n tp v t ly- t ghp A.

Mc tiu cn t: - Cng c kin thc v t ly T ghp: nh ngha, cc loi, c ch to t, ngha ca t ly t hc sinh bit phn tch gi tr ca t ly trong th ca, tc phm vn hc. B. Chun b ca gio vin- hc sinh: GV: Son bi. HS: n tp. C. Tin trnh, t chc cc hot ng dy hc 1. T chc: 2. Kim tra: 3. Bi mi: A. H thng ho kin thc c bn: Yu cu HS nhc li I. T ghp: kin thc c bn. 1. Cc loi - Ghp chnh ph: B ni, b ngoi - Ghp ng lp: n ung, i ng 2. Ngha ca t ghp - T ghp chnh ph: Phn ngha - Hp hn ting gc. - T ghp ng lp: Hp ngha Khi qut hn. II. T ly: 1. Cc loi: - Ly ton b. - Ly b phn + Khng c ting gc + C ting gc 2. Ngha ca t ly: - Ly ton b: Gim nh, nhn mnh, lin tc. - Ly b phn: C sc thi ring so vi ting gc. B. Bi tp: 1. Bi 1: Hy xp cc t ghp sau y vo bng phn loi: Hc hnh, nh ca, xoi tng, nhn lng, chim su, lm n, t ct, xe p, vi ve, nh khch, nh ngh. a. T ghp chnh ph: Xoi tng, nhn lng, chim su, xe p, nh khch, nh ngh. in thm cc ting b. T ghp ng lp: Hc hnh, nh ca, ng trc hoc ng lm n, t ct, vi ve. sau to t ghp 2. Bi 2: CP v t ghp ng Ting T ghp chnh ph T ghp lp. ng lp - GV lm mu 1 VD. a. o o len, o cc, o o qun. 1

- HS lm vo giy nhp v tr li ming

di. Sch v. V ton, v vn, v t nc, nc sinh. ni. Nc lc, nc ngt. Ti ci, ci Ci n, ci duyn. ni. Da hu, da ngang. Dy da. en s en trng. 3. Bi 3: Trong cc t sau t no khng phi l t ghp ng lp A. Qun o. C. Cm nhn. D B. .. . Sn sng 4. Bi 4: Trong cc t sau, t no l t ghp chnh ph? A. Trm bng. C.Hc hnh. D. .Sch v B . Thy gio 5. Bi 5: Dng no di y khng cha t ly ton b: A. ng v s ngh quanh quanh. B. Thn em nh chn la ng ng. C. ng bn ni ng, ng bn t ng mnh mng bt ngt. D. Chiu chiu ra ng ng sau. 6. Bi 6: Dng no di y ch ton t ly b phn: A. Xanh xanh, xinh xinh, m p, lao xao, cao cao. B. Xinh xn, tng bng, ng, h hc, lan man. C. Xanh xanh, tng bng, p , thon thot, om om. D. Bng bng, eo c, i, n n, loanh quanh, xanh xanh. 7. Bi 7: Trong cc dng di y, t no ch ton t ly: A. Mnh mng, bt ngt, pht ph. B. Non nc, pht ph, loanh quanh. C. Bt ngt, ng ng, non nc. D. Pht ph, xanh xanh, n. 8. Bi 8: t 5 cu vi cc t ly (Mi t 1 cu) L nh, nhp nhm, lnh khnh, vang vang, nhn nho. 9. Bi 9: Phn tch ci hay ca vic dng t ly trong on th: 2

b. V c. Nc d. Ci . Da g. au

Ch b lot chot Ci sc xinh xinh Ci chn thon thot Ci u nghnh nghnh - Trong on th mi cu c 1 t ly lm cho mt t ly cao. Nhng t ly ny u lm cho ngha ca t ly gc gim i. iu gp phn din t hnh dng, tnh cch ca Lm kh sinh ng. Lm tng v p 4. Cng c:GV khi qut. 5. HDVN: t cu vi cc t ly: lng lng, lnh lo, nhanh nhu, nhanh nhn.

n tp v vn bn nht dng A. Mc tiu cn t: HS nm chc ni dung ngh thut ca nhng vn bn nht dng hc: V quyn tr em, nh trng, ph n. - HS cm nhn c vai tr ca cc vn bn ny i vi cuc sng. B. Chun b: GV : Son bi HS : n tp. C. Tin trnh ln lp: 1. T chc: 2. Kim tra: 3. Bi mi: I. H thng kin thc: 1. Cc vn bn nht dng hc: Nu cc vn bn - Cng trng m ra ca L Lan nht dng hc - M ti (trch Nhng tm lng cao c ca t tc gi? mn - A Mi Xi) - Cuc chia tay ca nhng con bp b (Khnh Hoi) Ni dung chnh 2. Ni dung chnh: Vn tr em, nh trng, cu cc VB ? ph n. 3. Ni dung tng vn bn: a. Cng trng m ra: L 1 bi k c tch t 3

(?) ND chnh ca VB?

c VB em hiu iu g? ngy khai trng c tm trng ntn?

(?) truyn k v iu g - cm nhn c iu g (?) Rt ra bi hc g Lin h bn thn

bo yu tr. Bi vn ghi li tm trng ca 1 ngi m trong 1 m chun b cho con bc vo ngy khai trng u tin. Khng c ct truyn ch yu l tm trng hi hp, php phng n ch ngy khai trng, ngi m khng ng, phn th lo chun b cho con, phn v ci tui th o trng ang sng dy: nh nhng dng nht k tm tnh, nh nh v su lng, bi vn gip ta hiu thm tm lng yu thng, tnh cm su nng ca ngi m i vi con v vai tr to ln ca nh trng i vi cuc sng mi con ngi. NT : miu t din bin tm trng ca ngi m. b. M ti: l ba vn mang tnh truyn nhng li di dng 1 bc th ca nh vn E.A Mi Xi. Ni dung chnh l tm trng v suy ngh ca ngi b qua bc th gi cho con ngi b phm li. Qua bc th, ngi c thm cng lao v tnh cm ca ngi m c ngha ntn i vi con ci. Tnh yu thng , knh trng cha m l tnh cm thing ling hn c. Tht ng xu h cho k no v nhc nh cho k no ch p ln tnh yu thng . c. Cuc chia tay ca nhng con bp b: Vit v vn quyn tr em qua cu truyn ngi c thy tnh cm anh em trong sng, thn thit. S gn b mu tht v tm lng nhn hu v tha ca nhng em b chng may ri vo cnh hnh phc gia nh tan v. Cuc chia tay au n v y cm ng ca 2 em b trong truyn khin ngi c thm tha rng: t m gia nh v cng qu gi v quan trng. Mi ngi hy c gng bo v v gi gn, khng nn v bt k l do g lm tn hi n nhng tnh cm t nhin v trong sng y. II. Bi tp: 1. bi 1: vo m trc ngy khai trng ngi m khng ng c v sao? A. V m nhiu nm vt v cho con. B. V m lo lng cho bui n trng ca con. C.V m qu vui sng bi con mnh sp tr thnh 1 hc sinh lp 1. *D. V m hi hp, cm ng, tin tng nh 4

ngy khai trng ca mnh ngh v ngy mai ca con. 2. Ngi m mong mun iu g cho con mnh? A. Mong con vui sng v c dng hc tp n trng. B. Mong con c mi th u mi khoe vi bn b. C. Mong con n trng ng gi. *D. Mong sao n tng v ngy u tin i hc khc su mi mi trong lng con, ri mi khi nh li con li ro rc nhng cm xc bng khung xao xuyn. 3. V sao ngi b vit th cho con? A. V mun ng vin con c gng hc tp. B. V mun tr truyn tm tnh v tng lai ca con. * C. cnh co con v hnh ng thiu l vi m trc mt c gio. D. Nhm ph bnh nghim khc s li hc ca con. 4. M ca En Ri C l ngi ntn? A. Sn sng b ht 1 nm hnh phc trnh cho con 1 gi au n B. C th i n xin nui con. C. C th hy sinh tnh mng cu con. *D. C tt c nhng phm cht trn. Bi 5. iu g En Ri C khin cho b khng hi lng nht? A. En ri C hc km, khng th tr thnh 1hc sinh gii B. En Ri C chi bi vi ngi bn xu v thch lu lng. *C. En Ri C c hnh vi hn lo th hin s bi bc vi m. D. En Ri C b c gio qu trch v phm nhiu khuyt im. Bi 6: Dng no ghi y cc nhn vt trong truyn cuc chia tay ca nhng con bp b? A. Thnh , Thu, m, b, bp b. B. Thnh ,Thu , m , b, c Tm. C, Thnh , Thu, m, b, c Tm, V s, con nh. D. Thnh , Thu, c Tm, m , b. 5

Bi 7: V sao Thu li gin d khi Thnh chia tay bp b ? A. V Thu mun ly c 2 con bp b. B. V Thu mun nhng c cho Thnh. C. V Thu khng mun 2 con bp b phi xa nhau. D. V Thu thy con mnh chia khng u. Bi 8: Trong truyn ngn : Cuc chia tay ca nhng con bp b c bao nhiu cuc chia tay? V sao tn truyn l Cuc trong thc t bp b khng h chia tay. + Truyn c nhiu cuc chia tay: b m Thnh v Thu chia tay, Thnh chia tay Thu v m, Thu chia tay cc bn v thy c gio, Thu chia tay bp b. Tn truyn l Cuc trong khi thc t bp b khng h chia tay nhau y l dng ca tc gi. Bp b l vt v tri v gic nhng chng vn cn sum hp, cn gn gi bn nhau l no nhng em nh ngy th li phi chia tay nhng ngi lm cha m phi c trch nhim gi gn t m gia nh ca mnh. Bi 9 : c on vn sau v tr li cu hi Va nghe thy th chim chip ku/ sgk. a. Hai anh em ngi u trong vn? A. Bn lung hoa thc dc. B. Ch gc cy hng xim. C. Cnh gc nhn ang chu qu. D. Bn gc xoan c l chim su chim chip ku. b. V sao 2 anh em Thnh Thu u khc? A. V m qu trch do hc hnh chnh mng. B. V 2 anh em ci nhau t truyn chia chi. *C . V 2 anh em sp phi chia tay nhau do gia nh tan v. c/ Trong on trch c my ln tc gi dng bin php so snh? *A. 1 ln C. 3 ln B. 2 ln D. 4 ln d/ C bao nhiu t ly trong on trch? A. 4 t *C. 8 t B. 6 t D. 9 t

******************************************************************* n tp: Nhng vn chung v vn bn A. Mc tiu cn t: - Cng c , m rng kin thc v nhng vn chung v vn bn hc trong chng trnh lp 7. C th : Lin kt trong vn bn , b cc mch lc trong vn bn v qu trnh to lp vn bn. - Hc sinh vn dng trong khi to lp vn bn. B. Ln lp: 1. S s: 2. Kim tra: 3. Bi mi: A. H thng kin thc c bn: I. Lin kt trong vn bn: 1. Lin kt trong vn bn l 1 trong nhng tnh cht quan trng ca vn bn. Khng vn bn no li khng c tnh lin kt. Chnh nh lin kt m cc cu trong vn bn mi c mi quan h cht ch tr nn c ngha v d hiu, vic giao tip mi t mc ch. Lin kt l mt biu hin mang tnh b mt, l s th hin mang tnh vt cht ca s thng nht v hon chnh vn bn. 2. Mun cho vn bn c tnh lin kt ngi ni (vit) phi lm cho ni dung cc cu, cc on thng nht v gn b cht ch vi nhau bng nhng phng tin ngn ng thch hp. II. B cc trong vn bn: 1. B cc l s b tr , xp t cc phn , cc on thnh 1 trnh t, 1 h thng rnh mch v hp l. 2. B cc ca vn bn thng c 3 phn: M bi, Thn bi, Kt bi. 3. Ni dung cc phn, cc on trong vn bn phi thng nht cht ch vi nhau ng thi gia chng phi c s phn bit rch ri. Trnh t xp t cc phn, cc on phi gip cho ngi vit d dng t c mc ch giao tip t ra. III. Mch lc trong vn bn: Cng vi lin kt mch lc to thnh c trng quan trng nht ca vn bn. Mch lc l s nht qun, cht ch, lin tcca 1 t tng c th hin 7

trong sut qu trnh trin khai vn bn. Mch lc c coi l s th hin b su, th hin b bn trog mang tinh thn ca s thng nht v hon chnh ca vn bn. Tnh mch lc thng dc th hin ra trong cc mi quan h thi gian, khng gian, nhn qu, tng phn, tng tin, nhng b, di chiu. Trong khi trnh by vn bn s vi phm cc mi quan h thng ph v tnh mch lch ca vn bn. IV. Qu trnh to lp vn bn: 1. Cc bc: a. nh hng ni(vit). b. Tm v sp xp thnh b cc. c. Din t cc trong b cc thnh cu, on , vn bn. d. Kim tra li vn bn to ra. 2. Yu cu: ng chnh t, ng php, t ng chnh xc v st b cc, m bo mch lc v tnh lin kt, li vn trong sng. B. Luyn tp: 1. Bi 1: kin no di yl ng: * A. Mi vn bn cn c trnh by theo b cc 3 phn: M bi, Thn bi, Kt bi. B. Vn bn ct yu nht l phn m bi, thn bi, khng c kt bi. C. M bi l tm tt thn bi, kt bi l nhc li m bi, do vn bn ch cn c thn bi l . 2. Bi 2: Mch lc trong vn bn khng c tnh cht no trong cc tnh cht di y? *A. Tng trng cho phn quan trng nht ca vn bn, c th hin bng nhng kin ln trong phn thn bi. B. Thng sut lin tc, khng t on. C. Tun t i qua cc phn, cc on trong vn bn. D. Tri chy thnh dng, thnh mch. 3. Bi 3: u l iu khng bt buc i vi 1 dn bi. A. Dn bi c 3 phn: M bi,Thn bi , Kt bi. B. Cc phn c mi lin quan cht ch vi nhau. *C. Phi vit dn bi thnh cu trn vn, ng ng php. 4. Bi 4: Trong nhng yu t sau , yu t no 8

khng cn c khi nh hng to lp vn bn: *A. Thi gian (vn bn ni v vit vo lc no). B. i tng (vit cho ai). C. Ni dung (vit ci g). D. Mc ch (vit lm g) 5. Bi 5: K li ni dung cu truyn c ghi trong bi th c tnh cht t s (m nay Bc khng ng). - HS lm bi. - HS trnh by GV c bi mu.

Vn bn biu cm A. Mc tiu cn t: - HS nm c khi nin vn biu cm, cc th loi thuc vn biu cm, tnh cm trong vn biu cm, cch biu hin - c im ca vn biu cm, cc bc lm bi vn biu cm. B. Cc bc ln lp: 1. T chc: 2. Kim tra: 3. Bi mi: - Yu cu HS A. H thng kin thc c bn: nhc li nh 1. nh ngha: l vn vit ra nhm biu t ngha tnh cm, cm xc ca con ngi i vi th gii xung quanh v khi gi ng cm vi ni ngi c. Ly v d v vn 2. Vn biu cm (vn tr tnh) bao gm cc th biu cm loi th tr tnh,ca dao, tu bt. V d: Bi th: Bnh tri nc, Qua o ngang, Sau pht chia ly, Cn sn ca,. 3. Tnh cm trong vn biu cm: Tnh cm p thm nhun t tng nhn vn. 4. Cch biu hin: - Trc tip - Gin tip 5. c im vn biu cm: Cho bit c - Mi bi vn biu t tnh cm. im ca vn - biu t tnh cm ngi vit c th chn biu cm nhng hon cnh c ngha n d, tng trng gi gm tnh cm, t tng hoc biu t bng cch th l trc tip nhng ni nim cm xc . - Vn biu cm thng c b cc 3 phn. 9

- Tnh cm phi r rng trong sng, chn thc. 6. vn biu cm v cch lm bi vn biu cm: - vn biu cm bao gi cng nu ra i tng biu cm v nh hng tnh cm cho bi vn. - Cc bc lm bi vn biu cm: Tm hiu ...-> sa li - Mun tm cho vn biu cm phi hnh dung c th i tng biu cm trong mi trng hp. - Tm li vn thch hp gi cm. B. Bi tp: 1. Nhn s vic b mt ch thn yu ca mnh thn ng th Trn ng Khoa vit bi th Sao khng v vng i trong c on th nh sau: Hm nay tao bng thy Ci cng rng th ny V khng thy bng my Nm ch tao trc ca Khng nghe ting my sa Nh nhng bui tra no Khng thy my n tao Ci ui vng ngoy tt Ci mi en kht kht My khng bt tay tao Tay tao bun lm sao! Sao khng v h ch Nghe bom thng M n My b chy i u? Tao ch my lu Cm phn my ca Sao khng v h ch Tao ch my lm Vng i l vng i! a.y l on th vit theo phng thc biu t cch no: A. Thuyt minh C. Miu t B. T s D. Biu cm b. Trong cu th tc gi s dng bin php tu t NT no chnh? Tc dng ca bin phap tu t ? c. Nu y l vn biu cm hy ch ra cu th no biu cm trc tip, cu th no biu cm gin tip. Nu tnh cm ca ngi vit qua on th. 10

HD: a. D. Biu cm. b. Nhn ho (tao, my) vic s dung ngh thut nhn ho khin con ch vng gn gi nh c hn ngi thn thit vi nh th nh ngi bn tri k. - Thy c tnh yu loi vt ca tr th. - Nhen nhm lng cm gin k th tn c v gy au thng cho dn lnh tn hi c loi vt. c. y l 1 VB biu cm: - Biu cm trc tip : Sao khng v h ch Tao ch my lu ch i lo lng st rut + Sao khng v h ch Tao nh my lm Sao khng v vng i tha thit nh thng thc s khc ch nh khc v 1 ngi bn thn bt hnh. Cn li cc cu khc u biu cm gin tip Tnh cm yu thng gn gi ch vng, tic thng , au xt ch vng nhen nhm trong lng s cm gin k th tn c hu dit s sng. 2. Bi 2: bi : Pht biu cm ngh v cc loi qu qu hng. * Tm hiu : - Th loi vn biu cm - Phng tin biu cm: cc loi qu qu hng. * Dn : - M bi: Qu ngon nhit i rt nhiu nhng ch yu nht qu th v qu v sa. - Thn bi: + Qu th gi ngy th u v truyn c tch + Qu th gi nh c Tm du dng m em vn nhn thy trong lng xm. + Qu th gi nh k nim ma thu b i ch mua qu th + Qu th gi nh b knh yu. - Kt bi: Em rt yu loi qu qu hng. 3. Bi tp 3: Cho bi vn sau y: Ma ng b say sa ngm nhn ngn la chy trong bp l, ngn la mm mi vui ti. Ngn la khi th mu vng rc r lc th li xanh lt. Ngn la lim mi lm nc trong ni si, cm trong ni chn, tht trong ni nh trn i ny ngn la tht c ch. 11

Ma ng lnh lm nhng b ngi lng m th lun cm thy m p. Mt hi m m i (nh nhng), du dng. C l trong ngi m c 1 ngn la. Ngn la si m cho em b. Ma ng lnh lm. Mi vt xung quanh u lnh c ci cc, co tha, ci dao u lnh c. Nhng i tay b, i m hnmgf ca b vn m p. Bi trong b c 1 ngn la tr th ma ng m thch hn ln m b. Ngn la trong b si m cho m. Tht th v bit bao khi mi con ngi l 1 ngn la thing ling soi sng v si m cuc i ny. a. Bi vn trn vit theo phn tch biu t no A. Thuyt minh C. Miu t B. T s D. Biu cm b. khi ngun cho mch cm xc tun tro ngi vit : A. Hi tng k nim qu kh. B. tng tng nhng tnh hung gi cm. C. Va quan st va suy ngm. D. Va lin h ti tng lai, ha hn, c m. E. C B v C c. Ngi vit vn dng kho lo ngh thut i lp lm ni bt ni dung. Hy ch ra cp hnh nh i lp y. d. Phn tch s mch lc ca bi vn trn , t tiu cho on vn. HD: a.D b. E c. Hnh nh i lp ma ng )( ngn la m d. Bi vn rt mch lc. 1: Gii thiu ma ng lc ngi ngn la. Ngn la nu chn cm v thc n. Ngn la tht c ch (ngha chnh). 2: Vn trong cnh ma ng, b ngi trong lng m rt m . Trong lng m c 1 ngn la si m ( ngn la ngha chuyn) 3: Cnh ma ng ngn la si m cho m (ngha chuyn) 4: Kt lun v s th v ca ngn la

12

n tp vn biu cm A. Mc tiu cn t: - HS nm c khi nin vn biu cm, cc th loi thuc vn biu cm, tnh cm trong vn biu cm, cch biu hin - c im ca vn biu cm, cc bc lm bi vn biu cm. B. Cc bc ln lp: 1. T chc: 2. Kim tra: 3. Bi mi: Bi tp 1: Cho vn sau: Em thng gp ( trong nh, trn ng I hc, nh trng hoc ngay trong sch bo.) nhng bc tranh v chn dung con ngi. Hy miu t 1 bc tranh nh th, c gng nhng ai cha c xem, cng c th hnh dung ra ngi trong tranh v nhn ra v p ca tranh. a. Theo em, y l vn miu t chn dung con ngi hay vn biu cm? Cho bit cn c khng nh. b. B. Sau khi tm hiu , em nh la chn bc tranh no trong s cc bc tranh em nhn thy v cm nhn v tranh su sc nht. c. C. Hy nu dn ca bi. Gi : a. y l vn biu cm, nhng s dng phng tin miu t chn dung con ngi trong tranh biu cm. Ch cm t Nhn ra v p ca tranh. Con ngi khi ngm tranh v nhn ra v p ca tranh: khng n thun ch c kh nng thm nhp ngh thut hi ho m bao gi v p ca tranh cng gn b vi cm xc, k nim, n tng, lin tng. y l cn c khng nh loi vn bn cn to lp ca bi. Vn biu cm c yu t miu t v t s. b. Trc khi lp dn bi ca bi, em hy chn tranh c chn dung con ngi m em thch. C th chn cc bc tranh sau: - Bc tranh Bc H knh yu ang trao khn, qung khn cho 1 bn HS ( treo trc nh hi ng). - Bc tranh do 1 ho s v 1 c gi ging b ngoi em (bc tranh p treo hng bn tranh). - Bc tranh v 1 ph n rt p ging m em c. Dn : (Chn bc tranh v b c ging b ngoi 13

em). 1. M bi: - Trn ng i hc, em hay i qua 1 ca hng bn tranh cnh. - Mt ln I qua thy ca hng by 1 bc tranh do ho s ti hoa no v Mt b c hin t, ti ci ging b ngoi em. 2. Thn bi: - Miu t bc tranh v b c : ca ngi nt v ti hoa ca ho s, khin b c trong tranh sng ng nh ngi ngoi i ( np nhn, vt i mi, mi tc bc trng, bi tc, mt hin t, v mt phc huca b c ho s v tht kho lo t nhin). - Lin tng ti b ngoi yu qu nh k nim m i cng tc xa, b nui em sut tui u th( nh i tay m p ca b b m em cn b, v v em lc ng, lc khc cm gic b nh m hin). - Gi m v gn - b i H ni vi cu nh b c 1 cm gic gn nh v l hay b nh v hnh gi ra cho chu. 3. Kt bi: Sau 1 tun ngh hc v b m, ngy i hc qua ca hng tranh : khng thy bc tranh v b c ging b ngoi u na o khc gi b GV gi : GV c bi mu ( 2) - HS lp dn Bi tp 2: bi Mt bn lp dn bi cho vn: loi cy em yu nh - Trnh by sau: - GV sa a. M bi: Nu tn cy cau v l do em thch b. Thn bi: - Cy cau l cy c gi tr kinh t - Cc c im gi cm ca cy cau. - Cy cau trong cuc sng con ngi. - Cy cau trong cuc sng ca em. c. Kt bi: Tnh cm ca em i vi cy cau. Theo em mc no trong thn bi khng hp ? Hay sa li dn bi cho hp l. Gi : - Mc : Cy cau l cy c gi tr kinh t c lng vo cy cau trong cuc sng con ngi. Nu mc ring nh vy khng hp l. - Sa li: B mc cy cau l cy c gi tr kinh t. Bi tp 3: Chn 1 loi cy em yu thch v lp dn bi cho vn . 14

Dn : ( Loi cy em yu : cy na) a. M bi: Gii thiu cy na, l do em thch b. Thn bi: Cy na - Cc c im gi cm ca cy na - L xanh ti, l gi ng vng - Hoa 5 cnh thanh mnh nh ngi sao - Mu xanh khim nhng ln vo trong l - Hng thm du dng bay to khp vn - Qu xanh nht nhiu mt u nhau, 1 ngy na m mt h nhn tri xanh. Na chn thm ngo ngt cho mo ku ru rt. - Cy ung a, vy cho + Loi cy na c gi tr i sng con ngi: - em li hng v ring cho cuc sng, hon tt s y ngon ngt ca mm c trung thu. - Th qu biu ngon b - To bng rm mt cho khng gian khu vn nh - Loi cy trong cuc sng ca em: em li tri thm qu ngt i lng khi i hc v em li v mi o mi Thnh ngi bn tm tnh. - Gi k nim khu vn nh gi chim chc c. Kt bi : Tnh cm ca em i vi cy na : yu qu, gn b, bit n, chm sc

n tp v ca dao , dn ca A. Mc tiu cn t: - Gip HS nm chc nh ngha v ca dao, ni dung, ngh thut c sc v ca dao, tnh a dng ca ca dao.Bit phn tch tm hiu 1 bi ca dao 1 cch c bi bn. - Gio dc lng t ho v nng lc sng to ngh thut ca cha ng. Bi dng nhng v p o c v tm hn truyn thng tt p cho HS. - Rn k nng h thng ho, khi qut ho nhng kin thc v ca dao. B. Chun b ca GV HS: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh t chc cc hot ng dy hc: 1. T chc: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 15

3. Bi mi: A. H thng kin thc c bn: I. nh ngha: (?) Nhc li - Ca dao dn ca l nhng khi nim tng ng, nh ngha ch cc th loi tr tnh dn gian, kt hp vi li v ca dao nhc, din t ni tm ca con ngi. - Dn ca : l nhng sng tc kt hp li v nhc - Ca dao: l li th ca dn ca. Cn gm c nhng li th dn gian mang phong cch ngh thut chung vi li th dn ca. II. Ni dung ch yu ca ca dao, dn ca. 1. Ca dao l ting ht yu thng tnh ngha ca ngNhc li ch i lao ng. (Tnh ngha su nng vi xm lng, chnh qu hng t nc, v chng con cila i) ca ca dao? a. Tnh cm gia nh: ca dao l ting ni bit n , t ho cng c ca t tin, ng b v ting ni v ci ngun, lng bit n su sc i vi cha m. Tnh cm VD: - Cha: Cn cha gt nh son gia nh Mt mai cha mt gt con nh bn c th hin M : Ngi bun nh m ta xa trong ca dao Ming nhai cm bng, li la c xng ntn? - Tnh anh em rut tht: c 1 s bi Anh em nh th chn tay ca dao Rch lnh m bc d hay n - Tnh h hng thn thit: Sy cha c ch, sy m b d - Tnh v chng thu chung: Chng ta o rch ta thng Chng ngi o gm sng hng mc ngi. - Tnh la i trong sng: b. Tnh bn , tnh ngi: tnh cm gn b vi cng vic lm n v nhng vt thn thit. - Tnh bn, tnh ngi cao qu , thn tnh qu trng, tnh lng ngha xm gn b lu i. c. Tnh yu qu hng t nc: Yu cnh p thin nhin, truyn thng LS, di tch. 2. Ca dao l ting ht than thn, ting ht phn khng. - Li than thn ca ngi lao ng lm lng vt v m vn b bc lt thm t 3. Nhng bi ca dao ci ct: - L v kh tn cng GC thng tr - Vch trn bn thy bi thy cng - ph thi h tt xu: Li bing 16

- Gii tr ci cho vui. III. Ngh thut ca ca dao: + Th th lc bt: S ting - Nhp th: nhp chn 2 ting 1 nhp - Lut bng chc: BBTTBB BBTTBBTT + Cch ph din tnh: bng hnh nh so snh. - Th ph: Ph c ngha l ph by m t mun ni v vic no, ngi no th ni ngay vo vic y, ngi y. - Th t: V, so snh: mun ni g khng ni thng ra, mn 1 SV ngoi lm t ng ngi nghe ngm ngh m hiu ly ci ng trong . + Cch miu t bng 1 vi chi tit gi cm c sc nht ca i tng miu t. IV. Cch tm hiu v phn tch 1 bi ca dao: Nm chc 3 thao tc a. Tm hiu ch th ca li ca: Tr li cu hi: Bi ca dao l li ca ai hoc mn li ca ai? b. Tm hiu phn tch hon cnh c th ca s ny sinh li ca, tr li cu hi: li ca ct ln trong hon cnh no? c. Tm hiu v phn tch ni dung, ngha v cch biu t ca li ca, tr li cu hi: Bi ca ni g? gi g? biu t bng cch no? B. Bi tp: 1. Tm cc bin php ngh thut c s dng trong 4 bi ca dao v tnh cm gia nh v ch ra ci hay ca vic s dng . Gi : Cc bin php c s dng trong 4 bi ca dao: - Php so snh: so snh ngang bng, lm r i tng vn l lnh vc tru tng nh nhng i chng va c th va khng c th; ni, nc , bin ng, mi nh, tay chn trong c th. Tt c lm ni bt s v tn, khng o m c ca tnh cm, cng n cha m, ng b, ng thi s gn b gn gi, n ca anh em. - Php ip ng: Dng cc t c lp li, nhm va nhn mnh i tng, va to nhp iu cho cu th. - S dng cc cu trc quen thuc ca ca dao: Chiu chiu ra ng, ng ln 17

- T ng gin d, thun vit, cc vt so snh gn gi. 2. Bi 2: Phn tch v p ca hnh nh c gi trong bic dao: ng bn ni ng.v nu cm nhn ca em v hnh nh . Gi : C gi trong bi ca dao l 1 thn n kho mnh tr trung, c khng v mnh nh cc loi cy qu nh cc, mai,.(nh Truyn Kiu ca Nguyn Du: nt bun nh cc, iu gy nh mai) m v mnh vi cy la, la ang tr ng ng, 1 cy th qu mnh mai. C khm th qu xm xo. Hnh nh ca c gi l chn la ng ng y sc sng, ti tt. Hnh nh y ni bt trn cnh ng mnh mng bt ngt. y cng l thnh qu lao ng ca c. c bit l cnh ng li nng hng ban mai, li c gi sm mt ri, nn hnh nh c gi cng p. Hnh nh gi cho ngi c v v p ca ngi lao ng, v p ca thnh qu lao ng. Qua ta t ho thm yu qu hng mnh. 3. V sao ngi nng dn dng hnh nh con c din t cuc i mnh. A. C hin lnh, chu kh kim n B. C gn b vi ng rung, khng phi l chim c. * C. C c nhiu c im ging cuc i, phm cht ca ngi nng dn D. C lm li kim n rt ng qu, ng thng. 4. Hy ni ct A (s vt c ni n) vi ct B ( ngha n d ca mi s vt) cho ph hp vi bi ca dao than thn T2 a. Con tm b. Con kin c. Con hc d. Con cuc 1, Thn phn b nh, vt v cc nhc trong cuc sng lao ng 2, Cuc i phiu bt trong nhng c gng v vng 3, Nhng ni kh au oan tri ca nhng con ngi thp c 4, Nhng thn phn sut i b vt mn sc lc b 1, a 4, c 2, d 3 5. Hnh nh con c trong bi ca dao than thn th nht th hin iu g v thn phn ngi nng dn. A. Nh nb, b ht hi *B. Cuc sng y trc tr, kh nhc, cay dng 18

C. B dn y n bc ng cng D. Gp nhiu oan tri. 6. Phn tch bi ca dao: Ngi bun nh m ta xa Ming nhai cm bng, li la c xng.

n tp v th ca trung i (C in) (Th ch Hn) A. Mc tiu cn t: Gip hc sinh: cng c , khc su kin thc v th ca trung i Nm chc v th loi, phng thc biu t, ni dung, ngh thut ca tng tc phm Rn k nng cm nhn th ca B. Chun b ca GV HS: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh t chc cc hot ng dy hc: 1. T chc: 2. Kim tra: 3. Bi mi: A. H thng kin thc c bn: I. Cc tc phm hc: Hy k tn cc 1. Sng ni nc non (L Thng Kit) TNTT tc phm th 2. Ph gi v kinh (Trn Quang Khi) NNTT ca trong giai 3. Bui chiu ng ph Thin trng trng ra on trung i? (Trn Nhn Tng) TNTT Tn tc gi? Th 4. Bi ca Cn Sn (Nguyn Tri) Lc bt th? 5. Sau pht chia ly (on Th im dch) Song tht lc bt 6. Bnh tri nc (H Xun Hng) TNTT 7. Qua o ngang (B huyn Thanh Quan) TNBC 8. Bn n chi nh TNBC 9. Xa ngm thc ni L (L Bch) TNTT 10. m thuyn Phong kiu (Trng K) TNTT 11. Cm ngh trong m thanh tnh (L Bch) NNTT 12. Ngu nhin vit nhn bui mi v qu (H Tri CHng) TNTT Yu cu thuc lng cc bi th Nm ni dung, ngh thut ca tng bi. 19

B. Bi tp: Phn I: BT trc nghim khch quan: Bi 1: Bi Sng ni nc nam thng c gi l g? - bn tuyn ngn c lp u tin Bi 2: Bi Sng ni nc nam c lm theo th th no? A. Tht ngn bt c B. Ng ngn C. Tht ngn t tuyt D. Song tht lc bt. Bi 3: Ni dung no th hin tnh cht tuyn ngn c lp ca bi th. A.Khng nh bin gii lnh th v ch quyn bt kh xm phm B. Khng nh bin gii lnh th v cnh co k th C. Nu cao vai tr Vua Nam v cnh co k th *D. Tuyn b lnh th ca nc Nam c quy nh trong sch tri 4. Dng no th hin r nht im ging nhau ca 2 vn bnng ni nc Nam v Ph gi v kinh *A. Th 4 cu, vit bng ch Hn, th hin ch quyn lnh th v quan tm bo v ch quyn B. L bi th c ging iu anh thp, thin v biu C. L bn tuyn ngn c lp , khng nh ch quyn lnh th v quan tm bo v ch quyn 5. Cnh tng trong bi th Bui chiu ng ph Thin Trng trnga l cnh tng ntn? A. Cnh vng qu nhn nhp, si ni, bng bng sc sng B. Cnh vng ni non vng lng, u hiu, gi bun thng *C. Cnh vng qu thanh bnh, th mng, p nh tranh D. Cnh vng qu vng lng, hiu ht , thiu sc sng Phn II : T lun 1. Cn Sn c gi t bng nhng chi tit no? Hy pht biu cm nhn ca em v cnh sc Cn Sn. - Cnh sc Cn Sn c gi t qua cc chi tit v : sui, , ghnh thng, rng trc. Sui chy 20

nghe nh ting n. c ru m nh chiu, li c thng, trc l nhng cy p c nhiu bng mt, c phm cht thanh cao, cng ci ca ngi qun t. Cnh Cn Sn ng l cnh rng sui, ung vi ao c lm truyn ca cc n s mun ho mnh vui th vi thin nhin. - Cnh Cn Sn l cnh nn th, rt ph hp vi tm hn Nguyn Tri vn phng khong, thanh cao. 2. Phn tch ci hay ca php ip ng trong on trch Sau pht chia ly: - Trong bn dch th, ip ng c s dng vi tn s cao: chng , thip, hm dng, tiu dng, ngn du, cng trng. Cc ip ng ch mu xanh: my bic, ni xanh, xanh xanh, xanh ngt. ip ng c lp li th hin 2 nhn vt u c nhng mong mun ging nhau: H khng mun chia ly, h lun lun hng vo nhau. Chng v thip khi th ng u cu khi th ng gia cu , khi th i xng trong mt cu, lng chng thip nhng khng bao gi chng thip ng gn nhau cng l th hin s cch bit chia ly. Mu xanh c lp i lp li nhng khng phi l mu xanh hy vng, m ch l s nht nho, xa cch. T xanh xanh xanh ngt, mu xanh cng m th hnh bng ca h trong nhau cng m mt. 3. Phn tch bi th Bnh tri nc:

21

22

Son: 14/12/2009 Ging: tp ting vit A. Mc tiu: - H thng ho kin thc ting vit t u nm gip HS cng c khc su kin thc hc. - Rn k nng nhn bit v vn dng cho HS. B. Chun b: ca GV HS: GV : Son bi ,HS : n tp C. Tin trnh dy hc: 1. T chc: 7A: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 3. Bi mi: A. H thng kin thc c bn: 1. i t: Th no l i - i t dng ch ngi, SV, Hot ng, tnh t? cm, c ni n trong 1 ng cnh nht nh ca li Vai tr ng php? ni - Vai tr, NP: Ch ng, v ng, ph ng - Cc loi i t: - i t tr: tao, t - i t hi: ai, g? 2. T Hn Vit: - n v cu to t Hn Vit l yu t Hn Vit - Yu t Hn Vit khng dng c lp m dng cu to t ghp - C yu t Hn Vit ng m nhng khc ngha xa + T ghp Hn Vit : - ng lp - Chnh ph + Trt t ca cc yu t: - Yu t chnh ng trc, yu t ph ng sau - Yu t ph ng trc, yu t chnh ng sau Th no l quan - S dng t Hn Vit to sc thi biu cm h t? (trang trng, tn knh, tao nh, sc thi c). - Khng nn lm dng t Hn Vit 23

3. Quan h t, cha li v quan h t: - QHT dng biu th cc ngha quan h s hu, so snh, nhn quGia cc b phn ca cu hay gia cu vi cu trong on vn. - S dng QHT : c trng hp bt buc c trng hp dng hay khng dng cng c. - C 1 s QHT dng thnh cp - Cu li v QHT: - Thiu QHT - Dng QHT khng thch hp v ngha - Tha QHT - Dng QHT khng c tc dng lin kt. 4. T ng ngha: - C ngha ging nhau - 2 loi t ng ngha HT v KHT - S dng t ng ngha cn nhc 5. T tri ngha: - C ngha tri ngc nhau - 1 t nhiu ngha c th c nhiu cp t tri ngha khc nhau - S dng t tri ngha trong th i. 6. T ng m: - Pht m ging nhau ngha khc xa - Ch ng cnh B. Luyn tp: A. Bi tp trc nghim: - GV c cc bi tp trc nghim sch bi tp t ng - HS tr li Cu 1: Dng no di y ch gm t ghp HV ng lp: *A.Sn h, xm phm, giang san, sn thu B. Thin th, thch m, giang san, ti phm C. Quc k, th mn, i quc, hoa m, phi cng. Cu 2: Dng no di y ch gm nhng t HV c yu t chnh ng trc yu t ph ng sau: A. Phng ho, bo mt, thi nhn, hu i. *B.Phng gian, i quc, th mn, chin thng C.Thi ca, hi ph, tm linh, khn i D. Hu t, cng quc, thin th, ti phm Cu 3: Dng no ch gm nhng trng hp 24

HS t GV sa

bt buc dng QHT : *A. Lng tin ca nhn dn, lm vic nh, thn i vi bn b B. Lng tin ca nhn dn, khun mt ca c gi, gii v ton C. Ci t bng g, n trng bng t, sch trn bn D. Tay ca n bn, lm vic c quan, u ca ng y to Cu 4: Chn QHT thch hp in vo ch trng sau A. Em yu nhng hng cy xanh ti v chng lm cho con ng ti trng ca chng em rp bng mt B. Ch y bo tin vui cho cha m mng Cu 5: Dng no di y tp hp thanh nhm t ng ngha hon ton: A. Cht, ngho, hy sinh; n, xi, hc, chn; heo, ln B. Qu, tri; cha, ba; m, m; hoa, bng; heo, ln C. Qu, tri; cha, ba; nh th, thi nhn; n, hc; heo, ln D. Qu, tri; m, m; nh th, thi s; cht, hy sinh; heo, ln Cu 6. Tm t tri ngha trong cc cu ca dao v tc ng sau: m thng nm cha nm sng Ngy thng mi cha ci ti Mau sao th nng, vng sao th ma Nui ln n cm nm, nui tm n cm ng Ai lm cho b kia y Cho ai kia cn cho gy c con? m xi th m cho y m vi th thnh nh thy mt thing 7. Tm t tri ngha vi t ngoan, t 2 cu vi cp t tri ngha. 8. t cu vi mi cp t ng m sau: Thu (ma thu) thu (thu tin) Cao (tnh t)- Cao (danh t) C (tnh t)- C (danh t) Kho (tnh t)- kho (danh t) 9. Tm nhng cp t tri ngha biu th khi nim tng phn v: Thi gian: sm mun, lu chng 25

Khng gian: xa gn, nam bc, mau tha Kch thc: cao thp, ln b Dung lng: nhiu t Hin tng XH: giu ngho, sang hn 10. Tm t ng ngha vi t sau: t nc, to ln, tr em, gi gn, ni sng, sng sng, mi mi T quc, v i, nhi ng, bo v, giang sn, hnh phc 4. Cng c: ND bi 5. Hng dn v nh: n tp th tr tnh trung i

Son8/1/2010 Ging: n tp v th tr tnh trung i A. Mc tiu: - Tip tc n tp cng c kin thc cho HS v ND, NT trong th tr tnh trung i . - Rn k nng cm nhn v tc phm vn hc. 26

B. Chun b: ca GV HS: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh dy hc: 1. T chc: 7A: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 3. Bi mi: A. H thng kin thc c bn: I. Nhng ch ni bt trong th (?) Ch yu nc - tr tnh trung i: c th hin cc kha 1. Ch yu nc: cnh no, c th bi + Nim t ho dn tc: no - Nim t ho v ch quyn ca dn tc - tr t lc, t cng ca nhn dn ta bi sng ni nc Nam - Nim t ho ca 1 dn tc thng trn vi nhng chin thng ho hng (Ph gi v kinh) cao con ngi , + Kht vng xy dng t nc thi bnh, cao cuc sng trn tc thnh vng. (bnh vc ngi ph + tnh yu qu hng t nc tha thit, n) ngi ca v p qu hng (Ngu nhin vit nhn bui) 2. Ch nhn o: a. Ngi ca v p ca con ngi (Bnh tri nc). v p v th cht ln phm cht bn trong. b. Nim cm thng vi nhng bt hnh ca con ngi (Sau pht chia ly). Ph phn th lc phong kin ch p ln con ngi II. Nhng th th chnh: a. Nhng th th m phng th ca Trung Quc (th ng lut) 1. Tht ngn t tuyt: 4 cu, 7 ch Hip vn ch cui cu: 1,2,4 2. Ng ngn t tuyt: 4 cu, 5 ch cc ch cui cu 2,4 hip vn vi nhau 3. Tht ngn bt c: 8 cu, 7 ch i 3-4, 5-6 Gieo vn cui cu: 1,2,4,6 v 8 b. Mt s th th c truyn: 1. Th lc bt: Mi cp cu c cu 6-8, 27

gieo vn c th cui cu hoc trong cu, trong cp cu ch th 6 ca cu lc v vi ch th 6 ca cu bt, ch th 8 ca cu bt vn vi ch th 6 ca cu lc cp sau. C th ni vn di bao nhiu cng c. Th lc bt l th th c vn lut gin d nhp iu tit tu m i du dng c kh nng th hin cm xc tr tnh v t s. 2. Song tht lc bt: Gm 2 cu 7 ch (Song tht) 2 cu 6- 8 ch (lc bt) 4 cu to thnh 1 kh th S lng kh th khng hn nh Th th song tht lc bt c nhc tnh phong ph hn so vi lc bt B. Bi tp: I. Phn trc nghim: 1. Ni dung chnh ca bi ca Cn Sn l g? A. K ra nhng cnh p ca Cn Sn v l do tc gi v . B. S giao ho gia con ngi thanh cao vi thin nhin ti p. C. Cnh Cn Sn tht p nhng ngi Cn Sn th bun. 2. Nhng t ng: chng cn, thip hy, cng trng, cng chng thy th hin tnh cm ntn gia 2 ngi? A. Ch c ngi v nh thng cn ngi chng cng ci khng my may thng nh. B. Ch c ngi chng bun nh, cn ngi v c gng ng vin chng ra i. C. C 2 u lnh lng dng dng trc cuc chia ly. D. C 2 cng v cng thng nh , quyn luyn v au kh v phi chia ly. II. Phn t lun: 1. bi 1: Nu cm nhn ca em sau khi c on trch Sau pht chia ly. ND: Ni su chia ly ca ngi chinh ph trong nhng ngy u Gi : - Em cm thy i v chng trong cnh chia ly nh th no? 28

- Ngi i vt v nguy him ra sao? - Ngi v tuy khng ma nng nhng cuc sng ntn? - S lu luyn trng ngng sau pht chia ly ra sao - Khong cch xa vi vi ngn cch h ntn - Suy ngh ca em v chin tranh phong kin chia la i v chng tr 2. Bi 2: Phn tch bi th Bnh tri nc. - H Xun Hng con 1 nh nho Ngh An. B sng nhiu nm Thng Long, c hc , c ti lm th. Cuc ring ca b c nhiu bi kch. B l 1 trong nhng nh th ln ca dn tc. Th HXH sc so, tro phng th sc nhn, tr tnh th t ti xt au, c gi tr nhn o su sc. B c ca ngi l B cha th nm. - Bi th c sng tc theo th th tht ngn t tuyt - L bi th a ngha: + Ngha en: Tc gi t thc ci bnh tri nc, lm bng bt np, nhn bng ng phn, dng bnh trn, sc bnh trng, c luc trong ni nc si. N s miu t rt xc thcvi tt c lng mn yu, ho bn sc nn vn ho Vit Nam. + Ngha bng: mang hm ngha c o: Hnh nh ngi ph n vi v p hnh th, s phn v v p tinh thn hin ln r nt Cu 1: Gi t cht bnh ngon lnh, tinh khit, chic bnh dn d bnh d ng yu hm n s duyn dng, trinh trng, v p xinh xn ca ngi ph n Vit Nam. Thn em: nhn ho chic bnh tri- cch ni m mu sc dn gian, ngi ca c tnh khim nhng kn o duyn dng ca ngi con gi lng qu. Cu 2,3: bnh ngon hay khng ph thuc vao ngi lm nhn bnh Hnh phc hay bt hnh ph thuc vo ngi cha, ngi chng v l gio phong kin, vo 29

s phn ngi ph n trong x hi phong kin. Cu 4: khngnh v p vnh cu ca ngi ph n VN: tm lng son l lng kin trinh, tinh thn hy sinh cho chng con, s thu chung son st, l tm lng hiu tho bao dung. Qua hnh tng bnh tri v ngi ph n. HXH ca ngi v p ton din ca ngi ph n, Cm thng cho thn phn chm ni bp bnh, b l thuc vo XH ca ngi ph n xa, t co ph phn XHPK. 3. Bi 3: So snh s ging nhau v khc nhau ca cm t ta vi ta trong bi th Qua o ngang v Bn n chi nh. - Cm t Ta vi ta: Qua o ngang +L i t ngi th nht, nghing v s t. y ch B Huyn Thanh Quan i din vi chnh mnh gia cnh tri non nc hoang s vng v ca o ngang. + Ba ch ta vi ta l ting th di, ting than cc tni bun c n ca khch ly hng khi 1 mnh ng trn nh o ngang trong khonh khc hong hn. - Cm t: Ta vi ta trong bi Bn n chi nh. Ta vi ta va l s t va l s nhiu, ta l tc gi v bn ca mnh. Ta gm 2 ngi c bc vi ti. Hai ngi tuy 2 m 1 th hin s gn b, ho nhp ca tc gi vi bn mnh. Ba ch ta vi ta th hin 1 tnh bn m , thm thit , cao p ca cc nh nho ngy xa. Khc vi s c n 1 mnh 1 bng ca B Huyn Thanh Quan khi o ngang. 4. Bi 4: Hy ch ra tnh qu hng tha thit ca tc gi H Tri Chng qua bi Ngu nhin vit nhn bui mi v qu. - C thc gi gn ging qu. Ring ging qu khng thay i l 1 biu hin thit tha gn b vi qu hng: dng sa ngt ngo, ting ru, tnh thng ca m hin, cng n ca cha m thm vo tm hn a con. 30

Hn na th k lm quan ti kinh o Trng An, ng trn nh cao danh vng, sng trong cnh vng son th m tnh c hng vn vi y trong tri tim, ging qu vn m nh xa. l s k diu ca tm lng n hu, dng trn trng ngi ca. Th nhng ngi m mi tnh qu tha thit y khi v qu gp ton tr con, chng khng bit ng l ai, chng coi ng nh khch n chi, cu hi hn nhin ngy th ca nhi ng li bao man mc, bng khung trong lng ly khch Tnh yu qu hng ca H Tri Cng mi thm thit bit bao, tnh cm p, chn thnh son st, thu chung thm m trn tng vn th. 4. Cng c: nhng vn ni bt v th tr tnh trung i 5. Hng dn v nh: n tp thnh ng ******************************************************************** Son: 9/1/2010 Ging: Thnh ng A. Mc tiu: - Cng c h thng ho kin thc v thnh ng cho hc sinh. - HS phn bit c thnh ng TV v thnh ng Hn vit . - Hiu ngha cc thnh ng - cung cp t liu cc thnh ng cho hc sinh. B. Chun b: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh dy hc: 1. T chc: 7A: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 3. Bi mi: A. Kin thc c bn: I. Khi nim: Thnh ng l g? - Thnh ng l cm t c cu to c nhbiu th 1 ngha hon chnh. - Ngha ca thnh ng c th bt ngun trc tip t ngha en ca cc t to nnn nhng thng thng qua 1 s php chuyn Vai tr ca thnh ngha nh n d, so snh 31

ng trong cu?

II. S dng thnh ng: - Thnh ng c th lm ch ng, v ng trong cu hay lm ph ng trong cm danh t, cm ng t. - Thnh ng ngn gn, hm xc c tnh hnh tng, tnh biu cm cao. 1. Thnh ng mang tnh hnh tng (din t 1 thng qua miu t bng nhng hnh nh c th hoc thng qua php so snh, n d, ni qu) VD: Miu t: Tay b tay bng u ci c C bay thng cnh So snh: Nt nh tng Hi nh chut ch Ni nh cui n d: Rut ngoi da Lng lang d th Ni qu: Lnh nh t Bm gan tm rut Hon d: Ba chn bn cng Mt c hai trng 2. Thnh ng c tnh c nh nhng tnh c nh ch l tng i. a. Thnh ng c th c nhng bin i nht nh: VD: + ng ni ny trng ni n ng ni ny trng ni khc ng ni n trng ni kia + Chu chu xe Chu chu ng voi Chu chu u voi b. Khi vn dng thnh ng c th thm bt: Sng cn mn Sng c th cn, c th mn. Nhng d c bin i th cc thnh t thay th vn phitng ng v tnh cht phn thay i khng nhiu hn phn c nh. - Cc m hnh ng php v ng ngha vn phi gi nguyn. 3. C 1 s thnh ng c cu to bng t ng Hn vit: l nhng thnh ng c cu to bng cc yu t Hn vit theo quy 32

tc kt hp ca ting Hn. 4. Mun hiu ngha thnh ng Hn vit chng ta phi tm hiu ngha ca cc yu t Hn vit v ngha ca cc t to nn thnh ng Hn vit. Vd: ch k hi nhn: ch: li, c li k: t mnh hi: lm tn tht nhn: ngi ch bit lm li cho mnh, lm hi ngi Gii ngha cc thnh khc. ng sau + t cu - C nhiu thnh ng Hn vitmang ngha hm xc. Hiu c ngha hm xc mi l hiu c ngha chn chnh ca thnh ng . Gii ngha cc thnh Vd: Khu Pht tm x: Ming ni t bi ng sau ri tm cc thng ngi m trong lng nham him thnh ng tng t: c c. B. Luyn tp: 1. Bi 1: - Dng tc gy: khip va kinh s v cng ni qu - Nht bn trng, nht bn khinh: i x khng cng bng, bn th coi trng bn th Tm xc nh vai coi nh tng phn tr ng php ca - H ming mc quai: Khng dm ni ra nhng thnh ng iu sai tri ca ngi khc bi chnh trong cc cu sau: mnhcng sai tri n d 2. Bi 2: a. Bun ng gp chiu manh: may mn bt ng, tnh c, ngu nhin. Mo m v c rn Chut xa chnh go b. Mt nng hai sng: vt v trong lao ng Bn mt cho t, bn lng cho tri Chn lm tay bn Dm sng di nng c. Vt c chy ra nc: Keo kit Rn snh ra m 3. Bi 3: a. Anh phi l ngi cm cn ny mc v tt c mi vic t ln n nh trong n v (TN lm ph ng cho DT ngi) b. L lnh run nh cy sy, ming cm nh thc (VN). 33

c. Rng vng bin bc l ca ta, do nhn dn ta lm ch (CN). 4. t cu c s dng thnh ng vi vai tr ng php khc nhau: 5. Vit on vn ngn 8 10 cu vi ch hc tp trong c s dng thnh ng. 6. Gii ngha cc thnh ng Hn vit mang tnh cht chm ngn: - Nhp gia tu tc: tun theo phong tc, tp qun, php tc. - Vn n v luyn: thng xuyn n luyn, rn luyn - Thc tc binh cng: lng thc y th qun i mnh. C. T liu v thnh ng: 1. Thnh ng Hn vit: - Thnh ng ni v sc kho: Bch nin giai lo Bn thn bt toi Thp t nht sinh - Thnh ng ni v n ung: Cao lng m v Sn ho hi v Xut khu thnh chng - Thnh ng v hon cnh XH: Sinh c lp nghip An c lc nghip - Thnh ng v tm hn t cch: Quang minh chnh i T nguyn t gic hp tm u ng cam cng kh. 2. Thnh ng Ting vit: Cc thnh ng ng ngha, gn ngha. - Vi ngha tro tr, bi bc: n cho i bt, Qua cu rt vn, c c qun nm - Vi ngha ph cng, v ch, v ngha Nc l khoai, D trng xe ct - Vi ngha ba hoa khoc lc, lng ph v li,.. Trm voi khng c bt nc so, Nim tin qua ca s, em thc i g rng, - Vi ngha c c, bt nhn: Lng lang d th, Ngm mu phun ngi, Cn tu ro mng, 34

4.Cng c: vai tr, tc dng ca thnh ng 5. Hng dn v nh: n tp vit vn biu cm v s vt con ngi

Son: 10/1/2010 Ging: Luyn tp vit vn biu cm v s vt, con ngi A. Mc tiu : Gip HS nm vng c cch vit vn biu cm v s vt, con ngi to lp c VB B. Chun b: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh dy hc: 1. T chc: 7A: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 3. Bi mi: Theo em vit I. Vit vn biu cm v mt ngi thn: c bi vn biu 1. Yu cu: cm v ngi - Kiu bi biu cm v con ngi. thn cn c Bi vit th hin c tnh cm chn thnh nhng yu cu v su sc ca mnh v ngi thn cng g? nh i vi mnh. - B cc hp l r rng. - Dn dt cm xc t nhin, lo gc. 2. Lp : - Chn i tng pht biu cm ngh. - Trc khi lm cn nh li k nim v ngi Ta c th lp thn . theo cch no? - Nn to nhng tnh hung cm xc ny sinh chn thnh d dng. 35

Pht biu cm ngh ca em khi i trn con ng mi ( lp dn cho bi)

- Kt hp tnh cm gin tip v trc tip. * C th lp gin theo cch sau: a. Lin h hin ti vi tng lai b. Hi tng qu kh, suy ng v hin ti c. T hin ti tng tng ra cc tnh hung ha hn, mong c d. Quan st, suy ngm. 3. Dn : a. M bi: GT cm xc chung v ngi thn (c th chn tnh hung no gi nh v ngi thn chng hn nh i xa, hoc bt gp 1 k vt no , k nim li). b. Thn bi: Gi s phn thn bi s lp theo cch b. + Hi tng qu kh: - Nh li hnh nh ngi thn (quan st suy ngm) - K v 1 s k nim (cng vic, mn n m ngi y thch hay 1 vi s vic c bit c lin quan n mnh v ngi thn ) + Suy ngh hin ti: - Hnh nh ngi thn trong tm tr mnh ra sao - Trc tip by t tnh cm ca mnh. c.Kt bi: khng nh tnh cm, cm xc ca mnh vi ngi thn II. Biu cm v mt s vt, hnh nh. 1: Dn bi: a. M bi: Gii thiu v con ng v cm ngh chung khi i trn con ng mi b. Thn bi: + Cm xc v con ng mi trong hin ti (Kt hp gia miu t v biu cm ngi c hnh dung ra ton cnh con ng). - Din t cm xc ca mnh v 1 vi chi tit ca cnh (hnh dng, mt ng, thin nhin xung quanh), cm xc ch o l yu thch, t ho. + Hi tng qu kh: - Gi t c im con ng trong qu kh - Gi nh 1 vi k nim v tui th vi con ng (bi ngi, xc ng) + Tng tng trong tng lai - ngha ca con ng vi dn lng - Cnh vt thay i ra sao, cm xc ca bn 36

thn th no - D on trong tng laica qu hng khi c con ng mi (cm xc phn khi, tin tng) Pht biu cm c. Kt bi: Khng nh cm xc ca mnh ngh ca em v vi con ng, qu hng t nc. ngn la. 2: Dn bi: Lp dn cho a. M bi: Gii thiu s gn b, yu qu, bi gn gi ca ngn la vi con ngi, vi chnh mnh, thy ngn la bao iu th v. b. Thn bi: + Gi t vi c im gi cm ca ngn la (thng qua quan st suy ngm, lin tng) - Mu sc: mun hnh mun v: mu ca bp l, mu xanh la bp ga, mu vng hng ca la nn, la n - Hnh dng: lc ging nh ht cy, khi chng bng ln nh li la, lc ging nh ngn bt vit vo m. - K v 1 s tc dng ca ngn la: lm chn cm canh, thm mi c kho, tht nh, si m di tay, la l rn dng c lao ng bng st thp, thp sng ngi nh ngn la thn thng v gn gi bit bao. + Hi tng qa kh. Nhng m lao ng ngy trc, hon cnh cn ngho kh ngn la gip con ngi chng li ci gi lnh trong rng su vch , m ti. La chng li c th, gip con ngi nng chn thc n, nui sng con ngi tn ti v pht trin ngn la qu gi v cng. + Lin tng, tng tng: Trong m ng mi vt u lnh gi, em ngi trong lng m khng c la bp, m m p vo tc vo u, m hn ngi bn bp la Trong mi con ngi u c1 ngn la rc chy l ngn la yu thng, la nhit tnh, la nim tin hy vng. c. Kt bi: Ngn la m l u khng th thiu trong cuc sng con ngi, cn phi gi gn ngn la bnh yn, m p trong mi nh cng nh gi gn ngn la yu thng chy mi trong mi ngi. 37

4.Cng c: phng php lm vn biu cm v s vt, con ngi 5. Hng dn v nh:n tp ting vit ******************************************************************** Son: 10/1/2010 Ging: n luyn ting vit (ip ng, chi ch, chun mc s dng t) A. Mc tiu: Gip HS nm li kin thc ip ng, chi ch, chun mc s dng t - Rn k nng lm bi tp B. Chun b: GV : Son bi HS : n tp C. Tin trnh dy hc: 1. T chc: 7A: 2. Kim tra: Nu dn ca bi vn biu cm. 3. Bi mi: Th no l ip A. H thng kin thc hc: ng? 1. ip ng: L cch lp li t ng hoc kiu cu trong khi ni, vit lm ni bt gy Cc dng ip cm xc mnh. ng? Cho VD - Cc dng ip ng: - ip ng cch qung - ip ng ni tip - ip ng chuyn tip VD: Anh i anh nh qu nh ng ta trm tay nghn mt ng ta y xng st da ng ng ta mun vn cng nng ng ta mun vn tm lng nim tin Chi ch l g? 2. Chi ch: c my li chi L li dng c sc v m, v ngha ca t ch? to sc thi d dm, hi hc Lm cu vn hp dn v th v - Cc li chi ch: - Dng t ng ng m - Dng li ni tro m - Dng cch ip m - Dng li ni li - Dng t ng tri ngha, gn ngha, ng ngha - Chi ch thng s dng trong cuc sng hng ngy, trong vn th c bit trong th 38

C my cch chum mc s dng t?

Tm ip ng v phn bit n thuc dng no

Phn tch tc dng ca bin php tu t ip ng

Tm ip ng v xc nh dng ip ng, nu tc dng ca

vn tro phng, trong cu i, cu . 3. Chun mc s dng t: a. S dng t ng m, ng chnh t b. S dng t ng ngha c. S dng t ng tnh cht ng php ca t d. S dng t ng sc thi biu cm, hp phong ch e. Khng lm dng t HV, a phng. B. Bi tp: I. Bi tp trc nghim: sch BT trc nghim II. Bi tp t lun: 1. Bi 1: T a. Con vi gc cy a Cy a mun thu chng xa con b. Xanh ni, xanh sng, xanh ng, xanh bin Xanh tri , xanh ca nhng c m (T Hu) c.Ngy ngy em ng em trng, Trng non , non ngt, trng sng, sng di Trng my my ko ngang tri Trng trng trng khuyt, trng ngi ngi xa Gii: a. ip ng: cy a, con - ip vng trn v cp i cho b. ip cch qung c. ip ng: ngy ngy, trng, non, sng, 2. Bi 2 Ngy ngy em ng em trng ngi xa. Gi : Tc gi s dng ip ng rt iu luyn: T trng 6 ln, t em, non, sng, my, trng, ngi 2 ln. Bi ca dao ni v s ch i thng nh, bun, c n ca 1 c gi. C trng t t n tri, ri trng n ngi thng yu, nhng ngi xa vn mt m, vng bng. ip t phi hp hnh nh thin nhin gi ra 1 khng gian: mnh mng, cao, di, m mt, xa vi.Cnh v tnh man mc bun thng. H thng ip t y c b tr bngbin php sng i, lit k tng cp c t tm tnh c n thng nh, i ch bun b ca c gi 1 cch su sc v cm ng. Bi 3. a. Con kin m leo cnh a Leo phi cnh ct, leo ra leo vo 39

ip ng

Xc nh li chi ch trong cc v d sau:

Con kin m leo cnh o Leo phi cnh ct, leo vo leo ra + ip ng: Con kin m leo (2) Leo phi cnh ct (2) Leo ra leo vo Leo no leo ra sng i hon v Cnh (2) Thng cm con kin ang phi loay hoay tm 1 li thot cho cuc sng qun quanh b tc. - Thng cm cho kip ngi thp c b hng, thn phn bt bo thng b b ri hoc dp vi. b. Chng mun t ta thnh tro bi Ta ho vng nhn phm lng tm Chng mun ta bn mnh nhc Ta lm sen thm ngt gia m ip ng: chng mun, ta (cch qung) Tc dng: ma mai than vng ngng cung ca quc M i vi nc ta. Ca ngi tr ngoan cng bt khut, hin ngang v tinh thn lc quan yu i ca dn tc Vit Nam. 4. Bi 4: a. Cc cht nhi m ci, Chu ngi chu khc: chng i l chng. b. Lm ngi phi n phi o, phi cn nng nh, phi d nng su.(t tri ngha) c. C Xun i ch h, mua c v, ch hy cn ng (trng ngha) 5. Bi 5: Ca hng treo bin hiu sau y bn g: y c bn mc tn Gii ngha y t : mc cy tn cn S dng li ni li : cy cn con cy

4.Cng c: ND bi 5. Hng dn v nh: n tp

40