KT245

Lêi më ®Çu
S¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt lµ ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña X·
héi loµi ngêi. Cïng víi x· héi, çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña çc doanh nghiÖp
®·, ®ang ®îc më réng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn kh«ng ngõng.
Ngµy nay, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña
Nhµ níc, çc doanh nghiÖp ®ang cã mét m«i trêng s¶n xuÊt kinh doanh thuËn lîi: çc
doanh nghiÖp ®îc tù do ph¸t triÓn, tù do c¹nh tranh vµ b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt, thÞ
trêng trong níc ®îc më cöa; song còng vÊp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n tõ sù t¸c ®éng cña
quy luËt c¹nh tranh cña c¬ chÕ míi. §Ó vît qua qu¸ tr×nh chän läc, ®µo th¶i kh¾t khe
cña thÞ trêng çc doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt tèt çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh trong ®ã viÖc ®Èy m¹nh s¶n
xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò mang tÝnh sèng cßn cña doanh nghiÖp.
Thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng, kÕ to¸n lµ mét trong
nh÷ng c«ng cô qu¶n lý ®¾c lùc ë çc doanh nghiÖp. C«ng t¸c kÕ to¸n bao gåm nhiÒu
kh©u, nhiÒu phÇn hµnh kh¸c nhau nhng gi÷a chóng cã mèi quan hÖ h÷u c¬ g¾n bã
t¹o thµnh mét hÖ thèng qu¶n lý hiÖu qu¶. Trong sè ®ã, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu
thô thµnh phÈm lµ mét m¾t xÝch quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc. Bëi nã ph¶n ¸nh,
gi¸m ®èc t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm, qu¸ tr×nh tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng ®ã, th«ng qua sù híng dÇn tËn t×nh cña c« gi¸o
Th¹c sÜ §µo DiÖu H»ng vµ tËp thÓ çn bé phßng tµi chÝnh – kÕ to¸n cña C«ng ty
CP May 10 em ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10”.
Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ kh¸i qu¸t nh÷ng c¬ së lý luËn vµ dùa vµo
nã ®Ó nghiªn cøu thùc tiÔn, ph¶n ¸nh nh÷ng mÆt thuËn lîi vµ khã kh¨n t¹i mét doanh
nghiÖp, ®Ò xuÊt nh÷ng ph¬ng híng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm.
§èi tîng nghiªn cøu ë ®©y lµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh
phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10.
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: T×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10 th«ng qua ph¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh vµ
çc ph¬ng ph¸p cña kÕ to¸n. Tõ ®ã lùa chän nh÷ng mÉu phï hîp víi môc ®Ých nghiªn
1
cøu, rót ra nh÷ng nhËn xÐt còng nh t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p tèi u cho c«ng t¸c kÕ to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10.
Bè côc cña luËn v¨n ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn ra luËn v¨n ®îc chia
thµnh 3 ch¬ng
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh trong çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm
t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10.
Ch¬ng 3: Mét sã gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ t¹i
C«ng ty cæ phÇn May 10
Do tr×nh ®é, kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ, thêi gian ®îc t×m hiÓu t¹i C«ng ty
kh«ng dµi nªn dï ®· rÊt cè g¾ng song ch¾c ch¾n LuËn v¨n tèt nghiÖp nµy sÏ kh«ng
thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong nhËn ®îc sù gãp ý, chØ b¶o cña çc thÇy c«
còng nh cña çc çn bé phßng Tµi chÝnh - kÕ to¸n c«ng ty ®Ó LuËn v¨n nµy hoµn
thiÖn vµ cã Ých h¬n.
Em xÞn ch©n thµnh c¶m ¬n !

Hµ Néi: Ngµy .. th¸ng … n¨m 2005
2
Ch¬ng 1
Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. Sù cÇn thiÕt cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thanh phÈm trong çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
S¶n xuÊt hµng ho¸ ra ®êi ®· ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi
vµ cho ®Õn nay nã ®· ph¸t triÓn ®Õn giai ®o¹n cao, ®ã lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
ThÞ trêng lµ n¬i tËp trung çc quan hÖ s¶n xuÊt hµng ho¸, lµ môc tiªu vµ còng lµ n¬i
kÕt thóc qu¸ tr×nh kinh doanh. §iÒu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña mét doanh nghiÖp lµ
thÞ trêng chÊp nhËn s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cña doanh nghiÖp ®ã c¶ vÒ chÊt
lîng, mÉu m· vµ ®i tíi chÊp nhËn gi¸ c¶ cña s¶n phÈm. §Ó ®¸nh gi¸ kh¸ch quan vµ
gi¸m ®èc toµn diÖn mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n
®îc sö dông nh mét c«ng cô s¾c bÐn vµ cã hiÖu lùc nhÊt.
Mét trong nh÷ng néi dung chñ yÕu cña kÕ to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô
lµ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. ý nghÜa to lín cña kÕ to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®ßi hái çc doanh nghiÖp ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p
kh¸c nhau ®Ó tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm khoa häc, hîp lý ®óng chÕ ®é tµi chÝnh
kÕ to¸n cña Nhµ níc, ®¶m b¶o ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan t×nh h×nh
nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm,
x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng, tõ ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiªp.
Thùc hiÖn chÝnh x¸c, nhanh chãng kÕ to¸n thµnh phÈm, doanh thu b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô kh«ng chØ mang l¹i lîi Ých ®èi víi tõng doanh nghiÖp mµ ë
tÇm vÜ m« c«ng t¸c ®ã cßn gãp phÇn ®Þnh lîng toµn bé nÒn kinh tÕ.
1.1.1. Thµnh phÈm vµ ý nghÜa cu¶ thµnh phÈm
Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· kÕt thóc quy tr×nh c«ng nghÖ do doanh
nghiÖp thùc hiÖn hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biªn, ®· ®îc kiÓm nghiÖm phï hîp
víi tiªu chuÈn kü thuËt quy ®Þnh ®· ®îc nhËp kho ®Ó b¸n hoÆc giao th¼ng cho ng-
êi mua.
Trong doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, s¶n phÈm cña tõng bíc c«ng nghÖ, tõng
giai ®o¹n s¶n xuÊt míi chØ lµ nöa thµnh phÈm, nöa thµnh phÈm cßn l¹i ph¶i tiÕp tôc
chÕ biÕn cho ®Õn khi hoµn chØnh. Nh÷ng nöa thµnh phÈm ®ãng vai trß quan träng
vµ cã gi¸ trÞ sö dông t¬ng ®èi ®Çy ®ñ trong nÒn kinh tÕ th× nöa thµnh phÈm ®ã cã
thÓ b¸n ra ngoµi. Tøc lµ thµnh phÈm vµ nöa thµnh phÈm chØ lµ nh÷ng kh¸i niÖm
3
xÐt trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp cô thÓ. Do vËy, thanh phÈm cña doanh nghiÖp
nµy cã thÓ chØ lµ nöa thµnh phÈm cña doanh nghiÖp kh¸c vµ ngîc l¹i. ChÝnh v×
vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thµnh phÈm trong tõng doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò
cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn quy m«, tr×nh ®é tæ chøc
qu¶n lý s¶n xuÊt vµ tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm.
Thµnh phÈm ®îc biÓu hiÖn trªn hai mÆt: hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. HiÖn vËt ®îc
biÓu hiÖn cô thÓ b»ng khèi lîng hay sè lîng vµ chÊt lîng hay phÈm chÊt.
Gi¸ trÞ chÝnh lµ gi¸ trÞ cña thµnh phÈm s¶n xuÊt nhËp kho hay trÞ gi¸ vèn cña
thµnh phÈm ®em b¸n.
ý nghÜa: Thµnh phÈm lµ kÕt qu¶ lao ®éng s¸ng t¹o cña çn bé c«ng nh©n viªn
trong toµn doanh nghiÖp. V× vËy cÇn ®¶m b¶o an toµn tíi møc tèi ®a thµnh phÈm,
tr¸nh rñi ro lµm ¶nh hëng tíi tµi s¶n tiÒn vèn vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp.
S¶n phÈm s¶n xuÊt ra muèn ®¸p øng ®îc nhu cÈu tiªu dïng ph¶i th«ng qua tiªu thô.
1.1.2. Tiªu thô thµnh phÈm vµ ý nghÜa cña tiªu thô thµnh phÈm
Thµnh phÈm tríc khi ®Õn tay ngêi tiªu dïng ph¶i tr¶i qua qu¸ tr×nh tiªu thô
thµnh phÈm.
Tiªu thô thµnh phÈm (hay cßn gäi lµ b¸n hµng) lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh, lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh hoµn vèn cña doanh
nghiÖp. Tiªu thô thµnh phÈm lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸,
tøc lµ chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ tr¹ng th¸i hiÖn vËt (hµng) sang tr¹ng th¸i
tiÒn tÖ (tiÒn).
Hµng ®îc ®em b¸n cã thÓ lµ thµnh phÈm, hµng ho¸, vËt t hay lao vô dÞch vô
cung cÊp cho kh¸ch hµng. ViÖc b¸n hµng cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu cña ç nh©n, ®¬n
vÞ ngoµi doanh nghiÖp ®îc gäi lµ b¸n hµng ra ngoµi. Còng cã thÓ ®îc cung cÊp gi÷a
çc ®¬n vÞ, ç nh©n trong cïng mét c«ng ty, mét tËp ®oµn…gäi lµ b¸n hµng néi bé.
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ®îc coi lµ hoµn thµnh khi héi ®ñ hai ®iÒu kiÖn:
 Hµng ho¸ ®ù¬c chuyÓn giao chã kh¸ch, lao vô dÞch vô ®· ®îc thùc
hiÖn.
 Kh¸ch hµng ®· thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
§iÒu ®ã cã nghÜa lµ nghiÖp vô b¸n hµng chØ x¶y ra khi giao xong hµng vµ
nhËn ®îc tiÒn hoÆc giÊy chÊp nhËn tr¶ tiÒn cña kh¸ch hµng. §©y lµ lý do dÉn ®Õn
4
t×nh tr¹ng doanh thu b¸n hµng vµ tiÒn hµng nhËp quü kh«ng ®ång thêi. Sè tiÒn thu
®îc do b¸n hµng ®îc gßi lµ doanh thu b¸n hµng.
Doanh thu b¸n hµng gåm: doanh thu b¸n hµng ra ngoµi vµ doanh thu b¸n hµng
néi bé.
TiÒn hµng nhËp quü ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn mµ ngêi mua ®· tr¶ cho doanh
nghiÖp.
Ph©n biÖt gi÷a doanh thu b¸n hµng vµ tiÒn b¸n hµng nhËp quü gióp doanh
ngiÖp x¸c ®Þnh thêi ®iÓm kÕt thóc qu¸ tr×nh b¸n hµng, gióp bé phËn qu¶n lý t×m ra
ph¬ng thøc thanh to¸n hîp lý vµ cã hiÖu qu¶, sö dông hiÖu qu¶ sè tiÒn nhËp quü ®em
l¹i nguån lîi lín nhÊt cho doanh nghiÖp.
Doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp chØ ®îc ghi nhËn khi hµng ho¸ chuyÓn
cho ngêi mua vµ thu ®îc tiÒn hoÆc ®îc ngêi mua chÊp nhËp thanh to¸n tuú theo ph-
¬ng thøc thanh to¸n.
§èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n: Th«ng qua kh©u b¸n hµng gãp phÇn
®¸p øng ®îc nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, gi÷ v÷ng quan hÖ c©n ®èi tiÒn hµng, æn
®Þnh ®êi sèng nh©n d©n lµm cho nÒn kinh tÕ quèc d©n ph¸t triÒn v÷ng m¹nh.
Nh vËy, chØ tiªu hµng ho¸ tiªu thô cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi
nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vµ ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong ph¹m vi doanh
nghiÖp nãi riªng.
1.1.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm
Thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ hai mÆt cña mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh trong doanh nghiÖp. V× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc s¶n
xuÊt ra s¶n phÈm mµ ph¶i b¸n s¶n phÈm kÞp thêi. Gi÷a kÕ h¹ch s¶n xuÊt vµ kÕ
ho¹ch tiªu thô cã quan hÖ mËt thiÕt trong ®ã s¶n xuÊt lµ gèc cña tiªu thô. NÕu s¶n
xuÊt kh«ng ®¶m b¶o kÕ ho¹ch th× sÏ kÐo theo kÕ ho¹ch tiªu thô bÞ ph¸ vì.
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng doanh nghiÖp ph¶i tÝnh ®îc kÕt qu¶ kinh doanh
trªn c¬ së so s¸nh gi÷a doanh thu vµ chi phÝ cña çc ho¹t ®éng, kÕt qu¶ kinh doanh
ph¶i ®îc ph©n phèi sö dông theo ®óng môc ®Ých vµ tû lÖ nhÊt ®Þnh do c¬ chÕ tµi
chÝnh quy ®Þnh.
§Ó t¨ng cêng c«ng t¸c chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh, ®Ó kÕ to¸n thùc sù lµ
c«ng cô qu¶n lý s¾c bÐn, cã hiÖu lùc th× kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh
phÈm ph¶i thùc hiÖn tèt çc nhiÖm vô sau:
5
 Tæ chøc theo dâi, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ gi¸m ®èc ch¾t chÏ
t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng
ho¸, trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ.
 Theo dâi ph¶n ¸nh gi¸m ®èc chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô ghi chÐp ®Çy
®ñ çc kho¶n chi phÝ b¸n hµng, thu nhËp b¸n hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶
s¶n xuÊt th«ng qua doanh thu b¸n hµng mét çch chÝnh x¸c.
 Cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho çc bé phËn liªn quan,
®ång thêi ®Þnh kú tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ ®èi víi ho¹t ®éng b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
 KiÓm tra, gi¸m s¸t tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch thùc hiÖn tiªu thô. KÕ
ho¹ch lîi nhuËn, kû luËt thanh to¸n vµ nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc.
Nh vËy, th«ng tin mµ kÕ to¸n cung cÊp gióp nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt
®îc t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm tõ ®ã gióp nhµ
qu¶n lý ®iÒu hµnh, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch..t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ
®Ò ra çc biÖn ph¸p, quyÕt ®Þnh phï hîp víi ®êng lèi chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp.
Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n hîp lý vµ khoa häc, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh»m ph¸t huy vai trß cña kÕ to¸n lµ mét yªu
cÇu quan träng ®èi víi ngêi chñ doanh nghiÖp vµ kÕ to¸n trëng, ®Æc biÖt lµ bé
phËn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. KÕ to¸n cung cÊp nh÷ng th«ng tin
cÇn thiÕt gióp gi¸m ®èc doanh nghiÖp vµ nh÷ng nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt ®îc
møc ®é hoµn thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, gi¸ thµnh s¶n phÈm tiªu thô…§Ó
ph¸t hiÖn kÞp thêi thiÕu sãt, mÊt c©n ®èi ë tõng kh©u cña qu¸ tr×nh lËp vµ thùc
hiÖn kÕ ho¹ch. Lµm tèt kh©u nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh…
t¹o ra mét hÖ thèng qu¶n lý chÆt chÏ, cã hiÖu lùc cao. Nh vËy, viÖc tæ chøc c«ng t¸c
kÕ to¸n thµnh phÈm vµ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm mét çch khoa häc hîp lý phï hîp
víi ®iÒu kiÖn cña tõng doanh nghiÖp cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong viÖc thu
nhËn, xö lý, cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho chñ doanh nghiÖp, gi¸m ®èc ®iÒu
hµnh, çc c¬ quan chñ qu¶…§Ó lùa chän ph¬ng thøc kinh doanh cã hiÖu qu¶…
Nh vËy, môc ®Ých cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ cung
cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ vµ cÇn thiÕt cho çc ®èi tîng kh¸c nhau víi nhiÒu môc ®Ých
kh¸c nhau ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh qu¶n lý phï hîp. §iÒu nµy nãi lªn vai trß v«
cïng quan träng cña kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm trong c«ng t¸c qu¶n lý
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
6
1.2. Néi dung kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
1.2.1. Néi dung kÕ to¸n thµnh phÈm
1.2.1.1. Yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm
- ViÖc qu¶n lý thµnh phÈm trong doanh nghiÖp g¾n liÒn víi viÖc qu¶n lý sù
vËn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh nhËp xuÊt tån kho trªn
çc chØ tiªu sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ.
- §Ó qu¶n lý vÒ mÆt sè lîng ®ßi hái ph¶i gi¸m s¸t thêng xuyªn t×nh h×nh thùc
hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho dù tr÷ thµnh phÈm, kÞp thêi
ph¸t hiÖn t×nh h×nh hµng ho¸ tån kho l©u ngµy kh«ng ®îc tiªu thô, cÇn t×m mäi
biÖn ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ø ®äng vèn.
- VÒ mÆt chÊt lîng: §©y lµ yÕu tè v« cïng quan träng. NÕu thµnh phÈm
kh«ng ®¶m b¶o chÊt lîng, mÉu m· kh«ng ®îc c¶i tiÕn th× sÏ kh«ng ®¸p øng ®îc yªu
cÇu ngµy cµng cao cña ngêi tiªu dïng. Do vËy, mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhanh
chãng n¾m b¾t thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng ®Ó kÞp thêi ®æi míi, c¶i tiÕn mÆt hµng.
Bé phËn kiÓm tra chÊt lîng ph¶i lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, cã
chÕ ®é kiÓm tra thÝch hîp víi tõng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, kÞp thêi ph¸t hiÖn
nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng kÐm ®Ó lo¹i ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Cã nh vËy míi
tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng l·ng phÝ, hoµn thµnh tèt nhiÖm vô qu¶n lý thµnh phÈm, cñng cè
®Þa vÞ cña mçi doanh nghiÖp còng nh nh÷ng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-
êng.
1.2.1.2. Nguyªn t¾c kÕ to¸n thµnh phÈm
Thµnh phÈm cña doanh nghiÖp gåm nhiÒu chñng lo¹i, nhiÒu thø hµng cã
phÈm cÊp kh¸c nhau nªn yªu cÇu qu¶n lý vÒ mÆt kÕ to¸n còng kh¸c nhau. §Ó thùc
hiÖn tèt nghiÖp vô qu¶n lý thµnh phÈm mét çch khoa häc, hîp lý ph¶i ®¶m b¶o çc
yªu cÇu sau:
- Ph¶i tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm theo tõng lo¹i, tõng thø theo ®¬n vÞ s¶n
xuÊt, theo ®óng sè lîng vµ chÊt lîng thµnh phÈm, tõ ®ã lµm c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng ®¬n vÞ, tõng ph©n xëng... vµ cã sè liÖu ®Ó so
s¸nh víi çc chØ tiªu kÕ ho¹ch.
- Ph¶i cã sù ph©n c«ng vµ kÕt hîp trong viÖc ghi chÐp kÕ to¸n thµnh phÈm
gi÷a phßng kÕ to¸n vµ nh÷ng nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n xëng, gi÷a kÕ to¸n thµnh
7
phÈm vµ thñ kho thµnh phÈm. §iÒu nµy ¶nh hëng ®Õn viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c,
kÞp thêi, gi¸m s¸t chÆt chÏ thµnh phÈm vµ t¨ng cêng çc biÖn ph¸p qu¶n lý thµnh
phÈm.
1.2.1.3. §¸nh gi¸ thµnh phÈm
VÒ nguyªn t¾c, thµnh phÈm ph¶i ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ trÞ thùc tÕ.
Theo çch nµy, trÞ gi¸ thµnh phÈm ph¶n ¸nh trong kÕ to¸n tæng hîp ph¶i ®îc
®¸nh gi¸ theo nguyªn t¾c gi¸ thùc tÕ.
 §èi víi thµnh phÈm nhËp kho:
Gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho ®îc x¸c ®Þnh phï hîp theo tõng nguån nhËp:
- Thµnh phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh
s¶n xuÊt thùc tÕ, bao gåm: chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ NC trùc tiÕp vµ chi phÝ
SXC.
- Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng nhËp kho ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh thùc tÕ
gia c«ng, bao gåm: chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng vµ çc chi
phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn thµnh phÈm thuª gia c«ng(chi phÝ vËn chuyÓn,
bèc dì…).
- Thµnh phÈm thuª ngoµi th× gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho sÏ bao gåm gi¸
mua ghi trªn ho¸ ®¬n (gi¸ cha cã thuÕ GTGT), chi phÝ mua thùc tÕ (chi phÝ b¶o
qu¶n, bèc dì, vËn chuyÓn...) nhng lo¹i trõ çc kho¶n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ (nÕu cã).
- NhËp kho do nhËn liªn doanh th× gi¸ thùc tÕ nhËp kho lµ do héi ®ång liªn
doanh thèng nhÊt.
8
 §èi víi thµnh phÈm xuÊt kho.
§èi víi thµnh phÈm xuÊt kho còng ph¶i ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ. Do
thµnh phÈm nhËp tõ çc nguån hay çc ®ît nhËp víi gi¸ kh¸c nhau nªn viÖc x¸c ®Þnh
gi¸ thùc tÕ xuÊt kho cã thÓ ¸p dông mét trong çc çch sau:
 TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: theo ph¬ng ph¸p nµy
thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ tõ lóc nhËp vµo
cho ®Õn lóc xuÊt dïng. Khi xuÊt dïng hµng(l« hµng) nµo sÏ x¸c ®Þnh theo gi¸ ®Ých
danh cña hµng (l« hµng) ®ã.
 Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO): theo ph¬ng ph¸p
nµy th× thµnh phÈm nµo nhËp vµo kho tríc sÏ ®îc xuÊt tríc.
 Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc(LIFO): theo ph¬ng ph¸p
nµy thµnh phÈm nµo nhËp kho sau xÏ ®îc xuÊt tríc.
 Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n : trong ph¬ng ph¸p nµy l¹i cã ba
d¹ng nh sau:
- Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cuèi kú tríc.
- Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp.
- Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ (b×nh qu©n gia quyÒn).
Gi¶ sö theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn çch tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh
phÈm xuÊt kho nh sau:
9
Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho = Sè lîng TP xuÊt kho x ®¬n gi¸ b×nh qu©n
ab
§¬n gi¸ b×nh qu©n =
cd
Trong ®ã:
a: TrÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån ®Çu kú
b: TrÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp trong kú
c: Sè lîng thµnh phÈm tån ®Çu kú
d: Sè lîng thµnh phÈm nhËp trong kú
1.2.1.4. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n
a. Chøng tõ vµ kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm
Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh ®Òu ph¶i ®îc lËp
chøng tõ ®Ó lµm c¬ së ph¸p lý cho mäi sè liÖu trªn tµi kho¶n kÕ to¸n, ®ång thêi ®ã
chÝnh lµ tµi liÖu lÞch sö cña doanh nghiÖp. Chøng tõ kÕ to¸n ph¶i ®îc lËp kÞp thêi,
®óng néi dung vµ ph¬ng ph¸p lËp.
Chøng tõ chñ yÕu gåm: PhiÕu xuÊt kho, phiÕu nhËp kho, ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia
t¨ng (GTGT), ho¸ ®¬n b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng, thÎ kho, biªn b¶n kiÓm kª hµng
ho¸, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé…
KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ®îc thùc hiÖn ë kho thµnh phÈm vµ ë phßng kÕ
to¸n, ®îc liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau. Bëi vËy, doanh nghiÖp ph¶i lùa chän nh÷ng ph-
¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt phï hîp víi yªu cÇu vµ tr×nh ®é cña ®éi ngò kÕ to¸n trong
donh nghiÖp. Tuú theo ®Æc ®iÓm riªng cña m×nh mµ doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông
mét trong ba ph¬ng ph¸p sau:
o Ph¬ng ph¸p thÎ song song
Nguyªn t¾c: ë kho ph¶i më thÎ kho ®Ó ghi chÐp vÒ mÆt sè lîng cßn ë phßng
kÕ to¸n më thÎ (sæ) chi tiÕt theo dâi c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ nh»m ph¶n ¸nh t×nh
h×nh hiÖn cã vµ biÕn ®éng cña thµnh phÈm
 ë kho: ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho do thñ kho tiÕn hµnh
trªn thÎ kho vµ chi ghi theo chØ tiªu sè lîng. Khi nhËn chøng tõ nhËp, xuÊt thµnh
phÈm thñ kho ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña chøng tõ råi tiÕn hµnh ghi sè
thùc nhËp, thùc xuÊt trªn chøng tõ vµo thÎ kho. §Þnh kú, thñ kho göi phßng kÕ to¸n
10
hoÆc kÕ to¸n xuèng kho nhËn çc chøng tõ nhËp, xuÊt ®· ®îc ph©n lo¹i theo tõng
lo¹i thµnh phÈm.
 ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sæ (thÎ) chi tiÕt thµnh phÈm c¨n cø ®Ó
ghi chÐp trªn sæ chi tiÕt thµnh phÈm lµ çc chøng tõ nhËp, xuÊt kho do thñ kho cung
cÊp, sau khi ®· ®îc kiÓm tra hoµn chØnh, ®Çy ®ñ. Sæ chi tiÕt thµnh phÈm còng
gièng nh thÎ kho nhng cã thªm cét theo dâi gi¸ trÞ thµnh phÈm.
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n céng sæ chi tiÕt vµ tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi chiÕu víi thÎ
kho. Ngoµi ra, ®Ó cã sè liÖu ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp cßn ph¶i tæng hîp sè
liÖu chi tiÕt tõ çc sæ chi tiÕt thµnh phÈm vµ çc b¶ng kª tæng hîp nhËp, xuÊt, tån
kho thµnh phÈm theo tõng lo¹i thµnh phÈm.
S¬ ®å 1: S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p thÎ song song
PhiÕu nhËp kho
B¶ng tæng hîp
ThÎ
NhËp – XuÊt –
hoÆc
ThÎ kho Tån kho thµnh
sæ chi
phÈm
tiÕt
thµnh
PhiÕu xuÊt kho phÈm KÕ to¸n tæng hîp
:Ghi hµng ngµy

:Ghi ®Þnh kú
:Quan hÖ ®èi chiÕu
 u nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy:

- u ®iÓm: Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ ghi chÐp ®¬n
gi¶n, dÔ kiÓm tra, ®èi chiÕu.
- Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n cßn
trïng lÆp vÒ chØ tiªu sè lîng. H¬n n÷a, viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu
chñ yÕu tiÕn hµnh vÒ cuèi th¸ng, do ®ã h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm
tra cña kÕ to¸n.
- Ph¹m vi ¸p dông: ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong çc doanh
nghiÖp cã nhiÓu chñng lo¹i s¶n phÈm, khèi lîng çc nghiÖp vô
(chøng tõ) nhËp, xuÊt Ýt, kh«ng thêng xuyªn.
o Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
Nguyªn t¾c: ë kho ph¶i më thÎ kho ®Ó theo dâi, ghi chÐp vÒ mÆt sè lîng cßn
ë phßng kÕ to¸n më thÎ (sæ) chi tiÕt theo dâi c¶ vÒ sè lîng vµ gi¸ trÞ.
11
ë kho: theo ph¬ng thøc nµy th× viÖc ghi chÐp cña thñ kho còng ®îc thùc
hiÖn trªn thÎ kho nh ph¬ng ph¸p thÎ song song.
ë phßng kÕ to¸n: Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n
chuyÓn ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån cña tõng lo¹i thµnh phÈm theo
tõng kho vµ dïng cho c¶ n¨m. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn chØ ghi mçi th¸ng mét lÇn
vµo thêi ®iÓm cuèi thang. §Ó cã sè liÖu ghi vµo sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn kÕ to¸n
ph¶i lËp çc b¶ng kª nhËp, b¶ng kª xuÊt theo tõng lo¹i s¶n phÈm trªn c¬ së çc chøng
tõ nhËp xuÊt do thñ kho ®Þnh kú göi lªn. Sæ ®èi chiÕu còng ®îc theo dâi trªn c¶ chØ
tiªu sè lîng vµ gi¸ trÞ. Cuèi th¸ng tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi chiÓu sæ lu©n chuyÓn víi
thÎ kho vµ sè liÖu kÕ to¸n tæng hîp.
S¬ ®å 2: S¬ ®å kÕ to¸n kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng h¸p sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn
PhiÕu nhËp kho B¶ng kª nhËp
KÕ to¸n
ThÎ kho Sæ ®èi chiÕu lu©n tæng hîp
chuyÓn
PhiÕu xuÊt kho B¶ng kª xuÊt

:Ghi hµng ngµy
:Ghi ®Þnh kú
 u nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy:

- u ®iÓm: Khèi lîng ghi chÐp cña kÕ to¸n ®îc gi¶m bít do
chØ ghi mét lÇn vµo cuèi th¸ng.
- Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi sæ vÉn trïng lÆp (phßng kÕ to¸n
vÉn theo dâi c¶ chØ tiªu hiÖn vËt lÉn chØ tiªu gi¸ trÞ). ViÖc kiÓm
tra ®èi chiÕu gi÷a kho vµ kÕ to¸n chØ tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng
nªn h¹n chÕ t¸c dông kiÓm tra trong c«ng t¸c qu¶n lý.
- Ph¹m vi ¸p dông: ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi
doanh nghiÖp khèi lîng nghiÖp vô nhËp xuÊt kh«ng nhiÒu, kh«ng
cã ®iÒu kiÖn theo dâi kÕ to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt trong ngµy.
12
o Ph¬ng ph¸p sæ sè d
Nguyªn t¾c: ë kho ph¶i theo dâi vÒ mÆt sè lîng cho tõng lo¹i thµnh phÈm.
Cßn ë phßng kÕ to¸n theo dâi vÒ chØ tiªu gi¸ trÞ
ë kho: thñ kho vÉn dïng thÎ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho
thµnh phÈm vÒ mÆt sè lîng. Cuèi th¸ng ghi sè tån kho ®· tÝnh ®îc trªn thÎ kho (vÒ
sè lîng) vµ sæ sè d – cét sè lîng.
ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ sè d theo tõng kho, dïng ghi c¶ n¨m ®Ó ghi
sè thµnh phÈm vµo cuèi th¸ng theo chØ tiªu gi¸ trÞ.
Tríc hÕt c¨n cø vµo çc chøng tõ nhËp, xuÊt kÕ to¸n lËp b¶ng kª nhËp, b¶ng kª
xuÊt ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú. Tõ b¶ng kª
nhËp, b¶ng kª xuÊt kÕ to¸n lËp çc b¶ng luü kÕ nhËp, luü kÕ xuÊt råi tõ çc b¶ng
nµy lËp çc b¶ng nhËp – xuÊt - tån kho theo tõng lo¹i thµnh phÈm theo chØ tiªu gi¸
trÞ
Hµng th¸ng sæ sè d do thñ kho göi lªn, kÕ to¸n kiÓm tra lµm c¨n cø vµo sè tån
kho vÒ sè lîng mµ thñ kho ®· ghi ë sæ sè d vµ ®¬n gi¸ ®Ó tÝnh ra sè tån kho cña
tõng lo¹i thµnh phÈm theo chØ tiªu gi¸ trÞ ®Ó ghi vµo cét sè tiÒn ®Ó ghi vµo sæ sè
d.
ViÖc kiÓm tra ®èi chiÕu ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng. C¨n cø vµo cét sè
tiÒn tån kho cuèi th¸ng trªn sæ sè d ®Ó ®èi chiÕu víi cét sè tiÒn tån kho trªn b¶ng
tæng hîp nhËp – xuÊt – tån vµ sè liÖu cña kÕ to¸n tæng hîp.
S¬ ®å 3 :S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p sæ sè d
PhiÕu nhËp kho PhiÕu giao nhËn,

chøng tõ nhËp
Sæ sè d
ThÎ kho B¶ng luü kÕ nhËp

xuÊt tån kho thµnh
KÕ to¸n phÈm
tæng hîp
PhiÕu xuÊt kho PhiÕu giao nhËn,

chøng tõ xuÊt
:Ghi hµng ngµy

:Ghi ®Þnh kú
13
 u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy:
- u ®iÓm: Gi¶m bít sè lîng ghi sæ kÕ to¸n, c«ng viÖc tiÕn
hµnh ®Òu trong th¸ng.
- Nhîc ®iÓm: Do kÕ to¸n chØ ghi chÐp theo gi¸ trÞ nªn qua
sè liÖu kÕ to¸n kh«ng biÕt ®îc sè hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng gi¶m
thµnh phÈm mµ ph¶i xem sè liÖu trªn thÎ kho. Ngoµi ra, viÖc
kiÓm tra ph¸t hiÖn sai sãt sÏ khã kh¨n.
- Ph¹m vi ¸p dông: ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi doanh
ngiÖp cã nhiÒu lo¹i thµnh phÈm sù biÕn ®éng x¶y ra thêng xuyªn,
®ång thêi nh©n viªn kÕ to¸n vµ çn bé qu¶n lý ph¶i cã tr×nh ®é
v÷ng vµng, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, ®¶m b¶o sè liÖu ghi vµo
sæ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan.
b. KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm
KÕ to¸n tæng hîp lµ viÖc sö dông çc tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh, kiÓm
tra vµ gi¸m s¸t çc ®èi tîng h¹ch to¸n kÕ to¸n çc néi dung kinh tÕ ë d¹ng tæng qu¸t.
 Tµi kho¶n sö dông
Trong kÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm ngêi ta sö dông çc tµi kho¶n chñ yÕu :
TK 155 – Thµnh phÈm.
TK 157 – Thµnh phÈm göi b¸n
Tk 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n
KÕt cÊu cña çc tµi kho¶n nµy nh sau:
 TK 155 - Thµnh phÈm: Tµi kho¶n nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ
hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña çc lo¹i thµnh phÈm trong doanh nghiÖp.
Bªn Nî:
- Gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu kú
- Gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho trong kú
- Gi¸ trÞ thµnh phÈm ph¸t hiÖn thõa
- KÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi kú (KK§K)
Bªn Cã:
- Gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho.
14
- Gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm thiÕu hôt
- KÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi kú (KK§K)
Sè d: TrÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi kú
TK157 – Hµng göi b¸n: Tµi kho¶n nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña s¶n
phÈm hµng ho¸ ®· göi hoÆc chuyÓn cho kh¸ch hµng hoÆc çc ®¹i lý cña doanh
nghiÖp, trÞ gi¸ cña lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh bµn giao cho ngêi ®Æt hµng vµ
cha ®îc chÊp nhËn. Hµng ho¸, thµnh phÈm ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n nµy vÉn thuéc së
h÷u cña doanh nghiÖp.
Bªn Nî:
- Gi¸ trÞ thùc tÕ s¶n phÈm, hµng ho¸ göi b¸n.
Bªn Cã:
- Gi¸ trÞ thùc tÕ s¶n phÈm hµng ho¸ ®· ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thµnh to¸n.
- TrÞ gi¸ thùc tÕ c¶u hµng ho¸ bÞ tõ chèi vµ göi l¹i
- KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cha ®îc kh¸ch hµng
chÊp nhËn ®Çu kú (KK§K)
Sè d:
- TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng göi b¸n cha ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thµnh to¸n
TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng ho¸,
lao vô dÞch vô xuÊt b¸n trong kú.
Bªn Nî:
- Gi¸ vèn cña thµnh phÈm hµng ho¸ ®· tiªu thô trong kú
- KÕt chuyÓn thµnh phÈm tån kho ®Çu kú, nhËp trong kú (KK§K)
Bªn Cã:
- KÕt chuÓn gi¸ vèn cña hµng tiªu thô trong kú
- KÕt chuyÓn g¸i trÞ thùc tÕ hµng tån cuèi kú
Sè d: Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d
 Tr×nh tù kÕ to¸n tæng hîp mét sè nghiÖp vô chñ yÕu vÒ thµnh phÈm
 Trêng hîp doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª
khai thêng xuyªn
15
Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi, ph¶n ¸nh liªn tôc, thêng
xuyªn, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho vËt t hµng ho¸ thµnh phÈm trªn sæ
kÕ to¸n.
ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thµnh phÈm xuÊt kho ®îc c¨n cø vµo çc chøng tõ xuÊt
kho. Tuy qu¸ tr×nh h¹ch to¸n phøc t¹p nhng ph¬ng ph¸p nµy ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸
trÞ thµnh phÈm sau mçi lÇn nhËp, xuÊt kho, ®¶m b¶o c©n ®èi vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ
hiÖn vËt.
Çc nghiÖp vô chÝnh cña ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 4: S¬ ®å kÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
TK 155 TK 632
TK 154
Gia c«ng, thuª XuÊt kho thµnh phÈm

ngoµi gia c«ng, ®Ó b¸n, tr¶ l¬ng, biÕu
chÕ biÕn nhËp tÆng TK 157
kho
XuÊt kho thµnh
phÈm göi b¸n Hµng
göi bµn
®· tiªu
TK 338 thô
TK 222,128
Thµnh Gãp vèn liªn
phÈm thõa doanh, ®Çu tõ
chê xö lý ng¾n h¹n kh¸c
TK 157, 632 TK 138

Thµnh phÈm
thiÕu chê xö
Thµnh phÈm , lý
göi b¸n bÞ tr¶
l¹i
Thµnh phÈm hoµn thµnh kh«ng nhËp

kho mµ giao b¸n th¼ng cho kh¸ch hoÆc
göi ®i b¸n ngay
 Trêng hîp doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶
kiÓm kª thùc tÕ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú cña vËt t, hang ho¸ trªn sæ kÕ
TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ 16 TrÞ gi¸ TrÞ gi¸

hµng xuÊt = hµng tån + hµng - hµng tån
trong kú ®Çu kú nhËp cuèi kú
trong kú
to¸n tæng hîp vµ tõ ®ã tÝnh gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vËt t ®· xuÊt trong kú theo c«ng
thøc:
17
Theo ph¬ng ph¸p nµy th× çc trêng hîp nhËp xuÊt hµng kh«ng h¹ch to¸n trªn
çc tµi kho¶n tån kho. §Ó h¹ch to¸n nhËp vµ xuÊt kh«ng trªn çc tµi kho¶n t«ng kho,
kÕ to¸n sö dông thªm çc t¹i kho¶n 611 “Mua hµng” vµ tµi kho¶n 631 “ Gi¸ thµnh s¶n
xuÊt”. Tr×nh tù h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 5: S¬ ®å kÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
TK 631 TK 632
Gi¸ trÞ thµnh phÈm hoµn TK 911

thµnh nhËp kho
K/C gi¸ vèn
TK 157,155 hµng b¸n cuèi kú
K/C trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm,
hµng göi b¸n cha x¸c ®Þnh lµ tiªu
thô ®Çu kú
K/C trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm,
hµng göi b¸n cha x¸c ®Þnh lµ tiªu
thô cuèi kú
1.2.2. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm

1.2.2.1. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý tiªu thô thµnh phÈm
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña thµnh phÈm vµ qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh
phÈm ®ßi hái trong c«ng t¸c qu¶n lý ph¶i ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh. NghiÖp
vô b¸n hµng liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kh¸ch hµng kh¸ch nhau, tõ tõng ph¬ng thøc
b¸n hµng ®Õn tõng çch thøc thanh to¸n, tõng lo¹i hµng ho¸, thµnh phÈm nhÊt ®Þnh.
Bëi vËy, qu¶n lý ph¶i b¸m s¸t nh÷ng yªu cÇu sau:
 N¾m b¾t, theo dâi chÆt chÏ tõng ph¬ng thøc b¸n hµng, tõng thÓ thøc
thanh to¸n, tõng kh¸ch hµng, tõng lo¹i hµng ho¸ tiªu thô, ®«n ®èc thanh to¸n, thu
håi ®Çy ®ñ, kÞp thêi tiÒn vèn.
 TÝnh to¸n, x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ tõng lo¹i ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc theo ®óng quy ®Þnh.
18
1.2.2.2. Chøng tõ vµ tµi kho¶n kÕ to¸n
a. Chøng tõ kÕ to¸n
Khi ph¸t sinh çc nghiÖp vô b¸n hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng víi ngêi mua
ph¶i cã chøng tõ phï hîp ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi t×nh h×nh tiªu thô vµ thanh
to¸n, ®ång thêi lµm c¬ së ph¸p lý ®Ó ghi sæ sau nµy.
Doanh nghiÖp ph¶i ®a ra tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ, kiÓm tra vµ ghi
chÐp sæ mét çch phï hîp, ®ång thêi chøng tõ ph¶i ®îc lu tr÷ mét çch khoa häc vµ an
toµn. Sau ®©y lµ mét sè chøng tõ thêng dïng:
 Ho¸ ®¬n (GTGT).
 PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé.
 PhiÕu xuÊt kho hµng göi b¸n ®¹i lý.
 B¶ng kª thanh to¸n hµng ®¹i lý ký göi.
 ThÎ quÇy hµng.
 B¶ng kª nhËn hµng thanh to¸n hµng ngµy
 B¶ng kª ho¸ ®¬n b¸n lÎ hµng ho¸.
b. Tµi kho¶n sö dông
TK 511- Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô : Tµi kho¶n nµy ®îc dïng
®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong mét kú
h¹ch to¸n. Doanh thu b¸n hµng thùc tÕ lµ doanh thu cña s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· ®îc
x¸c ®Þnh tiªu thô, bao gåm hai trêng hîp b¸n thu ®îc tiÒn ngay, cha thu ®îc tiÒn nhng
®· chÊp nhËn thanh to¸n. TK 511 lu«n lu«n ®îc ph¶n ¸nh bªn Cã suèt kú h¹ch to¸n.
TK 511 cã bèn tµi kho¶n cÊp hai:
 TK511.1 - Doanh thu b¸n hµng ho¸.
 TK 511.2 - Doanh thu b¸n thµnh phÈm .
 TK 511.3 - Doanh thu cung cÊp lao vô, dÞch vô.
 TK 511.4 – Doanh thu trî cÊp, trî gi¸
Tµi kho¶n 511 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî:
- Cuèi kú kÕt chuyÓn çc kho¶n gi¶m doanh thu b¸n hµng, gi¶m gi¸,
hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
19
- ThuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
- Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn sang TK 911
Bªn Cã:
- Doanh thu b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô theo ho¸ ®¬n.
TK 521 - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
TK 531- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh sè cña
s¶n phÈm hµng ho¸ ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i do lçi cña doanh nghiÖp.
TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n: TK nµy ®ùîc dïng ®Ó ph¶n ¸nh çc kho¶n gi¶m
gi¸ cña viÖc b¸n hµng trong kú.
Çc kho¶n gi¶m trõ nµy cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî:
- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i dµnh cho kh¸ch hµng mua víi sè lîng nhiÒu
- Doanh thu cña sè hµng tiªu thô nay bÞ tr¶ l¹i
- Çc kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n nay ®· chÊp nhËn cho kh¸ch hµng.
Bªn Cã:
- KÕt chuyÓn çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
TK 333 - ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép nhµ níc. Cã 9 tµi kho¶n cÊp hai nhng cã
ba tµi kho¶n cÊp hai ph¶n ¸nh thuÕ tiªu thô: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ
GTGT ®Çu ra cu¶ hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô trong kú
KÕt cÊu cÊu TK 3331 – ThuÕ GTGT ph¶i nép
Bªn Nî:
- ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc khÊu trõ.
- ThuÕ GTGT ®îc gi¶m trõ.
- ThuÕ GTGT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m
gi¸ hµng b¸n.
Bªn Cã:
- ThuÕ GTGT ®Çu ra cña hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô, trao ®æi, sö
dông néi bé, biÕu tÆng.
- ThuÕ GTGT ph¶i nép cña thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng
kh¸c.
Sè d: Tµi kho¶n nµy cã sè d c¶ ë hai bªn
- D Nî: Sè thuÕ GTGT ®· nép thõa vµo Ng©n s¸ch
- D Cã: Sè ThuÕ GTGT cßn ph¶i nép cuèi kú
20
1.2.2.3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
Qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn trao ®æi th«ng qua ph¬ng tiÖn
thanh to¸n ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸. Trong ®ã, doanh nghiÖp chuyÓn giao
hµng ho¸ cho kh¸ch hµng cßn kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cho doanh nghiÖp mét kho¶n tiÒn
t¬ng øng víi gi¸ b¸n cña hµng ho¸ ®ã.
Nh vËy, b¸n hµng chÝnh lµ viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u vÒ s¶n phÈm hµng
h¸o cho kh¸ch hµng ®ång thêi thu ®îc tiÒn hoÆc quyÒn thu tiÒn tõ kh¸ch hµng. Sè
tiÒn ®ã ®îc gäi lµ doanh thu b¸n hµng.
Nh vËy ®øng ë gãc ®é thu tiÒn mµ xÐt th× nã cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh hai ph-
¬ng thøc sau b¸n hµng nh sau:
 B¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp: Theo ph¬ng thøc nµy, s¶n phÈm ®·
chuyÓn quyÒn së h÷u cïng víi viÖc nhËn ®îc tiÒn hµng
 B¸n chÞu: Theo ph¬ng thøc nµy th×, s¶n phÈm chuyÓn quyÒn së h÷u
®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn nhng ®¬n vÞ cha thu ®îc tiÒn hµng, tiÒn
hµng sÏ ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n sau mét thêi h¹n do hai bªn quy
®Þnh.
NÕu ®øng ë gãc ®é chuyÓn giao s¶n phÈm cho kh¸ch hµng th× th× qu¸ tr×nh
b¸n hµng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ ®îc chia thµnh çc ph¬ng thøc sau:
a. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô trùc tiÕp
Ph¬ng thøc b¸n hµng bªn mua ®· tiÕn hµnh nhËn hµng trùc tiÕp: theo ph¬ng
thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n ®· ký kÕt, bªn mua cö çn bé ®Õn nhËn hµng
t¹i kho cña doanh nghiÖp. Khi nhËn hµng xong, ngêi nhËn hµng ký x¸c nhËn vµo ho¸
®¬n b¸n hµng vµ sè hµng ®ã ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô vµ ®îc h¹ch to¸n vµo doanh
thu. Tr×nh tù h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc m« t¶ qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 6: s¬ ®å kÕ to¸n çc nghiÖp vô tiªu thô trùc tiÕp
TK 154 TK 632 TK511 TK111,112,131
TK 155 TK 911
NhËp kho thµnh TrÞ gi¸ vèn Gi¸ b¸n cha thuÕ
phÈm thµnh phÈm TK 333(2,3)
xuÊtTK
b¸n338 K/C gi¸ vèn TK 3331
hµng b¸n X¸c ®Þnh ThuÕ GTGT
TK 338 Thµnh
thuÕ ph¶i nép ®Çu ra
Thµnh phÈm
phÈm thõa thiÕu chê
chê xö lý TK 531,532
XuÊt b¸n th¼ng kh«ng qua kho K/C çc kho¶n
§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông theo ph¬ng thøc kiÓm kª ®Þnh kú xem s¬ ®å 1.5
gi¶m trõ doanh thu
21
Chó ý: §èi víi çc doanh nghiÖp ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p tiÕp
hoÆc kh«ng thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT th× doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ thanh
to¸n.
b. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn
B¸n hµng theo ph¬ng thøc xuÊt kho göi hµng ®i b¸n: theo ph¬ng thøc nµy,
doanh nghiÖp xuÊt kho thµnh phÈm göi ®i b¸n theo hîp ®ång ®· ký kÕt gi÷a hai bªn,
khi xuÊt hµng göi b¸n, th× hµng b¸n cha ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, tøc lµ cha h¹ch to¸n
vµo doanh thu. Hµng göi ®i b¸n chØ ®îc h¹ch to¸n vµo doanh thu khi kh¸ch hµng ®·
nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n. Tr×nh tù h¹ch to¸n ®ù¬c m« t¶ qua s¬ ®å
sau:
S¬ ®å 7: S¬ ®å kÕ to¸n çc nghiÖp vô tiªu thô theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp
nhËn
TK155,154 TK157 TK632 TK511 TK111,112,131

TK911
K/C doanh thu
Göi hµng ®i b¸n K/C gi¸ vèn Gi¸ b¸n cha
thuÇn
thuÕ
Ngêi b¸n chÊp TK531,532
nhËn thanh to¸n K/C çc TK3331
kho¶n gi¶m
TK333 (2,3) trõ doanh thu ThuÕ GTGT
®Çu ra
X¸c ®Þnh thuÕ ph¶i nép
c. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô theo ph¬ng thøc göi ®¹i lý (ký göi)
 Theo ph¬ng thøc nµy: ®¬n vÞ cã hµng göi ®¹i lý, ký göi chuyÓn hµng
cho ®¬n vÞ b¸n, khi bªn nhËn ®¹i lý, ký göi th«ng b¸o ®· b¸n ®îc hµng th× khi ®ã
doanh nghiÖp míi ®ù¬c coi lµ hµng ®· tiªu thô. Chøng tõ b¸n hµng lµ b¶ng thanh to¸n
hµng ®¹i lý.
+ Khi xuÊt kho thµnh phÈm göi cho ®¹i lý
Nî TK 157: Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho
Cã TK 155
+ Khi bªn ®¹i lý th«ng b¸o b¸n ®îc hµng
Nî TK 111,112,131: gi¸ b¸n trõ hoa hång
Nî TK 641: Hoa hång ®¹i lý
Cã TK 511: Doanh thu cha thuÕ
22
Cã TK 3331 : thuÕ GTGT ®Çu ra
+ Trêng hîp ¸p dông thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Nî TK 111,112,131: Gi¸ b¸n trõ hoa hång ®¹i lý
Nî TK 641: Hoa hång ®¹i lý
Cã TK 511: Doanh thu cã thuÕ
+ KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng giao ®¹i lý:
Nî TK 632: trÞ gi¸ vèn cña sè hµng giao ®¹i lý ®· tiªu thô
Cã TK 157:
d. Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua chØ tr¶ tríc mét phÇn gi¸ trÞ cña hµng mua
khi mua, phÇn cßn l¹i tr¶ gãp dÇn trong nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp ngoµi sè tiÒn thu
theo gi¸ b¸n mét lÇn cßn thu thªm mét kho¶n lµi v× tr¶ chËm. Quy tr×nh cã thÓ ®îc
kh¸i qu¸t qua s¬ ®æ sau:
S¬ ®å 8: s¬ ®å kÕ to¸n çc nghiÖp vô tiªu thô theo ph¬ng thøc tr¶ gãp
TK 611,631 TK 632
TK 333(1,2,3) TK 511
TK 131
K/C gi¸ trÞ xuÊt kho
(doanh nghiÖp ¸p H¹ch to¸n thuÕ ph¶i TK 111,112
dông h¹ch to¸n tho ph n«p
¬ng ph¸p KK§K) GÝa b¸n mét
lÇn cha thuÕ Kh¸ch hµng
GTGT thanh to¸n
TK 911
TK154,155,156
KÕt chuyÓn doanh
thu thuÇn
K/C gi¸ trÞ xuÊt kho
(doanh nghiÖp ¸p
dông h¹ch to¸n tho ph TK 515
¬ng ph¸p KKTX) K/C gi¸ vèn, TK 3387
hµng tr¶ gãp KÕt chuyÓn doanh PhÇn l·i tr¶ gãp
thu tr¶ gãp kh¸ch hµng ®·
thanh to¸n
Chó ý: ®èi víi doanh nghiÖp h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p KK§K th× doanh thu b¸n mét
lÇn lµ doanh thu bao gåm c¶ thuÕ GTGT
e. KÕ to¸n çc ph¬ng ph¸p tiªu thô kh¸c
23
 Tr¶ l¬ng, thëng cho nhËn viªn b»ng s¶n phÈm
Nî TK 334:
Cã TK 512:
Cã TK 3331:
 Dïng s¶n phÈm biÕu tÆng çn bé c«ng nhËn viªn
(bï ®¾p b»ng quü phóc lîi cña c«ng ty).
Nî TK 4312:
Cã TK 512:
Cã TK 3331:
 Dïng s¶n phÈm biÕu tÆng, tæ chøc héi nghÞ kh¸ch
hµng, phôc vô s¶n xuÊt.
Nî TK 621,622,627,641,642
Nî TK 133
Cã TK 512
Cã TK 3331
 Dïng hµng ®æi hµng
 Ph¶n ¸nh doanh thu.
Nî TK 131
Cã TK 511
Cã TK 3331
 Khi nhËn ®îc hµng ho¸ ®æi vÒ
Nî TK 152,156
Nî TK 133
Cã TK 131
 H¹ch to¸n tiªu thô hµng gia c«ng
 Ghi nhËn vËt t vÒ ®Ó gia c«ng
Nî TK 002
 Khi hoµn thµnh, tr¶ hµng cho bªn giao gia c«ng
Cã TK 002
 ChuyÓn hµng ®em tr¶
Nî TK 157
Cã TK 154
 Khi hµng ®îc kiÓm nhËn vµ chÊp nhËn
24
Nî TK 632
Cã TK 157
 NÕu hµng ®îc kiÓm nhËn ngay t¹i c«ng ty th× ta ghi
Nî TK 632
Cã TK 154
 Ghi nhËn doanh thu tõ thï lao gia c«ng
Nî TK 111,112,131
Cã TK 511
Cã TK 3331 (nÕu cã)
1.2.2.4. KÕ to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu
a. KÕ to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
Lµ sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do çc
nguyªn nh©n nh: vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt, kh«ng
®óng quy çch.
TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i tÝnh theo ®óng ®¬n gi¸ trªn ho¸ ®¬n. Çc chi phÝ
kh¸c liªn quan ®Õn viÖc hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i mµ doanh nghiÖp ph¶i chÞu ®îc h¹ch
to¸n vµo TK 641
 NhËn l¹i l« hµng bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 155: NÕu nhËn vÒ nhËp kho
Nî TK 157: NÕu cha nhËn vÒ
Nî TK 1381: NÕu kh«ng nhËn vÒ
Cã TK 632
 Çc chi phÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 641
Cã TK 111,112,331…
 Ghi nhËn kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng
Nî TK 531
Nî TK 3331
Cã TK 111,112,131
 Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu
Nî TK 511
Cã TK 531
25
b. KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n
Gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ kho¶n tiÒn ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn mét çch ®Æc biÖt
trªn gi¸ tho¶ thuËn v× lý do hµng kÐm phÈm chÊt hay kh«ng ®óng quy çch theo hîp
®ång kinh tÕ
 Ghi nhËn çc kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
Nî TK 532
Nî TK 3331
Cã TK 111,112,131
 Cuèi kú kÕt chuyÓn kho¶n gi¶m trõ doanh thu
Nî TK 511
Cã TK 532
c. KÕ to¸n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho ngêi mua do ngêi mua ®· mua
hµng víi sè lîng nhiÒu. ChiÕt khÊu th¬ng m¹i thêng ®îc ghi râ trong hîp ®ång kinh
tÕ.
 Khi cho kh¸ch hµng hëng chiÕt khÊu th¬ng m¹i
Nî TK 521
Nî TK 3331
Cã TK 111,112,131
 Cuèi kú kÕt chuyÓn kho¶n gi¶m trõ doanh thu
Nî TK 511
Cã TK 521
1.2.2.5. X¸c ®Þnh kÕt qu¶
a. Kh¸i niÖm
KQKD lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ho¹t ®éng
kh¸c cña doanh nghiÖp sau mét kú nhÊt ®Þnh biÓu hiÖn b»ng sè tiÒn l·i hay lç.
KQKD cña doanh nghiÖp gåm: KÕt qu¶ ho¹t ®éng SXKD, kÕt qu¶ ho¹t ®éng
tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kh¸c.
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, KQKD cã néi dung nh sau:
 KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh: Lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu b¸n
hµng thuÇn víi gi¸ trÞ vèn hµng b¸n, CFBH vµ CFQLDN.
26
 KÕt qu¶ H§TC lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu H§TC thuÇn víi chi phÝ
H§TC.
 KÕt qu¶ H§K lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu kh¸c víi çc kho¶n chi phÝ
kh¸c.
Çch x¸c ®Þnh KQKD nh sau:
Doanh thu thuÇn = Tæng doanh thu - Çc kho¶n gi¶m trõ
Gi¶m gi¸ Hµng b¸n ThuÕ TT§B,
Çc kho¶n gi¶m trõ = + +
hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i thuÕ XK
KÕt qu¶ Gi¸ vèn hµng b¸n

Doanh thu Gi¸ vèn Chi phÝ Chi phÝ
ho¹t ®éng = thuÇn
-
hµng b¸n
+ bÞ tr¶ l¹i nhËp - -
b¸n hµng QLDN
SXKD nhËp kho
KÕt qu¶ ho¹t = Doanh thu ho¹t - Chi phÝ ho¹t

®éng tµi ®éng tµi chÝnh ®éng tµi chÝnh
chÝnh
KÕt qu¶ ho¹t = Doanh thu ho¹t - Chi phÝ ho¹t
®éng bÊt thêng ®éng bÊt thêng ®éng bÊt thêng
b. Tµi kho¶n vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n

KÕ to¸n sö dông çc tµi kho¶n sau:
TK 511: Doanh thu b¸n hµng
TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n
TK 641: Chi phÝ b¸n hµng
TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK 421: L·i lç cha ph©n phèi – ph¶n ¸nh kÕt qu¶ (l·i, lç) kinh doanh vµ t×nh
h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh
doanh vµ çc ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n.
Tµi kho¶n 911 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî: - TrÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®· tiªu thô.
- Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng kh¸c.
- Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
- K/C sè l·i tríc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
27
Bªn Cã: - Doanh thu b¸n hµng thuÇn cña hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®· tiªu
thô
- Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng kh¸c.
- Thùc lç vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú.
Tr×nh tù ho¹ch to¸n cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 9: S¬ ®å kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK 911
TK 632 TK 511
KÕt chuyÓn doanh thu
KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n thuÇn
TK 811
KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c TK 711
KÕt chuyÓn thu nhËp ë çc

TK 641 (142) ho¹t ®éng kh¸c
KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng

hoÆc chi phÝ chê kÕt chuyÓn
TK 515
KÕt chuyÓn doanh thu ho¹t
TK 642 (142) ®éng tµi chÝnh
KÕt chuyÓn chi phÝ QLDN hoÆc

chi phÝ chê kÕt chuyÓn TK 421
KÕt chuyÓn lç
TK 421
KÕt chuyÓn l·i
1.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n

§Õ h¹ch to¸n nghiÖp vô thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm kÕ to¸n sö dông
sæ kÕ to¸n cã liªn quan ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh tiªu thô, tõ kh©u kiÓm kª ®èi chiÕu sè
lîng thµnh phÈm nhËp, tån kho, gi¸ thµnh thµnh phÈm nhËp kho, gi¸ b¸n thµnh phÈm
xuÊt kho, tËp hîp thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra ph¶i nép cho nhµ níc, ®Õn t×nh h×nh
thanh to¸n cña kh¸ch hµng víi ®¬n vÞ. V× vËy, ®Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý,
kÕ to¸n tiªu thô sö dông çc sæ tæng hîp vµ sæ chi tiÕt cã liªn quan ®Õn toµn bé qu¸
tr×nh tiªu thô. Sè lîng sæ kÕ to¸n tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ viÖc ¸p dông h×nh
thøc tæ chøc kÕ to¸n cña tõng ®¬n vÞ.
28
HiÖn nay, ë çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt thêng sö dông mét trong çc h×nh thøc
sæ sau:
1.3.1. H×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký chung”

§Æc chng cña h×nh thøc nµy lµ: tÊt c¶ çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu
ph¶i ®pck ghi vµo sæ NhËt ký chung theo tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh vµ ®Þnh kho¶n
tõng nghiÖp vô kÕ to¸n ®ã. Sau ®ã lÊy sè liÖu trªn sæ NhËt ký chung ®Ó ghi sæ
theo tõng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
Çc lo¹i sæ kÕ to¸n chñ yÕu cña h×nh thøc NhËt ký chung sö dông trong h¹ch
to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm:
- Sè NhËt ký chung
- Mét sè sæ NhËt ký chung ®Æc biÖt: Sæ NhËt ký thu tiÒn, sæ
nhËt ký chi tiÒn, sæ nhËt ký mua hµng, nhËt ký b¸n hµng.
- Sæ çi çc tµi kho¶n: 155,157,632,511,512,641,642,911…
- Çc sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt vÒ TK 131,331,211,152…
¦u ®iÓm: h×nh thøc nµy thuËn lîi cho viÖc ®èi chiÕu kiÓm tra víi chøng tõ
gèc, tiÖn lîi cho viÖc sö dông m¸y tÝnh…
Nhîc ®iÓm: Sè liÖu ghi sæ bÞ trïng lÆp.
1.3.2. H×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký - Sæ çi”
§Æc chng cña lo¹i sæ NhËt ký – Sæ çi lµ çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc
kÕt hîp ghi chÐp theo tr×nh tù thêi gian vµ néi dung kinh tÕ trªn cïng mét quyÓn sæ
kÕ to¸n tæng hîp duy nhÊt lµ NhËt ký – Sæ çi.
C¨n cø ®Ó ghi NhËt ký – Sæ çi lµ çc chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp
chøng tõ gèc.
§Ó h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm h×nh thøc nµy sö dông çc
lo¹i sæ chñ yÕu sau:
- Sè NhËt ký – Sæ çi
- Çc sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt TK 155,157,131,511….
u ®iÓm: - §¬n gi¶n trong ghi chÐp
- Sè liÖu râ rµng, dÔ ®èi chiÕu, dÔ kiÓm tra
- Kh«ng cÇn lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh tµi kho¶n
29
Nhîc ®iÓm: - Kh«ng thuËn tiÖn cho ®¬n vÞ sö dông nhiÒu TK kÕ to¸n
- Khã ph©n c«ng cho nhiÒu ngêi ghi sæ
- Kh«ng thuËn tiÖn cho c¬ giíi ho¸ tÝnh to¸n
1.3.3. H×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ

§Æc chng cña h×nh thøc nµy lµ mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ph¶i c¨n cø
vµo chøng tõ gèc ®Ó lËp “ Chøng tõ ghi sæ”. ViÖc ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp bao gåm:
- Ghi theo tr×nh tù thêi gian trªn sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ.
- Ghi theo néi dung kinh tÕ trªn sæ çi.
Chøng tõ ghi sæ do kÕ to¸n lËp trªn c¬ së tõng chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng
hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i, cã cung néi dung kinh tÕ.
Chøng tõ ghi sæ ®îc ®¸nh thøc tù trong tõng th¸ng, n¨m (theo sè thø tù trong sæ
®¨ng ký chøng tõ ghi sæ) ph¶i cã ®Ýnh kÌm chøng tõ gèc vµ ph¶i ®îc kÕ to¸n trëng
duyÖt tríc khi ghi sæ kÕ to¸n.
Çc lo¹i sæ sö dông trong h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm :
- Sæ ®¨ng ký Chøng tõ – ghi sæ
- Sæ çi TK 155,157,632,641,642,611…
- Çc sæ, thÎ kÕ to¸n cã liªn quan
u ®iÓm: - LËp chøng tõ ghi sæ gi¶m ®îc sè lÇn ghi sæ kÕ to¸n
- KiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu chÆt chÏ gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ
to¸n chi tiÕt
- Kh«ng ®ßi hái tr×nh ®é kÕ to¸n cao
Nhîc ®iÓm: - Sè liÖu ghi chÐp cã sù trïng lÆp, hiÖu suÊt kÕ to¸n thÊp
- Sè liÖu ghi chÐp dån vµo cuèi th¸ng, cung cÊp sè liÖu chËm
1.3.4. H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ
§Æc chng c¬ b¶n cña h×nh thøc sæ nµy lµ tæ chøc sæ s¸ch theo nguyªn t¾c phï
h¬p vµ hÖ thèng ho¸ çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo mét vÕ cña tµi kho¶n kÕt
h¬p víi viÖc ph©n tÝch çc nghiÖp vô kinh tÕ ®ã theo çc tµi kho¶n ®èi øng.
H×nh thøc NhËt ký – Chøng tõ sö dông çc lo¹i sæ kÕ to¸n sau trong h¹ch to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm:
30
- NhËt ký – Chøng tõ sè 8 vµ çc nhËt ký chøng tõ kh¸c cã liªn quan.
- Çc b¶ng kª: b¶ng kª sè 5, b¶ng kª sè 8, 9,10,11 vµ çc b¶ng kª kh¸c
cã liªn quan
- Sæ çi çc TK 155,157,632,641,642,911….
u ®iÓm:
- Gi¶m ®¸ng kÓ c«ng viÖc ghi chÐp hµng ngµy do tr¸nh ®îc trïng
lÆp vµ n©n cao n¨ng xuÊt lao ®éng cña nh©n viªn kÕ to¸n.
- ThuËn tiÖn cho viÖc lËp b¸o ço tµi chÝnh.
- Rót ng¾n thêi gian lµm quyÕt to¸n vµ cung cÊp sè liÖu cho qu¶n
lý.
Nhîc ®iÓm:
- Kh«ng thuËn tiÖn cho kÕ to¸n m¸y.
- Kh«ng phï hîp ®èi víi doanh nghiÖp cã quy m« nhá, Ýt nghiÖp vô
kinh tÕ.
- Kh«ng phï hîp ®èi víi nhøng doanh nghiÖp mµ tr×nh ®é nh©n
viªn kÕ to¸n cßn yÕu vµ kh«ng ®ång ®Òu
31
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty
cæ phÇn May 10
2.1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, bé m¸y kÕ to¸n cña
c«ng ty cæ phÇn may 10
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cá phÇn May 10
Tªn gäi : C«ng ty cæ phÇn May 10
Tªn giao dÞch quèc tÕ : GAMENT 10 JOINT STOCK COMPANY
Tªn viÕt t¾t : Garco 10.
Trô së chÝnh : Sµi §ång - Gia L©m - Hµ Néi.
Tæng sè çn bé c«ng nh©n viªn : 5680 ngêi
§iÖn tho¹i : 04 8276923 - 04 8276932
Fax : 04 8276925 - 04 8750064
E-mail : ctmay10@garco10.com.vn
Website : www.garco10.com
DiÖn tÝch : 28255 m2
C«ng ty cæ phÇn May 10 cã t çch ph¸p nh©n vµ cã tµi kho¶n riªng t¹i Ng©n
hµng c«ng th¬ng ViÖt nam, Ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng n«ng
nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Gia L©m.
C«ng ty cæ phÇn May 10 lµ mét doanh nghiÖp cæ phÇn 51% vèn Nhµ níc
thuéc tæng C«ng ty dÖt may ViÖt Nam. §îc thµnh lËp tõ n¨m 1946 víi tiÒn th©n lµ
çc xÝ nghiÖp may qu©n trang cña qu©n ®éi mang bÝ sè X1, X30, AM, BK1… ®îc
s¸p nhËp thµnh Xëng may Hoµng V¨n Thô (Xëng may 1), gåm 300 c«ng nh©n cïng
nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ th« s¬ vµ ®îc giao nhiÖm vô may qu©n trang phôc vô qu©n
®éi trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. N¨m 1952, Xëng may ®æi tªn thµnh Xëng may 10.
Sau hoµ b×nh lËp l¹i ë miÒn B¾c, n¨m 1956 xëng May 10 chÝnh thøc vÒ tiÕp
qu¶n mét doanh tr¹i qu©n ®éi NhËt ®ãng trªn ®Êt Gia L©m víi gÇn 2500m 2 nhµ çc
lo¹i. Thêi kú nµy xëng May 10 vÉn thuéc nha qu©n nhu - Bé quèc phßng. Tõ n¨m
1968 xÝ nghiÖp May 10 ®îc chuyÓn sang Bé c«ng nghiÖp nhÑ víi 1200 c«ng nh©n
32
®îc trang bÞ m¸y may ®iÖn. XÝ nghiÖp b¾t ®Çu tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y
truyÒn, thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ çc bíc c«ng viÖc.
Cuèi nh÷ng n¨m 80, trong sù lao ®ao cña ngµnh dÖt may nãi chung, May 10
®øng trªn bê vùc ph¸ s¶n. H¬n thÕ n÷a, tríc sù tan r· cña hÖ thèng çc níc XHCN ë
§«ng ¢u (nh÷ng n¨m 1990 -1991) lµm xÝ nghiÖp mÊt ®i mét thÞ trêng lín khiÕn
t×nh h×nh lóc ®ã cµng trë lªn khã kh¨n. XÝ nghiÖp chuyÓn híng sang khai th¸c thÞ
trêng míi víi nh÷ng yªu cÇu chÆt chÏ h¬n vµ còng tõ ®ã May 10 x¸c ®Þnh cho m×nh
s¶n phÈm mòi nhän lµ ¸o s¬ mi vµ m¹nh d¹n ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, ®µo
t¹o vµ tuyÓn dông c«ng nh©n ®Ó råi tõ bê vùc cña sù ph¸ s¶n chuyÓn sang gÆt h¸i
nh÷ng thµnh c«ng. Do kh«ng ngõng c¶i tiÕn ®a d¹ng mÉu m·, kiÓu d¸ng, chñng lo¹i
nªn s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®îc kh¸ch hµng a chuéng vµ xÝ nghiÖp ngµy cµng më
réng ®îc ®Þa bµn ho¹t ®éng ë thÞ trêng khu vùc I nh CHLB §øc, NhËt B¶n, BØ, §µi
Loan, Hång K«ng, Canada… Hµng n¨m xÝ nghiÖp xuÊt ra níc ngoµi hµng triÖu ¸o
s¬ mi, hµng tr¨m ngh×n ¸o Jacket vµ nhiÒu s¶n phÈm may mÆc kh¸c.
§Õn th¸ng 11 n¨m 1992 xÝ nghiÖp May 10 ®îc chuyÓn thµnh C«ng ty May 10
víi quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 266/CNN-TCL§ do Bé trëng Bé C«ng nghiÖp nhÑ
§Æng Vò Ch ký ngµy 24/3/1993. Vµ ®Õn 1/1/2005, ®øng tríc nh÷ng th¸ch thøc, c¬
héi cña thÞ trêng may mÆc trong níc vµ quèc tÕ, chñ tr¬ng cña §¶ng vµ nhµ níc còng
nh t×nh h×nh néi t¹i cña C«ng ty, C«ng ty May 10 ®· chuyÓn thµnh C«ng ty cæ phÇn
May 10 theo quyÕt ®Þnh sè 105/Q§-BCN ký ngµy 05/10/04 cña BCN.
Cã thÓ nãi, nhê nh÷ng quyÕt s¸ch ®óng ®¾n nªn cho tíi nay, n¨m nµo May 10
còng hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch ®îc giao. Thùc hiÖn ph©n phèi lao
®éng, ch¨m lo vµ kh«ng ngõng c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn, båi dìng vµ
n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt vµ chuyªn m«n nghiÖp vô cho çn bé
c«ng nh©n viªn. Do ®¹t ®îc ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®ã, C«ng ty May 10 ®· vinh dù
®îc tÆng thëng nhiÒu hu©n huy ch¬ng, cê thi ®ua, b»ng khen vµ danh hiÖu çc lo¹i.
Tr¶i qua bao th¨ng trÇm cña lÞch sö ngµy nay ta ®· thÊy mét May 10 v÷ng
vµng h¬n, trëng thµnh h¬n trong nÒn kinh tÕ trë thµnh niÒm tù hµo cña ngµnh dÖt
may ViÖt Nam.
2.1.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty cæ phÇn May 10
Khi míi thµnh lËp nhiÖm vô träng t©m cña xÝ nghiÖp lµ phôc vô nhu cÇu vÒ
may mÆc cho qu©n ®éi (chiÕm 90%-95%), cßn thõa kh¶ n¨ng míi s¶n xuÊt thªm mét
sè mÆt hµng phôc vô cho d©n sinh vµ xuÊt khÈu.
33
Cuèi nh÷ng n¨m 80 cho ®Õn nay, do yªu cÇu cña thÞ trêng vµ t×nh h×nh néi
t¹i cña c«ng ty, c«ng ty ®· cã nh÷ng thay ®æi trong viÖc lùa chän ngµnh nghÒ kinh
doanh cña m×nh, bao gåm:
- S¶n xuÊt chñ yÕu lµ ¸o jacket, comple, quÇn ¸o lao ®éng, phô liÖu ngµnh
may vµ ®Æc biÖt s¶n phÈm mòi nhän lµ ¸o s¬ mi nam theo ba ph¬ng thøc:
+ NhËn gia c«ng toµn bé theo hîp ®ång: c«ng ty nhËn nguyªn vËt liÖu, phô
liÖu do kh¸ch hµng ®a sang theo hîp ®ång råi tiÕn hµnh gia c«ng thµnh s¶n phÈm
hoµn chØnh vµ giao cho kh¸ch hµng. S¶n phÈm s¶n xuÊt theo h×nh thøc nµy chiÕm
kho¶ng 50% sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt cña C«ng ty.
+ S¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu díi d¹ng FOB: c¨n cø vµo hîp ®ång tiªu thô s¶n
xuÊt ®· ký víi kh¸ch hµng, C«ng ty tù s¶n xuÊt vµ xuÊt s¶n phÈm cho kh¸ch hµng
theo hîp ®ång.
+ S¶n xuÊt hµng néi ®Þa: thùc hiÖn toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ
®Çu vµo, ®Õn s¶n xuÊt tiªu thô s¶n phÈm phôc vô cho nhu cÇu trong níc.
- §µo t¹o nghÒ
2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn May 10
2.1.3.1. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm
Quy tr×nh c«ng nghÖ lµ mét kh©u v« cïng quan träng, nã ¶nh hëng lín ®Õn
viÖc bè trÝ lao ®éng, ®Þnh møc, n¨ng suÊt lao ®éng tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh
vµ chÊt lîng s¶n phÈm.
Tríc ®©y, m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty chñ yÕu lµ nh÷ng lo¹i nhá, s¶n xuÊt
thñ c«ng song ®Õn nay, ®Ó b¾t kÞp víi tiÕn ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ
®¸p øng yªu cÇu kh¾t khe cña thÞ trêng míi, C«ng ty ®· ®Çu t çc m¸y chuyªn dïng
hiÖn ®¹i cña NhËt B¶n, §øc… phôc vô s¶n xuÊt. §Õn nay phÇn lín çc m¸y mãc cña
C«ng ty lµ çc lo¹i m¸y hiÖn ®¹i nh: m¸y may mét kim tù ®éng JukiDLU 5490 N7,
m¸y thïa ®Çu trßn MEB 3200, m¸y Ðp mex…
Quy tr×nh c«ng nghÖ ë C«ng ty cæ phÇn May 10 lµ quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ
biÕn phøc t¹p kiÓu liªn tôc, cã nhiÒu kh©u, mçi kh©u l¹i gåm nhiÒu bíc c«ng viÖc
lµm b»ng tay hay b»ng m¸y (l¾p r¸p çc chi tiÕt). §Õn c«ng ®o¹n cuèi cïng cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, s¶n phÈm ph¶i qua kiÓm tra, nÕu ®¹t ®Çy ®ñ tiªu chuÈn th× míi coi
lµ thµnh phÈm vµ ®îc nhËp kho. Nh×n chung cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh çc bíc c¬ b¶n
sau:
34
- Tõ bíc1 ®Õn bíc 4: Lµ c«ng ®o¹n chuÈn bÞ s¶n xuÊt do phßng kÕ ho¹ch vµ
phßng kho vËn ®¶m nhËn.
- Tõ bíc 5 ®Õn bíc 13: Thuéc c«ng ®o¹n c¾t do çc xÝ nghiÖp thµnh viªn may
qu¶n lý.
- Tõ bíc 14 ®Õn bíc 17: Lµ kh©u cuèi cïng nh»m bao gãi s¶n phÈm tríc khi
®a ®i tiªu thô. C«ng viÖc nµy do phßng kinh doanh ®¶m nhËn ®èi víi çc mÆt hµng
tiªu thô néi ®Þa vµ do phßng kÕ ho¹ch ®¶m nhËn ®èi víi mÆt hµng tiªu thô xuÊt
khÈu.
S¬ ®å 10: S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
1. Kho nguyªn vËt 12. KCS lµ 13. Bá tói ni l«ng

liÖu
2. §o, ®Õm v¶i 11. Lµ 14. XÕp SP vµo hép
3. Ph©n khæ 10. KCS may 15. XÕp gãi ®ãng

kiÖn
4. Ph©n bµn 9. May 16. Kho thµnh phÈm
5. Tr¶i v¶i 8. ViÕt sè phèi 17. Giao cho

kiÖn kh¸ch hµng
6. Xoa phÊn 7. C¾t, ph¸, gät

®ôc dÊu
2.1.3.2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt

C«ng ty cæ phÇn May 10 cã tæng diÖn tÝch kho¶ng 28255 m 2 vµ 5680 çn bé
c«ng nh©n viªn (t¹i trô së chÝnh) kh«ng kÓ sè çn bé c«ng nh©n viªn t¹i çc ®Þa ph-
¬ng, khu vùc qu¶n lý vµ khu vùc s¶n xuÊt cña C«ng ty ®îc bè trÝ trªn cïng ®Þa
®iÓm t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt. Tæ chøc
s¶n xuÊt cña C«ng ty ®îc chia lµm 5 xÝ nghiÖp chÝnh vµ mét sè ph©n xëng phô trî.
Cô thÓ lµ:
35
- Çc xÝ nghiÖp thµnh viªn: Cã nhiÖm vô c¾t may tõ v¶i thµnh s¶n phÈm
hoµn chØnh nhËp kho.
+ XÝ nghiÖp 1, 2, 5 (cïng xÝ nghiÖp may Th¸i Hµ) chuyªn s¶n xuÊt ¸o s¬mi
+ XÝ nghiÖp 3 (cïng xÝ nghiÖp may liªn doanh Phï §æng) chuyªn s¶n xuÊt
comple, veston
+ XÝ nghiÖp 4 (cïng çc xÝ nghiÖp ®Þa ph¬ng) chuyªn s¶n xuÊt quÇn ©u vµ
¸o jacket
- XÝ nghiÖp ®Þa ph¬ng vµ liªn doanh (XN §P vµ LD): 6 xÝ nghiÖp ®Þa ph-
¬ng: XÝ nghiÖp may §«ng Hng (Th¸i B×nh), xÝ nghiÖp may VÞ Hoµng (Nam
§Þnh), xÝ nghiÖp may Hng Hµ (Th¸i B×nh), xÝ nghiÖp may BØm S¬n (Thanh Ho¸),
xÝ nghiÖp may Hµ Qu¶ng (Qu¶ng B×nh), xÝ nghiÖp may Th¸i Hµ. §©y lµ nh÷ng
®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty, ®îc trang bÞ mét hÖ thèng vµ quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn
®¹i, cã nhiÖm vô s¶n xuÊt mét sè lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. Vµ 1 xÝ nghiÖp liªn
doanh: May Phï §æng
- Çc ph©n xëng phô trî:
+ Ph©n xëng c¬ ®iÖn: Cã chøc n¨ng cung cÊp n¨ng lîng, b¶o dìng, söa ch÷a thiÕt
bÞ, chÕ t¹o c«ng cô thiÕt bÞ míi vµ çc vÊn ®Ò cã liªn quan cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÝnh
còng nh çc ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp.
+ Ph©n xëng thªu - giÆt - dÖt: Thùc hiÖn çc bíc c«ng nghÖ thªu, giÆt s¶n
phÈm vµ tæ chøc triÓn khai dÖt nh·n m¸c s¶n phÈm.
+ Ph©n xëng bao b×: S¶n xuÊt vµ cung cÊp hßm hép carton, b×a lng, khoanh cæ, in líi
trªn bao b×, hßm hép carton cho C«ng ty vµ kh¸ch hµng.
2.1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty cæ phÈn May 10
Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn, kiÓu tæ chøc
nµy rÊt phï hîp víi C«ng ty trong t×nh h×nh hiÖn nay, nã g¾n liÒn çn bé c«ng nh©n
viªn cña C«ng ty víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña hä còng nh cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi
C«ng ty. §ång thêi çc mÖnh lÖnh, nhiÖm vô vµ th«ng b¸o tæng hîp còng ®îc chuyÓn
tõ l·nh ®¹o C«ng ty ®Õn cÊp cuèi cïng. Tuy nhiªn nã ®ßi hái sù phèi hîp chÆt chÏ
gi÷a çc phßng ban trong C«ng ty. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn th«ng qua chøc n¨ng cña
tõng bé phËn nh sau:
 Tæng gi¸m ®èc: Lµ ngêi ®øng ®Çu chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ toµn bé qu¸
tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty: giao dÞch, ký kÕt çc hîp
36
®ång, quyÕt ®Þnh çc chñ ch¬ng chÝnh s¸ch lín vÒ ®Çu t, ®èi ngo¹i…®ång thêi
trùc tiÕp chØ ®¹o mét sè phßng ban, tiÕp nhËn th«ng tin vµ tham mu cho çc phßng
ban cÊp díi, thùc hiÖn chÝnh s¸ch, c¬ chÕ cña Nhµ níc.
 Phã tæng gi¸m ®èc: Gióp ®iÒu hµnh c«ng viÖc ë khèi phôc vô. Thay quyÒn
Tæng gi¸m ®èc ®iÒu hµnh C«ng ty khi Tæng gi¸m ®èc ®i v¾ng. ChÞu tr¸ch nhiÖm
tríc Tæng gi¸m ®èc vÒ c«ng viÖc ®îc bµn giao.
 Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh: §iÒu hµnh c«ng viÖc ë çc xÝ nghiÖp thµnh viªn, C«ng
ty liªn doanh May Phï §æng vµ phô tr¸ch phßng kho vËn.
 Phßng kÕ ho¹ch: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c ký kÕt hîp ®ång, ph©n bæ kÕ
ho¹ch cho çc ®¬n vÞ, ®«n ®èc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn tiÕn ®é c«ng viÖc cña çc
®¬n vÞ, gi¶i quyÕt çc thñ tôc xuÊt nhËp khÈu.
 Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vµ x©y dùng bé m¸y kÕ
to¸n phï hîp víi nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Cã nhiÖm vô ph©n phèi
®iÒu hoµ tæ chøc sö dông vèn vµ nguån vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶,
cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n cho çc cÊp qu¶n trÞ vµ çc bé phËn cã liªn quan. Thùc
hiÖn nghÜa vô víi Nhµ níc vµ quyÒn lîi víi ngêi lao ®éng.
 Phßng kinh doanh: Cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh gi¸m s¸t, cung cÊp nguyªn vËt
liÖu, thiÕt bÞ ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, nghiªn cøu thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm trªn
thÞ trêng néi ®Þa.
 Phßng kho vËn: Cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, tiÕp nhËn nguyªn vËt liÖu, viÕt
phiÕu xuÊt kho, nhËp kho vµ ph©n phèi nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt.
 Phßng kü thuËt: Trùc tiÕp ®«n ®èc híng dÉn s¶n xuÊt ë tõng xÝ nghiÖp, x©y
dùng vµ qu¶n lý çc quy tr×nh c«ng nghÖ, quy ph¹m, quy çch, tiªu chuÈn kü thuËt
cña s¶n phÈm: X¸c ®Þnh ®Þnh møc kü thuËt, c«ng t¸c chÊt lîng s¶n phÈm, qu¶n lý
vµ ®iÒu tiÕt m¸y mãc thiÕt bÞ.
 V¨n phßng C«ng ty: NhiÖm vô chung lµ phô tr¸ch tiÕp t©n, ®ãn kh¸ch, thùc
hiÖn çc giao dÞch víi çc c¬ quan, çc kh¸ch hµng, thùc hiÖn c«ng t¸c v¨n th…
 Phßng QA (KiÓm tra chÊt lîng): Cã nhiÖm vô kiÓm tra toµn bé viÖc thùc
hiÖn quy tr×nh c«ng nghÖ vµ chÊt lîng s¶n phÈm, ký c«ng nhËn s¶n phÈm ®¹t tiªu
chuÈn.
 Trêng ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt may thêi trang: Cã chøc n¨ng ký kÕt hîp
®ång víi çc trêng ®¹i häc, çc trung t©m d¹y nghÒ tæ chøc çc kho¸ häc vÒ kü thuËt
may c¬ b¶n vµ thêi trang, vÒ qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
37
 Ph©n xëng c¬ ®iÖn: kiÓm so¸t toµn bé çc trang thiÕt bÞ ®ang sö dông trong
C«ng ty, tæ chøc ph©n bæ thiÕt bÞ phï hîp ®Ó ®iÒu chØnh s¶n xuÊt kÞp thêi, qu¶n
lý vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ m¹ng líi ®iÖn trong c¶ C«ng ty.
 Çc xÝ nghiÖp may tõ 1 ®Õn 5: §îc bè trÝ t¹i trô së chÝnh cña C«ng ty t¹i thÞ
trÊn Sµi §ång – Gia L©m - Hµ Néi. Cã nhiÖm vô chÝnh lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm theo
®¬n ®Æt hµng trong vµ ngoµi níc.
 Çc XÝ nghiÖp ®Þa phîng: Lµ çc ®¬n vÞ trùc thuéc bao gåm çc xÝ nghiÖp
thµnh viªn ®îc ®Æt t¹i çc ®Þa ph¬ng kh¸c nhau: XÝ nghiÖp may VÞ Hoµng (Nam
§Þnh), XÝ nghiÖp Hoa Ph¬ng (H¶i Phßng), XÝ nghiÖp §«ng Hng (Th¸i B×nh), XÝ
Tængvôgi¸m
nghiÖp Hng Hµ (Th¸i B×nh). NhiÖm s¶n ®èc
xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ hµng néi ®Þa.
 Çc xÝ nghiÖp liªn doanh: Thùc hiÖn gia c«ng s¶n phÈm theo yªu cÇu cña
c«ng ty
S¬ ®å 11: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶nPhã TG§ ty
lý C«ng Gi¸m ®èc ®iÒu
hµnh
Phßng May V¨n Ban Phßng Phßng Phßng Çc xÝ

kÕ Phï Phßng ®Çu TCKT Kinh kho nghiÖp
ho¹ch §æng C«ng t doanh vËn ®Þa ph
ty ¬ng
Trêng Phßng Çc Phßng kü thuËt

CNKT QA PX
may vµ (chÊt l phô trî C«ng C¬
TT îng) nghÖ ®iÖn
Çc xÝ nghiÖp may 1,2,3,4,5,…
Trëng Tæ Tæ Tæ Trëng
ca A qu¶n qu¶n kiÓm ca B
trÞ trÞ ho¸
Tæ Çc tæ Tæ 38 Tæ Çc tæ Tæ
c¾t may A lµ A c¾t B may B lµ B
A
2.1.5. T×nh h×nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn May 10
trong 3 n¨m gÇn ®©y
2.1.5.1. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ C«ng ty ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y
Víi sù nç lùc cña Ban gi¸m ®èc vµ tËp thÓ çn bé c«ng nh©n viªn, C«ng ty cæ
phÇn May 10 ®· tõng bíc ®i lªn, v÷ng bíc trªn thÞ trêng, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn qua mét
sè chØ tiªu kinh tÕ mµ C«ng ty ®· ®¹t ®îc trong vµi n¨m gÇn ®©y
Mét sè chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu trong 3 n¨m gÇn ®©y cña Cty CP May
N¨m 2004
§¬n vÞ
ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m2003 N¨m2004 t¨ng so víi
tÝnh n¨m 2003
1. Tæng doanh thu Tû ®ång 261 357 450 26%
2. Nép ng©n s¸ch nhµ níc Tû ®ång 2,57 2,762 1,785
3. Lîi nhuËn thùc hiÖn Tû ®ång 5 5,5 6 9%
4. §Çu t, x©y dùng, mua s¾m Tû ®ång 14,6 26,6 38 42,85%
5. Tæng sè lao ®éng Ngêi 4150 5289 5680
6. Thu nhËp b×nh qu©n §ång 1.410.000 1.450.000 1.502.000 3,58%
(Sè liÖu ®îc lÊy tõ çc b¸o ço t¹i phßng TCKT cña C«ng ty)
2.1.5.2. Mét sè thµnh tùu ®· ®¹t ®îc vµ môc tiªu ®Ò ra cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi
- C«ng ty ®· ®îc tÆng Hu©n ch¬ng ®éc lËp h¹ng 2, danh hiÖu “Anh hïng lao
®éng”; trªn 60 huy ch¬ng vµng, b¹c vÒ chÊt lîng s¶n xuÊt t¹i çc héi chî triÓn l·m; 3
lÇn ®îc tÆng “Gi¶i vµng - gi¶i thëng chÊt lîng ViÖt Nam”; gi¶i thëng chÊt lîng
Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng v× ®· cã nhiÒu thµnh tÝch trong viÖc æn ®Þnh chÊt lîng
s¶n phÈm vµ dÞch vô trong nhiÒu n¨m qua.
- C«ng ty ®· ®îc cÊp chøng chØ Iso 9002, chøng chØ Iso 14001
39
- §Æc biÖt 01/2004, C«ng ty vinh dù ®îc nhËn cê thi ®ua cña ChÝnh phñ
tÆng “§¬n vÞ dÉn ®Çu phong trµo thi ®ua” vµ b»ng khen “§¬n vÞ cã thµnh tÝch
xuÊt s¾c trong c«ng t¸c xuÊt khÈu dÖt may”.
Tõ nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc ®ã C«ng ty ®· ®Ò ra môc tiªu cho n¨m tíi n¨m
2005 nh sau:
40
- Tæng doanh thu: 526 tû trong ®ã: Gia c«ng xuÊt khÈu:132 tû
FOB xuÊt khÈu: 294 tû
Néi ®Þa kh¸c: 100 tû
- Lîi nhuËn: 13,8 tû
- Nép ng©n s¸ch nhµ níc vît tõ 10%-12% so víi kÕ ho¹ch ®îc giao
- Thu nhËp b×nh qu©n ®¹t: 1.450.000/ngêi/th¸ng
2.1.6. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
2.1.6.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n vµ xuÊt ph¸t tõ ®Æc
®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®îc s¾p xÕp t¬ng
®èi gän nhÑ, hîp lý theo m« h×nh tËp trung víi mét phßng tµi chÝnh kÕ to¸n trung
t©m gåm 14 çn bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n (trong ®ã 13 ngêi cã tr×nh ®é ®¹i häc
vµ 1 thñ quü cã tr×nh ®é trung cÊp) ®Òu ®îc trang bÞ m¸y vi tÝnh (trõ thñ quü). Çc
çn bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña C«ng ty ®Òu cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao trong
c«ng viÖc, chuyªn m«n v÷ng vµng, nhiÖt t×nh vµ n¨ng ®éng.
Víi m« h×nh tæ chøc kÕ to¸n trªn, toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc tËp trung t¹i
phßng kÕ to¸n, tõ kh©u tæng hîp sè liÖu, ghi sæ kÕ to¸n, lËp b¸o ço kÕ to¸n, ph©n
tÝch kiÓm tra kÕ to¸n… Cßn ë çc XÝ nghiÖp thµnh viªn vµ çc XÝ nghiÖp ®Þa ph-
¬ng kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ çc nh©n viªn lµm nhiÖm vô
híng dÉn kiÓm tra c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu, kiÓm tra chøng tõ, thu thËp vµ ghi
chÐp vµo sæ s¸ch. Cuèi th¸ng, chuyÓn chøng tõ cïng çc b¸o ço vÒ phßng tµi chÝnh
kÕ to¸n cña C«ng ty ®Ó xö lý vµ tiÕn hµnh c«ng viÖc kÕ to¸n. VÒ mÆt nh©n sù,
çc nh©n viªn ®ã chÞu sù qu¶n lý cña Gi¸m ®èc çc xÝ nghiÖp, phßng tµi chÝnh kÕ
to¸n cña C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm híng dÉn kiÓm tra ®éi ngò nh©n viªn nµy vÒ
mÆt chuyªn m«n nghiÖp vô, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n.
C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty bao gåm: 1 trëng phßng kÕ to¸n, 2
phã phßng kÕ to¸n vµ 11 kÕ to¸n viªn.
- Trëng phßng tµi chÝnh kÕ to¸n (KÕ to¸n trëng): Lµ ngêi phô tr¸ch chung
c«ng viÖc cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n; ®a ra ý kiÕn ®Ò xuÊt, cè vÊn tham mu cho
Tæng gi¸m ®èc trong viÖc ra çc quyÕt ®Þnh, lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ kÕ ho¹ch
kinh doanh cña C«ng ty.
41
- 2 Phã phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: 1 phã phßng lµ kÕ to¸n tæng hîp: phô tr¸ch
c«ng t¸c kÕ to¸n tæng hîp, kiÓm tra kÕ to¸n, lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, b¸o ço
kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cuèi th¸ng, quý, n¨m; 1 phã phßng phô tr¸ch çc kÕ ho¹ch
tµi chÝnh cña C«ng ty còng nh phô tr¸ch ph¸t triÓn phÇn mÒm kÕ to¸n.
- 1 kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu: Cã nhiÖm vô theo dâi, h¹ch to¸n nhËp xuÊt tån,
ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
- 2 kÕ to¸n kho thµnh phÈm vµ tiªu thô néi ®Þa: Cã nhiÖm vô theo dâi, h¹ch
to¸n kho thµnh phÈm néi ®Þa, tÝnh doanh thu, l·i lç phÇn tiªu thô néi ®Þa; theo dâi
phÇn tiªu thô cña çc cöa hµng, ®¹i lý.
- KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH: Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n
trÝch theo l¬ng cho çn bé c«ng nh©n viªn toµn c«ng ty.
- 2 kÕ to¸n c«ng nî: Cã nhiÖm vô theo dâi, vµo sæ vµ lËp b¸o ço vÒ t×nh
h×nh çc kho¶n nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng, çc kho¶n nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty.
- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh: Cã nhiÖm vô tËp hîp çc chi
phÝ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- KÕ to¸n tiÒn mÆt vµ thanh to¸n: Cã nhiÖm vô theo dâi viÖc thu, chi tiÒn
mÆt, t×nh h×nh hiÖn cã cña quü tiÒn mÆt vµ giao dÞch víi ng©n hµng.
- KÕ to¸n TSC§: Cã nhiÖm vô qu¶n lý nguyªn gi¸, gi¸ trÞ cßn l¹i, tiÕn hµnh
trÝch khÊu hao theo thêi gian dùa trªn tuæi thä kü thuËt cña tµi s¶n.
- KÕ to¸n tiªu thô xuÊt khÈu: Cã nhiÖm vô theo dâi, h¹ch to¸n kho thµnh phÈm
xuÊt khÈu, tÝnh doanh thu, l·i lç phÇn tiªu thô xuÊt khÈu.
- Thñ quü: lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, thu chi tiÒn mÆt
Tuy cã sù ph©n chia gi÷a çc phÇn hµnh kÕ to¸n, nhng gi÷a çc bé phËn nµy
lu«n cã sù kÕt hîp víi nhau. ViÖc h¹ch to¸n trung thùc, chÝnh x¸c çc nghiÖp vô kinh
tÕ ph¸t sinh vµ kÕt qu¶ ë kh©u nµy sÏ lµ nguyªn nh©n, tiÒn ®Ò cho kh©u tiÕp theo,
®¶m b¶o cho toµn bé hÖ thèng kÕ to¸n ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
42
S¬ ®å 12: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
Trëng phßng
Phã phßng Phã phßng
KÕ KÕ KÕ KÕ KÕ KÕ KÕ KÕ Thñ
to¸n to¸n to¸n to¸n to¸n to¸n to¸n to¸n quü
NVL tiÒn l quü TSC§ tËp tiªu tiªu c«ng
¬ng TM, hîp thô thô nî
vµ tiÒn CF hµng hµng
BH göi, vµ xuÊt néi
XH tiÒn tÝnh khÈu ®Þa
vay gi¸
thµnh
2.1.6.2. H×nh thøc kÕ to¸n ®îc ¸p dông vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n t¹i C«ng ty
Víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ, C«ng ty cæ phÇn May 10 sö
dông hÇu hÕt çc tµi kho¶n trong hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n Doanh nghiÖp ¸p dông
thèng nhÊt trong c¶ níc tõ ngµy 01/01/1996 (QuyÕt ®Þnh sè 1141 TC-Q§-C§KT, ký
ngµy 01/01/1995 cña Bé Tµi chÝnh) vµ ®îc bæ sung sö ®æi theo QuyÕt ®Þnh sè
167/2000/Q§-BTC ngµy 25/10/2000.
HiÖn nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt kÕt hîp víi tr×nh ®é,
n¨ng lùc chuyªn m«n cña çc çn bé qu¶n lý vµ nh©n viªn çc phßng ban, C«ng ty
May 10 ®· ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµo viÖc thùc hiÖn h¹ch to¸n. Cô
thÓ lµ toµn bé qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cña C«ng ty ®îc tiÕn hµnh trªn m¸y (Sö dông phÇn
mÒm Foxpro) víi h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung. ViÖc lùa chän h×nh thøc sæ nµy
rÊt phï hîp víi quy m« vµ tÝnh chÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty.
HÖ thèng tµi kho¶n vµ sæ s¸ch ®îc lËp theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n míi do Bé
tµi chÝnh ban hµnh phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty, bao gåm: sæ nhËt ký
chung, sæ çi, sæ vµ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt, b¶ng tæng hîp chi tiÕt.
Hµng ngµy, çc chøng tõ gèc ®îc chuyÓn tíi phßng kÕ to¸n. Çc chøng tõ nµy
®îc ph©n lo¹i, chuyÓn ®Õn çc kÕ to¸n phô tr¸ch phÇn hµnh liªn quan ®Ó kiÓm tra,
hoµn chØnh chøng tõ. C¨n cø vµo çc chøng tõ ®· ®îc kiÓm tra, kÕ to¸n nhËp sè liÖu
43
vµo çc cöa sæ nhËp, sè liÖu ®îc lu t¹i çc sæ nhËt ký chung vµ chuyÓn tíi çc sæ kÕ
to¸n chi tiÕt liªn quan.
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tæng hîp kiÓm tra sè liÖu, ph¸t hiÖn çc sai sãt vµ hoµn
chØnh sè liÖu ®Ó lËp sæ çi, b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, b¸o ço tµi chÝnh hµng
th¸ng, quý, n¨m.
2.2. thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
2.2.1. §Æc ®iÓm thµnh phÈm cña C«ng ty
HiÖn nay, ë C«ng ty cæ phÇn May 10, çc s¶n phÈm s¶n xuÊt ra rÊt ®a d¹ng vµ
phong phó vÒ mÉu m·, chñng lo¹i vµ kÝch cì. C«ng ty cã kho¶ng 10 dßng s¶n phÈm
chÝnh nh: ¸o s¬ mi, quÇn ©u, ¸o Jacket, quÇn ¸o trÎ em, ¸o Jile, ¸o veston n÷, ¸o
veston nam, bé veston nam, kh¨n... Trong mçi dßng s¶n phÈm chÝnh l¹i bao gåm rÊt
nhiÒu nh÷ng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau.
S¶n phÈm cña C«ng ty víi “§¼ng cÊp ®· ®îc kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng”, bëi
çc s¶n phÈm héi tô ®Çy ®ñ çc tiªu chuÈn nh: chÊt lîng tèt, gi¸ c¶ cã søc c¹nh tranh,
hîp thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng (xu thÕ, khÝ hËu, ®a d¹ng vÒ mÉu m·, mµu s¾c, kÝch cì
s¶n phÈm). Thµnh phÈm cña C«ng ty tríc khi nhËp kho ®Òu ®îc phßng QA kiÓm tra
theo ®óng tiªu chuÈn chÊt lîng. §èi víi nh÷ng thµnh phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn sÏ bÞ
quay trë l¹i kh©u nµo cha ®ñ tiªu chuÈn.
S¶n phÈm cña c«ng ty lu«n ®îc c¶i tiÕn ®a d¹ng h¬n, ®Ñp vµ hîp thêi trang h¬n
… Do ®ã ®· dÇn ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng vµ chiÕm ®îc lßng tin yªu cña ngêi
tiªu dïng trong vµ ngoµi níc. S¶n phÈm cña C«ng ty ®îc b¸n ë trong vµ ngoµi níc th«ng
qua çc h×nh thøc ®¹i lý, qua çc cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm, xuÊt khÈu theo h×nh
thøc FOB…
2.2.2. §¸nh gi¸ thµnh phÈm
C«ng ty cæ phÇn May 10 lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng víi sè l-
îng t¬ng ®èi lín. C«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm cña c«ng ty bao gåm c¶ hai mÆt hiÖn
vËt vµ gi¸ trÞ. C«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm ë C«ng ty ®îc tiÕn hµnh theo gi¸ thùc
tÕ.
Thµnh phÈm cña C«ng ty ®îc nhËp kho tõng ®ît, gi¸ thµnh ph©n xëng ®îc x¸c
®Þnh cuèi th¸ng nªn ë kho chØ qu¶n lý mÆt hiÖn vËt (nh sè lîng, chñng lo¹i, quy çch
tõng lo¹i s¶n phÈm…).
44
 Gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh c¨n cø vµo çc kho¶n chi phÝ s¶n
xuÊt gåm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ
s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong th¸ng tËp hîp ®îc vµ tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc
tÕ cña tõng lo¹i thµnh phÈm hoµn thµnh nhËp kho. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh phÈm hoµn
thµnh sau khi tiÕn hµnh xong vµo cuèi mçi th¸ng sÏ ®îc chuyÓn cho kÕ to¸n thµnh
phÈm.
VÝ dô:
Th¸ng 1/2005, nhËp kho ¸o s¬ mi dµi tay HH XN (M·: 10.0560.07)
Sè lîng: 476 chiÕc
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh
trong th¸ng vµ tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña lo¹i ¸o s¬ mi dµi tay HH XN lµ:
40.826.600 ® vµ m¸y tù ®éng chuyÓn cho kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh
phÈm ®Ó vµo cét “nhËp trong kú” cña B¸o ço tæng hîp N_X_T thµnh phÈm .
 Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm xuÊt kho
§èi víi thµnh phÈm xuÊt kho C«ng ty ¸p dông tÝnh gi¸ theo ph¬ng ph¸p: b×nh
qu©n gia quyÒn.
VÝ dô:
TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña ¸o s¬ mi dµi tay HH XN (M·: 10.0560.07) xuÊt
kho:
- C¨n cø vµo b¸o ço tæng hîp N_X_T kho thµnh phÈm phÇn sè d ®Çu kú (®îc
chuyÓn tõ sè d cuèi kú trªn b¸o ço quý tríc) ®Ó cã ®îc trÞ gi¸ thùc tÕ tån ®Çu kú
lµ: 132.692.800 ® vµ sè lîng lµ: 1408 chiÕc.
- C¨n cø vµo sè tæng nhËp trong kú ta cã lîng nhËp trong kú: 476 chiÕc, trÞ gi¸
thùc tÕ nhËp kho trong kú: 40.826.600 ®
- C¨n cø vµo tæng lîng xuÊt trong kú ta ®îc lîng thµnh phÈm xuÊt kho trong kú lµ
246 chiÕc víi gi¸ trÞ ®îc tÝnh nh sau:
123.692.800 + 40.826.600
§¬n gi¸ b×nh qu©n = = 87.324,25(®)
1408 + 476
45
Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho = 87.324,25 x 139 = 21.481.833 (®)
46
Sau khi cã gi¸ thùc tÕ xuÊt kho ta ghi vµo cét trÞ gi¸ xuÊt kho trªn b¸o ço tæng
hîp N - X - T kho thµnh phÈm. Çc bíc trªn ®Òu ®îc thùc hiÖn tù ®éng b»ng phÇn
mÒm kÕ to¸n.
ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh ph©n xëng thùc tÕ xuÊt kho lµ c¬ së ®Ó
C«ng ty x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong th¸ng vµ lµm c¨n cø x¸c
®Þnh gi¸ b¸n thµnh phÈm ®¶m b¶o bï ®¾p chi phÝ, cã lîi nhuËn mµ l¹i phï hîp víi
gi¸ c¶ chung trªn thÞ trêng.
2.2.3. Chøng tõ vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ
Mäi nghiÖp vô biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm ®Òu ph¶i ®îc ph¶n ¸nh
vµo chøng tõ phï hîp vµ ®óng néi dung ®· quy ®Þnh. Trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh ph©n
lo¹i, hoµn chØnh chøng tõ, nhËp sè liÖu vµo m¸y ®Ó m¸y tÝnh tù ®éng chuyÓn tíi
çc sæ kÕ to¸n thÝch hîp.
HiÖn nay, C«ng ty sö dông çc chøng tõ nh: PhiÕu nhËp kho, PhiÕu xuÊt kho
göi ®¹i lý, PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé vµ Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng. Çc
chøng tõ nµy ®îc lËp thµnh ba liªn, tuú thuéc vµo néi dung chøng tõ mµ mçi liªn ®îc
göi tíi n¬i theo quy ®Þnh. Tr×nh tù lu©n chuyÒn chøng tõ cã thÓ ®îc tãm t¾t qua s¬
®å sau:
47
Error: Reference source not found
PhiÕu nhËp kho Ngêi nhËp
Phßng kho vËn

Phßng kinh doanh Phßng
Thñ kho tµi chÝnh kÕ
Phßng kÕ ho¹ch
to¸n
-PhiÕu xuÊt kho

kiªm vËn chuyÓn néi Kh¸ch hµng
bé
-PhiÕu xuÊt kho göi
®¹i lý
-Ho¸ ®¬n GTGT
 Chøng tõ vµ thñ tôc nhËp kho thµnh phÈm

S¶n phÈm cña C«ng ty sau khi hoµn thµnh ë giai ®o¹n c«ng nghÖ cuèi cïng ®-
îc phßng kiÓm tra chÊt lîng (QA) x¸c nhËn lµ ®¹t yªu cÇu th× sÏ nhËp kho. Hµng
ngµy, ë çc xÝ nghiÖp trùc tiÕp s¶n xuÊt cã s¶n phÈm hoµn thµnh sÏ ®îc tæ phã
mang ®Õn kho. Phßng kho vËn sÏ viÕt phiÕu nhËp kho, thñ kho lµm nhiÖm vô ®èi
chiÕu sè liÖu hµng nhËp kho do tæ phã mang ®Õn vµ ký x¸c nhËn vµo phiÕu.
PhiÕu nhËp kho ®îc nhËp thµnh 3 liªn:
- Liªn 1: ®îc phßng kho vËn gi÷ l¹i ®Ó lµm c¬ së ®èi chiÕu sau nµy.
- Liªn 2: thñ kho gi÷ l¹i lµm c¨n cø ghi vµo thÎ kho, sau ®ã chuyÓn lªn phßng kÕ
to¸n.
- Liªn 3: ®Ó ngêi tæ phã gi÷ l¹i tõ ®ã lµm c¬ së ®Ó tÝnh l¬ng cho c«ng nh©n
ph©n xëng m×nh.
BiÓu sè 1: MÉu phiÕu nhËp kho
48
MÉu sè 01-VT
§¬n vÞ:….. PhiÕu nhËp kho Theo Q§: 1141 TC/Q§/C§KT
§Þa chØ: Ngµy 15 th¸ng 1 n¨m 2005 Ngµy 01/11/1995 cña BTC
…. Sè: 11 Nî…
Cã…
Hä vµ tªn ngêi giao hµng: XN2
Theo …sè… Ngµy…th¸ng…n¨m…cña…………………………………………
NhËp t¹i kho : Thµnh phÈm néi ®Þa - A TuÊn
Sè lîngError:
Reference
§¬n
S Tªn, nh·n hiÖu, quy source not
M· vÞ Thµnh
T çch, phÈm chÊt found §¬n gi¸
T sè tÝnh tiÒn
vËt t (sp, hh)
Theo Thùc
c.tõ nhËp
A B C D 1 2 3 4
1 S¬ mi dµi tay HHXN ChiÕc 156 156
Tæng céng 156 156

Céng tiÒn hµng:
ThuÕ suÊt GTGT……….. % tiÒn thuÕ GTGT………………………………..
Tæng céng tiÒn thanh to¸n:…………………………………………………..
Sè tiÒn b»ng ch÷:…………………………………………………………….
NhËp, ngµy…..th¸ng…..n¨m 200…
Phô tr¸ch Ngêi giao Thñ kho KÕ to¸n tr Thñ trëng
cung tiªu hµng ëng ®¬n vÞ
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
Nguån:Phßng TC- KT
 Chøng tõ vµ thñ tôc xuÊt kho thµnh phÈm
HiÖn nay, C«ng ty sö dông çc chøng tõ xuÊt kho thµnh phÈm nh sau:
+ PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé: Khi çc cöa hµng giíi thiÖu s¶n
phÈm, hoÆc xÝ nghiÖp ®Þa ph¬ng cã yªu cÇu th× phßng kho vËn sÏ viÕt phiÕu
xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé.
PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé ®îc lËp thµnh 3 liªn:
- Liªn 1: lu t¹i phßng kho vËn
- Liªn 2: do ®¬n vÞ nhËn hµng gi÷
- Liªn 3: thñ kho gi÷ ®Ó lµm c¨n cø ghi vµo thÎ kho, sau ®ã chuyÓn lªn phßng
kÕ to¸n.
49
BiÓu sè 2: MÉu phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé:
PhiÕu xuÊt kho
§¬n vÞ:….. MÉu sè: 03 PXK_3LL
§Þa chØ:…. kiªm vËn chuyÓn néi bé AM/2003B
§iÖn tho¹i:… Liªn 3: néi bé 0088248
M· sè thuÕ:…. Ngµy 18 th¸ng 1 n¨m 2005
C¨n cø vµo lÖnh ®iÒu ®éng sè………..ngµy …th¸ng…n¨m…

Cña ……………VÒ viÖc : XuÊt cho cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm
Hä tªn ngêi vËn chuyÓn : ¤ng Thµnh. Hîp ®ång sè: 01 - MAN
Ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn : « t« 29 - 5762
XuÊt t¹i kho : Thµnh phÈm néi ®Þa 1
NhËp t¹i kho : Cöa hµng 6 - Lª Th¸i Tæ
Tªn, nh·n hiÖu, quy Sè lîng
M· §¬n vÞ Thµnh
STT çch, phÈm chÊt Theo Thùc §¬n gi¸
sè tÝnh tiÒn
vËt t (sp, hh) CT xuÊt
A B C D 1 2 3 4
1 S¬ mi dµi tay HHXN ChiÕc 80 110.000 8.800.000
2 S¬ mi Prim 3087 ... 70 88.000 6.160.000
Tæng céng 160 14.960.000
XuÊt, ngµy….th¸ng….n¨m…. NhËp, ngµy….th¸ng…..n¨m….

Ngêi lËp biÓu Thñ kho xuÊt Ngêi vËn Thñ kho nhËp
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn) chuyÓn (ký, hä tªn)
(ký, hä tªn)
(CÇn kiÓm tra, ®èi chiÕu khi lËp, giao, nhËn ho¸ ®¬n)
Nguån: Phßng TC- KT
50
+ PhiÕu xuÊt kho göi ®¹i lý: Khi çc ®¹i lý cã yªu cÇu th× phßng kho vËn sÏ
c¨n cø vµo yªu cÇu cña ®¹i lý sÏ viÕt phiÕu xuÊt kho göi ®¹i lý.
BiÓu sè 3: MÉu phiÕu xuÊt kho göi ®¹i lý:
§¬n vÞ:….. PhiÕu xuÊt kho MÉu 02-VT

§Þa chØ:…. Göi ®¹i lý Theo 1141TC/Q§/C§KT
§iÖn tho¹i:… Ngµy 16 th¸ng 1 n¨m 2005 Ngµy 1/11/95 cña BTC
M· sè thuÕ:…. Nî: ….
Cã : ….
Sè: 21
Hîp ®ång sè:………………………………………………..Ngµy …th¸ng ….n¨m…..
……..Víi (tæ chøc, ç nhËn)………………………………..vÒ viÖc…………………..
Hä tªn ngêi nhËn hµng : §¹i lý 60 Sµi §ång
Lý do xuÊt kho : Göi ®¹i lý
XuÊt t¹i kho : Thµnh phÈm néi ®Þa - TuÊn
Tªn, nh·n §¬n Sè lîng

S
hiÖu, quy çch, vÞ
S M· sè Thùc §¬n gi¸ Thµnh tiÒn
phÈm chÊt vËt tÝnh C.tõ
T xuÊt
t (SP, HH)
A B C D 1 2 3 4
1 S¬ mi dµi tay ChiÕ
10.0560.07 77 77 110.000 7.700.000
HHXN c
Tæng céng 77 77 110.000 7.700.000

XuÊt, ngµy…..th¸ng……n¨m….
Ngêi lËp biÓu Thñ kho xuÊt KÕ to¸n trëng Thñ trëng
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
Nguån: Phßng TC - KT
+ Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
- Trêng hîp hµng ho¸ tiªu thô qua çc ®¹i lý hoÆc çc cöa hµng cña C«ng ty
th× ho¸ ®¬n GTGT sÏ ®îc lËp vµo cuèi th¸ng do phßng kinh doanh lËp c¨n cø trªn çc
b¸o ço b¸n hµng ®¹i lý vµ çc b¸o ço b¸n hµng t¹i çc cöa hµng cña C«ng ty khi çc
b¸o ço nµy ®îc çc ®¹i lý, cöa hµng göi vÒ.
51
- Trêng hîp khi c«ng ty xuÊt tr¶ hµng gia c«ng hay xuÊt b¸n trùc tiÕp th× sö
dông trùc tiÕp ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó ghi.
BiÓu sè 4: MÉu ho¸ ®¬n GTGT
MÉu 01 GTGT - 3LL

Ho¸ ®¬n
BU/2004B
Gi¸ trÞ gia t¨ng
Sè: 0075874
Liªn 3: Dïng ®Ó thanh to¸n
Ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2005
§¬n vÞ b¸n hµng: Kho thµnh phÈm néi ®Þa C«ng ty CP may 10
§Þa chØ: TT Sµi ®ång C«ng ty CP May 10 Sè tµi kho¶n:……
§iÖn tho¹i:……… M·sè:…………….
Hä vµ tªn ngêi mua hµng: ¤ng Ng« §øc Dòng

§¬n vÞ: Cty TNHH Hoµng Anh
§Þa chØ: TiÓu khu 8 - T2 Méc Ch©u - S¬n La Tµi kho¶n:……………
M· sè: …………...…
Tªn hµng ho¸, §¬n vÞ Thµnh
STT Sè lîng §¬n gi¸
dÞch vô tÝnh tiÒn
A B C 1 2 3=1x2
1 S¬ mi dµi tay HHXN ChiÕc 16 100.000 1.600.000
2 QuÇn LP/051431 ChiÕc 02 130.000 260.000
3 QuÇn LP/211321 ChiÕc 07 120.000 840.000
4 QuÇn MP/311321 ChiÕc 02 120.000 240.000
Céng tiÒn hµng 2.940.000

ThuÕ suÊt thuÕ GTGT: 10% ThuÕ GTGT 294.000
Tæng céng thanh to¸n 3.234.000
Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Ba triÖu hai tr¨m ba m¬i t ngh×n ®ång
Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
(Ký tªn) (Ký tªn) (Ký tªn)
52
2.2.4. KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm
§Ó tæ chøc theo dâi, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi t×nh h×nh biÕn
®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm, C«ng ty tiÕn hµnh kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo
ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song. Cô thÓ:
ë kho: ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh nhËp, xuÊt thµnh phÈm do thñ kho tiÕn
hµnh h»ng ngµy vµ ghi chØ tiªu sè lîng. Khi nhËn ®îc chøng tõ nhËp, xuÊt thµnh
phÈm, thñ kho kiÓm tra tÝnh hîp thøc, hîp ph¸p cña chøng tõ råi tiÕn hµnh ghi sè
thùc nhËp, thùc xuÊt trªn chøng tõ vµo thÎ kho, mçi chøng tõ ghi mét dßng. ThÎ kho
®îc më chi tiÕt cho tõng m· thµnh phÈm.
BiÓu sè 5: MÉu thÎ kho nh sau:
Doanh nghiÖp: CT May ThÎ kho MÉu 06 ban hµnh theo
10 1141 TC/Q§/C§KT
Ngµy lËp thÎ: 1/1/2005
Tªn kho : TPN§1 Ngµy 1/11/95 cña BTC
Tªn nh·n hiÖu, quy çch s¶n phÈm: ¸o s¬ mi dµi tay HH XN
§¬n vÞ tÝnh: ChiÕc M· sè: 10.0560.07
Chøng tõ Ngµ Sè lîng
S
Sè phiÕu y
T Ngµy DiÔn gi¶i
nhËp NhËp XuÊt Tån
T NhËp XuÊt th¸ng
xuÊt
A B C D E F 1 2 3
Tån ®Çu kú 1408
1
.. PN 11 15/1/05 NhËp tõ XN 2 156
.. …
PXK 21 16/1/05 §¹i lý 60 Sµi §ång 77
.. … PXKKVC 09 18/1/05 Cöa hµng 6 – LTT 80
H§0075874 31/1/05 Ng« §øc Dòng 16
Céng 476 246
Tån 1745
Sau khi vµo thÎ kho çc sè liÖu cÇn thiÕt, thñ kho tiÕn hµnh chuyÓn çc
chøng tõ nhËp, xuÊt thµnh phÈm lªn phßng kÕ to¸n. Cuèi th¸ng, thñ kho tÝnh sè tån
cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi sè thùc cßn trong kho vµ ®èi chiÕu
víi sè liÖu cña kÕ to¸n.
53
ë phßng kÕ to¸n:Trong kú kÕ to¸n sö dông b¶ng kª chi tiÕt thµnh phÈm ®Ó
ph¶n ¸nh t×nh h×nh N_X_T thµnh phÈm theo chØ tiªu sè lîng. Cuèi th¸ng, sau khi ®·
tÝnh ®îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm, kÕ to¸n míi nhËp sè liÖu vµo ®Ó m¸y
tÝnh tÝnh ra chØ tiªu gi¸ trÞ ®Ó hoµn thµnh b¶ng kª nµy. §ång thêi sè liÖu tæng
céng trªn b¶ng kª nµy sÏ ®îc chuyÓn vµo b¸o ço tæng hîp N_X_T thµnh phÈm vµ kÕ
to¸n céng sæ trªn m¸y tÝnh ë b¶ng kª chi tiÕt thµnh phÈm ®Ó ®èi chiÕu víi thÎ kho.
BiÓu sè 6: MÉu sæ chi tiÕt thµnh phÈm nh sau:
B¶ng kª chi tiÕt thµnh phÈm (N§1)

Th¸ng 1 n¨m 2005
M· hµng: 10.0560.07
Tªn s¶n phÈm: ¸o s¬ mi dµi tay HHNX
Chøng tõ NhËp XuÊt Tån
SH NT DiÔn gi¶i §¬n gi¸ SL TT SL TT SL TT
Tån 1.408 123.692.800
… … …
PN 11 15/1/05 NhËp tõ XN 2 87.750 156 13.689.000
PXK 21 16/1/05 Cöa hµng 6 87.324,52 77 6.723.988
LTT
PXKKVC 09 18/1/05 §¹i lý 60 S§ 87.324,52 80 6.985.962
… .. …
H§0075874 31/1/05 Ng« §øc Dòng 87.324,52 16 1.397.192
… …. …
Céng 476 40.826.600 246 21.481.833 1.638 183.864.167
2.2.5. KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm
TK sd: - TK 155: Thµnh phÈm. Trong ®ã: TK 1551: Kho TP xuÊt khÈu
TK 1552: Kho TP néi ®Þa
- TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
- TK 157: Hµng göi b¸n
- TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn nhËp
kho thµnh phÈm
Nî TK 155 (Chi tiÕt)
Cã TK liªn quan
54
Cô thÓ, muèn nhËp sè liÖu vµo m¸y cña phiÕu nhËp kho sè 11 ngµy
15/1/2005, kÕ to¸n nhËp nh sau:
PhiÕu nhËp: 11 nhËp kho thµnh phÈm

Ngµy: 15/1/2005 Tªn CB : TuÊn
Kho : TPN§
Nî TK :1552
Cã TK :154
MÆt hµng : S¬ mi dµi tay HH XN
M·: : 10.0560.07
Lîng : 476
TiÒn :
Mçi lÇn chØ nhËp ®îc mét mÆt hµng. Nªn sau khi nhËp mÆt hµng S¬ mi dµi
tay HH XN, kÕ to¸n míi nhËp mÆt hµng tiÕp theo vµ chØ thay ®æi tªn mÆt hµng,
çc phÇn kh¸c gi÷ nguyªn. KÕ to¸n còng kh«ng cÇn nhËp phÇn gi¸ trÞ v× m¸y sÏ tù
®éng chuyÓn tõ kÕ to¸n tÝnh chi phÝ vµ gi¸ thµnh sang.
Khi xuÊt kho kÕ to¸n còng thùc hiÖn t¬ng tù nh khi nhËp kho theo ®Þnh
kho¶n sau:
Nî TK liªn quan
Cã TK 155 (Chi tiÕt)
Sau khi nhËp sè liÖu vµo m¸y, m¸y tÝnh sÏ tù ®éng tæng hîp trªn “B¶ng kª chi
tiÕt thµnh phÈm” ®Ó vµo “ B¸o ço tæng hîp N_X_T thµnh phÈm”.
Çc chØ tiªu trªn B¸o ço nµy nh sau:
+ Cét “tån ®Çu kú”: Sè liÖu ë cét nµy ®îc chuyÓn tõ cét “tån cuèi kú” cña b¸o
ço nµy kú tríc sang. C«ng viÖc nµy ®îc m¸y tÝnh tù ®éng thùc hiÖn th«ng qua ch¬ng
tr×nh ®· cµi ®Æt s½n vµ theo dâi trªn c¶ 2 chØ tiªu: sè lîng vµ gi¸ trÞ.
+ Cét nhËp trong kú: ChØ tiªu trªn cét nµy ®îc lÊy tõ dßng tæng céng nhËp trªn
b¶ng kª chi tiÕt thµnh phÈm ®èi víi tõng lo¹i thµnh phÈm.
+ Cét “xuÊt trong kú”: Còng ®îc theo dâi trªn c¶ 2 chØ tiªu: sè lîng vµ gi¸ trÞ.
Gi¸ trÞ xuÊt kho ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p BQGQ. Cô thÓ lµ:
55
TrÞ gi¸ thùc tÕ TrÞ gi¸ gi¸ thùc tÕ
+
TrÞ gi¸ thùc tÕ TP tån ®Çu kú TP nhËp trong kú Sè lîng TP xuÊt
= x
TP xuÊt kho Sè lîng TP tån Sè lîng TP nhËp trong kú
+
®Çu kú trong kú
+ Cét “tån cuèi kú”: còng ®îc theo dâi c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ, do m¸y
tÝnh tù ®éng tÝnh theo c«ng thøc:
Tån cuèi kú = Tån ®Çu kú + NhËp trong kú – XuÊt trong kú
VÝ dô: (Sè liÖu lÊy lÇn lît trªn çc cét trong B¸o ço N_X_T)
TrÞ gi¸ thùc tÕ xuÊt 123.692.800 + 40.826.600

= x 246 = 21.481.833®
kho ¸o s¬ mi HH XN 1408 + 476
Lîng tån cuèi kú = 1408 + 476 - 246 = 1.638 (ChiÕc)
Gi¸ trÞ tån cuèi kú = 123.692.800 + 40.826.600 – 21.481.833 = 183.864.167(®)
Nh vËy kÕ to¸n sö dông B¸o ço tæng hîp N_X_T kho thµnh phÈm theo gi¸
vèn ®Ó theo dâi tæng hîp t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån cña tõng thµnh phÈm trong
th¸ng, mçi lo¹i s¶n phÈm ®îc ghi trªn 1 dßng cña b¸o ço vµ ®îc tæng hîp vµo cuèi
th¸ng (biÓu sè 7 trang 50).
56
BiÓu sè 7: TrÝch b¸o ço t«ng hîp N – X – T
B¸o ço tæng hîp N_X_T Thµnh phÈm
C«ng ty May 10
Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Tõ ngµy: 1/1/2005 ®Õn 31/1/2005
Kho: TPN§1
S M· s¶n Tån ®Çu th¸ng NhËp trong th¸ng Gi¸ XuÊt trong th¸ng Tån cuèi th¸ng
Tªn s¶n phÈm
TT phÈm Lg TiÒn Lg TiÒn BQGQ Lg TiÒn Lg TiÒn
1 10.4324.21 S¬ mi Prim CT 320 554 19.997.667 0 0 36.096,87 554 19.997.667 0 0
2 10.46426.46 S¬ mi Prim CT 642 1.343 47.209.619 2872 97.511.580 34.334,8 1.335 45.836.964 2.880 98.884.236
…
128 10.0560.07 S¬ mi dµi tay HHNX 1.408 123.692.800 476 40.826.600 87.324,52 246 21.481.833 1.638 183.864.167
…
…
Tæng 3.696.752.088 917.998.518 1.070.577.945 3.544.172.661
57
2.3. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
2.3.1. Çc ph¬ng thøc tiªu thô vµ h×nh thøc thanh to¸n
 Çc h×nh thøc tiªu thô
+ Tiªu thô néi ®Þa: m¹ng líi ph©n phèi trong níc cña C«ng ty May 10 nay ®îc
chia lµm ba khu vùc chÝnh ®ã lµ:
- Khu vùc 1 (khu vùc miÒn B¾c): §îc tÝnh tõ L¹ng S¬n ®Õn Qu¶ng B×nh.
Khu vùc nµy chiÕm 70% doanh thu néi ®Þa. S¶n lîng tiªu thô cao chñ yÕu tËp
trung ë: Hµ Néi, Thanh Hãa, NghÖ An cßn ë møc trung b×nh thuéc vÒ Th¸i B×nh,
S¬n T©y…
- Khu vùc 2 (khu vùc miÒn Trung): TÝnh tõ Qu¶ng TrÞ ®Õn Qu¶ng Ng·i,
B×nh §Þnh, Phó Yªn. Khu vùc nµy chiÕm 20% doanh thu néi ®Þa, s¶n phÈm b¸n ra
chñ yÕu tËp trung ë çc thµnh phè lín nh §µ N½ng, Qu¶ng Nam, Qu¶ng Ng·i… cßn
ë møc trung b×nh thuéc vÒ Qu¶ng TrÞ, B×nh §Þnh…
- Khu vùc 3 (khu vùc miÒn Nam): TÝnh tõ Nha Trang ®Õn Cµ Mau víi
doanh sè b¸n chiÕm 10% vµ çc thÞ trêng tiªu thô lín lµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh,
Nha trang, CÇn Th¬…
+Tiªu thô xuÊt khÈu: C«ng ty më réng viÖc xuÊt khÈu ra thÞ trêng quèc tÕ díi h×nh
thøc FOB: lµ h×nh thøc mµ c¨n cø vµo hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm ®· ký kÕt víi kh¸ch
hµng, C«ng ty tù tæ chøc s¶n xuÊt vµ xuÊt s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. HiÖn nay, c«ng
ty thiÕt lËp ®îc mét m¹ng líi tiªu thô réng kh¾p. Cã thÓ kÓ ra mét sè kh¸ch hµng lín
cña c«ng ty nh §øc, NhËt B¶n, EU, Hång K«ng…
V× thêi gian cã h¹n nªn trong ph¹m vi bµi viÕt nµy em xin di s©u vµo tr×nh
bµy h×nh thøc tiªu thô néi ®Þa t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
 Çc ph¬ng thøc b¸n hµng
+ B¸n trùc tiÕp tr¶ tiÒn ngay: Lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ kh¸ch hµng trùc tiÕp
nhËn hµng t¹i kho vµ thanh to¸n ngay.
+ B¸n tr¶ chËm: Lµ trêng hîp kh¸ch hµng nhËn hµng vµ viÕt giÊy nhËn chËm
thanh to¸n trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh (Thêng ¸p dông víi kh¸ch hµng th-
êng xuyªn cña c«ng ty) kÓ tõ khi xuÊt hµng khái kho. Thêng th× khi lÊy hµng
chuyÕn sau ph¶i tr¶ tiÒn hµng chuyÕn tríc vµ chuyÕn hµng cuèi cïng cña n¨m ph¶i
tr¶ truíc 28/2 cña n¨m kÕ tiÕp. Sau khi thanh to¸n nèt c«ng nî míi ®îc ký tiÕp hîp
®ång.
58
+ B¸n hµng th«ng qua ®¹i lý, cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm:
- Cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm: Nh»m giíi thiÖu s¶n phÈm cña C«ng ty tíi
ngêi tiªu dïng. Ngêi b¸n lµ ngêi cña C«ng ty.
- §¹i lý: Trng bµy biÓn hiÖu vµ b¸n s¶n phÈm theo ®óng quy ®Þnh cña
C«ng ty. Trong trêng hîp kh«ng b¸n ®îc hµng, C«ng ty chÊp thuËn cho tr¶ l¹i hµng.
Hµng th¸ng, çc ®¹i lý ®îc hëng hoa hång ®¹i lý, møc hoa hång phô thuéc vµo
doanh thu cña ®¹i lý ®ã
- §¹i lý bao tiªu: Trng bµy biÓn hiÖu vµ b¸n s¶n phÈm theo ®óng quy ®Þnh
cña C«ng ty. §¹i lý bao tiªu ®îc mua hµng cña C«ng ty víi gi¸ u ®·i ®îc chiÕt khÊu
trùc tiÕp trªn ho¸ ®¬n nhng C«ng ty kh«ng chÊp nhËn cho tr¶ l¹i hµng.
+ B¸n hµng theo hîp ®ång: C¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký víi kh¸ch hµng, c«ng ty tæ
chøc s¶n xuÊt vµ giao hµng cho kh¸ch hµng theo ®óng tho¶ thuËn trong hîp ®ång.
C«ng ty chia kh¸ch hµng lµm hai lo¹i: kh¸ch hµng chÝnh lµ nh÷ng kh¸ch hµng
cã hîp ®ång mua b¸n, cßn l¹i lµ nh÷ng kh¸ch hµng lÎ. Kh¸ch hµng chÝnh thêng ®îc h-
ëng tû lÖ chiÕt khÊu luü tiÕn theo gi¸ trÞ ghi trªn ho¸ ®¬n. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh
sö dông hay tiªu thô, kh¸ch hµng thÊy s¶n phÈm bÞ háng do lçi thuéc vÒ C«ng ty th×
sÏ ®îc ®æi s¶n phÈm míi vµ c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tiÒn vËn chuyÓn vÒ C«ng
ty.
 Çc h×nh thøc thanh to¸n
HiÖn nay ë C«ng ty viÖc thanh to¸n tiÒn hµng ®îc ¸p dông bao gåm:
- Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt.
- Thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n.
- ….
Ph¬ng thøc b¸n hµng trong níc chñ yÕu lµ b¸n hµng qua ®¹i lý vµ ®¹i lý bao tiªu
víi h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu b»ng tiÒn mÆt hoÆc chuyÓn kho¶n.
§èi víi hµng xuÊt khÈu, kh¸ch cã thÓ thanh to¸n ngay b»ng tiÒn, sÐc, ng©n
phiÕu hoÆc hai bªn dïng uû nhiÖm thu vµ uû nhiÖm chi ®Ó thanh to¸n.
2.3.2. KÕ to¸n tæng hîp tiªu thô thµnh phÈm
C«ng ty cæ phÇn May 10 lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng may
mÆc, phong phó vÒ chñng lo¹i ®a d¹ng vÒ mÉu m· vµ ho¹t ®éng tiªu thô ®îc diÔn ra
thêng xuyªn. Ho¹t ®éng b¸n hµng cña C«ng ty ®îc chia lµm hai h×nh thøc chñ yÕu:
Tiªu thô néi ®Þa vµ tiªu thô xuÊt khÈu
59
Doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty ®îc ghi nhËn khi hoµn thµnh viÖc giao hµng
vµ ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. KÕ to¸n b¸n hµng cña
c«ng ty sö dông mét sè tµi kho¶n chñ yÕu nh sau:
TK 511: Doanh thu b¸n hµng
TK 5111: Doanh thu hµng xuÊt khÈu
TK 5112: Doanh thu néi ®Þa
TK 5113: Doanh thu tiªu thô kh¸c
TK 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n
TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n
TK 111, 112: TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng
TK 131: Ph¶i thu kh¸ch hµng
TK 1311: Ph¶i thu cña kh¸ch (b¸n t¹i c«ng ty)
TK 1312: Ph¶i thu cña cöa hµng, ®¹i lý
TK 911: X¸c ®Þnh KQKD
Vµ çc sæ kÕ to¸n nh:
- B¶ng kª ph¸t sinh tµi kho¶n
- B¶ng kª b¸n hµng
- B¸o ço b¸n hµng ®¹i lý
- B¸o ço tæng hîp doanh thu
- B¶ng tæng hîp nî vµ thanh to¸n c«ng nî
- Sæ çi tµi kho¶n …
Hµng ngµy, theo thø tù tÊt c¶ çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®îc ph¶n ¸nh
vµo sæ NhËt ký chung.
60
BiÓu sè 8: TrÝch sæ nhËt ký chung
NhËt ký chung (trÝch)

Th¸ng 1/2005
Ngµy Chøng tõ Tµi kho¶n Ghi
ghi sæ Sè Ngµ Néi dung Nî Cã Sè tiÒn chó
y
…. ….
0002462 20/1 Chi tiÒn mua phô liÖu lµm 1522 1111 12000000
¸o s¬ mi Prim (XN1) 2
0001531 20/1 T¹m øng cho chÞ H¬ng 141 1111 1700000
phßng kinh doanh ®i c«ng t¸c
……
0075874 31/1 XuÊt b¸n trùc tiÕp 1312 5112 2.940.000
1312 3331 294.000
……
Nguån: phßng TC - KT
Hµng ngµy, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng kÕ to¸n nhËp sè liÖu vµo
phÇn xuÊt b¸n hµng trªn m¸y tÝnh. KÕt cÊu cña phÇn nµy nh sau:
(Gi¶ sö cÇn ph¶i nhËp d÷ liÖu tõ ho¸ ®¬n GTGT sè 0075874 ngµy 31/1/05)
Sè 0075874 Ngµy 31/1/2005

Tªn kh¸ch hµng : «ng Ng« §øc Dòng
Kho : TPN§I
MÆt hµng : ¸o s¬ mi dµi tay HH XN
Nî TK : 1312
Cã TK : 5112
Lîng : 16
TiÒn : 1.600.000
ThuÕ GTGT : 160.000
Mçi lÇn chØ nhËp ®îc mét mÆt hµng. Sau khi nhËp vµo cöa sæ nµy sè liÖu
sÏ ®îc chuyÓn lªn b¶ng kª b¸n hµng(B¶ng kª b¸n hµng chØ cã chøc n¨ng ®Ó theo dâi
trong qu¸ tr×nh nhËp sè liÖu cña kÕ to¸n) (biÓu sè 9), ®ång thêi c¨n cø vµo m· ho¸
®¬n sè liÖu cña tõng ho¸ ®¬n sÏ tù ®éng ®îc tæng céng ®Ó chuyÓn vµo b¶ng kª ho¸
®¬n dÞch vô hµng ho¸ b¸n ra (biÓu sè 10 trang 55).
61
BiÓu sè 9: TrÝch b¶ng kª b¸n hµng
B¶nG kª b¸n hµng

Tõ ngµy 01/1/2005 ®Õn 31/1/2005
Chøng §¬n TK TK
Ngµy M· hµng Tªn mÆt hµng Kho SL TiÒn
tõ gi¸ Nî Cã
…
0010287 6/1/05 10.466.01 S¬ mi Prim CT320 TPN§I 335 140.000 469.000.000 131 51123
…. …. ….
0075874 31/1/05 10.506.07 S¬ mi dµi tay HHXN TPN§I 16 100.000 1.600.000 131 51121
0075874 31/1/05 03.521.28 QuÇn LP/051431 TPN§I 02 130.000 260.000 131 51121
…. …. …. ….
0075893 31/1/05 10.3562.13 ¸o s¬ mi HH CT TPNDI 17 120.000 2.040.000 131 51122
…. …. …. ….
BiÓu sè 10: TrÝch b¶ng kª ho¸ ®¬n hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra
B¶NG K£ HO¸ §¥N hµng ho¸ DÞCH Vô néi ®Þa B¸N RA

Tõ ngµy 01/1/2005 ®Õn 31/1/2005
Doanh thu Ghi
STT Sè H§ Ngµy Tªn kh¸ch hµng ThuÕ
cha thuÕ chó
Tæng kho (S¬ mi) (001)
… …. …. ….. ….. …. ….
85 0075874 31/1/05 Ng« §øc Dòng 2.940.000 294.000
… …. …. ….. ….. …. ….
92 0075893 31/1/05 §¹i lý 60 Sµi §ång 47.335.000 4.733.500
… …. …. ….. ….. …. ….
128 0076154 31/1/05 Cöa hµng 6 Lý Th¸i Tæ 3.258.000 325.800
… …. …. ….. ….. …. ….
Tæng céng 4.946.455.282 494.645.528
Ngµy…th¸ng …. n¨m…
Ngêi lËp biÓu KÕ to¸n tr¬ng
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
C¨n cø vµo “B¶ng kª ho¸ ®¬n hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra”, m¸y tÝnh sÏ lªn
“B¶ng kª ph¸t sinh TK 5112”. Sè liÖu trªn b¶ng kª nµy dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sæ çi
TK 5112. Cô thÓ sè liÖu ®îc tæng hîp trªn b¶ng kª ph¸t sinh tµi kho¶n 5112 nh sau:
62
BiÓu sè 11: Trich B¶ng kª ph¸t sinh tµi kho¶n 5112
B¶ng kª ph¸t sinh tµI kho¶n 5112
Tõ 01/1/2005 ®Õn 31/1/2005
Sè chøng tõ Néi dung TK Sè tiÒn
Ngµy
Cã (C) Nî (T) Thu chi §¦ Nî Cã
.. .. … … ….
K/c doanh thu néi
31/1/05 KC-TTN ®Þa TK51121 (trùc 131
tiÕp) 2.940.000
K/c doanh thu néi
31/1/05 KC-TTN ®Þa TK 51122 (®¹i 131
lý) 1.459.943.329
K/c doanh thu néi
31/1/05 KC-TTN ®Þa TK 51123 (Cöa 131
hµng) 11.799.985
Tæng 4.946.455.282 4.946.455.282
Cuèi th¸ng c¨ng cø trªn sæ nhËt ký chung kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp sæ çi TK 5112
BiÓu sè 12:
Sæ çi
Th¸ng 1 n¨m 2005
Tªn tµi kho¶n: Doanh thu tiªu thô néi ®Þa Sè hiÖu:TK 5112
Ngµy Chøng tõ DiÔn Gi¶i Tran TK Sè ph¸t sinh
th¸ng Sè Ngµy g sæ ®èi Nî Cã
NKC õng
Trang tríc chuyÓn
sang
…… …. …… ….
31/1/05 0075874 31/1/05 Doanh thu tiªu thô 56 131 2.940.000
… … …. …
31/1/05 0075893 31/1/05 §¹i lý 60 Sµi §ång 56 131 47.335.000
… … …. ….
Tæng céng 4.946.455.282 4.946.455.282
ë çc ®¹i lý, viÖc b¸n hµng ®îc theo dâi trªn b¸o ço b¸n hµng do phßng TCKT
cña C«ng ty lËp vµ giao cho çc ®¬n vÞ nhËn ®¹i lý. B¸o ço nµy cho biÕt t×nh h×nh
nhËp, tr¶, b¸n vµ tån thµnh phÈm ë çc ®¹i lý nµy. Trong th¸ng, khi nhËn ®îc çc b¸o
ço b¸n hµng tõ çc ®¹i lý, phßng kinh doanh sÏ tiÕn hµnh lËp ho¸ ®¬n GTGT, kÕ
to¸n tiªu thô c¨n cø vµo ho¸ ®¬n nµy nhËp sè liÖu vµo m¸y ®Ó lµm c¬ së tæng hîp sè
liÖu lªn b¸o ço tæng hîp doanh thu vµ b¶ng tæng hîp c«ng nî vµ thanh to¸n c«ng nî
sau nµy. Cô thÓ, mÉu biÓu nh sau: (BiÓu 15 trang 59).
63
Cuèi th¸ng, sè liÖu trªn b¸o ço b¸n hµng ®¹i lý l¹i ®îc tù ®éng kÕt chuyÓn vµo
b¶ng kª doanh thu vµ hoa hång b¸n hµng. B¶ng kª nµy ph¶n ¸nh doanh thu vµ hoa
hång ®¹i lý cña tõng ®¹i lý trong tõng quý (cã chi tiÕt cho çc th¸ng). MÉu biÓu nh
sau: (BiÓu 16 trang 60).
ë C«ng ty cæ phÇn May 10, viÖc x¸c ®Þnh doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®îc
tiÕn hµnh theo tõng th¸ng. Doanh thu ®îc theo dâi riªng cho hµng tiªu thô néi ®Þa vµ
hµng xuÊt khÈu.
§Ó ph¶n ¸nh tæng hîp doanh thu b¸n hµng kÕ to¸n c«ng ty sö dông sæ çi çc TK
vµ B¸o ço tæng hîp doanh thu b¸n hµng:
* B¸o ço tæng hîp doanh thu b¸n hµng ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng néi ®Þa
cña c«ng ty trong tõng th¸ng. MÉu biÓu nh sau (BiÓu 17 trang 61).
Khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng, kÕ to¸n sö dông phiÕu thu
BiÓu sè 13: MÉu phiÕu thu
PhiÕu thu
C«ng ty CP May 10 MÉu 01 - TT
Phßng TCKT TiÒn mÆt: §ång VN
Nî TK: 111
Ngµy c.tõ: 4/1/2005 Cã TK: 131
Sè chøng tõ: 03/01

Ngêi nép: NguyÔn ThÞ BÝch NguyÖt
§Þa chØ: 60 Sµi §ång
Sè tiÒn: 61.097.000
B»ng ch÷: S¸u mèt triÖu kh«ng tr¨m chÝn b¶y ngh×n ®ång ch½n .\ .
Néi dung: thanh to¸n tiÒn hµng
Thñ trëng ®¬n vÞ KÕ to¸n trëng Thñ quü Ngêi nép
Sè liÖu sÏ ®îc tù ®éng chuyÓn ®Õn B¶ng kª thu tiÒn.
BiÓu sè 14: MÉu b¶ng kª thu tiÒn mÆt
64
C«ng ty CP May 10
Phßng TCKT B¶ng kª thu tiÒn mÆt
Tõ ngµy 1/1/2005 ®Õn 31/1/2005
STT Chøng tõ Tªn Néi dung Sè tiÒn
Sè CT Ngµy
1 01/01 4/1/05 Vâ LÖ My Nép tiÒn mua tñ thanh 2.180.002

lý H§:0075433
2 03/01 4/1/05 NguyÔn T. B. NguyÖt Nép tiÒn hµng T12/04 61.097.000
3 04/01 4/1/05 Lª TuyÕt Minh Nép tiÒn hµng T12/04 25.000.000
Tæng 18.392.790.841
Ngµy…th¸ng… n¨m…
KÕ to¸n Thñ quü
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
Trong trêng hîp thµnh phÈm cña c«ng ty ®· giao cho kh¸ch hµng nhng kh¸ch
hµng chØ chÊp nhËn thanh to¸n hay thanh to¸n mét phÇn th× kÕ to¸n ghi vµo “B¶ng
kª chi tiÕt TK131” (®îc lËp t¬ng tù nh b¶ng kª chi tiÕt ph¸t sinh TK5112 ®· giíi
thiÖu phÇn tríc).
Cuèi th¸ng, sè liÖu trªn B¶ng kª ph¸t sinh TK131, trªn B¸o ço b¸n hµng ®îc
chuyÓn vµo Sæ çi TK 131 (MÉu t¬ng tù nh sæ çi çc TK kh¸c), ®ång thêi còng ®îc
kÕt chuyÓn vµo B¶ng tæng hîp c«ng nî vµ thanh to¸n c«ng nî. MÉu biÓu nh sau:
(biÓu sè 18 trang 62).
65
BiÓu sè 15
§¹i lý bao tiªu 60 Sµi §ång B¸o ço b¸n hµng ®¹i lý
M· sè thuÕ : 01.010 6475.4 Th¸ng 1/2005
Hµng nhËn C«ng ty may 10
Tån ®Çu kú NhËp trong kú Tr¶ l¹i B¸n trong kú Tån cuèi kú
STT Tªn hµng §vt §¬n gi¸
SL ST SL ST SL ST SL ST SL ST
Chi 1.800.00
1 ¸o s¬ mi HH CT 120000 15 1.800.000 15 17 2.040.000 13 1.560.000
Õc 0
Chi 2.500.00
2 ¸o s¬ mi HH CT 100000 22 2.200.000 25 32 3.200.000 15 1.500.000
Õc 0
… …
Chi
26 QuÇn LP/311452 120000 68 8.160.000 59 7.080.000 9 1.080.000
Õc
…
Tæng
Sè tiÒn th¸ng tríc cßn nî : 61.097.000

Doanh thu tiÒn b¸n hµng th¸ng nµy : 47.335.000
TiÒn ®· nép th¸ng nµy : 61.097.000
TiÒn b¸n hµng cßn nî ®Õn cuèi th¸ng nµy : 47.335.000
Hoa hång ®îc hëng trong th¸ng : 3.881.470
Sè tiÒn hoa hång cha lÜnh tÝnh ®Ðn cuèi th¸ng : 3.881.470
66
BiÓu sè 16
B¶ng kª doanh thu vµ hoa hång b¸n hµng ®¹i lý

quý I/2005
Tæng céng Quý I Th¸ng 1 … …

ST
Tªn ®¹i lý M· TH
T
DT Hoa hång DT H.H DT HH
1 109 Hoµng Quèc ViÖt 33.600.000 2.775.200 33.600.000 2.775.200 33.600.000 2.775.200
2 Sè 4 Lª.T.T«ng 13.592.748 1.114.605 13.592.748 1.114.605 13.592.748 1.114.605
3 §¹i lý 60 Sµi §ång 47.335.000 3.881.470 47.335.000 3.881.470 47.335.000 3.881.470
… …
Tæng 1.459.943.329 116.707.466 1459.943.329 116.707.466 1459.943.329 116.707.466
67
BiÓu sè 17
B¸o ço tæng hîp doanh thu
Tõ ngµy 01/1/2005 tíi 31/1/2005
S Doanh sè ThuÕ
Tæng gi¸ CF b¸n hµng
T Tªn cöa hµng M· TH Vèn
trÞ trùc tiÕp
T Hµng néi Hµng kh¸c Hµng néi Hµng kh¸c
Cty TNHH Trêng Thµnh 613.635 61.365 675.000 …
Hoa Cty TNHH Thanh

840.000 84.000 92.4000 …
Nam
Cty BMS 122.727 12.273 135.000 …
§¹i lý Th¸i ngyªn 18.485.108 1.848.492 20.333.600 …
HD-10/NEWN/04M 4.0490.691 40.490.691 …
§¹i lý bao tiªu 60 Sµi §ång 47.335.000 4.733.500 52.090.500 …
68
BiÓu sè 18
B¶ng tæng hîp c«ng nî vµ thanh to¸n c«ng nî
Tõ 1/1/2005 ®Õn 31/1/2005
TK: 131
Sè ®Çu n¨m Sè ®Çu kú Sè Trong kú Sè cuèi kú

M· sè Tªn ®èi tîng c«ng
STT
§T nî
Nî Cã Nî Cã Nî Cã Nî Cã
1 01.101 XN May 1 9.311.239 9.311.239 2.653.309 11.964.548

2 01.105 XN May 5 7.616.557 7.616.557 7.616.557
3 01.111 May Hµ Qu¶ng 2.939.303 2.939.303
4 01.113 XN Veston II 27.000 27.000 154.000 127.000
103.970.00 103.970.00
5 01.202 Ph©n xëng thªu 103.970.000
0 0
6 01.010 §¹i lý 60 Sµi §ång 61.097.000 61.097.000 43.453.530 61.097.000 43.453530
… …
985.358.53 985.358.53 28.863.905.55 23.360.338.9 49.568.413.26 1.125.118.21

Céng 43.925.086.986 43.925.086.986
3 3 7 61 8 9
69
2.3.3. KÕ to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu
ë c«ng ty thêng kh«ng xuÊt hiÖn trêng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i bëi hµng b¸n ra
cña c«ng ty ®îc phßng QA kiÓm tra nghiªm ngÆt tríc khi xuÊt b¸n.
Tuy nhiªn, ®Ó duy tr× mèi quan hÖ l©u dµi víi kh¸ch hµng, trong mét sè trêng
hîp nhÊt ®Þnh, ch¼ng h¹n do gi¸ nguyªn vËt liÖu t¹i thêi ®iÓm 1 kh¸ch hµng cña
c«ng ty b¸n hµng ra thÊp h¬n thêi ®iÓm mµ hä nhËp hµng vÒ lµm kh¸ch hµng nµy
gÆp khã kh¨n trong tiªu thô th× c«ng ty cã thÓ chÊp nhËn gi¶m gi¸.
Hµng ngµy, khi ph¸t sinh çc kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, c¨n cø vµo ®¬n xin
gi¶m gi¸ vµ chÊp nhËn gi¶m gi¸ cña gi¸m ®èc, KÕ to¸n nhËp sè liÖu vµo cöa sæ
nhËp d÷ liÖu. Sè liÖu ®îc chuyÓn tíi b¶ng kª chi tiÕt ph¸t sinh TK532 theo ®Þnh
kho¶n:
Nî TK 532 (Chi tiÕt): Sè gi¶m gi¸ hµng b¸n
Nî TK 33311: ThuÕ GTGT tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng tÝnh theo sè gi¶m gi¸ kh¸ch
hµng ®îc hëng
Cã TK 131 (Chi tiÕt): Trõ vµo sè tiÒn ph¶i thu cña ngêi mua
Cã TK 111, 112: XuÊt tiÒn tr¶ cho ngêi mua
Cuèi th¸ng, kÕt chuyÓn sè gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn:
Nî TK 511 (Chi tiÕt)
Cã TK 532 (Chi tiÕt): KÕt chuyÓn sè gi¶m gi¸ hµng b¸n.
§èi víi çc kho¶n chiÕt khÊu: Khi ph¸t sinh çc kho¶n chiÕt khÊu, kÕ to¸n ghi
trùc tiÕp trªn ho¸ ®¬n GTGT vµ chØ nhËp sè liÖu vµo m¸y lµ sè liÖu ®· trõ ®i
kho¶n chiÕt khÊu, v× thÕ c«ng ty kh«ng ph¶i ho¹ch to¸n riªng cho kho¶n nµy.
Trong th¸ng 1/2005 ë C«ng ty cæ phÇn May 10 kh«ng cã trêng hîp gi¶m gi¸
hµng b¸n nµo nªn em xin kh«ng tr×nh bÇy phÇn sè liÖu thùc tÕ.
2.3.4. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Lîi nhuËn lµ sù quan t©m hµng ®Çu vµ lµ chØ tiªu quan träng nhÊt trong toµn bé
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. B¶n chÊt cña c«ng t¸c kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh lµ x¸c ®Þnh l·i hay lç, do ®ã ®ßi hái tÊt c¶ çc thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i h¹ch to¸n
chÝnh x¸c, ®ång bé vµ khíp nhau ®Ó ®a ra mét kÕt qu¶ chÝnh x¸c.
Cô thÓ, ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, cuèi th¸ng kÕ to¸n C«ng ty
May 10 thùc hiÖn nh sau:
70
Doanh thu tõng mÆt hµng ®îc x¸c ®Þnh trùc tiÕp trªn çc ho¸ ®¬n b¸n hµng (trªn
ho¸ ®¬n cã m·, tªn gäi çc mÆt hµng)
X¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n: c¶ hai bé phËn kÕ to¸n (tiªu thô néi ®Þa vµ tiªu thô
xuÊt khÈu) kiÓm tra sè liÖu tån ®Çu kú, nhËp vµ kiÓm tra sè liÖu c¶ sè lîng vµ gi¸ trÞ
cña hµng nhËp trong kú. Dùa vµo sè lîng hµng b¸n ra trªn tõng ho¸ ®¬n x¸c ®Þnh ®îc gi¸
vèn tõng mÆt hµng t¬ng øng.
Khi x¸c ®Þnh ®îc doanh thu vµ gi¸ vèn cña tõng mÆt hµng, kÕ to¸n dÔ dµng x¸c
®Þnh ®îc l·i gép cña tõng mÆt hµng vµ cña toµn bé hµng tiªu thô.
L·i gép = Doanh thu - Gi¸ vèn hµng b¸n
KÕ to¸n tËp hîp vµ kiÓm tra chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
do çc bé phËn liªn quan cËp nhËt trong kú. Dùa trªn sè liÖu ®ã, kÕ to¸n cËp nhËt sè
liÖu vµo ch¬ng tr×nh tiªu thô. Sau ®ã ch¬ng tr×nh tù ®éng ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng
vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trªn c¬ së doanh thu tõng mÆt hµng vµ kÕt chuyÓn
çc sè liÖu vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Tõ ®ã h×nh thµnh nªn b¸o ço kÕt qu¶
tiªu thô tõng mÆt hµng trong kú, b¸o ço kÕt qu¶ tiªu thô néi ®Þa vµ tiªu thô xuÊt khÈu,
b¸o ço kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
§Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kÕ to¸n sö dông TK sau:
TK 911: X¸c ®Þnh kÕt qu¶
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n m¸y tù ®éng kÕt chuyÓn sang TK 911:
 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n
Nî TK 911: 20.603.265.895
Cã TK 632: 20.603.265.895
 KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh
Nî TK 911: 35.381.241
Cã TK 635: 35.381.241
 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng
Nî TK 911: 2.185.736.036
Cã TK 641: 2.185.736.036
 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Nî TK 911: 4.063.174.987
Cã TK 642: 4.063.174.987
 KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô
Nî TK 511: 29.025.321.013
71
Cã TK 911: 29.025.321.013
72
 KÕt chuyÓn doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh
Nî TK 515: 3.597.625
Cã TK 911: 3.597.625
Chªnh lÖch gi÷a bªn nî vµ bªn cã cña TK 911 lµ l·i hoÆc lç cña C«ng ty. NÕu kÕt
qu¶ ®îc x¸c ®Þnh lµ > 0 th× cã l·i, nÕu < 0 th× lµ lç.
KÕt qu¶ tiªu thô = Doanh thu thuÇn - GVHB - CFBH - CFQLDN
Doanh thu thuÇn = Doanh thu - Çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu
Cuèi th¸ng, sau khi tÝnh l·i (lç), m¸y tù ®éng kÕt chuyÓn sang TK 421.
Nî TK 911: 2.141.360.479
Cã TK 421: 2.141.360.479
73
Ch¬ng 3
Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh
phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
3.1. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm , tiªu thô
thµnh phÈm ë C«ng ty cæ phÇn May 10
3.1.1. ¦u ®iÓm vµ nh÷ng tån t¹i
Cho ®Õn nay, C«ng ty cæ phÇn May 10 ®· tr¶i qua 59 n¨m trëng thµnh vµ
ph¸t triÓn. C«ng ty ®· liªn tôc phÊn ®Êu, vît qua mäi khã kh¨n thö th¸ch vµ ®ang
tõng bíc kh¼ng ®Þnh m×nh. C«ng ty ®· cã mét bÒ dÇy thµnh tÝch vµ t¹o dùng ®îc
mét ®éi ngò çn bé c«ng nh©n viªn giµu n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm, nhiÖt t×nh, høa hÑn
mét sù ph¸t triÓn cao h¬n n÷a trong t¬ng lai.
§Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho hµng ngh×n çn bé c«ng nh©n viªn trong c¬ chÕ
thÞ trêng hiÖn nay lµ vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n. VËy mµ çn bé c«ng nh©n viªn cña
C«ng ty kh«ng nh÷ng cã viÖc lµm æn ®Þnh mµ thu nhËp ngµy cµng cao. §iÒu ®ã
kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn nh÷ng cè g¾ng cña çn bé c«ng nh©n viªn vµ Ban l·nh
®¹o c«ng ty.
Ngµy1/1/2005, ®øng tríc nh÷ng th¸ch thøc, c¬ héi cña thÞ trêng may mÆc
trong níc vµ quèc tÕ còng nh t×nh h×nh néi t¹i cña c«ng ty, C«ng ty May 10 ®·
chuyÓn thµnh C«ng ty cæ phÇn May 10 theo quyÕt ®Þnh sè 105/Q§-BCN ®îc ký
ngµy 05/10/04 cña Bé CN. §©y lµ mét thuËn lîi rÊt lín ®Ó C«ng ty ph¸t triÓn nhanh
h¬n n÷a vµ cã mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng, trë thµnh niÒm tù hµo cña
ngµnh DÖt may ViÖt Nam.
HiÖn nay, quy m« s¶n xuÊt cña C«ng ty kh«ng ngõng ®îc më réng, m¸y mãc
c«ng nghÖ kh«ng ngõng ®îc c¶i tiÕn, n©ng cÊp hiÖn ®¹i. §i kÌm víi nã lµ tr×nh ®é
qu¶n lý ®ang dÇn ®îc hoµn thiÖn vµ n©ng cao, ®¶m b¶o tÝnh thÝch nghi víi nÒn
kinh tÕ thÞ trêng vµ xa h¬n lµ qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
Ban l·nh ®¹o C«ng ty ®· nhËn thøc râ çc quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ vËn
dông s¸ng t¹o vµo thùc tÕ, ®em l¹i nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng khÝch lÖ. MÆt kh¸c,
c«ng ty ®· nhËn thøc s©u s¾c r»ng ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu cuèi cïng trong s¶n xuÊt
kinh doanh lµ lîi nhuËn th× tríc hÕt s¶n phÈm lµm ra ph¶i ®îc chÊp nhËn vµ chÊp
nhËn réng r·i. ChÝnh v× thÕ, C«ng ty ®· rÊt chó träng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý, ®Æc
biÖt lµ trong c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm.
74
Cïng víi sù ph¸t triÓn lín m¹nh cña toµn C«ng ty, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung
vµ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng còng kh«ng ngõng trëng thµnh vÒ mäi
mÆt. Qua thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ phÇn
hµnh kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i
C«ng ty cæ phÇn May 10, em thÊy cã nh÷ng u ®iÓm sau:
 Çc h×nh thøc b¸n hµng
Tiªu thô thµnh phÈm lµ mét ho¹t ®éng quan träng, bëi lÏ nã ®¸p øng nhu cÇu
cña thÞ trêng ®ång thêi nã ph¶n ¸nh sù vËn ®éng cña tµi s¶n tiÒn vèn cña c«ng ty
trong lu th«ng. Do ®ã, C«ng ty ®· tæ chøc tiªu thô mét çch linh ho¹t, hiÖu qu¶ th«ng
qua rÊt nhiÒu ph¬ng thøc b¸n hµng ®ang ®îc ¸p dông nh: b¸n hµng th«ng qua cöa
hµng giíi thiÖu s¶n phÈm, ®¹i lý, ®¹i lý bao tiªu, b¸n hµng theo hîp ®ång… ®· ®¶m
b¶o cho s¶n phÈm cña c«ng ty ®Õn ®îc tay nhiÒu ngêi tiªu dïng nhÊt.
 Bé m¸y kÕ to¸n
Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty c¬ b¶n ®· ®¸p øng ®îc yªu cÇu h¹ch to¸n, ph¶n
¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh sö dông vËt t, lao ®éng, tiÒn vèn, thu nhËp…, xö lý vµ
cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra
hµng ngµy ë c«ng ty. §Æc biÖt, viÖc øng dông kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh (C«ng ty sö
dông phÇn mÒm kÕ to¸n do C«ng ty thuª ngêi lËp tr×nh dùa trªn ch¬ng tr×nh Foxpro)
®ang thùc sù t¹o nªn mét hÖ thèng kÕ to¸n hiÖu qu¶ vµ cã ®é tin cËy cao vµ gi¶m bít
®îc khèi lîng c«ng viÖc.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc gän nhÑ, phï hîp víi t×nh h×nh thùc
tÕ còng nh tr×nh ®é chuyªn m«n cña mçi kÕ to¸n viªn. HiÖn nay, çc çn bé cña
phßng kÕ to¸n (trõ thñ quü) ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ thêng xuyªn ®îc tham gia çc
líp ®µo t¹o nh»m n©ng cao chuyªn m«n nghiÖp vô vµ tiÕp cËn víi tri thøc liªn quan
®Õn c«ng viÖc ®îc giao.
 H×nh thøc sæ kÕ to¸n
C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung, ®©y lµ h×nh thøc kÕ to¸n
tiªn tiÕn phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña C«ng ty, ®¶m b¶o theo dâi chÆt chÏ
thµnh phÈm vµ t×nh h×nh tiªu thô thµnh phÈm
 Tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm
+ Nh×n chung, kÕ to¸n thµnh phÈm ®· ph¶n ¸nh mét çch ®Çy ®ñ vÒ çc ho¹t
®éng kinh tÕ liªn quan ®Õn thµnh phÈm. Thµnh phÈm cña c«ng ty ®îc qu¶n lý chÆt
chÏ tõ kh©u nhËp kho ®Õn kh©u xuÊt kho c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng thµnh
75
phÈm. Mäi ho¹t ®éng nhËp, xuÊt kho thµnh phÈm ®Òu ®îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch,
chøng tõ kÕ to¸n theo quy ®Þnh chung. B¾t ®Çu b»ng viÖc lËp çc chøng tõ gèc ban
®Çu ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n chi tiÕt, tæng hîp vµ mèi liªn hÖ gi÷a çc sæ s¸ch kÕ to¸n
mét çch thêng xuyªn. §ång thêi ph¶n ¸nh mét çch kÞp thêi çc ho¹t ®éng kinh tÕ
diÔn ra, qua ®ã theo dâi mét çch chi tiÕt t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng
ty. Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n ®· h¹n chÕ viÖc ghi chÐp trïng l¾p nhng vÉn ®¶m b¶o
®îc tÝnh thèng nhÊt cña çc sè liÖu ban ®Çu.
+ §Ó ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh liªn quan ®Õn thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm, C«ng ty lu«n chÊp hµnh ®Çy ®ñ çc chÝnh s¸ch vÒ gi¸, thuÕ, tæ chøc
sæ s¸ch mét çch phï hîp. §ång thêi ghi chÐp ®Çy ®ñ, hîp lý çc nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh, nhê ®ã kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®· gãp phÇn b¶o vÖ
tµi s¶n cña c«ng ty trong qu¸ tr×nh lu th«ng, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lu
th«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao.
+ C«ng ty ®· ®iÒu chØnh viÖc sö dông tµi kho¶n kÕ to¸n mét çch phï hîp
®Ó theo dâi sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm mét çch chÆt chÏ, ®¬n gi¶n nhng ®¶m
b¶o phï hîp gi÷a çc chØ tiªu (VÝ dô: n¨m 2004 C«ng ty h¹ch to¸n kho¶n ph¶i thu cña
®¹i lý vµo TK 136 nhng ®Çu n¨m 2005 C«ng ty ®· cã sù ®iÒu chØnh hîp lý, h¹ch
to¸n kho¶n ph¶i thu cña cöa hµng ®¹i lý vµo TK 1312)
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm ®· nªu ë trªn, c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm ë C«ng ty cßn cã nh÷ng tån t¹i sau:
 Chøng tõ kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm
- Trong ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp, C«ng ty kh«ng sö dông phiÕu xuÊt
kho mµ sö dông trùc tiÕp ho¸ ®¬n GTGT ®Ó xuÊt kho vµ ghi thÎ kho. Sau khi ghi
thÎ kho xong thñ kho chuyÓn ho¸ ®¬n nµy lªn phßng kÕ to¸n do ®ã t¹i kho sÏ kh«ng
cã chøng tõ lu ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt kho thµnh phÈm.
- ChØ tiªu gi¸ trÞ trªn phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé vµ phiÕu
xuÊt kho göi ®¹i lý ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ b¸n lµ kh«ng phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n
hiÖn hµnh.
 Kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
Khi ph¸t sinh çc kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, sè tiÒn chiÕt khÊu cho kh¸ch
hµng ®îc ghi ngay trªn hãa ®¬n, nghÜa lµ sè tiÒn mµ kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ s¸ch
chØ lµ sè tiÒn ®· trõ chiÕt khÊu. H¹ch to¸n nh vËy lµ kh«ng hîp lý v× nã lµm ¶nh h-
76
ëng ®Õn viÖc theo dâi doanh thu, çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong kú cña C«ng ty,
tÊt nhiªn v× thÕ sÏ ¶nh hëng tíi chØ tiªu doanh thu thuÇn.
 ViÖc xuÊt b¸n thµnh phÈm
Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n thµnh phÈm trùc tiÕp tõ çc ph©n xëng s¶n xuÊt,
mÆc dï thµnh phÈm kh«ng ®îc tiÕn hµnh nhËp hoÆc xuÊt kho nhng víi nghiÖp vô
nµy, kÕ to¸n c«ng ty vÉn sö dông TK 155 ®Ó ph¶n ¸nh thµnh phÈm nhËp kho sau ®ã
míi tiÕn hµnh xuÊt kho. ViÖc kÕ to¸n c«ng ty h¹ch to¸n nh vËy lµ kh«ng phï hîp víi
chÕ ®é kÕ to¸n vµ ph¶n ¸nh sai lÖch gi¸ trÞ thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho hay nãi
çch kh¸c lµ kÕ to¸n ®· nhËp khèng vµ xuÊt khèng thµnh phÈm.
3.1.2. Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô
thµnh phÈm
 Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh
phÈm
§Ó ®¹t ®îc tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, çc doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn,
hoµn thiÖn çc c«ng cô qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã kÕ to¸n lµ c«ng cô
®Æc biÖt vµ phôc vô ®¾c lùc nhÊt. V× vËy, viÖc hoµn thiÖn vµ ®æi míi kh«ng
ngõng c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh
phÈm nãi riªng cho phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò bøc
thiÕt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay.
Trong ®iÒu kiÖn m«i trêng kinh doanh c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay, chØ
cã hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm th× C«ng ty cæ
phÇn May 10 míi cã thÓ më réng s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm h¬n n÷a nh»m ®øng
v÷ng vµ ph¸t triÓn, trë thµnh niÒm tù hµo cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam, ®ãng gãp
mét phÇn ®¸ng kÓ vµo ng©n s¸ch nhµ níc.
MÆt kh¸c, níc ta lµ níc n«ng nghiÖp, tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp, c¬ së h¹
tÇng cßn nghÌo nµn l¹c hËu, tû lÖ thÊt nghiÖp cao. Trong khi ®ã ngµnh may mÆc l¹i
®ßi hái rÊt nhiÒu lao ®éng, lao ®éng chØ cÇn cã tr×nh ®é phæ th«ng, t¹o thu nhËp
æn ®Þnh. Do ®ã, ngµnh may mÆc ph¸t triÓn chÝnh lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt
c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, gãp phÇn lµm gi¶m tÖ n¹n x· héi, gi¶m tû lÖ
®ãi nghÌo, n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. ChØ cã hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm, tiªu thô thµnh phÈm míi gióp cho C«ng ty cæ phÇn May 10 ph¸t triÓn, tõ ®ã
cã thÓ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho hµng ngµn lao ®éng (hiÖn nay C«ng ty t¹o c«ng ¨n
viÖc lµm cho h¬n n¨m ngh×n lao ®éng t¹i trô së chÝnh vµ hµng ngh×n lao ®éng t¹i
77
çc ®Þa ph¬ng) vµ n©ng cao thu nhËp cña ngêi lao ®éng (hiÖn nay thu nhËp b×nh
qu©n ®Çu ngêi cña May 10 lµ 1.502.000®).
Bªn c¹nh ®ã, nhu cÇu may mÆc cña nh©n d©n ta ngµy cµng cao trong khi thÞ
trêng may mÆc trong níc cha ®¸p øng ®Çy ®ñ ®îc nhu cÇu nµy (thùc tÕ ®· cho
thÊy hiÖn nay hµng may mÆc Trung Quèc ®ang trµn ngËp trªn thÞ trêng níc ta).
ViÖc nghiªn cøu thÞ trêng, c¶i tiÕn chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t
®éng tiªu thô s¶n phÈm nãi chung vµ viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm,
tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng sÏ gióp cho May 10 phôc vô tèt h¬n nhu cÇu tiªu dïng
cña nh©n d©n vµ thùc sù lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
 Yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm
§Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong c«ng t¸c hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu
thô thµnh phÈm, kÕ to¸n C«ng ty May 10 cÇn thùc hiÖn tèt çc yªu cÇu sau:
- Hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trªn c¬ së t«n träng
chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Tøc lµ: C«ng ty cÇn gi÷ nguyªn nh÷ng phÇn nµo C«ng
ty ®· ¸p dông ®óng chÕ ®é kÕ to¸n do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh, cßn nh÷ng phÇn
nµo cha ®óng so víi quy ®Þnh cÇn nhanh chãng bæ sung, chØnh lý sao cho chÝnh
x¸c.
VÝ dô:
HiÖn nay, kÕ to¸n C«ng ty sö dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung, song
Sæ çi kÕ to¸n C«ng ty ®ang sö dông l¹i theo h×nh thøc NhËt ký - Chøng tõ. Nh vËy
lµ cha ®óng víi quy ®Þnh hiÖn hµnh. C«ng ty cÇn nhanh chãng thay ®æi mÉu sæ
sao cho ®óng víi quy ®Þnh.
- Hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ph¶i phï hîp víi
®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty May 10, t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt
kinh doanh cã hiÖu qu¶.
- Hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ph¶i ®¶m b¶o
®¸p øng th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c, phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý v× chøc n¨ng cña
kÕ to¸n lµ cung cÊp nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi cho viÖc ra çc
quyÕt ®Þnh cña C«ng ty.
- Hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ph¶i b¶o ®¶m sao
cho chi phÝ bá ra lµ thÊp nhÊt vµ hiÖu qu¶ thu ®îc lµ cao nhÊt.
78
3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu
thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, trªn c¬ së nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ u
nhîc ®iÓm cña c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm, em xin m¹nh
d¹n ®a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty:
79
3.2.1. KiÕn nghÞ 1: Hoµn thiÖn hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n chi tiÕt thµnh
phÈm
- Trêng hîp xuÊt b¸n hµng trùc tiÕp nh ®· nªu ë trªn lµ C«ng ty kh«ng sö
dông phiÕu xuÊt kho mµ chØ sö dông ho¸ ®¬n GTGT nªn sau khi thñ kho ghi thÎ kho
xong sÏ chuyÓn ho¸ ®¬n nµy lªn phßng kÕ to¸n. §iÒu nµy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng t¹i
kho kh«ng cã tµi liÖu chøng minh cho sè lîng thµnh phÈm xuÊt kho trªn thÎ kho. V×
v©y, theo em C«ng ty nªn sö dông thªm phiÕu xuÊt kho khi trong trêng hîp nµy.
phiÕu xuÊt kho nµy ®îc chia thµnh 3 liªn
 Liªn 1: lu tµi phßng kinh doanh
 Liªn 2: chuyÓn cho thñ kho gi÷
 Liªn 3: chuyÓn cho phßng kÕ to¸n kÌm theo ho¸ ®¬n GTGT
- VÒ chØ tiªu gi¸ trÞ trªn phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé vµ phiÕu
xuÊt kho göi ®¹i lý: HiÖn t¹i C«ng ty ®ang sö dông gi¸ b¸n ®Ó ph¶n ¸nh chØ tiªu gi¸
trÞ trªn çc phiÕu xuÊt nµy. Do ®ã, çc phiÕu xuÊt kho kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ
thùc tÕ (gi¸ vèn) cña thµnh phÈm xuÊt kho. Nªn theo em C«ng ty chØ nªn ph¶n ¸nh
theo chØ tiªu sè lîng thµnh phÈm xuÊt kho trªn çc chøng tõ nµy.
3.2.2. KiÕn nghÞ 2: Hoµn thiÖn kÕ to¸n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
ë C«ng ty hiÖn nay, khi ph¸t sinh çc kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, sè tiÒn
chiÕt khÊu mµ kh¸ch hµng ®îc hëng ®îc trõ trùc tiÕp trªn ho¸ ®¬n. NghÜa lµ sè tiÒn
mµ kÕ to¸n ph¶n ¸nh lµ sè tiÒn sau khi ®· trõ kho¶n chiÕt khÊu. C«ng ty h¹ch to¸n
nh vËy lµ kh«ng hîp lý, nã ¶nh hëng tíi viÖc theo dâi doanh thu vµ çc kho¶n gi¶m trõ
doanh thu cña c«ng ty, tÊt nhiªn v× thÕ sÏ ¶nh hëng tíi chØ tiªu doanh thu thuÇn. V×
vËy theo em, c«ng ty nªn h¹ch to¸n riªng çc kho¶n chiÕt khÊu nµy trªn b¶ng kª chi
tiÕt ph¸t sinh TK521 nh ®èi víi kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n.
Khi ph¸t sinh kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 521: Sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i
Nî TK 3331 (33311): Sè thuÕ GTGT trªn sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i
Cã TK 111, 112, 131…: Tæng sè thanh to¸n
Cuèi th¸ng, kÕt chuyÓn ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn:
Nî TK 511
Cã TK 521: Sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i
80
VÝ dô: Theo hîp ®ång b¸n hµng 01-H§BH vÒ viÖc b¸n cho c«ng ty Xi m¨ng
BØm S¬n 4000 bé trang phôc b¶o hé lao ®éng víi gi¸ 50.000®/bé. Theo tho¶ thuËn
v× mua víi sè lîng lín nªn C«ng ty Xi m¨ng ®îc hëng kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
b»ng 1% trªn gi¸ thanh to¸n.
KÕ to¸n ghi nhËn doanh thu
Nî TK 1311: 220.000.000
Cã TK 5112: 200.000.000
Cã TK 3331 (33311): 20.000.000
KÕ to¸n ghi kho¶n chiÕt khÊu
Nî TK 5212: 2.000.000
Nî TK 3331 (33311): 200.000
Cã TK 1311: 2.200.000
Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn
Nî TK 5212: 2.000.000
Cã TK 5112: 2.000.000
Thay v× viÖc trõ trùc tiÕp trªn ho¸ ®¬n råi h¹ch to¸n trªn b¶ng kª b¸n hµng sè
tiÒn doanh thu lµ 198.000.000®, kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n trªn b¶ng kª b¸n hµng sè tiÒn
200.000.000®. Cßn ®èi víi kho¶n chiÕt khÊu ®· tÝnh to¸n th× nªn h¹ch to¸n riªng trªn
B¶ng kª chi tiÕt ph¸t sinh tµi kho¶n 5212 (ChiÕt khÊu thµnh phÈm) nh sau:
B¶ng kª chi tiÕt ph¸t sinh TK 5212
Tõ 01/1/05 ®Õn 31/1/05
Sè chøng tõ Sè tiÒn
Ngµy Cã Nî Néi dung thu (chi) TK§¦
Nî Cã
(C) (T)
TiÒn chiÕt khÊu cho ho¸
08/1/05 01H§BH 1311 2.000.000
®¬n 01H§BH
…. …. ... ...
Céng
3.2.3. KiÕn nghÞ 3: KÕ to¸n trêng hîp tiªu thô thµnh phÈm trùc tiÕp kh«ng qua
kho
KÕ to¸n khi tiÕn hµnh xuÊt b¸n kh«ng qua kho sÏ h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng xuÊt
b¸n th«ng qua 2 tµi kho¶n:
TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n
TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
81
KÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô b¸n hµng kh«ng qua kho:
Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 154: Gi¸ thµnh c«ng xëng thùc tÕ cña thµnh phÈm
3.2.4. KiÕn nghÞ 4: Hoµn thiÖn hÖ thèng tµi kho¶n sö dông
HiÖn nµy khi h¹ch to¸n çc kho¶n ph¶i thu cña çc cöa hµng trùc thuéc C«ng ty,
C«ng ty sö dông tµi kho¶n 131 “Ph¶i thu kh¸ch hµng” chi tiÕt 1312 "Ph¶i thu cña çc
cöa hµng" ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i thu tõ çc cöa hµng. §iÒu nµy lµ kh«ng hîp lý v×
®©y thùc chÊt kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng mµ lµ mét kho¶n ph¶i
thu néi bé. VËy C«ng ty kh«ng nªn sö dông tµi kho¶n 1312 ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i
thu cña çc cöa hµng mµ nªn sö dông tµi kho¶n 136 “Ph¶i thu néi bé” ®Ó ph¶n ¸nh
kho¶n ph¶i thu nµy cho chÝnh x¸c h¬n.
3.2.5. KiÕn nghÞ 5: Më réng thÞ trêng tiªu thô néi ®Þa
T×m kiÕm thÞ truêng tiªu thô lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi viÖc tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. ThÞ trêng xuÊt khÈu lµ mét thÞ trêng quan träng bëi
®©y lµ mét thÞ trêng tiªu thô víi sè lîng lín, b¸n ®îc s¶n phÈm víi gi¸ cao. Song bªn
c¹nh ®ã, thÞ trêng néi ®Þa còng lµ mét thÞ trêng cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng bëi d©n sè
níc ta ®«ng, çc s¶n phÈm dÔ phï hîp thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng trong níc.
HiÖn nay, C«ng ty ®· thiÕt lËp ®îc thÞ trêng tiªu thô á hÇu hÕt çc tØnh
thµnh trong c¶ níc. Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c tiÒm n¨ng cña khu vùc phÝa Nam cßn
bÞ h¹n chÕ, cho ®Õn nay míi ®ãng gãp trªn 10% tæng doanh thu néi ®Þa cña toµn
c«ng ty. V× vËy, C«ng ty nªn chó träng h¬n n÷a ®Õn viÖc khai th¸c thÞ trêng phÝa
Nam, bëi ®©y lµ mét thÞ trêng réng lín, ®«ng d©n; mÆt kh¸c ngêi d©n khu vùc
phÝa Nam cã thu nhËp cao l¹i rÊt chó träng tíi thêi trang… Víi mét sè thµnh phè lín
vµ ®«ng d©n nh Thµnh phè HCM, Biªn Hoµ, CÇn Th¬... ch¾c ch¾n sÏ høa hÑn
nhiÒu thµnh c«ng nÕu C«ng ty quan t©m khai th¸c vµ th©m nhËp vµo thÞ trêng nµy.
Tuy nhiªn, ®Ó khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña khu vùc nµy kh«ng ph¶i ®¬n gi¶n
bëi ë khu vùc phÝa Nam còng cã rÊt nhiÒu çc C«ng ty may mÆc cã uy tÝn, cã th¬ng
hiÖu trªn thÞ trêng. V× vËy, ®Ó më réng thÞ trêng tiªu thô t¹i khu vùc phÝa nam,
C«ng ty cÇn cã nh÷ng chiÕn lîc kinh doanh phï hîp ®Ó c¹nh tranh víi çc C«ng ty
may kh¸c nh:
* ChiÕn lîc s¶n phÈm:
Ngoµi viÖc ®Çu t, c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt; n©ng cao tay nghÒ cho c«ng
nh©n; kiÓm tra nghiªm ngÆt viÖc thùc hiÖn hÖ thèng tiªu chuÈn ®èi víi tõng lo¹i s¶n
phÈm; C«ng ty nªn:
82
+ Liªn tôc c¶i tiÕn mÉu m·, mµu s¾c, kiÓu d¸ng, chÊt lîng s¶n phÈm. §Æc
biÖt chó träng chÊt liÖu bëi thêi tiÕt, khÝ hËu khu vùc phÝa Nam n¾ng nãng quanh
n¨m nªn nh÷ng chÊt liÖu v¶i tho¸ng, thÊm må h«i rÊt ®îc ngêi tiªu dïng a thÝch. Bªn
c¹nh ®ã, C«ng ty còng cÇn nghiªn cøu së thÝch, tËp qu¸n cña ngêi d©n khu vùc phÝa
Nam: mÆc ¸o bµ ba vµ ®eo kh¨n v»n. Tõ ®ã thiÕt kÕ nh÷ng chiÕc ¸o s¬ mi dùa trªn
kiÓu d¸ng ¸o bµ ba vµ nh÷ng chiÕc caravat cã mÇu s¾c gÇn gièng chiÕc kh¨n v»n.
+ S¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cao cÊp dµnh cho nh÷ng ngêi cã thu nhËp cao,
bªn c¹nh ®ã còng nªn s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm dµnh cho nh÷ng ngêi cã thu nhËp
trung b×nh.
* ChiÕn lîc gi¸ c¶:
C«ng ty cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu vµ t×m çch h¹ gi¸ b¸n s¶n phÈm b»ng çch:
+ H¹n chÕ nhËp nguyªn vËt liÖu, phô liÖu tõ níc ngoµi, t¨ng cêng sö dông
nguyªn phô liÖu trong níc cã chÊt lîng t¬ng ®¬ng; tõ ®ã ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
®ång thêi gióp cho çc ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c trong níc cã thÞ trêng tiªu thô.
+ Cã møc chiÕt khÊu hîp lý ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua víi sè lîng lín,
thanh to¸n nhanh.
* ChiÕn lîc ph©n phèi vµ truyÒn th«ng:
+ T¨ng sè lîng ®¹i lý, cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm t¹i khu vùc phÝa Nam
nh»m gióp cho ngêi tiªu dïng tiÕp cËn ®îc dÔ dµng víi s¶n phÈm cña C«ng ty.
+ Cã nh÷ng ph¬ng thøc giao hµng linh ho¹t, vÝ dô nh nÕu kh¸ch hµng cã yªu
cÇu C«ng ty sÏ chuyÓn ®Õn tËn n¬i theo tho¶ thuËn nÕu chi phÝ cho viÖc giao
hµng ®ã kh«ng qu¸ cao.
+ Tuyªn truyÒn qu¶ng ço, tiÕp thÞ s¶n phÈm th«ng qua viÖc tham gia héi chî,
triÓn l·m, qua çc ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh b¸o, truyÒn h×nh…
Mét sè ý kiÕn nhá trªn ®©y xin ®îc ®ãng gãp ®Ó tiÕp tôc hoµn thiÖn h¬n
c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty May 10. Hy väng
r»ng nh÷ng ý kiÕn nµy sÏ phÇn nµo gióp Ých trong viÖc cñng cè thªm hiÖu qu¶ cña
phÇn hµnh kÕ to¸n nµy.
83
84
Môc lôc
lêI Më §ÇU
CH¦¥ng 1: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt..................................................................................................1
1.1. Sù cÇn thiÕt cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thanh phÈm trong çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt............................................................................................................1
1.1.1.Thµnh phÈm vµ ý nghÜa cu¶ thµnh phÈm.......................................................1
1.1.2.Tiªu thô thµnh phÈm vµ ý nghÜa cña tiªu thô thµnh phÈm...............................2
1.1.3.NhiÖm vô cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm............................3
1.2. Néi dung kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong çc doanh nghiÖp
s¶n xuÊt...........................................................................................................................
5
1.2.1.Néi dung kÕ to¸n thµnh phÈm...........................................................................5
1.2.1.1. Yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm...................................5
1.2.1.2. Nguyªn t¾c kÕ to¸n thµnh phÈm.......................................................5
1.2.1.3. §¸nh gi¸ thµnh phÈm..........................................................................6
1.2.1.4. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n..........................................................................7
1.2.2.KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm...........................................................................14
1.2.2.1. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý tiªu thô thµnh phÈm..........................14
1.2.2.2. Chøng tõ vµ tµi kho¶n kÕ to¸n........................................................15
1.2.2.3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n..........................................................................17
1.2.2.4. KÕ to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu.............................................21
1.2.2.5. X¸c ®Þnh kÕt qu¶............................................................................22
1.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n..............................................................................24
1.3.1.H×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký chung”...............................................................25
1.3.2.H×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký - Sæ çi”............................................................25
1.3.3.H×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ.................................................................26
1.3.4.H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ..............................................................26
ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i
C«ng ty cæ phÇn May 10..........................................................................................28
2.1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, bé m¸y kÕ to¸n cña
c«ng ty cæ phÇn may 10.............................................................................................28
2.1.1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cá phÇn May 10..................28
2.1.2.Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty cæ phÇn May 10.........................................29
2.1.3.§Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn May 10.......................30
2.1.3.1. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm.....................30
2.1.3.2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt..........................................................31
2.1.4.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty cæ phÈn May 10.................32
2.1.5.T×nh h×nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn May 10 trong 3
n¨m gÇn ®©y...........................................................................................................35
2.1.5.1. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ C«ng ty ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y
35
2.1.5.2. Mét sè thµnh tùu ®· ®¹t ®îc vµ môc tiªu ®Ò ra cña C«ng ty trong
nh÷ng n¨m tíi...................................................................................................35
2.1.6.§Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10.................36
2.1.6.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.......................................................36
S¬ ®å 12: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty................................................38
2.1.6.2. H×nh thøc kÕ to¸n ®îc ¸p dông vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n t¹i C«ng ty..
38
2.2. thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10................39
2.2.1.§Æc ®iÓm thµnh phÈm cña C«ng ty..............................................................39
2.2.2.§¸nh gi¸ thµnh phÈm........................................................................................39
2.2.3.Chøng tõ vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ...................................................41
2.2.4.KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm...........................................................................46
2.2.5.KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm.........................................................................47
2.3. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10.................................51
2.3.1.Çc ph¬ng thøc tiªu thô vµ h×nh thøc thanh to¸n.............................................51
2.3.2.KÕ to¸n tæng hîp tiªu thô thµnh phÈm.............................................................52
2.3.3.KÕ to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu.............................................................63
2.3.4.X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.........................................................................63
ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10...............................................................66
3.1. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm , tiªu thô thµnh
phÈm ë C«ng ty cæ phÇn May 10...............................................................................66
3.1.1.¦u ®iÓm vµ nh÷ng tån t¹i.................................................................................66
3.1.2.Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô
thµnh phÈm..................................................................................................................
69
3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn May 10...................................................................70
3.2.1.KiÕn nghÞ 1: Hoµn thiÖn hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm. .71
3.2.2.KiÕn nghÞ 2: Hoµn thiÖn kÕ to¸n chiÕt khÊu th¬ng m¹i...............................71
3.2.3.KiÕn nghÞ 3: KÕ to¸n trêng hîp tiªu thô thµnh phÈm trùc tiÕp kh«ng qua kho
72
3.2.4.KiÕn nghÞ 4: Hoµn thiÖn hÖ thèng tµi kho¶n sö dông..................................73
3.2.5.KiÕn nghÞ 5: Më réng thÞ trêng tiªu thô néi ®Þa............................................73
KÕt luËn
KÕt luËn
Trªn ®©y lµ toµn bé néi dung cña LuËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “Hoµn
thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn
May 10”.
Cïng víi sù ph¸t triÓn lín m¹nh cña toµn c«ng ty trong h¬n nöa thÕ kû qua,
c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm – tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng
còng kh«ng ngõng trëng thµnh vÒ mäi mÆt, ®¸p øng kÞp thêi çc yªu cÇu qu¶n lý vµ
viÖc h¹ch to¸n cña c«ng ty. Trong c¬ chÕ qu¶n lý míi, hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty
®îc tæ chøc t¬ng ®èi hoµn chØnh, gän nhÑ víi mét ®éi ngò nh©n viªn trÎ, ®Çy nhiÖt
t×nh, ham häc hái vµ niÒm h¨ng say c«ng viÖc.
XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng vµ nh÷ng tån t¹i cÇn hoµn thiÖn trong tæ chøc c«ng t¸c
kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty, em xin ®a ra hÖ thèng gåm 5
kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a tæ chøc c«ng t¸c phÇn hµnh kÕ to¸n nµy cña
C«ng ty.
Tuy nhiªn, do kiÕn thøc vµ tr×nh ®é cßn cã h¹n, thêi gian t×m hiÓu cha dµi nªn
ch¾c ch¾n çc ý kiÕn nªu ra trªn ®©y cha thËt ®Çy ®ñ. Song em vÉn mong nhËn ®-
îc sù ®ång t×nh cña c«ng ty ®Ó chóng thùc sù cã Ých.
Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh híng dÉn cña
c« gi¸o ThS §µo DiÖu H»ng vµ çc çn bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty ®·
t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ hoµn thµnh kho¸ luËn tèt
nghiÖp nµy.
Hµ Néi, th¸ng 7 n¨m 2005
Sinh viªn
Danh môc çc tµi liÖu tham kh¶o
PGS. TS NguyÔn V¨n C«ng, (10/2003), “ Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi
chÝnh”, nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh n¨m 2003
TS. §Æng ThÞ Loan, (2001), “KÕ to¸n tµi chÝnh trong çc doanh nghiÖp”,
nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 2001.
HÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam, (1995), “HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp”, nhµ xuÊt
b¶n tµi chÝnh.
TS. Ng« ThÕ chi, TS. NguyÔn §×nh §ç, “ KÕ to¸n tµi chÝnh”, tr¬ng §HTCKT, NXB
Tµi chÝnh – Hµ Néi 2001
Th«ng t 89 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh ngµy 09 th¸ng 12 n¨m 2002 vÒ “Híng dÉn
thùc hiÖn 04 chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam” ban bµnh theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-
BTC ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh.

KT245

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KT245

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lêi më ®Çu

Em xÞn ch©n thµnh c¶m ¬n !

:Ghi hµng ngµy

 u nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy:

PhiÕu nhËp kho B¶ng kª nhËp

PhiÕu xuÊt kho B¶ng kª xuÊt

 u nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy:

PhiÕu nhËp kho PhiÕu giao nhËn,

ThÎ kho B¶ng luü kÕ nhËp

PhiÕu xuÊt kho PhiÕu giao nhËn,

:Ghi hµng ngµy

Gia c«ng, thuª XuÊt kho thµnh phÈm

TK 157, 632 TK 138

Thµnh phÈm hoµn thµnh kh«ng nhËp

TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ 16 TrÞ gi¸ TrÞ gi¸

Gi¸ trÞ thµnh phÈm hoµn TK 911

1.2.2. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm

TK155,154 TK157 TK632 TK511 TK111,112,131

KÕt qu¶ Gi¸ vèn hµng b¸n

KÕt qu¶ ho¹t = Doanh thu ho¹t - Chi phÝ ho¹t

b. Tµi kho¶n vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n

- Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.

- K/C sè l·i tríc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

KÕt chuyÓn thu nhËp ë c¸c

KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng

KÕt chuyÓn chi phÝ QLDN hoÆc

1.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n

1.3.1. H×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký chung”

1.3.3. H×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ

1. Kho nguyªn vËt 12. KCS lµ 13. Bá tói ni l«ng

2. §o, ®Õm v¶i 11. Lµ 14. XÕp SP vµo hép

3. Ph©n khæ 10. KCS may 15. XÕp gãi ®ãng

4. Ph©n bµn 9. May 16. Kho thµnh phÈm

5. Tr¶i v¶i 8. ViÕt sè phèi 17. Giao cho

6. Xoa phÊn 7. C¾t, ph¸, gät

2.1.3.2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt

Phßng May V¨n Ban Phßng Phßng Phßng C¸c xÝ

Tr­êng Phßng C¸c Phßng kü thuËt

C¸c xÝ nghiÖp may 1,2,3,4,5,…

Phã phßng Phã phßng

PhiÕu nhËp kho Ng­êi nhËp

Phßng kho vËn

-PhiÕu xuÊt kho

 Chøng tõ vµ thñ tôc nhËp kho thµnh phÈm

Tæng céng 156 156

C¨n cø vµo lÖnh ®iÒu ®éng sè………..ngµy …th¸ng…n¨m…

XuÊt, ngµy….th¸ng….n¨m…. NhËp, ngµy….th¸ng…..n¨m….

§¬n vÞ:….. PhiÕu xuÊt kho MÉu 02-VT

Tªn, nh·n §¬n Sè lîng

Tæng céng 77 77 110.000 7.700.000

MÉu 01 GTGT - 3LL

Hä vµ tªn ngêi mua hµng: ¤ng Ng« §øc Dòng

Céng tiÒn hµng 2.940.000

B¶ng kª chi tiÕt thµnh phÈm (N§1)

PhiÕu nhËp: 11 nhËp kho thµnh phÈm

C¸c chØ tiªu trªn B¸o c¸o nµy nh sau:

Tån cuèi kú = Tån ®Çu kú + NhËp trong kú – XuÊt trong kú

TrÞ gi¸ thùc tÕ xuÊt 123.692.800 + 40.826.600

Tæng 3.696.752.088 917.998.518 1.070.577.945 3.544.172.661

NhËt ký chung (trÝch)

Sè 0075874 Ngµy 31/1/2005

B¶nG kª b¸n hµng

B¶NG K£ HO¸ §¥N hµng ho¸ DÞCH Vô néi ®Þa B¸N RA

Sè chøng tõ: 03/01

Trêng Phßng C¸c Phßng kü thuËt

PhiÕu nhËp kho Ngêi nhËp