Khoaluan Tam

1
PhÇn 1
më ®Çu
1.1. §Æt vÊn ®Ò

ViÖt Nam lµ mét n−íc n«ng nghiÖp víi 80% d©n sè sèng ë vïng n«ng
th«n, 76% lao ®éng tham gia vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp
chiÕm gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng v× nã s¶n xuÊt ra l−¬ng thùc, thùc
phÈm phôc vô cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña con ng−êi mµ kh«ng mét ngµnh nµo
cã thÓ thay thÕ ®−îc. §ång thêi s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cßn cung cÊp
nguyªn nhiªn liÖu cho çc ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp chÕ biÕn tiÓu
thñ c«ng nghiÖp, phôc vô nhu cÇu trong n−íc vµ xuÊt khÈu. MÆt kh¸c s¶n xuÊt
n«ng l©m nghiÖp cßn lµ c¬ së thóc ®Èy çc ngµnh, çc ho¹t ®éng kinh tÕ
kh¸c ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ë nh÷ng n−íc ®ang trªn con ®−êng c«ng nghiÖp
ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nh− ë n−íc ta. N«ng nghiÖp cßn lµ nguån t¹o ra thu nhËp
ngo¹i tÖ th«ng qua xuÊt khÈu çc lo¹i n«ng s¶n hµng ho¸ ra thÞ tr−êng trong
vµ ngoµi n−íc.
Tuy nhiªn, víi tèc ®é gia t¨ng d©n sè nh− cña ViÖt Nam hiÖn nay cïng
víi viÖc thùc hiÖn chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr−êng th× vÊn ®Ò
®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc còng nh− viÖc kh«ng ngõng n©ng cao s¶n l−îng,
chÊt l−îng çc lo¹i n«ng s¶n phÈm, hµng ho¸ lµ mét vÊn ®Ò bøc thiÕt. ViÖc
®¶m b¶o l−¬ng thùc cho h¬n 84 triÖu d©n trong khi ®Êt ®ai kh«ng nh÷ng
kh«ng gia t¨ng mµ cßn bÞ thu hÑp lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ph¶i dÔ dµng. ViÖc ®−a
ra çc lo¹i hµng ho¸, n«ng s¶n víi s¶n l−îng lín, chÊt l−îng cao ®ñ søc c¹nh
tranh víi çc n−íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p. §iÒu
®ã ®· ®Æt nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng vµ kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung
®øng tr−íc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi. §øng tr−íc t×nh h×nh míi §¶ng vµ
Nhµ n−íc ta ®· x¸c ®Þnh ®©y lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ ®Æc biÖt quan
träng yªu cÇu cÇn ph¶i cã ®−êng lèi s¸ng suèt, phï hîp; ®ång thêi còng ph¶i
cã sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña nhµ n−íc, cña toµn §¶ng, toµn d©n quyÕt t©m thùc
hiÖn nhiÖm vô, kinh tÕ x· héi cña ®Êt n−íc. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng
cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp cña 4 nhµ ®ã lµ: nhµ n−íc, nhµ khoa häc, nhµ n«ng vµ
nhµ doanh nghiÖp. Vµ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô liªn kÕt gi÷a çc nhµ ph¶i kÓ ®Õn
mét tæ chøc quan träng ®ã lµ "khuyÕn n«ng".
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

2
KhuyÕn n«ng h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Cïng víi thêi gian, khuyÕn n«ng ®· ngµy
cµng ph¸t triÓn vµ dÇn ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. NhiÒu
tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ míi ®· ®−îc chuyÓn giao ¸p dông vµo
s¶n xuÊt gãp phÇn t¨ng n¨ng xuÊt c©y trång, vËt nu«i vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n
xuÊt theo h−íng hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, t¨ng thu nhËp cho ng−êi lao
®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®−îc, khuyÕn n«ng vÉn tån t¹i
nh÷ng h¹n chÕ nh−: néi dung ho¹t ®éng cßn Ýt, ph−¬ng ph¸p vµ çc h×nh thøc
ho¹t ®éng ch−a ®−îc ®a d¹ng, hÖ thèng khuyÕn n«ng cßn nhiÒu h¹n chÕ c¶ vÒ
c¬ cÊu tæ chøc, sè l−îng vµ chÊt l−îng ®éi ngò çn bé. §Æc biÖt çc ch−¬ng
tr×nh, ho¹t ®éng khuyÕn n«ng hiÖn nay nhiÒu khi vÉn cßn ch−a thùc sù ®¸p
øng nhu cÇu cña ng−êi d©n. NhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng ®· rÊt
hiÖu qu¶ khi thùc hiÖn nh−ng khi ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kÕt thóc, th× mäi thµnh
qu¶ kh«ng ®−îc nh©n réng mµ nã còng ®i theo nh÷ng ng−êi lµm ch−¬ng tr×nh,
dù ¸n lu«n.
§èi víi §Þnh Ho¸ tõ khi thµnh lËp ®Õn nay tæ chøc khuyÕn n«ng ®· cã
nh÷ng ®ãng gãp to lín ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ngµnh n«ng nghiÖp.
Trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®· mang l¹i
nhiÒu hiÖu qu¶ thiÕt thùc. NhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, m« h×nh ®−îc thùc hiÖn
gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cho ng−êi d©n, ®−a nhiÒu gièng
c©y trång, vËt nu«i míi vµo s¶n xuÊt, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.
Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn miÒn nói, ®Þa h×nh phøc
t¹p, giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n, d©n téc thiÓu sè chiÕm tû lÖ cao cho nªn tr×nh
®é d©n trÝ cßn thÊp, phong tôc tËp qu¸n l¹c hËu vÉn cßn tån t¹i. V× vËy viÖc
thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, h¹n
chÕ. HiÖu qu¶ cña çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kh«ng kÐo dµi mµ th−êng kÕt thóc
khi ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kÕt thóc. T¹i sao l¹i xÈy ra hiÖn t−îng nh− vËy? Çc
ch−¬ng tr×nh, dù ¸n nµy ®· ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nµo? XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý
do trªn, t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi: ''Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng
cao hiÖu qu¶ çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn
§Þnh Ho¸ - tØnh Th¸i Nguyªn".

3
1.2. Môc tiªu nghiªn cøu

- HÖ thèng l¹i vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng.
- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång
trät trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸.
- §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña çc ch−¬ng
tr×nh khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn.
1.3. §ãng gãp cña ®Ò tµi
- Gãp phÇn cñng cè thªm vÒ mÆt lÝ luËn vµ thùc tiÔn trong c«ng t¸c
khuyÕn n«ng.
- §ãng gãp ®−îc nh÷ng kiÕn nghÞ th«ng qua viÖc nghiªn cøu thùc tiÔn
®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸.
- Lµ tµi liÖu tham kh¶o cho nh÷ng ng−êi quan t©m.
1.4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
1.4.1. §èi t−îng nghiªn cøu
- Çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät trong nh÷ng n¨m
gÇn ®©y.
1.4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu
- VÒ thêi gian:
+ Nh÷ng sè liÖu thø cÊp ®−îc tæng hîp trong 3 n¨m 2005 - 2007.
+ Nh÷ng sè liÖu s¬ cÊp (trùc tiÕp ®iÒu tra): n¨m 2007.
- VÒ kh«ng gian: Trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸.
1.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu
1.5.1. DiÖn tÝch gieo trång
Lµ diÖn tÝch thùc tÕ cã gieo trång mét hoÆc nhiÒu lo¹i c©y nh»m thu
ho¹ch thµnh phÈm ngay trªn diÖn tÝch ®ã.
1.5.2. N¨ng suÊt
N¨ng suÊt c©y trång lµ sè l−îng s¶n phÈm chÝnh cña tõng lo¹i c©y trång
tÝnh b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch.
1.5.3. S¶n l−îng
S¶n l−îng c©y trång lµ tæng sè s¶n phÈm chÝnh ®−îc t¹o ra trªn toµn bé
diÖn tÝch gieo trång cña mçi lo¹i c©y trong tõng thêi vô hoÆc mét n¨m.

4
1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)

Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña tõng ngµnh hoÆc cña toµn doanh nghiÖp lµ toµn bé
gi¸ trÞ cña s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô h÷u Ých do lao ®éng cña tõng ngµnh
hoÆc cña toµn doanh nghiÖp lµm ra trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh th−êng lµ 1
th¸ng, 1 quý hoÆc 1 n¨m. (dùa theo chu kú s¶n xuÊt kinh doanh)
VÒ cÊu tróc: GO = C + V + M
C = (C1 + C2 + C3): lµ gi¸ trÞ ®Çu t− phôc vô s¶n xuÊt
V: lµ thu nhËp cña ng−êi lao ®éng
M: lµ lîi nhuËn hay l·i kinh doanh
Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh n«ng
nghiÖp sÏ bao gåm gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät, ch¨n nu«i vµ
dÞch vô n«ng nghiÖp.
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät = tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña
çc lo¹i c©y.
Ta cã c«ng thøc sau:
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ SP Gi¸ trÞ SP phô cña Chªnh lÖch
s¶n xuÊt = chÝnh cña çc + çc lo¹i c©y trång + gi¸ trÞ SPDD
trång trät lo¹i c©y trång cã thu ho¹ch cña trång trät
1.5.5. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)
Lµ toµn bé kÕt qu¶ lao ®éng h÷u Ých cña nh÷ng ng−êi lao ®éng trong
doanh nghiÖp ®ã míi t¹o ra vµ gi¸ trÞ hoµn vèn cè ®Þnh (khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh) trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc:
VA = GO - IC
VA: Gi¸ trÞ gia t¨ng
GO: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt
IC: Chi phÝ trung gian
1.5.6. Chi phÝ trung gian (IC)
Chi phÝ trung gian cña doanh nghiÖp lµ bé phËn cÊu thµnh cña tæng chi
phÝ s¶n xuÊt bao gåm toµn bé chi phÝ th−êng xuyªn vÒ vËt chÊt nh−: nguyªn
vËt liÖu, nhiªn liÖu, chi phÝ vËt chÊt kh¸c (kh«ng kÓ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh)
vµ chi phÝ dÞch vô ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ

5
ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (1 th¸ng, 1
quý hoÆc 1 n¨m).
Chi phÝ trung gian cña toµn doanh nghiÖp b»ng tæng chi phÝ trung gian
cña çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ dÞch vô cã trong doanh nghiÖp.
* CÊu t¹o:
- Chi phÝ vËt chÊt:
+ Chi phÝ vÒ gièng c©y trång
+ Ph©n bãn çc lo¹i
+ V«i vµ çc chÊt c¶i t¹o ®ång ruéng, b¶o vÖ thùc vËt, thuèc tiªm phßng
trõ dÞch bÖnh cho sóc vËt.
+ §iÖn n¨ng nhiªn liÖu, chÊt ®èt
+ VËt liÖu
+ Thøc ¨n cho ch¨n nu«i
- Chi phÝ dÞch vô:
+ Chi phÝ cho viÖc cµy bõa, vËn t¶i thuª ngoµi
+ Thuª søc kÐo sóc vËt
+ Tr¶ tiÒn thuû lîi phÝ
1.5.7. Thu nhËp hçn hîp (MI)
Lµ phÇn thu nhËp cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (gåm c¶ c«ng vµ l·i) n»m trong
gi¸ trÞ gia t¨ng sau khi ®· trõ khÊu hao vµ çc chi phÝ bæ xung kh¸c.
C«ng thøc: MI = GO – IC - Tsx – C1
Tsx: ThuÕ n«ng nghiÖp
C1: khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh

6
PhÇn 2
tæng quan tµi liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n

2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng
Tr¶i qua çc thêi kú lÞch sö, nhµ n−íc ViÖt Nam ®Òu cã çc chñ tr−¬ng,
chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. §Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi
sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× çc chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ®ã cµng
phong phó ®a d¹ng gãp phÇn ®−a nhanh nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo thêi kú héi
nhËp. Nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®ã chÝnh lµ ho¹t ®éng cña
c«ng t¸c khuyÕn n«ng. VËy khuyÕn n«ng lµ g×?
ThuËt ng÷ "extension" cã nguån gèc ë Anh tõ nh÷ng n¨m 1866 ®−îc
hiÓu víi nghÜa lµ "triÓn khai" hay "më réng", nÕu ghÐp víi tõ "Agriculture"
thµnh "Agriculture extension" th× dÞch lµ "KhuyÕn n«ng" [3]..
Theo nghÜa H¸n – V¨n "khuyÕn" cã nghÜa lµ khuyªn ng−êi ta cè g¾ng
søc trong c«ng viÖc, cßn "khuyÕn n«ng" cã nghÜa lµ më mang ph¸t triÓn trong
n«ng nghiÖp.
Cßn theo Thomas.G.Floes th× "khuyÕn n«ng" lµ mét tõ tæng qu¸t ®Ó chØ
tÊt c¶ çc c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n, ®ã lµ mét
hÖ thèng gi¸o dôc ngoµi nhµ tr−êng, trong ®ã cã ng−êi giµ vµ ng−êi trÎ häc
b»ng çch thùc hµnh [3]..
Qua ®ã ta thÊy "khuyÕn n«ng" lµ mét thuËt ng÷ khã ®Þnh nghÜa mét
çch chÝnh x¸c, v× khuyÕn n«ng ®−îc tæ chøc b»ng nhiÒu çch kh¸c nhau, ®Ó
phôc vô nhiÒu môc ®Ých réng r·i, do ®ã cã nhiÒu quan niÖm vµ ®Þnh nghÜa vÒ
khuyÕn n«ng. Qua rÊt nhiÒu quan ®iÓm vµ çch ®Þnh nghÜa chóng ta cã thÓ
tãm t¾t l¹i vµ cã thÓ hiÓu khuyÕn n«ng theo hai nghÜa:
- KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa réng: Lµ kh¸i niÖm chung ®Ó chØ tÊt c¶
nh÷ng ho¹t ®éng hç trî sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n [3].
- KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa hÑp: Lµ mét tiÕn tr×nh gi¸o dôc kh«ng
chÝnh thøc mµ ®èi t−îng cña nã lµ n«ng d©n. TiÕn tr×nh nµy ®em ®Õn cho n«ng

7
d©n nh÷ng th«ng tin vµ nh÷ng lêi khuyªn nh»m gióp hä gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn
®Ò vµ nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng. KhuyÕn n«ng hç trî ph¸t triÓn çc
ho¹t ®éng s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ canh t¸c ®Ó kh«ng ngõng c¶i thiÖn chÊt
l−îng cuéc sèng cña n«ng d©n vµ gia ®×nh hä [3].
2.1.2. Kh¸i niÖm vÒ ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng
Ho¹t ®éng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng ®−îc thùc hiÖn bëi rÊt nhiÒu çc
néi dung kh¸c nhau vµ nã ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ th«ng qua çc ch−¬ng tr×nh, dù
¸n khuyÕn n«ng. VËy ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng lµ g×?
- Ch−¬ng tr×nh lµ tæ hîp çc dù ¸n cã cïng môc ®Ých vµ trong mét thêi
gian nhÊt ®Þnh. Mét kÕ ho¹ch cã thÓ bao gåm nhiÒu ch−¬ng tr×nh. Çc ch−¬ng
tr×nh cã tÝnh chÊt ®Þnh h−íng çc c«ng viÖc chÝnh cÇn ph¶i lµm ®Ó ®¹t ®−îc
môc tiªu cña kÕ ho¹ch [4].
- Mçi ch−¬ng tr×nh cã thÓ bao gåm nhiÒu dù ¸n liªn quan tíi nhau vµ
lång ghÐp trong mét tæng thÓ nh»m ®¹t ®−îc çc môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh.
- Trong ®ã dù ¸n lµ tËp hîp çc ho¹t ®éng qua ®ã ®Ó bè trÝ sö dông çc
nguån lùc nh»m t¹o ra s¶n phÈm hay dÞch vô, trong thêi gian x¸c ®Þnh nh»m
tho¶ m·n môc tiªu nhÊt ®Þnh vµ trong mét ph¹m vi ng©n s¸ch x¸c ®Þnh [4].
- Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng: Lµ tËp hîp çc dù ¸n khuyÕn n«ng liªn
quan ®Õn çc lÜnh vùc thuéc ngµnh N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®−îc
®Þnh h−íng ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cô thÓ [13].
- Dù ¸n khuyÕn n«ng: Lµ çc ho¹t ®éng hç trî trong çc lÜnh vùc thuéc
ngµnh N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®−îc thiÕt kÕ ®Ó ®¹t ®−îc môc
tiªu cô thÓ trong khung thêi gian vµ ®Þa ®iÓm x¸c ®Þnh [13].
2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc.
2.2.1. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi
2.2.1.1. N−íc Mü
N¨m 1845 t¹i Ohio, N. S. Townshned chñ nhiÖm khoa n«ng häc ®Ò xuÊt
viÖc tæ chøc nh÷ng c©u l¹c bé n«ng d©n t¹i çc quËn huyÖn. Nh÷ng c©u l¹c bé
nµy sinh ho¹t ®Þnh kú hµng th¸ng, nghe gi¶ng vÒ nh÷ng chñ ®Ò khoa häc kü
thuËt n«ng nghiÖp, nghe b¸o ço ®i tham quan thùc tÕ t¹i nh÷ng trang tr¹i.
§©y lµ tiÒn th©n cña gi¸o dôc s¬ ®¼ng vÒ khuyÕn n«ng t¹i Mü [14].
N¨m 1891, bang New York dµnh 10.000 ®«la cho khuyÕn n«ng ®¹i häc.

8
N¨m 1892 tr−êng ®¹i häc Chicago, tr−êng Wicosin b¾t ®Çu tæ chøc
ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng häc ®¹i häc.
N¨m 1907, 42 tr−êng ®¹i häc trong 39 bang ®· thùc hiÖn c«ng t¸c
khuyÕn n«ng.
N¨m 1910, 35 tr−êng ®¹i häc ®· cã bé m«n khuyÕn n«ng.
N¨m 1914 tæ chøc khuyÕn n«ng chÝnh thøc ®−îc h×nh thµnh ë Mü, cã
1861 héi n«ng d©n víi 3.050.150 héi viªn [14].
ThuËt ng÷ Extension Education ®· ®−îc sö dông ®Ó chøng tá r»ng ®èi
t−îng gi¸o dôc cña tr−êng ®¹i häc kh«ng nªn chØ h¹n chÕ ë nh÷ng sinh viªn
do nhµ tr−êng qu¶n lý, mµ nªn më réng tíi nh÷ng ng−êi ®ang sèng ë kh¾p n¬i
trªn ®Êt n−íc.
2.2.1.2. N−íc Ph¸p
ThÕ kû 15-16 ®¸nh dÊu mét mèc ®Çu tiªn trong lÞch sö ph¸t triÓn khoa
häc Ph¸p, v× mét sè c«ng tr×nh ®· ®−îc b¾t ®Çu ë thêi kú nµy nh− t¸c phÈm
ng«i nhµ n«ng th«n cña Enstienne vµ Liebault nghiªn cøu vÒ kinh tÕ n«ng
th«n vµ khoa häc n«ng nghiÖp. T¸c phÈm DiÔn tr−êng n«ng nghiÖp cña Oliver
de Serres ®Ò cËp ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò trong n«ng nghiÖp nh− c¶i tiÕn gièng c©y
trång vËt nu«i [3].
ThÕ kû 18, côm tõ phæ cËp n«ng nghiÖp (Vulgazigation Argicole), hoÆc
chuyÓn giao ®Õn kü thuËt ®Õn ng−êi n«ng d©n (Transfert des Technologies
Agricoles au Payan) ®−îc sö dông phæ biÕn.
Giai ®o¹n tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®Õn nay (1914 - 1918).
Trung t©m CETA (Centre d’Etuder Techniques Agricoles) nghiªn cøu kü
thuËt n«ng nghiÖp ®Çu tiªn ®−îc tæ chøc do s¸ng kiÕn cña n«ng d©n vïng Pari
ho¹t ®éng víi nguyªn t¾c:
- Ng−êi n«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm vµ chñ ®éng trong c«ng viÖc
- S¸ng kiÕn tõ c¬ së
- Ho¹t ®éng nhãm rÊt quan träng.
§©y lµ ph−¬ng ph¸p hÕt søc ®éc ®¸o thêi bÊy giê, ng−êi n«ng d©n ®−îc
quyÒn tham gia tÝch cùc vµo c«ng viÖc cña n«ng tr¹i, hä chñ ®éng t×m ra çc
gi¶i ph¸p thÝch hîp víi sù hç trî cña çc kü s− n«ng nghiÖp [3].

9
2.2.1.3. N−íc Ên §é
T¹i Ên §é cã ch−¬ng tr×nh thiÕt lËp 100 Trung t©m KhuyÕn n«ng -
khuyÕn l©m vµ 1 v¨n phßng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m Trung TW, 10 Trung
t©m KhuyÕn n«ng - khuyÕn l©m vïng nh»m c¶i thiÖn sù liªn kÕt gi÷a çc c¬ së
nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ [3].
2.2.1.4. N−íc Th¸i Lan
Th¸i Lan cã 3 tæ chøc ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn khuyÕn n«ng -
khuyÕn l©m lµ côc l©m nghiÖp Hoµng Gia, héi n«ng d©n vµ héi ph¸t triÓn
céng ®ång.
Côc l©m nghiÖp Hoµng Gia ho¹t ®éng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m trªn
çc lÜnh vùc nh−: B¶o vÖ rõng sö dông ®Êt vµ trång c©y. Ho¹t ®éng nµy ®−îc
chØ ®¹o bëi çc phßng l©m nghiÖp quèc gia bao gåm 21 c¬ quan cÊp vïng vµ
72 c¬ quan cÊp tØnh [3].
2.2.1.5. N−íc Philippin
KhuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc thµnh lËp tõ n¨m 1976, nhµ n−íc x©y
dùng çc chÝnh s¸ch, lËp kÕ ho¹ch, x©y dùng çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng -
khuyÕn l©m vµ çc dù ¸n ph¸t triÓn n«ng th«n. M¹ng l−íi khuyÕn n«ng -
khuyÕn l©m chñ yÕu ë çc tr−êng ®¹i häc, çc viÖn nghiªn cøu, çc tæ chøc
t×nh nguyÖn vµ çc tæ chøc phi chÝnh phñ thùc hiÖn [3].
2.2.1.6. N−íc In®onesia
HÖ thèng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc x©y dùng tõ cÊp trung −¬ng
®Õn cÊp c¬ së. Çc trung t©m khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc h×nh thµnh ë
çc cÊp céng ®ång bao gåm tõ 4 ®Õn 8 çn bé hiÖn tr−êng vÒ l©m nghiÖp, 7 -
12 çn bé n«ng nghiÖp mçi trung t©m phô tr¸ch 2 - 3 x·. C¶ n−íc cã kho¶ng
7000 çn bé khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc ®µo t¹o tõ çc tr−êng cao ®¼ng,
çn bé gi¸m s¸t ®−îc ®µo t¹o t¹i çc tr−êng §¹i häc n«ng - l©m nghiÖp. [3].
2.2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ViÖt Nam
2.2.2.1. HÖ thèng çc v¨n b¶n ph¸p quy
Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam g¾n liÒn víi viÖc ban
hµnh hÖ thèng çc v¨n b¶n ph¸p quy cã liªn quan ®Õn khuyÕn n«ng vµ çc
ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. §Çu tiªn lµ nghÞ ®Þnh 13/CP vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng
vµ viÖc thµnh lËp côc khuyÕn n«ng khuyÕn l©m ®−îc ban hµnh ngµy 2/3/1993.

10
Çc nghÞ ®Þnh vÒ thµnh lËp Trung t©m khuyÕn n«ng TW- trùc thuéc côc
khuyÕn n«ng, n¨m 2001; nghÞ ®Þnh vÒ thµnh lËp trung t©m khuyÕn n«ng quèc
gia – trùc thuéc bé n«ng nghiÖp, n¨m 2003.
Cïng víi çc nghÞ ®Þnh vÒ sù ra ®êi cña çc tæ chøc khuyÕn n«ng lµ çc
nghÞ ®Þnh quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc còng
nh− ho¹t ®éng cña çc c¬ quan tæ chøc nµy. §iÓn h×nh lµ çc v¨n b¶n ph¸p
quy nh−:
- NghÞ ®Þnh 86/2003/N§-CP, ngµy 18 th¸ng 7 n¨m 2003 cña chÝnh
phñ quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc cña bé
NN vµ PTNT.
- NghÞ ®Þnh 56/2005/N§ - CP, ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 2005 cña chÝnh
phñ vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−.
NghÞ ®Þnh nµy gåm 6 ch−¬ng, 23 ®iÒu quy ®Þnh vÒ ®èi t−îng, ph¹m vi
¸p dông, môc tiªu nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− còng
nh− çc néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. Còng t¹i nghÞ ®Þnh
nµy cßn cã çc quy ®Þnh vÒ tæ chøc, kinh phÝ ho¹t ®éng, chÝnh s¸ch khuyÕn
n«ng, khuyÕn ng− vµ viÖc tæ chøc thùc hiÖn theo nghÞ ®Þnh nµy.
Môc tiªu, nguyªn t¾c vµ néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn
ng− t¹i nghÞ ®Þnh nµy ghi râ:
§iÒu 2. Môc tiªu cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−
1. N©ng cao nhËn thøc vÒ chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, kiÕn thøc,
kü n¨ng vÒ khoa häc kü thuËt, qu¶n lý kinh doanh cho ng−êi s¶n xuÊt.
2. Gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng
th«n; n©ng cao n¨ng xuÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶, ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo h−íng
bÒn v÷ng, t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gãp phÇn thóc ®Èy
qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n.
3. Huy ®éng nguån lùc tõ çc tæ chøc, ç nh©n trong vµ ngoµi n−íc
tham gia khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− [6].
§iÒu 3. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−
1. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu s¶n xuÊt vµ yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp,
thuû s¶n.

11
2. T¹o sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a nhµ qu¶n lý, nhµ khoa häc, nhµ doanh
nghiÖp víi ng−êi s¶n xuÊt vµ gi÷a ng−êi s¶n xuÊt víi nhau.
3. X· héi ho¸ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−.
4. D©n chñ c«ng khai cã sù tham gia tù nguyÖn cña ng−êi s¶n xuÊt.
5. Çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− ph¶i phï hîp vµ phôc vô
chiÕn l−îc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n; −u tiªn vïng s©u, vïng xa,
vïng ®Æc biÖt khã kh¨n, vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ phôc vô cho yªu cÇu xuÊt
khÈu [6].
VÒ néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− ®−îc ghi râ t¹i
ch−¬ng 2 bao gåm 5 ®iÒu:
§iÒu 4. Th«ng tin, tuyªn truyÒn
1. Tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ
n−íc, tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, th«ng tin thÞ tr−êng, gi¸ c¶, phæ
biÕn ®iÓn h×nh tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh doanh, ph¸t triÓn n«ng
nghiÖp thuû s¶n.
2. XuÊt b¶n, h−íng dÉn vµ cung cÊp th«ng tin ®Õn ng−êi s¶n xuÊt b»ng
çc ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, héi nghÞ, héi th¶o, héi thi, héi chî, triÓn
l·m vµ çc h×nh thøc th«ng tin tuyªn truyÒn kh¸c [6].
§iÒu 5. Båi d−ìng, tËp huÊn vµ ®µo t¹o
1. Båi d−ìng, tËp huÊn vµ truyÒn nghÒ cho ng−êi s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao
kiÕn thøc, kü n¨ng s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh tÕ trong n«ng nghiÖp, thuû s¶n.
2. §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô cho ng−êi ho¹t
®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−.
3. Tæ chøc tham quan, kh¶o s¸t, häc tËp trong vµ ngoµi n−íc [6].
§iÒu 6. X©y dùng m« h×nh vµ chuyÓn giao khoa häc, c«ng nghÖ
1. X©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn vÒ çc tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ phï
hîp víi tõng ®Þa ph−¬ng, nhu cÇu cña ng−êi s¶n xuÊt.
2. X©y dùng çc m« h×nh c«ng nghÖ cao trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp,
thuû s¶n.
3. ChuyÓn giao kÕt qu¶ khoa häc c«ng nghÖ tõ çc m« h×nh tr×nh diÔn ra
diÖn réng [6].

12
§iÒu 7. T− vÊn, dÞch vô

1. T− vÊn, hç trî chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ: ®Êt ®ai, thuû s¶n, thÞ tr−êng,
khoa häc c«ng nghÖ, ¸p dông kinh nghiÖm tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, qu¶n lý,
kinh doanh vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n.
2. DÞch vô trong çc lÜnh vùc: ph¸p luËt, tËp huÊn, ®µo t¹o, cung cÊp
th«ng tin, chuyÓn giao khoa häc, c«ng nghÖ, xóc tiÕn th−¬ng m¹i, thÞ tr−êng,
gi¸ c¶, ®Çu t− tÝn dông, x©y dùng dù ¸n cung øng vËt t− kü thuËt, thiÕt bÞ vµ
çc ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn n«ng nghiÖp thuû s¶n theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt.
3. T− vÊn, hç trî viÖc khëi sù doanh nghiÖp nhá vµ võa lËp dù ¸n ®Çu t−
ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n, t×m kiÕm mÆt b»ng
s¶n xuÊt tuyÓn dông ®µo t¹o lao ®éng, huy ®éng vèn phï hîp víi quy ho¹ch
ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n theo vïng l·nh thæ
vµ ®Þa ph−¬ng.
4. T− vÊn, hç trî, ph¸t triÓn øng dông c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, chÕ
biÕn n«ng l©m, thuû s¶n, nghÒ muèi.
5. T− vÊn, hç trî qu¶n lý, sö dông n−íc s¹ch n«ng th«n vµ vÖ sinh m«i
tr−êng n«ng th«n.
6. T− vÊn, hç trî ®æi míi tæ chøc, c¶i tiÕn qu¶n lý, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt,
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, cña tæ chøc kinh tÕ tËp thÓ trong lÜnh
vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n [6].
§iÒu 8. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−
1. Tham gia çc ho¹t ®éng vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− trong çc
ch−¬ng tr×nh hîp t¸c quèc tÕ.
2. Trao ®æi kinh nghiÖm khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− víi çc tæ chøc, ç
nh©n n−íc ngoµi vµ çc tæ chøc quèc tÕ.
Cïng víi sù ra ®êi cña nghÞ ®Þnh nµy lµ th«ng t− sè 60/2005 TT/BNN
ngµy 10 th¸ng 10 n¨m 2005, h−íng dÉn viÖc thùc hiÖn mét sè néi dung cña
nghÞ ®Þnh 56 CP. T¹i th«ng t− nµy cã nh÷ng néi dung h−íng dÉn cô thÓ viÖc
thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 56 vÒ: néi dung, ph−¬ng thøc ho¹t ®éng vµ tæ chøc cña
khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− vµ çc h−íng dÉn thùc hiÖn, thi hµnh th«ng t−
nµy [6].

13
Vµ míi ®©y lµ quyÕt ®Þnh sè 75, ban hµnh quy chÕ qu¶n lý ch−¬ng
tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng quèc gia, ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 2007.
2.2.2.2. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam qua çc thêi kú
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lÞch sö ®Êt n−íc th× hÖ thèng khuyÕn n«ng
ViÖt Nam còng nh− ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam ngµy mét thay ®æi
vµ hoµn thiÖn h¬n.
Çch ®©y 2000 n¨m, çc vua Hïng ®· b¾t ®Çu çc ho¹t ®éng khuyÕn
n«ng: Trùc tiÕp dËy d©n lµm n«ng nghiÖp, gieo h¹t, cÊy lóa; më cuéc thi ®Ó
çc Hoµng Tö, C«ng Chóa cã c¬ héi træ tµi chÕ biÕn çc mãn ¨n ®éc ®¸o b»ng
n«ng s¶n t¹i chç. C«ng Chóa ThiÒu Hoa lµ ng−êi ®Çu tiªn dËy d©n ch¨n t»m
dÖt lôa.
Vua Lª §¹i Hµnh (979 - 1008) lµ «ng vua ®Çu tiªn ®Ých th©n ®i cµy
ruéng tÞnh ®iÒn ë §äi S¬n, Bµn H¶i thuéc vïng Duy Tiªn - Hµ Nam ngµy
nay [16].
Çc vua nhµ Lý (1009 - 1056) rÊt coi träng nhµ n«ng vµ ®· ra nhiÒu
chÝnh s¸ch ch¨m lo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, nhiÒu lÇn vua cµy ruéng tÞnh ®iÒn
vµ th¨m n«ng d©n gÆt h¸i [3].
TriÒu vua Lª Th¸i T«ng (1492), triÒu ®×nh ®Æt chøc Hµ ®ª sø vµ KhuyÕn
n«ng sø ®Õn cÊp phñ huyÖn vµ tõ n¨m 1492 mçi x· cã mét x· tr−ëng phô tr¸ch
n«ng nghiÖp vµ ®ª ®iÒu. TriÒu ®×nh ban bè chiÕu khuyÕn n«ng, chiÕu lËp ®ån
®iÒn vµ lÇn ®Çu tiªn sö dông tõ "khuyÕn n«ng" trong bé luËt Hång §øc [16].
Thêi vua Quang Trung (1788 - 1792), tõ n¨m 1789 sau khi th¾ng giÆc
ngo¹i x©m, Quang Trung ban bè ngay "chiÕu khuyÕn n«ng" nh»m phôc håi
d©n phiªu t¸n, khai khÈn ruéng ®Êt bá hoang sau 3 n¨m, nh÷ng ®Êt ®ai hoang
ho¸ ®· ®−îc phôc håi s¶n xuÊt ph¸t triÓn [3].
TriÒu nhµ NguyÔn (1807 - 1884), ®· ®Þnh ra chøc ®inh ®iÒn sø, NguyÔn
C«ng Chø ®−îc giao chøc vô nµy, «ng ®· cã c«ng khai khÈn ®Êt hoang ®Ó lËp
ra hai huyÖn TiÒn H¶i (tØnh Th¸i B×nh) vµ Kim S¬n (tØnh Ninh B×nh) [3].
Thêi kú Ph¸p thuéc (1884 - 1945), thùc d©n Ph¸p thùc hiÖn chÝnh s¸ch
lËp çc ®ån ®iÒn thuéc quyÒn chiÕm h÷u cña bän thùc d©n, çc quan l¹i, ®Þa
chñ, c−êng hµo. Thêi kú nµy ViÖt Nam còng ®· nhËp mét sè c©y trång míi

14
nh−: Cµ phª (1857), cao su (1897), khoai t©y, rau «n ®íi ( sóp l¬, su hµo), lîn
Yoorsai, gµ R«tri, gµ plymut [3].
Tõ sau çch m¹ng th¸ng 8/1945, chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®Æc biÖt quan
t©m tíi n«ng nghiÖp, ng−êi kªu gäi quèc d©n "T¨ng gia s¶n xuÊt, t¨ng gia s¶n
xuÊt ngay, t¨ng gia s¶n xuÊt n÷a! ®ã lµ nh÷ng viÖc cÊp b¸ch cña chung ta lóc
nµy". Nghe theo lêi kªu gäi cña Hå Chñ TÞch, toµn d©n b¾t tay vµo kh«i phôc
kinh tÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Vô rau mµu ®«ng xu©n n¨m 45 – 46 ®· th¾ng lîi
rùc rì: s¶n l−îng ng« t¨ng gÊp 4 lÇn, khoai lang t¨ng gÊp 5 lÇn, tæng s¶n l−îng
hoa mµu quy thãc b×nh qu©n hµng n¨m 133.100 tÊn ®Õn mïa xu©n n¨m 46 ®·
®¹t 505.000 tÊn, t¨ng gÊp 4 lÇn.
Tõ n¨m 1958-1975, n«ng nghiÖp miÒn B¾c ViÖt Nam ph¸t triÓn trong sù
t¸c ®éng trùc tiÕp cña m« h×nh HTX n«ng nghiÖp. Tõ tæ ®æi c«ng (1956), ®Õn
HTX bËc thÊp (1960), HTX cÊp cao (1968), vµ HTX toµn x· n¨m 1974 [3].
Çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong çc thêi kú nµy ®· dÇn h×nh thµnh vµ
ngµy mét hoµn thiÖn, n©ng cao. NÕu nh− thêi kú çc vua Hïng, vua Lª §¹i
Hµnh, vua Quang Trung ®Õn nhµ NguyÔn çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng míi chØ
®¬n gi¶n lµ çc ho¹t ®éng dËy d©n lµm n«ng nghiÖp, h−íng dÉn n«ng d©n më
réng s¶n xuÊt. §Õn thêi kú Ph¸p thuéc th× çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ®· ®−îc
n©ng lªn: dån ®iÒn ®æi thöa, chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, ®−a çc gièng c©y
trång vËt nu«i míi vµo s¶n xuÊt. Vµ cho ®Õn giai ®o¹n sau çch m¹ng th¸ng
8/1945, ®Êt n−íc ®−îc gi¶i phãng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cßn cã nhiÒu chÝnh
s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, kªu gäi quèc d©n tham gia s¶n xuÊt, th©m canh
t¨ng vô..., thµnh lËp HTX n«ng nghiÖp, çc çn bé n«ng nghiÖp TW, tØnh,
huyÖn, x· vÒ chØ ®¹o, tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ
n−íc, çc tiÕn bé kü thuËt, c«ng nghÖ míi tíi ng−êi d©n.
§Õn n¨m 1988 viÖc lai t¹o çc gièng c©y trång, vËt nu«i míi ®· ®−îc
thùc hiÖn, phong trµo nu«i lîn 2 m¸u (mãng çi x yoocsai; lîn Ø x becsai), bß
lai sin, nu«i gµ c«ng nghiÖp..v.v.
Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kho¸n 100 theo chØ thÞ 100 CT/TW, ngµy 13
th¸ng 1 n¨m 1981 cña ban bÝ th− TW §¶ng (c¶i tiÕn c«ng t¸c kho¸n, më réng
kho¸n s¶n phÈm ®Õn nhãm vµ ng−êi lao ®éng trong HTX n«ng nghiÖp). NghÞ
quyÕt 10 cña bé chÝnh trÞ TW §¶ng céng s¶n ViÖt Nam kho¸ IV (5/4/1988) vÒ
”§æi míi qu¶n lý trong n«ng nghiÖp” nh»m gi¶i phãng s¶n xuÊt trong n«ng

15
th«n ®Õn tõng hé n«ng d©n, kh¼ng ®Þnh hé x· viªn lµ ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ ë
n«ng th«n (gäi t¾t lµ kho¸n 10) [3].
§ã lµ nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp cho
phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lóc bÊy giê, ®ång thêi ®ã còng
lµ nh÷ng thay ®æi ®Ó phï hîp víi nhu cÇu, nguyÖn väng cña ng−êi d©n gãp
phÇn kÝch thÝch, thóc ®Èy tinh thÇn h¨ng say tham gia s¶n xuÊt cña ng−êi d©n.
Song song víi sù ph¸t triÓn cña çc ho¹t ®éng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt
n«ng nghiÖp th× kÕt qu¶ s¶n xuÊt kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao. NhiÒu gièng
c©y trång vËt nu«i míi ®−îc ®−a vµo s¶n xuÊt ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ râ rÖt.
§iÒu ®ã ®· kh¼ng ®Þnh ®−îc vai trß, tÇm quan träng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng
trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
NhËn thøc ®−îc ®iÒu ®ã ngµy 2/3/1993 chÝnh phñ ®· ra nghÞ ®Þnh sè
13CP vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Thùc chÊt chØ sau khi cã nghÞ ®Þnh nµy th× çc
ho¹t ®éng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt n«ng nghiÖp míi ®−îc gäi lµ ho¹t ®éng
khuyÕn n«ng vµ çc hÖ thèng khuyÕn n«ng tõ TW ®Õn ®Þa ph−¬ng míi ®−îc
h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
HÖ thèng khuyÕn n«ng ViÖt Nam cµng ®−îc hoµn thiÖn h¬n sau khi Côc
KhuyÕn n«ng, KhuyÕn l©m ®−îc thµnh lËp (1993); Trung t©m KhuyÕn n«ng
TW ra ®êi (2001) – trùc thuéc Côc KhuyÕn n«ng; Trung t©m KhuyÕn n«ng
quèc gia ®−îc thµnh lËp (2003) [16]. §Æc biÖt lµ sau khi cã hµng lo¹t çc
v¨n b¶n ph¸p quy ®−îc ban hµnh quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn
h¹n, c¬ cÊu tæ chøc cña çc tæ chøc khuyÕn n«ng còng nh− quy ®Þnh vÒ néi
dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng− th× çc ho¹t
®éng khuyÕn n«ng còng ngµy cµng phong phó ®a d¹ng h¬n, quy m«, møc
®é còng ®−îc më réng.
HiÖn nay khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ViÖt Nam ®· cã mét tæ chøc hoµn
thiÖn tõ TW ®Õn ®Þa ph−¬ng víi nh÷ng ho¹t ®éng thiÕt thùc. Ho¹t ®éng
khuyÕn n«ng kh«ng chØ dõng l¹i lµ çc ho¹t ®éng tËp huÊn kü thuËt, tuyªn
truyÒn nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch míi mµ cßn më réng ra nhiÒu néi dung
ho¹t ®éng kh¸c nh− x©y dùng çc m« h×nh tr×nh diÔn, chuyÓn giao tiÕn bé kü
thuËt th«ng qua hµng lo¹t çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng. MÆt kh¸c
khuyÕn n«ng cßn trî gióp, t− vÊn cho ng−êi n«ng d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ
më réng hîp t¸c víi çc tæ chøc khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc.

16
2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn

Tõ n¨m 1991 tæ chøc CIDSE ®· gióp ®ì cho tØnh Th¸i Nguyªn dù ¸n
®µo t¹o l¹i ®éi ngò çn bé kü thuËt n«ng l©m nghiÖp, thuû lîi. KÕt qu¶ cã 105
çn bé kü thuËt trång trät vµ ch¨n nu«i ®· ®−îc ®µo t¹o. Cïng víi viÖc gióp ®ì
®µo t¹o, tæ chøc CIDSE hç trî cho çn bé kü thuËt mét sè vèn ®Ó cïng víi
n«ng d©n tr×nh diÔn vµ s¶n xuÊt thö mét sè « mÉu víi çc kü thuËt kh¸c nhau
®Ó so s¸nh víi kü thuËt n«ng d©n ®ang ¸p dông, lµm tiÒn ®Ò cho çc ho¹t ®éng
khuyÕn n«ng sau nµy. KÕt qu¶ næi bËt cña ho¹t ®éng khuyÕn n«ng Th¸i
Nguyªn trong nh÷ng n¨m qua la ®· h×nh thµnh ®−îc hÖ thèng tæ chøc m¹ng
l−íi khuyÕn n«ng tõ tØnh tíi c¬ së víi nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng vµ mang l¹i
hiÖu qu¶ cao [1]. Cho ®Õn nay m¹ng l−íi khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn tõ tØnh tíi
c¬ së ®· ®−îc hoµn chØnh víi c¬ chÕ ho¹t ®éng hîp lý, bao gåm: Trung t©m
KhuyÕn n«ng tØnh, Tr¹m KhuyÕn n«ng huyÖn (thµnh phè, thÞ x·), côm khuyÕn
n«ng liªn x·, lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n, nhãm hé së thÝch. Trong ®ã mçi tæ
chøc khuyÕn n«ng nµy ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô, c¬ chÕ ho¹t ®éng phï hîp
vµ cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau. Çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ®−îc thùc hiÖn
th«ng qua çc tæ chøc nµy.
2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
2.3.1. Thu thËp sè liÖu thø cÊp
LÊy tõ çc së ban ngµnh cña huyÖn vµ çc b¸o ço tæng kÕt liªn quan
®Õn c«ng t¸c khuyÕn n«ng; thu thËp sè liÖu th«ng qua s¸ch b¸o, t¹p chÝ, nghÞ
®Þnh, chØ thÞ, nghÞ quyÕt, çc ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi...
2.3.2. Thu thËp sè liÖu s¬ cÊp
2.3.2.1. Chän mÉu ®iÒu tra vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu
* Chän mÉu ®iÒu tra.
- L−îng mÉu ®iÒu tra cho çc chØ tiªu nghiªn cøu lµ 30.
- §èi t−îng ®iÒu tra: lµ çc hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh khuyÕn
n«ng “Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸” vµ ch−¬ng tr×nh “Ph¸t triÓn vïng lóa
bao thai hµng ho¸” vµ çc çn bé trùc tiÕp tham gia chØ ®¹o thùc hiÖn çc
ch−¬ng tr×nh nµy.
* Ph−¬ng ph¸p chän mÉu
§èi víi mçi ch−¬ng tr×nh chän ®¹i diÖn 2 x· ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu tra cô thÓ
çc chØ tiªu: diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng, t×nh h×nh thùc hiÖn çc ch−¬ng
tr×nh còng nh− nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ khi tham gia ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng

17
®ã. Çc chØ tiªu nµy ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ trong phiÕu ®iÒu tra. MÉu ®−îc chän
ngÉu nhiªn trong sè çc hé cã tham gia ch−¬ng tr×nh. Mçi ch−¬ng tr×nh sÏ tiÕn
hµnh ®iÒu tra 2 x· víi l−îng mÉu lµ 30 hé, cô thÓ:
- Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" tiÕn hµnh
®iÒu tra t¹i 2 x· lµ §iÒm M¹c vµ S¬n Phó, mçi x· 15 hé.
- Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng lóa bao thai hµnh ho¸"
tiÕn hµnh ®iÒu tra t¹i 2 x· B¶o C−êng vµ Kim Ph−îng, mçi x· 15 hé.
Ngoµi ra cßn tiÕn hµnh ®iÒu tra çc çn bé trùc tiÕp chØ ®¹o thùc hiÖn 2
ch−¬ng tr×nh nµy cña huyÖn vµ çc çn bé khuyÕn n«ng çc x· cã tham gia
thùc hiÖn 2 ch−¬ng tr×nh nµy.
2.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p PRA
§¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia cña ng−êi d©n (PRA –
participatory Rural Appraisal) lµ mét ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra ®Ó häc hái vµ cïng
víi çc thµnh viªn céng ®ång t×m hiÓu, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ çc khã kh¨n
thuËn lîi ®ång thêi ®−a ra çc gi¶i ph¸p, quyÕt ®Þnh kÞp thêi nh»m gi¶i quyÕt
çc khã kh¨n cña céng ®ång. PRA lµ mét h×nh th¸i ®Æc biÖt cña nghiªn cøu
mang tÝnh ®Þnh l−îng ®−îc sö dông ®Ó t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin t¹i céng
®ång [7].
Víi ®Ò tµi nghiªn cøu nµy ®−îc tiÕn hµnh ®iÒu tra, pháng vÊn çc hé
n«ng d©n b»ng bé c©u hái b¸n chÝnh thøc. Mçi néi dung hái ®Òu khuyÕn khÝch
sù tham gia ®ãng gãp ý kiÕn cña ng−êi d©n, kÕt hîp ®iÒu tra pháng vÊn nhãm
hé n«ng d©n ng©y t¹i ®ång ruéng, ®åi chÌ. Trong khi ®i pháng vÊn kÕt hîp víi
quan s¸t hiÖn tr−êng, nh»m kiÓm tra ®é chÝnh x¸c cña th«ng tin, kÕt hîp thu
thËp, ph©n tÝch sè liÖu ®· ®iÒu tra ®−îc. MÆt kh¸c trong ®Ò tµi nghiªn cøu còng
tiÕn hµnh ®iÒu tra ng−êi cung cÊp th«ng tin chÝnh vµ ng−êi ®−îc chän ®ã lµ
nh÷ng ng−êi trùc tiÕp tham gia chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh t¹i ®Þa ph−¬ng
vµ lµ nh÷ng ng−êi hiÓu s©u s¸t cuéc sèng cña ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng, cô thÓ
trong ®Ò tµi ®· chän çc tr−ëng th«n (bÝ th− chi bé), çc çn bé n«ng nghiÖp
x· vµ mét sè çn bé chØ ®¹o ch−¬ng tr×nh cña huyÖn.
2.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu cña çc ch−¬ng tr×nh cã liªn quan: Excle...
Çc sè liÖu thu thËp ®−îc sÏ ®−îc tæng hîp l¹i vµ tÝnh to¸n th«ng qua
çc ch−¬ng tr×nh Esxcle,…

18
PhÇn 3
®Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu
3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn

3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lÝ
§Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn miÒn nói phÝa t©y B¾c cña tØnh Th¸i Nguyªn, cã
trung t©m huyÖn lµ thÞ trÊn Chî Chu çch trung t©m thµnh phè Th¸i Nguyªn
50 km, cã gianh giíi tiÕp gi¸p nh− sau:
- PhÝa B¾c: Gi¸p huyÖn Chî §ån tØnh B¾c K¹n
- PhÝa T©y: Gi¸p huyÖn Yªn S¬n vµ S¬n D−¬ng tØnh Tuyªn Quang
- PhÝa §«ng: Gi¸p huyÖn B¹ch Th«ng tØnh B¾c K¹n vµ huyÖn Phó L−¬ng.
- PhÝa Nam: Gi¸p huyÖn §¹i Tõ vµ Phó L−¬ng
Trªn b¶n ®å ®Þa lý ViÖt Nam, huyÖn §Þnh Ho¸ cã to¹ ®é ®Þa lý lµ 105,3
®é kinh ®«ng vµ 22,5 ®é vÜ B¾c.
3.1.2. §Êt ®ai - ®Þa h×nh
3.1.2.1. §Þa h×nh
§Þa h×nh huyÖn §Þnh Ho¸ t−¬ng ®èi phøc t¹p vµ hiÓm trë, phÝa B¾c vµ
§«ng B¾c lµ vïng nói cao cã ®é dèc lín; çc d·y nói chñ yÕu ch¹y theo h−íng
T©y B¾c - §«ng Nam, ®iÓn h×nh lµ çc d·y nói ®¸ v«i phÇn cuèi cña vßng
cung s«ng G©m, cã nh÷ng ®Ønh nói cao tíi 700 m. PhÝa T©y cña huyÖn lµ d·y
nói Hång ch¹y theo h−íng B¾c – Nam t¹o thµnh ®Þa giíi cña 2 tØnh Th¸i
Nguyªn – Tuyªn Quang. PhÇn phÝa Nam thuéc vïng ®åi nói thÊp ph©n bè
theo çc h−íng nhÊt ®Þnh vµ cã ®é dèc kh«ng lín.
Víi ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh nh− vËy §Þnh Ho¸ ®−îc chia thµnh 3 vïng:
- Vïng phÝa B¾c: gåm 8 x· (B¶o Linh, Quy Kú, Linh Th«ng, Lam Vü,
T©n ThÞnh, Kim S¬n, Kim Ph−îng, T©n D−¬ng) chñ yÕu lµ vïng nói cao, ®Êt
rõng chiÕm −u thÕ, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ph©n t¸n, cã hÖ thèng ruéng bËc

19
thang n»m r¶i r¸c xen kÏ xung quanh ch©n nói. §Æc ®iÓm cña vïng nµy lµ ®Êt
canh t¸c Ýt, ®Êt rõng chiÕm tû lÖ lín, cã thÓ kÕt hîp s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp
víi ch¨n nu«i ®¹i gia sóc nh− tr©u, bß,..
- Vïng gi÷a gåm 6 x· vµ 1 thÞ trÊn (thÞ trÊn Chî Chu vµ çc x· Trung
Héi, §Þnh Biªn, B¶o C−êng, Ph−îng TiÕn, Phóc Chu, §ång ThÞnh) lµ khu vùc
cã ®Êt kh¸ tèt, cã mét sè diÖn tÝch ®åi rõng thÊp, cã nh÷ng çnh ®ång diÖn
tÝch t−¬ng ®èi lín vµ b»ng ph¼ng, ®©y lµ vïng s¶n xuÊt lóa chñ lùc cña huyÖn
vµ còng lµ khu vùc thuËn lîi cho ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn, gµ vµ çc lo¹i gia
cÇm kh¸c...
- Vïng phÝa Nam gåm 9 x· (Trung L−¬ng, S¬n Phó, §iÒm MÆc, Thanh
§Þnh, B×nh Yªn, Phó §×nh, Phó TiÕn, Béc Nhiªu, B×nh Thµnh) lµ vïng träng
®iÓm ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy (c©y chÌ) vµ çc lo¹i c©y ¨n qu¶ cã
gi¸ trÞ nh− nh·n, v¶i,...
3.1.2.2. §Êt ®ai
Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Êt ®ai lµ t− liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt kh«ng
thÓ thay thÕ ®−îc vµ nã cßn lµ mét phÇn quan träng cña m«i tr−êng quyÕt ®Þnh
®Õn ®êi sèng cña con ng−êi. Kh¸c víi t− liÖu s¶n xuÊt kh¸c ë chç nÕu sö dông
®Êt ®ai mét çch hîp lý nã kh«ng nh÷ng kh«ng bÞ hao mßn mµ ng−îc l¹i ®é
mµu mì cña ®Êt ®ai cßn t¨ng lªn. V× vËy viÖc sö dông ®Êt ®ai mét çch hîp lý
lµ mét vÊn ®Ò quan träng cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt
n«ng nghiÖp vµ chÊt l−îng m«i tr−êng sèng cña con ng−êi.
§Ó thÊy râ hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai huyÖn §Þnh Ho¸ trong nh÷ng n¨m
gÇn ®©y ta nghiªn cøu b¶ng sau:

20
B¶ng 3.1: T×nh h×nh ®Êt ®ai cña huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005 - 2007)
N¨m 2005 N¨m 2006 N¨m 2007 So s¸nh
B×nh
ChØ tiªu 2006/2005 2007/2006 qu©n
DiÖn tÝch C¬ cÊu DiÖn (tÝch C¬ cÊu DiÖn tÝch C¬ cÊu
C¬ cÊu C¬ cÊu (%)
(ha) (%) (ha) (%) (ha) (%)
(%) (%)
Tæng diÖn tÝch tù nhiªn 51.109,4 100 51.109,4 100 51.109,4 100 100 100 100
I. §Êt n«ng nghiÖp 36.007,62 70,45 38.975,53 76,26 38.994,33 76,30 108,24 99,92 104,08
1. §Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 10.169,43 28,24 10.678,35 27,41 10.655,91 27,33 105,00 99,79 102,7
a.§Êt trång c©y hµng n¨m 5.730,31 56,35 5.871,13 54,98 5.854,06 54,94 102,46 99,71 101,09
§Êt trång lóa 4.803,51 83,83 4.918,58 83,78 4.906,32 83,81 102,40 99,75 101,08
§Êt cá dïng vµo ch¨n nu«i 26,38 0,46 29,38 0,50 29,38 0,50 111,37 100 105,69
§Êt trång c©y hµng n¨m kh¸c 900,42 15,71 923,17 15,72 918,36 15,69 102,52 99,48 101
b. §Êt trång c©y l©u n¨m 4.439,12 43,65 4.807,22 45,02 4.801,85 45,06 108,20 99,89 104,09
2. §Êt l©m nghiÖp 25.116,34 69,75 27.454,88 70,45 27.500,09 70,52 109,31 100,16 104,74
3. §Êt nu«i trång TS 721,85 2,01 835 2,14 838,06 2,15 115,68 100,37 108,03
II.§Êt phi n«ng nghiÖp 2.364,34 4,63 2.555,22 5,00 2.586,42 5,06 108,07 101,22 104,65
1. §Êt ë 818,07 34,60 957,74 37,48 956,29 36,97 117,07 99,85 108,46
2. §Êt chuyªn dïng 795,66 33,65 875,02 34,25 907,67 35,09 109,97 103,73 106,85
3. §Êt phi n«ng nghiÖp kh¸c 750,61 31,75 722,46 28,27 722,46 27,94 96,25 100 98,13
III. §Êt ch−a sö dông 12.737,45 24,92 9.578,65 18,74 9.578,65 18,74 60,87 100 80,44
a. §Êt b»ng ch−a sö dông 67,19 0,53 76,95 0,81 76,95 0,81 114,53 100 107,27
b. §Êt ®åi nói ch−a sö dông 8.864,19 69,59 5.603,8 58,50 5.603,80 58,50 63,22 100 81,61
c. §Êt nói ®¸ kh«ng cã rõng c©y 3.806,07 29,88 3.897,9 40,69 3.897,9 40,69 102,41 100 101,21
Nguån: Phßng tµi nguyªn vµ m«i tr−êng huyÖn §Þnh Ho¸,n¨m 2008

21
Qua b¶ng 3.1 trªn, ta thÊy trong 3 n¨m tõ 2005-2007 diÖn tÝch ®Êt tù
nhiªn cña huyÖn §Þnh Ho¸ kh«ng thay ®æi lµ 51.109.4 ha. Tuy nhiªn diÖn tÝch
®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt phi n«ng nghiÖp vµ ®Êt ch−a sö dông th× cã sù biÕn ®æi
liªn tôc, trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t¨ng b×nh qu©n lµ 4,08%, ®Êt phi
n«ng nghiÖp t¨ng 4,65% cßn ®Êt ch−a sö dông gi¶m 19,56%. Song sù biÕn ®æi
çc lo¹i ®Êt nµy diÔn ra chñ yÕu n¨m 2006 so víi n¨m 2005, cßn n¨m 2007
gÇn nh− diÖn tÝch çc lo¹i ®Êt ®· æn ®Þnh (chØ cã sù thay ®æi víi møc thÊp nh−
®Êt chuyªn dïng, ®Êt ë). Do n¨m 2005-2006 §Þnh Ho¸ ®· thùc hiÖn ch−¬ng
tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, t¨ng gia s¶n xuÊt, më réng diÖn
tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, tÝch cùc tham gia thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh trång rõng,
ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸...V× vËy mµ chØ trong vßng 1 n¨m
(2005-2006) diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông ®· gi¶m 39,13% mµ thay vµo ®ã lµ
diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp (t¨ng 5%), ®Êt phi n«ng nghiÖp (t¨ng 8,07%). Tõ
n¨m 2006-2007 th× diÖn tÝch çc lo¹i ®Êt nµy cã sù thay ®æi chót Ýt cßn ®Êt
ch−a sö dông æn ®Þnh ë 9.578,65 ha.
* §Êt n«ng nghiÖp
N¨m 2007 diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lµ 38.944,33 ha chiÕm 76,2% tæng
diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn, bao gåm ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp (27,36%),
®Êt l©m nghiÖp (70,48%) vµ ®Êt nu«i trång thuû s¶n (2,14%). Trong nh÷ng
n¨m qua diÖn tÝch çc lo¹i ®Êt nµy còng cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ
n¨m 2006 t¨ng 8,24%.
* §Êt phi n«ng nghiÖp
DiÖn tÝch ®Êt phi n«ng nghiÖp n¨m 2007 lµ 2586,42 ha, chiÕm 5,06%
diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. Trong 3 n¨m qua diÖn tÝch ®Êt phi n«ng nghiÖp cã xu
h−íng t¨ng do d©n sè t¨ng nhanh, nªn mét phÇn ®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt ch−a sö
dông chuyÓn sang ®Êt ë.
* §Êt ch−a sö dông
DiÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông n¨m 2007 lµ 9578,07 ha, chiÕm 18,745 diÖn
tÝch ®Êt tù nhiªn. Trong nh÷ng n¨m qua diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông cã su
h−íng gi¶m do sù ph¸t triÓn cña çc ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ, ch−¬ng
tr×nh trång rõng... nªn mét phÇn diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông ®· chuyÓn vµo s¶n
xuÊt n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông cña huyÖn vÉn cßn
t−¬ng ®èi nhiÒu nªn trong nh÷ng n¨m tíi huyÖn cÇn cã biÖn ph¸p phï hîp ®Ó
khai th¸c hîp lý nguån tµi nguyªn nµy.
3.1.3. KhÝ t−îng thuû v¨n
MÆc dï ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh phøc t¹p, ®−îc chia lµm 3 vïng kh¸c nhau
nh−ng nh×n chung ®iÒu kiÖn khÝ hËu cña huyÖn §inh Ho¸ kh¸ ®ång nhÊt. Sù
chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a çc vïng lµ rÊt Ýt. Tuy nhiªn trong 3 n¨m gÇn ®©y,
cïng víi sù biÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu th× t×nh h×nh khÝ hËu cña §Þnh Ho¸
còng cã nhiÒu biÕn ®æi râ rÖt. §Ó thÊy râ ®−îc sù biÕn ®æi nµy ta nghiªn
cøu b¶ng sau:

22
B¶ng 3-2. Sè liÖu khÝ t−îng thuû v¨n huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m(2005-2007)
Th¸ng
N¨m Çc chØ tiªu TB C¶ n¨m
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
NhiÖt ®éT(0C) 15,6 16,5 20,2 23,4 24,2 29,4 27,9 27,5 27,1 24,8 18,7 17,4 22,73 272,8
§é Èm TB(%) 76,8 84,2 85,3 85,0 84,5 70,0 86,0 87,0 85,0 88,0 82,0 77,0 82,56 990,7
2005
L−îng m−a(mm) 12,5 31,5 85,6 115,0 180,0 245,0 645,8 294,3 113,2 123,5 69,3 15,6 160,94 1931,3
Sè giê n¾ng(h) 61,5 59,0 69,4 105,2 175,8 253,6 145,0 176,0 168,0 95,0 168,0 58,7 127,93 1535,2
NhiÖt ®é TB(0C) 17,2 17,7 19,8 25 26,3 28,5 28,5 26,9 26,5 25,7 21,7 15,9 23,3 279,7
§é Èm TB(%) 79 88 85 82 80 82 86 87 82 85 78 80 83 994
2006
L−îng m−a(mm) 3,3 19,8 28,3 47,7 205,9 221,9 384,6 412,4 118,7 40,4 14,6 6,7 125,4 1504,3
Sè g×¬ n¾ng(h) 55 18 14 98 153 152 146 122 183 101 123 86 104 1251
NhiÖt ®é TB(0C) 15,3 21,1 20,7 22,6 26 29 28,9 27,8 25,9 24,1 18,1 18,6 23,2 278,1
§é Èm TB(%) 75 82 88 81 80 81 82 87 86 84 79 84 82 989
2007
L−îng m−a(mm) 6,9 48,6 21,2 57,7 137,2 179,2 266,8 146,2 128,5 34,8 4,9 13,5 87,1 1045,5
Sè giê n¾ng(h) 54 62 20 75 156 188 162 160 141 139 186 33 115 1376

23
Nguån: Tr¹m khÝ t−îng huyÖn §Þnh Ho¸ - Th¸i Nguyªn,n¨m 2008

24
Qua b¶ng 3.2 ta thÊy, nhiÖt ®é trung b×nh n¨m qua 3 n¨m æn ®Þnh ë
møc 22-23oC, ®é Èm b×nh qu©n 82-83% song l−îng m−a trung b×nh n¨m th× cã
xu h−íng gi¶m.
* NhiÖt ®é: NhiÖt ®é qua 3 n¨m cã sù biÕn ®æi liªn tôc, tuy nhiªn th¸ng
6 lu«n lµ th¸ng cã nhiÖt ®é cao nhÊt: 28,5-29,4oC; th¸ng 1 vÉn lµ th¸ng cã
nhiÖt ®é thÊp nhÊt: 15,3-17,2oC. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m biÕn ®éng tõ 22-
23oC kh«ng g©y ¶nh h−ëng lín ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c©y chÌ
vµ c©y lóa. NhiÖt ®é trong thêi gian tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10 lu«n biÕn ®éng
trong kho¶ng 24-28oC, ®©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn lóa Bao
thai khi vµo vô.
* §é Èm
§é Èm trung b×nh n¨m qua 3 n¨m lu«n biÕn ®éng ë møc 82-83%; th¸ng
cã Èm ®é cao nhÊt lµ th¸ng 3 víi kho¶ng 85%, th¸ng cã Èm ®é thÊp nhÊt lµ
th¸ng 1 kho¶ng 75%.
* L−îng m−a
L−îng m−a trung b×nh n¨m cã sù biÕn ®æi liªn tôc, n¨m 2005 l−îng
m−a trung b×nh n¨m lµ 160,94 mm, n¨m 2006 lµ 125,4 mm, ®Õn n¨m 2007 chØ
cã 87,1 mm lµ n¨m cã l−îng m−a thÊp nhÊt vµ ®· g©y nhiÒu khã kh¨n cho
ng−êi d©n trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Th¸ng cã l−îng m−a cao nhÊt lµ th¸ng
7, th¸ng 8 víi l−îng m−a trung b×nh th¸ng trªn 300 mm, th¸ng cã l−îng m−a
thÊp nhÊt lµ th¸ng 1 chØ giao ®éng trong kho¶ng 10 mm.
* Sè giê n¾ng
Sè giê n¾ng th¸ng thÊp nhÊt lµ th¸ng 3 víi kho¶ng 20 giê; th¸ng cã giê
n¾ng cao nhÊt lµ th¸ng 6, th¸ng 7 víi kho¶ng trªn 150 giê. Sè giê n¾ng trung
b×nh n¨m qua 3 n¨m ®Òu cao h¬n 100 giê.

25
3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi

3.2.1. D©n sè vµ lao ®éng
TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2007 d©n sè cña toµn huyÖn §Þnh Ho¸ lµ 91.385
ng−êi, víi tæng sè hé lµ 23.084 hé. HiÖn nay ë §Þnh Ho¸ cã 8 d©n téc anh em:
Tµy, Kinh, Nïng, Dao, Cao Lan, S¸n ChÝ, Hoa, H M«ng cïng chung sèng.
Trong ®ã tæng sè ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng lµ 54.850 lao ®éng, ®©y lµ mét
yÕu tè quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña huyÖn. §Ó nghiªn cøu cô
thÓ h¬n ta cã b¶ng 3.3.
B¶ng 3.3. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-
2007)
N¨m 2005 N¨m 2006 N¨m 2007 So s¸nh

ChØ tiªu §VT
Sè Sè Sè
C¬ cÊu C¬ cÊu C¬ cÊu 06/05 07/06
l−îng l−îng l−îng
- Tæng d©n sè
Ng−êi 89.644 100 89.634 100 91.385 100 99,98 101,95
n¨m 2007
+ Thµnh thÞ Ng−êi 6.070 6,77 6.068 6,77 6.187 6,77 99,97 100,96
+ N«ng th«n Ng−êi 83.574 93,23 83.566 93,23 85.198 93,23 99,99 108,59
- Tæng sè hé Hé 22.379 100 22.932 100 23.084 100 102,47 100,66
+ Hé NN Hé 21.254 94,97 21.602 94,2 21.655 93,81 101,64 100,25
+ Hé phi NN Hé 1.125 5,03 1330 5,8 1.429 6,19 118,22 107,44
- Tæng sè lao ®éng L§ 54.760 100 54.747 100 54.850 100 99,98 100,19
+ Lao ®éng NN L§ 46.655 85,20 45.440 83,00 44.703 81,5 97,4 98,39
+ Lao ®éng phi NN L§ 8.105 14,80 9.307 17 10.147 18,5 114,83 109,03
- Mét sè chØ tiªu kh¸c
KhÈu/
+ BQ khÈu/hé 3,83 3,91 3,96 102,09 101,29
hé
+ BQL§ NN/hé nn L§/hé 2,34 2,39 2,38 112,14 99,58
- Tû lÖ t¨ng d©n
% 0,9 0.77 0,76 85,56 98,7
sè tù nhiªn
Ng−êi/
- MËt ®é d©n sè 172,1 172,1 175,5 100 101,98
km2

26
Nguån sè liÖu: Niªn gi¸m thèng kª huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2007
Qua 3 n¨m d©n sè ë thµnh thÞ chØ chiÕm 6,8%, trong ®ã sè d©n ë n«ng
th«n æn ®Þnh ë 93,2% d©n sè toµn huyÖn. Sè hé tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp
vÉn lu«n ë møc cao h¬n 93%. §iÒu ®ã ®· chøng tá §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn
thuÇn n«ng víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh.
Tuy nhiªn sè lao ®éng tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp l¹i cã xu h−íng
gi¶m, n¨m 2006 gi¶m 2,6% so víi n¨m 2005, n¨m 2007 gi¶m 1,6% so víi
n¨m 2006. Cïng víi sù biÕn ®æi nµy th× sè lao ®éng s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp
l¹i cã xu h−íng t¨ng lªn. §ã lµ do d©n sè t¨ng nhanh trong khi diÖn tÝch ®Êt
n«ng nghiÖp l¹i bÞ thu hÑp, b×nh qu©n ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn lao ®éng
n«ng nghiÖp chØ kho¶ng 0,24 ha. H¬n n÷a víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü
thuËt th× lùc l−îng lao ®éng n«ng nghiÖp ®−îc gi¶m bít do vËy mµ l−îng lao
®éng d− thõa ngµy cµng lín. Trong khi sù më mang s¶n xuÊt cña çc ngµnh
kh¸c ch−a ®ñ thu hót sè lao ®éng d− thõa nµy. §iÒu nµy lµ mét khã kh¨n cña
huyÖn vµ cÇn cã biÖn ph¸p më mang diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, tËn dông triÖt
®Ó nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã, më çc ngµnh nghÒ, dÞch vô, ¸p dông çc tiÕn bé
kü thuËt vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt nh»m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ theo h−íng
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ph©n c«ng l¹i lao ®éng x· héi.
3.2.2 §iÒu kiÖn kinh tÕ
Kinh tÕ cña huyÖn ph¸t triÓn chñ yÕu lµ dùa vµo ngµnh n«ng nghiÖp, s¶n
xuÊt l−¬ng thùc lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu hµng ®Çu trong sù nghiÖp kinh tÕ
x· héi cña huyÖn. Trong c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn hiÖn nay tû träng ngµnh
n«ng - l©m nghiÖp chiÕm 70,9%, c«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp chiÕm
7,4%, th−¬ng nghiÖp dÞch vô chiÕm 21,7%. Trong 3 n¨m gÇn ®©y tèc ®é t¨ng
tr−ëng cña çc ngµnh vÉn lu«n ë møc cao, b×nh qu©n ®¹t 19,25%. Cô thÓ sù
t¨ng tr−ëng cña tõng ngµnh ta nghiªn cøu b¶ng sau:

27
B¶ng 3.4. T×nh h×nh kinh tÕ huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007)
§¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång
Tèc ®é t¨ng tr−ëng (%)
N¨m N¨m N¨m
ChØ tiªu 2006/ 2007/
2005 2006 2007 BQ
2005 2006
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) 458.061 523.452 650.238 14,28 24,22 19,25
1. S¶n xuÊt N-L-N nghiÖp 323.261 374.852 461.038 15,96 23,00 19,48
2. S¶n xuÊt CN - TTCN 42.800 45.600 48.200 6,50 5,70 6,12
3. Th−¬ng m¹i - DV 92.000 103.000 141.000 11,96 36,89 24,43
BQGO/ khÈu 5,11 5,84 7,115 14,29 21,83 18,06
BQGO/ hé 19,593 22,826 28,168 16,50 23,40 19,95
BQGO/L§ 8,365 9,561 11,855 14,30 24,0 19,50
Nguån sè liÖu: Phßng Thèng kª §Þnh Ho¸, n¨m 2007
Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña çc ngµnh lu«n t¨ng,
trong ®ã t¨ng m¹nh nhÊt lµ ngµnh th−¬ng m¹i - dÞch vô b×nh qu©n t¨ng
24,43%. §Þnh Ho¸ cã khu di tÝch lÞch sö ATK h¬n n÷a n¨m 2007 lµ n¨m du
lÞch quèc gia Th¸i Nguyªn v× vËy mµ trong n¨m qua l−îng thu nhËp tõ ngµnh
nµy ®· cã møc t¨ng ®ét biÕn 36,89%, ®em l¹i mét nguån lîi ®¸ng kÓ cho
huyÖn nãi riªng vµ cho tØnh Th¸i Nguyªn nãi chung. Bªn c¹nh ®ã kinh tÕ n«ng
nghiÖp vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ cña huyÖn vµ lu«n t¨ng
tr−ëng ë møc cao, b×nh qu©n ®¹t 19,48%. Trong ®ã n¨m 2007 võa qua tèc ®é
t¨ng tr−ëng ®· ®¹t tíi 23%, ®em l¹i nguån thu nhËp 461.038 triÖu ®ång. S¶n
xuÊt c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp còng ®ang trªn ®µ t¨ng tr−ëng nh−ng
cßn ë møc thÊp.
Sù t¨ng tr−ëng cña çc ngµnh kinh tÕ ®· lµm cho thu nhËp b×nh qu©n
trªn khÈu, trªn hé vµ trªn lao ®éng còng liªn tôc t¨ng lªn. Thu nhËp b×nh qu©n

28
trªn khÈu ®· ®¹t trªn 7 triÖu ®ång trªn n¨m t¨ng 21,83% so víi n¨m 2006. Thu
nhËp b×nh qu©n trªn hé ®¹t 28,168 triÖu ®ång 1 n¨m t¨ng 23,4% so víi n¨m
2006. §iÒu ®ã còng cho thÊy nguån thu nhËp cña bµ con ngµy cµng gia t¨ng,
®êi sèng nh©n d©n ®−îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao.
* S¶n xuÊt n«ng nghiÖp
Trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o vµ trong 3
n¨m qua t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp lu«n t¨ng tr−ëng ë møc cao. Cô
thÓ ta nghiªn cøu b¶ng sau:
B¶ng 3-5. T×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp huyÖn §Þnh Ho¸
qua 3 n¨m (2005-2007)
N¨m N¨m N¨m So s¸nh(%)

ChØ tiªu
2005 2006 2007 06/05 07/06
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt 323.261 374.852 461.038 115,96 122,99
1. Trång trät 179.289 197.293 235.934 110,04 119,59
2. Ch¨n nu«i 77.222 105.091 140.670 136,09 133,86
3. L©m nghiÖp 49.750 55.000 64.934 110,55 118,06
4. Thuû s¶n 10.250 11.068 12.000 107,98 108,42
5. DÞch vô 6.750 6.400 7.500 94,81 117,19

Nguån sè liÖu: Phßng thèng kª §Þnh Ho¸, n¨m 2007
Qua b¶ng trªn ta thÊy trong nh÷ng n¨m qua s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lu«n
t¨ng tr−ëng ë møc cao. Trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp th× trång trät gi÷ vai
trß chñ ®¹o. N¨m 2007 gi¸ trÞ ngµnh trång trät ®¹t 235.934 triÖu ®ång chiÕm
51,17% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ t¨ng 19,59% so víi
n¨m 2006. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh ch¨n nu«i trong 3 n¨m qua còng t¨ng rÊt
m¹nh, ®¹t 140.670 triÖu ®ång n¨m 2007 chiÕm 30,5% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña

29
ngµnh n«ng nghiÖp vµ t¨ng 33,86% so víi n¨m 2006. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña çc
ngµnh l©m nghiÖp, thuû s¶n, dÞch vô còng t¨ng tr−ëng rÊt m¹nh, tuy nhiªn tû
träng cña çc ngµnh nµy vÉn chiÕm tû lÖ thÊp ch−a søng ®¸ng víi tiÒm n¨ng
hiÖn cã cña huyÖn. Trong nh÷ng n¨m tíi cÇn cã nhiÒu gi¶i ph¸p quan t©m ph¸t
triÓn çc ngµnh nµy ®Ó n©ng cao tû träng cña çc ngµnh nµy trong s¶n xuÊt
n«ng nghiÖp còng nh− cña c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung.
Sù t¨ng tr−ëng cña kinh tÕ §Þnh Ho¸ nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ cña s¶n
xuÊt n«ng l©m nghiÖp trong thêi gian qua ®· chøng tá ®−êng lèi chñ tr−¬ng,
chÝnh s¸ch vµ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn lµ hoµn toµn
®óng ®¾n. Sù ph¸t triÓn ®ã còng phÇn nµo nãi nªn hiÖu qu¶ cña çc ho¹t ®éng
s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n còng nh− çc ho¹t ®éng
khuyÕn n«ng trong thêi gian qua. §©y lµ yÕu tè cÇn ph¸t huy vµ t¨ng c−êng
trong thêi gian tíi.
3.2.3. Giao th«ng - thuû lîi
3.2.3.1. Giao th«ng
Tõ n¨m 1995 §Þnh Ho¸ ®−îc ChÝnh phñ phª duyÖt dù ¸n ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi, b¶o tån, t«n t¹o di tÝch lÞch sö vïng ATK víi tæng sè vèn ®Çu t− 131
tû ®ång. Do vËy c¬ së h¹ tÇng cña huyÖn §Þnh Ho¸ b−íc ®Çu ®−îc n©ng lªn.
TuyÕn ®−êng 254 km tÝnh tõ km 31 ch¹y qua trung t©m lªn ®Ìo So ®i Chî §ån
(B¾c K¹n) kÐo dµi 34 km ®· ®−îc d¶i nhùa vµ hiÖn nay cßn ®−îc n©ng cÊp,
më réng thªm. TuyÕn ®−êng tõ Qu¸n Vu«ng ®i ATK dµi 20 km còng ®·
®−îc d¶i nhùa nªn viÖc ®i l¹i còng bít khã kh¨n h¬n. Çc tuyÕn ®−êng giao
th«ng liªn x· cã tæng chiÒu dµi 100km, mét sè ®o¹n ®−êng d¶i cÊp phèi cßn
l¹i lµ ®−êng ®Êt chÊt l−îng kÐm. ViÖc ®i l¹i, vËn chuyÓn hµng ho¸ cña nh©n
d©n cßn gÆp nhiÒu c¶n trë ®Æc biÖt lµ mïa m−a ®−êng bÞ x¹t lë, lÇy, thôt
g©y ¸ch t¾c giao th«ng.
3.2.3.2. Thuû lîi
TiÕp thu chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n−íc vÒ hç trî x©y
dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n toµn huyÖn ®· ®−îc x©y dùng, kiªn cè ho¸ kªnh
m−¬ng ®−îc 118,051 km. Cïng víi 12 ®Ëp d©ng, 4 hå chøa ®· cung cÊp ®ñ
n−íc t−íi tiªu cho 6765 ha diÖn tÝch gieo trång c©y hµng n¨m, trong ®ã diÖn
tÝch lóa ®−îc t−íi chiÕm 82%. §Õn nay hÖ thèng thuû lîi cña §Þnh Ho¸ còng
®· dÇn ®−îc hoµn thiÖn h¬n; gi¶m diÖn tÝch gieo trång bÞ kh« h¹n hµng n¨m,
gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë §Þnh Ho¸.

30
3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ

3.2.4.1. V¨n ho¸
§Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn giÇu truyÒn thèng v¨n ho¸ lÞch sö. §©y ®−îc coi
lµ trung t©m cña khu di tÝch lÞch sö ATK n¨m x−a. ChÝnh v× vËy mµ ATK
§Þnh Ho¸ ®· trë thµnh khu di tÝch lÞch sö, ®iÓm du lÞch lín cña Th¸i Nguyªn.
§Æc biÖt trong n¨m 2007 võa qua, huyÖn ®· tæ chøc thµnh c«ng lÔ héi Lång
Tång ATK §Þnh Ho¸, gãp phÇn víi tØnh tæ chøc thµnh c«ng lÔ c«ng bè n¨m
du lÞch quèc gia "VÒ thñ ®« giã ngµn n¨m 2007". HuyÖn còng ®· thùc hiÖn
tèt nhiÖm vô ®−îc giao gãp phÇn cïng çc cÊp, çc ngµnh trong tØnh tæ chøc
thµnh c«ng lÔ kû niÖm 60 n¨m ngµy B¸c Hå vµ TW §¶ng vÒ ATK §Þnh Ho¸
l·nh ®¹o cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. Ngoµi lÔ héi L«ng Tång
®−îc tæ chøc vµo 10 th¸ng giªng ©m lÞch hµng n¨m th× lÔ héi chïa Hang (TT
Chî Chu) còng ®· ®−îc kh«i phôc vµ tæ chøc vµo ngµy 14, 15, 16 ©m lÞch
hµng n¨m. Çc lÔ héi nµy lµ n¬i ®Ó çc ho¹t ®éng v¨n ho¸, trß ch¬i d©n gian
cña çc d©n téc ®−îc kh«i phôc, g×n gi÷ vµ ph¸t triÓn.
3.2.4.2.Gi¸o dôc
C«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o ®−îc çc cÊp, çc ngµnh trong huyÖn rÊt
quan t©m, toµn huyÖn cã 49 tr−êng häc bao gåm: 2 tr−êng phæ th«ng trung
häc, 24 tr−êng cÊp 1 + 2 ë 24 x·, thÞ trÊn, 23 tr−êng mÇm non mÉu gi¸o. C¬ së
h¹ tÇng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· vµ ®ang ®−îc ®Çu t− ph¸t triÓn, chÊt l-
−îng d¹y vµ häc cña çc gi¸o viªn vµ häc sinh còng ®−îc n©ng cao dÇn. Tuy
nhiªn tû lÖ häc sinh giái hµng n¨m so víi mét sè huyÖn kh¸c vÉn cßn ë møc
thÊp h¬n, kÕt qu¶ thi vµo çc tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn
nghiÖp ngµy mét cao h¬n song vÉn ch−a ®ang kÓ
3.2.4.3. Y tÕ
HiÖn nay toµn huyÖn cã 26 c¬ së y tÕ trong ®ã cã 1 bÖnh viÖn lín ®−îc
x©y dùng kiªn cè víi 185 gi−êng bÖnh, 1 phßng kh¸m ®a khoa vµ 1 phßng
kh¸m khu vùc cßn l¹i 24 tr¹m x¸ ë 24 x· víi 172 y - b¸c sü. Trong ®ã cã 35
b¸c sü, 89 y sü, 117 y t¸, 7 n÷ hé sinh vµ l−¬ng y. MÆc dï c¬ së y tÕ ®Çy ®ñ
nh−ng nh×n chung c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn ®Æc biÖt lµ ë vïng s©u, vïng
xa dÉn ®Õn chÊt l−îng kh¸m ch÷a bÖnh ch−a ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu cña nh©n
d©n, vÖ sinh m«i tr−êng ch−a tèt, mét sè Ýt çn bé y tÕ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm
ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n cßn thÊp.

31
PhÇn 4
kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn
4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸

4.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¶ n−íc trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh
Ho¸ ®· cã nh÷ng thay ®æi lín vÒ kinh tÕ ®Æc biÖt lµ ®èi víi ngµnh s¶n xuÊt
n«ng - l©m nghiÖp. Cã ®−îc kÕt qu¶ nh− vËy lµ do cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu
kinh tÕ, c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, ph¸t triÓn kinh tÕ ®åi rõng vµ cã sù thay ®æi
vÒ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
Tr−íc n¨m 1992 s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÕu lµ tù cung, tù cÊp tËp
qu¸n canh t¸c l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lÎ manh món, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp lµm
cho cuéc sèng cña ng−êi d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n thiÕu thèn. Thùc hiÖn quyÕt
®Þnh 475/ Q§ - UB ngµy 29 th¸ng 11 n¨m 1991 cña UBND tØnh B¾c Th¸i vÒ
viÖc phª duyÖt çc ch−¬ng tr×nh kinh tÕ - kü thuËt cã môc tiªu cña ngµnh n«ng
nghiÖp vµ x©y dùng m¹ng l−íi çn bé khuyÕn n«ng tæ chøc thùc hiÖn çc
ch−¬ng tr×nh. Ngµy 13/1/1992 UBND huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã quyÕt ®Þnh sè
45/Q§-UB tiÕp nhËn vµ ®iÒu ®éng 17 çn bé kü thuËt n«ng nghiÖp tõ çc c¬
quan ®¬n vÞ vµ ®Þa ph−¬ng lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng.
Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè
724 Q§ - UB ngµy 19 th¸ng 8 n¨m 2004 cña UBND huyÖn §Þnh Ho¸. Ngay
sau khi thµnh lËp tr¹m ®· x©y dùng ®−îc çc quy chÕ ho¹t ®éng chÆt chÏ hîp
lý vµ dÇn hoµn thiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Quy chÕ ho¹t ®éng cña
tr¹m, ngµy 29 th¸ng 09 n¨m 2006 ®· quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, néi dung
ho¹t ®éng cña tr¹m ®ång thêi còng x©y dùng biªn chÕ tæ chøc vµ ph©n c«ng
tr¸ch nhiÖm cô thÓ víi tõng çn bé cña tr¹m. Cho ®Õn nay sau 4 n¨m ho¹t
®éng tr¹m khuyÕn n«ng ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. D−íi sù chØ ®¹o UBND
huyÖn §Þnh Ho¸, trung t©m khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn, tr¹m khuyÕn
n«ng ®Þnh Ho¸ ®· phèi hîp víi phßng NN vµ PTNT huyÖn thùc hiÖn thµnh
c«ng nhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n vµ m« h×nh; chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt,
tham gia tËp huÊn kü thuËt cho bµ con n«ng d©n gãp phÇn thóc ®Èy kinh tÕ
§Þnh Ho¸ ngµy mét ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh, thùc hiÖn tèt môc tiªu kinh tÕ – x·
héi cña huyÖn §Þnh Ho¸ nãi riªng vµ tØnh Th¸i Nguyªn nãi chung.

32
4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸

MÆc dï míi ®−îc thµnh lËp 4 n¨m, song ®−îc sù gióp ®ì còng nh− trùc
tiÕp chØ ®¹o cña UBND huyÖn §Þnh Ho¸, Trung t©m KhuyÕn n«ng tØnh Th¸i
Nguyªn, Së NN vµ PTNT tØnh, cho ®Õn nay tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh
Ho¸ ®· x©y dùng ®−îc mét bé m¸y ho¹t ®éng t−¬ng ®èi hoµn chØnh vµ cã hiÖu
qu¶, thÓ hiÖn cô thÓ qua s¬ ®å sau:
TT KhuyÕn n«ng tØnh TN
Tr¹m KhuyÕn n«ng §H
KhuyÕn n«ng c¬ së
C©u l¹c bé khuyÕn n«ng
Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n
Hé n«ng d©n KN th«n b¶n
Hé n«ng d©n
H×nh 4.1. S¬ ®å bé m¸y tæ chøc khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸

Nguån: Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸
Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸ lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu, thùc hiÖn c«ng
t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng−, khuyÕn c«ng ...trªn ®Þa bµn huyÖn,
chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña UBND huyÖn vµ sù chØ ®¹o, kiÓm tra, gi¸m s¸t
cña Trung T©m khuyÕn n«ng tØnh, phßng NN vµ PTNT huyÖn. Tr¹m cã nhiÖm

33
vô x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng vµ triÓn khai kÕ ho¹ch khuyÕn n«ng trªn ®Þa
bµn huyÖn vµ thùc hiÖn çc nhiÖm vô kh¸c do UBND huyÖn giao. Qua s¬ ®å
trªn ta thÊy bé m¸y tæ chøc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ lµ t−¬ng
®èi hoµn thiÖn, song sù ho¹t ®éng chñ yÕu míi chØ 1 chiÒu; çc ho¹t ®éng
khuyÕn n«ng ®Òu do çc c¬ quan tõ trªn ®−a xuèng mµ Ýt quan t©m ®Õn nh÷ng
th«ng tin quý gi¸ tõ chÝnh nh÷ng ng−êi n«ng d©n. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm cßn
h¹n chÕ mµ hÖ thèng tæ chøc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸ cÇn kh¾c phôc
trong thêi gian tíi.
4.1.3. Thùc tr¹ng ®éi ngò çn bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸
CBKN lµ nh÷ng ng−êi th−êng xuyªn tiÕp xóc vµ trùc tiÕp h−íng dÉn
ng−êi n«ng d©n s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi ng−êi n«ng d©n cã ¶nh h−ëng rÊt lín tõ
ng−êi CBKN. V× vËy sè l−îng vµ chÊt l−îng ®é ngò CBKN cã ¶nh h−ëng trùc
tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. §Ó t×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng ®éi
ngò CBKN cña §Þnh Ho¸ ta nghiªn cøu b¶ng sau:
B¶ng 4.1. Thùc tr¹ng ®éi ngò çn bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸
So s¸nh (+-)
STT ChØ tiªu N¨m 2005 N¨m 2006 N¨m 2007
2006/2005 2007/2006
Tæng sè 30 29 28 -1 -1
Tr×nh ®é ®µo t¹o
- Th¹c sü 0 0 0 0 0
1 - Kü s− 22 23 22 1 -1
- Cao ®¼ng 3 3 3 0 0
- Trung häc 5 3 3 -2 0
Ngµnh nghÒ ®µo t¹o
- Trång trät 9 9 8 0 -1
- Ch¨n nu«i 4 4 5 0 1
- Kinh tÕ 8 7 7 -1 0
- L©m nghiÖp 6 6 6 0 0
2
- Thó y 0 0 0 0 0
- §Þa chÝnh 1 1 0 0 -1
- KhuyÕn n«ng 0 0 0 0 0
- SPKT 1 1 1 0 0
- Ngµnh kh¸c 1 1 1 0 0
Giíi tÝnh
3 - Nam 17 16 16 -1 0
- N÷ 13 13 12 0 -1
VÞ trÝ c«ng t¸c
4 - Tr¹m KN huyÖn 12 12 12 0 0
- KN c¬ së 18 17 16 -1 -1
Nguån sè liÖu: Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸, n¨m 2008

34
Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng sè CBKN qua 3 n¨m cã xu h−íng gi¶m, mçi
n¨m gi¶m 1 ng−êi. Tæng sè CBKN hiÖn nay cña huyÖn chØ cã 28 ng−êi, trong
®ã cã 12 CBKN huyÖn vµ 16 CBKN x·. Sè CBKN huyÖn qua 3 n¨m æn ®Þnh,
nh−ng sè CBKN x· l¹i gi¶m do sè CBKN x· nµy chuyÓn c«ng t¸c lªn huyÖn.
HiÖn nay huyÖn §Þnh Ho¸ cßn 8 x· ch−a cã CBKN x· vµ ®©y lµ khã kh¨n cho
viÖc thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng t¹i nh÷ng ®Þa ph−¬ng nµy.
Tr×nh ®é ®µo t¹o: B¶ng sè liÖu còng cho thÊy toµn huyÖn hiÖn nay cã 28
CBKN, trong ®ã cã 22 ®¹i häc, 3 cao ®¼ng, 3 trung cÊp vµ ch−a cã tr×nh ®é
th¹c sü. Trong 3 n¨m qua th× sè çn bé cã tr×nh ®é trung cÊp ®· gi¶m do ®·
®−îc ®µo t¹o lªn ®¹i häc; ®ång thêi çc çn bé ®· ®−îc tËp huÊn n©ng cao
tr×nh ®é, ph−¬ng ph¸p, kü n¨ng khuyÕn n«ng. Tuy nhiªn viÖc ®µo t¹o, tËp
huÊn n©ng cao tr×nh ®é cho çc CBKN trong thêi gian tíi cÇn ph¶i tæ chøc
th−êng xuyªn, liªn tôc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña
huyÖn trong t−¬ng lai.
VÒ ngµnh nghÒ ®µo t¹o cña çc CBKN còng cã nhiÒu bÊt cËp. Trong sè
28 CBKN cña huyÖn hiÖn nay cã 8 çn bé chuyªn ngµnh trång trät, 5 çn bé
chuyªn ngµnh ch¨n nu«i, 7 çn bé ngµnh kinh tÕ, 6 çn bé ngµnh l©m nghiÖp,
®Æc biÖt cã 1 çn bé häc s− ph¹m kü thuËt n«ng nghiÖp vµ 1 çn bé häc
chuyªn ngµnh kh¸c nh−ng do x· thiÕu çn bé phô tr¸ch n«ng nghiÖp nªn ®·
tham gia chØ ®¹o s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh− mét CBKN. Cho tíi nay toµn
huyÖn ch−a cã mét çn bé nµo ®−îc ®µo t¹o tõ chuyªn ngµnh khuyÕn n«ng mµ
hÇu hÕt çc çn bé nµy chØ ®−îc tham gia çc líp tËp huÊn vÒ ph−¬ng ph¸p
khuyÕn n«ng ng¾n h¹n. Qua 28 phiÕu pháng vÊn çc CBKN bao gåm c¶
CBKN huyÖn vµ CBKN x· th× kÕt qu¶ cho thÊy 25/28 phiÕu ®Òu tr¶ lêi n¾m
v÷ng vÒ chuyªn m«n mµ hä ®· ®−îc ®µo t¹o, chiÕm 89,3%. Song 100% trong
sè hä ®Òu cã ý kiÕn tr¶ lêi cã nhu cÇu ®µo t¹o thªm vÒ kü n¨ng, ph−¬ng ph¸p
khuyÕn n«ng vµ çc kiÕn thøc vÒ th«ng tin, thÞ tr−êng. Nh÷ng khã kh¨n mµ hä
gÆp ph¶i khi lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng lµ do c«ng t¸c khuyÕn n«ng ®ßi hái
ph¶i cã sù hiÓu biÕt réng, kh«ng nh÷ng ph¶i hiÓu chuyªn ngµnh cña m×nh mµ
ph¶i hiÓu çc chuyªn ngµnh kh¸c.

35
CBKN lµ nam giíi vÉn chiÕm tû lÖ cao h¬n, n÷ giíi trong ®ã nam lµ 16
ng−êi chiÕm 57%, n÷ 12 ng−êi chiÕm 43%. VÒ vÞ trÝ c«ng t¸c th× cã 12 CBKN
lµm viÖc t¹i tr¹m khuyÕn n«ng cßn l¹i 16 çn bé lµ çn bé phô tr¸ch n«ng -
l©m nghiÖp t¹i çc x·. §éi ngò CBKN cña huyÖn hiÖn nay vÉn cßn thiÕu, l¹i
cßn yÕu vÒ kü n¨ng, ph−¬ng ph¸p; cßn nhiÒu x· ch−a cã CBKN v× vËy trong
nh÷ng n¨m tíi huyÖn cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p bæ sung, tuyÓn dông thªm çn bé,
®ång thêi ph¶i th−êng xuyªn tæ chøc tËp huÊn, ®µo t¹o thªm çc kiÕn thøc vÒ
ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng vµ çc kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng kh¸c ®Ó çc
çn bé nµy cã thÓ thùc hiÖn tèt h¬n nhiÖm vô cña m×nh.
4.2. T×nh h×nh thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång
trät cña huyÖn ®Þnh ho¸ trong 3 n¨m (2005-2007)
Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng thùc chÊt lµ ch−¬ng tr×nh chuyÓn giao tiÕn
bé kü thuËt cã träng ®iÓm trªn quy m« lín mµ nguån cña çc tiÕn bé kü thuËt
nµy lµ thµnh tùu khoa häc trong vµ ngoµi n−íc phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tõng
®Þa ph−¬ng, tõng vïng cïng víi nh÷ng kinh nghiÖm ®· ®−îc ®óc rót tõ chÝnh
ng−êi n«ng d©n. Néi dung ho¹t ®éng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng chØ ®−îc thùc
hiÖn th«ng qua çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng.
Trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh Ho¸ rÊt chó träng ®Õn viÖc triÓn khai
çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng, ®Æc biÖt lµ çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ
lÜnh vùc trång trät. Theo sè liÖu thèng kª th× §Þnh Ho¸ cã trªn 90% d©n sè
tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, trong ®ã chñ yÕu lµ s¶n xuÊt trång trät mµ c©y
trång chñ yÕu cña huyÖn lµ c©y lóa vµ c©y chÌ. V× vËy mµ trong nh÷ng n¨m
gÇn ®©y ®· cã rÊt nhiÒu ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ trång trät ®· ®−îc triÓn
khai trªn ®Þa bµn huyÖn, ®Æc biÖt lµ ch−¬ng tr×nh vÒ c©y chÌ vµ c©y lóa. §Ó t×m
hiÓu thªm vÒ çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät trong nh÷ng
n¨m gÇn ®©y ta nghiªn cøu biÓu sau:

36
B¶ng 4-2: Çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät ®· triÓn
khai trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸ (2005-2007)
Thêi §Þa
Tªn
gian ®iÓm
TT ch−¬ng Môc ®Ých thùc hiÖn KÕt qu¶ thùc hiÖn
thùc thùc
tr×nh
hiÖn hiÖn
Ph¸t triÓn, më réng diÖn tÝch Sau 2 n¨m thùc hiÖn
trång chÌ míi b»ng ph−¬ng ch−¬ng tr×nh ®· ®¹t ®−îc
ph¸p gi©m cµnh chÌ lai, trång kÕt qu¶ sau: diÖn tÝch chÌ
thµnh vïng chÌ nguyªn liÖu tËp trång míi b»ng gi©m cµnh
chung. Thùc hiÖn th©m canh 542 ha, ®−a tæng diÖn tÝch
Ph¸t triÓn chÌ cao s¶n, n©ng cao n¨ng chÌ toµn huyÖn lªn 3362
2006-
1 vïng chÌ suÊt, chÊt l−îng chÌ. æn ®Þnh 24 x· ha, trong ®ã diÖn tÝch chÌ
2010
§Þnh Hãa diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn ®Õn kinh doanh lµ 2996 ha;
n¨m 2010 lµ 3400 ha; ®−a n¨ng n¨ng suÊt chÌ b×nh qu©n
suÊt chÌ kinh doanh ®¹t 75 65 t¹/ha, trong ®ã chÌ
t¹/ha, s¶n l−îng ®¹t 22.000 tÊn th©m canh ®¹t 70 - 80
bóp t−¬i. t¹/ha; tæng s¶n l−îng chÌ
n¨m 2007 ®¹t 19474 tÊn.
Ph¸t triÓn ®−îc vïng s¶n xuÊt KÕt thóc giai ®o¹n ®Çu 2
lóa bao thai hµng ho¸, æn ®Þnh n¨m (2006-2007) ch−¬ng
vÒ diÖn tÝch,n¨ng suÊt, s¶n tr×nh ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶
l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm. sau: Quy ho¹ch ®−îc diÖn
Ph¸t triÓn X©y dùng th−¬ng hiÖu "G¹o tÝch s¶n xuÊt tËp chung
vïng lóa 2006- Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh 1489,6 ha (®¹t 99,3% kÕ
2 16 x·
Bao thai 2010 Ho¸" cã chç ®øng æn ®Þnh trªn ho¹ch); n¨ng suÊt b×nh
hµng ho¸ thÞ tr−êng trong tØnh vµ khu vùc. qu©n ®¹t 49,05 t¹/ha, ®−a
tæng s¶n l−îng lóa bao
thai n¨m 2007 lµ 7308,4
tÊn (®¹t 101,4% kÕ
ho¹ch)
§−a s¶n l−îng c©y l−¬ng thùc KÕt thóc ch−¬ng tr×nh
n¨m 2007 lªn 42.500 tÊn ®Ó ®¸p tæng s¶n l−îng l−¬ng thùc
øng nhu cÇu vÒ l−¬ng thùc cña ®· ®¹t 42.120 tÊn (®¹t
huyÖn; ®−a çc gièng c©y l−¬ng 99,1% kÕ ho¹ch), trong
thùc cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng ®ã:
Ch−¬ng
vµo s¶n xuÊt (ng« cao s¶n, lóa Lóa ®¹t diÖn tÝch 7845,5
tr×nh ph¸t
3 2007 lai, lóa cao s¶n...). Më réng diÖn 24 x· ha, n¨ng suÊt 46,8 t¹/ha,
triÓn c©y
tÝch, n©ng cao n¨ng suÊt, s¶n s¶n l−îng 36.708 tÊn (®¹t
l−¬ng thùc
l−îng c©y l−¬ng thùc, cô thÓ: 99,2% kÕ ho¹ch)
C©y lóa: diÖn tÝch 7780 ha, s¶n Ng« ®¹t diÖn tÝch 1304,7
l−îng 37.104 tÊn ha, n¨ng suÊt 41,5 t¹/ha,
C©y ng«: diÖn tÝch 1470 ha, s¶n s¶n l−îng 5412,4 tÊn (®¹t
l−îng 5396 tÊn 98,4% kÕ ho¹ch)
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸ n¨m 2007

37
4.2.1. Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸"
C©y chÌ ®· ®−îc trång ë §Þnh Ho¸ tõ hµng tr¨m n¨m nay theo tËp qu¸n
qu¶ng canh. Tõ nh÷ng n¨m 1960 trë vÒ tr−íc s¶n phÈm ®−îc sö dông chñ yÕu
lµ "chÌ t−¬i" ®©y lµ thøc uèng bæ d−ìng cña ng−êi lao ®éng vµ chØ ®−îc trång
ph©n t¸n víi diÖn tÝch nhá lÎ trong çc n«ng hé.
Trong nh÷ng n¨m 1963-1965 cïng víi viÖc ph©n bè l¹i lao ®éng vµ d©n
c−, mét bé phËn lín d©n c− tõ Th¸i B×nh - Hµ Nam ®−îc nhµ n−íc ®iÒu ®éng
®i khai hoang vïng kinh tÕ míi ë §Þnh Ho¸, nh©n d©n ®· khai khÈn ®Êt hoang,
®Êt ®åi rõng trång chÌ víi diÖn tÝch tËp trung, quy m« hµng ngµn ha. S¶n phÈm
chÌ ®· trë thµnh hµng ho¸, ®êi sèng ®ång bµo x©y dùng vïng kinh tÕ míi nãi
riªng vµ nh©n d©n trång chÌ nãi chung ngµy mét æn ®Þnh vµ kh¸ gi¶. Cïng víi
sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt còng nh− kinh nghiÖm ph¸t triÓn thùc tÕ
cña ng−êi trång chÌ cho thÊy c©y chÌ thùc sù thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai,
khÝ hËu cña §Þnh Ho¸. C©y chÌ §Þnh Ho¸ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn thµnh vïng
hµng ho¸ chÊt l−îng s¸nh ngang víi c©y chÌ ë çc huyÖn kh¸c trong tØnh vµ
huyÖn §Þnh Ho¸ còng ®· x¸c ®Þnh c©y chÌ lµ c©y mòi nhän, c©y xo¸ ®ãi gi¶m
nghÌo cña huyÖn.
NhËn thøc ®−îc vai trß, tÇm quan träng cña c©y chÌ trong ph¸t triÓn
kinh tÕ ë §Þnh Ho¸ còng nh− thùc hiÖn nh÷ng ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ -
x· héi cña huyÖn. Trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã nhiÒu ch−¬ng
tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn vïng chÌ trong ®ã cã ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ
huyÖn §Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2001-2005" ®· ®−îc BCH §¶ng bé kho¸ XX ra
nghÞ quyÕt sè 06 ngµy 15 th¸ng 7 n¨m 2001 ®Ó tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn.
Qua tæng kÕt ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh c©y chÌ lµ c©y xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho
nhiÒu hé n«ng d©n. Nh©n d©n trong huyÖn ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc
trång, ch¨m sãc vµ chÕ biÕn chÌ; biÕt tËn dông mäi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu
®Ó ph¸t triÓn c©y chÌ nªn diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng ngµy cµng t¨ng.
Tuy nhiªn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu s¶n phÈm chÌ trë thµnh hµng ho¸ ®¹t c¶
vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng th× trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p
ph¸t triÓn chÌ phï hîp. NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng bé huyÖn §Þnh Ho¸ kho¸
XXI ®· ®Ò ra nhiÖm vô "Quy ho¹ch l¹i vïng chÌ, trång míi kÕt hîp víi c¶i t¹o
th©m canh chÌ hiÖn cã, g¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm". §©y

38
còng chÝnh lµ môc tiªu, nhiÖm vô mµ ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ huyÖn
§Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2006-2010 ph¶i thùc hiÖn.
4.2.1.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ
§Þnh Ho¸"
Víi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn lµ: tËp chung nguån lùc ®Ó khai th¸c cã hiÖu
qu¶ tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ c©y chÌ §Þnh Ho¸; triÓn khai thùc hiÖn ®ång bé tõ
kh©u s¶n xuÊt chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm chÌ nh»m n©ng cao chÊt l−îng
chÌ §Þnh Ho¸, n©ng cao thu nhËp cho ng−êi trång chÌ, ch−¬ng tr×nh ®· x¸c
®Þnh ®−îc çc môc tiªu, nhiÖm vô vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu cÇn thùc hiÖn trong
giai ®o¹n 2006-2010. §Ó thÊy ®−îc t×nh h×nh ph¸t triÓn c©y chÌ trong 3 n¨m
gÇn ®©y ta nghiªn cøu b¶ng sau:
B¶ng 4.3: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cña huyÖn §Þnh Ho¸ trong
3 n¨m gÇn ®©y (2005 - 2007)
N¨m N¨m N¨m Tèc ®é t¨ng tr−ëng

ChØ tiªu §VT Sè Sè
2005 2006 2007 % %
l−îng l−îng
Tæng diÖn tÝch chÌ Ha 3.214 3.287 3.362 73 2,27 75 2,28
DiÖn tÝch chÌ KD Ha 2.878 2.915 2.996 37 1,29 81 2,78
DiÖn tÝch chÌ TCCS Ha 800 1.000 1.101 200 25 101 10,10
T¹/ha/
N¨ng suÊt chÌ KD 60 63 65 3 5 2 3,17
n¨m
T¹/ha/
N¨ng suÊt chÌ TCCS 65 70 75 5 7,69 5 7,14
n¨m
S¶n l−îng chÌ bóp t−¬i TÊn 17.268 18.364,5 19.474 1.096,5 6,35 1.109,5 6,04
S¶n l−îng chÌ bóp kh« TÊn 3.453,6 3.672,9 3.894,8 219,3 6,35 221,9 6,04
Gi¸ chÌ kh« BQ 1000®/kg 14 16 20 2 14,29 4 25
TriÖu
Tæng gi¸ trÞ s¶n l−îng 48.350,4 58.766,4 77.896 10.416 21,54 19.129,6 32.55
®ång
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng diÖn tÝch chÌ, diÖn tÝch chÌ KD, diÖn tÝch
chÌ TCCS t¨ng liªn tôc qua çc n¨m. §Õn nay diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn lªn tíi

39
3362 ha, trong ®ã cã 2996 ha chÌ KD vµ 1101 ha chÌ TCCS. N¨ng suÊt, s¶n
l−îng chÌ còng kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ hiÖn nay n¨ng suÊt chÌ b×nh qu©n
cña huyÖn ®· ®¹t 65 t¹/ha, n¨ng suÊt chÌ TCCS ®¹t 70-80 t¹/ha. S¶n l−îng chÌ
bóp t−¬i n¨m 2007 ®¹t 19.474 tÊn, l−îng chÌ bóp t−¬i qua chÕ biÕn c«ng
nghiÖp ®¹t 3.800 tÊn (®¹t 19,5 % tæng s¶n l−îng chÌ s¶n xuÊt ra). Gi¸ b¸n chÌ
b×nh qu©n còng liªn tôc t¨ng lªn, tõ 14.000®/kg n¨m 2005 lªn 20.000®/kg n¨m
2007, t¨ng 25% so víi n¨m 2006. Sù t¨ng lªn vÒ diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n
l−îng ®· ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c©y chÌ t¨ng lªn kh¸ nhanh. N¨m
2006 t¨ng 21,54% so víi n¨m 2005, n¨m 2007 t¨ng 32,55% so víi n¨m
2006. Nh÷ng kÕt qu¶ ®ã ®· phÇn nµo nãi lªn ®−îc hiÖu qu¶ b−íc ®Çu cña
ch−¬ng tr×nh vµ dÇn chøng minh gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®óng
®¾n cña huyÖn.
§Ó ®¹t ®−îc kÕt qu¶ nh− trªn trong thêi gian qua ch−¬ng tr×nh ®· thùc
hiÖn nhiÒu gi¶i ph¸p ph¸t triÓn chÌ. Tr−íc hÕt ch−¬ng tr×nh ®· thùc hiÖn ra
so¸t, quy ho¹ch l¹i, trång míi kÕt hîp víi trång c¶i t¹o, th©m canh vïng chÌ
hiÖn cã theo môc tiªu t¹o ra vïng chÌ nguyªn liÖu g¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn,
tiªu thô. T¨ng c−êng tËp huÊn kü thuËt, n©ng cao kü n¨ng s¶n xuÊt chÕ biÕn,
tiªu thô s¶n phÈm cho çc ®èi t−îng tham gia ch−¬ng tr×nh. §ång thêi còng cã
nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi tham gia ch−¬ng tr×nh, çn bé chØ ®¹o kü
thuËt vµ çc hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh.
* T×nh h×nh trång míi, trång l¹i, trång phôc håi chÌ b»ng chÌ gièng míi
Gièng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm vµ hiÖu
qu¶ kinh tÕ v× vËy mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng hµng ®Çu ®ã lµ ®−a
çc gièng chÌ míi vµo s¶n xuÊt nh− chÌ: LDP1, LDP2, TRI777 vµ çc gièng
chÌ nhËp néi kh¸c. X©y dùng çc v−ên −¬m c©y gièng t¹i çc vïng chÌ, ®Ó
cung cÊp ®ñ l−îng gièng ®¶m b¶o chÊt l−îng cho trång míi, trång phôc håi vµ
c¶i t¹o chÌ. Trång míi ®Ó tËn dông quü ®Êt v−ên t¹p, ®Êt ®åi nói, ®Êt ®ñ ®iÒu
kiÖn ®Ó më réng diÖn tÝch vïng chÌ vµ trång phôc håi l¹i nh÷ng diÖn tÝch chÌ
hiÖn ®ang s¶n xuÊt nh−ng do giµ cçi, mÊt kho¶ng, n¨ng suÊt gi¶m xuèng d−íi
25 t¹/ha/n¨m. BiÖn ph¸p trång phôc håi lµ ph¸ dÇn chÌ giµ cò ®Ó trång l¹i
b»ng gièng chÌ míi cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao. Vµ trong 2 n¨m qua toµn
huyÖn ®· trång míi, trång l¹i ®−îc 204 ha, trong ®ã trång míi 148 ha, trång
l¹i 56 ha, ®¹t 71,3% môc tiªu giai ®o¹n 2006-2010, ®−a diÖn tÝch chÌ trång
míi b»ng çc gièng chÌ lai 542 ha, chiÕm 16,1% diÖn tÝch chÌ; ®−a diÖn tÝch

40
chÌ toµn huyÖn ®¹t 3362 ha, diÖn tÝch chÌ c¶i t¹o ®¹t 22 ha, ®¹t 2,2% kÕ ho¹ch
giai ®o¹n, diÖn tÝch chÌ kinh doanh ®¹t 2996 ha. Cô thÓ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch trång míi chÌ t¹i 24 x· ta nghiªn cøu b¶ng sau:
B¶ng 4.4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi b»ng chÌ gièng míi 2
n¨m 2006 - 2007
§¬n vÞ tÝnh: ha
N¨m 2006 N¨m 2007
TT §¬n vÞ x·
KH TH TH/KH(%) KH TH TH/KH(%)
1 Phó §×nh 1 3,282 328,2 3 6,672 222,4
2 §iÒm M¹c 1 0,65 65 2 1,3754 68,77
3 B×nh Yªn 1 3,034 303,4 3 2,072 69,07
4 Thanh §Þnh 1 1,48 148 3 3,065 102,17
5 S¬n Phó 2 24,1 1205 5 13,0024 260,048
6 B×nh Thµnh 2 16,249 812,45 5 16,56 331,2
7 Béc Nhiªu 1 2,105 210,5 2 4,0712 203,56
8 Phó TiÕn 1 1,284 128,4 3 3,171 105,7
9 Trung Héi 0 1,044 - 0 0,742 -
10 Trung L−¬ng 1 3,915 391,5 2 5,2819 264,1
11 §Þnh Biªn 0 1,112 - 1 3,419 341,9
12 B¶o Linh 1 0,93 93 1 0,122 12,2
13 §ång ThÞnh 2 2,427 121,35 2 1,7908 89,54
14 B¶o C−êng 0 0,036 - 0 0,436 -
15 Phóc Chu 0 0,3 - 2 0,962 48,1
16 Kim S¬n 0 0,31 - 0 0,495 -
17 Kim Ph−îng 1 0,108 10,8 1 1,704 170,4
18 T©n D−¬ng 2 2,941 147,05 1 0,596 59,6
19 Ph−îng TiÕn 1 1,79 179 1 2,186 218,6
20 T©n ThÞnh 0 0,29 - 1 4,186 418,6
21 Lam Vü 0 0 0 0 0 0
22 Linh Th«ng 2 0,74 37 1 0,72 72
23 Quy Kú 0 0,023 - 1 0,08 8
24 TT chî chu 0 0 0 0 0 0
Tæng 20 68,15 340,75 40 72,7 181,77
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

41
Qua b¶ng trªn ta thÊy hÇu hÕt çc x· ®Òu thùc hiÖn ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch
®Ò ra ®−a diÖn tÝch chÌ trång míi toµn huyÖn n¨m 2006 lªn 68,15 ha, ®¹t
340,75% kÕ ho¹ch n¨m 2006 vµ n¨m 2007 lµ 72,7 ha ®¹t 181,77%. Trong ®ã
tiªu biÓu cã nh÷ng x· thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 3 lÇn nh− x·: Phó §×nh,
B×nh Yªn, Trung L−¬ng n¨m 2006 thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 300%, ®Æc
biÖt lµ x· B×nh Thµnh n¨m 2006 cßn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 8 lÇn, t¨ng 812,45%
so víi kÕ ho¹ch. Mét sè x· ch−a cã kÕ ho¹ch trång, song còng tham gia trång
chÌ gièng míi nh−: Trung Héi, §Þnh Biªn, B¶o C−êng, Phóc Chu, Kim S¬n...
KÕt qu¶ n¨m 2007 còng t−¬ng tù, çc x· ®Òu thùc hiÖn ®¹t vµ v−ît kÕ
ho¹ch ®Ò ra, chØ cã mét sè Ýt x· thùc hiÖn trång chÌ gièng míi ch−a ®¹t kÕ
ho¹ch do nh÷ng x· nµy cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, ®Þa h×nh phøc t¹p, ng−êi d©n l¹i
ch−a cã nhiÒu kinh nghiÖm lµm chÌ nªn ch−a m¹nh d¹n tham gia trång chÌ
gièng míi.
Qua nghiªn cøu còng cho thÊy hÇu hÕt çc x· cã diÖn tÝch chÌ trång
míi cao vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra lµ nh÷ng x· ë phÝa nam huyÖn, cã ®iÒu kiÖn
®Êt ®ai phï hîp cho ph¸t triÓn trång chÌ míi vµ ng−êi d©n n¬i ®©y còng cã
kinh nghiÖm lµm chÌ l©u n¨m. KÕt qu¶ trªn còng nãi lªn ®−îc phÇn nµo hiÖu
qu¶ cña ch−¬ng tr×nh trång chÌ gièng míi.
* T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng vïng chÌ th©m canh tËp chung
Song song víi viÖc trång míi, trång c¶i t¹o chÌ b»ng chÌ gièng míi th×
cÇn ph¶i thùc hiÖn viÖc quy ho¹ch vµ x©y dùng çc vïng chÌ th©m canh tËp
chung ( môc tiªu n¨m 2010 lµ 1500 ha), cã n¨ng suÊt tõ 90 t¹/ha trë lªn, t¹o
vïng chÌ nguyªn liÖu cho chÕ biÕn c«ng nghiÖp. §ång thêi còng thùc hiÖn
tæng hîp çc biÖn ph¸p kü thuËt trong th©m canh; ®Çu t− thÝch ®¸ng cho c©y
chÌ nh− t¨ng c−êng bãn ph©n h÷u c¬, ph©n vi sinh, bãn ph©n v« c¬ c©n ®èi,
trång c©y ph©n xanh, c©y che bãng, tñ gèc, t−íi n−íc gi÷ Èm, sö dông thuèc
b¶o vÖ thùc vËt hîp lý, b¶o vÖ thiªn ®Þch, ®èn chÌ vµ h¸i chÌ ®óng kü thuËt
®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶ kinh tÕ.
Trong 2 n¨m qua toµn huyÖn ®· thùc hiÖn th©m canh ®−îc 1100 ha, ®¹t
73,3% kÕ ho¹ch giai ®o¹n 2006-2010. N¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 70-80
t¹/ha/n¨m, ®−a tæng s¶n l−îng chÌ n¨m 2007 lªn 19.474 tÊn chÌ bóp t−¬i; gi¸
trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n 1 ha lµ 21 triÖu ®ång, chÌ TCCS ®¹t 28 triÖu ®ång/ n¨m.
Ta theo dâi t×nh h×nh cô thÓ cña çc x· qua b¶ng d−íi ®©y:

42
B¶ng 4-5: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng chÌ th©m canh
cao s¶n 2 n¨m 2006 - 2007
§¬n vÞ tÝnh: ha
N¨m 2006 N¨m 2007
TT §¬n vÞ x· TH/KH TH/KH
KH TH KH TH
(%) (%)
1 Phó §×nh 40 0 0 135 110 81,48
2 §iÒm M¹c 100 99 99 140 110 78,57
3 B×nh Yªn 100 112 112 80 60 75
4 Thanh §Þnh 100 95 95 120 100 83,33
5 S¬n Phó 100 92 92 150 125 83,33
6 B×nh Thµnh 100 101 101 150 120 80
7 Béc Nhiªu 40 42 105 90 80 88,89
8 Phó TiÕn 50 47 94 50 30 60
9 Trung Héi 38 72 189,47 40 110 275
10 Trung L−¬ng 50 54 108 60 50 83,33
11 §Þnh Biªn 15 27 180 0 0 0
12 B¶o Linh 65 35 53,85 40 16 40
13 §ång ThÞnh 75 90 120 60 80 133,33
14 B¶o C−êng 50 40 80 40 30 75
15 Phóc Chu 10 12 120 25 20 80
16 Kim S¬n 0 0 0 0 0 0
17 Kim Ph−îng 25 45 180 0 10 -
18 T©n D−¬ng 15 15 100 0 10 -
19 Ph−îng TiÕn 10 11 110 20 20 100
20 T©n ThÞnh 17 11 64,71 0 0 0
21 Lam Vü 0 0 0 0 0 0
22 Linh Th«ng 0 0 0 0 0 0
23 Quy Kú 0 0 0 0 20 -
24 TT chî chu 0 0 0 0 0 0
Tæng 1000 1000 100 1200 1101 91,75

43
Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng diÖn tÝch chÌ TCCS n¨m 2006 lµ 1000 ha,
®¹t 100 % kÕ ho¹ch; n¨m 2007 lµ 1101 ha, ®¹t 91, 75 % kÕ ho¹ch. Còng qua
b¶ng trªn ta thÊy çc x· cã diÖn tÝch chÌ TCCS l¬n trªn 100ha nh−: x· Phó
§×nh, §iÒm MÆc, B×nh Thµnh, S¬n Phó, cßn hÇu hÕt çc x· ®Òu cã diÖn tÝch
chÌ TCCS nhë h¬n 100 ha.
Thùc tÕ ®iÒu tra nghiªn cøu còng cho thÊy çc x· cã diÖn tÝch chÌ TCCS
lín lµ nh÷ng x· cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai thuËn lîi, cã tr×nh ®é th©m canh chÌ l©u
®êi. §iÒu ®ã còng thËt dÔ hiÓu bëi c©y chÌ lµ c©y cã chu kú kinh tÕ dµi, ®ßi
®iÒu kiÖn ®Êt ®ai phï hîp, ®ång thêi còng ph¶i cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt. H¬n
n÷a lµm chÌ, g¾n bã víi c©y chÌ míi thÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c©y chÌ, tõ
®ã míi kÝch thÝch ng−êi d©n tham gia s¶n xuÊt chÌ. V× vËy trong thêi gian
tíi ch−¬ng tr×nh cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p tuyªn truyÒn cho ng−êi d©n thÊy
®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c©y chÌ còng nh− th©m canh chÌ. §ång thêi cã
nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ng−êi d©n më réng diÖn tÝch th©m canh chÌ,
n©ng cao hiÖu qu¶ cña c©y chÌ, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n.
*C«ng t¸c qu¶n lý chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm
ChÕ biÕn tiªu thô chÌ cÇn ¸p dông ®ång bé kÕt hîp ¸p dông kü thuËt
tiªn tiÕn víi kü thuËt truyÒn thèng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nguyªn liÖu, chÕ
biÕn, b¶o qu¶n, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ, s¶n phÈm ®¹t vÖ sinh an toµn thùc
phÈm ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr−êng. Bëi vËy cÇn t¨ng c−êng çc
biÖn ph¸p vÖ sinh an toµn thùc phÈm, trong ®ã cÇn chó ý chÊt l−îng chÌ thµnh
phÈm; ®ång thêi t¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng, khuyÕn ço
ng−êi d©n thùc hiÖn ®óng quy tr×nh s¶n xuÊt, chÕ biÕn chÌ an toµn, ®¶m b¶o
chÊt l−îng.
Tuy nhiªn trong 2 n¨m qua c«ng t¸c chÕ biÕn chñ yÕu lµ thñ c«ng tõ çc
hé n«ng d©n, ch−a ®¶m b¶o kü thuËt thËm chÝ cßn mét l−îng chÌ lín chØ ®−îc
s¬ chÕ råi ph¬i kh« v× vËy chÊt l−îng chÌ kh«ng ®¶m b¶o. S¶n l−îng chÌ chÕ
biÕn qua c«ng nghiÖp ch−a cao, chØ chiÕm 20-25% tæng s¶n l−îng. Çc nhµ

44
m¸y chÕ biÕn chÌ c«ng nghiÖp ch−a khai th¸c hÕt c«ng suÊt do tÝnh chÊt thêi
vô, ch−a cã kÕ ho¹ch liªn kÕt hîp ®ång thu mua nguyªn liÖu cho ng−êi lµm
chÌ. ViÖc tiªu thô s¶n phÈm chñ yÕu diÔn ra do çc t− th−¬ng nªn th−êng
xuyªn bÞ Ðp gi¸. Ch−a cã m¹ng l−íi tiªu thô s¶n phÈm trong vµ ngoµi huyÖn,
thÞ tr−êng tiªu thô mua b¸n trong néi ®Þa lµ chÝnh.
Trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn cã nhiÒu ho¹t ®éng vÒ chÕ
biÕn, thu mua vµ tiªu thô s¶n phÈm cho ng−êi n«ng d©n, nh»m n©ng cao
hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng−êi lµm chÌ.
* Çc c¬ chÕ chÝnh s¸ch
§Ó thùc hiÖn tèt çc ho¹t ®éng, ch−¬ng tr×nh ®· cã nhiÒu chÝnh
s¸ch hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chÕ biÕn, tiªu thô chÌ. Trong 2 n¨m tæng
vèn ®Çu t− cho ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn chÌ cña huyÖn lµ
652.271.000®ång; trong ®ã vèn do ng©n s¸ch huyÖn hç trî lµ
132.899.000 ®ång, ng©n s¸ch tØnh lµ 223.922.000 ®ång, ng©n s¸ch trung
−¬ng (ch−¬ng tr×nh 135) lµ 294.450.000 ®ång.
Ngoµi nh÷ng nguån vèn hç trî ®Çu t− tõ çc nguån ng©n s¸ch, ng©n
hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n s½n sµng ®¸p øng nhu cÇu cho vay
vèn ®Çu t− s¶n xuÊt chÌ, thñ tôc vay vèn ®−îc c¶i tiÕn, dÔ dµng h¬n. Çc
nguån vèn nµy sö dông ®Ó tr¶ kinh phÝ cho çc çn bé qu¶n lý ch−¬ng tr×nh,
hç trî cho ng−êi trång chÌ, hç trî çc líp tËp huÊn, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
Chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn ta nghiªn cøu b¶ng sau:

45
B¶ng 4.6: Tæng hîp kinh phÝ nhµ n−íc hç trî ph¸t triÓn vïng chÌ
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®ång
N¨m 2006 N¨m 2007
TT Néi Dung Thùc TH/KH Thùc TH/KH
KÕ ho¹ch KÕ ho¹ch
hiÖn (%) hiÖn (%)
I Ng©n s¸ch huyÖn 70.900 66.500 93,79 88.000 67.399 76,59
1 Kinh phÝ qu¶n lý ®Ò ¸n 45.900 32.306 70,38 55.500 31.053 55.95
- Th©m canh cao s¶n 30.000 17.466 58,22 36.000 16.515 45,88
- C¶i t¹o chÌ xuèng cÊp 900 0 0 900 0 0
- Trång míi, phôc håi 10.000 14.840 148,4 13.000 14.538 111,83
-Ch¨m sãc chÌ kiÕn thiÕt
0 0 0 600 0 0
c¬ b¶n
- KiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt
5000 0 0 5.000 0 0
l−îng SP
Hç trî trùc tiÕp cho
2 ng−êi trång chÌ 1 ha: 25000 34.194 136,78 32.500 36.346 111,83
500.000®
II Ng©n s¸ch tØnh 148.784 66.231 44,51 2.186.184 157.691 7,21
Trî gi¸ gièng trång míi,
1 108.000 0 0 140.400 77.235 55,01
trång phôc håi
Kinh phÝ tr¶ l−¬ng CBKN
2 theo hÖ sè 2,34+ phô 35.784 54.936 153,52 35.784 54.936 153,52
cÊp khu vùc
3 X©y dùng c¬ së h¹ tÇng 0 0 0 2.000.000 0 0
Hç trî kinh phÝ líp tËp
4 5000 11.295 225,9 10.000 25.520 255,2
huÊn
Ch−¬ng tr×nh môc tiªu
III 5000 63.750 1275 10.000 230.700 2.307
quèc gia
1 Kinh phÝ tËp huÊn 5000 63.750 1275 10.000 0 0
Tæng céng(I+II+III) 224.684 196.481 87,45 2.284.184 455.790 19,95
Nguån sè liÖu: Phßng NN& PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy tæng l−îng kinh phÝ nhµ n−íc hç trî cho
ch−¬ng tr×nh 2 n¨m ®Òu kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra, n¨m 2006 ®¹t 87,45% kÕ

46
ho¹ch, n¨m 2007 ®¹t 19,95% kÕ ho¹ch. Trong ®ã l−îng kinh phÝ chñ yÕu sö
dông tr¶ l−¬ng cho çn bé qu¶n lý, kinh phÝ tËp huÊn vµ mét phÇn hç trî cho
ng−êi trång chÌ. Kinh phÝ tr¶ l−¬ng cho çn bé qu¶n lý ch−¬ng tr×nh bao gåm
qu¶n lý th©m canh chÌ cao s¶n, qu¶n lý trång míi, c¶i t¹o, ch¨m sãc chÌ c¬
b¶n vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm. Song trong 2 n¨m qua nguån
kinh phÝ chñ yÕu sö dông tr¶ l−¬ng cho çn bé qu¶n lý trång míi vµ th©m
canh cßn c«ng t¸c c¶i t¹o chÌ xuèng cÊp vµ ch¨m sãc chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n
ch−a ®−îc thùc hiÖn; c«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm ch−a
®−îc chó träng. Ng−êi trång chÌ ngoµi ®−îc trî gi¸ gièng cßn ®−îc hç trî
500.000 ®ång/ha chÌ trång míi (t−¬ng øng kho¶ng 18.000 ®ång/sµo). C«ng
t¸c tËp huÊn cho ng−êi trång chÌ trong 2 n¨m qua còng ®−îc thùc hiÖn kh¸
hiÖu qu¶. Trong 2 n¨m ®· tæ chøc 37 líp tËp huÊn chuyÓn giao tiÕn bé kü
thuËt s¶n xuÊt chÕ biÕn chÌ cho 1955 l−ît ng−êi tham gia. KÕt qu¶ ®· n©ng
cao nhËn thøc cho ng−êi lµm chÌ trong viÖc trång chÌ, ch¨m sãc, b¶o vÖ thùc
vËt, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n. ChuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÌ gièng míi
b»ng ph−¬ng ph¸p gi©m cµnh, cung cÊp ®ñ l−îng c©y gièng ®¹t tiªu chuÈn,
chÊt l−îng ®Ó trång míi, trång l¹i trªn ®Þa bµn huyÖn, gi¶m ®−îc ®Çu t− chi
phÝ, h¹ gi¸ thµnh c©y gièng khi xuÊt v−ên.
Qua ®ã ta thÊy viÖc ®Çu t− kinh phÝ nhµ n−íc cho ch−¬ng tr×nh lµ ch−a
®ång bé, c©n ®èi gi÷a çc ho¹t ®éng dÉn ®Õn kÕt qu¶ ®¹t ®−îc còng ch−a cao.
DiÖn tÝch chÌ trång míi, th©m canh ®Òu t¨ng nh−ng diÖn tÝch chÌ c¶i t¹o cßn
thÊp; viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm ch−a ®−îc chó ý nªn chÊt
l−îng chÌ ch−a ®¶m b¶o, gi¸ thµnh ch−a cao; viÖc ®Çu t− cho c¬ së h¹ tÇng,
ph¸t triÓn s¶n xuÊt ch−a ®−îc thùc hiÖn nªn viÖc chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm
cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn chó ý
®Çu t− ph¸t triÓn mét çch ®ång bé, gãp phÇn ph¸t triÓn tõ s¶n xuÊt, chÕ biÕn
®Õn tiªu thô s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña trång chÌ.
4.2.1.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸"
* HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ch−¬ng tr×nh
Trång chÌ míi b»ng cµnh sÏ rót ng¾n ®−îc thêi gian ë giai ®o¹n kiÕn
thiÕt c¬ b¶n tõ 1-2 n¨m, tõ ®ã gi¶m ®−îc chi phÝ ®Çu t−. MÆt kh¸c chÌ gièng
míi lµ chÌ cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao h¬n chÌ trung du, ®¸p øng ®−îc nhu

47
cÇu ngµy cµng cao cña ng−êi tiªu dïng. §ång thêi viÖc t¨ng c−êng ®Çu t−
th©m canh chÌ sÏ t¨ng ®−îc n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm chÌ, gãp phÇn
t¨ng thu nhËp cho ng−êi d©n. §Ó thÊy râ ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc trång
chÌ vµ hiÖu qu¶ cña chÌ TCCS so víi chÌ KD ®¹i trµ, ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra
nghiªn cøu t¹i 2 x· §iÒm MÆc vµ S¬n Phó. KÕt qu¶ cô thÓ ®−îc tæng hîp qua
çc b¶ng sè liÖu d−íi ®©y:
B¶ng 4.7: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ
KD t¹i x· §iÒm MÆc
ChÌ TCCS/chÌ
ChØ tiªu §VT ChÌ TCCS ChÌ KD
KD (%)
N¨ng suÊt Kg/sµo/n¨m 80 60 133,3
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) 1000® 2160 1200 180
Chi phÝ trung gian (IC) 1000® 655,4 200 327,7
Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA) 1000® 1.504,6 1000 150,46
Thu nhËp hçn hîp (MI) 1000® 1.504,6 1000 150,46
Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008
Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt cña chÌ TCCS cao h¬n chÌ KD ®¹i trµ
33,3%, gi¸ b¸n chÌ TCCS còng cao h¬n chÌ KD 35% ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt
cao h¬n 80%, ®em l¹i nguån lîi nhuËn t¨ng 50,46% t−¬ng øng víi kho¶ng
h¬n 500 ngh×n ®ång/sµo/n¨m. Tõ kÕt qu¶ ®ã ta thÊy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña chÌ
TCCS cao gÊp 1,5 lÇn chÌ s¶n xuÊt KD ®¹i trµ.
§Ó chøng minh râ h¬n ®iÒu nµy ta nghiªn cøu b¶ng sè liÖu ®iÒu tra tõ
x· S¬n Phó d−íi ®©y:

48
B¶ng 4.8: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD
t¹i x· S¬n Phó
ChÌ TCCS
ChØ tiªu §VT ChÌ TCCS ChÌ KD
/chÌ KD (%)
N¨ng suÊt Kg/sµo/n¨m 78 59 132,2
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) 1000® 2067 1121 184,39
Chi phÝ trung gian (IC) 1000® 619 182,4 339,36
Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA) 1000® 1448 938,6 154,27
Thu nhËp hçn hîp (MI) 1000® 1448 938,6 154,27
T¹i x· S¬n Phó ta còng thÊy r»ng n¨ng suÊt chÌ TCCS cao h¬n chÌ KD
®¹i trµ kho¶ng 30%, gi¸ b¸n cao h¬n 39,47% ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña chÌ
TCCS lªn 2076 ngh×n ®ång/1sµo/n¨m, cao h¬n chÌ KD 84,39%. Tõ ®ã ®−a lîi
nhuËn tõ chÌ TCCS lªn 1448 ngh×n ®ång/sµo/n¨m, gÊp 1,5 lÇn chÌ KD ®¹i trµ.
Qua ®ã ta thÊy ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña trång chÌ vµ ®Æc biÖt lµ chÌ
TCCS. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tiÕp tôc më réng diÖn tÝch chÌ TCCS,
t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng−êi trång chÌ.
* HiÖu qu¶ x· héi
Qua viÖc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ ®· ®em l¹i hiÖu qu¶
x· héi nhÊt ®Þnh:
N©ng cao ®−îc n¨ng lùc qu¶n lý cho ®éi ngò çn bé c¬ së, tr×nh ®é d©n
trÝ cho ng−êi d©n trong viÖc ¸p dông çc biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó n©ng cao s¶n
phÈm, chÊt l−îng chÌ.
Gi¶i quyÕt ®−îc mét l−îng lao ®éng lín kh«ng cã viÖc lµm ë n«ng
th«n, theo −íc tÝnh ch−¬ng tr×nh sÏ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 7000
lao ®éng.
MÆt kh¸c thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ®· n©ng cao ®−îc vÞ thÕ cña chÌ §Þnh
Ho¸ so víi çc khu vùc kh¸c trong tØnh Th¸i Nguyªn.

49
Më réng ®−îc vïng s¶n xuÊt chÌ cã n¨ng suÊt cao, chÊt l−îng tèt, b−íc
®Çu t¹o s¶n phÈm hµng ho¸ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ, gãp phÇn vµo c«ng cuéc
xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ tiÕn tíi lµm giµu b»ng tiÒm n¨ng s½n cã ë ®Þa ph−¬ng.
4.2.2. Ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"
Trong nh÷ng n¨m qua, s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cña huyÖn §Þnh Ho¸
®· cã nhiÒu b−íc chuyÓn biÕn râ rÖt, n¨ng suÊt, s¶n l−îng n¨m sau cao h¬n
n¨m tr−íc. Ngoµi viÖc th©m canh cho n¨ng suÊt cao, çc gièng lóa chÊt l−îng
còng dÇn ®−îc chó träng ®−a vµo s¶n xuÊt. Trong ®ã lóa bao thai lµ mét trong
nh÷ng gièng lóa cho n¨ng suÊt æn ®Þnh, chÊt l−îng g¹o th¬m ngon; s¶n phÈm
võa phôc vô nhu cÇu tiªu dïng cña huyÖn võa lµ s¶n phÈm hµng ho¸. V× vËy
BCH §¶ng bé huyÖn §Þnh Ho¸ kho¸ XX nhiÖm kú 2000-2005 ®· cã nghÞ
quyÕt sè 07/NQ-HU ngµy 15 th¸ng 7 n¨m 2001 vÒ viÖc th«ng qua ch−¬ng
tr×nh s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ huyÖn §Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2001-2005,
qua tæng kÕt ch−¬ng tr×nh ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh −u viÖt cña lóa Bao thai, cÇn tiÕp
tôc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh nµy.
§¹i héi §¶ng bé huyÖn lÇn thø XXI nhiÖm kú 2006-2010 ®· x¸c ®Þnh
c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn lµ:” N«ng l©m nghiÖp – dÞch vô, du lÞch – c«ng
nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ x©y dùng”, trong ®ã s¶n xuÊt l−¬ng thùc vÉn
gi÷ vai trß chñ ®¹o. Còng t¹i ®¹i héi ®· ®¸nh gi¸ sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi cña huyÖn nhiÖm kú 2000-2005 vÒ lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp ®· ®¹t
®−îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. S¶n l−îng l−¬ng thùc BQ 400kg/ng−êi/n¨m
nªn ®· cã mét l−îng l−¬ng thùc kh¸ lín trë thµnh hµng ho¸, trong ®ã g¹o
bao thai ®· chiÕm vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng l−¬ng thùc trong vµ ngoµi tØnh, víi
phÈm chÊt g¹o th¬m ngon, do ®ã g¹o Bao thai ®· trë thµnh mét ®Æc s¶n cña
§Þnh Ho¸.
MÆt kh¸c trong thùc tÕ s¶n xuÊt còng cho thÊy gièng lóa Bao thai thÝch
øng réng víi nhiÒu lo¹i ®Êt, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu cao, chi phÝ s¶n xuÊt
thÊp, cho n¨ng suÊt trung b×nh kh¸ vµ æn ®Þnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt
cña ng−êi n«ng d©n.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn UBND huyÖn §Þnh Ho¸ tiÕp tôc x©y dùng
ch−¬ng tr×nh ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸ giai ®o¹n 2006-2010”

50
4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng ho¸"
Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch diÖn tÝch s¶n xuÊt lóa bao thai
hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, æn ®Þnh ®Õn n¨m 2010 lµ 1500ha; hµng n¨m s¶n
xuÊt ®−îc 5-6 ngh×n tÊn thãc cã chÊt l−îng cao vµ tõng b−íc x©y dùng ®−îc
th−¬ng hiÖu "G¹o Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh Ho¸" cã chÊt l−îng cao. Nh÷ng
môc tiªu nµy sÏ ®−îc ph©n kú thùc hiÖn qua çc n¨m cña giai ®o¹n 2006-2010
vµ trong 2 n¨m ®Çu cña ch−¬ng tr×nh th× môc tiªu ®Æt ra lµ ph¶i tiÕn hµnh quy
ho¹ch s¶n xuÊt tËp chung víi diÖn tÝch 500- 1000 ha, hç trî kinh phÝ ®Ó x©y
dùng c¬ së chÕ biÕn vµ ®¨ng ký th−¬ng hiÖu g¹o Bao thai §Þnh Ho¸.
§Ó ®¹t ®−îc çc môc tiªu nªu trªn th× ch−¬ng tr×nh ®· cã çc gi¶i ph¸p
cô thÓ: gi¶i ph¸p vÒ gièng, vÒ kü thuËt, vÒ chÕ biÕn, tiªu thô vµ çc chÝnh s¸ch
hç trî cña nhµ n−íc...
*Gi¶i ph¸p vÒ gièng
§Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l−îng lóa bao thai hµng ho¸ th× mét trong
nh÷ng yÕu tè v« cïng quan träng lµ yÕu tè gièng. Bëi vËy mµ mét gi¶i ph¸p
quan träng cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch ®Çu t− s¶n xuÊt gièng ngay t¹i ®Þa
ph−¬ng nh»m ®¶m b¶o cung cÊp nguån gièng cho s¶n xuÊt ®¹i trµ ®¶m b¶o
chÊt l−îng, ®ñ vÒ sè l−îng mµ l¹i gi¶m ®−îc gi¸ thµnh cña lóa gièng. §Þa
®iÓm ®−îc chän ®Ó s¶n xuÊt gièng ph¶i lµ nh÷ng ch©n ruéng chñ ®éng n−íc,
®ñ ¸nh s¸ng, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn...vµ cô thÓ ®· lùa chän ®−îc 6 x· cã
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt gièng lµ: Kim Ph−îng, Ph−îng TiÕn, B¶o C−êng, §Þnh
Biªn, Phóc Chu vµ §ång ThÞnh.
Vµ trong 2 n¨m 2006-2007 võa qua th× c«ng t¸c s¶n xuÊt gièng ®· triÓn
khai thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶. S¶n xuÊt tõ Bao thai nguyªn chñng ra Bao thai
cÊp 1 ®−îc 27,16 ha/38 ha kÕ ho¹ch 2 n¨m, ®¹t 71,47% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt
49,75 t¹/ha, s¶n l−îng gièng ®ñ tiªu chuÈn ®¹t 135,14 tÊn ®¹t 75,6% kÕ
ho¹ch. Chi tiÕt viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng t¹i çc x· ta nghiªn
cøu b¶ng sau:

51
B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007

KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch
TT §¬n vÞ x·
DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL
(ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn)
1 §ång ThÞnh 2 47 9,4 3 47,9 14,37 150 102 153 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0
2 B¶o C−êng 4 47 18,8 6 47,8 28,68 150 102 152,6 4,5 47 21,15 4,5 52,6 23,7 100 111,9 110
3 Phóc Chu 2 47 9,4 2 48,2 9,6 100 103 102,6 3 47 14,1 2,9 52,6 15,2 96,7 111,9 108
4 Ph−îng TiÕn 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0 3 47 14,1 3 52,6 15,6 100 111,9 111
5 §Þnh Biªn 2.5 47 11,75 1,8 48,1 8,7 72 102 73,69 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0
6 Kim Ph−îng 4 47 18,8 4 48,3 19,32 100 103 102,7 4 47 18,8 0 0 0 0 0 0
Tæng 17,5 47 82,25 16,8 48 80,67 96 102 98,08 20,5 47 96,35 10,4 52,6 54,49 50,1 111,9 56,6
Nguån sè liÖu: Phßng NN&PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

52
Qua b¶ng 4.9 ta thÊy, hÇu hÕt çc x· ®Òu thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra
c¶ vÒ diÖn tÝch vµ n¨ng suÊt lóa, ®Æc biÖt lµ n¨ng suÊt lóa t¨ng 11,9% so víi kÕ
ho¹ch. Mét sè x· l¹i v−ît kÕ ho¹ch lín nh− x· B¶o C−êng v−ît 50% kÕ ho¹ch,
song l¹i cã x· kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa theo kÕ ho¹ch nh− x· Ph−îng TiÕn
(n¨m 2006) do x· ch−a quy ho¹ch ®−îc khu s¶n xuÊt tËp chung vµ çc ®iÒu
kiÖn cho s¶n xuÊt gièng; diÖn tÝch gièng thiÕu hôt ®· ®−îc bæ xung vµo çc x·
cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. Qua b¶ng trªn ta còng thÊy n¨m 2007 çc x· §ång
ThÞnh, §Þnh Biªn vµ Kim Ph−îng kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa gièng cÊp 1
theo kÕ ho¹ch ®ã lµ do thiÕu nguån gièng bao thai nguyªn chñng nªn trong
n¨m 2007 phßng NN&PTNT ®· phèi hîp víi c«ng ty cæ phÇn vËt t− n«ng
nghiÖp Th¸i Nguyªn tæ chøc thùc hiÖn 11,37 ha /81 hé tham gia s¶n xuÊt lóa
Bao thai nguyªn chñng ( tõ lóa Bao thai siªu nguyªn chñng) t¹i 4 x·: Kim
Ph−îng, Phóc Chu, §Þnh Biªn vµ §ång ThÞnh, n¨ng suÊt ®¹t 51,2 t¹/ha, s¶n
l−îng ®¹t 58,2 tÊn. Do vËy tæng 2 lo¹i gièng ®¹t kho¶ng 193,34 tÊn, ®¹t
108,2% kÕ ho¹ch.
* S¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸
Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh tæng diÖn tÝch lóa Bao thai hµng ho¸
®¹t 1489,6 ha, ®¹t 99,3% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 49,05 t¹/ha; s¶n
l−îng kho¶ng 7.308,4 tÊn, ®¹t 101,4% kÕ ho¹ch. Quy ho¹ch ®−îc çc vïng
s¶n xuÊt lóa Bao thai tËp chung víi quy m« 40-100 ha ë nh÷ng vïng cã ®iÒu
kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai, hÖ thèng thuû lîi
chñ ®éng t−íi tiªu, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn. Cô thÓ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ t¹i çc x· ta nghiªn cøu b¶ng sau:

53
B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007

KH TH TH/KH KH TH TH/KH
tt §¬n vÞ x·
DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL DT NS SL
(ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn) (ha) (t¹/ha) (tÊn)
1 Kim Ph−îng 80 48 384 70 48 336 87,5 100 87,5 100 49 490 6974 51 356 69,7 104,08 72,59
2 §Þnh Biªn 70 48 336 72,2 48,2 348 103 100 104 90 48,5 437 121 50 605 134 103,09 138,6
3 §ång ThÞnh 70 48 336 90 48,1 432,9 129 100 129 70 48,5 340 128,4 50 642 184 103,09 189,7
4 Ph−îng TiÕn 70 48 336 70 47,8 334,3 100 99,6 99,5 90 48,5 437 106,9 50 535 119 103,09 122,5
5 Phóc Chu 60 48 288 39 48,2 188 65 100 65,3 65 49 319 61,65 50 305 94,9 101,02 95,78
6 Phó §×nh 70 47 329 4,55 49,5 24,1 6,5 112,77 7,33
7 B¶o C−êng 80 48 384 80 48,2 385,6 100 100 100 110 49 539 109,7 53 570 99,7 106,12 105,8
8 Trung Héi 70 48 336 70 47,6 333,1 100 99,2 99,1 80 47,5 380 77 52 370 96,3 101,05 97,26
9 Quy Kú 40 47 188 40 48 192 100 102,12 102,1
10 §iÒm M¹c 50 47,5 238 44,45 48 214 88,9 101,05 90,04
11 T©n ThÞnh 40 47 188 37,3 50 187 93,3 106,38 99,2
12 Thanh §Þnh 55 47 259 50,1 48 240 91,1 102,1 93,03
13 Béc Nhiªu 40 47 188 40 48 192 100 102,1 102,1
14 Trung L−¬ng 50 47,5 274 47,5 48,7 231 95 102,53 97,4
15 B×nh Yªn 50 47 235 60 48 288 120 102,1 122,6
Tæng 500 48 2400 4912 48 2358 98,2 100 98,3 1000 48,02 4802 998,4 49,6 4951 99,8 103,29 103,1
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT §Þnh Hãa, n¨m 2008

54
Qua b¶ng 4.10, ta thÊy trong n¨m 2006 ®· quy ho¹ch ®−îc 7 vïng s¶n
xuÊt lóa Bao thai tËp chung t¹i 7 x· theo kÕ ho¹ch, trong ®ã tiªu biÓu cã x·
§ång ThÞnh diÖn tÝch ®· t¨ng 28,57% so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn vÉn cßn
mét sè x· ch−a thùc hiÖn ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x· Phóc Chu (®¹t 65% kÕ
ho¹ch), x· Kim Ph−îng (®¹t 87,5% kÕ ho¹ch). V× vËy mµ n¨m 2006 ch−¬ng
tr×nh chØ thùc hiÖn ®¹t 98,24% kÕ ho¹ch vÒ diÖn tÝch. Song vÒ n¨ng suÊt ®·
®¹t 100% kÕ ho¹ch, mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt 48,2 t¹/ha t¨ng 0,42% so
víi kÕ ho¹ch (x· B¶o C−êng, §Þnh Biªn...). VÒ s¶n l−îng ®¹t 2357,79 tÊn,
®¹t 98,24% kÕ ho¹ch.
Trong n¨m 2007 ®· thùc hiÖn quy ho¹ch ®−îc 15 vïng s¶n xuÊt lóa Bao
thai hµng ho¸ tËp chung theo kÕ ho¹ch. HÇu hÕt çc x· ®Òu quy ho¹ch ®−îc
çc vïng s¶n xuÊt ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra vÒ diÖn tÝch; mét sè x· cã ®iÒu
kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai, thuû lîi...sè diÖn tÝch cßn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x·
§Þnh Biªn (v−ît kÕ ho¹ch 34,4%), x· §ång ThÞnh (v−ît kÕ ho¹ch 83,9%), x·
Ph−îng TiÕn (v−ît kÕ ho¹ch 18,8%). Trong ®ã l¹i cã x· míi chØ thùc hiÖn
®−îc 6,5% kÕ ho¹ch nh− x· Phó §×nh. Qua ®ã ta thÊy chØ riªng thùc hiÖn kÕ
ho¹ch vÒ diÖn tÝch còng cã sù kh¸c biÖt gi÷a çc x·. Tuy nhiªn qua nghiªn cøu
còng cho thÊy çc x· thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ngoµi lµ nh÷ng x· cã ®iÒu kiÖn
®Êt ®ai, thuû lîi phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai th× çc x· nµy ®Òu ph¶i cã
diÖn tÝch lóa trªn khÈu lín, ®iÒu kiÖn kinh tÕ còng nh− nhËn thøc cña ng−êi
d©n cao, ng−êi d©n cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt lóa l©u ®êi. Do ®ã mµ hä ®· nhËn
thÊy ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸. MÆt kh¸c ta còng thÊy
r»ng nÕu s¶n l−îng l−¬ng thùc ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cña gia ®×nh vµ cã l−îng
d− thõa th× ng−êi d©n míi nghÜ ®Õn viÖc lµm hµng ho¸. Dï cã nhËn thøc ®−îc
g¹o Bao thai ¨n ngon h¬n, gi¸ b¸n cao h¬n nh−ng hä vÉn s¶n xuÊt lóa kh¸c cã
n¨ng suÊt cao h¬n v× theo hä "®· ®ñ ¨n ®©u mµ nghÜ ®Õn b¸n".
VÒ n¨ng suÊt ta thÊy 100% sè x· tham gia ®Òu cã n¨ng suÊt v−ît kÕ
ho¹ch ®Ò ra ®−a n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t 49,6 t¹/ha, v−ît 3,29% kÕ ho¹ch n¨m

55
2007. Tiªu biÓu mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt trªn 50 t¹/ha nh− x·: Kim
Ph−îng, §Þnh Biªn, §ång ThÞnh, B¶o C−êng. Sù v−ît tréi vÒ n¨ng suÊt ®· lµm
cho s¶n l−îng lóa Bao thai hµng ho¸ n¨m 2007 ®¹t 4950,68 tÊn, ®¹t 103,1% kÕ
ho¹ch.
N¨ng suÊt, s¶n l−îng v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra còng chøng tá ngoµi viÖc
nhËn thøc ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ th× tr×nh ®é khoa
häc kü thuËt, th©m canh lóa Bao thai cña bµ con n«ng d©n ®· ®−îc n©ng cao;
®iÒu ®ã còng nãi nªn phÇn nµo hiÖu qu¶ cña tËp huÊn, n©ng cao tr×nh ®é th©m
canh lóa cho ng−êi d©n; thªm vµo ®ã lµ viÖc lùa chän vµ sö dông ®−îc nguån
gièng chÊt l−îng cao h¬n ( do tr−íc ®©y ng−êi d©n chñ yÕu sö dông nguån
gièng tõ l©u ®êi ®Ó l¹i, Ýt mua gièng míi v× gi¸ cao) còng ®· ph¸t huy ®−îc
hiÖu qu¶.
* VÒ kü thuËt
Kü thuËt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt,
chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt. V× vËy ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng
còng nh− nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ nªn
ch−¬ng tr×nh ®· tæ chøc tËp huÊn cho çc hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh quy tr×nh kü thuËt canh t¸c tiªn tiÕn, kÕt hîp víi kinh nghiÖm s¶n
xuÊt truyÒn thèng; bè trÝ thùc hiÖn gieo cÊy hîp lý, thùc hiÖn c«ng thøc lu©n
canh (2 lóa 1 mµu), ch¨m sãc vµ ¸p dông biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh tæng
hîp (IPM) h¹n chÕ sö dông thuèc ho¸ häc.
Qua 2 n¨m ®· thùc hiÖn ®−îc 20 líp tËp huÊn víi 860 l−ît hé n«ng d©n
tham gia. Trong ®ã cã 15 líp tËp huÊn s¶n xuÊt ®¹i trµ vµ 5 líp tËp huÊn s¶n
xuÊt lóa gièng. Chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn çc líp tËp huÊn ta nghiªn cøu
b¶ng sau:

56
B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn çc líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸
2 n¨m 2006 - 2007
N¨m 2006 N¨m 2007
Thùc hiÖn/kÕ Thùc hiÖn/kÕ
KÕ ho¹ch Thùc hiÖn KÕ ho¹ch Thùc hiÖn
TT Danh môc ho¹ch (%) ho¹ch (%)
Sè Tæng Sè Tæng Tæng Sè Tæng Sè Tæng Tæng
Sè líp Sè líp
líp(líp) tiÒn líp(líp) tiÒn tiÒn líp(líp) tiÒn líp(líp) tiÒn tiÒn
1 TËp huÊn kü thuËt 13 13 8 8 61,5 61,5 21 21 12 18 57,1 85,7
S¶n xuÊt ®¹i trµ 7 7 6 6 85,7 85,7 15 15 9 13,5 60 90
S¶n xuÊt gièng cÊp 1 6 6 2 2 33,3 33,3 6 6 3 4,5 50 75
2 Héi th¶o 2 2 2 2 100 100 2 2 2 3 100 150
S¶n xuÊt ®¹i trµ 1 1 1 1 100 100 1 1 1 1,5 100 150
S¶n xuÊt gièng cÊp 1 1 1 1 1 100 100 1 1 1 1,5 100 150
Tæng céng 15 10 66,7 23 21 91,3
Nguån sè liÖu: Phßng NN& PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008

57
Qua b¶ng 4.11, ta thÊy c¶ 2 n¨m 2006 vµ 2007 sè çc líp tËp huÊn ®Òu
kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra. N¨m 2006 chØ ®¹t 61,6% sè líp theo kÕ ho¹ch,
trong ®ã sè líp tËp huÊn s¶n xuÊt gièng chØ cã 2 líp ®¹t 33,35 kÕ ho¹ch. N¨m
2007 cã 12 líp, ®¹t 57,1% kÕ ho¹ch trong ®ã chØ cã 3 líp tËp huÊn s¶n xuÊt
gièng ®¹t 50% kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn çc cuéc héi th¶o th× 100% ®¹t kÕ ho¹ch
®Ò ra. Sau mçi vô s¶n xuÊt lóa ®Òu cã 1 cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt gièng vµ 1
cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt hµng ho¸. §©y lµ mét dÞp ®Ó tæng kÕt l¹i kÕt qu¶ ®·
®¹t ®−îc vµ ch−a ®¹t ®−îc, ®ång thêi còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng ng−êi tham
gia chia sÎ kinh nghiÖm vµ ®−a ra çc gi¶i ph¸p thùc hiÖn tèt h¬n trong giai
®o¹n tiÕp theo.
Trong n¨m 2007 sè líp tËp huÊn vµ héi th¶o lµ 24 ®¹t 60,87%, tæng sè
tiÒn thùc hiÖn lµ 21 triÖu ®ång ®¹t 91,3% kÕ ho¹ch. Do n¨m 2007 kinh phÝ
thùc hiÖn 1 cuéc héi th¶o vµ tËp huÊn ®Òu t¨ng lªn theo gi¸ c¶ thÞ tr−êng. V×
vËy trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn më thªm çc líp tËp huÊn kü thuËt
cho ng−êi d©n, ®ång thêi t¨ng c−êng thªm çc nguån kinh phÝ cho çc cuéc
tËp huÊn vµ héi th¶o nµy.
* C«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm
ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña
s¶n phÈm hµng ho¸ do ®ã thùc hiÖn nghiªm tóc quy tr×nh kü thuËt trong s¶n
xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ tõ kh©u s¶n xuÊt thu ho¹ch chÕ biÕn b¶o qu¶n sau
thu ho¹ch ®¹t chÊt l−îng s¶n phÈm g¹o Bao thai s¶n xuÊt ra cã tû lÖ thuû phÇn
hîp lý ®óng quy ®Þnh lµ viÖc rÊt cÇn thiÕt. V× vËy ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh
ph¶i ®Çu t− x©y dùng c¬ së say x¸t, chÕ biÕn ®ång bé phï hîp ®iÒu kiÖn thùc
tÕ ®Þa ph−¬ng víi h×nh thøc vµ quy m« hîp lý. S¶n phÈm g¹o bao thai hµng
ho¸ ®−îc ®ãng gãi theo nh·n m¸c quy ®Þnh. MÆt kh¸c cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn
®Ó c¬ së chÕ biÕn cña huyÖn thu mua s¶n phÈm cña n«ng d©n s¶n xuÊt ra,
khuyÕn khÝch çc tæ chøc ç nh©n doanh nghiÖp trong, ngoµi huyÖn më quÇy
hµng tiªu thô s¶n phÈm g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ t¹i çc chî trung t©m huyÖn vµ
çc chî trung t©m côm x·, ®iÓm du lÞch. T¨ng c−êng c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng
ço ®¨ng ký x©y dùng th−¬ng hiÖu, qu¶ng b¸ s¶n phÈm trªn çc ph−¬ng tiÖn
th«ng tin ®¹i chóng ®ång thêi tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng mÉu m·, bao b×,
®ãng gãi vµ ®¨ng ký chÊt l−îng s¶n phÈm, kh¼ng ®Þnh "G¹o bao thai ®Æc s¶n
ATK §Þnh Ho¸ " trªn thÞ tr−êng.

58
Tuy nhiªn trong 2 n¨m qua c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n chñ yÕu lµ do
çc t− th−¬ng tù thu mua theo h×nh thøc nhá lÎ, tù ph¸t. S¶n l−îng g¹o Bao
thai hµng ho¸ ®−îc xuÊt b¸n ra thÞ tr−êng trong vµ ngoµi huyÖn kho¶ng 60%
tæng s¶n l−îng ch−¬ng tr×nh ®· s¶n xuÊt ra. ViÖc b¶o qu¶n chñ yÕu b»ng dông
cô th« s¬: thïng, bå, cãt, bao. MÆc dï ®· cã c¬ së chÕ biÕn g¹o Bao thai víi
c«ng suÊt 10 tÊn/ngµy t¹i chî T©n LËp TT Chî Chu nh−ng hiÖn nay phÇn lín
s¶n phÈm vÉn ®−îc chÕ biÕn tiªu thô do çc c¬ së t− nh©n tù thùc hiÖn.
Song víi phÈm chÊt g¹o th¬m ngon s¶n phÈm g¹o Bao thai ®Æc s¶n
ATK §Þnh Ho¸ ®· dÇn kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng trong vµ ngoµi
tØnh. Th¸ng 11 n¨m 2007 võa qua côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc c«ng
nghÖ ®· cÊp b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ: "G¹o Bao thai §Þnh Ho¸". §©y lµ mét
®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¹o Bao thai §Þnh Ho¸,
gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n.
* C¬ chÕ, chÝnh s¸ch
§Ó gãp phÇn thùc hiÖn tèt vµ cã hiÖu qu¶ çc ch−¬ng tr×nh, huyÖn
®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi tham gia ch−¬ng tr×nh, çc ho¹t
®éng cña ch−¬ng tr×nh còng nh− çc hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh. Cô thÓ:
- §èi víi s¶n xuÊt gièng lóa Bao thai cÊp 1 (s¶n xuÊt tõ gièng nguyªn
chñng ra Bao thai cÊp 1): hç trî 40% gi¸ gièng vµ 20% gi¸ vËt t− ph©n bãn.
- Hç trî tËp huÊn, in Ên tµi liÖu chuyÓn giao khoa häc kü thuËt ®Õn hé
n«ng d©n.
- Sau mçi vô s¶n xuÊt gièng vµ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ tæ chøc
héi th¶o rót kinh nghiÖm, cuèi giai ®o¹n cã tæ chøc tæng kÕt kÕt qu¶ sau 5 n¨m
thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Hç trî c«ng t¸c khuyÕn n«ng (c«ng chØ ®¹o ngoµi trêi) cho çn bé
huyÖn, x·, th«n víi ®Þnh møc 30.000®/ha.
- Hç trî ban chØ ®¹o huyÖn, x· víi ®Þnh møc 10.000®/ha.
- Hç trî kinh phÝ mua m¸y sÊy, xay s¸t chÕ biÕn n«ng s¶n phôc vô cho
s¶n xuÊt, kinh phÝ qu¶ng ço tiÕp thÞ s¶n phÈm.
Chi tiÕt çc chÝnh s¸ch hç trî vµ t×nh h×nh thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch hç
trî s¶n xuÊt trong 2 n¨m 2006-2007 ta nghiªn cøu b¶ng sau:

59
B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007
§¬n KH TH TH/KH (%) KH TH TH/KH (%)
TT Danh môc vÞ Thµnh
Khèi Khèi Thµnh tiÒn Khèi Thµnh Khèi Thµnh tiÒn Khèi Thµnh tiÒn Khèi Thµnh
tÝnh tiÒn
l−îng l−îng (1000®) l−îng tiÒn l−îng (1000®) l−îng (1000®) l−îng tiÒn
(1000®)
1 Hç trî SX gièng cÊp 1 Ha 17,5 8.662,22 16,8 8.315,73 96 96 20,5 10.147,17 10,36 5.128,03 50,5 50,5
2 TËp huÊn KT + Tµi liÖu HD Líp 13 13.000 8 8.000 61,5 61,5 21 21.000 12 18.000 57,1 85,7
3 Héi th¶o,s¬ tæn g kÕt Cuéc 2 2.000 2 2.000 100 100 2 2.000 2 3.000 100 150
4 Hç trî c«ng C§ ngoµi trêi 1.020,

Ha 517,5 15.525 508 15.240 98,2 98,2 1.020,5 30.615 30.603.9 99,96 99,96
cho çn bé chØ ®¹o 13
5 1.020,
Hç trî BC§ huyÖn, x· Ha 517,5 5.175 508 5.080 98,2 98,2 1.020,5 10.205 10.201,13 99,96 99,96
13
6 Qu¶ng ço s¶n phÈm 15.000 15.000 15.000 100 100
7 Hç trî mua m¸y say x¸t

20.000 20.000 30.000 100 100
chÕ biÕn
8 Hç trî mua m¸y sÊy Çi 5 40.000 5 40.000 0 0 0
Tæng céng 119.362,22 34.063,73 158.967,17 114.933,23

60
Qua b¶ng 4.12, ta thÊy tæng sè tiÒn hç trî n¨m 2006 lµ 34.063.731
®ång, ®¹t 28,54% kÕ ho¹ch. KÕt qu¶ ®¹t thÊp nh− vËy lµ do n¨m 2006 sè tiÒn
hç trî cho mua m¸y sÊy, m¸y xay s¸t vµ tiÒn qu¶ng ço kh«ng ®−îc sö dông.
Trong h¬n 34 triÖu ®ång hç trî chØ ®−îc hç trî vµo s¶n xuÊt gièng, hç trî tËp
huÊn, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho çn bé khuyÕn n«ng.
Trong n¨m 2007 sè tiÒn hç trî s¶n xuÊt lµ 114.933.243 ®ång, ®¹t 72,3%
kÕ ho¹ch. Trong ®ã tiÒn hç trî cho qu¶ng ço vµ mua m¸y xay s¸t chÕ biÕn ®·
thùc hiÖn ®¹t 100% kÕ ho¹ch n¨m. ViÖc ®Çu t− mua m¸y sÊy theo kÕ ho¹ch ®·
kh«ng ®−îc thùc hiÖn. Nguån kinh phÝ hç trî chñ yÕu vÉn ®Ó phôc vô cho tËp
huÊn kü thuËt, s¶n xuÊt gièng, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho çn bé kü thuËt.
Qua ®ã ta thÊy ®−îc viÖc sö dông nguån kinh phÝ ®Çu t− hç trî cña nhµ
n−íc vÉn ch−a ®−îc sö dông ®ång bé vµ cã hiÖu qu¶. ViÖc ®Çu t− cho kh©u
qu¶ng ço, b¶o qu¶n chÕ biÕn s¶n phÈm ch−a ®−îc quan t©m chó ý ®óng møc
trong khi çc ho¹t ®éng nµy l¹i cã ý nghÜa rÊt lín ®Ó ®−a s¶n phÈm g¹o Bao
thai §Þnh Ho¸ th©m nhËp vµ kh¼ng ®Þnh trªn thÞ tr−êng.
4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸‘
* HiÖu qu¶ kinh tÕ
Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh mÆc dï gi¸ vËt t−, ph©n bãn n«ng
nghiÖp t¨ng cao nh−ng ng−êi d©n s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vÉn cã l·i
cao h¬n çc gièng lóa kh¸c v× chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, n¨ng suÊt æn ®Þnh, gi¸ b¸n
l¹i cao h¬n. §Ó t×m hiÓu s©u h¬n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña
s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vµ so s¸nh víi gièng lóa kh¸c trång phæ biÕn ë
®Þa ph−¬ng ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra 2 x· tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh lµ x·
Kim Ph−îng vµ x· B¶o C−êng. KÕt qu¶ ®iÒu tra ®Òu cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt
lóa Bao thai ®Òu thÊp h¬n lóa Khang d©n ( lµ gièng lóa trång phæ biÕn ë ®Þa
ph−¬ng), ®ång thêi l¹i ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n.

61
Çc sè liÖu chi tiÕt, cô thÓ ta nghiªn cøu çc b¶ng sè liÖu sau:
B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng
Lóa bao thai Lóa khang d©n
ChØ tiªu §VT §¬n gi¸ Thµnh §¬n gi¸ Thµnh
Sè l−îng Sè l−îng
(®) tiÒn (®) (®) tiÒn (®)
Gièng Kg 3 12.000 36.000 2 14.000 28.000
Thuèc trõ s©u 15.000 15.000
Ph©n chuång Kg 300 100 30.000 300 100 30.000
§¹m Kg 6 5.200 31.200 6 5.200 31.200
NPK Kg 19 2.500 47.500 20 2.500 50.000
Kali Kg 4 4.500 18.000 5,5 4.500 24.750
V«i Kg 8 500 4.000 8 500 4.000
Thuû lîi 1.500 1.500
Tæng céng 183.200 184.450
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai lµ
183.200 ®ång, thÊp h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa khang d©n; trong ®ã ®Çu
t− ph©n bãn cho s¶n xuÊt lóa khang d©n lµ cao h¬n lóa bao thai. Tõ b¶ng
chi phÝ nµy ta cã ®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña 2 gièng lóa nµy
chi tiÕt nh− sau:

62
B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa
Khang d©n n¨m 2007 cña x· B¶o C−êng
Lóa Khang Bao thai/Khang

ChØ tiªu §VT Lóa Bao thai
d©n d©n(%)
N¨ng suÊt Kg/sµo 190 200 95
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO) 1000® 1369 1280 106,95
Chi phÝ trung gian(IC) 1000® 183,2 184,45 99,3
Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA) 1000® 1185,8 1095,55 108,24
Thu nhËp hçn hîp(MI) 1000® 1185,8 1095,55 108,24
Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt lóa Bao thai thÊp h¬n lóa Khang d©n.
Do ®©y lµ 1 gièng lóa n¨ng suÊt æn ®Þnh mµ theo kinh nghiÖm cña ng−êi d©n
®· ®iÒu tra ë ®©y cho biÕt gièng lóa Bao thai yªu cÇu kü thuËt ch¨m sãc rÊt
cao, bãn ph©n ph¶i c©n ®èi nÕu kh«ng rÊt dÔ bÞ ®æ lèp vµ cã thÓ g©y mÊt mïa.
Cßn lóa khang d©n th× dÔ ch¨m sãc h¬n, cã thÓ cho nhiÒu ph©n h¬n ®Ó thu
n¨ng suÊt cao h¬n. Song lóa bao thai víi gi¸ b¸n cao h¬n vµ chi phÝ s¶n xuÊt
thÊp h¬n ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n. Trong ®ã tæng
gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n 6,95%, ®ång thêi còng
lµm cho lîi nhuËn tõ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Bao thai cao h¬n 8,24% so víi 1 sµo
lóa khang d©n. §iÒu ®ã ®· chøng tá phÇn nµo ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa
Bao thai hµng ho¸ so víi lóa Khang d©n. §Ó chøng minh r· h¬n ®iÒu nµy ta
nghiªn cøu b¶ng sè liÖu ®iÒu tra tõ x· Kim Ph−îng d−íi ®©y:

63
B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng
Lóa bao thai Lóa khang d©n

ChØ tiªu §VT §¬n gi¸ Thµnh §¬n gi¸ Thµnh
Sè l−îng Sè l−îng
(®) tiÒn (®) (®) tiÒn (®)
Gièng Kg 3 12.000 36.000 2 14.000 28.000
Thuèc trõ s©u 15.000 15.000
Ph©n chuång Kg 350 100 35.000 350 100 35.000
§¹m Kg 5 5.200 26.000 6 5.200 31.200
NPK Kg 16 2.500 40.000 17 2.500 42.500
Kali Kg 3,5 4.500 15.750 5 4.500 22.500
V«i Kg 10 500 5.000 10 500 5.000
Thuû lîi 1.500 1.500
Tæng céng 174.250 180.700
B¶ng sè liÖu trªn còng cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai thÊp
h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Khang d©n, trong ®ã chi phÝ ph©n bãn s¶n xuÊt
lóa Khang d©n cao h¬n lóa Bao thai. Còng tõ b¶ng sè liÖu trªn ta tæng hîp

64
®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai víi s¶n xuÊt lóa
Khang d©n t¹i x· Kim Ph−îng nh− sau:
B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa
Khang d©n n¨m 2007 cña x· Kim Ph−îng
Bao thai/Khang
ChØ tiªu §VT Lóa Bao thai Lóa Khang d©n
d©n (%)
N¨ng suÊt Kg/sµo 180 194 92,78
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO) 1000® 1298 1242,2 104,49
Chi phÝ trung gian(IC) 1000® 174,25 180,7 96,4
Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA) 1000® 1123,75 1061,5 105,86
Thu nhËp hçn hîp(MI) 1000® 1123,75 1061,5 105,86
T−¬ng tù nh− kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i x· B¶o C−êng, b¶ng sè liªu trªn còng
cho thÊy t¹i x· Kim Ph−îng n¨ng suÊt lóa Bao thai còng thÊp h¬n n¨ng suÊt
lóa Khang d©n. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt lóa Khang d©n l¹i cao h¬n lóa Bao
thai trong khi gi¸ b¸n lóa Bao thai lu«n cao h¬n lóa Khang d©n tõ 500 ®Õn
1000®/kg lµm cho tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n
4,49%, lîi nhuËn cao h¬n 5,86%.
Ngoµi ra ta thÊy ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn ®· t¹o ra nh÷ng vïng th©m canh
lóa tËp chung, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng g¹o Bao thai. MÆt kh¸c lóa Bao
thai cã thêi vô tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10, sau khi thu ho¹ch sÏ t¹o ra 1 l−îng
phô phÈm r¬m r¹ rÊt lín (3,8-4 tÊn/ha) lµ mét nguån thøc ¨n dù tr÷ rÊt lín cho
ch¨n nu«i tr©u bß trong vô ®«ng. §èi víi §Þnh Ho¸ cµng cã ý nghÜa h¬n v× ë
®©y ch¨n nu«i tr©u bß t−¬ng ®èi ph¸t triÓn vµ th−¬ng xuyªn bÞ thiÕu ®ãi thøc
¨n trong mïa ®«ng gi¸ rÐt.
* HiÖu qu¶ x· héi
Qua çc cuéc tËp huÊn, chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt ng−êi d©n ®· tõng
b−íc n¾m ®−îc vµ vËn dông çc quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng vµ lóa Bao thai

65
hµng ho¸ vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt. §ång thêi th«ng qua çc cuéc tËp huÊn nµy
®· dÇn n©ng cao nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ khoa häc kü thuËt vµ hiÖu qu¶
cña s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸.
T¹o ®−îc çc vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng hãa víi quy m« lín, n©ng
cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm. T¹o ra mét l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ lín
phôc vô tèt nhu cÇu tiªu dïng trong vµ ngoµi huyÖn.
Lµ c¬ së quan träng thóc ®Èy ph¸t triÓn çc ngµnh kh¸c, ®Æc biÖt lµ
ngµnh ch¨n nu«i ch©u, bß cña ®Þa ph−¬ng.
§Æc biÖt víi sù c«ng nhËn v¨n b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ “ G¹o Bao thai
§Þnh Ho¸” cña côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc - c«ng nghÖ ®· n©ng cao
®−îc gi¸ trÞ, vÞ thÕ cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p
4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt
- Môc tiªu, nhiÖm vô, ®Þnh h−íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng t¸c
khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸ ®Õn n¨m 2010.
- Thùc tr¹ng çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸.
- §Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ- v¨n ho¸- x· héi cña huyÖn §Þnh Ho¸.
4.3.2. Gi¶i ph¸p
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn
huyÖn §Þnh Ho¸ còng nh− n©ng cao hiÖu qu¶ cña 2 ch−¬ng tr×nh " ph¸t triÓn
vïng chÌ §Þnh Ho¸" vµ ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"
trong nh÷ng n¨m tiÕp theo th× viÖc ®−a ra çc gi¶i ph¸p cô thÓ, phï hîp lµ hÕt
søc cÇn thiÕt. Sau khi nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng
vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, t«i xin m¹nh d¹n ®−a ra mét sè gi¶i
ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi
gian tíi t¹i huyÖn §Þnh Ho¸ nh− sau:
4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung
* VÒ tæ chøc thùc hiÖn
- Çc cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn tõ huyÖn ®Õn x· t¨ng c−êng sù l·nh
®¹o, chØ ®¹o çc ban ngµnh, ®oµn thÓ tuyªn truyÒn vËn ®éng héi viªn tham gia
çc ch−¬ng tr×nh.

66
- Çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi gian tíi cÇn cã kÕ ho¹ch
thùc hiÖn chi tiÕt, cô thÓ, kÞp thêi ®−a ®Õn tÊt c¶ çc thµnh viªn tham gia thùc
hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Çc thµnh viªn tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¶i cã sù liªn kÕt
chÆt chÏ, çc ho¹t ®éng cña çc ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé, thùc hiÖn theo
®óng quy tr×nh kü thuËt.
- Thµnh lËp ban kiÓm tra, gi¸m s¸t chÊt l−îng s¶n phÈm víi çc quy chÕ
chÆt chÏ; ®ång thêi x©y dùng çc l«g«, biÓu t−îng, th«ng tin qu¶ng ço tiÕp
thÞ s¶n phÈm trªn çc ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh»m thu hót sù chó ý
cña ng−êi tiªu dïng vµ n©ng cao vÞ thÕ cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng.
- T¨ng c−êng sù liªn kÕt, hîp t¸c víi çc ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông ®Ó
cung cÊp ®ñ nguån tµi chÝnh cho çc ch−¬ng tr×nh.
* VÒ kü thuËt
- CÇn ph¶i ®¶m b¶o çc lo¹i gièng n¨ng suÊt, chÊt l−îng, kÞp thêi phôc
vô cho çc ch−¬ng tr×nh.
- T¨ng c−êng ®−a çc gièng míi, çc tiÕn bé khoa häc, çc quy tr×nh kü
thuËt tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
- Th−êng xuyªn më çc líp tËp huÊn kü thuËt cho ng−êi d©n tham gia
çc ch−¬ng tr×nh vÒ toµn bé quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ kh©u
tiªu thô, chÕ biÕn còng nh− çc th«ng tin vÒ thÞ tr−êng.
* VÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
- CÇn cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî phï hîp, kÞp thêi ®èi víi ng−êi tham
gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Më réng thªm çc h×nh thøc trî gi¸ gièng, ph©n bãn, ®Çu t− c¬ së vËt
chÊt, kü thuËt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
- Hç trî çc thµnh viªn tham gia chØ ®¹o vÒ kinh tÕ, ph−¬ng tiÖn kü
thuËt vµ cÇn ®−îc cung cÊp thªm çc th«ng tin, kiÕn thøc ph−¬ng ph¸p kü
n¨ng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Më réng c¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî cho c«ng t¸c qu¶ng ço, tiÕp thÞ çc
n«ng s¶n, s¶n phÈm cña çc ch−¬ng tr×nh.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî ng−êi n«ng d©n vay vèn s¶n
xuÊt ®¶m nguån vèn thùc hiÖn ®óng yªu cÇu kü thuËt cña çc ch−¬ng tr×nh.

67
4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ

* §èi víi ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸":
- CÇn tæ chøc nh©n gièng ®¶m b¶o nguån gièng vÒ sè l−îng, chÊt
l−îng phôc vô cho c«ng t¸c trång chÌ míi cña huyÖn. Tuyªn truyÒn vËn
®éng ng−êi d©n tham gia thùc hiÖn trång míi, trång l¹i, trång c¶i t¹o chÌ
b»ng çc gièng chÌ míi cã n¨ng suÊt chÊt l−îng cao ®¶m b¶o tiªu chuÈn
cña s¶n phÈm hµng ho¸.
- Më réng diÖn tÝch chÌ th©m canh n¨ng suÊt chÊt l−îng cao; thùc hiÖn
chÕ ®é ch¨m sãc bãn ph©n c©n ®èi theo ®óng quy tr×nh kü thuËt, phßng trõ s©u
bÖnh h¹i theo ph−¬ng ph¸p IPM nh»m h−íng tíi t¹o ra çc s¶n phÈm s¹ch, s¶n
phÈm an toµn.
- Thùc hiÖn ch¨m sãc, thu h¸i, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n theo ®óng quy
tr×nh kü thuËt. T¨ng c−êng çc biÖn ph¸p kiÓm tra vÖ sinh an toµn thùc phÈm,
®¶m b¶o chÊt l−îng chÌ thµnh phÈm, nÕu ph¸t hiÖn thÊy chÊt l−îng chÌ kh«ng
®¶m b¶o do cè t×nh pha chÕ, lÉn t¹p chÊt ®em tiªu thô trªn thÞ tr−êng th× cÇn
®iÒu tra x¸c minh râ nguån gèc l« hµng vµ xö lý nghiªm minh nh÷ng ng−êi vi
ph¹m theo ph¸p lÖnh vÖ sinh an toµn thùc phÈm.
- X©y dùng çc c¬ së thu mua tiªu thô s¶n phÈm ®¶m b¶o uy tÝn chÊt
l−îng; cã chÝnh s¸ch hç trî cho çc doanh nghiÖp, c«ng ty chÌ vµ çc h×nh
thøc qu¶ng ço giíi thiÖu chÊt l−îng s¶n phÈm chÌ §Þnh Ho¸.
- Th−êng xuyªn më çc líp tËp huÊn kü thuËt, tuyªn truyÒn vËn ®éng
ng−êi d©n tham gia ch−¬ng tr×nh. Néi dung çc cuéc tËp huÊn cÇn ph¶i phï
hîp víi nhu cÇu nguyÖn väng cña ng−êi d©n; t¨ng c−êng cung cÊp çc th«ng
tin kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng cho ng−êi d©n.
- §Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ë nh÷ng vïng chÌ träng ®iÓm ®Ó thuËn
tiÖn cho viÖc chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi trång chÌ vÒ gièng, ph©n bãn vµ
cung cÊp çc tµi liÖu kü thuËt cho ng−êi d©n.
* Ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"
- CÇn thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh©n d©n tham gia s¶n
xuÊt gièng, th−êng xuyªn theo dâi quy tr×nh thùc hiÖn, ®¶m b¶o nguån gièng
vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Nguån gièng s¶n xuÊt ra cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p,

68
chÝnh s¸ch thu håi, mua l¹i ®em b¶o qu¶n, cÊt tr÷ ®Ó cung cÊp cho nh©n d©n
trong vô sau.
- Quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt lóa Bao Thai tËp trung víi quy m« lín ë
nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai thuû lîi ...
- Tíi mïa thu ho¹ch cÇn ph¶i cã çc gi¶i ph¸p thu mua s¶n phÈm ®em
b¶o qu¶n chÕ biÕn tËp trung ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng hµng ho¸ còng nh− thuËn
tiÖn cho viÖc tiªu thô.
- X©y dùng m¹ng l−íi tiªu thô g¹o t¹i çc khu trung t©m, ®«ng d©n c−,
®iÓm du lÞch ®Ó thuËn tiÖn cho nhu cÇu mua b¸n cña nh©n d©n.
- T¨ng c−êng ®Çu t− c¬ së vËt chÊt cho çc ho¹t ®éng qu¶ng ço, chÕ
biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm.
- X©y dùng hÖ thèng çc tiªu chuÈn cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ ®Ó ph©n
biÖt víi çc lo¹i g¹o kh¸c trªn thÞ tr−êng.
- Tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng, mÉu m·, bao b×, ®ãng gãi vµ çc h×nh
thøc tuyªn truyÒn, qu¶ng ço s¶n phÈm g¹o §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng trong vµ
ngoµi tØnh.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch trî gi¸ gièng vµ ph©n bãn cho ng−êi n«ng d©n;
thu hót nguån ®Çu t− cho sù ph¸t triÓn cña ch−¬ng tr×nh.

69
PhÇn 5
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
5.1. KÕt luËn

Qua thêi gian 4 th¸ng thùc tËp t¹i Tr¹m KhuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸
víi ®Ò tµi " Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ çc ch−¬ng tr×nh
khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, tØnh Th¸i Nguyªn",
®−îc sù gióp ®ì vÒ nhiÒu mÆt cña thÇy gi¸o h−íng dÉn vµ çc çn bé Tr¹m
KhuyÕn n«ng §Þnh Ho¸, cïng víi sù nç lùc cña b¶n th©n trong nghiªn cøu vµ
tham gia çc ho¹t ®éng cña Tr¹m, t«i ®· rót ra mét sè kÕt luËn sau:
- HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®· dÇn ®−îc hoµn thiÖn vÒ bé
m¸y tæ chøc, tuy nhiªn hiÖn nay lùc l−îng CBKN §Þnh Ho¸ vÉn thiÕu vÒ sè
l−îng, yÕu vÒ chÊt l−îng, ch−a cã çn bé ®−îc ®µo t¹o theo chuyªn ngµnh
khuyÕn n«ng.
- Çc ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng cña huyÖn ngµy cµng ph¸t triÓn
c¶ vÒ quy m« vµ sè l−îng. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ cña çc ch−¬ng tr×nh vÉn ch−a
®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi d©n.
- C«ng t¸c KhuyÕn n«ng lµ ho¹t ®éng th−êng xuyªn liªn tôc vµ ¶nh
h−ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n. Nã yªu cÇu ng−êi
çn bé KhuyÕn n«ng ph¶i cã sù hiÓu biÕt mét çch toµn diÖn vÒ ®êi sèng, kinh
tÕ, x· héi, phong tôc tËp qu¸n cña ng−êi d©n. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng còng
yªu cÇu ng−êi çn bé khuyÕn n«ng ph¶i thùc sù n¨ng ®éng, linh ho¹t, th−êng
xuyªn t×m tßi häc hái kiÕn thøc míi. Ng−êi çn bé khuyÕn n«ng kh«ng chØ
ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh mµ cÇn ph¶i ®ãng nhiÒu vai
trß cïng mét lóc.
- Çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng thùc hiÖn ch−a cã sù ®ång bé, ®ång
®Òu gi÷a çc kh©u, çc ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- S¶n phÈm tõ çc ch−¬ng tr×nh ch−a cã sù ®ång ®Òu vÒ chÊt l−îng,
ch−a cã sù kiÓm tra, gi¸m s¸t ®Çy ®ñ quy tr×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n.
- Çc kh©u cña ch−¬ng tr×nh tõ thu mua, chÕ biÕn, b¶o qu¶n ®Õn tiªu thô
s¶n phÈm vÉn ch−a ®−îc quan t©m ®óng møc dÉn ®Õn çc s¶n phÈm s¶n xuÊt

70
ra nh−ng ch−a ®−îc tiªu thô kÞp thêi, hîp lý; ng−êi n«ng d©n th−êng xuyªn bÞ
Ðp gi¸ lµm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cña çc ch−¬ng tr×nh ch−a cao.
5.2. KiÕn nghÞ
* §èi víi hé n«ng d©n:
- Çc hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh cÇn ph¶i tu©n thñ ®Çy ®ñ vµ
®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l−îng cho
s¶n phÈm.
- Khi tham gia çc ch−¬ng tr×nh còng cÇn ph¶i tu©n thñ çc néi dung,
quy chÕ ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- Bªn c¹nh ®ã çc hé n«ng d©n còng cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao
kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ s½n sµng hîp t¸c ®Ó thùc hiÖn tèt ch−¬ng tr×nh.
* §èi víi çc cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng:
- CÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho çc ho¹t
®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- CÇn cö çn bé trªn ®Þa bµn cïng tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- CÇn ph¶i cã sù phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a çc cÊp, çc ngµnh, çc tæ
chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh.
* §èi víi çn bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh:
- Ban chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh cÇn cã çc kÕ ho¹ch chi tiÕt cô thÓ,
kÞp thêi cho çc çn bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh vµ phæ biÕn tíi ®Þa ph−¬ng
tham gia ch−¬ng tr×nh.
- Çc thµnh viªn trong ban chØ ®¹o vµ çc thµnh viªn thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh ph¶i ®oµn kÕt, nhÊt trÝ, ®ång lßng thùc hiÖn tèt môc tiªu cña
ch−¬ng tr×nh.
- X©y dùng çc ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé phï hîp.
- Th−êng xuyªn theo dâi kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh,
®¶m b¶o ng−êi n«ng d©n thùc hiÖn ®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn.

71
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Bé NN & PTNT (2001), khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn víi sù tham gia cña
ng−êi d©n.
2. NguyÔn ThÞ Ch©u (2007), Bµi gi¶ng marketinh, tr−êng §¹i häc n«ng l©m
Th¸i Nguyªn.
3. NguyÔn H÷u Hång, §ç TuÊn Khiªm (2004), Gi¸o tr×nh khuyÕn n«ng,
tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
4. §inh Ngäc Lan (2005), Bµi gi¶ng x©y dùng vµ qu¶n lý çc dù ¸n ph¸t triÓn
n«ng th«n, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
5. Ng« ThÞ Mü (2006), Bµi gi¶ng thèng kª n«ng nghiÖp, Tr−êng ®¹i häc Kinh
tÕ vµ Qu¶n trÞ kinh doanh.
6. NghÞ ®Þnh 56/CP ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 2005 cña ChÝnh phñ vÒ khuyÕn
n«ng, khuyÕn ng−.
7. Hoµng V¨n Phô (2006), Bµi gi¶ng ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khuyÕn n«ng,
tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
8. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o ço s¬ kÕt 2 n¨m thùc
hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Hãa”
9. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o ço s¬ kÕt 2 n¨m thùc
hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng hãa”
10. Phßng thèng kª huyÖn §Þnh Hãa (2007), niªn gi¸m thèng kª n¨m 2007.
11. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ
§Þnh Hãa”
12. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa
Bao thai hµng hãa”
13. QuyÕt ®Þnh sè 75 ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 2007 cña Bé NN & PTNT ban
hµnh quy chÕ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng.
14. NguyÔn H÷u Thä (2006), Bµi gi¶ng khuyÕn n«ng, Tr−êng ®¹i häc n«ng
l©m th¸i Nguyªn.
15. UBND huyÖn §Þnh Hãa (2007), KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi huyÖn
§Þnh Hãa n¨m 2008.
16. Http://www. Khuyennong vn.gov.vn

Môc lôc
PhÇn 1: Më ®Çu................................................................................................1
1.1. §Æt vÊn ®Ò...............................................................................................1
1.2. Môc tiªu nghiªn cøu ...............................................................................3
1.3. ®ãng gãp cña ®Ò tµi.................................................................................3
1.4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu...........................................................3
1.4.1. §èi t−îng nghiªn cøu ......................................................................3
1.4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu .........................................................................3
1.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu..................................................................3
1.5.1. DiÖn tÝch gieo trång .........................................................................3
1.5.2. N¨ng suÊt .........................................................................................3
1.5.3. S¶n l−îng .........................................................................................3
1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) .......................................................................4
1.5.5. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)........................................................................4
1.5.6. Chi phÝ trung gian (IC) ....................................................................4
1.5.7. Thu nhËp hçn hîp (MI) ...................................................................5
PhÇn 2: Tæng quan tµi liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.............................6
2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n ........................................................................6
2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng..............................................................6
2.1.2. Kh¸i niÖm vÒ ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng ........................................7
2.2. ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc..........................................7
2.2.1. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi...................7
2.2.1.1. N−íc Mü...................................................................................7
2.2.1.2. N−íc Ph¸p.................................................................................8
2.2.1.3. N−íc Ên §é...............................................................................9
2.2.1.4. N−íc Th¸i Lan..........................................................................9
2.2.1.5. N−íc Philippin.........................................................................9
2.2.1.6. N−íc In®onesia.........................................................................9
2.2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ViÖt Nam..................................................9
2.2.2.1. HÖ thèng çc v¨n b¶n ph¸p quy................................................9
2.2.2.2. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam qua çc thêi kú.........13
2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn......................16
2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.......................................................................16
2.3.1. Thu thËp sè liÖu thø cÊp.................................................................16
2.3.2. Thu thËp sè liÖu s¬ cÊp ..................................................................16
2.3.2.1. Chän mÉu ®iÒu tra vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu .......................16
2.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p PRA ..................................................................17
2.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu cña çc ch−¬ng tr×nh cã liªn quan:
excle.....................................................................................................17

PhÇn 3: §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu .........................................................18
3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn ................................................................................18
3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lÝ .....................................................................................18
3.1.2. §Êt ®ai - ®Þa h×nh ...........................................................................18
3.1.2.1. §Þa h×nh ..................................................................................18
3.1.2.2. §Êt ®ai ....................................................................................19
3.1.3. KhÝ t−îng thuû v¨n ........................................................................21
3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi .......................................................................25
3.2.1. D©n sè vµ lao ®éng .......................................................................25
3.2.2 §iÒu kiÖn kinh tÕ ............................................................................26
3.2.3. Giao th«ng - thuû lîi......................................................................29
3.2.3.1. Giao th«ng ..............................................................................29
3.2.3.2. Thuû lîi...................................................................................29
3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ................................................................30
3.2.4.1. V¨n ho¸...................................................................................30
3.2.4.2.Gi¸o dôc...................................................................................30
3.2.4.3. Y tÕ .........................................................................................30
PhÇn 4: KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn ...................................................31
4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸................................................31
4.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸..........................31
4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ .........................................32
4.1.3. Thùc tr¹ng ®éi ngò çn bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ...........33
4.2.1. Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" ........37
4.2.1.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn
vïng chÌ §Þnh Ho¸" ............................................................................38
4.2.1.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" 46
4.2.2. Ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"..................49
4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng
ho¸"......................................................................................................50
4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng
ho¸”......................................................................................................60
4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ......................................................................65
4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt ...............................................................................65
4.3.2. Gi¶i ph¸p........................................................................................65
4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung......................................................................65
4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ......................................................................67
PhÇn 5: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ......................................................................69
5.1. KÕt luËn.................................................................................................69
5.2. KiÕn nghÞ ..............................................................................................70
Tµi liÖu tham kh¶o.........................................................................................71

Danh môc çc b¶ng
B¶ng 3.3. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007).......................... 25
B¶ng 3.4. T×nh h×nh kinh tÕ huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) .................................... 27
B¶ng 3-5. T×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m
(2005-2007) ............................................................................................................................... 28
B¶ng 4.1. Thùc tr¹ng ®éi ngò çn bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ..................................... 33
B¶ng 4-2: Çc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät ®· triÓn khai trªn ®Þa bµn
huyÖn §Þnh Ho¸ (2005-2007).................................................................................................... 36
B¶ng 4.3: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cña huyÖn §Þnh Ho¸ trong 3 n¨m gÇn ®©y
(2005 - 2007) ............................................................................................................................. 38
B¶ng 4.4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi b»ng chÌ gièng míi 2 n¨m
2006 - 2007................................................................................................................................ 40
B¶ng 4-5: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng chÌ th©m canh cao s¶n 2 n¨m
2006 - 2007................................................................................................................................ 42
B¶ng 4.6: Tæng hîp kinh phÝ nhµ n−íc hç trî ph¸t triÓn vïng chÌ.......................................... 45
B¶ng 4.7: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ ................................... 47
KD t¹i x· §iÒm MÆc................................................................................................................... 47
B¶ng 4.8: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD t¹i x· S¬n Phó .... 48
B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m
2006-2007.................................................................................................................................. 51
B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007 ........ 53
B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn çc líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa
bao thai hµng ho¸...................................................................................................................... 56
2 n¨m 2006 - 2007 .................................................................................................................... 56
B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m
2006-2007.................................................................................................................................. 59
B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng ................................................. 61
B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007
cña x· B¶o C−êng..................................................................................................................... 62
B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng................................................ 63
B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007
cña x· Kim Ph−îng ................................................................................................................... 64

Lêi c¶m ¬n
T«i xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c ®èi víi:

ThÇy gi¸o: TS. Bïi §×nh Hoµ, ng−êi trùc tiÕp h−íng dÉn vµ gióp ®ì t«i
trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp, nghiªn cøu vµ viÕt ®Ò tµi nµy.
Ban chñ nhiÖm khoa KN & PTNT, çc thÇy c« gi¸o trong tr−êng ®¹i
häc N«ng l©m Th¸i Nguyªn ®· gi¶ng dËy hÕt m×nh truyÒn ®¹t cho t«i nh÷ng
kiÕn thøc v« cïng bæ Ých lµm hµnh trang b−íc vµo cuéc sèng.
Çc c«, chó, anh, chÞ trong tr¹m KhuyÕn n«ng, phßng NN&PTNT §Þnh
Ho¸, cïng toµn thÓ çc c«, chó, anh, chÞ trong UBND çc x· §iÒm MÆc, S¬n
Phó, Kim Ph−îng, B¶o C−êng ®· gióp ®ì vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
t«i trong thêi gian thùc tËp, ®iÒu tra, nghiªn cøu t¹i ®Þa ph−¬ng.
B¹n bÌ, ®ång nghiÖp vµ nh÷ng ng−êi th©n lu«n ®éng viªn chia sÎ víi t«i
trong suèt thêi gian häc tËp t¹i tr−êng còng nh− thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së ®Ó
hoµn thµnh kho¸ luËn nµy.
Th¸i Nguyªn, th¸ng 7 n¨m 2008
Sinh viªn
NguyÔn ThÞ T©m

Danh môc çc tõ viÕt t¾t
BCH : Ban chÊp hµnh

BQ : B×nh qu©n
CBKN : Çn bé khuyÕn n«ng
CP : ChÝnh phñ
CT : ChØ thÞ
CN - TTCN : C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp
KD : Kinh doanh
KH : KÕ ho¹ch
N§ : NghÞ ®Þnh
L§ : Lao ®éng
NN : N«ng nghiÖp
PTNT : Ph¸t triÓn n«ng th«n
Q§ : QuyÕt ®Þnh
SP : S¶n phÈm
TCCS : Th©m canh cao s¶n
TH : Thùc hiÖn
TT : ThÞ trÊn
TW : Trung −¬ng
UBND : Uû ban nh©n d©n
DT : DiÖn tÝch
NS : N¨ng suÊt
SL : s¶n l−îng

Lêi cam ®oan
T«i xin cam ®oan r»ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong khãa luËn lµ
trung thùc vµ ch−a hÒ ®−îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét khãa luËn nµo.
T«i xin cam ®oan r»ng mäi sù gióp ®ì ®Ó cho viÖc thùc hiÖn khãa luËn
®· ®−îc c¶m ¬n vµ çc th«ng tin trÝch dÉn trong khãa luËn ®· ®−îc chØ râ
nguån gèc.
Sinh viªn
NguyÔn ThÞ T©m

Khoaluan Tam

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Khoaluan Tam

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

1.1. §Æt vÊn ®Ò

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

1.2. Môc tiªu nghiªn cøu

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

§iÒu 7. T− vÊn, dÞch vô

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi

N¨m 2005 N¨m 2006 N¨m 2007 So s¸nh

- Tæng sè hé Hé 22.379 100 22.932 100 23.084 100 102,47 100,66

+ Hé NN Hé 21.254 94,97 21.602 94,2 21.655 93,81 101,64 100,25

+ Hé phi NN Hé 1.125 5,03 1330 5,8 1.429 6,19 118,22 107,44

- Mét sè chØ tiªu kh¸c

+ BQL§ NN/hé nn L§/hé 2,34 2,39 2,38 112,14 99,58

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

2. S¶n xuÊt CN - TTCN 42.800 45.600 48.200 6,50 5,70 6,12

3. Th−¬ng m¹i - DV 92.000 103.000 141.000 11,96 36,89 24,43

BQGO/ khÈu 5,11 5,84 7,115 14,29 21,83 18,06

BQGO/ hé 19,593 22,826 28,168 16,50 23,40 19,95

BQGO/L§ 8,365 9,561 11,855 14,30 24,0 19,50

Nguån sè liÖu: Phßng Thèng kª §Þnh Ho¸, n¨m 2007

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

N¨m N¨m N¨m So s¸nh(%)

1. Trång trät 179.289 197.293 235.934 110,04 119,59

2. Ch¨n nu«i 77.222 105.091 140.670 136,09 133,86

3. L©m nghiÖp 49.750 55.000 64.934 110,55 118,06

4. Thuû s¶n 10.250 11.068 12.000 107,98 108,42

5. DÞch vô 6.750 6.400 7.500 94,81 117,19

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸

Tr¹m KhuyÕn n«ng §H

C©u l¹c bé khuyÕn n«ng