4.

y mnh hot ng tn dng phc v pht trin kinh t t nc T thng 9/1989, cng vi vic xy dng n i mi cn bn t chc v h thng ngn hng, 2 nhm nghin cu i mi ngn hng do Ch tch Hi ng B trng thnh lp cng Ngn hng Nh nc Vit Nam xy dng D tho 2 php lnh: Php lnh v Ngn hng Nh nc v Php lnh v Ngn hng, Hp tc x tn dng v Cng ty ti chnh. Thng 5/1990, Hi ng Nh nc thng qua v cng b 2 php lnh trn, c hiu lc thi hnh t thng 10/1990. Hai Php lnh v Ngn hng l c s php l quan trng khng nh s chuyn i mnh m hot ng ngn hng sang c ch mi, ph hp vi ch trng pht trin nn kinh t nhiu thnh phn, c s qun l v m ca Nh nc v coi y l mi t ph, m u cho s nghip i mi qun l nn kinh t. Trn c s , h thng ngn hng c i mi cn bn v ton din t h thng ngn hng mt cp, va qun l va kinh doanh thnh h thng ngn hng 2 cp, tch bch chc nng qun l v kinh doanh tin t: Ngn hng Nh nc l Ngn hng Trung ng, thc hin chc nng qun l Nh nc v tin t, tn dng, ngn hng; cn cc t chc tn dng thc hin chc nng kinh doanh tin t v dch v ngn hng. Thc hin 2 Php lnh v Ngn hng, nhiu khu trng yu trong h thng ngn hng Vit Nam chuyn i tng bc mnh m v c bn. Hot ng tn dng c mt bc tin cn bn thay i v cht, gp phn quan trng vo tin trnh

chuyn dch c cu v thc y tng trng kinh t hng nm lin tc v bn vng.

4.1. Huy ng vn 4.1.1.Huy ng trong nc a. Huy ng vn qua h thng cc TCTD L mt trong nhng ngnh c trch nhim lo vn cho nn kinh t, trong nhng nm ca thp k 90, ngnh Ngn hng c nhiu c gng trong vic khai thc vn nhn ri trong cc doanh nghip v dn c nhm p ng cc yu cu u t pht trin. Nhiu gii php hu hiu, bao gm c t chc qun l, chnh sch, kinh t, k thut... c trin khai nhm huy ng c hiu qu mi ngun vn a dng; ch yu da vo tit kim, tch lu t ni b nn kinh t, ch trng khai thc ngun vn ng gp t kiu bo ngi Vit nc ngoi, hay ngun vay, vin tr t cc t chc ti chnh quc t, cc t chc phi chnh ph v ngn hng cc nc nhm p ng kp thi nhu cu cp thit v u t hin i ho cng ngh, ng dng tin b k thut v gp phn y mnh CNH-HH t nc. Cc TCTD pht huy vai tr trung gian ti chnh ca mnh trong nn kinh t, tr thnh mt knh quan trng trong cung ng vn nhm gp phn thc y tng trng kinh t v chuyn dch c cu kinh t theo hng CNH-HH; s dng nhiu chnh sch v bin php huy ng ngun vn p ng nhu cu cho vay pht trin kinh t, thc hin phng chm i vay cho vay v pht huy ni lc ca t nc. T

ch dng vn pht hnh l ch yu cho vay trong thi k bao cp, chuyn sang thc hin phng chm i vay cho vay; i mi, a dng ho cc hnh thc huy ng vn vi nhiu k hn khc nhau, t khng k hn n k hn 3 thng, 6 thng, 1 nm, 2 nm, 3 nm; tit kim bng VND v bng ngoi t; tit kim c m bo gi tr theo vng; k phiu NHTM bng VND v bng ngoi t; tri phiu NHTM; tit kim xy dng nh ... Trong giai on 1991- 1997, ngun vn huy ng khng ngng tng ln, nm 1997, tng 4,1 ln so vi nm 1991, tc tng bnh qun hng nm l 27%. Ch s vn huy ng trn GDP mc d cn kh khim tn, song, vn ang c xu hng ngy cng tng dn. n nm 1997, t mc 18%. Bng 1: Tnh hnh vn huy ng ca h thng ngn hng giai on 1991- 1997 (Nghn t ng) Ch tiu 199 1 huy 13,6 199 2 16,3 19,9 5,2 38,2 7,8 47,8 199 3 18,0 10,4 8,0 44,4 199 4 22,6 25,6 9,9 43,8 199 5 33,0 46,0 16,5 50,0 199 6 41,5 25,8 22,7 54,7 1997 56,3 35,7 29,9 53,1

Vn ng Tng so vi nm trc (%) 1. Bng ng Vit Nam T trong (%) - Tin gi khng k hn T trng (%) - Tin gi c

2,4 46,1 2,8

4,0 51,3 3,8

4,8 60,0 3,2

4,9 49,4 5,0

6,9 41,2 9,6

10,2 44,9 12,5

14,7 49,1 15,2

k hn v tit kim T trng (%) 53,9 48,7 40 2. Bng 8,4 8,2 7,4 ngoi t 61,8 50,3 41,1 T trng - Tin gi 0,0 5,6 4,4 khng k hn T trng (%) 0,0 68,3 59,4 - Tin gi c 8,4 2,6 3,0 k hn v tit kim T trng 100 21,7 40,6 3. K phiu 0,0 0,3 2,6 T trng 0,0 1,9 14,5 (%) Ngun: NHNN v tnh ton

50,6 8,2 36,3 3,7 45,1 4,5

58,8 11,1 33,6 4,3 37,7 6,8

55,1 13,2 31,8 4,0 30,3 9,2

50,9 18,7 33,2 4,1 21,9 14,6

44,9 4,5 19,9

62,3 5,5 16,4

69,7 5,6 13,5

78,1 7,7 13,7

ca tc gi

Bng 2: Ch s vn huy ng trn GDP, 1991 1997

Ch tiu Vn huy ng (t ng) (1) GDP (t ng) (1) Vn huy ng/GDP (%) (2) 1991 13.60 0 76.70 7 17,7 1992 16.300 1993 18.000 1994 22.600 1995 33.000 1996 41.500 1997 56.300

110.53 2 14,7

140.25 8 12,8

178.53 4 12,6

228.89 2 14,4

272.03 1 15,2

313.62 3 18,0

Ngun:(1) Ngn hng Nh nc, Tng cc Thng k v (2) tnh ton ca tc gi Xt v c cu tin gi trong ngun vn huy ng giai on 1991-1997, c th thy:

- T trng tin gi bng ng Vit Nam ngy cng c xu hng tng, t 38,2% nm 1991, tng ln 53,1% nm 1997; ko theo , t trng tin gi bng ngoi t c xu hng gim, t 61,8% nm 1991, gim xung cn 33,2% nm 1997. - T trng ngun vn huy ng bng k phiu c xu hng ngy cng tng, t 1,9% nm 1992, tng ln n 19,9% nm 1994, ri n nh mc 13,5% nm 1996 v 13,7% nm 1997. - Trong tin gi bng ng Vit Nam th t trng tin gi c k hn v tin gi tit kim cao hn khng ng k so vi tin gi khng k hn, chim t trng bnh qun giai on 1991-1997 l 51,2% so vi 48,8% i vi tin gi khng k hn; v c xu hng n nh. - Trong tin gi bng ngoi t th t trng tin gi khng k hn c xu hng gim mnh, t 68,3 % nm 1992, gim xung cn 21,9% trong nm 1997. Trong khi , t trng tin gi c k hn v tit kim c xu hng tng mnh tng ng, t 21,7% nm 1992, tng ln 78,1% nm 1997. b. Huy ng vn qua th trng u thu tn phiu, tri phiu Kho bc Bn cnh cc hnh thc huy ng vn ca cc TCTD, ngnh Ngn hng cn thc hin huy ng vn cho Ngn sch Nh nc thng qua th trng u thu tn phiu, tri phiu Kho bc. Th trng u thu tn phiu, tri phiu Kho bc c thnh lp t thng 3/1995 theo Quyt nh s 61/Q-NH9 ngy 8/3/1995 ca Thng c NHNN v chnh thc i vo hot ng t thng 6/1995. Hot ng ca th trng u thu tn

phiu, tri phiu Kho bc do Ban u thu lin B Ngn hng Nh nc- Ti chnh iu hnh. Thnh vin tham gia th trng gm cc TCTD hot ng ti Vit Nam, bao gm: cc NHTM quc doanh, NHTM c phn, NH lin doanh, chi nhnh NH nc ngoi v cng ty ti chnh; cc cng ty bo him, qu bo him, qu u t; trong cc NHTMQD ng vai tr ch o. Khi lng pht hnh tn phiu, tri phiu Kho bc Nh nc pht hnh qua NHNN trong giai on 1995- 1997 l: nm 1995, pht hnh 243,5 t ng tn phiu Kho bc; nm 1996, trong tng s pht hnh l 976,4 t ng th c 152 t ng l tn phiu v 823,9 t ng tri phiu; nm 1997, pht hnh 2917,5 t ng tri phiu. Li sut trng thu thng cha phn nh li sut th trng v cn c li sut ch o ca B Ti chnh. Chnh lch gia li sut trng thu cao nht v thp nht hng nm thng khng ln. C th, nm 1995, cao nht l 18%/nm, thp nht l 17,2%/nm; nm 1996, cao nht l 13%/nm, thp nht l 8,95%/nm; nm 1997, cao nht l 12%/nm, thp nht l 9%/nm. Vic pht hnh tn phiu, tri phiu Kho bc theo phng thc u thu qua NHNN m ra mt knh pht hnh mi, huy ng hng ngn t ng vi li sut v chi ph huy ng thp, p ng kp thi cho nhu cu chi tiu ca Ngn sch Nh nc v cho cc d n u t pht trin. Bn cnh , hot ng u thu tn phiu, tri phiu Kho bc vn cn mt s hn ch sau: Th nht, th trng u thu tn phiu, tri phiu Kho bc cha thc s si ng. S lng thnh vin tham gia tng phin

u thu cn thp, trung bnh mi phin ch c t 5 n 8 thnh vin tham gia t thu (bng 10,4%- 16%) s thnh vin th trng). Th hai, tn phiu, tri phiu Kho bc cha a dng v phong ph. K hn tri phiu u thu ch c 1 loi thi hn l 1 nm; k hn tn phiu ch yu l lai 364 ngy, cc loi tn phiu c k hn ngn hn chim t trng nh v khng c pht hnh thng xuyn. Th ba, hot ng chit khu, mua bn li cc loi tn, tri phiu Kho bc cha thc s pht trin. Cc i tng trng thu ch yu nm gi cc tn phiu, tri phiu o hn v th chp vay vn NHNN. 4.1.2. Huy ng t nc ngoi Thc hin ng li m ca v hi nhp quc t ca ng v Nh nc, thi gian qua, cc quan h kinh t i ngoi c tng cng v pht trin, to iu kin cho vic huy ng vn t nc ngoi qua h thng ngn hng ngy mt tng ln. Vn huy ng t nc ngoi thng qua nhiu hnh thc vay n, vin tr, u t trc tip. Trong , ngun vn tn dng trc tip hoc gin tip thng qua cc TCTD Vit Nam, hoc do cc chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh ti Vit Nam a vo nc ta kh ln (xem bng 6). Bng 6: Ngun vn huy ng t nc ngoi qua h thng NH
Nm Vn huy ng t nc ngoi (t VND) Tc tng, gim so vi nm trc (%)

1993 1994 1995 1996 1997

2.458 3.270 5.053 7.400 7.500 (Ngun: NHNN)

26 33 54,5 46,6 1,3

4.1.3. Huy ng vn trong cng ng ngi Vit Nam nc ngoi Vit Nam c khong 2,5 triu ngi Vit Nam ang sinh sng v lm vic nhiu nc trn th gii, trong , nhiu ngi c trnh chuyn mn cao, tip cn kinh nghim, kin thc qun l, cng ngh tin tin v hin i. y l lc lng giu tim nng cht xm v vn c th thu ht u t cho s nghip CNH - HH t nc. Nh chnh sch thng thong v ngy cng ci m ca ng v Nh nc Vit Nam, ngun kiu hi v nc ngy cng tng mnh, t 35 triu USD trong nm 1991, tng ln 400 triu USD trong nm 1997. Tnh c giai on 1991-1997, ngun kiu hi t 1.717 triu USD. Bng 7. Tnh hnh kiu hi giai on 1991-1997 (triu USD) 1991 35 1992 137 1993 141 1994 250 1995 285 1996 469 1997 400 Tng 1.717

Ngun: NHNN Trong iu kin t nc ang thiu vn pht trin kinh t th y l ngun vn c ng gp ng k i vi s nghip CNH-HH t nc, nht l trong thi k u ca thi k i mi.

Tm li, tnh hnh huy ng vn ca h thng ngn hng giai on 1990- 1997, c bit t 1995 ngy cng tng mnh, c bn p ng nhu cu cho vay phc v pht trin kinh t; l kt qu ca nhng thnh tu i mi cn bn hot ng ngn hng, trong ni ln vn hon thin c ch, chnh sch ca Ngn hng Nh nc, bin php v nghip v huy ng vn ca cc TCTD. Tuy nhin, hot ng ngn hng ni chung, hot ng huy ng vn ni ring vn cn vp phi khng t kh khn v th thch ln nh nhn nh di y ca TS. Cao S Kim, nguyn Thng c NHNN. Cao S Kim: ...Nhu cu vn phc v CNH-HH pht trin kinh t vi nhp nhanh v bn vng nhm trnh nguy c tt hu qu xa v so vi cc nc lng ging l rt ln, nhng kh nng p ng ca t nc ni chung v ca ngnh Ngn hng ni ring, cn nhiu hn ch. Chng ta cn cha c mt th trng ti chnh pht trin. Vn huy ng t dn chng, t cc nh doanh nghip trong v ngoi nc cn cha nhiu; cc b phn cu thnh quan trng ca th trng ti chnh, nh: th trng hi oi, th trng chng khon ang dng manh nha ca bui u thit lp. Nhn chung, nhim v to vn phc v CNH-HH t nc ang l thch ln cho tt c ccngnh, cc cp, trong c ngn hng. Trong khi , khong cch gia h thng Ngn hng Vit Nam hin nay v cc ngn hng trn th gii v trnh , kin thc, kinh nghim, cng ngh v k thut ngn hng cn cch bit kh ln. (Tp ch Ngn hng, s 1/1997, trang 7)

4.2. S dng vn Trong hot ng cho vay, ngnh Ngn hng m thm nhiu hnh thc cho vay mi nh: cho vay c bo lnh; cho vay bo m bng vng; cho vay nng i vi cc h bun bn cc ch; cho h sn xut nh th vay; cho h nng dn vay; cho vay ngoi t...Ngoi ra, ngnh Ngn hng cng bt u thc hin c ch mi: nhiu ngn hng cho cng mt khch hng vay, hay mt khch hng c vay nhiu ngn hng... T nm 1990, tng bc chuyn t li sut m sang li sut dng v t thng 6/1991, thc hin trit chnh sch li sut dng trong hot ng tn dng. S bin ng ca li sut gn vi bin ng ca ch s trt gi. Chnh lch gia li sut tin gi v tin vay m bo cho cc NHTM b p c chi ph, ng thu, d phng ri ro v c li. Bng 8: Din bin li sut giai on 1986-1997
1986Li sut tin gi bnh qun 4,3 3,5 2,5 1,8 1,6 1,7 1,65 1,2 thng (%) Li sut cho vay bnh qun 1,7 0,6 0,6 0,4 0,3 0,3 0,3 0,2 thng (%) Mc chnh lch li sut cho vay v bnh thng tin gi qun 1990 6,0 1991 2,9 1992 1,9 1993 1,4 1994 1,3 1995 1,4 1996 1,35 1997 1.0

Ngun: Ngn hng Vit Nam- Qu trnh xy dng v pht trin, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 1996, trang 289; Tp ch Ngn hng s 13 thng 7/1999; s chuyn nh hng iu hnh li sut c bn ca Ngn hng Nh nc Vit Nam, thng 7/1999

10

Vi s pht trin ca h thng NH v nh qu trnh cnh tranh nng cao cht lng dch v, mc chnh lch li sut ngy cng gim thp. Trong giai on, 1986- 1990, mc chnh lch bnh qun thng gia li sut cho vay v li sut tin gi l 1,7%, gim xung cn 0,2% vo nm 1997. Vn ca h thng ngn hng tp trung u t sn xut kinh doanh v dch v i vi mi thnh phn kinh t, khng c s i x phn bit. Tng d n cho vay nn kinh t ca h thng ngn hng n 31/12/1997 t 62,2 nghn t ng, tng gn 6,2 ln so vi cui nm 1991 (10,1 nghn t ng), tc tng bnh qun hng nm l 36%. Mc tng trng tn dng vi tc kh cao ny c thc hin trn c s mc tng ngun vn huy ng v nhu cu u t c hiu qu cho sn xut kinh doanh v pht trin nn kinh t. Bng 9: Tnh hnh tn dng ca h thng ngn hng giai on 1991-1997 Ch tiu Tn dng Tng so vi nm trc (%) 1. Bng ng Vit Nam T trng (%) - Ngn hn T trng (%) - Trung, di hn T trng (%) 199 1 10,1 199 2 15,1 49,5 11,0 72,8 199 3 23,2 53,6 15,8 68,1 199 4 29,8 28,4 18,7 62,7 (Nghn t ng) 199 5 42,3 41,9 25,9 61,2 199 6 50,8 20,1 32,1 63,1 1997 62,2 22,4 42,7 68,6

8,2 81,2

6,8 82,9 1,4 17,1

9,0 81,8 2,0 18,2

12,6 79,7 3,2 20,3

14,1 75,4 4,6 24,6

20,2 78,0 5,7 22,0

25,0 77,6 7,1 22,4

30,3 71 12,4 29

11

2. Bng ngoi t T trng (%) - Ngn hn T trng (%) - Trung, di hn T trng (%)

1,9 18,8

4,1 27,2

7,4 31,9

11,1 37,3

16,4 38,8

18,6 36,9

19,5 31,4

1,0 52,6 0,9 47,4

2,9 70,7 1,2 29,3

4,0 54,0 3,4 46,0

4,2 37,8 6,9 62,2

7,6 46,3 8,8 53,7

8,0 43,0 10,6 57,0

7,0 35,9 12,5 64,1

Ngun: NHNN v tnh ton ca tc gi

Trc y, tn dng ngn hn chim ti 95% tng d n th nhng nm 1990-1997, t trng ny cng c ci thin theo hng tng dn t l cho vay trung v di hn, t mc 17,1% nm 1991 tng dn ln n 29% vo nm 1997. Trong thi k bao cp, tn dng ngn hng tp trung ti 90% cho cc x nghip quc doanh, 10% cho khu vc hp tc x v khng cho vay c th (thc t kinh t cc th lc ny khng c hot ng). iu c ngha l NHNN l ngn hng ca kinh t quc doanh. n nhng nm 1991- 1997, c cu tn dng theo thnh phn kinh t c s thay i cn bn: T trng cho vay doanh nghip quc doanh t 81% nm 1990, gim xung cn 55,4% nm 1997; nh vy, t trng cho vay doanh nghip ngoi quc doanh tng t 19% nm 1990 ln 44,6 % nm 1997. Bng 10: C cu cho vay theo thnh phn kinh t giai on 1990- 1997(%)
Cho vay doanh nghip quc 19 10 19 35 36 43 42,5 44,6 doanh Cho vay doanh 1990 81 1991 90 1992 81 1993 65 1994 64 1995 57 1996 57,5 1997 55,4

12

nghip

ngoi 100 100 100 100 100 100 100 100

quc doanh Tng

Ngun: Ngn hng Vit Nam- Qu trnh xy dng v pht trin. Nh xut bn Chnh tr quc gia, H Ni- 199, trang 289 IMF. Vietnam Statistical Appendix, November, 2001 c bit trong lnh vc nng nghip, nng thn, tn dng ngn hng n tng h nng dn khp mi min t nc, gn 5 triu h c vay vn vi trn 10 ngn t ng, cng vi c ch khon sn phm n tng h gia nh, lm cho sn lng lng thc Vit Nam t 18,2 triu tn nm 1986, d tng ln n 29 triu tn nm 1996, a Vit Nam t nc hng nm phi nhp khu trn 2 triu tn lng thc, nay xut khu trn 2 triu tn mt nm. Tn dng ngn hng trong thi k ny gp phn thc y chuyn dch c cu kinh t theo hng CNH-HH. T trng GDP ngnh cng nghip v xy dng trong GDP t 22,6% nm 1990 tng ln 32,1% nm 1997; t trng dch v t 38,6% nm 1990 tng ln 42,2% nm 1997; nng nghip t 38,8 nm 1990 gim xung cn 25,7% nm 1997. Bng 12: Chuyn dch c cu kinh t giai on 1990-1997
Ngnh kinh t Cng nghip v xy dng Thng mi dch v Nng sn v lm 1990 22,6 38,6 38,8 1991 23,8 35,7 40,5 1992 27,3 38,8 33,9 1993 28,9 41,2 29,9 1994 28,9 43,7 27,4 1995 28,8 44,1 27,1 1996 29,7 42,5 27,8 1997 32,1 42,2 25,7

nghip v thu

Ngun: Tng cc Thng k

13

T vic tng cng huy ng vn v u t cho nn kinh t trong 8 nm qua (1990-1997), gp phn thc y nn kinh t t mc tng trng kh v lin tc: nm 1991, tng trng 5,8%; nm 1992: 8,7%; nm 1993: 8,08%; nm 1994: 8,83%; nm 1995: 9,54%; nm 1996: 9,34%; nm 1997: 8,15% Cht lng tn dng ngy cng c xu hng ci thin, t l n qu hn trn tng mc d n nn kinh t gim ng k t 1520% trc y cn 3,5% vo nm 1995. T nm 1996, n qu hn bt u c xu hng tng, c bit trong nm 1997, n qu hn tng vt ln n mc 2 ch s (13,6%). Bng 13 : T l n qu hn trn tng d n (%) 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 16 8,8 12,5 9,6 4,6 3,5 5,6 13,6 Ngun: Tp ch Ngn hng, s 1/1997 v s chuyn thng 12/1998 X l ti sn th chp v gii to cc khon n ng bng ca ngn hng N qu hn bt u tng cao trong 2 nm cui ca giai on 90-97 l do cc nguyn nhn ch yu sau: Mt l, v pha ngn hng. Cc ngn hng thng mi cha chp hnh nghim ch tn dng v iu kin cho vay. Nhiu n v kinh doanh ang c n qu hn vn c gii quyt cho vay. Mt s khc ang kinh doanh tri php hnh ngh cng c vay vn. Cha k n tnh trng kh nhiu doanh nghip v h t nhn khng bo m yu t php l trong h s ti sn th chp, song vn c chm chc. Tnh trng cn b tn dng tu tin gia hn n l kh nhiu.

14

Hai l, vic cho vay cn c vo vn t c cng ang gy nhiu tranh ci v dng nh cha c mt li ra kh thi cho vn nan gii ny. PGS.TS. Nguyn Ngc Onh, nguyn Ph Thng c NHNN: Vn t c ca cc doanh nghip l rt nh. Nu c cho vay khng vt qu 10% tng vn t c theo quy nh hin hnh th c l khng mt n v no c th hot ng c. Trong bi cnh nh vy, tht kh m c th khng nh rng tt c cc trng hp gii quyt theo kiu linh ng ng n. Ba l, nhiu ngn hng phi thc hin hnh thc cho vay bt buc. y l gii php x l tnh th ri, bc tip theo v tt yu ca vic khng chp hnh ng quy trnh, th tc bo lnh v ti bo lnh. Thng thng khi cc doanh nghip vay vn nc ngoi, cc NHTM ch c bo lnh khi c s chp thun ca NHNN v iu kin vay tr. Tuy nhin, trn thc t, khong gia nm 1996, nhiu NHTM b qua quy nh ny m vn thc hin bo lnh cho cc doanh nghip, khng xy dng qu bo lnh, bo lnh L/C tr chm khng ng quy trnh. Bn l, mi trng php l cho kinh doanh tn dng, ngn hng cha c hon chnh. iu ny nh hng rt ln n kh nng thu hi vn vay ca ngn hng di hnh thc ti sn th chp, c bit khi ti sn th chp l bt ng sn. Nm l, nguyn nhn t pha cc doanh nghip vi t cch l khch hng vay vn. Vn t c ca cc doanh nghip rt nh

15

b; my mc trang thit b lc hu v hu nh khng iu kin th chp; nng lc vay vn yu km... Nhn tng th, mc d vn cn mt s hn ch nht nh nhng hot ng tn dng ngn hng ni ring, hot ng ngn hng ni chung, ngy cng biu hin tnh nh hng phc v nn kinh t hng ho nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc XHCN, nh vy c nhng ng gp tch cc v quan trng vo s nghip i mi v pht trin kinh t- x hi ca Vit Nam 5. Tng bc hin i ho cng ngh ngn hng 5.1. Hin i ho cng ngh ngn hng Trc nm 1990, ngnh Ngn hng Vit Nam s dng my tnh phc v x l cng vic. Trong iu kin chung ca thi k ny, trang b ch yu l cc my tnh c in, lp trnh trn cc bn cm dy, d liu c lu tr trn cc ba (th) c l. Mt s my tnh in t th h II, III nh C8205, DARO, A6402 (ca cc nc thuc khi x hi ch ngha trc y), IBM360 (do tip qun min Nam sau gii phng) cng c a vo khai thc s dng. Cc loi my tnh ny u c kch thc ln, i hi khng gian lp t rng, d liu ch yu c lu tr trn ba, bng giy, hoc trn cc bng t, a t cng knh m dung lng lu tr li nh. Cui nm 1986, trnh cm vn ca M, bng con ng nhp khu qua nc th ba, ngnh Ngn hng trang b mt s my vi tnh (my Apple-II, PC XT, PC AT) v s dng x l mt s nghip v ngn hng nh lp s sch k ton giao dch, tnh li tit kim v i chiu lin hng.

16

Bc vo thi k i mi, ngnh Ngn hng Vit Nam sm nhn thc c vai tr quan trng ca khoa hc cng ngh, c bit l cng ngh thng tin i vi cng cuc i mi v hin i ho cng ngh ngn hng. T , xc nh mt trong bn nhim v ln ca h thng ngn hng Vit Nam trong giai on i mi l i mi cng ngh v hin i ho nghip v ngn hng. Thng 10/1990, NHNN trin khai n Xy dng v pht trin cng ngh thng tin trong ngnh Ngn hng nhm xc lp c s vt cht- k thut tin tin v hin i ho cng ngh ngn hng Vit Nam. n tp trung vo 4 nh hng quan trng v cng ngh thng tin cho ngnh Ngn hng. Mt l, trong vic u t cng ngh v thit b, cn la chn k thut v cng ngh hin i, c kh nng m rng trong nhng nm tip theo; hai l, cn xy dng c h thng phn mm ng dng hp l, ph hp vi iu kin Vit Nam tin hc ho cc nghip v mt cch ng b; ba l, phi c k hoch o to cn b kin thc vn hnh, khai thc h thng k thut mi hiu qu nht; bn l, phi kt hp gia ng dng k thut mi nghin cu chnh sa v xy dng mi cc quy trnh nghip v cho ph hp vi iu kin k thut hin i. Nh c bc i ph hp, trong nhng nm u ca thi k i mi, ngnh Ngn hng t c thnh cng bc u ng khch l v lnh vc ng dng cng ngh thng tin hin i ho hot ng ngn hng. T ch c s k thut v cng ngh thng tin ca ngnh cn s khai; n cui nm 1997, ton ngnh tp trung u t trang b phn cng,

17

phn mm, vin thng v cc sn phm ng dng cng ngh k thut mi, hin i; quy m trin khai c m rng t Ngn hng Trung ng ti cc chi nhnh NHNN tnh, thnh ph, t Hi s chnh ti cc chi nhnh NHTM Nh nc. H thng my tnh c lin kt trong ton ngnh trn c s mng din rng v ang phc v tch cc v c hiu qu cho cng vic qun l v x l nghip v. Cc NHTM c phn mi c thnh lp vo u nhng nm 90, vn nh, lc u ng dng cng ngh thng tin cn mc quy m nh nhng cng bt u quan tm nhiu hn ti ng dng cng ngh thng tin. a. ng dng phn mm h thng tin tin v pht trin phn mm ng dng x l cc nghip v ngn hng hin i Trong nhng nm u ca thp k 90, ng dng cng ngh thng tin l lnh vc mi m Vit Nam, c nhiu quan im khc nhau trong la chn gii php cng ngh. Trong iu kin , vic chn gii php da trn h iu hnh MSDOS v c s d liu FOXPRO hay chn gii php da trn UNIX v ngn ng th h 4 cho s pht trin cng ngh tin hc ngn hng c tm quan trng c bit trong nh hng chin lc ng dng cng ngh thng tin. Sau khi phn tch, nh gi thn trng, i n kt lun rng mc d MS-DOS v FOXPRO lc ang kh ph bin v thng dng nhng li c nhng hn ch hu nh khng th khc phc c, c bit l hn ch v kh nng x l h thng ln, kh nng t ng ho v mc bo mt; v vy, ngnh Ngn hng la chn gii php da trn h iu hnh UNIX v ngn ng th h 4 pht trin h thng cng

18

ngh thng tin ca ngnh. Nhng u im vt tri ca gii php ny l: p ng c nhu cu x l ngy cng cao ca hot ng ngn hng khi khi lng giao dch mi nm tng bnh qun t 30% n 35%; bo m c s lin kt t ng ho v truy cp nhanh chng vi s lng ln ngi s dng trong cng mt mng; kh nng an ton bo mt h thng cao hn hn cc gii php khc; l h thng m, c th d dng nng cp, m rng v kt ni k thut vi nhng h thng khc. C th ni, ngnh Ngn hng l mt trong nhng ngnh i u trong vic la chn ng n v thnh cng trong vic khai thc ng dng gii php k thut da trn UNIX v ngn ng th h 4 Vit Nam. Nhng phn mm h thng, c s d liu v ang c trin khai ng dng, ph hp vi hot ng i mi cng ngh ngn hng. Cc h thng x l Trung ung v Hi s chnh ca cc NHTM Nh nc ni chung u p dng tiu chun h thng m, s dng h iu hnh UNIX, c s d liu quan h y , ngn ng c s d liu th h 4 (4GL) nh Oracle, DB2; cc ngn ng lp trnh hin i nh C, C++, Visuaal Basic, Java, Delphiy l cc phn mm h thng v c s d liu ph hp vi cc h thng x l ln v cc h thng mng truyn thng t ng. Trn cc my PC, h iu hnh DOS da trn giao din text ca thi k trc c bn c thay th bi h iu hnh Windows. Cc phn mm ng dng da trn FOXPRO phn ln c chuyn sang cc c s d liu v ngn ng hin i hn.

19

Cc sn phm phn mm m ho d liu, qun l ngi s dng truy nhp, cc h qun tr mng, qun tr h thng c s dng kh ph bin v c trang b ng b vi h iu hnh, h qun tr c s d liu v h qun tr mng hin i. c hn 80% cc nghip v ngn hng c x l bng my tnh mc khc nhau. Phng thc x l hu ht cc nghip v c chuyn t cc my tnh n l sang x l trn mng, nhiu nghip v c x l tc thi nh thanh ton in t gi tr cao, giao dch k ton tc thi Nhng h thng ng dng c pht trin v a vo vn hnh hiu qu trong thi gian ny ti h thng ngn hng bao gm: H thng chuyn tin in t; h thng thanh ton b tr; h thng k ton giao dch tc thi; h thng thanh tra, gim st t xa cc t chc tn dng; h thng ngn hng bn l; h thng mua bn ngoi t v th trng lin ngn hng; h thng qun l tn dng (tin gi, tit kim, k phiu, cho vay); h thng thanh ton quc t SWIFT; h thng thng tin tn dng, thng tin phng nga ri ro tn dng; h thng qun l tin t, kho qu ngn hng; h thng thng tin bo co ngn hng; h thng u thu tn phiu kho bc; h thng qun l ti sn; h thng qun l cn b; h thng tnh lng; h thng thng tin h tr khch hng; cc h thng dch v rt tin t ng ATM, thanh ton th, h thng im bn l (POS), ngn hng in t, Website/Internetang c nghin cu trin khai ng dng ti nhiu ngn hng.

20

b. u t trang thit b phn cng v ng dng cng ngh mng vin thng hin i, p ng nhu cu pht trin cng ngh thng tin ngn hng S u t mua sm trang thit b tin hc ca ngnh Ngn hng l hp l, khai thc hiu qu cng sut thit b, trnh c nhng lng ph nhng c s k tha tng bc tip cn c cng ngh mi. S la chn bc i v gii php k thut cho cng ngh mng v vin thng cng c xc nh trong d n xy dng v pht trin cng ngh thng tin ngn hng. C 2 s la chn: mt l, ngnh Ngn hng u t trang b xy dng h thng vin thng ring ca mnh; hai l, ngnh Ngn hng ch cn la chn gii php k thut tin tin v da vo h thng vin thng quc gia. Thc t chng minh s la chn phng n da vo h thng vin thng quc gia ca ngnh Ngn hng l hon ton ng n v ph hp bi v, trong nhng nm qua, h thng vin thng quc gia c Nh nc u t vn, i mi cng ngh, trang b hin i nhm p ng nhu cu s dng v khai thc ngy cng tng c v s lng v cht lng dch v trong nc v quc t, h thng scow s h tng mng vin thng c trin khai rng khp c nc, k c vng su, vng xa. H thng mng din rng (WAN) ca cc ngn hng u pht trin trn c s kt cu h tng truyn thng quc gia. Cc phng thc truyn thng nh X.25, ng thu bao, ISDN, knh thu bao 2Mbps (E1), ng trc cp quangang c cc ngn hng s dng v tip tc m rng ng dng.

21

H thng mng cc b (LAN) c tng bc trin khai ti NHNN Trung ng, mt s n v trc thuc v 61 chi nhnh NHNN tnh, thnh ph; ti Hi s chnh v cc chi nhnh ca h thng NHTM Nh nc. Cc thit b mng (HUB, ROUTER, SWITCH..) v cu trc mng hnh sao tng bc c thay th cc thit b lc hu v cu trc mng c (BUS). Cc mng ni b (Intranet), cc phng tin v dch v trn mng Internet bt u c trin khai nghin cu p dng. c. Ban hnh h thng vn bn php l, cc quy trnh k thut nghip v ngn hng Trong qu trnh pht trin v p dng cng ngh, bn cnh vic tun th cc quy nh ca Nh nc v cng ngh, ngnh Ngn hng son tho v ban hnh nhng vn bn php quy, quy trnh k thut nghip v nhm to hnh lang php l cho hot ng cng ngh. Mt s c ch, chnh sch, quy trnh k thut nghip v c ban hnh trc y ch ph hp vi vic x l nghip v th cng, nay c chnh sa hoc xy dng mi ph hp vi h thng x l ng dng cng ngh thng tin. Nhiu vn bn php l quan trng lin quan n cng ngh c ban hnh nh: Quy trnh k thut nghip v cho cc h thng nghip v ngn hng nh thanh ton, chuyn tin in t, k ton khch hng, thng tin bo co, thng tin tn dng, thanh tra gim st t xa, u thu tn phiu kho bc d. Cng tc nghin cu v ng dng cc cng ngh mi Trong cng ngh thng tin, cng nghip phn cng v cng nghip phn mm c mi quan h cht ch v thc y ln nhau cng pht trin. Nhng thay i ln v phn cng nh

22

thay i v th h my lun i hi phn mm phi c nng cp, thay i cho ph hp; ngc li, s pht trin nhanh chng trong lnh vc phn mm cng to ra thch thc cho cng nghip phn cng pht trin. Trong bi cnh , nghin cu khoa hc k thut, ng dng cng ngh mi hin i nhm i mi cng ngh ngn hng, tng bc hin a ho hot ng ngn hng l nhim v khng th thiu i vi ngnh Ngn hng nu khng mun tt hu. Nhiu ti nghin cu khoa hc cp quc gia v cp ngnh thuc lnh vc cng ngh thng tin nh: Vai tr ca cng ngh thng tin trong hot ng Ngn hng Vit Nam; Cng ngh thanh ton trong Ngn hng, thanh ton b tr, mng cc b, cng ngh vin thng v mng din rng trong Ngn hng; n thanh ton bng th tn dng c nghin cu trin khai v ng dng c hiu qu trong thc tin hot ng ca ngnh. Ngnh Ngn hng tch cc nghin cu p dng hiu qa cc cng ngh mi, nhng thnh tu mi nht ca khoa hc k thut trong trang b, ng dng v pht trin cng ngh thng tin. Theo nh gi ca nhiu B, ngnh, chuyn gia trong v ngoi nc th Ngn hng l mt trong nhng ngnh i u v ng dng cng ngh mi. C th l vic trang b cc h thng my ch Mini gn nh m c nng lc x l cao (1993); vic ng dng h thng m, h iu hnh UNIX (1993); vic s dng cc c s d liu 4GL v cc ngn ng lp trnh hin i (1993); nghin cu ng dng cc gii php bo mt, an ton d liu v cc phn mm bo mt chun

23

khc (1995); ng dng giao thc truyn thng TCP/IP truyn nhn d liu t ng (1994); dch v X25 (1995) v knh thu bao (1995); thanh ton s dng th thng minh Smart card (1997); p dng cng ngh x l trc tuyn, cng ngh Intranet/Web (1996); bt u nghin cu, ng dng cc phng tin v dch v Internet !1997) e. Trin khai c hiu qu cc n, d n hin i ho cng ngh ngn hng v tin ti hi nhp vi h thng ngn hng trong khu vc v th gii Nhn r vai tr ca cng ngh thng tin i vi hot ng i mi ngn hng, trong giai on (1990-1997), nhiu n, d n c xy dng v trin khai c hiu qu trong h thng ngn hng. Cc n hin i ho h thng thanh ton trong ngn hng, h thng thng tin qun l, trin khai mng cc b (LAN), mng din rng (WAN) v khai thc thng tin ngn hng qua mng, h thng my rt tin t ng ATM, pht hnh v thanh ton bng th tn dng, th thng minh (Smard card, Visa card), n trin khai ng dng dch v Internet trong ngn hng v ang pht huy tc dng. Bng vic trin khai D n Hin i ho ngn hng v h thng thanh ton do Ngn hng Th gii (WB) ti tr s p ng yu cu tp trung vn trong thanh ton, to iu kin NHNN kim sot cc khon vn d tr; gim lng vn tri ni; tng tc vng quay ca ca cc ngun vn, p ng c nhu cu ca nn kinh t ang chuyn i v tng trng; ci tin v tng cng cng tc k ton v cc th tc kim sot ca NHNN thng qua vic cung cp thng tin kp thi v chnh xc

24

v cc lung chu chuyn vn; to mi trng m rng cc dch v trong tng lai. 5.2. Hin i ho h thng thanh ton qua ngn hng a. Xc lp v ci cch th ch thanh ton Cng vi s i mi t chc v hot ng ngn hng, h thng thanh ton ca ngnh Ngn hng Vit Nam cng c thay i cn bn: - Nn kinh t xut hin nhiu ch th tham gia t chc thanh ton, bao gm: NHNN, cc NHTM quc doanh, Kho bc Nh nc, chi nhnh ngn hng nc ngoi ti Vit Nam, cc NH lin doanh, NH c phn... - Mi NH, t chc cung ng dch v thanh ton c lp u thc hin thanh ton cho khch hng v t chc h thng thanh ton trong ni b. - Cc h thng thanh ton khc nhau lun c quan h kinh t v phi thc hin thanh ton vi nhau, pht sinh nhu cu t chc h thng thanh ton gia cc ngn hng khc h thngthanh ton lin ngn hng. Nh vy, h thng thanh ton qua NH tr thnh h thng phc tp, gm nhiu i tng tham gia thanh ton, nhiu ch th tham gia t chc h thng thanh ton thuc cc thnh phn kinh t, trnh v quy m hot ng kinh doanh khc nhau. T y, xut hin yu t cnh tranh nhm thu ht khch hng, to ng lc quan trng i mi v khng ngng pht trin h thng thanh ton qua NH.

25

 p ng c ch hot ng mi, ngy 30/7/1991, Thng c NHNN ban hnh Quyt nh s 101/Q-NH v th l thanh ton qua NH. Th l th hin bc pht trin mi ca h thng thanh ton qua NH Vit Nam, ni dung c xy dng ph hp vi m hnh t chc h thng NH 2 cp v xu hng pht trin ca h thng thanh ton theo thng l quc t. Trong : - NHNN khng m ti khon v giao dch thanh ton trc tip vi c t chc kinh t v c nhn m ch kim sot h thng thanh ton gia cc NH, kho bc nh nc. - Cc NHTM, Kho bc Nh nc m ti khon v giao dch trc tip vi doanh nghip, t chc kinh t v c nhn. - Ni dung quan trng ca Quyt nh 101/Q-NH l to c s php l v cc phng tin thanh ton cc NHTM, kho bc nh nc t chc thanh ton trong tng h thng, c iu kin ci tin thanh ton, p ng nhu cu khch hng, ng thi c cng c thc hin iu ho vn trong h thng c hiu qu. - Cc hnh thc thanh ton c quy nh gm c: sc, u nhim chi, u nhim thu, th tn dng; y l nhng hnh thc thanh ton c s dng ph bin trong nn kinh t th trng Vit Nam thi k ny. - Phng thc thanh ton, chuyn tin ni b gia cc chi nhnh trong cng mt h thng NHTM, NHNN p dng phng thc kim sot tp trung, i chiu phn tn nh thi k ngn hng mt cp.

26

- Quyt nh cng xc nh r trch nhim php l ca cc ch th tham gia thanh ton, trong , trch nhim thanh ton thuc v ngi mua, ngi bn; trch nhim trung gian thanh ton ca cc NHTM, kho bc nh nc, trch nhim t chc thanh ton lin ngn hng ca NHNN. thc hin quan h thanh ton gia cc NH khc h thng thng sut, ngy 10/10/1991, Thng c NHNN ban hnh Quyt nh s 181/Q-NH v quy tc t chc k thut nghip v thanh ton b tr gia cc NH. y l bc i mi quan trng trong t chc thanh ton gia cc NH theo m hnh h thng NH 2 cp, t nn mng php l cho vic t chc trung tm thanh ton b tr trong nn kinh t. Thc hin Quyt nh ny, thanh ton b tr c t chc theo a bn tnh, thnh ph do chi nhnh NHNN t chc, cc thanh vin tham gia l cc NHTM, kho bc nh nc trn a bn cho n nay. Tnh trng khan him tin mt vn tip tc din ra trong nhng nm 1990- 1992; v vy, ngy 2/11/1992, Thng c NHNN ban hnh Quyt nh s 239/Q-NH v th l pht hnh v s dng ngn phiu thanh ton nhm gii quyt tnh hnh cng thng v tin mt trong nn kinh t. Thi k ny, cc NH, kho bc nh nc tng bc trang b c s vt cht k thut thanh ton cho nn kinh t, a cng ngh thng tin vo ng dng trong cng tc thanh ton, thi gian thc hin mt mn thanh ton bnh qun t 1 n 2 ngy so vi 10 n 15 ngy ca h thng ngn hng trc y.

27

Ngy 25/11/1993, Chnh ph ban hnh Ngh nh 91/CP v t chc thanh ton khng dng tin mt. Tinh thn c bn ca Ngh nh l xo b nhng bt hp l, bt bnh ng, tn trng quyn v ngha v cc bn tham gia thanh ton, nng cao quyn t ch ti chnh ca doanh nghip v cng c uy tn ngn hng. Trin khai thc hin Ngh nh 91/CP, Thng c NHNN ban hnh Quyt nh s 236/Q-NH1 ngy 11/12/1993 v pht hnh v s dng sc c nhn; Quyt nh s 22/Q-NH1 ngy 21/2/1994 v th l thanh ton khng dng tin mt (thay th cc quyt nh s 101/Q-NH1; Quyt nh s 239/Q-NH1; Quyt nh s 74/Q-NH1 ngy 10/4/1993 ban hnh th l tam thi th thanh ton in t; Quyt nh s 236/Q-NH1; Cng vn s 06/CV-NH1 ngy 20/1/1992 v Quyt nh s 137/Q-NH1 ngy 20/7/1993 v nhn v tr tin mt thng qua chuyn tin gia cc tnh, thnh ph) v Thng t s 08/TT-NH2 ngy 2/6/1994 hng dn thc hin th l thanh ton khng dng tin mt. Ni dung c bn ca th l thanh ton khng dng tin mt bao gm: - H thng ho cc vn lin quan n h thng thanh ton, t m v s dng ti khon, cc hnh thc thanh ton, thanh ton gia cc NH n vic ng dng cng ngh tin hc trong thanh ton. - Quy nh r quyn li v trch nhim ca bn mua, bn bn v NH trong qu trnh thanh ton. Trong , khch hng c quyn la chn NHTM m ti khon v chn phng thc thanh ton ph hp.

28

- Cc n v, Kho bc Nh nc, c nhn thanh ton qua ngn hng c th s dng cc hnh thc thanh ton sau: + Sc, bao gm sc chuyn khon, sc bo chi, sc nh mc, sc c nhn; + U nhim chi- chuyn tin; + U nhim thu; + Th tn dng; + Ngn phiu thanh ton; + Th thanh ton. Bng : T trng gi tr cc phng tin thanh ton giai on 1993- 1997(%) Phng tin thanh 1993 ton Cc loi sc 21,9 U nhim chi v chuyn 69,9 1995 7,2 76,1 1996 9 65,7 1997 10,2 66,8

tin U nhim thu 2,4 0,7 0,5 1,1 Th tn dng 0 0,8 0,1 1,4 Ngn phiu thanh ton 5,8 15,2 24,7 20,5 Tng 100 100 100 100 Ngun: Ngn hng Nh nc Vit Nam (1993, 1997). Bo co cng tc thanh ton; Tp ch Thng tin khoa hc Ngn hng, s chuyn Sc v mt s vn thanh ton ca ngn hng hin nay Vit Nam, nm 1997. Qua bng trn, chng ta thy xu hng s dng cc phng tin thanh ton giai on 1990- 1997. Phng tin sc, u

29

nhim chi v chuyn tin (chim t trng ln nht), u nhim thu, th tn dng c xu hng tng ln, cn ngn phiu thanh ton thi gian u, c xu hng tng, t nh cao l 24,7% vo nm 1996, sau , bt u c xu hng gim n 20,5% vo nm 1997. S d c tnh trng nh vy l vic p dng cng ngh chuyn tin in t trong thanh ton m c s ca vic thc hin lnh chuyn tin in t l u nhim chi v chuyn tin. V vy, u nhim chi c xu hng tng ln, cn cc cng c khc nh ngn phiu thanh ton do cng cn nhiu nhc im v nh hng ca chuyn tin in t nn c xu hng gim. - Thanh ton gia cc NH, Kho bc Nh nc thc hin bng cc phng thc: thanh ton tng ln qua ti khon tin gi ti NHNN; thanh ton b tr do NHNN tnh, thnh ph ch tr; thanh ton b tr trc tip gia hai hoc nhiu NH (khng c NHNN ch tr); thanh ton theo phng thc u nhim thu h, chi h gia cc NH. Th l thanh ton mi khng quy nh quan h thanh ton gia cc chi nhnh NH trong cng h thng, khng quy nh c th chi tit vn dng cc cng c thanh ton, to iu kin cho cc NHTM, Kho bc Nh nc ch ng ci tin thanh ton, tch cc hin i ho h thng thanh ton vi cng ngh hin i nhm t chc thanh ton nhanh, an ton v chnh xc. Qu trnh p dng th l thanh ton bc u gp phn m rng phm vi v quy m thanh ton qua NH, ngn phiu thanh ton c s dng vo cui nm 1992 c tc ng tch cc gp phn gii quyt tnh trng khan him tin mt. Tuy nhin, cng c thanh ton sc cn nhiu hn ch: sc nh

30

mc v sc c nhn cha thun li, vic chuyn ho vn tin gi v tin mt gp kh khn, phm v thanh ton sc cn hp, thi gian thanh ton chm v nhiu quy nh v sc cha ph hp vi thng l quc t. V vy, ngy 9/5/1996, Chnh ph ban hnh Ngh nh s 30/N-CP ban hnh Quy ch pht hnh v s dng sc, theo , NHNN ban hnh Thng t s 07/TT-NH1 hng dn thc hin Quy ch pht hnh v s dng sc vi nhiu ni dung mi: Sc ch c mt mu duy nht dng chung cho c nhn v php nhn, sc c c th dng chuyn khon, rt tin mt v c th chuyn nhng c, thi hn hiu lc ca sc l 15 ngy. Quyn v ngha v ca cc ch th tham gia pht hnh v s dng sc c quy nh c th, r rng hn. Tuy nhin, bc u, phm vi thanh ton sc ch mi gii hn trong cng mt NH hoc khc NH trong cng h thng; hoc khc NH c tham gia thanh ton b tr. Cng vi vn xc lp v ci cch th ch thanh ton, NHNN thc hin ch trng m rng dch v thanh ton ca ngn hng trong khu vc dn c t gia nm 1994. y l mt b phn quan trng trong chin lc pht trin ca ngnh Ngn hng Vit Nam nhm t cc mc tiu v khai thc vn u t; tng bc a cng c thanh ton truyn thng v hin i vo dn c, ci to v xo b dn tp qun ch s dng tin mt trong dn c, nng cao hiu qu thanh ton trong nn kinh t. Tin m rng thanh ton trong khu vc dn c l vic m ti khon c nhn, ban u c thc hin th im ti 6 tnh, thnh ph. Kt qu thc hin th im n 31/10/1995 c th hin trong bng sau:

31

Bng : Kt qu thc hin th im n 31/10/1995

Ch tiu H Ni 1. TKCN 2. 3. .) - Tin mt (t 1303 .) Chuyn 1659 41,9 341,9 3,8 77 khon (t.) 12,4 159,6 11,4 47 1533, 4 2123, 6 S d ng) Doanh s 2962 54,3 501,5 15,2 124 3657 thanh ton (t S lng 13.25 0 (t 357 Tp. HCM 12.42 1 206 30 67 0,7 37 Hi Phn g 3894 4.061 416 4.080 38.13 8 697,7 Nng Cn Th Vng Tu Tng

Ngun: Tp ch Thng tin Khoa hc Ngn hng, s chuyn M rng dch v thanh ton ca ngn hng trong khu vc dn c, nm 1996 Phn tch bng trn cho thy, doanh s thanh ton qua ti khon c nhn l 3657 t ng; trong bng tin mt l 2962 t ng, chim 44%; bng chuyn khon l 2123,6 t ng, chim 56%. Cc cng c thanh ton chuyn khon c bc chuyn tch cc, nhiu ngi dn lm quen vi sc, u nhim thu, u nhim chi, th ATM. i tng m v s dng ti khon trong thanh ton ch yu l cc h kinh doanh bun bn nh; tip n l nhng ngi nc ngoi ang lm vic v c tr ti Vit Nam c thi quen m ti khon v giao dch vi NH; tng lp cn b, vin chc, ch

32

yu l cn b NH; mt s doanh nghip trong nc v lin doanh vi nc ngoi m ti khon c nhn cho cn b, cng nhn vin ca h tr tin lng vo ti khon. n nm 1997, s ti khon c nhn tng ln n 98.263 ti khon vi s d l 1.137 t ng. Bn cnh mt s kt qu t c, cng tc m rng dch v thanh ton qua ngn hng trong khu vc dn c vn cn mt s hn ch. TS. Qu Lng, Nguyn Q. Thng c NHNN cho rng: ... S lng ti khon c nhn pht trin chm, nhng i tng c thu nhp cao cha vo cuc. Tim nng vn cn ln, s huy ng c cn nh b. - Cn hng vn h s dng in, nc, thu nh, np thu... l mt trong nhng i tng thc hin thanh ton qua ti khon ngn hng cha tham gia. - Cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt p dng trong khu vc dn c cn mi m v cha c sc hp dn i vi ngi s dng. Cc i tc tip nhn thanh ton sc (u ra) cha sn sng, c nhiu bn khon do d. Vn t chc thanh ton ca ngn hng cng pht sinh nhng kh khn khi khi lng tng ln. - i b phn dn chng, c cng chc, vin chc trong cc t chc v nhiu doanh nghip t nhn, h gia nh cha c c hi hiu bit su v ni dung c th i vi ti khon c nhn.

33

- Ngnh Ngn hng cha c s u t thch ng cho cng tc tuyn truyn, qung co, cho chng trnh ci tin cng ngh, sp xp v t chc, m rng mng li thch hp vi sinh hot ca dn c. Mng li ngn hng cha thun tin i vi nhu cu giao dch thanh ton ca dn c. Ngun: Ngn hng Nh nc Vit Nam, H thng ho cc vn bn php lut, ti liu v m rng dch v thanh ton ca ngn hng trong khu vc dn c, trang16, H Ni, thng 2/1996 . Nhn chung, trong giai on 1990- 1997, ngnh NH Vit Nam c nhng bc tin nhanh v vng chc v i mi c ch hot ng thanh ton, cng vi nhng bc tin v i mi cng ngh, ci tin ng k mi trng, m rng phm vi, khi lng v nng cao cht lng dch v thanh ton. Thnh cng c tnh thuyt phc cao l t c tc thanh ton nhanh, an ton, chnh xc, xo b chm tr v gii to trit tnh trng thiu tin mt ko di nhiu thp k trc. b. i mi cng ngh thanh ton Nu nh ci cch th ch l c s th i mi cng ngh l then cht ca nhng thnh cng trn lnh vc thanh ton ca thp k 90. Nm 1993, vi s tr gip k thut ca on chuyn gia Trng i hc Stochom Thu in do Gio s Herberg dn u, hnh thnh mt tng tng qut v chuyn i, hin i ho h thng thanh ton Vit Nam. Theo n ny, Vit Nam s xy dng c s h tng k thut cc h thng thanh ton quc gia v h thng thanh ton cc NHTM, to tin cac

34

NHTM xc lp v trin khai chin lc khch hng. Trong thi gian ny, pha Vit Nam cng mun tip cn vi th thanh ton v c on chuyn gia h tr t chc cuc hi tho v th nha u tin Vit Nam. Ti Thnh ph H Ch Minh, ma h nm 1993, cng din ra mt cuc hi tho v th c s tham gia ca mt s chuyn gia Vit kiu, bn bin php trin khai mt d n pht hnh th thanh ton ca Ngn hng Ngoi thng Vit Nam (Vietcombank). Cui nm 1993, Vietcombank chnh thc khai trng dch v mi v th thanh ton; cng vi mt s NHTM khc, Hip hi pht hnh th ra i nm 1996. T nm 1995- 1996, Vietcombank trin khai hnh thc thanh ton th Smart card v lp t mt s my ATM rt tin t ng vi trang b ca Cng ty in ton AT&T ca M. y l dch v mi, s dng cng ngh tin tin, ph hp vi nhng NH v khch hng c kh nng ti chnh; v vy, n ch c ngha trong tng lai. D n thanh ton quc t SWIFT vi s ti tr k thut ca WB v T chc pht trin ca Thu in (SIDA/WB), khi ng t thng 3/1993, n ngy 6/3/1995, a vo khai trng hot ng chnh thc, Vit Nam tr thnh thnh vin th 124 ca Hip hi Vin thng Ti chnh lin ngn hng quc t (SWIFT). Nhm s dng dch v SWIFT ca Vit Nam lc mi ra i gm c 14 thnh vin, tngdn qua tng nm. C th nh gi SWIFT l d n hin i ho cng ngh thanh ton thnh cng nht, to c hi cho cc NH Vit Nam tng nhanh cc giao dch vi hng ngn t chc ti chnh trn th gii. Ti bui l khai trng, nguyn Thng c Cao S Kim pht biu:

35

y l mt s kin ln trong tin trnh Vit Nam hng ti hin i ho v hi nhp th trng ti chnh quc t. Nm 1994, t ngun vn ti tr ca WB, Chnh ph Vit Nam cho php NHNN thc hin mt d n hin i ho cng ngh ngn hng, bao gm NHNN v 6 NHTM Vit Nam. Vi s vn u t ban u 50 triu USD, d n t ra nhng mc tiu kinh t- k thut ln nhm hon thin c s h tng th trng ti chnh trong nc, nng cao tc x l, kh nng phng nga ri ro, bo m an ton v khai thc ngun vn u t. Trong giai on I, vi s tr gip k thut ca Cng ty t vn quc t PA, NHNN cng vi cc NH thnh vin t chc kho st thit k h thng, lp d n tin kh thi tin hnh t u thng 11/1994, kt thc vo thng 3/1995. y l mt d n ln trong ngnh NH, my mc, cng ngh hin i nhp t nc ngoi, phi tri qua u thu quc t. Do , c nhiu kh khn, phc tp phi ko di cho n nay. Trong thi gian ny, cc NHTM quc doanh v c phn cng t c nhng chuyn bin kh quan v i mi cng ngh, thit lp c h thng thanh ton chuyn tin in t trong h thng, ci thin tnh hnh thanh ton ni b, cung cp dch v khch hng tt hn v tng cng iu phi trong cc chi nhnh c s, s dng ngun vn tp trung, khc phc tnh trng phn tn, ng cc b. Mt s NH m rng ng dng mng thanh ton, thit lp mt s chng trnh thng tin qun l v bc u tip cn thng mi in t nhm m rng th trng, nng cao nng lc cnh tranh v h nhp quc t. Tuy nhin, tc i mi cng ngh nhn chung cn chm,

36

cc NH cn nhng kh khn, hn ch, nht l ngun vn u t, xy dng chin lc pht trin c h thng v o to ngun nhn lc p ng yu cu pht trin trc mt v lu di. Nhn nh v tin trnh ci cch v hin i ho h thng thanh ton giai on 1990-1997, nguyn V trng, Trng ban Thanh ton NHNN, PGS.TS. L nh Hp cho rng: Thi k 1990 - 1997, cc gii php ci cch hot ng thanh ton va mang tnh cht tnh th nh Qui ch tm thi v u quyn xut nhp kho pht hnh cho Gim c NHNN tnh, Thnh ph ; pht hnh ngn phiu thanh ton thay th tin mt ; chuyn tin nhanh qua mng my tnh NHNN gii ngn chuyn tin sc gia cc thng thi cng bt u khi ng mt s gii php pht trin di hn c tm chin lc qua mt s d n ln v hin i ho cng ngh thanh ton nh D n SWIFT gia nhp mng chuyn tin ton cu khai trng thng 3/1995 ; D n hin i ho h thng thanh ton khi ng t qu 1/1994 ; mt s d n v pht trin dch v thanh ton hin i nh th tn dng, th ATM, Hombanking. c bit, qua Ngh nh 91/CP ngy 25/11/1993 ca Chnh ph v Quyt nh 22/Q-NH1 ngy 21/2/1994 ca Thng c NHNN thc hin mt bc c bn xo b c ch thanh ton c, chuyn sang t chc thanh ton theo nguyn tc th trng Nhn chung, qua kim nghim ca thc tin th hin tnh cn thit v ph hp ca cc gii php ci cch, qua chm dt c tnh trng thiu tin mt ko di nhiu thp k, khi phc lng tin ca khch hng thanh ton qua ngn

37

hng v to c s tng bc pht trin, hin i ho cc h thng thanh ton ca ngnh Ngn hng Vit Nam. 6. Cng tc cn b v o to 6.1. Vi nt v cng tc cn b thi k trc i mi ngnh Ngn hng Thi k ny, NHNN c t chc theo m hnh mt cp, va lm chc nng qun l nh nc va lm nhim v cung ng vn cho nn kinh t. Chnh sch cn b ca NHNN thc hin theo quy nh chung ca Nh nc. Mc d trnh cn b ngnh Ngn hng c nh gi cao hn trnh chung, nhng i ng cn b ngnh Ngn hng khng c nhiu khc bit so vi i ng cn b chung ca c nc. Do nn kinh t cn trnh rt thp, li phi tri qua 2 cuc chin tranh chng Php v M nn cng tc cn b trong thi k ny c mt s c trng c bn sau: - Yu cu v phm cht o c c t ln hng u. Vic b tr, s dng, bt i vi cn b thng da trn yu cu c bn l phm cht o c v kinh nghim cng tc. - Yu cu v trnh chuyn mn i vi cn b cng nh trnh chuyn mn ca i ng cn b nhn chung cha cao. Cn b c trnh i hc chim t trng thp. - Cng tc cn b c vai tr, v tr quan trng trong hot ng ca t chc. Mc d quy trnh nghip v qun l cn b c tin hnh tng i n gin, nhng tnh k lut v thc chp hnh ca cn b i vi cc quyt nh rt cao.

38

- Cng tc lun chuyn cn b c thc hin tng i thng xuyn do khng c s khc bit nhiu trong nghip v gia cc loi cng vic v do yu cu v nghip v ngn hng cha phc tp. 6.2. Cng tc cn b thi k 1990-1997 Thc hin cng cuc i mi do ng khi xng v lnh o, NHNN thc hin i mi cn bn trong hot ng, chuyn t h thng ngn hng mt cp sang hai cp. NHNN ch lm nhim v qun l nh nc trong lnh vc tin t, tn dng v ngn hng v chc nng NHT, cn cc TCTD thc hin chc nng kinh doanh. V vy, i ng cn b, cng tc cn b ca NHNN cng c s thay i cn bn ph hp vi tnh hnh v nhim v mi. Vi nhn thc cn b l yu t quyt nh s pht trin ca mt t chc, hot ng, nht l trong s nghip i mi ca ngnh Ngn hng, trong nhng nm qua, NHNN coi trng cng tc cn b, th hin mt s mt sau y: Th nht, cht lng cn b. Thng qua chnh sch qun l, s dng, o to v thc tin cng tc, cht lng i ng cn b c bc chuyn quan trng, c bn p ng yu cu cng vic i hi hin nay. T trng cn b c trnh i hc c nng dn theo thi gian. Nu nh nm 1990, ch c 15,7% cn b c trnh i hc th n ht nm 1997, t l ny khong 45%. Nhn chung, cn b c trang b li kin thc mi v kinh t th trng, trong , bt u xy dng c i ng cn b c

39

th tip cn, vn hnh cc nghip v NHT mi, i hi trnh tng hp cao. Tng bc nng cao kh nng tin hc v ngoi ng cho i a s cn b p ng yu cu hin i ho cc hot ng ngn hng v hi nhp kinh t khu vc v th gii. Th hai, cng tc tuyn dng, tip nhn v iu ng cn b dn dn i vo n np, da trn cc nguyn tc: - Cn c yu cu nhim v cng tc; - Tm chn ngi c trnh , nng lc b tr, iu ng tng cng cho cc khu quan trng; - T chc thi tuyn theo quy nh ca Nh nc. Ngoi kin thc chuyn mn, chuyn ngnh, cn ch trng cc yu cu b tr nhm to c i ng cn b ngy cng ton din. Ngoi ra, vn dng v xy dng chnh sch ng b khuyn khch, tuyn chn cn b gii; chnh sch cp hc bng v tuyn chn c cch c ch u tin cn b tr c nng lc pht trin c o to nh o to trnh cao nc ngoi, t chc tham quan, kho st, hc tp kinh nghim cc nc c h thng ngn hng tin tin. Th ba, vn sp xp li i ng cn b. T khi trin khai thc hin 2 Php lnh Ngn hng, i ng cn b, nhn vin nghip v c iu ng, sp xp li, bo m thc hin cc nhu cu pht trin nghip v v dch v ngn hng. i ng cn b h thng NH giai on 1990- 1997 Ngn Nh nc 1991 hng 838 1992 936 1993 1003 1994 1163 1995 1216 1996 1997

40

Chi

nhnh 4.05

3.720 3.67 3 1.060 1.22 9 10.10 9.44 1 5 22.79 20.7 1 44 3.081 3.30 0 2.968 2.80 0 2.32 2 176 240 747 651 1.305 1.28

3.635 3.58 0 1.910 2.00 4 10.87 10.6 1 57 20.90 20.9 7 25 3.635 2.63 8 2.700 2.60 0 2.91 8 205 349 625 592 1.265 1.25

NHNN 3 NH Ngoi th- 925 ng NH Cng th- 10.4 ng NH 54 Nng 28.9 45 2.99

nghip NH u t& PT

5 Tng cng ty 2.62 vng bc 6 qu Cc NHTM c 265 phn Cc NH lin 38

doanh Cc chi nhnh 148 NH nc ngoi Cc trng 813 Cc cng ty, 1.34

x nghip 1 8 5 Tng Th t, cng tc qun l, s dng cn b. b nhim hng ngn cn b lnh o, ch o tt c cc cp, p ng yu cu, nhim v mi; mnh dn iu ng, b nhim mt s cn b chi nhnh v Vn phng i din NHNN ti Tp. H Ch Minh c nng lc gi cc chc v lnh o cc cp tr s chnh.

41

Trong vic sp xp, b tr cn b quan tm n cn b tr, cn b n, cn b c trnh kh v c o to c h thng. Th nm, cng tc to ngun cn b. c i ng cn b k cn cc chc danh lnh o ca Ngnh, Ban lnh o NHNN thng k c nh gi s tin b ca cc cp lnh o; xy dng ngun cn b cho cc chc danh lnh o; trong quy hoch, ch n c cu cn b, cn b tr, cn b n v cc tui khc nhau; to iu kin cho cn b trong quy hoch c tham gia cc lp hc, nghip v, ngoi ng, tin hc trong nc v o to nc ngoi, i kho st, hi tho quc t. Hng nm, c nh gi b sung hoc loi b cc danh sch cn b trong quy hoch, m bo khi b nhim, c ngun phm cht v nng lc. 6.3. o to v o to li cn b Ngay sau khi c 2 Php lnh v Ngn hng, cng tc o to v o to li cn b c xc nh l mt trong nhng cng tc trng yu, c nh hng quyt nh ti thng li cng cuc i mi hot ng ngn hng. Trong giai on va qua (1990-1997), ngnh Ngn hng u t nhiu tin ca, tr tu, cng sc i mi cng tc o to, o to li cn b v thu c nhng kt qu bc u ng khch l. a. T chc li h thng o to v qun l o to nhm tch bch chc nng qun l nh nc v chc nng o to v nghin cu khoa hc, gn o to vi nghin cu khoa hc, gn nghin cu khoa hc vi i mi hot ng NH

42

Ngy 23/3/1993, Th tng Chnh ph c Quyt nh s 112/TTg thnh lp Trung tm o to v Nghin cu khoa hc Ngn hng trn c s t chc t chc li 6 c s o to hin c ca ngnh Ngn hng (2 Trng Cao cp nghip v v 4 Trng Trung hc Ngn hng) v Vin tin t- tn dng vi chc nng o to, bi dng cn b ngn hng v t chc nghin cu khoa hc ngn hng. T khi c t chc li, Trung tm o to v NCKH t c mt s kt qu ng k: - Xy dng c k hoch o to, bi dng cn b v NCKH hng nm; - p ng c yu cu nng cao trnh cn b vi s lng ln, m cc lp c trnh tng ng i hc cc khu vc v cc tnh trong phm vi ton quc; - M cc lp o to, bi dng kin thc cng ngh ngn hng; hng lot chng trnh o to, bi dng ngn hn c t chc thc hin cho cc i tng tuyn dng mi, l nhng chng trnh ti thiu cn thit nh nghip v NHT, nghip v NHTM, th trng ti chnh, t gi, cn cn thanh ton - Bi dng kin thc kinh t th trng v hot ng NH trong nn kinh t th trng cho cn b lnh o cc cp trong ton h thng; - Ngy 4/3/1996, Th tng Chnh ph c Quyt nh s 143/TTg giao nhim v o to sau i hc cho Vin Khoa hc Ngn hng thuc Trung tm o to v NCKH. Vin Khoa hc Ngn hng t chc o to tin s theo chuyn ngnh Ti chnh- lu thng tin t v tn dng (kho 1 nm 1996, tuyn

43

12 nghin cu sinh; kho 2 nm 1997, tuyn t 12-15 nghin cu sinh). - Trong cc nm t 1993 n 1997, trin khai 16 chng trnh NCKH vi khong 50 ti cp B, thu ht ng o cn b khoa hc v chuyn gia trn tng lnh vc ca ngnh NH tham gia. - Xut bn u n Thng tin khoa hc Ngn hng, Tp ch Thng tin khoa hc Ngn hng (t thng 9/1995); bin dch, bin son v hp tc xut bn gn 50 u sch v ngn hng; bin son hng lot gio trnh v l lun v cng ngh ngn hng s dng trong ging dy vi nhiu i tng khc nhau. - o to nng cao trnh chuyn mn, vi tnh, ngoi ng cho ging vin trong h thng o to ca ngnh Ngn hng. b. a dng ho loi hnh o to v phng thc qun l o to p ng c nhu cu o to va cp bch, thng xuyn va phi chun b cho nhng bc pht trin trong tng li, NHNN thc hin ch trng a dng ho cc loi hnh o to. (1) Hnh thc o to tp trung nhm gii quyt dt im mt s i tng theo nhng mc tiu nht nh nh: o to tr n trnh cho nhng cn b nghip v cha c bng cp tng xng vi ngch cng chc ang lm; o to cng ngh mi do yu cu pht trin ngnh NH; o to ngoi ng cho cn b lnh o v cc nh hoch nh chnh sch;

44

o to sau i hc cho cn b tr c nng lc to tim nng pht trin cho tng lai; o to l lun chnh tr c nhn, cao cp, trung cp cho cn b lnh o cc cp v cn b trong din quy hoch pht trin. (2) o to phn tn, rng ri ti tng cm, tng a phng nhm ph cp kin thc mi ti i b phn cn b ton ngnh. thc hin chng trnh nay, NHNN kin quyt dnh thi gian lin tc t chc cc kho o to cho lnh o cc cp v o to li i ng gio vin c nng lc t chc cc kho o to n tng cm, tng a phng trn phm vi ton quc. V vn hc tp v bi dng kin thc, ng Cao S Kim, nguyn Thng c NHNN, ti bui l khai ging kho I nm 1993 Bi dng kin thc c bn v NH trong nn kinh t th trng cho cn b lnh o NH pht biu: ...Vic hc tp l chic thang khng nc cht. Khng ai c th t cho mnh l ngi hiu bit y . Ban lnh o mong rng, anh ch em hc vin, m trc ht l cc ng ch lnh o cc NH, cn tn dng c hi hc tp c c ci vn qu gi nht l tri thc. Cng cuc i mi NH thng li n mc no l tu thuc vo vn con ngi- nhng con ngi c tri thc, bit t chc cng vic v nhy cm trc cuc sng... (3) o to thng xuyn, thc cht l o to ti chc, c tin hnh lin tc vi nhiu hnh thc khc nhau cho ph hp vi tng i tng, bao gm: ti chc trong gi hnh chnh (mi nm tp trung t 2 n 4 k), ti chc ngoi gi hnh chnh vo cc bui ti.

45

(4) Bi dng kin thc chuyn gii quyt nhng nhu cu cp thit, phc v cho cng tc chuyn mn, nh lp bi dng k ton trng, lp nghip v thanh tra, trng on thanh tra, tin hc, lp cn cn thanh ton, phn tch ti chnh doanh nghip (5) Hnh thc bi dng nghip v ti ch. Vic bi dng nghip v (cng ngh ngn hng) c thc hin rng ri thng qua cc hnh thc linh hot sau: + Ti Trung tm o to v NCKH ngn hng; + Ti Cc cng ngh tin hc ngn hng; + Ti cc V, Cc NHT; + Ti cc khu vc v chi nhnh tnh, thnh ph. Hnh thc bi dng ny to thun li cho ngi i hc, gim chi ph o to v tng s lng ngi tham gia trong mi chng trnh o to. (6) Hnh thc lin kt o to. Bn cnh vic t chc cc kho o to trong ni b ngnh, NHNN cng m rng quan h vi cc trng i hc trong nc cn b ngn hng nhanh chng tip cn kin thc mi m h thng o to trong ngnh cha c kh nng t o to. (7) Hnh thc o to ngoi nc. Vic o to nc ngoi c thc hin di 2 hnh thc: Mt l, c cc on i kho st ngn hn. Trong thi k 1990- 1997, ngnh Ngn hng c hng ngn lt cn b i kho st khp cc chu lc v hot ng ngn hng vi ch c th, cc chuyn kho st c ng gp ng k vo vic hoch nh chnh sch ca NHT.

46

Hai l, c cn b c trnh ngoi ng tt, c chuyn mn i o to tp trung di hn nc ngoi. Nm 1992, c 430 lt ngi, trong o to di hn 3 ngi; Nm 1993, c 470 lt ngi, trong o to di hn 5 ngi; Nm 1994, c 350 lt ngi, trong o to di hn 4 ngi; Nm 1995, c 1.167 lt ngi, trong o to di hn 17 ngi; Nm 1996, c 931 lt ngi, trong o to di hn 10 ngi; Nm 1997, c 794 lt ngi, trong o to di hn 10 ngi. T nhng ch trng, bin php tch cc nu trn, cng tc o to, o to li cn b gp phn nng cao mt bc trnh cn b; bc u p ng yu cu v i mi hot ng ngn hng; ch ng trong vic sp xp, b tr cn b nh c sn ngun nhn lc c o to c bn, a dng, phong ph trong v ngoi nc; lc lng cn b k cn v ang c o to tng i ton din trn cc mt nghip v, ngoi ng, tin hc, cng ngh ngn hng, l lun chnh tr v qun l hnh chnh nh nc; tng bc tiu chun ho cn b theo cc quy nh ca Nh nc. c. Hp tc quc t v o to cn b ngnh Ngn hng Vit Nam Cng vi vic m rng quan h i ngoi, m ca nn kinh t, quan h hp tc quc t v o to cn b ca ngnh Ngn hng cng c tng cng. Trong nm 1992, Chnh ph Php ti tr 1,9 triu Franc (tng ng 350.000 USD)

47

o to ngn hn cho 600 lt cn b ca h thng ngn hng v kin thc kinh t v ngn hng trong nn kinh t th trng. Qu tin t quc t (IMF) v T chc pht trin ca Lin hip quc (UNDP) cng ti tr 1,9 triu USD trin khai D n VIE/90/005 tr gip k thut v o to cn b cho 2 ngnh Ngn hng v Ti chnh. Vi d n ny, h thng thng k tin t v h thng ti khon k ton ca NHNN c xy dng mi ph hp vi cc tiu chun chung ca cc nc thnh vin IMF. T nm 1993- 1995, c 3 d n o to cn b ngnh Ngn hng nhn c s h tr ca cng ng quc t. l d n Php Vit, d n c v d n SIDA (Thu in). - D n SIDA- WB D n ny do Chnh ph Thu in ti tr thng qua t chc pht trin ca Thu in (SIDA) nhng vic cp pht li u thc thng qua WB nn gi tt l d n SIDA- WB. Vn ti tr 24 triu krona (tng ng 4 triu USD), thc hin t nm 1993 n gia nm 1995. Ni dung ch yu ca d n SIDA- WB l o to cn b cho ton h thng NH, cng vi vic tr gip k thut (t chc hot ng nghip v chuyn mn). - D n c- Vit D n ny c k tho thun gia NHT v T chc hp tc k thut c (GTZ) t thng 12/1991 vi ch hng v xy dng Trng Ngn hng. Nhng do nhiu l do khc nhau, tho thun khng c chp thun. Thng 12/1992, NHT thay th bng mt d n khc, c pha c thm nh v k tho thun vo thng 3/1993. D n thc hin trong 3 nm vi vn ti tr 5 triu DM (khong 3,4 triu USD).

48

Mc tiu ch yu ca D n l: o to b tc 4 phin dch ting c; t vn cho NHT trong vic xy dng chnh sch tin t v s dng cc cng c ca chng; o to di hn (1 nm) ti c cho mt s cn b c nng lc v thng tho ting c; o to chuyn mn cho cc NH; v o to gio vin. - D n Php- Vit 1993 D n ny c thc hin chung gia NHNN v NH Nng nghip vi vn ti tr 7,5 triu FrF (tng ng vi 1,3 triu USD) thc hin trong nm 1993. Ngoi 3 d n trn, ngnh NH cng thng xuyn c quan h hp tc vi cc NH v t chc quc t khc di hnh thc hp tc song phng v o to cn b. Hng nm, ngnh NH c i d tuyn hoc i thng hng chc cn b c trnh ngoi ng tt theo hc cc kho ngn hn, di hn hay hi tho ti tr. S u tin ca Chnh ph Vit Nam v ca cng ng quc t cho vic o to cn b Ngn hng Vit Nam i trc mt bc, gp phn xy dng h thng Ngn hng Vit Nam tng i hon chnh, ho nhp vi cng ng quc t nhng nm 1990- 1997. 7. M ca v hi nhp 7.1. Xu th hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam T nhng thp nin cui th k 20, ton cu ho tr thnh mt xu th pht trin ch yu ca nn kinh t th gii. S pht trin mnh m ca khoa hc- k thut, c bit l cng ngh thng tin cng vi vai tr ngy cng tng ca cc cng ty a quc gia thc y mnh m qu trnh hp tc v tng cng mi quan h kinh t- u t- thng mi gia cc nc.

49

Trc nhng din bin ny, hu ht cc nc trn th gii u iu chnh chnh sch theo hng m ca v to s thng thong cho hot ng sn xut, kinh doanh, tng cng sc cnh tranh kinh t quc gia. Vng m phn th 8 ca Hip nh chung v Thu quan v Mu dch (GATT) ti Uruguay nm 1994 dn n s ra i ca T chc Thng mi Th gii (WTO) v phm vi cc tho thun a phng m rng sang lnh vc dch v ti chnh, thng tin, vin thng v c bit l sn phm nng nghip c a vo h thng GATT bng cch thu quan ho tt c cc sn phm nng nghip. Vic thay GATT (ra i sau Chin tranh th gii II) bng WTO l mt trong nhng biu hin r nht v mt th ch ca bc chuyn trng thi cht lng ca xu hng ton cu ho, gp phn y mnh qu trnh t do ho thng mi quc t v to sn chi (th trng th gii) bnh ng cho cc nc.Bn cnh , hi nhp khu vc cng pht trin mnh m, khong 80 Hip nh khu vc c k trong nhng thp k qua, trong c nhng Hip nh ln nh EU ca Chu u, sau c tip ni bi T chc Thng mi T do Bc M (NAFTA), MERCOSUR ca Nam M, Khu vc T do Thng mi ASEAN (AFTA), Din n Hp tc Kinh t Chu - Thi Bnh Dng (APEC)... Cng vi qu trnh pht trin ca ton cu ho, t do ho ti chnh v hi nhp quc t v ngn hng cng ang tr thnh xu th pht trin tt yu ca cc nn kinh t, c bit l cc nn kinh t ang pht trin. Hin nay, nhiu nc, c bit l cc nc ang pht trin ang ngy cng tham gia mt cch tch cc hn vo tin trnh hi nhp quc t trong lnh vc

50

ti chnh - ngn hng, mc d mc tham gia cn khc nhau. Cc nc l thnh vin ca WTO kt thc vng m phn v a ra c nhng cam kt m ca v t do ho v dch v ti chnh - ngn hng vo cui nm 1997. Cc nc ASEAN k Hip nh khung nm 1995 v m ca v t do ho cc lnh vc dch v. Vit Nam, qu trnh hi nhp kinh t quc t c khi u t cui nhng nm 80, khi ng v Nh nc thc hin chnh sch i mi v m ca nn kinh t. i hi VII ca ng (6/1991) thng qua nh hng: y mnh a dng ho, a phng ho quan h i ngoi. Ngh quyt i hi VIII ca ng (6/1996) khng nh ch trng xy dng mt nn kinh t m, y nhanh qu trnh hi nhp kinh t khu vc v th gii. Thc hin ch trng m ca v hi nhp quc t ca ng v Nh nc, nn kinh t Vit Nam trong nhng nm qua tng bc m ca v thm nhp vo nn kinh t th gii. T nm 1993, chng ta khai thng quan h vi cc t chc ti chnh- tin t quc t nh IMF, WB, ADB...; t thng 7/1995, nc ta tr thnh thnh vin chnh thc ca Hip hi cc nc ng Nam (ASEAN) km theo nhng cam kt tham gia Khu vc Mu dch T do chu (AFTA); t thng 3/1996, nc ta tham gia Din n Hp tc - u (ASEM) vi t cch l thnh vin sng lp. 7.2. Hi nhp quc t trong lnh vc ngn hng Cng vi xu th ton cu ho v km theo n l xu th hi nhp quc t ca nn kinh t Vit Nam ni chung, xu th hi nhp quc t trong lnh vc NH cng din ra kh si ng. H

51

thng NH Vit Nam ch ng, tch cc pht trin cc mi quan h vi cng ng ti chnh- tin t khu vc v quc t; ni lng v m rng cc iu kin hot ng cho cc ngn hng c yu t nc ngoi ti Vit Nam. 7.2.1. M rng quan h gia Ngn hng Vit Nam vi cc t chc ti chnh quc t Sau khi t nc thng nht, nm 1976, CHXHCN Vit Nam tip qun t cch hi vin ti cc t chc ti chnh tin t quc t l Qu Tin t Quc t (IMF), Ngn hng Th gii (WB) v Ngn hng Pht trin Chu (ADB). K t , Chnh ph giao Ngn hng Nh nc lm c quan i din ca Chnh ph CHXHCN Vit Nam ti 3 t chc ny. Vic tr thnh thnh vin ca IMF/WB/ADB gip Vit Nam huy ng vn phc hi nn kinh t sau chin tranh v tnh n nm 1981, Vit Nam vay c khong 300 triu USD t 3 t chc. Tuy nhin, n nm 1985, do khng thanh ton c n qu hn vi IMF, quyn vay vn ca Vit Nam t t chc ny b nh ch, ko theo vic khng c vay vn t hai t chc cn li. Sau , quan h gia Vit Nam v cc t chc ny ch dng li mc tham vn thng nin trn lnh vc chnh sch v m v tr gip k thut. bnh thng ho quan h vi IMF/WB/ADB, Chnh ph ch o NHNN tin hnh cc bc i cn thit nhm khai thng quan h tn dng vi 3 t chc ny, t to tn hiu tt cho cng ng quc t. Trc nhng n lc to ln trong x l n nc ngoi v quyt tm ci cch nn kinh t ca Chnh ph Vit Nam, IMF c cc on cn b vo xy dng chng trnh kinh t cho Vit Nam, lm c s cho vic thnh lp Nhm H tr huy ng vn thanh ton n qu hn. Thng 10/1993, Khon vay Bc cu t cc ngn hng thng mi quc t m ng u l Ngn hng Ngoi thng Php v Ngn hng Xut

52

Nhp khu Nht Bn gip Vit Nam thanh ton c ton b s n qu hn vi IMF. Quyn vay vn ca Vit Nam ti IMF c phc hi, ngay sau , WB v ADB cng ni li quan h tn dng vi Vit Nam. K t khi bnh thng ho quan h ti chnh vi cc t chc ti chnh tin t quc t ny, Vit Nam nhn c s h tr to ln c v ti chnh v k thut cho qu trnh i mi v tng cng nng lc th ch cho nhiu lnh vc khc nhau ca nn kinh t. Nhng h tr ny gp phn gip Vit Nam t c nhng thnh tu ng khch l trong ci thin tnh hnh kinh t v m, xy dng c s h tng kinh t x hi, ci cch cc lnh vc trong yu ca nn kinh t v xo i gim ngho. Cng vi vic quan h gia Vit Nam vi IMF/WB/ADB ngy cng c tng cng v ci thin, uy tn ca Vit Nam trong cng ng ti chnh quc t cng ngy cng c nng ln. Ngay sau khi ni li quan h, Tng Gim c IMF, Ch tch WB v Ch tch ADB thc hin cc chuyn thm chnh thc Vit Nam. V pha mnh, NHNN cng to mi iu kin v c s cn thit cho vic thnh lp cc Vn phng i din ca 3 t chc ti H Ni, to iu kin thc y hn na mi quan h gia hai bn. Trong giai on 1990-1997, quan h gia Vit Nam vi tng t chc trong 3 t chc ti chnh tin t quc t nu trn c nhng im ni bt nh sau: a. Quan h Vit Nam v IMF

- Tnh hnh ti tr ca IMF cho Vit Nam Tnh n ngy 3/10/1993, tng s n qu hn ca Vit Nam vi IMF ln ti 100.179.340 SDR. Vit Nam huy ng vn di hnh thc vay bc cu tr n qu hn IMF. Thng 10/1993, mt khon vay bc cu c k kt vi cc ngn hng nc ngoi (16 ngn hng) do Ngn hng BFCE (Php) v JEXIM (Nht) ng ra huy ng vi tng s 85 triu USD, cng thm vi vin tr khng hon li ca 9 nc bao gm Nht, Php, Thy in, Thy S, c, B, Canada, Phn lan, o tr ht n qu hn cho IMF.

53

Ngay trong thng 10/1993, sau khi Vit Nam thanh ton xong n qu hn, IMF cho Vit Nam vay hai khon theo li sut th trng: (i) theo th thc d phng (SBA) vi s tin tng ng 157 triu USD v (ii) theo th thc chuyn i h thng (STF) tr gi khong 34 triu USD tr n cho khon vay bc cu. Thng 11/1994, IMF thng qua chng trnh cho vay iu chnh c cu m rng (ESAF) 3 nm (1994-1997) vi li sut u i hn vi tng tr gi khong 535 triu USD. Sau khi hon thnh cc iu kin ca chng trnh ESAF nm th nht v th hai, Vit Nam rt c tng s tin l 360 triu USD. n thng 10/1997, chng trnh ESAF 3 nm kt thc. - H tr k thut Trc khi ni li quan h tn dng, IMF c nhiu on chuyn gia kinh t vo gip Vit Nam xy dng cc chng trnh kinh t, trong cc bin php chng lm pht. IMF cng nhn o to mt s cn b ca cc ngnh kinh t tng hp v kin thc kinh t th trng v cng vi UNDP thc hin tr gip k thut cho NHNN v B Ti chnh tr gi 1,9 triu USD di hnh thc c cc chuyn gia t vn ngn, trung v di hn v nghip v chnh sch, ng thi t chc cc kha tp hun, hi tho trong nc cng nh cc kho st ti cc nc c nhng kinh nghim v pht trin kinh t trong thi k qu tng t nh Vit Nam. D n VIE/93/007 v "Tng cng th ch v chnh sch ti chnh" c h tr ca IMF/UNDP em li nhng kt qu ng khch l trong cc lnh vc iu hnh v qun l tin t, xy dng cc th trng vn, qun l ngoi hi, h thng thanh ton, thanh tra ngn hng trung ng, ch bo co, thng k tin t Trong nhng nm 90, cc chuyn gia IMF t vn v cch thc, phng php hoch nh v iu hnh chnh sch tin t. Cc th trng ni t v ngoi

54

t lin ngn hng c thnh lp. Th trng u thu tn phiu kho bc cng c hnh thnh; v cc quy ch qun l d tr bt buc, li sut, trn tn dng, qun l ngoi hi c son tho v sa i vi nhng kin t vn v gip ca cc chuyn gia IMF thng tr ti Vit Nam. Hot ng thanh tra ngn hng c ci tin v nng cao theo m hnh cc nc tin tin di hnh thc o to ti ch do cc chuyn gia ngn hn v di hn thc hin. C vn di hn gip t vn v cc quy ch thanh tra, kim tra v tng kim sot, kim ton ni b, phng nga ri ro trong thanh tan lin ngn hng, qun l v kinh doanh ngoi hi. H thng k ton ngn hng c sa i v h thng thanh ton lin ngn hng c cng c, h tr cho cc hot ng kinh doanh ngoi hi, tn dng lin ngn hng. Mt lnh vc khc m IMF c rt nhiu kinh nghim l o to nghip v. Hng nm, cc Hc vin ca IMF t ti Hoa K, o v Singapore o to mt s lng ln cc quan chc cao cp v trung cp ca cc c quan hu quan Vit Nam nh Ngn hng Nh nc, B Ti chnh, B K hoch v u t, B Thng mi v Tng cc Thng k, ... thng qua mt lot cc kho o to v hi tho v nhng ch m IMF c nhiu kinh nghim nh: chnh sch v lp chng trnh ti chnh, qun l kinh t v m, qun l ngn sch, thng k tin t, thng k cn cn thanh ton, th trng ti chnh, tng cng n nh ti chnh Bn cnh cc kha o to ngn hn, IMF cn phi hp vi Chnh ph Nht Bn v c t chc cc kha o to di hn i vi cc bc o to v Thc S nh Chnh sch cng, Qun l cng, Chnh sch kinh t v m v rt nhiu cc cn b thuc cc c quan chnh ph Vit Nam, trong c NHNN c o to vi hc bng do IMF ti tr... b. Quan h Vit Nam v WB - Tnh hnh ti tr ca WB cho Vit Nam

55

Trong giai on ny, WB k kt 16 chng trnh v d n cho Vit Nam vi tng s vn cam kt khong 1,68 t USD. Cc d n m WB ti tr cho Vit Nam tp trung ch yu vo cc lnh vc u tin cao ca Nh nc nh: nng nghip, thu li, nng lng, c s h tng th v nng thn, giao thng, y t, gio dc, ti chnh ngn hng, iu chnh c cu kinh t. Cc d n ny ng gp tch cc v c hiu qu vo vic nng cp c s h tng kinh t, pht trin cc dch v x hi, tng cng th ch v pht trin ngun nhn lc, qun l ngun ti nguyn thin nhin v xo i gim ngho. - Tr gip k thut Ngoi vic cho vay cc d n v chng trnh, trong giai on ny, WB cng cung cp khong 230 khon h tr k thut v ng ti tr cho cc chng trnh v d n cho Vit Nam, k c cc khon h tr k thut u thc ca cc nc. Trong s cc t chc cho vay thuc Nhm WB, h tr ti chnh di hnh thc cho vay u i v h tr k thut ca Hip hi Pht trin Quc t (International Development Association-IDA) cho Vit Nam chim vai tr ch o trong mi quan h gia Vit Nam vi nhm WB (thi hn vay 40 nm, ph dch v 0,75%/nm, ph cam kt 0 - 0,5%/nm, khng li sut, 10 nm n hn). Ngoi ra, Tp on Ti chnh Quc t (International Finance Cooperation- IFC) cng cho vay cc d n thuc khu vc t nhn ca Vit Nam vi li sut th trng trong cc lnh vc du lch, khch sn, kinh doanh nng sn... . T chc bo lnh u t a phng (Multilateral Investment Guarantee Agency- MIGA) k kt mt s hip nh bo lnh cho cc d n u t vo Vit Nam. - iu phi vin tr Trong giai on ny, WB ng gp vai tr tch cc trong vic t chc iu phi vin tr cho Vit Nam thng qua vic t chc Hi ngh t vn gia

56

cc nh ti tr hng nm vn ng cc nh ti tr cung cp h tr ti chnh, k thut v t vn chnh sch cho Vit Nam. Nh , vn vin tr phc v cng cuc ci cch kinh t ca Vit Nam c phn b v s dng hiu qu, hp l hn. c. Quan h Vit Nam v ADB Tnh hnh ti tr ca ADB cho Vit Nam H tr ti chnh ca ca ADB i vi Vit Nam ch yu di hnh thc cho vay u i v h tr k thut. ADB cung cp 2 loi dch v chnh cho Vit Nam l (i) thit k v ti tr cho cc d n pht trin; v (ii) h tr k thut, t vn v xy dng chnh sch v lp k hoch. Cc d n/chng trnh pht trin do ADB ti tr cho Vit Nam tp trung ch yu vo cc lnh vc xo i gim ngho, pht trin c s h tng, ci cch chnh sch, tng cng th ch, ci thin i sng ngi dn, pht trin ngun nhn lc... Trong giai on ny, ADB k kt 16 chng trnh v d n cho Vit Nam vi tng s vn cam kt khong 1,1 t USD t ngun vn vay u i ca ADB. Chin lc ca ADB thi gian qua, nhn chung, ph hp vi chnh sch pht trin kinh t ca Vit Nam trong giai on chuyn i kinh t, tp trung ch yu vo cc lnh vc c Chnh ph u tin cao, gp phn t nn mng cho s pht trin bn vng ca nhiu lnh vc ca nn kinh t nh nng nghip v pht trin nng thn, c s h tng kinh t- x hi, ci cch khu vc ti chnhngn hng v ci cch hnh chnh cng. - Tr gip k thut Ngoi vic cho vay cc d n v chng trnh, ADB cng cung cp 71 khon h tr k thut vi tng tr gi 46,6 triu USD t ngun vin tr khng hon li ca ADB. Cc h tr k thut ca ADB tp trung ch yu vo cc lnh vc: h tr chun b cc d n do ADB ti tr, pht trin th ch nhm tng cng nng lc qun l iu hnh ca mt s ngnh v c quan lin quan n

57

d n, xy dng v pht trin chnh sch nhm cng c khun kh php l cho cc d n, h tr xy dng cc bo co... d. Hp tc a phng Trong giai on 1990-1997, hp tc a phng trong lnh vc ngn hng mi bt u trin khai thc hin vi vic tham gia vo hp tc ti chnh ngn hng trong ASEAN. NHNN tch cc nghin cu cc c ch, chnh sch trong hp tc ti chnh, tin t ASEAN v phi hp vi cc B, ngnh lin quan tham gia v ng gp ni dung cho cc cuc hp t cp chuyn vin n cp cao trong hp tc ASEAN. C th ni giai on ny l giai on chun b cho Vit Nam thc hin cng cuc hi nhp quc t su rng hn trong giai on tip theo. Hp tc trong ASEAN l nn tng v c hi cho nn kinh t Vit Nam hi nhp vo cc t chc a phng nh APEC, ASEAM, gia nhp WTO. Tm li, trong thi gian 1990-1997, s h tr ca cc t chc IMF/WB/ADB gp phn vo s tng trng lin tc v n nh, gim ngho, pht trin th ch, pht trin c s h tng kinh t v x hi thng qua cc hnh thc ti tr u i, t vn chnh sch v h tr Vit Nam thu ht u t trc tip nc ngoi. Thng qua mi quan h i ngoi vi cc t chc ti chnh tin t quc t hng u ny, uy tn ca Vit Nam trong cng ng ti chnh quc t c ci thin, gip y nhanh tin trnh hi nhp ca Vit Nam vi khu vc v th gii. 7.1.2 M ca, hi nhp quc t trong lnh vc ngn hng Thc hin ch trng i mi nn kinh t theo c ch th trng, Vit Nam m ca lnh vc hot ng ngn hng, cho php cc ngn hng nc ngoi c m chi nhnh ti Vit Nam hay thnh lp ngn hng lin doanh vi Vit Nam. Ngy 15/6/1991, Hi ng B trng (nay l Chnh ph) ban hnh Quy ch chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng

58

lin doanh hot ng ti Vit Nam (km theo Ngh nh s 189/HBT). Ngy 5/10/1991, Thng c NHNN ban hnh Thng t 178/NH-TT hng dn Quy ch. y l cc vn bn php l u tin th hin s m ca, hi nhp quc t v lnh vc ngn hng Vit Nam. Trong iu kin h thng Ngn hng Vit Nam cha pht trin y v ton din c th p ng nhu cu pht trin ca nn kinh t, vic ban hnh Quy ch chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh hot ng ti Vit Nam, trong cho php m cc chi nhnh NH nc ngoi v thnh lp ngn hng lin doanh Vit Nam l mt chnh sch ng n v kp thi. Chnh sch ny hng n cc mc tiu ch yu sau: - To iu kin thun li cho cc nh u t nc ngoi khi chuyn vn vo hot ng kinh doanh; - M rng kh nng tranh th cc ngun vn trn th trng quc t thng qua cc chi nhnh ngn hng nc ngoi hoc lin doanh vi nc ngoi u t pht trin kinh t; - S c mt ca cc ngn hng nc ngoi ti Vit Nam to iu kin cc ngn hng trong nc c th tip cn cng ngh ngn hng, kin thc qun l tin tin v hin i; tng bc pht trin cng ngh ngn hng, nng cao trnh qun l, o to v nng cao trnh cn b ngn hng trong nc; - Thng qua s hp tc cng c li, ng thi to nn th cnh tranh, ph th c quyn trong lnh vc hot ng ngn hng nng cao cht lng dch v ca ngn hng i vi nn kinh t; buc cc NH trong nc phi ci tin qun l, tun

59

th cc nguyn tc kinh t th trng, a dng ho hot ng, phn tn ri ro, gim st an ton hot ng, ci thin v th ca mi NH trn th trng ti chnh quc t. n thng 12/1995, NHNN Vit Nam cp giy php cho 19 ngn hng nc ngoi c m chi nhnh Vit Nam, bao gm cc NH sau y: - 4 NH ca Php: Credit Lyonnais; Banque Nationale de Paris (BNP); Credit Agricole Indosuez v Banque Francaise pour le Commerce Exterieur (BFCE); - 2 NH Thi Lan: Bangkok Bank v Thai Military Bank; - 1 NH ca c: NH ANZ; - 1 NH ca i Loan: Chinfon Commercial Bank Company Ltd. thuc Tp on Chinfon; - 1 NH ca Singapore: United Overseas Bank; - 1 NH ca Anh: Standard Chartered Bank; - 1 NH ca Trung Quc: Bank of China; - 2 NH ca H Lan: International Netherlands Group (ING), ABN-AMRO Bank; - 2 NH ca M: Bank of America v Citibank; - 1 NH ca Hn Quc: Shinhan Bank; - 1 NH ca Hng Kng: Hongkong and Shanghai Bank; - 1 Nh ca c: Deutsche Bank; - 1 NH ca Malaysia: Maybank. NHNN cng cp giy php thnh lp 4 NH lin doanh, gm:

60

- NH Indovina- lin doanh gia NH Dagang National ca Indonesia v NH Cng thng Vit Nam; - NH VID Public- lin doanh gia NH u t v Pht trin Vit Nam vi NH Public Bank ca Malaysia; - NH FirstVina- lin doanh gia Korea First Bank ca Hn Quc vi NH Ngoi thng Vit Nam; - NH Vinasiam- lin doanh gia Siam Commercial Bank ca Thi Lan vi NH Nng nghip v Pht trin Nng thn Vit Nam. Hot ng ca cc chi nhnh NH nc ngoi, NH lin doanh trong thi k ny vn cn nhiu hn ch nh: - V giy php hot ng: Vic cp giy php hot ng c cn c vo cc iu kin pht trin kinh t Vit Nam; c nhu cu v dch v ngn hng v ni dung hot ng ph hp vi php lut Vit Nam. Cc chi nhnh NH nc ngoi, NH lin doanh ch c php thc hin cc nghip v NH vi cc i tngk v phm v quy nh trong giy php hot ng. - Thi gian hot ng: i vi chi nhnh NH nc ngoi l khng qu 20 nm; i vi NH lin doanh, khng qu 30 nm. - Mc vn php nh: Chi nhnh NH nc ngoi: 15 triu USD; NH lin doanh: 10 triu USD. - Hn ch v i tng, phm v hot ng: Chi nhnh NH nc ngoi khng c nhn tin gi tit kim di bt c hnh thc no; nhn tin gi c k hn v khng k hn ca cc t chc kinh t trong nc theo quy nh ca NHNN.

61