You are on page 1of 30

PHN TCH TI CHNH DOANH NGHIP

PHN A PHN TCH TI CHNH DOANH NGHIP I. Gii thiu chung v Phn tch ti chnh doanh nghip 1. Khi nim Phn tch ti chnh l qu trnh s dng cc phng php phn tch khc nhau nh gi tnh hnh ti chnh ca mt doanh nghip nhm pht hin ra nhng im mnh, im yu trong qu trnh hot ng kinh doanh ca doanh nghip t a ra quyt nh ti chnh ph hp. 2. Mc ch ca phn tch ti chnh ng trn gic ngn hng, phn tch ti chnh nhm cc mc tiu ch yu sau: Kim tra tnh chnh xc ca cc s liu bo co ti chnh; Phn tch v nh gi tnh hnh hot ng v kh nng ti chnh; nh gi nhu cu vay n v kh nng tr n ca khch hng.

Mc ch cui cng: ra quyt nh cho vay hoc t chi cho vay i vi khch hng 3. Ti liu s dng phn tch ti chnh Ti liu s dng phn tch ti chnh ch yu tp trung vo cc ti liu sau: Bng cn i k ton Bo co kt qu hot ng kinh doanh Bo co lu chuyn tin t Thuyt minh bo co ti chnh Cc bo co v thng tin do khch hng cung cp

4. Ni dung phn tch Phn tch ti chnh doanh nghip tp trung vo mt s ni dung sau: Phn tch tng qut bo co ti chnh doanh nghip Phn tch ti chnh thng qua cc ch s ti chnh c trng Phn tch dng tin ca doanh nghip

5. Phng php v k thut phn tch Trong l thuyt v thc t c nhiu phng php v k thut phn tch ti chnh doanh nghip khc nhau. Phng php v k thut c bn thng xuyn c s dng: Phng php so snh: + So snh gia bn thn doanh nghip gia k ny vi k trc: so snh s tng i, so snh s tuyt i; + So snh doanh nghip vi mt doanh nghip tiu biu trong ngnh. + So snh gia doanh nghip vi trung bnh ngnh;

Phng php phn tch nhn t: Xc nh tnh cht v mc nh hng ca cc nhn t. c th nh gi theo cc phng php trn, thng thng ngi nh gi s phi s dng nhng k thut phn tch tnh ton c cc s liu, ch s tin hnh nh gi, so snh phn tch. Nhng k thut thng xuyn c s dng: Phn tch c cu: l xc nh t trng ca tng khon mc ca bo co ti chnh trong tt c cc khon mc ca bng cn i ti sn c so snh vi tng gi tr ti sn v tt c cc khon mc ca bo co kt qu kinh doanh c so snh vi doanh thu rng. Phn tch xu hng: l phng php phn tch xu hng ca ch s ti chnh bng cch so snh ch s gia cc k lin tip. Cc phng php, k thut phn tch thng khng ng c lp m mi phng php, k thut u h tr, b sung lm r cho phng php k thut khc. Cc ch s, kt lun trong qu trnh phn tch u l kt qu t cc hot ng kinh doanh ti mt thi im v a im c th, b nhng yu t bn ngoi tc ng nn trc khi s dng cc phng php, k thut phn tch cn phi xem xt cc yu t di y loi tr nhng nh hng gy mo m kt qu phn tch: Ngnh ngh kinh doanh ca doanh nghip; Nhng thay i ln trong hot ng kinh doanh: u t, sp nhp, chia tch ; Nhng khon mc khng thng xuyn, khng nh k; Thay i trong chnh sch k ton; Nhng thay i bt thng khc.

Qu trnh Phn tch ti chnh c th tm tt trong s sau:


Ti liu s dng: - Bng cn i k ton - Bo co kt qu kinh doanh - Bo co lu chuyn tin t - Thuyt minh bo co ti chnh - Bo co v ti liu khc Phng php phn tch: - So snh - Phn tch nhn t K thut phn tch : - Phn tch c cu - Phn tch xu hng Ni dung phn tch: - Phn tch khi qut BCTC - Phn tch cc ch s - Phn tch dng tin nh gi: - Tnh chnh xc ca bo co ti chnh - Tnh hnh hot ng v tnh hnh ti chnh - Nhu cu vay vn v kh nng tr n Quyt nh: - Cho vay - Hoc t chi cho vay

II. Ni dung Phn tch ti chnh doanh nghip 1. Phn tch tng qut bo co ti chnh thc hin phn tch tng qut bo co ti chnh, ngi phn tch s dng kt hp cc phng php v k thut phn tch nhm a ra nh gi tng qut tnh hnh ti chnh doanh nghip trong mi quan h cht ch gia cc khon mc trn bo co ti chnh. 1.1. Phn tch Phn Ti sn Bng cn i k ton Trc khi tin hnh phn tch, ngi phn tch thc hin lp bng tng trng, t trng ca Phn ti sn Bng cn i k ton nh v d sau: V d 1: Bng tng trng, t trng phn Ti sn 2

Ch tiu

Nm

2006

2007

09/2008

T trng 2006 2007 09/2008

Tng trng 2007 09/2008

TI SN A I 1 2 II III 1 2 IV 1 2 3 4 5 V 1 2 B I 1 Ti sn ngn hn Tin v cc khon tng ng tin Tin Cc khon tng ng tin Cc khon u t ti chnh ngn hn Cc khon phi thu ngn hn Phi thu khch hng Tr trc cho ngi bn Hng tn kho Hng mua ang i trn ng Nguyn vt liu tn kho Chi ph sn xut d dang Thnh phm tn kho D phng gim gi hng tn kho Ti sn ngn hn khc Tm ng Thu GTGT c khu tr Ti sn di hn Ti sn c nh Ti sn c nh hu hnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn ly k 2 Ti sn c nh thu ti chnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn ly k 3 Ti sn c nh v hnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn ly k Tng cng ti sn 114.885 8.081 5.625 2.456 0 32.655 32.655 0 65.579 0 52.312 4.255 9.012 0 8.571 113 8.458 14.412 14.412 12.391 15.365 (2.974) 0 0 0 2.021 2.297 (276) 129.297 211.466 10.903 6.356 4.548 0 75.846 42.545 33.300 101.791 0 68.646 3.499 29.647 0 22.926 7.570 15.356 22.048 22.048 20.302 26.450 (6.148) 0 0 0 1.745 2.297 (551) 233.513 264.677 16.052 10.366 5.686 0 103.095 52.545 50.550 110.665 0 72.654 5.356 32.656 0 34.864 12.538 22.326 19.460 19.460 17.922 26.450 (8.529) 0 0 0 1.539 2.297 (758) 284.137 11,15% 11,15% 9,58% 11,88% -2,30% 0,00% 0,00% 0,00% 1,56% 1,78% -0,21% 100% 0,00% 25,26% 25,26% 0,00% 50,72% 0,00% 40,46% 3,29% 6,97% 0,00% 6,63% 0,09% 6,58% 9,44% 9,44% 8,69% 11,33% -2,63% 0,00% 0,00% 0,00% 0,75% 0,98% -0,24% 100% 9,56% 6,85% 6,85% 6,31% 9,31% -3,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,54% 0,81% -0,27% 100% 9,82% 12,27% 88,85 % 6,25% 4,35% 90,56 % 4,67% 2,72% 1,95% 0,00% 32,48% 18,22% 14,26% 43,59% 0,00% 0,00% 36,28% 22,50% 21,65% 38,95% 0,00% 0,00% 132,27% 30,29% 0,00% 55,22% 0,00% 31,22% -17,76% 228,95% 0,00% 167,50% 6626,38% 81,56% 52,98% 52,98% 63,85% 72,15% 106,73% 0,00% 0,00% 0,00% -13,64% 0,00% 100,00% 80,60% 93,15% 5,65% 3,65% 84,07% 34,93% 13,00% 25,16% 47,22% 63,10% 25,04% 0,00% 35,93% 23,50% 51,80% 8,72% 0,00% 5,84% 53,07% 10,15% 0,00% 52,07% 65,63% 45,39% 11,73% 11,73% 11,73% 0,00% 38,72% 0,00% 0,00% 0,00% 11,84% 0,00% 37,50% 21,68%

Nhn xt tng qut v: Tnh hnh tng/ gim ti sn, ti sn ngn hn v ti sn di hn; T trng ca ti sn ngn hn, ti sn di hn trong tng ti sn. 4

Trong Phn ti sn ca Bng cn i k ton c rt nhiu khon mc, nhng khi phn tch ngi phn tch ch yu tp trung vo mt s khon mc quan trng sau: a. Phn tch cc khon phi thu Cc khon phi thu l du hiu cnh bo sm v tnh hnh kinh doanh ca doanh nghip. Cc khon phi thu thc cht l ng vn m doanh nghip b i tc (c th l khch hng hoc nh cung cp) chim dng, v th v nguyn tc quy m cc khon phi thu s cng nh cng tt. Quy m tnh cht cc khon phi thu ph thuc vo mi loi hnh kinh doanh khc nhau (v d kinh doanh bn l phi thu s thp, bn bun phi thu cao hn.), ph thuc vo tng doanh nghip khc nhau, chnh sch bn hng ca h trong tng thi k (tng trng chim th phn hay duy tr th phn m bo hot ng n nh an ton). Ni dung m ngi phn tch quan tm trong khi phn tch cc khon phi thu l: Tng/ gim cc khon phi thu: s tuyt i, s tng i? Cht lng cc phi thu ca doanh nghip nh th no?

C khon phi thu kh i, ch x l hay khng, gi tr ca cc khon phi thu ny nh th no, chim t trng bao nhiu? Vic trch lp d phng n phi thu kh i c khng? Thng thng hot ng kinh doanh ca doanh nghip cng m rng, quy m cc khon phi thu cng tng ln v ngc li. xem xt tng quan gia 2 ch tiu ny chng ta dng t s vng quay cc khon phi thu. Nu quy m cc khon phi thu tng ln nhng vng quay cc khon phi thu vn nh c hoc tng ln th s ngy phi thu s gim xung chng t tnh hnh qun l cng n tt, sn phm c tiu th d dng hn. Ngc li nu doanh nghip c quy m cc khon phi thu tng trong khi doanh thu, quy m kinh doanh khng tng, th nh vy tnh hnh kinh doanh ca khch hng c nhiu bin i hoc c nhng thay i trong chnh sch bn hng. Trong trng hp ny cn lm vic vi doanh nghip xc nh bn cht cc khon cng n ny, nguyn nhn v cch khc phc. phn tch cc vn trn, cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau: Chnh sch bn hng, mng li phn phi; C cu cc khon phi thu (lm r phi thu khch hng, tr trc cho khch hng hay phi thu khc); Danh sch khch hng n chnh; Doanh s pht sinh n-c ti khon phi thu khch hng; Chi tit doanh s pht sinh n - c phi thu khch hng ln; Tui n cc khon phi thu (nu l n gi u s kh xc nh);

Cc khon n qu hn, thi gian qu hn, l do qu hn, x l ca doanh nghip (trch DPRR, khi kin ...); Danh sch ngi bn tr tin trc, chi tit doanh s pht sinh n - c ngi bn tr trc; Cc hp ng mua bn gia doanh nghip v ngi bn, xc nh rng buc trch nhim ca ngi mua - ngi bn v cc khon tr trc. 5

b.

Phn tch hng tn kho

Cng nh cc khon phi thu, cc ch tiu v hng tn kho l du hiu cnh bo sm v tnh hnh kinh doanh ca doanh nghip. Tuy nhin, trc khi phn tch ch tiu hng tn kho cn ch n: Yu t ma v trong hot ng kinh doanh. Trong kinh doanh c nhng thi im doanh nghip phi chun b s lng ln hng tn kho p ng nhu cu sp ti nh doanh nghip tp trung ngun thc phm bn trc tt, doanh nghip sn xut qut, iu ho bn cho ma h, doanh nghip chun b sn xut dng c hc tp bn cho hc sinh nhp hc Kh nng n du kt qu kinh doanh km vo hng tn kho: Hng tn kho km phm cht, li thi khng tiu th c kho; Chu k kinh doanh ca ngnh ngh, sn phm Tng/ gim hng tn kho: v s tuyt i, s tng i; T trng ca hng tn kho trong Ti sn ngn hn; Mc chnh xc ca vic nh gi hng tn kho; S lng v gi tr hng hng, km phm cht, khng th s dng trong hng tn Vng quay hng tn kho. Ni dung m ngi phn tch quan tm trong khi phn tch hng tn kho l:

phn tch cc vn trn, cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau: C cu hng tn kho: nguyn vt liu, cng c/ dng c, hng ho thnh phm theo s lng, gi tr; Doanh s nhp - xut hng tn kho, chi tit pht sinh n - c tng loi hng tn kho ln theo gi tr, s lng: pht sinh n tn kho nguyn vt liu phn nh chnh sch duy tr tn kho, pht sinh c tn kho nguyn vt liu phn nh kh nng sn xut, pht sinh c tn kho thnh phm phn nh kh nng tiu th hng; Phn mm theo di hng tn kho, cch thc qun l hng tn kho ca doanh nghip, chnh sch duy tr hng tn kho; c. iu kin kho bi, cht lng hng tn kho. Phn tch Ti sn c nh Tng/ gim ti sn c nh: s tuyt i, s tng i;

Mt s cu hi t ra khi phn tch ti sn c nh: S ph hp ca t trng ti sn c nh /tng ti sn vi loi hnh kinh doanh, quy m hot ng; Cht lng ca TSC, cng sut hot ng, tnh cht TSC (bt ng sn, my mc thit b );

Phn tch TSC theo tnh cht ngun vn hnh thnh TSC: TSC hnh thnh t vn t c v TSC hnh thnh t vn vay; Gi tr, t trng ti sn v hnh; S ph hp gia tin u t ca doanh nghip vi TSC u t d dang, mc sn sng ca ngun vn thc hin u t TSC.; Xem xt l do tng/gim TSC (do m rng sn xut, do chuyn t kinh doanh TM sang sn xut .), nh hng ca vic tng/gim TSC n hot ng ca doanh nghip; Phng php khu hao ti sn c nh ca doanh nghip. S chnh xc y ca vic khu hao TSC. phn tch cc vn trn, cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau: d. Chi tit TSC: My mc thit b, t ai TSC u t d dang. Phng php khu hao ti sn c nh. Phn tch u t di hn Tng/ gim u t di hn: S tuyt i, s tng i;

Mt s cu hi t ra khi phn tch u t di hn: Xem xt hiu qu cc khon u t di hn, nh hng ca vic u t di hn i vi hot ng ca cng ty; 1.2. Tnh chnh xc ca vic nh gi cc khon u t ti chnh; Hot ng ca cc cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt (nu c). Danh mc u t di hn ca doanh nghip Danh sch cc cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt. Phn tch Phn Ngun vn Bng cn i k ton

phn tch cc vn trn, cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau:

Trc khi tin hnh phn tch, ngi phn tch thc hin lp bng tng trng, t trng ca Phn Ngun vn - Bng cn i k ton: V d 2: Bng tng trng, t trng phn Ngun vn
Ch tiu Nm NGUN VN A I. 1 2 3 N phi tr N ngn hn Vay v n ngn hn Phi tr ngi bn Ngi mua tr tin trc 101.930 101.930 18.621 58.347 16.452 92.604 92.604 42.546 30.356 7.559 155.640 155.640 120.000 35.640 0 78,83% 78,83% 14,40% 45,13% 12,72% 39,66% 39,66% 18,22% 13,00% 3,24% 54,78% 54,78% 42,23% 12,54% 0,00% -9,15% -9,15% 128,48% -47,97% -54,06% 68,07% 68,07% 182,05% 17,41% 0,00% 2006 2007 09/2008 T trng 2006 2007 09/2008 Tng trng 2007 09/2008

4 5 6 7 10 II. B I 1 2 3 II

Thu v cc khon phi np Nh nc Phi tr ngi lao ng Chi ph phi tr Cc khon phi tr, phi np ngn hn khc D phng phi tr ngn hn N di hn Ngun vn ch s hu Vn ch s hu Vn u t ca ch s hu Li nhun sau thu cha phn phi Vn khc ca ch s hu Ngun kinh ph, qu khc Tng cng ngun vn

7.584 925 0 0 0 0 27.367 27.367 3.000 12.395 11.972 0 129.297

5.891 420 2.567 3.265 0 0 140.908 140.908 105.000 17.846 18.063 0 233.513

0 0 0 0 0 0 128.497 128.497 105.000 23.497 0 0 284.137

5,87% 0,72% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 21,17% 21,17% 21,17% 0,00%

2,52% 0,18% 1,10% 1,40% 0,00% 0,00% 60,34% 60,34% 44,97% 7,64% -

0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 45,22% 45,22% 36,95% 8,27%

-22,32% -54,62% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 414,89% 414,89% 414,89% 0,00%

0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% -8,81% -8,81% 0,00% 31,67% 0,00%

9,26% 100%

0,00% 100%

0,00% 100%

50,88% 80,60%

0,00% 21,68%

Nhn xt tng qut v: Tnh hnh tng/ gim n phi tr v vn ch s hu; T trng ca n phi tr, vn ch s hu.

Trong Phn Ngun vn ca bo co ti chnh c rt nhiu khon mc, nhng khi phn tch ngi phn tch ch yu tp trung vo mt s khon mc quan trng sau: a. Phn tch n ngn hn Doanh nghip thng c xu hng c gng ko di k tr n cng ln cng tt m vn duy tr uy tn i vi nh cung cp. Mt s cu hi t ra khi phn tch n ngn hn: Tng/ gim n ngn hn: s tng i, s tuyt i; T trng n ngn hn trong tng n phi tr;

C cu cc khon phi tr: phi tr ngi bn/ ngi mua tr tin trc/phi tr khc; Cc khon n ngn hn, qu hn (nu c); Uy tn ca doanh nghip vi nh cung cp trong vic thanh ton. Danh sch cc ngi mua hng ln m doanh nghip ang n;

Cc s liu, thng tin cn thu thp: Sao k chi tit ti khon phi tr ngi bn ca cc khon phi tr ln, ngi bn truyn thng; Danh mc cc khon n ngn hn ca doanh nghip (n ngn hng, n khc); 8

Tui n cc khon n ngn hn (mt s khon phi tr ln, nu l phi tr gi u th kh xc nh). b. Phn tch n di hn Mt s cu hi t ra khi phn tch n di hn: Tng/ gim n di hn: s tuyt i, s tng i. T trng cc khon n di hn trong tng n phi tr. Cc khon n di hn n thi hn thanh ton. Cc khon n di hn qu hn (nu c). Tnh hnh s dng n vay di hn ca doanh nghip (n ngn hng, n khc). Uy tn ca doanh nghip i vi ngn hng trong vic vay n. Danh mc khon n di hn ca doanh nghip. Danh sch cc ngn hng m doanh nghip ang vay. Tnh hnh vay n di hn ca doanh nghip i vi cc ngn hng. Tra cu thng tin CIC ca doanh nghip.

Cc s liu, thng tin cn thu thp:

c. Phn tch vn ch s hu Vn ch s hu l mt s liu quan trng phn nh kh nng t ch ti chnh ca doanh nghip. Vn ch s hu bao gm vn iu l, vn gp kinh doanh, li nhun gi li, cc qu v vn gp khc. xc nh thc cht vn ch s hu ca doanh nghip, cn xc nh cc vn sau: Tng/ gim vn ch s hu: s tuyt i, s tng i; T trng vn ch s hu trong tng ngun vn; Bn cht ca cc phn gp vn kinh doanh, vn gp khc;

Tnh hp l ca li nhun gi li so vi li nhun sau thu trn bo co kt qu kinh doanh; Thi gian s dng cc qu. S nh hng ca vic khng c s dng qu lu di hoc khng c s dng cc qu vo hot ng kinh doanh.ca doanh nghip; T l tham gia tht ca vn ch s hu (i chiu vi bn cht cc khon n trong n phi tr). Cc s liu, thng tin cn thu thp: Tra cu thng tin CIC ca cc thnh vin gp vn, cc thng tin vay n c nhn ca cc thnh vin; 1.3. Vn iu l cng ty gp, hnh thc gp (tin mt hay ti sn c nh ); K hoch s dng cc qu; K hoch tng vn trong tng lai. Phn tch cn i ti chnh ca doanh nghip 9

Vic mt cn i ti chnh ca doanh nghip nh hng rt ln n kh nng thanh ton cc khon n ca doanh nghip, tuy nhin vn ny rt hay xy ra c bit vi cc cng ty ln, cc cng ty hot ng trong lnh vc cng nghip, u t xy dng c bn. Cn i ti chnh ca doanh nghip th hin qua cng thc: Vn ch s hu + N di hn TSC 0: Khng mt cn i ti chnh Vn ch s hu + N di hn TSC < 0: Mt cn i ti chnh

i vi cng ty b mt cn i ti chnh, cn phi lm r cc vn sau: L do mt cn i ti chnh: Cng ty c khon n di hn n hn tr hch ton vo phn n ngn hn; Cng ty c khon n hch ton ngn hn nhng thc cht c th s dng di hn; Cng ty u t dn tri, d tr vn khng tt, qun l d n khng tt nn vn u t vt qu d kin phi s dng vn ngn hn u t Ngun vn ngn hn Cng ty s dng u t ti sn l ngun vn g: nu vay ngn hng th y l du hiu Cng ty s dng vn sai mc ch. Nu ngun phi tr th c th chim dng ca i tc no, khi no s phi tr ngun vn . Cng ty x l khon mt cn i nh th no. Bin php x l ca Cng ty c hp l khng, khi no s x l xong. 1.4. Phn tch doanh thu chi ph, li nhun Trc khi tin hnh phn tch, ngi phn tch thc hin lp bng tng trng, t trng ca Bo co kt qu kinh doanh nh sau: V d 2: Bng tng trng Doanh thu, chi ph, li nhun:

Ch tiu

Nm

2006 186.40 0 0 186.40 0 142.54 6 43.854 0 1.780 1.780 0 34.545

2007 202.45 7 0 202.45 7 98.917 103.54 0 0 5.292 5.292 0 89.789

9/2008 392.357 0 392.357 264.827 127.530 0 15.795 15.795 0 103.885

So snh Tuyt i 16.057 0 16.057 (43.629) 59.686 0 3.512 3.512 0 55.243 T l 9 0 9 (31) 136 0 197 197 0 160 Tuyt i 189.900 189.900 165.910 23.990 10.503 10.503 14.097 T l 94 0 94 168 23 0 198 198 0 16

1. Doanh thu bn hng v cung cp dch v 2. Cc khon gim tr 3. Doanh thu thun 4. Gi vn hng bn 5. Li nhun gp 6. Doanh thu t hot ng ti chnh 7. Chi ph t hot ng ti chnh - Chi ph li vay 8. Chi ph bn hng 9. Chi ph qun l doanh nghip

10

10. Li nhun thun t hot ng kinh doanh 11. Cc khon thu nhp khc 12. Chi ph khc 13. Li nhun khc 14. Tng li nhun trc thu 15. Chi ph thu TNDN hin hnh 16. Chi ph thu TNDN hon li 17. Li nhun sau thu

7.529 0 0 0 7.529 2.108 0 5.421

8.459 0 0 0 8.459 2.369 0 6.091

7.850 0 0 0 7.850 2.198 0 5.652

931 0 0 0 931 261 0 670

12 0 0 0 12 12 0 12

(610) (610) (171) (439)

(7) 0 0 0 (7) (7) 0 (7)

Cc s liu v doanh thu, chi ph, li nhun phn nh hiu qu hot ng ca Cng ty. Cc vn cn thit khi phn tch bo co kt qu kinh doanh ca doanh nghip nh sau: a. Doanh thu Tng/ gim tng loi doanh thu: s tng i, s tuyt i, l do tng/gim, phn tch bn cht ca vic tng gim t bin; C cu doanh thu ca tng khon doanh thu; T trng thu nhp ca cc hot ng kinh doanh; Kim tra chi tit khon thu nhp bt thng;

Phn tch hot ng thc t ca doanh nghip so vi s liu phn nh trn bo co thu. b. Chi ph Tng/ gim tng loi chi ph: s tng i, s tuyt i, l do tng/gim, phn tch bn cht ca vic tng gim t bin. c. Li nhun Tng/ gim li nhun: s tng i, s tuyt i, Li nhun l mc tiu ti thng ca ch u t, ch doanh nghip, ch tiu c nh gi l trng yu nht trong mi hot ng phn tch ti chnh. Do li nhun cng l i tng cc nh k ton, qun tr ti chnh ca doanh nghip c nhng k hoch, chnh sch c bit c nhng s liu khc nhau ty vo tng mc ch. Vn y i vi cn b ngn hng l xc nh xem mc chnh xc ca bo co thu v bo co iu hnh ca doanh nghip. Lu : Mt s th thut doanh nghip thng lm ghi gim li nhun nh sau: 11 T trng ca cc khon chi ph. Vic hch ton chi ph ng trc v chi ph ch phn b. Tnh hp l, y ca vic phn b chi ph.

Ghi gim doanh thu: + Xut ho n thng t ngi bn hng cho ngi mua hng, thng cc doanh nghip nhp khu u thc p dng cch ny; + Cng ty c th bn l hng nn khng xut ho n u ra. Trong trng hp ny phi xc nh s hp l gia gi u vo vi gi u ra. Nu u vo cng mua khng cn xut ho n th vic ghi gim doanh thu ca doanh nghip l d dng. Tuy nhin nu u vo nhp khu hoc mua trong nc phi xut ho n th u ra ti thiu cng phi bng gi vn nhp vo.

+ Cng ty c th thnh lp ra mt vi cng ty con ghi gim doanh thu;

Ghi tng chi ph: + Ghi tng gi vn hng bn: trng hp ny c th ch thc hin c i vi cc cng ty u vo cng l cng ty cng ch s hu. + Ghi tng cc chi ph lng, qun l, khu hao c bn. + Hch ton phn vn do ch s hu gp vo vn vay ghi tng chi ph li vay. + Thay i phng php hch ton hng tn kho: Nu gi hng ho, nguyn vt liu ang c xu hng tng ln, Doanh nghip s s dng phng php hch ton LIFO (nhp sau xut trc) chnh lch gi mua gi bn thp i. Nu gi hng ho NVL ang c xu hng gim i th s s dng phng php hch ton FIFO (nhp trc xut trc) lm gim chnh lch gi mua gi bn. + Ghi gim gi tr ti khon chi ph cha kt chuyn tng chi ph kt chuyn trong k, t ghi tng chi ph c hch ton. + Khng ghi nhn nhng khon tn tht trong kinh doanh c x l, ghi tng nhng khon tn tht trong kinh doanh hch ton vo chi ph trong ti khon thiu ch x l.

Mt s th thut doanh nghip thng lm ghi tng li nhun nh sau: Tho thun vi cc cng ty bn hng v vic xut hng vi gi thp hn thc t ghi gim gi vn. Ghi tng gi tr ti khon chi ph cha kt chuyn gim chi ph kt chuyn trong k, t gim chi ph c hch ton. Du nhng khon tn tht trong kinh doanh, cha hch ton vo chi ph trong ti khon thiu ch x l. n du nhng chi ph sn xut kinh doanh trong k vo gi tr cc ti khon hng tn kho (hch ton vo chi ph kinh doanh d dang hoc thnh phm) lm gim chi ph thc hch ton trong gi vn hng bn. Hch ton thp chi ph khu hao ti sn c nh, chi ph qun l, cc khon chi ph ti chnh. Thay i phng php hch ton hng tn kho: Nu gi hng ho, nguyn vt liu ang c xu hng tng ln, Doanh nghip s s dng phng php hch ton FIFO (nhp trc xut trc) chnh lch gi mua gi bn cao hn. Nu gi hng ho NVL ang c xu hng gim i th s s dng phng php hch ton LIFO (nhp sau xut trc) lm tng chnh lch gi mua gi bn. 12

2. Phn tch cc ch s ti chnh c bn Trc khi phn tch, ngi phn tch c th lp bng v cc ch s ti chnh c bn theo nh v d sau: Khon mc Nhm ch tiu thanh khon Kh nng thanh ton ngn hn Kh nng thanh ton nhanh Nhm ch tiu hot ng Vng quay cc khon phi thu Vng quay hng tn kho Vng quay vn lu ng Nhm ch tiu v c cu ngun vn H s t ti tr Nhm ch tiu kh nng sinh li Bin li nhun rng ROA ROE 2.1. Nm 2006 1,13 0,4 2,64 3,17 1,62 21,2% 2,91% 4,19% 19,81% Nm 2007 2,28 0,94 3,73 1,18 0,96 60,3% 3,01% 2,61% 4,32% 9/2008 1,7 0,77 4,39 2,49 1,48 45,2% 1,44% 1,99% 4,4% Doanh nghip cnh tranh (2007) 1,6 0,4 4,2 3,1 1,2 42% 1,4% 2,4% 14,2% Bnh qun ngnh 1,2 0,6 3,0 2,5 1,4 40% 3,2% 3,5% 9,0%

Nhm 1: Nhm ch tiu v kh nng thanh ton: y l nhm ch tiu c s dng nh gi kh nng thanh ton cc khon n ngn hn ca doanh nghip. Cng thc Kh nng thanh ton = ngn hn (ln) Ti sn ngn hn N ngn hn

a. Kh nng thanh ton ngn hn

Ti sn ngn hn (TSNH) l ti sn c thi gian o hn nh hn 1 nm, khng tnh hng tn kho mt phm cht, cc khon phi thu kh i. N ngn hn: khon n c thi gian o hn nh hn 1 nm. ngha: Ch s kh nng thanh ton ngn hn cho thy vic m bo ca TSNH i vi N ngn hn. Kh nng thanh ton ngn hn thng giao ng trong khong t 1 2. V d v kh nng thanh ton ngn hn trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 1,1 1,3 Thng mi, dch v: 1.2 1,5 Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 1,0 1,2 Xy dng: 1,0 1,2 13

nh gi

Nu Kh nng thanh ton ngn hn <1 tc l TSNH < N ngn hn, lc ny cc ti sn ngn hn sn c nh hn nhu cu ngn hn, v th Cng ty c kh nng khng tr ht cc khon n ngn hn ng hn. Ngoi ra, do TSNH < N ngn hn nn TSDH > N di hn + Vn CSH, v nh vy Cng ty ang phi dng cc ngun vn ngn hn ti tr ti sn di hn, ang b mt cn i ti chnh. Nu Kh nng thanh ton ngn hn >1 tc l TSNH > N ngn hn, lc ny cc ti sn ngn hn sn c ln hn nhng nhu cu ngn hn, v th tnh hnh ti chnh ca Cng ty l lnh mnh t nht trong thi gian ngn. V, TSNH > N ngn hn nn TSDH < N di hn + Vn CSH, v nh vy cc ngun vn di hn ca Cng ty khng nhng m cn d ti tr cho TSDH. Tuy nhin nu t s ny qu cao th c th xy ra kh nng doanh nghip qun l ti sn ngn hn cha hiu qu (u t qu nhiu v ti sn ngn hn, qu nhiu tin mt nhn ri hay c qu nhiu n phi i). V vy, nh gi chnh xc cn cn c vo gi tr trung bnh ngnh v t s ca nhng nm trc. b. Kh nng thanh ton nhanh Cng thc Kh nng thanh ton = nhanh (ln) TSNH Hng tn kho N ngn hn

Trong cc khon phi thu khng tnh n phi thu kh i.

ngha: Kh nng thanh ton nhanh cho bit kh nng hon tr cc khon n ngn hn khng ph thuc vo vic bn ti sn d tr (tn kho). Theo kinh nghim, kh nng thanh ton nhanh thng thng giao ng trong khon 0,5 1,0. V d v kh nng thanh ton nhanh trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 0,5 0,8 Thng mi, dch v: 0.8 1,2 Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 0,4 0,6 Xy dng: 0,5 0,7 nh gi

Hng tn kho thng thng c tnh thanh khon km nht trong cc ti sn ngn hn v kho s phi mt thi gian hn chuyn chng thnh tin mt hn cc khon mc TSNH khc do vy vic tnh ton t s thanh ton nhanh loi b hng tn kho. Nu kh nng thanh ton nhanh thp, chng t kh nng thanh ton tc thi ca doanh nghip km. Nu kh nng thanh ton nhanh qu cao th cng cn phi xem xt vic qun l vn lu ng ca doanh nghip, v kh nng thanh ton nhanh qu cao c th nh hng ti kh nng sinh li ca cng ty. Tuy nhin, vic phn tch kh nng thanh ton ngn hn v kh nng thanh ton nhanh ch mang tnh thi im, khng phn nh c c mt thi k, mt giai on hot ng ca Cng ty, v th cc t s ny phi c xem xt lin tc v phi xc nh nguyn nhn gy ra kt 14

qu nh t hot ng kinh doanh, mi trng kinh t, yu km trong t chc, qun l ca doanh nghip, cc nguyn nhn, yu t trn mang tnh tm thi hay di hn, kh nng khc phc ca doanh nghip, bin php khc phc. 2.2. Nhm 2: Nhm cc ch tiu hot ng: y l nhm ch tiu c trng cho vic s dng ti nguyn, ngun lc ca DN. a. Vng quay cc khon phi thu Cng thc:

Vng quay cc khon = phi thu (vng)

Doanh thu thun Cc khon phi thu ngn hn bnh qun

ngha: Vng quay cc khon phi thu phn nh cht lng ca cc khon n phi thu v kh nng thu hi n ca doanh nghip. Vng quay cc khon phi thu ph thuc rt nhiu vo ngnh ngh lnh vc doanh nghip hot ng. V d v vng quay cc khon phi thu trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 6 8,5 Thng mi, dch v: 5 7 Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 2,0 2,5 Xy dng: 3 4 nh gi:

Vng quay cc khon phi thu ca mt doanh nghip ph thuc vo rt nhiu yu t: vng i sn phm, chnh sch bn hng ca doanh nghip Nu vng quay cc khon phi thu thp chng t kh nng thu hi n chm, vic thu hi cng n ca doanh nghip km hiu qu, doanh nghip b chim dng vn. Nu vng quay cc khon phi thu ln chng t kh nng thu hi n cng nhanh, vic thu hi cng n ca doanh nghip hiu qu, doanh nghip s hn ch bt vn b chim dng. Tuy nhin, vng quay cc khon phi thu qu cao th hin phng thc bn hng cng nhc, thanh ton ch yu bng tin mt ngay cha chc tt v nh hng n sc cnh tranh v m rng th phn ca cng ty. c th nh gi chnh xc v vng quay cc khon phi thu ca doanh nghip, th cn phi c mt s thng tin sau: Vng i ca sn phm n thi k bo ho, suy thoi. Tnh hnh tiu th sn phm trn th trng.

Chnh sch bn hng ca doanh nghip l bn hng thu tin ngay hay bn hng tr chm. b. Vng quay hng tn kho Cng thc: 15

Vng quay hng tn kho (vng)

Gi vn hng bn Tn kho bnh qun

ngha: Ch tiu ny phn nh s ln lun chuyn hng tn kho trong mt thi k nht nh. Vng quay hng tn kho ph thuc rt nhiu vo ngnh ngh lnh vc doanh nghip hot ng. V d v vng quay hng tn kho trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 5 7 Thng mi, dch v: 6 9 Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 2,0 2,5 Xy dng: 2 3 nh gi:

S vng quay hng tn kho ln, thi gian tn kho ngn khng ch th hin doanh nghip ang tng hiu qu s dng vn m cn cho thy tnh hnh th trng, tiu th sn phm ca cng ty ang thun li. Tuy nhin nu vng quay qu cao so vi mc bnh qun ca ngnh cng nh trong thi gian hot ng va qua ca cng ty, th cn xem xt li khu cung cp, d tr nguyn vt liu, thnh phm d tr m bo lun tr , p ng nhu cu sn xut cung nh nhu cu nhp hng ca bn hng, c bit vi cc khch hng xut khu, cc cng ty thc hin n hng gia cng vi nc ngoi. Nu lng hng tn kho ln, vng quay hng tn kho gim, thi gian lun chuyn ko di th doanh nghip b ng vn. c th kt lun kt lun v tnh hnh d tr hng tn kho th cn kt hp xem xt vi cc yu t: Xem xt tnh ma v trong kinh doanh Cc nhm sn phm, vt liu tn kho ang tng Doanh thu bn loi hng ang c xu hng tn kho ln

Tnh hnh cung ng, tiu th, gi c ca mt hng trn th trng, cc i th cnh tranh, gi c, cht lng sn phm thay th, th hiu tiu dng Chnh sch tn kho: Do gi c ang c xu hng tng nn doanh nghip tch tr hng, chuyn t phng thc kinh doanh bn sang tay sang u c tch tr c. Do hot ng kinh doanh c m rng Do chuyn i t kinh doanh sang sn xut Do thay i cng ngh sn xut Vng quay vn lu ng Cng thc: Vng quay vn lu ng (vng) = Doanh thu thun Ti sn ngn hn bnh qun 16

ngha: Ch tiu ny cho bit mi n v ti sn ngn hn s dng trong k em li bao nhiu n v doanh thu thun. Vng quay vn lu ng ph thuc rt nhiu vo ngnh ngh lnh vc doanh nghip hot ng. V d v vng quay vn lu ng trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam: (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 3 4 Thng mi, dch v: 2,5 3,5 Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 1,2 1,5 Xy dng: 1,2 2 nh gi:

Vng quay vn lu ng qu thp chng t kh nng thu hi tin hng, kh nng lun chuyn hng ho thp, lun chuyn vn chm nn chi ph v vn tng ln lm gim hiu qu hot ng ca doanh nghip. Vng quay Vn lu ng cao chng t kh nng thu hi tin hng, kh nng lun chuyn hng ha cao, vn lun chuyn nhanh, hiu sut s dng ti sn ngn hn cng cao. Khi xem xt vng quay vn lu ng ca 1 doanh nghip, cn so snh vi mc bnh qun chung ca ngnh cng nh cc chnh sch bn hng, tiu th hng ca doanh nghip kt lun chu k kinh doanh ca doanh nghip l mc bnh thng, tt hay khng tt. c bit, i vi mt hng kinh doanh c tnh thi im, ma v cao th vic xc nh chnh xc vng quay vng quay vn lu ng xc nh hn mc tn dng cho khch hng cn cn phi da vo cc hp ng mua bn hng ho, thi gian tn kho thc t ca khch hng. d. Hiu qu s dng ti sn Cng thc: Hiu qu s dng ti sn (ln) = Doanh thu thun Tng ti sn ngha: Ch tiu ny phn nh kh nng sinh li ca tng ti sn. Ch tiu ny cho bit mi n v ti sn c trong k em li bao nhiu n v doanh thu thun. Hiu qu s dng ti sn c th chp nhn thng > 1,3, ring ngnh xy dng c bn thp hn khong t 0,8 - 1. nh gi: Thng thng hiu qu s dng ti sn cng cao th cng tt v hiu qu s dng ti sn thp l xu. Tuy nhin nu trng hp hiu qu s dng ti sn thp th cn tm hiu r nguyn nhn, v d doanh nghip c ti sn c nh mi a vo sn xut, cng sut cn thp. 2.3. Nhm 3: Nhm ch tiu v c cu ngun vn: Phn nh c cu ngun vn ca doanh nghip, th hin mc t ch v mt ti chnh ca doanh nghip. a. Kh nng t ti tr: H s t ti tr Cng thc:

17

Vn ch s hu H s t ti tr (%) = Tng ngun vn ngha: Phn nh mc t ch v ti chnh ca doanh nghip. x 100%

V d v h s t ti tr trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam: (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 35% 45% Thng mi, dch v: 40% 50% Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 20% 30% Xy dng: 20% - 25% nh gi:

Nu h s t ti tr thp th c ngha l kh nng b p tn tht vn vay t vn ch s hu thp. Chi ph li vay v p lc thanh ton n gc cao s buc ngn hng phi lun theo di tnh hnh thu hi n vay ca doanh nghip. Nu h s t ti tr cao chng t doanh nghip c lp v mt ti chnh, ri ro ti chnh ca doanh nghip thp. Khi c nhng bin ng khng thun li trn th trng th doanh nghip t b tc ng hn. Chi ph li vay ca doanh nghip thp, doanh nghip cng c tin cy hn khi i tm kim ngun vn t bn ngoi. Nhng nu h s ti tr qu cao th h s n by ti chnh thp, iu cng c ngha l doanh nghip khng tn dng c ngun vn bn ngoi doanh nghip gia tng t sut li nhun trn vn ch s hu. 2.4. Nhm 4: Ch tiu v kh nng sinh li: Phn nh hiu qu sn xut kinh doanh ca DN. Kh nng sinh li ca ngi vay quyt nh kh nng hon tr vn v li cho ngn hng. a. Bin li nhun rng (T sut li nhun trn doanh thu): Cng thc: Bin li nhun rng (%) = Li nhun sau thu Doanh thu thun ngha: T s ny cho bit trong mt ng doanh thu c bao nhiu ng li nhun Ch s chp nhn i vi ngnh nng lm ng nghip thng > 3%, ngnh u t v xy dng c bn, ch s chp nhn > 6%, cng nghip nh v cng nghip nng > 5%, thng mi dch v > 6%. nh gi: Thng thng Bin li nhun rng cng cao th cng tt cho doanh nghip v ngc li. Mun nh gi c Bin li nhun rng ca mt doanh nghip l cao hay thp th so snh Bin li nhun rng ca doanh nghip vi trung bnh ngnh. Ngoi ra, c th nh gi mt cch chnh xc ch tiu bin li nhun rng, ngi phn tch c th kt hp vi phng php phn tch xu hng bng vic so snh gia bin li nhun rng ca k ny v k trc. Khng phi vic tng bin li nhun rng lc no cng phn nh doanh nghip ang kinh 18 x 100%

doanh tt v vic gim bin li nhun rng lc no cng phn nh doanh nghip ang kinh doanh km hiu qu m vic xem xt tng/gim bin li nhun rng l tt hay xu cng cn phn tch r l do ca vic tng/gim t s. Vic tng Bin li nhun rng l tt nu: + Li nhun v doanh thu cng tng. + Doanh thu gim do doanh nghip khng tip tc u t vo lnh vc u t khng hiu qu. Li nhun trong trng hp ny c th gim nhng gim t hn doanh thu. Hoc li nhun li tng ln do gim lnh vc u t khng hiu qu ln qun l chi ph tt hn. Vic tng Bin li nhun rng l xu nu: vic tng l do li nhun v doanh thu cng gim nhng li nhun gim chm hn doanh thu vi cc l do gim nh sau: + Cng ty b gim nng lc cnh tranh, nng lc sn xut. + Hng ho bn ra tiu th km. + Cng ty phi gim gi bn chim lnh li th phn. b. T sut sinh li ca ti sn (ROA): Cng thc: Li nhun sau thu ROA (%) = Tng ti sn bnh qun ngha: Ch tiu ny phn nh khi s dng bnh qun mt ng ti sn th to ra bao nhiu ng li nhun sau thu. Ch tiu ny l thc o cho bit ti sn c s dng hiu qu nh th no. V d v ROA trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam: (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young: Ch bin thc phm: 7% 10% Thng mi, dch v: 4% 6% Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 2% 3% Xy dng: 4% - 6% nh gi: x 100%

ROA cng cao trnh s dng ti sn cng cao v ngc li nhng nh gi c ROA ca doanh nghip l cao hay thp th so snh ROA ca doanh nghip vi trung bnh ngnh. Ngoi ra, c th nh gi mt cch chnh xc ch tiu ROA, ngi phn tch c th kt hp vi phng php phn tch xu hng bng vic so snh gia ROA ca k ny v k trc. Khng phi vic tng ROA lc no cng tt v vic gim ROA no cng xu, m vic xem xt tng/gim ROA l tt hay xu cng cn phn tch r l do ca vic tng/gim ch s ny: ROA tng l tt nu: cng ty tng vn ch s hu, gim n vay lm gim chi ph li vay nn li nhun t c cao hn.

19

ROA tng l du hiu th hin cng ty lm n khng hiu qu nu: cng ty gim n vay do hot ng kinh doanh b thu hp, doanh thu li nhun gim nhng gim thp hn tc gim tng ti sn. ROA gim khng phi l du hiu ti nu: vic gim l do cng ty tng VCSH nn tng ngun vn tng tng ng tng ti sn tng, nhng mc li nhun tng chm hn tng TTS. ROA gim l du hiu ti nu: cng ty tng n vay, vn CSH gim do kinh doanh l vn, hoc HKD m rng nhng u t vo nhng lnh vc khng hiu qu nn li nhun khng tng, thm ch cn gim so vi trc. c. T sut sinh li ca vn ch s hu (ROE): Cng thc:

Li nhun sau thu ROE (%) = Vn ch s hu bnh qun ngha: Ch tiu ny phn nh khi s dng bnh qun mt ng vn ch s hu th to ra bao nhiu ng li nhun sau thu. Ch tiu phn nh kh nng sinh li ca vn ch s hu. V d ROE trung bnh ca mt s ngnh ti Vit Nam: (theo kt qu iu tra ca Ernst and Young): Ch bin thc phm: 15% 20% Thng mi, dch v: 20% - 25% Sn xut my mc thit b, phng tin vn ti: 8% 12% Xy dng: 20% - 25% nh gi: x 100%

ROE cng cao trnh s dng vn t c cng cao v ngc li nhng nh gi xem ROE ca doanhn nghip l cao hay thp th so snh ROE ca doanh nghip vi trung bnh ngnh. Ngoi ra, c th nh gi mt cch chnh xc ch tiu ROE, ngi phn tch c th kt hp vi phng php phn tch xu hng bng vic so snh gia ROE ca k ny v k trc. Khng phi vic tng ROE lc no cng tt v vic gim ROE no cng xu, m vic xem xt tng/gim ROE l tt hay xu cng cn phn tch r l do ca vic tng/gim ch s ny: ln. ROE tng l tt nu li nhun tng, VCSH khng b gim i, thm ch cn tng

ROE tng l xu nu cng ty kinh doanh thua l, phi thu hp hot ng, doanh thu gim, l vn nn VCSH gim v VCSH gim nhiu hn li nhun. ROE gim l tt nu c li nhun v VCSH u tng nhng VCSH tng nhanh hn tc tng li nhun. ROE gim l xu nu c li nhun v VCSH u gim do kinh doanh thua l, thu hp quy m 20

3. Phn tch dng tin Bo co dng tin l cch c bn ch ra lung tin dch chuyn ca dng tin. Chng c s dng trnh by xem tin c s dng nh th no trong qu kh v mt bo co nh vy c th c lm ra chng minh cc qu s c s dng nh th no trong tng lai. i vi ngn hng, phn tch dng tin c ngha c bit quan trng v cui cng ch c tin mi m bo cho thanh ton, mt doanh nghip d c li nhun cao nhng tin li nm ht ti cc TSNH nh hng tn kho, hoc n phi thu th ri ro thanh ton ca khch hng vn rt cao. S di y s ch ra chu k ca dng tin tham gia kinh doanh

Tin mt

Cc khon phi thu

Cc khon phi tr

Thm li nhun gp

Mua sm NVL

Thnh phm tn kho

Qu trnh sn xut

Khi phn tch dng tin ca doanh nghip, phn tch cc h s sau: 3.1. H s dng tin vo t hot ng kinh doanh so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng kinh doanh dng (thu > chi) th hin cng ty lm n c hiu qu, c kh nng tr ngay cc khon n n hn. H s dng tin vo t hot ng kinh doanh cho bit t l to ra ngun tin vo t hot ng kinh doanh chnh ca doanh nghip. Thng thng nu doanh nghip khng c nhng bin ng ti chnh c bit th t l ny kh cao (khong 80%), y l ngun tin ch yu dng trang tri cho hot ng u t di hn, tr li vay, n gc, c tc. Dng tin t hot ng kinh doanh bao gm cc khon mc sau: 1. Li nhun rng: (li +, L -) 2. Khu hao c bn (Li +, L -) 3. Chi ph tr li vay (+) 21

4. Tng gim nhu cu vn lu ng (Tng -, gim +) 3.2. H s dng tin t hot ng u t so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng u t dng (thu > chi) th hin quy m ca doanh nghip b thu hp. V s tin thu c t khu hao, bn ti sn c nh s ln hn s tin mua sm ti sn c nh khc. Khi h s dng tin t hot ng u t cao l thi im ngn hng xem xt thu hi cc khon n ca khch hng. Dng tin t hot ng u t bao gm cc khon mc sau: 1. Chi u t TSC (-) 2. Vn lu ng ban u (-) 3. Chi gp vn kinh doanh (-) 4. Thu t gp vn kinh doanh (+) 5. Gi tr thu hi: - Gi tr thanh l TSC (+) - Vn lu ng thu hi cui k (+) 3.3. H s dng tin vo t hot ng ti chnh so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng ti chnh dng th hin lng vn cung ng t bn ngoi tng. iu ny th hin tin to ra t hot ng ti chnh l do s ti tr t bn ngoi v doanh nghip c th phi ph thuc vo cc ngun vn t bn ngoi. Hot ng ti chnh l nhng nghip v lm thay i c cu ti chnh ca doanh nghip. C th: tng, gim cc khon vay; tng gim vn ch s hu khi huy ng, pht hnh c phiu; mua li tri phiu, c phiu; tr c tc, li nhun gi li. Nu lu chuyn t hot ng kinh doanh khng cho hot ng u t buc doanh nghip phi iu phi dng tin t hot ng ti chnh. c th l mt khon vay s c tng ln, pht hnh thm c phiu hay l s gim i hoc thm ch ngng tr cc khon c tc. Dng tin t hot ng ti chnh bao gm cc khon mc sau: 1. Vn t c (+) 2. Vay di hn (+) 3. Tr n vay di hn (-) 4. Vay ngn hn (+) 5. Tr n vay ngn hn (-) 6. Tr li vay (-) 7. Chi c tc, qu phc li, khen thng (-) Lu : Sc mnh ca doanh nghip th hin trc ht kh nng to tin t hot ng kinh doanh, khng phi tin to ra t hot ng u t hay ti chnh. Ngn hng cn c bit quan tm ti vn ny khi xc nh n nh ca 1 doanh nghip quyt nh u t di hn. V d: Bo co lu chuyn tin t 22

CH TIU

Nm nay

Nm trc

23

I. 1. 2. 3.

Lu chuyn tin t hot ng kinh doanh Li nhun trc thu 4 iu chnh cho cc khon: Khu hao ti sn c nh

47.253.399.63 60 12.125.105. 001 .463 29.605.088. 414 .981 747.153. 872

48.860.883.1

11.098.777 10.339.465 (429.030 .371) (21.055.751 .978) 4.432.984 .216 53.247.328.4 71 (55.113.134 .782) (55.754.092 .119) 48.971.875 .960 (64.071 .407) (4.432.984 .216) (14.155.811 .372) 37.200 .000 (3.312.160 .160) (30.575.849.62 5) (36.808.480 .753) -

Cc khon d phng Li, l chnh lch t gi hi oi cha thc hin Li, l t hot ng u t 998) Chi ph li vay 921 Li nhun t hot ng kinh doanh trc thay i vn lu ng 4 Tng, gim cc khon phi thu 553) Tng, gim hng tn kho 303 Tng, gim cc khon phi tr Tng, gim chi ph tr trc Tin li vay tr Thu thu nhp doanh nghip np Tin thu khc t hot ng kinh doanh Tin chi khc t hot ng kinh doanh

(10.190.739. 11.462.288.

91.002.295.84 (67.409.089. 86.745.439. (122.282.569. 515) 76.619. 601 (11.462.288. 921) (11.969.664. 471) 166.527. 421 (5.774.080. 029) (40.906.810.32 0) (19.453.901. 420) -

Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh II. 1. 2. 3. 4. Lu chuyn tin t hot ng u t Tin chi mua sm, xy dng ti sn c nh v cc ti sn di hn khc Tin thu t thanh l, nhng bn ti sn c nh v cc ti sn di hn khc Tin chi cho vay, mua cc cng c n can v khc Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c n ca n v khc

5.000.000. 000 (22.003.000. 000) .709 4.262.118. 095 9.690.504. 626 (22.504.278.69 9) (218.869.997 .800) 21.055.751 .978 (102.957.787.86 6) 131.664.938

5. 6. 7.

Tin chi u t, gp vn vo n v khc Tin thu hi u t, gp vn vo n v khc Tin thu li cho vay, c tc v li nhun c chia

Lu chuyn tin thun t hot ng u t III. 1. Lu chuyn tin t hot ng ti chnh Tin thu t pht hnh c phiu, nhn gp vn ca

24

2. 3. 4. 5. 6.

Tin chi tr gp vn cho cc ch s hu, mua li Tin vay ngn hn, di hn nhn c 317 Tin chi tr n gc vay 132) Tin chi tr n thu ti chnh 419) C tc, li nhun tr cho ch s hu (3.475.743. .191) (8.495.900 .800) 18.307.070.7 82 (115.226.566.7 09) 152.435.790.2 43 (7.440 .444) 37.201.783.0 90 (17.772.859. 801) 35.975.081.96 5 (27.436.007.05 4) 37.201.783.09 0 5.756. 087 9.771.532.12 3 (81.007.522. .478) (4.810.511 138.231.207. .251 (96.741.434 128.354.917

Lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh Lu chuyn tin thun trong nm Tin v tng ng tin u nm nh hng ca thay i t gi hi oi quy i ngoi t Tin v tng ng tin cui nm

4. Mt s th thut ca khch hng khi lp BCTC Li dng cc c tnh k ton Cc DN thng s dng cc c tnh k ton iu chnh mc li nhun. Mt s cc th thut lm tng mc li nhun thng gp: V doanh thu: DN thc hin hch ton doanh thu sm (cha hon thnh ngha v bn hng hch ton doanh thu). DN thc hin mua - bn trong cng tp on, cng DN m hoc DN ch gi hng khng bn c th tr li vn hch ton tng doanh thu. V chi ph: La chn phng php tnh khu hao nhm gim mc khu hao. La chn phng php tnh gi vn hng bn nhm gim gi vn hng bn. La chn phng php tnh gi hng tn nhm gim gi hng tn kho. Gim mc d phng (cc khon d phng u t ti chnh, d phng gim gi hng tn kho, d phng n xu, d phng chnh lch t gi). Khng ghi nhn chi ph khi ti sn b gim gi xung di gi tr thun. Vn ho cc khon chi ph khng iu kin. Tc ng:

Th thut ph php li nhun da trn cc c tnh k ton thc cht khng lm tng li nhun m ch n thun chuyn li nhun ca k sau sang k hin ti. Hu qu l li nhun cc nm sau s b gim. tip tc p ng k vng ngy cng cao ca th trng, BCTC cc nm tip theo cng phi c ph php. Tuy nhin, cng v sau, mc li nhun cn ph php cng ln khin cho vic s dng cc c tnh k ton tr ln v hiu. Thng qua cc giao dch thc 25

Tng doanh thu thng qua cc chnh sch gi v tn dng (cc DN sn xut v thng mi) + Th thut o Khng yu cu khch hng phi thanh ton ngay (c th thanh ton bt c lc no). o Khch hng c th tr bt c sn phm no nu h khng va hoc khng bn c (thi gian d tnh h s tr l trong nm ti). + DN thng bo s tng gi vo u nm ti chnh nm sau. Tc ng: + Doanh thu v li nhun trong nm hin ti s tng ln. Tuy nhin, phn doanh s v li nhun tng thm trong nm nay ch l phn doanh s v li nhun ca nm sau chuyn sang. + Gi bn tng lm gim sc cnh tranh ca DN trn th trng. Ghi nhn trc doanh thu v li nhun i vi cc hot ng c thi gian di (p dng i vi cc DN xy dng). Tc ng: DN c th chuyn doanh thu v li nhun t nm sau v nm hin ti v ngc li. Ct gim chi ph hu ch Tr hon thanh l ti sn khng c nhu cu s dng hoc cc khon u t khng hiu qu. Thanh l ti sn thng em li mt khon l cho DN nn cc DN tm cch tr hon. iu ny cng lm tng chi ph bo qun v cn tr khng gian sn xut. Cc khon u t khng hiu qu cng nm gi lu DN cng l. Bn cc khon u t hiu qu: Th thut ny lm tng li nhhun cho nm hin ti nhng b qua tim nng sinh li ca khon u t trong nhng nm tip theo. Sn xut vt mc cng sut ti u: iu ny cho php DN gim gi thnh n v sn phm nh tn dng chi ph c nh. Mt tri ca bin php ny l my mc, thit b phi lm vic qu mc nh hng tiu cc ti nng sut v bn. Ngoi ra, sn phm lm ra nhiu, nu khng bn c, s pht sinh chi ph bo qun v hng tn kho lu ngy s b gim gi tr. Nhng BCTC c kim ton vn c th xy ra tnh trng b ch bin s liu, bi DN c th tho hip vi n v kim ton a ra kin ngoi tr nhng vng "nhy cm". Nhn xt v hai bin php: Ging: ch l chuyn li nhun ca cc nm sau sang nm hin ti. Khc: Trong khi s dng cc c tnh k ton khng lm thay i kh nng sinh li ch thc ca DN, th vic s dng cc giao dch thc ph php li nhun s gy ra nhng nh hng tiu cc n kh nng sinh li ca DN trong di hn. DN thc hin giao dch ti thi im cui k k ton vi khch hng m:

Cc lu khi phn tch 26

Cc th thut trn gy ra hu qu lm sai lch tnh chnh xc khi nh gi hiu qu hot ng ca ngn hng. khc phc tnh trng ny, khi phn tch tnh hnh hot ng ca DN, Cn b thm nh cn lu : Ngoi cc ch tiu ti chnh, cn phn tch c cc ch tiu phi ti chnh khc cng nh nh gi DN trong s tng quan vi ngnh. Yu cu DN cng b y BCTC kim ton nh km vi bo co kim ton, k c trng hp cng b BCTC tm tt. Ch vng ngoi tr ca kim ton trong BCTC. Lu nhng du hiu: + Doanh thu hoc li nhun DN tng t bin vo cui k m khng phi do yu t thi v. + Li nhun v doanh thu tng nhng dng tin m trong k. + DN tr hon cng b BCTC. + Nhng DN m thnh vin HQT, Ban iu hnh nm lng c phiu p o. PHN B: XP HNG TN DNG KHDN I. 1. Quy trnh chm im xp hng Quy trnh
Bc 1 Thu thp thng tin Bc 2 Xc nh ngnh ngh , lnh vc kinh doanh Bc 3 Xc nh quy m khch hng Bc 4 Chm im cc ch tiu Bc 5 Tng hp im , Xp hng v xut chnh sch tn dng

2. + + + + +

Cc bc thc hin Bc 1: Thu nhp thng tin: Thng tin chung Thng tin php l Thng tin ti chnh Thng tin th trng kinh doanh Thng tin quan h vi cc TCTD Bc 2: Xc nh ngnh ngh, lnh vc kinh doanh: Phn loi doanh nghip khch hng theo 5 nhm ngnh chnh:

+ + + + +

Nng, lm, ng nghip; Thng mi dch v; Cng nghip nng; Cng nghip nh; u t XDCB. Bc 3: Xc nh quy m khch hng 27

+ + + + + + + +

Ln Va Nh Bc 4: Chm im cc ch tiu Nhm ch tiu ti chnh Nhm ch tiu phi ti chnh Nhm ch tiu uy tn vi cc TCTD im khuyn khch im tr Bc 5: Tng hp im, xp hng v xut chnh sch

Tng im t c 90 80 89,5 70 79,5 60 69,5 50 59,5 40 49,5 30 39,5 20 29,5 < 20

Hng AAA AA A BBB BB B CCC CC C

Ghi ch: Cc bc bc 3, bc 4, bc 5 l c t ng bng file chm im t ng II. File chm im t ng Nguyn tc chung File excel c xy dng cn c theo Quy nh tm thi xp hng tn dng ni b KHDN nhm h tr vic xp hng tn dng nh k ti cc thi im 31/03 v 30/9. Yu cu nhp hoc chn ng v y cc ch tiu v thng tin bo m kt qu xp hng chnh xc. Khng xa, sa dng, ct, cng thc trong bng tnh. 28

1.

2.

Hng dn s dng file chm im t ng Chn Sheet "Nhap_chi_tieu". Ln lt chn hoc nhp cc ch tiu. Chn Sheet "In_ket_qua". + Ti I. Nhp nhng thng tin gii thiu v DN. + Ti III. Chm im cc ch tiu, chn y cc cu tr li thch hp trong ct nh gi cho cc mc sau: Ch tiu phi ti chnh; Ch tiu uy tn vi cc t chc tn dng; im khuyn khch; im tr. + Ti VI. Tng hp kt qu chm im v nh gi xp hng tn dng cn b nh gi nhp ni dung nh gi DN v xut chnh sch tn dng. In kt qu xp hng. Cch nhn s liu: C 2 cch nhp cc ch tiu ca BCTC trong Sheet "Nhap_chi_tieu": + Nhp cc ch tiu cn thit (nhp nhanh). + Nhp ton b cc ch tiu ca BCTC (nhp y ). 02 cch nhp trn u cho kt qu nh nhau. Ngi chm c th chn mt trong hai cch. H s nhn: + File excel s dng h s nhn x l d liu thi k: doanh thu, gi vn hng bn, li nhun ... do BCTC c lp vo nhng thi im khc nhau. Khi chn ch tiu "Chn thi im bo co ca BCTC gn nht" trong sheet "Nhap_chi_tieu", file excel s t ng nhn cc s liu thi im vi h s nhn tng ng vi cc thi im khc nhau ca BCTC: o o o o Ht qu I: nhn 4 Ht qu II: nhn 2 Ht qu III: nhn 4/3 Ht qu IV: nhn 1 Mt s lu khi s dng file chm im t ng

3.

+ ngha ca h s nhn: Hn ch bt sai lch ca kt qu xp hng i vi cc ch tiu c ly k theo thi gian. V d: Trng hp BCTC c lp n 30/06, cc ch tiu doanh thu, gi vn hng bn, li nhun ... mi ly k c 1/2 nm. Nu ly cc ch tiu trn so snh vi cc ch tiu tng ng ca c nm trc, kt qu xp hng ca DN s khng c phn nh ng. hn ch bt sai lch ca kt qu xp hng, i vi trng hp ny, cc ch tiu thi k c nhn vi 2. Mt s lu khc + Nu thc hin so snh nh gi gia cc s liu tng ng v thi im ca BCTC (V d 31/3/2008 v 31/3/2009), c th s dng file excel xp hng, ch tiu "Chn thi im bo co ca BCTC gn nht" ti Sheet "Nhap_chi_tieu" l Ht qu IV nhm mc ch kt qu xp hng khng b nh hng bi h s nhn. + Nu BCTC c lp ti cc thi im khc (ngoi nhng thi im: ht qu I, ht qu II, ht qu III, ht qu IV) th vic xp hng c thc hin th cng. + Nhp s liu phi nhp theo nh dng number. 29

+ n v BCTC l VND. + Ch tiu Vng quay cc khon phi thu v ch tiu Vng quay hng tn kho: nu DN khng c cc khon phi thu v hng tn kho, mc nh l DN s c im ti a cho cc ch tiu ny.

30

You might also like