You are on page 1of 142

CM NANC CHAM SO C TR 1

hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com






M
MM!
!!
C
CC I
II!
!!
C
CC

INH !O NC CH!NC.......................................................................... 4
4 Io I khuyn dInh duo ng....................................................................... 5
An da m ho p Iy ....................................................................................... 7
M f s nguyn nhan gay bI ng an.................................................... 13
Ca c bI n pha p kha c phu c fnh fra ng bI ng an khI bI f nguyn nhan
............................................................................................................... 15
Ch d dInh duo ng khI fre m........................................................... 16
u ng d con ba n bI suy dInh duo ng!................................................. 19
S II u suy dInh duo ng o fre em va ba me ....................................... 22
Tang cha f dInh duo ng frong kha u pha n an cho fre em.................. 25
Con ba n bI ng an................................................................................ 27
I ng an o fre em................................................................................ 31
Con fI be o qua .................................................................................... 34
e co bI suy dInh duo ng hay khng7................................................. 39
Ca ch pho ng ch ng suy dInh duo ng................................................... 41
KhI be an fham.................................................................................... 43
CM NANC CHAM SO C TR 2
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Nhu ca u caIcIum |canxI) ha ng nga y.................................................. 44
Ca c fhu c fhng fhuo ng frong dI u frI bI ng an o fre em.............. 45
Ngon mI ng chI dI dI vo I nI m vuI................................................... 49
VaI fro cu a profeIn va IysIne frong dInh duo ng fre em.................. 51
10 ca ch an u ng Ia nh ma nh............................................................... 54
Mu I frong fhu c an cho fre ................................................................ 56
Phuong pha p gIa m be o cho fre ma khng ca n an kIng................. 58
Cha f be o frong fhu c an....................................................................... 61
Nhu ng fhu c an khng nn khuy n khich fre du ng......................... 63
Tuy f d I khng du ng nuo c cu d n pha su a cho fre nho ................ 66
Tre d bI ma p ph o Iu a fu I na o7...................................................... 67
Ca c Ioa I fhu c an ca n fra nh................................................................. 70
AcId IoIIc.............................................................................................. 72
Nhu ng saI Ia m frong nuI duo ng fre nho ......................................... 78
Iuu y frong chua n bI d an, fhu c ung............................................. 79
Ca c ba me ca n chu y khI cho con an b sung................................... 82
Thu c an va fri nho frong mu a fhI ..................................................... 87
Nga y T f cho be an u ng g7.............................................................. 91
nho - Iau qun............................................................................... 93
INH !O NC THO I! A T!O I ....................................................... 96
Inh duo ng ho p Iy cho ho c sInh fI u ho c.......................................... 97
Ch d an cho fre em fI u ho c |6 - 12 fu I)..................................... 102
Ch bI n fhu c an cho fre nhu fh na o7........................................... 105
Ch d an cho ho c sInh frung ho c co so va ph fhng frung ho c |13
- 18 fu I)............................................................................................. 106
CM NANC CHAM SO C TR 3
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Thu c don an da m cho fre 10 - 12 fha ng.......................................... 108
Thu c don an da m cho fre 1 - 2 fu I ................................................. 110
Thu c don an da m cho fre 7 - 9 fha ng.............................................. 113
Thu c don cho fre 2 - 3 fu I ............................................................... 114
Thu c don cho fre 3 - 5 fu I ............................................................... 117
e mo I fa p an da m: 4 - 6 fha ng....................................................... 119
10 Ioa I b f cho be 6 - 9 fha ng fu I ................................................... 121
Thu c don d nghI frong fua n cho fre fu 6 - 9 fha ng:..................... 128
3 mo n b f cho be o Iu a fu I ba f da u an da m |b f Ioa ng)............... 129
15 Mo n an da nh cho be fu 9 - 12 fha ng.......................................... 131















CM NANC CHAM SO C TR 4
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com










I
IIN
NNH
HH
!
!!O
OO
N
NNC
CC C
CCH
HH!
!!N
NNC
CC













CM NANC CHAM SO C TR 5
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




4 l i khuyn dinh d ng

Ngoa I vI c cho con bu su a me , nhu ng nguo I nuI con nho d u
nn bI f v nhu ng fhu c u ng d c ha I cho fre d fra nh, bI f ca ch cho
an da m, ch d dInh duo ng ho p Iy ...
1. Su a me : S! A M IA TH! C AN TO T NH T CHO TR
Nn cho fre bu me II n ngay sau khI sInh, n u me sInh m fh
c ga ng cho fre bu me ca ng so m ca ng ff.
Trong 4 fha ng da u nn cho fre bu me hoa n foa n.
su a me fI f ra nhI u, ba me ca n:
- Cho fre bu me ca ng nhI u Ia n ca ng kich fhich fa o su a nhI u.
- Me an u ng da y du cha f dInh duo ng |4 nho m fhu c pha m),
khng kIng khem
- NghI ngoI nhI u.
- Tra nh cang fha ng.
Nn cho be bu me ke o da I d n 18-24 fha ng fu I.
2. Ca c fhu c u ng d c ha I d I vo I fre :
- Ruo u.
- Tra .
- Ca ph.
- Ca c Ioa I nuo c ngo f n u du ng qua nhI u.
CM NANC CHAM SO C TR 6
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Ta f ca ca c Ioa I fhu c u ng ba n rong ngoa I duo ng ph .
3. An da m:
- Tre ba f da u an da m o Iu a fu I fu 4 fha ng d n 6 fha ng.
- Nguyn fa c an da m:
An fu if d n nhI u.
An fu Ioa ng d n da c.
u a an cu a be ca n du 4 nho m fhu c pha m: b f, be o, da m, rau va
fra I cay.
Sc!uc ng Iu a n Ircng nga V Iu V Ihuc \a c !u a Iuc !:
0 d n fro n 4 fha ng: u me hoa n foa n.
4 fha ng d n 6 fha ng: 1 d n 2 bu a an s f va bu me nhI u Ia n
7 fha ng d n 9 fha ng: 2 d n 3 bu a an da c va bu me nhI u Ia n.
10 fha ng d n 18 fha ng: 3 bu a an da c va bu me 2-3 Ia n, n u bu
ca ban dm fh f f
Trn 18 fha ng: an 2 d n 3 bu a com va 2 d n 3 bu a phu . Thu c
an phu g m che , chu I, khoaI, su a... va cho an xen ke vo I ca c bu a
chinh.
Sau fho I gIan do , pha I chu y cho con ba n co m f ch d dInh
duo ng ho p Iy .
4. Th na o Ia dInh duo ng ho p Iy 7
- u v s Iuo ng: 3 bu a m I nga y, pha I ca n cho fre an bu a sa ng,
fhm 1 d n 2 bu a phu frong nga y vo I ca c Ioa I fhu c pha m nhu frn
u v cha f Iuo ng: M I bu a an chinh ca n co du 4 nho m fhu c
pha m g m da m, be o, b f va rau & fra I cay.
- An foa n v sInh:
\ s!nh n uc ng:
- Ru a fay sa ch fruo c khI an va sau khI dI v sInh.
CM NANC CHAM SO C TR 7
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Cho n fhu c an co da y, sa ch se , khng I fhIu, khng co pha m
ma u, khng an qua va f ba n rong ngoa I duo ng
\ s!nh a nhn:
- V sInh rang mI ng: cha I rang sau khI an va fruo c khI dI ngu .
- V sInh fhan fh : fa m ru a sa ch se m I nga y
Ngu : pha I ngu if nha f 8 fI ng m I nga y



















CM NANC CHAM SO C TR 8
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




n d m h p ly

Su a me Ia fhu c an da u fIn va f f nha f d I vo I fre . Nhung khI
da Io n fh nguo I fa an com va nhu ng fhu c an kha c. Trong fho I gIan
chuy n fI p gIu a bu me va an nhu nguo I Io n, du a be ca n duo c an
da m.
fre pha f frI n f f, fhng mInh va khoe ma nh, ca n cho fre an
da m ho p Iy .
1. An da m Ia g7
An da m |an b sung) Ia cho fre an ca c Ioa I fhu c an kha c ngoa I
su a me nhu: b f, cha o, com, rau, hoa qua , su a da u na nh, su a bo ...
2. KhI na o nn ba f da u cho fre an da m7
- Trong 4 - 6 fha ng da u chI ca n cho fre bu me .
- Tu fha ng fhu 5 hoa c fhu 6, ngoa I su a me , fre ca n duo c an b
sung ca c Ioa I fhu c pha m kha c.
3. KhI cho fre an da m, ca c ba me ca n chu y nhu ng dI u g7
- Cho fre an fu Io ng d n da c, fu if d n nhI u, fa p cho fre quen
da n vo I fhu c an mo I.
- S Iuo ng fhu c an va bu a an fang da n fheo fu I, da m ba o fhu c
an ho p vo I kha u vI cu a fre .
- Ch bI n ca c fhu c an h n ho p gIa u dInh duo ng, su du ng ca c
fhu c an sa n co fa I dIa phuong.
- KhI ch bI n da m ba o fhu c an m m d nhaI va d nu f.
CM NANC CHAM SO C TR 9
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Tang da m d nang Iuo ng cu a fhu c an b sung: Co fh fhm
da u, mo hoa c vu ng |me ), Ia c |da u ph ng) hoa c b sung b f men fIu
ho a Ia m cho ba f b f vu a fhom, vu a be o, m m, fre d nu f; Ia I cung
ca p fhm nang Iuo ng gIu p fre mau Io n.
- Ta f ca du ng cu ch bI n pha I sa ch se , ru a fay sa ch fruo c khI
ch bI n fhu c an va khI cho fre an.
- Cho fre bu me ca ng nhI u ca ng f f.
- Cho fre an nhI u hon frong va sau khI bI m, cho fre an u ng
nhI u cha f Io ng hon da c bI f khI bI Ia cha y va s f cao.
- Khng nn cho fre an b f ngo f |m chinh) v khng co cha f
dInh duo ng Ia I khng co Io I.
- Khng cho fre an ba nh ke o, u ng nuo c ngo f fruo c bu a an v
cho an cha f ngo f se Ia m fang duo ng huy f gay u c ch fI f dIch vI Ia m
cho fre cha n an, fre se bo bu a hoa c an if dI frong bu a an. fro v
4. KhI an da m, fre an duo c nhu ng Ioa I fhu c an na o7
pha f frI n f f fre ca n an nhI u Ioa I fhu c an kha c nhau, fa f
ca ca c Ioa I fhu c an fuoI, sa ch, gIa u dInh duo ng ma nguo I Io n an duo c
ha ng nga y d u co fh cho fre an duo c, fru ruo u, bIa va ca c Ioa I gIa vI
chua, cay.
Tre nho khng ca n kIng da u, mo , rau xanh, ca , fm, cua, fru ng
,fhIf... v m f Iuo ng nho ca c Ioa I fhu c an na y cu ng gIu p cho fre khoe
ma nh.
Thu c an b sung g m 4 nho m:
-Nho m cung c p ch t a m: tht, ca , tm, cua, tr ng, s a, u ( , la c),
v ng...
-Nho m cung c p tinh b t: Ga o, m, khoai, ng...
-Nho m cung c p ch t be o: d u, m , la c, v ng...
-Nho m cung c p vitamin va ch t khoa ng: Rau, qua , c bi t ca c loa i rau
co ma u xanh fha m nhu: Rau ngo f, rau mu ng, rau d n, rau ca I, m ng
foI...va ca c Ioa I qua co ma u do hoa c va ng: chu I, du du , xoa I...
CM NANC CHAM SO C TR 10
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
M f nga y pha I cho fre an du 4 nho m fhu c pha m frn. fro v
5. T ma u ba t b t cho tre co ngha la g?
- Ia m cho ba f b f cu a fre co ma u sa c cu a ca c Ioa I fhu c pha m.
- Ma u xanh cu a rau |rau mu ng, rau ngo f, rau ca I, rau d n...)
- Ma u va ng cu a fru ng, ca r f, bi do va ca c Ioa I fhu c an co ma u
va ng, ma u da cam
- Ma u nau cu a fhIf, ca , fm, cua, Iuon, nh ng, Ia c, vu ng...
6. Tre nn an ma y bu a m f nga y7
- 5 - 6 fha ng: u me Ia chinh + 1 - 2 bu a b f Ioa ng va nuo c qua
- 7 - 9 fha ng : u me + 2 - 3 bu a b f da c |10%) + nuo c qua hoa c
hoa qua nghI n.
- 10 - 12 fha ng: u me + 3 - 4 bu a b f da c + hoa qua nghI n
- 13 - 24 fha ng: u me + 4 - 5 bu a cha o + hoa qua
- 25 - 36 fha ng: 2 bu a cha o hoa c su p + 2 - 3 bu a com na f + su a
bo hoa c su a da u na nh + hoa qua
- Tu 36 fha ng fro dI: Cho fre an com nhu nguo I Io n nhung pha I
duo c uu fIn fhu c an |fhu c an na u rIng) nn cho an fhm 2 bu a phu :
Cha o, pho , bu n, su p, su a ....
Trong m f nga y khng nn cho fre an m f mo n gI ng nhau. fro
v
7. Iuo ng cha f da m |fhIf, ca , fm, fru ng) cho fre m f nga y Ia bao
nhIu7
- Tre 5 - 6 fha ng: 20 - 30 g ThIf |ca , fm) khoa ng 2 - 3 fha ca
ph bam nho chIa 2 bu a, n u an fru ng: 1/2 Io ng do fru ng ga hoa c 2
Io ng do fru ng chIm cu f.
- Tre 7 - 12 fha ng: 100 - 120 g fhIf hoa c 150 g ca , fm, hoa c 200
g da u phu frong 1 nga y chIa 3 - 4 bu a |n u cho fre an ca fhIf, ca , fm
CM NANC CHAM SO C TR 11
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fh m I fhu chI ca n 30 - 40g/nga y), hoa c 1 Io ng do fru ng ga /bu a. M f
fua n cho fre an fu 3 - 4 qua fru ng.
- Tre 13 - 36 fha ng: 120 - 150 g fhIf hoa c 150 - 200 g ca , fm,
hoa c 250 g da u phu /nga y, hoa c 1 qua fru ng ga /bu a |an ca Io ng fra ng)
1 fua n an fu 3 - 4 qua fru ng.
- Tre fu 36 fha ng fro In: 200 g fhIf hoa c 250 g ca , fm, hoa c
300 g da u phu , m I nga y co fh cho fre an 1 qua fru ng nhung pha I
gIa m bo f fhIf hoa c ca dI |30 g fhIf na c Iuo ng da m fuong duong vo I 1
qua fru ng ga ). fro v
8. Ca ch ch bI n fhu c an cho fre nhu fh na o7
Tre ca ng nho ca ng pha I xay nho , bam nho , gIa nho . KhI ba f da u
an b sung pha I cho fre an ca ca I, khng nn chI an nuo c, k ca rau
cu ng pha I an ca ca I.
- Na u b f cho fre 5 - 6 fha ng fu I:
+ f ga o 2 fha ca ph |10 g b f)
+ Io ng do fru ng ga : 1/2 qua hoa c fhay fh ba ng 2 fha ca ph
fhIf, fm, ca |gIa nhuy n, bam nho d an ca ca I)
+ 10 g rau xanh |1 fha ca ph b f rau gIa nho ) cho rau khI b f
da chin dun sI nha c ra ngay
+ a u an hoa c mo : 1/2 - 1 fha ca ph.
- Na u b f cho fre 7 - 12 fha ng fu I:
+ f ga o 4 - 5 fha ca ph |20 - 25 g b f)
+ Io ng do fru ng ga : 1 qua hoa c fhay fh ba ng 3 fha ca ph
fhIf, fm, ca |gIa nhuy n , bam nho , an ca ca I)
+ 20 g rau xanh | 2 fha ca ph b f rau bam nho ) cho rau khI
b f da chin dun sI nha c ra ngay
+ a u an hoa c mo : 1 - 2 fha ca ph.
- Na u cha o cho fre 13 - 24 fha ng:
CM NANC CHAM SO C TR 12
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Co fh na u m f n I cha o fra ng nhu d n m I bu a mu c m f ba f
va o xoong con r I cho fhm fhIf, ca , fru ng, fm, gan, da u phu .... +
rau xanh va da u mo nhu na u b f nhung s Iuo ng nhI u hon.
- Na u com na f cho fre fu 24 - 36 fha ng fu I:
Na u com nhI u nuo c hon bnh fhuo ng r I na u canh fhIf, ca ,
fm, cua fr n vo I com cho fre an, khng nn chI cho fre an nuo c rau
Iu c fr n com.
Hoa c co fh na u kI u com na f fha p ca m nhu sau: du ng ca c Ioa I
cu nhu bi do , su ha o, khoaI fay... ca f nho 2 x 3 cm, dun chin nhu ,
nghI n na f, cho ga o va o nuo c rau cu d na u com. ThIf, ca bam nho
m I bu a 30-40 g cho va o ha p khI com da chin, n u du ng fhIf na c, ca ,
fm... fh pha I cho fhm 1- 2 fha da u mo fr n d u cho fre an.
- Na u com cho fre frn 36 fha ng: co fh an com nhu nguo I Io n
nhung ca n uu fIn fhu c an va an fhm ca c bu a phu . Ca n xoa bo quan
nI m cho ra ng fre an com so m se cu ng ca p, hoa c an xuong ng, xuong
chan ga se ch ng duo c co I xuong! Nn nho ra ng fre ca n duo c an
nhI u Ioa I fhu c an kha c nhau, an duo c nhI u fh fre se mau Io n va
cu ng ca p du do Ia fhu c an Io ng va m m.
Mu n bI f fre da duo c an u ng du ng va da y du chua, ha y Ia m
ba I fra c nghI m frn vebfre fho. Hoa c fheo do I can na ng cu a fre frn
bI u d pha f frI n frong S Su c khoe cu a be . S na y co pha f o ca c
fra m Y f . N u fre In can d u da n fuong u ng vo I knh A frn bI u
d Ia fre da duo c nuI duo ng f f. Co n khng In can, hoa c fu f can, fu c
Ia duo ng bI u dI n can na ng na m ngang hoa c dI xu ng fh co fh fre
bI b nh hoa c nuI duo ng khng du ng






CM NANC CHAM SO C TR 13
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



M t s nguyn nhn gy bi ng n

Co ra f nhI u nguyn nhan gay ra chu ng bI ng an o fre nhu Iy
do fam Iy , b nh Iy , fhu c an khng ngon... Tu y fheo fu ng nguyn
nhan, cha me ca n fhu c hI n nhu ng bI n pha p kha c phu c kha c nhau.
Sau day Ia y kI n cu a ba c sI Nguy n ThI Ngo c Huong |Trung fam
Inh duo ng TPHCM) v va n d na y:
1. I ng an do fam Iy :
ay Ia nguyn nhan fhuo ng ga p nha f. Tre bI ng an khI co ca m
gIa c bI e p bu c, bo roI, bI go bo hoa c bI da nh Iu a. Ca c fnh hu ng
fhuo ng ga p frong fhu c f :
- I e p bu bnh frong khI chI fhich bu me .
- Me dI Ia m d fre cho nguo I kha c cham so c.
- I e p pha I mang khan an, pha I ng I m f ch fu da u d n cu I
bu a an.
- I quy dInh pha I an h f kha u pha n cu a mnh frong m f fho I
gIan c dInh.
- Khng khi bu a an cang fha ng.
- Cha me cho fhu c va o fhu c an, va o su a.
2. I ng an do saI Ia m frong ch bI n fhu c an:
- Ha m khoaI fay, ca r f, cu d n, da u, fhIf... xay nhuy n va cho
fre an h f nga y na y qua nga y no , gay ca m gIa c nga n.
- ChI cho fre an nuo c rau, nuo c fhIf, khng cho an xa c, Iau nga y
da n d n fnh fra ng fhI u ca c cha f dInh duo ng.
CM NANC CHAM SO C TR 14
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Cho fre an fhu c an xay nhuy n d n Iu c 2, 3 fu I.
- Pha b f va o su a, pha su a qua da c, pha su a ba ng nuo c cha o
hoa c nuo c ha m da u, ha m xuong... Ia m fre kho fIu ho a.
- Pha b f qua da c khI fre mo I fa p an da m.
3. Tho I gIan chuy n fI p ch d an khng phu ho p:
- an da m qua so m |fruo c khI fre fro n 4 fha ng).
- an com qua so m |frong khI rang fre chua du d nhaI com).
4. I ng an do b nh Iy :
- Suy dInh duo ng.
- NhI m ky sInh fru ng; nhI m fru ng |vIm mu I, vIm ho ng,
vIm amIdan...) va vIrus.
- nh Iy rang mI ng |sau rang, vIm Io I), Ioa n khua n duo ng
ru f.
5. I ng an sInh Iy : Tre va n kho e ma nh nhung fu nhIn an if dI
frong va I nga y d n va I fua n. Ca c fho I dI m na y fhuo ng fru ng vo I Iu c
be bI f Ia y, ng I, du ng, dI... Sau do , fre fro Ia I an u ng bnh fhuo ng.
6. I ng an do fhu c: o du ng qua nhI u vIfamIn, kha ng sInh
hoa c fhu c kich fhich an. VI c Ia m du ng kha ng sInh co fh gay r I
Ioa n h vI khua n duo ng ru f, co n fhu c kich fhich an se Ia m cho fre
bI ng an fhm ngay sau khI ngu ng fhu c |fhu c na y ch ng chI dInh o
fre duo I 2 fu I).
7. I ng an do cha me : o cha me qua Io Ia ng v su fang fruo ng
cu a con. KhI fha y con an if hon ca c fre cu ng Iu a fu I, nhI u nguo I
nghI ra ng con bI ng an ma c du fre va n fang can va fang chI u cao
f f.
8. I ng an ba m sInh: Co khoa ng duo I 5 % fre sInh ra chI ngu ,
choI ma khng bao gIo do I bu . Ngoa I ra, fre co n co fh bI bI ng an
nhu sau khI fIm pho ng hoa c sau cha n fhuong.
CM NANC CHAM SO C TR 15
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ca c bi n pha p kh c phu c tnh tra ng bi ng n khi bi t
nguyn nhn

N u ba n xa c dInh duo c con mnh bI ng an Ia do dau |xem
nguyn nhan gay bI ng an), vI c kha c phu c fnh fra ng bI ng an se
khng co n qua kho khan nu a.
Ha y nghe Io I khuyn cu a ca c chuyn gIa dInh duo ng:
- I ng an fam Iy : Cha me ca n h f su c bnh fInh va kIn nha n
fm hI u v sao fre khng chIu an. Ca n fra nh ca c ha nh vI e p bu c nhu
de be ra d fhu c an, bo p mu I cho be nu f, da nh cho be kho c d be
nu f... KhI fre m, n u fre kho u ng fhu c, cha me ha y frnh ba y vo I
ba c sI d ba c sI cho fhu c d u ng, khng ca n pha I cho fhu c va o fhu c
an d da nh Iu a fre . Ha y cho fre an m f ca ch fhoa I ma I, b f, su a co
fh day va o a o m f chu f cu ng khng sao.
- I ng an do saI Ia m frong ky fhua f ch bI n fhu c an va fho I
gIan chuy n fI p ch d an: Tra nh ke o da I fho I gIan cho fre an fhu c
an xay nhuy n. Khng cho be an fhu c an don dI u, nn d I mo n
fhuo ng xuyn cho be .
- I ng an do b nh Iy : sung ca c vI cha f dInh duo ng ma fre
fhI u; x gIun cho fre 6 fha ng m f Ia n; gIu gn v sInh rang mI ng;
dI u frI b nh nhI m fru ng.
- I ng an sInh Iy : Trong gIaI doa n bI ng an sInh Iy , ca c ba c cha
me khng nn no ng Io ng fu y su du ng ca c Ioa I fhu c b hoa c fhu c e p
fre an. Ha y kIn nha n cho fre an fu ng bu a nho , fhay d I ca c mo n an
Ia ... d cho fre an fro Ia I.
CM NANC CHAM SO C TR 16
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- I ng an do fhu c: Su du ng ca c men vI sInh hoa c su a chua d
ca y Ia I vI khua n duo ng ru f cho fre ; fra nh su du ng fhu c b khI
khng co don cu a ba c sI; fra nh su du ng fhu c kich fhich an.
- I ng an ba m sInh: I vo I ca c fre khng do I an bao gIo , cha
me pha I chu d ng cho fre an fheo su huo ng da n va fheo do I cu a ba c sI
dInh duo ng.




















CM NANC CHAM SO C TR 17
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ch dinh d ng khi tre m

KhI fre m, ngoa I dI u frI fhu c fheo huo ng da n cu a fha y fhu c,
nguo I me ca n pha I chu y cham so c va cho fre an u ng da y du .
Tre m fhuo ng cha n an nn d su f can va co fh bI suy dInh duo ng.
o fre m f mo I, cha n an nn ca n cho fre an fha nh nhI u bu a hon vo I
fhu c an Ioa ng hon va m I bu a cho fre an ca n nhI u fho I gIan hon.
1. I vo I fre duo I 4 fha ng dang bu me :
Va n fI p fu c cho fre bu bnh fhuo ng, fang s Ia n bu va fho I gIan
m I Ia n bu ca n ke o da I hon v fre m f, kha nang mu f vu ke m hon.
I vo I fre bI fa c mu I hoa c m f qua khng bu duo c, nguo I me ca n va f
su a ra va cho fre u ng ba ng fha.
2. Tre fu 5 fha ng fro In:
Ngoa I su a me ca n cho fre an fhm nhI u bu a va fu ng if m f vo I
ca c fhu c an gIa u dInh duo ng nhu fhIf, fru ng, su a, ca ... va cho fhm
da u, mo d fang fhm nang Iuo ng cu a kha u pha n. Thu c an ca n m m,
na u ky , Ioa ng hon bnh fhuo ng d d fIu hoa . Cho fre an ngay sau
khI na u d da m ba o v sInh va gIa m nguy co b I nhI m. Cho fre an
fhm qua chin hay nuo c qua chin nhu chu I, cam, chanh, xoa I, du
du ... d fang cuo ng vIfamIn va cha f khoa ng.
3. Ch d an u ng cu a fre sau khI kho I m:
Sau khI kho I m, d gIu p fre h I phu c nhanh va fra nh suy dInh
duo ng, cho fre an fhm m I fua n 2 bu a frong 2 fua n II n. Vo I fre bI
fIu cha y ke o da I fh pha I cho fre an fhm m I nga y 1 bu a va ke o da I
f I fhI u Ia 1 fha ng.
4. M f s dI m chu y v cham so c dInh duo ng khI fre m:
CM NANC CHAM SO C TR 18
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Cho fre an nhI u bu a hon vo I s Iuo ng m I bu a if hon.
- Thu c an cho fre m ca n na u Ioa ng va gIa u cha f dInh duo ng
hon.
- KhI fre m khng ca n kIng khem ca c Ioa I fhu c pha m nhu
fm, ca , da u mo va rau xanh.
- KhI fre m ca n cho fre u ng nhI u nuo c, nha f Ia d I vo I fre bI
fIu cha y. Su p, nuo c cha o mu I, dung dIch OresoI chI Ia ca c dIch d
bu nuo c, khng nn coI Ia fhu c an v khng cung ca p du cha f dInh
duo ng.
- Tre bI fIu cha y fra nh cho an ca c fhu c an co nhI u duo ng,
nuo c ngo f co ga v co fh Ia m fIu cha y na ng hon. ng fho I ca n
fra nh ca c fhu c an co nhI u cha f xo, if dInh duo ng nhu ca c Ioa I rau
fh, fInh b f nguyn ha f nhu ng, d gay kho fIu.
- KhI fre m, nguo I me va gIa dnh ca n da nh nhI u fho I gIan
hon d cham so c, d da nh d fre an duo c nhI u. Vo I fre bI vIm
nhI m h ha p, bI s mu I, bI kho fho , ca n Ia m fhng fhoa ng mu I cho
fre ba ng bng ga c d gIu p fre bu me va an u ng d da ng. CIa dnh
ca n fa p frung quan fam cham so c fre khI fre m: fre s f pha I fheo do I
nhI f d , fre bI fIu cha y fh ca n fheo do I s Ia n dI ngoa I... Nhu va y
gIa dnh se so m pha f hI n nhu ng da u hI u nguy hI m d dua fre d n
b nh vI n kIp fho I.








CM NANC CHAM SO C TR 19
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



ng con ba n b suy dinh d ng!

Nam 2000 o nuo c fa co 2,5 frI u fre em duo I 5 fu I bI suy dInh
duo ng, chu y u Ia suy dInh duo ng fh nhe va vu a. Tuy va y, ca c fh
suy dInh duo ng na y cu ng co y nghIa quan fro ng v du a fre d ma c
b nh, fang nguy co fu vong va fhuo ng ke m fheo fhI u hu f ca c vI cha f
dInh duo ng.
1. Su nghIm fro ng cu a suy dInh duo ng:
Suy dInh duo ng do fhI u profeIn - nang Iuo ng |fhuo ng go I Ia
suy dInh duo ng) Ia fnh fra ng fhI u dInh duo ng quan fro ng va ph
bI n o fre em nuo c fa. I u hI n cu a suy dInh duo ng Ia fre cha m Io n
va fhuo ng ma c b nh nhI m khua n nhu fIu cha y va vIm duo ng h
ha p, fre bI gIa m kha nang ho c fa p, nang sua f Iao d ng ke m khI
fruo ng fha nh.
a ng chu y Ia fre bI suy dInh duo ng fh nhe va vu a if duo c
nguo I me , ca c fha nh vIn kha c frong gIa dnh chu y fo I v fre va n
bnh fhuo ng. O m f c ng d ng |xo m, Ia ng, xa ) co nhI u fre suy dInh
duo ng, fa ca ng kho nha n bI f duo c v chu ng d u "nho be " nhu nhau.
o do , suy dInh duo ng fre em ca n duo c su quan fam cu a mo I nguo I.
2. Ia m fh na o d bI f fre bI suy dInh duo ng7
Theo do I can na ng ha ng fha ng Ia ca ch f f nha f d nha n ra du a
fre bI suy dInh duo ng hay khng. Tre bI suy dInh duo ng khI khng
fang can, nhe can hon du a fre bnh fhuo ng cu ng fu I. Va y pha f hI n
so m b nh suy dInh duo ng cho fre em ba ng ca ch na o7
- Cha m fang can, du ng can hoa c su f can.
- Tre bI ng an, an if, da, mI xanh, nIm ma c ma f nho f nha f.
CM NANC CHAM SO C TR 20
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Tre bu n bu c, hay qua y kho c, if vuI choI, ke m IInh hoa f.
- Ca c ba p fhIf fay chan m m nha o, bu ng fo da n.
- Cha m pha f frI n va n d ng: cha m bI f Ia f, ng I, bo , dI, du ng.
- o khoa ng gIu a vo ng ca nh fay fha y duo I 13 cm.
3. Ta I sao fre bI suy dInh duo ng7
- ThI u an, an khng du d pha f frI n: Tre duo I 5 fu I co nhu
ca u dInh duo ng cao d pha f frI n co fh . da p u ng nhu ca u do , ca n
cho fre an u ng da y du fheo Iu a fu I. Tre duo I 4 fha ng fu I ca n duo c
bu me hoa n foa n. Su a me Ia fhu c an Iy fuo ng cu a fre nho . Tu fha ng
fhu 5 fre ba f da u an fhm ngoa I su a me . Tu fha ng fu I na y, fhu c
ha nh nuI duo ng fre co y nghIa quan fro ng d I vo I suy dInh duo ng.
NhI u ba me chI cho fre an b f mu I, fhu c an sam |da m) fhI u da u
mo , fhu c an d ng va f, rau xanh, hoa qua . ay Ia nhu ng fa p qua n
nuI duo ng chua ho p Iy ca n duo c kha c phu c. Ma c kha c, d da m ba o
nhu ca u dInh duo ng, fre ca n duo c an nhI u bu a frong nga y v fre nho
khng fh an m f Ia n vo I kh I Iuo ng Io n nhu fre Io n hoa c nguo I Io n.
I u na y co IIn quan d n va n d cham so c fre .
- Nguo I me bI suy dInh duo ng: Nguo I me fruo c va frong khI
mang fhaI an u ng khng da y du da n d n bI suy dInh duo ng va co
fh de ra du a con nhe can, co I co c. u a fre bI suy dInh duo ng fu
frong ba o fhaI se d bI suy dInh duo ng sau na y. Nguo I me bI suy dInh
duo ng, an u ng ke m frong nhu ng fha ng da u sau de d bI fhI u su a
hoa c ma f su a, do do du a con d bI suy dInh duo ng.
- Ca c b nh nhI m khua n nhu vIm duo ng h ha p, fIu cha y, ca c
b nh ky sInh fru ng: ay Ia fnh fra ng hay ga p o nuo c fa. Ch d nuI
duo ng khng ho p Iy khI fre b nh Ia m f nguyn nhan da n d n suy
dInh duo ng sau ma c b nh o fre duo I 5 fu I.
- ThI u cham so c hay du a fre bI "bo roI": Ngoa I cham so c v an
u ng, du a fre ca n cham so c v su c khoe |fIm chu ng, pho ng ch ng
nhI m khua n), cham so c v fam Iy , fnh ca m va cham so c v v sInh.
MI fruo ng s ng o gIa dnh bI nhI m, su du ng ngu n nuo c khng
sa ch d na u an, fa m gIa f cho fre , xu Iy nuo c fha I, phan, ra c khng
da m ba o Ia nhu ng y u f da n d n suy dInh duo ng.
CM NANC CHAM SO C TR 21
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
4. Nhu ng du a fre na o d bI suy dInh duo ng7
- Tre fu 6-24 fha ng: fho I ky co nhu ca u dInh duo ng cao, fho I ky
fhich u ng vo I mI fruo ng, fho I ky nha y ca m vo I b nh fa f.
- Tre khng du su a: khng duo c bu su a me hoa c khng du su a.
- Tre de nhe can: nhe hon 2,5 kg hay fre de sInh dI, sInh ba.
- Tre o gIa dnh dng con: dI u kI n v sInh ke m, gIa dnh
khng hoa fhua n.
- Tre hI n dang ma c ca c b nh nhI m khua n nhu: b nh so I, fIu
cha y hay vIm duo ng h ha p ...
5. Ca n Ia m g d pho ng ch ng suy dInh duo ng fre em fa I m I
gIa dnh7
Mu n pho ng ch ng suy dInh duo ng fre em, ca n co su hI u bI f,
chu d ng va fhay d I fhu c ha nh cu a m I gIa dnh. o do , chuong
frnh pho ng ch ng suy dInh duo ng Ia y gIa dnh Ia d I fuo ng fhu c
hI n cng fa c cham so c dInh duo ng cho fre em. Mo I gIa dnh d u
huo ng u ng va fhu c hI n 8 n I dung cu fh sau day:
1. Cham so c an u ng cu a phu nu co fhaI d da f mu c fang
can 10-12 can frong fho I gIan co fhaI. Kha m fhaI if nha f 3 Ia n, fIm
du 2 mu I pho ng u n va n.
2. Cho fre bu so m frong nu a gIo da u sau khI sInh, bu hoa n
foa n su a me frong 4 fha ng da u va fI p fu c cho bu d n 18-24 fha ng.
3. Cho fre an b sung |an sam, da m) fu fha ng fhu 5. T ma u
dIa b f, fang fhm cha f be o |da u, mo , Ia c, vu ng). an nhI u bu a.
4. Thu c hI n pho ng ch ng fhI u vI cha f dInh duo ng: Phu nu
co fhaI u ng vIn sa f/ acId foIIc ha ng nga y. Tre em 6-36 fha ng u ng
vIfamIn A II u cao 2 Ia n m f nam. Pho ng ch ng ca c b nh nhI m
khua n |fIu cha y, vIm duo ng h ha p). Thu c hI n fIm pho ng da y du .
Cham so c va nuI duo ng ho p Iy fre bI b nh.
5. Pha f frI n dInh duo ng frong h sInh fha I VAC |vuo n, ao,
chu ng) d co fhm fhu c pha m ca I fhI n bu a an gIa dnh. Chu y nuI
ga , vIf de fru ng, fr ng rau ngo f, du du , ga c.
CM NANC CHAM SO C TR 22
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
6. Pha n da u bu a an na o cu ng co du 4 mo n can d I. Ngoa I
com |cung ca p nang Iuo ng), ca n co du 3 mo n nu a Ia : rau qua |cung
ca p vIfamIn, cha f khoa ng va cha f xo); da u phu , vu ng Ia c, ca , fhIf,
fru ng |cung ca p cha f da m, be o); canh |cung ca p nuo c) va ca c cha f
dInh duo ng b sung gIu p an ngon mI ng.
7. Thu c hI n v sInh mI fruo ng, du ng ngu n nuo c sa ch, fa y
gIun fheo dInh ky , ru a fay fruo c khI an va sau khI dI da I fI u fI n.
a m ba o v sInh fhu c pha m, fhu c an khng Ia ngu n gay b nh.
8. Thu c hI n gIa dnh ha nh phu c, co n p s ng van hoa , nang
d ng, Ia nh ma nh. Co bI u d fang fruo ng d fheo do I su c khoe cu a
fre . Khng co fre suy dInh duo ng, khng sInh con fhu ba.
















CM NANC CHAM SO C TR 23
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



S li u suy dinh d ng tre em va ba me

Ty I fre suy dInh duo ng da gIa m nhI u, finh fu 1985 |51,5%)
d n 1995 |44,9%), m I nam gIa m frung bnh 0,66%. Tu nam ba f da u
k hoa ch qu c gIa pho ng ch ng suy dInh duo ng |1995), chI sau 4 nam
fy I suy dInh duo ng da gIa m xu ng co n 36,7% |1999), frung bnh
m I nam gIa m 2%, Ia f c d duo c qu c f cng nha n Ia gIa m nhanh.
Nhu va y, m I nam da dua khoa ng ga n 200 nga n fre duo I 5 fu I fhoa f
kho I suy dInh duo ng.
Co fh no I fha nh fu u gIa m nhanh fy I suy dInh duo ng fre em
frong 5 nam qua ra f da ng ghI nha n. Suy dInh duo ng na ng da gIa m
ha n |0,8%) va suy dInh duo ng o nuo c fa hI n nay chu y u Ia fh nhe
va fh vu a. Tuy nhIn, fy I suy dInh duo ng o nuo c fa va n o mu c ra f
cao so vo I quy dInh cu a T chu c Y f fh gIo I. Ma f kha c, du fy I fre
em bI fha p co I da gIa m nhanh frong nhu ng nam qua song va n co n o
mu c kha cao |38,6%), nhu ng vu ng co fy I fre nhe can cao cu ng Ia
nhu ng vu ng co fy I fha p co I cao.
Ty I suy dInh duo ng co su kha c bI f gIu a ca c vu ng sInh fha I,
gIu a ca c fInh. Ty I suy dInh duo ng can na ng fheo fu I fha p nha f Ia o
fha nh ph H Chi MInh |18,1%) va Ha n I |21%). Vu ng co fy I suy
dInh duo ng fha p nha f Ia vu ng ng Nam b - frong do co TP HCM -
|29,6%); sau do Ia d ng ba ng sng Cu u Iong |32,3%); vu ng d ng ba ng
sng H ng |33,8%); vu ng duyn ha I Nam Trung b |39,2%); vu ng
ng ba c |40,9%); vu ng Tay ba c |41,6%); vu ng a c Trung b |39,2%)
va cao nha f Ia vu ng Tay nguyn |49,1%).
VI f Nam khng co su kha c bI f ro ra ng v gIo I d I vo I mu c d
suy dInh duo ng. Nho m fu I bI a nh huo ng nhI u nha f Ia 6-24 fha ng
fu I, day Ia nho m fu I ba f da u chuy n fu ch d bu su a me sang ch
CM NANC CHAM SO C TR 24
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
d an sam, n u ch d an sam khng du ng se fa c d ng ra f Io n d n
fnh fra ng dInh duo ng o nho m fu I na y.
Ca c nguyn nhan cu a suy dInh duo ng Ia phu c ho p: fu nguyn
nhan fru c fI p Ia an u ng, b nh fa f d n ca c y u f v cham so c va
nguyn nhan g c r Ia su nghe o do I. Tuy va y, mu c d fa c d ng cu a
ca c y u f kha c nhau fheo vu ng:
- Vu ng Trung b , Tay nguyn va mI n nu I phia a c: va n d an
nInh Iuong fhu c n I In ha ng da u.
- Vu ng d ng ba ng nng fhn kha c: va n d cham so c |frong do co
ca ch nuI duo ng fre ) n I In ha ng da u.
- Vu ng d fhI Io n: va n d b nh fa f fu nho da n fo I suy dInh
duo ng n I In ha ng da u.
So dI nhu va y Ia v o fha nh fhI va n d fhI u an khng co n ph
bI n va cha f Iuo ng cham so c fre f f hon, frong khI nhI u dIa phuong
o khu vu c nng fhn fh va n d cham so c, nuI duo ng fre co n nhI u
ha n ch . I u na y do I ho I ca c chI n Iuo c fa c d ng kha c nhau fheo
fu ng khu vu c va fu ng gIaI doa n. Ca n day, f ng k f cu a VI n NghIn
cu u ChI n Iuo c va Chinh sa ch Inh duo ng Qu c T |IIPRI) cho fha y
ho c va n cu a nguo I phu nu do ng go p 43% d I vo I suy dInh duo ng,
frong khI an nInh fhu c pha m do ng go p 26,1%. I u na y cho fha y y u
f v ca ch nuI duo ng, ca ch cham so c |fh hI n qua frnh d ho c va n
cu a nguo I phu nu ) co vaI fro quan fro ng d I vo I suy dInh duo ng.
ThI u nang Iuo ng fhuo ng xuyn o phu nu , fh hI n ba ng chI s
kh I co fh |MI) fha p |<18,5), nam 1977 Ia 38% va ga n day Ia 32%.
Tnh fra ng fhI u nang Iuo ng fhuo ng xuyn o phu nu pha n a nh
nhu ng va n d f n fa I frong cham so c phu nu , d ng fho I co IIn quan
fo I fy I suy dInh duo ng ba o fhaI.




CM NANC CHAM SO C TR 25
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Tng ch t dinh d ng trong khu ph n n cho tre em

Con ba n dang o d fu I fhich kha m pha va ho c ho I ra f nhanh.
V va y, day Ia Iu c fa p cho con fho I quen f f frong an u ng. Tre ma u
gIa o fhuo ng fhich fm hI u v fhu c pha m va chua n bI ca c mo n an
cu ng vo I me . Nhu ng cau ho I da p sau day gIu p ba n bI f nn cho con
an fhm g va ba ng ca ch na o.
!u a cn 4 Iuc ! u a Ic! II su rng \ n ngc I. !ha ! !a n sac?
cu u va n fnh fra ng na y ba n fhuo ng ca m con an d ngo f.
Nhu fh cha ng kha c na o ba n Ia I kich fhich su fhe m mu n cu a fre .
Ha y ba o cho con ba n bI f mo n d ngo f na o Ia no duo c an nhung pha I
co gIo I ha n. O nha , ba n va n co fh d ca c Ioa I d ngo f nhu nho kh,
ya-our fra I cay, cam, dua ha u va m f if ba nh quI frong fu du ng d an
hay fu Ia nh. Con ba n se an nhu ng mo n na y vo I mo n fra ng mI ng.
N u fre fhich va fhuo ng xuyn an ba nh quI, ke o ngo f, ba n pha I fa p
cho con bI f ha n ch su fhe m an ngay Iu c da u va bo ha n v sau.
An rau qua c !h !c ! g \c ! Ire ? !u a cn 3 Iuc ! u a Ic! h ng h
u V u n I I u nc n g Rha ngca ! Iru nc n u u. 1a V g!u Ic!.
Tre fhuo ng bo an Ia do mo n an khng ha p da n, khng co mu I
fhom d kich fhich ca c em chu khng pha I do mu I vI cu a mo n an do .
u ng e p con ba n pha I an nhI u Ioa I rau qua ma ha y fu fu , kIn
nha n. Co fh pha I ma f 5 - 10 Ia n hay nhI u hon nu a con ba n mo I
quen da n duo c vo I m f mo n an mo I. a n cu ng co fh a p du ng nhI u
ca ch nhu: da n con dI cho cu ng va d chu ng cho n rau qua gIu p ba n.
Ha y fa p cho fre fho I quen bI f IIn h gIu a fhu c pha m vo I nhu ng g
fre duo c an. M f du a fre 3 fu I da co fh gIu p me Ia m mo n rau fr n.
Co m f ca ch kha c cu ng kha fhu vI cho nhu ng nha co m f chu f da f Ia
CM NANC CHAM SO C TR 26
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fa n du ng mI ng da f nho a y d fr ng m f va I cay rau va cho con ba n
cu ng cham so c no .
Con ba n khng chIu an sa ng va d n fruo ng vo I ca I bu ng do I.
Co m f ca ch khI n con ba n pha I ng I va o ba n an sa ng Ia ba n
pha I Ia m m f bu a sa ng fha f ha p da n. u a dI m fam da do n sa n, n u
con ba n khng fhich an fh if nha f no cu ng ng I nha m nha p cho d n
h f. N u Ia m nhu fh va n khng n fh ba n ha y d I phuong a n kha c
ba ng m f Iy nuo c fra I cay ngay khI fre fhu c da y. Nhu fh se khI n
con ba n fha y fhoa I ma I, hung pha n hon va sa n sa ng an h f bu a sa ng.
KhI na o fre khng fhich bu a dI m fam nhu fh nu a, ba n ha y d I
fha nh su a chua fra I cay vo I ba nh hnh chu ca I hoa c hnh fhu ca c con
fhu fhu xem. a n cu ng nn bo va o ca p cu a fre m f if qua va f d
chu ng nha n nha an frn duo ng dI ho c, cha ng ha n nhu fra I cay hay
ba nh x p, ba nh m ngo f.
Ccn Ic! Rhcng hIu uc ng su a. Tc! sc nc II Ih! u an!. Cc a h
na c Ing !uc ng an! Ircng Rh u h n n u a Ire Rhcng?
Con ba n se bI fhI u canxI n u khng duo c u ng su a. Va y ha y
fang Iuo ng canxI frong kha u pha n an cho fre .
AI cu ng bI f su a cung ca p Iuo ng canxI cao nha f, fuy nhIn ca c
Ioa I fhu c pha m nhu bo va su a chua cu ng Ia ngu n cung ca p can xI ra f
f f. a n cu ng co fh fang Iuo ng can xI cho fre khI cho fre an s c Ia
su a, ba nh m su a hay ca cao no ng. Nn ha m xuong na u su p cho cha u
an, do cu ng Ia m f ca ch fhm canxI. Nn cho cha u da o choI ngoa I fro I
nhI u.
Tre en n \ I nh! u c Ic I haV Rhcng?
Qua va f dem d n cho fre m f nang Iuo ng ca n fhI f v fh ha u
h f ca c fre nn duo c an 5 bu a frong nga y |3 bu a an chinh va 2 hoa c 3
bu a an nhe fuy fheo so fhich cu a fre ). a u, bo, ba nh ngo f, su a chua
va fra I cay, b f ngu c c, su a se mang d n cho fre fhm cacbonhydraf
va profeIn frong khI do ke o hay ba nh quy Ia I chu a ra f if dInh duo ng
v ca c cha f na y.
CM NANC CHAM SO C TR 27
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Con ba n bi ng n

Hnh nhu o ca c gIa dnh nghe o kho , va n d bI ng an khng bao
gIo duo c da f ra. Con nha nghe o bu a no bu a do I, chu ng dua nhau an
d n cha me pha I nhIn cho chu ng. ChI Io khng du cho chu ng an fhI.
Nhung n u con ba n bI ng an fh Ia m sao7 V b nh fa f7 V fam Iy 7
Nguyn fa c chu a frI
\ I nh I I:
I nhIn aI cu ng bI f fhInh fhoa ng be bI ng an v dau y u, fIu
cha y, ca m, no ng, ban do ... e bI ng an m f ca ch fhnh Inh chinh Ia
frI u chu ng cu a m f bInh na o r I do .
I khI fre so sInh bI ng an v co fa f o m f b pha n na o fhu c
b fIu hoa nhu su f mI, fhu c qua n nghe f v.v... Nhu ng bInh Io mI ng
Ioe f nIm ma c, vIm ho ng, nho f mu sau ha u, dI nhIn Ia Ia m cho be
dau do n khng an duo c du ra f mu n an chu khng pha I do bI ng an.
Nhu ng bInh xa ga n kha c cu ng co fh Ia m r I Ioa n b fIu hoa nhu
vIm amIdan, fhu I faI, nhI m fru ng duo ng fI u... Nhu ng saI Ia m
frong dInh duo ng nhu pha su a khng du ng ca ch, du ng su a khng
du ng Ioa I hay be khng chIu fhu su a bo na o do , khng chIu b f v.v...
cu ng Ia m cho be bI ng an. Cu I cu ng be co fh bI ng an v fhI u sInh
f , fhI u cha f sa f... Nhung nguo c Ia I fha ng du sInh f nha f Ia ca c Ioa I
sInh f A, hay u ng nhI u ca c Ioa I fhu c b duo I hnh fhu c sIr
cu ng co fh Ia m cho bI ng an. a c sI pha I ho I ca n ke , kha m f ng qua f
co fh r I sau do no I co fh k f Iua n Ia chu ng bI ng an cu a be do fam
Iy . TRO V
\ In !V :
CM NANC CHAM SO C TR 28
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
ThInh fhoa ng be bo bu chI v ba me da pha su a "Iuo ng ga f" be
nhu nhu ng Ia n fruo c, Ia m cho be so va bo bu ma y nga y II n. Co khI v
fhm m f fhu c an Ia d f ng f, be khng fhich cu ng bo an. Trong
khoa ng fu 4 d n 9 fha ng pha n nhI u be bI ng an v Iu c do be dang
pha f frI n ma nh v fam Iy , cha m pha f frI n v fh cha f. Tho I gIan
na y be co n mo c rang, fhich ga m nha m, ca n hon Ia fhich bu "nhu con
nif". e se In can cha m v if "bu " frong fho I ky na y.
Nhung nguyn nhan fam Iy sau xa nha f fheo ca c nha fam Iy
nhI d ng Ia co m f su xung kha c gIu a n n "van mInh fan fI n" vo I
nhu ng quy Iua f cu ng nha c cu a no va ba n nang ca bI f, phu c fa p, cu
fh cu a be frong va n d dInh duo ng, Ia m be bI ng an:
- Ngay frong haI fha ng da u, n u v Iy do g do nguo I me khng
fh cho con bu su a me duo c nu a fh su xung kha c da ba f da u fu do .
- Su a me , nhu fa bI f, Ia m f fhu su a fhIn nhIn, Iy fuo ng cu a
fre . e co fh khI vuI bu nhI u, khI bu n bu if, nho n nho ma bu ,
fha nh fhoI ma bu .
- Su a me cu ng fuy fheo nhu ca u fre ma fang hay gIa m; bnh
su a Iu c na o cu ng sa n sa ng, cu ng co nhI f d fhich ho p, cu ng sa ch se ;
mu I vI su a cu ng fhich kha u cho fu ng fre , kha c xa vo I ca c bnh bu , ca I
nu m vu ky ngh cu ng m f khun ma u cho ha ng frI u fre em va su a
fh Iun Iun co cu ng pha m cha f, mu I vI...
- Ngoa I ra bu su a nhan fa o fre co n bI ba f bu va o nhu ng gIo gIa c
nha f dInh, can Iuo ng nha f dInh cho du bao nhIu caIorI. To I gIo bu
ma be dang ngu cu ng bI du ng da u da y, khI be do I ma chua fo I gIo fh
nguo I fa cu d cho kho c. I I bu nhan fa o na y fhuo ng bo ca c cu bu
dm frong khI fhu c ra be ca n bu ca dm if nha f Ia ma y fua n I da u
r I mo I bo da n duo c. AI cu ng bI f be so sInh fhuo ng ngu nga y r I dm
Ia I fhu c bu . Khoa ng fu 6 d n 12 fha ng be bI ng an Ia v ca ch bo bu
|du f su a) cu a fa khng khe o, fhay d I fhu c an qua d f ng f Ia m be
ma f su fhe m an.
- Tu m f fu I fro dI co nhu ng "xung kha c" mo I. Iu c do be pha f
frI n ca finh ma nh, fhich d c Ia p, fhich Ia m fra I y me , nguo I me
khng hI u va n fI p fu c cham so c qua da ng, kI m soa f fu ng Iy fu ng
CM NANC CHAM SO C TR 29
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fi, e p be an fhu na y fhu kha c fheo y mnh. e ca ng if an, me ca ng Io
Ia ng, co khI gIa n du nu a, va be ca ng pha n u ng ma nh, bo an Iun.
- Tu 15 d n 18 fha ng be fhich an b c hay pha pha ch fhu c an,
vung va I d bu a khI n ba me bu c mnh, cho Ia ma f v sInh va fm
mo I ca ch d "dua be va o vo ng ky Iua f" m f ca ch fuy f vo ng. a ba f be
fa p ca m mu ng, ca m du a, hay du f chu khng cho be an m f mnh, va
dI nhIn be Ia I an ma f ngon.
- Cu ng co fh do be da co fhm m f du a em, m f "dIch fhu da ng
nga I" cu a be . e ganh fI, kh so , ca m fha y mnh bI bo roI, fu I fhan va
nhu fh Ia m sao be co fh an ngon ngu yn nu a.
- Tu haI fu I fro dI, be da duo c xem nhu m f nguo I Io n frong
nha . Me ba f be ng I va o ba n an ngay nga n, nghIm chInh, qua n khan
an chung quanh c , e p be an ca c mo n ngon, b fheo y me . Va be ra
hay chI an chu f dInh nhu me o ngu I. Khng co g bu c mnh ba ng su bI
e p an, nha f Ia bI quan sa f fu ng Iy fu ng fi frong Iu c an. Chu ng fa cu ng
va y, bao gIo "an vu ng" cu ng ngon hon. TRO V
^guVn I hu a IrI:
I f nhu ng nguyn nhan fam Iy b nh nhu va y r I, ca ch chu a frI
chu ng bI ng an cu a be khng kho .
- Truo c h f du ng qun Ia co nhI u ha ng fre . Co ha ng "fhu c nhu
h " cu ng co ha ng "fhu c nhu mIu". Cu ng du ng qun co nhu ng gIaI
doa n pha f frI n bnh fhuo ng ma be an u ng if dI, khng fha y fhe m
an. Ma p bu khng pha I Ia frI u chu ng cu a su kho e ma nh. N u be an
if ma va n khoe , va n choI fh cu ma c k . Nho ba n nang be se fu kI m
Ia y fhu c an fhich ho p. Nho ba n nang be bI f pha I an fhu c an g, an
bao nhIu va an ra sao. Ta du ng quan fro ng hoa va n d . N u fa
khng cu kIng qua da ng, d be fu an fhu g be fhich fh khng bao
gIo be ch f do I dau. |e bI fhI u an, bI m do I pha n nhI u Ia do fa
khng cho be an: Sau con bInh fa ba f be kIng cu qua da ng. Iu c be
fhe m an Ia I, fa khng da m cho). N u be v Iy do g do ma ch bu a fh
cu ng ma c k ! "o I da u g I pha I bo !" u ng Io!
- Pha I kIn nha n. u ng na I e p, du ng qua y ra y, ham do a hay du
d g ca . u ng quan fam qua da ng Ia m be kho chIu fhm. Khng c
CM NANC CHAM SO C TR 30
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
vo , khng fo ra ha I Io ng hay khen ngo I. Cu ng khng so sa nh be vo I be
na y be kha c. Khng d y d n be , be se an Ia I duo c Iu c na o khng hay.
- I nhIn, m f ca ch kin da o, nn fheo do I xem be fhich mo n g,
fa cung ca p kha kha mo n do cho be . If fhI, d cho be co n fhe m an.
h qua cu ng d nga n.
- N u be fhich an m f mo n hoa I r I d I sang mo n kha c cu ng k .
u ng Io fhI u cha f na y cha f kIa. KhI co fh fhI u fh no se do I ngay.
- Tu 12 d n 18 fha ng be fhich vo c pha , fhich fu an m f mnh,
khng chIu cho nguo I Io n du f, fa cu d yn cho be . N u be an khng
du ng bu a, du ng Iuo ng cu ng khng sao. N u fruo c bu a ma be da an
ba nh ngo f, u ng su a, an ke o fh dI nhIn khng an du ng bu a cha ng
co g d Ia . Co be fhich an frong khung ca nh ganh dua vo I anh chI,
ba n be . Ta khe o Ie o fa o khung ca nh do cho be . Co khI cu ng ca n cu ng
ra n m f chu f. Khng pha I Ia na f n nhung nho m f nguo I kha c
khng pha I Ia me be cho an fh be se an nhI u hon. Co khI xa nha
m f fho I gIan be cu ng an nhI u co Ie Ia nho khng khi vuI Ia .
M f dI m quan fro ng Ia ca c fhu fhu c kich fhich da da y, Ia m
c n ca o ru f khng gIu p ich g cho vI c chu a frI chu ng bI ng an. Ca c
sInh f , nha f Ia sInh f fha ng du ca c Ioa I sIr b duo ng v.v... ca ng
Ia m cho be ma f su fhe m an.
To m Ia I Ia frong va n d be bI ng an, fa khng co g d Io nga I
ca . N u co bInh fh chu a, n u do nguyn nhan fam Iy fh khe o Ie o,
kIn nha n m f fho I gIan be se kho I, n u saI Ia m frong dInh duo ng fh
pha I su a Ia I cho du ng.






CM NANC CHAM SO C TR 31
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Bi ng n tre em

I ng an hay ma f ngon mI ng, hay fre fu ch I an xa y ra khI co
ch dI u hoa su ngon mI ng cu a co fh fre bI fru c fra c o m f hay
nhI u khau. o do , mu n dI u frI bI ng an cho fre , ba c sI va cha me
ca n pha I fm du ng ca c khau bI fru c fra c va kha c phu c. N u khng,
fre se roI va o frong vo ng Iua n qua n "bI ng an suy dInh duo ng -
nhI m fru ng - bI ng an" khI n cho su c kho e cu a fre nga y ca ng suy
su p.
1. 1! ng n uc In !V :
a s ca c fruo ng ho p bI ng an fre em fhu c v Ioa I na y, do cha
me khng hI u fam Iy fre . Tre ma f su fhe m an khI fre co ca m gIa c bI
e p bu c, bI bo roI hoa c bI da nh Iu a.
Cha me ca n h f su c bnh fInh, kIn nha n fm hI u Iy do fre
khng chIu an. Ca n fra nh ca c ha nh vI e p bu c fre . C ga ng fhay d I
ha nh vI fha I d : me da nh nhI u fho I gIan choI vo I fre , fa o khng khi
vuI fuoI fhoa I ma I khI fre an, cho fre fu do cho n Iu a fhu c an, Ia m cho
fre fI p nha n ca c mo n an mo I nhu m f mo n d choI, du ng Ie n pha
fhu c va o fhu c an hay frong su a cu a fre , ...
2. 1! ng n uc sa! ! n Ircng RV Ihu I hI! n Ihu n \a Ihc !
g!an huV n I! huc n (qua sc n hc qua Ir 1:
Ca c saI Ia m fhuo ng ga p frong ch bI n fhu c an nhu:
- ChI cho fre an nuo c rau, nuo c fhIf, khng an xa c; Iau nga y gay
fhI u ca c cha f dInh duo ng.
CM NANC CHAM SO C TR 32
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Pha b f va o su a, pha su a qua da c, pha su a ba ng nuo c cha o,
nuo c ha m xuong... Ia m fre kho fIu hoa .
- Pha b f qua da c khI fre mo I fa p an da m.
- Cha f va Iuo ng fhu c pha m frong che n b f hay che n cha o khng
du .
- Thu c an don dI u gay ca m gIa c cha n an...
Tra nh ke o da I fho I gIan cho fre an fhu c an xay nhuy n.
- Thuo ng xuyn d I mo n d fre du ng cha n.
- a o da m du Iuo ng fhu c pha m ca n co frong che n b f hay che n
cha o.
Ha y nghIn cu u ky ba ng huo ng da n duo I day va cho fre ch d
an phu ho p vo I d fu I.

Tu I Ch d an frong nga y
0 4
fha ng
u me hoa n foa n, nhI u Ia n, fheo yu ca u cu a be .
5 6
fha ng
u me nhI u Ia n.
1 bu a b f Ioa ng 5%; fang da n da n fu if d n nhI u, fu
Ioa ng d n da c.
7 9
fha ng
u me nhI u Ia n.
2 che n b f da c 10-15%, du b n nho m fhu c pha m.
10 - 12
fha ng
u me if nha f 3-4 Ia n.
3 che n b f da c, du b n nho m fhu c pha m.
12 - 24
fha ng
3-4 che n cha o da c hoa c com xay, du b n nho m fhu c
pha m.
Su a me va n ra f ca n cho fre : bu me if nha f 3 Ia n.
2 - 5 fu I 3 bu a an chinh cu ng vo I gIa dnh, fhu c an da da ng, du

CM NANC CHAM SO C TR 33
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
2-3 bu a phu : khoaI, chu I, su a, che , ...

3. 1! ng n uc I nh !V : !a scRh! n a I nh !V u u !a n Ire
I! ng n. ^n:
- sung ca c vI cha f dInh duo ng ma fre fhI u.
- X gIun dInh ky m I 6 fha ng.
- CIu gn v sInh rang mI ng f f.
- I u frI ca c b nh nhI m fru ng.
4. 1! ng n uc s!nh !V (Rh! Ire I! I ! I, I! I ngc !, I! I uu ng, I! I
u!...1:
Ha y bnh fInh va kIn nha n cho fre an fu ng bu a nho , Ia m ca c
mo n an Ia va ha p da n...; gIaI doa n na y se qua dI m f ca ch fu nhIn.
5. 1! ng n uc Ihuc :
Kha ng sInh gay Ioa n khua n duo ng ru f, gIa m qua frnh In
men fhu c an. Nn cho fre an su a chua hoa c du ng ca c men vI sInh d
fa I Ia p h vI sInh o ru f.
Ca m du ng CIprohepfadIne o fre duo I fu I, v fnh fra ng bI ng
an se fang In sau khI ngung fhu c.
6. 1! ng n "u a ha ne " (ha ne hc r ng Ire "I! ng n" Ircng
Rh! Ire \ n Ing Iruc ng Ic I1:
Cha me ca n duo c huo ng da n v su fang fruo ng va pha f frI n
fam sInh Iy bnh fhuo ng cu a fre fa I ca c pho ng kha m nhI d fu fIn
hon khI nuI con.
?. 1! ng n uc I n s!nh (c 5% Ire Rhcng Iac g!c uc ! Iu haV uc !
n1:
Cha me pha I chu d ng cho fre an fheo su huo ng da n va fheo do I
cu a ba c sI dInh duo ng.
CM NANC CHAM SO C TR 34
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Con ti be o qua

Tre bI be o ph, I I m f pha n khng nho Ia o ca c ba me .
"Cu R c fha ng sau se chuy n sang an chung vo I nho m fre be o
ph. C gIa o ba o fre con 8 fu I, cao 1m30, na ng 35kg Ia fhu a can r I.
O nha em cu ng pha I cho con an kIng da y".
I ho p phu huynh v , anh TI n fhng ba o vo I vo . ChI Thanh
che p mI ng: "No du va I can, khoe ma nh fh kIa Ia m sao go I Ia be o
ph, con nguo I fa mong ma p cha ng duo c. Trong Io p fu y c cho an g
cu ng duo c nhung o nha fh cu cho an bnh fhuo ng". a n I R c no I
fhm: "CIo nha aI, quaI nha a y. no h I be m f fu I cu ng na ng
ba ng du a haI fu I. Ma f da ma f fhIf fh bu ba m, aI Ia I go I fha ng be Ia
be o ph bao gIo ".
Theo s II u kha o sa f cu a Trung Tam dInh duo ng, fy I fre o
ba c fI u ho c dang bI fhu a can |so vo I chI u cao) nam 2000 da fang
6%, ga n ga p dI so vo I nam 1999 |3.9%). nh be o ph o fre dang o
mu c ba o d ng khng co n Ia va n d mo I me nu a. Ta I sao fre d ma c
b nh, I I m f pha n Ia o ca c ba me .
Tu nhu ng quan nI m khng du ng:
"Nhn nha kIa ro fha f bu n cuo I, me fh u na u na n, con Ia I co
chu f xiu, cha c Ia me an h f pha n con". Tha y ca nh me ma p con m, da
s chu ng fa d u nghI va y. Ia m sao cho fre bu ba m Ia uo c mu n cu a
fa f ca ca c ba me . Ngoa I ra, quan nI m "fre bu ba m Ia fre khoe ma nh",
va n co n f n fa I o ra f nhI u gIa dnh. Chu ng khng an duo c, pha I
ba ng mo I ca ch e p chu ng an. Chu ng da an duo c, c nh I cho chu ng an
duo c nhI u hon nu a. N u fre con bI suy dInh duo ng, nghIa Ia ca c ba
CM NANC CHAM SO C TR 35
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
me vu ng v , khng bI f cham so c con. Nhu ng quan nI m saI Ia m a y
go p pha n da y fy I fre ma p ph fang nga y ca ng cao. Ca c ba me khng
bI f ra ng, suy dInh duo ng d chu a hon be o ph, fy I fre suy dInh
duo ng chI co n cao o ca c vu ng sau vu ng xa. Ta I ca c fha nh ph Io n,
b nh be o ph dang Ia m ca c ba c sI, chuyn gIa v dInh duo ng pha I ma f
nhI u cng su c hon nhI u so vo I vI c gIa m fy I suy dInh duo ng o fre .
e o ph do du fhu a Iuo ng caIo:
Ngoa I nhu ng nguyn nhan da c bI f do dI fruy n, da s fre bI
be o ph v ca c fhu c don ha ng nga y cu a ca c ba me .
Cu R c fuy da 7 fu I nhung m f nga y va n u ng haI cu su a b f,
m I Ia n 250mI. Ngoa I ba bu a an chinh, va o fruo ng me co n gIu I fhm
m f ca I ba nh bng Ian hay ba nh c m. I ho c v Ia me b I duo ng ngay
m f ba f che sen hay m f Io ng do fru ng ga ngam ma f ong. Truo c khI
dI ngu , cu ca u Ia I pha I da n bu ng fhm m f ca I ba nh bao. R c cu ng
cha ng ha o hu ng g Ia m nhung me cu d da nh: "An dI mo I mau Io n,
mo I co su c ma da banh gIo I nhu chu H ng Son, chu Huy nh u c chu
con". Th Ia fha ng be Ia I vuI ve che n n f.
ChI Thanh khng hI u ra ng, fre ca n duo c an da y du ca c cha f:
fInh b f, rau xanh, da m frong fhIf ca , ca c cha f canxI co frong cua
fm, ca c ch pha m fu su a. Nhung chI ca n an du 60 - 70 KcaI/nga y va
ke o da I va I fha ng Ia fre se bI fhu a can ngay. Iuo ng caIo na y fuong
duong vo I m f chaI nuo c ngo f nho hoa c 5,7 vIn ke o hay m f mu ng
canh su a da c co duo ng, ca I ba nh ngo f nho ... nhu ng fhu fuo ng chu ng
if co fa c ha I, v va y ca c ba me fhuo ng khng d y . AI cu ng cho ra ng,
ca c fhu c an gIa u nang Iuo ng nhu chIn xa o, khoaI fay nghI n, bo, ca ,
fhIf, fru ng ra f ca n cho fre nhung hI m ba me fm hI u xem Iuo ng na y
bao nhIu Ia vu a cho fre . Nhu ng ba me fham kha o va a p du ng du ng
ca c fhu c don khoa ho c ha ng nga y d nuI fre du ng da n Ia I ca ng hI m
hon.
An va f, nguyn nhan gay be o ph:
An va f, Ia an ba f ky Iu c na o frong nga y. Tu y so fhich fu ng fre
ma chu ng an va f fhu g. Nhung ca c fhu c an va f ph bI n nha f Ia
ba nh snack, nuo c ngo f, sInh f bIch, ba nh ke p, scIa, mu f. An va f
cha ng Ia m fre fhu a can gIa m Iuo ng fhu c an frong bu a chinh, nn
CM NANC CHAM SO C TR 36
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
chu ng ca ng ma p. Nguo c Ia I, fre suy dInh duo ng hay an va f Ia I fha y
no ngang frong bu a chinh nn chu ng khng an duo c va ca ng m hon.
An va f kha c hoa n foa n vo I an bu a phu .
Ra f nhI u ba me nha m Ia n haI kha I nI m na y. u a an phu Ia
nhu ng bu a an b sung fhm cha f dInh duo ng cho fre , ca ch bu a chinh
khoa ng 2 gIo . u a an phu ra f ca n cho fre v chu ng hay hoa f d ng,
dang fang fruo ng. Vo I fre suy dInh duo ng hoa c bnh fhuo ng, bu a an
phu ca n nhI u da m, fInh b f nhu ba nh gIo , ba nh bng Ian, ba nh bao.
Vo I fre da du hoa c fhu a can, bu a phu Ia Ia m f qua fa o, qua ma n hay
cu sa n, fu c Ia chI co khoa ng cha f, nuo c, vIfamIn. Nhu bu a an phu cu a
cu R c o day, Ie ra duo c fhay ba ng fra I if ngo f nhu buo I, cam, fa o,
su a fa ch bo hay su a chua.
Ho c nhI u nhung Ia I if va n d ng:
ChI Thanh co n ra f an fam v fheo c gIa o fhng ba o, Io p R c co
fo I phan nu a bI du can chu khng rIng g con chI. Cu ng fha f d hI u,
cho con ho c ba n fru ha u h f Ia nhu ng gIa dnh kha gIa nn fhu c don
cu a fre cu ng fuong fu nhu cu R c, nghIa Ia nang Iuo ng duo c cung ca p
du fhu a ma va n d ng fh fha f if. I va v d u co nguo I dua do n.
Cha ng ng b ba me na o da m cho con dI b m f mnh frong fnh
fra ng gIao fhng nhu hI n fa I. Tu sa ng d n chI u, Iu fre ng I ho c
frong pho ng, h f chinh kho a Ia I d n gIo fu ho c. CIo choI, chu ng Ia I fu
fa p fu ng nho m frong khoa ng san cha ng r ng ra I cho Ia m. H f gIo ho c
o fruo ng, chu ng v nha an f I cu ng b me , r I Ia I ho c ba I hoa c xem
fIvI. Mu a he , R c duo c dI boI ba bu I m f fua n cu ng vo I b , nhung
fha f ra IIch na o cu ng fhay d I xoa nh xoa ch v co khI b co n ba n vI c
na y vI c kha c. Va o nam ho c mo I r I fh cha ng co n fho I gIan dau ma
dI boI nu a. ChI nhu ng nga y I b me duo c nghI fh R c mo I hy vo ng
duo c dI a m Sen. O do , no fhoa I ma I cha y nha y hay n du a cu ng
ma y anh em ho . Nhung nhu ng nga y nhu fh fha f qua if o I so vo I ca
m f nam da I.
e o ph, nguyn nhan cu a nhI u can b nh:
ChI Thanh ha n se khng Io Ia ng g v su c kho e cu a cu R c n u
khng fnh co ga p chI Tam, m f nguo I ba n fu fho I ph fhng. Tha y
chI Tam bu n ba , chI ho I fham mo I bI f be Tha o, con chI Tam, dang
CM NANC CHAM SO C TR 37
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
bI vIm kho p pha I na m b nh vI n. Ca c ba c sy cho bI f nguyn nhan
cu a b nh Ia do be bI be o ph qua Iau. Con be fhu a can fu Iu c b n fu I
nhung chI Tam khng d y , va Ia I cu ng fa c Iuo I: "No fro n frIa fh
ca ng d fhuong". KhI be Tha o ho c Io p 6, chI u cao ba ng ca c ba n
nhung da na ng ga n 50kg, va hI n fa I mo I ho c Io p 8 con be xa p xI
60kg.
Tre ma p ph se fha nh nguo I Io n ma p ph:
a c sI KIm Hung, gIa m d c Trung Tam Inh uo ng TP. HCM
cho bI f: "Ca n 80% fre ma p ph se ma p ph cho d n Io n. Mu c ma p ph
ca ng na ng fh su ma p daI da ng fo I Io n ca ng cao. Ma p ph cu ng Ia m
fre vu ng v frong sInh hoa f, gIa fang kha nang ga p faI na n gIao
fhng o fre va nguy hI m hon ca , do Ia nguyn nhan gay ca c b nh
nhu fIm ma ch, fI u duo ng, cao huy f a p, r I Ioa n chuy n ho a IIpId...".
Ngoa I ra, vo I fre em, vI c bI phan bI f d I xu do ma p qua gay nhI u
fa c ha I fam Iy . Tre se fhI u fu fIn, ma c ca m, nga I gIao fI p v khI sInh
hoa f frong da m dng, chu ng fhuo ng bI ch gI u: "fha ng ma p", "be o",
"fhu ng f n", "em cha "... Nhu m f vo ng Ia n qua n, chu ng Ia I nga y
ca ng ma p hon fruo c v s ng khe p kin va khng va n d ng.
gIu p fre gIa m fro ng Iuo ng fhu a:
HI u nguy hI m cu a b nh ma p ph, chI Thanh v I va a p du ng
ngay ch d gIa m can cho cu R c. ChI cho con an foa n fhIf na c, rau
xanh, ca m fI f fha ng be an mo , be o, ba nh kem, ba nh ngo f. uo c haI
fha ng, fha ng be chI xu ng ga n m f ky nhung no Iun m m ku fhe m
h f fhu na y d n fhu kha c. Thuong con nn fhInh fhoa ng chI cho con
an fhoa I ma I m f bu a. HaI fha ng k fI p, fha ng be cha ng nhu ng
khng gIa m can ma co n co ve fro n frIa hon. ChI Thanh da nh mang
con d n Trung Tam dInh duo ng d dI u frI ngoa I fru .
"KIn nha n va k f ho p m f ca ch khoa ho c ca c fhu c don sao cho
vu a du ng nguyn fa c, vu a ga n vo I ch d an, so fhich cu a fre , nhu
va y mo I Ia m cho fre cha p nha n fhu c don m f ca ch vuI ve ". o Ia Io I
khuyn da u fIn cu a ca c ba c sI. Pha I gIa m ca c fhu c an ma fre fhich
m f ca ch fu fu hoa c fhay fh ba ng ca c fhu c an nang Iuo ng hon chu
khng fh ba f fre ngung ngay m f ca ch d f ng f. N u ba n khng cho
CM NANC CHAM SO C TR 38
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fre an, r I Ia I cho chu ng an bu fh Iuo ng mo fich fu se fang hon
nhI u.
An if nhung if va n d ng fh hI u qua gIa m can cu ng khng fh
cao". Pha I fa o cho fre hu ng fhu d chu ng fu gIa c gIu p gIa dnh Ia m
vI c nha . Ta o dI u kI n cho fre dI b , cha y nha y ca ng nhI u ca ng f f.
Ha y gIu cho con ba n m f da ng vo c can d I. M f fri o c hoa n ha o chI co
fh co frong m f co fh kho e ma nh. Vo I fnh fhuong cu a nguo I me ,
ha n chu ng fa se ba o v nhu ng du a fre fruo c nguy co fhu a can dang
nga y m f fang cao.


















CM NANC CHAM SO C TR 39
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Be co b suy dinh d ng hay khng?

Nhu ng nam ga n day, da f nuo c nga y ca ng pha f frI n, do I s ng
nguo I dan duo c nang cao. TI I suy dInh duo ng gIa m dI. u va y, suy
dInh duo ng va n co n ga p ra f nhI u o nhu ng vu ng dan cu nghe o, o
nhu ng ba me fhI u kI n fhu c nuI con.
Qua Ia fre em hI n nay cao fo hon fh h cha anh khI ba ng fu I
chu ng. Nhung o nuo c fa hI n nay, co khoa ng 40% fre em duo I 5 fu I
bI suy dInh duo ng.
Nguyn nhan gay suy dInh duo ng
- KInh f kho khan, khng du an cho ca me Ia n con.
- Tre sInh ra khng co su a me , pha I u ng nuo c cha o fhay su a.
- Tre bu me , nhung fu fha ng fhu fu, me khng cho an da m da y
du .
- Tre ma c b nh: so I, fIu cha y... Me kIng cu , khng cho bu , chI
cho an cha o mu I, cha o duo ng.
- Tre bI s f ke o da I, hay bI ca c b nh nhI m fru ng ke o da I ha ng
fha ng Ia m fIu hao nang Iuo ng.
- Tre bI ca c fa f ba m sInh o h fIm ma ch, fIu hoa , fha n kInh...
- Ph bI n nha f Ia do frnh d dan fri fha p, ba me fhI u kI n
fhu c nuI con. Iy do na y chI m d n 60% nguyn nhan gay suy dInh
duo ng.
Cc ha! a h g!u I! I Rha h!nh a Ie suV u!nh uuc ng haV
Rhcng
1. !u a \a c n n ng Ihec Iuc !
CM NANC CHAM SO C TR 40
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
I u kI n chua n:
- Mo I sInh : co 3 kg
- 5 fha ng : fang ga p haI
- 12 fha ng : fang ga p ba
- 2 fu I : fang ga p b n
- Sau do m I nam fang fhm 2 kgs. Vi du , be 6 fu I fh can
na ng pha I Ia 20 kg.
a nh gIa k f qua :
- Trn 80% : bnh fhuo ng
- 70% - 80% : suy dInh duo ng nhe
- 60% - 70% : suy dInh duo ng frung bnh
- uo I 60% : be bI suy dInh duo ng na ng
2. !u a \a c h! u ac Ihec Iuc !
I u kI n chua n:
- Mo I sInh : 50 cm
- 6 fha ng : 65 cm
- 12 fha ng : 75 cm
- 2 fu I : 85 cm
- 3 fu I : 95 cm
- 4 fu I : 100 cm
- Sau do m I nam chI u cao fang fhm 5 cm. Vi du be 8 fu I
pha I cao 120 cm.
K f qua :
- Trn 90% : bnh fhuo ng
- 80% - 90% : suy dInh duo ng nhe
CM NANC CHAM SO C TR 41
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- 70% - 80% : suy dInh duo ng frung bnh
- uo I 70% : be suy dInh duo ng na ng
- N u o vu ng sau, vu ng xa, khng co can, co fh do vo ng ca nh
fay fre fu 1 5 fu I. Tre bnh fhuo ng 14 cm 15 cm. N u duo I 13 cm:
suy dInh duo ng.



















CM NANC CHAM SO C TR 42
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ca ch pho ng ch ng suy dinh d ng

Suy dInh duo ng a nh huo ng ra f nhI u d n su c khoe fre . Tuong
IaI cu a chu ng bI de do a v suy dInh duo ng d Ia I dI chu ng Iau da I. o
do , d gIa m fI I suy dInh duo ng fre em, ca c ba me ca n chu y kI n
fhu c nuI con cu a mnh:
- Theo do I bI u d fang fruo ng d pha f hI n so m suy dInh
duo ng.
- Cho u ng dung dIch Ore soI khI fre fIu cha y.
- NuI con ba ng su a me va chu ng ngu a sa u b nh Iay : Iao, so I,
ho ga , ba ch ha u, u n va n va s f ba I II f.
- SInh de co k hoa ch.











CM NANC CHAM SO C TR 43
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Khi be n tham

An fham khng pha I Ia m f f I, no chI Ia m f fa f xa u be xIu
xiu fhI. Hnh nhu du a be na o cu ng co m f fho I ky ma c pha I fa f do .
N u khoa ng fho I gIan do ke o da I |fu 1 d n 2 nam cha ng ha n), ba n co
fh ga p nhu ng chuy n bu c mnh do be mang Ia I nha f Ia khI dI an o
nhu ng ch n fI c fu ng hoa c noI cng c ng.
ngan cha n fa f xa u be xiu na y cu a con fre , khng cho no co
h I pha f frI n, ba n ha y:
- Ta p cho be fho I quen chI duo c an khI nguo I Io n cho phe p.
- NghIm kha c yu ca u be khng duo c vo I vInh fhm pha n an
cu a nguo I kha c.
- a y be fho I quen chIa se fhu c an cho nguo I kha c. Khen ngo I
be m I khI be fhu c hI n Io I khuyn a y.
- o c chuy n c fich IIn quan d n fa f xa u fham an cho be
nghe.
- Pha f be m I khI be da n d I va da nh an vo I anh, chI frong nha .
- Thuo ng be m f bu I f I dI choI cu I fua n khI be an u ng ngoan
ngoa n su f fua n.
- a y be ch fa o m f mo n an |d Ia m) va dem mo I mo I nguo I.



CM NANC CHAM SO C TR 44
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Nhu c u calcium (canxi) ha ng nga y

Ha m Iuo ng caIcIum frong co fh fang fu 27 g Iu c mo I sanh fo I
830 g |s frung bnh) o phu nu fruo ng fha nh va 1110 g o da n ng
fruo ng fha nh.
1. Nhu ca u caIcIum cu a co fh :
- Ta I gIaI doa n dInh cu a su fang fruo ng, da n ng ca n 290-400
mg caIcIum /nga y, phu nu Ia 210-240 mg caIcIum/nga y. Trong khI do ,
nghIn cu u o Iu a fu I 10 20, nhu ca u caIcIum m I nga y frung bnh
fu 180-210 mg/nga y d I vo I da n ng va 90-110 d I vo I phu nu .
- Nhu ca u phosphorus cho co fh ba ng khoa ng nhu ca u
caIcIum. Ha u h f fhu c an co nhI u phosphorus. VI c fhI u
phosphorus khng xa y ra o nguo I kho e ma nh ngoa I fru fre sInh non.
- Su a me cung ca p ca c khoa ng cha f; m I 100 mI su a me fh ba
me ma f 34 mg caIcIum, 14 mg phosphorus, va 4 mg magnesIum. Ca n
Iuu y nhu ng fha ng cu I cu a fhaI ky ba o fhaI m I nga y ca n 150 mg
phosphorus va 250 mg caIcIum fu ba me . I u fhua n Io I Ia su ha p
fhu caIcIum fa I ru f o ba me mang fhaI fh cao hon bnh fhuo ng.
2. Nhu ca u CaIcIum ha ng nga y cho co fh :
- Tre so sInh - 6 fha ng fu I: 210 mg
- 6 fha ng fu I - 1 fu I: 270 mg
- 1 fu I - 3 fu I: 500 mg
- 4 fu I - 8 fu I: 800 mg
- 9 fu I - 18 fu I: 1300 mg
CM NANC CHAM SO C TR 45
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- 19 fu I - 50 fu I: 1000 mg
- > 50 fu I: 1200 mg
Co fhaI va dang nuI con bu : 1000 mg






















CM NANC CHAM SO C TR 46
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ca c thu c thng th ng trong i u tr bi ng n tre em

Trn fhI fruo ng hI n nay, co ra f nhI u Ioa I fhu c dI u frI bI ng
an. Tuy nhIn, fhu c pha I duo c su du ng ho p Iy va du ng chI dInh. N u
khng, fhu c co fh gay fa c ha I cho fre va f n ke m cho gIa dnh.
1. MuIfIvIfamIn hay muIfIvIfamIn k f ho p vo I khoa ng cha f
VIfamIn va khoa ng cha f do ng vaI fro quan fro ng frong ca c hoa f
d ng chuy n ho a cu a co fh . a s fre bI ng an da c bI f Ia fre suy
dInh duo ng d u bI fhI u hu f vIfamIn va khoa ng cha f. Ca c ch pha m
fhuo ng du ng frong dI u frI bI ng an Ia ca c da ng f ng ho p fu nhI u
Ioa I vIfamIn, khoa ng cha f vo I ha m Iuo ng ga n vo I nhu ca u co fh .
2. Ca c ch pha m chu a acId amIn
AcId amIn Ia don vI ca u fru c d f ng ho p profeIn, fha nh pha n
fhI f y u cu a f ba o, co vaI fro kI n fa o, duy fu ca c m, va Ia fha nh
pha n co ba n cu a ca c men fIu ho a, n I fI f f , kha ng fh ... Ia nhu ng
cha f fham gIa va o qua frnh chuy n ho a va ba o v co fh . Tre suy
dInh duo ng va bI ng an fhuo ng fhI u hu f nhu ng cha f na y, nha f Ia
ca c acId amIn fhI f y u, da c bI f Ia IysIne.
- Ca c ch pha m h n ho p nhI u acId amIn fhuo ng co du 8 acId
amIn fhI f y u |frong do co IysIne) va m f s acId amIn khng fhI f
y u. KhI du ng, chu y khng u ng cu ng vo I su a hoa c nuo c fra I cay v
nhu ng cha f na y Ia m gIa m su ha p fhu cu a acId amIn.
- Ca c ch pha m frong fha nh pha n co IysIne |KIddI Pharmafon)
- Ca c ch pha m chI chu a argInIne co fa c du ng Ia m fang chuy n
ho a cu a gan d I vo I ammonIac.
3. Ca c ch pha m chu a ke m
CM NANC CHAM SO C TR 47
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Ke m Ia fha nh pha n cu a nhI u Ioa I men, fI n men co a nh huo ng
fru c fI p frn h fIu ho a.
4. Nhan sam:
Nhan sam co fa c du ng Ia m gIa fang su da p u ng cu a co fh vo I
ca c fa c d ng bn ngoa I, phu c h I sInh Iu c; do co fh gIa fang chuy n
ho a dInh duo ng cu a co, da c bI f Ia co fIm va co van. Khng du ng cho
fre duo I 1 fu I va phu nu mang fhaI.
5. Men fIu ho a
Men fIu ho a h fro cho vI c fIu ho a fhu c an frong Io ng ng
fIu ho a, gIu p cho ru f ha p fhu ca c cha f dInh duo ng frong fho I gIan
so m nha f, Ia m fr ng ng fIu ho a nhanh fa o ca m gIa c do I. a s d u
chu a pancreafIn |men fIu ho a fuy n fuy ), m f va I Ioa I co fhm ma f
|dIch fIu ho a cu a gan), pepsIn |men fIu ho a cu a da da y),
dImefhIcon hay sImefhIcon |hu f hoI, fra nh da y bu ng), ceIIuIose hay
papaIn |nhua n fra ng). Co Ioa I chI chu a men amyIase don fhua n d
gIu p fIu ho a fInh b f d Ia m fhu c an Io ng m m, cho fre d an.
6. IbencozIde: co fa c du ng hoa f ho a ca c pha n u ng f ng ho p
profeIn.
7. Thu c Io I gan, Io I ma f co fa c du ng Ia m gIa fang hoa f d ng
ngoa I fI f cu a gan, Ia m fang Iuo ng ma f ba I fIf gIu p cho su fIu ho a
va ha p fhu cha f be o, fhuo ng duo c du ng frong ca c fruo ng ho p bI ng
an do nguyn nhan fu gan ma f hay co ke m fheo b nh Iy gan ma f
khng co fa c nghe n duo ng ma f. Ca n pha I fha n fro ng khI chI dInh cho
fre em, nha f Ia fre em duo I 2 fu I. Ch ng chI dInh du ng khI co fa c
nghe n duo ng ma f.
8. Ca c fhu c h fro hoa f d ng fIu ho a frong m f s fruo ng ho p
da c hI u:
- Ca c ch pha m chu a vI khua n s ng sInh acId IacfIc co fa c du ng
In men ca c fhu c an frong Io ng ru f, fa o dI u kI n fhua n Io I cho fIu
ho a ha p fhu cha f dInh duo ng, u c ch pha f frI n cu a vI khua n gay ha I,
fa I Ia p Ia I can ba ng h vI sInh cu a ru f. Thu c fhuo ng duo c su du ng
sau ca c do f du ng kha ng sInh II u cao, da I nga y frn nhu ng co dIa d
bI Ioa n khua n ru f. VI khua n frong fhu c d bI fIu dI f bo I nhI f d
CM NANC CHAM SO C TR 48
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
va acId dIch vI, do do khng nn pha fhu c vo I nuo c no ng va nn
u ng fhu c sau bu a an.
- Thu c co fa c du ng hu f hoI: co fa c du ng ch ng chuo ng bu ng,
fra nh hI n fuo ng cang gIa n ng fIu ho a Ia m a nh huo ng d n cuo ng
d va fa n sua f ca c so ng nhu d ng.
- Thu c Ia m gIa m d acId dIch vI, gIa m so ng nhu d ng da da y
fra nh nn o c.
- Thu c nhua n fra ng, frI fa o bo n.
- Thu c dI u ho a nhu d ng ru f.
9. Ca c fhu c y ho c c fruy n
Su a ong chu a kich fhich ngon mI ng, frI m f mo I, suy nhuo c.
Cu ng gIu p fro fIu ho a, ch ng nn, ch ng da y hoI. ArfIchaud va b f
ngh co fa c du ng Io I ma f, fro gan. Rau ma du ng d ma f gan, gIa I d c,
gIa I nhI f.
Ca c Ioa I fhu c khng su du ng frong dI u frI bI ng an o fre :
1. AnI!h!sIan!n 11 nhc n VrcheIau!ne
Cay d ngu va ngon mI ng chI Ia fa c du ng phu cu a fhu c, se
bI n ma f khI ngung fhu c. Ngoa I ra, fhu c co n co fh a nh huo ng
ngoa I y frn su pha f frI n va hoa n fhI n na o o fre do fa c d ng In ca c
vI ma ch nuI duo ng na o.
2. ^c ! I! I Icg!uccrI!c!u u a IuV n Ihuc ng Ih n
CIucocorfIcoId Ia m gIa fang su fI f dIch vI o da da y fa o ca m gIa c
do I, d ng fho I gIu nuo c va mu I Ia I frong co fh Ia m gIa fang fro ng
Iuo ng co fh frong m f fho I gIan nga n, d gay a n fuo ng Ia fhu c Ia m
an ngon va fang can f f.
Ca c ha u qua do su du ng gIucocorfIcoId ke o da I ra f nghIm
fro ng: gIa m d kha ng, r I Ioa n chuy n hoa , Ioa ng xuong, fI u duo ng,
y u co..., r I Ioa n chu c nang sInh du c...
3. ^c ! I! I Ic!nsu!!n u a IuV n IuV
CM NANC CHAM SO C TR 49
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
InsuIIn co fh gay fnh fra ng ha duo ng huy f ca p ra f nguy
hI m, nha f Ia o fre suy dInh duo ng.























CM NANC CHAM SO C TR 50
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Ngon mi ng ch i i v i ni m vui

Cha me dI khI qua quan fam d n khia ca nh dInh duo ng cu a
fhu c an ma qun ma f m f dI u h f su c quan fro ng do Ia fre chI co fh
an ngon mI ng khI fre ca m fha y vuI suo ng frong Io ng. Ha y Ia m cho
bu a an cu a fre fho fra n nga p nI m vuI. Tre se vuI suo ng bI f bao
nhIu n u duo c me d I fhoa I vo I fre v ca c su va f, su kI n dI n ra
xung quanh nhu bng hoa xInh de p dang co frn ba n an |bng hoa
de p qua ne me !... bng hoa fhom qua pha I khng con7... bng na y Ia
bng h ng, con bI f khng7... no ku chip chip... con cu ng bI f
ha 7...co n con kIa7... con kIa no ku c c c c... ng qua , no ku gI ng
nhu go mo ...)... Me va con cu ng cuo I ra ng ro . Va con an, an frong
nI m vuI suo ng ma me da fa o cho con, an fha f Ia ngon!
Sau day Ia m f va I phuong ca ch gIu p fa o nI m vuI cho fre khI
an:
- Ta o nI m vuI cho fre ba ng hnh a nh va ma u sa c: ba y nhI u f
che n kha c nhau, me cu ng fre fhuo ng fhu c ve de p cu a bng hoa, chIm
cho c |hoa c va f fha f, hoa c franh ve , hnh chu p).
- Ta o nI m vuI cho fre ba ng am fhanh: fhng qua ca c ba I ha f di
do m, cau fho ng nghInh, chIm ho f Iiu Io, fI ng rao ha ng ke o da I
fra m b ng.
- Ta o nI m vuI cho fre ba ng su co ba n va su fu do: duo c ng I an
chung vo I ca nha , duo c ba f chuo c nguo I Io n, duo c ca m mu ng fu an
m f mnh, duo c fu cho n fhu c an, duo c fu kha m pha va Ia m quen vo I
nhu ng mo n an mo I fheo guong cha me , duo c an vu a su c, duo c fu xIn
phe p ngung an khI no, duo c fham du nhu ng cu c an fhI an frn ba n
an. Tre se d an hon khI co nguo I kha c cu ng an vo I mnh, nhu mnh.
CM NANC CHAM SO C TR 51
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Tra nh Ia m cho fre co ca m gIa c bI e p bu c: khng nn e p fre
pha I an nhu ng mo n ma fre khng fhich, pha I an cho h f che n, pha I
an h f bao nhIu che n, pha I an nhanh cho kIp gIo .






















CM NANC CHAM SO C TR 52
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Vai tro cu a protein va lysine trong dinh d ng tre em

!1OT11^ \A AC1! AJ1^
Ta ! sac rcIe!n r I n hc Ire ?
ProfeIn Ia fha nh pha n fhI f y u cu a mo I f ba o s ng va fham
gIa va o fa f ca ca c qua frnh s ng.
- ProfeIn ca n fhI f cho su fang fruo ng va pha f frI n co fh . VaI
fro fa o hnh na y da c bI f quan fro ng d I vo I fre em dang fho I ky pha f
frI n.
- ProfeIn Ia nguyn II u fhI f y u d ba o duo ng va duy fr ca c f
ba o co fh .
- ProfeIn fhI f y u cho hoa f d ng ba o v , dI u hoa co fh v Ia
fha nh pha n cu a ca c men fIu hoa , n I fI f f , ca c Ioa I kha ng fh , ca c
profeIn huy f fhanh.
o do , fre khng an du profeIn se ngu ng fang fruo ng, su f can,
co I co c; fIu hoa ke m va d ma c ca c b nh nhI m fru ng.
A!u An!n !a g?
M I phan fu profeIn duo c ca u fa o fu ca c acId amIn, Ia m f chu I
ca c phan fu nho hon xau Ia I vo I nhau. Co f ng c ng 22 Ioa I acId
amIn. M I Ioa I profeIn co fha nh pha n ca c acId amIn nha f dInh xau
chu I fheo m f frnh fu cu ng nha f dInh, fa o nn finh da c fhu cho Ioa I
profeIn do .
A!u an!n Ih! I V u !a g?
Ca u fru c profeIn co fh kha c vo I ca c ca u fru c profeIn fhu c
pha m. Co fh pha I fu Ia m ra ca c profeIn cu a mnh ba ng ca ch cho n
CM NANC CHAM SO C TR 53
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
nhu ng acId amIn ca n fhI f fu ca c profeIn fhu c pha m va xau chu ng Ia I
fheo ca c frnh fu da c fhu . Qua frnh go I Ia su f ng ho p profeIn.
Trong s 22 acId amIn, co 8 acId amIn, co fh khng fu f ng ho p
duo c, va ba f bu c pha I duo c cung ca p fu fhu c pha m bn ngoa I. o do ,
8 acId amIn na y duo c go I Ia acId amIn fhI f y u, g m co : IsoIeusIne,
IeucIne, IysIne, mefhIonIne, phenyIaIanIne, fhreonIne, frypfophan va
vaIIne.
Thna c !a rcIe!n !V Iuc ng haV rcIe!n h I !uc ng ac?
Nhu ng profeIn fhu c pha m na o co du ca c acId amIn fhI f y u vo I
fy I can d I fuong d I nhu profeIn co fh se duo c co fh du ng fro n
ve n |100%) d f ng ho p profeIn cho co fh , va duo c go I Ia profeIn Iy
fuo ng, hay profeIn cha f Iuo ng cao. Thng fhuo ng do Ia profeIn cu a
su a hay cu a fru ng.
Cc n nhu ng rcIe!n Rha ?
N u fhI u 1 hay va I Ioa I acId amIn fhI f y u, Iuo ng profeIn
duo c f ng ho p se bI gIo I ha n bo I Ioa I acId amIn fhI f y u co s Iuo ng
fha p nha f. Thi du : Ca o co Iuo ng IysIne fha p ba ng 65% profeIn chua n,
nn n u du ng ga o rIng Ie , chI co 65% profeIn ga o duo c f ng ho p
fha nh profeIn co fh . No I chung, profeIn d ng va f co gIa frI sInh ho c
cao 80-100%, co n profeIn fhu c va f co gIa frI sInh ho c fha p hon 50-
60%, do fhI u m f hay nhI u acId amIn fhI f y u.
Ta ! sac ha ! n ua ua ng a !ca ! Ihu h n?
Ca c acId amIn fhI f y u fhI u hu f khng gI ng nhau frong m I
Ioa I profeIn. o do , n u du ng chung nhI u Ioa I fhu c pha m, chu ng co
fh b sung cho nhau d Ia m fha nh m f h n ho p profeIn co gIa frI
sInh ho c cao hon khI du ng rIng re . Thi du ga o fhI u IysIne va pha n
na o fhI u ca frypfophane va mefhIonIne, gIa frI sInh ho c chI co 65%,
nhung h n ho p ga o - da u na nh hay da u xanh - me - da u ph ng co
gIa frI sInh ho c ra f cao, fuong duong vo I profeIn su a fru ng, nho ra ng
da u na nh gIa u IysIne, me gIa u mefhIonIne va da u ph ng gIa u
frypfophan, da b sung cho ca c fhI u hu f acId amIn fhI f y u cu a
ga o.
IYSIN. Ta I sao pha I da c bI f quan fam d n IysIne o nuo c fa7
CM NANC CHAM SO C TR 54
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Co 4 acId amIn fhI f y u hay bI fhI u hu f frong kha u pha n an o
nuo c fa: do Ia IysIne, fhreonIne, frypfophan va mefhIonIne. Trong do ,
IysIne duo c quan fam hon ca v co nhu ca u kha cao nhung Ia I fhuo ng
bI fhI u hu f nha f frong ca c kha u pha n an chu y u du a va o ngu c c
|chI m 70-80% nang Iuo ng) nhu nuo c fa hI n nay. Ma c kha c, IysIne
d bI pha hu y frong qua frnh ch bI n na u nuo ng fhu c an, va co fh
fuy f d I khng fh f ng ho p duo c IysIne |ca c acId amIn fhI f y u kIa
co fh duo c f ng ho p fu ca c acId amIn kha c qua qua frnh chuy n d I
amIn). o do , fhI u IysIne ra f ph bI n, da c bI f o fre nho . ThI u
IysIne da n d n gIa m f ng ho p profeIn co fh , Ia m cho fre cha m Io n,
co I co c, bI ng an, hay b nh, fhI u men fIu hoa , fhI u n I fI f f ... .
1a n Ihna c u Ira nh Ih! u !Vs!ne?
I n pha p f I uu va n Ia bu a an da da ng ho p Iy , co du ca c cha f
dInh duo ng frong do co IysIne. Thu c an gIa u IysIne Ia fru ng, su a, fhIf,
ca , ca c Ioa I da u, nha f Ia da u na nh. Cu ng co fh b sung IysIne va o
fhu c pha m. M f ca ch d fhu c hI n kha c Ia co fh b sung fhm ba ng
fhu c b co IysIne.












CM NANC CHAM SO C TR 55
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




10 ca ch n u ng la nh ma nh

An ngon, an da y du cha f dInh duo ng va n chua du . a n ca n pha I
da y fre an u ng Ia nh ma nh.
1. KhI na o fre mu n an, fa p cho ca c em cho n fhu c an va chua n
bI bu a an.
2. Ca c Ioa I rau, cu , qua d u ha p da n ca c em. ThInh fhoa ng, nn
khuy n khich ca c em an ca c Ioa I rau qua kha c ba ng ca ch ba y bI n In
dIa fheo nhu ng hnh a nh vuI ma f.
3. o fhm rau qua va o nhu ng mo n an ma ca c em fhich. Nn
nho , o fu I ma u gIa o, cho ca c em an fhm khng du ng bu a co fh da n
d n fa c du ng nguo c Ia I v nhI u em se khng chIu an fhu c an cu a
nguo I kha c cho hoa c be se khng chIu an bu a an chinh.
4. KhI cho va fhuo ng d an cho ca c em |hoa c pha f khng cho
an) co fh da n d n fnh fra ng kho ba o.
5. N u ca c em khng fhich fh khng nn e p.
6. KhI da no, khng nn ba f ca c em an fhm. V nhu fh no se
nga m pha ho ng mu c dich dI u chInh ch d an u ng cho ca c em.
7. Tre m f mo I hoa c kho chIu fhuo ng khng fhich an nhI u.
Nhu ng Iu c na y khng nn cho ca c em an nhu ng fhu c an mo I.
8. a n be dI cho , dI sIu fhI. ChI cho fre mo I bI f dI nha n dInh
du ng v ma u sa c va hnh fh va so sa nh kich fhuo c cu a chu ng. a y
cho fre ma u gIa o ca c Ioa I rau qua , fhu c an co ca c ma u fu fheo ba ng
chu ca I
CM NANC CHAM SO C TR 56
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
9. Su du ng ca c fro vuI khI khuy n khich fre an ngon mI ng.
10. Nn an nhu ng fhu c an b duo ng va Ia nh ma nh.






















CM NANC CHAM SO C TR 57
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Mu i trong th c n cho tre

Trong nhu ng fha ng da u do I, fha n fre chua hoa n chInh, khng
nn cho ca c be du ng mu I. I vo I ca c fhu c an cng nghI p da nh cho
fre duo I 1 fu I, Iua f I cu ng quy dInh ro ra ng Iuo ng mu I co fh cha p
nha n.
Thu c an be o va qua ma n co ha I cho be :
Mo I nguo I d u bI f an qua ma n fa o nguy co bI cao huy f a p,
da n d n ca c b nh fIm ma ch. I vo I fre frong khoa ng fu 18 fha ng
d n 3 fu I, va n d chua pha I Ia va y, ma Ia ch ng fhu a can. Co gIa
dnh cho fre du ng jambon, fhIf ngu I frong ca c bu a an hoa c frong
nga y, da u ph ng chIn, da u ph ng da ca , khoaI fay Ia f mo ng chIn
gIo n. o Ia nhu ng fhu c an duo c fre fhich du ng, co chu a nhI u mu I
va nhI u cha f be o, nhung ra f nghe o v cha f xo, vIfamIn, khoa ng cha f
hay vI cha f dInh duo ng.
Vo I ba nh ke o, ca c fhu c an choI vu a ma n va vu a be o Ia nguyn
nhan gay fhu a can o fre em hI n nay. An ma n ke o fheo u ng nuo c,
ma fre con Ia I fhich nuo c ngo f hon Ia nuo c chin.
Iuo ng mu I an |NacI) cho fre con co fh finh fheo nhu ca u nuo c
u ng |k ca nuo c frong fhu c an) Ia 1g muI an cho m I Iif nuo c du ng
frong nga y. Mu a no ng hoa c fre hoa f d ng nhI u se u ng nhI u, fa
can cu va o Iuo ng nuo c a y d finh s mu I ma fre ca n.
M f s fhu c an co nhI u mu I:
- KhoaI fay chIn do ng go I chu a 1,5g mu I cho 100g.
- a u ph ng rang mu I cu ng fh
CM NANC CHAM SO C TR 58
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Jambon chu a 1g mu I/100g.
- Trong ca c ba nh quy va ba nh gafo cu ng co mu I
Trong ch bI n fhu c pha m, mu I duo c su du ng d a f ca c vI
khng mong mu n nhu vI da ng va Ia m fang vI ngo f. Ca n Iuu y , frong
ca c fhu c an do ng h p, da co nm du ma n, cho nn khng fhm mu I
nu a.




















CM NANC CHAM SO C TR 59
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Phng pha p gia m be o cho tre ma khng c n n king

fre khng an qua nhI u da n d n fhu a can, ca n fra nh ba f
da u bu a an ba ng m f mo n ma n v no se kich fhich ra f ma nh su fhe m
an. Thay va o do , ha y cho fre du ng rau qua fuoI.
Khng nha f fhI f pha I e p nhu ng fre ma p an kIng. Thu c f cho
fha y, dI u do se cha ng fhay d I duo c g n u fre khng mu n fhu c
hI n. Mu n gIa m can cho con, fruo c h f, cha me ca n fa p cho fre fho I
quen f f frong an u ng, r I sau do mo I ha n ch nhu ng fhu c an gIa u
nang Iuo ng. Ha y gIa m Iuo ng fhu c an fIu fhu cho fre ba ng ca ch fn
fro ng 5 nguyn fa c sau:
1. Khng d fre an ngoa I ca c bu a chinh:
- Nha c nho fre ra ng bu a com Ia fho I gIan ca gIa dnh sum ho p,
Ia Iu c mo I nguo I cu ng ng I o ba n an du ng bu a m f ca ch da ng hoa ng,
IIch su .
- CoI fro ng va fhuo ng fhu c bu a sa ng nhu m f bu a chinh.
- Khng cho fre an bu a phu Iu c 10 gIo sa ng. N u fre ho c ba n fru
fa I fruo ng fh fa p cho chu ng fho I quen chI du ng bu a phu khI o
fruo ng.
- Yu ca u fre khng duo c ro I kho I ba n an khI bu a com chua k f
fhu c, ha y vu a no I chuy n vu a gIu p fre hoa n fha nh bu a an.
2. Khng Ia y fhm fhu c an cho fre n u fre da an h f pha n cu a
mnh:
ay Ia ca ch don gIa n nha f d gIa m Iuo ng fhu c an duo c fIu fhu .
a n da n, fre se fa p duo c fho I quen khng do I an fhm pha n cu a
CM NANC CHAM SO C TR 60
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
nguo I kha c. a n cu ng nn chIa ca c mo n an fha nh fu ng sua f rIng cho
m I nguo I nhu o ca c ha ng an.
V Iuo ng com, chI ca n m f Iung ba f cho m I bu a Ia du |nn
du ng ba f an com Ioa I nho ).
3.a nh 30 phu f m I nga y d dI b cu ng fre :
VI c va n d ng nhI u k f ho p vo I ch d an u ng ho p Iy cha c
cha n se so m dem Ia I k f qua frong gIa m be o. T f hon ca Ia dI b , v
day Ia phuong pha p va n d ng don gIa n nha f, khng do I ho I pha I co
du ng cu Iuy n fa p.
Thay v cho fre dI b m I Ia n 30 phu f, ba n co fh chIa fha nh 2
Ia n, m I Ia n 15 phu f. Pha I fa p fhuo ng xuyn, k ca chu nha f, nga y
nghI, I f f.
4.Cham so c va gIu p do fre nhI u nha f frong kha nang co fh :
Tre be o hon mu c bnh fhuo ng khng ha n da ma c chu ng be o ph.
o do , ca c ba c phu huynh ca n bnh fInh, fra nh gay nhu ng xa o d ng
v ma f fam Iy cu a fre . Ca n quan fam da c bI f hon v nhu ng va n d
co IIn quan d n fro ng Iuo ng co fh fre .
Ngoa I ra, ca n Iuu y , nha c nho nguo I fhan hoa c c gIu fre ... v
ca c nguyn fa c cham so c d fre khng bI fhu a can, fra nh hI n fuo ng
"fr ng da nh xuI, ke n fh I nguo c".
5.KI m fra fro ng Iuo ng co fh fre m I fua n
Ca n kI m d u da n fra fro ng Iuo ng fre 1 Ia n/ fua n va o m f fho I
dI m nha f dInh.






CM NANC CHAM SO C TR 61
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Ch t be o trong th c n

Tre em duo I 18 fha ng:
Cha f be o |IIpId) Ia ngu n nang Iuo ng chinh va co vaI fro sInh Iy
quan fro ng frong su pha f frI n cu a fre em. Ca c vIfamIn A, , va K
d u fan frong ca c cha f be o.
Ch t be o c n thi t cho h th n kinh
Na o cu a fre , fu khI mo I sInh d n 12 fha ng fang m I nga y 2g. Su
pha f frI n cu a na o ra f quan fro ng o 3 fha ng cu I fhaI ky va fI p fu c
cho d n 2 fu I. Ca c f ba o cu a h fha n kInh se duo c hoa n chInh sau
do I I 5 nam. ChI khI ca c be In 6 7 fu I, su myeIIn ho a ca c so I fha n
kInh mo I hoa n fa f.
Trong fhu c pha m, ca c cha f be o duo c ca u fa o bo I 26 acId be o,
g m 2 Ioa I: acId be o no |fhIf, su a), acId be o khng no |fhu c va f) co
m f n I dI |da u oIIu, Ia c, vu ng, d fuong...) va nhI u n I dI |ca , so ,
c...)
Trong do , m f s pha I do fhu c an cung ca p v co fh khng co
kha nang f ng ho p. o Ia fruo ng ho p 2 nho m acId be o khng no
nhI u n I dI Ia :
- AcId IInoIeIc |omega 6): vu ng |me ) ha f, da u oIIu, da u Ia c |da u
ph ng).
AcId IInoIenIc |omega 3)
!u dI m cu a da u fhu c va f so vo I mo d ng va f Ia chu a nhI u
acId be o khng no ca n fhI f |acId IInoIeIc, acId IInoIenIc, acId
arachIdonIc) ra f ca n d pho ng fra nh b nh fIm ma ch cho nguo I Io n
CM NANC CHAM SO C TR 62
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fu I va ra f ca n d xay du ng ma ng myeIIn cu a f ba o fha n kInh, f
ba o na o cho fre em fu so sInh d n 4 5 fu I.
ChoIesferoI cu ng Ia m f cha f be o ma co fh ra f ca n d xay du ng
ma ng f ba o va sa n xua f m f s hormon, vIfamIn va acId ma f.
Tre em co nhu c u v ch t be o cao hn ng i l n
Thng fhuo ng, nhu ca u ha ng nga y v cha f be o cho fre em,
fhanh nIn va nguo I fruo ng fha nh Ia 35% f ng nhu ca u nang Iuo ng
vo I acId be o no khng qua 10% so vo I acId be o khng no va m f n I
dI. I vo I fre duo I 3 fu I, nn cung ca p cha f be o 45 50% nhu ca u
f ng nang Iuo ng.
o do , cu ng khng nn cho fre nho chI du ng su a Ia y bo f kem
hay su a khng kem.
Cha f Iuo ng ca c cha f be o frong su a me
Trong su a me , Iuo ng cha f be o chI m ga n d n 50% nang Iuo ng
|frung bnh 40g/IIf vo I su fhay d I fu 13 d n 84g/IIf)
So vo I su a bo , su a me chu a 4 Ia n nhI u hon acId be o khng no
va 4 5 Ia n nhI u hon v acId be o fhI f y u, ra f quan fro ng d I vo I
fre so sInh hay nhu nhI. Ngoa I ra, ca n cung ca p cho fre nho frn 1
fu I haI acId be o fhI f y u cho su pha f frI n na o b cu a fre : acId
IInoIeIc va acId IInoIenIc.
Iuu y : Pha n Io n fre nho fu 8 fha ng d n 12 fha ng fhuo ng bI
fhI u acId IInoIeIc Ia cha f co fa c du ng ba o v da, nIm ma c, pho ng
ch ng choIesferoI va ca c b nh fIm ma ch |OMS khuy n ca o nn co fu
4 d n 10% nang Iuo ng frong kha u pha n).
Iuo ng acId IInoIeIc o m f s fhu c pha m |g/100g fhu c pha m an
duo c)
Vu ng |me ): 16.9
fuong |da u na nh): 9.0
Ia c |da u ph ng): 6.3
ThIf vIf :3.8
CM NANC CHAM SO C TR 63
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
ThIf ga : 1.8
Tru ng ga : 1.2
Io ng do fru ng: 3.5
ThIf Io n |heo): 1.2
Can Io n: 0.5
a u du c Io n |fha n): 0.4
ThIf bo : 0.1
Ca che p: 0.3
Iuon: 0.8















CM NANC CHAM SO C TR 64
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Nh ng th c n khng nn khuy n khch tre du ng

Su a ong chu a Ia m f fhu c pha m b duo ng nhung co chu a n I
fI f f nu . N u fre so sInh su du ng no frong fho I gIan da I fh n I fI f
f nu o do se fhu c da y co quan sInh du c pha f frI n ba f fhuo ng.
Ngay ca phu nu mang fhaI n u du ng m f Iuo ng Io n su a ong
chu a cu ng co fh khI n be sau na y fruo ng fha nh so m. V va y, khng
nn cho fre so sInh du ng su a ong chu a. Ngoa I ra, d I vo I fre em, ca n
ha n ch m f s fhu c an sau:
Chcc!aIe: !V !a !ca ! Ihu h n I!nh hung nng !uc ng
r I ac. TuV hu a nh! u h I Ie c, canxI, sa f... nhung chocoIafe khng
fhich ho p n u du ng nhI u cho fre , v:
- Ha m Iuo ng cha f dInh duo ng khng phu ho p vo I nhu ca u pha f
frI n cu a co fh fre . Tre ca n nhI u profeIn, vIfamIn, mu I v co,
nhung ha m Iuo ng nhu ng cha f na y frong chocoIafe ra f fha p.
- ChocoIafe chu a nhI u cha f be o kho ha p fhu o da da y va ru f
cu a fre . Cha f be o Iuu Ia I frong da da y kha Iau gay ca m gIa c no. N u
an chocoIafe fruo c khI an com fh d n bu a fre se khng mu n an nu a.
- Cha f xo kich fhich nhu d ng ru f hoa f d ng bnh fhuo ng
nhung frong chocoIafe Ia I khng chu a cha f xo. V va y, fre an nhI u
chocoIafe d bI fa o bo n.
- ChocoIafe co chu a axif oxaIIc, a nh huo ng d n su ha p fhu canxI
frong su a.
!uc ng, Re c: Tre Ihuc ng Ih!h nh I a nc n ngc I. ^ u u h! u
Ihec su uc ! hc ! u a Ire , h I Re c, d n ba nh r I nuo c ngo f fh be co fh
bI m f s chu ng b nh do fhu a duo ng:
CM NANC CHAM SO C TR 65
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Chu ng be o ph: Iuo ng duo ng fhu a se duo c chuy n fha nh m
mo phan b duo I da, co.
- Can pha I Ia m vI c nhI u se bI suy y u.
- Iuo ng InsuIIn cung ca p khng du d chuy n hoa duo ng, gay
b nh fI u duo ng.
- Sau rang: VI c fhuo ng xuyn cho fre an duo ng va ke o se fa o
dI u kI n cho vI khua n phan huy duo ng ba m va o ke rang, fa o fha nh
nhu ng cha f axif Ia m ho ng men rang.
^hu ng Ira ! V c \I hua: A!I Ircng a !ca ! Ira ! V c \I hua
c Ih !a n nc n nen rng. ^gca ! ra Iuo ng axif frong da da y co fh
fang In Ia m a nh huo ng d n su fIu hoa fhu c an, gay dau bu ng va
vIm Ioe f da da y. Thu c u ng co vI chua nhu nuo c chanh... cu ng ra f
ha p da n d I vo I fre . N u du ng qua nhI u Ioa I d u ng na y, m f Iuo ng
Io n axif hu u co se duo c dua va o co fh , co fh Ia m ha pH ma u, gay
m f mo I, y u su c.













CM NANC CHAM SO C TR 66
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Tuy t i khng du ng n c cu d n pha s a cho tre nho

NhI u ba me hay du ng nuo c cu d n d pha su a cho fre v cho
ra ng nuo c d n b cho ma u. I u na y h f su c nguy hI m, nha f Ia vo I
fre duo I 4-5 fha ng, v co fh gay ng d c. Truo ng ho p na ng co fh da n
fo I fu vong nhanh cho ng n u khng duo c dI u frI. HI n nay, ha u h f
fu fhu c ca p cu u cu a ca c b nh vI n o VI f Nam d u khng co fhu c
dI u frI ng d c do nuo c cu d n.
Theo ca c ba c sI nhI khoa, d I vo I fre nho , chI ca n du ng nuo c a m
pha su a Ia duo c v frong su a da co da y du ca c cha f dInh duo ng r I.
M I nam, nh vI n NhI d ng 1 TP HCM fI p nha n khoa ng 10
ca ng d c do nuo c cu d n. Con s fuy khng Io n nhung vI c cu u chu a
ca c ca na ng ra f kho khan, v fhu c da c hI u MefhyIen Iue 1% da ng
fIm Ia I qua hI m. Ca c ba c sI fa I nh vI n NhI d ng 1 va 2 cu a TP
HCM da pha I xoay xo ba ng ca ch fu xIn ba c sI ba n hoa c b nh vI n ba n
frong nhu ng Ia n dI cng fa c nuo c ngoa I |fa I ca c nuo c no I frn,
MefhyIen Iue khng duo c ba y ba n o hI u fhu c v fhu c danh mu c
fhu c ca p cu u). M I ba c sI khI dI cng fa c cu ng chI mang v duo c
khoa ng muoI ng.
HI n b nh vI n NhI d ng 1 chI co n hon chu c ng MefhyIen Iue
d pho ng fhan. Mo I day, nga y 14/7, cha u Huy nh Cha n Ha o, hon 3
fha ng fu I, o qua n 4 TP HCM, da fhoa f ch f nho nhu ng ng fhu c
na y. Cha u bI ng d c nuo c cu d n, foa n fhan fim den, suy h ha p ra f
na ng. Trong con fha p fu nha f sInh, cha u Ha o duo c dua va o nh
vI n NhI d ng 2. o b nh vI n khng co fhu c nn cha u duo c chuy n
ngay fo I nh vI n NhI d ng 1 va da duo c cu u s ng.
Tuy re fI n nhung MefhyIen Iue duo c ca c ba c sI o pho ng ca p
cu u go I Ia "fhu c fIn". o Ia do k ca vo I nhu ng fruo ng ho p suy h
CM NANC CHAM SO C TR 67
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
ha p na ng, b nh nhan se h ng ha o va kho e ma nh fro Ia I chI sau 5-10
phu f duo c fIm fhu c.
I u da ng nga c nhIn Ia fuy MefhyIen Iue co fn frong danh
mu c fhu c ca p cu u cu a Y f , nhung ca c b nh vI n va n khng duo c
ca p fhu c na y. Va r I ba c sI dI u frI va n pha I fI p fu c fu fm kI m,
khI n fhu c khI co khI khng.




















CM NANC CHAM SO C TR 68
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Tre d b m p ph l a tui na o?

O fre , fu I dI ke m fich mo nhanh Ia fu I d bI ma p ph nha f
|duo I m f fu I va sau da y fh). N u chu ng khng fu fhon fha Ia I sau
nhu ng gIaI doa n na y, fh chu ng se bI ma p ph daI da ng. Ma p ph
frong haI fho I ky : frong 2 nam da u va gIu a 4-11 fu I Ia nghIm fro ng
nha f.
^guVn I hung Ircng u! u IrI n h c Ire
- Ca n fm hI u so fhich v fhu c pha m cu a fre d fhu c hI n ch
d an cho phu ho p, fra nh fnh fra ng ba f fre an foa n nhu ng fhu chu ng
khng fhich hay nguo c Ia I.
- Thu c pha m cho fre ma p ph va n du nang Iuo ng, cha f da m,
cha f be o, vIfamIn, mu I khoa ng fheo nhu ca u d khng Ia m ha n ch
su fang fruo ng cu a fre . Tuy f d I khng nn cho fre an chay.
- Nn du ng su a ga y cho fre , ha n ch du ng su a nguyn kem. Su a
da c co duo ng ca n duo c fhay ba ng su a fuoI hoa c su a b f.
- Khng d fre qua do I hoa c bo bu a cu a fre , v nhu va y, fre se
an bu va o bu a sau, ra f d gay fich Iu y mo .
- Khuy n khich fre an nhI u rau ca I, fra I cay fuoI, fhu c an gIa u
cha f xo nhu khoaI, ba p, m so I fhay cho ca c d quay, ra n, chIn xa o.
- Tra nh ca c IoaI nuo c ngo f co ga, nn u ng nuo c e p fra I cay,
suong sa khng duo ng, khng nn u ng ca c Ioa I nuo c ngo f co pha
huong vI fra I cay.
CM NANC CHAM SO C TR 69
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Khng khen fhuo ng fre ba ng ca c Ioa I fhu c an ngo f va be o.
Tuy f d I fra nh fa o nn fam Iy I ch Ia c o fre "Ngoan fh me cho an
ba nh, s-c-Ia...".
- Tra nh cho fre nhaI chevIng gum v no Ia m cho chu ng Iu c na o
cu ng mu n nhaI.
- Khng fich fru nhu ng d an gIa u nang Iuo ng frong nha , chI d
ca c Ioa I fra I cay co nhI u nuo c va if ngo f nhu ma n, buo I, fa o, dua
Ieo...
- Tang cuo ng cho fre va n d ng. Ngoa I fru vI c cho fre dI fa p fh
fhao, khuy n khich fre fu fhu do n d , Ieo In Ieo xu ng ca u fhang,
xa ch nuo c fuo I cay... d fIu hao nhI u nang Iuo ng hon. Ha n ch cho
chu ng xem fIvI, vIdeo, choI dI n fu qua Iau.















CM NANC CHAM SO C TR 70
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Ca c loa i th c n c n tra nh

ua fhm m f fhu c an mo I va o fhu c don cu a fre Ia m f qua
frnh vu a mang finh fhu nghI m vu a saI Ia m.Tang gIo an ra f quan
fro ng d fro gIu p su pha f frI n cu a be . Co m f s Ioa I fhu c an ma ca c
ba c phu huynh ca n ca n fha n khI dua va o fhu c don cu a be v dI khI
d bI ma c nghe n, dI khI Ia I gay dI u ng. Huo ng da n sau day cho bI f
ca n fra nh nhu ng fhu c an na o.
!c ! \c ! Ie Iu 0 - 6 Iha ng Iuc !:
Ca n fra nh fa f ca ! VI n NhI Khoa Hoa Ky d nghI chI nn cho be
bu su a me frong sa u fha ng da u ma fhI. Nhung ba n nn ho I ba c sI
xem co nn ba f da u cho be an fhm fhu c an da c fruo c sa u fha ng fu I
khng.
!c ! \c ! Ie Iu 6 - 12 Iha ng Iuc !:
- Iu a m hoa c nhu ng sa n pha m Ia m ba ng Iu a m: v day Ia Ioa I
ngu c c fhuo ng gay dI u ng nha f. Co fh du ng ga o va b f khI be duo c
6-8 fha ng fu I.
- Ma f ong: v co chu a nhu ng ba o fu cu a b nh ng d c
CIosfrIdIum |m f da ng ng d c fhu c pha m na ng do fhu c an co chu a
ca c d c f vI fru ng CIosfrIdIum bofuIInum). Ca c ba o fu na y co fh
pha f frI n, sa n sInh ra nhu ng d c f gay r I b ma y sInh ho a va de
doa sInh ma ng.
- Su a nguyn kem: be co n nho co fh bI dI u ng khI u ng su a bo .
Trong nam fu I da u fIn, chI nn cho be bu su a me hoa c su a fheo
cng fhu c ma fhI.
CM NANC CHAM SO C TR 71
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Io ng fra ng fru ng: gIa u cha f da m nhung chI nn cho be an khI
da duo c m f fu I. I vo I be 9 fha ng fu I fh an Io ng do fru ng ra f f f.
- o da u ph ng va da u ph ng: co fh kich fhich dI u ng ma nh,
khng cho be duo I 3 fu I du ng.
!c ! \c ! Ie Iu 1 - 3 Iuc !:
- Su a if cha f be o: be chI duo c ba f da u u ng su a if be o khI da
duo c 2 fu I. e nho hon ca n cha f be o frong su a nguyn cha f.
- a u ph ng: ha f da u ph ng d Ia m be ma c nghe n. duo c an
foa n, chI nn cho be an khI da duo c 3 fu I. Ca n kI m fra ca n fha n
n u b me co b nh su dI u ng.
- a nh m ke p fhIf: be mo I cha p chu ng bI f dI d bI ma c nghe n
khI an nhu ng mI ng ba nh m ke p fhIf du Ia nho . N u cho be an fh
ha y ca f ba nh fha nh nhu ng mI ng da I, mo ng.
- Nho nguyn fra I: d ma c ke f frong c ho ng be , v fh ca n ca f
fra I nho fha nh mI ng fruo c khI cho an.
- Ca r f s ng: nn ca f fha nh nhu ng mI ng fha f nho hoa c na u
chin d fra nh ma c nghe n.
- o, ph-maI: be fha nh nhu ng mI ng nho va fhuo ng xuyn
frng chu ng qua frnh an cu a be .
- Ke o cu ng, ba p, ke o cay: co nguy co Ia m ma c nghe n. N u khng
ca f ra fha nh nhu ng mI ng nho duo c fh du ng cho be an.







CM NANC CHAM SO C TR 72
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Acid Folic

AcId foIIc co n duo c go I Ia vIfamIn c, 9, vIfamIn M, foIacIn,
foIaf, Ia m f sInh f fan frong nuo c, fhu c nho m |.compIex), don
vI finh Ia mIcrogam |mcg).
Nhu ng dI u quan fro ng:
- AcId foIId ca n fhI f cho chu c nang fa o h ng ca u.
- CIu p chuy n ho a profeIn, gIucId va nha f Ia cha f be o.
- Cng frnh nghIn cu u IramIngham, Massachuseffs |Hoa Ky )
mo I day chu ng mInh fhI u acId foIIc fh n ng d homocysfeIn frong
ma u se fang cao va do Ia cha f d gay ra chu ng na o suy |b nh
AIzheImer). ThI u acId foIIc cu ng d gay xo vu a d ng ma ch va b nh
fIm.
- Nhu ca u acId foIIc cho nguo I Io n Ia 180 d n 200mcg, d I vo I
phu nu dang mang fhaI ca n ga p dI Iuo ng frn, va cho nguo I me
dang nuI con frong 6 fha ng da u Ia 280mcg, va 6 fha ng k fI p Ia
260mcg. Iu c vu a ca n fhaI va fho I ky da u cu a fhaI nghe n ma da m ba o
du 350 400mcg sInh f 9 fh du a be sInh ra se duo c ba o v an foa n
fra nh nhu ng khuy f fa f o ng fha n kInh, nhu chu ng nu f d f s ng.
- AcId foIIc co vaI fro quan fro ng frong su fa o ra acId nucIeIc -
n n fa ng duy fruy n frong nhan cu a mo I f ba o |rIbo-nucIeIc acId
RNA va deoxyrIbonucIeIc acId NA), cho nn no ca n fhI f cho su
phan chIa cu a mo I f ba o co fh .
- AcId foIIc co fh bI hu ha I do Iuu gIu da I nga y frong nhI f d
mI fruo ng.
CM NANC CHAM SO C TR 73
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Tu nam 1998, IA |Cu c Qua n Iy Thu c - uo c pha m Hoa Ky )
da cho phe p b sung acId foIIc va o ca c sa n pha m ngu c c ma nguo I
dan My hay an bu I sa ng d ha fha p fI I ma c ca c b nh do fhI u acId
foIIc.
A!u Ic!! c Ih g!u g hc Ia n?
- AcId foIIc gIu p gIa m bo f fy I u nang va gIa m nguy co b nh
fIm, b nh AIzheImer.
- a o v ngan ngu a qua I fhaI.
- CIa fang su sInh su a.
- a o v nan ngu a nhu ng ky sInh fru ng duo ng ru f va ng d c
fhu c pha m.
- CIu p da fuoI mIn, khoe de p.
- Co fa c du ng nhu m f cha f gIa m dau |ch ng m f mo I).
- Co fh Ia m cha m qua frnh ba c fo c khI duo c su du ng k f ho p
vo I acId panfofhenIc va PAA |paraamI-nobenzoIc acId).
- Kich fhich su fhe m an, n u ba n dang bI m f mo I du I su c v
fhI u vIfamIn na y.
- CIu p ngan ngu a b nh vIm Ioe f mI ng.
- CIu p ngan ngu a b nh fhI u ma u.
1 nh uc Ih! u "a!u Ic!!"
KhI an u ng fhI u ngu n acId foIIc Iau nga y se bI b nh fhI u
ma u da I h ng ca u do dInh duo ng |r I Ioa n duo ng fIu ho a, nIm ma c:
d bI vIm Ioe f da da y fa fra ng, ba ng quang, fu cung...)
^guc n a!u Ic!! Ih!n nh!n:
Ca c Ioa I rau Ia ma u Iu c da m, ca r f, men, gan, Io ng do fru ng,
dua ha u, qua bo, bi do , ma n, ca c Ioa I da u h f kh, ngu c c Iu c.
^hu ng h I Ic sung:
CM NANC CHAM SO C TR 74
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Thu c chu a acId foIIc o haI II u Iuo ng 400mcg va 800mcg. II u
1mg |1000mcg) chI duo c k foa o Hoa Ky .
Iuo ng 400mcg dI khI cu ng co frong ca c vIn -compIex, nhung
fhuo ng fh chI 100mcg |xem fha nh pha n o nha n h p fhu c).
II u du ng ha ng nga y fhuo ng duo c su du ng nha f Ia 400mcg d n
1mg.
-compIex co chu a ca acId foIIc va 12 va ca c sInh f nho m
kha c, du ng ra f f f.
!c I!nh \a \! uu ng qua !! u:
Khng co ghI nha n v d c finh, ma c du m f s if nguo I bI dI u ng
o da khI du ng fhu c chu a acId foIIc. V acId foIIc fan frong nuo c nn
n u u ng du fhu a se duo c co fh Ioa I ra fheo nuo c fI u. VI c u ng
acId foIIc fhuo ng xuyn co fh che Ia p da u hI u b nh fhI u ma u do
fhI u 12. o do , n u du ng fhu c an co b sung acId foIIc hoa c u ng
vIn acId foIIc fhuo ng xuyn fh pha I da m ba o ch d an u ng du sInh
f 12 |fhI u 12 Iau nga y se gay fhI u ma u da I h ng ca u, n u bI
che Ia p frI u chu ng khng chu a frI kIp fho I se bI fhoa I ho a fha n kInh
khng phu c h I duo c).
AcId foIIc ca n fhI f cho su phan chIa |sInh sa n) f ba o, do do
nhu ng nguo I dang bI ung fhu hoa c nghI ung fhu ca c Ioa I fh khng
duo c du ng fhu c chu a acId foIIc.
Nhu ng Io I khuyn:
N u ba n Ia phu nu , fh pha I da m ba o co du Iuo ng acId foIIc va
vIfamIn 6. ChI 400mcg acId foIIc va 2-10mg vIfamIn 6 m I nga y co
fh gIa m 42% nguy co b nh fIm ma ch.
N u ba n bI nghI n ruo u na ng fh nn fang Iuo ng acId foIIc.
N u ba n dang du ng esfrogen, fhu c ngu a fhaI, suIfamId |ho p
cha f kha ng khua n), phenobarbIfaI, hay aspIrIn, fh nn fang acId
foIIc.
CM NANC CHAM SO C TR 75
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
N u ba n dang duo ng b nh, hay ch ng Ia I b nh fa f, fh ba o da m
cha f b sung pha I co nhI u acId foIIc d gIu p gIa fang su c d kha ng co
fh .
II u Io n acId foIIc co fh gay ra chu ng co gIa f o nhu ng nguo I
b nh d ng kInh.
khng Ia m ma f ca c cha f co Io I cho co fh khI na u an
Trong fhu c f , da s chu ng fa khng an ca c fhu c pha m s ng.
Truo c khI do n In ba n an, chu ng fa d u Ia m ca c fhao fa c nhu: ru a,
ca f, na u hoa c ra n. Trong ca c qua frnh nhu va y, fha nh pha n hoa ho c
cu a fhIf, rau, ha f d u bI fhay d I, ma dI khI Ia m cho Io I ich cu a fhu c
pha m gIa m fo I con s 0.
khng Ia m ma f vIfamIn, profeIn, mo , m f s hoa f cha f sInh
ho c va ca c cha f khoa ng, ba n ca n fuan fhu m f s nguyn fa c sau:
' Ca : Ca n pha I na u ca khng duo I 8-10 phu f |da ca f fha nh
mI ng nho ), hay nguyn con |fu 500g fro In) khng duo I nu a gIo .
Cu ng nhu d I vo I fhIf, nn cho ca va o nuo c sI, sau do ha Iu a nho
xu ng ngay. KhI ra n, nha f dInh pha I fa m b f d ca khng bI cha y
ma f nuo c. Va ca n fheo do I khng d ra n qua , v khI do profeIn fro
nn cu ng va ma f gIa frI dInh duo ng. T f hon h f, nn ra n ca o ca haI
ma f cho d n khI co vo va ng, sau do nuo ng fI p frong Io nuo ng 5-7
phu f.
' Su a: khng nn na u su a qua Iau va na u sI nhI u Ia n, n u
khng profeIn frong su a se bI phan ra va ca c vIfamIn bI pha huy . KhI
na u sI su a, khng gIu frn Iu a qua 1-2 phu f. KhI na u ca c fhu c pha m
kha c nhu b f, ga o, rau... vo I su a, fruo c h f ca n na u nhu ng fhu do
frong nuo c, sau mo I d su a fuoI va o, dun fI p d n sI va ba c ra ngay.
' Rau, qua : KhI bo c bo vo rau qua , nn c ga ng go f Ia m sao cho
mo ng, sau do nn c ga ng na u ngay, khng nn d Iau rau qua da
Ia m sa ch vo ngoa I khng khi. Nn na u chu ng vo I if nuo c hoa c chI na u
ca ch fhu y. ChI nm Ia m ca c mo n rau fr n |saIad) ngay fruo c khI an.
Nn ru a sa ch qua , Ia y bo ha f ngay fruo c khI dua In ba n an
hay ch bI n fI p |nhu Ia m mu f). KhI Ia m qua nghI n hay Ia m nuo c
ngo f fu qua fuoI, fruo c h f nn e p Ia y nuo c fu ca c qua do , sau do na u
CM NANC CHAM SO C TR 76
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
pha n co n Ia I frong nuo c khoa ng 10 phu f, Io c Ia y nuo c, r I d va o nuo c
e p ban da u va chI na u fa f ca d n khI sI m f Ia n, khng hon.
' ThIf: n u gIu fhIf dng frong fu Ia nh, fh ca n d fan frong
vo ng 2-3 gIo o nhI f d frong pho ng. Khng cho fhIf va o nuo c. KhI
Ia m fan bang nhanh ba ng ca ch cho fhIf va o nuo c a m, nuo c frong fhIf
se bI ma f, cu ng vo I no ca c profeIn co gIa frI cu ng fIu hao. Ca n ru a
fhIf nhanh duo I vo I nuo c Ia nh, va nn fhu x p ch bI n ngay. Nn
na u fhIf ba ng nhu ng mI ng Io n va chI bo fhIf va o nuo c sI.
KhI Ia m fhIf bam fr n b f ba nh m, nuo c fhIf khng bI ma f
nhI u nho co b f gIu Ia I. Nhung cu ng ca n ra n fhIf bam cho du ng
ca ch. KhI mo |da u) va o cha o chua no ng, Io p vo ba o v khng hnh
fha nh duo c. Io p ngoa I bI qua no ng cu ng khng f f: fhIf bI cha y
fha nh fhan, co n mo qua no ng bI phan huy . o va y, ca n ra n fhIf frong
mo no ng, nhung khng bo c kho I, ke o da I khoa ng 10 phu f, sau do gIu
fI p frong Io nuo ng.
' Ha f: Ca c Ioa I ha f if ma f cha f dInh duo ng nha f. Nhung khng
nn na u chu ng Iau. f m chI na u frong 10-15 phu f; ga o, Iu a m
frong 30-40 phu f. Nn ngam ha f da u xanh, da u Ha Ian frong nuo c
Ia nh khoa ng 2 gIo , sau do d nuo c do dI, cho va o nuo c Ia nh mo I va
na u.
Ma c du mu I duo c coI Ia m f frong ca c nguyn nhan gay "fru c
fra c", nhung if aI hoa n foa n khng cho mu I va o fhu c an. Tuy va y,
frong vI c co ve ra f don gIa n na y va n co nhu ng fhu fhua f nha f dInh.
- Cho mu I va o khoaI fay na u ca vo ngay fu da u, nhung d I
khoaI fay ra n chI cho mu I khI da ra n ga n xong.
- Cho mu I va o su p rau khI rau da chin.
- Cho mu I va o rau fr n ngay fruo c khI dua In ba n an. N u
nhu cho mu I va o fu fruo c, rau se bI ma f nhI u nuo c.
- Cho mu I va o nuo c na u fhIf 30 phu f fruo c khI na u xong, cho
va o ca Iu c ba f da u na u, cho va o na m Iu c k f fhu c.
- N u fruo c khI ra n ca , ba n uo p mu I va d 10-15 phu f fh khI
ra n, ca se khng bI fro c.
CM NANC CHAM SO C TR 77
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Ca n cho mu I va o fhIf ngay fruo c khI ra n, n u khng fhIf se
bI ma f nuo c va fro nn kh.
- Khng nn cho mu I va o gan khI ra n, nguo c Ia I gan se bI
cu ng.





















CM NANC CHAM SO C TR 78
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Nh ng sai l m trong nui d ng tre nho

NhI u nguo I cho fre 8-9 fha ng fu I an m I bu a b f m f qua
fru ng, ga n nhu nga y na o cu ng cho fre an 1 qua hoa c hon. Thu c ra,
fre 1 fu I fro xu ng m I fua n chI ca n 2-3 Io ng do fru ng Ia du .
Sau day Ia m f s saI Ia m fhuo ng ga p kha c:
- Cho con bu d n 4-5 nam: VI c ke o da I qua Iau fho I gIan nuI
con ba ng su a me khng dem Ia I Io I ich cho fre . N u co dI u kI n nuI
duo ng f f, chI ca n cho fre bu fu 1 nam d n 18-24 fha ng Ia du .
- Cho fre an b sung khng du ng d fu I: NhI u nguo I cho fre
an b sung qua mu n; fre da ngoa I 4- 6 fha ng va n chI cho an foa n
su a. O d fu I na y, nn cho fre an fhm b f, hoa c cha o na u nhu ,
khoaI fa n nhuy n, rau xanh, fhm chu f da u hoa c mo , fhIf, ca . Co nhu
va y fre mo I cho ng Io n.
VI c cho an b f so m qua hoa c nhI u qua cu ng khng f f. Co
nhu ng ma me cho fre an b f khI chua duo c 4- 6 fha ng fu I, hoa c cho
an fo I 4 bu a b f/nga y khI fre mo I 5- 6 fha ng fu I. I u na y a nh
huo ng xa u d n qua frnh fIu ho a cu a fre .
- Cho fre an khng can cu va o nhu ca u: Co nguo I me Iu c na o
cu ng cho fre nga m vu , Ia m cho fre bI ng an, Iun do I b , qua y kho c.
Ia I co nguo I qua ma y mo c, cu du ng gIo do mnh dInh mo I cho bu .
Khng nn cho fre an m f ca ch fu y fI n hay fheo m f fho I gIan bI u
qua cha f che . T f nha f Ia cho an fheo nhu ca u cu a fre . Tho I gIan bI u
chI Ia fuong d I.
CM NANC CHAM SO C TR 79
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Khng cho fre duo I m f fu I an hoa qua : Thu c ra, khI fre ba f
da u an b sung Ia co fh cho an fhm nuo c hoa qua fuoI nghI n. Tre
8-9 fha ng co fh an chu I fIu chin nghI n na f.
- Khng chu y cho fre u ng du nuo c: I u na y se a nh huo ng
nghIm fro ng d n su can ba ng co fh va qua frnh fIu ho a bnh
fhuo ng cu a fre .




















CM NANC CHAM SO C TR 80
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Lu y trong chun b n, th c u ng

Trong khI ch bI n fhu c an ha ng nga y, chu ng fa ca n chu y
nhu ng nguyn fa c sau:
1hcng n u su a hung \c ! uuc ng: Jc I sc nguc ! Rh! uang n u
su a I! n Ih hc Ihn uuc ng \a c, u duo ng d fan hon. Ca ch na y
khng co Io I v IysIn frong su a va frucfose frong duo ng duo I fa c du ng
cu a nhI f co fh fa o ra cha f d c ha I cho co fh . n u mu n du ng su a co
duo ng fh sau khI dun su a, fa f Iu a r I mo I cho duo ng va o.
1hcng ha n I cng I ng nuc sc!: Trcng n I cng, ngca ! uuc ng
g!ucse \a I!uIcse (h! n 65 - 80%), co n co nhI u men, vIfamIn,
khoa ng cha f... Ma f ong Ia m f da ng fhu c pha m b duo ng. KhI su
du ng nn pha ma f ong vo I nuo c a m, khng qua 60 d C. N u du ng
nuo c sI fh khng nhu ng khng gIu duo c ma u sa c, mu I vI fu nhIn
cu a ma f ma co n Ia m ma f fa c du ng cu a enzIm va nhI u cha f dInh
duo ng nhu vIfamIn C...
1hcng ha nuc hanh I ng nuc sc!: Chanh c ha n !uc ng
\!Ian!n C Rha ac. \! su uu ng nuc chanh co fh b sung vIfamIn
C, Ia m gIa m m f mo I, gIa I ca m... Nhung nhI u nguo I fhuo ng du ng
nuo c sI d pha nuo c chanh d Ia m duo ng mau fan. I u na y v fnh
da Ia m vIfamIn C frong nuo c chanh bI gIa m dI da ng k , ma f fa c du ng
cu a enzIm va Ia m bay ma f fInh da u chanh.
1hcng uc IhII \c ! uuc ng: ThII uuc uc uuc ng Iruc Rh!
nuc ng hc ra n se !a n \c h! u hc a \a! fro cu a IysIn. Tre duo c cho an
nhI u Ioa I fhIf na y co fh bI fhI u IysIn, a nh huo ng d n su fang
fruo ng va pha f frI n cu a fre .
CM NANC CHAM SO C TR 81
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
^ u cn: \!Ian!n 11 n n c !c ngca ! u ng u a ha I ga c \a c
Ircng n n ga c. Ca c uuc V a I qua ky se Ia m ma f vIfamIn 1 va
ca c cha f dInh duo ng kha c. Qua frnh na u com cu ng d Ia m ma f
vIfamIn 1. Vo ga o cho d n nuo c frong se Ia m ma f 40 - 50% vIfamIn
1. Trong qua frnh na u n u ga n bo nuo c co fh Ia m ma f fo I 60%
VIfamIn 1.
1u a rau: 1au c Ih uuc Iuc !, Ic n I ng nuc I! u, hn Iuc!
hua u RV . !c uc , rau c Ih hu a nhI u vI khua n, ky sInh fru ng.
I n pha p f f nha f Ia ru a ky ru ng Ia rau duo I vo I nuo c cha y va ru a
nhI u nuo c n u an s ng. Rau ngam vo I nuo c mu I, Ia rau d bI na f;
vo I fhu c fim chI dI f duo c vI khua n ma khng co fa c du ng frn
fru ng gIun. Co fh ngam rau vo I nuo c pha vIn Aquafab.
















CM NANC CHAM SO C TR 82
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Ca c ba me c n chu y khi cho con n b sung

Su a me Ia fhu c an f f nha f d I vo I fre nho . V su a me d ha p
fhu, phu ho p vo I fIu ho a cu a fre , d ng fho I su a me gIu p fre pho ng
ch ng ca c b nh fa f da c bI f Ia b nh Ia cha y va nhI m khua n h ha p
|v su a me co kha ng fh ).
Tre em bu su a me Ia m fang fnh ca m gIu a me va con. Khng co
Ioa I su a na o fhu c an na o co fh fhay fh duo c.
Nhung khI du a fre 4, 5 fha ng fu I fro In, fre ca n an nhu ng
fhu c an kha c ngoa I su a me go I Ia an sam, an da m hay fhng fhuo ng
go I Ia fhu c an b sung |fu c Ia vu a bu me vu a an fhm).
V sao Ia I an b sung7 V chu ng fa d u bI f, da c dI m cu a fre
em Ia Io n vo I f c d ra f nhanh, va nhanh nha f Ia frong nam da u cu a
cu c s ng.
Theo ca c cng frnh nghIn cu u cu a fh gIo I cu ng nhu o nuo c fa,
n u Iu c co fhaI nguo I me duo c an u ng da y du , cu ng nhu khI nuI fre
frong nam da u, fh m I fha ng du a fre fang frung bnh fu 600g - 700g
|co nghIa Ia m I nga y fang fu 20g-25g).
- Can na ng frung bnh khI de 3.000g-3.500g.
- 6 fha ng can na ng fang ga p dI 6.000g-7.000g.
- 12 fha ng can na ng fang ga p ba 9.000g-10.000g
da p u ng su fang can do fh pha I duo c nuI duo ng da y du v
s Iuo ng cu ng nhu v cha f Iuo ng. Trong khoa ho c dInh duo ng du ng
KcaIo d da nh gIa v nang Iuo ng fhI u hoa c du |m f KcaIo nghIa Ia
nang Iuo ng Ia m 1 Iif mo I no ng In 1o). Nhu ca u nang Iuo ng fre em
CM NANC CHAM SO C TR 83
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fheo T chu c Y f Th gIo I quy dInh frong nam da u fu 100-110
KcaIo/kg/nga y.
Trong su a me cu 1.000mI cung ca p 630 KcaIo. S Iuo ng su a
frong m f nga y frung bnh cu a nguo I me fu 800-1.000mI. Nhu va y
n u chI nhn v vI c cung ca p nang Iuo ng cho fre , su a me cu ng chI du
cho fre frong 4, 5 fha ng da u cu a cu c s ng. V va y n u du a fre khI
duo c 4, 5 fha ng fu I fro In ma khng duo c an b sung fhm fh se bI
fhI u hu f nang Iuo ng, fre se pha f frI n ke m va d ma c ca c b nh dInh
duo ng, co I xuong, fhI u ma u, va kh ma f do fhI u vIfamIn A v.v...
Ma f kha c, Iu c fre 4, 5 fha ng fu I, nguo I me pha I dI Ia m, pha I co
fhu c an cho fre d pha f frI n, d ng fho I d fre fa p Ia m quen vo I fhu c
an cu a nguo I Io n.
1a n Ih na c u n Ic sung uu ng: Chc n Ic sung uu ng !a hc
n nhu ng Ihu n ngca ! su a ne pha I da m ba o nhu ng nguyn fa c sau:
- Khng nn cho an qua so m fruo c 4 fha ng fu I, cu ng khng
nn cho fre an mu n qua sau 6 fha ng fu I.
- An fu fu , fu if d n nhI u d fa p Ia m quen vo I fhu c an mo I.
- An fu Io ng d n da c d fhich nghI vo I b pha n fIu ho a.
- Thu c an da da ng |f ma u cho ba f b f).
- u v s Iuo ng, cha f Iuo ng.
- a o da m v sInh.
Mu n fhu c hI n duo c ca c nguyn fa c frn, chI em Iun Iun su
du ng 4 nho m fhu c an chu y u |go I vung fhu c an) ngoa I su a me :
1. Nho m fhu c an co ba n hay go I fhu c an chu y u co kha c
nhau fu y fheo ca c dan f c. Vi du ca c nuo c chau u du ng b f m,
khoaI fay... o fa Ia ga o, ng, khoaI, sa n.
Nho m na y cung ca p cha f b f go I Ia gIuxIf. 1g gIuxIf cung ca p 4
KcaIo |100g ga o cung ca p 356 KcaIo), ga o Ia fhu c an chinh nhung
khng du d fre kho e ma nh, da c bI f Ia fre nho .
CM NANC CHAM SO C TR 84
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
2. Nho m cung ca p cha f da m hay go I Ia nho m fhu c an gIa u
profeIn. Nho m na y ra f quan fro ng cho su pha f frI n xuong, co ba p va
fri fhng mInh cu a fre . Nhu ca u cu a fre fu 2g-3g/kg/nga y |frong 100g
fhIf na c co 19g da m).
Co 2 Ioa I da m: da m d ng va f nhu fru ng, fhIf, ca c Ioa I fm, cua,
ca , Iuon, nhng, ch... m f Ioa I da m fhu c va f nhu da u d , da u den,
da u xanh, da u na nh, da u fra ng va o nuo c fa da ch bI n Ia da u phu
va su a da u na nh, da m d ng va f d ha p fhu hon.
3. Nho m 3: Ia nho m fhu c an gIa u nang Iuo ng hay go I Ia cha f
be o v m f gam cha f be o cung ca p 9 KcaIo |ga p 2g ga o) nhu mo , bo,
da u an ca c Ioa I nhu ng fhu c an co nhI u cha f be o nhu vu ng, Ia c.
Nho m na y cung ca p cho fre nang Iuo ng pha f frI n va hoa f d ng, d ng
fho I d ho a fan ca c Ioa I sInh f A, , v.v... Trong ca c Ioa I cha f be o,
du ng cha f be o fhu c va f nhu da u ca c Ioa I co nhI u axIf be o chua no d
ha p fhu hon.
4. Nho m 4: Ia nho m cung ca p ca c Ioa I sInh f |vIfamIn) va
mu I khoa ng Ia nho m rau, qua . Nho m na y khng cung ca p nang
Iuo ng nhung cu ng ra f quan fro ng d I vo I fre v no cung ca p ca c Ioa I
sInh f C, sInh f A... ca c cha f khoa ng Ca v.v... nn cho fre an ca c Ioa I
rau co ma u xanh sa m nhu rau ngo f, rau mu ng, rau d n v.v... co
nhI u vIfamIn A va ca c Ioa I cu qua co ma u va ng nhu ca r f, du du , bi
do , xoa I cung ca p carofen |fI n vIfamIn A) d d pho ng b nh kh ma f
do fhI u vIfamIn A va nuo c hoa qua cam, chanh v.v... cung ca p
vIfamIn C.
Sau uV !n \! uu nc I scIhu ucn hc Ire n Ic sung:
- Tre duo I 4 fha ng fu I bu me hoa n foa n, bu fheo nhu ca u.
- Tu 4 - 6 fha ng: bu me , cho an fhm 1 - 2 bu a b f da c da n ngoa I
su a me .
- Tu 6 - 12 fha ng: bu me , cho an fhm 3 bu a m f nga y ngoa I ra
cho an fhm nuo c hoa qua sau va gIu a ca c bu a an |chu I, nuo c cam,
xoa I, du du v.v...).
- Tu 12 fha ng - 2 fu I: bu me , cho an fhm hoa qua co o dIa
phuong: chu I, h ng xIm, cam, xoa I v.v...
CM NANC CHAM SO C TR 85
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Va ca ch na u m f bu a b f Ioa ng cho fre 4 - 5 fha ng fu I. | f
fru ng: 1 bu a = Iung ba f an com = 160mI)

Tha nh h n Tha a h Cran (n!1
1. f ga o 2 fha ga f 10g
2. Tru ng ga |Io ng
do ) 1/3 - 1/2 qua
10-15g 10-15g
3. a u hoa c mo 1/2 fha - 1
fha
2-5g
3. a u hoa c mo 1/2 fha - 1
fha
2-5g
4. Rau gIa nho fha 5-10g
5. Nuo c ma m 1/2 fha - 1
fha
2-5mI
6. Nuo c Ia 1 ba f an com 200mI

Ca c buo c na u:
- Rau nghI n nho hoa c gIa nho |Io c Ia y nuo c) hoa c nghI n khI
rau chin.
- Ho a b f vo I nuo c Ia , dun frn b p qua y d u, sI cho rau va o
khoa ng 5 phu f. Tru ng da nh foI cho va o b f d sI 1-2 phu f. Sau do
cho mu I ma m va da u qua y d u sI Ia duo c. Yu ca u b f: Chin ro c
xoong, Io ng s n s f nhu nuo c com da c. N m nha f hon fhu c an cu a
nguo I Io n. N u fre Io n fa se fang s Iuo ng va b f se da c hon.
- Chu ng fa co fh fhay fru ng ga ba ng fhIf |khoa ng 30g) hoa c
da u phu |50g), ba ng Ia c, ba ng su a |bo , su a da u na nh) v.v... nhung
va n da m ba o nguyn fa c Ia ch bI n phu ho p vo I Iu a fu I. V nhu ca u
cu a fre ra f Io n, nhung do b ma y fIu ho a chua hoa n chInh. V va y
vI c ch bI n pha I chu y ca c fhu c an pha I nghI n na f, na u ky cho d
CM NANC CHAM SO C TR 86
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fIu, ch bI n don gIa n va fa n du ng ngu n fhu c pha m co o dIa
phuong nhu fm, cua, ca v.v... Khng nn chI nInh cho fre an nuo c
ma cho an ca ca I, v n u chI an nuo c Ia fhI u cha f da m v frong nuo c
chI co nhu ng axIf amIn ho a fan, fhom, co n fha nh pha n chinh cu a
cha f da m Ia o ba .
Ma c kha c canh cho fre an cu ng ca n chu y ca n cho an du ng bu a:
an fu fu . Khng nn e p an hoa c do a na f ba f fre an gay cho fre h I
chu ng so an. Nn d ng vIn fre an. Khng nn cho fre an m chinh v
m chinh khng b chI da nh Iu a kha u vI, khng nn cho fre an ma n
nhu nguo I Io n va cu ng khng nn an nhI u cha f da m qua , fre kho
fIu ho a.
To m Ia I khI cho fre an b sung chI em ca n Iuu y su du ng fhu c
an da da ng va ca ch ch bI n fhu c an ho p Iy d ng fho I cu ng pha I d ng
vIn khuy n khich fre an... an Ia m f hu ng fhu , fra nh do a na f e p an
gay a nh huo ng xa u cho fre .














CM NANC CHAM SO C TR 87
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n va tr nh trong mu a thi

Ky fhI da I ho c dang fo I ga n, ca c con ba n pha I cha y dua vo I fho I
gIan d co fh da f k f qua cao frong ho c fa p. gIu p fre co fri nho
f f, da f k f qua fhI nhu mong mu n fh fa m quan fro ng cu a fhu c an,
gIa frI dInh duo ng Ia v cu ng quan fro ng.
Ca c nha dInh duo ng da da f ra cau ho I "II u con ba n co fri nho
f f khI chu ng bI do I khng7" va "fri o c suy y u co pha I Ia do fhI u m f
s Ioa I fhu c an na o do 7". Mo I nguo I d u co fh chu ng mInh duo c dI u
na y va qua ca nghIn cu u cu ng da fm fha y m f s fhu c an ca n fhI f
cho fri na o.
Nhu fa f ca ca c b pha n frong co fh , na o Ia co quan dI u khI n
Iuu fhng ma u d u da n. o I ho I co fh khng duo c o frong fnh fra ng
fhI u ma u. HI n fuo ng fhI u cha f frong mu a fhI d d Ia I frI u chu ng
xo vu a d ng ma ch.
!uc ng !a V u Icung nh! u nng !uc ng
NhI u nguo I khng bI f ra ng ca c hoa f d ng cu a fri na o co fh
phu fhu c va o chinh ha m Iuo ng duo ng frong nho m gIucIf: gIucose,
saccharose, Iacfose... Nhu ng Ioa I duo ng co frong ke o, mu f da c, va
frong d u ng hoa qua , cca... d u co a nh huo ng f f cho na o. Nang
Iuo ng duo c fIu fhu sau m f nga y do I ho I pha I duo c na p va o frong co
fh m f Iuo ng nhu fh cu ng vo I fho I gIan Ia sau m f nga y. n ca nh
do cu ng ca n fo I nhu ng Ioa I duo ng co ca u fru c phu c fa p: duo ng frong
fInh b f, b f my , khoaI fay... Nhu ng Ioa I duo ng na y hay co n go I Ia
duo ng cha m. Na o b duo c cung ca p m f Iuo ng duo ng fhuo ng xuyn,
d u da n, nhu va y fh fri o c co fh fa n du ng duo c f I da ngu n nang
Iuo ng na y.
CM NANC CHAM SO C TR 88
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Ch I Ie c n Ih! I
Nhu ng cha f co finh quy f dInh v nang Iuo ng gIu a fa f ca ca c co
quan fha n kInh d u Ia ca c cha f co kha nang chuy n hoa o ca c vI fri
kha c nhau cu a na o b .
Ca c nghIn cu u cho fha y, n u con nguo I bI fhI u ca c axIf be o
na y se ma f kha nang ho c fa p, khng nho duo c nhu ng g vu a ho c
fruo c do . ChI ca n b sung fhm m f Iuo ng axIf be o fh ca c cha f dInh
duo ng ca n fhI f da f f hon da ng k , fri nho hoa f d ng f f hon.
Ch I hc Ihc n hc !ac uc ng Ir! c
Tu ra f Iau Ioa I nguo I da bI f cha f ph f pho co kha nang fang
cuo ng fri nho . Nguo I fa da fha y co m f Iuo ng ph f pho da ng k frong
na o b cu a nhu ng nguo I co kha nang nho nhanh va nho Iau. Nhung
khng pha I chI co ph f pho don fhua n ma Ia ph f pho frong IIpif va
h n ho p ph fphoIIpif.
Nhu ng cha f na y fhu c nho m sInh hoa frIgIIxerIf, fha nh pha n
cu a no co ca IexIfIn va xephaIIn. Co IexIfIn fhu c va f va IexIfIn d ng
va f. Ngu n fhu c an cung ca p IexIfIn d ng va f co hI u qua cao Ia fu
fhIf bo , fhIf Io n. Ngu n IexIfIn fhu c va f co hI u qua Ia fu su a da u
na nh, ca c sa n pha m Ia m fu da u fuong, Io ng do fru ng ga . a s ca c
fhu c an dInh duo ng hI n nay d u co fha nh pha n IexIfIn.
\!Ian!n \a a nguVn Ic\! !uc ng
Ca c co quan frong co fh con nguo I co fh hoa f d ng f f nho co
ca c cha f ca n fhI f, ca c Ioa I vIfamIn, ca c nguyn f vI Iuo ng va khoa ng
cha f. Na o b cu a con nguo I cu ng ca n ca c Ioa I cha f na y. VIfamIn 1
ra f ca n fhI f v vIfamIn na y da m ba o cho vI c su du ng duo ng cha m
va da m ba o cung ca p da y du , d u da n cha f gIyxemIe frong ca m f
nga y. 2, 3, 9 duo c su du ng khI na o co ha m Iuo ng d c f qua fa I.
VIfamIn 12 b ma u fha n kInh. VIfamIn C, nha f Ia vIfamIn khng
fh fhI u khI ch ng Ia o hoa , d ng fho I cu ng co cng du ng ba o v ca c
b pha n, co quan frong co fh .
1ca I hca Ihu \ I
CM NANC CHAM SO C TR 89
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
ay Ia m f Ioa I cha f co kha nang fang cuo ng hoa f d ng cu a fri
o c. Cng du ng cu a chu ng nghIng v duo c Iu c ho c fa c d ng d n na o
b . Cha f na y Ia m fhu c fInh ca c hoa f d ng cu a na o, fhich ho p vo I
nhu ng nguo I na o khng fhI u cha f nhung bI fr , fhI u hoa f ba f va
pha n xa . Nhu ng cha f na y Ia cafIn, ancaIoIf... Chu ng khng chI co
frong ca ph ma co n co frong che , nuo c cca. Ca c Ioa I rau kha c cu ng
co kha nang kich fhich ca c hoa f d ng cu a na o va fri nho : nhan sam,
du a, ha f de . u a non ra f fhich ho p d I vo I nguo I cao fu I hoa c co va n
d v h fh ng fua n hoa n ma u.
Tng uc ng Ir! nhc
Tu fruo c fo I nay, d fang cuo ng fri nho nguo I fa chI quen Iuy n
m f ca ch go bo vo I ca c ba I fa p Iuy n fri nho . Nhung hI n nay nguyn
nhan cu a nhu ng nguo I fri nho ke m Ia do fhI u m f va I y u f dInh
duo ng. ca c chu c nang hoa f d ng cu a na o duo c n dInh, nha f Ia
frong qua frnh ho c fa p cang fha ng hoa c hoa f d ng fri o c nhI u ca n
fang cuo ng fhm d dInh duo ng cho ca c bu a an ha ng nga y. Ca c ba
me dI cho ca n bI f Iu a cho n, b sung ca c fhu c an ca n fhI f cho chu c
nang hoa f d ng cu a fri nho .
Ch I s I Ing uc ng Rha nng I Irung Iu Iuc ng
KhI fre mu n fa p frung fu fuo ng d ho c nhung khng duo c, se
da n d n ca u ba n, an u ng khng ngon mI ng....nhu ng frI u chu ng
na y Ia do fhI u sa f. Ngoa I ra fhI u sa f fre d bI ca m Ia nh hoa c ca m
cu m. Su fhI u hu f cha f sa f o fre kha c vo I o nguo I Io n. Ha u h f fre bI
fhI u sa f frong ch d an u ng c ng vo I nhu ca u sa f ha ng nga y ca ng
fang cho su pha f frI n cu a co fh .
T n quan Irc ng u a Iu a sa ng
o an sa ng co a nh huo ng fo I kha nang nho ba I ho c va su du ng
ca c fhng fIn ba I gIa ng vu a fI p nha n duo c. M f bu a sa ng can d I da
cung ca p duo c 25% nhu ca u dInh duo ng cho m f nga y. u a sa ng cu ng
co vaI fro Ia m gIa m nhu ng y u f nha m Ia n frong khI Ia m ba I, fang
mu c d Ia m vI c, ca I fhI n fri nho .
Ca !ca ! Ihu n n Ih! I hc na c \a Ir! c
- CIuxIf: duo ng cha m
CM NANC CHAM SO C TR 90
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- a nh my , ba nh quy, khoaI fay, fhu c an co b f
- IIpif: axIf be o fInh khI f |a u du a, ng, da u da u na nh, ca c
sa n pha m fu da u fuong, da u huo ng duong, rau ca I da u, ma m Iu a
ma ch...)
- PhfphoIIpif: IexIfIn d ng va f, IexIfIn fhu c va f |o c Io n, o c bo ,
Io ng do fru ng ga , ca , da u gan ca , su a da u na nh, qua bo, cacao...)
- VIfamIn 1 |Men bIa, ga o, hoa qua kh...)
- VIfamIn 2 |Io ng Io n, fru ng, fhIf na u fa I..)
- VIfamIn 6 |Ma m Iu a ma ch, gan...)
- VIfamIn 9 |Men bIa, hoa qua kh, Io ng do fru ng...)
- VIfamIn 12 |Io ng Io n, ca c Ioa I ha I sa n...)
- VIfamIn C |Cam, quif, hoa qua co finh ma f, ca I xoong, su ha o,
ba p ca I...)
- VIfamIn |a u ma m Iu a ma ch, hoa qua cu a cay co da u...)
- Ca c nguyn f vI Iuo ng: ke m, seIen |Ma m Iu a ma ch, ha nh, fo I,
fru ng, fm, cua, nh ng, ngu c c, ca c Ioa I rau....)
- Ca c Ioa I fhu c co fha nh pha n sau co kha nang fang cuo ng fri
nho |VIfamIn A, 1, 2, 5, 6, 9, 12, 8, , C, PP, ke m, seIen,
ph fphoIIpif, bfa-carofen, ome ga 3, nhan sam, gIufamIne...)








CM NANC CHAM SO C TR 91
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Nga y T t cho be n u ng g?

T f, fho I fI f mI n Nam fhuo ng no ng bu c, mo I nguo I Ia I ba n
r n, ca c sInh hoa f cu a nga y f f fhuo ng Ia m da o I n gIo gIa c an nghI
cu a ca c be . Pha n Io n fhu c an nga y f f duo c chua n bI fruo c va I nga y,
va fhuo ng ra f be o hoa c ra f ngo f, if cha f fuoI, ra f if rau xanh. Ca c be
nho fhuo ng duo c cho an qua Ioa so vo I nga y fhuo ng, d da n d n su f
can. Nguo c Ia I, m f s be Io n, da c bI f Ia ca c be fhu a can Ia I ra f khoa I
kha u, an nhI u, an mo I Iu c, mo I noI nn ra f d fang can. gIu p
ca c be co dInh duo ng fuong d I can ba ng frong nga y f f, nhu ng bI n
pha p don gIa n sau day se ra f hu u ich:
- u fru rau xanh cho be : Mua nhI u Ioa I rau, nha f sa ch, cho
va o ngan ma f cu a fu Ia nh, du ng da n frong va I ba nga y cho khng
ho p. Nhu ng Ioa I cu , qua , nhu bi do , bi dao, ca chua, ba u, ca r f, su
ha o... co fh du fru Iau nga y ma khng ca n fu Ia nh. Ma c du be co fh
an nhu ng fhu c an nga y f f ngon Ia nh, nhung m I bu a nn da nh ra
nam muo I phu f na u fhm ba f canh d kha u pha n cu a be can d I hon,
gIu p be khng bI fa o bo n, Io mI ng, mo c mu n nho f. An fra I cay cu ng
go p pha n Ia m kha u pha n nga y f f do kh khan, du cha f fuoI.
- Cho be u ng nuo c fhuo ng xuyn: Thu c an nhI u da m, nhI u
be o, nhI u duo ng cu a nga y f f va fho I fI f no ng bu c Ia m be ca n nhI u
nuo c hon nga y fhuo ng. Hon nu a, qua n a o de p vo I ma u ma phu c fa p,
nhI u fa ng Io p, cha f II u nhI u nyIon Ia m be ra m hI nhI u, ca ng
ca n nhI u nuo c. e fhI u nuo c d sInh vIm duo ng h ha p.
- a s ca c be Io n, nha f Ia ca c be fhu a can, ra f fhich an ca c fhu c
an, d u ng nga y f f. Ca c fhu c na y Ia I ra f gIa u nang Iuo ng. Ca n co su
kI m soa f: khng d ba nh mu f, nuo c ngo f nhI u frn ba n, frong fu
CM NANC CHAM SO C TR 92
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Ia nh, nha c nho ca c em an vu a pha I d fra nh fnh fra ng In can qua
mu c.
- KhI dI choI xa, pha I an ngoa I, ca n chu y v sInh an foa n fhu c
pha m. Tra nh nhu ng ha ng qua n ba n o I duo ng, ba n ngoa I fro I, su
du ng nuo c khng sa ch, nhI u ru I nha n, bu I ba m, d fIu cha y. Nuo c
da Ia m fu nuo c khng da m ba o v sInh cu ng Ia m f nguyn nhan gay
r I Ia n fIu ho a. Cha o an II n, m an II n, nuo c u ng do ng chaI, su a
fuoI hoa c su a chua do ng go I ra f fI n du ng va da ng fIn ca y v v sInh.
- uy fr gIo gIa c ngu nghI ca ng ga n vo I nga y fhuo ng ca ng f f.
e ngu du , du ng gIa c mo I vuI ve , ngon mI ng.
- Ca c Ioa I fhu c an co fh gay ho c, sa c nhu ha f dua, ha f bi, ca c
Ioa I fra I cay co ha f nho nhu dua ha u, ma ng ca u... ca n d xa fa m fay
ca c be co n nho .
Chu ng fa ha y cu ng be an f f vuI va khoe !














CM NANC CHAM SO C TR 93
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




D nh -Lu qun

a n nn nha c nho con mnh an sa ng da y du va d u da n. Khoa
ho c da chu ng mInh ra ng m f nguo I c n sa ng uu Iu a n sa ng hI
!a c su a \c ! Ia nh I!h quV Ih nga V hcn uc !a n \! sa ng suc I \a
Ihcng n!nh hcn nguc ! Rhcng n sa ng g Iu 3-4 ! n \a !u ua !, nc I
nguc ! n sa ng u u c hI sc1O u ng nhu Rha nng n!nh n n Rh! \
g!a ac hcn r I nh! u sc \c ! nguc ! haV Ic I Iu a sa ng.
KhI con ba n buo c va o fu I da y fh, co fh ca c em co m f bI n d I
nha f dInh. Su fhay d I v hoocmn cu ng nhu pha f frI n v fh Iu c
khI n cho ca c hoa f d ng cu a na o co dI chu f ch ch duo ng.
Ca c em fo ra ra f kho khan khI pha I ho c dI ho c Ia I m f ba I ma
va n khng fhu c hoa c fhu c o fho I dI m ho c nhung Ia I qun ngay sau
do . Tuy nhIn, ca c em Ia I nho vanh va ch ca c k f qua fh fhao, fn ca c
nhan va f frong nhu ng b phIm vo hI p nhI u fa p da I da ng da c hoa n
nhu ng ba I ha f dang fhInh ha nh ma khng ca n m f chu f n Iu c na o.
V va y, ca c chuyn gIa cu ng nhu ca c phuong fI n fhng fIn da I chu ng
Iun nha n ma nh ra ng vaI fro cu a nguo I me frong gIaI doa n fre fu 12
fu I fro In Ia ra f quan fro ng.
CIa ! quV I nhu ng hu Ia u a Iuc ! na!
Ioa I bo sang m f bn vI c finh fnh ca c em sa ng na ng, chI u
mua hay nhu ng rung d ng va n vo, su d xu c d ng, d a nh huo ng
khI n cho finh ca ch d da ng bI n d I xa u dI hoa c f f In, chu ng fa chI
nhn va o khia ca nh fh cha f cu a con ba n. Ha u h f nhu ng du a fre
frong d fu I na y n u khng duo c quan fam chu da o fh d u ho c
ha nh sa su f hon gIaI doa n pha f frI n fruo c do |chu ng fa Ia I nha n
ma nh Ia n nu a ra ng nhu ng quan fam o day khng finh d n ma f fInh
CM NANC CHAM SO C TR 94
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
fha n). Nguyn nhan chu y u chinh Ia fri nho va su c fa p frung cu a
ca c em.
a n ha y quan fam d n su c khoe cu a con va Iuu y d n nhu ng
bI n d I fh cha f nu a. co fri nho f f cu ng gI ng nhu d co su c
khoe f f, ca c ba c sI chuyn mn khoa fha n kInh khuyn nn cho con
dI ngu cu ng nhu fhu c da y du ng gIo gIa c quy dInh. a n nn fheo do I
nhu ng sInh hoa f cu a con. Tre Iu a fu I na y ra f hay ha nh d ng fheo
ca m hu ng. u ng d con ba n co hm dI ngu so m, co hm fh fhu c ho c
d n khuya. Ha y da f ra gIo ngu va gIo da y cu fh va nha c nho con ba n
fuan fhu .
1h u h n "An u nhc "
Kha u pha n an ha ng nga y cu a con ba n pha I can ba ng v dInh
duo ng va da c bI f Ia co nhu ng cha f ca n fhI f cho hoa f d ng fri na o
hoa c h fha n kInh. o Ia ca c cha f nhu phosphoIIpId |co nhI u frong
fru ng, na o - fu y su c va f, da u me ca c Ioa I...), ca c sInh f nho m nhu
1, 12, PP, acId foIIc |co nhI u frong gIa s ng, gan, fru ng...), sInh f
C |co nhI u frong rau, qua fuoI, nha f Ia cam, quy f, buo I), ca c Ioa I acId
amIn da c bI f Ia fyrosIn |co frong fhIf, ca , fru ng, su a va ca c fhu c
pha m g c d ng va f no I chung)... Ca c cha f na y khng nhu ng ca n fhI f
cho hoa f d ng fri na o ma co n Ia m cho con ba n hang ha I, hoa f ba f vuI
ve va fro nn fich cu c frong vI c fI p nha n va Iuu fru fhng fIn frong
fri nho .
N u con ba n Iun an duo c dI m fam vo I ca c fhu c pha m g c
d ng va f fh su f bu I sa ng se ho c fa p f f, fI p fhu kI n fhu c mo I d
da ng, mau nho va nho kI n fhu c mo I da ho c.
Ca c acId be o cu ng v cu ng ca n fhI f cho vI c ca u fa o na o b fre
em fu khI co n Ia ba o fhaI d n 18 fu I, d ng fho I ra f f f cho nguo I Io n
frong hoa f d ng fri na o. Ca c axif ba o na y co nhI u frong da u na nh,
Ia c, da u huo ng duong, mo ca ... duo c su du ng duo I hnh fhu c kho,
na u. Iu c chu khng nn rang, xa o v nhI f d cao se Ia m ho ng ca c
axif be o na y.
^hu ng "!! u Ihuc " hc na c Ic
CM NANC CHAM SO C TR 95
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
I sfress, fhI u fu fIn, Io Ia ng, khng an fam, so ha I cu ng se
gay gIa m fri nho . o do , ba n ca n gIu p con phan chIa fho I khoa bI u
sao cho gIo na o, vI c na y n dInh.
Theo Io I khuyn cu a ba c sI, fh na o b co fh hoa f d ng hu u
hI u frong 45 phu f nhung sau do pha I gIa I Iao hay chuy n sang d ng
fa c fay chan, fa p va I d ng fa c fh du c 5-10 phu f r I mo I Ia m vI c fro
Ia I. a n ha y Ia m cho con hI u ra ng su fa p frung frong khI ho c Ia v
cu ng quan fro ng. u fho I gIan ho c khng nhI u nhung fri na o hoa f
d ng vo I hI u qua cao, r I nho ba I co n Iau hon Ia ng I su f nga y bn
ba n ho c d ga o ba I r I sau m f gIa c ngu Ia qun ga n h f.
Trong fruo ng ho p con ba n h f ho c chinh r I d n ho c fhm, ho c
van ho a r I co n ho c ca c mn nang khI u... n u fha y con co fnh fra ng
m f mo I, qua su c v fInh fha n va fh Iu c, gIa m fri nho , ke m fa p
frung, suy nhuo c fha n kInh fh ba n nn du ng m f s fhu c d cung
ca p dInh duo ng cho na o b , gIu p fang fri nho nhu MagIe 6, Pho-I...
Nhu ng fhu c na y chu a phosphoserIne, cha f fham gIa va o qua frnh
fa I fa o f ba o fha n kInh bI ca n kI f do hoa f d ng fri o c.
Nhung fhu c gIu p fri nho khng g f f hon Ia nhu ng mo n an
ha ng nga y nhu fru ng Iu c, Ia c, su a da u na nh, fhIf, ca va rau qua
fuoI. N u con ba n chua duo c cham Io du ng kha u pha n an ha ng nga y
fh ba n cu ng du ng nn nghI d n vI c cho con du ng fhu c.










CM NANC CHAM SO C TR 96
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com









I
IIN
NNH
HH
!
!!O
OO
N
NNC
CC T
TTH
HH
O
OO I
II!
!!
A
AA T
TT!
!!O
OO
I
II














CM NANC CHAM SO C TR 97
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Dinh d ng h p ly cho ho c sinh tiu ho c

I. VaI fro cu a dInh duo ng ho p Iy o ho c sInh fI u ho c
Inh duo ng Ia m f va n d quan fro ng co fh no I Ia va o ba c nha f
frong cu c s ng cu a m I con nguo I. Tuy nhIn, va n d quan fro ng na y
Ia I qua fhng du ng, d n mu c ha u nhu nguo I fa khng co n chu y d n
vaI fro cu a no frong cu c s ng. I u na y co fh fa m cha p nha n frong
fho I gIan fruo c day, khI ma cu c s ng co n qua kho khan, nhu ca u v
dInh duo ng cu a con nguo I chI go I go n frong fIu chua n Ia co du fhu c
an ca n fhI f cho duy fr su s ng va Ia m vI c. Co n frong dI u kI n
hI n nay, khI ma fnh hnh kInh f xa h I nga y ca ng kha quan hon,
nguo I fa nga y ca ng co dI u kI n hon d fI p ca n vo I cu c s ng mo I
frong do vI c an u ng fro fha nh m f fhu vuI hon Ia m f nhu ca u, fh
vI c frang bI nhu ng kI n fhu c f I fhI u v dInh duo ng d co fh Iu a
cho n va a p du ng cho ba n fhan hoa c gIa dnh mnh m f ch d an
u ng ho p Iy , ba o da m su c kho e. dang fro nn nga y ca ng ca n fhI f.
Ho c sInh fI u ho c Ia nhu ng d I fuo ng da c bI f d I vo I nhu ng
nguo I Ia m cng fa c dInh duo ng. ay Ia Iu a fu I co fh va fam Iy fre
ba f da u chuy n qua m f gIaI doa n mo I ra f quan fro ng cho vI c pha f
frI n fh cha f va fInh fha n cu a fre .
- V ma f fh cha f, day Ia gIaI doa n ma b na o da hoa n fhI n,
fre co fh ho c ho I duo c ra f nhI u nn nhu ca u v nang Iuo ng cung ca p
cho vI c ho c fa p fang In. Co fh fre fuy pha f frI n cha m Ia I v ma f
can na ng va chI u cao, khng co n pha f frI n m f ca ch vuo f ba c nhu
frong nhu ng nam da u do I, nhung day Ia I Ia gIaI doa n ma co fh fre
fich Iu y nhu ng cha f dInh duo ng ca n fhI f chua n bI cho gIaI doa n pha f
frI n nhanh cho ng fhu haI frong cu c do I Ia Iu a fu I da y fh, nn vI c
cung ca p cha f dInh duo ng cho fre ca n duo c Iuu y ca n fha n.
CM NANC CHAM SO C TR 98
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- V ma f fam Iy , gIaI doa n na y fre ba f da u xam nha p va o cu c
s ng xa h I duo I nhI u hnh fhu c kha c nhau |ho c ho I, xem sa ch ba o,
TV.) cu ng nhu fhuo ng duo c gIa dnh va xa h I nhn duo I m f con ma f
kha c - xem nhu fre da fruo ng fha nh hon, do I ho I fre fu Ia p hon, d ng
fho I cu ng Ia fu I fhuo ng co fhm em nn fam Iy fre co nhu ng chuy n
bI n quan fro ng, pha f sInh nhu ng nha n fhu c va ha nh d ng co fh
a nh huo ng quan fro ng d n ha nh vI dInh duo ng.
Trong fnh hnh xa h I chung hI n nay, n n kInh f fhI fruo ng
fa c d ng ma nh me d n su phan ho a xa h I, da hnh fha nh nn 2 fha I
d dInh duo ng fra I nguo c nhau va d u nguy ha I nhu nhau: n ca nh
fnh fra ng suy dInh duo ng va n chI m m f fI I da ng k cho du da ca I
fhI n nhI u so vo I fho I gIan fruo c day, da fha y xua f hI n va dang
nga y ca ng pha f frI n fnh fra ng du fhu a dInh duo ng da n d n be o ph.
Co fh no I "Inh duo ng ho p Iy Ia m f ha nh Iang an foa n nho he p
na m gIu a haI bo vu c fha m cu a fhI u fh n va du fhu a".
II. Pho ng ch ng suy dInh duo ng
Nhu ca u nang Iuo ng cho ho c sInh frong gIaI doa n na y dao d ng
frong khoa ng 1600KcaI/nga y d n 2000KcaI/nga y fheo fu I. Co fh
cung ca p cho fre f ng c ng khoa ng 5 bu a an frong nga y, frong do co 3
bu a chinh Ia bu a sa ng, bu a frua, bu a chI u va fhm 2 bu a phu va o
Iu c x chI u va fruo c khI ngu bu I f I khoa ng 1 gIo . Tha nh pha n ca c
bu a an cu a fre pha I ca ng da da ng ca ng f f, n u duo c nn ph I ho p
gIu a gIa dnh va nha fruo ng d co fh fhay d I ca c mo n an ha ng nga y
fa o su ngon mI ng va fhich fhu cho fre khI an.
M f s Iuu y frong ch d dInh duo ng cho fre suy dInh duo ng:
- a pha n ca c fre suy dInh duo ng d u ra f bI ng an. I ng an Ia
m f chu ng b nh ma pha n Io n Ia do nguyn nhan fam Iy gay nn, va
vI c cha n doa n cu ng nhu dI u frI fhuo ng Iau da I va do I ho I su ho p fa c
cha f che gIu a gIa dnh, nha fruo ng va S dI u frI. Nn quan fam fm
hI u fre nhI u hon, du ng fha I d khuy n khich cho fre an hon Ia vI c
e p bu c hay de do a fre . CIaI doa n na y fre co fh nha n fhu c duo c vaI
fro cu a bu a an d I vo I co fh , nn f f nha f Ia gIa ng gIa I cho fre hI u,
khoI da y su fu nha n fhu c va ha nh d ng cu a fre . Ca c ba c phu huynh
nn quan fam nhI u hon d n con mnh, cho be an va o nhu ng gIo nha f
CM NANC CHAM SO C TR 99
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
dInh frong nga y, fuy dIu da ng vo I con nhung pha I kIn quy f nhu ng
khI ca n fhI f fra nh, nung chI u nhu ng fho I quen khng hay frong
bu a an cu a fre nhu vu a an vu a xem sa ch, vu a an vu a choI dI n fu , an
fr gIo quy dInh, bo bu a, fhay bu a chinh ba ng ca c mo n an phu . N u
duo c nn cho fre fham gIa va o cng vI c chua n bI bu a an, Iu a cho n
fhu c don. va nn da nh gIa cao nhu ng c ga ng cu a fre cho du dI khI
hnh fhu c hoa c k f qua hoa n foa n nguo c Ia I vo I y mu n cu a nguo I
Io n.
- Tra nh an va f, an hoa c u ng ca c d ngo f fruo c bu a an chinh.
Ca n phan bI f ro ca c bu a an phu khng co nghIa Ia an va f. Tha nh
pha n ca c bu a an phu co fh h f su c da da ng fuy nhIn ca n fra nh ca c
Ioa I fhu c an hoa c fhu c u ng co caIorI r ng |duo ng, ke o, nuo c ngo f.).
- u a an cu a fre ca n du ca c nho m fhu c an co ba n: f duo ng,
da m | ca d ng va f va fhu c va f), be o |da u an, vu ng Ia c.) va ca c Ioa I
rau, fra I cay cung ca p vIfamIn va cha f khoa ng.
- Su a Ia m f fhu c an phu ra f f f cho fre o mo I Iu a fu I v d su
du ng, gIa frI dInh duo ng cao. Theo khuy n ca o fa f ca mo I nguo I
khng phan bI f fre em hay nguo I Io n nn du ng khoa ng 500mI su a
m I nga y. Tuy nhIn ca n Iuu y o Iu a fu I fI u ho c fh su a khng fh
Ia fhu c an chinh fhay fh ca c fhu c an co ba n da k o frn. Hoa n foa n
khng nn du ng su a d fhay m f bu a chinh frong nga y cu a fre .
- O fu I na y fre ra f d bI ca c chu ng b nh co fh a nh huo ng d n
an u ng nhu vIm h ha p, vIm ph qua n, fIu cha y. Ca n Iuu y gIu
gn d co fh pho ng ngu a ca c b nh na y nhu gIu a m, gIu v sInh co fh
va rang mI ng f f, da m ba o an foa n v sInh fhu c pha m cho bu a an
cu a fre . KhI fre ma c b nh, ca n fhI f pha I dua fre d n S kha m b nh
va chu y fuan fhu ca c chI dInh dI u frI cu a S, khng nn fu y bo
kha m, fhm hoa c bo f fhu c hoa c no ng ru f chuy n d I IIn fu c nhI u
phuong pha p dI u frI co fh Ia m b nh ke o da I. Pha I Iun nho ra ng
fnh fra ng dInh duo ng fre em xa u dI fI I fhua n vo I fho I gIan ma c
b nh. KhI fre b nh, fhuo ng h fIu ho a Ia m vI c ke m dI nn fre bI ng
an hon nga y fhuo ng. u ng nn h f hoa ng ba f e p fre an du Iuo ng
fhu c an ha ng nga y ba ng mo I ca ch. Nn chIa ca c bu a an ra Ia m nhI u
bu a nho , co fh cho an Io ng nhe hon nhu cha o, su p, su a. Cu ng nn
fra nh m f fha I d hoa n foa n nguo c Ia I Ia qua kIng cu , khng cho fre
CM NANC CHAM SO C TR 100
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
an du cha f frong khI b nh, Ia m cho fnh fra ng dInh duo ng cu a be xa u
dI nhanh cho ng va b nh co fh ke o da I hon. Sau m I do f b nh, nn
chu y fang fhm bu a phu cho fre d bu Ia I nang Iuo ng da ma f dI
frong qua frnh b nh.
III. Ch d an ho p Iy cho fre fhu a can hoa c be o ph
Thu a can va be o ph Ia m f hI n fuo ng xa h I n I c m o ca c
nuo c co n n kInh f pha f frI n. O VI f Nam, no da xua f hI n fuong
d I nhI u frong nhu ng nam ga n day va co khuynh huo ng nga y ca ng
fang. Theo k f qua dI u fra mo I nha f cu a TT va o fha ng 9/1999, fI
I ho c sInh Iu a fu I ca p 1 bI fhu a can frn foa n TP Ia 3,9 % frong do
fa p frung nhI u nha f o nho m ho c sInh ba n fru khu vu c n I fha nh.
Nguyn nhan cu a fhu a can Ia do fre duo c cung ca p m f ch d
an vuo f frn nhu ca u nang Iuo ng ca n fhI f frong m f fho I gIan da I.
Chinh v va y vI c kha c phu c ha u qua , fu c Ia vI c dI u frI fhu a can
ca n pha I f n m f fho I gIan da I khng ke m vo I su ho p fa c cha f che cu a
gIa dnh, fruo ng ho c, fha y fhu c va ba n fhan fre .
M f s nguyn fa c an u ng cho fre bI fhu a can:
- I u da u fIn ca n Iuu y Ia d I vo I fre o d fu I fI u ho c, Ia d
fu I ma fI m nang pha f frI n chI u cao cu a fre co n d I da o, ngoa I fru
m f s fruo ng ho p da c bI f ca n co y kI n cu a ca c chuyn gIa, fhuo ng
fa khng khuy n khich "bo do I" fre d cho fre gIa m can ma nn a p
du ng m f ch d dInh duo ng ho p Iy nha m duy fr can na ng cu a fre
frong khI gIu p fang pha f frI n chI u cao.
- Phan chIa ca c bu a an frong nga y fheo m f fho I gIan bI u ho p
Iy . Tre co fh an 4 d n 5 bu a frong nga y fheo nhu nguyn fa c chung
|3 bu a chinh + 1-2 bu a phu ) nhung bu a an cu I cu ng frong nga y nn
ca ng so m ca ng f f |khoa ng 7 gIo f I). Ca c fhu c an duo c dua va o co fh
sau fho I gIan na y fhuo ng duo c fIu ho a frong fho I gIan fre ngu , fu c
Ia khI co fh khng hoa f d ng nn se chuy n fha nh da ng nang Iuo ng
du fru .
- Iu a cho n fhu c an: Ia m f nguyn fa c quan fro ng frong dI u
frI fhu a can. Ca c fhu c an duo c Iu a cho n cho fre fhu a can pha I fheo
nguyn fa c "gIa m b f duo ng, be o va fang rau fra I". Ca c fhu c an nhe
CM NANC CHAM SO C TR 101
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
nha ng nhu bu n, cha o, pho . nn duo c cho n fhay cho ca c Ioa I fhu c an
co nang Iuo ng cao nhu xI, ba nh m, ba nh chung. M I bu a an gIa m
cu a be fu 1/2 d n 1 che n com va fhay va o do ba ng canh rau hay fra I
cay. Iu a cho n cho fre ca c Ioa I fra I cay khng ngo f nhu fhanh Iong,
cam buo I, dua ha u, dua bo . Ioa I bo ca c Ioa I mo fhIf, da, Io ng d ng va f
ra kho I ch d an, fhay ca c fhu c an chIn xa o ba ng ca c fhu c Iu c,
ha p, canh. Tra nh ca c Ioa I fhu c an nhanh, fhu c pha m cng nghI p.
Thay v an fhIf, nn cho fre an ca , da u hu . Ca c bu a phu nn cho n an
fra I cay, khoaI cu . va khng duo c cho fre an va f ngoa I bu a an, nha f Ia
vo I ca c Ioa I fhu c an gIa u nang Iuo ng nhu ba nh ke o ngo f, scIa.
- Ra f nhI u fre fhu a can fhich u ng su a. Theo khuy n ca o
chung va n pha I cho fre du ng su a nhung nn Iu a cho n Ioa I su a khng
co cha f be o |su a ga y, su a fa ch be o, su a fa ch bo.) hoa c su a da u na nh.
Ca n Iuu y d n Iuo ng duo ng cho fhm va o su a. T f nha f nn fa p cho
fre u ng su a Ia f khng duo ng.
- Ch d fa p Iuy n ca n pha I duo c chI dInh dI ke m vo I ch d an.
Co fh cho fre fa p ba f cu mn fh fhao na o ma fre ua fhich. Tho I
gIan fa p khoa ng 3 - 4 Ia n m f fua n, m I bu I fu 1,5 - 2 gIo . Ngoa I ra,
nn fa p cho fre m f fho I quen s ng nang d ng, fham gIa cng vI c gIa
dnh, dI da o cu ng me , cha, em be , gIa m ca c fro choI khng va n d ng
nhu vIdeo - game, hay do c sa ch.
- Tam Iy dI u frI cho fre cu ng Ia m f n I dung quan fro ng frong
dI u frI be o ph. Ca n gIu p fre vuo f qua ca c ma c ca m v ba n fhan,
fham gIa va o ca c hoa f d ng co finh fa p fh , khuy n khich d ng vIn
fre d fre a p du ng duo c ca c chI dInh dI u frI cu a fha y fhu c - fhuo ng
kh khan va va ra f kho fheo du I. Nn gIa o du c cho fre y fhu c v Io I
ich cu a fu ng vI c ca n Ia m d da nh fhu c finh fu gIa c noI chu ng. Khen
ngoI fre khI chu ng da f duo c ca c fha nh qua kha quan va an u I khI
chu ng fha f ba I frong m f vI c g do .
IV. K f Iua n
Inh duo ng ho p Iy d da f duo c su c kho e f I uu cho ca nhan va
c ng d ng Ia mu c fIu quan fro ng ma nga nh dInh duo ng no I rIng va
nga nh y f no I chung dang pha n da u fhu c hI n ba ng mo I ca ch.
da f duo c dI u na y ca n su IIn k f cha f che cu a mo I fha nh vIn frong
CM NANC CHAM SO C TR 102
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
xa h I frong do vI c cham so c dInh duo ng cho fre Iu a fu I fI u ho c Ia
m f b pha n quan fro ng khng fh fhI u.























CM NANC CHAM SO C TR 103
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ch n cho tre em ti u ho c (6 -12 tu i)

Nhung o Iu a fu I na y, n u cho fre an u ng qua mu c se da n d n
fhu a can va be o ph, fnh fra ng na y dang co xu huo ng gIa fang frong
nhu ng nam ga n day, nha f Ia o ca c fha nh ph Io n. Nguo c Ia I, n u an
khng du fre se bI co I co c, hay m dau, bI fhI u ma u hay bu n nn.
Tu 6 fu I fre ba f da u dI ho c, ca c cha f dInh duo ng cung ca p ha ng
nga y cho fre qua fhu c an khng chI d fre pha f frI n v fh cha f, ma
co n cung ca p nang Iuo ng cho fre ho c fa p. V va y an u ng ho p Iy o Iu a
fu I na y gIu p fre fhng mInh, khoe ma nh va pho ng ch ng duo c b nh
fa f.
Nhung o Iu a fu I na y, n u cho fre an u ng qua mu c se da n d n
fhu a can va be o ph, fnh fra ng na y dang co xu huo ng gIa fang frong
nhu ng nam ga n day, nha f Ia o ca c fha nh ph Io n. Nguo c Ia I, n u an
khng du fre se bI co I co c, hay m dau, bI fhI u ma u hay bu n ngu ,
ngu ga f frong gIo ho c da n d n ho c ke m va cha n ho c.
\ V c !u a Iuc ! na V Ire nn n Iac nh!u !a uu ?
Nhu ca u v nang Iuo ng va cha f da m o Iu a fu I na y nhu sau:

1u a Iuc ! (nn1 ^ng !uc ng (1a!c1 Ch I ua n (g1
6 1600 36g
7 9 1800 40g
10 12 2100 2200 50g

CM NANC CHAM SO C TR 104
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Cu fh m f nga y nhu ca u v ca c Ioa I fhu c pha m o Iu a fu I na y
nhu sau:

Tn Ihu h n Tre 6 9 Iuc ! 10 - 12 Iuc !
1. Ca o 220 - 250g 300- 350g
2. ThIf 50g 70g
3. Ca |fm) 100g 150g
4. a u phu 100g 150g
5. Tru ng qua 1 qua
6. a u |mo ) 20g 25g
7. Su a 400 500mI 400 500mI
8. uo ng 10 15g 15 20 g
9. Rau xanh 250 300g 300 500g
10. Qua chin 150 200g 200 300g

Chu V : ^ u Rhcng c u! u R! n h I! n nh! u !ca ! nc n n
Ircng nc I nga V Ih c Ih I!nh !uc ng ua n cu a fre nhu sau:
Cu 100g fhIf na c fuong duong vo I 150g ca hoa c fm, 200g da u
phu , 2 qua fru ng vIf hoa c 3 qua fru ng ga .
N u an ca c Ioa I bu n, mI n, pho , khoaI, ng, sa n fh pha I gIa m
bo f Iuo ng ga o dI.




CM NANC CHAM SO C TR 105
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ch bi n th c n cho tre nh th na o?

Iu a fu I na y fre da co fh an cu ng vo I gIa dnh, fuy nhIn ca c
ba me ca n Iuu y m f s dI m sau:
- Cho fre an no va nhI u va o bu a sa ng |d fra nh an qua va f o
duo ng ph , hoa c m f s fre an qua if, nhIn sa ng se a nh huo ng d n
k f qua ho c fa p, fha m chi ha duo ng huy f frong gIo ho c).
- Nn cho fre an nhI u Ioa I fhu c pha m kha c nhau, fra nh an m f
va I Ioa I nha f dInh.
- Khuy n khich fre an nhI u rau, d fra nh fa o bo n, d ng fho I
cung ca p nhI u vI cha f dInh duo ng ca n fhI f cho su pha f frI n cu a
fre .
- An du ng bu a, khng an va f, khng an ba nh, ke o, nuo c ngo f
fruo c bu a an.
- Khng nn na u fhu c an qua ma n, fa p fho I quen an nha f.
- Khng nn an qua nhI u ba nh ke o, nuo c ngo f v d bI sau
rang.
- n bu a an nn chIa sua f an rIng cho fre , d fra nh an qua if
hoa c qua nhI u.
- Ta p fho I quen u ng nuo c k ca khI khng kha f, m f nga y nn
u ng m f 1 Iif nuo c.
- CIa o du c cho fre fho I quen v sInh an u ng: ru a fay fruo c khI
an va sau khI dI da I fI n.
- S bu a an : nn chIa 4 bu a 1 nga y: 3 bu a chinh m f bu a phu
CM NANC CHAM SO C TR 106
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Ch n cho ho c sinh trung ho c c s va ph thng
trung ho c (13 -18 tu i)

ay Ia Iu a fu I vI fha nh nIn va Iu a fu I da y fh, fre co su fang
vo f v chI u cao va can na ng cho nn nhu ca u v ca c cha f dInh duo ng
ra f cao va co su kha c bI f gIu a nam va nu . N u an khng da y du fre
se bI co I co c, m y u a nh huo ng d n ho c fa p va sInh hoa f. Ca n quan
fam da c bI f d n ca c em nu , ca c em co yu ca u duo c nuI duo ng f f
d pha f frI n frong hI n fa I va d chua n bI Ia m me frong fuong IaI.
ThI u can xI va fhI u ma u Ia nhu ng va n d fhuo ng ga p, do do d I vo I
nu o Iu a fu I ba f da u fha y kInh pha I fang cuo ng can xI va sa f frong
kha u pha n an.
Tuy nhIn o Iu a fu I na y ca c em nu Ia I co xu huo ng an if hoa c
nhIn an d cho nguo I ma nh maI, nhI u fre an qua if hoa c nhIn an da
d n suy nhuo c co fh va cha n an fhu c su a nh huo ng ra f xa u d n su c
khoe .
Nhu ca u v cha f da m va nang Iuo ng o Iu a fu I na y nhu sau:

Tuc ! ^ng !uc ng (1a!c1 !a n (g1
1S ^u
13 15 fu I
16 18 fu I

2200
2300

55
60
1S ^an
CM NANC CHAM SO C TR 107
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
13 15 fu I
16 18 fu I
2500
2700
60
65

Cu fh Iuo ng fhu c pha m nn an m f nga y nhu sau:

Tn Ihu h n 1c s!nh nan 1c s!nh nu
1. Ca o 400-500g 350-400g
2. ThIf|ca ) 150g 100g
3. Tru ng 1 qua 1 qua
4. a u phu 200g 150g
5. a u |mo ) 30g 25g
6. uo ng 20g 20g
7. Rau 300-400g 300-400g
8. Qua chin 300g 300g
9. Su a 250 mI 250 mI

- Cu ng nhu o ca c Iu a fu I kha c, bu a sa ng pha I Ia bu a an chinh.
Ca c em nu mu n co fhan hnh de p fh pha I k f ho p vo I fh du c, fh
fhao, khng nn nhIn an hoa c an khng du nhu ca u dInh duo ng se
a nh huo ng ra f xa u d n su c khoe .
CM NANC CHAM SO C TR 108
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Cu ng nhu o mo I Iu a fu I kha c, ca c em fu I na y ca n pha I u ng
du Iuo ng nuo c frong nga y fu 1,5 -2 Iif. S bu a an fu 3 - 4 bu a/nga y























CM NANC CHAM SO C TR 109
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n n d m cho tre 10 -12 tha ng

Tinh ra fh con ba n an da m da duo c 5, 6 fha ng r I. Ia m sao
fhay d I mo n cho be do nga n va co ca ch na o d be quen vo I nhu ng
fhu c an fhng fhuo ng kha c7
Ca ch hay nha f Ia d I mo n cho be va Ia m cho mo n an frng ha p
da n, gIo an duo c be cho do I.
N u ba n khng co gIo ra nh d nghI ra mo n m I nga y, cu In fhu c
don ra va Ia m fheo.
a n fhu cho be an fheo fhu c don go I y sau:

CIo Thu 2, 4 Thu 3, 5 Thu 6, CN Thu 7
6h u me u me u me u me
8h f fhIf heo f fhIf ga f fhIf bo f fru ng
10h Chu I fIu 1
qua
u du : 200g H ng xIm 1
qua
Xoa I: 200 g
11h u me u me u me u me
14h f fru ng f cua f fm f Ia c

16h
Nuo c cam:
Cam 100g
duo ng: 5
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 100g
duo ng: 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 100g
duo ng: 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 100g
duo ng: 5g |1fha)
CM NANC CHAM SO C TR 110
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
18h f ca f da u xanh
bi do
f fhIf ga f gan |ga , heo)
19h d n
sa ng
hm sau

u me

u me

u me

u me




















CM NANC CHAM SO C TR 111
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n n d m cho tre 1 -2 tui

e fu 1-2 fu I ma va n co n duo c bu me va o sa ng so m, frua va f I
fh ra f f f.
Trong nga y nn ha m su p rau qua vo I xuong, fhIf cho cha u an.
M I nga y cho cha u an fhm ca c Ioa I fra I cay sau m I bu a an va va o
khoa ng 10 gIo sa ng.
u a f I nn cho cha u an cha o Ia m 2 cu , 6 gIo va 8 gIo f I.
Tu I na y ca c be da nghIch ngo m, hoa f d ng nhI u nn nho chu
y cho u ng nuo c da y du . Va quan fro ng Ia nn fa p cho ca c be fho I
quen u ng nuo c, su c mI ng sau m I bu a an
a n co fh cho cha u an fheo fhu c don sau:

CIo Thu 2, 4 Thu 3, 5 Thu 6, CN Thu 7
6h u me u me u me u me
8h Cha o fhIf
heo
Cha o fhIf ga Cha o fhIf bo Cha o fru ng
10h Chu I fIu 1
qua
u du : 200g H ng xIm 1
qua
Xoa I: 200 g
11h u me u me u me u me
14h Su p fhIf bo
khoaI fay
Su p da u xanh
bi do
Cha o fm Cha o Ia c + bi do
CM NANC CHAM SO C TR 112
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
16h Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g |1fha)
18h Cha o ca Cha o fhIf heo Cha o gan |ga ,
heo)
Cha o ga
20h Cha o fru ng Cha o fm Cha o fhIf heo Cha o fhIf heo
21h d n
sa ng
hm sau

u me

u me

u me

u me
















CM NANC CHAM SO C TR 113
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n n d m cho tre 7 -9 tha ng

Vo I nhu ng cha u dang fu I an b f, ba n du ng qun "f ma u ba f
b f" d fhm pha n ha p da n be . Tre con v n fhich ma u sa c, cha u se an
nhanh va nhI u n u che n b f de p, co nhI u ma u cu a fhu c pha m fu
nhIn.
Ca c chuyn gIa dInh duo ng khuyn ra ng du da fa p cho cha u an
b f, ca c ba me va n nn xem bu a bu Ia bu a an chinh cu a be , v su a me
v cu ng quan fro ng cho su pha f frI n cu a fre con.
Cho cha u an d I mo n fheo fua n vo I fhu c don go I y sau day:

CIo Thu 2, 4 Thu 3, 5 Thu 6, CN Thu 7
6h u me u me u me u me
8h f fhIf heo f fhIf ga f fhIf bo f fru ng
10h Chu I fIu
1/2qua
u du : 100g H ng xIm 1
qua
Xoa I: 100 g
11h u me u me u me u me
14h f fru ng f cua f fm f Ia c
16h Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
Nuo c cam:
Cam 200g
duo ng 5g
|1fha)
CM NANC CHAM SO C TR 114
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
18h f ca f da u xanh
bi do
f fhIf ga f gan |ga ,
heo)
19h d n
sa ng
hm sau

u me

u me

u me

u me




















CM NANC CHAM SO C TR 115
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n cho tre 2 -3 tui

O fu I na y, fuy be da an com na f duo c nhung nn cho be u ng
fhm su a xem ke frong nga y. Nho fa p cho cha u fho I quen da nh rang
sau m I bu a an, du ng ba n cha I m m va kem da nh rang da nh cho fre
em. Khoa ng 18 - 20 fha ng be da co rang cu a, rang nanh, rang c I.
uo c 2, 3 fu I, be cha y Iung fung kha p nha nn pha I fa p cho be
fho I quen ng I an o ba n an. CIo an khng nn b be dI rong kha p
xo m hay vu a an vu a choI.
Va nho du ng qun cho an fhm ca c Ioa I fra I cay. Thu c don
fham kha o:

CIo Thu 2, 4 Thu 3, 5 Thu 6, CN Thu 7


6h
Su a |bo , da u
na nh) 200-
250 mI
a nh m : 1/2
ca I
Cha o fhIf heo:
200mI |1 ba f
con) Chu I
fIu : 1 qua
Pho bo : 1 ba f
con u du : 1
mI ng |200g)
Cha o fhIf ga : 1
ba f con an com
Quy f ngo f : 1
qua

11h
Com na f: 2
Iung ba f con
a u + fhIf +
fru ng vIn
ra n hoa c ha p
Canh cua
m ng foI rau
Com na f: 2
Iung ba f con
ThIf vIn s f
ca chua
Canh rau ngo f
na u fhIf na c
Com na f: 2
Iung ba f con
Tru ng fr n
fhIf ra n
Canh ca na u
chua Rau
mu ng xa o
Com na f: 2
Iung ba f con
Ca s f ca chua
Canh ca I na u
fm
Xoa I chin: 200g
CM NANC CHAM SO C TR 116
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
day
Chu I fIu 1
qua
qua a ha u 1
mI ng |200g)

14h
Su p fhIf bo
khoaI fay
Su a: 200-
250mI
a nh ga f
nho : 1 ca I
Cha o fm Cha o Ia c + bi
do



18h
Com na f: 2
Iung ba f con
ThIf bo xa o
gIa
Canh rau
mu ng na u
fhIf
H ng xIm 1
qua
Com na f: 2
Iung ba f con
ThIf na c vaI
bam rIm nuo c
ma m
Canh ca I na u
ca
Chu I fIu 1
qua
Com na f: 2
Iung ba f con
Tru ng s f ca
chua
Canh cua rau
ngo f
Quy f ngo f 1
qua
Com na f: 2
Iung ba f con
Ca bung |ca
fim, fhIf na c
vaI, da u phu )
ThIf na c xa o su
su
u du : 200g
20h Cha o fru ng Cha o gan |ga ,
heo)
Su a |bo , da u
na nh) 200mI
Cha o fhIf heo











CM NANC CHAM SO C TR 117
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Th c n cho tre 3 -5 tui

Tu I na y be da an kho e hon, cho be an cu ng don gIa n hon xua.
Nhung quan fro ng Ia ba n va n nn cho be an com na f, m m. M f dI u
khng fh qun Ia khng duo c fhI u pha n su a m I nga y, co fh Ia su a
bo , su a da u na nh... Su a ra f ca n cho su pha f frI n fri na o va xuong.
Co fh fheo fhu c don go I y sau day d f chu c bu a an cho con:

CIo Thu 2, 4 Thu 3, 5 Thu 6, CN Thu 7

6h
Su a |bo , da u
na nh): 200-
250 mI, ba nh
m: nu a ca I
Cha o fhIf heo:
300mI |1 ba f
con) Chu I
fIu: 1 qua
Pho bo : 1 ba f
fo
u du : 1
mI ng |300g)
Cha o fhIf ga :
1 ba f fo
Quy f ngo f: 1
qua


11h
Com na f: 2
mI ng ba f
con
a u + fhIf +
fru ng vIn
ra n hoa c ha p
Canh cua
m ng foI rau
day
Chu I fIu 1
qua
Com na f: 2
mI ng ba f con
ThIf vIn s f
ca chua
Canh rau ngo f
na u fhIf na c
Quy f ngo f: 1
qua
Com na f: 2
mI ng ba f con
Tru ng fr n
fhIf ra n
Canh ca na u
chua
Rau mu ng
xa o
ua ha u 1
mI ng |200g)
Com na f: 2
mI ng ba f con
Ca s f ca chua
Canh ca I na u
fm
Xoa I chin:
200g
14h Su p fhIf bo Su p da u xanh Cha o fm Cha o Ia c + bi
CM NANC CHAM SO C TR 118
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
khoaI fay bi do do

18h
Com na f: 2
mI ng ba f
con
ThIf bo xa o
gIa
Canh rau
mu ng na u
fhIf
H ng xIm 1
qua
Com na f: 2
mI ng ba f con
ThIf na c vaI
bam rIm no c
ma m
Canh ca I na u
ca
Chu I fIu 1
qua
Com na f: 2
mI ng ba f con
Tru ng s f ca
chua
Canh cua rau
ngo f
Quy f ngo f 1
qua
Com na f: 2
mI ng ba f con
Ca bung |ca
fim, fhIf na c
vaI, da u phu )
ThIf na c xa o
su su
u du : 200g
20h Cha o fru ng Cha o gan |ga ,
heo)
Su a |bo , da u
na nh) 200mI
Cha o fhIf heo















CM NANC CHAM SO C TR 119
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




Be m i t p n d m: 4 -6 tha ng

Ngay fu fha ng fhu fu, n u be bu su a bo fh fa da co fh cho be
bu su a pha ba ng nuo c cha o Ioa ng. M I mu ng ga o |Ioa I mu ng ca
ph) nu a Iif nuo c na u sI frong vo ng m f fI ng d ng h , fhm nuo c
chin va o cho du nu a Iif du ng d pha su a cho be frong nga y.
Tu fha ng fhu nam be co fh bu su a vo I m f fhu nuo c cha o da m
da c hon |haI mu ng ga o) va an fhm b f su a. Trn fhI fruo ng co
nhI u Ioa I b f su a pha ch sa n, chI vI c fhm nuo c chin va o, khua y
d u Ia xong. a n cu ng co fh "dI u ch " Ioa I b f a y ba ng ca ch pha
m f hoa c haI mu ng b f vo I khoa ng 6 mu ng su a |180 g), fhm chu f
mu I, chu f nuo c, na u chu ng 20 phu f vo I Iu a IIu rIu Ia fa da co ngay
m f Ioa I fhu b f su a ngon Ia nh cho be .
f, nuo c cha o gIu p be mau In can va gIu p cho su fIu hoa su a
mau Ie hon, d ng fho I cu ng fa p da n cho be quen ca c fhu c an cu ng d
d du f su a |bo bu ) sau na y. Ngay fu fha ng fhu fu, co fh be da co du
ca c men ca n fhI f d fIu hoa cha f b f frong b f su a va cha o. RIng
b f da u, pha I 6 fha ng fro In mo I fIu hoa duo c. V fh khng duo c
Ia m du ng, fha y be an b f duo c va kha In Ia I cho be an foa n b f,
cha ng bao Iau sInh ra bao nhIu b nh ra c r I. Su a va n Iun Iun Ia
fhu c an chinh cu a be frong gIaI doa n na y. e b n fha ng an haI, ba
mu ng b f, be 5 - 6 fha ng an b n, nam mu ng b f Ia nhI u. Nn
fhm mo , da u va o b f.
Tu fha ng fhu 5, be duo c an fhm rau: ca r f, khoaI bi, rau
mu ng, rau d n, da u... na u nhu , du ng nuo c pha su a, r I da n da n cho
an Iun ca xa c fa n nhuy n, fhm chu f mu I, hoa c chu f su a, chu f
duo ng g cu ng duo c. Tu fha ng fhu sa u cho fhm fhIf va o ha m vo I rau
CM NANC CHAM SO C TR 120
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
ca I nhu frn, m I nga y cho be an m f va I mu ng, fua n an ba b n Ia n
fhI.
Cu ng frong fho I gIan na y, m I fua n cho an fhm fru ng, chI Ia y
fro ng do , an fua n haI Ia n, m I Ia n khoa ng 1/3 d n 1/2 fru ng Ia nhI u.
e cu ng co fh an fhm cam, chu I... N u be bu su a bo fu nho fh co
fh cho be u ng nuo c cam, chanh fu frong fha ng v be bu su a bo ca n
duo c b sung sInh f C.
M I Ia n fhm m f fhu c an mo I, n u Iu c da u be fo ve khng ua
fh du ng e p. KIn nha n nha p fu fu cho be .

















CM NANC CHAM SO C TR 121
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



10 loa i b t cho be 6 -9 tha ng tui

O T S! A - I O |M f che n cho 218 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Su a b f Ioa I su a be va n fhuo ng du ng: 15g |4 mu ng canh
ga f)
- i do 30g |3 mu ng canh ga f)
- a u 5g |1 mu ng ca ph)
- uo ng 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca ch la m:
- i do Iu c chin, fa n nhuy n.
- Ho a 20g b f va o nuo c Ia nh, bi do , duo ng, ba c In b p Iu a nho ,
khua y d u cho d n khI b f chin.
- Cho b f ra che n, fhm 1 mu ng ca ph da u fr n d u, sau do
mo I cho fu fu su a b f be o va o.

B T THT -B NGO T (M t che n cho 220 calo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
CM NANC CHAM SO C TR 122
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- ngo f 30g |3 mu ng canh ga f)
- ThIf heo na c 30g |2 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca ch la m:
- ngo f dam nhuy n
- ThIf heo na c bam nhuy n, fa n d u frong 30mI nuo c Ia nh
- Ho a fan 20g b f ga o frong chu f nuo c
- Na u chin fhIf vo I pha n nuo c co n Ia I, cho rau ngo f va b f ga o
da ho a fan va o khua y d u cho d n khI b f chin.
- Cho b f ra che n fhm va o 2 mu ng ca ph da u fr n fha f d u,
nm nuo c ma m hoa c mu I I f. Nm nha f.

B T GAN -RAU D N (M t che n cho 204 calo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Rau d n 30g |3 mu ng canh)
- Can heo, ga 30g |2 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca ch la m:
- Rau d n: ca f fha f nho hoa c bam nhuy n
- f ga o ho a fan frong if nuo c. Sau do cho h f pha n nuo c co n
Ia I na u chin.
- Can heo hoa c ga da nghI n na f.
CM NANC CHAM SO C TR 123
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Can chin, d rau va o na u sI In, cho b f da ho a fan va o
khua y chin, cho b f ra che n fhm 2 mu ng ca ph da u fr n d u, nm
nuo c ma m hoa c mu I I f. Nm nha f.

O T CA - RA! M!O NC |M f che n cho 195 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Ca na c 30g |2 mu ng canh)
- Rau mu ng 30g |3 mu ng canh)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- Ca : Iu c hoa c ha p chin, nghI n na f.
- Rau mu ng: ru a sa ch, ca f nho hoa c bam nhuy n. Cho b f va o
che n, ho a vo I if nuo c qua y cho fan d u. Cho pha n nuo c co n Ia I va o
xoong dun sI, cho rau va o na u chin khoa ng 5 phu f. Sau do cho ca ,
b f va o na u fI p cho chin, nha c xu ng, cho va o 2 mu ng ca ph da u
an fr n d u. Nm nha f.

B T CA -M NG TI (M t che n cho 192 calo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4mu ng canh ga f)
- Ca na c 30g |2 mu ng canh)
- M ng foI 30g |3 mu ng canh)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
CM NANC CHAM SO C TR 124
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Nuo c 200mI
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- M ng foI bam nhuy n
- Ca : Iu c chin, nghI n na f
- f ga o: ho a fan vo I chu f nuo c
- Cho fa f ca va o xoong va fhm pha n nuo c co n Ia I qua y d u. a c
In b p khua y chin, cho ra che n fhm 2 mu ng ca ph da u an fr n
d u. Nm nha f.

O T TR! NC - CA RO T |M f che n cho 205 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Tru ng ga 30g |1 Io ng do h f ga )
- Ca r f 20g | 2 mu ng canh)
- a u an 2,5g |1/2 mu ng da u an)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- Ca r f: go f vo , na u m m, fa n nhuy n
- Tru ng ga : da nh d u Io ng do . Cho ca r f, fru ng va fhm nuo c
ma m cho vu a an, fhm du Iuo ng nuo c. a c In b p khua y d u fay,
d n khI b f chin cho ra che n, fhm 1 mu ng ca ph da u an fr n d u.
Nm nha f.

B T TR NG -RAU D N (M t che n cho 203 calo)
CM NANC CHAM SO C TR 125
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Tru ng 30g |1 Io ng do h f ga )
- Rau d n 30g |3 mu ng canh)
- a u an 2,5g |1/2 mu ng ca ph da u an)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- Rau d n: ru a sa ch, ca f nho , bam nhuy n.
- Tru ng ga : da nh d u Io ng do .
- f ga o: ho a vo I if nuo c cho fan. Cho pha n nuo c co n Ia I na u
sI vo I rau d n khoa ng 5 phu f cho chin. Cho b f va fru ng va o khua y
d u, cho ra che n fhm 1/2 mu ng ca ph da u an. Nm nha f.

O T TOM - RA! CA I NCO T |M f che n cho 198 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Tm da bo c vo 30g | 2 mu ng canh)
- Ia ca I ngo f 30g |3 mu ng canh)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- Ia ca I ngo f: ru a sa ch, ca f nho hoa c bam nhuy n.
- Tm: ru a sa ch, I f vo , bam nhuy n da nh fan vo I m f if nuo c.
CM NANC CHAM SO C TR 126
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- f ga o: ho a fan vo I m f if nuo c.
- a c pha n nuo c co n Ia I In b p cho fm va o na u cho sI, fhm
rau d n na u cho chin. Cho b f va o fu fu khua y chin, nm chu f nuo c
ma m, cho ra che n, fhm 2 mu ng ca ph da u an.

O T THIT O - CA CH!A |M f che n cho 207 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- ThIf bo na c 30g |2 mu ng canh)
- Ca chua 30g |1/2 fra I nho )
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- ThIf bo : bam nhuy n, fa n d u vo I chu f nuo c.
- Ca chua: bo h f bam nhuy n
- f: ho a fan vo I if nuo c
- Na u chin fhIf vo I pha n nuo c co n Ia I, cho ca chua, b f, nm if
nuo c ma m, khua y cho chin b f. Cho b f ra che n, fhm 2 mu ng ca
ph da u an fr n d u. Nm nha f.

O T TA ! H! - I O |M f che n cho 208 caIo)
Nguyn li u:
- f ga o 20g |4 mu ng canh ga f)
- Ta u hu 40g |1/3 mI ng fa u hu nho )
- i do 30g |3 mu ng ca ph)
CM NANC CHAM SO C TR 127
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
- Nuo c ma m hoa c mu I I f.
Ca ch la m:
- i do : go f vo , ca f mI ng, na u m m r I fa n nhuy n.
- Ta u hu : fa n nhuy n 1/3 mI ng fa u hu nho .
- f ga o: ho a fan vo I chu f nuo c.
- f ga o, bi do , da u hu ho a chung vo I pha n nuo c co n Ia I, nm
chu f nuo c ma m. a c In b p khua y chin, nha c xu ng fhm 2 mu ng
ca ph da u an. Nm nha f.

O T RISOIAC - A P CA I |M f che n cho 215 caIo)
Nguyn li u:
- f rIsoIac 40g |4mu ng canh da y)
- a p ca I 30g |3 mu ng canh)
- a u an 5g |1 mu ng ca ph)
Ca ch la m:
- f rIsoIac da chin sa n va da da y du cha f da m
- a p ca I ba m nhuy n, Iu c chin frong 200mI nuo c
- Cho 4 mu ng canh da y b f rIsoIac va o che n ba p ca I chin qua y
d u va cho fhm 1 mu ng ca ph da u an. Co fh nm ngo f hay ma n
fu y kha u vI cu a fre .



CM NANC CHAM SO C TR 128
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



Th c n ngh trong tu n cho tre t 6 -9 tha ng:

10 gIo 4 gIo
Thu haI f su a i do f fhIf - M ng foI
Thu ba f RIsoIac - a p ca I |ngo f) f ca Rau mu ng
Thu fu f khoaI fay fa n vo I su a f fru ng Ca r f
Thu nam f su a f fm Rau d n
Thu sa u f RIsoIac f fa u hu i do
Thu ba y f khoaI fay fa n vo I su a f fru ng Ca chua
Chu Nha f f su a KhoaI Iang bi f ca Rau ca I ngo f
Ghi chu : Bu me nhi u l n theo nhu c u. n thm ca c loa i tra i cy ta n
nhuy n ho c u ng ca c loa i n c tra i cy.








CM NANC CHAM SO C TR 129
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com



3 mo n b t cho be l a tui b t u n d m (b t loa ng)

O T S! A - I O |M f che n cung ca p 166 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 10g |2 mu ng canh ga f)
- Su a b f Ioa I su a be va n fhuo ng du ng: 12g |3 mu ng canh
ga f)
- i do 30g |3 mu ng canh ga f)
- a u 2,5g |1/2 mu ng ca ph)
- uo ng 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- i do Iu c chin, fa n nhuy n.
- Ia y chu f nuo c Ia nh khua y vo I 10g b f cho fan d u, fhm bi do ,
duo ng va pha n nuo c co n Ia I va o, ba c In b p Iu a nho , khua y d u cho
d n khI b f chin.
- Cho b f ra che n, fhm 1/2 mu ng ca ph da u fr n fha f d u
sau do mo I cho fu fu su a b f be o va o.
- e an fu 1/3 d n 1 che n m I nga y.

O T TR! NC - CA RO T |M f che n cung ca p 150 caIo)
^guVn !! u:
CM NANC CHAM SO C TR 130
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- f ga o 10g |2 mu ng canh ga f)
- Tru ng ga 15g |1/2 Io ng do )
- Ca r f 30g |3 mu ng canh)
- uo ng 2g |1/2 mu ng ca ph)
- a u 5g |1 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca h !a n:
- Ca r f na u chin fa n nhuy n
- Tru ng ga : da nh d u Io ng do
- Cho 10g b f va o if nuo c qua y fan d u, fhm va o pha n nuo c
co n Ia I cu ng vo I fru ng, bi do , duo ng.
- a c In b p Iu a nho , khua y d u fay d n khI b f chin, cho ra
che n fhm va o 1 mu ng ca ph da u fr n d u.

O T ! H! - I XANH |M f che n cung ca p 122,5 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 10g |2 mu ng canh ga f)
- Ta u hu fra ng 30g |3 mu ng canh)
- i xanh 30g |3 mu ng canh)
- uo ng 2g |1/2 mu ng ca ph)
- a u 5g |1 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca h !a n:
- i xanh na u chin fa n nhuy n
- Ta u hu fra ng fa n nhuy n
CM NANC CHAM SO C TR 131
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Ho a 10g b f ga o vo I chu f nuo c, fhm va o h n ho p frn vo I
pha n nuo c co n Ia I, bi xanh, fa u hu , duo ng, ba c In b p Iu a nho ,
khua y d u d n khI chin. Cho ra che n fhm va o 1 mu ng ca ph fr n
d u, nm nuo c ma m ngon hoa c mu I I f vu a an.
- Co fh fhay fh bi xanh ba ng rau d n, rau mu ng, rau m ng
foI...




















CM NANC CHAM SO C TR 132
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com




15 Mo n n da nh cho be t 9 -12 tha ng

O T CA - CA RO T |M f che n cho 217 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh)
- ThIf ca bo xuong da 30g |2 mu ng canh)
- Ca r f 30g |3 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- Ca r f: na u m m fa n nhuy n
- Ca : Iu c chin, nghI n na f
- f ga o ho a fan vo I chu f nuo c
- Cho pha n nuo c co n Ia I vo I ca r f, ca , b f ga o ho a d u
- a c In b p khua y chin, nha c xu ng, fru f ra che n fhm 2
mu ng ca ph da u an, fr n d u.
- Nm nuo c ma m hoa c mu I I f |nn nm nha f).

O T CA - RA! N |M f che n cho 210 caIo)
^guVn !! u:
CM NANC CHAM SO C TR 133
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- f ga o 25g |5 mu ng canh ga f)
- Ca na c 30g |2mu ng canh)
- Rau d n 30g |2 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- Rau d n: ca f nho ba m nhuy n
- Ca : Iu c chin, nghI n na f
- f ga o: ho a fan vo I chu f nuo c fan d u
- a c pha n nuo c co n Ia I na u sI, cho rau va o na u chin.
- ca , b f ga o va o khua y chin, fru f ra che n, fhm 2 mu ng ca
ph da u an va o fr n d u.
- Nm nuo c ma m I f hoa c mu I I f |nn nm nha f)

O T TR! NC - RA! M!O NC |M f che n cho 222 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh ga f)
- Tru ng 30g |1 Io ng do h f ga )
- Rau mu ng 30g |3 mu ng canh)
- a u 5g |1 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |khoa ng 1 che n)
Ca h !a n:
- Rau mu ng ca f nho ba m nhuy n
- Tru ng Ia y Io ng do da nh fan
- f ga o ho a fan vo I chu f nuo c
CM NANC CHAM SO C TR 134
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Cho fru ng va o b f qua y d u
- a c pha n nuo c co n Ia I na u sI, cho rau va o na u m m
- Cho b f + fru ng va o khua y chin. Tru f ra che n fhm 1 mu ng
ca ph da u
- Nm nuo c ma m I f hoa c mu I I f |nm nha f).

O T TOM - I O |M f che n cho 217 caIo)
^guVn !!u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh ga f)
- Tm fuoI bo c vo 30g |3 mu ng canh)
- i do 30g |3 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca h !a n:
- Tm qu f nhuy n, fa n vo I chu f nuo c.
- f ga o ho a fan vo I chu f nuo c.
- Na u pha n nuo c co n Ia I vo I fm.
- Cho bi do , b f ga o va o khua y fI p cho chin.
- Tru f ra che n, fhm 2 mu ng ca ph da u an.
- Nm mu I I f hoa c nuo c ma m I f |nn nm nha f).

O T C!A - RA! MO NC TOI |M f che n cho 218 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh)
- ThIf cua 30g |2 mu ng canh)
CM NANC CHAM SO C TR 135
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Rau m ng foI 30g |3 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph da u an)
- Nuo c ma m
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca h !a n:
- Rau m ng foI ca f fha f nhuy n
- Cua ha p chin go Ia y fhIf
- f ga o ho a fan vo I if nuo c
- Pha n nuo c co n Ia I na u sI, cho rau va o na u m m
- Cho cua va o na u sI, d fI p b f va o khua y chin.
- Tru f ra che n cho 2 mu ng da u an.
- Nm nuo c ma m I f hoa c mu I I f |nn nm nha f)

O T ! H! - RA! NCO T |M f che n cho 242 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh)
- a u hu 50g |1/2 mI ng fa u hu nho )
- Rau ngo f 30g |3 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph da u an)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- Rau ngo f ca f nho , ba m fha f nhuy n
- a u hu nghI n na f
CM NANC CHAM SO C TR 136
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- f ga o: ho a fan vo I if nuo c
- a c pha n nuo c co n Ia I na u vo I rau ngo f cho m m rau, cho da u
hu , b f ga o va o khua y fI p cho chin.
- Tru f b f ra che n, fhm 2 mu ng ca ph da u an.
- Nn nm nha f.

O T THIT O - RA! N |M f che n cung ca p 224 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh)
- ThIf bo 30g |2 mu ng canh)
- Rau d n 30g |2 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- Rau d n ca f nho bam nhuy n
- ThIf bo bam nhuy n fa n vo I chu f nuo c
- f ga o ho a fan vo I if nuo c
- a c pha n nuo c co n Ia I cho fhIf bo va o na u sI
- Cho rau va o na u fI p cho chin fhIf va rau
- b f fu fu va o khua y chin
- Nn nm nha f.

O T THIT HO - I O |M f che n cung ca p 232 caIo)
^guVn !! u:
CM NANC CHAM SO C TR 137
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- f ga o 25g |5 mu ng canh) T
- ThIf heo 30g |2 mu ng canh)
- i do 30g |2 mu ng canh)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n)
Ca h !a n:
- i do na u m m fa n nhuy n
- ThIf heo ba m nhuy n, fa n vo I chu f nuo c
- f ga o ho a fan vo I if nuo c
- ThIf heo na u chin vo I pha n nuo c co n Ia I
- Cho bi do , b f ga o va o khua y fI p cho d n khI b f chin.
- Tru f ra che n cho da u an va o fr n d u.
- Nn nm nha f.

O T S! A |M f che n cung ca p 237 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh ga f)
- Su a b f be o 15g |4 mu ng canh ga f)
- i do 30g |3 mu ng canh)
- uo ng 10g |2 mu ng ca ph)
- a u 5g |1 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c)
Ca h !a n:
CM NANC CHAM SO C TR 138
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- i do Iu c chin, fa n nhuy n
- Ho a fan b f vo I m f if nuo c fan d u.
- Sau do fhm duo ng, bi do va nuo c cho du Iuo ng.
- a c In b p khua y chin, cho ra che n fhm 1 mu ng ca ph da u
fr n d u, cho fu fu su a b f va o.

O T THIT - RA! N |m f che n cung ca p 230 caIo)
^guVn !! u:
- f ga o 25g |5 mu ng canh ga f)
- ThIf heo na c 30g |2 mu ng canh)
- Rau d n 30g |3 mu ng canh)
- a u 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 200mI |Iung 1 che n nuo c) N
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f.
Ca h !a n:
- Rau d n ca f fha f nhuy n
- f ga o + if nuo c ho a fan
- ThIf bam fha f nhuy n, fhm chu f nuo c da nh foI ra
- Cho pha n nuo c co n Ia I va o fhIf na u chin
- Tha rau mu ng va o na u sI In cho m m rau, sau do cho b f
va o khua y fI p cho chin b f. Tru f ra che n cho 2 mu ng ca ph da u an
va o fr n d u.
- Nn nm nha f.

CHA O CA - N M ROM |M f che n cho 219 caIo)
CM NANC CHAM SO C TR 139
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
^guVn !! u:
- Ca o 20g |2 mu ng canh da y)
- Ca na c 30g |2 mu ng canh)
- Na m rom 30g |4 5 ca I)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c 250mI |da y 1 che n)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f
Ca h !a n:
- Ca o Iu a sa ch, vo so, ngam 30 phu f, gIa da p na u se nhanh
frong 20 30 vo I 1 che n nuo c da y.
- Ca na c, na m rom ba m nhuy n ho a va I mu ng nuo c cho fan
ch va o cha o da chin cho sI Ia I va I phu f
- cha o ra che n, cho 2 mu ng da u an, nm hoI nha f m f chu f.
Co fh cho chu f ha nh ngo bam nhuy n n u be fhich.

CHA O S!O N - HO T CA |M f che n cho khoa ng 200 caIo)
^guVn !! u \a a h !a n:
- Mua 1 che n da y cha o suo n na u sa n na u sI Ia I
- Ia y 1 Io ng do h f ga da nh fan, ch fu fu va o cha o
- ay Ia mo n an bu I sa ng khI ba n khng kIp Ia m d an va d
fhay d I kha u vI cu a fre . Chu y ca c Ioa I cha o suo n ba n sa n fhuo ng
Ioa ng, if nang Iuo ng va cha f da m. V va y ba n nn bo fhm Io ng do
h f ga .

CHA O O C HO - ! HA IAN |M f che n cho 229 caIo)
^guVn !! u:
CM NANC CHAM SO C TR 140
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Ca o 20g |2 mu ng canh da y)
- O c heo 30g |1-2 ca I o c ga hoa c 1/4 ca I o c heo 2 mu ng canh)
- a u Ha Ian 30g |2 mu ng canh da y)
- a u an 2,5g |1/2 mu ng ca ph)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f
- Nuo c 250mI |1 che n da y)
Ca h !a n:
- Ca o Iu a sa ch, vo so, ngam 30, dam b , na u sI 15 vo I 1 che n
da y nuo c va vo I da u Ha Ian da ngam bo c vo .
- O c heo bo ma ng, ca c gan ma u, fa n nhuy n vo I va I mu ng
nuo c, cho va o cha o da chin, cho sI Ia I 2-3 phu f. Nn nm nha f. Co
fh cho chu f ha nh ngo n u fre fhich
- cha o ra che n cho 1/2 mu ng da u an.

CHA O CAN CA - KHOAI IANC I |M f che n cho 234,6 caIo)
^guVn !! u:
- Ca o 20g |2 mu ng canh da y)
- Can ga hoa c heo, bo 30g |2 mu ng canh)
- KhoaI Iang bi 30g |1 mI ng co h p que f)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f.
Ca h !a n:
- Ca o Iu a sa ch, vo so, ngam 30, dam b , na u sI 15 vo I 1 che n
nuo c da y.
- Can ga bam nhuy n sau khI Ia ng h f ma ng xo
CM NANC CHAM SO C TR 141
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
- Ia y 1 mI ng khoaI Iu c, khoaI ha p fa n nhuy n vo I va I mu ng
nuo c cha o.
- Cho gan va khoaI fa n va o cha o da chin, cho sI Ia I frong 2-3
phu f. Nn nm nha f.
- cha o ra che n va fhm 2 mu ng da u an
Cho chu f ha nh ngo fa n nhuy n n u be fhich.

CHA O C T HO - CA I TRA NC |M f che n cho 190 caIo)
^guVn !! u:
- Ca o 20g |2 mu ng canh da y)
- Ca f heo 30g |1/3 ca I ca f heo)
- Ca I fra ng |ca I ba c fha o) 30g |3 mu ng canh)
- a u an 10g |2 mu ng ca ph da u an)
- Nuo c 250mI |1 che n da y)
- Nuo c ma m I f hoa c mu I I f.
Ca h !a n:
- Ca o Iu a sa ch, vo so, ngam 30, dam b , na u sI 15
- Ca f heo xa f mo ng, nho
- Ca I ba c fha o xa f nhuy n
- Cho ca f heo va ca I va o cha o da chin, cho sI Ia I 2-3 phu f. Cho
fhm ha nh ngo n u be fhich.
- cha o ra che n, cho fhm 2 mu ng da u an.
Thu c don d nghI frong fua n cho fre fu 9-12 fha ng fu I:

7gIo 30 sa ng 11gIo 30 16gIo 30
CM NANC CHAM SO C TR 142
hffp://vvv.ebooks.vdcmedIa.com
HaI f su a, bi do f fhIf heo, rau
d n
f ca bi xanh
a f RIsoIac f ca ca r f gan ca I
fra ng
Tu Cha o suo n, fru ng
|Io ng do )
f fru ng, rau
mu ng
Cha o ga na m
rom
Nam f su a ca r f f fm bi do Cha o o c heo,
da u Ha Ian
Sa u f RIsoIac f cua rau
m ng foI
Cha o da u xanh,
khoaI Iang bi
a y f khoaI fay fa n
vo I su a
f fa u hu rau
ngo f
f da u ph ng
rau m ng foI
Chu
Nha f
f su a bng ca I f fhIf bo rau
d n
f fhIf heo,
rau xa Ia ch
ChI chu : u me Iu c sa ng so m, f I, dm hoa c ngay sau bu a an
n u be an duo c if hoa c fhich bu
An fhm fra I cay fa n nho , ba nh fIan, yaourf, nuo c fra I cay
sau bu a an hoa c sau khI bu me .

You might also like