PP Giai BT Va TN Chuong I LT Loi Giai Chi Tiet Hot

Chun v nng cao kin thc Vt L 10 _ Chng I _ ng Hc
1 Mr Long [Dinhlllong@gmail.com]

CHNG I: NG HC CHT IM

CH I CHUYN NG C CHUYN NG THNG U

A. KIN THC TRNG TM

I. Mt s khi nim
1. Chuyn ng c : l s di ch ca vt theo thi gian , chuyn ng c c tnh tng i.
2. Cht im : Khi kho st chuyn ng ca vt :
- Nu kch thc ca vt nh so vi phm vi chuyn ng ca n th ta coi vt nh mt im hnh hc c
khi lng v gi l cht im .
- ng m cht im vch ra khi chuyn ng gi l qu o .
3. H quy chiu : H quy chiu = h ta gn vi vt lm mc + ng h v gc thi gian .
4. Chuyn ng tnh tin : Khi vt chuyn ng tnh tin , mi im ca n c qu o ging ht nhau, c
th chng kht ln nhau .
5. di - Qung ng i :
- di l mt vct ni v tr u v v tr cui ca cht im .
- Qung ng i ca cht im ni chung khc vi di ca cht im .
C

M
1
B M
2

x O x
1
x
2
x

Trong hnh v trn : D

2 1
M M l vc t di khi cht im chuyn ng t M
1
n M
2
theo cc qu o khc nhau :
M
1
CM
2
, M
1
BM
2
, M
1
DM
2
.
- Trng hp chuyn ng thng: Trong chuyn ng thng ( mt chiu ) ca cht im:
- Vct di trng vi ng thng qu o .
- Gi tr i s ca di trn trc ta xOx i qua im u v cui l : Ax = x
2
- x
1
.
0 > Ax : Vc t di cng chiu vi chiu dng .
0 < Ax : Vc t di ngc chiu vi chiu dng .
- Cht im chuyn ng thng mt chiu :
x s A =
.
- Nu cht im chuyn ng thng cng chiu vi chiu dng ca h ta th
x s A =
.
6. Vn tc :
a/ Khi nin chung v vn tc trung bnh :

+ Vc t vn tc trung bnh :
t
M M
v
tb
A
=
2 1
.
+ Trong chuyn ng thng :
tb
v
c phng trng vi qu o v gi tr i s l
t
x
t t
x x
v
tb
A
A
=
=
1 2
1 2
.
+ Phn bit vn tc trung bnh vi tc trung bnh :
Vn tc trung bnh = di / Thi gian thc hin di .
Tc trung bnh = Qung ng i c / Khong thi gian i .

* Vn tc trung bnh = Tc trung bnh khi c : Ax = S
* n v vn tc : m/s .

- Hy i n v km/h thnh n v m/s v ngc li: = h km/ 1 m/s ; 1m/s = km/h
b. Vn tc tc thi : L vn tc ca cht im ti thi im bt k trong qu trnh chuyn ng , cng l
vn tc ti mt im trn qu o .
- V thc cht vn tc tc thi cng l vn tc trung bnh xt trong khong thi gian At rt nh v c gi tr
i s l :
t
x
v
A
A
= ( khi At rt nh).
- Vi At rt nh th s x A = A Vn tc tc thi c ln bng tc tc thi :
t
s
t
x
v
A
A
=
A
A
=
II. Chuyn ng thng u :
1. nh ngha : Chuyn ng thng u l chuyn ng thng , trong cht im c vn tc tc thi
khng i .
- Vn tc TB v vn tc TT trong chuyng ng thng u c c im g ?
2. Phng trnh chuyn ng thng u :
- Chn thi im ban u t
0
= 0 , ta c ta ca cht im thi im t (hay phng trnh chuyn ng )
l :
t v x x .
0
+ =
(1)
- Nu thi im ban u t
0
= 0 th phng trnh chuyn ng c dng :
) (
0 0
t t v x x + =

3. th ta - thi gian ( vi t
0
= 0 ):
- th ca phng trnh t v x x .
0
+ = l na ng thng xin gc xut pht t im (0,x
0
).
- dc ca ng thng (h s gc ca th x theo t) l vn tc v ca cht im.
x x
v
t
x x
=
=
0
tano x x
0
o
3. ng i trong chuyn ng x
0

thng u (theo 1chiu) o x

t
s
v =
v l tc trung bnh O t t O t t
v > 0 v < 0
4. th vn tc theo thi gian:
- Do v = const nn th vn tc theo thi v = v
0
gian l mt ng thng // vi trc Ot .
- S o di = s o din tch hnh ch nht c
mt cnh bng v
0
v mt cnh bng t .
O t t
- Hy v th (ta - thi gian) v th vn tc trong trng hp t
0
= 0?

B. BI TP

I. MT S TH D IN HNH
V d 1: Hai xe chuyn ng thng u trn cng mt ng thng vi vn tc khng i .
- Nu hai xe chy ngc chiu th sau 15 pht khong cch gia hai xe gim 25km .
- Nu hai xe chy cng chiu th sau 15 pht khong cch gia hai xe ch gim 5km .
Tnh vn tc ca mi xe ?
Hng dn gii :
Suy ngh th ny cc em nh :
- Chn chiu dng theo chiu chuyn ng ca mi xe th qung ng mi xe i c trong thi gian t s
l t v s . =
s = v.t

- Khi hai xe chy ngc chiu trong thi gian t th : xe 1 tin li gn xe 2 mt khong l t v s
1 1
=
v xe 2 cng tin li gn xe 1 mt khong l t v s
2 2
= . Do : 25 ) (
2 1 2 1
= + = + t v v s s (km) (1)
- Gi s v
2
> v
1
. Khi hai xe chy cng chiu th trong thi gian t, xe 2 tin li gn xe 1 mt khong
t v s
2 2
= th xe 1 li i ra xe 2 mt khong t v s
1 1
= . Do : 5 ) (
1 2 1 2
= = t v v s s (km) (2)
Th t = 15 pht =
4
1
h vo 2 biu thc trn ri gii h phng trnh tm p s . (ok ri nh!)
/s : ) / ( 60 ); / ( 40
2 1
h km v h km v = =

V d 2: Hai xe chuyn ng thng u t A n B cch nhau 60km. Xe (1) c tc 15km/h v i lin tc
khng ngh . Xe(2) khi hnh sm hn 1 gi nhng dc ng ngh 2 gi . Hi xe (II) phi c tc bng
bao nhiu ti B cng lc vi xe (I) ?
Hng dn gii : Cc em lm th ny nh :
Chn chiu dng theo chiu chuyn ng ca mi xe v s dng h thc t v s . = , vi s = AB = 60 km
- Thi gian xe (1)chy lin tc t A ti B l : 4
1
1
= =
v
s
t (gi).
- Do xe (2)xut pht trc 1 gi v dc ng ngh 2 gi nn mun n B cng lc vi xe (1) th thi
gian chy ca xe (2) phi l : 3 2 1
1 2
= + = t t (gi)
(n y th qu d ri phi khng no? Cc em tm v
2
.. v ok nh ! )
/s : ) / ( 20
2
h km v =

V d 3 : Hai t xut pht cng mt lc t hai a im A v B cch nhau 10 km trn mt ng thng i
qua A v B , chuyn ng cng chiu t A n B, Vn tc ca t xut pht t A (xe 1)l 60km/h , ca t
xut pht t B (xe 2) l 40km/h .
a/ Chn gc ta O ti A , chiu dng theo chiu AB , gc thi gian lc xut pht . Hy vit
phng trnh chuyn ng v cng thc tnh ng i ca hai xe .
b/ Sau thi gian bao lu hai xe s gp nhau v chng gp nhau v tr no ?
Hng dn gii :

a/ Phng trnh chuyn ng v cng thc tnh ng i ca hai xe:
- Cc em v mt trc ta Ox , k hiu A trng vi gc O , ly mt im B trn Ox

- Xc nh cc d kin ban u ri suy ra phng trnh v ng i :
Xe (1) : t
01
= 0 ; x
01
= 0 ; v
1
= 60 km/h Phng trnh : t x 60
1
=
ng i : t x s 60
1 1
= =
Xe (2) : t
02
= 0 ; x
02
= 10 km ; v
2
= 40 km/h Phng trnh : t x 40 10
2
+ =
ng i : t x s 40 10
1 1
= =
b/ Thi gian v v tr hai xe s gp nhau :
Kh 2 xe gp nhau s c : t t x x 40 10 60
2 1
+ = = 5 , 0 = t (h). Lc ny : 30
2 1
= = x x (km).
(sau khi xut pht c 0,5 h th hai xe gp nhau v tr cch A 30 km)
V d 4: Mt t chy trn mt ng thng . Trn na u on ng i , t chy vi vn tc khng i
bng 50km/h. Trn qung ng cn li t chy vi vn tc khng i bng 60km/h. tc trung bnh ca
t trn c on ng bng bao nhiu ?
Hng dn gii :
- Cc em xem lm th ny ng hay sai nh: 55
2
60 50
2
2 1
=
+
=
+
=
v v
v
tb
(km/h).
A
1
v
10 km B
2
v

O x
01
x
02
x

ng nhm ln nh trn nh !
- Cc em lun nh iu ny nha : tc TB = qung ng / thi gian chuyn ng .
tc l :
...
....
2 1
2 1
+ +
+ +
= =
t t
s s
t
s
v
tb

Thi gian t chy ht na on ng u l :
1 1
1
1
2v
s
v
s
t = = .(1)
Thi gian t chy ht na on ng sau l :
2 2
2
2
2v
s
v
s
t = = .(2)
T (1) v (2)
2 1
2 1
2 1
2 1
2
2 2
v v
v v
v
s
v
s
s
t t
s
v
tb
+
=
+
=
+
= Kt qu : 55 , 54
110
60 . 50 . 2
= =
tb
v (km/h)

V d 5 : Hai t chuyn ng thng u hng v nhau vi cc vn tc 40km/h v 60km/h . Lc 7 gi
sng hai xe cch nhau 150km .
a/ Hi hai xe t gp nhau lc my gi ? u ?
b/ Hi hai xe cch nhau 50km vo lc my gi ?
Hng dn gii :
Th phn tch mt cht, cc em s xc nh c mnh cn phi lm g gii quyt bi ton. Th ny nh :
- Hai t gp nhau s c cng ta x
1
= x
2
, t suy ra thi im gp nhau v v tr gp nhau
- Hai xe cch nhau 50 km , tc l 50
2 1
= x x (km)
Nh vy gii quyt trn vn cu a v b , cc em bit mnh phi lm g cha no ?
By gi cc em gii nh :
Gi A l v tr xe(1) v B l v tr xe (2) lc 7 gi
- Chn h ta Ox c O trng vi A , chiu dng t A n B
- Chn gc thi gian vo lc 7 gi

Xe (1) : t
01
= 0 ; x
01
= 0 ; v
1
= 40 km/h Phng trnh : t x 40
1
=
Xe (2) : t
02
= 0 ; x
02
= 150 km ; v
2
= 60 km/h Phng trnh : t x 60 150
2
=

a/ Thi gian v v tr hai xe s gp nhau : t t x x 60 150 40
2 1
= = t = 1,5 (h) v lc ny c
60
2 1
= =x x (km)
Kt qu: Hai xe gp nhau vo lc 8h30 pht v v tr gp nhau cch v tr A 60 km.
b/ Thi im hai xe cch nhau 50 km :
=
=
=
50
50
50
2 1
2 1
2 1
x x
x x
x x
=
=
) ( 1
) ( 2
h t
h t

Kt qu: Hai xe cch nhau 50 km vo lc 8 gi v lc 9 gi

II. BI TP LUYN TP .
Bi 1: Lc 6 gi sng mt ngi i xe p ui theo mt ngi i b i c 8km . C hai chuyn
ng thng u vi cc vn tc 12km/h v 4km/h. Tm v tr v thi gian ngi i xe p ui kp ngi i
b . Lc l my gi ?
/s : km x 12 = ; 1 = t h , Lc l 7 gi.
Bi 2: Lc 6h mt t xut pht t A i v B vi vn tc khng i 60km/h v cng lc mt t khc
xut pht t B i v A vi vn tc khng i 50km/h . Coi AB l ng thng cch nhau 220km , Ly AB
lm trc ta , A lm gc ta , chiu dng t A n B v gc thi gian lc 6h .
a/ Lp phng trnh chuyn ng ca mi xe .
b/ Tm v tr hai xe gp nhau v gp nhau vo lc my gi ?
A
1
v
150 km
2
v
B
O x
01
x
02
x

c/ Sau thi bao lu th hai xe cch nhau 30km.
/s : a/ t x 60
1
= (km) ; t x 50 220
2
= (km) .b/ Hai xe gp nhau lc 8 gi , cch A 120 km .
c/ Cc em gii phng trnh ny tm p s nh : 30
2 1
= x x
Bi 3: Lc 7h mt t xut pht t A chuyn ng thng u v B vi vn tc 40km/h . Lc 7h30 mt t
khc xut pht t B chuyn ng thng u v A vi vn tc 50km/h . Coi AB l on thng c di 110
km . Chn AB lm trc ta , A lm gc ta , chiu dng t A n B v gc thi gian lc 7h .
a/ Lp phng trnh chuyn ng ca mi xe .
b/ Hai xe gp nhau lc my gi ? u ?
c/ Xc nh v tr ca mi xe v khong cch gia chng lc 9h .
(Khi gii bi ny cc em ch y thi im ban u ca hai xe khc nhau : 0
01
= t ; 5 , 0
02
= t h )
Bi 4: Chuyn ng ca ba xe (1) , (2) ,
(3) c cc th ta - thi gian nh
hnh bn .
a/ Nu c im chuyn ng ca
mi xe .
b/ Lp phng trnh chuyn ng
ca mi xe .
c/ Xc nh v tr v thi im cc
xe gp nhau bng th .

Bi 5*: t ch khch chuyn ng thng u
vi vn tc ) / ( 54
1
h km v = . Mt hnh khch cch t on A
a = 400m v cch ng on d = 80m , mun n t . a
Hi ngi phi chy theo hng no vi vn tc nh d
nht bng bao nhiu n c t ? B
/s : ) / ( 8 , 10
min
h km v = .
1
v

Bi 6* : Hai cht im chuyn ng u vi vn tc v
1
v v
2
dc theo hai ng thng vung gc vi nhau
v v giao dim O ca hai ng y . Ti thi im t = 0 hai cht im cch im O cc khong l
1
v l
2
. Sau
thi gian bao nhiu khong cch gia hai cht im l cc tiu v khong cch cc tiu y bng bao nhiu ?
/s :
2
2
2
1
2 2 1 1
min
v v
l v l v
t
+
+
= ;
2
2
2
1
2 1 1 2
min
v v
l v l v
l
+
= .
Trc nghimkhch quan:
Cu 1: Hy nhn nh cc pht biu sau y ng () hay sai (s) ? (nh du , s vo vung)
1. Mt vt l ng yn nu khong cch t n n vt lm mc lun c gi tr khng i .
2. Ta ca mt cht im trn trc Ox l khong cch t gc O n im .
3. Giao tha l mt thi im .
4. Nhn vo bng gi tu ta bit c thi im v thi gian tu chy t ga ny n ga kia .
5. Hu ht cc chuyn ng xung quanh ta l chuyn ng bin i u .
6. Ri t do l mt trng hp ca chuyn ng thng bin i u .
7. di c th m hoc dng .
8. Trong chuyn ng thng tr tuyt i ca di bng ng i .
9. ln ca vn tc tc thi bng tc tc thi .
Cu 2: Dng ta no d bo v tr tm bo ?
A. kinh . B. V . C. kinh v v . D. kinh , v v cao .
Cu 3: Trong mt chuyn ng thng u
A. ng i S t l thun vi tc v . B. ta x t l vi vn tc v .
x(km) (3)
80

(2)
40

20 (1)

O 1 4 6

C. ta x t l vi thi gian chuyn ng . D. ng i t l vi thi gian chuyn ng .
Cu 4: Pht biu no sau y l sai ? Chuyn ng thng u c nhng c im sau :
A. Qu o l mt ng thng .
B. Vn tc trung bnh bng vn tc tc thi .
C. Vn tc khng i t lc xut pht n lc dng li .
D. vt i c nhng qung ng bng nhau trong nhng khang thi gian bng nhau bt k .
Cu 5: Pht biu no sau y l sai ?
A. th vn tc theo thi gian ca chuyn ng thng u l mt ng song song vi trc thi gian Ot .
B. Trong chuyn ng thng u , th theo thi gian ca vn tc v ta l nhng ng thng .
C. th ca ta theo thi gian ca chuyn ng thng bao gi cng l mt ng thng .
D. th ca ta theo thi gian ca chuyn ng thng u l mt ng thng xin gc .
Cu 6: Mt cht im chuyn ng thng u trn
ng thng Ox vi thi im ban u t
0
= 0 .
Phng trnh chuyn ng ca cht im l :
A. x = v
.
t x
0
. B. x = x
0
+ a.t .
C. x = x
0
v.t . D. x = x
0
+ v.t .
Cu 7: th chuyn ng ca mt cht im l
an thng AB nh hnh v bn .Vn tc ca cht
im l mt trong cc gi tr no sau y ?
A. 4cm/s . B. 2cm/s .
C. 4cm/s . C. 2cm/s .
Cu 8: th chuyn ng ca mt cht im l
an thng AB nh hnh v bn .Phng trnh chuyn
ng ca cht im l phng trnh no sau y ?
A. t x 2 4 = (cm). B. t x 4 4 = (cm).
C. t x 2 = (cm). C. t x 4 = (cm) .
Cu 9 : th chuyn ng ca hai xe nh hnh bn .
Hi bao lu sau khi chng gp nhau th chng cch
nhau 30 km .
A. 0,2 h . B. 0,3 h .
C. 0,5 h . D. 0,8 h .
Cu 10: Mt t chy lin tc trong 3 gi trn mt ng thng theo chiu dng . Trong 2 gi u xe
chy vi vn tc l 80
1
= v km/h , tromg 1h sau xe chy vi vn tc l 50
1
= v km/h .Vn tc trung bnh ca
t trong sut thi gian chuyn ng ca t l
A. 50 km/h . B. 60 km/h . C. 70 km/h . D. 65 km/h
Cu 11*: Mt t chy trn mt on ng thng AB theo chiu dng ,vi vn tc 80
1
= v km/h
trn na on ng u AI . Na thi gian u i na on thng cn li IB vi vn tc 60
2
= v km/h
v na thi gian sau i vi vn tc 40
3
= v km/h . Vn tc trung bnh ca t trn c on ng AB l
A. 55,0 km/h . B. 61,5 km/h .

C. 68,5 km/h . D. 71,2 km/h .

Cu 12: Tc k ca mt t ang chy ch 90 km/h. kim tra xem ng h c chy chnh xc khng ,
ngi li xe gia nguyn tc , mt hnh khch trn xe nhn ng h v thy xe i qua hai ct s bn
ng cch nhau 3 km trong khong thi gian 2min10s . Cu kt lun no sau y l ng ?
A. S ch ca tc k nhanh hn tc thc ca xe .
B. S ch ca tc k chm hn tc thc ca xe .
C. Tc k ch rt chnh xc .
D. Khng th kim tra chnh xc ca tc k theo phng php ny .
x(cm)
4 A

O t(s)
1 1,5
-2 B

A I B
x(km)
60

O 1 t(h)

Cu 13: Mt ngi i xe p khi hnh t A v ngi i b khi hnh B cng lc v chuyn ng thng
u cng chiu dng theo hng A n B . Vn tc ngi i xe p l 12
1
= v km/h, ngi i b l 5
1
= v
km/h . Bit AB = 14 km . S liu no sau y cho bit thi gian hai ngi gp nhau k t lc khi hnh ?
A. 2 h . B. 2h 30 pht . C. 3 h . D. 3h 30 pht .
Cu 14: Mt ca n ri bn chuyn ng thng u . Ban u , ca n chy theo hng Nam Bc trong thi
gian 2 pht 40 giy ri tc thi r sang hng ng - Ty v chy thm 2 pht vi vn tc nh trc v
dng li . Khong cch t ni xut pht ti ni dng li l 1 km . Vn tc ca t l :
A. 15 km/h . B. 18 km/h . C. 20 km/h . D. 25 km/h .
Cu 15: (Pht trin t cu s 14)
Mt ca n ri bn chuyn ng thng u . Ban u , ca n chy theo hng Nam Bc trong thi gian t
1

vi vn t v
1
ri tc thi r sang hng ng - Ty v chy vi vn tc gp 1,5 ln thm mt thi gian t
2
v
dng li . Khong cch t ni xut pht ti ni dng li l :
A.
2
2
2
1 1
25 , 2 t t v l + = . B.
2
2
2
1 1
5 , 1 t t v l + = .
C.
2
2
2
1 1
25 , 2 t t v l = . D.
2
2
2
1 1
5 , 1 t t v l = .

CH II CHUYN NG THNG BIN I U

A. KIN THC TRNG TM
1. Gia tc trong chuyn ng thng :

* So snh s bin i vn tc ca cc cht im bng cch no?
* n v gia tc c ngha nh th no?
* Vi khi nin gia tc nh trn th gia tc ca chuyn ng thng u nh th no ?

2. Chuyn ng thng bin i u : Qu o : thng .
Chuyn ng thng bin i u l chuyn ng c :
a
: khng i v ln v hng .
* Cn c vo c im no kt lun cht im chuyn ng thng bin i u?

3. S bin i ca vn tc theo thi gian:
Chn thi im ban u t
0
= 0 , ta c cng thc tnh vn tc trong chuyn ng bin i u l :
T cng thc :
0
0
t t
v v
a
= v = v
0
+ a.t (*)
Chuyn ng thng bin i u c phn thnh hai lai : Nhanh dn u v chm dn u .

a. Chuyn ng nhanh dn u. b. Chuyn ng chm dn u.
a. Gia tc trung bnh :
- Vc t gia tc :
t
v
t t
v v
a
tb
A
A
=
=
1 2
1 2

- Gi tr i s :
t
v
t t
v v
a
tb
A
A
=
=
1 2
1 2

- n v : m/s
2
b. Gia tc tc thi :
- Vc t gia tc :
t
v
t t
v v
a
A
A
=
=
.
1 2
1 2

( At rt nh)
- Gi tr i s :
t
v
t t
v v
a
A
A
=
=
1 2
1 2
( At rt nh)
- n v : m/s
2


* Nu thi im ban u t
0
= 0 th biu thc vn tc c vit nh th no?

* Hy nu cc thng tin c c t th sau : .

4. Phng trnh chuyn ng thng bin i u- th ta theo thi gian :
- v tng theo thi gian
- a.v >0
hay a
v v
cng hng a

- th vn tc theo thi gian:
v v

v
t
v
0
O t
O t v
0
t

- H s gc ca th vn tc bng gia tc ca
chuyn ng :
t
v v
a
0
tan

= = o

- v gim theo thi gian
- a.v < 0
hay a
v v
ngc hng a

- th vn tc theo thi gian:
v v
v
0

v t
O t
v
O t t

v
0

- H s gc ca th vn tc bng gia tc ca
chuyn ng :
t
v v
a
0
tan

= = o
v(m/s) Hnh 1 v(m/s) Hnh 2

20
20

O 10 20 40 70 t(s)
O t(s)
20 60 70
- 20
?


Mt cht im chuyn ng thng bin i u theo phng trnh: x = 0,5t
2
+5.t + 10 ( x tnh bng
mt, t tnh bng giy v t
0
= 0) . Em bit c nhng thng tin g t phng trnh trn ? v th ta
trn?

5. Cng thc lin h gia di , vn tc v gia tc :

x a v v A = . 2
2
0
2
(**)
6. ng i trong chuyn ng thng bin i u :
Chn chiu theo chiu dng ca h ta Ox l chiu chuyn ng , ng i ca cht im xc nh
bi cng thc (bao gm c nhanh dn u v chm dn u) :

2
0 0
.
2
1
. t a t v x x S + = =
(***)
Nu cht im chuyn ng t trng thi ngh (v
0
= 0) v theo chiu dng ca trc ta Ox th :

- Qung ng i l:
2
.
2
1
t a x s = A = .
- Thi gian i c qung ng s l :
a
s
t
. 2
= .
- Vn tc sau khi i c qung ng s l :
as v 2 =

* Nu cht im chuyn ng thng bin i u theo cng chiu dng ca h ta OX th s x = A , nn
t biu thc (**)
as v v 2
2
0
2
=

III. S RI T DO
1. Tm hiu v s ri v s ri t do :
* Lm mt th nghim chng t : vt nh c th ri nhanh hn vt nng.
a. Phng trnh chuyn ng:
- chn t
0
= 0 v gi V l trung bnh ca vn
tc v v v
0
, ta c :
=
+
=
+ =
t V x x
v v
V
at v v
.
2
0
0
0

2
0 0
.
2
1
t a t v x x + + =
* Ta x l hm bc hai theo thi gian t .
(vi t > 0) .

b. th ta - thi gian :
- th ta - thi gian l mt phn ca
ng parabol. Dng c th ph thuc vo vn
tc ban u v
0
v gia tc a .
- V d : Cht im c v
0
= 0 th th c dng
sau :
x x

x
0

x
0

O t O t
0
2
.
2
1
x t a x + =
0
2
.
2
1
x t a x + = .
vi a < 0 vi a > 0

?

* Lm mt th nghim chng t : hai vt nng nh nhau c th ri nhanh chm khc nhau.
T hai th nghin cho thy: Lc cn khng kh c nh hng rt ln ti qu trnh ri ca vt
* Trong nhng trng hp no c th coi s ri ca vt l ri t do?cho v d.
2. Tm hiu nhng c im ca chuyn ng ri t do :
a. Phng, chiu ri t do : Phng thng ng ; Chiu t trn xung
b. Tnh cht ca chuyn ng ri t do : Chuyn ng nhanh dn u vi
vn tc ban u 0
0
= v v gia tc a = g = hng s .
c. Gia tc ri t do : (Phng , chiu , ln )
Phng thng ng , chiu t trn xung , ln g ~ 9,8 m/s
2
.
* T cng thc ca chuyn ng thng bin i u hy suy ra cc
cng thc ng dng cho s ri t do ?

- Cng thc vn tc : at v v + =
0
gt v =
- Cng thc ng i:
2
0
2
1
at t v s + =
2
2
1
gt s =
- Cng thc lin h: as v v 2
2
0
2
= gs v 2
2
=
- Phng trnh ta :
- Chn gc ta O mt t , phng thng ng, chiu dng
hng ln:
2
0
2
1
gt y y =
- Chn gc ta O v tr ri , phng thng ng, chiu dng
hng xung:
2
2
1
gt y = (trng hp ny s = y )

B. BI TP

I. MT S TH D IN HNH

V d 1 : Mt vt chuyn ng trn hai on ng lin tip nhau vi cc vn tc trung bnh l
1
v ,
2
v .
Trong iu kin no vn tc trung bnh trn c on ng bng trung bnh cng ca hai vn tc ?
Hng dn gii :
Ghi nh iu ny th cc em s nhn ra cc cch gii quyt bi ton :
- Vn tc trung bnh :
= =
i
i i
t
t v
t
s
v .
- Trung bnh cng ca vn tc :
2
2 1
v v
v
tb
+
=
By gi ta p dng : Theo bi ta c h thc
2
2 1
2 1
2 2 1 1
v v
t t
t v t v +
=
+
+
.
0
0
= v O
0
0
= y
g

s

y
h
g

y

y
0
0
= v

0
y = h

g
s

h
y
g

O


Bin i h thc ny mt cht thi ta s c iu ny : 0 ) )( (
2 1 2 1
= t t v v
Do
1
v =
2
v nn kt qu l :
2 1
t t =
V d 2: Mt vin bi bt u ln nhanh dn u t trng thi ngh , sau qung ng s u tin n c vn
tc v
1
= 1 m/s . Sau khi ln ht quang ng s k tip n c vn tc v
2
bng bao nhiu ?
Hng dn gii :
Do c v
0
= 0 nn : as v 2
2
1
= (1) v ) 2 .( 2
2
2
s a v = (2) .
T (1) v (2) 414 . 1 2
1 2
= = v v (m/s)
V d 3: Mt on tu bt u ri ga chuyn ng thng nhanh dn u . Sau 1 pht tu t vn tc 54km/h
.
a/ Tnh gia tc ca on tu ?
b/ Tnh qung ng on tu i c trong mt pht .
c/ Nu on tu tip tc tng tc nh trn th sau bao lu s t vn tc 72km/h .
Hng dn gii :
Chn thi im tu ri ga lm gc thi gian , chiu chuyn ng ca tu l chiu dng
a/ Gia tc ca on tu : Ta c : 0
0
= v ; t = 1 pht = 60 s ; 54 = v km/h = 15 m/s .
p dng cng thc :
t
v v
a
0
= kt qu : a = 0,25 m/s
2
.
b/ Qung ng on tu i c :
p dng cng thc :
2
0
2
1
at t v s + = kt qu : s = 450 m .
c/ Thi gian on tu t vn tc v =72 km/h = 20 m/s :
p dng cng thc :
a
v v
t
0
= Kt qu : t = 80 s
V d 4: Mt cht im chuyn ng nhanh dn u i c nhng on ng s
1
= 24 m v s
2
= 60 m
trong hai khong thi gian lin tip bng nhau l 4 s . Xc nh vn tc ban u v gia tc ca vt .
Hng dn gii :
- Chn thi im kho st chun ng lm gc thi gian , chiu chuyn ng ca cht im l chiu
dng
- Gi v
0
, a l vn tc ban u v gia tc ca on tu
Cc on ng l :
s
1
= AB = 24 m
s
2
= BC = 60 m
s = s
1
+ s
2
= 84 m.
Cc khong thi gian :
t
1
= t
2
=

4 s ; t = t
1
+ t
2
=

8 s

p dng cng thc v ng i ta c h sau :
= +
= +
+ = + =
+ =
84 32 8
24 8 4
2
1
2
1
0
0
2
0 2 1
2
1 1 0 1
a v
a v
at t v s s s
at t v s
; (Gii h ny cc em s tn c p s ca bi ton) .
Kt qu : v
0
= 1,5 m/s ; a = 2,25 m/s
2
.

V d 5: Th mt hn t ming xung n y mt hang su . Sau 4,25s k t lc th hn th nghe
ting hn chm vo y . Tnh chiu su ca hang . Bit vn tc truyn m trong khng kh l 320m/s .
Ly g = 10m/s
2
.
Hng dn gii :
Chn gc thi gian vo lc bt u th ri hn ; chn chiu chuyn ng lm chiu dng .
Thi gian t khi th ri hn dn lc nghe ting hn chm y ging bao gm :
- Thi gian hn ri t do c qung ng s
1
= h l : t
1

- Thi gian truyn m t y ging ln ti ming ging (s
2
=h) l : t
2

0
v

A s
1
B s
2
C


t
1
+ t
2
= 4,25 (s) (1). Mt khc :
g
h
t gt h
2
2
1
1
2
1
= = v h = vt
2

v
h
t =
2
. (2)
T (1) v (2)
2
25 , 4
2
25 , 4
2
25 , 4
2
|
.
|
\
|
= = = +
v
h
g
h
v
h
g
h
v
h
g
h

2
320
25 , 4
10
2
|
.
|
\
|
=
h h
.
(Gii phng trnh ny cc em s tm ra p s ca bi ton ) . Kt qu : h = 80 m

V d 6: Mt vt c bung ri t do ti ni c g = 9,8 m/s
2
.
a. Tnh qung ng vt ri trong thi gian 4s v trong giy th 4 .
b. Lp biu thc qung ng vt ri trong n giy v trong giy th n .

Hng dn gii :
a/ Qung ng vt ri trong 4 giy v trong giy th 4 :
Qung ng vt ri trong thi gian 4s :
Chn chiu dng l chiu chuyn ng ri ca vt , ta c :
2
4
2
1
gt s = 4 , 78 4 . 8 , 9
2
1
2
4
= = s (m).
Qung ng vt ri trong giy th 4 : qung ng vt ri trong giy th 4 = qung ng vt ri
trong thi gian 4s qung ng vt ri trong thi gian 3s u .
g g g s 5 , 3 3 .
2
1
4
2
1
2 2
= = A . Kt qu : 3 , 34 = As (m)
b/ Qung ng vt ri trong n giy v trong giy th n :
Qung ng vt ri trong thi gian n giy :
2
2
1
gn s
n
=
Qung ng vt ri trong giy th n :
2 2
) 1 (
) 1 .(
2
1
2
1
= = A

n g gn s s s
n n
.
Kt qu :
2
) 1 2 ( g n
s

= A (m).

V d 7: Cng mt lc , xe th nht ln dc chm dn u vi vn tc ban u l 54km/h v gia tc 0,4 m/s
2

; xe th hai xung dc nhanh dn u vi vn tc ban u 5m/s v gia tc 0,4 m/s
2
. Dc c di 360m .
Chn trc ta Ox c gc ta chn dc chiu dng hng ln , chn mc thi gian vo lc xe th
nht ln dc .
1/ Hy vit biu thc vn tc tc thi ca mi xe .
2/ Vit phng trnh chuyn ng ca mi xe .
3/ Sau bao lu hai xe s gp nhau v n khi gp nhau mi xe i c qung ng di bao nhiu ?

Hng dn gii :
- V hnh biu din cc vc t vn tc v gia tc theo d kin ca bi cho ( nh hnh )
- D kin ca bi ton trong h quy chiu chn l :
). / ( 15 ) / ( 54
01
s m h km v = = ; 0
02 01
= =t t ; ) / ( 4 , 0
2
1
s m a = ; ). / ( 5
02
s m v = ; ) / ( 4 , 0
2
2
s m a =

0
01
= x ; 360
02
= x m .


1/ Biu thc vn tc:
Ta c cng thc tng qut :
at v v + =
0

t a v v
1 01 1
+ =
v t a v v
2 02 2
+ =
Kt qu :
t v 4 , 0 15
1
= (m/s)
t v 4 , 0 5
2
= (m/s)
2/ Phng trnh chuyn ng : Phng trnh chuyn ng tng qut
2
0 0
2
1
at t v x x + + =

+ + =
+ + =
2
2 02 02 2
2
1 01 01 1
2
1
2
1
t a t v x x
t a t v x x
cc phng trnh chuyn ng l :
=
=
2
2
2
1
2 , 0 5 360
2 , 0 15
t t x
t t x

3/ Thi gian 2 xe gp nhau :
Khi hai xe gp nhau c
2 1
x x = 15t 0,2t
2
= 360 5t 0,2t
2
20t = 360 . Kt qu : t =18 (s)
Qung ng ng mi xe i c :
- Qung ng xe th nht :
2
1 1
18 . 2 , 0 18 . 15 = = x s Kt qu : 2 , 205
1
= s m .
- Qung ng xe th hai : 2 , 205 360
2
= s Kt qu : 8 , 154
2
= s m .

02
x x

2
a

02
v

01
v

01
x O 360 m
1
a


II. BI TP LUYN TP
Bi 1 : Mt ngi i xe p ang chuyn ng vi vn tc 18 km/h th ln dc di 50 m , vn tc cui dc l
3 m/s. Coi chuyn ng ca xe l chm dn u . Tnh gia tc v thi gian chuyn ng ca xe trn dc .
/s : a =- 0,16 m/s
2
; t = 12.5 s .
Bi 2: Mt on tu ang chuyn ng vi vn tc 36km/h th hm phanh chun b vo ga , tu chy
chm dn u v dng li sau khi chy c thm100m . Hi 10 giy sau khi hm phanh tu v tr no v
vn tc bng bao nhiu ?
/s : a = - 0,5 m/s
2
; cch v tr hm phanh 75 m .
Bi 3: Mt on tu ang chuyn ng vi vn tc 72km/h th hm phanh chun b vo ga , sau khi hm
phanh tu chuyn ng chm dn u v sau 2 pht th on tu dng li sn ga .
a/ Tnh gia tc ca on tu ?
b/ Tnh qung ng m on tu i c trong thi gian hm phanh ?
c/ Tnh qung ng tu i c trong pht cui cng trc khi dng li ?
Bi 4: Mt vt bt u chuyn ng nhanh dn u t trng thi ngh v i c on ng s trong thi
gian t . Tnh thi gian vt i 3/4 on ng cui ? /s :
2
t
.
Bi 5: Mt xe chuyn ng nhanh dn u i trn hai on ng lin tip bng nhau 100m , ln lt
trong 5s v 3,5s . Tnh gia tc ca vt .
/s : 2m/s
2
.
Bi 6: Phng trnh chuyn ng ca mt cht im chuyn ng thng l
2
80 50 10 t t x + + = . (cm , s)
a/ Tnh gia tc ca cht im .
b/ Tnh vn tc ca cht im vo thi im t = 1 s .
c/ Xc nh v tr ca cht im vo lc n c vn tc l 130 m/s .
/s : a/ 1,6 m/s
2
. b/ 2,1 m/s . c/ 55 cm.
Bi 7: Mt t ang chuyn ng vi vn tc khng i 30m/s. n chn dc , t nhin my ngng hat
ng v t theo tip tc i ln dc . Xe lun chu mt gia tc ngc chiu vn tc ban u v bng
2m/s
2
trong sut thi gian ln dc v xung dc .
a/ Vit phng trnh chuyn ng ca t . Ly gc ta chn dc, chiu dng hng ln nh dc, gc
thi gian lc xe bt u ln dc .
b/ Tnh thi gian xe chuyn ng trn an ng dc .
c/ Tnh qung ng xa nht theo sn dc m t c th ln c .
d/ Tnh vn tc ca t sau 20s. Lc t ang i theo chiu no, chuyn ng nhanh dn hay chm dn
u .
Bi 8: Mt vt ri t do ti ni c g = 10 m/s
2
. Thi gian ri l 10 s . Hy tnh :
a/ Thi gian vt ri mt mt u tin .
b/ Thi gian vt ri mt mt cui cng .
/s : a/ t
1
~ 0,45 s ; b/ t
2
~ 0,01 s .
Bi 9: Mt hn c th ri t cao h xung mt t . Trong giy cui cng hn ri c qung
ng 35m. Ly g = 10m/s
2
. Hy tnh cao h ?
Bi 10*: Mt ngi ng sn ga quan st mt on tu chy chm dn u vo sn ga , toa th nht ca
on tu qua trc mt ngi trong 5 s v thy toa th hai qua trc mt trong 45 s , Khi on tu dng
li , u toa th nht cch ngi y 75 m . Hy tnh gia tc on tu ?
/s : Chn chiu dng l chiu chuyn ng : a = - 0,16 m/s
2

Bi 11*: Mt ngi ng sn ga quan st mt on tu chuyn bnh chy nhanh dn u khi sn ga .
Toa (1) i qua trc mt ngi y trong t giy . Hi toa th n i qua trc mt ngi y trong bao lu ?
/s : t n n ) 1 (


Bi 12* :
Bn cu c bn knh R trt u theo ng thng
nm ngang vi vn tc v. Mt qu cu nh nm cch mt phng
ngang mt khong h = R . Ngay khi nh bn cu i ngang qua
qu cu nh th n c bung ri t do .Tm vn tc nh nht v

ca bn cu n khng cn tr s ri t do ca qu cu nh.
p dng cho R = 40cm , ly g = 10m/s
2
.
p s : s m gR v / 2
min
= =

Trc nghim khch quan
Cu 1: Trong chuyn ng thng bin i u, pht biu no sau y l ng ?
A. Gia tc l mt i lng bin di u theo thi gian .
B. Vc t vn tc cng chiu vi vc t gia tc .
C. Vc t vn tc ngc chiu vi vc t gia tc .
D. Gia tc v vn tc cng du th l chuyn ng nhanh dn u .
Cu 2: Cng thc vn tc trong chuyn ng bin i u (chn t
0
= 0 ) l :
A. v = a.t . B. v = v
0
+ a.t . C. v = v
0
- a.t . D. v = v
0
+ a.t
2
.
Cu 3: Biu thc vn tc ca mt cht im chuyn ng thng bin i u ( vi t
0
= 0) c dng :
v = 2.t + 5 . Trong v tnh bng m/s , t tnh bng s. Pht biu no sau y l sai ?
A. Cht m chuyn ng nhanh dn u .
B. Sau 1 giy vn tc ca cht im tng 7m/s .
C. vn tc ban u l 5m/s .
D.Gia tc ca cht im l 2m/s
2
.
Cu 4: Pht biu no sau y l khng ng ? khi mt cht im chuyn ng thng bin i u th
A. c gia tc trung bnh khng i .
B. c gia tc khng i .
C. ch c th chuyn ng nhanh dn u hoc chm dn u .
D. c th lc u chuyn ng chm dn u , sau chuyn ng nhanh dn u .
Cu 5: Trong cng thc tnh vn tc ca cht im chuyn ng nhanh dn u v = v
0
+ a.t th
A. v lun lun dng . B. a lun lun dng .
C. a lun lun cng du vi v . D. a lun lun tri du vi v .
Cu 6: Phng trnh no sau y l phng trnh chuyn ng ca mt cht im chuyn ng thng bin
i u ?
A. t a t v x x .
2
1
.
0 0
+ + = . B. t a t v x x .
2
1
.
2
0 0
+ + = .
C.
2
0 0
.
2
1
. t a t v x x + + = . D.
2
0 0
.
2
1
t a v x x + + = .
Cu 7: Cng thc no di y l cng thc lin h gia vn tc, gia tc v ng i trong chuyn ng
thng bin i u theo mt chiu xc nh ?
A. as v v 2
2
0
2
= + . B. as v v 2
2
0
2
= C. as v v 2
2
0
2
+ = . D. as v v 2
0
= .
Cu 8: Mt on tu ri ga nhanh dn u vi gia tc 0,1 m/s
2
trn on ng di 500m , sau tu
chuyn ng thng u . Qung ng tu i c i c 10 pht k t lc ri ga l bao nhiu ?
A. 5,5 km . B. 6 km . C. 6,5 km . D. 7 km .
Cu 9 : Mt t chy lin tc trong 3 gi trn mt on ng thng theo chiu dng . Trong 2 gi u
vn tc l v
1
= 80km/h , trong 1h sau vn tc l v
2
= 50km/h. Vn tc trung bnh ca t trong sut thi gian
chuyn ng l :
A. 50km/h . B. 60km/h . C. 70km/h . D. 80km/h .

Cu 10: thi chuyn ng ca mt chic xe nh hnh v bn (H17).
R

R

Phng trnh chuyn ng ca xe l phng trnh no sau y ?
(n v ca x l km , ca t l h)
A. x = 60t .
B. x = 60 20t .
C. x = 60 + 20t .
D. x = 60t 20 .
Cu 11: th chuyn ng ca hai xe
nh hnh v (H18). Hi sau bao lu sau
khi gp nhau th chng cch nhau 30km.
A. 0,2h . B. 0,3h .
C. 0,5h . D. 0,8h .
Cu 12: Pht biu no sau y l ng ?
A. Trong chuyn ng thng bin i u, gia tc tng
u khi chuyn ng nhanh dn u v gim u khi chuyn ng chm dn u .
B. Chuyn ng nhanh dn u c gia tc ln hn chuyn ng chm dn dn u .
C. Gia tc trong chuyn thng ng nhanh dn u c phng , chiu v ln khng i .
D. Gia tc trong chuyn ng thng chm dn u cng chiu vi vn tc .
Cu 13: Mt xe p ang i thng vi vn tc 18km/h th hm phanh v chuyn ng chm dn u , mi
giy vn tc ca xe gim 0,2m/s .Sau 10s vn tc ca xe cn li l :
A. 5m/s . B. 4m/s . C. 3m/s . D. 2,5m/s .
Cu 14: Mt t ang chy thng u vi tc 40km/h th tng ga chuyn ng nhanh dn u , sau khi
chuyn ng c 1km th t t tc 60km/h. Gia tc ca xe trong thi gian chuyn ng nhanh dn
u l :
A. 0,577m/s
2
. B. 0,077m/s
2
. C. 0,057m/s
2
. D. 0,757m/s
2
.
Cu 15: Trong cng thc tnh vn tc ca chuyn ng thng chm dn u v = v
0
+a.t th
A. v lun lun dng . B. a lun lun m .
C. a lun lun cng du vi v . D. a lun lun ngc du vi v .
Cu 16: Mt cht im chuyn ng trn trc Ox vi gia tc khng i a = 2m/s
2
v vn tc ban u v
0
th
sau 3s cht im dng li . Vn tc ban u v
0
l :
A. v
0
= 4m/s . B. v
0
= 4m/s . C. v
0
= 6m/s . D. v
0
= 6m/s .
Cu 17: Mt cht im chuyn ng dc theo trc Ox vi phng trnh chuyn ng l 3 10
2
+ = t t x
trong t
0
= 0 , x tnh bng mt , t tnh bng s . Vn tc cht im lc t = 3s l :
A. v = 2m/s . B. v = 3m/s . C. v = 4m/s . D. v = 5m/s .
Cu 18: Trng hp no sau y c th coi nh l s ri t do ?
A. Nm mt hn si ln cao . B. Th mt hn si ri xung .
C. Mt ngi nhy d . D. Qu bom do my bay ang bay th xung .
Cu 19: Th mt vin bi thp t cao h xung t . Hn ri trong 1s. Nu thvin bi cao 4h
xung t th hn r ri trong bao lu ?
A. 4s . B. 2s . C. 3s . D. Mt gi tr khc .
Cu 20: Mt vt ri t do t cao 20m xung t. Ly g = 10m/s
2
. Thi gian ri ca vt v vn tc ca
vt lc chm t l
A. 2s , 10m/s . B. 4s , 20m/s . C. 2s , 20m/s . D. 4s , 40m/s .
Cu 21: vn tc ca vt lc chm t l 20m/s th vt phi c th t co no ? (ly g = 10m/s
2
).
A. 10m . B. 20m . C. 45m. D. 25m .
Cu 22: Th mt vin bi khi lng m ri t do t cao h xung t ht thi gian 4s , nu tng khi lng
vin bi ln thnh 2m th thi gian ri s l
A. 2s . B. 3s . C. 4s . D. khng xc nh c .

Cu 23: Gia tc ri t do ca vt gn mt t thay i theo
A. hnh dng ca vt . B. khi lng ca vt .
C. hnh dng v khi lng ca vt . D. v ia l trn mt t .
x(km)
60
40 (H17)

O
1 t(h)
x(km)
60
40 (H18)

O
1 t (h)

Cu 24: Mt t ang chuyn ng thng u th hm phanh trn on ng di 90m, vn tc gim u
t20m/s xung cn 10m/s. Thi gian hm phanh l :
A. 3,2s . B. 4,5s . C. 5,2s . D. 6,0s .
Cu 25: Hnh bn l th vn tc theo thi gian ca mt
vt chuyn ng thng . Qung ng tng cng vt i c l :
A. 8m . B. 10m .
C. 32,5m . D. 40m .
Cu 26: iu no sau y ch ng cho chuyn ng thng nhanh dn
u ?
A. Gia tc ca chuyn ng khng i .
B. Chuyn ng c vc t gia tc cng phng vi vct vn tc .
C. Vn tc ca chuyn ng l hm bc nht ca thi gian .
D. Vn tc ca chuyn ng tng u theo thi gian .
Cu 27: Mt cht im chuyn ng trn trc Ox . Phng trnh chuyn ng ca n c dng sau :

2
10 8 t t x + = . T tnh bng giy , x tnh bng mt .
Pht biu no sau y l ng ? Cht im chuyn ng
A. nhanh dn u ri chm dn u theo chiu dng ca trc Ox .
B. nhanh dn u ri chm dn u theo chiu m ca trc Ox .
C. chm dn u ri nhanh dn u theo chiu dng ca trc Ox .
D. chm dn u theo chiu dng ri nhanh dn u theo chiu m ca trc Ox.

Mt thang my chuyn ng khng vn tc ban u t mt t i xung mt ging m c su 216m .
Trong
3
2
on ng u tin thang c gia tc 0,5m/s
2
; trong
3
1
on ng cn li , thang chuyn ng
chm dn u cho n khi dng li y ging .( bi ny dng cho cu 35 v 36)
Cu 28: Vn tc cc i m thang my t c trong qu trnh chuyn ng l
A. 10(m/s). B. 11(m/s). C. 12(m/s) D. 14(m/s).
Cu 29: Gia tc ca thang my trong giai an chuyn ng chm dn u l (chn chiu dng l chiu
chuyn ng )
A. 0,5(m/s
2
). B. 0,5(m/s
2
). C. 1,0(m/s
2
). D. 1,0(m/s
2
).
Cu 30: Hai xe A v B chuyn ng trn cng mt ng thng ,
hai v tr cch nhau mt khong a. th vn tc theo thi gian
ca chng c biu din trn cng mt h trc ta l hai ng
song song nh hnh v bn . Ni v chuyn ng ca hai xe , pht
biu no sau y l sai ?
A. trong khong thi gian t 0 n t
1
hai xe chuyn ng chm
dn u .
B. trong khong thi gian t 0 n t
1
hai xe chuyn ng cng
gia tc.
C. hai xe lun cch nhau mt khong c nh bng a.
D. xe A s ui kp xe B trong khong thi gian l
B A
v v
a
t
0 0

=
Cu 31: Mt ngi i xe p vi vn tc 18km/h th ln dc chm dn
u . Khi ln ht dc vn tc c xe cn li l 3m/s . bit chiu di ca
dc l 50m . Chn chiu dng l chiu chuyn ng , gia tc ca xe
v thi gian xe ln ht dc ln lt l
A. ) / ( 1 , 0
2
s m v ) ( 5 , 12 s . B. ) / ( 2 , 0
2
s m v ) ( 5 , 12 s .
C. ) / ( 1 , 0
2
s m v ) ( 15 s . D. ) / ( 2 , 0
2
s m v ) ( 15 s .
v(m/s)
10

5

O 1 2 3 4 t(s)

v(m/s)
v
0A

v
0B

(A)

(B)

O t
1
t
2
t(s)

Cu 32: Hai xe A v B chuyn ng trn cng mt ng thng ,
hai v tr cch nhau mt khong a. th vn tc theo thi gian
ca chng c biu din trn cng mt h trc ta l hai
ng ct nhau nh hnh v bn . Ni v chuyn ng ca hai xe ,
pht biu no sau y l sai ?
A. Hai xe khng c cng thi im ban u .
B. Xe A chuyn ng chm dn u, cn xe B chuyn
ng nhanh dn u theo chiu dng ca h ta .
C. vo thi im t
2
, vn tc ca hai xe c cng ln
nhng ngc chiu.
D. im ct nhau ca hai th cho ta bit thi im tc
hai xe bng nhau v tc bng nhau .
Cu 33: Mt vt chuyn ng nhanh dn u i c qung ng s
1
= 24m v s
2
= 64m trong hai khong
thi gian lin tip bng nhau l 4 (s). Vn tc ban u v gia tc ca vt ln lt l
A. ) / ( 5 , 0
0
s m v = v ) / ( 5 , 2
2
s m a = . B. ) / ( 1
0
s m v = v ) / ( 5 , 2
2
s m a = .
C. ) / ( 5 , 0
0
s m v = v ) / ( 0 , 2
2
s m a = . D. ) / ( 1
0
s m v = v ) / ( 0 , 2
2
s m a = .
Cu 34: Pht biu no sau y l ng ?
A. Chuyn ng thng chm dn u c v < 0 .
B. Chuyn ng thng chm dn u c a < 0 .
C. Chuyn ng thng chm dn u c a.v < 0 .
D. Chuyn ng thng chm dn u c a.v > 0 .
Cu 35*: Mt vt ri t do , trong giy cui cng vt ri c 34,3m . Ly g = 9,8m/s
2
. Thi gian t lc vt
bt u ri n lc chm t l
A. 10s . B. 8s . C. 4s . D. mt gi tr khc vi A, B, C .
Cu 36*: Mt hc sinh tung mt qu bng cho mt bn khc trn tng hai cao 4m . Qu bng i ln theo
phng thng ng v bn ny gi tay ra bt c qu bng sau 1,5s (k t lc tung qu bng). Vn tc ban
u ca qu bng v vn tc ca qu bng lc ngi bn ny bt c ln lt l
A. ) / ( 10
0
s m v = v ) / ( 7 , 4 s m v = . B. ) / ( 20
0
s m v = v ) / ( 7 , 4 s m v = .
B. ) / ( 10
0
s m v = v ) / ( 7 , 4 s m v = . D. ) / ( 20
0
s m v = v ) / ( 7 , 4 s m v = .

v(m/s)
v
0A

(A) (B)

O t
1
t
2
t
3
t(s)

CH III CHUYN NG TRN U
A. KIN THC TRNG TM :

1. S LC V CHUYN NG CONG :
1.1 Qu o chuyn ng : l mt ng cong .
1.2 Hng chuyn ng ca cht im : Lun lun thay i .
1.3 Vn tc trung bnh trong thi gian At :

t
x
t
MM
v
tb
A
A
=
A
=
'
.
1.4 Tc trung bnh =
t
S
A
A

1.5 Vn tc tc thi : Vi At rt nh th M rt gn vi M'
v vy x S A = A vc t vn tc tc thi v
ti M trng vi
tip tuyn ca qu o ti M v c ln l :
t
S
v
A
A
= (khi At rt nh) .
Ni chung trong chuyn ng cong , vn tc tc thi ca cht im lun lun thay i c v hng v
ln .
2. CHUYN NG TRN U :
2.1 Th no l mt chuyn ng trn u ?
- Qu o l mt ng trn .
- Cht im i c nhng cung trn bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau ty .
2.2 Vn tc trong chuyn ng trn u (cn gi l vn tc di):
a/ Hng ca vc t vn tc : Chuyn ng trn u l mt trng hp c bit ca chuyn ng
cong do vc t vn tc ti mi im c phng trng vi tip tuyn ca qu o ti im v c chiu
ca chuyn ng .
b/ ln vn tc(cn gi l tc di) :
t
S
v
A
A
= = hng s .
Kt lun : Vc t vn tc trong chuyn ng trn u c ln khng i nhng c hng lun lun
thay i .
M
2.3 Tc gc , chu k , tn s ca chuyn ng trn u : v
As

a. Tc gc : Tc gc l i lng c trng cho s quay nhanh hay M
0

chm ca vc t tia OM ca cht im . c o bng t s gia gc thi
quay v gian quay c gc .

* K hiu ca sgk c bn :
t A
A
=
o
e ; * K hiu ca sgk nng cao :
t
e = v
M

Vi :
r
s A
= Ao (rad) ;
r
s
= (rad) M
0
- n v tc gc: rad/s

AS
v

M'
M
tb
v

r
r
s

b. Chu k (k hiu T) : - L khong thi gian cht im i ht mt vng trn ng trn qu o .
Theo cng thc
t
s
v
A
A
= , trong thi gian At = T th qung ng As = 2tr nn ta suy ra :

T
r
v
. 2t
=
v
r
T
. 2t
=

- Cng thc lin h gia tc gc e v chu k quay T : Khi cht im quay c mt vng th gc quay l
2t v thi gian quay l t = T nn theo cng thc tc gc ta c :
T
t
e
2
= hay
e
t 2
= T (1)
c. Tn s : - Tn s f ca chuyn ng trn u l s vng cht im i c trong mt giy .
- Cng thc ca tn s l :
T
f
1
= (2), kt hp (1) v (2) e = 2tf .
Tn s c n v l : hc (Hz)
d. Cng thc lin h gia tc gc v tc di :
r v e =
hay
fr r
T
v t
t
2
2
= =

2.4 Gia tc trong chuyn ng trn u :
a. Phng v chiu (hng) ca vc t gia tc trong chuyn ng trn u.
Trong chuyn ng trn u :
- Vn tc c ln khng i nhng c hng lun lun thay v

i nn chuyn ng trn u c gia tc . v

- Vc t gia tc trong chuyn ng trn u vung gc vi
vc t vn tc v
v hng vo tm ng trn qu o nn
cn gi l gia tc hng tm ( k hiu l
ht
a
) .
- Gia tc hng tm c trng cho s bin i v hng ca vn tc .
b. ln ca gia tc hng tm :
r
v
a
ht
2
=
v
r v e =
nn : r a
ht
2
e =

CH IV CNG THC CNG VN TC (i vn tc theo h quy chiu)

1. Cng thc:
23 12 13
v v v

+ =
2. Cc trng hp c bit :
- Cc vc t vn tc cng phng , cng chiu :

23 12 13
v v v + =
- Cc vc t vn tc cng phng , ngc chiu :

23 12 13
v v v = (
23 12
v v > )
- Cc vc t vn tc vung gc vi nhau :

2
23
2
12 13
v v v + =

B. BI TP :
I. MT S V D :
V d 1: Mt ng h c kim gi di 3cm , kim pht di 4cm .
a/ So snh tc gc ca 2 kim .
b/ So snh tc di ca hai kim .
Hng dn gii :
ht
a

12
v

23
v

13
v

12
v

13
v

23
v

13
v

23
v

12
v


u tin cc em xc nh xem chu k ca kim gi v kim pht bng bao nhiu , t vn dng cng thc
lin h gia tc gc v chu k lm bi .
- Chu k kim gi : T
1
= 12 h .
- Chu k kim pht : T
2
= 1 h
a/ So snh tc gc : T cng thc
T
t
e
2
=
1
2
2
1
2
2
1
1
2
2
T
T
T
T
=
=
=
e
e
t
e
t
e
Kt qu :
12
1
2
1
=
e
e
.
b/ So snh tc di : T cng thc R v e =
4
3
.
12
1
.
2
1
2
1
2
1
2 2 2
1 1 1
= =
=
=
R
R
v
v
R v
R v
e
e
e
e

Kt qu :
16
1
2
1
=
v
v
.

V d 2: Mt v tinh nhn to bay quanh tri t theo ng trn vi vn tc s km v / 9 , 7 = v cch mt t
mt cao h = 600km . Bit bn knh tri t l R = 6400km . Xc nh gia tc hng tm ca v tinh ?
Hng dn gii :
Dng cng thc :
r
v
a
ht
2
= .
r = R + h = 6400 + 600 = 7000 km .
v = 7,9 km/s

0089 , 0
7000
9 , 7
2
= =
ht
a (km/s
2
) Kt qu : 9 , 8 =
ht
a (m/s
2
)

V d 3: Mt chic thuyn chuyn ng ngc dng vi vn tc 14km/h i vi mt nc . Nc chy vi
tc 9km/h so vi b sng . Chn chiu dng l chiu chuyn ng ca thuyn
a/ Xc nh vn tc ca thuyn i vi b .
b/ Mt em b i t u mi thuyn n li thuyn vi vt tc 6km/h so vi thuyn . Vn tc ca em b so
vi b bng bao nhiu ?
Hng dn gii :
a/ Vn tc ca thuyn i vi b :
14
12
= v (km/h) ; 9
23
= v (km/h) ; Tm : ?
13
= v
23 12 13
v v v

+ =
23 12 13
v v v = .
Kt qu : 5
13
= v (km/h) .
b/ Vn tc ca em b so vi b :

V d 4: Lc tri khng c gi , mt my bay bay t a im A n a im B theo mt ng thng vi
vn tc khng i 100m/s ht 2h20pht . Khi bay tr li , gp gi nn t B v A my bay bay ht 2h30pht
. Hy xc nh vn tc ca gi ?
V d 5: Mt ngi ngi trn tu A nhn ngang qua ca s thy xut hin tu B ang chy song song v
cng chiu vi vn tc h km v / 36
2
= . Tu B di l =100m v thi gian ngi y thy tu B l t = 20s . Bit
tu A chy nhanh hn tu B . Hy xc nh vn tc ca tu A .

II. BI TP LUYN TP:
Bi 1: Mt my bay b nho xung mc tiu ri bay vt ln theo mt cung trn bn knh R = 500 m vi vn
tc 800 km/h . Tnh gia tc hng tm ca my bay .

h R
O

12
v

13
v

23
v


Bi 2: Mt t c bnh xe vi bn knh 30cm, chuyn ng u . Bnh xe quay u 10 vng/s v khng
trt . Tnh vn tc ca t .
Bi 3: Mt cht im chuyn ng u trn qu o trn , bn knh 0,4 m . Trong thi gian mt pht cht
im chuyn ng c 300 vng . Hy xc nh tc di v gia tc hng tm ca cht im.
Bi 4: Hai bn sng A v B cch nhau 70 km . Khi i xui dng t A n B ca n n sm hn 48 pht so
vi khi i ngc dng t B n A . Bit vn tc ca can khi nc ng yn l 30 km/h . Xc nh vn tc
ca dng nc i vi b sng .
Bi 5: Hai bn sng A v B cch nhau 18km theo ng thng . Bit vn tc can khi nc khng chy l
16,2km/h v vn tc ca nc so vi b sng l 1,5m/s . Tnh thi gian ca n i t A n B ri quay tr v
A ?
Trc nghim khch quan:
1/ Chn pht biu ng .
A. Vi cng bn knh qu o , tc gc cng ln gia tc hng tm cng nh .
B. Hai chuyn ng trn u c cng tc di , bn knh qu o cng ln chu k cng nh .
C. Hai chuyn ng trn u c cng tc di , bn knh qu o cng ln tc gc cng nh .
D. Chu k v tn s t l thun vi nhau .
2/ Trong chuyn ng trn u , cng thc no sau y khng ng ?
A.
t
s
v
A
A
= . B.
v
r
T
t 2
= . C.
r
v
= e . D.
r
a
ht
2
e
= .
3/ iu no sau y l khng ng khi ni v gia tc trong chuyn ng trn u ?
A. Vc t gia tc lun hng vo tm qu o .
B. Vc t gia tc c ln khng i , khng ph thuc vo v tr ca vt trn qu o .
C. Vc t gia tc lun vung gc vi vc t vn tc .
D. Vc t gia tc c trng cho s bin thin ca tc di .
4/ Phat bieu nao sau ay la sai ? Chuyen ong tron eu co ac iem sau:
A. Quy ao la ng tro n. B. Vec t van toc dai khong oi.
C. Toc o goc khong oi. D. Vec t gia toc luon hng vao tam.
5/ Hay tm phat bieu sai:
A. Toa o cua chat ie m trong khong gian co tnh tng oi.
B. Van toc cua chat iem trong khong gian co tnh tng oi.
C. Quy ao cua chat iem trong khong gian phu thuoc vao he quy chieu.
D. Khoang cach gia hai iem trong khong gian phu thuoc vao he quy chieu.
6/ chn cu pht biu sai .
A. V tr ca mt vt ty thuc vo h quy chiu .
B. Vn tc ca mt vt c tnh tng i .
C. Qu o ca mt vt ging nhau i vi mi h quy chiu khc nhau.
D. Mt ngi ngi trong xe ang chuyn ng thng u nhn thy vin bi ri theo phng thng
ng sau khi c nm thng ng ln trn
7/ Mt a trn bn knh r = 20 cm quay u vi chu k T = 0,2 s . Tc di ca mt im trn vnh a l
bao nhiu ?
A. 6,28 m/s . B. 7,50 m/s . C. 8,66 m/s . D. 9,42 m/s .
8/ Mt ng h c kim pht di R
1
= 8 cm , kim gi di R
2
= 6 cm . Coi chuyn ng ca cc u kim l
chuyn ng trn u . Tc di ca u kim pht ln hn tc di ca u kim gi bao nhiu ln ?
A. 2 ln . B. 5 ln . C. 11 ln . 16 ln .
9/ Bnh xe c bn knh 50cm . Xe chuyn ng thng u c 50m sau 10 s . Tc gc ca bnh xe l :
A. 8 rad/s . B. 10 rad/s. C. 12 rad/s . D. 15 rad/s .
10/ Coi rng mt trng chuyn ng trn u quanh tm tri t vi bn knh r = 3,84.10
8
m . Chu k quay l
T = 27,32 ngy . Gia tc hng tm ca mt trng l :
A. 2,7.10
-3
m/s
2
. B. 3,2.10
-2
m/s
2
. C. 0,15m/s
2
. D. 4,6m/s
2
.
11/ Mot chat iem chuyen ong eu tren quy a o tron ban knh 6m vi toc o dai khong oi bang 6m/s .
Gia toc hng tam cua chat iem la:

A. 12 m/s
2
B. 12 m/s C. 6 m/s
2
D. 8 m/s
2
.
12/ Mot chat iem chuyen ong eu tren quy a o tron ban knh 3m vi gia toc hng tam bang 12m/s
2
.
toc o dai cua chat iem bang bao nhieu ?
A. 12 m/s . B. 6 m/s . C. 4 m/s

.

D. 8 m/s .
13/ Mot chat iem chuyen ong eu tren quy a o co ban knh 0,5m, trong hai giay chat iem chuyen
ong c 20 vong . Toc o goc va toc o dai cu a chat iem la bao nhieu ?
A. e = 20t rad/s ; v = 20t m/s B. e = 20t rad/s ; v = 20 m/s
C. e = 20 rad/s ; v = 20t m/s D. e = 20t rad/s ; v = 10t m/s.
14/ Mt ri dy khng dn di l = 1m , mt u gi c nh O cch mt t
25 m cn u kia buc vo vin bi . Cho vin bi quay trn u trong mt phng
0
v

thng ng vi tc gc e = 20 rad/s . Khi dy nm ngang v vt i xung th
dy t . Ly g = 10 m/s
2
. Thi gian vin bi chm t k t lc dy t v
vn tc vin bi lc chm t l :
A. t = 0,5 s v v = 36m/s . B. t = 0,8 s v v = 36m/s .
C. t = 1,0 s v v = 30m/s . D. t = 1,5 s v v = 40m/s .
15/ Oto A chay thang ve hng Bac vi van toc 60km/h . Oto B chay thang
ve hng Nam vi van toc 45 km/h. Van toc cua oto B oi vi ngi ngo i tren
oto A la :
A. 15 km/h va cung hng vi van toc oto B. v

B. 105 km/h va ngc hng vi van toc oto B.
C. 105 km/h va cung hng vi van toc oto B.
D. 15 km/h va ngc hng vi van toc oto B.
16/ on tu A chy t nam ra bc vi tc 50km/h , on tu B chy theo chiu ngc li vi tc
60km/h. Vn tc ca tu A so vi tu B l
A. 10km/h v cng chiu vi vn tc tu A . B. 110km/h v cng chiu vi vn tc tu B .
C.110km/h v cng chiu vi vn tc tu A . D. 10km/h v cng chiu vi vn tc tu B .
17/ Hai toa xe chy cng chiu trn trn hai ng st song song vi vn tc ln lt l 40km/h v 60km/h .
Vn tc ca toa ny i vi toa kia l :
A. 100 km/h . B. 80 km/h . C. 50 km/h . D. 20 km/h .
18/ Hai xe qua ng t cng lc theo hai hng vung gc nhau vi vn tc 8
1
= v m/s v 6
1
= v m/s . Coi
chuyn ng ca mi xe l thng u . ln vn tc ca xe 1 i vi xe 2 l :
A. 4 m/s . B. 5 m/s . C. 8 m/s . D. 10 m/s.

l
O

PP Giai BT Va TN Chuong I LT Loi Giai Chi Tiet Hot

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

PP Giai BT Va TN Chuong I LT Loi Giai Chi Tiet Hot

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chun v nng cao kin thc Vt L 10 _ Chng I _ ng Hc

You might also like