ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

CHNG 1: C S L LUN V KIM SAT VN

1.1. Kim sot vn
1.1.1. Khi nim: l thc hin cc bin php can thip ca chnh ph di nhiu hnh thc khc nhau tc ng (hn ch) ln dng vn nc ngoi chy vo v ra khi mt quc gia nhm t mc tiu nht nh ca chnh ph. 1.1.2. Mc tiu kim sat vn: Mc tiu ca kim sot vn km ch dng vn nc ngai chy hoc chy ra mt cc o t gy thit hi cho h thng ti chnh tin t ca mt quc gia v l nguyn nhn gy nn nhng cuc khng hong ti chnh tan cu. Mc tiu kim sat vn cn phi hng n mt chin lc tng th nhm mc ch hng n mt h thng ti chnh - tin t pht trin lnh mnh v n nh. 1.1.3 L thuyt b ba bt kh thi * Khi nim: L thuyt b ba bt kh thi (The Impossible Trinity (hay Inconsistent Trinity hay Triangle of Impossibility)) l mt chnh sch kinh t quc t. L thuyt pht biu rng: mt quc gia khng th ng thi thc hin cng mt lc 3 mc tiu chnh sch v m: + n nh t gi + T do ha dng vn + Chnh sch tin t c lp y l m hnh l thuyt rt ph bin, gi l m hnh Mundell- Fleming c Robert Mundell v Marcus Fleming pht trin trong nhng nm 1960. Vo nhng nm 1980 khi vn kim sot vn b tht bi nhiu quc gia cng vi mu thun gia vic neo gi t gi v chnh sch tin t c lp ngy cng r rng th L thuyt b ba bt kh thi tr thnh nn tng cho kinh t hc v m ca nn kinh t m.

L thuyt b ba bt kh thi khng nh rng: trong iu kin ngy nay, mt quc gia phi la chn vic hy sinh mt trong 3 mc tiu chnh sch v m trn ngha l phi la chn gia vic gim thiu s thay i t gi hoc iu hnh mt chnh sch tin t c lp n nh. N khng th c ng thi c hai.

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 1

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

1.1.4. Cc hnh thc kim sat vn: V phng din l thuyt, c hai hnh thc kim sot vn l kim sot vn trc tip (hay cn gi l kim sot mang tnh hnh chnh) v kim sot vn gin tip (da trn c s th trng.) - Kim sot vn trc tip l vic hn ch nhng giao dch vn, nhng khon thanh ton lin quan n giao dch vn v vic chuyn tin bng nhng qui nh mang tnh cht hnh chnh (nh t ra cc th tc k khai...). Vic Chnh ph dng li m room cho cc nh u t nc ngoi chnh l bin php kim sot vn mang tnh hnh chnh. - Kim sot vn gin tip hay cn gi l kim sat da trn c s th trng l vic hn ch nhng bin ng ca dng vn v nhng giao dch khc thng qua cc bin php th trng, ch yu l lm cho cc giao dch vn phi tn km nhiu chi ph hn, t hn ch (khng phi ngn cm) cc giao dch ny. Vic kim sot nh th c th xy ra di cc hnh thc khc nhau m in hnh nht l nh thu cao trn cc dng vn ngn hn, i lin vi vic min thu i vi cc dng vn mang tnh di hn. Trong hai bin php trn, cn phi hn ch n mc thp nht bin php kim sot mang tnh hnh chnh. Ngoi tr mt s ngnh ngh v lnh vc nhy cm, vic dng li ch trng m room (kim sot trc tip) ng lot cho cc lnh vc nh trong thi gian qua l iu m Chnh ph cn phi xem xt li bi n nh hng rt ln n ch trng thu ht vn hin nay. 1.1.5. Gi phi tr ca kim sot vn! C nhiu quan im lm tng rng nu nh p dng cc bin php kim sot vn gin tip th s khng phi tr gi. Trn thc t, gi l kim sot vn th cho d l p dng cc bin php kim sot vn nh th no cng phi tr mt gi nht nh. Ci gi chung nht chnh l s lm chm li cc c hi thu ht vn u t khi m cc quc gia ngy cng cnh tranh quyt lit thu ht dng vn ton cu. Cc dng vn nc ngoi vo Vit Nam bao gm cc ngun ch yu sau: vn u t trc tip nc ngoi (FDI), h tr pht trin chnh thc (ODA), vn u t gin tip (FII), kiu hi ca ngi Vit Nam sinh sng v lm vic nc ngoi, v cc ngun vn khc. 1.2. Cc ngun vn nc ngoi 1.2.1. u t trc tip nc ngai (FDI - Foreign direct investment) * Khi nim: - Theo qu tin t quc t IMF, FDI c nh ngha l mt khon u t vi nhng quan h lu di, theo mt t chc trong mt nn kinh t (nh u t trc tip) thu c li ch lu di t mt doanh nghip t ti mt nn kinh t khc. Mc ch ca nh u t trc tip l mun c nhiu nh hng trong vic qun l doanh nghip t ti nn kinh t khc . - Hi ngh Lin Hp Quc v TM v Pht trin UNCTAD cng a ra mt doanh nghip v FDI. Theo , lung vn FDI bao gm vn c cung cp (trc tip hoc thng
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 2

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

qua cc cng ty lin quan khc) bi nh u t trc tip nc ngoi cho cc doanh nghip FDI, hoc vn m nh u t trc tip nc ngoi nhn c t doanh nghip FDI. FDI gm c ba b phn: vn c phn, thu nhp ti u t v cc khon vay trong ni b cng ty. - Cc nh kinh t quc t nh ngha: u t trc tip nc ngoi l ngi s hu ti nc ny mua hoc kim sot mt thc th kinh t ca nc khc. l mt khon tin m nh u t tr cho mt thc th kinh t ca nc ngoi c nh hng quyt nh i vi thc th kinh t y hoc tng thm quyn kim sot trong thc th kinh t y. - Lut u t nc ngoi ti Vit Nam nm 1987 a ra khi nim: u t trc tip nc ngoi l vic t chc, c nhn nc ngoi a vo Vit Nam vn bng tin nc ngoi hoc bt k ti sn no c chnh ph Vit Nam chp thun hp tc kinh doanh trn c s hp ng hoc thnh lp x nghip lin doanh hoc doanh nghip 100% vn nc ngoi theo quy nh ca lut ny. - T nhng khi nim trn c th hiu mt cch khi qut v u t trc tip nc ngoi nh sau: u t trc tip nc ngoi FDI ti mt quc gia l vic nh u t mt nc khc a vn bng tin hoc bt k ti sn no vo quc gia c c quyn s hu v qun l hoc quyn kim sot mt thc th kinh t ti quc gia , vi mc tin ti a ho li ch ca mnh. Ti sn trong khi nim ny, theo thng l quc t, c th l ti sn hu hnh (my mc, thit b, quy trnh cng ngh, bt ng sn, cc loi hp ng v giy php c gi tr ), ti sn v hnh (quyn s hu tr tu, b quyt v kinh nghim qun l) hoc ti sn ti chnh (c phn, c phiu, tri phiu, giy ghi n). Nh vy FDI bao gi cng l mt dng quan h kinh t c nhn t nc ngoi. * c im ca ngun vn FDI: - C s dch chuyn t bn trong phm vi quc t v ch u t (php nhn, th nhn) trc tip tham gia vo hot ng s dng vn. - Qun l i tng u t. * Cc hnh thc ph bin FDI bao gm: Doanh nghip lin doanh, Doanh nghip 100% vn nc ngoi, hnh thc hp tc kinh doanh trn c s hp ng hp tc kinh doanh, u t theo hp ng BOT, u t thng qua m hnh cng ty m v Cng ty con (Holding company), hnh thc cng ty c phn, hnh thc chi nhnh cng ty nc ngoi, hnh thc cng ty hp danh, Hnh thc u t mua li v sp nhp (M&A) 1.2.2. H tr pht trin chnh thc ODA (Vn ODA) H tr pht trin chnh thc 'Official Development Assistance' vit tt l ODA bt u xut hin ti Vit Nam t thng 10/2003 sau khi Vit Nam chnh thc bnh thng ha quan h vi hp chng quc Hoa k v cc t chc tin t Quc t nh: Qu tin t Quc t (IMF), Ngn hng Th gii (WB), Ngn hng pht trin Chu (ADB) ..Vic bnh thng ha quan h ni trn ngay lp tc gip cho Vit nam khi thng ngun vn huy ng nc ngoi thng qua hnh thc ODA vi cng ng cc nh ti tr a phng v song phng nhm phc v c lc cho s nghip pht trin kinh t x hi, xa i gim ngho, tng cng nng lc th ch.
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 3

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Khi nim ODA c chnh ph Vit Nam s dng trong quy ch qun l v s dng ngun vn ODA ban hnh theo ngh nh s 17/2001/N-CP ngy 4/5/2001 ca Chnh Ph l : H tr pht trin chnh thc (ODA) l hot ng hp tc pht trin gia Nh nc v Chnh Ph Vit Nam vi nh ti tr bao gm:Chnh ph nc ngoi, cc t chc lin Chnh ph hoc lin quc gia. Hnh thc cung cp ODA bao gm: ODA khng hon li, ODA vay u i c yu t khng hon li t nht 25%.... Nh vy, ODA chnh l khon vay kt hp gia mt phn cho vay u i cng vi mt phn cho khng t nht phi l 25% trong tng vn vay. 1.2.3. u t gin tip nc ngoi (FII) * Khi nim: u t gin tip nc ngoi (FII): l cc khon vn huy ng t nc ngoi c thc hin bi cc nh ch ti chnh trung gian nh qu u t tham gia u t vo cc cng ty c phn hoc cha nim yt hoc cc doanh nghip nh nc ang c phn ha. * Li ch ca vic thu ht ngun vn FII Khc vi u t trc tip nc ngoi (FDI), nhng nh u t gin tip ch ng gp vn vo cc cng ty c phn thng qua th trng chng khon, m khng trc tip tham gia qun l iu hnh cc cng ty . Cc cng ty c thu qun l nhng qu u t c th cung cp dch v h tr cho cc cng ty c u t ny v mt qun tr doanh nghip v ti cu trc cng ty ni chung. Vic thu ht ngun vn FII mang li nhng li ch nh sau: - Cc doanh nghip trong nc c th tip cn vi ngun tit kim nc ngoi, tn dng ngun vn ny u t, gim bt p lc vn trong qu trnh m rng SXKD. - Gim chi ph vay vn v kt qu l u t s tip tc tng, doanh nghip ngy cng pht trin. - S h tr t vn ca cc cng ty qun l qu trong vic iu hnh doanh nghip, gip cng ty cng c mt qun tr doanh nghip vn vn cn rt non yu Vit Nam. - Khi mt quc gia m ca i vi ngun vn u t gin tip ny, th u t trong nc khng cn phi da hon ton vo ngun tit kim trong nc. Thay vo , c th tng thu nhp v tiu dng trong nc. * Cc hnh thc u t ca vn FII: + u t trc tip, do cc nh u t c nhn hoc t chc nc ngoi thnh lp qu u t nc ngoi v dnh mt phn u t vo th trng Vit Nam. H l nhng nh u t v nhng ngi qun l qu u t , v d nh u t ca Cng ty Temasek. Hin nay loi ny ch chim khong trn 1% trong tng lng vn u t gin tip vo Vit Nam. + u t gin tip thng qua cc qu ang hot ng ti Vit Nam, chng hn cc qu Vietnam Enterprise Investment Fund (VEIL), Vietnam Growth Fund (VGF), Vietnam Dragon Fund (VDF), Vietnam Opportunities Fund (VOF) Nhng nh qun l qu thng gii thiu, tip th Vit Nam vi cc nh u t c nhn v t chc nc ngoi thu ht u t. Nhng vn u t thng qua cc t chc sau y c th c xem l vn FII: cc qu u t i chng (Mutual Funds), qu hu tr (Pension Funds), qu u t y thc (Investment Trusts), cng ty qun l ti sn (Asset management company), qu u t mo him (Venture Fund hoc Hedge Fund), cc qu t thin, cc qu ti tr trng i hc
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 4

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Ti Vit Nam hin nay mi c s xut hin ca cc qu u t i chng, qu u t mo him Venture Fund v qu t thin.

CHNG II: KIM SOT VN TI VIT NAM

2.1. Quan im kim sot vn: Kim sot vn u t ang l vn gy nhiu tranh ci. Mt s quan im cho rng kim sot vn l i ngc vi tin trnh vic t do ha ti chnh, mt s li ng h quan im cho rng nn thc hin kim sot vn hn ch nhng tn tht cho nn kinh t. Tuy nhin, khi khng hong ti chnh vo nm 1997 ti Thi Lan xy ra, nguyn nhn bt ngun l vic rt vn t t cc nh u t nc ngoi v kt qu l Chnh ph Thi Lan phi th ni t gi, gy phn ng dy chuyn khp khu vc. Trc tnh hnh, vn kim sot vn c t ra cho nhiu quc gia, c bit nhng th trng nh v ang pht trin. V vy, nhn thy tm quan trng ca vn nn Vit Nam a ra nhng chnh sch v kim sot vn, c th l kim sot u vo, ra ca cc ngun u t trc tip (FDI), u t gin tip (FII) v ngun vn ODA, t c th gim thiu nhng tn tht xy ra cho nn kinh t, c bit khi th trng chng khon pht trin qu nng. Chnh sch kim sot vn c th hin r nt thng qua Ngh nh 160/2006/NCP ngy 28/12/2006 (Ngh nh v qun l ngoi hi). - Theo ngh nh ny, mi giao dch, thanh ton, nim yt hay qung co khc u phi thc hin bng n v tin t duy nht l ng Vit Nam. Cc c nhn, t chc ch c s dng ngoi hi trong cc giao dch vi ngn hng v cc t chc c php cung ng dch v ngoi hi. - i vi u t gin tip: Trng hp cc nh u t nc ngoi mun mua bn chng khon, cc giy t c gi khc v gp vn, mua c phn ti Vit Nam, phi m ti khon vn u t gin tip bng ng Vit Nam ti ngn hng, mi giao dch lin quan n hot ng u t gin tip phi thc hin thng qua ti khon vn u t gin tip bng ng Vit Nam. Nu c vn ngoi t phi bn ly ng Vit Nam u t, khi mun chuyn vn ra nc ngoi, nh u t nc ngoi c s dng ng Vit Nam trn ti khon mua ngoi t ti t chc tn dng c php v chuyn ra nc ngoi. - i vi u t trc tip: thc hin u t trc tip vo Vit Nam, doanh nghip c vn u t nc ngoi phi m mt ti khon vn u t trc tip bng ngoi t ti mt t chc tn dng c php, ng thi phi ng ti khon vn u t trc tip bng ngoi t m t chc tn dng trc v chuyn ton b s d trn ti khon ny sang ti khon mi. Doanh nghip c vn u t trc tip nc ngoi c chuyn ra nc ngoi vn iu l, vn u t trc tip, vn vay, li v chi ph vay nc ngoi cc ngun thu hp php c lin quan n hot ng u t trc tip nc ngoi ti Vit Nam thng qua ti khon vn u t trc tip bng ngoi t, c s dng ngun thu t hot ng u t trc tip bng ng Vit Nam mua ngoi t ti t chc tn dng c php chuyn ra nc ngoi
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 5

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

trong thi hn 30 ngy k t ngy mua c ngoi t thng qua ti khon vn u t trc tip bng ngoi t - ng thi cc t chc tn dng c trch nhim hng dn th tc m, ng ti khon vn u t gin tip bng ng Vit Nam, kim sot cc chng t p dng cho cc giao dch thu chi trn ti khon , bn ngoi t cho nh u t nc ngoi thu ng Vit Nam v gim st vic mua v chuyn tin ca h. Trng hp cn thit, Ngn hng nh nc s yu cu nh u t nc ngoi, doanh nghip c vn u t trc tip nc ngoi thc hin bo co tnh hnh c th. - i vi ngun vn ODA, Vit Nam xc nh thu ht vn ODA l mc tiu quan trng m bo cho tng trng v pht trin bnh vng. V vy, thit lp cc c ch phi hp gia t cng tc ODA ca Chnh ph v cc nh ti tr y mnh tin trnh hi ha ha th tc, ci cch hnh chnh, mnh tay hn trong cng tc chng tham nhng v hon thin khun kh php l v qun l vn ODA. T nhng quan im trn cho ta thy chnh sch kim sot vn ca Vit Nam hin nay kh thng thong, dng vn FDI, FII c khuyn khch ti a, lung vn huy ng ca Chnh ph theo hnh thc ODA khng hn ch. Quan im ny c th hin di cc hnh thc kim sot c th sau y: 2. 2 Qu trnh kim sot cc dng vn FDI, FII, ODA: 2.2.1 Kim sot vn u t trc tip (FDI): Thu ht FDI ca Vit Nam ng th 6 trn th gii; ring chu , Vit Nam ch ng sau Trung Quc, n . Dng chy ca ngun vn ny vo Vit Nam khng n nh, nm nhiu nm t, lc tri lc st do nhiu yu t, trong l thuc vo s quyt tm i mi v hi nhp kinh t th gii ca Vit Nam l quyt nh. Sut thi gian di t n nay c khong 11.000 d n c cp giy php, tng mc vn ng k trn 163 t USD nhng tng vn thc hin t ch khong 35%, cha k s d n b rt giy php hoc ngh rt giy php.
Tl 1 % 00 9 0% 8 0% 7 0% 6 0% 5 0% 4 0% 3 0% 2 0% 1 0% 0%
9 5 9 6 9 7 9 8 9 9 0 0 0 1 0 2 0 3 0 4 0 5 0 6 0 7 0 8 1 9 1 9 1 9 1 9 2 0 2 0 2 0 2 0 2 0 2 0 19 20 20 20
V ng i N n o N V N n N V F I n D

T trng vn FDI trong tng vn TX qua cc nm H

N m

Ngun: Tng cc thng k Trong thp nin 80 v u thp nin 90:

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 6

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Trc khi nc ta tin hnh i mi, ngun vn FDI khng chy vo Vit Nam. Ch sau khi c Lut u t nc ngoi ban hnh ngy 09/01/1988, th ngun vn FDI mi bt u tm n. Giai on ny dng FDI vo Vit Nam cn nh v khng gii ngn c. Trong khong thi gian 1991-1996: y l giai on FDI ng mt vai tr quan trng trong vic ti tr cho s thiu ht trong ti khon vng lai ca Vit Nam v c nhng ng gp cho cn cn thanh ton quc t ca Vit Nam. Tng vn FDI tng t nh im vo nm 1996 vi tng vn ng k ln n 10.164,1 t -la M. S tng mnh m ca FDI ny l do nhiu nguyn nhn: Cc nh u t nc ngoi b thu ht bi tim nng ca mt nn kinh t ang trong thi k chuyn i vi mt th trng phn ln cn cha c khai thc. c bit, vo thng 7 nm 1995, nc ta c 3 s kin quan trng cng din ra. l: Vit Nam gia nhp ASEAN, k hip inh khung v hp tc kinh t vi EU v bnh thng ha quan h vi M. Vic thc y m rng quan h ngoi giao ca Vit Nam em n kt qu FDI tng vc bc nm 1996. Trong giai on 1997-1999: Vit Nam tri qua mt giai on tt dc ca ngun FDI ng k, c th l 49% nm 1997, 16% nm 1998 v 59% nm 1999, mt phn l do khng hong ti chnh chu . T cc nh u t nc ngoi nhn ra rng cc d kin v nhu cu ca th trng b thi phng. Cc bc ro cn cho vic kinh doanh cng tr nn r rng hn. Giai on 2000-2002: Trc tnh hnh FDI vo Vit Nam lin tc suy gim, nh nc tip tc i mi c ch, chnh sch to iu kin thun li cho vic thu ht v trin khai FDI. Chnh ph ban hnh mt lot cc vn bn thu ht u t nh: Ngh nh 12/CP ngy 18/2/1997 quy nh chi tit thi hnh lut u t nc ngoi ti Vit Nam nm 1996; Ngh nh 10/CP/1998 ngy 23/11/1998 v mt s bin php khuyn khch v m bo hot ng FDI ti Vit Nam km theo danh mc cc lnh vc, a bn khuyn khch v c bit khuyn khch u t; Ngh nh 62/1998/N-CP ngy 15/8/1998 v u t theo hp ng BOT BTO BT p dng i vi hot ng FDI Kt qu l gi tr FDI ng k tng tr li vo nm 2000 vi mc 25,8% v 2001 vi mc 22,6%, nhng vn cha c hai phn ba so vi nm 1996. Nm 2002, FDI ng k li gim xung cn khong 1,4 t -la M, t khong 54,5% ca mc nm 2001. C rt nhiu nguyn nhn lm FDI gim xung. Trong ch yu l do s xung dc ca nn kinh t ton cu theo sau s tan v ca bong bng cng ngh cao ti M cng vi khng hong ko di ti Nht bn nh hng nghim trng n cc nc chu . Giai on 2003 n nay: Sau khi k hip nh thng mi Vit M BTA cui nm 2001 v gia nhp AFTA nm 2003, ngun vn FDI vo Vit Nam phc hi v tng tr li, d chm nhng u; vn thc hin cng c tng theo. Bn cnh , Vit Nam k kt Hip nh thng mi vi Hoa K, Hip nh t do, xc tin v bo h u t Vit - Nht. Cc hip nh ny l nhng cam kt theo ng thng
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 7

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

l quc t trong vic bo v quyn v li ch hp php ca nh u t. Mi hip nh cao n mt kha cnh. Chng hn, Hip nh t do, xc tin v bo h u t Vit - Nht ch nhiu n vic bo h ti sn ca cc nh u t Nht Bn ti Vit Nam. Ngay trong khi nim v u t ca Hip nh, yu t bo h ti sn cho nh u t Nht Bn c th hin rt r. y l mt hip nh c li rt nhiu cho cc nh u t Nht Bn khi cc nh u t Nht Bn u t ngy cng ln lng ti sn vo Vit Nam. Ngy 12/12/2005 Chnh ph ban hnh ng thi Lut u t v Lut Doanh nghip. Hai lut ny ra i to ra nhiu c ch thong hn cho nh u t nc ngoi. Lut u t Vit Nam khng nh Nh nc Vit Nam bo h quyn ca nh u t nc ngoi v c c ch khuyn khch nh u t nc ngoi u t vn, ti sn v cc khon thu nhp hp php khc vo Vit Nam c s tn trng ch quyn, ph hp vi php lut, bnh ng v i bn cng c li. Nh u t c quyn la chn ln v hnh thc, a bn lnh vc quy m v thi hn u t (c th ln ti 70 nm). Theo Lut u t nm 2005, hnh thc u t c trn m rng thm v a dng hn, mt trong nhng hnh thc l hnh thc sp nhp v mua li (M&A). Ngai ra, vn bo h quyn s hu tr tu cho nh u t nc ngoi c a vo Lut u t nm 2005; l yu t tng cng an ninh trn lnh vc s hu tr tu. Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh, l ch quc gia, Nh nc trng mua, trng dng ti sn ca nh u t th nh u t c thanh ton hoc bi thng theo gi th trng ti thi im cng b vic trng mua, trng dng (iu 6 Lut u t 2005)... Kt qu l nm 2006 ngun vn FDI tng ln rt cao. V c bit, sau mt lot s kin: Cui nm 2006, Vit Nam t chc thnh cng hi ngh APEC 14; M trao PNTR; v ngy 11/01/2007, Vit Nam chnh thc gia nhp WTO. T , cc nh u t nc ngoi hng n Vit Nam nhiu hn, th hin c th qua con s FDI tng t bin nm 2007 l 20,3 t USD.. n nm 2008, tng vn FDI vao Vit Nam a at 64 t USD, vt xa con s 20,3 ti USD cua ca nm 2007. Ngun vn FDI nm nay cn c s chuyn bin tch cc v cht. C th, quy m vn u t trung bnh cho mt d n tng mnh v t mc cao nht t trc ti nay vi khong 68 triu USD/d n. c bit, dng vn ny chy vo nhng lnh vc quan trng ca nn kinh t nh cng nghip lc du, luyn kim, bt ng sn, cng bin, khu cng ngh cao... Qua nhng phn tch trn, ta c th nhn thy, t khi bt u m ca Vit Nam lun tch cc m rng ca hi nhp kinh t quc t. Song song vi qu trnh ta cng lun y mnh ku gi thu ht FDI, th hin qua vic Chnh ph ban hnh cc vn bn php lut ngy cnh thng thong. Tuy nhin nh gi hiu qu s dng ngun vn ny nh th no, nhm i vo phn tch t l vn thc hin so vi mc vn cam kt.

* T l vn FDI gii ngn so vi mc vn ng k:

[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 8

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam Nm S DA Tng s vn ng k Tng s vn thc hin (triu USD)

Thc hin: Nhm 2 T l gii ngn (%)

12,004.0 4,100.1 34 21,347.8 8,030.0 38 64,000.0 11,500.0 18 Ngun: Tng cc thng k Nhn vo bng s liu ta thy tng s vn ng k tng mnh qua cc nm. Nu nh nm 2006 s vn ng k l 12 t USD, th n nm 2008 tng ln 64 t USD (gp 5 ln). Tuy nhin mc gii ngn ngun vn ny cn rt thp so vi vn ng k. C th t l gii ngn nm 2006 ch t 34%, n nm 2008 ch cn 18%. Vic gii ngn vn FDI cn thp c th k n nhng nguyn nhn sau: - Mi trng kinh t v m Vit Nam ang c nhiu vn nh lm pht cao, hn na h nhn thy Vit Nam cha khc phc c nhng hn ch c hu v th ch, lut l, tnh d bo ca lut l... - S yu km v quy hoch, h tng, ng i th thiu, in yu, thiu nhn lc cht lng cao v s chm ch trong s gii quyt cng vic... in hnh nh khu vc Ci Mp Th Vi c ba cng ang thi cng, nhng khng c ng vo. ng vo khng c th d n khng th thc hin vic thi cng in, nc v nhng cng trnh thnh phn khc - Cng tc quy hoch li c nhng bt hp l, nht l quy hoch ngnh cn nng v bo h sn xut trong nc Ch n khi no khc phc c nhng hn ch ny th lng FDI gii ngn mi tt hn c. Bn cnh , mc d nhn c u i ln song cc doanh nghip FDI thng tm cch "l" i cc iu khon cam kt vi a phng v kinh t, x hi v mi trng. Nghin cu ca CIEM ch r, ng gp ca ch doanh nghip FDI cho bo him x hi, bo him y t v cng on khng h vt tri hn so vi cc doanh nghip trong nc, thm ch c nm cn thp hn. Ch c 10% s doanh nghip ny dnh s u t thch ng cho pht trin bn vng ngun nhn lc. ng lo ngi nht l vn mi trng, c ti 80% doanh nghip FDI khng u t trang thit b x l nhim mi trng, 60 - 81% doanh nghip khng chu chi cho hot ng bo v mi trng hng nm. n nay, mi ch c 28 KCN c nh my x l nc thi tp trung; khong 20 KCN khc ang xy dng hoc chun b u t. S ng cn li cha xy dng do nhiu nguyn nhn nh nng lc ti chnh hn ch, thc tun th lut bo v mi trng khng cao nhim sng Th Vi nh l mt in hnh ca s pht trin KCN. * Kh nng hp th vn FDI ca nn kinh t: - Thc t cho thy vn FDI tp trung ch yu vo cc ngnh sn xut, kinh doanh bt ng sn v cc ngnh dch v nh ngn hng, bo him, du lch y l nhng ngnh yu cu cao v trnh , trong khi ngun cung lao ng c th p ng c cn rt hn ch. Thc trng ny khin nhiu d n qui m ln b chm tin thc hin. V vy, nu khng c chnh sch kinh t hp l trong vic khuyn khch dch chuyn lao ng c tay ngh th v th ca Vit Nam di con mt nh u t nc ngoi rt d b nh hng. - Bn cnh khi doanh nghip FDI cng chnh l khi c kim ngch nhp khu rt ln v l mt trong nhng nhm doanh nghip ng gp tch cc vo con s nhp siu tng rt cao trong nm nay. Gi tr xut khu ca cc doanh nghip FDI nm 2008 t
[

2006 2007 2008

987 1,544 1,171

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 9

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

24,465 t USD, chim khong 40% tng kim ngch xut khu c nc, nhng khi doanh nghip ny cng nhp khu ti 28,458 t USD. Tng nhp siu xp x 4 t USD ca khi ny chim gn 1/4 thm ht thng mi ca Vit Nam nm 2008. - V vn chuyn giao cng ngh, trong 20 nm thu ht u t nc ngoi, theo B K hoch v u t, s hp ng chuyn giao cng ngh nc ngoi ti Vit Nam ch mi c k kt khong 10 hp ng trong s khong 9.000 d n u t vo Vit Nam. Nhiu b quyt cng ngh bn Vit Nam vn cha lm ch c. iu ny c ngha l Vit Nam vn cn ph thuc vo cng ngh nc ngoi, nng lc ni sinh ca cng ngh cha c kin to v pht huy. Theo bo co ca B K hoch v u t, dn u danh sch cc nh u t nc ngoi vo Vit Nam l cc doanh nghip chu nh: Malaysia vi 14,8 t USD (26%), i Loan vi 8,6 t USD (18,6%), Nht Bn: 7,3 t USD (15,7%), sau l Brunei, Singapore trong khi cc doanh nghip M ch chim 1,4 t USD (3%). iu phn nh mt thc t l chng ta mi ch tip cn c vi cc cng ngh trung bnh hoc trn trung bnh ca cc nc trong khu vc. - Th trng vn Vit Nam cn giai on pht trin s khai, ci cch doanh nghip nh nc chm chp l nguyn nhn dn ti nhng ri ro ln cho h thng ngn hng. Bn cnh , s yu km v c s h tng ca th trng ti chnh (h thng thng tin, thanh ton, tnh minh bch, khun kh php l...) cng l nhng tr ngi khng nh trong vic thu ht vn u t nc ngoi vo th trng ny. "Vit Nam cn mt h thng ngn hng c kh nng chng chi trc cc dng vn ln vo"-ng Alain Cany, Gim c iu hnh Ngn hng HSBC Vit Nam bnh lun. Mt vn ln v mang tnh h thng t ra i vi th trng ti chnh Vit Nam l kh nng t v ca th trng trc xu hng cc dng vn ang tr nn ngy cng linh hot hn. "Cng ngh hin i ang cho php hng t USD c chuyn vo hoc ra khi th trng ch vi mt c nhp chut"-ng Michael Smith, Tng gim c HSBC khu vc Chu - Thi Bnh Dng cnh bo. V theo ng ny, th y l thch thc "khng ch ring i vi Vit Nam m cn i vi hu ht cc nn kinh t chu ". chnh l thch thc v vic xy dng mt h thng ti chnh lnh mnh c th chu ng c nhng giao ng khng th trnh khi ca cc dng vn. - Trong thi gian gn y, mt lot cc v nh cng trong cc doanh nghip c vn u t nc ngoi do ch tr cng thiu tho ng khi tnh hnh gi c sinh hot tng ln nhanh chng lm gim thu nhp thc t ca cng nhn, lm tng tnh cht bn cng ca ngi lao ng. iu ny, cho thy tnh cht phc tp ca an ninh v vic lm cho ngi lao ng Vit Nam nu gii ch khng p ng tho ng quyn li chnh ng ca h. y l yu t va ngm ngm, va cng khai phn nh mu thun gia t bn v lao ng trong iu kin hin i. S yu km ca t chc cng on, s km hiu bit ca ngi lao ng v c ch qun l hiu qu khng cao gn nh ang tip sc thm cho quyn lc v tnh c quyn ca nh u t nc ngoi trc yu cu cao v vic lm v thu nhp ca ngi lao ng Vit Nam. 2.2.2 Kim sot vn u t gin tip (FII):

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 10

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Khi th trng chng khon Vit Nam pht trin qu nng, Ngn hnh nh nc Vit Nam a ra nhng xut v cc gii php cp bch kim sot u t gin tip nuc ngoi. Tuy nhin, theo kin ch o ca Th tng Chnh ph: Chng ta vn ang giai an u t thu ht vn, do khng th t vn khng ch ln hng u m phi qun l theo hng to mi trng thun li cho ngun vn ny chy vo ng mch, ng ch, ng ni. l cng vic rt quan trng v cp bch hin nay. Quan im ny xut pht t nhu cu vn cn thit cho s pht trin kinh t Vit Nam trong giai on cng nghip ha, hin i ha t nc, ng thi nhn thy c c hi v tm quan trng ca ngun vn FII. 2.2.2.1. Vai tr ca vn FII: - Vn u t gin tip khi vo Vit Nam s to ng lc hp dn i vi cc nh u t trong nc. Thc t cho thy, khi cc nh u t nc ngoi mua rng qua cc phin giao dch trn TTCK s to ra lc ht i vi nh u t trong nc, l h s vn nhiu hn vo TTCK v kt qu l tng s vn u t trn th trng s tng ln - Vic tham gia ca cc nh u t gin tip s c tc ng mnh m n th trng ti chnh, gip cho th trng ti chnh minh bch v hot ng hiu qu hn, xc lp gi tr th trng ca cc c phiu nim yt mt cch chuyn nghip, gim thiu nhng dao ng phi th trng v gp phn gii quyt mt cch c bn cc mi quan h kinh t (vn, cng ngh, qun l). ng thi khi FII gia tng s lm cho th trng chng khon Vit Nam tr nn si dng hn, khc phc c s thiu ht, trng vng v trm lng. Bn cnh s gia tng dng FII s gp phn pht trin cc nh ch v dch v ti chnh chng khon, cc dch v t vn, bo him, k tan, kim tan - Vn FII thng rt vo cc DN do ngi VN nm quyn chi phi v qun l, gip DN trong nc tng trng nhanh v nng cao nng lc cnh tranh, tin ti vic hnh thnh cc tp on a quc gia mang thng hiu VN. Thc t, c nhiu in hnh thnh cng theo m hnh ny, qua con ng pht hnh c phiu ra cng chng v nim yt trn TTCK nh: Vinamilk, Bo Minh, Kinh , ACB, Sacombank... - Tng cng c hi v a dng ha phng thc u t, ci thin cht lng ngun nhn lc v thu nhp ca ng o ngi dn. Thng qua qu trnh tham gia ca nh u t gin tip, cc nh u t trong nc v ngi dn s c dp c xt, rn luyn v bi dng kin thc, kinh nghim, k nng, bn lnh u t, nng cao trnh bn thn ni ring, cht lng ngun nhn lc ni chung ph hp yu cu v iu kin kinh doanh th trng hin i. - Nng cao nng lc v hiu qu qun l doanh nghip v Nh nc theo cc nguyn tc v yu cu kinh t th trng, hi nhp quc t. C th vic qun l v qun tr doanh nghip pht hnh chng khan s c thc hin nghim tc, hiu qu hn v bo co ti chnh v minh bch ha thng tin, h thng lut php lin quan n u t gin tip s phi c han thin, kin ton. ng thi nh nc s a dng ha cc cng c v thc hin hiu qu vic qun l ca mnh theo cc mc tiu la chn thch hp. thy r hn hiu qu ca vic thu ht vn u t gin tip ti Vit Nam, l gi tr vn FII vo Vit Nam c xu hng tng nhanh, c bit sau khi Vit Nam gia nhp WTO. Nu nh nm 2006 dng vn FII vo Vit Nam ch khong trn 1 t USD th n cui nm
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 11

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

2007 dng vn ny tng ng k khong 5-7 t USD, iu ny th hin r nt qua din bin trn th trng chng khan, y l giai an TTCK Vit Nam rt si ng vi s lng cc nh u t nc ngai tham gia rt ng. Tuy nhin n nm 2008 di tc ng ca khng han th gii, vn FII vo Vit Nam st gim ng k khong 4 t USD. Theo d bo ca cc chuyn gia nm 2009 thu ht vn FII cng tr nn kh khn, thm ch vn FII s ngng chy vo Vit Nam. Bn cnh nhng chnh sch khuyn khch trong vic thu ht vn FII, ngun vn ny cng gp mt s hn ch 2.2.2.2 Nhng hn ch: -Hn ch v danh mc u t: Theo quyt nh s 260/2002 ca B K hoch v u t ban hnh ngy 10/05/2002 ghi r cc doanh nghip thuc nhng lnh vc nh kinh doanh dch v khch sn, nh hng, vn ti ng b, ng ng, sn xut thit b vin thng, sn xut cc dch v t vn phn mm my tnh (35 ngnh ngh) mi c bn c phn cho nh u t nc ngoi. Trong khi , c nhiu ngnh ngh i hi cng ngh cao, vn ca nc ngoi c iu kin thnh lp v pht trin doanh nghip nhng cha c php gi vn t bn ngoi, chng hn nh ngnh qun l n, ti sn, bt ng sn, dch v nh gi doanh nghip, nh mc tn nhim, t vn kin trc th, pht trin c s h tng - Hn ch v mc thu: Theo qui nh v lut thu, th mc thu sut i vi i vi hat ng mua bn, chuyn nhng chng khon l 0,1%/doanh thu chu thu, iu ny cn mt s hn ch d nh u t nc ngoi li hay l vn phi np thu trn mc chuyn nhng, trong khi gi tr u t nc ngoi rt cao, v vy tng s thu phi np tng i nhiu. ng thi trong cu trc thu c s phn bit gia ngi Vit Nam v ngi nc ngoi, c th: + Mc thu 1% i vi ngi Vit Nam c thu nhp t 5 tr./thng tr ln v ngi nc ngai l 8 tr./thng tr ln; + Mc thu nhp p dng thu sut 40% i vi ngi Vit Nam c thu nhp trn 40 tr./thng, ngi nc ngai thu nhp trn 80 tr./thng. Quy nh ny khng ph hp vi thng l quc t, to ra s bt bnh ng trong ngha v np thu cng nh mi trng kinh doanh trc yu cu hi nhp kinh t quc t. - Bn cnh vic qui nh v t l s hu vn c phn i vi nh u t nc ngai vn cn nhiu hn ch, trc khi Quyt nh s 55/2009/Q-TTg c hiu lc th t l s hu c phn ti a ca nh u t nc ngoi l 30%. Trong khi , khi TTCK Vit Nam pht trin mnh m (giai an 2006-2007), nh u t nc ngai rt mong i vo vic m room ca Chnh ph h gia tng t l s hu i vi nhng doanh nghip m h mun u t. n 15/04/2009 khi Quyt nh s 55/2009 c ban hnh cho php nh u t nc ngai c nm gi ti a 49% tng s c ca cng ty c phn i chng (tr mt s ngnh nh ngn hng, nng lng th t l vn l 30%). Tuy nhin y l khan thi gian TTCK Vit Nam ang i xung, vic thu ht ngun vn u t nc ngai khng cn mnh m nh trc, y l mt trong nhng hn ch v chnh sch thu ht vn ca nc ta. 2.2.3 Kim sot vn ODA: Nh thnh cng ca ng li i mi v chnh sch i ngoi rng m, a dng ha, a phng ha ca ng v Nh nc, nc ta vn ng, thu ht c mt lng ng k vn ODA phc v s nghip pht trin kinh t - x hi. T nm 1993 n nay, cam
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 12

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

kt ODA nm sau cao hn nm trc, ngun vn ODA c s dng xy dng kt cu h tng kinh t - x hi, gii quyt cc vn x hi nh xa i, gim ngho, pht trin y t, gio dc v khoa hc, cng ngh, bo v mi trng, ci cch hnh chnh, lut php. Cng tc qun l nh nc v ODA c tng cng v tng bc i vo n np, tuy nhin vn cn mt s hn ch trong cng tc qun l v s dng ngun vn ny. V vy, vn kim sot ngun vn ODA c xem l vn quan trng trong vic nng cao uy tn ca Vit Nam trc th gii, ng thi gia tng hiu qu s dng vn ODA. kim sot vn ODA, trc ht phi xc nh c i tng s dng mt cch hp l u vo, ng thi nng cao tnh minh bch thng tin, hiu qu s dng u ra. 2.2.3.1 i tng s dng vn ODA: - Cn c vo nhu cu vn u t v nh hng pht trin theo ngnh, lnh vc v vng lnh th ra trong cc chin lc, k hoch pht trin kinh t - x hi. Chnh ph Vit Nam a ra nh hng chin lc, chnh sch v nhng lnh vc u tin s dng vn ODA cho tng thi k. Trong 5 lnh vc u tin thu ht v s dng ODA trong thi k 5 nm 2006-2010 bao gm: + Pht trin nng nghip v nng thn + Xy dng h tng kinh t theo hng hin i + Xy dng kt cu h tng x hi (y t, gio dc v o to, dn s) + Bo v mi trng v ti nguyn thin nhin + Tng cng nng lc th ch v pht trin ngun nhn lc, chuyn giao cng ngh, nng cao nng lc nghin cu v trin khai - C th, ngun vn ODA s tp trung vo u t xy dng cc c s h tng qui m ln cc th ln nh H Ni, TP H Ch Minh, cc tuyn giao thng ni cc vng Bc Nam, hai hnh lang mt vnh ai kinh t, trc giao thng ng Ty, giao thng vng ng bng sng Cu Long. y l c s cho qu trnh tng trng nhanh v xa i gim ngho Vit Nam - ng thi Chnh ph giao B K hoch v u t r sot v bo m vn i ng cho cc chng trnh d n ODA, sa i cch giao ch tiu k hoch vn i ng p dng trong k hoch nhm bo m cc B, c quan v tnh, thnh ph linh hot phn b vn i ng cho cc chng trnh, d n ODA theo ng tin thc hin tha thun vi nh ti tr. - Bn cnh , nh nc p dng chnh sch thu u i i vi d n ODA c th: + i vi nhng d n ODA vin tr khng hon li c min hon ton cc khon thu gin thu (gm thu nhp khu, thu GTGT, thu TTB), v c hon li s
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 13

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

thu GTGT tr khi trc tip mua hng ha, dch v chu thu GTGT ti VN thc hin d n + i vi thu trc thu th vic min thu c thc hin trn c s qui nh ti hip nh v vin tr khng hon li cn c theo iu kin, tnh cht, c im ca tng d n ODA vin tr khng hon li m Chnh ph Vit Nam s cam kt vi nh ti tr vic min thu trc thu ti hip nh + Chuyn gia nc ngoi lm vic cho cc d n ODA nu c B k hoch v u t cp giy xc nhn l chuyn gia nc ngoi thc hin cc chng trnh, d n ODA th s c hng u i v thu, ph nh: min thu NK, thu TTB, thu GTGT, l ph trc b v thu thu nhp c nhn theo qui nh ti phn I Thng t s 52/2000/TT-BTC ngy 05/06/2000 ca B ti chnh. T ch trng, nh hng kim sot ngun vn ODA mt cch ng n cng vi k hoch pht trin kinh t c nh gi l ng tin cy v bn vng v mt ti chnh, ng thi c m bo bng nhng bin php thc hin thit thc. V th, Vit Nam cng to nim tin cho cc nh ti tr c th l ngun vn ODA c cam kt, k kt v gii ngn tng dn qua cc nm:
BIU CAM KT, K KT, GII NGN T 1993 - 2008

6000

5000

Triu USD

4000 C kt am 3000 K kt G ngn ii 2000

Ngun: Tng cc thng k

Cng vi vic N m kim sot ngun vn ODA u vo l vic nng cao tnh minh bch thng tin v hiu qu s dng vn ODA u ra.
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2005 2006 2007

1000

2.2.3.2 Cng tc chng tham nhng trong vic s dng ngun vn ODA:
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

2008

1993

2004

Trang 14

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

- Chnh ph ch o B ti chnh a ra cc vn bn cn thit tinh gin ha cc quy trnh, th tc kim sot chi, thanh ton khi lng hon thnh, th tc gii ngn vn ODA, r sot cc nh mc chi tiu ca cc Ban Qun l d n - ng thi nhm pht huy vai tr ca bo ch trong phng chng tham nhng, Th tng chnh ph k ban hnh quy ch v pht ngn v cung cp thng tin cho bo ch, trong yu cu cc c quan, n v phi to iu kin cc c quan ngn lun tip cn y chnh xc ngun thng tin chnh thng v hot ng ca cc c quan nh nc. - Bn cnh vic pht huy ni lc, Vit Nam cng tng cng m rng hp tc vi cc nc nh Innxia, Lo trong cng tc phng chng tham nhng, k tha thun a phng v phng chng tham nhng gm 8 nc ASEAN, qua khng nh quyt tm ca Vit Nam i vi cng tc ny. khng nh quyt tm phng chng tham nhng. Ln u tin, Th tng Vit Nam xut hin v i thoi trc tip vi cc nh ti tr vi mt cam kt r rng, Vit Nam s y mnh ci cch hnh chnh, phng chng tham nhng, m bo cc ngun vn u t ni chung trong vn ODA c qun l v s dng hiu qu. Thng ip ny c th hin bng hnh ng thc t khi Vit Nam gi n Hi ngh t vn cc nh ti tr bn bo co chi tit v v vic PMU 18 v nhng kt qu x l ca v n gy nhiu quan ngi cho cc nh ti tr trong thi gian qua v gn y nht l v PCI. Qua v vic PCI c hai nc (Vit Nam v Nht Bn) p dng cc bin php nh thit lp ng dy nng, cng khai thng tin u thu, mi bn th ba cng nh gi thu v tng cng gim st kim tra i vi qu trnh u thu. Bn th ba phi l n v c chuyn mn cao trong cc c ch, ch u thu thc hin cc hp ng u thu quc t. Vic kim sot dng vn ODA c minh chng c th i d n c k kt gia Tng cng ty u t pht trin ng cao tc Vit Nam (B giao thng vn ti) vi nh thu Nippon Koei (Nht Bn) v Cng ty c phn t vn giao thng vn ti pha Nam v dch v t vn, gim st xy dng ng cao tc TP.HCM-Long Thnh-Du Giy vi tng gi tr trung thu khon 18 triu USD. Cc bc tin hnh gi thu ny s tun th nghim ngt cc bin php cn thit theo quy nh ca y ban Hn hp Vit Nam Nht Bn v phng chng tham nhng lin quan n ODA Nht Bn a ra nhm phng chng tham nhng trong cc d n s dng vn ODA t Nht, trong Vit Nam s tng cng tnh minh bch trong qu trnh chn thu v pha Nht cam kt y mnh hot ng gim st. C th: + Vit Nam s nng cao nng lc cho c quan thc hin d n v cng tc u thu v qun l hp ng trong d n ODA, cng vi y nhanh vic p dng h thng u thu in t t nm 2009 n 2015.

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 15

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

+ Vit Nam s cng b thng tin lin quan n mua sm cng, thng tin cn c cng b gm tn, quc tch v gi cho thu ca cc n v, doanh nghip trng thu, cc nh thu ginh c hp ng v gi tr hp ng. Qu trnh kim sot vn t c nhng mc tiu nht nh nhng bn cnh l ci gi phi tr cho vic kim sot vn khng phi t. 2.3 Mc tiu t c v ci gi phi tr cho vic kim sot vn: 2.3.1 Mc tiu t c: T nhng quan im, chnh sch ca Chnh ph Vit Nam v vic thu ht ngun vn u t t c mt s kt qu sau: - Tng vn u t ca ton x hi tng dn qua cc nm, trong c s ng gp ng k t ngun vn u t nc ngoi. Gi tr vn u t ti Vit Nam qua cc nm
Chia ra Tng s Khu vc c vn Kinh t Nh nc Kinh t ngoi nh nc u t nc ngoi

Gi thc t 2006 2007 2008

404712 461900 637300

T ng 185102 200000 184400

154006 187800 263000

65604 74100 189900

Ngun: Tng cc thng k - To khng kh si ng cho th trng chng khon (TTCK) Vit Nam vn cn non tr. l gip cc doanh nghip Vit Nam c iu kin thu ht c nhiu ngun vn u t m rng sn xut kinh doanh, ng thi kch thch s hng phn t cc nh u t trong nc; - Bn cnh vic hp th vn l vic tip thu kinh nghim, k thut t cc chuyn gia nc ngai tng bc hon thin c ch chnh sch, php lut nh nc v cc chnh sch u t, ng thi to iu kin th trng ti chnh Vit Nam pht trin theo hng a dng v chuyn su hn v bo v s n nh v ti chnh v tin t. - i vi ngun vn ODA, vi chnh sch phn cp thi gian qua m rng c i tng tham gia qun l, gim cc ro cn trong vic ra quyt nh hot ng kinh t - x hi quan trng a phng. a phng cng d dng tip cn cc dch v do b, ngnh cung cp hn, ng thi iu phi hiu qu hn cc chng trnh quc gia, tnh, huyn, to c hi tt hn cho ngi dn tham gia quyt nh, t gp phn ci thin c phc li kinh t, x hi. 2.3.2. Chi ph phi tr cho vic kim sot vn:
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 16

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

- Ci gi chung nht cho vic kim sot vn chnh l s lm chm li cc c hi thu ht vn u t khi m cc quc gia ngy cng cnh tranh quyt lit thu ht dng vn ton cu ng thi nh hng n tm l v chin lc ca cc nh u t nc ngoi - Kim sot vn lm chi ph giao dch vn tng cao (tnh trn tng qui m d n). Theo nhiu kho st, chi ph giao dch ti Trung Quc l 1,2%, Vit Nam l 2%, Hong Kong ch 0,013%. - Vic thu ht t ngun vn u t gin tip, trong khi kh nng hp th ngun vn ny cn hn ch, t gy kh khn trong vic thc thi chnh sch tin t. C th trong thi gian qua NHNN phi a ng ni t ra thu ht ngai t vo bnh n t gi, kt qu l gia tng t l lm pht v lm gim t l d tr ngai hi ca quc gia. - Vi chnh sch ku gi, u i u t dn n tnh trng khai thc trit ngun ti nguyn quc gia, gy mt cn bng trong ngnh ngh, lnh vc (nhiu sn Golf c hnh thnh, trong khi t l t sn xut nng nghip ngy b thu hp) t gy ra nhng h qu nh: tht nghip, v c bit l tnh trng nhim mi trng ngy cng trm trng (in hnh l bt ngt Vedan). - Vic khng hn ch ngun vn ODA lm cho t l n nc ngai ca Vit Nam ngy cng tng v cng vi tnh trng tht that lng ph ngun vn ny lm gim uy tn ca Vit Nam trn trng quc t (c bit l Nht Bn). 2.4 Cc bin php kim sot qu trnh o ngc dng vn quc t: Nh chng ta bit, dng vn u t nc ngoi ng vai tr quan trng i vi nn kinh t th gii ni chung v kinh t Vit Nam ni ring. Trong khi u t trc tip nc ngoi ng vai tr trc tip thc y sn xut th u t gin tip li c tc dng kch thch s pht trin ca th trng ti chnh, to iu kin cho cc doanh nghip d dng tip cn vi cc ngun vn. Tuy nhin, bn cnh nhng tc ng tch cc s hin din ca cc nh u t nc ngoi cng khin cc nh qun l lo ngi khng t, c bit l dng vn u t gin tip (FII) v nhng l do sau: - S di chuyn qu mc dng vn FII vo mt quc gia s a nn kinh t vo tnh trng pht trin nng v khng hong xy ra khi nn kinh t gp phi nhng c s t bn trong cng nh bn ngoi - S di chuyn qu mc ca dng vn FII vo mt quc gia cng khin cho h thng ti chnh trong nc d b tn thng. - Tnh d o ngc ca dng vn FII gy tc ng xu n nn kinh t Chnh v nhng vn trn, vic kim sot s o ngc dng vn quc t (c th l dng vn FII) l vn Chnh ph Vit Nam rt quan tm, c bit trong giai on khng hong ti chnh. Sau y l mt s bin php cn thit trong giai on hin nay 2.4.1 Xy dng h thng thng k v cung cp thng tin y , chnh xc v lng chng cc nh u t nc ngoi ang nm gi, t l nm gi trong tng s chng khon pht
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 17

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

hnh, t phn tch, d bo xu hng bin ng v nhng nh hng c th to ra t ng thi mua, bn chng khon ca cc nh u t nc ngoi; 2.4.2 Thc hin ch bo co tnh hnh hot ng mua, bn chng khon ca cc nh u t nc ngoi. Theo t chc c nhn nc ngoi khi mua, bn chng khon phi ng k m s giao dch vi Trung tm giao dch chng khon. Vic chuyn ngoi t vo v ra khi Vit Nam phi tun th quy nh v qun l ngoI hi ca php lut Vit Nam 2.4.3 Xy dng chin lc thu ht vn FII nm trong tng th chin lc thu ht v s dng vn ca quc gia, cn d tnh c nhu cu vn FII ca nn kinh t v t l hp l ca ngun vn ny trong tng th vn u t, sao cho vn FII pht huy tc dng tch cc nht n s pht trin kinh t - x hi; 2.4.4 Tng cng phi hp cht ch gia cc c quan ngn hng ti chnh chng khon trong vic qun l dng vn FII. Nng cao sc cnh tranh ca cc nh ch ti chnh trong nc, m bo kh nng chng chi vi nhng ri ro, bt n do vn FII gy ra; 2.4.5 y nhanh tin trnh hi nhp quc t ca TTCK Vit Nam nh: T chc quc t cc y ban chng khon nh nc, Hip hi quc t cc S giao dch chng khon Vic tham gia ny gip Vit Nam c th hn ch ti a nhng ri ro c th xy ra trn nguyn tc hp tc h tr k thut nng cao nng lc qun l v pht trin cc nh ch ti chnh trung gian, ng thi tip thu c cng ngh hin i, cc chun mc quc t p dng cho th trng trong nc; 2.4.6 S dng cc bin php kim sot, iu tit mnh khi dng vn FII c nhng biu hin bt thng. 2.4.7 Qun l tt qu d tr ngoi hi, bng cch a dng ha danh mc u t cho ngun qu ny, v d tr ngoi hi ng vai tr gim sc, gip nn kinh t chng c nhng c sc trong thng mi quc t, hay nhng bin ng v cu trn th trng quc t; 2.4.8 Tng bc gim ph thuc vo n nc ngoi v vn ngn hn, t do ha cc giao dch ti sn ti chnh gia c nhn v t chc trong nc vi nc ngoi; T nhng phn tch v chnh sch kim sot cc ngun vn FDI, FII, ODA cho ta thy mt iu l chnh sch kim sot vn ca Vit Nam trong thi gian qua kh cht ch, v vy kh nng o ngc dng vn quc t rt kh xy ra i vi Vit Nam. V vy, trong tnh hin hin nay c th thu ht ngun vn u t nc ngoi nhm kch thch nn kinh t pht trin Chnh ph nn thc hin ni lng vic kim sot vn trn c s kh nng v iu kin thc t Vit Nam. 2.5 B BA BT KH THI L thuyt b ba bt kh thi (The Impossible Trinity (hay Inconsistent Trinity hay Triangle of Impossibility) pht biu rng: mt quc gia khng th ng thi thc hin cng mt lc 3 mc tiu chnh sch v m: n nh t gi
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 18

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

T do ha dng vn Chnh sch tin t c lp Bn khng th c ng thi tt c: mt quc gia ch c th chn ti a 2 trong 3. N c th chn mt chnh sch n nh t gi nhng phi hi sinh t do ha dng vn tc l tip tc kim sot vn (ging nh Trung Quc ngy nay), n c th chn mt chnh sch t do ha dng vn nhng vn t ch v tin t, song phi t gi th ni (ging nh Anh hoc Canada), hoc n c th chn kim sot vn v n nh chnh sch tin t , nhng phi th ni li sut chng lm pht hoc suy thoi (ging nh Achentina hoc hu ht Chu u)"-- trch li tng Robert Mundell - Paul Krugman, 1999. Vit Nam l ang trong tnh trng b ba bt kh thi. L thuyt v b ba bt kh thi cho thy chng ta khng th duy tr mt chnh sch tin t c lp trong khi c nh t gi hi oi ca mnh v duy tr t do ha dng chy ti khon vn. Mt trong nhng nguyn nhn i vi thch thc ny l Vit Nam ang c gng neo gi ng tin ca mnh theo USD. iu c ngha l khi mt lng vn nc ngoi chy vo th NHNN phi bm ra rt nhiu tin mua li ngoi t ny n nh c t gi hi oi. Nhng khi NHNN bm tin ra n nh t gi hi oi th c ngha lng cung tin qu ln. R rng y l nguyn nhn lm pht tin t. Tc tng cung tin ca Vit Nam rt n tng trong nm 2007. iu ny lm cho cng c chnh sch tin t tr nn km hiu qu theo quy tc b ba bt kh thi trong l thuyt tin t, c bit trong trng hp dng vn nc ngoi khng n nh . C th do s gia tng mnh m ca c dng vn u t trc tip, u t gin tip v lung tin kiu hi, trong nm 2007, to nn thng d ln trong cn cn thanh ton quc t tng th, NHNH mua mt lng ngoi t ngoi t cho d tr ngoi hi va m bo kh nng can thip trong tng lai, va duy tr kh nng cnh tranh ca hng xut khu, trnh s ln gi ca ng Vit Nam. Tuy nhin, vic mua ngoi t cho d tr buc NHNN phi bm ra mt s tin ng vo lu thng gy p lc cho lm pht. kim sot lm pht, NHNN phi thng qua hot ng ca th trng m ht bt s tin ng bm ra di hnh thc bn tn phiu ca NHNN. Tuy nhin kt qu li to nn s thiu thanh khon tin ng ca mt s NHTM, y li sut trn th trng lin ngn hng cao ln mc cha tng c, th trng chng khon c nhiu bin ng nng lnh tht thng v hin ang mc st gim nghim trng. NHNN phi xc lp trn huy ng li sut tin ng v ngoi t cng nh trn qui m tn dng cho cc NHTM. Nhu cu mua, bn ngoi t ca cc NHTM cng bin ng khn lng to nn kh khn cho iu hnh, can thip ca NHNN trn th trng ngoi hi. Nguyn nhn ca s bin ng a chiu trn th trng tin t v th trng ngoi hi thi gian qua l s i mt vi nh hng ca b ba bt kh thi ca mt nc m ca nn kinh t kh mnh m, mt nc m ca cn cn vn khng th va t c mc tiu n nh gi c va t c mc tiu n nh t gi. Vic tng li sut nhm hn ch tin cung ng trong lu thng kim sot lm pht s cng lm tng sc ht dng vn nc ngoi vo, cng lm tng sc p ln gi ca ng ni t, s kh cho php nc ny n nh t gi.
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 19

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

iu ny gy nh hng n xut khu, khuyn khch nhp khu v lm gia tng mc thm ht cn cn vng lai. Nu duy tr n nh t ga, NHTW phi mua ngoi t vo v phi bm tin ra lu thng th li gy nn p lc lm pht. Theo nh gi ca cc chuyn gia kinh t hng u th gii, nh hng ca b ba bt kh thi ny cng nghim trng i vi cc nc mi ni c th trng tin t v ti chnh cn cha thc s pht trin. Mt s nc nh Thi lan v Malaixia phi la chn vic kim sot lung vn c th kim sot lm pht v n nh t gi khi lung vn nc ngoi vo trong nc mc cao trong thi k khng hong. i vi cng c li sut, cc nc khng b tnh trng la ho v c mt bng li sut thp c th s dng kim sot lm pht bng cch tng li sut v th t gi tng i t do. Tuy nhin, vi Vit Nam, vi mt bng li sut cao trong khu vc v trn th gii v vi bi cnh kh t do ho cc giao dch vn th bin php tng li sut tht cht tn dng s kh pht huy tc dng. C th, khi li sut ln cao, do chnh lch li sut trong v ngoi nc vi bi cnh li sut trn th trng quc t c xu hng gim, cng lm tng lung vn vo Vit Nam. Tn dng bng USD tng nhanh v c xu hng nh u t nc ngoi chuyn i USD mua tri phiu VND ca cc NHTM. Khi , p lc lm pht khng gim m cn tng. Do vy, c th cho rng vic NHNN p dng ring r cc bin php li sut hay t gi m khng c phi hp ca vic qun l cc lung vn ca cc b ngnh, c bit l lung vn ngn hn th mc tiu kim sot lm pht kh c th t c. Kinh nghim m ca c chn lc cc lung vn c li cho pht trin bn vng v ph hp vi kh nng s dng cc cng c li sut, th trng m v t gi kim sot lm pht ca Trung quc l mt kinh nghim c gi tr. Ngun vn du t nc ngoi tch ly ln l mt thun li, nhng khi bi cnh li sut trn th trng th gii ang xung thp th li cng tng kh nng ht vn t bn ngoi vo, kim sot lm pht s rt kh khn nh ng Noritaka Akamatsu, chuyn gia kinh t ti chnh trng ca Ngn hng Th gii (WB) ti Vit Nam lu : "Nhiu vn cng ny sinh nhiu thch thc".

CHNG 3:

CC BIN PHP KIM SOT VN CA VIT NAM HIN NAY

Dng vn nc ngoi nh con dao hai li i vi nn kinh t, nht l i vi cc nn kinh t ang pht trin, ni c ch qun l cc dng vn cn hn ch. Khi chng vo
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 20

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

nhiu nh hin nay, nn kinh t bi thc; khi chng tho chy m u cho cuc khng hong nh ng nm 1997-1998, nn kinh t kit qu. Lm th no ti a hiu qu ca vic s dng dng vn vo thc y tng trng kinh t, ng thi vn gim thiu c ri ro- y l mt thch thc ln m cc nc c nn kinh t mi ni nh Vit Nam phi ng u. V vy, c th a ra nhng bin php kim sot vn trong giai on hin nay, chng ta cn tham kho kinh nghim mt s quc gia trn th gii 3.1. Nhng bi hc kinh nghim mt s nc mi ni 3.1.1. Trung Quc kim sot lun chuyn vn Bin php ny c cng b ch hai tun sau khi Tng cc ngoi hi quc gia (SAFE) y mnh n lc kim sot lung tin nng bng vic yu cu cc nh xut khu a khon ngoi t thu c vo trong nhng ti khon c bit c xc nhn rng ngun ngoi t hp php. Vic kim sot cht ch hn ca U ban ci cch v pht trin quc gia (NDRC) -c quan hoch nh kinh t hng u ca Trung Quc i vi th tc ph chun FDI l nhm x l cc l hng trong ti khon vn, nhm gim lung vn FDI chy theo cc hng ngoi hp ng u t. Thng qua cc bin php sau: - u t nc ngoi, bao gm tt c cc hnh thc s hu doanh nghip, M&A qua bin gii v ti u t, u cn phi c s ph duyt ca NDRC hay c s a phng ca NDRC. - Xem xt cht ch hn tnh thc cht ca cc d n u t nc ngoi v vic ngn chn dng chy ca ngun vn khng da trn u t thc s. Khi cn thit, NDRC hay c s a phng s thu cc c s tham vn nh gi v d n u t nhm m bo rng vic u t ny l khng c nghi vn. - Bt c d n no c tng u t vt 100 triu USD v nm trong danh mc u tin hoc c php u t cn thit phi c s ph chun ca NDRC. Nhng d n u t vt 50 triu USD v nm trong danh mc hn ch u t cng cn phi c s thng qua ca NDRC. Cc y ban Ci cch v Pht trin cp tnh c quyn thng qua nhng d n u t nm trong danh mc khuyn khch v c php u t vi tng u t nm di 100 triu USD v u t di 50 triu USD i vi cc hng mc hn ch u t.
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 21

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

- Tiu chun ho vic qun l nhng d n u t mi. n xin u t phi bao gm nhng vn bn ph chun lin quan. V d, u t vo nhng d n tiu hao nng lng cao, nhim cao v tiu th nhiu ti nguyn m khng c quyn s dng t, nh gi v mi trng v vn tit kim nng lng s khng c thng qua. - Cc d n ang din ra c th b hu nu dng vn lun chuyn c du hiu c s dng cho d n khc. ng thi, vic thoi thu i vi cc thit b nhp khu v cc chnh sch u i khc s b hu. NDRC s khng ng h nhng d n ny trong vic ln sn hoc pht hnh tri phiu trong tng lai. Nhng hnh ng ny l mt n lc nhm khng ch vic lun chuyn nhng ngun vn b nghi vn. Dng chy vn nc ngoi t mc k lc 6 triu USD/pht trong 5 thng u nm 2008, v c hp dn bi hn 2% li sut khc bit gia li sut Trung Quc v M. Vic tng ngun tin nng ngn hn khng ch thi bng lm pht, m cn to ra kh khn cho Ngn hng Nhn dn Trung Quc trong vic ngn chn dng chy ny. V vy, vic kim sot cht ch hn i vi lung FDI, cng vi n lc gn y ca SAFE trong vic kim sot lung tin nng, s c th gip khng ch s tng trng tin t, v tip theo l vn lm pht trong thi gian sp ti, v gim ri ro ca s bt n nh v ti chnh trong thi gian trung hn. - Vic p t mt khon d tr bt buc i vi lung vn (b cht trong mt thi gian m khng c li sut) nhm nng chi ph ca lung vn nghi vn do tr gi ng NDT tng. Mc d kinh nghim gn y ca cc nc khc cho thy nh hng ca bin php nh vy dng nh khng th duy tr c, nhng bin php ny cng hn ch dng chy ca ngun tin nng t nht trong mt thi gian ngn. Ri ro tim tng ca vic thc hin cc bin php ny l vic lm chm li tin trnh m ca ca th trng ti chnh Trung Quc v vic m rng khung thi gian cn thit nhm lm ng NDT tr thnh ng tin chuyn i hon ton. Tuy nhin, nhng bin php ny c th khng ti v c th to thm thi gian cho Trung Quc trong vic cng c khung c ch ni a cho th trng ti chnh 3.1.2 Thi Lan duy tr quy nh kim sot tin t Thi Lan s tip tc duy tr cc bin php kim sot tin t nhm ngn chn vic ng baht tng gi mnh so vi ng USD. Theo quy nh kim sot vn, cc t chc ti
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 22

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

chnh phi gi 30% tng gi tr u t chy vo trong thi gian ln ti 1 nm. Tuy nhin, bin php ny li lm gim lng tin ca cc nh u t nc ngoi Nhn ra cc nc, n c nh Chil v Colombia hi nhng nm 1990, Nga v Croatia nm 2004 p dng bin php c tn URR (d tr bt buc). Nh TNN khi u t vo nhng nc ny phi trch mt t l d tr no t vn u t. Liu lng ca mi nc khc nhau v thng bin php ny ch c p dng trong mt s thi im nht nh, ngay sau c d b. URR c nhn mnh nhng kha cnh, liu php ny c p dng nhng nc mun nm bt c dng vn nc ngoi, ch khng phi kim sot, y cng khng phi can thip hnh chnh v p dng nh vy cng c coi nh mt gii php nh thu nhng khng gy sc vi NT. Tc ng tiu cc ca URR c th xy ra nh gim vn u t gin tip trong ngn hn, khng hiu qu nu p dng lu di, tc ng n li sut trong nc v nh hng ti nhiu doanh nghip nh v va vn da ch yu vo vn vay ngn hng. Tuy nhin, ngay c Chil, nc p dng kh thnh cng, th tc dng ca n cng gy nhiu tranh ci. Trung Quc, n li c ng x khc, l nhm n cc nhm NT khc nhau, to ra th trng ring cho NT ni v NT ngoi. Phng thc ny cho php h d dng nm bt c nhng ai ang u t, hn l dng vn lun chuyn ra sao. Sau khng hong ti chnh chu nm 1997, nh kinh t Joseph Stiglitz bt u nhn nh chnh sch th trng t do ca Qu Tin t Quc t (IMF) l sai lm v cn thit phi kim sot th trng vn. Ti Thi Lan th trng chng khon hin ang tng trng nhanh chng, ko theo ln sng cc nh u t nc ngoi, y gi tin t v mc lm pht ln, Trc tnh hnh , Thi Lan cng ban hnh mt quy nh yu cu cc nh u t nc ngoi phi c 30% vn bo m trong mt nm khng tnh thu, rt vn sm s b nh thu. Chnh ph mt s nc thm ch cn nhc nhng bin php kim sot vn i vi cc nh u t nc ngoi, nhm hn ch tc tin chy vo hoc i ra khi th trng ti chnh..

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 23

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Nm 1997, IMF lin tc cnh bo Malaysia phng hu qu ca kim sot vn, thm ch phi i mt vi vic vn b rt ra nhanh chng. Nhng hin nay IMF li min cng hp tc vi Vit Nam trong vic tm kim nhng hnh thc kim sot vn ph hp. 3.2 Mt s bin php kim sot vn trong giai on hin nay: Qua nhng bi hc v cc bin php kim sot vn ca Trung Quc, Thi Lan Malaysia, n , a ra mt s bin php l: Bin php kim sot vn ph bin nht l tng thu nh vo cc khon u t ngn hn, khin dn chng gim bt tin u t vo hay rt ra mt cch vi v. T thng 5/2007 cho n nay, khi dng vn vo tng t bin, gy sc p lm pht cao, NHNN thc hin hng lot bin php tht cht tin t nh tng d tr bt buc, bn tn phiu bt buc, tng li sut c bn, li sut ti cp vn, li sut ti chit khu, kim sot tng trng tn dng... Mc d, tht cht tin t c th lm gim lng tin cung ng v gim lm pht, nhng y l mt la chn chnh sch hn ch - bi v, li sut tng cao c th cng khuyn khch dng vn vo, cng to p lc tng vn kh dng v ln gi ni t; t l d tr bt buc tng cao c th c nhng nh hng bt li n khu vc ngn hng. Thc t cho thy, cc nc khng p dng bin php kim sot lung vn nh Thi Lan phi chu suy thoi lu hn v nng hn so vi cc nc c thc hin iu ny, nh Malaysia. V vy i vi Vit Nam cn thc hin nhng bin php sau y: Mt l, tng tnh linh hot ca t gi. Linh hot t gi cho php NHNN t ch hn trong vic qun l nhng bin ng ca cc i lng tin t do nh hng ca lun chuyn vn. Tc ng ca dng vn vo ph thuc vo c ch t gi linh hot hay c nh. p lc gim t gi thc (ni t ln gi thc) vn c th xy ra hai trng hp, nhng qu trnh iu chnh s din ra nhanh hn v tn chi ph t hn trong c ch t gi linh hot. Vi c ch t gi c nh, khi dng vn vo s thc y hot ng kinh t trong nc, lm pht s tng cao. Di c ch t gi linh hot, khi dng vn vo nhiu, ni t s ln gi danh ngha. V vy c tc dng gim dng vn vo do thu nhp trn ti sn c nh gi bng ngoi t gim xung. Tng mc linh hot ca t gi cho php NHNN c th i ph tt hn vi dng vn vo ln v gim nhng nh hng bt li. Trc cuc khng hong ti chnh chu , hu ht cc ng tin ca ng c neo vi ng USD. T n nay, cc nn kinh
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 24

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

t mi ni ng u chuyn sang c ch t gi linh hot vi cc mc khc nhau nh c ch linh hot c gii hn Trung Quc v Malaysia. tng tnh linh hot ca t gi, c th m rng dn bin t +/- 1% ln +/- 2%; +/3%...T gi bin ng theo hai chiu, c ln, c xung, do , gim s tng cu qu mc, gim bong bng u c. Ri ro hi oi kt hp vi c ch t gi linh hot c th lm gim lung vn vo ngn hn. Hn na, t gi bin ng mc ln hn s khuyn khch cc doanh nghip ch ng thc hin cc bin php phng nga ri ro ngoi hi (nh cc cng c phi sinh nh quyn chn, hp ng k hn, swap...) thay v i ph th ng nh hin nay. Hai l, tht cht chnh sch tin t cn bng gia cc mc tiu bn trong (tng trng, vic lm, lm pht) v bn ngoi (thng bng cn cn thanh ton). Ba l, thc hin chnh sch ti chnh thn trng trong trng hp dng vn vo gia tng. Chnh ph c th s dng chnh sch ti chnh tht cht gim p lc tng lm pht v lm gim p lc ln gi VND v gim p lc ln li sut, ng thi gim khuyn khch dng vn vo. Vic iu hnh chnh sch ti chnh thn trng hiu qu c bit quan trng khi dng vn vo tng ln (theo hng tht cht) hoc gim xung khi dng vn o chiu (ni lng). Phn ng ca chnh sch ti chnh c th rt hu ch trong vic gii quyt nhng vn ca th trng chng khon, th trng bt ng sn do tc ng ca dng vn vo, c bit l chnh sch thu. V vy, nh thu lu tin trong kinh doanh bt ng sn, nh thu kinh doanh c phiu l mt ch trng nn lm. Bn l, t do ho dng vn ra theo hng khuyn khch u t trc tip v u t gin tip ra nc ngoi. Tuy vy, vn cn thn trng trong vic d b nhng hn ch i vi dng vn ra, bi c th lm trm trng thm nh hng tiu cc ca vic dng vn o chiu. Quyt nh s 09/2008/Q-NHNN ngy 10 thng 4 nm 2008 ca Thng c NHNN v cho vay bng ngoi t ca TCTD i vi khch hng vay l ngi c tr, trong , ln u tin c cp n vic p ng nhu cu vay u t trc tip ra nc ngoi s gp phn khuyn khch u t ra nc ngoi. Nm l, tng cng qun l v gim st th trng ti chnh nhm nng cao hiu qu v tng cng tnh n nh ca khu vc ti chnh ngn hng, nh vy, c th gim hin tng bong bng u c.
[

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 25

 ti: Kim sot vn ca Vit Nam

Thc hin: Nhm 2

Su l, c c ch kim sot dng vn nc ngoi, c bit l dng vn gin tip. Dng vn u t gin tip nc ngoi vo Vit Nam t nm 2007 tng t bin. T 865 triu USD (1,6% GDP) nm 2005 tng ln 1313 triu USD (2,1% GDP) nm 2006 v 6,5 t USD (9,2% GDP). So vi quy m ca nn kinh t th FII ca Vit Nam trong nm 2007 l kh cao. V vy, cn c bin php kim sot dng vn gin tip.

GVHD: Nguyn Th Lin Hoa

Trang 26