You are on page 1of 17

CC PHNG PHP S CH CA CAO SN XUT CA CAO CHT LNG CAO VIT NAM

Mc lc
Mc lc Danh sch cc biu Danh sch hnh minh ha Li cm n Thu hoch tri Tn tr tri p tri - tch ht Ln men / ca cao thng / cn x ng thng Tc dng ca tr tri Tc dng ca phi / tri ht sau khi tch ht Ngm ht sau khi ln men Tm tt qui trnh ln men Sy ca cao Cc tiu chun cht lng Cu to thit b sy nng lng mt tri v thng ln men Bn v thit b sy ca cao bng nng lng mt tri Bn v cc thng ln men Danh sch cc biu Biu 1: Nhit khi ca cao thng vi khi lng 50kg 2: Nhit khi ca cao trong phng php ng 3: Nhit khi ca cao thng vi khi lng 25kg, 50kg, 100kg v 250kg v ng 25kg ht ca cao t 4: nh hng ca qu trnh tr tri n nhit ca qu trnh ln men ca cao 5: nh hng ca qu trnh tr tri v thi gian ln men n t l ht nu hon ton khi ct ht 6: nh hng ca qu trnh tri / phi ht trong 2 gi trc khi cho vo thng ln men n nhit ca qu trnh ln men 7: nh hng ca qu trnh tri / phi ht trong 2 gi trc khi cho vo thng ln men n kt qu ct ht 8: nh hng ca qu trnh ngm ht trong 2 gi trc khi sy n t l ht nu Danh sch hnh minh ha Hnh minh ha 1: Tr tri ca cao trong lng lm bng tre 2: Tr tri ca cao trn nn nh 3: Tri / phi ht trn v tre an trc khi ln men 4: Ln men trong cc thng / cn x an bng tre / my 5: Ln men trong cc r / cn x bng nha 6: ng ti trng H Nng Lm TP. HCM vi lp l chui c lt pha di 7: ng, y ht ca cao bng l chui 8: y ng ht bng bao ay gi nhit 9: o trn ht bng tay sau 2 ngy ln men 10: Cc thng ln men ca cao ti tnh Bn Tre 11: Lt di y v xung quanh thng bng l chui 12: o trn ht bng tay trong thng ln men 50kg 13: Thng ln men nhiu ngn dng vi khi lng trn 100kg ht ca cao t 14: Cc l thot nc gim m di y thng 15: Li tri nn c loi b khi tch ht v trong qu trnh ln men 16: Ht ca cao t mu nu tt sau khi ln men 17: Ca cao ln men qu xut hin mu nu en v s xm nhim ca mc 18: Ct ht ca cao t trong qu trnh ln men 19: Phi ca cao trn cc tm m tnh c Lc 20: Phng php phi ca cao truyn thng Bn Tre 21: Phng php phi ht truyn thng th hai tnh Bn Tre

Trang
2 2 2 3 3 3 4 4 5 6 7 9 10 11 12 14 16 17 17 18 Trang 5 6 9 9 10 10 11 12 Trang 3 3 4 5 5 6 6 6 6 7 7 8 8 8 13 13 13 13 14 14 14
2

22: Thit b sy ca cao c ngh cho vng ng bng Sng Cu Long ca Vit Nam (vi ht ca cao trn bung sy) 23: Ht ca cao c phi kh bng phng php truyn thng (7 - 8 ngy) so vi ht c lm kh bng thit b sy ca cao bng nng lng mt tri (5 - 6 ngy) 24: S kim tra ct ht xc nh cht lng ht ca cao LI CM N Tc gi xin gi li cm n n C quan Vin tr Pht trin Quc t c (AusAID), B Nng nghip v Pht trin Nng thn Vit Nam chp thun v ti tr cho d n. Xin gi li cm n n cc cng s ti Trng i hc Cn Th, Trng i hc Nng Lm TP. HCM v Vin Khoa hc K thut Nng Lm Nghip Ty Nguyn ng gp thi gian v cng sc cho cc hot ng ca d n.

15 15 16

Cm n s gip ca S Khoa hc v Cng ngh tnh Bn Tre trong thc hin cc cuc kho st nng dn v la chn cc nng h nh gi cc thit b sy ca cao bng nng lng mt tri Cm n s gip ca Tin s Smilja Lambert, cng ty Mars, trong cc hot ng ca d n, bao gm cc tr gip v mt chuyn mn cng nh cc quan h i vi cc c quan nghin cu pha Vit Nam. Xin gi li cm n n t chc Success Alliance trong vic cung cp cc thng tin lin quan n ngnh cng nghip ca cao Vit Nam v s thit lp cc thng ln men v thit b sy ca cao ti cc im trnh din tnh Bn Tre. THU HOCH TRI Sau khi ht c gieo trng, cy ca cao thng mt khong 2 nm bt u cho tri chnh v. Trong qu trnh thu hoch, ch nn hi cc tri ca cao chn bi v ht t tri ca cao cha chn s khng c ln men hon ton. Tri b h tn hoc b nhim mc nn c loi b v khng cho vo ca cao c thu hoch. Tt nht nn thu hoch ca cao thng xuyn trnh tri ca cao b qu chn. Tri qu chn thng b h hng do nhim nm mc, do lm nh hng n ht ca cao m cc ht ny cng khng nn c s dng sau ny. Tri b h hng do nhim nm mc nn c loi b khi cy v em b xa ni trng ca cao hoc c th chn xung t. Lm nh vy s gip ngn nga s ly nhim i vi cc tri ca cao khc. Chut v cc loi gm nhm cng c th s n cc tri chn. Nu tri chn c li qu lu trn cy, ht ca cao s bt u ny mm v y chnh l iu khng mong mun i vi cht lng v hng v ca cao ni chung sau khi ln men v sy. Tri nn c thu hoch mi tun trong giai on thu hoch chnh v v khong hai tun khi khng c qu nhiu tri. Khi tri c ct khi cy, chng nn c ct vi dng c st bn. Lm nh vy s bo m cung phi c ct hon ton m khng lm tn thng m hoa. y chnh l im ra hoa v kt tri cc v sau. m hoa b tn thng c ngha l hoa v tri s khng c hnh thnh li ngay ti im . Nn dng mt dng c ct ring khc loi b cc tri b nhim bnh t cy. TN TR TRI Sau khi thu hoch, tri ca cao nn c tn tr nh hnh minh ho 1 v 2.

Hnh 1: Tr tri ca cao trong lng lm bng tre

Hnh 2: Tr tri ca cao trn nn nh


3

Tri ca cao tt nht nn c tn tr ni thong mt, kh ro v trnh c ma bi v nh vy c th lm gim kh nng xm nhim ca nm mc. Cc tri ca cao b xm nhim mc nn c loi b. Tri ca cao thng thng c tn tr trong khong t 7 n 9 ngy hoc lu hn. Khi tri ca cao sn sng ln men, c th nghe v cm thy c s di chuyn ca ht bn trong khi lc tri. iu cho thy s mt m ca tri cho php qu trnh ln men din ra tt. P TRI - TCH HT Tri nn c p bng vt dng cn ging nh mt thanh g trnh lm tn thng ht. Tt nht nn trnh dng dao ct tri, bi v ht c th b ct t v s lm nh hng n cht lng ca chng sau khi ln men v sy. Tri khng nn c p di tri ma bi v nc ma s lm tri lp cm nhy bao quanh ht v nh vy s nh hng n qu trnh ln men. Ht c mu en hoc c r hoc ht lp s khng c ln men hon ton nn c loi b. Sau khi tch khi tri, ht c th c tri / phi ngoi nng trn nn xi mng hoc tm nha khong 2 gi (Hnh 3). iu cho php s mt m t ca cao v s lm cho qu trnh ln men tt hn.

Hnh 3: Tri / phi ht trn v tre an trc khi ln men LN MEN () CA CAO Qu trnh ln men / ca cao c th c tin hnh bng nhiu phng php. Cc phng php c dng ht bao gm: thng / cn x (Hnh 4 v 5), ng v y bng l chui (Hnh 6, 7 v 8) v thng (Hnh 10, 11 v 12). Trong tt c cc trng hp, pha di y v xung quanh thng / cn x v thng nn c bao ph bng l chui. Tuy nhin, l chui pha di y khng nn qu dy v nn c ct thnh hnh rng lc m bo dch t cm nhy c thot tt. S thot dch t phn cm nhy khng tt s lm cho qu trnh ln men khng c tt. Phn pha trn ca khi ca cao ln men cng nn c y bng lp l chui hoc bao ay. Hn ch s xm nhp qu nhiu ca khng kh vo khi ca cao ln men cng trnh s mt m qu nhanh. Nu m b mt i qu nhiu th ca cao cng s khng ln men hon ton. Mt l do khc ca vic lt xung quanh thng / cn x v thng v y phi trn khi ca cao ln men l vn mt nhit trong qu trnh ln men. iu chnh l nguyn nhn dn n vic khng t c nhit yu cu ca mt qu trnh ln men tt. Bao ay gi nhit tt hn so vi l chui, do bao ay hoc kt hp bao ay v l chui c ngh s dng y khi ca cao trong qu trnh ln men. Cc h nng dn nn trang b nhit k o nhit mi ngy trong qu trnh ln men. Kt qu tt nht t c trong qu trnh ln men khi nhit ti a t n khong 45 - 50oC. Theo qui lut chung, khi qu trnh ln men cng t n gn 50oC th cht lng ht ca cao kh s cng tt hn. Nhit in hnh ca cc phng php ln men khc nhau c th hin biu 5, 6 v 7. i vi tt c cc phng php ln men. ht ca cao nn c o trn cc ngy khc nhau. o trn ht c ngha l ht ca cao c trn bng xng hoc bng tay nhm gip cho khng kh i vo bn trong khi ca cao v gip cho s ln men din ra ng u. Khi khng kh i vo bn trong khi ht ca cao, l kt qu ca qu trnh o trn ht, mc ln men s gia tng v nhit s tng nhanh ch trong vi gi sau . Thng thng, ht ch cn c o trn ngy th hai ca qu trnh ln men. Tuy nhin, nu nhit tng qu chm, c th gia tng s ln o trn, chng hn ngy th ba hoc th t, nh vy s gip cho nhit tng ln.

LN MEN () THNG / CN X

Hnh 4: Ln men trong cc thng / cn x an bng tre / my

Hnh 5: Ln men trong cc r / cn x bng nha

thng cng nh cc phng php khc, phn xung quanh, pha di y v pha trn b mt nn c bao ph bng l chui. iu gip ngn chn ca cao khng b sy kh cng nh c tc dng cch ly gi nhit. Biu 1 th hin nhit o c khi thng vi tri c tn tr sau 7 ngy v tri c tn tr 7 ngy kt hp vi phi ht di nh nng mt tri trong 2 gi.

S bin i nhit trong phng php thng


50 45 Nhit (oC) 40 35 30 25 0 1 2 3 4 5 Ngy ln men (ngy) Khng phi ht Ht c phi 2 gi trc khi ln men

Biu 1: Nhit khi ca cao thng vi khi lng 50kg Trong hai nghim thc hnh 1, nghim thc th nht, ht c cho trc tip vo thng sau khi tch ht t tri. nghim thc th hai, ht c tri / phi trn tm nha trong 2 gi trc khi cho vo thng. Trong c 2 trng hp, tri c tn tr 7 ngy trc khi tch ht. Kt qu nghim thc 2 cho thy s gia tng nhit nhanh hn v do s cho cht lng ht tt hn. nghim thc th nht, nhit ch t n 45,3oC v nh vy c th c coi l khng cao c th to ra c ht ca cao cht lng tt. Vi phng php thng / cn x, khuyn co khng p dng vi khi lng ht nh hn 25kg. Nu h nng dn khng th thu hoch trn 25kg ht ca cao cho mt ln ln men, tri nn c bn cho cc h s ch c lng tri cn thit.

NG y l phng php ln men n gin nht trong cc phng php ln men ca cao, ngi nng dn khng cn trang b cc dng c, thng ln men. y l phng php ln men c thc hin ph bin nht Ty Phi mc d phng php ln men bng cch thng hay thng cng din ra tt. Vit Nam, chng ta ang c gng sn xut ca cao vi cht lng gn ging vi ca cao ca Ty Phi.

Hnh 6: ng ti trng H Nng Lm TP. HCM vi lp l chui c lt pha di

Hnh 7: ng, y ht ca cao bng l chui

Hnh 8: y ng ht bng bao ay gi nhit

Hnh 9: o trn ht bng tay sau 2 ngy (ln men) (ht lp ngoi chuyn sang mu nu)

S bin i nhit trong phng php ng


50 45 Nhit (oC) 40 35 30 25 0 1 2 3 4 5 6 Ngy ln men (ngy) Ti H Nng Lm TP. HCM (100kg) Ti H Cn Th (25kg)

Biu 2: Nhit khi ca cao trong phng php ng Kt qu bin i nhit i vi phng php ng vi hai khi lng ht ca cao khc nhau c th hin biu 2. Th nghim 1 c tin hnh ti Trng H Nng Lm vi khi lng ht ca cao l 100kg. Th nghim 2 c tin hnh ti Trng H Cn Th vi khi lng ht ca cao l 25kg ht t. Trong c hai th nghim, tri c tn tr khong 7 ngy trc khi tch ht. X l ht bng cch tri phi ht trc khi ln men khng thc hin nhng vn c khuyn co thc hin khc phc nhit t c cha cao lm. Kt qu tng hp t ht ca cao sau khi sy kh t cc th nghim ny cho thy ca cao c c cht lng ph hp. Do , phng php ng c khuyn co cho ngi nng dn khi h khng mun hao tn thm chi ph cho vic lp t cc thng ln men. Vi phng php ng, khi lng ht ca cao t ti thiu c ngh l 25kg. Vi khi lng ht t hn s khng t c nhit cao cho qu trnh ln men tt. THNG

Hnh 10: Cc loi thng ln men ca cao ti tnh Bn Tre Hnh 11: Di y v xung quanh thng c lt bng l chui (loi 50kg v 100kg ht ca cao t)

Hnh 12: o trn ht bng tay trong thng ln men 50kg Hnh 13: Thng ln men nhiu ngn dng vi khi lng trn 100kg ht ca cao t

Hnh 14: Cc l thot loi i dch ca cao t cm nhy di y thng y l phng php ln men thng dng nht c dng trn th gii cng nh cc nc Ty Phi. Cc thng ln men c th c dng ln men ca cao vi khi lng t 25kg cho n bt k khi lng no m ngi nng dn c th thu hoch c. Cu trc cc thng ln men c ngh vi cc khi lng ca cao khc nhau c th hin bng 1. Thng ln men c lm t cc thanh g c chiu rng l 15cm v chiu dy l 2,5cm. Nu khng c sn cc thanh g dy, c th s dng cc tm dn lm thng ln men nhng cc tm dn ny phi c bao bc pha ngoi bng mt lp nha polystyren gi nhit. Bn v cc thng ln men c gii thiu phn cui ca quyn ti liu ny. Bng 1: Kch thc cc loi thng ln men vi cc khi lng ht ca cao khc nhau Kch thc thng (kch thc bn trong) Khi lng ht ca cao Di Rng 25kg 33cm 26cm 30cm 50kg 49,5cm 29cm 35cm 100kg 70cm 43,5 39cm 250kg 80cm 80cm 40cm

Cao

Trong qu trnh ln men, nhit nn c o c v ghi nhn i vi tt c cc phng php ln men. Ln men trong thng vi khi lng khong 100kg hoc thp hn c th o trn ht bng tay (Hnh 12). Trong trng hp vi khi
8

lng ht ln hn, v d khong 250kg, nn s dng thng ln men nhiu ngn (Hnh 13). Trong trng hp ny, vic o trn ht c tin hnh bng cch dch chuyn khi ht t phn ny sang phn kia ca thng.
S thay i nhit i vi cc loi thng khc nhau
50 45 Nhit (oC) thng 250kg 40 35 30 25 0 1 2 3 4 5 Ngy ln men (ngy) thng 100kg thng 50kg thng 25kg ng 25kg

Biu 3: Nhit khi ca cao thng vi khi lng 25 kg, 50kg, 100kg, 250kg v ng vi khi lng 25kg ht ca cao t. Biu 3 biu din s bin i nhit trong qu trnh ln men bng phng php thng, bao gm c ng vi khi lng ht l 25kg. Kt qu th hin c c s gia tng nhit thch hp i vi cc loi thng cng nh ca cao c thnh ng. iu ny cho thy s thch hp ca cc loi thng ln men vi cc kch thc khc nhau cng nh phng php ca cao thnh ng i vi phng php ln men ca cao. TC DNG CA TN TR TRI Tn tr tri thun li cho ngi nng dn h c th thu thp lng tri t nhiu ln thu hoch cng nh t nhiu ngun khc nhau tin hnh ln men. Hn na, kt qu th hin biu pha di cho thy qu trnh ln men vi tri ca cao c tn tr cng din ra nhanh hn v t l ht nu cng cao hn so vi tri ca cao ti.

nh hng ca vic tr tri n nhit ln men


50 45 Nhit ( C)
o

40 35 30 25 20 0 1 2 3 4 5 6 Ngy ln men (ngy)

Ca cao ti Ca cao tn tr sau 7 ngy

Biu 4: nh hng ca qu trnh tr tri n nhit ca qu trnh ln men ca cao Trong qu trnh tn tr tri, ht bn trong tri ca cao s b mt m. iu ny cho php khng kh i vo khi ht ca cao nhiu hn khi tin hnh tch ht v ln men. Khng kh nhiu hn l nguyn nhn dn n qu trnh ln men din ra mnh hn cng nh s gia tng nhit nhanh hn so vi qu trnh ln men ht ca cao ti khng qua tn tr. Biu 4 cho thy s gia tng nhit nhanh hn i vi ca cao c tn tr sau 7 ngy. Qu trnh ln men v s gia tng nhit
9

nhanh hn dn n kt qu l ci thin c cht lng ca cao. Do , khuyn co i vi nng dn Vit Nam l nn tn tr tri khong 7 - 9 ngy trc khi tin hnh /ln men.

T l ht nu i vi ht ca cao c ln men t tri ti v tri c tn tr sau 7 ngy


60 50 T l ht nu (%) 40 30 20 10 0 4 5 6 7 8 Thi gian ln men (ngy) Tri ca cao ti Tri c tn tr

Biu 5: nh hng ca qu trnh tr tri v thi gian ln men n t l ht nu hon ton khi ct ht Tri c tn tr cng l nguyn nhn dn n t l ht nu cao hn i vi ht ca cao sau khi sy kh, th hin biu 5. S lng ht nu hon ton cng gia tng theo thi gian ln men. Ht ca cao ti c ln men 8 ngy so vi 6 ngy ln men i vi ca cao c tn tr. Biu 5 cho thy thm ch n 8 ngy ln men th t l ht nu t tri ti (34%) vn thp hn nhiu so vi tri c tn tr (49%) ch sau 6 ngy ln men. Bi v ngi thu mua thng tr gi cao hn i vi ca cao vi mc ht nu cao hn, y l mt l do thm na p dng vic tn tr tri. TC DNG CA QU TRNH TRI / PHI HT SAU KHI TCH HT Sau khi ht c tch khi tri, ht c th c tri trn v tre, nn xi mng hay trn tm cao su (plastic). Qu trnh phi ht lm cho s mt m ca ht ca cao nhiu hn dn n qu trnh ln men din ra mnh hn v s gia tng nhit nhanh hn so vi ca cao ch tn tr.

nh hng ca vic phi ht ca cao n qu trnh ln men


50

45 Nhit (oC)

40 Ht khng phi 35 Ht c phi 2 gi

30

25 0 1 2 3 4 5 6 Thi gian ln men (ngy)

Biu 6: nh hng ca qu trnh tri phi ht trong 2 gi trc khi cho vo thng ln men n nhit ca qu trnh ln men
10

Kt qu th hin biu 6 cho thy qu trnh ln men v s gia tng nhit nhanh hn i vi ht c tri / phi ngoi nng trong 2 gi trc khi cho vo thng ln men. Trong c hai trng hp, tri u c tn tr sau 7 ngy. iu ny cho thy vic p dng k thut tri / phi ht trc khi ln men s cho kt qu l qu trnh ln men din ra nhanh hn so vi tri ch qua tn tr.
nh hng ca qu trnh tri / phi ht trc khi ln men n kt qu ct ht t ht ca cao kh
90 80 T l ht nu (%) 70 60 50 40 30 20 10 4 5 Thi gian ln men (ngy) 6 Ht khng phi Ht phi trong 2 gi

Biu 7: nh hng ca qu trnh tri / phi ht trong 2 gi trc khi cho vo thng ln men n kt qu ct ht Kt qu th hin biu 7 cho thy t l phn trm ht nu cao hn i vi ca cao c phi trc khi ln men. Biu 7 cng cho thy t l ht nu gia tng theo thi gian ln men. Phng php nh gi kt qu ct ht c trnh by chi tit hn phn sau trong ti liu. Cc nh thu mua ca cao thng da trn kt qu ct ht v thng mong mun c c t l ht nu cao hn. nhng vng lnh hn nh tnh c Lc, vic phi ht cng rt hu dng bi v nng lng t nh nng mt tri gip lm gia tng nhit ht ca cao trc khi cho vo thng ln men. Do nhng tc dng c li n qu trnh ln men cng nh kt qu sau cng i vi cht lng ht ca cao kh, phng php tn tr tri trong 7 - 9 ngy v tri / phi ht trong 2 gi trc khi ln men u c khuyn co p dng. NGM HT CA CAO SAU KHI LN MEN Thc t cho thy ht ca cao sau khi ln men c ngm trong nc khong 2 - 4 gi trc khi phi / sy s cho ca cao c cht lng v mi v tt hn. S ci thin cht lng lin quan n vic gia tng t l ht nu, gim axit v tng hng v s-c-la.
T l ht nu t kt qu kim tra ct ht
90 85 80 T l ht nu (%) 75 70 65 60 55 50 45 40 5 6 Thi gian ln m en (ngy) 7 Ht khng ngm Ht ngm 2 gi

Biu 8: nh hng ca qu trnh ngm ht (2 gi) trc khi sy n t l ht nu hon ton


11

TM TT QUI TRNH LN MEN Cc kt qu thc nghim cho thy rng qu trnh ln men u c th thnh cng khi thc hin ln men bng tt c cc phng php nh trong thng, thng hay ng. V t l phn trm ht nu cao hn t c t ht ca cao kh nn phng php tn tr tri trong 7 - 9 ngy c p dng. Ht sau khi tch khi tri nn c phi nng trong 2 gi trc khi ln men c khuyn co. Nhit nn c o c t nht mt ln mi ngy v nu nh nhit tng qu chm, khi ht nn c o trn gip lm tng thm mc ln men. Qu trnh ln men t kt qu tt khi nhit ti a ca khi ca cao t n gn 50oC. Nhit ny thng t c sau 3 n 4 ngy ln men. Mc d nhit ti a mong mun trong qu trnh ln men l 50oC, tuy nhin nhit ca qu trnh ln men trong khong 45 - 50oC c xem l sn xut c ca cao t cht lng. Thi gian ln men khuyn co l 6 ngy bi v t l ht nu gia tng theo thi gian ln men. Ln men nn c tin hnh vi khi lng ht ca cao ti thiu l 25kg ht t. Ln men vi khi lng ht t hn thng thng khng t c nhit thch hp v sn xut ht ca cao cht lng thp. Nu h nng dn c t hn 300 tri ca cao chn th nn bn cho h nng dn c s lng tin hnh ln men s tt hn. Khi tin hnh ln men, s gia tng nhit thng thng nh sau: ngy 0, 25 - 30oC; ngy 1, 35 - 42oC; ngy 2, 42 45oC; ngy 3, 45 - 50oC; ngy 4, 45 - 50oC, ngy 5, 40 - 45oC; ngy 6, 40 - 45oC. Nu khi ca cao ln men khng t c khong nhit nh trn bt k ngy ln men no th nn o trn khi ht lm tng qu trnh ln men v s gia tng nhit . Nu nhit xung thp hn 40oC ngy ln men th 4 hay cc ngy sau th ca cao nn lp tc em i phi / sy ngay bi v ca cao bt u xut hin mi v xu. Khuyn co nn ngm ht ca cao ln men trc khi phi / sy. Khi thc hin o trn ht trong qu trnh ln men nn tch cc ht ca cao b dnh vi nhau bi v nhng ht ny s khng c ln men hon ton. Li tri hay bt k cc vt l khc ln trong ht ca cao nn c loi b trong qu trnh ln men cng nh trong khi thc hin o trn.

Hnh 15: Li tri nn c loi b khi tch ht v trong qu trnh ln men Khi kt thc qu trnh ln men, ht ca cao t c th c ct kim tra mu sc. Ht ca cao ln men hon ton c mu nu pha bn ngoi v (Hnh 16). Ht ln men qu c khuynh hng chuyn sang mu nu en v thng c nhng vng nm mc pht trin (Hnh 17).

Hnh16: Ht ca cao vi mu nu t tt sau khi ln men

Hnh 17: Ca cao ln men qu xut hin mu nu en v s xm nhim ca mc


12

Hnh 18: Ct ht ca cao t trong qu trnh ln men Hnh 18 cho thy mu ca mt vi ht ca cao c ct kim tra trong qu trnh ln men. Ht ca cao ln men hon ton thng thng nc dch bn trong ht s c mu ta / nu c trng khi ct ht v phn pha trong v ht s c mu nu v ht thng vn cn m t. Ht cha ln men hon ton thng c mu ta. Mt s ht c th xut hin mu trng. iu ny l do ging ca cao v khng c ln men hon ton. Tt c cc nhm mu ny s c khuynh hng chuyn sang m / ti hn trong khi sy bi v s ho nu l phn ng ch yu xy ra trong sut qu trnh phi / sy. SY CA CAO Sy l mt khu quan trng trong qu trnh s ch ca cao bi v c nhiu phn ng ho hc c cho l sn sinh ra hng v tt cho ca cao vn cn tip din trong sut qu trnh sy. Tt nht ca cao nn c lm kh trong khong t 5 n 7 ngy. Khong thi gian ny cho php axit c bay hi ra khi ht v sn xut c ht ca cao c axit thp v c hng v tt. Nu qu trnh lm kh ko di hn 7 ngy, s nhim nm mc c th xy ra, iu ny dn n gim cht lng ht v cc nh thu mua s mua vi gi thp. nhiu nc trn th gii, trong c Vit Nam, ma thu hoch chn v ca ca cao thng xut hin vo ma ma v do rt kh phi ht ca cao bng nh nng mt tri. nhng quc gia ny thng s dng l sy chy bng du diesel hay t bng g. Nh vy dn n ht c lm kh qu nhanh nn ca cao s c tnh axit cao v hng v khng tt. Vit Nam, ca cao vng Ty Nguyn c th c lm kh bng cch phi nng nh hnh 19, 20 v 21 hu ht cc khong thi gian trong nm. Bi v thi tit khu vc ny thng kh hn so vi vng ng bng Sng Cu long.

Hnh 19: Phi ca cao trn cc tm m tnh c Lc

Hnh 20: Phng php phi ca cao truyn thng Bn Tre

13

Hnh 21: Phng php phi ht truyn thng th hai tnh Bn Tre vng ng bng Sng Cu Long, thi tit thng m v ma nhiu hn. Phng php phi ht truyn thng nh hnh 20 v 21 th gp phi vn l ht ca cao phi di chuyn ra vo khi tri ma v thi gian ban m. Hn na, vi cch phi trn cc r / x nh hnh 20 th phi thng xuyn di chuyn n nhng ch c nh nng mt tri. Khi vo ma ma nhiu, ca cao khng th c lm kh mt cch hon ton bng cch phi nng v thng b nhim nm mc. iu ny dn n vic lm gim cht lng ca cao v gi bn cng b gim. Cc vn ny c th c khc phc thng qua vic s dng thit b sy ca cao bng nng lng mt tri nh hnh 22. Thit b ny s dng cc khi c sn mu en hp thu nng lng mt tri v cung cp hi nng vo bung sy. Chng cng c mt mi che c th h thp xung khi tri ma v vo ban m nn khng cn phi vn chuyn ht ra vo trong sut qu trnh sy. Do thi gian v cng lao ng cho qu trnh lm kh ht cng c gim xung. Lng ht ca cao t c khuyn co l khng qu 50kg trn 1m2 sn sy. Lng ht ln hn th ca cao c th s b nhim nm mc. Bn v cc thit b sy ny c trnh by phn cui ca quyn ti liu ny.

Hnh 22: Thit b sy ca cao c khuyn co cho vng ng bng Sng Cu Long ca Vit Nam (vi ht ca cao trn bung sy)

14

Hnh 23: Ht ca cao c phi kh bng phng php truyn thng (7 - 8 ngy) so snh vi ht c lm kh bng thit b sy ca cao bng nng lng mt tri (5 - 6 ngy) Hnh 23 cho thy nm mc bt u xut hin trn ht ca cao c lm kh bng phng php truyn thng sau 7 hoc 8 ngy phi. Vi ca cao c lm kh trong 5 hoc 6 ngy bng thit b sy ca cao th thy khng c s xm nhim ca nm mc. i vi tt c cc phng php lm kh, ht ca cao nn c o trn trung bnh khong 2 ln mi ngy tt c cc ht c th c sy kh ng u. Trong khi o trn, cc ht dnh nhau nn c tch ra. Ht chai xm v cc ht b nhim nm mc hoc b cn trng cn ph nn c loi b trong qu trnh lm kh ht. CC TIU CHUN CHT LNG Cht lng ca cao c xc nh thng qua s phi hp ca nhiu nhn t v vic xc nh ny c thit lp bi cc nh thu mua ca cao. Cc nhn t bao gm: mc ln men hon ton, m ca ht kh, khng c mi l v khng b nhim nm mc. Cc tiu chun cht lng c so snh vi cht lng ca cao ca Ghana. Ca cao c phn loi da trn cc khuyt tt t kt qu kim tra ct ht. Kim tra ct ht cho bit s hin din cc khuyt tt ca ht ca cao m n c th l nguyn nhn gy nn mi v xu v n cn cho bit mc ln men ca ca cao. Mc ln men nh hng rt ln n hng v v cht lng ca ca cao. Theo qui trnh kim tra ct ht ca T chc Tiu chun Quc t, xc nh r cht lng hon chnh ca ht ca cao th ht phi c m hoc ct ngay gia v dc theo chiu di ca ht c th th hin ti a b mt ct ca t dip. C hai phn bn ca ht phi c kim tra bng cch quan st. Mi loi khuyt tt ca ht phi c ghi nhn ring r v mi loi khuyt tt phi c th hin bng t l phn trm trn ton b s lng ht c kim tra. Hnh 24 th hin cc loi khuyt tt khc nhau c th thy c khi kim tra ct ht.

15

KIM TRA CT HT

Ht ln men qu (mc nh)

Ht ln men hon ton

Ht ln men hon ton (xm nht)

Ht chai xm v khng ln men

Ht chai xm hi tm

Ht tm

Ht nu tm

Ht hi nu v hi tm

Ht b mc

Ht b mc v b cn trng cn ph

Hnh 24: S kim tra ct ht xc nh cht lng ht ca cao Cc khuyt tt ca ht bao gm: ht b chai xm, ht b cn trng cn ph, ht ln men qu v ht b nhim mc. Da trn cc tiu chun quc t th ht ca cao b nhim nm mc khng c vt qu 3%; ht chai xm khng c vt qu 3% v ht b cn ph do cn trng, ht ny mm hoc ht lp l 3%. Vit Nam, cc nh thu mua thng yu cu ca cao vi t l ht nu khong 80% v thng c thng thm i vi loi ca cao ny. Thc hin phng php ln men ca cao ng cch s t c kt qu vi t l ht nu hon ton nh trn. CU TO THIT B SY NNG LNG MT TRI V THNG LN MEN Thit b sy bng nng lng mt tri nn c lp t trn nn xi mng vi chiu rng l 1,5m; chiu di l 6,5m v chiu cao l 100mm. Chiu di ca nn xi mng nn c xy dng theo hng Bc - Nam bi v hai cnh bn ca thit b s lun nhn c nng lng khi mt tri di chuyn t ng sang Ty. S 1 th hin thit b sy ca cao bng nng lng mt tri vi kch thc bung sy l 2m2, nng sut trn mt ln sy l 100kg ht t. Tm nha polycarbonate dng ly sng c th mua c t cng ty Suntuf, Israel (email: suntuf@suntuf.com.au.; in thoi: (61-7) 324 51301) hoc t cng ty P.T. Impack Pramata Industri, Innxia (email: customerservice@impackpramata.com; in thoi: (6221) 653 11045). Tm lp SolarTuff ca cng ty P.T. Impack Pramata Industri hin ti c ti th trng Vit Nam. Cc hng dn cn lu khi s dng v lp t cho thit b sy ca cao bng nng lng mt tri: 1. Trn tm lp c k hiu THIS WAY UP (mt trn). Tm lp phi c lp t vi mt c k hiu ln phi trn. Khng nn tho b k hiu ny cho n khi tm lp c lp t hon chnh. Nu k hiu ca tm lp b tho mt vi bt k l do no th phi rt cn thn lp t ng mt pha trn.
16

2. Lp t: L gn vt (trn tm lp) phi c khoan trc vi kch thc l l 10mm. Cc l ny cho php c th co gin. Chng s c khoan li trc khi gn cc c vt xung tm lp. 3. Lm sch: Cc tm lp phi lun c gi sch s c c kh nng sy ti a. Cc lm lp nn c lm sch nh k bng vi mm. Tt nht nu c thc hin khi tri ma. Khng c dng cht ty ra hay bt k cc vt th rp v chng c th lm try xt b mt tm lp.

S 1: Thit b sy ca cao bng nng lng mt tri vi kch thc bung sy l 2m2

S 2: Cu to thng ln men 25kg, 50kg v 100kg ht t


17

You might also like