PHNG PHP PHN TCH TI CHNH

Cc cng c phn tch bo co ti chnh:

Phn tch ti chnh so snh Phn tch ti chnh theo t trng Phn tch t s Phn tch Dupont Phng php ny thng lin quan n vic xem xt nhng thay i trong s d

1. Phn tch ti chnh so snh

tng khon mc ring l nm ny so vi nm khc hoc so snh nhiu nm vi nhau. Thng tin quan trng nht thng thy c t phng php so snh trong phn tch ti chnh l xu hng bin ng. So snh cc bo co ti chnh qua nhiu thi k c th nu ln c nh hng, tc v quy m ca xu hng bin ng Hai cng c phn tch: a. Phn tch bin ng tng nm Vic so snh cc bo co ti chnh qua cc thi k tng i ngn 2 n 3 nm thng c thc hin bng cch phn tch bin ng qua tng nm trong tng khon mc ring l. Phn tch bin ng qua tng nm trong mt thi k ngn d s dng v d hiu. Phng php ny c thun li l vic th hin s bin ng bng mt s tuyt i cng nh bng s tng i. So snh bo co thu nhp ca Vinamilk (n v tnh: t ng)
Ch tiu Doanh thu thun Gi vn hng bn Li gp Chi ph bn hng, qun l doanh nghip Li nhun hot ng Li t hot ng khc L do lin doanh Thu nhp trc thu Thu thu nhp Thu nhp sau thu 2008 8,209 -5,611 2,598 -1,350 1,315 130 -74 1,371 -123 1,248 2009 10,614 -6,735 3,879 -1,538 2,595 136 0 2,731 -355 2,376 Bin ng 2,405 -1,124 1,281 -188 1,280 6 74 1,360 -232 1,128 % 29.30% 20.03% 49.31% 13.93% 97.34% 4.62% -0.00% 99.20% 188.62% 90.38%

b. Phn tch ch s xu hng

Phn tch d liu s dng phn tch ch s xu hng i hi phi la chn k gc i vi tt c cc khon mc vi ch s thng c la chn trc l 100

2. Phn tch bo co ti chnh theo t trng

Phn tch bo co ti chnh c th cho bit c t trng ca mt nhm hay mt nhm nh cu thnh mt khon mc. c bit trong phn tch bng cn i k ton, thng thng th hin tng ti sn (hay ngun vn) l 100%. Sau cc khon mc bn trong c th hin theo t l % so vi tng ti sn. Trong phn tch mt bo co thu nhp, doanh thu thng c n nh l 100% vi cc khon mc cn li c th hin bng t l % so vi doanh thu.

CH TIU Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v Gi vn hng bn Li nhun gp v bn hng v cung cp dch v Doanh thu hot ng ti chnh Chi ph ti chnh Trong : chi ph li vay Chi ph bn hng Chi ph qun l doanh nghip Li nhun thun t hot ng kinh doanh Thu nhp khc Chi ph khc Li nhun khc Tng li nhun k ton trc thu Chi ph thu TNDN hin hnh Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip

Kt qu kinh doanh N+1 100% 92.80% 7.20% 0.10% 0.30% 2.20% 2.10% 2.60% 0.40% 0.10% 0.20% 2.80% 12.10% 2.50% N 100% 93.50% 6.50% 0.10% 0.30% 2.00% 1.90% 2.40% 0.10% 0.00% 0.10% 2.40% 12.40% 2.10%

3. Phn tch t s
Phn tch t s l mt trong s cc cng c ti chnh c s dng ph bin v rng ri nht. Tuy nhin, vai tr ca phng php ny thng c hiu sai cho nn dn n tnh quan trng ca phn tch t s thng c nh gi qu cao. Mt t s th hin mi quan h ton hc gia hai ch tiu s lng. Mt t s 200 so vi 100 c th hin l 2:1 hay n gin l 2. Trong khi tnh ton t s ch l ch mt s tnh ton s hc bnh thng th vic din gii n phc tp hn nhiu. T s l mt trong nhng im khi u ca phn tch, khng phi l im kt thc. Cc t s khi c din gii thch ng s nhn nh c nhng phm vi i hi c phn tch su hn. Cc t s thng hu ch nht khi chng c nh hng cho tng lai. Phi nh gi cc nhn t tc ng tim tng n cc t s trong tng lai.

3.1 Kh nng thanh ton

KH NNG THANH TON T s thanh ton hin hnh T s thanh ton nhanh Vng quay cc khon phi thu K thu tin bnh qun Vng quay hng tn kho

S ngy tn kho bnh qun

H s kh nng thanh ton hin hnh (Ht) H s kh nng thanh ton ngn hn l mt quan h gia ti sn ngn hn vi cc khon n ngn hn. H s ny cho bit mc m bo ca Ti sn lu ng vi n ngn hn. N ngn hn l nhng khon n phi thanh ton trong 1 nm, do vy cng ty phi dng nhng ti sn c kh nng chuyn i thnh tin thanh ton.
Ht = (Ti sn lu ng v u t ngn hn)/ N ngn hn

ngha ca h s Ht cng ln th kh nng thanh ton n ngn hn cng cao v ngc li. Nu Ht < 1 th doanh nghip ri vo tnh trng mt kh nng thanh ton hay khng kh nng thanh ton n ngn hn y l tnh trng xu trong hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty. Nu Ht >= 1 chng t s bnh thng trong hot ng ti chnh ca doanh nghip. Trong trng hp ny doanh nghip c kh nng thanh ton cc khon n ngn hn m khng cn phi i vay mn thm. Theo kinh nghim, v c a s cc ch n chp nhn khi cho doanh nghip vay th Ht >=2 c coi l hp l, c a s cc ch n chp nhn. Tuy nhin trn thc t, vic nh gi h s thanh ton ngn hn l cao hay thp ph thuc nhiu yt t c th cn xem xt nh: o Bn cht kinh doanh ca doanh nghip o C cu ti sn lu ng. o H s quay vng ca hng tn kho v cc khon phi thu H s kh nng thanh ton nhanh (Hn) H s kh nng thanh ton hin hnh cha bc l ht kh nng thanh ton ca doanh nghip. Cc nh u t, cc nh cho vay lun t ra cu hi. Nu tt c cc mn n ngn hn c yu cu thanh ton ngay th kh nng ti chnh ca doanh nghip c p ng c khng? Nghin cu kh nng thanh ton nhanh s tr li c cu hi ny:
Hn = (Tin v cc khon tng ng tin)/ N ngn hn

 ngha ca h s Nhn chung nu h s ny qu nh th cng ty s b gim uy tn vi bn hng, gp kh khn trong vic thanh ton cng n. Nu h s ny qu ln li phi nh lng tin tn qu nhiu lm gim hiu qu s dng vn. Theo kinh nghim h s thanh ton tc thi c coi l bnh thng khi dao ng t 0,5-1. Khi h s ny di 0,5 doanh nghip s tnh trng cng thng, kh khn trong vic tr n ngn hn ng hn. Ngoi ra khi xem xt cc h s thanh ton cn phi xt n k hn thanh ton. Nu k hn thanh ton theo cc hp ng kinh t l ln (s ngy ca k hn thanh ton ln hn), th kh nng thanh ton (nu so snh cng mt tr s ca h s kh nng thanh ton) l vn thun li hn, tt hn so vi khi k hn thanh ton l ngn c coi l cc khon tng ng tin l nhng ti sn quay vng nhanh, n c th chuyn i nhanh thnh tin nh cc khon u t ti chnh ngn hn (tn phiu, k phiu) v cc khon phi chi. Ch tiu ny th hin kh nng v tin mt v cc loi ti sn c th chuyn ngay thnh tin thanh ton n ngn hn. Ni chung h s ny bin ng t 0,5-1 l bnh thng. Tuy nhin cn lu n: o Bo co kinh doanh ca doanh nghip o C cu ti sn lu ng v phng thc thanh ton m khch hng c hng Kinh nghim cho thy nu Hn < 0,5 th doanh nghip nht nh s gp kh khn trong vic thanh ton n. 3.2 Cu trc vn v kh nng tr n
CU TRC VN V KH NNG TR N T s n trn vn c phn T s n di hn trn vn c phn Kh nng thanh ton li vay T sut u t T sut t ti tr TSC

T s n trn vn c phn Nhng ngi phn tch bo co ti chnh lun quan tm n phn ti sn ca doanh nghip c c do ngun vn ch s hu v phn ti sn c c do i vay. T s n o lng s gp vn ca ch doanh nghip so vi s n vay. Ch n a thch t s n va phi, v t s n thp, h s an ton ca ch n cao, mn n ca h cng c bo

m. Ngc li th ri ro kinh doanh ca doanh nghip c chuyn sang ch n gnh chu mt phn.
T s n = (N phi tr / Tng ngun vn) x 100%

Ngc li vi t s n l t sut t ti tr
T sut t ti tr = (Ngun vn ch s hu) / (Tng ngun vn) = 100% - T s n

Hai ch tiu ny phn nh mc c lp hay ph thuc ca doanh nghip trong kinh doanh. Tuy nhin cn phi xem xt mi quan h gia li nhun kinh doanh t c vi li sut vay mn. Trong nhiu trng hp t s n cao ca doanh nghip cng c li r rt v khi h ch b ra mt lng nh vn nhng li s dng c lng ti sn ln, li nhun c khuych i. l trng hp li sut kinh doanh ln hn li sut vay mn. T sut u t Phn nh v tr quan trng ca ti sn c nh trong doanh nghip
T sut u t = (TSC v T di hn) / (Tng ti sn)

T sut u t cng cao, mc quan trng ca ti sn c nh cng ln. Tuy vy cn xem xt n ngnh ngh m doanh nghip kinh doanh. T sut t ti tr TSC Dng nghin cu mc trang b ti sn c nh bng ngun vn ca ch s hu nh th no. iu cng cho php nh gi v s an ton v ti chnh khi u t mua sm TSC.
T sut t ti tr TSC = (Ngun vn ch s hu) / (TSC v u t di hn)

Mt doanh nghip c tnh hnh ti chnh vng mnh th t sut ny thng ln hn 1. Mt trong nhng nguyn tc qun l l dng ngun di hn ti tr cho cc s dng di hn, v do s rt mo him khi phi i vay ngn hn mua sm ti sn c nh. 3.3 T sut sinh li trn u t T sut sinh li trn tng ti sn T s ny c tnh ra bng cch ly li nhun rng (hoc li nhun sau thu) ca doanh nghip trong k bo co chia cho bnh qun tng gi tr ti sn ca doanh nghip

trong cng k. S liu v li nhun rng hoc li nhun trc thu c ly t bo co kt qu kinh doanh. Cn gi tr ti sn c ly tbng cn i k ton. Chnh v ly t bng cn i k ton, nn cn tnh gi tr bnh qun ti sn doanh nghip. T sut sinh li trn ti sn = 100% x Li nhun rng (li nhun sau thu)Bnh qun tng gi tr ti sn V li nhun rng chia cho doanh thu bng t sut li nhun bin, cn doanh thu chia cho gi tr bnh qun tng ti sn bng h s quay vng ca tng ti sn, nn cn cch tnh t s li nhun trn ti sn na, l: T s li nhun trn ti sn = T sut li nhun bin S vng quay tng ti sn ngha h s: Nu t s ny ln hn 0, th c ngha doanh nghip lm n c li. T s cng cao cho thy doanh nghip lm n cng hiu qu. Cn nu t s nh hn 0, th doanh nghip lm n thua l. Mc li hay l c o bng phn trm ca gi tr bnh qun tng ti sn ca doanh nghip. T s cho bit hiu qu qun l v s dng ti sn to ra thu nhp ca doanh nghip. T s li nhun rng trn ti sn ph thuc vo ma v kinh doanh v ngnh ngh kinh doanh. Do , ngi phn tch ti chnh doanh nghip ch s dng t s ny trong so snh doanh nghip vi bnh qun ton ngnh hoc vi doanh nghip khc cng ngnh v so snh cng mt thi k. T sut sinh li trn vn c phn Li nhun trong t s ny l li nhun rng dnh cho c ng, ly t bo co kt qu kinh doanh ca cng ty c phn, tnh trong mt thi k nht nh (1 thng, 1 qu, na nm, hay 1 nm) gi l k bo co. Cn vn c phn trong t s ny l bnh qun vn c phn ph thng (common equity). Cng thc ca t s ny nh sau: T sut sinh li trn VCSH = 100% x Li nhun rng (li nhun sau thu)Bnh qun vn c phn ph thng V li nhun rng chia cho doanh thu thun th bng t sut li nhun bin, v doanh thu thun chia cho gi tr bnh qun tng ti sn th bng s vng quay tng ti sn, v v bnh qun tng ti sn chia cho bnh qun vn c phn ph thng th bng h s n by ti chnh, nn cn c cng thc tnh th 2 nh sau:

T s li nhun trn vn ch s hu = T sut li nhun bin x S vng quay tng ti sn x H s n by ti chnh Mt khc, v t sut li nhun trn ti sn (ROA) bng t sut li nhun bin nhn vi s vng quay tng ti sn, nn: ROE = ROA x H s n by ti chnh ngha h s: T s li nhun trn vn ch s hu cho bit c 100 ng vn ch s hu ca cng ty c phn ny to ra bao nhiu ng li nhun. Nu t s ny mang gi tr dng, l cng ty lm n c li; nu mang gi tr m l cng ty lm n thua l. Cng nh t s li nhun trn ti sn, t s ny ph thuc vo thi v kinh doanh. Ngoi ra, n cn ph thuc vo quy m v mc ri ro ca cng ty. so snh chnh xc, cn so snh t s ny ca mt cng ty c phn vi t s bnh qun ca ton ngnh, hoc vi t s ca cng ty tng ng trong cng ngnh. T s li nhun trn vn ch s hu hay c em so snh vi t s li nhun trn ti sn (ROA). Nu t s li nhun trn vn ch s hu ln hn ROA th c ngha l n by ti chnh ca cng ty c tc dng tch cc, ngha l cng ty thnh cng trong vic huy ng vn ca c ng kim li nhun vi t sut cao hn t l tin li m cng ty phi tr cho cc c ng. 3.4 Hiu qu hot ng
HIU SUT S DNG TI SN Bin li nhun gp Bin li nhun hot ng kinh doanh Bin li nhun trc thu Bin li nhun sau thu

Bin li nhun gp. H s bin li nhun gp cn gi l h s tng li nhun hoc t l li gp (tn ting Anh: gross margin, gross profit margin, gross profit rate) c tnh bng cch ly tng li nhun gp chia cho doanh thu. Cng thc tnh h s bin li nhun gp nh sau: H s bin li nhun gp (%) = Li nhun gp / Doanh thu Trong : Li nhun gp = Doanh thu - Gi vn hng bn

Trong mt s trng hp, doanh thu c thay bng doanh thu thun v t l li gp c tnh bng cng thc: H s bin li nhun gp (%) = Li nhun gp / Doanh thu thun Ch s ny cho bit mi ng doanh thu thu v to ra c bao nhiu ng thu nhp. H s bin li nhun gp l mt ch s rt hu ch khi tin hnh so snh cc doanh nghip trong cng mt ngnh.Doanh nghip no c h s bin li nhun gp cao hn chng t doanh nghip c li hn v kim sot chi ph hiu qu hn so vi i th cnh tranh ca n. H s bin li nhun gp c biu hin bng con s phn trm (%), v d nu h s bin li nhun gp l 20% tc l mt cng ty s to ra c 0.2 ng thu nhp trn mi ng doanh thu bn hng. Ch n thun nhn vo thu nhp ca mt doanh nghip s khng th nm ht c ton b thng tin v doanh nghip . Thu nhp tng l du hiu tt nhng iu khng c ngha l h s bin li nhun gp ca doanh nghip ang c ci thin. V d nu mt doanh nghip c tc tng chi ph cao hn so vi doanh thu, h s bin li nhun gp ca doanh nghip s gim. iu ny c ngha l cc doanh nghip cn kim sot tt cc chi ph ca mnh. Gi nh rng mt doanh nghip c li nhun gp l 10 t VN, doanh thu l 100 t VN, h s bin li nhun lp s l: 10 t VN / 100 t VN = 10%. Nu trong nm tip theo li nhun gp tng ln 15 t VN, doanh s tng ln 200 t VN, h s bin li nhun gp s ch cn 15 t VN / 200 t VN = 7.5%. Nh vy khi mt doanh nghip tng li nhun gp th ng thi cng phi tm cch lm tng h s bin li nhun gp theo t l tng ng. Bin li nhun hot ng kinh doanh H s li nhun hot ng cho bit ban qun l ca mt cng ty thnh cng n mc no trong vic to ra li nhun t hot ng ca cng ty. Mc li hot ng = EBIT/ Doanh thu T s ca h s ny l thu nhp trc thu v li hay chnh l thu nhp tnh c sau khi ly doanh thu tr tr gi hng bn tnh theo gi mua v cc chi ph hot ng EBIT. V d: H s li nhun hot ng Nu EBIT ln ti 200.000 USD trong khi doanh thu l 1.000.000 USD, th mc li hot ng l: H s li nhun hot ng = 200.000 USD/ 1.000.000 = 20%.

H s ny l mt thc o n gin nhm xc nh n by hot ng m mt cng ty t c trong vic thc hin hot ng kinh doanh ca mnh. H s bin li nhun hot ng cho bit mt la doanh thu c th to ra bao nhiu EBIT. H s li nhun hot ng cao c ngha l qun l chi ph c hiu qu hay ngha l doanh thu tng nhanh hn chi ph hot ng. Cc nh qun l cn phi tm ra cc nguyn nhn khin h s li nhun hot ng cao hay thp t h c th xc nh xem cng ty hot ng c hiu qu hay khng, hoc xem gi bn sn phm tng nhanh hn hay chm hn chi ph vn. Bin li nhun trc thu H s bin li nhun trc thu phn nh khon thu nhp trc thu (li nhun trc thu) ca mt doanh nghip so vi doanh thu. H s bin li nhun trc thu = Li nhun trc thu / Doanh thu V d: Nu li nhun trc thu ca mt doanh nghip l 200 t VN v doanh thu l 1000 t VN th: H s bin li nhun rng = 200 t VN/ 1000 t VN = 20% H s bin li nhun trc thu cng nh mc n nh ca n gia cc ngnh khc nhau l khc nhau. Mc n nh ca h s bin li nhun trc cng ph thuc vo bi cnh kinh t. Thng thng, cc doanh nghip c qun l tt t c mc li nhun trc thu tng i cao hn v cc doanh nghip ny qun l cc ngun vn ca mnh c hiu qu hn. H s bin li nhun trc thu c nhiu nh phn tch ti chnh a chung hn h s bin li nhun sau thu (h s bin li nhun rng) v h s bin li nhun trc thu th hin kh nng sinh li thc t hn m khng gp phi rc ri v cc loi thu. H s bin li nhun trc thu b gim thng thng do mc tng li nhun trc thu thp hn mc tng trng doanh thu. Nguyn nhn l s tng trng doanh thu qu thp so vi mc tng chi ph (bao gm chi ph mua hng bn v chi ph qun l). ci thin tnh hnh ny, doanh nghip cn quan tm ti cc bin php h thp chi ph, v tm cch tng doanh thu. Xt t gc nh u t, mt doanh nghip s vo tnh trng thun li nu c h s bin li nhun trc thu cao hn h s bin li nhun trc thu trung bnh ca ngnh v, nu c th, c h s bin li nhun trc thu lin tc tng. Ngoi ra, mt doanh nghip cng gim chi ph ca mnh mt cch hiu qu - bt k doanh s no th h s bin li nhun trc thu ca n cng cao. Bin li nhun sau thu Ging nh bin li nhun trc thu, h s bin li nhun sau thu phn nh khon thu nhp sau thu (li nhun sau thu) ca mt doanh nghip so vi doanh thu. H s bin li nhun trc thu = Li nhun sau thu thu / Doanh thu 3.5 Hiu sut s dng ti sn
HIU SUT S DNG TI SN

Vng quay tin mt Vng quay khon phi thu Vng quay hng tn kho Vng quay vn lun chuyn Vng quay ti sn c nh Vng quay tng ti sn

Vng quay cc khon phi thu Ch tiu ny phn nh tc chuyn cc khon phi thu ra tin mt. Vng quay cng ln chng t tc thu hi cc khon phi thu nhanh, vn ca doanh nghip khng b chim dng v khng phi u t nhiu vo vic thu hi cc khon phi thu. Nu vng quay nh chng t doanh nghip b chim dng vn ln gy ra thiu vn cho hot ng sn xut kinh doanh, buc doanh nghip i vay vn t bn ngoi.
Vng quay cc khon phi thu = (Doanh thu thun)/ cc khon phi thu bnh qun

K thu tin bnh qun K thu tin bnh qun phn nh s ngy ca mt vng quay cc khon phi thu. Vng quay cc khon phi thu cng ln th k thu tin trung bnh cng nh v ngc li. K thu tin trung bnh cao c ngha l doanh nghip b chim dng vn trong thanh ton, kh nng thu hi vn chm, doanh nghip cn phi c bin php c th thu hi n. Khi xem xt ch tiu ny cng phi tm hiu chnh sch tn dng ca donah nghip i vi khch hng v chin lc kinh doanh trong thi gian ti ca doanh nghip
K thu tin bnh qun = (360)/ Vng quay cc khon phi thu K thu tin bnh qun = (Cc khon phi thu bnh qun * 360)/ Doanh thu thun

Vng quay hng tn kho Vng quay hng tn kho l s ln m hng ha tn kho bnh qun lun chuyn trong k. Ch s ny cng cao cng nh gi c nh gi l tt v s tin u t cho hng tn kho thp m vn t c hiu qu cao, trnh c tnh trng ng vn. Nu ch s ny thp phn nh hng tn kho d tr nhiu, sn phm khng tiu th c do cht lng thp khng p ng yu cu ca th trng.
Vng quay hng tn kho = (Gi vn hng bn)/ Hng tn kho bnh qun

 S ngy tn kho bnh qun

S ngy tn kho bnh qun = (360)/ Vng quay hng tn kho

Vng lun chuyn vn lu ng Vn lu ng ca doanh nghip lun vn ng qua cc hnh thi khc nhau. u tin l vn bng tin -> vn d tr sn xut -> vn sn xut -> vn trong thanh ton v quay tr li vn bng tin. Khi thu c tin kt thc mt vng lun chuyn. Vn lu ng lun chuyn cng nhanh chng t vic s dng vn doanh nghip cng c hiu qu v ngc li.S vng lun chuyn vn lu ng th hin trong k vn lu ng quay c bao nhiu vng.
S vng lun chuyn VL = Doanh thu thun/ S d bnh qun v vn lu ng

Trong : S d bnh qun v vn lu ng (S) = (S1/2+S2.+Sn/2) / (n-1) Hoc: S d bnh qun v vn lu ng (S) = (u k + cui k) / 2S1Sn: S d VL u cc thng: Th t cc thng Ch tiu ny cho bit bnh qun trong k VL quay c my vng. S vng lun chuyn VL cng cao th tc lun chuyn VL cng nhanh, s ngy lun chuyn 1 vng cng ngn v ngc li.
S vng lun chuyn VL (N) = S ngy trong k/ S vng lun chuyn vn lu ng

Thng qua s ngy lun chuyn VL c th tnh c s tin tit kim hay lng ph do tc lun chuyn VL thay i. [S tin tit kim (-) hay lng ph (+) do tc lun chuyn vn thay i] = [Doanh thu thun bnh qun 1 ngy k nghin cu] x (N1-N0)N1: S ngy lun chuyn vn lu ng k nghin cu N0: S ngy lun chuyn vn lu ng k gc N1. Hiu sut s dng ti sn Qu trnh kinh doanh suy cho cng l qu trnh tm kim li nhun. t c li nhun ti a trong phm vi v iu kin c th, doanh nghip phI s dng trit cc loi ti sn trong qu trnh kinh doanh tit kim vn. Hiu sut s dng ti sn s cho thy hiu qu s dng ti sn doanh nghip nh th no.
Hiu sut s dng ti sn = Doanh thu thun/ Gi tr ti sn bnh qun

Trong : Gi tr ti sn bnh qun = [Ti sn (u k+cui k)] / 2

Ch tiu ny cho bit: bnh qun 1 ng ti sn tham gia vo qu trnh kinh doanh to ra bao nhiu ng doanh thu thun hay li nhun. Hiu sut s dng ti sn cng ln th hiu qu s dng ti sn cng cao v ngc li. Vn dng vo Vinamilk: Hiu sut s dng ti sn = 1,47 iu ny cho thy, bnh qun 1 ng ti sn tham gia vo qu trnh kinh doanh to ra c 1,47 ng doanh thu thun.

3.6 T s gi tr th trng EPS Thu nhp bnh qun trn mt c phn = Tng thu nhp trong k Tng s c phn

P/E T s P/E c tnh bng cch ly gi th trng bnh qun ca c phiu do doanh nghip pht hnh trong mt k nht nh chia cho thu nhp bnh qun trn mt c phn m doanh nghip phi tr cho nh u t trong k . Cng thc c th nh sau: T s P/E = V: Thu nhp bnh qun trn mt c phn = Nn cng c th tnh t s P/E theo cch sau: Tng gi tr th trng cc c phiu Tng thu nhp trong k T s P/E thp th c ngha l li nhun trn mt c phn ca cng ty cng cao T s P/E = hoc gi tr trng ca c phiu thp. Tnh ton t s P/E thng trn c s s liu ca cng ty trong vng mt nm. Tuy nhin, do li nhun ca cng ty chu tc ng ca nhiu yu t, nn c th ln cao, xung thp bt thng, nn h s P/E cng c th thay i bt thng gia cc nm. V Tng thu nhp trong k Tng s c phn Gi th trng mt c phiu Thu nhp bnh qun trn mt c phn

vy, cc nh u t thng khng ch da vo duy nht P/E trong mt nm khi ra quyt nh u t m cn xem xt c P/E trong nhiu nm trc, hay so snh P/E ca cng ty ny vi cng ty khc trong cng ngnh hay trong cng nn kinh t. T s gi trn gi tr s sch (P/B) T s P/B Gi c phiu = Tng gi tr ti sn i vi cc nh u t, P/B l cng c gip h c th tm kim c cc c phiu c gi thp m phn ln th trng b qua. Nu mt doanh nghip ang bn c phn vi mc gi thp hn gi tr ghi s ca n (tc l c t l P/B nh hn 1), khi c hai trng hp s xy ra: hoc l th trng ang ngh rng gi tr ti sn ca cng ty b thi phng qu mc hoc l thu nhp trn ti sn ca cng ty l qu thp. Nu nh iu u tin xy ra, cc nh u t nn trnh xa cc c phiu ny bi v gi tr ti sn ca cng ty s nhanh chng c th trng iu chnh v ng gi tr tht. Cn nu iu th hai ng th c kh nng l lnh o mi ca cng ty hoc cc iu kin kinh doanh mi s em li nhng trin vng kinh doanh cho cng ty, to dng thu nhp dng v tng li nhun cho cc c ng. Ngc li, nu mt cng ty c gi th trng ca c phiu cao hn gi tr ghi s th y thng l du hiu cho thy cng ty lm n kh tt, thu nhp trn ti sn cao. Ch s P/B ch thc s c ch khi bn xem xt cc doanh nghip c mc tp trung vn cao hoc cc cng ty ti chnh bi gi tr ti sn ca cc cng ty ny tng i ln. V cng tc k ton phi tun th theo nhng tiu chun ngt ngho, gi tr ghi s ca ti sn hon ton khng tnh ti cc ti sn v hnh nh thng hiu, nhn hiu, uy tn, bng sng ch v cc ti sn tr tu khc do cng ty to ra. Gi tr ghi s khng c ngha nhiu lm vi cc cng ty dch v v h gi tr ti sn hu hnh ca h khng ln.

Cc nhn t tc ng n t s: Bn cnh cc hot ng ni b tc ng n nhng t s ca mt cng ty, chng ta phi nhn thc c cc tc ng ca nhng s kin kinh t, cc nhn t ngnh, chnh sch iu hnh v phng php k ton. V d: Hng tn kho ang nh gi theo phng php LIFO v gi c ang tng ln, t s thanh ton hin hnh khng ng. Din gii cc t s: Cc t s phi c din gii cn thn bi v cc nhn t tc ng n t s c th tng quan vi cc nhn t tc ng n mu s.

V d: cng ty c th ci thin t s chi ph hot ng so vi doanh thu thng qua vic gim cc chi ph nghin cu v pht trin. Nhng iu ny s e da n doanh thu v th phn trong di hn. Minh ha phn tch t s: Mt vi t s c ng dng tng qut trong phn tch ti chnh, trong khi cc t s khc l n nht. Ba phm vi quan trng ca phn tch ti chnh. Phn tch tn dng Kh nng thanh ton (n ngn hn) Cu trc vn v kh nng tr n (n di hn) T sut u t (nh gi thu nhp ti chnh i vi cc nh u t) Hiu qu hot ng (nh gi li nhun t hot ng kinh doanh) Hiu sut s dng ti sn (nh gi hiu qu v cng s dng ti sn) T s gi trn thu nhp (P/E) ca Vinamilk l 10,34 ln, y l mt mc gi kh hp dn so vi v th v tim nng ca cng ty. Theo quan st trc y th t s P/E ca cng ty lun mc cao hn con s trn rt nhiu.

Phn tch kh nng sinh li

nh gi c lng gi tr ni ti ca cng ty

4. PHN TCH DUPONT

M hnh Dupont l k thut c th c s dng phn tch kh nng sinh li ca mt cng ty bng cc cng c qun l hiu qu truyn thng. M hnh Dupont tch hp nhiu yu t ca bo co thu nhp vi bn cn i k ton. Ngun gc m hnh Dupont: M hnh phn tch ti chnh Dupont c pht minh bi F.Donaldson Brown, mt k s in ngi gia nhp b phn ti chnh ca cng ty ha hc khng l ny. Mt vi nm sau , Dupont mua li 23% c phiu ca tp on General Motors . V giao cho Brown ti cu trc tnh hnh ti chnh ln xn ca nh sn xut xe hi ny. y c l l ln ci t trn qui m ln u tin M.Theo Alfred Sloan, nguyn ch tch ca GM, phn ln thnh cng ca GM v sau ny c s ng gp khng nh t h thng hoch nh v kim sot ca Brown. Nhng thnh cng ni tip a m hnh Dupont tr nn ph bin trong cc tp on ln ti M. N vn cn c s dng cc k rng ri trong vic phn tch bo co ti chnh n nhng nm 1970. ng dng m hnh Dupont: M hnh c th c s dng bi b phn thu mua v b phn bn hng kho st hoc gii thch kt qu ca ROA.

So snh vi nhng hng khc cng ngnh kinh doanh Phn tch nhng thay i thng xuyn theo thi gian Cung cp nhng kin thc cn bn nhm tc ng n kt qu kinh doanh ca cng ty Cho thy s tc ng ca vic chuyn nghip ha chc nng mua hng. Thu nhp s liu kinh doanh (t b phn ti chnh) Tnh ton (s dng bng tnh) a ra kt lun Nu kt lun xem xt khng chn thc , kim tra s liu v tnh ton li Tnh n gin. y l mt cng c rt tt cung cp cho mi ngi kin thc cn bn gip tc ng tch cc n kt qu kinh doanh ca cng ty C th d dng kt ni vi cc chnh sch i ng i vi nhn vin C th c s dng thuyt phc cp qun l thc hin mt vi bc ci t nhm chuyn nghip ha chc nng thu mua v bn hng. i khi iu cn lm trc tin l nn nhn vo thc trng ca cng ty. Thay v tm cch thn tnh cng ty khc nhm tng thm doanh thu v hng li th nh quy m, b p kh nng sinh li yu km . Da vo s liu k ton c bn nhng c th khng ng tin cy Khng bao gm chi ph vn Mc tin cy ca m hnh ph thuc hon ton vo gi thuyt v s liu u vo. S liu k ton ng tin cy.

Cc bc trong phng php Dupont:

Th mnh ca m hnh Dupont:

Hn ch ca m hnh phn tch Dupont: -

iu kin p dng phng php Dupont: -

M hnh Dupont: Cng thc DuPont thng c biu din di hai dng bao gm dng c bn v dng m rng. Ty vo mc ch phn tch m nh phn tch s s dng dng thc ph hp cho mnh. Tuy nhin c hai dng ny u bt ngun t vic khai trin ch tiu ROE ( t l li nhun trn vn ch s hu) mt ch tiu quan trng bc nht trong phn tch hiu qu hot ng ca doanh nghip. Dng c bn:
ROE = LNrong DT TongTS * * DT TongTS VCSH

ROE = li nhun rng bin x Vng quay ti sn x n by ti chnh

ROE ROE

Li nhun rng/ Li nhun rng/ Doanh thu Doanh thu

Doanh thu/ Doanh thu/ Tng Ti sn Tng Ti sn

Tng Ti sn/ Tng Ti sn/ Vn ch s hu Vn ch s hu

Li nhun rng Li nhun rng

Doanh thu Doanh thu

Tng ti sn Tng ti sn TS Ngn hn TS Ngn hn TS lu ng TS lu ng Tin & tng ng tin Tin & tng ng tin Phi thu Phi thu Tn kho Tn kho TSL khc TSL khc TS ngn hn khc TS ngn hn khc TS di hn TS di hn

Ngun vn Ngun vn Ndi hn di hn N VCSH VCSH

DT thun DT thun Doanh thu Doanh thu Hng bn b tr li Hng bn b tr li

TS Ngn hn TS Ngn hn TS lu ng TS lu ng Tin tng ng tin Tin && tng ng tin Phi thu Phi thu Tn kho Tn kho TSL khc TSL khc

N di hn N di hn

TS ngn hn khc TS ngn hn khc

Tng chi ph Tng chi ph GVHB GVHB CP Bn hng CP Bn hng CP Qun l CP Qun l CP HTC CP HTC CP khc CP khc

TS di hn TS di hn Ti sn c nh & u t Ti sn c nh & u t di hn di hn Ti sn di hn khc Ti sn di hn khc

VCSH VCSH

Nh vy qua khai trin ch tiu ROE chng ta c th thy ch tiu ny c cu thnh bi ba yu t chnh l li nhun rng bin, vng quay ti sn v n by ti chnh c ngha l tng hiu qu sn xut kinh doanh (tc l gia tng ROE) doanh nghip c 3 s la chn c bn l tng mt trong ba yu t trn. Th nht doanh nghip c th gia tng kh nng cnh tranh nhm nng cao doanh thu v ng thi tit gim chi ph nhm gia tng li nhun rng bin. Th hai doanh nghip c th nng cao hiu qu kinh doanh bng cch s dng tt hn cc ti sn sn c ca mnh nhm nng cao vng quay ti sn. Hay ni mt cch d hiu hn l doanh nghip cn to ra nhiu doanh thu hn t nhng ti sn sn c. Mt v d n gin v kh th v c th minh chng cho iu ny l gi s bn c mt ca hng mt ph nh ban sng bn bn n sng, bui tra bn bn cm bnh dn cho dn vn phng v bui ti bn bn c ph. Nh vy vi cng mt ti sn l ca hng bn gia tng c doanh thu nh bit bn nhng th cn thit vo thi gian thch hp. Th ba doanh nghip c th nng cao hiu qu kinh doanh bng cch nng cao n by ti chnh hay ni cch khc l vay n thm vn u t. Nu mc li nhun trn tng ti san cua doanh nghip cao hn mc li sut cho vay th vic vay tin u t ca doanh nghip l hiu qu.

Khi p dng cng thc DuPont vo phn tch cc nh phn tch nn tin hnh so snh ch tiu ROE ca doanh nghip qua cc nm. Sau phn tch xem s tng trng hoc tt gim ca ch s nay qua cc nm bt ngun t nguyn nhn no trong ba nguyn nhn k trn t a ra nhn nh v d on xu hng ca ROE trong cc nm sau. V d nh phn tch nhn thy ch tiu ROE tng vt qua cc nm xut pht t vic Doanh nghip s dng n by ti chnh ngy cng tng th nh phn tch cn t hi xem liu xu hng ny c tip tc c hay khng? Li sut trong cc nm ti c cho php Doanh nghip tip tc s dng chin lc ny khng? Kh nng ti chnh ca Doanh nghip c cn m bo an ton khng? Nu s gia tng ROE n t vic gia tng bin li nhun hoc vng quay tng ti sn th y l mt du hiu tch cc tuy nhin cc nh phn tch cn phn tch su hn. Liu s tit gim chi ph ca doanh nghip c th tip tc din ra khng v n bt ngun t u? Doanh thu c tip tc tng khng vi c cu sn phm ca Cng ty nh hin nay v s tng mc no? Dng m rng: L dng khai trin thm t dng thc c bn bng cch tip tc khai trin ch tiu li nhun rng bin.
RO = E LN tu hoat dong SXKD LN truoc thue * * D T LN tu hoat dong SXKD Loi nhuan rong D T Tong TS * * * DT Tong TS VCSH

Thue 1 Loi nhuan truoc thue

= Li nhun hot ng bin x nh hng t cc khon li nhun khc x nh hng ca thu x Vng quay ti sn x n by ti chnh Dng thc m rng ca cng thc DuPont cng phn tch tng t nh dng thc c bn song nh phn tch phi nhn su hn vo c cu ca bin li nhun rng nh nhn vo nh hng t cc khon li nhun khc ngoi khon li nhun n t hot ng kinh doanh chnh ca doanh nghip v nh hng ca thu. Nhn vo ch tiu ny cc nh phn tch s nh gi c mc tng bin li nhun ca doanh nghip n t u. Nu n ch yu n t cc khon li nhun khc nh thanh l ti sn hay n t vic doanh nghip c min gim thu tm thi th cc nh phn tch cn lu nh gi li hiu qu hot ng tht s ca doanh nghip