Quan Tri Rui Ro-Ngoquanghuan

QUAÛN TRÒ RUÛI RO
TS. NGOÂ QUANG HUAÂN

KHOA QUAÛN TRÒ KINH DOANH
ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ T.P HOÀ CHÍ MINH
Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

NOÄI DUNG CÔ BAÛN
1. Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ RUÛI RO

VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO
2. Chöông 2 NHAÄN DAÏNG RUÛI RO
3. Chöông 3 ÑO LÖÔØNG RUÛI RO
4. Chöông 4 KIEÅM SOAÙT RUÛI RO
5. Chöông 5 TAØI TRÔÏ RUÛI RO

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Quaûn trò ruûi ro- Nhaø xuaát baûn giaùo duïc 1998 TG: Ngoâ Quang Huaân –
Nguyeãn Quang Thu - …
2. Quaûn trò ruûi ro doanh nghieäp NXB Thoáng keâ 2002 Nguyeãn Quang
Thu…
3. Quaûn lyù khuûng hoaûng - Caûm nang kinh doanh Harvard - NXB Toång
hôïp TPHCM 2005.
4. Ñaùng giaù vaø phoøng ngöøa ruûi ro trong kinh doanh Ngaân Haøng NXB
Thoáng keâ 2002 – Nguyeãn Vaên Tieán
5. Ruûi ro taøi chính – thöïc tieãn vaø phöông phaùp ñaùnh giaù – NXB Taøi chính
2002 – Nguyeãn Vaên Nam
6 Quaûn trò ruûi ro vaø khuûng hoaûng NXB Thoáng keâ
2002 – Ñoaøn Thò Hoàng Vaân

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
7. Phaân tích thò tröôøng taøi chính – NXB Thoáng keâ 2000 David Blake.
8. Risk Management and Insurance Seventh Edition 1995 – C. Arthur
Williams,Jr. – University of Minnesota.
9. Technical Risk management – Jack V. Michaels, Ph.D. – prentice
Hall PTR.1996.
10. Introduction to Risk Management And Insurance, cuûa MARK
S.DORFMAN.
11. Fundamentals of risk and insurance, EMMETT VAUGHAN.

Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ RUÛI RO
VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO
1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM VEÀ RUÛI RO
1. Ruûi ro
2. Baát ñònh
2. QUAÛN TRÒ RUÛI RO
1. Lòch söû phaùt trieån chöùc naêng quaûn trò ruûi ro
2. Quaûn trò ruûi ro moät toå chöùc
3. Moái quan heä quaûn trò ruûi ro, quaûn trò hoaït ñoäng vaø quaûn trò
chieán löôïc Quaù trình phaùt trieån
4. Noäi dung cô baûn cuûa chöông trình quaûn trò ruûi ro

Tröôøng phaùi truyeàn thoáng (tieâu cöïc).
- Ruûi ro laø ñieàu khoâng laønh, khoâng toát, baát ngôø xaûy ñeán (töø ñieån tieáng
Vieät xuaát baûn naêm 1995)
- Theo Giaùo sö Nguyeãn Laân “ ruûi ro (ñoàng nghiaõ vôùi ruûi) laø söï khoâng
may”.
- Theo töø ñieåm Oxford “ ruûi ro laø khaû naêng gaëp nguy hieåm hoaëc bò
ñau ñôùn thieät haïi…”
- Trong lónh vöïc kinh doanh taùc giaû Hoà Dieäu ñònh nghóa “ruûi ro laø söï
toån thaát veà taøi saûn hay giaûm suùt lôïi nhuaän thöïc tế so vôùi lôïi nhuaän
döï kieán
- “ruûi ro laø nhöõng baát traéc ngoaøi yù muoán xaûy ra trong quùa trình saûn
xuaát, kinh doanh cuûa doanh nghieäp, taùc ñoäng xaáu ñeán söï toàn taïi vaø
phaùt trieån doanh nghieäp”
- Nhö vaäy: “ruûi ro laø nhöõng thieät haïi, maát maùt, nguy hieåm hoaëc caùc
yeáu toá lieân quan ñeán nguy hieåm, khoù khaên hoaëc ñieàu khoâng chaéc
chaén coù theå xaûy ra cho con ngöôøi”.

Tröôøng phaùi trung hoøa
- Ruûi ro laø söï baát traéc coù theå ño löôøng ñöôïc (Frank Knight)
- ruûi ro laø baát traéc coù theå lieân quan ñeán nhöõng bieán coâù khoâng mong ñôïi
(Allan Willett)
- Ruûi ro laø giaù trò vaø keát quaû maø hieän thôøi chöa bieát ñeán
- Theo C.Arthur William, Jr.Micheal, L.Smith: “ruûi ro laø söï bieán ñoäng
tieàm aån ôû nhöõng keát quaû. Ruûi ro coù theå xuaát hieän trong haàu heát caùc
hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Khi coù ruûi ro ngöôøi ta khoâng theå döï ñoaùn
ñöôïc chính xaùc keát quûa. Söï hieän dieän cuûa ruûi ro gaây neân söï baát ñònh.
Nguy cô ruûi ro phaùt sinh baát cöù khi naøo moät haønh ñoäng daãn ñeán khaû
naêng ñöôïc hoaëc maát khoâng theå ñoaùn tröôùc”.
- Nhö vaäy: “ruûi ro laø söï baát traéc coù theå ño löôøng ñöôïc. Ruûi ro vöøa mang
tính tích cöïc vöøa mang tính tieâu cöïc. Rui ro coù theå mang tôùi nhöõng toån
thaát, maát maùt, nguy hieåm… cho con ngöôøi nhöng cuõng coù theå mang ñeán
nhöõng cô hoäi”.

RUÛI RO
 Ruûi ro laø söï bieán ñoäng tieàm aån ôû caùc keát quaû, soá
löôïng caùc keát quaû coù theå coù caøng lôùn, sai leäch giöõa
caùc keát quaû coù theå coù caøng cao thì ruûi ro caøng lôùn.
 Ruûi ro laø moät khaùi nieäm khaùch quan vaø coù theå ño
löôøng ñöôïc.

RUÛI RO THUAÀN TUYÙ VAØ RUÛI RO
SUY ÑOAÙN
+ Ruûi ro thuaàn tuyù laø nhöõng ruûi ro daãn ñeán tình huoáng
toån thaát hay khoâng toån thaát, tröôøng hôïp toát nhaát laø
toån thaát khoâng xaûy ra.
+ Ruûi ro suy ñoaùn laø nhöõng ruûi ro daãn ñeán tình huoáng
toån thaát hoaëc sinh lôïi. Phaàn sinh lôïi coøn goïi laø phaàn
thöôûng cho ruûi ro.

VÍ DUÏ
 Ví duï ruûi ro thuaàn tuùy: ngöôøi chuû moät chieác xe coù ruûi ro toån
thaát tieàm aån lieân quan ñeán moät vuï ñuïng xe. Neáu coù ñuïng xe,
ngöôøi ñoù seõ bò thieät haïi veà taøi chính. Neáu khoâng, ngöôøi ñoù seõ
khoâng coù lôïi gì caû, vì theá tình traïng taøi chính cuûa ngöôøi ñoù
vaãn khoâng thay ñoåi .
 Ví du ruûi ro suy ñoaùn: ñaàu tö vaøo moät döï aùn voán coù theå coù lôïi
nhuaän hay coù theå thaát baïi. Nhöõng ruûi ro thuaàn tuùy thì luoân
luoân laøm ngöôøi ta khoù chòu, nhöng nhöõng ruûi ro suy ñoaùn coù
maët haáp daãn naøo ñoù.

RUÛI RO COÙ THEÅ ÑA DAÏNG VAØ
KHOÂNG THEÅ ÑA DAÏNG
+ Ruûi ro coù theå ña daïng hay coøn goïi laø ruûi ro khoâng coù tính heä
thoáng, ruûi ro ñaëc tröng. Ñaây laø nhöõng ruûi ro thöôøng xaûy ra
trong phaïm vi heïp, mang tính rieâng coù, caù theå vaø coù theå phaân
chia, giaûm thieåu ñöôïc baèng caùch ña daïng hoùa, baèng caùc
nguoàn quyõ goùp chung.
+ Ruûi ro khoâng theå ña daïng hoùa hay coøn goïi laø ruûi ro heä thoáng,
ruûi ro thò tröôøng. Ñaây laø nhöõng ruûi ro naûy sinh töø nhöõng taùc
ñoäng to lôùn cuûa thò tröôøng thöôøng naèm ngoaøi söï kieåm soaùt
cuaû doanh nghieäp vaø khoâng theå giaûm thieåu ñöôïc baèng caùch
ña daïng hoùa.

VÍ DUÏ
 Ruûi ro cho ngöôøi ñaàu tö coå phieáu khi coâng ty bò phaù
saûn, khi ña daïng hoaù ruûi ro naøy seõ giaûm.
 Nhöõng thoûa hieäp ñoùng goùp seõ khoâng coù aûnh höôûng
ñeán phöông dieän ruûi ro veà söï trì treä neàn kinh teá toaøn
caàu bôûi vì ruûi ro naøy coù aûnh höôûng ñeán taát caû nhöõng
ngöôøi tham gia gaàn nhö cuøng moät caùch thöùc vaø vaøo
cuøng moät thôøi ñieåm

RUÛI RO ÑAËC TRÖNG
1. RUÛI RO QUAÛN LYÙ

• Laø nhöõng ruûi ro naûy sinh do trình ñoä yeáu keùm cuûa ngöôøi
quaûn lyù vì vaäy quyeát ñònh do hoï ñöa ra coù theå sai laàm
gaây toån haïi thaäm chí phaù saûn doanh nghieäp.
2. RUÛI RO TAØI SAÛN
• Laø nhöõng ruûi naûy sinh do taøi saûn vaø cô caáu taøi saûn
doanh nghieäp naém giöõ.
3. RUÛI RO TAØI TRÔÏ
• Laø nhöõng ruûi ro vaø traùch nhieäm phaùp lyù naûy sinh töø cô
caáu nguoàn voán cuûa doanh nghieäp.

RUÛI RO THÒ TRÖÔØNG
1. Nhöõng thay ñoåi trong cô cheá quaûn lyù

2. Nhöõng thay ñoåi trong thò hieáu cuûa khaùch haøng
3. Tieán boä khoa hoïc coâng ngheä
4. Chuyeån dòch trong doøng voán ñaàu tö
5. Thay ñoåi vaø dòch chuyeån löïc löôïng lao ñoäng, daân
soá.

BAÁT ÑÒNH
 Söï chaéc chaén laø moät traïng thaùi khoâng coù nghi ngôø.
 Phaûn nghóa cuûa töø chaéc chaén laø söï baát ñònh, coù nghóa laø “nghi
ngôø khaû naêng cuûa chuùng ta trong vieäc tieân ñoaùn keát quaû
töông lai cuûa moät loaït nhöõng hoaït ñoäng hieän taïi”.
 Roõ raøng, thuaät ngöõ “söï baát ñònh” moâ taû moät traïng thaùi tö
töôûng. Söï baát ñònh xuaát hieän khi moät caù nhaân baét ñaàu yù thöùc
raèng khoâng theå bieát chaéc chaén keát quaû laø gì. Baát ñònh laø moät
khaùi nieäm chuû quan.

CAÙC MÖÙC ÑOÄ BAÁT ÑÒNH
1. Khoâng coù (töùc laø chaéc chaén)

 Nhöõng keát quaû coù theå ñöôïc tieân ñoaùn chính xaùc
 Nhöõng qui luaät vaät lí, caùc moân khoa hoïc töï nhieân
2. Möùc 1 (Söï baát ñònh khaùch quan)
 Nhöõng keát quaû ñöôïc nhaän ra vaø xaùc suaát ñöôïc bieát
 Nhöõng troø chôi may ruûi: baøi, xuùc saéc.
3. Möùc 2 (Söï baát ñònh chuû quan)
 Nhöõng keát quaû ñöôïc nhaän ra vaø xaùc suaát khoâng ñöôïc bieát
 Hoûa hoaïn, tai naïn xe coä söï suy ñoaùn KD.
4. Möùc 3 Baát ñònh cao nhaát.
 Nhöõng keát quaû khoâng ñöôïc nhaän ra ñaày ñuû vaø xaùc suaát khoâng ñöôïc
bieát
 Thaùm hieåm khoâng gian, nghieân cöùu di truyeàn.

PHAÛN ÖÙNG ÑOÁI VÔÙI SÖÏ BAÁT ÑÒNH
 Söï baát ñònh coù theå coù nhöõng aûnh höôûng saâu roäng ñeán
haønh vi cuûa con ngöôøi. Trong nhöõng tröôøng hôïp khaéc nghieät,
söï baát ñònh coù theå daãn ñeán söï teâ lieät hay söï thuï ñoäng; bình
thöôøng hôn, söï baát ñònh aûnh höôûng ñeán möùc boài thöôøng yeâu
caàu cho nhöõng hoaït ñoäng ruûi ro. Söï baát ñònh cuõng laøm cho
nhöõng caù nhaân hay nhöõng toå chöùc choáng laïi nhöõng keát quaû
maø hoï ñaõ nhaän ra vaø khoâng mong muoán chuùng. Roõ raøng,
möùc ñoä baát ñònh seõ phaàn naøo aûnh höôûng ñeán phaûn öùng ñoái
vôùi söï baát ñònh.

SÖÏ BAÁT ÑÒNH, THOÂNG TIN VAØ
TRUYEÀN THOÂNG
 Vieäc giaûm bôùt söï baát ñònh coù giaù trò kinh teá, vaø thoâng tin
coù theå laøm giaûm söï baát ñònh. Möùc ñoä baát ñònh phuï thuoäc vaøo
khoái löôïng, loaïi thoâng tin coù ñöôïc ñeå nhaän ra nhöõng keát quaû
coù theå coù vaø ñaùnh giaù khaû naêng xaûy ra cuûa chuùng. Truyeàn
thoâng coù theå laøm giaûm möùc ñoä baát ñònh cuûa caùc nhaø ñaàu tö,
cuûa moät toå chöùc, cuûa nhöõng ngöôøi coù quyeàn lôïi lieân quan, töø
ñoù laøm cho hoï saün loøng gia taêng quan heä vôùi toå chöùc treân
nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi.
 Tuy nhieân chæ coù truyeàn thoâng khoâng thoâi cuõng chöa ñuû
ñeå laøm giaûm ñi söï baát ñònh, ngoaïi tröø khi thoâng tin ñaùng tin
caäy.

RUÛI RO BAÁT ÑÒNH VAØ ÑAÏO ÑÖÙC
 Moät caùch tröøu töôïng, ngöôøi ta coù theå xem ruûi ro khoâng khaùc hôn laø
moät vaán ñeà thuoäc veà nhöõng xaùc suaát, trong khi ñoù söï baát ñònh coù theå
phaûn aûnh söï baát löïc cuûa chuùng ta trong vieäc bieát ñeán nhöõng xaùc suaát naøy.
Tuy nhieân moät caùi nhìn quaù ñôn giaûn nhö vaäy seõ gaây khoù khaên trong
nghieân cöùu quaûn trò ruûi ro. Ngöôøi ta coù theå cho raèng ñoäng löïc trong quaûn
trò ruûi ro vaø söï baát ñònh phaùt sinh töø goùc ñoä ñaïo ñöùc cuõng nhö khoa hoïc.
 YÙ nghóa veà maët ñaïo ñöùc cuûa ruûi ro vaø tính baát ñònh laø gì? Moät caùch
quan troïng, noù coù yù nghóa laø ngöôøi ta bò thuùc ñaåy phaûi ñoái phoù vôùi ruûi ro
vaø söï baát ñònh (hoaït ñoäng “quaûn trò ruûi ro”). Thöôøng ngöôøi ta coù theå hieåu
quaûn trò ruûi ro vaø söï baát ñònh bao goàm nhöõng bieän phaùp ñöôïc aùp duïng ñeå
thöïc hieän nhöõng traùch nhieäm ñaïo ñöùc ñoái vôùi theá giôùi vaø loaøi ngöôøi treân
theá giôùi.

CHI PHÍ CUÛA RUÛI RO VAØ BAÁT ÑÒNH
1. Chi phí toån thaát. Nghóa laø, haäu quaû cuûa ruûi ro vaø söï baát ñònh coù
theå laø moät toån thaát : taøi saûn bò phaù huûy, ngöôøi bò thöông, töû
vong, nhöõng luaät leä toøa aùn choáng laïi moät toå chöùc.
2. Moät chi phí khaùc cuûa ruûi ro laø chính chi phí baát ñònh. Ngay caû
khi khoâng coù toån thaát naøo, söï hieän dieän cuûa ruûi ro vaø baát ñònh
vaãn coù theå taïo ra chi phí. ÔÛ möùc ñoä cô baûn, chi phí baát ñònh coù
theå ñöôïc minh hoïa bôûi “söï lo laéng”.
 Chi phí cho söï baát ñònh coù theå xuaát hieän döôùi hình thöùc lo
laéng vaø sôï seät, nhöng chi phí naøy ñöôïc thaáy roõ nhaát qua boá trí
khoâng hôïp lyù nguoàn nhaân löïc cuûa toå chöùc.

QUAÛN TRÒ RUÛI RO
1. Lòch söû phaùt trieån chöùc naêng quaûn trò ruûi ro

2. Quaûn trò ruûi ro moät toå chöùc
3. Moái quan heä quaûn trò ruûi ro, quaûn trò hoaït ñoäng vaø quaûn
trò chieán löôïc Quaù trình phaùt trieån
4. Noäi dung cô baûn cuûa chöông trình quaûn trò ruûi ro

LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN
 Quaûn trò ruûi ro ñaõ ñöôïc thöïc hieän moät caùch khoâng chính thöùc
töø thuôû ban ñaàu. Ngöôøi tieàn söû tuï taäp laïi vôùi nhau thaønh
nhöõng boä laïc ñeå baûo toàn taøi nguyeân thieân nhieân, chia seû traùch
nhieäm, vaø choáng laïi nhöõng baát traéc trong cuoäc soáng.
 Giai ñoaïn ñaùnh daáu söï ra ñôøi cuûa quaûn trò ruûi ro hieän ñaïi caû
veà maët hoïc thuaät laãn ngheà nghieäp laø giai ñoaïn (1955-1964)
(theo Snider, 1991). Khi ñoù quaûn trò ruûi ro chính thöùc môùi coù
ñöôïc moät söï chaáp nhaän roäng raõi ñoái vôùi caû nhöõng nhaø thöïc
haønh laãn nhöõng nhaø nghieân cöùu.

 Quaù trình phaùt trieån veà maët kyõ thuaät cuûa quaûn trò ruûi ro qua
xu höôùng “ñaùng tin caäy” cuûa thaäp nieân 1950, vaø qua xu
höôùng “an toaøn heä thoáng” cuûa thaäp nieân 1960 vaø 1970.
 Quaûn trò ruûi ro baét ñaàu ñi vaøo moät giai ñoaïn mang tính quoác
teá töø giöõa nhöõng naêm 70 ñoù laø giai ñoaïn toaøn caàu hoùa. Hieäp
Hoäi Quaûn Trò Ruûi Ro vaø Baûo Hieåm (vieát taét laø RIMS, laø hieäp
hoäi nhöõng chuyeân gia haøng ñaàu trong lónh vöïc naøy) baét ñaàu
thieát laäp nhöõng quan heä vôùi caùc nhaø quaûn trò ruûi ro chaâu Aâu
vaø chaâu AÙ.

 Trong nhöõng naêm 90, caùc hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro tieáp tuïc
phaùt trieån. Quaûn trò ruûi ro khoâng phaûi laø moät lónh vöïc hoaøn
thieän nhö keá toaùn vaø taøi chính. Tuy coøn nhieàu tranh caõi
nhöng quaûn trò ruûi ro ngaøy nay ñaõ vöôït xa nguoàn goác ban ñaàu
cuûa noù.
 Vieäc mua baûo hieåm tieáp tuïc ñoùng moät vai troø heát söùc quan
troïng trong haàu heát nhöõng traùch nhieäm cuûa nhaø quaûn trò,
nhöng taàm quan troïng cuûa noù ñang bò giaûm ñi. Hôn nöõa,
nguyeân taéc mua baûo hieåm ñang baét ñaàu hoaø hôïp vôùi nhöõng
hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro khaùc cuûa toå chöùc, chaúng haïn nhö
thieát keá an toaøn, quaûn trò ruûi ro phaùp lyù, söï an toaøn nhöõng heä
thoáng thoâng tin... .

QUAN ÑIEÅM VEÀ QUAÛN TRÒ RUÛI RO
 Quan ñieåm truyeàn thoáng hay qui öôùc veà quaûn trò ruûi ro tieáp
tuïc coù aûnh höôûng lôùn ñeán caùc nhaø hoaït ñoäng thöïc tieãn vaø caùc
hoïc giaû. Nhöõng laäp luaän raèng quaûn trò ruûi ro laø moät moân hoïc
goàm nhieàu ngaønh hoïc lieân quan ñeán vieäc quaûn trò nhöõng ruûi
ro “thuaàn tuùy” cuûa moät toå chöùc. Noù laø quan ñieåm cuûa ngöôøi
quan taâm ñeán lôïi nhuaän döïa treân yù nieäm quaûn trò ruûi ro ñang
taêng tröôûng ñeàu, thay vì thay ñoåi hoaøn toaøn vieäc mua baûo
hieåm . Nhöõng ngöôøi theo truyeàn thoáng lyù luaän raèng caùc nhaân
toá vöôït quaù giaù trò cöïc ñaïi cuûa coâng ty coù theå aûnh höôûng ñeán
nhöõng quyeát ñònh veà quaûn trò ruûi ro.

 Quaûn trò ruûi ro toaøn dieän (TRM) laø:”moät quaù trình coù heä
thoáng, döïa treân cô sôû thoáng keâ vaø toång hôïp ñöôïc xaây döïng
ñeå ñaùnh giaù quaûn trò ruûi ro.
 Boán nguoàn goác cuûa caùc thaát baïi (heä thoáng) trong moät caáu
truùc caáp baäc ña muïc tieâu”. Boán nguoàn goác cuûa thaát baïi heä
thoáng bao goàm:
1. Söï thaát baïi veà phaàn cöùng,
2. söï thaát baïi veà phaàn meàm,
3. söï thaát baïi thuoäc veà toå chöùc, vaø
4. söï thaát baïi veà con ngöôøi.
 Quan ñieåm naøy coù muïc ñích phuø hôïp vôùi nhöõng nguyeân lyù
quaûn trò chaát löôïng toaøn dieän (TQM), vaø döïa chuû yeáu vaøo
ngoân ngöõ vaø nhöõng khaùi nieäm thuoäc veà caùc lónh vöïc quaûn trò
hoaït ñoäng vaø kyõ thuaät.

 Quan ñieåm thöù ba ñöôïc döïa treân quan ñieåm lyù thuyeát taøi
chính hieän ñaïi veà chöùc naêng quaûn trò ruûi ro, nghóa laø quaûn trò
ruûi ro laø nhöõng quyeát ñònh taøi chính vaø neân ñöôïc ñaùnh giaù
trong moái töông quan aûnh höôûng cuûa chuùng ñeán giaù trò coâng
ty.
 Quaûn trò ruûi ro laø moät hình thöùc quaûn trò ñaõ xuaát hieän chuû yeáu
trong coäng ñoàng ngaân haøng gioáng nhö moät caùch tieáp caän coù heä
thoáng ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng ruûi ro taøi chính cuï theå, chaúng haïn
nhö ruûi ro tín duïng, ruûi ro chuyeån ñoåi ngoaïi teä, ruûi ro trong
giao dòch; cuõng nhö ruûi ro ñaàu tö.

KHAÙI NIEÄM QUAÛN TRÒ RUÛI RO
Quaûn trò ruûi ro laø quaù trình tieáp caän ruûi

ro moät caùch khoa hoïc vaø coù heä thoáng
nhaèm nhaän daïng, kieåm soaùt, phoøng
ngöøa vaø giaûm thieåu nhöõng toån thaát, maát
maùt, nhöõng aûnh höôûng baát lôïi cuûa ruûi
ro.

ORM
 Ñònh nghóa ORM ñoái nghòch vôùi quan ñieåm truyeàn thoáng,
trong khi ñoù noù mang nhieàu yeáu toá cuûa quan ñieåm chung cuûa
Kloman, Haimes, vaø Doherty.
 Ñieåm thöù nhaát, nhöõng ngöôøi chæ trích naøy cho raèng: quaûn trò
ruûi ro khoâng neân phaân bieät caùc ruûi ro.
 Ñieåm thöù hai, quaûn trò ruûi ro khoâng phaûi laø chöùc naêng quaûn
trò chuyeân moân hoùa; noù laø moät chöùc naêng quaûn trò chung.
 Ñieåm thöù ba, trong moät phaïm vi heïp hôn nhieàu, nhöõng
ngöôøi chæ trích ñaõ löu yù raèng, nhöõng ngöôøi theo truyeàn thoáng
ñaõ phaàn naøo höôùng vaøo “quaûn trò toån thaát ” thay vì höôùng
vaøo “quaûn trò ruûi ro vaø baát ñònh ”.

NHIEÄM VUÏ NHAØ QTRR
1. Giuùp toå chöùc nhaän daïng, phaân tích ño löôøng vaø phaân loaïi
nhöõng ruûi ro ñaõ vaø seõ ñeán vôùi toå chöùc.
2. Xaây döïng vaø toå chöùc thöïc hieän chöông trình kieåm soaùt ruûi
ro, vôùi nhöõng ñieàu kieän phuø hôïp vôùi toå chöùc ñoù.
3. Xaây döïng vaø thöïc hieän toát caùc chöông trình taøi trôï ruûi ro:
1. Thu xeáp vaø thöïc hieän nhanh choùng caùc hôïp ñoàng baûo hieåm.
2. Xaây döïng vaø quaûn lyù hieäu quaû caùc quyõ döï phoøng.
3. Vaän ñoäng söï uûng hoä cuûa caùc chuû theå coù lieân quan
4. Phaân tích vaø löïa choïn caùc hình thöùc taøi trôï thích hôïp khaùc

QUAÛN TRÒ RUÛI RO, QUAÛN TRÒ HOAÏT
ÑOÄNG VAØ QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC
 Chöùc naêng quaûn trò chieán löôïc bao goàm nhöõng hoaït ñoäng
nhaèm tìm ra söù maïng, nhöõng chæ tieâu vaø nhieäm vuï cuûa toå chöùc,
keá hoaïch chieán löôïc cuûa noù, cuõng nhö quaù trình ñaùnh giaù ñöôïc söû
duïng ñeå ño löôøng söï tieán trieån cuûa toå chöùc ñoái vôùi söù maïng cuûa
noù.
 Chöùc naêng quaûn trò hoaït ñoäng bao goàm nhöõng hoaït ñoäng thöïc
söï höôùng toå chöùc ñeán nhieäm vuï cuûa noù. Quaûn trò hoaït ñoäng chính
noù lieân quan ñeán quaù trình cung caáp haøng hoùa vaø dòch vuï, nghóa
laø vôùi vieäc quaûn trò “baèng caùch naøo toå chöùc laøm ñöôïc ñieàu noù
caàn phaûi laøm”.
 Chöùc naêng quaûn trò ruûi ro bao goàm taát caû nhöõng hoaït ñoäng laøm
cho vieäc ñaït ñöôïc söù maïng cuûa toå chöùc moät caùch tröïc tieáp vaø deã
daøng.

VÍ DUÏ
Nghieân cöùu marketing
1. Chieán löôïc: Söù maïng cuûa chuùng ta töông taùc vôùi nhu caàu
treân thò tröôøng veà nhöõng saûn phaåm/dòch vuï cuûa chuùng ta nhö
theá naøo? Chuùng ta muoán bieát caùi gì?
2. Hoaït ñoäng: Chuùng ta ñang ñaûm baûo nhöõng ñaùnh giaù chính
xaùc vaø ñuùng luùc veà thò tröôøng nhö theá naøo? Nghieân cöùu ñöôïc
chæ ñaïo nhö theá naøo?
3. Ruûi ro: Nghieân cöùu cuûa chuùng ta coù phaûi laø ñaëc tröng veà
thöïc teá hay khoâng? Nhöõng ruûi ro maéc sai laàm laø gì? Nhöõng
ruûi ro naøo phaùt sinh töø öôùc muoán ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng?

NHÖÕNG YEÁU TOÁ CUÛA ORM
1. Xaùc ñònh söù maïng. Saép xeáp thöù töï nhöõng chæ tieâu vaø nhöõng muïc tieâu quaûn
trò ruûi ro cuøng vôùi söù maïng cuûa toå chöùc laø moät nhieäm vuï cô baûn cuûa nhaø quaûn
trò ruûi ro.
2. Ñaùnh giaù ruûi ro vaø tính baát ñònh bao goàm taát caû nhöõng hoaït ñoäng lieân quan
ñeán vieäc nhaän daïng, phaân tích vaø ño löôøng ruûi ro vaø tính baát ñònh.
3. Kieåm soaùt ruûi ro laø taát caû nhöõng hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán vieäc neù traùnh,
ngaên chaën, giaûm bôùt hay neáu khoâng thì cuõng laø kieåm soaùt nhöõng ruûi ro vaø
tính baát ñònh.
4. Taøi trôï ruûi ro laø caùc hoaït ñoäng cung caáp nhöõng phöông tieän ñeàn buø toån thaát
xaûy ra, hay taïo quó cho nhöõng chöông trình khaùc ñeå giaûm bôùt ruûi ro vaø baát
ñònh hay gia taêng nhöõng keát quaû tích cöïc.
5. Quaûn lyù chöông trình laø taát caû nhöõng hoaït ñoäng vaø nhöõng chieán löôïc lieân
quan ñeán hoaït ñoäng daøi haïn vaø haøng ngaøy cuûa chöùc naêng quaûn trò ruûi ro.

CHÖÔNG 2
NHAÄN DAÏNG RUÛI RO

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH

MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU
 1. Hieåu ñöôïc caùc vaán ñeà veà ñaùnh giaù ruûi ro.
 2. Giaûi thích quaù trình nhaän daïng ruûi ro
 3. Hieåu ñöôïc söï khaùc nhau giöõa phaân tích hieåm hoïa vaø phaân
tích toån thaát.
 4. Nhaän bieát chi phí toån thaát chung.
 5. Giaûi thích taïi sao nhaø quaûn trò ruûi ro laïi phaûi ño löôøng caùc
nguy cô ruûi ro, hai ñaïi löôïng naøo caàn ñöôïc ño löôøng vaø
phöông phaùp ño löôøng moãi ñaïi löôïng ñoù nhö theá naøo.
 6. Hieåu ñöôïc cô caáu ñaùnh giaù ruûi ro

NOÄI DUNG CÔ BAÛN
1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM
2. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NHAÄN DAÏNG RUÛI RO
3. PHAÂN TÍCH HIEÅM HOÏA VAØ TOÅN THAÁT

MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM
1. Nhaän daïng ruûi ro ? Nhaän daïng ruûi ro laø quaù trình
xaùc ñònh lieân tuïc vaø coù heä thoáng caùc ruûi ro vaø baát
ñònh cuûa moät toå chöùc. Caùc hoaïït ñoäng nhaän daïng
nhaèm phaùt trieån thoâng tin veà nguoàn ruûi ro, caùc yeáu
toá maïo hieåm, hieåm hoïa, vaø nguy cô ruûi ro.
2. Nguoàn ruûi ro? Nguoàn ruûi ro laø nguoàn caùc yeáu toá
goùp phaàn vaøo caùc keát quaû tieâu cöïc hay tích cöïc.

3 Yeáu toá maïo hieåm? Moái nguy hieåm laø caùc nguyeân
nhaân cuûa toån thaát.
4 Yeáu toá hieåm hoïa? Moái hieåm hoïa goàm caùc ñieàu
kieän taïo ra hoaëc laøm taêng caùc khaû naêng toån thaát vaø
möùc ñoä cuûa ruûi ro suy tính.
5 Nguy cô ruûi ro? Nguy cô ruûi ro laø caùc ñoái töôïng
chòu caùc keát quaû, coù theå laø ñöôïc hay maát.

NGUOÀN RUÛI RO
1. Moâi tröôøng vaät chaát
2. Moâi tröôøng vaên hoaù - xaõ hoäi
3. Moââi tröôøng chính trò
4. Moâi tröôøng luaät phaùp
5. Moâi tröôøng hoaït ñoäng
6. Moâi tröôøng kinh teá
7. Vaán ñeà nhaän thöùc.

NGUOÀN RUÛI RO
 Moâi tröôøng vaät chaát
 Roõ raøng, moät trong nhöõng nguoàn ruûi ro cô baûn nhaát laø moâi
tröôøng vaät chaát xung quanh ta. Ñoäng ñaát, haïn haùn, möa daàm
ñeàu coù theå daån ñeán toån thaát. Söï baát löïc cuûa chuùng ta trong
vieäc hieåu bieát moâi tröôøng chuùng ta ñang soáng, caùc aûnh höôûng
cuûa chuùng ta ñoái vôùi noù cuõng nhö cuûa noù ñoái vôùi chuùng ta laø
nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa nguoàn ruûi ro naày. Moâi tröôøng vaät
chaát cuõng coù theå laø nguoàn phaùt sinh caùc ruûi ro suy ñoaùn,
chaúng haïn ñoái vôùi noâng nghieäp, du lòch, ñaàu tö baát ñoäng saûn…

NGUOÀN RUÛI RO
 Moâi tröôøng vaên hoaù - xaõ hoäi
 Söï thay ñoåi caùc chuaån möïc giaù trò, haønh vi cuûa con ngöôøi,
caáu truùc xaõ hoäi, caùc ñònh cheá… laø nguoàn ruûi ro thöù hai. Nhieàu
nhaø kinh doanh Myõ ñaõ thaát baïi eâ cheà khi nhaûy vaøo moâi
tröôøng quoác teá. Chaúng haïn söï khaùc bieät veà caùc chuaån möïc xaõ
hoäi ôû Nhaät ñaõ cho thaáy ñaây laø moät nguoàn baát ñònh quan troïng
ñoái vôùi caùc doanh nhaân phöông Taây vaø Myõ. ÔÛ Myõ, tình traïng
baát oån trong daân chuùng do cuoäc baïo ñoäng naêm 1992 ôû Los
Angeles cuõng cho thaáy söï quan troïng cuûa nguoàn ruûi ro naày.
Söï thay ñoåi caùc chuaån möïc giaù trò cuõng coù theå tích cöïc, chaúng
haïn quan ñieåm veà phuï nöõ trong löïc löôïng lao ñoäng ñaõ môû ra
moät nguoàn naêng löïc môùi.

NGUOÀN RUÛI RO
 Moââi tröôøng chính trò
 Trong moät ñaát nöôùc, moââi tröôøng chính trò coù theå laø moät
nguoàn ruûi ro raát quan troïng. Chính saùch cuûa moät Toång Thoáng
môùi coù theå coù aûnh höôûng nghieâm troïng leân caùc toå chöùc (caét
giaûm ngaân saùch caùc ñòa phöông, ban haønh caùc quy ñònh môùi
veà xöû lyù chaát thaûi ñoäc haïi…). Treân phöông dieän quoác teá, moâi
tröôøng chính trò coøn phöùc taïp hôn. Khoâng phaûi taát caû caùc
quoác gia ñeàu daân chuû trong caùch ñieàu haønh, nhieàu nôi coù thaùi
ñoä vaø chính saùch raát khaùc nhau veà kinh doanh. Taøi saûn nöôùc
ngoaøi coù theå bò nöôùc chuû nhaø tòch thu hoaëc chính saùch thueá
thay ñoåi lieân tuïc. Moâi tröôøng chính trò cuõng coù theå coù taùc
ñoäng tích cöïc thoâng qua caùc chính saùch taøi chính vaø tieàn teä,
vieäc thöïc thi phaùp luaät, giaùo duïc coäng ñoàng…

NGUOÀN RUÛI RO
 Moâi tröôøng luaät phaùp
 Coù raát nhieàu söï baát ñònh vaø ruûi ro phaùt sinh töø heä thoáng phaùp
luaät. Luaät phaùp khoâng phaûi chæ ñeà ra caùc chuaån möïc vaø caùc
bieän phaùp tröøng phaïït, vaán ñeà laø baûn thaân xaõ hoäi coù söï tieán
hoùa vaø caùc chuaån möïc naày coù theå khoâng tieân lieäu ñöôïc heát. ÔÛ
phaïm vi quoác teá coøn phöùc taïp hôn vì caùc chuaån möïc luaät
phaùp coù theå thay ñoåi raát nhieàu töø nôi naày sang nôi khaùc. Moâi
tröôøng luaät phaùp cuõng taïo ra caùc keát quaû tích cöïc nhö cung
caáp moâi tröôøng xaõ hoäi oån ñònh, baûo veä caùc quyeàn coâng daân.

NGUOÀN RUÛI RO
 Moâi tröôøng hoaït ñoäng
 Quaù trình hoaïït ñoäng cuûa toå chöùc coù theå laøm phaùt sinh ruûi ro
vaø baát ñònh. Caùc tieán trình khuyeán maõi, tuyeån duïng, sa thaûi
nhaân vieân coù theå gaây ra caùc ruûi ro veà phaùp lyù. Quaù trình saûn
xuaát coù theå ñöa coâng nhaân ñeán caùc toån haïi vaät chaát. Caùc hoaït
ñoäng cuûa toå chöùc coù theå gaây toån haïi cho moâi tröôøng. Kinh
doanh quoác teá coù theå gaëp caùc ruûi ro vaø baát ñònh do heä thoáng
giao thoâng vaän chuyeån khoâng tin caäy. Veà khía caïnh ruûi ro
suy ñoaùn thì moâi tröôøng hoaït ñoäng cuoái cuøng seõ ñöa ra moät
saûn phaåm hay dòch vuï maø töø ñoù toå chöùc seõ thaønh coâng hay
thaát baïi.

NGUOÀN RUÛI RO
 Moâi tröôøng kinh teá
 Maëc duø moâi tröôøng kinh teá thöôøng vaän ñoäng theo moâi tröôøng
chính trò, söï phaùt trieån roäng lôùn cuûa thò tröôøng toaøn caàu ñaõ taïo
ra moät moâi tröôøng kinh teá chung cho taát caû caùc nöôùc. Maëc duø
caùc hoaït ñoäng cuûa moät chính phuû coù theå aûnh höôûng tôùi thò
tröôøng voán theá giôùi, nhöng haàu nhö moät quoác gia khoâng theå
kieåm soaùt noåi thò tröôøng naày. Tình traïng laïm phaùt, suy thoaùi,
ñình ñoán hieän nay laø caùc yeáu toá cuûa caùc heä thoáng kinh teá maø
khoâng moät quoác gia naøo coù theå kieåm soaùt noåi. ÔÛ moät phaïm vi
heïp, laõi suaát vaø hoaït ñoäng tín duïng coù theå aùp ñaët caùc ruûi ro
thuaàn tuùy vaø suy ñoaùn ñaùng keå leân caùc toå chöùc.

NGUOÀN RUÛI RO
 Vaán ñeà nhaän thöùc

 Khaû naêng cuaû moät nhaø quaûn trò ruûi ro trong vieäc hieåu, xem
xeùt, ño löôøng, ñaùnh giaù chöa phaûi laø hoaøn haûo. Moät nguoàn
ruûi ro quan troïng ñoái vôùi haàu heát caùc toå chöùc laø söï nhaän thöùc
vaø thöïc teá hoaøn toaøn khaùc nhau. Moâi tröôøng nhaän thöùc laø
nguoàn ruûi ro ñaày thaùch thöùc trong vieäc nhaän dieän vaø phaân
tích ruûi ro, vì nhöõng phaân tích ñoù ñoøi hoûi traû lôøi nhöõng caâu
hoûi nhö: “laøm sao hieåu ñöôïc aûnh höôûng cuûa söï baát ñònh leân
toå chöùc?” hay “laøm sao bieát ñöôïc caùi mình nhaän thöùc laø ñuùng
vôùi thöïc teá?”

NGUY CÔ RUÛI RO
1. Nguy cô ruûi ro veà taøi saûn.
2. Nguy cô ruûi ro veà traùch nhieäm phaùp lyù.
3. Nguy cô ruûi ro veà nguoàn nhaân löïc.

NGUY CÔ RUÛI RO
 Nguy cô ruûi ro veà taøi saûn.

 Nguy cô ruûi ro laø khaû naêng ñöôïc hay maát ñoái vôùi taøi saûn vaät chaát,
taøi saûn taøi chính hay taøi saûn voâ hình (danh tieáng, hoã trôï veà chính
trò, quyeàn taùc giaû) vaø caùc keát quaû naøy xaûy ra do caùc hieåm hoïa hoaëc
ruûi ro. Taøi saûn coù theå bò hö hoûng, bò huûy hoaïi hay taøn phaù, maát maùt
hoaëc giaûm giaù theo nhieàu caùch khaùc nhau. Vieäc khoâng theå söû duïng
taøi saûn trong moät thôøi gian - toån thaát veà maët thôøi gian– laø ví duï cho
moät loaïi toån thaát thöôøng bò boû qua. Thaät vaäy, moät bieán coá nhö söï
suïp ñoå thò tröôøng taøi chính ôû caùc nöôùc chaâu AÙ gaàn ñaây laøm ngöng
treä caùc hoaït ñoäng cuûa nhieàu doanh nghieäp ôû nhöõng nöôùc naøy vaø ñaõ
gaây ra toån thaát lôùn lao veà taøi saûn cho caùc doanh nghieäp naøy. Nguy
cô veà taøi saûn cuõng coù theå taïo ra caùc keát quaû tích cöïc.

NGUY CÔ RUÛI RO
 Nguy cô ruûi ro veà traùch nhieäm phaùp lyù.

 Laø caùc nguy cô coù theå gaây ra caùc toån thaát veà traùch nhieäm
phaùp lyù ñaõ ñöôïc quy ñònh. Luaät daân söï vaø hình söï quy ñònh
chi tieát caùc traùch nhieäm maø ngöôøi daân phaûi thöïc hieän. Nhaø
nöôùc ban haønh hieán phaùp, caùc luaät, quy ñònh vaø chæ thò aùp ñaët
caùc giôùi haïn theo luaät cho moät soá hoaïït ñoäng. Caùc traùch
nhieäm phaùp lyù thay ñoåi theo töøng quoác gia cuõng laø moät vaán
ñeà phaûi löu yù. Nguy cô ruûi ro veà traùch nhieäm haùp lyù thöïc söï
laø moät boä phaän cuaû nguy cô ruûi ro veà taøi saûn. Thaät ra nguy cô
ruûi ro traùch nhieäm phaùùp lyù coù nhöõng ñaëc tröng khaùc haún vôùi
caùc nguy cô ruûi ro veà taøi saûn vì noù laø nguy cô ruûi ro thuaàn
tuùy.

NGUY CÔ RUÛI RO
 Nguy cô ruûi ro veà nguoàn nhaân löïc.

 Laø nguy cô ruûi ro coù lieân quan ñeán “taøi saûn con ngöôøi” cuûa toå chöùc.
Ruûi ro coù theå gaây toån thöông hoaëc töû vong cho caùc nhaø quaûn lyù,
coâng nhaân vieân hay caùc ñoái töôïng coù lieân quan ñeán toå chöùc nhö
khaùch haøng, ngöôøi cung caáp, ngöôøi cho vay, caùc coå ñoâng … Veà
phöông dieän ruûi ro suy ñoaùn, moät ngöôøi lao ñoäng coù theå xem laø moät
nguy cô ruûi ro veà nguoàn nhaân löïc nhöng naêng suaát cuûa hoï coù theå coù
keát quaû tích cöïc. Moät thieát bò kyõ thuaät cao coù theå xem laø nguoàn gaây
toån thaát (do gaây tai naïn lao ñoäng) ñoàng thôøi cuõng laø nguoàn taïo ra lôïi
ích (laøm taêng naêng suaát). Cuoái cuøng ta khoâng neân nghó ruûi ro veà
nguoàn nhaân löïc luoân lieân heä vôùi caùc thieät haïi veà theå xaùc, söï baát oån
veà kinh teá cuõng laø nhöõng toån thaát phoå bieán (nhö thaát nghieäp hay veà
höu). Vì vaäy quaûn trò ruûi ro veà nguoàn nhaân löïc phaûi quan taâm ñeán
caùc lôïi ích veà kinh teá vaø theå chaát cuûa con ngöôøi.

CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NHAÄN DAÏNG
1. THIEÁT LAÄP BAÛNG KEÂ

2. PHAÂN TÍCH TAØI CHÍNH
3. PHAÂN TÍCH COÂNG NGHEÄ
4. THANH TRA HIEÄN TRÖÔØNG
5. THAM KHAÛO CAÙC CHUYEÂN GIA
6. PHAÂN TÍCH CAÙC TOÅN THAÁT
7. PHAÂN TÍCH CAÙC HÔÏP ÑOÀNG

THIEÁT LAÄP BAÛNG KEÂ
 Muïc ñích thieát laäp:
 (1) nhaéc nhaø quaûn trò ruûi ro caùc toån thaát coù theå coù,
(2) thu thaäp thoâng tin dieãn taû caùch vaø möùc ñoä doanh nghieäp
gaëp phaûi caùc toån thaát tieàm naêng ñoù,
(3) ñuùc keát moät chöông trình baûo hieåm, goàm caû giaù vaø caùc toån
thaát phaûi chi traû (Pfaffle and Nicosia, 1977).
 Cô sôû thieát laäp:
 Caùc nguoàn ruûi ro cô baûn
 Caùc taøi saûn coù theå coù cuûa doanh nghieäp
 Moâi tröôøng vaø caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp…

DANH SAÙNH 10 ÑIEÀU TOÀI TEÄ
NHAÁT COÙ THEÅ XAÛY RA
 Ñaây laø danh saùnh lieät keâ 10
Tình Chuùng ta caàn phaûi
ñieàu toài teä nhaát coù theå xaûy
huoáng laøm gì veà noù
ra vaø nhöõng haønh ñoäng seõ
thöïc hieän trong nhöõng tình 1. … …
huoáng nhö theá. Töøng ngöôøi
hay töøng nhoùm nhaø quaûn trò 2. …
laøm coâng vieän naøy. 3. …
10. …

THIEÁT LAÄP BAÛNG KEÂ
 Hai haïn cheá quan troïng.
 Thöù nhaát laø nhöõng baûng lieät keâ ñöôïc tieâu chuaån hoùa seõ thaát baïi trong
vieäc lieät keâ caùc ruûi ro baát thöôøng hay ñoäc nhaát ñoái vôùi moät doanh
nghieäp naøo ñoù. Vì vaäy nhaø quaûn trò ruûi ro phaûi bieát raèng toå chöùc cuûa
mình coù theå gaëp phaûi nhieàu ruûi ro thuaàn tuùy khoâng coù trong baûng lieät
keâ.
 Thöù hai, vì caùc thöïc haønh quaûn trò ruûi ro töø tröôùc ñeán nay khoâng chuù
troïng ñeán ruûi ro suy ñoaùn neân raát coù theå baûng lieät keâ seõ khoâng cung
caáp thoâng tin gì cho loaïi ruûi ro naøy. Vieäc nhaän daïng chuùng vaãn coù
moät yù nghóa raát lôùn, tröôùc tieân vì ruûi ro suy ñoaùn haàu nhö luoân luoân
ñeû ra ruûi ro thuaàn tuùy vaø töï baûn thaân ruûi ro suy ñoaùn cuõng coù theå coù
nhöõng keát quaû baát lôïi.

PHAÂN TÍCH TAØI CHÍNH
 Baèng caùch phaân tích baûng toång keát taøi saûn, caùc baùo
caùo hoaït ñoäng kinh doanh vaø caùc taøi lieäu hoå trôï,
Criddle cho raèng nhaø quaûn trò ruûi ro coù theå xaùc ñònh
moïi nguy cô ruûi ro cuûa toå chöùc veà taøi saûn, traùch
nhieäm phaùp lyù vaø nguoàn nhaân löïc. Baèng caùch keát
hôïp caùc baùo caùo naày vôùi caùc döï baùo veà taøi chính vaø
döï toaùn ngaân saùch, ta cuõng coù theå phaùt hieän caùc ruûi
ro trong töông lai. Lyù do laø vì caùc hoaït ñoäng cuûa toå
chöùc cuoái cuøng roài cuõng gaén lieàn vôùi tieàn hay taøi
saûn.

 Theo phöông phaùp naày, töøng taøi khoaûn seõ ñöôïc nghieân cöùu kyõ
ñeå phaùt hieän caùc ruûi ro tieàm naêng coù theå phaùt sinh. Keát quaû
nghieân cöùu ñöôïc baùo caùo cho töøng taøi khoaûn. Criddle cho raèng
phöông phaùp naøy ñaùng tin caäy, khaùch quan, döïa treân caùc soá lieäu
saün coù, coù theå trình baøy ngaén goïn, roõ raøng vaø coù theå duøng ñöôïc
cho caû nhaø quaûn trò ruûi ro vaø caùc nhaø tö vaán chuyeân nghieäp…
Cuõng neân löu yù laø phöông phaùp naøy khoâng loaïi tröø vieäc nhaän
daïng caùc ruûi ro suy ñoaùn, duø Criddle ñaõ khoâng tröïc tieáp gôïi ra.
Cuoái cuøng, ngoaøi vieäc giuùp nhaän daïng ruûi ro, phöông phaùp naày
cuõng höõu ích cho vieäc ño löôøng vaø ñònh ra caùch quaûn lyù toát nhaát
cho caùc nguy cô ruûi ro.

DOANH NGHIEÄP
1. Khaùi nieäm, muïc tieâu vaø trình töï phaân

tích
2. Phaân tích tyû leä
3. Phaân tích cô caáu
4. Thieát laäp caùc moâ hình phaân tích.

 Phaân tích baùo caùo taøi chính laø ngheä thuaät söû lyù caùc
soá lieäu coù trong caùc baùo caùo taøi chính thaønh nhöõng
thoâng tin höõu ích cho vieäc ra quyeát ñònh.
 Muïc tieâu cô baûn, cuoái cuøng cuûa phaân tích laø vieäc ra
caùc quyeát ñònh; tuy nhieân ñeå ñaït muïc tieâu naøy
thöôøng ngöôøi ta phaûi ra hai muïc tieâu trung gian:
1. Phaân tích ñeå hieåu vaø naém vöõng caùc soá lieäu coù trong
caùc baùo caoù taøi chính
2. So saùnh caùc soá lieäu caû ôû goùc ñoä khoâng gian vaø thôøi
gian ñeå ñöa ra caùc döï baùo cho töông lai.

TRÌNH TÖÏ PHAÂN TÍCH
1. Thieát laäp heä thoáng caùc caâu hoûi phuïc vuï muïc tieâu
phaân tích
2. Phaân tích sô boä caùc soá lieäu coù trong caùc baùo caùo:
phaân tích tyû leä vaø phaân tích cô caáu.
3. Thieát laäp caùc moâ hình phuïc vuï muïc tieâu phaân tích.
4. Traû lôøi caùc caâu hoûi böôùc 1 treân cô sôû ñoù ñöa ra caùc
quyeát ñònh ñoàng thôøi vôùi caùc kieán nghò vaø ñieàu
kieän keøm theo.

PHAÂN TÍCH TYÛ LEÄ
1. Caùc tyû leä ñaùnh giaù khaû naêng thanh toaùn
2. Caùc tyû leä ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng
3. Caùc tyû leä taøi trôï
4. Caùc tyû leä ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôïi
5. Caùc tyû leä ñaùnh giaù theo goùc ñoä thò tröôøng .

CAÙC TYÛ LEÄ ÑAÙNH GIAÙ KHAÛ
NAÊNG THANH TOAÙN
 Tyû leä löu ñoäng: TSNH
CR = ----------
NNH
 Tyû leä thanh toaùn nhanh: TSNH - TK
QR = --------------
NNH
 Tyû leä thanh toaùn laõi vay: EBIT
ICR = -------------
I

CAÙC TYÛ LEÄ ÑAÙNH GIAÙ HIEÄU QUAÛ
HOAÏT ÑOÄNG
 Hieäu quûa söû duïng toång taøi saûn NS
TAT = --------
A
 Voøng quay toàn kho Csx
IT = --------
TK
 Kyø thu tieàn bình quaân KPT*360
ACP = ---------
NS

CAÙC TYÛ LEÄ TAØI TRÔÏ
 Tyû leä nô / toång taøi saûn
TD
D/A = -----
TA
 Tyû leä nôï / voán sôû höõu
TD
D/E = -----
E

CAÙC TYÛ LEÄ ÑAÙNH GIAÙ KHAÛ
NAÊNG SINH LÔÏI
 Doanh lôïi goäp GP
GPM = --------
NS
 Doanh lôïi roøng NI
NPM = --------
NS
 Söùc sinh lôïi treân toång taøi saûn EBIT
BEP = --------
A
 Tyû suaát lôïi nhuaän treân toång taøi saûn NI
ROA = --------
A
 Tyû suaát lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu NI
ROE = --------
E

CAÙC TYÛ LEÄ ÑAÙNH GIAÙ THEO GOÙC
ÑOÄ THÒ TRÖÔØNG
 Tyû leä P/E
P ME
P/E = --------- = -----
EPS NI
 Tyû leä P/B
P ME
P/B = --------- = --------
B E

PHAÂN TÍCH CÔ CAÁU
1. Phaân tích cô caáu baûng caân ñoái keá toaùn
2. Phaân tích cô caáu baùo caùo lôøi loã

PHAÂN TÍCH CÔ CAÁU BAÛNG CAÂN
ÑOÁI KEÁ TOAÙN
 Caùch laäp:
Cho toång taøi saûn laø 100% tính caùc taøi saûn khaùc,
caùc khoaûn nôï vaø caùc khoaûn voán sôû höõu theo tyû leä
phaàn traêm so vôùi toång taøi saûn.
 Moät soá höôùng nhaän xeùt chính:
1. Cho pheùp so saùnh caû ôû goùc ñoä khoâng gian vaø thôøi
gian do ñaõ loaïi boû ñöôïc söï khaùc bieät veà maët qui
moâ.

PHAÂN TÍCH CÔ CAÁU BAÛNG CAÂN
ÑOÁI KEÁ TOAÙN
2. Cô caáu chi tieát trong phaàn taøi saûn theå hieän vieäc
phaân boá caùc nguoàn löïc taøi chính cuûa doanh nghieäp.
3. Cô caáu chi tieát trong phaàn nguoàn voán theå hieän
chính saùch taøi trôï cuûa doanh nghieäp.
4. So saùnh cô caáu nguoàn voán vaø cô caáu taøi saûn ñeå
nhaän xeùt veà chính saùch taøi chính cuaû doanh
nghieäp.

PHAÂN TÍCH CÔ CAÁU BAÙO CAÙO
LÔØI LOÃ
 Caùch laäp:
Cho doanh thu roøng laø 100% caùc khoaûn chi phí
vaø thu nhaäp khaùc ñöôïc tính theo tyû leä phaàn traêm so
vôùi doanh thu roøng.
 Moät soá höôùng nhaän xeùt:
1. Cho pheùp so saùnh caû ôû goùc ñoä khoâng gian vaø thôøi
gian do ñaõ loaïi boû ñöôïc söï khaùc bieät veà maët qui
moâ.

PHAÂN TÍCH CÔ CAÁU BAÙO CAÙO
LÔØI LOÃ
2. Cho pheùp ñaùnh giaù nhöõng ñieåm maïnh vaø yeáu cuaû
doanh nghieäp trong töøng quaù trình saûn xuaát kinh
doanh.
3. Cô caáu chi tieát baùo caùo lôøi loã cuõng ñaùnh giaù cô caáu
chi tieát cuûa gía baùn, giaù thaønh do vaäy coù theå ñaùnh
giaù khaû naêng caïnh tranh, thuaän lôïi vaø nguy cô cuûa
doanh nghieäp.

Moái quan heä giöõa hieäu quaû vaø ruûi ro
Hieäu quaû kinh doanh caàn ñöôïc ñaùnh giaù trong

moái quan heä chaët cheõ vôùi ruûi ro. Hieäu quaû
kinh doanh ñöôïc coi laø toát hôn khi möùc ñoä ruûi
ro khoâng ñoåi nhöng hieäu quaû cao hôn hoaëc vôùi
hieäu quaû khoâng ñoåi nhöng möùc ñoä ruûi ro thaáp
hôn, hay noùi caùch khaùc heä soá bieán thieân nhoû
hôn.

HEÄ THOÁNG CHÆ TIEÂU HQKD
1. Chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi:
a. Giaù trò gia taêng treân moät lao ñoäng
b. Tyû suaát thueá treân toång taøi saûn
c. Thu nhaäp bình quaân ngöôøi lao ñoäng.
2. Chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû taøi chính
a. Lôïi nhuaân
b.Tyû suaát lôïi nhuaän treân toång taøi saûn
c.Tyû suaát lôïi nhuaän treân voán sôû höõu
d. Chæ soá P/E.

MOÂ HÌNH PHAÂN TÍCH HIEÄU QUAÛ
TAØI CHÍNH
P E/A
P/E  
B ROA
1
ROE  ROA 
1  D / A
 Csx Cql Cbh Ctc Cbt Ttn  NS
ROA  1       
 NS NS NS NS NS NS  A


MOÂ HÌNH PHAÂN TÍCH CAÙC ÑOØN BAÛY
TAØI CHÍNH
DTL  DOL  DFL

Q( P  V ) EBIT  F EBIT / NS  F / NS
DOL   
Q( P  V )  F EBIT EBIT / NS
Q( P  V )  F EBIT EBIT / NS
DFL   
Q( P  V )  F  I EBIT  I EBIT / NS  I / NS
EBIT EBIT / NS
DFL  
EBT EBT / NS

PHAÂN TÍCH COÂNG NGHEÄ
 Phöông phaùp heä thoáng thöù hai ñeå nhaän dieän caùc ruûi ro tieàm
naêng cuûa moät toå chöùc laø phöông phaùp löu ñoà. Tröôùc tieân ta
xaây döïng moät hay moät daõy caùc löu ñoà trình baøy taát caû caùc
hoaït ñoäng cuûa toå chöùc, baét ñaàu töø khaâu nguyeân lieäu, nguoàn
naêng löôïng, vaø taát caû caùc ñaàu vaøo khaùc töø ngöôøi cung caáp, vaø
keát thuùc vôùi thaønh phaåm trong tay ngöôøi tieâu thuï.
 Keá ñoù, moät baûng lieät keâ caùc nguoàn ruûi ro veà taøi saûn, traùch
nhieäm phaùp lyù vaø nguoàn nhaân löïc coù theå ñöôïc söû duïng cho
töøng khaâu trong löu ñoà ñeå nhaän daïng caùc ruûi ro maø toå chöùc
coù theå gaëp.

THANH TRA HIEÄN TRÖÔØNG
 Thanh tra hieän tröôøng laø moät vieäc phaûi laøm ñoái vôùi
nhaø quaûn trò ruûi ro. Baèng caùch quan saùt caùc boä phaän
cuûa toå chöùc vaø caùc hoaït ñoäng tieáp sau ñoù cuûa noù,
nhaø quaûn trò coù theå hoïc ñöôïc raát nhieàu veà nhöõng ruûi
ro maø toå chöùc coù theå gaëp.

THAM KHAÛO CAÙC CHUYEÂN GIA
TRONG TOÅ CHÖÙC
 Caùch thöù tö ñeå nhaän daïng caùc ruûi ro cuûa toå chöùc laø
thoâng qua caùc giao tieáp thöôøng xuyeân vaø coù heä thoáng
vôùi caùc boä phaän khaùc trong toå chöùc. Caùc giao tieáp
naày bao goàm
 (1) Môû roäng vieäc thaêm vieáng caùc caùn boä quaûn lyù vaø
nhaân vieân ôû caùc boä phaän khaùc qua ñoù nhaø quaûn trò ruûi
ro coá gaéng coù ñöôïc nhöõng hieåu bieát ñaày ñuû veà caùc
hoaït ñoäng cuõng nhö caùc toån thaát coù theå coù töø caùc hoaït
ñoäng naøy.

TRONG TOÅ CHÖÙC
 (2) Caùc baùo caùo mieäng hoaëc baèng vaên baûn cuûa caùc boä phaän
do hoï töï ñeà xöôùng hoaëc thöïc hieän theo moät heä thoáng baùo caùo
thöôøng xuyeân nhaèm giuùp nhaø quaûn trò ruûi ro naém ñöôïc nhöõng
thoâng tin caàn thieát.
 Khoâng neân xem thöôøng tính quan troïïng cuûa heä thoáng giao
tieáp nhö theá. Caùc boä phaän naøy thöôøng xuyeân taïo ra hoaëc
nhaän thöùc ñöôïc caùc nguy cô ruûi ro maø nhaø quaûn trò ruûi ro coù
theå boû soùt. Thaät vaäy, söï thaønh coâng cuûa nhaø quaûn trò ruûi ro
phuï thuoäc raát nhieàu vaøo tinh thaàn hôïp taùc cuûa caùc boä phaän
trong toå chöùc.

NGOAØI TOÅ CHÖÙC
 Ñeå boå sung cho vieäc giao tieáp vôùi caùc boä phaän khaùc
trong toå chöùc, nhaø quaûn trò ruûi ro neân trao ñoåi theâm
vôùi nhöõng ngöôøi coù quan heä vôùi toå chöùc nhö caùc
chuyeân vieân keá toaùn, luaät sö, caùc nhaø tö vaán veà ruûi
ro, chuyeân vieân thoáng keâ, hay caùc chuyeân gia kieåm
soaùt toån thaát. Muïc ñích cuûa caùc trao ñoåi laø nhaèm tìm
hieåu xem nhöõng ngöôøi naøy coù nhaän ra ñöôïc caùc ruûi
ro naøo maø mình ñaõ boû soùt khoâng, hoaëc chính nhöõng
ngöôøi naøy coù taïo ra caùc ruûi ro môùi cho toå chöùc
khoâng.

PHAÂN TÍCH CAÙC HÔÏP ÑOÀNG
 Bôûi vì coù nhieàu ruûi ro phaùt sinh töø caùc quan heä hôïp
ñoàng vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, nhaø quaûn trò ruûi ro neân
nghieân cöùu kyõ caùc hôïp ñoàng ñeå xem ruûi ro coù taêng
hay giaûm qua caùc hôïp ñoàng naøy. Chaúng haïn trong
moät hôïp ñoàng thueâ nhaø, chuû nhaø vaø ngöôøi thueâ coù
raát nhieàu ñieàu phaûi thöông löôïng vôùi nhau.

PHAÂN TÍCH CAÙC TOÅN THAÁT
 Caùc soá lieäu thoáng keâ cho pheùp nhaø quaûn trò ruûi ro ñaùnh
giaù caùc xu höôùng cuûa caùc toån thaát maø toå chöùc ñaõ traûi qua vaø
so saùnh kinh nghieäm naøy vôùi caùc toå chöùc khaùc. Hôn nöõa, caùc
soá lieäu naøy cho pheùp nhaø quaûn trò ruûi ro phaân tích caùc vaán ñeà
nhö nguyeân nhaân, thôøi ñieåm vaø vò trí cuûa tai naïn, ñaëc ñieåm
cuûa ngöôøi bò naïn vaø ngöôøi quaûn ñoác, vaø taát caû caùc yeáu toá
hieåm hoïa hoaëc caùc yeáu toá ñaëc bieät naøo coù aûnh höôûng ñeán baûn
chaát cuûa tai naïn. Caùc neùt chung hoaëc nhoùm caùc tình huoáng
thöôøng xaûy ra seõ gôïi söï quan taâm ñaëc bieät.

NHAÄN DIEÄN NHÖÕNG MOÁI NGUY
HIEÅM TIEÀM NAÊNG
 Khuûng khoaûng baét nguoàn töø nhieàu nguyeân caên, vaø chuùng
thöôøng lieân quan ñeán tính chaát ñaëc thuø kinh doanh rieâng cuûa
töøng toå chöùc.
 Tai naïn vaø nhöõng hieåm hoaï thieân nhieân, moâi tröôøng vaø söùc
khoeû, söï coá kyõ thuaät, nhöõng theá löïc thò tröôøng vaø kinh teá vaø
nhöõng nhaân vieân teä haïi laø nhöõng moái hieåm hoaï maø nhieàu toå
chöùc phaûi ñoái maët.
 Khi baïn kieåm tra nhöõng khuûng khoaûng tieàm naêng, haõy tìm
kieám cô sôû thoâng tin treân dieän roäng. Söï ñoàng taâm hieäp löïc
bao giôø cuõng hieäu quaû hôn.

NHAÄN DIEÄN NHÖÕNG MOÁI NGUY
HIEÅM TIEÀM NAÊNG
 Haõy thöïc hieän kieåm toaùn ruûi ro cuûa toå chöùc baïn thoâng qua
caùc boä phaän. Nhöõng ngöôøi gaàn guõi nhaát vôùi caùc hoaït ñoäng
cuûa coâng ty laø nhöõng ngöôøi coù nhieàu khaû naêng nhaát ñeå phaùt
hieän ra nhöõng tình huoáng gaây khuûng hoaûng.
 Moät bieän phaùp xaùc ñònh khuûng hoaûng tieàm naêng laø haõy töï ñaët
baûn thaân baïn vaøo vò trí moät keû phaù hoaïi trong cuoäc vaø hoûi:
“Toâi coù theå laøm gì ñeå phaù hoaïi coâng ty naøy”.
 Moät caùch ñeå xaùc ñònh möùc ñoä öu tieân cho noã löïc ngaên chaën
khuûng hoaûng laø ñònh löôïng ruûi ro theo soá laàn taùc ñoäng tieàm
naêng vaø khaû naêng xaûy ra chuùng.

Bí quyeát xaùc ñònh nhöõng khuûng hoaûng
tieàm naêng
 Coâng ty cuûa baïn daõ coù bieän phaùp ñoàng boä ñeå nhaän dieän
khuûng hoaûng tieàm naêng chöa? Neáu chöa ñaây seõ laø moät soá
lôøi khuyeân ruùt ra töø thöïc teá:
1. Vieäc xaùc ñònh ruûi ro phaûi trôû thaønh moät phaàn thöôøng xuyeân
cuûa coâng taùc ñaùnh giaù vaø laäp keá hoaïch kinh doanh.
2. Tieán haønh coâng taùc nhaän ñònh ruûi ro ôû moïi caáp baäc töø treân
xuoáng döôùi. Ñieàu naøy seõ thu huùt moïi caùc nhaân tham gia.
3. Xem xeùt noäi boä cuõng nhö beân ngoaøi toå chöùc cuûa baïn. (
khaùch haøng, ngöôøi cung caáp, chuyeân gia phaân tích, …)
Haõy nghó ñeán moïi khaû naêng maø baïn coù theå gaây neân söï
chao ñaûo cho chính coâng ty cuûa mình. Nhöõng gì baïn nghó
ñeá thì ngöôøi khaùc cuõng coù theå ñaõ tính ñeán.

NHAÄN DIEÄN KHUÛNG HOAÛNG
coù löûa thì môùi coù khoùi
 Baûy daáu hieän cho bieát khuûng hoaûng ñang ñònh hình
 Taïi sao caùc daáu hieäu caûnh baùo thöôøng khoâng ñöôïc
chuù yù ñeán
 Nhöõng lôøi khuyeân thieát thöïc ñeå nhaän bieát khuûng

hoaûng

CAÙC DAÁU HIEÄU CAÛNH BAÙO
1. Giaùn ñoaïn kyõ thuaät – caùch maïng coâng ngheä
2. Phaûn ñoái cuûa coâng chuùng tröôùc söï thay ñoåi.
3. Caûnh baùo cuûa caùc thanh tra xaây döïng, söùc khoeû vaø
an toaøn
4. Tin ñoàn vaø söï nghi ngôø dai daúng
5. Phaøn naøn dai daúng cuûa khaùch haøng
6. Caùc tieâu chuaån quaûn lyù loûng leûo
7. Yeâu caàu khaån thieát cuûa nhaân vieân caáp döôùi.

TAÏI SAO NHÖÕNG LÔØI CAÛNG BAÙO
THÖÔØNG KHOÂNG ÑÖÔÏC CHUÙ YÙ
1. Chuû quan tröôùc moät vaán ñeà.
2. Söï kieâu caêng
3. Khoâng theå keát hôïp vaø söû lyù thoâng tin.

GIAÛI PHAÙP
Ñeå nhaän bieát khuûng hoaûng tröôùc khi noù xaûy ra hoaëc trong thôøi
gian ñaàu phaùt trieån cuûa noù baïn caàn coù moät cô cheá toå chöùc ñeå:
 Nhaän bieát caùc daáu hieäu caûnh baùo khuûng hoaûng
 Thoâng baùo söï caûnh baùo naøy cho nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm
haønh ñoäng.
Haõy xem xeùt ba ñeà xuaát sau:
1. Trao quyeàn cho caùc nhaân vieân thöôøng
2. Ñaûm baûo raèng coù ai ñoù ñaõ laéng nghe nhöõng ñieàu caûnh baùo
naøy.
3. Hình thaønh moät nhoùm quaûn lyù khuûng hoaûng noøng coát.

Bí quyeát nhaän bieát caùc khuûng hoaûng
saép xaûy ra
 Nhieàu nhaø quaûn lyù thöôøng khoâng saün loøng ñoái maët vôùi
nhöõng tình huoáng khoù chòu. Hoï khoâng tin vaøo nhöõng thoâng
tin xaáu hoaëc khoâng muoán giaûi quyeát chuùng. Nhöng khoâng
phaûi vaán ñeà naøo cuõng gaây ra khuûng hoaûng và caùc nhaø quaûn
lyù seõ phung phí söùc löïc neáu nhaø quaûn lyù söû lyù theo caùch ñoù.
Vaäy laøm theá naøo ñeå hoï nhaän ra khuûng hoaûng khi nhìn thaáy
chuùng? Döôùi ñaây laø moät soá gôïi yù chuùng:
1. Haõy chuù yù khi baûn naêng cuûa baïn maùch baûo coù ñieàu gì ñoù
khoâng oån.
2. Haõy ñöông ñaàu vôùi nhöõng ñieàu khoâng hay khi baïn gaëp
chuùng. Ñöøng boû qua, bieän hoä cho chuùng hoaëc giaûm thieåu
möùc ñoä quan troïng cuûa chuùng. Thay vaøo ñoù haõy xem xeùt
kyõ löôõng.

Bí quyeát nhaän bieát caùc khuûng hoaûng
saép xaûy ra
3. Haõy xem xeùt haäu quaû neáu nhöõng ñieàu khoâng hay ñoù laø söï
thaät ( ví duï: thieät haïi veà taøi chính, nguoàn nhaân löïc , danh
tieáng coâng ty…)
4. Haõy ñaët caâu hoûi: phaûi chaêng ñaây laø khôûi ñaàu cuûa moät vaán
ñeà lôùn, nguy hieåm? Möùc ñoä vaán ñeà naøy hieän nay ra sao?
Chuùng coù theå môû roäng vaø nguy hieåm hôn hay khoâng?
5. Haõy tham khaûo yù kieán nhöõng ngöôøi khaùc, ñaëc bieät laø
nhöõng ngöôøi coù lieân heä maät thieát vôùi tình huoáng ñoù.
6. Haõy ñeå caùc giaù trò cuûa baïn daãn daét baïn. Ñieàu gì laø quan
troïng? Ñieàu gì neân laøm? Ví duï: neáu nhaø thaàu phuï cuûa coâng
ty baïn ñang thaûi ra nhöõng chaát ñoäc haïi, coù haïi ñeán moâi
tröôøng vaø ñe doaï söï soáng vaø baïn cho raèng hoï ñang thôø ô
tröôùc vaán ñeà naøy, haõy laøm dieàu maø giaù trò baïn maùch baûo:
ñoái maët vôùi vaán ñeà, ñöøng laøm ngô.

NGUYEÂN NHAÂN CUÛA TAI NAÏN
1. QUAN ÑIEÅM COÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN CON

NGÖÔØI CUÛA HEINRICH
2. QUAN ÑIEÅM KYÕ THUAÄT

QUAN ÑIEÅM VEÀ CON NGÖÔØI
 Theo lyù thuyeát “domino” cuûa Heinrich, moät tai naïn coù theå
ngaên ngöøa ñöôïc laø moät trong naêm yeáu toá tuaàn töï gaây ra toån
thöông.
1. Yeáu toá doøng doõi vaø moâi tröôøng xaõ hoäi
2. Sai laàm cuûa con ngöôøi (caùc khieám khuyeát cuûa con ngöôøi do
di truyeàn ñöa ñaåy tôùi nhöõng haønh ñoäng khoâng an toaøn hay
gaây ra nhöõng hieåm hoïa)
3. Haønh ñoäng khoâng an toaøn hay hieåm hoïa (maùy moùc, cô
theå…)
4. Tai naïn
5. Thöông taät

QUAN ÑIEÅM KYÕ THUAÄT
 Quan ñieåm kyõ thuaät nhaán maïnh caùc nguyeân nhaân thuoäc
veà vaät lyù hay cô hoïc cuûa tai naïn, chaúng haïn nhö daây
ñieän khoâng ñaït tieâu chuaån, xöû lyù chaát thaûi khoâng ñuùng
caùch, xe coä hoaëc giao loä ñöôïc thieát keá khoâng ñaït yeâu
caàu, maùy moùc khoâng ñöôïc che chaén cho an toaøn…Moät
nghieân cöùu ñaõ cho raèng caùc hieåm hoïa ñoái vôùi caùc toån
thaát do hoûa hoaïn neân ñöôïc xem laø thuoäc veà kyõ thuaät,
bôûi vì nhöõng vaät cuï theå nhö caáu truùc cuûa toøa nhaø, caùc
bieän phaùp baûo veä, caùch söû duïng, vaø caùc yeáu toá beân
ngoaøi nhö ñaëc ñieåm cuûa khu vöïc xung quanh, taát caû coù
theå ñoùng goùp thaønh yeáu toá maïo hieåm ñoái vôùi hoûa hoaïn.

PHAÂN TÍCH TOÅN THAÁT
 Ñeå coù thoâng tin veà nhöõng toån thaát coù theå coù, nhaø quaûn trò
ruûi ro caàn trieån khai
 (1) moät maïng caùc nguoàn thoâng tin, vaø
 (2) maãu baùo caùo tai naïn vaø suyùt xaûy ra tai naïn.
 Thoâng tin veà toån thaát ñöôïc cung caáp qua caùc baùo caùo naøy
coù theå ñöôïc duøng ñeå
 (1) ñaùnh giaù coâng vieäc cuûa quaûn ñoác daây chuyeàn,
 (2) xaùc ñònh hoaït ñoäng naøo caàn ñieàu chænh, neáu coù,
 (3) xaùc ñònh caùc hieåm hoïa töông öùng vôùi toån thaát, vaø
 (4) cung caáp thoâng tin coù theå duøng ñeå ñoäng vieân coâng nhaân vaø
nhaø quaûn lyù chuù yù nhieàu hôn ñeán vieäc kieåm soaùt toån thaát.

PHAÂN TÍCH HIEÅM HOÏA
 Phaân tích toån thaát vaø hieåm hoïa:

 Ñoù laø quaù trình maø nhaø quaûn trò ruûi ro öôùc löôïng
caùc ñieàu kieän taïo neân ruûi ro, moái nguy hieåm cuøng
vôùi nhöõng hieåm hoïa naøy, vaø toån thaát xuaát hieän laø
keát quaû cuaû moái nguy hieåm.
 Caùc hieåm hoïa coù theå ñöôïc phaùt hieän thoâng qua
caùc cuoäc thanh tra.

 Ñeå giuùp thöïc hieän caùc cuoäc ñieàu tra, nhaø quaûn trò ruûi ro coù
theå thieát keá moät danh saùch nhaéc nhôû ngöôøi kieåm tra caùc
moái hieåm hoïa coù theå coù.Chaúng haïn, moät maãu chæ yeâu caàu
(1) ñaùnh giaù caùc ñieàu kieän toång quaùt veà caùc trang thieát bò,
duïng cuï, boä phaän taïp vuï… vaø (2) caùc ñeà nghò caûi thieän caùc
ñieàu kieän naày. Moät maãu deã hieåu hôn yeâu caàu (1) caùc tình
hình khoâng an toaøn hay caùc haønh ñoäng caàn löu yù, (2) caùc
daáu hieäu naøy coù ñöôïc trao ñoåi vôùi quaûn ñoác chöa, (3) caùc
nguyeân nhaân cuûa moãi daáu hieäu naøy, vaø (4) kieán nghò caùc
bieän phaùp ñoái vôùi caùc nguyeân nhaân naøy.

1. PHÖÔNG PHAÙP TRUY LOÃI
Moâät kyõ thuaät toû ra ngaøy caøng höõu duïng trong vieäc phaân tích caùc
nguyeân nhaân tai naïn laø phöông phaùp truy loãi. Kyõ thuaät naøy coù theå ñöôïc
duøng trong phaân tích toån thaát ñeå xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân cuûa toån
thaát thöïc söï hay trong phaân tích söï maïo hieåm ñeå xaùc ñònh nguyeân
nhaân vaø haäu quaû tai naïn.
2. PHAÂN TÍCH CHUOÃI RUÛI RO cung caáp moät caáu truùc phaân
tích ñeå xem xeùt moái quan heä giöõa moái hieåm hoïa vaø toån thaát .
1. YEÁU TOÁ MAÏO HIEÅM
2. MOÂI TRÖÔØNG
3. CÔ CHEÁ TÖÔNG TAÙC
4. KEÁT QUAÛ
5. HAÄU QUAÛ

30 DAÁU HIEÄU CAÛNH BAÙO RAÉC
ROÁI COÙ THEÅ XAÛY RA
1. Coâng ty baïn laø moät doanh nghieäp môùi thaønh laäp?
2. Nhoùm baïn chuaån bò tung ra moät saûn phaåm môùi hoaëc moät
dònh vuï môùi?
3. Baïn ñang thieát laäp moät qui trình môùi?
4. Doanh nghieäp cuûa baïn thuoäc lóng vöïc coâng ngheä tieán boä
nhanh?
5. Gaàn ñaây coâng ty baïn ñaõ traûi qua moät cuoäc caûi toå trong
quaûn lyù?
6. Phoøng hay coâng ty cuûa baïn vöøa hoaëc chuaån bò coù moät cuoäc
taùi cô caáu quan troïng?
7. Lôïi nhuaän cuûa phoøng hay coâng ty cuûa baïn bò giaûm suùt?
8. Vieäc kinh doanh cuûa coâng ty baïn ñöôïc chænh ñoán ñaùng keå?

9. Doanh nghieäp cuûa baïn phuï thuoäc vaøp moät saûn phaåm hay moät dòch vuï
duy nhaát?
10. Coâng ty cuûa baïn phuï thuoäc vaøo moät vaøi nhaø cung caáp lôùn?
11. Coâng ty cuûa baïn phuï thuoäc vaøo moät vaøi khaùch haøng lôùn?
12. Heä thoáng coâng ngheä thoâng tin cuûa baïn yeáu keùm?
13. Gaàn ñaây coâng ty cuûa baïn ñöôïc ña daïng hoaù vaøo thò tröôøng môùi hay ñòa
ñieåm môùi?
14. Thaùi ñoä chung cuûa phoøng hay nhoùm baïn coù kieâu caêng, deã kích ñoäng
vaø maïo hieåm?
15. Hoaït ñoäng kinh doanh cuûa baïn coù laøm toån haïi moâi tröôøng khoâng?
16. Coâng ty cuûa baïn coù thieáu ngöôøi thay theá caùc nhaân vieân chính hoaëc coù
keá hoaïch chuyeån tieáp khoâng?

17. Phoøng hay coâng ty cuûa baïn gaàn ñaây coù traûi qua söï taêng
tröôûng nhanh choùng khoâng?
18. Saûn phaåm hay coâng ty cuûa baïn coù bò giaûm suùt thò phaàn
khoâng?
19. Coâng ty cuûa baïn coù dính vaøo kieän tuïng hay trang caõi vôùi
kieåm toaùn beân ngoaøi khoâng?
20. Coâng ty cuûa baïn coù phuï thuoäc vaøo heä thoáng taøi chính keá
toaùn mô hoà hay chieáu leä khoâng?
21. Doanh nghieäp cuûa baïn coù phuï thuoäc vaøo quyeàn sôû höõu hay
quan heä gia ñình khoâng?
22. Coâng ty cuûa baïn coù deõ aûnh höôûng bôûi thieân tai khoâng?
23. Möùc ñoä tín nhieäm cuûa coâng ty cuûa baïn coù keùm khoâng?
24. Phoøng hay coâng ty cuûa baïn coù möùc ñoä thay theá nhaân vieân
hoaëc gaëp khoù khaên trong vieäc giöõ chaân nhaân taøi khoâng?

25. Coâng ty cuûa baïn coù deã bò löøa gaït khoâng?
26. Baïn hay coâng ty cuûa baïn coù taàm nhìn aûnh höôûng maïnh meõ
ñeán coâng chuùng khoâng?
27. Löïc löôïng lao ñoäng trong coâng ty coù quan heä xaáu vôùi ban
quaûn lyù hay khoâng?
28. Coâng ty cuûa baïn coù hoaït ñoäng trong moät nöôùc coù baát oån veà
kinh teá hoaëc chính trò khoâng?
29. Coâng ty baïn coù thieáu nguoàn döï tröõ tieàmn maët khoâng?
30. Phoøng hay coâng ty cuûa baïn coù duøng nguyeân lieäu ñoäc haïi
hay saûn xuaát saûn phaåm ñoäc haïi khoâng?
Neáu traû lôøi coù cho 15 caâu trôû leân : Chuaån bò khuûng
hoaûng; 10-14 caâu coâng ty baïn ñang gaëp raéc roái; 6-9 baïn
coù theå gaëp raéc roái; 5 caâu trôû xuoáng toát. Baïn coù chaéc laø
mình ñang kinh doanh?

BAØI TAÄP
1. Moät döï aùn ñaàu tö coù söùc sinh lôïi treân toång taøi saûn (BEP) laø
10%. Thu nhaäp vaø chi phí khaùc baèng khoâng. Thueá thu nhaäp
cuûa coâng ty laø 28%. Coâng ty coù 3 phöông aùn taøi trôï nhö sau:
1. Toaøn boä taøi saûn ñöôïc taøi trôï baèng voán sôû höõu.
2. 40% taøi saûn ñöôïc taøi trôï baèng voán vay.
3. 70% taøi saûn ñöôïc taøi trôï baèng voán vay.
Haõy xaùc ñònh tyû suaát lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu cuûa döï aùn trong töøng
tröôøng hôïp laõi suaát sau vaø cho nhaän xeùt.
 Laõi vay laø 7%/ naêm
 Laõi vay laø 10%/naêm
 Laõi vay laø 13%/naêm.

BAØI TAÄP
2. Moät döï aùn ñaàu tö co giaù baùn moät ñôn vò saûn phaåm laø
7000USD. Bieán phí moät ñôn vò saûn phaåm laø 4000 USD.
Toång ñònh phí laø 1.500.000 USD.
 Xaùc ñònh saûn löôïng vaø doanh thu hoøa voán lôøi loã?
 Neáu ñònh phí haïch toaùn laø 600.000 USD. Xaùc ñònh saûn
löôïng vaø doanh thu hoøa voán tieàn maët?
 Neáu ngaân quyõ döï truø traû nôï haøng naêm laø 1.200.000 USD.
Xaùc ñònh saûn löôïng vaø doanh thu hoøa voán traû nôï?
 Neáu saûn löôïng kyø voïng cuûa coâng ty laø 800 saûn phaåm. Haõy
xaùc ñònh ñoøn baûy ñònh phí cho saûn löôïng naøy?

BAØI TAÄP
 Neáu laõi vay phaûi traû haøng naêm laø 450.000USD.
Haõy xaùc ñònh ñoøn baûy nôï vaø ñoøn baûy toång hôïp cho
saûn löôïng kyø voïng?
 Neáu bieát doanh thu bieán ñoäng 10% naêm vaø mong
muoán lôïi nhuaän roøng bieán ñoäng toái ña laø 100%, thì
ñoøn baûy toång hôïp toái ña cuûa doanh nghieäp neân laø
bao nhieâu. Neáu ñoøn baûy ñònh phí khoâng ñoåi, ñoøn
baûy nôï toái ña laø bao nhieân? Khi ñoù laõi vay toái ña laø
bao nhieâu? Vaø neáu laõi vay laø 7% naêm thì toång nôï
toái ña cuûa doanh nghieäp laø bao nghieâu?

BAØI TAÄP
3. Choïn moät coâng vieäc thaät cuï theå phaân tích vaø xaây
döïng chi tieát sô ñoà coâng ngheä ñeå thöïc hieän vieäc
ñoù? Treân cô sôû ñoù phaân tích vaø nhaän daïng taát caû
caùc ruûi ro vaø baát ñònh, cuõng nhö caùc toån thaát coù theå
coù ôû töøng maét xích cuûa chuoãi coâng ngheä? Ñeà ra caùc
giaûi phaùp ñeå ñoái phoù?
4. Phaân tích moái quan heä giöõa ruûi ro, baát ñònh, thoâng
tin vaø truyeàn thoâng? Vai troø cuûa töøng yeáu toá? Laáy
söï vieäc cuï theå cuûa ACB ñeå minh hoïa?

ÑO LÖÔØNG RUÛI RO
ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HCM

MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU
 Trình baøy hai nguyeân nhaân giaûi thích taïi sao öôùc löôïng soá laïi
quan troïng trong ño löôøng ruûi ro.
 Söû duïng phöông phaùp trieån khai toån thaát ñeå laäp döï aùn caùc
khieáu naïi boài thöôøng ñaõ bieát cho caùc khoaûn boài thöôøng trong
töông lai.
 Söû duïng phöông phaùp phaùt trieån toån thaát döïa treân nguy cô ruûi
ro ñeå öôùc löôïng caùc khieáu naïi boài thöôøng trong töông lai töø
caùc hoaït ñoäng hieän taïi.
 Giaûi thích chi phí lôùn nhaát coù theå coù ñöôïc tính nhö theá naøo neáu
bieát phaân phoái xaùc suaát cuaû chi phí.
 Giaûi thích dung sai ruûi ro cuaû nhaø quaûn trò ruûi ro aûnh höôûng
nhö theá naøo ñeán öôùc löôïng chi phí lôùn nhaát coù theå coù.
 Öôùc löôïng khaû naêng trong ñoù soá löôïng toån thaát seõ vöôït quaù
ngöôõng phaùt bieåu, söû duïng ba phaân phoái xaùc suaát khaùc nhau.

CHI PHÍ TRÖÏC TIEÁP VAØ GIAÙN TIEÁP
 Söï phaân bieät giöõa chi phí tröïc tieáp vaø giaùn tieáp laø neàn taûng
cho vieäc öôùc löôïng caùc haäu quaû veà taøi chính coù theå coù (lôïi ích
tröïc tieáp vaø giaùn tieáp cuõng ñöôïc chuù yù).
 Chi phí tröïc tieáp laø haäu quaû tröïc tieáp nguy hieåm gaây ra cho
ngöôøi hay vaät. Chaúng haïn khi löûa thieâu ruïi maùi nhaø cuûa moät
cöûa haøng baùn leû, toån thaát tröïc tieáp laø chi phí söûa chöõa hay
thay phaàn maùi nhaø bò hoûng.
 Chi phí giaùn tieáp lieân heä ñeán söï hö hoûng tröïc tieáp gaây ra do
moái nguy hieåm, nhöng caùc haäu quaû veà taøi chính khoâng phaûi
laø haäu quaû tröïc tieáp töø taùc ñoäng cuûa nguy hieåm leân ngöôøi hay
vaät. Chaúng haïn thaát thu cuûa chuû cöûa haøng baùn leû khi cöûa
haøng phaûi ñoùng cöûa ñeå söûa chöûa laø toån thaát giaùn tieáp. Caùc chi
phí giaùn tieáp thöôøng khoù thaáy, maëc duø haäu quaû cuûa noù coù theå
lôùn hôn caùc chi phí tröïc tieáp nhieàu.

CAÙC QUAN ÑIEÅM VEÀ CHI PHÍ AÅN CUÛA TAI
NAÏN LAO ÑOÄNG
 Theo Heinrich, chi phí tai naïn coâng nghieäp thöôøng chæ ñöôïc
thaáy qua caùc khoaûn boài thöôøng cho coâng nhaân bò naïn trong thôøi
gian hoï khoâng laøm vieäc vaø caùc chi phí thuoác men. Tuy nhieân
chi phí thaät söï lôùn hôn nhieàu, vì oâng thaáy caùc chi phí aån lôùn
hôn caùc khoaûn boài thöôøng boán laàn.
 Simonds vaø Grimaldi ñöa ra moät caùch khaùc ñeå tính chi phí cho
caùc tai naïn thoâng thöôøng, trong ñoù caùc chi phí khoâng ñöôïc baûo
hieåm ñöôïc trình baøy nhö caùc heä soá ñôn giaûn cuûa chi phí ñöôïc
baûo hieåm.
 Bird vaø German ñeà xuaát khaùi nieäm caùc chi phí soå caùi, sôû dó goïi
nhö theá laø vì noù chæ lieân quan ñeán caùc chi phí coù trong soå caùi
cuûa caùc boä phaän. Phöông phaùp naøy coù theå aùp duïng cho moïi tai
naïn chöù khoâng phaûi chæ cho caùc tai naïn gaây toån thöông cô theå
hay leõ ra ñaõ gaây toån thöông.

QUAN ÑIEÅM CUÛA HEINRICH
 Chi phí thôøi gian bò maát cuûa ngöôøi bò naïn
 Chi phí thôøi gian bò maát cuûa caùc coâng nhaân khaùc do phaûi ngöøng
vieäc ñeå giuùp ngöôøi bò naïn
 Chi phí thôøi gian bò maát cuûa caùc quaûn ñoác vaø caùc vieân chöùc khaùc
ñeå chuaån bò baùo caùo vaø ñaøo taïo ngöôøi thay theá
 Chi phí do nguyeân lieäu, maùy moùc, duïng cuï vaø caùc taøi saûn khaùc bò
hoûng
 Chi phí cuûa ngöôøi chuû do phaûi tieáp tuïc traû löông ñaày ñuû cho
ngöôøi bò naïn khi hoï trôû laïi laøm vieäc, trong khi naêng suaát cuûa hoï,
do chöa hoài phuïc, coù theå thaáp hôn so vôùi tröôùc kia.
 Caùc chi phí xaûy ra nhö laø haäu quaû veà maët tinh thaàn cuûa tai naïn
(söï lo sôï, caêng thaúng)

QUAN ÑIEÅM SIMONDS VAØ
GRIMALDI
 Toång chi phí= Chi phí baûo hieåm +
 + A* Soá tröôøng hôïp maát thôøi gian
 + B* Soá tröôøng hôïp ñöa ñeán baùc só (khoâng maát
thôøi gian)
 + C* Soá tröôøng hôïp chæ caàn sô cöùu
 + D* Soá tai naïn khoâng gaây toån thöông nhöng gaây
thieät haïi veà taøi saûn vöôït quaù moät giôùi haïn xaùc ñònh
 Trong ñoù A,B,C,D laø caùc chi phí khoâng ñöôïc baûo
hieåm trung bình cuûa töøng loaïi tröôøng hôïp trong thôøi
gian quan saùt.

QUAN ÑIEÅM BIRD VAØ GERMAN
 Döïa treân caùch phaân loaïi chi phí trong keá toaùn ñeå xaùc ñònh,
nhö chi phí nhaân coâng, nguyeân vaät lieäu, saûn xuaát chung…
 Toång chi phí trôï caáp cho coâng nhaân.
 Löông vaø chi phí thuoác men ñaõ traû trong thôøi gian khoâng laøm
vieäc ngoaøi phaàn trôï caáp.
 Thôøi gian bò maát trong ngaøy xaûy ra tai naïn vaø caùc ngaøy sau
ñoù.
 Thôøi gian coâng nhaân bò naïn phaûi laøm vieäc nheï hoaëc naêng
suaát giaûm.
 Maùy moùc, thieát bò, nguyeân vaät lieäu:
 Chi phí söûa chöõa hoaëc thay theá thieát bò.
 Thôøi gian saûn xuaát bò maát

CAÙC YEÁU TOÁ CAÀN ÑO LÖÔØNG
 Ñoái vôùi ruûi ro thuaàn tuùy:
 (1) Taàn soá cuûa caùc toån thaát coù theå xaûy ra, vaø
 (2)Möùc ñoä nghieâm troïng cuûa caùc toån thaát naøy.
 Ñoái vôùi ruûi ro suy ñoaùn:
 (1) Taàn soá cuûa caùc keát quaû tieâu cöïc vaø tích cöïc, vaø
 (2) Möùc ñoä nghieâm troïng hay ñoä lôùn cuûa caùc keát quaû naøy.

PHAÂN CAÁP CAÙC YEÁU TOÁ
 MÖÙC ÑOÄ TOÅN THAÁT
 THAÁP CAO
TAÀN
 THAÁP 1 2
SUAÁT
 CAO 3 4

PHAÂN CAÁP CAÙC YEÁU TOÁ
 OÂ soá 1 dieãn taû caùc ruûi ro coù taàn soá vaø ñoä nghieâm troïng thaáp;
nhöõng ruûi ro naøy ít khi gaây ra toån thaát, vaø neáu toån thaát coù xaûy
ra cuõng töông ñoái thaáp.
 OÂ soá 2 dieãn taû caùc ruûi ro coù taàn soá thaáp vaø ñoä nghieâm troïng
cao; toån thaát ít khi xaûy ra nhöng neáu xaûy ra thì nghieâm troïng.
 OÂ soá 3 dieãn taû caùc ruûi ro coù taàn soá cao vaø ñoä nghieâm troïng
thaáp; toån thaát thöôøng xaûy ra nhöng töøng toån thaát thì töông ñoái
thaáp.
 OÂ soá 4 dieãn taû caùc ruûi ro coù taàn soá vaø ñoä nghieâm troïng ñeàu
cao; toån thaát xaûy ra thöôøng xuyeân vaø moãi laàn ñeàu nghieâm
troïng.

SAÉP XEÁP THÖÙ TÖÏ ÖU TIEÂN CUÛA
RUÛI RO
1. Ñaùnh giaù möùc ñoä toån thaát cuûa moät ruûi ro theo ñôn
vò tieàn teä.
2. Tính khaû naêng xaûy ra ruûi ro theo ñôn vò phaàn traêm.
3. Nhaân khaû naêng rui ro vôùi möùc ñoä toån thaát ñöôïc giaù
trò mong ñöôïc cuûa ruûi ro
4. Saép xeát thöù töï öu tieân hteo giaù trò monh ñôïi giaûm
daàn.

ÑO LÖÔØNG TAÀN SOÁ TOÅN THAÁT
 Moät phöông phaùp öôùc löôïng taàn soá toån thaát laø quan saùt xaùc
suaát ñeå moät nguy hieåm seõ gaây ra toån thaát trong moät naêm.
 (1) “haàu nhö khoâng xaûy ra” (nghóa laø theo nhaø quaûn trò bieán
coá naøy seõ khoâng xaûy ra),
 (2) “hieám khi xaûy ra” (nghóa laø maëc duø coù theå xaûy ra, cho tôùi
baây giôø bieán coá vaãn chöa xaûy ra vaø khoâng coù veû gì laø seõ xaûy
ra),
 (3) “thænh thoaûng coù xaûy ra” (nghóa laø noù môùi xaûy ra gaàn ñaây
vaø coù theå hy voïng seõ xaûy ra vaøo luùc naøo ñoù trong töông lai),
hay
 (4) “thöôøng xaûy ra” (nghóa laø noù ñaõ xaûy ra thöôøng xuyeân vaø
coù theå hy voïng coøn xaûy ra thöôøng xuyeân trong töông lai)
(Prouty, 1960).

CAÙC MÖÙC ÑOÄ TOÅN THAÁT
 Toån thaát lôùn nhaát coù theå coù (Maximum possible loss) laø giaù
trò thieät haïi lôùn nhaát coù theå xaûy ra, coù theå nhaän thöùc ñöôïc.
 Toån thaát lôùn nhaát coù leõ coù (Maximum probable loss), laø giaù
trò thieät haïi lôùn nhaát nhaø quaûn trò tin laø coù theå xaûy ra.
 Noùi caùch khaùc, thieät haïi khoù vöôït quaù toån thaát coù leõ coù, trong
khi thieät haïi khoâng theå vöôït quaù toån thaát lôùn nhaát coù theå coù.
 Toån thaát toaøn boä haèng naêm lôùn nhaát coù leõ coù laø löôïng toån
thaát lôùn nhaát maø moät hay moät nhoùm ñoái töôïng ruûi ro coù theå
chòu trong suoát naêm maø nhaø quaûn trò tin laø coù theå xaûy ra.

ÑOÁI VÔÙI HOÛA HOAÏN
 Alan Friedlander ñeà nghò boán ñaïi löôïng ño möùc ñoä nghieâm troïng cuûa
thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi nhaø cöûa bò hoûa hoaïn (Friedlander, 1977).
 “Toån thaát thoâng thöôøng” laø toån thaát trung bình khi caû hai heä thoáng chöõa
chaùy cuaû tö nhaân vaø coâng coäng ñeàu hoaït ñoäng.
 “Toån thaát lôùn nhaát coù leõ coù” laø toån thaát trung bình khi moät boä phaän quan
troïng cuûa heä thoáng chöõa chaùy, heä thoáng phun nöôùc töï ñoäng chaúng haïn,
khoâng ñöôïc baûo trì hay hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû.
 “Toån thaát lôùn nhaát coù theå thaáy tröôùc” laø toån thaát trung bình khi khoâng coù
heä thoáng chöõa chaùy tö nhaân naøo hoaït ñoäng. Trong tröôøng hôïp naøy löûa seõ
chaùy cho tôùi khi naøo bò chaän bôûi caùc böùc töôøng chòu löûa, hay cho tôùi khi
noù ñoát heát nhieân lieäu, hay cho tôùi khi xe cöùu hoûa, do moät ngöôøi naøo ñoù ôû
ngoaøi thoâng baùo, tôùi chöõa.
 “Toån thaát lôùn nhaát coù theå coù” laø toån thaát trung bình khi caû hai heä thoáng
chöõa chaùy coâng coäng vaø tö nhaân ñeàu khoâng hoaït ñoäng hay hoaït ñoäng
khoâng hieäu quaû.

TAÀM QUAN TROÏNG CUÛA CAÙC
ÖÔÙC LÖÔÏNG
 a. Döï toaùn ngaân saùch.
 Maëc duø coù nhieàu chi phí veà quaûn trò ruûi ro khoâng theå döï baùo moät caùch
chính xaùc, thöôøng boä phaän quaûn trò ruûi ro vaãn phaûi hoaït ñoäng vôùi ngaân saùch
ñöôïc ñònh tröôùc. Caùc phöông phaùp ñònh löôïng caàn thieát ñeå döï baùo caùc chi
phí, ñaëc bieät vôùi caùc chöông trình maø toå chöùc phaûi töï giaûi quyeát caùc yeâu
saùch (trong thöïc haønh goïi laø “giöõ laïi”).
 b. Öôùc löôïng caùc aûnh höôûng töông lai.
 Coâng duïng thöù hai cuûa caùc öôùc löôïng ñònh löôïng laø moâ taû caùc aûnh höôûng
daøi haïn cuûa caùc quyeát ñònh hieän nay. Quaù trình öôùc löôïng coù theå yeâu caàu
nhaø quaûn trò nhaän ra caùc ruûi ro traùch nhieäm phaùp lyù tröôùc khi chuùng trôû neân
roõ raøng, ngay caû khi coøn laâu laém môùi xaûy ra vieäc chi traû thöïc söï. Vieäc öôùc
löôïng caùc aûnh höôûng trong töông lai yeâu caàu khoâng chæ soá vaø loaïi khieáu naïi
boài thöôøng coù theå xaûy ra, maø caû thôøi ñieåm vaø soá tieàn caàn chi traû.

ÖÔÙC LÖÔÏNG KHIEÁU NAÏI BOÀI
THÖÔØNG
 Khieáu naïi boài thöôøng laø söï ñoøi hoûi quyeàn ñöôïc chi traû
 Khieáu naïi boài thöôøng ñaõ trình baùo laø khieáu naïi ñoøi boài thöôøng maø toå chöùc
coù traùch nhieäm ñaõ nhaän ñöôïc thoâng baùo khieáu naïi; neáu chöa baùo caùo thì
goïi laø khieáu naïi boài thöôøng khoâng baùo caùo.
 Khieáu naïi boài thöôøng ñaõ giaûi quyeát laø khieáu naïi maø traùch nhieäm phaùp lyù
veà vieäc chi traû ñaõ ñöôïc giaûi quyeát vaø toång soá tieàn chi traû ñaõ ñöôïc xaùc
ñònh.
 Khi traùch nhieäm phaùp lyù veà vieäc chi traû chöa ñöôïc quyeát ñònh, khieáu naïi
boài thöôøng chöa ñöôïc giaûi quyeát vaø soá tieàn chi traû öôùc löôïng ñöôïc goïi laø
“soá döï tröõ”.

PHÖÔNG PHAÙP TRIEÅN KHAI TOÅN
THAÁT
 Böôùc 1: Xaùc ñònh heä soá trieån khai.
 Phaân tích toå thaát trong quaù khöù nhaèm xaùc ñònh heä soá trieån khai. Heä soá
trieån khai töøng kyø baèng toång soá khieáu naïi coù theå coù chia cho khieáu
naïi coâng doàn cuûa kyø ñoù.
 Böôùc 2: Döï baùo khieáu naïi coù theå coù
 Khieáu naïi coù theå coù töøng loâ haøng seõ baèng soá khieáu naïi ñaõ baùo caùo
nhaân vôùi heä soá trieån khai töông öùng.
 Böôùc 3: Döï baùo doøng khieáu naïi boài thöôøng theo thôøi gian
 Böôùc 4 Döï baùo doøng tieàn thanh toaùn vaø hieän giaù veà thôøi
ñieåm döï baùo.

VÍ DUÏ
 Moät cöûa haøng baùn maùy vi tính coù baûo haønh 3 thaùng töø luùc
baùn maùy. Soá lieäu thoáng keâ cho thaáy thaùng thöù nhaát sau khi
baùn haøng nhaän döïc 50% khieáu naïi, thaùng thöù 2 nhaän döôïc
30%, phaàn coøn laïi vaøo thaùng thöù 3. Moãi khieáu naïi chi phí heát
50USD, thanh toaùn laøm 2 laàn, ngay khi nhaän khieáu naïi 60%
phaàn coøn laïi vaøo thaùng keá tieáp. Khieáu naïi ñaõ baùo caùo cuûa loâ
haøng baùn thaùng 9/05 laø 40 vaø loâ haøng baùn thaùng 10/05 laø 35.
Döï baùo soá khieáu naïi coù theå coù cho hai loâ haøng treân , doøng
tieàn boài thöôøng vaø hieän giaù veà thôøi ñieåm ñaàu thaùng 9 vôùi laõi
suaát 1% thaùng.

BÖÔÙC 1 XAÙC ÑÒNH HEÄ SOÁ TRIEÅN KHAI
(1) (2) (3) (4)

1 50% 50% 2
2 30% 80% 1,25
3 20% 100% 1
 (1) Thôøi gian ñöôïc quyeàn khieáu naïi boài thöôøng

 (2) Soá khieáu naïi ñöôïc baùo caùo töøng naêm
 (3) Toång soá khieáu naïi coäng doàn töøng naêm
 (4) Heä soá trieån khai baèng toång soá khieáu naïi chia cho soá
khieáu naïi coäng doàn töøng naêm.

BÖÔÙC 2 DÖÏ BAÙO KHIEÁU NAÏI COÙ
THEÅ COÙ
LOÂ HAØNG K/N ÑAÕ B. SOÁ T.H Ñ HSTK K/N COÙ

CAÙO BH THEÅ COÙ
T.9 40 2 1.25 50
T.10 35 1 2 70
TOÅNG 75 120

BÖÔÙC 3 DÖÏ BAÙO DOØNG KHIEÁU NAÏI
LOÂ K/N COÙ THEÅ COÙ 9 10 11 12

HAØNG
T.9 50 25 15 10
T.10 70 35 21 14
TOÅNG 120 25 50 31 14

BÖÔÙC 4 DÖÏ BAÙO DOØNG TIEÀN BOÀI
THÖÔØNG
Toång 9 10 11 12 1
Doøng k/n 120 25 50 31 14
TT 60% 3600 750 1500 930 420
TT 40% 2400 500 1000 620 280
Toång 6000 750 2000 1930 1040 280
1/(1+k)t 0,99 0,98 0,97 0,96 0,95
Hieän giaù 5839 742,5 1960 1872,1 998,4 266

PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO DÖÏA
TREÂN NGUY CÔ RUÛI RO
 Böôùc 1: phaân tích ñoái töôïng gaùnh chòu ruûi ro thaønh nhöõng
nhoùm coù nguy cô xaûy ra ruûi ro gaàn gioáng nhau, vaø tính xaùc
suaát.
 Böôùc 2: choïn moät ñoái töôïng laøm chuaån tính heä soá qui ñoåi cuûa
caùc ñoái töôïng khaùc sang ñoái töôïng chuaån.
 Böôùc 3: döï baùo nhu caàu ñoái töôïng ruûi ro cho kyø tôùi.
 Böôùc 4: döï baùo ruûi ro coù theå xaûy ra, soá tieàn boài thöôøng, sau
ñoù hieän giaù veà thôøi ñieåm döï baùo.

VÍ DUÏ
 Moät nhaø quaûn trò ruûi ro moät coâng ty xaây döïng ñang phaûi döï
baùo ruûi ro veà tai naïn lao ñoäng coâng ty trong naêm tôùi. Anh ta
ñaõ phaân toaøn boä löïc löôïng lao ñoäng cuûa coâng ty thaønh 5
nhoùm vaø tính ñöôïc( soá lieäu trong baûng). Haõy xaùc ñònh:
 Toång soá tai naïn coù theå coù cuûa coâng ty trong naêm tôùi?
 Neáu moãi tai naïn chi phí heát 15 trieäu vaø thanh toaùn 50% khi
tai naïn xaûy ra 30 % vaøo naêm tôùi, phaàn coøn laïi vaøo naêm tieáp
theo, haõy xaùc ñònh toång soá tieàn phaûi thanh toaùn, doøng tieàn
thanh toaùn vaø hieän giaù veà thôøi ñieåm döï baùo neáu laõi suaát
chieát khaáu laø 10%/ naêm?

VÍ DUÏ
Loai LD TNBQ /N K/n TN N/C n toi
Cnxd 24 tr 1-2/3 300
Nvvp 30 20-2/3 50
d/c 42 5-2/3 20
Ql 60 10-2/3 4
Ho tro 18 1-1 150

BÖÔÙC 2 +3
Loai LD TNBQ K/n TN N/C n HE SO LDQD
/N toi QD
Cnxd 24 tr 1-2/3 300 1 300
Nvvp 30 20-2/3 50 25 2
d/c 42 5-2/3 20 8,75 2,29
Ql 60 10-2/3 4 25 0,16
Ho tro 18 1-1 150 1,125 133,33
TONG 524 437,78

BÖÔÙC 4
 Toång soá tai naïn coù theå coù laø 437,78 x 2/3 = 291,85 tai naïn;
toång soá tieàn boài thöôøng laø 291,85 x 15 =4377,75 trieäu VNÑ.
 Toång soá tieàn hieän giaù : 4377,75 x 0.8527 = 3732,91 trieäu
nam Thanh toan Thua so ck Hien gia

1 0.5 0.9091 0.4545
2 0.3 0.8264 0.2479
3 0.2 0.7513 0.1503
Tong 1 0.8527

ÖÔÙC LUÔÏNG ÑOÄ CHÍNH XAÙC
MPC  K  Z
 Coâng thöùc toång quaùt
 MPC Toån thaát nhoû/lôùn nhaát coù leõ coù
 K laø toån thaát trung bình
 Z heä soá ñöôïc tính töø ñoä tin caäy
 Deta laø ñoä leäch chuaån

MOÄT SOÁ PHAÂN PHOÁI XAÙC SUAÁT
Phanphoichuan
n
K   PtKt
t 1
n
 PtKt  K 
2

t 1
phanphoinhithuc
K  np
  np1  p 
n! nr
Pr  p r n  p 
r!n  r !

MOÄT SOÁ PHAÂN PHOÁI XAÙC SUAÁT
phanphoipo isson
K m
  m
m r
e m
Pr 
r!

Baûng 4-6: Ñieåm tôùi haïn cuaû phaân
phoái chuaån
Dung sai rui ro He so Z
0.5 0
0.2 0.842
0.1 1.182
0.05 1.645
0.025 1.96
0.01 2.327
0.005 2.575
0.0001 3.719

VI DUÏ
 Moät coâng ty baùn anten thu tín hieäu veä tinh, chôû baèng xe taûi ñeán cho khaùch
haøng. Giaù moãi caùi laø 1000 USD. Neáu anten bò hoûng coâng ty phaûi chòu loã
hoaøn toaøn do anten khoâng theå söõa ñöôïïc. Khaûo saùt soá lieäu trong quaù khöù,
ngöôøi ta thaáy coù khoaûng 1/10 anten bò hoûng do chuyeân chôû.Giaû söû ta coù
theå xem soá anten hoûng coù phaân phoái nhò thöùc.
 Haõy öôùc löôïng khoaûng tin caäy 95% cho toån thaát trung bình khi vaän
chuyeån 1000 anten. (Söû duïng xaáp xæ chuaån)?
 Neáu vaän chuyeån 100000 anten, tính laïi khoaûng tin caäy 95% cho toån thaát
trung bình. (Söû duïng xaáp xæ chuaån)
 Giaû söû baïn saün saøng töï baûo hieåm ruûi ro treân neáu vôùi xaùc suaát 95%, toån
thaát thöïc sai leäch toái ña 10% cuaû toån thaát trung bình. Baïn coù töï baûo hieåm
khi vaän chuyeån 1000 anten? 100000 anten? Soá toái thieåu laø bao nhieâu?

VÍ DUÏ
 MPC = 1000x1/10 – 1.96 x 9.49 = 81.4
 MPC = 1000x1/10 + 1.96 x 9.49 = 118.6
 MPC = 100000x1/10 – 1.96 x 94.87 = 9814

 MPC = 100000x1/10 + 1.96 x 94.87 = 10186
 N TOÁI THIEÅU LAØ = 1.96x1.96 (1-0.1)/

(0.1x0.1x0.1) = 3457.44

KIEÅM SOAÙT VAØ TAØI
TRÔÏ
1. CAÙC KYÕ THUAÄT KIEÅM SOAÙT
CHUÛ YEÁU
2. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP TAØI TRÔÏ

KIEÅM SOAÙT RUÛI RO
 Ñoù laø nhöõng kyõ thuaät, nhöõng coâng cuï, nhöõng chieán löôïc, vaø
nhöõng quaù trình nhaèm bieán ñoåi ruûi ro cuûa moät toå chöùc thoâng
qua vieäc neù traùnh, ngaên ngöøa, giaûm thieåu baèng caùch kieåm
soaùt taàn suaát vaø möùc ñoä cuûa ruûi ro vaø toån thaát hoaëc lôïi ích.
 Ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñoù, chuùng ta coù saép xeáp caùc giaûi
phaùp töø giaûi phaùp ñôn giaûn coù chi phí thaáp ñeán nhöõng chöông
trình phöùc taïp toán nhieàu chi phí.

KIEÅM SOAÙT RUÛI RO
Phöông phaùp kieåm soaùt ruûi ro ñöôïc thöïc hieän baèng caùch :
 Laép ñaët heä thoáng baûo an ñeå ngaên chaën söï xaâm nhaäp baát hôïp
phaùp vaøo nhöõng döõ lieäu.
 Laép ñaët nhöõng heä thoáng chöõa chaùy, baûo ñaûm an toaøn cho con
ngöôøi, taøi saûn.
 Thöïc hieän nhöõng chöông trình ñaøo taïo vaø giaùo duïc cho coâng
nhaân nhaèm naâng cao nhaän thöùc, hieåu bieát cuûa hoï veà ruûi ro vaø
giuùp hoï bieát söû duïng kyõ thuaät ñeå haïn cheá nhöõng tröôøng hôïp ñaùng
tieác khi coù ruûi ro xaûy ra.
 Phaùt trieån vaø thi haønh nhöõng luaät leä ñaõ ñöôïc quy ñònh, thöôøng
xuyeân höôùng daãn nhaân vieân thöïc hieän nhöõng luaät leä quy ñònh ñoù,
vôùi muïc tieâu laø quaûn trò nhöõng söï maát maùt, vaø thöông vong trong
cô caáu ñoái vôùi söùc maïnh cuûa töï nhieân...

CHUOÃI RUÛI RO
 Chuoãi ruûi ro bao goàm naêm maét xích cô baûn sau:
 1. Moái hieåm hoïa: laø nhöõng ñieàu kieän daãn ñeán toån thaát. Ví duï :
moät boä phaän cuûa maùy moùc ñöôïc baûo quaûn khoâng ñuùng caùch.
 2. Yeáu toá moâi tröôøng : laø boái caûnh maø trong ñoù nguy hieåm toàn
taïi. Ví duï : saøn cuûa phaân xöôûng nôi boä phaän maùy moùc naøy ñöôïc
laép ñaët.
 3. Söï töông taùc: laø quaù trình maø moái hieåm hoïa vaø moâi tröôøng
ruûi ro taùc ñoäng laãn nhau, ñoâi khi khoâng coù aûnh höôûng nhöng ñoâi
khi daãn ñeán toån thaát. Ví duï : Moät ngöôøi coâng nhaân vaän haønh
thieát bò khoâng ñöôïc baûo quaûn ñuùng caùch coù theå bò tai naïn vì taám
chaén baûo veä khoâng ñöôïc ñaët ñuùng choã khi muõi khoan bò gaõy.
 4. Keát quûa coù theå laø toát hay xaáu : laø keát quaû tröïc tieáp cuûa söï
taùc ñoäng. Ví duï, trong tröôøng hôïp naøy laø vieäc bò toån thöông
nghieâm troïng ôû maét.
 5. Nhöõng haäu quaû : khoâng phaûi laø nhöõng keát quaû tröïc tieáp
(vieäc bò toån thöông ôû maét) maø laø nhöõng haäu quaû laâu daøi cuûa söï
coá xaûy ra (söï khieáu naïi boài thöôøng cuûa coâng nhaân khi bò toån
thöông, söûa chöõa maùy moùc, chi phí thuoác men, y teá....)
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM SOAÙT
1. NEÙ TRAÙNH RUÛI RO

2. NGAÊN NGÖØA TOÅN THAÁT
3. GIAÛM THIEÅU TOÅN THAÁT
4. QUAÛN TRÒ THOÂNG TIN
5. CHUYEÅN GIAO KIEÅM SOAÙT
6. ÑA DAÏNG HOÙA

NEÙ TRAÙNH RUÛI RO
 Moät trong nhöõng phöông phaùp kieåm soaùt ruûi ro cuï theå laø neù
traùnh nhöõng hoaït ñoäng, con ngöôøi, taøi saûn laøm phaùt sinh toån
thaát coù theå coù bôûi khoâng thöøa nhaän noù ngay töø ñaàu hoaëc bôûi
loaïi boû nguyeân nhaân daãn tôùi toån thaát ñaõ ñöôïc thöøa nhaän.
 Bieän phaùp ñaàu tieân cuûa hoaït ñoäng neù traùnh ruûi ro laø chuû ñoäng
neù traùnh tröôùc khi ruûi ro xaûy ra
 Bieän phaùp thöù hai laø loaïi boû nhöõng nguyeân nhaân gaây ruûi ro.

PHOØNG TRAÙNH NHÖÕNG NGUY CÔ
 Moät soá nguy cô tieàm taøng neáu trôû thaønh hieän thöïc seõ nguy
haïi vaø toán keùm nhöõng nguy cô khaùc. Haõy xaùc ñònh caùc toån
thaát lôùn nhaát coù leõ coù ñeå caân nhaéc nhöõng nguy cô naøo neân
kieåm soaùt vaø nguy cô naøo neân chuyeån giao taøi trôï ruûi ro.
 Nhieàu cuoäc khuûng hoaûng ban ñaàu chæ laø nhöõng khoù khaên nho
nhoû. Baèng caùch chuù yù ñeán nhöõng daáu hieän cuûa nhöõng khuûng
hoaûng ngaàm, baïn coù theå giaûi quyeát ñöôïc chuùng tröôùc khi
chuùng trôû neân nghieâm troïng vaø toát keùm
 Moät soá khuûng hoaûng xuaát phaùt töø chính caùc chính saùch vaø
hoaït ñoäng cuûa coâng ty vaø coù theå traùnh ñöôïc baèng nhöõng tieân
löôïng caùc haäu quaû moät caùch tænh taùo.

LÖU YÙ NHÖÕNG DAÁU HIEÄU
KHUÛNG HOAÛNG SAÉP XAÛY RA
 Boäi thu thaønh coâng trong nhaùy maét.
 Chi tieâu vöôït quaù möùc ñoàng löông cho pheùp.
 Boû qua nhöõng chi tieát vaø chuaån möïc.
 Thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn trò khoâng thöïc hieän coâng
vieäc cuûa mình.

NEÙ TRAÙNH RUÛI RO
 Ñaây laø giaûi phaùp khaù ñôn giaûn, trieät ñeå vaø chi phí thaáp, tuy
nhieân coù moät soá haïn cheá:
 Ruûi ro vaø lôïi ích song song toàn taïi vì vaäy neáu neù traùnh ruûi ro
cuõng coù theå maát ñi lôïi ích coù ñöôïc töø taøi saûn vaø hoaït ñoäng ñoù.
 Ruûi ro vaø baát ñònh toàn taïi trong moïi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi
vaø toå chöùc, vì vaäy coi chöøng traùnh ruûi ro naøy chuùng ta coù theå
gaëp ruûi ro khaùc.
 Trong nhieàu tình huoáng khoâng theå ñaët ra giaûi phaùp neù traùnh,
hoaëc nguyeân nhaân cuûa ruûi ro gaén chaët vôùi baûn chaát hoaït ñoäng
do vaäy khoâng theå chæ loaïi boû nguyeân nhaân maø khoâng loaïi boû
hoaït ñoäng…

BÍ QUYEÁT TRAÙNH RAÉC ROÁI
1. Haõy hoaø hôïp vôùi taäp theå trong moïi tình huoáng toát hay xaáu.
2. Duy trì moái quan heä hôïp taùc vôùi baùo giôùi
3. Cö xöû theo chuaån möïc ñaïo ñöùc, tin caäy vaø chuyeân nghieäp
vôùi nhaân vieân, khaùch haøng vaø nhaø cung caáp.
4. Traùnh nhöõng hoûng hoùc veà kyõ thuaät.
5. Xöû lyù nhöõng vaán ñeà veà lao ñoäng.
6. Caûnh giaùc vôùi nhöõng daáu hieäu khuûng hoaûng ñeán gaàn.
7. Coù keá hoaïch noái tieáp cho taát caû caùc vò trí chuû choát trong
coâng ty.
8. Khoâng haønh ñoäng noùng voäi khi yeâu caàu veà chuaån möïc ñaïo
ñöùc hay tính hôïp phaùp ñaët ra.

VÍ DUÏ
 Moät coâng ty hoaù chaát haøng ñaàu döï tính tieán haønh haøng loaït
nhöõng thí nghieäm taïi moät vuøng noâng thoân, bao goàm caû moät
thò traán nhoû ñoäc laäp. Trong khi chuaån bò cho cuoäc thí nghieäm
naøy, caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ khaùm phaù ra raèng coâng cuoäc
nghieân cöùu naøy coù theå seõ gaây nhöõng thieät haïi nghieâm troïng
cho coäng ñoàng cö daân ôû ñoù. Ngöôøi ta yeâu caàu nhaø quaûn trò ruûi
ro mua baûo hieåm cho nhöõng toån thaát coù theå xaûy ra nhöng chæ
coù moät vaøi coâng ty baûo hieåm saün saøng ñaùp öùng nhu caàu naøy
vaø soá tieàn mua baûo hieåm lôùn hôn nhieàu so vôùi soá tieàn coâng ty
saün saøng traû. Keát quaû laø coâng ty choáng laïi vieäc tieán haønh
nhöõng cuoäc thí nghieäm.

NGAÊN NGÖØA TOÅN THAÁT
Chöông trình ngaên ngöøa toån thaát tìm caùch giaûm bôùt soá
löôïng caùc toån thaát xaûy ra hoaëc loaïi boû chuùng hoaøn toaøn. ÔÛ
ñaây, chuoãi ruûi ro laø raát quan troïng vì caùc hoaït ñoäng ngaên
ngöøa ruûi ro tìm caùch can thieäp vaøo ba maét xích ñaàu tieân cuûa
chuoãi : söï nguy hieåm, moâi tröôøng ruûi ro, söï töông taùc giöõa
moái nguy hieåm vaø moâi tröôøng. Ñieàu ñoù coù nghóa laø caùc hoaït
ñoäng ngaên ngöøa ruûi ro taäp trung vaøo :
 THAY THEÁ HOAËC SÖÛA ÑOÅI HIEÅM HOAÏ
 THAY THEÁ HOAËC SÖÛA ÑOÅI MOÂI TRÖÔØNG
 THAY THEÁ HOAËC SÖÛA ÑOÅI CÔ CHEÁ TÖÔNG TAÙC

VÍ DUÏ – HIEÅM HOÏA
 Giöõ nhaø baát caån - Chöông trình huaán luyeän vaø theo doõi
 Naïn luït - Xaây ñaäp, quaûn lyù nguoàn nöôùc
 Huùt thuoác - Caám huùt thuoác, tòch thu vaät lieäu lieân quan ñeán
huùt thuoác
 Naïn oâ nhieãm - Ban haønh quy ñònh, chính saùch veà vieäc söû
duïng vaø thaûi caùc chaát gaây oâ nhieãm
 Væa heø bò chieám duïng, hö hoûng, loài loõm… - Giaûi toûa, caám
buoân baùn, söûa chöõa…
 Veä sinh thöïc phaåm keùm - Ñöa ra qui ñònh, taêng cöôøng kieåm
tra..
 Say röôïu khi laùi xe - Caám nghieâm ngaët, boû tuø
 Thieáu thoâng tin veà moät soá hoaït ñoäng - Nghieân cöùu, ñieàu tra
 Maùy caùn, maùy daäp.. - Höôùng daãn ñaày ñuû veà an toaøn, caûnh
baùo, boä phaän baûo veä…

VÍ DUÏ – MOÂI TRÖÔØNG
 Saøn cuûa moät cöûa tieäm trôn tröôït do ñoå daàu - Laép ñaët beà maët
huùt aåm, choáng trôn tröôït
 Xa loä , ñöôøng cao toác - Xaây döïng raøo caûn, chieáu saùng baûng
hieäu vaø daáu hieäu giao thoâng
 Löïc löôïng lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo khoâng phuø hôïp - Ñaøo taïo
 Chi tieâu coâng coäng - Höôùng daãn ñaày ñuû veà saûn phaåm vaø caûnh
baùo
 Daân cö nghieän ma tuùy - Tö vaán, chöõa trò, ñieàu tra
 Kieán truùc deã chaùy - Xaây döïng heä thoáng choáng löûa
 Baõi ñaäu xe khoâng ñöôïc chieáu saùng - Chieáu saùng, baûo veä vaø
dòch vuï an ninh
 Nhaân vieân laùi xe giao haøng - Ñaøo taïo, giaùo duïc taøi xeá

VÍ DUÏ - CÔ CHEÁ TÖÔNG TAÙC
 Moät quy trình söôûi noùng coù theå laøm noùng caùc thieát bò xung quanh -
Hoä thoáng laøm nguoäi baèng nöôùc
 Coâng nhaân boác dôõ haøng hoaù khoâng ñuùng caùch - Söû duïng daây ñai hoã
trôï
 Xe coä tröôït treân ñöôøng trôn - Duøng thaéng ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà
 Caûnh saùt phoøng chaùy chöõa chaùy - Aùo quaàn thích hôïp choáng chaùy,…
 Tieâu duøng saûn phaåm nguy hieåm - Ñaëc tính an toaøn, giuùp ôõ ngöôøi
tieâu duøng
 Hoäi ñoàng thaønh phoá caân nhaéc caùc vaán ñeà ñoäc quyeàn - Taøi lieäu minh
chöùng quyeát ñònh, baûn baùo caùo hôïp phaùp cuûa hôïp ñoàng
 Thuøng döï tröõ ngaàm bò roø ræ daàu - Nieâm phong hai laàn
 Chuyeån thieát bò cheá taïo saûn phaåm ñeán moät nöôùc chöa phaùt trieån -
Hoaït ñoäng quan heä vôùi chính quyeàn ñòa phöông, ñieàu nghieân

GIAÛM THIEÅU TOÅN THAÁT
 Caùc bieän phaùp giaûm thieåu toån thaát taán coâng vaøo caùc ruûi ro
baèng caùch laøm giaûm bôùt giaù trò hö haïi khi toån thaát xaûy ra (töùc
giaûm nheï söï nghieâm troïng cuûa toån thaát).
 Nhöõng hoaït ñoäng giaûm thieåu toån thaát laø nhöõng bieän phaùp
sau khi toån thaát ñaõ xaûy ra. Maëc duø nhöõng bieän phaùp naøy ñöôïc
ñaët ra tröôùc khi moät toån thaát naøo ñoù xuaát hieän, nhöõng chöùc
naêng hoaëc muïc ñích cuûa nhöõng bieän phaùp naøy laø laøm giaûm
taùc ñoäng cuûa toån thaát moät caùch hieäu quaû nhaát.
 Tröôùc heát, yù nieäm veà chuoãi ruûi ro ñöôïc ñöa ra ñeå minh hoïa
vieäc ngaên ngöøa toån thaát can thieäp vaøo ba maét xích ñaàu cuûa
chuoãi ruûi ro nhö theá naøo? Giaûm thieåu toån thaát taäp trung vaøo
maét xích thöù 3 (chæ thænh thoaûng, khoâng thöôøng xuyeân) vaø
maét xích thöù 4 vaø thöù 5 (thoâng thöôøng hôn):

NGAÊN CHAËN KHUÛNG HOAÛNG
 Haõy xem xeùt boán nguyeân taéc trong vieäc ngaên chaën khuûng
hoaûng:
1. Haønh ñoäng nhanh choùng vaø quyeát ñoaùn. Trì hoaõn chæ laøm
cho tình huoáng xaáu ñi.
2. Ñaët con ngöôøi leân treân heát. Nhaø cöûa, soå saùch, giaáy tôø tín
duïng, vaø teân tuoåi coâng ty ñeàu coù theå laøm laïi ñöôïc, coøn cuoäc
soáng cuûa nhaân vieân vaø khaùch haøng thì khoâng.
3. Ngöôøi laõnh ñaïo neân ñeán hieän tröôøng caøng sôùm caøng toát.
Ñieàu naøy seõ cho thaáy cuoäc khuûng hoaûng ñang ñöôïc giaûi
quyeát moät caùch nghieâm tuùc.
4. Giao tieáp roäng raõi. Ñaây seõ laø caùch toát nhaát ñeå ñoái phoù vôùi
tin ñoàn vaø suy ñoaùn.
 Khi vaãn chöa roõ raøng veà nhöõng haønh ñoäng, haõy ñeå nhöõng
kinh nghieäp, giaù trò vaø baûn naêng maùch baûo baïn.

GIAÛM THIEÅU TOÅN THAÁT
1. Cöùu laáy nhöõng taøi saûn coøn söû duïng ñöôïc

2. Chuyeån nôï
3. Keá hoaïch giaûi quyeát hieåm hoïa
4. Döï phoøng
5. Phaân chia ruûi ro

CÖÙU LAÁY NHÖÕNG TAØI SAÛN COØN
SÖÛ DUÏNG ÑÖÔÏC
 Moät bieän phaùp giaûm thieåu toån thaát ñöôïc söû duïng roäng raõi laø
cöùu laáy nhöõng taøi saûn coøn söû duïng ñöôïc. Hieám khi toå chöùc bò
thieät haïi hoaøn toaøn vaø nhaø quaûn trò ruûi ro coù theå toái thieåu hoùa
toån thaát thoâng qua vieäc cöùu laáy nhöõng taøi saûn coøn laïi. Moät
chieác xe hôi coù theå bò baùn laøm pheá lieäu trong khi moät boä phaän
thieát bò ñaõ bò hö hoûng nhöng söõa chöõa ñöôïc coù theå ñem baùn ôû
chôï cuõ. Coâng ty baûo hieåm thu hoài nhöõng taøi saûn coøn laïi sau toån
thaát nhaèm toái thieåu hoaù taùc ñoäng cuûa nhöõng toån thaát maø hoï
phaûi gaùnh chòu. Vaø nhaø quaûn trò ruûi ro phaûi bieát ñöôïc kyõ thuaät
giaûm thieåu toån thaát naøy.

CHUYEÅN NÔÏ
 Moät kyõ thuaät giaûm thieåu khaùc ñöôïc ñeà caäp ôû ñaây laø söï
chuyeån nôï. Khi moät coâng ty baûo hieåm boài thöôøng thieät haïi
cho ngöôøi mua baûo hieåm thì coâng ty baûo hieåm coù theå coù cô
hoäi laáy laïi tieàn boài thöôøng töø beân thöù ba trong vuï kieän.
 Söï chuyeån nôï cuõng coù theå ñöôïc xem xeùt laïi nhö moät bieän
phaùp giaûm thieåu toån thaát nhaém tôùi haäu quaû laâu daøi cuûa toån
thaát. Söï chuyeån nôï cuõng laø moät coâng cuï cuûa quaûn trò tranh
chaáp. Quaûn trò tranh chaáp trôû thaønh moät boä phaän cuûa nhöõng
chieán löôïc hoaëc chieán thuaät coá gaéng kieåm soaùt hoaëc laøm
giaûm haäu quaû cuûa nhöõng haønh ñoäng hôïp phaùp laøm naûy sinh
ra toån thaát. Nhöõng bieän phaùp ñaëc bieät ñöôïc söû duïng laø : giaûi
quyeát tranh chaáp baèng troïng taøi, hoøa giaûi, nhöõng chieán thuaät
vaø lyù thuyeát hoøa giaûi, nhöõng noã löïc quan heä coäng ñoàng nhaèm
giaûi quyeát “Quan ñieåm chung cuûa toøa aùn”.

KEÁ HOAÏCH GIAÛI QUYEÁT HIEÅM
HOÏA
 Giaûm thieåu toån thaát tìm caùch giaûm thieåu söï taùc ñoäng cuûa
toån thaát hoaëc laø thoâng qua vieäc kieåm soaùt nhöõng söï kieän khi
noù xuaát hieän, kieåm soaùt keát quaû töùc thôøi cuûa söï kieän hoaëc laø
thoâng qua vieäc kieåm soaùt nhöõng haäu quaû laâu daøi cuûa noù.
Nhöõng keá hoaïch giaûi quyeát hieåm hoïa hoaëc nhöõng bieán coá baát
ngôø laø moät söï tieáp caän hôïp nhaát ñoái vôùi söï giaûm thieåu toån
thaát. Moät keá hoaïch giaûi quyeát nhöõng hieåm hoaï laø moät noã löïc
to lôùn cuûa toå chöùc trong vieäc xaùc ñònh nhöõng khuûng hoaûng
hoaëc tai hoïa coù theå xaûy ra vaø thieát laäp caùc keá hoaïch ñeå ñoái
phoù vôùi nhöõng bieán coá naøy. Keá hoaïch phoøng ngöøa nhöõng baát
traéc thöôøng bao goàm moät quaù trình nghieân cöùu vaø ñaùnh giaù
töông ñoái daøi nhöng cuoái cuøng cuõng phaûi nhöôøng laïi cho moät
keá hoaïch ngaãu nhieân coù theå söû duïng ñöôïc trong tröôøng hôïp
toå chöùc bò toån thaát.

LAÄP KEÁ HOAÏCH GIAÛI QUYEÁT SÖÏ
COÁ BAÁT NGÔØ
1. Toå chöùc moät nhoùm hoaïch ñònh ñeå thu thaäp kyõ naêng, kinh
nghieäm vaø yù kieán cuûa nhieàu ngöôøi.
2. Ñaùnh giaù phaïm vi vaø aûnh höôûng cuûa söï coá töùc laø taát caû
nhöõng thöù coù theå dieãn ra theo tình huoáng xaáu.
3. Trieån khai keá hoaïch döï phoøng söï coá baát ngôø ñeå voâ hieäu hoùa
hoaëc chöùa ñöïng moïi khía caïnh quan troïng cuûa cuoäc khuûng
hoaûng coù theå xaûy ra. Giao tieáp laø moät phaàn quan troïng cuûa
keá hoaïch naøy.
4. Ñöøng bao giôø cho raèng keá hoaïch giaûi quyeát söï coù baát ngôø
seõ thöïc söï hieäu quaû. Haõy luoân thöû nghieäm keá hoaïch trong
d0ieàu kieän thöïc tieãn hay tình huoáng daøn döïng.
5. Thöôøng xuyeân caäp nhaät keá hoaïch.

KEÁ HOAÏCH GIAÛI QUYEÁT HIEÅM
HOÏA
Nhöõng hoaït ñoäng döôùi ñaây laø moät phaàn cuûa nhöõng keá hoaïch
phoøng ngöøa nhöõng hieåm hoaï, ruûi ro :
1. Nhöõng nhaân vieân ñaõ ñöôïc traûi qua huaán luyeän.
2. Löu tröõ hoà sô ñaõ ñöôïc vi tính hoaù.
3. Kieåm tra thöôøng xuyeân ñeå hoaøn thieän heä thoáng chöõa chaùy.
4. Baûo ñaûm tín duïng töø vieäc cho caùc toå chöùc vay.
5. Huaán luyeän nhaân vieân veà caùc tröôøng hôïp an toaøn khaån caáp.
6. Laäp keá hoaïch vaø caùch ñoái phoù vôùi nhöõng hieåm hoaï thoâng qua boä
phaän chöõa chaùy vaø caùc toå chöùc chính phuû coù lieân quan.
7. Khaû naêng chuyeån töø laïnh sang noùng cuûa maùy tính.
8. Söûa ñoåi laïi caáu truùc, ví duï nhö laép ñaët heä thoáng töôøng ngaên chaùy.
9. Phaùt trieån chieán löôïc veà nhöõng moái quan heä coäng ñoàng.
10. Thaønh laäp caùc ñoäi caáp cöùu khaån caáp.

ÑÖØNG QUEÂN VIEÄC GIAO TIEÁP
TRONG THÖÏC HIEÄN KEÁ HOAÏCH
 Chæ truyeàn ñaït moät soá thoâng ñieäp ñaõ ñöôïc choïn loïc
kyõ nhaèm thoâng baùo moät caùch chính xaùc vaán ñeà vaø
caùc ñoäng thaùi cuûa coâng ty.
 Choïn moät ngöôøi quaûn lyù ñeå thoâng baùo caùc vaán ñeà
chính yeáu.
 Ñöøng tìm caùch giaûm nheï tính nghieâm troïng cuûa tình
hình.
 Ñöøng ñoå loãi cho caùc naïn nhaân
 Thoâng baùo taát caû caùc tin xaáu cuøng moät luùc.
 Ñöøng bao giôø queân nhaân vieân cuûa baïn.

MOÄT SOÁ LÖU YÙ
 Neáu baïn khoâng bieát baét ñaàu caùc keá hoaïch giaûi quyeát
caùc söï coá baát ngôø töø ñaâu thì haõy baét ñaàu töø nhöõng
vieäc ñôn giaûn nhö luït loäi hay hoaû hoaïn.
 Vieäc laäp keá hoaïch giaûi quyeát söï coá baát ngôø khoâng
coù taùc duïng ñoái vôùi caùc khuûng hoaûng khoâng theå döï
baùo tröôùc. Giaûi phaùp toát nhaát trong tröôøng hôïp naøy
laø trong caùc nhoùm giaûi quyeát khuûng hoaûng phaûi coù
nhöõng ngöôøi linh ñoäng, quyeát ñoaùn vaø coù khaû naêng
haønh ñoäng.

DÖÏ PHOØNG
 Moät taøi saûn döï phoøng khoâng ñöôïc söû duïng tröø phi coù ruûi ro
xaûy ra. Söï döï phoøng thöôøng ñöôïc söû duïng trong nhöõng tröôøng
hôïp coù toån thaát giaùn tieáp, laø nhöõng toån thaát naûy sinh töø nhöõng
toån thaát tröïc tieáp tôùi taøi saûn. Noù thöôøng ñoùng vai troø keùp
trong vieäc ngaên ngöøa toån thaát vaø giaûm thieåu toån thaát. Söï döï
phoøng laøm giaûm khaû naêng toån thaát giaùn tieáp xaûy ra bôûi vì taøi
saûn döï phoøng saün saøng ñöôïc söû duïng neáu taøi saûn nguyeân thuûy
khoâng coøn söû duïng ñöôïc nöõa. Doø laïi hoà sô trong maùy vi tính,
löu tröõ hoà sô laø moät ví duï veà giaù trò cuûa söï döï phoøng. Nhöõng
thieät haïi veà hoà sô nhaân vieân, khoaûn phaûi thu, nhöõng taøi lieäu
giaûi quyeát coâng vieäc kinh doanh hay nhöõng tin töùc taøi chính
coù theå trôû thaønh moät vaán ñeà nghieâm troïng cho toå chöùc.

PHAÂN CHIA RUÛI RO
 Minh hoïa cuoái cuøng cho kyõ thuaät giaûm thieåu toån thaát laø phaân
chia ruûi ro. Söï phaân chia ruûi ro laø moät kyõ thuaät trong ñoù moät
toå chöùc coá gaéng ngaên caùch nhöõng ruûi ro cuûa noù vôùi nhau thay
vì cho pheùp chuùng gaây haïi cho moät söï kieän ñôn leû.
 Ví duï :
 Nhöõng böùc töôøng ngaên löûa trong moät caáu truùc . Noù chia phía
beân trong cuûa caáu truùc thaønh nhieàu ngaên rieâng bieät baèng caùc
vaät lieäu choáng löûa.
 Ñoäng löïc ñaøng sau cuûa söï phaân chia ruûi ro laø laøm giaûm baát
kyø söï phuï thuoäc giöõa nhöõng ruûi ro cuûa toå chöùc baèng caùch laøm
giaûm söï gioáng nhau maø moät söï kieän ñôn leû taùc ñoäng leân toaøn
boä nhöõng ruûi ro cuûa toå chöùc.

QUAÛN TRÒ THOÂNG TIN
 Thoâng tin baét nguoàn töø phoøng quaûn trò ruûi ro cuûa moät toå chöùc
coù moät aûnh höôûng quan troïng trong vieäc giaûm thieåu nhöõng
baát ñònh cuûa nhöõng ngöôøi coù quyeàn lôïi gaén lieàn vôùi toå chöùc.
 Phoøng quaûn trò ruûi ro cuûa moät toå chöùc phaûi cung caáp thoâng tin
ñeå xaùc ñònh hieäu quaû cuûa vieäc ño löôøng kieåm soaùt ruûi ro vaø
nhöõng muïc tieâu trong töông lai hoï caàn ñaït ñöôïc. Thoâng tin
ñaùng tin caäy töø phoøng quaûn trò ruûi ro coù theå cung caáp cho
nhöõng ngöôøi coù quyeàn lôïi gaén lieàn vôùi toå chöùc söï ñaûm baûo
raèng toå chöùc khoâng vaø seõ khoâng haønh ñoäng coù haïi ñeán lôïi ích
cuûa hoï.

QUAÛN TRÒ THOÂNG TIN
 Moät lónh vöïc khaùc maø thoâng tin coù theå haïn cheá söï baát ñònh laø
söï hieåu bieát cuûa caù nhaân veà quaù trình taïo neân toån thaát, ví duï
nhö chuoãi ruûi ro. Söï hieåu bieát veà tieán trình nhöõng moái hieåm
hoïa xaûy ra gaây toån thaát coù theå giaûm thieåu söï baát ñònh ôû caùc
ñoái töôïng coù lieân quan, bôûi vì söï hieåu bieát naøy cho pheùp ta döï
baùo toát hôn veà nhöõng tröôøng hôïp toån thaát coù theå xaûy ra vaø töø
ñoù giuùp caùc caù nhaân caûnh giaùc phoøng ngöøa.
 Ñeå naâng cao khaû naêng hieåu bieát vaán ñeà naøy, chuùng ta söû
duïng phöông phaùp baùo caùo vaø heä thoáng töôûng thöôûng cho
nhöõng nhaân vieân coù ñeà nghò veà nhöõng hoaït ñoäng an toaøn hôn.

GIAÛI QUYEÁT KHUÛNG HOAÛNG
1. Thôøi gian khoâng phaûi laø ngöôøi baïn ñoàng haønh trong thôøi
gian xaûy ra khuûng hoaûng. Cöù moãi ngaøy khuûng hoaûng tieáp
dieãn caøng laøm lu môø hình aûnh cuûa coâng ty vaø taïo ñaø ñeå
hình aûnh aáy bò tröôït doác xa hôn. Vì vaäy moät khi baïn ñaõ xaùc
ñònh ñöôïc khuûng hoaûng laø gì thì haõy haønh ñoäng nhanh
choùng vaø quyeát ñoaùn ñeå giaûi quyeát noù.
2. Nhöõng thoâng tin veà khuûng hoaûng seõ thay ñoåi khi noù ñöôïc
giaûi quyeát. Do ñoù, haõy tieáp tuïc thu thaäp thoâng tin. Laøm nhö
vaäy seõ giuùp cho nhoùm giaûi quyeát khuûng hoaûng coù ñöôïc böùc
tranh toaøn caûnh roõ neùt veà tình hình thöïc teá.

GIAÛI QUYEÁT KHUÛNG HOAÛNG
3. Vieäc gia tieáp khoâng ngöøng seõ cung caáp thoâng tin cho caùc
nhaân vaät then choát vaø traán aùp nhöõng tin ñoàn vaø suy ñoaùn.
4. Löu tröõ döõ lieäu veà khuûng hoaûng vaø nhöõng giaûi phaùp keøm
theo khi baïn haøng ñoäng. Coù nhö vaäy thì sau naøy baïn môùi coù
theå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa nhoùm quaûn lyù khuûng
hoaûng vaø ruùt ra baøi hoïc cho laàn sau.
5. Nhieàu khuûng hoaûng coù theå ñöôïc giaûi quyeát baèng nhöõng kyõ
thuaät quaûn lyù khuûng hoaûng, bao goàm vieäc xaùc ñònh muïc
tieâu, laäp keá hoaïch, quaûn lyù thöïc hieän vaø keát thuùc döï aùn.
6. Taát caû moïi ngöôøi ñeàu kyø voïng ôû nhöõng nhaø laõnh ñaïo taøi
naêng, töï tin vaø saùng suoát trong khi xaût ra khuûng hoaûng.

BÍ QUYEÁT GIAÛI TOAÛ CAÊNG
THAÚNG DO KHUÛNG HOAÛNG
1. Nguû ñuû giaác
2. Nghæ ngôi vaø laøm ñieàu gì ñoù ñeå bôùi ñi söï caêng thaúng trong
baïn: ñi daïo, ñaïp xe, bôi loäi, nghe nhaïc… neáu baïn bieát chôi
nhaïc cuï, moãi ngaøy haõy thöïc hieän moät vaøi giai ñieäu.
3. Ñöøng nghó nhieàu veà nhöõng ñieàu coù theå sai laàm. Thay vaøo
ñoù, haõy nhìn vaøo caùc maïo hieåm moät caùch khaùch quan, vaø
chuyeån söï chuù yùcuûa baïn vaøo lôïi ích cuûa vieäc laøm ñuùng moïi
chuyeän.
4. Traùnh suy nghó quaù nhieàu. Haõy daønh nghieàu thôøi gian vôùi
nhöõng ngöôøi “bình thöôøng” – töùc laø nhöõng ngöôøi khoâng
phaûi ñoái maët vôùi khuûng hoaûng.

BÍ QUYEÁT GIAO TIEÁP KHI XAÛY
RA KHUÛNG HOAÛNG
1. Luoân trung thöïc
2. Chæ cung caáp söï thaät
3. Noùi thaät veà nhöõng ñieàu baïn bieát vaø nhöõng ñieàu baïn
khoâng bieát
4. Toå chöùc moät ñöôøng daây noùng ñeå kieåm soaùt nhöõng
tin ñoàn.
5. Ghi aâm laïi moät lôøi nhaén treân ñöôøng daây thoâng tin
cuûa coâng ty haøng ngaøy vôùi nhöõng thoâng tin môùi
nhaát.
6. Ñöøng suy ñoaùn.

NHÖÕNG HAØNH ÑOÄNG CUÛA NGÖÔØI LAÕNH
ÑAÏO KHI BIEÁT ÑÖÔÏC GOÁC REÃ SÖÏ VIEÄC
1. Saùng suoát. Haõy chæ ra ngöôøi naém troïng traùch vaø ñieàu haønh
coâng vieäc tieán trieån toát hôn.
2. Ñoái maët vôùi khuûng hoaûng. Bieán noãi lo sôï thaønh haønh ñoäng
tích cöïc.
3. Caûnh giaùc, thaän troïng.haõy tìm kieám höôùng phaùt trieån môùi
vaø nhaän bieát taàm quan troïng cuûa thoâng tin môùi.
4. Duy trì taâm ñieåm chuù yù tôùi nhöõng öu tieân cuûa coâng ty. Haõy
baûo ñaûm an toaøn cho moïi ngöôøi laø öu tieân haøng ñaàu, sau ñoù
giaûi quyeát nhöõng vieäc caàn laøm quan troïng tieáp theo.
5. Ñaùnh giaù vaø giaûi quyeát nhöõng vieäc trong taàm kieåm soaùt cuûa
baïn. Boû qua nhöõng vieäc ngoaøi taàm kieåm soaùt cuûa baïn
6. Phaïm quy neáu caàn thieát. Nhöõng quy taéc, ngaân saùch,chính
saùch cuûa coâng ty khoâng maáy khi ñöôïc aùp duïng ñuùng luaät
khi xaûy ra khuûng hoaûng.

TUYEÂN BOÁ CHAÁM DÖÙT KHUÛNG HOAÛNG
 Nhöõng daáu hieäu khaúng ñònh khuûng hoaûng ñaõ troâi

qua:
1. Nhaân vieân ñaõ quay trôû laïi coâng vieäc thöôøng ngaøy.
2. Khaùch haøng vaø nhaø cung caáp vaãn muoán tieáp tuïc
hôïp taùc vôùi coâng ty cuûa baïn.
3. Ñieän thoaïi reo nhöng khoâng phaûi laø cuûa phoùng
vieân thôøi söï
4. Doanh soá baùn haøng, thu nhaäp vaø nhöõng chæ soá hoaït
ñoäng kinh doanh khaùc trôû veà traïng thaùi bình
thöôøng.
 Chuyeån höôùng söï chuù yù vaøo nhöõng nhieäm vuï cô
baûn cuûa coâng ty: taêng tröôûng vaø lôïi nhuaän.

KIEÅM SOAÙT CAÙC PHÖÔNG TIEÄN
TRUYEÀN THOÂNG
 Giôùi truyeàn thoâng laø moät trong nhöõng keânh thoâng tin quan
troïng qua ñoù baïn seõ lieân laïc vôùi coâng chuùng vaø nhöõng nhaân
vaät chuû choát khaùc coù lieân quan ñeán coâng ty. Vì vaäy baïn haõy
thaúng thaén, chính xaùc vaø xaây döïng thoâng ñieäp mang noäi dung
nhöõng gì baïn muoán ñöa tin. Ñoàng thôøi vieäc cung caáp cho giôùi
truyeàn thoâng söï thaät seõ trôï giuùp cho thoâng ñieäp cuûa baïn.
 Baïn khoâng theå che daáu caâu chuyeän cuûa baïn baèng caùch lôø ñi
giôùi truyeàn thoâng. Vieäc ñoù chæ theâm kích ñoäng phoùng vieân
tìm moïi caùch ñeå khôi caâu chuyeän – maø keát cuïc laø baøi baùo
cuûa hoï ñöa tin coù theå khoâng nhö baïn mong ñôïi.

TRUYEÀN THOÂNG
 Tröôùc khi gaëp giôùi truyeàn thoâng, haõy thöïc hieän hai
ñieàu sau: (1) döï ñoaùn nhöõng caâu phoùng vieân coù theå
hoûi vaø (2) laäp danh saùch naêm caâu hoûi maø baïn gheùt
nhaát vaø chuaån bò saün caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi
ñoù.
 Coù thaùi ñoä haønh vi öùng xöû toân troïng vôùi giôùi baùo chí
trong nhöõng luùc thuaän lôïi ñeå hoï daønh cho coâng ty
baïn nhöõng öu aùi hôn khi coâng ty laân vaøo hoaøn caûnh
khoù khaên.

TRUYEÀN THOÂNG
 Khi baïn xaây döïng chieán löôïc truyeàn thoâng, haõy môû
ñaàu baèng phaân khuùc ñoái töôïng. Sau ñoù thieát keá
thoâng ñieäp ñaùp öùng moái quan taâm cuûa ñoái töôïng.
Cuoái cuøng, haõy söû duïng phöông tieän truyeàn thoâng
phuø hôïp nhaát ñeå thoâng ñieäp naøy coù theå ñeán ñöôïc
töøng nhoùm ñoái töôïng aáy.
 Saün saøng öùng phoù tröôùc moät khaû naêng moät thaûm hoaï
coù theå gaây teâ lieät moïi ñöôøng daây thoâng tin lieân laïc
ñieän töû ñang ñöôïc söû duïng.
 Thôøi ñieåm toát nhaát ñeå tieán haønh chieán löôïc truyeàn
thoâng laø tröôùc khi khuûng hoaûng noå ra.

BÍ QUYEÁT LAØM VIEÄC VÔÙI PHOÙNG VIEÂN
 Saün saøng ñoái phoù vôùi nhöõng cuoäc goïi tôùi taáp moät khi tin veà
khuûng hoaûng hay söï vieäc naøo ñoù bò roø ræ ra beân ngoaøi.
 Nhanh choùng öùng phoù. Baïn seõ taêng cöôøng quan heä vôùi giôùi
truyeàn thoâng neáu baïn bieát thoâng caûm vôùi söï thaät raèng hoï
ñang chòu söùc eùp veà thôøi gian. Vì vaäy traû lôøi caøng nhieàu cuoäc
goïi caøng toát. Baïn seõ giuùp phoùng vieân vaø loøng toát cuûa baïn coù
theå ñöôïc ñeàn ñaùp baèng moät baøi vieát khaùch quan veà coâng ty
baïn.
 Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho coâng vieäc cuûa phoùng vieân.
Phoùng vieân chòu söùc eùp laáy tin vaø nhang choùng hoaøn thaønh
taùc phaåm ngay trong ngaøy. Vì vaäy, haõy cung caáp cho hoï
thoâng tin vaø phaùc hoaï caâu chuyeän cho hoï. Coù nhö vaäy, baøi
baùo ñoù môùi coù khaû naêng ñöa theo ñuùng yù cuûa baïn.

HOÏC HOÛI KINH NGHIEÄM TÖØ
KHUÛNG HOAÛNG
 Nhaø laõnh ñaïo laø ngöôøi coâng boá keát thuùc khuûng
hoaûng baèng caùch döïa vaøo nhöõng daáu hieäu theå hieän
tình traïnh bình thöôøng ñaõ trôû laïi. Nhaân vieân caàn bieát
nhöõng daáu hieäu naøy tröôùc khi hoï tieáp tuïc coâng vieäc.
 Baøy toû caûm ô ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ giuùp ñôõ vaø taän
taâm vôùi coâng ty trong thôøi gian khuûng hoaûng. Neáu
haäu quaû khoâng quaù thieät haïi, neân toå chöùc aên möøng
vì ñaõ qua ñöôïc côn khuûng hoaûng.

HOÏC HOÛI KINH NGHIEÄM TÖØ
KHUÛNG HOAÛNG
 Taïo moät hoà sô döõ lieäu bao goàm nhöõng thoâng tin lieân
quan ñeán khuûng hoaûng. Coâng vieäc thu thaäp thoâng tin
taïo neân moät soå ghi cheùp baøi hoïc kinh nghieäm veà
sau.
 Khi khuûng hoaûng qua ñi, haõy toå chöùc moät cuoäc hoïp
ñeå moïi ngöôøi trình baøy nhöõng vieäc laøm toát, nhöõng
vieäc laøm chöa toát, vaø caàn phaûi laøm theá naøo ñeå giaûi
quyeát khuûng hoaûng hieäu quaû hôn. Laäp moät danh
saùch coù heä thoáng nhöõng ñieàu caàn ghi nhôù ñaõ neâu
treân.

CHUYEÅN GIAO KIEÅM SOAÙT
Chuyeån giao ruûi ro laø coâng cuï kieåm soaùt ruûi ro, taïo ra nhieàu
thöïc theå khaùc nhau thay vì moät thöïc theå phaûi gaùnh chòu ruûi
ro. Chuyeån giao ruûi ro coù theå ñöôïc thöïc hieän baèng 2 caùch :
 Thöù nhaát: Chuyeån taøi saûn vaø hoaït ñoäng coù ruûi ro ñeáân moät
ngöôøi hay moät nhoùm ngöôøi khaùc. Ví duï :
Khi thöïc hieän hôïp ñoàng, thoâng thöôøng moät coâng ty gaùnh
chòu toån thaát laø söï gia taêng giaù caû lao ñoäng vaø nguyeân vaät
lieäu, do ñoù ñeå ñaûm baûo cho nhaø maùy cuûa coâng ty hoaït ñoäng
coâng ty coù theå thueâ caùc hôïp ñoàng phuï coù giaù oån ñònh .
Hình thöùc chuyeån giao ruûi ro naøy coù lieân quan maät thieát
vôùi moät bieän phaùp neù traùnh ruûi ro laø loaïi boû nhöõng nguyeân
nhaân gaây ruûi ro. Ñaây laø moät bieän phaùp kieåm soaùt ruûi ro vì noù
loaïi boû nhöõng toån thaát tieàm aån gaây haïi cho toå chöùc, ñoàng thôøi
traùnh bò huûy boû hôïp ñoàng vì ruûi ro cuûa hôïp ñoàng ñaõ ñöôïc
chuyeån ñeán caù nhaân hoaëc toå chöùc khaùc.

CHUYEÅN GIAO KIEÅM SOAÙT
 Thöù hai: Chuyeån giao baèng hôïp ñoàng giao öôùc : chæ chuyeån
giao ruûi ro, khoâng chuyeån giao taøi saûn vaø hoaït ñoäng cuûa noù
ñeán ngöôøi nhaän ruûi ro.
Ví duï :
Ngöôøi ñi thueâ nhaø phaûi chòu traùch nhieäm thieät haïi veà caên
nhaø mình thueâ.
Ngöôøi baùn leû chòu traùch nhieäm veà thieät haïi saûn phaåm sau
khi nhaø saûn xuaát ñaõ giao haøng cho duø nhaø saûn xuaát leõ ra phaûi
chòu traùch nhieäm.
Ngöôøi tieâu thuï coù theå khoâng khieáu naïi veà nhöõng thieät
haïi taøi saûn vaø con ngöôøi do loãi cuûa saûn phaåm hay dòch vuï.

ÑA DAÏNG HOAÙ
 Ñaây laø moät noã löïc cuûa toå chöùc laøm giaûm söï taùc ñoäng cuûa toån
thaát leân toaøn boä coâng ty. Kyõ thuaät naøy thöôøng söû duïng nhieàu
cho ruûi ro suy ñoaùn, ñaëc bieät laø trong ñaàu tö chöùng khoaùn
Portfolio. Portfolio thöôøng goïi laø boä chöùng khoaùn, danh muïc
chöùng khoaùn hay caáu truùc chöùng khoaùn. Baèng caùch kheùo leùo
löïa choïn caùc chöùng khoaùn trong boä portfolio, chuùng ta coù theå
giaûm ñöôïc ruûi ro toång theå cuûa coâng ty. Ruûi ro cuûa portfolio
phuï thuoäc vaøo caùc bieán chuû yeáu sau :

ÑA DAÏNG HOAÙ
1. HEÄ SOÁ TÖÔNG QUAN GIÖÕA CAÙC THAØNH

PHAÀN THAM GIA
2. TYÛ TROÏNG CAÙC THAØNH PHAÀN
3. SOÁ LÖÔÏNG CAÙC THAØNH PHAÀN
4. RUÛI RO CUÛA TÖØNG THAØNH PHAÀN

RUÛI RO TRONG ÑAÀU TÖ CHÖÙNG
KHOAÙN
 RUÛI RO KHI ÑAÀU TÖ MOÄT CHÖÙNG KHOAÙN
 RUÛI RO KHI ÑAÀU TÖ MOÄT BOÄ CHÖÙNG KHOAÙN
 RUÛI RI THÒ TRÖÔØNG

HEÄ SOÁ HOAØN VOÁN KYØ VOÏNG
MOÄT CHÖÙNG KHOAÙN
n
K   i1
Pi K i
 Trong ñoù:
 K laø heä soá hoaøn voá kyø voïng cuûa chöùng khoaùn
 N soá caùc tình huoáng coù theå xaûy ra
 Pi laø xaéc suaát xaûy ra tình huoáng I
 Ki laø heä soá hoaøn voán trong tình huoáng i

ÑOÄ LEÄCH CHUAÅN CUÛA MOÄT
CHÖÙNG KHOAÙN
n
2
  i 1
Pi ( K  K i )
 Trong ñoù:
 N soá caùc tình huoáng coù theå xaûy ra
 Pi laø xaéc suaát xaûy ra tình huoáng I
 Ki laø heä soá hoaøn voán trong tình huoáng I
 K laø heä soá hoaøn voán kyø voïng cuûa chöùng khoaùn

HEÄ SOÁ BIEÁN THIEÂN

Cv 
K
 Cv laø heä soá bieán thieân cuûa moät chöùng khoaùn, heä soá
bieán thieân chöùng khoaùn naøo nhoû hôn chöùng khoaùn
ñoù ít ruûi ro hôn.

VÍ DUÏ
Tình huoáng Xaéc suaát Ka% Kb% Kab%
1 0,1 35 2 18,5
2 0,2 25 7 16
3 0,4 15 12 13,5
4 0,2 5 17 11
5 0,1 -5 22 8,5
HSHV 15 12 13,5
DLC 10,95 5,48 2,74
HSBT 0,73 0,46 0,2

RUÛI RO CUÛA BOÄ CHÖÙNG KHOAÙN
 Soá chöùng khoaùn trong boä chöùng khoaùn
 Heä soá töông quan giöõa caùc chöùng khoaùn trong boä
chöùng khoaùn
 Tyû troïng cuûa töøng chöùng khoaùn trong boä chöùng
khoaùn
 Ruûi ro cuûa töøng chöùng khoaùn trong boä chöùng khoaùn.

HEÄ SOÁ HOAØN VOÁN BOÄ CHÖÙNG
KHOAÙN
n
K p   t 1
W tK t
 Kp laø heä soá hoaøn voán boä chöùng khoaùn

 N laø soá chöùng khoaùn trong boä chöùng khoaùn
 Wt laø tyû troïng chöùng khoaùn t trong boä chöùng khoaùn
 Kt laø heä soá hoaøn voán cuûa chöùng khoaùn t.

ÑOÄ LEÄCH CHUAÅN CUÛA BOÄ
CHÖÙNG KHOAÙN
n n
 p  
i 1 j 1
A ij  i  j W i W j
 N laø soá chöùng khoaùn trong boä chöùng khoaùn

 Aij laø heä soá töông quan giöõa chöùng khoaùn I vaø chöùng khoaùn j
trong boä chöùng khoaùn
 Wi, Wj laø tyû trong chöùng khoaùn I, j trong boä chöùng khoaùn.

KHI MOÄT BOÄ GOÀM 2 CK
 B2  A,B  B2   A,B A B  B  B   A,B A 
  
 A2   B2  2 A,B  A2   B2  2 A,B A B  A2   B2  2 A,B A B
Rendement
Risque

VÍ DUÏ
 Hai chöùng khoaùn coù soá lieäu cuï theå nhö sau: chöng khoaùn
moät coù heä soá hoaøn voán laø 15%, ñoä leäch chuaån laø 20%.
Chöùng khoaùn hai coù heä soá hoaøn voán laø 20% vaø ñoä leäch
chuaån laø 30%.
 Neáu ta coù moät boä chöùng khoaùn goàm hai chöùng khoaùn treân
vôùi tyû troïngchöùng khoaùn 1 laø 40% vaø chöùng khoaùn 2 laø
60% haõy xaùc ñònh heä soá hoaøn voán vaø ñoä leäch chuaån cuûa boä
chöùng khoaùn 1-2 trong caùc tình huoáng sau vaø cho nhaän xeùt:
1. Heä soá töông quan giöõa hai chöùng khoaùn laø -1
2. Heä soá töông quan giöõa hai chöùng khoaùn laø +1
3. Heä soá töông quan giöõa hai chöùng khoaùn laø 0

VÍ DUÏ (tt)
 Xaây döïng coâng thöùc toång quaùt nhaèm xaùc ñònh tyû troïng cuûa
töøng chöùng khoaùn trong moät boä goàm hai chöùng khoaùn ñeå ñoä
leäch chuaån cuûa boä chöùng khoaùn ñaït giaù trò toái thieåu? Tính
cuï theå cho 2 tröôøng hôïp ñaëc bieät laø heä soá töông quan baèng -
1 vaø baèng khoâng? Tính heä soá hoaøn voán vaø ñoä leäch chuaån vaø
cho nhaän xeùt?
 Neáu theâm vaøo boä chöùng choaùn 1-2 trong yeâu caàu 1 moät
chöùng khoaùn thöù 3. chöùng khoaùn thöù 3 coù heä soá hoaøn voán laø
25% vaø ñoä leäch chuaån laø 40%. Heä soá töông quan giöõa
chöùng khoaùn 1-2 laø -0,5; chöùng khoaùn 1-3 laø 0,3 vaø chöùng
khoaùn 2-3 laø – 0,7. chöùng khoaùn 3 coù tyû troïng baèng 60% boä
chöùng khoaùn 1-2. tính heä soá hoaøn voá vaø ñoä leäch chuaån cuûa
boä chöùng khoaùn 1-2-3.

 Phöông trình töông quan giöõa heä soá hoaøn voán toái
thieåu vaø ruûi ro thò tröôøng.
 Ruûi ro thò tröôøng cuûa boä chöùng khoaùn

ÑÖÔØNG THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG
KHOAÙN
K i  K rf  (K m  K rf )Bi
 Trong ñoù:
 Ki laø heä soá hoaøn voán toái thieåu khi ñaàu tö vaøo chöùng
khoaùn I
 Krf laø heä soá hoaøn voán phi ruûi ro, thöôøng ñöôïc laáy baèng
laõi suaát coâng traùi daøi haïn
 Km laø heä soá hoaøn voán thò tröôøng
 Bi laø ruûi ro thò tröôøng cuûa chöùng khoaùn

ÑÖÔØNG THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG
KHOAÙN
Rendement espéré
E(RM))
Rf
Bêta
1

n
p   t t
W 
t 1

VÍ DUÏ
 Oâng A sôû höõu moät boä chöùng khoaùn goàm 5 chöùng khoaùn. Heä
soá beta cuûa boä chöùng khoaùn hieän taïi laø 2, heä soá hoaøn voán phi
ruûi ro laø 7% / naêm vaø heä soá hoaøn voán cuûa boä chöùng khoaùn thò
tröôøng laø 12%/naêm. Oâng ta baùn ñi moät chöùng khoaùn, chöùng
khoaùn naøy coù tyû troïng laø 30% vaø mua laïi moät chöùng khoaùn
khaùc coù cuøng giaù trò. Chöùng khoaùn baùn ñi coù heä soá beta laø 3
vaø chöùng khoaùn mua vaøo coù heä soá beta laø 1.
 Xaùc ñònh heä soá hoaøn voán toái thieåu cuûa boä chöùng khoaùn cuõ,
chöùng khoaùn baùn ra vaø chöùng khoaùn mua vaøo?
 Xaùc ñònh heä soá beta vaø heä soá hoaøn voán toái thieåu cuûa boä
chöùng khoaùn môùi?

KIEÅM SOAÙT RUÛI RO LAØ NOÃ LÖÏC
CHUNG
1. NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA TOÅ CHÖÙC
2. NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA CHÍNH PHUÛ
3. NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA XAÕ HOÄI

NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA TOÅ
CHÖÙC
 Nhöõng coâng ty baûo hieåm tö nhaân cuõng thaønh laäp phoøng kyõ
thuaät hoaëc phoøng kieåm soaùt toån thaát ñeå nghieân cöùu nhöõng ruûi
ro hoï phaûi ñöông ñaàu vaø ñeà xuaát nhöõng bieän phaùp giaûm thieåu
ruûi ro. Coâng ty baûo hieåm cuõng cung caáp bích chöông, phim
aûnh, taäp chæ daãn vaø caùc lôùp hoïc höôùng daãn veà an toaøn.
 Coâng ñoaøn cuõng raát naêng ñoäng trong vieäc kieåm soaùt caùc toån
thaát vì hoï quan taâm taát caû caùc vaán ñeà aûnh höôûng ñeán ñieàu
kieän laøm vieäc cuûa coâng nhaân. Hoï trôï giuùp thöïc hieän caùc quy
ñònh an toaøn cuûa chính phuû nhaèm taïo söï an toaøn nôi laøm
vieäc. Coâng ñoaøn laø thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng an toaøn quoác
gia vaø caùc toå chöùc töông töï.
 ……

NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA CHÍNH
PHUÛ
 Chính phuû can thieäp vaøo vieäc kieåm soaùt toån thaát vì :
 · Lôïi ích coâng coäng thöôøng ñoøi hoûi chính phuû ban haønh ñaïo luaät yeâu
caàu moïi ngaønh coâng nghieäp cung caáp thoâng tin, ñaùp öùng nhöõng tieâu
chuaån taát yeáu vaø chaám döùt nhöõng hoaït ñoäng khoâng thích hôïp.
 · Chính phuû coù theå cung caáp moät soá dòch vuï coù hieäu quaû vaø tieát kieäm
hôn cho caùc doanh nghieäp tö nhaân nhö sôû phoøng chaùy chöõa chaùy.
 Chính phuû thöïc hieän traùch nhieäm naøy thoâng qua moät loaït caùc noã löïc giaùo
duïc khaùc nhau (truyeàn ñôn, baùo töôøng, hoäi nghò) vaø thoâng qua caùc ñaïo
luaät vaø quy ñònh nhaèm kieåm soaùt vieäc xaây döïng, ñieàu kieän laøm vieäc,
trang thieát bò an toaøn, quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng, dieän tích laøm vieäc toái ña
trong caùc phoøng vaø trong thang maùy, caùc phöông tieän tieâu thoaùt nöôùc vaø
vieäc vaän haønh caùc xe cô giôùi. Nhieäm vuï naøy ñöôïc thoûa maõn qua vieäc
thanh tra nhaèm cuûng coá phaùp luaät do caûnh saùt vaø sôû phoøng chaùy chöõa
chaùy, caùc chöông trình phuïc hoài chöùc naêng, thu löôïm vaø truyeàn ñaït caùc
con soá thoáng keâ lieân quan ñeán vieäc ngaên ngöøa vaø giaûm thieåu toån thaát.

NOÃ LÖÏC KIEÅM SOAÙT CUÛA CHÍNH
PHUÛ
 Caùc nhaø kinh teá ghi nhaän raèng moät soá khía caïnh cuûa ruûi ro daãn ñeán nhu
caàu caàn coù söï can thieäp cuûa chính phuû. Hai ñaëc ñieåm ñöôïc ñeà caäp ôû ñaây
laø caùc yeáu toá beân ngoaøi vaø haøng hoùa coâng .
 · Caùc yeáu toá beân ngoaøi laø chi phí vaø lôïi nhuaän maø moät thò tröôøng hoaït
ñoäng bình thöôøng khoâng naém baét ñöôïc.
 Ví duï : OÂ nhieãm moâi tröôøng. Moät xí nghieäp saûn xuaát coù theå laøm oâ nhieãm
moâi tröôøng gaây haïi cho moät coäng ñoàng daân cö laân caän. Caùi giaù phaûi traû
cho coäng ñoàng daân cö naøy raát lôùn, vöôït quaù giaù trò cuûa saûn phaåm do xí
nghieäp gaây oâ nhieãm saûn xuaát ra.
 · Haøng hoùa coâng coäng laø haøng hoùa hoaëc dòch vuï khoâng theå bò haïn
cheá ñoái vôùi ngöôøi mua baùn, trao ñoåi noù.
 Ví duï : Quoác phoøng. Töï baûn chaát cuûa noù, quoác phoøng laø moät lôïi ích cho
moãi ngöôøi daân duø hoï coù traû hay khoâng traû chi phí cho quoác phoøng.

TAØI TRÔÏ RUÛI RO
1. Taøi trôï ruûi ro laø nhöõng kyõ thuaät vaø coâng cuï ñöôïc söû
duïng ñeå taøi trôï cho chi phí cuûa ruûi ro vaø toån thaát.
2. Döïa theo thôøi gian maø quõi taøi trôï ñöôïc chuaå bò, Taøi trôï
ruûi ro coù theà phaân thaønh:
1. TAØI TRÔÏ RUÛI RO QUAÙ KHÖÙ
2. TAØI TRÔÏ RUÛI RO HIEÄN TAÏI
3. TAØI TRÔÏ RUÛI RO TÖÔNG LAI.
3. Döïa theo ngöôøi gaùnh chòu toån thaát, Taøi trôï ruûi ro coù theà
phaân thaønh:
1. LÖU GIUÕ TOÅN THAÁT
2. CHUYEÅN GIAO TAØI TRÔÏ

LÖU GIÖÕ TOÅN THAÁT
 Moät phöông phaùp phoå bieán ñeå quaûn lyù ruûi ro laø löu
giöõ toån thaát. Nguoàn buø ñaép ruûi ro laø nguoàn töï coù cuaû
chính toå chöùc ñoù, coäng theâm vôùi nguoàn vay möôïn
maø toå chöùc ñoù phaûi coù traùch nhieäm hoaøn traû. Phöông
phaùp löu giöõ coù theå laø thuï ñoäng hoaëc naêng ñoäng, coù
keá hoaïch hoaëc khoâng coù keá hoaïch, coù yù thöùc hoaëc
khoâng coù yù thöùc.
 Keá hoaïch löu giöõ toån thaát coù theå laø:
 Khoâng chuaån bò tröôùc
 Taøi khoaûn döï phoøng
 Taøi saûn döï phoøng
 Baûo hieåm tröïc heä.

CHUYEÅN GIAO TAØI TRÔÏ RUÛI RO
1. CHUYEÅN GIAO BAÈNG HÔÏP ÑOÀNG BAÛO HIEÅM

2. CHUYEÅN GIAO TAØI TRÔÏ BAÈNG HÔÏP ÑOÀNG
PHI BAÛO HIEÅM
3. HEDGING

CHUYEÅN GIAO BAÈNG HÔÏP ÑOÀNG
BAÛO HIEÅM
 Baûo hieåm laø moät phaàn quan troïng trong chöông trình quaûn trò
ruûi ro cuaû moät toå chöùc cuõng nhö moät caù theå. Baûo hieåm laø moät
hình thöùc chuyeån giao taøi trôï ruûi ro, trong ñoù ngöôøi baûo hieåm
chaáp thuaän gaùnh vaùc phaàn toån thaát taøi chính khi ruûi ro xuaát
hieän. Baûo hieåm coù theå ñöôïc ñònh nghiaõ nhö moät hôïp ñoàng
chaáp thuaän giöaõ hai beân: ngöôøi baûo hieåm vaø ngöôøi ñöôïc baûo
hieåm. Theo hôïp ñoàng naøy, ngöôøi baûo hieåm ñoàng yù buø ñaép
nhöõng toån thaát ñöôïc baûo hieåm (theo hôïp ñoàng baûo hieåm) vaø
ngöôøi ñöôïc baûo hieåm coù traùch nhieäm ñoùng nhöõng khoaûn phí
baûo hieåm cuõng nhö chi phí dòch vuï cho ngöôøi baûo hieåm.

Söï khaùc bieät giöõa chuyeån giao kieåm
soaùt vaø chuyeån giao taøi trôï
 Chuyeån giao coù theå laø caùc phöông phaùp kieåm soaùt ruûi ro
hoaëc taøi trôï ruûi ro Chuyeån giao kieåm soaùt ruûi ro bao goàm:
 1. chuyeån taøi saûn hay chæ hoaït ñoäng cuaû noù cho moät ngöôøi khaùc;
 2. loaïi tröø hoaëc giaûm thieåu traùch nhieäm cuaû ngöôøi chuyeån giao ñoái
vôùi toån thaát cho ngöôøi ñöôïc chuyeån giao;
 3. xoaù boû boån phaän ñöôïc giaû ñònh laø cuaû ngöôøi chuyeån giao ñoái vôùi
caùc toån thaát .
 Chuyeån giao taøi trôï ruûi ro, ngöôïc laïi, cung caáp moät nguoàn
kinh phí beân ngoaøi ñöôïc duøng ñeå thanh toaùn toån thaát khi ruûi
ro xuaát hieän. Chuyeån giao taøi trôï ruûi ro phi baûo hieåm khaùc
vôùi baûo hieåm ôû choã ngöôøi nhaän chuyeån giao khoâng phaûi laø
coâng ty baûo hieåm veà maët phaùp lyù.

CHUYEÅN GIAO TAØI TRÔÏ BAÈNG
HÔÏP ÑOÀNG PHI BAÛO HIEÅM
 Phaàn lôùn chuyeån giao taøi trôï ruûi ro phi baûo hieåm
ñöôïc thöïc hieän thoâng qua moät hôïp ñoàng nhaèm giaûi
quyeát caùc vaán ñeà khaùc, nhöng cuõng coù moät vaøi
tröôøng hôïp hôïp ñoàng ñöôïc thieát keá nhaèm muïc ñích
chuyeån giao naøy rieâng cho tình huoáng ñoù. Nhieàu
thoûa thuaän hôïp ñoàng loaïi naøy chuyeån giao traùch
nhieäm taøi chính ñoái vôùi toån thaát taøi saûn tröïc tieáp
hoaëc toån thaát thu nhaäp, moät vaøi tröôøng hôïp laø toån
thaát nguoàn nhaân löïc; haàu heát chuyeån giao traùch
nhieäm taøi chính veà phaùp lyù cho thaønh phaàn thöù ba.

CHUYEÅN GIAO TAØI TRÔÏ BAÈNG
HÔÏP ÑOÀNG PHI BAÛO HIEÅM
 Moät vaøi thí duï sau ñaây seõ cho ta hình dung ñöôïc ñaëc tính
cuaû loaïi hôïp ñoàng naøy. Vôùi moät hôïp ñoàng thueâ möôùn, ngöôøi
chuû nhaø coù theå chuyeån giao cho ngöôøi thueâ traùch nhieäm taøi
chính ñoái vôùi söï hö hoûng cuaû taøi saûn ñöôïc thueâ vaø caùc toån
thöông thaân theå ñöôïc chuyeån cho thaønh phaàn thöù ba (maëc duø
khoâng thaáy ghi trong hôïp ñoàng). Tröôøng hôïp thöù hai, ngöôøi
thueâ coù theå chuyeån cho ngöôøi chuû nhaø traùch nhieäm taøi chính
khi xaûy ra toån thaát ñoái vôùi ngöôøi thueâ trong tröôøng hôïp hoaû
hoaïn, khoâng caàn bieát ai laø ngöôøi coù loãi.
 Ñoái vôùi caùc hôïp ñoàng xaây döïng, ngöôøi chuû coù theå
chuyeån giao cho beân hôïp ñoàng xaây döïng moät phaàn hay taát caû
traùch nhieäm boài thöôøng toån thaát khi coù tai naïn xaûy ra ñoái vôùi
ngöôøi lao ñoäng.

HEDGING
 Thuaät ngöõ hedging hay trung hoøa moâ taû haønh ñoäng nhôø ñoù
moät khaû naêng thaéng ñöôïc buø tröø töø moät khaû naêng thua.
Hedging hay trung hoaø moät ruûi ro söû duïng vieäc ñaùnh caù coù
caùc keát quaû ngöôïc vôùi keát quaû cuaû ruûi ro.
 Trong kinh doanh, hình thöùc hedging thöôøng ñöôïc söû duïng
ñeå ngaên chaën caùc ruûi ro xuaát hieän khi giaù nguyeân vaät lieäu
hay tyû giaù hoái ñoaùi thay ñoåi. Moät doanh nghieäp coù hôïp ñoàng
baùn saûn phaåm vôùi giaù coá ñònh baèng ngoaïi teä, seõ xuaát hieän ruûi
ro khi tyû giaù hoái ñoaùi thay ñoåi. Caùc hôïp ñoàng töông lai cho
pheùp ngaên chaën nhöõng ruûi ro naøy. Moät hôïp ñoàng töông lai laø
moät hôïp ñoàng mua hoaëc baùn moät khoaûn ngoaïi teä coá ñònh taïi
moät thôøi ñieåm trong töông lai, thí duï 6 thaùng.

CHUYEÅN GIAO HAY LÖU GIÖÕ
1. LÔÏI ÍCH CUÛA HÔÏP ÑOÀNG BAÛO HIEÅM

2. CHI PHÍ CÔ HOÄI
3. LEÄ PHÍ BAÛO HIEÅM
4. VAÁN ÑEÀ THUEÁ
5. MÖÙC ÑOÄ KIEÅM SOAÙT
6. SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA THÒ TRÖÔØNG BAÛO
HIEÅM
7. HAÏN CHEÁ CUÛA LUAÄT PHAÙP

BAØI TAÄP
1. OÂng A leân keá hoaïch höu trí nhö sau:
1. Trong suoát 30 naêm laøm vieäc, cuoái moãi thaùng göûi vaøo taøi khoaûn höu
trí moät soá tieàn laø A.
2. Ñaàu moãi thaùng trong suoát 20 naêm nghæ höu sau ñoù ruùt ra moät soá tieàn
laø B. Ngoaøi ra cuoái 20 naêm naøy caàn coøn moät soá tieàn laø C.
2. Neáu C=0, A= 100.000 VNÑ tính B trong hai tröôøng hôïp
sau:
1. Laõi suaát laø 1% thaùng
2. Laõi suaát laø 0,5% thaùng.
3. Neáu C=0, laõi suaát laø 0,75% thaùng vaø muoán B =
2.000.000VNÑ thì A phaûi laø bao nhieâu?
4. Neáu C= 50.000.000 VNÑ thì keát quaû hai caâu treân thay ñoåi
theá naøo?
5. Haõy so saùnh vôùi heâ thoáng höu trí ôû Vieät Nam hieän nay ñeå
nhaän xeùt?

BAØI TAÄP
1. Moät gia ñình treû leân keá hoaïch taøi trôï hoïc taäp cho ñöùa con môùi
sinh nhö sau:
1. Khi ñöùa treû ñöôïc 6 tuoåi caàn chi 10 trieäu ñeå ñaûm baûo hoïc heát tieåu hoïc.
2. Khi treû ñöôïc 11 tuoåi caàn chi 15 trieäu ñeå ñaûm baûo hoïc heát trung hoïc cô
sôû.
3. Khi treû ñöôïc 15 tuoåi caàn chi 30 trieäu ñeå ñaûm baûo hoïc heät trung hoïc
phoå thoâng.
4. Khi ñöùa treû ñöôïc 18 tuoåi keá hoaïch taøi trôï hoïc ñaïi hoïc chi tieát nhö sau:
ñaàu moãi thaùng trong suoát 4 naêm hoïc caàn chi 1 trieäu, ngoaøi ra ñaàu moãi
naêm caàn chi theâm 2 trieäu hoïc phí.
2. Neáu laõi suaát laø 1% thaùng thì cuoái moåi thaùng trong suoát 18
naêm tö khi ñöùa treû ra ñôøi gia ñình naøy caàn tieát kieäm moät soá
tieàn laø bao nhieân ñeå ñaûm baûo taøi trôï ñuû cho keá hoaïch treân?

Quan Tri Rui Ro-Ngoquanghuan

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Quan Tri Rui Ro-Ngoquanghuan

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

QUAÛN TRÒ RUÛI RO

TS. NGOÂ QUANG HUAÂN

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ RUÛI RO

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. RUÛI RO QUAÛN LYÙ

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. Nhöõng thay ñoåi trong cô cheá quaûn lyù

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. Khoâng coù (töùc laø chaéc chaén)

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. Lòch söû phaùt trieån chöùc naêng quaûn trò ruûi ro

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Quaûn trò ruûi ro laø quaù trình tieáp caän ruûi

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

TS. NGOÂ QUANG HUAÂN

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM

2. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NHAÄN DAÏNG RUÛI RO

3. PHAÂN TÍCH HIEÅM HOÏA VAØ TOÅN THAÁT

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

 Vaán ñeà nhaän thöùc

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn

1. Nguy cô ruûi ro veà taøi saûn.

2. Nguy cô ruûi ro veà traùch nhieäm phaùp lyù.

3. Nguy cô ruûi ro veà nguoàn nhaân löïc.

Sưu tầm bởi: www.daihoc.com.vn