Professional Documents
Culture Documents
môc lôc
lêi nãi ®Çu 3
3
Ch¬ng I Tæng quan vÒ c«ng nghÖ m¹ng WIFI 5
I. WIFI lµ g×? 5
II. C¸c chuÈn cña WIFI 11
2.1 IEEE 802.11a 11
2.2 IEEE 802.11b 11
2.3 IEEE 802.11g 12
III. B¶o mËt WIFI 14
Ch¬ng II C¸c tÇng giao thøc cña WIFI 24
I. T×m hiÓu chung vÒ giao thøc 24
1.1 Kh¸i niÖm 24
1.2 Nh÷ng vÊn ®Ò khi thiÕt kÕ c¸c líp 24
II. M« h×nh TCP/IP 25
2.1 C¨n b¶n vÒ TCP/IP 25
2.3 Ph©n biÖt TCP, IP & UDP 29
2.4 CÊu tróc ®Þa chØ IP 37
Ch¬ng III ¦u vµ khuyÕt ®iÓm cña WIFI 41
I. ¦u ®iÓm 41
II. KhuyÕt ®iÓm 42
III. So s¸nh WIFI víi mét sè c«ng nghÖ kh«ng d©y kh¸c 43
3.1 WIFI vµ Bluetooth 43
3.2 WIFI vµ hång ngo¹i 45
Ch¬ng IV T¬ng lai cña m¹ng kh«ng d©y 46
I. HiÖn tr¹ng vµ tiÒm n¨ng 46
II. TÝnh b¶o mËt cña WIMAX 50
III. WIMAX cã ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt g× so víi WIFI 52
IV. LiÖu WIMAX trong t¬ng lai cã thÓ thay thÕ WIFI 52
V. M¹ng kh«ng d©y t¬ng lai 59
VI. KiÓm so¸t lu th«ng kh«ng d©y 59
Ch¬ng V Ch¬ng tr×nh minh häa 65
I. M« h×nh ¸p dông 65
II. ThiÕt kÕ giao diÖn vµ m· lÖnh ch¬ng tr×nh 66
Lêi kÕt 73
KÕt luËn 74
Tµi liÖu tham kh¶o 75
4
LêI NãI §ÇU
HiÖn nay, c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ trë thµnh
mét ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän ë nhiÒu quèc gia. M¸y tÝnh ngµy cµng trë
nªn phæ biÕn, xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu trong c¸c gia ®×nh vµ trë thµnh mét c«ng cô
kh«ng thÓ thiÕu cña nhiÒu ngêi. M¸y tÝnh phôc vô rÊt nhiÒu nhu cÇu kh¸c
nhau cña con ngêi, tõ c«ng viÖc, häc tËp ®Õn c¸c nhu cÇu gi¶i trÝ nh ch¬i
game, xem phim, nghe nh¹c, v.v...
Xu híng kÕt nèi kh«ng d©y/v« tuyÕn ngµy cµng trë
nªn phæ cËp trong kÕt nèi m¹ng m¸y tÝnh.Ta h·y h×nh dung,
trong mét cuéc häp nÕu ph¶i kÕt nèi m¸y tÝnh x¸ch tay cña
m×nh víi CSDL trªn m¹ng LAN cña c«ng ty ®Ó b¸o c¸o sè
liÖu trong lóc phßng häp kh«ng cã mét kÕt nèi c¸p m¹ng nµo hay mét nhãm lµm
viÖc di ®éng cÇn ®îc thiÕt lËp c¸c kÕt nèi m¹ng LAN th× lËp tøc cã thÓ hoµn
thµnh c«ng viÖc trong mét thêi gian ng¾n.
TÊt c¶ c¸c yªu cÇu ®· cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc víi c¸c thiÕt bÞ m¹ng kh«ng
d©y. Víi chiÒu híng gi¸ thµnh cña m¸y tÝnh ngµy cµng gi¶m vµ nhu cÇu truy
nhËp Internet ngµy cµng t¨ng, t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn c¸c dÞch vô truy nhËp
Internet kh«ng d©y ®· trë nªn phæ cËp, ta cã thÓ ngåi trong tiÒn s¶nh cña mét
kh¸ch s¹n vµ truy nhËp Internet tõ m¸y tÝnh x¸ch tay cña m×nh mét c¸ch dÔ
dµng th«ng qua kÕt nèi kh«ng d©y vµ c«ng nghÖ dÞch chuyÓn ®Þa chØ IP.
XuÊt ph¸t tõ c¸c lý do trªn, em ®· thùc hiÖn ®Ò tµi “T×m hiÓu c«ng
nghÖ m¹ng kh«ng d©y”. Trong ®Ò tµi nµy, em x©y dùng mét ch¬ng tr×nh
minh häa qu¸ tr×nh truyÒn file th«ng qua card m¹ng kh«ng d©y wifi.
Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ t×m hiÓu vÒ c«ng nghÖ m¹ng kh«ng d©y wifi
theo chuÈn 820.11b/b+/g...
5
C¸c néi dung chÝnh cña ®Ò tµi bao gåm:
Ch¬ng 1. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ wifi: Giíi thiÖu tæng quan vÒ
c«ng nghÖ wifi nh kh¸i niÖm vµ lÞch sö ph¸t triÓn cña Wifi.
Ch¬ng 2. C¸c tÇng giao thøc cña Wifi: M« t¶ chi tiÕt c¸c tÇng giao
thøc, ®Æc ®iÓm kÜ thuËt vµ c¸ch thøc ho¹t ®éng cña Wifi.
Ch¬ng 3. ¦u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm cña Wifi: Ph©n tÝch c¸c u vµ
khuyÕt ®iÓm cña Wifi, so s¸nh Wifi víi mét sè c«ng nghÖ kh«ng d©y phæ
biÕn kh¸c.
Ch¬ng 4. TÇm øng dông vµ t¬ng lai cña m¹ng kh«ng d©y: Tr×nh bµy
vÒ kh¶ n¨ng øng dông cña Wifi trong thùc tÕ vµ t¬ng lai cña c«ng nghÖ nµy.
Ch¬ng 5. Ch¬ng tr×nh minh ho¹: lµ mét vÝ dô viÕt b»ng ng«n ng÷
Visual Basic, m« pháng viÖc truyÒn file qua card m¹ng kh«ng d©y wifi
6
CH¦¥NG I: TæNG QUAN VÒ C¤NG NGHÖ M¹NG WIFI
I. Wifi lµ g×?
Wifi (Wireless Fidelity) lµ tªn c¸c nhµ s¶n xuÊt gäi chuÈn c«ng nghÖ
IEEE 802.11 dïng ®Ó thiÕt lËp c¸c hÖ thèng m¹ng kh«ng d©y. Bé chuÈn
802.11 bao gåm nhiÒu chuÈn, trong ®ã phæ biÕn nhÊt lµ 802.11b, thêng ®îc sö
dông trong triÓn khai c¸c hotspot, do mang tÝnh chÊt toµn cÇu vµ cã thÓ øng
dông réng r·i mµ kh«ng ®ßi hái nhiÒu vÒ c¬ së h¹ tÇng.
Sù khëi ®Çu
N¨m 1985, ñy ban liªn l¹c liªn bang Mü FCC (Federal Communications
Commission), quyÕt ®Þnh “më cöa” mét sè b¨ng tÇn cña d¶i sãng kh«ng d©y,
cho phÐp sö dông chóng mµ kh«ng cÇn giÊy phÐp cña chÝnh phñ. §©y lµ mét
®iÒu kh¸ bÊt thêng vµo thêi ®iÓm ®ã. Song, tríc sù thuyÕt phôc cña c¸c
chuyªn viªn kü thuËt, FCC ®· ®ång ý “th¶” 3 d¶i sãng c«ng nghiÖp, khoa häc
vµ y tÕ cho giíi kinh doanh viÔn th«ng.
Ba d¶i sãng nµy, gäi lµ c¸c “b¨ng tÇn r¸c” (900 MHz, 2.4 GHz, 5.8 GHz),
®îc ph©n bæ cho c¸c thiÕt bÞ sö dông vµo c¸c môc ®Ých ngoµi liªn l¹c, ch¼ng
h¹n nh lß níng vi sãng sö dông c¸c sãng v« tuyÕn radio ®Ó ®un nãng thøc ¨n.
FCC ®· ®a c¸c b¨ng tÇn nµy vµo phôc vô môc ®Ých liªn l¹c dùa trªn c¬ së: bÊt
cø thiÕt bÞ nµo sö dông nh÷ng d¶i sãng ®ã ®Òu ph¶i ®i vßng ®Ó tr¸nh ¶nh h-
ëng cña viÖc truy cËp tõ c¸c thiÕt bÞ kh¸c. §iÒu nµy ®îc thùc hiÖn b»ng c«ng
nghÖ gäi lµ phæ réng (vèn ®îc ph¸t triÓn cho qu©n ®éi Mü sö dông), cã kh¶
n¨ng ph¸t tÝn hiÖu radio qua mét vïng nhiÒu tÇn sè, kh¸c víi ph¬ng ph¸p truyÒn
thèng lµ truyÒn trªn mét tÇn sè ®¬n lÎ ®îc x¸c ®Þnh râ.
7
Hîp nhÊt tiªu chÝ
DÊu mèc quan träng cho Wi-Fi diÔn ra vµo n¨m 1985 khi tiÕn tr×nh ®i
®Õn mét chuÈn chung ®îc khëi ®éng. Tríc ®ã, c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ
kh«ng d©y dïng cho m¹ng LAN nh Proxim vµ Symbol ë Mü ®Òu ph¸t triÓn
nh÷ng thiÕt bÞ ®éc quyÒn, tøc lµ thiÕt bÞ cña h·ng nµy kh«ng thÓ liªn l¹c ®îc
víi cña h·ng kh¸c. Nhê sù thµnh c«ng cña m¹ng h÷u tuyÕn Ethernet, mét sè c«ng
ty b¾t ®Çu nhËn ra r»ng viÖc x¸c lËp mét chuÈn kh«ng d©y chung lµ rÊt quan
träng. V× ngêi tiªu dïng khi ®ã sÏ dÔ dµng chÊp nhËn c«ng nghÖ míi nÕu hä
kh«ng cßn bÞ bã hÑp trong s¶n phÈm vµ dÞch vô cña mét h·ng cô thÓ.
ThÞ trêng ph©n t¸n ë thêi ®iÓm ®ã ®ång nghÜa víi viÖc ph¶i mÊt kh¸
nhiÒu thêi gian ®Ó c¸c nhµ cung cÊp s¶n phÈm kh¸c nhau ®ång ý víi nh÷ng
®Þnh nghÜa chuÈn vµ ®Ò ra mét tiªu chÝ míi víi sù chÊp thuËn cña Ýt nhÊt
75% thµnh viªn tiÓu ban. Cuèi cïng, n¨m 1997, tiÓu ban nµy ®· phª chuÈn mét
bé tiªu chÝ c¬ b¶n, cho phÐp møc truyÒn d÷ liÖu 2 Mb/gi©y, sö dông mét
trong 2 c«ng nghÖ d¶i tÇn réng lµ frequency hopping (tr¸nh nhiÔu b»ng c¸ch
chuyÓn ®æi liªn tôc gi÷a c¸c tÇn sè radio, cßn gäi lµ truyÒn chÐo) hoÆc direct-
8
sequence transmission (ph¸t tÝn hiÖu trªn mét dµi gåm nhiÒu tÇn sè, cßn gäi lµ
truyÒn th¼ng).
ChuÈn míi chÝnh thøc ®îc ban hµnh n¨m 1997 vµ c¸c kü s ngay lËp tøc
b¾t ®Çu nghiªn cøu mét thiÕt bÞ mÉu t¬ng thÝch víi nã. Sau ®ã cã 2 phiªn b¶n
chuÈn, 802.11b (ho¹t ®éng trªn b¨ng tÇn 2.4 GHz) vµ 802.11a (ho¹t ®éng trªn
b¨ng tÇn 5.8 GHz), lÇn lît ®îc phª duyÖt th¸ng 12 n¨m 1999 vµ th¸ng 1 n¨m
2000. Sau khi cã chuÈn 802.11b, c¸c c«ng ty b¾t ®Çu ph¸t triÓn nh÷ng thiÕt bÞ
t¬ng thÝch víi nã. Tuy nhiªn, bé tiªu chÝ nµy qu¸ dµi vµ phøc t¹p víi 400 trang
tµi liÖu vµ vÊn ®Ò t¬ng thÝch vÉn næi cém. V× thÕ, vµo th¸ng 8/1999, cã 6
c«ng ty bao gåm Intersil, 3Com, Nokia, Aironet (vÒ sau ®îc Cisco s¸t nhËp),
Symbol vµ Lucent liªn kÕt víi nhau ®Ó t¹o ra Liªn minh t¬ng thÝch Ethernet
kh«ng d©y WECA.
9
Wi-Fi sau ®ã tiÕp tôc ®îc thóc ®Èy nhê sù phæ biÕn m¹nh mÏ cña kÕt
nèi Internet b¨ng réng tèc ®é cao trong c¸c hé gia ®×nh vµ trë thµnh ph¬ng thøc
dÔ nhÊt ®Ó cho phÐp nhiÒu m¸y tÝnh chia sÎ mét ®êng truy cËp b¨ng réng.
Khi c«ng nghÖ nµy ph¸t triÓn réng h¬n, c¸c ®iÓm truy cËp thu phÝ gäi lµ
hotspot còng b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ngµy mét nhiÒu ë n¬i c«ng céng nh cöa hµng,
kh¸ch s¹n, c¸c qu¸n cafe. Trong khi ®ã, ñy ban liªn l¹c liªn bang Mü FCC mét lÇn
n÷a thay ®æi c¸c quy ®Þnh cña hä ®Ó cho phÐp mét phiªn b¶n míi cña Wi-Fi
cã tªn 802.11g ra ®êi, sö dông kü thuËt d¶i phæ réng tiªn tiÕn h¬n gäi lµ truy
cËp ®a ph©n tÇn trùc giao OFDM (orthogonal frequency-division multiplexing
- cßn gäi lµ ghÐp kªnh chia tÇn sè trùc giao) vµ cã thÓ ®¹t tèc ®é lªn tíi 54
Mb/gi©y ë b¨ng tÇn 2.4 Ghz.
Nh÷ng ngêi a thÝch Wi-Fi tin r»ng c«ng nghÖ nµy sÏ g¹t ra lÒ hÕt nh÷ng
kü thuËt kÕt nèi kh«ng d©y kh¸c. VÝ dô, hä cho r»ng c¸c ®iÓm truy cËp
hotspot sÏ c¹nh tranh víi c¸c m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng 3G vèn høa hÑn kh¶ n¨ng
truyÒn ph¸t d÷ liÖu tèc ®é cao. Tuy nhiªn, nh÷ng suy luËn nh trªn ®· bÞ thæi
phång. Wi-Fi chØ lµ mét c«ng nghÖ sãng ng¾n vµ sÏ kh«ng bao giê cã thÓ
cung cÊp ®îc kh¶ n¨ng bao trïm réng nh m¹ng di ®éng, nhÊt lµ khi c¸c m¹ng
nµy ®ang ngµy mét ph¸t triÓn m¹nh h¬n vÒ quy m« nhê nh÷ng dÞch vô
chuyÓn vïng (roaming) vµ c¸c tháa thuËn tÝnh cíc liªn quèc gia.
Tuy nhiªn, chØ trong mét vµi n¨m n÷a, thÕ hÖ m¹ng ®Çu tiªn dùa trªn
c«ng nghÖ míi WiMax, hay gäi theo tªn kü thuËt lµ 802.16, sÏ ra ®êi vµ trë nªn
phæ dông. ChÝnh c¸i tªn cña m¹ng nµy cho thÊy, WiMax chÝnh lµ phiªn b¶n
phñ sãng diÖn réng cña Wi-Fi víi th«ng lîng tèi ®a cã thÓ lªn ®Õn 70 Mb/gi©y
vµ tÇm xa lªn tíi 50 km, so víi 50 m cña Wi-Fi hiÖn nay. Ngoµi ra, trong khi
10
Wi-Fi chØ cho phÐp truy cËp ë nh÷ng n¬i cè ®Þnh cã thiÕt bÞ hotspot (gièng
nh c¸c hép ®iÖn tho¹i c«ng céng) th× WiMax cã thÓ bao trïm c¶ mét thµnh phè
hoÆc nhiÒu tØnh thµnh gièng nh m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng.
ë thêi ®iÓm nµy, Wi-Fi lµ c«ng nghÖ m¹ng thèng lÜnh trong c¸c gia
®×nh ë nh÷ng níc ph¸t triÓn. TV, ®Çu ®Üa, ®Çu ghi vµ nhiÒu thiÕt bÞ ®iÖn
tö gia dông cã kh¶ n¨ng dïng Wi-Fi ®ang xuÊt hiÖn ngµy mét nhiÒu. §iÒu ®ã
cho phÐp ngêi sö dông truyÒn néi dung kh¾p c¸c thiÕt bÞ trong nhµ mµ kh«ng
cÇn d©y dÉn. §iÖn tho¹i kh«ng d©y sö dông m¹ng Wi-Fi còng ®· cã mÆt ë c¸c
v¨n phßng nhng vÒ l©u dµi, c«ng nghÖ truy cËp kh«ng d©y nµy cã vÎ khã lµ kÎ
chiÕn th¾ng trong cuéc ®ua ®êng dµi trªn c¸c thiÕt bÞ nµy. HiÖn nay, Wi-Fi
tiªu tèn kh¸ nhiÒu n¨ng lîng cña c¸c thiÕt bÞ cÇm tay vµ thËm chÝ, chuÈn
802.11g kh«ng thÓ hç trî æn ®Þnh cho h¬n mét ®êng ph¸t video. Vµ thÕ lµ mét
chuÈn míi, cã tªn 802.15.3 hay cßn gäi lµ WiMedia, ®· ®îc xóc tiÕn ®Ó trë
thµnh chuÈn tÇm ng¾n cho m¹ng gia ®×nh tèc ®é cao, chñ yÕu phôc vô thiÕt
bÞ gi¶i trÝ.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ Wi-Fi còng ®· cho thÊy viÖc thèng
nhÊt cho ra mét chuÈn chung cã thÓ t¹o nªn mét thÞ trêng míi. §iÒu nµy cµng
®îc kh¼ng ®Þnh th«ng qua quyÕt t©m cña c¸c c«ng ty ®ang xóc tiÕn chuÈn
WiMax. Tríc ®©y c¸c c«ng nghÖ m¹ng kh«ng d©y tÇm xa ®Òu do c¸c c«ng ty
lín thao tóng víi nh÷ng chuÈn b¶n quyÒn riªng vµ kh«ng c¸i nµo ®îc chÊp nhËn
réng r·i. ChÝnh nhê sù thµnh c«ng cña Wi-Fi mµ nh÷ng c«ng ty m¸y tÝnh lín
giê ®©y ®· hîp lùc víi nhau ®Ó ph¸t triÓn WiMax, mét chuÈn phæ th«ng dÔ
tiÕp cËn ®èi víi ngêi dïng mµ c¸c h·ng ph¸t triÓn hy väng sÏ gióp më réng thÞ
trêng vµ t¨ng doanh thu. Khã dù b¸o t¬ng lai cña Wi-Fi nhng ch¾c ch¾n nã ®·
t¹o nªn mét híng ®i cho nhiÒu c«ng nghÖ kh¸c.
11
Tríc ®©y, chØ cã "giíi kü thuËt" míi sö dông m¹ng kh«ng d©y, thÕ nhng
chØ trong mét thêi gian ng¾n th«i m¹ng kh«ng d©y ®· trë nªn phæ biÕn, nhê gi¸
gi¶m, c¸c chuÈn míi nhanh h¬n vµ dÞch vô Internet b¨ng réng phæ biÕn ë mäi
n¬i. Giê ®©y, chuyÓn sang dïng m¹ng kh«ng d©y ®· rÎ vµ dÔ dµng h¬n tríc
nhiÒu, ®ång thêi c¸c thiÕt bÞ míi nhÊt còng ®ñ nhanh ®Ó ®¸p øng c¸c t¸c vô
nÆng nÒ nh truyÒn c¸c tËp tin dung lîng lín, xem phim, nghe nh¹c trùc tuyÕn
qua m¹ng.
C¸c m¹ng kh«ng d©y hiÖn ®¹i kh«ng chØ cung cÊp kÕt nèi Internet
kh«ng d©y; c¸c thiÕt bÞ nghe nh¹c vµ xem phim còng cã thªm c¸c tÝnh n¨ng
kh«ng d©y cho phÐp b¹n chia sÎ phim ¶nh vµ nh¹c. B¹n cßn cã thÓ kÕt nèi ®îc
vµo m¹ng kh«ng d©y c¶ c¸c thiÕt bÞ kh«ng cã s½n kÕt nèi kh«ng d©y, nh m¸y
in vµ m¸y ch¬i game, nhê sù trî gióp cña c¸c s¶n phÈm biÕn chóng thµnh kh«ng
d©y mét c¸ch nhanh chãng vµ dÔ dµng.
MÆc dï thiÕt lËp vµ b¶o tr× m¹ng kh«ng d©y ngµy cµng dÔ h¬n, nhng
vÉn cha hoµn toµn su«n sÎ. V× thÕ, ë ®©y sö dông nh÷ng thñ thuËt ®Ó "tinh
chØnh".
ChuÈn ®îc c¶i tiÕn
Hai chuÈn hiÖn ®ang thèng lÜnh m¹ng kh«ng d©y lµ
802.11b vµ 802.11g. Mét sè nhµ s¶n xuÊt còng ®a ra c¸c phiªn
b¶n c¶i tiÕn cña 802.11g, hä tuyªn bè tèc ®ä truyÒn cã thÓ
WLAN SURECOM
EP 9610SX g
lªn ®Õn 108Mbps hay 125Mbps (h¬n tèc ®é 54Mbps cña
chuÈn 802.11g). C«ng nghÖ Super G 108Mbps (h·ng Atheros ph¸t triÓn) ®îc
c¸c h·ng CNet, D-Link, Infosmart, Netgear, LinkPro, Planet, Surecom sö dông,
cßn c«ng nghÖ High-Speed Mode (hay cßn gäi lµ "Afterburner") ®îc tÝch hîp
trong c¸c s¶n phÈm cña c¸c h·ng Belkin, Buffalo, Linksys, TRENDnet vµ nhiÒu
12
h·ng kh¸c n÷a. MÆc dï chuÈn 802.11b vµ 802.11g t¬ng thÝch nhau, nhng c¸c
chÕ ®é ho¹t ®éng c¶i tiÕn ®Ò cËp trªn th× kh«ng t¬ng thÝch víi nhau.
Tãm l¹i: §Ó thiÕt lËp vµ gì rèi ®¬n gi¶n nhÊt, c¸c thµnh phÇn kh«ng
d©y ph¶i sö dông cïng mét c«ng nghÖ, tèt nhÊt lµ cïng nhµ s¶n xuÊt. Dïng s¶n
phÈm cña cïng nhµ s¶n xuÊt cßn gióp thuËn tiÖn khi cÇn gäi hç trî kü thuËt vµ
®ã còng lµ lý do mµ t«i chØ thö nghiÖm c¸c bé s¶n phÈm cña cïng mét nhµ s¶n
xuÊt. Th«ng thêng, c¸c nhµ s¶n xuÊt cã thÓ sÏ kh«ng hç trî nÕu ta dïng c¸c thiÕt
bÞ tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, trõ c¸c thiÕt bÞ m¹ng kh«ng d©y tÝch hîp s½n
trong m¸y tÝnh x¸ch tay.
IEEE 802.11a - Lµ mét më réng cña c«ng nghÖ 802.11 vµ ®îc triÓn khai
trong c¸c m«i trêng m¹ng LAN kh«ng d©y. Nã cã thÓ cung cÊp tèc ®é 54Mbps
trªn 12 kªnh sö dông b¨ng tÇn 5Ghz.
ChuÈn 802.11b ®îc ph©n chia thµnh hai chuÈn kh¸c nhau dùa trªn ph¬ng
thøc ph¸t sãng vµ tÇn sè ho¹t ®éng: 802.11b FHSS (Frequency hopping Spread
Spectrum) vµ 802.11b DSSS (Direct Sequence Spread Spectrum)
c¸ch biÖt nhau vµ ph¸t c¸c kªnh nµy theo qui t¾c ngÉu nhiªn tõ kªnh cã tÇn sè
13
thÊp cho ®Õn kªnh cã tÇn sè cao nhÊt, sau ®ã lËp l¹i tõ kªnh cã tÇn sè thÊp
nhÊt, . . . ChuÈn 802.11b FHSS ®îc thùc hiÖn trªn c¶ hai tÇn sè 900 Hz hoÆc
2.4 Ghz, chuÈn 802.11b FHSS tÇn sè 2.4 Ghz víi c¸c ®Æc tÝnh sau:
• Kho¶ng thêi gian gi÷a hai lÇn ph¸t sãng lµ 0.4 gi©y.
14
• Sö dông ph¬ng thøc ®iÒu biÕn tÇn sè CCK.
• Tèc ®é truyÒn tin trªn mét kªnh lµ 1Mbps, 2Mbps, 5.5 Mbps vµ tèi ®a
lµ 11 Mbps.
• Víi ba kªnh non-overlap, cho phÐp n©ng b¨ng th«ng hÖ thèng lªn 33
Mbps.
• §©y lµ chuÈn kÕt nèi kh«ng d©y ®· ®îc tæ chøc WiFi Quèc tÕ kiÓm
®Þnh vµ dïng lµm chuÈn kÕt nèi kh«ng d©y chung cho toµn thÕ giíi - WiFi.
§Çu tiªn, Ta h·y lµm quen víi c«ng nghÖ 802.11g (Wireless-G). §©y lµ
phiªn b¶n míi nhÊt cña Wi-Fi. Còng gièng nh c«ng nghÖ 802.11b (tèc ®é kÕt
nèi 11Mbit/s), Wireless-G ho¹t ®éng trªn gi¶i b¨ng tÇn 2,4GHz, v× vËy hç trî c¶
c¸c s¶n phÈm sö dông c«ng nghÖ kÕt nèi cò 802.11b. §iÓm kh¸c biÖt ®¸ng chó
ý nhÊt lµ tèc ®é kÕt nèi víi Wireless-G cã thÓ ®¹t 54Mbit/s. Kh«ng ph¶i tÊt c¶
c¸c bé ®Þnh tuyÕn (router) hoÆc AP hç trî tèc ®é nµy. Do ®ã ta ph¶i thËn
träng tríc khi quyÕt ®Þnh triÓn khai Wireless-G
Mét trong sè nh÷ng bé ®Þnh tuyÕn kh«ng d©y hç trî tèt Wireless-G lµ
Microsoft Wireless Base Station MN-700. C«ng cô nµy cã thÓ cïng lóc ®¶m
b¶o c¶ hai tÝnh n¨ng lµ bé ®Þnh tuyÕn hoÆc ®iÓm kÕt nèi kh«ng d©y
(Access Point), dÔ dµng cµi ®Æt vµo hÖ thèng(Tµi liÖu híng dÉn cµi ®Æt vµ
vËn hµnh ®îc ph¸t miÔn phÝ kÌm theo s¶n phÈm).
Mét tÝnh n¨ng n÷a ®îc Microsoft vµ nhiÒu c«ng ty phÇn cøng hç trî lµ
tÝnh n¨ng h¹n chÕ quyÒn truy cËp kh«ng d©y (Wi-Fi Protected Access- WPA).
WPA còng lµ chuÈn b¶o mËt ®îc ®a sè c¸c thiÕt bÞ 802.11b sö dông ®Ó thay
thÕ chuÈn b¶o mËt kÕt nèi t¬ng ®¬ng (Wired Equivalent Privacy- WEP).
15
Trong trêng hîp thiÕt bÞ ta ®ang sö dông (kÕt nèi theo chuÈn 802.11b) kh«ng
hç trî WPA, ta sÏ thiÕt lËp song song m¹ng kÕt nèi chuÈn Wireless-G ®Ó ®¹t
®îc c¶ hai môc tiªu: tèc ®é vµ tÝnh b¶o mËt.
Chi phÝ ®Çu t l¾p ®Æt thiÕt bÞ Wireless-G rÎ h¬n nhiÒu so víi chi phÝ
l¾p ®Æt thiÕt bÞ chuÈn 802.11b tÝnh ë thêi ®iÓm cïng kú n¨m ngo¸i. VÝ dô,
bé ®Þnh tuyÕn kh«ng d©y Microsoft Wireless Base Station MN-700 chØ ®¾t
h¬n bé ®Þnh tuyÕn chuÈn 802.11b kho¶ng 25USD (thÊp h¬n 75USD so víi
thiÕt bÞ nµy ®îc b¸n ra vµo cïng kú n¨m ngo¸i). Gi¸ cña c¸c bé ®iÒu hîp m¹ng
Wireless-G còng nh c¸c thiÕt bÞ kh¸c còng t¬ng ®èi rÎ. VÝ dô trªn truyÒn t¶i
th«ng ®iÖp rÊt ®¬n gi¶n: Chi phÝ kÕt nèi m¹ng kh«ng d©y ngµy nay kh«ng
ph¶i ë møc chØ nh÷ng ngêi "sµnh ®iÖu" míi cã thÓ ®¸p øng ®îc.
B¶o mËt lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng vµ ®Æc biÖt rÊt ®îc sù quan t©m
cña nh÷ng doanh nghiÖp. Kh«ng nh÷ng thÕ, b¶o mËt còng lµ nguyªn nh©n
khiÕn c¸c doanh nghiÖp e ng¹i khi cµi ®Æt m¹ng côc bé kh«ng d©y (wireless
LAN). Hä lo ng¹i vÒ b¶o mËt trong WEP(Wired Equivalent Privacy), vµ quan
t©m tíi nh÷ng gi¶i ph¸p b¶o mËt míi thay thÕ an toµn h¬n.
16
Víi c¸c tÝnh n¨ng u viÖt vÒ vïng phôc vô kÕt nèi linh ®éng, kh¶ n¨ng
triÓn khai nhanh chãng, gi¸ thµnh ngµy cµng gi¶m, m¹ng kh«ng d©y ®· trë
thµnh mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p c¹nh tranh cã thÓ thay thÕ m¹ng Ethernet LAN
truyÒn thèng. Tuy nhiªn, sù tiÖn lîi cña m¹ng kh«ng d©y còng ®Æt ra mét thö
th¸ch lín vÒ b¶o mËt ®êng truyÒn cho c¸c nhµ qu¶n trÞ m¹ng. ¦u thÕ vÒ sù tiÖn
lîi cña kÕt nèi kh«ng d©y cã thÓ bÞ gi¶m sót do nh÷ng khã kh¨n n¶y sinh trong
b¶o mËt m¹ng.
Khi thiÕt kÕ c¸c yªu cÇu kü thuËt cho m¹ng kh«ng d©y, chuÈn 802.11
cña IEEE ®· tÝnh ®Õn vÊn ®Ò b¶o mËt d÷ liÖu ®êng truyÒn qua ph¬ng thøc
m· hãa WEP. Ph¬ng thøc nµy ®îc ®a sè c¸c nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ kh«ng d©y
hç trî nh mét ph¬ng thøc b¶o mËt mÆc ®Þnh. Tuy nhiªn, nh÷ng ph¸t hiÖn gÇn
®©y vÒ ®iÓm yÕu cña chuÈn 802.11 WEP ®· gia t¨ng sù nghi ngê vÒ møc ®é
an toµn cña WEP vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña chuÈn 802.11i. Tuy vËy, ®a
phÇn c¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y hiÖn t¹i ®· vµ ®ang sö dông WEP vµ nã sÏ cßn
tån t¹i kh¸ l©u tríc khi chuÈn 802.11i ®îc chÊp nhËn vµ triÓn khai réng r·i.
Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, em muèn tr×nh bµy s¬ lîc vÒ kh¸i niÖm vµ
ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña giao thøc WEP, c¸c ®iÓm yÕu vµ c¸ch phßng chèng,
®ång thêi ®a ra mét ph¬ng ph¸p cÊu h×nh WEP tèi u cho hÖ thèng m¹ng võa vµ
nhá.
17
kh«ng thÓ truy xuÊt trùc tiÕp ®Õn hÖ thèng ®êng truyÒn c¸p. Do ®ã chuÈn
802.3 kh«ng ®Æt ra vÊn ®Ò m· hãa d÷ liÖu ®Ó chèng l¹i c¸c truy cËp tr¸i
phÐp. §èi víi chuÈn 802.11, vÊn ®Ò m· hãa d÷ liÖu ®îc u tiªn hµng ®Çu do
®Æc tÝnh cña m¹ng kh«ng d©y lµ kh«ng thÓ giíi h¹n vÒ mÆt vËt lý truy cËp
®Õn ®êng truyÒn, bÊt cø ai trong vïng phñ sãng ®Òu cã thÓ truy cËp d÷ liÖu
nÕu kh«ng ®îc b¶o vÖ.
Nh vËy, WEP cung cÊp b¶o mËt cho d÷ liÖu trªn m¹ng kh«ng d©y qua ph¬ng
thøc m· hãa sö dông thuËt to¸n ®èi xøng RC4, ®îc Ron Rivest - thuéc h·ng RSA
Security Inc næi tiÕng - ph¸t triÓn. ThuËt to¸n RC4 cho phÐp chiÒu dµi cña
khãa thay ®æi vµ cã thÓ lªn ®Õn 256 bit. ChuÈn 802.11 ®ßi hái b¾t buéc c¸c
thiÕt bÞ WEP ph¶i hç trî chiÒu dµi khãa tèi thiÓu lµ 40 bit, ®ång thêi ®¶m b¶o
tïy chän hç trî cho c¸c khãa dµi h¬n. HiÖn nay, ®a sè c¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y hç
trî WEP víi ba chiÒu dµi khãa: 40 bit, 64 bit vµ 128 bit.
Víi ph¬ng thøc m· hãa RC4, WEP cung cÊp tÝnh b¶o mËt vµ toµn vÑn cña
th«ng tin trªn m¹ng kh«ng d©y, ®ång thêi ®îc xem nh mét ph¬ng thøc kiÓm so¸t
truy cËp. Mét m¸y nèi m¹ng kh«ng d©y kh«ng cã khãa WEP chÝnh x¸c sÏ kh«ng
thÓ truy cËp ®Õn Access Point (AP) vµ còng kh«ng thÓ gi¶i m· còng nh thay
®æi d÷ liÖu trªn ®êng truyÒn. Tuy nhiªn, gÇn ®©y ®· cã nh÷ng ph¸t hiÖn cña
giíi ph©n tÝch an ninh cho thÊy nÕu b¾t ®îc mét sè lîng lín nhÊt ®Þnh d÷ liÖu
®· m· hãa sö dông WEP vµ sö dông c«ng cô thÝch hîp, cã thÓ dß t×m ®îc
chÝnh x¸c khãa WEP trong thêi gian ng¾n. §iÓm yÕu nµy lµ do lç hæng trong
c¸ch thøc WEP sö dông ph¬ng ph¸p m· hãa RC4.
18
H¹n chÕ cña WEP
Do WEP sö dông RC4, mét thuËt to¸n sö dông ph¬ng thøc m· hãa dßng
(stream cipher), nªn cÇn mét c¬ chÕ ®¶m b¶o hai d÷ liÖu gièng nhau sÏ kh«ng
cho kÕt qu¶ gièng nhau sau khi ®îc m· hãa hai lÇn kh¸c nhau. §©y lµ mét yÕu
tè quan träng trong vÊn ®Ò m· hãa d÷ liÖu nh»m h¹n chÕ kh¶ n¨ng suy ®o¸n
khãa cña hacker. §Ó ®¹t môc ®Ých trªn, mét gi¸ trÞ cã tªn Initialization Vector
(IV) ®îc sö dông ®Ó céng thªm víi khãa nh»m t¹o ra khãa kh¸c nhau mçi lÇn m·
hãa. IV lµ mét gi¸ trÞ cã chiÒu dµi 24 bit vµ ®îc chuÈn IEEE 802.11 ®Ò nghÞ
(kh«ng b¾t buéc) ph¶i thay ®æi theo tõng gãi d÷ liÖu. V× m¸y göi t¹o ra IV
kh«ng theo ®Þnh luËt hay tiªu chuÈn, IV b¾t buéc ph¶i ®îc göi ®Õn m¸y nhËn
ë d¹ng kh«ng m· hãa. M¸y nhËn sÏ sö dông gi¸ trÞ IV vµ khãa ®Ó gi¶i m· gãi d÷
liÖu.
C¸ch sö dông gi¸ trÞ IV lµ nguån gèc cña ®a sè c¸c vÊn ®Ò víi WEP. Do
gi¸ trÞ IV ®îc truyÒn ®i ë d¹ng kh«ng m· hãa vµ ®Æt trong header cña gãi d÷
liÖu 802.11 nªn bÊt cø ai "tãm ®îc" d÷ liÖu trªn m¹ng ®Òu cã thÓ thÊy ®îc. Víi
®é dµi 24 bit, gi¸ trÞ cña IV dao ®éng trong kho¶ng 16.777.216 trêng hîp.
Nh÷ng chuyªn gia b¶o mËt t¹i ®¹i häc California-Berkeley ®· ph¸t hiÖn ra lµ khi
cïng gi¸ trÞ IV ®îc sö dông víi cïng khãa trªn mét gãi d÷ liÖu m· hãa (kh¸i niÖm
nµy ®îc gäi n«m na lµ va ch¹m IV), hacker cã thÓ b¾t gãi d÷ liÖu vµ t×m ra ®-
îc khãa WEP. Thªm vµo ®ã, ba nhµ ph©n tÝch m· hãa Fluhrer, Mantin vµ
Shamir ®· ph¸t hiÖn thªm nh÷ng ®iÓm yÕu cña thuËt to¸n t¹o IV cho RC4. Hä
®· v¹ch ra mét ph¬ng ph¸p ph¸t hiÖn vµ sö dông nh÷ng IV lçi nh»m t×m ra khãa
WEP.
Thªm vµo ®ã, mét trong nh÷ng mèi nguy hiÓm lín nhÊt lµ nh÷ng c¸ch
tÊn c«ng dïng hai ph¬ng ph¸p nªu trªn ®Òu mang tÝnh chÊt thô ®éng. Cã
nghÜa lµ kÎ tÊn c«ng chØ cÇn thu nhËn c¸c gãi d÷ liÖu trªn ®êng truyÒn mµ
19
kh«ng cÇn liªn l¹c víi Access Point. §iÒu nµy khiÕn kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn c¸c tÊn
c«ng t×m khãa WEP ®Çy khã kh¨n vµ gÇn nh kh«ng thÓ ph¸t hiÖn ®îc.
HiÖn nay, trªn Internet ®· s½n cã nh÷ng c«ng cô cã kh¶ n¨ng t×m khãa
WEP nh AirCrack, AirSnort, dWepCrack, WepAttack, WepCrack, WepLab. Tuy
nhiªn, ®Ó sö dông nh÷ng c«ng cô nµy ®ßi hái nhiÒu kiÕn thøc chuyªn s©u vµ
chóng cßn cã h¹n chÕ vÒ sè lîng gãi d÷ liÖu cÇn b¾t ®îc.
Víi nh÷ng ®iÓm yÕu cña WEP vµ sù ph¸t t¸n réng r·i cña c¸c c«ng cô dß
t×m kho¸ WEP trªn internet, giao thøc nµy kh«ng cßn lµ gi¶i ph¸p b¶o mËt ®îc
chän cho c¸c møc ®é nh¹y c¶m th«ng tin cao. Tuy nhiªn, trong rÊt nhiÒu thiÕt
bÞ m¹ng kh«ng d©y hiÖn nay, gi¶i ph¸p b¶o mËt d÷ liÖu ®îc hç trî phæ biÕn
vÉn lµ WEP. Dï sao ®i n÷a, c¸c lç hæng cña WEP vÉn cã thÓ ®îc gi¶m thiÓu
nÕu ®îc cÊu h×nh ®óng, ®ång thêi sö dông c¸c biÖn ph¸p an ninh mang tÝnh
chÊt hç trî.
§Ó gia t¨ng møc ®é b¶o mËt cho WEP vµ g©y khã kh¨n cho c¸c
hacker, c¸c biÖn ph¸p sau ®îc ®Ò nghÞ:
• Sö dông khãa WEP cã ®é dµi 128 bit: Thêng c¸c thiÕt bÞ WEP cho
phÐp cÊu h×nh khãa ë ba ®é dµi: 40 bit, 64 bit, 128 bit. Sö dông khãa víi ®é
dµi 128 bit gia t¨ng sè lîng gãi d÷ liÖu hacker cÇn ph¶i cã ®Ó ph©n tÝch IV,
g©y khã kh¨n vµ kÐo dµi thêi gian gi¶i m· khãa WEP. NÕu thiÕt bÞ kh«ng
d©y chØ hç trî WEP ë møc 40 bit (thêng gÆp ë c¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y cò),
cÇn liªn l¹c víi nhµ s¶n xuÊt ®Ó t¶i vÒ phiªn b¶n cËp nhËt firmware míi nhÊt.
• Thùc thi chÝnh s¸ch thay ®æi khãa WEP ®Þnh kú: Do WEP kh«ng hç
trî ph¬ng thøc thay ®æi khãa tù ®éng nªn sù thay ®æi khãa ®Þnh kú sÏ g©y khã
kh¨n cho ngêi sö dông. Tuy nhiªn, nÕu kh«ng ®æi khãa WEP thêng xuyªn th×
20
còng nªn thùc hiÖn Ýt nhÊt mét lÇn trong th¸ng hoÆc khi nghi ngê cã kh¶ n¨ng
bÞ lé khãa.
• Sö dông c¸c c«ng cô theo dâi sè liÖu thèng kª d÷ liÖu trªn ®êng truyÒn
kh«ng d©y: Do c¸c c«ng cô dß khãa WEP cÇn b¾t ®îc sè lîng lín gãi d÷ liÖu vµ
hacker cã thÓ ph¶i sö dông c¸c c«ng cô ph¸t sinh d÷ liÖu nªn sù ®ét biÕn vÒ lu
lîng d÷ liÖu cã thÓ lµ dÊu hiÖu cña mét cuéc tÊn c«ng WEP, ®¸nh ®éng ngêi
qu¶n trÞ m¹ng ph¸t hiÖn vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p phßng chèng kÞp thêi.
HiÖn nay, chuÈn 802.11i ®ang ®îc ph¸t triÓn bëi IEEE víi môc ®Ých
kh¾c phôc c¸c ®iÓm yÕu cña WEP vµ trë thµnh chuÈn thay thÕ hoµn toµn cho
WEP khi ®îc chÊp thuËn vµ triÓn khai réng r·i. Nhng thêi ®iÓm chuÈn 802.11i
®îc th«ng qua chÝnh thøc vÉn cha ®îc c«ng bè. Do vËy, hiÖp héi WiFi cña c¸c
nhµ s¶n xuÊt kh«ng d©y ®· ®Ò xuÊt vµ phæ biÕn réng r·i chuÈn WPA (WiFi
Protected Access) nh mét bíc ®Öm tríc khi chÝnh thøc triÓn khai 802.11i. VÒ
ph¬ng diÖn kü thuËt, chuÈn WPA lµ b¶n sao míi nhÊt cña 802.11i vµ ®¶m b¶o
tÝnh t¬ng thÝch gi÷a c¸c thiÕt bÞ tõ c¸c nhµ s¶n xuÊt kh¸c nhau. Tíi thêi ®iÓm
hiÖn nay, mét sè c¸c thiÕt bÞ WiFi míi ®· hç trî WPA, WPA2 gi¶i quyÕt ®îc
vÊn ®Ò b¶o mËt cña WEP.
21
Nãi chung:
MÆc dï cã nh÷ng nhîc ®iÓm nghiªm träng, b¶o mËt WEP vÉn tèt h¬n lµ
kh«ng dïng c¬ chÕ m· hãa nµo cho m¹ng kh«ng d©y! WEP cã thÓ ®îc xem nh
mét c¬ chÕ b¶o mËt ë møc ®é thÊp nhÊt, cÇn thiÕt ®îc triÓn khai khi kh«ng
thÓ sö dông c¸c biÖn ph¸p kh¸c tèt h¬n. §iÒu nµy phï hîp cho c¸c t×nh huèng sö
dông c¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y cò cha cã hç trî WPA, hoÆc c¸c t×nh huèng cã yªu
cÇu vÒ ®é b¶o mËt thÊp nh m¹ng kh«ng d©y gia ®×nh, m¹ng kh«ng d©y céng
®ång..
IEEE vµ Wi-Fi Alliance ®· ph¸t triÓn mét gi¶i ph¸p b¶o mËt h¬n lµ: B¶o
vÖ truy cËp Wi-Fi WPA (Wi-Fi Protected Access) vµ IEEE 802.11i (còng ®îc
gäi lµ "WPA2 Certified" theo Wi-Fi Alliance) vµ mét gi¶i ph¸p kh¸c mang tªn
VPN Fix còng gióp t¨ng cêng b¶o mËt m¹ng kh«ng d©y.
Theo nh Webtorial, WPA vµ 802.11i ®îc sö dông t¬ng øng lµ 29% vµ 22%.
MÆt kh¸c, 42% ®îc sö dông cho c¸c "gi¶i ph¸p t×nh thÕ" kh¸c nh: b¶o mËt hÖ
thèng m¹ng riªng ¶o VPN (Virtual Private Network) qua m¹ng côc bé kh«ng
d©y.
VËy, chóng ta nªn lùa chän gi¶i ph¸p b¶o mËt nµo cho m¹ng kh«ng d©y?
3.2. Gi¶i ph¸p t×nh thÕ: VPN (Virtual Private Network) Fix
NhËn ra sù yÕu kÐm cña WEP, nh÷ng ngêi sö dông ®· kh¸m ph¸ ra mét c¸ch
hiÖu qu¶ ®Ó b¶o vÖ m¹ng kh«ng d©y WLAN cña m×nh, ®îc gäi lµ VPN Fix. ý
tëng c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p nµy lµ coi nh÷ng ngêi sö dông WLAN nh nh÷ng
ngêi sö dông dÞch vô truy cËp tõ xa.
Trong c¸ch cÊu h×nh nµy, tÊt c¸c nh÷ng ®iÓm truy cËp WLAN, vµ còng nh c¸c
m¸y tÝnh ®îc kÕt nèi vµo c¸c ®iÓm truy cËp nµy, ®Òu ®îc ®Þnh nghÜa trong
22
mét m¹ng LAN ¶o (Virtual LAN). Trong c¬ së h¹ tÇng b¶o mËt, c¸c thiÕt bÞ
nµy ®îc ®èi xö nh lµ "kh«ng tin tëng". Tríc khi bÊt cø c¸c thiÕt bÞ WLAN ®îc
kÕt nèi, chóng sÏ ph¶i ®îc sù cho phÐp tõ thµnh phÇn b¶o mËt cña m¹ng LAN.
D÷ liÖu còng nh kÕt nèi cña c¸c thiÕt bÞ sÏ ph¶i ch¹y qua mét m¸y chñ x¸c thùc
nh RADIUS ch¼ng h¹n... TiÕp ®ã, kÕt nèi sÏ ®îc thiÕt lËp thµnh mét tuyÕn
kÕt nèi b¶o mËt ®· ®îc m· ho¸ bëi mét giao thøc b¶o mËt vÝ dô nh IPSec,
gièng nh khi sö dông c¸c dÞch vô truy cËp tõ xa qua Internet.
Tuy nhiªn, gi¶i ph¸p nµy còng kh«ng ph¶i lµ hoµn h¶o, VPN Fix cÇn lu l-
îng VPN lín h¬n cho têng löa, vµ cÇn ph¶i t¹o c¸c thñ tôc khëi t¹o cho tõng ngêi
sö dông. H¬n n÷a, IPSec l¹i kh«ng hç nh÷ng thiÕt bÞ cã nhiÒu chøc n¨ng riªng
nh thiÕt bÞ cÇm tay, m¸y quÐt m· v¹ch... Cuèi cïng, vÒ quan ®iÓm kiÕn tróc
m¹ng, cÊu h×nh theo VPN chØ lµ mét gi¶i ph¸p t×nh thÕ chø kh«ng ph¶i lµ sù
kÕt hîp víi WLAN.
Mét trong nh÷ng u ®iÓm cña x¸c thùc lµ IEEE 802.1x sö dông giao thøc
x¸c thùc më réng EAP (Extensible Authentication Protocol). EAP thùc sù lµ mét
c¬ së tèt cho x¸c thùc, vµ cã thÓ ®îc sö dông víi mét vµi c¸c giao thøc x¸c thùc
kh¸c. Nh÷ng giao thøc ®ã bao gåm MD5, Transport Layer Security (TLS),
23
Tunneled TLS (TTLS), Protected EAP (PEAP) vµ Cisco's Lightweight EAP
(LEAP).
ThËt may m¾n, sù lùa chän giao thøc x¸c thùc chØ cÇn vµi yÕu tè c¬ b¶n.
Tríc hÕt, mét c¬ chÕ chØ cÇn cung cÊp mét hoÆc hai c¸ch x¸c thùc, cã thÓ gäi
lµ sù x¸c thùc qua l¹i (mutual authentication), cã nghÜa lµ m¹ng sÏ x¸c thùc ngêi
sö dông vµ ngêi sö dông còng sÏ x¸c thùc l¹i m¹ng. §iÒu nµy rÊt quan träng víi
m¹ng WLAN, bëi hacker cã thÓ thªm ®iÓm truy cËp tr¸i phÐp nµo ®ã vµo gi÷a
c¸c thiÕt bÞ m¹ng vµ c¸c ®iÓm truy cËp hîp ph¸p (kiÓu tÊn c«ng man-in-the-
middle), ®Ó chÆn vµ thay ®æi c¸c gãi tin trªn ®êng truyÒn d÷ liÖu. Vµ ph¬ng
thøc m· ho¸ MD5 kh«ng cung cÊp x¸c thùc qua l¹i nªn còng kh«ng ®îc khuyÕn
khÝch sö dông WLAN.
§Ó ®¸nh gi¸ chuÈn m· ho¸ nµy, ViÖn nghiªn cøu quèc gia vÒ ChuÈn vµ
C«ng nghÖ cña Mü, NIST (National Institute of Standards and Technology), ®·
th«ng qua thuËt to¸n m· ®èi xøng nµy. Vµ chuÈn m· ho¸ nµy ®îc sö dông cho
c¸c c¬ quan chÝnh phñ Mü ®Ó b¶o vÖ c¸c th«ng tin nh¹y c¶m.
Trong khi AES ®îc xem nh lµ b¶o mËt tèt h¬n rÊt nhiÒu so víi WEP 128
bit hoÆc 168 bit DES (Digital Encryption Standard). §Ó ®¶m b¶o vÒ mÆt
hiÖu n¨ng, qu¸ tr×nh m· ho¸ cÇn ®îc thùc hiÖn trong c¸c thiÕt bÞ phÇn cøng
24
nh tÝch hîp vµo chip. Tuy nhiªn, rÊt Ýt card m¹ng WLAN hoÆc c¸c ®iÓm truy
cËp cã hç trî m· ho¸ b»ng phÇn cøng t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i. H¬n n÷a, hÇu hÕt
c¸c thiÕt bÞ cÇm tay Wi-Fi vµ m¸y quÐt m· v¹ch ®Òu kh«ng t¬ng thÝch víi
chuÈn 802.11i.
Mét trong nh÷ng ®iÓm hÊp dÉn nhÊt cña WPA lµ kh«ng yªu cÇu n©ng
cÊp phÇn cøng. C¸c n©ng cÊp miÔn phÝ vÒ phÇn mÒm cho hÇu hÕt c¸c card
m¹ng vµ ®iÓm truy cËp sö dông WPA rÊt dÔ dµng vµ cã s½n. Tuy nhiªn, WPA
còng kh«ng hç trî c¸c thiÕt bÞ cÇm tay vµ m¸y quÐt m· v¹ch. Theo Wi-Fi
Alliance, cã kho¶ng 200 thiÕt bÞ ®· ®îc cÊp chøng nhËn t¬ng thÝch WPA.
25
khi ®ã, WPA cho doanh nghiÖp cÇn mét m¸y chñ x¸c thùc vµ 802.1x ®Ó cung
cÊp c¸c kho¸ khëi t¹o cho mçi phiªn lµm viÖc.
Trong khi Wi-Fi Alliance ®· ®a ra WPA, vµ ®îc coi lµ lo¹i trõ mäi lç
hæng dÔ bÞ tÊn c«ng cña WEP, nhng ngêi sö dông vÉn kh«ng thùc sù tin tëng
vµo WPA. Cã mét lç hæng trong WPA vµ lçi nµy chØ x¶y ra víi WPA Personal.
Khi mµ sö dông hµm thay ®æi kho¸ TKIP ®îc sö dông ®Ó t¹o ra c¸c kho¸ m·
ho¸ bÞ ph¸t hiÖn, nÕu hacker cã thÓ ®o¸n ®îc kho¸ khëi t¹o hoÆc mét phÇn
cña mËt khÈu, hä cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc toµn bé mËt khÈu, do ®ã cã thÓ gi¶i m·
®îc d÷ liÖu. Tuy nhiªn, lç hæng nµy còng sÏ bÞ lo¹i bá b»ng c¸ch sö dông nh÷ng
kho¸ khëi t¹o kh«ng dÔ ®o¸n (®õng sö dông nh÷ng tõ nh "PASSWORD" ®Ó
lµm mËt khÈu).
§iÒu nµy còng cã nghÜa r»ng kÜ thuËt TKIP cña WPA chØ lµ gi¶i ph¸p
t¹m thêi , cha cung cÊp mét ph¬ng thøc b¶o mËt cao nhÊt. WPA chØ thÝch hîp
víi nh÷ng c«ng ty mµ kh«ng truyÒn d÷ liÖu "mËt" vÒ th¬ng m¹i, hay c¸c th«ng
tin nh¹y c¶m... WPA còng thÝch hîp víi nh÷ng ho¹t ®éng hµng ngµy vµ mang
tÝnh thö nghiÖm c«ng nghÖ.
Trong khi sö dông VPN Fix qua c¸c kÕt nèi WLAN cã thÓ lµ mét ý tëng
hay vµ còng sÏ lµ mét híng ®i ®óng. Nhng sù kh«ng thuËn tiÖn còng nh gi¸ c¶
vµ t¨ng lu lîng m¹ng còng lµ rµo c¶n cÇn vît qua. Sù chuyÓn ®æi sang 802.11i
vµ m· ho¸ AES ®em l¹i kh¶ n¨ng b¶o mËt cao nhÊt. Nhng c¸c tæ chøc, c¬ quan
vÉn ®ang sö dông hµng ngh×n nh÷ng card m¹ng WLAN kh«ng hç trî chuÈn
nµy. H¬n n÷a AES kh«ng hç tr# c#c thiÕt bÞ cÇm tay vµ m¸y quÐt m· v¹ch
hoÆc c¸c thiÕt bÞ kh¸c... §ã lµ nh÷ng giíi h¹n khi lùa chän 802.11i.
26
Sù chuyÓn híng sang WPA vÉn cßn lµ nh÷ng thö th¸ch. MÆc dï, vÉn cßn
nh÷ng lç hæng vÒ b¶o mËt vµ cã thÓ nh÷ng lç hæng míi sÏ ®îc ph¸t hiÖn. Nhng
t¹i thêi ®iÓm nµy, WPA lµ lùa chän tèt.
Mçi líp ph¶i cã c¬ chÕ ®Ó thiÕt lËp vµ ®ãng cÇu nèi, cã c¬ chÕ ®Þnh
®Þa chØ mét c¸ch hîp lý.
- CÇu nèi lµ ®êng ®i ®îc thiÕt lËp gi÷a 2 qu¸ tr×nh (2 host) ®Ó cã thÓ
truyÒn d÷ liÖu lÉn nhau.
- Kh¶ n¨ng truyÒn d÷ liÖu:
+ Simplex: 1 chiÒu
+ Half dupflex: 2 chiÒu lu©n phiªn
27
+ Full dupflex: 2 chiÒu ®ång thêi
- Error control: Ph¸t hiÖn vµ söa lçi (Error detection & Error correction).
- S¾p xÕp thø tù c¸c c«ng viÖc (Message Sequencing).
- §iÒu khiÓn tèc ®é cña c¸c dßng d÷ liÖu cho phï hîp gi÷a 2 bªn (Flow
control).
- Qu¶n lý chiÒu dµi th«ng ®iÖp cho phï hîp víi ®êng truyÒn.
- Kh¶ n¨ng Multiplex vµ Demultiplex ph¶i ®îc thùc hiÖn tù ®éng.
- VÊn ®Ò t×m ®êng (Routing).
28
ph¸t triÓn dùa theo ®ã mµ ph¸t triÓn c¸c m« h×nh kh¸c tèi u h¬n. Cã rÊt nhiÒu
c¸c m« h×nh kh¸c nhau. Tuy nhiªn, hiÖn nay trªn thÕ giíi cïng víi sù ph¸t triÓn
nh vò b·o cña m¹ng Internet, m« h×nh TCP/IP ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt.
M¹ng dïng giao thøc TCP/IP (Internet vµ Intranet), d÷ liÖu ®îc chia
thµnh nh÷ng gãi nhá gäi lµ nh÷ng gãi tin (packet). Khi ta göi ®i mét th«ng
®iÖp, TCP sÏ chia nh÷ng th«ng ®iÖp nµy thµnh c¸c packet, mçi packet ®îc
®¸nh dÊu bëi mét sè thø tù vµ ®Þa chØ cña ngêi nhËn, thªm vµo ®ã lµ mét sè
th«ng tin kiÓm so¸t lçi. C¸c packet nµy ®îc göi lªn m¹ng vµ c«ng viÖc cña IP lµ
truyÒn t¶i chóng tíi Host tõ xa kia. T¹i n¬i nhËn, TCP nhËn c¸c packet vµ kiÓm
tra lçi, göi tr¶ l¹i nÕu gãi kh«ng ®óng, víi nh÷ng gãi ®óng, TCP sö dông sè thø
tù ®Ó t¹o l¹i th«ng ®iÖp ban ®Çu. Tãm l¹i, c«ng viÖc cña IP lµ chuyÓn d÷ liÖu
th« c¸c packet tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c. C«ng viÖc cña TCP lµ qu¶n lý dßng
ch¶y vµ ®¶m b¶o r»ng d÷ liÖu lµ ®óng.
TCP/IP cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau lµm cho nã rÊt ph¸t triÓn vµ
phæ dông:
§éc lËp víi c¸ch nèi m¹ng
§éc lËp víi phÇn cøng cña m¹ng
C¸c nghi thøc theo tiªu chuÈn cña hÖ më
C¸ch ®¸nh ®Þa chØ phæ dông (Universal Addressing)
Cung cÊp mét sè dÞch vô m¹ng ®îc sö dông réng r·i nh E-mail,
FTP,Telnet,...
Lµ c¬ së ®Ó x©y dùng c¸c øng dông theo m« h×nh Client/Server
29
UDP (User Datagram Protocol): Mét protocol kh«ng thiÕt lËp cÇu nèi
(connectionless) cho c¸c qu¸ tr×nh cña ngêi sö dông (kh«ng gièng nh TCP, nã
kh«ng ®¶m b¶o r»ng d÷ liÖu khi truyÒn ®i ®Õn n¬i cã chÝnh x¸c kh«ng).
ICMP (Internet Control Message Protocol): Protocol xö lý lçi vµ ®iÒu
khiÓn th«ng tin gi÷a c¸c gateway vµ c¸c host.
IP (Internet Protocol): IP lµ Protocol cung cÊp dÞch vô ph©n phèi cho c¸c
packet TCP, UDP vµ ICMP.
ARP (Address Resolution Protocol): Protocol ¸nh x¹ mét ®Þa chØ Internet
vµo trong mét ®Þa chØ phÇn cøng.
RARP (Reverse Address Resolution Protocol): Protocol ¸nh x¹ mét ®Þa
chØ phÇn cøng vµo trong mét ®Þa chØ Internet.
M« h×nh TCP/IP ®îc ph©n thµnh 4 tÇng, trong ®ã cã 2 tÇng díi (1 vµ
2) cña m« h×nh OSI ®îc gép l¹i thµnh mét tÇng gäi lµ tÇng Host-to-network, 2
tÇng Héi (session) vµ Tr×nh diÔn (presentation) cña OSI kh«ng cã trong m«
h×nh giao thøc TCP/IP.
30
T¬ng tù nh m« h×nh OSI, trong m« h×nh TCP/IP, d÷ liÖu tõ mét m¸y
còng ®i tõ tÇng øng dông (application) xuèng tÇng Giao vËn (transport), råi
xuèng tiÕp tÇng M¹ng (NetWork), sau cïng ®i tíi tÇng Host - to - network (øng
víi Data link layer cña OSI), th«ng qua ®êng d©y vËt lý ®Õn c¸c m¸y kh¸c
trong m¹ng, d÷ liÖu ë ®©y sÏ ®i ngîc tõ díi lªn (tøc lµ tõ tÇng Host - to -
network ®Õn tÇng application cña m¸y thø 2). Còng nh m« h×nh OSI, ë ®©y
gi÷a c¸c tÇng cña 2 m¸y giao tiÕp víi nhau th«ng qua mét protocol; gi÷a tÇng
nµy víi tÇng kia cña mét m¸y giao tiÕp trùc tiÕp víi nhau gäi lµ Interface (giao
diÖn). TÇng bªn díi cung cÊp c¸c dÞch vô cho tÇng bªn trªn.
31
Sè hiÖu Port (cæng):
Mét m¸y cã thÓ liªn l¹c víi mét m¸y kh¸c trong m¹ng qua ®Þa chØ IP.
Tuy nhiªn, víi mét ®Þa chØ nh vËy kh«ng ®ñ cho 1 tiÕn tr×nh (process) cña
m¸y nµy liªn l¹c víi mét tiÕn tr×nh cña mét m¸y kh¸c. Vµ v× vËy, TCP/UDP ®·
dïng 16 bits ®Ó cã thÓ ®Æc t¶ nªn mét sè hiÖu cæng.
Nh vËy ®Ó 2 tiÕn tr×nh cña 2 m¸y bÊt kú trong m¹ng cã thÓ giao tiÕp
®îc víi nhau th× mçi ®¬n vÞ d÷ liÖu (frame) ë tÇng M¹ng cã IP gåm:
+Protocol (TCP/UDP).
+ §Þa chØ IP cña m¸y nguån.
+ Sè hiÖu cæng cña tiÕn tr×nh ë m¸y nguån.
+ §Þa chØ IP cña m¸y ®Ých.
+ Sè hiÖu cæng cña tiÕn tr×nh ë m¸y ®Ých.
ThÝ dô: {Tcp, 172.28.11.83, 6000, 172.28.11.241, 7000};
4. TÇng øng dông:
Chøa c¸c dich vô nh trong c¸c tÇng Héi, tÇng Tr×nh diÔn, tÇng øng dông
cña m« h×nh OSI. ThÝ dô: Telnet lµ 1 tr¹m cuèi ¶o (virtual terminal) cho phÐp
ngêi sö dông x©m nhËp vµo mét host ë xa vµ lµm viÖc ë ®ã nh ®ang lµm viÖc
trªn mét m¸y côc bé (local), FTP lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó chuyÓn file tõ
m¸y nµy sang m¸y kia trªn m¹ng, SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) còng lµ
mét d¹ng cña FTP nhng ®îc ph¸t triÓn theo c¸c ®Æc ®iÓm riªng, DNS (Domain
Name Service) dïng ®Ó biÕn ®æi (¸nh x¹) c¸c tªn host thµnh c¸c ®Þa chØ IP
cña nã,...
2.3. Ph©n biÖt TCP, IP vµ UDP
2.3.1. IP - Giao thøc liªn m¹ng
Môc ®Ých chÝnh cña IP lµ cung cÊp kh¶ n¨ng kÕt nèi c¸c m¹ng con thµnh
liªn m¹ng ®Ó truyÒn d÷ liÖu. Vai trß cña IP t¬ng tù víi vai trß cña giao thøc
tÇng M¹ng trong m« h×nh OSI.
32
IP lµ mét giao thøc kiÓu “kh«ng liªn kÕt” (connectionless) cã nghÜa lµ
kh«ng cÇn cã giai ®o¹n thiÕt lËp liªn kÕt tríc khi truyÒn d÷ liÖu. §¬n vÞ d÷
liÖu dïng trong IP ®îc gäi lµ datagram, cã khu«n d¹ng ë h×nh sau:
bit 0 3 4 7 8 15 16 31
VER IHL Type of Total Length
Service
Header Indetification Flags Fragment Offset
Khu«n Time to live Protocol Header Checksum
d¹ng cña Source Address
IP Destination Address
datagram Options + Padding
Data
+ §Þa chØ (max: 65.535 bytes)
IP dïng ®Ó ®Þnh danh c¸c Host ë tÇng M¹ng cña m« h×nh OSI, chóng kh«ng
ph¶i lµ c¸c ®Þa chØ vËt lý cña c¸c tr¹m ®ã trªn mét m¹ng côc bé (Ethernet,
Token Ring,…). Trªn mét m¹ng côc bé nh vËy, 2 tr¹m chØ cã thÓ liªn l¹c víi
nhau nÕu chóng biÕt ®Þa chØ vËt lý cña nhau. Nh vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i
thùc hiÖn ¸nh x¹ gi÷a ®Þa chØ IP (32 bits) sang ®Þa chØ vËt lý (48 bits) cña
mét tr¹m.
VÊn ®Ò vÒ ®Þa chØ IP sÏ ®îc tr×nh bµy ë phÇn sau.
33
TCP sau ®ã dïng IP ®Ó gi÷ truyÒn t¶i qua m¹ng. IP lµ giao thøc m¹ng phi kÕt
nèi kh«ng ®¶m b¶o tr×nh d÷ liÖu mét c¸ch tin cËy. C¸c b¶n tin vµ d÷ liÖu TCP
®îc bao bäc trong c¸c datagram IP vµ ®îc chuyÓn qua m¹ng.
Trong thêi gian ®ã UDP ®îc h×nh thµnh ®Ó cung cÊp giao diÖn øng
dông cho IP c¶ TCP vµ UDP dïng IP. Trong khi UDP ®ang n»m trong tÇng
Giao vËn, nã kh«ng cã chøc n¨ng tin cËy nµo c¶ vÒ TCP. Nã cã c¸c trêng trong
tiªu ®Ò ®Ó x¸c ®Þnh ®îc nguån vµ ®Ých. Nh vËy, mét øng dông cã thÓ kÕt
nèi víi mét øng dông kh¸c trong hÖ thèng kh¸c mµ kh«ng cÇn c¸c chøc n¨ng tin
cËy trong TCP. TCP ban ®Çu ®îc ph¸t triÓn ®Ó kÕt nèi nhiÒu lo¹i m«i trêng
kh¸c nhau trong c¸c viÖn nghiªn cøu, trêng ®¹i häc vµ c¸c tæ chøc chÝnh phñ.
Ph¬ng ph¸p bao bäc ®îc cµi ®Æt v× nh÷ng nhµ thiÕt kÕ kh«ng muèn ngêi chñ
m¹ng ph¶i thay ®æi s¬ ®å m¹ng cña hä ®Ó liªn kÕt víi c¸c m¹ng kh¸c. Ngêi ta
gi¶ sö r»ng m¹ng ph¶i cµi ®Æt kü thuËt truyÒn th«ng riªng. C¸c bé phËn ®inh
tuyÕn (tríc ®©y gäi lµ gateway) cung cÊp dÞch vô bao bäc nµy.
C¸c chøc n¨ng cña TCP:
Cã lÏ chøc n¨ng quan träng nhÊt cña TCP lµ nã thiÕt ®Æt c¸c kÕt nèi end
- to - end gi÷a 2 m«i trêng cÇn trao ®æi d÷ liÖu. KÕt nèi end - to - end lµ ¶o v×
nã ®îc t¹o trong phÇn mÒm vµ më réng c¸c liªn kÕt nèi point - to - point. §Ó ý
r»ng kÕt nèi point - to - point lµ gi÷a 2 hÖ thèng vËt lý, ch¼ng h¹n nh m¸y chñ
®Õn bé ®Þnh tuyÕn, hoÆc bé ®Þnh tuyÕn ®Õn bé ®Þnh tuyÕn kh¸c. Trong
khi kÕt nèi end - to - end lµ gi÷a c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi kÕt nèi end - to - end
kh«ng ®¬n thuÇn kÕt thóc t¹i giao diÖn cña m¹ng, nã thùc sù më réng vµo tÇng
øng dông ®èi víi mét qu¸ tr×nh cô thÓ ®ang ch¹y trªn m¸y tÝnh. Mçi m«i trêng
t¹o ra mét socket vµ c¸c ®Çu cuèi ®Ýnh kÌm socket nh lµ m¸y ®iÖn tho¹i ë hai
®Çu, cæng nh lµ sè ®iÖn tho¹i. Cæng cã ®Þa chØ ®· quen thuéc vÝ dô qua
web server cã ®Þa chØ quen thuéc lµ 80, v× thÕ kh¸ch web lu«n lu«n kÕt nèi
34
víi cæng nµy khi truy cËp web server. Kh¸ch vµ chñ web thiÕt lËp kÕt nèi end -
to - end t¹m thêi ë cæng nµy ®Ó trao ®æi d÷ liÖu. §Þa chØ IP cña web server cã
d¹ng x.x.x.x:80, nhng thêng kh«ng cÇn thiÕt lËp nhËp sè cæng.
- TCP thiÕt lËp kÕt nèi end - to - end trªn c¸c m¹ng nèi nhau bëi bé ®Þnh tuyÕn.
Mét kÕt nèi tríc hÕt ph¶i ®îc yªu cÇu bëi ngêi göi vµ ®¶m b¶o bëi ngêi nhËn.
§iÒu nµy cung cÊp møc ®Çu tiªn cña ®é tin cËy b»ng c¸ch ®¶m b¶o r»ng ngêi
nhËn s½n sµng nhËn d÷ liÖu. Nã còng chØ ra c¸ch TCP qu¶n lý truyÒn d÷
liÖu.
NÕu mét øng dông ph¶i truyÒn d÷ liÖu trùc tiÕp ®Õn IP, IP sÏ b¾t ®Çu
göi c¸c gãi d÷ liÖu ®Õn ®Ých. Nhng nÕu ®Ých kh«ng lµm viÖc (off - line)
hoÆc bËn , nh÷ng gãi nµy lo¹i bá vµ b¶n th©n IP kh«ng cã c¸ch nµo ®Ó th«ng
b¸o cho øng dông ®ã r»ng c¸c gãi d÷ liÖu cha ®îc göi ®i. TCP qu¶n lý ®iÒu
nµy b»ng c¸ch göi mét yªu cÇu kÕt nèi ®¬n gi¶n vµ IP sÏ chuyÓn ®i. Khi ngêi
nhËn ph¶n øng, TCP b¾t ®Çu chuyÓn nhiÒu th«ng tin ®Õn IP, ®¶m b¶o IP
kh«ng bÞ mÊt ®iÒu khiÓn. VÒ mÆt nµy, cã thÓ TCP nh lµ mét ngêi ®iÒu
khiÓn giao th«ng cho IP.
- C¸c kÕt nèi TCP lµ full - duplex lµ c¸c kªnh ¶o hai chiÒu cho phÐp c¸c ®Çu
cuèi göi d÷ liÖu bÊt cø lóc nµo. Nh vËy kÕt nèi nµy gièng nh kªnh truyÒn vµ
nhËn riªng biÖt. C¸c vïng ®Öm ®îc dïng ®Ó göi d÷ liÖu ®Õn vµ ®i ®Ó cho
ho¹t ®«ng kh¸c kh«ng bÞ t¾c nghÏn do c¸c qu¸ tr×nh truyÒn th«ng.
§¬n vÞ d÷ liÖu sö dông trong TCP lµ segment (®o¹n d÷ liÖu), cã khu«n
d¹ng nh sau:
bit 0
15 16 31
Source port Destiation port
35
Sequence number
Acknowledgment Number
Data Reserved U A P R S F Window
offset K C S S Y I
G K H T N N
Checksum Urgent Pointer
Options Padding
TCP data
Khu«n d¹ng cña TCP segment
Ngêi nhËn cã thÓ b¸o ®· nhËn (acknowledge) c¸c d÷ liÖu cho ngêi göi.
§iÒu khiÓn luång (flow control) lµ c¸ch ®Ó hai th«ng tin hîp t¸c tÝch cùc
víi nhau trong truyÒn d÷ liÖu ®Ó tr¸nh qu¸ t¶i vµ mÊt m¸t c¸c datagram do ngêi
göi nhanh. Chøc n¨ng nµy cho phÐp c¸c hÖ thèng truyÒn thÝch nghi víi søc t¶i
trªn m¹ng vµ kÝch thíc vïng ®Öm ë ngêi nhËn.
TuÇn tù lµ kü thuËt ®Ó ®¸nh sè c¸c datagram ®Ó ngêi nhËn cã thÓ ®Æt
chóng theo thø tù ®óng vµ x¸c ®Þnh nh÷ng datagram nµo bÞ mÊt.
Chøc n¨ng kiÓm tra tæng (checksum) ®îc dïng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh toµn
vÑn cña c¸c gãi d÷ liÖu.
36
Sè hiÖu chuçi: trêng nµy chøa c¸c th«ng tin cho ngêi nhËn, dïng ®Ó x¸c
®Þnh d÷ liÖu trong ph©n ®o¹n vµ nã n»m ë ®©u trong dßng d÷ liÖu ®· göi.
Ngêi nhËn cã thÓ dïng gi¸ trÞ nµy ®Ó s¾p xÕp l¹i c¸c gãi tin ®· ®Õn kh«ng cã
thø tù. Nã còng cã thÓ chØ ra r»ng ph©n ®o¹n bÞ mÊt.
Sè hiÖu b¸o ®· nhËn: Trêng nµy ®îc ngêi nhËn dïng ®Ó th«ng b¸o cho
ngêi göi biÕt r»ng gãi d÷ liÖu ®i ®· ®îc nhËn. Sè hiÖu trêng nµy thùc chÊt lµ
sè hiÖu chuçi cho ph©n ®o¹n tiÕp theo. Sè nµy ®îc tÝnh b»ng c¸ch t¨ng gi¸ trÞ
trong trêng sè hiÖu chuçi.
§é dµi tiªu ®Ò: Trêng nµy x¸c ®Þnh chiÒu dµi cña tiªu ®Ò.
M· trêng nµy chøa c¸c m· bit nh sau, dïng lµm cê ®Ó chØ ra c¸c ®iÒu
kiÖn nhÊt ®Þnh.
URG (Urgent). Bit nµy lµ 1 nÕu cã th«ng tin trong trêng Urgent
Pointer cña tiªu ®Ò.
ACK (Acknowledgement). NÕu ACK lµ 1, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ
ph©n ®o¹n mét phÇn cña héi tho¹i ®ang diÔn ra vµ sè trong trêng
Acknowledment Number la hîp lÖ. NÕu ACK lµ 0; SYN lµ 0, ph©n ®o¹n nµy
lµ yªu cÇu thiÕt lËp kÕt nèi.
PSH (Push): Bit nµy ®Ó ngêi göi yªu cÇu nguêi nhËn göi d÷ liÖu
trùc tiÕp ®Õn øng dông, kh«ng cÇn vïng ®Öm.
RST (Reset): NÕu cã gi¸ trÞ b»ng 1, kÕt nèi lµ kh«ng hîp lÖ v×
nhiÒu lý do nhng ph¶i t¸i thiÕt (reset).
SYN (Synchronize): ®îc dïng cïng víi ACK ®Ó yªu cÇu kÕt nèi
hoÆc chÊp nhËn kÕt nèi. SYN = 1 vµ ACK = 0 lµ mét yªu cÇu kÕt nèi. SYN =
1 vµ ACK = 1 lµ chÊp nhËn kÕt nèi. SYN = 0 vµ ACK = 1 lµ b¸o ®· nhËn.
FIN (Finish): Bit nµy chØ ra kÕt nèi ph¶i ®îc kÕt thóc.
KÝch thíc cña Sliding - window: Trêng th«ng tin vÒ kÝch thíc kh«ng gian
dïng ®îc trong vïng ®Öm cña ngêi nhËn. Trêng nµy ®îc ngêi nhËn dïng ®Ó
37
th«ng b¸o cho ngêi göi lµm chËm l¹i viÖc truyÒn v× ngêi göi ®ang göi d÷ liÖu
nhanh h¬n so víi tèc ®é xö lý cña ngêi nhËn. NÕu ngêi nhËn muèn göi kÕt thóc
viÖc göi, nã sÏ göi mét ph©n ®o¹n trong ®ã trêng nµy cã gi¸ trÞ 0. Sau ®ã khi
cã thÓ nhËn l¹i d÷ liÖu, nã göi l¹i ph©n ®o¹n nµy trong ®ã trêng nµy cã gi¸ trÞ
kh¸c 0, cïng víi gi¸ trÞ thÝch hîp trong trêng acknowledgement number.
Checksum: cung cÊp gi¸ trÞ kiÓm tra lçi ®Ó ®¶m b¶o tÝnh toµn vÑn cña
ph©n ®o¹n.
Urgent pointer: Trêng nµy ®îc ngêi göi dïng ®Ó chØ ra vÞ trÝ cña d÷
liÖu khÈn cÊp.
Options: Chøa c¸c tuú chän ®Æc biÖt.
Data: Trêng nµy cã ®é dµi thay ®æi, chøa b¶n tin hoÆc d÷ liÖu tõ c¸c
øng dông kh¸c.
ThiÕt lËp kÕt nèi:
TÇng Giao vËn thiÕt lËp kÕt nèi trªn ®ã d÷ liÖu ®îc truyÒn mét c¸ch tin
cËy trong qu¸ tr×nh kÕt nèi. Tríc hÕt, kÕt nèi ®îc thiÕt lËp, d÷ liÖu ®îc
truyÒn ®i vµ kÕt nèi kÕt thóc.
ViÖc thiÕt lËp kÕt nèi chØ lµ vÊn ®Ò göi yªu cÇu kÕt nèi ®Õn m¸y
®Ých. NÕu ®îc, nã göi th«ng b¸o ®· nhËn ®îc yªu cÇu kÕt nèi (connection
acknowledgement message). HÖ thèng sau ®ã cã thÓ tho¶ thuËn vÒ tham sè
cña lÇn lµm viÖc hiÖn hµnh (hoÆc c¸c tham sè trong trêng option cña ph©n
®o¹n). VÝ dô: Trong th«ng b¸o cña mét tr¹m cã thÓ nãi r»ng nã kh«ng thÓ xö lý
søc t¶i qu¸ 1.000 byte. Sau ®ã, gi¸ trÞ thÊp h¬n ®îc tho¶ thuËn. Cã nhiÒu tham
sè kh¸c ®îc tho¶ thuËn ®Ó c¶i tiÕn hiÖu suÊt truyÒn.
KÕt nèi ®îc thiÕt lËp b»ng c¸ch dïng c¬ chÕ b¾t tay 3 chiÒu (three-way
handshake) ®îc thùc hiÖn nh sau:
38
1. M¸y A (ngêi göi) göi mét ph©n ®o¹n TCP ®Õn m¸y B (ngêi nhËn) víi
cê SYN lµ 1 vµ ACK lµ 0. Mét sè hiÖu chuçi ban ®Çu ®îc chÌn vµo trêng
Sequence Number cña tiªu ®Ò. §©y lµ sè hiÖu chuçi mµ m¸y A sÏ dïng ®Ó göi
c¸c ph©n ®o¹n ®Õn m¸y B.
2. M¸y B sÏ lu tr÷ sè hiÖu chuçi vµ tr¶ mét ph©n ®o¹n ®Õn m¸y A trong
®ã c¶ hai cê SYN vµ ACK lµ 1. §Ó b¸o r»ng nã ®· nhËn sè hiÖu vµo trêng
Sequence number. §©y lµ sè hiÖu chuçi mµ m¸y B sÏ dïng ®Ó göi c¸c ph©n
®o¹n ®Õn m¸y A.
3. M¸y A b©y giê cã thÓ b¸o cho m¸y B r»ng nã ®· nhËn th«ng b¸o nhËn
cña m¸y B. Nã göi mét ph©n ®o¹n trong ®ã cê ACK =1 vµ SYN = 0. Nã còng
t¨ng sè hiÖu chuçi nhËn ®îc tõ m¸y B lªn 1 vµ chÌn vµo trêng
Acknowledgement ®Ó cho thÊy r»ng nã chÊp nhËn c¸ch ®¸nh sè hiÖu chuçi
cña m¸y B.
Sau khi d÷ liÖu ®îc truyÒn, lÇn lµm viÖc kÕt thóc. M¸y A göi l¸ cê FIN
= 1 ®Õn m¸y B. Sau ®ã m¸y B ph¶n håi b»ng ACK = 1 vµ FIN = 1 vµ m¸y A
ph¶n håi l¹i b»ng ACK = 1. TCP cã thÓ xö lý c¸c tham sè kÕt nèi trong qóa
tr×nh kÕt ®Æt kÕt nèi. Mét trong nh÷ng tham sè nµy lµ tham sè tr× ho·n ®êng
truyÒn. Gi¶ sö m¸y A göi mét ph©n ®o¹n ®Õn m¸y B vµ m¸y B tr¶ l¹i th«ng b¸o
nhËn, nhng v× lý do nµo ®ã th«ng b¸o nµy kh«ng ®Õn ®îc m¸y A ®óng lóc.
M¸y A ph¶i gi¶ sö r»ng m¸y B kh«ng nhËn tÝn hiÖu truyÒn, v× thÕ nã göi l¹i
ph©n ®o¹n. Cïng lóc ®ã, th«ng b¸o nhËn “®· mÊt” cuèi cïng t×m ®îc ®êng
®Õn m¸y A vµ ph©n ®o¹n ®îc göi l¹i còng ®Õn m¸y B, vµ b©y giê m¸y B cã
hai ph©n ®o¹n nh nhau.
Lîng thêi gian mµ ngêi göi chê ®Ó nhËn th«ng b¸o nhËn kh«ng thÓ lµ gi¸
trÞ cè ®Þnh v× mét sè liªn kÕt, nh vÖ tinh, cã thêi gian tr× ho·n l©u h¬n c¸c liªn
kÕt kh¸c. TCP cã thÓ tho¶ thuËn gi¸ trÞ nµy b»ng c¸ch ®o thêi gian nhËn ph¶n
39
håi. Sau ®ã nã dù tÝnh gi¸ trÞ tr× ho·n 2 chiÒu vµ dïng gi¸ trÞ nµy ®Ó ®Þnh
thêi gian truyÒn vµ th«ng b¸o nhËn cho mét kÕt nèi.
Cã nhiÒu tham sè truyÒn th«ng kh¸c mµ TCP ph¶i xö lý ®Ó cung cÊp c¸c
dÞch vô tin cËy.
2.3.3. UDP (User Datagram Protocol)
Khi viÕt c¸c øng dông trªn m¹ng TCP/ IP, cã thÓ truy cËp ®Õn c¸c tµi
nguyªn m¹ng th«ng qua 2 giao diÖn: TCP hoÆc UDP. C¶ hai giao thøc nµy n»m
trong tÇng Giao vËn gi÷a c¸c øng dông vµ IP (Internet protocol) trong tÇng
M¹ng.
Trong khi TCP lµ dÞch vô truyÒn híng kÕt nèi víi nhiÒu ®Æc ®iÓm ®Ó
®¹t ®é tin cËy cao trong khi truyÒn d÷ liÖu, UDP l¹i lµ dÞch vô truyÒn phi kÕt
nèi kh«ng cÇn ®é tin cËy nh TCP. Nh ®· nãi c¸c øng dông cÇn mét giao diÖn
víi IP. UDP ®¸p øng dîc nhu cÇu ®ã vµ ®ång thêi cung cÊp kh¶ n¨ng nãi
chuyÖn víi qóa tr×nh ®ang ch¹y trªn m¸y chñ th«ng qua sè hiÖu cæng mµ kh«ng
cÇn thiÕt lËp mét phiªn kÕt nèi. Trong nhiÒu trêng hîp, ®iÒu nµy lµm cho
viÖc liªn l¹c dÔ dµng h¬n bëi v× toµn bé d÷ liÖu truyÒn cã thÓ göi ®i trong 1
hoÆc 2 gãi UDP. ViÖc thiÕt lËp kÕt nèi TCP sÏ tèn nhiÒu thêi gian mÆc dï
chØ göi mét lîng d÷ liÖu nhá.
Cæng lµ ®Þa chØ mµ mét øng dông cã thÓ dïng ®îc trªn m¸y chñ. C¸c gãi
d÷ liÖu ®îc göi ®i sÏ t×m ®êng ®Õn m¸y chñ th«ng qua ®Þa chØ IP, nhng khi
®Õn m¸y chñ råi, cÇn ph¶i cã mét cæng ®Ó lÊy néi dung cña gãi d÷ liÖu cho
øng dông ®ang ch¹y trªn m¸y chñ. NÕu m¸y chñ lµ Server, cã thÓ cã nhiÒu qu¸
tr×nh ch¹y ®ång thêi nh HTTP (cæng 80), FTP (cæng 21) vµ Gopher (cæng 70).
Víi UDP, mét øng dông cã thÓ göi gãi d÷ liÖu ®Õn mét dÞch vô mµ kh«ng cÇn
thiÕt lËp cÇu nèi, víi TCP th× ®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt.
40
bit 0 15 16
31
Source port Destination
Message length Checksum
DATA
Tiªu ®Ò cña UDP minh ho¹ viÖc ®¸nh ®Þa chØ cæng lµ chøc n¨ng hµng
®Çu cña UDP. Tiªu ®Ò thêng lµ c¸c trêng ®Þa chØ cæng. KiÓm tra checksum
®îc dïng ®Ó dß t×m lçi ®êng truyÒn d÷ liÖu, nhng nÕu t×m thÊy lçi, d÷ liÖu
®îc bá qua vµ kh«ng thùc hiÖn ®éng t¸c nµo kh¸c. NÕu mét øng dông ®ßi hái
c¸c dÞch vô tin cËy cao, sö dông TCP sÏ tèt h¬n.
C¸c øng dông Multicast Internet Mbone (real - time transport protocol) vµ
c¸c giao thøc kh¸c dïng UDP nh lµ mét c¬ chÕ chuyÓn giao d÷ liÖu. UDP ®îc
thiÕt kÕ ®Ó chuyÓn giao d÷ liÖu thêi gian thùc nh ©m thanh vµ video trùc
tiÕp tõ ®iÓm nµy ®Õn ®iÓm kh¸c trªn Internet vµ Intranet. V× néi dung d÷
liÖu lµ trùc tiÕp, c¸c dÞch vô TCP (ch¼ng h¹n nh chÊp nhËn vµ truyÒn l¹i) lµ
kh«ng cÇn thiÕt vµ tèn nhiÒu phÝ ph¸t sinh. NÕu mÊt mét gãi ©m thanh hoÆc
video, viÖc truyÒn l¹i lµ kh«ng thùc tÕ v× th«ng tin truyÒn l¹i kh«ng ®ång bé
víi ©m thanh hoÆc video hiÖn hµnh.
41
§Þa chØ IP ®îc sö dông hiÖn t¹i (IPv4) cã 32 bits chia thµnh 4 Octet (mçi Octet
cã 8 bit, t¬ng ®¬ng 1 byte) c¸ch ®Õm ®Òu tõ tr¸i qua ph¶i bit 1 cho ®Õn bit
32, c¸c Octet t¸ch biÖt nhau b»ng dÊu chÊm (.), bao gåm 3 thµnh phÇn chÝnh:
Class Net ID Host ID
bit
Bit 1......................................................................Bit 32
Bit nh©n d¹ng líp (Class bit) lµ ®Ó ph©n biÖt ®Þa chØ ë líp nµo
x y x y x y x y. x y x y x y x y. x y x y x y x y. x y x y x y x y
x, y = 0 hoÆc 1.
VÝ dô:
0 0 1 0 1 1 0 0. 0 1 1 1 1 0 1 1. 0 1 1 0 1 1 1 0. 1 1 1 0 0 0 0 0.
Bit nhËn Octet 1 Octet2 Octet3 Octet4
d¹ng
42
D¹ng viÕt ®Çy ®ñ cña ®Þa chØ IP lµ 3 con sè trong tõng Octet. VÝ
dô: ®Þa chØ IP thêng thÊy trªn thùc tÕ cã thÓ lµ: 53.143.10.2 nhng d¹ng ®Çy
®ñ lµ: 053.143.010.002.
2.4.2 C¸c líp ®Þa chØ IP
§Þa chØ IP chia ra 5 líp A,B,C,D,E. HiÖn t¹i ®· dïng hÕt líp A,B vµ
gÇn hÕt líp C, cßn líp D vµ E. Tæ chøc Internet ®ang ®Ó dµnh cho môc ®Ých
kh¸c, nªn chóng ta chØ nghiªn cøu 3 líp ®Çu.
Qua cÊu tróc c¸c líp ®Þa chØ IP chóng ta cã nhËn xÐt sau:
Bit nhËn d¹ng lµ nh÷ng bit ®Çu tiªn: cña líp A lµ 0, cña líp B lµ 10, cña
líp C lµ 110.
43
Líp D cã 4 bit ®Çu tiªn ®Ó nhËn d¹ng lµ 1110, cßn líp E cã 5 bit ®Çu tiªn
®Ó nhËn d¹ng lµ 11110.
§Þa chØ líp A: §Þa chØ m¹ng Ýt vµ ®Þa chØ m¸y chñ trªn tõng m¹ng
nhiÒu.
§Þa chØ líp B: §Þa chØ m¹ng võa ph¶i vµ ®Þa chØ m¸y chñ trªn tõng
m¹ng võa ph¶i.
§Þa chØ líp C: §Þa chØ m¹ng nhiÒu vµ ®Þa chØ m¸y chñ trªn tõng m¹ng
Ýt.
Nh vËy chóng ta thÊy mét ®Þa chØ IP cã 4 nhãm sè c¸ch nhau b»ng dÊu
chÊm, nÕu thÊy nhãm sè thø nhÊt nhá h¬n 126 biÕt ®Þa chØ nµy ë líp A, n»m
trong kho¶ng 128 ®Õn 191 biÕt ®Þa chØ nµy ë líp B vµ 192 ®Õn 223 biÕt
Ghi chó: §Þa chØ thùc tÕ kh«ng ph©n trong trêng hîp tÊt c¶ c¸c bit trong mét
hay nhiÒu Octet sö dông cho ®Þa chØ m¹ng hay ®Þa chØ m¸y chñ ®Òu b»ng 0
hay ®Òu b»ng 1. §iÒu nµy ®óng cho tÊt c¶ c¸c líp ®Þa chØ.
44
CH¦¥NG III: ¦U Vµ KHUYÕT §IÓM CñA WIFI
I. ¦u ®iÓm:
Trong kh«ng gian v¨n phßng vèn bÒ bén, b¹n sÏ c¶m thÊy tho¶i m¸i h¬n
nÕu bít ®i ®îc hÖ thèng d©y nèi lo»ng ngo»ng víng vÝu. Xu híng míi, ngêi ta
muèn thay ®æi ®Ó mäi thø ®Òu lµ kh«ng d©y, "mèt" kh«ng d©y ®îc nhiÒu
nhµ s¶n xuÊt ch¹y ®ua vµ còng ®îc sù ®ãn nhËn nhiÖt t×nh cña ngêi sö dông.
C¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y sö dông sãng radio tÇn sè cao ®Ó truyÒn d÷
liÖu. Phæ biÕn nhÊt hiÖn nay lµ WiFi vµ Bluetooth. WiFi cã tèc ®é kÕt nèi t-
¬ng ®èi cao, 11Mb/s ®èi víi chuÈn 802.11b, 54 Mb/s ®èi víi chuÈn802.11g,
trong t¬ng lai cßn cao h¬n n÷a. Bluetooth cã tèc ®é thÊp h¬n (~1 Mb/s) vµ phï
hîp víi c¸c kÕt nèi c¸ nh©n. C¸c m¸y tÝnh x¸ch tay, thiÕt bÞ hç trî c¸ nh©n ®Òu
®îc c¸c nhµ s¶n xuÊt tÝch hîp s½n c¸c adapter WiFi vµ Bluetooth. Ngoµi ra, c¸c
nhµ s¶n xuÊt cßn s¶n xuÊt c¸c cÆp thu ph¸t kh«ng d©y theo chuÈn riªng tÝch
hîp vµo c¸c s¶n phÈm kh«ng d©y cña hä. ThiÕt bÞ kh«ng d©y chiÕm lÜnh hÇu
hÕt trong c¸c lÜnh vùc v¨n phßng.
Víi nh÷ng doanh nh©n, th× viÖc cÇm theo chiÕc m¸y tÝnh x¸ch tay cho
dï nhá vµ máng nh cuèn sæ còng trë thµnh ®iÒu phiÒn to¸i v× ®i gÆp ®èi t¸c
mµ tay x¸ch n¸ch mang, thiÕu ®i sù sang träng hay tÝnh lÞch l·m cña m×nh.
ChÝnh v× vËy, kh«ng chØ nh÷ng ngêi yªu thÝch m¸y tÝnh míi d¸m ch¾t bãp
®Ó ®Çu t cho m×nh nh÷ng chiÕc m¸y tÝnh bá tói mµ ngay c¶ c¸c doanh nh©n
còng s½n sµng bá tiÒn ra s¾m cho m×nh nh÷ng chiÕc m¸y bá tói ®a n¨ng ®ã.
Kh«ng cÇn biÕt b¹n sö dông lo¹i m¸y nµo nhng cho dï Palm, PocketPC hay c¸c
dßng s¶n phÈm ®iÖn tho¹i cao cÊp nµo ®ã còng ph¶i ®¸p øng ®îc ®Çy ®ñ
nh÷ng tÝnh n¨ng cña mét chiÕc v¨n phßng nhá gän nh lÞch hÑn trªn Outlook,
v¨n b¶n ®¬n gi¶n víi Word, b¶ng tÝnh to¸n nhanh chãng víi Excel, tr×nh duyÖt
45
web Internet Explorer qua kÕt nèi kh«ng d©y hoÆc qua GPRS víi ®iÖn tho¹i
GSM v.v...
KhiÕm khuyÕt trong chuÈn 802.11 - giao thøc m¹ng kh«ng d©y phæ
biÕn nhÊt hiÖn nay do Tæ chøc kü s ®iÖn vµ ®iÖn tö quèc tÕ IEEE thiÕt lËp
- lµ cho phÐp mét thiÕt bÞ c¸ nh©n g©y t¾c nghÏn kh¶ n¨ng liªn kÕt cña c¸c
thiÕt bÞ kh¸c trong b¸n kÝnh 1 km th«ng qua mét tÝn hiÖu cêng ®é thÊp.
“Tríc ®©y, c¸c cuéc tÊn c«ng vµo m¹ng IEEE 802.11 ®Òu ®ßi hái mét
phÇn cøng chuyªn dông vµ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng g©y b·o hßa tÇn sè m¹ng
kh«ng d©y b»ng nh÷ng tia bøc x¹ cêng ®é cao”, AusCERT cho biÕt. “Lç hæng
míi ph¸t hiÖn cho phÐp nh÷ng hacker còng cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c
cuéc tÊn c«ng kh«ng mÊy tèn kÐm vµo m¹ng Wi-Fi”.
KhiÕm khuyÕt ¶nh hëng ®Õn thñ tôc ®¸nh gi¸ kªnh s¹ch (CCA) - cã vai
trß gi¶m thiÓu kh¶ n¨ng 2 thiÕt bÞ cïng ph¸t sãng trªn mét b¨ng tÇn. Nh÷ng cuéc
tÊn c«ng th«ng qua lçi nµy khiÕn tÊt c¶ thiÕt bÞ trong vïng sãng ph¶i chê ®îi
cho ®Õn khi vô tÊn c«ng chÊm døt míi cã thÓ truyÒn tÝn hiÖu.
§©y còng cã thÓ coi lµ mét kiÓu tÊn c«ng tõ chèi dÞch vô nhng cha ®îc
xÕp vµo d¹ng nghiªm träng. Khi bÞ tÊn c«ng, thiÕt bÞ sÏ cã nh÷ng dÊu hiÖu
gièng nh kªnh liªn l¹c ®ang rÊt bËn vµ kh«ng thÓ truyÒn bÊt kú d÷ liÖu nµo
qua m¹ng. Víi lçi nµy, tin tÆc cã thÓ h¹ gôc m¹ng dÞch vô trong vßng 5 gi©y.
46
§èi tîng bÞ lçi lµ nh÷ng thiÕt bÞ hç trî c¸c chuÈn kh«ng d©y 802.11,
802.11b vµ 802.11g tèc ®é thÊp. Nh÷ng thiÕt bÞ dïng chuÈn 802.11a hoÆc
802.11g tèc ®é cao (trªn 20 MB/gi©y) th× kh«ng bÞ t¸c ®éng.
III. So s¸nh wifi víi mét sè c«ng nghÖ kh«ng d©y kh¸c:
1
2
3
47
broadcast, multicast, unicast. ChuÈn nµy cho phÐp t¹i mét ®iÓm truy cËp
(access point) cã thÓ tõ 1020 client, nhng ®Þa chØ MAC ®îc ®¸nh trong mçi
thiÕt bÞ cho phÐp thiÕt lËp mét sè lîng thiÕt bÞ kh«ng giíi h¹n ¶o ®Ó giao tiÕp
víi nhau trong m¹ng. Kü thuËt Carrier Sense Multiple Access vµ Collision
Avoidance (CSMA/CA) ®ù¬c sö dông ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c kªnh chung vµ tr¸nh
xung ®ét (avoid collision)
B¶ng so s¸nh gi÷a Wi-Fi vµ Bluetooth
802.11b (Wi-Fi) Bluetooth
Phiªn b¶n kh«ng d©y Thay thÕ cho c¸p cña
cña chuÈn Ethernet . thiÕt bÞ c¸ nh©n.
TÇm ho¹t ®éng
Truy cËp m¹ng kh«ng Truy cËp m¹ng kh«ng d©y
d©y víi kho¶ng c¸ch dµi. kho¶ng c¸ch trung b×nh.
11 Mbps, chia sÎ 1 Mbps, chia sÎ
B¨ng th«ng
Tèi thiÓu tõ 23 Mbps
B¨ng th«ng hiÖu qu¶
víi WEP4
C¸c thiÕt bÞ sö dông C¸c thiÕt bÞ sö dông
NhiÔu sãng radio kh¸c, c¸c vËt sãng radio kh¸c, c¸c vËt
liÖu, thiÕt bÞ x©y liÖu, thiÕt bÞ x©y
dùng. dùng.
Kh«ng an toµn nÕu Kh«ng b¶o mËt b»ng
kh«ng ®îc b¶o mËt tèt. wifi. Møc ®é liªn kÕt
Møc ®é liªn kÕt WEP ®îc thiÕt lËp s½n lµ
®îc cµi s½n dÔ bÞ bÎ “Authorized”.
B¶o mËt
gÉy. Cã thÓ tin tëng Khã ®ông ®é h¬n khi
vµo c¸c øng dông ph©n trong tr¹ng th¸i sniffing.
quyÒn vµ ®îc m· ho¸ VÉn yªu cÇu c¸c øng
dông cã ph©n quyÒn
vµ m· ho¸.
RÊt cao ThÊp h¬n nhiÒu
CÇn rÊt nhiÒu n¨ng l- Cã 3 chÕ ®é Standby
N¨ng lîng tiªu thô
îng ®Ó duy tr× kÕt nèi. modes: Sniff, Hold,
Park ®Ó gi¶m n¨ng l-
îng duy tr× kÕt nèi.
§îc l¾p ®Æt s½n trong §îc l¾p ®Æt s½n trong
c¸c laptop hiÖn ®¹i, c¸c laptop hiÖn ®¹i,
ThiÕt bÞ hç trî
hoÆc c¸c thiÕt bÞ yªu hoÆc c¸c thiÕt bÞ yªu
cÇu: external H/W card cÇu: external H/W card
4
48
Nh÷ng bíc truy cËp Yªu cÇu biÕt thiÕt lËp Yªu cÇu kiÕn thøc vÒ
vµo m¹ng LAN access point thiÕt lËp m¹ng
Kho¶ng c¸ch 100 m ®Õn vµi km 10 m
Gi¸ thµnh $25 $5
øng dông hç trî TCP/IP TCP/IP, OBEX
thiÕt bÞ cã thÓ truy NhiÒu, chia sÎ Tèi ®a 8, chia sÎ
cËp ®ång thêi
49
vµo m¹ng LAN access point
Kho¶ng c¸ch 1m 10 m vµi Km
Gi¸ thµnh $1 $25
øng dông hç trî OBEX TCP/IP, OBEX
Ph¶i kÕt nèi theo TÇm ho¹t ®éng trong mét Kh«ng ph¶i kÕt nèi theo
®êng th¼ng h×nh nãn cã mµ gãc ë chãp ®êng th¼ng vµ cã thÓ
lµ 300 vµ kh«ng thÓ xuyªn xuyªn qua phi kim.
vËt c¶n.
Sè thiÕt bÞ cã thÓ 1 NhiÒu, chia sÎ
truy
cËp ®ång thêi
WiMax lµ tõ viÕt t¾t cña côm tõ World Interoperability for Microwave
Access: Kh¶ n¨ng khai th¸c liªn m¹ng trªn toµn cÇu ®èi víi truy nhËp vi ba. C«ng
nghÖ WiMax cã u ®iÓm vÒ tèc ®é vµ cù ly, tiÖn lîi, rÎ tiÒn, dÔ b¶o mËt.
WiMax ®¸p øng ®îc hÇu hÕt c¸c yªu cÇu th«ng tin hiÖn ®¹i, thÝch hîp
cho viÖc tæ chøc m¹ng v« tuyÕn néi thÞ (WMAN) hoÆc ®¸p øng tèt yªu cÇu
th«ng tin riªng cña tõng ngµnh nghÒ (nh th¬ng m¹i, bu chÝnh - viÔn th«ng,
ng©n hµng, chÝnh phñ ®iÖn tö, giao dÞch, dÞch vô ®iÖn tö...
50
ChuÈn IEEE 802.16a, ®îc c«ng nhËn vµo th¸ng 1/2003, cung cÊp kh¶
n¨ng truy cËp b¨ng réng kh«ng d©y ë ®Çu cuèi, gi÷a ngêi sö dông vµ ®iÓm
kÕt nèi, b»ng c¸c b¨ng tÇn tõ 2 ®Õn 11 GHz. D¶i tÇn nµy cho phÐp kÕt nèi
mµ kh«ng cÇn tho¶ m·n ®iÒu kiÖn tÇm nh×n th¼ng. §iÒu nµy khiÕn cho
chuÈn IEEE 802.16a trë thµnh mét c«ng nghÖ s¸ng gi¸ dµnh cho c¸c øng dông
kÕt nèi ®Çu cuèi lµ nh÷ng øng dông hay bÞ ¶nh hëng cña vËt c¶n nh c©y cèi
hay nhµ cöa, còng nh dµnh cho c¸c tr¹m gèc chØ g¾n ®îc trong nhµ mµ kh«ng
g¾n ®îc trªn ®Ønh th¸p hay ®Ønh nói.
§Ó hç trî m« h×nh kinh doanh cã lîi nhuËn, c¸c nhµ khai th¸c vµ cung cÊp
dÞch vô m¹ng cÇn ph¶i duy tr× mét lîng lín kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp t¹o
doanh thu cao vµ sè lîng lín c¸c thuª bao t nh©n. C¸c hÖ thèng 802.16a cã thÓ
®¸p øng ®îc yªu cÇu nµy b»ng c¸ch hç trî nhiÒu cÊp dÞch vô kh¸c biÖt. VÝ du,
mét tr¹m gèc cã thÓ ®ång thêi hç trî 60 doanh nghiÖp cã kÕt nèi luång E1 vµ
hµng tr¨m hé gia ®×nh dïng kÕt nèi thuª bao sè.
B¸n kÝnh phñ sãng cña mét ®iÓm ph¸t 802.16a ®iÓn h×nh cã thÓ xa tõ 4
tíi 6 dÆm. ChuÈn míi nµy sÏ gióp ngµnh viÔn th«ng t¹o ra c¸c gi¶i ph¸p chung
cho c¸c kiÓu thÞ trêng b¨ng réng:
C«ng nghÖ kh«ng d©y 802.16a cho phÐp c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô
triÓn khai ®îc dÞch vô cã tèc ®é t¬ng ®¬ng víi sö dông gi¶i ph¸p kÕt nèi d©y
chØ trong vµi ngµy víi chi phÝ cùc thÊp. Nã còng cho phÐp ®Æt cÊu h×nh tøc
thêi “theo yªu cÇu” kÕt nèi tèc ®é cao dïng cho c¸c sù kiÖn ng¾n ngµy nh héi
chî triÓn l·m.
51
B¨ng th«ng lín cña c«ng nghÖ 802.16 khiÕn nã trë thµnh sù lùa chän
tuyÖt vêi ®Ó t¶i d÷ liÖu trôc nh¸nh cho c¸c tr¹m gèc cña m¹ng tÕ bµo theo cÊu
h×nh m¹ng ®iÓm nèi ®iÓm.
1.3. B¨ng th«ng réng cho gia ®×nh: lÊp ®Çy kho¶ng trèng kÕt nèi
mµ thuª bao sè vµ m¹ng c¸p kh«ng cung cÊp dÞch vô tíi ®îc.
Cã nhiÒu giíi h¹n ng¨n c¶n c«ng nghÖ thuª bao sè vµ m¹ng c¸p tiÕp cËn
tíi ngêi dïng b¨ng th«ng réng tiÒm n¨ng. §iÒu nµy sÏ thay ®æi nhê viÖc tung ra
c¸c hÖ thèng chuÈn dùa trªn 802.16a.
H×nh 111: ChuÈn IEEE 802.16a t¹o ra c¸c gi¶i ph¸p ®¸p øng ®îc nhu cÇu
®a d¹ng cña thÞ trêng truy cËp b¨ng réng.
52
1.4. C¸c khu vùc thiÕu dÞch vô:
C«ng nghÖ Internet kh«ng d©y dùa trªn c«ng nghÖ IEEE 802.16 lµ mét
sù lùa chän tù nhiªn cho khu vùc n«ng th«n thiÕu dÞch vô vµ c¸c khu vùc ngo¹i
« cã mËt ®é d©n sè thÊp.
ChuÈn IEEE 802.16e më réng tíi 802.16a giíi thiÖu kh¶ n¨ng di ®éng cho
phÐp ngêi sö dông kÕt nèi khi ®ang di chuyÓn ngoµi khu vùc nhµ ë cña m×nh.
Th«ng lîng: B»ng c¸ch sö dông mét ph¬ng thøc ®iÒu chÕ m¹nh, IEEE
802.16a t¹o ra th«ng lîng cao trªn kho¶ng c¸ch cã n¨ng suÊt phæ møc cao, chÞu
ph¶n x¹ tèt. Tr¹m gèc cã thÓ ®¸nh ®æi th«ng lîng ®Ó lÊy kho¶ng c¸ch. VÝ dô
nÕu mét ®êng truyÒn b¨ng th«ng lín kh«ng thÓ thiÕt lËp ®iÒu chÕ QAM 64
(§iÒu biªn cÇu ph¬ng) th× cã thÓ chuyÓn qua QAM 16 ®Ó t¨ng kho¶ng c¸ch
hiÖu dông.
Kh¶ n¨ng më réng ®îc: §Ó sö dông ®îc kÕ ho¹ch m¹ng cho c¶ hai phæ
®îc cÊp phÐp vµ miÔn phÐp trªn toµn cÇu, chuÈn 802.16a hç trî c¸c b¨ng
th«ng kªnh linh ho¹t. VÝ dô mét nhµ khai th¸c m¹ng ®îc cÊp phæ 20MHz cã thÓ
chia phæ nµy thµnh 2 phÇn, mçi phÇn 10MHz.
Phñ sãng: Bªn c¹nh viÖc hç trî ph¬ng thøc ®iÒu chÕ m¹nh vµ ®éng,
chuÈn IEEE 802.16a còng hç trî c¸c c«ng nghÖ t¨ng cêng viÖc phñ sãng trong
®ã c· c¸c kü thuËt topo m¹ng nhÖn vµ ¨ng ten th«ng minh.
ChÊt lîng dÞch vô: ChuÈn IEEE 802.16a bao gåm c¸c tÝnh n¨ng ChÊt l-
îng dÞch vô cho phÐp c¸c dÞch vô nh tho¹i vµ email lµ nh÷ng dÞch vô ®ßi hái
53
m¹ng cã ®é trÔ thÊp ho¹t ®éng ®îc. DÞch vô tho¹i dïng 802.16a cã thÓ dïng
ghÐp kªnh ph©n chia thêi gian (TDM) hoÆc IP (VoIP).
B¶o mËt: C¸c tÝnh n¨ng b¶o mËt vµ m· hãa cã s½n trong chuÈn 802.16a
®Ó hç trî truyÒn th«ng tin an toµn vµ nhËn d¹ng, gi¶i m· sè liÖu.
B»ng viÖc sö dông chuÈn 802.16a, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô m¹ng cã
thÓ gi¶m chi phÝ nghiªn cøu ph¸t triÓn b»ng c¸ch ph©n bæ chi phÝ trªn lîng s¶n
phÈm lín h¬n. Mét ®iÓm quan träng n÷a lµ ®èi víi hµng triÖu ngêi trªn thÕ giíi
kh«ng thÓ kÕt nèi b¨ng th«ng réng qua m¹ng c¸p hoÆc thuª bao sè, c«ng nghÖ
kh«ng d©y IEEE 802.16a míi sÏ lµ “®êng dÉn thø ba” (ngoµi ®êng d©y ®iÖn
tho¹i vµ c¸p truyÒn h×nh) kÕt nèi c¸c hé gia ®×nh, doanh nghiÖp, c¸c ®iÓm
truy cËp c«ng céng vµ c¸c qu¸n cafe cã dÞch vô truyÒn dÉn tíi rÊt nhiÒu lîi Ých
cña Internet.
Sau nh÷ng b¨n kho¨n vÒ viÖc thö nghiÖm WiMAX, sù h¬n kÐm gi÷a
WiMAX vµ 3G dÇn l¾ng dÞu, giê ®©y l¹i cã nh÷ng c©u hái liªn quan ®Õn b¶o
mËt cña WiMAX ®îc ®a ra. Víi c¸c chuyªn gia, c©u tr¶ lêi ng¾n gän vµ ch¾c
ch¾n lµ WIMAX cã b¶o mËt. ChuÈn WiMAX b¶n th©n nã ®· hç trî b¶o mËt
linh ho¹t h¬n, tèt h¬n lµ chuÈn Wi-fi.
Mè sè ngêi ®ang ph©n v©n khi c¸c chuyªn gia ph©n tÝch vµ c¸c nhµ phª
b×nh bµn vÒ c¸c chuÈn nh WiMAX vµ ®a ra ý kiÕn cho r»ng sù b¶o mËt cña
WiMAX cã thÓ kh«ng m¹nh. HoÆc do tho¹t ®Çu, nh÷ng nhËn xÐt qu¸ sèt
s¾ng cña mét sè c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô viÔn th«ng nh»m qu¶ng c¸o n©ng
cao kh¶ n¨ng cho c¸c s¶n phÈm cña hä nªn cã thÓ khiÕn cho kh¸ch hµng c¶m
thÊy kh«ng ch¾c ch¾n vÒ chÊt lîng vµ ®é tin cËy cña s¶n phÈm.
Cã thÓ nãi b¶o mËt chÝnh lµ mét tÝnh n¨ng quan träng cho thÊy sù kh¸c
biÖt gi÷a chuÈn WiMAX víi c¸c chuÈn kh¸c vµ c¸c tÝnh n¨ng cña m¹ng
54
WiMAX mµ c¸c nhµ cung cÊp chØ cho kh¸ch hµng thÊy trong c¸c s¶n phÈm
cña hä.
Tuy nhiªn ®iÒu quan träng lµ chóng ta ph¶i hiÓu r»ng b¶o mËt cho
WiMAX lµ kh¸ tin cËy vµ ®¶m b¶o. Cã lÏ ®iÒu quan träng h¬n lµ WiMAX cho
phÐp c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô viÔn th«ng kh¸c nhau cã thÓ bæ sung thªm
tÝnh n¨ng nh»m ®¶m b¶o kh¶ n¨ng b¶o mËt tèt h¬n bÊt cø m¹ng b¨ng réng h÷u
tuyÕn c¹nh tranh nµo kÓ c¶ b¶o mËt cho øng dông kÕt nèi m¹ng chÝnh phñ.
DÞch vô kÕt nèi m¹ng d©n c th«ng thêng kh«ng cÇn ®Õn b¶o mËt mµ ng©n
hµng, bÖnh viÖn, chÝnh phñ cÇn nhng WiMAX cã thÓ lµm ®îc ®iÒu nµy.
NhËn biÕt ®îc yªu cÇu b¶o mËt lµ rÊt quan träng trong viÖc lùa chän c¸c
dÞch vô v« tuyÕn b¨ng th«ng réng hiÖn nay, c¶ tæ chøc IEEE vµ diÔn ®µn
WiMAX ®Òu x¸c ®Þnh ®a ra mét m«i trêng b¶o mËt ch¾c ch¾n. B¶o mËt
WiMAX hç trî hai chuÈn m· hãa b¶o mËt chÊt lîng lµ DES3 vµ AES. §©y
chÝnh lµ 2 chuÈn ®îc coi lµ quan träng hµng ®Çu.
VÒ c¬ b¶n, toµn bé lîng th«ng tin truyÒn trªn m¹ng WiMAX ph¶i ®îc b¶o
mËt b»ng c¸ch sö dông chÕ ®é Counter Mode vµ Giao thøc CCMP (Cipher
Block Chaining Message Authentication Code Protocol). Giao thøc nµy sö dông
m· AES ®Ó b¶o mËt truyÒn th«ng tin vµ x¸c thùc tÝch hîp sè liÖu.
Chãng ta ®· cã nhiÒu minh chøng cô thÓ cho viÖc b¶o mËt cña WiMAX,
ch¼ng h¹n nh h·ng Alvarion (Israel) còng ®· tÝch hîp chøc n¨ng b¶o mËt cho
hÖ thèng BreezeMAX theo chuÈn WiMAX dùa trªn c¸c giao thøc vµ quy tr×nh
®Ó ®¶m b¶o hÖ thèng ho¹t ®éng tin cËy. WiMAX còng ®· ®îc triÓn khai ë
nhiÒu níc vµ cã ®îc sù hµi lßng cña kh¸ch hµng.
55
Víi ViÖt Nam, cã thÓ nãi ®Ó cã sù ®Ò nghÞ cña ChÝnh phñ yªu cÇu Bé
Bu chÝnh ViÔn th«ng cÊp phÐp thö nghiÖm, th¬ng m¹i ho¸ WiMAX cho
VNPT, VTC, Viettel, FPT lµ cã sù cè g¾ng cña rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp,
chuyªn gia trong lÜnh vùc CNTT, BCVT. §©y còng ®ßi hái cña qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn nhanh chãng cña nh÷ng c«ng nghÖ phôc vô cho CNTT, BCVT. Kh¸ch
hµng cÇn nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu h¬n, nhanh h¬n, tèt h¬n, doanh nghiÖp còng
cÇn cã nh÷ng c«ng nghÖ míi, ®i ®Çu ®Ó duy tr× vÞ thÕ trªn thÞ trêng vµ t¨ng
cêng tÝnh c¹nh tranh, thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi m×nh.
Nh÷ng th«ng sè kü thuËt cña WiMAX ®· ®îc c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ
xem xÐt rÊt kü, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng ®ang chuÈn bÞ ®Ó cung
cÊp nh÷ng dÞch vô trªn nÒn c«ng nghÖ WiMAX, do ®ã kh¸ch hµng cã thÓ
hoµn toµn yªn t©m vÒ tÝnh b¶o mËt vµ kh¶ thi cña c«ng nghÖ nµy. VMS -
MobiFone, mét thµnh viªn cña VNPT ®· lªn kÕ ho¹ch cho viÖc cung cÊp c¸c
dÞch vô WiMAX vµo ®Çu n¨m 2007.
- B¸n kÝnh phñ sãng cña 1 hotspot cña WiFi chØ lµ 150m, vµ c«ng nghÖ
nµy còng cÇn nhiÒu tr¹m hotspot cho mét khu vùc nhÊt ®Þnh. V× vËy, dÞch vô
nµy khã triÓn khai réng. §Ó dÔ hiÓu, chóng ta cã thÓ vÝ Wifi gièng nh dÞch
vô CityPhone - dÞch vô ®iÖn tho¹i néi vïng. Mét tr¹m cña CityPhone còng cã
b¸n kÝnh nh vËy, kh«ng phñ hÕt ®îc c¸c “lç trèng”.
MÆt kh¸c, nÕu cµng cã ®«ng ngêi sö dông WiFi th× tèc ®é cµng gi¶m
xuèng. §ång thêi, chÊt lîng cña WiFi kh«ng ®îc tèt b»ng ADSL, kh«ng ®¶m b¶o
®îc chÕ ®é u tiªn nh Wimax.
56
iV. LiÖu Wimax trong t¬ng lai cã thay thÕ WiFi ?
Wimax kh«ng thay thÕ ®îc WiFi v× Wifi ®· vµ ®ang dïng cho tõng cöa
hµng, gia ®×nh, c¸ nh©n, gÇn nh m¹ng néi bé. NÕu ®êng truyÒn dÉn cña dÞch
vô Wifi ®îc ch¹y c¸p vÒ trung t©m, sÏ rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm. Trong khi
Wimax l¹i dÔ dµng triÓn khai réng t¹i n¬i c«ng céng. Wimax chØ cÇn vµi ba
tr¹m ph¸t sãng, v× tËn dông ®îc c¸p quang. C«ng t¸c thi c«ng l¹i kh«ng phô thuéc
viÖc ®µo ®êng, kh¾c phôc ®îc viÖc triÓn khai chËm, tiÕt kiÖm thêi gian.
C«ng nghÖ nµy cã thÓ ®îc vÝ mét giai ®o¹n bíc ®Öm cho viÖc triÓn
khai nhanh, quan träng lµ ®¸p øng ®îc thuª bao di ®éng cÇm tay PDA, ®¸p øng
nhu cÇu th«ng tin c¸ nh©n, cã thÓ truy cËp Internet. ThËm chÝ, viÖc triÓn
khai c«ng nghÖ nµy ®¬n gi¶n h¬n 3G, vµ cã thÓ so s¸nh Wimax t¬ng ®¬ng
gÇn nh c«ng nghÖ 4G.
HiÖn t¹i, c¸c m¹ng di ®éng ViÖt Nam ®ang sö dông c«ng nghÖ tõ 2,5-
3G. §©y lµ c«ng nghÖ dµnh cho nh÷ng líp kh¸ch hµng kh¸c nhau, cã truy nhËp
Internet nhng chuyªn vÒ tho¹i lµ chÝnh. Ngîc l¹i, c«ng nghÖ Wimax hay 4G cã
b¨ng réng h¬n, vµ nh ®· nãi ë trªn, l¹i ®îc sö dông chuyªn truy nhËp Internet cã
dÞch vô tho¹i, cã tÝnh n¨ng tho¹i. VÝ dô nh mét sè dÞch vô gia t¨ng dùa trªn
c«ng nghÖ Wimax nh gäi IP Phone qua m¸y tÝnh, VoIP... NghÜa lµ, hai c«ng
nghÖ nµy cïng tån t¹i song song, vµ xÐt ë khÝa c¹nh nµo ®ã, chóng hç trî, t¬ng
t¸c lÉn nhau.
Intel võa cho biÕt ®· cung cÊp tíi kh¸ch hµng c¸c phiªn b¶n chip thö
nghiÖm trong c¸c thiÕt bÞ kÕt nèi kh«ng d©y míi, cã kh¶ n¨ng kÕt nèi Internet
tèc ®é cao ë kho¶ng c¸ch xa tõ thµnh thÞ vÒ tíi vïng n«ng th«n.
57
T¹i héi th¶o cña Liªn minh ViÔn th«ng Quèc tÕ
(ITU) võa khai m¹c t¹i Busan (Hµn Quèc), «ng Sean
WiMax sÏ cung cÊp
Maloney - phã chñ tÞch ®iÒu hµnh cña Intel, cho biÕt:
kÕt nèi kh«ng d©y
"Phiªn b¶n chip cuèi cïng cña c¸c dÞch vô kh«ng d©y ph¹m tÇm xa tõ thµnh thÞ tíi
vi réng nµy, cã tªn WiMax, sÏ ®îc giíi thiÖu trong vßng 12 c¸c vïng n«ng th«n.
th¸ng n÷a".
H¬n 80% doanh thu cña Intel lµ tõ c¸c chip dµnh cho m¸y tÝnh. Tuy
nhiªn, h·ng ®ang cã xu híng më réng vµo thÞ trêng b¸n dÉn dµnh cho ®iÖn tho¹i
di ®éng (§TD§) vµ c¸c thiÕt bÞ truyÒn th«ng ®Ó c¹nh tranh víi nh÷ng ®èi thñ
lín kh¸c nh Texas Instruments.
¤ng Maloney, ngêi ®· tiÕp qu¶n bé phËn chip truyÒn th«ng cha t¹o ra lîi
nhuËn cña Intel håi th¸ng 1 võa qua, tuyªn bè: "Trong vßng hai n¨m n÷a, b¹n sÏ
nh×n thÊy WiMax ®îc sö dông kh¸ réng r·i trªn toµn cÇu".
Intel ®· cho biÕt nhu cÇu cña c¸c s¶n phÈm chip truyÒn th«ng ®· thÊp
h¬n dù kiÕn, dÉn tíi lîng hµng b¸n dÉn cho §TD§ tån ®äng nhiÒu h¬n. §iÒu
nµy cã thÓ khiÕn Intel ph¶i gi¶m gi¸ mét sè s¶n phÈm, vµ ®· gi¶m dù b¸o
doanh thu quý III cña m×nh.
M« h×nh tr¹m thu ph¸t tÝn hiÖu WiMax tÇm xa cña
Intel:
¤ng Maloney dù ®o¸n c¸c chip WiMax sÏ ®îc
®a vµo trong m¸y tÝnh x¸ch tay b¾t ®Çu tõ n¨m
2006 vµ vµo §TD§ tõ n¨m 2007.
WiMax ®îc thiÕt kÕ ®Ó cho phÐp ngêi sö dông truy cËp Internet kh«ng
d©y víi kho¶ng c¸ch lín trong kh¾p thµnh phè, hoÆc vÒ tíi tËn nh÷ng vïng
n«ng th«n.
58
Mét hÖ thèng t¬ng tù, Wi-Fi, cho phÐp ngêi dïng truy cËp vµo m¹ng
th«ng qua mét kÕt nèi kh«ng d©y trong ph¹m vi hÑp gÇn tr¹m thu ph¸t tÝn
hiÖu, hiÖn ®ang phæ biÕn t¹i c¸c n¬i nh qu¸n cµ phª Internet hay s¶nh kh¸ch
s¹n.
Chän lùa thÕ nµo?
§Çu tiªn ph¶i chän ®óng thiÕt bÞ
PhÇn híng dÉn nµy sÏ tr×nh bµy c¸c thµnh phÇn phÇn cøng trong m¹ng
kh«ng d©y, tõ router lµ trung t©m cña m¹ng, ®Õn c¸c card m¹ng ®Ó kÕt nèi
m¸y tÝnh ®Ó bµn vµ x¸ch tay vµo m¹ng, vµ cÇu nèi ®Ó biÕn c¸c thiÕt bÞ cã
d©y thµnh kh«ng d©y.
59
duy nhÊt, router cã thÓ quyÕt ®Þnh viÖc truy cËp b»ng c¸ch cho phÐp chØ
nh÷ng thiÕt bÞ cã ®Þa chØ MAC khai b¸o trong danh s¸ch míi ®îc kÕt nèi vµo
m¹ng. Mét sè router cã c¸c tÝnh n¨ng rÊt cÇn cho c¸c bËc phô huynh qu¶n lý
con em trong viÖc truy cËp Internet vµ qu¶n lý tõ xa.
V× ®Æt vÊn ®Ò b¶o mËt vµ tèc ®é lªn hµng ®Çu cho nªn trong sè tÊt c¶
router b¨ng réng mµ TestLab ®· thö nghiÖm ®Õn nay, chØ chän nh÷ng lo¹i cã
hç trî chÕ ®é m· hãa WPA, cã tÝch hîp têng löa, vµ chuÈn 802.11g. Mçi bé s¶n
phÈm bao gåm 1 router, 1 PC Card l¾p vµo m¸y tÝnh x¸ch tay vµ 1 card PCI
l¾p vµo m¸y tÝnh ®Ó bµn. Riªng card m¹ng kh«ng d©y giao tiÕp USB chuÈn
802.11g th× TestLab chØ míi b¾t ®Çu nhËn ®îc tõ mét vµi nhµ s¶n xuÊt trong
th¸ng võa qua. B¹n nªn liªn l¹c trùc tiÕp víi nhµ ph©n phèi s¶n phÈm ®Ó hái
th«ng tin.
Nh÷ng router trong danh s¸ch nµy t¬ng ®èi dÔ sö dông, cã nhiÒu lo¹i
kh¸c (kh«ng ®îc liÖt kª trong b¶ng) cã tr×nh ®¬n r¾c rèi khiÕn chóng t«i ph¶i
'lôc l¹o' míi t×m ®îc tÝnh n¨ng WPA vµ khi kÝch ho¹t ®«i
khi còng gÆp nhiÒu trêng hîp r¾c rèi khã hiÓu.
SMC2804WBR rÊt dÔ thiÕt lËp vµ sö dông nhê híng dÉn
nhanh rÊt râ rµng. WLAN SMC SMC2555W
AG
60
do kh«ng ®¶m b¶o ®îc m«i trêng hoµn toµn gièng nhau. Nhng theo kinh
nghiÖm thùc tÕ, nh÷ng router cã hai ¨n-ten cã tÇm phñ sãng réng h¬n.
TÊt c¶ c¸c router ®Òu dïng tr×nh duyÖt web ®Ó qu¶n lý, mét sè cã thªm
tr×nh híng dÉn tõng bíc. Tuy nhiªn tr×nh híng dÉn chØ
gióp thiÕt lËp cho thiÕt bÞ ho¹t ®éng nhng kh«ng gióp
thiÕt lËp c¸c tÝnh n¨ng cao h¬n (nh läc ®Þa chØ
MAC, kiÓm so¸t dµnh cho bËc phô huynh). Cho dï
chän c¸ch thiÕt lËp nµo, ban ®Çu nªn dïng m¸y tÝnh
kÕt nèi cã d©y ®Ó thiÕt lËp, råi sau ®ã míi thiÕt lËp
card m¹ng kh«ng d©y ®Ó thùc hiÖn. Lµm thÕ sÏ ®¬n PLANET WRT 413
gi¶n h¬n nhiÒu so víi viÖc thiÕt lËp cïng lóc cho c¶ router vµ card m¹ng kh«ng
d©y ho¹t ®éng. ThiÕt lËp c¸c chÕ ®é t¨ng tèc ®é kh«ng ph¶i lóc nµo còng dÔ
dµng, bëi v× cã thÓ cã nhiÒu thiÕt bÞ kh«ng d©y kh¸c (ch¼ng h¹n nh c¸c m¸y
tÝnh x¸ch tay tÝch hîp card m¹ng kh«ng d©y cña ai kh¸c) cè kÕt nèi vµo m¹ng
cña b¹n, g©y nhiÔu vµ lµm gi¶m tèc ®é cña router. Víi c¸c router c¶i tiÕn, cã
thÓ xö lý vÊn ®Ò nµy b»ng c¸ch thiÕt lËp cho chóng ho¹t ®éng h¼n ë chÕ ®é
tèc ®é cao vµ phít lê nh÷ng thiÕt bÞ 802.11g nµo kh«ng cã tÝnh n¨ng n©ng cao
tèc ®é. KÝch ho¹t tÝnh n¨ng läc ®Þa chØ MAC còng gióp gi¶i quyÕt ®îc vÊn
®Ò nµy.
Nãi chung, card m¹ng PCI vµ PC Card cña cïng mét nhµ s¶n xuÊt dïng
chung phÇn mÒm (tr×nh ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®Ó kiÓm so¸t phÇn cøng th×
kh¸c nhau). HÇu hÕt c¸c phÇn mÒm nµy dÔ dïng vµ gióp cho viÖc thiÕt lËp
card m¹ng t¬ng ®èi dÔ dµng.
CÇu nèi Wi-Fi
Thªm cÇu nèi Wi-Fi lµ cã thÓ kÕt nèi hÇu nh bÊt cø thiÕt bÞ nµo cã giao
tiÕp cæng Ethernet, ch¼ng h¹n mét m¸y in m¹ng, vµo m¹ng kh«ng d©y. Dïng
c¸p nèi thiÕt bÞ vµo cæng Ethernet cña cÇu nèi, vµ cÇu nèi sÏ truyÒn d÷ liÖu tõ
61
thiÕt bÞ nµy ®Õn c¸c thiÕt bÞ kh«ng d©y. Lóc nµy, b¶n th©n thiÕt bÞ ho¹t
®éng ch¼ng kh¸c g× víi khi l¾p vµo m¹ng cã d©y.
ThiÕt lËp cÇu nèi kh«ng khã, chØ h¬i mÊt c«ng khi gâ khãa m· hãa. Nªn
mua cÇu nèi vµ router cña cïng nhµ s¶n xuÊt, nhÊt lµ khi muèn tËn dông c¸c
chÕ ®é nh Super G, Afterburner, vµ nhí chän lo¹i cã hç trî m· hãa WPA.
Gi¶ sö b¹n ®· mua tÊt c¶ c¸c thø cÇn cho m¹ng kh«ng d©y, b©y giê lµ lóc
ph¶i kÕt nèi tÊt c¶ l¹i víi nhau. MÆc dï cµi ®Æt vµ sö dông c¸c thiÕt bÞ Wi-Fi
t¬ng ®èi ®¬n gi¶n.
Chän vÞ trÝ
VÞ trÝ quyÕt ®Þnh tÇm phñ sãng cña router Wi-Fi. HiÖu suÊt kh«ng
d©y rít xuèng ®ét ngét khi cêng ®é tÝn hiÖu gi¶m xuèng (tõ tèc ®é cao nhÊt
54Mbps víi chuÈn 802.11g xuèng cßn tõ 1 ®Õn 2Mbps khi cêng ®é tÝn hiÖu
thÊp nhÊt). V× thÕ, nÕu cã thÓ, nªn thay ®æi vÞ trÝ router sao cho tÊt c¶ c¸c
m¸y tÝnh ®Òu nhËn ®îc cêng ®é tÝn hiÖu tèt.
Lý tëng, ®Æt router Wi-Fi ë ngay trung t©m nhµ hoÆc v¨n phßng ®Ó cã
®é phñ sãng tèt nhÊt, nhng ®ång thêi còng ph¶i ®Æt nã gÇn modem c¸p/DSL.
§Ó kiÓm tra ®é phñ sãng, tríc tiªn h·y ®Æt router trong cïng mét phßng víi
modem b¨ng réng, råi kÕt nèi MTXT cã card m¹ng kh«ng d©y vµ di chuyÓn
vßng quanh nhµ hay v¨n phßng ®Ó kiÓm so¸t l¹i cêng ®é tÝn hiÖu, dïng chÝnh
phÇn mÒm qu¶n lý ®i kÌm víi card m¹ng kh«ng d©y. Kim lo¹i, ®¸, bª t«ng, níc
hÊp thu hoÆc ph¶n x¹ c¸c tÝn hiÖu, trong khi gç vµ kÝnh th× gÇn nh cho qua
hoµn toµn. V× thÕ, h·y ®Æt router ë trªn cao, cµng xa c¸c vËt c¶n cµng tèt,
62
song song víi têng, vµ c¸ch xa cöa sæ ®Ó tÝn hiÖu kh«ng ph¸t ra khái nhµ.
Ngoµi ra, h·y thö ®iÒu chØnh ¨n-ten, bëi v× còng nh ¨n-ten cña tivi, xª dÞch
chØ vµi ph©n th«i cã thÓ lµm cêng ®é tÝn hiÖu thu ®îc thay ®æi ®¸ng kÓ.
H·y nhê mét céng sù dïng MTXT ë phßng c¸ch xa th«ng b¸o cho biÕt lóc nµo c-
êng ®é tÝn hiÖu tèt nhÊt.
NÕu ph¸t hiÖn cã mét vµi ®iÓm chÕt (vÞ trÝ kh«ng cã tÝn hiÖu) trong
nhµ hoÆc v¨n phßng th× ta cã thÓ l¾p thªm mét ¨n-ten c«ng suÊt cao. Cè g¾ng
gi¶m thiÓu nhiÔu. C¸c m¹ng kh«ng d©y 802.11g ho¹t ®éng ë tÇn sè 2,4GHz,
cïng tÇn sè cña lß vi ba vµ nhiÒu ®iÖn tho¹i bµn kh«ng d©y (cordless phone).
NÕu ®iÖn tho¹i bµn kh«ng d©y ho¹t ®éng ë tÇn sè 2,4GHz g©y nhiÔu m¹ng
Wi-Fi c th× gi¶i ph¸p duy nhÊt lµ chuyÓn sang dïng c¸c ®iÖn tho¹i cã tÇn sè
900MHz hoÆc 5,8GHz.
Mét nguån nhiÔu kh¸c lµ gi÷a c¸c m¹ng Wi-Fi víi nhau. Wi-Fi b¾t ®Çu
phæ biÕn, cho nªn trong cïng mét chung c hoÆc cao èc v¨n phßng cã thÓ cã
nhiÒu m¹ng Wi-Fi, tÊt c¶ ®Òu ho¹t ®éng ë cïng mét tÇn sè. TiÖn Ých miÔn
phÝ NetStumbler (www.netstumber.com) sÏ gióp ta ph¸t hiÖn ra c¸c m¹ng Wi-Fi
xung quanh. H·y ghi nhËn c¸c kªnh cã cêng ®é tÝn hiÖu cao, råi thiÕt lËp m¹ng
sö dông kªnh kh¸c. Ngoµi ra, h·y kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o 'SSID' (tªn m¹ng) cña
b¹n kh¸c víi c¸c m¹ng kh¸c ®Ó tr¸nh trêng hîp m¸y tÝnh v« t×nh kÕt nèi vµo
m¹ng Wi-Fi kh¸c.
KÝch ho¹t WEP hoÆc WPA cã thÓ lµm gi¶m tèc ®é truyÒn d÷ liÖu.
ChÝnh v× thÕ, ®iÒu quan träng lµ h·y b¾t ®Çu khi tÝn hiÖu m¹nh ®Ó suy
gi¶m tèc ®é lµ nhá nhÊt. Ngoµi ra, ®õng bao giê t¾t chÕ ®é m· hãa chØ v×
muèn cã ®îc tèt ®é cao nhÊt, v× sÏ gióp cho ngêi ngoµi dÔ dµng truy cËp th«ng
tin trong m¹ng cña b¹n.
63
V. M¹NG KH¤NG D¢Y T¦¥NG LAI
MÆc dï c¸c s¶n phÈm 802.11g hiÖn t¹i cã tèc ®é kh¸ nhanh, nhng cã
nhiÒu t¸c vô nh t¶i ®ång thêi nhiÒu luång tÝn hiÖu h×nh ¶nh trªn cïng mét kÕt
nèi kh«ng d©y ®ßi hái b¨ng th«ng ph¶i lín h¬n so víi kh¶ n¨ng cña c¸c s¶n phÈm
hiÖn nay cã thÓ ®¸p øng. ChuÈn 802.11n s¾p xuÊt hiÖn cã thÓ më réng b¨ng
th«ng vµ t¨ng tÇm phñ sãng cho m¹ng kh«ng d©y. ChuÈn nµy vÉn cßn ®ang ®-
îc bµn luËn, nhng cã mét phiªn b¶n sÏ cung cÊp b¨ng th«ng trªn 250Mbps, tøc lµ
cao h¬n b¨ng th«ng cña c¸c s¶n phÈm chuÈn 802.11g hiÖn t¹i ®Õn h¬n 4 lÇn.
ChuÈn 802.11n t¨ng b¨ng th«ng b»ng c¸ch nÐn d÷ liÖu hiÖu qu¶ h¬n vµ sö
dông ¨n-ten cho phÐp ph¸t nhiÒu tÝn hiÖu cïng mét lóc (kü thuËt nµy ®îc gäi
lµ MIMO - Multi In, Multi Out, t¹m dÞch lµ '®a nhËp, ®a xuÊt'). ChuÈn nµy cã
thÓ míi ®îc c«ng bè trong n¨m 2006.
Trong khi ®ã, hai chuÈn míi kh¸c sÏ sím xuÊt hiÖn lµ 802.11e vµ
802.11i, chóng ®îc thiÕt kÕ ®Ó c¶i tiÕn c¸c m¹ng chuÈn 802.11g hiÖn t¹i.
ChuÈn 802.11e cho phÐp ph©n c¸c møc ®é u tiªn lu th«ng ®Ó c¸c d÷ liÖu cÇn
thêi gian thùc (nh c¸c luång tÝn hiÖu h×nh hay cuéc gäi VoIP) sÏ ®îc truyÒn tr-
íc c¸c d÷ liÖu kÐm quan träng h¬n (nh e-mail hoÆc trang web).
ChuÈn 802.11i t¨ng kh¶ n¨ng b¶o mËt cña m¹ng b»ng c¸ch thªm m· hãa vµ
c¸c ®iÒu khiÓn truy cËp; c¸c s¶n phÈm sö dông mét phÇn cña chuÈn nµy (gäi
lµ WPA2 - Wireless Protected Access 2) sÏ xuÊt hiÖn vµo kho¶ng cuèi n¨m
2006. HÇu hÕt c¸c router hiÖn t¹i sÏ n©ng cÊp ®îc lªn chuÈn míi, nhiÒu h·ng
cho biÕt ®ang cã kÕ ho¹ch cung cÊp phiªn b¶n n©ng cÊp lªn WPA2 cho c¸c s¶n
phÈm chuÈn 802.11g cò cña hä. GÇn ®©y, HiÖp Héi Wi-Fi (www.wi-fi.org)
th«ng b¸o ®ang thö nghiÖm ®Ó cÊp chøng nhËn kh¶ n¨ng t¬ng thÝch cña c¸c
64
s¶n phÈm chuÈn WMM vµ WPA2, t¬ng tù nh c¸ch ®¸nh gi¸ vµ cÊp chøng nhËn
tÝnh t¬ng thÝch cña c¸c s¶n phÈm 802.11g.
6.1Xö lý sù cè m¹ng
NÕu m¸y tÝnh dêng nh kh«ng thÓ nhËn ra router, hoÆc nÕu kh«ng thÓ
kÕt nèi Internet, nh÷ng bíc gì rèi c¨n b¶n sau cã thÓ gióp kh¾c phôc sù cè tríc
khi gäi nhµ s¶n xuÊt hç trî.
Bíc thø nhÊt cÇn lµm ®èi víi bÊt kú m¹ng nµo ho¹t ®éng "chËp chên" lµ
c¸ch ly vïng cã sù cè. Card m¹ng vµ router ph¶i cã cïng "SSID", cïng chÕ ®é m·
ho¸ (WEP hoÆc WPA), vµ cïng kho¸ m· ho¸ - mét trong ba ®iÒu kiÖn nµy
kh«ng tháa th× ta kh«ng kÕt nèi ®îc. NÕu cã thÓ, thö kÕt nèi mét m¸y tÝnh víi
router b»ng c¸p m¹ng. NÕu cã thÓ truy cËp ®îc giao diÖn qu¶n lý router qua
kÕt nèi cã d©y, nhng l¹i kh«ng ®îc qua kÕt nèi kh«ng d©y, ta cÇn kiÓm tra l¹i
tr×nh ®iÒu khiÓn card m¹ng ®· ®îc cµi ®Æt ®óng cha. Thêng phÇn mÒm ®i
kÌm víi card m¹ng cã chÕ ®é kiÓm tra.
B¹n còng ph¶i ®¶m b¶o card m¹ng vµ router t¬ng thÝch. C¸c router
802.11g khi ®îc thiÕt lËp chØ ho¹t ®éng chÕ ®é g sÏ kh«ng thÓ giao tiÕp ®îc
víi card m¹ng chuÈn 802.11b hoÆc khi ë chÕ ®é t¨ng tèc (Super G), router còng
kh«ng lµm viÖc ®îc víi card m¹ng chuÈn 802.11g b×nh thêng.
65
Ngoµi ra, ®Ó t¨ng cêng b¶o mËt, router còng cã thÓ ®îc thiÕt lËp sao
cho chØ c¸c card m¹ng cã ®Þa chØ MAC ®· ®îc khai b¸o tríc míi cã thÓ kÕt
nèi, còng nh ph¹m vi b¶o mËt. KiÓm tra xem card m¹ng cã trong danh s¸ch nµy
kh«ng.
NÕu kÕt nèi kh«ng d©y ®Õn router ®îc nhng l¹i kh«ng duyÖt ®îc
Internet, nghÜa lµ card m¹ng lµm viÖc tèt, vÊn ®Ò n»m ë router. H·y kiÓm tra
l¹i cÊu h×nh router. Ch¹y l¹i tiÖn Ých thiÕt lËp, kiÓm tra chÕ ®é (nh PPPoE
hoÆc DHCP, tïy thuéc vµo ISP), tªn vµ mËt khÈu ®¨ng nhËp. C¸c th«ng sè nµy
do nhµ cung cÊp dÞch vô kÕt nèi b¨ng réng cung cÊp. Mét sè modem b¨ng réng
"ghi nhí" ®Þa chØ MAC cña m¸y tÝnh ®Çu tiªn dïng ®Ó thiÕt lËp kÕt nèi, v×
vËy cã thÓ cÇn ®Õn tÝnh n¨ng MAC 'clone' (hay MAC Spoofing) ®Ó ®¸nh
lõa modem b¨ng réng lµ nã ®ang kÕt nèi ®Õn m¸y tÝnh, dï thËt sù ®ang kÕt
nèi víi router.
KiÓm tra c¸p kÕt nèi gi÷a modem b¨ng réng vµ router, ®Ìn LED hiÓn
thÞ tr¹ng th¸i cña kÕt nèi nµy. NÕu ®Ìn LED nµy t¾t th× cã thÓ d©y c¸p cã
vÊn ®Ò, hoÆc còng cã thÓ ®ang dïng d©y c¸p chÐo (crossover). Mét vµi
router cã kÌm theo c¸p chÐo ®Ó sö dông trong khi thiÕt lËp, nhng c¸p chÐo
kh«ng dïng ®Ó kÕt nèi router vµ modem b¨ng réng, mµ ph¶i dïng c¸p thêng.
NÕu bÞ rít m¹ng hoÆc mÊt kÕt nèi Internet, kiÓm tra xem cã ®ang dïng
'firmware' míi nhÊt cho c¶ router vµ card m¹ng kh«ng. C¸c nhµ cung cÊp Wi-Fi
ph¸t hµnh thêng xuyªn b¶n cËp nhËt ®Ó söa lçi vµ thªm c¸c tÝnh n¨ng míi.
Vµ cuèi cïng, mét ®iÒu cÇn nhí lµ ph¶i thêng xuyªn cËp nhËt c¸c b¶n söa
lçi cña Microsoft.
6.2 Tæng quan Home Wireless Networking vµ øng dông
HiÖn nay, nhu cÇu nèi m¹ng trong nhµ trªn thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn víi
mét tèc ®é nhanh chãng. C¸c ®éng lùc chÝnh ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña
66
c¸c m¹ng trong nhµ lµ sù gia t¨ng sè lîng m¸y tÝnh c¸ nh©n trong nhµ, sù ph¸t
triÓn c¸c dÞch vô Internet b¨ng réng tèc ®é cao, viÖc triÓn khai c¸c thiÕt bÞ
th«ng minh cho gia ®×nh víi gi¸ thµnh rÎ, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn m« h×nh lµm
viÖc tõ xa vµ kinh doanh t¹i nhµ. M¹ng trong nhµ (Home Networking) ®ang
dÇn trë thµnh mét lÜnh vùc quan träng cña m¹ng viÔn th«ng b¨ng réng. Míi
®©y, h·ng viÔn th«ng KT cña Hµn quèc ®· ®a ra chiÕn lîc ph¸t triÓn ®Õn
2010 cã 5 môc tiªu ph¸t triÓn chÝnh trong ®ã Home Networking lµ 1 môc tiªu
quan träng. Bµi viÕt nµy tr×nh bµy tæng quan vÒ m¹ng trong nhµ, c¸c c«ng
nghÖ Home Networking h÷u tuyÕn, v« tuyÕn vµ cÊu h×nh chung ®Ó kÕt nèi
m¹ng trong nhµ. Bµi viÕt còng ®a ra mét sè ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn Home
Networking t¹i ViÖt Nam.
ViÖc ®a ra c¸c thiÕt bÞ th«ng minh ®· mang l¹i cho ngêi tiªu dïng tÝnh
linh ho¹t ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc tù ®éng. C¸c thiÕt bÞ nh lµ c¸c thiÕt bÞ
phô trî sè c¸ nh©n PDA (Personal Digital Assistant), ®iÖn tho¹i th«ng minh, vµ
hép set-top box ®ang t¹o ra c¸c ®Æc tÝnh vµ c¸c kh¶ n¨ng míi. ThiÕt bÞ th«ng
minh cã kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö trong gia ®×nh nh tñ l¹nh
Internet, lß vi sãng, c¸c thiÕt bÞ ©m thanh - h×nh ¶nh (home theatre, stereo), vµ
c¸c hÖ thèng b¶o vÖ trong nhµ. §Ó thùc hiÖn ®îc c¸c nhiÖm vô nµy, c¸c thiÕt
bÞ th«ng minh vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö cho gia ®×nh ph¶i cã kh¶ n¨ng nèi m¹ng
vµ kÕt nèi toµn cÇu.
M¹ng trong nhµ ®· gãp phÇn lµm gia t¨ng lùc lîng lµm viÖc tõ xa t¹i nhµ.
C¸c nhµ kinh doanh lµm viÖc t¹i nhµ lu«n mong muèn cã kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh
trªn trang web toµn cÇu, truy nhËp c¸c tµi nguyªn trong nhµ trong khi ®ang ®i
du lÞch, vµ dïng chung d÷ liÖu víi c¸c kh¸ch hµng vµ c¸c ®ång nghiÖp.
67
VÒ mÆt ®Þnh nghÜa, Home Networking lµ mét tËp hîp c¸c phÇn tö cã
chøc n¨ng xö lý, qu¶n lý, chuyÓn t¶i vµ cÊt gi÷ th«ng tin, cho phÐp kÕt nèi vµ
tÝch hîp nhiÒu thiÕt bÞ tÝnh to¸n, ®iÒu khiÓn, gi¸m s¸t còng nh trao ®æi
th«ng tin trong nhµ. Nãi chung, m¹ng trong nhµ (thêng cã ph¹m vi kho¶ng 30m)
cã c¸c tÝnh n¨ng c¬ b¶n sau:
Truy nhËp Internet ®ång thêi tõ nhiÒu ngêi sö dông trong gia ®×nh.
Chia sÎ c¸c thiÕt bÞ ngo¹i vi vµ c¬ së d÷ liÖu.
§iÒu khiÓn/tù ®éng ho¸ gia ®×nh.
Ch¬i game nhiÒu ngêi.
KÕt nèi ®Õn/tõ c«ng së.
Gi¸m s¸t/b¶o vÖ tõ xa.
Xem Video ph©n t¸n
C¸c nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ thiÕt bÞ ®iÖn tö tiªu dïng ®ang t¹o ra ngµy
cµng nhiÒu tÝnh th«ng minh cho c¸c s¶n phÈm cña hä ®Ó cho phÐp c¸c thiÕt
bÞ nµy kÕt nèi m¹ng vµ cã thÓ ®iÒu khiÓn ®îc tõ xa. ViÖc ®a nhiÒu m¸y PC
vµ c¸c thiÕt bÞ th«ng minh vµo trong nhµ còng nh tÝnh s½n cã cña viÖc truy
nhËp Internet b¨ng réng tèc ®é cao ®· kh«ng chØ gióp c¸c thµnh viªn trong gia
®×nh chia sÎ c¸c nguån tµi nguyªn mµ ta cßn cã thÓ thùc hiÖn mét hÖ thèng
nh¾n tin trong nhµ, gi¸m s¸t tËp trung vµ ®iÒu khiÓn b¶o vÖ, c¸c hÖ thèng gi¶i
trÝ, gi¸m s¸t b¶o vÖ tõ xa, vµ tù ®éng ®iÒu khiÓn c¸c cuéc gäi vµo.
68
H×nh 6.1. KiÕn tróc chung cña m¹ng trong nhµ
M¹ng trong nhµ cã thÓ bao gåm nhiÒu m¸y tÝnh PC vµ c¸c ngo¹i vi liªn
kÕt víi nhau th«ng qua c¸c kªnh h÷u tuyÕn hoÆc v« tuyÕn cña m¹ng ( nh H×nh
6.1) Nã cã thÓ ®îc sö dông ®Ó chia sÎ truy nhËp Internet, thiÕt bÞ ngo¹i vi, c¸c
tÖp vµ øng dông. M¹ng trong nhµ còng bao gåm c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö tiªu dïng
nh ti vi, VCR, CD player còng nh c¸c øng dông gia ®×nh truyÒn thèng nh tñ
l¹nh, lß vi sãng, m¸y giÆt vµ m¸y sÊy, lß sëi vµ m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ, c¸c
hÖ thèng b¶o vÖ gia ®×nh vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn tù ®éng trong gia
®×nh. C¸c chøc n¨ng tù ®éng vµ b¶o vÖ trong nhµ cã thÓ ®îc thùc thi nhê viÖc
liªn kÕt c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö tiªu dïng, c¸c øng dông vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÒu
khiÓn hÖ thèng. VÝ dô, tivi, VCR, radio ©m thanh næi vµ ®Ìn cã thÓ ®îc liªn
kÕt víi nhau vµ ®îc ®iÒu khiÓn tõ mét PC hay tõ mét sè PC kÕt nèi m¹ng ®Ó
t¹o nªn mét hÖ thèng gi¸m s¸t còng nh cã thÓ më réng thµnh mét hÖ thèng c¶nh
b¸o.
H×nh 6.2 lµ cÊu h×nh m¹ng thö nghiÖm dÞch vô Home Networking cña KT.
CÊu h×nh nµy cho thÊy râ phÇn m¹ng cña nhµ cung cÊp dÞch vô vµ phÇn m¹ng
69
phÝa kh¸ch hµng
I. M« h×nh ¸p dông:
70
Ch¬ng tr×nh minh ho¹ sö dông m« h×nh 3 líp Tree - Tier Client - Server
v× m« h×nh nµy cã nhiÒu u ®iÓm, nã gióp ch¬ng tr×nh ®îc chia sÎ gi÷a líp
Client vµ líp middle ware khiÕn viÖc chuyªn s©u dÔ dµng h¬n.
Ch¬ng tr×nh cho phÐp nhiÒu Client kÕt nèi ®Õn nhiÒu Server (middle
ware) hay ngîc l¹i 1 Client nèi ®Õn nhiÒu Server, ®ång thêi trªn mçi Client l¹i
cho phÐp cã nhiÒu kÕt nèi ®Õn Server. Giao tiÕp gi÷a Client vµ middle ware
dùa trªn c«ng cô Winsock, giao tiÕp gi÷a líp middle ware dùa trªn sù hç trî míi
nhÊt cña Visual Basic 6.0 vÒ c¬ së d÷ liÖu ®ã lµ dïng OLEDB.
CLIENT ACCESS
SERVER
Middle
Winsock OLE DB
CLIENT ware
SQL
Server
CLIENT
ORACLE
Server
71
2.2. Form TCPServer
a. Giao diÖn ch¬ng tr×nh:
72
Chøc n¨ng nµy dïng ®Ó ch¹y c¶ TCPClient vµ TCPServer trªn cïng mét
m¸y.
Sau khi chän chøc n¨ng nµy, ch¬ng tr×nh sÏ th«ng b¸o “ §· kÕt nèi”, lóc
nµy ta cã thÓ t¶i mét tÖp tõ mét m¸y bÊt kú trong m¹ng LAN b»ng c¸ch chän
nót “Chän tÖp tin” ®Ó chän ®êng dÉn ®Õn tÖp ®ã, sau ®ã chän n¬i cÇn ®Æt
tÖp b»ng c¸ch chän nót “Ghi vµo”.
NhÊn nót “T¶i” ®Ó truyÒn tÖp.
NÕu tÖp ®· cã, ch¬ng tr×nh sÏ b¸o “TÖp ®· tån t¹i” hoÆc nÕu ta kh«ng
chän ®êng dÉn mµ tù gâ ®Ó sai ®êng dÉn th× ch¬ng tr×nh sÏ b¸o “TÖp kh«ng
tån t¹i”.
Hoµn thµnh c«ng viÖc truyÒn tin, ch¬ng tr×nh sÏ b¸o “TruyÒn
thµnh c«ng”.
Qu¸ tr×nh truyÒn ë Server, nÕu ta kh«ng muèn truyÒn n÷a ta cã
thÓ nhÊn vµo nót “Huû kÕt nèi” ®Ó huû bá kÕt nèi ®Õn Client.
NhÊn nót “Tho¸t” khi kh«ng lµm viÖc v¬i Form.
73
Private Declare Function ShellExecute Lib "shell32.dll" Alias "ShellExecuteA" (ByVal
hwnd As Long, ByVal lpOperation As String, ByVal lpFile As String, ByVal
lpParameters As String, ByVal lpDirectory As String, ByVal nShowCmd As Long) As
Long
Dim bFileArriving As Boolean
Dim sFile As String
Dim sArriving As String
'---
Private bSendingFile As Boolean
Private lTotal As Long
74
hopthoai.ShowOpen
txtFile.Text = hopthoai.FileName
End Sub
75
End Sub
Private Sub Form_Unload(Cancel As Integer)
tcpServer.Close
tcpClient.Close
End Sub
End If
Else
mnutaiteptin.Checked = False
mnutaiteptin.Enabled = False
mnuclient.Enabled = True
mnuclient.Checked = True
76
End If
End Sub
Private Sub tcpClient_Connect()
lblStatus = "§· kÕt nèi"
End Sub
DoEvents
tcpClient.GetData strData
If Right$(strData, 7) = "FILEEND" Then
bFileArriving = False
lblProgress = "§ang ghi tÖp vµo: " & App.Path & "\" & sFile
sArriving = sArriving & Left$(strData, Len(strData) - 7)
ifreefile = FreeFile
If Dir(sFile) <> "" Then
MsgBox "Tep da ton tai!!"
Else
Open sFile For Binary Access Write As #ifreefile
Put #ifreefile, 1, sArriving
Close #ifreefile
ShellExecute 0, vbNullString, App.Path & "\" & sFile, vbNullString,
vbNullString, vbNormalFocus
End If
lblProgress = "TruyÒn thµnh c«ng!"
ElseIf Left$(strData, 4) = "FILE" Then
bFileArriving = True
sFile = Right$(strData, Len(strData) - 4)
ElseIf bFileArriving Then
lblProgress = "§ang cßn " & bytesTotal & " bytes göi ®Õn" & sFile & " tõ ®Þa
chØ " & tcpClient.RemoteHostIP
77
sArriving = sArriving & strData
End If
End Sub
78
LêI KÕt
Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh nhÊt ®Õn ThÇy gi¸o th¹c sü Lª
V¨n TÊn, ngêi ThÇy ®· tËn t©m híng dÉn, gióp ®ì em trong suèt thêi gian thùc
Con xin göi tÊt c¶ lßng biÕt ¬n s©u s¾c vµ sù kÝnh träng ®Õn «ng bµ,
cha mÑ, cïng toµn thÓ gia ®×nh, nh÷ng ngêi ®· nu«i d¹y con trëng thµnh ®Õn
Em còng xin ch©n thµnh c¸m ¬n quý ThÇy c« trong Khoa C«ng nghÖ
th«ng tin, trêng §¹i häc Vinh ®· tËn t×nh gi¶ng d¹y, híng dÉn, gióp ®ì vµ t¹o
Xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù gióp ®ì, ®éng viªn vµ chØ b¶o rÊt nhiÖt t×nh
cña c¸c anh chÞ vµ tÊt c¶ c¸c b¹n, nh÷ng ngêi ®· gióp t«i cã ®ñ nghÞ lùc vµ ý
MÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc, song ch¾c ch¾n luËn v¨n kh«ng khái
nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù th«ng c¶m vµ chØ b¶o tËn t×nh cña
79
Lª ThÞ BÝch Ngäc
80
KÕt luËn
Víi môc ®Ých ®· ®Ò ra, ®Ò tµi nµy ®· thùc hiÖn ®îc c¸c phÇn sau:
- Kh¸i qu¸t chung vÒ m¹ng kh«ng d©y Wifi.
- T×m hiÓu vÒ giao thøc TCP/IP: m« h×nh, c¸ch thøc ho¹t ®éng.
- øng dông lý thuyÕt trªn cµi ®Æt ch¬ng tr×nh truyÒn nhËn file qua WIFI
b»ng ng«n ng÷ Visual Basic 6.0.
Tuy nhiªn, do tµi liÖu vÒ c¸c vÊn ®Ò nµy cßn rÊt Ýt vµ ®iÒu kiÖn
h¹n hÑp vÒ thêi gian còng nh tr×nh ®é. Ch¬ng tr×nh chØ dõng l¹i ë viÖc m«
pháng cho lý thuyÕt ®· t×m hiÓu ë trªn. V× vËy, em rÊt mong ®îc sù ®ãng
gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó ®Ò tµi ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Mét lÇn n÷a, Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ®Õn c¸c thÇy c« gi¸o trong
khoa C«ng nghÖ th«ng tin, ®Æc biÖt lµ sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy
gi¸o ThS Lª V¨n TÊn cïng tÊt c¶ ngêi th©n, b¹n bÌ ®· ®éng viªn, gióp ®ì em
hoµn thµnh ®Ò tµi nµy./.
81
Tµi liÖu tham kh¶o
[1]. NguyÔn Thóc H¶i - M¹ng m¸y tÝnh vµ c¸c hÖ thèng më, NXB Gi¸o
Dôc, 1999.
[2]. NguyÔn ThÞ Ngäc Mai - Microsoft Visual Basic 6.0 & LËp tr×nh c¬
së d÷ liÖu, NXB Lao §éng - X· Héi, 1999.
[3]. Tim Parker - Teach Yourself TCP/IP in 14 Days, Second Edition,
Sams Publishing, 1996.
[4]. Grace Buechlein - Acquisitions Editor, Sams Publishing, 1994 .
[5]. Dean Miller - Publishing Team Leader, Sams Publishing, 1996.
[6]. Hyper link:
http://pclt.cis.yale.edu/pclt/comm/tcpip.htm
http://www.ncsa.uiuc.edu/people/vwelch/net.perf/tcp.window.html
http://www.sockets.com
http://www.stardust.com/wsresource
http://en.wikipedia.org/wiki/Rijndael
[ 7] Forum Nokia – Designing Bluetooth Applications for Series 60 - Nokia,
2003
[ 8] Forum Nokia – Introduction to Series 60 Bluetooth Applications for C++
Developers - Nokia, 2003
[ 9] Forum Nokia – Symbian OS: Getting Started with C++ Application
Development - Nokia, 2003
[ 10] Forum Nokia – Series 60 Developer Platform: Emulator Configuration,
Nokia, 2004
[ 11] Forum Nokia – Designing Applications for Smartphones: Series 60
Platform Overview - Nokia, 2002
82
[ 12] Forum Nokia – Designing C++ Applications Series 60 - Nokia, 2002
[ 13] Forum Nokia – Introduction to Series 60 Applications for C++ Developers
- Nokia, 2002
[ 14] Forum Nokia – Series 60 Application Framework Handbook - Nokia, 2005
[ 15] Forum Nokia – Series 60 UI Style Guide - Nokia, 20043
[ 16] Forum Nokia – Developer Platform 1.0 for Series 60: Getting Started with
C++ Application Development - Nokia, 2003
[ 17] Microsoft, Microsoft Developer Network, 10-2003
Website:
[ 18] Symbian, http://www.symbian.com
[ 19] Forum Nokia, http://www.forum.nokia.com
[ 20] Palo wireless, http://www.palowireless.com
[ 21] http://www.bluetooth.com
[ 22] http://www.bluetooth.org
[ 23] The NewLC, http://www.newlc.com
[ 24] The Codeproject, http://www.codeproject.com
[ 25] The Codeguru, http://www.codeguru.com
[ 26] SourceForge, http://www.sourceforge.net
[ 27] Experts Exchange, http://www.experts-exchange.com
83
Môc lôc
84
85