Professional Documents
Culture Documents
1. §ªm lÆng lê, tõng ®ît giã hun hót lïa s©u qua cöa sæ,
b×nh hoa bÊt tö trªn bµn chao ®¶o råi ®æ xuèng vì tan.
Em rïng m×nh v× c¶m gi¸c l¹nh lÏo ®ang v©y phñ kh¾p c¨n
phßng. H¨n bao giê hÕt tr¹ng th¸i bÊt æn gÇn nh lµ ho¶ng hèt
x©m chiÕm vµ dån nÐn em ®Õn tèn cïng.
Chît nghe v¨ng v¼ng mét thø ©m thanh s¾c l¹nh, ban ®Çu
cßn yÕu ít, dÇn dÇn râ rµng h¨n. Em thß ®Çu ra khái ch¨n, tai
híng qua cöa sæ. "EÐc...Ðec!" tiÕng kªu nh bÞ nghÑt l¹i råi
tho¸t ra n·o nïng, kh¾c kho¶i.
Em nhèn ra tiÕng chim lîn ¨n ®ªm, håi nhá nghe tiÕng kªu
rên rîn cña nã em rÊt sî. Kh«ng hiîu sao b©y giê em l¹i c¶m
thÊy thanh th¶n nhÑ nhµng h¨n khi nghe thø ©m thanh n·o
nïng Êy. "EÐc...Ðec!". Em thß c¶ ®Çu ra cöa hun hót giã ®î
theo dâi tõng tiÕng ®èp c¸nh phÇn phèt.
Buæi s¸ng. TØnh dèy thÊy ®Çu ãc thanh th¶n h¨n nhng nhí ký
tóc ghª gím trong ®Çu em lÇn lît hiÖn lªn khu«n mÆt d¸ng
dÊp tõng ®øa trong phßng.
H«m thÇy chñ nhiÖm th«ng b¸o "líp nghØ nöa th¸ng ®î ®i thùc
tèp ë HuÕ", em sung síng gµo to¸ng lªn v× s¾p ®îc vñ nhµ.
C¨n nhµ l¹nh lÏo mµ em tõng co ro trong ®ã.
2. MÆc dï ®îc cha th«ng b¸o tríc "ë quª giê nh phè råi" em
vÉn l¨ ng¨ l¸o ng¸o nh l¹c vµo mét vïng ngo¹i « Hµ Néi. Ph¶i
®Õn 3 n¨m råi em cha vñ l¹i n¨i ®©y, nªn h¨n nöa tiÕng vßng
vo em míi x¸c ®Þnh ®îc chç c©y g¹o côt ngän kia tríc ®©y lµ
hå sen cña hîp t¸c x·. Giê ngêi ta san b»ng x©y lªn mÊy dÉy
nhµ cao tÇng lµm chç cho kh¸ch du lÞch thuª.
C¸i miÕn Thµnh hoµng c¹nh bê s«ng kh«ng cßn n÷a, thÕ vµo ®ã
lµ nhµ hµng ®Æc s¶n. Tríc kia n¨i ®©y u tÞch hoang s¨ ®Õn gai
ngêi, kh«ng biÕt ngêi nµo ®· d¸m dêi Thµnh Hoµng ®i ch« kh¸c
®î trng c¸i biîn hiÖu sÆc mïi phµm tôc :"Nhµ hµng ®Æc s¶n
c¸c mãn nhèu d©n téc"!.
Vßng vÌo qua mÊy qu¸n karaoke thÊy mét con bÐ mÆc v¸y còn
cìn thán thën víi em. "Quªn nhau råi sao c« cö ?". MÆc dï cã
®iÖu ®µng h¨n, ¨n mÆc "m«®en" h¨n tríc nhng em vÉn nhèn
ra Lan. Lan lµ b¹n häc thêi phæ th«ng, häc hÕt líp 11 th× bá ®i
bu«n g¹o trªn miñn ngîc. ThÇy gi¸o chñ nhiÖm tÆc lìi "Kh«ng
cã häc th× còng ®Õn møc Êy mµ th«i". Trong líp cã ®øa b¶o :
"Cã khi nh thÕ l¹i hay!"
Nã vªnh v¸o mét c¸ch lé liÔu :"Tr«ng hµng karaoke tuy kh«ng
®îc nh bän mµy nhng th¸ng còng ®îc vµi vÐ. ThÕ «ng bµ giµ
viÖn trî cho mµy mét th¸ng bao nhiªu?". Em cêi chua ch¸t v×
hai ch÷ "viÖn trî" cña nã. Em ®¸p qua loa vµi c©u råi lÆng lÏ
®i.
RÏ qua chî mua cho mÑ mÊy thø l¸ x«ng em b¾t gÆp c« gi¸o
®ang tÝu tÝt bñ bén gi÷a hµng c¨m phë chèt hÑp. Bªn c¹nh ræ
bón nghÔu nghÖn lµ v« thiªn lñng hµnh tái, ch©n giß, gµ luéc,
c« võa th¸i thÞt, röa rau võa lu«n miÖng :"cã ngay, cã ngay!".
C¸i d¸ng vë trÇm tÜnh nghiªm nghÞ cña c« tríc bôc gi¶ng biÕn
mÊt hoµn toµn. Em ®ê ®Én kh«ng d¸m nh×n l©u sî c« ph¸t
hiÖn ra m×nh. C©u nãi ngµy tríc cña c« : "Cø häc ®i ®î biÕt,
®êi kh«ng ®¨n gi¶n chót nµo ®©u", ®eo ®¼ng em ®Õn tèn
b©y giê...
3. Vñ nhµ, MÑ hái :"Cã thÝch vÞt tÇn kh«ng ? "Nhng tra råi lµm
sao kÞp". MÑ cêi :"®¨n gi¶n gän nhÑ th«i, chØ cÇn gäi mét
tiÕng lµ ngêi ta mang tèn nhµ".
C¨m tra xong mÑ b¶o : "Chiñu con ra phô qu¸n víi cha, d¹o nµy
kh¸ch ®«ng l¾m".
Cha em tríc c«ng t¸c ë Héi v¨n nghÖ tØnh, ThØnh tho¶ng «ng cho
ra ®êi mét tèp th¨ víi nhan ®ñ nghe lµ l¹. Trong gÇn mêi n¨m
"lµm" nhµ th¨ «ng in ®îc chõng 6-7 tèp. Cuèn nµo còng nh¾c
®Õn "TiÕng ®¹i b¸c Çm Çm nh sÊm" "VÖt löa ch¸y s¸ng rùc
trêi ®ªm". Cã lÇn em hái :"Sao kh«ng cã t×nh yªu hë cha ?".
¤ng lµm mÆt nghiªm b¶o :"ChiÕn tranh lµ ®Çu r¨i m¸u ch¶y
chø cã ph¶i ®ïa ®©u mµ yªu
®¨ng nh¨ng nhÝt nh b©y giê".
"D©n trÝ cña ta cßn thÊp qu¸, ngêi ®ñ tr×nh ®é thÈm thÊu
th¨ cßn hiÕm l¾m" «ng b¶o thÕ.
Kh«ng biÕt cã ph¶i vèy hay kh«ng nhng em thÊy mçi lÇn th¨
«ng in ra lµ mét lÇn «ng kÌ kÌ hµng t¸ s¸ch ®i vèn ®éng gi¸o
viªn trong tØnh mua ñng hé. Em hái :"ThÕ cã lç kh«ng cha ?
¤ng söng cå : "Lµm nghÖ thuèt chø cã ph¶i bu«n b¸n hµng ho¸
®©u mµ b¶o lç víi l·i". Em cêi :"Nhng nghÖ thuèt ph¶i vÞ nh©n
sinh chø ?". ¤ng nh¶ khãi thuèc mï mÞt råi l¾c ®Çu ch¸n n¶n
:"Nh©n sinh cña chóng mµy lµ mét ngµy hai b÷a c¨m ®ñ no
®î cã søc mµ ngä nguèy, bän trë chóng mµy ch¼ng hiîu g×
vñ nghÖ thuèt c¶".
Em thÊy cã khi «ng nãi ®óng, c¸i mµ bän em cÇn b©y giê lµ
tiÕng Anh, com-pu-t¨ hay ma-kÐt-tinh.
Em vµo ®¹i häc ®îc mét thêi gian th× «ng th«i kh«ng c«ng t¸c
ë Héi v¨n nghÖ tØnh n÷a. Chó em b¶o :"Vñ mét côc". ¤ng l¹i
trõng m¾t qu¸t th¸o.
Håi Êy «ng in tèp th¨ míi nhng kh«ng b¸n næi, gi¸o viªn trong
tØnh ®· mua "tõ thiÖn" mÊy lÇn råi nªn kh«ng thî bá ra mÊy
ngµy l¨ng n÷a ®î su tèp th¨ «ng cho ®ñ bé. Ph¶i thuyÕt phôc
m·i, mÑ míi cho b¸n non løa lîn gièng víi chiÕc m¸y kh©u
Trung Quèc ®î bï lç. Sau vô Êy kh«ng khÝ trong nhµ trë nªn
nÆng nñ h¨n, mÑ ®· kh«ng nh×n mÆt cha ®Õn nöa th¸ng. ¤ng
ngao ng¸n thë dµi :"§óng lµ c¨m ¸o kh«ng ®ïa víi kh¸ch th¨".
Råi tuyªn bè gi¶i nghÖ.
4. Qu¸n bia h¨i nhµ em n»m ven ®êng liªn x·. Kh¸ch hµng hÇu
hÕt lµ ®¸m thanh niªn v« nghñ nghiÖp kiÕm ¨n b»ng ®ñ
m¸nh líi.
Buæi chiñu em ra qu¸n ®î gióp cha mÊy viÖc lÆt vÆt. Em lÆng
lÏ quan s¸t cha lµm nh÷ng viÖc hÕt søc "qu¸n x¸". Mçi khi cã
kh¸ch «ng cuèng quýt h¼n lªn. Em hái :"Thu nhèp cã kh¸
kh«ng ch¶". ¤ng lui cui rãt bia cho kh¸ch xong míi ngÈng lªn,
b¶o :"Ngµy b¸n ®îc 50 lÝt bia l·i 40 ngµn, 2 c©n mùc l·i 20
ngµn, trõ thuÕ m¸ ®iÖn níc mÊt 15 ngµn cßn ®îc 45 nh©n víi
30, tÇm tÇm 1 triÖu mét th¸ng". Em b¶o "thÕ còng ®îc råi cha
nhØ".
"VÊt v¶ mµ nhôc l¾m, ®Õn giÊc ngñ tra còng kh«ng cã". ¤ng
thÉn thê."Nhµ th¨ ®©u råi, hÕt thøc nh¾m th× uèng víi m¸
phanh µ?". ¤ng kh¸ch chåm chçm trªn ghÕ víi giäng than v·n.
"§©y råi, chó ®îi mét chót, con gióp cha níng mÊy con mùc
cho mÊy chó nhanh lªn" - ¤ng rèi rÝt nh ngêi m¾c lçi. KÐo em
ra mét gãc «ng b¶o "Lµm ¨n giê khã l¾m, nhÊt lµ nghñ nµy
kh«ng chÞu nhôc kh«ng thî lµm ®îc". "ThÕ d¹o nµy cha cã
lµm th¨ n÷a kh«ng ?. ¤ng trÇm ng©m giäng buån b· :"Th¨ ca lµ
thø ngêi ta chØ cÇn khi nhu cÇu vèt chÊt ®· ®îc tho¶ m·n g×
th× g× chø nghÌo cã nghÜa lµ hÌn, kh«ng thî hót thuèc lµo
vÆt nhÞn ®ãi ®î yªu th¨ ®îc, nh thÕ lµ phï phiÕm".
5. MÑ an ñi "TÝnh cha mµy d¹o nµy kh¸c tríc l¾m. Tao ®©y
mµ «ng coi ch¼ng ra g× n÷a lµ...". Em hái :"MÑ cã hiîu t¹i sao
kh«ng?". "T¹i tao kh«ng lµm ra tiñn nh håi ë c¨ quan, tao v« tÝch
sù, tao lµ kë ¨n b¸m". MÑ g»n tõng tiÕng.
"Cã ai nh cha mµy kh«ng, tao võa ch©n ít ch©n r¸o ë c¨ quan
vñ ®îc mÊy b÷a «ng Êy b¶o ph¶i x«ng ra chî më ngay hµng
rau qu¶, tao b¶o :"T«i kh«ng quen nghñ ®ã, cø ®î tõ tõ råi thu
xÕp sau". ¤ng Êy qu¸t Çm lªn:"Kh«ng chÞu ®éng tay råi ru ró ë
nhµ th× chÕt ®ãi cã ngµy. Mµy b¶o tao cã nhôc kh«ng ", nãi
hÕt c©u mÑ nÊc tõng håi råi khãc nøc në.
Chiñu cha vñ, em ®a chuyÖn hái. ¤ng trõng tré :"MÑ con mµy
®Þnh hïa nhau chèng l¹i tao µ?". Em b¶o :"Con kh«ng hïa
theo mµ cha còng nªn nghÜ l¹i ®i".
"L¸o, mµy d¸m d¹y cha mµy µ ? Tao nãi thèt nhÐ tao mµ kh«ng
xoay ra kiÕm ngµy d¨m b¶y chôc th× nhµ nµy còng b¸n tõ l©u
råi. Mµ mµy n÷a ®Êy, tiñn ¨n häc ai chu cÊp cho mµy hµng
th¸ng h¶?". G©n cæ «ng næi lªn ch»ng chÞt, hai th¸i d¨ng gièt
gièt liªn håi. Tr«ng vë mÆt ®· nh¨n nhóm, hèc h¸c v× thiÕu
ngñ v× lÇm lôi cña «ng em sî h·i quay mÆt ®i.
Vë lÈn thÈn pha chót h»n häc hiÖn lªn râ trªn khu«n mÆt
khiÕn «ng giµ nua mét c¸ch téi nghiÖp.
Em bµng hoµng kh«ng d¸m nh×n vµo ®«i m¾t trÇm uÊt nhÉn
nhôc cña «ng. Cha em ®Êy ? Nhµ th¨ ngµy tríc víi nh÷ng tèp
th¨ ®Çy triÕt lý vñ cuéc ®êi ®Êy ? "Duyªn sè ®Õn lµ khØ
giã, ngµy xa c¸ch xa hµng chôc c©y sè ®êng rõng cßn lÆn léi
t×m nhau. Giê cã nöa bíc ch©n l¹i coi nhau nh kë "thï" «ng
trÇm ng©m.
Bµ kî nhiñu kû niÖm cña hai ngêi c¸ch ®©y mÊy chôc n¨m vñ
tríc giäng chèm r·i ®ñu ®ñu. Nh×n hai ®øa bÐ con cña bµ
quÊn quýt bªn mÑ, em thÊy thiÕu thiÕu mét c¸i g× mµ m×nh
kh«ng cã ®îc.
7. Lªn trêng häc gÇn hai th¸ng. Mét buæi tèi ®i häc ngo¹i ng÷
vñ, XuyÕn b¶o :"Cã chó tªn lµ L©n ë quª ra t×m mµy nhng
kh«ng gÆp, chó Êy göi l¹i tiñn vµ th cho mµy ®©y".
Em lÆng lÏ ngåi vµo gãc ®äc th. Th cña cha, "V©n con yªu
quý ! Nh©n cã chó L©n lªn Hµ Néi c«ng t¸c, cha göi thªm
tiñn cho con, con cÇn chi tiªu cho hîp lý. Mäi ngêi ë quª v©n
khoë vµ nhí con nhiñu. Hµng qu¸n cña cha d¹o nµy b¸n ®îc
h¨n tríc v× qu¸n bµ T©m ®· ®ãng cöa råi. Bµ T©m mÊt ®îc
gÇn mét th¸ng nay v× bÞ tai n¹n...".
Em cÇm bäc tiñn trong tay víi c¶m gi¸c rên rîn, bÊt gi¸c h×nh
dung c¶nh hai ®øa con bµ T©m víi hai d¶i kh¨n tang tr¾ng to¸t
ngåi khãc vèt v· bªn hÌ ®êng bôi bÆm.
Trêi ma nhoÌ nhoÑt, nh÷ng v¹t níc gâ lïng bïng xuèng m¸i t«n
han gØ. Em n»m l¨ m¨ kh«ng thøc, kh«ng ngñ, thØnh tho¶ng trë
m×nh ngã nghiªng ra cöa sæ. TiÕng chim lîn trong ma t¹o
nªn mét ©m hëng kú ¶o, xa x«i nghe da diÕt kh¾c
kho¶i.
S.H