You are on page 1of 360

PhÇn I

Ch¬ng tr×nh khung gi¸o dôc ®¹i häc

Tr×nh ®é ®µo t¹o: Cao ®¼ng


Ngµnh ®µo t¹o : C«ng t¸c §éi ThiÕu niªn tiÒn
phong Hå ChÝ Minh
(ngµnh phô)
M· ngµnh :
(Ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè /2004/Q§-
BGD&§T, ngµy th¸ng n¬m 2004, cña Bé trëng
Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o)

I. Môc tiªu ®µo t¹o.

Ch¬ng tr×nh ®îc ph¸t triîn ®î ghÐp vµo c¸c ch¬ng


tr×nh Cao ®¼ng S ph¹m ®µo t¹o gi¸o viªn Trung häc c¬
së (THCS) cã cÊu tróc kiîu hai ngµnh, trong ®ã ngµnh phô
lµ C«ng t¸c §éi thiÕu niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh.
Sinh viªn s ph¹m theo häc ch¬ng tr×nh C«ng t¸c §éi
thiÕu niªn tiÒn phong (TNTP) Hå ChÝ Minh ph¶i:
- Cã nh÷ng phÈm chÊt c¬ b¶n cña ngêi gi¸o viªn nhµ
trêng x· héi chñ nghÜa Vi÷t Nam: thÊm nhuÇn thÕ giíi
quan M¸c - Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh, yªu níc, yªu
chñ nghÜa x· héi, yªu häc sinh, yªu nghÒ, cã ý thøc
tr¸ch nhi÷m x· héi, ®¹o ®øc, t¸c phong ngêi thÇy gi¸o.
VËn dông ®êng lèi quan ®iîm cña §¶ng, t tëng Hå ChÝ
Minh, ¸p dông ph¸p luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, ®iÒu
l÷ vµ nghi thøc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµo c«ng t¸c
gi¸o dôc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Thµnh th¹o c¸c kÜ n¬ng thùc hµnh nghi thøc, thùc
hµnh c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ

1
Minh, kÜ n¬ng vµ ph¬ng ph¸p lµm vi÷c cña gi¸o viªn -
Tæng phô tr¸ch §éi, phô tr¸ch chi ®éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- BiÕt lµm c«ng t¸c chñ nhi÷m líp, tæ chøc c¸c ho¹t
®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp vµ tæ chøc c¸c ho¹t
®éng gi¸o dôc thiÕu nhi theo ®iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.

II. Khèi lîng kiÕn thøc tèi thiÓu: 35 §¬n vÞ häc


tr×nh

III. Khèi kiÕn thøc b¾t buéc

A. Danh môc c¸c häc phÇn b¾t buéc:


35 ®vht

ST Tªn c¸c häc phÇn Sè


T ®vht
1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung 2
2 Tæ chøc vµ ho¹t ®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh 2
3 C«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh cña 2
§oµn TNTP Hå ChÝ Minh
4 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi thøc §éi 2
5 Nghi lÔ vµ c¸c thñ tôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh 3
6 Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå 2
ChÝ Minh
7 Ho¹t ®éng h¸t, móa, kî chuy÷n, trß ch¬i thiÕu 4
nhi
8 Ho¹t ®éng tr¹i, tham quan, du lÞch thiÕu nhi 3
9 Héi thi cña thiÕu nhi 2
10 Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh 3
11 Tæng phô tr¸ch §éi trong trêng häc 3
12 Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc 2
13 Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng 3

2
nghi÷p vô cña §éi
14 Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luy÷n nghi thøc §éi 2

B. M« t¶ néi dung c¸c häc phÇn b¾t buéc.

1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung


2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: kh«ng
Häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ c¬ së
khoa häc ngµnh c«ng t¸c §éi, vÞ trÝ cña C«ng t¸c §éi TNTP
trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o gi¸o viªn tiîu häc vµ trung häc
c¬ së; sù quan t©m cña §¶ng céng s¶n Vi÷t Nam, B¸c Hå vµ
nhµ níc ta ®èi víi thiÕu nhi vµ tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh;
§iÒu l÷ §éi TNTP vµ lÞch sö ph¸t triîn cña tæ chøc §éi TNTP.
2. Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: nh÷ng vÊn ®Ò chung.
Häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung sau: môc ®Ých,
tÝnh chÊt, chøc n¬ng nhi÷m vô cña tæ chøc §éi; h÷ thèng
tæ chøc cña §éi; c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng vµ ph¬ng
ph¸p c«ng t¸c cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh; vÊn ®Ò tù qu¶n
trong ho¹t ®éng §éi; néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng
§éi.
3. C«ng t¸c phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh
2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: tæ chøc ho¹t ®éng cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh
Häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung sau: c¬ së lÝ luËn
vµ thùc tiÔn cña vi÷c §¶ng giao cho §oµn phô tr¸ch §éi;

3
nh÷ng nhi÷m vô cña §oµn ®èi víi §éi; c«ng t¸c c¸n bé
phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh vµ sù ch¬m lo
c¬ së vËt chÊt cho c«ng t¸c §éi; sù phèi hîp c¸c lùc lîng
gi¸o dôc trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi.
4. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi thøc §éi
2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: tæ chøc ho¹t ®éng cña §éi
TNTP HCM.
Häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung sau: nghi thøc §éi
TNTP Hå ChÝ Minh; c¸c kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi §éi viªn
vÒ thùc hµnh nghi thøc; vÊn ®Ò chØ huy nghi thøc §éi.
5. Nghi lÔ vµ c¸c thñ tôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
3®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi
thøc §éi
Néi dung cña häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung vÒ
nghi lÔ cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ thùc hµnh c¸c nghi
lÔ; c¸c vÊn ®Ò vÒ ®¹i héi §éi TNTP vµ thùc hµnh ®¹i héi
chi ®éi TNTP Hå ChÝ Minh.

6. Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh 2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: nh÷ng vÊn ®Ò chung; tæ chøc
vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
Häc phÇn bao gåm c¸c néi dung sau: ho¹t ®éng gi¸o
dôc truyÒn thèng cña §éi trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu
nhi; giíi thi÷u mét sè h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o
dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ thùc hµnh
mét sè h×nh thøc ho¹t ®éng cô thî.

4
7. Ho¹t ®éng h¸t, móa, kÓ chuyÖn, trß ch¬i thiÕu nhi
4®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn
thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
Häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung vÒ h¸t, móa, kî
chuy÷n vµ trß ch¬i thiÕu nhi; ý nghÜa, t¸c dông cña c¸c
ho¹t ®éng nµy trong c«ng t¸c §éi; thùc hµnh, luy÷n tËp
vÒ c¸c ho¹t ®éng h¸t, móa, kî chuy÷n, trß ch¬i thiÕu
nhi.
8. Ho¹t ®éng tr¹i, tham quan, du lÞch thiÕu nhi
3®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: ho¹t ®éng h¸t móa, kî chuy÷n,
trß ch¬i thiÕu nhi
Häc phÇn giíi thi÷u mét c¸ch h÷ thèng c¸c vÊn ®Ò
vÒ tr¹i thiÕu nhi, tham quan; du lÞch thiÕu nhi vµ thùc
hµnh thiÕt kÕ, tæ chøc mét sè lo¹i h×nh tham quan, du
lÞch, thiÕu nhi.
9. Héi thi cña thiÕu nhi
2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: ho¹t ®éng h¸t, móa, kî chuy÷n
trß ch¬i thiÕu nhi
Néi dung cña häc phÇn gåm: nh÷ng vÊn ®Ò chung cña
héi thi thiÕu nhi; qu¸ tr×nh tiÕn hµnh héi thi; thiÕt kÕ, tæ
chøc mét sè héi thi thiÕu nhi cô thî.
10. Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
3®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh
Häc phÇn giíi thi÷u mét sè ho¹t ®éng x· héi cô thî
cña §éi: ho¹t ®éng nh©n ®¹o tõ thi÷n, ho¹t ®éng c«ng

5
Ých, ho¹t ®éng t¹i nhµ thiÕu nhi, c©u l¹c bé thiÕu nhi,
®iîm vui ch¬i thiÕu nhi, ho¹t ®éng truyÒn thèng, ho¹t
®éng chñ ®Ò, chñ ®iîm.
11. Tæng phô tr¸ch §éi trong trêng häc
3®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP
Hå ChÝ Minh
Häc phÇn gi¶i quyÕt mét c¸ch h÷ thèng c¸c vÊn ®Ò
vÒ: phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh; tæng phô tr¸ch §éi ë
trêng phæ th«ng; thùc hµnh, th¶o luËn mét sè vÊn ®Ò vÒ
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña tæng phô tr¸ch trong trêng
THCS.
12. Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc
2®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: tæng phô tr¸ch §éi trong trêng
häc
Bao gåm nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ: c«ng t¸c phô
tr¸ch chi ®éi trong trêng häc; phô tr¸ch nhi ®ång ë trêng
tiîu häc; phô tr¸ch thiÕu nhi trªn ®Þa bµn d©n c.
13. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
nghiÖp vô cña §éi
3®vht
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: c¸c häc phÇn vÒ c«ng t¸c §éi
Kh¸i qu¸t vÒ sù vËn dông c¸c nguyªn t¾c ho¹t
®éng §éi, c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi vµo vi÷c chØ
®¹o vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh;
ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc mét sè ho¹t ®éng cô thî
cña §éi; híng dÉn rÌn luy÷n kÜ n¬ng ho¹t ®éng §éi.
14. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luyÖn nghi thøc §éi
2®vht

6
§iÒu ki÷n tiªn quyÕt: ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ
chøc c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi.
Häc phÇn giíi thi÷u nh÷ng vÊn ®Ò vÒ ph¬ng ph¸p
truyÒn ®¹t, huÊn luy÷n nghi thøc §éi; ph¬ng ph¸p tæ chøc
thùc hµnh nghi thøc §éi; thùc hµnh ph¬ng ph¸p d¹y kÜ
n¬ng ®éi viªn.

IV. Híng dÉn sö dông ch¬ng tr×nh khung ®Ó thiÕt kÕ


ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cô thÓ.

1. VÒ néi dung ®µo t¹o.


- C¸c häc phÇn C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh cã
quan h÷ chÆt chÏ víi nhiÒu m«n häc kh¸c nh T©m lÝ häc,
Gi¸o dôc häc, Gi¸o dôc thî chÊt, Gi¸o dôc c«ng d©n,
Gi¸o dôc ©m nh¹c, Gi¸o dôc mÜ thuËt… vµ cã vÞ trÝ quan
träng trong vi÷c thùc hi÷n môc tiªu ®µo t¹o cña trêng
C§SP.
Víi t c¸ch lµ mét ngµnh häc, C«ng t¸c §éi TNTP Hå
ChÝ Minh cung cÊp cho sinh viªn nh÷ng nguyªn t¾c ho¹t
®éng, ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh,
nh÷ng c¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn, nh÷ng quy ®Þnh vÒ tæ
chøc ho¹t ®éng cña mét tæ chøc chÝnh trÞ x· héi cña
thiÕu nhi Vi÷t Nam cïng lÞch sö ho¹t ®éng cña nã.
- Ch¬ng tr×nh ngµnh C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh
®îc cÊu tróc theo híng tÝch hîp, lång ghÐp gi÷a lÝ thuyÕt
vµ thùc hµnh mét c¸ hîp lÝ. TØ l÷ gi÷ lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh kho¶ng 40: 60.

2. §Þnh híng ph¬ng ph¸p d¹y häc.


Khi thùc hi÷n ch¬ng tr×nh cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu
vÒ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o nh sau:

7
- §èi víi c¸c häc phÇn nÆng vÒ lÝ thuyÕt cÇn tæ chøc
vi÷c d¹y vµ häc theo yªu cÇu ph¸t huy tÝnh chñ ®¹o cña
ngêi d¹y, chñ ®éng tÝch cùc cña ngêi häc. CÇn ph¶i ®¶m
b¶o c¸c ®iÒu ki÷n tèi thiîu: tµi li÷u, gi¸o tr×nh, thiÕt bÞ
d¹y häc. T¬ng cêng ho¹t ®éng tù nghiªn cøu, t¬ng cêng
h×nh thøc giao nhi÷m vô cho sinh viªn vµ tæ chøc häc tËp,
ho¹t ®éng theo nhãm…
- §èi víi c¸c häc phÇn nÆng vÒ thùc hµnh cÇn chó
träng c¸c ho¹t ®éng thùc hµnh, tËp dît, lµm mÉu trong
vi÷c d¹y vµ häc, môc ®Ých chñ yÕu lµ rÌn luy÷n kÜ n¬ng
nghi÷p vô. Khi d¹y häc c¸c häc phÇn nµy cÇn ®¶m b¶o
c¸c ®iÒu ki÷n vÒ s©n b·i, ®å dïng, thiÕt bÞ, dông cô
trang phôc…

3. §Þnh híng ®¸nh gi¸


- §¸nh gi¸ häc tËp thêng xuyªn bÈng kiîm tra (viÕt
hoÆc vÊn ®¸p).
- Tæ chøc thi häc phÇn theo c¸c h×nh thøc: tù luËn,
vÊn ®¸p, tr¾c nghi÷p kh¸ch quan, thùc hµnh vµ kÕt hîp
c¸c h×nh thøc trªn.

4. Ph¬ng ¸n ghÐp thµnh tèi u.


• Gi¸o dôc Thî chÊt - C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.
• Ng÷ v¬n - C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
• Gi¸o dôc C«ng d©n - C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.
• Nh¹c - C«ng t¸c ®éi.

KT. Bé trëng bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o


Thø trëng

8
TrÇn V¨n Nhung

9
PhÇn II
Thùc hi÷n kÕ ho¹ch ®µo t¹o
M«n 1: LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi TNTP Hå
chÝ Minh

Häc phÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung

I. KH¸i QU¸T VÒ HäC PHÇN

1. Tªn häc phÇn : Nh÷ng vÊn ®Ò chung

2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh : 2 §VHT

3. Tr×nh ®é : C§SP ngµnh c«ng t¸c


§éi
4. Ph©n bè thêi gian : 30 (10, 20 tiÕt)

5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt :


- Nh÷ng kiÕn thøc vÒ lÞch sö §¶ng, lÞch sö §oµn, lÞch sö
cña §éi TNTP
- §iÒu l÷ §éi TNTP
- Gi¸o tr×nh m«n häc LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c
§éi TNTP Hå ChÝ Minh.
6. Néi dung cña häc phÇn (m« t¶ v¾n t¾t): Häc phÇn
bao gåm nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ c¬ së khoa häc
ngµnh C«ng t¸c §éi: vÞ trÝ c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o gi¸o viªn tiîu häc vµ Trung
häc c¬ së; sù quan t©m cña §¶ng Céng S¶n Vi÷t Nam, B¸c
Hå vµ nhµ níc ta ®èi víi thiÕu nhi vµ tæ chøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh; §iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ lÞch sö ph¸t
triîn cña tæ chøc §éi

10
7. NhiÖm vô cña sinh viªn
- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp theo yªu
cÇu cña gi¸o viªn mét c¸ch chu ®¸o (s¸ch gi¸o khoa,
®iÒu l÷ §éi, kh¬n quµng ®á...)
- Tham gia dù häc trªn líp ®Çy ®ñ c¸c giê lÝ thuyÕt
vµ thùc hµnh theo quy ®Þnh trong ch¬ng tr×nh (80% sè
tiÕt = 24 tiÕt)
- Tham gia th¶o luËn nhãm (2 tiÕt)
- Lµm bµi tËp: thiÕt kÕ m« h×nh “Tinh gi¶n kiÕn thøc
phÇn ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn” (1 tiÕt).
- Dù giê phæ th«ng, nghiªn cøu thùc tiÔn ho¹t ®éng
§éi
(2 TiÕt = 1 tiÕt thùc häc)
- Thùc hi÷n mét bµi kiîm tra lÝ thuyÕt vµ mét bµi
kiîm tra thùc hµnh (2 tiÕt)

8. Tµi liÖu häc tËp:


- Ph¹m §×nh Nghi÷p; Vò H÷u Ých; Ng« Quang QuÕ;
TrÇn Quèc Thµnh; TrÇn Nh TØnh- Gi¸o tr×nh “LÝ luËn vÒ
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi TNTP Hå ChÝ Minh” - Hµ Néi
1998.
- §iÒu lÖ §éi TNTP - NXB Thanh niªn. 2003.
- Bïi SÜ Tông; Ph¹m §×nh Nghi÷p - CÈm nang ngêi phô
tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXBGD 2003.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn: Trong phÇn nµy,


vi÷c tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ sinh viªn cã thî ®îc thùc
hi÷n díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Cô thî lµ:
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua ý thøc, th¸i ®é häc
tËp bé m«n

11
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua n¬ng lùc vËn dông
nh÷ng kiÕn thøc lÝ thuyÕt vµo c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn
cô thî.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua c¸c h×nh thøc kiîm tra
®¸nh gi¸ nh: Kiîm tra vÊn ®¸p, kiîm tra viÕt, kiîm tra
bÈng tr¾c nghi÷m kh¸ch quan...

10. Thang ®iÓm ®¸nh gi¸: thang ®iîm 10

11. Môc tiªu:

VÒ kiÕn thøc:
- Gióp sinh viªn n¾m dîc ®êng lèi, quan ®iîm cña
§¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam vµ cña B¸c Hå vÒ vÊn ®Ò ch¬m
sãc vµ gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc vÒ lÞch sö
§éi; §iÒu l÷ §éi; nghi thøc §éi vµ ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n
®éi viªn; c¸c ph¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng §éi… gióp
c¸c em tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng ®éi ë trêng phæ th«ng.
VÒ kÜ n¨ng:
Gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng tuyªn truyÒn vµ ph¸t
®éng céng ®ång tham gia sù nghi÷p b¶o v÷, ch¬m sãc
vµ gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Cã kÜ n¬ng híng dÉn, tæ chøc thiÕu nhi häc tËp vµ
lµm theo ®iÒu l÷ §éi.
- Cã kÜ n¬ng tæ chøc héi th¶o, tù nghiªn cøu nh÷ng vÊn
®Ò vÒ thiÕu nhi.
VÒ th¸i ®é:
- H×nh thµnh ë sinh viªn ý thøc tr¸ch nhi÷m víi tæ
chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

12
- Cã lËp trêng vµ th¸i ®é ®óng d¾n trong vi÷c ch¬m
sãc vµ b¶o v÷ trÎ em.
- T«n träng thiÕu nhi, t«n träng ®iÒu l÷ §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.

II. NéI DUNG CHI TIÕT CñA HäC PHÇN Vµ §ÞNH H¦íNG §µO
T¹O

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung.

1. C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ m«n khoa häc


thuéc lÜnh vùc gi¸o dôc.
- C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ mét m«n häc
trong h÷ thèng c¸c m«n häc ë trêng C§SP
- Ph¬ng ph¸p C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ khoa
häc nghiªn cøu vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng §éi, chØ ra c¸c
nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, néi dung, h×nh thøc… gi¸o dôc
thiÕu nhi th«ng qua tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Kh¸c víi c¸c m«n häc kh¸c, m«n C«ng t¸c §éi lµ m«n
häc míi vµ cã ®Æc thï riªng (ch¬ng tr×nh thùc hµnh nhiÒu
h¬n ch¬ng tr×nh lÝ thuyÕt).
2. C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh mang tÝnh khoa häc vµ
nghÖ thuËt
* TÝnh khoa häc ®îc biÓu hiÖn cô thÓ lµ:
- M«n lÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi ph¶i tu©n
thñ nh÷ng nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, h×nh thøc, néi
dung… cña lÝ luËn gi¸o dôc.
- LÜnh vùc khoa häc vÒ lÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi cã mèi quan h÷ víi c¸c lÜnh vùc khoa häc kh¸c (c¶
tù nhiªn lÉn x· héi).

13
- Khoa häc vÒ c«ng t¸c §éi híng tíi môc tiªu gi¸o dôc
thÕ h÷ trÎ.
- §î tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng cña §éi cÇn ph¶i biÕt
sö dông nhiÒu trang thiÕt bÞ hiªn ®¹i nh: nh¹c cô, m¸y
tÝnh ®i÷n tö, m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n, m¸y chiÕu qua
®Çu…
* TÝnh nghÖ thuËt thÓ hiÖn ë chç:
- Ho¹t ®éng §éi rÊt ®a d¹ng vÒ h×nh thøc, phong phó
vÒ néi dung.
- ThiÕu nhi tham gia ho¹t ®éng §éi mét c¸ch s¸ng
t¹o díi sù híng dÉn cña ngêi lín (phô tr¸ch §éi)
- Ho¹t ®éng §éi lu«n mang tÝnh l·ng m¹n vµ mµu
s¾c vui ch¬i
- Ho¹t ®éng §éi mang tÝnh x· héi vÒ mäi mÆt (néi
dung, h×nh thøc c¸ch thøc ®Æt tªn…)
3. M«n häc c«ng t¸c §éi TNTP trong ch¬ng tr×nh ®µo
t¹o gi¸o viªn TiÓu häc vµ Trung häc c¬ së
+ M«n häc c«ng t¸c §éi TNTP trong ch¬ng tr×nh ®µo
t¹o gi¸o viªn Tiîu häc vµ Trung häc c¬ së gåm hai ch¬ng
tr×nh:
- Ch¬ng tr×nh chung: trang bÞ kiÕn thøc cho sinh
viªn khi ra trêng cã thî lµm ®îc nhiªm vô ngêi phô
tr¸ch chi ®éi, phô tr¸ch nhi ®ång. BiÕt c¸ch tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp.
- Ch¬ng tr×nh chuyªn: Dµnh cho vi÷c ®µo t¹o
gi¸o viªn Tæng phô tr¸ch §éi TNTP trêng phæ th«ng (häc
xong ch¬ng tr×nh, sinh viªn cã kh¶ n¬ng hoµn thµnh
nhi÷m vô tæng phô tr¸ch ®éi TNTP)
4. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cña m«n häc

14
CÇn thèng nhÊt mét sè kh¸i ni÷m c¬ b¶n díi ®©y
trong m«n häc c«ng t¸c §éi.
* C«ng t¸c §éi thiÕu niªn tiÒn phong: Lµ kh¸i
ni÷m chØ qu¸ tr×nh hai mÆt cña ho¹t ®éng §éi ®ã lµ:
- MÆt ho¹t ®éng cña thiÕu niªn, nhi ®ång
- MÆt ho¹t ®éng tæ chøc híng dÉn cña ngêi lín (phô tr¸ch
§éi) cã ¶nh hëng trùc tiÕp ho¹c gi¸n tiÕp ®Õn thiÕu niªn
th«ng qua tæ chøc §éi.
* Phong trµo thiÕu nhi:- Kh¸i ni÷m nµy chØ ho¹t
®éng cã quy m« lín víi ®«ng ®¶o thiÕu nhi tham gia mét
c¸ch tù gi¸c, cã sù chØ ®¹o cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh; híng tíi môc tiªu gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng
giai cÊp, b¶o v÷ vµ x©y dùng tæ quèc x· héi chñ nghÜa.
Phong trµo thiÕu nhi Vi÷t Nam lµ mét bé phËn hîp
thµnh phong trµo thiÕu nhi quèc tÕ.
* Tù qu¶n cña §éi: (lµ kh¸i ni÷m thuéc ph¹m trï
nguyªn t¾c tæ chøc vµ ho¹t ®éng §éi)
- ChØ sù tù nguy÷n, tù gi¸c, chñ ®éng tham gia c¸c
ho¹t ®éng cña ®éi viªn díi sù híng dÉn cña ngêi lín (tæ chøc
§oµn vµ phô tr¸ch §éi)
- Tù qu¶n §éi lµ yÕu tè quan träng nhÊt ®¶m b¶o tæ chøc
§éi lµ tæ chøc chÝnh trÞ, quÇn chóng trÎ em thu hót ®îc
®«ng ®¶o thiÕu nhi tham gia

Ch¬ng II: Sù quan t©m cña §¶ng Céng s¶n viÖt nam,
cña B¸c Hå vµ cña nhµ níc ta víi thiÕu nhi ViÖt Nam vµ
tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

1. TrÎ em lµ t¬ng lai cña ®Êt níc lµ nguån h¹nh phóc


cña mçi gia ®×nh

15
- TrÎ em lµ t¬ng lai cña ®Êt níc lµ nguån h¹nh phóc cña
mçi gia ®×nh, lµ líp ngêi kÕ tiÕp sù nghi÷p x©y dùng vµ
b¶o v÷ tæ quèc.
- TrÎ em cÇn ®îc ch¬m sãc b¶o v÷ vµ ®îc gi¸o dôc
®Çy ®ñ
- Gi¸o dôc trÎ em lµ nhi÷m vô, chøc n¬ng cña toµn x·
héi
- §¶ng, Nhµ níc vµ B¸c Hå rÊt quan t©m ®Õn vi÷c gi¸o
dôc trÎ em (gi¸o dôc thiÕu nhi) t tëng nµy ®îc thî hi÷n qua
lêi khuyªn cña Ngêi:
“V× lîi Ých mêi n¨m - trång c©y
V× lîi Ých tr¨m n¨m - trång ngêi”
2. §¶ng céng S¶n ViÖt Nam vµ B¸c Hå víi thiÕu nhi
ViÖt nam vµ tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam vµ B¸c Hå ®· s¸ng lËp ra
§éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ coi c«ng t¸c b¶o v÷, ch¬m sãc
vµ gi¸o dôc thiÕu nhi lµ sù nghi÷p cña toµn §¶ng, toµn
d©n.
- §¶ng giao nhi÷m vô phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
cho §oµn TNCS Hå ChÝ Minh
- §oµn TNCS Hå ChÝ Minh ®· hoµn thµnh tèt nhi÷m
vô phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh mµ §¶ng tin tëng giao
cho.
3. Sù quan t©m, ch¨m sãc, b¶o vÖ vµ gi¸o dôc thiÕu
nhi cña §¶ng, Nhµ níc vµ toµn nh©n d©n ta.
- Khi cßn sèng, B¸c dµnh nhiÒu thêi gian th¬m hái,
khuyªn nhñ, tÆng quµ vµ d¹y dç thiÕu nhi.
- B¸c ®· ®Ò ra 5 ®iÒu B¸c d¹y thÕ h÷ trÎ ë níc ta
lµ:

16
“Yªu tæ quèc, yªu ®ång bµo
Häc tËp tèt, lao ®éng tèt
§oµn kÕt tèt, kØ luËt tèt
Khiªm tèn, thËt thµ, dòng c¶m”
- ThÊm nhuÇn t tëng cña B¸c, §¶ng vµ nhµ níc ta ®·
kh¼ng ®Þnh:
“TrÎ em cã quyÒn ®îc ch¨m sãc vµ nu«i dìng,
Nhµ níc ph¶i hîp søc ch¨m lo quyÒn lîi cho trÎ…”
(NghÞ quyÕt 14- NQ. T¦ cña bé chÝnh trÞ vÒ c¶i
c¸ch gi¸o dôc)
- C¸c c¬ quan qu¶n lÝ nhµ níc tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa
ph¬ng nh: Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, ÑY ban D©n sè - gia
®×nh vµ trÎ em Vi÷t Nam, §oµn thanh niªn céng s¶n Hå
ChÝ Minh, Héi Ch÷ thËp ®á Vi÷t Nam, c¸c trêng häc,
cung thiÕu nhi, b÷nh vi÷n… §· ®îc thµnh lËp gãp phÇn
ch¬m sãc, b¶o v÷ vµ gi¸o dôc trÎ em.
- Hµng n¬m Nhµ níc ®Çu t mét kho¶n ng©n s¸ch kh¸
lín cho c«ng t¸c b¶o v÷, ch¬m sãc vµ gi¸o dôc thiÕu nhi.
Th¶o luËn: v× sao §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam vµ Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh ®Æc bi÷t quan t©m, ch¬m sãc thiÕu
nhi.

Ch¬ng III: Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña C«ng íc Liªn


hiÖp Quèc vÒ QuyÒn trÎ em.

1.C«ng íc Liªn hiÖp Quèc vÒ QuyÒn trÎ em


- C«ng íc lµ v¬n b¶n quèc tÕ ®Çu tiªn ®Ò cËp toµn
di÷n vµ x¸c ®Þnh vÒ mÆt ph¸p lÝ c¸c quyÒn cña trÎ em
theo híng tiÕn bé, thõa nhËn trÎ em cã quyÒn ®îc ch¬m
sãc, b¶o v÷ vµ gióp ®ì ®Æc bi÷t.
- C«ng íc cã 54 ®iÒu chia lµm 3 phÇn

17
PhÇn1: quy ®Þnh c¸c quyÒn cña trÎ em vµ tr¸ch
nhi÷m cña c¸c quèc gia thµnh viªn trong vi÷c thùc hi÷n
c¸c quyÒn nµy.
(§iÒu 6, 7, 8, 10, 13, 15, 17, 19, 21, 22, 24, 26, 27, 28, 30, 31,
32, 33, 34, 35, 37, 38, 39).
PhÇn 2,3: quy ®Þnh vi÷c thùc hi÷n C«ng íc
2. ViÖt Nam víi viÖc thùc hiÖn C«ng íc cña Liªn hiÖp
Quèc vÒ QuyÒn trÎ em; LuËt Gi¸o dôc; LuËt Phæ cËp
gi¸o dôc TiÓu häc; LuËt b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc
trÎ em.
- Vi÷t Nam tham gia tÝch cùc vµo vi÷c so¹n th¶o C«ng íc
(1979-1989)
- Ngay sau khi phª chuÈn C«ng íc, c¸c ho¹t ®éng
tuyªn truyÒn, phæ biÕn, giíi thi÷u néi dung cña C«ng íc
®· ®îc tiÕn hµnh trong c¶ níc cho mäi tÇng líp nh©n
d©n trong x· héi biÕt vµ thùc hi÷n.
- Vi÷t Nam ®· ®Ò ra ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc
gia “v× trÎ em Vi÷t Nam”.
- Th¸ng 8 n¬m1991, Quèc héi níc Céng hoµ x· héi
chñ nghÜa Vi÷t nam (kho¸ 7, k× häp thø 9) ®· th«ng qua
hai bé luËt quan träng “v× trÎ em” ®ã lµ: LuËt B¶o v÷,
ch¬m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em vµ LuËt Phæ cËp gi¸o dôc
Tiîu häc.
Th¶o luËn: §éi TNTP Hå ChÝ Minh víi viÖc thùc
hiÖn C«ng íc cña Liªn hiÖp Quèc vÒ QuyÒn trÎ em
trong giai ®o¹n hiÖn nay.

Ch¬ng IV: LÞch sö cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

1. Qu¸ tr×nh thµnh lËp §éi TNTP Hå ChÝ Minh

18
1.1. B¸c Hå víi viÖc thµnh lËp §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam
vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ quÇn chóng cña §¶ng.
- Th¸ng 7 n¬m 1911 B¸c Hå rêi Vi÷t Nam sang Ph¸p,
sang ch©u ¢u, ch©u Phi, Ch©u MÜ ®Ó t×m ®êng cøu níc.
- Th¸ng 12.1917 B¸c Hå trë l¹i Ph¸p. Trong s¸u n¬m
b«n ba ë c¸c níc ch©u ¢u, ch©u Phi, ch©u MÜ…, B¸c ®·
lµm ®ñ nghÒ lao ®éng ch©n tay ®î sèng vµ häc tËp.
Ngêi trùc tiÕp tham gia phong trµo ®Êu tranh cña quÇn
chóng lao ®éng vµ giai cÊp c«ng nh©n.
- Trë vÒ Ph¸p, Ngêi h¬ng h¸i ho¹t ®éng phong trµo
Vi÷t kiÒu yªu níc vµ phong trµo ®Êu tranh cña c«ng
nh©n Ph¸p.
- N¬m 1918 B¸c lÊy tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc vµ gia
nhËp §¶ng X· héi Ph¸p, ®Õn héi nghÞ VÐc-xai göi b¶n
yªu s¸ch næi tiÕng quyÒn cña c¸c d©n téc.
- Th¸ng 7–1920 NguyÔn ¸i Quèc ®äc b¶n s¬ th¶o lÇn
thø nhÊt “LuËn c¬ng vÒ vÊn ®Ò D©n téc vµ Thuéc ®Þa”
cña V.I Lª Nin. LuËn c¬ng nµy ®· ¶nh hëng ®Õn lËp tr-
êng cøu níc cña NguyÔn ¸i Quèc.
- Th¸ng 7–1921 NguyÔn ¸i Quèc tham gia thµnh lËp
Héi Liªn hi÷p thuéc ®Þa vµ ra tê b¸o “Ngêi cïng khæ” (Le
Paria), ®ång thêi b¾t ®Çu viÕt t¸c phÈm “B¶n ¸n chÕ
®é thùc d©n Ph¸p” nhÈm v¹ch trÇn b¶n chÊt cña chñ
nghÜa ®Õ quèc vµ kªu gäi d©n b¶n xø ph¶i vïng lªn.
- Gi÷a n¬m 1923, NguyÔn ¸i Quèc ®Õn Pªt¬r«grat
vµ sau ®ã ®Õn Matxc¬va - Liªn X«. T¹i ®©y Ngêi cã
®iÒu ki÷n häc tËp, nghiªn cøu s©u s¾c h¬n chñ nghÜa
M¸c - Lª-nin vµ tiÕp tôc ph¸t triîn thªm nh÷ng quan
®iîm chÝnh trÞ cña m×nh ®· h×nh thµnh ë Ph¸p.

19
- Th¸ng 10 n¬m1923 Ngêi tham dù ®¹i héi lÇn thø
nhÊt quèc tÕ n«ng d©n vµ ®îc cö lµm ñy viªn ®oµn chñ
tÞch cña ban chÊp hµnh Quèc tÕ n«ng d©n.
- 1924 ngêi dù c¸c ®¹i héi cña thanh niªn, phô n÷
quèc tÕ, C«ng héi ®á vµ §¹i héi lÇn thø V cña Quèc tÕ
Céng s¶n. §Æc bi÷t, Ngêi rÊt chó ý nghiªn cøu chÕ ®é míi
ë Liªn X«, trong ®ã quan t©m s©u s¾c tíi vÊn ®Ò nhi
®ång vµ tæ chøc §éi cña c¸c em.
- Ngµy 11–11–1924, NguyÔn ¸i Quèc ®Õn Qu¶ng
Ch©u Trung Quèc lµm nhi÷m vô ®Æc ph¸i viªn cña Quèc
tÕ Céng s¶n vµ trùc tiÕp chuÈn bÞ thµnh lËp §¶ng Céng
s¶n Vi÷t Nam
- Th¸ng 6–1925, NguyÔn ¸i Quèc thµnh lËp héi Vi÷t
Nam C¸ch m¹ng thanh niªn, më nh÷ng líp huÊn luy÷n c¸n
bé vµ ra tê b¸o Thanh niªn.
- Ngµy 17–6–1929, §«ng D¬ng Céng s¶n §¶ng thµnh
lËp ë Hµ Néi. Mïa thu n¬m 1929, An Nam Céng s¶n §¶ng
thµnh lËp. Ngµy1–1–1930, §«ng D¬ng Céng s¶n Liªn
®oµn ra ®êi trong ph¸i t¶ cña §¶ng T©n Vi÷t.
- Ngµy 3–2–1930 §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam ra ®êi, ®ã
lµ bíc ngoÆt cña lÞch sö C¸ch m¹ng Vi÷t Nam.

1.2. Nhãm thiÕu nhi C¸ch m¹ng ®Çu tiªn cña §¶ng
- Tõ gi÷a n¬m 1925 ®Õn gi÷a n¬m 1926. Héi Vi÷t
Nam thanh niªn C¸ch m¹ng ®· chän 8 em thiÕu nhi
Vi÷t kiÒu ë Th¸i Lan ®a sang Qu¶ng Ch©u ®î båi dìng
thµnh h¹t nh©n cña §oµn thanh niªn sau nµy (®©y lµ
nhãm thiÕu nhi C¸ch m¹ng ®Çu tiªn cña §¶ng).
- Ngµy 22–7–1926 B¸c Hå cã chñ tr¬ng göi nhãm
thiÕu niªn nµy sang Liªn X« häc nhng t×nh h×nh chÝnh

20
trÞ ë Qu¶ng Ch©u lóc ®ã diÔn biÕn phøc t¹p nªn chñ tr-
¬ng cña B¸c kh«ng thùc hi÷n ®îc (c¸c thiÕu niªn nµy
sau nµy ®Òu trë thµnh §oµn viªn TNCS Hå ChÝ Minh thùc
hi÷n nhi÷m vô C¸ch m¹ng cña m×nh theo sù ph©n c«ng
cña §¶ng).
- Sau khi §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam ra ®êi, phong trµo
C¸ch m¹ng ph¸t triîn m¹nh mÏ. Héi nghÞ Ban ChÊp hµnh
Trung ¬ng §¶ng th¸ng 10–1930 ®· ban hµnh mét v¬n
ki÷n hÕt søc quan träng vÒ c«ng t¸c thanh niªn trong
®ã cã ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò tËp hîp thiÕu nhi vµo c¸c tæ
chøc thiÕu niªn C¸ch m¹ng, Hång nhi ®oµn vµ giao cho
§oµn phô tr¸ch.
- 1930–1931: C¸c chi bé ë hai tØnh Ngh÷ An vµ Hµ
TÜnh ®· tËp hîp 513 ®éi thiÕu niªn C¸ch m¹ng sinh
ho¹t trong c¸c ®éi ®ång tö qu©n, ë Th¸i B×nh, ®éi §ång
tö qu©n huy÷n TiÒn H¶i còng ®îc thµnh lËp
- §Õn n¬m 1936–1939 nhiÒu tæ chøc Hång nhi ®oµn
®îc thµnh lËp ë mét sè tØnh nh: Hµ §«ng, Nam §Þnh, H¶i
Phßng.
1.3. Héi nghÞ Trung ¬ng §¶ng lÇn VIII (th¸ng 5.1941)
víi viÖc ra ®êi §éi nhi ®ång cøu quèc ngµy 15.5.1941
- Th¸ng 1–1941, l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc bÝ mËt vÒ
níc ë vïng P¸c Bã (Cao BÈng) ®î trùc tiÕp l·nh ®¹o C¸ch
m¹ng VÞªt Nam.
- Th¸ng 5–1941, trong héi nghÞ lÇn thø 8 do l·nh tô
NguyÔn ¸i Quèc chñ tr× ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp Héi
Nhi ®ång cøu vong lµ ®oµn thî cøu quèc cña trÎ em tõ
10,11 ®Õn 15,16 tuæi vµ giao cho ®oµn phô tr¸ch.
- Ngµy 15 th¸ng 5 n¬m 1941, Héi Nhi ®ång cøu quèc
thµnh lËp t¹i th«n Nµ Ma, x· Trêng Hµ huy÷n Hµ Qu¶ng,
tØnh Cao BÈng gåm 5 ®éi viªn ®Çu tiªn lµ: N«ng V¬n DÒn

21
(bÝ danh Kim §ång)–§éi trëng; N«ng V¬n Th©n (bÝ danh lµ
Cao S¬n); LÝ V¬n Tinh (bÝ danh lµ Thanh Minh); LÝ ThÞ N× (bÝ
danh lµ Thñy Tiªn); LÝ ThÞ XËu (bÝ danh lµ Thanh Thñy ).
- Ngµy 15–5–1941 trë thµnh ngµy thµnh lËp §éi ThiÕu
niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh, më ®Çu cho lÞch sö vÎ
vang cña tæ chøc §éi.
2.C¸c thêi k× ph¸t triÓn cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
Tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh ra ®êi vµo th¸ng 5–
1941. Sù lín m¹nh vµ trëng thµnh cña tæ chøc §éi TNTP
Hå ChÝ Minh g¾n liÒn víi c¸c giai ®o¹n lÞch sö cña C¸ch
m¹ng Vi÷t Nam.
2.1. Thêi k× n¨m 1941 ®Õn C¸ch m¹ng th¸ng 8 n¨m
1945
- Tõ sau th¸ng 5–1941 cho ®Õn tríc C¸ch m¹ng
th¸ng T¸m. Tæ chøc §éi ®· ®îc x©y dùng ë mét sè
tØnh vµ nh÷ng trung t©m chÝnh trÞ kinh tÕ lín trong c¶
níc nh:
+ ë Cao BÈng, sè lîng ®éi viªn lªn tíi hµng tr¬m
em.
+ ë Hµ Néi, h×nh thµnh ®éi thiÕu nhi cøu quèc
“NguyÔn Th¸i Häc” do anh T« An phô tr¸ch.
- Th¸ng 8–1945, tæ chøc §éi ThiÕu niªn tiÒn phong
cã sù ph¸t triîn m¹nh mÏ h¬n. ë Hµ Néi ngoµi §éi
“NguyÔn Th¸i Häc” h×nh thµnh nhiÒu ®éi thiÕu nhi cøu
quèc kh¸c nh: ®éi “Hoµng V¬n Thô”, ®éi “Mai H¾c §Õ”…
C¸c tæ chøc §éi nµy ®· tham gia kh¸ng chiÕn vµ lµm
nªn chiÕn th¾ng cña C¸ch m¹ng th¸ng 8 vÜ ®¹i.
- Ngµy 2–9–1945 B¸c Hå ®äc b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp
t¹i qu¶ng Trêng Ba §×nh Hµ Néi khai sinh ra níc Vi÷t Nam

22
D©n chñ Céng hoµ, më ra mét kØ nguyªn míi cho d©n téc
Vi÷t Nam vµ cho thiÕu nhi Vi÷t Nam.
- Tõ khi níc Vi÷t Nam D©n chñ Céng hoµ ra ®êi, mÆc dï
rÊt bËn rén nhng §¶ng vµ B¸c Hå lu«n dµnh cho thiÕu nhi sù
quan t©m rÊt ®Æc bi÷t.
+ B¸c viÕt th th¬m hái thiÕu nhi nh©n ngµy khai tr-
êng, ngµy tÕt thiÕu nhi vµ ngµy rÈm Trung thu.
+ B¸c trùc tiÕp c¬n dÆn c¸c anh chÞ phô tr¸ch thiÕu
nhi Hµ Néi cÇn ch¬m lo cho c¸c ch¸u häc tËp vµ më réng
tæ chøc §éi cho c¶ c¸c ch¸u b¸n b¸o, ®¸nh giÇy, ®¸nh
mò…
2.2. Thêi k× 1945-1954
D©n téc Vi÷t Nam trong thêi k× nµy ph¶i tr¶i qua c¸c
cuéc c¸ch m¹ng lín: c¸ch m¹ng chèng giÆc ®ãi, giÆc dèt,
giÆc ngo¹i x©m.
Trªn mÆt trËn chèng giÆc ®ãi thanh thiÕu niªn
trong c¶ níc t¬ng gia s¶n xuÊt.
- Trªn mÆt trËn chèng giÆc dèt, nhiÒu thanh thiÕu
nhi ®· tham gia häc ch÷. KÕt qu¶ cña mÆt trËn di÷t dèt
cã sù ®ãng gãp tÝch cùc cña hµng v¹n thiÕu nhi trong c¶
níc.
- Trong cuéc c¸ch m¹ng chèng giÆc ngo¹i x©m, díi sù
l·nh ®¹o cña §¶ng, B¸c Hå vµ phô tr¸ch §oµn, Tæ chøc
§éi ®· tËp hîp c¸c em thiÕu nhi tham gia tÝch cùc c¸c
phong trµo c¸ch m¹ng cña nh©n d©n ta.
- Th¸ng 8–1947, tæ chøc §éi ®· cã nh÷ng ®ãng gãp
lín lao cho kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc. NhiÒu
thiÕu niªn ®· tÝch cùc tham gia lµm liªn l¹c, trinh s¸t,
t×nh b¸o cho c¸ch m¹ng vµ trong ®ã cã nh÷ng thiÕu
niªn ®· anh dòng hi sinh.

23
- Th¸ng 9–1947 Ban thêng vô Trung ¬ng §¶ng ®· ra chØ
thÞ sè 17.CTT¦ vÒ c«ng t¸c vËn ®éng thanh thiÕu niªn tham
gia cæ ®éng kh¸ng chiÕn.
- Th¸ng 2–1948 B¸c Hå ®Ò xíng s¸ng kiÕn phong
trµo TrÇn Quèc To¶n nhÈm ®éng viªn khuyÕn khÝch
thiÕu nhi thi ®ua häc tËp, lµm nhiÒu vi÷c tèt nh gióp ®ì
c¸c gia ®×nh bé ®éi neo ngêi, th¬ng binh li÷t sÜ… Tõ
®©y phong trµo nµy ®· trë thµnh phong trµo truyÒn
thèng trong lÞch sö §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Th¸ng 11–1949, Trung ¬ng §oµn vµ Bé Gi¸o dôc
phèi hîp më héi nghÞ c¸n bé phô tr¸ch thiÕu nhi.
- Th¸ng 2–1950, NghÞ quyÕt §¹i héi §oµn toµn quèc
lÇn thø nhÊt ®· x¸c ®Þnh nhi÷m vô cña §oµn lµ phô
tr¸ch gi¸o dôc, b¶o v÷ thiÕu nhi.
- Sau §¹i héi, th¸ng 3–1951, Héi nghÞ c¸n bé §oµn
thanh niªn cøu quèc ®· quyÕt ®Þnh thèng nhÊt lùc lîng
thiÕu nhi, lÊy tªn lµ §éi ThiÕu nhi th¸ng 8 vµ thèng nhÊt
mét sè chñ tr¬ng míi nh: thiÕu nhi ®eo kh¬n quµng ®á, bµi
ca chÝnh thøc, khÈu hi÷u, cÊp hi÷u, biªn chÕ tæ chøc cña
§éi.
- Th¸ng 10–1951, Ban thêng vô Trung ¬ng §oµn ®·
cö c¸n bé vÒ trêng Trung häc kh¸ng chiÕn Hïng V¬ng
(Phó Thä) triîn khai x©y dùng thÝ ®iîm tæ chøc ®éi
thiÕu nhi th¸ng 8 trong trêng häc.
- Sau gÇn 8 th¸ng triîn khai kÕ ho¹ch thÝ ®iîm,
ngµy 15–5–1952 ®· tæ chøc lÔ kÕt l¹p 14 thiÕu nhi xuÊt
s¾c nhÊt vµo tæ chøc §éi.
- Ngµy 7–5–1954, kh¸ng chiÕn §i÷n Biªn Phñ b¸o
hi÷u mét giai ®o¹n míi cña C¸ch m¹ng Vi÷t Nam.
- Ngµy 1–6–1954 t¹i chiÕn khu Vi÷t B¾c, tê b¸o ®Çu
tiªn cña tæ chøc §éi víi tªn gäi lµ “TiÒn phong thiÕu

24
niªn” ra ®êi. Tê b¸o lµ ngêi tæ chøc c¸c phong trµo cña
§éi vµ phong trµo thiÕu nhi Vi÷t Nam trªn toµn quèc
nhÈm híng c¸c em vµo c¸c ho¹t ®éng cã Ých, gãp phÇn
gi¸o dôc båi dìng nh©n c¸ch, ®¹o ®øc cho c¸c em.
2.3. Thêi k× 1954-1975
* Thêi k× 1954-1960
Sau chiÕn th¾ng §i÷n Biªn Phñ ngµy 20–7–1954
hi÷p ®Þnh Gi¬nev¬ vÒ lËp l¹i hoµ b×nh ë §«ng D¬ng ®îc
kÝ kÕt. Níc ta t¹m thêi chia lµm hai miÒn: miÒn B¾c vµ
miÒn Nam.
- ë miÒn B¾c:
+ Hoµn toµn gi¶i phãng bíc vµo c«ng cuéc x©y dùng
chñ nghÜa x· héi.
+ Tæ chøc §éi ph¸t triîn m¹nh mÏ ®Õn c¸c th«n
xãm, b¶n lµng, trêng häc. Phong trµo ho¹t ®éng §éi ®a
dang phong phó thu hót ®«ng ®¶o thiÕu niªn, nhi ®ång
tham gia ho¹t ®éng.
+ Ngµy 25.12.1954 ë Hµ Néi lÔ thµnh lËp §éi ®îc
më ®Çu ë trêng “Chu V¬n An “vµ tiÕp ®ã lµ c¸c c¬ së
kh¸c. ë Qu¶ng Ninh, tæ chøc §éi thiÕu nhi th¸ng 8 theo
c¸c phè c¸c khu d©n c víi nhiÒu ho¹t ®éng s«i næi cuèn
hót c¸c em thiÕu niªn nhi ®ång trªn ®Þa bµn tham gia.
+ Th¸ng 11.1956. §¹i héi ®oµn toµn quèc lÇn thø II
®· quyÕt ®Þnh ®æi tªn §oµn thanh niªn cøu quèc
thµnh §oµn thanh niªn lao ®éng Vi÷t Nam vµ ®æi tªn
§éi thiÕu nhi th¸ng 8 thµnh §éi thiÕu niªn tiÒn phong
Vi÷t Nam. §¹i héi còng x¸c ®Þnh râ vai trß phô tr¸ch §éi
cña §oµn thanh niªn vµ trao cho tæ chøc §éi TNTP khÈu
hi÷u: “V× Tæ Quèc x· héi chñ nghÜa, v× lÝ tëng cña B¸c
Hå vÜ ®¹i h·y s½n sµng!’’.

25
+ N¬m 1956, nhiÒu ®Þa ph¬ng tiÕp tôc thÝ ®iîm vi÷c
tæ chøc §éi theo c¬ së trêng häc. Ngoµi häc tËp, c¸c phong
trµo cña §éi ph¸t triîn m¹nh mÏ nh phong trµo: “S¹ch lµng
tèt ruéng’’, “§i bß vµng vÒ bß xanh’’
+ N¬m 1956, theo s¸ng kiÕn cña thiÕu nhi tØnh S¬n
T©y vµ thµnh phè H¶i Phßng, phong trµo kÕ ho¹ch nhá ra
®êi nhanh chãng cuèn hót c¸c em thiÕu niªn nhi ®ång
tham gia
+ Ngµy 17.6.1957 nhµ xuÊt b¶n Kim §ång chÝnh thøc
®îc thµnh lËp. NhiÒu trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t
®éng §éi ®îc ®Çu t s¶n xuÊt.
- ë miÒn nam:
Thêi gian 1954–1960 lµ thêi k× MÜ-Di÷m thùc hi÷n
chÝnh s¸ch tè Céng, th¼ng tay ®µn ¸p lùc lîng kh¸ng
chiÕn cña nh©n d©n ta. ThiÕu nhi miÒn Nam ®· tá râ
phÈm chÊt kiªn cêng bÊt khuÊt tríc mäi thñ ®o¹n tµn b¹o
cña kÎ thï.
* Thêi k× 1960-1975
- Th¸ng 9–1960, §¹i héi ®¹i biîu toµn quèc lÇn thø III
cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh: c¸ch m¹ng Vi÷t Nam trong giai
®o¹n nµy x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn b¾c vµ ®Êu
tranh gi¶i phãng miÒn Nam, thùc hiªn thèng nhÊt níc nhµ.
- C«ng t¸c ch¬m sãc thiÕu niªn, nhi ®ång tiÕp tôc
®îc §¶ng vµ B¸c Hå quan t©m theo tinh thÇn míi vµ
nhËn thøc míi.
- §µo t¹o thiÕu nhi thµnh nh÷ng ngêi yªu níc cã søc
khoÎ, cã v¬n ho¸.
- Ngµy 4–3–1961, ÑY ban ThiÕu niªn nhi ®ång Trung
¬ng ®îc thµnh lËp ®î ch¬m lo c«ng t¸c gi¸o dôc vµ b¶o
v÷ thiÕu nhi.

26
- Th¸ng 3–1961, §¹i héi toµn quèc lÇn thø III quyÕt
®Þnh ®Èy m¹nh c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi lªn
mét bíc míi. Trong trêng häc, phong trµo thiÕu nhi b¸m s¸t
nhi÷m vô häc tËp, thùc hi÷n gi¸o dôc toµn di÷n.
- N¬m 1961, nh©n kØ ni÷m lÇn thø 20 ngµy thµnh lËp
§éi TNTP, B¸c Hå ®· göi th cho thiÕu nhi c¶ níc c¬n dÆn
c¸c em 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y.
- Ngµy 5–8–1964, §Õ quèc MÜ b¾n ph¸ miÒn B¾c, c¶
níc cã chiÕn tranh. ThÇy trß c¸c trêng häc trªn miÒn
B¾c ®· kiªn quyÕt b¸m trêng, b¸m líp ®¶m b¶o thi
®ua hai tèt trong mäi t×nh huèng. C«ng t¸c x©y dùng §éi
trong nhµ trêng vµ phong trµo TrÇn Quèc To¶n cña §éi
ph¸t triîn rÊt m¹nh mÏ.
+ Sè häc sinh cÊp 1, cÊp 2 vµo §éi t¬ng lªn tõ 80% -90%
(ë Ngh÷ An).
+ NhiÒu tËp thî §éi ®¹t danh hi÷u tiªn tiÕn xuÊt
s¾c.
- ë miÒn Nam, tõ n¬m 1961 sau khi MÆt trËn D©n téc
gi¶i phãng miÒn Nam Vi÷t Nam ra ®êi, §éi TNTP tõng bíc
®îc thµnh lËp trªn c¶ 3 vïng:
+ Vïng gi¶i phãng
+ Vïng gi¸p gianh
+ Vïng ®Þch t¹m chiÕn
- §Õn n¬m 1966, ë khu ®oµn miÒn T©y ®· cã 270
chi ®éi thiÕu niªn víi 8572 ®éi viªn (3.116 n÷). Liªn
khu 5 cã 305 chi ®éi víi 35.035 ®éi viªn. Riªng tØnh
Qu¶ng §µ víi 132 x· th× cã 113 x· cã chi ®éi TNTP. Ho¹t
®éng §éi gãp phÇn kh«ng nhá vµo chiÕn th¾ng cña
nh©n d©n ta ë miÒn Nam.

27
Ngµy Quèc tÕ ThiÕu nhi (1–6) n¬m 1969 B¸c Hå viÕt
th c¬n dÆn: “ThiÕu niªn, nhi ®ång lµ ngêi chñ t¬ng lai
cña níc nhµ. V× vËy, ch¬m sãc vµ gi¸o dôc tèt c¸c ch¸u lµ
nhi÷m vô cña toµn §¶ng, toµn d©n. C«ng t¸c ®ã ph¶i
kiªn tr×, bÒn bØ”.
- Ngµy 3–9–1969, B¸c vÜnh viÔn ra ®i ®î l¹i cho
thiÕu niªn nhi ®ång c¶ níc mu«n vµn t×nh yªu th¬ng”.
- Ngµy 30–1–1970 Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng
quyÕt ®Þnh cho ®éi ®îc mang tªn B¸c Hå vÜ ®¹i lµ
“§éi ThiÕu niªn nhi ®ång Hå ChÝ Minh” vµ trao cho §oµn
phô tr¸ch.
Nh vËy, tõ n¬m 1954 ®Õn n¬m 1975 lµ thêi k× tæ
chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh tõng bíc trëng thµnh vµ ph¸t
triîn vÒ mäi mÆt. §éi TNTP thùc sù trë thµnh trêng häc
®Çu tiªn cña thÕ h÷ trÎ.
2.4.Thêi k× tõ n¨m 1975 ®Õn 1986
- Mïa xu©n n¬m 1975, C¶ níc thèng nhÊt, B¾c Nam
sum häp mét nhµ. ThiÕu nhi miÒn B¾c vui mõng chµo
®ãn th¾ng lîi bÈng vi÷c häc tËp vµ rÌn luy÷n b¶n th©n.
Cßn ë miÒn Nam, tæ chøc §éi ®· tæ chøc ho¹t ®éng gi÷
g×n an ninh trËt tù, ph¸t hi÷n tµn qu©n ®Þch cßn lÈn
trèn vµ tham gia bµi trõ v¬n ho¸ ®åi trôy.
- Th¸ng 6–1976, Héi nghÞ lÇn thø 22, Ban ChÊp hµnh
Trung ¬ng §oµn ®· quyÕt ®Þnh thèng nhÊt trong c¶ níc tæ
chøc §oµn, §éi, Héi vµ trao cho ®éi khÈu hi÷u míi: “V× Tæ
quèc X· héi chñ nghÜa, v× lÝ tëng cña B¸c Hå vÜ ®¹i, h·y
s½n sµng!”.
- Th¸ng 12–1976, §¹i héi ®¹i biîu toµn quèc lÇn thø
IV cña §¶ng häp t¹i Hµ Néi. §oµn ®¹i biîu thiÕu nhi gåm
240 b¹n ®Õn chµo mõng vµ høa víi ®¹i héi “Thi ®ua häc

28
tËp vµ rÌn luy÷n theo 5 ®iÒu B¸c d¹y. X©y dùng §éi
v÷ng m¹nh ®î tiÕp bíc cha anh”.
- Tõ n¬m 1976-1986 ®· cã ba phong trµo kÕ ho¹ch
nhá tiªu biîu:
+ Phong trµo kÕ häach nhá ®î ®ãng ®oµn tµu löa
mang tªn §éi TNTP Hå ChÝ Minh
+ Phong trµo kÕ ho¹ch nhá ®î x©y dùng kh¸ch s¹n
“Kh¬n quµng ®á” ë thñ ®« Hµ Néi (1980).
+ Phong trµo kÕ häach nhá ®î x©y dùng tîng ®µi
Kim ®ång (1986).
- Thùc hi÷n NghÞ quyÕt §¹i héi §oµn lÇn thø t (1980)
Héi ®ång §éi - c¬ quan ®¹i di÷n cho tæ chøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh ®îc h×nh thµnh theo NghÞ quyÕt 02 ngµy 19–1–
1981 cña Ban bÝ th Trung ¬ng §oµn
- Ngµy 15–5–1981 §éi TNTP Hå ChÝ Minh vinh dù ®ãn
nhËn Hu©n ch¬ng Hå ChÝ Minh - hu©n ch¬ng cao quÝ cña
§¶ng vµ Nhµ níc trao tÆng nh©n kØ ni÷m 40 n¬m ngµy
thµnh lËp §éi.
- Còng tõ ®ã, phong trµo nãi lêi hay lµm vi÷c tèt
phÊn ®Êu trë thµnh ch¸u ngoan B¸c Hå ®îc tæ chøc theo
nh÷ng chñ ®Ò thiÕt thùc:
+ N¬m 1984–1985 cã chñ ®Ò chµo mõng chiÕn
th¾ng §i÷n Biªn Phñ, phÊn ®Êu dµnh danh hi÷u: “ChiÕn
sÜ nhá §i÷n Biªn - ch¸u ngoan B¸c Hå”.
+ N¬m häc 1984–1985 cã chñ ®Ò mõng chiÕn dÞch
Hå ChÝ Minh toµn th¾ng. Cæ vò thiÕu nhi phÊn ®Êu danh
hi÷u “chiÕn sÜ nhá gi¶i phãng §i÷n Biªn - Ch¸u ngoan
B¸c Hå”.

29
- Tõ n¬m 1981-1986, Trung ¬ng §oµn vµ Héi ®ång §éi
trung ¬ng ®· hai lÇn tæ chøc ®¹i héi ch¸u ngoan B¸c Hå
toµn quèc vµ c¸c cuéc lªn hoan gÆp mÆt:
+ Th¸ng 8–1981 t¹i Hµ Néi: liªn hoan gÆp mÆt
“chiÕn sÜ nhá ®i÷n biªn” lÇn thø nhÊt.
+ Th¸ng 7–1984 t¹i Hµ Néi, H¶i Phßng liªn hoan gÆp
mÆt “chiÕn sÜ gi¶i phãng qu©n”.
+ Th¸ng 6–1985 t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh.
+ Th¸ng 7–1986 t¹i Hµ Néi vµ H¶i Phßng: §¹i héi
ch¸u ngoan B¸c Hå lÇn thø 2.
- Ho¹t ®éng quèc tÕ cña ®éi ®îc më réng víi c¸c
phong trµo: t×nh b¹n bèn ph¬ng, thi t×m hiîu ®Êt níc Liªn
X«, Ti÷p Kh¾c.
2.5. Thêi k× tõ 1986- 2002
Lµ thêi k× ®Êt níc cã nh÷ng ®æi míi quan träng trong
sù nghi÷p x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Vi÷t Nam. Hµnh
tr×nh cïng d©n téc, §éi TNTP Hå ChÝ Minh còng tõng bíc
®æi míi víi c¸c mÆt ho¹t ®éng cña m×nh phï hîp víi thùc
tiÔn cña ®Êt níc.
- Th¸ng 11 n¬m 1987, §¹i héi §oµn toµn quèc lÇn thø
V ®· ®Ò ra chñ tr¬ng “toµn §oµn ch¬m lo x©y dùng §éi
vµ ch¬m sãc gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång”, ®ång thêi
®Ò ra nhiÒu gi¶i ph¸p cô thî nh: tËp trung ph¸t triîn
c¸c nhµ thiÕu nhi, c©u l¹c bé thiÕu nhi, ®iîm vui ch¬i…
nhÈm tËp hîp ®«ng ®¶o thiÕu nhi theo së thÝch.
Sau §¹i héi, Héi ®ång Trung ¬ng ®· so¹n th¶o vµ h-
íng dÉn thùc hi÷n ch¬ng tr×nh §éi viªn, quy tr×nh ho¹t
®éng cña chi ®éi vµ liªn ®éi, kh«i phôc l¹i néi san ngêi
phô tr¸ch.

30
- Th¸ng 11 n¬m 1988, Liªn hoan gÆp mÆt phô tr¸ch
giái toµn quèc lÇn thø nhÊt ®îc tæ chøc t¹i Hµ Néi vµ Bót
Th¸p - B¾c Ninh.
- Th¸ng 7 n¬m 1996, liªn hoan gÆp mÆt phô tr¸ch
giái toµn quèc lÇn thø hai ®îc tæ chøc t¹i thµnh phè Hå
ChÝ Minh vµ Bµ RÞa Vòng Tµu.
Giai ®o¹n nµy, c¸c phong trµo cña §éi ph¸t triîn hÕt
søc m¹nh mÏ víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng vµ ®æi míi nh
phong trµo “¸o lôa tÆng bµ”, “uèng níc nhí nguån”,
“nh÷ng viªn g¹ch hång”, “thiÕu nhi nghÌo vît khã”…
®· thu hót hµng tri÷u thiÕu nhi tham gia.
- Th¸ng 7 n¬m 1990, §¹i héi Ch¸u ngoan B¸c Hå lÇn
thø s¸u ®îc tæ chøc t¹i Hµ Néi vµ Ngh÷ An, vµ tõ ®ã nã
trë thµnh truyÒn thèng cña tæ chøc §éi.
- Th¸ng 8 n¬m 1991, LuËt B¶o v÷, ch¬m sãc vµ gi¸o
dôc trÎ em ®îc th«ng qua, lµ c¬ së ph¸p lÝ rÊt quan träng
nhÈm thóc ®Èy sù nghi÷p ch¬m sãc gi¸o dôc trÎ em, t¹o
®iÒu ki÷n cho trÎ em ph¸t triîn vµ trëng thµnh.
- Tõ ngµy 5 ®Õn ngµy 10 th¸ng 8 n¬m 1991, Liªn
hoan c¸c nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi ®îc tæ chøc lÇn thø nhÊt
t¹i Hµ Néi (®©y lµ nÐt míi trong tæ chøc vµ ho¹t ®éng
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh).
- Th¸ng 7 n¬m 1996 ë Vinh Ngh÷ An, §µ N½ng vµ
VÜnh Long, Liªn hoan c¸c nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi lÇn thø
hai ®îc tæ chøc. Th¸ng 8 n¬m 1999 ë Hµ Néi vµ CÇn Th¬,
Liªn hoan c¸c nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi lÇn thø 3 ®îc tæ
chøc.
- Th¸ng 7 n¬m 2000, Héi nghÞ Ban ChÊp hµnh Trung -
¬ng §oµn lÇn thø 7 kho¸ VII ®· ra NghÞ quyÕt sè 10 vÒ
c«ng t¸c ch¬m sãc gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång vµ x©y
dùng §éi TNTP Hå ChÝ Minh v÷ng m¹nh giai ®o¹n 2000-

31
2005. §©y lµ mét nghÞ quyÕt quan träng cña §oµn t¹o
®iÒu ki÷n cho §éi ph¸t triîn m¹nh mÏ, v÷ng bíc tiÕn vµo
thÕ kØ XXI.
- Th¸ng 5 n¬m 1921, KØ ni÷m 60 n¬m ngµy thµnh
lËp §éi, §¶ng vµ Nhµ níc ®· trao tÆng Hu©n ch¬ng sao
vµng- hu©n ch¬ng cao quÝ nhÊt cho tæ chøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
3. C¸c g¬ng s¸ng cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh
vµ néi dung c¸c phong trµo ho¹t ®éng cña tæ chøc §éi

3.1. C¸c g¬ng s¸ng cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh
Cïng víi sù ra ®êi vµ lín m¹nh cña tæ chøc §éi, nhiÒu
g¬ng s¸ng cña thiÕu niªn nhi ®ång ®· xuÊt hi÷n lµm
r¹ng rì cho tæ chøc §éi, tiªu biîu lµ:
- Kim §ång - ngêi ®éi trëng ®Çu tiªn cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
Kim §ång tªn thËt lµ N«ng V¬n DÒn, ngêi d©n téc
Nïng, sinh ra ë th«n Nµ M¹, x· Trêng Hµ, huy÷n Hµ Qu¶ng
tØnh Cao BÈng. Anh ®i theo c¸ch m¹ng tõ khi cßn nhá vµ
lµm c«ng t¸c giao th«ng liªn l¹c tõ Nµ M¹ lªn P¾c Bã
Anh ®· anh dòng hi sinh ngµy 15 th¸ng 2 n¬m 1943.
- LÝ Tù Träng, Tªn thËt lµ Lª V¬n Träng, sinh n¬m
1914, lµ con cña mét gia ®×nh c¸ch m¹ng. N¬m 1925 (lóc
11 tuæi) LÝ Tù Träng lµ mét trong 8 thiÕu niªn ®îc B¸c
Hå trùc tiÕp tæ chøc vµ båi dìng ë Qu¶ng Ch©u, Trung
Quèc. N¬m 1929, anh ®îc ®oµn thî ®a vÒ níc ho¹t
®éng, lµm liªn l¹c cho xø ñy Nam K× ë Sµi Gßn. Ngµy 9
th¸ng 2 n¬m 1931, anh bÞ b¾t trong khi b¾n chÕt tªn
thanh tra mËt th¸m L¬-gr¬ng ®î b¶o v÷ ®ång chÝ cña
m×nh ®ang diÔn thuyÕt. Cuèi n¬m 1931, anh ®· anh
dòng hi sinh.

32
- D¬ng V¬n Néi, quª ë Duy Tiªn - Hµ Nam, ®· tham
gia ®éi thiÕu niªn cøu quèc Thñ §«, lµm liªn l¹c cho ®éi
tù v÷ Th¬ng Long. Anh hi sinh ngµy 12 th¸ng 4 n¬m 1947
(lóc 15 tuæi) trong cuéc chèng cµn cña giÆc Ph¸p. Anh lµ
li÷t sÜ ®Çu tiªn ®îc chÝnh phñ tÆng thëng Hu©n ch¬ng
chiÕn c«ng h¹ng hai.
- Võ A DÝnh. Sinh n¬m 1934 ë Pó Nhung, huy÷n TuÇn
Gi¸o, tØnh Lai Ch©u (ngêi d©n téc M«ng). N¬m 13 tuæi Võ
A DÝnh ®· ®i theo Vi÷t Minh lµm liªn l¹c ë huy÷n TuÇn
Gi¸o. Ngµy 15 th¸ng 6 n¬m 1949, anh bÞ lÝnh t©y phôc
kÝch b¾t ®îc vµ tra tÊn cho ®Õn chÕt. Võ A DÝnh ®îc
§¶ng vµ Nhµ níc truy tÆng danh hi÷u Anh hïng lùc lîng vò
trang nh©n d©n.
- Vâ ThÞ S¸u (tªn thËt lµ NguyÔn ThÞ S¸u) quª ë
lµng §Êt §á, Bµ RÞa - Vòng Tµu. N¬m 13 tuæi (n¬m 1949)
chÞ dïng lùu ®¹n giÕt chÕt mét tªn quan Ph¸p vµ lµm
bÞ th¬ng 20 tªn lÝnh. N¬m 1950 chÞ bÞ b¾t trong khi
phôc kÝch giÕt tªn vi÷t gian b¸n níc - Cai tæng T«ng t¹i
x· nhµ. N¬m 1952 chÞ bÞ giÆc Ph¸p hµnh h×nh t¹i C«n
§¶o. ChÞ ®îc Nhµ níc truy tÆng danh hi÷u Anh hïng lùc l-
îng vò trang nh©n d©n.
- NguyÔn B¸ Ngäc, quª ë Qu¶ng X¬ng tØnh Thanh
Ho¸, lµ häc sinh ch¬m ngoan trong häc tËp vµ gia ®×nh.
Ngµy 4 th¸ng 4 n¬m 1965, anh ®· anh dòng lÊy th©n
m×nh che chë cho mét em bÐ nhá vµ ®· bÞ hi sinh.
NguyÔn B¸ Ngäc ®· ®îc §¶ng vµ nhµ níc truy tÆng danh
hi÷u Li÷t sÜ vµ Hu©n ch¬ng chiÕn c«ng h¹ng ba.
- K¬-ba-K¬-l¬ng, Sinh ngµy 19 th¸ng 8 n¬m 1948 ngêi
d©n téc Ba Na ë Gia Lai, Lµm trinh s¸t cho bé ®é huy÷n
Chpr«ng. N¬m 15 tuæi Anh ®· cïng ®ång ®éi ®¸nh 30
trËn, lËt nhµo 8 xe c¬ giíi cña ®Þch, di÷t 88 tªn ®Þch.
Ngµy 17 th¸ng 9 n¬m 1967 anh ®îc tuyªn d¬ng danh

33
hi÷u Anh hïng lùc lîng vò trang víi 6 ch÷ vµng “tuæi thiÕu
niªn chÝ anh hïng”.
3.2. Nh÷ng truyÒn thèng lÞch sö vÎ vang cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh
* Nh÷ng truyÒn thèng lÞch sö vÎ vang cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh
- TruyÒn thèng yªu níc, th¬ng nßi, trung thµnh víi lÝ t-
ëng cña §¶ng, cña chñ nghÜa x· héi.
- TruyÒn thèng ch¬m häc, ch¬m lµm, ham hiîu
biÕt,nhiÒu íc m¬, tÝch cùc rÌn luy÷n, hun ®óc tinh thÇn”
tuæi nhá, chÝ lín.
- TruyÒn thèng ®oµn kÕt, t¬ng trî gióp ®ì nhau cïng
tiÕn bé.
- TruyÒn thèng g¾n bã chÆt chÏ víi tæ chøc §éi, tin t-
ëng vµ tù hµo vÒ §éi TNTP Hå ChÝ Minh do §¶ng vµ B¸c
Hå kÝnh yªu s¸ng lËp.
C¸c truyÒn thèng vÎ vang cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
lµ nguån søc m¹nh to lín thóc ®Èy thiÕu niªn, nhi ®ång
häc tËp vµ rÌn luy÷n vÒ mäi mÆt, gãp phÇn x©y dùng n-
íc ta ®µng hoµng h¬n, to ®Ñp h¬n.
3.3.C¸c phong trµo ho¹t ®éng §éi, c¸c ®¹i héi Ch¸u
ngoan B¸c Hå vµ c¸c cuéc gÆp mÆt truyÒn thèng cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh.

Ch¬ng V: §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

1. Kh¸i qu¸t chung


B¶n §iÒu lÖ §éi cã phÇn më ®Çu vµ b¶y ch¬ng,
17 ®iÒu.
- PhÇn më ®Çu giíi thi÷u tÝnh chÊt, môc tiªu vµ
nhi÷m vô cña tæ chøc §éi:

34
+ Môc tiªu gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång theo 5
®iÒu B¸c Hå d¹y.
+ TÝnh chÊt: TÝnh quÇn chóng, tÝnh tù nguy÷n, tÝnh
chÝnh trÞ, tÝnh gi¸o dôc.
+ Nhi÷m vô cña tæ chøc §éi:
Tæ chøc §éi vµ c¸c ®éi viªn cã nhi÷m vô phÊn ®Êu
rÌn luy÷n theo 5 ®iÒu B¸c d¹y.
Gióp ®ì c¸c §éi viªn ph¸t triîn mäi kh¶ n¬ng: häc
tËp, ho¹t ®éng, vui ch¬i…
Tæ chøc §éi vµ ®éi viªn ph¶i thùc hi÷n nghÜa vô
cña ngêi c«ng d©n nhá tuæi.
2. Giíi thiÖu §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh
§iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh gåm 7 ch¬ng, 17
®iÒu sau ®©y:
- Ch¬ng I gåm 4 ®iÒu: Bao gåm nh÷ng ®iÒu l÷ vÒ
quyÒn h¹n, nhi÷m vô vµ lêi høa cña ®éi viªn.
- Ch¬ng II: Gåm 5 ®iÒu (tõ ®iÒu 5 ®Õn ®iÒu 9) nªu
râ nh÷ng nguyªn t¾c vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.
- Ch¬ng III: Gåm 2 ®iÒu (tõ ®iÒu 10 ®Õn ®iÒu 11)
nªu râ nhi÷m vô cña ®éi TNTP Hå ChÝ Minh víi nhi ®ång.
- Ch¬ng IV: Gåm 3 ®iÒu (tõ ®iÒu 12 ®Õn ®iÒu 14)
quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh cña §éi.
- Ch¬ng V: §iÒu 14 nãi vÒ c«ng t¸c kiîm tra cña §éi.
- Ch¬ng VI: Gåm 2 ®iÒu (tõ ®iÒu 15 ®Õn ®iÒu 16)
quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò khen thëng cña §éi.
3. C¸c biÓu trng cña §éi.

35
C¸c biîu trng cña §éi gåm: cê ®éi, huy hi÷u §éi,
kh¬n quµng, khÈu hi÷u cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh, bµi ca
cña §éi.
C¸c biîu trng cña §éi ®îc quy ®Þnh vµ thèng nhÊt
trong c¶ níc.
4. Nguyªn t¾c tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh
Qu¸ tr×nh tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi ph¶i
tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau:
- Nguyªn t¾c tù nguy÷n cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Nguyªn t¾c tù qu¶n cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

Ch¬ng VI: Ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn

1. Kh¸i qu¸t chung


- Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n §éi viªn lµ ch¬ng tr×nh dµnh
cho c¸c em thiÕu niªn nhi ®ång häc tËp vµ rÌn luy÷n
®î trë thµnh ngêi §éi viªn tèt.
- Néi dung c¬ b¶n cña ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n §éi viªn
nÈm trong 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y.
- Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn do §oµn Thanh
niªn ®Ò ra ®î gióp ®ì, híng dÉn, khuyÕn khÝch c¸c em
tù gi¸c thøc hi÷n vµ kh«ng ®îc bè trÝ thµnh bµi.
2.Néi dung ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn
Ch¬ng tr×nh rÌn luyªn ®éi viªn gåm ba néi
dung c¬ b¶n sau:
- Ch¬ng tr×nh ®éi viªn TNTP “m¬ng non” (hoÆc ch-
¬ng tr×nh ®éi viªn s½n sµng h¹ng ba cho løa tuæi
9,10,vµ 11).

36
- Ch¬ng tr×nh ®éi viªn TNTP “S½n sµng” (hoÆc ch-
¬ng tr×nh ®éi viªn TNTP h¹ng nh× cho løa tuæi 11,12,13).
- Ch¬ng tr×nh ®éi viªn TNTP “Trëng thµnh” (hoÆc ch-
¬ng tr×nh ®éi viªn TNTP h¹ng nhÊt cho løa tuæi 13,14 vµ
15).
3. Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý khi tæ chøc thùc hiÖn ch¬ng
tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn
- Vi÷c tæ chøc thùc hi÷n ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi
viªn (RL§V) cÇn híng tíi môc tiªu gi¸o dôc thiÕu nhi trë
thµnh con ngoan, trß giái, ch¸u ngoan B¸c Hå.
- Qu¸ tr×nh tæ chøc ch¬ng tr×nh RL§V ph¶i tu©n theo
c¸c néi dung cña ch¬ng tr×nh mµ tæ chøc §oµn ®· so¹n
th¶o cho thiÕu nhi.
- Vi÷c tæ chøc cho ®éi viªn thùc hi÷n ch¬ng tr×nh
RL§V ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña §éi.
- Khi tæ chøc qu¸ tr×nh thùc hi÷n ch¬ng tr×nh RL§V,
ngêi phô tr¸ch §éi cÇn n¾m v÷ng c¸c chuyªn hi÷u c¬
b¶n cña ch¬ng tr×nh RL§V vµ c¸c tiªu chuÈn chuyªn
hi÷u.
4. Ch¬ng tr×nh dù bÞ RL§V
- Môc tiªu: Gióp c¸c em nhi ®ång thùc hi÷n 5 ®iÒu
B¸c Hå d¹y, xøng ®¸ng lµ con ngoan, trß giái, b¹n tèt,
ch¸u ngoan B¸c Hå. PhÊn ®Êu trë thµnh ®éi viªn TNTP
Hå ChÝ Minh.
- Néi dung ch¬ng tr×nh: Ch¬ng tr×nh dù bÞ ®éi viªn
híng tíi c¸c néi dung c¬ b¶n lµ: kÝnh yªu B¸c Hå; Con
ngoan; Ch¬m häc; V÷ sinh s¹ch sÏ; Yªu sao nhi §ång vµ
§éi TNTP Hå ChÝ Minh; CÇn biÕt khi ra ®êng Noi g¬ng ng-
êi tèt, lµm vi÷c tèt, lµ ngêi b¹n tèt.

B. §Þnh híng ®µo t¹o

37
1. Híng dÉn thùc hiÖn.
- Häc phÇn “Nh÷ng vÊn ®Ò chung cña m«n lÝ luËn ph-
¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi” nhÈm gióp sinh viªn cã sù hiîu
biÕt vµ nh×n nhËn ®Çy ®ñ vai trß, vÞ trÝ cña m«n häc
trong h÷ thång c¸c m«n häc trong nhµ trêng.
- C¸c ch¬ng môc cña häc phÇn cã sù liªn kÕt vµ
thèng nhÊt víi nhau. Do ®ã, trong khi thùc hi÷n ch¬ng
tr×nh, ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i gióp sinh viªn thÊy râ mèi
quan h÷ bi÷n chøng thèng nhÊt nµy, ®î c¸c em n¾m
v÷ng vµ s©u s¾c néi dung cña kiÕn thøc trong häc phÇn.
- ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc theo híng ®æi míi
nhÈm ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn.
- Néi dung ch¬ng tr×nh cã nhiÒu ®iîm ®æi míi so víi
ch¬ng tr×nh n¬m 1996 (®Æc bi÷t ë phÇn ®iÒu l÷ §éi
TNTP Hå ChÝ Minh). V× vËy, khi gi¶ng bµi, gi¶ng viªn ph¶i
nhÊn m¹nh nh÷ng ®iîm ®æi míi nµy cho sinh viªn n¾m
v÷ng ®î gióp hä tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng §éi ë trêng
phæ th«ng vµ ®Þa bµn d©n c.
- T¬ng cêng héi th¶o sau nh÷ng ch¬ng vµ häc phÇn.
Yªu cÇu cña ho¹t ®éng nµy lµ ph¶i cã sù chuÈn bÞ chu
®¸o ®Õn tõng sinh viªn ®î gióp sinh viªn kh¾c s©u
nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o.

2.1. PhÇn lÝ thuyÕt


PhÇn “Nh÷ng vÊn ®Ò chung” (ë c¸c môc12.1, 12.2,
12.3, 12.4, 12.5, 12.6). Gi¸o viªn cÇn phèi hîp, s¸ng t¹o
c¸c ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc tÝch cùc:
- Ph¬ng ph¸p 1: Ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh theo híng
®æi míi (thuyÕt tr×nh phèi hîp víi mét sè ho¹t ®éng cña
c¸ nh©n vµ cña nhãm).

38
Ch¼ng h¹n:
ë phÇn “C«ng t¸c §éi TNTP” mang tÝnh khoa häc vµ
ngh÷ thuËt, gi¶ng viªn thùc hi÷n bµi gi¶ng nh sau:
+ Yªu cÇu vµi ba sinh viªn nãi lªn mong ®îi cña
m×nh vÒ néi dung bµi gi¶ng
+ Gi¸o viªn tiÕn hµnh gi¶ng bµi vµ ®Æt c¸c c©u
hái “cã vÊn ®Ò” ®î sinh viªn tr¶ lêi tríc líp nh: “C¸c em
hiîu thÕ nµo lµ tÝnh ngh÷ thuËt?” hay: “T¹i sao m«n
c«ng t¸c §éi TNTP l¹i mang tÝnh ngh÷ thuËt?”…
+ KÕt thóc bµi gi¶ng: Gi¸o viªn cho sinh viªn ph¸t
biîu tríc líp hoÆc viÕt ra giÊy nh÷ng ®iÒu thu nhËn quan
träng nhÊt cña hä, vµ gi¶ng viªn sÏ dµnh 5 phót ®î tãm
t¾t bµi gi¶ng, dÆn dß c«ng vi÷c vÒ nhµ cho sinh viªn.
- Ph¬ng ph¸p 2: d¹y häc t×nh huèng (gi¸o viªn ®a ra
c¸c t×nh huèng, c¸c vÊn ®Ò cho sinh viªn ph¶i tÝch cùc
suy nghÜ vµ tr¶ lêi) nh: “§éi TNTP Hå ChÝ Minh ®îc thµnh
lËp khi nµo?”, “Ai lµ ngêi s¸ng lËp ra §éi TNTP Hå ChÝ
Minh?”, “H·y kî tªn c¸c g¬ng s¸ng cña tæ chøc §éi TNTP
Hå ChÝ Minh?”. Sau khi sinh viªn tr¶ lêi c©u hái do gi¶ng
viªn ®Æt ra, gi¶ng viªn ®a ra ý kiÕn nhËn xÐt vµ nhÊn
m¹nh, kh¾c s©u kiÕn thøc cÇn trang bÞ cho sinh viªn.
- Ph¬ng ph¸p 3: T¬ng cêng kiîu thuyÕt tr×nh ®Æt - gi¶i
quyÕt vÊn ®Ò.
Theo ph¬ng ph¸p nµy sinh viªn ph¶i tù ph¸t hi÷n vÊn
®Ò, ®Ò xuÊt gi¶ thuyÕt, th¶o luËn vµ nghiªn cøu ®î gi¶i
quyÕt gi¶ thuyÕt.
- Ph¬ng ph¸p 4: Sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh th«ng
qua vËn dông m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n ë c¸c môc 12.5
(§iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh) vµ môc 12.6 (Ch¬ng tr×nh
rÌn luy÷n ®éi viªn) ®î lµm râ nh÷ng néi dung ®æi míi

39
trong ®iÒu l÷ §éi vµ ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn. Cô
thî lµ:

§iÒu lÖ §éi khi tæ chøc §éi míi §iÒu lÖ §éi trong giai
h×nh thµnh ®o¹n hiÖn nay
+ §éi TNTP dµnh cho c¸c em tõ + §éi TNTP dµnh cho c¸c em
13 - 16 tuæi vµ Héi Nhi ®ång cøu tõ 9 - 14 tuæi vµ nhi ®ång gåm
vong cho trÎ em tõ 9 ®Õn 12 c¸c em tõ 6 ®Õn 9 tuæi...
tuæi...... +.......................................
+..................................................

Ph¬ng ph¸p dù b¸o t¬ng lai(Scenario methode).


+ Ph¬ng ph¸p dù b¸o t¬ng lai phôc vô cho vi÷c ph¸c
th¶o nh÷ng bøc tranh t¬ng lai. Nhê cã ph¬ng ph¸p nµy mµ
viÔn c¶nh ph¸t triîn cña ho¹t ®éng §éi trong t¬ng lai ®îc
ph¸c th¶o mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ râ rµng.
+ Ph¬ng ph¸p nµy cã thî sö dông phèi hîp víi c¸c ph-
¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, gi¶ng gi¶i… ë c¸c phÇn häc cña ch-
¬ng nh phÇn “lÞch sö §éi TNTP Hå ChÝ Minh”, “vÊn ®Ò thùc
hi÷n c«ng íc quyÒn trÎ em ë Vi÷t Nam”…
VÏ s¬ ®å 1 Positives
Extrem –
scenario

Trend -
zsenario
scenario

Negatives -
Extrem –

Jahre

40
+ TiÕn tr×nh ®a ra vÊn ®Ò
(1) NhÊn m¹nh nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng ®Õn vÊn ®Ò ®ã
trong t¬ng lai.
Ch¼ng h¹n: Anh (ChÞ) cho biÕt, nh÷ng kiÕn thøc vÒ
LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP trong ch¬ng
tr×nh cã t¸c dông g× cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y cña anh(chÞ)
trong t¬ng lai?
(2) Chia häc viªn thµnh nhãm, th¶o luËn vÒ nh÷ng
®¸nh gi¸ cña vÊn ®Ò trong t¬ng lai.
(3) Sinh viªn biÕt miªu t¶ l¹i c¶nh mµ hä ®· dùng
vµ cã thî diÔn t¶ c¶nh ®ã vµ tr×nh bµy tríc líp.
- Tæ chøc xªmina vÒ “môc ®Ých, tÝnh chÊt vµ nhi÷m
vô cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.

41
Häc phÇn ii
Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ®éi TNTP
Hå ChÝ Minh
I. KH¸i QU¸T VÒ HäC PHÇN

1. Tªn häc phÇn: Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå


ChÝ Minh
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT

3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh C«ng t¸c §éi

4. Ph©n bè thêi gian: 30 (10, 20) tiÕt

5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt:


- Sinh viªn ®· ®îc häc vµ ®¹t yªu cÇu vÒ häc
phÇn “Nh÷ng vÊn ®Ò chung”
- Cã nh÷ng hiîu biÕt c¬ b¶n vÒ tæ chøc §éi: nh÷ng
kiÕn thøc vÒ lÞch sö §¶ng, lÞch sö §oµn, lÞch sö §éi, ®iÒu
l÷ §éi, ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn vµ c¸c chuyªn
hi÷u ®éi viªn; cã kÜ n¬ng tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh rÌn
luy÷n ®éi viªn cho thiÕu niªn…

6. Néi dung v¾n t¾t:


Häc phÇn gåm nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau: Môc ®Ých,
tÝnh chÊt, chøc n¬ng, nhi÷m vô cña tæ chøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh; H÷ thèng tæ chøc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh;
Nh÷ng nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh;
Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh; Néi dung h×nh
thøc ho¹t ®éng §éi vµ vÊn ®Ò tù qu¶n cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn:

42
- ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ dông cô häc tËp phôc vô cho bµi
häc.
- Häc tËp ®Çy ®ñ sè giê trªn líp theo quy ®Þnh cña
ch¬ng tr×nh khung (80% sè tiÕt = 24 tiÕt).
- Tham dù th¶o luËn: “VÊn ®Ò nguyªn t¾c ho¹t
®éng §éi” ( 2 tiÕt).
- Lµm bµi tËp: x©y dùng m« h×nh häc tËp “Mèi quan
h÷ gi÷a nguyªn t¾c, néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng
§éi TNTP Hå ChÝ Minh (1 tiÕt).
- Dù giê ë c¸c trêng phæ th«ng c¬ së(2 tiÕt = 1 tiÕt
thùc häc).
- Thùc hi÷n mét bµi kiîm tra lÝ thuyÕt vµ mét bµi
kiîm tra thùc hµnh: 2 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp:


- Ph¹m §×nh Nghi÷p, Vò H÷u Ých, Ng« Quang QuÕ,
TrÇn Quèc Thµnh, TrÇn Nh TØnh- Gi¸o tr×nh “LÝ luËn ph-
¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh” - Hµ Néi 1998.
- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. 2003.
- TrÇn Nh TØnh; Ng« Quang QuÕ; Bïi SÜ Tông - Ph¬ng
ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh - Bé Gi¸o dôc §µo
t¹o. HN.1993
- C¸c tµi li÷u tham kh¶o kh¸c

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn:


Kiîm tra ®¸nh gi¸ sinh viªn trªn c¸c tiªu chuÈn
sau:
- §¸nh gi¸ th«ng qua th¸i ®é häc tËp bé m«n cña
sinh viªn.

43
- §¸nh gi¸ nhËn thøc cña sinh viªn qua nh÷ng hiîu
biÕt vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kÜ n¬ng tæ chøc ho¹t
®éng §éi cña c¸c em.
- Vi÷c ®¸nh gi¸ sinh viªn cßn ®îc thùc hi÷n th«ng
qua kÕt qu¶ cña nh÷ng bµi kiîm tra víi c¸c h×nh thøc
kiîm tra kh¸c nhau nh: kiîm tra viÕt, kiîm tra vÊn ®¸p,
kiîm tra bÈng tr¾c nghi÷m kh¸ch quan vµ th«ng qua
nh÷ng bµi viÕt thu ho¹ch cña sinh viªn.

10. Thang ®iÓm: §¸nh gi¸ theo thang ®iîm 10.

11. Môc tiªu:


- VÒ kiÕn thøc: trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn
thøc c¬ b¶n vÒ môc ®Ých, tÝnh chÊt, nhi÷m vô, chøc n¬ng
cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh; h÷ thèng tæ chøc cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh; nh÷ng nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p,
néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng cña §éi
- VÒ kÜ n¨ng: gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng tæ chøc ho¹t
®éng §éi TNTP ®î sinh viªn khi ra trêng cã ®ñ n¬ng lùc
lµm tèt c«ng t¸c phô tr¸ch §éi ë trêng phæ th«ng c¬ së.
- VÒ th¸i ®é:
+ H×nh thµnh cho sinh viªn ý thøc tr¸ch nhi÷m ®èi
víi tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
+ T¹o cho sinh viªn cã th¸i ®é tÝch cùc trong c«ng
t¸c gi¸o dôc thiÕu niªn, nhi ®ång.
+ Cã sù hiîu biÕt vµ t«n träng nh©n c¸ch cña trÎ, th-
¬ng yªu trÎ, thÝch lµm vi÷c vµ ho¹t ®éng víi trÎ ®î gióp
trÎ trëng thµnh

II. néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹O

44
A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Môc ®Ých, tÝnh chÊt, nhiÖm vô cña tæ chøc


§éi TNTP Hå ChÝ Minh

1. Môc ®Ých cña tæ chøc §éi


- §éi TNTP Hå ChÝ Minh tæ chøc gi¸o dôc thiÕu niªn nhi
®ång thùc hi÷n n¬m ®iÒu B¸c Hå d¹y ®î trë thµnh con
ngoan trß giái, ch¸u ngoan B¸c Hå, phÊn ®Êu trë thµnh
®oµn viªn §oµn Thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh
- KhÈu hi÷u cña §éi: “V× Tæ quèc x· héi chñ nghÜa,
v× lÝ tëng cña B¸c Hå vÜ ®¹i, s½n sµng!”.

2.TÝnh chÊt cña §éi


- TÝnh quÇn chóng.
- TÝnh chÝnh trÞ.
- TÝnh gi¸o dôc (§éi ThiÕu niªn tiÒn phong cã nhi÷m
vô gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång theo 5 ®iÒu B¸c Hå
d¹y).

3. Chøc n¨ng cña §éi


Hai chøc n¬ng c¬ b¶n: Chøc n¬ng gi¸o dôc vµ tæ
chøc thiÕu nhi Vi÷t Nam häc tËp vµ lµm theo 5 ®iÒu B¸c
Hå d¹y.

4. NhiÖm vô cña §éi TNTP trong giai ®o¹n hiÖn nay ë


níc ta
- TËp hîp thiÕu niªn nhi ®ång, t¹o ®iÒu ki÷n cho
thiÕu nhi ph¸t triîn mäi kh¶ n¬ng s¸ng kiÕn trong ho¹t
®éng x· héi, häc tËp, lao ®éng vµ vui ch¬i.

45
- X©y dùng tæ chøc §éi v÷ng m¹nh, gióp cho ®éi
viªn trë thµnh §oµn viªn thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ
Minh.
- Kh«ng ngõng cñng cè vµ më réng ®oµn kÕt vµ h÷u
nghÞ quèc tÕ.

5. Môc ®Ých, tÝnh chÊt, nhiÖm vô thÓ hiÖn qua c¸c


biÓu trng nghi thøc §éi
+ Tªn gäi ®éi: §éi TNTP Hå ChÝ Minh
+ KhÈu hi÷u §éi: “V× tæ quèc x· héi chñ nghÜa
V× lÝ tëng cña B¸c Hå vÜ ®¹i
s½n
sµng!”
+ Lêi høa cña ®éi viªn: “Thùc hi÷n 5 ®iÒu B¸c Hå
d¹y, tu©n theo ®iÒu l÷ ®éi, gi÷ g×n danh dù §éi.
+ Cê ®éi: NÒn mµu ®á cïng mµu víi cê Tæ quèc, cã
huy hi÷u m¬ng non - biîu tîng cao quÝ cña §éi
+ Huy hi÷u m¬ng non: NÒn ®á, sao vµng, lµ biîu tr-
ng cho sù nèi tiÕp gi÷a c¸c thÕ h÷
+ Kh¬n quµng: BÈng v¶i mµu ®á, cã tØ l÷ quy ®Þnh
chiÒu cao bÈng 1,4 c¹nh ®¸y ®î phï hîp víi §éi viªn ë
c¸c løa tuæi kh¸c nhau.
+ Kh¬n cña ®éi viªn cã kÝch thíc: chiÒu cao 0,25m,
c¹nh ®¸y 1m.
+ Kh¬n cña phô tr¸ch cã kÝch thíc: chiÒu cao 0,30m,
c¹nh ®¸y 1,2m.
§éi viªn vµ phô tr¸ch quµng kh¬n ®á khi sinh ho¹t
§éi vµ trong c¸c ho¹t ®éng cña §éi. Trêng hîp ®Æc bi÷t,

46
®éi viªn cha cã kh¬n quµng th× nhÊt thiÕt ph¶i ®eo huy
hi÷u §éi.
- §éng t¸c chµo cña ®éi viªn: Khi chµo ®a tay lªn
®Çu, 5 ngãn tay khÐp kÝn, tîng trng cho ý thøc ®oµn
kÕt, thèng nhÊt ®î x©y dùng ®éi v÷ng m¹nh.
- §éi ca: Bµi h¸t “Cïng nhau ta ®i lªn”. Nh¹c vµ lêi
cña nh¹c sÜ Phong Nh·. §éi ca ®îc h¸t trong lÔ chµo cê,
sau khi h¸t Quèc ca. §éi ca nh¾c nhë thiÕu nhi phÊn ®Êu
v¬n lªn lµm theo 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y.

Ch¬ng II: HÖ thèng tæ chøc cña §éi TNTP Hå ChÝ


Minh.

1. Kh¸i qu¸t chung vÒ hÖ thèng tæ chøc cña §éi TNTP


Hå ChÝ Minh
H÷ thèng tæ chøc cña §éi bao gåm c¸c cÊp: cÊp c¬ së
(chi ®éi, liªn ®éi); Héi ®ång §éi; c¸c cÊp tõ trung ¬ng
®Õn phêng x·.

1.1. Liªn ®éi Trong c¸c trêng häc:


Cø hai chi ®éi trë lªn th× lËp thµnh mét liªn ®éi.
Liªn ®éi ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång
§éi hoÆc BCH §oµn cïng cÊp n¬i trêng ®ãng.
Liªn ®éi lµ mét lùc lîng gi¸o dôc quan träng cïng víi
nhµ trêng rÌn luy÷n ®éi viªn.
Nhi÷m vô cña liªn ®éi
- §Ò ra ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña liªn ®éi trong c¶
n¬m häc, tõng häc k× vµ thêi gian hÌ.
- Chñ tr× vi÷c ph¸t ®éng c¸c phong trµo hµnh
®éng, ®Ò xuÊt c¸c chñ ®Ò vµ tæ chøc thùc hi÷n
c¸c ho¹t ®éng lín.

47
- Theo dâi chØ ®¹o c«ng t¸c cña chi ®éi, båi dìng
kÜ n¬ng nghi÷p vô c«ng t¸c §éi cho c¸c ban chØ
huy, tæ, nhãm chuyªn m«n. Phèi hîp víi c¸c lùc l-
îng kh¸c nh nhµ trêng, gia ®×nh, c¸c ban ngµnh
®î gi¸o dôc thiÕu nhi.
- XÐt duy÷t khen thëng.

1.2.Chi ®éi
- Chi ®éi lµ ®¬n vÞ c¬ së cña §éi. Tõ 3 ®éi viªn trë
lªn thµnh lËp thµnh mét chi ®éi.
- Nhi÷m vô cña chi ®éi: Tæ chøc vµ chØ ®¹o mäi
ho¹t ®éng cña thiÕu nhi trong chi ®éi díi sù chØ ®¹o cña
liªn ®éi.
- Cã 3 lo¹i chi ®éi: Chi ®éi nhá tuæi (häc sinh líp 4,5);
Chi ®éi tuæi võa (häc sinh líp 6,7); Chi ®éi lín tuæi (tËp
hîp c¸c em líp 8,9).

1.3. Ph©n ®éi


- Lµ ®¬n vÞ nhá nhÊt cña §éi. Trong trêng phæ th«ng
ph©n ®éi thêng t¬ng øng víi mét tæ häc tËp.
- Nhi÷m vô cña ph©n ®éi: bµn b¹c, lËp kÕ ho¹ch vµ
thùc hi÷n c«ng t¸c §éi theo nghÞ quyÕt cña chi ®éi;
qu¶n lÝ gi¸o dôc ®éi viªn trong ph©n ®éi; giíi thi÷u ®éi
viªn míi ®î chi ®éi xÐt kÕt n¹p; cö phô tr¸ch sao nhi
®ång; ®oµn kÕt, thi dua víi c¸c ph©n ®éi b¹n cïng phÊn
®Êu dµnh danh hi÷u chi ®éi m¹nh.

1.4. Nhi ®ång vµ sao nhi ®ång ë tiÓu häc (6-8 tuæi)
- Sao nhi ®ång lµ mét nhãm tõ 5 em nhi ®ång trë
lªn.

48
- Môc tiªu rÌn luy÷n cña sao nhi ®ång: thùc hi÷n 5
®iÒu B¸c Hå d¹y, xøng ®¸ng lµ con ngoan, trß giái, b¹n
tèt vµ trë thµnh ®éi viªn TNTP Hå ChÝ Minh.
- Sao nhi ®ång sinh ho¹t vui ch¬i theo ch¬ng tr×nh dù
bÞ rÌn luy÷n ®éi viªn. Chi ®éi vµ liªn ®éi cã nhi÷m vô
ph©n c«ng ®éi viªn phô tr¸ch sao nhi ®ång.

1.5. Liªn, chi ®éi t¹m thêi


- ë c¸c cung thiÕu nhi, nhµ thiÕu nhi, c¸c c©u l¹c bé,
tr¹i hÌ…®îc thµnh lËp c¸c liªn chi ®éi t¹m thêi theo
c¸c quyÕt ®Þnh cña ban chÊp hµnh §oµn trùc tiÕp l·nh
®¹o ®¬n vÞ ®ã.
- C¸c liªn chi ®éi t¹m thêi chØ tån t¹i trong mét thêi
gian ng¾n nªn kh«ng lµm nhi÷m vô kÕt n¹p ®éi viªn
míi vµ giíi thi÷u ®éi viªn míi lªn §oµn.
- Ho¹t ®éng cña liªn chi ®éi t¹m thêi vµ liªn chi
®éi ë c¸c trêng häc cã sù thèng nhÊt víi nhau.

1.6. Héi ®ång §éi


- Héi ®ång §éi thay mÆt §oµn vµ §éi quan h÷, phèi
hîp c«ng t¸c víi c¬ quan nhµ níc, c¸c lùc lîng x· héi.
- C¬ cÊu tæ chøc Héi ®ång §éi : §îc tæ chøc theo ph-
¬ng ch©m tinh gän, thiÕt thùc, cã hi÷u qu¶.
- NhiÖm vô cña Héi ®ång §éi TNTP Hå ChÝ Minh:
+ Gióp ban chÊp hµnh §oµn phô tr¸ch c«ng t¸c §éi,
ph¸t triîn phong trµo thiÕu nhi theo ®êng lèi gi¸o dôc
cña §¶ng.
+ Nghiªn cøu ®Ò xuÊt chñ tr¬ng, nhi÷m vô, bi÷n
ph¸p c«ng t¸c §éi trong tõng thêi k× víi ban chÊp hµnh,
ban thêng vô §oµn (BCH, BTV).

49
+ X©y dùng bi÷n ph¸p, kÕ ho¹ch thùc hi÷n c¸c chñ
tr¬ng cña BCH, BTV §oµn vÒ c«ng t¸c §éi.
+ Phèi hîp víi c¸c ban chøc n¬ng, c¸c c¬ quan
nghi÷p vô cña §oµn trong vi÷c x©y dùng §éi.
+ Tæng kÕt, phæ biÕn, ¸p dông kinh nghi÷m tiªn
tiÕn vµ tæ chøc ho¹t ®éng §éi. B¸o c¸o t×nh h×nh phong
trµo thiÕu nhi, ho¹t ®éng cña héi ®ång víi héi ®ång §éi
cÊp trªn vµ BCH §oµn cïng cÊp.
+ §¹i di÷n cho §éi TNTP, lµ thµnh viªn trong ñy ban
b¶o v÷, ch¬m sãc trÎ em c¸c cÊp, liªn kÕt víi c¸c ngµnh
®î cã sù quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn nhi÷m vô x©y
dùng §éi.

Ch¬ng III: Nh÷ng nguyªn t¾c Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng


cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1. Kh¸i niÖm chung


Nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi lµ nh÷ng quy ®Þnh b¾t
buéc, nh÷ng nguyªn t¾c ph¶i tu©n theo trong ho¹t
®éng cña §éi; nã chi phèi toµn bé ho¹t ®éng §éi, lµ c¬n
cø ®î x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc, ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

2. Nh÷ng nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi TNTP Hå ChÝ


Minh

2.1.Nguyªn t¾c: §¶m b¶o ®Þnh híng chÝnh trÞ x· héi


- C¬ së x©y dùng nguyªn t¾c: Ph¬ng ph¸p luËn cña
chñ nghÜa M¸c -Lª nin, lÝ luËn gi¸o dôc häc, kinh nghi÷m
ho¹t ®éng cña §éi.
- Néi dung: Nguyªn t¾c ®¶m b¶o ®Þnh híng chÝnh
trÞ x· héi trong c¸c ho¹t ®éng §éi chÝnh lµ ®î ®¶m b¶o

50
tÝnh giai cÊp trong gi¸o dôc vµ thùc hi÷n nghiªm tóc
®iÒu l÷ cña §éi.
- VÞ trÝ cña nguyªn t¾c: §©y lµ nguyªn t¾c chñ
®¹o, xuyªn suèt trong ho¹t ®éng cña §éi nhÈm rÌn
luy÷n thiÕu niªn nhi ®ång trë thµnh nh÷ng con ngêi míi
x· héi chñ nghÜa.

2.2. Nguyªn t¾c: §¶m b¶o tÝnh tù nguyÖn gia nhËp §éi
vµ tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng §éi cña thiÕu niªn vµ ®éi
viªn
- C¬ së x©y dùng nguyªn t¾c: XuÊt ph¸t tõ môc tiªu
gi¸o dôc cña §éi lµ gi¸o dôc c¸c em trë thµnh con ngêi
míi x· héi chñ nghÜa; xuÊt ph¸t tõ vi÷c ®¶m b¶o quyÒn
lµm chñ cña thiÕu niªn sÏ lµm cho tæ chøc §éi ®Ých thùc
lµ tæ chøc quÇn chóng cña trÎ em.
- Néi dung cña nguyªn t¾c: Nguyªn t¾c nµy thî
hi÷n tÝnh d©n chñ cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ
®¸p øng ®îc nhu cÇu vµ quyÒn ®îc lùa chän cña thiÕu
nhi tríc khi vµo §éi, thõa nhËn ®iÒu l÷ §éi, tù nguy÷n
tham gia tÝch cùc c¸c ho¹t ®éng cña §éi; t¹o cho ®éi
viªn cã tr¸ch nhi÷m x©y dùng tæ chøc vµ tËp thî §éi.

2.3. Nguyªn t¾c ®¶m b¶o tÝnh tù qu¶n vµ ph¸t huy


n¨ng lùc s¸ng t¹o cña §éi viªn, trªn c¬ së cã sù phô tr¸ch
trùc tiÕp cña §oµn vµ sù híng dÉn s ph¹m cña ngêi lín
- C¬ së x©y dùng nguyªn t¾c:
+ Dùa trªn môc tiªu gi¸o dôc cña tæ chøc §éi TNTP
Hå ChÝ Minh.
+ Dùa trªn nguyªn t¾c tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ tù nguy÷n gia nhËp §éi vµ tÝch
cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng §éi.

51
+ Dùa trªn ®Æc trng t©m lÝ cña løa tuæi thiÕu niªn
vµ nhi ®ång.
- Néi dung cña nguyªn t¾c:
+ Nguyªn t¾c nµy thî hi÷n sù tù qu¶n cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh cã sù híng dÉn cña phô tr¸ch §éi (NghÜa lµ
kh¼ng ®Þnh tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi cña tæ chøc §éi).
+ Sù tù qu¶n cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh thÓ hiÖn: Mäi
c«ng vi÷c cña §éi ë chi §éi, liªn ®éi ®Òu do c¸c tËp thî
®éi viªn bµn b¹c. C¸c quyÕt ®Þnh cña liªn chi ®éi ®îc
thùc hi÷n khi qu¸ nöa sè ®éi viªn ®ång Ý.
+ Sù phô tr¸ch cña §oµn thanh niªn Céng S¶n, Héi
®ång §éi c¸c cÊp ®îc thÓ hiÖn cô thÓ ë c¸c néi dung: C¸c
cÊp trung ¬ng quyÕt ®Þnh söa ®æi, bæ sung ®iÒu l÷, nghi
thøc §éi phï hîp víi ®êng lèi, quan ®iîm cña §¶ng Céng
s¶n Vi÷t Nam, cña §oµn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ
Minh qua c¸c nhi÷m k× ®¹i héi. §Ò ra ph¬ng híng nhi÷m
vô cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh trong tõng thêi k×.
Cö c¸n bé §oµn cã n¬ng lùc phô tr¸ch, híng dÉn ho¹t
®éng cña tæ chøc §éi vµ phong trµo thiÕu nhi. Cung cÊp
kinh phÝ vµ ph¬ng ti÷n ho¹t ®éng cho §éi. Phèi hîp víi
c¸c lùc lîng x· héi ch¬m lo ho¹t ®éng §éi…
- VÞ trÝ cña nguyªn t¾c: Gióp thiÕu nhi vµ phô tr¸ch
§éi thÊy râ ®îc vai trß cña m×nh trong ho¹t ®éng §éi.

2.4. Nguyªn t¾c ®¶m b¶o phï hîp víi ®Æc ®iÓm løa
tuæi vµ ®Æc ®iÓm cña c¸ nh©n ®éi viªn
- C¬ së ®Ó x©y dùng nguyªn t¾c: Nguyªn t¾c
nµy xuÊt ph¸t tõ môc tiªu gi¸o dôc cña tæ chøc §éi ®ã lµ
gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång ph¸t triîn theo híng toµn
di÷n.

52
XuÊt ph¸t tõ lÝ luËn vµ thùc tiÔn qu¸ tr×nh ph¸t triîn
t©m lÝ cña trÎ em ë nh÷ng giai ®o¹n kh¸c nhau cã sù
kh¸c nhau.
- Néi dung cña nguyªn t¾c: BÊt cø ho¹t ®éng gi¸o
dôc nµo còng ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c chung lµ tÝnh
®Õn ®Æc ®iîm t©m lÝ løa tuæi, ®Æc ®iîm c¸ nh©n cña
®èi tîng gi¸o dôc.
Yªu cÇu cña tæ chøc §éi khi tæ chøc mäi ho¹t ®éng
ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy
- VÞ trÝ cña nguyªn t¾c: Nguyªn t¾c nµy ®îc
thùc hi÷n mét mÆt t¹o nªn sù phong phó, ®a d¹ng cho
c¸c ho¹t ®éng §éi, mÆt kh¸c ph¸t huy ®îc n¬ng lùc
tiÒm Èn cña mçi ®éi viªn t¹o lªn søc m¹nh tæng hîp
cña tæ chøc §éi.

2.5. Nguyªn t¾c ®¶m b¶o tÝnh l·ng m¹n, g©y høng
thó, mang mµu s¾c vui ch¬i trong c¸c ho¹t ®éng §éi
- C¬ së ®Ó x©y dùng nguyªn t¾c:
+ XuÊt ph¸t tõ môc tiªu, tÝnh chÊt cña tæ chøc §éi TNTP
Hå ChÝ Minh
+ XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iîm t©m lÝ vµ ho¹t
®éng cña trÎ em ë løa tuæi thiÕu niªn
- Néi dung cña nguyªn t¾c: Mäi ho¹t ®éng cña tæ
chøc §éi ph¶i cã tÝnh l·ng m¹n, g©y høng thó, mang mµu
s¾c vui ch¬i ®î thu hót ®îc ®«ng ®¶o thiÕu nhi tÝch
cùc tham gia.
- Yªu cÇu cña phô tr¸ch §éi khi thùc hiÖn nguyªn
t¾c:
+ Hiîu râ b¶n chÊt cña nguyªn t¾c.

53
+ Vi÷c tæ chøc ho¹t ®éng cho thiÕu nhi ph¶i cã ý
thøc t×m tßi s¸ng t¹o ®î t¹o ra søc hÊp dÉn cña ho¹t
®éng.
- VÞ trÝ cña nguyªn t¾c:
§©y lµ nguyªn t¾c ®Æc trng cña ho¹t ®éng §éi.
Nguyªn t¾c nµy gióp cho tæ chøc §éi cã ph¬ng ph¸p lËp
kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ho¹t ®éng §éi mét c¸ch hîp lÝ vµ cã
hi÷u qu¶.

2.6. Nguyªn t¾c ®¶m b¶o tÝnh hÖ thèng, tÝnh liªn


tôc trong ho¹t ®éng §éi.
- C¬ së ®Ó x©y dùng nguyªn t¾c:
+ XuÊt ph¸t tõ ®Æc trng chung cña qu¸ tr×nh gi¸o
dôc: lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc vµ ph¶i cã h÷ thèng.
+ XuÊt ph¸t tõ vi÷c tæ chøc §éi còng chÝnh lµ mét tæ
chøc quÇn chóng, cã chøc n¬ng tæ chøc vµ gi¸o dôc thiÕu
niªn nhi ®ång.
- Néi dung cña nguyªn t¾c: Ho¹t ®éng cña §éi
ph¶i cã tÝnh thèng nhÊt, liªn tôc vÒ néi dung, h×nh thøc
vµ ph¬ng ph¸p gi¸o dôc; thèng nhÊt gi÷a ho¹t ®éng cña
nhµ trêng, x· héi víi ho¹t ®éng §éi
- Yªu cÇu cña phô tr¸ch §éi khi thùc hiÖn nguyªn
t¾c:
+ Cã c¸i nh×n tæng thî vÒ ho¹t ®éng gi¸o dôc cña
nhµ trêng, ®Þa ph¬ng vµ tæ chøc §éi ®î x©y dùng ho¹t
®éng §éi mét c¸ch hîp lÝ.
+ Khi x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cÇn lu ý ph¶i cã
thèng nhÊt gi÷a kÕ ho¹ch cña liªn ®éi, chi ®éi víi kÕ
ho¹ch cña ®éi viªn

54
+ Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn ph¶i thèng nhÊt víi
ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp trong nhµ trêng
vµ ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña §oµn.
- VÞ trÝ cña nguyªn t¾c: Thùc hi÷n c¸c ho¹t ®éng
§éi ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy sÏ gióp cho vi÷c gi¸o dôc
vµ rÌn luy÷n ®éi viªn mang l¹i hi÷u qu¶ ®Ých thùc.

Ch¬ng IV: Néi dung, h×nh thøc ho¹t ®éng §éi.

1. Kh¸i niÖm vÒ néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi.

1.1. Kh¸i niÖm néi dung ho¹t ®éng §éi.


- Néi dung ho¹t ®éng §éi mang tÝnh toµn di÷n, ®a
d¹ng phong phó (bao gåm 6 néi dung c¬ b¶n).
- Néi dung ho¹t ®éng lµ mÆt bªn trong cña ho¹t
®éng §éi nhÈm thùc hi÷n môc ®Ých cña §éi. gi÷a c¸c néi
dung cô thî cña ho¹t ®éng §éi cã mèi quan h÷ bi÷n
chøng víi nhau.

1.2. Kh¸i niÖm h×nh thøc cña ho¹t ®éng §éi.


H×nh thøc ho¹t ®éng §éi lµ ph¬ng thøc biîu hi÷n, lµ
h÷ thèng c¸c mèi liªn h÷ gi÷a c¸c yÕu tè cña ho¹t
®éng §éi. H×nh thøc ho¹t ®éng §éi lµ sù thî hi÷n cña néi
dung cña ho¹t ®éng §éi, vµ ®îc quy ®Þnh bëi tÝnh chÊt
cña §éi vµ nh÷ng nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi.

2. Mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng


§éi.
- Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi phï hîp vµ
bi÷n chøng víi nhau. Néi dung cña ho¹t ®éng §éi ®îc
biîu hi÷n qua h×nh thøc cña ho¹t ®éng §éi vµ h×nh thøc
cña ho¹t ®éng §éi chøa ®ùng néi dung cña ho¹t ®éng
§éi.

55
- Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi lµ kÕt qu¶ cña
sù tæng kÕt, ®óc rót kinh nghi÷m trong qu¸ tr×nh trëng
thµnh vµ ph¸t triîn cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

3.Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi.

3.1. Gi¸o dôc chÝnh trÞ, t tëng, ®¹o ®øc lèi sèng.

- Néi dung ho¹t ®éng §éi trªn lÜnh vùc gi¸o dôc chÝnh
trÞ, t tëng, ®¹o ®øc vµ lèi sèng.
+ Gi¸o dôc chÝnh trÞ, t tëng cho thiÕu nhi gióp c¸c em
hiîu vÒ §¶ng, nhµ níc, ph¸p luËt Vi÷t Nam, hiîu vÒ nghÜa
vô c«ng d©n cña b¶n th©n.
+ Cã thÕ giíi quan khoa häc ®óng ®¾n, nh©n sinh
quan c¸ch m¹ng, cã th¸i ®é ®óng ®¾n víi lao ®«ng, cã
tinh thÇn yªu níc yªu chñ nghÜa x· héi.
+ Gi¸o dôc lèi sèng cho thiÕu nhi lµ nhÈm cho c¸c
em h×nh thµnh lèi sèng c«ng nghi÷p, lµnh m¹nh, v¬n
minh, cÇn ki÷m, trung thùc, nh©n nghÜa, cã ý thøc tËp
thî ®oµn kÕt, hiîu ®îc tr¸ch nhi÷m cña c¸ nh©n tríc
tËp thî víi tinh thÇn m×nh v× mäi ngêi mäi ngêi v× m×nh.
+ C¸c néi dung gi¸o dôc nãi trªn ®an xen nhau cïng
t¸c ®éng ®Õn c¸c em thiÕu nhi gióp c¸c em h×nh thµnh
lËp trêng t tëng chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n

- H×nh thøc ho¹t ®éng §éi trªn lÜnh vùc gi¸o dôc
chÝnh trÞ, t tëng, ®¹o ®øc vµ lèi sèng.
+ Vi÷c gi¸o dôc chÝnh trÞ, t tëng ®¹o ®øc vµ lèi
sèng cho thiÕu nhi cã thî ®îc tiÕn hµnh bÈng nhiÒu
h×nh thøc kh¸c nhau nh: tæ chøc cho thiÕu nhi tham quan
c¸c di tÝch lÞch sö, nhµ b¶o tµng d©n téc,b¶o tµng c¸ch
m¹ng; tæ chøc c¸c phong trµo “§Òn ¬n ®¸p nghÜa”, “¸o
lôa tÆng bµ “… cho c¸c em tham gia; tæ chøc c¸c cuéc thi

56
trªn b¸o víi ®Ò tµi cã néi dung t×m hiîu vÒ §oµn, §éi;
tæ chøc c¸c c©u l¹c bé bèn ph¬ng; tæ chøc nghe b¸o c¸o
thêi sù, chÝnh trÞ, ph¸t ®éng ®ît gãp quÜ tõ thi÷n...

3.2.Gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhiÖm trong häc tËp v¨n ho¸,
khoa häc c«ng nghÖ

- Néi dung ho¹t ®éng §éi lµ gi¸o dôc ý thøc tr¸ch


nhiÖm trong hoc tËp v¨n ho¸, khoa häc vµ c«ng nghÖ.
+ Mäi ho¹t ®éng §éi tæ chøc cho thiÕu nhi ph¶i híng
tíi néi dung gióp thiÕu nhi hiîu: Häc ®î biÕt, ®î lµm ng-
êi, ®î chung sèng víi mäi ngêi. §ång thêi gióp cho c¸c
em thÊy râ vi÷c häc tËp ®î phôc vô Tæ quèc, phôc vô
nh©n d©n.
+ Ho¹t ®éng §éi ph¶i gióp thiÕu niªn nhi ®ång biÕt
kh¾c phôc khã kh¬n, ph¶i cã ý chÝ v¬n lªn häc tËp tèt,
rÌn luy÷n ý thøc tù gi¸c häc tËp biÕn qu¸ tr×nh häc tËp
thµnh qu¸ tr×nh tù häc, tù nghiªn cøu ®î lÜnh héi tri
thøc vµ ®Ønh cao cña khoa häc vµ c«ng ngh÷.

- H×nh thøc ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc ý thøc tr¸ch
nhiÖm vÒ häc tËp, khoa häc vµ c«ng nghÖ.
+ Nghe b¸o c¸o ®iîn h×nh vÒ “c¸c g¬ng ®iîn h×nh
trong häc tËp”.
+ Tæ chøc cho thiÕu nhi gÆp gì c¸c tµi n¬ng trÎ, trao
®æi, täa ®µm, häc hái kinh nghi÷m häc tËp…
+ Ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua, c¸c buæi sinh
ho¹t chñ ®Ò, chñ ®iîm.
+ Tæ chøc c¸c c©u l¹c bé theo bé m«n.
+ Ph¸t ®éng mïa thi kiîu mÉu.
+ Tæ chøc c¸c cuéc tham quan d· ngo¹i c¾m tr¹i ë
®Þa ph¬ng.

57
3.3. Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi trong viÖc
gi¸o dôc lao ®éng kÜ thuËt tæng hîp vµ híng nghiÖp

- Néi dung ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc lao ®éng kÜ
thuËt tæng hîp vµ híng nghiÖp.
+ Néi dung ho¹t ®éng §éi híng vµo vi÷c gi¸o dôc
®éi viªn cã quan ®iîm ®óng víi lao ®éng, quÝ träng
mäi c«ng vi÷c cã Ých cho x· héi.
+ Cung cÊp cho ®éi viªn häc vÊn kÜ thuËt tæng hîp,
ph¸t triîn t duy kÜ thuËt hi÷n ®¹i, ®Þnh híng nghÒ
nghi÷p ®ång thêi biÕt lùa chän nghÒ nghi÷p thÝch hîp
vµ tÝch cùc chuÈn bÞ ®i vµo ngµnh nghÒ ®ã.
+ Ho¹t ®éng §éi cã nhi÷m vô gi¸o dôc kÜ thuËt tæng
hîp cho thiÕu nhi trong c¸c néi dung chñ yÕu sau: gióp
thiÕu nhi hiîu biÕt nÒn s¶n xuÊt vµ c«ng ngh÷ hi÷n ®¹i,
øng dông khoa häc c«ng ngh÷ hi÷n ®¹i vµo nÒn kinh tÕ
quèc d©n; trang bÞ cho thiÕu nhi kÜ n¬ng, kÜ x¶o, vµ
phong c¸ch lao ®éng c«ng nghi÷p; rÌn luy÷n t duy khoa
häc c«ng nghi÷p cho thiÕu nhi; tæ chøc cho thiÕu nhi
tham gia lao ®éng s¶n xuÊt, gi¸o dôc th¸i ®é lao ®éng
v¬n ho¸.

- H×nh thøc ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc lao ®éng,
kÜ thuËt tæng hîp vµ híng nghiÖp.
VÊn ®Ò gi¸o dôc lao ®éng, kÜ thuËt tæng hîp vµ híng
nghi÷p cho thiÕu nhi ®ùoc tiÕn hµnh th«ng qua c¸c
h×nh thøc sau:
+ Tæ chøc cho c¸c em tham gia c¸c ho¹t ®éng víi
chñ ®Ò: Em yªu ®êng s¾t quª em; s¹ch lµng tèt ruéng;
phong trµo trõ s©u di÷t chuét…
+ Tæ chøc c¸c cuéc thi cho thiÕu nhi nh: KhÐo tay
hay lµm; t×m hiîu nghÒ n«ng, nghÒ truyÒn thèng.

58
+ Tæ chøc c¸c buæi nãi chuy÷n, to¹ ®µm víi c¸c anh
hïng, chiÕn sÜ thi ®ua trong lao ®éng
+ Tæ chøc triîn l·m c¸c thµnh qu¶ lao ®éng s¶n xuÊt
+ KÕt nghÜa víi c¸c nhµ m¸y xÝ nghi÷p hîp t¸c x·
c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c.

3.4. Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi trong viÖc
gi¸o dôc thÓ chÊt, vÖ sinh vµ b¶o vÖ m«i trêng

- Néi dung ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc thÓ chÊt, vÖ
sinh vµ b¶o vÖ m«i trêng.
+ Gi¸o dôc thî chÊt nhÈm trùc tiÕp ph¸t triîn thî
lùc nãi chung.
+ Néi dung c¬ b¶n cña gi¸o dôc thî chÊt lµ d¹y cho
thiÕu nhi c¸ch ®iÒu khiîn vËn ®éng hîp lÝ h×nh thµnh
kÜ n¬ng kÜ x¶o vËn ®éng, thî chÊt cêng tr¸ng.
+ Gi¸o dôc thî chÊt g¾n liÒn víi gi¸o dôc søc khoÎ,
gi¸o dôc v÷ sinh phßng b÷nh. Nã gióp c¸c em hiîu vµ
biÕt c¸ch thùc hi÷n c¸c bi÷n ph¸p gi÷ g×n søc khoÎ cho
b¶n th©n vµ céng ®ång.
+ Vi÷c gi¸o dôc thî chÊt, v÷ sinh phßng b÷nh vµ søc
khoÎ lu«n song hµnh víi gi¸o dôc m«i trêng. Gi¸o dôc m«i
trêng cho thiÕu nhi ®îc cô thî bÈng c¸c néi dung nh:
Gióp c¸c em cã nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ m«i trêng
xung quanh con ngêi; B¶o v÷ nguån níc n¬i m×nh sinh
sèng; B¶o v÷ rõng vµ trång c©y g©y rõng; B¶o v÷ c©y
xanh vµ tÝch cùc tham gia trång c©y; Gi÷ g×n v÷ sinh n¬i
c«ng céng vµ n¬i m×nh ë; B¶o v÷ c¸c sinh vËt quÝ hiÕm.

- H×nh thøc ho¹t ®éng ®éi nh»m gi¸o dôc thÓ chÊt,
vÖ sinh vµ b¶o vÖ m«i trêng.

59
+ Sö dông c¸c h×nh thøc truyÒn th«ng ®¬n gi¶n cã
hi÷u qu¶.
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thî dôc thî thao thêng
xuyªn cho tÊt c¶ thiÕu nhi.
+ Tæ chøc c¸c héi thi thî dôc thî thao, thi vÏ tranh
theo chñ ®Ò.
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng th¬m quan, du lÞch, hµnh
qu©n c¾m tr¹i, c¸c trß ch¬i lín nhá.
+ Tæ chøc c¸c c©u l¹c bé y tÕ, nh÷ng b¸c sÜ trÎ t¬ng
lai, nh÷ng chiÕn sÜ cøu th¬ng…
+ Tæ chøc lao ®éng, v÷ sinh hµng tuÇn ë líp, ë trêng, ë
®êng lµng…
+ Ph¸t ®éng phong trµo trång c©y ®Çu xu©n.

3.5. Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi trong viÖc
gi¸o dôc thÈm mÜ, v¨n ho¸ nghÖ thuËt

- Néi dung ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc thÈm mÜ, v¨n häc
nghÖ thuËt.
+ Néi dung ho¹t ®éng §éi trªn lÜnh vôc gi¸o dôc
thÈm mÜ ph¶i ®¹t ®îc c¸c yªu cÇu nh: Gióp thiÕu nhi
ph¸t triîn nh÷ng t×nh c¶m, thÞ hiÕu n¬ng khiÕu vµ lÝ t-
ëng thÈm mÜ; Gióp thiÕu nhi n¾m ®îc nh÷ng chuÈn
mùc thÈm mÜ, h×nh thµnh niÒm tin thÈm mÜ,ph¸t triîn
n¬ng lùc ph¸n ®o¸n vµ ®¸nh gi¸ thÈm mÜ tõ ®ã gióp
thiÕu nhi tiÕp cËn tíi ch©n gi¸ trÞ vÎ ®Ñp cña con ngêi;
Gi¸o dôc thÈm mÜ ph¶i g¾n liÒn víi gi¸o dôc v¬n hoµ víi
v¬n häc ngh÷ thuËt; Néi dung ho¹t ®éng §éi cÇn lµm cho
thiÕu nhi biÕt c¶m thô c¸c gi¸ trÞ v¬n häc ngh÷ thuËt næi
tiÕng trong níc vµ quèc tÕ, biÕt thëng thøc c¶nh ®Ñp cña
quª h¬ng ®Êt níc, biÕt s¸ng t¹o ra nh÷ng t¸c phÈm v¬n
häc ngh÷ thuËt.

60
+ Ho¹t ®éng §éi ph¶i sö dông tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh
ngh÷ thuËt ®î gi¸o dôc t tëng, t×nh c¶m vµ thÈm mÜ cho
thiÕu niªn vµ nhi ®ång nhng trong ®ã ph¶i chó ý nhiÒu
h¬n lo¹i h×nh ngh÷ thuËt ©m nh¹c vµ mÜ thuËt.

- H×nh thøc ho¹t ®éng §éi gi¸o dôc thÈm mÜ, v¨n ho¸
nghÖ thuËt.
C¸c h×nh thøc chñ yÕu: Tæ chøc giao lu v¬n ngh÷ víi
thiÕu nhi c¸c níc trong khu vùc; Tæ chøc thµnh lËp c¸c
c©u l¹c bé ngh÷ thuËt nhá tuæi nh c©u l¹c bé ©m nh¹c,
c©u l¹c bé mÜ thuËt…

3.6. Néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi trong viÖc
gi¸o dôc tinh thÇn ®oµn kÕt, h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc

- Néi dung ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc tinh thÇn
®oµn kÕt, t×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc.
+ Lµm cho thiÕu nhi Vi÷t Nam hiîu biÕt vÒ thiÕu nhi
ë mçi níc vµ thiÕu nhi quèc tÕ trªn c¸c lÜnh vùc häc tËp,
vui ch¬i, sinh ho¹t vµ phong tôc tËp qu¸n.
+ Cñng cè t¬ng cêng t×nh ®oµn kÕt hîp t¸c toµn
di÷n gi÷a thiÕu nhi Vi÷t Nam víi thiÕu nhi c¸c níc l¸ng
giÒng, c¸c níc trong khu vùc vµ thiÕu nhi thÕ giíi.
+ Gi¸o dôc tinh thÇn ®oµn kÕt, h÷u nghÞ vµ hîp
t¸c gi÷a c¸c d©n téc, g¾n liÒn víi gi¸o dôc tÝnh kØ luËt
trong quan h÷ quèc tÕ.

- H×nh thøc ho¹t ®éng §éi nh»m gi¸o dôc tinh thÇn
®oµn kÕt h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc.
+ Tæ chøc tuyªn truyÒn vµ c¸c h×nh thøc sinh ho¹t
®a d¹ng nh©n ngµy Quèc tÕ 1-6 hµng n¬m. Tæ chøc c¸c
cuéc gÆp gì cña thiÕu nhi gi÷a c¸c vïng miÒn.
+ Tæ chøc c©u l¹c bé bèn ph¬ng.

61
+ Tæ chøc c¸c héi thi t×m hiîu vÒ b¹n bÌ n¬m ch©u,
thi sö dông tiÕng níc ngoµi.
+ X©y dùng quÜ v× ngêi nghÌo…

Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi thiÕu niªn TiÒn phong Hå


ChÝ Minh

1. Kh¸i niÖm vÒ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi


- Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi lµ c¸ch thøc vµ bi÷n ph¸p
tæ chøc ho¹t ®éng nhÈm ®a l¹i hi÷u qu¶ cao nhÊt trong
vi÷c gi¸o dôc vµ ph¸t triîn nh©n c¸ch toµn di÷n cña
®éi viªn.
- Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi lµ h÷ thèng gåm 6 ph¬ng
ph¸p chÝnh hç trî bæ sung cho vi÷c tæ chøc ho¹t ®éng
§éi.

2. C¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi

2.1. Ho¹t ®éng tËp thÓ mang tÝnh x· héi h÷u Ých
- Ho¹t ®éng tËp thî mang tÝnh x· héi h÷u Ých cña tæ
chøc §éi lµ mét ph¬ng ph¸p t¹o ra nh÷ng ®iÒu ki÷n, kh¶
n¬ng tèt trong vi÷c gi¸o dôc vµ rÌn luy÷n phÈm chÊt ®éi
viªn, v×:
+ Gióp häc sinh tÝch cùc lËp kÕ ho¹ch, bµn b¹c t×m
ra bi÷n ph¸p cô thî ®î thùc hi÷n ®Õn cïng.
+ Dù kiÕn ®îc nh÷ng t×nh huèng vµ khã kh¬n gÆp
ph¶i ®ång thêi x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt.
+ Ph©n c«ng c«ng vi÷c hîp lÝ víi løa tuæi, giíi tÝnh,
n¬ng lùc…
+ Sö dông c¸c h×nh thøc thi ®ua, khen thëng, khÝch
l÷ ®éi viªn.

62
+ Khi hoµn thµnh c«ng vi÷c cÇn kÞp thêi: s¬ kÕt,
®¸nh gi¸, nhËn xÐt ®î c¸c em nhËn thÊy mÆt u ®iîm
vµ nhîc ®iîm cña b¶n th©n.

2.2.Trß ch¬i vµ vui ch¬i.

- Trß ch¬i vµ vui ch¬i lµ ph¬ng ph¸p gi¸o dôc thiÕu nhi cã
hiÖu qu¶:
+ Trß ch¬i vµ vui ch¬i ®em l¹i cho thiÕu nhi niÒm
sung síng, sù tho¶i m¸i, s¶ng kho¸i.
+ Gióp thiÕu nhi lÜnh héi tri thøc tù nhiªn, x· héi vµ
t duy.
+ Gióp thiÕu nhi cã kh¶ n¬ng øng xö linh ho¹t.
- Yªu cÇu vÒ mÆt s ph¹m khi tæ chøc trß ch¬i:
+ C¸c trß ch¬i c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc ph¶i phï
hîp víi trÎ c¶ vÒ løa tuæi giíi tÝnh vµ thî chÊt.
+ Trß ch¬i ph¶i mang ý nghÜa gi¸o dôc
+ Møc ®é yªu cÇu cña trß ch¬i ®îc n©ng cao dÇn.
+ ChuÈn bÞ ®Þa ®iîm: c¸c ®iÒu ki÷n ®¶m b¶o an
toµn vµ sù thµnh c«ng cña trß ch¬i.

2.3. Ph¬ng ph¸p thuyÕt phôc trong c«ng t¸c §éi


- ThuyÕt phôc trong c«ng t¸c §éi lµ mét ph¬ng ph¸p gi¸o
dôc thiÕu nhi:
+ ThuyÕt phôc gióp thiÕu nhi nhËn thøc, hiîu biÕt
®îc nh÷ng ®iÒu hay lÏ ph¶i trong cuéc sèng, biÕt ®Êu
tranh víi c¸i sai.

63
+ C¶m ho¸ ®îc thiÕu nhi ®î c¸c em phÊn ®Êu v¬n
lªn trë thµnh nh÷ng ngêi tèt.
+ ThuyÕt phôc ®îc thùc hi÷n theo hai c¸ch: thuyÕt
phôc bÈng lêi nãi vµ thuyÕt phôc bÈng tÊm g¬ng.
- Yªu cÇu khi sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt phôc:
+ Qu¸ tr×nh thuyÕt phôc ph¶i ®îc tiÕn hµnh trong
kh«ng khÝ tho¶i m¸i, ch©n thµnh, cëi më, hÊp dÉn.
+ Lêi nãi cÇn râ rµng sinh ®éng, ng¾n gän cã tÝnh
thuyÕt phôc cao.
+ Nh÷ng tÊm g¬ng ®a ra ®î thuyÕt phôc thiÕu nhi
ph¶i mang tÝnh ®iîn h×nh.

2.4. Giao nhiÖm vô cho ®éi viªn vµ tËp thÓ §éi lµ mét
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi
§©y lµ mét bi÷n ph¸p kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc, chñ
®éng s¸ng t¹o cña mçi thµnh viªn trong tæ chøc §éi khi
tham gia c¸c ho¹t ®éng §éi; gi¸o dôc lßng tù tin, tinh
thÇn tr¸ch nhi÷m, ý thøc tæ chøc kØ luËt vµ tÝnh tù qu¶n
cña c¸c em.
Yªu cÇu khi sö dông ph¬ng ph¸p:
- Gióp ®éi viªn hiîu s©u s¾c nhi÷m vô ®îc giao
vµ tiÕp nhËn nhi÷m vô víi tinh thÇn tr¸ch nhi÷m cao.
- §¶m b¶o tÝnh phï hîp khi giao nhi÷m vô cho ®éi
viªn.
- Cã kÕ ho¹ch gi¸m s¸t, ®«n ®èc trong qu¸ tr×nh
thiÕu nhi thùc hi÷n nhi÷m vô ®îc giao.
- §¸nh gi¸ c«ng bÈng kh¸ch quan, kÞp thêi tõng kÕt
qu¶ ®¹t ®îc cña ®éi viªn còng nh tËp thî §éi.

2.5. Thi ®ua trong c«ng t¸c §éi

64
Lµ ph¬ng ph¸p ®Ò cao vµ kÝch thÝch ho¹t ®éng cña
®éi viªn còng nh tËp thî §éi kh«ng ngõng phÊn ®Êu v¬n
lªn dµnh kÕt qu¶ cao.
Ph¬ng ph¸p thi ®ua ®îc sö dông tèt sÏ t¹o nªn søc
m¹nh tæng hîp cho tæ chøc §éi hoµn thµnh nhi÷m vô
gi¸o dôc rÌn luy÷n m×nh.
* Yªu cÇu khi sö dông ph¬ng ph¸p:
- CÇn gi¶i thÝch cho mçi ®éi viªn hiîu râ môc ®Ých,
néi dung vµ tiªu chuÈn thi ®ua.
- H×nh thøc thi ®ua cÇn phong phó, sinh ®éng vµ
nghiªm tóc.
- Thi ®ua ph¶i ®¹t ®îc sù ®oµn kÕt, tr¸nh biÕn thi
®ua thµnh ganh ®ua.
- Vi÷c ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thi ®ua ph¶i c«ng bÈng,
kh¸ch quan, kÝch thÝch ®îc sù h¬ng say ho¹t ®éng cña
thiÕu nhi.

2.6. Khen thëng vµ khiÓn tr¸ch


* Khen thëng vµ khiîn tr¸ch lµ mét ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi
- Khen thëng vµ tr¸ch ph¹t ph¶i kh¸ch quan c«ng
bÈng, chÝnh x¸c.
- Ph¸t huy ®îc vai trß tù qu¶n cña §éi trong vi÷c
xem xÐt, khen thëng vµ khiîn tr¸ch.
- Phèi hîp lùc lîng gi¸o dôc cã liªn quan trong vi÷c
khen thëng.

VÊn ®Ò tù qu¶n cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1. Kh¸i niÖm tù qu¶n cña tæ chøc §éi

65
- Tù qu¶n §éi lµ mét nguyªn t¾c §éi ®îc nªu trong
®iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. Nguyªn t¾c nµy bao gåm
hai vÕ: sù phô tr¸ch cña §oµn vµ sù tù qu¶n cña §éi;
trong ®ã sù tù qu¶n cña §éi lµ b¶n chÊt.
- Sù tù qu¶n cña §éi thî hi÷n ë chç: Mäi c«ng vi÷c
cña §éi ®Òu do mçi ®éi viªn vµ tËp thî §éi d©n chñ
bµn b¹c quyÕt ®Þnh. Khi thùc hi÷n c¸c ho¹t ®éng
§éi,vai trß chñ ®éng s¸ng t¹o cña mçi §éi viªn vµ tËp
thî §éi ®îc ®Ò cao.
- Tù qu¶n §éi ®îc coi nh mét ph¬ng ph¸p s ph¹m
tiªn tiÕn, cã tÝnh ®Æc trng cña tæ chøc §éi.

2. Tù qu¶n cña §éi ®îc thÓ hiÖn qua: bé m¸y tæ chøc


§éi; c¸c ho¹t ®éng cña §éi nh häp §éi, ®¹i héi §éi, häp
BCH §éi…

1. Híng dÉn thùc hiÖn.


- Häc phÇn tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n
vÒ môc ®Ých, tÝnh chÊt, chøc n¬ng, nhi÷m vô cña tæ chøc
§éi; c¸c nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP
Hå ChÝ Minh; néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi; vÊn
®Ò tù qu¶n trong ho¹t ®éng §éi. C¸c ch¬ng, c¸c môc cña
häc phÇn cã mèi quan h÷ thèng nhÊt bi÷n chøng víi nhau.
V× vËy, khi thùc hi÷n ch¬ng tr×nh gi¸o viªn ph¶i tu©n
thñ nghiªm tóc néi dung ®· tr×nh bµy, x¸c ®Þnh râ néi
dung cèt lâi cña ch¬ng tr×nh ®î vËn dông, liªn h÷ víi
t×nh h×nh hi÷n nay cña ®Þa ph¬ng, cña nhµ trêng.
- Khi gi¶ng d¹y häc phÇn, ngêi d¹y cã thî chñ ®éng
ph©n phèi thêi gian cô thî cho tõng néi dung, trªn c¬ së
quÜ thêi gian ®îc ph©n cè ®Þnh.

66
- Nh÷ng néi dung cã thî g¾n víi t×nh h×nh thùc tÕ ë
®Þa ph¬ng, gi¸o viªn cÇn ph¶i cã sù chuÈn bÞ tríc ®î
®a vµo bæ sung minh häa cho bµi gi¶ng.
- Sau mçi ch¬ng ®Òu cã héi th¶o vµ thùc hµnh, yªu
cÇu c¸c ho¹t ®éng nµy lµ ph¶i tæ chøc thùc hi÷n sao cho
hi÷u qu¶, s¸t thùc nhÈm kh¾c s©u më réng kiÕn thøc
®· ®îc häc cho sinh viªn. Gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n
ph¶i yªu cÇu sinh viªn chuÈn bÞ tríc c¸c néi dung cÇn
th¶o luËn bÈng v¬n b¶n. Riªng néi dung thùc hµnh cña
ch¬ng III ®îc thùc hi÷n nh sau: Bíc ®Çu tæ chøc cho sinh
viªn tham gia mét sè ho¹t ®éng cña thiÕu niªn vµ nhi
®ång ë trêng phæ th«ng, nghe giíi thi÷u vÒ mét sè m«
h×nh ho¹t ®éng, ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng §éi
vµ sao nhi ®ång… Sau ®ã cho sinh viªn thùc hµnh thiÕt
kÕ, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi vµ sao nhi ®ång t¹i trêng
s ph¹m vµ héi th¶o ®î gióp c¸c em n¾m v÷ng kÜ n¬ng
tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi.
- VËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o c¸c ph¬ng ph¸p d¹y
häc, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn gióp
c¸c em n¾m v÷ng vµ hiîu s©u s¾c néi dung cña bµi
gi¶ng.

2. Ph¬ng ph¸p dµo t¹o.

2.1. PhÇn lÝ thuyÕt:


Sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y: thuyÕt
tr×nh ®Æt - gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (TT§-GQV§),ThuyÕt tr×nh
phèi hîp hîp lÝ víi mét sè ho¹t ®éng c¸ nh©n, nhãm
(thùc hi÷n ë môc 12.1, 12.2, 12.3, 12.4, 12.6). Ch¼ng
h¹n: Khi gi¶ng môc 12.1:
- Gi¶ng viªn cã thî chñ ®éng ®Æt c¸c c©u hái cho
sinh viªn suy nghÜ vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò mµ gi¸o
viªn ®Æt ra. VÝ dô nh: “Môc ®Ých cña tæ chøc §éi lµ g×?”;

67
“Anh (chÞ) cho biÕt nh÷ng nhi÷m vô c¬ b¶n cña tæ chøc §éi
lµ g×?”; “Nªu c¸c tÝnh chÊt cña tæ §éi TNTP Hå ChÝ
Minh?”...
- Sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh: So s¸nh môc ®Ých
cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh víi môc ®Ých gi¸o dôc
x· héi chñ nghÜa trong nhµ trêng phæ th«ng.
-VËn dông ph¬ng ph¸p d¹y häc theo dù ¸n: VËn dông
ph¬ng ph¸p d¹y häc “Theo dù ¸n” th«ng qua vi÷c cho
ngêi häc thùc hi÷n mét nhi÷m vô phøc hîp cã sö dông
phèi kÕt hîp nh÷ng kiÕn thøc kÜ n¬ng thuéc mét sè lÜnh
vùc khoa häc kh¸c nhau (thùc hi÷n ë môc 12.5, 12.6). VÝ
dô: C¬n cø vµo nguyªn t¾c “§¶m b¶o tÝnh l·ng m¹n,
g©y høng thó, mang mµu s¾c vui ch¬i trong c¸c ho¹t
®éng §éi” h·y tæ chøc m« h×nh mét buæi sinh ho¹t §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
- Sinh viªn th¶o luËn lµm râ “Mèi quan h÷ gi÷a néi
dung, h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ
Minh”.

2.2. PhÇn thùc hµnh:


- Néi dung thùc hµnh: ThiÕt kÕ mét ho¹t ®éng cô
thî cña §éi ®î thî hi÷n râ mèi quan h÷ gi÷a néi dung
vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi.
* Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o:
- Sö dông ph¬ng ph¸p tæ chøc vi÷c häc tËp hîp t¸c
(cooperative learning) ë sinh viªn. Sinh viªn sÏ phèi hîp
víi nhau ®î ®Ò xuÊt vµ x©y dùng mét sè m« h×nh ho¹t
®éng §éi trêng THCS nh: m« h×nh tæ chøc héi thi “NÐt
®Ñp tuæi hoa”, “NÐt ®Ñp ®éi viªn”…C¸c m« h×nh sÏ ®-
îc sinh viªn diÔn gi¶i kÜ bÈng c¸ch sö dông c«ng ngh÷
th«ng tin hi÷n ®¹i nh: Tr×nh diÔn trªn m¸y chiÕu qua
®Çu; m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n hi÷n ®¹i…

68
+ VËn dông ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c trß
ch¬i.
+ Cho sinh viªn tham gia ®ãng c¸c vai trong trß ch¬i
hoÆc c¸c héi thi.
+ Cho sinh viªn thÞ ph¹m mét sè ho¹t ®éng cô thî
cña ®éi bÈng b¬ng h×nh ®î n¾m ®îc c¸c kÜ n¬ng trong
qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng cña §éi.

69
häc phÇn III
C«ng t¸c phô tr¸ch ®éi cña ®oµn
thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh
i. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: C«ng t¸c phô tr¸ch §éi cña §oµn
TNCS Hå ChÝ Minh
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT

3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh C«ng t¸c §éi

4. Ph©n bè thêi gian: 30 (10, 20) tiÕt

5. §iÒu kiÖn kiªn quyÕt:


- Sinh viªn ®· ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc vÒ
lÞch sö §¶ng, lÞch sö §oµn, lÞch sö cña §éi TNTP.
- Sinh viªn ®· cã nh÷ng hiîu biÕt c¬ b¶n vÒ tæ chøc
vµ c¸c ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh; cã kÜ n¬ng
tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi cho thiÕu nhi.
- §¹t yªu cÇu vÒ c¸c häc phÇn “nh÷ng vÊn ®Ò
chung” vµ häc phÇn “tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh”.

6. Néi dung v¾n t¾t cña häc phÇn: Häc phÇn bao
gåm nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:
- C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn cña vi÷c §¶ng giao cho
§oµn TNCS Hå ChÝ Minh phô tr¸ch §éi.
- Nh÷ng nhi÷m vô chñ yÕu cña §oµn Thanh niªn
céng s¶n HCM ®èi víi §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- C«ng t¸c c¸n bé phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå
ChÝ Minh vµ sù ch¬m lo c¬ së vËt chÊt cho c«ng t¸c §éi, sù

70
phèi hîp c¸c lùc lîng gi¸o dôc trong c«ng t¸c gi¸o dôc
thiÕu nhi.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn:


- ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp.
- Tham gia häc tËp ®Çy ®ñ sè tiÕt lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh trªn líp theo ch¬ng tr×nh cña bé qui ®Þnh (80% sè
tiÕt = 24 tiÕt)
- Lµm c¸c bµi tËp theo yªu cÇu cña gi¸o viªn:
nghiªn cøu, quan s¸t thùc tiÔn vÒ c«ng t¸c phô tr¸ch
§éi cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh. ViÕt thu ho¹ch nh÷ng
®iÒu ®· quan s¸t ®îc (2 tiÕt).
- Tham dù héi th¶o: Chøc n¬ng, nhi÷m vô cña tæ chøc
§oµn thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh ®èi víi tæ chøc §éi
TNTP Hå ChÝ Minh (2 tiÕt).
- Thùc hi÷n 2 bµi kiîm tra theo quy ®Þnh: 2 TiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp:


- Ph¹m §×nh Nghi÷p; Vò H÷u Ých; Ng« Quang QuÕ;
TrÇn Quèc Thµnh; TrÇn Nh TØnh - “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p
c«ng t¸c ®éi TNTP Hå ChÝ Minh”-NXB §¹i häc S ph¹m
1998.
- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB Thanh
niªn.2006.
- Bïi SÜ Tông- C«ng t¸c §éi TNTP vµ nhi ®ång Hå ChÝ
Minh - NXB §¹i häc SP 2005.
- Bïi SÜ Tông - Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trêng THCS (S¸ch båi dìng thêng xuyªn chu k× 1997-
2000 cho gi¸o viªn THCS)- NXBGD.2000.
- NguyÔn Ngäc B¶o, Hµ ThÞ §øc- Ho¹t ®éng d¹y häc ë
trêng THCS - NXBGD.2000.

71
- CÈm nang ngêi phô tr¸ch §éi.
- §µo Ngäc Dung - X©y dùng ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n
phô tr¸ch §éi - NXB Thanh Niªn .2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


Vi÷c ®¸nh gi¸ sinh viªn c¬n cø vµo c¸c tiªu chuÈn
cô thî sau:
- Th¸i ®é häc tËp cña sinh viªn trong qu¸ tr×nh häc
Häc phÇn.
- NhËn thøc cña sinh viªn vÒ c«ng t¸c phô tr¸ch §éi
TNTP Hå ChÝ Minh - vai trß cña §oµn thanh niªn trong
c«ng t¸c phô tr¸ch §éi
- KÜ n¬ng thùc hi÷n c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
- KÕt qu¶ häc tËp cña tõng ch¬ng, tõng ®¬n vÞ häc
tr×nh díi c¸c h×nh thøc kiîm tra nh:
+ Kiîm tra viÕt, kiîm tra vÊn ®¸p.
+ Sö dông tr¾c nghi÷m kh¸ch quan. (gi¶ng viªn
x©y dùng h÷ thèng nh÷ng bµi tËp tr¾c nghi÷m kh¸ch
quan dùa trªn kiÕn thøc, néi dung cña bµi häc ®î ®¸nh
gi¸ phÇn n¾m kiÕn thøc lÝ thuyÕt cña sinh viªn).
+ §¸nh gi¸ s¶n phÈm häc tËp vµ kh¶ n¬ng tr×nh bµy,
tr×nh diÔn cña sinh viªn.(h×nh thøc kiîm tra nµy ®îc
vËn dông trong phÇn thùc hµnh “lµm c¸n bé phô tr¸ch”
cña sinh viªn).

10. Thang ®iÓm: 10

11. Môc tiªu:


- VÒ kiÕn thøc: Gióp sinh viªn cã nh÷ng hiîu biÕt
®Çy ®ñ vÒ c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh,

72
nh÷ng nhi÷m vô chñ yÕu cña §oµn ®èi víi §éi vµ c«ng
t¸c c¸n bé phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh.
- VÒ kÜ n¬ng: H×nh thµnh cho sinh viªn kÜ n¬ng thiÕt
kÕ vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh, kÜ
n¬ng thùc hi÷n c«ng t¸c phô tr¸ch §é, kÜ n¬ng kiîm tra
®¸nh gi¸ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña §éi…
- VÒ th¸i ®é:
+ T¹o cho sinh viªn lßng yªu trÎ vµ cã nhu cÇu ®îc
lµm vi÷c víi trÎ.
+ NhËn thøc ®îc tr¸ch nhi÷m cña b¶n th©n ®èi víi
c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh ë trêng phæ th«ng
vµ trªn c¸c ®Þa bµn d©n c.
+ Cã th¸i ®é tÝch cùc, nhi÷t t×nh ®èi víi c«ng t¸c
gi¸o dôc thiÕu niªn vµ nhi ®ång.

II. néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: §éi TNTP Hå ChÝ Minh víi nhi ®ång Hå ChÝ


Minh

1. Phô tr¸ch nhi ®ång lµ nhiÖm vô cña §éi TNTP

1.1. C¬ së lÝ luËn
- Nhi ®ång lµ c¸c em løa tuæi tõ 6- 8 tuæi, ®©y lµ
tuæi ®ang h×nh thµnh, ph¸t triîn sinh t©m lÝ vµ nh©n
c¸ch.
- Do c¸c em cha cã ý thøc ®Çy ®ñ vµ cha ®ñ n¬ng
lùc ®î tù qu¶n lÝ mét tæ chøc cho nªn c¸c ho¹t ®éng th-
êng xuyªn phï hîp víi nhi ®ång lµ “Sao nhi ®ång” vµ
cÇn ph¶i cã ngêi híng dÉn c¸c em.

73
1.2. C¬ së thùc tiÔn
- Nhi ®ång lµ lùc lîng hËu bÞ cña §éi. Bëi vËy, tæ
chøc §éi vµ ®éi viªn cã nhi÷m vô d×u d¾t nhi ®ång,
gióp ®ì c¸c em sinh ho¹t Sao cho ®Õn tuæi thiÕu niªn
(tõ 9 tuæi) ®î c¸c em cã ®ñ ®iÒu ki÷n kÕt n¹p vµo §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
- Vi÷c giao cho thiÕu niªn phô tr¸ch nhi ®ång lµ
hîp lÝ vµ hi÷u qu¶. Bëi lÏ, c¸c em cã cïng mét tæ chøc: tr-
êng häc vµ §éi TNTP; gi÷a c¸c em kh«ng cã kho¶ng c¸ch
qu¸ lín…
- Nhi÷m vô phô tr¸ch nhi ®ång lµ nhi÷m vô quan
träng mµ §éi TNTP Hå ChÝ Minh ®îc §oµn Thanh niªn
Céng S¶n Hå ChÝ Minh tin cËy giao phã.

2.NhiÖm vô chñ yÕu cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh víi nhi
®ång
- Tæ chøc nhi ®ång trong trêng häc vµ trªn ®Þa bµn
d©n c.
- X©y dùng ch¬ng tr×nh vµ tæ chøc thùc hi÷n ch¬ng
tr×nh ho¹t ®éng nhi ®ång.
- Chän cö vµ båi dìng phô tr¸ch Sao nhi ®ång.
- Kiîm tra ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng nhi ®ång.
- Båi dìng nhi ®ång v¬n lªn vµ kÕt n¹p nhi ®ång vµo
§éi TNTP.

3. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ Sao nhi ®ång.


Nhi ®ång lµ nh÷ng em tõ 6 ®Õn 8 tuæi, lµ líp hËu bÞ
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh. Phô tr¸ch Sao nhi ®ång lµ §éi
viªn TNTP c¸c líp trªn ®îc c¸c chi ®éi chän cö.

4. Tæ chøc ho¹t ®éng nhi ®ång

74
4.1.Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng nhi ®ång
- Nhi ®ång lµ líp dù bÞ cña §éi nªn néi dung, h×nh
thøc cña ho¹t ®éng §éi còng lµ néi dung, h×nh thøc ho¹t
®éng cña nhi ®ång nhng ®¬n gi¶n h¬n.
- Nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi vµ ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi còng ®îc vËn dông cho c«ng t¸c nhi ®ång.
- Ho¹t ®éng nhi ®ång lµ ho¹t ®éng nhÈm môc tiªu
gi¸o dôc c¸c em trë thµnh con ngoan, trß giái, b¹n tèt vµ
trë thµnh ®éi viªn TNTP.

4.2.Néi dung vµ h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o


dôc nhi ®ång

- Néi dung gi¸o dôc


Gåm c¸c néi dung: Gi¸o dôc ®¹o ®øc, gi¸o dôc lao
®éng vµ ý thøc tiÕt ki÷m cho nhi ®ång, gi¸o dôc søc
khoÎ, v÷ sinh, gi¸o dôc thÈm mÜ.

- H×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc


+ Tæ chøc ho¹t ®éng theo chñ ®iîm.
+ Ho¹t ®éng vui tËp thî: móa, h¸t, trß ch¬i, kî
chuy÷n, thi ®è…
+ Tæ chøc c¸c cuéc thi.
+ Tæ chøc tham quan du lÞch.
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xem phim, ca nh¹c, kÞch,
xiÕc…

4.3.§éi TNTP víi viÖc híng dÉn tæ chøc ho¹t ®éng Sao nhi
®ång
- §éi TNTP híng dÉn tæ chøc ho¹t ®éng Sao nhi ®ång.

75
- §éi TNTP híng dÉn tæ chøc lÔ chän ®Æt tªn Sao,
bÇu trëng Sao.
- Tæ chøc sinh ho¹t thêng k×.
- Tæ chøc sinh ho¹t nhi ®ång theo chñ ®iîm.
- Tæ chøc héi thi nhi ®ång

4.4. Phô tr¸ch Sao nhi ®ång


- Tæ chøc, ®iÒu hµnh, híng dÉn c¸c ho¹t ®éng cña
§éi.
- Chän cö phô tr¸ch Sao nhi ®ång
- Båi dìng Sao nhi ®ång

Ch¬ngII: §¶ng CSVN giao tr¸ch nhiÖm cho ®oµn TNCS


Hå ChÝ Minh phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

1. Phô tr¸ch §éi TNTP lµ nhiÖm vô träng yÕu cña §oµn


TNCS Hå ChÝ Minh

1.1. C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn


- XuÊt ph¸t tõ chñ tr¬ng, ®êng lèi cña §¶ng ta.
- XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn lÞch sö c¸ch m¹ng Vi÷t Nam
nh÷ng n¬m qua cho thÊy, §oµn TNCS Hå ChÝ Minh díi sù
l·nh ®¹o trùc tiÕp cña §¶ng hoµn toµn cã thî thùc hi÷n tèt
nhi÷m vô phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1.2. Sù l·nh ®¹o vµ chØ ®¹o cña §oµn TNCS Hå ChÝ


Minh ®èi víi §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- Sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña §oµn ®èi víi §éi nhÈm
môc ®Ých “båi dìng thÕ h÷ c¸ch m¹ng cho ®êi sau”.
- §oµn ph¶i n¾m v÷ng ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng
vµ Nhµ níc, x¸c ®Þnh ph¬ng híng ho¹t ®éng cña §éi
trong tõng thêi k× phï hîp víi chñ ch¬ng chung cña §oµn.

76
- §oµn phô tr¸ch §éi th«ng qua vi÷c x¸c lËp m« h×nh
h÷ thèng tæ chøc §éi, ®ång thêi ph©n c«ng c¸n bé §oµn
trùc tiÕp phô tr¸ch §éi.
- Néi dung cña c«ng t¸c chØ ®¹o tËp trung ë 4 vÊn
®Ò: c«ng t¸c gi¸o dôc cña §éi, c¸c ho¹t ®éng §éi, x©y
dùng tæ chøc §éi, ch¬m sãc vµ gi¸o dôc thiÕu niªn nhi
®ång.
- C¸c ph¬ng ph¸p tiªu biîu trong c«ng t¸c chØ ®¹o
cña §oµn ®èi víi §éi:
+ Ph¬ng ph¸p chØ ®¹o
+ Ph¬ng ph¸p thùc nghi÷m trong ph¹m vi hÑp
+ Ph¬ng ph¸p chØ ®¹o
+ Ph¬ng ph¸p chØ ®¹o bÈng v¬n b¶n, ®îc sö dông
cho di÷n réng
+ Ph¬ng ph¸p chØ ®¹o bÈng sù liªn kÕt víi c¸c
ngµnh.
- Trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o c«ng t¸c §éi, tæ chøc §oµn
cÇn chó ý ®Õn chñ tr¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng, n¬ng lùc,
phÈm chÊt cña c¸n bé §oµn phô tr¸ch §éi, c¬ së vËt chÊt
vµ ph¬ng ti÷n, kinh phÝ…

1.3. Nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña §oµn TNCS Hå ChÝ


Minh ®èi víi §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- QuyÕt ®Þnh ph¬ng híng, chñ tr¬ng, bi÷n ph¸p c«ng
t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi trong ph¹m vi phô tr¸ch.
- Ph¸t hi÷n vµ nh©n réng c¸c phong trµo thiÕu nhi,
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cho néi dung cña c¸c ho¹t
®éng.
- VÒ tæ chøc §éi: n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng §éi
trong c¸c lo¹i h×nh trêng líp… ®ång thêi x©y dùng chi

77
®éi, liªn ®éi trªn ®Þa bµn d©n c ë th«n xãm, b¶n
lµng…
- Tæ chøc bé m¸y ®iÒu hµnh, båi dìng c¸n bé phô tr¸ch
§éi. Cö c¸n bé §oµn phô tr¸ch §éi víi tinh thÇn u tiªn vÒ sè
lîng vµ chÊt lîng.
- Kiîm tra, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña §éi theo ®Þnh
k×.

2. C«ng t¸c c¸n bé phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå ChÝ
Minh

2.1. TÇm quan träng cña c«ng t¸c c¸n bé phô tr¸ch
- ThiÕu nhi lµ c¸c em nhá tõ 6-8 (nhi ®ång) vµ 9-14
(thiÕu niªn): §©y lµ ®é tuæi mµ kh¶ n¬ng tù qu¶n cña
c¸c em cßn h¹n chÕ nªn rÊt cÇn cã sù hç trî cña ngêi lín
cña c¸c phô tr¸ch §éi mµ ®îc tæ chøc §oµn giao nhi÷m
vô.
- Trong ho¹t ®éng cña tæ chøc §éi, c«ng t¸c c¸n bé
phô tr¸ch §éi lµ m¾t xÝch quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh
hi÷u qu¶ cña ho¹t ®éng.

2.2. Chän cö c¸n bé phô tr¸ch §éi


* Quy tr×nh chän cö c¸n bé phô tr¸ch §éi.
Bíc 1: Ph¶i h×nh dung vµ x¸c ®Þnh râ nh÷ng tiªu
chuÈn c¬ b¶n cña ngêi §oµn viªn ®îc cö lµm phô tr¸ch
§éi ®ã lµ:
Ngêi cã tr×nh ®é v¬n ho¸ vµ cã t tëng chÝnh trÞ
®óng ®¾n, cã t¸c phong quÇn chóng, yªu mÕn trÎ, cã
tÊm lßng ®é lîng víi trÎ, cã kh¶ n¬ng tæ chøc ho¹t ®éng
§éi vµ nhi÷t t×nh víi ho¹t ®éng §éi. Lµ ngêi kh¸ch quan
trung thùc
Bíc 2: Kh¶o s¸t ®î lùa chän:

78
- Th«ng qua hå s¬ lÝ lÞch cña c¸c §oµn viªn
- Th«ng qua vi÷c quan s¸t c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ
cña c¸c c¸n bé §oµn trong di÷n xÐt chän.
- Th«ng qua d luËn x· héi
- Th«ng qua vi÷c thö th¸ch
- Møc ®é s½n sµng cña b¶n th©n…

2.3.C«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé phô tr¸ch §éi
TNTP
- Lµ mét bé phËn träng yÕu cña c«ng t¸c c¸n bé.
- §µo t¹o båi dìng c¸n bé phô tr¸ch §éi TNTP ph¶i ®-
îc ®Æt ra thêng xuyªn th× míi cã thî cã ®îc ®éi ngò
phô tr¸ch §éi cã phÈm chÊt vµ n¬ng lùc phï hîp víi giai
®o¹n lÞch sö.
- Nh÷ng néi dung vµ h×nh thøc c¬ b¶n ®î ®µo t¹o,
båi dìng cho c¸n bé phô tr¸ch:
+ Båi dìng cho c¸n bé phô tr¸ch §éi n¾m v÷ng quan
®iîm cña chñ nghÜa Mac-Lªnin, cña Hå Chñ TÞch, cña
§¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam vÒ c«ng t¸c thiÕu niªn nhi
®ång.
+ Nh÷ng chñ tr¬ng, nh÷ng ch¬ng tr×nh hµnh ®éng
cña §oµn ®èi víi tæ chøc §éi.
+ Nh÷ng nhi÷m vô míi vµ ph¬ng thøc míi cña §oµn
®èi víi §éi.
+Båi dìng nghi÷p vô c«ng t¸c §éi (kÜ n¬ng tæ chøc §éi,
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña ngêi phô tr¸ch) cho c¸n bé phô
tr¸ch §éi.
- Nh÷ng lo¹i h×nh ®µo t¹o båi dìng chñ yÕu cho c¸n bé
phô tr¸ch §éi:

79
+ §µo t¹o båi dìng c¬ b¶n dµi h¹n trong c¸c trêng S
ph¹m. Trong c¸c trêng C¸n bé thanh thiÕu nhi.
+ §µo t¹o båi dìng thêng xuyªn (theo ch¬ng tr×nh cña
Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o).
+ TËp huÊn ng¾n h¹n cho c¸n bé phô tr¸ch §éi (do
tØnh §oµn, huy÷n §oµn tæ chøc).
+ Båi dìng qua c¸c líp häc tõ xa.
+ Híng cho c¸n bé phô tr¸ch §éi tù ®µo t¹o, båi dìng
b¶n th©n th«ng qua tµi li÷u, s¸ch gi¸o khoa.

3. C«ng t¸c th«ng tin, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ cña §oµn ®èi víi
§éi TNTP

3.1. C«ng t¸c th«ng tin


- §î l·nh ®¹o tæ chøc ho¹t ®éng §éi cã hi÷u qu¶ ®ßi
hái ph¶i cã sù th«ng tin hai chiÒu gi÷a §oµn vµ §éi.
- Vi÷c thu nhËn th«ng tin tõ phÝa §oµn:
+ §êng lèi chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ c«ng t¸c
§oµn, §éi.
+ Nhi÷m vô phô tr¸ch §éi lµ nhi÷m vô cña §oµn TNCS
Hå ChÝ Minh.
+ Nh÷ng ®Þnh híng c«ng t¸c §éi cña héi ®ång cÊp
trªn trong tõng thêi k×, ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n §éi viªn.
+ Nh÷ng th«ng tin vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng §éi, c¸c
phong trµo thiÕu nhi trªn c¶ níc vµ tõng ®Þa ph¬ng.
+ Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¬n trong ho¹t ®éng cña
tæ chøc §éi ë ®Þa ph¬ng vµ trªn toµn quèc.
- Vi÷c thu thËp th«ng tin tõ phÝa §éi:
+ Th«ng tin vÒ ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng nhµ níc
®èi víi tæ chøc §éi.

80
+ Th«ng tin vÒ kÕ ho¹ch néi dung ho¹t ®éng díi sù
híng dÉn cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh.
+ Nh÷ng chñ tr¬ng míi trong c«ng t¸c gi¸o dôc cña
®éi viªn.
- Mäi th«ng tin mµ §oµn vµ §éi thu nhËn ®îc lµ tõ
nhiÒu nguån kh¸c nhau (s¸ch b¸o, truyÒn h×nh, tiÕp xóc
trùc tiÕp víi c¸n bé phô tr¸ch ®éi thiÕu nhi, ®iÒu tra x·
héi häc.
- Nh÷ng th«ng tin mµ §oµn thu nhËn ®îc ph¸t ®i
nhÈm: gi¸o dôc nhËn thøc cho ®oµn viªn, thanh thiÕu
niªn, gióp hä cã thÕ giíi quan khoa häc ®óng ®¾n.
+ KÕt hîp víi c¸c ban ngµnh ®oµn thî kh¸c thùc
hi÷n tèt nhi÷m vô gi¸o dôc thiÕu nhi.

3.2.C«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸


- Lµ m¾t xÝch quan träng kh«ng thî thiÕu ®îc trong
ho¹t ®éng cña §oµn thanh niªn vµ ho¹t ®éng cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
+ Th«ng qua kiîm tra ®¸nh gi¸ ®î båi dìng vµ ph¸t
triîn c¸n bé phô tr¸ch §éi.
+ Tæ chøc tèt c¸c phong trµo thiÕu nhi phï hîp víi
t×nh h×nh thùc tiÔn cña ®Þa ph¬ng.
- Néi dung vµ h×nh thøc kiîm tra ®¸nh gi¸:
+ §oµn kiîm tra ®¸nh gi¸ c«ng t¸c §éi trªn tÊt c¶
c¸c mÆt ho¹t ®éng: gi¸o dôc, x©y dùng, tæ chøc §éi, c¸c
d¹ng ho¹t ®éng cña §éi.
+ H×nh thøc kiîm tra ®a d¹ng, phong phó (tæ chøc
héi thi c¸n bé phô tr¸ch ®éi, kiîm tra ®ét xuÊt, trng cÇu
ý kiÕn, kiîm tra chÐo…).

3.3. C¸c h×nh thøc khen thëng cña §oµn ®èi víi §éi

81
- Khen thëng cña §oµn ®èi víi c¸c tËp thî vµ c¸
nh©n (tæng phô tr¸ch, phô tr¸ch ®éi, chi ®éi, ®éi viªn,)
nhÈm ghi nhËn, biîu d¬ng ®éng viªn nh÷ng c¸ nh©n vµ
tËp thî cã c«ng ®ãng gãp x©y dùng tæ chøc §éi vµ
phong trµo thiÕu nhi
- Vi÷c khen thëng cã hi÷u qu¶ cÇn ®îc tiÕn hµnh
kÞp thêi, nghiªm tóc, chÝnh x¸c, ®óng ®èi tîng vµ ®¶m
b¶o c¸c thñ tôc quy ®Þnh.

4. §oµn TNCS Hå ChÝ Minh ch¨m lo c¬ së vËt chÊt,


thiÕt bÞ cho ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh

4.1. Kh¸i qu¸t chung


Ho¹t ®éng thanh thiÕu nhi nãi chung vµ ho¹t ®éng
§éi nãi riªng muèn tæ chøc thùc hi÷n ®îc tèt cÇn ph¶i
cã c¬ së vËt chÊt, ph¬ng ti÷n, trang thiÕt bÞ cho ho¹t
®éng §éi.
Víi t c¸ch lµ ngêi phô tr¸ch §éi TNTP, §oµn TNCS ph¶i
ch¬m lo c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ cho ho¹t ®éng cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh. Bëi lÏ:
- ThiÕu nhi lµ líp ngêi nhá tuæi nªn kh«ng thî tù lo
kinh phÝ vµ c¬ së vËt chÊt.
- ChØ cã tæ chøc §oµn míi ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n trong
mèi quan h÷ víi c¸c tæ chøc kh¸c (§¶ng, chÝnh quyÒn, c¸c
tæ chøc §oµn thî kh¸c...), t×m nguån kinh phÝ ®î ®Çu t c¬
së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ cho ho¹t ®éng §éi.
- Trong thêi ®¹i v¬n minh hi÷n ®¹i, vÊn ®Ò t¹o nguån
kinh phÝ cho tæ chøc §éi cña §oµn ®îc tiÕn hµnh trªn
c¸c b×nh di÷n:
+ Thø nhÊt: T¬ng cêng sù ®Çu t kinh phÝ tõ phÝa Nhµ
níc.

82
+ Thø hai: T¹o ®îc sù hç trî mäi mÆt cña céng
®ång cho ho¹t ®éng §éi trong ®ã cã vÊn ®Ò kinh tÕ.
+ Thø ba: X©y dùng c¸c lo¹i quÜ hç trî tµi n¬ng trÎ,
quÜ trî gióp trÎ em nghÌo vît khã.

4.2. §oµn TNCS Hå ChÝ Minh ch¨m lo c¬ së vËt chÊt,


trang thiÕt bÞ cho ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh

* T¹o c¬ chÕ phèi hîp:


- §î ch¬m lo c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ cho ho¹t
®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh, §oµn ®· t¹o c¬ chÕ phèi
hîp víi c¸c bé, ban, ngµnh trong vi÷c ®¶m b¶o kinh phÝ,
c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ tèi thiîu cho c¸c ho¹t ®éng
cña §éi.
- Nh÷ng c¬ quan chøc n¬ng mµ §oµn TNCS cÇn t¹o
lËp c¬ chÕ phèi hîp chÆt chÏ thèng nhÊt lµ:
+ Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, c¸c së Gi¸o dôc, phßng
Gi¸o dôc
+ ÑY ban D©n sè - gia ®×nh vµ trÎ em c¸c cÊp.
+ Ngµnh v¬n ho¸ th«ng tin, thî dôc thî thao.
- §î thùc hi÷n phèi kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a §oµn
thanh niªn víi bé vµ c¸c ban ngµnh, tæ chøc §oµn c¸c cÊp
cÇn chñ ®éng ®Ò xuÊt:
+ Néi dung phèi kÕt hîp.
+ So¹n th¶o v¬n b¶n cam kÕt gi÷a c¸c bªn. X©y
dùng quy chÕ phèi hîp.
+ Tæ chøc c¸c héi nghÞ liªn tÞch.
+ Cö c¸n bé chuyªn tr¸ch theo dâi ho¹t ®éng nµy.

83
+ Trong nh÷ng n¬m qua, nhiÒu tæ chøc §oµn ®· chñ
®éng t¹o dùng ®îc c¬ chÕ phèi kÕt hîp rÊt cã hi÷u qu¶
víi ngµnh gi¸o dôc. Ch¼ng h¹n: KÕt hîp víi Ban d©n sè
gia ®×nh vµ trÎ em c¸c cÊp.

* T¹o nguån kinh phÝ cho ho¹t ®éng §éi:


§î t¹o nguån kinh phÝ cho §éi, §oµn TNCS ®· tiÕn
hµnh díi nhiÒu h×nh thøc nh:
- Thø nhÊt: th«ng qua sù tù nguy÷n ®ãng gãp cña héi
viªn khi tæ chøc cho c¸c em tham gia vµo mét ho¹t
®éng bæ Ých nµo ®ã nh: tham quan, du lÞch,...
- Thø hai: tæ chøc cho ®oµn viªn thanh niªn vµ ®éi
viªn thiÕu niªn tham gia lao ®éng c«ng Ých vµo nh÷ng
ngµy nghØ.
- Thø ba: huy ®éng sù ®ãng gãp cña céng ®ång, cña
tæ chøc x· héi, cña c¸ nh©n.
- Thø t: §oµn cã thî khai th¸c nguån kinh phÝ tõ ch-
¬ng tr×nh, dù ¸n cña nhµ níc theo ®óng chøc n¬ng cña
m×nh.
- Thø n¬m: §oµn cã thî t¹o ra nguån kinh phÝ cho §éi
th«ng qua vi÷c tæ chøc c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt.

4.3. Tæ chøc ®iÓm vui ch¬i cho trÎ em trªn ®Þa bµn
d©n c

- Nh÷ng yÕu tè x¸c ®Þnh “§iîm vui ch¬i”:


+ §iîm vui ch¬i lµ n¬i tËp trung trÎ em vui ch¬i theo
së thÝch (kh«ng ph©n bi÷t thµnh phÇn x· héi hay giíi
tÝnh...).
+ §iîm vui ch¬i cã kh«ng gian s¹ch sÏ, tho¸ng m¸t,
cã ®ñ nh÷ng ®iÒu ki÷n vÒ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt
bÞ,...

84
VÝ dô: Cung v¬n ho¸ thiÕu nhi ®îc coi lµ ®iîm vui
ch¬i cña trÎ.

- Quy m« ®iîm vui ch¬i: ph¶i réng r·i, cã s©n ch¬i. tËp hîp
®îc mét sè lîng ®«ng thiÕu nhi tham gia vui ch¬i.

- Néi dung ho¹t ®éng ë ®iîm vui ch¬i.


+ Néi dung ho¹t ®éng ë c¸c ®iîm vui ch¬i, nhÈm h-
íng vµo vi÷c gi¸o dôc nh©n c¸ch toµn di÷n cho thiÕu
nhi.
+ C¸c néi dung cô thî híng vµo vi÷c gi¸o dôc trÝ
tu÷, søc khoÎ vµ ®¹o ®øc (lßng nh©n ¸i víi mäi ngêi,
gi÷a lao ®éng,.... cho thiÕu nhi).

- H×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p tæ cøc vui ch¬i: H×nh


thøc vµ ph¬ng ph¸p tæ chøc vui cho trÎ rÊt
phong phó vµ ®a d¹ng:
+ Cã c¸c h×nh thøc vui ch¬i do c¸c em tù tæ chøc, tù
®iÒu khiîn.
+ Cã c¸c h×nh thøc vui ch¬i do ngêi lín tæ chøc ®iÒu
khiîn cßn c¸c em thùc hi÷n.
+ Cã h×nh thøc vui ch¬i do ngêi kh¸c tæ chøc thùc
hi÷n cßn c¸c em thëng thøc.
Ho¹t ®éng vui ch¬i ph¶i cã sù hÊp dÉn, thu hót c¸c
em tÝch cùc tham gia, ®ång thêi ho¹t ®éng vui ch¬i ph¶i
®¶m b¶o ®îc tÝnh an toµn.

4.4. Nhµ thiÕu nhi - trung t©m gi¸o dôc thiÕu nhi cã
hiÖu qu¶
- Nhµ thiÕu nhi lµ n¬i vui ch¬i, gi¶i trÝ bæ Ých mang tÝnh
gi¸o dôc cao, ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu hîp lÝ cña trÎ em,
gãp phÇn thùc hi÷n c¸c môc tiªu trong ch¬ng tr×nh hµnh
®éng quèc gia v× trÎ em cña Nhµ níc ta.

85
- Nhµ thiÕu nhi thùc hi÷n chøc n¬ng cña mét trung
t©m gi¸o dôc ngoµi nhµ trêng, gãp phÇn hç trî gi¸o dôc
toµn di÷n cho trÎ em; ph¸t triîn, båi dìng c¸c tµi n¬ng,
n¬ng khiÕu tuæi th¬.
- Nhµ thiÕu nhi cßn lµ trung t©m ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi- mét yÕu tè quan träng gãp phÇn x©y dùng tæ
chøc §éi v÷ng m¹nh vµ ph¸t triîn phong trµo thiÕu nhi.
- Nhµ thiÕu nhi muèn thùc hi÷n c«ng t¸c gi¸o dôc
thiÕu nhi cã hi÷u qu¶ th× cÇn ph¶i tÝch cùc chñ ®éng
tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi nh: ho¹t ®éng nh©n
®¹o, ho¹t ®éng tuyªn truyÒn cæ ®éng phong trµo
chèng t÷ n¹n x· héi, phong trµo v¬n ho¸ ngh÷ thuËt
phôc vô c¸c b¹n nhá ë c¸c vïng s©u, vïng xa.

4.5. Tæ chøc §oµn c¬ së víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc kh¸c
trong viÖc tæ chøc vµ chØ ®¹o c«ng t¸c §éi trong nhµ
trêng.

4.5.1. Kh¸i qu¸t chung:


Tæ chøc §oµn c¬ së kÕt hîp víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc
kh¸c gãp mét phÇn ®¸ng kî vµo vi÷c tæ chøc, chØ ®¹o
c¸c ho¹t ®éng §éi trong nhµ trêng Tiîu häc vµ THCS.
C¸c lùc lîng ®ã lµ: nhµ trêng, ®Þa ph¬ng n¬i trêng
®ãng; c¸c ban, ngµnh liªn quan trùc tiÕp (gi¸o dôc -
®µo t¹o, v¬n ho¸ th«ng tin, c«ng an,...); c¸c tæ chøc
®oµn thî (Héi phô n÷, Héi cùu chiÕn binh, Héi n«ng
d©n,...); c¸c bËc phô huynh.

4.5.2. TÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o cña tæ chøc §oµn c¬ së cã ý


nghÜa quyÕt ®Þnh trong sù phèi hîp c¸c lùc lîng gi¸o dôc
thiÕu nhi.
- Tæ chøc §oµn c¬ së ph¶i chÞu tr¸ch nhi÷m chÝnh
trong vi÷c tæ chøc vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng §éi trong c¸c

86
trêng Tiîu häc vµ THCS vµ trªn ®Þa bµn d©n c cña
m×nh.
- Vai trß chñ ®éng, s¸ng t¹o cña tæ chøc §oµn c¬ së
thî hi÷n ë chç: X¸c ®Þnh cô thî c¸c lùc lîng gi¸o dôc
nµo cã thî phèi hîp, hç trî nh÷ng vi÷c g×? §Õn møc ®é
nµo ®î ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng §éi trong nhµ trêng.
- TÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o cña tæ chøc §oµn c¬ së lµ
yÕu tè quyÕt ®Þnh gióp cho sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a tæ
chøc §oµn víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc thiÕu nhi kh¸c mang
l¹i hi÷u qu¶ cao.

4.5.3.Nhµ trêng vµ §oµn TNCS trong vi÷c tæ chøc vµ chØ


®¹o ho¹t ®éng §éi.

* Nhµ trêng trong vi÷c tæ chøc vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng §éi:
Nhµ trêng hç trî §éi trong c¸c c«ng t¸c chñ yÕu sau:
- Gi¸o dôc ý thøc, th¸i ®é häc tËp cho thiÕu nhi
th«ng qua c¸c bµi gi¶ng cña gi¸o viªn trªn líp.
- Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho thiÕu nhi tríc hÕt lµ tinh
thÇn “T«n s träng ®¹o”; “Tiªn häc lÔ, hËu häc v¬n”.
- RÌn luy÷n kØ luËt häc tËp, lao ®éng cho thiÕu nhi
theo tinh thÇn “Häc ra häc, ch¬i ra ch¬i, lµm ra lµm”.
- Båi dìng ý thøc thÈm mÜ cho thiÕu nhi th«ng qua
c¸c m«n häc ©m nh¹c, héi häa vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i
khãa trong nhµ trêng.
- Nhµ trêng cßn t¹o ®iÒu ki÷n vÒ mÆt kinh phÝ, c¬ së
vËt chÊt cã thî cã cho c¸c ho¹t ®éng cña §éi theo kÕ
ho¹ch ®· th«ng qua.
- Nhµ trêng ®a néi dung ch¬m lo cho c«ng t¸c §éi
thµnh mét néi dung phÊn ®Êu, rÌn luy÷n cña c¸c gi¸o
viªn, c¸c c¸n bé §oµn viªn, §¶ng viªn trong nhµ trêng.

87
§©y chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy c«ng t¸c phô tr¸ch §éi
trong nhµ trêng ®em ®Õn nh÷ng hi÷u qu¶ ®Ých thùc.

* Tæ chøc §oµn TNCS trong vi÷c tæ chøc vµ chØ ®¹o ho¹t


®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh:
- C¸c tæ chøc §oµn c¬ së chñ ®éng vµ phèi hîp víi
c¸c lùc lîng kh¸c trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi nh:
+ Héi phô huynh häc sinh.
+ §éi ngò c¸n bé gi¸o viªn trong c¸c trêng THCS vµ
trêng Tiîu häc.
+ Phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng n¬i trêng
®ãng
- Tæ chøc §oµn TNCS Hå ChÝ Minh v¹ch ch¬ng tr×nh
hµnh ®éng cho tæ chøc §éi trong tõng thêi k× vµ cö c¸n
bé §oµn phô tr¸ch, híng dÉn cho tæ chøc §éi ho¹t ®éng.
- Tæ chøc §oµn TNCS cßn ch¬m lo cho tæ chøc §éi
th«ng qua vi÷c t¹o lËp kinh phÝ quÜ cho §éi ho¹t ®éng...
- §î ho¹t ®éng §éi trong c¸c trêng häc ho¹t ®éng cã
hi÷u qu¶ ®ßi hái tæ chøc §oµn c¬ së ph¶i n¾m v÷ng lÝ
luËn vµ thùc tiÔn gi¸o dôc cña Nhµ níc vµ ®Þa ph¬ng. Tõ
®ã vËn dông vµo tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi.

B. ®Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn


- Häc phÇn c«ng t¸c phô tr¸ch §éi cña §oµn TNCS Hå
ChÝ Minh cã thêi lîng 30 tiÕt (10, 20 tiÕt) nhÈm gióp sinh
viªn thÊy râ vai trß, nhi÷m vô cña tæ chøc §oµn TNCS Hå
ChÝ Minh ®èi víi tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Trong c¸c häc phÇn, c¸c ch¬ng môc cã mèi quan h÷
mËt thiÕt vµ chi phèi lÉn nhau. V× vËy khi thùc hi÷n ch-

88
¬ng tr×nh gi¸o viªn ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc néi dung
®· tr×nh bµy, x¸c ®Þnh râ néi dung cèt lâi cña ch¬ng
tr×nh ®î vËn dông víi t×nh h×nh hi÷n nay cña ®Þa ph-
¬ng, cña nhµ trêng.
- T¬ng cêng thùc hµnh vµ héi th¶o sau nh÷ng ch¬ng,
mçi ®¬n vÞ häc tr×nh vµ tõ ®ã sinh viªn cã thî tù thiÕt
kÕ c¸c m« h×nh häc tËp cña bµi häc díi d¹ng tinh gi¶n tri
thøc.
- Sö dông phèi kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc
(thuyÕt tr×nh, gi¶ng gi¶i, nªu vÊn ®Ò,...) theo híng ®æi míi
nhÈm ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc, chñ ®¹o cña sinh viªn
trong qu¸ tr×nh häc tËp. §ång thêi ®a c«ng ngh÷ th«ng tin
vµo bµi gi¶ng lµm cho bµi gi¶ng hÊp dÉn vµ cã hi÷u qu¶.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


2.1. PhÇn lÝ thuyÕt cña ch¬ng tr×nh (ë c¸c môc 12.1,
12.2).
Khi thùc hi÷n bµi gi¶ng, gi¸o viªn vËn dông phèi
hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc
cña c¸c sinh viªn nh:
- Sö dông ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y theo dù ¸n kÕt hîp
víi c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh vµ diÔn gi¶i theo híng
®æi míi ®î gióp sinh viªn n¬m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n.
- Cho sinh viªn” thÞ ph¹m” mét sè b¬ng h×nh vÒ
c¸ch thøc tæ chøc mét sè ho¹t ®éng §éi cña c¸c phô
tr¸ch §éi ë trêng phæ th«ng vµ trªn c¸c ®Þa bµn d©n c
gióp sinh viªn cã hiîu biÕt s©u s¾c vÒ c«ng t¸c phô
tr¸ch §éi
- Cho sinh viªn ®îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi nh÷ng c¸n
bé phô tr¸ch giái, cã kinh nghi÷m ®î häc hái tõ thùc
tiÔn c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

89
- Tæ chøc Xª mi na vÒ: “Chøc n¬ng nhi÷m vô cña
phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Sinh viªn tù x©y dùng kÕ ho¹ch phô tr¸ch c«ng
t¸c §éi ë trêng THCS vµ trêng Tiîu häc.
2.2. PhÇn thùc hµnh.
- Néi dung thùc hµnh: Thùc hµnh c«ng t¸c phô tr¸ch
§éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ thiÕt kÕ vµ tæ chøc mét héi thi
“NÐt ®Ñp ®éi viªn” cho thiÕu nhi ë trêng THCS
- Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:
+ Cho sinh viªn ®îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi nh÷ng
c¸n bé phô tr¸ch giái, cã kinh nghi÷m ®î häc hái tõ thùc
tiÔn c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
+ T¹o ®iÒu ki÷n cho sinh viªn ®îc thÞ ph¹m mét
sè ho¹t ®éng cña ngêi phô tr¸ch §éi ë trêng phæ th«ng
th«ng qua c¸c b¬ng h×nh…
+ §ãng vai ngêi phô tr¸ch §éi khi thùc hµnh c«ng t¸c
phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
+ Sinh viªn th¶o luËn theo nhãm vµ thiÕt kÕ m«
h×nh héi thi díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn.
+ Tr×nh diÔn bÈng gi¸o ¸n ®i÷n tö m« h×nh m½u
cña mét héi thi “NÐt ®Ñp ®éi viªn” cho sinh viªn thÞ
ph¹m vµ häc tËp.
+ Sinh viªn vËn dông c¸c nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p
vµ néi dung ho¹t ®éng §éi ®î tæ chøc c¸c héi thi, qua
®ã cã kÜ n¬ng tæ chøc héi thi cho thiÕu nhi.

90
M«n 2
Nghi thøc ®éi TNTP Hå ChÝ Minh
Häc phÇn i: nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi thøc ®éi

i. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi thøc


§éi.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT
3. Tr×nh ®é: Cao ®¼ng S ph¹m ngµnh C«ng t¸c
§éi.
4. PhÈn bæ thêi gian: 30 (8, 22) tiÕt.
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt:
- Sinh viªn ®· ®îc häc vµ ®¹t yªu cÇu m«n häc
“LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh”
- N¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc vÒ §éi TNTP nh: §iÒu l÷
§éi; c¸c ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn; h÷ thèng tæ
chøc §éi; nh÷ng nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, néi dung vµ
c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng §éi; c«ng t¸c phô tr¸ch §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
- Cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
- §îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¬ së vËt chÊt vµ ph¬ng ti÷n
®î d¹y häc (phßng §éi, c¸c biîu trng cña §éi, trèng
§éi…)

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung cña häc phÇn


Häc phÇn gåm nh÷ng néi dung sau: nghi thøc §éi
TNTP Hå ChÝ Minh; c¸c kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi ®éi viªn
vÒ thùc hµnh nghi thøc; vÊn ®Ò chØ huy nghi thøc §éi.

91
7. NhiÖm vô cña sinh viªn:
- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n häc tËp cÇn thiÕt (cê §éi,
huy hi÷u, kh¬n quµng, trèng §éi,...).
- TÝch cùc häc tËp ®î hiîu râ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ nghi
thøc ®éi, cã kÜ n¬ng thùc hi÷n nghi thøc cña ngêi ®éi
viªn. §ång thêi x©y dùng lªn cho m×nh t×nh c¶m nghÒ
nghi÷p mµ m×nh ®· lùa chän.
- Tham gia häc tËp ®Çy ®ñ c¸c tiÕt lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh(80% sè tiÕt = 24
tiÕt)
- Thùc tÕ ®Þa ph¬ng (2 tiÕt = 1 tiÕt häc trªn líp)
- ViÕt b¸o c¸o thu ho¹ch: 1 tiÕt
- Tham gia th¶o luËn: 2 tiÕt
- Thùc hi÷n 2 bµi kiîm tra häc tr×nh (1 tiÕt lÝ thuyÕt
+ 1 tiÕt thùc hµnh = 2 tiÕt)

8. Tµi liÖu häc tËp.


- Bïi SÜ Tông, §µo Ngäc Dung, TrÇn Quang §øc - Nghi
thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB §¹i häc S Ph¹m. 2005.
- TrÇn Nh TØnh, Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i - Ph-
¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- NXB §HSP.2003.
- Bïi SÜ Tông, NguyÔn ThuÝ C¶nh, TrÇn Nh TØnh,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXBGD. 1998.
- B¸o c¸o gi¶i tr×nh vÒ vi÷c söa ®æi nghi thøc §éi vµ
híng dÉn thùc hi÷n nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh. V¬n
b¶n sè 0.3 H§TW ngµy 5 th¸ng 01 n¬m 2003
- §iÒu l÷ ®éi TNTP Hå ChÝ Minh, NXB Thanh Niªn.
2003.

92
- Bïi SÜ Tông - Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trêng THCS - NXBGD.2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn:


Vi÷c ®¸nh gi¸ sinh viªn dùa vµo c¸c tiªu chÝ cô
thî sau:
- Th¸i ®é, ý thøc cña sinh viªn trong qu¸ tr×nh häc
tËp bé m«n vµ häc phÇn.
- Cho sinh viªn kiîm tra ®¸nh gi¸ lÉn nhau.
- §¸nh gi¸ th«ng qua tæ chøc thi gi÷a c¸c nhãm víi
nhau.
- Yªu cÇu sinh viªn d¹y mét ®éng t¸c mÉu cho c¶
líp thÞ ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ cña c¸c bµi kiîm tra
viÕt hoÆc thùc hµnh theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh.

10. Thang ®iÓm: 10

11. Môc tiªu:


- VÒ kiÕn thøc:
Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc vÒ nghi thøc
vµ nh÷ng biîu trng nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- VÒ kÜ n¬ng:
+ Gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng thùc hi÷n vµ cã ph¬ng
ph¸p híng dÉn ®éi viªn thùc hi÷n nghi thøc §éi.
+ BiÕt vËn dông thµnh th¹o, hîp lÝ c¸c nghi thøc trong
thùc tiÔn sinh ho¹t §éi. C¬ b¶n cña c«ng t¸c tæ chøc ho¹t
®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh ®î khi ra trêng c¸c em cã thî
tæ chøc tèt ho¹t ®éng §éi ë trêng phæ th«ng.
- VÒ Th¸i ®é:

93
+ Gi¸o dôc cho sinh viªn th¸i ®é nghiªm tóc trong
häc tËp vµ rÌn luy÷n cho thiÕu nhi. §ång thêi t¬ng cêng
t×nh c¶m nghÒ nghi÷p, lßng yªu trÎ vµ ý thøc tr¸ch
nhi÷m ®èi víi tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
+ H×nh thµnh ë sinh viªn lßng nhi÷t t×nh, say sa víi
c«ng vi÷c cña §éi. T«n träng vµ biÕt ph¸t huy vai trß tù
qu¶n cña §éi viªn.

ii. néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Kh¸i qu¸t chung

1. Kh¸i niÖm vÒ nghi thøc §éi


- Nghi thøc §éi lµ h÷ thèng nh÷ng quy ®Þnh mang
tÝnh ®iÒu l÷ cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh do §oµn
TNCS Hå ChÝ Minh chØ ®¹o x©y dùng vµ trùc tiÕp quyÕt
®Þnh theo ®Ò nghÞ cña c¸c em ®éi viªn vµ tæ chøc §éi.
- §Æc trng næi tréi cña nghi thøc §éi lµ th«ng qua c¸c
biîu trng ng«n ng÷, lêi nãi vµ c¸c nghi lÔ thñ tôc ®î
gi¸o dôc toµn di÷n cho c¸c em thiÕu niªn nhi ®ång.

2 Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh

2.1. Cê §éi
- NÒn mµu ®á, h×nh ch÷ nhËt, chiÒu réng bÈng 2/3
chiÒu dµi, ë gi÷a cã h×nh huy hi÷u m¬ng non, ®êng kÝnh
huy hi÷u bÈng (2/5) chiÒu réng cê.
- ý nghÜa cña cê §éi: cê §éi tîng trng cho truyÒn
thèng c¸ch m¹ng, lßng yªu Tæ quèc, niÒm vinh dù, tù
hµo cña §éi.

94
2.2. Huy hiÖu §éi
- Huy hi÷u §éi TNTP Hå ChÝ Minh h×nh trßn, ë trong
cã h×nh m¬ng non trªn nÒn cê ®á sao vµng, ë díi cã
b¬ng ch÷ “S½n sµng”
- §eo huy hi÷u §éi nh¾c nhë ®éi viªn häc tËp vµ
rÌn luy÷n ®î s½n sµng kÕ tôc sù nghi÷p vinh quang cña
§¶ng, cña B¸c Hå vµ cña d©n téc.

2.3.Kh¨n quµng ®á
- Kh¬n quµng ®á lµ mét phÇn cê Tæ quèc, mµu ®á t-
îng trng cho lÝ tëng c¸ch m¹ng. §eo kh¬n quµng ®á, ®éi
viªn thiÕu niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh tù hµo vÒ Tæ
quèc, vÒ §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam, vÒ B¸c Hå vÜ ®¹i, vÒ
nh©n d©n Vi÷t Nam anh hïng vµ nguy÷n phÊn ®Êu ®î
trë thµnh ®oµn viªn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh.
- §éi viªn ®eo kh¬n quµng ®á trong mäi sinh ho¹t vµ
ho¹t ®éng cña §éi.

2.4. §éi ca
Bµi h¸t: “Cïng nhau ta ®i lªn” Nh¹c vµ lêi: Phong
Nh·. “§éi ca” chØ h¸t trong buæi lÔ chµo cê cña §éi, do
toµn thî ®éi viªn h¸t, cã thî ®ªm nh¹c theo (Kh«ng
dïng b¬ng nh¹c, ®Üa h¸t thay).

2.5. CÊp hiÖu chØ huy §éi


- CÊp hi÷u chØ huy §éi h×nh ch÷ nhËt, khæ5cm x
6cm, hai gãc ë díi lîn trßn, nÒn mµu tr¾ng, ë trong cã
sao ®á vµ v¹ch ®á. Mçi sao ®á cã ®êng kÝnh 0,8 cm. Mçi
v¹ch ®á cã kÝch thíc 0,5cm x 0,4 cm.

95
- Ph©n bi÷t c¸c cÊp chØ huy §éi bÈng sè lîng sao vµ
v¹ch ®îc quy ®Þnh nh sau:
+ Ph©n ®éi trëng: Hai sao mét v¹ch.
+ Ph©n ®éi phã: Mét sao mét v¹ch
+ Chi ®éi trëng: Hai sao hai v¹ch.
+ Chi ®éi phã : Mét sao hai v¹ch.
+ ñy viªn BCH chi ®éi: Hai v¹ch.
+ Liªn ®éi trëng: Hai sao, ba v¹ch.
+ Liªn ®éi phã: Mét sao ba v¹ch.
+ ñy viªn BCH liªn ®éi: Ba v¹ch.
- ChØ huy §éi ®eo cÊp hi÷u ë tay ¸o tr¸i, díi cÇu vai
5cm. CÊp hi÷u chØ huy biîu hi÷n tr¸ch nhi÷m vµ vinh dù
cña ngêi chØ huy ®îc tËp thî tÝn nhiªm, giao phã.

2.6. GiÊy chøng nhËn ®¹t chuyªn hiÖu vµ hoµn thµnh


ch¬ng tr×nh RL§V(RÌn luyÖn ®éi viªn)
GiÊy chøng nhËn ®¹t chuyªn hi÷u vµ hoµn thµnh
tõng h¹ng ®î cÊp cho ®éi viªn ®¹t c¸c lo¹i chuyªn
hi÷u cña ch¬ng tr×nh RL§V.

2.7. §ång phôc cña ®éi viªn


* §éi viªn nam: ¸o s¬ mi mµu tr¾ng, quÇn mµu
xanh tÝm than, mò ca n«, ®i giµy hoÆc dÐp cã quai hËu.
* §éi viªn n÷: ¸o s¬ mi tr¾ng, quÇn ©u hoÆc v¸y
mµu xanh tÝm than, mò ca n«, ®i giµy hoÆc dÐp quai
hËu.
- §ång phôc cña ®éi viªn thî hi÷n t×nh thèng nhÊt
vµ lµ ®Æc trng cña tæ chøc §éi.

96
2.8. Trèng, kÌn §éi
*Mçi liªn ®éi cã Ýt nhÊt mét bé trèng (gåm mét trèng
c¸i vµ Ýt nhÊt hai trèng con)
C¸c bµi trèng: Chµo cê, hµnh tiÕn vµ chµo mõng.
- Trèng chµo cê: §¸nh ba håi trong lÔ chµo cê §éi.
- Trèng hµnh tiÕn: §¸nh khi ®éi ngò hµnh tiÕn.
- Trèng chµo mõng: §¸nh trong lÔ ®ãn ®¹i biîu, lÔ
chµo mõng.
* KÌn ®ång: Mçi liªn §éi cã mét kÌn (nÕu cã ®iÒu
ki÷n).
C¸c bµi kÌn: KÌn hi÷u, kÌn chµo mõng, kÌn tËp hîp.

2.9. Sæ, s¸ch cña §éi


- Sæ §éi:
+ Sæ nhi ®ång, sæ chi ®éi, sæ liªn ®éi.
+ C¸c sæ §éi dïng ®î ghi chÐp danh s¸ch nhi ®ång
hoÆc ®éi viªn vµ theo dâi mäi ho¹t
®éng cña c¸ nh©n, tËp thî §éi.
- S¸ch §éi:
- Gåm c¸c s¸ch: “§iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh”,
“Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”, “Híng dÉn thùc hi÷n
ch¬ng tr×nh RL§V”, “Bóp m¬ng xinh”...

2.10.Phßng truyÒn thèng vµ phßng §éi.


- Phßng truyÒn thèng, phßng §éi: giíi thi÷u vÒ lÞch sö
®Êt níc, vÒ B¸c Hå, vÒ lÞch sö ®Þa ph¬ng, truyÒn thèng
cña §éi vµ phong trµo cña ®¬n vÞ m×nh.

97
- Lµ n¬i tæ chøc lÔ kÕt n¹p ®éi viªn míi, sinh ho¹t
truyÒn thèng, häp ban chØ huy liªn ®éi hoÆc c¸c ho¹t
®éng cña liªn ®éi víi quy m« nhá…

2.11. Yªu cÇu ®èi víi ®éi viªn


- Thµnh th¹o c¸c bµi h¸t Quèc ca, §éi ca vµ mét sè
bµi h¸t truyÒn thèng cña §éi.
- BiÕt chµo kiîu ®éi viªn TNTP Hå ChÝ Minh vµ h«
®¸p khÈu hi÷u §éi.
- BiÕt c¸c ®éng t¸c cÇm cê, gi¬ng cê, v¸c cê.
- Cã kÜ n¬ng thùc hi÷n c¸c ®éng t¸c c¬ b¶n cña ngêi
®éi viªn.

3. ý nghÜa, vai trß, t¸c dông cña nghi thøc §éi


- Nghi thøc §éi lµ mét ho¹t ®éng ®Æc trng cña tæ chøc
§éi TNTP Hå ChÝ Minh. Nã lµ bi÷n ph¸p x©y dùng tæ chøc
§éi cãp nÒ nÕp, kØ c¬ng, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ,
vai trß vµ chøc n¬ng cña §éi tríc x· héi.
- Ho¹t ®éng nghi thøc §éi ®îc tæ chøc thêng xuyªn
sÏ gãp phÇn gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cho ngêi ®éi
viªn, híng tËp thî vµ c¸ nh©n ®éi viªn tíi ch©n - thi÷n
- mÜ.
- Vi÷c tiÕn hµnh gi¸o dôc bÈng nghi thøc §éi ®ßi hái
ph¶i cã tÝnh thuyÕt phôc cao, tÝnh nghiªm tóc, chÝnh x¸c
vµ thèng nhÊt. Cã nh vËy míi lµm cho nghi thøc §éi trë
thµnh nhu cÇu thùc sù cña mçi ®éi viªn vµ tËp thî §éi.

4.Nh÷ng yªu cÇu trong c«ng t¸c huÊn luyÖn nghi thøc
§éi
Khi huÊn luy÷n nghi thøc §éi cho thiÕu nhi, gi¸o viªn
cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:

98
- Giíi thi÷u kh¸i qu¸t néi dung ch¬ng tr×nh, x¸c dÞnh
th¸i ®é vµ nh÷ng kÜ n¬ng thùc hµnh sinh viªn ph¶i n¾m
v÷ng.
- N¾m v÷ng ®èi tîng tham gia häc tËp, biÕt ®éng
viªn vµ gióp ®ì hä thùc hi÷n tèt c¸c yªu cÇu häc tËp
cña c¸c bµi häc cô thî.
- N¾m v÷ng c¸c ph¬ng ph¸p trong truyÒn thô kiÕn
thøc vµ rÌn luy÷n kÜ n¬ng (ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt
hîp víi trùc quan, ph¬ng ph¸p luy÷n tËp theo nhãm nhá,
ph¬ng ph¸p tæ chøc héi thi…).

5. Chuyªn hiÖu nghi thøc ®éi viªn


Chuyªn hi÷u nghi thøc ®éi viªn ®îc chia thµnh ba
h¹ng lµ:

* H¹ng nhÊt
- §· ®¹t h¹ng nh×.
- ë h¹ng nµy, ®éi viªn ph¶i hiîu ®îc néi dung “Ch-
¬ng tr×nh RL§V”; hiîu ®îc ®iÒu l÷ §oµn, biÕt ®îc ý
nghÜa cña huy hi÷u §oµn; thµnh th¹o c¸c bµi trèng.

* H¹ng nh×
- §· ®¹t h¹ng ba.
- ë h¹ng nµy, ®éi viªn biÕt ®îc môc tiªu phÊn ®Êu,
rÌn luy÷n cña ®éi viªn. Thùc hµnh thuÇn thôc vÒ nghi
thøc §éi, n¾m ®îc ba bµi trèng §éi, híng dÉn sao nhi
®ång ho¹t ®éng thµnh th¹o.

* H¹ng ba
ë h¹ng nµy, ®éi viªn biÕt h¸t ®óng bµi h¸t quèc ca,
®éi ca; biÕt vµ hiîu râ khÈu hi÷u §éi, biÕt hai bµi trèng

99
“Chµo cê “vµ “Hµnh tiÕn”; tham gia híng dÉn sao nhi
®ång ho¹t ®éng.

Ch¬ng II: Nh÷ng kÜ n¨ng c¬ b¶n ®èi víi ngêi ®éi viªn

10 (2,8
tiÕt)

1. Yªu cÇu ®èi víi ®éi viªn khi luyÖn tËp nghi thøc §éi
- Ph¶i cã ý thøc tù nguy÷n, tù gi¸c trong häc tËp vµ
rÌn luy÷n.
- Trang phôc gän gµng ®óng qui ®Þnh.
- Chñ ®éng chuÈn bÞ chu ®¸o ®iÒu ki÷n vµ ph¬ng
ti÷n häc tËp.
- Cã t©m thÕ häc tËp tèt: phÊn khëi,tù tin, tÝch cùc
trong häc tËp.
- Lùa chän ph¬ng ph¸p häc tËp tèi u ®î tiÕp thu bµi,
biÕt kÕt hîp c¸c gi¸c quan trong qu¸ tr×nh nghe gi¶ng
vµ häc tËp.
- Ghi chÐp bµi ®Çy ®ñ, tÝch cùc trao ®æi vµ nªu ý
kiÕn th¾c m¾c víi ngêi híng dÉn ®î n¾m v÷ng vÊn ®Ò
vµ hiîu bµi s©u s¾c.

2. Nh÷ng kÜ n¨ng c¬ b¶n ®èi víi ngêi ®éi viªn

2.1. Thuéc, h¸t ®óng bµi h¸t “Quèc ca”, “§éi ca” vµ
mét sè bµi h¸t truyÒn thèng

2.2. Th¾t kh¨n, th¸o kh¨n quµng ®á


*Th¾t kh¨n quµng ®á
- Dùng cæ ¸o lªn

100
- GÊp xÕp ®æi chiÒu c¹nh ®¸y ®î phÇn chiÒu cao
kh¬n cßn kho¶ng 15cm. §Æt kh¬n vµo cæ ¸o, so hai ®Çu
kh¬n bÈng nhau, ®Æt d¶i kh¬n bªn tr¸i lªn d¶i kh¬n bªn
ph¶i, vßng ®u«i kh¬n bªn tr¸i vµo trong, ®a lªn trªn vµ
kÐo ra phÝa ngoµi, lÊy ®u«i kh¬n bªn tr¸i vßng tõ tr¸i
sang ph¶i vµ buéc thµnh nót (tõ ph¶i sang tr¸i) víi d¶i
kh¬n bªn ph¶i, th¾t nót kh¬n, chØnh cho hai d¶i trªn vµ
díi nót kh¬n xoÌ ra, söa nót kh¬n vu«ng v¾n, bÎ cæ ¸o
xuèng.
* Th¸o kh¨n quµng ®á
- Tay tr¸i cÇm nót, tay ph¶i cÇm ®Çu kh¬n bªn ph¶i
ë phÝa trªn nót kh¬n, rót ra.

2.3. Chµo kiÓu ®éi viªn TNTP


*§éng t¸c chµo cña ®éi viªn.
§éi viªn chµo khi lµm lÔ chµo cê, ®ãn kh¸ch, b¸o
c¸o.
- KhÈu l÷nh:
+ Chµo!
+ Chµo cê, chµo!
+ Th«i!
Khi chµo ngêi ë t thÕ nghiªm, m¾t híng vÒ phÝa
chµo, chµo bÈng tay ph¶i, c¸c ngãn tay khÐp kÝn gi¬ lªn
®Çu c¸ch thu× tr¸n bªn ph¶i kho¶ng 5 cm, bµn tay
th¼ng víi c¸nh tay díi, khñy tay chÕch ra phÝa tríc t¹o víi
th©n ngêi mét gãc kho¶ng 130o. (Gi¬ tay chµo vµ bá tay
xuèng theo ®êng ng¾n nhÊt, kh«ng g©y tiÕng ®éng).

2.4. CÇm cê, gi¬ng cê, v¸c cê, kÐo cê


* §éng t¸c cÇm cê

101
- §éi viªn danh dù cÇm cê bÈng tay ph¶i, ngang
th¾t lng, ®èc c¸n cê ®Æt s¸t ngãn ót bµn ch©n ph¶i.
- CÇm cê ë t thÕ nghiªm: Khi cã khÈu l÷nh
“nghiªm!”, kÐo c¸n cê ¸p s¸t vµo th©n m×nh, ngêi ë t
thÕ nghiªm.

CÇm cê ë t thÕ nghiªm

- CÇm cê nghØ: Thùc hi÷n khi cã khÈu l÷nh “nghØ!”,


ch©n tr¸i chïng vµ ng¶ cê ra phÝa tríc.
* Gi¬ng cê
§îc thùc hi÷n khi chµo cê, lÔ duy÷t §éi, diÔu hµnh vµ
®ãn ®¹i biîu.

T thÕ gi¬ng cê

- Tõ t thÕ cÇm cê nghiªm chuyîn sang gi¬ng cê: Tay


ph¶i cÇm cê gi¬ng lªn tríc mÆt, tay th¼ng vµ vu«ng gãc

102
víi th©n ngêi, c¸n cê dùng ®øng, tay tr¸i n¾m c¸n cê díi
bµn tay ph¶i kho¶ng 20-30 cm, tay ph¶i chuyîn xuèng
n¾m s¸t ®èc cê, kÐo s¸t vµo ngang th¾t lng ®a vÒ t
thÕ gi¬ng cê.
- Tõ t thÕ v¸c cê chuyîn sang gi¬ng cê: Tay ph¶i kÐo
®èc c¸n cê vÒ s¸t th©n ngêi, tay tr¸i ®Èy cê ra phÝa tríc
vÒ t thÕ gi¬ng cê.
* V¸c cê
- §îc sö dông khi diÔu hµnh, ®i ®Òu (ch¹y ®Òu) vµo
vÞ trÝ chµo cê, duy÷t ®éi, lµm lÔ ®ãn ®¹i biîu,...
- §éng t¸c, t thÕ v¸c cê: Tõ t thÕ cÇm cê nghiªm,
tay ph¶i cÇm cê, gi¬ng lªn tríc mÆt, tay th¼ng vµ vu«ng
gãc víi th©n ngêi, c¸n cê dùng th¼ng ®øng. Tay tr¸i
n¾m c¸n cê díi bµn tay ph¶i kho¶ng (20-30 cm), tay ph¶i
di chuyîn xuèng n¾m s¸t ®èc c¸n cê ®a th¼ng ra phÝa
tríc, nghiªng víi mÆt ®Êt mét gãc 45o.Tay tr¸i kÐo c¸n cê
®Æt lªn vai ph¶i ®a vÒ t thÕ v¸c cê.

T thÕ v¸c cê

* KÐo cê
- §éng t¸c kÐo cê ®îc sö dông trong lÔ chµo cê.
- KÐo cê trong c¸c buæi lÔ: Cê ®îc buéc s½n vµo
d©y. §éi cê cã hai em, 1 em kÐo cê, 1 em n©ng cê quay
vÒ phÝa cét cê.

103
(Khi kÐo cê ph¶i cÇm t¸ch d©y, kh«ng cho cê bÞ rèi
xo¾n vµo d©y, rßng räc ph¶i tr¬n, khi ngo¾c cê vµo
d©y ph¶i nhanh, chuÈn bÞ khuyÕt mãc s½n).
- KhÈu l÷nh: Nghiªm!
Chµo cê, chµo!
Gi¬ng cê!
V¸c cê!
Th«i!

2.5. H« ®¸p khÈu hiÖu


- Khi chµo cê, h¸t xong Quèc ca, §éi ca. Phô tr¸ch,
liªn ®éi trëng hoÆc chi ®éi trëng bíc ra gi÷a ®éi h×nh h«
khÈu hi÷u §éi:
“V× Tæ quèc x· héi chñ nghÜa, v× lÝ tëng cña B¸c Hå
vÜ ®¹i - S½n sµng!”
- Toµn ®¬n vÞ h« ®¸p l¹i: “S½n sµng!”
(Khi h« kh«ng gi¬ tay)

2.6. C¸c ®éng t¸c c¸ nh©n t¹i chç vµ di ®éng


* §éng t¸c t¹i chç:
- §øng nghiªm: Ngêi ë t thÕ ®øng, khi cã khÈu l÷nh
“Nghiªm!”, ngêi ®øng th¼ng, m¾t nh×n th¼ng, hai tay
th¼ng khÐp s¸t th©n ngêi hai, bµn tay n¾m tù nhiªn,
lßng bµn tay híng vµo th©n ngêi, hai ch©n th¼ng, khÐp
s¸t, hai bµn ch©n t¹o thµnh h×nh ch÷ V (Gãc kho¶ng 60o)

- NghØ: Ngêi ë t thÕ ®øng, khi cã khÈu l÷nh


“NghØ!”, hai tay ®î th¼ng tho¶i m¸i, ch©n tr¸i h¬i
chïng xuèng, träng t©m dån vµo ch©n ph¶i, Khi mái cã
thî ®æi ch©n

104
- Quay bªn ph¶i: Khi cã khÈu l÷nh: “Bªn ph¶i -
Quay!”, sau ®éng l÷nh “Quay!”, ngêi ®øng nghiªm, lÊy
gãt ch©n ph¶i lµm trô, mòi ch©n tr¸i lµm ®iîm ®ì,quay
ngêi sang phÝa bªn ph¶i mét gãc 90o, sau ®ã rót ch©n
tr¸i lªn, trë vÒ t thÕ nghiªm.
- Quay bªn tr¸i: Khi cã khÈu l÷nh “Bªn tr¸i -
Quay!”, sau ®éng l÷nh “Quay!”, ngêi ®øng nghiªm, lÊy
gãt ch©n tr¸i lµm trô, mòi ch©n ph¶i lµm ®iîm ®ì, quay
ngêi sang tr¸i mét gãc 90o, sau ®ã rót ch©n ph¶i lªn, trë
vÒ t thÕ nghiªm.
- Quay ®Èng sau: Khi cã khÈu l÷nh:” §Èng sau -
Quay!”, sau ®éng l÷nh “Quay!”, lÊy gãt ch©n ph¶i lµm
trô, mòi ch©n tr¸i lµm ®iîm ®ì, quay ngêi sang phÝa
bªn ph¶i mét gãc 180o, sau ®ã rót ch©n tr¸i lªn, trë vÒ
t thÕ nghiªm.
- DËm ch©n t¹i chç: Khi cã khÈu l÷nh “DËm ch©n -
DËm!”, sau ®éng l÷nh “DËm!”, b¾t ®Çu bÈng ch©n tr¸i,
dËm theo nhÞp h« hoÆc cßi, trèng nhng kh«ng chuyîn vÞ
trÝ. Khi ®Æt ch©n xuèng ®Êt, mòi ch©n ®Æt tríc råi ®Õn
gãt ch©n. Tay ph¶i vung vÒ phÝa tríc, bµn tay cao ngang
th¾t lng, tay tr¸i vung th¼ng vÒ phÝa sau. Khi ®Æt ch©n
xuèng ®Êt, mòi ch©n ®Æt tríc råi ®Õn gãt ch©n, tay ph¶i
vung vÒ phÝa tríc, bµn tay cao ngang th¾t lng, tay tr¸i
vung th¼ng vÒ phÝa sau. Khi cã khÈu l÷nh “§øng l¹i -
§øng “.(§éng lÖnh ®øng r¬i vµo ch©n ph¶i). §éi viªn
dËm thªm mét nhÞp, kÐo ch©n ph¶i vÒ t thÕ nghiªm.
- Ch¹y t¹i chç: Khi cã hi÷u l÷nh “Ch¹y t¹i chç -
Ch¹y!”, sau ®éng l÷nh “Ch¹y!”, b¾t ®Çu bÈng ch©n tr¸i
theo nhÞp cßi hoÆc lêi h«, trèng nhng kh«ng chuyîn vÞ
trÝ. Hai c¸nh tay co tù nhiªn, lßng bµn tay híng vµo th©n
ngêi, bµn tay n¾m ®¸nh nhÑ ë t thÕ tho¶i m¸i vµ vung
däc theo híng ch¹y. Khi cã khÈu l÷nh “§øng l¹i - §øng!”

105
(§éng lÖnh ®øng r¬i vµo ch©n ph¶i, ®éi viªn dËm thªm
ba nhÞp n÷a, dËm ch©n ph¶i, vÒ t thÕ nghiªm).
* C¸c ®éng t¸c di ®éng:
- TiÕn: Khi cã khÈu l÷nh: “TiÕn… bíc - Bíc!”, sau
®éng l÷nh “Bíc! “, ngêi ®øng th¼ng, m¾t nh×n th¼ng,
b¾t ®Çu bÈng ch©n tr¸i, bíc lªn tríc liªn tôc theo sè bíc
ngêi chØ huy h«, kho¶ng c¸ch bíc ch©n mét bµn ch©n,
bíc xong trë vÒ t thÕ nghiªm.
- Lïi: Khi cã khÈu l÷nh: “Lïi… bíc - Bíc!”, sau ®éng
l÷nh “Bíc!”, ngêi ®øng th¼ng, m¾t nh×n th¼ng, b¾t
®Çu bÈng ch©n tr¸i bíc liªn tôc vÒ phÝa sau theo sè bíc
ngêi chØ huy h«, kho¶ng c¸ch bíc ch©n bÈng mét bµn
ch©n. Bíc xong, trë vÒ t thÕ nghiªm.
- Bíc sang tr¸i: Khi cã khÈu l÷nh “Sang tr¸i… bíc - B-
íc!”, sau ®éng l÷nh “Bíc!”, ngêi ®øng th¼ng, m¾t nh×n
th¼ng, ch©n tr¸i bíc sang tr¸i, ch©n ph¶i bíc theo (kiîu
s©u ®o), cø nh vËy ®Õn hÕt sè bíc ngêi chØ huy h«. Mçi
bíc réng kho¶ng bÈng vai, bíc xong, trë vÒ t thÕ nghiªm.
- Bíc sang ph¶i: Khi cã khÈu l÷nh “Sang ph¶i…bíc - B-
íc!”, sau ®éng l÷nh “Bíc!”, ngêi ®øng th¼ng, m¾t nh×n
th¼ng, ch©n ph¶i bíc sang ph¶i, ch©n tr¸i bíc theo (kiîu
s©u ®o), cø nh vËy ®Õn hÕt sè bíc ngêi chØ huy h«. Mçi b-
íc réng bÈng vai, bíc xong trë vÒ t thÕ nghiªm.
- §i ®Òu: Khi cã khÈu l÷nh “§i ®Òu - Bíc!”, sau ®éng
l÷nh “Bíc!”, b¾t ®Çu bíc bÈng ch©n tr¸i theo nhÞp cßi,
trèng hoÆc lêi h«. Tay ph¶i ®¸nh ra tríc th¾t lng, tay tr¸i
vung th¼ng ra sau ®a däc theo ngêi, bµn tay n¾m tù
nhiªn, bíc ®Òu ®Æn, ngêi th¼ng, m¾t nh×n theo. Khi cã
khÈu l÷nh “§øng l¹i - §øng!”, ®éng l÷nh “§øng!” r¬i vµo
ch©n ph¶i, ch©n tr¸i bíc thªm mét bíc, råi ®a ch©n ph¶i
lªn, trë vÒ t thÕ nghiªm. (§i ®Òu kh¸c dËm ch©n t¹i chç
c¬ b¶n ë bíc ch©n di chuyÓn, ®Çu gèi kh«ng nhÊc cao, b-

106
íc ®i b×nh thêng, gãt ch©n xuèng tríc, mòi xuèng, mòi
xuèng sau,kh«ng ®¸ hÊt ch©n vÒ phÝa tríc hoÆc giËt ra
phÝa sau).
- Ch¹y ®Òu: Khi cã khÈu l÷nh “Ch¹y ®Òu- Ch¹y!”,
sau ®éng l÷nh “Ch¹y!”, sau ®éng l÷nh “Ch¹y!”, b¾t
®Çu bÈng ch©n tr¸i theo nhÞp cßi hoÆc lêi h«, ®Çu gèi
kh«ng nhÊc cao, kh«ng ®¸ ch©n, hai c¸nh tay co tù
nhiªn, lßng bµn tay híng vµo th©n ngêi, bµn tay n¾m,
®¸nh nhÑ ë t thÕ tho¶i m¸i vµ vung däc theo hø¬ng
ch¹y, ngêi h¬i ®æ vÒ phÝa tríc. Khi cã khÈu l÷nh “§øng
l¹i- §øng!”, ®éng l÷nh “§øng!” r¬i vµo ch©n ph¶i, ®éi
viªn ch¹y thªm ba bíc n÷a råi kÐo ch©n ph¶i vÒ t thÕ
nghiªm.

2.7. §¸nh trèng


Mçi ®éi viªn TNTP ph¶i biÕt ba bµi trèng:
- Trèng chµo cê: §¸nh trong buæi lÔ chµo cê §éi.
- Trèng hµnh tiÕn: §¸nh khi ®éi ngò hµnh tiÕn.
- Trèng chµo mõng: §¸nh trong lÔ ®ãn ®¹i biîu, lÔ
chµo mõng.
(Mçi bµi trèng cã c¸ch ®¸nh mang tÝnh ®Æc tr-
ng riªng)

3. Vai trß cña kÜ n¨ng ®éi viªn trong viÖc gi¸o dôc
toµn diÖn cho ®éi viªn
- KÜ n¬ng cña ®éi viªn cã ý nghÜa vµ tÇm quan träng
®Æc bi÷t trong vi÷c gi¸o dôc toµn di÷n cho thiÕu nhi.
C¸c kÜ n¬ng cña ®éi viªn nh: kÜ n¬ng h¸t quèc ca, ®éi
ca; kÜ n¬ng chµo cê; kÜ n¬ng th¸o th¾t kh¬n quµng… gãp
phÇn tÝch cùc trong vi÷c gi¸o dôc nhËn thøc, t×nh c¶m vµ
gi¸o dôc ý thøc tæ chøc kØ luËt cho c¸c em.

107
- KÜ n¬ng ®éi viªn ®îc c¸c em thùc hi÷n thµnh thôc
t¹o nªn thãi quen, nÒ nÕp tèt vµ rÌn luy÷n ý chÝ, nghÞ
lùc cho ngêi ®éi viªn.

Ch¬ng III: ChØ huy nghi thøc §éi

1. VÞ trÝ, vai trß cña ngêi chØ huy nghi thøc §éi

1.1. Vai trß cña ngêi chØ huy


- Trong qu¸ tr×nh thùc hi÷n nghi thøc ®éi. Ngêi chØ
huy gi÷ vai trß quan träng, hä lµ linh hån cña ®¬n vÞ.
- ChÊt lîng chØ huy quyÕt ®Þnh chÊt lîng ho¹t ®éng
cña ®¬n vÞ.
- Muèn thùc hi÷n tèt vai trß cña m×nh, ngêi chØ huy
ph¶i n¾m v÷ng chuyªn m«n, nghi÷p vô, c¸c néi dung
cña nghi thøc ®éi, biÕt chØ ®¹o vËn dông n¬ng ®éng,
s¸ng t¹o trong mäi t×nh huèng cã thî x¶y ra.

2. Yªu cÇu ®èi víi ngêi chØ huy nghi thøc §éi
2.1 Trang phôc: MÆc ®ång phôc ®éi viªn, ®eo cÊp
hi÷u chØ huy §éi.
2.2 T thÕ, t¸c phong: Nhanh nhÑn, khÈn tr¬ng,
nghiªm tóc, chuÈn x¸c, døt kho¸t.
2.3 KhÈu lÖnh: Khi h« ph¶i râ dù l÷nh vµ ®éng l÷nh,
h« to, râ ®î c¶ ®¬n vÞ ®Òu nghe thÊy. ChØ huy ph¶i
kiîm tra hi÷u qu¶ cña khÈu l÷nh. Khi ®éi viªn cha thùc
hi÷n xong, cha chuyîn sang khÈu l÷nh kh¸c.

2.4 §éng t¸c, t thÕ chØ huy khi tËp hîp


* Chän ®Þa h×nh: ChØ huy ph¶i biÕt chän vÞ trÝ võa
®ñ réng ®î tËp hîp ®éi h×nh vµ phï hîp víi nh÷ng ho¹t
®éng ®· ®Þnh. Tr¸nh n¬i cã vËt trë ng¹i hoÆc lÇy léi.

108
* X¸c ®Þnh ph¬ng híng: Khi tËp hîp ®éi h×nh ngêi
chØ huy ph¶i chó ý nh÷ng yÕu tè sau: Tr¸nh n¾ng, tr¸nh
giã, tr¸nh « nhiÔm m«i trêng, tr¸nh híng cã nhiÒu tiÕng
ån µo.
* VÞ trÝ vµ t thÕ khi tËp hîp: Khi tËp hîp, chØ huy
dõng ë ®iîm chuÈn, t thÕ nghiªm ®î ®¬n vÞ lÊy lµm
chuÈn, kh«ng xª dÞch vÞ trÝ hoÆc quay qua, quay l¹i…
* §éng t¸c chØ ®Þnh ®éi h×nh: ChØ huy dïng tay tr¸i
®î chØ ®Þnh ®éi h×nh tËp hîp.
- Hµng däc: Tay tr¸i gi¬ th¼ng lªn cao, c¸c ngãn tay
khÐp kÝn, lßng bµn tay híng vÒ phÝa th©n ngêi.

T­ thÕ chØ huy tËp hîp ®éi h×nh hµng däc

- Hµng ngang: Tay tr¸i gi¬ sang ngang t¹o víi th©n
ngêi mét gãc 90o,c¸c ngãn tay khÐp kÝn, lßng bµn tay óp
xuèng.

109
T thÕ chØ huy tËp hîp ®éi h×nh hµng ngang
- Ch÷ U: Tay tr¸i ®a ngang, c¸nh tay vu«ng gãc víi
c¸nh tay díi, bµn tay n¾m kÝn, lßng bµn tay híng óp
xuèng, lßng bµn tay híng vÒ phÝa th©n ngêi.

T thÕ chØ huy tËp hîp ®éi h×nh ch÷ U


- Vßng trßn:
Hai tay vßng lªn
®Çu, bµn tay më, c¸c ngãn tay khÐp kÝn,lßng bµn tay óp
xuèng, ngãn gi÷a hai bµn tay ch¹m nhau.
(Chó Ý: Khi gi¬ tay chØ ®Þnh ®éi h×nh, híng mÆt
cña chØ huy lu«n cïng híng víi ®éi h×nh).

T thÕ chØ huy tËp hîp ®éi h×nh vßng trßn

110
2.5 VÞ trÝ cña ngêi chØ huy trong ®éi h×nh ®éi
ngò
*VÞ trÝ cña chØ huy khi tËp hîp: Khi tËp hîp, chØ
huy lµ chuÈn cña ®¬n vÞ, ë ®éi h×nh hµng däc vµ ch÷ U,
®éi viªn ®øng sau chØ huy cã kho¶ng c¸ch bÈng mét
c¸nh tay (c¸nh tay tr¸i ®a lªn ch¹m vai tr¸i chØ huy)
cïng híng víi chØ huy. ë ®éi h×nh hµng ngang, ®éi viªn
®øng tiÕp bªn tr¸i chØ huy cã kho¶ng c¸ch bÈng mét
c¸nh tay (vai ph¶i ch¹m tay tr¸i cña chØ huy) vµ cïng h-
íng víi chØ huy. ë ®éi h×nh vßng trßn, chØ huy lµm t©m.
* VÞ trÝ cña chØ huy khi ®iÒu khiÓn ®¬n vÞ: Khi
®iÒu khiîn ®¬n vÞ, chØ huy ph¶i ë vÞ trÝ trung t©m ®î
®iÒu khiîn vµ bao qu¸t ®¬n vÞ. Kho¶ng c¸ch gi÷a chØ
huy ®Õn ®¬n vÞ tu× thuéc ®éi h×nh ®¬n vÞ lín hay nhá.
* VÞ trÝ chØ huy ®¬n vÞ tÜnh t¹i:
Liªn ®éi hµng ngang
Ph©n ®éi trëng ®øng ®Çu, ph©n ®éi phã ®øng
cuèi ph©n ®éi. Chi ®éi trëng ®øng bªn ph¶i ph©n ®éi
trëng ph©n ®éi 1 (c¸c ñy viªn BCH ®øng sau chi ®éi tr-
ëng); ®éi viªn cÇm cê ®øng bªn ph¶i chi ®éi trëng, phô
tr¸ch chi ®éi ®øng bªn ph¶i cê. BCH liªn ®éi ®øng
bªn ph¶i phô tr¸ch chi cña chi ®éi 1; ®éi cê liªn ®éi
®øng hµng ngang bªn ph¶i BCH liªn ®éi. §éi trèng
®øng sau ®éi cê, bªn ph¶i ®éi cê lµ Tæng phô tr¸ch
®éi.(§éi h×nh cña c¸c chi ®éi kh¸c ®øng lÇn lît bªn
tr¸i chi ®éi1. Kho¶ng c¸ch bÈng mét cù li réng).

111
* VÞ trÝ chØ huy khi hµnh tiÕn cña liªn ®éi.
H­íng mÆt

§éi cê liªn ®éi

Kho¶ng 2 m
Ban chØ huy
liªn ®éi
Kho¶ng 2 m
§éi trèng

Kho¶ng 5 m
Ng­êi cÇm cê chi
®éi 1 Kho¶ng 1 m
Chi ®éi tr­ëng chi
®éi 1 Kho¶ng 1 m
§éi h×nh
c¸c
ph©n
®éi cña
chi ®éi 1

Kho¶ng 5 m
Ng­êi cÇm cê chi
®éi 2 Kho¶ng 1 m
Chi ®éi tr­ëng chi
®éi 2 Kho¶ng 1 m
§éi h×nh
c¸c
ph©n
®éi cña
chi ®éi 2

112
§i ®Çu lµ ®éi cê cña liªn ®éi, sau ®éi cê kho¶ng 2m
lµ BCH liªn ®éi (Liªn ®éi trëng ®i gi÷a, liªn ®éi phã
hoÆc hai ñy viªn ®i hai bªn), sau BCH kho¶ng 2m lµ ®éi
trèng, sau kho¶ng 5m lµ ngêi cÇm cê cña chi ®éi 1. Sau cê
kho¶ng 1m lµ chi ®éi trëng, sau chi ®éi kho¶ng 1m lµ ®éi
h×nh chi ®éi, chi ®éi nä c¸ch chi ®éi kia kho¶ng 5m.

3. Nh÷ng ®éng t¸c chØ ®Þnh ®éi h×nh cña ngêi chØ
huy nghi thøc
Khi tËp hîp ®¬n vÞ, ngêi chØ huy dïng tay tr¸i chØ
®Þnh ®éi h×nh tËp hîp.
- Hµng däc: Tay tr¸i gi¬ th¼ng trªn ®Çu, c¸c ngãn
tay khÐp kÝn, lßng bµn tay híng vÒ phÝa th©n ngêi.
- Hµng ngang: Tay tr¸i gi¬ sang ngang t¹o víi th©n
ngêi mét gãc 90o,c¸c ngãn tay khÐp kÝn, lßng bµn tay óp
xuèng.
- Ch÷ U: Tay tr¸i ®a ngang, c¸nh tay vu«ng gãc víi
c¸nh tay díi, bµn tay n¾m kÝn, lßng bµn tay híng óp
xuèng, lßng bµn tay híng vÒ phÝa th©n ngêi
- Vßng trßn: Hai tay vßng lªn ®Çu, bµn tay më, c¸c
ngãn tay khÐp kÝn,lßng bµn tay óp xuèng, ngãn gi÷a hai
bµn tay ch¹m nhau.
(Chó Ý: Khi gi¬ tay chØ ®Þnh ®éi h×nh, híng mÆt
cña chØ huy lu«n cïng híng víi ®éi h×nh)

4. KhÈu lÖnh cña chØ huy nghi thøc §éi


* Ph¸t lÖnh tËp hîp:
- BÈng h« khÈu l÷nh ®ång thêi gi¬ tay.
- BÈng cßi ®ång thêi gi¬ tay (cßi ®îc thæi khi ®¬n vÞ
®«ng, ®Þa bµn réng, l÷nh bÈng cßi quy ®Þnh cña h÷
thèng Morse)

113
* C¸c khÈu lÖnh tËp hîp:
- Chi ®éi (ph©n ®éi, liªn ®éi) tËp hîp!
- Nghiªm! Nh×n tríc, th¼ng! Th«i!
- §éi trèng ®éi cê vÒ vÞ trÝ!
- Nghiªm! Chµo cê, chµo!
- Nghiªm!
- NghØ 1
* C¸c khÈu lÖnh ®iÓm sè:
- Ph©n ®éi ®iîm sè!
- Chi ®éi ®iîm sè!
- C¸c ph©n ®éi (chi ®éi) ®iîm sè b¸o c¸o!
Ch¬ng IV. ®éi h×nh ®éi ngò

1. §éi h×nh

1.1. C¸c lo¹i ®éi h×nh ®îc thèng nhÊt trong ho¹t ®éng
nghi thøc
Trong ®éi h×nh cña tæ chøc §éi cã c¸c ®éi h×nh lµ
®éi h×nh hµng däc, ®éi h×nh hµng ngang, ®éi h×nh ch÷
U vµ ®éi h×nh vßng trßn.
Mçi kiîu ®éi h×nh cã néi dung, môc ®Ých vµ ý nghÜa
kh¸c nhau.

a. §éi h×nh hµng däc.


* Gåm cã: Ph©n ®éi hµng däc, chi ®éi hµng däc,
liªn ®éi hµng däc.
* Môc ®Ých cña ®éi h×nh hµng däc: Dïng ®î tËp
hîp, ®iîm sè, hµnh tiÕn vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng.
* C¸ch tæ chøc ®éi h×nh hµng däc:

114
- Ph©n ®éi hµng däc: Ph©n ®éi trëng ®øng ®Çu,
ph©n ®éi phã ®øng cuèi cïng, c¸c ®éi viªn xÕp thø tù
tõ thÊp ®Õn cao.

P
§
1

- Chi ®éi hµng däc: C¸c ph©n ®éi hµng däc, ph©n
®éi 1 lµm chuÈn, c¸c ph©n ®éi kh¸c ®øng bªn tr¸i
ph©n ®éi 1

P P P
§ § §
1 1 1

- Liªn ®éi hµng däc: C¸c chi ®éi xÕp hµng däc,
trªn cïng lµ chi ®éi 1, c¸c chi ®«i kh¸c lÇn lît ®øng sau
chi ®éi 1. H­íng mÆt

Chi ®éi
1

Chi ®éi
2 115

Chi ®éi
3
b. §éi h×nh hµng ngang.
* Môc ®Ých cña ®éi h×nh hµng ngang: §éi h×nh
hµng ngang dïng ®î nghe nãi chuy÷n, duy÷t §éi, chµo
cê hoÆc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng.
* C¸ch tæ chøc ®éi h×nh hµng ngang.
- Ph©n ®éi hµng ngang: Ph©n ®éi trëng ®øng ®µu
c¸c ®éi viªn kh¸c lÇn lît ®øng vÒ phÝa tr¸i ph©n ®éi
trëng, cuèi cïng lµ ph©n ®éi phã.

P§1

- Chi ®éi hµng ngang: C¸c ph©n ®éi xÕp hµng


ngang, ph©n ®éi trªn cïng lµ chuÈn, c¸c ph©n ®éi kh¸c
®øng sau ph©n ®éi 1

116
- Liªn ®éi hµng ngang: C¸c chi ®éi xÕp hµng däc,
chi ®éi 1 lµ chuÈn, ®éi h×nh triîn khai vÒ phÝa tr¸i chi
®éi 1 theo thø tù

Chi ®éi Chi ®éi Chi ®éi Chi ®éi


4 3 2 1

S¬ ®å: Liªn ®éi hµng ngang

c. §éi h×nh ch÷ U


* Môc ®Ých cña ®éi h×nh ch÷ U: §éi h×nh ch÷ U
dïng ®î lµm lÔ chµo cê, kÕt n¹p ®éi viªn hoÆc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng.
* C¸ch tæ chøc ®éi h×nh ch÷ U: Chi ®éi tËp hîp
®éi h×nh ch÷ U nh sau.
- Ph©n ®éi 1 lµ mét c¹nh ch÷ U
- Ph©n ®éi cuèi lµ c¹nh kia ch÷ U
- C¸c ph©n ®éi kh¸c xÕp thµnh c¹nh ®¸y cña ch÷
U

P P
§ §
3 1

P§2

117
d. §éi h×nh vßng trßn:
* Môc ®Ých cña ®éi h×nh vßng trßn: Dïng ®î tæ
chøc vui ch¬i, löa tr¹i, móa h¸t tËp thî, sinh ho¹t néi bé
ngoµi trêi…
* C¸ch tËp hîp ®éi h×nh vßng trßn: Khi cã l÷nh tËp
hîp, c¸c ®éi viªn ch¹y ®Òu t¹i chç, sau ®ã lÇn lît ch¹y
®Òu vÒ vÞ trÝ tËp hîp, theo híng ngîc chiÒu kim ®ång
hå, võa ch¹y võa ®iÒu chØnh, khi chØ huy bá tay xuèng
th× dõng l¹i vµ quay vµo trong vßng trßn, vÒ t thÕ
nghiªm.

S¬ ®å: §éi h×nh vßng trßn

2. §éi ngò.
§éi ngò trong tæ chøc §éi gåm: ®éi ngò tÜnh t¹i, ®éi
ngò vËn ®éng.

2.1. §éi ngò tÜnh t¹i.

118
a. ChØnh ®èn ®éi ngò.
* ChØnh ®èn hµng däc
- Ph©n ®éi:
KhÈu l÷nh “Nh×n tríc - Th¼ng!”
Nghe ®éng l÷nh “Th¼ng!”, ®éi viªn nh×n g¸y ngêi
tríc, tay tr¸i gi¬ th¼ng, lßng bµn tay vu«ng gãc víi mÆt
®Êt, c¸c ngãn tay khÐp kÝn vµ ch¹m vai ngêi ®øng tríc
(kh«ng ®Æt c¶ bµn tay). Khi nghe l÷nh “Th«i!”, ®éi viªn
bá tay xuèng vÒ t thÕ nghiªm.
- Chi ®éi:
KhÈu l÷nh: “Cù li réng (hÑp), nh×n chuÈn - Th¼ng!”
Sau ®éng l÷nh “th¼ng!” c¸c ph©n ®éi trëng (trõ
ph©n ®éi cuèi) dïng tay tr¸i ®î x¸c ®Þnh cù li gi÷a c¸c
ph©n ®éi (chØnh ®èn hµng ngang). §éi viªn ph©n ®éi
1 dïng tay tr¸i ®î x¸c ®Þnh cù li gi÷a c¸c ®éi viªn
(chØnh ®èn hµng däc). C¸c ®éi viªn ph©n ®éi kh¸c
nh×n ph©n ®éi trëng ®î chØnh ®èn hµng däc nh×n ®éi
viªn ph©n ®éi 1 cïng hµng ngang ®î chØnh ®èn hµng
ngang. Khi nghe khÈu l÷nh “Th«i!”, bá tay xuèng, vÒ t
thÕ nghiªm.
* ChØnh ®èn hµng ngang
- Ph©n ®éi:
KhÈu l÷nh: “Cù ly réng (hÑp) nh×n chuÈn - Th¼ng!”.
Sau ®éng l÷nh “Th¼ng!”, ®éi viªn nh×n ph©n ®éi tr-
ëng ®î chØnh ®èn hµng ngang, thêi dïng tay tr¸i x¸c
®Þnh cù ly gi÷a c¸c ®éi viªn. Khi nghe l÷nh “Th«i!”,
®éi viªn bá tay xuèng, vÒ t thÕ nghiªm.
- Chi ®éi:
KhÈu l÷nh: “Cù ly réng (hÑp) nh×n chuÈn - Th¼ng!”

119
Sau ®éng l÷nh “Th¼ng!”, c¸c ph©n ®éi trëng dïng
tay tr¸i ®î x¸c ®Þnh cù li hµng däc, ®éi viªn ph©n ®éi
1 dïng tay tr¸i ®î x¸c ®Þnh cù lÝ hµng ngang. C¸c ®éi
viªn ph©n ®éi kh¸c nh×n ph©n ®éi trëng cña m×nh ®î
chØnh ®èn hµng ngang, nh×n ®éi viªn ph©n ®éi 1 ®î
chØnh ®èn hµng däc. Khi nghe khÈu l÷nh “Th«i!”, ®éi
viªn bá tay xuèng, vÒ t thÕ nghiªm.
* ChØnh ®èn ®éi ngò h×nh ch÷ U
KhÈu l÷nh: “Cù li réng (hÑp), nh×n chuÈn - Th¼ng!”
Sau ®éng l÷nh “Th¼ng!” c¸c ®éi viªn nh×n ph©n
®éi trëng ®î chØnh ®èn hµng ngang vµ dïng tay tr¸i
x¸c ®Þnh cù li. Khi nghe khÈu l÷nh “Th«i!”, ®éi viªn bá
tay xuèng, vÒ t thÕ nghiªm.
Riªng ë gãc ch÷ U lu«n cã kho¶ng c¸ch lµ mét cù li
réng ®îc x¸c ®Þnh bëi tay tr¸i ph©n ®éi phã ph©n ®éi
1 ®a ngang ch¹m vµo tay tr¸i ph©n ®éi phã ph©n ®éi 2
(hoÆc 3, 4, 5…, nÕu c¸c ph©n ®éi ®¸y lµ mét hµng) ®a
ra phÝa tríc ch¹m vai ph¶i ph©n ®éi trëng ph©n ®éi cuèi.
* ChØnh ®èn ®éi ngò h×nh vßng trßn
KhÈu l÷nh: “Cù li réng (hÑp), chØnh ®èn ®éi ngò!”
(Cù li hÑp ®îc t¹o nªn do hai ®éi viªn ®øng c¹nh
nhau, n¾m tay nhau, c¸nh tay t¹o víi th©n ngêi gãc 45o).
Cù li réng ®îc t¹o nªn do hai ngêi ®éi viªn ®øng
c¹nh nhau, dang th¼ng c¸nh tay vu«ng gãc víi th©n ng-
êi. Khi nghe l÷nh “Th«i!”, ®éi viªn bá tay xuèng, vÒ t
thÕ nghiªm.

b. §iÓm sè, b¸o c¸o.


* Môc ®Ých: NhÈm n¾m ®îc t×nh h×nh sè lîng thùc
tÕ cña ®¬n vÞ ®î chuÈn bÞ cho ®¬n vÞ bíc vµo ho¹t
®éng cô thî.

120
* C¸ch thøc tiÕn hµnh ®iÓm sè vµ b¸o c¸o
- §iîm sè ph©n ®éi: Ph©n ®éi trëng tiÕn 1 bíc, quay
®Èng sau, h«: “Nghiªm, ®¬n vÞ ®iîm sè!” vµ ph©n ®éi
trëng h« sè “Mét!”, c¸c ®éi viªn ®¸nh mÆt sang tr¸i h«
sè tiÕp theo, lÇn lît cho ®Õn ngêi cuèi cïng. Ngêi cuèi
cïng ®iîm sè xong sÏ h«: “hÕt!”.
- §iîm sè toµn chi ®éi: Sau khi nghe l÷nh: “Nghiªm!
C¸c chi ®éi ®iîm sè!, b¸o c¸o! NghØ!”, c¸c chi ®éi tr-
ëng ®øng lªn vÞ trÝ cña m×nh, h«: “Nghiªm! Chi ®éi
®iîm sè!”. Ph©n ®éi trëng ph©n ®éi 1 h« “Mét!”, c¸c
®éi viªn ph©n ®éi 1 ®iîm sè cho ®Õn ngêi cuèi cïng.
Ngêi cuèi cïng ®iîm sè xong, h« “hÕt!”. Ph©n ®éi trëng
ph©n ®éi 2 h« sè tiÕp theo cña ngêi cuèi cïng cña ph©n
®éi 1, c¸c ®éi viªn ph©n ®éi 2 ®iîm sè tiÕp... C¸c
ph©n ®éi cßn l¹i lÇn lît tiÕn hµnh nh trªn cho ®Õn hÕt.
Chi ®éi trëng lÊy sè cuèi cña chi ®éi céng víi ban chØ huy
(nÕu ®øng hµng riªng) vµ ®éi viªn ë ®éi cê, ®éi trèng
vµ b¸o c¸o víi liªn ®éi.
- B¸o c¸o sÜ sè: §iîm sè xong, c¸c ®¬n vÞ lÇn lît
b¸o c¸o chØ huy.
+ ë chi ®éi: Ph©n ®éi 1 ®iîm sè xong, ph©n ®éi tr-
ëng cho ph©n ®éi ®øng nghiªm, quay ®Èng sau, bíc
lªn b¸o c¸o chi ®éi trëng. Khi ph©n ®éi trëng ph©n
®éi 1 b¸o c¸o, ph©n ®éi trëng ph©n ®éi 2 b¾t ®Çu
cho ph©n ®éi m×nh ®iîm sè vµ lÇn lît nh vËy ®Õn
ph©n ®éi cuèi.
+ ë liªn ®éi: C¸c chi ®éi trëng lÇn lît tõ chi ®éi 1
®Õn chi ®éi cuèi b¸o c¸o víi chØ huy liªn ®éi.
+ ë cuéc häp lín: Liªn ®éi trëng lªn b¸o c¸o tæng
chØ huy.

121
- Thñ tôc b¸o c¸o: Sau khi ®iîm sè xong, c¸c ®¬n
vÞ trëng lÇn lît h« ®¬n vÞ m×nh ®øng nghiªm, råi (ch¹y
hoÆc ®i tu× theo cù ly xa hoÆc gÇn) ®Õn tríc chØ huy,
c¸ch kho¶ng 3 bíc nãi to: “B¸o c¸o! (®¬n vÞ trëng gi¬ tay
chµo chØ huy, chØ huy chµo ®¸p l¹i, 2 ngêi cïng bá tay
xuèng) - B¸o c¸o Chi ®éi trëng (Liªn ®éi trëng, Tæng
phô tr¸ch…), ph©n ®éi (chi ®éi, liªn ®éi) cã… ®éi
viªn, cã mÆt…, v¾ng mÆt…, cã lÝ do…, kh«ng lÝ do…
B¸o c¸o hÕt!. ChØ huy ®¸p “§îc!”. §¬n vÞ trëng chµo
chØ huy, chØ huy ®¸p l¹i vµ cïng bá tay xuèng. §¬n vÞ tr-
ëng quay vÒ tríc ®¬n vÞ, h«: “NghØ!” vµ trë vÒ vÞ trÝ.

2.2. §éi ngò vËn ®éng.


* §éi ngò vËn ®éng gåm: ®éi ngò ®i ®Òu, ®éi ngò
ch¹y ®Òu, ®éi ngò chuyîn híng vßng (tr¸i, ph¶i, ®Èng
sau).
* ý nghÜa cña ®éi ngò vËn ®éng: Gióp ®éi viªn cã
t¸c phong nhanh nhÑn trong mäi ho¹t ®éng ®ång thêi cã
th¸i ®é nghiªm tóc khi tham gia c¸c ho¹t ®éng ®éi.
* TiÕn hµnh ®éi ngò vËn ®éng.
- §éi ngò ®i ®Òu: Toµn ®¬n vÞ ph¶i bíc cïng mét
nhÞp, cïng ®a ch©n vµ cïng vung tay ®Òu ®Æn. Hµng
ngang, hµng däc ph¶i th¼ng, ®Òu..
- §éi ngò ch¹y ®Òu: Toµn ®¬n ch¹y ®Òu vµ nhÞp
nhµng theo l÷nh cña chØ huy.
- §éi ngò chuyîn híng vßng:
+ Vßng tr¸i: §¬n vÞ ®ang ®i ®Òu, ch¹y ®Òu khi
nghe l÷nh cña chØ huy: “Vßng bªn tr¸i - Bíc!” hoÆc
“Vßng bªn tr¸i - Ch¹y!”. Nh÷ng ®éi viªn hµng bªn tr¸i
(ngoµi cïng) bíc ®Õn ®iîm quay (®îc x¸c ®Þnh bÈng vÞ
trÝ ph©n ®éi trëng khi døt ®éng l÷nh) th× bíc (ch¹y)
ng¾n h¬n, ®ång thêi quay sang tr¸i. Nh÷ng ®éi viªn ë

122
hµng bªn ph¶i khi ®Õn ®iîm quay th× bíc dµi h¬n, ®ång
thêi quay bªn tr¸i. Sau ®ã ®i (ch¹y) vµ gi÷ ®óng cù ly...
+ Vßng ph¶i: TiÕn hµnh ngîc l¹i vßng tr¸i.
+ Vßng ®Èng sau: TiÕn hµnh nh vßng tr¸i (vßng
ph¶i) nhng di chuyîn ®éi h×nh quay ngîc l¹i híng ban
®Çu. KhÈu l÷nh: Bªn tr¸i (bªn ph¶i) vßng ®Èng sau b-
íc!(ch¹y!).

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- Häc phÇn “Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi thøc §éi”
lµ häc phÇn nÈm trong m«n häc “Nghi thøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh”. §î häc tèt häc phÇn nµy, sinh viªn ph¶i ®¹t
yªu cÇu m«n “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p C«ng t¸c §éi TNTP
Hå ChÝ Minh”. Häc phÇn “Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nghi
thøc §éi” lµ c¬ së ®î sinh viªn häc tËp tèt häc phÇn
“Nghi lÔ vµ thñ tôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- Gi÷a c¸c ch¬ng, c¸c môc cña häc phÇn cã mèi quan
h÷ mËt thiÕt víi nhau. V× vËy khi gi¶ng d¹y, gi¸o viªn
ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc néi dung ®· tr×nh bµy, x¸c
®Þnh râ néi dung cèt lâi cña ch¬ng tr×nh ®î cã kÕ ho¹ch
gi¶ng d¹y hîp lÝ vµ hi÷u qu¶.
- Häc phÇn nµy cã nhiÒu néi dung phong phó, tËp
trung trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc, kÜ n¬ng c¬
b¶n ®èi víi ®éi viªn; nh÷ng kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi chØ
huy nghi thøc §éi; c¸c vÊn ®Ò vÒ ®éi h×nh ®éi ngò trong
tæ chøc §éi…
Nh÷ng néi dung cña häc phÇn lµ c¸c ho¹t ®éng th-
êng xuyªn ®îc tæ chøc §éi sö dông ®î tËp hîp, thu hót
vµ gi¸o dôc thiÕu nhi do ®ã khi gi¶ng d¹y häc phÇn, gi¸o
viªn cÇn ph¶i dµnh nhiÒu thêi gian cho sinh viªn thùc

123
hµnh vµ luy÷n tËp ®î n¾m v÷ng kiÕn thøc cña ch¬ng
tr×nh.
- Mçi ch¬ng, môc ph¶i dµnh thêi gian “Giíi thi÷u” bÈng
ph¬ng ph¸p tthuyÕt tr×nh, lµm mÉu, xem phim, tranh ¶nh
®î sinh viªn h×nh dung t¬ng ®èi râ néi dung cÇn n¾m
míi tæ chøc thùc hµnh. PhÇn thùc hµnh ph¶i theo nguyªn
t¾c tõ dÔ ®Õn khã, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. Nh vËy
sinh viªn sÏ høng thó, tiÕp thu bµi mét c¸ch h÷ thèng,
hi÷u qu¶.
- Lµ m«n häc chñ yÕu ®îc h×nh thµnh ngoµi s©n
b·i, trong líp häc. V× vËy ngêi d¹y ph¶i cã sù chuÈn bÞ
chu ®¸o ®Þa ®iîm ®î ®¸p øng yªu cÇu, néi dung häc
tËp. Ngoµi ra nh÷ng ph¬ng ti÷n cho d¹y vµ häc nh “nhãm
mÉu, cê, trèng, cßi, trang phôc” kh«ng thî thiÕu. Tr¸nh
t×nh tr¹ng d¹y nghi thøc §éi, gi¸o viªn chØ n¾m v÷ng lÝ
thuyÕt mµ kh«ng biÕt thùc hµnh hay sö dông nhãm mÉu
hoÆc thiÕu nh÷ng ph¬ng ti÷n, ®iÒu ki÷n phôc vô cho néi
dung cña buæi häc.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o.

2.1 PhÇn lÝ thuyÕt cña häc phÇn (môc 12.1; 12.2,


12.3, 12.4) sö dông c¸c ph¬ng ph¸p:
- ThuyÕt tr×nh phèi hîp víi mét sè ho¹t ®éng hîp lÝ
cña c¸ nh©n, nhãm nhá nhÈm kÝch thÝch t duy tÝch cùc
cña sinh viªn, gióp sinh viªn n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc
vÒ c¸c kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi ®éi viªn, c¸c vÊn ®Ò vÒ
nghi thøc §éi trong c¸c ho¹t ®éng cña tæ chøc §éi, c¸c
®éng t¸c c¬ b¶n cña ngßi chØ huy nghi thøc §éi…
- VËn dông ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan (Cho sinh
viªn xem b¬ng h×nh, tranh ¶nh vÒ nh÷ng néi dung c¸c
em cÇn lÜnh héi nh c¸c ®éng t¸c chµo cê, ®éi h×nh ®éi
h×nh ®éi ngò, t thÕ cña ngêi chØ huy…)

124
- Sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh trong qu¸ tr×nh d¹y
häc ë néi dung “KÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi ®éi viªn” (Th«ng
qua m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n), gióp sinh viªn thÊy ®îc
nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n khi thùc hi÷n c¸c ®éng t¸c nghi
thøc §éi.
Ch¼ng h¹n: §éng t¸c quay ®Èng sau:
C¸ch thùc hi÷n tríc C¸ch thùc hi÷n hi÷n
®©y nay
- Khi cã khÈu l÷nh, ®a Sau ®éng l÷nh “Quay”, lÊy
ch©n ph¶i vÒ phÝa sau, gãt ch©n ph¶i lµm trô, mòi
dïng hai gãt ch©n lµm trô, ch©n tr¸i lµm ®iîm ®ì,
quay ngêi sang bªn ph¶i quay ngêi sang bªn ph¶i
mét gãc 180o Rót ch©n mét gãc 180o sau ®ã rót
ph¶i vÒ, trë vÒ t thÕ ch©n ph¶i vÒ, trë vÒ t thÕ
nghiªm. nghiªm.

- Cho sinh viªn th¶o luËn nhãm theo kiîu häc “hîp
t¸c” ®î cïng nhau x©y dùng m« h×nh häc tËp cho toµn
bé häc phÇn theo híng tÝnh gi¶n kiÕn thøc vµ tr×nh chiÕu
trªn m¸y chiÕu h¾t hoÆc m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n.

2.2. PhÇn thùc hµnh cña häc phÇn

a. Néi dung thùc hµnh


- Thùc hµnh c¸c kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngêi ®éi viªn.
- C¸c ®éng t¸c cña ngêi chØ huy khi tËp hîp ®éi
h×nh, ®éi ngò.
- Triîn khai ®éi h×nh vµ chØnh ®èn ®éi ngò.

b. Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cô thÓ


- D¹y häc trùc quan (cho sinh viªn xem b¬ng h×nh,
tranh ¶nh vÒ nh÷ng néi dung c¸c em cÇn lÜnh héi nh c¸c

125
®éng t¸c chµo cê, ®éi h×nh, ®éi ngò vµ t thÕ cña chØ
huy,...)
- Cho sinh viªn ®îc thÞ ph¹m mét gi¸o ¸n ®i÷n tö
khi huÊn luy÷n kÜ n¬ng nghi thøc cho ®éi viªn (d¹y häc
bÈng gi¸o ¸n ®i÷n tö).
- Sö dông ph¬ng ph¸p häc hîp t¸c trong giê d¹y...
- VËn dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc trong thî thao:
Chia nhá c¸c ®éng t¸c thµnh c¸c thao t¸c dî sinh viªn
dÔ luy÷n tËp.

126
häc phÇn 2
nghi lÔ vµ thñ tôc cña ®éi tntp hå chÝ
minh
i. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Nghi lÔ vµ thñ tôc cña §éi TNTP Hå


ChÝ Minh
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 3 §VHT
3. Tr×nh ®é: Cao ®¼ng S ph¹m ngµnh C«ng t¸c §éi
4. Ph©n bè thêi gian: 45 (10; 35) tiÕt
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: Sinh viªn ®· ®îc häc vµ
®¹t yªu cÇu vÒ häc phÇn “Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh”.
6. M« t¶ néi dung v¾n t¾t cña häc phÇn: Néi dung
cña häc phÇn bao gåm nh÷ng néi dung vÒ nghi lÔ cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ thùc hµnh c¸c nghi lÔ gåm: lÔ
chµo cê, lÔ diÔu hµnh, lÔ kÕt n¹p ®éi viªn, lÔ c«ng nhËn
chi ®éi, lÔ trëng thµnh ®éi, ®¹i héi chi ®éi TNTP...

7. NhiÖm vô cña sinh viªn:


- ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ ph¬ng ti÷n, trang phôc häc tËp
(kh¬n quµng, cê §éi, trèng §éi).
- Tham gia häc tËp ®Çy ®ñ c¸c giê lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh trªn líp theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh (80% sè
tiÕt = 36 tiÕt).
- Tham gia héi th¶o (xª-mi-na) vÒ: vÊn ®Ò vËn dông
c¸c nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, néi dung vµ h×nh thøc
ho¹t ®éng §éi trong qu¸ tr×nh tæ chøc, thùc hi÷n c¸c
nghi lÔ vµ thñ tôc §éi (3 tiÕt).

127
- Dù giê, t×m hiîu thùc tiÔn ®Þa ph¬ng (4 tiÕt = 2
tiÕt thùc häc).
- Lµm bµi tËp theo yªu cÇu cña gi¸o viªn: 2 tiÕt.
- Thùc hi÷n 3 bµi kiîm tra häc tr×nh (LÝ thuyÕt + thùc
hµnh = 3 tiÕt).

8. Tµi liÖu häc tËp:


- TrÇn Nh TØnh, Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i - Gi¸o
tr×nh ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc bé m«n C«ng t¸c §éi TNTP
Hå ChÝ Minh NXBGD.2000
- Bïi SÜ Tông, §µo Ngäc Dung, TrÇn Quang §øc - Nghi
thøc ®éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB §¹i häc S Ph¹m. 2005.
- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB Thanh Niªn.
2003.
- Bïi SÜ Tông, Ph¹m §×nh Nghi÷p - CÈm nang cho ngêi
phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXBGD 2003.
- Bïi SÜ Tông, NguyÔn ThuÝ C¶nh, TrÇn Nh TØnh;
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXBGD. 1998

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


Vi÷c ®¸nh gi¸ sinh viªn dùa trªn c¸c tiªu chuÈn
cô thî sau:
- Th¸i ®é, ý thøc häc tËp vµ rÌn luy÷n cña sinh viªn
khi thùc hi÷n c¸c néi dung cña häc phÇn.
- §¸nh gi¸ th«ng qua vi÷c tr×nh bµy, tr×nh diÔn cña
sinh viªn trong c¸c buæi th¶o luËn.

128
- Cho sinh viªn lµm mÉu ®éng t¸c ®î c¶ líp cïng “thÞ
ph¹m” vµ ®¸nh gi¸.
- §¸nh gi¸ dùa vµo kh¶ n¬ng nhËn thøc vµ kÕt qu¶
c¸c bµi kiîm tra hÕt häc tr×nh (díi h×nh thøc vÊn ®¸p
hoÆc kiîm tra viÕt) cña sinh viªn.
- §¸nh gi¸ th«ng qua kÜ n¬ng thùc hi÷n c¸c ®éng t¸c
cña ngêi ®éi viªn.
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm 10

11. Môc tiªu:


- VÒ kiÕn thøc: Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn
thøc vÒ c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc cña §éi; ý nghÜa, néi dung
vµ diÔn biÕn cña c¸c buæi lÔ: LÔ chµo cê,lÔ duy÷t §éi, lÔ
diÔu hµnh, LÔ kÕt n¹p ®éi viªn, lÔ c«ng nhËn chi §éi, lÔ
trëng thµnh §éi
- VÒ kÜ n¬ng: H×nh thµnh ë sinh viªn kÜ n¬ng thiÕt
kÕ, tæ chøc c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc trong ho¹t ®éng §éi
cho thiÕu nhi.
- VÒ th¸i ®é:
+ Båi dìng cho sinh viªn t×nh c¶m nghÒ nghi÷p ®èi
víi thiÕu nhi,
+ H×nh thµnh th¸i ®é häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc,
chñ ®éng vµ s¸ng t¹o ë sinh viªn.
+ X©y dùng lßng nhi÷t t×nh, ý thøc tr¸ch nhi÷m
trong c«ng t¸c ho¹t ®éng §éi vµ gi¸o dôc thiÕu nhi trong
c¸c trêng häc vµ ®Þa bµn d©n c.

Ch¬ng II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh h-
íng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

129
Ch¬ng I: Nghi lÔ vµ c¸c thñ tôc cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh

1. Kh¸i niÖm nghi lÔ cña §éi


Nghi lÔ cña §éi lµ nh÷ng h×nh thøc ho¹t ®éng tæng
hîp theo quy ®Þnh cña nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh
nh: Nghi lÔ chµo cê, nghi lÔ diÔu hµnh, nghi lÔ duy÷t
§éi…
C¸c nghi lÔ cña tæ chøc §éi phong phó, hÊp dÉn, phï
hîp víi ®Æc trng, tÝnh chÊt cña tæ chøc §éi. C¸c nghi lÔ
cña §éi gãp phÇn quan träng vµo vi÷c gi¸o dôc toµn di÷n
cho ®éi viªn vµ tËp thî §éi.
Nghi lÔ cña §éi gåm: lÔ chµo cê, lÔ diÔu hµnh, lÔ
duy÷t §éi, lÔ kÕt n¹p ®éi viªn, lÔ c«ng nhËn chi ®éi, lÔ
trëng thµnh, ®¹i héi §éi.

2. ý nghÜa t¸c dông cña c¸c nghi lÔ trong c«ng t¸c gi¸o
dôc cña §éi
- Gi¸o dôc toµn di÷n cho ®éi viªn vµ tËp thî §éi:
+ RÌn luy÷n c¸c kÜ n¬ng nghi thøc cho c¸c §éi viªn.
+ Trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc tù nhiªn, x· héi cho
thiÕu nhi.
+ Gi¸o dôc lÝ tëng c¸ch m¹ng vµ t×nh c¶m cña c¸c
em víi tæ chøc §éi; gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhi÷m, lßng
nhi÷t t×nh tham gia c¸c ho¹t ®éng §éi, t×nh ®oµn kÕt
th¬ng yªu vµ gióp ®ì lÉn nhau cña c¸c ®éi viªn vµ tËp
thî §éi.
+ H×nh thµnh c¸c kÜ n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi
cho c¸c em thiÕu niªn vµ nhi ®ång.
- Th«ng qua h×nh thøc nghi lÔ §éi, tæng phô tr¸ch sím
ph¸t hi÷n vµ båi dìng nh÷ng “Nhµ tæ chøc” t¬ng lai, tõ

130
®ã ®éng viªn, thu hót c¸c em trong ®¬n vÞ häc tËp, rót
kinh nghi÷m vµ cïng tiÕn bé.

3.C¸c lo¹i nghi lÔ, thñ tôc cña §éi.

3.1. LÔ chµo cê.

* Môc ®Ých, ý nghÜa cña lÔ chµo cê


Gi¸o dôc ®éi viªn t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc, yªu
tæ quèc Vi÷t Nam x· héi chñ nghÜa, lßng tù hµo d©n téc,
t×nh c¶m g¾n bã víi tæ chøc §éi vµ tù hµo vÒ tæ chøc §éi
cña m×nh.

* Yªu cÇu
- Dï ë quy m« nµo,lÔ chµo cê còng ph¶i ®îc chuÈn bÞ
chu ®¸o vÒ néi dung, h×nh thøc, thî hi÷n sù nghiªm
trang, tÝnh nghiªm tóc cña buæi lÔ.
- Kh«ng gian võa ®ñ chç cho c¸c ®¬n vÞ vµ ®îc trang
trÝ ®Ñp, ®ñ, ®óng.
- Thêi gian phï hîp víi quy m« cña buæi lÔ.

* DiÔn biÕn
- Sau khi ®· tËp hîp ®¬n vÞ, chØ huy h« “§éi trèng,
®éi cê vÒ vÞ trÝ”. (§éi trèng, ®éi cê tõ vÞ trÝ chuÈn bÞ
chuyîn dÞch ®Õn vÞ trÝ quy ®Þnh, cê chuyîn vÒ t thÕ
nghØ, trèng vÉn ®eo trªn vai).
- ChØ huy h«: “Mêi c¸c vÞ ®¹i biîu vµ c¸c b¹n
chuÈn bÞ lµm lÔ chµo cê”. ChØ huy h« “Nghiªm!”. Thæi
kÌn hi÷u chµo cê. HÕt håi kÌn, chØ huy h«: “Chµo cê,
chµo!”. Cê ®îc gi¬ng (hoÆc kÐo) lªn, ®¸nh trèng chµo
cê, ®éi viªn gi¬ tay chµo.
- Døt tiÕng trèng, chØ huy h«: “Quèc ca!”, ®éi viªn
bá tay xuèng, ®øng t thÕ nghiªm vµ h¸t Quèc ca.

131
- ChØ huy h«: “§éi ca!”, ®éi viªn h¸t §éi ca. Bµi
quèc ca vµ ®éi ca h¸t xong.
- Phô tr¸ch hoÆc mét em trong BCH quay vÒ ®éi
h×nh h«: “V× tæ quèc x· héi chñ nghÜa - V× lÝ tëng cña B¸c
Hå vÜ ®¹i - S½n sµng!”, tÊt c¶®éi viªn h« ®¸p l¹i “S½n
sµng!” mét lÇn (kh«ng gi¬ tay).
(Trong c¸c ngµy lÔ lín cã néi dung sinh ho¹t truyÒn
thèng th× sau lêi h« ®¸p “S½n sµng!” chØ huy h« tiÕp
“Phót sinh ho¹t truyÒn thèng!”).
- ChØ huy h« “§éi trèng, ®éi cê vÒ vÞ trÝ!”. §éi trèng,
®éi cê vÒ vÞ trÝ tËp hîp ®éi h×nh tÜnh t¹i.

* C¸c h×nh thøc chµo cê


- Lo¹i h×nh cê tay
- Lo¹i h×nh cê treo
- Lo¹i h×nh cê kÐo

3.2. LÔ diÔu hµnh.

* Môc ®Ých, ý nghÜa cña lÔ diÔu hµnh


LÔ diÔu hµnh ®îc tæ chøc trong ngµy lÔ lín cña §éi
nh: lÔ khai gi¶ng, lÔ ph¸t ®éng chñ ®Ò… nhÈm cæ vò
®éng viªn, biîu d¬ng lùc lîng ®ång thêi lµ dÞp giíi
thi÷u, tuyªn d¬ng thµnh tÝch mµ c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n
®· ®¹t ®îc.

* Yªu cÇu
- C«ng t¸c chuÈn bÞ ph¶i chu ®¸o nh: kh¸n ®µi ph¶i
nªu bËt chñ ®Ò cña buæi lÔ, dµnh thêi gian ®î tËp dît
cho c¸c ®¬n vÞ vµ phèi hîp gi÷a chØ huy, ®éi trèng,
®éi cê…

132
- KÎ, vÏ s¬ ®å vÞ trÝ tËp kÕt, vÞ trÝ diÔu hµnh cho c¸c
®¬n vÞ.
- ChuÈn bÞ c¸c b¸o c¸o thµnh tÝch cña c¸c tËp thî
vµ nh÷ng c¸ nh©n ®iîn h×nh.
- Trang phôc cho chØ huy vµ c¸c ®éi viªn tham gia
buæi lÔ.

* DiÔn biÔn
- §i ®Çu lµ ®éi cê cña liªn ®éi, c¸ch ®éi cê 2m lµ
ban chØ huy liªn ®éi, sau ban chØ huy 3m lµ ®éi
trèng, sau ®éi trèng 5m lµ cê cña chi ®éi 1, ngay sau
cê kho¶ng 1m lµ ban chØ huy chi ®éi 1, tiÕp ®Õn lµ
®éi viªn cña chi ®éi 1 (c¸ch ban chØ huy kho¶ng 1m),
gi÷a c¸c ®¬n vÞ kho¶ng c¸ch lµ 5m, phô tr¸ch c¸c chi
®éi ®i bªn c¹nh ph©n ®éi trëng ph©n ®éi 1.
- Sau phÇn khai m¹c (tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i
biîu lµm lÔ chµo cê) chØ huy ®øng tríc liªn ®éi h«
“Nghiªm!” vµ ch¹y ®Õn tríc lÔ ®µi b¸o c¸o: “B¸o c¸o
anh (chÞ) phô tr¸ch, c¸c ®¬n vÞ ®· s½n sµng, xin ®¹i
biîu cho lÔ diÔu hµnh ®îc b¾t ®Çu!”
- Phô tr¸ch ®¸p: “§ång Ý!”, chØ huy quay vÒ ®¬n vÞ
h«: “LÔ diÔu hµnh b¾t ®Çu!”, “DËm ch©n t¹i chç -
dËm!” trèng hµnh tiÕn næi lªn, ®éi viªn dËm ®Òu ch©n
theo tiÕng trèng.
- Khi ®¬n vÞ ®· dËm ®Òu, chØ huy h«: “§i ®Òu - B-
íc!”, c¸c ®¬n vÞ hµnh tiÕn tõ tr¸i qua ph¶i lÔ ®µi(theo h-
íng lÔ ®µi), cê ®îc v¸c lªn vai.
- Khi b¾t ®Çu ®Õn lÔ ®µi (v¹ch chµo), ngêi cÇm
cê chuyîn ®éng t¸c v¸c cê sang gi¬ng cê, toµn ®¬n
vÞ gi¬ tay chµo ®ång thêi ®¸nh mÆt vÒ lÔ ®µi (riªng
ph©n ®éi chuÈn vÉn nh×n th¼ng vµ gi÷ cù li “chuÈn”
cho ®¬n vÞ). Khi ®· qua lÔ ®µi (v¹ch th«i chµo),

133
chuyîn cê vÒ t thÕ v¸c cê, tiÕp tôc ®i ®Òu. Tõng ®¬n
vÞ khi qua lÔ ®µi ®îc giíi thi÷u tãm t¾t thµnh tÝch,
c¸c ®¹i biîu vç tay ®éng viªn. Khi vßng ë c¸c gãc
s©n, chó ý ®¶m b¶o vu«ng gãc. Khi diÔu hµnh ë ®êng
lín, chó ý gi÷ cù li c¸c ®¬n vÞ, ®éi h×nh nghiªm tóc
vµ ®i ®óng ®êng, tr¸nh lµm mÊt trËt tù an toµn giao
th«ng. DiÔu hµnh xong, c¸c ®¬n vÞ vÒ vÞ trÝ tËp kÕt.

3.3. LÔ duyÖt §éi

* Môc ®Ých, ý nghÜa cña lÔ duyÖt §éi


- NhÈm gióp ®éi viªn thÊy ®îc sù quan t©m cña
c¸c tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn víi tæ chøc §éi.
- N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhi÷m cña thiÕu nhi víi tæ
chøc §éi cña m×nh.

* Yªu cÇu
- Bè trÝ s¾p xÕp ®éi h×nh cho phï hîp víi buæi lÔ.
- Ph¶i cã tËp dît cho tÊt c¶ thµnh viªn dù lÔ duy÷t
§éi.
- B¸o c¸o tríc víi c¸c ®¹i biîu ®îc mêi duy÷t vÒ néi
dung vµ tiÕn tr×nh lÔ duy÷t §éi.

* DiÔn biÕn
- Sau khi khai m¹c, chØ huy ch¹y ®Õn lÔ ®µi b¸o
c¸o: “B¸o c¸o ®¹i biîu, c¸c ®¬n vÞ ®· s½n sµng, xin
mêi ®¹i biîu ®i duy÷t §éi”.
- Mét ®¹i biîu ®¸p “§ång Ý”.
- ChØ huy híng dÉn ®¹i biîu ®Õn ®Çu ®¬n vÞ. §¹i
biîu ®Õn vÞ trÝ th× kÌn vµ trèng hµnh tiÕn næi lªn. §oµn
®¹i biîu ®i tõ ®Çu ®¬n vÞ ®Õn cuèi ®¬n vÞ (cê cña
®¬n vÞ gi¬ng lªn, ®ång thêi c¸c ®éi viªn gi¬ tay chµo

134
vµ nãi: “Chóc ®¹i biîu m¹nh khoΔ). §¹i biîu ®i qua ®¬n
vÞ nµo, ®¬n vÞ ®ã th«i chµo, cê ®¬n vÞ h¹ xuèng, ®¹i
biîu trë vÒ lÔ ®µi, lÔ duy÷t ®éi kÕt thóc.

3.4. LÔ kÕt n¹p ®éi viªn

* Tæ chøc lÔ kÕt n¹p


- Yªu cÇu: LÔ kÕt n¹p träng thî g©y ®îc Ên tîng
gi¸o dôc s©u s¾c ®èi víi thiÕu niªn.
- §Þa ®iîm: Phßng §éi hoÆc phßng truyÒn thèng,
nhµ b¶o tµng, n¬i di tÝch lÞch sö,... Trang trÝ buæi lÔ cã cê
Tæ quèc, ¶nh B¸c Hå, cê §éi, khÈu hi÷u “Chóc mõng c¸c
b¹n ®éi viªn míi”.
- Thêi gian: Chän mét ngµy lÞch sö cã ý nghÜa.
- Thµnh phÇn: Toµn thî chi ®éi, tæng phô tr¸ch, gi¸o
viªn chñ nhi÷m, phô huynh c¸c em ®îc kÕt n¹p, ban
chØ huy liªn ®éi vµ ngêi ®îc kÕt n¹p.

* DiÔn biÕn
- Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i biîu, lµm lÔ chµo cê,
(chi ®éi phã ®iÒu khiîn) ®äc tªn vµ mêi c¸c em ®îc
kÕt n¹p ®øng tríc ®¬n vÞ.
- Chi ®éi trëng ®äc quyÕt ®Þnh kÕt n¹p: “Theo quy
®Þnh cña ®iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh b¹n A, B,... ®·
®ñ ®iÒu ki÷n gia nhËp ®éi. Xin mêi b¹n A, B,.. lªn ®äc
lêi høa”.
- §éi viªn míi bíc lªn ®èi di÷n víi cê vµ høa: “T«i....
®îc vµo §éi TNTP Hå ChÝ Minh, tríc cê Tæ quèc, tríc cê
§éi, xin høa:
1. Thùc hi÷n 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y.
2. Tu©n theo ®iÒu l÷ §éi.

135
3. Gi÷ g×n danh dù §éi”.
- Phô tr¸ch §éi ®Æt kh¬n lªn vai c¸c em vµ c¬n dÆn;
®éi viªn míi tù th¾t kh¬n, ®øng nghiªm gi¬ tay chµo cê
vµ quay l¹i chµo c¸c b¹n.
- Chi ®éi trëng ph©n c«ng ®éi viªn míi vÒ ph©n
®éi, ®¹i di÷n ph©n ®éi lªn ®ãn vµ tÆng hoa c¸c em.
TËp thî h¸t bµi “¦íc m¬ ngµy mai” nh¹c vµ lêi cña TrÇn
§øc hoÆc bµi h¸t “Ca ngîi chiÕc kh¬n quµng ®á”.
Buæi lÔ kÕt thóc.

3.5. LÔ c«ng nhËn chi ®éi.

* §iÒu kiÖn ®Ó thµnh lËp chi ®éi míi theo quy ®Þnh cña
®iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- Cã Ýt nhÊt tõ 3 ®éi viªn trë lªn.
- QuyÕt ®Þnh thµnh lËp chi ®éi míi do héi ®ång cïng
cÊp ra quyÕt ®Þnh.
- Thµnh phÇn: chi ®éi ®îc c«ng nhËn, chi ®éi TNTP
®ì ®Çu, ban chØ huy liªn ®éi, tæng phô tr¸ch, ®¹i di÷n
ban gi¸m hi÷u, gi¸o viªn chñ nhi÷m, ®¹i di÷n §oµn
thanh niªn.

* DiÔn biÕn
- Liªn ®éi phã ®iÒu khiîn chµo cê, tuyªn bè lÝ do,
giíi thi÷u ®¹i biîu
- Liªn ®éi trëng giíi thi÷u chi ®éi ®îc c«ng nhËn
- §¹i di÷n BCH liªn ®éi ®äc quyÕt ®Þnh
- BCH liªn ®éi g¾n cÊp hi÷u cho BCH chi ®éi míi
- Tæng phô tr¸ch trao cê cho chi ®éi, BCH chi ®éi
nhËn cê, gi¬ng cê vÒ phÝa chi ®éi (toµn chi ®éi ®øng

136
nghiªm). Chi ®éi phã h«: “Chµo cê, chµo!- Th«i!”. §éi
viªn gi¬ tay chµo (kh«ng h¸t, kh«ng h« khÈu hi÷u).
- §¹i biîu chi ®éi míi ph¸t biîu c¶m tëng.
- Liªn ®éi phã c¶m ¬n c¸c ®¹i biîu vµ tuyªn bè bÕ
m¹c.

3.6. LÔ trëng thµnh §éi


LÔ trëng thµnh §éi lµ sù c«ng nhËn cña tæ chøc §éi
vÒ qu¸ tr×nh phÊn ®Êu, rÌn luy÷n, cèng hiÕn cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh. §©y lµ giai ®o¹n chuyîn tiÕp tõ tuæi
®éi viªn trë thµnh ngêi thanh niªn - ®oµn viªn §oµn
Thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh.

* Yªu cÇu
- LÔ trëng thµnh §éi ph¶i ®îc tæ chøc chu ®¸o, long
träng, t¹o ®îc t×nh c¶m cho c¸c em hÕt tuæi §éi vµ c¸c
em ®ang sinh ho¹t trong tæ chøc §éi.
- §¬n vÞ tæ chøc lµ chi ®éi cã ®éi viªn trëng thµnh.
- Thµnh phÇn tham dù: toµn chi ®éi, phô tr¸ch chi
®éi, ®¹i di÷n BCH liªn §éi, chi ®oµn thanh niªn, sè l-
îng ®éi viªn ®îc trëng thµnh…
- Thêi gian: chän ngµy cã ý nghÜa.

* DiÔn biÕn
- Chi ®éi phã ®iÒu khiîn chµo cê, nªu lÝ do, giíi
thi÷u ®¹i biîu sau ®ã h¸t tËp thî bµi “TiÕn lªn ®oµn
viªn” - Nh¹c vµ lêi cña Ph¹m Tuyªn.
- Chi ®éi trëng ®äc quyÕt ®Þnh cña chi ®éi giíi
thi÷u c¸c b¹n ®îc trëng thµnh vµ mêi hä lªn ghÕ ®Çu.
Chi ®éi trëng nªu nh÷ng thµnh tÝch cña c¸c b¹n, nh¾c

137
nhë nh÷ng thiÕu sãt cÇn chó ý söa ch÷a, c«ng bè ®Ò
nghÞ cña tËp thî chi ®éi.
- Phô tr¸ch hoÆc gi¸o viªn chñ nhi÷m ph¸t biîu
ng¾n gän, nh¾c nhë c¸c em tiÕp tôc rÌn luy÷n phÊn ®Êu
v¬n lªn ®î trë thµnh ®oµn viªn.
- §éi viªn ®îc trëng thµnh ph¸t biîu c¶m tëng.
- §¹i di÷n chi ®oµn ph¸t biîu, trao tÆng phÈm kØ
ni÷m vµ liªn hoan v¬n ngh÷.
- BÕ m¹c buæi lÔ: H¸t bµi tiÕn lªn ®oµn viªn.

Ch¬ng II: §¹i héi §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1.§¹i héi §éi

1.1.Môc ®Ých
- §¹i héi §éi ®îc tæ chøc nhÈm ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt
qu¶, thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc trong n¬m, ®ång thêi rót ra
nh÷ng bµi häc kinh nghi÷m, nh÷ng u khuyÕt ®iîm ®î
tõ ®ã ®Ò ra ph¬ng híng cho nhi÷m k× tíi.
- §¹i héi §éi cßn nhÈm ph¸t huy tinh thÇn tr¸ch
nhi÷m, ý thøc ®éi viªn trong vi÷c lùa chän, bÇu ra BCH
§éi.

1.2.Yªu cÇu
- §¹i héi ®éi do §éi tæ chøc vµ cña tæ chøc §éi, do ®ã tÊt
c¶ c¸c em ®éi viªn ph¶i cã ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc chñ
®éng tham gia x©y dùng §¹i héi.
- Cã kÕ ho¹ch ®î b¸o c¸o cÊp trªn, b¸o c¸o nhµ tr-
êng.
- X©y dùng néi dung ch¬ng tr×nh ph¶i thiÕt thùc cô
thî, mäi ho¹t ®éng ph¶i cã sù bµn b¹c, nhÊt trÝ cao trong

138
tæ chøc §éi, ph¸t huy tèt nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ
trong §¹i héi §éi.

2. §¹i héi chi §éi

2.1. C«ng t¸c chuÈn bÞ


+ Thêi gian: Vµo ®Çu n¬m häc. §¹i héi tiÕn hµnh
kh«ng qu¸ 2 giê.
+ §Þa ®iîm: Phßng truyÒn thèng §éi (líp häc) cã ®ñ
nh÷ng biîu trng cña ®éi: cê, khÈu hi÷u, lä hoa, bµn chñ
tÞch, bµn th kÝ...
+ Trang phôc: C¸c ®éi viªn ph¶i cã trang phôc gän
gµng, ®óng nghi thøc §éi.

2.2. Néi dung ch¬ng tr×nh ®¹i héi


- TËp hîp, kiîm tra sÜ sè, t thÕ, t¸c phong, trang
phôc.
- Khai m¹c: chµo cê, tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i
biîu vµ c«ng bè sè lîng ®éi viªn tham gia §¹i héi.
- BÇu chñ tÞch §oµn (3-5 ®éi viªn). Chñ tÞch §oµn
giíi thi÷u th kÝ ®¹i héi (1 – 2 em) vµ biîu quyÕt bÈng gi¬
tay.
Chñ tÞch ®oµn c«ng bè ch¬ng tr×nh vµ thêi gian §¹i
héi.
- §¹i biîu ban chØ huy chi ®éi ®äc b¸o c¸o tæng kÕt
c«ng t¸c cña chi ®éi trong nhi÷m k× võa qua vµ dù th¶o
ch¬ng tr×nh c«ng t¸c nhi÷m k× míi.
- Phô tr¸ch chi ®éi ph¸t biîu ý kiÕn.
- Tæ chøc th¶o luËn vµ biîu quyÕt nh÷ng ®¸nh gi¸
trong b¶n b¸o c¸o tæng kÕt vµ ®a ra chØ tiªu cô thî
trong dù th¶o ph¬ng híng nhi÷m k× míi.

139
- BÇu BCH chi ®éi míi vµ bÇu ®¹i biîu ®i dù ®¹i héi
liªn ®éi
- Tæ chøc bÇu cö: Chñ tÞch ®oµn c«ng bè tiªu
chuÈn, thµnh phÇn vµ biîu quyÕt sè lîng ngêi ®îc øng
cö, ®Ò cö. Sau ®ã bÇu ban kiîm phiÕu (bÈng h×nh thøc
gi¬ tay).
- Ban kiîm phiÕu lµm vi÷c: C«ng bè thî l÷ bÇu cö,
kiîm tra hßm phiÕu, ph¸t phiÕu bÇu (ngêi tróng cö ph¶i
lµ ngêi ®îc qu¸ nöa tæng sè phiÕu bÇu).
- Khi ban kiîm phiÕu lµm vi÷c, §¹i héi gi¶i lao vµ sinh
ho¹t v¬n ngh÷.
- Ban kiîm phiÕu c«ng bè kÕt qu¶ víi §¹i héi.
- Ban chØ huy chi ®éi míi ra m¾t vµ nhËn nhi÷m vô.
- Tæng kÕt ®¹i héi: Chñ tÞch ®oµn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶
®¹i héi vµ c¶m ¬n c¸c ®¹i biîu, tuyªn bè bÕ m¹c §¹i
héi.

3. §¹i héi liªn ®éi (Tæ chøc thùc hi÷n t¬ng tù víi §¹i héi chi
®éi)

4. §¹i héi ch¸u ngoan B¸c Hå

4.1.Môc ®Ých - ý nghÜa


- Lµ dÞp tæng kÕt, biîu d¬ng thµnh tÝch cña nh÷ng
tËp thî vµ c¸ nh©n ®éi viªn sau mét thêi gian phÊn ®Êu,
rÌn luy÷n theo 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y ®î trë thµnh nh÷ng
®éi viªn tèt, ch¸u ngoan B¸c Hå
- Lµ dÞp tuyªn truyÒn víi c¸c lùc lîng x· héi hiîu h¬n
vÒ tæ chøc §éi vµ phong trµo thiÕu nhi, tranh thñ sù gióp ®ì
cña hä ®èi víi tæ chøc §éi.

4.2.Yªu cÇu

140
- ChuÈn bÞ chu ®¸o vÒ néi dung vµ h×nh thøc.
- Lùa chän thêi gian sao cho phï hîp nh: vµo cuèi n¬m
häc, chän ngµy lÔ cã ý nghÜa…

4.3.C«ng t¸c chuÈn bÞ vµ tæ chøc §¹i héi ch¸u ngoan


B¸c Hå

- Tæ chøc lÔ ph¸t ®éng vµ ®¬ng kÝ phÊn ®Êu trë thµnh ch¸u


ngoan B¸c Hå, c¸c ®¬n vÞ §éi v÷ng m¹nh

- Tæ chøc b×nh chän, xÐt duy÷t danh hi÷u “Ch¸u ngoan B¸c
Hå”, “Sao ch¸u ngoan B¸c Hå “, “Chi ®éi m¹nh”

- Tæ chøc §¹i héi ch¸u ngoan B¸c Hå


+ Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i biîu, kh¸ch mêi, giíi
thi÷u thµnh phÇn tham gia §¹i héi.
+ Chµo cê, sinh ho¹t truyÒn thèng.
+ C¸c lùc lîng x· héi, c¸c ®¬n vÞ b¹n chóc mõng,
tÆng hoa.
+ §äc b¸o c¸o §¹i héi (néi dung lµ biîu d¬ng thµnh
tÝch).
+ C«ng bè c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh vÒ c«ng
nhËn “Ch¸u ngoan B¸c Hå”, c¸c ®¬n vÞ “Sao ch¸u
ngoan B¸c Hå “; “Chi ®éi m¹nh”; “Liªn ®éi m¹nh”.
+ §¹i di÷n héi ®ång §éi cÊp trªn trao huy hi÷u, cê
thëng, bÈng khen,giÊy khen vµ c¸c hi÷n vËt kh¸c.
+ Ph¸t biîu cña ®¹i biîu, kh¸ch mêi ®éng viªn,
tuyªn d¬ng, ghi nhËn nh÷ng thµnh tÝch cña c¸c em,
®ång thêi thî hi÷n sù quan t©m, ñng hé, gióp ®ì thêng
xuyªn víi tæ chøc §éi.
+ Th«ng qua c¸c v¬n b¶n cña ®¹i héi.

141
5. Héi thi nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh

5.1. Môc ®Ých - ý nghÜa - T¸c dông


Héi thi Nghi thøc §éi nhÈm tæng kÕt, ®¸nh gi¸ kÕt
qu¶ häc tËp vµ rÌn luy÷n nghi thøc §éi cña tËp thî vµ c¸
nh©n ®éi viªn. Héi thi gãp phÇn gi¸o dôc ý thøc tæ chøc
kØ luËt, tinh thÇn ®oµn kÕt gióp ®ì nhau vµ gióp c¸c em
rÌn luy÷n t thÕ, t¸c phong, tÝnh nhanh nhÑn, ãc s¸ng t¹o
trong ho¹t ®éng.

5.2. C«ng t¸c chuÈn bÞ héi thi


- ChuÈn bÞ vÒ thêi gian, ®Þa ®iîm, c¸c ph¬ng ti÷n
vµ ®iÒu ki÷n phôc vô héi thi.
- Thµnh lËp ban tæ chøc, ban gi¸m kh¶o héi thi.

5.3. Ch¬ng tr×nh héi thi


* Khai m¹c héi thi
- LÔ diÔu hµnh.
- LÔ chµo cê.
- LÔ duy÷t §éi.
- Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i biîu kh¸ch mêi,
thµnh phÇn tham gia héi thi.
- Trëng ban tæ chøc khai m¹c héi thi.
- §¹i di÷n c¸c ®¬n vÞ ph¸t biîu, hëng øng.
- C«ng bè ban gi¸m kh¶o, ban gi¸m kh¶o ra m¾t.
- C«ng bè néi dung thi, c¸ch ®¸nh gi¸ vµ mét sè quy
®Þnh cô thî cña héi thi.
* Ch¬ng tr×nh vµ néi dung thi

142
Theo thø tù bèc th¬m, tõng ®¬n vÞ ®i ®Òu vµo vÞ trÝ
qui ®Þnh ®î tr×nh diÔn c¸c néi dung ®· ®îc th«ng b¸o
tríc héi thi.
- C¸c néi dung thi nghi thøc gåm:
+ Nh÷ng kÜ n¬ng cña ngêi ®éi viªn.
+ KÜ n¬ng cña ngêi chØ huy.
+ C¸c lo¹i ®éi h×nh ®éi ngò.
+ Mét sè nghi lÔ vµ thñ tôc: chµo cê, diÔu hµnh, h¸t
Quèc ca,….
+ §¸nh c¸c bµi trèng theo quy ®Þnh.
(Sau phÇn thi cña tõng ®¬n vÞ, ban gi¸m kh¶o chÊm,
thèng nhÊt ®iîm vµ c«ng bè kÕt qu¶).
* Tæng kÕt, trao gi¶i
* BÕ m¹c héi thi: C¸m ¬n ®¹i biîu, c¸c thµnh viªn
tham gia héi thi vµ tuyªn bè bÕ m¹c héi thi

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- Häc phÇn “Nghi lÔ vµ thñ tôc” gåm 3 ®¬n vÞ häc
tr×nh víi hai phÇn c¬ b¶n: LÝ thuyÕt vµ thùc hµnh. §©y lµ
néi dung tæng hîp cña nhiÒu néi dung c«ng t¸c §éi
(nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, h×nh thøc, néi dung ho¹t ®éng
§éi,...). Mçi nghi lÔ, thñ tôc lµ sù huy ®éng kÜ n¬ng cña
tõng c¸ nh©n vµ tËp thî. V× vËy tríc khi häc tËp néi dung
nµy ngêi híng dÉn cÇn dµnh mét thêi gian tho¶ ®¸ng ®î
sinh viªn «n luy÷n nh÷ng néi dung trªn.
- Qu¸ tr×nh d¹y häc phÇn “Nghi lÔ vµ thñ tôc” lµ mét
qu¸ tr×nh ®ßi hái cã sù chuÈn bÞ vµ ph©n c«ng chu
®¸o, tØ mØ. V× vËy, ph¶i cã b¶n thiÕt kÕ tríc khi d¹y bÊt

143
k× néi dung nµo. Nh vËy sÏ tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt cã
thî x¶y ra.
- Qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ph¶i híng dÉn lÇn lît tõng néi
dung, häc hÕt néi dung nµy míi chuyîn sang néi dung
kh¸c, ®iÒu ®ã ®¶m b¶o kh¶ n¬ng tiÕp thu vµ sù hng
phÊn trong häc tËp cña c¸c em.
- Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y vµ luy÷n tËp cho sinh
viªn ph¶i ®î cho sinh tù lµm chø gi¸o viªn kh«ng ®îc
lµm thay. Sau khi kÕt thóc ho¹t ®éng míi nhËn xÐt vµ rót
ra kinh nghi÷m.
- §î thùc hi÷n gi¶ng d¹y häc phÇn c¸c “Nghi lÔ vµ
thñ tôc” cã hi÷u qu¶, cÇn sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng
ph¸p gi¶ng d¹y nhÈm ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña
sinh viªn.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o

2.1. §èi víi nh÷ng tiÕt lÝ thuyÕt:


- Sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh phèi hîp hîp lÝ
víi mét sè ho¹t ®éng cña c¸ nh©n hoÆc nhãm nhá vµ ph-
¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh ®Æt gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (§-GQV§)
gióp sinh viªn thÊy ®îc ý nghÜa, t¸c dông cña c¸c nghi
lÔ vµ thñ tôc; c¸ch thøc tiÕn hµnh c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc
trong ho¹t ®éng ®éi…
- VËn dông ph¬ng ph¸p trùc quan h×nh ¶nh cã sö
dông c«ng ngh÷ th«ng tin (Cho sinh viªn ®îc thÞ ph¹m
mét gi¸o ¸n ®i÷n tö vÒ tiÕn tr×nh mét ®¹i héi chi ®éi
mÉu ®î c¸c em n¾m ®îc c¸ch thøc tæ chøc ®¹i héi
mét c¸ch chuÈn mùc.
- VËn dông kÜ thuËt “chiÕc ghÕ nãng - Helber Stuhl”
khi cñng cè kiÕn thøc toµn häc phÇn cho sinh viªn. Cô
thî lµ:

144
+ Gi¶ng viªn cho sinh viªn ngåi thµnh h×nh b¸n
nguy÷t vµ ®î riªng mét chiÕc ghÕ phÝa tríc nöa h×nh
trßn ®ã kh«ng cã ngêi ngåi.
+ Gi¶ng viªn ®a ra chñ ®Ò: “Tr×nh bµy nh÷ng hiîu
biÕt vÒ nghi lÔ chµo cê; LÔ diÔu hµnh; LÔ duy÷t §éi…”
+ Gi¶ng viªn yªu cÇu mét sinh viªn ngåi vµo chiÕc
ghÕ ®ã.
+ Gi¶ng viªn (hoÆc c¸c thµnh viªn trong líp) ®Æt
c¸c c©u hái cho thµnh viªn ngåi trªn “chiÕc ghÕ nãng”
®ã tr¶ lêi.
Ch¼ng h¹n: - B¹n h·y cho biÕt ý nghÜa cña lÔ chµo
cê?
- Nghi lÔ chµo cê thêng ®îc tæ chøc khi
nµo?
- Khi thùc hi÷n nghi lÔ chµo cê cÇn ph¶i
®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu g×? T¹i sao?
- Nghi lÔ chµo cê ®îc tiÕn hµnh nh thÕ
nµo?....

2.2. §èi víi nh÷ng tiÕt thùc hµnh:


Sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p:
- Gi¶ng viªn gi¶ng d¹y theo ph¬ng ph¸p lµm mÉu
c¸c ®éng t¸c (§éng t¸c cña ngêi phô tr¸ch khi tæ chøc
c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc; §éng t¸c chµo cê…) cho sinh viªn
thÞ ph¹m vµ häc tËp.
- Cho sinh viªn xem c¸c b¬ng h×nh vÒ tiÕn tr×nh cña
c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc cô thî…
- D¹y häc theo ph¬ng ph¸p thö (lçi) ë mét sè ®éng
t¸c cÇn thiÕt. (Cho sinh viªn t×m lçi sai mµ gi¸o viªn cè
t¹o ra khi trang trÝ c¸c nghi lÔ vµ thñ tôc).

145
- Cho sinh viªn ®ãng vai ®î thùc hµnh tæ chøc mét
buæi “§¹i héi chi ®éi”.
- Chia sinh viªn thµnh c¸c nhãm nhá ®î luy÷n tËp
díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn.
- Trong qu¸ tr×nh häc tËp cña sinh viªn, gi¸o viªn
cÇn vËn dông ph¬ng ph¸p thi ®ua, ®éng viªn vµ khÝch
l÷ c¸c em häc tËp, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña
c¸c em.

146
M«n 3
Nh÷ng ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh
Häc phÇn i: Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh

I. Kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng


cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT.
3. Tr×nh ®é: Cao ®¼ng S ph¹m ngµnh C«ng t¸c §éi.
4. Ph©n bè thêi gian: 30 (10, 20 tiÕt).

5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt


- Nh÷ng vÊn ®Ò chung; tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh (sinh viªn ®· ®îc häc vÒ lÞch sö cña
§¶ng, lÞch sö cña §oµn vµ cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh; ®· ®îc häc vÒ nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p, néi
dung vµ h×nh thøc còng nh nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tæ chøc vµ
ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh).
- §¹t yªu cÇu vÒ m«n häc “Nghi thøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh “

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung häc phÇn


Häc phÇn gåm c¸c néi dung sau: Ho¹t ®éng gi¸o dôc
truyÒn thèng cña §éi trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi;
giíi thi÷u mét sè h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc
truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ thùc hµnh mét
sè h×nh thøc ho¹t ®éng cô thî.

147
7. NhiÖm vô cña sinh viªn
- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp ®Çy
®ñ theo yªu cÇu cña gi¸o viªn.
- ¤n luy÷n kÜ nh÷ng néi dung nh÷ng kiÕn thøc ®· ®-
îc häc cña bµi tríc.
- Tham gia häc tËp nghiªm tóc nh÷ng tiÕt lÝ thuyÕt
vµ thùc hµnh trªn líp theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh
khung (80% sè tiÕt bÈng 24 tiÕt).
- Lµm bµi tËp thùc hµnh thiÕt kÕ vµ tæ chøc mét sè
h×nh thøc ho¹t ®éng cña §éi (2 tiÕt).
- T×m hiîu thùc tiÔn c¸c h×nh thøc tæ chøc ho¹t
®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
(viÕt thu ho¹ch 2 tiÕt)
- Lµm 2 bµi kiîm tra theo quy ®Þnh (1tiÕt lÝ thuyÕt,
1 tiÕt thùc hµnh) bÈng 2 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp:


- Ph¹m Trung Thanh; NguyÔn ThÞ LÝ - RÌn luyÖn
nghiÖp vô S ph¹m thêng xuyªn - NXB. §¹i häc S Ph¹m.
2003.
- Bïi SÜ Tông, NguyÔn ThuÝ C¶nh, TrÇn Nh TØnh,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB Gi¸o dôc.
1998.
- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB Thanh niªn.
2003.
- TrÇn Nh TØnh, Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i - Ph-
¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh-
NXB Gi¸o dôc. 2000.

148
- Bïi SÜ Tông, Ph¹m §×nh Nghi÷p, Phan Nguyªn Th¸i -
CÈm nang cho ngêi phô tr¸ch §éi- NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi
2003.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn:


§¸nh gi¸ sinh viªn ®îc thùc hi÷n dùa vµo c¸c tiªu
chuÈn sau:
- C¬n cø vµo ý thøc, th¸i ®é häc tËp cña sinh viªn.
- Cho sinh viªn d¹y mÉu ®éng t¸c cho c¶ líp thÞ
ph¹m.
- Kiîm tra sinh viªn bÈng c¸ch ®¸nh gi¸ kh¶ n¬ng
tr×nh bµy, tr×nh diÔn cña sinh viªn khi tæ chøc ho¹t
®éng §éi (h×nh thøc kiîm tra nµy ®îc thùc hi÷n ë phÇn
“Thùc hµnh c«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn
thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”).
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua nh÷ng bµi viÕt thu
ho¹ch tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng §éi ë ®Þa ph¬ng.
- §¸nh gi¸ sinh viªn dùa vµo kÕt qu¶ cña c¸c bµi
kiîm tra theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh víi c¸c h×nh thøc
kiîm tra kh¸c nhau nh: Kiîm tra viÕt, kiîm tra bÈng Ph-
¬ng ph¸p sö dông tr¾c nghi÷m kh¸ch quan (bao gåm h÷
thèng nh÷ng c©u hái ®ãng vµ më ®îc t¹o thµnh b¶ng
hái ®a cho sinh viªn tr¶ lêi. Ph¬ng ph¸p nµy sö dông ë
cuèi häc phÇn trªn mét sè lîng lín häc sinh nhÈm kiîm
tra kiÕn thøc toµn bé häc phÇn cña sinh viªn)…
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm 10

11. Môc tiªu:


- KiÕn thøc: Gióp sinh viªn biÕt vµ hiîu nh÷ng néi
dung gi¸o dôc truyÒn thèng c¬ b¶n cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh, BiÕt x©y dùng c¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng
cña §éi.

149
- KÜ n¬ng: Cã kÜ n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc
truyÒn thèng cho ®éi viªn ë c¸c cÊp liªn ®éi, chi ®éi
trong c¸c trêng phæ th«ng c¬ së vµ trªn ®Þa bµn d©n c.
- Th¸i ®é: Gi¸o dôc cho sinh viªn lßng yªu nghÒ
mÕn trÎ, thÝch ho¹t ®éng víi trÎ, thÊy ®îc tr¸ch nhi÷m
cña b¶n th©n ®èi víi vÊn ®Ò quan t©m, ch¬m sãc vµ gi¸o
dôc thiÕu nhi.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh

1. Gi¸o dôc truyÒn thèng lµ mét néi dung gi¸o dôc


quan träng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

1.1. TruyÒn thèng lµ g×


TruyÒn thèng lµ nh÷ng gi¸ trÞ x· héi t¬ng ®èi æn
®Þnh ®îc lu gi÷, truyÒn tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c, thÕ
h÷ nµy qua thÕ h÷ kh¸c cïng víi nh÷ng c¬ chÕ gi÷ g×n
vµ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ ®ã.

1.2. Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.

* Gi¸o dôc truyÒn thèng lµ mét néi dung quan träng trong
c¸c ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- Gi¸o dôc truyÒn thèng lµ mét néi dung quan träng
trong ho¹t ®éng gi¸o dôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh v×:
Néi dung nµy phï hîp víi løa tuæi, phï hîp víi ®ßi hái thùc
tÕ cña x· héi ®èi víi thiÕu nhi (løa tuæi c¸c em cha cã
kh¶ n¬ng tù nhËn thøc, gi÷ g×n vµ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ

150
tèt ®Ñp cña truyÒn thèng d©n téc (lßng yªu níc, tinh
thÇn ®oµn kÕt t¬ng th©n t¬ng ¸i gióp ®ì lÉn nhau). Thùc
hi÷n ®îc môc tiªu gi¸o dôc mµ tæ chøc §éi ®· ®Æt ra:
Gi¸o dôc thiÕu nhi trë thµnh con ngoan, trß giái, b¹n tèt,
ngêi c«ng d©n tèt.
- Trong thùc tiÔn §éi rÊt quan t©m ®Õn vi÷c tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cho ®éi viªn vµ
tËp thî ®éi viªn, ®iîn h×nh lµ c¸c ho¹t ®éng: Hµnh
qu©n theo bíc ch©n nh÷ng ngêi anh hïng; híng vÒ
nguån; ¸o lôa tÆng bµ... C¸c ho¹t ®éng nµy thêng ®îc
tæ chøc lång ghÐp vµo nh÷ng ngµy lÔ lín (ngµy Quèc TÕ
thiÕu nhi 1-6, ngµy Th¬ng binh li÷t sÜ 27-7, ngµy Quèc tÕ
Phô n÷ 8.3).

* Môc tiªu ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
- Nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc cña §éi mµ ®Æc bi÷t lµ
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng trong giai ®o¹n
c¸ch m¹ng hi÷n nay ph¶i híng tíi x©y dùng con ngêi míi
x· héi chñ nghÜa.
- §î thùc hi÷n ®îc môc tiªu gi¸o dôc chung cña x·
héi vµ cña tæ chøc §éi gi¸o dôc truyÒn thèng cÇn tËp
trung vµo c¸c néi dung: gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch
m¹ng; gi¸o dôc truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng s¶n xuÊt
cña d©n téc Vi÷t Nam; gi¸o dôc lßng nh©n ¸i, lßng
nh©n ®¹o; gi¸o dôc truyÒn thèng uèng níc nhí nguån,
truyÒn thèng ®oµn kÕt cña d©n téc Vi÷t Nam; híng tíi
néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng hiÕu häc, truyÒn thèng
t«n s träng ®¹o.
- C¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng nªu trªn ®îc
®a vµo lång ghÐp trong c¸c ho¹t ®éng §éi.

151
- §î thùc hi÷n tèt c¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn
thèng cho ®éi viªn ngêi phô tr¸ch ®éi ph¶i thêng xuyªn
trau dåi nghi÷p vô, kÜ n¬ng c«ng t¸c §éi, ph¶i n¾m v÷ng
c¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng, lùa chän c¸c néi
dung, h×nh thøc, ph¬ng ph¸p gi¸o dôc phï hîp víi tõng
®èi tîng thiÕu nhi, t¹o ra sù hÊp dÉn cho c¸c em, thu hót
®îc ®«ng ®¶o thiÕu nhi tù nguy÷n tham gia.

1.3. Mét sè yªu cÇu khi tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc
truyÒn thèng.
- §¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi khi tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cho thiÕu nhi ®ã
lµ c¸c nguyªn t¾c:
- §¶m b¶o ®Þnh híng chÝnh trÞ trong ho¹t ®éng cña
§éi.
- §¶m b¶o tÝnh tù nguy÷n gia nhËp §éi vµ tham gia
tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng ®éi cña thiÕu nhi vµ ®éi
viªn.
- §¶m b¶o tÝnh tù qu¶n vµ n¬ng lùc s¸ng t¹o cña ®éi
viªn.
- §¶m b¶o sù phï hîp víi ®Æc ®iîm løa tuæi vµ ®Æc
®iîm cña c¸ nh©n ®éi viªn.
- §¶m b¶o tÝnh l·ng m¹n, g©y høng thó vµ mang
mµu s¾c vui ch¬i trong c¸c ho¹t ®éng §éi.
- §¶m b¶o tÝnh h÷ thèng, tÝnh liªn tôc trong c¸c ho¹t
®éng §éi,
C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi chÝnh lµ nh÷ng c¬n
cø quan träng ®î x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc vµ c¸c
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi. §©y còng chÝnh lµ nh÷ng yªu
cÇu cã tÝnh “bÊt di, bÊt dÞch” ®èi víi phô tr¸ch ®éi khi
x©y dùng, híng dÉn vµ tæ chøc chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng

152
gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi. Trong c¸c nguyªn t¾c
®ã th× nguyªn t¾c tù qu¶n cña §éi cÇn ph¶i coi träng.
- VËn dông c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi vµo vi÷c
thiÕt kÕ néi dung c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh: ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng tËp
thî mang tÝnh x· héi h÷u Ých; ph¬ng ph¸p trß ch¬i, ph-
¬ng ph¸p thuyÕt phôc bÈng lêi nãi vµ bÈng tÊm g¬ng; ph-
¬ng ph¸p giao nhi÷m vô cho ®éi viªn; ph¬ng ph¸p thi
®ua, ph¬ng ph¸p khen thëng vµ khiîn tr¸ch.
- §î vi÷c gi¸o dôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh ®em l¹i
hi÷u qu¶ cao cÇn ph¶i sö dông c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c
§éi phï hîp víi tõng ®èi tîng vµ nh÷ng ®iÒu ki÷n kh¸ch
quan.
- Khi thiÕt kÕ néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng, phô
tr¸ch §éi cÇn b¸m s¸t vµ vËn dông cã hi÷u qu¶ c¸c ph-
¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi

2. ý nghÜa, t¸c dông cña ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn


thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

2.1. ý nghÜa
* §èi víi thiÕu nhi:
- Gióp cho thiÕu nhi nhËn thøc ®îc gi¸ trÞ quÝ b¸u
cña c¸c truyÒn th«ng tèt ®Ñp cña d©n téc, cña §¶ng,
cña §oµn, cña §éi, cña ®Þa ph¬ng, cña nhµ trêng, cña
dßng hä vµ gia ®×nh. BiÕt gi÷ g×n, ph¸t huy nh÷ng
truyÒn thèng ®ã.
- Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi cßn t¹o
m«i trêng gi¸o dôc, m«i trêng ho¹t ®éng vµ kh«ng khÝ
vui t¬i hÊp dÉn thu hót thiÕu nhi tham gia tù gi¸c, nhi÷t
t×nh, tr¸ch nhi÷m c¸c ho¹t ®éng cña §éi.
* §èi víi phô tr¸ch ®éi.

153
- Gióp phô tr¸ch ®éi båi dìng ph¬ng ph¸p, kh¶ n¬ng
tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc tËp thî cho thiÕu nhi.
- T¹o ®iÒu ki÷n cho phô tr¸ch ®éi tuyªn truyÒn
réng r·i trong x· héi vÒ vai trß cña tæ chøc §éi.

2.2. T¸c dông:


- Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh cã t¸c dông gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cho
thiÕu nhi, gióp c¸c em cã thÕ giíi quan vµ nh©n sinh
quan ®óng ®¾n.
- §èi víi §éi TNTP Hå ChÝ Minh, ho¹t ®éng gi¸o dôc
truyÒn thèng cña ®éi gãp phÇn lµm cho thiÕu nhi tin t-
ëng, yªu quÝ tæ chøc cña m×nh. Tõ ®ã c¸c em tÝch cùc
x©y dùng tæ chøc cña m×nh.
- §èi víi mçi phô tr¸ch §éi, khi tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
gi¸o dôc truyÒn thèng cho thiÕu nhi chÝnh lµ dÞp gióp hä
hiîu vµ n¾m ch¾c h¬n nhi÷m vô gi¸o dôc thiÕu nhi.
§ång thêi còng lµ dÞp hä dîc rÌn luy÷n nghi÷p vô kÜ
n¬ng cña m×nh.

2.3. C¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng chñ yÕu cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh.

* Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc chèng giÆc ngo¹i x©m.
- Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc chèng giÆc ngo¹i
x©m cho thiÕu niªn, nhi ®ång ph¶i gióp cho c¸c em
hiîu ®îc:
+ Yªu níc tríc hÕt lµ yªu hµng xãm quª h¬ng m×nh.
+ Yªu níc g¾n liÒn víi yªu ®ång bµo. §ång bµo ë
®©y tríc hÕt lµ nh÷ng ngêi gÇn gòi m×nh nhÊt: ¤ng bµ,
bè mÑ, anh chÞ em, thÇy c«, b¹n bÌ,...
+ Yªu níc ph¶i ®îc biÕn thµnh hµnh ®éng cô thî:

154
“Tuæi nhá lµm vi÷c
Tïy theo søc cña m×nh”
- Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng nµy ph¶i ®îc phô
tr¸ch híng dÉn cô thî lång ghÐp trong c¸c néi dung gi¸o
dôc kh¸c cña tæ chøc §éi vµ ®îc thùc hi÷n díi c¸c h×nh
thøc ®a d¹ng phong phó.

* Gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng


- Gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng lµ mét trong
nh÷ng néi dung quan träng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh;
nhÈm gióp c¸c em hiîu biÕt vµ nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ
§¶ng, vÒ §oµn, vÒ §éi, vÒ d©n téc; cñng cè vµ n©ng cao
lßng yªu quª h¬ng ®Êt níc ë c¸c em.
- C¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng
cÇn b¸m vµo c¸c chñ ®Ò vµ h¹t nh©n lµ c¸c tÊm g¬ng
cña c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, cña c¸c em thiÕu nhi ®·
quªn m×nh v× tæ quèc. §Æc bi÷t lµ tÊm g¬ng cña B¸c Hå
kÝnh yªu.

* Gi¸o dôc truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng


- §î thùc hi÷n tèt néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng
cÇn cï lao ®éng cho thiÕu nhi §éi TNTP Hå ChÝ Minh cÇn
tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc víi c¸c néi dung (gi¸o
dôc t×nh yªu lao ®éng; t«n träng ngêi lao ®éng; quÝ
träng vµ tiÕt ki÷m trong lao ®éng s¶n xuÊt; cã ý thøc tù
gi¸c trong häc tËp vµ trong lao ®éng).
- Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng cÇn
ph¶i ®¹t hi÷u qu¶ ë chÝnh nh÷ng biîu hi÷n cña c¸c em
trong lao ®éng hµng ngµy (lao ®éng trong gia ®×nh, lao
®éng trong nhµ trêng, lao ®éng ngoµi x· héi,...).

* Gi¸o dôc truyÒn thèng nh©n ®¹o

155
- TruyÒn thèng nh©n ®¹o lµ mét truyÒn thèng tèt
®Ñp cña ngêi Vi÷t Nam rÊt cÇn ph¶i gi¸o dôc cho thiÕu
nhi.
- §î gi¸o dôc truyÒn thèng nh©n ®¹o cho thiÕu nhi,
®éi ph¶i thêng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nh©n ®¹o
nhÈm thu hót thiÕu nhi c¶ níc tham gia nh: “Yªu níc, th-
¬ng nßi”, “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch”,...
- C¸c néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng nh©n ®¹o.
CÇn chó ý ®Õn ph¬ng ph¸p gi¸o dôc hoµ nhËp céng
®ång cho trÎ cã hoµn c¶nh ®Æc bi÷t khã kh¬n (trÎ nghÌo,
trÎ khuyÕt tËt,...). §ång thêi cÇn gióp cho c¸c em cã
nh÷ng kÕ ho¹ch gióp ®ì c¸c gia ®×nh cã hoµn c¶nh khã
kh¬n (gia ®×nh th¬ng binh li÷t sÜ, gia ®×nh nghÌo khã,...).
* Gi¸o dôc truyÒn thèng “Uèng níc nhí nguån”, “¡n qu¶ nhí kÎ
trång c©y”, “§Òn ¬n ®¸p nghÜa”
- §©y lµ nh÷ng truyÒn thèng l©u ®êi cña d©n téc ta.
Gi¸o dôc c¸c truyÒn thèng nµy thêng bao gåm c¸c néi dung
chñ yÕu lµ: tuyªn d¬ng c«ng tr¹ng, khen thëng, phong tÆng
c¸c danh hi÷u cao quÝ víi nh÷ng ngêi cã c«ng víi ®Êt níc, víi
d©n téc.
- Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng uèng níc nhí nguån,
¬n qu¶ nhí kÎ trång c©y,... ®· ®îc tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh thêng xuyªn tæ chøc vµ ®em l¹i kÕt qu¶ gi¸o dôc cho
thiÕu nhi rÊt lín.
* Gi¸o dôc truyÒn thèng ®oµn kÕt cña d©n téc ViÖt Nam
- Gi¸o dôc truyÒn thèng “§oµn kÕt” lµ mét néi dung rÊt
quan träng trong vi÷c gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång. B¸c Hå
®· tõng d¹y:
“§oµn kÕt, ®oµn kÕt, ®¹i ®oµn kÕt
Thµnh c«ng, thµnh c«ng, ®¹i thµnh c«ng”

156
- Gi¸o dôc truyÒn thèng “§oµn kÕt” cho thiÕu nhi cÇn tËp
trung vµo c¸c néi dung: truyÒn thèng ®oµn kÕt gi÷a céng
®ång c¸c d©n téc anh em chung sèng trªn ®Êt níc Vi÷t
Nam; truyÒn thèng ®oµn kÕt trong céng ®ång d©n c, lµng
xãm, khu phè; truyÒn thèng trong §¶ng, trong §oµn vµ trong
tæ chøc §éi; truyÒn thèng ®oµn kÕt th«ng qua nh÷ng tÊm g-
¬ng tiªu biîu trong cuéc sèng lao ®éng s¶n xuÊt vµ häc tËp...
®Æc bi÷t lµ ®oµn kÕt chèng c¸i xÊu, c¸i tiªu cùc.
+ Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi, víi c¸c h×nh
thøc ®a d¹ng, hÊp dÉn thu hót ®«ng ®¶o thiÕu nhi tham gia
vµ cã t¸c dông rÊt lín trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu niªn nhi
®ång ë gia ®o¹n hi÷n nay.
3. Mét sè ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng

3.1. Gîi ý x©y dùng néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña
liªn ®éi

* C¨n cø ®Ó x©y dùng néi dung truyÒn thèng cña liªn ®éi
- Ch¬ng tr×nh c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi cña
§oµn, cña héi ®ång §éi cÊp trªn.
- Ch¬ng tr×nh n¬m häc cña ngµnh gi¸o dôc, cña tr-
êng.
- Nhi÷m vô chÝnh trÞ cña ®Þa ph¬ng n¬i trêng ®ãng.
- C¸c néi dung gi¸o dôc, ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c
®¬n vÞ kÕt nghÜa.
* C¸c yªu cÇu chñ yÕu khi x©y dùng néi dung gi¸o dôc
truyÒn thèng cña liªn ®éi:
- §¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi.
- C¸c ho¹t ®éng ph¶i dÔ vËn dông trong ®iÒu ki÷n
cô thî cña liªn ®éi.
* Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña liªn ®éi trong n¨m häc.

157
- §î x©y dùng néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng trong
n¬m häc cÇn x¸c ®Þnh néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng
trong mét th¸ng, mét häc k×.
Néi Néi Ngµy H×nh T §Þa Lùc Ngêi Lùc Kinh Ghi
hêi lîng phÝ, ch
dung dung cao thøc ® lîng phô
phè ph- ó
g iÓm tham
gi¸o ® gi¸o tr¸ch i ¬ng
ian
dôc iÓm gia tiÖn,
dôc hîp
truyÒn c¬ së
Th¸ vËt
ng thèng chÊt
Th¸ng
1
Th¸ng
2
Th¸ng
3
Th¸ng
4
Th¸ng
5
Th¸ng
6
Th¸ng
7
Th¸ng
8
Th¸ng
9
Th¸ng
10
Th¸ng
11
Th¸ng
12

KÕ ho¹ch néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng theo th¸ng trong
n¨m

- Dùa trªn c¬ së cña kÕ ho¹ch ho¹t ®éng §éi tõng


th¸ng, phô tr¸ch §éi cÇn thiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng §éi chi
tiÕt. B¸o c¸o ban gi¸m hi÷u vµ héi ®ång §éi cÊp trªn
®î ho¹t ®éng mang l¹i hi÷u qu¶ cao nhÊt.

158
- KÕ ho¹ch ho¹t ®éng ph¶i ®îc ®a vµo trong kÕ
ho¹ch ho¹t ®éng cña nhµ trêng vµ ®îc phæ biÕn cô thî
®Õn tõng gi¸o viªn, phô tr¸ch vµ ®éi viªn.

* ThiÕt kÕ ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng ë cÊp liªn ®éi
(thiÕt kÕ héi thi h¸t vÒ B¸c Hå kÝnh yªu víi chñ ®Ò: B¸c Hå ngêi
lµ niÒm tin).
- Môc ®Ých, yªu cÇu: Qua ho¹t ®éng, gi¸o dôc thiÕu
niªn vµ nhi ®ång lßng kÝnh yªu vµ biÕt ¬n B¸c Hå ChÝ
Minh; ph¸t huy tinh thÇn tËp thî, tinh thÇn thi ®ua cña
c¸c em.
- C«ng t¸c chuÈn bÞ
+ LËp kÕ ho¹ch héi diÔn vµ triîn khai ®Õn c¸c chi
®éi, ®éi viªn.
+ ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ vÒ c¸c mÆt: thêi gian, ®Þa
®iîm, trang phôc cÇn thiÕt cho buæi diÔn, ban gi¸m
kh¶o vµ kh¸ch mêi.
+ X©y dùng néi dung chi tiÕt cho héi diÔn: chän ngêi
dÉn ch¬ng tr×nh, tËp mµn khai m¹c, chuÈn bÞ c¸c ®iÒu
ki÷n thiÕt yÕu nh ©m nh¹c, ¸nh s¸ng, ©m thanh,...
- TiÕn hµnh héi diÔn
Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc, tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i
biîu, lµm lÔ chµo cê.
Bíc 2: Khai m¹c cuéc thi: bÈng mét mµn tr×nh diÔn
®· chuÈn bÞ s½n, cã móa phô ho¹ vµ tËp thî h¸t xíng
bÈng bµi h¸t “Ai yªu B¸c Hå ChÝ Minh h¬n thiÕu niªn nhi
®ång” cña nh¹c sÜ Phong Nh·.
Bíc 3: KÕt thóc bµi h¸t lµ phÇn dù thi cña c¸c c¸
nh©n vµ ®¬n vÞ theo thø tù c¸c em ®· bèc th¬m (sau
mçi tiÕt môc ban gi¸m kh¶o chÊm ®iîm vµ chuyîn phiÕu
®iîm cho th kÝ tËp hîp).

159
Bíc 4: C«ng bè kÕt qu¶ vµ trao gi¶i thëng cña héi thi.

Ch¬ng II: H×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.

1. Mét sè yªu cÇu khi vËn dông c¸c h×nh thøc gi¸o dôc
truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- H×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi ph¶i phï
hîp víi ®Æc ®iîm løa tuæi, ®Æc ®iîm c¸ nh©n cña ®éi
viªn.
- HÊp dÉn, mang mµu s¾c vui ch¬i, lµm næi bËt c¸c
®Æc trng cña ®éi.
- C¸c h×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng cña ®éi ph¶i
gãp phÇn quan träng vµo gi¸o dôc thÈm mÜ, n©ng cao
tr×nh ®é ngh÷ thuËt cho ®éi viªn.

2. C¸c h×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng chñ yÕu cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh.

2.1. Gi¸o dôc truyÒn thèng qua ho¹t ®éng tËp thÓ
- Gi¸o dôc truyÒn thèng th«ng qua ho¹t ®éng tËp
thî nh thi t×m hiîu, nãi chuy÷n truyÒn thèng, tham quan
du lÞch, s©n khÊu ho¸ ho¹t c¶nh truyÒn thèng.
+ Thi t×m hiîu lÞch sö truyÒn thèng ®îc tæ chøc vµo
c¸c ngµy lÔ lín (3-2; 26-3,...).
+ Héi thi ®îc tæ chøc nghiªm tóc phï hîp víi løa
tuæi vµ ®iÒu ki÷n hoµn c¶nh, kÝch thÝch ®îc sù thi ®ua
cña trÎ ®ång thêi ®¶m b¶o ®îc tÝnh tæ chøc vµ gi¸o dôc
cao cña §éi.
- Tham gia tham quan du lÞch: §îc tæ chøc theo ®¬n
vÞ vµ cÇn ph¶i cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ néi dung, ®Þa
®iîm tham quan, ph¬ng ti÷n,...

160
- S©n khÊu ho¸ ho¹t c¶nh truyÒn thèng cña §éi:
Còng lµ mét h×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng cho ®éi
viªn, thiÕu niªn. §©y lµ mét h×nh thøc gi¸o dôc cã hi÷u
qu¶ ®îc ®«ng ®¶o c¸c em thiÕu nhi yªu thÝch v× tÝnh
ngh÷ thuËt cao cña nã.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng th«ng qua h×nh thøc s©n
khÊu ho¸ thêng ®îc tæ chøc g¾n liÒn víi lÔ chµo cê, c¸c
cuéc thi v¬n ngh÷.
+ C¸c ho¹t c¶nh truyÒn thèng thêng ®îc s©n khÊu
ho¸ lµ: ho¹t c¶nh vÒ chÞ Vâ ThÞ S¸u th«ng qua bµi h¸t
“Mïa hoa Lª ky Ma”; ho¹t c¶nh vÒ anh Kim §ång...

2.2. H×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng qua ho¹t ®éng
v¨n ho¸.
- C¸c m«n häc v¬n ho¸ trong nhµ trêng cã t¸c dông
rÊt lín ®èi víi vi÷c gi¸o dôc truyÒn thèng cho ®éi viªn
(th«ng qua tÊt c¶ c¸c m«n häc, mäi truyÒn thèng cña d©n
téc ®îc h×nh thµnh ë ngêi häc sinh - nh÷ng em ®éi
viªn,...)
- C¸c truyÒn thèng cã thî ®îc h×nh thµnh ë ®éi
viªn qua ho¹t ®éng v¬n ho¸: truyÒn thèng hiÕu häc;
truyÒn thèng t«n s träng ®¹o, truyÒn thèng ®oµn kÕt,
truyÒn thèng l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch,..

2.3. H×nh thøc gi¸o dôc truyÒn thèng th«ng qua tæ


chøc cho thiÕu nhi th¨m viÕng nghÜa trang liÖt sÜ.
- Gióp thiÕu nhi thÊy ®îc c«ng lao cña c¸c anh hïng
li÷t sÜ, cña B¸c Hå kÝnh yªu ®· hi sinh c¶ cuéc ®êi
m×nh cho Tæ quèc, cho d©n téc.
- Noi g¬ng theo bíc ch©n cña cha anh.

2.4. Gi¸o dôc truyÒn thèng th«ng qua mét sè nghi lÔ


cña §éi.

161
- C¸c nghi lÔ cña §éi gåm: lÔ chµo cê, lÔ kÕt n¹p ®éi
viªn, lÔ duy÷t §éi, lÔ diÔu hµnh, lÔ c«ng nhËn cÊp chi
®éi, lÔ trëng thµnh §éi, ®¹i héi ®éi, ®¹i héi ch¸u ngoan
B¸c Hå.
- C¸c nghi lÔ cña §éi cã vai trß quan träng trong vi÷c
rÌn luþªn, gi¸o dôc ®éi viªn vÒ lÝ tëng, tinh thÇn tù
qu¶n, ý thøc tæ chøc kØ luËt; ®Æc bi÷t lµ gi¸o dôc cho
c¸c em lßng tù hµo d©n téc, t×nh c¶m víi tæ quèc, víi
§¶ng, víi §oµn, víi tæ chøc §éi vµ nh÷ng truyÒn thèng quÝ
b¸u kh¸c cña d©n téc ta.

3. Thùc hµnh thiÕt kÕ mét sè ho¹t ®éng truyÒn thèng


cña §éi.
Vi÷c thiÕt kÕ ®îc tiÕn hµnh nh sau:
- X¸c ®Þnh môc ®Ých yªu cÇu cña ho¹t ®éng.
- C«ng t¸c chuÈn bÞ.
- TiÕn tr×nh ho¹t ®éng.
- Tæng kÕt, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng.

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- Häc phÇn “Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh” lµ häc phÇn thuéc m«n häc “C¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”. §©y lµ häc
phÇn nhÈm trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ
n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh nªn ®î häc tèt häc phÇn ®ßi hái sinh viªn ph¶i ®îc
häc vµ ®· ®¹t yªu cÇu m«n “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p C«ng
t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh”; “Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh” vµ c¸c häc phÇn trong m«n “Nh÷ng ho¹t ®éng
nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.

162
- Häc phÇn gåm 3 ®¬n vÞ häc tr×nh vµ 2 ch¬ng cã
quan h÷ chÆt chÏ vµ thèng nhÊt víi nhau. V× vËy khi thùc
hi÷n ph¶i ®¶m b¶o tuÇn tù tõng ch¬ng, tõng bµi vµ tõng
phÇn.
- Ch¬ng tr×nh cã qui ®Þnh chÆt chÏ sè giê lÝ thuyÕt vµ
thùc hµnh vµ tØ l÷ nµy dµnh ®î thùc hi÷n tay nghÒ lµ
chñ yÕu nªn vi÷c t¬ng cêng rÌn luy÷n kÜ n¬ng cho sinh
viªn lµ ®iÒu b¾t buéc.
- Khi gi¶ng d¹y cÇn lµm râ nh÷ng néi dung míi cña
ch¬ng tr×nh ®î ®¶m b¶o ®îc môc tiªu gi¶ng d¹y ®·
®Æt ra.
- §î ch¬ng tr×nh khi thùc hi÷n cã tÝnh kh¶ thi cao
gi¶ng viªn ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch, ph©n phèi thêi gian
hîp lÝ. CÇn sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc
ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn. CÇn
ph¶i cã nh÷ng m« h×nh vµ ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i
(b¬ng h×nh, m¸y chiÕu, video...) gióp cho bµi gi¶ng cã
tÝnh hÊp dÉn vµ thiÕt thùc.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


Vi÷c gi¶ng d¹y häc phÇn ®ßi hái ph¶i phèi hîp c¸c
ph¬ng ph¸p ®µo t¹o kh¸c nhau ®î ph¸t huy tèi ®a tÝnh
tÝch cùc cña sinh viªn. Cô thî lµ:
2.1. PhÇn kiÕn thøc lÝ thuyÕt: Sö dông ph¬ng ph¸p
thuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi, ph¬ng ph¸p kÝch thÝch t
duy cña häc sinh, ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm, ph¬ng
ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khi gi¶ng c¸c môc (1,2 - ch¬ng 1;
1,2,3 – ch¬ng 2).

2.2. PhÇn thùc hµnh


* Néi dung thùc hµnh:

163
- X©y dùng kÕ ho¹ch ®Òn ¬n ®¸p nghÜa ë ®Þa ph-
¬ng nh©n dÞp ngµy th¬ng binh li÷t sÜ.
- X©y dùng kÕ ho¹ch tuyªn truyÒn, cæ ®éng nh©n
k× bÇu cö Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp t¹i ®Þa ph¬ng.
- Tæ chøc mét sè ho¹t ®éng x· héi cô thî.
* Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o:
- Sö dông ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc chó träng rÌn
luy÷n ph¬ng ph¸p tù häc cña sinh viªn, gióp sinh viªn
häc tËp ®î n¾m ®îc c¸c h×nh thøc biîu hi÷n trong
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng x· héi trong tæ chøc §éi.
- Cho sinh viªn xem c¸c b¬ng h×nh tæ chøc c¸c ho¹t
®éng x· héi cña §éi.
- VËn dông ph¬ng ph¸p s©n khÊu ho¸ c¸c ho¹t c¶nh
truyÒn thèng
- VËn dông ph¬ng ph¸p d¹y häc ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn
®Ò kÕt hîp víi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc hîp t¸c trong
nhãm nhá khi gióp sinh viªn x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch
ho¹t ®éng cô thî: kÕ ho¹ch ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo
vît khã, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng c«ng Ých trong tæ chøc
§éi...
+ Cho sinh viªn thÞ ph¹m mét sè ho¹t ®éng x· héi
cña §éi ë ®Þa ph¬ng nh “§Òn ¬n ®¸p nghÜa”, “Phong trµo
b¶o v÷ m«i trêng xanh s¹ch ®Ñp”... gióp sinh viªn cã ®-
îc nh÷ng kiÕn thøc thùc tiÔn trong vi÷c tæ chøc ho¹t
®éng cho thiÕu nhi.

164
Häc phÇn II
Ho¹t ®éng móa h¸t, kî chuy÷n, trß
ch¬i cho thiÕu nhi
I. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ho¹t ®éng móa h¸t, kî chuy÷n, trß


ch¬i cho thiÕu nhi
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 4 §VHT.

3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh c«ng t¸c §éi.

4. Ph©n bæ thêi gian: 60 tiÕt (18 - 42).

5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt:


- Sinh viªn ®· cã nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ môc
®Ých nhi÷m vô vµ c¸c ®iÒu l÷ cña tæ chøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
- N¾m v÷ng c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung häc phÇn:


Häc phÇn: “Ho¹t ®éng móa h¸t, kî chuy÷n, trß
ch¬i cho thiÕu nhi” bao gåm nh÷ng néi dung vÒ h¸t,
móa, kî chuy÷n vµ trß ch¬i thiÕu nhi, ý nghÜa t¸c dông
cña c¸c ho¹t ®éng nµy trong c«ng t¸c §éi; thùc hµnh tËp
luy÷n vÒ c¸c ho¹t ®éng h¸t, móa, kî chuy÷n, trß ch¬i
thiÕu nhi.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn:


- ChuÈn bÞ chu ®¸o ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp
theo yªu cÇu cña gi¸o viªn (trang phôc cña ®éi viªn:

165
kh¬n quµng ®á, nh÷ng trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho mçi
giê häc).
- Tham gia nghe gi¶ng c¸c giê lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
trªn líp ®Çy ®ñ sè tiÕt theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh
(80% sè tiÕt bÈng 16 tiÕt lÝ thuyÕt vµ 32 tiÕt thùc hµnh).
- Lµm bµi tËp: 2 tiÕt.
- Tham dù xª-mi-na (th¶o luËn): 4 tiÕt.
Néi dung th¶o luËn: Sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c
ho¹t ®éng móa h¸t, kî chuy÷n vµ trß ch¬i cña thiÕu nhi víi
c¸c ho¹t ®éng nµy ë løa tuæi kh¸c.
- Dù giê phæ th«ng: 2 tiÕt.
- Thùc hi÷n 4 bµi kiîm tra: 2 bµi lÝ thuyÕt vµ 2 bµi
thùc hµnh.

8. Tµi liÖu häc tËp:


- Bïi SÜ Tông, NguyÔn Thóy C¶nh, TrÇn Nh TØnh,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB Gi¸o dôc.
1998.
- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB Thanh
niªn,2003.
- TrÇn Nh TØnh, Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i- Ph-
¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh-
NXB Gi¸o dôc. 2000.
- Bïi SÜ Tông, Ph¹m §×nh Nghi÷p, Phan Nguyªn Th¸i
-CÈm nang cho ngêi phô tr¸ch §éi- NXB Gi¸o dôc, Hµ néi.
- Ph¬ng ph¸p d¹y móa h¸t tËp thî - Trêng §éi Lª
DuÈn - NXB Hµ Néi. 2005.
- Hµ NhËt Th¬ng - Ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ bµi gi¶ng Gi¸o
dôc c«ng d©n - NXB§HSP.

166
- Bïi SÜ Tông - TrÇn Quang §øc - Trß ch¬i thiÕu nhi -
NXB Gi¸o dôc.2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn:


- Th¸i ®é, ý thøc häc tËp cña sinh viªn.
- Cho sinh viªn kiîm tra, ®¸nh gi¸ lÉn nhau.
- Yªu cÇu sinh viªn lµm vµ thùc hi÷n mét néi dung
cô thî (móa, h¸t, kî chuy÷n...) cho c¶ líp thÞ ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua thi gi÷a c¸c nhãm víi nhau (thi
móa, h¸t, tæ chøc trß ch¬i cho thiÕu nhi).
- §¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ häc tËp (bÈng c¸ch
kiîm tra viÕt, tr¾c nghi÷m kh¸ch quan, kiîm tra thùc
hµnh...).
10. Thang ®iÓm: 10

11. Môc tiªu:


- VÒ kiÕn thøc: Gióp sinh viªn n¾m v÷ng ®îc môc
®Ých, ý nghÜa, t¸c dông cña ho¹t ®éng móa, h¸t, kî
chuy÷n, trß ch¬i... ®èi víi thiÕu nhi.
- VÒ kÜ n¬ng: Cã kÜ n¬ng, kÜ x¶o trong vi÷c tæ chøc
d¹y h¸t móa, kî chuy÷n, trß ch¬i cho thiÕu niªn nhi
®ång ë c¸c trêng THCS ®î khi ra trêng cã kh¶ n¬ng lµm
tèt c«ng t¸c gi¸o dôc trÎ mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®· giao.
- VÒ th¸i ®é: RÌn luy÷n cho sinh viªn ý thøc, tr¸ch
nhi÷m, sù tù tin s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng vµ tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng §éi cho thiÕu niªn, nhi ®ång.

II. Chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

167
Ch¬ng I: H¸t móa thiÕu nhi. 30 tiÕt (10 - 20)

1. ý nghÜa, t¸c dông cña h¸t, móa víi thiÕu nhi (2 tiÕt)

1.1. Môc ®Ých


Ho¹t ®éng móa h¸t tËp thî cho thiÕu nhi nhÈm thu
hót ®«ng ®¶o c¸c em tham gia vµo sinh ho¹t céng
®ång. Qua ®ã, g¾n c¸c em víi m«i trêng häc tËp, t¬ng c-
êng tinh thÇn ®oµn kÕt, th©n ¸i, gãp phÇn gi¸o dôc
toµn di÷n cho ®èi tîng thiÕu nhi.

1.2. ý nghÜa
Ho¹t ®éng móa h¸t tËp thî gãp phÇn h×nh thµnh
ph¸t triîn thÞ hiÕu thÈm mÜ lµnh m¹nh, n©ng cao hiîu
biÕt vµ gi¸o dôc t×nh ®oµn kÕt cho trÎ em ë løa tuæi
thiÕu nhi.

1.3. T¸c dông cña móa h¸t tËp thÓ ®èi víi thiÕu nhi
- Lµ ho¹t ®éng th gi·n võa mang ý nghÜa gi¶i trÝ võa
gãp phÇn rÌn luy÷n søc khoÎ cho thiÕu nhi, lµm cho c¸c
em nhanh nhÑn th¸o v¸t, ph¸t triîn c©n ®èi.
- Ho¹t ®éng móa h¸t tËp thî lµm cho cuéc sèng cña
thiÕu nhi vui t¬i, l¹c quan, yªu ®êi, lµm phong phó néi
dung sinh ho¹t §éi.
- H¸t móa lµ ph¬ng ti÷n giao lu t×nh c¶m, th¾t chÆt
t×nh b¹n, t×nh ®oµn kÕt th©n ¸i gi÷a c¸c em víi nhau,
gi÷a c¸c em víi c¸c anh, chÞ phô tr¸ch, lµm cho mçi ngêi
g¾n bã víi tËp thî, g¾n bã víi céng ®ång.
- H¸t móa tËp thî gãp phÇn gi¸o dôc ý thøc tæ chøc kØ
luËt cho thiÕu nhi.

168
- H¸t móa h×nh thµnh ý thøc thÈm mÜ lµnh m¹nh
®ång thêi gióp c¸c em cã n¬ng khiÕu t¹o nÒn mãng ph¸t
triîn tµi n¬ng cña m×nh.

2.1. Híng dÉn H¸t thiÕu nhi


Híng dÉn mét bµi h¸t míi cho thiÕu nhi cÇn thùc hi÷n
theo tiÕn tr×nh sau:
* Híng dÉn tiÕt tÊu ©m nh¹c cña bµi h¸t cho
thiÕu nhi (hiîu theo nghÜa réng lµ híng dÉn nhÞp ®é, tr-
êng ®é, cêng ®é vµ tÝnh n¬ng ®éng cña cêng ®é, trêng
®é bµi h¸t).
- NhÞp ®é cã liªn quan ®Õn søc truyÒn c¶m cña bµi
h¸t vµ nhÞp ®é kh«ng phï hîp lµm cho bµi h¸t cã thî
mÊt ®i tÝnh chÊt cña bµi h¸t.
VÝ dô: Bµi h¸t “Hµnh khóc ®éi” nh¹c vµ lêi Phong
Nh·:
Khi h¸t ph¶i theo nhÞp ®é nhanh. NÕu h¸t theo nhÞp
®é chËm bµi h¸t sÏ rêi r¹c, mÊt ®i t×nh c¶m t¬i s¸ng hµo
hïng.
- Cã 3 møc ®é vÒ tèc ®é:
+ Tèc ®é nhá tõ chËm ®Õn khoan thai: 44 - 58
ph¸ch trong mét phót (kh«ng cã bµi h¸t thiÕu niªn nµo
nµo theo tèc ®é nµy v× kh«ng hîp).
+ Tèc ®é võa ph¶i tõ thong th¶ ®Õn h¬i nhanh: 60 -
120 ph¸ch trong mét phót. (Bµi h¸t thiÕu nhi còng Ýt cã ë
tèc ®é nµy).
+ Tèc ®é nhanh hay cùc nhanh: 102 - 192 ph¸ch
trong mét phót (Bµi h¸t thiÕu nhi thêng ë tèc ®é nhanh).
* Híng dÉn thiÕu nhi häc h¸t:
- TËp c¸c chç khã vÒ giai ®i÷u vµ tiÕt tÊu.

169
- TËp tuÇn tù c¶ bµi h¸t.
+ Giíi thi÷u tªn bµi h¸t, tªn t¸c gi¶ ©m nh¹c vµ lêi
ca.
+ ViÕt tªn bµi h¸t lªn b¶ng, cã thî giíi thi÷u ®«i
nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ néi dung bµi h¸t.
+ Phô tr¸ch h¸t mÉu (nªn h¸t mÉu Ýt nhÊt 2 lÇn).
H¸t mÉu gióp thiÕu nhi cã mét h×nh tîng trän vÑn cña
bµi h¸t.
+ Sau khi h¸t mÉu, phô tr¸ch gióp c¸c em häc giai
®i÷u.
Híng dÉn c¸c em häc h¸t theo ph¬ng thøc “b¾c
cÇu”. ThiÕu nhi häc bµi h¸t theo tõng ®o¹n, sau mçi
®o¹n phô tr¸ch h¸t mÉu nh¾c l¹i ®î c¸c em nghe vµ
cñng cè ®o¹n võa häc.
Cô thÓ c¸ch híng dÉn bµi h¸t “Tre ngµ bªn l¨ng B¸c”
cña t¸c gi¶ Hµn Ngäc BÝch nh sau:
Bíc 1: Phô tr¸ch giíi thi÷u bµi h¸t, néi dung xuÊt xø
cña bµi h¸t vµ vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶.
Bíc 2: Phô tr¸ch h¸t mÉu c¶ bµi (2 hoÆc 3 lÇn cho
thiÕu nhi nghe)
Bíc 3: Phô tr¸ch híng dÉn thiÕu nhi h¸t tõng c©u
tõng ®o¹n
- Híng dÉn häc ®o¹n 1: “Bªn l¬ng B¸c Hå.... thªu
hoa”
+ Híng dÉn c©u thø nhÊt: “Bªn l¬ng B¸c Hå.... tre
ngµ”
+ Híng dÉn c©u thø 2: “§ãn giã.... ®ung ®a”
+ Híng dÉn c©u thø 3: “§ãn n¾ng.... thªu hoa”

170
Phô tr¸ch h¸t mÉu l¹i c¶ ®o¹n cho thiÕu nhi nghe l¹i
vµ h¸t l¹i toµn bé ®o¹n võa häc.
- Híng dÉn thiÕu nhi häc h¸t ®o¹n 2:
+ Híng dÉn c©u thø nhÊt: “RÊt vui.... ng©y th¬”
+ Híng dÉn c©u thø 2: “RÊt xanh...... ng©n nga”
+ Híng dÉn c©u thø 3: “Mét kho¶ng trêi..... bªn B¸c”
+ Híng dÉn c©u thø 4: “Cho em vÒ ca h¸t..... m¸i
tãc tre ngµ”
+ Sau khi híng dÉn tõng c©u, phô tr¸ch h¸t l¹i c¶
®o¹n cho c¸c em nghe vµ h¸t l¹i.
Bíc 4: Tæng hîp toµn bé bµi h¸t: Khi c¸c em ®·
thuéc c¶ bµi h¸t, cho c¸c em h¸t l¹i phô tr¸ch l¾ng
nghe, ph¸t hi÷n nh÷ng chç c¸c em h¸t sai ®î uèn n¾n
vµ söa ch÷a cho c¸c em.
Bíc 5: ¤n luy÷n bµi h¸t theo h×nh thøc thi ®ua
- Cho c¸c em «n l¹i c¶ bµi h¸t.
- Thi ®ua gi÷a c¸c nhãm, thi ®ua c¸ nh©n.

2.2. Lùa chän vµ båi dìng nßng cèt cho phong trµo ca
h¸t

2.2.1. Tiªu chuÈn lùa chän.


Tiªu chuÈn 1: Cã lßng say mª, yªu thÝch ©m nh¹c,
ca móa h¸t tËp thî.
Tiªu chuÈn 2: Lµ nh÷ng em cã kh¶ n¬ng h¸t, cã
giäng h¸t tèt vµ cã tai ©m nh¹c (tøc lµ cã n¬ng khiÕu vÒ
©m nh¹c).
Tiªu chuÈn 3: Chän nh÷ng em nßng cèt ë ®Òu kh¾p
c¸c ph©n ®éi. Vi÷c nµy rÊt cã lîi khi h¸t tËp thî. (Sè l-

171
îng c¸c em nßng cèt trong mét chi ®éi kho¶ng 6 - 10
em).

2.2.2. Ph©n lo¹i giäng h¸t


§î båi dìng vµ rÌn luy÷n giäng h¸t cho ®éi ngò v¬n
ngh÷ “nßng cèt” trong tæ chøc §éi cã hi÷u qu¶, c¸n bé
phô tr¸ch cÇn ph©n bi÷t lo¹i giäng h¸t cña c¸c em. Cô
thî lµ:
- Mçi ®é tuæi giäng h¸t cña c¸c em còng cã sù kh¸c
nhau. C¸c em tuæi nhi ®ång (løa tuæi líp 1, 2, 3) thêng
chØ cã c÷ giäng rÊt hÑp, chØ h¸t mét bÌ. Tõ 12, 13 tuæi
trë ®i (sau løa tuæi líp 6), giäng h¸t cña c¸c em cã thî
thay ®æi h¼n. Lóc nµy c¸c em cã kh¶ n¬ng biîu hi÷n
nh÷ng bµi h¸t phøc t¹p cã tÝnh ngh÷ thuËt h¬n, c¸n bé
phô tr¸ch cã thî dµn dùng chia lµm lµm 3 bÌ phï hîp víi
ba lo¹i giäng cao, trung vµ thÊp cña c¸c em.
- Giäng h¸t cña nam vµ n÷ còng cã sù kh¸c nhau.
Giäng nam bao giê còng trÇm h¬n giäng n÷. Riªng c¸c
em nam ë løa tuæi líp 8 hoÆc 9 giäng hÇu nh rÊt ®Æc bi÷t
v× ®©y lµ giai ®o¹n vì giäng tríc khi trëng thµnh ®î
chuyîn thµnh giäng nam cao hay trÇm. Trong thêi k× nµy
kh«ng nªn ®î “thanh ®íi” lµm vi÷c nhiÒu.

2.2.3. Duy tr× sinh ho¹t ®Òu ®Æn


- TËp hîp c¸c em nßng cèt thµnh mét “§éi ca nh¹c
m¬ng non” cã ch¬ng tr×nh sinh ho¹t riªng ®î båi dìng
cho c¸c em thêng xuyªn, cã bµi h¸t míi ®î c¸c em cã
kÜ n¬ng biîu diÔn vµ kÜ n¬ng híng dÉn c¸c b¹n kh¸c häc
h¸t.
- Cã ®Þa ®iîm sinh ho¹t cè ®Þnh, phßng tËp tho¸ng
m¸t vµ cã ®ñ ph¬ng ti÷n cÇn thiÕt ®î häc h¸t nh: b¶ng
chÐp nh¹c, cã nh¹c cô, cã trang ©m,...

172
- Néi dung mét buæi sinh ho¹t cã thî thay ®æi tu×
theo t×nh h×nh cô thî nhng thêng cã 2 néi dung chÝnh:
+ Häc bµi h¸t míi (cã bÌ hoÆc kh«ng cã bÌ).
+ ¤n tËp bµi h¸t cña buæi sinh ho¹t tríc hoÆc theo ch-
¬ng tr×nh chuÈn bÞ cho mét héi diÔn hay mét héi thi nµo
®ã.

2.2.4. LuyÖn kÜ n¨ng ca h¸t vµ tæ chøc ca h¸t cho


nßng cèt.
* B¶o vÖ giäng h¸t - giäng ®Çu
+ B¶o v÷ giäng h¸t - giäng ®Çu lµ kÜ thuËt quan
träng nhÊt (®Æc bi÷t lµ víi thiÕu niªn ®é tuæi ®ang vì
giäng ®î c¸c em bíc qua thêi k× ®ang vì giäng mµ kh«ng
¶nh hëng ®Õn giäng h¸t cña c¸c em sau nµy).
- Gióp c¸c em b¶o v÷ giäng trong buæi tËp, phô tr¸ch
lu ý nh¾c c¸c em kh«ng nªn h¸t qu¸ to; cÇn chó ý h¸t
®Òu h¸t vang chø kh«ng ph¶i lµ “hÐt”. §î b¶o v÷ giäng
h¸t - giäng ®Çu tèt phô tr¸ch cßn ph¶i tæ chøc cho c¸c
em häc h¸t mét c¸ch hîp lÝ; chia c¸c em thµnh nhiÒu
nhãm, cho h¸t xen kÏ ®î c¸c em võa ®îc nghØ võa ®îc
nghe vµ rót kinh nghi÷m ë nhãm b¹n.
- C¸ch tËp giäng ®Çu: Chän nh÷ng giai ®i÷u theo h-
íng tõ cao xuèng thÊp vµ tËp víi cêng ®é nhá nhÑ, kho¶ng
©m hÑp qu·ng 5 qu·ng 6. Khi tËp gîi c¸c em tëng tîng
®Èy ®îc ©m thanh vang lªn ë trªn tr¸n, th¸nh thãt
nh chim, lóc h¸t nh¾c c¸c em ngËm mi÷ng vµ cã c¶m
gi¸c ©m thanh tho¸t ra ë mòi.
* LuyÖn giäng - ©m lîng
- §èi víi giäng h¸t “tèi, bÝ” nªn luy÷n ©m I, £.
- Giäng h¸t “s¸ng, chãi” nªn cho luy÷n ©m ¤, U.

173
- C¸ch h¸t th¼ng giäng ªm ¸i, trong s¸ng hån
nhiªn lµ c¸ch h¸t cña thiÕu nhi nªn khi h¸t mÉu phô
tr¸ch kh«ng h¸t rung vµ kh«ng nªn cho c¸c em h¸t
rung.
* Cao ®é
- Khi d¹y h¸t cho thiÕu nhi, phô tr¸ch kh«ng nªn
qu¸ c©u n÷ ý ®Þnh cña nh¹c sÜ vÒ cao ®é cña bµi h¸t.
- Phô tr¸ch cã thî n©ng hoÆc h¹ thÊp giäng ®i÷u
chÝnh cña bµi h¸t, ®a tÇm ©m trung b×nh, thuËn lîi nhÊt
cña ®éi ca.
* TiÕt tÊu
- Khi d¹y h¸t cho thiÕu nhi, phô tr¸ch cÇn gióp c¸c
em n¾m ®îc tiÕt tÊu cña bµi h¸t th«ng qua vi÷c c¸c em
võa h¸t võa ®¸nh nhÞp bÈng c¶ hai tay theo tay ®¸nh
nhÞp cña phô tr¸ch.
- CÇn båi dìng c¸c em bÌ trëng, bÌ phã tËp ®¸nh
nhÞp chØ huy v× trong sinh ho¹t vui ch¬i ë trêng ë tr¹i
c¸c em thay phô tr¸ch ®î ®iÒu khiîn ®ång ca.
* S¾c th¸i - t×nh c¶m
Híng dÉn thiÕu nhi häc h¸t kh«ng chØ ®¬n thuÇn
gióp c¸c em thuéc lêi, thuéc giai ®i÷u vµ biÕt c¸ch h¸t
bµi h¸t mµ cßn ph¶i lµm cho thiÕu nhi biîu hi÷n ®îc
s¾c th¸i t×nh c¶m cña m×nh phï hîp víi néi dung cña lêi
ca.
* Tr¸nh h¸t cïng víi thiÕu nhi
- Trong khi híng dÉn c¸c em h¸t, phô tr¸ch tr¸nh h¸t
cïng víi c¸c em v×:
+ Khã ph¸t hi÷n em nµo h¸t sai.

174
+ ThiÕu nhi sÏ dùa vµo giäng h¸t cña phô tr¸ch,
kh«ng chÞu ghi nhí giai ®i÷u, kh«ng ®iÒu chØnh, kiîm
tra ®îc giäng h¸t.
* C¸c d¹ng tËp
- Khi d¹y h¸t cho thiÕu nhi, phô tr¸ch nªn kÕt hîp
nhiÒu d¹ng tËp kh¸c nhau ®î thu hót sù chó ý cña c¸c
em vµ t¹o ra kh«ng khÝ vui t¬i trong buæi häc, lµm cho
buæi häc mang l¹i nhiÒu kÕt qu¶.
- C¸c d¹ng tËp cã thî vËn dông: TËp h¸t c¸ nh©n,
tËp h¸t theo nhãm, tËp h¸t tªn nèt nh¹c, tËp h¸t tõng
®o¹n, tËp h¸t c¶ bµi, tæ chøc thi ®ua gi÷a c¸c nhãm khi
tËp h¸t...

2.3. Sö dông c¸c h×nh thøc ca h¸t trong sinh ho¹t.


Mét bµi h¸t cã thî sö dông bÈng nhiÒu c¸ch. C¸n bé
phô tr¸ch cÇn biÕt hai c¸ch chÝnh:
C¸ch 1: H¸t chung (h¸t tËp thî): Lµ h×nh thøc h¸t
mµ sè ®«ng ngêi tham gia hoÆc tham gia xen kÏ mçi
®o¹n.
H¸t chung cã môc ®Ých kh«ng ph¶i phôc vô ®èi tîng
kh¸c nghe mµ lµ nhu cÇu cña tÊt c¶ vµ cña b¶n th©n mçi
thµnh viªn trong tËp thî ®ã.
C¸ch 2: H¸t biîu diÔn lµ c¸ch h¸t cã tÝnh chÊt
truyÒn c¶m, nghÑ thuËt tõ t¸c phÈm ®Õn ngêi nghe mét
c¸ch cã kÜ thuËt vµ chñ ®éng. H¸t biîu diÔn gåm cã hai
®èi tîng tham gia chñ yÕu lµ ngêi nghe vµ ngêi biîu
diÔn.
- H¸t biîu diÔn gåm c¸c h×nh thøc: §¬n ca, song ca,
tam ca, tèp ca, ®ång ca, hîp xíng...
(Sinh ho¹t ®éi cÇn phèi hîp c¶ hai h×nh thøc h¸t chung
vµ h¸t biîu diÔn).

175
3. Móa thiÕu nhi

3.1. Chän bµi h¸t, ®iÖu móa vµ lùa chän ®éi h×nh
móa

Chän bµi h¸t, ®iÖu móa


- Chän bµi h¸t, ®i÷u móa tËp thî sao cho phï hîp víi
néi dung chñ ®Ò, chñ ®iîm vµ phï hîp víi løa tuæi thiÕu
nhi. Cã tiÕt tÊu giai ®i÷u vui, ®éng t¸c ®¬n gi¶n, dÔ
móa, thî hi÷n tÝnh céng ®ång, tËp thî cao.
- §i÷u móa ph¶i phï hîp víi bµi h¸t, c¸c ®éng t¸c
móa ph¶i ®¬n gi¶n vµ cã tÝnh ngh÷ thuËt cao. Trong c¸c
®i÷u móa cña thiÕu nhi nªn sö dông 3 ®éng t¸c chÝnh
lµm chñ ®¹o cho mçi ®i÷u móa lµ ®ñ. Víi nhi ®ång sö
dông hai ®i÷u móa lµ võa ph¶i.

Chän ®éi h×nh móa


- TËp vµ tæ chøc cho mét sè ®«ng móa cÇn chän ®éi
h×nh thÝch hîp.
- Tu× theo tõng bµi h¸t, ®i÷u móa mµ lùa chän ®éi
h×nh vµ ®éng t¸c móa cô thî. Kho¶ng c¸ch ®øng móa
®îc ph©n chia t¬ng øng víi c¸c ®éi h×nh.

3.2. C¸ch d¹y móa.

a. C«ng t¸c chuÈn bÞ.


- Tríc khi d¹y mét ®i÷u móa cho thiÕu nhi, phô tr¸ch
§éi cÇn ph¶i chuÈn bÞ b¶n nh¹c, bµi h¸t cña ®i÷u móa vµ
häc thËt thuéc, tËp nhuÇn nhuyÔn c¸c ®éng t¸c cña
®i÷u móa; ph©n chia bµi h¸t vµ ®éng t¸c ra thµnh tõng
c©u, tõng ®o¹n kÕt hîp víi ®Õm. §¸nh dÊu nh÷ng chç
khã, phøc t¹p vµ c¸ch xö lÝ ®î khi híng dÉn chó ý gi¶i
quyÕt.

176
- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n gi¶ng d¹y nh phÊn, b¶ng,
®¹o cô... (NÕu cÇn ®Õn mét sè em nßng cèt móa mÉu
ph¶i cã sù luy÷n tËp tríc theo yªu cÇu cña ngêi híng
dÉn).
- ChuÈn bÞ vÒ thêi gian vµ ®Þa ®iîm tËp luy÷n.
+ VÒ thêi gian: §èi víi thiÕu niªn, luy÷n tËp 90 phót
cã gi¶i lao gi÷a giê. §èi víi nhi ®ång, nªn tËp 60 phót cã
gi¶i lao gi÷a giê. Trong mét buæi tËp kh«ng nªn cho c¸c
em nghØ gi¶i lao qu¸ l©u v× sù linh ho¹t cña c¬ thî c¸c
em khã håi phôc. (NghØ gi¶i lao tõ 10 ®Õn 15 phót lµ
võa).
+ VÒ ®Þa ®iîm: Chän ®Þa ®iîm häc móa réng r·i,
tho¸ng m¸t vµ thuËn ti÷n cho vi÷c ®i l¹i cña c¸c em.

b. C¸ch d¹y móa.


* Yªu cÇu ®èi víi ngêi d¹y móa:
- Trang phôc gän gµng.
- Hi÷u l÷nh tËp hîp m¹ch l¹c, râ rµng.
- Cã ph¬ng ph¸p d¹y móa tèt.
* Tr×nh tù híng dÉn móa h¸t tËp thî cho thiÕu nhi:
Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc.
Bíc 2: Híng dÉn thiÕu nhi häc móa:
- Giíi thi÷u ng¾n gän vÒ ®i÷u móa g¾n víi néi dung
chñ ®Ò, chñ ®iîm, chiÕn dÞch truyÒn th«ng...
- Híng dÉn kÜ bµi h¸t cña ®i÷u móa.
- Thùc hµnh móa mÉu (c¶ bµi hoÆc tõng c©u, tõng
®o¹n).
- Híng dÉn tËp tõng c©u móa g¾n víi c©u h¸t hoÆc
c©u nh¹c.

177
- GhÐp nèi gi÷a c¸c c©u, ®o¹n móa l¹i víi nhau.
- Bæ khuyÕt, kiîm tra c¸c nhãm nhá, tËp thî nhá.
- GhÐp nèi c¸c ®éng t¸c tõ ®Çu ®Õn cuèi ®i÷u
móa ®î c¸c em ghi nhí thø tù ®éng t¸c.
- Kiîm tra bÈng c¸ch cho c¸c nhãm, khèi líp thi móa.
- §¸nh gi¸ kÕt qu¶, biîu d¬ng c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ
móa ®Ñp nhÊt; ®éng viªn ®¬n vÞ móa cha chuÈn. Nh¾c
nhë híng kh¾c phôc lçi cña c¸c em trong ®i÷u móa.
- KÕt thóc buæi tËp, cho c¸c em móa l¹i mét lÇn n÷a
®î ghi nhí c¸c ®éng t¸c.
Bíc 3: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ buæi tËp, chØ ra u, nhîc
®iîm cña qu¸ tr×nh luy÷n tËp ë c¸c em vµ dÆn dß c«ng
vi÷c vÒ nhµ cho c¸c em.

3.3. Híng dÉn d¹y mét sè ®iÖu móa h¸t tËp thÓ
* §iÖu móa: “§iÒu ®ã tu× thuéc vµo hµnh ®éng
cña b¹n”
- Híng dÉn sö dông: H¸t móa “§iÒu ®ã tu× thuéc
vµo hµnh ®éng cña b¹n” dµnh cho c¸c em thiÕu nhi
nhÈm hëng øng cuéc vËn ®éng b¶o v÷ m«i trêng xanh,
s¹ch, ®Ñp.
- C¸ch thùc hi÷n bµi móa:
+ Lêi ca: “Tæ quèc Vi÷t Nam xanh ng¸t, cã ®Ñp m·i
®îc kh«ng”.
§éng t¸c 1: TÊt c¶ c¸c em trong ®éi móa lµm ®éng
t¸c nh¶y ch©n s¸o, vÉy tay trªn cao hoÆc vç tay ®Òu
theo tiÕt tÊu nh¶y cña ch©n, to¶ ®Òu ra c¸c híng tuyªn
truyÒn cho chiÕn dÞch.
Lêi ca: “§iÒu ®ã tu× thuéc hµnh ®éng cña b¹n”.

178
§éng t¸c 2: Mét tay chèng n¹nh sên cña m×nh, tay
kia ®a ra phÝa tríc chÕch 450 lµm ®éng t¸c “chØ”, ngãn
trá dùng th¼ng, c¸c ngãn kh¸c n¾m hê.
Ch©n: Mét ch©n trô chïng ®Çu gèi xuèng, ch©n kia
®a xÕ ra phÝa tríc mÆt thuËn víi tay “chØ”. Gãt ch©n
ch¹m ®Êt, bµn ch©n dùng th¼ng.
+ Lêi kÕt: “§iÒu ®ã tu× thuéc hµnh ®éng cña b¹n,
chØ thuéc vµo b¹n mµ th«i”.
§éng t¸c kÕt: TÊt c¶ c¸c em vç tay h¸t vang ®i÷p
khóc trªn mét lÇn. ®i÷u móa ®îc móa l¹i tõ ®Çu bµi
h¸t.

3.4. Thùc hµnh: LuyÖn tËp mét sè bµi h¸t, ®iÖu móa
truyÒn thèng vµ phæ biÕn cña thiÕu nhi (10 tiÕt)

Ch¬ng II: KÓ chuyÖn, diÔn chuyÖn thiÕu nhi 15 (4.11)


tiÕt.

1. ý nghÜa, t¸c dông cña kÓ chuyÖn, diÔn chuyÖn víi


thiÕu nhi
- Kî chuy÷n vµ diÔn chuy÷n gióp thiÕu nhi giao lu,
thî hi÷n m×nh.
- Kî chuy÷n vµ diÔn chuy÷n gióp thiÕu nhi ph¸t
triîn ®îc kh¶ n¬ng nhËn thøc, kh¶ n¬ng s¸ng t¹o trong
ho¹t ®éng.
- Kî chuy÷n, diÔn chuy÷n gióp thiÕu nhi c¶m thô ®-
îc c¸i ®Ñp trong cuéc sèng.
- Kî chuy÷n, diÔn chuy÷n båi dìng c¸c em cã ãc
nhËn xÐt vµ trÝ tëng tîng.

2. KÓ chuyÖn thiÕu nhi

2.1. Lùa chän chuyÖn

179
- Chän chuy÷n ph¶i ®¸p øng ®îc tÝnh phï hîp víi løa
tuæi, víi nhu cÇu, së thÝch cña thiÕu nhi.
- Néi dung chuy÷n kî s¸t thùc, cã ý nghÜa gi¸o dôc
thùc tiÔn s©u s¾c.

2.2 Ph¬ng ph¸p kÓ chuyÖn thiÕu nhi.


- Kî chuy÷n cho thiÕu nhi cÇn ph¶i t¹o ra tÝnh hÊp
dÉn vµ thu hót ®îc sù chó ý cña trÎ v× vËy ngêi phô tr¸ch
khi kî chuy÷n cÇn ph¶i phèi hîp ®îc lêi nãi, cö chØ vµ
®i÷u bé phï hîp víi néi dung c©u chuy÷n.
- Ph¶i biÕt sö dông ng÷ ®i÷u hîp lÝ ®î t¹o lªn mét
bøc tranh ©m thanh gióp ngêi nghe tëng tîng ra c¸c
nh©n vËt víi tÝnh c¸ch vµ ng«n ng÷ riªng.
- Khi kî chuy÷n cho thiÕu nhi, ngêi phô tr¸ch cã thî
®Æt ra nh÷ng c©u hái mang tÝnh gîi më yªu cÇu thiÕu
nhi tr¶ lêi ®î c¸c em hiîu s©u ®îc néi dung cèt chuy÷n
vµ thÊy râ ®îc ý nghÜa cña chuy÷n kî ®èi víi c¸c em.

2.3. Híng dÉn vµ tæ chøc kÓ chuyÖn cho thiÕu nhi

2.3.1. C«ng t¸c chuÈn bÞ

a. Lùa chän chuyÖn kÓ


Truy÷n kî ®îc lùa chän ph¶i ®¶m b¶o tÝnh võa søc,
phï hîp víi nhu cÇu, høng thó cña c¸c em (c¶ vÒ néi dung
vµ h×nh thøc) vµ cã tÝnh gi¸o dôc cao.

b. §äc vµ n¾m v÷ng cèt truyÖn


Phô tr¸ch ph¶i ®äc kÜ c©u chuy÷n, ph©n tÝch
chuy÷n nhÈm x¸c ®Þnh râ chñ ®Ò, néi dung cña
chuy÷n. X¸c ®Þnh tÝnh c¸ch tõng nh©n vËt trong
chuy÷n. Hiîu cÆn kÏ ý nghÜa vµ bµi häc rót ra tõ chuy÷n.

180
c. TËp kÓ chuyÖn:
- Phô tr¸ch §éi cã thî tËp kî mét m×nh hoÆc tËp kî
cho ngêi th©n cña m×nh nghe tríc. §©y lµ qu¸ tr×nh
chuyîn tõ v¬n b¶n in Ên sang ng«n ng÷ cña b¶n th©n phô
tr¸ch §éi.
- Khi tËp kî chuy÷n, ngêi phô tr¸ch cÇn phèi hîp
nhuÇn nhuyÔn giäng kî víi cö chØ, ng÷ ®i÷u, nÐt mÆt
®î lµm lé râ cèt chuy÷n. Tr¸nh biÕn ngêi kî chuy÷n
thµnh ngêi biîu diÔn ngh÷ thuËt.

d. X©y dùng gi¸o ¸n kÓ chuyÖn.


Gi¸o ¸n kî chuy÷n theo mÉu:
- Tªn gi¸o ¸n: Kî chuy÷n cho thiÕu nhi løa tuæi (líp)
- Ngêi thiÕt kÕ:
* Môc ®Ých yªu cÇu:
- Ca ngîi.......
- Phª ph¸n......
- RÌn luy÷n...... cho thiÕu nhi
* Ph¬ng ti÷n kî chuy÷n: Trang phôc, ®µn, tranh
minh ho¹, video.....
* §Þa ®iîm vµ thêi gian kî chuy÷n.
* TiÕn tr×nh kî chuy÷n:
- æn ®Þnh tæ chøc.
- Kiîm tra chuy÷n ®· kî lÇn tríc xem c¸c em cßn nhí
nh thÕ nµo.
- Kî chuy÷n míi.
- KÕt luËn: Rót ra bµi häc vµ yªu cÇu ®èi víi c¸c em.

2.3.2. C¸c bíc tiÕn hµnh ho¹t ®éng kÓ chuyÖn

181
* æn ®Þnh tæ chøc: Kiîm tra chuy÷n ®· kî lÇn tríc
(kho¶ng 5 - 7 phót), dÉn d¾t vµo c©u chuy÷n sÏ kî cho
thiÕu nhi.
* Phô tr¸ch kÓ chuyÖn cho thiÕu nhi
- VÞ trÝ cña ngêi kî chuy÷n: ë vÞ trÝ trung t©m, cã
thî bao qu¸t, quan s¸t ®îc tÊt c¶ c¸c em ®î ®iÒu
khiîn vµ uèn n¾n c¸c em khi c¸c em thiÕu tËp trung.
- Khi kî chuy÷n: Ngêi kî chuy÷n (phô tr¸ch §éi) cÇn
phèi hîp vi÷c ghi b¶ng, chia ®o¹n, minh ho¹ bÈng tranh,
video, ng÷ ®i÷u, giäng ®i÷u, cö chØ hîp lÝ.
- Giäng kî võa ph¶i, trÇm Êm. Phô tr¸ch §éi cã thî kî
l¹i hai lÇn ®î c¸c em n¾m ®îc cèt TRuy÷n (Thêi gian
12 - 15 phót).
- Khi chuyîn ®o¹n cÇn t¹o ra nh÷ng t×nh huèng thu
hót thiÕu nhi tham gia chuy÷n kî mét c¸ch tÝch cùc.
- KÕt thóc chuy÷n: Chó ý ®Õn “ng¾t giäng” cuèi
chuy÷n t¹o ra mét qu·ng nghØ truyÒn c¶m ®Çy d ©m
cña lêi kî cuèi cïng.
- Chuy÷n kî cÇn ph¶i rót ra ý nghÜa, bµi häc cho
thiÕu nhi.
* ThiÕu nhi kÓ chuyÖn
- Tríc khi thiÕu nhi thùc hi÷n c«ng vi÷c kî chuy÷n
võa ®îc phô tr¸ch kî, phô tr¸ch ®éi cÇn gîi më, nh¾c
l¹i cèt truy÷n, c¸c ®o¹n ®· ph©n chia, c¸c ®iîm nót,
c¸c nh©n vËt vµ tÝnh c¸ch cña tõng nh©n vËt.
- Gäi c¸c em kî tõng ®o¹n, tõng t×nh tiÕt, tiÕn tíi kî
c¶ chuy÷n (cÇn t«n träng sù s¸ng t¹o khi thiÕu nhi kî
chuy÷n, tr¸nh gß c¸c em b¾t chíc nh phô tr¸ch).

182
- §µm tho¹i, nªn hái c¸c em vÒ ý nghÜa c©u
chuy÷n, tÝnh c¸ch hµnh ®éng cña c¸c nh©n vËt trong
chuy÷n.
- CÇn ph¸t hi÷n nh÷ng em cã n¬ng khiÕu kî chuy÷n
®î båi dìng c¸c em.
* KÕt thóc ho¹t ®éng kÓ chuyÖn
- Phô tr¸ch nh¾c l¹i néi dung c©u chuy÷n, ý nghÜa
gi¸o dôc cña c©u chuy÷n ®· kî cho thiÕu nhi.
- DÆn dß nh÷ng nhi÷m vô thiÕu nhi cÇn lµm ®î
chuÈn bÞ cho buæi kî chuy÷n lÇn sau.

2.3.3. C¸c kÜ thuËt sö dông cho ho¹t ®éng kÓ chuyÖn


vµ tæ chøc kÓ chuyÖn cho thiÕu nhi
C¸c kÜ thuËt cÇn sö dông cho ho¹t ®éng kî chuy÷n
vµ tæ chøc kî chuy÷n cho thiÕu nhi bao gåm: Ng÷ ®i÷u,
nhÞp ®é, cêng ®é, kh¶ n¬ng ng¾t giäng, ®éng t¸c vµ
c¸c ph¬ng ti÷n trî gióp khi kî chuy÷n.

2.4. MÉu thiÕt kÕ mét ho¹t ®éng kÓ chuyÖn cho


thiÕu nhi
Tªn truy÷n: Em bÐ quµng kh¨n ®á
Ngêi thiÕt kÕ: Phan DiÔm H»ng Nga - Phô tr¸ch §éi
THCS Vi÷t An, Thanh Xu©n, Hµ Néi

a. Môc ®Ých, yªu cÇu.


+ Gi¸o dôc thiÕu nhi biÕt v©ng lêi cha mÑ, tr¸nh
nh÷ng c¸m dç cña kÎ xÊu, dÔ bÞ chóng lµm h¹i.
+ Gióp c¸c em ph¸t triîn ®îc t duy, tëng tîng, ãc
s¸ng t¹o vµ kh¶ n¬ng ng«n ng÷.
+ RÌn luy÷n cho thiÕu nhi kh¶ n¬ng thÊu hiîu ®îc
suy nghÜ cña ngêi kh¸c.

183
b. ChuÈn bÞ
+ §äc chuy÷n kÜ, ph©n tÝch truy÷n, vÏ tranh minh ho¹
cho chuy÷n kî.
+ ChuÈn bÞ vÒ thêi gian, ®Þa ®iîm kî chuy÷n.

c. TiÕn hµnh kÓ chuyÖn


* æn ®Þnh tæ chøc líp
- Cho chi ®éi h¸t bµi “Nh÷ng em bÐ ngoan”
- Yªu cÇu c¸c em nh¾c l¹i chuy÷n kî lÇn tríc (tãm
t¾t néi dung, ý nghÜa cña chuy÷n).
- Giíi thi÷u chuy÷n kî cho thiÕu nhi “C« bÐ quµng
kh¬n ®á”.
* Phô tr¸ch §éi kÓ chuyÖn
§o¹n 1: Giíi thi÷u vÒ em bÐ quµng kh¬n ®á.
§o¹n 2: Sãi lõa dèi ®î nuèt chöng.
§o¹n 3: Sãi lõa dèi ®î nuèt chöng c« bÐ.
§o¹n 4: Ngêi thî s¬n giÕt sãi ®î cøu hai bµ ch¸u.
* ThiÕu nhi kÓ chuyÖn
- Cho c¸c em nh¾c l¹i tªn chuy÷n, c¸c nh©n vËt
trong chuy÷n
+ Phô tr¸ch §éi: C¸c em cho biÕt trong c©u chuy÷n
chÞ (anh) võa kî cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n vËt nµo
lµ nh©n vËt ®¸ng ghÐt nhÊt?
+ ThiÕu nhi: Em tha chÞ (anh) cã nh©n vËt c« bÐ
quµng kh¬n ®á, nh©n vËt bµ cña c« bÐ, nh©n vËt con
sãi ®éc ¸c ¹. Nh©n vËt ®¸ng ghÐt nhÊt lµ nh©n vËt con
sãi v× nã rÊt ®éc ¸c...
- Gäi c¸c em kî tõng ®o¹n cña c©u chuy÷n

184
- Cho c¸c em kî l¹i c¶ c©u chuy÷n.
- Phô tr¸ch nhËn xÐt, gãp ý kiÕn cho c¸c em.
* KÕt thóc ho¹t ®éng
- Phô tr¸ch §éi ®Æt c©u hái: V× sao “Kh¬n ®á” l¹i bÞ
sãi ®¸nh lõa vµ nuèt chöng c¶ hai bµ ch¸u?
- ThiÕu nhi: V× “Kh¬n ®á” kh«ng nghe lêi cha mÑ,
kh«ng ®i ®Õn n¬i vÒ ®Õn chèn, c¶ tin vµo nh÷ng lêi nãi
®êng mËt cña sãi.
- Phô tr¸ch §éi: Qua c©u chuy÷n c¸c em rót ra ®îc
bµi häc g× cho b¶n th©n nµo?
- ThiÕu nhi: Chóng em rót ra bµi häc lµ ph¶i v©ng lêi
cha mÑ, ®i ®Õn n¬i vÒ ®Õn chèn, kh«ng la cµ nghe ngêi
kh¸c dô dç, rñ ®i ch¬i kh«ng xin phÐp.
- Phô tr¸ch dÆn dß nh÷ng vi÷c cÇn lµm ë nhµ cho
c¸c em thiÕu nhi ®î c¸c em chuÈn bÞ cho buæi kî
chuy÷n lÇn sau.

3. DiÔn chuyÖn thiÕu nhi

3.1. Môc ®Ých ý nghÜa cña diÔn chuyÖn thiÕu nhi


- RÌn luy÷n kh¶ n¬ng diÔn ®¹t, kh¶ n¬ng t duy, ph©n
tÝch vµ tæng hîp ë thiÕu nhi.
- Tho¶ m·n nhu cÇu, nguy÷n väng ®îc hiîu biÕt, ®-
îc ho¹t ®éng cho c¸c em thiÕu nhi.

3.2. Yªu cÇu ®èi víi phô tr¸ch trong dÉn chuyÖn
- Lùa chän chuy÷n diÔn: Phï hîp víi ®é tuæi, víi nhu
cÇu, høng thó cña c¸c em.
Chuy÷n kî cã sù hÊp dÉn, nhiÒu lêi tho¹i, cã tÝnh
gi¸o dôc cao.

185
- ThiÕt kÕ kÞch b¶n: (gåm c¸c vai diÔn, c¸c lêi tho¹i
vµ c¸c c¶nh diÔn....)
- Ph©n vai diÔn cho thiÕu nhi ®î c¸c em tËp diÔn.

3.3. Yªu cÇu vµ chuÈn bÞ cña thiÕu nhi


- NhËn vai diÔn do phô tr¸ch ph©n c«ng.
- §äc kÜ chuy÷n, kÞch b¶n chuy÷n ®î c¸c em n¾m
®îc tõng nh©n vËt, tÝnh c¸ch cña tõng nh©n vËt trong
chuy÷n.
- §äc kÜ thiÕt kÕ kÞch b¶n mµ phô tr¸ch ®· viÕt ®î
n¾m ®îc c¸c mµn, c¸c c¶nh, c¸c sù ki÷n ®î hoµn
thi÷n vai diÔn ®îc giao.
- TËp kÜ vai diÔn ®îc giao.
- Cã thî tham gia vµo c¸c c«ng vi÷c chuÈn bÞ cho
buæi diÔn chuy÷n nh: Dµn dùng s©n khÊu, ho¸ trang c¸c
nh©n vËt....

3.4. TËp diÔn chuyÖn cho thiÕu nhi


- TËp nhËp vai:
+ Tríc khi thiÕu nhi tËp nhËp vai, phô tr¸ch cÇn gióp
c¸c em thÊy râ ý ®Þnh cña t¸c gi¶ trong toµn bé kÞch
b¶n, trong tõng phÇn, bèi c¶nh kh«ng gian, thêi gian, h×nh
tîng s©n khÊu ®î c¸c em h×nh dung ®îc c¸c t×nh tiÕt,
sù ki÷n x¶y ra trªn sµn diÔn.
+ §î thiÕu nhi thö vai trong mét sè ®o¹n vµ gãp ý
cho c¸c em vÒ c¸ch diÔn cho phï hîp víi vai ®îc giao.
+ Cho c¸c vai tËp vai diÔn cña m×nh (c¶ lêi tho¹i lÉn
cö chØ, ®i÷u bé, nÐt mÆt.....)
+ Khi thiÕu nhi tËp vai diÔn, phô tr¸ch cÇn quan s¸t,
kiîm tra lêi tho¹i, lêi diÔn cña c¸c em ®î uèn n¾n lêi

186
tho¹i vµ ®éng t¸c cho phï hîp víi nh©n vËt, gióp c¸c em
nh sèng thùc víi “vai diÔn”.
- Híng dÉn c¸c em tËp diÔn tõng c¶nh, tõng
mµn, tõng ®o¹n vµ toµn bé chuyÖn.
+ Sau khi thiÕu nhi ®· tËp nhËp vai thµnh th¹o, phô
tr¸ch cho c¸c em tËp diÔn tõng phÇn, tõng mµn, tõng
c¶nh.... NÕu c¶m thÊy ®îc cho c¸c em tËp diÔn c¶
chuy÷n.
+ Qu¸ tr×nh thiÕu nhi tËp diÔn, phô tr¸ch cÇn gióp
thiÕu nhi lùa chän h×nh thøc më ®Çu g©y Ên tîng, ®ång
thêi biÕt më nót vµ t¹o nót t¹o kÞch tÝnh cao ®é, g©y
xóc ®éng vµ sù l¾ng ®äng.
+ §iÒu chØnh, gãp ý söa lçi cho c¸c em ®î c¸c em
diÔn chuy÷n mét c¸ch tù nhiªn, ph¶n ¸nh ®óng ®îc ý
®å cña t¸c gi¶ khi x©y dùng chuy÷n vµ nh©n vËt trong
chuy÷n.
+ Khi thiÕu nhi diÔn chuy÷n cÇn phèi hîp c¸c yÕu
tè phô trî nh: ¸nh s¸ng, dµn ®ång ca... gióp c¸c em
h×nh dung râ nÐt vÒ bèi c¶nh chung cña toµn chuy÷n.

3.5. C¸c yÕu tè phô trî


§î thiÕu nhi diÔn chuy÷n cã hi÷u qu¶ cÇn cã c¸c
yÕu tè phô trî.
C¸c yÕu tè phô trî gåm: ¢m nh¹c, ¸nh s¸ng, dµn
®ång ca, ho¸ trang vµ h÷ thèng trang ©m.

Ch¬ng III: Trß ch¬i cho thiÕu nhi

1. Môc ®Ých, ý nghÜa, t¸c dông cña trß ch¬i thiÕu nhi
Ch¬i: Ch¬i mang tÝnh chÊt xung n¬ng tß mß, kh¸m
ph¸, s¸ng t¹o. Nã chØ tho¶ m·n nhu cÇu tù th©n chø
kh«ng cã môc ®Ých vô lîi.

187
Trß ch¬i: Trß ch¬i lµ mét ho¹t ®éng do con ngêi khëi
®Çu mét c¸ch cã chñ ®Þnh, trß ch¬i g¾n chÆt víi nh÷ng
quy t¾c, luËt l÷ mang tÝnh chÊt m« pháng nh÷ng thî chÕ
x· héi, trß ch¬i cã ý nghÜa ®Æc bi÷t ®èi víi sù ph¸t triîn
cña trÎ.

1.1. Môc ®Ých


- Gióp cho thiÕu nhi cã nh÷ng hiîu biÕt cÇn thiÕt vÒ
®êi sèng x· héi, vÒ con ngêi, ®ång thêi ®îc hoµ m×nh
vµo ®êi sèng x· héi.
- Tæ chøc vui ch¬i cho thiÕu nhi nhÈm ph¸t huy kh¶
n¬ng gi¸o dôc - tù gi¸o dôc, vai trß tù qu¶n cña mçi ®éi
viªn vµ tËp thî §éi.
Nh÷ng yÕu tè h×nh thµnh trß ch¬i
Cã 5 yÕu tè h×nh thµnh trß ch¬i lµ: cèt trß, d¹ng trß,
®Ò trß, luËt trß, thëng ph¹t.

1.2. ý nghÜa, t¸c dông cña trß ch¬i ®èi víi thiÕu nhi
- Trß ch¬i cã t¸c dông gi¸o dôc toµn di÷n ®èi víi c¸c
em thiÕu nhi.
- Trß ch¬i t¹o kh«ng khÝ vui t¬i, phï hîp víi ®Æc ®iîm
t©m sinh lÝ løa tuæi thiÕu nhi.
- Trß ch¬i ph¸t huy ãc s¸ng t¹o, tÝnh kØ luËt vµ tinh
thÇn ®oµn kÕt cho thiÕu nhi.
- Trß ch¬i vµ vi÷c tæ chøc trß ch¬i cho thiÕu nhi ph¸t
huy tèt kh¶ n¬ng gi¸o dôc vµ tù gi¸o dôc ë c¸c em.

2. C¸c lo¹i trß ch¬i thiÕu nhi

2.1.Trß ch¬i nhá

188
- Trß ch¬i nhá lµ nh÷ng trß ch¬i kh«ng ®ßi hái chuÈn
bÞ phøc t¹p, thêi gian diÔn ra hoµn chØnh chØ giíi h¹n
trong Ýt phót.
- Trß ch¬i nhá cã thî ph©n thµnh c¸c lo¹i:
+ Trß ch¬i vËn ®éng (kÐo co, nÐm cßn, mÑ con...)
+ Trß ch¬i tÜnh t¹i. + Trß ch¬i trÝ
tu÷.
+ Trß ch¬i ¶o thuËt. + Trß ch¬i gi¸o
dôc.

2.2.Trß ch¬i lín


- Trß ch¬i lín lµ mét cuéc ch¬i kÕt hîp nhiÒu trß ch¬i,
cã tÝnh tËp thî cao. Trß ch¬i lín ®ßi hái c«ng t¸c chuÈn bÞ
phøc t¹p vµ thêi gian ch¬i kÐo dµi hµng tiÕng ®ång hå.
- C¸c lo¹i trß ch¬i lín:
+ Héi qu©n.
+ §¸nh trËn gi¶.
+ TÊn c«ng vßng trßn.

3. Híng dÉn thiÕt kÕ trß ch¬i

3.1. C¸c bíc thiÕt kÕ trß ch¬i cho thiÕu nhi


- Lùa chän trß ch¬i phï hîp víi ®èi tîng, hoµn c¶nh vµ
cã tÝnh gi¸o dôc cao.
- ChuÈn bÞ c¬ së vËt chÊt vµ c¸c ®iÒu ki÷n cÇn thiÕt
phôc vô trß ch¬i.
- TiÕn hµnh híng dÉn ch¬i:
+ Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc, bè trÝ ®éi h×nh, x¸c ®Þnh
vÞ trÝ ngêi ®iÒu khiîn trß ch¬i vµ vÞ trÝ nhãm.
+ Bíc 2: Giíi thi÷u trß ch¬i

189
Nªu tªn trß ch¬i, môc ®Ých yªu cÇu cña trß ch¬i,
nãi râ c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i.
+ Bíc 3: §iÒu khiîn trß ch¬i.
§iÒu khiîn c¸c em ch¬i thö ®î n¾m ®îc c¸ch ch¬i
råi míi cho c¸c em ch¬i chÝnh thøc. §î trß ch¬i thùc sù s«i
®éng cÇn sù cæ ®éng vµ ®éng viªn cña tËp thî.
+ Bíc 4: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ - kÕt thóc trß ch¬i.
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ trß ch¬i ph¶i c«ng bÈng, kh¸ch
quan. Cã sù ®éng viªn khuyÕn khÝch c¸c em mét c¸ch
hîp lÝ.

3.2. Híng dÉn thiÕt kÕ trß ch¬i lín

3.2.1. TiÕn tr×nh thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i lín cho thiÕu
nhi

a. X¸c ®Þnh râ ®èi tîng ch¬i vµ lùa chän trß ch¬i


- §î tiÕn hµnh tæ chøc híng dÉn mét trß ch¬i cho
thiÕu nhi, c«ng vi÷c rÊt quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh râ
®èi tîng tham gia ch¬i vµ lùa chän trß ch¬i mét c¸ch phï
hîp.
- Vi÷c lùa chän trß ch¬i phï hîp víi giíi tÝnh, víi løa
tuæi gióp trÎ tham gia vui ch¬i mét c¸ch tÝch cùc, hån
nhiªn, cã ý nghÜa gi¸o dôc cao ®èi víi c¸c em.

b. ChuÈn bÞ ®Þa ®iÓm vµ ph¬ng tiÖn ch¬i


- §Þa ®iîm ch¬i ph¶i réng r·i, tho¸ng m¸t, s¹ch sÏ
kh«ng cã chíng ng¹i vËt g©y nguy hiîm.
- Ph¬ng ti÷n ®îc xÕp ®Æt ®óng vÞ trÝ, c¸c dÊu quy -
íc ph¶i lµm cho râ ®î mäi ngêi dÔ dµng sö dông.

c. Tæ chøc híng dÉn trß ch¬i cho thiÕu nhi

190
Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc, bè trÝ ®éi h×nh.
§éi h×nh ch¬i ph¶i phï hîp víi vÞ trÝ trung t©m cña
ngêi híng dÉn sao cho tÊt c¶ c¸c em tham gia cuéc ch¬i cã
thî nghe thÊy, quan s¸t thÊy ngêi híng dÉn nãi g×, lµm g×
vµ thùc hi÷n ®îc ®éng t¸c mµ kh«ng bÞ ngêi kh¸c c¶n
trë.
Bíc 2: Giíi thi÷u gi¶i thÝch trß ch¬i.
- Giíi thi÷u vµ gi¶i thÝch trß ch¬i lµ mét ngh÷ thuËt
®î cã thî thu hót vµ dÉn d¾t c¸c em phÊn khëi tËp
trung chó Ý. V× vËy ngêi híng dÉn ph¶i biÕt lùa chän c¸ch
vµo ®Ò võa vui vÎ, võa hµi híc, võa ng¾n gän râ rµng ®î
c¸c em tiÕp thu nhanh vµ cã thî thùc hi÷n ngay.
- Phô tr¸ch cÇn nãi râ môc ®Ých, yªu cÇu cña trß
ch¬i, c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i vµ mäi ngêi ph¶i nghiªm tóc
tù gi¸c thùc hi÷n.
Bíc 3: §iÒu khiîn trß ch¬i vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶.
- Tæ chøc cho c¸c em ch¬i thö mét vµi lÇn.
- Nh¾c nhë ®éng viªn c¸c em tríc khi bíc vµo cuéc
ch¬i thËt.
- L÷nh cho cuéc ch¬i.
- Theo dâi ®î n¾m v÷ng ho¹t ®éng cña tõng c¸
nh©n vµ tËp thî.
- §éng viªn bÈng lêi, tiÕng vç tay, kÌn, trèng, reo
hß... ®î t¬ng hoÆc gi¶m nhÞp ®i÷u, cêng ®é cuéc ch¬i.
- Trong qu¸ tr×nh diÔn ra trß ch¬i, ngêi híng dÉn cÇn
uèn n¾n vµ nh¾c nhë c¸c em kÞp thêi ®î c¸c em kh«ng
r¬i vµo ph¹m quy vµ ngêi tham gia ch¬i thùc sù trung thùc
vµ hån nhiªn.
- Ngêi ®iÒu khiîn trß ch¬i ph¶i ®¶m ®¬ng vai trß cña
“träng tµi” do ®ã ph¶i theo dâi chÆt chÏ tiÕn tr×nh tõ lóc

191
b¾t ®Çu cho ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng, n¾m ch¾c mäi chi
tiÕt cña cuéc ch¬i, ph¶i kh¸ch quan c«ng bÈng trong
®¸nh gi¸, ®iÒu khiîn vµ nhËn xÐt.
Bíc 4: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ kÕt thóc trß ch¬i.

3.2.2. ThiÕt kÕ mÉu trß ch¬i “Thá t×m chuång”


Ngêi thiÕt kÕ: Mai Qu×nh Trang
Thêi gian tæ chøc trß ch¬i: 15 phót.

a. Môc ®Ých
- Trß ch¬i “Thá t×m chuång” ®îc thiÕt kÕ cho c¸c em
thiÕu nhi líp 1, líp 2... (10 - 11 tuæi)
- Môc ®Ých:
+ RÌn luy÷n sù nhanh nhÑn, ãc quan s¸t, ph¸n
®o¸n.
+ T¹o kh«ng khÝ vui vÎ tho¶i m¸i, ®î häc tËp, sinh
ho¹t.

b. C«ng t¸c chuÈn bÞ


- §Þa ®iîm: Ngoµi s©n b·i.
- Thêi gian: 15 phót

c. Híng dÉn trß ch¬i


- Qu¶n trß chia tËp thî thµnh nhãm, mçi nhãm cã 3
ngêi. Hai em n¾m tay vµo nhau lµm “chuång”. Em cßn l¹i
®øng vµo gi÷a hai tay cña b¹n lµm “thá”. Chän 2 - 3 em
®øng ngoµi lµm thá kh«ng cã chuång.
- Khi cã l÷nh ch¬i, tÊt c¶ thá ph¶i ®æi chuång, ph¶i
ch¹y tõ chuång nä sang chuång kia. Lóc nµy thá cha cã
chuång ph¶i t×m c¸ch ch¹y vµo mét chuång nµo ®ã.

192
Lu ý: Qu¶n trß kÕt thóc bÈng c¸ch vç tay hay thæi
cßi. Thá nµo kh«ng cã chuång sÏ bÞ ph¹t, chuång nµo 2
thá còng bÞ ph¹t, kh«ng cã thá còng bÞ ph¹t.

d. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh tham gia trß ch¬i cña
thiÕu nhi
- §¸nh gi¸ qu¸ tr×nh thùc hi÷n trß ch¬i cña c¸c
nhãm, cña tõng c¸ nh©n. §éng viªn, khen thëng nh÷ng
em tham gia ch¬i tÝch cùc kh«ng bÞ ph¹m quy trong khi
ch¬i.
- DÆn dß c«ng vi÷c vÒ nhµ cho c¸c em thiÕu nhi
chuÈn bÞ cho buæi häc vµ tham gia trß ch¬i lÇn sau.

3.3. Híng dÉn thiÕt kÕ trß ch¬i nhá cho thiÕu nhi
- MÉu thiÕt kÕ còng t¬ng tù nh thiÕt kÕ mét trß ch¬i
lín.
- Thêi gian ch¬i ng¾n, thêng tæ chøc ë trong líp häc.
- Néi dung trß ch¬i ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu so víi c¸c trß
ch¬i lín.
4.Thùc hµnh: S¸ng t¸c vµ tæ chøc trß ch¬i thiÕu nhi
(8 tiÕt).

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh.


- Häc phÇn “Ho¹t ®éng móa h¸t, kî chuy÷n, trß ch¬i
cho thiÕu nhi” lµ häc phÇn thuéc m«n häc “C¸c ho¹t
®éng mang tÝnh nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
§î häc tèt häc phÇn nµy sinh viªn ph¶i ®¹t yªu cÇu
m«n “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ
Minh” vµ “Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.

193
- §©y lµ häc phÇn gåm 4 häc tr×nh víi c¸c ch¬ng môc
®¶m b¶o tÝnh h÷ thèng vµ mèi quan h÷ chÆt chÏ, chi phèi
lÉn nhau. V× vËy khi thùc hi÷n ph¶i ®¶m b¶o tÝnh tuÇn tù
theo ch¬ng tr×nh vµ tu× theo ®iÒu ki÷n cô thî mµ gi¸o
viªn ph©n bè thêi gian sao cho phï hîp nhÊt.
- Ch¬ng tr×nh cã quy ®Þnh chÆt chÏ sè giê lÝ thuyÕt,
sè giê thùc hµnh vµ tØ l÷ nµy dµnh ®î thùc hµnh nghÒ
lµ chñ yÕu. Do ®ã, vi÷c t¬ng cêng rÌn luy÷n c¸c kÜ n¬ng
nh: KÜ n¬ng thiÕt kÕ ho¹t ®éng móa h¸t tËp thî, kÜ n¬ng
thiÕt kÕ trß ch¬i, kÜ n¬ng d¹y móa h¸t vµ tæ chøc trß ch¬i
cho thiÕu nhi lµ b¾t buéc.
- Néi dung ch¬ng tr×nh cã nhiÒu ®iîm ®æi míi, tiÕn
bé so víi ch¬ng tr×nh n¬m 1996 nªn gi¶ng viªn khi d¹y
cÇn gióp sinh viªn thÊy râ nh÷ng yªu cÇu míi cña néi
dung ch¬ng tr×nh.
- §î ch¬ng tr×nh khi thùc hi÷n cã tÝnh kh¶ thi cao cÇn
cã nh÷ng ®iÒu ki÷n vµ ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i nh:
C¸c “m« h×nh”, h÷ thèng tranh ¶nh, b¬ng nh¹c, b¬ng
h×nh.
- Khi gi¶ng d¹y ch¬ng tr×nh cÇn chó ý sö dông c¸c ph-
¬ng ph¸p d¹y häc nhÈm ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp
cña sinh viªn nh: ThuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi, d¹y
häc theo dù ¸n,...

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


2.1. PhÇn kiÕn thøc lÝ thuyÕt
- §î sinh viªn n¾m v÷ng kiÕn thøc lÝ thuyÕt cña
häc phÇn, gi¶ng viªn cÇn phèi kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p
gi¶ng d¹y ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn
nh:
+ Ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi.

194
+ Ph¬ng ph¸p d¹y häc hîp t¸c.
+ Ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm.
2.2. PhÇn rÌn luy÷n kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng h¸t móa, vui ch¬i cho thiÕu nhi. Gi¶ng viªn
vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p:
- Sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ bµi gi¶ng ®î
s¸ng t¹o chuyîn híng sang vi÷c thiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng
móa h¸t tËp thî vµ trß ch¬i cho thiÕu nhi.
- Khi d¹y häc phÇn móa h¸t, trß ch¬i cho thiÕu nhi,
gi¶ng viªn sö dông ph¬ng ph¸p chia c¸c ®éng t¸c thµnh
c¸c cö ®éng nhá ®î sinh viªn n¾m v÷ng ®îc tiÕn
tr×nh cña bµi d¹y mét c¸ch râ rµng.
- Sö dông ph¬ng ph¸p thÞ ph¹m trong gi¶ng d¹y. Cô
thî lµ:
+ Gi¸o viªn lµm mÉu ®î sinh viªn thÞ ph¹m.
+ Chän nh÷ng sinh viªn hoÆc nhãm sinh viªn
cã kh¶ n¬ng thùc hi÷n tèt c¸c ®éng t¸c lµm mÉu cho
c¶ líp thÞ ph¹m, häc tËp.
+ Cho sinh viªn biÕt c¸c b¬ng h×nh mÉu vÒ d¹y móa
h¸t, trß ch¬i cho thiÕu nhi ®· ®îc lùa chän.
+ Sö dông ph¬ng ph¸p tù häc cña sinh viªn (sinh
viªn tù tæ chøc thiÕt kÕ ho¹t ®éng theo quan ®iîm
riªng).
2.3. PhÇn thùc hµnh: Ho¹t ®éng móa h¸t vµ tæ chøc
trß ch¬i cho thiÕu nhi.
- Chia sinh viªn thµnh c¸c nhãm nhá ®î c¸c em tù tËp
luy÷n. Gi¶ng viªn quan s¸t vµ uèn n¾n cho c¸c em (sö
dông ph¬ng ph¸p d¹y häc theo nhãm).

195
- Sö dông ph¬ng ph¸p ®éng viªn, khuyÕn khÝch sinh
viªn khi c¸c em tËp luy÷n.

196
Häc phÇn III
Ho¹t ®éng tr¹i, tham quan, du lÞch
thiÕu nhi
I. tæng quan vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ho¹t ®éng tr¹i, tham quan, du lÞch


thiÕu nhi.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 3 §VHT.
3. Tr×nh ®é: C§SP.
4. Ph©n bè thêi gian: 45 tiÕt (11 - 34).
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: Sinh viªn ®· ®îc häc vÒ lÝ
luËn ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi, nghi thøc ®éi TNTP Hå
ChÝ Minh vµ cã kiÕn thøc v÷ng vµng trong vi÷c tæ chøc,
thiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng h¸t móa tËp thî, trß ch¬i cho
thiÕu nhi. §¹t yªu cÇu häc phÇn “Móa h¸t, kî chuy÷n,
trß ch¬i cho thiÕu nhi “

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung cña häc phÇn


Häc phÇn giíi thi÷u mét c¸ch h÷ thèng c¸c vÊn ®Ò
vÒ tr¹i thiÕu nhi, tham quan du lÞch thiÕu nhi vµ thùc
hµnh thiÕt kÕ, tæ chøc mét sè lo¹i h×nh tham quan du
lÞch thiÕu nhi.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn


- ChuÈn bÞ chu ®¸o c¸c ®iÒu ki÷n vµ ph¬ng ti÷n
häc tËp cÇn thiÕt mµ gi¶ng viªn yªu cÇu (kh¬n quµng,
s¸ch bót, d©y ®î häc, nót tr¹i, ®å dïng c¾m tr¹i....)
- Tham gia nghe gi¶ng vµ thùc hµnh ®Çy ®ñ sè tiÕt
theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh (80% sè tiÕt bÈng 36
tiÕt).

197
- Thùc hi÷n 3 bµi kiîm tra (1 lÝ thuyÕt + 2 thùc
hµnh).
- Th¶o luËn (xªmina): 3 tiÕt.
- Th¶o luËn c¸c néi dung ho¹t ®éng tr¹i vµ c¸ch tæ
chøc löa tr¹i.
- T×m hiîu thùc tÕ ®Þa ph¬ng: 3 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp


- Bïi SÜ Tông , NguyÔn Thóy C¶nh , TrÇn Nh TØnh ,
NguyÔn ThÕ TiÕn “Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh” - NXB Gi¸o
dôc - Hµ Néi 1998.
- Bïi SÜ Tông “Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
2000.
- Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB §HSP. 2005.
- Bïi SÜ Tông - TrÇn Quang §øc “150 trß ch¬i thiÕu
nhi”. 2005.
- §iÒu lÖ §éi thiÕu niªn TiÒn phong Hå ChÝ Minh - NXB
Thanh niªn. 2003.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua ý thøc, th¸i ®é häc
tËp cña c¸c em khi thùc hi÷n c¸c yªu cÇu häc tËp.
- §¸nh gi¸ bÈng h×nh thøc cho c¸c em kiîm tra lÉn
nhau.
- §¸nh gi¸ bÈng c¸ch yªu cÇu sinh viªn d¹y mét
®éng t¸c mÉu cho c¶ líp thÞ ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua vi÷c tæ chøc cho c¸c nhãm thi
víi nhau.

198
- §¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ c¸c bµi kiîm tra lÝ
thuyÕt vµ thùc hµnh.
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm10

11. Môc tiªu.


- KiÕn thøc: Gióp sinh viªn hiîu vµ biÕt vÒ ho¹t
®éng tr¹i, tham quan du lÞch thiÕu nhi. ThÊy ®îc ý
nghÜa, t¸c dông cña ho¹t ®éng tr¹i, tham quan du lÞch
®èi víi vi÷c gi¸o dôc c¸c em thiÕu nhi.
- KÜ n¬ng:
+ Gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ ho¹t ®éng tr¹i
vµ ho¹t ®éng tham quan du lÞch cho thiÕu nhi.
+ Cã kÜ n¬ng tæ chøc, chØ ®¹o ho¹t ®éng c¾m tr¹i,
ho¹t ®éng tham quan du lÞch cho thiÕu nhi.
- Th¸i ®é:
+ N©ng cao lßng yªu nghÒ, mÕn trÎ, thÝch ho¹t ®éng
víi trÎ ë sinh viªn.
+ Cã th¸i ®é t«n träng, biÕt ph¸t huy tÝnh tÝch cùc
tù qu¶n khi tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cho thiÕu nhi.
+ Gióp sinh viªn thÊy ®îc tr¸ch nhi÷m cña b¶n
th©n trong sù nghi÷p gi¸o dôc thÕ h÷ trÎ.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Tr¹i thiÕu nhi

1. ý nghÜa, t¸c dông cña tr¹i thiÕu nhi


C¾m tr¹i lu«n lµ ho¹t ®éng ®Æc bi÷t, hÊp dÉn vµ bæ
Ých ®èi víi thiÕu nhi. Nã lµ ho¹t ®éng tæng hîp gåm

199
nhiÒu ho¹t ®éng h÷u Ých cã t¸c dông gi¸o dôc toµn di÷n
nh©n c¸ch cña trÎ.
Tæ chøc c¾m tr¹i cho thiÕu nhi lµ ho¹t ®éng §éi ®ßi
hái cÇn ®îc thiÕt kÕ c«ng phu, chu ®¸o vµ tØ mØ.

1.1 Môc ®Ých:


Tæ chøc c¾m tr¹i cho thiÕu nhi lµ ho¹t ®éng nhÈm
thu hót ®«ng ®¶o c¸c em tham gia mét c¸ch tù nguy÷n
qua ®ã híng tíi vi÷c gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cho
c¸c em.

1.2. ý nghÜa:
Tr¹i vµ c¸c ho¹t ®éng tr¹i cã ý nghÜa gi¸o dôc v¬n
ho¸, thÈm mÜ, thî chÊt, kh¶ n¬ng øng xö, tÝnh tù qu¶n,
tinh thÇn ®oµn kÕt vµ ý thøc tæ chøc kØ luËt cho c¸c em
thiÕu nhi. Ho¹t ®éng c¾m tr¹i còng lµ dÞp ®î kiîm tra
vµ ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh gi¸o dôc toµn di÷n cña nhµ tr-
êng, cña §éi vµ n¬ng lùc cña ngêi phô tr¸ch.

2. C¸c lo¹i tr¹i thiÕu nhi

2.1. Tr¹i liªn ®éi:


ChØ tæ chøc mét lÇn trong n¬m vµo nh÷ng ngµy lÔ lín
vµ trong dÞp hÌ.

2.2. Tr¹i chi ®éi:


Cã thî tæ chøc nhiÒu lÇn trong n¬m do ban chÊp hµnh
chi ®éi tæ chøc cho ®éi viªn cña m×nh víi néi dung gi¸o
dôc vµ rÌn luy÷n ®éi viªn trë thµnh nh÷ng ngêi ®éi
viªn tèt, xøng ®¸ng lµ ch¸u ngoan B¸c Hå.

2.3. Tr¹i häp b¹n

200
- Tr¹i häp b¹n thêng do héi ®ång ®éi c¸c cÊp tæ chøc
víi sù phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp, chÝnh
quyÒn ®Þa ph¬ng cã liªn quan.
- Néi dung ho¹t ®éng cña tr¹i lµ: Biîu d¬ng, trao ®æi
kinh nghi÷m, vui ch¬i, thi tµi n¬ng, s¸ng t¹o… gi÷a c¸c
c¸ nh©n vµ tËp thî víi nhau.
- Thêi gian tæ chøc: Kho¶ng 2 - 3 ngµy.

2.4. Tr¹i hÌ
- §îc tæ chøc trong dÞp hÌ do héi ®ång ®éi c¸c cÊp
phèi hîp víi c¸c ban ngµnh vµ héi cha mÑ häc sinh tæ
chøc.
- Néi dung: Vui ch¬i, gi¶i trÝ, nghØ m¸t vµ th gi·n sau
mét n¬m häc c¬ng th¼ng.
- Thêi gian: Kho¶ng 2 -3 ngµy.

2.5. Tr¹i tËp huÊn


+ Thêng dïng cho c¸c líp tËp huÊn phô tr¸ch §éi.
+ Môc ®Ých cña tr¹i tËp huÊn: Båi dìng, huÊn luy÷n
vÒ nghi÷p vô, kÜ n¬ng c«ng t¸c §éi, c«ng t¸c nhi ®ång…
+ Thêi gian: Kho¶ng 1 - 2 ngµy.

2.6. Tr¹i bay


+ §îc tæ chøc g¾n víi c¸c cuéc sinh ho¹t “Hµnh
qu©n vÒ Nguån”, tËp huÊn phô tr¸ch §éi, c¸n bé §éi.
+ Thêi gian: Kho¶ng 2 -3 ngµy, 1 ngµy cã thî thay
®æi tõ 2 ®Õn 3 ®Þa ®iîm

2.7. Héi tr¹i thi tµi, héi tr¹i s¸ng t¹o


- Thêng tæ chøc ë tõng ®Þa ph¬ng, liªn trêng, liªn
x·.

201
- Môc ®Ých: N©ng cao kiÕn thøc nghi÷p vô cho c¸c
phô tr¸ch ®éi.
- Thêi gian: Kho¶ng 1- 2 ngµy. §Þa ®iîm thuËn ti÷n
cho héi thi.

3.Tæ chøc thiÕt kÕ c¾m tr¹i cho thiÕu nhi


ThiÕt kÕ c¾m tr¹i cho thiÕu nhi lµ mét ho¹t ®éng
§éi mang tÝnh tæng hîp cao. Nã ®ßi hái ngêi phô tr¸ch
khi thùc hi÷n ho¹t ®éng thiÕt kÕ c¾m tr¹i ph¶i n¾m
v÷ng nh÷ng ®Æc trng, ph¬ng ph¸p vµ nguyªn t¾c tæ
chøc ho¹t ®éng §éi cho thiÕu nhi, trªn c¬ së ®ã x©y
dùng ®îc ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng mét c¸ch chi
tiÕt, tØ mØ phï hîp víi ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng chung cña
nhµ trêng.
Tæ chøc thiÕt kÕ c¾m tr¹i cho thiÕu nhi cô thî nh
sau:

3.1. C«ng t¸c chuÈn bÞ cña phô tr¸ch §éi

a. X¸c ®Þnh chñ ®Ò tr¹i:


X¸c ®Þnh chñ ®Ò tr¹i ph¶i phï hîp víi thùc tÕ vÒ:
- Nhu cÇu nguy÷n väng cña thiÕu nhi.
- §iÒu ki÷n kinh tÕ, x· héi cña ®Þa ph¬ng, cña nhµ
trêng…
- VÊn ®Ò gi¸o dôc thiÕu nhi.

b. X¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm c¾m tr¹i


- §Þa ®iîm c¾m tr¹i ph¶i phï hîp víi ®iÒu ki÷n thùc
tiÔn vµ néi dung cña ho¹t ®éng c¾m tr¹i ®· ®Æt ra.

202
- GÇn c¸c danh lam th¾ng c¶nh hoÆc c¸c di tÝch lÞch
sö.
- S¬ ®å c¾m tr¹i cÊp liªn ®éi theo m« h×nh ch÷ U

S©n khÊu

LÒu chØ
LÒu chØ huy
LÒu chØ
huy huy

Cét cê

LÒu LÒu Y tÕ
chi §éi chi §éi

LÒu LÒu LÒu LÒu WC


chi §éi chi §éi chi §éi chi §éi

c. §iÒu tra, chuÈn bÞ ®êng ®i vµ ph¬ng tiÖn ®i tr¹i


- Tõ n¬i xuÊt ph¸t ®Õn ®Þa ®iîm c¾m tr¹i ph¶i lµ
qu·ng ®êng an toµn, thuËn lîi.
- Nªn bè trÝ tuyÕn ®i tr¹i theo ho¹t ®éng cña trß
ch¬i lín: Hµnh qu©n theo dÊu ®êng, t×m mËt th…

d. Thµnh lËp ban chØ huy tr¹i


- Ban chØ huy tr¹i gåm: Tr¹i trëng, tr¹i phã vµ c¸c ñy
viªn

203
+ Tr¹i trëng: Phô tr¸ch c«ng t¸c ®èi ngo¹i, ®iÒu
hµnh thi ®ua.
+ Tr¹i phã: Trùc tiÕp ®iÒu hµnh ch¬ng tr×nh ®·
®Þnh.
+ C¸c ñy viªn: ChÞu tr¸ch nhi÷m tõng ho¹t ®éng
cô thî ®îc giao.
- Ban chØ huy lµm vi÷c theo nguyªn t¾c tËp trung
d©n chñ (mäi vi÷c ph¶i cã sù bµn b¹c vµ thèng nhÊt ý
kiÕn).

e. ChuÈn bÞ nh÷ng dông cô vµ ph¬ng tiÖn phôc vô


tr¹i
- §èi víi c¸ nh©n: Mang theo nh÷ng trang phôc cña
c¸ nh©n vµ nh÷ng ®å dïng do tËp thî ph©n c«ng.
- §èi víi tËp thÓ: Ph¶i chuÈn bÞ lÒu chØ huy, cøu th-
¬ng, trèng, cê, kÌn, cê tÝn hi÷u, c¸c dông cô thî thao, dông
cô phôc vô ho¹t ®éng v¬n ngh÷.

f. X©y dùng ch¬ng tr×nh vµ néi dung ho¹t ®éng tr¹i

* X©y dùng ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng tr¹i


- Vi÷c x©y dùng ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng tr¹i ph¶i
®¶m b¶o ®îc tÝnh h÷ thèng, phï hîp víi løa tuæi vµ c¸c
néi dung ho¹t ®éng ®· ®Æt ra.
- X©y dùng ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng tr¹i cÇn thùc hi÷n
theo tiÕn tr×nh sau:
Bíc 1:
- Hµnh qu©n theo dÊu ®êng, t×m mËt th, ®Õn ®Þa
®iîm tËp kÕt.
- Gi¶i mËt th, nhËn vÞ trÝ c¾m tr¹i cña chi ®éi m×nh.
Bíc 2: Dùng tr¹i

204
- C¸c ®¬n vÞ tiÕn hµnh dùng tr¹i cña m×nh theo vÞ
trÝ trong mËt th ®· nhËn ®îc.
- Dùng cét cê, lÒu chØ huy, lÒu y tÕ…
Bíc 3: Chµo cê (theo nghi thøc §éi), khai m¹c tr¹i.
Bíc 4: TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng tr¹i.
- Phô tr¸ch phæ biÕn ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng, néi
dung thi ®ua, c¸c néi quy cña tr¹i.
- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng theo néi dung ®· ®Æt ra
nh:
+ Thi ho¹t ®éng v¬n ngh÷.
+ Thi dÞch mËt th, t×m vÞ trÝ c¾m tr¹i.
+ Thi “Võa hµnh qu©n, võa nÊu c¬m”.
+ Thi dùng lÒu nhanh.
Bíc 5: Tæng kÕt
- §¸nh gi¸ thi ®ua, trao phÇn thëng cho c¸c ®¬n vÞ
vµ c¸ nh©n cã thµnh tÝch trong ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
- Tæng kÕt ®óc rót kinh nghi÷m cho ho¹t ®éng c¾m
tr¹i lÇn sau.
- Nhæ tr¹i, vÒ vÞ trÝ ban ®Çu.

g. X©y dùng c¸c néi dung ho¹t ®éng tr¹i


C¸c néi dung ho¹t ®éng tr¹i rÊt phong phó vµ ®a
d¹ng, vi÷c lùa chän néi dung ho¹t ®éng tr¹i cÇn ph¶i phï
hîp víi løa tuæi, víi t×nh h×nh cô thî cña ®Þa ph¬ng vµ cã
tÝnh gi¸o dôc cao.
Néi dung ho¹t ®éng tr¹i bao gåm:
- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t tËp thî gi¸o dôc
truyÒn thèng cho thiÕu nhi nh: Ho¹t ®éng v¬n ngh÷, thî

205
dôc thî thao.Ho¹t ®éng trß ch¬i. ho¹t ®éng tham quan
c¸c danh lam th¾ng c¶nh, c¸c di tÝch lÞch sö…
- Tæ chøc c¸c cuéc thi:Thi hµnh qu©n theo dÊu ®-
êng.Thi dùng lÒu nhanh, tr¹i ®Ñp, tr¹i s¸ng t¹o.Thi
nghi÷p vô nghi thøc ®éi...
- Tæ chøc ho¹t ®éng löa tr¹i.
MÉu thiÕt kÕ: §ªm löa tr¹i cña tr¹i tËp huÊn tæng phô
tr¸ch.
Thêi gian Néi dung Ph¬ng tiÖn Ngêi phô tr¸ch

7 h30 - 8 h Khai m¹c löa tr¹i ©m ly, loa ®µi, Ban tæ chøc,
¸nh s¸ng, quÇn qu¶n lÝ, thÇn
- Tr×nh diÔn mµn
¸o, thÇn löa löa, toµn bé
löa tr¹i cã kÞch
sinh viªn tham
b¶n
gia

3.2. ChuÈn bÞ cña thiÕu nhi


- LÜnh héi kÕ ho¹ch ho¹t ®éng tr¹i mét c¸ch ®Çy ®ñ
tõ phÝa phô tr¸ch hoÆc ban chØ huy ®éi (c¸ch thøc vµ néi
dung tiÕn hµnh ho¹t ®éng tr¹i).
- NhËn nhi÷m vô vµ tiÕn hµnh chuÈn bÞ ®Çy ®ñ
nh÷ng dông cô cÇn thiÕt ®î thùc hi÷n nhi÷m vô.
- ChuÈn bÞ trang phôc cña mçi c¸ nh©n.

4. KÜ thuËt lÒu tr¹i

4.1. C¸c nót dùng lÒu tr¹i thêng sö dông.


Gåm c¸c nót:
- Nót dÑt - Nót vßng hai kho¸
- Nót sè 8 - Nót thßng läng

206
- Nót chÞu ®¬n - Nót d÷t kÐp
- Nót chÞu kÐp - Nót thuyÒn chµi
Sinh viªn cÇn ph¶i n¾m ®îc vµ biÕt sö dông thµnh
th¹o c¸c nót dùng lÒu tr¹i.

4.2.C¸c dông cô thiÕt yÕu ®Ó dùng lÒu cho thiÕu nhi


- V¶i (hoÆc vá ch¬n).
- GËy: 1,8m ®êng kÝnh 2,5 - 3cm; 6 -8 cäc con mét
®Çu cã mÊu mét ®Çu nhän dµi 25 - 30cm; d©y dµi 1,2m
(®êng kÝnh 4- 5mm); 4 d©y dµi 10m (®êng kÝnh 5 -
6mm); dông cô lµm cæng tr¹i, c¸c ®å trang trÝ tr¹i, vå
®ãng cäc.

4.3. C¸c bíc dùng lÒu.


Bíc 1: Ph©n c«ng ngêi vµ c«ng vi÷c cho tõng ngêi
tham gia dùng lÒu (th«ng thêng khi dùng lÒu thêng cÇn 8
ngêi ®øng ë c¸c vÞ trÝ theo thø tù tõ 1 ®Õn 8 nh h×nh vÏ:

6 5
1 2 3 4

7 8

(Sè 1 lµm chØ huy chung)


Bíc 2: Dùng lÒu:
- C¸c thµnh viªn tham gia dùng lÒu vµo vÞ trÝ vµ
thùc hi÷n c«ng vi÷c ®· ®îc giao.

207
- Trong khi dùng lÒu kh«ng sè nµo ®îc rêi vÞ trÝ
trªn, trõ ngêi chØ huy (sè 1), sè 2, 3 ®øng vÒ mét phÝa
lu«n gi÷ cho gËy th¼ng ®øng.
- C¸c nót thêng xö dông lµ nót gç ®¬n, nót thuyÒn
chµi, nót sè 8, nót ch¹y (dïng buéc c¸c gãc lÒu). §î cè
®Þnh gi÷a b¹t vµ gËy ta dïng nót thuyÒn chµi.
- Cäc ®ãng xiªn 450 s¸t ®Êt. Ph¶i v÷ sinh xung
quanh lÒu s¹ch sÏ.
Bíc 3: KÕt thóc dùng lÒu
- C¸c thµnh viªn ®îc phÐp rêi khái vÞ trÝ ®· ph©n
c«ng.
- LÒu dùng xong ph¶i ngay ng¾n. M¸i lÒu ph¶i
ph¼ng, ®Ñp.

5. Hµnh qu©n c¾m tr¹i thiÕu nhi (3 - 4 tiÕt)

5.1. Môc ®Ých, ý nghÜa


-T¹o ®iÒu ki÷n cho thiÕu nhi ®îc më mang kiÕn
thøc thùc tÕ, ®îc nghØ ng¬i, th gi·n, gi¶i trÝ sau mét thêi
gian häc tËp c¬ng th¼ng.

208
- RÌn luy÷n cho thiÕu nhi ý thøc tæ chøc kØ luËt, sù
th¸o v¸t nhanh nhÑn, thö th¸ch con ngêi trong khã kh¬n
®ång thêi gi¸o dôc t×nh ®oµn kÕt cho c¸c em.

5.2. C¸c bíc tæ chøc hµnh qu©n c¾m tr¹i thiÕu nhi
Bíc 1: C«ng t¸c chuÈn bÞ (thêi gian, ®Þa ®iîm, néi
dung...)
Bíc 2: Thµnh lËp ban tæ chøc tr¹i.
Ban tæ chøc tr¹i gåm:
- Mét tr¹i trëng: Phô tr¸ch chung.
- Hai tr¹i phã: Mét phô tr¸ch hËu cÇn, mét phô tr¸ch
thi ®ua.
- C¸c ñy viªn vµ c¸c cè vÊn vÒ ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
Bíc 3: X©y dùng ch¬ng tr×nh hµnh qu©n c¾m tr¹i.
- X©y dùng kÕ ho¹ch hµnh qu©n c¾m tr¹i (thêi gian,
®Þa ®iîm, c«ng vi÷c)
- X©y dùng néi dung cô thî cho ho¹t ®éng hµnh
qu©n c¾m tr¹i sao cho phï hîp víi chñ ®Ò, phï hîp víi
løa tuæi vµ cã tÝnh gi¸o dôc cao.
Bíc 4: Tæ chøc hµnh qu©n c¾m tr¹i cho thiÕu nhi.
* Hµnh qu©n ®Õn ®Þa ®iîm tËp kÕt: C¸c chi
®éi nhËn mËt th, dÞch nhanh ®î x¸c ®Þnh dÊu ®êng
cho chi ®éi m×nh hµnh qu©n ®Õn n¬i c¾m tr¹i.
* TiÕn hµnh c¾m tr¹i:
- §Õn n¬i c¾m tr¹i c¸c chi ®éi dù kiÕn x©y dùng khu
vùc tr¹i vµ ph©n phèi cho c¸c nhãm chuÈn bÞ lÒu.
- Khi cã hi÷u l÷nh, c¸c chi ®éi b¾t ®Çu s«i næi thi
®ua dùng lÒu díi sù gi¸m s¸t cña tiîu ban thi ®ua.
- Khi lÒu tr¹i dùng xong tiÕn hµnh khai m¹c tr¹i:

209
+ Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i biîu, lµm lÔ chµo
cê.
+ Tr¹i trëng lªn khai m¹c tr¹i, ®äc néi quy cña tr¹i
vµ tiÕn tr×nh ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
- TiÕp ®Õn c¸c chi ®éi thùc hi÷n tõng néi dung cña
ho¹t ®éng Thi móa h¸t tËp thî.
Thi nÊu ¬n. Thi nghi thøc ®éi. Thùc hi÷n ch¬ng tr×nh
löa tr¹i.
Bíc 5: Tæng kÕt ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
- Trëng ban chØ huy héi tr¹i nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,
th«ng b¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng c¾m tr¹i cña c¸c chi ®éi.
- C¸c chi ®éi nhæ tr¹i, thu dän hµnh lÝ.
- TËp trung toµn bé c¸c tr¹i viªn lµm lÔ chµo cê bÕ
m¹c.
- TÊt c¶ cïng h¸t bµi “Hµnh khóc ®éi thiÕu niªn tiÒn
phong Hå ChÝ Minh” cña Phong Nh· vµ hµnh qu©n vÒ tr-
êng.

5.3. ThiÕt kÕ mét ho¹t ®éng tr¹i cô thÓ


- §Þa ®iîm: C«ng viªn Lªnin. Quy m« cÊp liªn ®éi.
- Thêi gian: 1 ngµy
- Ngêi thiÕt kÕ:
- Chñ ®Ò tr¹i: TiÕn bíc lªn ®oµn.

5.3.1. Môc ®Ých, yªu cÇu


- Gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cho ®éi viªn nh
gi¸o dôc t×nh ®oµn kÕt, ý thøc tr¸ch nhi÷m, ý thøc kØ
luËt vµ sù s¸ng t¹o ham hiîu biÕt trong ho¹t ®éng cña
c¸c em.

210
- T¹o ®iÒu ki÷n, m«i trêng cho c¸c em häc tËp, vui
ch¬i, gi¶i trÝ tham quan c«ng viªn.
- Gãp phÇn x©y dùng tæ chøc ®éi v÷ng m¹nh.

5.3.2. Ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng tr¹i


* Buæi s¸ng:
- Tõ 5 - 6 h: TËp trung c¸c chi ®éi, kiîm tra hµnh lÝ
cña c¸c ®éi viªn vµ ph©n c«ng c¸c em mang v¸c dông
cô dïng cho ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
- Tõ 6 - 7 h: Hµnh qu©n ®Õn vÞ trÝ tËp kÕt.
- Tõ 7 - 9 h: C¸c chi ®éi nhËn ®Þa ®iîm c¾m tr¹i
cña m×nh vµ tiÕn hµnh dùng lÒu tr¹i khi cã hi÷u l÷nh cña
chØ huy.
- Tõ 9 - 10 h: Khai m¹c tr¹i (Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u
®¹i biîu, lµm lÔ chµo cê vµ khai m¹c héi tr¹i).
- Tõ 10 - 12 h: NÊu c¬m. söa sang khu tr¹i.
- Tõ 12 - 13 h 30: NghØ tra trong khu tr¹i cña m×nh.
* Buæi chiÒu:
Tõ 13h 30 - 16h: Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng:
- Thi v¬n ngh÷, thî dôc thî thao.
- C¸c chi ®éi trao ®æi kinh nghi÷m häc tËp.
- Tæ chøc lÔ trëng thµnh ®éi cho ®éi viªn lín vµ lÔ kÕt
n¹p ®éi viªn míi.
- Tõ 16 - 18 h: Tæng kÕt tr¹i.
Tiîu ban thi ®ua chÊm thi c¸c khu tr¹i, c¸c ho¹t
®éng kh¸c. Tiîu ban löa tr¹i chuÈn bÞ néi dung ho¹t
®éng cña ®ªm löa tr¹i “Vßng tay th©n ¸i”. C¸c chi ®éi
chuÈn bÞ ch¬ng tr×nh cho ®ªm löa tr¹i vµ ¬n chiÒu.

211
* Buæi tèi:
- Tõ 19 - 21h: Ch¬ng tr×nh löa tr¹i “Vßng tay th©n ¸i”.
- Tõ 21 - 21h 30: C¸c chi ®éi nhæ tr¹i, thu dän ®å
dïng, t trang vµ tËp trung lµm lÔ chµo cê bÕ m¹c råi hµnh
qu©n vÒ trêng.

6. Löa tr¹i.

6.1. Nguån gèc cña löa tr¹i.


- Cã nguån gèc tõ khi con ngêi t×m ra löa vµ biÕt sö
dông löa trong sinh ho¹t hµng ngµy.
- Löa tr¹i chÝnh lµ mét h×nh thøc sinh ho¹t tËp thî cã
tÝnh gi¸o dôc cao, ®ång thêi còng lµ mét nghi thøc
thiªng liªng, mét phÇn quan trong cho linh hån tr¹i.

6.2. Môc ®Ých löa tr¹i.


- NhÈm gióp thiÕu nhi nghØ ng¬i, th gi·n, cã ®iÒu ki÷n
t©m t×nh cëi më th©n mËt víi b¹n bÌ ®î cïng nhau híng tíi
sù cao ®Ñp cña lßng nh©n ¸i.
- Löa tr¹i lµ ph¬ng ti÷n gi¸o dôc thiÕu nhi vÒ: thî
chÊt, sù th¸o v¸t nhanh nhÑn, ý thøc tæ chøc kØ luËt vµ
gióp c¸c em cã ý chÝ nghÞ lùc vît qua nh÷ng trë ng¹i
khã kh¬n ®î hoµn thµnh nh÷ng nhi÷m vô ®îc giao.

6.3. Tæ chøc löa tr¹i.


Bíc 1- Chän ®Þa ®iîm:
Chän khu ®Êt trèng, s¹ch sÏ, kh« r¸o.
Bíc 2- XÕp cñi löa tr¹i:
ChuÈn bÞ cñi vµ xÕp cñi cho löa tr¹i theo h×nh: H×nh
nãn, h×nh kim tù th¸p, h×nh lôc l¬ng (chó ý ph¶i ®î

212
kho¶ng trèng ë díi vµ gi÷a ®èng cñi ®î cã kh«ng khÝ lµm
bïng ngän löa).
Bíc 3: Ch©m löa, khai m¹c löa tr¹i.
Bíc 4: Qu¶n löa, ®iÒu khiîn löa.
Bíc 5: Thùc hi÷n ch¬ng tr×nh ®ªm löa tr¹i.
- æn ®Þnh vÞ trÝ cña c¸c chi ®éi, vÞ trÝ kh¸ch mêi,
dµn nh¹c, vÞ trÝ xuÊt hi÷n cña thÇn löa, kiîm tra bé phËn
®èt löa, ©m thanh, ¸nh s¸ng.
- Khi ®èt löa tr¹i, qu¶n trß xuÊt hi÷n t¹i s©n khÊu dïng
tiÕng väng mêi c¸c chi ®éi, c¸c chi ®éi ®¸p l¹i bÈng
b¬ng reo vµ ®i÷u móa vµ rång r¾n tiÕn ra vßng trßn t¹o
kh«ng khÝ vui ngay tõ ®Çu (h¸t móa bµi cÇu löa, gäi
löa...)
- Tr¹i trëng khai m¹c löa tr¹i vµ trao quyÒn ®iÒu
hµnh cho qu¶n trß. Qu¶n trß ®iÒu khiîn néi dung, ch¬ng
tr×nh theo kÕ ho¹ch.
Bíc 6: KÕt thóc löa tr¹i.
TËp thî h¸t bµi “Tµn löa”, “Chia tay”... mäi ngêi ngåi
xÝch l¹i gÇn nhau nghe tr¹i trëng ®äc lêi t©m t×nh löa
tr¹i, sau lêi t©m t×nh, kÕt thóc löa tr¹i.

Ch¬ng II: Ho¹t ®éng tham quan du lÞch cña §éi

1. ý nghÜa, môc ®Ých, t¸c dông cña héi thi thiÕu nhi

1.1. Môc ®Ých


- T¹o ®iÒu ki÷n ®î thiÕu nhi ®îc t×m hiîu, tiÕp
cËn víi thiªn nhiªn, víi phong tôc tËp qu¸n cña mçi vïng
quª ®Êt níc.
- Cã môc ®Ých gi¸o dôc tæng hîp cho thiÕu nhi vÒ
mäi mÆt nh:

213
+ Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn, quª h¬ng, ®Êt n-
íc con ngêi.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng cña §¶ng, cña
§oµn, cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
+ Gi¸o dôc t×nh ®oµn kÕt, ý thøc tæ chøc kØ luËt vµ
tinh thÇn vît khã trong ho¹t ®éng cña thiÕu nhi...
- Ngoµi ra tham quan du lÞch cßn gióp thiÕu nhi ®îc
nghØ ng¬i tho¶i m¸i sau nh÷ng ngµy häc, k× häc c¬ng
th¼ng vÊt v¶. §ång thêi qua tham quan du lÞch cßn gióp
thiÕu nhi më mang tÇm nhËn thøc vµ hiîu biÕt vÒ tù
nhiªn, con ngêi vµ x· héi.

1.2. ý nghÜa, t¸c dông cña ho¹t ®éng tham quan du


lÞch
- ý nghÜa: Gi¸o dôc ý thøc vµ tù ý thøc trong ho¹t
®éng cho c¸c em thiÕu nhi.
- T¸c dông: Vi÷c tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du
lÞch cho thiÕu nhi lµ ®iÒu ki÷n vµ m«i trêng tèt ®î c¸c
em ®îc giao l häc hái lÉn nhau, ®îc nh×n l¹i m×nh vµ
kh¼ng ®Þnh m×nh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®î tõ ®ã
kh«ng ngõng phÊn ®Êu, tu dìng trë thµnh mét ®éi viªn
tèt. Tham quan du lÞch cßn lµ m«i trêng ®î c¸c em cã c¬
héi thùc hi÷n ph¬ng ch©m “Häc ®i ®«i víi hµnh”, “LÝ
luËn ®i ®«i víi thùc tiÔn”.

2. C¸c lo¹i h×nh tham quan du lÞch thiÕu nhi

2.1. Tham quan c¸c di tÝch lÞch sö


- Tæ chøc cho thiÕu nhi ®îc tham quan c¸c khu di
tÝch næi tiÕng cña ®Þa ph¬ng ®î gi¸o dôc cho c¸c em
lßng yªu quª h¬ng ®Êt níc, ý thøc tr¸ch nhi÷m cña b¶n
th©n ®èi víi x· héi.

214
- §î tæ chøc tèt ho¹t ®éng tham quan c¸c di tÝch
lÞch sö, mçi tæ chøc ®éi cÇn g¾n môc ®Ých cña ho¹t
®éng tham quan du lÞch víi c¸c néi dung gi¸o dôc ®· ®-
îc kÕ ho¹ch ho¸ ngay tõ ®Çu n¬m häc, ®Æc bi÷t lµ c¸c
néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng, gi¸o dôc thÈm mÜ...

2.2. Tham quan viÖn b¶o tµng.

a. X¸c ®Þnh n¬i tham quan


- Vi÷n b¶o tµng lµ n¬i lu tr÷ vµ trng bµy c¸c hi÷n vËt
cã ý nghÜa lÞch sö, v¬n ho¸.
- C¸c vi÷n b¶o tµng thêng tæ chøc ®a c¸c em ®i
tham quan lµ: Vi÷n b¶o tµng lÞch sö. Vi÷n b¶o tµng c¸ch
m¹n. Vi÷n b¶o tµng qu©n ®éi. Vi÷n b¶o tµng Hå ChÝ
Minh. Vi÷n b¶o tµng d©n téc häc Vi÷t Nam....
- Phô tr¸ch cÇn lùa chän n¬i tham quan phï hîp víi
chñ ®Ò, phï hîp víi ®iÒu ki÷n thùc tÕ cña nhµ trêng vµ
®Þa ph¬ng.

b. X¸c ®Þnh thêi gian tham quan


- Thêi gian tham quan phô thuéc vµo n¬i tham quan,
môc tiªu vµ néi dung tham quan.
- Kho¶ng 2 - 3 giê. Tr¸nh kÐo dµi thêi gian qu¸ l©u
dÔ lµm cho c¸c em ch¸n n¶n.

c. X©y dùng kÕ ho¹ch


- X©y dùng kÕ ho¹ch cña ho¹t ®éng tham quan mét
c¸ch tØ mØ cã tÝnh kh¶ thi cao.
- Trong kÕ ho¹ch tham quan cÇn nªu râ ngêi phô
tr¸ch buæi tham quan, thêi gian, ®Þa ®iîm, ®èi tîng,
ph¬ng ti÷n, quy tr×nh, kinh phÝ vµ c¬ së vËt chÊt dïng cho
ho¹t ®éng.

215
- Khi kÕ ho¹ch ®îc x©y dùng xong cÇn ph¶i
th«ng b¸o cho c¸c phô tr¸ch vµ c¸c em thiÕu nhi
n¾m ®îc ®î tiÕn hµnh thùc hi÷n ho¹t ®éng.

d. Tæ chøc ho¹t ®éng tham quan.


Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc vµ cho thiÕu nhi ®Õn ®Þa
®iîm tham quan theo kÕ ho¹ch.
Bíc 2: TiÕn tr×nh tham quan
- §Æt ra c¸c yªu cÇu, nhi÷m vô cho thiÕu nhi khi c¸c
em thùc hi÷n ho¹t ®éng tham quan.
Ch¼ng h¹n: Yªu cÇu ph¶i cã tÝnh kØ luËt, kh«ng ®-
îc ch¹m vµo c¸c mÉu vËt trong vi÷n b¶o tµng. Qu¸ tr×nh
tham quan cÇn ph¶i xem xÐt kÜ cµng, tØ mØ tõng di tÝch
lÞch sö vµ l¾ng nghe ngêi híng dÉn thuyÕt minh vÒ c¸c
di tÝch ®î thÊy râ ®îc nguån gèc, b¶n chÊt cña c¸c hi÷n
tîng...
- Nhi÷m vô: Khi tham quan ph¶i cã s¸ch bót ghi chÐp
toµn bé tiÕn tr×nh tham quan vµ nh÷ng kiÕn thøc mµ c¸c
em ®· häc tËp ®îc.
Bíc 3: KÕt thóc ho¹t ®éng tham quan.
- Phô tr¸ch tæng kÕt, ®¸nh gi¸ buæi tham quan.
- DÆn dß c«ng vi÷c vÒ nhµ cho c¸c em sau buæi
tham quan nh: ViÕt thu ho¹ch vÒ buæi tham quan vµ ph¸t
biîu c¶m nghÜ cña m×nh sau khi ®îc tham quan c¸c di
tÝch lÞch sö.

2.3. Tham quan du lÞch c¸c th¾ng c¶nh.


- Lµ ho¹t ®éng thêng ®îc tæ chøc vµo c¸c dÞp ®¹i
héi, ho¹t ®éng hÌ, dÞp ®Çu xu©n...
- §î ho¹t ®éng tham quan cã hi÷u qu¶, phô tr¸ch
®éi cÇn kÕt hîp môc tiªu cña buæi tham quan víi môc

216
tiªu gi¸o dôc cña c¸c m«n häc kh¸c nh: m«n ®Þa lÝ (t×m
hiîu t×nh h×nh, mÉu vËt...), lÞch sö, v¬n häc...
- Tríc khi tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du lÞch, phô
tr¸ch ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng mét c¸ch chi
tiÕt vÒ mäi mÆt (thêi gian, ®Þa ®iîm, ngêi phô tr¸ch,
môc tiªu, ph¬ng ti÷n ®i l¹i, c¬ së vËt chÊt...)
- Quy tr×nh cña mét ho¹t ®éng tham quan thêng ®-
îc tiÕn hµnh theo c¸c bíc sau:
- C«ng t¸c chuÈn bÞ.
- TiÕn hµnh tæ chøc tham quan.
- KÕt thóc ho¹t ®éng tham quan.

2.4. Tham quan c«ng tr×nh x©y dùng lín cña ®Êt níc.
- Tham quan c«ng tr×nh x©y dùng lín cña ®Êt níc lµ
mét ho¹t ®éng thêng ®îc tæ chøc ®î n©ng cao hi÷u
qu¶ gi¸o dôc cho thiÕu nhi häc sinh.
- Qua ho¹t ®éng tham quan gióp thiÕu nhi thÊy râ sù
ph¸t triîn m¹nh mÏ cña ®Êt níc. Tõ ®ã gióp c¸c em thÊy
râ ý thøc tr¸ch nhi÷m cña m×nh trong häc tËp tu dìng vµ
rÌn luy÷n.
- Quy tr×nh tæ chøc tham quan ®îc tiÕn hµnh gièng
nh c¸c lo¹i h×nh tham quan kh¸c.

3. Néi dung gi¸o dôc cña ho¹t ®éng tham quan du lÞch

3.1. Tham quan du lÞch víi viÖc gi¸o dôc truyÒn thèng
cho thiÕu nhi
- Gi¸o dôc truyÒn thèng lµ mét néi dung gi¸o dôc
quan träng trong nhµ trêng vµ tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.

217
- ë tæ chøc §éi, gi¸o dôc truyÒn thèng cho thiÕu nhi
®îc tiÕn hµnh díi nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng kh¸c nhau.
- Ho¹t ®éng tham quan du lÞch lµ mét h×nh thøc
ho¹t ®éng cã t¸c dông rÊt lín trong vi÷c gi¸o dôc truyÒn
thèng d©n téc, truyÒn thèng cña §¶ng, §oµn vµ cña tæ
chøc §éi cho c¸c em thiÕu nhi.
VÝ dô: Tæ chøc cho thiÕu nhi tham quan vi÷n b¶o
tµng lÞch sö sÏ gióp thiÕu nhi thÊy ®îc truyÒn thèng anh
hïng bÊt khuÊt cña d©n téc. Trªn c¬ së ®ã gi¸o dôc c¸c
em lßng yªu níc, yªu chñ nghÜa x· héi.
+ Khi tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du lÞch, phô
tr¸ch ®éi cÇn chó ý lång ghÐp c¸c néi dung gi¸o dôc
truyÒn thèng nhÈm gãp phÇn gi¸o dôc vµ ph¸t triîn toµn
di÷n nh©n c¸ch cho ®éi viªn.

3.2. Tham quan du lÞch víi viÖc n©ng cao tri thøc
khoa häc, ãc thÈm mÜ cho thiÕu nhi
- Mét trong nh÷ng môc tiªu gi¸o dôc quan träng cña
nhµ trêng vµ cña tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ n©ng
cao tri thøc khoa häc vµ ãc thÈm mÜ cho thiÕu nhi häc
sinh.
- Ho¹t ®éng häc tËp trªn líp kÕt hîp víi ho¹t ®éng
tham quan du lÞch gióp thiÕu nhi häc sinh cñng cè n©ng
cao ®îc nh÷ng tri thøc khoa häc, ãc thÈm mÜ.
Ch¼ng h¹n: Qua häc tËp v¬n häc, lÞch sö... thiÕu nhi
®· cã nh÷ng hiîu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ B¸c Hå, vÒ ®êi
sèng gi¶n dÞ cña B¸c, ®îc tham quan nhµ sµn cña B¸c.
Nh÷ng kiÕn thøc c¸c em ®· ®îc truyÒn thô tõ thÇy c«
gi¸o qua c¸c bµi gi¶ng sÏ ®îc kh¾c s©u, in ®Ëm vµ ®-
îc ph¸t triîn ë møc ®é cao h¬n.
- Tham quan du lÞch gióp thiÕu nhi ®îc tiÕp xóc víi
nh÷ng ®Þa danh míi, nh÷ng th¾ng c¶nh, nh÷ng di tÝch

218
v¬n ho¸ lÞch sö næi tiÕng... Trªn c¬ së ®ã thiÕu nhi ph¸t
triîn ®îc n¬ng lùc c¶m nhËn c¸i ®Ñp vµ h×nh thµnh ý
thøc gi÷ g×n, b¶o v÷, t×m tßi vµ s¸ng t¹o ra c¸i ®Ñp
trong cuéc sèng.

3.3. Tham quan du lÞch víi rÌn luyÖn gi¸o dôc thÓ chÊt
cho thiÕu nhi
- Ho¹t ®éng tham quan du lÞch ®ßi hái nh÷ng yªu
cÇu vÒ søc kháe, vÒ ®é dÎo dai, sù nhanh nhÑn trong
nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Nã ®¸p øng ®îc c¸c
nhu cÇu häc tËp, nghØ ng¬i, gi¶i trÝ vµ thëng thøc cña
thiÕu nhi. §ång thêi còng gãp phÇn quan träng trong vi÷c
rÌn luy÷n, gi¸o dôc thî chÊt cho c¸c em thiÕu niªn nhi
®ång.
- Tham quan vµ du lÞch gãp phÇn hoµn thi÷n c¬ thî vµ
c¸c c¬ quan chøc n¬ng ®î c¸c em mau chãng trëng thµnh
bíc vµo løa tuæi ngêi lín.
- Tu× theo môc tiªu, ®iÒu ki÷n cho phÐp mµ tiÕn
tr×nh tham quan du lÞch cã thî ng¾n dµi kh¸c nhau.

3.4. Tham quan du lÞch víi viÖc båi dìng gi¸o dôc lßng
yªu quª h¬ng ®Êt níc
- Ho¹t ®éng tham quan du lÞch u thÕ lµ h×nh thøc
gi¸o dôc cã hi÷u qu¶ vÒ lßng yªu quª h¬ng ®Êt níc cho
®éi viªn TNTP Hå ChÝ Minh.
- Th«ng qua nh÷ng chuyÕn tham quan du lÞch vµ
nh÷ng bµi gi¶ng trªn líp sÏ lµm cho thiÕu nhi hiîu thªm
vÒ quª h¬ng cña m×nh. Tõ ®ã c¸c em sÏ x¸c ®Þnh ®óng
®¾n tr¸ch nhi÷m cña b¶n th©n víi gia ®×nh, x· héi vµ
kh«ng ngõng phÊn ®Êu häc tËp trong cuéc sèng.

219
4. Quy tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du lÞch

4.1. X©y dùng kÕ ho¹ch tham quan du lÞch


Quy tr×nh x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng tham quan
du lÞch cña §éi th«ng thêng gåm 4 bíc c¬ b¶n sau:
Bíc 1: C«ng t¸c chuÈn bÞ
- T×m hiîu t×nh h×nh thùc tiÔn cña ®Þa ph¬ng,nhµ tr-
êng, liªn ®éi.
- §iÒu tra kh¶o s¸t n¾m v÷ng nhu cÇu, nguy÷n
väng, n¬ng lùc së trêng cña chØ huy §éi.
- X¸c ®Þnh, bµn b¹c thèng nhÊt nh÷ng néi dung ho¹t
®éng chñ yÕu cña qu¸ tr×nh tham quan du lÞch.
- Dù kiÕn c¸c ph¬ng ¸n vÒ quy m« tæ chøc ho¹t
®éng.
Bíc 2: LËp kÕ ho¹ch. (Trong mçi kÕ ho¹ch ph¶i thî
hi÷n râ):
- Môc tiªu cña ho¹t ®éng tham quan du lÞch. Ngêi
thùc hi÷n. §Þa ®iîm tham quan du lÞch.Thêi gian ho¹t
®éng. Nguån lùc, kÕt qu¶ mong ®îi...
- H×nh thøc thî hi÷n kÕ ho¹ch (hoÆc dïng v¬n xu«i,
hoÆc kÎ b¶ng).
Bíc 3: Tæ chøc thùc hi÷n kÕ ho¹ch
- Tu©n thñ kÕ ho¹ch ®îc phª duy÷t.
- Khi tæ chøc thùc hi÷n kÕ ho¹ch tham quan du lÞch
cÇn t«n träng tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o cña mäi thµnh viªn
tham gia.
- Tham kh¶o vµ khai th¸c sö dông tèi ®a n¬ng lùc cña
c¸c chuyªn gia, c¸c céng t¸c viªn, c¸c em trong ban chØ
huy §éi, héi cha mÑ häc sinh.

220
Bíc 4: Kiîm tra, ®¸nh gi¸ vµ tæng kÕt.
- §¸nh gi¸, tæng kÕt chuyÕn tham quan du lÞch rót
ra bµi häc kinh nghi÷m.
- Biîu d¬ng, khÝch l÷ c¸c thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc
cña c¸ nh©n vµ tËp thî ®éi.

4.2. C«ng viÖc chuÈn bÞ cña phô tr¸ch §éi.


- ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch ho¹t ®éng (X¸c ®Þnh thêi
®iîm, thêi gian, ®Þa ®iîm tham quan du lÞch, môc ®Ých
ý nghÜa vµ c¸c bíc tiÕn hµnh. ChuÈn bÞ ph¬ng ti÷n vµ c¬ së
vËt chÊt cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng tham quan du lÞch).
- Th«ng b¸o cho héi cha mÑ häc sinh ®î cã sù phèi
hîp, ñng hé vµ sù gióp ®ì cña hä.

4.3. C«ng viÖc chuÈn bÞ cña thiÕu nhi


- ChuÈn bÞ chu ®¸o t trang c¸ nh©n: Trang phôc,
nãn mò, ¸o ma (®Ò phßng trêi ma, n¾ng), níc uèng, ®å
¬n, sæ tay ghi chÐp.
- Th«ng b¸o kÕ ho¹ch ho¹t ®éng tham quan du lÞch
cho phô huynh biÕt ®î tranh thñ sù ñng hé cña hä.
- Ngoµi ra mçi c¸ nh©n cßn tham gia chuÈn bÞ
nh÷ng ®å dïng cÇn thiÕt cho tËp thî nh: lÒu tr¹i, tói
thuèc cøu th¬ng...

4.4. Tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du lÞch


Bíc 1:
- Phô tr¸ch phæ biÕn néi quy ®i ®êng vµ ph¸t l÷nh
hµnh qu©n.
- ThiÕu nhi hµnh qu©n ®Õn ®Þa ®iîm tham quan
du lÞch vµ nghØ ng¬i 15 phót.
Bíc 2: TiÕn hµnh ho¹t ®éng tham quan du lÞch

221
- Theo sù híng dÉn cña n¬i tham quan, ngêi tæ chøc
cho c¸c em xÕp hµng theo thø tù nghe giíi thi÷u cña híng
dÉn viªn.
- Khi nghe giíi thi÷u c¸c em cã thî ®Æt nh÷ng c©u
hái hoÆc yªu cÇu lµm râ thªm néi dung kiÕn thøc c¸c
em ®· ®îc häc t¹i trêng.
- Võa nghe giíi thi÷u c¸c em võa ghi chÐp nh÷ng
®iÒu c¸c em cho lµ cÇn thiÕt vµo sæ tay hoÆc chôp
nh÷ng bøc ¶nh lu ni÷m lµm tµi li÷u lu tr÷.
Bíc 3: Tæng kÕt vµ ®¸nh gi¸
- Tæng kÕt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tham quan du lÞch
vµ rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghi÷m.
- §éng viªn khÝch l÷ nh÷ng em tÝch cùc ho¹t ®éng.

4.5. Mét sè chó ý khi tæ chøc ho¹t ®éng tham quan du


lÞch
- CÇn ph¶i qu¶n lÝ chÆt chÏ c¸c thµnh viªn cã mÆt
trong buæi tham quan du lÞch ®î kh«ng x¶y ra nh÷ng sù
vi÷c ®¸ng tiÕc.
- Sau cuéc tham quan du lÞch cÇn cã nh÷ng nhËn
xÐt th¸i ®é cña thiÕu nhi khi tham gia ho¹t ®éng tham
quan du lÞch vµ bè trÝ thêi gian cho c¸c em viÕt thu
ho¹ch.

222
5. Thùc hµnh thiÕt kÕ, tæ chøc mét sè lo¹i h×nh tham
quan du lÞch

5.1. Th¨m l¨ng B¸c vµ nhµ sµn B¸c Hå

5.2. Th¨m quan du lÞch c¸c danh lam th¾ng c¶nh


- Môc ®Ých yªu cÇu: Më réng tÇm nh×n vÒ danh lam
th¾ng c¶nh cho thiÕu nhi, t¹o t©m lÝ tho¶i m¸i vµ gi¸o
dôc thÈm mÜ, thî chÊt, t×nh ®oµn kÕt, ý thøc tæ chøc kØ
luËt cho c¸c em.
- X©y dùng ch¬ng tr×nh: MÉu thiÕt kÕ ch¬ng tr×nh
ho¹t ®éng tham quan du lÞch c¸c danh lam th¾ng c¶nh
cho thiÕu nhi (h×nh thøc kÎ b¶ng)

ST Néi Thêi §Þa Lùc l- Ngêi Ph¬ng Ph¬ng Ghi


T dung gian ®iÓ îng phô tiÖn ¸n dù ch
ho¹t m tham tr¸ch phßng ó
®éng gia

- Tæ chøc thùc hi÷n: Theo kÕ ho¹ch ho¹t ®éng vµ


c¸c néi dung cô thî ®· ghi trªn b¶ng.
- §¸nh gi¸ ho¹t ®éng:
+ §¸nh gi¸ chung vÒ môc tiªu ®· ®Æt ra.
+ §¸nh gi¸ vÒ th¸i ®é, ý thøc tham gia cña c¸c ®éi
viªn.
+ §¸nh gi¸ biîu d¬ng c¸c b¹n tham gia tÝch cùc.

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh.

223
- Häc phÇn ho¹t ®éng tr¹i, tham quan du lÞch thiÕu
nhi lµ mét häc phÇn thuéc m«n häc “C¸c ho¹t ®éng
mang tÝnh nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”. Häc
phÇn gåm 2 ch¬ng (nh ®· tr×nh bµy trong néi dung ch¬ng
tr×nh). §î häc tèt häc phÇn nµy sinh viªn ph¶i ®¹t yªu
cÇu m«n “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå
ChÝ Minh” vµ “Nghi thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- §©y lµ häc phÇn gåm 3 ®¬n vÞ häc tr×nh víi c¸c ch-
¬ng môc ®¶m b¶o tÝnh h÷ thèng vµ mèi quan h÷ chÆt chÏ,
chi phèi lÉn nhau. V× vËy khi thùc hi÷n ph¶i ®¶m b¶o tuÇn
tù theo ch¬ng tr×nh ë tõng ch¬ng, bµi. Tu× theo ®iÒu ki÷n
cô thî mµ gi¸o viªn ph©n bè thêi gian sao cho phï hîp
nhÊt.
- Ch¬ng tr×nh cã quy ®Þnh chÆt chÏ sè giê lÝ thuyÕt,
sè giê thùc hµnh vµ tØ l÷ nµy dµnh ®î thùc hi÷n tay
nghÒ lµ chñ yÕu. Do ®ã gi¶ng viªn khi gi¶ng d¹y cÇn h-
íng tíi vi÷c h×nh thµnh vµ rÌn luy÷n c¸c kÜ n¬ng cho
thiÕu nhi nh: KÜ n¬ng thiÕt kÕ mét héi tr¹i, kÜ n¬ng thiÕt
kÕ mét ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng, kÜ n¬ng tæ
chøc mét ho¹t ®éng tham quan du lÞch cho c¸c em...
- Ch¬ng tr×nh cã nhiÒu ®iîm ®æi míi, tiÕn bé vÒ môc
tiªu, néi dung, thêi lîng so víi ch¬ng tr×nh n¬m 1996. Do
vËy trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, gi¶ng viªn cÇn gióp sinh
viªn nhËn biÕt râ nh÷ng nÐt ®æi míi nµy.
- §î ch¬ng tr×nh khi thùc hi÷n cã tÝnh kh¶ thi cao
gi¶ng viªn cÇn t×m tßi s¸ng t¹o nh÷ng ph¬ng ph¸p d¹y
häc míi ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh
viªn. Trong mçi bµi gi¶ng cô thî cÇn cã nh÷ng m« h×nh,
nh÷ng ®iÒu ki÷n vµ ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i nh:
m¸y chiÕu qua ®Çu (overhead), sö dông m¸y chiÕu ®a
n¬ng, cho sinh viªn thÞ ph¹m c¸c b¬ng h×nh cã liªn
quan ®Õn néi dung bµi gi¶ng...

224
- §î gi¶ng d¹y tèt gi¸o viªn ph¶i ®Æc bi÷t chó ý ®Õn
vi÷c x©y dùng kÕ ho¹ch, ph©n phèi thêi gian cho phï hîp
víi trêng m×nh vµ ®Þa ph¬ng m×nh.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


2.1. PhÇn lÝ thuyÕt: Gi¶ng viªn sö dông ph¬ng ph¸p
d¹y häc thuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi kÕt hîp ph¬ng
ph¸p d¹y häc t×nh huèng (cã sö dông c«ng ngh÷ th«ng
tin cho bµi gi¶ng hÊp dÉn)
- Gi¶ng viªn: anh (chÞ) h·y cho biÕt ý nghÜa cña
ho¹t ®éng c¾m tr¹i ®èi víi thiÕu nhi? H·y kî tªn c¸c
lo¹i tr¹i mµ anh (chÞ) biÕt?
- Sinh viªn: ý nghÜa cña ho¹t ®éng c¾m tr¹i lµ t¹o
®iÒu ki÷n cho trÎ em ph¸t triîn tèt vÒ thî chÊt vµ t©m lÝ.
Gióp c¸c em mau chãng trëng thµnh.
Sinh viªn: Kî tªn c¸c lo¹i tr¹i.
- Gi¶ng viªn: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ c©u tr¶ lêi cña
sinh viªn. TiÕn hµnh gi¶ng cÆn kÏ lÝ thuyÕt ho¹t ®éng
c¾m tr¹i cho thiÕu nhi. Cho sinh viªn thÞ ph¹m mét sè
b¬ng h×nh vÒ lÒu tr¹i vµ ho¹t ®éng c¾m tr¹i.
- Sö dông ph¬ng ph¸p d¹y häc theo s¬ ®å (ThiÕt kÕ
c¸c néi dung kiÕn thøc thµnh nh÷ng s¬ ®å tinh gi¶n kiÕn
thøc).

2.2. PhÇn thùc hµnh


PhÇn thùc hµnh thiÕt kÕ vµ tæ chøc ho¹t ®éng c¾m
tr¹i, ho¹t ®éng tham quan du lÞch cho thiÕu nhi (môc 3,
4, 5 ch¬ng 1, 4,5 ch¬ng 2) gi¶ng viªn tiÕn hµnh gi¶ng d¹y
bÈng c¸c ph¬ng ph¸p cô thî nh:
* Ph¬ng ph¸p 1- D¹y häc theo dù ¸n: Lµ ph¬ng ph¸p
ngêi häc thùc hi÷n mét nhi÷m vô phøc hîp cã sö dông

225
phèi hîp kiÕn thøc kÜ n¬ng thuéc mét sè lÜnh vùc kh¸c
nhau, cã kÕt hîp lÝ thuyÕt víi thùc tiÔn, thùc hµnh.
Thùc hi÷n ë phÇn “ThiÕt kÕ vµ tæ chøc ho¹t ®éng
c¾m tr¹i lµ mét nhiÖm vô phøc hîp (hay dù ¸n), thiÕt kÕ
mét ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ho¹t ®éng tr¹i hÌ cho thiÕu
nhi.”
- §î thùc hi÷n nhi÷m vô sinh viªn ph¶i kÕt hîp kiÕn
thøc lÝ thuyÕt víi ho¹t ®éng thùc tiÔn, thùc hµnh vµ ph¶i
sö dông kiÕn thøc tæng hîp cña c¸c m«n häc t©m lÝ häc,
gi¸o dôc häc, ®Þa lÝ, lÞch sö, v¬n häc…
- Qu¸ tr×nh thùc hi÷n nhi÷m vô (dù ¸n) cã sù hîp
t¸c gi÷a c¸c thµnh viªn tham gia dù ¸n; gi÷a sinh viªn
víi sinh viªn; gi÷a sinh viªn víi gi¸o viªn híng dÉn…
- Khi thùc hi÷n ch¬ng tr×nh (dù ¸n) c¸c sinh viªn
®Òu ph¸t huy cao ®é tÝnh tÝch tÝch cùc, tù lùc, s¸ng t¹o,
gãp søc vµo vi÷c thùc hi÷n môc tiªu cña dù ¸n.
- S¶n phÈm dù ¸n: Cã thî øng dông vµo thùc tÕ tæ
chøc ho¹t ®éng c¾m tr¹i cho thiÕu nhi.
* Ph¬ngph¸p 2: D¹y häc bÈng c¸ch lµm mÉu c¸c
®éng t¸c cho sinh viªn thÞ ph¹m.
- ë phÇn kÜ thuËt lÒu tr¹i (môc 12.1.4) gi¶ng viªn
lµm mÉu th¾t c¸c nót tr¹i cho sinh viªn thÞ ph¹m ®î
häc tËp.
- Cho mét sinh viªn d¹y mét ®éng t¸c mÉu ®î c¶
nhãm thÞ ph¹m.
* Ph¬ng ph¸p 3: Gi¶ng d¹y bÈng gi¸o ¸n ®i÷n tö
hoÆc b¬ng h×nh.
- ë phÇn tæ chøc ho¹t ®éng c¾m tr¹i (môc 5 ch¬ng
1); ho¹t ®éng tham quan du lÞch cho thiÕu nhi (môc 4
ch¬ng 2) ®î n¾m v÷ng c¸c bíc tæ chøc ho¹t ®éng. Khi

226
gi¶ng d¹y gi¶ng viªn cã thî sö dông b¬ng h×nh vµ gi¸o
¸n ®i÷n tö lµm bµi gi¶ng thªm sinh ®éng vµ sinh viªn
n¾m râ h¬n quy tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng.
* Thi ®ua trong d¹y häc
Khi sinh viªn thùc hµnh c¸c néi dung theo quy ®Þnh
(thùc hµnh dùng lÒu, thùc hµnh ®èt löa tr¹i…) gi¶ng viªn
cã thî chia sinh viªn thµnh c¸c nhãm nhá cho c¸c em
tËp luy÷n vµ tæ chøc thi ®ua lÉn nhau, t¹o ra kh«ng khÝ
tËp luy÷n s«i næi phï hîp víi løa tuæi.

Häc phÇn 4:
héi thi cña thiÕu nhi
i. tæng quan vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Héi thi cña thiÕu nhi.

2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT.

3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh C«ng t¸c §éi.

4. Ph©n bè thêi gian: 30 (10, 20) tiÕt.

5. §iÒu kiÖn kiªn quyÕt

227
- Sinh viªn ®· ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc vÒ môc
tiªu, tÝnh chÊt, nhi÷m vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh. §iÒu l÷
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §¹t yªu cÇu c¸c m«n häc nghi thøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
- §¹t yªu cÇu m«n häc ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn
thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §¹t yªu cÇu häc phÇn h¸t móa, kî chuy÷n, trß ch¬i
thiÕu nhi.

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung cña häc phÇn


Néi dung cña häc phÇn gåm: nh÷ng vÊn ®Ò chung
cña héi thi thiÕu nhi, qu¸ tr×nh tiÕn hµnh héi thi, thiÕt
kÕ, tæ chøc mét sè héi thi cô thî.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn


- ChuÈn bÞ ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp theo yªu
cÇu cña gi¸o viªn mét c¸ch chu ®¸o (Trang phôc cña
®éi viªn, kh¬n quµng ®á, nh÷ng tranh thiÕt bÞ cÇn
thiÕt cho giê häc...).
- Tham gia nghe gi¶ng trªn líp ®Çy ®ñ sè tiÕt theo
quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh(80% Sè tiÕt = 24 tiÕt.
- Lµm bµi tËp: 1 tiÕt.
- Tham dù héi th¶o: 2 tiÕt.
- Dù giê phæ th«ng: 2 tiÕt = 1 tiÕt.
Thùc hi÷n 2 bµi kiîm tra theo quy ®Þnh (kiîm tra
mét tiÕt lÝ thuyÕt vµ mét tiÕt thùc hµnh): 2 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp


- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB Thanh Niªn.
2003.

228
Bïi SÜ Tông , Lª KiÕn ThiÕt , Phan Nguyªn Th¸i ,
NguyÔn Träng TiÕn - Ho¹t ®éng nghiÖp vô cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh - NXB §HSP Hµ Néi.2003.
- Tæ chøc ho¹t ®éng ®éi trªn dÞa bµn d©n c - NXB
Gi¸o dôc - 2002.
- Ngêi phô tr¸ch thiÕu nhi cÇn biÕt - NXB Thanh Niªn
- 1997.
- Bïi SÜ Tông , NguyÔn ThuÝ C¶nh , TrÇn Nh TØnh ,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh. 2005.

9. Tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ sinh viªn


- Th¸i ®é, ý thøc häc tËp cña sinh viªn khi häc tËp bé
m«n vµ häc phÇn
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kh¶ n¬ng tr×nh bµy,
tr×nh diÔn cña c¸c em trong c¸c buæi thùc hµnh.
- Cho sinh viªn d¹y mÉu mét vµi ®éng t¸c cho c¶ líp
thÞ ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua vi÷c thi ®ua gi÷a c¸c nhãm
- H×nh thøc ®¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua s¶n phÈm
häc tËp ®îc thùc hi÷n ë phÇn kÕt thóc mçi ch¬ng.
- §¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ häc tËp cña sinh
viªn(bÈng ®iîm sè c¸c bµi kiîm tra häc tr×nh díi c¸c
h×nh thøc kiîm tra kh¸c nhau.
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm 10

11. Môc tiªu


- VÒ kiÕn thøc: Gióp sinh viªn n¾m ®îc môc ®Ých,
ý nghÜa, t¸c dông vµ c¸ch thøc tæ chøc cña c¸c héi thi
thiÕu nhi.

229
- VÒ kÜ n¬ng: Cã kÜ n¬ng, kÜ x¶o trong vi÷c tæ chøc
c¸c héi thi cho thiÕu niªn vµ nhi ®ång ë c¸c trêng phæ
th«ng c¬ së ®î khi ra trêng lµm tèt c«ng t¸c gi¸o dôc trÎ
mµ §¶ng vµ Nhµ níc giao cho.
- VÒ th¸i ®é: RÌn luy÷n ý thøc tr¸ch nhi÷m, th¸i ®é
tù tin cho sinh viªn trong qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t
®éng ®«Þ cho c¸c em thiÕu niªn vµ nhi ®ång.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung

1. Môc ®Ých ý nghÜa, t¸c dông cña héi thi

1.1. Môc ®Ých ý nghÜ cña héi thi


- Héi thi gióp thiÕu niªn vµ nhi ®ång cã dÞp thî
hi÷n kh¶ n¬ng cña m×nh, tù kh¼ng ®Þnh ®î tõ ®ã
kh«ng ngõng phÊn ®Êu v¬n lªn trong häc tËp vµ trong
ho¹t ®éng ®éi..
- Tham gia héi thi gióp c¸c em thiÕu nhi cã dÞp thî
hi÷n kh¶ n¬ng cña m×nh, tù kh¼ng ®Þnh m×nh ®î tõ ®ã
kh«ng ngõng phÊn ®Êu v¬n lªn trong häc tËp vµ trong
ho¹t ®éng cña §éi.
- Tham gia héi thi gióp c¸c em thiÕu nhi n©ng cao
®îc sù tù tin cña b¶n th©n, tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o
còng nh sù nhanh nhÑn, th¸o v¸t øng xö linh ho¹t trong
mäi t×nh huèng.
- Héi thi gióp thiÕu nhi ®îc sèng ®óng víi tuæi cña
m×nh, ®ång thêi qua ®ã x©y dùng ë hä t×nh ®oµn kÕt,
t¬ng th©n t¬ng ¸i gióp ®ì lÉn nhau vµ ham muèn lµm
nhiÒu ®iÒu hay lÏ ph¶i.

230
- Héi thi cßn gióp thiÕu nhi thùc hµnh s¸ng t¹o
nh÷ng thµnh tùu míi cña khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng ngh÷.

1.2. T¸c dông cña héi thi


- Héi thi thiÕu nhi còng chÝnh lµ mét ph¬ng ph¸p ®î
kiîm tra c¸c thµnh tÝch, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸ nh©n
vµ tËp thî thî ®éi, qua ®ã gióp c¸ nh©n nh×n nhËn
®óng m×nh vµ phÊn ®Êu v¬n lªn
- Héi thi gióp c¸c ®éi viªn tù rÌn luy÷n phÊn ®Êu v¬n
lªn, kh¼ng ®Þnh m×n, gi¸o dôc t thÕ t¸c phong, tinh
thÇn tËp thî cho c¸c ®éi viªn...

2. C¸c néi dung chñ yÕu phï hîp víi héi thi:

2.1. §¸p øng nhu cÇu v¨n ho¸, khoa häc kÜ thuËt cña
thiÕu nhi
- Héi thi thiÕu nhi ®¸p øng ®îc nhu cÇu v¬n ho¸,
tinh thÇn cña c¸c em. §ã lµ nhu cÇu thëng thøc c¸i ®Ñp,
muèn béc lé vµ kh¼ng ®Þnh kh¶ n¬ng cña m×nh qua héi
thi, thiÕu nhi ®îc tho¶ m·n nhu cÇu ®îc häc tËp vµ vËn
dông khoa häc kÜ thuËt vµo ®êi sèng thùc tÕ
- C¸c héi thi cÇn tæ chøc cho thiÕu nhi: Héi thi “NÐt
®Ñp tuæi hoa”; “NÐt ®Ñp ®éi viªn”; “häc sinh thanh
lÞch”; “Tin häc tuæi trΔ; “B¶y s¾c cÇu vång”.
- §î ®¸p øng ®îc nhu cÇu v¬n ho¸, tinh thÇn, khoa
häc kÜ thuËt, h×nh thøc vµ néi dung cña héi thi ph¶i phong
phó, hÊp dÉn, s¸t thùc, thu hót ®îc ®«ng ®¶o thiÕu nhi
tham gia mét c¸ch tù nguy÷n tù gi¸c

2.2. N©ng cao ®êi sèng tinh thÇn, gãp phÇn vµo viÖc
båi dìng nh©n c¸ch cho c¸c em
- Môc ®Ých cña héi thi: Híng dÉn thiÕu nhi c¸i hay,
c¸i ®Ñp, c¸i tèt ®î c¸c em tù hoµn thi÷n m×nh, ®ång

231
thêi qua ®ã gi¸o dôc cho c¸c em lßng yªu níc, tù hµo
d©n téc, cã ý thøc tr¸ch nhi÷m ®èi víi b¶n th©n vµ x·
héi.
- T¹o cho thiÕu niªn nhi ®ång tham gia häc tËp, rÌn
luy÷n ý chÝ v¬n lªn ®¹t tr×nh ®é cao vÒ häc vÊn vµ
nghÒ nghi÷p.
- Nh÷ng thµnh tùu mµ c¸c héi thi ®· ®¹t ®îc: KÕt
qu¶ cña c¸c héi thi trong nh÷ng n¬m gÇn ®©y ®· cã t¸c
dông tæng hîp to lín trong vi÷c gi¸o dôc vµ hoµn thi÷n
nh©n c¸ch cho thiÕu niªn vµ nhi ®ång (VÒ ®êi sèng v¬n
ho¸, t tëng chÝnh trÞ vµ nh÷ng gi¸ trÞ thÈm mÜ cao
®Ñp).

2.3. Gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu vui ch¬i, gi¶i trÝ, sinh
ho¹t tËp thÓ vµ ®oµn kÕt hîp t¸c cho thiÕu nhi
- Môc ®Ých: C¸c héi thi ®a d¹ng phong phó nh: héi
thi” thî dôc, thî thao”,“V¬n ho¸, v¬n ngh÷”, héi thi” Héi
khoÎ phï §æng”,...®îc tæ chøc mét c¸ch khoa häc ®¸p
øng ®îc nhu cÇu vui ch¬i, gi¶i trÝ, sinh ho¹t tËp thî vµ
®oµn kÕt hîp t¸c ë thiÕu nhi, ®ång thêi cã t¸c dông
gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cña c¸c em.
-Yªu cÇu khi tæ chøc héi thi: Héi thi muèn tæ chøc cã
hi÷u qu¶ ®ßi hái ngêi phô tr¸ch, tæng phô tr¸ch ®éi ph¶i
n¾m ®îc ®Æc trng t©m lÝ cña ®èi tîng cÇn tæ chøc héi
thi vµ cã kÜ n¬ng tæ chøc ho¹t ®éng cho c¸c em.

3. C¸c lo¹i h×nh héi thi phæ biÕn cho thiÕu nhi:

3.1. Héi thi “NghiÖp vô §éi”: Héi thi “Nghi thøc §éi
TNTP Hå ChÝ Minh”; héi thi “VÎ ®Ñp §éi viªn “; héi thi
“Thùc hiÖn ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn”; héi thi “T×m
hiÓu lÞch sö vÎ vang cña ®éi”.

3.2. Héi thi ho¹t ®éng x· héi

232
* Môc ®Ých cña héi thi:
Gióp c¸c em ®éi viªn vµ tæ chøc ®éi n¾m b¾t mét
c¸ch nhanh chãng nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña x· héi,
thÊy ®îc tr¸ch nhi÷m cña b¶n th©n ®èi víi x· héi, víi
mäi ngêi xung quanh.
Héi thi ®i s©u vµo c¸c chñ ®Ò: T×m hiîu ph¸p luËt,,
t×m hiîu luËt l÷ giao th«ng, vÊn ®Ò phßng chèng t÷ n¹n
x· héi...
* Néi dung cña héi thi:
C¸c héi thi híng tíi nh÷ng néi dung c¬ b¶n:
Gi¸o dôc phßng chèng ma tuÝ vµ c¸c t÷ n¹n x· héi
cho thiÕu niªn nhi ®ång. Héi thi “Tuyªn truyÒn m¬ng
non” tuyªn truyÒn cæ ®éng thiÕu nhi tÝch cùc nhËn thøc
vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi. Héi thi khÐo tay hay
lµm: thi vÏ, thi c¾m hoa, thi gÊp giÊy...

3.3. Héi thi v¨n ho¸, v¨n nghÖ


* Môc ®Ých:
NhÈm gióp thiÕu niªn nhi ®ång t¬ng kh¶ n¬ng giao
tiÕp, cã ®iÒu ki÷n häc hái vµ hiîu biÕt lÉn nhau, s¸ng
t¹o trong ho¹t ®éng. Gióp phô tr¸ch ®éi ph¸t hi÷n ra
n¬ng khiÕu cña tõng em, ®Þnh híng gióp ®ì c¸c em rÌn
luy÷n ®î ph¸t huy ®îc tiÒm n¬ng cña trÎ.
* C¸c néi dung cña héi thi:
Néi dung cña héi thi v¬n ho¸ v¬n ngh÷ chñ yÕu híng
vµo:
- Ca ngîi quª h¬ng ®Êt níc.
- Ca ngîi §¶ng vµ B¸c Hå vÜ ®¹i.
- Gi¸o dôc t×nh yªu th¬ng cha mÑ, «ng bµ, thÇy c«
gi¸o vµ nh÷ng ngêi xung quanh.

233
3.4. Quy tr×nh cña héi thi
C¸ch tiÕn hµnh héi thi cÇn ®îc tu©n thñ theo quy
tr×nh sau:
a. LËp kÕ ho¹ch: LËp kÕ ho¹ch cho mét héi thi ®îc
thùc hi÷n theo mét sè kh©u c¬ b¶n: - ChuÈn bÞ chñ ®Ò
thi (C¸c chñ ®Ò híng vµo c¸c mèc lÞch sö cña ®Êt níc,
cña tæ chøc §oµn vµ tæ chøc §éi...).
- X¸c ®Þnh thêi gian, ®Þa ®iîm cña héi thi.
- C¬ së vËt chÊt cÇn thiÕt cho héi thi.
- Thµnh phÇn tham gia héi thi (ban gi¸m kh¶o, kh¸ch
mêi, c¸c ®éi viªn cæ ®éng cho héi thi, c¸c ®éi viªn
tham gia thi...).
b. C«ng t¸c chuÈn bÞ: X¸c ®Þnh thêi gian, ®Þa ®iîm
tæ chøc héi thi. Thµnh lËp ban tæ chøc héi thi (trëng ban,
phã ban vµ c¸c thµnh viªn...). ChuÈn bÞ c¬ së vËt chÊt
cho héi thi (Ph¬ng ti÷n nghe nh×n, ©m thanh, tÆng
phÈm...). XÐt duy÷t néi dung ch¬ng tr×nh cña c¸c chi ®éi
®î chän läc nh÷ng tiÕt môc tiªu biîu cã tÝnh gi¸o dôc
cao ®î ®a vµo héi thi.

c. TiÕn hµnh héi thi


* PhÇn 1: æn ®Þnh vµ khai m¹c héi thi
- æn ®Þnh trËt tù (bÈng mét tiÕt môc v¬n ngh÷ mang
tÝnh tËp thî ca ngîi tæ chøc héi TNTP Hå ChÝ Minh).
- Tuyªn bè lÝ do, giíi thi÷u ®¹i biîu, lµm lÔ chµo cê.
- §äc quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban tæ chøc, ban gi¸m
kh¶o héi thi.
- ThÇy hi÷u trëng hoÆc mét thÇy gi¸o trong ban
gi¸m hi÷u ®¹i di÷n ph¸t biîu khai m¹c héi thi.

234
- Mêi ban gi¸m kh¶o lªn th«ng b¸o thî l÷ Héi thi,
c«ng bè c¸ch chÊm ®iîm vµ ®éng viªn c¸c thµnh viªn
tham gia dù thi.
* PhÇn 2: TiÕn hµnh héi thi
- Ban tæ chøc giíi thi÷u ngêi dÉn ch¬ng tr×nh lªn
®iÒu hµnh ch¬ng tr×nh héi thi.
(Tríc khi héi thi b¾t ®Çu cã mét mµn tr×nh diÔn
hoµnh tr¸ng ®îc chuÈn bÞ tríc ®î ®éng viªn, khÝch l÷
®éi viªn).
- C¸c thÝ sinh thi lÇn lît thùc hi÷n c¸c néi dung thi
cña m×nh (trong qu¸ tr×nh c¸c thi sinh thi nªn cã mét
vµi tiÕt môc xen kÏ ch¬ng tr×nh vµ cã nh÷ng c©u hái
dµnh cho kh¸n gi¶ lµm cho héi thi thªm sinh ®éng).
- Ban gi¸m kh¶o lµm vi÷c, chÊm ®iîm mét c¸ch
c«ng khai vµ th«ng b¸o ®iîm bÈng c¸c thÎ ®iîm. Th kÝ
tæng hîp nhanh ®iîm cña c¸c ®éi hoÆc cña c¸c ®éi
viªn.
PhÇn 3: C«ng bè kÕt qu¶ héi thi vµ bÕ m¹c héi thi:
- Trëng ban gi¸m kh¶o thay mÆt ban gi¸m kh¶o lªn
c«ng bè kÕt qu¶ cña héi thi (C«ng bè c¸c gi¶i tõ nhá nhÊt
®Õn gi¶i cao nhÊt).
- Trao quµ lu ni÷m, gi¶i thëng cho c¸c thÝ sinh ®o¹t
gi¶i.
- Trëng ban tæ chøc héi thi c«ng bè bÕ m¹c héi thi vµ
c¶m ¬n c¸c vÞ ®¹i biîu, c¸c ®¬n vÞ ®· tham gia gãp
phÇn cho héi thi thµnh c«ng.

d. Tæng kÕt rót kinh nghiÖm sau héi thi

235
- Sau héi thi mét ®Õn ba ngµy, ban tæ chøc cÇn tËp
hîp héi thi ®î rót kinh nghi÷m.
- Néi dung rót kinh nghi÷m gåm:
+ §¸nh gi¸ nh÷ng mÆt thµnh c«ng, nh÷ng mÆt cha ®-
îc cña héi thi.
+ Rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghi÷m trong vi÷c tæ
chøc héi thi…

4. ThiÕt kÕ tæ chøc mét sè héi thi


MÉu thiÕt kÕ tæ chøc héi thi “NÐt ®Ñp ®éi viªn”

Bíc 1: LÔ khai m¹c héi thi:


- §î æn ®Þnh tæ chøc chuÈn bÞ bíc vµo héi thi. TÊt c¶
c¸c ®éi viªn cïng nhau h¸t bµi “Ch¸u nhí B¸c Hå”.
- TiÕp ®ã c¸c ®éi viªn cïng c¸c ®¹i biîu thùc hi÷n
nghi lÔ chµo cê (NhÈm t¹o ra sù nghiªm trang cña héi thi
vµ gi¸o dôc lßng yªu níc, yªu Tæ quèc, thÊy ®îc tr¸ch
nhi÷m cña b¶n th©n ®èi víi Tæ quèc cho c¸c ®éi viªn).
- Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh giíi thi÷u héi thi gåm:
+ Giíi h¹n cña héi thi (NhËn thøc ®Õn trêng, n¬ng
khiÕu, tr¶ lêi c©u hái)
+ Ban gi¸m kh¶o (thµnh phÇn ban gi¸m kh¶o)
+ Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ (mçi néi dung thi ®îc ®¸nh
gi¸ theo tiªu chuÈn ®iîm 10…)
- TÊt c¶ héi viªn tham gia héi thi ra m¾t kh¸n gi¶.
Móa ngh×n vi÷c tèt. Sau ®ã c¸c em vÒ vÞ trÝ tËp
kÕt.
Bíc 2: Vµo cuéc thi: Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh giíi thi÷u
c¸c vßng thi (ThÝ sinh dù thi ph¶i thùc hi÷n ba néi dung

236
thi lµ: Thi trang phôc tù chän, thi tr¶ lêi c©u hái vµ thi
n¬ng khiÕu).
* ThÝ sinh thø nhÊt: (ThÝ sinh ra tríc s©n khÊu tù giíi
thi÷u vÒ b¶n th©n m×nh).
ThÝ sinh: Em tªn lµ:………….. cã bi÷t hi÷u lµ……….
Em ®Õn tõ chi ®éi 6A. Em cã íc m¬ sau nµy sÏ lµ mét b¸c
sÜ ch÷a b÷nh cho mäi ngêi.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh xin mêi B¸c sÜ t¬ng lai h¸i
mét b«ng hoa d©n chñ thÝ sinh bèc c©u hái trªn c©y
hoa d©n chñ vµ ®a cho ngêi dÉn ch¬ng tr×nh.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh ®äc c©u hái cña thÝ sinh:
C©u hái dµnh cho thÝ sinh lµ: “§Õn ng· t ®êng, em gÆp
®Ìn xanh, ®Ìn ®á, ®Ìn vµng em sÏ lµm g×”.
ThÝ sinh tr¶ lêi: Khi gÆp ®Ìn xanh em ®i tiÕp
Khi gÆp ®Ìn ®á em dõng l¹i
Khi gÆp ®Ìn vµng em chuÈn bÞ dõng
l¹i
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: Em h·y thî hi÷n n¬ng khiÕu
cña m×nh
ThÝ sinh: Em rÊt yªu ©m nh¹c vµ rÊt hay h¸t. Em xin
thî hi÷n n¬ng khiÕu cña m×nh bÈng bµi h¸t “C«ng ¬n
B¸c Hå”.
(ThÝ sinh h¸t xong, cói ®Çu chµo kh¸n gi¶, kh¸n gi¶
vç tay hoan h«).
ThÝ sinh thø 2: Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh mêi thÝ sinh ra
s©n khÊu ®î thùc hi÷n c¸c phÇn thi.
ThÝ sinh ra s©n khÊu vµ giíi thi÷u vÒ b¶n th©n: Em
tªn lµ…………… em ®Õn tõ chi ®éi 6B. íc m¬ cña em khi
lín lªn sÏ trë thµnh mét c« gi¸o ®î d¹y ch÷, d¹y ngêi
cho c¸c em nhá.

237
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: - xin mêi c« gi¸o t¬ng lai thùc
hi÷n phÇn thi tr¶ lêi c©u hái cña m×nh.
- Sinh nhËt cña em em sÏ mêi ai:
ThÝ sinh: - Em xin tr¶ lêi: Sinh nhËt cña em em sÏ mêi
bè, mÑ, anh chÞ em vµ b¹n bÌ th©n thiÕt.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: NÕu ë bªn nhµ em cã b¸c
hµng xãm hay m¾ng em, em cã mêi kh«ng.
ThÝ sinh tr¶ lêi: Cã ¹.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: Mêi thÝ sinh tr×nh bµy phÇn thi
n¬ng khiÕu cña m×nh.
ThÝ sinh: ®äc bµi th¬ nhí B¸c.
(Sau khi thÝ sinh biîu diÔn xong phÇn thi, cói ®Çu
chµo kh¸n gi¶, kh¸n gi¶ vç tay hoan h«).
ThÝ sinh thø 3: Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh giíi thi÷u thÝ sinh
ra s©n khÊu.
ThÝ sinh ra s©n khÊu, lµm ®éng t¸c chµo kh¸n gi¶ vµ
giíi thi÷u vÒ b¶n th©n: Em tªn lµ………………. lµ ®éi
viªn cña chi ®éi 6B. íc m¬ sau nµy lín lªn em trë thµnh
mét ca sÜ.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: C©u hái dµnh cho em lµ:
NÕu em cã mét phÐp thÇn em sÏ lµm g×?
ThÝ sinh: nÕu em cã mét quyÒn lùc tèi u em sÏ lµm
cho thÕ giíi hoµ b×nh vµ kh«ng cã chiÕn tranh.
ThÝ sinh biîu diÔn phÇn thi n¬ng khiÕu: “Kî mét c©u
chuy÷n vÒ B¸c”
* ThÝ sinh thø t:
ThÝ sinh ra s©n khÊu vµ giíi thi÷u vÒ b¶n th©n: Em
tªn lµ…….. em ®Õn tõ líp 6C.

238
Em cã íc m¬ khi lín lªn sÏ trë thµnh mét kÜ s tin häc.
Ngêi dÉn ch¬ng tr×nh: Mêi kÜ s tin häc t¬ng lai h·y
tr¶ lêi c©u hái: §Õn ch¬i nhµ b¹n, gÆp lóc b¹n ®ang ¬n
c¬m em sÏ lµm thÕ nµo?
Tr¶ lêi: NÕu ®ãi th× em sÏ ¬n c¬m
Kh«ng ®ãi kh«ng ¬n vµ ®i vÒ.
ThÝ sinh: Tr×nh bµy phÇn n¬ng khiÕu bÈng mét ®i÷u
móa “Bôi phÊn”.
Bíc 3: Th«ng b¸o kÕt qu¶ thi vµ trao quµ lu ni÷m.

B. §Þnh híng ®µo t¹o:

1. Híng dÉn thùc hiÖn:


Häc phÇn “Héi thi cña thiÕu nhi” lµ mét phÇn trong
m«n häc “Nh÷ng ho¹t ®éng nghi÷p vô cña ®éi TNTP Hå
ChÝ Minh”.
N¾m v÷ng häc phÇn nµy sÏ t¹o c¬ së cho sinh viªn
häc tèt m«n häc “Phô tr¸ch ®éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- Häc phÇn “Héi thi cña thiÕu nhi” gåm c¶ lÝ thuyÕt
lÉn thùc hµnh nhng phÇn thùc hµnh nÆng h¬n nªn khi
gi¶ng d¹y cÇn chó träng ho¹t ®éng thùc hµnh, tËp dît,
lµm mÉu trong vi÷c d¹y vµ häc. Môc ®Ých chñ yÕu lµ rÌn
kÜ n¬ng nghi÷p vô gióp sinh viªn biÕt thiÕt kÕ vµ tæ chøc
c¸c héi thi.
- §î ch¬ng tr×nh khi thùc hi÷n cã tÝnh kh¶ thi cao cÇn
cã nh÷ng m« h×nh cô thî. Nh÷ng ®iÒu ki÷n vµ ph¬ng
ti÷n cho d¹y vµ häc. v× vËy c¸c ph¬ng ti÷n nh h÷ thèng
tranh ¶nh, b¬ng nh¹c, b¬ng h×nh, loa ®µi ©m thanh… lµ
kh«ng thî thiÕu.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o.

239
2.1. PhÇn lÝ thuyÕt:
- Sö dông ph¬ng ph¸p d¹y häc thuyÕt tr×nh theo híng
®æi míi (cã sù hîp t¸c gi÷a gi¸o viªn vµ häc sinh).
- Sö dông ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm ®î sinh viªn
tù x©y dùng m« h×nh häc tËp gióp c¸c em hiîu s©u kiÕn
thøc.
2.2. PhÇn thùc hµnh: D¹y häc bÈng ph¬ng ph¸p dù
¸n
- Ngêi häc thùc hi÷n mét nhi÷m vô phøc hîp ®ã lµ
thiÕt kÕ vµ tæ chøc héi thi cho thiÕu nhi cã sö dông phèi
hîp nhiÒu kiÕn thøc kÜ n¬ng kh¸c nhau nh: kÜ n¬ng tæ
chøc, kÜ n¬ng thiÕt kÕ, kÜ n¬ng bao qu¸t…
- C¸c thµnh viªn trong dù ¸n ®îc ph©n c«ng
nh÷ng nhi÷m vô kh¸c nhau, c¬n cø vµo kÜ n¬ng c¸ nh©n,
vµo n¬ng lùc cña mçi thµnh viªn (cã sinh viªn ®îc giao
nhi÷m vô lµm ngêi dÉn ch¬ng tr×nh cã sinh viªn ®îc
giao lµm ban gi¸m kh¶o hoÆc lµ ®éi viªn…)
§î hoµn thµnh nhi÷m vô cña dù ¸n ®Æt ra: “Thùc
hµnh tæ chøc héi thi… cho thiÕu nhi c¸c thµnh viªn phô
thuéc vµo nhau nhiÒu h¬n”.
Qu¸ tr×nh thùc hi÷n dù ¸n ®ßi hái sù kÕt hîp kiÕn
thøc lÝ thuyÕt víi ho¹t ®éng thùc tiÔn, thùc hµnh.
- Ph¬ng ph¸p d¹y häc bÈng h×nh thøc th¶o luËn nhãm
®î x©y dùng m« h×nh häc tËp cña tõng phÇn vµ thiÕt kÕ
c¸c m« h×nh “Héi thi thiÕu nhi”

240
Häc phÇn V:
Ho¹t ®éng x· héi cña ®éi TNTP
Hå ChÝ Minh
i. tæng quan vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå


ChÝ Minh.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 3 §VHT.
3.Tr×nh ®é: Cho sinh viªn n¬m thø 3 (häc k× V).
4. Ph©n bè thêi gian: 45 tiÕt (5; 40).
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: Sinh viªn ®· ®¹t yªu cÇu
m«n nghi thøc §éi, ho¹t ®éng c¾m tr¹i vµ tham quan du
lÞch cho thiÕu nhi.

6. M« t¶ v¾n néi dung häc phÇn


Häc phÇn giíi thi÷u mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t
®éng x· héi vµ ®Ò ra mét sè ho¹t ®éng x· héi cô thî
nh: ho¹t ®éng nh©n ®¹o tõ thi÷n, ho¹t ®éng c«ng Ých,
ho¹t ®éng t¹i nhµ thiÕu nhi, c©u l¹c bé thiÕu nhi, ®iîm
vui ch¬i thiÕu nhi, ho¹t ®éng truyÒn thèng, ho¹t ®éng
chñ ®Ò chñ ®iîm.

7. NhiÖm vô cña sinh viªn


- §äc tµi li÷u tríc khi ®Õn líp vµ chuÈn bÞ c¸c ph¬ng
ti÷n häc tËp cÇn thiÕt do gi¸o viªn yªu cÇu.
- Tham gia nghe gi¶ng ®Çy ®ñ sè tiÕt lÝ thuyÕt vµ
thùc hµnh theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh (80% sè tiÕt =
36 tiÕt).
- Tham gia th¶o luËn 3 tiÕt.

241
Th¶o luËn ®Ò ra nh÷ng néi dung h×nh thøc ho¹t
®éng c«ng Ých, phï hîp hoµn c¶nh thùc tÕ ®Þa ph¬ng.
- T×m hiîu thùc tiÔn ®Þa ph¬ng vÒ ho¹t ®éng x· héi
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh vµ lµm bµi tËp gi¶ng viªn yªu
cÇu.
- Thùc hi÷n 3 bµi kiîm tra theo quy ®Þnh.

8. Tµi liÖu häc tËp


- §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB Thanh Niªn.
- Bïi SÜ Tông , Lª KiÕn ThiÕt , Phan Nguyªn Th¸i ,
NguyÔn Träng TiÕn - Ho¹t ®éng nghiÖp vô cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh - NXB §HSP Hµ Néi.
- Tæ chøc ho¹t ®éng §éi trªn dÞa bµn d©n c - NXB Gi¸o
dôc - 2002.
- Ngêi phô tr¸ch thiÕu nhi cÇn biÕt - NXB Thanh
Niªn - 1997.
- Bïi SÜ Tông , NguyÔn ThuÝ C¶nh , TrÇn Nh TØnh ,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB GD. 2003.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua ý thøc, th¸i ®é häc
tËp cña c¸c em ®èi víi bé m«n.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua qu¸ tr×nh c¸c em
thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng x· héi cô
thî.
- §¸nh gi¸ sinh viªn bÈng h×nh thøc kiîm tra qu¸
tr×nh häc tËp vµ rÌn luy÷n cña c¸c em (th«ng qua ®iîm
sè)
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm10

242
11. Môc tiªu
- VÒ kiÕn thøc: Gióp sinh viªn n¾m b¾t ®îc nh÷ng
kh¸i ni÷m c¬ b¶n vÒ x· héi, ho¹t ®éng x· héi vµ c«ng t¸c
x· héi díi gãc ®é x· héi häc.
- VÒ kÜ n¬ng: Cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c ho¹t
®éng x· héi cho thiÕu nhi.
- VÒ th¸i ®é: Gióp sinh viªn thÊy ®îc tr¸ch nhi÷m
cña b¶n th©n ®èi víi x· héi, kh«ng ngõng phÊn ®Êu rÌn
luy÷n v¬n lªn ®î trë thµnh nh÷ng ngêi phô tr¸ch tèt.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng x· héi

1. Mét sè kh¸i niÖm chung

1.1.ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng x· héi


Ho¹t ®éng x· héi lµ nh÷ng ho¹t ®éng cña con ngêi
nhÈm gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong x· héi, gãp
phÇn x©y dùng x· héi ngµy cµng tèt ®Ñp h¬n.

1.2. Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh


- Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ
nh÷ng ho¹t ®éng tæ chøc cho thiÕu nhi nhÈm gi¸o dôc
cho c¸c em lßng yªu níc, yªu chñ nghÜa x· héi; tù hµo
víi truyÒn thèng bÊt khuÊt kiªn cêng song rÊt giµu lßng
nh©n ¸i cña d©n téc, lu«n biÕt ¬n nh÷ng ngêi ®· quªn
m×nh v× tæ quèc. Qua c¸c ho¹t ®éng x· héi, thiÕu niªn
nhi ®ång ®îc häc tËp vµ n©ng cao tÝnh tÝch cùc ho¹t
®éng cña b¶n th©n, ph¸t huy lßng vÞ tha, nh©n ¸i cña
m×nh.

243
Ho¹t ®éng x· héi cña §éi ®îc biîu hi÷n qua c¸c ho¹t
®éng cô thî:
+ Tæ chøc kØ ni÷m c¸c ngµy truyÒn thèng cña d©n
téc (8-3; 26-3; 19-5….)
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch ë c¸c
vi÷n b¶o tµng c¸ch m¹ng, c¸c di tÝch lÞch sö…
+ Tæ chøc c¸c cuéc thi t×m hiîu vÒ truyÒn thèng c¸ch
m¹ng cña ®Êt níc.
+ Tæ chøc ch¬m sãc, b¶o v÷ c¸c di tÝch lÞch sö, ch¬m
sãc nghÜa trang li÷t sÜ nhÈm rÌn luy÷n ý thøc t«n träng
vµ thî hi÷n lßng biÕt ¬n víi c¸c thÕ h÷ cha anh.
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng phong trµo: “§Òn ¬n ®¸p
nghÜa”; “Uèng níc nhí nguån”, “§i t×m ®Þa chØ ®á” vµ
c¸c ho¹t ®éng nh©n ®¹o tõ thi÷n.
+ Tæ chøc c¸c h×nh thøc ®äc b¸o, ®äc truy÷n, kî
chuy÷n vÒ nh÷ng g¬ng ngêi tèt vi÷c tèt cho thiÕu nhi ®î
c¸c em häc tËp vµ noi theo.

- Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh rÊt ®a


d¹ng phong phó vµ g¾n chÆt víi c¸c néi dung gi¸o dôc
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh, ®îc thî hi÷n th«ng qua c¸c
phong trµo cña §éi. §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng x· héi trong
c«ng t¸c §éi chÝnh lµ gióp thiÕu nhi ph¸t triîn toµn di÷n
nh©n c¸ch cña m×nh.

1.3. C«ng t¸c x· héi lµ g×?


- C«ng t¸c x· héi (theo gãc ®é cña ngêi Vi÷t Nam) ®-
îc hiîu lµ ho¹t ®éng thùc tiÔn mang tÝnh tæng hîp cao,
®îc thùc hi÷n theo nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p chuyªn
m«n ®Æc thï nhÈm hç trî c¸ nh©n, nhãm, céng ®ång
trong vi÷c gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi cña hä, qua ®ã

244
c«ng t¸c x· héi theo ®uæi v× môc tiªu v× h¹nh phóc cho
con ngêi vµ tiÕn bé x· héi.
- C«ng t¸c x· héi ®Æt ra 7 nguyªn t¾c hµnh ®éng
(chÊp nhËn ®èi tîng, ®èi tîng ®îc cïng tham gia gi¶i
quyÕt c¸c vÊn ®Ò cña hä, t«n träng c¸c quyÒn tù quyÕt
cña ®èi tîng, c¸ bi÷t ho¸, gi÷ g×n bÝ mËt cña ®èi tîng,
nh©n viªn x· héi lu«n biÕt tù ý thøc vÒ m×nh, x©y dùng
mèi quan h÷ nghÒ nghi÷p gi÷a nh©n viªn x· héi vµ ®èi
tîng).
- Chøc n¬ng cña c«ng t¸c x· héi bao gåm 4 chøc
n¬ng:
+ Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña ®èi tîng.
+ Phôc håi (gióp ®èi tîng t¸i hoµ nhËp céng ®ång).
+ Phong ngõa (ng¬n ngõa c¸c vÊn ®Ò xa héi n¶y
sinh).
+ Ph¸t triîn (gióp ®èi tîng tho¸t ra khái c¸c vÊn ®Ò
x· héi vµ v¬n lªn trong céng ®ång).
- C«ng t¸c x· héi cô thî ®Æt ra mét tiÕn tr×nh gåm 7
bíc:
Bíc 1: TiÕp cËn ®èi tîng (®î tiÕp cËn ®èi tîng
c«ng t¸c x· héi sö dông c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c x· héi
víi c¸ nh©n, víi nhãm, ph¬ng ph¸p ph¸t triîn céng
®ång).
Bíc 2: NhËn di÷n vÊn ®Ò cña ®èi tîng.
Bíc 3: Thu thËp th«ng tin vÒ ®èi tîng.
Bíc 4: ChÈn ®o¸n vÊn ®Ò.
Bíc 5: Lªn kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.
Bíc 6: Thùc hi÷n kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.

245
Bíc 7: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hi÷n ®î ®Ò ra ph¬ng
¸n tiÕp theo.
Vi÷c thùc hi÷n c«ng t¸c x· héi ë tæ chøc §éi cÇn
ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p vÒ c«ng
t¸c x· héi.

1.4. C«ng t¸c x· héi víi phong trµo cña §éi.


- C«ng t¸c x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh lu«n g¾n
liÒn víi c¸c phong trµo cña §éi. Nã thî hi÷n rÊt râ qua
tõng ho¹t ®éng, tõng phong trµo (phong trµo ®Òn ¬n
®¸p nghÜa, phong trµo b¶o v÷ m«i trêng,…) nhÈm gi¸o
dôc toµn di÷n nh©n c¸ch cho ngêi ®éi viªn.
- Mäi phong trµo cña §éi ®Òu chøa ®ùng c¸c c«ng
t¸c x· héi (c«ng t¸c ph©n c«ng con ngêi, c«ng t¸c tæ ch-
øc ho¹t ®éng, c«ng t¸c gi¸o dôc,…). C«ng t¸c x· héi
lu«n gãp phÇn gióp cho tæ chøc §éi cã tiÕng nãi trong x·
héi; biÕt c¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ c¸c ®èi tîng trong
x· héi mét c¸ch toµn di÷n, tõ ®ã ®Þnh híng ®îc vi÷c
gi¸o dôc, rÌn luy÷n §éi viªn mét c¸ch cã hi÷u qu¶.

2. H×nh thøc thÓ hiÖn ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå
ChÝ Minh

2.1. Th«ng qua c¸c phong trµo lín cña §éi

a. Phong trµo ®Òn ¬n ®¸p nghÜa


- Môc ®Ých: Gióp thiÕu niªn, nhi ®ång ®îc tham gia
vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi cô thî ®î c¸c em nh×n nhËn
vµ ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n. Qua ®ã c¸c em phÊn ®Êu
rÌn luy÷n trë thµnh ®éi viªn tèt.
- Néi dung cña phong trµo: Tæ chøc híng dÉn thiÕu
nhi lµm nh÷ng vi÷c cã Ých gióp ®ì nh÷ng c¸ nh©n vµ gia

246
®×nh cã c«ng víi c¸ch m¹ng, víi x· héi vµ d©n téc nh: gia
®×nh th¬ng binh li÷t sÜ, gia ®×nh cã c«ng víi níc.
- H×nh thøc cña phong trµo: ®a d¹ng phong phó:
h×nh thøc th«ng tin tuyªn truyÒn, h×nh thøc th¬m hái vµ
gióp ®ì c¸c th¬ng b÷nh binh, c¸c gia ®×nh li÷t sÜ…

b. Phong trµo rÌn luyÖn vµ häc tËp tèt.


- Môc ®Ých: T¹o cho ®éi viªn thiÕu niªn cã tÝnh
thÇn gióp ®ì nhau trong häc tËp, rÌn luy÷n. Lu«n cã ý
thøc phÊn ®Êu, thi ®ua trë thµnh nh÷ng ®éi viªn tèt.
- Néi dung cña phong trµo: Bao gåm c¸c ho¹t ®éng
häc tËp, rÌn luy÷n nhÈm gióp c¸c em cã ®iÒu ki÷n trë
thµnh ngêi cã Ých cho x· héi.
- H×nh thøc biîu hi÷n: Biîu hi÷n qua h×nh thøc thi
®ua “§«i b¹n cïng tiÕn”, “Giê häc hay, ngµy häc tèt”,
“H×nh thøc häc nhãm, häc tæ”…

c. Phong trµo b¶o vÖ m«i trêng.


- Môc ®Ých: Gióp ®éi viªn ®îc tham gia vµo c¸c
ho¹t ®éng b¶o v÷ m«i trêng gi÷ cho m«i trêng trong
s¹ch. Qua ho¹t ®éng rÌn luy÷n cho ®éi viªn ý thøc vÒ
b¶n th©n, ý thøc vÒ vi÷c b¶o v÷ m«i trêng xung quanh
vµ biÕt vËn ®éng mäi ngêi tham gia vµo vi÷c b¶o v÷
m«i trêng xung quanh.
- Néi dung cña phong trµo: Bao gåm c¸c ho¹t ®éng
híng tíi vi÷c x©y dùng vµ b¶o v÷ m«i trêng.
- H×nh thøc biîu hi÷n: Tæ chøc ho¹t ®éng, héi th¶o,
diÔn ®µn t×m ra bi÷n ph¸p lµm trong s¹ch m«i trêng.

d. Phong trµo rÌn luyÖn th©n thÓ, v¨n ho¸ v¨n nghÖ, thÓ
dôc thÓ thao.

247
- Môc ®Ých: T¹o diÒu ki÷n cho thiÕu nhi ®îc tham
gia vµo tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng v¬n ho¸ v¬n ngh÷, thî dôc
thî thao ®î cã søc khoÎ tèt vµ lu«n cã ý thøc vËn ®éng
®èi tîng cïng tham gia.
- Néi dung: Bao gåm c¸c ho¹t ®éng híng tíi vi÷c rÌn
luy÷n th©n thî, v¬n ho¸ v¬n ngh÷ cho thiÕu nhi.
- H×nh thøc cña phong trµo: Tæ chøc liªn hoan v¬n
ngh÷, héi diÔn, héi thi… cho thiÕu nhi.

2.2. Th«ng qua ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn


- Ch¬ng tr×nh “RÌn luy÷n ®éi viªn” thùc chÊt lµ mét
ch¬ng tr×nh ®î gióp cho mçi løa tuæi ®éi viªn kh¸c nhau
cã thî thùc hi÷n ®îc nhi÷m vô cña ngêi ®éi viªn mét
c¸ch dÔ dµng nhÊt ®î qua ®ã gi¸o dôc va tù gi¸o dôc
b¶n th©n cã hi÷u qu¶.
- Nh÷ng biîu hi÷n c¬ b¶n cña ho¹t ®éng x· héi
th«ng qua ch¬ng tr×nh “RÌn luy÷n ®éi viªn” bao gåm:
- Víi ch¬ng tr×nh “§éi viªn TNTP m¬ng non” (cho løa
tuæi 9,10,11)
+ Ch¬ng tr×nh “§éi viªn TNTP s½n sµng” (cho løa
tuæi 11,12,13)
+ Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn TNTP “trëng
thµnh” (cho løa tuæi 13, 14, 15)
- Mçi ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn cã môc ®Ých,
néi dung vµ h×nh thøc phï hîp víi løa tuæi, víi së thÝch cña
thiÕu nhi. Thùc hi÷n tèt ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn
sÏ gióp cho thiÕu nhi ph¸t triîn vµ hoµn thi÷n nh©n c¸ch
cña b¶n th©n.

2.3. Th«ng qua viÖc tham gia víi céng ®ång

248
- Môc ®Ých: T¹o ®iÒu ki÷n cho ®éi viªn tham gia
vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi t¹i céng ®ång n¬i c¸c em sinh
sèng, lµm cho c¸c em cã ý thøc x©y dùng quª h¬ng ®Êt
níc, ph¸t huy tinh thÇn t¬ng th©n t¬ng ¸i trong c¸c ho¹t
®éng x· héi t¹i ®Þa ph¬ng.
- Mét sè néi dung chÝnh cña ho¹t ®éng x· héi th«ng
qua vi÷c tham gia víi céng ®ång:
+Tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng th«ng tin, tuyªn truyÒn,
cæ ®éng.
+ Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng theo sù ®Þnh híng cña
§oµn thanh niªn ®Þa ph¬ng (gióp ®ì c¸c gia ®×nh c¸ch
m¹ng, tæ chøc c¸c phong trµo thi ®ua chµo mõng nh÷ng
ngµy lÔ lín).
+ Phèi hîp víi mét sè c¬ quan ®oµn thî trªn ®Þa
bµn d©n c ®î tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cã Ých cho x· héi
(Ho¹t ®éng lao ®éng céng s¶n, ho¹t ®éng quyªn gãp
ñng hé nh÷ng ngêi gÆp hoµn c¶nh khã kh¬n ho¹n n¹n).
Th¶o luËn: Hi÷u qu¶ cña ho¹t ®éng x· héi th«ng
qua ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn.
Bµi tËp thùc hµnh cho sinh viªn: X©y dùng kÕ
ho¹ch ho¹t ®éng “§Òn ¬n ®¸p nghÜa” ë ®Þa ph¬ng
nh©n dÞp ngµy th¬ng binh li÷t sÜ 27- 7.

Ch¬ng II: C¸c ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh

1. Ho¹t ®éng nh©n ®¹o tõ thiÖn

1.1. Ho¹t ®éng quyªn gãp tõ thiÖn

a. C¬ së xuÊt ph¸t cña ho¹t ®éng quyªn gãp tõ thiÖn

249
- Phong trµo quyªn gãp tõ thi÷n ë trong tæ chøc ®éi
®îc c¸c em ®éi viªn nhi ®ång hëng øng m¹nh mÏ vµ
hi÷u qu¶.
(Trong 5 n¬m tõ 1997 - 2002 tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ
Minh ®· vËn ®éng quyªn gãp trªn 16 tØ ®ång cïng víi
hµng tr¬m tri÷u ®å dïng s¸ch vë, quÇn ¸o,… gióp hµng
tr¬m ngh×n thiÕu nhi nghÌo tiÕp tôc ®Õn trêng).
- Hi÷n nay ho¹t ®éng quyªn gãp tõ thi÷n trong c¸c
liªn chi ®éi cßn cha thêng xuyªn, cha ®ång ®Òu. Tuy
®iÒu ki÷n kinh tÕ cña tõng vïng cã sù kh¸c nhau nhng
phong trµo nµy cã ý nghÜa gi¸o dôc s©u s¾c ®èi víi thÕ
h÷ trÎ.

b. ChØ ®¹o ho¹t ®éng quyªn gãp tõ thiÖn cña §éi


- Khi tæ chøc ho¹t ®éng “Quyªn gãp tõ thi÷n” cÇn
b¸m s¸t ph¬ng ch©m “Cña Ýt lßng nhiÒu”, “L¸ lµnh ®ïm
l¸ r¸ch”...
- Ph¶i híng cho c¸c liªn ®éi, chi ®éi cã c¸c h×nh
thøc, néi dung tuyªn truyÒn cô thî, phï hîp s©u s¾c vÒ
hoµn c¶nh cña c¸c ®èi tîng cã hoµn c¶nh khã kh¬n cÇn
®îc gióp ®ì, hç trî ®î t¸c ®éng tíi nhËn thøc, t×nh c¶m
cña c¸c em.
- Yªu cÇu c¸c liªn ®éi, chi ®éi ph¶i thùc hi÷n ghi
chÐp rµnh m¹ch nh÷ng ®ãng gãp cña tõng c¸ nh©n ®éi
viªn khi chuyîn giao sè tiÒn quyªn gãp ®îc cho c¸c
cÊp cã tr¸ch nhi÷m ph¶i lÊy chøng tõ, ho¸ ®¬n hoÆc giÊy
biªn nhËn hîp l÷ vµ sau ®ã c«ng khai tríc tËp thî.

1.2. Ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo vît khã

a. C¬ së n¶y sinh ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo vît khã


trong tæ chøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh

250
- Ho¹t ®éng b¹n nghÌo vît khã xuÊt ph¸t tõ thùc
tr¹ng x· héi cã sù ph©n ho¸ xuÊt hi÷n hi÷n tîng nhiÒu
trÎ em nghÌo sinh ho¹t ngay trong cïng mét tËp thî víi
nh÷ng trÎ em cã møc sèng cao h¬n.
- Ho¹t ®éng b¹n nghÌo vît khã víi sù ®Þnh híng cña
tæ chøc §éi nhÈm t¸c ®éng vµo t×nh c¶m, nhËn thøc cña
thiÕu nhi gióp c¸c em cã nh÷ng suy nghÜ vµ hµnh vi cao
®Ñp, biÕt chia sÎ gióp ®ì nh÷ng b¹n cã hoµn c¶nh khã
kh¬n h¬n m×nh, t¹o ®iÒu ki÷n cho hä cã ®iÒu ki÷n häc
tËp tèt.

b. Ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo vît khã cña tæ chøc §éi
trong giai ®o¹n hiÖn nay diÔn ra m¹nh mÏ víi nhiÒu h×nh
thøc kh¸c nhau
- Nh÷ng h×nh thøc ho¹t ®éng “Gióp b¹n nghÌo vît
khã” cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh phæ biÕn nhÊt lµ “Nhãm
b¹n tèt”, “§«i b¹n tèt”... Nh÷ng h×nh thøc nµy cã t¸c
dông g¾n kÕt trÎ em l¹i víi nhau, gióp ®ì nhau trong mäi
lÜnh vùc cña cuéc sèng. Nã gãp phÇn h×nh thµnh ph¸t
triîn vµ hoµn thi÷n nh©n c¸ch cho trÎ.

c. ChØ ®¹o ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo vît khã


- Ho¹t ®éng “Gióp b¹n nghÌo vît khã” lµ ho¹t ®éng
híng thiÕu nhi vµo c¸c c«ng vi÷c cô thî phï hîp víi thêi
gian vµ søc lùc cña c¸c em.
- Ho¹t ®éng nµy gióp c¸c b¹n gÆp khã kh¬n trong
cuéc sèng cã ý chÝ nghÞ lùc tù gi¶i quyÕt khã kh¬n ®î v-
¬n lªn trong häc tËp vµ cuéc sèng cña b¶n th©n.

1.3. Phong trµo TrÇn Quèc To¶n

a. C¬ së xuÊt ph¸t cña phong trµo

251
- Trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p
(1948), §Êt níc gÆp rÊt nhiÒu khã kh¬n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt.
Th¸ng 2- 1948 B¸c Hå ®· ph¸t ®éng phong trµo “TrÇn
Quèc To¶n” víi môc ®Ých kªu gäi c¸c em thiÕu nhi häc
hµnh ch¬m chØ, lµm ®îc nhiÒu vi÷c tèt (hîp víi søc cña
m×nh) ®î gióp ®ì c¸ch m¹ng, gióp ®ì ®ång bµo.
- Phong trµo ®· l«i cuèn c¸c em thiÕu nhi tham gia
tÝch cùc vµo c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng
MÜ cña d©n téc ®î ®a d©n téc ®Õn nh÷ng ngµy th¸ng
hoµ b×nh.

b. Phong trµo TrÇn Quèc To¶n hiÖn nay


- Hi÷n nay phong trµo TrÇn Quèc To¶n ë c¸c tæ chøc
§éi ®Òu ph¸t triîn rÊt m¹nh mÏ c¶ vÒ néi dung vµ h×nh
thøc.
- C«ng t¸c TrÇn Quèc To¶n cã ý nghÜa gi¸o dôc rÊt lín:
Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc, lßng nh©n ¸i x· héi chñ
nghÜa cho thiÕu nhi. Gi¸o dôc t×nh ®oµn kÕt, yªu th¬ng
gióp ®ì lÉn nhau trong khã kh¬n ho¹n n¹n cña c¸c em
thiÕu niªn vµ nhi ®ång.

c. ChØ ®¹o phong trµo TrÇn Quèc To¶n


* Néi dung
Phong trµo TrÇn Quèc To¶n trong c¸c tæ chøc §éi ph¶i
cã néi dung phong phó, hÊp dÉn l«i cuèn ®îc thiÕu nhi
tÝch cùc tham gia gióp ®ì c¸c gia ®×nh neo ®¬n, tham
gia c¸c ho¹t ®éng lao ®éng x· héi cña ®Þa ph¬ng, ch¬m
sãc nghÜa trang li÷t sÜ...
* H×nh thøc thùc hiÖn
- C«ng t¸c TrÇn Quèc To¶n tæ chøc díi h×nh thøc bÝ
mËt: Lµ h×nh thøc rÊt phï hîp víi t©m lÝ cña trÎ, t¹o nªn

252
niÒm say mª høng thó trong c¸c em vµ g©y xóc ®éng
m¹nh mÏ cho ®èi tîng ®îc gióp ®ì.
- C«ng t¸c TrÇn Quèc To¶n cã thî chia thµnh 3 lo¹i:
+ C¸c vi÷c lµm thêng xuyªn: tr«ng nom c¸c em
nhá, ch¬m sãc ngêi giµ, ngêi tµn tËt, ch¬m sãc th¬ng
b÷nh binh ë trong xãm, trong lµng n¬i c¸c em c tró.
+ C¸c vi÷c lµm ®ét xuÊt: Chuyîn ngãi, lîp nhµ, xe
g¹ch c¸t gióp c¸c gia ®×nh söa nhµ.
+ C¸c vi÷c lµm ®Þnh k×: Th¬m viÕng nghÜa trang
li÷t sÜ nh©n dÞp 27. 7, ngµy lÔ tÕt...
- C¸c ho¹t ®éng trong c«ng t¸c TrÇn Quèc To¶n ph¶i
mang tÝnh võa søc vµ cã ý nghÜa gi¸o dôc cao.
- Muèn cho c«ng t¸c TrÇn Quèc To¶n tiÕn hµnh cã kÕt
qu¶ c¸c tæ chøc §éi ph¶i sinh ho¹t ®Òu ®Æn cã ch¬ng
tr×nh, kÕ ho¹ch, bi÷n ph¸p cô thî. C¸c néi dung ph¶i
mang tÝnh hÊp dÉn, sóc tÝch...

2. Ho¹t ®éng c«ng Ých

2.1. KÕ ho¹ch nhá TNTP

a. C¬ së cña ho¹t ®éng kÕ ho¹ch nhá vµ kÕt qu¶ cña


phong trµo kÕ ho¹ch nh tríc ®©y
- Phong trµo kÕ ho¹ch nhá cña thiÕu niªn, nhi ®ång
ra ®êi n¬m 1958 trong phong trµo thi ®ua yªu níc cña
toµn d©n, thùc hi÷n kÕ ho¹ch kh«i phôc kinh tÕ n¬m
1958 - 1960 vµ kÕ ho¹ch 5 n¬m lÇn thø nhÊt x©y dùng vµ
ph¸t triîn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa.
- Môc ®Ých cña phong trµo lµ ®oµn kÕt toµn thî
thiÕu niªn, nhi ®ång vµo nh÷ng hµnh ®éng c¸ch m¹ng,
phôc vô sù nghi÷p c«ng nghi÷p ho¸ níc nhµ.

253
- Phong trµo kÕ ho¹ch nhá tõ khi ra ®êi ®Õn nay ®·
®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu lín:
+ Gi¸o dôc nhiÒu líp thiÕu nhi trëng thµnh thµnh
nh÷ng ngêi tèt cã Ých cho x· héi.
+ Nhê phong trµo kÕ ho¹ch nhá, n¬m 1959 c¸c em
thiÕu nhi trong c¶ níc ®· gãp søc x©y dùng ®îc nhµ
m¸y nhùa mang tªn “ThiÕu niªn TiÒn phong”.

b. KÕ ho¹ch nhá thiÕu niªn tiÒn phong hiÖn nay


- Phong trµo kÕ ho¹ch nhá cña tæ chøc §éi hi÷n nay
rÊt lín m¹nh vµ ®ãng gãp to lín cho c«ng cuéc ®æi míi ®Êt
níc.
- Phong trµo kÕ ho¹ch nhá cã ý nghÜa rÊt to lín v× nã
®· lµm ra cña c¶i vËt chÊt thùc sù cho x· héi, ®éng viªn
c¶ níc phÊn ®Êu ®i lªn chñ nghÜa x· héi.
- Gi¸o dôc thiÕu nhi tinh thÇn tiÕt ki÷m, cã ý thøc lao
®éng tèt, cã tinh thÇn lµm chñ tËp thî gãp phÇn x©y
dùng ®éi v÷ng m¹nh ®µo t¹o thiÕu niªn phÊn ®Êu v¬n
lªn §oµn.

c. ChØ ®¹o phong trµo kÕ ho¹ch nhá TNTP


- CÇn lµm cho thiÕu nhi hiîu biÕt t×nh h×nh cô thî
cña ®Êt níc lµm cho c¸c em say mª vµ íc m¬ ®îc ®ãng
gãp c«ng søc nhá bÐ cña m×nh vµ sù nghi÷p x©y dùng
Tæ quèc.
- Gióp thiÕu nhi thÊy ®îc ý nghÜa cña phong trµo kÕ
ho¹ch nhá, trao cho c¸c em tù tæ chøc, tù chØ huy, qu¶n lÝ
lÊy phong trµo kÕ ho¹ch nhá.
- KÕ ho¹ch nhá lµ mét ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn
nhiÒu ngµnh nªn khi tæ chøc phong trµo cho thiÕu nhi
cÇn bµn b¹c, th¶o luËn më réng víi c¸c ngµnh cã liªn

254
quan t¹o ®iÒu ki÷n cho c¸c em lµm tèt c«ng t¸c kÕ
ho¹ch nhá.
- Tr¸nh t tëng thµnh tÝch, ch¹y theo sè lîng ®¬n
thuÇn. BiÕt khen thëng ®éng viªn ®óng møc gióp c¸c
em say mª hëng øng phong trµo mét c¸ch tÝch cùc cã
hi÷u qu¶.
- CÇn qua phong trµo kÕ ho¹ch nhá, kÕt n¹p ®éi
viªn míi, cñng cè chÊn chØnh x©y dùng ®éi v÷ng m¹nh.

d. Híng dÉn c¸c chi ®éi, ph©n ®éi vµ tõng ®éi viªn lµm
kÕ ho¹ch
* Híng dÉn c¸c chi ®éi lµm kÕ ho¹ch nhá:
Chi ®éi lµ ®¬n vÞ c¬ së ®î chØ ®¹o vµ thùc hi÷n
kÕ ho¹ch nhá. B¹n chØ huy chi ®éi chØ ®¹o trùc tiÕp
toµn chi ®éi lµm kÕ ho¹ch nhá.
- Tríc hÕt ph¶i ®µo t¹o båi dìng ban chØ huy ®éi ®î
ban chØ huy n¾m ®îc vÊn ®Ò “kÕ ho¹ch nhá” cÇn triîn
khai cho chi ®éi. Tõ ®ã lªn kÕ ho¹ch tæ chøc vµ tuyªn
truyÒn.
- §Þnh ra chØ tiªu cho toµn chi ®éi trªn c¬ së chØ
tiªu chung cña liªn ®éi.
- §Þnh ra bi÷n ph¸p thùc hi÷n “phong trµo kÕ ho¹ch
nhá” ®· ®Æt ra.
- Tæ chøc thùc hi÷n: Cã thî chia ra c¸c tiîu ban gióp
vi÷c, qu¶n lÝ, tuyªn truyÒn, thi ®ua, thñ quÜ...
- Theo dâi ®éng viªn khen thëng kÞp thêi cho ®Õn
khi hoµn thµnh kÕ ho¹ch vµ tæng kÕt.
* Híng dÉn c¸c ph©n ®éi lµm kÕ ho¹ch nhá.
- Ph©n ®éi lµ ®¬n vÞ nhá thi hµnh kÕ ho¹ch nhá.

255
- C¸c ph©n ®éi ph¶i häp bµn. C¸c ph©n ®éi ph¸t
huy tinh thÇn tù chñ cña c¸c ®éi viªn ®î c¸c ®éi viªn
tù nhËn c«ng vi÷c råi tæng hîp l¹i thµnh chØ tiªu cña
toµn ph©n ®éi.
- Ph©n chia thêi gian, ®Þnh k× hµng tuÇn tham gia
lµm kÕ ho¹ch nhá vµ thu nhËn, c©n ®o ghi chÐp s¶n
phÈm vµo sæ.
- Toµn ph©n ®éi ph¸t huy s¸ng kiÕn lµm kÕ ho¹ch
nhá.
- Ph¸t hi÷n, cö ra c¸c ®éi viªn tÝch cùc nhiÒu s¸ng
kiÕn ®a lªn cÊp trªn khen thëng.
* Híng dÉn ®éi viªn lµm kÕ ho¹ch nhá.
§éi viªn lµ mét thµnh viªn, mét tÕ bµo cña ®éi.
Vi÷c thùc hi÷n kÕ ho¹ch nhá cña mçi ®éi viªn cÇn tiÕn
hµnh theo tr×nh tù sau:
- Tù m×nh thùc hi÷n chØ tiªu kÕ ho¹ch vµ ph¸t huy
s¸ng kiÕn ®î vît møc kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra.
- Giíi thi÷u, kÕt n¹p ®éi viªn míi.

2.2. Hîp t¸c x· m¨ng non

a. C¬ së xuÊt ph¸t cña phong trµo


- Phong trµo x©y dùng hîp t¸c x· mang non ra ®êi
gÇn nh cïng lóc víi phong trµo kÕ ho¹ch nhá (1958). §©y
lµ m« h×nh ho¹t ®éng kinh tÕ cña ®éi TNTP ®îc m«
pháng theo m« h×nh ho¹t ®éng cña c¸c hîp t¸c x· cña
ngêi lín.

256
- Mçi chi ®éi hoÆc liªn ®éi cã thî lËp ra mét hîp
t¸c x· m¬ng non (gåm cã c¶ ban chñ nhi÷m hîp t¸c x·,
kÕ to¸n, thñ quÜ...).
- Hîp t¸c x· m¬ng non ®îc c¸c cÊp chÝnh quyÒn
ñng hé nhi÷t t×nh. C¸c hîp t¸c x· m¬ng non ®îc cÊp
®Êt, c«ng cô, ph©n bãn... ®î cã thî ho¹t ®éng ®éc lËp.

b. Hîp t¸c x· m¨ng non hiÖn nay


- Hîp t¸c x· m¬ng non hi÷n nay ph¸t triîn theo m«
h×nh míi t¬ng øng víi nh÷ng biÕn ®æi cña x· héi hi÷n t¹i.
- Trong ®iÒu ki÷n hi÷n nay, ®î m« h×nh c¸c hîp
t¸c x· m¬ng non ho¹t ®éng cã hi÷u qu¶ cÇn: Tæ chøc
cho c¸c em th¶o luËn, x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ kh¶ n¬ng
thùc hi÷n c¸c ho¹t ®éng lao ®éng ®î t¹o ra nguån thu
cho tæ chøc ®éi. Tæng phô tr¸ch vµ ®oµn thanh niªn cÇn
liªn l¹c víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng t×m nh÷ng c«ng vi÷c
lao ®éng nhÑ nhµng phï hîp víi løa tuæi cña c¸c em.

c. C¸c ho¹t ®éng kÕt hîp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn
- Tuyªn truyÒn, cæ ®éng, tr×nh diÔn v¬n ngh÷, thî
dôc thî thao nh©n dÞp c¸c ngµy lÔ lín.
- Tham gia ho¹t ®éng b¶o v÷ an toµn ®êng s¾t.

2.3. Ho¹t ®éng t¹i nhµ thiÕu nhi, c©u l¹c bé thiÕu nhi,
®iÓm vui ch¬i

a. C¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng cña nhµ thiÕu nhi


- Nhµ thiÕu nhi lµ c¬ së cña §oµn Thanh niªn céng
s¶n Hå ChÝ Minh vµ lµ trung t©m ho¹t ®éng gi¸o dôc
tæng hîp cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh ë ngoµi nhµ trêng.
- Nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi cã 3 chøc n¬ng chÝnh:

257
+ Lµ trung t©m ho¹t ®éng vui ch¬i cña trÎ em t¹i
céng ®ång;
+ Lµ trung t©m ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi vµ ho¹t
®éng thiÕu nhi. Thî nghi÷m c¸c m« h×nh vµ tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng ®éi. TËp huÊn c¸n bé phô tr¸ch vµ ban chØ
huy ®éi;
+ Ph¸t hi÷n n¬ng khiÕu, båi dìng n¬ng khiÕu.
- Nhi÷m vô cña nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi
+ Thêng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng bæ Ých ®î
thu hót vµ ®¸p øng nhu cÇu së thÝch cña ®«ng ®¶o
thiÕu nhi trong khu vùc.
+ Tæ chøc thùc hi÷n vµ thî nghi÷m c¸c ho¹t ®éng
träng t©m theo ch¬ng tr×nh cña §éi TNTP ®î gi¸o dôc
c¸c em tham gia trong nhµ thiÕu nhi vµ t¹o ra kinh
nghi÷m híng dÉn phong trµo.
+ Híng nghi÷p cho c¸c em thiÕu nhi.

b. T×nh h×nh ho¹t ®éng nhµ thiÕu nhi vµ c¸c ®iÓm


vui ch¬i
- Nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi cã vai trß quan träng trong
vi÷c gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Hi÷n nay, vi÷c qu¶n lÝ vµ tæ chøc ho¹t ®éng cña
c¸c nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi, ®iîm vui ch¬i cßn nhiÒu khã
kh¬n vµ bÊt hîp lÝ (nhµ thiÕu nhi ho¹t ®éng ®éc lËp vµ
hÇu nh kh«ng g¾n bã phèi hîp víi tæ chøc §éi, c¸c c¬ së.
ChÝnh s¸ch ®Çu t cho nhµ thiÕu nhi, c¸c ®iîm vui ch¬i...
cßn cha tho¶ ®¸ng).
- T¹i khu vùc n«ng th«n n¬i cã 2.3 d©n sè sinh sèng
t×nh tr¹ng thiÕu ®iÒu ki÷n vui ch¬i cña trÎ em lµ mét thùc
tÕ rÊt bøc xóc.

258
c.ChØ ®¹o tæ chøc ®éi tham gia ho¹t ®éng t¹i nhµ
thiÕu nhi vµ ®iÓm vui ch¬i
- C¸c nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi vµ c¸c tæ chøc ®éi cÇn
cã mèi quan h÷ chÆt chÏ víi nhau.
- C¸c chi ®éi, liªn ®éi chñ ®éng t×m hiîu, x¸c
®Þnh nh÷ng em cã n¬ng khiÕu, cã nhu cÇu... khuyÕn
khÝch c¸c em tham gia vµo c¸c nhãm n¬ng khiÕu phï hîp
t¹i cung, nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi.
- Phô tr¸ch c¸c liªn ®éi, chi ®éi cÇn cã sù quan
t©m ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ®éi viªn t¹i cung v¬n
ho¸, nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi.
- KhuyÕn khÝch ®éng viªn c¸c em trong c¸c nhãm
nghi thøc, ngh÷ thuËt ë nhµ v¬n ho¸ thiÕu nhi tham gia
vµ lµ nßng cèt cho c¸c phong trµo ho¹t ®éng cña ®éi t¹i
c¬ së.

d. Tæ chøc ®éi tham gia ho¹t ®éng t¹i c©u l¹c bé, ®iÓm
vui ch¬i
- T¹i c¸c ®Þa bµn d©n c, c¸n bé phô tr¸ch ®éi cÇn
kÕt hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thî vµ chÝnh quyÒn t¹i
®Þa ph¬ng ®î x©y dùng c¸c c©u l¹c bé vµ c¸c tô ®iîm
vui ch¬i cho thiÕu nhi.
-Tæ chøc c¸c ®éi, nhãm sinh ho¹t chuyªn ®Ò g¾n
víi ho¹t ®éng chÝnh trÞ x· héi cña ®Þa ph¬ng.
- Tæ chøc c¸c h×nh thøc sinh ho¹t gióp ®ì trÎ em lang
thang, trÎ em cã hoµn c¶nh khã kh¬n trªn ®Þa bµn.

2.4. Ho¹t ®éng truyÒn th«ng giao tiÕp

a. Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ truyÒn th«ng giao tiÕp


- Giao tiÕp ®îc coi nh lµ mét lo¹i ho¹t ®éng. Ho¹t
®éng nµy diÔn ra trong mèi quan h÷ ngêi vµ ngêi, liªn

259
quan ®Õn sù truyÒn ®¹t th«ng ®i÷p vµ sù ®¸p øng víi
sù truyÒn ®¹t th«ng ®i÷p Êy víi môc ®Ých thiÕt lËp sù
hiîu biÕt lÉn nhau vµ lµm thay ®æi mèi quan h÷ lÉn
nhau. Giao tiÕp t¸c ®éng tíi tri thøc, t×nh c¶m vµ toµn bé
nh©n c¸ch cña c¸ nh©n tham gia giao tiÕp.
- TruyÒn th«ng lµ mét tiÕn tr×nh trao ®æi c¸c th«ng
®i÷p cã lêi hoÆc kh«ng cã lêi nhÈm ®î hiîu, ph¸t
triîn c¸c mèi quan h÷ gi÷a ngêi vµ ngêi.

b. TruyÒn th«ng giao tiÕp trong x· héi.


- Cã 8 yÕu tè tham gia vµo qu¸ tr×nh truyÒn th«ng
giao tiÕp: Ngêi ph¸t tin, ngêi nhËn tin, c¸c gi¸c quan c¶m
nhËn, c¸c yÕu tè chøa ®ùng th«ng ®i÷p, sù ®¸p øng, sù
ph¶n håi, hoµn c¶nh vµ bèi c¶nh n¶y sinh tiÕn tr×nh
truyÒn th«ng.
- Qu¸ tr×nh truyÒn th«ng giao tiÕp trong x· héi chÞu
¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau: yÕu tè nhËn thøc,
t×nh c¶m, ng«n ng÷, ®iÒu ki÷n thî chÊt....

c. Mét sè h×nh thøc truyÒn th«ng giao tiÕp cña §éi


- Ho¹t ®éng truyÒn th«ng giao tiÕp trong tæ chøc ®éi
diÔn ra phong phó víi nhiÒu néi dung vµ h×nh thøc kh¸c
nhau.
- C¸c h×nh thøc truyÒn th«ng giao tiÕp phæ biÕn
trong tæ chøc ®éi ®îc g¾n vµo c¸c ho¹t ®éng cô thî
cña §éi nh: nghi thøc ®éi, ®éi tuyªn truyÒn m¬ng non,
s¸ng t¸c th¬ v¬n, héi thi, b¸o têng...
- C¸c d¹ng truyÒn th«ng bæ sung cho nhau, gãp phÇn
ph¸t triîn nhËn thøc, t×nh c¶m, ý chÝ... cho c¸c em thiÕu
nhi.

260
Bµi tËp 1: Thùc hµnh thiÕt kÕ x©y dùng kÕ ho¹ch
thùc hi÷n “Ho¹t ®éng tõ thi÷n nh©n ®¹o” cho mét chi
®éi.
Bµi tËp 2: TËp hîp c¸c néi dung bµi tËp cña ch¬ng
tr×nh ®î tr×nh bµy thµnh mét tê b¸o têng cña líp.
Th¶o luËn: VÒ “néi dung, h×nh thøc ho¹t ®éng c«ng
Ých phï hîp víi thùc tÕ cña ®Þa ph¬ng?”

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- Häc phÇn “Ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh” lµ häc phÇn thuéc m«n häc “C¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”. §©y lµ häc
phÇn nhÈm trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ
n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh nªn ®î häc tèt häc phÇn ®ßi hái sinh viªn ph¶i ®-
îc häc vµ ®· ®¹t yªu cÇu m«n “lÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p
c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh”; “Nghi thøc §éi TNTP Hå
ChÝ Minh” vµ c¸c häc phÇn trong m«n “Nh÷ng ho¹t ®éng
nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- Häc phÇn gåm 3 ®¬n vÞ häc tr×nh vµ 2 ch¬ng cã
quan h÷ chÆt chÏ vµ thèng nhÊt víi nhau. V× vËy, khi thùc
hi÷n ph¶i ®¶m b¶o tuÇn tù tõng ch¬ng, tõng bµi vµ tõng
phÇn.
- Ch¬ng tr×nh cã qui ®Þnh chÆt chÏ sè giê lÝ thuyÕt vµ
thùc hµnh vµ tØ l÷ nµy dµnh ®î thùc hi÷n tay nghÒ lµ
chñ yÕu nªn vi÷c t¬ng cêng rÌn luy÷n kÜ n¬ng cho sinh
viªn lµ ®iÒu b¾t buéc.
- Khi gi¶ng d¹y cÇn lµm râ nh÷ng néi dung míi cña
ch¬ng tr×nh ®î ®¶m b¶o ®îc môc tiªu gi¶ng d¹y ®·
®Æt ra.

261
- §î ch¬ng tr×nh khi thùc hi÷n cã tÝnh kh¶ thi cao
gi¶ng viªn ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch, ph©n phèi thêi gian
hîp lÝ cÇn sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc
ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn. CÇn
ph¶i cã nh÷ng m« h×nh vµ ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i
(b¬ng h×nh, m¸y chiÕu, video...) gióp cho bµi gi¶ng cã tÝnh
hÊp dÉn vµ thiÕt thùc.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


2.1. PhÇn kiÕn thøc lÝ thuyÕt: Sö dông ph¬ng ph¸p
thuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi, ph¬ng ph¸p kÝch thÝch t
duy cña häc sinh, ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm, ph¬ng
ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khi gi¶ng d¹y c¸c môc. 1,2 - ch-
¬ng 1; 2,3 – ch¬ng2.

2.2. PhÇn thùc hµnh (rÌn luyÖn kÜ n¨ng)


* Néi dung kiÕn thøc: X©y dùng kÕ ho¹ch ®Òn ¬n
®¸p nghÜa ë ®Þa ph¬ng nh©n dÞp ngµy th¬ng binh li÷t
sÜ; X©y dùng kÕ ho¹ch tuyªn truyÒn, cæ ®éng nh©n k×
bÇu cö héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp t¹i ®Þa ph¬ng; Tæ
chøc mét sè ho¹t ®éng x· héi cô thî.
* Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o:
- Sö dông ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc chó träng rÌn
luy÷n ph¬ng ph¸p tù häc gióp sinh viªn häc tËp ®î
n¾m ®îc c¸c h×nh thøc biîu hi÷n trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng x· héi trong tæ chøc §éi.
- Cho sinh viªn xem c¸c b¬ng h×nh tæ chøc c¸c ho¹t
®éng x· héi cña §éi.
- VËn dông ph¬ng ph¸p d¹y häc ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn
®Ò kÕt hîp víi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc hîp t¸c trong
nhãm nhá khi gióp sinh viªn x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch
ho¹t ®éng cô thî: kÕ ho¹ch ho¹t ®éng gióp b¹n nghÌo

262
vît khã, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng c«ng Ých trong tæ chøc
§éi...
Ch¼ng h¹n:
+ Trong khi d¹y häc phÇn “H×nh thøc thî hi÷n ho¹t
®éng x· héi cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh” th«ng qua ch¬ng
tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn, gi¶ng viªn yªu cÇu sinh viªn
th¶o luËn theo nhãm nhá vÒ néi dung ch¬ng tr×nh rÌn
luy÷n ®éi viªn TNTP “M¬ng non”, ch¬ng tr×nh “§éi viªn
TNTP s½n sµng”, ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n “§éi viªn TNTP
trëng thµnh”..., C¸c biîu hi÷n ho¹t ®éng x· héi cô thî
trong c¸c ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn.
+ Qua th¶o luËn nhãm c¸c sinh viªn tÝch cùc häc tËp
vµ hiîu ®Çy ®ñ râ rµng c¸c néi dung cña c¸c ch¬ng
tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn.
+ Cho sinh viªn thÞ ph¹m mét sè ho¹t ®éng x· héi
cña §éi ë ®Þa ph¬ng nh: Ho¹t ®éng “§Òn ¬n ®¸p nghÜa”,
“Phong trµo b¶o v÷ m«i trêng xanh s¹ch ®Ñp”... gióp sinh
viªn cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc thùc tiÔn trong vi÷c tæ
chøc ho¹t ®éng cho thiÕu nhi.

263
M«n häc 4:
Phô tr¸ch §éi TNTP hå chÝ minh
Häc phÇn i: tæng phô tr¸ch ®éi trong tr-
êng häc
i. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Tæng phô tr¸ch §éi trong trêng häc.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 3 §VHT.
3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh c«ng t¸c §éi.
4.Ph©n bæ thêi gian: 45 tiÕt (22; 23).
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: Sinh viªn ®· cã nh÷ng kiÕn
thøc c¬ b¶n vÒ m«n lÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi
TNTP Hå ChÝ Minh vµ ®¹t yªu cÇu vÒ bé m«n; n¾m
v÷ng c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh, biÕt tæ chøc c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh nghi÷p vô
cña §éi.
6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung häc phÇn: Häc phÇn gi¶i
quyÕt mét c¸ch h÷ thèng vÒ: Phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ
Minh; Tæng phô tr¸ch §éi ë trêng phæ th«ng; Thùc hµnh
th¶o luËn mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña
tæng phô tr¸ch §éi trong trêng THCS, Phô tr¸ch chi ®éi
trong trêng häc; Phô tr¸ch nhi ®ång trong trêng tiîu häc;
Phô tr¸ch thiÕu nhi trªn ®Þa bµn d©n c.

7. NhiÖm vô häc tËp cña sinh viªn


- §äc tµi li÷u tríc khi lªn líp.
- Tham gia ®Çy ®ñ c¸c tiÕt häc lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh trªn líp (80% sè tiÕt = 36 tiÕt).
- Lµm bµi tËp “viÕt thu ho¹ch” vÒ thùc tÕ ho¹t ®éng
§éi ë c¸c trêng THCS: 2 tiÕt.

264
- Thùc hi÷n ba bµi kiîm tra häc phÇn (mçi häc phÇn
1 bµi ®¹t ®iîm kiîm tra häc tr×nh theo qui chÕ cña Bé.
Mçi sinh viªn ®¹t yªu cÇu tõ 50% trë lªn sè häc tr×nh
theo qui ®Þnh).

8. Tµi liÖu häc tËp.


- §Ò tµi khoa häc m· sè KTN 99. 06 - §µo Ngäc Dung -
Nh÷ng gi¶i ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c - Hµ Néi. 2000.
- Ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ
Minh. NXB Thanh niªn - Hµ Néi. 2000.
- C«ng íc quèc tÕ vÒ quyÒn trÎ em - NXB ChÝnh trÞ
quèc gia - Hµ Néi 1997.
- §iÒu lÖ vµ híng dÉn thùc hiÖn ®iÒu lÖ §éi TNTP Hå
ChÝ Minh. NXB Thanh niªn. Hµ Néi. 2003.
- TrÇn Nh TØnh, Ng« Quang QuÕ, Ph¹m V¬n Thanh -
Phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB §HSP. 2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn.


- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua th¸i ®é häc tËp cña
c¸c em trong c¸c giê lªn líp vµ thùc hµnh.
- §¸nh gi¸ nhËn thøc cña sinh viªn vÒ c«ng t¸c phô
tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kh¶ n¬ng x©y dùng
vµ thùc hi÷n kÕ ho¹ch phô tr¸ch §éi ë trêng phæ th«ng.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kÕt qu¶ häc tËp bÈng
®iîm sè cô thî víi c¸c h×nh thøc kiîm tra viÕt hoÆc vÊn
®¸p.
10. Thang ®iÓm: 10.

11. Môc tiªu

265
- VÒ kiÕn thøc: Trang bÞ cho sinh viªn s ph¹m
nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ lÝ luËn vµ nghi÷p vô c«ng t¸c
cña ngêi phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- VÒ kÜ n¬ng: Gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ
chøc kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cho c¸c liªn ®éi, chi ®éi ë tr-
êng phæ th«ng. Cã kÜ n¬ng vËn dông, phèi hîp mét c¸ch
s¸ng t¹o c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o viªn, cña
ngêi phô tr¸ch §éi. Cã kÜ n¬ng tæ chøc, chØ ®¹o c¸c ho¹t
®éng gi¸o dôc trong c¸c tæ chøc §éi.
- VÒ th¸i ®é:
+ Båi dìng t×nh c¶m nghÒ nghi÷p cho sinh viªn
trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi.
+ Cã th¸i ®é häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc chñ ®éng
phÊn ®Êu trë thµnh mét ngêi phô tr¸ch giái.

II. néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Tæng phô tr¸ch ®éi trong trêng tiÓu häc

1. LÝ luËn chung vÒ phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1.1. Kh¸i qu¸t chung

Kh¸i niÖm c¸n bé


C¸n bé lµ kh¸i ni÷m chØ nh÷ng ngêi cã chøc vô, vai
trß vµ c¬ng vÞ nßng cèt trong mét tæ chøc, cã t¸c ®éng
¶nh hëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c mèi quan h÷ trong
tæ chøc ®ã.

a.T tëng Hå ChÝ Minh vÒ c«ng t¸c c¸n bé

266
- Hå ChÝ Minh coi “C¸n bé lµ c¸i gèc cña mäi c«ng
vi÷c, mu«n vi÷c thµnh c«ng hay thÊt b¹i ®Òu do c¸n bé
tèt hoÆc kÐm”.
- VÒ tiªu chuÈn c¸n bé, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh yªu
cÇu c¸n bé ph¶i cã ®øc cã tµi, c¸n bé ph¶i lµ “®Çy tí” cña
d©n.
- VÒ huÊn luy÷n ®µo t¹o båi dìng c¸n bé, B¸c cho
rÈng ®©y lµ c«ng vi÷c quan träng vµ rÊt khã kh¬n ®ßi hái
ph¶i bÒn bØ, kiªn tr×.
- VÒ c«ng t¸c kiîm tra, qu¶n lÝ vµ chÝnh s¸ch c¸n
bé:
+ C«ng t¸c kiîm tra ph¶i thêng xuyªn kiîm tra ®î
gióp c¸n bé rót kinh nghi÷m, söa ch÷a khuyÕt ®iîm,
ph¸t huy u ®iîm.
+ C«ng t¸c qu¶n lÝ c¸n bé: §Ò cao nguyªn t¾c phª
b×nh, tù phª b×nh vµ thùc hi÷n chÕ ®é khen thëng, kØ
luËt c«ng minh.

b. VÊn ®Ò c¸n bé phô tr¸ch c«ng t¸c thiÕu nhi


- §éi TNTP Hå ChÝ Minh lµ tæ chøc thèng nhÊt trong c¶
níc do §¶ng Céng s¶n Vi÷t Nam vµ Hå ChÝ Minh s¸ng lËp.
- C¸n bé phô tr¸ch c«ng t¸c thiÕu nhi lµ nh÷ng ngêi
®îc §¶ng, Nhµ níc vµ §oµn thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ
Minh cö ra thay mÆt §¶ng, Nhµ níc vµ §oµn lµm nßng cèt
trong vi÷c tæ chøc, híng dÉn phô tr¸ch tæ chøc c¸c ho¹t
®éng vµ phong trµo thiÕu nhi Vi÷t Nam nhÈm thùc hi÷n
môc tiªu gi¸o dôc cña §¶ng céng s¶n Vi÷t Nam; trùc tiÕp
lµ môc tiªu gi¸o dôc cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §éi TNTP Hå ChÝ Minh tæ chøc vµ ho¹t ®éng theo
nguyªn t¾c tù nguy÷n, tù qu¶n cã sù híng dÉn cña phô
tr¸ch §éi.

267
- C¸n bé phô tr¸ch ë c¬ së gåm cã: tæng phô tr¸ch
§éi, phô tr¸ch chi ®éi vµ phô tr¸ch §éi ë ®Þa bµn d©n c
(c¸n bé phô tr¸ch §éi kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cßn ph¶i ë
tuæi ®oµn viªn nhng ®iÒu ki÷n b¾t buéc lµ ngêi ®ã
ph¶i ®îc §¶ng, §oµn, héi ®ång c¸c cÊp cö ra lµm c¸n bé
phô tr¸ch §éi).
- C«ng t¸c phô tr¸ch §éi lµ m¾t xÝch quan träng,
quyÕt ®Þnh hi÷u qu¶ ho¹t ®éng cña §éi do ®ã cÇn ph¶i
®îc lùa chän nh÷ng ngêi phô tr¸ch ®éi thùc sù yªu
nghÒ, mÕn trÎ, say mª víi c«ng vi÷c, biÕt hoµ m×nh vµo
thÕ giíi trÎ em, cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c ho¹t
®éng §éi cho thiÕu nhi.

c. C¸n bé phô tr¸ch §éi trong trêng phæ th«ng


- Trong trêng phæ th«ng ngêi ®¹i di÷n cho §oµn ®îc
ph©n c«ng phô tr¸ch c«ng t¸c §éi gäi lµ phô tr¸ch §éi.
- Ngêi phô tr¸ch §éi trong trêng phæ th«ng cã ®Æc
®iîm ®Æc trng võa ®¹i di÷n cho §oµn phô tr¸ch c«ng
t¸c thiÕu nhi, võa lµ mét gi¸o viªn cña nhµ trêng. Do
vËy hä ph¶i thùc sù v÷ng vµng vÒ nghi÷p vô gi¶ng d¹y
vµ cã sù am hiîu s©u s¾c vÒ lÝ luËn ph¬ng ph¸p c«ng
t¸c §éi.
- Muèn thµnh c«ng trong c«ng t¸c phô tr¸ch §éi ë
nhµ trêng phæ th«ng ®ßi hái ngêi phô tr¸ch §éi ph¶i cã
tÊm lßng yªu trÎ, thÝch lµm vi÷c, ho¹t ®éng víi trÎ vµ cã
sù say mª víi c«ng vi÷c phô tr¸ch cña m×nh.

d. Lùa chän c¸n bé phô tr¸ch §éi


Lùa chän c¸n bé phô tr¸ch §éi lµ kh©u träng yÕu
trong c«ng t¸c c¸n bé cña §oµn.
Quy tr×nh lùa chän c¸n bé phô tr¸ch §éi cã thî kh¸i
qu¸t nh sau:

268
+ Bíc 1: Ph¶i h×nh dung thËt cô thî nh÷ng tiªu
chuÈn thuéc vÒ n¬ng lùc vµ phÈm chÊt cña ngêi ®îc cö
lµm phô tr¸ch §éi.
+ Bíc 2: Kh¶o s¸t ®¸m ®«ng ®î sµng läc, lùa chän
nh÷ng c¸n bé cã ®¹o ®øc vµ n¬ng lùc ®ñ t c¸ch lµm
phô tr¸ch §éi.
+ Bíc 3: X¸c ®Þnh nh÷ng ®iÒu ki÷n chñ quan vµ
kh¸ch quan tõ ®ã cho phÐp lùa chän ngêi cã thî ®¶m
nhËn c¬ng vÞ phô tr¸ch §éi.
+ Bíc 4: TiÕp tôc theo dâi, ®¸nh gi¸, båi dìng ®î
sµng läc lùa chän c¸n bé phô tr¸ch §éi theo yªu cÇu ®·
®Ò ra.

2. PhÈm chÊt vµ n¨ng lùc c¬ b¶n cña phô tr¸ch §éi TNTP Hå
ChÝ Minh

2.1. Nh÷ng phÈm chÊt c¬ b¶n cña phô tr¸ch §éi TNTP Hå
ChÝ Minh
PhÈm chÊt ngêi phô tr¸ch ®éi ®îc thî hi÷n ë c¸c
phÈm chÊt c¬ b¶n: phÈm chÊt chÝnh trÞ, t tëng, phÈm chÊt
®¹o ®øc c¸ch m¹ng, phÈm chÊt trÝ tu÷, phÈm chÊt ý
chÝ...
- Ngêi phô tr¸ch §éi trong thêi k× ®æi míi ph¶i cã b¶n
lÜnh chÝnh trÞ t tëng v÷ng vµng, kiªn ®Þnh víi môc tiªu
vµ con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi.
- Ngêi phô tr¸ch §éi ph¶i thùc sù cã ®¹o ®øc c¸ch
m¹ng, ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh, thËt sù cÇn ki÷m, liªm
chÝnh, chÝ c«ng v« t.
- Ngêi c¸n bé phô tr¸ch §éi ph¶i lµ ngêi cã phÈm chÊt
trÝ tu÷, cã trÝ th«ng minh s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng ®î
kÞp thêi n¾m b¾t mäi ho¹t ®éng cña thiÕu nhi ®î tõ

269
®ã ®Þnh híng, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng §éi cña c¸c em
theo môc ®Ých ®· ®Ò ra.
- Ngêi c¸n bé phô tr¸ch §éi ph¶i lµ nh÷ng ngêi cã ý
chÝ, nghÞ lùc vît qua nh÷ng khã kh¬n chñ quan vµ kh¸ch
quan ®î thùc hi÷n c¸c c«ng vi÷c trong tæ chøc §éi.

2.2. Nh÷ng n¨ng lùc c¬ b¶n cña ngêi phô tr¸ch §éi
TNTP Hå ChÝ Minh
N¬ng lùc cña ngêi phô tr¸ch §éi thî hi÷n ë c¸c n¬ng
lùc c¬ b¶n sau:
- Thø nhÊt lµ n¬ng lùc ®Þnh híng chÝnh trÞ: Thî hi÷n
ë sù nh¹y bÐn víi t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi cña ®Êt níc,
cña ®Þa ph¬ng vµ biÕt vËn dông phï hîp víi ho¹t ®éng
cña tæ chøc §éi do m×nh phô tr¸ch.
- Thø hai lµ n¬ng lùc tæ chøc thùc tiÔn.
-Thø ba lµ n¬ng lùc biÕt tËp hîp lùc lîng ch¬m sãc vµ
gi¸o dôc thiÕu nhi, l«i cuèn mäi quÇn chóng thiÕu nhi vµo
c¸c ho¹t ®éng §éi.
- Thø t lµ n¬ng lùc chuyªn m«n vµ nghi÷p vô c«ng
t¸c §éi.

2.3. Nh÷ng tiªu chuÈn c¬ b¶n vÒ phÈm chÊt, n¨ng lùc


®èi víi ngêi c¸n bé phô tr¸ch §éi trong t×nh h×nh hiÖn nay
§î hoµn thµnh tèt nhi÷m vô, ngêi phô tr¸ch §éi cÇn
ph¶i cã bèn tiªu chuÈn c¬ b¶n:
- Cã phÈm chÊt chÝnh trÞ, t tëng ®¹o ®øc tèt.
- Cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghi÷p vô ®¹t theo
tiªu chuÈn.
- Cã ®ñ søc khoÎ theo yªu cÇu cña c«ng vi÷c.
- Cã lÝ lÞch b¶n th©n râ rµng, trong s¸ng.

270
C¸c tiªu chuÈn trªn ®©y cã mèi quan h÷ bi÷n
chøng víi nhau, ®an xen t¸c ®éng víi nhau t¹o lªn phÈm
chÊt vµ n¬ng lùc ë ngêi c¸n bé phô tr¸ch §éi trong giai
®o¹n hi÷n nay.

3. Tæng phô tr¸ch §éi trong trêng phæ th«ng

3.1. VÞ trÝ, vai trß vµ tiªu chuÈn chøc danh cña gi¸o
viªn tæng phô tr¸ch §éi

a. VÞ trÝ vai trß cña tæng phô tr¸ch §éi trong trêng phæ
th«ng.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ mét nhµ gi¸o dôc.
Hä lµ ngêi b¹n, ngêi anh (chÞ), lµ chç dùa tin cËy vÒ mÆt
tinh thÇn cho thiÕu nhi trong cuéc sèng hµng ngµy.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ mét nhµ qu¶n lÝ.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ mét c¸n bé chÝnh
trÞ x· héi.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ lùc lîng kÕ cËn,
bæ xung cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lÝ trêng häc.

b. Mét sè vÊn ®Ò vÒ tiªu chuÈn chøc danh “Gi¸o viªn -


tæng phô tr¸ch §éi”.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã phÈm chÊt
®¹o ®øc tèt, lËp trêng t tëng v÷ng vµng.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ ngêi cã lßng nh©n
¸i, yªu mÕn trÎ, thÝch ho¹t ®éng vµ giao tiÕp víi trÎ.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã n¬ng lùc s
ph¹m v÷ng vµng.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã kh¶ n¬ng tæ
chøc vµ chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng.

271
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã nghi÷p vô vµ
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi tèt.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã n¬ng lùc
gi¶ng d¹y ®¹t tõ kh¸ trë lªn vÒ chuyªn m«n khoa häc
c¬ b¶n dîc ®µo t¹o.

c. VÒ danh hiÖu phô tr¸ch §éi


Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ
Minh ®· ®Ò ra ba danh hi÷u phô tr¸ch giái:
+ §¹t tiªu chuÈn giái cÊp huy÷n (h¹ng ba) vµ t¬ng ®-
¬ng.
+ §¹t tiªu chuÈn giái cÊp tØnh, thµnh phè (h¹ng
nh×).
+ §¹t danh hi÷u giái toµn quèc (h¹ng nhÊt).
(Mçi danh hi÷u dîc x¸c ®Þnh bëi c¸c ®iÒu ki÷n vµ
tiªu chuÈn cô thî kÌm theo).

3.2. C¸c mèi quan hÖ cña tæng phô tr¸ch §éi trong trêng
phæ th«ng
C¸c mèi quan hÖ cña tæng phô tr¸ch §éi trong trêng
phæ th«ng gåm:

a. Quan hÖ cña tæng phô tr¸ch §éi víi ban gi¸m hiÖu
trêng phæ th«ng.
- Quan h÷ gi÷a gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi vµ
ban gi¸m hi÷u nhµ trêng dîc thî hi÷n qua 2 chøc n¬ng
c¬ b¶n: tham mu vµ phèi hîp.
- Môc ®Ých chØ ®¹o vµ tæ chøc: C¸c ho¹t ®éng cña
liªn ®éi thiÕu niªn tiÒn phong ®ång bé víi ho¹t ®éng
cña nhµ trêng ®î n©ng cao hi÷u qu¶ gi¸o dôc.

b. Quan hÖ víi tæ chøc §¶ng vµ c«ng ®oµn nhµ trêng.`

272
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi tham mu víi chi bé
§¶ng, víi c«ng ®oµn trêng ®a néi dung c«ng t¸c ®éi trë
thµnh mét néi dung ho¹t ®éng quan träng cña chi bé, cña
c«ng ®oµn.
- Môc ®Ých lµ nhÈm t¹o sù chØ ®¹o ®ång bé thèng
nhÊt gi÷a tæ chøc §¶ng, c«ng ®oµn nhµ trêng vÒ c«ng t¸c
§éi.

c. Quan hÖ víi héi ®ång s ph¹m.


- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ mét thµnh viªn cña
héi ®ång s ph¹m.
- Yªu cÇu: Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cÇn t¹o ®-
îc tÝnh hîp t¸c cao víi héi ®ång s ph¹m vµ c¸c thµnh
viªn trong héi ®ång trong vi÷c tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
gi¸o dôc thiÕu nhi.

d. Quan hÖ víi tæ chøc §oµn Thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ


Minh.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi thùc hi÷n chøc n¬ng
tham mu vµ phèi hîp víi tæ chøc §oµn.
- Môc ®Ých: Thùc hi÷n c«ng t¸c qu¶n lÝ, tæ chøc vµ
gi¸o dôc thiÕu nhi cã tÝnh hi÷u qu¶ cao.

e. Quan hÖ víi liªn ®éi TNTP Hå ChÝ Minh trong nhµ


trêng
Mèi quan h÷ cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi víi
liªn ®éi TNTP nhµ trêng lµ mèi quan h÷ mang tÝnh l·nh
®¹o.

×. Quan hÖ víi phô tr¸ch chi ®éi líp häc.

273
- Mèi quan h÷ gi÷a gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi víi
c¸c phô tr¸ch chi ®éi lµ mèi quan h÷ võa mang tÝnh l·nh
®¹o võa mang tÝnh phèi hîp.
- Quan h÷ nµy thùc hiªn tèt sÏ thóc ®Èy sù ph¸t
triîn chiÒu s©u cña c«ng t¸c ®éi trong nhµ trêng.

g. Quan hÖ víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc kh¸c trong vµ ngoµi
nhµ trêng
- Bao gåm mèi quan h÷ gi÷a gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi víi héi cha mÑ häc sinh, víi céng ®ång d©n c
(héi phô n÷, héi cùu chiÕn binh, héi ngêi cao tuæi....)
- Thùc hi÷n tèt quan h÷ nµy sÏ t¹o ®îc sù hç trî tÝch
cùc, thiÕt thùc trong c«ng t¸c gi¸o dôc.

3.3. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña tæng phô tr¸ch §éi

a. Chøc n¨ng
- Chøc n¬ng tæ chøc qu¶n lÝ: §©y lµ chøc n¬ng c¬ b¶n
vµ quan träng nhÊt trong c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi.
- Chøc n¬ng gi¸o dôc:
- Thî hi÷n th«ng qua.
- Båi dìng, huÊn luy÷n ®éi ngò phô tr¸ch chi ®éi.
+ Gi¸o dôc thiÕu nhi th«ng qua cac ho¹t ®éng cña tæ
chøc §éi nhµ trêng.
+ Phèi hîp víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc trong vµ ngoµi
nhµ trêng ®î gi¸o dôc thiÕu nhi.

b. NhiÖm vô cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi.


Bao gåm c¸c nhi÷m vô:
* X©y dùng tæ chøc §éi:

274
- Lµ nhi÷m vô cã tÇm quan träng ®ùc bi÷t mang ý
nghÜa to lín quyÕt ®Þnh chÊt lîng vµ hi÷u qu¶ c«ng t¸c
gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch ®éi.
§î lµm tèt c«ng t¸c x©y dùng tæ chøc §éi. Gi¸o viªn
- tæng phô tr¸ch §éi cÇn tiÕn hµnh c¸c bi÷n ph¸p cô thî
nh: tham mu víi ban gi¸m hi÷u (BGH) vµ chi ñy vÒ c¸c
vÊn ®Ò c«ng t¸c §éi, båi dìng huÊn luy÷n ®éi ngò phô
tr¸ch ®éi, híng dÉn c¸c thµnh viªn lùa chän vµ bÇu c¸c
thµnh viªn cña ban chÊp hµnh liªn ®éi, chi ®éi, ch¬m lo
båi dìng huÊn luy÷n ®éi ngò chØ huy §éi.
* Tæ chøc ho¹t ®éng chØ ®¹o toµn diÖn cña §éi trªn
c¬ së ph¸t huy thùc sù vai trß tù qu¶n cña §éi.
§©y lµ nhi÷m vô träng t©m trong c«ng t¸c gi¸o viªn -
tæng phô tr¸ch §éi.
Nhi÷m vô nµy gåm 2 néi dung c¬ b¶n:
- ThiÕt kÕ néi dung ch¬ng tr×nh vµ lËp kÕ ho¹ch thùc
hi÷n.
- Tæ chøc chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng cô thî cña toµn
liªn ®éi TNTP.
* Tham mu, phèi hîp víi tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn,
nhµ trêng, c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ vµ c¸c lùc lîng gi¸o
dôc kh¸c trong vµ ngoµi nhµ trêng lµm tèt c«ng t¸c b¶o
vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc thiÕu nhi.
Nhi÷m vô nµy híng tíi vi÷c ®a c«ng t¸c §éi trë thµnh
mét bé phËn h÷u c¬ trong c«ng t¸c gi¸o dôc cña nhµ tr-
êng; VËn ®éng, tæ chøc c¸c lùc lîng gi¸o dôc x· héi
trong vµ ngoµi nhµ trêng tÝch cùc tham gia vµo c«ng t¸c
gi¸o dôc thiÕu nhi.
§î thùc hi÷n nhi÷m vô gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch
§éi cÇn ph¶i:

275
- Thêng xuyªn tham mu cho chi bé vµ ban gi¸m
hi÷u nhµ trêng nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c«ng t¸c §éi.
- Nghiªn cøu x©y dùng ®îc kÕ ho¹ch phèi hîp
®ång bé toµn di÷n víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc kh¸c trong
c«ng t¸c trong vµ ngoµi nhµ trêng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
®a d¹ng, phong phó ®î gi¸o dôc thiÕu nhi.

c. Nh÷ng c«ng t¸c chñ yÕu cña gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi.
- Tham mu cho cÊp ñy , hi÷u trëng nhµ trêng vÒ c«ng
t¸c §éi.
- X©y dùng ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña
liªn ®éi TNTP trong nhµ trêng vµ trªn ®Þa bµn d©n c
trong n¬m häc vµ k× nghØ hÌ.
- Quy ho¹ch lùa chän ®éi ngò phô tr¸ch chi ®éi, phô
tr¸ch sao nhi ®ång.
- X©y dùng néi dung, ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch båi dìng
kÜ n¬ng nghi÷p vô c«ng t¸c §éi cho c¸c phô tr¸ch chi
®éi.
- ChØ ®¹o c«ng t¸c x©y dùng, båi dìng ®éi viªn lín
chuÈn bÞ cho c¸c em gia nhËp §oµn Thanh niªn céng s¶n
Hå ChÝ Minh.
- ChØ ®¹o thùc hi÷n ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi
viªn, ch¬ng tr×nh dù bÞ rÌn luy÷n ®éi viªn.
- Phèi hîp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c lùc lîng gi¸o
dôc trong vµ ngoµi nhµ trêng lµm tèt c«ng t¸c b¶o v÷,
ch¬m sãc, gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Tæ chøc kiîm tra thêng xuyªn ®î ®¸nh gi¸ chÊt l-
îng c«ng t¸c thiÕu nhi theo chØ thÞ cña §oµn vµ ngµnh
gi¸o dôc.

276
d. Thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô c¬ b¶n cña
tæng phô tr¸ch §éi trong nhµ trêng phæ th«ng
- Vi÷c thùc hi÷n tèt chøc n¬ng, nhi÷m vô cña gi¸o
viªn - tæng phô tr¸ch §éi trong c¸c tæ chøc §éi ®ßi hái
gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i hiîu biÕt ®Çy ®ñ vÒ
tÝnh chÊt lao ®éng cña lo¹i h×nh c¸n bé nµy.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã kh¶ n¬ng
qu¶n lÝ vµ tæ chøc v÷ng vµng, cã sù nh¹y c¶m, tinh tÕ vµ
khÐo lÐo trong vi÷c tæ chøc ho¹t ®éng theo híng tÝch cùc
vµ t¬ng t¸c nhÈm ph¸t huy thùc sù vai trß tù qu¶n cña
§éi.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi kh«ng chØ lµ mét
nhµ qu¶n lÝ, chØ ®¹o giái mµ cßn ph¶i lµ ngêi cã kh¶ n¬ng
gi¶i quyÕt tèt c¸c c«ng vi÷c cô thî cña liªn ®éi, cã kh¶
n¬ng nghiªn cøu x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi trong
n¬m cña liªn ®éi.
- Ngêi gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i lµ nh÷ng
ngêi lao ®éng nghiªm tóc, say mª vµ cã tÝnh khoa häc,
ngh÷ thuËt s¸ng t¹o trong c«ng vi÷c. BiÕt gi¶i quyÕt
khÐo lÐo c¸c t×nh huèng s ph¹m, uyîn chuyîn gi÷a
chøc n¬ng nhi÷m vô cña ngêi qu¶n lÝ víi sù lao ®éng s¸ng
t¹o cña ngêi ho¹t ®éng trùc tiÕp.
- Ngêi gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch ®éi ph¶i lµ ngêi g-
¬ng mÉu vÒ mäi mÆt, biÕt tiÕt ki÷m thêi gian, søc lùc,
tiÒn b¹c vµ cña c¶i cña tËp thî vµ b¶n th©n.

3.4. LÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o viªn -


tæng phô tr¸ch §éi

a. Kh¸i qu¸t chung vÒ lÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c


cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi

277
LÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi chÝnh lµ c¸ch thøc tæ chøc thùc hi÷n nhi÷m
vô chÝnh trÞ vµ sù n¬ng ®éng s¸ng t¹o trong c«ng t¸c
cña b¶n th©n gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi.
§î cã lÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi cã hi÷u qu¶,
gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch ®éi cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt 2
nhi÷m vô lµ: C«ng t¸c tæ chøc vµ c«ng t¸c qu¶n lÝ. Cô
thî lµ:
- Duy tr× ®îc nÒ nÕp sinh ho¹t cña tËp thî m×nh
phô tr¸ch.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i tæ chøc qu¶n lÝ
h÷ thèng tæ chøc §éi mét c¸ch khoa häc, phï hîp víi ®Æc
thï cña c«ng t¸c §éi, víi nguy÷n väng vµ ®Æc ®iîm t©m
lÝ cña thiÕu nhi.

b. Mét sè yÕu tè chi phèi lÒ lèi, ph¬ng ph¸p c«ng t¸c


cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi
Nh÷ng yÕu tè chi phèi c¬ b¶n ®Õn lÒ lèi vµ ph¬ng
ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi:
- Nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi vµ nh÷ng yªu cÇu cña
nguyªn t¾c nµy.
- §Æc ®iîm c¸ nh©n cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch
§éi.
- LÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p cña gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi cßn chÞu ¶nh hëng cña c¬ chÕ l·nh ®¹o, qu¶n lÝ
chung cña x· héi vµ ®êng lèi quan ®iîm chung cña §¶ng
ta.

c. LÒ lèi c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi.
LÒ lèi c«ng t¸c cña gi¸o viªn - Tæng phô tr¸ch §éi
thî hi÷n tËp trung ë 2 kh©u: tæ chøc c«ng t¸c cña gi¸o

278
viªn - tæng phô tr¸ch §éi vµ sù chñ ®éng s¸ng t¹o trong
c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi.
* Tæ chøc c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi.
Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ®î tæ chøc tèt c«ng
t¸c cña m×nh th× cÇn ph¶i:
- X©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng phï hîp vµ cã tÝnh
kh¶ thi cao.
- Thùc hi÷n kÕ ho¹ch ®Ò ra mét c¸ch nghiªm tóc, n¬ng
®éng vµ s¸ng t¹o.
- Trong c«ng t¸c §éi, gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi
ph¶i tiÕn hµnh tæ chøc nhiÒu ho¹t ®éng vµ thùc hi÷n
nhiÒu c«ng vi÷c kh¸c nhau híng vµo môc tiªu gi¸o dôc
toµn di÷n nh©n c¸ch cho c¸c em.
- Khi thùc hi÷n c«ng t¸c cña m×nh, gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi ph¶i biÕt dùa vµo thiÕu nhi, ph¸t huy ®îc
tinh thÇn tù chñ, tù qu¶n trong ho¹t ®éng cña c¸c em.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi kh«ng nªn qu¸ «m
®åm c«ng vi÷c còng nh kh«ng ®î x¶y ra hi÷n tîng
quan liªu, kho¸n tr¾ng, hµnh chÝnh ho¸ c«ng t¸c §éi.
Khi tæ chøc c«ng t¸c §éi ph¶i hîp t¸c víi ®éi ngò phô
tr¸ch chi ®éi, ph¶i sö dông vµ khai th¸c mét c¸ch hîp lÝ
trÝ tu÷ cña ®éi ngò nµy trong c¸c ho¹t ®éng §éi.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i thêng xuyªn
kiîm tra, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh tæ chøc, thùc hi÷n c¸c
ho¹t ®éng §éi cña c¸c chi ®éi, cña c¸c em thiÕu nhi.
KÞp thêi uèn n¾n, söa ch÷a nh÷ng l÷ch l¹c cña c¸c em,
gióp c¸c em thùc hi÷n tèt mäi c«ng vi÷c.
* Tù chñ, n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o trong c«ng t¸c cña
gi¸o viªn - Tæng phô tr¸ch §éi.

279
Trong nhµ trêng phæ th«ng, gi¸o viªn - Tæng phô
tr¸ch §éi lµ ngêi chØ huy trùc tiÕp, cao nhÊt vµ chÞu
tr¸ch nhi÷m toµn di÷n vÒ c«ng t¸c §éi. V× vËy, gi¸o
viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i ý thøc ®îc tr¸ch nhi÷m to
lín cña m×nh. TÝch cùc, chñ ®éng s¸ng t¹o trong mäi ho¹t
®éng cña §éi. Cô thî lµ:
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i chñ ®éng trong
vi÷c x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi cña c¶ n¬m häc (kÕ
ho¹ch ho¹t ®éng cña liªn ®éi, chi ®éi...)
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i tù kh¼ng ®Þnh
m×nh bÈng nh÷ng vi÷c lµm cña m×nh; d¸m nghÜ, d¸m
lµm, d¸m chÞu tr¸ch nhi÷m tríc ®oµn thî vµ c¸c em
thiÕu nhi.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i quan t©m ®Õn
vi÷c häc tËp kinh nghi÷m cña c¸c ®ång nghi÷p vµ c¸c
®¬n vÞ b¹n ®î nghiªn cøu, xem xÐt, x©y dùng ph¬ng
¸n vËn dông vµo trêng m×nh cã hi÷u qu¶.
- Trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng, gi¸o viªn -
tæng phô tr¸ch §éi ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ thø tù c¸c bíc
tiÕn hµnh, c¸c c«ng vi÷c ®· lµm cïng víi nh÷ng bi÷n
ph¸p thùc hi÷n (vi÷c lµm nµy gióp gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch ®éi dÔ ph¸t hi÷n nh÷ng bíc ®i sai sãt trong qu¸
tr×nh thùc hi÷n ®î nh×n nhËn vµ söa ch÷a).

d. Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch
§éi.
* Ph¬ng ph¸p giao tiÕp víi thiÕu nhi
- Giao tiÕp víi thiÕu nhi lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n thêng
xuyªn cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi. Qu¸ tr×nh giao
tiÕp víi thiÕu nhi gióp gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cã
nh÷ng hiîu biÕt ®Çy ®ñ vÒ t©m lÝ cña trÎ tõ ®ã tæ chøc
tèt c¸c ho¹t ®éng cho trÎ lµm cho c¸c em ph¸t triîn toµn

280
di÷n nh©n c¸ch.
- §î qu¸ tr×nh giao tiÕp víi thiÕu nhi diÔn ra cã hi÷u
qu¶ ®ßi hái gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i cã ph¬ng
ph¸p vµ kÜ n¬ng giao tiÕp víi c¸c em cô thî lµ:
+ Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi khi giao tiÕp víi
thiÕu nhi cÇn ph¶i t«n träng nh©n c¸ch cña c¸c em,
quan t©m gióp ®ì vµ l¾ng nghe ý kiÕn cña c¸c em.
+ Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cÇn cã kh¶ n¬ng
nhËn biÕt mét c¸ch nhanh chãng nh÷ng biîu hi÷n bªn
ngoµi vµ nh÷ng diÔn biÕn t©m lÝ bªn trong cña thiÕu
nhi, tõ ®ã tæ chøc, ®iÒu khiîn vµ ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh
giao tiÕp nhÈm ®¹t ®îc môc tiªu gi¸o dôc.
+ Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i biÕt ®Æt m×nh
vµo hoµn c¶nh vµ vÞ trÝ cña c¸c em. §Æc bi÷t chó ý ®Õn
nh÷ng em cã hoµn c¶nh khã kh¬n.
+ Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i biÕt ®iÒu
khiîn qu¸ tr×nh giao tiÕp. Ng«n ng÷ trong khi giao tiÕp
ph¶i trong s¸ng vµ cã kh¶ n¬ng biîu c¶m phï hîp víi t×nh
huèng giao tiÕp nhÊt ®Þnh.
+ Còng nh c¸c ho¹t ®éng s ph¹m kh¸c, c«ng cô thø
yÕu cña ngêi gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi lµ nh©n
c¸ch cña chÝnh m×nh. ChÝnh v× vËy gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi cÇn thêng xuyªn rÌn luy÷n b¶n th©n ®î
n©ng cao tr×nh ®é mäi mÆt cña m×nh.
* Ph¬ng ph¸p gi¸o dôc tù qu¶n trªn c¬ së ph¸t huy
quyÒn tham gia cña thiÕu nhi.
Ph¬ng ph¸p gi¸o dôc tù qu¶n trªn c¬ së ph¸t huy
quyÒn tham gia cña trÎ ®îc thî hi÷n qua c¸c vÊn ®Ò
sau:

281
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i tin tëng vµo kh¶
n¬ng cña c¸c em, t¹o mäi ®iÒu ki÷n vµ c¬ héi ®î c¸c
em tham gia vµo c¸c c«ng vi÷c cña §éi.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cÇn ph¶i lu«n l¬ng
nghe ý kiÕn, tam t nguy÷n väng cña c¸c em, chia sÎ víi
c¸c em nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c¸c em trong
c«ng t¸c §éi.
- Trong sinh ho¹t vµ ho¹t ®éng, gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi cÇn t¹o ®iÒu ki÷n vµ khuyÕn khÝch trÎ tham gia
ý kiÕn, quan ®iîm, tranh luËn, bµn b¹c mét c¸ch d©n
chñ. Trªn c¬ së ®ã tõng bíc ®Þnh híng cho c¸c em mét
c¸ch ®óng ®¾n.
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cÇn lùa chän, båi d-
ìng gi¸o dôc tù qu¶n cho c¸c ban chØ huy §éi ®î c¸c em
hoµn toµn ®ñ kh¶ n¬ng chØ huym l·nh ®¹o ®îc ®¬n vÞ.
* Ph¬ng ph¸p lùa chän båi dìng ban chØ huy §éi.
- Lùa chän, båi dìng ban chØ huy §éi lµ néi dung c«ng
t¸c quan träng cã tÝnh chiÕn lîc trong vi÷c kh«ng ngõng
n©ng cao søc sèng cña tæ chøc §éi.
- Vi÷c lùa chän ban chØ huy §éi cÇn ph¶i dùa vµo 2
c¬n cø c¬ b¶n lµ: phÈm chÊt vµ n¬ng lùc.
- §î lùa chän ®îc ban chØ huy §éi cã ®ñ phÈm chÊt
vµ n¬ng lùc thùc hi÷n tèt c«ng t¸c §éi, gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi nªn thùc hi÷n c¸c bi÷n ph¸p sau:
+ Thu thËp th«ng tin.
+ Theo dâi, quan s¸t, ®¸nh gi¸ nhãm ®èi tîng
th«ng qua c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ cña §éi ®î x¸c ®Þnh
kh¶ n¬ng cña c¸c em trªn c¬ së ®ã sù kiÕn ®îc danh
s¸ch c¸c em cã thî tham gia ban chØ huy §éi.

282
- Gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi ph¶i ®Þnh híng gióp
®ì thiÕu niªn x¸c ®Þnh vµ lùa chän ®óng nh÷ng ngêi
chØ huy cña m×nh.
+ Khi ®· lùa chän vµ bÇu ®îc ban chØ huy §éi.
Tæng phô tr¸ch §éi ph¶i ch¬m lo, båi dìng cho ban chØ
huy §éi th«ng qua c¸c néi dung c¬ b¶n lµ:
+ Nh÷ng kÜ n¬ng mang tÝnh hµnh chÝnh nh: c¸ch ghi
chÐp, c¸ch viÕt b¸o c¸o...
+ Ph¬ng ph¸p x©y dùng kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc
hi÷n c¸c ho¹t ®éng §éi.
+ C¸c kÜ n¬ng nghi thøc §éi.
- Vi÷c båi dìng ban chØ huy §éi bao gåm 2 h×nh thøc
c¬ b¶n lµ:
+Më líp tËp huÊn vµ båi dìng qua thùc tÕ c«ng t¸c.
+ Trong qu¸ tr×nh båi dìng, tæng phô tr¸ch §éi cÇn
ph¶i theo dâi, kiîm tra ®¸nh gi¸ c¸c em mét c¸ch thêng
xuyªn, ®ång thêi híng dÉn c¸c em tù kiîm tra, tù ®¸nh
gi¸, gióp dì nhau trong c«ng vi÷c.
Chó ý: Qu¸ tr×nh båi dìng ban chØ huy §éi cÇn ph¶i
tu©n theo nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi.
* Ph¬ng ph¸p lùa chän båi dìng phô tr¸ch sao nhi
®ång.
- Lùa chän båi dìng sao nhi ®ång lµ mét nhi÷m vô cã
ý nghÜa thùc tiÔn quan träng trong c«ng t¸c cña gi¸o
viªn - tæng phô tr¸ch §éi.
- C¸c tiªu chuÈn ®î lùa chän ®éi ngò phô tr¸ch sao
nhi ®ång.
+ Yªu mÕn trÎ, cã kh¶ n¬ng giao tiÕp víi trÎ, biÕt
c¸ch tæ chøc c¸c ho¹t ®éng víi trÎ nhá.

283
+ Cã søc khoÎ tèt, nhi÷t t×nh víi ho¹t ®éng §éi.
- C¸c c¸ch chän phô tr¸ch sao nhi ®ång (chi tiÕt
trong gi¸o tr×nh “Phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh”).
- Sau khi lùa chän ®éi ngò phô tr¸ch sao nhi ®ång
ph¶i lo båi dìng vÒ kÜ n¬ng nghi÷p vô c«ng t¸c cho c¸c
em (trong båi dìng cÇn chó träng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc
cña c¸c em).
* Ph¬ng ph¸p lùa chän båi dìng phô tr¸ch chi ®éi.
- Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng THCS cã vÞ trÝ quan
träng (võa lµ phô tr¸ch §éi võa lµ gi¸o viªn chñ nhi÷m
líp). V× vËy vi÷c lùa chän ®éi ngò phô tr¸ch chi ®éi cÇn
ph¶i kÜ lìng.
- §î lùa chän ®îc ®éi ngò gi¸o viªn lµm phô tr¸ch
chi ®éi, tæng phô tr¸ch §éi ph¶i dùa vµo nh÷ng tiªu
chuÈn sau:
+ Lµ gi¸o viªn cã chuyªn m«n kh¸ trë lªn.
+ Yªu trÎ, thÝch ho¹t ®éng víi trÎ, nhi÷t t×nh víi c«ng
t¸c §éi.
+ Cã søc khoÎ vµ cã n¬ng lùc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
cña thiÕu nhi.
- Sau khi x©y dùng ®îc ®éi ngò phô tr¸ch chi ®éi
(PTC§), gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi cÇn tiÕn hµnh båi
dìng vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña ®éi ngò nµy.
(Båi dìng vÒ nhËn thøc, ®¹o ®øc vµ kÜ n¬ng tæ chøc
ho¹t ®éng §éi)
* Ph¬ng ph¸p chØ ®¹o ®iÓm, x©y dùng ®iÓn h×nh,
nh©n ®iÓn h×nh.
- ChØ ®¹o ®iîm lµ ph¬ng ph¸p gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi tËp trung vµ ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña
c¸c lùc lîng gi¸o dôc ®Çu t mäi mÆt cÇn thiÕt ®î x©y

284
dùng mét ®¬n vÞ (chi ®éi) ho¹t ®éng ®éng ®iîm lµm g-
¬ng cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c häc tËp.
- §î thùc hi÷n tèt c«ng t¸c chØ ®¹o ®iîm cÇn ph¶i
x¸c ®Þnh ra c¸c môc tiªu chuÈn cña mét chi ®éi m¹nh,
sau ®ã lùa chän chi ®éi ®î chØ ®¹o ®iîm.
- Sau khi cã chi ®éi ®iîm cÇn thùc hi÷n c«ng t¸c
“nh©n ®iîn h×nh” ®î cã nhiÒu chi ®éi m¹nh.
- C¸c m« h×nh chi ®éi ®iîm víi néi dung ho¹t ®éng
phong phó, n¬ng ®éng ®¸p øng ®îc nhu cÇu ho¹t ®éng
ngµy cµng ph¸t triîn cña thiÕu nhi vµ cã t¸c ®éng s©u
s¾c ®Õn c«ng t¸c gi¸o dôc c¸c em.
* Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ c«ng t¸c §éi.
- Lµ mét ph¬ng ph¸p dùa trªn c¸c tiªu chÝ ®· ®îc
x©y dùng ®î x¸c ®Þnh kÕt qu¶ c«ng t¸c cña mét tËp
thî hoÆc mét c¸ nh©n ®éi viªn trong mét giai ®o¹n
hoÆc mét ®ît thi ®ua nhÊt ®Þnh.
- §¸nh gi¸ cã vÞ trÝ rÊt quan trong trong vi÷c tæ chøc
tèt c¸c ho¹t ®éng cho c¸c em thiÕu nhi. Cô thî lµ:
+ Vi÷c ®¸nh gi¸ gióp cho tËp thî vµ c¸ nh©n c¸c
em thiÕu nhi cã dÞp nh×n l¹i m×nh ®î ®iÒu chØnh vµ
hoµn thi÷n m×nh.
+ §¸nh gi¸ còng ®em l¹i cho phô tr¸ch §éi nh÷ng
bµi häc vÒ kinh nghi÷m tæ chøc ho¹t ®éng.
+ §î c«ng t¸c ®¸nh gi¸ cã hi÷u qu¶ khi tiÕn hµnh
cÇn ph¶i:
Thø nhÊt: Dùa trªn c¸c tiªu chuÈn, chØ tiªu cô thî
râ rµng ®· ®îc thèng nhÊt trong tæ chøc §éi.
Thø hai: §¸nh gi¸ ph¶i toµn di÷n vµ cã tÝnh chÊt th-
êng xuyªn liªn tôc ®óng víi kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra.

285
Thø ba: C¸ch ®¸nh gi¸ ph¶i chÝnh x¸c, linh ho¹t,
lu«n ®æi míi nhÈm n©ng cao chÊt lîng vµ hi÷u qu¶ trong
®¸nh gi¸.
Thø t: §¸nh gi¸ ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c ph¸t
triîn.
- Quy tr×nh kiîm tra ®¸nh gi¸ cã thî diÔn ra ë ba
giai ®o¹n: Giai ®o¹n kiîm tra, giai ®o¹n ®¸nh gi¸, giai
®o¹n tæng kÕt. C¸c giai ®o¹n nµy diÔn ra tuÇn tù vµ
thèng nhÊt víi nhau.
* Ph¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ c«ng t¸c §éi.
- Ph¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ c«ng t¸c §éi ®ßi hái
gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch ph¶i biÕt lµm vi÷c mét c¸ch
khoa häc, bµi b¶n.
- KÕ ho¹ch ho¸ c«ng t¸c §éi cña gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi bao gåm:
+ KÕ ho¹ch c«ng t¸c cña c¸ nh©n gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi.
+ KÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi trong th¸ng, n¬m vµ k×
nghØ...
+ Ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch cña liªn ®éi, chi ®éi, trêng
häc.
- Ph¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ c«ng t¸c §éi gióp gi¸o
viªn - tæng phô tr¸ch §éi cã mét tÇm nh×n réng, lêng tríc
®îc khã kh¬n ®î tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng cña §éi.

3.5. Tæng phô tr¸ch §éi víi viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch
c«ng t¸c §éi

a. Kh¸i qu¸t vÒ kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi

286
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi lµ kÕ ho¹ch c«ng t¸c trong
mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña tæ chøc §éi trong nhµ trêng
hoÆc trªn ®Þa bµn d©n c.
- X©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng §éi lµ mét nhi÷m vô
quan träng cña ngêi gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi vµ
gi¸o viªn phô tr¸ch §éi. Nã gióp cho c¸c phô tr¸ch §éi
hoµn thµnh tèt nhi÷m vô cña m×nh trong tõng bíc cô thî.
- ThiÕt kÕ mét sè ho¹t ®éng c«ng t¸c §éi cô thî cÇn
ph¶i ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝnh trÞ vµ tÝnh khoa häc trong
kÕ ho¹ch ®îc thiÕt kÕ.
- C¸c kÕ ho¹ch sau khi ®îc thiÕt kÕ ph¶i ®îc c¸c cÊp
cã thÈm quyÒn phª duy÷t, quyÕt ®Þnh vµ cã gi¸ trÞ
ph¸p lÝ nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c thµnh viªn vµ tæ chøc §éi.
Nã lµ c¬n cø ®î thùc hi÷n ho¹t ®éng §éi vµ lµ c¬ së ®î
xem xÐt, ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n khi s¬
kÕt, tæng kÕt.

b. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong x©y dùng kÕ ho¹ch


c«ng t¸c §éi
* Ph©n lo¹i kÕ ho¹ch
Cã thî ph©n lo¹i theo c¸c c¸ch sau:
- Ph©n lo¹i theo thêi gian bao gåm kÕ ho¹ch dµi h¹n
vµ ng¾n h¹n.
- Ph©n lo¹i theo néi dung bao gåm kÕ ho¹ch tæng
hîp vµ kÕ ho¹ch chuyªn ®Ò.
* C¸c lo¹i h×nh kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi trong trêng
phæ th«ng
C¸c lo¹i h×nh kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi trong trêng phæ
th«ng lµ:
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi 1 n¬m häc (kÕ ho¹ch tæng
thî)

287
- KÕ ho¹ch tæng thî chØ nªu c¸c môc tiªu chung,
c¸c c«ng vi÷c chÝnh, c¸c yªu cÇu chñ yÕu vÒ ®iÒu ki÷n
thùc hi÷n, c¬ chÕ phèi hîp, thêi gian, dù kiÕn kÕt qu¶
®¹t ®îc...
- B¶n kÕ ho¹ch nµy ®îc hi÷u trëng nhµ trêng xem
xÐt vµ ®a vµo kÕ ho¹ch c«ng t¸c chung cña nhµ trêng
trong n¬m häc ®ã.
- KÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña liªn ®éi lµ kÕ ho¹ch c«ng
t¸c cña ban chØ huy liªn ®éi.
+ Do ban chØ huy liªn ®éi x©y dùng díi sù híng dÉn cña
tæng phô tr¸ch.
+ B¶n kÕ ho¹ch nµy ®îc th«ng qua trong ®¹i héi
liªn ®éi hµng n¬m. §©y lµ c¬ së ®î tæ chøc thùc hi÷n,
kiîm tra, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c cña liªn ®éi.
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c cña c¸ nh©n gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi bao gåm c¶ n¬m häc vµ k× nghØ hÌ.
+ B¶n kÕ ho¹ch nµy ®îc hi÷u trëng trêng THCS
duy÷t.
+ KÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi cña gi¸o viªn - tæng phô
tr¸ch §éi lµ c¬ së ®î gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi thùc
thi c«ng vi÷c vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn ®¸nh gi¸ kÕt
qu¶ lao ®éng.
+ Ngoµi c¸c kÕ ho¹ch trªn, tæ chøc §éi trong trêng
THCS cßn x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch nh: kÕ ho¹ch ho¹t
®éng cña chi ®éi, kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng kØ ni÷m
ngµy lÔ lín, kÕ ho¹ch thi ®ua theo chñ ®Ò, kÕ ho¹ch ®¹i
héi c¸c cÊp...
* C¸c bíc x©y dùng mét kÕ ho¹ch.
Gåm 7 bíc:

288
Bíc 1: Thu thËp th«ng tin vµ nghiªn cøu c¬ b¶n bao
gåm c¸c vÊn ®Ò:
- Chñ tr¬ng ®êng lèi cña §oµn, cña §éi.
- Môc tiªu, nhi÷m vô cña nhµ trêng trong n¬m häc.
- C¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu, nguy÷n väng cña ®¹i ®a
sè ®éi viªn trong toµn liªn ®éi.
Bíc 2: X©y dùng dù th¶o kÕ ho¹ch.
Bíc 3: LÊy ý kiÕn ®ãng gãp cña lùc lîng gi¸o dôc vµ
cña c¸c em ®éi viªn trong tõng chi ®éi.
Bíc 4: Bæ sung, ®iÒu chØnh néi dung, ch¬ng tr×nh kÕ
ho¹ch sau khi ph©n tÝch, xö lÝ c¸c ý kiÕn ®ãng gãp trªn
c¬ së ®ã hoµn chØnh v¬n b¶n kÕ ho¹ch. Tr×nh c¸c cÊp
thÈm quyÒn phª duy÷t, quyÕt ®Þnh.
Bíc 5: Tuyªn truyÒn phæ biÕn kÕ ho¹ch cho mäi ®èi
tîng trong toµn trêng.
Bíc 6: Tæ chøc thùc hi÷n, kiîm tra, ®¸nh gi¸ theo
tõng giai ®o¹n cña kÕ ho¹ch.
Bíc 7: S¬ kÕt, tæng kÕt, ®¸nh gi¸ rót ra bµi häc kinh
nghi÷m.

c. Tæng phô tr¸ch §éi víi viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng
t¸c §éi 1 n¨m häc.
* ý nghÜa: KÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi 1 n¬m häc lµ mét kÕ
ho¹ch tæng thî, lµ c¬ së ®î x©y dùng c¸c lo¹i kÕ ho¹ch
c«ng t¸c §éi nh: kÕ ho¹ch c¸ nh©n cña gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña liªn ®éi.
* Nh÷ng c¨n cø ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi cho
1 n¨m häc gåm:
- §Æc ®iîm, t×nh h×nh cña nhµ trêng cña liªn ®éi,
nhi÷m vô cña nhµ trêng cña liªn ®éi trong n¬m häc.

289
- Ch¬ng tr×nh c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi
cña héi ®ång cÊp trªn.
- KÕt qu¶ thùc hi÷n c«ng t¸c §éi trong nh÷ng n¬m tr-
íc vµ nh÷ng bµi häc kinh nghi÷m ®· ®óc rót ®îc trong
c«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng §éi cho thiÕu nhi,
* X¸c ®Þnh môc tiªu vµ x©y dùng nhiÖm vô träng
t©m cña kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi n¨m häc.
- Môc tiªu: X©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi cho
n¬m häc lµ nhÈm gióp cho vi÷c tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
§éi kh«ng cã sù chång chÐo, ®¶m b¶o ®îc c¸c nguyªn
t¾c, ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng §éi.
- KÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña §éi 1 n¬m häc ph¶i cã tÝnh
träng t©m, träng ®iîm. Nh÷ng nhi÷m vô c«ng t¸c träng
t©m cña kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi g¾n chÆt víi nhi÷m vô
chÝnh cña nhµ trêng vµ lµ nh÷ng c«ng t¸c quan träng cña
c«ng t¸c §éi.
*Néi dung c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi mét n¨m
häc
Néi dung c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi 1 n¬m
bao gåm c¸c néi dung híng tíi môc tiªu gi¸o dôc toµn
di÷n nh©n c¸ch cho thiÕu nhi nh:
- Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho thiÕu nhi, gi¸o dôc t tëng
chÝnh trÞ ý thøc tr¸ch nhi÷m víi ho¹t ®éng §éi, tinh thÇn
nh©n ¸i...
- Gi¸o dôc trÝ tu÷ cho thiÕu nhi.
- Gi¸o dôc lao ®éng vµ híng nghi÷p cho c¸c em.
- Gi¸o dôc søc khoÎ, v÷ sinh m«i trêng cho c¸c em.
- Gi¸o dôc thÈm mÜ cho thiÕu nhi.

290
d.Tæng phô tr¸ch §éi víi viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c
cña m×nh
* X©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c
- C¬n cø vµo kÕ ho¹ch c«ng t¸c §éi n¬m häc, gi¸o
viªn - tæng phô tr¸ch §éi x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c
cña m×nh.
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c cña c¸ nh©n lµ sù cô thî ho¸
c«ng vi÷c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch ph¶i thùc hi÷n
trong n¬m häc.
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c c¸ nh©n gióp gi¸o viªn - tæng
phô tr¸ch §éi cã sù nh×n nhËn tæng qu¸t vÒ ho¹t ®éng
§éi trong n¬m häc, tõ ®ã tæ chøc hîp lÝ lao ®éng cña b¶n
th©n. Lu«n chñ ®éng trong c«ng vi÷c cña §éi vµ cña nhµ
trêng.
- Néi dung kÕ ho¹ch c«ng t¸c cô thî bao gåm:
PhÇn 1: Nªu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n, ®Æc thï vÒ t×nh
h×nh nhµ trêng, t×nh h×nh n¬m häc, t×nh h×nh liªn ®éi,
nh÷ng khã kh¬n vµ thuËn lîi.
PhÇn 2: Nªu tãm t¾t môc tiªu, nh÷ng ®iÒu ki÷n
cÇn cã, nh÷ng m¶ng c«ng t¸c träng t©m trong n¬m häc
vµ tõng k× häc.
PhÇn 3: Ghi kÕ ho¹ch cô thî cña tõng giai ®o¹n,
th¸ng, häc k×, díi d¹ng biîu b¶ng, ma trËn...
LËp b¶ng theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn c«ng viÖc.

1 2 3 4 5 6 7 8 9
Thêi §Þa Néi Lùc BiÖn Ngêi Kinh C¸c Ghi
gian ®iÓ dun lîng ph¸p phô phÝ ph¬ng chó
m g tham vµ tr¸ch vµ ¸n
c«ng gia h×n ®iÒ thùc

291
viÖc h u hiÖn
thøc kiÖn
thùc
hiÖn

* Thùc hµnh: LËp ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch cho ho¹t


®éng nh©n kØ ni÷m nh÷ng ngµy lÔ lín cña ®Êt níc: Ch-
¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ngµy 3-2. Ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch
ngµy 26-3. Ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ngµy 19-5.

292
Häc phÇn 2:
Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc
i. kh¸i qu¸t chung vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Phô tr¸ch chi §éi trong trêng häc.
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 §VHT.
3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh c«ng t¸c §éi.
4. Ph©n bæ thêi gian: 30 tiÕt (17; 13).
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: §¹t yªu cÇu häc phÇn tæng
phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc.
6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung häc phÇn: Bao gåm nh÷ng
kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c phô tr¸ch chi ®éi trong tr-
êng häc; phô tr¸ch nhi ®ång ë trêng tiîu häc; phô tr¸ch
thiÕu nhi trªn ®Þa bµn d©n c.

7. NhiÖm vô häc tËp cña sinh viªn


- §äc tµi li÷u tríc khi lªn líp.
- Tham gia ®Çy ®ñ c¸c tiÕt häc lÝ thuyÕt vµ thùc
hµnh trªn líp (80% sè tiÕt = 24 tiÕt).
- T×m hiîu thùc tÕ vµ viÕt thu ho¹ch vÒ “Thùc tÕ
c«ng t¸c phô tr¸ch chi ®éi ë c¸c trêng THCS”: 2 tiÕt
- Thùc hi÷n hai bµi kiîm tra häc phÇn (mçi häc phÇn
1 bµi ®¹t ®iîm kiîm tra häc tr×nh theo qui chÕ cña Bé.
Mçi sinh viªn ®¹t yªu cÇu tõ 50% trë lªn sè häc tr×nh
theo qui ®Þnh).

8. Tµi liÖu häc tËp.


- §Ò tµi khoa häc m· sè KTN 99. 06, §µo Ngäc Dung -
Nh÷ng gi¶i ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c - Hµ Néi. 2000.

293
- Ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ
Minh. NXB Thanh niªn - Hµ Néi. 2000.
- C«ng íc quèc tÕ vÒ QuyÒn trÎ em - NXB ChÝnh trÞ
quèc gia - Hµ Néi 1997.
- §iÒu lÖ vµ híng dÉn thùc hiÖn ®iÒu lÖ §éi TNTP Hå
ChÝ Minh. NXB Thanh niªn - Hµ Néi. 2003.
- TrÇn Nh TØnh, Ng« Quang QuÕ, Ph¹m V¬n Thanh -
Phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB §HSP.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua th¸i ®é häc tËp cña
c¸c em trong c¸c giê lªn líp vµ thùc hµnh.
- §¸nh gi¸ nhËn thøc cña sinh viªn vÒ c«ng t¸c phô
tr¸ch chi §éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kh¶ n¬ng x©y dùng
vµ thùc hi÷n kÕ ho¹ch phô tr¸ch chi §éi ë trêng phæ
th«ng.
- §¸nh gi¸ sinh viªn th«ng qua kÕt qu¶ häc tËp bÈng
®iîm sè cô thî víi c¸c h×nh thøc kiîm tra viÕt hoÆc vÊn
®¸p.
10. Thang ®iÓm: Thang ®iîm 10

11. Môc tiªu


- VÒ kiÕn thøc:
Trang bÞ cho sinh viªn s ph¹m nh÷ng kiÕn thøc c¬
b¶n vÒ lÝ luËn vµ nghi÷p vô c«ng t¸c cña ngêi phô tr¸ch
chi §éi TNTP Hå ChÝ Minh
- VÒ kÜ n¬ng:
Gióp sinh viªn cã kÜ n¬ng thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng cña chi ®éi. Cã kÜ n¬ng vËn dông, phèi hîp

294
mét c¸ch s¸ng t¹o c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña gi¸o
viªn, cña ngêi phô tr¸ch §éi vµo trong c¸c ho¹t ®éng §éi
®î thùc hi÷n tèt c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi.
- VÒ th¸i ®é:
+ Båi dìng t×nh c¶m nghÒ nghi÷p cho sinh viªn
trong c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi.
+ Cã th¸i ®é häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc chñ ®éng
phÊn ®Êu trë thµnh mét ngêi phô tr¸ch chi §éi giái.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ ®Þnh híng ®µo t¹o

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc.

1. Phô tr¸ch chi ®éi trong trêng häc.

1.1. VÞ trÝ, vai trß cña phô tr¸ch chi ®éi


- Phô tr¸ch chi ®éi lµ ngêi phô tr¸ch trùc tiÕp, toµn
di÷n c¸c mÆt ho¹t ®éng cña chi ®éi TNTP Hå ChÝ Minh.
- Trong trêng phæ th«ng, phô tr¸ch chi ®éi thêng lµ
gi¸o viªn chñ nhi÷m (®îc gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch
lùa chän ®Ò nghÞ víi ban gi¸m hi÷u nhµ trêng xem xÐt
vµ giao nhi÷m vô).
- Phô tr¸ch chi ®éi ®ãng vai trß quan träng, cã ý
nghÜa quyÕt ®Þnh chÊt lîng ho¹t ®éng cña chi ®éi vµ
chÊt lîng gi¸o dôc thiÕu niªn líp m×nh phô tr¸ch.
- Phô tr¸ch chi ®éi lµ nh©n vËt trung t©m, lµ cÇu nèi
gi÷a nhµ trêng, c¸c thÇy c« gi¸o víi c¸c em häc sinh, gi÷a
nhµ trêng víi gia ®×nh vµ x· héi...

295
Gi¸o viªn - phô tr¸ch chi ®éi lµ ngêi trùc tiÕp t¸c
®éng ®Õn c¸c em trªn c¶ 3 lÜnh vùc: d¹y ch÷, d¹y nghÒ
vµ d¹y ngêi.

1.2. C¸c mèi quan hÖ cña phô tr¸ch chi ®éi trêng phæ
th«ng
C¸c quan h÷ cña gi¸o viªn phô tr¸ch chi ®éi trong
nhµ trêng phæ th«ng gåm:
- Quan h÷ gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch chi ®éi: §©y lµ
mèi quan h÷ võa mang tÝnh chØ ®¹o c«ng t¸c cña cÊp
trªn ®èi víi cÊp díi, võa thî hi÷n sù t¬ng t¸c trong cïng
mét lo¹i h×nh c¸n bé phô tr¸ch §éi.
- Quan h÷ víi ban chØ huy §éi vµ c¸c ®éi viªn: Gi¸o
viªn - phô tr¸ch chi ®éi lµ ngêi chØ huy trùc tiÕp, toµn
di÷n cña chi ®éi. Lµ ngêi chÞu tr¸ch nhi÷m tríc §¶ng vµ
nhµ trêng trong vi÷c gi¸o dôc thiÕu nhi thuéc chi ®éi
m×nh phô tr¸ch.
- Quan h÷ víi héi ®ång s ph¹m nhµ trêng: §©y lµ mèi
quan h÷ mang tÝnh phèi hîp nhÈm thùc hi÷n tèt kÕ
ho¹ch c«ng t¸c cña §éi vµ cña nhµ trêng.
- Quan h÷ víi héi phô huynh häc sinh líp häc: §©y lµ
mèi quan h÷ phèi hîp, hîp t¸c gi÷a gi¸o viªn phô tr¸ch
chi ®éi víi c¸c phô huynh häc sinh. Nhê mèi quan h÷ nµy,
gi¸o viªn phô tr¸ch chi ®éi kÞp thêi n¾m ®îc t×nh h×nh
häc tËp vµ rÌn luy÷n cô thî cña tõng em... tõ ®ã t¹o ®îc
sù phèi hîp ®ång bé gi÷a nhµ trêng vµ gia ®×nh trong
c«ng t¸c gi¸o dôc thiÕu nhi.

1.3. NhiÖm vô cña phô tr¸ch chi ®éi


Cã 4 nhi÷m vô c¬ b¶n:

296
- Híng dÉn chi ®éi TNTP tæ chøc gi¸o dôc thiÕu nhi
trong chi ®éi theo 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y vµ theo ®iÒu l÷
§éi.
- Híng dÉn chi ®éi x©y dùng ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch
ho¹t ®éng vµ tæ chøc thùc hi÷n kÕ ho¹ch ®ã.
- Phèi hîp víi c¸c lùc lîng trong vµ ngoµi nhµ trêng
trong c«ng t¸c b¶o v÷, ch¬m sãc, gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Tù häc, tù båi dìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n,
trau dåi kÜ n¬ng nghi÷p vô vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi.

1.4. Néi dung vµ kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña phô tr¸ch chi
®éi

a. Nh÷ng néi dung c«ng t¸c chÝnh cña phô tr¸ch chi
®éi
- N¾m v÷ng chñ tr¬ng vµ träng t©m c«ng t¸c §éi
trong tõng thêi k×.
- N¾m v÷ng t×nh h×nh, ®Æc ®iîm cña chi ®éi ®îc
giao phô tr¸ch.
- Híng dÉn lùa chän vµ båi dìng ban chØ huy chi ®éi.
+ Gióp thiÕu nhi n¾m ®îc nh÷ng tiªu chuÈn c¬ b¶n
cña nh÷ng ngêi trong ban chØ huy chi ®éi.
+ Gióp chi ®éi lùa chän bÇu ra ban chØ huy chi ®éi
theo tiªu chuÈn cña ®éi.
+ Tæ chøc båi dìng ban chØ huy chi ®éi.
- Híng dÉn ban chØ huy tæ chøc sinh ho¹t chi ®éi,
ph©n ®éi, ®¹i héi chi ®éi.
- TiÕn hµnh c¸c mÆt ho¹t ®éng chi ®éi trong vµ
ngoµi nhµ trêng.
- Båi dìng gi¸o dôc vÒ §oµn cho ®éi viªn.

297
- Tæ chøc thi ®ua vµ ®éng viªn khen thëng.

b. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch c«ng t¸c


cña phô tr¸ch chi ®éi.
- KÕ ho¹ch c«ng t¸c cña phô tr¸ch chi ®éi bao gåm:
+ KÕ ho¹ch chung: Lµ kÕ ho¹ch tæng thî trong n¬m
häc cña chi ®éi.
+ KÕ ho¹ch cô thî: Lµ sù cô thî ho¸ c¸c néi dung
cña kÕ ho¹ch chung nh: Ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch häc k× I,
häc k× II, ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch theo chñ ®Ò, chñ ®iîm.
+ KÕ ho¹ch båi dìng vµ tù båi dìng cña phô tr¸ch chi
®éi.
- X©y dùng kÕ ho¹ch.
Phô tr¸ch chi ®éi c¬n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña
nhµ trêng, cña liªn ®éi vµ cña chi ®éi tiÕn hµnh x©y
dùng tõng kÕ ho¹ch mét c¸ch chi tiÕt theo mÉu sau:
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Thêi §Þa Môc Néi Thµn Ngêi C¸ch C¸c Ghi
gian ®iÓ tiªu dung h phô thøc ®iÒ chó
m ho¹t phÇn tr¸ch tiÕn u
®én tham hµnh kiÖn
g gia

- Tæ chøc thùc hi÷n: Híng dÉn chi ®éi thùc hi÷n c¸c
néi dung cña ho¹t ®éng theo yªu cÇu ®· ®Ò ra.

2. Phô tr¸ch nhi ®ång trong trêng tiÓu häc

2.1. Kh¸i qu¸t chung


- Gi¸o viªn chñ nhi÷m c¸c líp 1, 2, 3 ®ång thêi lµm phô
tr¸ch nhi ®ång.

298
- Phô tr¸ch nhi ®ång thùc hi÷n 2 nhi÷m vô cña 2 tæ
chøc gi¸o dôc lµ:
+ Nhi÷m vô cña ngêi gi¸o viªn.
+ Nhi÷m vô cña c¸n bé phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ
Minh.

2.2. NhiÖm vô cña phô tr¸ch nhi ®ång trong trêng


tiÓu häc
- Phô tr¸ch nhi ®ång trong trêng tiîu häc cã nh÷ng
nhi÷m vô c¬ b¶n sau:
+ N¾m v÷ng ®iÒu l÷, nghi thøc §éi ®î vËn dông vµo
c«ng t¸c nhi ®ång.
+ Tæ chøc gi¸o dôc nhi ®ång theo ch¬ng tr×nh dù bÞ rÌn
luy÷n ®éi viªn.
+ Híng dÉn phô tr¸ch sao nhi ®ång tæ chøc cho nhi
®ång ho¹t ®éng.
+ Phèi hîp víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc trong c«ng t¸c
b¶o v÷, ch¬m sãc vµ gi¸o dôc nhi ®ång.
- Vi÷c thùc hi÷n tèt c¸c nhi÷m vô c¬ b¶n trªn ®©y
gióp phô tr¸ch nhi ®ång thùc hi÷n tèt c«ng t¸c tæ chøc
vµ gi¸o dôc c¸c em thiÕu nhi ë ®é tuæi nhi ®ång (7 - 9
tuæi).

2.3. Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña phô tr¸ch
nhi ®ång
Nhi ®ång lµ líp dù bÞ cña §éi. Ho¹t ®éng nhi dång ®-
îc thùc hi÷n theo ch¬ng tr×nh dù bÞ rÌn luy÷n ®éi viªn.
Ph¬ng ph¸p c«ng t¸c nhi ®ång lµ sù vËn dông ph¬ng
ph¸p c«ng t¸c §éi vµo tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nhi ®ång.
Qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cho c¸c em nhi

299
®ång ®ßi hái ngêi phô tr¸ch nhi ®ång ph¶i biÕt vËn
dông mét c¸ch linh ho¹t, khÐo lÐo c¸c nguyªn t¾c vµ
ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng §éi cô thî lµ:
- C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh: Gåm 5 nguyªn t¾c.
+ §¶m b¶o ®Þnh híng chÝnh trÞ x· héi.
+ §¶m b¶o tÝnh tù nguy÷n ra nhËp §éi vµ tÝch cùc
tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng §éi.
+ §¶m b¶o tÝnh tù qu¶n vµ ph¸t huy n¬ng lùc s¸ng
t¹o cña ®éi viªn trªn c¬ së cã sù phô tr¸ch trùc tiÕp cña
§oµn vµ sù híng dÉn trùc tiÕp cña ngêi lín.
+ §¶m b¶o phï hîp víi ®Æc ®iîm løa tuæi vµ ®Æc ®iîm
c¸ nh©n ®éi viªn.
+ §¶m b¶o tÝnh l·ng m¹n, g©y høng thó vµ mang
mµu s¾c vui ch¬i trong c¸c ho¹t ®éng §éi.
- C¸c ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ
Minh: Gåm 5 ph¬ng ph¸p.
+ Ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng tËp thî mang tÝnh h÷u Ých.
+ Ph¬ng ph¸p trß ch¬i, vui ch¬i.
+ Ph¬ng ph¸p thuyÕt phôc bÈng lêi vµ nh÷ng tÊm g-
¬ng.
+ Ph¬ng ph¸p giao nhi÷m vô cho ®éi viªn.
+ Ph¬ng ph¸p thi ®ua.

2.4. Båi dìng chuyªn m«n nghiÖp vô cho gi¸o viªn -


phô tr¸ch nhi ®ång

* Sù cÇn thiÕt ph¶i båi dìng chuyªn m«n nghiÖp vô cho gi¸o
viªn - phô tr¸ch nhi ®ång.

300
- C¸c ®Æc ®iîm ®Æc thï cña gi¸o viªn - phô tr¸ch
nhi ®ång.
+ Gi¸o viªn tiîu häc thùc hi÷n 2 vai trß lín mµ §¶ng
vµ nhµ níc giao cho lµ: gi¶ng d¹y vµ lµm c«ng t¸c §éi,
c«ng t¸c sao nhi ®ång.
+ Trong trêng s ph¹m ®µo t¹o gi¸o viªn tiîu häc,
gi¸o sinh chØ ®îc häc m«n ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi
TNTP víi tÝnh chÊt lµ m«n häc chung b¾t buéc cho mäi ng-
êi.
+ C«ng t¸c §éi TNTP lµ m«n häc míi cã tÝnh ®Æc thï.
LÝ thuyÕt vµ nghi÷p vô c«ng t¸c §éi kh«ng ngõng ®îc
bæ sung hoµn thi÷n cïng víi sù ph¸t triîn cña tæ chøc
§oµn - §éi cña thiÕu niªn.
Nh÷ng ®Æc ®iîm ®Æc thï ®ã ®ßi hái ph¶i ®Èy
m¹nh ph¶i båi dìng gi¸o viªn phô tr¸ch nhi ®ång ®î
cËp nhËt kiÕn thøc, t¬ng cêng n¬ng lùc s ph¹m cho hä.

* Mét sè néi dung cÇn båi dìng cho gi¸o viªn phô tr¸ch nhi ®ång.
- Nh÷ng néi dung mang tÝnh lÝ luËn nh©n thøc cÇn
båi dìng cho gi¸o viªn phô tr¸ch sao nhi ®ång:
+ T tëng Hå ChÝ Minh vÒ c«ng t¸c thiÕu nhi.
+ §êng lèi cña §¶ng céng s¶n Vi÷t Nam vÒ c«ng t¸c
thiÕu nhi trong thêi k× ®æi míi.
+ Chñ tr¬ng cña nhµ níc vÒ c«ng t¸c thiÕu nhi trong thêi
k× ®æi míi.
+ NghÞ quyÕt cña §oµn thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ
Minh vÒ c«ng t¸c thiÕu nhi trong t×nh h×nh míi.
+ T©m lÝ løa tuæi nhi ®ång.
+ Ph¬ng ph¸p gi¸o dôc nhi ®ång th«ng qua ho¹t
®éng §éi, ho¹t ®éng nhi ®ång.

301
- Nh÷ng néi dung vÒ nghi÷p vô c«ng t¸c nhi ®ång.
Nghi÷p vô c«ng t¸c nhi ®ång thùc chÊt lµ nghi÷p vô c«ng
t¸c §éi vËn dông cho phï hîp víi løa tuæi nhi ®ång vµ tæ
chøc sao nhi ®ång. Gåm c¸c néi dung chñ yÕu: móa, h¸t
cho løa tuæi nhi ®ång; trß ch¬i nhi ®ång, kî chuy÷n nhi
®ång; ho¹t ®éng nhi ®ång theo chñ ®iîm; nhi ®ång
lµm quen víi nghi thøc §éi; chän cö vµ båi dìng phô tr¸ch
sao nhi ®ång; kÕt hîp nhµ trêng, gia ®×nh vµ x· héi
trong c«ng t¸c nhi ®ång; ®¸nh gi¸ c«ng t¸c nhi ®ång;
ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña phô tr¸ch nhi ®ång.
- Nh÷ng néi dung gi¸o dôc mang tÝnh x· héi ®îc tËp
trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau:
+ Gi¸o dôc b¶o v÷ m«i trêng.
+ Gi¸o dôc søc khoÎ, v÷ sinh.
+ Gi¸o dôc an toµn giao th«ng.
+ Gi¸o dôc phßng chèng ma tuÝ, phßng chèng HIV.
AIDS.
+ Gi¸o dôc trÎ khuyÕt tËt.

3. Phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c

3.1. Kh¸i qu¸t chung


- “§éi TNTP Hå ChÝ Minh” lµ tæ chøc cña thiÕu nhi
Vi÷t Nam ®îc §¶ng CSVN s¸ng lËp vµ giao cho §oµn
TNCS Hå ChÝ Minh phô tr¸ch c«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng
gi¸o dôc thiÕu nhi trong tr¬ng häc vµ ®Þa bµn d©n c.
- Trªn ®Þa bµn d©n c nh÷ng n¬m qua, nhiÒu ®iîm
vui ch¬i vµ h÷ thèng nhµ thiÕu nhi do §éi TNTP Hå ChÝ
Minh qu¶n lÝ chØ ®¹o ®· ph¸t huy hi÷u qu¶ tèt thu hót
hµng tri÷u thiÕu nhi tham gia ho¹t ®éng, gãp phÇn
kh«ng nhá vµo sù nghi÷p gi¸o dôc thiÕu nhi cña c¶ níc.

302
3.2. Mét sè ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa
bµn d©n c
- Kh¸c víi nhµ trêng, ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c thu hót tÊt c¶ c¸c em thiÕu nhi ®ang ®i häc hoÆc
kh«ng ®i häc t¹i ®Þa bµn d©n c.

- §èi tîng gi¸o dôc: Lµ nh÷ng thiÕu nhi ë nh÷ng ®é


tuæi kh¸c nhau.
- Ho¹t ®éng cña thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c cã tÝnh
chÊt më, phi chÝnh quy víi sù tham gia tÝch cùc cña c¸c
lùc lîng x· héi. Nãi c¸ch kh¸c, tÝnh chÊt x· héi ho¸ trong
ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c rÊt cao (c¶ vÒ ®èi
tîng, néi dung gi¸o dôc vµ thêi gian ho¹t ®éng).
- Ngêi tæ chøc, híng dÉn ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa
bµn d©n c kh«ng nhÊt thiÕt chØ lµ gi¸o viªn hay anh chÞ
phô tr¸ch §éi. Tæ chøc §oµn Thanh niªn céng s¶n vµ §éi
TNTP Hå ChÝ Minh ®ãng vai trß nßng cèt trong c«ng t¸c
qu¶n lÝ, chØ ®¹o vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thiÕu nhi ë
®Þa bµn d©n c. Ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c
huy ®éng nhiÒu lùc lîng tham gia nh: nh÷ng ngêi nghØ
hu, bé ®éi, cùu chiÕn binh...
- Ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c ®¸p øng
nhu cÇu, së thÝch, phï hîp víi ®Æc ®iîm t©m lÝ, ®Æc
®iîm c¸ nh©n c¸c em thiÕu nhi. Nã gióp thiÕu nhi ph¸t
triîn tèt tÝnh tù chñ, tù qu¶n cña b¶n th©n.

3.3. Phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c

a. §éi TNTP Hå ChÝ Minh cö c¸n bé lµm c«ng t¸c thiÕu


nhi

303
- §éi TNTP Hå ChÝ Minh lùa chän, cö nh÷ng thanh
niªn - ®oµn viªn cã nhi÷t t×nh, cã kh¶ n¬ng ho¹t ®éng
§éi phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh trªn ®¹i bµn d©n c.
- Phô tr¸ch §éi kÕt hîp víi c¸c lùc lîng céng t¸c
viªn (ë c¸c løa tuæi kh¸c nhau) trªn ®Þa bµn d©n c
tham gia vµo c«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc thiÕu
nhi.
- C«ng t¸c x©y dùng ®éi ngò phô tr¸ch thiÕu nhi ë
®Þa bµn d©n c:
+ Båi dìng nh÷ng kiÕn thøc §oµn - §éi cho ngêi phô
tr¸ch §éi vµ nh÷ng c«ng t¸c viªn tham gia c«ng t¸c §éi
ë ®Þa bµn d©n c.
+ T¹o ra nh÷ng phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt cho ngêi lµm
c«ng t¸c phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh.

b. Tiªu chuÈn chñ yÕu ®èi víi phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa
bµn d©n c
- Lµ nh÷ng ®oµn viªn trÎ vÒ tuæi ®êi, trÎ c¶ vÒ
phong c¸ch.
- Nhi÷t t×nh c«ng t¸c vµ cã nghi÷p vô c«ng t¸c gi¸o
dôc thiÕu nhi.
- Cã kh¶ n¬ng ho¹t ®éng x· héi.
- Gi÷ vai trß tham mu cho cÊp ñy , chÝnh quyÒn ®Þa
ph¬ng vÒ c«ng t¸c thiÕu nhi.

c. C¸c mèi quan hÖ cña phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c
- Quan h÷ víi cÊp ñy, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng: trong
mèi quan h÷ nµy phô tr¸ch §éi gi÷ vai trß tham mu víi
cÊp ñy , chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ®î tæ chøc tèt c¸c ho¹t
®éng §éi vµ c¸c phong trµo thiÕu nhi.

304
- Quan h÷ víi tæ chøc §oµn TNCS Hå ChÝ Minh vµ héi
®ång §éi ë ®Þa ph¬ng.
- Quan h÷ víi tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh tr-
êng phæ th«ng ë ®Þa ph¬ng.
- Quan h÷ víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc kh¸c ë ®Þa ph-
¬ng.

d. NhiÖm vô cña phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n


c
Cã 5 nhi÷m vô c¬ b¶n:
- X©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng.
- Tæ chøc ho¹t ®éng cho thiÕu nhi theo kÕ ho¹ch ®-
îc duy÷t.
- Híng dÉn ho¹t ®éng thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c.
- Phèi hîp víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc trong c«ng t¸c
b¶o v÷, ch¬m sãc vµ gi¸o dôc thiÕu nhi.
- §¹i di÷n cho thiÕu nhi ®Ò xuÊt vµ ®ßi hái c¸c
quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cho c¸c em.

e. Båi dìng chuyªn m«n nghiÖp vô cho phô tr¸ch thiÕu


nhi ë ®Þa bµn d©n c
* Tr¸ch nhiÖm cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh trong
c«ng t¸c båi dìng phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n c
- §éi TNTP Hå ChÝ Minh cã tr¸ch nhi÷m ph¶i ®µo t¹o
vµ båi dìng ®éi ngò phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn d©n
c.
- Cã nhiÒu h×nh thøc båi dìng ®éi ngò phô tr¸ch
thiÕu nhi nh:
+ Båi dìng t¹i chç (h×nh thøc nµy ®îc thùc hi÷n th-
êng xuyªn liªn tôc trong n¬m häc).

305
+ Båi dìng tËp trung (t¹i c¸c trêng §oµn ®éi).
+ §î vi÷c båi dìng cã hi÷u qu¶ thiÕt thùc. §oµn
TNTP Hå ChÝ Minh cÇn cã kÕ ho¹ch biªn so¹n, in Ên s¸ch
vµ cung cÊp trang thiÕt bÞ häc tËp cho c¸c phô tr¸ch
thiÕu nhi.
* §Þnh híng mét sè néi dung båi dìng
Trªn c¬ së thùc tiÔn c«ng t¸c thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c. Ta cã thî x¸c ®Þnh mét sè néi dung båi dìng cho
phô tr¸ch thiÕu nhi nh sau:
- Båi dìng nh÷ng kiÕn thøc tèi thiîu vÒ chñ nghÜa
M¸c - Lª nin vµ t tëng Hå ChÝ Minh vÒ c«ng t¸c thiÕu
nhi.
- Båi dìng nh÷ng kiÕn thøc c¬ së, tèi thiîu vÒ t©m lÝ løa
tuæi thiÕu nhi.
- Båi dìng vÒ lÝ luËn, ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi TNTP Hå
ChÝ Minh.
- Båi dìng vÒ nghi thøc §éi vµ nghi÷p vô c«ng t¸c §éi
TNTP Hå ChÝ Minh.
* Tæ chøc båi dìng cho phô tr¸ch thiÕu nhi ë ®Þa bµn
d©n c.
Qu¸ tr×nh tæ chøc båi dìng cho phô tr¸ch thiÕu nhi
®îc thùc hi÷n theo tiÕn tr×nh sau:
- §oµn TNCS c¬ së chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch båi
dìng lùc lîng phô tr¸ch.
- X¸c ®Þnh h×nh thøc båi dìng (tù båi dìng cã híng
dÉn, båi dìng tËp trung...)
- Tæ chøc båi dìng.
Lu ý: Trong qu¸ tr×nh båi dìng, c¬ së båi dìng cÇn cã
sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc kh¸c nh: tr-

306
êng s ph¹m, thî dôc thî thao, v¬n ho¸ ngh÷ thuËt... ®î
huy ®éng ®îc nh÷ng gi¶ng viªn chuyªn m«n s©u, cã
kinh nghi÷m tham gia gi¶ng d¹y.
4. VÊn ®Ò th¶o luËn: Th¶o luËn vÒ chøc n¬ng, nhi÷m
vô cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi vµ gi¸o viªn - phô
tr¸ch chi ®éi.

5. Thùc hµnh.
Néi dung thùc hµnh: Thùc hµnh x©y dùng mét sè lo¹i
kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi tr-
êng THCS.
+ Thùc hµnh lµm tæng phô tr¸ch §éi ë trêng TCHS.
+ Thùc hµnh lËp mét kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña phô
tr¸ch chi ®éi.

B. §Þnh híng ®µo t¹o

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- Häc phÇn”Phô tr¸ch chi ®éi TNTP Hå ChÝ Minh” lµ
häc phÇn thuéc m«n m«n häc: “Phô tr¸ch §éi TNTP Hå
ChÝ Minh. §î häc tèt m«n nµy, sinh viªn ph¶i ®¹t yªu
cÇu c¸c m«n “LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi”, “Nghi
thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”, “C¸c ho¹t ®éng mang tÝnh
nghi÷p vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- Do khèi lîng kiÕn thøc t¬ng ®èi lín, ®î sinh viªn
n¾m ®îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n, träng t©m cña ch¬ng
tr×nh, gi¶ng viªn nªn tiÕn hµnh gi¶ng d¹y lÝ thuyÕt vµ
thùc hµnh ®an xen nhau ®î gióp sinh viªn cã hng phÊn
trong häc tËp vµ kh¾c s©u ®îc kiÕn thøc ®· häc.
- Trong qu¸ tr×nh thùc hi÷n néi dung, gi¸o viªn ph¶i
chó träng ®Õn c¸c giê th¶o luËn vµ ®Æc bi÷t cÇn sö
dông nhiÒu t×nh huèng ®a d¹ng, phong phó trong thùc

307
tiÔn c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi ®î lµm s¸ng
tá nhi÷m vô, vai trß, lÒ lèi vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c cña
ngêi tæng phô tr¸ch, ngêi phô tr¸ch chi ®éi trong trêng
phæ th«ng vµ trªn ®Þa bµn d©n c.
- Khi gi¶ng d¹y ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng ®iîm ®æi míi
cña néi dung ch¬ng tr×nh so víi néi dung ch¬ng tr×nh cò.
- §î vi÷c häc tËp cña sinh viªn cã hi÷u qu¶ tèt cÇn
®¶m b¶o sù chØ ®¹o vµ thùc hi÷n nghiªm tóc, chÆt chÏ,
hµi hoµ gi÷a vi÷c thùc hi÷n ch¬ng tr×nh chung vµ ch¬ng
tr×nh c¸c m«n. §ång thêi gi¸o viªn ph¶i chó träng ®Õn
vi÷c sö dông c¸c ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i vµ phèi
hîp ®îc c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc ph¸t huy ®îc tÝnh tù
gi¸c, tù chñ, s¸ng t¹o tÝch cùc häc tËp ë sinh viªn.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o


2.1. PhÇn kiÕn thøc lÝ thuyÕt (môc 12.1; 12.2) ®î
sinh viªn n¾m v÷ng lÝ thuyÕt, gi¸o viªn sö dông phèi
hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc cô thî sau:
Ph¬ng ph¸p 1: ThuyÕt tr×nh theo híng ®æi míi
(thuyÕt tr×nh phèi hîp hîp lÝ víi mét sè ho¹t ®éng c¸
nh©n, nhãm nhá nhÈm kÝch thÝch t duy cña sinh viªn)
Ph¬ng ph¸p 2: TÝnh gi¶n kiÕn thøc bµi gi¶ng díi d¹ng
m« h×nh hoÆc s¬ ®å ®î gióp sinh viªn n¾m ®îc “lâi
kiÕn thøc” cña bµi gi¶ng.
Ph¬ng ph¸p 3: Sö dông ®å dïng trùc quan trong d¹y
häc; cho sinh viªn thÞ ph¹m mét sè ho¹t ®éng cô thî
cña ngêi gi¸o viªn - tæng phô tr¸ch §éi vµ ngêi gi¸o
viªn - phô tr¸ch chi ®éi.

2.2. PhÇn thùc hµnh

308
* Néi dung: Thùc hµnh lËp mét kÕ ho¹ch c«ng t¸c
cña phô tr¸ch chi ®éi
Ph¬ng ph¸p 1: D¹y vµ häc hîp t¸c trong nhãm nhá
(chia líp häc thµnh tõng nhãm nhá, c¸c nhãm thùc hi÷n
nhi÷m vô ®îc giao mét c¸ch tÝch cùc).
Ph¬ng ph¸p 2: Tæ chøc th¶o luËn vÊn ®Ò (cho sinh
viªn th¶o luËn néi dung cña bµi häc).
Ph¬ng ph¸p 3: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ lµm vi÷c cña sinh
viªn vµ kh¾c s©u kiÕn thøc cÇn n¾m cho c¸c em.
Ph¬ng ph¸p 4: KhuyÕn khÝch ®éng viªn, khen thëng
®èi víi c¸c c¸ nh©n vµ c¸c nhãm cã sù lµm vi÷c ch¬m
chØ ®î t¹o ra hng phÊn häc tËp cho c¸c em.

309
M«n 5:
Ph¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n c«ng t¸c
§éi
häc phÇn i: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t
®éng nghiÖp vô cña §éi

i- Kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c


ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 3§VHT.
3. Tr×nh ®é: C§SP ngµnh c«ng t¸c §éi.
4. Ph©n bè thêi gian: 45 (10, 35) tiÕt.
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: §¹t yªu cÇu m«n häc “Nghi
thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”; “C¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh “; §¹t yªu cÇu häc phÇn “Ph-
¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luy÷n nghi thøc §éi”.
6. Néi dung cña häc phÇn: Kh¸i qu¸t ho¸ vÒ sù vËn
dông c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi, c¸c ph¬ng ph¸p
c«ng t¸c §éi vµo vi÷c chØ ®¹o vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
§éi TNTP Hå ChÝ Minh; Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc
mét sè ho¹t ®éng cô thî cña §éi; Híng dÉn rÌn luy÷n kÜ
n¬ng ho¹t ®éng §éi.

7. nhiÖm vô cña sinh viªn


- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp theo
yªu cÇu cña gi¸o viªn mét c¸ch chu ®¸o ( S¸ch gi¸o
khoa, trang phôc ®éi viªn, §iÒu l÷ §éi

310
- Tham dù ®Çy ®ñ sè giê lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
trªn líp theo qui ®Þnh cña ch¬ng tr×nh (80% sè tiÕt = 36
tiÕt).
- Tham gia th¶o luËn nhãm: 3 tiÕt.
- Dù giê phæ th«ng nghiªn cøu thùc tiÔn ho¹t ®éng
§éi.
- Lµm bµi tËp: “ViÕt thu ho¹ch vÒ thùc tÕ c«ng t¸c
§éi TNTP Hå ChÝ minh ë c¸c trêng phæ th«ng hi÷n nay” (2
tiÕt).
- Thùc hi÷n 3 bµi kiîm tra häc tr×nh theo qui ®Þnh
cña ch¬ng tr×nh: 3 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp


- Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i- Ph¬ng ph¸p d¹y häc
bé m«n c«ng t¸c §éi - NXB§HSP.2005
-Ph¹m §×nh Nghi÷p, Vò H÷u Ých, Ng« Quang QuÕ,
TrÇn Quèc Thµnh, TrÇn nh TØnh - LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p
c«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh – NXBGD.1998.
- Bïi SÜ Tông - Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trong trêng THCS. NXB GD.2000.
- NghÞ quyÕt cña BCH trung ¬ng §oµn vÒ t¨ng cêng
c«ng t¸c c«ng t¸c ch¨m sãc, gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång
vµ x©y dùng §éi TNTP Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n 2000
- 2005. NXB Thanh niªn,2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


- §¸nh gi¸ ý thøc th¸i ®é häc tËp cña sinh viªn khi
thùc hi÷n nh÷ng yªu cÇu häc tËp mµ gi¸o viªn ®Ò ra.
- Kh¶ n¬ng n¾m tri thøc c«ng t¸c §éi cña sinh viªn.

311
- Cho sinh viªn d¹y mÉu ®éng t¸c ®î c¶ líp thÞ
ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua bµi viÕt thu ho¹ch vµ ®iîm sè
cña c¸c bµi kiîm tra häc tr×nh(bÈng h×nh thøc kiîm tra
vÊn ®¸p, kiîm tra viÕt...).
10. Thang ®iÓm ®¸nh gi¸: Thang ®iîm 10.

11. Môc tiªu


- VÒ kiÕn thøc:Trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn
thøc vÒ ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
nghi÷p vô cña §éi.
- VÒ kÜ n¬ng: H×nh thµnh c¸c kÜ n¬ng tæ chøc vµ d¹y
häc c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi cho sinh viªn.
- VÒ th¸i ®é: + Gióp sinh viªn cã ý thøc tr¸ch
nhi÷m trong vi÷c gi¸o dôc thiÕu nhi.
+ Cã ý thøc t×m tßi, s¸ng t¹o c¸c néi dung vµ ph¬ng
d¹y häc c«ng t¸c §éi ®î hoµn thµnh tèt nhi÷m vô phô
tr¸ch §éi mµ §¶ng vµ nhµ níc giao phã.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ híng dÉn gi¶ng
d¹y

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng 1: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t


®éng nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng


truyÒn thèng
Gi¸o dôc truyÒn thèng cho thiÕu nhi: lµ gióp c¸c em
hiîu ®îc néi dung, ý nghÜa, truyÒn thèng tèt ®Ñp cña

312
d©n téc, cña §¶ng, cña §oµn, cña §éi; gi¸o dôc cho c¸c
em quyÒn vµ bæn phËn tr¸ch nhi÷m §èi víi x· héi....
Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng Gåm c¸c néi dung:
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng yªu níc chèng giÆc ngo¹i
x©m.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng nh©n ®¹o.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng “Uèng níc nhí nguån”, “¬n
qu¶ nhí kÎ trång c©y”, “§Òn ¬n ®¸p nghÜa”.
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng ®oµn kÕt cña d©n téc Vi÷t
Nam.
- C¸c h×nh thøc tæ chøc gi¸o dôc truyÒn thèng cho
thiÕu nhi: tham quan, nghe nãi chuy÷n, tæ chøc viÕng
nghÜa trang li÷t sÜ, lµm b¸o têng, tæ chøc c«ng t¸c TrÇn
Quèc To¶n...
- Quy tr×nh tæ chøc gi¸o dôc truyÒn thèng cho thiÕu
nhi:
Bíc 1. Chän chñ ®Ò
Bíc 2. LËp kÕ ho¹ch.
Bíc 3. Ph¸t ®éng thi ®ua.
Bíc 5. Tæ chøc chØ ®¹o thùc hi÷n.
Bíc 6. Theo dâi gi¸m s¸t, kÞp thêi ®éng viªn tuyªn
d¬ng còng nh phª b×nh nh¾c nhë nh÷ng tËp thî vµ c¸
nh©n lµm tèt hoÆc cha tèt.

2. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng móa


- h¸t, kÓ chuyÖn, trß ch¬i thiÕu nhi.

313
2.1. Híng dÉn häc h¸t
Hø¬ng dÉn mét bµi h¸t míi cho thiÕu nhi cÇn thùc
hi÷n theo tiÕn tr×nh sau:
Bíc 1: Híng dÉn tiÕt tÊu ©m nh¹c cña bµi h¸t cho
thiÕu nhi (hiîu theo nghÜa réng lµ híng dÉn nhÞp ®é, tr-
êng ®é, cêng ®é vµ tÝnh n¬ng ®éng cña cêng ®é, cêng
®é bµi h¸t)
Bíc 2: H¸t mÉu
Bíc 3: Híng dÉn thiÕu nhi häc h¸t
- TËp c¸c chç khã vÒ giai ®i÷u vµ tiÕt tÊu
- TËp tuÇn tù c¶ bµi h¸t
+ Giíi thi÷u tªn bµi h¸t, tªn t¸c gi¶ ©m nh¹c vµ lêi
ca.
+ ViÕt tªn bµi h¸t lªn b¶ng, cã thî giíi thi÷u ®«i
nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ néi dung bµi h¸t.
+ Phô tr¸ch h¸t mÉu (nªn h¸t mÉu Ýt nhÊt 2 lÇn).
H¸t mÉu gióp thiÕu nhi cã mét h×nh tîng trän vÑn cña
bµi h¸t.
+ Sau khi h¸t mÉu, phô tr¸ch gióp c¸c em häc giai
®i÷u
Híng dÉn c¸c em häc h¸t theo ph¬ng thøc “b¾c
cÇu”. ThiÕu nhi häc bµi h¸t theo tõng ®o¹n, sau mçi
®o¹n phô tr¸ch h¸t mÉu nh¾c l¹i ®î c¸c em nghe vµ
cñng cè ®o¹n võa häc.
* híng dÉn bµi h¸t: “Tre ngµ bªn l¬ng B¸c” cña t¸c
gi¶ Hµn Ngäc BÝch nh sau:
Bíc 1: Phô tr¸ch giíi thi÷u bµi h¸t, néi dung xuÊt xø
cña bµi h¸t vµ vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶.

314
Bíc 2: Phô tr¸ch h¸t mÉu c¶ bµi (2 hoÆc 3 lÇn cho
thiÕu nhi nghe).
Bíc 3: Phô tr¸ch híng dÉn thiÕu nhi h¸t tõng c©u
tõng ®o¹n
- Híng dÉn häc ®o¹n 1: “Bªn l¬ng B¸c Hå.... thªu
hoa”.
+ Híng dÉn c©u thø nhÊt: “Bªn l¬ng B¸c Hå.... tre
ngµ”.
+ Híng dÉn c©u thø 2: “§ãn giã.... ®ung ®a”.
+ Híng dÉn c©u thø 3: “§ãn n¾ng.... thªu hoa”.
+ Phô tr¸ch h¸t mÉu l¹i c¶ ®o¹n cho thiÕu nhi nghe
l¹i vµ h¸t l¹i toµn bé ®o¹n võa häc.
- Híng dÉn thiÕu nhi häc h¸t ®o¹n 2:
+ Híng dÉn c©u thø nhÊt: “RÊt vui.... ng©y th¬”.
+ Híng dÉn c©u thø 2: “RÊt xanh...... ng©n nga”.
+ Híng dÉn c©u thø 3: “Mét kho¶ng trêi..... bªn
B¸c”.
+ Híng dÉn c©u thø 4: “Cho em vÒ ca h¸t..... m¸i
tãc tre ngµ”.
+ Sau khi híng dÉn tõng c©u, phô tr¸ch h¸t l¹i c¶
®o¹n cho c¸c em nghe vµ h¸t l¹i.
Bíc 4: Tæng hîp toµn bé bµi h¸t: Khi c¸c em ®·
thuéc c¶ bµi h¸t, cho c¸c em h¸t l¹i phô tr¸ch l¾ng
nghe, ph¸t hi÷n nh÷ng chç c¸c em h¸t sai ®î uèn n¾n
vµ söa ch÷a cho c¸c em.
Bíc 5: ¤n luy÷n bµi h¸t theo h×nh thøc thi ®ua.
- Cho c¸c em «n l¹i c¶ bµi h¸t.
- Thi ®ua gi÷a c¸c nhãm, thi ®ua c¸ nh©n.

315
2.2. C¸ch d¹y móa

a. C«ng t¸c chuÈn bÞ


- Tríc khi d¹y mét ®i÷u móa cho thiÕu nhi, phô tr¸ch
®éi cÇn ph¶i chuÈn bÞ b¶n nh¹c, bµi h¸t cña ®i÷u móa
vµ häc thËt thuéc, tËp nhuÇn nhuyÔn c¸c ®éng t¸c cña
®i÷u móa; ph©n chia bµi h¸t vµ ®éng t¸c ra thµnh tõng
c©u, tõng ®o¹n kÕt hîp víi ®Õm. §¸nh dÊu nh÷ng chç
khã, phøc t¹p vµ c¸ch xö lÝ ®î khi híng dÉn chó ý gi¶i
quyÕt.
- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n gi¶ng d¹y nh phÊn, b¶ng,
®¹o cô... (NÕu cÇn ®Õn mét sè em nßng cèt móa mÉu
ph¶i cã sù luy÷n tËp tríc theo yªu cÇu cña ngêi híng
dÉn).
- ChuÈn bÞ vÒ thêi gian vµ ®Þa ®iîm tËp luy÷n.

b. C¸ch d¹y móa.


- Yªu cÇu ®èi víi ngêi d¹y móa: trang phôc gän
gµng; hi÷u l÷nh tËp hîp m¹ch l¹c, râ rµng; cã ph¬ng
ph¸p d¹y móa tèt.
- Tr×nh tù híng dÉn móa h¸t tËp thî cho thiÕu nhi:
Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc.
Bíc 2: Híng dÉn thiÕu nhi häc móa.
- Giíi thi÷u ng¾n gän vÒ ®i÷u móa g¾n víi néi dung
chñ ®Ò, chñ ®iîm, chiÕn dÞch truyÒn th«ng...;
* §i÷u móa: “§iÒu ®ã tuú thuéc vµo hµnh ®éng cña
b¹n”
- Híng dÉn sö dông: H¸t móa “§iÒu ®ã tu× thuéc vµo
hµnh ®éng cña b¹n” dµnh cho c¸c em thiÕu nhi nhÈm h-
ëng øng cuéc vËn ®éng b¶o v÷ m«i trêng xanh, s¹ch,
®Ñp.

316
- C¸ch thùc hi÷n bµi móa.
+ Lêi ca: “Tæ quèc Vi÷t nam xanh ng¸t, cã ®Ñp m·i
®îc kh«ng”.
§éng t¸c 1: TÊt c¶ c¸c em trong ®éi móa lµm ®éng
t¸c nh¶y ch©n s¸o, vÉy tay trªn cao hoÆc vç tay ®Òu
theo tiÕt tÊu nh¶y cña ch©n, to¶ ®Òu ra c¸c híng tuyªn
truyÒn cho chiÕn dÞch.
+ Lêi ca: “§iÒu ®ã tu× thuéc hµnh ®éng cña b¹n”.
§éng t¸c 2: Mét tay chèng n¹nh sên cña m×nh, tay
kia ®a ra phÝa tríc chÕch 450 lµm ®éng t¸c “chØ”, ngãn
trá dùng th¼ng, c¸c ngãn kh¸c n¾m hê.
Ch©n: Mét ch©n trô chïng ®Çu gèi xuèng, ch©n kia
®a xÕ ra phÝa tríc mÆt thuËn víi tay “chØ”. Gãt ch©n
ch¹m ®Êt, bµn ch©n dùng th¼ng.
+ Lêi kÕt: “§iÒu ®ã tu× thuéc hµnh ®éng cña b¹n,
chØ thuéc vµo b¹n mµ th«i”.
§éng t¸c kÕt: TÊt c¶ c¸c em vç tay h¸t vang ®i÷p
khóc trªn mét lÇn. ®i÷u móa ®îc móa l¹i tõ ®Çu bµi
h¸t.

2.3. Thùc hµnh: LuyÖn tËp mét sè bµi h¸t, ®iÖu móa
truyÒn thèng vµ phæ biÕn cña thiÕu nhi (10 tiÕt)

3. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chc ho¹t ®éng KÓ


chuyÖn cho thiÕu nhi

3.1. Lùa chän chuyÖn kÓ


- Chän chuy÷n ph¶i ®¸p øng ®îc tÝnh phï hîp víi løa
tuæi, víi nhu cÇu, së thÝch cña thiÕu nhi.
- Néi dung chuy÷n kî s¸t thùc, cã ý nghÜa gi¸o dôc
thùc tiÔn s©u s¾c.

317
3.2. Híng dÉn vµ tæ chøc kÓ chuyÖn cho thiÕu nhi
- Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc: h¸t tËp thî, tæ chøc trß ch¬i
nhá...t¹o kh«ng khÝ tho¶i m¸i tríc khi kî chuy÷n.
- Bíc 2: Mêi mét hai em kî l¹i c©u chuy÷n lÇn tríc.
- Bíc 3: Kî chuy÷n míi: Phô tr¸ch giíi thi÷u truy÷n,
phô ®Ò cña truy÷n vµ tiÕn hµnh kî tõng ®o¹n cña c©u
chuy÷n.
* Bíc 4: Cho c¸c em kî l¹i tõng ®o¹n vµ toµn bé c©u
chuy÷n.
* Bíc 5: Rót ra bµi häc vµ yªu cÇu ®èi víi c¸c em.

3.3. MÉu thiÕt kÕ mét ho¹t ®éng kÓ chuyÖn cho


thiÕu nhi
Tªn truyÖn: “Em bÐ quµng kh¨n ®á”
Ngêi thiÕt kÕ: Phan DiÔm HÈng Nga - Phô tr¸ch §éi
THCS Vi÷t An, Thanh Xu©n, Hµ Néi

a. Môc ®Ých, yªu cÇu.


- Gi¸o dôc thiÕu nhi biÐt v©ng lêi cha mÑ, tr¸nh
nh÷ng c¸m dç cña kÎ xÊu, dÔ bÞ chóng lµm h¹i.
- Gióp c¸c em ph¸t triîn ®îc t duy, tëng tîng, ãc
s¸ng t¹o vµ kh¶ n¬ng ng«n ng÷.
- RÌn luy÷n cho thiÕu nhi kh¶ n¬ng thÊu hiîu ®îc
suy nghÜ cña ngêi kh¸c.

b. ChuÈn bÞ:
- §äc chuy÷n kÜ, ph©n tÝch chuy÷n, vÏ tranh minh ho¹
cho chuy÷n kî.
- ChuÈn bÞ vÒ thêi gian, ®Þa ®iîm kî chuy÷n.

c. TiÕn hµnh kÓ chuyÖn

318
- æn ®Þnh tæ chøc líp.
+ Cho chi ®éi h¸t bµi “Nh÷ng em bÐ ngoan”
+ Yªu cÇu c¸c em nh¾c l¹i chuy÷n kî lÇn tríc (tãm
t¾t néi dung, ý nghÜa cña chuy÷n).
+ Giíi thi÷u chuy÷n kî cho thiÕu nhi “C« bÐ quµng
kh¬n ®á”.
- Phô tr¸ch ®éi kî chuy÷n.
+ §o¹n 1: Giíi thi÷u vÒ em bÐ quµng kh¬n ®á.
+ §o¹n 2: Sãi lõa dèi ®î nuèt chöng.
+ §o¹n 3: Sãi lõa dèi ®î nuèt chöng c« bÐ.
+ §o¹n 4: Ngêi thî s¬n giÕt sãi ®î cøu hai bµ ch¸u.
- ThiÕu nhi kî chuy÷n.
+ Cho c¸c em nh¾c l¹i tªn chuy÷n, c¸c nh©n vËt
trong chuy÷n.
Phô tr¸ch §éi: C¸c em cho biÕt trong c©u chuy÷n
chÞ (anh) võa kî cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n vËt nµo
lµ nh©n vËt ®ãng ghÐt nhÊt?
ThiÕu nhi: Em tha chÞ (anh) cã nh©n vËt c« bÐ
quµng kh¬n ®á, nh©n vËt bµ cña c« bÐ, nh©n vËt con
sãi ®éc ¸c ¹. Nh©n vËt ®¸ng ghÐt nhÊt lµ con sãi v× nã
rÊt ®éc ¸c...
- Gäi c¸c em kî tõng ®o¹n cña c©u chuy÷n
- Cho c¸c em kî l¹i c¶ c©u chuy÷n.
- Phô tr¸ch nhËn xÐt, gãp ý kiÕn cho c¸c em.

d. KÕt thóc ho¹t ®éng


Phô tr¸ch ®éi ®Æt c©u hái: V× sao “Kh¬n ®á” l¹i bÞ
sãi ®¸nh lõa vµ nuèt chöng c¶ hai bµ ch¸u?

319
ThiÕu nhi: V× “Kh¬n ®á” kh«ng nghe lêi cha mÑ,
kh«ng ®i ®Õn n¬i vÒ ®Õn chèn, c¶ tin vµo nh÷ng lêi nãi
®êng mËt cña sãi.
Phô tr¸ch ®éi: Qua c©u chuy÷n c¸c em rót ra ®îc
bµi häc g× cho b¶n th©n nµo?
ThiÕu nhi: Chóng em rót ra bµi häc lµ ph¶i v©ng lêi cha
mÑ, ®i ®Õn n¬i vÒ ®Õn chèn, kh«ng la cµ nghe ngêi kh¸c
dô dç, rñ ®i ch¬i kh«ng xin phÐp.
Phô tr¸ch dÆn dß nh÷ng vi÷c cÇn lµm ë nhµ cho c¸c
em thiÕu nhi ®î c¸c em chuÈn bÞ cho buæi kî chuy÷n
lÇn sau.

4. Híng dÉn thiÕt kÕ trß ch¬i

4.1. C¸c bíc thiÕt kÕ trß ch¬i cho thiÕu nhi


- Lùa chän trß ch¬i phï hîp víi ®èi tîng, hoµn c¶nh vµ
cã tÝnh gi¸o dôc cao.
- ChuÈn bÞ c¬ së vËt chÊt vµ c¸c ®iÒu ki÷n cÇn thiÕt
phôc vô trß ch¬i.
- TiÕn hµnh híng dÉn ch¬i:
+ Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc, bè trÝ ®éi h×nh, x¸c ®Þnh
vÞ trÝ ngêi ®iÒu khiîn trß ch¬i vµ vÞ trÝ nhãm.
+ Bíc 2: Giíi thi÷u trß ch¬i.
Nªu tªn trß ch¬i, môc ®Ých yªu cÇu cña trß ch¬i,
nãi râ c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i.
+ Bíc 3: §iÒu khiîn trß ch¬i.
§iÒu khiîn c¸c em ch¬i thö ®î n¾m ®îc c¸ch ch¬i
råi míi cho c¸c em ch¬i chÝnh thøc. §î trß ch¬i thùc sù s«i
®éng cÇn sù cæ ®éng vµ ®éng viªn cña tËp thî.
+ Bíc 4: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ - kÕt thóc trß ch¬i.

320
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ trß ch¬i ph¶i c«ng bÈng, kh¸ch
quan. Cã sù ®éng viªn khuyÕn khÝch c¸c em mét c¸ch
hîp lÝ.

4.2. Híng dÉn thiÕt kÕ trß ch¬i lín

a. TiÕn tr×nh thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i lín cho thiÕu nhi
* X¸c ®Þnh râ ®èi tîng ch¬i vµ lùa chän trß ch¬i
Vi÷c lùa chän trß ch¬i phï hîp víi giíi tÝnh, víi løa tuæi
gióp trÎ tham gia vui ch¬i mét c¸ch tÝch cùc, hån nhiªn,
cã ý nghÜa gi¸o dôc cao ®èi víi c¸c em.
* ChuÈn bÞ ®Þa ®iÓm vµ ph¬ng tiÖn ch¬i.
- §Þa ®iîm ch¬i ph¶i réng r·i, tho¸ng m¸t, s¹ch sÏ
kh«ng cã chíng ng¹i vËt g©y nguy hiîm.
- Ph¬ng ti÷n ®îc xÕp ®Æt ®óng vÞ trÝ, c¸c dÊu qui íc
ph¶i lµm cho râ ®î mäi ngêi dÔ dµng sö dông.
* Tæ chøc híng dÉn trß ch¬i cho thiÕu nhi
Bíc 1: æn ®Þnh tæ chøc, bè trÝ ®éi h×nh.
§éi h×nh ch¬i ph¶i phï hîp víi vÞ trÝ trung t©m cña
ngêi híng dÉn sao cho tÊt c¶ c¸c em tham gia cuéc ch¬i cã
thî nghe thÊy, quan s¸t thÊy ngêi híng dÉn nãi g×, lµm g×
vµ thùc hi÷n ®îc ®éng t¸c mµ kh«ng bÞ ngêi kh¸c c¶n
trë.
Bíc 2: Giíi thi÷u vµ gi¶i thÝch trß ch¬i.
- Giíi thi÷u vµ gi¶i thÝch trß ch¬i lµ mét ngh÷ thuËt
®î cã thî thu hót vµ dÉn d¾t c¸c em phÊn khëi tËp
trung chó Ý. V× vËy ngêi híng dÉn ph¶i biÕt lùa chän c¸ch
vµo ®Ò võa vui vÎ, võa hµi híc, võa ng¾n gän râ rµng ®î
c¸c em tiÕp thu nhanh vµ cã thî thùc hi÷n ngay.

321
- Phô tr¸ch cÇn nãi râ môc ®Ých, yªu cÇu cña trß
ch¬i, c¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i vµ mäi ngêi ph¶i nghiªm tóc
tù gi¸c thùc hi÷n.
Bíc 3: §iÒu khiîn trß ch¬i vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶.
- Tæ chøc cho c¸c em ch¬i thö mét vµi lÇn.
- Nh¾c nhë ®éng viªn c¸c em tríc khi bíc vµo cuéc
ch¬i thËt.
- L÷nh cho cuéc ch¬i.
- Theo dâi ®î n¾m v÷ng ho¹t ®éng cña tõng c¸
nh©n vµ tËp thî.
- §éng viªn bÈng lêi, tiÕng vç tay, kÌn, trèng, reo
hß... ®î t¬ng hoÆc gi¶m nhÞp ®i÷u, cêng ®é cuéc ch¬i.
- Trong qu¸ tr×nh diÔn ra trß ch¬i, ngêi híng dÉn cÇn
uèn n¾n vµ nh¾c nhë c¸c em kÞp thêi ®î c¸c em kh«ng
r¬i vµo ph¹m qui vµ ngêi tham gia ch¬i thùc sù trung thùc
vµ hån nhiªn.
- Ngêi ®iÒu khiîn trß ch¬i ph¶i ®¶m ®ãng vai trß cña
“träng tµi” do ®ã ph¶i theo dâi chÆt chÏ tiÕn tr×nh tõ lóc
b¾t ®Çu cho ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng, n¾m ch¾c mäi chi
tiÕt cña cuéc ch¬i, ph¶i kh¸ch quan c«ng bÈng trong
®¸nh gi¸, ®iÒu khiîn vµ nhËn xÐt.

5. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¾m tr¹i cho thiÕu


nhi

5.1. Môc ®Ých, ý nghÜa.


Gióp ngêi häc n¾m ®îc ý nghÜa, néi dung vµ c¸ch
thøc tæ chøc ho¹t ®éng c¾m tr¹i. BiÕt tù thiÕt kÕ ®îc
ch¬ng tr×nh mét cuéc c¾m tr¹i vµ biÕt c¸ch híng dÉn cho
ngêi kh¸c thùc hi÷n.

322
5.2. Néi dung vµ yªu cÇu cña mét cuéc c¾m tr¹i:
Néi dung: Tham quan, häc hái, gÆp gì vµ rÌn luy÷n
b¶n th©n
Yªu cÇu: §¶m b¶o tÝnh môc ®Ých, tÝnh khoa häc vµ phï
hîp víi løa tuæi.

5.3. Ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ mét ho¹t ®éng tr¹i


Vi÷c thiÕt kÕ mét ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng trai gåm ba
phÇn: më ®Çu,néi dung ho¹t ®éng, kÕt thóc tr¹i.

5.4. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc dùng lÒu tr¹i


- Gi¶ng trªn líp: Dïng lêi nãi ®î gi¶i thÝch trªn h×nh
vÏ thø tù c¸c b¬c dùng lÒu vµ gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c
nót tr¹i.
- Dùng lÒu mÉu trªn thùc ®Þa
+ Bíc 1: Chän nÒn ®Êt vµ chän híng dùng.
+ Bíc 2: §Æt d©y sèng lÒu theo híng ®· ®Þnh.
+ Bíc 3: Tr¶i b¹t lªn d©y.
+ Bíc4: buéc d©y vµo mÐp lÒu, ®¸nh dÊu c¸c ®iîm
®ãng cäc.
+ Bíc5: §ãng cäc con vµo ®iîm ®· ®¸nh dÊu.
+ Bíc 6: Dùng lÒu

5.6. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc ho¹t ®éng tham


quan du lÞch cho thiÕu nhi
Tham quan du lÞch lµ mét ho¹t ®éng d· ngo¹i cã néi
dung gi¸o dôc tæng hîp cho thiÕu nhi. Vi÷c d¹y häc vµ tæ
chøc ho¹t ®éng ®îc thùc hi÷n nh sau:
Bíc 1: c«ng t¸c chuÈn bÞ (ChuÈn bÞ vÒ thêi gian,
®Þa ®iîm, néi dung...cho buæi tham quan).

323
Bíc 2: Tæ chøc tham quan.
Bíc 3: KÕt thóc tham quan.

Ch¬ng II: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc héi thi cho
thiÕu nhi

1. Môc tiªu
Gióp sinh viªn hiîu ®îc c¸ch thiÕt kÕ vµ c¸ch tæ
chøc héi thi cho thiÕu nhi:

2. Híng dÉn vµ tæ chøc héi thi cho thiÕu nhi.

2.1. C«ng t¸c chuÈn bÞ cho héi thi

- ChuÈn bÞ vÒ thêi gian, ®Þa ®iîm, thµnh phÇn tham gia


héi thi
- Thµnh lËp ban tæ chøc, ban gi¸m kh¶o héi thi.

2.2. Tæ chøc héi thi: ViÖc tæ chøc héi thi cÇn thùc
hiÖn theo tiÕn tr×nh c¸c bíc sau:
- Bíc 1:Khai m¹c héi thi.
- Bíc 2: ChØ huy ch¬ng tr×nh héi thi.
- Bíc 3: Ho¹t ®éng cña ban gi¸m kh¶o.
-Bíc 4: Tæng kÕt ®¸nh gi¸ héi thi
(Khi thùc hi÷n héi thi cho thiÕu nhi cÇn phèi kÕt hîp
c¸c nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng §éi mét c¸ch
hîp lÝ).

Ch¬ng III. RÌn luyÖn kÜ n¨ng ho¹t ho¹t ®éng §éi

1. Híng dÉn tæ chøc rÌn luyÖn kÜ n¨ng t¹i trêng C§SP


- Vi÷c rÌn luy÷n kÜ n¬ng ho¹t ®éng §éi trong trêng
C§SP lµ nhi÷m vô quan träng ®èi víi ngêi sinh viªn.

324
- Híng dÉn sinh viªn rÌn luy÷n kÜ n¬ng ho¹t ®éng
§éi (trong trêng s ph¹m)
- Gióp sinh viªn am hiîu vµ thµnh th¹o nghi÷p vô, kÜ
n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô §éi.

2. C¸c nguyªn t¾c rÌn luyÖn kÜ n¨ng cho sinh viªn


- §¶m b¶o tÝnh h÷ thèng, liªn tôc, sù thèng nhÊt gi÷a
lÝ luËn, thùc tiÔn c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi
- §¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a ph¸t huy tÝnh tÝch cùc tù
gi¸c cña cña sinh viªn víi vai trß chñ ®¹o cña gi¸o viªn
trong qu¸ tr×nh rÌn luy÷n kÜ n¬ng.
- §¶m b¶o tÝnh võa søc, võa møc trong qu¸ tr×nh rÌn
luy÷n kÜ n¬ng.

3. Híng dÉn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ®Ó cñng cè ph¸t triÓn


kÜ n¨ng
- RÌn luy÷n kÜ n¬ngnghi thøc §éi.
- RÌn luy÷n c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh nghi÷p vô cña
§éi.

B. Híng dÉn vµ gi¶ng d¹y

1. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh


- §î d¹y tèt häc phÇn “ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ
chøc c¸c ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi” ®ßi hái sinh
viªn ph¶i ®¹t yªu cÇu c¸c m«n: M«n nghi thøc §éi TNTP
Hå ChÝ Minh; C¸c ho¹t ®éng mang tÝnh nghi÷p vô cña
§éi TNTP Hå ChÝ Minh;
- Gi÷a c¸c ch¬ng, môc cña häc phÇn ®îc bè trÝ mét
c¸ch hîp lÝ. Tuy nhiªn gi¸o viªn kh«ng nªn cøng nh¾c
trong qu¸ tr×nh thùc hi÷n mµ ph¶i vËn dông mét c¸ch
s¸ng t¹o vµ hµi hoµ. VÝ dô: Sau tiÕt huÊn luy÷n lÝ thuyÕt

325
“C¸c kÜ n¬ng c¬ b¶n cña ngßi ®éi viªn” cã thî híng dÉn
néi dung thùc hµnh cho c¸c em.
- VËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o c¸c ph¬ng ph¸p d¹y
häc tÝch cùc trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ®î gióp sinh viªn
n¾m v÷ng c¸c néi dung c¬ b¶n cña bµi häc.
- Khi gi¶ng d¹y häc phÇn cÇn sö dông c¸c ph¬ng ti÷n
d¹y häc hi÷n ®¹i; c¸c b¬ng h×nh vÒ ho¹t ®éng §éi ®î
t¹o sù hÊp dÉn cña bµi gi¶ng.

2. Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o

2.1. PhÇn lÝ thuyÕt


Khi d¹y lÝ thuyÕt c¸c môc ch¬ng 1,2. Gi¸o viªn vËn
dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y: diÔn gi¶i,
ph©n tÝch vµ lµm mÉu c¸c ®éng t¸c cho sinh viªn thÞ
ph¹m.
- D¹y häc ph¶i thùc hi÷n theo tiÕn tr×nh tõ thÊp ®Õn
cao.
- §a c¸c b¬ng h×nh vÒ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghi÷p
vô (th«ng qua m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n) vµo néi dung
bµi gi¶ng mét c¸ch hîp lÝ t¹o ®îc høng thó häc tËp cho
sinh viªn.

2.2 PhÇn thùc hµnh


- Ph¬ng ph¸p chia thµnh nhãm nhá ®î luy÷n tËp.
- Tæ chøc héi thi d¹y nghi thøc §éi cho sinh viªn.

326
Häc phÇn 2:
Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luy÷n
nghi thøc ®éi
I. kh¸i qu¸t vÒ häc phÇn

1. Tªn häc phÇn: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luy÷n


nghi thøc §éi
2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 2 . §VHT.
3.Tr×nh ®é: C§SP ngµnh c«ng t¸c §éi.
4. Ph©n bè thêi gian: 30 (5; 25)
5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt: §¹t yªu cÇu m«n häc “Nghi
thøc §éi TNTP Hå ChÝ Minh”, m«n “C¸c ho¹t ®éng nghi÷p
vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
6. Néi dung cña häc phÇn: Häc phÇn giíi thi÷u nh÷ng
vÊn ®Ò vÒ ph¬ng ph¸p truyÒn ®¹t, huÊn luy÷n nghi thøc
§éi; ph¬ng ph¸p tæ chøc thùc hµnh nghi thøc §éi, thùc
hµnh ph¬ng ph¸p d¹y kÜ n¬ng §éi viªn

7. NhiÖm vô cña sinh viªn


- ChuÈn bÞ c¸c ph¬ng ti÷n vµ dông cô häc tËp theo
yªu cÇu cña gi¸o viªn mét c¸ch chu ®¸o (S¸ch gi¸o
khoa, trang phôc ®éi viªn, §iÒu l÷ §éi.
- Tham dù ®Çy ®ñ sè giê lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
trªn líp theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh (80% sè tiÕt =
24 tiÕt).
- Tham gia th¶o luËn nhãm: 2 tiÕt.
- Dù giê phæ th«ng nghiªn cøu thùc tiÔn ho¹t ®éng
§éi.

327
- Lµm bµi tËp: “ViÕt thu ho¹ch vÒ thùc tÕ c«ng t¸c
§éi TNTP Hå ChÝ minh ë c¸c trêng phæ th«ng hi÷n nay” (2
tiÕt).
- Thùc hi÷n 2 bµi kiîm tra häc tr×nh theo qui ®Þnh
cña ch¬ng tr×nh: 2 tiÕt.

8. Tµi liÖu häc tËp


- Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i - Ph¬ng ph¸p d¹y
häc bé m«n c«ng t¸c §éi – NXB §HSP.2005.
- Ph¹m §×nh Nghi÷p, Vò H÷u Ých, Ng« Quang QuÕ,
TrÇn Quèc Thµnh, TrÇn Nh TØnh - LÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p
C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh - NXB GD.1998.
- Bïi SÜ Tông - Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trong trêng THCS. NXB GD.2000.
- NghÞ quyÕt cña BCH Trung ¬ng §oµn vÒ t¨ng cêng
c«ng t¸c c«ng t¸c ch¨m sãc, gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång
vµ x©y dùng §éi TNTP Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n 2000
- 2005. NXB Thanh niªn. 2000.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn


- §¸nh gi¸ ý thøc th¸i ®é häc tËp cña sinh viªn khi
thùc hi÷n nh÷ng yªu cÇu häc tËp mµ gi¸o viªn ®Ò ra.
- Kh¶ n¬ng n¾m tri thøc c«ng t¸c §éi cña sinh viªn.
- Cho sinh viªn d¹y mÉu ®éng t¸c ®î c¶ líp thÞ
ph¹m.
- §¸nh gi¸ th«ng qua bµi viÕt thu ho¹ch vµ ®iîm sè
cña c¸c bµi kiîm tra häc tr×nh.
10. Thang ®iÓm ®¸nh gi¸: thang ®iîm10

11. Môc tiªu

328
- VÒ kiÕn thøc: trang bÞ cho sinh viªn nh÷ng kiÕn
thøc vÒ ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luy÷n nghi thøc §éi
cho sinh viªn.
- VÒ kÜ n¬ng: H×nh thµnh c¸c kÜ n¬ng tæ chøc vµ d¹y
häc vµ huÊn luy÷n nghi thøc §éi cho sinh viªn.
- VÒ th¸i ®é: Gióp sinh viªn cã ý thøc tr¸ch nhi÷m
trong vi÷c gi¸o dôc thiÕu nhi
+ Cã ý thøc t×m tßi, s¸ng t¹o c¸c néi dung vµ ph¬ng
d¹y häc c«ng t¸c §éi ®î hoµn thµnh tèt nhi÷m vô phô
tr¸ch §éi mµ §¶ng vµ Nhµ níc giao phã.

II. Néi dung chi tiÕt cña häc phÇn vµ híng dÉn gi¶ng
d¹y

A. Néi dung chi tiÕt

Ch¬ng I: VËn dông c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi vµ


ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi vµo viÖc chØ ®¹o vµ tæ chøc ho¹t
®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh

1. VËn dông c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi vµo tæ


chøc vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng §éi TNTP.
Khi tæ chøc vµ chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng §éi cÇn tu©n
thñ c¸c nguyªn t¾c:
- Ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c ®Þnh híng chÝnh trÞ - x·
héi trong ho¹t ®éng §éi.
- §¶m b¶o tÝnh tù nguy÷n gia nhËp §éi, tÝnh tù qu¶n,
ph¸t huy n¬ng lùc s¸ng t¹o cña c¸c em trªn c¬ së cã sù
phô tr¸ch trùc tiÕp cña §oµn vµ sù híng dÉn s ph¹m cña
ngêi lín trong chØ ®¹o vµ tæ chøc ho¹t ®éng §éi.
- §¶m b¶o tÝnh l·ng m¹n, g©y høng thó, mang mµu
s¾c vui ch¬i trong ho¹t ®éng §éi.

329
- Ho¹t ®éng §éi ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iîm løa tuæi
vµ ®Æc ®iîm cña c¸ nh©n ®éi viªn.
- Ho¹t ®éng §éi ph¶i ®¶m b¶o tÝnh h÷ thèng vµ tÝnh
liªn tôc.

2. VËn dông c¸c ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi vµo viÖc chØ
®¹o ho¹t ®éng §éi
Khi tæ chøc, chØ ®¹o ho¹t ®éng §éi cÇn sö dông phèi
hîp c¸c ph¬ng ph¸p.
- Tæ chøc ho¹t ®éng tËp thî mang tÝnh x· héi h÷u
Ých; ph¬ng ph¸p giao nhi÷m vô cho c¸c ®éi viªn; ph¬ng
ph¸p thuyÕt phôc; ph¬ng ph¸p thi ®ua...

Ch¬ng II: Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ nghi thøc §éi vµ


ph¬ng ph¸p truyÒn ®¹t, huÊn luyÖn nghi thøc §éi

1. C¸c biÓu trng vµ ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, m« t¶ c¸c


biÓu trng nghi thøc §éi
Thuéc vµ h¸t ®óng Quèc ca, §éi ca; th¾t vµ th¸o
kh¬n quµng ®á; chµo kiîu ®éi viªn; cÇm cê, gi¬ng cê,
v¸c cê, h« ®¸p khÈu hi÷u; c¸c ®éng t¸c c¸ nh©n t¹i
chç vµ di ®éng; ®¸nh 3 bµi trèng §éi.

2. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luyÖn nghi thøc §éi

2.1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ngêi häc tËp nghi thøc §éi
- Cã nhËn thøc ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ vÒ c«ng t¸c
gi¸o dôc thiÕu nhi.
- Häc tËp vµ rÌn luy÷n nghi thøc §éi víi ý thøc tù
nguy÷n, tù gi¸c cao nhÊt. Tù gi¸c nghiªn cøu, häc tËp vµ
t×m tßi kh¸m ph¸ c¸c ho¹t ®éng §éi.
- T thÕ t¸c phong ph¶i nhanh nhÑn vµ chuÈn mùc.

330
2.2.Yªu cÇu ®èi víi ngêi d¹y häc vµ huÊn luyÖn nghi
thøc §éi
- Hiîu biÕt vµ n¾m v÷ng c¸c nghi thøc cÇn d¹y sinh
viªn.
- Trang phôc, t thÕ, t¸c phong cña ngêi d¹y lµ ph¶i
mÉu mùc.
- BiÕt lùa chän ph¬ng ph¸p phï hîp víi néi dung vµ
®èi tîng híng dÉn.

2.3.Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ huÊn luyÖn nghi thøc §éi


- Ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp víi trùc quan (lµm
mÉu hoÆc sö dông mÉu).
- Ph¬ng ph¸p chia thµnh nhãm nhá ®î luy÷n tËp.
- Ph¬ng ph¸p thi ®ua gi÷a c¸c nhãm vµ c¸c tæ.
- Ph¬ng ph¸p tæ chøc héi thi.

Ch¬ng III: Ph¬ng ph¸p thùc hµnh nghi thøc §éi

1. Híng dÉn thùc hµnh c¸c yªu cÇu ®èi víi ®éi viªn
* Qui tr×nh d¹y häc vµ huÊn luyÖn nhi thøc §éi phÇn
c¸c yªu cÇu ®éi viªn
- Gi¸o viªn giíi thi÷u cho ngêi häc nh÷ng vÊn ®Ò
chung vÒ c¸c yªu cÇu ®éi viªn (Ý nghÜa, t¸c dông vµ c¬
së xuÊt ph¸t cña yªu cÇu).
- Giíi thi÷u ®éng t¸c (tªn ®éng t¸c, khÈu l÷nh...).
- Lµm mÉu cho c¸c em thÞ ph¹m.
- Ph©n tÝch ®éng t¸c, chia ®éng t¸c thµnh c¸c cö
®éng ®î c¸c em dÔ thuéc.
- Cho c¸c em thùc hµnh, nh¾c nhë söa ®éng t¸c cho
c¸c em.

331
- Kiîm tra, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ chuyîn sang
®éng t¸c kh¸c.
* VÝ dô: §éng t¸c th¾t kh¨n quµng ®á
- Tªn ®éng t¸c: Th¾t kh¬n quµng ®á(nªu ý nghÜa
t¸c dông).
- Gi¸o viªn ph©n tÝch ®éng t¸c: Chia ®éng t¸c
thµnh 4 bíc nhá.
- Gi¸o viªn lµm mÉu ®éng t¸c th¾t kh¬n 1-2 lÇn
(gi¸o viªn cho c¸c em ghi nhí c©u rót gän cña ®éng
t¸c: “Tr¸i lªn trªn, vµo trong, ra ngoµi”.
- Cho c¸c em thùc hi÷n ®éng t¸c theo c¸c bíc.
- Chia c¸c em thµnh nhãm nhá cho c¸c em thùc hµnh
®éng t¸c vµ kiîm tra lÉn nhau.
- Kiîm tra ®¸nh gi¸ vµ chuyîn sang ®éng t¸c kh¸c.

2. Híng dÉn viÖc “häc” lµm “Ngêi chØ huy nghi thøc
§éi”.

2.1. Yªu cÇu


- Gióp ngêi häc hiîu ®îc ý nghÜa, tÇm quan träng vµ
vai trß quyÕt ®Þnh cña ngêi chØ huy khi thùc hi÷n nghi
thøc ®éi.
- N¾m ®îc ®éng t¸c, t thÕ cña ngêi chØ huy trong
c¸c ®éi h×nh, ®éi ngò vµ trong c¸c nghi lÔ thñ tôc cña
§éi.

2.2. Ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc.


- Ngêi híng dÉn ph¶i nªu c¸c lo¹i ®éi h×nh ®îc qui
®Þnh thèng nhÊt trong tæ chøc §éi lµ: ®éi h×nh hµng
ngang, ®éi h×nh hµng däc, ®éi h×nh ch÷ u vµ vßng trßn.

332
- Khi gi¶ng d¹y ph¶i dïng tranh ¶nh hoÆc vÏ s¬ ®å cho
c¸c em quan s¸t.
- Lµm mÉu vµ ph©n tÝch ®éng t¸c mµ ngêi häc cÇn
ph¶i häc.
+ VÞ trÝ ®øng cña chØ huy.
+ §éng t¸c cña ngêi chØ huy (khÈu l÷nh, ®éng t¸c tay,
®éng t¸c ch©n).
- §a ra nh÷ng t×nh huèng mµ ngêi chØ huy hay gÆp
khi tËp ®éi h×nh, ®éi ngò hoÆc luy÷n tËp vµ gióp c¸c em
gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng võa ®a ra.
- §î ngêi häc tiÕp thu bµi dÔ dµng, khi híng dÉn cÇn
kÕt hîp hµi hoµ c¸c ®éng t¸c vµ dïng khÈu l÷nh cña
chØ huy.
(§î c¸c cã thî n¾m bµi tèt cÇn t¸ch phÇn tËp khÈu
l÷nh víi gi¬ tay chØ ®Þnh ®éi h×nh. Khi nµo néi dung trªn
thuÇn thôc th× míi phèi hîp thùc hi÷n).
- Sau khi c¸c c¸ nh©n ®· thuéc khÈu l÷nh, c¸c
®éng t¸c t¬ng ®èi thuÇn thôc th× chia ®¬n vÞ thµnh c¸c
nhãm nhá ®î c¸c em tËp luy÷n vµ gióp ®ì lÉn nhau theo
c¸ch c¸c em võa lµm ngêi chØ huy võa lµm ngêi bÞ chØ
huy. (Ngêi híng dÉn ®iÒu khiîn, quan s¸t vµ söa ®éng
t¸c cho c¸c em).
- Cuèi cïng tËp hîp líp l¹i vµ tæ chøc thao diÔn c¸
nh©n theo c¸c yªu cÇu mµ ngêi chØ huy ph¶i thùc hi÷n.
(Trong qu¸ tr×nh c¸ nh©n thao diÔn tríc líp ®éng t¸c lµm
ngêi chØ huy cña m×nh, ngêi híng dÉn cã thî ®a ra c¸c
t×nh huèng kh¸c nhau ®î c¸c em tù xö lÝ, gióp c¸c em
n¾m bµi mét c¸ch s©u s¾c h¬n).VÝ dô: Trong khi tËp hîp
®éi h×nh ph©n ®éi hµng däc, tõ chç tËp kÕt cña ngêi
®éi viªn, ngêi chØ huy ph©n ®éi ph¶i x¸c ®Þnh râ ®îc

333
®iîm tËp kÕt míi cña ph©n ®éi, híng ®i ®Õn ®iîm tËp
kÕt vµ ®iîm “giãt” cña ®¬n vÞ.

A/ B B/

BB. lµ vÞ trÝ tËp kÕt ban ®Çu cña ph©n ®éi.


B.BA lµ híng chuyîn tèt nhÊt tõ vÞ trÝ tËp kÕt ban
®Çu ®Õn vÞ trÝ tËp kÕt míi.
AA. lµ hµng däc míi ®îc h×nh thµnh
“A.” lµ ®iîm “giãt”

334
phÇn III
Mét sè ph¬ng ¸n thùc hi÷n ph¬ng
ph¸p ®µo t¹o

Hµ Néi, ngµy….
th¸ng….n¨m….

MÉu ThiÕt kÕ bµi gi¶ng

1. Môc ®Ých yªu cÇu cña bµi gi¶ng:

2. Thêi gian:

3. §èi tîng häc sinh:

ST Néi dung Thêi Ho¹t Ho¹t Ph¬ng Ph- yª


T bµi gi¶ng gian ®éng ®éng ph¸p ¬ng u
cña GV cña HS DH tiÖnD cÇ
H u
1

335
MÉu thiÕt kÕ bµi gi¶ng m«n C«ng t¸c §éi TNTP
Hå ChÝ Minh theo híng d¹y häc ph¸t huy tÝnh tÝch
cùc häc tËp cho sinh viªn.

M«n 1: lÝ luËn vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c ®éi TNTP

Hå CHÝ MINH

Häc phÇn 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung

1. §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh (ch¬ng V, môc A,


phÇn II.)

a. Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y


Khi gi¶ng d¹y phÇn nµy, ngoµi vi÷c sö dông c¸c ph-
¬ng ph¸p d¹y häc th«ng dông cÇn kÕt hîp c¸c ph¬ng
ph¸p nh: ph¬ng ph¸p d¹y theo dù ¸n, ph¬ng ph¸p diÔn
gi¶ng theo híng ®æi míi vµ sö dông c«ng ngh÷ th«ng tin
vµo bµi gi¶ng.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u tªn bµi gi¶ng
“§iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh” vµ c¸c vÊn ®Ò mµ sinh
viªn ph¶i n¾m ®îc trong giê häc.
- Ho¹t §éng 2: Gi¶ng viªn nªu ra c¸c t×nh huèng
cña bµi häc cho sinh viªn suy nghÜ:
+ H·y suy nghÜ vµ xÐt xem tæ chøc ®éi TNTP Hå ChÝ
Minh nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu l÷ g×?

336
+ Ngêi gi¸o viªn ë trêng THCS cã vai trß nh thÕ nµo
®èi víi tæ chøc ®éi?
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o
viªn.
- Ho¹t ®éng 4: Gi¶ng viªn uèn n¾n c©u tr¶ lêi cña
sinh viªn vµ gi¶ng kÜ c¸c ®iÒu l÷ §éi. ChØ ra nh÷ng
thay ®æi trong §iÒu l÷ §éi TNTP Hå ChÝ Minh tríc ®©y vµ
hi÷n nay (bÈng ph¬ng ph¸p d¹y häc so s¸nh cã sö dông
m¸y chiÕu ®a ph¬ng ti÷n hi÷n ®¹i).
- Ho¹t ®éng 5: Gi¶ng viªn ph©n líp thµnh c¸c nhãm
nhá cho c¸c em th¶o luËn theo nhãm mét sè néi dung häc
tËp cÇn thiÕt trong bµi gi¶ng. Cô thî nh:
VÊn ®Ò thùc hiÖn ®iÒu lÖ §éi trong c¸c tæ chøc §éi
hiÖn nay nh thÕ nµo?
- Ho¹t ®éng 6: Sinh viªn trong c¸c nhãm hîp t¸c víi
nhau ®î gi¶i quyÕt nhi÷m vô gi¸o viªn ®Ò ra. Trong
qu¸ tr×nh sinh viªn th¶o luËn nhãm, gi¶ng viªn ®i l¹i
®iÒu khiîn c¸c nhãm lµm vi÷c. Khi c¸c nhãm th¶o luËn
xong, ®¹i di÷n c¸c nhãm lªn tr×nh bµy ý kiÕn cña nhãm.
- Ho¹t ®éng 7: Gi¶ng viªn xem xÐt vµ ®a ra ý kiÕn
®¸nh gi¸ ®èi víi tõng nhãm, tõng c¸ nh©n. TiÕp ®Õn
gi¶ng viªn ®a ra mét kÕt luËn ®· ®îc chuÈn bÞ tríc díi
d¹ng m« h×nh trªn m¸y chiÕu hoÆc powerpoint).
S¬ ®å ®iÒu lÖ ®éi II
§iÒu l÷ §éi TNTP
Hå ChÝ Minh

VÒ C«ng
nguyª §éi VÒ Söa
VÒ Tµi t¸c
n t¾c, TNTP khen ®æi
®éi chÝnh kiîm
tÝnh víi th­ §iÒ
viª cña tra
nhi ëng vµ u l÷
n chÊt
®ång
§éi cña
kØ luËt
337
§éi
§éi §éi
TNTP
- Ho¹t ®éng 8: Gi¶ng viªn yªu cÇu mét vµi sinh
viªn nh¾c l¹i néi dung bµi gi¶ng vµ ®a ra nh÷ng nhËn
xÐt ®èi víi vi÷c häc tËp cña sinh viªn trong giê häc. Giao
nh÷ng nhi÷m vô vÒ nhµ cho sinh viªn ®î chuÈn bÞ cho
tiÕt häc sau.

2. Ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn (ch¬ng VI, môc A,


phÇn II)
Trong ch¬ng VI, gi¶ng viªn c¬n cø vµo c¸c mèi quan
h÷ c¬ b¶n cña lÝ luËn d¹y häc bi÷n chøng.

Néi Vi÷c
dung d¹y

Vi÷c
häc Ph­¬ng
ph¸p

S¬ ®å mèi quan hÖ c¬ b¶n cña lÝ luËn d¹y häc


biÖn chøng
®î ®a ra ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc
tËp cña sinh viªn.
Cô thî lµ:
- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u tªn, môc cña bµi
gi¶ng “Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn lµ g×?”

338
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn ®a ra c¸c ph¬ng ¸n kh¸c
nhau tr¶ lêi cho c©u hái cña néi dung bµi gi¶ng (bÈng
power point...) ®î sinh viªn suy nghÜ t×m ra ph¬ng ¸n
®óng:
+ Ph¬ng ¸n 1: Lµ tæng hîp nh÷ng kiÕn thøc vÒ
truyÒn thèng lÞch sö, nghi÷p vô, ®¹o ®øc cña ®éi, híng
tíi vi÷c gi¸o dôc toµn di÷n nh©n c¸ch ngêi ®éi viªn.
+ Ph¬ng ¸n 2: Lµ ch¬ng tr×nh do ®oµn thanh niªn
®Ò ra ®î gióp ®ì, híng dÉn vµ khuyÕn khÝch c¸c em tù
gi¸c thùc hi÷n
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn tr¶ lêi c©u hái cña bµi
gi¶ng mµ gi¶ng viªn ®· nªu ra.
- Ho¹t ®éng 4: Gi¶ng viªn ®Æt vÊn ®Ò cho sinh
viªn th¶o luËn theo nhãm nh: Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi
viªn gièng vµ kh¸c g× so víi ch¬ng tr×nh gi¸o dôc cña
nhµ trêng? Vi÷c thùc hi÷n tèt ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi
viªn trong c¸c trêng tiîu häc vµ phæ th«ng THCS sÏ ®em
l¹i ®iÒu g×?
- Ho¹t ®éng 5: Sinh viªn tiÕn hµnh th¶o luËn vÊn ®Ò
vµ tr×nh bµy ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò m×nh ®· th¶o luËn tríc líp
(ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n ®éi viªn tríc ®©y quy ®Þnh vÒ
®é tuæi cña ®éi viªn kh¸c víi hi÷n nay....)
- Ho¹t ®éng 6: Gi¶ng viªn l¾ng nghe vµ ®¸nh gi¸ ý
kiÕn cña sinh viªn gióp sinh viªn hiîu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò.
Cuèi cïng gi¸o viªn nhÊn m¹nh l¹i néi dung cña phÇn sinh
viªn võa ®îc häc vµ chuyîn tiÕp sang phÇn tiÕp theo.

3. Ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi viªn (Ch¬ng VI, môc A,


phÇn II, TiÕt thùc hµnh)
* Ph¬ng ¸n gi¶ng d¹y: Gi¶ng d¹y bÈng ph¬ng ph¸p
thuyÕt tr×nh ®Æt-gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (TT§- GQV§) phèi
hîp víi ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm ®î x©y dùng c¸c

339
m« h×nh häc tËp “Tinh gi¶n kiÕn thøc cña bµi häc “(c¶
chiÒu réng lÉn chiÒu ngang).
- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn ®a ra môc ®Ých yªu cÇu
cña bµi häc. §Æt ra t×nh huèng cña bµi häc ®î sinh viªn
suy nghÜ, ®Þnh híng ®îc nhi÷m vô cña m×nh trong giê
häc. Cô thî lµ: “Anh, chÞ h·y nghiªn cøu gi¸o tr×nh vµ
x©y dùng mét m« h×nh häc tËp chi tiÕt vÒ ch¬ng tr×nh
rÌn luyÖn cña ®éi viªn “.
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn chia líp thµnh nhãm nhá
®î cho c¸c em lµm vi÷c theo nhãm.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn th¶o luËn theo nhãm t×nh
huèng gi¸o viªn nªu ra vµ cïng nhau x©y dùng m« h×nh
häc tËp theo quan ®iîm chung cña nhãm. (Trong khi c¸c
nhãm th¶o luËn, gi¸o viªn dµnh thêi gian ®i ®Õn tõng
nhãm xem c¸c nhãm cã g× víng m¾c cÇn ®Õn gi¸o viªn
híng dÉn).
- Ho¹t ®éng 4: Gi¸o viªn yªu cÇu sinh viªn vÒ vÞ
trÝ theo líp häc (Sau khi c¸c nhãm ®· gi¶i quyÕt t¬ng ®èi
æn tho¶ c«ng vi÷c ®îc giao).
- Ho¹t ®éng 5: Sinh viªn ®¹i di÷n c¸c nhãm häc tËp
tr×nh bµy m« h×nh häc tËp cña nhãm (th«ng qua m¸y
chiÕu). Trong khi sinh viªn tr×nh bµy, gi¸o viªn l¾ng
nghe vµ xem xÐt ®î t×m ra nh÷ng ®iîm m¹nh vµ ®iîm
yÕu trong bµi tr×nh bµy cña c¸c em, nhËn xÐt ®¸nh gi¸
tinh thÇn vµ kÕt qu¶ lµm vi÷c cña c¸c em.
- Ho¹t ®éng 6: Gi¶ng viªn ®¸nh gi¸ chung vÒ kÕt
qu¶ lµm vi÷c cña c¸c nhãm vµ ®a ra mét m« h×nh chuÈn
vÒ “Ch¬ng tr×nh rÌn luy÷n §éi viªn” díi d¹ng mét gi¸o
¸n ®i÷n tö cho sinh viªn thÞ ph¹m ®î n¾m v÷ng kiÕn
thøc.

340
- Ho¹t ®éng 7: Gi¶ng viªn tæng kÕt giê häc vµ giao
nhi÷m vô vÒ nhµ cho sinh viªn.

Häc phÇn 2: Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ®éi TNTP Hå


ChÝ Minh

1. Môc ®Ých, tÝnh chÊt, chøc n¨ng cña tæ chøc §éi


TNTP Hå ChÝ Minh (môc 1, ch¬ng 1, phÇn II-A)
a. Ph¬ng ph¸p d¹y häc: Sö dông ph¬ng ph¸p d¹y häc
bÈng m« h×nh; ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh theo híng ®æi
míi; d¹y häc bÈng c«ng ngh÷ th«ng tin hi÷n ®¹i; tæ chøc
th¶o luËn nhãm.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng:


- Ho¹t ®éng1:
Gi¸o viªn giíi thi÷u bµi gi¶ng “Môc ®Ých, tÝnh chÊt,
chøc n¬ng cña tæ chøc §éi”.
Gi¸o viªn diÔn gi¶ng lµm râ môc ®Ých, tÝnh chÊt,
nhi÷m vô vµ chøc n¬ng cña tæ chøc §éi:
+ Môc ®Ých: Gi¸o dôc thiÕu niªn nhi ®ång thùc
hi÷n 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y ®î trë thµnh con ngoan trß giái,
®éi viªn tèt, ch¸u ngoan B¸c Hå, PhÊn ®Êu v¬n lªn §oµn
Thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh.
+ TÝnh chÊt: TÝnh gi¸o dôc, tÝnh quÇn chóng, tÝnh
chÝnh trÞ.
+ Chøc n¬ng cña tæ chøc ®éi: Gi¸o dôc vµ tæ chøc
cho thiÕu nhi häc tËp vµ lµm theo 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y.
- Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn ®a ra mét t×nh huèng liªn
quan ®Õn néi dông kiÕn thøc võa gi¶ng vµ yªu cÇu sinh
viªn suy nghÜ ®î gi¶i quyÕt.

341
T×nh huèng: “Anh (chÞ) h·y nªu môc ®Ých, tÝnh chÊt,
chøc n¬ng cña ho¹t ®éng §éi trong mét héi thi nÐt ®Ñp §éi
viªn ë trêng phæ th«ng c¬ së”.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn suy nghÜ vµ ph¸c ho¹ ý
nghÜ ®Çu tiªn cña m×nh vÒ c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
gi¶ng viªn ®Æt ra trªn mét tê ¸p phÝch (tê b×a). (Cã thî
d¸n tê ¸p phÝch ®ã lªn mét n¬i gi¸o viªn ®· quy
®Þnh): Mét vµi sinh viªn tr×nh bµy suy nghÜ cña m×nh
vÒ c¸ch gi¶i quyÕt.
- Ho¹t ®éng 4: Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ c¸c ph¬ng ¸n
gi¶i quyÕt cña sinh viªn vµ ®a ra ph¬ng ¸n tèi u (§a ra
tiÕn tr×nh cña cuéc thi vµ chØ ra ®îc môc ®Ých, tÝnh
chÊt, chøc n¬ng cña tæ chøc ®éi ®îc biîu hi÷n trong ho¹t
®éng ®ã).
Cô thî lµ:
+ Môc ®Ých: Héi thi ®· gi¸o dôc thiÕu niªn nhi
®ång tinh thÇn ®oµn kÕt t¬ng th©n t¬ng ¸i gióp ®ì
nhau; Cã ý thøc tù qu¶n trong ho¹t ®éng vµ cã ®îc
nh÷ng hiîu biÕt míi th«ng qua héi thi….
+ Héi thi còng béc lé râ c¸c tÝnh chÊt cña tæ chøc ®éi
TNTP Hå ChÝ Minh ®ã lµ: tÝnh gi¸o dôc, tÝnh quÇn chóng,
tÝnh chÝnh trÞ.
+ Trong héi thi còng ®· thî hi÷n ®îc hai chøc n¬ng
cña tæ chøc §éi: Chøc n¬ng gi¸o dôc vµ chøc n¬ng tæ
chøc…
- Ho¹t ®éng 6: Gi¸o viªn cho sinh viªn tãm t¾t l¹i
nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi häc trªn giÊy (hoÆc tríc
líp) vµ sau ®ã gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ giê häc,
giao nhi÷m vô häc tËp vÒ nhµ cho sinh viªn.

2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh (TiÕt


lÝ thuyÕt)

342
2.1. TiÕt lÝ thuyÕt (ch¬ng 3, môc II-A)

a. Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:


- KÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, gi¶ng gi¶i, hîp
t¸c theo híng ®æi míi nhÈm ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc
cña sinh viªn trong häc tËp.
- Gi¶ng d¹y theo ph¬ng ph¸p dù ¸n.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn giíi thi÷u tªncña bµi gi¶ng:
“Nguyªn t¾c ho¹t ®éng §éi TNTP Hå ChÝ Minh”. Nªu môc
®Ých yªu cÇu cña bµi gi¶ng (Gióp sinh viªn n¾m v÷ng c¸c
nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®éi vµ biÕt vËn dông c¸c nguyªn
t¾c vµo vi÷c tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ®éi TNTP Hå ChÝ
Minh).
- Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn tiÕn hµnh gi¶ng bµi theo
dµn ý:
+ C¬ së ®î x©y dùng tõng nguyªn t¾c ho¹t ®éng
®éi cô thî.
Ch¼ng h¹n: Nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®éi ®¶m b¶o
phï hîp víi ®Æc trng t©m lÝ løa tuæi cã c¬ së xuÊt
ph¸t lµ: - Môc tiªu gi¸o dôc cña tæ chøc ®éi TNTP Hå
ChÝ Minh vµ §Æc trng t©m lÝ løa tuæi thiÕu niªn.
+ Néi dung cña nguyªn t¾c.
+ ý nghÜa cña nguyªn t¾c trong ho¹t ®éng §éi.
(Trong khi gi¶ng bµi, thØnh tho¶ng gi¸o viªn ®Æt
mét c©u hái cã vÊn ®Ò ®Ò sinh viªn suy nghÜ vµ tr¶ lêi
tríc líp. KhuyÕn khÝch sinh viªn nªu c©u hái xung
quanh vÊn ®Ò gi¸o viªn tr×nh bµy hoÆc nªu lªn nhËn
®Þnh cña hä vÒ ý chÝnh võa nghe gi¸o viªn thuyÕt
minh.)

343
Ch¼ng h¹n: ë phÇn nguyªn t¾c “§¶m b¶o ®Þnh h-
íng chÝnh trÞ -x· héi”, gi¸o viªn cã thî nªu c©u hái:
“Anh chÞ nghÜ g× vÒ vÊn ®Ò vËn dông nguyªn t¾c ®¶m
b¶o ®Þnh híng chÝnh trÞ- x· héi trong c¸c ho¹t ®éng §éi
ë c¸c trêng phè th«ng THCS hi÷n nay? H·y nªu mét vÝ
dô?”.
Hay “Nguyªn t¾c ®¶m b¶o ®Þnh híng chÝnh trÞ- x·
héi gi÷ vÞ trÝ nh thÕ nµo trong h÷ thèng c¸c nguyªn
t¾c ho¹t ®éng ®éi?”.
(t¬ng tù nh vËy víi c¸c phÇn kh¸c cña bµi gi¶ng).
- Ho¹t ®éng 4: Sinh viªn ph¸t biîu tríc líp hoÆc viÕt
ra giÊy ®iÒu thu nhËn quan träng cña hä qua bµi häc.
(Sinh viªn: Bµi häc gióp ngêi häc n¾m ®îc c¸c nguyªn
t¾c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña §éi, c¸c nguyªn t¾c cã sù
thèng nhÊt bi÷n chøng víi nhau vµ chi phèi mäi ho¹t ®éng
cña tæ chøc §éi. Trong ®ã, nguyªn t¾c ®¶m b¶o ®Þnh h-
íng chÝnh trÞ x· héi ®îc coi lµ nguyªn t¾c chØ ®¹o
xuyªn suèt trong c¸c ho¹t ®éng §éi.)
- Ho¹t ®éng 5: Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ nhËn xÐt giê
häc vµ giao nhi÷m vô häc tËp míi cho sinh viªn.

2.2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®éi TNTP Hå ChÝ Minh (TiÕt
thùc hµnh)
(Ch¬ng 3, phÇn II-A)
a. Ph¬ng ¸n gi¶ng d¹y: KÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p
thuyÕt tr×nh, gi¶ng gi¶i, hîp t¸c theo híng ®æi míi.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn giíi thi÷u tªn bµi gi¶ng:
“Thùc hµnh c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®éi TNTP Hå ChÝ

344
Minh”, ®a ra c¸c bµi tËp thùc hµnh cho sinh viªn gi¶i
quyÕt.
+ Bµi tËp thùc hµnh 1: Tinh gi¶n néi dung kiÕn thøc
cña bµi häc “C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®éi TNTP Hå ChÝ
Minh” díi d¹ng s¬ ®å.
+ Bµi tËp thùc hµnh 2: Dùa vµo c¸c nguyªn t¾c
ho¹t ®éng ®éi ®· ®îc häc ®î x©y dùng “m« h×nh
mét buæi sinh ho¹t §éi ë trêng phæ th«ng c¬ së”.
(Vi÷c ®Æt ra c¸c t×nh huèng nhÈm ®Þnh híng hµnh
®éng cã tÝnh nhi÷m vô ®èi víi sinh viªn).
- Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn híng dÉn sinh viªn c¸ch
thøc thùc hi÷n nhi÷m vô.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn lÜnh héi nhi÷m vô vµ c¸ch
thøc thùc hi÷n nhi÷m vô ®îc giao, ®ång thêi x¸c ®Þnh
nhi÷m vô cña b¶n th©n trong vi÷c gi¶i quyÕt t×nh huèng.
- Ho¹t §éng 4: Gi¸o viªn chia sinh viªn thµnh nhãm
nhá ®î thao luËn x©y dùng m« h×nh häc tËp.
- Ho¹t ®éng 5: Sinh viªn tr×nh b¸o m« h×nh m×nh
®· x©y dùng kÌm theo cã gi¶i thÝch m« h×nh ®ã trªn
m¸y chiÕu. Gi¶ng viªn xem xÐt, ®¸nh gi¸ c¸c m« h×nh
cña sinh viªn vµ ®a ra mét m« h×nh “chuÈn” ®· ®îc
chuÈn bÞ tõ tríc.

Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña §éi TNTP


Hå ChÝ Minh

§Þnh §¶m b¶o §¶m Phï hîp §¶m b¶o §¶m b¶o
h­íng tÝnh tù b¶o víi løa tÝnh l·ng tÝnh h÷
chÝnh nguy÷n tÝnh tù tuæi m¹n thèng345
trÞ gia nhËp qu¶n a.C¬ së a.C¬ së a.C¬ së
x· héi ®éi a.C¬ së b. Néi b. b.Nédun
a/ C¬ a.C¬ së b.Néi dung Néidung g
së: b. dung c.Yªu c. Yªu c. Yªu
b/ Néi Néidung c. cÇu cÇu cÇu
dung c. Yªu YªucÇ
- Ho¹t ®éng 6: Gi¶ng viªn tæng kÕt, ®¸nh gi¸ vi÷c
häc tËp cña sinh viªn. Giao c¸c nhi÷m vô vÒ nhµ cho
c¸c em thùc hi÷n.

3. Mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng


®éi (môc 2, ch¬ng IV, phÇn II-A)

a. Ph¬ng ¸n gi¶ng d¹y


- Gi¶ng d¹y theo ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp víi
ph¬ng ph¸p hîp t¸c gi÷a gi¸o viªn vµ häc sinh.
- Sö dông ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i (m¸y chiÕu
qua ®Çu).

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u bµi gi¶ng: “Mèi
quan h÷ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi.
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn cho sinh viªn ®äc lít toµn
bé néi dung cña bµi häc vµ yªu cÇu vµi ba sinh viªn
ph¸t biîu hä mong ®îi g× ë bµi gi¶ng h«m nay.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn ph¸t biîu mong muèn cña
hä vÒ bµi gi¶ng
Ch¼ng h¹n: Muèn thÇy (c«) lµm râ “mèi quan h÷
gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi’’, “Trong hai
yÕu tè nµy yÕu tè nµo ®îc ®¸nh gi¸ lµ c¬ b¶n? V× sao?”

346
- Ho¹t ®éng 4: Gi¶ng viªn gi¶ng gi¶i nh÷ng néi dung
c¬ b¶n cña bµi häc cho sinh viªn. §Æt c¸c c©u hái cã vÊn
®Ò ®î sinh viªn tr¶ lêi tríc líp hoÆc cho trao ®æi ng¾n
trong cÆp hai ngêi ngåi c¹nh nhau tríc khi gi¶ng viªn ®a
ra c©u tr¶ lêi.
+ Gi¸o viªn: Mèi quan h÷ thèng nhÊt bi÷n chøng
gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng §éi ®îc biîu hi÷n
nh thÕ nµo?
+ Sinh viªn: Th¶o luËn theo cÆp vµ tr¶ lêi c©u hái
cña gi¸o viªn.
- Ho¹t ®éng 5: Gi¶ng viªn ®¸nh gi¸ c©u tr¶ lêi cña
sinh viªn vµ ®a ra ®¸p ¸n chÝnh x¸c cho c©u hái m×nh
®· ®Æt ra:
- Kh«ng cã néi dung ho¹t ®éng ®éi nµo l¹i kh«ng tån
t¹i trong nh÷ng h×nh thøc nhÊt ®Þnh.
- Néi dung quyÕt ®Þnh h×nh thøc vµ h×nh thøc lµ n¬i
biîu hi÷n cña néi dung.
(T¬ng tù nh vËy gi¶ng viªn ®Æt ra c¸c t×nh huèng
trong tõng néi dung kh¸c cña bµi gi¶ng cho sinh viªn tr¶
lêi ®î ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn)
- Ho¹t ®éng 6: Cho sinh viªn ph¸t biîu tríc líp hoÆc
viÕt ra giÊy nh÷ng ®iÒu thu nhËn quan träng nhÊt cña hä
®èi víi bµi gi¶ng.
- Ho¹t ®éng 7: Gi¶ng viªn nhËn xÐt giê häc vµ giao
nhi÷m vô häc tËp vÒ nhµ cho sinh viªn.

M¤N häc 2: nghi thøc ®éi TNTP hå chÝ minh

Häc phÇn: Nghi lÔ vµ thñ tôc

1. C¸c lo¹i nghi lÔ vµ thñ tôc (môc 3, ch¬ng I, phÇn II-


A)

347
a. Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y
VËn dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc t×nh
huèng, D¹y häc trùc quan (sö dông b¬ng h×nh, tranh ¶nh vµ
c¸c ph¬ng ti÷n d¹y häc hi÷n ®¹i)...

b. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn ®a ra t×nh huèng cña bµi
häc cho sinh viªn: “Anh (chÞ) cho biÕt trong thùc tÕ ho¹t
®éng §éi cã nh÷ng nghi lÔ vµ thñ tôc nµo?”
- Ho¹t ®éng 2: Sinh viªn tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o
viªn (lÔ chµo cê, lÔ diÔu hµnh, lÔ duy÷t ®éi, lÔ kÕt n¹p
®éi viªn,...)
- Ho¹t ®éng 3: Sau khi sinh viªn tr¶ lêi c©u hái, gi¸o
viªn tiÕn hµnh gi¶ng lÇn lît tõng nghi lÔ vµ thñ tôc ®éi.
Trong khi gi¶ng, thØnh tho¶ng gi¸o viªn ®Æt ra nh÷ng
t×nh huèng cho sinh viªn th¶o luËn vµ tr¶ lêi.
* T×nh huèng:
Gi¸o viªn: Anh (chÞ) cho biÕt nghi lÔ chµo cê ®îc
x©y dùng trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c vµ néi dung
ho¹t ®éng nµo cña §éi.
Sinh viªn: Th¶o luËn cÆp ®«i vµ tr¶ lêi c©u hái cña
gi¸o viªn.
(Gi¸o viªn l¾ng nghe vµ kh¼ng ®Þnh c©u tr¶ lêi
cña sinh viªn nÕu c¸c em tr¶ lêi ®óng. Uèn n¾n cho c¸c
em nÕu c¸c em tr¶ lêi sai).
Néi dung cña nghi lÔ: Gi¸o dôc t tëng chÝnh trÞ cho
®éi viªn, gi¸o dôc cho ®éi viªn truyÒn thèng yªu níc,
yªu chñ nghÜa x· héi.

348
C¸c nguyªn t¾c: §¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong tæ
chøc ®éi, ®¶m b¶o tÝnh ®oµn kÕt, ®¶m b¶o tÝnh tù qu¶n
cña §éi.
- Ho¹t ®éng 4: Sinh viªn xem b¬ng m« t¶ c¸c nghi
lÔ võa häc ®î c¸c em h×nh dung ®îc râ nÐt h¬n nh÷ng
®iÒu gi¸o viªn võa tr×nh bµy (sö dông ph¬ng ph¸p trùc
quan trong d¹y häc).
- Ho¹t ®éng 5: Dµnh vµi phót cho sinh viªn viÕt ra
giÊy nh÷ng ®iÒu thu ho¹ch quan träng nhÊt khi häc häc
phÇn “Nghi lÔ vµ thñ tôc” hoÆc cho hä tãm t¾t l¹i néi
dung bµi gi¶ng tríc líp
- Ho¹t ®éng 6: Gi¸o viªn nhËn xÐt ®¸nh gi¸ giê
häc vµ giao bµi tËp cho sinh viªn ®î chuÈn bÞ cho giê
häc sau.

2. Híng dÉn thùc hµnh thiÕt kÕ vµ tæ chøc 1 buæi “§¹i


héi chi ®éi” cho thiÕu niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh (môc 2,
ch¬ng II, phÇn II-A)

2.1. TiÕt thùc hµnh


a. Ph¬ng ph¸p: Sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p
d¹y häc: D¹y häc hîp t¸c, d¹y häc theo dù ¸n, d¹y häc
bÈng thuyÕt tr×nh vµ gi¶ng gi¶i theo híng ®æi míi.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u bµi gi¶ng, nªu
môc ®Ých yªu cÇu cña bµi gi¶ng “ThiÕt kÕ, tæ chøc “§¹i
héi §éi chi §éi TNTP” ë c¸c trêng phæ th«ng c¬ së “.
- Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn cho sinh viªn xem mét
gi¸o ¸n ®i÷n tö tr×nh bµy lÝ thuyÕt cña mét buæi ®¹i héi
chi ®éi ®î sinh viªn nhí l¹i ®îc nh÷ng lÝ thuyÕt vÒ vÊn
®Ò tæ chøc ®¹i héi §éi.

349
- Ho¹t ®éng 3: Gi¸o viªn chia sinh viªn thµnh c¸c
nhãm ®î lµm vi÷c theo nhãm theo kiîu häc tËp hîp t¸c.
- Ho¹t ®éng 4: Sinh viªn th¶o luËn nhãm, thiÕt kÕ
m« h×nh “§¹i héi chi ®éi” cña nhãm m×nh. (Trong khi sinh
viªn lµm vi÷c, gi¸o viªn quan s¸t vµ ®Õn c¸c nhãm
gióp ®ì c¸c em khi cÇn thiÕt).
- Ho¹t ®éng 5: Tõng nhãm sinh viªn sÏ thùc hµnh tæ
chøc buæi lÔ “§¹i héi chi ®éi” theo thiÕt kÕ cña m×nh
(Gi¸o viªn quan s¸t l¾ng nghe ®î ph¸t hi÷n xem mçi
nhãm ®· lµm ®îc nh÷ng vi÷c g× cßn vi÷c g× cha lµm
®îc ®î kÞp thêi uèn n¾n, söa ch÷a, h×nh thµnh kÜ n¬ng
cho c¸c em).
- Ho¹t ®éng 6: Gi¸o viªn nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ u,
khuyÕt ®iîm cña sinh viªn trong buæi thùc hµnh vµ giao
nhi÷m vô häc tËp vÒ nhµ cho c¸c em.

M«n häc 3: Nh÷ng ho¹t ®éng nghi÷p vô cña §éi


TNTP Hå ChÝ Minh

Häc phÇn: Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP
Hå ChÝ Minh

1. Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå


ChÝ Minh (môc 2, ch¬ng I, phÇn II-A)
a. C¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®îc sö dông: Gi¶ng d¹y
theo ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh phèi hîp hîp lÝ víi mét sè
ho¹t ®éng cña c¸ nh©n - nhãm; ph¬ng ph¸p th¶o luËn
nhãm; sö dông gi¸o ¸n ®i÷n tö cïng c¸c ph¬ng ti÷n d¹y
häc hi÷n ®¹i.

b. Thùc hiÖn bµi gi¶ng

350
- Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn giíi thi÷u tªn bµi gi¶ng:
“Gi¸o dôc truyÒn thèng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”, nªu
môc ®Ých yªu cÇu cña bµi gi¶ng
- Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn yªu cÇu vµi ba sinh viªn
ph¸t biîu ý kiÕn cña hä vÒ nh÷ng ®iÒu hä ®· hiîu biÕt
®îc trong thùc tiÔn vÒ “Néi dung gi¸o dôc truyÒn thèng
cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh”.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn: Kî nh÷ng néi dung gi¸o
dôc truyÒn thèng cña ®Þa ph¬ng mµ hä biÕt (gi¸o dôc
truyÒn thèng yªu níc, truyÒn thèng t«n s träng ®¹o...)
- Ho¹t ®éng 4: Gi¸o viªn gi¶ng bµi. (ThØnh tho¶ng
cã thî ®Æt nh÷ng c©u hái ®î sinh viªn tr¶ lêi tríc líp
nh:
“Theo em, ®Ó gi¸o dôc “truyÒn thèng nh©n ®¹o cho
®éi viªn” cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò g×?”
Sinh viªn: Chó ý ph¬ng ph¸p gi¸o dôc hoµ nhËp
céng ®ång.
- Ho¹t ®éng 5: Sinh viªn th¶o luËn nhãm ®î hä tù
x©y dùng ra m« h×nh häc tËp thu ®îc qua bµi häc díi d¹ng
m« h×nh “Tinh gi¶n kiÕn thøc” vµ cã thî cho mét hoÆc hai
nhãm lªn tr×nh bµy m« h×nh cña nhãm m×nh.
- Ho¹t ®éng 6: Gi¶ng viªn chØnh söa c¸c m« h×nh
sinh viªn thiÕt kÕ vµ ®a ra m« h×nh häc tËp chuÈn.
- Ho¹t ®éng 7: Gi¸o viªn tæng kÕt, ®¸nh gi¸, nhËn
xÐt giê häc hoÆc buæi häc vµ giao nhi÷m vô häc tËp tiÕp
theo cho sinh viªn (nhi÷m vô: X©y dùng kÕ ho¹ch, néi
dung gi¸o dôc truyÒn thèng cho chi ®éi thiÕu niªn tiÒn
phong Hå ChÝ Minh trong n¬m häc).

351
M«n häc 4: phô tr¸ch ®éi tntp hå chÝ minh

Häc phÇn ii: phô tr¸ch chi ®éi trong trêng phæ th«ng

1. NhiÖm vô cña phô tr¸ch chi §éi (môc 3, ch¬ng i,


phÇn II-A)
a. Môc ®Ých yªu cÇu: Sinh viªn n¾m ®îc c¸c
nhi÷m vô c¬ b¶n cña ngêi phô tr¸ch chi §éi, biÕt thiÕt kÕ,
tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña §éi.

b. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng:


- Ho¹t ®éng 1: gi¶ng viªn giíi thi÷u bµi gi¶ng:
“Nhi÷m vô cña phô tr¸ch chi ®éi”.
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn yªu cÇu sinh viªn ®äc
s¸ch vµ t×m ra c¸c nhi÷m vô c¬ b¶n cña ngêi phô tr¸ch
chi ®éi ë trêng phæ th«ng.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn nghiªn cøu ®î thùc hi÷n
yªu cÇu cña gi¶ng viªn.
- Ho¹t ®éng4: Sinh viªn tr¶ lêi c©u hái cña gi¶ng
viªn: Cã 4 nhi÷m vô c¬ b¶n lµ:
+ Híng dÉn chi ®éi gi¸o dôc thiÕu nhi trong chi ®éi
theo 5 ®iÒu B¸c d¹y.
+ Híng dÉn chi ®éi x©y dùng vµ tæ chøc thùc hi÷n
ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ho¹t ®éng.
+ Phèi hîp víi c¸c lùc lîng gi¸o dôc trong vµ ngoµi
nhµ trêng thùc hi÷n c«ng t¸c b¶o v÷, ch¬m sãc vµ gi¸o
dôc thiÕu nhi.
+ Kh«ng ngõng häc tËp vµ båi dìng b¶n th©n vÒ kÜ
n¬ng nghi÷p vô vµ ph¬ng ph¸p c«ng t¸c §éi.

352
- Ho¹t ®éng5: §¸nh gi¸ c©u tr¶ lêi cña sinh viªn vµ
gi¶ng gi¶i lµm râ c¸c nhi÷m vô cña ngêi phô tr¸ch chi
®éi.
- Ho¹t ®éng 6: Gi¶ng viªn yªu cÇu sinh viªn th¶o
luËn theo nhãm ®î thiÕt kÕ x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t
®éng cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh (lµm râ nhi÷m vô 2).
- Ho¹t ®éng 7: Sinh viªn ®a ra c¸c m« h×nh ho¹t
®éng §éi ®· th¶o luËn theo nhãm.
- Ho¹t ®éng 8: Gi¶ng viªn nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ
tæng kÕt bµi häc, giao nhi÷m vô vÒ nhµ cho sinh viªn.

2. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch c«ng t¸c


cña phô tr¸ch chi §éi (môc 4.2, ch¬ng I, phÇn II-A)
a. Môc ®Ých yªu cÇu: Gióp sinh viªn thiÕt kÕ ®îc
kÕ ho¹ch ho¹t ®éng chi ®éi trong häc k×, trong n¬m häc.
Cã kÜ n¬ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi.

b. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u bµi gi¶ng: “X©y
dùng vµ tæ chøc thùc hi÷n kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña phô
tr¸ch chi §éi “
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn yªu cÇu sinh viªn
nghiªn cøu gi¸o tr×nh ®î lµm râ nh÷ng ®Æc ®iîm c¬
b¶n cña kÕ ho¹ch phô tr¸ch chi §éi.
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn tù ®äc s¸ch (3 phót), thùc
hi÷n yªu cÇu cña gi¸o viªn.
Sinh viªn:
+ KÕ ho¹ch c«ng t¸c cña phô tr¸ch chi ®éi gåm kÕ
ho¹ch chung, kÕ ho¹ch cô thî vµ kÕ ho¹ch båi dìng vµ tù
båi dìng cña phô tr¸ch chi ®éi.

353
+ KÕ ho¹ch cña phô tr¸ch chi ®éi ph¶i phï hîp víi
yªu cÇu cña tæng phô tr¸ch §éi vµ yªu cÇu ho¹t ®éng
cña cña trêng phæ th«ng....
- Ho¹t ®éng 4: Gi¶ng viªn chia líp thµnh nhãm nhá
vµ yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ®î “x©y dùng kÕ ho¹ch
ho¹t ®éng cña phô tr¸ch chi ®éi”
- Ho¹t ®éng 5: Sinh viªn th¶o luËn nhãm thùc hi÷n
yªu cÇu cña gi¶ng viªn.
- Ho¹t ®éng 6: Sinh viªn ®¹i di÷n cña c¸c nhãm
th«ng b¸o kÕt qu¶ lµm vi÷c cña nhãm (th«ng qua m¸y
chiÕu qua ®Çu). Gi¶ng viªn l¾ng nghe vµ thÞ ph¹m ®î
cã nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña
sinh viªn.
- Ho¹t ®éng 7: Gi¶ng viªn tr×nh mét mét gi¸o ¸n
®i÷n tö thiÕt kÕ mÉu “KÕ ho¹ch c«ng t¸c phô tr¸ch chi
®éi”.
®éi tntp hå chÝ minh
Chi ®éi............................

Néi,ngµy...th¸ng...n¬m....
KÕ ho¹ch c«ng t¸c chi ®éi tntp hå chÝ minh
1. Môc ®Ých yªu cÇu
2. Thêi gian, ®Þa ®iîm
3. Thµnh phÇn tham gia
4. KÕ ho¹ch cô thî

ST Thêi §Þa Ngêi Ngêi C¬ së Ph¬ng


T gian ®iÓm phô phèi vËt ph¸p

354
cô thÓ tr¸ch hîp chÊt thùc
thùc hiÖn
hiÖn
1
2
3
4

- Ho¹t ®éng 8: Gi¶ng viªn nhËn xÐt vµ tæng kÕt giê


häc.

M«n häc 5: ph¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n c«ng t¸c §éi

Häc phÇn: ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
nghiÖp vô cña ®éi

1. Ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ tæ chøc c¸c c¸c ho¹t ®éng


móa h¸t (môc 2b, ch¬ng I, phÇn II-A “C¸ch d¹y móa “)
* D¹y móa bµi “Hoa th¬m d©ng B¸c”
a. Môc ®Ých yªu cÇu: Gióp sinh viªn biÕt c¸ch thiÕt
kÕ vµ híng dÉn d¹y móa cho thiÕu nhi.

b. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng


- Ho¹t ®éng 1: Gi¶ng viªn giíi thi÷u néi dung bµi d¹y
“Híng dÉn ®i÷u móa:Hoa th¬m d©ng B¸c”
- Ho¹t ®éng 2: Gi¶ng viªn giíi thi÷u ®éi h×nh móa
cña bµi h¸t “Hoa th¬m d©ng B¸c”
- Ho¹t ®éng 3: Sinh viªn ®ãng vai ®éi viªn ®øng
thµnh h×nh nhiÒu vßng trßn r¶i ®Òu trªn s©n. Sè ®øng
móa ë mçi vßng tõ 5 - 7 em.

355
- Ho¹t ®éng 4: Gi¶ng viªn híng dÉn bµi móa theo
tõng ®éng t¸c vµ sinh viªn thùc hi÷n vi÷c häc c¸c
®éng t¸c móa (gièng nh ®éi viªn). Cô thî lµ:
+ §éng t¸c thø nhÊt: §i vßng trßn.
Lêi ca: “Nh÷ng ch¸u ngoan B¸c Hå kh¨n hång bay rùc

Nh nh÷ng b«ng hoa th¬m, hoa ®Ñp tr¨m
miÒn”
Hai c©u h¸t trªn c¸c em thùc hi÷n ®éng t¸c n¾m
tay nhau thµnh vßng trßn ®i ®Òu 15 bíc theo ngîc chiÒu
kim ®ång hå, bíc thø 16 dõng l¹i mÆt híng vµo t©m vßng
trßn.
+ §éng t¸c thø hai: Vung tay sang bªn ph¶i, tr¸i,
ph¶i, tr¸i.
Lêi ca: “Cïng vÒ ®©y khoe s¾c th¾m
Cïng vÒ ®©y ng¸t h¬ng th¬m”
C©u h¸t ®Çu: C¸c em ®øng dËm ch©n t¹i chç, tay
ph¶i vung qua tríc ngùc lªn cao råi më qua phÝa bªn ph¶i
xuèng thÊp ngang th©n ngêi, tay tr¸i xu«i theo th©n ng-
êi.
C©u h¸t thø hai: Tay tr¸i vung qua tríc ngùc lªn cao
råi më qua phÝa bªn tr¸i xuèng thÊp ngang th©n ngêi,
tay ph¶i xu«i theo th©n ngêi.
C©u h¸t thø ba vµ thø t: C¸c em thùc hi÷n ®éng t¸c
vung tay phÝa bªn ph¶i, bªn tr¸i nh c©u h¸t thø nhÊt vµ
thø hai.
+ §éng t¸c thø ba: Hoa th¬m d©ng B¸c
Lêi ca: “B«ng hoa ngh×n viÖc tèt. B«ng hoa häc hµnh
ch¨m

356
B«ng hoa chi ®éi m¹nh. §Òu xøng ®¸ng mang
tªn”
C©u h¸t ®Çu: C¸c em dËm ch©n ®Òu t¹i chç. Hai
c¸nh tay khÐp l¹i, hai cæ tay ®î s¸t nhau, hai bµn tay
më ra nh b«ng hoa tõ ngùc ®a lªn phÝa tríc tr¸n.
C©u h¸t thø hai: Hai tay më ra hai bªn ph¶i, tr¸i råi
xuèng thÊp ngang th©n ngêi.
C©u h¸t thø ba vµ thø t: C¸c em thùc hi÷n l¹i ®éng
t¸c, hai tay lªn cao, xuèng thÊp mét lÇn n÷a nh c©u h¸t
®Çu vµ c©u h¸t thø hai.
+ §éng t¸c thø t: Xøng danh ch¸u ngoan B¸c Hå.
Lêi ca: “Ch¸u ngoan B¸c Hå. Lµ nh÷ng b«ng hoa
th¬m. KÝnh d©ng B¸c Hå”
C©u h¸t ®Çu: C¸c em ®øng t¹i chç vç tay bèn c¸i.
C©u h¸t thø hai: §i ®Òu bíc quanh m×nh mét vßng.
C©u h¸t thø ba: TÊt c¶ c¸c em ®a hai tay lªn cao
vÉy chµo. Sau ®ã ®i÷u móa ®îc móa l¹i tõ ®Çu víi lêi 2
cña bµi h¸t.
Lêi 2 cña bµi h¸t: “Nh÷ng ch¸u ngoan b¸c Hå kh¨n
hång bay rùc rì, nh nh¾c em ghi s©u 5 ®iÒu B¸c d¹y. V×
ngµy mai lu«n phÊn ®Êu, v× ngµy mai h·y v¬n lªn. Thi
®ua ngh×n viÖc tèt, thi ®ua häc hµnh ch¨m, thi ®ua
x©y dùng §éi. §Ó xøng ®¸ng mang tªn ch¸u ngoan B¸c
Hå. lµ nh÷ng b«ng hoa th¬m kÝnh d©ng B¸c Hå”.
- Ho¹t ®éng 5: Gi¶ng viªn yªu cÇu mét vµi sinh
viªn lªn d¹y mÉu c¸c ®éng t¸c cho c¸c em kh¸c thÞ
ph¹m.
- Ho¹t ®éng6: Sinh viªn d¹y mÉu (thùc hi÷n yªu
cÇu cña gi¶ng viªn). Gi¶ng viªn quan s¸t ®î söa c¸c
®éng t¸c cho sinh viªn

357
- Ho¹t ®éng 7: Gi¶ng viªn nhËn xÐt vi÷c häc tËp
cña sinh viªn vµ giao c¸c nhi÷m vô häc tËp vÒ nhµ cho
sinh viªn.

358
tµi LiÖu tham kh¶o
1. TrÇn Nh TØnh, Bïi SÜ Tông, Phan Nguyªn Th¸i -
Gi¸o tr×nh ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc bé m«n c«ng t¸c §éi
TNTP Hå ChÝ Minh- NXB GD.2000
2. Bïi SÜ Tông, §µo Ngäc Dung, TrÇn Quang §øc - Nghi
thøc ®éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB §¹i häc S Ph¹m. 2005.
3. §iÒu lÖ §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB Thanh niªn.
4. Bïi SÜ Tông, Ph¹m §×nh Nghi÷p - CÈm nang cho ng-
êi phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh. NXB GD 2003.
5. Bïi SÜ Tông, NguyÔn Thóy C¶nh, TrÇn Nh TØnh,
NguyÔn ThÕ TiÕn - Nghi thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang
tÝnh nghiÖp vô cña §éi TNTP Hå ChÝ Minh- NXB GD. 1998
6. Ph¹m §×nh Nghi÷p, Vò H÷u Ich, Ng« Quang QuÕ,
TrÇn Quèc Thµnh, TrÇn Nh TØnh - Gi¸o tr×nh “LÝ luËn vµ
ph¬ng ph¸p C«ng t¸c §éi TNTP Hå ChÝ Minh ’’- NXB §¹i
häc S ph¹m Hµ Néi”
7. Bïi SÜ Tông- C«ng t¸c §éi TNTP vµ nhi ®ång Hå ChÝ
Minh - NXB §¹i häc SP Hµ Néi I. 1995.
8. Bïi SÜ Tông- Tæng phô tr¸ch §éi TNTP Hå ChÝ Minh
trêng THCS (S¸ch båi dìng thêng xuyªn chu k× 1997-
2000 cho gi¸o viªn THCS)- NXB GD.2000.
9. NguyÔn Ngäc B¶o, Hµ ThÞ §øc - Ho¹t ®éng d¹y häc
ë trêng THCS - NXBGD Hµ Néi.2000
10. CÈm nang ngêi phô tr¸ch §éi.
11. Ph¬ng ph¸p d¹y móa h¸t tËp thÓ - Trêng §éi Lª
DuÈn - NXB Hµ Néi.2005.
12. Hµ NhËt Th¬ng -Ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ bµi gi¶ng
Gi¸o dôc c«ng d©n – NXB §HSP.

359
13. Bïi SÜ Tông , TrÇn Quang §øc - Trß ch¬i thiÕu nhi
-NXB Gi¸o dôc.
14. Híng dÉn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh rÌn luyÖn ®éi
viªn. NXB Thanh niªn.1993.
15. Tæ chøc ho¹t ®éng §éi trªn ®Þa bµn d©n c- NXB
Thanh niªn. 2002.
16. NghÞ quyÕt cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §oµn
vÒ t¨ng cêng c«ng t¸c ch¨m sãc, gi¸o dôc thiÕu niªn nhi
®ång vµ x©y dùng §éi TNTP Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n
2000-2005. NXB Thanh niªn. 2000.

360

You might also like