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân laø 19  coù 19
proton, 19 electron
+ Chu kì 4  coù 4 lôùp electron.
+ Nhoùm IA  coù 1 electron ngoaøi cuøng.
* Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy phöông höôùng giaûi
quyeát :
+ Töø caáu hình electron  soá electron  soá proton  soá thöù töï
nguyeân toá
+ Töø caáu hình electron  nguyeân toá s hoaëc p  thuoäc nhoùm A
nguyeân toá d  thuoäc nhoùm B
+ Töø caáu hình e  soá electron ngoaøi cuøng (hoaëc soá electron hoùa
trò)  soá thöù töï cuûa nhoùm
+ Töø caáu hình electron  soá lôùp electron  soá thöù töï cuûa chu kì
* Hoïc sinh giaûi quyeát vaán ñeà :
+ Toång soá electron laø 23  soá thöù töï nguyeân toá.
+ Nguyeân toá d  thuoäc nhoùm B
+ Soá electron hoùa trò laø 5  nhoùm VB
+ 4 lôùp electron  chu kì 4
* Soá thöù töï nguyeân toá = Z
* Soá thöù töï chu kì = soá lôùp electron
* Nguyeân toá s, p  thuoäc nhoùm A, nguyeân toá d  thuoäc nhoùm B
Soá thöù töï nhoùm = soá electron hoùa trò = soá electron ngoaøi
cuøng + soá electron ôû phaân lôùp d hoaëc f chöa baõo hoøa (tröø 2
coät cuoái cuûa nhoùm VIIIB)
II/ Quan heä giöõa vò trí vaø tính chaát cuûa nguyeân toá :
Trang 22
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
theå suy ra tính chaát hoùa hoïc Bieát vò trí cuûa moät nguyeân toá suy ra tính chaát hoùa hoïc cô baûn
cô baûn cuûa nguyeân toá ñoù cuûa noù.
ñöôïc khoâng ? + Tính kim loaïi, phi kim.
+ Hoùa trò cao nhaát vôùi oxi = soá thöù töï nhoùm  coâng thöùc oxit
cao nhaát.
Phieáu hoïc taäp soá 3 : + Hoùa trò cuûa phi kim vôùi hidro = 8 – soá thöù töï nhoùm  coâng
Nguyeân toá Cl ôû oâ thöù 17, thöùc hôïp chaát vôùi hidro
chu kì 3, nhoùm VIIA, tính + Oxit, hidroxit cuûa kim loaïi thöôøng laø bazô, oxit, hidroxit cuûa phi
chaát hoùa hoïc cô baûn cuûa kim thöôøng laø axit
clo laø gì ? (laø kim loaïi, phi * Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy phöông höôùng giaûi
kim hay khí hieám ; hoùa trò quyeát :
cao nhaát vôùi oxi  coâng + Töø vò trí cuûa nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn coù theå suy ra :
thöùc oxit cao nhaát, hoùa trò - Nguyeân toá thuoäc nhoùm IA, IIA, IIIA laø kim loaïi (tröø B vaø H)
vôùi hidro  coâng thöùc hôïp - Nguyeân toá thuoäc nhoùm VA, VIA, VIIA coù tính phi kim (tröø Sb,
chaát vôùi hidro ; coâng thöùc Bi, Po)
hidroxit töông öùng (neáu coù), - Hoùa trò cao nhaát cuûa nguyeân toá trong hôïp chaát vôùi oxi, hoùa
tính axit hay bazô cuûa chuùng) trò cuûa phi kim vôùi hidro.
- Coâng thöùc oxit cao nhaát, coâng thöùc hôïp chaát khí vôùi Hidro
(neáu coù)
- Coâng thöùc hidroxit töông öùng (neáu coù) vaø tính axit hay bazô
cuûa chuùng
* Hoïc sinh giaûi quyeát vaán ñeà :
Hoaït ñoäng 5 : + Cl ôû chu kì 3 nhoùm VIIA laø phi kim
+ Giaùo vieân ñaët vaán ñeà : + Hoùa trò cao nhaát cuûa Cl trong hôïp chaát vôùi oxi laø 7, coâng
Döïa vaøo qui luaät bieán ñoåi thöùc oxit cao nhaát laø Cl2O7
tính chaát cuûa caùc nguyeân + Hoùa trò cuûa Cl vôùi hidro laø 8 – 7 = 1, coâng thöùc hôïp chaát vôùi
toá trong baûng tuaàn hoaøn coù hidro laø HCl
theå so saùnh tính chaát hoùa + Cl2O7 laø oxit axit vaø HClO4 laø axit maïnh nhaát.
hoïc cuûa moät nguyeân toá III/ So saùnh tính chaát hoùa hoïc cuûa moät nguyeân toá vôùi caùc
vôùi caùc nguyeân toá laân caän nguyeân toá laân caän :
ñöôïc khoâng ? * Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy phöông höôùng giaûi
Phieáu hoïc taäp soá 4 : So quyeát : veà qui luaät bieán ñoåi tính chaát
saùnh tính phi kim cuûa P (Z = * Trong moät chu kì theo chieàu ñieän tích haït nhaân taêng (töø traùi
15) ; Si (Z = 14) ; As (Z =33). sang phaûi) :
So saùnh tính bazô cuûa - Tính kim loaïi yeáu daàn, tính phi kim maïnh daàn
Al(OH)3 ; NaOH ; Mg(OH)2. - Oxit vaø hidroxit coù tính bazô yeáu daàn, tính axit maïnh daàn
* Trong moät nhoùm A theo chieàu ñieän tích haït nhaân taêng (töø treân
xuuoáng döôùi)
- Tính kim loaïi maïnh daàn, tính phi kim yeáu daàn
- Oxit vaø hidroxit coù tính bazô maïnh daàn, tính axit yeáu daàn
* Hoïc sinh giaûi quyeát vaán ñeà : so saùnh tính chaát hoùa hoïc cuûa P
(Z = 15) ; Si (Z = 14); S (Z = 16)
+ Trong baûng tuaàn hoaøn P, Si, S cuøng thuoäc chu kì 3, xeáp theo thöù
töï ñieän tích haït nhaân taêng ta ñöôïc daõy Si, P, S. Trong cuøng chu kì
khi ñieän tích haït nhaân taêng tính phi kim taêng, vaäy tính phi kim cuûa
Si yeáu hôn P yeáu hôn S.

Trang 23
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 19, 20
Baøi 11 :
LUYEÄN TAÄP : BAÛNG TUAÀN HOAØN, SÖÏ BIEÁN ÑOÅI TUAÀN
HOAØN CAÁU HÌNH ELECTRON CUÛA NGUYEÂN TÖÛ VAØ TÍNH
CHAÁT CUÛA CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh naém vöõng : Caáu taïo cuûa baûng tuaàn hoaøn. Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn
caáu hình electron nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá, tính kim loaïi, phi kim, baùn kính nguyeân töû, ñoä aâm
ñieän, hoùa trò cuûa nguyeân toá, tính axit, bazô cuûa oxit vaø hidroxit caùc nguyeân toá. Ñònh luaät tuaàn
hoaøn.
2/ Kó naêng : Coù kó naêng söû duïng baûng tuaàn hoaøn : Töø vò trí nguyeân toá suy ra tính chaát, caáu
taïo nguyeân töû vaø ngöôïc laïi.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Baøi taäp oân taäp. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Hoïc sinh tham gia caùc hoaït ñoäng cuûng coá kieán thöùc, vaän
duïng kieán thöùc ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Nguyeân taéc
saép xeáp caùc nguyeân toá trong
baûng tuaàn hoaøn. Caáu taïo baûng
tuaàn hoaøn.
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 2 :
1/Theá naøo laø chu kì ? Ñaëc ñieåm
cuûa chu kì ?
2/ Coù bao nhieâu chu kì nhoû, chu kì
lôùn ? Moãi chu kì coù bao nhieâu
nguyeân toá ?
3/ Soá thöù töï cuûa chu kì cho ta bieát
ñieàu gì veà soá lôùp electron ?
4/ Taïi sao trong moät chu kì, khi baùn
kính nguyeân töû caùc nguyeân toá
giaûm daàn theo chieàu töø traùi sang
phaûi, thì tính kim loaïi giaûm, tính phi
kim taêng daàn.
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Caùc nguyeân
toá nhoùm A coù ñaëc ñieåm gì ?
Hoaït ñoäng 4 : (Baøi taäp)
Yeâu caàu hoïc sinh giaûi caùc baøi
taäp 2, 4, 6, 7 SGK tr.53, 54. Giaùo
vieân nhaän xeùt, ñaùnh giaù.
I/ Caáu taïo baûng tuaàn hoaøn :
1/ Nguyeân taéc saép xeáp caùc nguyeân toá trong baûng tuaàn
hoaøn
+ Caùc nguyeân toá ñöôïc xeáp theo chieàu taêng daàn cuûa ñieän
tích haït nhaân nguyeân töû.
+ Caùc nguyeân toá coù cuøng soá lôùp electron trong nguyeân töû
ñöôïc xeáp thaønh moâït haøng.
+ Caùc nguyeân toá coù soá electron hoùa trò trong nguyeân töû
nhö nhau ñöôïc xeáp vaøo moâït coät.
2/ Ñaëc ñieåm cuûa chu kì :
* Chu kì laø daõy goàm nhöõng nguyeân toá maø nguyeân töû coù
soá lôùp electron baèng nhau ñöôïc xeáp theo chieàu ñieän tích haït
nhaân taêng daàn.
Tröø chu kì 1, chu kì naøo cuõng baét ñaàu baèng moät kim loaïi
kieàm vaø keát thuùc baèng khí hieám.
* Baûng tuaàn hoaøn coù ba chu kì nhoû laø caùc chu kì 1, 2, 3 vaø
boán chu kì lôùn laø caùc chu kì 4, 5, 6, 7.
Chu kì 1 coù 2 nguyeân toá. Chu kì 2 vaø 3, moãi chu kì goàm 8
nguyeân toá. Chu kì 4 vaø 5, moãi chu kì goàm 18 nguyeân toá.
Chu kì 6 goàm 32 nguyeân toá. Chu kì 7 chöa hoaøn thaønh.
* Soá thöù töï cuûa chu kì baèng soá lôùp electron cuûa nguyeân
töû thuoäc nguyeân toá naèm trong chu kì ñoù.
* Trong moät chu kì thì nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá coù
cuøng soá lôùp electron, theo chieàu ñieän tích haït nhaân taêng
baùn kính nguyeân töû giaûm daàn neân khaû naêng deã maát
electron ôû lôùp ngoaøi cuøng ñaëc tröng cho tính kim loaïi giaûm
daàn, ñoàng thôøi khaû naêng thu electron vaøo lôùp ngoaøi cuøng
ñaëc tröng cho tính phi kim taêng daàn.
3/ Ñaëc ñieåm cuûa nhoùm A :
* Soá thöù töï nhoùm = soá electron ngoaøi cuøng = soá electron
hoùa trò cuûa nguyeân töû caùc nguyeân toá trong nhoùm
* Nhoùm A coù caû ôû chu kì nhoû vaø chu kì lôùn
* Caùc nguyeân toá ôû nhoùm IA, IIA laø nguyeân toá s
Caùc nguyeân toá ôû nhoùm IIIA ñeán VIIIA laø nguyeân toá p
(tröø He)
Caùc nguyeân toá nhoùm IA, IIA, IIIA haàu heát laø kim loaïi coù
Trang 24
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Hoaït ñoäng 5 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Qui luaät
bieán ñoåi baùn kính nguyeân töû, tính
kim loaïi, phi kim, ñoä aâm ñieän, hoùa
trò nguyeân toá, tính axit, bazô cuûa
oxit vaø hidroxit caùc nguyeân toá
nhoùm A.
Hoaït ñoäng 6 : (Baøi taäp)
Yeâu caàu hoïc sinh giaûi caùc baøi
taäp 5, 8, 9 SGK tr.54. Giaùo vieân
nhaän xeùt, ñaùnh giaù.
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
1, 2, 3 electron ngoaøi cuøng.
Caùc nguyeân toá nhoùm VA, VIA, VIIA haàu heát laø phi kim
coù 5, 6, 7 electron ngoaøi cuøng
Nhoùm VIIIA laø caùc khí hieám coù 8 electron ngoaøi cuøng (tröø
He)
II/ Söï bieán thieân tính chaát cuûa caùc nguyeân toá trong
baûng tuaàn hoaøn :
* Phaùt bieåu laïi caùc qui luaät bieán ñoåi tuaàn hoaøn tính chaát
cuûa caùc nguyeân toá hoùa hoïc ñaõ hoïc
* Ñònh luaät tuaàn hoaøn
Trang 25
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 21
KIEÅM TRA VIEÁT
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát vaø hieåu veà caáu taïo baûng tuaàn hoaøn, töø caáu taïo suy ra vò trí
nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn. Töø vò trí nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn suy ra caáu taïo
nguyeân töû vaø tính chaát hoùa hoïc cô baûn cuûa nguyeân toá. Neâu tính chaát hoùa hoïc ñaëc tröng cuûa
nguyeân toá nhoùm IA, VIIA, vieát ñöôïc phöông trình phaûn öùng minh hoïa.
2/ Kó naêng : Laøm baøi taäp xaùc ñònh nguyeân toá döïa vaøo coâng thöùc hôïp chaát vôùi hidro cuûa
phi kim vaø oxit cao nhaát cuûa caùc nguyeân toá. Xaùc ñònh teân nguyeân toá döïa vaøo phaûn öùng hoùa
hoïc.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Ñeà kieåm tra.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp kieåm tra khaû naêng bieát, hieåu vaø vaän duïng
cuûa hoïc sinh.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Ñeà kieåm tra Ñaùp aùn

Ñeà soá 1 : I/ Phaàn traéc nghieäm khaùch
I/ Phaàn traéc nghieäm khaùch quan (4ñ) : Haõy khoanh troøn moät quan (4ñ) : Haõy khoanh troøn
chöõ caùi A, B, C hoaëc D tröôùc yù traû lôøi ñuùng. moät chöõ caùi A, B, C hoaëc D
Caâu 1 (0,5ñ) : Soá thöù töï nhoùm A trong baûng tuaàn hoaøn coù yù tröôùc yù traû lôøi ñuùng.
nghóa laø : Caâu 1 (0,5ñ) :
A. Bieát ñöôïc soá electron ngoaøi cuøng trong nguyeân töû cuûa A. Bieát ñöôïc soá electron
nguyeân toá. ngoaøi cuøng trong nguyeân töû
B. Bieát ñöôïc soá lôùp electron trong nguyeân töû cuûa nguyeân toá. cuûa nguyeân toá.
C. Bieát ñöôïc soá electron hoùa trò trong nguyeân töû cuûa nguyeân toá. Caâu 2 (0,5ñ) :
D. Bieát ñöôïc soá electron cuoái cuøng trong nguyeân töû cuûa nguyeân B. Ñieän tích haït nhaân cuûa
toá. nguyeân töû
Caâu 2 (0,5ñ) : Tính chaát cuûa caùc nguyeân toá hoùa hoïc bieán ñoåi Caâu 3 (0,5ñ) :
tuaàn hoaøn theo chieàu taêng cuûa : A. Tính kim loaïi giaûm vaø ñoä
A. Khoái löôïng nguyeân töû B. Ñieän tích haït nhaân cuûa aâm ñieän taêng.
nguyeân töû Caâu 4 (0,5ñ) :
C. Ñoä aâm ñieän cuûa nguyeân töû D. Tính hoaït ñoäng hoùa D. X2O5
hoïc. Caâu 5 (0,5ñ) :
Caâu 3 (0,5ñ) : Trong moãi chu kì cuûa baûng tuaàn hoaøn theo chieàu B. XH2
taêng cuûa soá hieäu nguyeân töû : Caâu 6 (0,5ñ) :
A. Tính kim loaïi giaûm vaø ñoä aâm ñieän taêng. D. oâ 14, chu kì 3, nhoùm IVA.
B. Tính kim loaïi taêng vaø ñoä aâm ñieän giaûm. Caâu 7 (0,5ñ) :
C. Tính kim loaïi vaø ñoä aâm ñieän ñeàu giaûm. D. A, B, C ñeàu ñuùng.
D. Tính kim loaïi vaø ñoä aâm ñieän ñeàu taêng. Caâu 8 (0,5ñ) :
Caâu 4 (0,5ñ) : Nguyeân toá X taïo vôùi hidro hôïp chaát khí coù coâng C. F, O, C, B.
thöùc laø XH3, coâng thöùc oxit cao nhaát cuûa X laø : II/ PHAÀN TÖÏ LUAÄN (6ñ) :
A. XO3 B. X2O C. X2O3 D. X2O5 Caâu 1 (2ñ) :
Caâu 5 (0,5ñ) : Nguyeân toá X coù coâng thöùc oxit cao nhaát cuûa X * ôû chu kì 4- Coù 4 lôùp electron
laø XO3. X taïo hôïp chaát khí vôùi hidro coù coâng thöùc laø : * ÔÛ nhoùm IIA  coù 2
A. XH3 B. XH2 C. XH6 D. XH electron ngoaøi cuøng
Caâu 6 (0,5ñ) : Caáu hình electron ôû phaân lôùp cuoái cuûa nguyeân * (X) 1s2 2s22p63s2 3p6 4s2
töû nguyeân toá X laø : 3p2. Trong baûng tuaàn hoaøn X ôû : * (X) laø kim loaïi, vì coù 2
A. oâ 16, chu kì 3, nhoùm IVA. B. oâ 14, chu kì 3, nhoùm IIA. electron ngoaøi cuøng.
C. oâ 16, chu kì 3, nhoùm IIA. D. oâ 14, chu kì 3, nhoùm IVA. 4 yù x 0,5ñ = 2ñ
Caâu 7 (0,5ñ) : Trong baûng tuaàn hoaøn Y ôû chu kì 3, nhoùm IVA. Y Caâu 2 (4ñ) :
coù : a/ Nguyeân toá R taïo hôïp chaát
A. 16 proton, 16 electron. B. 3 lôùp electron . khí vôùi hidro coù coâng thöùc
C. coù 6 electron lôùp ngoaøi cuøng. D. A, B, C ñeàu ñuùng. RH,  ôû nhoùm VIIA
Caâu 8 (0,5ñ) : Cho 4 nguyeân toá : 8O ; 9F ; 5B ; 6C. Xeáp theo thöù töï oxit cao nhaát R2O7
Trang 26
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
tính phi kim giaûm daàn laø : Nguyeân töû khoái cuûa R laø MR
A. F, O, B, C. B. O, F, C, B. C. F, O, C, B. D. F, C, O, B. 2M R
II/ PHAÀN TÖÏ LUAÄN (6ñ) : %R = = 38,8
2 M R  7.16
Caâu 1 (2ñ) : Trong baûng tuaàn hoaøn nguyeân toá X ôû chu kì 4,
 MR = 35,5
nhoùm IIA. Haõy vieát caáu hình electron cuûa (X), cho bieát (X) laø
R laø clo
kim loaïi, phi kim hay khí hieám (coù giaûi thích) ?
5 yù x 0,5 = 2,5ñ
Caâu 2 (4ñ) : Nguyeân toá R taïo hôïp chaát khí vôùi hidro coù coâng
b/ (1,5ñ) Phaûn öùng vôùi hidro
thöùc RH, trong oxit cao nhaát R chieám 38,8% veà khoái löôïng.
H2 + Cl2  2HCl
a/ Xaùc ñònh teân cuûa nguyeân toá R.
Phaûn öùng vôùi kim loaïi
b/ Neâu hai tính chaát hoùa hoïc ñaëc tröng cuûa R, vieát phöông trình
phaûn öùng minh hoïa. 2Na + Cl2  2NaCl

Trang 27
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Chöông 3 :

LIEÂN KEÁT HOÙA HOÏC

Tieát 22
Baøi 12 :
LIEÂN KEÁT ION – TINH THEÅ ION
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát ion laø gì ? Khi naøo nguyeân töû bieán thaønh ion ? Coù maáy loaïi
ion ? Lieân keát ion ñöôïc hình thaønh nhö theá naøo ?
2/ Kó naêng : Vieát ñöôïc phaân töû taïo thaønh ion töø nguyeân töû. Giaûi thích söï taïo thaønh lieân keát
ion. Vaän duïng : lieân keát ion aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán tính chaát cuûa caùc hôïp chaát ion.
3/ Thaùi ñoä : Caùc vaät lieäu laøm baèng caùc chaát coù caáu taïo tinh theå ion laø chaát raén, khoù
noùng chaûy, khoù bay hôi, khi noùng chaûy hoaëc khi tan trong nöôùc coù khaû naêng daãn ñieän  söû
duïng caùc vaät lieäu naøy cho phuø hôïp.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : phaàn meàm thí nghieäm veà tinh theå NaCl, söï taïo thaønh tinh theå
NaCl töø Na vaø Cl. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : a) Haõy
vieát caáu hình electron cuûa Na,
tính soá ñieän tích ôû haït nhaân
vaø lôùp voû cuûa nguyeân töû
I/ Söï taïo thaønh ion :
1/ Ion, cation, anion :
+ Na 1s2 2s2 2p6 3s1
Coù 11 proton, 11 electron  Na trung hoøa veà ñieän
11Na  11Na + e
+

Na. Nhaän xeùt. (11p, 11e) (11p, 10e)

b) Caáu hình electron cuûa Na + 2 2 6
11Na 1s 2s 2p = [Ne]
coù beàn khoâng ? Nguyeân töû a) Nguyeân töû trung hoøa veà ñieän, khi nguyeân töû nhöôøng hay
Na laøm theá naøo ñeå ñaït ñeán nhaän electron trôû thaønh phaàn töû mang ñieän goïi laø ion.
caáu hình electron beàn gioáng Ví duï1 :
khí hieám ? tính ñieän tích cuûa
Natri sau khi nhöôøng electron.
Hoaït ñoäng 2 : 3+ 3+ +
+ Höôùng daãn hoïc sinh bieåu
dieãn nguyeân töû Li (2,1) 
vieát quaù trình taïo ion Li+. Li (2,1) Li+ (2)
Li  Li + e +

ion Liti
Ví duï :
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Vieát 20Ca  20Ca
2+
+ 2e ion Canxi
phöông trình taïo ion töø nguyeân (20p, 20e) (20p, 18e)
töû Li, K, Ca, Al. Vieát caáu hình Caáu hình electron :
electron cuûa ion taïo thaønh. +
3Li 1s
2
= [He]
2+ 2 2 6 2 6
20Ca 1s 2s 2p 3s 3p = [Ar]
b) Trong caùc phaûn öùng hoùa hoïc, ñeå ñaït ñeán caáu hình electron
beàn gioáng khí hieám nguyeân töû kim loaïi deã nhöôøng heát electron
ngoaøi cuøng trôû thaønh haït mang ñieän döông goïi laø ion döông
(cation).
Ví duï3:
Hoaït ñoäng 3 :
+ Höôùng daãn hoïc sinh bieåu
dieãn nguyeân töû F (2,7)  + 9+
9+
vieát quaù trình taïo ion F-.
Trang 28
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi

F (2,7) F- (2,8)
F + e  F-
Ion florua
Caáu hình electron :
- 2 2 6
9F 1s 2s 2p = [Ne]
Ví duï4:
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Vieát 8O + 2e  8O
2-
ion oxi
phöông trình taïo ion töø nguyeân (8p, 8e) (8p, 10e)
töû Cl, F, O, S. Vieát caáu hình Caáu hình electron :
electron cuûa ion taïo thaønh. 2- 2
8O 1s 2s 2p
2 6
= [Ne]
c) Trong caùc phaûn öùng hoùa hoïc, ñeå ñaït ñeán caáu hình electron
beàn gioáng khí hieám nguyeân töû phi kim coù khuynh höôùng nhaän
electron töø nguyeân töû cuûa nguyeân toá khaùc trôû thaønh haït mang
ñieän aâm goïi laø ion aâm (anion).
Hoaït ñoäng 4 : 2/ Ion ñôn nguyeân töû vaø ion ña nguyeân töû :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Theá a) Ion ñôn nguyeân töû : laø caùc ion ñöôïc taïo neân töø moät nguyeân
naøo laø ion ñôn nguyeân töû ? töû. Ví duï : Li+, Mg2+, F-, S2-.
Ion ña nguyeân töû ? Cho ví duï. b) Ion ña nguyeân töû : laø nhöõng nhoùm nguyeân töû mang ñieän
tích aâm hay döông. Ví duï : Cation amoni NH 4+, anion hidroxit OH-,
anion sunfat SO42-.
Hoaït ñoäng 5 :
+ Höôùng daãn hoïc sinh bieåu II/ Söï taïo thaønh lieân keát ion :
dieãn söï taïo thaønh lieân keát Ví duï1 : Ñoát natri trong khí clo
ion -
+
17+ 11+
11+ 17+

Cl (2,8,7) Na+ (2,8) Cl- (2,8,8)

Na + Cl  Na+ + Cl-
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Bieåu Na+ + Cl-  NaCl
dieãn söï taïo thaønh lieân keát 2x1e
ion trong phaân töû NaCl, CaCl2, 2Na + Cl2  2NaCl
MgO, K2O. Ví duï2 : Ñoát Magieâ trong oxi
Mg  Mg2+ + 2e
O + 2e  O2-
Mg + O  Mg2+ + O2-
Mg2+ + O2-  MgO
2x2e
2Mg + O2  2MgO
Ví duï3 : Ñoát Natri trong oxi
Keát luaän : Lieân keát ion hình thaønh do löïc huùt tónh ñieän cuûa
caùc ion mang ñieän traùi daáu.
Hoaït ñoäng 6 : III/ Tinh theå ion :
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Tính 1/ Tinh theå NaCl :
chaát cuûa NaCl (tinh theå ion) ÔÛ theå raén, NaCl toàn taïi döôùi daïng tinh theå ion. Trong maïng
tinh theå NaCl, caùc ion Na+ vaø Cl- ñöôïc phaân boá luaân phieân ñeàu
ñaën treân caùc ñænh cuûa caùc hình laäp phöông nhoû, xung quanh
moãi ion ñeàu coù 6 ion ngöôïc daáu gaàn nhaát.
2/ Tính chaát chung cuûa hôïp chaát ion :
Tinh theå ion beàn vöõng vì löïc huùt tónh ñieän giöõa caùc ion ngöôïc
daáu trong tinh theå lôùn.
Caùc hôïp chaát ion khaù raén, khoù bay hôi, khoù noùng chaûy. Ví duï :
Trang 29
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
nhieät ñoä noùng chaûy cuûa NaCl laø 800 C, MgO laø 2800oC
o

Caùc hôïp chaát ion thöôøng tan nhieàu trong nöôùc, khi noùng chaûy
hoaëc khi tan trong nöôùc thì daãn ñieän, ôû traïng thaùi raén khoâng
daãn ñieän.

Trang 30
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 23, 24
Baøi 13 :
LIEÂN KEÁT COÄNG HOÙA TRÒ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh hieåu veà lieân keát coäng hoùa trò. Nguyeân nhaân cuûa söï hình thaønh lieân
keát coäng hoùa trò, ñaëc ñieåm cuûa lieân keát coäng hoùa trò. Phaân bieät lieân keát coäng hoùa trò vôùi
lieân keát ion. Giaûi thích söï hình thaønh lieân keát coäng hoùa trò trong caùc phaân töû. AÛnh höôûng cuûa
ñoä aâm ñieän ñeán caùc kieåu lieân keát hoùa hoïc.
2/ Kó naêng : Vaän duïng lyù thuyeát chuû ñaïo vaøo giaûi thích noäi dung baøi. Phöông phaùp so saùnh,
phaân bieät. Duøng hieäu soá ñoä aâm ñieän ñeå phaân loaïi moät caùch töông ñoái : lieân keát coäng hoùa trò
khoâng cöïc, lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc, lieân keát ion.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : phaàn meàm thí nghieäm veà söï taïo thaønh phaân töû H2, HCl, Cl2,
N2, CO2. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Yeâu caàu hoïc sinh cho caùc ví duï
veà lieân keát ion. Nhaän xeùt.
Vaäy giöõa caùc nguyeân töû gioáng
nhau lieân keát ñöôïc hình thaønh nhö
theá naøo ?
+ Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh
bieåu dieãn electron ngoaøi cuøng
baèng coâng thöùc Lewis
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 :
a) Haõy vieát caáu hình electron cuûa
H vaø He. So saùnh hai caáu hình
Hoïc sinh thaûo luaän :
H (1e) 1s1
He (2e) 1s2
Ñeå ñaït ñeán caáu hình electron beàn vöõng gioáng khí hieám
gaàn nhaát H coøn thieáu 1 electron ?
+ Moãi H goùp moät electron taïo thaønh moät caëp electron
duøng chung  Trong phaân töû H2 moãi H ñeàu coù 2 electron
gioáng khí hieám gaàn nhaát He beàn vöõng.
I/ Söï hình thaønh lieân keát coäng hoùa trò :
1/ Lieân keát coäng hoùa trò hình thaønh giöõa nhöõng
nguyeân töû gioáng nhau. Söï hình thaønh ñôn chaát
a) Söï hình thaønh phaân töû hidro (H2)
1H (1e) : 1s
1

electron vaø cho bieát ñeå ñaït ñeán H. + .H  H : H  H : H  H – H  H2

caáu hình electron beàn vöõng gioáng Coâng thöùc e CTCT CTPT
khí hieám gaàn nhaát H coøn thieáu * Giöõa hai nguyeân töû coù moät caëp electron duøng chung taïo
maáy electron ? Giaûi thích söï hình 1 lieân keát goïi laø lieân keát ñôn.
thaønh lieân keát trong phaân töû H2. b) Söï hình thaønh phaân töû nitô (N2)
 Yeâu caàu hoïc sinh cuøng thaûo 2 2 3
7N (7e) 1s 2s 2p coù 5 electron ngoaøi cuøng
luaän. . .
+ Cho hoïc sinh bieát qui öôùc vieát
lieân keát, coâng thöùc electron, coâng
: N.
.
+ . N : .
N N  : N N :  N  N  N2

thöùc caáu taïo
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Töông töï
giaûi thích söï hình thaønh lieân keát
trong phaân töû N2, Cl2.
Hoaït ñoäng 3 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Lieân keát
coäng hoùa trò ñöôïc hình thaønh nhö
theá naøo ? Theá naøo laø lieân keát
coäng hoùa trò khoâng coù cöïc ?
Hoaït ñoäng 4 :
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Hoïc sinh
thaûo luaän nhoùm giaûi thích söï taïo
thaønh lieân keát trong phaân töû HCl.
Nhaän xeùt veà ñoä aâm ñieän cuûa H
vaø Cl  keát luaän veà lieân keát
* Giöõa hai nguyeân töû coù ba caëp electron duøng chung taïo ba
lieân keát goïi laø lieân keát ba.
Ví duï2 : phaân töû clo 17Cl (17e) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
.. .. .. ..
: Cl . + . Cl :  : Cl : Cl :  Cl – Cl  Cl2
.. .. .. ..
Keát luaän : Lieân keát coäng hoùa trò laø lieân keát giöõa hai
nguyeân töû baèng moät hay nhieàu caëp electron duøng chung.
* Lieân keát coäng hoùa trò taïo thaønh giöõa nhöõng nguyeân
töû gioáng nhau, caëp electron duøng chung khoâng bò leäch veà
phía naøo goïi laø lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc.
2/ Lieân keát giöõa nhöõng nguyeân töû khaùc nhau. Söï hình
thaønh hôïp chaát
a) Söï hình thaønh phaân töû hidro clorua (HCl)
Hoïc sinh thaûo luaän :
Trang 31
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
coäng hoùa trò coù cöïc.
Hoaït ñoäng 5 :
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Hoïc sinh
thaûo luaän nhoùm giaûi thích söï taïo
thaønh lieân keát trong phaân töû CO2.
Nhaän xeùt veà söï phaân cöïc cuûa
lieân keát trong phaân töû CO2  keát
luaän veà söï phaân cöïc cuûa phaân
töû CO2.
Hoaït ñoäng 6 :
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Haõy neâu
caùc hôïp chaát coù lieân keát coäng
hoùa trò maø em bieát, cho bieát traïng
thaùi, khaû naêng tan trong caùc dung
moâi, khaû naêng daãn ñieän.
Hoaït ñoäng 7 :
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Theá naøo
laø lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc,
khoâng coù cöïc ? Moái quan heä
giöõa lieân keát coäng hoùa trò khoâng
coù cöïc, lieân keát coäng hoùa trò coù
cöïc, lieân keát ion.
So saùnh lieân keát coäng hoùa trò
khoâng cöïc, coù cöïc, ion  keát
luaän
Hoaït ñoäng 8 :
+ Duøng hieäu soá ñoä aâm ñieän 
ñeå phaân loaïi moät caùch töông ñoái
caùc loaïi lieân keát hoùa hoïc
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
2 2 6 2 5
17Cl (17e) 1s 2s 2p 3s 3p coù 7 electron ngoaøi cuøng
1H (1e) 1s1 coù 1 electron ngoaøi cuøng
+ Ñeå ñaït ñeán caáu hình electron beàn vöõng gioáng khí hieám
gaàn nhaát H vaø Cl coøn thieáu maáy electron ?
+ H vaø Cl goùp moät electron taïo thaønh moät caëp electron
duøng chung  Trong phaân töû HCl H coù 2 electron gioáng He,
Cl coù 8 electron ngoaøi cuøng gioáng Ar. Moãi nguyeân töû ñeàu
coù caáu hình electron gioáng khí hieám gaàn nhaát beàn vöõng.
Caëp electron chung leäch veà phía nguyeân töû Cl do coù ñoä
aâm ñieän lôùn hôn  lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc.
.. ..
H . + . Cl : H : Cl  H : Cl :  H – Cl  HCl
.. ..
Coù theå thu goïn coâng thöùc electron : H :Cl
* Lieân keát coäng hoùa trò trong ñoù caëp electron duøng chung
bò leäch veà phía nguyeân töû coù ñoä aâm ñieän lôùn hôn goïi laø
lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc hay lieân keát coäng hoùa trò
phaân cöïc.
b) Söï hình thaønh phaân töû khí cacbonic (CO2) coù caáu taïo
thaúng
2 2 2
6C (6e) 1s 2s 2p coù 4 electron ngoaøi cuøng
2 2
8O (8e) 1s 2s 2p
4
coù 6 electron ngoaøi cuøng
.. . .
: O. + . C . + . O:  O :: C :: O
. . ..
..
 : O :: C :: O :  O = C = O  CO2
..
* Hai caëp electron duøng chung taïo 2 lieân keát goïi laø lieân keát
ñoâi.
 Lieân keát ba beàn hôn lieân keát ñoâi, lieân keát ñoâi beàn
hôn lieân keát ñôn.
* Lieân keát giöõa C vaø O laø lieân keát coäng hoùa trò phaân
cöïc nhöng phaân töû CO2 coù caáu taïo thaúng neân hai lieân keát
ñoâi phaân cöïc trieät tieâu nhau  phaân töû CO2 khoâng phaân
cöïc.
Ví duï4 : phaân töû H2O, NH3…
3/ Tính chaát cuûa caùc chaát coù lieân keát coäng hoùa trò
+ laø chaát raén nhö : ñöôøng, löu huyønh, iot …, laø chaát loûng
nhö : nöôùc, röôïu …, laø chaát khí nhö : khí cacconic, clo, hidro
…
+ Caùc chaát coù cöïc deã tan trong dung moâi coù cöïc nhö
nöôùc. Caùc chaát khoâng coù cöïc tan trong dung moâi khoâng
cöïc nhö benzen, cacbon tetraclorua
+ Khoâng daãn ñieän ôû moïi traïng thaùi.
II/ Ñoä aâm ñieän vaø lieân keát hoùa hoïc :
1/ Quan heä giöõa lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc, lieân
keát coäng hoùa trò coù cöïc vaø lieân keát ion :
Trong phaân töû neáu caëp electron chung ôû giöõa hai nguyeân
töû laø lieân keát coäng hoùa trò khoâng coù cöïc, neáu leäch veà
phía moät nguyeân töû laø lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc, neáu
caëp electron chung chuyeån haún veà moät nguyeân töû laø lieân
keát ion  Lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc laø daïng chuyeån
tieáp giöõa lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc vaø lieân keát
ion.
2/ Hieäu ñoä aâm ñieän vaø lieân keát hoùa hoïc :
 : Hieäu ñoä aâm ñieän
Trang 32
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
0 <  < 0,4 : lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc
0,4 ≤  < 1,7 : lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc
 ≥ 1,7 : lieân keát ion
Ví duï :
Phaân töû NaCl  = 3,16 – 0,98 = 2,23
Phaân töû HCl  = 3,16 – 2,2 = 0,96
+ Hoïc sinh vaän duïng xaùc ñònh caùc loaïi lieân keát trong phaân
töû NaCl, HCl …

Trang 33
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 25
Baøi 14 :
TINH THEÅ NGUYEÂN TÖÛ VAØ TINH THEÅ PHAÂN TÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát caáu taïo maïng tinh theå nguyeân töû, phaân töû. Lieân keát trong maïng
tinh theå nguyeân töû laø lieân keát coäng hoùa trò, lieân keát trong maïng tinh theå phaân töû laø löïc lieân
keát yeáu giöõa caùc phaân töû. Tính chaát chung cuûa maïng tinh theå nguyeân töû, phaân töû.
2/ Kó naêng : Hoïc sinh vaän duïng : so saùnh maïng tinh theå nguyeân töû, maïng tinh theå phaân töû,
maïng tinh theå ion. Bieát tính chaát chung cuûa töøng loaïi maïng tinh theå ñeå söû duïng toát caùc vaät lieäu
coù caáu taïo töø caùc loaïi maïng tinh theå keå treân.
3/ Thaùi ñoä :
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Moâ hình tinh theå kim cöông. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : + Tinh theå ion goàm caùc ion aâm vaø ion döông taïi caùc nuùt
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Moâ taû maïng tinh theå  tinh theå nguyeân töû goàm caùc nguyeân töû
caáu taïo cuûa tinh theå ion, töø ñoù taïi caùc nuùt maïng tinh theå
suy ra caáu taïo cuûa tinh theå nguyeân + Caùc nguyeân töû lieân keát baèng lieân keát coäng hoùa trò 
töû. löïc lieân keát lôùn  tinh theå nguyeân töû beàn, cöùng, khoù
+ Cho hoïc sinh xem moâ hình tinh noùng chaûy, khoù bay hôi, ví duï kim cöông.
theå kim cöông. I/ Tinh theå nguyeân töû :
1/ Tinh theå nguyeân töû :
Tinh theå nguyeân töû caáu taïo töø nhöõng nguyeân töû saép
xeáp ñeàu ñaën theo moät traät töï nhaát ñònh trong khoâng gian
taïo thaønh maïng tinh theå. Taïi caùc nuùt maïng laø caùc nguyeân
töû lieân keát vôùi nhau baèng lieân keát coäng hoùa trò.
Ví duï : Kim cöông laø moät daïng thuø hình cuûa C thuoäc loaïi
tinh theå nguyeân töû. Moãi nguyeân töû C taïo 4 lieân keát coäng
hoùa trò vôùi 4 C ôû 4 ñænh cuûa töù dieän ñeàu.
Hoaït ñoäng 2 : 2/ Tính chaát chung cuûa tinh theå nguyeân töû :
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Löïc lieân + Löïc lieân keát coäng hoùa trò trong tinh theå nguyeân töû raát
keát trong tinh theå nguyeân töû ? Töø lôùn  tinh theå nguyeân töû beàn vöõng, raát cöùng, nhieät ñoä
ñoù suy ra tính chaát cuûa chuùng, cho noùng chaûy vaø nhieät ñoä soâi khaù cao.
ví duï minh hoïa. + Kim cöông coù ñoä cöùng lôùn nhaát neân ñöôïc qui öôùc ñoä
cöùng baèng 10, töø ñoù tính ñoä cöùng cuûa taát caû caùc chaát.
II/ Tinh theå phaân töû :
Hoaït ñoäng 3 : 1/ Tinh theå phaân töû :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Cho bieát Tinh theå nguyeân töû caáu taïo töø nhöõng phaân töû saép xeáp
caáu taïo cuûa tinh theå phaân töû ñeàu ñaën theo moät traät töï nhaát ñònh trong khoâng gian taïo
Hoaït ñoäng 4 : thaønh maïng tinh theå. Taïi caùc nuùt maïng laø caùc phaân töû
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Löïc lieân lieân keát vôùi nhau baèng löïc töông taùc yeáu giöõa caùc phaân
keát trong tinh theå phaân töû laø gì ? töû.
Töø ñoù suy ra tính chaát cuûa chuùng + Phaàn lôùn caùc chaát höõu cô, caùc ñôn chaát phi kim ôû nhieät
ñoä thaáp ñeàu keát tinh thaønh tinh theå phaân töû.
+ Ví duï : tinh theå I2, tinh theå CO2 (nöôùc ñaù khoâ), nöôùc ñaù
…
2/ Tính chaát chung cuûa tinh theå phaân töû :
+ Trong tinh theå phaân töû, caùc phaân töû vaãn toàn taïi nhö
nhöõng ñôn vò ñoäc laäp vaø huùt nhau baèng löïc töông taùc yeáu
giöõa caùc phaân töû  tinh theå phaân töû deã noùng chaûy, deã
bay hôi, Ví duï : tinh theå I2, tinh theå CO2 (nöôùc ñaù khoâ), nöôùc
Trang 34
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
ñaù …
+ Tinh theå phaân töû khoâng phaân cöïc deã hoaø tan vaøo caùc
dung moâi khoâng phaân cöïc nhö : toluen, benzen, cacbon
tetraclorua

Trang 35
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 26
Baøi 15 :
HOÙA TRÒ VAØ SOÁ OXI HOÙA
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát : Hoùa trò cuûa moät nguyeân toá trong hôïp chaát ion, trong hôïp chaát
coäng hoùa trò. Soá oxi hoùa.
2/ Kó naêng : Hoïc sinh vaän duïng : Xaùc ñònh ñuùng ñieän hoùa trò, coäng hoùa trò, soá oxi hoùa cuûa
nguyeân toá trong caùc chaát.
3/ Thaùi ñoä :
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : baûng tuaàn hoaøn. Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : I/ Hoùa trò :
+ Giaùo vieân ñöa ra ñònh nghóa veà 1/ Hoùa trò cuûa nguyeân toá trong hôïp chaát ion : (Goïi laø
ñieän hoùa trò. ñieän hoùa trò)
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Haõy tính Trong hôïp chaát ion, hoùa trò cuûa moät nguyeân toá baèng
ñieän hoùa trò cuûa caùc nguyeân toá ñieän tích cuûa ion vaø goïi laø ñieän hoùa trò
trong caùc hôïp chaát ion sau : NaCl, Ñieän hoùa trò = Soá ñieän tích cuûa ion
MgO, Al2O3. Ví duï: NaCl ÑHT cuûa Na laø : 1+
ÑHT cuûa Cl laø : 1-
MgO ÑHT cuûa Mg laø : 2+
ÑHT cuûa O laø : 2-
Al2O3 ÑHT cuûa Al laø : 3+
ÑHT cuûa O laø : 2-
+ Kim loaïi nhoùm IA, IIA, IIIA coù 1, 2, 3 electron ngoaøi cuøng
Hoaït ñoäng 2 : deã maát ñi 1, 2, 3 electron neân coù ñieän hoùa trò 1+, 2+, 3+.
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Cho bieát + Caùc nguyeân toá phi kim thuoäc nhoùm VA, VIA, VIIA coù 5,
moái töông quan veà soá electron 6, 7 electron ngoaøi cuøng nhaän theâm 3, 2, 1 electron neân coù
ngoaøi cuøng vôùi ñieän hoùa trò cuûa ñieän hoùa trò 3-, 2-, 1-.
kim loaïi, phi kim. 2/ Hoùa trò cuûa nguyeân toá trong hôïp chaát coäng hoùa trò
: (Goïi laø coäng hoùa trò)
Hoaït ñoäng 3 : Trong hôïp chaát coäng hoùa trò, hoùa trò cuûa moät nguyeân
+ Giaùo vieân ñöa ra ñònh nghóa veà toá ñöôïc xaùc ñònh baèng soá lieân keát cuûa nguyeân töû
coäng hoùa trò . nguyeân toá trong phaân töû vaø ñöôïc goïi laø coäng hoùa trò cuûa
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Haõy tính nguyeân toá ñoù.
coäng hoùa trò cuûa caùc nguyeân toá Ví duï:
trong caùc hôïp chaát coäng hoùa trò H–O–H Coäng hoùa trò cuûa O laø : 2
sau : H2O, CO2, CH4, HNO3. Coäng hoùa trò cuûa H laø : 1
O=C=O Coäng hoùa trò cuûa O laø : 2
Coäng hoùa trò cuûa C laø : 4
II/ Soá oxi hoùa (Möùc oxi hoùa)
Hoaït ñoäng 4 : 1/ Ñònh nghóa :
+4 -2
+ Giaùo vieân ñöa ra ñònh nghóa veà Ví duï1 : O = C = O CO2
soá oxi hoùa. Soá oxi hoùa cuûa moät nguyeân toá trong phaân töû laø soá
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Tính soá ñieän tích cuûa nguyeân töû nguyeân toá ñoù trong phaân töû neáu
oxi hoùa cuûa nguyeân toá trong caùc giaû ñònh raèng lieân keát giöõa caùc nguyeân töû trong phaân töû
chaát theo ñònh nghóa : CO2, laø lieân keát ion.
CH3CH2OH, H2O. H H
Ví du2 :   -3 +1 -1+1 -2 +1
H – C – C – O – H CH3 – CH2 – OH
 
H H
Trang 36
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
Hoaït ñoäng 5 :
+ Giaùo vieân ñöa ra caùc qui taéc
xaùc ñònh.
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Tính soá
oxi hoùa cuûa nguyeân toá trong caùc
chaát theo caùc qui taéc : Fe, S, H 2, P,
K, O2- ; Fe2+ ; Al3+ ; NH3 ; KMnO4 ;
Na2S2O3 ; K2Cr2O7 ; SO42- ; NO3- ; S2-
; PO43- ; NH4+ ; MnSO4, CrCl3, MnCl2.
Laøm baøi taäp 5, 7 SGK tr.74
Hoaït ñoäng 6 :
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Tính ñieän
hoùa trò, coäng hoùa trò vaø soá oxi
hoùa cuûa caùc nguyeân toá trong caùc
chaát sau : N  N ; Cl – Cl ; H – O –
H ; NaCl ; CaCl2 ; Al2O3 ;
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
2/ Qui taéc xaùc ñònh :
1. Trong ñôn chaát soá oxi hoùa cuûa nguyeân toá baèng
khoâng.
2. Trong moät phaân töû, toång soá oxi hoùa cuûa caùc
nguyeân töû baèng khoâng
3. Soá oxi hoùa cuûa caùc ion ñôn nguyeân töû baèng ñieän
tích ion ñoù. Trong moät ion ña nguyeân töû, toång soá oxi
hoùa cuûa caùc nguyeân töû baèng ñieän tích ion.
4. Trong hôïp chaát :
2
Soá oxi hoùa cuûa O laø : -2 (tröø O F2, caùc peoxit : Na2
1
O 2)
1
Soá oxi hoùa cuûa H laø : +1 (tröø caùc hidrua : Na H , Al
1
H 3)
Soá oxi hoùa cuûa kim loaïi = Ñieän hoùa trò cuûa noù
- Kim loaïi nhoùm IA : +1
- Kim loaïi nhoùm IIA : +2
- Kim loaïi nhoùm IIIA : +3
Chuù yù : Ñoái vôùi caùc chaát coù 2 nguyeân toá chöa bieát soá
oxi hoùa :
+ Döïa vaøo goác axit quen thuoäc
6 1
H2SO4 : goác sunfat S O42- HCl : goác clorua Cl 
5 2
HNO3 : goác nitrat N O3- H2S : goác sunfua S 2
5
H3PO4 : goác photphat P O43-
Trang 37
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 27, 28
Baøi 16 :
LUYEÄN TAÄP VEÀ LIEÂN KEÁT HOÙA HOÏC
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh naém vöõng lieân keát ion, lieân keát coäng hoùa trò. Söï hình thaønh moät
soá loaïi phaân töû. Ñaëc ñieåm caáu truùc vaø lieân keát cuûa 3 loaïi tinh theå.
2/ Kó naêng : Xaùc ñònh hoùa trò vaø soá oxi hoùa cuûa nguyeân toá trong ñôn chaát vaø hôïp chaát.
Duøng hieäu soá ñoä aâm ñieän ñeå phaân loaïi moät caùch töông ñoái loaïi lieân keát hoùa hoïc. Quan saùt,
phaân tích, so saùnh, hoaït ñoäng nhoùm.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Hoïc sinh chuaån bò tröôùc baøi luyeän taäp ôû nhaø. Phieáu hoïc
taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp thaûo luaän nhoùm, giaùo vieân ñaët vaán ñeà.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : I/ So saùnh lieân keát ion vaø lieân keát coäng hoùa trò
+ Thaûo luaän vaán ñeà thöù + Xem baûng 9 tr. 75 SGK
nhaát : lieân keát hoùa hoïc. Yeâu + Baøi taäp 2 SGK tr. 76 : Trình baøy söï gioáng vaø khaùc nhau cuûa
caàu hoïc sinh traû lôøi caùc caâu ba loaïi lieân keát : lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc, lieân keát
hoûi sau, roài ñieàn caùc thoâng coäng hoùa trò coù cöïc vaø lieân keát ion
tin vaøo baûng toång keát. So saùnh Lieân keát coäng Lieân keát coäng hoùa Lieân keát
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Caùc hoùa trò khoâng trò coù cöïc ion
loaïi lieân keát coù ñaëc ñieåm gì cöïc
gioáng nhau ? Gioáng Caùc nguyeân töû keát hôïp vôùi nhau ñeå taïo ra cho
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Caùc nhau veà moãi nguyeân töû lôùp electron ngoaøi cuøng beàn
loaïi lieân keát ñöôïc hình thaønh muïc ñích vöõng gioáng caáu truùc cuûa khí hieám (coù 8 electron
nhö theá naøo ? ngoaøi cuøng hoaëc 2 electron ngoaøi cuøng gioáng
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Nhöõng He)
nguyeân töû naøo taïo ñöôïc lieân Khaùc Duøng chung Duøng chung Cho vaø
keát coäng hoùa trò khoâng coù nhau veà electron, caëp electron, caëp electron nhaän
cöïc ? Nhöõng nguyeân töû naøo caùch hình electron duøng duøng chung bò leäch electron
taïo ñöôïc lieân keát coäng hoùa thaønh chung khoâng bò veà phía nguyeân töû
trò coù cöïc ? Nhöõng nguyeân lieân keát leäch coù ñoä aâm ñieän
töû naøo taïo ñöôïc lieân keát lôùn hôn.
ion ? Thöôøng Giöõa caùc Giöõa caùc nguyeân Giöõa kim
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Cho bieát taïo neân nguyeân töû cuûa töû cuûa caùc phi kim loaïi vaø
moái lieân heä giöõa ba loaïi lieân cuøng moät maïnh yeáu khaùc phi kim
keát ñaõ hoïc. nguyeân toá phi nhau
kim
Nhaän xeùt Lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc laø daïng trung gian
Hoaït ñoäng 2 : giöõa lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc vaø lieân
+ Thaûo luaän vaán ñeà thöù hai : keát ion.
Maïng tinh theå. Yeâu caàu hoïc II/ So saùnh tinh theå ion, tinh theå nguyeân töû, tinh theå phaân
sinh traû lôøi caùc caâu hoûi sau, töû
roài ñieàn caùc thoâng tin vaøo + Xem baûng 10 tr. 75 SGK
baûng toång keát. Baøi taäp 6 SGK tr.76
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Trình Tinh theå ion Tinh theå Tinh theå phaân töû
baøy khaùi nieäm tinh theå ion, nguyeân töû
tinh theå nguyeân töû, tinh theå Khaùi Caùc cation vaø ÔÛ caùc ñieåm ÔÛ caùc ñieåm nuùt
phaân töû. nieäm anion ñöôïc nuùt cuûa maïng cuûa maïng tinh theå
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Löïc phaân boá luaân tinh theå nguyeân töû laø caùc
lieân keát trong caùc loaïi tinh phieân ñeàu nguyeân töû laø nguyeân töû.
theå laø gì ? ñaën ôû caùc caùc nguyeân
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Ñaëc tính ñieåm nuùt cuûa töû.
cuûa caùc hôïp chaát coù caáu taïo
Trang 38
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I
tinh theå ion, tinh theå nguyeân
töû, tinh theå phaân töû.
Hoaït ñoäng 3 :
+ Thaûo luaän vaán ñeà thöù ba :
Hoùa trò caùc nguyeân toá. Yeâu
caàu hoïc sinh laøm baøi taäp 7, 8
SGK tr. 76
Hoaït ñoäng 4 :
+ Thaûo luaän vaán ñeà thöù tö :
Soá oxi hoùa. Yeâu caàu hoïc sinh
laøm baøi taäp 9 SGK tr. 76
Hoaït ñoäng 5 :
+ Thaûo luaän vaán ñeà thöù
naêm : Hieäu ñoä aâm ñieän vaø
lieân keát hoùa hoïc. Yeâu caàu
hoïc sinh laøm baøi taäp 3, 4 SGK
tr. 76
Hoaït ñoäng 6 :
+ Cuûng coá kó naêng giaûi
baøi taäp
Laøm baøi taäp 6, 7, 8, 9, 3, 4
SGK tr. 76
Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
maïng tinh theå.
Löïc Caùc ion mang Caùc nguyeân Caùc phaân töû lieân
lieân ñieän tích traùi töû lieân keát keát vôùi nhau baèng
keát daáu huùt nhau vôùi nhau baèng löïc huùt giöõa caùc
baèng löïc huùt löïc lieân keát phaân töû, yeáu hôn
tónh ñieän. Löïc coäng hoùa trò. nhieàu so vôùi löïc
huùt naøy lôùn. Löïc lieân keát huùt tónh ñieän
naøy raát lôùn. giöõa caùc ion vaø
löïc lieân keát coäng
hoùa trò
Ñaëc Beàn, khaù Beàn khaù Khoâng beàn, deã
tính raén, khoù bay cöùng, khoù bay bay hôi, deã noùng
hôi, khoù noùng hôi, khoù noùng chaûy
chaûy chaûy
III/ Hoùa trò cuûa caùc nguyeân toá :
+ Caùc nguyeân toá phi kim thuoäc nhoùm VIA, VIIA coù 6, 7 electron
ngoaøi cuøng nhaän theâm 2, 1 electron neân coù ñieän hoùa trò 2-, 1-.
+ Caùc nguyeân toá kim loaïi thuoäc nhoùm IA 1 electron ngoaøi cuøng
nhöôøng ñi 1 electron neân coù ñieän hoùa trò 1+.
Baøi taäp 7 SGK tr. 76 : Xaùc ñònh ñieän hoùa trò cuûa caùc nguyeân
toá nhoùm VIA, VIIA trong caùc hôïp chaát vôùi caùc nguyeân toá
nhoùm IA.
Baøi taäp 8 SGK tr. 76 :
a) Döïa vaøo vò trí cuûa caùc nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn,
haõy neâu roõ caùc nguyeân toá sau ñaây nhöõng nguyeân toá naøo coù
cuøng coäng hoùa trò trong coâng thöùc hoùa hoïc caùc oxit cao nhaát :
Si, P, Cl, S, C, N, Se, Br ?
b) Nhöõng nguyeân toá naøo sau ñaâycoù cuøng coäng hoùa trò trong
coâng thöùc hoùa hoïc cuûa caùc hôïp chaát khí vôùi hidro : P, S, F, Si,
Cl, N, As, Te ?
+ Caùc nguyeân toá cuøng nhoùm coù cuøng coäng hoùa trò trong oxit
cao nhaát vaø trong hôïp chaát khí vôùi hidro.
IV/ Soá oxi hoùa :
Nhaéc laïi caùc qui taéc xaùc ñònh soá oxi hoùa. Vaän duïng laøm baøi
taäp.
Baøi taäp 9 SGK tr. 76 :
Xaùc ñònh soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toá trong phaân töû vaø ion
sau : KMnO4, Na2Cr2O7, KClO3, H3PO4 ; NO3- ; SO42- ; CO32- ; Br- ; NH4+
V/ Hieäu ñoä aâm ñieän vaø lieân keát hoùa hoïc :
Baøi taäp 3, 4 SGK tr. 76 :
+ Vieát phöông trình taïo thaønh ion töø nguyeân töû, vieát caáu hình
electron cuûa ion, giaûi thích söï taïo thaønh lieân keát ion.
+ Giaûi thích söï taïo thaønh lieân keát coäng hoùa trò
Phieáu hoïc taäp soá 8 :
1/ Vieát phöông trình taïo thaønh ion töø caùc nguyeân töû sau : Na,
Mg, Al, O, Cl, S vieát caáu hình electron cuûa ion ñoù. Giaûi thích söï
taïo thaønh lieân keát ion giöõa caùc nguyeân töû : Na vaø O ; A (Z =
19) vaø X (Z = 16).
2/ Giaûi thích söï taïo thaønh lieân keát giöõa caùc nguyeân töû : C
vaø Cl ; X (Z = 1) vaø Y (Z = 16)
Trang 39
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Chöông 4 :

PHAÛN ÖÙNG OXI HOÙA – KHÖÛ

Tieát 29, 30
Baøi 17 :
PHAÛN ÖÙNG OXI HOÙA – KHÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hieåu vaø so saùnh ñöôïc söï oxi hoùa vaø söï khöû, chaát khöû vaø chaát oxi hoùa. Bieát
laäp phöông trình phaûn öùng oxi hoùa – khöû. YÙ nghóa cuûa phaûn öùng oxi hoùa – khöû trong thöïc tieãn.
2/ Kó naêng : Caân baèng nhanh choùng caùc phöông trình hoùa hoïc cuûa caùc phaûn öùng oxi hoùa –
khöû theo phöông phaùp thaêng baèng electron.
3/ Thaùi ñoä : Chöùng minh tính maâu thuaãn vaø thoáng nhaát cuûa söï vaät hieän töôïng.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi söû duïng
ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : I/ Ñònh nghóa :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Haõy Ví duï1 : Ñoát Mg trong oxi Mg + O2  2MgO
ñònh nghóa veà söï oxi hoùa vaø söï + Söï oxi hoùa laø söï keát hôïp vôùi oxi
khöû ñaõ hoïc ôû lôùp 8. Vieát phöông + Söï khöû laø söï laáy oxi cuûa hôïp chaát.
trình phaûn öùng vaø xaùc ñònh chaát Theo ñònh nghóa ôû lôùp 8 Mg laáy Oxi laø chaát khöû, söï laáy
oxi hoùa, chaát khöû, söï oxi hoùa, söï oxi cuûa Mg laø söï oxi hoùa.
khöû theo ñònh nghóa cuûa lôùp 8. 0 0 2 2
2 Mg + O  2 Mg O
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Tính soá oxi 2

hoùa cuûa Mg vaø O tröôùc vaø sau
phaûn öùng. Nhaän xeùt veà soá oxi
hoùa cuûa chaát khöû Mg  ñònh
nghóa veà chaát khöû, söï oxi hoùa.
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 :Trong phaûn
öùng phaûn öùng khöû CuO baèng
Hidro, xaùc ñònh soá oxi hoùa cuûa H
vaø cuûa Cu tröôùc vaø sau phaûn
öùng  ñònh nghóa veà söï oxi hoùa
vaø söï khöû, chaát oxi hoùa, chaát
khöû.
Phieáu hoïc taäp soá 4 : Xeùt phaûn
öùng ñoát Na trong clo, haõy xaùc
ñònh soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân 2Na + Cl2  2NaCl  phaûn öùng oxi hoùa – khöû
toá trong phaûn öùng töø ñoù tìm chaát Söï oxi hoùa : Na  Na+ + 1e
oxi hoùa, söï oxi hoùa, söï khöû.
Chaát khöû Mg coù soá oxi hoùa taêng
Ví duï2 : Söï khöû CuO baèng hidro xaûy ra theo phaûn öùng :
1 2
2 2 0 0
Cu O + H 2  Cu + H 2 O
0 1
Söï oxi hoùa : H  2 H + 2e
2
Chaát khöû
2 0
Söï khöû : Cu + 2e  Cu
Chaát oxi hoùa
+ Hoïc sinh laøm töông töï cho phaûn öùng ñoát Na trong clo.
Caùc ñònh nghóa :
 Chaát khöû (chaát bò oxi hoùa) laø chaát nhöôøng electron,
coù soá oxi hoùa taêng.
 Chaát oxi hoùa (chaát bò khöû) laø chaát nhaän electron,
coù soá oxi hoùa giaûm.
 Söï khöû laø quaù trình chaát oxi hoùa nhaän electron,
Hay : laø söï laøm giaûm soá oxi hoùa.
 Söï oxi hoùa laø quaù trình chaát khöû nhöôøng electron,
Hay : laø söï laøm taêng soá oxi hoùa.
Ví du ï3: Ñoát natri trong clo :
2x1e
Chaát khöû
Söï khöû : Cl + 1e  Cl-
Chaát oxi hoùa
 ñònh nghóa veà phaûn öùng oxi hoùa – khöû.
 Phaûn öùng oxi hoùa – khöû laø phaûn öùng hoùa hoïc
Trang 40
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
trong ñoù coù söï chuyeån electron giöõa caùc chaát phaûn
öùng. Hay : Phaûn öùng oxi hoùa laø phaûn öùng hoùa hoïc
trong ñoù coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa cuûa moät soá
nguyeân toá.
Hoaït ñoäng 3 : II/ Laäp phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoùa –
+ Giaùo vieân caân baèng phaûn öùng khöû :
+ Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän Caân baèng phaûn öùng oxi hoaù – khöû theo phöông phaùp
nhoùm ñöa ra caùc böôùc thöïc hieän thaêng baèng electron döïa treân nguyeân taéc : Toång electron do
ñeå caân baèng moät phaûn öùng oxi chaát khöû nhöôøng phaûi ñuùng baèng soá electron maø chaát oxi
hoùa khöû. hoùa nhaän.
 Moät nhoùm trình baøy, caùc Ví duï1 : Ñoát P trong oxi
5 2
nhoùm khaùc boå sung. 0 0
P + O2  P O5
0 5
x4 P  P + 5e
0 2
Phieáu hoïc taäp soá 5 : Neâu x 5 O2 + 4e  2 O
caùc böôùc thöïc hieän ñeå caân 4P + 5O2  2P2O5
baèng moät phaûn öùng. ÖÙng duïng * Caùc böôùc thöïc hieän :
töï caân baèng caùc phaûn öùng sau : 1. Xaùc ñònh soá oxi hoùa, tìm ra nguyeân toá coù soá oxi
Fe2O3 + CO  Fe + CO2 hoùa thay ñoåi (chaát oxi hoùa, chaát khöû ).
C + HNO3  CO2 + NO + H2O 2. Vieát söï oxi hoùa, söï khöû, caân baèng töøng quaù trình.
HCl + KMnO4  Cl2 + KCl + 0
(Chæ coù 7 ñôn chaát ñöôïc duøng chæ soá daïng X 2 : F2 ,
MnCl2 + H2O
0 0 0 0 0 0
Phieáu hoïc taäp soá 6 : Laøm Cl 2 , Br2 , I 2 , H 2 N 2 , O2 )
baøi taäp 7 tr. 83 SGK
3. Tìm heä soá chính sao cho soá electron nhöôøng baèng soá
electron nhaän.
4. Ñöa heä soá chính leân phöông trình. Tìm heä soá phuï theo
thöù töï : Kim loaïi, phi kim, hidro, oxi.
Ví duï 2 :
0 5 4 2
C + H N O3  C O2 + N O + H2O
chaát khöû chaát oxi hoùa
5 2
x 4 N + 3e  N
0 4
x3 C  C + 4e
0 5 4 2
3 C + 4H N O3 = 3 C O2 + 4 N O + 2H2O  Daïng caên
baûn
Ví duï 3 :
1 7 0 2
10H Cl + 2K Mn O4 = 5 C l 2 + 2 Mn Cl2 + 2KCl + 8H2O
+ 6HCl : axit laøm moâi tröôøng
7 2
x 2 Mn + 5e  Mn
Hoaït ñoäng 4 : 1 0
Phieáu hoïc taäp soá 7 : Neâu caùc x5 2 Cl  Cl 2 + 2e
phaûn öùng oxi hoùa – khöû trong ñôøi 1 7 0 2
soáng vaø saûn xuaát. 16H Cl + 2K Mn O4 = 5 C l 2 + 2 Mn Cl2 + 2KCl + + 8H2O
chaát khöû chaát oxi hoùa
 Daïng coù axit laøm moâi tröôøng
III/ YÙ nghóa cuûa phaûn öùng oxi hoùa – khöû :
+ Phaûn öùng oxi hoùa – khöû laø phaûn öùng phoå bieán trong
töï nhieân vaø coù taàm quan troïng trong saûn xuaát, ñôøi soáng.
Ví duï nhö :
+ Söï ñoát chaùy nhieân lieäu taïo naêng löôïng, caùc quaù trình
ñieän phaân, caùc phaûn öùng xaûy ra trong pin, aéc qui …
Trang 41
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
+ Caùc quaù trình luyeän gang, theùp, saûn xuaát nhoâm, caùc
hoùa chaát cô baûn nhö : xuùt, axit clohidric, axit nitric, phaân boùn
hoùa hoïc, thuoác baûo veä thöïc vaät, döôïc phaåm …

Trang 42
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 31
Baøi 18 :
PHAÂN LOAÏI PHAÛN ÖÙNG TRONG HOÙA HOÏC VOÂ CÔ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát : Phaûn öùng hoùa hôïp vaø phaûn öùng phaân huûy coù theå thuoäc loaïi
phaûn öùng oxi hoùa – khöû, coù theå khoâng thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoùa – khöû. Phaûn öùng theá luoân
luoân laø phaûn öùng oxi hoùa – khöû vaø phaûn öùng trao ñoåi khoâng thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoùa –
khöû.
Hoïc sinh hieåu : Döïa vaøo soá oxi hoùa coù theå chia caùc phaûn öùng hoùa hoïc thaønh
hai loaïi chính laø phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa vaø phaûn öùng khoâng co soá oxi hoùa.
2/ Kó naêng : Tieáp tuïc reøn kó naêng caân baèng phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoùa –
khöû theo phöông phaùp thaêng baèng electron.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Phieáu hoïc taäp, hoïc sinh oân taäp caùc ñònh nghóa phaûn öùng
hoùa hôïp, phaûn öùng phaân huûy, phaûn öùng theá, phaûn öùng trao ñoåi ñaõ hoïc ôû THCS.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû, thaûo luaän nhoùm
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : I/ Phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa vaø phaûn öùng
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Cho ví duï khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa :
veà phaûn öùng hoùa hôïp, phaûn öùng Caùc ví duï :
phaân huûy, phaûn öùng theá, phaûn 0 0 + 1 -2
H2 + O2  2H2O
öùng trao ñoåi. +2 -2 +4 -2 +2 +4 -2
Xaùc ñònh soá oxi hoùa cuûa caùc CaO + CO2  CaCO3  Phaûn öùng hoùa hôïp
+1 +5 -2 +1 -1 0
nguyeân toá trong caùc phaûn öùng KClO3  2KCl + 3O2
vöøa neâu.
Hoaït ñoäng 2 : +2 -2 +1 +2 -2 +1 -2
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Thaûo luaän Cu(OH)2  CuO + H2O  Phaûn öùng phaân huûy
0 +1 +5 -2 +2 +5 -2 0
nhoùm xaùc ñònh phaûn öùng naøo laø Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag
phaûn öùng oxi hoùa – khöû  ñöa ra
0 +1 -1 +2 -1 0
nhaän xeùt. Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2  Phaûn öùng theá
Hoaït ñoäng 3 : +1 -1 +1 +5 -2 +1 +5 -2 +1 -1
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Döïa treân cô NaCl + AgNO3  NaNO3 + AgCl
sôû naøo ñeå phaân loaïi phaûn öùng +2 -1 +1 -2 +1 +1 +5 -2 +1 -1
hoùa hoïc thaønh 4 loaïi ôû THCS ? CuCl2 + 2NaOH  2NaNO3 + 2AgCl  Phaûn öùng trao
Neáu laáy soá oxi hoùa laø cô sôû ñoåi
phaân loaïi thì phaûn öùng hoùa hoïc Nhaän xeùt :
ñöôïc chia thaønh maáy loaïi ? + Trong phaûn öùng hoùa hôïp, soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toá
coù theå thay ñoåi hoaëc khoâng thay ñoåi.
+ Trong phaûn öùng phaân huûy, soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân
toá coù theå thay ñoåi hoaëc khoâng thay ñoåi.
+ Trong hoùa hoïc voâ cô, phaûn öùng theá bao giöø cuõng coù söï
thay ñoåi soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toá.
+ Trong phaûn öùng trao ñoåi, soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toá
khoâng thay ñoåi.
II/ Keát luaän :
+ Phaûn öùng hoùa hoïc coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa laø phaûn
öùng oxi hoùa – khöû. (Goàm phaûn öùng theá, moät soá phaûn
öùng hoùa hôïp vaø moät soá phaûn öùng phaân huûy)
+ Phaûn öùng hoùa hoïc khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa,
khoâng phaûi laø phaûn öùng oxi hoùa – khöû. (Goàm phaûn öùng
trao ñoåi, moät soá phaûn öùng hoùa hôïp vaø moät soá phaûn öùng
phaân huûy)

Trang 43
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 32, 33
Baøi 19 :
LUYEÄN TAÄP : PHAÛN ÖÙNG OXI HOÙA – KHÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh naém vöõng caùc khaùi nieäm : Söï khöû, söï oxi hoùa, chaát khöû, chaát oxi
hoùa vaø phaûn öùng oxi hoùa – khöû treân cô sôû kieán thöùc veà caáu taïo nguyeân töû, ñònh luaät tuaàn
hoaøn, lieân keát hoùa hoïc vaø soá oxi hoùa.
Hoïc sinh vaän duïng : Nhaän bieát phaûn öùng oxi hoùa – khöû, caân baèng phöông trình
hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoùa – khöû, phaân loaïi caùc phaûn öùng hoùa hoïc.
2/ Kó naêng : Cuûng coá vaø phaùt trieån kó naêng xaùc ñònh soá oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toá.
Cuûng coá vaø phaùt trieån kó naêng caân baèng phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoùa – khöû
baèng phöông phaùp thaêng baèng electron. Reøn cho hoïc sinh kó naêng nhaän bieát phaûn öùng oxi hoùa –
khöû, chaát oxi hoùa, chaát khöû, chaát taïo moâi tröôøng cho phaûn öùng. Reøn kó naêng giaûi baøi taäp coù
tính toaùn ñôn giaûn veà phaûn öùng oxi hoùa – khöû.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Phieáu hoïc taäp.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi phöông
phaùp laøm vieäc theo nhoùm, laøm vieäc ñoäc laäp.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Phieáu hoïc taäp soá 1 : Söï oxi hoùa
laø gì ? Söï khöû laø gì ? Chaát oxi
hoùa laø gì ? Chaát khöû laø gì ?
Phaûn öùng oxi hoùa – khöû laø gì ?
Phieáu hoïc taäp soá 2 : Daáu hieäu
naøo ñeå nhaän bieát phaûn öùng oxi
hoùa – khöû ? Döïa vaøo soá oxi hoùa
ngöôøi ta chia phaûn öùng hoùa hoïc
thaønh maáy loaïi ?
Hoaït ñoäng 2 :
Phieáu hoïc taäp soá 3 : Laøm caùc
baøi taäp trong SGK tr.89, 90,
+ Giaùo vieân söûa nhöõng baøi taäp
khoù ñoái vôùi hoïc sinh.
Caùc ñònh nghóa :
 Chaát khöû (chaát bò oxi hoùa) laø chaát nhöôøng electron,
coù soá oxi hoùa taêng.
 Chaát oxi hoùa (chaát bò khöû) laø chaát nhaän electron,
coù soá oxi hoùa giaûm.
 Söï khöû laø quaù trình chaát oxi hoùa nhaän electron,
Hay : laø söï laøm giaûm soá oxi hoùa.
 Söï oxi hoùa laø quaù trình chaát khöû nhöôøng electron,
Hay : laø söï laøm taêng soá oxi hoùa.
 Phaûn öùng oxi hoùa – khöû laø phaûn öùng hoùa hoïc
trong ñoù coù söï chuyeån electron giöõa caùc chaát phaûn
öùng. Hay : Phaûn öùng oxi hoùa laø phaûn öùng hoùa hoïc
trong ñoù coù söï thay ñoåi soá oxi hoùa cuûa moät soá
nguyeân toá.
+ Döïa vaøo soá oxi hoùa ngöôøi ta chia caùc phaûn öùng hoùa
hoïc voâ cô thaønh hai loaïi : phaûn öùng oxi hoùa – khöû vaø
phaûn öùng khoâng phaûi phaûn öùng oxi hoùa – khöû.

Trang 44
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 34
Baøi 20 :
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 1 : PHAÛN ÖÙNG OXI HOÙA – KHÖÛ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Vaän duïng kieán thöùc veà phaûn öùng oxi hoùa – khöû ñeå giaûi thích caùc hieän
töôïng xaûy ra, xaùc ñònh vai troø cuûa töøng chaát trong phaûn öùng.
2/ Kó naêng : Reøn luyeän kó naêng thöïc haønh thí nghieäm hoùa hoïc : laøm vieäc vôùi duïng cuï, hoùa
chaát. Quan saùt caùc hieän töôïng xaûy ra.
3/ Thaùi ñoä :
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Hoïc sinh nghieân cöùu tröôùc caùc thí nghieäm seõ laøm trong baøi
thöïc haønh.
1/ Duïng cuï : OÁng nghieäm, oáng huùt nhoû gioït, keïp laáy hoùa chaát, giaù ñeå oáng nghieäm, thìa
laáy hoùa chaát raén.
2/ Hoùa chaát : dung dòch H2SO4 loaõng, dung dòch FeSO4, dung dòch KMnO4 loaõng, dung dòch
CuSO4, keõm vieân, ñinh saét nhoû, ñaùnh saïch.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp söû duïng ñoà duøng daïy hoïc tröïc quan, hoïc
sinh laøm vieäc theo nhoùm.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 : Sau khi giaùo vieân chia nhoùm vaø
Chia hoïc sinh thaønh 6 nhoùm, moãi nhoùm cöû moät nhoùm höôùng daãn laøm thí nghieäm hoïc sinh
tröôûng coù nhieäm vuï baùo caùc keát quaû thí nghieäm, moät nhaän duïng cuï vaø hoùa chaát cuûa
thö kyù ghi cheùp baøi töôøng trình. nhoùm, veà vò trí theo qui ñònh laàn
Hoaït ñoäng 2 : löôït tieán haønh ba thí nghieäm theo
Giaùo vieân nhaéc hoïc sinh moät soá vaán ñeà caàn löu yù khi höôùng daãn.
laøm thí nghieäm hoùa hoïc : Thí nghieäm 1 : : Phaûn öùng giöõa
+ Bieåu dieãn cho hoïc sinh xem caùch nhoû töøng gioït dung kim loaïi vaø dung dòch axit
dòch KMnO4 vaøo oáng nghieäm chöùa dung dòch hoãn hôïp Hieän töôïng :Coù boït khí hidro
FeSO4 vaø H2SO4 Phaûn öùng : Zn + H2SO4
Hoaït ñoäng 3 : Thí nghieäm 2 : Phaûn öùng giöõa kim
Nhoùm tröôûng baùo caùo keát quaû thí nghieäm vaø noäp töôøng loaïi vaø dung dòch muoái
trình. Hieän töôïng : Coù kim loaïi maøu ñoû
* Thang ñieåm : baùm vaøo ñinh saét. Maøu xanh cuûa
Traät töï : 1ñ dung dòch CuSO4 nhaït daàn
Veä sinh : 0,5ñ Phaûn öùng : Fe + CuSO4 
Keát quaû thí nghieäm : Thí nghieäm 3 : Phaûn öùng oxi hoùa –
Thí nghieäm 1 : suûi boït khí 0,5ñ khöû trong moâi tröôøng axit
Thí nghieäm 2 : Coù kim loaïi maøu ñoû 0,5ñ maøu xanh cuûa Hieän töôïng : Ñaàu tieân maøu tím cuûa
dung dòch nhaït hôn 0,25ñ dung dòch KMnO4 maát ñi. Sau ñoù
Thí nghieäm 3 : Maát maøu tím 0,5ñ. Ban ñaàu maát maøu, sau maøu tím khoâng bò maát nöõa  Giaûi
ñoù coøn maøu tím 0,25ñ thích : do KMnO4 bò FeSO4 khöû laøm
Baøi töôøng trình : maøu tím bò maát, khi FeSO4 phaûn
Thí nghieäm 1 (1,75ñ): 1 hieän töôïng 0,5ñ ; 1 phaûn öùng 0,75ñ, öùng heát maøu tím khoâng bò maát
chaát oxi hoùa – chaát khöû 0,5ñ Phaûn öùng :
Thí nghieäm 2 (2,25ñ): 2 hieän töôïng ñ ; 1 phaûn öùng 0,75ñ, FeSO4 + H2SO4 + KMnO4 
chaát oxi hoùa – chaát khöû 0,5ñ
Thí nghieäm 3 (2,5ñ): 2 hieän töôïng 1ñ ; 1 phaûn öùng 0,75ñ,
chaát oxi hoùa – chaát khöû – chaát laøm moâi tröôøng 0,75ñ
Tieát 35
OÂN TAÄP HOÏC KÌ I
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát heä thoáng hoùa kieán thöùc cuûa caùc chöông ñaõ hoïc.

Trang 45
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Hoïc sinh hieåu vaø vaän duïng caùc kieán thöùc veà caáu taïo nguyeân töû, baûng tuaàn
hoaøn vaø ñònh luaät tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc, lieân keát hoùa hoïc, phaûn öùng oxi hoùa –
khöû ñeå laøm baøi taäp, chuaån bò cô sôû toát cho vieäc hoïc caùc phaàn sau cuûa chöông trình.
2/ Kó naêng : Giaûi baøi taäp döïa vaøp phöông trình phaûn öùng hoùa hoïc. Caân baèng phaûn öùng oxi
hoùa – khöû, giaûi thích lieân keát ion, lieân keát coäng hoùa trò.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Phieáu hoïc taäp
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp ñaøm thoaïi gôïi môû
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø

Hoaït ñoäng 1 :
Cho hoïc sinh heä thoáng caùc caâu
hoûi ñeå cuûng coá kieán thöùc.
Hoaït ñoäng 2 :
Goïi hoïc sinh giaûi caùc caâu hoûi vaø
baøi taäp trong SGK, trong ñeà cöông.
I/ Caáu taïo nguyeân töû – Baûng tuaàn hoaøn :
II/ Lieân keát hoùa hoïc :
II/ Phaûn öùng oxi hoùa – khöû :
III/ Toaùn xaùc ñònh nguyeân toá :

Trang 46
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
Tieát 36
KIEÅM TRA HOÏC KÌ
 
I/ Muïc tieâu :
1/ Kieán thöùc : Hoïc sinh bieát vaø hieåu veà caáu taïo nguyeân töû, baûng tuaàn hoaøn, lieân keát hoùa
hoïc, ñònh luaät tuaàn hoaøn. Phaûn öùng oxi hoùa – khöû.
2/ Kó naêng : Laøm baøi taäp xaùc ñònh nguyeân toá döïa vaøo coâng thöùc hôïp chaát vôùi hidro cuûa
phi kim vaø oxit cao nhaát cuûa caùc nguyeân toá. Xaùc ñònh teân nguyeân toá döïa vaøo phaûn öùng hoùa
hoïc. Caân baèng phaûn öùng oxi hoùa – khöû theo phöông phaùp thaêng baèng electron.
II/ Chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc : Ñeà kieåm tra.
III/ Phöông phaùp daïy hoïc chuû yeáu : Phöông phaùp kieåm tra khaû naêng bieát, hieåu vaø vaän duïng
cuûa hoïc sinh.
IV/ Thieát keá caùc hoaït ñoäng daïy hoïc :

Ñeà kieåm tra Ñaùp aùn

KIEÅM TRA HOÏC KÌ I – HOÙA 10C Ñaùp aùn :
Thôøi gian 45’ A/ Phaàn traéc nghieäm (4ñ) :
Caâu 1 : D Caâu 2 : B Caâu 3 : C
Phaàn traû lôøi : Soá thöù töï caâu traû lôøi döôùi ñaây öùng vôùi Caâu 4 : A
soá thöù töï caâu traéc nghieäm trong ñeà. Ñoái vôùi moãi caâu Caâu 5 : C Caâu 6 : D Caâu 7 : A
traéc nghieäm, hoïc sinh choïn vaø toâ kín moät oâ troøn töông Caâu 8 : B
öùng vôùi phöông aùn traû lôøi ñuùng, khoâng ñöôïc taåy xoùa. B/ Phaàn töï luaän (6ñ) :
01. ; / = ~ 03. ; / = ~ 05. ; / = ~ 07. ; /
= ~
Caâu 1 (2ñ) :
02. ; / = ~ 04. ; / = ~ 06. ; / = ~ 08. ; / + Xaùc ñònh soá oxi hoùa
= ~ + Xaùc ñònh chaát oxi hoùa, chaát
A/ Phaàn traéc nghieäm (4ñ) : khöû 2yù x 0,25 = 0,5ñ
Caâu 1 : Lieân keát coäng hoùa trò hình thaønh do : + Vieát söï oxi hoùa, söï khöû
A. söï taïo thaønh moät caëp electron duøng chung giöõa hai 2yù x 0,25 = 0,5ñ
nguyeân töû + Tìm heä soá caân baèng
B. söï taïo thaønh caùc caëp electron duøng chung giöõa hai + Caùc heä soá coøn laïi
nguyeân töû Caâu 2 (2ñ) : Caáu hình electron
C. söï taïo thaønh moät hay nhieàu caëp electron duøng cuûa H vaø N
chung giöõa nhieàu nguyeân töû  Keát luaän lieân keát
D. söï taïo thaønh moät hay nhieàu caëp electron duøng coäng hoùa trò
chung giöõa hai nguyeân töû + Bieåu dieãn caùc electron ngoaøi
Caâu 2 : Lieân keát ion ñöôïc hình thaønh do : cuøng 0,5ñ
A. löïc huùt tónh ñieän giöõa haït proton mang ñieän tích + Coâng thöùc electron
döông vaø electron mang ñieän tích aâm + Coâng thöùc caáu taïo
B. löïc huùt tónh ñieän giöõa caùc ion mang ñieän tích traùi Caâu 3 (2ñ) :
daáu a/ (1,5ñ) Goïi A laø kim loaïi kieàm
C. löïc huùt tónh ñieän giöõa caùc haït mang ñieän tích traùicaàn tìm
daáu 2A + 2H2O  2AOH + H2
D. söï nhöôøng nhaän electron 0,25ñ
Caâu 3 : Toång soá electron cuûa X2- laø 10, X laø nguyeân toá 4,48
nH  = 0,2 mol
:
2
22,4
A. Ar (Z = 18) B. Ne (Z = 10) nA = 0,2.2 = 0,4 mol
C. O (Z = 8) D. Mg (Z = 12) 15,6
2+ MA = 0,4 = 39
Caâu 4 : 2. Phöông trình bieåu dieãn söï taïo thaønh ion Ca ,
S2- laø : Nguyeân töû khoái cuûa A
A. Ca  Ca + 2e
2+
B. Ca + 2e Ca 2+ laø 39 0,25ñ
S + 2e  S 2-
S  S + 2e
2- A laø Kali
C. Ca + 2e Ca 2+
D. Ca  Ca + 2e
2+ b/ (0,5ñ) nKOH = nK = 0,4
0,4
S + 2e  S2- S  S2- + 2e CM = 0,2 = 2M
Caâu 5 : Cho caùc hôïp chaát : H2S, K2S, CH4, Ca3N2. Caùc
0,25ñ
Trang 47
Giaùo aùn moân Hoùa hoïc – Lôùp 10 Ban Cô sôû – Hoïc kì I Giaùo vieân : Buøi Thò Chi
hôïp chaát coù lieân keát coäng hoùa trò laø :
A. K2S, Ca3N2 B. K2S, CH4
C. H2S, CH4 D. H2S, Ca3N2
Caâu 6 : Trong phaûn öùng : 3Cl2 + 6KOH  KClO3 + 5KCl +
3H2O. Nguyeân toá clo :
A. chæ bò khöû B. khoâng bò oxi hoùa, khoâng bò
khöû
C. chæ bò oxi hoùa D. vöøa bò oxi hoùa vöøa bò khöû
Caâu 7 : Trong phaûn öùng : CaCO3  CaO + CO2 . Nguyeân
toá Cacbon :
A. khoâng bò oxi hoùa, khoâng bò khöû
B. chæ bò oxi hoùa
C. vöøa bò oxi hoùa vöøa bò khöû
D. chæ bò khöû
Caâu 8 : Phaân lôùp electron cuoái cuøng cuûa nguyeân töû
nguyeân toá A laø 4s2. Caáu hình electron cuûa A laø : A. 1s2 2s2
2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 B. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
C. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s2 D. 1s2 2s2
6 2 3 2
2p 3s 3p 4s
B/ Phaàn töï luaän (6ñ) :
Caâu 1(2ñ) : Laäp phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi
hoùa – khöû theo phöông phaùp thaêng baèng electron khi cho Zn
taùc duïng vôùi axit H2SO4 ñaëc thu ñöôïc ZnSO4, S vaø H2O.
Caâu 2 (2ñ) : Giaûi thích söï taïo thaønh lieân keát giöõa caùc
nguyeân töû cuûa hai nguyeân toá N (Z = 7) vaø H (Z =1)
Caâu 2(2ñ) : Hoøa tan hoaøn toaøn 15,6 gam moät kim loaïi
kieàm vaøo nöôùc thu ñöôïc 200 ml dung dòch A vaø 4,48 lít khí
hidro (ño ôû ñktc).
a/ Xaùc ñònh teân cuûa kim loaïi kieàm.
b/ Tính noàng ñoä mol/lít cuûa chaát tan coù trong dung dòch
A.
Cho Li = 7 Na = 23 K = 39 Rb = 85,5 Cs = 133

Trang 48