Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim

HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com

A. L THUYT
Phn 1
NG THNG V MT PHNG TRONG KHNG GIAN
QUAN H SONG SONG
I. NG THNG V MT PHNG TRONG KHNG GIAN
1. Xc nh mt mt phng
Ba im khng thng hng thuc mt phng. (mp(ABC), (ABC))
Mt im v mt ng thng khng i qua im thuc mt phng. (mp(A,d))
Hai ng thng ct nhau thuc mt phng. (mp(a, b))
2. Mt s qui tc v hnh biu din ca hnh khng gian
Hnh biu din ca ng thng l ng thng, ca on thng l on thng.
Hnh biu din ca hai ng thng song song l hai ng thng song song, ca hai ng thng ct
nhau l hai ng thng ct nhau.
Hnh biu din phi gi nguyn quan h thuc gia im v ng thng.
ng nhn thy v nt lin, ng b che khut v nt t.
II. HAI NG THNG SONG SONG
1. nh ngha
, ( )
/ /
a b P
a b
a b

'

2. Tnh cht
Nu ba mt phng phn bit ct nhau tng i mt theo ba giao tuyn phn bit th ba giao tuyn y
hoc ng qui hoc i mt song song.
Nu hai mt phng ct nhau ln lt i qua hai ng thng song song th giao tuyn ca chng song
song vi hai ng thng hoc trng vi mt trong hai ng thng .
Hai ng thng phn bit cng song song vi ng thng th ba th song song vi nhau.
III. NG THNG v MT PHNG SONG SONG
1. nh ngha
d // (P) d (P) =
2. Tnh cht
Nu ng thng d khng nm trn mt phng (P) v d song song vi ng thng d nm trong (P)
th d song song vi (P).
Nu ng thng d song song vi mt phng (P) th mi mt phng (Q) cha d m ct (P) th ct theo
giao tuyn song song vi d.
Nu hai mt phng ct nhau cng song song vi mt ng thng th giao tuyn ca chng cng song
song vi ng thng .
Nu hai ng thng a v b cho nhau th c duy nht mt mt phng cha a v song song vi b.
IV. HAI MT PHNG SONG SONG
1. nh ngha
(P) // (Q) (P) (Q) =
2. Tnh cht
Nu mt phng (P) cha hai ng thng a, b ct nhau v cng song song vi mt phng (Q) th (P)
song song vi (Q).
Nu ng thng d song song vi mp(P) th c duy nht mt mp(Q) cha d v song song vi (P).
Hai mt phng phn bit cng song song vi mt phng th ba th song song vi nhau.
Cho mt im A (P). khi mi ng thng i qua A v song song vi (P) u nm trong mt
mp(Q) i qua A v song song vi (P).
1
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
Nu mt mt phng ct mt trong hai mt phng song song th cng ct mt phng kia v cc giao
tuyn ca chng song song vi nhau.
Hai mt phng song song chn trn hai ct tuyn song song nhng on thng bng nhau.
nh l Thales: Ba mt phng i mt song song chn trn hai ct tuyn bt k nhng on thng
tng ng t l.
nh l Thales o: Gi s trn hai ng thng d v d ln lt ly cc im A, B, C v A , B , C
sao cho:
' ' ' ' ' '
AB BC CA
A B B C C A

Khi , ba ng thng AA , BB , CC ln lt nm trn ba mt phng song song, tc l chng cng
song vi mt mt phng.
Phn 2
VECT TRONG KHNG GIAN
QUAN H VUNG GC TRONG KHNG GIAN
I. HAI NG THNG VUNG GC
1. Vect ch phng ca ng thng:
0 a
r
r
l VTCP ca d nu gi ca a
r
song song hoc trng vi d.
2. Gc gia hai ng thng:
a //a, b //b

( )

( )
, ', ' a b a b
Gi s u
r
l VTCP ca a, v
r
l VTCP ca b,
( , ) u v
r r

.
Khi :

( )
0 0
0 0 0
0 180
,
180 90 180
neu
a b
neu

'
<

Nu a//b hoc a b th ( )
0
, 0 a b Ch : ( )
0 0
0 , 90 a b
3. Hai ng thng vung gc:
a b

( )
0
, 90 a b
Gi s u
r
l VTCP ca a, v
r
l VTCP ca b. Khi . 0 a b uv
r r
.
Lu : Hai ng thng vung gc vi nhau c th ct nhau hoc cho nhau.
II. NG THNG VUNG GC VI MT PHNG
1. nh ngha: d (P) d a, a (P)
2. iu kin ng thng vung gc vi mt phng
, ( ),
( )
,
a b P a b O
d P
d a d b


'

3. Tnh cht
Mt phng trung trc ca mt on thng l mt phng vung gc vi on thng ti trung im ca
n.
Mt phng trung trc ca on thng l tp hp cc im cch u hai u mt ca on thng .

( )
( )
a b
P b
P a


'

( ), ( )
a b
a b
a P b P


'

( ) ( )
( )
( )
P Q
a Q
a P


'

( ) ( )
( ) )
( ) ,( )
P Q
P Q
P a Q a

(
'

( )
( )
a P
b a
b P


'

( )
)
,( )
a P
a P
a b P b

(
'

4. nh l ba ng vung gc
Cho ( ), ( ) a P b P , a l hnh chiu ca a trn (P). Khi b a b a
5. Gc gia ng thng v mt phng
2
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
Nu d (P) th

( )
,( ) d P = 90
0
.
Nu
( ) d P
th

( )
,( ) d P =

( )
, ' d d
vi d l hnh chiu ca d trn (P), 0
0

( )
,( ) d P 90
0
.
III. HAI MT PHNG VUNG GC
1. Gc gia hai mt phng

( )

( )
( )
( ),( ) ,
( )
a P
P Q a b
b Q


'

Gi s (P) (Q) = c. T I c, dng

( ),
( ),
a P a c
b Q b c

'

( )

( )
( ),( ) , P Q a b
Ch :

( )
0 0
0 ( ),( ) 90 P Q
2. Din tch hnh chiu ca mt a gic
Gi S l din tch ca a gic (H) trong (P), S l din tch ca hnh chiu (H ) ca (H) trn (Q), =

( )
( ),( ) P Q
. Khi : S = S.cos
3. Hai mt phng vung gc
(P) (Q)

( )
0
( ),( ) 90 P Q
iu kin hai mt phng vung gc vi nhau:
( )
( ) ( )
( )
P a
P Q
a Q


'

4. Tnh cht

( ) ( ),( ) ( )
( )
( ),
P Q P Q c
a Q
a P a c


'

( ) ( )
( ) ( )
, ( )
P Q
A P a P
a A a Q

'

( ) ( )
( ) ( ) ( )
( ) ( )
P Q a
P R a R
Q R

'

IV. KHONG CCH

1. Khong cch t mt im n mt ng thng, n mt mt phng

( , )
( ,( ))
d M a MH
d M P MH

trong H l hnh chiu ca M trn a hoc (P).

2. Khong cch gia ng thng v mt phng song song, gia hai mt phng song song
d(a,(P)) = d(M,(P)) trong M l im bt k nm trn a.
d((P),(Q) = d(M,(Q)) trong M l im bt k nm trn (P).
3. Khong cch gia hai ng thng cho nhau
ng thng ct c a, b v cng vung gc vi a, b c gi l ng vung gc chung ca a, b.
Nu ct a, b ti I, J th IJ c gi l on vung gc chung ca a, b.
di on IJ c gi l khong cch gia a, b.
Khong cch gia hai ng thng cho nhau bng khong cch gia mt trong hai ng thng
vi mt phng cha ng thng kia v song song vi n.
Khong cch gia hai ng thng cho nhau bng khong cch gia hai mt phng song song ln
lt cha hai ng thng .
Phn 3
MT TRN XOAY- TH TCH
I. MT CU, KHI CU
1. nh ngha mt cu
- Trong khng gian cho im I c nh v s thc duong R khng i. Mt cu (S) tm I, bn kinh R
l tp hp nhng im M sao cho IM = R.
- Cho hai im A, B c nh. Tp hp cc im M trong khng gian sao cho

0
AMB 90
l mt cu
ng knh AB
3
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
2. V tt tng i gia mt cu v mt phng
Cho mt cu S(I,R) v mp(P). Gi IH = d = d(I,(P))
a) d > R : (S) v (P) khng c im chung
b) d = R : (P) tip xc vi mt cu (S) ti H, H l tip im, (P) l tip din
c) d < R : (P) c chung vi (S) mt ng trn (C) tm H, bn knh
2 2
r R d
3. V tr tng i gia mt cu v ng thng
Cho mt cu S(I,R) v ng thng . Gi H l hnh chiu ca I ln , d = IH = d(I, )
a) d > R : v (S) khng c im chung
b) d = R : tip xc vi (S) ti H, H l tip im, l tip tuyn
c) d < R : v (S) c hai im chung
- Ti mt im M thuc S(I,R) c v s tip tuyn vi mt cu, chng vung gc vi IM v to thnh mp
(P) vung gc vi OM
4. Din tch mt cu v th tch khi cu:
2 3
4
S 4 R , V R
3

5. Xc nh tm mt cu ngoi tip hnh chp.
- Xc nh trc ca ng trn ngoi tip a gic y
- Xc nh mt cnh bn d ng phng vi trc ca ng trn ngoi tip y
- Tm ca mt cu ngoi tip l giao im ca trc v cnh bn d .
6. Xc nh tm mt cu ngoi tip hnh lng tr.
- Hnh lng tr c mt cu ngoi tip khi v ch khi n l lng tr ng v y l a gic ni tip c.
Khi , tm ca mt cu ngoi tip l trung im ca on thng ni tm hai y.
II. MT TRN XOAY - MT TR - MT NN
1. Mt trn xoay
a) nh ngha: Trong khng gian cho ng thng v ng cong (C ). Khi quay (P) quanh , cc
im ca (C ) ti thnh mt mt cong, gi l mt trn xoay nhn lm trc v (C ) l ng sinh
b) Tnh cht:
- Trc l trc i xng ca mt trn xoay
- Mi im M trn mt trn xoay u nm trn mt ng trn thuc mt trn xoay v tm thuc trc
- Nu ct mt trn xoay bi mt mt phng vung gc vi trc, ta c giao tuyn l mt ng trn, c
tm thuc trc
2. Mt tr, hnh tr, khi tr
a) nh ngha mt tr: Trong mp(P) cho 2 ng thng d v

song song vi nhau. Khi quay (P) quanh

, ng thng d sinh ra mt trn xoay, gi l mt tr nhn d l ng sinh, l trc.
b) Tnh cht
- Nu ct mt tr bi mp (Q) vung gc vi trc ta c giao tuyn l mt ng trn
- Nu ct mt tr bi mp (Q) khng vung gc, khng song song vi trc th ta c giao tuyn l mt
elip
- Cho im M trn mt tr, ch c duy nht mt ng thng i qua M, song song vi trc, l ng
sinh i qua M.
- Nu ct mt tr bi mp (S) song song vi trc v cch mt on m th:
+ m > R : (S) ngoi mt tr
+ m = R : (S) tip xc vi mt tr dc theo mt ng sinh, ta noi (S) l tip din ca mt tr
+ m < R : (S) ct mt tr dc theo 2 ng sinh song song
c) Hnh tr v khi tr
- Phn gii hn bi mt tr v hai mt phng (P) v (P') vung gc vi trc c gi l hnh tr
- Khong cch gia (P) v (P') gi l chiu cao ca hnh tr
- Hnh tr cng vi phn bn trong ca n c gi l khi tr
d) Din tch hnh tr v th tch khi tr
- Din tch hnh tr: S 2 Rh - Th tch khi tr:
2
V R h
3. Mt nn, hnh nn, khi nn
a) nh ngha mt nn
4
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
- Trong mp(P) cho 2 ng thng d v ct nhau ti S v hp vi nhau mt gc
0
2

| `
< <

. ,
. Khi
quay (P) quanh , ng thng d sinh ra mt trn xoay, gi l mt nn trn xoay, nh S, gc nh 2

,
nhn d l ng sinh, l trc.
b) Tnh cht
- Ct mt nn nh S bi mp (P) khong qua S:
+ Nu (P) vung gc vi trc: giao tuyn l ng trn
+ Nu (P) ct mi ng sinh ca mt nn th giao tuyn l elip
+ Nu (P) song song vi ch mt ng sinh ca mt nn th giao tuyn l parabol
+ Nu (P) song song vi 2 ng sinh ca mt nn th gioa tuyn l 2 nhnh ca mt hypebol
- Ct mt nn bi mt mp (P) qua S
+ (P) ch c mt im chung (S) vi mt nn
+ (P) c chung vi mt nn mt ng sinh duy nht; ta ni (P) tip xc vi mt nn, (P) l tip din
+ (P) ct mt n ntheo 2 ng sinh.
c) Hnh nn, khi nn
d) Din tch xung quanh ca hnh nn: S Rl (R: bn knh y, l: ng sinh)
e) Th tch khi nn:
2
1
V R h
3

B. BI TP
Bi 1: Cho hnh nn c ng cao h. Mt mt phng ( ) i qua nh S ca hnh nn to vi mt y
hnh nn mt gc 60
0
, i qua hai ng sinh SA, SB ca hnh nn v ct mt y ca hnh nn theo dy cung
AB, cung AB c s o bng 60
0
. Tnh din tch thit din SAB.
Bi 2: Cho hnh chp tam gic S.ABC c y ABC l tam gic u cnh a. SA = 2a v SA vung gc
vi mt phng (ABC). Gi M v N ln lt l hnh chiu vung gc ca A trn cc ng thng SB v SC.
Tnh th tch ca khi chp A.BCNM.
Bi 3: Cho hnh chp SABCD c y l hnh ch nht vi, AB = a, AD =
2 a
, SA = a v SA vung
gc vi mt y (ABCD). Gi M v N ln lt l trung im ca AD v SC; I l giao im ca BM v AC.
Chng minh rng mt phng (SAC) vung gc vi mt phng (SMB). Tnh th tch ca khi t din IB.
Bi 4: Cho hnh tr c cc y l hai hnh trn tm O v O', bn knh y bng chiu cao v bng a.
Trn ng trn y tm O ly im A. trn ng trn y tm O' ly im B sao cho AB = 2a. Tnh th
tch ca khi t din OO'AB.
Bi 5: Cho hnh chp S.ABCD y hnh thang, Gc ABC = gc BAD, BA = BC = a, AD = 2a, SA = a
2
, SA (ABCD).H l hnh chiu ca A ln SB. Chng minh tam gic SCD vung v tnh khong cch t
H n mt phng (SCD)
Bi 6: Cho hnh cp tam gic u S.ABC nh S,c di cnh y bng a.Gi M v N ln lt l cc
trung im ca cc cnh SB v SC. Tnh theo a din tch tam gic AMN, bit rng mt phng (AMN) vung
gc vi mt phng (SBC).
Bi 7: Cho hnh t din ABCD c cnh AD vung gc vi mt phng (ABD); AC = AD = 4cm; AB =
3cm; BC = 5cm. Tnh khong cch t im A ti mt phng (ACD).
Bi 8: Cho hnh chp t gic u S.ABCD c di cnh y AB = a, gc SAB = . Tnh th tch hnh
chp S.ABCD theo a v .
Bi 10: Cho hnh lp phng ABCD.A
1
B
1
C
1
D
1
cnh a. Gi O
1
l tm ca hnh vung A
1
B
1
C
1
D
1
. Tnh
th tch khi t din A
1
B
1
OD.
Bi 11: Cho khi lng tr tam gic u ABC.A'B'C' c cnh y bng 2a, cnh bn ' = a 3 AA , Gi D,
E ln lt l trung im ca AB v A'B'.
1. Tnh th tch khi a din ABA'B'C'
2. Tnh khong cch gia ng thng AB v mt phng (CEB')
Bi 12: Cho khi lng tr ng ABC.ABC c y ABC l mt tam gic vung ti A, AC = b, gc
C=60
0
. ng cho BCca mt bn BBC to vi mt phng (AACC) mt gc30
0
.
a. Tnh di on AC.
b. Tnh th tch ca khi lng tr .
5
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
Bi 13: Cho hnh chp S.ABC. y ABC l tam gic vung ti B, cnh SA vung gc vi y, gc
ACB = 60
0
, BC = a , SA = 3 a . Gi M l trung im cnh SB. Chng minh mt phng (SAB) vung gc
vi mt phng (SBC). Tnh th tch khi t din MABC.
Bi 14: Cho hnh chp S.ABC y l tam gic ABC vung ti A , gc ABC = 60
0
, BC = a, SB vung
gc vi mt phng (ABC), SA to vi y (ABC) mt gc 45
0
. Gi E, F ln lt l hnh chiu ca B trn SA,
SC.
a. Tnh th tch ca hnh chp S.ABC
b. Chng minh rng A, B, C, E, F cng thuc mt mt cu, xc nh tm v bn knh ca mt cu .
Bi 15: Cho t din ABCD. Mt mt phng ( ) song song vi ADv BC ct cc cnh AB, AC, CD,
DB tng ng ti cc im M, N, P, Q.
1.Chng minh rng t gic MNPQ l hnh bnh hnh.
2. Xc nh v tr ca cho din tch ca t gic MNPQ t gi tr ln nht.
Bi 16: Cho hnh chp t gic u S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a v SA = SB = SD = a.
1. Tnh din tch ton phn v th tch hnh chp S.ABCD theo a.
2. Tnh cosin ca gc nh din (SAB,SAD)
Bi 17: Cho hnh chp S.ABCD c y hnh ch nht ABCD vi AB = 2a, BC = a.
Cc cnh bn ca hnh chp bng nhau v bng
2 a
.
1. Tnh th tch ca hnh chp S.ABCD
2. Gi M, N, E, F ln lt l trung im ca cc cnh AB, CD, SC, SD. Chng minh rng SN vung
gc vi mt phng ( MEF).
3. Tnh khong cch t A n mt phng (SCD).
Bi 18: Cho lng tr ng ABCD.A'B'C'D' c y ABCD l hnh thoi cnh a, gc nhn BAD = 60
0
.
Bit
' ' AB BD
uuuur uuuur
. Tnh th tch lng tr trn theo a.
Bi 19: Cho 2 na ng thng Ax v By vung gc vi nhau v nhn AB = a, ( a > 0 ) l on vung
gc chung. Ly im M trn Ax v im N trn By sao cho AM = BN = 2a. Xc nh tm I v tnh theo a bn
knh R ca mt cu ngoi tip t din ABMN. Tnh khong cch gia 2 ng thng AM v BI.
Bi 20: Bn trong hnh tr trn xoay c mt hnh vung ABCD cnh a ni tip m hai nh lin tip A,
B nm trn ng trn y th nht ca hnh tr, hai nh cn li nm trn ng trn y th hai ca hnh
tr. Mt phng hnh vung to vi y ca hnh tr mt gc 45
0
. Tnh din tch xung quanh v th tch ca
hnh tr .
Bi 21: Cho t din ABCD. Ly M bt k nm trong mt phng (ABD). Cc mt phng qua M ln lt
song song vi cc mt phng (BCD); (CDA); (ABC) ln lt ct cc cnh CA, CB, CD ti A', B', C'. Xc
nh v tr im M biu thc sau t gi tr ln nht:
1 1 1
CMAB CMBD CMAD
P
V V V
+ +
Bi 22: Cho hnh chp tam gic u S.ABC c ng cao SO = 1 v y ABC c cc cnh bng 2 6 .
im M, N l trung im ca cnh AC, AB tng ng. Tnh th tch hnh chp S.AMN v bn knh hnh cu
ni tip hnh chp .
Bi 23: Cho hnh chp S.ABC c y ABCD l hnh ch nht vi:AB = 2a, BC = a. Cc cnh bn ca
hnh chp bng nhau v bng
2 a
.
a) Tnh th tch ca hnh chp S.ABCD.
b) Gi M, N, E, F ln lt l trung im ca cc cnh AB, CD, SC, SD. Chng minh rng SN vung
gc vi mt phng (MEF).
c) Tnh khong cch t A n mt phng (SCD).
Bi 24: Cho t din O.ABC c cnh OA, OB, OC i mt vung gc vi nhau v OA = OB = OC = a.
K hiu K, M, N ln lt l trung im ca cc cnh AB, BC, CA. Gi E l im i xng ca O qua K v I
l giao im ca CE vi mt phng (OMN).
a) Chng minh rng: CE vung gc vi mt phng (OMN).
b) Tnh din tch ca t gic OMIN theo a.
Bi 25: Cho tam gic u ABC cnh a. Gi D l im i xng vi A qua BC. Trn ng thng
vung gc vi mt phng (ABC) ti D ly im S sao cho SD = 6 a . Chng minh mp(SAB) vung gc vi
mp(SAC).
Bi 26: Cho hnh hp ch nht ABCD.A'B'C'D' c AB = a, AD = 2a, AA' = a :
6
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
1. Tnh khong cch gia 2 ng thng AD' v B'C'.
2. Gi M l im chia on AD theo t s AM/MD=3. Hy tnh khong cch t im M n mt phng
(AB'C).
3. Tnh th tch t din A.B'D'C'.
Bi 27: Cho hnh lng tr ng ABC.A
1
B
1
C
1
c y ABC l tam gic u cnh a , AA
1
= a. Tnh cosin
ca gc gia 2 mt phng (ABC
1
) v (BCA
1
).
Bi 28: Cho hnh chp SABC c y ABC l tam gic vung cn vi BA = BC = a , SA = a v vung
gc vi y. Gi M, N l trung im AB v AC.
a) Tnh cosin gc gia 2 mt phng (SAC) v (SBC) .
b) Tnh cosin gc gia 2 mt phng (SMN) v (SBC) .
Bi 29: Cho hnh thoi ABCD c tm O , cnh a v AC = a . T trung im H ca cnh AB dng SH
vung gc vi mt phng (ABCD) vi SH = a .
a) Tnh khong cch t O n mt phng (SCD).
b) Tnh khong cch t A n mt phng (SBC).
Bi 30: Cho hnh lng tr t gic u ABCD.A'B'C'D', c chiu cao a v cnh y 2a. Vi M l mt
im trn cnh AB. Tm gi tr ln nht ca gc A'MC'
Bi 31: Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh vi AB = a ; AD = 2a . Tam gic
SAB vung cn ti A. M im trn cnh AD ( M khc A v B ). Mt phng ( ) qua M v song song vi mt
phng (SAB) ct BC ; SC ; SD ln lt ti N; P; Q .
a) Chng minh rng MNPQ l hnh thang vung .
b) t AM = x . Tnh din tch hnh thang MNPQ theo a ; x
Bi 32: Cho t din u ABCD cnh a. Gi O l tm ng trn ngoi tip BCD .
a) Chng minh rng AO vung gc vi CD.
b) Gi M l trung im CD. Tnh cosin gc gia AC v BM.
Bi 33: Cho hnh lng tr ng ABC.A
1
B
1
C
1
, y l tam gic u cnh a. Cnh AA
1
=
2 a
. Gi M, N
ln lt l trung im AB v A
1
C
1
.
Xc nh thit din ca lng tr vi mt phng P qua MN v vung gc vi MP (BCC
1
B
1
). Thit din
l hnh g. Tnh din tch thit din.
Bi 34: Cho hnh chp t gic u S.ABCD c cnh y bng a, tm O . Gi M; N ln lt l trung
im SA v BC. Bit gc gia MN v mt phng (ABCD) l 60
0
.
a) Tnh di on MN.
b) Tnh cosin ca gc gia MN v mt phng (SBD).
Bi 35: Trong mt phng (P) , cho mt hnh vung ABCD c cnh bng a. S l mt im bt k nm
trn ng thng At vgc vi mt phng (P) ti A. Tnh theo a th tch hnh cu ngoi tip chp S.ABCD khi
SA = 2a.
Bi 36: Cho hnh lp phng ABCD.A'B'C'D' vi cnh bng a.
1. Hy tnh khong cch gia hai ng thng AA' v BD'.
2. Chng minh rng ng cho BD' vung gc vi mt phng (DA'C').
Bi 37: Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh vung cnh a. SC vung gc vi mt phng (ABCD) ;
SC = 2a. Hai im M, N ln lt thuc SB v SD sao cho = = 2
SM SN
SB SD
. Mt phng (AMN) ct SC ti P
.Tnh th tch hnh chp S.MANP theo a
Bi 38: Cho t din O.ABC c cnh OA, OB, OC i mt vung gc vi nhau v OA = OB = OC = a.
K hiu K, M, N ln lt l trung im ca cc cnh AB, BC, CA. Gi E l im i xng ca O qua K v I
l giao im ca CE vi mt phng (OMN).
1. Chng minh CE vung gc vi mt phng ( OMN).
2. Tnh din tch ca t gic O.MIN theo a.
Bi 39: Cho hnh lng tr ng ABCD.A'B'C'D' c y ABCD l mt hnh thoi cnh a, gc BAD =
60
0
. Gi M l trung im cnh AA' v N l trung im cnh CC'. Chng minh rng bn im B', M, D, N
cng thuc mt mt phng. Hy tnh di cnh AA' theo a t gic B'MDN l hnh vung .
Bi 40: Cho hnh chp S.ABCD c SA (ABC), tam gic ABC vung ti B, SA = SB = a, BC = 2a.
Gi M v N ln lt l hnh chiu vung gc ca A trn SB v SC. Tnh din tch ca tam gic AMN theo a.
7
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
Bi 41: Cho hnh chp S.ABC.y ABC l tam gic vung ti B, cnh SA vung gc vi y, gc
ACB=60
0
, BC = a, SA = a 3 . Chng minh mt phng (SAB) vung gc vi mt phng (SBC). Tnh th tch
khi t din MABC.
Bi 42: Cho hnh hp ch nht ABCD.A'B'C'D' vi AB = a, BC = b, AA' = c.
1. Tnh din tch ca tam gic ACD' theo a, b, c.
2. Gi s M v N ln lt l trung im ca AB v BC. Hy tnh th tch ca t din D'DMN theo a, b,
c.
Bi 43: Cho hnh lp phng ABCD.A'B'C'D' vi cnh bng a. Gi s M, N, P, Q ln lt l trung
im ca cc cnh A'D', D'C', C'C, AA'.
1. Chng minh rng bn im M, N, P, Q cng nm trn mt mt phng. Tnh chu vi ca t gic
MNPQ theo a.
2. Tnh din tch ca t gic MNPQ theo a.
Bi 44: Cho hnh nn nh S, y l ng trn C bn knh a, chiu cao
3
=
4
h a ; v cho hnh chp
nh S, y l mt a gic li ngoi tip C.
1. Tnh bn knh mt cu ni tip hnh chp ( mt cu bn trong hnh chp, tip xc vi y v vi
cc mt bn ca hnh chp ).
2. Bit th tch khi chp bng 4 ln th tch khi nn, hy tnh din tch ton phn ca hnh chp.
Bi 45: Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh ch nht.
Ly M, N ln lt trn cc cnh SB, SD sao cho = = 2
SM SN
BM DN
.
1. Mt phng (AMN) ct cnh SC ti P. Tnh t s
SP
CP
.
2. Tnh th tch hnh chp S.AMPN theo th tch V ca hnh chp S.ABCD.
Bi 46: Cho t din OABC c OA = OB = OC = a v gc AOB = gc AOC = 60
0
, gc BOC = 90
0
.
Tnh di cc cnh cn li ca t din v chng minh rng tam gic ABC vung.
Bi 47: Cho hnh chp S.ABC. y ABC l tam gic vung ti B, cnh SA vung gc vi y, gc
ACB=60
0
, BC = a, SA = 3 a . Gi M l trung im ca SB. Chng minh mt phng (SAB) vung gc vi
mt phng (SBC). Tnh th tch khi t din MABC.
Bi 48: Cho hnh chp tam gic S.ABCD c y l tam gic cn vi AB = AC = a, gc BAC = v ba
cnh bn nghing u trn y mt gc nhn . Hy tnh th tch hnh chp cho theo a , , .
Bi 49: Cho hnh hp ng ABCD.A'B'C'D' c y l hnh vung ABCD cnh bn AA' = h. Tnh th
tch t din BDD'C'.
Bi 50: Cho hnh chp S.ABC c
(ABC) SA
, tam gic ABC vung ti B, SA = AB = a , BC = 2a.
Gi M , N ln lt l hnh chiu vung gc ca A trn SB v SC. Tnh din tch ca tam gic AMN theo a.
Bi 51: Cho t din ABCD c AB = CD = a ; AC = BD = b v AD = BC =c ( a, b , c > 0). Xc nh
tm v tnh bn knh mt cu ngoi tip theo a, b, c.
Bi 52: Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh vung cnh a. SC vung gc vi mt phng (ABCD);
SC=2a. Hai im M, N ln lt thuc SB v SD sao cho = = 2
SM SN
MB ND
. Mt phng (AMN) ct SC ti P
.Tnh th tch hnh chp S.MANP theo a
Bi 53: Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh. Bit rng gc nhn to bi hai ng
cho AC v BD l 60
0
, cc tam gic SAC v SBD u c cnh bng a. Tnh th tch hnh chp theo a.
Bi 54: Tnh th tch ca khi nn trn xoay bit khong cch t tm ca y n ng sinh bng 3
v thit din qua trc l mt tam gic u.
8
Bin san: Trn Vn Hng - THPT Nguyn Bnh Khim
HNH HC KHNG GIAN Email: tranhung18102000@yahoo.com
C. MT S THI I HC
Bi 1.(A - 2002) Cho hnh chp tam gic u S.ABC c nh S, di cnh y bng a. Gi M, N ln
lt l cc trung im ca SB, SC. Tnh theo a din tch tam gic AMN, bit rng (AMN) vung gc vi
mp(SBC).
Bi 2. (B - 2002) Cho hnh lp phng ABCD.A'B'C'D' c cnh bng a.
a) Tnh theo a khong cch gia A'B v B'D
b) Gi M, N, P ln lt l trung im ca A'B, CD, A'D'. Tnh gc gia MP v C'N.
Bi 3. (D - 2002) Cho hnh t din ABCD c cnh AD vung gc vi mp(ABC); AC = AD = 4, AB =
3; BC = 5. Tnh khong cch t A n mp(BCD).
Bi 4. (B - 2003) Cho hnh lng tr ng ABCD.A'B'C'D' c y ABCD l mt hnh thoi cnh a, gc
BAD = 60
0
. Gi M, N ln lt l trung im ca AA' v CC'. Chng minh rng 4 im B', M, D, N ng
phng. Hy tnh di cnh AA' theo a t gic B'MDN l hnh vung.
Bi 5. (D - 2003) Cho hai mp (P) v (Q) vung gc vi nhau, c giao tuyn l d. Trn d ly hai im A,
B vi AB = a. Trong mp (P) ly im C, trong mp (Q) ly im D sao cho AC, BD cng vung gc vi d v
AC = BD = AB. Tnh bn knh mt cu ngoi tip t din ABCD v tnh khong cch t A n mp (BCD)
theo a.
Bi 6. (A - 2003) Cho hnh lp phng ABCD.A'B'C'D'. Tnh s o gc phng nh din [B,A'C,D]
Bai 7. (B - 2004) Cho hnh chp t gic u S.ABCD c cnh y bng a, gc gia cnh bn v y
bng

. Tnh tang ca gc gia hai mt phng (SAB) v (ABCD) theo

. Tnh th tch khi chp S.ABCD

theo a v

.
Bi 8. (A-2006) Cho hnh tr c cc y l hai hnh trn (O) v (), bn knh y bng chiu cao v
bng a. Trn ng trn (O) ly im A, trn ng trn (O) ly im B sao cho AB = 2a. Tnh th tch ca
khi t din OOAB.
Bi 9. (B-2006) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh ch nht vi AB = a, AD =
2 a
, SA =
a v vung gc vi y. Gi M, N ln lt l trung im ca AB v SC; I l giao im ca BM v AC.
Chng minh mt phng (SAC) vung gc vp mp(SMB). Tnh th tch khi t din ANIB.
Bi 10. (A-2009) Cho hnh chp S.ABCD y ABCD l hnh thang vung ti A v D, AB = AD = 2a,
CD = a; gc gia (SCB) v (ABCD) bng 60
0
. Gi I l trung im ca cnh AD. Bit hai mt phng (SBI) v
(SCI) cng vung gc vi mp(ABCD). Tnh th tch khi chp S.ABCD theo a.
Bi 11. (B-2009) Cho hnh lng tr tam gic ABC.ABC c BB = a, gc gia ng thng BB v
mp(ABC) bng 60
0
; tam gic ABC vung ti C v gc BAC = 60
0
. Hnh chiu vung gc ca B ln
mp(ABC) trng vi trng tm tam gic ABC. Tnh th tch khi t din A.ABC theo a
Bi 12. (D-2009) Cho hnh lng tr ng ABC.ABC c y ABC l tam gic vung ti B, AB = a,
AA = 2a, AC = 3a. Gi M l trung im ca AC, I l giao im ca AM v AC. Tnh theo a th tch khi
t din IABC v khong cch t A n mp(IBC).
Bi 13. (A-2010) Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh vung cnh a. Gi M v N ln lt l trung
im ca AB v AD; H l giao im ca CN v DM. Bit SH vung gc vi (ABCD) v SH = 3 a . Tnh
th tch khi chp S.CDNM v tnh khong cch gia hai ng thng DM v SC theo a.
Bi 14. (B-2010) Cho hnh lng tr tam gic u ABC.ABC c AB = a, gc gia hai mp(ABC) v
(ABC) bng 60
0
. Gi G l trng tm tam gic ABC. Tnh th tch khi lng tr cho v tnh bn knh mt
cu ngoi tip t din GABC theo a.
Bi 15. (D-2010) Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh vung cnh a, SA = a; hnh chiu vung gc
ca nh S trn mp(ABCD) l im H thuc on AC,
4
AC
AH . Gi CM l ng cao ca tam gic SAC.
Chng minh M l trung im ca SA v tnh th tch khi t din SMBC theo a.
9