Professional Documents
Culture Documents
thi vµ ®¸p ¸n
cho §¹i häc
Häc phÇn
tH«ng tin di ®éng
Biªn so¹n
TS. NguyÔn Ph¹m Anh Dòng
1
Ng©n hµng C©u hái thi m«n TTD§ (3§VHT)
C¸c c©u hái thi cho m«n TTD § ®îc chia thµnh 4 lo¹i c©u hái:
V1.3a bao gåm c¸c kiÕn thøc vÒ: m¹ng TTD§, c¸c dÞch vô TTD§, ®Æc
®iÓm truyÒn dÉn TTD § (3 ®iÓm)
V1.3b bao gåm c¸c kiÕn thøc vÒ: cÊu tróc giao diÖn v« tuyÕn, kiÕn tróc
giao thøc vµ thñ tôc nèi m¹ng cña GSM, (3 ®iÓm)
V1.3c bao gåm c¸c kiÕn thøc vÒ: giao diÖn v« tuyÕn cu¶ CDMA IS-95 (3
®iÓm)
V1.1 bao gåm mét sè bµi tËp tÝnh to¸n cho m¹ng GSM vµ CDMA IS-95
(1 ®iÓm)
Kh«ng cã c¸c c©u hái V1.4 vµ V1.2.
Rót th¨m bèn läai c©u hái trªn sÏ ®îc mét ®Ò thi 10 ®iÓm bao qu¸t toµn bé m«n
cho thêi gian thi 120 phót
1. Tr×nh bÇy cÊu tróc c¸c kªnh vËt lý vµ quy ho¹ch m· ë CDMA IS 95.
2. Tr×nh bÇy cÊu tróc kªnh logic ë CDMA IS-95
3. Tr×nh bÇy chøc n¨ng c¸c kªnh logic ë CDMA IS-95
4. Tr×nh bÇy cÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng xuèng ë CDMA IS-95
5. Tr×nh bÇy cÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng lªn ë CDMA IS-95
6. Tr×nh bÇy ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng hë ë CDMA IS-95
7. Tr×nh bÇy ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng kÝn ë CDMA IS-95
8. Tr×nh bÇy c¸c kiÓu chuyÓn giao ë CDMA IS-95
1. Cho 24 tÇn sè ®¸nh sè tõ 1 ®Õn 24, h·y ph©n bè tÇn sè cho mÉu t¸i sö dông tÇn sè
3/9 ë hÖ thèng GSM
2. T¹i giê cao ®iÓm mçi ngêi sö dông trung b×nh gäi 90 gi©y, hái mçi ngêi sö dông
chiÕm bao nhiªu Erlang trong giê cao ®iÓm vµ nÕu mét GSM BTS cung cÊp 22
kªnh lu lîng th× nã cã thÓ phôc vô ®îc bao nhiªu thuª bao. Cho GOS=2% vµ b¶ng tra
cøu lu lîng cho m« h×nh B .
3. Mét vïng d©n c cã diÖn tÝch 10 km2 cÇn dung lîng 70 Erlang, hái nÕu mçi GSM
BTS cã thÓ phñ sãng 2km2, th× cÇn bao nhiªu kªnh cho GSM BTS khi cho
GOS=2% vµ b¶ng tra cøu Erlang m« h×nh B. CÇn lµm g× khi nhu cÇu lu lîng t¹i
vïng d©n c nµy t¨ng gÊp ®«i .
3
4. Mét GSM BTS cã ba kªnh tÇn sè, trong ®ã hai khe thêi gian ®îc dµnh cho ®iÒu
khiÓn vµ b¸o hiÖu, hái BTS nµy cã dung lîng lµ bao nhiªu. NÕu møc ®é sö dông
cña mçi ngêi sö dông lµ 30mErlang, hái BTS cã thÓ phôc vô bao nhiªu ngêi. Cho
GOS=2% vµ b¶ng tra cøu Erlang m« h×nh B.
CËp bËc phôc vô (GOS)
Sè trung 0,005 0,01 0,015 0,02 0,03 0,05 0,07 0,1
kÕ
20 11,092 12,041 12,680 13,188 14,002 15,252 16,273 17,614
21 11,860 12,848 13,514 14,042 14,890 16,191 17,255 18,652
22 12,635 13,660 14,352 14,902 15,782 17,134 18,240 19,693
23 13,429 14,479 15,196 15,766 16,679 18,082 19,229 20,737
5. TÝnh c«ng suÊt ®Çu ra m¸y ph¸t cña kªnh lu lîng cho mét ngêi sö dông trªn ®êng
xuèng CDMA IS-95 khi biÕt:
+ Tæng EIRP cña c¸c kªnh lu lîng, P = 57 dBm
+ Sè kªnh lu lîng ®îc cung cÊp trªn ®o¹n « N = 20
+ HÖ sè khuyÕch ®¹i anten BTS, Gb = 14 dBi
+ Tæn hao ®êng nèi ®Çu ra m¸y ph¸t ®Õn ®Çu vµo an ten, Lph= 2,5 dB
+ HÖ sè tÝch cùc tiÕng, =0,5
6. TÝnh mËt ®é phæ c«ng suÊt nhiÔu tõ c¸c ngêi sö dông kh¸c trong cïng « vµ tõ «
kh¸c ë kªnh lu lîng trªn ®êng xuèng CDMA IS-95 khi biÕt:
+ Tæng c«ng suÊt thu ë m¸y thu MS, Prx = -97 dBm
+ C«ng suÊt thu ë kªnh lu lîng, PrxTCH = -110 dBm
+ B¨ng th«ng kªnh v« tuyÕn, B = 1,25 MHz
+ HÖ sè nhiÔu tõ c¸c « kh¸c, = 0,6
7. TÝnh tû sè tÝn hiÖu trªn t¹p ©m céng nhiÔu cho kªnh lu lîng ®êng xuèng CDMA
IS-95 khi cho:
+ MËt ®é phç c«ng suÊt nhiÔu tõ c¸c kªnh lu lîng ®êng xuèng trong cïng «
I0=-158 dBm/Hz
+ HÖ sè nhiÔu tõ c¸c « kh¸c, = 0,6
+ Tèc ®é bit kªnh lu lîng, Rb = 9600 bit
+ C«ng suÊt thu kªnh lu lîng, PuTCH = -109 dBm
+ MËt ®é phæ c«ng suÊt t¹p ©m, N0 = -166 dBm/Hz
4
§¸p ¸n c¸c c©u hái TTD§
I. C¸c c©u hái lo¹i V1.3a (3 ®iÓm)
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
C©u 1
Tr×nh bÇy m« h×nh tham kh¶o hÖ thèng th«ng tin di ®éng (2G)
§¸p ¸n
( ý thø nhÊt) M« h×nh tham kh¶o hÖ thèng th«ng tin di ®éng (TTD§) ®îc cho ë
h×nh 1.
OS IWF M¹ ng ngoµi
PDN
O L
MS MT0
Tr¹ m gèc
A MSC PSTN
MT1 BTS A-bis BSC
TE1 Sm
Um E
TAp C B ISDN
TE2 Rm F
MSC
H
G
EIR AUC
C¸ c bé qu¶n lý di ®éng C¸ c VLR
kh¸ c
5
(ý thø hai)
* MS
MS (Mobile Station: tr¹m di ®éng) lµ thiÕt bÞ duy nhÊt mµ ngêi sö dông cã thÓ
thêng xuyªn nh×n thÊy cña hÖ thèng. MS cã thÓ lµ thiÕt bÞ ®Æt trong « t« hay thiÕt
bÞ x¸ch tay hoÆc thiÕt bÞ cÇm tay. Lo¹i thiÕt bÞ nhá cÇm tay sÏ lµ thiÕt bÞ tr¹m di
®éng phæ biÕn nhÊt. Ngßai viÖc chøa c¸c chøc n¨ng v« tuyÕn chung vµ xö lý cho
giao diÖn v« tuyÕn MS cßn ph¶i cung cÊp c¸c giao diÖn víi ngêi sö dông (nh: micro,
loa, mµn hiÓn thÞ, bµn phÝm ®Ó qu¶n lý cuéc gäi) hoÆc giao diÖn víi mét sè thiÕt
bÞ kh¸c (nh: giao diÖn víi m¸y tÝnh c¸ nh©n, FAX ...). HiÖn nay ngêi ta ®ang cè g¾ng
s¶n suÊt c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi gän nhÑ ®Ó ®Êu nèi víi tr¹m di ®éng. ViÖc lùa chän
c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi hiÖn ®Ó më cho c¸c nhµ s¶n suÊt. VËy ta cã thÓ liÖt kª ba chøc
n¨ng chÝnh :
1. ThiÕt bÞ ®Çu cuèi (TE) thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kh«ng liªn quan ®Õn m¹ng di
®éng : FAX, m¸y tÝnh).
2. KÕt cuèi tr¹m di ®éng (MT) thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng liªn quan ®Õn truyÒn dÉn ë
giao diÖn v« tuyÕn.
3. Bé thÝch øng ®Çu cuèi (TAF) lµm viÖc nh mét cöa nèi th«ng thiÕt bÞ ®Çu cuèi
víi kÕt cuèi di ®éng. CÇn sö dông bé thÝch øng ®Êu cuèi khi giao diÖn ngoµi
tr¹m di ®éng tu©n theo tiªu chuÈn ISDN ®Ó ®Êu nèi ®Çu cuèi cßn thiÕt bÞ ®Çu
cuèi l¹i cã giao diÖn ®Çu cuèi - modem.
* BTS
Mét BTS (Base Station Transceiver Station: tr¹m thu ph¸t gèc) bao gåm c¸c thiÕt
bÞ ph¸t thu, anten vµ xö lý tÝn hiÖu ®Æc thï cho giao diÖn v« tuýªn. Cã thÓ coi BTS
lµ c¸c MODEM v« tuyÕn phøc t¹p cã thªm mét sè c¸c chøc n¨ng kh¸c. Mét bé phËn
quan träng cña cña BTS lµ TRAU (Transcoder/Adapter Rate Unit: khèi chuyÓn ®æi m·
vµ tèc ®é). TRAU lµ thiÕt bÞ mµ ë ®ã qu¸ tr×nh m· ho¸ vµ gi¶i m· tiÕng ®Æc thï
riªng cho hÖ thèng di ®éng ®îc tiÕn hµnh, ë ®©y còng thùc hiÖn thÝch øng tèc ®é
trong trêng hîp truyÒn sè liÖu. TRAU lµ mét bé phËn cña BTS, nhng còng cã thÓ ®Æt
nã c¸ch xa BTS vµ thËm chÝ trong nhiÒu trêng hîp nã ®îc ®Æt gi÷a BSC vµ MSC.
* BSC
BSC (Base Station Controller: bé ®iÒu khiÓn tr¹m gèc) cã nhiÖm vô qu¶n lý tÊt
c¶ giao diÖn v« tuyÕn v« tuyÕn th«ng qua c¸c lÖnh ®iÒu khiÓn tõ xa cña BTS vµ
MS. c¸c lÖnh nµy chñ yÕu lµ c¸c lÖnh Ên ®Þnh, gi¶i phãng kªnh v« tuyÕn vµ qu¶n lý
chuyÓn giao (Handover). Mét phÝa BSC ®îc nèi víi BTS cßn phÝa kia nèi víi MSC.
Trong thùc tÕ BSC lµ mét tæng ®µi nhá cã kh¶ n¨ng tÝnh to¸n ®¸ng kÓ. Vai trß chñ
yÕu cña nã lµ qu¶n lý c¸c kªnh ë giao diÖn v« tuyÕn vµ chuyÓn giao. Mét BSC trung
b×nh cã thÓ qu¶n lý tíi vµi chôc BTS phô thuéc vµo lu lîng cña c¸c BTS nµy. BTS
còng cã thÓ kÕt hîp chung víi BSC vµo mét tr¹m gèc.
(ý thø ba)
* MSC
6
ë hÖ thèng th«ng tin di ®éng chøc n¨ng chuyÓn m¹ch chÝnh ®ù¬c thùc hiÖn
bëi MSC (Mobile Services Switching Center: trung t©m chuyÓn m¹ch c¸c dÞch vô di
®éng), nhiÖm vô chÝnh cña MSC lµ ®iÒu phèi viÖc thiÕt lËp cuéc gäi ®Õn c¸c ngêi
sö dông m¹ng th«ng tin di ®éng. Mét mÆt MSC giao diÖn víi BSC, mÆt kh¸c nã giao
diÖn víi m¹ng ngoµi. MSC lµm nhiÖm vô giao diÖn víi m¹ng ngoµi ®îc gäi lµ MSC
cæng (GMSC: Gate MSC). M¹ng th«ng tin di ®éng còng cÇn giao diÖn víi m¹ng ngoµi
®Ó sö dông c¸c kh¶ n¨ng truyÒn t¶i cña c¸c m¹ng nµy cho viÖc truyÒn t¶i sè liÖu cña
ngêi sö dông hoÆc b¸o hiÖu gi÷a c¸c phÇn tö cña m¹ng. Ch¼ng h¹n m¹ng TTD§ cã thÓ
sö dông m¹ng b¸o hiÖu kªnh chung sè 7 (CCS No7), m¹ng nµy ®¶m b¶o ho¹t ®éng t¬ng
t¸c gi÷a c¸c phÇn tö trong mét hay nhiÒu m¹ng TTD§. MSC thêng lµ mét tæng ®µi lín
®iÒu khiÓn vµ qu¶n lý mét sè c¸c bé ®iÒu khiÓn tr¹m gèc (BSC). Mét tæng ®µi MSC
thÝch hîp cho mét vïng ®« thÞ vµ ngo¹i « cã d©n c vµo kho¶ng mét triÖu (víi mËt ®é
thuª bao trung b×nh).
§Ó kÕt nèi MSC víi mét sè m¹ng kh¸c cÇn ph¶i thÝch øng c¸c ®Æc ®iÓm
truyÒn dÉn cña m¹ng TTD§ víi c¸c m¹ng nµy. C¸c thÝch øng nµy ®îc gäi lµ IWF
(Interworking Function: chøc n¨ng t¬ng t¸c). IWF bao gåm mét thiÕt bÞ ®Ó thÝch øng
giao thøc vµ truyÒn dÉn. Nã cho phÐp kÕt nèi víi c¸c m¹ng: PDN (Packet Data
Network: m¹ng sè liÖu c«ng céng chuyÓn m¹ch gãi) , nã còng tån t¹i khi c¸c m¹ng kh¸c
chØ ®¬n thuÇn lµ PSTN (Public Switched Telephone Network: m¹ng ®iÖn tho¹i
chuyÓn m¹ch c«ng céng) hay ISDN (Intergrated Services Digital Network: m¹ng ®a
dÞch vô kiªn kÕt). IWF cã thÓ ®îc thùc hiÖn trong cïng chøc n¨ng MSC hay cã thÓ ë
thiÕt bÞ riªng. ë trêng hîp hai giao tiÕp gi÷a MSC vµ IWF ®îc ®Ó më.
* HLR
C¸c th«ng tin liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô viÔn th«ng ®îc lu gi÷ ë
HLR (Home location Register: bé ghi ®Þnh vÞ thêng tró) kh«ng phô thuéc vµ vÞ trÝ
hiÖn thêi cña thuª bao. HLR còng chøa c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn vÞ trÝ hiÖn thêi
cña thuª bao. Thêng HLR lµ mét m¸y tÝnh ®øng riªng kh«ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn m¹ch
vµ cã kh¶ n¨ng qu¶n lý hµng tr¨m ngµn thuª bao.
* VLR
VLR (Visitor Location Register: bé ghi ®Þnh vô t¹m tró) lµ c¬ së d÷ liÖu thø hai
trong m¹ng TTD§. Nã ®îc nèi víi mét hay nhiÒu MSC vµ cã nhiÖm vô lu gi÷ t¹m thêi
sè liÖu thuª bao cña c¸c thuª bao hiÖn ®ang n»m trong vïng phôc vô cña MSC t¬ng øng
vµ ®ång thêi lu gi÷ sè liÖu vÒ vÞ trÝ cña c¸c thuª bao nãi trªn ë møc ®é chÝnh x¸c
h¬n HLR. C¸c chøc n¨ng VLR thêng ®îc liªn kÕt víi c¸c chøc n¨ng MSC.
* GMSC
M¹ng TTD§ cã thÓ chøa nhiÒu MSC, VLR, HLR. §Ó thiÕt lËp mét cuéc gäi
®Õn ngêi sö dông TTD§, tríc hÕt cuéc gäi ph¶i ®îc ®Þnh tuyÕn ®Õn mét tæng ®µi
cæng ®îc gäi lµ GMSC mµ kh«ng cÇn biÕt ®Õn hiÖn thêi thuª bao ®ang ë ®©u. C¸c
tæng ®µi cæng cã nhiÖm vô lÊy th«ng tin vÒ vÞ trÝ cña thuª bao vµ ®Þnh tuyÕn cuéc
gäi ®Õn tæng ®µi ®ang qu¶n lý thuª bao ë thêi ®iÓm hiÖn thêi (MSC t¹m tró). §Ó
vËy tríc hÕt c¸c tæng ®µi cæng ph¶i dùa trªn sè tho¹i danh b¹ cña thuª bao ®Ó t×m
®óng HLR cÇn thiÕt vµ hái HLR nµy. Tæng ®µi cæng cã mét giao tiÕp víi c¸c m¹ng
bªn ngoµi, th«ng qua giao tiÕp nµy nã lµm nhiÖm vô cæng ®Ó kÕt nèi c¸c m¹ng bªn
7
ngoµi víi m¹ng TTD§. Ngoµi ra tæng ®µi nµy còng cã giao diÖn b¸o hiÖu sè 7 (CCS
No7) ®Ó cã thÓ t¬ng t¸c víi c¸c phÇn tö kh¸c cña m¹ng TTD§. VÒ ph¬ng diÖn kinh tÕ
kh«ng ph¶i bao giê tæng ®µi cæng còng ®øng riªng mµ nã thêng ®îc kÕt hîp víi MSC.
* OS
OS (Operation System: hÖ thèng khai th¸c) thùc hiÖn khai th¸c vµ b¶o dìng tËp
trung cho m¹ng TTD§.
HÖ thèng khai th¸c vµ b¶o dìng cã thÓ ®îc x©y dùng trªn nguyªn lý TMN
(Telecomunications Management Network: m¹ng qu¶n lý viÔn th«ng). Khi nµy mét
mÆt hÖ thèng khai th¸c vµ b¶o dìng ®îc nèi ®Õn c¸c phÇn tö cña m¹ng viÔn th«ng
(c¸c MSC, BSC, HLR vµ c¸c phÇn tö m¹ng kh¸c trõ BTS, v× truy nhËp ®Õn BTS ®îc
thùc hiÖn qua BSC). MÆt kh¸c hÖ thèng khai vµ b¶o dìng l¹i ®îc nèi ®Õn mét m¸y
tÝnh chñ ®ãng vai trß giao tiÕp ngêi m¸y. HÖ thèng nµy thêng ®îc gäi lµ OMC
(Operation and Mainternance Center: trung t©m khai th¸c vµ b¶o dìng).
* AUC
AUC (Authentication Center: trung t©m nh©n thùc) qu¶n lý c¸c th«ng tin nhËn
thùc vµ mËt m· liªn quan ®Õn tõng c¸ nh©n thuª bao dùa trªn kho¸ bÝ mËt nµy. AUC
cã thÓ ®îc ®Æt trong HLR hay MSC hay ®éc lËp víi c¶ hai. Kho¸ nµy còng ®îc lu gi÷
vÜnh cöu vµ bÝ mËt trong bé nhí ë MS. ë GSM bé nhí nµy cã d¹ng SIM-CARD cã thÓ
rót ra vµ c¾m l¹i ®îc.
* EIR
Qu¶n lý thiÕt bÞ di ®éng ®îc thùc hiÖn bëi EIR (Equipment Identity Register:
bé ®¨ng ký nhËn d¹ng thiÕt bÞ). EIR lu d÷ tÊt c¶ c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn tr¹m di
®éng MS. EIR ®îc nèi ®Õn MSC qua ®êng b¸o hiÖu ®Ó kiÓm tra sù ®îc phÐp cña
thiÕt bÞ (thiÕt bÞ bÞ ®¸nh c¾p hoÆc ho¹t ®éng kh«ng tèt). Mét thiÕt bÞ kh«ng ®îc
phÐp sÏ bÞ cÊm. (Lu ý kh¸c víi thiÕt bÞ sù ®îc phÐp cña thuª bao ®îc x¸c nhËn bëi
AUC).
C©u 2
Tr×nh bÇy cÊu tróc ®Þa lý cña hÖ thèng th«ng tin di ®éng
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
Do tÝnh chÊt di ®éng cña thuª bao di ®éng nªn m¹ng di ®éng ph¶i ®îc tæ chøc
theo mét cÊu tróc ®Þa lý nhÊt ®Þnh ®Ó m¹ng cã thÓ theo dâi ®îc vÞ trÝ cña thuª bao.
Mét m¹ng th«ng tin di ®éng ®îc ph©n chia thµnh nhiÒu vïng nhá h¬n, mçi vïng
nhá nµy ®îc phôc vô bëi mét MSC/VLR (h×nh 1). Ta gäi ®©y lµ vïng phôc vô cña
MSC/VLR.
III IV
MS C VLR MS C VLR
MS C VLR GMS C
MS C VLR
I II
§Ó ®Þnh tuyÕn mét cuéc gäi ®Õn mét thuª bao di ®éng, ®êng truyÒn qua m¹ng
sÏ ®îc nèi ®Õn MSC ®ang phôc vô thuª bao di ®éng cÇn gäi. ë mçi vïng phôc vô
MSC/VLR th«ng tin vÒ thuª bao ®îc ghi l¹i t¹m thêi ë VLR. Th«ng tin nµy bao gåm hai
lo¹i:
1. Th«ng tin vÒ ®¨ng ký vµ c¸c dÞch vô cña thuª bao.
2. Th«ng tin vÒ vÞ trÝ cña thuª bao (thuª bao ®ang ë vïng ®Þnh vÞ nµo).
MS C VLR
Vïng ®Þnh vÞ ®îc chia thµnh mét sè « (h×nh 3). « lµ mét vïng phñ v« tuyÕn ®-
îc m¹ng nhËn d¹ng b»ng nhËn d¹ng « toµn cÇu (CGI: Cell Global Identity). Tr¹m di
®éng nhËn d¹ng « b»ng m· nhËn d¹ng tr¹m gèc (BSIC: Base Station Identity Code).
Vïng phñ cña c¸c « thêng ®îc m« pháng b»ng h×nh lôc gi¸c ®Ó tiÖn cho viÖc tÝnh
to¸n thiÕt kÕ.
MS C VLR
LA6
LA4 LA5 «1 «2 «3
«4 «
5
Tr×nh bÇy kh¸i niÖm tæ ong vµ mÉu « cña hÖ thèng th«ng tin di ®éng
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
¤ dï lí n cho l u
l î ng tè c ®é ca o C¸ c « micro cho l u
l î ng tè c ®é thÊp
H×nh 1. Ph¬ng ph¸p « dï
12
mÉu chuÈn nh trªn h×nh vÏ, c¸c « còng cã thÓ cã h×nh d¹ng bÊt kú ®Ó phï hîp víi vïng
cÇn phñ sãng.
Omnidirectional Sectorized
0
120
H×nh 5. Mẫu ô
C©u 4
Tr×nh bÇy c¸c th«ng sè khung tiÕng cña bé m· hãa tiÕng: CDMA, GSM vµ EFR GSM
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt)
B¶ng 1. C¸c th«ng sè CELP cho VBRC (Codec tèc ®é kh¶ biÕn) ë CDMA IS-95.
(ý thø hai)
B¶ng 2. C¸c th«ng sè ®îc ph¸t ®i trong khung tiÕng cña GSM Codec
Sè bit Sè bit trong
trong 5ms 20ms
Bé läc LPC 8 th«ng sè 36
Bé läc LTP Nr (th«ng sè trÔ) 7 28
br (th«ng sè khuyÕch ®¹i) 2 8
TÝn hiÖu kÝch pha lÊy mÉu (8/3kHz) 2 8
thÝch
Biªn ®é cùc ®¹i 6 24
13 mÉu 39 156
Tæng 260
Tèc ®é bit (kbps) 13
(ý thø ba)
B¶ng 3. C¸c th«ng sè cña EFR codec cho GSM (EFR: Enhanced Full Rate= toµn
tèc t¨ng cêng)
Th«ng sè Khung 1 vµ 3 Khung 2 vµ 4 Sè bit trong
khung 20 ms
2 bé LSP 38
ChØ sè ACB 9 6 30
KhuyÕc ®¹i ACB 4 4 16
C¸c xung FCB 35 35 140
KhuyÕch ®¹i FCB 5 5 20
Tæng 244
Tèc ®é bit (kbps) 12,2
C©u 5
Tr×nh bÇy cÊu h×nh tham kh¶o MS vµ truyÒn t¶i dÞch vô phi tho¹i
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
14
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt)
CÊu h×nh MS
CÊu h×nh tham kh¶o cña MS ®îc cho ë h×nh 1. MS ®îc chia thµnh MT (Mobile
Terminal: ®Çu cuèi di ®éng), c¸c tæ hîp kh¸c nhau cña TA (Terminal Adaptation: bé
thÝch øng tèc ®é) vµ TE (Terminal Equipment: thiÕt bÞ ®Çu cuèi) phô thuéc vµo
h×nh lo¹i dÞch vô ®îc cung cÊp. MT0 lµ thiÕt bÞ di ®éng kÕt hîp c¶ ®Çu cuèi sè
liÖu vµ tiÕng. MT1 cho phÐp thiÕt bÞ ®Çu cuèi hoÆc ®Çu trùc tiÕp (TE1) hoÆc
qua TA (TE2: kh«ng ph¶i lµ thiÕt bÞ ISDN) th«ng qua giao diÖn ISDN S. MT2 kÕt
hîp chung TA vµ MT vµo mét khèi. C¸c dÞch vô mang ®îc cung cÊp t¹i ®iÓm tham
kh¶o S hay R (qua ®iÓm 1 vµ 2 trªn h×nh 1), cßn c¸c dÞch vô xa ®îc cung cÊp t¹i c¸c
giao diÖn cña TE (qua ®iÓm 3 trªn h×nh 1).
Tr¹ m di ®é ng (MS )
DTE s e ri ITU
3 TE2 MT2
V. ha y X.
R Um
Ký hiÖu:
MT: Mobile Te rmina l = § Çu cuè i di ®é ng
TE1: Te rmina l Equipme nt 1 = ThiÕt bÞ®Çu cuè i gia o diÖn IS DN
TE2: Te rmina l Equipme nt 2 = ThiÕt bÞ®Çu cuè i kh«ng cã gia o diÖn IS DN (V., X.)
TA: Te rmina l Ada pte r = Bé thÝch øng ®Çu cuè i
Um: Gia o diÖn v« tuyÕn, ®iÓm tha m kh¶ o
R/S : § iÓm tha m kh¶ o IS DN/ kh«ng IS DN
H×nh 1. CÊu h×nh tham kh¶o MS
(ý thø hai)
CÊu h×nh chung truyÒn t¶i c¸c dÞch vô sè liÖu
CÊu h×nh tæng qu¸t hÖ thèng truyÒn t¶i dÞch vô phi tho¹i ë TTD§ ®îc cho ë
h×nh 2. M¹ng TTD§ cung cÊp c¸c dÞch vô kh«ng trong suèt vµ trong suèt. C¸c dÞch vô
mang mang th«ng tin gi÷a MT cña MS vµ chøc n¨ng IWF cña MSC.
15
§ Çu cuè i-®Çu cuè i
C¸ c dÞch vô s è liÖu vµ xa
GMS C/MS C
Hç trî c¸ c dÞch
vô viÕn tin ThÝ ch øng
tè c ®é bit IS DN
TE
RLP vµ L2R IWF
(c¸ c dÞch vô ma ng trong s uè t
MT ThÝch øng tè c BS S Mode m P S TN
®é bit vµ FEC
Ký hiÖu:
TE: Te rmina l Equipme nt = ThiÕt bÞ®Çu cuè i
MT: Mobile Te rmina tion = § Çu cuè i di ®é ng
FEC: Forwa rd Error Corre ction = S öa lç i trưí c
RLP : Ra dio Link P rotocol = Gia o thøc ®o¹ n nè i b¸ o hiÖu
L2R: La ye r 2 Re la y = ChuyÓn tiÕp lí p 2
C©u 6
Tr×nh bÇy nguyªn lý truyÒn dÉn sè liÖu di bé trong suèt cã modem ë GSM
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
16
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt)
Nguyªn lý truyÒn sè liÖu kh«ng ®ång bé trong suèt víi sö dông modem ®îc cho ë
h×nh 1.
(ý thø hai) §Çu cuèi sè liÖu di ®éng sö dông dÞch vô mang trong suèt trªn c¸c giao
diÖn R vµ S. Sè liÖu ®îc chuyÓn m¹ch kªnh ®Õn IWF trong MSC. §Ó th«ng tin b»ng
modem, IWF kÝch ho¹t c¸c chøc n¨ng t¬ng øng cña modem vµ biÕn ®æi tÝn hiÖu sè
liÖu sè vµo tÝn hiÖu b¨ng tiÕng. IWF l¹i sè ho¸ tÝn hiÖu b¨ng tiÕng vµ truyÒn sè
liÖu ë d¹ng m· PCM qua GMSC. Sau khi chuyÓn ®æi m¹ng, cuèi cïng tÝn hiÖu sè
liÖu ®îc ph¸t ®Õn modem cña phÝa ®èi t¸c. Modem nµy cã thÓ n»m trong ®Çu cuèi
PSTN hoÆc ®Çu cuèi ISDN. Tríc khi truyÒn ë PSTN tÝn hiÖu m· PCM ®îc biÕn
®æi vµo tÝn hiÖu b¨ng tiÕng. ë ISDN tÝn hiÖu ®îc truyÒn trùc tiÕp ë d¹ng m· PCM.
Thuª bao ISDN ®ßi hái khèi thÝch øng ®Çu cuèi TA' ®Ó biÕn ®æi tÝn hiÖu sè vµo t-
¬ng tù.
TE MT PS PDN
MS C
PLMN PS TN
TE TA MT
V.24 Mo de m TE
R
V.24
IWF IS DN
RA2 RA1 RA0 Mo de m NT TA' Mo de m TE
Ký hiÖu: V.24
RA: Ra te Ada pta tion = ThÝch øng tè c ®é R
P AD: P a cke t As s e mble r/Dis a s s e mble r = Bé ®ã ng/th¸ o gã i
NT: Ne twork Te rmina tion = KÕt cuè i m¹ ng
H×nh 1. Nguyªn lý truyÒn sè liÖu dÞ bé trong suèt víi Modem
Trong GSM PLMN, lu lîng sè liÖu ®i qua c¸c giao diÖn kh¸c nhau cã c¸c tèc ®é
bit cho qua kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n giao diÖn kh«ng gian hç trî tèc ®é ®Õn 12,0 kbps,
giao diÖn A hç trî ®Õn 64 kbps. RA (Rate Adaptation: thÝch øng tèc ®é) ®¶m b¶o
thÝch øng tèc ®é cho c¸c giao diÖn kh¸c nhau.
C©u 7
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1,5 ®iÓm
2. ý thø hai 1,5 ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) §Ó truyÒn dÉn Fax nhãm 3 cÇn sö dông FA (Fax Adapter: bé thÝch
øng Fax). DÞch vô fax ®ßi hái yªu cÇu chÊt lîng ®Æc biÖt. Ch¼ng h¹n thêi gian trÔ
truyÒn lan kh«ng ®îc vît qu¸ ngìng, nÕu kh«ng th× ®ång hå T.30 sÏ b¸o hÕt h¹n. §iÒu
nµy ®Æc biÖt quan träng, nÕu sö dông RLP ®Ó gi¶m lçi truyÒn dÉn, v× nã ®a thªm
vµo trÔ do thñ tôc ph¸t l¹i tù ®éng ARQ.
Nguyªn lý tæng qu¸t truyÒn fax ®îc cho ë h×nh 3.
(ý thø hai) FA cÇn mét sè khèi chøc n¨ng ë MS còng nh ë IWF ®Ó biÕn ®æi giao
thøc fax cña giao diÖn t¬ng tù a/b vµo thñ tôc truyÒn dÉn sè ë th«ng tin di ®éng. Fax
nhãm 3 ®îc trang bÞ T.30 sö dông ba khèi modem c¬ së, c¶ 3 lµm viÖc ë chÕ ®é b¸n
song c«ng. Modem V.21 (300 bps) ®îc sö dông cho giai ®o¹n b¸o hiÖu ®Ó thiÕt lËp
nèi th«ng fax, trong khi ®ã giai ®o¹n truyÒn th«ng tin sö dông modem V.27 (4,8 kbps
hay 2,4 kbps) hoÆc modem V.29 (9,6 kbps). §Ó biÕn ®æi c¸c tone b¸o hiÖu t ¬ng tù
vµo giao thøc cña FA cÇn thªm bé xö lý tone.
18
Gia o thøc fa x Gia o thøc bé thÝch øng fa x Giao thøc fa x
G3
Fax TA MT FA IWF
ch øng fa x
Gia o thøc bé
V.29 V.21 G3
MSC Fax
Xö lý PLMN PS TN
V.27
thÝ
tone
Mode m TE
V.24
IWF ví i
bé thÝc h
thÝch øng fa x
Gia o thøc bé
Xö lý
RA2 RA1 V.27
tone
C©u 8
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1,5 ®iÓm
2. ý thø hai 0,75 ®iÓm
3. ý thø 0,75 ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) HÇu hÕt c¸c c«ng cô truyÒn sãng sö dông mét d¹ng biÕn ®æi cña m«
h×nh Hata. M« h×nh Hata lµ quan hÖ thùc nghiÖm ®îc rót ra tõ b¸o c¸o kü thuËt cña
Okumura cho phÐp sö dông c¸c kÕt qu¶ vµo c¸c c«ng cô tÝnh to¸n. B¸o c¸o cña
Okumura bao gåm mét chuçi c¸c lu ®å ®îc sö dông ®Ó lËp m« h×nh th«ng tin v«
tuyÕn. Díi ®©y lµ c¸c biÓu thøc ®îc sö dông trong m« h×nh Hata ®Ó x¸c ®Þnh tæn
hao trung b×nh Lp:
Vïng thµnh phè:
Lp = 69,55+26.16lgfc-13,82lghb-a(hm)+(44,9-6,55lghb)lgR dB (1)
trong ®ã fc = tÇn sè (MHz)
Lp = tæn hao trung b×nh (dB)
19
hb = ®é cao anten tr¹m gèc (m)
a(hm) = hÖ sè hiÖu chØnh cho ®é cao anten di ®éng (dB)
R = kho¶ng c¸ch tõ tr¹m gèc (km)
D¶i th«ng sè sö dông ®îc cho m« h×nh Hata lµ:
150 fc <1500 MHz
30 hb 200m
1 hm 10m
1 R 20 km
C©u 9
Tr×nh bÇy c¸c d¹ng pha®inh trªn ®êng truyÒn v« tuyÕn trong TTD§.
§¸p ¸n
Pha®inh
20
(ý thø nhÊt) C¸c MS thêng ho¹t ®éng ë m«i trêng cã nhiÒu vËt ch¾n (®åi nói, toµ
nhµ ...) gi÷a nã vµ BTS. §iÒu nµy dÉn ®Õn hiÖn tîng che tèi lµm gi¶m cêng ®é ®iÖn
trêng thu. Khi MS chuyÓn ®éng cêng ®é trêng lóc gi¶m lóc t¨ng do lóc cã, lóc kh«ng
cã vËt ch¾n gi÷a anten ph¸t vµ anten thu v« tuyÕn. ¶nh hëng cña pha®inh nµy lµm
cho cêng ®é tÝn hiÖu lóc t¨ng lóc gi¶m. Vïng gi¶m tÝn hiÖu ®îc gäi chç tròng
pha®inh. Pha ®inh g©y ra do c¸c hiÖn tîng che tèi ®îc coi lµ pha®inh chuÈn log, v×
nÕu ta lÊy logarit cêng ®é tÝn hiÖu ta ®îc ph©n bè chuÈn xung quanh gi¸ trÞ trung
b×nh. Thêi gian gi÷a hai tròng pha ®inh thêng vµi gi©y nÕu MS ®îc ®Æt trªn xe vµ di
®éng. ë thµnh phè mét ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn chÊt lîng truyÒn dÉn lµ pha ®inh
nhiÒu ®êng hay pha ®inh Rayleigh (xem h×nh 1).
(ý thø hai) Trong trêng hîp nµy anten m¸y di ®éng nhËn ®îc tÝn hiÖu tõ nhiÒu ®-
êng truyÒn ph¶n x¹ tõ c¸c toµ nhµ kh¸c nhau vµ kh«ng cã ®êng ®Õn th¼ng. §iÒu nµy
cã nghÜa lµ tÝn hiÖu thu ®îc sÏ lµ tæng vect¬ cña cïng mét tÝn hiÖu nhng kh¸c pha.
NÕu c¸c tÝn hiÖu nµy ®ång pha víi nhau th× ta ®îc cêng ®é tÝn hiÖu rÊt lín. Ngîc l¹i
nÕu chóng ngîc pha th× tÝn hiÖu tæng rÊt nhá vµ cã thÓ bÞ triÖt tiªu: x¶y ra tròng pha
®inh s©u. Thêi gian gi÷a hai tròng pha ®inh phô thuéc vµo tèc ®é chuyÓn ®éng cña
MS vµ tÇn sè ph¸t. Mét c¸ch gÇn ®óng ta cã thÓ coi r»ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm
tròng b»ng mét nöa bíc sãng. §èi víi tÇn sè 900 MHz kho¶ng c¸ch nµy vµo kho¶ng 17
cm. V× thÕ nÕu MS chuyÓn ®éng víi tèc ®é 50 km/giê (v14m/s), b¬c sãng tÝn hiÖu
0,3m th× thêi gian gi÷a hai ®iÓm tròng nh sau:
t = /(2v) = 10,7 ms
§èi víi tÇn sè 1800 MHz thêi gian gi÷a hai ®iÓm tròng b»ng mét nöa.
(ý thø ba) Sù phô thuéc tÝn hiÖu thu vµo kho¶ng c¸ch do suy hao ®êng truyÒn vµ
¶nh hëng cña hai lo¹i pha ®inh nãi trªn ®îc cho ë h×nh 2.
21
Cưê ng ®é
tÝn hiÖu t¹ i
a nte n thu
Kho¶ ng
Gi¶ m dÇn do Tha y ®æi do c¸ ch
s uy ha o che tè i
H×nh 2. Phô thuéc cêng ®é tÝn hiÖu thu vµo kháang c¸ch
Tõ h×nh 2 ta thÊy gi¸ trÞ trung b×nh cña cêng ®é tÝn hiÖu gi¶m dÇn do suy
hao ®êng truyÒn cho ®Õn khi mÊt kÕt nèi v« tuyÕn. Xung quanh gi¸ trÞ trung b×nh
nµy ta thÊy do ¶nh hëng cña che tèi cêng ®é tÝn hiÖu thay ®æi chËm vµ do ¶nh hëng
cña nhiÒu tia cêng ®é tÝn hiÖu thay ®æi nhanh.
C©u 10
TrÝnh bµy c¸c ¶nh hëng cña pha®inh lªn truyÒn dÉn v« tuyÕn trong TTD § vµ c¸c
biÖn ph¸p chèng pha®inh
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
Gi¸ t r Þ t r u n g b×n h ch u n g
Tr ò n g ph a ®in h
Dù tr÷
pha ®inh § é n h Ëy m ¸ y t h u
R R+10 R+15 Kh o¶ n g c¸ ch (m )
H×nh 1. Cêng ®é tÝn hiÖu thu xung quanh mét kháang c¸ch nµo ®ã
(ý thø hai) Ngoµi viÖc lµm th¨ng gi¸ng cêng ®é tÝn hiÖu thu, pha ®inh nhiÒu tia
cßn g©y ra sù ph©n t¸n thêi gian dÉn ®Õn nhiÔu giao thoa gi÷a c¸c ký hiÖu (ISI: Inter
Symbol Interference). ISI cã nghÜa lµ c¸c ký hiÖu c¹nh nhau sÏ giao thoa víi nhau dÉn
®Õn mÐo d¹ng ký hiÖu vµ m¸y thu cã thÓ quyÕt ®Þnh sai vÒ ký hiÖu nµy. ThÝ dô
vÒ ISI ®îc cho ë h×nh 2.
Chuçi "1" vµ "0" ®îc ph¸t tõ BTS. NÕu tÝn hiÖu ph¶n x¹ ®Õn chËm h¬n ®óng
mét bit so víi tÝn hiÖu ®i th¼ng th× m¸y thu ký hiÖu "1" ë tÝn hiÖu ph¶n x¹ sÏ giao
thoa víi ký hiÖu "0" cña tÝn hiÖu ®i th¼ng vµ m¸y thu sÏ quyÕt ®Þnh nhÇm lµ ký
hiÖu "1". ë hÖ thèng th«ng tin di ®éng GSM tèc ®é bit vµo kho¶ng 270 kbps nªn ®é
réng cña mét bit vµo kho¶ng 3,7s. V× thÕ trÔ mét bit t¬ng øng víi hiÖu sè qu·ng ®-
êng tia ®i th¼ng vµ tia ph¶n x¹ b»ng 1,1 km.
"1"
"0"
"0" "1"
§Ó chèng pha ®inh ngêi ta sö dông c¸c biÖn ph¸p sau ®©y:
1. M· ho¸ kªnh chèng lçi kÕt hîp víi ®an xen tÝn hiÖu.
23
2. Sö dông MC (Multicarrier: ®a sãng mang).
3. Ph©n tËp
4. C©n b»ng thÝch øng
5. Tr¶i phæ
6. M¸y thu RAKE (ë TTD§ CDMA)
Hai d¹ng m· ho¸ kªnh chèng lçi ®îc sö dông ë TTD§:
1. M· ph¸t hiÖn lçi: m· khèi tuyÕn tÝnh.
2. M· söa lçi: M· xo¾n hoÆc m· turbo
Kü thuËt MC ®îc ¸p dông cho c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng CDMA thÕ hÖ
thø ba. ë kü thuËt nµy luång sè sau tr¶i phæ ®îc chia thµnh ba luång víi tèc ®é tr¶i phæ
mçi luång b»ng 1/3 tèc ®é tr¶i phæ chÝnh. Sau ®ã mçi luång ®îc ®a lªn ®iÒu chÕ ba
sãng mang víi ba tÇn sè kh¸c nhau. C¸c nghiªn cøu cho thÊy chÕ ®é ph¸t MC kh«ng
nh÷ng cho phÐp chèng pha ®inh m· cßn chèng c¶ nhiÔu.
Kü thuËt ph©n tËp ®· ®îc sö dông tõ l©u trong th«ng tin v« tuyÕn ®Ó chèng
pha ®inh. Tån t¹i c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tËp sau ®©y ë c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn vi ba
sè:
Ph©n tËp kh«ng gian
Ph©n tËp tÇn sè
Ph©n tËp ph©n cùc
Ph©n tËp gãc
Ph©n tËp thêi gian
Ph©n tËp kh«ng gian lµ d¹ng ph©n tËp ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt ë TTD§.
C¸c hÖ thèng TTD§ FDMA vµ TDMA sö dông FDD (ghÐp song c«ng ph©n chia theo
tÇn sè) chØ cho phÐp sö dông ph©n tËp kh«ng gian thu (Receiving Diversity) ë BTS.
C¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng sö dông TDD (ghÐp song c«ng ph©n chia theo thêi
gian) vµ CDMA cho phÐp sö dông c¶ ph©n tËp kh«ng gian thu lÉn ph©n tËp kh«ng
gian ph¸t (Transmitting Diversity). §©y lµ mét u ®iÓm lín v× ph©n tËp kh«ng gian thu
chØ ¸p dông cho BTS mµ kh«ng thÓ ¸p dông cho MS. Ph©n tËp kh«ng gian ph¸t sÏ ¸p
dông cho MS. ë th«ng tin di ®éng cã thÓ coi nhÈy tÇn ë GSM vµ MC ë CDMA lµ mét
d¹ng cña ph©n tËp tÇn sè. ë ®©y còng cã thÓ coi ®an xen lµ mét d¹ng c¶i tiÕn cña
ph©n tËp thêi gian.
Bé c©n b»ng thÝch øng ¸p dông cho GSM ®îc gäi lµ bé c©n b»ng Viterbi. Bé
c©n b»ng nµy cho phÐp xö lý tÝn hiÖu ph¶n x¹ trÔ ®Õn 15s (bèn bit). C¸c m¸y thu
CDMA kh«ng sö dông c¸c bé c©n b»ng nµy mµ thay vµo ®ã chóng sö dông m¸y thu
RAKE. M¸y thu RAKE cho phÐp c©n b»ng pha cña c¸c tÝn hiÖu ®Õn tõ c¸c ®êng
kh¸c nhau vµ tæ hîp chóng thµnh mét tÝn hiÖu tèt nhÊt. BiÖn ph¸p nµy kh«ng nh÷ng
chèng ®îc pha ®inh mµ cßn lîi dông ®îc nã.
C©u 11
§¸p ¸n
HiÖn tîng gÇn-xa lµ hiÖn tîng xÈy ra khi MS di ®éng thay ®æi kho¶ng c¸ch so víi
BS phôc vô nã. HiÖn tîng nµy g©y ra c¸c ¶nh hëng kh¸c nhau ë hÖ thèng th«ng tin di
®éng TDMA vµ CDMA. ë hÖ thèng TDMA hiÖn tîng nµy lµm mÊt ®ång chØnh pha
cña c¸c khe thêi gian thu ®îc ë BTS cßn ë hÖ thèng CDMA hiÖn tîng nµy lµm t¨ng
nhiÔu ®ång kªnh.
(ý thø hai) C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn c«ng suÊt ë c¸c hÖ thèng th«ng tin di
®éng tæ ong CDMA
ë c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng tæ ong CDMA, c¸c m¸y di ®éng ®Òu ph¸t
chung mét tÇn sè ë cïng thêi gian nªn chóng g©y nhiÔu ®ång kªnh ®èi víi nhau. ChÊt
lîng truyÒn dÉn cña ®êng truyÒn v« tuyÕn ®èi víi tõng ngêi sö dông trong m«i trêng
®a ngêi sö dông phô thuéc vµo tû sè Eb/N0, trong ®ã Eb lµ n¨ng lîng bit cßn N0 lµ mËt
®é t¹p ©m tr¾ng Gaus¬ céng bao gåm tù t¹p ©m vµ t¹p ©m quy ®æi tõ m¸y ph¸t cña
c¸c ngêi sö dông kh¸c. §Ó ®¶m b¶o tû sè E b/N0 kh«ng ®æi vµ lín h¬n ngìng yªu cÇu
cÇn ®iÒu khiÓn c«ng suÊt cña c¸c m¸y ph¸t cña c¸c ngêi sö dông theo kho¶ng c¸ch cña
nã víi tr¹m gèc. NÕu nh ë c¸c hÖ thèng FDMA vµ TDMA viÖc ®iÒu chØnh c«ng suÊt
nµy kh«ng b¾t buéc th× ë hÖ thèng CDMA ®iÒu chØnh c«ng suÊt lµ b¾t buéc vµ
®iÒu chØnh c«ng suÊt ph¶i nhanh nÕu kh«ng dung lîng cña hÖ thèng sÏ bÞ gi¶m.
Ch¼ng h¹n nÕu c«ng suÊt thu ®îc cña mét ngêi sö dông nµo ®ã ë tr¹m gèc lín h¬n mêi
lÇn c«ng suÊt ph¸t cña c¸c ngêi sö dông kh¸c, th× nhiÔu giao thoa ®ång kªnh do ngêi sö
25
dông nµy g©y ra còng lín gÊp mêi lÇn nhiÔu cña c¸c ngêi sö dông kh¸c. Nh vËy dung
lîng cña hÖ thèng sÏ gi¶m ®i mét lîng b»ng chÝn. C«ng suÊt thu ®îc ë tr¹m gèc phô
thuéc vµo kho¶ng c¸ch cña c¸c m¸y di ®éng so víi tr¹m gèc vµ cã thÓ thay ®æi ®Õn 80
dB.
Dung lîng cña mét hÖ thèng di ®éng CDMA ®¹t gi¸ trÞ cùc ®¹i nÕu c«ng suÊt
ph¸t cña m¸y di ®éng ®îc ®iÒu khiÓn sao cho ë tr¹m gèc c«ng suÊt thu ®îc lµ nh nhau
®èi víi tÊt c¶ c¸c ngêi sö dông. §iÒu khiÓn c«ng suÊt ®îc sö dông cho ®êng lªn ®Ó
tr¸nh ®îc hiÖn tîng gÇn-xa vµ gi¶m thiÓu ¶nh hëng cña nhiÔu lªn dung lîng hÖ thèng.
§èi víi c«ng suÊt ®êng xuèng kh«ng cÇn ®iÒu khiÓn c«ng suÊt ë hÖ thèng
®¬n «, v× nhiÔu g©y ra do tÝn hiÖu cña c¸c ngêi sö dông kh¸c lu«n ë møc kh«ng ®æi
®èi víi tÝn hiÖu h÷u Ých. TÊt c¶ c¸c tÝn hiÖu ®Òu ®îc ph¸t chung vµ v× thÕ kh«ng
xÈy ra sù kh¸c biÖt vÒ tæn hao truyÒn sãng nh ë ®êng lªn. Tuy nhiªn ®èi víi hÖ thèng
®a « ®iÒu khiÓn c«ng suÊt còng cÇn thiÕt nÕu kh«ng c«ng suÊt ph¸ tõ BTS nµy sÏ
g©y nhiÔu lín cã c¸c MS ë c¸c « khy¸c. Ngoµi viÖc gi¶m hiÖn tîng gÇn-xa, ®iÒu
khiÓn c«ng suÊt cßn ®îc sö dông ®Ó gi¶m hiÖn tîng che tèi vµ duy tr× c«ng suÊt ph¸t
trªn mét ngêi sö dông, cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o tû sè bit lçi ë møc cho tríc, ë møc tèi
thiÓu. Nh vËy ®iÒu khiÓn c«ng suÊt cßn cho mét c¸i lîi kh¸c lµ kÐo dµi tuæi thä cña
acqui trong c¸c m¸y cÇm tay.
(ý thø ba) Mét ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn c«ng suÊt lµ ®o tù ®iÒu khuyÕch (AGC:
Automatic Gain Control) ë m¸y thu di ®éng. Tríc khi ph¸t, tr¹m di ®éng gi¸m s¸t tæng
c«ng suÊt thu ®îc tõ tr¹m gèc. C«ng suÊt ®o ®îc cho thÊy tæn hao ®êng truyÒn ®èi
víi tõng ngêi sö dông. Tr¹m di ®éng ®iÒu chØnh c«ng suÊt ph¸t cña m×nh tû lÖ
nghÞch víi tæng c«ng suÊt mµ nã thu ®îc. Cã thÓ ph¶i ®iÒu chØnh c«ng suÊt ë mét
d¶i ®éng lªn tíi 80 dB. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc gäi lµ ®iÒu chØnh c«ng suÊt vßng hë
(Open-loop Power Control), ë ph¬ng ph¸p nµy tr¹m gèc kh«ng tham gia vµo c¸c thñ tôc
®iÒu khiÓn c«ng suÊt.
Trë ng¹i khi sö dông ®o ®Ó tù ®iÒu khuyÕch ®Ó ®iÒu chØnh c«ng suÊt lµ sù
thay ®æi rÊt lín tæn hao ë ®êng truyÒn lªn vµ xuèng. TÇn sè trung t©m cña c¸c ®êng
lªn vµ xuèng th«ng thêng n»m ë c¸c b¨ng tÇn kh¸c nhau. Trong trêng hîp nµy kh«ng cßn
tÝnh ®¶o lÉn gi÷a hai ®êng. V× thÕ tæn hao ®êng truyÒn ë hai ®êng sÏ kh¸c nhau.
ThÝ dô ë hÖ thèng th«ng tin tæ ong IS-95 hai tÇn sè trung t©m nµy kh¸c nhau 45
MHz, tæn hao ®êng truyÒn cña hai ®êng cã thÓ kh¸c nhau tíi vµi dB.
Cã thÓ ®¹t ®îc ®iÒu khiÓn c«ng suÊt trung b×nh thêi gian dµi hiÖu qu¶ h¬n
b»ng s¬ ®å ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng kÝn (Closed-loop Power Control). Ph¬ng
ph¸p nµy ®ßi hái tr¹m gèc ph¶i thêng xuyªn liªn hÖ víi tr¹m di ®éng ®Ó nã thay ®æi
c«ng suÊt mét c¸ch thÝch øng. Tr¹m gèc ®¸nh gi¸ c«ng suÊt tÝn hiÖu cña ngêi sö dông
ë ®êng lªn vµ so s¸nh nã víi c«ng suÊt ngìng danh ®Þnh. Trªn c¬ së møc thu cao hay
thÊp h¬n ngìng, tr¹m gèc ph¸t lÖnh mét bit ®Õn tr¹m di ®éng ®Ó h¹ thÊp hoÆc n©ng
cao c«ng suÊt ph¸t cña tr¹m di ®éng lªn mét nÊc cè ®Þnh biÓu thÞ ë dB (1 dB ch¼ng
h¹n). Ph¬ng ph¸p nµy ®îc gäi lµ ®iÒu khiÓn "Bang-Bang".
26
Vßng nãi trªn sÏ g©y trÔ b»ng tæng cña thêi gian ph¸t lÖnh vµ thêi gian cÇn
thiÕt ®Ó thùc hiÖn lÖnh ë m¸y ph¸t cña tr¹m di ®éng.
ë mét hÖ thèng thùc tÕ ngêi ta cã thÓ sö dông kÕt hîp ®iÒu khiÓn vßng hë vµ
kÝn. C«ng suÊt ®Þnh danh cã thÓ ®îc g¾n víi møc c«ng suÊt cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®îc
tû sè bit lçi cho tríc. Tuy nhiªn do hiÖn tîng che tèi møc c«ng suÊt nµy cã thÓ thay ®æi.
V× thÕ cÇn thªm mét vßng ®iÒu chØnh c«ng suÊt ®îc gäi lµ vßng ngoµi (Outer Loop)
®Ó ®iÒu chØnh møc c«ng suÊt ®Þnh danh ®Õn tû sè bit lçi yªu cÇu.
Tèc ®é thùc hiÖn ®iÒu chØnh c«ng suÊt phô thuéc vµo viÖc hµm ®iÒu chØnh
c«ng suÊt ®îc thiÕt kÕ theo sù che tèi luËt log chuÈn t¾c chËm hay chØ theo sù thay
®æi tæn hao ®êng truyÒn. NÕu ®iÒu chØnh c«ng suÊt tu©n theo pha ®inh ®a tia
nhanh, th× tèc ®é ®iÒu chØnh c«ng suÊt ph¶i lín h¬n tèc ®é pha ®inh cùc ®¹i mêi
lÇn. NÕu ®iÒu chØnh c«ng suÊt ®îc thiÕt kÕ theo thay ®æi luËt log chÝnh t¾c
chËm do che tèi th× tÝn hiÖu thu ®îc sÏ thÓ hiÖn pha ®inh Rayleigh nhanh sau khi
®iÒu chØnh c«ng suÊt.
C¸c lÖnh ®iÒu khiÓn c«ng suÊt ®îc ph¸t ë ®êng xuèng kh«ng ®îc m· ho¸ kiÓm
so¸t lçi ®Ó gi¶m thiÓu trÔ vßng.
C©u 1
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) CÊu tróc s¬ ®å líp vËt lý cña GSM MS ®îc cho trªn h×nh 1.
27
A/D Ph©n M· hã a M· hã a GhÐp MËt m· LËp khu«n § iÒu
®o¹ n tiÕng kª nh xe n ho¸ côm chÕ
160 mÉu
3 kHz 260bit/20ms 456bit/20mg 270 kbit/s
13 bit
22,8 kbit/s ë khe TS
H×nh 1 cho thÊy qu¸ tr×nh xö lý tÝn hiÖu sè vµ biÕn ®æi vµo sãng v« tuyÕn ë
líp vË lý cu¶ GSM.
M· hãa tiÕng
TiÕng nãi tõ micro ®îc biÕn ®æi thµnh tÝn hiÖu ®iÖn ®îc läc b¨ng th«ng
3kHz, ®îc biÕn ®æi A/D víi tÇn sè lÊy m·u 8000 mÉu/gi©y, lîng tö hãa ®ång ®Òu,
m· hãa 13 bit cho mét mÉu, ®îc ph©n ®o¹n thµnh c¸c ®o¹n 160bit/20ms. Sau cïng c¸c
®o¹n nµy ®îc m· hãa tiÕng thµnh ®o¹n 260bit/20ms (13kbps)
M· hãa kªnh
Hai ph¬ng ph¸p m· hãa kªnh sau ®©y ®îc sö dông:
1. M· hãa khèi tuyÕn tÝnh (CRC) ®Ó ph¸t hiÖn lçi
2. M· hãa xo¾n ®Ó söa lçi
M· hãa khèi tuyÕn tÝnh sö dông ®a thøc t¹o m· sau ®©y cho TCH: : X 3+X+1 (sè bit
kiÓm tra lµ 3), cßn m· hãa xo¾n cho TCH sö dông hai ®a thøc t¹o m·: g1(x) = 1+x3+x4
vµ g2(x)= 1+x+x3+x4 (®é dµi h¹n chÕ k=4 vµ tû lÖ m· r=1/2). §Çu ra m· hãa
kªnh ta ®îc c¸c ®o¹n 456bit/20ms (tèc ®é 22,8 kbps)
§an xen
GSM sö dông ®an xen hai møc. T¹i møc thø nhÊt ®o¹n 456 bit ®îc viÕt vµo
mét ma trËn nhø 857 (8 hang, 57 cét) phÇn tö nhí 1 bit theo hµng vµ ®îc ®äc ra theo
cét. §Çu ra ®îc 8 lkhèi 57 bit. T¹i ®an xen møc hai, c¸c khèi ra møc mét ®îc x¸o trén
theo khèi vµ theo tøng bit trong mçi khèi. Sau ®ã cø hai khèi ®îc ghÐp chung thµnh
tõng côm 114 bit.
MËt m·
MËt m· ho¸ tÝn hiÖu ®¹t ®îc b»ng thao t¸c hoÆc lo¹i trõ (XOR) gi÷a mét chuçi
ngÉu nhiªn víi 114 bit cña côm b×nh thêng, nghÜa lµ víi tÊt c¶ c¸c bit th«ng tin trõ c¸c
28
cê lÊy c¾p . §Ó gi¶i mËt m· ngêi ta thùc hiÖn thao t¸c hoÆc lo¹i trõ (XOR) gi÷a tÝn
hiÖu thu víi chuçi ngÉu nhiªn.
TÝn hiÖu sè 0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 0 1 . .
Chuçi mËt m· 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 . .
TÝn hiÖu ®· mËt m· ho¸ 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 . ,
Chuçi mËt m· ®îc t¹o ra tõ sè khung vµ kho¸ mËt m· Kc theo thuËt to¸n A5 (b¶ng
1). Kho¸ Kc gièng nhau gi÷a thu vµ ph¸t, sè khung thay ®æi tõ côm nµy ®Õn côm kh¸c,
vËy mçi côm cña mét cuéc th«ng tin trong mét híng (®êng lªn hoÆc ®êng xuèng) sÏ sö
dông chuçi mËt m· kh¸c nhau. ThuËt to¸n A5 nh nhau cho m¹ng GSM toµn cÇu v× ph¶i
®¶m b¶o kh¶ n¨ng chuyÓn vïng (Roaming) cña MS. 22 bit sè khung kÕt hîp víi 64 bit
Kc theo thuËt to¸n A5 ®Ó t¹o ra chuçi ngÉu nhiªn 144 bit.
29
Ta thÊy ë MSK nÕu bit ®iÒu chÕ ë thêi ®iÓm xÐt gièng nh bit ë thêi ®iÓm tr-
íc ®ã t sÏ thay ®æi tuyÕn tÝnh tõ 0 ®Õn /2 , ngîc l¹i nÕu bit ®iÒu chÕ ë thêi
®iÓm xÐt kh¸c víi bit tríc ®ã th× t sÏ thay ®æi tuyÕn tÝnh tõ 0 ®Õn - /2 .
Sù thay ®æi gãc pha ë ®iÒu chÕ MSK còng dÉn ®Õn thay ®æi tÇn sè theo
quan hÖ sau:
i = d(t)/dt = c + k i
2T
1
Hay f 1 = fc + k i (3)
4T
Cô m thu
S è liÖu S S è liÖu VITERBI
Chä n s ao c ho
Bé t ¬ng
Kh¸ c ? Kh¸ c nhau
quan
Th« ng tin Ýt nhÊt
mÒm
Cô m lý t ë ng
M« h×nh
? S ? kª nh
30
C©u 2
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) C¸c kªnh ë giao diÖn v« tuyÕn cña GSM ®îc tæ chøc theo hai kh¸i niÖm:
kªnh vËt lý vµ kªnh logic.
Kªnh vËt lý ë GSM ®îc x¸c ®Þnh b»ng mét khe thêi gian vµ mét cÆp tÇn sè.
GSM sö dông ph¬ng thøc ®a truy nhËp FDMA/TDMA/FDD. Mçi kªnh tÇn sè mang 8
khe thêi gian hay 8 kªnh vËt lý.
Ph©n bè tÇn sè ë GSM ®îc quy ®Þnh n»m trong d¶i tÇn 890-960 MHz víi bè
trÝ 0c¸c kªnh tÇn sè nh sau:
31
réng lµ 15/26 ms (577 s ) ë mét trong kªnh tÇn sè cã ®é réng 200 KHz nãi trªn. S¬ ®å
m« t¶ c¸ch kÕt hîp FDMA vµ TDMA ®îc cho ë h×nh 1.
TÇn s è
(FDMA)
200KHz 7 0 1 2 3 4 5 6 7 0 1 2
Thê i gia n
(khe thê i gia n) (TDMA)
15/26 ms
Mçi mét kªnh tÇn sè cho phÐp tæ chøc c¸c khung truy nhËp theo thêi gian, mçi
khung bao gåm 8 khe thêi gian tõ 0 ®Õn 7 (TS0,TS1....,TS7).
TDMA ®îc tæ chøc theo kiÕn tróc ph©n cÊp nh sau:
TS (khe thêi gian) réng 12/260,577ms
F (khung)= 8TS réng 120/264,615ms
MF (®a khung) = 51F (cho kªnh ®iÒu khiÓn) réng 3060/13ms hoÆc 26F (cho
TCH) réng 120 ms
SF (siªu khung)= 5126=1326F réng 2,12s
SS (siªu siªu khung)=2048SS réng trªn 3 giê
C©u 3
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) Kªnh logic ®îc ®Æc trng b»ng th«ng tin tiếng, sè liÖu của ngêi sö dông
vµ b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn.
CÊu tróc c¸c kªnh l«gic ë giao diÖn v« tuyÕn ®îc cho ë h×nh 1.
32
Kª nh logic
TCH CCH
Kª nh ® êng lª n
FCCH PCH
Kª nh ® êng xuèng SACCH
Kª nh hai chiÒu
33
PCH (Paging Channel: kªnh t×m gäi): kªnh nµy ®îc sö dông cho ®êng xuèng ®Ó
t×m gäi tr¹m di ®éng. §©y lµ kªnh ®êng xuèng.
RACH (Random Access Channel: kªnh truy nhËp ngÉu nhiªn): kªnh nµy ®îc MS sö
dông ®Ó yªu cÇu ®îc dµnh mét kªnh SDCCH (Stand Alone Dedicated Control
Channel). §©y lµ kªnh ®êng lªn.
AGCH (Access Grant Channel: kªnh cho phÐp truy nhËp): kªnh nµy chØ ®îc sö
dông ë ®êng xuèng ®Ó chØ ®Þnh mét kªnh SDCCH cho MS.
C©u 4
Tr×nh bµy s¾p ®Æt c¸c kªnh logic lªn c¸c kªnh vËt lý ë GSM
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
Khe thêi gian 0 cña tÇn sè v« tuyÕn C 0 cña mét « ®îc sö dông ®Ó ®¶m b¶o tæ
hîp (d) hoÆc (e) ®îc tr×nh bÇy ë trªn. MS sÏ t×m kªnh hiÖu chØnh tÇn sè FCCH. Khi
t×m ®îc kªnh nµy nã biÕt ®îc ®©y lµ khe thêi gian 0. Lu ý r»ng C0 mang BCCH cña
mét « kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i b»ng tÇn sè C 0 ë « kh¸c, C0 chØ ®Ó ký hiÖu kªnh tÇn sè
mang BCCH ë mét «. C0 còng kh«ng nhÊt thiÕt cã tÇn sè nhá nhÊt ®îc sö dông ë «.
GhÐp c¸c kªnh cña tæ hîp (2) ®îc cho ë h×nh 1. Chu kú lÆp cña ghÐp kªnh lµ 51
khung TDMA , trong ®ã ë mçi khung chØ cã khe TS0 ®îc sö dông.
C¸ c khung
TDMA 0 12 7012 701
FS B C FS C C FS C C FS C C FS C C I
BCCH + CCCH
(® ê ng xuè ng )
F: FCCH, S : S CH, B: BCCH, C: CCCH (P CH ha y AGCH), I: IDL: ®Ó trè ng
ë ®êng xuèng BTS ph¶i ph¸t ë tÊt c¶ c¸c khe thêi gian cña tÊt c¶ c¸c khung
TDMA cña C0 ®Ó MS cã thÓ ®o ®îc cêng ®é trêng tõ BTS vµ quyÕt ®Þnh nhËp
m¹ng ë BTS nµo hoÆc chuyÓn sang BTS nµo. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy khuyÕn nghi
GSM cho phÐp sö dông c¸c côm t×m gäi gi¶ vµ c¸c côm gi¶. CCCH ®îc thay thÕ b»ng
c¸c côm t×m gäi gi¶ khi kh«ng ph¸t t×m gäi vµ c¸c côm gi¶ víi c¸c bit ®Þnh tr íc ®îc
35
®Æt vµo tÊt c¶ c¸c khe thêi gian rçng. FCCH, SCH, BCCH lu«n lu«n ®îc ph¸t ®i ë c¸c
khung t¬ng øng.
TS0 ë ®êng lªn cña C0 kh«ng chøa c¸c kªnh trªn. MS sö dông khe nµy ®Ó truy
nhËp. VËy chØ cã RACCH ®îc sö dông khe thêi gian nµy cña C0.
Tæ hîp c¸c kªnh ®iÒu khiÓn dµnh riªng ®øng mét m×nh vµ ®iÒu khiÓn liªn
kÕt chËm (5) cã thÓ ®îc s¾p xÕp ë mäi khe thêi gian cña mäi sãng mang trõ khe thêi
gian 0 cña C0 (h×nh 2).
Trong trêng hîp mÆc ®Þnh tæ hîp nµy ®îc ®Æt ë TS1 cña C0. V× tèc ®é bit
trong khi ®¨ng ký vµ thiÕt lËp cuéc gäi kh¸ chËm, nªn cã thÓ cho phÐp 8 MS chia sÎ
mét khe thêi gian cho b¸o hiÖu, nghÜa lµ s¾p xÕp 8 SDCCH trªn mét khe thêi gian
®Ó sö dông kªnh vËt lý hiÖu qu¶ h¬n. 8 kªnh nµy ®îc gäi lµ c¸c kªnh con. Bèn TS 1
®Çu ë cÊu tróc ®a khung 51 ®îc sö dông ®Ó b¸o hiÖu cho MS thø nhÊt, 4 TS 1 tiÕp
theo cho b¸o hiÖu MS thø hai ... . CÊu tróc nµy ®îc lÆp l¹i ®Þnh kú trªn 102 khung
TDMA. Lu ý r»ng ®êng lªn vµ ®êng xuèng dÞch nhau vÒ thêi gian, ®Ó kªnh con
SDCCH sè 0 ë ®êng xuèng ®îc ph¸t ë c¸c khung 0-3 cßn ë ®êng lªn ë c¸c khung 15-18.
Nhê vËy MS cã ®ñ thêi gian ®Ó tÝnh to¸n tr¶ lêi cho SDCCH ®êng xuèng.
C¸ c khung
TDMA 0 12 7012 701
D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 A0 A1 A2 A3 I I I
D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 A4 A5 A6 A7 I I I
S DCCH+S ACCH
(® ê ng xuè ng )
C¸ c khung
TDMA 0 12 7012 701
A5 A6 A7 I I I D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 A0
A1 A2 A3 I I I D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 A4
S DCCH+S ACCH
(® ê ng lª n)
Dx: S DCCH, Ax: S ACCH, I: IDLE: ®Ó trè ng
36
Khi sö dông c¸c tæ hîp (a), (d), (l) c¸c khe thêi gian TS 0, TS1 cña C0 ®îc dµnh
cho c¸c kªnh l«gic ®iÒu khiÓn, chØ cßn l¹i c¸c khe TS 2 ®Õn TS7 ®îc dµnh cho c¸c
kªnh lu lîng. TCH ®îc s¾p xÕp trªn c¸c kªnh vËt lý cïng víi SACCH (h×nh 4.8) . ë h×nh
nµy ta thÊy chu kú lÆp lµ 26 khung/120ms.
C¸ c khung
TDMA 0 12 7012 701 2
TT TT T TT T T TT T A TT TT T TT TTT T T I
TCH (TS 2)
(® ê ng xuè ng )
T: TCH, A: S ACCH, I: IDLE: ®Ó trè ng
C©u 5
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) §o
Trong qu¸ tr×nh cña mét cuéc gäi tr¹m di ®éng liªn tôc b¸o c¸o cêng ®é tÝn hiÖu
(qua kªnh SDCCH) cña c¸c BTS l©n cËn cho hÖ thèng. §o cêng ®é tÝn hiÖu cña c¸c
BTS l©n cËn ®îc tr¹m di ®éng thùc hiÖn khi nã kh«ng bËn lµm c¸c c«ng viÖc kh¸c,
nghÜa lµ trong kho¶ng thêi gian gi÷a ph¸t vµ thu ë khe thêi gian dµnh cho nã (h×nh 1).
Cêng ®å tÝn hiÖu cña BTS phôc vô tr¹m di ®éng ®îc ®o khi thu ë khe thêi gian dµnh
cho MS. MS ®îc th«ng b¸o ph¶i ®o c¸c sãng mang BCCH nµo th«ng qua th«ng tin hÖ
thèng ë SACCH. §Ó ®¶m b¸o ®o ®óng BTS cÇn thiÕt MS ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nhËn
d¹ng cña BTS nµy. NhËn d¹ng cña BTS ®îc cho bëi gi¸ trÞ BSIC
37
C¸ c khung TDMA
24 25 § Ó trè ng
§ ê ng xuè ng 0 1 2 7 0 1 2 7 0 1 2
1 1
45 Mhz 3 4
2 2
0 1 2 7 0 1 2 7 0 1 2
§ ê ng lª n
24 25 § Ó trè ng
C¸ c khung TDMA
®îc ph¸t trªn SCH ë TS0/C0. V× thÕ trong thêi gian khung rçi ë ®a khung cho TCH (26
khung TDMA), MS ph¶i kiÓm tra BSIC (m· nhËn d¹ng tr¹m gèc) cña c¸c BTS l©n cËn.
MS chØ ®o cêng ®é tÝn hiÖu t¬ng øng víi 6 BSIC cña c¸c BTS l©n cËn.
C¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau cña MS ®îc ký hiÖu ë h×nh 1 nh sau:1) MS thu vµ ®o
tÝn hiÖu ë BTS ®ang phôc vô nã (TS2); 2) MS ph¸t; 3) MS ®o cêng ®é tÝn hiÖu ë
mét trong sè c¸c « l©n cËn; 4) MS ®äc BSIC trªn SCH (TS 0) cho mét trong sè c¸c «
m¹nh nhÊt. NÕu MS kh«ng ®ång bé víi « mµ nã muèn nhËn d¹ng, th× nã kh«ng t×m
®îc TS0 mang BCCH. V× thÕ nã ph¶i ®o ë kho¶ng thêi gian Ýt nhÊt lµ 8 khe thêi gian
®Ó ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n TS0 mang BCCH.
(ý thø hai) MS chØ ®äc TS 0 cha ®ñ, nã ph¶i t×m ®îc SCH ë khe nµy. Ta biÕt r»ng
®a khung chøa SCH ®îc tæ chøc sao cho cø 10 khung th× cã mét SCH, v× vËy x¸c
suÊt MS thu ®îc khung ®óng chøa BSIC chØ lµ 10%. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c¸c
®a khung TCH trît so víi c¸c ®a khung mang th«ng tin ®iÒu khiÓn. §Ó vËy c¸c ®a
khung TCH chøa 26 khung cÇn ®a khung ®iÒu khiÓn chøa 51 khung. §iÒu nµy cã
nghÜa lµ khung IDLE sÏ trît trªn tÊt c¶ c¸c kªnh ®iÒu khiÓn ë TS0 vµ cuèi cïng nã sÏ
gËp ®îc SCH.
NhÈy tÇn
Kh¶ n¨ng nhÈy tÇn ®îc ngêi khai th¸c m¹ng sö dông hoÆc trªn toµn bé m¹ng
hoÆc mét phÇn m¹ng. Môc ®Ých chÝnh cña tÝnh n¨ng nµy lµ ®¶m b¶o sù ph©n tËp
ë ®êng truyÒn dÉn (®Æc biÖt t¨ng hiÖu qña cña m· ho¸ kªnh vµ ®an xen ®èi víi MS
chuyÓn ®éng chËm) vµ trung b×nh ho¸ tû sè tÝn hiÖu trªn nhiÔu (C/I) ®Ó d¶m b¶o tû
sè nµy lín h¬n møc ngìng. Nguyªn lý nhÈy tÇn nh sau, ë mét khe thêi gian tr¹m di ®éng
ph¸t ë mét tÇn sè, sau ®ã nã chuyÓn sang ph¸t ë tÇn sè kh¸c ë khe thêi gian sau ...
NhÈy tÇn sè xÈy ra gi÷a c¸c khe thêi gian víi tèc ®é 217 lÇn trong mét gi©y. C¸c tÇn
sè ph¸t vµ thu lu«n lu«n song c«ng (c¸ch nhau 45 MHz) nghÜa lµ c¸c ®êng lªn vµ ®êng
xuèng sö dông cïng mét chuçi nhÈy tÇn. Chuçi nhÈy tÇn trong mét « hoµn toµn trùc
giao nghÜa lµ kh«ng xÈy ra va ch¹m gi÷a c¸c th«ng tin. C¸c chuçi nµy còng ®éc lËp
®èi víi c¸c « ®ång kªnh (sö dông cïng tËp tÇn sè). Chuçi nhÈy tÇn ®îc MS tÝnh to¸n
trªn c¸c th«ng sè nhËn ®îc tõ BTS mçi khi thay ®æi kªnh.
38
(ý thø ba) ChuyÓn giao
ë GSM, khëi xíng yªu cÇu chuyÓn giao ®îc thùc hiÖn bëi BSC trªn c¬ së ®¸nh
gi¸ møc thu vµ chÊt lîng thu cña ®êng lªn vµ ®êng xuèng. Theo nguyªn lý qu¸ tr×nh
quyÕt ®Þnh chuyÓn giao gåm bíc (h×nh 3) dùa trªn sè liÖu ®o do MS cung cÊp trªn
kªnh SACCH vµ sè liÖu ®o cña chÝnh BTS hoÆc MSC.
C¸c sè liÖu quan trong nhÊt lµ møc tÝn hiÖu thu hiÖn thêi cña kªnh (RXLEV)
vµ chÊt lîng tÝn hiÖu (RXQUAL) c¶ ë ®êng lªn (®o t¹i BSS) vµ ë ®êng xuèng (®o t¹i
MS). §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc c¸c « l©n cËn lµ c¸c ®Ých tiÒm n¨ng ®Ó chuyÓn giao,
MS ®o møc tÝn hiÖu thu cña chóng RXLEV_CELL(n) cho sè « lªn ®Õn 16 «. C¸c gi¸
trÞ RXLEV cña 6 « thu ®îc tèt nhÊt sÏ ®îc b¸o c¸o cho BSS cø 480 ms mét lÇn. C¸c tiªu
chuÈn kh¸c cho gi¶i thuËt quyÕt ®Þnh chuyÓn giao lµ: ®Þnh tríc thêi gian (TA:
Timing Advance) vµ c¸c kÕt qu¶ ®o nhiÔu trong c¸c khe kh«ng ®îc sö dông. C¸c gi¸
trÞ ®o ®îc cËp nhËt cø 480 ms mét lÇn.
§ ê ng xuè ng § ê ng lª n
C¸ c gi¸ trÞ®ä cña BTS
C¸ c gi¸ trÞ®ä cña MS (RXLEVEL, RXQUAL, kho¶ ng
(RXLEVEL, RXQUAL, c¸ ch, nhiÔu trong c¸ c khe thê i
RXLEV a dja ce nt BCCH) gia n kh«ng bÞchiÕm)
Qu¸ tr×nh xö lý kÕt qu¶ ®o thùc hiÖn tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ trung b×nh tõ c¸c
kÕt qu¶ ®o víi Ýt nhÊt lµ 32 gi¸ trÞ cña RXLEV vµ RXQUAL. C¸c gi¸ trÞ trung b×nh
nhËn ®îc ®îc so s¸nh víi gi¸ trÞ ngìng quy dÞnh. C¸c gi¸ trÞ ngìng nµy ®îc lËp cÊu
h×nh cho tõng BSS th«ng qua c¸c giao diÖn qu¶n lý cña hÖ thèng khai th¸c vµ b¶o d-
ìng (OMS). Nguyªn lý so s¸nh víi ngìng dùa trªn thÝ nghiÖm Bernulli: nÕu trong sè Ni
39
gi¸ trÞ trung b×nh cuèi cïng cña tiÓu chuÈn i cã P i thÊp h¬n ngìng RXLEV hay
RXQUAL th× cã thÓ ph¶i chuyÓn giao. Ngoµi ra BSS cã thÓ tÝnh to¸n quü c«ng suÊt
PBGT(n) thÓ hiÖn tæn hao ®êng ttuyÒn hiÖn thêi cña BTS n ®Ó lµm tiªu chÝ
chuyÓn giao. BTS n nµo cã PBGT nhá nhÊt sÏ lµ « ®îc chuyÓn ®Õn.
Cuèi cïng MSC quyÕt ®Þnh « ®Ých ®Ó chuyÓn giao. QuyÕt ®Þnh chuyÓn
giao sÏ xÐt ®Õn c¸c tiªu chuÈn sau theo møc u tiªn gi¶m dÇn: chuyÓn giao do chÊt lîng
tÝn hiÖu (RXQUAL), møc tÝn hiÖu thu (RXLEV), kho¶ng c¸ch vµ tæn hao ®êng
truyÒn (PBGT). Quy ®Þnh u tiªn nµy ®Æc biÖt hiÖu qu¶ khi kh«ng cã ®ñ c¸c kªnh lu
lîng vµ cã nhiÒu yªu cÇu chuyÓn giao ®ßi hái kªnh.
C©u 6
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) Cã thÓ chia ®êng truyÒn dÉn tiÕng bªn trong GSM thµnh c¸c ®o¹n sau
®©y ((h×nh 1):
Tr¹m di ®éng
Tõ tr¹m di ®éng ®Õn tr¹m gèc.
Tõ tr¹m gèc BTS ®Õn bé chuyÓn ®æi m· (TRAU: Transcoder Rate Adaptation
Unit)
Tõ TRAU ®Õn MSC (hay IWF).
Trong ®ã TRAU cã thÓ ®îc ®Æt ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau .
M¹ ng GSM
40
H×nh 1. TruyÒn dÉn trong GSM
C©u 7
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) SMS ®iÓm ®Õn ®iÓm (SMS p-p) lµ dÞch vô riªng gi÷a hai ngêi sö
dông. GSM ®· ®Þnh nghÜa c¸c dÞch vô xa cho SMS nh: SMS-MO (khëi xíng tõ di
®éng) vµ SMS-MT (kÕt cuèi ë `di ®éng). B»ng dÞch vô nµy ngêi sö dông ph¸t ®i mét
x©u c¸c ký tù ch÷ vµ sè ®Õn ngêi sö dông kh¸c. C¸c nhµ khai th¸c còng cã thÓ sö dông
SMS ®Ó th«ng b¸o cho ngêi sö dông vÒ mét tr¹ng th¸i nµo ®ã (sè lîng c¸c b¶n tin ®ang
®îi trong hép th tiÕng). SMS ®iÓm ®Õn ®iÓm lµ dÞch vô sè liÖu sö dông kªnh b¸o
hiÖu (SDCCH) ®Ó truyÒn t¶i sè liÖu trªn giao diÖn v« tuyÕn. SMS còng më ra kh¶
n¨ng GSM PLMN ®¶m b¶o viÔn tin. Ch¼ng h¹n b»ng mét thiÕt bi cña ngêi sö dông
thu nhá, m¸y b¸n hµng cã thÓ trë thµnh mét thùc thÓ göi b¶n tin ng¾n ®Ó göi b¶n tin
®Õn ngêi b¸n hµng khi cÇn cung cÊp hµng.
SMS ®îc ®Þnh nghÜa víi c¬ chÕ lu-göi. Víi c¬ chÕ nµy, b¶n tin ®ù¬c lu trong
trõ¬ng hîp kh«ng thÓ nèi ®Õn ngêi nhËn vµ sau ®ã ®îc chuyÓn ®Õn ngêi nµy khi
ngêi nµy ®· s½n sµng. Thuª bao ph¶i ®¨ng ký dÞch vô nµy ®Ó cã ®îc nã vµ th«ng tin
®¨ng ký ®îc lu trong lý lÞch thuª bao ë HLR.
Giao dÞch SMS gåm hai phÇn. Mét SME khëi ®Çu mét SM ®Ó chuyÓn nã
®Õn SC. SC khëi ®Çu mét phiªn ®Ó chuyÓn SM ®Õ n¬i nhËn. Trong thñ tôc ®îc
tr×nh bÇy díi ®©y, ta sÏ xÐt trêng hîp tæng qu¸t ®Ó chuyÓn b¶n tin ng¾n tõ MS ®Õn
MS. Trêng h¬p nµy gåm hai phÇn: SMS-MO vµ SMS-MT nh sau:
1. MS khëi ®Çu b¶n tin ng¾n víi sè danh b¹ cña SM-SC vµ sö dung c¸c giao thøc
SM-CP vµ SM-RP ®Ó chuyÓn b¶n tin nµy ®Õn MSC/VLR
2. MSC/VLR xem xÐt sè danh b¹ cña SM-SC vµ chuyÓn b¶n tin nµy ®Õn SM-
IWMSC, vµ phÇn tö nµy giao tiÕp víi SM-SC vµ chuyÓn SM
3. SM-SC trªn c¬ së ®Þa chØ phÝa kÕt cuèi giao tiÕp víi SMS-GMSC. Nã th«ng
b¸o cho SMS-GMSC r»ng cã mét b¶n tin ng¾n ®ang ®îi cho mét MS trong
m¹ng cña ngêi nhËn.
4. SMS-GSMC hái HLR vÒ vÞ trÝ hiÖn thêi cña ngêi nhËn (vÞ trÝ cña
MSC/VLR kh¸ch)
5. NÕu cã thÓ nèi ®Õn MS nhËn, HLR göi th«ng tin vÒ MSC/VLR cña MS nhËn
®Õn SMS-GMSC. SMS-GMSC chuyÓn SM ®Õn MSC nµy
6. NÕu cha thÓ nèi ®Õn MS nhËn, HLR göi tr¹ng th¸i nµy ®Õn SM-SC. Nã còng
lËp mét cê ®Ó lu th«ng tin r»ng ý ®Þnh chuyÓn kh«ng thµnh c«ng. Khi ®· cã
thÓ nèi ®Õn MS nhËn, HLR th«ng b¸o MS nµy vÒ ý ®Þnh chuyÓn. MS cã
thÓ giao tiÕp víi SM-SC ®Ó nhËn c¸c b¶n tin ®ang ®îi.
43
7. MSC/VLR t×m gäi MS qua c¸c BTS trong vïng ®Þnh vÞ ®îc ®¨ng ký cña nã.
BTS nµy thiÕt lËp mét kªnh v« tuyÕn vµ chuyÓn b¶n tin ®Õn MS nhËn.
KÕt nèi vËt lý
KÕt nèi logic
C©u 8
Tr×nh bÇy KiÕn tróc ng¨n xÕp giao thøc cña GSM
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1,5 ®iÓm
2. ý thø hai 1,5 ®iÓm
§¸p ¸p
(ý thø nhÊt) GSM sö dông b¸o hiÖu kªnh chung sè 7 (CCS N7: Common Channel
Signalling Number 7) gi÷a c¸c tæng ®µi vµ b¸o hiÖu thuª bao sè cña ISDN (DSS1:
Digital Subscriber Signalling 1) c¶i tiÕn cho m¹ng truy nh©p thuª bao v« tuyÕn. Díi
®©y ta sÏ xÐt m« h×nh ph©n líp cña c¸c b¸o hiÖu nµy. CCSN7 vµ DSS1 ®îc thiÕt kÕ
®Ó cã thÓ s¾p ®Æt trªn m« h×nh bÈy líp cña OSI (khuyÕn nghÞ CCITT X.200).
H×nh 1 cho thÊy c¸c phÇn tö cña kiÕn tróc b¸o hiÖu (mÆt ph¼ng b¸o hiÖu hay mÆt
ph¼ng ®iÒu khiÓn).
44
MSC /
VLR, HLR, GMSC
OSI MS BTS BSC MSC P STN OSI
CM
CM I lí p 7
S
MM MM MAP U
P
lí p 3 TCAP /
BSS AP
BSSAP T lí p 4-6
RR RR
U
SCCP S CCP SCCP
RR' BTS M P
lí p 3
BTSM
MTP lí p 3 MTP lí p 3 MTP lí p 3
lí p 2 LAPDm LAP D LAP D LAP D
MTP lí p 2 MTP lí p 2 MTP lí p 2 lí p 2
m m m
B¸ o hiÖu B¸ o hiÖu B¸ o hiÖu B¸ o hiÖu MT
lí p 1 MTP lí p MTP lí p 1 MTP lí p 1 lí p 1
lí p 1 lí p 1 lí p 1 lí p 1 P
1
Ra dio A-bis A
Ký hiÖu:
*CM: Conne ction ma na ge me nt = qu¶ n lý nè i th«ng; MM: Mobility ma na ge me nt = qu¶ n lý di ®é ng
*RR: Ra dio re s ource ma na ge me nt = qu¶ n lý tµi nguyª n v« tuyÕn;
*LAP Dm: Link a cce s s proce dure s on Dm-cha nne l = c¸ c thñ tôc th©m nhËp ® ê ng truyÒn ë kª nh Dm;
*LAP D: Link a cce s s proce dure s on D-cha nne l = c¸ c thñ tôc th©m nhËp ® ê ng truyÒn ë kª nh D;
*BS TM: BTS ma na ge me nt = qu¶ n lý tr¹ m gè c;
*BS S AP: Ba s e s ta tion s ys te m a pplica tion pa rt : phÇn øng dông hÖ thè ng tr¹ m gè c;
*SCCP : Signa lling conne ction control pa rt: phÇn ®iÒu khiÓn nè i th«ng b¸ o hiÖu;
*MTP: Me s s a ge tra ns fe r pa rt = phÇn truyÒn b¶ n tin;
*MAP :: Mobile a pplica tion pa rt = phÇn øng dông di ®é ng;
*TCAP : Tra ns a ction ca pa bilitie s a pplica tion pa rt = phÇn øng dông c¸ c kh¶ n¨ ng tra o ®æi;
*ISUP: ISDN us e r pa rt = phÇn ng ê i s ö dông ISDN;
*TUP : Te le phone us e r pa rt = phÇn ng ê i s ö dông ®iÖn tho¹ i.
(ý thø hai) Tæng quan c¸c giao thøc vµ giao diÖn b¸o hiÖu ë GSM ®îc cho ë h×nh
2. ë h×nh 2 c¸c giao diÖn ®îc ký hiÖu b»ng c¸c ch÷ c¸i tõ A ®Õn G. Riªng giao diÖn
gi÷a BSC vµ BTS ®îc ký hiÖu Abis vµ giao diÖn gi÷a BTS vµ MS ®îc ký hiÖu lµ Um.
C¸c giao thøc liªn quan ®Õn di ®éng lµ MAP, cßn c¸c giao thøc liªn quan ®Õn kÕt nèi
m¹ch lµ TUP hoÆc ISUP (nÕu tæng ®µi lµ ISDN).
45
CCSN7 CCSN7
ISUP/TUP ISUP/TUP Um
P S TN
CCSN7
MAP/TCAP MS
HLR EIR
C
G
VLR VLR BSS
F
BTS
B
E A
MSC MSC BSC A-bis
C©u 9
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) Sè quay cho m¸y di ®éng (MSISDN: sè cã trong danh b¹ ®iÖn thäai)
kh«ng chøa th«ng tin vÒ vÞ trÝ hiÖn thêi cña m¸y di ®éng. §Ó cã thÓ kÕt nèi ®Õn
m¸y di ®éng m¹ng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ hiÖn thêi cña MS vµ tæng ®µi MSC
®ang qu¶n lý nã. §Ó vËy cÇn nhËn ®îc th«ng tin ®Þnh tuyÕn MSRN nh ®· nãi ë
phÇn tríc. Th«ng tin nµy ®îc VLR hiÖn thêi phô tr¸ch MS Ên ®Þnh cho nã. Khi cuéc
gäi tõ m¹ng ngoµi (PSTN, ISDN,..) ®Õn tæng ®µi cæng GMSC, v× HLR lµ thùc thÓ
duy nhÊt cã thÓ cung cÊp th«ng tin ®Þnh tuyÕn, nªn GMSC ph¶i hái HLR. Chuçi c¸c
thao t¸c c¬ së ®Ó ®Þnh tuyÕn cuéc gäi ®Õn mét MS ®îc cho ë h×nh 1.
(ý thø hai) Mét tæng ®µi ISDN nhËn biÕt tõ MSISDN r»ng thuª bao bÞ gäi lµ mét
thuª bao di ®éng vµ v× thÕ nã híng cuéc gäi nµy ®Õn GMSC cña m¹ng PLMN cña
thuª bao (1). B©y giê GMSC cã thÓ yªu cÇu MSRN cho thuª bao di ®éng tõ HLR (2,3).
Dùa trªn MSRN, cuéc gäi ®îc ®Þnh tuyÕn ®Õn MSC (4). MSC quyÕt ®Þnh TMSI
46
cho MS (5,6) vµ thùc tiÖn thñ tôc t×m gäi trong vïng ®Þnh vÞ liªn quan (7). Sau khi
MS tr¶ lêi t×m gäi (8), kÕt nèi ®îc hoµn tÊt.
MS IS DN
1 IS DN
MS
MS RN
4
LA2 BS C
MS IS DN
GMS C
BTS 2
MS RN
3
MS C
TMS I 7
TMS I
7 EIR
AUC
BS C HLR
BTS 6 VLR
5
7
LA1 TMS I TMS I MS RN
MS 8
TMS I
BTS
C©u 10
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 2 ®iÓm
47
2. ý thø hai 1 ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) ThiÕt lËp cuéc gäi ra khëi xíng tõ m¸y di ®éng (MOC: Mobile
Originating Call) ®îc cho ë h×nh 1.
MS BS S /MS C VLR HLR M¹ ng CCS N7
IMSI, TMSI
Ki, Kc, LAI
S RES
NhËn thùc
S RES =
(ý thø hai) Tríc hÕt MS göi yªu cÇu kÕt nèi ®Õn MSC b»ng b¶n tin chØ thÞ thiÕt
lËp (Setup Indication), Sau ®ã MSC b¸o hiÖu cho VLR r»ng MS ®îc nhËn d¹ng b»ng
TMSI trong vïng ®Þnh vÞ LAI vµ yªu cÇu truy nhËp dÞch vô (Process Access
Request: yªu cÇu truy nhËp qu¸ tr×nh) ®Ó yªu cÇu mét sè ngÉu nhiªn RAND tõ VLR
cho khëi ®Çu nhËn thùc MS. RAND ®îc ph¸t ®Õn MS, MS göi tr¶ lêi SRES ®Õn
VLR ®Ó so s¸nh víi SRES do m¹ng t¹o ra. Sau khi nhËn thùc thµnh c«ng, qu¸ tr×nh
mËt m· ho¸ ®îc b¾t ®Çu ë giao diÖn kh«ng gian. TiÕp theo tÊt c¶ c¸c b¶n tin ®Òu ®-
îc göi ®i ë d¹ng mËt m·. MS b¾t ®Çu b¸o c¸o ®èi tîng gäi. Khi MS nhËn ®îc b¶n tin
48
c«ng nhËn th«ng tin thiÕt lËp (Info. Acknowledge for Setup) t¬ng øng víi b¾t ®Çu
kÕt nèi, MSC nhËn ®îc mét kªnh ®Ó héi tho¹i vµ Ên ®Þnh kªnh nµy cho MS (Assign).
Yªu cÇu kÕt nèi ®îc th«ng b¸o ®Õn tæng ®µi phÝa kia b»ng hÖ thèng b¸o hiÖu sè 7
(CCSN7) b»ng b¶n tin ISUP: IAM. Khi tæng ®µi phÝa kia tr¶ lêi (ACM), viÖc ®·
chuyÓn cuéc gäi ®Õn ®Çu bÞ gäi ®îc th«ng b¸o b»ng b¸o chu«ng (Alert). Cuèi cïng
®èi t¸c bi gäi nhÊc m¸y vµ kÕt nèi ®îc hoµn tÊt (Ans, Connect, Acknowledge: tr¶ lêi,
kÕt nèi, c«ng nhËn).
C©u 11
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 2 ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) §Ó thiÕt lËp cuéc gäi vµo kÕt cuèi ë m¸y di ®éng (MTC: Mobile
Terminating Call), cÇn x¸c ®Þnh vÞ trÝ chÝnh x¸c cña MS ®Ó ®Þnh tuyÕn cuéc gäi
®Õn MSC hiÖn thêi phô tr¸ch MS. V× thÕ cuéc gäi ®Õn MS lu«n ®îc ®Þnh tuyÕn
®Ó phÇn tö m¹ng cã thÓ hái HLR vÒ th«ng tin ®Þnh tuyÕn hiÖn thêi vµ sö dông nã
®Ó ®Þnh tuyÕn cuéc gäi. Th«ng thêng phÇn tö nµy lµ GMSC cña m¹ng di ®éng nhµ.
Nhê hái HLR, GMSC nhËn ®îc MSRN hiÖn thêi cu¶ MS vµ ®Þnh tuyÕn ®Õn MS
hiÖn thêi.
Phô thuéc vµo viÖc MSRN cã dîc lu trong HLR hay kh«ng hay ph¶i nhËn tõ
VLR, tån t¹i hai ph¬ng ph¸p hái. Trong trêng hîp dÇu, HLR ®îc hái cã thÓ cung cÊp
ngay MSRN (th«ng tin ®Þnh tuyÕn). Trong trêng hîp thø hai, HLR chØ nhËn vµ lu
®Þa chØ hiÖn thêi cña VLR trong khi cËp nhËt vÞ trÝ. V× thÕ tríc hÕt HLR ph¶i hái
th«ng tin ®Þnh tuyÕn tõ VLR, råi HLR míi cung cÊp th«ng tin ®Þnh tuyÕn nµy cho
GMSC ®Ó nã ®Þnh tuyÕn ®Õn MSC hiÖn thêi.
(ý thø hai) Xö lý cuéc gäi l¹i nµy t¹m bÞ ng¾t t¹i MSC ®Ó nã x¸c ®Þnh vÞ trÝ
chÝnh x¸c h¬n cu¶ MS trong vïng phôc vô cña nã (göi th«ng tin ®Ó thiÕt lËp) (h×nh
1). LAI hiÖn thêi ®îc lu trong VLR, nhng LA cã thÓ bao gåm nhiÒu «. V× thÕ kªnh
t×m gäi ®ù¬c ph¸t ë tÊt c¶ c¸c « cña LA ®Ó t×m MS. T×m gäi ® îc khëi xíng bëi
VLR b»ng b¶n tin MAP: t×m gäi MS vµ ®îc MSC chuyÓn thµnh thñ tôc t×m gäi t¹i
giao diÖn kh«ng gian. Khi MS nhËn ®îc t×m gäi, nã tr¶ lêi trùc tiÕp vµ nh vËy cho
phÐp x¸c ®Þnh « hiÖn thêi.
Sau ®ã VLR lÖnh MSC nhËn thùc MS vµ b¾t ®Çu mËt m· ho¸ trªn kªnh b¸o
hiÖu. Tuú chän, VLR cã thÓ thùc hiÖn Ên ®Þnh l¹i TMSI (thñ tôc Ên ®Þnh l¹i TMSI)
trong qu¸ tr×nh thiÕt lËp cuéc gäi. Sau khi kÕt nèi trong m¹ng ®É ®îc thiÕt lËp, b¶n
tin cuéc gäi hoµn thµnh ®îc VLR göi ®Õn MSC. B¶n tin thiÕt lËp còng ®îc göi
®Õn MS . Sau khi MS tr¶ lêi b»ng b¶n tin kh¼ng ®Þnh ®Þnh cuéc gäi, nã ®îc Ên
®Þnh kªnh vµ ®æ chu«ng (b¸o chu«ng). Thuª bao di ®éng nhÊc m¸y vµ kÕt nèi hoµn
tÊt (kÕt nèi, Ans, c«ng nhËn kÕt nèi).
49
MS BS S /MS C VLR HLR M¹ ng CCS N7
IMSI, TMSI
Ki, Kc, LAI
IAM
Göi t.tin ®Ó
thiÕt lËp
T×m gä i MS
Yª u cÇu (TMS I,LAI)
t×m gä i
Tr¶ lê i
t×m gä i Xö lý Y/C
t×m gä i
S RES
NhËn thùc
S RES =
TiÕp nhËn
Y/C th©m nhËp Y/C th«ng s è
nhËn thùc
Hoµn thµnh gä i (IMS I)
KÕt nè i
ANS
C«ng nhËn
kÕt nè i
H×nh 1. Tæng quan thiÕt lËp kÕt nèi MTC
50
C©u 12
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) ChuyÓn m¹ng lµ qu¸ tr×nh trong ®ã mét MS ®¨ng ký ë mét m¹ng (®îc
gäi lµ m¹ng nhµ), vÉn cã thÓ tiÕp tôc sö dông ®¨ng ký nµy (sim-card) t¹i mét m¹ng
kh¸c (m¹ng kh¸ch). Díi ®©y ta xÐt trêng hîp mét m¸y tõ m¹ng cè ®Þnh gäi cho mét m¸y
di ®éng cã ®¨ng ký t¹i mét níc kh¸c khi m¸y nµy ®ang ë m¹ng kh¸ch thuéc mét níc thø
ba. Trong trêng hîp nµy sè bÞ gäi lµ quèc tÕ, chuyÓn m¹ch néi h¹t nhËn biÕt m· CC
(Country Code: m· níc) vµ chuyÓn cuéc gäi ®Õn chuyÓn m¹ch quèc tÕ (IS:
International Switch), sau ®ã IS nhËn biÕt m· NDC cña m¹ng di ®éng vµ tiÕn hµnh
xö lý t¬ng øng.
(ý thø hai) H×nh 1 vµ 2 cho thÊy c¸c thÝ dô vÒ xö lý th«ng tin ®Þnh tuyÕn.
LS IS IS ISDN
HLR
IS H-PLMN
MSC ISDN
1
LS : ChuyÓn m¹ ch né i h¹ t
V-PLMN IS : ChuyÓn m¹ ch què c tÕ
V-P LMN: M¹ ng di ®é ng kh¸ ch
H-P LMN: M¹ ng di ®é ng nhµ
H×nh 1. §Þnh tuyÕn cho MSISDN quèc tÕ (IS hái HLR)
51
ISDN
LS IS IS
GMSC
IS
H-PLMN
GMSC
IS
HLR
MSC ISDN
1
V-PLMN LS : ChuyÓn m¹ ch né i h¹ t
IS : ChuyÓn m¹ ch què c tÕ
V-P LMN: M¹ ng di ®é ng kh¸ ch
H-P LMN: M¹ ng di ®é ng nhµ
H×nh 2. §Þnh tuyÕn qua GMSC cho MSISDN quèc tÕ (GMSC hái HLR)
(ý thø ba) §èi víi c¸c kÞch b¶n ®îc xÐt trªn c¸c h×nh 1, 2, mét cuéc gäi quèc tÕ
®Õn mét thuª bao di ®éng gåm ba m¹ng: níc n¬i cuéc gäi khëi xíng, níc cã m¹ng nhµ
cña thuª bao di ®éng (H-PLMN) vµ níc thuª bao di ®éng ®ang lµm kh¸ch (V-PLMN).
Lu lîng gi÷a c¸c níc ®îc ®Þnh tuyÕn qua c¸c chuyÓn m¹ch quèc tÕ IS. Phô thuéc vµo
kh¶ n¨ng cña IS, cã nhiÒu c¸ch ®Þnh tuyÕn c¸c cuéc gäi quèc tÕ ®Õn c¸c thuª bao di
®éng. §iÓm kh¸c biÖt gi÷a c¸c c¸ch nµy lµ thùc thÓ nµo thùc hiÖn hái HLR.
NÕu IS thùc hiÖn hái HLR, ®Þnh tuyÕn ®Õn MSC ®îc thùc hiÖn hoÆc bëi IS
n¬i khëi xíng cuéc gäi hoÆc IS cña níc cã m¹ng di déng nhµ (H-PLMN) (h×nh 1). NÕu
kh«ng IS nµo cã kh¶ n¨ng xö lý ®Þnh tuyÕn, th× GMSC ph¶i tham gia vµ qu¸ tr×nh
nµy: hoÆc mét GMSC t¹i níc n¬i cuéc gäi khëi xíng hoÆc GMSC cña m¹ng nhµ H-
PLMN (h×nh 2).
C©u 1
Tr×nh bÇy cÊu tróc c¸c kªnh vËt lý vµ quy ho¹ch m· ë CDMA IS 95
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
52
Th«ng thêng hÖ thèng CDMA IS-95 cã thÓ lµm viÖc ë mét cÆp tÇn sè víi mét tÇn sè
cho ®êng xuèng (tõ tr¹m BTS ®Õn tr¹m di ®éng) vµ mét tÇn sè cho ®êng lªn (®êng tõ
tr¹m di ®éng ®Õn tr¹m BTS) víi ®é réng b¨ng tÇn cho mçi kªnh vµo kho¶ng 1,23MHz.
B¨ng tÇn 0 dµnh cho CDMA n»m trong d¶i tÇn tõ 824,040 MHz ®Õn 893,970 MHz.
TÇn sè ®êng xuèng bao giê còng lín h¬n ®êng lªn 45 MHz. ThÝ dô kªnh thø nhÊt cña
CDMA ë b¨ng tÇn 0 cã thÓ chiÕm b¨ng tÇn tõ (825+0,031.23/2)MHz cho ®êng lªn
vµ (825,03+0,031,23/2+45)MHz cho ®êng xuèng, trong ®ã 1N799 vµ
991N1023. B¨ng tÇn PCS dµnh cho CDMA n»m trong d¶i tõ 1850MHz ®Õn
1989,950 MHZ. Trong b¨ng tÇn nµy tÇn sè ®êng xuèng bao giê còng lín h¬n tÇn sè ®-
êng lªn 80 MHz. ThÝ dô vÒ kªnh thø nhÊt cho b¨ng tÇn nµy cã thÓ lµ
(1850+0,050251,23/2) MHz cho ®êng lªn vµ (1850+0,050251,23/2+80)MHz
MHz. §Ó t¨ng dung lîng cña m¹ng IS-95 cã thÓ sö dông CDMA kÕt hîp víi FDMA. Khi
nµy mét hÖ thèng CDMA cã thÓ cã nhiÒu kªnh tÇn sè.
M· ®Þnh kªnh
(ý thø hai) Trong hÖ thèng th«ng tin di ®éng CDMA mçi kªnh sö dông mét phÇn tö
trong tËp c¸c hµm trùc giao. Hµm Walsh vµ c¸c chuçi Hadamard t¹o nªn mét tËp c¸c
hµm trùc giao ®îc sö dông cho CDMA. ë CDMA c¸c hµm Walsh ®îc sö dông theo hai
c¸ch: lµ m· tr¶i phæ vµ ®Þnh kªnh cho ®êng xuèng hoÆc ®Ó t¹o ra c¸c ký hiÖu trùc
giao cho ®êng lªn.
C¸c hµm Walsh ®îc t¹o ra b»ng c¸c ma trËn vu«ng ®Æc biÖt ®îc gäi lµ c¸c ma
trËn Hadamard. C¸c ma trËn nµy chøa mét hµng toµn sè "0" vµ c¸c hµng cßn l¹i cã sè
sè "1" vµ sè sè "0" b»ng nhau. Hµm Walsh ®îc cÊu tróc cho ®é dµi khèi N=2j trong ®ã
j lµ mét sè nguyªn d¬ng.
C¸c tæ hîp m· ë c¸c hµng cña ma trËn lµ c¸c hµm trùc giao ®îc x¸c ®Þnh nh
theo ma trËn Hadamard nh sau:
0 0 0 0
0 0 0 1 0 1 HN / 2 HN / 2
H1 0 , H 2
0 1
, H4
0 0 1 1
, HN ; (1)
HN / 2 HN / 2
0 1 1 0
trong ®ã N =2 , j lµ mét sè nguyªn d¬ng vµ H N lµ ®¶o c¬ sè hai cña H N . CDMA
J
sö dông ma trËn Hadamard víi N=64. §©y lµ mét ma trËn gåm 64 hµng trong ®ã mçi
hµng gåm 64 phÇn tö (®îc gäi lµ chip). Mçi hµng cña ma trËn nµy se t¬ng øng víi mét
hµm Wash ®îc ký hiÖu nh sau: W0, W1…., W63. 64 hµm Walsh nµy ®îc sö dông ®Ó
x¸c ®Þnh 64 kªnh trªn mét kªnh CDMA.
53
dông, ®Þnh kªnh vµ tr¶i phæ . Tr¹ng th¸i ban ®Çu cña bé t¹o m· ®îc quy ®Þnh lµ tr¹ng
th¸i mµ ë ®ã chuçi ®Çu ra bé t¹o m· lµ '1' ®i sau 41 sè '0' liªn tiÕp.
C©u 2
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) C¸c kªnh l«gic ®îc ®Æc trng b»ng th«ng tin tiÕng, sè liÖu cu¶ ngêi sö
dông vµ th«ng tin b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn. C¸c kªnh nµy ®îc ph©n chia theo ®êng xuèng
(tõ BTS ®Õn MS, cßn ®îc gäi lµ c¸c kªnh ®i) vµ c¸c kªnh theo ®êng lªn (tõ MS ®Õn
BTS, cßn ®îc gäi lµ c¸c kªnh vÒ). C¸c kªnh logic ë CDMA IS-95 ®îc cho ë h×nh 1 gåm
c¸c kªnh CCH (®iÒu khiÓn) vµ c¸c kªnh TCH (lu lîng).
(ý thø hai) C¸c kªnh CCH gåm: PICH( kªnh hoa tiªu, ®êng xuèng), PCH (kªnh t×m
gäi, ®êng xuèng), SCH (kªnh ®ång bé, ®êng xuèng) vµ RACH (kªnh truy nhËp, ®êng
lªn). C¸c kªnh TCH ®îc sö dông ®Ó mang th«ng tin cña ngêi sö dông (tiÕng hoÆc sè
liÖu) cïng víi b¸o hiÖu gi÷a BTS vµ MS, ®©y lµ c¸c kªnh hai chiÒu. Bèn tèc ®é kh¸c
nhau: 1, 1/2. 1/4 vµ 1/8 ®îc sö dông.
54
Kênh Logic
TCH CCH
1/2 GhÐp b¸ o
1/4 Kênh đường lên
hiÖu vµ lưu
lưî ng Kênh đường xuống
Khi tiÕng hoÆc sè liÖu cña ngêi sö dông ®îc thay thÕ b»ng b¸o hiÖu theo kªnh,
kªnh cã khung chØ chøa b¸o hiÖu (blank-and- burst). Khi mét phÇn tiÕng ®îc thay
b»ng th«ng tin b¸o hiÖu, kªnh cã khung ghÐp (dim-and-burst).
(ý thø ba) S¾p xÕp c¸c kªnh l«gic trªn kªnh vËt lý cho ®êng xuèng ®îc thùc hiÖn nh
sau. §êng xuèng cã c¸c PICH, kªnh SCH, tíi bÈy kªnh PCH vµ nhiÒu kªnh TCH sö
dông chung mét tÇn sè mang. Tæng sè c¸c kªnh ®êng xuèng lµ 64 vµ ®îc m· ho¸ nhËn
d¹ng bëi 64 hµm Walsh (W 0, W1, . . . ., W63). Kªnh PICH lu«n ®îc nhËn d¹ng bëi W0.
Kªnh SCH ®îc nhËn d¹ng bëi W32 . NÕu cã c¸c PCH, th× chóng ®îc nhËn d¹ng bëi W1
®Õn W7. C¸c kªnh cßn l¹i lµ c¸c kªnh TCH ®îc nhËn d¹ng bëi c¸c hµm Walsh Wi cßn
l¹i. C¸c kªnh TCH l¹i ®îc chia thµnh c¸c kªnh m· c¬ b¶n (tiÕng ghÐp ®iÒu khiÓn c«ng
suÊt) vµ c¸c kªnh m· bæ sung (sè liÖu). Kªnh PCH s¬ cÊp lu«n ®îc g¸n m· Walsh W1.
MS theo dâi sè kªnh PCH tõ b¶n tin th«ng sè hÖ thèng. NÕu gi¸ trÞ nµy b»ng 1 th×
thuËt to¸n Hashing ®îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh sè kªnh PCH. C¸c kªnh TCH vµ RACH
®êng lªn ®îc x¸c ®Þnh b»ng m· dµi.
C©u 3
Thang ®iÓm
55
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
SCH
Kªnh ®ång bé ®îc tr¹m di déng sö dông trong giai ®o¹n chiÕm hÖ thèng (truy nhËp
m¹ng lÇn ®Çu). Sau khi ®· chiÕm hÖ thèng råi, th«ng thêng tr¹m di ®éng kh«ng sö
56
dông l¹i kªnh nµy cho ®Õn khi nã t¾t bËt l¹i nguån. Khung kªnh ®å bé ®îc ®ång bé
thêi gian víi chuçi PN hoa tiªu. V× mçi tr¹m cã chuçi PN hoa tiªu dÞch so víi nhau nªn
®ång bé khung cña kªnh ®ång bé ë c¸c BTS kh¸c nhau. §ång chØnh khung víi chuçi PN
cña tr¹m gèc cho phÐp mét tr¹m di déng lÇn ®Çu chiÕm m¹ng dÔ dµng thu ®îc kªnh
®ång bé.
ChØ cã mét b¶n tin ®îc göi ®i ë kªnh ®ång bé, b¶n tin nµy ®îc gäi lµ b¶n tin
cña kªnh ®ång bé. B¶n tin nµy cung cÊp cho tr¹m di ®éng mét sè th«ng sè cña hÖ
thèng nh:
Tèc ®é sè liÖu cña kªnh t×m gäi.
Thêi gian cña chuçi PN cña tr¹m gèc so víi thêi gian cña hÖ thèng.
Kªnh ®ång bé lu«n lu«n cã tèc ®é bit lµ 1200 bps.
57
RACH
Kªnh truy nhËp ®¶m b¶o th«ng tin tõ MS ®Õn BTS khi MS kh«ng sö dông
TCH. Kªnh nµy lu«n lµm viÖc ë tèc ®é 4800 bps. C¸c b¶n tin truy nhËp cung cÊp c¸c
th«ng tin vÒ: khëi xíng cuéc gäi, tr¶ lêi t×m gäi, c¸c lÖnh vµ ®¨ng ký.
Mçi RACH ®Òu ®i cÆp víi mét PCH. C¸c RACH ®îc ph©n biÖt víi nhau bëi
mét m· PN dµi (PN: Pseudo Noise -gi¶ t¹p ©m). BTS tr¶ lêi kªnh truyÒn dÉn ë RACH
b»ng c¸ch ph¸t ®i mét b¶n tin ë PCH liªn kÕt. T¬ng tù MS tr¶ lêi PCH b»ng c¸ch ph¸t
®i b¶n tin ë RACH liªn kÕt.
RACH sö dông thñ tôc ngÉu nhiªn (ALOHA). NhiÒu MS liªn kÕt víi mét PCH
cã thÓ ®ång thêi yªu cÇu sö dông RACH. Mét MS ph¸t sÏ chän ngÉu nhiªn c¶ RACH
lÉn ®ång bé thêi gian PN tõ tËp ®ång bé thêi gian PN. NÕu hai hay nhiÒu MS kh«ng
chän RACH vµ ®ång bé thêi gian PN gièng nhau, th× BTS cã thÓ tiÕp nhËn truyÒn
dÉn ®ång thêi cña chóng. Ngîc l¹i c¸c MS ph¶i truy nhËp l¹i.
C©u 4
Tr×nh bÇy cÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng xuèng ë CDMA IS-95
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) CÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng xuèng ®îc cho ë h×nh 1.
58
8,6 kbps
9,2kbps 9,6kbps
4,0 kbps
4,4kbps 4,8kbps
2,0 kbps
Céng c¸ c chØthÞ
2,0kps 2,4kps
C¸ c bit th«ng tin 0,8 kbps
chÊt l î ng khung cho 0,8kps Cé ng 8 1,2kps
cña kª nh l u l î ng 9600 vµ 4800 bit ®u«i
® ê ng xuè ng
A cos (2 fct)
S(t)
Q
LBT
Q(t)
Chuçi PN hoa
tiª u kª nh Q 1,2288 Mcps s in (2 fc t)
Bé l¾p ký hiÖu
Bé lÆp ký hiÖu ®Ó ®ång nhÊt tèc ®é ký hiÖu cña bèn luång. Luång 19,2 ksps
kh«ng lÆp, luång 9,6 ksps ph¸t mét ký hiÖu lÆp mét ký hiÖu, luång 4,8 ksps ph¸t 1 ký
hiÖu lÆp ba ký hiÖu, luång 2,4 ksps ph¸t 1 ký hiÖu lÆp 7 ký hiÖu. KÕt qu¶ ®Çu ra
®îc tèc ®é ký hiÖu lµ 19,2 ksps.
GhÐp
Bé ghÐp ®Ó ghÐp bit ®iÒu khiÓn c«ng suÊt (PC bit) vµo luång lu lîng. GhÐp
®îc thùc hiÖn b»ng chÝch bá ngÉu nhiªn mét bÝt cña luång lu lîng vµ ®Æt vµo ®ã PC
bit. GhÐp ®îc thùc hiÖn 800 lÇn trong mét gi©y. VÞ trÝ ghÐp ®îc x¸c ®Þnh bëi 4 bit
ngÉu nhiªn hãa cho bèn bit cuèi cïng cña nhãm ®iÒu khiÓn c«ng suÊt (PCG) tríc ®ã.
§iÒu chÕ
Sau tr¶i phæ trùc giao hai luång sè ®îc ®a lªn bé t¹o d¹ng sung vµ ®îc ®iÒu chÕ
b»ng h¹i sãng mang trùc giao: cos(2fct) vµ -sin(2fct) råi céng tuyÕn tÝnh víi nhau. Lu
ý r»ng tuy s¬ ®å ®iÒu chÕ nµy cã d¹ng QPSK (vµ v× thÕ còng thêng ®îc gäi lµ ®iÒu
chÕ QPSK) nhng thùc chÊt ë ®©y lµ ®iÒu chÕ BPSK cho cïng mét luång lu lîng ë hai
sãng mang trùc giao.
C©u 5
Tr×nh bÇy cÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng lªn ë CDMA IS-95
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) CÊu tróc líp vËt lý kªnh lu lîng ®êng lªn ë CDMA IS-95 ®îc cho ë h×nh
1.
60
9,2kbps 28,8ksps
8,6 kbps 9,6kbps
4,4kbps 14,4ksps
4,0 kbps 4,8kbps 28,8ks ps
2,0 kbps 2,0kbps 2,4kbps
7,2ksps M·
Cé ng c¸ c chØthÞ 3,6ksps
C¸ c bit th«ng 0,8 kbps 0,8kbps
Cé ng 8 1,2kbps M· ho¸ LÆp § an ký hiÖu
chÊt l î ng khung
cña kª nh l u cho
9600 vµ 4800 bit ®u«i r = 1/3, K = 9
xo¾n kýkýhiÖu xe nkhè i
xen
® êng
xuè ng
m· dµi
H×nh 1. CÊu tróc líp vËt lý cña kªnh lu lîng ®êng lªn
Bé lÆp ký hiÖu
Bé lÆp ký hiÖu ®Ó ®ång nhÊt tèc ®é ký hiÖu cña bèn luång. Luång 28,8 ksps
kh«ng lÆp, luång 14,4 ksps ph¸t mét ký hiÖu lÆp mét ký hiÖu, luång 7,2 ksps ph¸t 1
ký hiÖu lÆp ba ký hiÖu, luång 3,6 ksps ph¸t 1 ký hiÖu lÆp 7 ký hiÖu. KÕt qu¶ ®Çu
ra ®îc tèc ®é ký hiÖu lµ 28,8 ksps.
61
Bé ngÉu nhiªn hãa côm sè liÖu ®¶m b¶o r»ng mçi ký hiÖu m· ë ®Çu vµo bé
lÆp chØ ®îc ph¸t ®óng mét lÇn. §Ó vËy trong khung 20 ms (gåm 16 PCG/1,25ms) ta
ph¶i: t¾t 8 PCG cho luång 14,4ksps; 12 PCG cho luång 7.2ksps vµ 14 PCG cho luång
3,2 ksps. VÞ trÝ bËt/t¾t ®îc x¸c ®Þnh ngÉu nhiªn b»ng 14 chip tõ bé t¹o m· dµi ®a lªn
tr¶i phæ cho c¸c chip cuèi cïng cña nhãm PCG tríc ®ã trong luång lu lîng.
Tr¶i phæ
Thùc hiÖn tr¶i phæ tèc ®é 1,2288 Mcps b»ng PN m· dµi 242-1 ®îc x¸c ®Þnh
theo ®a thøc t¹o m· dµi:
g(x) = x42 + x35 + x33 + x31 + x27 + x26 + x25 + x22 + x21 + x19
+ x18 + x17 + x16 + x10 + x7 + x6 + x5 + x 3 + x2 + x + 1 (1)
Vµ ®îc dÞch thêi b»ng mÆt ch¾n ®Ó: ®Þnh kªnh, nhËn d¹ng m¸y.
§iÒu chÕ
Sau tr¶i phæ trùc giao luång Q ®îc trÔ 1/2 PN chip, sau ®ã hai luång I vµ Q trÔ
®îc ®a lªn bé t¹o d¹ng xung vµ ®îc ®iÒu chÕ b»ng hai sãng mang trùc giao: cos(2fct)
vµ -sin(2fct) råi céng tuyÕn tÝnh víi nhau. S¬ ®å ®iÒu chÕ nµy cã d¹ng OQPSK .
Tuy nhiªn thùc chÊt ë ®©y lµ ®iÒu chÕ BPSK cho cïng mét luång lu lîng ë hai sãng
mang trùc giao trong ®ã mét luång chip (luång Q) ®îc trÔ 1/2 chip.
C©u 6
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) §iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng hë ®êng lªn thùc hiÖn ®¸nh gi¸ gÇn ®óng
c«ng suÊt ®êng xuèng cña tÝn hiÖu kªnh hoa tiªu dùa trªn tæn hao truyÒn sãng cña tÝn
hiÖu nµy. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ do ®iÒu kiÖn truyÒn sãng cña ®õ¬ng
62
xuèng kh¸c víi ®õ¬ng lªn nhÊt lµ do pha ®inh nhanh nªn sù ®¸nh gi¸ sÏ thiÕu chÝnh
x¸c. Trong hÖ thèng CDMA ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn c«ng suÊt nµy thêng ®îc sö dông
®Ó thiÕt lËp c«ng suÊt gÇn ®óng khi truy nhËp m¹ng.
(ý thø hai) H×nh 1 cho ta thÊy qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn c«ng suÊt khi MS truy nhËp
m¹ng trªn kªnh RACH. §Ó truy nhËp m¹ng MS thùc hiÖn thö truy nhËp b»ng c¸ch ph¸t
®i nhiÒu chuçi th¨m dß truy nhËp. Lóc ®Çu th¨m dß truy nhËp ®îc ph¸t ®i ë mét c«ng
suÊt t¬ng ®èi thÊp trªn c¬ së ®¸nh gi¸ c«ng suÊt mµ MS thu ®îc. NÕu kh«ng nhËn ®-
îc tr¶ lêi tõ BTS trªn kªnh PCH, MS ph¸t th¨m dß truy nhËp tiÕp theo víi møc c«ng suÊt
cao h¬n vµ qu¸ tr×nh nµy ®îc lÆp nhiÒu lÇn cho ®Õn khi nã nhËn ®îc tr¶ lêi tõ BTS.
Thö truy nhËp
Chuçi th¨ m
Chuç i 2 Chuç i 3 Chuç i 4
dß 1
Thê i gian
hÖ thèng
Th¨ m dß
PI truy nhËp 4
Th¨ m dß
PI truy nhËp 3
Chuç i th¨ m Th¨ m dß
dß truy nhËp PI truy nhËp 2
Th¨ m dß
IP truy nhËp 1
(c«ng s uÊt
khëi ®Çu)
Thêi gian
hÖ thèng
H×nh 1. Qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng hë khi MS truy nhËp m¹ng trªn
kªnh RACH
(ý thø ba) Mçi bíc t¨ng c«ng suÊt Pi ®îc gäi lµ mét hiÖu chØnh c«ng suÊt vßng hë.
Khi nµy c«ng suÊt ph¸t cña tr¹m di ®éng ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Tx = -Rx - k + (NOM_PWR -16NOM_PWR_EXT)+ INT_PWR
+ Tæng c«ng suÊt cña c¸c lÇn hiÖu chØnh th¨m dß truy nhËp (1)
trong ®ã
Tx = c«ng suÊt ph¸t trung b×nh (dBm)
Rx = c«ng suÊt thu trung b×nh (dBm)
NOM_PWR = ®iÒu chØnh danh ®Þnh (trong d¶i tõ -8 ®Õn +7 dB)
NOM_PWR_EXT= c«ng suÊt danh ®Þnh cho chuyÓn giao më réng (dB)
INT_PWR = ®iÒu chØnh ban ®Çu (trong d¶i tõ -16 ®Õn +15dB)
k = 72 dB cho tæ ong (b¨ng lo¹i 0)
k = 76 cho PCS (b¨ng lo¹i 1)
63
C©u 7
Tr×nh bÇy ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng kÝn ë CDMA IS-95
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) ë th«ng tin di ®éng CDMA IS-95 tån t¹i hai ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh
c«ng suÊt vßng kÝn sau ®©y (h×nh 1):
§iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng trong (®iÒu khiÓn c«ng suÊt nhanh)
§iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng ngoµi
(ý thø hai) Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng trong nh sau. ë ph¬ng ph¸p nµy
BTS thêng xuyªn íc tÝnh tû sè tÝn hiÖu trªn can nhiÔu thu ®îc (SIR= Signal to
Interference Ratio) vµ so s¸nh nã víi tû sè SIR ®Ých (SIR ®Ých). NÕu SIRíctÝnh cao h¬n
SIR®Ých th× BTS thiÕt lËp bit ®iÒu khiÓn c«ng suÊt ®Ó lÖnh cho MS h¹ thÊp c«ng
suÊt, tr¸i l¹i nã ra lÖnh MS t¨ng c«ng suÊt. Chu kú ®o-lÖnh-ph¶n øng nµy ®îc thùc
hiÖn 800 lÇn trong mét gi©y (800 Hz) . Tèc ®é nµy sÏ cao h¬n mäi sù thay ®æi tæn
hao ®õ¬ng truyÒn vµ thËm chÝ cã thÓ nhanh h¬n pha®inh nhanh khi MS chuyÓn
®éng tèc ®é thÊp.
Vßng ngoµi
TÝn hiÖu b¨ ng
gèc thu Gi¶i Thu § o chÊt l î ng
tr¶i phæ RAKE c«ng suÊt dµi h¹ n
Vßng trong
So s¸ nh vµ ChÊt l î ng
§ o SIR quyÕt ®Þnh ®Ých
So s¸ nh vµ
SIR ®Ých
quyÕt ®Þnh
64
(ý thø ba) §iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng ngßai thùc hiÖn ®iÒu chØnh gi¸ trÞ SIR ®Ých
(tû lÖ víi Eb/N'0) ë BTS cho phï hîp víi yªu cÇu cña tõng ®õ¬ng truyÒn v« tuyÕn ®Ó
®¹t ®îc chÊt lîng c¸c ®êng truyÒn v« tuyÕn nh nhau. ChÊt lîng cña c¸c ®êng truyÒn
v« tuyÕn thêng ®îc ®¸nh gi¸ b»ng tû sè bit lçi (BER: Bit Error Rate) hay tû sè khung lçi
(FER= Frame Error Rate). Lý do cÇn ®Æt l¹i SIR ®Ých nh sau. SIR yªu cÇu ch¼ng h¹n lµ
FER=1% phô thuéc vµo tèc ®é cña MS vµ ®Æc ®iÓm truyÒn nhiÒu ®êng. NÕu ta
®Æt SIR®Ých cho trêng hîp xÊu nhÊt (cho tèc ®é cao nhÊt) th× sÏ l·ng phÝ dung lîng
cho c¸c kÕt nèi ë tèc ®é thÊp. Nh vËy tèt nhÊt lµ ®Ó SIR th¶ næi xung quanh gi¸ trÞ
tèi thiÓu ®¸p øng ®îc yªu cÇu chÊt lîng. §Ó thùc hiÖn ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng
ngoµi, mçi khung sè liÖu cña ngêi sö dông ®îc g¾n chØ thÞ chÊt lîng khung lµ CRC.
ViÖc kiÓm tra chØ thÞ chÊt lîng nµy sÏ th«ng b¸o cho BSC vÒ viÖc gi¶m chÊt lîng
vµ BSC sÏ lÖnh cho BTS t¨ng SIR®Ých. Lý do ®Æt ®iÒu khiÓn vßng ngoµi ë BSC v×
chøc n¨ng nµy thùc hiÖn sau khi thùc hiÖn kÕt hîp c¸c tÝn hiÖu ë chuyÓn giao mÒm.
C©u 8
Thang ®iÓm
1. ý thø nhÊt 1 ®iÓm
2. ý thø hai 1 ®iÓm
3. ý thø 1 ba ®iÓm
§¸p ¸n
(ý thø nhÊt) Tån t¹i bèn kiÓu chuyÓn giao: ba kiÓu chuyÓn giao mÒm (Sotf
Handoff) vµ chuyÓn giao cøng (Hard Handoff):
1. ChuyÓn giao gi÷a c¸c ®o¹n « hay chuyÓn giao mÒm h¬n
2. ChuyÓn giao gi÷a c¸c « hay chuyÓn giao mÒm
3. ChuyÓn giao mÒm-mÒm h¬n
4. ChuyÓn giao cøng (Hard Handoff) xÈy ra gi÷a c¸c tÇn sè hoÆc, thay ®æi ®Þnh
thêi khung ®Ó tr¸nh nghÏn, sang hÖ thèng t¬ng tù.
(ý thø hai) ChuyÓn giao mÒm h¬n lµ chuyÓn giao mÒm ®îc thùc hiÖn gi÷a c¸c
®o¹n « cña cïng mét «. MS th«ng tin víi hai ®o¹n « (h×nh 1a). M¸y thu RAKE ë BS kÕt
hîp phiªn b¶n tèt nhÊt cña khung tiÕng tõ c¸c anten ph©n tËp thµnh mét khung tiÕng
duy nhÊt.
65
a) b)
c) ¤ A ¤ B
¤ A ¤ B
ChuyÓn giao mÒm lµ chuyÓn giao trong ®ã MS th«ng tin ®ång thêi víi hai « hay
nhiÒu « (h×nh 1b). ChuyÓn giao mÒm chØ cã thÓ ®îc thùc hiÖn khi c¸c hai « nµy
lµm viÖc ë cïng mét tÇn sè vµ cïng ®Þnh thêi. MS th«ng tin víi hai ®o¹n cña hai «
kh¸c nhau (chuyÓn giao hai ®êng) hoÆc víi ba ®o¹n cña ba « kh¸c nhau (chuyÓn giao
ba ®êng). BTS ®iÒu khiÓn trùc tiÕp qu¸ tr×nh xö lý cuéc goÞ trong qu¸ tr×nh chuyÓn
giao ®îc gäi lµ BTS s¬ cÊp. BTS s¬ cÊp cã thÓ khëi ®Çu b¶n tin ®iÒu khiÓn ®êng
xuèng. C¸c BTS kh¸c kh«ng ®iÒu khiÔn xö lý cuéc gäi ®ù¬c gäi lµ c¸c BTS thø cÊp.
ChuyÓn giao mÒm kÕt thóc khi hoÆc BTS s¬ cÊp hoÆc BTS thø cÊp bÞ lo¹i bá. NÕu
BTS s¬ cÊp bÞ lo¹i, th× BTS thø cÊp trë thµnh BTS s¬ cÊp cho cuéc gäi nµy. ChuyÓn
giao ba ®êng cã thÓ kÕt thóc b»ng c¸ch lo¹i bá mét trong sè c¸c BTS vµ trë thµnh
chuyÓn giao hai ®õ¬ng.
(ý thø ba) ChuyÓn giao mÒm-mÒm h¬n. MS th«ng tin víi hai ®o¹n « cña mét «
(B) vµ mét ®o¹n cña « (A) kh¸c (h×nh 1c) . C¸c tµi nguyªn m¹ng cÇn cho kiÓu chuyÓn
giao nµy gåm tµi nguyªn cña cho chuyÓn giao mÒm hai ®êng gi÷a « A vµ « B céng
víi tµi nguyªn cho chuyÓn giao mÒm h¬n t¹i « B.
66
IIi. C¸c c©u hái lo¹i V1.1 (1 ®iÓm)
Thang ®iÓm
Lµm ®Çy ®ñ c©u ®îc mét ®iÓm
C©u 1
Cho 24 tÇn sè ®¸nh sè tõ 1 ®Õn 24, h·y ph©n bè tÇn sè cho mÉu t¸i sö dông tÇn sè
3/9 ë hÖ thèng GSM
§¸p ¸n
A1 A1
B3 B2
C1 C1
A3 A2 A3
A2
B1 B1
C2 C3 C3 C2
A1 A1
B3 B2 B3 B2
C1 C1
A2 A3 A3 A2
B1
C2 C3 C3 C2
B3 B2
C©u 2
T¹i giê cao ®iÓm mçi ngêi sö dông trung b×nh gäi 90 gi©y, hái mçi ngêi sö dông
chiÕm bao nhiªu Erlang trong giê c¸c ®iÓm vµ nÕu mét GSM BTS cung cÊp 22 kªnh l-
u lîng th× nã cã thÓ phôc vô ®îc bao nhiªu thuª bao. Cho GOS=2% vµ b¶ng tra cøu lu
lîng chom« h×nh B.
67
Sè trung 0,005 0,01 0,015 0,02 0,03 0,05 0,07 0,1
kÕ
20 11,092 12,041 12,680 13,188 14,002 15,252 16,273 17,614
21 11,860 12,848 13,514 14,042 14,890 16,191 17,255 18,652
22 12,635 13,660 14,352 14,902 15,782 17,134 18,240 19,693
23 13,429 14,479 15,196 15,766 16,679 18,082 19,229 20,737
§¸p ¸n
Trong giê cao ®iÓm mçi ngêi sö dông chiÕm: 90/3600= 0,025 Erlang. Ta b¶ng
B cho lu lîng cña 22 kªnh TCH ta thay mét BTS cã thÓ cung cÊp: 19,9 Erlang. VËy mét
BTS cã thÓ phôc vô: 14,9:0,025 600 thuª bao.
C©u 3
Mét vïng d©n c cã diÖn tÝch 10 km2 cÇn dung lîng 70 Erlang, hái nÕu mçi GSM BTS
cã thÓ phñ sãng 2km2, th× cÇn bao nhiªu kªnh cho mét GSM BTS khi cho GOS=2% vµ
b¶ng tra cøu Erlang m« h×nh B. CÇn lµm g× khi nhu cÇu lu lîng t¹i vïng d©n c nµy
t¨ng gÊp ®«i..
§¸p ¸n
Sè BTS ®Ó phñ sãng cho vïng d©n c nµy lµ: 10:2=5. VËy mçi BTS trong trêng
hîp nµy ph¶i cung cÊp lu lîng lµ: 70:5=14 Erlang. Tra b¶ng B ta ®îc sè kªnh TCH cÇn
thiÕt cña mçi BTS lµ 21 TCH. Khi lu lîng trong vïng d©n c nµy t¨ng gÊp ®«i ta ph¶i:
hoÆc gi¶m diÖn tÝch phñ sãng BTS cßn 1km 2 (t¨ng gÊp ®«i sè BTS) hoÆc t¨ng gÊp
®«i sè kªnh TCH trªn mçi BTS.
C©u 4
Mét GSM BTS cã ba kªnh tÇn sè, trong ®ã hai khe thêi gian ®îc dµnh cho ®iÒu khiÓn vµ b¸o
hiÖu, hái BTS nµy cã dung lîng lµ bao nhiªu. NÕu møc ®é sö dông cña mçi ngêi sö dông lµ
30mErlang, hái BTS cã thÓ phôc vô bao nhiªu ngêi. Cho GOS=2% vµ b¶ng tra cøu Erlang m«
h×nh B.
CËp bËc phôc vô (GOS)
Sè trung 0,005 0,01 0,015 0,02 0,03 0,05 0,07 0,1
kÕ
20 11,092 12,041 12,680 13,188 14,002 15,252 16,273 17,614
21 11,860 12,848 13,514 14,042 14,890 16,191 17,255 18,652
68
22 12,635 13,660 14,352 14,902 15,782 17,134 18,240 19,693
23 13,429 14,479 15,196 15,766 16,679 18,082 19,229 20,737
§¸p ¸n
Tæng sè kªnh TCH do mét GSM BTS víi ba kªnh tÇn sè cung cÊp lµ:
83-2= 22. Tra b¶ng lu lîng m« h×nh B cho GOS=2% ta ®îc dung lîng do GSM BTS
nµy cung cÊp b»ng: 14,9 Erlang, vËy BTS cã thÓ phôc vô: 14,9:0,03600 thuª bao.
C©u 5
TÝnh c«ng suÊt ®Çu ra m¸y ph¸t cña kªnh lu lîng cho mét ngêi sö dông trªn ®êng
xuèng CDMA IS-95 khi biÕt:
+ Tæng EIRP cña c¸c kªnh lu lîng, P = 57 dBm
+ Sè kªnh lu lîng ®îc cung cÊp trªn ®o¹n « N = 20
+ HÖ sè khuyÕch ®¹i anten BTS, Gb = 14 dBi
+ Tæn hao ®êng nèi ®Çu ra m¸y ph¸t ®Õn ®Çu vµo an ten, Lph= 2,5 dB
+ HÖ sè tÝch cùc tiÕng, =0,5
§¸p ¸n
Ta cã thÓ biÓu diÔn c«ng suÊt ®Çu ra m¸y ph¸t kªnh TCH cña mét ngêi sö dông
nh sau:
P.L ph
G b , hay PuTCH= P+Lph-Gb-10lgN-10lg, dBm
PuTCH
N.
Thay sè vµo c«ng thøc trªn ta ®îc:
PuTCH= 57+2,5- 14-10lg20-10lg0,5= 35,5dBm
C©u 6
TÝnh mËt ®é phæ c«ng suÊt nhiÔu tõ c¸c ngêi sö dông kh¸c trong cïng « vµ tõ « kh¸c ë
kªnh lu lîng trªn ®êng xuèng CDMA IS-95 khi biÕt:
+ Tæng c«ng suÊt thu ë m¸y thu MS, Prx = -97 dBm
+ C«ng suÊt thu ë kªnh lu lîng, PrxTCH = -110 dBm
+ B¨ng th«ng kªnh v« tuyÕn, B = 1,25 MHz
+ HÖ sè nhiÔu tõ « kh¸c, = 0,6
§¸p ¸n
MËt ®é phæ c«ng suÊt nhiÔu tõ c¸c ngêi sö dông kh¸c trong cïng « trªn ®êng xuèng ®-
îc tÝnh nh sau:
69
I0= (Prx-PrxTCH)/B hay I0= l0lg(100,1Prx-100,1PrxTCH)-10lgB, dBm/Hz
Thay sè vµo ta ®îc:
MËt ®é phæ c«ng suÊt nhiÔu ®Õn tõ « kh¸c trong trêng hîp nµy tÝnh nh sau:
C©u 7
TÝnh tû sè tÝn hiÖu trªn t¹p ©m céng nhiÔu cho kªnh lu lîng ®êng xuèng CDMA IS-95
khi cho:
+ MËt ®é phç c«ng suÊt nhiÔu tõ c¸c kªnh lu lîng ®êng xuèng trong cïng «,
I0= -158 dBm/Hz
+ HÖ sè nhiÔu tõ c¸c « kh¸c = 0,6
+ Tèc ®é bit kªnh lu lîng, Rb = 9600 bit/gi©y
+ C«ng suÊt thu kªnh lu lîng, PuTCH = -109 dBm
+ MËt ®é phæ c«ng suÊt t¹p ©m, N0 = -166dBm/Hz
§¸p ¸n
Tû sè tÝn hiÖu trªn t¹p ©m céng nhiÔu trong trêng hîp nµy tÝnh nh sau:
Eb PuTCH / R b
SNR=
N 0 I 0 (1 ) N 0 I 0 (1 )
Hay SNR= PuTCH-10lgRb-10lg[100,1No+100,1Io(1+)], dB
70
71