cng bi ging mn ng li cch mng ca ng cng sn Vit Nam

CHNG M U I TNG, NHIM V V PHNG PHP NGHIN CU MN NG LI CCH MNG CA NG CNG SN VIT NAM

I. I TNG V NHIM V NGHIN CU 1. i tng nghin cu a. Khi nim ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ng Cng sn Vit Nam c thnh lp ngy 3/2/1930. ng l i tin phong ca giai cp cng nhn, ng thi l i tin phong ca nhn dn lao ng v ca dn tc Vit Nam; i biu trung thnh li ch ca giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca dn tc. S lnh o ca ng l nhn t hng u quyt nh mi thng li ca cch mng Vit Nam. ng li cch mng ca ng l h thng quan im, ch trng, chnh sch v mc tiu, phng hng, nhim v v gii php ca cch mng Vit Nam. ng li cch mng ca ng ch c gi tr ch o thc tin khi nm bt ng quy lut vn ng khch quan. ng li ng l nhn t hng u quyt nh thng li ca cch mng, quyt nh v tr, uy tn ca ng i vi quc gia dn tc. hoch nh ng li cch mng ng n ng phi nm vng v vn dng sng to ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, bm st thc tin vn ng ca t nc v thi i, tm ti nghin cu nm bt nhng quy lut khch quan, chng mi biu hin ca ch ngha gio iu, ch quan, duy ch. b. i tng nghin cu mn hc

i tng ch yu ca mn hc l h thng quan im, ch trng, chnh sch ca ng trong tin trnh cch mng Vit Nam - t cch mng dn tc dn ch nhn dn n cch mng x hi ch ngha. Mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam c mi quan h mt thit vi mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin v mn T tng H Ch Minh. 2. Nhim v nghin cu - Lm r s ra i ca ng Cng sn Vit Nam - ch th hoch nh ng li cch mng Vit Nam. - Lm r qu trnh hnh thnh, b sung v pht trin ng li cch mng ca ng. - Lm r kt qu thc hin ng li cch mng ca ng. II. PHNG PHP NGHIN CU V NGHA CA VIC HC TP MN HC 1. Phng php nghin cu Phng php nghin cu c hiu l con ng, cch thc nhn thc ng n nhng ni dung c bn ca ng li v hiu qu tc ng ca n trong thc tin cch mng Vit Nam. a. C s phng php lun Nghin cu mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam phi da trn th gii quan, phng php lun khoa hc ca ch ngha Mc - Lnin, cc quan im c ngha phng php lun ca Ch tch H Ch Minh v cc quan im ca ng. b. Phng php nghin cu - Phng php lch s - Phng php lgic - Phng php khc nh: phn tch, tng hp, so snh, quy np v din dch, c th ha v tru tng ha,... thch hp vi tng ni dung ca mn hc. 2. ngha ca vic hc tp mn LCMCCSVN

- Mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam trang b cho sinh vin nhng hiu bit c bn v s ra i ca ng, v quan im, ng li ca ng trong cch mng dn tc dn ch nhn dn v cch mng x hi ch ngha, c bit l ng li ca ng trong thi k i mi. - Hc tp mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam c ngha rt quan trng i vi vic bi dng cho sinh vin nim tin vo s lnh o ca ng. - Sinh vin c th vn dng kin thc chuyn ngnh ch ng, tch cc gii quyt nhng vn kinh t, chnh tr, x hi... Chng I S RA I CA NG CNG SN VIT NAM V CNG LNH CHNH TR U TIN CA NG

I. HON CNH LCH S RA I NG CNG SN VIT NAM 1. Hon cnh quc t cui th k XIX, u th k XX a. S chuyn bin ca ch ngha t bn v hu qu ca n T cui th k th XIX, ch ngha t bn chuyn t t do cnh tranh sang giai on quc ch ngha. Cc nc t bn quc, bn trong th tng cng bc lt nhn dn lao ng, bn ngoi th xm lc v p bc nhn dn cc dn tc thuc a. Mu thun gia cc dn tc thuc a vi ch ngha thc dn ngy cng gay gt, phong tro u tranh chng xm lc din ra mnh m cc nc thuc a. b. nh hng ca ch ngha Mc - Lnin - Ch ngha Mc - Lnin ch r, mun ginh c thng li trong cuc u tranh thc hin s mnh lch s ca mnh, giai cp cng nhn phi lp ra ng Cng sn. S ra i ng Cng sn l mt yu cu khch quan p ng cuc u tranh ca giai cp cng nhn chng p bc, bc lt. - Ch ngha Mc - Lnin c truyn b vo Vit Nam, phong tro yu nc v phong tro cng nhn pht trin mnh m theo khuynh hng cch mng v sn, dn ti s ra i ca cc t chc cng sn Vit Nam. Ch ngha Mc - Lnin l nn tng t tng ca ng Cng sn Vit Nam. c. Cch mng Thng Mi Nga v Quc t Cng sn

- Nm 1917, cuc Cch mng Thng Mi Nga ginh c thng li. M u thi i mi - Thi i cch mng chng quc, thi i gii phng dn tc. - i vi cc dn tc thuc a, Cch mng Thng Mi nu tm gng sng trong vic gii phng cc dn tc b p bc. - Thng 3/1919, Quc t Cng sn (Quc t III) c thnh lp. - i vi Vit Nam, Quc t Cng sn c vai tr quan trng trong vic truyn b ch ngha Mc - Lnin v thnh lp ng Cng sn Vit Nam. 2. Hon cnh trong nc a. X hi Vit Nam di s thng tr ca thc dn Php Chnh sch cai tr ca thc dn Php - V chnh tr: Thc dn Php tc b quyn lc i ni v i ngoi ca chnh quyn phong kin nh Nguyn; chia Vit Nam ra thnh 3 x: Bc K, Trung K, Nam K v thc hin mi k mt ch cai tr ring, cu kt vi a ch. - V kinh t: Thc dn Php tin hnh cp ot rung t lp n in; u t vn khai thc ti nguyn (m than, m thit, m km); xy dng mt s c s cng nghip (in, nc); xy dng h thng ng b, ng thu, bn cng phc v cho chnh sch khai thc thuc a ca nc Php. - V vn ho: Thc dn Php thc hin chnh sch vn ho gio dc thc dn; dung tng, duy tr cc h tc lc hu Tnh hnh giai cp v mu thun c bn trong x hi Vit Nam - Giai cp a ch Vit Nam: Giai cp a ch chim khong 7% c dn nng thn nhng nm trong tay 50% din tch rung t. S cu kt gia giai cp a ch vi thc dn Php gia tng trong qu trnh t chc cai tr ca ngi Php. Tuy nhin, trong ni b a ch Vit Nam lc ny c s phn ho, mt b phn a ch c lng yu nc, cm ght ch thc dn tham gia u tranh chng Php di cc hnh thc khc nhau. - Giai cp nng dn: L lc lng ng o nht trong x hi Vit Nam (chim khong 90% dn s), b thc dn v phong kin p bc, bc lt nng n. - Giai cp cng nhn Vit Nam: Ra i t cuc khai thc thuc a ln th nht ca thc dn Php, giai cp cng nhn tp trung nhiu cc thnh ph v vng m. Xut thn t giai cp nng dn, ra i trc giai cp t sn dn tc, sm tip thu nh sng cch

mng ca ch ngha Mc - L nin, nhanh chng tr thnh mt lc lng t gic, thng nht. - Giai cp t sn Vit Nam: Bao gm t sn cng nghip, t sn thng nghip, t sn nng nghip. Trong giai cp t sn c mt b phn kim a ch. Th lc kinh t v a v chnh tr nh b v yu t. - Tng lp tiu t sn Vit Nam: Bao gm hc sinh, tr thc, th th cng, vin chc v nhng ngi lm ngh t do C lng yu nc, cm th quc thc dn v rt nhy cm vi nhng t tng tin b bn ngoi vo. Tm li, Chnh sch thng tr ca thc dn Php tc ng mnh m n x hi Vit Nam trn cc lnh vc chnh tr, kinh t, vn ho - x hi. Tnh cht ca x hi Vit Nam l thuc a, na phong kin. Hai mu thun c bn l mu thun gia ton th nhn dn Vit Nam vi thc dn Php xm lc (mu thun va c bn, va ch yu) v mu thun gia nhn dn, ch yu l giai cp nng dn vi a ch phong kin. b. Phong tro yu nc theo khuynh hng phong kin v t sn cui th k XIX, u th k XX Phong tro Cn Vng (1885-1896). Cuc khi ngha Yn Th (Bc Giang 1884-1913). i din ca xu hng bo ng l Phan Bi Chu. i biu cho xu hng ci cch l Phan Chu Trinh. Tm li, trc yu cu ca lch s x hi Vit Nam, cc phong tro u tranh chng Php din ra si ni di nhiu tro lu t tng. Mc d b tht bi, nhng s pht trin mnh m ca phong tro yu nc cui th k XIX, u th k XX c ngha rt quan trng: - Tip ni truyn thng yu nc ca dn tc. - To c s x hi thun li cho vic tip nhn ch ngha Mc - L nin. S tht bi ca phong tro yu nc chng thc dn Php chng t con ng cu nc theo h t tng phong kin v h t tng t sn b tc. Cch mng Vit Nam lm vo tnh trng khng hong su sc v ng li, v giai cp lnh o. c. Phong tro yu nc theo khuynh hng v sn

Nguyn i Quc chun b cc iu kin v chnh tr, t tng v t chc cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam. Nm 1911, Nguyn Tt Thnh (Nguyn i Quc) ra i tm ng cu nc. Nguyn i Quc c bit quan tm tm hiu cuc Cch mng Thng Mi Nga nm 1917. Ngi rt ra kt lun: Trong th gii by gi ch c Cch mnh Nga l thnh cng, v thnh cng n ni, ngha l dn chng c hng ci hnh phc t do, bnh ng tht. Vo thng 7/1920, Nguyn i Quc c bn S tho ln th nht nhng lun cng v vn dn tc v vn thuc a ca Lnin ng trn bo Nhn o. Ti i hi ng X hi Php (thng 12/1920), Nguyn i Quc b phiu tn thnh vic gia nhp Quc t Cng sn v tham gia thnh lp ng Cng sn Php. S kin ny nh du bc ngot trong cuc i hot ng cch mng ca Ngi v Ngi tm thy con ng cu nc ng n: Mun cu nc v gii phng dn tc khng c con ng no khc con ng cch mng v sn. Thng 11/1924, Nguyn i Quc n Qung Chu (Trung Quc). Thng 6/1925 ngi thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin. M cc lp hun luyn chnh tr cho cn b cch mng Vit Nam. Tc phm ng cch mnh ch r tnh cht v nhim v ca cch mng Vit Nam l cch mng gii phng dn tc m ng tin ln ch ngha x hi. Hai cuc cch mng ny c quan h mt thit vi nhau; cch mng l s nghip ca qun chng l vic chng c dn chng ch khng phi vic ca mt hai ngi, do phi on kt ton dn. Nhng ci ct ca n l cng - nng v phi lun ghi nh rng cng nng l ngi ch cch mnh, cng nng l gc cch mnh. Mun thng li th cch mng phi c mt ng lnh o. ng mun vng th phi c ch ngha lm ct, ch ngha chn chnh nht, chc chn nht, cch mnh nht l ch ngha Lnin. V vn on kt quc t ca cch mng Vit Nam, Nguyn i Quc xc nh: Cch mnh An Nam cng l mt b phn trong cch mnh th gii. Ai lm cch mnh trong th gii u l ng ch ca dn An Nam c. V phng php cch mng, Ngi nhn mnh n vic phi gic ng v t chc qun chng cch mng, phi lm cho qun chng hiu r mc ch cch mng, bit ng tm hip lc nh giai cp p bc mnh, lm cch mng phi bit cch lm, phi c mu chc, c nh th mi bo m thnh cng cho cuc khi ngha vi s ni dy ca ton dn

Tc phm ng cch mnh cp nhng vn c bn ca mt cng lnh chnh tr, chun b v t tng, chnh tr cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam. S pht trin phong tro yu nc theo khuynh hng v sn v s ra i ca cc t chc cng sn Vit Nam. - ng Dng Cng sn ng (17/6/1929). - An Nam Cng sn ng (ma thu 1929). - ng Dng Cng sn Lin on (9/1929). II. HI NGH THNH LP NG V CNG LNH CHNH TR U TIN CA NG 1. Hi ngh thnh lp ng Nguyn i Quc ch tr Hi ngh hp nht ng (hp ti Hng Cng, Trung quc). Thnh phn Hi ngh hp nht gm: mt i biu ca Quc t Cng sn, hai i biu ca ng Dng Cng sn ng, hai i biu ca An Nam Cng sn ng. Hi ngh tho lun ngh ca Nguyn i Quc gm Nm im ln, vi ni dung: 1. B mi thnh kin xung t c, thnh tht hp tc thng nht cc nhm cng sn ng Dng; 2. nh tn ng l ng Cng sn Vit Nam; 3. Tho Chnh cng v iu l s lc ca ng; 4. nh k hoch thc hin vic thng nht trong nc; 5. C mt Ban Trung ng lm thi gm chn ngi, trong c hai i biu chi b cng sn Trung Quc ng Dng. Hi ngh nht tr vi Nm im ln theo ngh ca Nguyn i Quc v quyt nh hp nht cc t chc cng sn, ly tn l ng Cng sn Vit Nam. Hi ngh tho lun v thng qua cc vn kin: Chnh cng vn tt, sch lc vn tt, chng trnh tm tt v iu l vn tt ca ng Cng sn Vit Nam. Hi ngh quyt nh phng chm, k hoch thng nht cc t chc cng sn trong nc, quyt nh ra bo, tp ch ca ng Cng sn Vit Nam.

Ngy 24/2/1930, theo yu cu ca ng Dng Cng sn Lin on, Ban Chp hnh Trung ng Lm thi hp v ra Ngh quyt chp nhn ng Dng Cng sn Lin on gia nhp ng Cng sn Vit Nam. Nh vy n ngy 24/02 /1930, ng Cng sn Vit Nam hon tt vic hp nht ba t chc Cng sn Vit Nam. S kin ng Cng sn Vit Nam ra i (3/2/1930) th hin bc pht trin bin chng qu trnh vn ng ca cch mng Vit Nam - s pht trin v cht t Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin n ba t chc Cng sn, n ng Cng sn Vit Nam trn nn tng ch ngha Mc - Lnin v quan im cch mng Nguyn i Quc. 2. Cng lnh chnh tr u tin ca ng Phng hng chin lc ca cch mng Vit Nam l T sn dn quyn cch mng v th a cch mng i ti x hi cng sn. Nhim v ca cch mng Vit Nam V chnh tr: nh quc ch ngha Php v bn phong kin; lm cho nc Vit Nam c hon ton c lp; lp chnh ph cng nng binh, t chc qun i cng nng. V kinh t: Th tiu ht cc th quc tri; tch thu ton b sn nghip ln (nh cng nghip, vn ti, ngn hng, v.v.) ca t bn quc ch ngha Php giao cho Chnh ph cng nng binh qun l; tch thu ton b rung t ca bn quc ch ngha lm ca cng chia cho dn cy ngho; b su thu cho dn cy ngho; m mang cng nghip v nng nghip; thi hnh lut ngy lm tm gi. V vn ho - x hi: Dn chng c t do t chc; nam n bnh quyn, ; ph thng gio dc theo cng nng ho. V lc lng cch mng: ng phi thu phc cho c i b phn dn cy v phi da vo hng dn cy ngho lm th a cch mng, nh bn i a ch v phong kin; lm cho cc on th th thuyn v dn cy (cng hi, hp tc x) khi di quyn lc v nh hng ca bn t bn quc gia; phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc, trung nng, Thanh nin, Tn Vit, v.v. ko h i vo phe v sn giai cp; i vi ph nng, trung tiu a ch v t bn An Nam m cha r mt phn cch mng th phi li dng, t lu mi lm cho h ng trung lp. B phn no ra mt phn cch mng (nh ng lp hin v.v.) th nh . V lnh o cch mng: Giai cp v sn l lc lng lnh o cch mng Vit Nam.

V quan h ca cch mng Vit Nam vi phong tro cch mng th gii: Cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng th gii. 3. ngha lch s s ra i ng Cng sn Vit Nam v Cng lnh chnh tr u tin ca ng Hi ngh hp nht cc t chc Cng sn Vit Nam quy t ba t chc cng sn thnh lp mt ng Cng sn duy nht - ng Cng sn Vit Nam theo mt ng li chnh tr ng n, to nn s thng nht v t tng, chnh tr v hnh ng ca phong tro cch mng c nc hng ti mc tiu c lp dn tc v ch ngha x hi. ng Cng sn Vit Nam ra i l kt qu tt yu ca cuc u tranh dn tc v u tranh giai cp, l s khng nh vai tr lnh o ca giai cp cng nhn Vit Nam v h t tng Mc - Lnin i vi cch mng Vit Nam. N chng t rng giai cp v sn nc ta trng thnh v sc lnh o cch mng. Trong qu trnh chun b v chnh tr, t tng v t chc cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam. Nguyn i Quc khng ch vn dng sng to, m cn b sung, pht trin hc thuyt Mc - Lnin v ng Cng sn: ng Cng sn Vit Nam l sn phm ca s kt hp ch ngha Mc - Lnin vi phong tro cng nhn v phong tro yu nc ca nhn dn Vit Nam. ng Cng sn Vit Nam va ra i nm c ngn c lnh o phong tro cch mng Vit Nam; gii quyt c tnh trng khng hong v ng li cch mng, v giai cp lnh o cch mng din ra u th k XX; m ra con ng v phng hng pht trin mi cho t nc Vit Nam. ng Cng sn Vit Nam ra i v vic ng ch trng: Cch mng Vit Nam l mt b phn ca phong tro cch mng th gii, tranh th c ng h to ln ca cch mng th gii, kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh ca thi i lm nn nhng thng li v vang. ng thi, cch mng Vit Nam cng gp phn tch cc vo s nghip u tranh ca nhn dn th gii v ha bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi.

Chng II

NG LI U TRANH GINH CHNH QUYN (1930 - 1945)

I. CH TRNG U TRANH T NM 1930 N NM 1939 1. Trong nhng nm 1930 - 1935 a. Lun cng chnh tr thng 10/1930 Thng 4/1930, sau thi gian hc tp Lin X, Trn Ph c Quc t Cng sn c v nc hot ng. Thng 7/1930, Trn Ph c b sung vo Ban Chp hnh Trung ng ng. T ngy 14 n ngy 31/10/1930, Ban Chp hnh Trung ng hp ln th nht ti Hng Cng (Trung Quc) do Trn Ph ch tr. Hi ngh thng qua Ngh quyt v tnh hnh v nhim v cn kp ca ng; tho lun Lun cng chnh tr ca ng, iu l ng v iu l cc t chc qun chng. Thc hin ch th ca Quc t Cng sn, Hi ngh quyt nh i tn ng Cng sn Vit Nam thnh ng Cng sn ng Dng. Hi ngh c Ban chp hnh Trung ng chnh thc v c Trn Ph lm Tng B th. Ni dung ca Lun cng Lun cng chnh tr phn tch c im, tnh hnh x hi thuc a na phong kin v nu ln nhng vn c bn ca cch mng t sn dn quyn ng Dng do giai cp cng nhn lnh o. Mu thun giai cp din ra gay gt gia mt bn l th thuyn, dn cy v cc phn t lao kh vi mt bn l a ch phong kin v t bn quc. Phng hng chin lc ca cch mng ng Dng: Lun cng ch r: T sn dn quyn cch mng l thi k d b lm x hi cch mng, sau khi cch mng t sn dn quyn thng li s tip tc pht trin, b qua thi k t bn m tranh u thng ln con ng x hi ch ngha. Nhim v ca cch mng t sn dn quyn: nh phong kin, thc hnh cch mng rung t trit v nh quc ch ngha Php, lm cho ng Dng hon ton c lp. Hai nhim v chin lc c quan h khng kht vi nhau, v c nh quc ch ngha mi ph c giai cp a ch, tin hnh cch mng th a thng li, v c ph tan c ch phong kin th mi nh c quc ch ngha. Trong hai nhim v ny, Lun cng xc nh: Vn th a l ci ct ca cch mng t sn dn quyn v l c s ng ginh quyn lnh o dn cy.

V lc lng cch mng: Giai cp v sn va l ng lc chnh ca cch mng t sn dn quyn, va l giai cp lnh o cch mng. Dn cy l lc lng ng o nht v l ng lc mnh ca cch mng. T sn thng nghip th ng v phe quc v a ch chng li cch mng, cn t sn cng nghip th ng v pha quc gia ci lng v khi cch mng pht trin cao th h s theo quc. Trong giai cp tiu t sn, b phn th cng nghip th c thi do d; tiu t sn thng gia th khng tn thnh cch mng; tiu t sn tr thc th c xu hng quc gia ch ngha v ch c th hng hi tham gia chng quc trong thi k u. Ch c cc phn t lao kh th nh nhng ngi bn hng rong, th th cng nh, tr thc tht nghip th mi i theo cch mng m thi. V phng php cch mng: t c mc tiu c bn ca cuc cch mng l nh quc v phong kin, ginh chnh quyn v tay cng nng th phi ra sc chun b cho qun chng v con ng v trang bo ng. V trang bo ng ginh chnh quyn l mt ngh thut, phi tun theo khun php nh binh. V quan h quc t: Cch mng ng Dng l mt b phn ca cch mng v sn th gii, v th giai cp v sn ng Dng phi on kt gn b vi giai cp v sn th gii, trc ht l v sn Php, v phi mt thit lin lc vi phong tro cch mng cc nc thuc a v na thuc a nhm m rng v tng cng lc lng cho cuc u tranh cch mng ng Dng. V vai tr lnh o ca ng: S lnh o ca ng Cng sn l iu kin ct yu cho thng li ca cch mng. ng phi c ng li chnh tr ng n, c k lut tp trung, lin h mt thit vi qun chng. ng l i tin phong ca giai cp v sn, ly ch ngha Mc Lnin lm nn tng t tng, i biu chung cho quyn li ca giai cp v sn ng Dng, u tranh t c mc ch cui cng l ch ngha cng sn. ngha ca Lun cng Lun cng chnh tr khng nh li nhiu vn cn bn thuc v chin lc cch mng m Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt nu ra. Gia Lun cng chnh tr vi Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt c mt khc nhau. Lun cng chnh tr khng nu ra c mu thun ch yu l mu thun gia dn tc Vit Nam v quc Php, t khng t nhim v chng quc ln hng u; nh gi khng ng vai tr cch mng ca tng lp tiu t sn, ph nhn mt tch cc ca t sn dn tc v cha thy c kh nng phn ho, li ko mt b phn a ch va v nh trong cch mng gii phng dn tc, t Lun cng khng ra c mt chin lc lin minh dn tc v giai cp rng ri trong cuc u tranh chng quc xm lc v tay sai. Nguyn nhn ch yu ca nhng mt khc nhau:

Th nht, Lun cng chnh tr cha tm ra v nm vng nhng c im ca x hi thuc a, na phong kin Vit Nam. Th hai, do nhn thc gio iu, my mc v vn dn tc v giai cp trong cch mng thuc a, v li chu nh hng trc tip khuynh hng t ca Quc t Cng sn v mt s ng cng sn trong thi gian . Hi ngh Ban chp hnh Trung ng thng 10/1930 khng chp nhn nhng quan im mi, sng to, c lp t ch ca Nguyn i Quc c nu trong ng Cch mnh, Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt. b. Ch trng khi phc t chc ng v phong tro cch mng ng pht ng c mt s phong tro cch mng rng ln, m nh cao l Xvit Ngh - Tnh. Gia lc phong tro cch mng ca qun chng ang dng cao, quc Php v tay sai thng tay n p, khng b hng dp tt phong tro cch mng Vit Nam v tiu dit ng Cng sn ng Dng. Trong bi cnh , mt s cuc u tranh ca cng nhn v nng dn vn n ra, nhiu chi b ng trong nh t vn c thnh lp, h thng t chc ng tng bc c phc hi. Thng 6/1932 Ban lnh o Trung ng cng b Chng trnh hnh ng ca ng Cng sn ng Dng: 1. i cc quyn t do t chc, xut bn, ngn lun, i li trong nc v ra nc ngoi. 2. B nhng lut hnh c bit i vi ngi bn x, tr t do cho t chnh tr, b ngay chnh sch n p, gii tn Hi ng hnh. 3. B thu thn, thu ng c v cc th thu v l khc. 4. B cc c quyn v ru, thuc phin v mui. i hi i biu ng ln th nht Ma Cao (Trung Quc) thng 3/1935 ra ba nhim v trc mt l: cng c v pht trin ng; y mnh cuc vn ng v thu phc qun chng; m rng tuyn truyn chng quc, chng chin tranh, ng h Lin X, ng h cch mng Trung Quc. 2. Trong nhng nm 1936 - 1939 a. Hon cnh lch s Tnh hnh th gii

Cuc khng hong kinh t trong nhng nm 1929 - 1933 cc nc thuc h thng t bn ch ngha lm cho mu thun ni ti ca ch ngha t bn ngy cng gay gt v phong tro cch mng ca qun chng dng cao. Ch ngha phtxt xut hin v thng th mt s ni. i hi ln th VII ca Quc t Cng sn hp ti Mtxcva (thng 7/1935) di s ch tr ca G. imitrp. on i biu ng Cng sn ng Dng do L Hng Phong dn u. i hi xc nh k th nguy him trc mt ca giai cp v sn v nhn dn lao ng th gii lc ny cha phi l ch ngha quc ni chung, m l ch ngha pht xt. i hi vch ra nhim v trc mt ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng th gii lc ny cha phi l u tranh lt ch ngha t bn, ginh chnh quyn, m l u tranh chng ch ngha phtxt, chng chin tranh, bo v dn ch v ho bnh. Tnh hnh trong nc Cuc khng hong kinh t 1929 - 1933 tc ng su sc khng nhng n i sng cc giai cp v tng lp nhn dn lao ng, m cn n c nhng nh t sn, a ch hng va v nh. Tnh hnh trn y lm cho cc giai cp v tng lp tuy c quyn li khc nhau, nhng u cm th thc dn, t bn c quyn Php v u c nguyn vng chung trc mt l u tranh i quyn sng, quyn t do, dn ch, cm o v ho bnh. b. Ch trng v nhn thc mi ca ng Ch trng u tranh i quyn dn ch, dn sinh Ban chp hnh Trung ng xc nh cch mng ng Dng vn l cch mng t sn dn quyn - phn v in a - lp chnh quyn ca cng nng bng hnh thc Xvit, d b iu kin i ti cch mng x hi ch ngha. V k th ca cch mng: K th trc mt nguy hi nht ca nhn dn ng Dng cn tp trung nh l bn phn ng thuc a v b l tay sai ca chng. V nhim v trc mt ca cch mng: L chng phtxt, chng chin tranh quc, chng bn phn ng thuc a v tay sai, i t do, dn ch, cm o v ho bnh. Ban Chp hnh Trung ng quyt nh thnh lp Mt trn nhn dn phn . ph hp vi yu cu tp hp lc lng cch mng trong tnh hnh mi, Mt trn nhn dn phn c i tn thnh Mt trn dn ch ng Dng.

V on kt quc t: tp trung, c lp v cha mi nhn u tranh vo bn phn ng thuc a v tay sai ca chng ng Dng, i cc quyn t do, dn ch, dn sinh, th khng nhng phi on kt cht ch vi giai cp cng nhn v ng Cng sn Php, ng h Mt trn nhn dn Php, m cn phi ra khu hiu ng h Chnh ph Mt trn nhn dn Php cng nhau chng li k th chung l bn pht xt Php v bn phn ng thuc a ng Dng. V hnh thc t chc v bin php u tranh: Phi chuyn hnh thc t chc b mt khng hp php sang cc hnh thc t chc v u tranh cng khai, na cng khai, hp php v na hp php, nhm lm cho ng m rng s quan h vi qun chng, gio dc, t chc v lnh o qun chng u tranh bng cc hnh thc v khu hiu thch hp. Nhn thc mi ca ng v mi quan h gia hai nhim v dn tc v dn ch Trong vn kin: Chung quanh vn chin sch mi cng b thng 10/1936, ng nu mt quan im mi: Cuc dn tc gii phng khng nht nh phi kt cht vi cuc cch mng in a, ngha l khng th ni rng: mun nh quc cn phi pht trin cch mng in a, mun gii quyt vn in a th cn phi nh quc. L thuyt y c ch khng xc ng. Ni tm li, nu pht trin cuc tranh u chia t m ngn tr cuc tranh u phn th phi la chn vn no quan trng hn m gii quyt trc. Ngha l chn ch nhn chnh, nguy him nht, tp trung lc lng ca mt dn tc m nh cho c ton thng. Tm li, trong nhng nm 1936 - 1939, ch trng mi ca ng gii quyt ng n mi quan h gia mc tiu chin lc v mc tiu c th trc mt ca cch mng, mi quan h gia lin minh cng nng v mt trn on kt dn tc rng ri, gia vn dn tc v vn giai cp, gia phong tro cch mng ng Dng v phong tro cch mng th gii. Cc ngh quyt ca Ban chp hnh Trung ng trong thi k ny nh du bc trng thnh ca ng v chnh tr v t tng, th hin bn lnh v tinh thn c lp t ch, sng to ca ng, m ra mt cao tro mi trong c nc. II. CH TRNG U TRANH T NM 1939 N NM 1945 1. Hon cnh lch s v s chuyn hng ch o chin lc ca ng a. Tnh hnh th gii v trong nc Chin tranh th gii ln th hai bng n Tnh hnh trong nc

Chin tranh th gii th hai nh hng mnh m v trc tip n ng Dng v Vit Nam. Trong thc t, Vit Nam v ng Dng, thc dn Php thi hnh chnh sch thi chin rt trng trn. Li dng lc Php thua c, ngy 22/09/1940, pht xt Nht tin vo Lng Sn v b vo Hi Phng. Ngy 23/09/1940, ti H Ni, Php k hip nh u hng Nht. T , nhn dn ta chu cnh mt c b hai trng p bc, bc lt ca Php - Nht. Mu thun gia dn tc ta vi quc pht xt Php - Nht tr nn gay gt hn bao gi ht. b. Ni dung ch trng chuyn hng ch o chin lc K t khi Chin tranh th gii ln th hai bng n, Ban Chp hnh Trung ng ng hp Hi ngh ln th su (thng 11/1939), Hi ngh Trung ng ng ln th by (thng 11/1940) v Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng ln th tm (thng 5/1941). Trn c s nhn nh kh nng din bin ca Chin tranh th gii ln th hai v cn c vo tnh hnh c th trong nc, Ban Chp hnh Trung ng quyt nh chuyn hng ch o chin lc nh sau: Mt l, a nhim v gii phng dn tc ln hng u. Hai l, quyt nh thnh lp Mt trn Vit Minh on kt, tp hp lc lng cch mng nhm mc tiu gii phng dn tc. Ba l, quyt nh xc tin chun b khi ngha v trang l nhim v trung tm ca ng v nhn dn ta trong giai on hin ti. c. ngha ca s chuyn hng ch o chin lc Vi tinh thn c lp, t ch, sng to, Ban Chp hnh Trung ng ng hon chnh s chuyn hng ch o chin lc nhm gii quyt mc tiu s mt ca cch mng l c lp dn tc v ra nhiu ch trng ng n thc hin mc tiu y. ng li ging cao ngn c gii phng dn tc, t nhim v gii phng dn tc ln hng u, tp hp rng ri mi ngi Vit Nam yu nc trong Mt trn Vit Minh, xy dng lc lng chnh tr ca qun chng c nng thn v thnh th, xy dng cn c a cch mng v lc lng v trang, l ngn c dn ng cho nhn dn ta tin ln ginh thng li trong s nghip nh Php, ui Nht, ginh c lp cho dn tc v t do cho nhn dn. Trn c s lc lng chnh tr ca qun chng, ng ch o vic v trang cho qun chng cch mng, tng bc t chc, xy dng lc lng v trang nhn dn.

2. Ch trng pht ng Tng khi ngha ginh chnh quyn a. Pht ng cao tro khng Nht, cu nc v y mnh khi ngha tng phn Pht ng cao tro khng Nht, cu nc m 9/3/1945, Nht o chnh Php, ngy 12/3/1945, Ban Thng v Trung ng ng ra Ch th Nht - Php bn nhau v hnh ng ca chng ta. Ch th nhn nh: Cuc o chnh ca Nht lt Php c chim ng Dng to ra mt cuc khng hong chnh tr su sc, nhng iu kin khi ngha cha thc s chn mui. Hin ang c nhng c hi tt lm cho nhng iu kin tng khi ngha nhanh chng chn mui. Ch th xc nh: Sau cuc o chnh, phtxt Nht l k th chnh, k th c th trc mt duy nht ca nhn dn ng Dng, v vy phi thay khu hiu nh ui phtxt Nht - Php bng khu hiu nh ui phtxt Nht. Pht ng mt cao tro khng Nht, cu nc mnh m lm tin cho cuc Tng khi ngha. Mi hnh thc tuyn truyn, c ng, t chc v u tranh lc ny phi thay i cho thch hp thi k tin khi ngha nh tuyn truyn xung phong, biu tnh tun hnh, bi cng chnh tr, biu tnh ph kho thc ca Nht gii quyt nn i, y mnh xy dng cc i t v cu quc, Phng chm u tranh lc ny l pht ng chin tranh du kch, gii phng tng vng, m rng cn c a. D kin nhng iu kin thun li thc hin tng khi ngha nh khi qun ng minh ko vo ng Dng nh Nht, qun Nht ko ra mt trn ngn cn qun ng minh pha sau s h. Cng c th l cch mng Nht bng n v chnh quyn cch mng ca nhn dn Nht c thnh lp, hoc Nht b mt nc nh Php nm 1940 v qun i vin chinh Nht mt tinh thn. y mnh khi ngha tng phn, ginh chnh quyn b phn T gia thng 3/1945 tr i, cao tro khng Nht cu nc din ra rt si ni, mnh m v phong ph v ni dung v hnh thc. Phong tro u tranh v trang, khi ngha tng phn din ra trong nhiu ni vng thng du v trung du Bc K. Trong hai thng 5 v 6/1945, cc cuc khi ngha tng phn lin tc n ra v nhiu chin khu c thnh lp c ba min. khu gii phng v mt s a phng, chnh quyn nhn dn hnh thnh, tn ti song song vi chnh quyn tay sai ca phtxt Nht.

Gia lc phong tro qun chng trong c nc ang pht trin mnh m c nng thn v thnh th, nn i din ra nghim trng cc tnh Bc b v Bc Trung b do Nht, Php v vt hng triu tn la go ca nhn dn, hn 2 triu ng bo ta b i, ng kp thi ra khu hiu ph kho thc, gii quyt nn i. Ch trng p ng nguyn vng cp bch ca nhn dn ta, v vy trong mt thi gian ngn, ng ng vin c hng triu qun chng tin ln trn tuyn cch mng. b. Ch trng pht ng Tng khi ngha Pht ng ton dn tng khi ngha chnh quyn Trc s pht trin ht sc nhanh chng ca tnh hnh, Trung ng quyt nh hp Hi ngh ton quc ca ng ti Tn Tro (Tuyn Quang) t ngy 13 n ngy 15/8/1945. Hi ngh nhn nh: C hi rt tt cho ta ginh chnh quyn c lp ti v quyt nh pht ng tng khi ngha, ginh chnh quyn t tay phtxt Nht v tay sai, trc khi qun ng minh vo ng Dng. Hi ngh ch r khu hiu u tranh lc ny l: Phn i xm lc; hon ton c lp; Chnh quyn nhn dn. Nhng nguyn tc ch o khi ngha l tp trung, thng nht v kp thi, phi nh chim ngay nhng ni chc thng, khng k thnh ph hay nng thn; qun s v chnh tr phi phi hp; phi lm tan r tinh thn qun ch Hi ngh cn quyt nh nhng vn quan trng v chnh sch i ni v i ngoi trong tnh hnh mi. Hi ngh quyt nh c U ban Khi ngha ton quc do Trng Chinh ph trch v kin ton Ban Chp hnh Trung ng. Ngay m 13/08/1945, U ban khi ngha ton quc ra lnh tng khi ngha. Ngy 16/08/1945, cng ti Tn Tro, i hi quc dn hp. i hi nhit lit tn thnh ch trng tng khi ngha ca ng v Mi chnh sch ca Vit Minh, quyt nh thnh lp U ban gii phng dn tc Vit Nam. Ngay sau i hi, Ch tch H Ch Minh gi th ku gi ng bo v chin s c nc: Gi quyt nh cho vn mnh dn tc ta n. Ton quc ng bo hy ng dy em sc ta m t gii phng cho ta. Di s lnh o ca ng, hn 20 triu nhn dn ta nht t vng dy khi ngha ginh chnh quyn. Thng li ca cuc khi ngha H Ni ngy 19/8 c ngha quyt nh i vi c nc, lm cho chnh quyn tay sai Nht cc ni b t lit, c v mnh m nhn dn cc tnh thnh khc ni dy khi ngha ginh chnh quyn.

Ngy 23/8/1945, khi ngha ginh thng li Hu, ngy 25/8/1945, khi ngha ginh thng li Si Gn. Ch trong vng 15 ngy (t 14 n 28/8/1945) cuc tng khi ngha thnh cng trn c nc, chnh quyn v tay nhn dn. Ngy 2/9/1945, ti cuc mt tinh ln Qung trng Ba nh, H Ni, thay mt Chnh ph lm thi, Ch tch H Ch Minh trnh trng c bn Tuyn ngn c lp, tuyn b vi quc dn ng bo, vi ton th th gii: Nc Vit Nam Dn ch Cng ho ra i. c. Kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim ca cuc Cch mng Thng Tm Kt qu v ngha - p tan xing xch n l ca thc dn Php trong gn mt th k, lt nho ch qun ch hng my nghn nm v ch thng tr ca phtxt Nht, lp nn nc Vit Nam Dn ch Cng ho, nh nc dn ch nhn dn u tin ng Nam . - nh du bc pht trin nhy vt ca lch s dn tc Vit Nam, a dn tc ta bc vo mt k nguyn mi: K nguyn c lp t do v ch ngha x hi. - ng ta v nhn dn ta gp phn lm phong ph thm kho tng l lun ca ch ngha Mc - Lnin, cung cp thm nhiu kinh nghim qu bu cho phong tro u tranh gii phng dn tc v ginh quyn dn ch. - c v mnh m nhn dn cc nc thuc a v na thuc a u tranh chng ch ngha quc, thc dn ginh c lp t do.

Nguyn nhn thng li - Cch mng Thng Tm n ra trong bi cnh quc t rt thun li: K th trc tip ca nhn dn ta l phtxt Nht b Lin X v cc lc lng dn ch th gii nh bi. Bn Nht ng Dng v tay sai tan r. ng ta chp thi c pht ng ton dn ni dy tng khi ngha ginh thng li nhanh chng. - Cch mng Thng Tm l kt qu tng hp ca 15 nm u tranh gian kh ca ton dn ta di s lnh o ca ng, c rn luyn qua ba cao tro cch mng rng ln: Cao tro 1930-1931, Cao tro 1936-1939 v Cao tro gii phng dn tc 19391945.

- Cch mng Thng Tm thnh cng l do ng ta chun b c lc lng v i ca ton dn on kt trong Mt trn Vit Minh, da trn c s lin minh cng nng, di s lnh o ca ng. - S lnh o ca ng l nhn t ch yu nht, quyt nh thng li ca Cch mng Thng Tm 1945. Bi hc kinh nghim Mt l: Ging cao ngn c c lp dn tc, kt hp ng n hai nhim v chng quc v chng phong kin. Hai l: Ton dn ni dy trn nn tng khi lin minh cng - nng. Ba l: Li dng mu thun trong hng ng k th. Bn l: Kin quyt dng bo lc cch mng v bit s dng bo lc cch mng mt cch thch hp p tan b my nh nc c, lp ra b my nh nc ca nhn dn. Nm l: Nm vng ngh thut khi ngha, ngh thut chn ng thi c. Su l: Xy dng mt ng Mc - Lnin sc lnh o tng khi ngha ginh chnh quyn.

CHNG III NG LI KHNG CHIN CHNG THC DN PHP V QUC M XM LC (1945 - 1975)

I. NG LI XY DNG, BO V CHNH QUYN V KHNG CHIN CHNG THC DN PHP XM LC (1945 - 1954) 1. Ch trng xy dng v bo v chnh quyn cch mng (1945 - 1946) a. Hon cnh lch s nc ta sau Cch mng Thng Tm Sau ngy Cch mng Thng Tm thnh cng, nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i, cng cuc xy dng v bo v t nc ca nhn dn ta ng trc bi cnh va c nhng thun li c bn, va gp phi nhiu kh khn to ln, him ngho. V thun li - Trn th gii, h thng x hi ch ngha do Lin x ng u c hnh thnh, phong tro cch mng gii phng dn tc c iu kin pht trin, tr thnh mt dng thc cch mng. Phong tro dn ch v ha bnh cng ang vn ln mnh m. - trong nc, chnh quyn dn ch nhn dn c thnh lp, c h thng t Trung ng n c s. Nhn dn lao ng lm ch vn mnh ca t nc. Ton dn tin tng v ng h Vit Minh, ng h chnh ph Vit Nam Dn ch Cng ha do H Ch Minh lm Ch tch. V kh khn - Th gii: vi danh ngha ng Minh n tc kh gii ca pht xt Nht, qun i cc nc quc t ko vo chim ng Vit Nam v khuyn khch bn Vit gian chng ph chnh quyn cch mng nhm xa b nn c lp v chia ct nc ta. Nghim trng nht l qun Anh, Php ng la vi nhau n sng nh chim Si Gn, hng tch Nam b ra khi Vit Nam. - Trong nc: kh khn nghim trng l hu qu do ch c li nh nn i, nn dt rt nng n, ngn qu quc gia trng rng; kinh nghim qun l t nc ca cn b cc cp non yu; nn c lp ca nc ta cha c quc gia no trn th gii cng nhn v t quan h ngoi giao.

Gic i, gic dt v gic ngoi xm l nhng him ha i vi ch mi, vn mnh dn tc nh ngn cn treo si tc, T quc lm nguy. b. Ch trng khng chin kin quc ca ng Trc tnh hnh mi, Trung ng ng v Ch tch H Ch Minh sng sut phn tch tnh th, d on chiu hng pht trin ca cc tro lu cch mng trn th gii v sc mnh mi ca dn tc vch ra ch trng v gii php u tranh nhm gi vng chnh quyn, bo v nn c lp t do va ginh c. Ngy 25/11/1945, Ban Chp hnh Trung ng ng ra ch th Khng chin kin quc, vch con ng i ln cho cch mng Vit Nam trong giai on mi. Ch trng khng chin kin quc ca ng: + V ch o chin lc: ng xc nh mc tiu phi nu cao ca cch mng Vit Nam lc ny l dn tc gii phng, khu hiu lc ny vn l Dn tc trn ht, T quc trn ht, nhng khng phi l ginh c lp m l gi vng c lp. + V xc nh k th: ng phn tch m mu ca cc quc i vi ng Dng v ch r: K th chnh ca chng ta lc ny l thc dn Php xm lc, phi tp trung ngn la u tranh vo chng. V vy phi lp Mt trn dn tc thng nht chng thc dn Php xm lc; m rng mt trn Vit Minh nhm thu ht mi tng lp nhn dn; thng nht mt trn Vit - Min - Lo + V phng hng, nhim v, ng nu ln bn nhim v ch yu v cp bch cn khn trng thc hin l: Cng c chnh quyn, chng thc dn Php xm lc, bi tr ni phn, ci thin i sng nhn dn. ng ch trng kin tr nguyn tc thm bn bt th, thc hin khu hiu: Hoa - Vit thn thin i vi qun i Tng Gii Thch v c lp v chnh tr, nhn nhng v kinh t i vi Php. Ch th xc nh ng k th chnh ca dn tc Vit Nam l thc dn Php xm lc. ch ra kp thi nhng vn c bn v chin lc v sch lc cch mng, nht l nu r hai nhim v chin lc mi ca cch mng Vit Nam sau Cch mng Thng Tm l xy dng i i vi bo v t nc. ra nhng nhim v, bin php c th v i ni, i ngoi khc phc nn i, nn dt, chng th trong, gic ngoi bo v chnh quyn cch mng. c. Kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim Kt qu: cuc u tranh thc hin ch trng khng chin kin quc ca ng giai on 1945 - 1946 din ra rt gay go, quyt lit trn tt c cc lnh vc chnh tr, kinh t, vn ha, ngoi giao v ginh c nhng kt qu ht sc quan trng.

- V chnh tr - x hi: xy dng c nn mng cho mt ch x hi mi - ch dn ch nhn dn vi y cc yu t cn thit. Quc hi, Hi ng nhn dn cc cp c thnh lp thng qua ph thng bu c. Hin php dn ch nhn dn c Quc hi thng qua v ban hnh. B my chnh quyn t Trung ng n lng x v cc c quan t php, ta n, cc cng c chuyn chnh nh V quc on, Cng an nhn dn c thit lp v tng cng. Cc on th nhn dn nh Mt trn Vit Minh, Hi Lin hip quc dn Vit Nam, Tng Cng on Vit Nam, Hi Lin hip ph n Vit Nam c xy dng v m rng. Cc ng phi chnh tr nh ng Dn ch Vit Nam, ng X hi Vit Nam c thnh lp. - V kinh t, vn ha: pht ng phong tro tng gia sn xut, cu i, xa b cc th thu v l ca ch c, ra sc lnh gim t 25%, xy dng ngn qu quc gia. Cc lnh vc sn xut c phc hi. Cui nm 1945, nn i c bn c y li, nm 1946 i sng nhn dn c n nh v c ci thin. Thng 11/1946, giy bc C H c pht hnh. m li cc trng lp v t chc khai ging nm hc mi. Cuc vn ng ton dn xy dng nn vn ha mi bc u xa b c nhiu t nn x hi v tp tc lc hu. Phong tro dit dt, bnh dn hc v c thc hin si ni. Cui 1946 c nc c thm 2,5 triu ngi bit c, bit vit. - V bo v chnh quyn cch mng: ngay t khi thc dn Php n sng nh chim Si Gn v m rng phm vi chim ng ra cc tnh Nam b, ng kp thi lnh o nhn dn Nam b ng ln khng chin v pht ng phong tro Nam tin chi vin Nam b, ngn khng cho qun Php nh ra Trung b. min Bc, bng ch trng li dng mu thun trong ni b k th, ng, Chnh ph ta thc hin sch lc nhn nhng vi qun i Tng v tay sai ca chng gi vng chnh quyn, tp trung lc lng chng Php min Nam. ngha Nhng thnh qu u tranh ni trn bo v c nn c lp ca t nc, gi vng chnh quyn cch mng; xy dng c nhng nn mng u tin v c bn cho mt ch mi, ch Vit Nam Dn ch Cng ha; chun b c nhng iu kin cn thit, trc tip cho cuc khng chin ton quc sau . Nguyn nhn thng li ng nh gi ng tnh hnh nc ta sau Cch mng Thng Tm, kp thi ra ch trng khng chin, kin quc; xy dng v pht huy c sc mnh ca khi on kt dn tc; li dng c mu thun trong hng ng k ch Bi hc kinh nghim

Pht huy sc mnh i on kt dn tc, da vo dn xy dng v bo v chnh quyn cch mng. Trit li dng mu thun trong ni b k th, cha mi nhn vo k th chnh, coi s nhn nhng c nguyn tc vi k ch cng l mt bin php u tranh cch mng cn thit trong hon cnh c th. Tn dng kh nng ha hon xy dng lc lng, cng c chnh quyn nhn dn, ng thi cao cnh gic, sn sng ng ph vi kh nng chin tranh lan ra c nc khi k ch bi c. 2. ng li khng chin chng thc dn Php xm lc v xy dng ch dn ch nhn dn (1946 - 1954) a. Hon cnh lch s Thng 11/1946, qun Php m cuc tn cng chim ng c thnh ph Hi Phng v th x Lng Sn, cho qun b ln Nng v gy nhiu cuc khiu khch, tn st ng bo ta H Ni, Trung ng ng ch o tm cch lin lc vi pha Php gii quyt vn bng bin php m phn thng lng. Ngy 19/2/1946, trc vic Php gi ti hu th i ta tc v kh ca t v H Ni, kim sot an ninh trt t Th , Ban Thng v Trung ng ng hp ti lng Vn Phc (H ng) di s ch tr ca Ch tch H Ch Minh hoch nh ch trng i ph. Hi ngh c phi vin i gp pha Php m phn, song khng c kt qu. Hi ngh cho rng hnh ng ca Php chng t chng c mun cp nc ta mt ln na. Kh nng ha hon khng cn. Ha hon na s dn n ha mt nc. Hi ngh quyt nh h quyt tm pht ng cuc khng chin trong c nc v ch ng tin cng trc khi thc dn Php thc hin mn kch o chnh qun s H Ni. Mnh lnh khng chin c pht i. Vo lc 20 gi ngy 19/12/1946, tt c cc chin trng trong c nc ng lot n sng. Rng sng ngy 20/12/1946, Li ku gi ton quc khng chin ca H Ch Minh c pht i trn i Ting ni Vit Nam. Thun li Nhn dn ta tin hnh cuc khng chin chng thc dn Php xm lc l chin u bo v nn c lp t do ca dn tc v nh ch trn t nc mnh nn c chnh ngha, c thin thi, a li, nhn ha. Ta cng c s chun b cn thit v mi mt, nn v lu di, ta s c kh nng nh thng qun xm lc. Trong khi , thc dn Php cng c nhiu kh khn v chnh tr, kinh t, qun s trong nc v ti ng Dng khng d g c th khc phc c ngay. Kh khn - Tng quan lc lng qun s ca ta yu hn ch. Ta b bao vy bn pha, cha c nc no cng nhn gip . Cn qun Php li c v kh ti tn, chim ng c

hai nc Campuchia, Lo v mt s ni Nam B Vit Nam, c qun i ng chn trong cc thnh th ln min Bc. - Xc nh ng thun li v kh khn l c s ng ra ng li cho cuc khng chin. b. Qu trnh hnh thnh v ni dung ng li khng chin Qu trnh hnh thnh - ng li khng chin ca ng c hnh thnh tng bc trong qu trnh ch o Nam b khng chin, qua thc tin i ph vi m mu, th on ca ch cng nh t thc tin chun b lc lng v mi mt ca ta. - Ngay sau ngy Cch mng Thng Tm thnh cng, trong ch th khng chin kin quc, ng ta nhn nh k th chnh, nguy him nht ca dn tc l thc dn Php, phi tp trung mi nhn u tranh vo chng. Trong qu trnh ch o cuc khng chin Nam b, Trung ng ng v H Ch Minh ch o kt hp u tranh chnh tr, qun s vi ngoi giao lm tht bi m mu ca Php nh tch Nam b ra khi Vit Nam. - Ngy 19/10/1946, Ban Thng v Trung ng ng m Hi ngh qun s ton quc ln th nht, do Tng B th Trng Chinh ch tr. Xut pht t nhn nh: Khng sm th mun, Php s nh mnh v mnh nht nh phi nh Php, Hi ngh ra nhng ch trng, bin php c th c v t tng v t chc qun dn c nc sn sng bc vo cuc chin u mi. Trong ch th Cng vic khn cp by gi ngy 05/11/1946, H Ch Minh nu ln nhng vic c tm chin lc, ton cc khi bc vo cuc khng chin v khng nh lng tin vo thng li cui cng. - ng li khng chin ca ng c hon chnh v th hin tp trung trong ba vn kin ln c son tho v cng b st trc v sau ngy cuc khng chin ton quc bng n. l Ch th Ton dn khng chin ca Ban Thng v Trung ng ng ngy 22/12/1946, Li ku gi ton quc khng chin ca H Ch Minh ngy 19/12/1946 v tc phm Khng chin nht nh thng li ca Trng Chinh xut bn u nm 1947. Ni dung ng li - Mc ch khng chin: k tc v pht trin s nghip Cch mng Thng Tm, nh phn ng thc dn Php xm lc; ginh thng nht v c lp. - Tnh cht khng chin: trng k khng chin, ton din khng chin.

- Nhim v khng chin: Cuc khng chin ny chnh l mt cuc chin tranh cch mng c tnh cht dn tc c lp v dn ch t donhm hon thnh nhim v gii phng dn tc v pht trin dn ch mi. - Phng chm tin hnh khng chin: tin hnh cuc chin tranh nhn dn, thc hin khng chin ton dn, ton din, lu di, da vo sc mnh l chnh. + Khng chin ton dn: Bt k n ng, n b khng chia tn gio, ng phi, dn tc, bt k ngi gi, ngi tr. H l ngi Vit Nam phi ng ln nh thc dn Php, thc hin mi ngi dn l mt chin s, mi lng xm l mt pho i. + Khng chin ton din: nh ch v mi mt chnh tr, qun s, kinh t, vn ha, ngoi giao. Trong : V chnh tr: thc hin on kt ton dn, tng cng xy dng ng, chnh quyn, cc on th nhn dn; on kt vi Min, Lo v cc dn tc yu chung t do, ha bnh. V qun s: thc hin v trang ton dn, xy dng lc lng v trang nhn dn, tiu dit ch, gii phng nhn dn v t ai, thc hin du kch chin tin ln vn ng chin, nh chnh quy, l trit dng du kch, vn ng chin. Bo ton thc lc, khng chin lu di va nh va v trang thm; va nh va o to thm cn b. V kinh t: tiu th khng chin, xy dng kinh t t cp, tp trung pht trin nn nng nghip, th cng nghip, thng nghip v cng nghip quc phng. V vn ha: xa b vn ha thc dn phong kin, xy dng nn vn ha dn ch theo ba nguyn tc: dn tc, khoa hc, i chng. V ngoi giao: thc hin thm bn, bt th, biu dng thc lc. Lin hip vi dn tc Php, chng phn ng thc dn Php, sn sng m phn nu Php cng nhn Vit Nam c lp, + Khng chin lu di (trng k): l chng m mu nh nhanh, thng nhanh ca Php, c thi gian pht huy yu t thin thi, a li, nhn ha ca ta, chuyn ha tng quan lc lng t ch ta yu hn ch n ch ta mnh hn ch, nh thng ch. + Da vo sc mnh l chnh: phi t cp, t tc v mi mt, v ta b bao vy bn pha. Khi no c iu kin ta s tranh th s gip ca cc nc, song lc cng khng c li. + Trin vng khng chin: mc d lu di, gian kh, kh khn song nht nh thng li.

Kt lun: ng li khng chin ca ng vi nhng ni dung c bn nu trn l ng n v sng to, va k tha c kinh nghim ca t tin, ng vi cc nguyn l v chin tranh cch mng ca ch ngha Mc - Lnin, va ph hp vi thc t t nc lc by gi. ng li khng chin ca ng c cng b sm c tc dng a cuc khng chin nhanh chng i vo n nh v pht trin ng hng, tng bc i ti thng li v vang. Pht trin ng li theo phng chm hon thnh gii phng dn tc, pht trin ch dn ch nhn dn, tin ln ch ngha x hi (1951-1954): Thc hin ng li khng chin ca ng, t nm 1947 n nm 1950, ng tp trung ch o cuc chin u giam chn ch trong cc th, cng c cc vng t do ln, nh bi cc cuc hnh qun ln ca ch ln Vit Bc; lnh o y mnh xy dng hu phng, chng ph th on ly chin tranh nui chin tranh, dng ngi Vit nh ngi Vit ca thc dn Php; ch trng thit lp quan h ngoi giao vi cc nc x hi ch ngha. Thng li ca chin dch Bin gii cui nm 1950 ging mt n nng n vo ch xm lc ca ch, qun ta ginh c ch quyn ch ng chin lc trn chin trng chnh Bc B. n u nm 1951, tnh hnh th gii v cch mng ng Dng c nhiu chuyn bin mi. l s ln mnh ca phe x hi ch ngha lm thay i cn bn tng quan lc lng trn trng quc t c li cho ha bnh v cch mng. Nc ta c cc nc x hi ch ngha cng nhn v t quan h ngoi giao. Cuc khng chin ca nhn dn ba nc ng Dng ginh c nhng thng li quan trng. Song li dng tnh th kh khn ca thc dn Php, quc M can thip trc tip vo cuc chin tranh ng Dng. iu kin lch s t ra yu cu b sung v hon chnh ng li cch mng, a cuc khng chin n thng li. p ng yu cu , thng 2/1951, ng Cng sn ng Dng hp i hi i biu ln th II ti Tuyn Quang. i hi nht tr tn thnh Bo co chnh tr ca Ban Chp hnh Trung ng do Ch tch H Ch Minh trnh by v ra Ngh quyt chia tch ng Cng sn ng Dng thnh ba ng cch mng lnh o cuc khng chin ca ba dn tc ng Dng i ti thng li. Vit Nam, ng ra hot ng cng khai ly tn l ng Lao ng Vit Nam. Bo co Hon thnh gii phng dn tc, pht trin dn ch nhn dn tin ti ch ngha x hi ca Tng B th Trng Chinh trnh by ti i hi ca ng Lao ng Vit Nam k tha v pht trin ng li cch mng trong cc cng lnh chnh tr trc y ca ng thnh ng li cch mng dn tc dn ch nhn dn. ng li c phn nh trong Chnh cng ca ng Lao ng Vit Nam vi ni dung c bn l: - Tnh cht x hi: X hi Vit Nam hin nay gm c ba tnh cht: dn ch nhn dn, mt phn thuc a v na phong kin. Ba tnh cht ang u tranh ln nhau. Nhng

mu thun ch yu lc ny l mu thun gia tnh cht dn ch nhn dn vi tnh cht thuc a. Mu thun c gii quyt trong qu trnh khng chin ca dn tc Vit Nam chng thc dn Php v bn can thip M. - i tng cch mng: Cch mng Vit Nam c hai i tng, i tng chnh l ch ngha quc xm lc, c th lc ny l quc Php v bn can thip M. i tng ph hin nay l phong kin, c th lc ny l phong kin phn ng. - Nhim v cch mng: Nhim v c bn hin nay ca cch mng Vit Nam l nh ui bn quc xm lc, ginh c lp thng nht tht s cho dn tc; xa b nhng di tch phong kin v na phong kin, lm cho ngi cy c rung, pht trin ch dn ch nhn dn, gy c s cho ch ngha x hi. Ba nhim v khng kht vi nhau. Song nhim v chnh trc mt l hon thnh cch mng gii phng dn tc. Cho nn lc ny phi tp trung lc lng vo vic khng chin quyt thng qun xm lc. - ng lc ca cch mng: c bn giai cp: cng nhn, nng dn, tiu t sn thnh th, tiu t sn tr thc v t sn dn tc; ngoi ra l nhng thn s (a ch) yu nc, tin b. Nhng giai cp, tng lp v phn t hp thnh nhn dn. Nn tng l cng nhn, nng dn v lao ng tr thc. - c im cch mng: Gii quyt nhng nhim v c bn ni trn do nhn dn lao ng lm ng lc, cng nng v tr thc lm nn tng v giai cp cng nhn lnh o, cch mng Vit Nam hin nay l mt cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn. Cch mng khng phi l cch mng dn ch t sn li c cng khng phi l cch mng x hi ch ngha m l mt th cch mng dn ch t sn theo li mi tin trin thnh cch mng x hi ch ngha. - Trin vng ca cch mng: Cch mng dn tc dn ch nhn dn Vit Nam nht nh s a Vit Nam tin ti ch ngha x hi. - Con ng i ln ch ngha x hi: l con ng u tranh lu di, i th tri qua ba giai on: giai on th nht, nhim v ch yu l hon thnh gii phng dn tc; giai on th hai, nhim v ch yu l xa b nhng di tch phong kin v na phong kin, thc hin trit ngi cy c rung, pht trin k ngh, hon chnh ch dn ch nhn dn; giai on th ba, nhim v ch yu l xy dng c s cho ch ngha x hi, tin ln thc hin ch ngha x hi. Ba giai on y khng tch ri nhau, m mt thit lin h, xen k vi nhau. - Giai cp lnh o v mc tiu ca ng: Ngi lnh o cch mng l giai cp cng nhn. ng Lao ng Vit Nam l ng ca giai cp cng nhn v ca nhn dn lao ng Vit Nam. Mc ch ca ng l pht trin ch dn ch nhn dn, tin ln ch x hi ch ngha Vit Nam, thc hin t do, hnh phc cho giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v tt c cc dn tc a s, thiu s Vit Nam.

- Chnh sch ca ng: C 15 chnh sch ln nhm pht trin ch dn ch nhn dn, gy mm mng cho ch ngha x hi v y mnh khng chin n thng li. - Quan h quc t: Vit Nam ng v phe ha bnh v dn ch, phi tranh th s gip ca cc nc x hi ch ngha v nhn dn th gii, ca Trung Quc, Lin X; thc hin on kt Vit - Trung - X v on kt Vit - Min - Lo ng li cch mng Vit Nam thng qua Chnh cng ng Lao ng Vit Nam tip tc c b sung, pht trin qua cc hi ngh Trung ng. Ti Hi ngh Trung ng ln th nht (3/1951), ng phn tch tnh hnh quc t, trong nc v nhn mnh ch trng phi tng cng hn na cng tc ch o chin tranh, cng c v gia cng b i ch lc, cng c b i a phng v dn qun du kch; gia cng vic lnh o kinh t ti chnh, thc hin vic khuyn khch, gip t sn dn tc kinh doanh v gi vn ca t nhn pht trin cng thng nghip, tch cc tham gia phong tro bo v ha bnh th gii, cng c ng v t tng, chnh tr v t chc. Ngh quyt Hi ngh Trung ng ln th hai (27/9 n 05/10/1951) nu ln ch trng y mnh cuc khng chin trn c s thc hin tt ba nhim v ln l ra sc tiu dit sinh lc ch, tin ti ginh u th qun s; ra sc ph m mu thm c ca ch l ly chin tranh nui chin tranh, dng ngi Vit tr ngi Vit, y mnh khng chin vng tm chim; cng c v pht trin sc khng chin ca ton quc, ton dn, cng c v pht trin on kt. Ti Hi ngh Trung ng ln th t (1/1953) vn cch mng rung t c ng tp trung nghin cu, kim im v ra ch trng thc hin trit gim t, chun b tin ti ci cch rung t. Hi ngh cho rng mun khng chin hon ton thng li, dn ch nhn dn tht th thc hin th phi thit thc nng cao quyn li kinh t v chnh tr ca nng dn, phi chia rung t cho nng dn. n Hi ngh Trung ng ln th nm (11/1953), ng quyt nh pht ng qun chng trit gim t v tin hnh ci cch rung t trong khng chin. Ci cch rung t m bo cho khng chin thng li, ci cch rung t l chnh sch chung ca c nc, nhng phi lm tng bc ty iu kin m ni th lm trc, ni th lm sau. Ci cch rung t l mt cuc cch mng nng dn, mt cuc u tranh giai cp nng thn, rt rng ln, gay go v phc tp. Cho nn chun b phi tht y , k hoch phi tht r rng, lnh o phi tht cht ch ng li hon thnh gii phng dn tc, pht trin ch dn ch nhn dn, tin ln ch ngha x hi ca ng c thc hin trn thc t giai on 1951-1954. 3. Kt qu, ngha lch s, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim

a. Kt qu v ngha thng li ca vic thc hin ng li Kt qu - Chnh tr: ng ra hot ng cng khai, b my chnh quyn 5 cp c cng c. Mt trn Lin hip quc dn Vit Nam (Lin Vit) c thnh lp. Khi lin minh on kt Vit Nam - Lo - Campuchia c tng cng. - Qun s: n cui nm 1952, lc lng ch lc c su i on b binh, mt i on cng binh - pho binh. Chnh sch rung t c trin khai, tng bc thc hin khu hiu ngi cy c rung. Thng li ca cc chin dch Trung Du, ng 18, H Nam Ninh, Ha Bnh, Ty Bc, Thng Lo tiu dit c nhiu sinh lc ch, gii phng nhiu vng t ai v dn c, m rng vng gii phng ca Vit Nam v cho cch mng Lo. Chin thng in Bin Ph c ghi vo lch s dn tc ta nh mt Bch ng, mt Chi Lng hay mt ng a trong th k XX v i vo lch s th gii nh mt chin cng hin hch, bo hiu s thng li ca nhn dn cc dn tc b p bc, s sp ca ch ngha thc dn. - Ngoi giao: vi phng chm kt hp u tranh chnh tr, qun s v ngoi giao, ngy 27/12/1953, Ban B th ra thng t nu r: Lp trng ca nhn dn Vit Nam l lun kin quyt khng chin n thng li cui cng. Song nhn dn v Chnh ph ta cng tn thnh thng lng nhm mc ch gii quyt ha bnh vn Vit Nam. Ngy 8/5/1954, Hi ngh quc t v chm dt chin tranh ng Dng chnh thc khai mc Gi-ne-v (Thy s). Ngy 20/7/1954, cc vn bn ca Hip nh Gi-ne-v v chm dt chin tranh, lp li ha bnh ng Dng c k kt, cuc khng chin chng thc dn Php xm lc ca qun dn ta kt thc thng li. ngha - Trong nc: vic ra v thc hin thng li ng li khng chin, xy dng ch dn ch nhn dn lm tht bi cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php c quc M gip sc mc cao, buc chng phi cng nhn c lp, ch quyn, ton vn lnh th ca cc nc ng Dng; lm tht bi m mu m rng v ko di chin tranh ca quc M, kt thc chin tranh lp li ha bnh ng Dng; gii phng hon ton min Bc, to iu kin min Bc tin ln ch ngha x hi lm cn c a, hu thun cho cuc u tranh min Nam; tng thm nim t ho dn tc cho nhn dn ta v nng cao uy tn ca Vit Nam trn trng quc t. - Quc t: thng li c v mnh m phong tro gii phng dn tc trn th gii; m rng a bn, tng thm lc lng cho ch ngha x hi v cch mng th gii, cng vi nhn dn Lo v Campuchia p tan ch thng tr ca ch ngha thc dn ba nc ng Dng, m ra s sp ca ch ngha thc dn c trn th gii, trc ht l h thng thuc a ca thc dn Php.

nh gi v ngha lch s ca cuc khng chin chng thc dn Php xm lc, H Ch Minh ni: Ln u tin trong lch s, mt nc thuc a nh yu nh thng mt nc thc dn hng mnh. cng l mt thng li v vang ca nhn dn Vit Nam, ng thi cng l mt thng li v vang ca cc lc lng ha bnh, dn ch v ch ngha x hi trn th gii. b. Nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim Nguyn nhn thng li - C s lnh o vng vng ca ng, vi ng li khng chin ng n huy ng c sc mnh ton dn nh gic; c s on kt chin u ca ton dn tp hp trong mt trn dn tc thng nht rng ri - Mt trn Lin Vit, c xy dng trn nn tng khi lin minh cng nng v tr thc vng chc; - C lc lng v trang gm ba th qun do ng trc tip lnh o ngy cng vng mnh, chin u dng cm, mu lc, ti tr, l lc lng quyt nh tiu dit ch trn chin trng, bp ch xm lc ca ch, gii phng t ai ca T quc; - C chnh quyn dn ch nhn dn khng ngng c cng c v ln mnh, lm cng c sc bn t chc ton dn khng chin v xy dng ch mi; - C s lin minh on kt chin u cht ch gia ba dn tc Vit Nam, Lo, Campuchia cng chng k th chung; ng thi c s ng h, gip to ln ca Trung Quc, Lin X, cc nc x hi ch ngha, cc dn tc yu chung ha bnh trn th gii, k c nhn dn tin b Php. Bi hc kinh nghim - Th nht, ra ng li ng n v qun trit su rng ng li cho ton ng, ton dn thc hin, l ng li chin tranh nhn dn, khng chin ton dn, ton din, lu di v da vo sc mnh l chnh. - Th hai, kt hp cht ch, ng n nhim v chng quc vi nhim v chng phong kin v xy dng ch dn ch nhn dn, gy mm mng cho ch ngha x hi, trong nhim v tp trung hng u l chng quc gii phng dn tc, bo v chnh quyn cch mng. - Th ba, thc hin phng chm va khng chin va xy dng ch mi, xy dng hu phng ngy cng vng mnh c tim lc mi mt p ng yu cu ngy cng cao ca cuc khng chin. - Th t, qun trit t tng chin lc khng chin gian kh v lu di ng thi tch cc, ch ng ra v thc hin phng thc tin hnh chin tranh v ngh thut qun

s sng to, kt hp u tranh qun s vi u tranh ngoi giao, a khng chin n thng li. + Th nm, tng cng cng tc xy dng ng, nng cao sc chin u v hiu lc lnh o ca ng trong chin tranh.

II. NG LI KHNG CHIN CHNG M, THNG NHT T NC (1954 - 1975) 1. Giai on 1954 - 1964 a. Hon cnh lch s cch mng Vit Nam sau thng 7/1954 Sau Hip nh Gi-ne-v, cch mng Vit Nam va c nhng thun li mi, va ng trc nhiu kh khn phc tp: Thun li: H thng x hi ch ngha tip tc ln mnh c v kinh t, qun s, khoa hc k thut, nht l ca Lin x; phong tro gii phng dn tc tip tc pht trin chu , chu Phi v khu vc M Latinh; phong tro ha bnh, dn ch ln cao cc nc t bn; min Bc nc ta c hon ton gii phng, lm cn c a chung cho c nc; th v lc ca cch mng ln mnh hn sau chn nm khng chin; c ch c lp thng nht T quc ca nhn dn ta t Bc ch Nam. Kh khn: quc M c tim lc kinh t, qun s hng mnh, m mu lm b ch ton cu vi cc chin lc phn cch mng; th gii bc vo thi k chin tranh lnh, chy ua v trang gia hai phe x hi ch ngha v t bn ch ngha; xut hin s bt ng trong h thng x hi ch ngha, nht l gia Lin X v Trung quc; t nc b chia ct lm hai min, kinh t min Bc ngho nn, lc hu, min Nam tr thnh thuc a kiu mi ca M v quc M tr thnh k th trc tip ca nhn dn ta. Mt ng lnh o hai cuc cch mng khc nhau, hai min t nc c ch chnh tr khc nhau l c im ln nht ca cch mng Vit Nam sau thng 7/1954. b. Qu trnh hnh thnh, ni dung v ngha ca ng li Qu trnh hnh thnh v ni dung ng li Yu cu bc thit t ra cho ng ta sau thng 7/1954 l vch ra c ng li ng n, va ph hp vi tnh hnh mi min, tnh hnh c nc, va ph hp vi xu th chung ca thi i.

- Thng 9/1954, B Chnh tr ra Ngh quyt v tnh hnh mi, nhim v mi v chnh sch mi ca ng. Ngh quyt ch ra nhng c im ch yu ca tnh hnh trong lc cch mng Vit Nam bc vo giai on mi l: T chin tranh chuyn sang ha bnh; nc nh tm chia lm hai min; t nng thn chuyn vo thnh th; t phn tn chuyn n tp trung. - Ti Hi ngh ln th by (thng 3/1955) v ln th tm (thng 8/1955), Trung ng ng nhn nh: Mun chng quc M v tay sai, cng c ha bnh, thc hin thng nht, hon thnh c lp v dn ch, iu ct li l phi ra sc cng c min Bc, ng thi gi vng v y mnh cuc u tranh ca nhn dn min Nam. - Thng 12/1957, ti Hi ngh Trung ng ln th mi ba, ng ta xc nh: Mc tiu v nhim v cch mng ca ton ng, ton dn ta hin nay l: cng c min Bc, a min Bc tin dn ln ch ngha x hi. Tip tc u tranh thc hin thng nht nc nh trn c s c lp v dn ch bng phng php ha bnh. - Thng 01/1959, Hi ngh Trung ng ln th 15 ra ngh quyt v cch mng min Nam, Hi ngh nhn nh: Hin nay, cch mng Vit Nam do ng ta lnh o bao gm hai nhim v chin lc: cch mng x hi ch ngha min Bc v cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam. Hai nhim v chin lc tuy tnh cht khc nhau nhng quan h hu c vi nhau, nhm phng hng chung l gi vng ha bnh, thc hin thng nht nc nh, to iu kin thun li a c nc Vit Nam tin ln ch ngha x hi. Nhim v c bn ca cch mng Vit Nam min Nam l gii phng min Nam khi ch thng tr ca quc v phong kin, thc hin c lp dn tc v ngi cy c rung, hon thnh cch mng dn tc dn ch min Nam. Con ng pht trin c bn ca cch mng Vit Nam min Nam l khi ngha ginh chnh quyn v tay nhn dn. l con ng ly sc mnh ca qun chng, da vo lc lng chnh tr ca qun chng l ch yu, kt hp vi lc lng v trang nh quyn thng tr ca quc v phong kin, dng ln chnh quyn cch mng ca nhn dn. Tuy vy, cn thy rng cch mng min Nam vn c kh nng ha bnh pht trin, tc l kh nng dn dn ci bin tnh th, dn dn thay i cc din chnh tr min Nam c li cho cch mng. Kh nng hin nay rt t, song ng ta khng gt b kh nng , m cn ra sc tranh th kh nng . Ngh quyt Hi ngh ln th 15 c ngha lch s to ln, chng nhng m ng cho cch mng min Nam tin ln m cn th hin r bn lnh c lp t ch, sng to ca ng ta trong nhng nm thng kh khn ca cch mng. Qu trnh ra v ch o thc hin cc ngh quyt, ch trng ni trn chnh l qu trnh hnh thnh ng li chin lc cho cch mng c nc c hon chnh ti i hi ln th III ca ng.

- i hi ln th III ca ng hp ti th H Ni t ngy 5 n ngy 10/09/1960. i hi hon chnh ng li chin lc chung ca cch mng Vit Nam trong giai on mi. C th l: + Tng cng on kt ton dn, kin quyt u tranh gi vng ha bnh, y mnh cch mng x hi ch ngha min Bc, ng thi y mnh cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam, thc hin thng nht nc nh trn c s c lp v dn ch, xy dng mt nc Vit Nam ha bnh, thng nht, c lp, dn ch v giu mnh, thit thc gp phn tng cng phe x hi ch ngha v bo v ha bnh ng Nam v th gii. + Nhim v chin lc: Cch mng Vit Nam trong giai on hin ti c hai nhim v chin lc: mt l, tin hnh cch mng x hi ch ngha min Bc. Hai l, gii phng min Nam khi ch thng tr ca quc M v bn tay sai, thc hin thng nht nc nh, hon thnh c lp v dn ch trong c nc. + Mc tiu chin lc: Nhim v cch mng min Bc v nhim v cch mng min Nam thuc hai chin lc khc nhau, mi nhim v nhm gii quyt yu cu c th ca mi min trong hon cnh nc nh tm b chia ct. Hai nhim v nhm gii quyt mu thun chung ca c nc gia nhn dn ta vi quc M v bn tay sai ca chng, thc hin mc tiu chung trc mt l ha bnh thng nht T quc. + Mi quan h gia cch mng hai min: do cng thc hin mt mc tiu chung nn Hai nhim v chin lc y c quan h mt thit vi nhau v c tc dng thc y ln nhau. + Vai tr, nhim v ca cch mng mi min i vi cch mng c nc: cch mng x hi ch ngha min Bc c nhim v xy dng tim lc v bo v cn c a ca c nc, hu thun cho cch mng min Nam, chun b cho c nc i ln ch ngha x hi v sau, nn gi vai tr quyt nh nht i vi s pht trin ca ton b cch mng Vit Nam v i vi s nghip thng nht nc nh. Cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam gi vai tr quyt nh trc tip i vi s nghip gii phng min Nam khi ch thng tr ca quc M v b l tay sai, thc hin ha bnh thng nht nc nh, hon thnh cch mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc. + Con ng thng nht t nc: trong khi tin hnh ng thi hai chin lc cch mng, ng kin tr con ng ha bnh thng nht theo tinh thn Hip nh Gi-ne-v: thc hin hip thng tng tuyn c ha bnh thng nht Vit Nam v l con ng trnh c s hao tn xng mu cho dn tc ta v ph hp vi xu hng chung ca th gii. Nhng chng ta phi lun lun nng cao cnh gic, sn sng i ph vi mi tnh th. Nu quc M v bn tay sai ca chng liu lnh gy ra chin tranh hng xm lc min Bc th nhn dn c nc ta s kin quyt ng dy nh bi chng, hon thnh c lp v thng nht T quc. ngha ca ng li

- ng li th hin t tng chin lc ca ng: ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, va ph hp vi min Bc, va ph hp vi min Nam, va ph hp vi c nc v ph hp vi tnh hnh quc t nn huy ng v kt hp c sc mnh ca hu phng v tin tuyn, sc mnh c nc v sc mnh ca cch mng trn th gii, tranh th c s ng tnh gip ca c Lin x v Trung quc; do to ra c sc mnh tng hp dn tc ta sc nh thng quc M xm lc, gii phng min Nam, thng nht t nc. - t trong bi cnh Vit Nam v quc t lc by gi, ng li cch mng Vit Nam th hin tinh thn c lp, t ch, sng to ca ng ta trong vic gii quyt nhng vn khng c tin l lch s, va ng vi thc tin Vit Nam, va ph hp vi li ch ca nhn loi v xu th thi i. - ng li chin lc chung cho c nc v ng li cch mng mi min l c s ng ch o qun dn ta phn u ginh c nhng thnh tu to ln trong qu trnh xy dng ch ngha x hi min Bc v u tranh thng li chng cc chin lc chin tranh ca quc M v tay sai min Nam. 2. Giai on 1965-1975 a. Hon cnh lch s T u nm 1965, cu vn nguy c sp ca ch Si Gn v s ph sn ca chin lc chin tranh c bit, quc M t a qun M v qun ch hu vo min Nam, tin hnh cuc chin tranh cc b vi quy m ln; ng thi dng khng qun, hi qun tin hnh cuc chin tranh ph hoi min Bc. Trc tnh hnh , ng ta quyt nh pht ng cuc khng chin chng M, cu nc trn phm vi ton quc. Thun li: Khi bc vo cuc khng chin chng quc M, cch mng th gii ang th tin cng. min Bc, k hoch 5 nm ln th nht t v vt cc mc tiu ra v kinh t, vn ha. S chi vin sc ngi, sc ca ca min Bc cho cch mng min Nam c y mnh c theo ng b v ng bin. min Nam, vt qua nhng kh khn trong nhng nm 1961-1962, nm 1963, cuc u tranh ca qun dn ta c bc pht trin mi. Ba cng c ca chin tranh c bit (ngy qun - ngy quyn; p chin lc v th) u b qun dn ta tn cng lin tc. n u nm 1965, chin lc chin tranh c bit ca quc M c trin khai n mc cao nht b ph sn. Kh khn: S bt ng gia Lin X v Trung Quc cng tr nn gay gt khng c li cho cch mng Vit Nam. Vic quc M m cuc chin tranh cc b, t a qun i vin chinh M v ch hu vo trc tip xm lc min Nam lm cho tng quan lc lng tr nn bt li cho ta.

Tnh hnh t ra yu cu mi cho ng ta trong vic xc nh quyt tm v ra ng li khng chin nhm nh thng gic M xm lc trn c nc, gii phng min Nam, thng nht T quc. b. Qu trnh hnh thnh, ni dung v ngha ca ng li Qu trnh hnh thnh v ni dung ng li Khi M thc hin Chin tranh c bit min Nam, cc Hi ngh ca B chnh tr u nm 1961 v u nm 1962 nu ch trng gi vng v pht trin th tin cng m ta ginh c sau cuc ng khi nm 1960, a cch mng min Nam t khi ngha tng phn pht trin thnh chin tranh cch mng trn quy m ton min. B Chnh tr ch trng kt hp khi ngha ca qun chng vi chin tranh cch mng, gi vng v y mnh u tranh chnh tr, ng thi pht trin u tranh v trang ln mt bc mi ngang tm vi u tranh chnh tr. Thc hnh kt hp u tranh qun s v u tranh chnh tr song song, y mnh nh ch bng ba mi gip cng: qun s, chnh tr, binh vn. Hi ngh Trung ng ng ln th chn (11/1963), ngoi vic xc nh ng n quan im quc t, hng hot ng i ngoi vo vic kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i nh M v thng M, cn quyt nh nhiu vn quan trng v cch mng min Nam. Hi ngh tip tc khng nh u tranh chnh tr, u tranh v trang i i, c hai u c vai tr quyt nh c bn, ng thi nhn mnh yu cu mi ca u tranh v trang. i vi min Bc, Hi ngh tip tc xc nh trch nhim cn c a, hu phng i vi cch mng min Nam, ng thi nng cao cnh gic, trin khai mi mt, sn sng i ph vi m mu nh ph ca ch. Trc hnh ng gy Chin tranh cc b min Nam, tin hnh chin tranh ph hoi min Bc ca quc M, Hi ngh Trung ng ln th 11 (3/1965) v ln th 12 (12/1965) tp trung nh gi tnh hnh v ra ng li khng chin chng M, cu nc. - V nhn nh tnh hnh v ch trng chin lc: Trung ng ng cho rng cuc chin tranh cc b m M ang tin hnh min Nam vn l cuc chin tranh xm lc thc dn mi, buc phi thc thi trong th thua, th tht bi v b ng cho nn n cha ng y mu thun chin lc. T s phn tch v nhn nh , Trung ng ng quyt nh pht ng cuc khng chin chng quc M xm lc trong ton quc, coi chng M, cu nc l nhim v thing ling ca c dn tc t Nam ch Bc. - Quyt tm v mc tiu chin lc: nu cao khu hiu: Quyt tm nh thng gic M xm lc, Kin quyt nh bi cuc chin tranh xm lc ca quc M trong bt k tnh hung no, nhm bo v min Bc, gii phng min Nam, hon thnh cch mng

dn tc dn ch nhn dn trong c nc, tin ti thc hin ha bnh thng nht nc nh. - Phng chm ch o chin lc: Tip tc y mnh cuc chin tranh nhn dn chng chin tranh cc b ca M min Nam, ng thi pht ng chin tranh nhn dn chng chin tranh ph hoi ca M min Bc; thc hin khng chin lu di, da vo sc mnh l chnh, cng nh cng mnh, c gng n mc cao, tp trung lc lng ca c hai min m nhng cuc tin cng ln, tranh th thi c ginh thng li quyt nh trong thi gian tng i ngn trn chin trng min Nam. - T tng v phng chm u tranh min Nam: gi vng v pht trin th tin cng, kin quyt tin cng v lin tc tin cng. Tip tc kin tr phng chm: kt hp u tranh qun s vi u tranh chnh tr, trit thc hin ba mi gip cng, nh ch trn c ba vng chin lc. Trong giai on hin nay, u tranh qun s c tc dng quyt nh trc tip v gi mt v tr ngy cng quan trng. - T tng ch o i vi min Bc: Chuyn hng xy dng kinh t, bo m tip tc xy dng min Bc vng mnh v kinh t v quc phng trong iu kin c chin tranh, tin hnh cuc chin tranh nhn dn chng chin tranh ph hoi ca quc M bo v vng chc min Bc x hi ch ngha, ng vin sc ngi, sc ca mc cao nht chi vin cho cuc chin tranh gii phng min Nam, ng thi tch cc chun b phng nh bi ch trong trng hp chng liu lnh m rng Chin tranh cc b ra c nc. - Nhim v v mi quan h gia cuc chin u hai min: trong cuc chin tranh chng M, cu nc, min Nam l tin tuyn ln, min Bc l hu phng ln. Bo v min Bc l nhim v ca c nc v x hi ch ngha l hu phng vng chc trong cuc chin tranh chng M. Phi nh bi cuc chin tranh ph hoi ca quc M min Bc v ra sc tng cng lc lng v mi mt nhm m bo chi vin c lc cho min Nam cng nh cng mnh. Hai nhim v trn khng tch ri nhau m mt thit gn b vi nhau. Khu hiu chung ca nhn dn c nc lc ny l Tt c nh thng gic M xm lc.

ngha ca ng li ng li khng chin chng M, cu nc ca ng c ra ti cc Hi ngh Trung ng ln th 11 v 12 c ngha ht sc quan trng: - Th hin quyt tm nh M v thng M, tinh thn cch mng tin cng, tinh thn c lp t ch, s kin tr mc tiu gii phng min Nam, thng nht T quc, phn nh ng n ch, nguyn vng chung ca ton ng, ton dn, ton qun ta.

- Th hin t tng nm vng, ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, tip tc tin hnh ng thi v kt hp cht ch hai chin lc cch mng trong hon cnh c nc c chin tranh mc khc nhau, ph hp vi thc t t nc v bi cnh quc t. - l ng li chin tranh nhn dn ton dn, ton din, lu di v da vo sc mnh l chnh c pht trin trong hon cnh mi, to nn sc mnh mi dn tc ta sc nh thng gic M xm lc. 3. Kt qu, ngha lch s, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim a. Kt qu v ngha lch s Kt qu - min Bc, thc hin ng li, ch trng ca ng, sau 21 nm n lc phn u, cng cuc xy dng ch ngha x hi t c nhng thnh tu ng t ho. Mt ch x hi mi, ch x hi ch ngha bc u c hnh thnh. D chin tranh c lit, b tn tht nng n v vt cht, thit hi ln v ngi, song khng c nn i, dch bnh v s ri lon x hi. Vn ha, x hi, y t, gio dc khng nhng c duy tr m cn c s pht trin mnh. Sn xut nng nghip pht trin, cng nghip a phng c tng cng. Trong hai cuc chin u chng chin tranh ph hoi bng khng qun v hi qun ca quc M, qun dn min Bc bo v vng chc a bn, vng tri v vng bin. Chin thng lch s ca trn in Bin Ph trn khng trn bu tri H Ni cui nm 1972 l nim t ho to ln ca dn tc ta, c nhn dn th gii ngng m. Min Bc khng ch chia la vi cc chin trng m cn hon thnh xut sc vai tr cn c a ca cch mng c nc v nhim v hu phng ln i vi chin trng min Nam. - min Nam: Di s ch o ng n ca ng, qun dn ta vt ln mi gian kh hy sinh, bn b v anh dng chin u, ln lt nh bi cc chin lc chin tranh xm lc ca quc M. Trong giai on 1954 - 1960 nh bi cuc chin tranh n phng ca M- Ngy, a cch mng t th gi gn lc lng sang th tin cng; giai on 1961 - 1965 gi vng v pht trin th tin cng, nh bi chin lc chin tranh c bit ca M; giai on 1965-1968 nh bi cuc chin tranh cc b ca M v ch hu, buc M phi xung thang chin tranh, chp nhn ngi vo bn m phn vi ta ti Pa-ri; giai on 1969 - 1975 nh bi chin lc Vit Nam ha chin tranh ca M v tay sai vi nh cao l i thng Ma Xun 1975 v Chin dch H Ch Minh lch s, p tan ton b chnh quyn ch, buc chng phi tuyn b u hng v

iu kin, gii phng hon ton min Nam, kt thc 21 nm chin u chng quc M xm lc (tnh t 1954), a li c lp, thng nht, ton vn lnh th cho t nc. ngha lch s - i vi nc ta: + Vi thng li ca cuc khng chin chng quc M xm lc nhn dn ta hon thnh cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn trn phm vi c nc, m ra k nguyn mi cho dn tc ta, k nguyn c nc ha bnh, thng nht, cng chung mt nhim v chin lc, i ln ch ngha x hi. + Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc tng thm sc mnh vt cht, tinh thn, th v lc cho cch mng v dn tc Vit Nam, li nim t ho su sc v nhng kinh nghim qu bu cho s nghip dng nc v gi nc giai on sau. + Thng li ca dn tc ta trong cuc khng chin chng M, cu nc gp phn quan trng vo vic nng cao uy tn ca ng v dn tc Vit Nam trn trng quc t. - i vi cch mng th gii: + Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc p tan cuc phn kch ln nht ca ch ngha quc vo ch ngha x hi v cch mng th gii k t sau cuc chin tranh th gii ln th hai, bo v vng chc tin n pha ng Nam ca ch ngha x hi. + lm ph sn chin lc chin tranh xm lc ca quc M, gy tn tht to ln v tc ng su sc n ni tnh nc M trc mt v lu di. + gp phn lm suy yu trn a ca ch ngha quc, ph v mt phng tuyn quan trng ca chng khu vc ng Nam , m ra s sp khng th trnh khi ca ch ngha thc dn mi. + c v mnh m phong tro u tranh v mc tiu c lp dn tc, dn ch, t do v ha bnh pht trin ca nhn dn th gii. nh gi thng li lch s ca s nghip chng M, cu nc, Bo co chnh tr ti i hi i biu ton quc ln th IV ca ng (12/1976) ghi r: Nm thng s tri qua, nhng thng li ca nhn dn ta trong s nghip khng chin chng M, cu nc mi mi c ghi vo lch s dn tc nh mt trong nhng trang chi li nht, mt biu tng sng ngi v s ton thng ca ch ngha anh hng cch mng v tr tu con ngi v i vo lch s th gii nh mt chin cng v i ca th k XX, mt s kin c tm quan trng quc t to ln v c tnh thi i su sc.

b. Nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim Nguyn nhn thng li Thng li ca s nghip chng M, cu nc l kt qu tng hp ca nhiu nguyn nhn, trong quan trng nht l: - S lnh o ng n ca ng Cng sn Vit Nam, ngi i biu trung thnh cho nhng li ch sng cn ca c dn tc Vit Nam, mt ng c ng li chnh tr, ng li qun s c lp, t ch, sng to. - Cuc chin u y gian kh hy sinh ca nhn dn v qun i c nc, c bit l ca cn b chin s v hng chc triu ng bo yu nc min Nam ngy m i mt vi qun th, xng ng vi danh hiu Thnh ng T quc. - Cng cuc xy dng v bo v hu phng min Bc x hi ch ngha ca ng bo v chin s min Bc, mt hu phng va chin u, va xy dng, hon thnh xut sc ngha v ca hu phng ln, ht lng ht sc chi vin cho tin tuyn ln min Nam nh thng gic M xm lc. - Tnh hu ngh on kt chin u ca nhn dn ba nc ng Dng: Vit Nam, Lo, Campuchia v s ng h, s gip to ln ca cc nc x hi ch ngha anh em; s ng h nhit tnh ca chnh ph v nhn dn tin b trn th gii k c nhn dn tin b M. Bi hc kinh nghim Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc li cho ng ta nhiu bi hc lch s c gi tr l lun v thc tin su sc: - Mt l, ra v thc hin ng li ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi nhm huy ng sc mnh ton dn nh M, c nc nh M. ng li th hin ch v nguyn vng tha thit ca nhn dn min Bc, nhn dn min Nam, ca c dn tc Vit Nam, ph hp vi cc tro lu ca cch mng th gii nn ng vin n mc cao nht lc lng ca ton dn tc, kt hp sc mnh ca tin tuyn ln vi hu phng ln, kt hp sc mnh ca nhn dn ta vi sc mnh ca thi i to nn sc mnh tng hp chin u v chin thng gic M xm lc. - Hai l, tin tng vo sc mnh ca dn tc, kin nh t tng chin lc tin cng, quyt nh v quyt thng quc M xm lc. T tng l mt nhn t ht sc quan trng hoch nh ng n ng li, ch trng, bin php nh M - nhn t a cuc chin u ca dn tc ta i ti thng li. - Ba l, thc hin chin tranh nhn dn, tm ra bin php chin u ng n, sng to. chng li k ch xm lc hng mnh, phi thc hin chin tranh nhn dn. ng

thi phi ch trng tng kt thc tin tm ra phng php u tranh, phng php chin u ng n, linh hot, sng to. - Bn l, trn c s ng li, ch trng chin lc chung ng n phi c cng tc t chc thc hin gii, nng ng, sng to ca cc cp b ng trong qun i, ca cc ngnh, cc a phng, thc hin phng chm ginh thng li tng bc i n thng li hon ton. - Nm l, phi ht sc coi trng cng tc xy dng ng, xy dng lc lng cch mng c hu phng v tin tuyn; phi thc hin lin minh ba nc ng Dng v tranh th ti a s ng tnh, ng h ngy cng to ln ca cc nc x hi ch ngha, ca nhn dn v chnh ph cc nc yu chung ha bnh v cng l trn th gii.

Chng IV NG LI CNG NGHIP HA

I. CNG NGHIP HA THI K TRC I MI 1. Ch trng ca ng v cng nghip ha a. Mc tiu v phng hng ca cng nghip ha x hi ch ngha min Bc t nm 1960 n nm 1975 - i hi III ca ng (thng 9/1960) trn c s phn tch c im min Bc, trong c im ln nht l t mt nn kinh t nng nghip lc hu tin thng ln ch ngha x hi khng tri qua giai on pht trin t bn ch ngha, khng nh: + Tnh tt yu ca cng nghip ha i vi cng cuc xy dng ch ngha x hi nc ta. Cng nghip ha x hi ch ngha l nhim v trung tm trong sut thi k qu ln ch ngha x hi. Quan im ny c khng nh nhiu ln trong cc i hi ng sau ny. + Mc tiu c bn ca cng nghip ha x hi ch ngha l xy dng mt nn kinh t x hi ch ngha cn i v hin i; bc u xy dng c s vt cht v k thut ca ch ngha x hi. l mc tiu c bn, lu di, phi thc hin qua nhiu giai on.

- Hi ngh ln th 7 Ban chp hnh Trung ng ng kho III (thng 4/1962) nu phng hng ch o v pht trin cng nghip: + u tin pht trin cng nghip nng mt cch hp l. + Kt hp cht ch pht trin cng nghip vi pht trin nng nghip. + Ra sc pht trin cng nghip nh song song vi u tin pht trin cng nghip nng. + Ra sc pht trin cng nghip trung ng, ng thi y mnh pht trin cng nghip a phng. Trn phm vi c nc t nm 1975 n nm 1985 - i hi IV ca ng (thng 12/1976), trn c s phn tch ton din tnh hnh trong nc v quc t, ra ng li cng nghip ha x hi ch ngha l: y mnh cng nghip ha x hi ch ngha, xy dng c s vt cht - k thut ca ch ngha x hi, a nn kinh t nc ta t nn sn xut nh ln sn xut ln x hi ch ngha. u tin pht trin cng nghip nng mt cch hp l trn c s pht trin nng nghip v cng nghip nh, kt hp xy dng cng nghip v nng nghip trong c nc thnh mt c cu cng - nng nghip; va xy dng kinh t trung ng, va pht trin kinh t a phng, kt hp kinh t trung ng vi kinh t a phng trong mt c cu kinh t quc dn thng nht. - i hi V ca ng (thng 3/1982): + Rt ra kt lun: t mt nn sn xut nh i ln, iu quan trng l phi xc nh ng bc i ca cng nghip ha cho ph hp vi mc tiu v kh nng ca mi chng ng. + Ni dung chnh ca cng nghip ha trong chng ng trc mt ca thi k qu l ly nng nghip lm mt trn hng u, ra sc pht trin cng nghip sn xut hng tiu dng; vic xy dng v pht trin cng nghip nng trong giai on ny cn lm c mc , va sc, nhm phc v thit thc, c hiu qu cho nng nghip v cng nghip nh. b. c trng ch yu ca cng nghip ha thi k trc i mi - Cng nghip ha theo m hnh nn kinh t khp kn, hng ni v thin v pht trin cng nghip nng. - Cng nghip ha ch yu da vo li th v lao ng, ti nguyn, t ai v ngun vin tr ca cc nc x hi ch ngha; ch lc thc hin cng nghip ha l Nh nc v cc doanh nghip nh nc; vic phn b ngun lc cng nghip ha c thc hin

thng qua c ch k hoch ha tp trung quan liu, bao cp, khng tn trng cc qui lut ca th trng. - Nng vi, gin n, duy ch, ham lm nhanh, lm ln, khng quan tm n hiu qu kinh t - x hi. 2. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn a. Kt qu thc hin ch trng v ngha Kt qu - So vi nm 1955, s x nghip tng ln 16,5 ln. Nhiu khu cng nghip ln hnh thnh, c nhiu c s u tin cho cc ngnh cng nghip nng quan trng nh in, than, c kh, luyn kim, ha cht c xy dng. - c hng chc trng cao ng, i hc, trung hc chuyn nghip, dy ngh o to c i ng cn b khoa hc - k thut xp x 43 vn ngi, tng 19 ln so vi nm 1960 l thi im bt u cng nghip ha. ngha: Nhng kt qu trn y c ngha ht sc quan trng - to c s ban u nc ta pht trin nhanh hn trong cc giai on tip theo. b. Hn ch v nguyn nhn Hn ch - C s vt cht - k thut cn ht sc lc hu. Nhng ngnh cng nghip then cht cn nh b v cha c xy dng ng b, cha sc lm nn tng cho nn kinh t quc dn. - Lc lng sn xut trong nng nghip mi ch bc u pht trin, nng nghip cha p ng c yu cu v lng thc, thc phm cho x hi. t nc vn trong tnh trng ngho nn, lc hu, km pht trin, ri vo khng hong kinh t - x hi. Nguyn nhn nhng hn ch - V khch quan: Tin hnh cng nghip ha t im xut pht thp (nn kinh t lc hu, ngho nn) v trong iu kin chin tranh ko di, va b tn ph nng n, va khng th tp trung sc ngi, sc ca cho cng nghip ha. - V ch quan: Nhng sai lm nghim trng xut pht t ch quan duy ch trong nhn thc v ch trng cng nghip ha.

II. CNG NGHIP HA, HIN I HA THI K I MI 1. Qu trnh i mi t duy v cng nghip ha a. i hi VI ca ng (thng 12/1986) ph phn sai lm trong nhn thc v ch trng cng nghip ha thi k 1960 - 1985 Vi tinh thn nhn thng vo s tht, nh gi ng s tht, ni r s tht, i hi VI ca ng nghim khc ch ra nhng sai lm trong nhn thc v ch trng cng nghip ha. l: - Sai lm trong vic xc nh mc tiu v bc i v xy dng c s vt cht - k thut, ci to x hi ch ngha v qun l kinh t, v.v Mun xa b nhng bc i cn thit nn ch trng y mnh cng nghip ha trong khi cha c cc tin cn thit, mt khc chm i mi c ch qun l kinh t. - Trong vic b tr c cu kinh t, trc ht l c cu sn xut v c cu u t: thin v cng nghip nng v nhng cng trnh quy m ln, khng tp trung sc gii quyt cc vn cn bn v lng thc, thc phm, hng tiu dng v hng xut khu. Kt qu l u t nhiu nhng hiu qu thp. - Khng thc hin nghim chnh Ngh quyt i hi V: cha tht s coi nng nghip l mt trn hng u, cng nghip nng khng phc v kp thi nng nghip v cng nghip nh. b. Qu trnh i mi t duy v cng nghip ha t i hi VI n i hi X - i hi VI ca ng c th ha ni dung chnh ca cng nghip ha x hi ch ngha trong nhng nm cn li ca chng ng u tin thi k qu l thc hin cho c ba chng trnh mc tiu: lng thc, thc phm, hng tiu dng v hng xut khu. - Hi ngh ln th 7 Ban Chp hnh Trung ng kha VII (thng 1/1994) c bc t ph mi, trc ht nhn thc v khi nim cng nghip ha, hin i ha. Cng nghip ha, hin i ha l qu trnh chuyn i cn bn, ton din cc hot ng sn xut, kinh doanh, dch v v qun l kinh t, x hi t s dng lao ng th cng l chnh sang s dng mt cch ph bin sc lao ng vi cng ngh, phng tin v phng php tin tin, hin i, da trn s pht trin ca cng nghip v tin b ca khoa hc cng ngh, to ra nng xut lao ng x hi cao. - i hi VIII ca ng (thng 6/1996) nhn nh nc ta ra khi khng hong kinh t - x hi, nhim v ra cho chng ng u ca thi k qu l chun b tin cho cng nghip ha c bn hon thnh cho php chuyn sang thi k mi y mnh cng

nghip ha, hin i ha t nc. i hi nu su quan im v cng nghip ha, hin i ha v nh hng nhng ni dung c bn ca cng nghip ha, hin i ha nhng nm cn li ca th k XX. Su quan im cng nghip ha, hin i ha l: + Gi vng c lp t ch i i vi m rng hp tc quc t; a phng ha, a dng ha quan h i ngoi; da vo ngun lc trong nc l chnh, i i vi tranh th ti a ngun lc t bn ngoi; xy dng mt nn kinh t m, hi nhp vi khu vc v th gii, hng mnh v xut khu, ng thi thay th nhp khu bng nhng sn phm trong nc sn xut c hiu qu. + Cng nghip ha, hin i ha l s nghip ca ton dn, ca mi thnh phn kinh t, trong kinh t nh nc l ch o. + Ly vic pht huy yu t con ngi lm yu t c bn cho vic pht trin nhanh, bn vng; ng vin ton dn cn kim xy dng t nc, khng ngng tng cng tch ly cho u t v pht trin; tng trng kinh t gn vi ci thin i sng nhn dn, pht trin vn ha, gio dc, thc hin tin b v cng bng x hi, bo v mi trng. + Khoa hc v cng ngh l ng lc ca cng nghip ha, hin i ha; kt hp cng ngh truyn thng vi cng ngh hin i, tranh th i nhanh vo hin i nhng khu quyt nh. + Ly hiu qu kinh t - x hi lm tiu chun c bn xc nh phng n pht trin; la chn d n u t cng ngh; u t chiu su khai thc ti a nng lc hin c; trong pht trin mi, u tin qui m va v nh, cng ngh tin tin, to vic lm, thu hi vn nhanh, + Kt hp kinh t vi quc phng. - i hi IX (thng 4/2001) v i hi X (thng 4/2006) ca ng tip tc b sung v nhn mnh mt s im mi v cng nghip ha: + Con ng cng nghip ha nc ta cn v c th rt ngn thi gian so vi cc nc i trc. y l yu cu cp thit ca nc ta nhm sm thu hp khong cch v trnh pht trin so vi nhiu nc trong khu vc v trn th gii. Cn thc hin cc yu cu sau: pht trin kinh t v cng ngh phi va c nhng bc tun t, va c bc nhy vt; pht huy nhng li th ca t nc, gn cng nghip ha vi hin i ha, tng bc pht trin kinh t tri thc; pht huy ngun lc tr tu v sc mnh tinh thn ca con ngi Vit Nam, c bit coi trng pht trin gio dc v o to, khoa hc v cng ngh, xem y l nn tng v ng lc cho cng nghp ha. + Hng cng nghip ha, hin i ha nc ta l pht trin nhanh v c hiu qu cc sn phm, cc ngnh, cc lnh vc c li th, p ng nhu cu trong nc v xut khu.

+ Cng nghip ha, hin i ha t nc phi bo m xy dng nn kinh t c lp t ch, ch ng hi nhp kinh t quc t. + y nhanh cng nghip ha, hin i ha nng nghip, nng thn. 2. Mc tiu, quan im cng nghip ha, hin i ha a. Mc tiu cng nghip ha, hin i ha - Mc tiu c bn l ci bin nc ta thnh mt nc cng nghip c c s vt cht k thut hin i, c c cu kinh t hp l, quan h sn xut tin b ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut, mc sng vt cht v tinh thn cao, quc phng - an ninh vng chc, dn giu, nc mnh, x hi cng bng, vn minh. - i hi X xc nh mc tiu c th hin nay l y mnh cng nghip ho, hin i ho gn vi pht trin kinh t tri thc sm a nc ta ra khi tnh trng km pht trin; to nn tng n nm 2020 a nc ta c bn tr thnh nc cng nghip theo hng hin i.

b. Quan im cng nghip ho, hin i ho - Mt l, cng nghip ho gn vi hin i ha v cng nghip ho, hin i ho gn vi pht trin kinh t tri thc. Hin nay, tc ng ca cuc cch mng khoa hc - cng ngh v xu th hi nhp ton cu ho to ra nhiu c hi v thch thc i vi t nc. Nc ta cn phi v c th tin hnh cng nghip ha theo kiu rt ngn thi gian, khng tri qua cc bc pht trin tun t t kinh t nng nghip ln kinh t cng nghip ri mi pht trin kinh t tri thc. Kinh t tri thc l nn kinh t trong s sn sinh ra, ph cp v s dng tri thc gi vai tr quyt nh nht i vi s pht trin kinh t, to ra ca ci, nng cao cht lng cuc sng. Hai l, cng nghip ho, hin i ho gn vi pht trin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v hi nhp kinh t quc t. - Cng nghip ho, hin i ho l s nghip ca ton dn, ca mi thnh phn kinh t, trong kinh t nh nc gi vai tr ch o. Phng thc phn b ngun lc cng nghip ho c thc hin ch yu bng c ch th trng; trong , u tin nhng ngnh, nhng lnh vc c hiu qu cao.

- Hi nhp kinh t quc t nhm khai thc th trng th gii tiu th nhng sn phm m nc ta c nhiu li th, thu ht vn u t nc ngoi, thu ht cng ngh hin i, hc hi kinh nghim qun l tin tin ca th gii. - Kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i pht trin kinh t v y nhanh cng nghip ha, hin i ha. Ba l, ly pht huy ngun lc con ngi l yu t c bn cho s pht trin nhanh bn vng. Trong nm yu t ch yu tng trng kinh t (vn, khoa hc v cng ngh, con ngi, c cu kinh t, th ch chnh tr v qun l nh nc), con ngi l yu t quyt nh. Lc lng cn b khoa hc v cng ngh, khoa hc qun l v i ng cng nhn lnh ngh gi vai tr c bit quan trng i vi tin trnh cng nghip ha, hin i ha. ngun lc con ngi p ng yu cu, cn c bit ch n pht trin gio dc, o to. Bn l, khoa hc v cng ngh l nn tng v ng lc ca cng nghip ha. Mun y nhanh qu trnh cng nghip ha, hin i ha gn vi pht trin kinh t tri thc th pht trin khoa hc cng ngh l yu cu tt yu v bc xc. Phi y mnh vic chn lc nhp cng ngh, mua sng ch kt hp vi pht trin cng ngh ni sinh. Khoa hc v cng ngh cng vi gio dc o to c xem l quc sch hng u, l nn tng v ng lc cho cng nghip ha, hin i ha Nm l, pht trin nhanh, hiu qu v bn vng; tng trng kinh t i i vi vic thc hin tin b v cng bng x hi, bo v mi trng t nhin, bo tn a dng sinh hc. - Mc tiu ca cng nghip ho v ca tng trng kinh t l v con ngi; v dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. - Bo v mi trng t nhin v bo tn s a dng sinh hc chnh l bo v iu kin sng ca con ngi v cng l ni dung ca s pht trin bn vng. 3. Ni dung v nh hng cng nghip ho, hin i ho gn vi pht trin kinh t tri thc a. Ni dung i hi X ca ng ch r: Chng ta cn tranh th cc c hi thun li do bi cnh quc t to ra v tim nng, li th ca nc ta rt ngn qu trnh cng nghip ha, hin i ha t nc theo nh hng x hi ch ngha gn vi pht trin kinh t tri thc. Phi coi kinh t tri thc l yu t quan trng ca nn kinh t v cng nghip ha, hin i ha.

Ni dung c bn ca qu trnh ny l: - Pht trin mnh cc ngnh v sn phm kinh t c gi tr gia tng cao da nhiu vo tri thc, kt hp s dng ngun vn tri thc ca con ngi Vit Nam vi tri thc mi nht ca nhn loi. - Coi trng c s lng v cht lng tng trng kinh t trong mi bc pht trin ca t nc, tng vng, tng a phng, tng d n kinh t - x hi. - Xy dng c cu kinh t hin i v hp l theo ngnh, lnh vc v lnh th. - Gim chi ph trung gian, nng cao nng xut lao ng ca tt c cc ngnh, lnh vc, nht l cc ngnh, lnh vc c sc cnh tranh cao. b. nh hng pht trin cc ngnh v lnh vc kinh t trong qu trnh y mnh cng nghip ha, hin i ha gn vi pht trin kinh t tri thc y mnh cng nghip ha, hin i ha nng nghip, nng thn, gii quyt ng b cc vn nng nghip, nng thn, nng dn. Mt l, v cng nghip ha, hin i ha nng nghip, nng thn: Chuyn dch mnh c cu nng nghip v kinh t nng thn theo hng to ra gi tr gia tng ngy cng cao, gn vi cng nghip ch bin v th trng; y nhanh tin b khoa hc - k thut v cng ngh sinh hc vo sn xut, nng cao nng sut, cht lng v sc cnh tranh ca nng sn hng ha, ph hp c im tng vng v tng a phng; tng nhanh t trng gi tr sn phm v lao ng cc ngnh cng nghip v dch v; gim dn t trng sn phm v lao ng nng nghip. Hai l, v qui hoch v pht trin nng thn: Khn trng xy dng cc qui hoch pht trin nng thn, thc hin chng trnh nng thn mi; hnh thnh cc khu dn c th vi kt cu kinh t - x hi ng b; pht huy dn ch nng thn i i vi xy dng np sng vn ha, nng cao trnh dn tr, bo m an ninh, trt t, an ton x hi. Ba l, v gii quyt lao ng, vic lm nng thn: Ch trng dy ngh, gii quyt vic lm cho nng dn. Chuyn dch c cu lao ng nng thn theo hng gim nhanh t trng lao ng lm nng nghip, tng t trng lao ng lm cng nghip v dch v. To iu kin lao ng nng thn c vic lm trong v ngoi khu vc nng thn, k c i lao ng nc ngoi; u t mnh hn cho cc chng trnh xa i, gim ngho. Pht trin nhanh hn cng nghip, xy dng v dch v Mt l, i vi cng nghip v xy dng: Khuyn khch pht trin cng nghip cng ngh cao, cng nghip ch tc, cng nghip phn mm v cng nghip b tr c li th cnh tranh, to nhiu sn phm xut khu v thu ht nhiu lao ng; pht trin mt s

khu kinh t m v c khu kinh t; nng cao hiu qu ca cc khu cng nghip v khu ch xut; Tch cc thu ht vn trong v ngoi nc thc hin cc d n quan trng. Hn ch xut khu ti nguyn th. C chnh sch thu ht chuyn gia gii nc ngoi; Xy dng ng b kt cu h tng k thut kinh t - x hi. Pht trin cng nghip nng lng gn vi cng ngh tit kim nng lng. Tng nhanh nng lc v hin i ha bu chnh vin thng. Hai l, i vi dch v: To bc pht trin vt bc ca cc ngnh dch v, nht l nhng ngnh c cht lng cao, tim nng ln v c sc cnh tranh; m rng v nng cao cc ngnh dch v truyn thng nh vn ti, thng mi, ngn hng, bu chnh vin thng, du lch. Pht trin mnh cc dch v phc v sn xut nng, lm, ng nghip; phc v i sng khu vc nng thn; i mi c ch qun l v phng thc cung ng cc dch v cng cng. Pht trin kinh t vng Mt l, c c ch chnh sch ph hp cc vng trong c nc pht trin nhanh hn trn c s pht huy li th so snh ca tng vng, ng thi to ra s lin kt gia cc vng, khc phc tnh trng chia ct khp kn theo a gii hnh chnh. Hai l, xy dng ba vng kinh t trng im min Bc, min Trung v min Nam to ng lc pht trin v s lan ta n cc vng khc, c chnh sch tr gip nhiu hn v ngun lc pht trin cc vng kh khn. Pht trin kinh t bin Xy dng v thc hin chin lc pht trin kinh t bin (h thng cng bin v vn ti bin, cng nghip ng tu bin, khai thc v ch bin du kh, khai thc v ch bin hi sn, pht trin du lch,). Sm a nc ta tr thnh quc gia mnh v kinh t bin trong khu vc, gn vi bo m quc phng - an ninh v hp tc quc t. Chuyn dch c cu lao ng v c cu cng ngh Mt l, pht trin ngun nhn lc c c cu ng b v cht lng cao; gim t l lao ng trong khu vc nng nghip, n nm 2010 cn di 50% lc lng lao ng x hi. Hai l, la chn v i ngay vo cng ngh hin i mt s ngnh v lnh vc then cht. Ch trong pht trin cng ngh cao to t ph v cng ngh s dng nhiu lao ng gii quyt vic lm. Ba l, kt hp cht ch gia hot ng khoa hc v cng ngh vi gio dc v o to. Thc hin chnh sch trng dng nhn ti. Bn l, i mi c ch qun l khoa hc v cng ngh, c bit l c ch ti chnh.

Bo v, s dng hiu qu ti nguyn quc gia, ci thin mi trng t nhin Mt l, tng cng qun l ti nguyn quc gia. Quan tm u t vo lnh vc mi trng, khc phc tnh trng xng cp mi trng. Ngn chn cc hnh vi hy hoi v gy nhim mi trng; thc hin nguyn tc ngi gy nhim phi x l nhim hoc chi tr cho vic x l nhim. Hai l, tng bc hin i ha cng tc nghin cu, d bo kh tng - thy vn, ch ng phng chng thin tai, tm kim, cu nn. Ba l, x l tt mi quan h gia tng dn s, pht trin kinh t v th ha vi bo v mi trng, bo m pht trin bn vng. Bn l, m rng hp tc quc t v bo v mi trng v qun l ti nguyn thin nhin, ch trng lnh vc qun l, khai thc v s dng ti nguyn nc. 4. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn a. Kt qu thc hin ng li v ngha Nhng thnh tu ni bt Mt l, c s vt cht - k thut ca t nc c tng cng ng k, kh nng c lp t ch ca nn kinh t c nng cao. Hai l, c cu kinh t chuyn dch theo hng cng nghip ha, hin i ha t c nhng kt qu quan trng. Ba l, nhng thnh tu cng nghip ha, hin i ha gp phn quan trng a nn kinh t t tc tng trng kh cao. i sng vt cht v tinh thn ca nhn dn c ci thin. ngha quan trng ca nhng thnh tu: l c s phn u sm a nc ta ra khi tnh trng km pht trin v c bn tr thnh nc cng nghip theo hng hin i vo nm 2020. b. Hn ch v nguyn nhn Nhng hn ch c bn - Tc tng trng kinh t vn thp so vi kh nng v thp hn nhiu nc trong khu vc thi k u cng nghip ha. Tng trng kinh t ch yu theo chiu rng. Nng sut lao ng cn thp so vi nhiu nc trong khu vc.

- Ngun lc ca t nc cha c s dng c hiu qu. Nhiu ngun lc trong dn cha c pht huy. - C cu kinh t chuyn dch cn chm. Trong cng nghip, cc sn phm c cha hm lng tri thc cao cn t. Trong nng nghip, sn xut cha gn kt cht ch vi th trng. Cht lng ngun nhn lc ca t nc cn thp. - Kt cu h tng kinh t - x hi cha p ng yu cu pht trin. Nguyn nhn ch quan ca nhng hn ch - Nhiu chnh sch, gii php cha mnh huy ng v s dng tt nht cc ngun lc, c ni lc v ngoi lc vo cng cuc pht trin kinh t - x hi. - Ci cch hnh chnh cn chm v km hiu qu. Cng tc t chc, cn b chm i mi, cha p ng yu cu. - Ch o v t chc thc hin yu km. Ngoi ra, cn cc nguyn nhn c th, trc tip nh: cng tc qui hoch cht lng km, nhiu bt hp l dn n qui hoch treo kh ph bin gy lng ph nghim trng; c cu u t bt hp l lm cho u t km hiu qu, cng tc qun l yu km.

CHNG V

NG LI XY DNG NN KINH T TH TRNG NH HNG X HI CH NGHA

I. QU TRNH I MI NHN THC V KINH T TH TRNG 1. C ch qun l kinh t Vit Nam thi k trc i mi a. C ch k hoch ha tp trung bao cp c im: trc i mi, c ch qun l kinh t nc ta l c ch k hoch ha tp trung vi nhng c im ch yu l: Th nht, nh nc qun l nn kinh t ch yu bng mnh lnh hnh chnh da trn h thng ch tiu php lnh chi tit t trn xung di. Cc doanh nghip hot ng trn c s cc quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn v cc ch tiu php lnh c giao. Tt c phng hng sn xut, ngun vt t, tin vn, nh gi sn phm, t chc b my, nhn s, tin lng u do cc cp c thm quyn quyt nh. Nh nc giao ch tiu k hoch, cp pht vn, vt t cho doanh nghip, doanh nghip giao np sn phm cho nh nc. L th nh nc b, li th nh nc thu. Th hai, cc c quan hnh chnh can thip qu su vo hot ng sn xut, kinh doanh ca cc doanh nghip nhng li khng chu trch nhim g v vt cht v php l i vi cc quyt nh ca mnh. Nhng thit hi vt cht do cc quyt nh khng ng gy ra th ngn sch nh nc phi gnh chu . Cc doanh nghip khng c quyn t ch sn xut kinh doanh, cng khng b rng buc trch nhim i vi kt qu sn xut kinh doanh. Th ba, quan h hng ha - tin t b coi nh, ch l hnh thc, quan h hin vt l ch yu. Nh nc qun l kinh t thng qua ch cp pht - giao np. Th t, b my qun l cng knh, nhiu cp trung gian va km nng ng, va sinh ra i ng qun l km nng lc, phong cch ca quyn, quan liu. Hnh thc: Ch bao cp c thc hin di cc hnh thc ch yu sau: - Bao cp qua gi: nh nc quyt nh gi tr ti sn, thit b, vt t, hng ha thp hn gi tr thc nhiu ln so vi gi th trng. Do , hch ton kinh t ch l hnh thc. - Bao cp qua ch tem phiu: nh nc quy nh ch phn phi v vt phm tiu dng cho cn b, cng nhn vin theo nh mc qua hnh thc tem phiu. Ch tem phiu vi mc gi khc xa so vi gi th trng bin ch tin lng thnh lng

hin vt, th tiu ng lc kch thch ngi lao ng v ph v nguyn tc phn phi theo lao ng. - Bao cp theo ch cp pht vn ca ngn sch, nhng khng c ch ti rng buc trch nhim vt cht i vi cc n v c cp vn. iu va lm tng gnh nng i vi ngn sch, va lm cho s dng vn km hiu qu, ny sinh c ch xin - cho. Trong thi k kinh t cn tng trng ch yu theo chiu rng th c ch ny c tc dng nht nh, n cho php tp trung ti a cc ngun lc kinh t vo cc mc tiu ch yu trong tng giai on v iu kin c th, c bit trong qu trnh cng nghip ha theo hng u tin pht trin cng nghip nng. Nhng n li th tiu cnh tranh, km hm tin b khoa hc - cng ngh, trit tiu ng lc kinh t i vi ngi lao ng, khng kch thch tnh nng ng, sng to ca cc n v sn xut, kinh doanh. Khi nn kinh t th gii chuyn sang giai on pht trin theo chiu su da trn c s p dng cc thnh tu ca cuc cch mng khoa hc cng ngh hin i th c ch qun l ny cng bc l nhng khim khuyt ca n, lm cho kinh t cc nc x hi ch ngha trc y, trong c nc ta, lm vo tnh trng tr tr, khng hong. Trc i mi, do cha tha nhn sn xut hng ha v c ch th trng, chng ta xem k hoch ha l c trng quan trng nht ca kinh t x hi ch ngha, phn b mi ngun lc theo k hoch l ch yu; coi th trng ch l mt cng c th yu b sung cho k hoch. Khng tha nhn trn thc t s tn ti ca nn kinh t nhiu thnh phn trong thi k qu , ly kinh t quc doanh v tp th l ch yu, mun nhanh chng xa s hu t nhn v kinh t c th t nhn; xy dng nn kinh t khp kn. Nn kinh t ri vo tnh trng tr tr, khng hong. b. Nhu cu i mi c ch qun l kinh t Di p lc ca tnh th khch quan, nhm thot khi khng hong kinh t - x hi, chng ta c nhng bc ci tin nn kinh t theo hng th trng, tuy nhin cn cha ton din, trit . l khon sn phm trong nng nghip theo ch th 100-CT/TW ca Ban B th Trung ng kha IV; b gi vo lng Long An; Ngh quyt TW8 kha V (1985) v gi - lng - tin; thc hin Ngh nh 25 v Ngh nh 26-CP ca Chnh ph Tuy vy, l nhng cn c thc t ng i n quyt nh thay i c ch qun l kinh t. cp s cn thit i mi c ch qun l kinh t, i hi VI khng nh: Vic b tr li c cu kinh t phi i i vi i mi c ch qun l kinh t. C ch qun l tp trung quan liu, bao cp t nhiu nm nay khng to c ng lc pht trin, lm suy yu kinh t x hi ch ngha, hn ch vic s dng v ci to cc thnh phn kinh t khc, km hm sn xut, lm gim nng sut, cht lng, hiu qu, gy ri lon trong phn phi lu thng v ra nhiu hin tng tiu cc trong x hi. Chnh v vy, vic i mi c ch qun l kinh t tr thnh nhu cu cn thit v cp bch.

2. S hnh thnh t duy ca ng v kinh t th trng thi k i mi a. T duy ca ng v kinh t th trng t i hi VI n i hi VIII y l giai on hnh thnh v pht trin t duy ca ng v kinh t th trng. So vi thi k trc i mi, nhn thc v kinh t th trng c s thay i cn bn v su sc. - Mt l, kinh t th trng khng phi l ci ring ca ch ngha t bn m l thnh tu pht trin chung ca nhn loi. Lch s pht trin nn sn xut x hi cho thy sn xut v trao i hng ha l tin quan trng cho s ra i v pht trin ca kinh t th trng. Trong qu trnh sn xut v trao i, cc yu t th trng nh cung, cu, gi c c tc ng iu tit qu trnh sn xut hng ha, phn b cc ngun lc kinh t v ti nguyn thin nhin nh vn, t liu sn xut, sc lao ng phc v cho sn xut v lu thng. Th trng gi vai tr l mt cng c phn b cc ngun lc kinh t. Trong mt nn kinh t khi cc ngun lc kinh t c phn b bng nguyn tc th trng th ngi ta gi l kinh t th trng. Kinh t th trng c mm mng t trong x hi n l, hnh thnh trong x hi phong kin v pht trin cao trong ch ngha t bn. Kinh t th trng v kinh t hng ha c cng bn cht l u nhm sn xut ra bn, u nhm mc ch gi tr v u trao i thng qua quan h hng ha - tin t. Kinh t hng ha v kinh t th trng u da trn c s phn cng lao ng x hi v cc hnh thc s hu khc nhau v t liu sn xut, lm cho nhng ngi sn xut va c lp va ph thuc vo nhau. Trao i mua bn hng ha l phng thc gii quyt mu thun trn. Tuy nhin, kinh t hng ha v kinh t th trng c s khc nhau v trnh pht trin. Kinh t hng ha ra i t kinh t t nhin, nhng cn trnh thp, ch yu l sn xut hng ha t nhn, quy m nh b, k thut th cng, nng sut thp. Cn kinh t th trng l kinh t hng ha pht trin cao. Kinh t th trng ly khoa hc, cng ngh hin i lm c s v nn sn xut x hi ha cao. Kinh t th trng c lch s pht trin lu di, nhng cho n nay n mi biu hin r rt nht trong ch ngha t bn. Nu trc ch ngha t bn, kinh t th trng cn thi k manh nha, trnh thp th trong ch ngha t bn n t trnh cao n mc chi phi ton b cuc sng ca con ngi trong x hi . iu khin ngi ta ngh rng kinh t th trng l sn phm ring ca ch ngha t bn. Ch ngha t bn khng sn sinh ra kinh t hng ha, do , kinh t th trng vi t cch l kinh t hng ha trnh cao khng phi l sn phm ring ca ch ngha t bn m l thnh tu pht trin chung ca nhn loi. Ch c th ch kinh t th trng t

bn ch ngha hay cch thc s dng kinh t th trng theo li nhun ti a ca ch ngha t bn mi l sn phm ca ch ngha t bn. Hai l, kinh t th trng cn tn ti khch quan trong thi k qu ln ch ngha x hi. Kinh t th trng xt di gc mt kiu t chc kinh t l phng thc t chc, vn hnh nn kinh t, l phng tin iu tit kinh t ly c ch th trng lm c s phn b cc ngun lc kinh t v iu tit mi quan h gia ngi vi ngi. Kinh t th trng ch i lp vi kinh t t nhin, t cp, t tc ch khng i lp vi cc ch x hi. Bn thn kinh t th trng khng phi l c trng bn cht cho ch kinh t c bn ca x hi. L thnh tu chung ca ca vn minh nhn loi, kinh t th trng tn ti v pht trin nhiu phng thc sn xut khc nhau. Kinh t th trng va c th lin h vi ch t hu, va c th lin h vi ch cng hu v phc v cho chng. V vy, kinh t th trng khng i lp vi ch ngha x hi, n tn ti khch quan trong thi k qu ln ch ngha x hi v c trong ch ngha x hi. Xy dng v pht trin kinh t th trng khng phi l pht trin t bn ch ngha hoc i theo con ng t bn ch ngha v tt nhin, xy dng kinh t x hi ch ngha cng khng dn n ph nh kinh t th trng. i hi VII ca ng (6/1991) trong khi khng nh ch trng tip tc xy dng nn kinh t hng ha nhiu thnh phn, pht huy th mnh ca cc thnh phn kinh t va cnh tranh, va hp tc, b sung cho nhau trong nn kinh t quc dn thng nht, a ra kt lun quan trng rng sn xut hng ha khng i lp vi ch ngha x hi, n tn ti khch quan v cn thit cho xy dng ch ngha x hi. i hi cng xc nh c ch vn hnh ca nn kinh t hng ha nhiu thnh phn theo nh hng x hi ch ngha nc ta l c ch th trng c s qun l ca Nh nc bng php lut, k hoch, chnh sch v cc cng c khc. Trong c ch kinh t , cc n v kinh t c quyn t ch sn xut, kinh doanh, quan h bnh ng, cnh tranh hp php, hp tc v lin doanh t nguyn, th trng c vai tr trc tip hng dn cc n v kinh t la chn lnh vc hot ng v phng n t chc sn xut, kinh doanh hiu qu, Nh nc qun l nn kinh t nh hng dn dt cc thnh phn kinh t, to iu kin v mi trng thun li cho sn xut, kinh doanh theo c ch th trng, kim sot v x l cc vi phm trong hot ng kinh t, m bo hi ha gia pht trin kinh t vi pht trin x hi. Tip tc ng li trn, i hi VIII (6/1996) ra nhim v y mnh cng cuc i mi ton din v ng b, tip tc pht trin nn kinh t nhiu thnh phn vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha. Ba l, c th v cn thit s dng kinh t th trng xy dng ch ngha x hi nc ta.

Kinh t th trng khng i lp vi ch ngha x hi, n cn tn ti khch quan trong thi k qu ln ch ngha x hi. V vy c th v cn thit s dng kinh t th trng xy dng ch ngha x hi nc ta. L thnh tu vn minh nhn loi, bn thn kinh t th trng khng c thuc tnh x hi, v vy, kinh t th trng c th c s dng cc ch x hi khc nhau. bt k x hi no, khi ly kinh t th trng lm phng tin c tnh c s phn b cc ngun lc kinh t, th kinh t th trng cng c nhng c im ch yu sau: - Cc ch th kinh t c tnh c lp, c quyn t ch sn xut, kinh doanh, l, li t chu. + Gi c c bn do cung cu iu tit, h thng th trng pht trin ng b v hon ho. + Nn kinh t c tnh m cao v vn hnh theo quy lut vn c ca kinh t th trng nh quy lut gi tr, quy lut cung cu, quy lut cnh tranh, + C h thng php quy kin ton v s qun l v m ca nh nc. Vi nhng c im trn, kinh t th trng c vai tr rt ln i vi s pht trin kinh t - x hi. Trc i mi, do cha tha nhn trong thi k qu ln ch ngha x hi cn tn ti sn xut hng ha v c ch th trng nn chng ta xem k hoch l c trng quan trng nht ca kinh t x hi ch ngha, thc hin phn b mi ngun lc theo k hoch l ch yu, cn th trng ch c coi l mt th cng c th yu b sung cho k hoch, do khng cn thit s dng kinh t th trng xy dng ch ngha x hi. Vo thi k i mi, chng ta ngy cng nhn r kinh t th trng, nu bit vn dng ng th c vai tr rt ln i vi s pht trin kinh t - x hi. C th dng c ch th trng lm c s phn b cc ngun lc kinh t, dng tn hiu gi c iu tit chng loi v s lng hng ha, iu ha quan h cung cu, iu tit t l sn xut thng qua c ch cnh tranh, thc y ci tin b, o thi ci lc hu, yu km. Thc t cho thy, ch ngha t bn khng sinh ra kinh t th trng nhng bit k tha v khai thc c hiu qu cc li th ca kinh t th trng pht trin. Thc tin i mi nc ta cng chng minh s cn thit v hiu qu ca vic s dng kinh t th trng lm phng tin xy dng ch ngha x hi. b. T duy ca ng v kinh t th trng t i hi IX n i hi X i hi i biu ton quc ln IX ca ng (4/2001): xc nh nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l m hnh kinh t tng qut ca nc ta trong thi k qu i ln ch ngha x hi. l nn kinh t hng ha nhiu thnh phn vn hnh theo c ch th trng, c s qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha. y l

bc chuyn quan trng t nhn thc kinh t th trng nh mt cng c, mt c ch qun l sang coi kinh t th trng nh mt chnh th, l c s kinh t ca s pht trin theo nh hng x hi ch ngha. Vy th no l kinh t th trng nh hng x hi ch ngha? i hi IX xc nh kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l mt kiu t chc kinh t va tun theo quy lut ca kinh t th trng va da trn c s v chu s dn dt chi phi bi cc nguyn tc v bn cht ca ch ngha x hi. Trong nn kinh t , cc th mnh ca th trng c s dng pht trin lc lng sn xut, pht trin kinh t xy dng c s vt cht - k thut ca ch ngha x hi, nng cao i sng nhn dn, cn tnh nh hng x hi ch ngha c th hin trn c ba mt quan h sn xut: s hu, t chc qun l v phn phi, nhm mc ch cui cng l dn giu, nc mnh, tin ln hin i trong mt x hi do nhn dn lm ch, nhn i, c vn ha, c k cng, xa b p bc v bt cng, to iu kin cho mi ngi c cuc sng m no, t do, hnh phc. Ni kinh t th trng nh hng x hi ch ngha th trc ht khng phi kinh t k hoch ha tp trung, cng khng phi l kinh t th trng t bn ch ngha v cng cha hon ton l kinh t th trng x hi ch ngha v cha c y cc yu t x hi ch ngha. Tnh nh hng x hi ch ngha lm cho m hnh kinh t th trng nc ta khc vi kinh t th trng t bn ch ngha. i hi X: K tha t duy ca i hi IX, i hi X lm sng t thm ni dung c bn ca nh hng x hi ch ngha trong pht trin kinh t th trng nc ta, th hin bn tiu ch l: V mc ch pht trin: mc tiu ca kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc ta nhm thc hin dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh gii phng mnh m lc lng sn xut v khng ngng nng cao cao i sng nhn dn; y mnh xa i gim ngho, khuyn khch mi ngi vn ln lm giu chnh ng, gip ngi khc thot ngho v tng bc kh gi hn. Mc tiu trn th hin r mc ch pht trin kinh t v con ngi, gii phng lc lng sn xut, pht trin kinh t nng cao i sng cho mi ngi, mi ngi u c hng nhng thnh qu pht trin. y th hin s khc bit vi mc ch tt c v li nhun phc v li ch ca cc nh t bn, bo v v pht trin ch ngha t bn. V phng hng pht trin: pht trin nn kinh t vi nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh phn kinh t nhm gii phng mi tim nng trong mi thnh phn kinh t, trong mi c nhn v mi vng minpht huy ti a ni lc pht trin nhanh nn kinh t. Trong nn kinh t nhiu thnh phn, kinh t nh nc gi vai tr ch o, l cng c ch yu nh nc iu tit nn kinh t, nh hng cho s pht trin v mc tiu dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. gi vai tr ch o, kinh t nh nc phi nm c cc v tr then cht ca nn kinh t bng trnh khoa hc, cng

ngh tin tin, hiu qu sn xut kinh doanh cao ch khng phi da vo bao cp, c ch xin - cho hay c quyn kinh doanh. Mt khc, tin ln ch ngha x hi t ra yu cu nn kinh t phi c da trn nn tng ca s hu ton dn v cc t liu sn xut ch yu. V nh hng x hi v phn phi: thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v tng chnh sch pht trin; tng trng kinh t gn kt cht ch v ng b vi pht trin x hi, vn ha, gio dc v o to, gii quyt tt cc vn x hi v mc tiu pht trin con ngi. hn ch tc ng tiu cc ca kinh t th trng. Trong lnh vc phn phi, nh hng x hi ch ngha c th hin qua ch phn phi ch yu theo kt qu lao ng, hiu qu kinh t, phc li x hi. ng thi huy ng mi ngun lc kinh t cho s pht trin, chng ta cn thc hin phn phi theo mc ng gp v cc ngun lc khc. V qun l: pht huy vai tr lm ch x hi ca nhn dn. Bo m vai tr qun l, iu tit ca nn kinh t ca Nh nc php quyn x hi ch ngha di s lnh o ca ng. Tiu ch ny th hin s khc bit c bn gia kinh t th trng t bn ch ngha vi kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nhm pht huy mt tch cc, hn ch mt tiu cc ca kinh t th trng, bo m quyn li chnh ng ca mi ngi. Hon thin nhn thc v ch trng v nn kinh t nhiu thnh phn, i hi X khng nh: trn c s ba ch s hu (ton dn, tp th, t nhn) hnh thnh nhiu hnh thc s hu v nhiu thnh phn kinh t: kinh t nh nc, kinh t tp th, t bn t nhn (c th, tiu ch, t bn t nhn), kinh t t bn nh nc, kinh t c vn u t nc ngoi. Cc thnh phn kinh t hot ng theo php lut u l b phn hp thnh quan trng ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, bnh ng trc php lut, cng pht trin lu di, hp tc v cnh tranh lnh mnh. Kinh t Nh nc gi vai tr ch o, l lc lng vt cht quan trng Nh nc nh hng v iu tit nn kinh t, to mi trng v iu kin thc y cc thnh phn kinh t cng pht trin. Kinh t nh nc cng vi kinh t tp th ngy cng tr thnh nn tng vng chc ca nn kinh t quc dn. Kinh t t nhn c vai tr quan trng, l mt trong nhng ng lc ca nn kinh t. II. TIP TC HON THIN TH CH KINH T TH TRNG NH HNG X HI CH NGHA NC TA 1. Mc tiu v quan im c bn a. Th ch kinh t v th ch kinh t th trng Th ch kinh t l mt b phn cu thnh ca h thng th ch x hi, tn ti bn cnh cc b phn khc nh th ch chnh tr, th ch gio dc th ch kinh t ni chung l mt h thng quy phm php lut nhm iu chnh cc ch th kinh t, cc hnh vi sn

xut kinh doanh v cc quan h kinh t. N bao gm cc yu t ch yu l cc o lut, quy ch, quy tc, chun mc v kinh t gn vi cc ch ti v x l vi phm, cc t chc kinh t, cc c quan qun l nh nc v kinh t, truyn thng vn ha v vn minh kinh doanh, c ch vn hnh kinh t. Th ch kinh t th trng l mt tng th bao gm cc b quy tc, lut l v h thng cc thc th, t chc kinh t c to lp nhm iu chnh hot ng giao dch, trao i trn th trng. Th ch kinh t th trng bao gm: - Cc quy tc v hnh vi kinh t din ra trn th trng - cc bn tham gia th trng vi t cch l cc ch th th trng. - Cch thc thc hin cc quy tc nhm t c mc tiu hay kt qu m cc bn tham gia th trng mong mun. - Cc th trng - ni hng ha c giao dch, trao i trn c s cc yu cu, quy nh ca lut l (cc th trng quan trng nh hng ha v dch v, vn, lao ng, cng ngh, bt ng sn). - Kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l nn kinh t va tun theo cc quy lut ca kinh t th trng, va chi phi ca cc yu t m bo tnh nh hng x hi ch ngha. Do , th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha c hiu l th ch kinh t th trng, trong cc thit ch, cng c v nguyn tc vn hnh c t gic to lp v s dng pht trin lc lng sn xut, ci thin i sng nhn dn, v mc tiu dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. Ni cch khc, th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l cng c hng dn cho cc ch th trong nn kinh t vn ng theo ui mc tiu kinh t - x hi ti a ch khng n thun l mc tiu li nhun ti a. - Xy dng th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc ta l vn mi v phc tp, l mt qu trnh c nhiu giai on. Trong hn 20 nm i mi, th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc ta c hnh thnh trn nhng nt c bn. b. Mc tiu hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Mc tiu c bn ca hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc ta l lm cho cc th ch ph hp vi nhng nguyn tc c bn ca kinh t th trng, thc y kinh t th trng nh hng x hi ch ngha pht trin nhanh, hiu qu, bn vng, hi nhp kinh t quc t thnh cng, gi vng nh hng x hi ch

ngha, xy dng v bo v vng chc T quc Vit Nam x hi ch ngha. Mc tiu ny yu cu phi hon thnh c bn vo nm 2020. Nhng nm trc mt cn t cc mc tiu: Mt l, tng bc xy dng ng b h thng php lut, bo m cho nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha pht trin thun li. Pht huy vai tr ch o ca kinh t nh nc i i vi pht trin nhanh mnh m vc thnh phn kinh t v cc loi hnh doanh nghip. Hnh thnh mt s tp on kinh t, cc tng cng ty a s hu, p dng m hnh qun tr hin i, c nng lc cnh tranh quc t. Hai l, i mi c bn m hnh t chc v phng thc hot ng ca cc n v s nghip cng. Ba l, pht trin ng b, a dng cc loi th trng c bn thng nht trong c nc, tng bc lin thng vi th trng khu vc v th gii. Bn l, gii quyt tt hn mi quan h gia pht trin kinh t vi pht trin vn ha, x hi m bo tin b, cng bng x hi, bo v mi trng. Nm l, nng cao hiu lc, hiu qu qun l ca Nh nc v pht huy vai tr ca Mt trn T quc, cc on th chnh tr - x hi v nhn dn trong qun l, pht trin kinh t - x hi. c. Quan im v hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha - Nhn thc y , tn trng v vn dng ng n cc quy lut khch quan ca kinh t th trng, thng l quc t, ph hp vi iu kin ca Vit Nam, bo m nh hng x hi ch ngha ca nn kinh t. - Bo m tnh ng b gia cc b phn cu thnh ca th ch kinh t, gia cc yu t th trng v cc loi th trng; gia th ch kinh t vi th ch chnh tr, x hi; gia nh nc, th trng v x hi. Gn kt hi ha gia tng trng kinh t vi tin b v cng bng x hi, pht trin vn ha v bo v mi trng. - K tha c chn lc thnh tu pht trin kinh t th trng ca nhn loi v kinh nghim tng kt t thc tin i mi nc ta, ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t, ng thi gi vng c lp, ch quyn quc gia, gi vng an ninh chnh tr, trt t an ton x hi. - Ch ng tch cc gii quyt cc vn l lun v thc tin quan trng, bc xc, ng thi phi c bc i vng chc, va lm, va tng kt rt kinh nghim.

- Nng cao nng lc lnh o ca ng, hiu lc v hiu qu qun l ca Nh nc, pht huy sc mnh ca c h thng chnh tr trong qu trnh hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. 2. Mt s ch trng tip tc hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha a. Thng nht nhn thc v nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l lm cho n ph hp vi cc yu cu v nguyn tc ca kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, lm cho n vn hnh thng sut v c hiu qu. Do , mun hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha th trc ht phi c s thng nht nhn thc v kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Mt s im cn thng nht l: cn thit s dng kinh t th trng lm phng tin xy dng ch ngha x hi. Kinh t th trng l c s kinh t ca s pht trin theo nh hng x hi ch ngha; kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l nn kinh t va tun theo quy lut ca kinh t th trng, va chu s chi phi bi cc quy lut kinh t ca ch ngha x hi v cc yu t m bo tnh nh hng x hi ch ngha. b. Hon thin th ch v s hu v cc thnh phn kinh t, loi hnh doanh nghip v cc t chc sn xut kinh doanh Hon thin th ch v s hu Kinh t th trng nh hng x hi ch ngha da trn s tn ti khch quan nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh phn kinh t, nhiu loi hnh doanh nghip. l yu cu khch quan. Do vy, cc yu cu ny cn c khng nh trong cc quy nh ca php lut, bo m cc quyn v li ch ca cc ch th s hu. Php lut cn quy nh v s hu i vi cc ti sn mi nh tr tu, c phiu, ti nguyn nc Phng hng c bn hon thin th ch s hu: - Khng nh t ai thuc s hu ton dn m i din l Nh nc, ng thi m bo v tn trng cc quyn ca ngi s dng t. - Tch bit vai tr ca Nh nc vi t cch l b my cng quyn qun l ton b nn kinh t - x hi vi vai tr ch s hu ti sn, vn ca Nh nc; tch chc nng ch s hu ti sn, vn ca Nh nc vi chc nng qun tr kinh t ca doanh nghip nh nc. - Quy nh r, c th v quyn ca ch s hu v nhng ngi lin quan i vi cc loi ti sn. ng thi quy nh r trch nhim, ngha v ca h i vi x hi. B sung lut php, c ch, chnh sch khuyn khch, h tr pht trin s hu tp th, cc hp tc x,

bo v quyn v li ch ca x vin i vi ti sn. To c ch khuyn khch lin kt gia s hu nh nc, s hu tp th v s hu t nhn, lm cho ch s hu c phn, s hu hn hp tr thnh hnh thc s hu ch yu ca cc doanh nghip trong nn kinh t. Ban hnh cc quy nh php l v quyn s hu ca doanh nghip, t chc, c nhn nc ngoi ti Vit Nam. Hon thin th ch v phn phi Hon thin lut php, c ch, chnh sch v phn b ngun lc, phn phi v phn phi li theo hng bo m tng trng kinh t vi tin b v cng bng x hi trong tng bc, tng chnh sch pht trin. Cc ngun lc x hi c phn b theo c ch th trng v chin lc, quy hoch, k hoch pht trin kinh t ca Nh nc, bo m hiu qu kinh t - x hi. Chnh sch phn phi v phn phi li phi bo m hi ha li ch ca Nh nc, ca ngi lao ng v doanh nghip, to ng lc cho ngi lao ng. i mi, pht trin, nng cao hiu qu hot ng ca cc ch th trong nn kinh t. i mi, sp xp li, pht trin, nng cao hiu qu hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip nh nc pht huy vai tr ch o ca kinh t nh nc trong nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Thu hp cc lnh vc c quyn nh nc. i mi, pht trin hp tc x, t hp tc theo c ch th trng, theo nguyn tc: t nguyn, dn ch, bnh ng, cng c li v pht trin cng ng. Thc hin nghim tc, nht qun mt mt bng php l kinh doanh khng phn bit hnh thc s hu, thnh phn kinh t i mi c ch qun l ca Nh nc cc n v s nghip cng lp pht trin mnh m, c hiu qu. c. Hon thin th ch m bo ng b cc yu t th trng v pht trin ng b cc loi th trng Hon thin th ch v gi, cnh tranh v kim sot c quyn trong kinh doanh. Hon thin khung php l cho vic k kt v thc hin hp ng. ng thi hon thin c ch gim st, iu tit th trng v xc tin thng mi, u t v gii quyt tranh chp ph hp vi kinh t th trng v cam kt quc t. a dng ha cc loi th trng hng ha v dch v theo hng hin i, ch trng pht trin th trng dch v. T do ha thng mi v u t ph hp cam kt quc t. Xy dng h thng tiu chun cht lng hng ha, v sinh an ton thc phm, mi trng v tng cng kim tra cht lng hng ha, dch v v x l sai phm. Pht huy tt vai tr iu hnh th trng tin t ca ngn hng nh nc, va thc y tng trng kinh t, va kim sot lm pht v tng bc m rng th trng tn dng, cc dch v ngn hng cho ph hp vi cam kt quc t.

Hon thin h thng php lut, c ch chnh sch cho hot ng v pht trin lnh mnh ca th trng chng khon, tng tnh minh bch, chng cc giao dch phi php, cc hnh vi ra tin, nhiu lon th trng. To iu kin pht trin cc doanh nghip bo him thuc cc thnh phn kinh t, a dng ha v nng cao cht lng cc sn phm bo him thc hin l trnh m ca th trng bo him theo cam kt hi nhp quc t. Hon thin lut php, c ch chnh sch cc quyn v t ai v bt ng sn vn ng theo c ch th trng; hon thin lut php chnh sch v tin lng, tin cng, trong tin lng phi c coi l gi c ca sc lao ng hnh thnh theo quy lut th trng, da trn cung cu v sc lao ng. Xy dng ng b lut php, c ch chnh sch qun l, h tr cc t chc nghin cu, ng dng, chuyn giao cng ngh. i mi c ch qun l khoa hc cng ngh ph hp c ch th trng, nng cao hiu qu hot ng ca c quan qun l th trng cng ngh. Nh nc tng u t v ng thi y mnh x hi ha cho cc ngnh gio dc, y t, vn ha, th dc, th thao. Nh nc ban hnh tiu chun, tiu ch v cc hot ng dch v ny, tng cng qun l nh nc hn ch cc mt tri ca c ch th trng i vi cc hot ng dch v. d. Hon thin th ch gn tng trng kinh t vi tin b, cng bng x hi trong tng bc, tng chnh sch pht trin v bo v mi trng Thc hin chnh sch khuyn khch lm giu i i vi tch cc thc hin gim ngho, c bit cc vng nng thn, min ni, vng dn tc v cc cn c cch mng trc y. Xy dng h thng bo him x hi a dng v linh hot ph hp vi yu cu ca kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Pht trin a dng cc hnh thc t chc t nguyn, nhn o, hot ng khng v mc tiu li nhun, chm sc cc i tng bo tr x hi. Hon thin php lut, chnh sch v bo v mi trng, c ch ti mnh i vi cc trng hp vi phm, x l trit nhng nhim mi trng nghim trng v ngn chn khng pht sinh thm. e. Hon thin th ch v vai tr lnh o ca ng, qun l ca Nh nc v s tham gia ca cc t chc qun chng vo qu trnh pht trin kinh t - x hi Vai tr lnh o ca ng th hin r ch ch o nghin cu l lun v tng kt thc tin xc nh r, c th v y hn m hnh kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, c bit nhng ni dung nh hng x hi ch ngha to ra s ng thun trong x hi.

i mi v nng cao vai tr, hiu lc qun l kinh t ca Nh nc. Vai tr kinh t ca nh nc th hin r ch pht huy mt tch cc v ngn nga mt tri ca c ch th trng, to iu kin thun li nn kinh t th trng pht trin theo nh hng x hi ch ngha v hi nhp kinh t quc t c hiu qu. Cc t chc dn c, t chc chnh tr - x hi, t chc x hi, ngh nghip v nhn dn c vai tr quan trng trong pht trin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. pht huy vai tr ca h, Nh nc phi tip tc hon thin lut php, c ch, chnh sch, to iu kin cc t chc v nhn dn tham gia tch cc v c hiu qu vo qu trnh hoch nh, thc thi, gim st thc hin lut php, cc ch trng pht trin kinh t - x hi. 3. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn a. Kt qu v ngha Mt l, sau hn 20 nm i mi, nc ta chuyn i thnh cng t th ch kinh t k hoch tp trung quan liu, bao cp sang th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. ng li i mi ca ng c th ch ha thnh php lut, to hnh lang php l cho nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha hnh thnh v pht trin. Hai l, ch s hu vi nhiu hnh thc v c cu kinh t nhiu thnh phn c hnh thnh: t s hu ton dn v tp th, t kinh t quc doanh v hp tc x l ch yu chuyn sang nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh phn kinh t an xen, hn hp, trong hnh thc s hu ton dn nhng t liu sn xut ch yu v kinh t nh nc gi vai tr ch o. iu to ng lc v iu kin thun li cho gii phng sc sn xut, khai thc tim nng trong v ngoi nc vo pht trin kinh t x hi. Ba l, cc loi th trng c bn ra i v tng bc pht trin thng nht trong c nc, gn vi th trng khu vc v th gii. C ch th trng c s qun l ca nh nc v ang i vo cuc sng thay cho c ch k hoch ha tp trung. Cc doanh nghip, doanh nhn c t ch sn xut, kinh doanh, cnh tranh lnh mnh. Qun l nh nc v kinh t c i mi t can thip trc tip bng mnh lnh hnh chnh vo hot ng sn xut, kinh doanh sang qun l bng php lut, chnh sch, quy hoch, k hoch pht trin kinh t - x hi v cc cng c iu tit v m khc. Bn l, vic gn pht trin kinh t vi gii quyt cc vn x hi, xa i gim ngho t nhiu kt qu tch cc. Sau hn 20 nm i mi, th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha hnh thnh v tng bc hon thin thay cho th ch k hoch ha tp trung quan liu bao cp. Th ch kinh t mi i vo cuc sng v pht huy hiu qu tch cc, thc y tng trng kinh t nhanh v bn vng, khc phc c khng hong kinh t - x hi, to ra

nhng tin cn thit y nhanh qu trnh cng nghip ha, hin i ha v sm a nc ta ra khi tnh trng km pht trin. b. Hn ch v nguyn nhn Hn ch - Qu trnh xy dng, hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha cn chm, cha theo kp yu cu ca cng cuc i mi v hi nhp kinh t quc t. H thng php lut, c ch, chnh sch cha y , cha ng b v thng nht. - Vn s hu, qun l v phn phi trong doanh nghip nh nc cha gii quyt tt, gy kh khn cho s pht trin v lm tht thot ti sn nh nc, nht l khi c phn ha. Doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t khc cn b phn bit i x. Vic x l cc vn lin quan n t ai cn nhiu vng mc. Cc yu t th trng v cc loi th trng hnh thnh, pht trin chm, thiu ng b, vn hnh cha thng sut. Th trng ti chnh, bt ng sn, khoa hc, cng ngh pht trin chm, qun l nh nc i vi cc loi th trng cn nhiu bt cp. Phn b ngun lc quc gia cha hp l. C ch xin - cho cha c xa b trit . Chnh sch tin lng cn mang tnh bnh qun. - C cu t chc, c ch vn hnh ca b my nh nc cn nhiu bt cp, hiu qu, hiu lc qun l cn thp. Ci cch hnh chnh chm, cha t yu cu mc tiu ra. T tham nhng, lng ph, quan liu vn nghim trng. - C ch chnh sch pht trin cc lnh vc vn ha, x hi i mi cn chm, cht lng dch v, y t, gio dc, o to cn thp. Khong cch giu ngho gia cc tng lp dn c v cc vng ngy cng ln. H thng an sinh x hi cn s khai. Nhiu vn bc xc trong x hi v bo v mi trng cn cha c gii quyt. Nguyn nhn - Vic xy dng th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l vn hon ton mi cha c tin l trong lch s. Nhn thc v kinh t th trng nh hng x hi ch ngha cn nhiu hn ch do cng tc l lun cha theo kp i hi ca thc tin. - Nng lc th ch ha v qun l t chc thc hin ca Nh nc cn chm, nht l trong vic gii quyt cc vn x hi bc xc. - Vai tr tham gia hoch nh chnh sch, thc hin v gim st ca cc c quan dn c, Mt trn T quc, cc on th chnh tr - x hi, cc t chc x hi, ngh nghip cn yu.

CHNG VI NG LI XY DNG H THNG CHNH TR

Trc nm 1986, ng ta dng khi nim h thng chuyn chnh v sn hoc chuyn chnh v sn. T thng 3 nm 1989, ti HNTW 6 kho VI, ng ta dng khi nim h thng chnh tr. H thng chnh tr x hi ch ngha c quan nim l h thng cc t chc chnh tr - x hi m nh nhn dn c thc thi quyn lc ca mnh trong x hi. H thng chnh tr ny bao trm v iu chnh mi quan h chnh tr gia cc giai cp, tng lp x hi;

gia cc dn tc trong cng ng x hi; gia cc yu t x hi, tp th v c nhn v vn quyn lc, v hoch nh ng li, ch trng chnh sch pht trin x hi. V cu trc: h thng chnh tr nc ta hin nay bao gm: ng, Nh nc, Mt trn T quc, 5 on th chnh tr - x hi (Tng Lin on lao ng, on TNCSHCM, Hi LHPN Vit Nam, Hi Cu chin binh, Hi Nng dn); cc mi quan h qua li gia cc thnh t vi nhau v vi x hi cng thc hin mc tiu dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. I. NG LI XY DNG H THNG CHNH TR THI K TRC I MI (1945 - 1989): 1. Hon cnh lch s v ch trng xy dng h thng chnh tr H thng chnh tr dn ch nhn dn (giai on 1945 - 1954) Cch mng Thng Tm nm 1945 thng li, Nh nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i nh du s hnh thnh nc ta mt h thng chnh tr cch mng vi nhng c trng sau: - C nhim v thc hin ng li cch mng nh ui quc xm lc, ginh c lp v thng nht t nc, xa b nhng di tch phong kin v na phong kin lm cho ngi cy c rung, pht trin ch dn ch nhn dn, gy c s cho ch ngha x hi. C s t tng on kt cho h thng chnh tr trong giai on ny l khu hiu: Dn tc trn ht, T quc trn ht. - Da trn nn tng ca khi on kt dn tc rng ri: khng phn bit ging ni, giai cp, tn gio, thc h,khng ch trng u tranh giai cp. t li ch dn tc l cao nht. - C mt chnh quyn t xc nh l cng bc ca nhn dn. Coi dn l ch v dn lm ch, cn b sng v lm vic gin d, cn, kim, lim, chnh, ch cng v t. - Vai tr lnh o ca ng (11/1945-02/1951) c n trong vai tr ca Quc hi v Chnh ph, trong vai tr ca c nhn H Ch Minh v cc ng vin trong Chnh ph. - C mt trn (Lin Vit) v nhiu t chc qun chng rng ri, lm vic t nguyn khng hng lng, do , khng iu kin cng chc ha, quan liu ha. - C s kinh t ca h thng chnh tr dn ch nhn dn l nn sn xut t nhn hng ha nh, phn tn, t cp, t tc; b kinh t thc dn v chin tranh km hm, cha c vin tr. - xut hin s gim st ( mc nht nh) ca x hi dn s i vi Nh nc v ng; s phn bin gia hai ng khc (ng Dn ch v ng X hi) i vi ng Cng sn Vit Nam. Nh , gim thiu r rt cc t nn thng thy pht sinh trong b my cng quyn.

H thng chuyn chnh v sn (giai on 1955-1975 v 1975-1989) - Khi giai cp cng nhn gi vai tr lnh o cch mng th thng li ca cch mng dn tc dn ch nhn dn cng l s bt u ca cch mng x hi ch ngha, s bt u ca thi k thc hin nhim v lch s ca chuyn chnh v sn (min Bc sau nm 1954 v trn c nc t sau thng 4 nm 1975). - T sau thng 4 nm 1975, vi thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc, cch mng nc ta chuyn sang giai on mi - giai on tin hnh cch mng x hi ch ngha trn c nc; Do , h thng chnh tr nc ta cng chuyn sang giai on mi: t h thng chuyn chnh dn ch nhn dn lm nhim v lch s ca chuyn chnh v sn trn phm vi na nc (giai on 1955-1975) sang h thng chuyn chnh v sn hot ng trn phm vi c nc. - Bc sang giai on mi, i hi i biu ng ton quc ln IV nhn nh: Mun a s nghip cch mng n ton thng, iu kin tin quyt trc tin l phi thit lp v khng ngng tng cng chuyn chnh v sn, thc hin v khng ngng pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng. a. C s hnh thnh h thng chuyn chnh v sn nc ta Mt l, l lun Mc - Lnin v thi k qu v v chuyn chnh v sn: C. Mc ch ra rng: gia x hi t bn ch ngha v x hi cng sn ch ngha l mt thi k ci bin cch mng t x hi n n x hi kia. Thch ng vi thi k y l mt thi k qu v chnh tr v nh nc ca thi k y khng th l ci g khc hn l nn chuyn chnh cch mng ca giai cp v sn. V.I.Lnin nhn mnh: mun chuyn t ch ngha t bn ln ch ngha x hi th phi c mt thi k chuyn chnh v sn lu di. Bn cht ca chuyn chnh v sn l s tip tc u tranh giai cp di hnh thc mi. Chuyn chnh v sn l mt tt yu ca thi k qu t ch ngha t bn ln ch ngha x hi nhng vic vn dng t tng ny cn xut pht t iu kin c th ca mi quc gia. Hai l, ng li chung ca cch mng Vit Nam trong giai on mi: V ng li cch mng x hi ch ngha trong giai on mi, i hi i biu ng ln IV vit: nm vng chuyn chnh v sn, pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng, tin hnh ng thi 3 cuc cch mng,i hi i biu ng ln V tip tc khng nh ng li cch mng x hi ch ngha v ng li xy dng kinh t x hi ch ngha do i hi IV ra. Nh vy, trc ngy ng ra ng li i mi, h thng chnh tr nc ta c t chc v hot ng theo cc yu cu, mc tiu, nhim v

ca chuyn chnh v sn; do vy, tn gi chnh thc ca h thng ny c xc nh l h thng chuyn chnh v sn. Ba l, c s chnh tr ca h thng chuyn chnh v sn nc ta c hnh thnh t nm 1930 v bt r vng chc trong lng dn tc v x hi: C s chnh tr l s lnh o ton din v tuyt i ca ng (cc ng khc: ng Dn ch, ng X hi tha nhn vai tr lnh o tuyt i v duy nht ca ng Cng sn Vit Nam v l thnh vin trong Mt trn T quc Vit Nam). Bn l, c s kinh t ca h thng chuyn chnh v sn nc ta l nn kinh t k hoch ha tp trung quan liu, bao cp: l nn kinh t hng ti mc tiu xa b hon ton ch t hu i vi t liu sn xut, thit lp ch cng hu x hi ch ngha i vi t liu sn xut di hai hnh thc: s hu nh nc v s hu tp th. Nh nc tr thnh mt t chc kinh t bao trm. Ton b t chc v hot ng ca h thng chuyn chnh v sn c qui nh bi tnh cht v c ch vn hnh ca nn kinh t k hoch ha tp trung, bao cp. Nm l, c s x hi ca h thng chuyn chnh v sn nc ta l lin minh giai cp gia giai cp cng nhn vi giai cp nng dn v tng lp tr thc: Kt qu ca cuc u tranh giai cp trong lnh vc kinh t, chnh tr v kt qu ci to x hi ch ngha i vi cc thnh phn kinh t phi x hi ch ngha to nn mt kt cu x hi bao gm ch yu l 2 giai cp v 1 tng lp: giai cp cng nhn, giai cp nng dn v tng lp tr thc. b. Ch trng xy dng h thng chuyn chnh v sn mang c im Vit Nam Vic xy dng h thng chuyn chnh v sn c quan nim l xy dng ch lm ch tp th x hi ch ngha; tc l xy dng mt h thng hon chnh cc quan h x hi th hin ngy cng y quyn lm ch ca nhn dn; do , ch trng xy dng h thng chuyn chnh v sn gm nhng ni dung sau: Mt l, xc nh quyn lm ch ca nhn dn lao ng c th ch ha bng php lut v t chc. Hai l, xc nh Nh nc trong thi k qu l Nh nc chuyn chnh v sn thc hin ch dn ch x hi ch ngha, l mt t chc thc hin quyn lm ch tp th ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng, mt t chc thng qua ng thc hin s lnh o ca mnh i vi tin trnh pht trin ca x hi.

Ba l, xc nh ng l ngi lnh o ton b hot ng x hi trong iu kin chuyn chnh v sn. S lnh o ca ng l bo m cao nht cho ch lm ch tp th ca nhn dn lao ng, cho s tn ti v hot ng ca Nh nc x hi ch ngha. Bn l, xc nh nhim v chung ca Mt trn v cc on th l bo m cho qun chng tham gia v kim tra cng vic ca Nh nc. Vai tr v sc mnh ca cc on th chnh l kh nng tp hp qun chng, hiu r tm t nguyn vng ca qun chng, nng cao gic ng x hi ch ngha cho qun chng. Mun vy, on th phi i mi hnh thc t chc v phng thc hot ng cho ph hp vi iu kin mi. Hot ng ca cc on th phi nng ng, nhy bn vi nhng vn mi ny sinh trong cuc sng, khc phc bnh quan liu, n gin v kh cng trong t chc v trong sinh hot. M rng hnh thc t chc theo ngh nghip, theo nhu cu i sng v nhu cu sinh hot vn ha thu ht ng o qun chng vo cc hot ng x hi, chnh tr. Nm l, xc nh mi quan h ng lnh o, nhn dn lm ch, Nh nc qun l l c ch chung trong qun l ton b x hi. 2. nh gi s thc hin ng li Thnh tu - Hot ng ca h thng chuyn chnh v sn thi k 1975-1986 gp phn mang li nhng thnh tu m nhn dn ta t c trong thi k 10 nm u. - im tm ti, sng to trong thi k ny l ng coi lm ch tp th x hi ch ngha l bn cht ca h thng chuyn chnh v sn nc ta, xy dng mi quan h ng lnh o, nhn dn lm ch, Nh nc qun l thnh c ch chung trong hot ng ca h thng chnh tr cc cp, cc a phng. Hn ch - Mi quan h gia ng, Nh nc v nhn dn tng cp, tng n v cha c xc nh tht r; mi b phn, mi t chc trong h thng cha lm tt chc nng. Ch trch nhim khng nghim, php ch x hi ch ngha cn nhiu thiu st. - B my nh nc cng knh, km hiu qu; cc c quan dn c cc cp c la chn, bu c v hot ng mt cch hnh thc. Khng t c quan chnh quyn khng tn trng kin ca nhn dn, khng lm cng tc vn ng qun chng, ch quen dng bin php mnh lnh hnh chnh. - S lnh o ca ng cha ngang tm nhim v ca giai on mi, cha p ng yu cu gii quyt nhiu vn kinh t - x hi c bn v cp bch.

- ng cha pht huy tt vai tr v chc nng ca cc on th trong vic gio dc, ng vin qun chng tham gia qun l kinh t - x hi. Cc on th cha tch cc i mi phng thc hot ng ng vi tnh cht ca t chc qun chng. Nguyn nhn ch quan - Duy tr qu lu c ch qun l kinh t tp trung, quan liu, bao cp. - H thng chuyn chnh v sn c biu hin bo th, tr tr, chm i mi so vi nhng t ph trong c ch kinh t ang din ra cc a phng, cc c s trong ton quc. - Bnh ch quan, duy ch; t tng tiu t sn va t khuynh, va hu khuynh trong vai tr lnh o ca ng. II. NG LI XY DNG H THNG CHNH TR THI K I MI: 1. Qu trnh hnh thnh ng li i mi h thng chnh tr Nhn thc mi v mi quan h gia i mi kinh t v i mi h thng chnh tr - Nhn thc: i mi l mt qu trnh. Qu trnh ny bt u t i mi kinh t, trc ht l i mi t duy kinh t, ng thi, tng bc i mi h thng chnh tr. - i mi thnh cng v kinh t s to iu kin c bn tin hnh i mi h thng chnh tr thun li. H thng chnh tr c i mi kp thi, ph hp s l iu kin quan trng thc y i mi v pht trin kinh t. Nhn thc mi v mc tiu i mi h thng chnh tr - Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi khng nh: Trong ton b t chc v hot ng ca h thng chnh tr nc ta trong giai on mi l nhm xy dng v tng bc hon thin nn dn ch x hi ch ngha, bo m quyn lc thuc v nhn dn . - Bo co Chnh tr ti i hi ng Cng sn Vit Nam ln VII ch r: thc cht ca vic i mi v kin ton h thng chnh tr nc ta l xy dng nn dn ch x hi ch ngha, bo m quyn lm ch ca nhn dn. Dn ch va l mc tiu, va l ng lc ca cng cuc i mi. Nhn thc mi v u tranh giai cp v v ng lc ch yu pht trin t nc trong giai on mi - i hi IX ng Cng sn Vit Nam: Trong thi k qu , c nhiu hnh thc s hu v t liu sn xut, nhiu thnh phn kinh t, giai cp, tng lp x hi khc nhau, nhng c

cu, v tr, tnh cht ca cc giai cp trong x hi c nhiu thay i cng vi nhng bin i to ln v kinh t, x hi. Mi quan h gia cc giai cp, tng lp x hi l quan h hp tc v u tranh trong ni b nhn dn, on kt v hp tc lu di trong s nghip xy dng v bo v T quc di s lnh o ca ng. Li ch giai cp cng nhn thng nht vi li ch ton dn tc trong mc tiu chung l: c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi, dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh. Ni dung ch yu ca u tranh giai cp trong giai on hin nay l thc hin thng li s nghip cng nghip ha, hin i ha theo nh hng x hi ch ngha, khc phc tnh trng nc ngho, km pht trin, thc hin cng bng x hi, chng p bc, bt cng,. - ng lc ch yu pht trin t nc l i on kt ton dn trn c s lin minh gia cng nhn vi nng dn v tr thc do ng lnh o, kt hp hi ha cc li ch c nhn, tp th v x hi, pht huy mi tim nng v ngun lc ca cc thnh phn kinh t, ca ton x hi. Nhn thc mi v c cu v c ch vn hnh ca h thng chnh tr - H thng chnh tr nc ta vn hnh theo c ch ng lnh o, nhn dn lm ch, Nh nc qun l; trong , ng va l mt b phn ca h thng chnh tr, va l ht nhn lnh o h thng y, hot ng trong khun kh Hin php v php lut. Khng chp nhn a nguyn chnh tr, a ng i lp. - Nh nc php quyn x hi ch ngha ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn do ng Cng sn lnh o; c chc nng th ch ha v t chc thc hin ng li, quan im ca ng. - Mt trn T quc Vit Nam l lin minh chnh tr ca cc on th nhn dn v c nhn tiu biu ca cc giai cp v tng lp x hi, cc dn tc, cc tn gio, l c s chnh tr ca chnh quyn nhn dn; hot ng theo phng thc hip thng dn ch, c vai tr quan trng trong vic phn bin, gim st x hi, gp phn xy dng ng, xy dng Nh nc, pht huy quyn lm ch ca nhn dn. - Nhn dn l ngi lm ch x hi, lm ch thng qua Nh nc v cc c quan i din; ng thi, lm ch trc tip c s thng qua c ch dn bit, dn bn, dn lm, dn kim tra; lm ch thng qua hnh thc t qun. Nhn thc mi v xy dng Nh nc php quyn trong h thng chnh tr - Thut ng v xy dng Nh nc php quyn ln u tin c cp ti Hi ngh Trung ng 2 kha VII. - Cc Hi ngh v i hi ng sau tip tc khng nh nhim v xy dng Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam v lm r thm ni dung ca n:

+ Nh nc qun l x hi bng Hin php v php lut. + Php lut gi v tr ti thng trong vic iu chnh cc quan h x hi. + Ngi dn c hng mi quyn dn ch, c quyn t do sng v lm vic theo kh nng, s thch ca mnh trong phm vi php lut cho php. Nhn thc mi v vai tr ca ng trong h thng chnh tr Nhn thc r hn v vai tr, v tr, phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr. ng Cng sn cm quyn l ng lnh o Nh nc nhng khng lm thay Nh nc. ng quan tm xy dng, cng c Nh nc, Mt trn T quc v cc on th chnh tr - x hi, pht huy vai tr ca cc thnh t ny trong qun l, iu hnh x hi. i mi phng thc lnh o ca ng phi ng b vi i mi t chc v hot ng ca h thng chnh tr, i mi kinh t. 2. Mc tiu, quan im v ch trng xy dng h thng chnh tr thi k i mi a. Mc tiu v quan im xy dng h thng chnh tr Mc tiu Mc tiu ch yu ca i mi h thng chnh tr l nhm thc hin tt hn dn ch x hi ch ngha, pht huy y quyn lm ch ca nhn dn. Ton b t chc v hot ng ca h thng chnh tr nc ta trong giai on mi l nhm xy dng v hon thin nn dn ch x hi ch ngha, bo m quyn lc thuc v nhn dn. Quan im - Kt hp cht ch ngay t u i mi kinh t vi i mi chnh tr, ly i mi kinh t lm trng tm, ng thi tng bc i mi chnh tr. - i mi t chc v phng thc hot ng ca h thng chnh tr l nhm tng cng vai tr lnh o ca ng, hiu lc qun l ca Nh nc, pht huy quyn lm ch ca nhn dn, lm cho h thng chnh tr hot ng nng ng hn, c hiu qu hn, ph hp vi ng li i mi ton din, ng b t nc, ph hp vi yu cu ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v yu cu ca hi nhp kinh t quc t. - i mi h thng chnh tr mt cch ton din, ng b, c k tha, c bc i, c hnh thc v cch lm ph hp. - i mi mi quan h gia cc b phn cu thnh ca h thng chnh tr vi nhau v vi x hi, to ra s vn ng cng chiu theo hng tc ng, thc y x hi pht trin; pht huy quyn lm ch ca nhn dn.

b. Ch trng xy dng h thng chnh tr Xy dng ng trong h thng chnh tr - Trng tm i mi h thng chnh tr l i mi t chc v phng thc hot ng ca cc b phn cu thnh h thng. Trong i mi phng thc hot ng ca h thng chnh tr, vn mu cht l i mi phng thc hot ng ca ng, khc phc khuynh hng ng bao bin lm thay hoc bung lng s lnh o ca ng. - Trong qu trnh i mi, ng ta lun coi trng vic i mi phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr. - i mi phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr phi c t trong tng th nhim v i mi v chnh n ng, tin hnh ng b i vi i mi cc mt ca cng tc xy dng ng, vi i mi t chc v hot ng ca c h thng chnh tr, nng cao cht lng i ng cn b, cng chc, vin chc; ng b vi i mi kinh t, xy dng v hon thin Nh nc php quyn x hi ch ngha thch ng vi nhng i hi ca qu trnh cng nghip ha, hin i ha v hi nhp kinh t quc t. - i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr phi trn c s kin nh cc nguyn tc t chc v hot ng ca ng, thc hin ng nguyn tc tp trung dn ch; thc hin dn ch rng ri trong ng v trong x hi, y nhanh phn cp, tng cng ch trch nhim c nhn, nht l ngi ng u. - i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr l cng vic h trng i hi phi ch ng, tch cc, c quyt tm chnh tr cao, ng thi cn thn trng, c bc i vng chc, va lm, va tng kt, va rt kinh nghim. - i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr mi cp, mi ngnh va phi qun trit cc nguyn tc chung, va phi ph hp vi c im, yu cu, nhim v ca tng cp, tng ngnh.

Xy dng Nh nc trong h thng chnh tr Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam c xy dng theo 5 c im sau: - l nh nc ca dn, do dn, v dn, tt c quyn lc nh nc thuc v nhn dn. - Quyn lc nh nc l thng nht, c s phn cng rnh mch v phi hp cht ch gia cc c quan nh nc trong thc hin cc quyn lp php, hnh php v t php.

- Nh nc c t chc v hot ng trn c s Hin php, php lut, bo m cho Hin php v cc o lut gi v tr ti thng trong iu chnh cc quan h thuc tt c cc lnh vc ca i sng x hi. - Nh nc tn trng v bo m quyn con ngi, quyn cng dn; nng cao trch nhim php l gia Nh nc v cng dn, thc hnh dn ch; ng thi, tng cng k cng, k lut. - Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam do mt ng duy nht lnh o, c s gim st ca nhn dn, s phn bin x hi ca Mt trn T quc Vit Nam v cc thnh vin ca Mt trn. Mt s bin php ln cn thc hin xy dng Nh nc php quyn: - Hon thin h thng php lut, tng tnh c th, tnh kh thi ca cc qui nh trong vn bn php lut. Xy dng, hon thin c ch kim tra, gim st tnh hp hin, hp php trong cc hot ng v quyt nh ca cc c quan cng quyn. - Tip tc i mi t chc v hot ng ca Quc hi. Hon thin c ch bu c nhm nng cao cht lng i biu Quc hi. i mi qui trnh xy dng lut, gim mnh vic ban hnh php lnh. Thc hin tt hn nhim v quyt nh cc vn quan trng ca t nc v chc nng gim st ti cao. - y mnh ci cch hnh chnh, i mi t chc v hot ng ca Chnh ph theo hng xy dng c quan hnh php thng nht, thng sut, hin i. - Xy dng h thng c quan t php trong sch, vng mnh, dn ch, nghim minh, bo v cng l, quyn con ngi. Xy dng c ch phn quyt v nhng vi phm Hin php trong hot ng lp php, hnh php v t php. - Nng cao cht lng hot ng ca hi ng nhn dn v y ban nhn dn, bo m quyn t ch v t chu trch nhim ca chnh quyn a phng trong phm vi c phn cp.

Xy dng Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi trong h thng chnh tr - Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi c vai tr quan trng trong vic tp hp, vn ng, on kt rng ri cc tng lp nhn dn; i din cho quyn v li ch hp php ca nhn dn, xut cc ch trng, chnh sch v kinh t, vn ha, x hi, an ninh, quc phng.

- Nh nc ban hnh c ch Mt trn v cc t chc chnh tr - x hi thc hin tt vai tr gim st v phn bin x hi. - Thc hin tt Lut Mt trn T quc Vit Nam, Lut Thanh nin, Lut Cng on,Quy ch dn ch mi cp Mt trn, cc t chc chnh tr - x hi v cc tng lp nhn dn tham xy dng ng, chnh quyn v h thng chnh tr. - i mi hot ng ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi khc phc tnh trng hnh chnh ha, nng cao cht lng hot ng, lm tt cng tc dn vn theo phong cch trng dn, gn dn, hiu dn, hc dn v c trch nhim vi dn, nghe dn ni, ni dn hiu, lm dn tin. 3. nh gi s thc hin ng li a. Kt qu thc hin ch trng v ngha Kt qu - T chc v hot ng ca h thng chnh tr nc ta c nhiu i mi gp phn xy dng v tng bc hon thin nn dn ch x hi ch ngha, bo m quyn lc thuc v nhn dn. T chc b my ca h thng chnh tr c sp xp theo hng tinh gn, hiu qu. Hot ng ca h thng chnh tr ngy cng hng v c s. Quc hi, Chnh ph, Hi ng nhn dn, y ban nhn dn c nhiu i mi theo hng pht huy dn ch, ci cch hnh chnh, cng khai hot ng ca chnh quyn, tng cng i thoi, tn trng v lng nghe kin ca nhn dn. Dn ch trong x hi c bc pht trin. Trnh v nng lc lm ch ca nhn dn tng bc c nng ln. - Nhim v, quyn hn ca cc c quan nh nc c phn nh r hn, phn bit qun l nh nc vi qun l sn xut kinh doanh. Nh nc c tng bc kin ton t c cu t chc n c ch hot ng trn cc lnh vc lp php, hnh php v t php. Qun l nh nc bng php lut c tng cng. - Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi c nhiu i mi v t chc, b my; i mi ni dung v phng thc hot ng, a dng ha hnh thc tp hp ngy cng rng ri cc tng lp nhn dn; pht huy dn ch; chm lo v bo v li ch chnh ng ca nhn dn; tham gia xy dng, chnh n ng; tham gia xy dng v cng c chnh quyn; hng mnh hot ng v c s, bc u thc hin nhim v gim st v phn bin x hi. - ng thng xuyn coi trng vic xy dng, chnh n, gi vng v nng cao vai tr lnh o ca ng. Phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr, phong cch cng tc c nhiu i mi v tin b; dn ch trong ng c pht huy, quan h mt thit gia ng vi nhn dn c cng c.

Nh vy, qua 20 nm i mi, h thng chnh tr thc hin c kt qu mt s i mi quan trng, quyn lm ch ca nhn dn trn cc lnh vc ngy cng c pht huy. ngha Kt qu t c khng nh ng li i mi ni chung, ng li i mi h thng chnh tr ni ring l ng n, sng to, ph hp vi thc tin, bc u p ng c yu cu ca tnh hnh mi. Kt qu i mi h thng chnh tr gp phn lm nn thnh tu to ln v c ngha lch s ca cng cuc i mi nc ta. b. Hn ch v nguyn nhn Hn ch - Trong thc t, h thng chnh tr nc ta cn nhiu nhc im. Nng lc, hiu qu lnh o ca ng, hiu lc qun l, iu hnh ca Nh nc, hiu qu hot ng ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi cha ngang tm vi i hi ca tnh hnh. - Vic ci cch nn hnh chnh quc gia cn rt nhiu hn ch. B my hnh chnh cn nhiu nc lm cho vic qun l cc qu trnh kinh t - x hi cha nhanh, nhy v c hiu qu. Tnh trng quan liu, hch dch, nhng nhiu ca mt b phn cng chc cha c khc phc; k cng, php nc b xem thng nhiu ni. - Phng thc t chc, phong cch hot ng ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi vn cha thot khi tnh trng hnh chnh, x cng. Nn tham nhng trong h thng chnh tr cn trm trng, quyn lm ch ca nhn dn cn b vi phm. - Vai tr gim st, phn bin ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi cn yu, cha c c ch tht hp l pht huy vai tr ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi. i ng cn b ca h thng chnh tr ni chung, Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi ni ring cht lng cn hn ch. - Phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr cn chm i mi, cn lng tng. Nguyn nhn - Nhn thc v i mi h thng chnh tr cha c s thng nht cao, trong hoch nh v thc hin mt s ch trng, gii php cn ngp ngng, lng tng, thiu dt khot, khng trit . - Vic i mi h thng chnh tr cha c quan tm ng mc, cn chm tr so vi i mi kinh t.

- L lun v h thng chnh tr v v i mi h thng chnh tr nc ta cn nhiu im cha sng t.

CHNG VII NG LI XY DNG, PHT TRIN VN HA V GII QUYT CC VN X HI

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HA Khi nim vn ha - Theo ngha rng: Vn ha Vit Nam l tng th nhng gi tr vt cht v tinh thn do cng ng cc dn tc Vit Nam sng to ra trong qu trnh dng nc v gi nc. - Theo ngha hp: Vn ha l i sng tinh thn ca x hi; Vn ha l h cc gi tr, truyn thng, li sng; Vn ha l nng lc sng to ca mt dn tc; Vn ha l bn sc ca mt dn tc, l ci phn bit dn tc ny vi dn tc khc, 1. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi Trong nhng nm 1943-1954 - u nm 1943, Ban Thng v Trung ng ng thng qua bn cng vn ha Vit Nam do Trng Chinh d tho. cng xc nh lnh vc vn ha l mt trong 3 mt trn (kinh t, chnh tr, vn ha) ca cch mng Vit Nam v ra 3 nguyn tc ca nn vn ha mi: dn tc ha (chng li mi nh hng n dch v thuc a), i chng ha (chng li mi ch trng, hnh ng lm cho vn ha phn li hoc xa ri qun chng), khoa hc ha (chng li tt c nhng g lm cho vn ha phn tin b, tri khoa hc). Nn vn ha mi Vit Nam c tnh cht dn tc v hnh thc, dn ch v ni dung. cng vn ha Vit Nam c xem l bn Tuyn ngn, l Cng lnh ca ng v vn ha trc Cch mng Thng Tm. Trong phin hp u tin ca Chnh ph (03/9/1945), Ch tch H Ch Minh nu ln 6 nhim v cp bch ca Nh nc Vit Nam Dn ch Cng ha, trong , nhim v u tin v xy dng vn ha l chng nn m ch v gio dc li tinh thn nhn dn.

- Trong cuc khng chin chng Php, ng li vn ha khng chin c hnh thnh dn trong ch th Khng chin, kin quc (25/11/1945), trong th v Nhim v vn ha Vit Nam trong cng cuc cu nc v xy dng t nc hin nay ca /c Trng Chinh gi Ch tch H Ch Minh (16/11/1946), trong bo co Ch ngha Mc v vn ha Vit Nam (7/1948). ng li vn ha khng chin gm nhng ni dung c th sau: + Xc nh mi quan h gia vn ha v cch mng gii phng dn tc, c ng vn ha cu quc. + Xy dng nn vn ha dn ch mi Vit Nam c tnh cht dn tc, khoa hc, i chng m khu hiu thit thc lc ny l dn tc, dn ch (ngha l yu nc v tin b). + Tch cc bi tr nn m ch, m trng i hc v trung hc, ci cch vic hc theo tinh thn mi, bi tr cch dy hc nhi s. + Gio dc li nhn dn, c ng thc hnh i sng mi. + Pht trin ci hay trong vn ha dn tc. + Bi tr ci xu xa h bi, ngn nga sc thm nhp ca vn ha thc dn, phn ng; ng thi, hc ci hay, ci tt ca vn ha th gii. + Hnh thnh i ng tr thc mi ng gp tch cc cho cng cuc khng chin, kin quc v cho cch mng Vit Nam. Trong nhng nm 1955-1986 - ng li xy dng v pht trin vn ha trong giai on cch mng x hi ch ngha c hnh thnh bt u t i hi ng ln III (9/1960) m im ct li l ch trng tin hnh cuc cch mng t tng v vn ha ng thi vi cuc cch mng v quan h sn xut v cch mng khoa hc - k thut, l ch trng xy dng v pht trin nn vn ha mi, con ngi mi. Mc tiu l lm cho nhn dn thot nn m ch v thi h tt xu do x hi c li, c trnh vn ha ngy cng cao, c hiu bit cn thit v khoa hc, k thut tin tin xy dng ch ngha x hi, nng cao i sng vt cht v vn ha. - i hi ng ln IV (12/1976) v ln V (3/1982) tip tc ng li pht trin vn ha ca i hi III, xc nh nn vn ha mi l nn vn ha c ni dung x hi ch ngha v tnh cht dn tc, c tnh ng v tnh nhn dn. Nhim v vn ha quan trng trong giai on ny l tin hnh ci cch gio dc trong c nc, pht trin mnh khoa hc, vn ha ngh thut, gio dc tinh thn lm ch tp th, chng t tng t sn v tn d t tng phong kin, ph phn t tng tiu t sn, xa b nh hng ca t tng, vn ha thc dn mi min Nam.

b. nh gi s thc hin ng li Kt qu v ngha Kt qu Nn vn ha dn ch mi t nhiu thnh tu trong khng chin v kin quc: - Xa b dn nhng mt lc hu, nhng ci li thi trong di sn vn ha phong kin, trong nn vn ha n dch ca thc dn Php; bc u xy dng nn vn ha dn ch mi vi tnh cht dn tc, khoa hc, i chng. - Hon thnh xa nn m ch, pht trin h thng gio dc, thc hnh rng ri i sng mi; bi tr h tc, lc hu. - Vn ha cu quc ng vin nhn dn tham gia tch cc vo cuc khng chin chng thc dn Php xm lc. ngha - Thnh tu trn lnh vc t tng - vn ha nhng nm 1955 -1986 gp phn xng ng vo s nghip cch mng ca c nc: min Bc, s nghip gio dc, vn ha pht trin vi tc cao ngay c trong nhng nm c chin tranh, pht huy vai tr tch cc trong sn xut v chin u. Hot ng vn ha ngh thut pht trin trn nhiu mt vi ni dung lnh mnh c v qun chng trong chin u v sn xut, gp phn xy dng cuc sng mi, con ngi mi. Trnh vn ha chung ca x hi c nng ln ng k. Li sng mi tr thnh ph bin. - Thng li v i ca cuc khng chin chng M, cu nc khng ch l thng li ca ng li chnh tr, qun s ng n m cn l thng li ca chnh sch vn ha ca ng - thng li ca ch ngha yu nc v nhn phm Vit Nam, ca nhng gi tr tinh thn cao qu ca con ngi Vit Nam. Hn ch v nguyn nhn Hn ch Cng tc t tng - vn ha thiu sc bn, thiu tnh chin u. Vic xy dng th ch vn ha cn chm. S suy thoi v o c, li sng c chiu hng pht trin. i sng vn hc, ngh thut cn nhng mt bt cp. Rt t tc phm t nh cao tng xng vi s nghip cch mng v sng kin v i ca dn tc. Mt s cng trnh vn ha vt th v phi vt th truyn thng c gi tr khng c quan tm bo tn, lu gi, thm ch b ph hy, mai mt.

Nguyn nhn - ng li xy dng, pht trin vn ha trong giai on ny b chi phi bi t duy chnh tr nm vng chuyn chnh v sn m thc cht l nhn mnh u tranh giai cp, u tranh ai thng ai gia 2 con ng, gia 2 phe, u tranh thc h. - Mc tiu, ni dung ca cuc cch mng t tng vn ha giai on ny cng b qui nh bi cch mng quan h sn xut m t tng ch o l trit xa b t hu, xa b bc lt cng nhanh cng tt, l a quan h sn xut x hi ch ngha i trc mt bc, tch ri trnh pht trin thc t ca lc lng sn xut. - Chin tranh cng vi c ch qun l k hoch ha tp trung, quan liu, bao cp v tm l bnh qun ch ngha lm trit tiu ng lc pht trin vn ha, gio dc; km hm nng lc t do, sng to. 2. Trong thi k i mi a. Qu trnh i mi t duy v xy dng v pht trin nn vn ha T i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VI n i hi ng Cng sn Vit Nam ln th X hnh thnh tng bc nhn thc mi v c trng, vai tr, v tr ca nn vn ha mi trong pht trin kinh t - x hi v hi nhp kinh t quc t. i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VI Xc nh khoa hc - k thut l mt ng lc to ln y mnh qu trnh pht trin kinh t - x hi; c v tr then cht trong s nghip xy dng ch ngha x hi. Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi Ln u tin a ra quan nim nn vn ha Vit Nam c 2 c trng: tin tin v m bn sc dn tc thay cho quan nim nn vn ha Vit Nam c ni dung x hi ch ngha v tnh cht dn tc, c tnh ng v tnh nhn dn c nu ra trc y. Cng lnh ch trng xy dng nn vn ha mi, to ra i sng tinh thn cao p, phong ph, a dng, c ni dung nhn o, dn ch, tin b; khng nh v biu dng nhng gi tr chn chnh, bi dng ci chn, ci thin, ci m theo quan im tin b, ph phn nhng quan im thp km; khng nh tip tc tin hnh cch mng x hi ch ngha trn lnh vc t tng v vn ha, lm cho th gii quan Mc - Lnin v t tng H Ch Minh gi v tr ch o trong i sng tinh thn x hi. K tha v pht huy truyn thng vn ha tt p ca tt c cc dn tc trong nc, tip thu tinh hoa vn ha nhn loi, xy dng mt x hi dn ch, vn minh v li ch chn chnh v phm gi con ngi, vi trnh tri thc, o c, th lc v thm m ngy cng cao. Chng t tng, vn ha phn tin b, tri vi

truyn thng vn ha tt p ca dn tc v nhng gi tr cao qu ca con ngi, tri vi phng hng i ln ch ngha x hi. Xc nh khoa hc v cng ngh, gio dc v o to l quc sch hng u. i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VII, VIII, IX, X v nhiu Hi ngh Trung ng xc nh vn ha l nn tng tinh thn ca x hi. Vn ha va l mc tiu, va l ng lc ca pht trin. y l mt tm nhn mi v vn ha. i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VII, VIII khng nh khoa hc v gio dc ng vai tr then cht trong ton b s nghip xy dng ch ngha x hi v bo v T quc, l mt ng lc a t nc ra khi ngho nn v lc hu, vn ln trnh tin tin ca th gii; do , phi xem s nghip gio dc - o to cng vi khoa hc - cng ngh l quc sch hng u pht huy nhn t con ngi - ng lc trc tip ca s pht trin x hi. - Ngh quyt Trung ng 5 kha VIII (7/1998): ch ra 5 quan im c bn ch o qu trnh pht trin vn ha trong thi k cng nghip ha, hin i ha t nc. - Ngh quyt Trung ng 9 kha IX (01/2004): xc nh pht trin vn ha ng b vi pht trin kinh t. - Ngh quyt Trung ng 10 kha IX (7/2004): t vn bo m s gn kt gia nhim v pht trin kinh t l trung tm; xy dng, chnh n ng l then cht vi nhim v khng ngng nng cao vn ha - nn tng tinh thn ca x hi. y l bc pht trin quan trng trong nhn thc ca ng v v tr ca vn ha v cng tc vn ha trong quan h vi cc mt cng tc khc. Hi ngh Trung ng 10 kha IX nhn nh v s bin i ca vn ha trong qu trnh i mi: c ch th trng v hi nhp quc t lm thay i mi quan h gia c nhn v cng ng, thc y dn ch ha i sng x hi, a dng ha th hiu v phng thc sinh hot vn ha; do , phm vi, vai tr ca dn ch ha - x hi ha vn ha v ca c nhn ngy cng tng v m rng l nhng thch thc mi i vi s lnh o v qun l cng tc vn ha ca ng v Nh nc. b. Quan im ch o v ch trng v xy dng v pht trin nn vn ha Mt l, vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu, va l ng lc thc y s pht trin kinh t - x hi Vn ha c mi quan h thng nht bin chng vi kinh t, chnh tr; xy dng v pht trin kinh t phi nhm mc ch cui cng l vn ha. Trong mi chnh sch kinh t - x

hi lun bao hm ni dung v mc tiu vn ha. Vn ha c kh nng khi dy tim nng sng to ca con ngi. Vn ha l nn tng tinh thn ca x hi: Theo Unessco: Vn ha phn nh v th hin mt cch tng qut, sng ng mi mt ca cuc sng din ra trong qu kh cng nh trong hin ti; n cu thnh mt h thng cc gi tr, truyn thng, thm m v li sng m trn tng dn tc t khng nh bn sc ring ca mnh. Cc gi tr ni trn to thnh nn tng tinh thn ca x hi v n c thm nhun trong mi con ngi v trong c cng ng, c truyn li, tip ni v pht huy qua cc th h, c vt cht ha v khng nh vng chc trong cu trc x hi ca tng dn tc; ng thi, n tc ng hng ngy n cuc sng, t tng, tnh cm ca mi thnh vin x hi bng mi trng x hi - vn ha. Tm li, vn ha l si ch xuyn sut trong ton b lch s ca dn tc, n lm nn sc sng mnh lit, gip cng ng dn tc vt qua mi kh khn pht trin. V vy, chng ta ch trng lm cho vn ha thm su vo mi lnh vc ca i sng x hi cc gi tr vn ha tr thnh nn tng tinh thn bn vng ca x hi, tr thnh ng lc pht trin kinh t - x hi. cng l con ng xy dng con ngi mi, xy dng mi trng vn ha lnh mnh sc khng v y li tiu cc x hi, y li s xm nhp ca t tng, vn ha phn tin b. Bin php tch cc l y mnh cuc vn ng ton dn on kt xy dng i sng vn ha, y mnh cuc vn ng xy dng gia nh vn ha, Vn ha l ng lc thc y s pht trin: Ngun lc ni sinh ca s pht trin ca mt dn tc thm su trong vn ha. S pht trin ca mt dn tc phi vn ti ci mi, tip nhn ci mi, to ra ci mi, nhng li khng th tch ri ci ngun. Pht trin phi da trn ci ngun bng cch pht huy ci ngun. Ci ngun ca mi quc gia dn tc l vn ha. ng lc ca s pht trin kinh t mt phn quan trng nm trong nhng gi tr vn ha ang c pht huy (hm lng vn ha trong cc lnh vc ca i sng con ngi cng cao bao nhiu th kh nng pht trin kinh t - x hi cng hin thc v bn vng by nhiu). Trong nn kinh t th trng, mt mt, vn ha da vo tiu chun ca ci ng, ci tt, ci p hng dn v thc y ngi lao ng pht huy sng kin, ci tin k thut, nng cao tay ngh,mt khc, vn ha s dng sc mnh ca cc gi tr truyn thng, ca o l dn tc hn ch xu hng sng bi li ch vt cht, sng bi tin t,

Nn vn ha Vit Nam ng i vi nhng gi tr mi s l tin quan trng a nc ta hi nhp ngy cng su hn, ton din hn vo nn kinh t th gii. Trong vn bo v mi trng v s pht trin bn vng, vn ha gip hn ch li sng chy theo ham mun qu mc ca x hi tiu th, dn n ch lm cn kit ti nguyn, nhim mi trng sinh thi. Vn ha c v v hng dn cho mt li sng c chng mc, hi ha, n a ra m hnh ng x thn thin gia con ngi vi thin nhin v s pht trin bn vng ca hin ti v tng lai. Vn ha l mt mc tiu ca pht trin: Mc tiu xy dng mt x hi Vit Nam dn giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh chnh l mc tiu vn ha. Trong chin lc pht trin kinh t - x hi 1991-2000, ng ta xc nh: Mc tiu v ng lc chnh ca s pht trin l v con ngi, do con ngi. ng thi, nu r yu cu tng trng kinh t phi gn vi tin b v cng bng x hi, pht trin vn ha, bo v mi trng. Pht trin hng ti mc tiu vn ha - x hi mi bo m pht trin bn vng, trng tn. lm cho vn ha tr thnh ng lc v mc tiu ca s pht trin, chng ta ch trng pht trin vn ha phi gn kt cht ch v ng b vi pht trin kinh t - x hi. Vn ha c vai tr c bit quan trng trong vic bi dng, pht huy nhn t con ngi v xy dng x hi mi: Vic pht trin kinh t - x hi cn n nhiu ngun lc, trong , tri thc ca con ngi l ngun lc v hn, c kh nng ti sinh v t sinh, khng bao gi cn kit. Cc ngun lc khc s khng c s dng c hiu qu nu khng c nhng con ngi tr tu v nng lc khai thc chng. Hai l, nn vn ha m chng ta xy dng l nn vn ha tin tin, m bn sc dn tc Tin tin l yu nc v tin b m ni dung ct li l l tng c lp dn tc v ch ngha x hi theo ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh nhm mc tiu v con ngi. Tin tin v ni dung, hnh thc biu hin v cc phng tin chuyn ti ni dung. Bn sc dn tc bao gm nhng gi tr vn ha truyn thng bn vng ca cng ng cc dn tc Vit Nam c vun p trong qu trnh dng nc v gi nc. l lng yu nc nng nn, ch t cng dn tc, tinh thn on kt, thc cng ng gn kt c nhn - gia nh - lng x - T quc; l lng nhn i, khoan dung, trng tnh ngha,

o l, c tnh cn c, sng to trong lao ng; s tinh t trong ng x, tnh gin d trong li sng,Bn sc dn tc cn m nt trong c hnh thc biu hin mang tnh dn tc c o. Bn sc dn tc l tng th nhng phm cht, tnh cch, khuynh hng c bn thuc v sc mnh tim tng v sc sng to gip cho dn tc gi c tnh duy nht, tnh thng nht, tnh nht qun trong qu trnh pht trin. Bn sc dn tc l sc sng bn trong ca dn tc, l qu trnh dn tc thng xuyn t thc, t khm ph, t vt qua chnh bn thn mnh, bit cnh tranh v hp tc tn ti v pht trin. Bn sc dn tc th hin trong tt c cc lnh vc ca i sng x hi: cch t duy, cch sng, cch dng nc, cch gi nc, cch sng to trong vn ha, khoa hc, ngh thut,nhng c th hin su sc nht l trong h gi tr ca dn tc, n l ct li ca nn vn ha. H gi tr l nhng g m nhn dn quan tm, l nim tin m nhn dn cho l thing ling, bt kh xm phm. Bn sc dn tc pht trin theo s pht trin ca th ch kinh t, th ch x hi v th ch chnh tr ca cc quc gia. N cng pht trin theo qu trnh hi nhp kinh t th gii, qu trnh giao lu vn ha vi cc quc gia khc v s tip nhn tch cc vn ha, vn minh nhn loi. Bn sc dn tc v tnh cht tin tin ca nn vn ha phi c thm m trong mi hot ng xy dng, sng to vt cht, ng dng cc thnh tu khoa hc, cng ngh, gio dc, o to,sao cho trong mi lnh vc chng ta c t duy c lp, c cch lm va hin i, va mang sc thi Vit Nam. i vo kinh t th trng, m rng giao lu quc t, cng nghip ha, hin i ha t nc phi tip thu nhng tinh hoa ca nhn loi, song phi lun pht huy nhng gi tr truyn thng v bn sc dn tc. Ba l, nn vn ha Vit Nam l nn vn ha thng nht m a dng trong cng ng cc dn tc Vit Nam Nt c trng ni bt ca vn ha Vit Nam l s thng nht m a dng, l s ha quyn bnh ng, s pht trin c lp ca vn ha cc dn tc sng trn cng lnh th Vit Nam. Mi thnh phn dn tc c truyn thng v bn sc ca mnh, c cng ng dn tc Vit Nam c nn vn ha chung nht. S thng nht bao hm c tnh a dng - a dng trong s thng nht. Khng c s ng ha hoc thn tnh, k th bn sc vn ha ca cc dn tc. Bn l, xy dng v pht trin vn ha l s nghip chung ca ton dn do ng lnh o, trong i ng tr thc gi vai tr quan trng Mi ngi Vit Nam phn u v dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh u tham gia s nghip xy dng v pht trin nn vn ha nc nh. Xy dng v

pht trin vn ha l s nghip chung ca ton dn. Giai cp cng nhn, nng dn, tr thc l lc lng ch lc, nng ct trong xy dng v pht trin vn ha. i ng tr thc, vn ngh s gn b vi nhn dn lao ng, c ng, Nh nc v nhn dn tn trng, to iu kin pht huy ti nng phc v nhn dn, cng hin cho s nghip pht trin ca nn vn ha dn tc. S nghip xy dng v pht trin nn vn ha nc nh do ng lnh o, Nh nc qun l. xy dng i ng tr thc, ng ta khng nh: gio dc - o to cng vi khoa hc v cng ngh c coi l quc sch hng u. Hi ngh Trung ng 2 kha VIII (12/1996) khng nh: cng vi gio dc - o to, khoa hc v cng ngh c coi l quc sch hng u, l ng lc pht trin kinh t - x hi, l iu kin cn thit gi vng c lp dn tc v xy dng thnh cng ch ngha x hi. Khoa hc v cng ngh l ni dung then cht trong mi hot ng ca tt c cc ngnh, cc cp, l nhn t ch yu thc y tng trng kinh t, cng c quc phng v an ninh, l nn tng v l ng lc cho s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc . Pht trin gio dc - o to, khoa hc v cng ngh l s nghip cch mng ca ton dn. Nm l, vn ha l mt mt trn; xy dng v pht trin vn ha l s nghip cch mng lu di, i hi phi c ch cch mng v s kin tr, thn trng Bo tn v pht huy nhng di sn vn ha tt p ca dn tc, lm cho nhng gi tr y thm su vo cuc sng, tr thnh tm l, tp qun tin b, vn minh l mt qu trnh cch mng y kh khn, phc tp. Trong cng cuc , xy i i vi chng, ly xy lm chnh. Cng vi vic gi gn v pht huy nhng di sn qu bu ca dn tc, tip thu tinh hoa vn ha th gii, sng to, vun p nhng gi tr mi, phi kin tr u tranh bi tr cc h tc, cc thi h tt xu, chng m mu li dng vn ha thc hin din bin ha bnh. c. nh gi vic thc hin ng li Kt qu v ngha Kt qu - C s vt cht, k thut ca vn ha mi bc u c to dng; qu trnh i mi t duy v vn ha, v xy dng con ngi v ngun lc c bc pht trin r rt; mi trng vn ha c nhng chuyn bin theo hng tch cc; hp tc quc t v vn ha c m rng.

- Gio dc v o to c bc pht trin mi. Qui m gio dc v o to tng cc bc hc. Cht lng i ng gio vin ph thng c chuyn bin, c s vt cht k thut cho trng hc trn c nc c tng cng ng k. Dn tr tip tc c nng cao. - Khoa hc v cng ngh c bc pht trin, phc v thit thc hn nhim v pht trin kinh t - x hi. - Vn ha pht trin, vic xy dng i sng vn ha v np sng vn minh c tin b tt c cc tnh thnh trong c nc. ngha Nhng thnh tu trong xy dng vn ha chng t ng li, chnh sch vn ha ca ng v Nh nc v ang pht huy tc dng tch cc, nh hng ng n cho s pht trin i sng vn ha. Nhng thnh tu trn cn l kt qu ca s tham gia tch cc ca nhn dn v nhng n lc rt ln ca cc lc lng hot ng trn lnh vc vn ha.

Hn ch v nguyn nhn Hn ch - Thnh tu t c trn lnh vc vn ha cn cha tng xng so vi yu cu ca thi k i mi v cha vng chc, cha tc ng c hiu qu i vi cc lnh vc ca i sng x hi, c bit l lnh vc t tng. o c, li sng tip tc din bin phc tp, c mt s mt nghim trng hn, tn hi khng nh n uy tn ca ng, Nh nc, nim tin ca nhn dn. - S pht trin ca vn ha cha ng b v cha tng xng vi tng trng kinh t, thiu gn b vi nhim v xy dng v chnh n ng. Nhim v xy dng con ngi Vit Nam trong thi k cng nghip ha, hin i ha cha to c chuyn bin r rt. Mi trng vn ha cn b nhim bi cc t nn x hi, - Vic xy dng th ch vn ha cn chm, cha i mi, thiu ng b, lm hn ch tc dng ca vn ha i vi cc lnh vc quan trng ca i sng x hi. - Tnh trng ngho nn, thiu thn, lc hu v i sng vn ha - tinh thn nhiu vng nng thn, vng su, vng xa,cha c khc phc c hiu qu. Khong cch chnh lch v hng th vn ha gia cc vng, min, khu vc, cc tng lp x hi ngy cng ln. Nguyn nhn ch quan

- Nhn thc ca ng v vai tr c bit quan trng ca vn ha cha tht y . Cc quan im ch o v pht trin vn ha cha c qun trit thc hin nghim tc. Bnh ch quan, duy ch trong qun l kinh t - x hi cng vi cuc khng hong kinh t - x hi tc ng tiu cc n vic trin khai ng li pht trin vn ha. - Cha xy dng c c ch, chnh sch v gii php ph hp pht trin vn ha trong c ch th trng nh hng x hi ch ngha v hi nhp quc t. - Mt b phn nhng ngi hot ng trn lnh vc vn ha c biu hin xa ri i sng, chy theo ch ngha thc dng, th hiu thp km. II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 1. Thi k trc i mi b. Ch trng ca ng v gii quyt cc vn x hi Giai on 1945 - 1954 - Chnh sch x hi ca ng c ch o bi t tng: chng ta ginh c t do, c lp ri m dn ta c cht i, cht rt, th t do, c lp cng khng lm g. Dn ch bit r gi tr ca t do, ca c lp khi m dn c n no, mc ; do , chnh sch x hi cp bch lc by gi l lm cho dn c n, lm cho dn c mc, lm cho dn c ch , lm cho dn c hc hnh. Tip sau l lm cho ngi ngho th n, ngi n th kh giu, ngi kh giu th giu thm. Ch trng trn nhanh chng i vo cuc sng v t c nhng hiu qu thit thc. - Cc vn x hi c gii quyt trong m hnh Dn ch nhn dn: Chnh ph c ch trng v hng dn cc tng lp nhn dn ch ng v t t chc gii quyt cc vn x hi ca chnh mnh. Chnh sch tng gia sn xut, ch trng tit kim,tr thnh phong tro rng ri. Khuyn khch mi thnh phn x hi pht trin kinh t theo c ch th trng. Thc hin chnh sch iu ha li ch gia ch v th. Giai on 1955 - 1975 Cc vn x hi c gii quyt trong m hnh ch ngha x hi kiu c, trong hon cnh chin tranh. Ch phn phi v thc cht l theo ch ngha bnh qun. Nh nc v tp th p ng cc nhu cu x hi thit yu bng ch bao cp trn lan da vo vin tr. Giai on 1975 - 1985

Cc vn x hi c gii quyt theo c ch k hoch ha tp trung, quan liu bao cp, trong hon cnh t nc lm vo khng hong kinh t - x hi nghim trng, ngun vin tr gim dn, b bao vy, c lp v cm vn. c. nh gi vic thc hin ng li Kt qu thc hin ch trng v ngha - Chnh sch x hi thi k trc i mi tuy c nhiu nhc im v hn ch nhng vn m bo c s n nh ca x hi trong iu kin chin tranh c lit ko di v t c mt s thnh tu pht trin trn mt s lnh vc nh: vn ha, y t, gio dc, li sng, o c, k cng, an ninh x hi, hon thnh ngha v ca hu phng ln i vi tin tuyn ln. - Nhng thnh tu ni ln bn cht tt p ca ch mi v s lnh o ng n ca ng trong gii quyt cc vn x hi trong iu kin chin tranh ko di v kinh t chm pht trin. Hn ch v nguyn nhn - Hnh thnh tm l th ng, li vo Nh nc v tp th trong cch gii quyt cc vn x hi; ch phn phi bnh qun khng khuyn khch nhng n v, c nhn lm tt, lm gii, hnh thnh mt x hi ng, n nh nhng km nng ng, chm pht trin v nhiu mt. - Nguyn nhn c bn l do chng ta cha t ng tm chnh sch x hi trong quan h vi chnh sch thuc cc lnh vc khc; ng thi, li p dng v duy tr qu lu c ch qun l kinh t k hoch ha, tp trung, quan liu, bao cp.

2. Trong thi k i mi a. Qu trnh i mi nhn thc v gii quyt cc vn x hi i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VI Nng cc vn x hi ln tm chnh sch. t r tm quan trng ca chnh sch x hi i vi chnh sch kinh t v chnh sch cc lnh vc khc. Chnh sch x hi bao trm mi mt cuc sng ca con ngi. Trnh pht trin kinh t l iu kin vt cht thc hin chnh sch x hi nhng nhng mc tiu x hi li l mc ch ca cc hot ng kinh t. Ngay trong khun kh ca hot ng kinh t chnh sch x hi c nh hng trc tip n nng sut lao ng, cht lng sn phm,do , cn c chnh sch

x hi c bn, lu di ph hp vi yu cu kh nng trong chng ng u tin ca thi k qu . i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VII Mc tiu chnh sch x hi thng nht vi mc tiu pht trin kinh t ch u nhm pht huy sc mnh ca nhn t con ngi. Pht trin kinh t l c s, l tin thc hin cc chnh sch x hi, ng thi, thc hin tt cc chnh sch x hi l ng lc thc y pht trin kinh t. i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VIII - Tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v trong sut qu trnh pht trin. Cng bng x hi phi th hin c khu phn phi hp l t liu sn xut ln khu phn phi kt qu sn xut, vic to iu kin cho mi ngi c c hi pht trin v s dng tt nng lc ca mnh. - Thc hin nhiu hnh thc phn phi. - Khuyn khch lm giu hp php i i vi tch cc xa i gim ngho. - Cc vn x hi u c gii quyt theo tinh thn x hi ha. i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln IX Cc chnh sch x hi phi hng vo pht trin v lm lnh mnh ha x hi, thc hin cng bng trong phn phi, to ng lc mnh m pht trin sn xut, tng nng sut lao ng x hi, thc hin bnh ng trong cc quan h x hi, khuyn khch nhn dn lm giu hp php. i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln X Ch trng phi kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi trong phm vi c nc, tng lnh vc, a phng. Hi ngh Trung ng 4 kha X (01/ 2007) Nhn mnh phi gii quyt tt cc vn x hi ny sinh trong qu trnh thc thi cc cam kt vi WTO. Xy dng c ch nh gi v cnh bo nh k v tc ng ca vic gia nhp WTO i vi lnh vc x hi c bin php x l ch ng, ng n, kp thi. b. Quan im v gii quyt cc vn x hi Mt l, kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi

- K hoch pht trin kinh t phi tnh n mc tiu pht trin cc lnh vc x hi c lin quan trc tip. - Mc tiu pht trin kinh t phi tnh n tc ng v hu qu x hi c th xy ra ch ng x l. - Phi to c s thng nht, ng b gia cc chnh sch kinh t v chnh sch x hi. - S kt hp 2 loi mc tiu ny phi c qun trit tt c cc cp, cc ngnh, cc a phng, tng n v kinh t c s. Hai l, xy dng v hon thin th ch gn kt tng trng kinh t vi tin b, cng bng x hi trong tng chnh sch pht trin - Trong tng chnh sch pht trin (ca Chnh ph, ngnh, Trung ng, a phng) cn t r v x l hp l vic gn kt gia tng trng kinh t vi tin b v cng bng x hi. - Nhim v gn kt ny khng dng li nh mt khu hiu m phi c php ch ha thnh cc th ch c tnh cng ch, buc ch th phi thi hnh. - Cc c quan, cc nh hoch nh chnh sch pht trin quc gia phi thu trit quan im pht trin bn vng, pht trin hi ha,khng chy theo s lng tng trng bng mi gi. Ba l, chnh sch x hi c thc hin trn c s pht trin kinh t, gn b hu c gia quyn li v ngha v, gia cng hin v hng th - Chnh sch x hi c v tr, vai tr c lp tng i so vi kinh t, nhng khng th tch ri trnh pht trin kinh t, cng khng th da vo vin tr nh thi bao cp. - Trong chnh sch x hi phi gn b gia quyn li v ngha v, gia cng hin v hng th. l mt yu cu ca cng bng x hi v tin b x hi; xa b quan im bao cp, co bng; chm dt c ch xin - cho trong chnh sch x hi. Bn l, coi trng ch tiu GDP bnh qun u ngi gn vi ch tiu pht trin con ngi (HDI) v ch tiu pht trin cc lnh vc x hi Quan im ny th hin mc tiu cui cng v cao nht ca s pht trin phi l v con ngi, v mt x hi dn giu, nc mnh, cng bng, dn ch, vn minh. Pht trin phi bn vng, khng chy theo tng trng.

c. Ch trng gii quyt cc vn x hi Mt l, khuyn khch mi ngi dn lm giu theo php lut, thc hin c hiu qu mc tiu xa i gim ngho. Hai l, bo m cung ng dch v cng thit yu, bnh ng cho mi ngi dn, to vic lm v thu nhp, chm sc sc khe cng ng. Ba l, pht trin h thng y t cng bng v hiu qu. Bn l, xy dng chin lc quc gia v nng cao sc khe v ci thin ging ni. Nm l, thc hin tt cc chnh sch dn s v k hoch ha gia nh. Su l, ch trng cc chnh sch u i x hi. By l, i mi c ch qun l v phng thc cung ng cc dch v cng cng. d. nh gi s thc hin ng li Kt qu v ngha - T tm l th ng, li vo nh nc v tp th, trng ch vin tr chuyn sang tnh nng ng, ch ng v tnh tch cc x hi ca tt c cc tng lp dn c. - T ch cao qu mc li ch ca tp th mt cch chung chung, tru tng tng bc chuyn sang thc hin phn phi ch yu theo kt qu lao ng v hiu qu kinh t, ng thi, phn phi theo mc ng gp cc ngun lc khc vo sn xut - kinh doanh v thng qua phc li x hi. Nh vy, cng bng x hi c th hin ngy mt r hn. T ch khng t ng tm quan trng ca chnh sch x hi trong mi quan h tng tc vi chnh sch kinh t i n thng nht chnh sch kinh t vi chnh sch x hi, xem trnh pht trin kinh t l iu kin vt cht thc hin chnh sch x hi, ng thi, thc hin tt chnh sch x hi l ng lc quan trng thc y pht trin kinh t. Tng trng kinh t i i vi m bo tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc pht trin. - T ch nh nc bao cp ton b trong vic gii quyt vic lm dn dn chuyn trng tm sang thit lp c ch, chnh sch cc thnh phn kinh t v ngi lao ng u tham gia to vic lm. - T ch khng chp nhn c s phn ha giu - ngho i n khuyn khch mi ngi lm giu hp php i i vi tch cc xa i gim ngho, coi vic c mt b phn dn c giu trc l cn thit cho s pht trin.

- T ch mun nhanh chng xy dng mt c cu x hi thun nht ch cn c giai cp cng nhn, giai cp nng dn tp th v tng lp tr thc i n quan nim cn thit xy dng mt cng ng x hi a dng, trong , cc giai cp, cc tng lp dn c u c ngha v, quyn li chnh ng, on kt cht ch, gp phn xy dng t nc giu mnh. - Bn cnh giai cp cng nhn, giai cp nng dn v tng lp tr thc xut hin ngy cng ng o cc doanh nhn, tiu ch, ch trang tri v cc nhm x hi khc phn u v s nghip dn giu, nc mnh. Thnh tu xa i gim ngho c nhn dn ng tnh, c quc t tha nhn. - coi pht trin gio dc - o to cng vi khoa hc v cng ngh l quc sch hng u pht trin x hi, tng trng kinh t nhanh v bn vng. C gng thc hin cng bng x hi trong gio dc, trong chm sc sc khe nhn dn, to iu kin ai cng c hc hnh; c chnh sch tr cp bo him y t cho ngi ngho. Nhn chung, qua 20 nm i mi, lnh vc pht trin x hi t c nhiu thnh tu. Mt x hi m ang dn dn hnh thnh vi nhng con ngi dm ngh, dm lm, dm chu trch nhim, khng chp nhn i ngho, lc hu, bit lm giu, bit cnh tranh v hnh ng v cng ng, v T quc. Cch thc qun l x hi dn ch, ci m v cao php lut hn. Hn ch v nguyn nhn - p lc tng dn s vn cn ln. Cht lng dn s cn thp ang l cn tr ln i vi mc tiu pht trin kinh t - x hi v hi nhp kinh t quc t. Vn vic lm l bc xc v nan gii. - S phn ha giu ngho v bt cng x hi tip tc gia tng ng lo ngi. - T nn x hi gia tng v din bin phc tp, gy thit hi ln v kinh t v an sinh x hi. - Mi trng sinh thi b nhim tip tc tng thm; ti nguyn b khai thc ba bi v tn ph. - H thng gio dc, y t lc hu, xung cp, c nhiu bt cp; an sinh x hi cha c m bo. Nguyn nhn ch yu ca nhng hn ch trn l do tng trng kinh t vn tch ri mc tiu v chnh sch x hi, chy theo s lng, nh hng tiu cc n s pht trin bn vng x hi. Qun l x hi cn nhiu bt cp, khng theo kp s pht trin kinh t - x hi.

CHNG VIII NG LI I NGOI

Sau cch mng Thng Tm thnh cng, nc Vit Nam Dn ch Cng ha c thnh lp, Nh nc dn ch nhn dn ra i, ng hoch nh ng li i ngoi vi nhng ni dung: V mc tiu i ngoi: gp phn a nc nh n c lp hon ton v vnh vin. V nguyn tc i ngoi: ly nguyn tc ca Hin chng i Ty Dng lm nn tng. V phng chm i ngoi: qun trit quan im c lp, t ch, t lc, t cng. - Trong nhng nm 1945-1946: hot ng i ngoi m ra cc din u tranh ngoi giao gp phn bo v nn c lp dn tc v chnh quyn cch mng non tr; ng thi, t c s cho vic xy dng quan h vi Lin hip quc v mt s nc khc, qua , nng cao hnh nh, uy tn ca nc Vit Nam Dn ch Cng ha. - Trong cuc khng chin chng thc dn Php v quc M (1946-1975): hot ng i ngoi, u tranh ngoi giao tr thnh mt b phn quan trng ca hai cuc khng chin. Vi ng li i ngoi ng n, ng ta xy dng c mt trn nhn dn th gii rng ri, on kt v ng h Vit Nam chng M xm lc. Mt trn bao gm: cc nc x hi ch ngha, cc nc c lp dn tc, cc lc lng yu chung ha bnh, dn ch v tin b trn th gii, trong , c c mt b phn nhn dn Php v nhn dn M. Cch mng Vit Nam tp hp c mt lc lng quc t mnh m gp phn a cuc khng chin chng Php v chng M n thng li hon ton. I. NG LI I NGOI THI K T NM 1975 N NM 1986 1. Hon cnh lch s

a. Tnh hnh th gii - T thp k 70 ca th k XX, s tin b nhanh chng ca cch mng khoa hc v cng ngh thc y lc lng sn xut th gii pht trin mnh. Nht Bn v Ty u vn ln tr thnh hai trung tm ln ca kinh t th gii; xu th chy ua pht trin kinh t dn n cc din ha hon gia cc nc ln. - Vi thng li ca cch mng Vit Nam nm 1975 v cc nc ng Dng, h thng x hi ch ngha ln mnh khng ngng, phong tro c lp dn tc v phong tro cch mng ca giai cp cng nhn ang trn pht trin. Tuy nhin, t gia thp k 70 ca th k XX, tnh hnh kinh t - x hi cc nc x hi ch ngha xut hin s tr tr v mt n nh. - Tnh hnh khu vc ng Nam c nhng chuyn bin mi: Sau nm 1975, M rt khi ng Nam ; khi qun s SEATO tan r; thng 02 nm 1976, cc nc ASEAN k Hip c thn thin v hp tc ng Nam (Hip c Bali) m ra cc din ha bnh, hp tc trong khu vc. b. Tnh hnh trong nc Thun li - C nc xy dng ch ngha x hi vi kh th ca mt dn tc va ginh c thng li v i. - Cng cuc xy dng ch ngha x hi t c mt s thnh tu quan trng. Kh khn - Va phi khc phc hu qu ca chin tranh, va phi i ph vi chin tranh bin gii Ty Nam v bin gii pha Bc. - Cc th lc th ch s dng nhng th on nham him chng ph cch mng Vit Nam. i hi ng Cng sn Vit Nam ln V nhn nh: Nc ta ang trong tnh th va c ha bnh, va phi ng u vi kiu chin tranh ph hoi nhiu mt. - T tng ch quan, nng vi, mun tin nhanh ln ch ngha x hi trong mt thi gian ngn dn n nhng kh khn v kinh t - x hi. 2. Ni dung ng li i ngoi ca ng i hi ng Cng sn Vit Nam ln IV

- Xc nh nhim v i ngoi: Ra sc tranh th nhng iu kin quc t thun li nhanh chng hn gn vt thng chin tranh, xy dng c s vt cht k thut ca ch ngha x hi nc ta. - Trong quan h vi cc nc: cng c v tng cng tnh on kt chin u v quan h hp tc vi tt c cc nc x hi ch ngha; bo v v pht trin mi quan h c bit Vit Nam - Lo - Campuchia; sn sng thit lp, pht trin quan h hu ngh v hp tc vi cc nc trong khu vc; thit lp v m rng quan h bnh thng gia Vit Nam vi tt c cc nc trn c s tn trng c lp ch quyn, bnh ng v cng c li. - T gia nm 1978, ng iu chnh mt s ch trng, chnh sch i ngoi nh: cng c, tng cng hp tc mi mt vi Lin X, coi quan h vi Lin X l hn tng trong chnh sch i ngoi; nhn mnh yu cu bo v mi quan h c bit Vit - Lo trong bi cnh vn Campuchia ang din bin phc tp; ch trng gp phn xy dng khu vc ng Nam ha bnh, t do, trung lp v n nh; ra yu cu m rng quan h kinh t i ngoi.

i hi ng Cng sn Vit Nam ln V - Xc nh: Cng tc i ngoi phi tr thnh mt mt trn ch ng, tch cc trong u tranh nhm lm tht bi chnh sch ca cc th lc hiu chin mu toan chng ph cch mng nc ta. - V quan h vi cc nc: ng ta nhn mnh: on kt v hp tc ton din vi Lin X l nguyn tc, l chin lc v lun lun l hn tng trong chnh sch i ngoi ca Vit Nam; xc nh quan h c bit Vit Nam - Lo - Campuchia c ngha sng cn i vi vn mnh ca 3 dn tc; ku gi cc nc ASEAN hy cng cc nc ng Dng i thoi v thng lng gii quyt cc tr ngi nhm xy dng ng Nam thnh khu vc ha bnh v n nh; ch trng khi phc quan h bnh thng vi Trung Quc trn c s cc nguyn tc cng tn ti ha bnh; ch trng thit lp v m rng quan h bnh thng v mt nh nc, v kinh t, vn ha, khoa hc, k thut vi tt c cc nc khng phn bit ch chnh tr. Nh vy, u tin trong chnh sch i ngoi ca Vit Nam giai on 1975 - 1986 l xy dng quan h hp tc ton din vi Lin X v cc nc x hi ch ngha; cng c v tng cng on kt hp tc vi Lo v Campuchia; m rng quan h hu ngh vi cc nc khng lin kt v cc nc ang pht trin; u tranh vi s bao vy, cm vn ca cc th lc th ch. 3. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn a. Kt qu v ngha

Kt qu - Quan h i ngoi ca Vit Nam vi cc nc x hi ch ngha c tng cng, c bit l vi Lin X. Ngy 29/6/1978, Vit Nam gia nhp Hi ng tng tr kinh t (khi SEV). Vin tr hng nm v kim ngch bun bn gia Vit Nam vi Lin X v cc nc x hi ch ngha khc trong khi SEV u tng. Ngy 31/11/1978, Vit Nam k Hip c hu ngh v hp tc ton din vi Lin X. - T nm 1975 n 1977, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi 23 nc; ngy 15/9/1976, Vit Nam tip nhn gh thnh vin chnh thc Qu Tin t quc t (IMF); ngy 21/9/1976, tip nhn gh thnh vin chnh thc Ngn hng th gii (WB); ngy 23/9/1976, gia nhp Ngn hng pht trin chu (ADB); ngy 20/9/1977, tip nhn gh thnh vin ti Lin hp quc; tham gia tch cc cc hot ng trong phong tro khng lin kt,T nm 1977, mt s nc t bn m quan h hp tc kinh t vi Vit Nam. - Cui nm 1976, Philippin v Thi Lan l nc cui cng trong t chc ASEAN thit lp quan h ngoi giao vi Vit Nam.

ngha Kt qu i ngoi t c c ngha rt quan trng i vi cch mng Vit Nam: - tranh th c ngun vin tr ng k, gp phn khi phc t nc sau chin tranh. - Vic Vit Nam tr thnh thnh vin ca cc t chc tranh th c s ng h, hp tc ca cc nc, cc t chc quc t; ng thi, pht huy c vai tr ca nc ta trn trng quc t. - Vic thit lp quan h ngoi giao vi cc nc ASEAN to thun li trin khai cc hot ng i ngoi trong giai on sau nhm xy dng ng Nam tr thnh khu vc ha bnh, hu ngh v hp tc. Hn ch v nguyn nhn Hn ch Quan h quc t gp kh khn, tr ngi ln. Nc ta b bao vy, c lp, trong c bit l t cui thp k 70 ca th k XX, ly c s kin Campuchia, cc nc ASEAN v mt s nc khc thc hin bao vy, cm vn Vit Nam.

Nguyn nhn - Ta cha nm bt c xu th chuyn t i u sang ha hon v chy ua kinh t trn th gii; do , khng tranh th c cc nhn t thun li trong quan h quc t phc v cho cng cuc khi phc v pht trin kinh t sau chin tranh; khng kp thi i mi quan h i ngoi cho ph hp vi tnh hnh. - Nguyn nhn c bn l do ch quan, duy ch, li suy ngh v hnh ng gin n, nng vi, chy theo nguyn vng ch quan. II. NG LI I NGOI, HI NHP KINH T QUC T THI K I MI 1. Hon cnh lch s v qu trnh hnh thnh ng li a. Hon cnh lch s Tnh hnh th gii gia thp k 80 th k XX - Cch mng khoa hc cng ngh tip tc pht trin mnh m, tc ng su sc n mi mt i sng ca cc quc gia, dn tc. - Cc nc x hi ch ngha lm vo khng hong su sc, ch ngha x hi Lin X sp ,dn n nhng bin i to ln v quan h quc t. Trt t th gii c hnh thnh t sau chin tranh th gii II (trt t th gii 2 cc) tan r, m ra thi k hnh thnh mt trt t th gii mi. - Trn phm vi th gii, nhng cuc chin tranh cc b, xung t, tranh chp vn cn, nhng xu th chung ca th gii l ha bnh, hp tc pht trin. - Cc quc gia, cc t chc v lc lng chnh tr quc t thc hin iu chnh chin lc i ni, i ngoi v phng thc hnh ng cho ph hp vi yu cu, nhim v bn trong v c im ca th gii. - Xu th chy ua pht trin kinh t khin cc nc, nht l nhng nc ang pht trin i mi t duy i ngoi, thc hin chnh sch a phng ha, a dng ha quan h quc t; m rng v tng cng lin kt, hp tc vi cc nc pht trin tranh th vn, k thut, cng ngh, m rng th trng, hc tp kinh nghim t chc, qun l kinh doanh. - Cc nc i mi t duy v quan nim sc mnh, v th quc gia. Thay th cch nh gi c (ch yu da vo sc mnh qun s) bng cc tiu ch tng hp, trong sc mnh kinh t c t v tr quan trng hng u. Xu th ton cu ha v tc ng ca n

- Xu th ton cu ha: Di gc kinh t, ton cu ha l qu trnh lc lng sn xut v quan h kinh t quc t pht trin vt qua ro cn bi bin gii quc gia v khu vc, lan ta ra phm vi ton cu, trong , hng ha, vn, tin t, thng tin, lao ng,vn ng thng thong; s phn cng lao ng mang tnh quc t; quan h kinh t gia cc quc gia, khu vc an xen nhau, hnh thnh mng li quan h a chiu. - Nhng tc ng: + Tch cc: th trng m rng, trao i hng ha tng mnh thc y pht trin sn xut cc nc; ngun vn, khoa hc cng ngh, kinh nghim qun l, mang li li ch cho cc bn tham gia hp tc. Ton cu ha lm tng tnh ty thuc ln nhau, nng cao s hiu bit gia cc quc gia, thun li cho vic xy dng mi trng ha bnh, hu ngh v hp tc gia cc nc. + Tiu cc: Cc nc cng nghip pht trin thao tng, chi phi qu trnh ton cu ha to nn s bt bnh ng trong quan h quc t v lm tng s phn cc gia nc giu v nc ngho. Tnh hnh khu vc chu - Thi Bnh Dng T nhng nm 1990, c nhiu chuyn bin mi: khu vc vn tn ti nhng bt n (vn ht nhn, vn tranh chp lnh hi vng bin ng, mt s nc tng cng v trang), l khu vc c tim lc ln v nng ng v pht trin kinh t. Xu th ha bnh v hp tc trong khu vc pht trin mnh. Yu cu, nhim v ca cch mng Vit Nam - S bao vy chng ph ca cc th lc th ch t na cui thp k 70 th k XX to nn tnh trng cng thng, mt n nh trong khu vc v gy kh khn cn tr i vi s pht trin ca cch mng Vit Nam, l mt trong nhng nguyn nhn dn n cuc khng hong kinh t - x hi nc ta. V vy, vn gii ta tnh trng i u, th ch, ph th b bao vy, cm vn, tin ti m rng quan h hp tc vi cc nc, to mi trng quc t thun li tp trung xy dng kinh t l nhu cu cn thit v cp bch i vi nc ta. - Do hu qu nng n ca chin tranh v cc khuyt im ch quan, nn kinh t Vit Nam lm vo khng hong nghim trng. Nguy c tt hu xa hn v kinh t l mt trong nhng thch thc ln i vi cch mng Vit Nam. V vy, nhu cu chng tt hu v kinh t t ra gay gt. thu hp khong cch, ngoi vic pht huy ti a ngun lc trong nc, cn tranh th cc ngun lc bn ngoi, trong , m rng v tng cng hp tc kinh t, tham gia vo c ch hp tc a phng c ngha c bit quan trng.

Nhng c im, xu th quc t v yu cu, nhim v ca cch mng Vit Nam l c s ng Cng sn Vit Nam xc nh quan im v hoch nh ch trng, chnh sch i ngoi thi k i mi. b. Cc giai on hnh thnh, pht trin ng li Giai on 1986 - 1996: Xc lp ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha, a phng ha quan h quc t. - i hi i biu ng ton quc ln VI nhn nh: Xu th m rng phn cng, hp tc gia cc nc, k c cc nc c ch kinh t - x hi khc nhau, cng l nhng iu kin rt quan trng i vi cng cuc xy dng ch ngha x hi ca nc ta. T , ng ch trng phi bit kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i trong iu kin mi v ra yu cu m rng quan h hp tc kinh t vi cc nc ngoi h thng x hi ch ngha, vi cc nc cng nghip pht trin, cc t chc quc t v t nhn nc ngoi trn nguyn tc bnh ng cng c li. + Thng 12/1987, Lut u t nc ngoi ti Vit Nam c ban hnh to c s php l cho cc hot ng u t trc tip nc ngoi vo Vit Nam. + Thng 5/1988, B Chnh tr ra Ngh quyt s 13 v nhim v v chnh sch i ngoi trong tnh hnh mi, khng nh mc tiu chin lc v li ch cao nht ca ng, ca nhn dn ta l phi cng c v gi vng ha bnh tp trung sc xy dng v pht trin kinh t. B Chnh tr ch trng kin quyt ch ng chuyn t tnh trng i u sang u tranh v hp tc trong cng tn ti ha bnh; m rng quan h hp tc quc t, ra sc a dng ha quan h i ngoi. Ngh quyt s 13 ca B Chnh tr nh du s i mi t duy quan h quc t v chuyn hng ton b chin lc i ngoi ca ng ta. S chuyn hng ny t nn mng hnh thnh ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha, a phng ha quan h quc t. + T nm 1989, ng ch trng xa b tnh trng c quyn trong sn xut v kinh doanh xut nhp khu. Ch trng trn c xem l bc i mi u tin trn lnh vc kinh t i ngoi ca Vit Nam. - i hi i biu ng ton quc ln VII ch trng: Hp tc bnh ng v cng c li vi tt c cc nc, khng phn bit ch chnh tr - x hi khc nhau, trn c s cc nguyn tc cng tn ti ha bnh, vi phng chm Vit Nam mun l bn vi tt c cc nc trong cng ng th gii, phn u v ha bnh, c lp v pht trin. i hi VII i mi chnh sch i ngoi vi cc i tc c th. Vi Lo v Campuchia, thc hin i mi phng thc hp tc, ch trng hiu qu trn tinh thn bnh ng. Vi Trung Quc, ng ch trng thc y bnh thng ha quan h, tng

bc m rng hp tc Vit - Trung. Trong quan h vi khu vc, ch trng pht trin quan h hu ngh vi cc nc ng Nam v chu - Thi Bnh Dng, phn u cho mt ng Nam ha bnh, hu ngh v hp tc. i vi Hoa K, i hi nhn mnh yu cu thc y qu trnh bnh thng ha quan h Vit Nam - Hoa K. + Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi xc nh mi quan h hu ngh v hp tc vi nhn dn tt c cc nc trn th gii l mt trong nhng c trng c bn ca x hi x hi ch ngha m nhn dn ta xy dng. + Hi ngh Trung ng 3 kha VII (6/1992) nhn mnh yu cu a dng ha, a phng ha quan h quc t. M rng ca tip thu vn, cng ngh, kinh nghim qun l, tip cn th trng th gii trn c s m bo an ninh quc gia, bo v ti nguyn, mi trng, hn ch n mc ti thiu nhng tiu cc pht sinh trong qu trnh m ca. + Hi ngh i biu ton quc gia nhim k kha VII (01/1994) ch trng trin khai mnh m v ng b ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha quan h i ngoi, trn c s t tng ch o l: gi vng nguyn tc c lp, thng nht v ch ngha x hi; ng thi, phi sng to, nng ng, linh hot ph hp vi v tr, iu kin v hon cnh c th ca Vit Nam cng nh din bin ca tnh hnh th gii v khu vc, ph hp vi c im tng i tng. Nh vy, quan im, ch trng i ngoi rng m c ra t i hi ng ln th VI, sau c cc Ngh quyt Trung ng kha VI, VII pht trin hnh thnh ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha quan h quc t. Giai on 1996 - 2008: B sung v pht trin ng li i ngoi theo phng chm ch ng, tch cc hi nhp kinh t quc t. - i hi i biu ng ton quc ln VIII khng nh: tip tc m rng quan h quc t, hp tc nhiu mt vi cc nc, cc trung tm kinh t, chnh tr khu vc v quc t; ng thi, ch trng xy dng nn kinh t m v y nhanh qu trnh hi nhp kinh t khu vc v th gii. So vi i hi VII, ch trng i ngoi ca i hi VIII c 3 im mi. Mt l, ch trng m rng quan h vi cc ng cm quyn v cc ng khc; hai l, qun trit yu cu m rng quan h i ngoi nhn dn, quan h vi cc t chc phi chnh ph; ba l, ln u tin trn lnh vc i ngoi ng a ra ch trng th nghim tin ti thc hin u t ra nc ngoi. Hi ngh 4 kha VIII (12/1997) ch r: trn c s pht huy ni lc, thc hin nht qun, lu di chnh sch thu ht cc ngun lc bn ngoi, Ngh quyt ra ch trng tin hnh khn trng, vng chc vic m phn Hip nh Thng mi vi M, gia nhp APEC v WTO.

- i hi i biu ng ton quc ln IX: ch trng ch ng hi nhp kinh t quc t v khu vc theo tinh thn pht huy ti a ni lc. Ln u tin ng nu r quan im v xy dng nn kinh t c lp t ch: Xy dng nn kinh t c lp t ch, trc ht l c lp t ch v ng li, chnh sch, ng thi c tim lc kinh t mnh. Xy dng nn kinh t c lp t ch phi i i vi ch ng hi nhp kinh t quc t, m rng v nng cao hiu qu kinh t i ngoi, kt hp ni lc vi ngoi lc thnh ngun lc tng hp pht trin t nc. i hi IX pht trin phng chm ca i hi VII: t phng chm: Vit Nam mun l bn vi tt c cc nc trong cng ng th gii, phn u v ha bnh, c lp v pht trin thnh phng chm: Vit Nam sn sng l bn, l i tc tin cy ca cc nc trong cng ng quc t, phn u v ha bnh, c lp v pht trin. + Ngh quyt 7 ca B Chnh tr (11/2001) v hi nhp kinh t quc t ra 9 nhim v c th v 6 bin php t chc thc hin qu trnh hi nhp kinh t quc t. + Hi ngh 9 kha IX (01/2004) nhn mnh yu cu chun b tt cc iu kin trong nc sm gia nhp t chc WTO; kin quyt u tranh vi mi biu hin ca cc li ch cc b lm km hm tin trnh hi nhp kinh t quc t. - i hi i biu ng ton quc ln X nu quan im: thc hin nht qun ng li i ngoi c lp t ch, ha bnh, hp tc v pht trin; chnh sch i ngoi rng m, a phng ha, a dng ha cc quan h quc t. ng thi, ra ch trng ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t. + Ch ng hi nhp kinh t quc t l hon ton ch ng quyt nh ng li, chnh sch hi nhp kinh t quc t, khng ri vo th b ng; phn tch la chn phng thc hi nhp ng, d bo c nhng tnh hung thun li v kh khn khi hi nhp kinh t quc t. + Tch cc hi nhp kinh t quc t l khn trng chun b, iu chnh, i mi bn trong, t phng thc lnh o, qun l n hot ng thc tin; t trung ng n a phng, doanh nghip; khn trng xy dng l trnh, k hoch, hon chnh h thng php lut; nng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip v nn kinh t; tch cc nhng phi thn trng, vng chc. Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t phi l ch, quyt tm ca ng, Nh nc, ton dn, ca mi doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t v ton x hi. Nh vy, ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha quan h quc t c xc lp trong mi nm u ca thi k i mi. n i hi X c b sung, pht trin theo phng chm ch ng, tch cc hi nhp kinh t quc t,

hnh thnh ng li i ngoi c lp t ch, ha bnh, hp tc v pht trin; chnh sch i ngoi rng m a phng ha, a dng ha cc quan h quc t. 2. Ni dung ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t a. Mc tiu, nhim v v t tng ch o - C hi v thch thc + C hi: Xu th ha bnh, hp tc pht trin v xu th ton cu ha kinh t to thun li cho nc ta m rng quan h i ngoi, hp tc pht trin kinh t. Mt khc, thng li ca s nghip i mi nng cao th v lc ca nc ta trn trng quc t, to tin mi cho quan h i ngoi, hi nhp kinh t quc t. + Thch thc Nhng vn ton cu nh phn ha giu ngho, dch bnh, ti phm xuyn quc gia,gy tc hi bt li i vi nc ta. Nn kinh t Vit Nam phi chu sc p cnh tranh gay gt trn c 3 cp : sn phm, doanh nghip, quc gia; nhng bin ng trn th trng quc t tc ng nhanh v mnh hn n th trng trong nc, tim n nguy c gy ri lon, thm ch khng hong kinh t - ti chnh. Li dng ton cu ha, cc th lc th ch s dng chiu bi dn ch, nhn quyn chng ph ch chnh tr v s n nh, pht trin ca nc ta. Nhng c hi v thch thc nu trn tc ng qua li v chuyn ha ln nhau (c hi khng t pht huy m ty thuc vo kh nng tn dng c hi. Tn dng tt c hi s to th v lc mi vt qua thch thc. Ngc li, nu khng tn dng hoc b l c hi th thch thc s tng ln, cn tr s pht trin). - Mc tiu, nhim v i ngoi Ly vic gi vng mi trng ha bnh, n nh; to cc iu kin quc t thun li cho cng cuc i mi pht trin kinh t - x hi l li ch cao nht ca T quc. M rng i ngoi v hi nhp kinh t quc t l to thm ngun lc p ng yu cu pht trin ca t nc; kt hp ni lc vi ngoi lc to thnh ngun lc tng hp y mnh cng nghip ha, hin i ha, thc hin dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh; pht huy vai tr v nng cao v th ca Vit Nam trn trng quc t; gp

phn tch cc vo cuc u tranh chung ca nhn dn th gii v ha bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi. T tng ch o + Bo m li ch dn tc chn chnh l xy dng thnh cng v bo v vng chc T quc Vit Nam x hi ch ngha; ng thi, thc hin ngha v quc t theo kh nng ca Vit Nam. + Gi vng c lp, t ch, t cng i i vi y mnh a phng ha, a dng ha quan h i ngoi. + Nm vng hai mt hp tc v u tranh trong quan h quc t. + M rng quan h vi mi quc gia v vng lnh th, khng phn bit ch chnh tr x hi. Coi trng quan h ha bnh, hp tc trong khu vc; ch ng tham gia cc t chc a phng, khu vc v ton cu. + Kt hp i ngoi ca ng, ngoi giao Nh nc v i ngoi nhn dn. Xc nh hi nhp kinh t quc t l cng vic ca ton dn. + Gi vng n nh chnh tr, kinh t - x hi; gi gn bn sc vn ha dn tc; bo v mi trng sinh thi trong qu trnh hi nhp kinh t quc t. + Pht huy ti a ni lc i i vi thu ht v s dng c hiu qu cc ngun lc bn ngoi; xy dng nn kinh t c lp, t ch; to ra v s dng c hiu qu cc li th so snh trong qu trnh hi nhp. + y nhanh nhp ci cch th ch, c ch, chnh sch kinh t ph hp vi ch trng, nh hng ca ng v Nh nc. + Gi vng v tng cng s lnh o ca ng, pht huy vai tr ca Nh nc, Mt trn T quc v cc on th nhn dn, tn trng v pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn, tng cng sc mnh khi i on kt ton dn trong tin trnh hi nhp kinh t quc t. b. Mt s ch trng, chnh sch ln v m rng quan h i ngoi, hi nhp kinh t quc t - a cc quan h quc t c thit lp i vo chiu su, n nh, bn vng. - Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t theo l trnh ph hp.

- B sung, hon thin h thng php lut v th ch kinh t ph hp vi cc nguyn tc, quy nh ca t chc WTO. - y mnh ci cch hnh chnh, nng cao hiu qu, hiu lc ca b my nh nc. - Nng cao nng lc cnh tranh quc gia, doanh nghip v sn phm trong hi nhp kinh t quc t. - Gii quyt tt cc vn vn ha, x hi v mi trng trong qu trnh hi nhp. - Xy dng v vn hnh c hiu qu mng li an sinh x hi nh: gio dc, bo him y t, y mnh cng tc xa i gim ngho, hn ch nhp khu nhng mt hng c hi cho mi trng,... - Gi vng v tng cng quc phng, an ninh trong qu trnh hi nhp. - Phi hp cht ch hot ng i ngoi ca ng, ngoi giao Nh nc v i ngoi nhn dn; chnh tr i ngoi v kinh t i ngoi. - i mi v tng cng s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc i vi cc hot ng i ngoi. 3. Thnh tu, ngha, hn ch v nguyn nhn a. Thnh tu v ngha Thnh tu - Ph th bao vy, cm vn ca cc th lc th ch, to dng mi trng quc t thun li cho s nghip xy dng v bo v T quc. - Gii quyt ha bnh cc vn bin gii, lnh th, bin o vi cc nc lin quan. - M rng quan h i ngoi theo hng a phng ha, a dng ha. - Tham gia cc t chc kinh t quc t. - Thu ht u t nc ngoi, m rng th trng, tip thu khoa hc cng ngh v k nng qun l. -Tng bc a hot ng ca cc doanh nghip v c nn kinh t vo mi trng cnh tranh. ngha

Nhng kt qu trn rt quan trng: tranh th c cc ngun lc bn ngoi kt hp vi cc ngun lc trong nc hnh thnh sc mnh tng hp gp phn a n nhng thnh tu kinh t to ln. Gp phn gi vng v cng c c lp, t ch, nh hng x hi ch ngha; gi vng an ninh quc gia v bn sc vn ha dn tc; nng cao v th v pht huy vai tr nc ta trn trng quc t. b. Hn ch v nguyn nhn - Trong quan h vi cc nc, nht l nc ln, chng ta cn lng tng v b ng. Cha xy dng c quan h li ch an xen, ty thuc ln nhau vi cc nc. - Mt s ch trng, c ch, chnh sch chm i mi so vi yu cu m rng quan h i ngoi, hi nhp kinh t quc t; h thng lut php cha hon chnh, khng ng b, gy kh khn trong vic thc hin cc cam kt ca cc t chc kinh t quc t. - Cha hnh thnh c mt k hoch tng th v di hn v hi nhp kinh t quc t v mt l trnh hp l cho vic thc hin cc cam kt. - Doanh nghip nc ta hu ht qui m nh, yu km c v qun l v cng ngh; trong lnh vc sn xut cng nghip, trnh trang thit b lc hu; kt cu h tng v cc ngnh dch v c bn phc v sn xut kinh doanh u km pht trin v c chi ph cao hn cc nc trong khu vc. - i ng cn b lnh vc i ngoi nhn chung cha p ng nhu cu c v s lng v cht lng; cn b doanh nghip t hiu bit v lut php quc t, v k thut kinh doanh. Qu trnh thc hin ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t t nm 1986 n nm 2008 mc d cn nhng hn ch, nhng thnh tu l c bn, c ngha rt quan trng: gp phn a t nc ra khi khng hong kinh t - x hi, nn kinh t Vit Nam c bc pht trin mi; th v lc ca cch mng Vit Nam c nng cao trn thng trng v chnh trng quc t. Cc thnh tu i ngoi trong hn 20 nm qua chng minh ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t ca ng v Nh nc trong thi k i mi l ng n v sng t