You are on page 1of 52

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 1

ang Quang Minh


PhAS l . ClOl ThllU ChUOSC TklSh ClkCUlT HAklk
----- -----

Circuit Maker la g?
Circuit Maker la mot chng trnh ien toan ng dung vi nhng tnh nang rat manh me va de
s dung cac cong cu mo phong mach thong qua cac ma ch ien c ve tren may tnh. Chng
trnh do cong ty Micro Code Engineering soan thao va c cai tien. Ngoai ra Circuit Maker
con co the thc hien mo phong rat song ong phan mach so cua mach ien. No cung co the
thc hien mo phong tng t da tren chng trnh SPICE3 c cai tien lien tuc bi khoa
ien toan va C ien trng ai hoc California, Berkeley.

S than trong:
Hau het cac trng hp ket qua a ra giong nh cac mach ien trong thc te. Tuy nhien o
cung ch la mot chng trnh mo phong duy nhat va chung ta khong qua ao tng trong ch
vao no cung nh cac chng trnh co tnh nang tng t cung cap nhng ket qua giong nhau
chnh xac nh la mach ien trong i song thc te. Cung nh cac chng trnh khac nh Orcad,
Eagle, Protel Circuit Maker se giup giam toi thieu thi gian e tao ra mot mach ien vi cac
chc nang theo yeu cau, nhng no khong the s dung nh la mot cu canh thay the hoan toan
cho viec thiet ke hp ly, toi u. Do o ngi dung ng qua ky vong qua nhieu ve no. Ngoai ra
mot iem yeu cua Circuit Maker ma chung ta can quan tam en o la th vien con thieu nhieu,
ngi dung can phai bo sung them linh kien vao th vien thong qua cong cu Macro cua no.
Neu quyet tam i vao lnh vc thiet ke nen quan tam chng trnh Orcad. Du g i na th
Orcad van la hang dan au trong viec cung cap cac chng trnh thiet ke mach ien t t ong
(EDA Software _ Electronic Design Automation) cung nh cung cap cac cong cu rat manh cho
viec mo phong cac chip co the lap trnh (FPGA _ Programmable Gate Array) hay CPLD
(Complex Programmable Logic Device) cung nhieu tnh nang ma Circuit Maker khong co. Tuy
nhien la khong de dang tiep thu trong thi gian ngan nh Circuit Maker.
Trong pham vi chng trnh, ngi soan khong the trnh bay ay u ma ay ch la nh ng noi
dung tom tat. Mong rang no se hu ch va e cung nhau chia se cac tri thc mi.

Cac cong cu sa oi (Editing Tools):
Thanh cong cu (Toolbar) bao gom mot vai nut ac biet x ly ban ve mach ien trong mo
phong tng t (Analog) va so (Digital).

Nhng nut nay c mo ta di ay:
Cong cu mui ten (Arrow Tool): Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools > trong trnh
n Options hoac bang cach chon Alt+A. Cong cu mui ten e chon cac thanh phan, cac thanh
phan di di, cac cong tac chuyen, chon cac cong cu t Toolbar. Ngoai ra co the nhap oi cong
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 2
ang Quang Minh
cu mui ten e thc hien nhieu chc nang, nh la sa oi ac trng ky thuat. Neu tuy chon cong
cu mui ten co the c s dung e khi au mot day noi khi nhap vao au thiet b.

Cong cu noi day (Wire Tool): Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools >trong trnh n
Options hoac bang cach chon Alt+W. S dung Wire Tool e at cac day noi vao vung lam
viec. Cac ng day Bus c ve bang cach gi phm Shift khi bat au ve day noi.

Cong cu van ban (Text Tool): Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools > trong trnh
n Options hoac bang cach chon Alt+T. S dung cong cu van ban e a van ban vao trong
mach ien. Ngay khi va chon xong cong cu nay, mot hop ch nhat hien ra, nhap van ban vao
trong hop nay. Ngoai ra co the thay oi so hang ch tre n van ban nay bang cach dung chuot
thay oi lai kch thc khung hnh ch nhat.

Cong cu xoa (Delete Tool): Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools > trong trnh n
Options hoac bang cach chon Alt+D. S dung cong cu e xoa cac thanh phan khi c chon.

Cong cu Proble Tool : Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools > trong trnh n
Options hoac bang cach chon Alt+P. S dung e at cac v tr can o hoac xem dang song.

Cong cu phong to (Zoom Tool): Co the c chon t tuy chon < Cursor Tools > trong trnh
n Options hoac bang cach chon Alt+Z. Cho phep phong to (Zoom In) va thu nho (Zoom Out)
mach ang c hien th. Ngoai ra co the s dung phm Page Up va Page Down e phong to
thu nho.

Cong cu Zoom schematic to fit: Xem lai v tr va kch c nguyen thuy (Normal Size /
Position) trong trnh n View va a mach ien va vi ca so man hnh.

Nut xoay 90
0
(Rotate): T trnh n Edit hoac bang cach chon Ctrl+R. S dung nut Rotate
90
0
e xoay thiet b c chon theo cac gia so 90
0
. Mot thiet b cung co the c xoay khi no
c chon t th vien chng trnh ( nut Rotate) hay bang cach nhan phm R tren ban phm
hoac bang cach nhap nut phai chuot trc khi at no vao trong mach.

Nut oi xng (Mirror): T trnh n Edit hoac bang cach chon Ctrl+M. S dung nut oi
xng e lat thiet b theo chieu ngang. Mot thiet b cung co the c oi xng khi no c chon
t th vien chng trnh bang cach nhan phm M tren ban phm trc khi at no vao trong
mach.





Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 3
ang Quang Minh

PhAS . CAC bAl TAP ClkCUlTHAklk

Muc ch - Yeu cau:
- Giup hoc sinh lam quen bc au vi viec lay linh kien va ket noi chung lai vi nhau thanh
mot mach ien hoan chnh.
- Xem lai cac kien thc ve linh kien ien t va linh kien so.
Bai 1:
.01uF
+15V
A
B
6kHz
2N2222A
.01uF
.01uF
675 18k
10K
200 3.3k



Bai 2:
discharge
charge
Charging/Discharing capacitor example. The initial condition
devices are required in order to make the capacitors start
at the inital value of 0v or 10v respectively.
.IC
10v
1uF
.IC
0V
1uF
+
10V
200
200



Bai 3:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 4
ang Quang Minh
B
A
1kHz
V1
+
V2
5V
Q1
2N3904
+ V3
12V
+
C1
1uF
+
C2
1uF
R1
4.7K
R2
4.7K
R3
10K


Bai 4:



Collector Coupled
Astable Multivibrator
The initial condition (.IC)
devices are placed in this
circuit to give the SPICE
simulator a starting point for
the outputs. This allows the
simulation to begin more
quickly. Since the circuit is
not exactly symetrical (the
capacitors are not the same),
SPICE could begin the
oscillation, but it would take
a few moments to get it
started.
Remove the .IC devices and try
it!
.IC
5V
.IC
0V
D
C B
A
+8V
2N3904 2N3904
618pF 1.55nF
1N914
1N914
1k
47k
1k 47k

Bai 5:


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 5
ang Quang Minh
vout vin
Voltage Regulator
Output
(+6V regulated)
Input
(+12V unregulated)
External Input
Signal--A 200mV
sine wave on a
+12VDC signal
produces our
unregulated input
voltage for
simulation
purposes only.
This device is
excluded from the
PCB.
External
Load--This is
placed here for
simulation
purposes only. It
is not part of
the PCB. If you
double-click on
this device, you
will notice that
the "Exclude From
PCB" checkbox is
checked.
PC Board
60 Hz
11.8/12.2V
Q1
2N2222A
+
C1
100uF
D1
1N4736
1
2
J2
Output
1
2
J1
Input
R1
680
100



Bai 6:
Since this is a
symetrical bistable
circuit, the nodeset
(.NS) devices are used
to help the simulation
converge into two
distinct states.
Bistable
Multivibrator
B A
.NS
10V
.NS
0V
10kHz
0/10V
-10V
+10V
2N3904 2N3904
200pF 200pF
1N914 1N914
200pF 200pF
1k
39k
1k
39k
390k 390k
10k
10k

Bai 7:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 6
ang Quang Minh
B A
1kHz
Vin
Vee -12V
Vcc 12v
Q1
2N2222A
Q2
2N2222A
Q3
2N2222A
D1
1N914
D2
1N914
RC1
7.75k
RC2
7.75k
RB2
50
RB1
50
RE
2.5k
R2
1.5k
R1
3.2k

Bai 8:
R2 and C1 control the delay.
Negative Edge Triggered
555 Mono-stable Circuit
20 Hz
V2
12/0V
A
B
.IC
CMD1
0V
V1
12V
UA555
Gnd
Trg
Out
Rst Ctl
Thr
Dis
Vcc
U1
C1
1uF
C2
0.1uF
R1
10k
R2
27k



Bai 9:
Mixed-mode Binary Ripple Counter Circuit
Clk
Q0
Q1
Q2
Q3
0V
0V
S
J
CP
K
R
Q
_
Q
S
J
CP
K
R
Q
_
Q
S
J
CP
K
R
Q
_
Q
S
J
CP
K
R
Q
_
Q
+15V
+5V
NPN
NPN
NPN
NPN
.IC
0V
+5V
1
Gnd
2
Trg
3
Out
4
Rst
5
Ctl
6
Thr
7
Dis
8
Vcc
555
+
C1
.01uF
+
C2
.01uF
1k
1k 1k
1k
R5
500
R6
100


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 7
ang Quang Minh
Bai 10:
AM Modulator
1kHz
-800m/-200mV
100kHz
-500m/500mV
-8V
+12V
.1uF
.1uF
50k 80%
MC1496
G
Vc
Vc
Vs
Vs Vee
Bias
Out
Out
G
1k
51
1k
1k
3.9k 3.9k
6.8k
51 51 750 750


Bai 11:
D
C
B
A
DC V
5.000uV
V1
5V
1MHz
V2
IcSw1
DC V
5.000uV
1MHz
V3
V4
5V
+
- VcIs1
R1
1k


Bai 12:
Bandpass Amplifier
B
A
160kHz
V1
-10m/10mV
Vcc
-10V
2N3906
LT
96uH
CT
.01uF
CE
15uF
Ci
.03uF
Co
.03uF
R1
18k
R2
33k
RE
1k
Rs
6.3
RL
10k


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 8
ang Quang Minh
Bai 13:
The rail voltage (15V) is multiplied by
each set of 2 diodes and 2 capacitors.
Two sets have been used in this circuit
resulting in a -30VDC (approx.) output.
Voltage Multiplier
B
A
1MHz
0/15V
1uF
1uF
1uF
1uF
1Meg


Bai 14:
B A
.IC
+12V
1
Gnd
2
Trg
3
Out
4
Rst
5
Ctl
6
Thr
7
Dis
8
Vcc
555
+
CT
.1uF
+
C1
.01uF
RL
10k
RA
1k
RB
1k
R1
2k


Bai 15:

out
Wien-Bridge Oscillator
The series and parallel RC
networks (R2+C1 and R3+C2)in
this circuit determine its
oscillating frequency. The
value of R1 sets the circuits
gain. If the gain is close to 3
(R1=2*R4) a sine wave will be
produced. If the gain is
greater than 3, the output will
begin to clip. If the gain is
less than 3, oscillation die
out. Try using the script STEP
VALUE function to vary R1 and
view the output results.
.IC
2V
.IC
0V
V1
-12V
V2
+12V
C1
0.01uF
+
U1
UA741
C2
0.01uf
R1
50k 60%
D1
1N914
D2
1N914
R2
12K
R3
12k
R4
12k
R5
12k


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 9
ang Quang Minh

Bai 16:

Vacuum-tube Power Amplifier
B
A
NFB
NFB
1kHz
-1.5/1.5V
+420V
+300V
-22.5V
7199P
6L6GC
6L6GC
7199T
6SN7
6SN7
+
0.22uF
0.2uF
+
0.5uF
+
0.5uF
+
0.2uF
10k 100k
220k
820k
15k
47k
100k
3.9k
8
820
22 390
15k
1Meg
1k
3.8k
1k
3.8k
1Meg
75k
47k
100k
3.9k
75k
10



Bai 17:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 10
ang Quang Minh
Vee
-12V
Vcc
+12V
10kHz
Vin
+
-
VE
2.6V
DC
DLP
DP
DE
DLN
Q1
Q2
+
-
VLN
25V
+
-
VLP
25V
+
-
VC
2.6V
+
-
VB
0V
+
- HLIM
1K
IEE
10.16E-6
+
- GCM
2.574E-9
+
- GA
137.7E-6
BB
+
-
BGND
+
C1
4.664pF
+
C2
20pF
RP
18.11K
RO2
150
RO1
150
REE
19.69Meg
RE2
2.74K
RE1
2.74K
RC2
7.957K
R2
100k
RC1
7.957K
RI
10k
RF
100k
RL
25k


Bai 18:
G
F
E
D
C
B
A
V1
-12
1MHz
V2
0/5V
97.0 Hz
V3
0/2.56V
25kHz
V4
0/5V
V5
2.56V
V6
5
D4
D5
D6
D7
Vref-
SC
OE
Vgg
EOC Vss
Clk
Vin
D0
D1
Vref+
D2
D3
Vdd
U1
ADC0800


Bai 19:

Signal
LED2
LED1
Probe Tip
Logic Probe
C
B A
Q1
2N3904
D2
D1
+5V
.IC
0V
1 Hz
0/4.5V R4
1k
R3
470
R2
470
R1
150


Bai 20:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 11
ang Quang Minh

Stepper
Motor
Opto-
Isolators
PROM Counter &
Latches
8
7
6
5
4
3
2
1
CP1
CP2
Data
Seq
74LS75
D3
D2
E23
D1
D0
E01
Q3
Q3
__
Q2
Q2
__
Q1
Q1
__
Q0
Q0
__
74LS93
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
PROM32
CS
A4
A3
A2
A1
A0
O7
O6
O5
O4
O3
O2
O1
O0
1
A
2
3
B
4
+V



Bai 21:



This is a simple state machine with
state sequence 0,3,4,5,2,7,6,1.
8
7
6
5
4
3
2
1
CP1
CP2
Data
Seq
Sig1
Sig1
Sig2
Sig1
Sig2
Sig2
D0
D1
D2
D3
Q0
Q1
Q2
Q3
CP
TP3 TP2 TP1
1 2 3 4



Bai 22:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 12
ang Quang Minh


Data Bus 1
ASCII Key
Data Bus 2
STB
D1
D2
D3
D4
D5
D6
D7
4 3 2 1 4 3 2 1
D
1
D
2
D
3
D
4
D
5
D
6
D
7
S
T
B
Key
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
Seq
7
6
5
4
3
2
1
CP
Click on the
ASCII key at the
left, then type
on the keyboard.
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
74LS85
1 2 3 4
8
7
6
5
4
3
2
1
CP1
CP2
Data
Seq
TP1
TP2
TP3
TP4
1 2 3 4 5 6 7 S
.






Bai 23:



Open
Combi nati on
Lock Ci rcui t
Fi rst
Di gi t
Second
Di gi t
Thi rd
Di gi t
Fourth
Di gi t
Click on the
key symbol
below to
select it
then press
the correct
digits on
the keyboard
to open the
lock.
1
6
1
5
1
4
1
3
1
2
1
1
1
0
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1
6
1
5
1
4
1
3
1
2
1
1
1
09 8 765 4 3 21
1
1 2 3 4 5 6 7 S
0
+V
74LS164
Dsa
Dsb
CP
MR
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS164
Dsa
Dsb
CP
MR
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS164
Dsa
Dsb
CP
MR
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS164
Dsa
Dsb
CP
MR
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
1 2 3 4
0
1 2 3 4
0
1 2 3 4
0
1 2 3 4
0



Bai 24:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 13
ang Quang Minh


Arm/Safety
Count down
to launch
Launch
Warning
Count
4
3
2
1
1
2
3
4
1
2
3
4
2
74LS74
CP1
D1
S1
R1
CP2
D2
S2
R2
Q1
Q1
__
Q2
Q2
__
CP1
CP2
Q1
Q2
+V
+
-
Reset
+
-
1 2 3 4
3
74LS85
A3
A2
A1
A0
B3
B2
B1
B0
IA<B
IA=B
IA>B
A<B
A=B
A>B
74LS168
CEP
CET
CP
D3
D2
D1
D0
PE
U/D
TC
Q3
Q2
Q1
Q0
+V
abcdefg.
V+
74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO


Bai 25:



Q1
Q2
Q3
C
B
A
74LS173
MR
E1
E2
CP
D3
D2
D1
D0
OE1
OE2
Q3
Q2
Q1
Q0
+V
5V
1MHz
0/5V
74LS04
74LS04
74LS04
10k
1k




Bai 26:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 14
ang Quang Minh
74LS139
A1a
A0a
Ea
A1b
A0b
Eb
Q3a
Q2a
Q1a
Q0a
Q3b
Q2b
Q1b
Q0b
74LS75
D3
D2
E23
D1
D0
E01
Q3
Q3
__
Q2
Q2
__
Q1
Q1
__
Q0
Q0
__
74LS93
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
1 2 3 4
D0
D1
D2
D3
Q0
Q1
Q2
Q3
CP
+V
CP1
CP2
Q1
Q2
y4
y3
y2
y1
x4 x1 x2 x3
C D E F
8 9 A B
4 5 6 7
0 1 2 3




Vi nhng bai tap tren, mong rang cac em a lam quen that s vi chng trnh Circuit
Maker. Luc nay khong can quan tam en viec a cac linh kien qua lai nhieu lan hoac noi day
khong ung nh y mnh muon. Ma cac em se lam chu c Circuit Maker, con tro tren tay nh
mua cung ngi hoc, qua o se thiet ke nhieu ma ch ien chay tot hn va ieu tot hn het la co
the tao va thi cong nhanh nhng mach ien ma khong ton nhieu thi gian.










Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 15
ang Quang Minh
PhAS 3 . HD PhDSC TUOSC TU

GII THIEU:
Mach tng t hay con goi la mach Analog - mot the gii ien t co ien, khong co nhng han
che logic nao nh trong ien t so, mc ien ap cua bat ky cac nut na o trong mach cho san se
b gii han mc o cao thap. Do o mo phong tng t (Analog ) cua Circuit Maker c thc
hien theo Berkeley SPICE3. SPICE la t viet tac cua (Simulation Program with Integrated
Circuit Emphasis) < Chng trnh mo phong vi cai tien tren mach tch hp >. Cho ta mo hnh
mo phong vi s khac nhau a dang cua cac thiet b tng t, bao gom ca 2 linh kien thu ong
va tch cc, cac thiet b tng t va cac dung cu co trong th vien chng trnh nh ien tr, tu
ien, transistor, may phatCo le ay la phan trong tam cua ngi hoc chng trnh nay va la
phan kho nhat trong cac phan. Tham khao them cac tai lieu ve SPICE hay PSPICE e hieu sau
hn ve lnh vc < Thiet ke va mo phong mach ien vi s tr giup cua may tnh > qua o
nhieu e tai cung nh d an ln se c trien khai.

CAC CONG CU MO PHONG:
Mot vai nut trong thanh cong cu c s dung ac biet cho viec mo phong:


* Nut Reset:
Trong che o Analog viec nhan nut Reset se tao ra nhng con so nut trong mach ma khong
chay che o mo phong. ieu nay quan trong neu muon lu mot danh sach SPICE vao mot file
hoac xem nhng con so nut tren he thong, nhng khong chay che o mo phong. Reset Analog
Simulation cung co the c chon t trnh n < Simulation > hoac bang cach nhan Ctrl+Q.

* Nut Analyses Setup:
Dung e thiet lap cac che o mo phong khac nhau ve AC, DC Analyses Setup cung co the
c chon t trnh n < Simulation > hoac phm F8.

* Nut Run Analog Simulation:
Cung co the c chon t trnh n < Simulation > hoac phm < F10 >. Nhap Run e khi ong
che o mo phong. Bieu tng Run c thay the bi mot dau hieu Stop, viec nhan nut Stop se
ngng i s mo phong, ong tat ca ca so phan tch va tr ve che o chnh sa.

CAC THIET B MO PHONG:
1. MULTIMETER (ong ho nhieu chc nang):
o lng tr khang hoac ien ap DC, DC trung bnh (AVG), o ap hoac dong ien AC hieu
dung (RMS).
- Khi o ien ap noi may o song song vi mach.
- Khi o dong ien noi may o noi tiep vi mach.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 16
ang Quang Minh
- Khi o tr khang, hay bao am thao ri bat ky nguon ien t mach ien va hay nhan
ra nhng thiet b dao ong nao co the gay ra nhng loi SPICE.
Ghi chu:
- SPICE thay dong ien chay vao au mut dng cua nguon ien mot chieu, Multimeter hoac
Signal Generator nh dong ien dng.
- e o lng nhng gia tr DC AVG hoac AC RMS, Transient Analysis phai c chon va mo
phong u nhng chu ky ve d lieu nhat thi cho viec o lng co y ngha. Tng t Operating
Point Analysis phai c chon e at nhng gia tr tr khang va DC.

2.
1kHz
V1
-1/1V
SIGNAL GENERATOR (Bo phat tn hieu a chc nang).
Co the xep at nhieu bo phat tn hieu trong mach thiet ke. Nhng chc nang dang song bao
gom Sine Wave (Song sin), Pulse (Song vuong), AM Signal (Song AM), FM Signal (Song
FM), Exponential (Song mu), Piece-Wise (Song tuyen tnh).

3.
.NS
CMD2
0V
.NODESET Statement.
Giup tm ra giai phap qua o hoac DC bang cach tao ra iem chuyen au tien vi nhng nut
nhat nh c gi oi vi ien ap cung cap. Can thiet cho viec hoi tu nhng mach ien a hai.

4.
.IC
CMD1
0V
.IC Statement.
e xac lap nhng ieu kien qua o ban au. No co hai phep noi suy khac nhau tuy thuoc vao
tham so UIC c chon trong che o phan tch qua o (Transient Analysis).
- Khi tham so UIC c chon trong Transient and Fourier Analysis Setup, ien ap nut c xac
nh .IC s dung e tnh tu ien, diode, transistor, JFet va cac ieu kien khi au MosFet.
- Khi tham so UIC khong c chon trong Transient and Fourier Analysis Setup, giai phap
phan cc c tnh trc khi phan tch qua o. Trong trng hp nay ien ap nut c xac nh
. Trong qua trnh qua o s duy tr ien ap tren nhng nut nay b huy bo. ay la giai phap
mong muon cho phep SPICE tnh toan cac giai phap DC mot cach tng thch. Th nghiem vi
mach IC 555.

Tren ay ch la nhng phan nho tom tat trong so rat nhieu cac thiet b va linh kien trong th
vien cua chng trnh CircuitMaker. Cho nen trong pham vi nay ngi soan khong the trnh
bay chi tiet ma ch a ra li khuyen la can phai tm hieu nhieu va sau hn th mi co the s
dung nhuan nhuyen va hieu qua.
Sau ay chung ta hay bat au tm hieu va kham pha phan mo phong thong qua cac bai tap sau
ay:


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 17
ang Quang Minh
CAC BAI TH NGHIEM
HD PhDSC TUOSC TU |ASAlDC)

Bai th nghiem so 1:
Muc ch: Giup cho hoc sinh thay c nguyen ly lam viec, cach phan cc cua Diode dung
nguon oc lap mot chieu.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach, cau tao va nguyen ly hoat ong cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B A
D1
1N4003
+
V1
10V
R1
1k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A va B. Ghi lai cac mc ien ap
tai hai iem nay?

* Bc 5: Lan lt a au do nhap vao cac linh kien Diode (D1) va ien tr (R1). Ghi lai
dong ien va cong suat tieu tan tren D1 va R1?

* Bc 6: Thay oi nguon vao V1= 5V va R1= 500 nh hnh ve di ay. Lam lai t cac bc
2 en 5, cho biet ien ap , dong ien, cong suat tieu tan tren cac linh kien co khac trc ?

B A
+
V1
5V
D1
1N4003
R1
500


* Bc 7: Nhan xet ket qua thu c so vi tnh toan tren ly thuyet?

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 18
ang Quang Minh

Bai th nghiem so 2:
Muc ch: Giup cho hoc sinh thay c sut ap qua ien tr ( R).
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach, cau tao va nguyen ly hoat ong cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B A
D1
1N4003
+
V1
6V
R1
10k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A va B. Ghi lai cac mc ien ap
tai hai iem nay?

* Bc 5: Lan lt a au do nhap vao cac linh kien Diode (D1) va ien tr (R1). Ghi lai
dong dien va cong suat tieu tan tren D1 va R1?

* Bc 6: Nhan xet ket qua thu c so vi tnh toan tren ly thuyet?


Bai th nghiem so 3:
Muc ch: Giup cho hoc sinh thay c gia tr ien ap sut ap qua ien tr R1,R2 va diode D1
ghep noi tiep.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach, cau tao va nguyen ly hoat ong cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

C B A
+
V1
5V
D1
1N4003
R1
1.2k
R2
2.2k

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 19
ang Quang Minh

* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode>.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A,B,C. Ghi lai cac mc ien ap
tai cac iem nay?

* Bc 5: Lan lt a au do nhap vao cac linh kien Diode (D1) va ien tr (R1, R2). Ghi lai
dong dien va cong suat tieu tan tren D1 va R1, R2 ?

* Bc 6: Thay oi nguon vao V1= 10V, R1= 1.5K, R2= 1.8K va gan them Diode D2 nh hnh
ve di ay. Lam lai t cac bc 2 en 5, cho biet ien ap , dong ien, cong suat tieu tan tren
cac linh kien co khac trc ?

D C B A
D2
1N4003
D1
1N4003
+
V1
10V
R2
1.8k
R1
1.5k


* Bc 7: Nhan xet ket qua thu c so vi tnh toan tren ly thuyet?


Bai th nghiem so 4:
Muc ch: Giup cho hoc sinh khao sat s phan cc cua Diode khi c mac song song, t o
co the ap dung cho nhng mach khac.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach, cau tao, nguyen ly hoat ong va s phan cc
cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B A
D2
1N4003
D1
1N4003
+
V1
10V
R1
330


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 20
ang Quang Minh
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.
* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A va B. Ghi lai cac mc ien ap
tai hai iem nay?

* Bc 5: Lan lt a au do nhap vao cac linh kien Diode (D1) va ien tr (R1). Ghi lai
dong dien va cong suat tieu tan tren D1 va R1?

* Bc 6: Nhan xet ket qua thu c so vi tnh toan tren ly thuyet?


Bai th nghiem so 5:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi cac loai mach chnh lu ( nan ien ) n gian, ng
dung cua mach chnh lu ban ky va khao sat cac dang song vao va ra cua mach.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet ve cac loai mach chnh lu, nguyen ly hoat ong
cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B
A
D1
1N4003
1kHz
V1
-110/110V
R1
10k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A va B. Ghi lai cac mc ien ap
tai hai iem nay. Lu cac gia tr o c tai cac iem nay?

* Bc 5: Nhap len ca so Transient Analysis, a au do en iem A o dang song vao, en
iem B o dang song ra. Nhan xet g?

* Bc 6: Nhap len nut Stop dng che o mo phong. Thay oi chieu phan cc cua Diode D1
theo hnh ve di ay:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 21
ang Quang Minh
B
A
D1
1N4003
1kHz
V1
-110/110V
R1
10k


* Bc 7: Thc hien lai bc 4 va 5. Nhan xet va giai thch cac ket qua thu c?


Bai th nghiem so 6:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach xen co hai mc oc lap, quan sat c dang
song vao va ra cua mach. Ngoai ra co the thay oi gia tr cua hai mc xen cua mach nay.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve nguyen ly lam viec cua Diode va nguyen ly hoat ong cua
mach xen hai mc oc lap.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B
A
+
-
Vs1
65V
+
-
Vs2
70V
D2
1N4003
D1
1N4003
50 Hz
V1
-220/220V
R1
10k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Lan lt a au do nhap vao cac iem th tai nut A va B. Ghi lai cac mc ien ap
tai hai iem nay. Lu cac gia tr o c tai cac iem nay?

* Bc 5: Nhap len ca so Transient Analysis, a au do en iem A o dang song vao, en
iem B o dang song ra. Nhan xet g?

* Bc 6: Lan lt thay oi gia tr ien tr, diode, ien ap ngo vao nh hnh ve di ay:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 22
ang Quang Minh
B
A
50 Hz
V1
-220/220V
D1
1N4007
D2
1N4007
+
-
Vs2
75V
+
-
Vs1
60V
R1
15k


* Bc 7: Thc hien lai hai bc 4 va 5. Quan sat nhan xet va giai thch ket qua thu c?


Bai th nghiem so 7:
Muc ch: Giup cho hoc sinh hieu c mach xen la g, nguyen ly cua mach xen, co may
loai mach xen. The nao la mach xen song song.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach xen.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B A
+
V1
5V
D1
1N4003
1kHz
V1
-14.1/14.1V
R1
330


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Tien hanh o ien ap vao iem A, ien ap ra iem B?

* Bc 5: o dang song vao iem A, dang song ra iem B. Lu va nhan xet ket qua?

* Bc 6: Dng che o mo phong, thay oi lai thong so cua cac linh kien trong mach nh hnh
di ay. Thc hien lai cac bc t 4 en 5.

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 23
ang Quang Minh
B A
D1
1N4003
1kHz
V1
-14.1/14.1V
+
V1
5V
R1
330

Bai th nghiem so 8:
Muc ch: Giup cho hoc sinh hieu c mach xen la g, nguyen ly cua mach xen, co may
loai mach xen. The nao la mach xen noi tiep.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach xen.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

B
A
+
V1
5V
1kHz
V1
-14.1/14.1V
D1
1N4003
R1
330


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Tien hanh o ien ap vao iem A, ien ap ra iem B?

* Bc 5: o dang song vao iem A, dang song ra iem B. Lu va nhan xet ket qua?

* Bc 6: Dng che o mo phong, thay oi lai thong so cua cac linh kie n trong mach cho hnh
di ay. Thc hien lai cac bc t 4 en 5.
B
A
D1
1N4003
1kHz
V1
-14.1/14.1V
+
V1
5V
R1
330



Bai th nghiem so 9:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach on ap dung Diode Zener.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 24
ang Quang Minh
Yeu cau: Xem lai kien thc ve nguyen ly va cach phan cc cho Diode Zener.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.
B A
D1
1N4747
+
V1
23.67V
R1
220
R2
1.2k

* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: Tien hanh o ien ap tai iem A va iem B?

* Bc 5: o dong ien va cong suat tieu tan tren R1, R2. Lu cac gia tr o, nhan xet ket qua
thu c?

* Bc 6: Dng che o mo phong, thay oi linh kien trong mach nh hnh ve di ay:

B A
+
V1
36.87V
D1
1N4747
R2
1.2k
R1
220


Thc hien lai cac bc 4 va 5. Lu cac ket qua o c va cho nhan xet?

* Bc 7: Dng che o mo phong, thay oi linh kien trong mach nh hnh ve sau ay:

B A
R1
220
R2
1.2k
1kHz
V1
-25/25V
D1
1N4747


* Bc 8: Tien hanh o ien ap tai iem A va B. o dong ien va cong suat tieu tan tren R1,
R2. o dang song tn hieu vao iem A va dang song tn hieu ra iem B. Nhan xet ket qua
thu c?

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 25
ang Quang Minh
* Bc 9: Dng che o mo phong, thay oi linh kien trong mach nh hnh ve di ay:
B A
D2
1N4728
D1
1N4728
1kHz
V1
-10/10V
R2
500
R1
150


* Bc 10: Tien hanh o ien ap vao iem A, ien ap ra iem B?

* Bc 11: o dang song vao iem A, dang song ra iem B. Lu va nhan xet ket qua?


Bai th nghiem so 10:
Muc ch: Giup cho hoc sinh thay c nguyen ly lam viec cua mach nan ien ban ky cung
nh kiem tra cac gia tr o cua mach, .
Yeu cau: Can on lai ly thuyet mach chnh lu a hoc.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

E
D C B
A
D1
1N4003
T1
5TO1
50 Hz
V1
-110/110V
R1
10k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: a au do en iem A o ien ap V1 ngo vao bien ap, en iem B o ien ap ra
bien ap, en iem C o ien ap ra cua Diode. Nhan xet, giai thch cac ket qua o c vi ly
thuyet a hoc?

* Bc 5: Nhap len ca so Transient Analysis, a au do en iem A o dang song vao, en
iem B o dang song ra, en iem C o dang song ra cua Diode. Nhan xet g va giai thch cac
ket qua thu c?

* Bc 6: a au do en iem D, iem E o dong ien va cong suat tieu tan tren D1 va R1?
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 26
ang Quang Minh

* Bc 7: Dng che o mo phong, thay oi mach ien nh hnh ve di ay:

E
D C B
A
50 Hz
V1
-220/220V
T1
5TO1
D1
1N4003
R1
50


* Bc 8: Thc hien lai cac bc t 2 en 6. Nhan xet va giai thch ket qua o c vi ly
thuyet a hoc?


Bai th nghiem so 11:
Muc ch: Giup cho hoc sinh khao sat cac mach chnh lu ban ky, toan ky, cac mach loc, o
gn song tai ngo ra. T o biet c nguyen ly hoat ong cua mach e cung cap nguon cho
mach ien t hoat ong.
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach, cau tao va nguyen ly hoat ong cua Diode.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

D
C
B
A
D3
1N4004
D4
1N4004
D2
1N4004
D1
1N4004
50 Hz
V1
-220/220V
T1
1to1
R1
1k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: a au do en iem A o ien ap V1 ngo vao bien ap, en iem B,C o ien ap
ra bien ap, en iem D o ien ap ra cua Diode. Nhan xet, giai thch cac ket qua o c vi
ly thuyet a hoc?

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 27
ang Quang Minh
* Bc 5: Nhap len ca so Transient Analysis, a au do en iem A o dang song vao en
iem B,C o dang song ra, en iem D o dang song ra cua Diode. Nhan xet g va giai thch
cac ket qua thu c?

* Bc 6: Dng che o mo phong, ve mach ien nh hnh ve di ay:

D5
1N5365B
+
C1
1uF
S1
T1
1to1
50 Hz
V1
-56/56V
D1
1N4004
D2
1N4004
D4
1N4004
D3
1N4004
R2
1k
R1
1k


* Bc 7: ong khoa S1. Thc hien che o mo phong t bc 2 en bc 5.


Bai th nghiem so 12:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach chnh lu nhan oi ien ap, s dung cho cac
thiet b dung ien mot chieu co cong suat nho .
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach chnh lu.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

D
C B
A
R1
10k
D2
1N4003
+
C2
470uF
+
C1
470uF
D1
1N4003
T1
10TO1
1kHz
V1
-110/110V


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: a au do en iem A o ien ap V1 ngo vao bien ap, en iem B o ien ap ra
bien ap, en iem C, D o ien ap ra cua Diode?

* Bc 5: o dang song vao iem A, dang song ra iem B,C,D?
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 28
ang Quang Minh
* Bc 6: Nhan xet, giai thch cac ket qua o c vi ly thuyet a hoc?


Bai th nghiem so 13:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach chnh lu nhan oi ien ap, s dung cho cac
thiet b dung ien mot chieu co cong suat nho .
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach chnh lu.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.

D
C B
A
+
C5
10uF
+
C2
10uF
+
C4
10uF
+
C3
10uF
D4
1N4003
D3
1N4003
D2
1N4003
D1
1N4003
+
C1
10uF
50 Hz
V9
-110/110V
T1
10TO1
R7
10k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: a au do en iem A o ien ap V1 ngo vao bie n ap, en iem B o ien ap ra
bien ap, en iem C,D o ien ap ra cua Diode. Nhan xet, giai thch cac ket qua o c vi
ly thuyet a hoc?

* Bc 5: o dang song vao iem A, dang song ra iem B,C,D?

* Bc 6: anh gia ket qua o c vi ly thuyet a hoc?


Bai th nghiem so 14:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach chnh lu ba pha hnh tia .
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach chnh lu ba pha.

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 29
ang Quang Minh
D
C
B
A
D3
1N4003
D2
1N4003
D1
1N4003
S3
S2
S1
50 Hz
V3
-10/10V
50 Hz
V2
-10/10V
50 Hz
V1
-10/10V
R1
100k


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: o ien ap tai cac iem A,B,C,D. Nhan xet g?

* Bc 5: o dang song vao iem A,B,C. Nhan xet g ?( chu y khai bao cac tham so cho
Signal Generator ).

* Bc 6: o dang song ra tai iem D. Nhan xet g?


Bai th nghiem so 15:
Muc ch: Giup cho hoc sinh lam quen vi mach chnh lu ba pha, dang song ba pha .
Yeu cau: Xem lai kien thc ve ly thuyet mach chnh lu cau ba pha, .

Cac bc tien hanh th nghiem:
* Bc 1: Hay ve mach ien nh hnh sau trong Circuit Maker.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 30
ang Quang Minh
D
C
B
A
D4
1N5404
D5
1N5404
D6
1N5404
D3
1N5404
D2
1N5404
D1
1N5404
50 Hz
V1
-380/380V
50 Hz
V2
-380/380V
50 Hz
V3
-380/380V
S1
S2
S3
R1
100k

* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Analog Mode >.
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi, day noi.

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong.

* Bc 4: o ien ap tai cac iem A,B,C,D. Nhan xet g?

* Bc 5: o dang song vao iem A,B,C. Nhan xet g ?( chu y khai bao cac tham so cho
Signal Generator ).

* Bc 6: o dang song ra tai iem D. Nhan xet g?

* Bc 7: Tien hanh cac bc nh tren vi cac to hp cong tac S1,S2,S3 kha c nhau ( 8 trng
hp). o ien ap ra tren tai ?

Lu y:
Trong hai bai th nghiem mo phong tng t 14 va 15. Muon mach ien mo phong chnh xac
mach chnh lu ba pha, can khai bao sao cho 3 may phat song ( Signal Generator) lech pha
ung 120
0
. Mac du a nhap vung Phase cua 3 may phat lan lt la 0
0
, 120
0
, 240
0
, tat ca may
phat song eu cho ra cung dang song chnh xac nhng khong dch pha. Trong chng trnh
Circuit Maker vung Phase ch s dung trong phan tch AC ma thoi, khong dung phan tch qua
o. e thc hien viec mo phong mach chnh lu 3 pha noi chung hay tien hanh lam cac bc
sau:
Thay oi Start Delay ( thi iem tre bat au) trong moi may phat cua tng pha. Tuy theo muon
mo phong theo dang song 50Hz hay 60Hz ma chon cho thch hp.
- Vi dang song sin 60Hz tham so nay se la 0.0s , 5.56ms va 11.11ms.
- Vi dang song sin 50Hz tham so nay se la 0.0s , 6.67ms va 13.3ms.


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 31
ang Quang Minh








PhAS 4 . HD PhDSC SD

GII THIEU:
The gii cua mach so lacac con so nh phan 1 va 0 tng ng vi s ong ngat mach ien qua
cac cong tac c kh, s dan ngng cua cac linh kien ban dan nh Diode, Transistor, SCR. That
ra o la nhng mc ien ap cao va thap cua nhng linh kien ien t ri rac cho en nhng
mach to hp (vi mach) ngay cang nhieu chc nang. Chng trnh mo phong so mang tnh tng
tac nhanh va hoan chnh, ieu o co ngha la ngi dung co the ch can bat nhe cong tac, thay
oi mach e chay hay khong che o mo phong so va tc khac thay c phan ng cua mach.
Mot trong nhng ac iem quan trong nhat cua Circuit Maker la kha nang mo phong cac s o
mach ien cua ngi s dung thiet ke. Qua o ngi thiet ke mach co the phat hien va hieu
chnh kp thi nhng loi thiet ke nay trc khi au t thi gian va tien bac vao qua trnh tao ra
cac mau th phan cng cu the.

CAC CONG CU MO PHONG:
Mot vai nut trong thanh cong cu c s dung ac biet cho viec mo phong:



* Nut Reset Digital Simulation:
e tien hanh lai quy trnh mo phong, viec khi ong lai cung co the c chon t trnh n
< Simulation > hoac bang cach nhan phm Ctrl + Q.
* Nut Trace:
Trace cung co the c chon t trnh n < Simulation > hoac bang cach nhan phm F11. Vi
Trace c m, cac trang thai cua tat ca cac nut trong mach c ieu khien nh mach hoat
ong. Circuit Maker se thc hien viec nay bang cach ve day theo nhng mau sac khac nhau e
ch ra cho biet moi day trang thai nao. Day trang thai 1 la mau o, day trang thai 0 la mau
xanh da tri, va neu day trang thai 3 (unknown) la mau xanh la cay.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 32
ang Quang Minh
* Nut Run Digital Simulation:
Cung co the c chon t trnh n < Simulation > hoac phm F10. Nhap Run e khi ong che
o mo phong. Bieu tng Run c thay the bi mot dau hieu Stop, viec nhan nut Stop se
ngng i s mo phong, ong tat ca ca so phan tch va tr ve che o chnh sa.
* Nut Step:
e chay mo phong tng bc. Co the c chon trong trnh n < Simulation > hoac bang cach
nhan phm F9.

* Nut View Schematic: Dung e xem s o nguyen ly.
* Nut View Waveforms: Dung e xem dang song.
* Nut Split Schematic/Waveforms Horizontally: Dung e xem s o nguyen ly va dang song
theo chieu ngang.
* Nut Split Schematic/Waveforms Vertically : Dung e xem s o nguyen ly va dang song
theo chieu doc.
CAC THIET B MO PHONG:

1.
CP1
CP2
Q1
Q2
THIET B PULSE: Pulse la mot may phat xung so cung cap cac dong tn hieu
phat ra lien tuc vi gia tr mc cao va thap. nh dang xung, thi gian cao, thi gian thap, va
che o kch khi co the c lap trnh rieng biet cho moi Pulse trong mach.

2.
8
7
6
5
4
3
2
1
CP1
CP2
Data
Seq
BO D LIEU TUAN T ( Data Sequencer):
Nh la mot may phat d lieu ( Data Generator) hoac may phat t ( Word Generator), thiet b
nay cho phep ngi s dung thiet at len en 1024 t 8 bit ma cac t nay co the ket xuat trong
mot trnh t c nh ro.

3.
TP1
CAC DANG SONG SO ( Digital Waveforms):
Cac trang thai cua nhng nut nay co the ve c o th nhieu lan khi qua trnh mo phong ang
hoat ong. Trc khi xem cac dang song nh thi gian cho bat ky nut nao trong mach thiet ke,
phai noi SCOPE vi moi nut e c hien th.

4. Digital Options ( Cac tuy chon so):
Pham vi bc( Step Size): co the o lng bang ticks hay chu ky(Cycles). Mot chu ky luc
nao cung co 10 tick. Tick la n v nho nhat cua s tr hoan oi vi mo phong so. No can 1 tick
e thc hien mot bc mo phong n cho tat ca cac thiet b.
X Magnification: Co the c ieu chnh e xem phan ln hn hoac nho hn ve dang song
trong ca so Waveforms so. Theo mac nh s phong ai c xac lap en gia tr 8. Mot gia tr
nho hn se thu nho lai, gia tr ln hn se phong to ra.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 33
ang Quang Minh
Speed: Cho phep ngi thiet ke xac nh qua trnh mo phong nhanh cham ra sao. Neu viec
xac lap vung nay en mot so thap hn, qua trnh mo phong se cham lai do o ngi thiet ke co
the thay c nhng thay oi hien th ( led 7 oan). Mot phng phap khac lam cham qua trnh
mo phong la chay trong che o tng bc n hoac thiet lap cac iem ngat.
Cac tuy chon ngat (Breakpoint): c s dung cung vi ca so dang song Waveforms e
thiet lap cac iem ngat.
Khi xac lap la Level And tat ca cac ieu kien ngat phai c nhn thay qua, trc
khi qua trnh mo phong ngng lai.
Khi xac lap la Level Or neu mot trong so cac ieu kien ngat bat ky c thay qua,
qua trnh mo phong se dng lai.
Khi xac lap la Edge And qua trnh mo phong se ngng lai khi bien thch hp xuat
hien tren tat ca cac dang song xac nh.
Khi xac lap la Edge Or qua trnh mo phong se ngng lai neu mot s chuyen tiep
en bat ky ieu kien xac nh nao xuat hien.

CAC BAI TH NGHIEM
HD PhDSC SD | DlClTAl)

Bai thc tap so 1:
MACH TO HP DUNG CAC CONG LOGIC C BAN
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh biet c bang mach to hp gom nhieu cong logic, t o co the lap rap va
thiet ke nhng mach so theo y rieng cua mnh qua cac cong logic c ban.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

C
74LS32
74LS04
74LS04
74LS21


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 34
ang Quang Minh
* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Di chuyen chuot en cac logic switch va lan lt thay oi cac mc logic cua chung
ong thi quan sat s thay oi cac trang thai nga ra tng ng.


NGO VAO NGO RA
S1 S2 S3 S4 C
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 1 0
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 0 1
0 1 1 0
0 1 1 1
1 0 0 0
1 0 0 1
1 0 1 0
1 0 1 1
1 1 0 0
1 1 0 1
1 1 1 0
1 1 1 1

* Bc 4: So sanh vi bang s that a hoc tren ly thuyet ve cac cong logic c ban.
Vi : C = S1 . S2 . S3 ( S1 + S4 ) = ?
Nhan xet g?


Bai thc tap so 2:
AP DUNG NH LUAT DE - MORGAN
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh hieu ro va ap dung nhuan nhuyen nh luat De Morgan e n gian ham
that gon trc khi lap rap.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 35
ang Quang Minh
74LS08
74LS32
74LS32
74LS08
74LS08
74LS04
74LS04
74LS04


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Di chuyen chuot en cac logic switch va lan lt thay oi cac mc logic cua chung
ong thi quan sat s thay oi cac trang thai nga ra tng ng.


NGO VAO NGO RA
S1 S2 S3 X
0 0 0
0 0 1
0 1 0
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0
1 1 1

* Bc 4: S dung nh luat De-Morgan e rut gon ham:
X = ( S2 . S3 + S1 ) ( S2 . S3 + S1 ) = ?

* Bc 5: T ket qua ly thuyet a tnh c bc 4 va ket qua ghi bang s that ( bc 3),
co nhan xet g ve ngo vao S1 va ngo ra X?


Bai thc tap so 3:
DUNG CONG NAND E THIET KE CONG EX-OR.
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh phat huy kha nang sang tao khi s dung cong NAND e ket noi thanh cac
mach logic mong muon. (Chang han muon dung cong EX-OR nhng khong co san vay phai
lam the nao khi ch co toan cong NAND).
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 36
ang Quang Minh

7400
7400
7400
7400
7400


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Di chuyen chuot en cac logic switch va lan lt thay oi cac mc logic cua chung
ong thi quan sat s thay oi cac trang thai nga ra tng ng. T o hoan chnh bang s that
di ay:

NGO VAO NGO RA
S1 S2 LED
0 0
0 1
1 0
1 1

* Bc 4: Kiem tra lai xem mach tren co tng ng vi mot cong EX-OR hay khong bang
cach noi 2 ngo vao cua mot cong EX-OR vi 2 cong tac Logic Switch roi kiem tra nh sau:
74LS136

Nhan nut Run tren thanh cong cu, lan lt thay oi trang thai ngo vao vi gia tr nh bang s
that tren roi quan sat xem trang thai ngo ra nh the nao?

* Bc 5: Thanh lap bang s that cho mach EX-OR tren. Co nhan xet g ve ket qua hai cau
tren.


Bai thc tap so 4:
MACH GIAI MA DUNG IC 74138 (74LS138).
Gii thieu:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 37
ang Quang Minh
Giup cho hoc sinh hieu ro ve IC giai ma t 3 sang 8 ng bang cach s dung IC 74138
(74LS138) cac thiet b chuyen mach logic (Logic Switch) va cac led hien th mc logic (Logic
Display).
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

+
V
V1
5V
74LS138
A2
A1
A0
E3
E2
E1
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS138


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Lan lt thay oi cong tac Logic Switch sao cho lam thay oi cac trang thai 3 ngo
vao, quan sat tren Logic Display ngo ra t o lap bang trang thai tng ng sau:



NGO VAO NGO RA
S1 S2 S3 LED7 LED6 LED5 LED4 LED3 LED2 LED1 LED0
0 0 0
0 0 1
0 1 0
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0
1 1 1

* Bc 4: Nhan xet vi ly thuyet a hoc ve IC giai ma 74138.


Bai thc tap so 5:
KHAO SAT IC 7447 (74LS47) VI CAC NGO VAO C IEU CHNH
BANG CONG TAC LOGIC SWITCH.
Gii thieu:
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 38
ang Quang Minh
Giup cho hoc sinh hieu ro va nam c nguyen ly hoat ong cua IC 7447 (74LS47) t o co
the van dung e thiet ke cac vi mach theo y muon.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO
abcdefg.
V+


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Lan lt thay oi cong tac Logic Switch sao cho lam thay oi cac trang thai cac ngo
vao, ta se nhan c gia tr tng ng ngo ra t o lap bang trang thai nh sau:


NGO VAO NGO RA
S0 S1 S2 S3 a b c d e f g Led
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 1 0
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 0 1
0 1 1 0
0 1 1 1
1 0 0 0
1 0 0 1
1 0 1 0
1 0 1 1
1 1 0 0
1 1 0 1
1 1 1 0
1 1 1 1
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 39
ang Quang Minh

Bc 4: Quan sat va hoan chnh bang trang thai, t o co nhan xet g ve ket qua thc tap va ly
thuyet a hoc?


Bai thc tap so 6:
KHAO SAT MACH EM BCD DUNG IC 74168 (74LS168).
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh hieu ro ve Led 7 oan ( Hex Display) hoat ong nh the nao va co the s
dung nh mot thiet b ch bao man hnh ra sao. Mach em BCD ( Binary Coded Decimal) dung
vi mach 74LS168 se c s dung e ieu khien led 7 oan v vay cung se c tm hieu.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

CP1
CP2
Q1
Q2
+V
5V
1 2 3 4
74LS168
CEP
CET
CP
D3
D2
D1
D0
PE
U/D
TC
Q3
Q2
Q1
Q0


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong.

* Bc 4: Hay ien vao nhng gia tr thap phan tng ng.

Q3 Q2 Q1 Q0 Gia tr thap phan
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 1 0
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 0 1
0 1 1 0
0 1 1 1
1 0 0 0
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 40
ang Quang Minh
1 0 0 1

* Bc 5: Khi thay oi Logic Switch, co nhan xet g so vi ket qua cua bc 4.

* Bc 6: Khi ong che o mo phong tng bc bang cach nhap vao nut <RUN STEP> tren
thanh cong cu, quan sat thay g tren man hnh Led 7 oan sau khi thc hien 10 lan nhap chuot.


Bai thc tap so 7:
MACH EM CHIA (N) DUNG IC 7490 (74LS90)
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh hieu c nguyen ly hoat ong cua IC 7490 va nam vng phng phap ket
noi cac chan cua IC 7490. T o thiet ke c cac mach chia 5,6,7 ng dung vao trong thc
te.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

CP1
CP2
Q1
Q2
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Quan sat va cho nhan xet ve hoat ong cua 2 Logic Display.

* Bc 4: Cung vi so linh kien nh tren, noi lai cac chan cua IC 7490 e co mach chia 6 nh
hnh ve sau:

74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 41
ang Quang Minh
* Bc 5: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Nhan xet g ve tn hieu vao va ra? e mo phong tng bc nhan vao nut <STOP> roi
sau o dung chuot nhap vao nut <RUN STEP> tng cai mot, quan sat tn hieu vao va ra cua
mach tren. Nhan xet g ve ket qua cua hai cach mo phong tren.

* Bc 6: Tiep tuc vi mach chia 7 nh sau:

CP1
CP2
Q1
Q2
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0


Lan lt thc hien nh bc 5.

* Bc 7: Tiep tuc vi mach chia 8 nh sau:

74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2


Lan lt thc hien nh bc 5.

* Bc 8: Hay ve mach ien sau va cho chay th ca 2 che o <RUN> va <RUN STEP>.
- Cho biet cac mach em dung IC 7490 o chia may?
- So sanh ket qua cua 2 che o mo phong tren?
Mach 1:

74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2


Mach 2:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 42
ang Quang Minh
CP1
CP2
Q1
Q2
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0



Bai thc tap so 8:
MACH EM LEN DUNG IC 74193 (74LS193)
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh hieu c nguyen ly hoat ong cua IC 74193. o la mot mach em rat a
nang, co the em len hoac em xuong.
Bang chon Mode cho IC 74193

MR PL CPU CPD MODE
H X X X Reset khong ong bo
L L X X Preset khong ong bo
L H H H Khong oi
L H ^ H em len
L H H ^ em xuong

Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
S1
S2
S3
1 2 3 4
CP1
CP2
Q1
Q2
74LS193
CPU
CPD
PL
MR
D3
D2
D1
D0
TCU
TCD
Q3
Q2
Q1
Q0


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: e cac chan trong bang trang thai cac mc logic ( S1 mc 0, S2 S3 mc 1). Nhan
nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong. Quan sat va
ghi nhan ket qua cua tn hieu vao va ra.

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 43
ang Quang Minh
* Bc 4: Chuyen oi mc logic cua cong tac S1 ( chan MR ) len 1, nhan xet g ve tnh trang
cua mach sau khi chuyen oi. Sau o lai chuyen S1 ve 0, nhan xet g ve s thay oi cua mach.
Ket luan ve chan MR cua mach?

* Bc 5: Lam lai bc 4 oi vi cong tac S2 ( chan PL ). Ket luan ve chan PL cua mach?

* Bc 6: Lam lai bc 4 oi vi cong tac S3 ( chan CPD ). Ket luan ve chan CPD cua mach?

* Bc 7: Hay thiet ke mach em xuong dung vi mach IC 74193 va thc hien trnh t nh bc
2 en 6 ?


Bai thc tap so 9:
KHAO SAT MACH EM 2 SO BCD ( 2- DIGIT BCD COUNTER).
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh cung co them kien thc trong viec s dung IC em 7490 trong viec ket noi
vi IC giai ma 7448 ong thi lam quen vi cach ghep noi cac IC e co nhng mach tong hp,
a dang va nhieu tien ch.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
74LS48
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO
74LS48
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO CP1
CP2
Q1
Q2
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
abcdefg.
Gnd
abcdefg.
Gnd


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 44
ang Quang Minh
* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong.

* Bc 4: Nhap vao nut trang thai <TRACE> tren thanh cong cu roi quan sat xem co g thay
oi?

* Bc 5: Nhap nut <STOP> dng che o mo phong, dung nut <RUN STEP> tng cai mot e
kiem tra chnh xac moi quan he gia tn hieu ngo vao va tn hieu ngo ra cua mach. Hay cho
nhan xet ve tn hieu o?

* Bc 6: Trnh bay nguyen ly hoat ong cua mach tren, nhan xet g ve 2 che o <RUN> va
<RUN STEP>.

Chu y: oi vi bai nay co the thiet ke em en N bang cach noi ngo ra Q3 cua tang n en
chan CP0 cua tang n+1.


Bai thc tap so 10:
KHAO SAT IC EM DUNG IC 4017 .
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh hieu ro nguyen ly hoat ong cua IC 4017 t o e thiet ke cac mach tong
hp gom nhieu IC nh y.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
S2
S1
CP1
CP2
Q1
Q2
4017
CP1
CP0
MR
Q0
Q1
Q2
Q3
Q4
Q5
Q6
Q7
Q8
Q9
Q5-9

* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: at cong tac S1, S2 mc logic 0. Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh
cong cu e khi ong che o mo phong. Quan sat va ghi nhan ket qua cua tn hieu vao va ra.

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 45
ang Quang Minh
* Bc 4: Chuyen oi mc logic cua cong tac S2 ( chan MR ) len 1, nhan xet g ve tnh trang
cua mach sau khi chuyen oi. Sau o lai chuyen S1 ve 0, nhan xet g ve s thay oi cua mach.
Ket luan ve chan MR cua mach?

* Bc 5: Lam lai bc 4 oi vi cong tac S1 ( chan CP1 ). Ket luan ve chan CP1 cua mach?

* Bc 6: Dng che o mo phong, xoa day noi t Logic Switch S2 en chan MR. Chon cong
cu noi day noi chan MR vi mot ngo ra bat ky ( Q6 chang han). Khi o se co mot mach khac
nh hnh ve sau:

CP1
CP2
Q1
Q2
4017
CP1
CP0
MR
Q0
Q1
Q2
Q3
Q4
Q5
Q6
Q7
Q8
Q9
Q5-9
S1


at Logic Switch S1 mc 0, bat au che o mo phong. Quan sat ngo ra cua mach.

* Bc 7: Trnh bay nguyen ly hoat ong cua hai mach, s khac biet gia 2 cach noi chan MR?


Bai thc tap so 11:
BO LAP TUAN T T 2 EN 8 BC.
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh on lai 2 loai IC thng dung 74138 va 74193 e ket noi bo lap tuan t dung
e phat sang LED ( en bao), ieu khien role
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

A
S1
S2
CP1
CP2
Q1
Q2
74LS193
CPU
CPD
PL
MR
D3
D2
D1
D0
TCU
TCD
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS138
A2
A1
A0
E3
E2
E1
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS04
+V
5V


Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 46
ang Quang Minh
* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: e chan PL va chan CPD mc 1, nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong
cu e khi ong che o mo phong. Quan sat hoat ong cua mach, chu y en tn hieu ngo vao
va ra.

* Bc 4: Thay oi mc Logic Switch S2 t 1 ve 0, sau o thc hien lai e chuyen t 0 len 1
lai. Chu y quan sat that ky sau moi lan nhap chuot, cho nhan xet?

* Bc 5: Lap lai bc 4 ( Logic Switch S1) oi vi chan CPD. Nhan xet g ve 2 chan nay.

* Bc 6: Dng che o mo phong. Noi iem A en ngo ra Q3 cua IC 74138 sau o nhan
<RUN> cho mach hoat ong va quan sat. Qua 2 bc thc hien ( bc 5 va bc 6) nhan xet g
ve che o lap lai cua 2 mach tren. Giai thch nguyen ly hoat ong cua mach?


Bai thc tap so 12:
KHAO SAT MACH EM LEN XUONG T ONG.
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh thay ro chc nang em len xuong cua IC 74193 va ng dung IC nay trong
viec ket noi vi IC 74154 ( co 4 ngo vao va 16 ngo ra) e tao bo em len xuong t ong.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
S
+V
5V
CP1
CP2
Q1
Q2
7400
7400
7400
7400 74LS193
CPU
CPD
PL
MR
D3
D2
D1
D0
TCU
TCD
Q3
Q2
Q1
Q0
7
4
L
S
1
5
4
E
1
E
0
A
3
A
2
A
1
A
0
1
5
1
4
1
3
1
2
1
1
1
0 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
470


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 47
ang Quang Minh
* Bc 3: at cong tac S ( chan PL ) mc logic 0. Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren
thanh cong cu e khi ong che o mo phong. Quan sat va ghi nhan ket qua cua tn hieu vao
va ra.

* Bc 4: Chuyen oi mc logic cua cong tac S ( chan PL ) len 1, nhan xet g ve tnh trang cua
mach sau khi chuyen oi. Sau o lai chuyen S ve 0, nhan xet g ve s thay oi cua mach. Ket
luan ve chan PL cua mach?

* Bc 5: Dng che o mo phong, van e PL mc 1 bat au nhap vao nut <RUN STEP>
tng lan mot va chu y quan sat tn hieu ngo vao va ra. Nhan xet g ve 2 che o mo phong
<RUN> va <RUN STEP>. Giai thch nguyen ly hoat ong cua mach?


Bai thc tap so 13:
BO NH THI GIAN T 0 EN 9 GIAY/PHUT.
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh cung co va ren luyen kha nang ket noi cac IC e tao ra cac mach to hp.
Trong mach nay IC 7490 co tac dung chuyen oi tn hieu vao sang ma BCD e a vao cac
ngo cua IC 7447. Sau o IC 7447 se chuyen oi ma BCD thanh khuon dang phu hp vi hien
th thap phan bang led 7 oan co Anod chung. Nguon cap la Vcc=+5V.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
CP1
CP2
Q1
Q2
abcdefg.
V+
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: Nhan nut Run hoac phm < F10 > tren thanh cong cu e khi ong che o mo
phong. Quan sat tn hieu ngo vao va tn hieu ngo ra cua IC 7490( thong qua Logic Display) va
tn hieu ngo ra cua toan mach( qua Led 7 oan).

* Bc 4: Nhan xet mot cach chnh xac tn hieu ngo vao va tn hieu ngo ra. T o co che o
chon thi gian phat ra mot xung cua Pulse Clock. Trong bai nay chon sao cho c 1 phut th
Pulse Clock se hoan thanh mot chu ky gom 10 xung.
Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 48
ang Quang Minh
Hay kiem tra o chnh xac cua mach bang cach:
- Chnh Pulse e co c 10 xung trong mot phut. Cho mach chay th va quan sat cach em
cua mach.
- Giai thch nguyen ly hoat ong cua mach.


Bai thc tap so 14:
KHAO SAT N V EM THAP PHAN .
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh nang cao trnh o ghep noi mach qua viec ghep noi 3 IC vi nhau e tao
thanh mot mach em phc tap gom co IC 7490, 7447 va 7475.
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:

S
74LS75
D3
D2
E23
D1
D0
E01
Q3
Q3
__
Q2
Q2
__
Q1
Q1
__
Q0
Q0
__
abcdefg.
V+
74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2

* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: e cong tac S ( chan E23&E01) mc logic 1 roi nhan nut Run hoac phm < F10 >
tren thanh cong cu e khi ong che o mo phong. Quan sat tn hieu ngo vao va tn hieu ngo
ra (qua Led 7 oan) cua mach.

* Bc 4: Nhap vao cong tac S thay oi mc logic cua chan chot ( chan E23&E01) ve 0. Nhan
xet g ve s thay oi cua mach? Nhap tr lai cong tac S mot lan na e a chan chot tr lai
mc 1. Nhan xet g sau hai lan thay oi mc logic cua chan chot?

* Bc 5: Dng che o mo phong va m rong cho trng hp em 2 digit nh hnh ve di
ay:

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 49
ang Quang Minh
S1
S
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO
abcdefg.
V+
74LS75
D3
D2
E23
D1
D0
E01
Q3
Q3
__
Q2
Q2
__
Q1
Q1
__
Q0
Q0
__
74LS75
D3
D2
E23
D1
D0
E01
Q3
Q3
__
Q2
Q2
__
Q1
Q1
__
Q0
Q0
__
abcdefg.
V+
74LS47
A3
A2
A1
A0
test
RBI
g
f
e
d
c
b
a
RBO
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2


* Bc 6: e cong tac S&S1 mc logic 1, nhap nut <RUN>, quan sat hoat ong cua mach.
Thc hien lai bc 4 oi vi n v em hai ( cong tac S1). Cho nhan xet?


Bai thc tap so 15:
BO CHUYEN OI D LIEU NOI TIEP / SONG SONG 8 BIT .
Gii thieu:
Giup cho hoc sinh on lai kien thc ve IC 7490 ong thi lam quen vi IC 74164 & 74374 e
thiet ke bo chuyen oi d lieu vao noi tiep ra song song 8 bit..
Cac bc thc hien:
* Bc 1: Ve mach ien nh hnh sau ay:
S
+V
74LS374
D7
D6
D5
D4
D3
D2
D1
D0
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
OE CP 74LS164
Dsa
Dsb
CP
MR
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
Q0
CP1
CP2
Q1
Q2
74LS90
MS1
MS2
MR1
MR2
CP0
CP1
Q3
Q2
Q1
Q0


* Bc 2: Vao < Simulation > chon < Digital Mode >
Sau o lan lt vao < Check Pin Connections > va < Check Wire Connections > e kiem tra
cac chan noi va day noi .

* Bc 3: e cong tac S ( chan Dsa) mc logic 1 roi nhan nut Run hoac phm < F10 > tren
thanh cong cu e khi ong che o mo phong. Quan sat tn hieu ngo vao va tn hieu ngo ra cua
mach.

Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 50
ang Quang Minh
* Bc 4: Thay oi cong tac S t 1 ve 0, chu y hoat ong cua mach.

* Bc 5: Gan them cac Logic Diplay vao cac chan CP cua IC 74374 va cac ngo ra cua IC
74164 ( ngo vao cua IC 74374 ) e co the nam c nguyen tac lam viec cua mach mot cach
cu the va ro rang. Giai thch nguyen ly hoat ong cua mach?

























Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 51
ang Quang Minh
KET LUAN

Ciao trnb nay |a sa tom |aoc cac noi dang cbinb trong haong dan sa dang CircaitHakcr
va bc tbong bai tap |a cac pban tbam kbao giao trnb caa Traong ai hoc Sa Pbam ky
Tbaat Tba ac. TphCH.
Ciao trnb Jaoc vict voi sa co gang va tan tam cao nbat. Tay nbicn voi trnb Jo cbaycn
mon. kinb ngbicm va tboi gian |am vicc con ban cbc do Jo sc kbong tranb kboi nbang
tbica sot. Hong rang nban Jaoc nbica y kicn Jong gop cban tbanb Jc giao trnb nay ngay
cang boan cbinb bon.





















Giao trnh Thiet ke mach tren ma y tnh 52
ang Quang Minh

You might also like