Trang Bi Dien

1
MUC TIU THUC HIN CA M UN TRANG B| IN

Hoc xong m dun ny, hoc vin c nng luc:
o Phn bit cc dang dc tinh co ca dng co din mt chiu (C - DC) v dng co
khng dng b (KB) 3 pha.
o Phn tich nguyn ly, pham vi ng dung v cch thuc hin ca cc phuong php
ChT KB 3 pha, C - DC.
o iu chinh tc d KB 3 pha, C - DC dng phuong php, dng yu cu k
thut.
o Tinh ton cc thng s cn thit cho vic ChT KB 3 pha, C - DC theo cc
tiu chun ca trang bi din.
o oc, v v phn tich cc so d mach diu khin dng ro-le cng-tc-to dng
trong khng ch KB 3 pha, C - DC theo yu cu k thut.
o Trinh by qui trinh lm vic v yu cu v trang bi din cho my ct got kim loai
(my khoan, tin, phay, bo, mi); cc my sn sut (bng ti, cu truc, thang
my, l din v.v...); doc, v v phn tich so d din ca cc loai my ni trn.
o Tinh chon cng sut dng co din dng trang bi cho my sn xut.

Bi ging Trang b in
2
NI DUNG CHNH CA M UN
o Cc khi nim, chi tiu v phuong php ChT C DC, KB 3 pha ro-to lng
sc, ro-to dy qun.
o c tinh co, su phu thuc ca tc d quay vo cc tham s nhu: din p, din tr,
dng din ti, t thng...
o Cc nguyn tc tu dng khng ch truyn dng din nhu nguyn tc thi gian,
dng din, din p...
o Cc mach diu khin dng co dng ro-le v cng-tc-to nhu: mach diu khin
dng co quay mt chiu, do chiu, mach m my qua cun khng, qua bin p
tu ngu, m my Y - , cc mach hm dng, mach m my dng co qua nhiu
cp din tr phu...
o Cc mach diu khin cc loai my ct got kim loai nhu: my tin, phay, khoan,
doa...
o Cc mach diu khin cc co cu sn sut nhu: mach din bng ti, thang my,
cu truc...
M dun ny bao gm 3 bi hoc sau:
Bi 1: iu chinh tc d dng co din.
Bi 2: Tu dng khng ch truyn dng din.
Bi 3: Trang bi din cho my cng nghip.

Ging vin: Ks.V c Kin 3
CC HNH THC HC TP CHNH TRONG M UN
Hoat dng hoc tp trn lp v :
- Khi nim, cc chi tiu v ChT dng co trong truyn dng din.
- c tinh co v cc phuong php ChT KB 3 pha; C - DC.
- Cc mach diu khin dng co dng ro-le v cng-tc-to
- Cc mach diu khin cc loai my ct got kim loai; cc loai my sn xut.

Hoat dng tu nghin cu cc ti liu lin quan dn linh vuc trang bi din.
Hoat dng gii bi tp v:
- V dang dc tinh co, cc phuong php ChT.
- V so d v phn tich nguyn ly cc mach diu khin dng co dng ro-le v
cng-tc-to; cc mach diu khin my ct got kim loai, my sn xut.

Hoat dng kho st v lm thi nghim trn m hinh v:
- Cc phuong php ChT.
- Lp rp cc mach tu dng khng ch don gin.

YU CU V NH GI HOAN THANH M UN
Ly thuyt:
Bi kim tra m du: Kim tra du vo (10 pht): Kim tra kin thc v my din
v k thut din c lin quan dn trang bi din. Sau d c bng nhn xt mt bng kin
thc chung ca hoc vin d c phuong php ging day ph hop.
Bi kim tra 1: Kim tra trc nghim; (15 - 20) pht. nh gi kt qu tip thu v
bi iu chinh tc d dng co din.
Bi kim tra 2: Kim tra trc nghim; (15 - 20) pht. nh gi kt qu dat duoc
trong bi Tu dng khng ch truyn dng din.
Bi kim tra 3: Kim tra trc nghim; (15 - 20) pht. nh gi kt qu dat duoc
trong bi Trang bi din cho my sn xut.
Bi kim tra 4 - kim tra kt thc m-dun: Kim tra trc nghim (45 - 60) pht;
Tin hnh theo tin d chung ca nm hoc hoc hoc ky, hoc phn.
Bi ging Trang b in
4
Ni dung d bi phi dnh gi duoc ton b cc dim trong tm trong chuong
trinh hoc. S luong cu hi t 50 dn 60 cu trong d c t (10 - 15) % cu hi m rng
d lm co so phn loai hoc vin. Cc vn d trong tm phi dnh gi duoc l:
Chon lua phuong n diu chinh tc d hop ly.
Phn tich nguyn ly mach r rng, mach lac.
Lua chon thit bi d thay th mi / thay th tuong duong ph hop.
Sau d bo kt qu s hoc vin dat yu cu dng thi cng c hung gi quyt
cho s khng dat yu cu.
Cc bi kim tra 1, 2, 3 c t 20 dn 30 cu hi trc nghim duoc ly t ngn
hng cu hi trc nghim ca m dun ny. Gio vin soan it nht l ba b d khc nhau
d dm bo tinh khch quan v da dang khi dnh gi hoc vin. bi phi bao qut
duoc cc vn d trong tm (muc tiu thuc hin) ca tng bi hoc.
Thuc hnh:
Kim tra thung xuyn: Tin hnh thung xuyn trong cc bui hoc thuc hnh.
Mi hoc vin ph c it nht l ba ct dm kim tra thung xuyn. Ni dung trong tm
phi dnh gi duoc l:
Thuc hin dng cc phuong php ChT dng co. Kho st, nhn dang, v
dng cc dung dc tinh co trn hoc cu chuyn dng.
Thuc hin dng qui trinh kho st cc dc tinh co bn ca cc loai dng co din
trn hoc cu chuyn dng.
Lp rp mach diu khin dng ro-le, cng-tc-to (don gin) trn bng thuc hnh
dng qui trinh.
S dung dng dung cu d ngh, dng thi gian qui dinh. m bo an ton tuyt
di.
Kh nng phn tich nguyn ly d pht hin sai li, d ra phuong n sa cha
ph hop.
Kim tra kt thc m-dun: Tin hnh vo cui thi gian thuc hnh (gi th 25 -
30) nhm dnh gi kt qu tng qut cc k nng dat duoc. Cch tin hnh nhu sau:
Giao cho hoc vin mach din diu khin c li, hoc vin xc dinh nguyn nhn
hu hng, lp rp, sa cha hu hng trong thi gian han dinh. Vit bo co trinh by qu
trinh d tim v sa cha d thuc hin trn.
Gio vin giao cho hoc vin cc thit bi ri. Hoc vin tp lp rp mach trong
khong thi gian qui dinh.

BAI 1: IU CHNH TC NG CO IN
Gii thiu:
ng co din l mt loai dng co duoc s dung ph bin trong linh vuc cng
nghip, nng nghip v trong di sng x hi hin nay. Vn d ChT dng co lun
duoc quan tm v l mt trong nhng di tuong nghin cu chinh ca linh vuc truyn
dng din.
i vi nhng ngui cng tc trong ngnh din thi mng kin thc v linh vuc ny
l khng th thiu. N l tin d cho vic tip thu, thuc hin cc mach tu dng khng
ch, cc mach trang bi din cho my sn xut ...
Mc tiu thc hin:
Thuc hin ChT KB 3 pha, C - DC dng phuong php.
Lua chon cc phn t cn thit d thuc hin vic ChT nhu: din tr, cun
khng m my, cc thng s ca my bin p tu ngu.
p dung cc phuong php ChT ph hop vi tng loai dng co, ph hop vi
dc tinh, trang thi lm vic ca h thng sn xut.
Ni dung chnh:
- Phuong trinh dc tinh co ca KB 3 pha v C - DC.
- Anh hung ca cc tham s dn dang dc tinh co.
- Cc phuong php ChT KB 3 pha, C - DC. Pham vi p dung cho tng
phuong php.
- Chon lua cc phn t trong mach ChT dng co.

Bi ging Trang b in
6
HOAT NG 1: NGHE GING TRN LP C THO LUN
IU CHNH TC NG CO IN
1.1 Khi nim chung:
1.1.1. Khi nim v diu chinh tc d.
Tc d quay ca dng co c vai tr quan trong trong truyn dng cho my sn
xut. Ty vo qui trinh cng ngh khc nhau m ngui ta cn nhng tc d khc nhau,
c khi cn nhng tc d rt cao, khong (6.000 - 10.000) rpm, nhung cng c khi cn
nhng tc d vi muoi vng hoc ch vi vng mi pht m thi.
lm duoc diu ny, ngui ta c th dng nhng b di tc co kh (hp s) hoc
thay di truc tip tc d dng co (hinh 1.1).

Vn d thay di, diu chinh tc d dng co l mt d ti lun duoc nghin cu.
Chinh n d lm sn sinh ra nhiu loai my din mi c kh nng ChT rng hon v
cng chinh n quyt dinh phn ln gi thnh sn phm.
ChT l tc dng mt cch co chu dinh cua con nguoi vo mach dng co d lm
thay di dang dc tinh co, nhm dat duoc tc d mong mun do qui trinh sn xut yu
cu.
1.1.2. Cc chi tiu diu chinh tc d.
a. Pham vi diu chinh
Cn goi l tm diu chinh, l ti s gia tc d cao nht v tc d thp nht c th
diu chinh duoc.

n
max
: tc d cao nht.
n
min
: tc d thp nht.
D =
min
max
n
n

(1.1)
ng co
B
truyn dng
Co cu
sn xut
ChT dng co
ChT bng
phuong php co khi
HNH 1.1 M HNH TRUYN NG CHO MY SAN XUT

D = 1 - 10: i vi C - DC kich t dc lp, kich t song song.
D = 1 - 3: i vi KB.
b. Tinh tron trot: cn goi l d bng phng, d min, d tinh. N duoc biu thi bng ti
s gia 2 cp tc d k nhau:

1: H tron trot (h duoc diu chinh min, tinh).
> 1: H diu chinh nhy cp.
c. Hung diu chinh: l kh nng c th diu chinh cao hon hay thp hon tc d co
bn (tc d dinh mc).
d. cng ca dc tinh co: l ti s gia su thay di ca m men ti v su thay di
tuong ng ca tc d dng co.

Vi:
M: thay di m men ti;
n: thay di tc d quay ca dng co;
: c tinh co tuyt di cng (ly tung).
= 100 -10: c tinh co cng (KB, C - DC kich t dc lp, kich t song
song).
< 10: c tinh co mm (C- DC kich t ni tip).

=
i
i
n
n
1 +

(1.2)
=
n
M

(1.3)
n
M
=
< 10
= 100 -10
HNH 1.2: CNG CUA AC TNH CO
Bi ging Trang b in
8
cng ca dc tinh co biu thi qua d dc ca dung biu din: uong biu
din cng it dc thi d cng cng cao.
e. n dinh: l kh nng gi vng tc d khi phu ti thay di, phu thuc vo dc
tinh co. c tinh co cng cng thi d n diinh cng cao.
f. Tinh kinh t: cc tiu chun k thut phi di di vi tinh kinh t, nghia l c xt
dn chi phi du tu, chi phi vn hnh, thun tin trong thao tc bo qun, thit bi s dung
ph thng d thay th ...v.v.
1.2 ChT ng co mt chiu kch t dc Ip (C - DC KTL)
1.2.1 Xy dung dc tinh co tu nhin ca C - DC KTL
a. Phuong trinh dc tinh co tu nhin

R
u
: din tr dy qun phn ng.
E
u
: sc phn din ca dng co.
R
P
: bin tr diu chinh.
R
FK
: bin tr diu chinh mach kich t.

u
: dng din qua phn ng dng co.

KT
: dng din qua mach kich t.
Gi s R
P
= 0 ta c phuong trinh cn bng din p: U = E
u
+
u
R
u
(1.4).
Trong d: E
u
= K
E
n (1.5).
Vi: K
E
=
a
pN
60
l h s sc din dng.
Trong d:
: t thng chinh do cuc t tao ra [Wb;
HNH 1.3 SO NGUYN LY C DC KTL
KT
CK R
FK
U
KT
+

u
R
P
+ _
E
u
U

N: s thanh dn tc dung.
n: tc d quay [Rpm;
a: s di mach nhnh song song.
p: l s di cuc t ca C.
Thay (1.4) vo (1.5) ta c: U = K
E
n +
u
R
u
. Hay l:

Nu cc thng s ca my l dinh mc thi (1.6) tr thnh:

(1.) goi l phuong trinh dc tinh co - din ca C - DC KTL.
Mt khc ta c: M
dt
= K
M

u
l m men din t ca C.
Suy ra
u
=
M
dt
K
M
(1.).
Vi: K
M
=
a
N p
. 2
.
;
Lp ti s
E
M
K
K
ta tinh duoc K
M
= ,55 K
E

(1.).
Thay (1.); (1.) vo (1.) ta duoc:

(1.10) goi l phuong trinh dc tinh co ca C - DC KTL.
T (1.) v (1.10) ta dt:
n
0
=
dm E
dm
K
U
.
: L tc d khng ti ly tung ca C.
n =
dm E
U Udm
K
R I
.
.

=
2
) . ( 55 , 9
.
dm E
dt U
K
M R
: L d sut tc d khi ti dinh mc.

n =
E
U U
E
K
R I
K
U .

(1.6)
n =
dm E
U Udm
dm E
dm
K
R I
K
U
.

(1.)
n =
dt
dm E
u
dm E
dm
M
K
R
K
U
2
) .( 55 , 9

(1.10)
Bi ging Trang b in
10
Vy (1.) v (1.10) tr thnh n
dm
= n
0
n.
c tinh co tu nhin ca C c dang nhu hinh 1.4.

b. Phuong php v dc tinh co tu nhin.
Vi dc tinh co tu nhin l mt duong thng nn chi cn xc dinh hai dim l c
th v duoc dung thng d. Hai dim cn xc dinh l:
im khng ti ly tung: c toa d (0, n
0
).
im dinh mc: toa d l (
dm
, n
dm
).
Cn c vo (1.10) ta thy, mun tim n
o
thi phi tim duoc K
E
, nghia l phi tim duoc
R
u
.
R
u
duoc tinh nhu sau:
Xut pht t co s: Khi my lm vic trang thi dinh mc thi tn hao trn dy
qun phn ng chim 2
1
tng tn hao trong my. Nghia l:
2
dm
R
u
=
2
1
(U
dm
dm
- P
dm
).

Ta lai c P
dm
U
dm
dm
; Nn ta suy ra:

R
u
duoc tinh bi (1.11) hoc (1.12).
n
n
0
n
m
n

m
; M
m
nm
; M
nm
; M

0

HNH 1.4 AC TNH CO TU NHN CUA C DC KTL
R
u
=
2
2
dm
dm dm dm
I
P I U

(1.11)
R
u
= (1 - )
dm
dm
I
U
2
(1.12)

c. Vn d m my v phuong php han ch dng din m my
Ta d c U
dm
=

E
u
+

udm
.R
u
v E
u
= K
E
n.
Khi va dng din m my dng co chua quay (n = 0) nn E
u
= 0; Nghia l ton
b din p ngun dng cn bng vi sut p trn dy qun phn ng, Khi d:
U
dm
=
u
R
u
; t I'
u
=

I
mm
; Suy ra: I
mm
=
u
dm
R
U
.

Do R
u
rt b nn
mm
s tng rt cao t (10 - 20)
dm
. Nn phi han ch dng din
ny cn khong (2 - 2,5)
dm
bng cch dng thm R
P
vo mach, khi d:

Vi du 1.1: ng co DC - KTL c P
dm
= 15KW; U
dm
= 220V;
dm
= 1,5;
n
dm
= 1600Rpm.
a. V dc tinh co tu nhin.
b. Tinh din tr phu cn dng thm vo mach dng co d
mm
= 2
dm
.
Gi:
- in tr dy qun phn ng:
R
u
=
dm
dm dm dm
I
P I U
2
=
5 , 281
000 . 15 5 , 81 . 220
= 0,22.
- Tich s t thng v h s sc din dng (K
E
).
K
E
=
dm
u dm dm
n
R I U .
=
1600
22 , 0 . 5 , 81 220
= 0,1263.
- Tc d khng ti ly tung.
n
o
=
E
dm
K
U
=
1263 , 0
220
= 142Rpm.
n = n
o
- n
dm
= 142 - 1600 = 142 Rpm.
a. c tinh co tu nhin v nhu hinh 1.4.
b. Tinh din tr m my
mm
= 2
dm
= 2.1,5 = 163.
mm
=
P u
dm
R R
U
+
= 2
dm
R
P
=
dm
dm
I
U
2
- R
u
=
163
220
- 0,22 = 1,13.
mm
=
P u
dm
R R
U
+
= (2 - 2,5)
dm
(1.13)

Bi ging Trang b in
12

1.2.2. Cc phuong php diu chinh tc d
T (1.) v (1.10) ta thy tc d quay ca C-DC phu thuc vo:
in p ngun (U);
in tr trong mach phn ng (R
P
); v
T thng trong mach kich t ().
Nhu vy khi thay di cc tham s ny thi tc d quay ca C s thay di. Sau dy
s kho st ln luot tng phuong php mt.
a. ChT bng cch thay di din tr trong mach phn ng
Gi s U = U
dm
= conts v =
dm
= conts.
Mun thay di din tr phn ng, ngui ta ni thm din tr phu R
P
vo mach phn
ng. So d nguyn ly nhu hinh 1.5a.
Khi d biu thc (1.10) tr thnh:
n =
dt
dm E
p u
dm E
dm
M
K
R R
K
U
2
) .( 55 , 9
+

Nghia l: n
0
=
dm E
dm
K
U
.
= const v
n =
dt
dm E
P U
M
K
R R
2
) . ( 55 , 9
+
s tng ln. R
P
cng ln thi n cng tng.
Ho dc tinh co c dang nhu hinh 1.5b.

HNH 1.5 CT C DC KTL BANG N TR
PHU
n
n
0
n
dm
n
1
n
2
M
cdm
M
dt
TN (R
U
)
NT1
(R )
NT2
(R )
b. HO AC TNH CO

u
R
P1
E
u
U
+
_
R
P2
FF

1

2

3

a. SO NGUYN
LY
CK
R
FK
U
KT
+
_
KT

c dim:
- cng gim, tc d diu chinh b hon tc d dinh mc.
- D = 2 2,5.
- Tn hao nng luong kh ln trn Rp
.

- iu chinh nhy cp.
- Dng trong diu chinh m my v dng my.
Ch : Khng th diu chinh tron bng bin tr con chay duoc, vi khi d s sinh
tia la din rt ln ph hng bin tr, km an ton... M phi dng nhiu cp din tr
khc nhau v c phuong php di ni ph hop.
b. ChT bng cch thay di t thng
Khi thit k dng co, ngui ta d tinh trang thi bo ha ca li thp, nn ta chi
c th lm gim t thng. Mun th, ta mc thm mt bin tr vo mach kich t (Rfk) d
diu chinh nhu hinh 1.5a.
T (1.) v (1.10) ta thy tc d quay ti l nghich vi t thng, nghia l:
n
0
=
dm E
dm
K
U
.
nn khi t thng gim thi n
0
s tng ln.
Khi d d sut tc d s l:
n =
dt
dm E
U
E
u dm
M
K
R
K
R I
2
) . ( 55 , 9 .
.
nn khi gim thi n

0
cng tng ln (bc 1 so vi
dng din v bc 2 so vi m men).
Ho dc tinh co - din v dc tinh co c dang nhu hinh 1.6.

n
0dm
n
n
01
n
02
nm
1
n
n
0m
n
01
n
02
nmm
a. AC TNH CO N

b. AC TNH CO

HNH 1.6 AC TNH CO N VA AC TNH CO KH CT
BANG CCH THAY TU THNG C DC KTL

Bi ging Trang b in
14
c dim:
- cng gim .
- iu chinh ln hon tc d dinh mc (Tc d dng co tng ln khi ti b hon dinh
mc).
- iu chinh tron, do dng din trong mach kich t co gi tri nh nn thuong su
dung duoc bin tr con chay.
- D= 1 3.
Ch : Chi duoc diu chinh dn gii han nh nht ca t thng l:

ChT bng cch thay di din p ngun
Gi s =
dm
= conts; din tr phn ng R
u
= conts. Khi thay di din p phn
ng theo hung gim U
dm
, ta c:
- Tc d khng ti ly tung: n
0X
=
dm E
X
K
U
= var.
- sut tc d: n =
dt
dm E
U
E
u dm
M
K
R
K
R I
2
) . ( 55 , 9 .
.
= conts.
Do U
X
U
dm
nn n
0X
n
0dm
; v n khng di nn ho dc tinh co l nhng dung
thng c d dc khng di v song song vi dc tinh tu nhin (hinh 1.).

c dim:
- cng khng di l nhng duong thng song song vi dc tinh tu nhin.
- iu chinh thp hon tc d co bn.

dc
1/3
dm

(1.14)

TN (U
m
)
NT1 (U
1
)
NT2 (U
2
)
n

m
HNH 1.7 AC TNH CO KH CT BANG CCH
THAY N P NGUN C DC KTL
n
0m
n
01
n
02

- Co th diu chinh tinh hoc nhy cp ty thuc vo b ngun DC duoc su dung.
- D = 1 30.
Gii thiu h thng F - dng ChT C - DC.
SC: ng co so cp; L KB cung cp co nng cho FK v F.
FK: My pht kich; L my pht DCKT song song cp ngun kich t cho F
v .
F: L my pht din DC cp ngun cho dng co lm vic.
: L C - DC KTL cn diu chinh tc d d cp co nng cho co cu sn
xut.
CCSX: L co cu sn xut (my cng tc).

Nguyn ly hoat dng
Cp ngun cho KB; KB quay d FK pht ra din p nn F v duoc kich t.
Ngun din do F pht ra cung cp truc tip cho dng co lm vic.
Khi diu chinh R
KF
lm dng kich t ca my pht F thay di nn din p pht ra
cng thay di v tc d dng s thay di theo.
Mun do chiu quay thi dng cu dao CD theo chiu nguoc lai.
CC
XS
CK
CKF
R
FK
R
FK
CD
+
_
E
F
R
F
R

HNH 1.8 H THNG F DNG CT C DC
3
SC
SC FK F

Bi ging Trang b in
16
Mt khc nu diu chinh R
K
thi tc d dng co cng s duoc diu chinh bng
phuong php thay di t thng.
Tc d quay ca dng co duoc tinh.
n =
U
E
D F
E
F
I
K
R R
K
E
.
Nu F v l 2 my c thng s ging ht nhau thi R
F
= R
= R khi d:
n =
U
E E
F
I
K
R
K
E
2
.
Nhn xt:
n ln hon trong trung hop dng truc tip ngun DC nn d cng thp hon.
Tc d khng ti ly tung n
0
tng hon mt it (do E
F
> U
DC
). Ho dc tinh co c
dang nhu hinh 1.:
- Trong hinh 1.; ung s 1 l dc tinh co tu nhin khi dng ngun DC thng
thung. Cn dc tinh co tu nhin khi dng trong h thng F - l dung s 2.
c dim:
cng khng di l nhng duong thng song song vi dc tinh tu nhin.
iu chinh tinh v co tc d thp hon tc d co bn.
D = 1 30.
Dng nhiu my din nn cng sut dc ln, hiu sut thp.
Gi thnh cao, din tich lp dt ln, phi tn nhiu.

n
M;
2 (E
F
)
1 (U
DC
)
E
F1

E
F2

HNH 1.9 HO AC TNH CO KH
CT BANG H THNG F D

1.3. ChT dng co khng dng b 3 pha
1.3.2. Xy dung dc tinh co tu nhin

X
1
,R
1
: in khng v din tr ca cun dy stator.
X
0
, R
0
: in khng v din tr ca mach t.
X
2
/
, R
2
/
: in khng v din tr ca mach ro to d qui di v stator.
Nhc lai cc dinh nghia co bn:
Tc d t trung quay: n =
p
f 60

H s truot: s =
0
0
n
n n

Dua vo so d thay th ta c:
/
2
I
=
2
/
2
1
2 /
2 1
1
) ( ) (
s
R
R X X
U
P
+ + +
(1.15)
B qua tn hao co trong my thi tn hao cng sut duoc tinh:
P = 3
2
/
2
I
.R
2
/
=
55 , 9
.
55 , 9
.
0
n M n M
=
55 , 9
M
( n
0
- n ) =
0
0 0
) (
.
55 , 9
.
n
n n n M

Hay l:
55 , 9
. .
0
s n M
= 3.
2
/2
R
2
/
;
s
R
/
2 U
1P
HNH 1.10 SO THAY TH 1 PHA CUA KB 3 PHA
2
/

X
2
/

R
1

X
1

X
0

R
0

1

Bi ging Trang b in
18
Suy ra M =
55 , 9
. 3
0
/
2 2 /
2
n
s
R
I
(1.16)
t X
1
+ X
2
/
=Xn; Thay (1.15) vo (1.16); Phuong trinh dc tinh co c dang:

c tinh co tu nhin biu din trong hinh 1.11

Vi:
M
th
=
n
P
X
n
U
.
55 , 9
2
. 3
0
2
1
: L m men ti han
s
th
=
n
X
R
/
2
: L h s truot ti han
im n dinh v doan dc tinh lm vic ca h thng.
- Xt tai dim : Gi s tc d quay tng ln s lm cho m men gim xung, nn
dng din roto cng gim theo v tc d duoc gim xung tr lai. im l dim lm
vic n dinh.
M =
+ +
2
/
2
1
2
0
/
2
1
2
) (
55 , 9
.
. . 3
s
R
R X
s n
R U
n
P
(1.1)
n
0
s = 0
n
m

s
th

M
Cm

M
M
th

s = 1

C
B
n s
0
HNH 1.11 AC TNH CO TU NHN CUA KB 3 PHA
(1.1)

- Xt tuong tu tai dim B: Nu tc d tng ln, thi m men tng theo nn dng din
roto cng tng ln v tc d tip tuc tng ln. im B l dim khng n dinh.
Kt lun: oan dc tinh lm vic ca dng co l doan t n
o
- - C.

1.3.2. Cc phuong php diu chinh tc d
a. ChT bng cch thay di din p ngun
Cn c vo (1.1) khi din p ngun thay di, m men ti han s gim v h s
truot ti han khng thay di, c th dng cc phuong php sau dy d diu chinh tc d:
a1. Dng cun khng, bin p tu ngu
So d nguyn ly v ho dc tinh co nhu hinh 1.12. Trung hop ny, ngui ta mc ni
tip cun khng vi dng co hoc dng bin p tu ngu d gim ngun cung cp cho
dng co.
Cng c th dng din tr phu ni tip trong mach stator, nhung nu cng mt gi
tri m men m my thi khi dng din khng phu dc tinh co nhn tao nhn duoc s cng
hon nn ngui ta thung dng din khng m it khi dng din tr phu.
c dim:
- cng gim; no = const. Nu U gim a ln thi m men gim a
2
theo phuong
trinh dc tinh co.
- Tc d diu chinh thp hon tc d dinh mc. Chi dng trong diu chinh m my.

HNH 1.12 ChT KB 3 PHA BANG CCH THAY N P NGUN

U
2 U
1
M

M
th1
M
th
M
th2
s
th
n
0
n

U
m
U
1
U
2
b. HO AC TNH CO

a. SO NGUYN LY

X
P
KB

BTN

KB

Bi ging Trang b in
20
2. Thay di din p ngun bng cch di ni Y -

Phuong php ny thung dng d khi dng cc dng co 3 pha cng sut va dn
ln m din p ngun ph hop vi cch du ca dng co. Nhung khi m my cho
dng co du Y, nghia l khi d din p dt vo cc pha ca dng co bi gim
3
ln nn
dng khi dng s gim dn pham vi cho php.
b. ChT bng cch thay di din tr phu trong mach ro to
Phuong php ny chi p dung cho KB ro to dy qun bng cch ni tip cc din
tr phu vo mach ro to. Khi thay di din tr phu trong mach ro to thi:
Mth =
n
P
X
n
U
.
55 , 9
2
. 3
0
2
1
= conts;
sth =
n
P
X
R R +
/
2
s tng ln.
So d nguyn ly v ho dc tinh co duoc biu din nhu hinh 1.13.

Y KH NG LAM VC
HNH 1.12 PHUONG PHP KH NG Y KB 3 PHA
HNH 1.13 ChT BANG CCH THAY N TR PHU TRONG MACH ROTOR
R
P
a. SO NGUYN LY
R
P1
M
R
P2
TN (R
2
/
)
n
s
thm
s
th1
s
th2
M
th
M
nmTN
b. AC TNH CO

c dim:
- cng gim; D < 2.
- iu chinh thp hon tc d co bn, nhy cp.
- Tn hao nng luong kh ln trn Rp.
- Dng d diu chinh m my, dng my.
c. ChT bng cch thay di tc d t trung quay.
Khi tc d t trung quay n
0
thay di s lm cho h s truot s thay di t d dc
tinh co ca dng co s thay di. Ta d bit tc d t trung quay phu thuc vo s di
cuc t v tn s lui din. Do vy, mun thay di n
0
thuc cht l thay di 2 tham s ni
trn.
c1. Thay di s di cuc:
Ta c n
o
=
p
f 60
nn khi p thay di s lm n
o
thay di v tc d quay ca dng co
s thay di theo. Vn d thay s di cuc dng nghia vi vic thay di cch du lin kt
cc nhm bi dy stato.
Phuong php ny chinh l nguyn ly ca cc loai KB 3 pha nhiu cp tc d.
Ngui ta c th thuc hin du dy theo nhiu so d khc nhau d gi m men hoc
cng sut khng thay di ph hiop vi yu cu ca ti. So d nguyn ly v dc tinh co
nhu hinh 1.14.

c dim:
- Chi thuc hin duoc vi dng co roto lng soc vi s di cuc roto s tu tuong ng
vi s di cuc stato, cn dng co ro to dy qun thi khng.
2p = 2 (cuc tht) 2p = 4 (cuc o)
a. SO NGUYN LY
n
01
M

n
02
n

0
M
th
b. n = Var ; M = conts
n
01
M

n
02
n

0
c. n = Var ; P = conts
M
th1
M
th2
HNH 1.14 ChT KB 3 PHA BANG CCH THAY S CUC TU
Bi ging Trang b in
22
- D < 3 .
- cng khng di; s
th
= const cn M
th
gim hoc khng di phu thuc vo so d
du dy).
c2. Thay di tn s ngun cung cp
Khi f thay di thi n
o
cng thay di. Mt khc khi f thay di thi M
th
cng bi nh hung.
Nn mun cho kh nng mang ti ca my khng di thi phi kt hop diu chinh lai din
p ngun theo biu thc sau:
U
dc
= U
dm

dm
C
dm
dc
M
M
f
f
(1.1)
Nu M
c
= M
cdm
= M
dm
thi (1.1) tr thnh:
U
dc
= U
dm

dm
dc
f
f
(1.20)
Vi U
dc
, f
dc
l din p v tn s cn diu chinh.
thay di tn s ngui ta dng b bin tn my din nhu hinh 1.15.
c dim:
- iu chinh min; D = 1 10.
- iu chinh thp hon tc d co bn.
- Tn km, phc tap, hiu sut thp, it dng.

U = conts
f = conts
U = var
f = var
HNH 1.15 B BN TN MY N ChT KB 3 PHA
F KB1 FB KB2


HOAT NG II: TU HC VA N TP
- Ti Iiu tham kho cho bi ny:
- Cc dc tinh ca dng co trong truyn dng din - Dich gi Bi inh Tiu - NXB
Khoa hoc v K thut 1.
- Truyn dng din tu dng - Bi inh Tiu; ng Duy Nhi - NXB Khoa hoc v K
thut 12.
- Truyn dng din Bi uc Khnh; Nguyn Vn Lin; Nguyn Thi Hin NXB
Khoa hoc v K thut 14.
- Lm cc bi tp: Gii cc bi tp 1.6 1.1 v cc bi tp lin quan trong ti
liu tham kho.
- Trao di nhm: Tr li cc cu hi 1.1 1.3 v cc cu hi 1.61 1..
- Cng c bi hc: Tr li cc cu hi trc nghim 1.4 1.60.
CU HI VA BAI TP
Tr Ii nhanh cc cu hoi sau dy:
1.1. Nhn dang kiu diu chinh tc d (diu chinh din hay diu chinh co khi)
trong cc thit bi gia dung nhu quat bn, quat trn ...
1.2. Phn tich cc chi tiu trong diu chinh tc d truyn dng din.
1.3. Phn tich biu thc d cng ca dc tinh co Tai sao khi = thi dc tinh
co tuyt di cng

Bi ging Trang b in
24
Cu hoi trc nghim
Trc ngihm chon lua:
Hy la chn phuong n dung d tr li cc cu hi duoi dy bng cch t
den vo vung thch hp:
TT
Ni dung cu hoi a b c d
1.4
Khi ChT dng co din; Yu t co bn d dnh gi su
thay di tc d ca dng co l:
a. Dng din qua dng co thay di;
b. Dang dc tinh co ca dng co thay di;
c. in p dng co thay di;
d. Tc d ban du thay di.

1.5
Tinh tron trot (trong ChT) duoc dinh nghia:
a. =
i
i
n
n
) 1 ( +
; c. =
min
max
n
n
;
b. =
n
n
0
; d. =
n
n
dm
.

1.6
Trong ChT h diu chinh goi l tron trot khi:
a. = 1;
b. 1;
c. = 10;
d. > 1.

1.7
cng ca dc tinh co duoc dinh nghia:
a. =
n
M
;
b. =
0
n
M
;
c. =
M
n
;
d. =
n
s
.

1.8
Phuong trinh dc tinh co thu gon ( trang thi dinh mc) ca
C - DC KTL c dang:

a. n = n
0
- n;
b. n
dm
= n
0dm
+ n
dm
;
c. n
dm
= n
0dm
- n
dm
;
d. n
0
= n
dm
- n
dm
;
1.9
c tinh co ca dng co din mt chiu (C - DC) kich t
dc lp c dang:
a. ung thng;
b. ung cong;
c. ung parabol;
d.

1.10
c tinh co din ca C - DC KTL nhu hinh 1.16. Tai
dim B s xc dinh gi tri:
a. Tc d khng ti ly tung;
b. Tc d dinh mc;
c. Tc d lm vic;
d. Tc d khi hm dng.

1.11
c tinh co din ca C - DC KTL nhu hinh 1.16. sut
tc d (n) duoc xc dinh bng doan:
a. oan B;
b. oan EC;
c. oan BE;
d. oan E.

1.12
c tinh co din ca C - DC KTL nhu hinh 1.16 Tc d
khng ti ly tung (n
0
) duoc xc dinh tai dim:
a. im ;
b. im C;
c. im B;
d. im E.

1.13
c tinh co din ca C DC KTL nhu hinh 1.16 Tai
dim E c toa d:
a. E(0,0);
b. E(n
dm
,
dm
);

H 1.16

n
dm
A
B
C
E
Bi ging Trang b in
26
c. E(
dm
,n
dm
);
d. E(0, n
0
).
1.14
Mun v dc tinh co tu nhin ca C DC kich t dc lp,
cn ph xc dinh duoc:
a. im khng t ly tung (0, n
0
) v dim dinh mc (
dm
,n
dm
);
b. Xc dinh nhiu dim v ni chng lai vi nhau.
c. im n
0
v dim U
dm
;
d. im n
0
v dim n
dm;

1.15
ChT bng cch thm din tr phu vo mach phn ng
C - DC duoc thuc hin nhu sau:
a. Dng bin tr con chay d diu chinh;
b. Dng h thng F - d ha din p ngun;
c. Dng nhiu din tr khc nhau mc trong mach kich
t;
d. Dng mt hoc nhiu din tr khc nhau mc ni
tip trong mach phn ng.

1.16
ChT bng cch thm din tr phu vo mach phn ng
C - DC khng cho php dng bin tr con chay l do:
a. in p phn ng cao;
b. Tn hao din nng trn bin tr rt ln.
c. Bin tr con chay s sinh tia la din do dng khi
dng rt cao;
d. Dng din mach kich t rt ln.

1.17
ChT bng cch thay di din p ngun ( C - DC) c
th thuc hin nhu sau:
a. Ni tip cun khng vo mach phn ng d lm gim
din p ngun;
b. Ni tip din tr phu vo mach phn ng d lm gim
din p ngun;
c. Dng h thng F - ;
d. Dng b ngun DC diu chinh duoc hoc dng h
thng F - .

1.18
Khi ChT bng phuong php thay di t thng C - DC,
ho dc tinh co nhn duoc c dc dim:
a. L nhng dung thng song song vi dc tinh tu nhin.
b. L nhng dung thng c d dc khc nhau dng qui tai
dim n
0
;
c. L nhng dung thng c d dc khc nhau dng qui tai

dim
nm
;
d. L nhng dung thng c d dc ti l bc 2 vi d thay
di t thng.
1.19
ChT bng cnh thay di t thng C - DC duoc ng
dung trong:
a. ChT lc m my v dng my;
b. ChT lm vic khi ti nh;
c. Chi diu chinh lc m my;
d. ChT khi ti rt nng.

1.20
So d khi dng (mach phn ng) ca C - DC nhu hinh
1.1. Khi bt du khi dng vi tri ca gallett G phi duoc dt
tai:
a. S 1;
b. S 3;
c. S 4;
d. Ty y.

1.21
1.1. Tng gi tri din tr khi dng (R
P
) duoc tinh:
a. R
P
= R
P1
+ R
P2
+ R
P3
;
b. R
P
= R
P3
;
c. R
P
= R
P1
+ R
P2
- R
P3
;
d. R
P
= R
P1
.

1.22
1.1. Tc d cao nht ca dng co khi gallett G duoc dt tai:
a. S 1; .
b. S 3;
c. S 4;
d. Ty y.

HNH 1.17 SO KH NG
C DC
1
R
P1
G
2 3
4
R
P2
R
P3

TN (U
dm
)
NT1
(U )
NT2
(U )
n

dm
HNH 1.18
1
2
3
A
B
C
D
Bi ging Trang b in
28
1.23
1.1. Khi qu trinh khi dng kt thc, dng co s lm vic
vi tc d:
a. n = n
dm
;
b. n = n
0

c. n = 1/2 n
dm
;
d. n = 0%n
0

1.24
Hinh 1.1 l ho dc tinh co khi ChT bng phuong php:
a. Thay di R
P
trong mach phn ng C - DC;
b. Thay di R
P
trong mach roto KB 3pha;
c. Thay di din p ngun C - DC;
d. Thay di t thng trong mach kich t.

1.25
Ho dc tinh co nhu hinh 1.1, quan h gia U
dm
, U
1
v U
2

nhu sau:
a. U
dm
U
1
U
2
;
b. U
dm
U
1
U
2
;
c. U
dm
U
1
U
2
;
d. U
dm
= U
1
U
2
.

1.26
Ho dc tinh co nhu hinh 1.1, dim khng ti ly tung (n
0
)
v dim tc d dinh mc (n
dm
) l cc dim:
a. v C;
b. C v D;
c. v B;
d. v D.

1.27
c tinh co tu nhin ca KB 3 pha duoc biu din nhu
hinh 1.1. Nu tai dim L xc dinh M
dm
thi dim lm vic
dinh mc ca dng co s duoc xc dinh tai:
a. im X;
b. im K;
c. im ;
d. im Y.

1.28
hinh 1.1. Gi tri h s truot ti han (s
th
) v moment ti han
(M
th
) ln luot duoc xc dinh tai:
a. im X v dim Y;
b. im v dim Y;
c. im Y v dim T;
d. im T v dim Y.


1.29
hinh 1.1. oan lm vic ca dc tinh l:
a. oan X - Y - ;
b. oan - - K;
c. oan X - - ;
d. oan Y - - K.

1.30
c tinh co tu nhin ca dng co khng dng b (KB) 3
pha duoc biu din nhu hinh 1.. Tai dim X s xc dinh:
a. Tc d dinh mc (n
dm
);
b. Tc d t trung quay (n
0
);
c. Tc d khng ti ly tung;
d. Moment m my.

1.31
v dc tinh co nhu hinh 1.1, nguyn tc chung l:
a. Ni cc dim X - - - K lai vi nhau;
b. Xc dinh dim v dim ri suy ra cc dim cn
lai;
c. Xc dinh nhiu dim v ni chng lai vi nhau;
d. V tuong tu nhu dc tinh co ca C - DC.

1.32
Khi ChT KB 3 pha d bit ho dc tinh co thay di th
no; Ngui ta phi cn c vo su thay di ca cc gi tri:
a. in p ngun v ti;
b. Tc d t trung quay;
c. H s truot ti han v moment dinh mc;

HNH 1.19 AC TNH CO TU NHN CUA
KB 3 PHA
X
n
Y
Z
J
K
L T
M
Bi ging Trang b in
30
d. H s truot ti han v moment ti han.
1.33
Nguyn ly ca phuong php m my Y - KB 3 pha l:
a. Gim din p ngun dt vo dng co;
b. Gim din p dt vo cc pha ca dng co;
c. Gim thp moment ti;
d. Gim dng khi dng.

1.34
iu dc bit cn luu y v mt din p khi p dung phuong
php m my Y - KB 3 pha l:
a. in p phi n dinh;
b. U
d ngun
= U
PC
;
c. Phi dng tn s;
d. Khng duoc mt pha.

1.35
ChT bng cch gim din p ngun (ni chung) duoc p
dung trong trung hop:
a. M my KB roto lng sc;
b. M my KB roto dy qun;
c. Ha ti trong;
d. Dng trong lm vic.

1.36
Khi m my KB 3 pha rotor dy qun, ngui ta c th p
dung phuong php ChT nhu sau:
a. M my qua din tr phu ni tip trong mach rotor;
b. M my qua din tr phu ni tip trong mach kich t;
c. M my qua cun khng;
d. M my Y - ;

1.37
ChT bng cch thay di tc d t trung quay KB 3
pha, ngui ta c th thuc hin:
a. Thay di tn s lui; .
b. Thay di s di cuc t;
c. Thay di tn s lui v thay di s di cuc t;
d. Thay di tn s lui hoc thay di s di cuc t.

1.38
ChT bng cch thay di s di cuc KB 3 pha duoc
thuc hin nhu sau:
a. Chuyn cch du dy t Y sang ;
b. u lai cc nhm bi dy stator d thay di s cuc t;
c. Chuyn cch du dy t sang Y;
d. un lai b dy stator v rotor.

1.39
Khi dng phuong php thay di tn s lui d ChT KB

3 pha phi kt hop vi:
a. iu chinh lai ti ca dng co;
b. iu chinh lai tr khng ca dng co;
c. iu chinh lai gi tri din p;
d. iu chinh lai sng dang tin hiu.
1.40
thay di tn s khi ChT KB 3 pha thung dng loai
thit bi:
a. Bin tn 3 pha;
b. B diu p C;
c. Bin tn 1 pha;
d. B chinh luu 3 pha.

Trc nghim din khuyt: Hoc sinh din t thich hop vo ch trng.
1.41. ung biu din dc tinh co cng it dc, thi dc tinh co d ..........................
1.42. ung biu din dc tinh co cng dc, thi dc tinh co d ............................
1.43. Trong thuc t .................................... dang dc tinh co tuyt di cng
1.44. C - DC KTL v KB l cc loai dng co c dc tinh co
..............................
1.45. ng co c dc tinh co cng cng thi s c d thi s c d n dinh
................
1.46. Trong ChT ti s gia tc d cao nht v tc d thp nht m dng co
c kh nng diu chinh duoc goi l .............................................
1.47. i vi C - DC, dng din m my tng rt cao so vi dng din dinh
mc l do .............................. chua kip sinh ra.
1.48. Khi ChT bng cch thm din tr phu vo mach phn ng, ho dc tinh
co l nhng dung c d dc ............................... v ...................... tai n
0
:
1.49. Khi m my v dng my C DC; Ngui ta ChT bng cch ............
............................... trong mach phn ng.
1.50. Khi ChT bng cch thay di din p ngun ( C - DC) ho dc tinh co
l nhng dung thng ............................ vi dc tinh tu nhin.
1.51. in p ngun C - DC KTL c th thay di theo hung .............. din
p.
1.52. Khi thay di t thng ( C - DC), tc d nhn duoc s ......................... tc
d dinh mc trong vng ti nh.
Bi ging Trang b in
32
1.53. Mun diu chinh t thng C - DC KTL thi dng bin tr con chay mc
ni tip trong mach .............................
1.54. Khi ChT bng phuong php thay di t thng C - DC, ho dc tinh co -
din s dng qui tai dim ..........................
1.55. Gii han thp nht ca t thng c th diu chinh (khi ChT bng cch
thay di t thng C - DC) l ............................
1.56. i vi C - DC phuong php ti uu d ChT l thay di
..............................
1.57. Phuong php dng cun khng hoc bin p tu ngu d ChT KB 3
pha duoc p dung cho loai dng co .........................................
1.58. Thay di tc d t trung quay bng cch thay di ......................... chi p
dung duoc cho loai KB 3 pha rotor lng sc.
1.59. Xt v mt k thut, phuong php tt nht d CT KB 3 pha trong qu
trinh lm vic l thay di ....................... ngun cung cp.
1.60. Tin hiu ra ca bin tn phi diu chinh duoc ................... v ..................
- Cu hoi t Iun
1.61. Pht biu phuong trinh dc tinh co - din v dc tinh co ca C - DC
KTL Gii thich r su nh hung ca cc tham s trong biu thc.
1.62. Nu phuong php v dc tinh co tu nhin C - DC KTL..
1.63. c dim khi m my v cch gii han dng din m my ca C - DC
KTL.
1.64. Cc phuong php ChT C - DC KTL: Nu phuong php; Cch thuc
hin; Pham vi ng dung; Ho dc tinh co v dc dim ca tng phuong php.
1.65. Nu so d thay th v pht biu phuong trinh dc tinh co ca KB 3 pha
Gii thich r su nh hung ca cc tham s trong biu thc.
1.66. Cn c vo dung biu din dc tinh co ca KB 3 pha hy chng minh
dim lm vic n dinh ca dng co.
1.67. Cc phuong php ChT KB 3 pha: Nu phuong php; Cch thuc hin;
Pham vi ng dung; Ho dc tinh co v dc dim ca tng phuong php.
BAI TP
1.68. Cho C - DCKTL c P
dm
= 16kW; U
dm
= 440V;
dm
= 44; n
dm
= 630Rpm;
a) Tinh din tr dy qun phn ng.
b) V dc tinh co tu nhin.

c) Tinh din tr m my sao cho
mm
= 2
dm
.
d) V ho dc tinh co nhn tao trong trung hop mach phn ng c mc thm
R
p1
= 2 v R
p2
= 4.
1.69. Xc dinh tc d quay ca C - DCKTL c cc s liu P
dm
=12kW; U
dm
=
220;
dm
= 61; n
dm
= 60Rpm; R
u
= 0,26; khi M
c
= 0,6M
dm
.

Bi tp nng cao
1.70. C - DCKTL c P
dm
= 2,2kW; U
dm
= 100V;
dm
= 25,6; n
dm
= 1430Rpm.
a) V dc tinh co tu nhin.
b) V ho dc tinh co nhn tao khi gim t thng ng vi n
o1
= 1,1n
o
v n
o2
= 1,2n
o
.

Bit rng: U = U
dm
v trong mach phn ng khng c su thay di gi.
1.71. C - DCKTL c P
dm
= 65kW; U
dm
= 440V;
dm
= 16; n
dm
= 140Rpm.
Tinh tc d quay ca C khi din p ngun dt ngt gim cn 420V v ti dc vo truc
C l dinh mc Mun tc d trong trung hop ny vn l dinh mc thi ti ca my phi
l bao nhiu
HOAT NG III: LAM CC BAI TP THUC HANH TAI XUNG TRUONG

Bi ging Trang b in
34
BAI 2:TU NG KHNG CH TRUYN NG IN
Gii thiu:
ng co din duoc s dung ph bin trong cc dy truyn tu dng ca qu trinh
sn xut cng nghip. iu khin, khng ch dng co l vn d lun lun duoc gii
chuyn mn quan tm, tim hiu v gii quyt mt cch ti uu, da nng v ph dung.
i vi nhng ngui cng tc trong linh vuc din cng nghip thi mng kin thc v
k nng v diu khin, khng ch dng co l mt yu cu bt buc. N l tin d cho
vic tip thu, thuc hin cc mach diu khin bng linh kin din t hoc diu khin lp
trinh.
Mc tiu thc hin cua m-dun:
Hoc xong m dun ny, hoc vin c nng luc:
oc, v v phn tich cc so d mach diu khin dng ro-le cng tc to dng
trong khng ch dng co 3 pha, dng co mt chiu theo yu cu.
Vn dung cc nguyn tc tu dng khng ch ph hop, linh hoat, dm bo an ton
cho tng loai dng co v qui trinh ca my sn xut.
Lp dt, sa cha duoc mt s mach diu khin don gin trn bng thuc hnh.
Tinh chon duoc cng sut dng co din dng trang bi cho my sn xut.
Ni dung chnh:
- Cc yu cu v qui uc v tu dng khng ch.
- Cc nguyn tc tu dng khng ch
- Cc mach diu khin dng co khng dng b ro to lng sc.
- Cc mach diu khin dng co khng dng b ro to dy qun.
- Cc mach diu khin dng co mt chiu.
- Vn d bo v lin dng v tin hiu trong tu dng khng ch.
HOAT NG I: NGHE GING TRN LP C THO LUN
TU NG KHNG CH TRUYN NG IN
2.1 KhI nim chung
2.1.1 . Khi nim v tu dng khng ch (TKC)
TKC l t hop cc thit bi, khi cu din duoc lin kt bng cc dy dn nhm tao
mach diu khin pht ra tin hiu diu khin d khng ch h thng truyn dng din lm
vic theo mt qui lut nht dinh no d do qui trinh cng ngh dt ra.
2.1.2 . Cc yu cu ca TKC
a. Tha mn cc yu cu k thut

- Tha mn ti da qui trinh cng ngh ca my sn xut d dat duoc nng sut
cao nht trong qu trinh lm vic.
- Mach phi c d tin cy cao, linh hoat, dm bo an ton.
b. m bo v mt kinh t
- Gi c tuong di, ph hop vi kh nng ca khch hng.
- Nn s dung nhng thit bi don gin, ph thng, cng chng loai cng tt... d
thun tin trong vic sa cha, thay th v sau.
- Thit bi phi dm bo d bn, it hng hc.
2.1.3 . Phuong php th hin so d din.
Tt c cc phn t ca thit bi, khi cu din khi trinh by trn so d phi th hin
dui dang k hiu qui uc v phi trang thi binh thuong (trang thi khng din, chua
tc dng) ca chng (hinh 2.1).

Phi han ch ti da cc dy dn ct nhau nhung khng lin h nhau v din
(hinh 2.2).
Tt c nhng phn t ca cng mt thit bi phi duoc ky hiu ging nhau bng
nhng ch s hoc ky tu (hinh 2.3).
Cc dim dy dn ni chung vi nhau phi duoc dnh s ging nhau (hinh 2.4).

HNH 2.1 TP M THUNG M, NG CHM CUA
RO LE TH GAN
Trang thi chua tc dng
dng biu din trong so d
Trang thi tc dng, khng
biu din trong so d
HNH 2.2 HAN CH DY DN CT NHAU TRONG
BAN V
KB KB
Dy dn khng ct nhau,
nn dng trong so d
KB KB
Dy dn ct nhau, han
ch dng trong so d
Bi ging Trang b in
36

2.2 T dng khng ch KB rto Ing sc
2.2.1 Mach khi dng truc tip khng do chiu v do chiu quay
a. Mach khi dng truc tip KB, khng do chiu bng khi dng t don
So d mach: Trong hinh 2.5
Nguyn ly:
- ng cu dao CD cp ngun cho mach dng luc v mach diu khin.
- n nt m my M(3,5), cun dy ca khi dng t K(5,4) c din nn cc tip
dim K mach dng luc dng lai, KB duoc ni ngun v bt du hoat dng. Khi d
tip dim K(3,5) cng dng lai d duy tri ngun cung cp cho cun dy K (dng din di
theo dung 1;D; K(3,5); K(5,4); RN; 2).
- Dng my thi n nt D (1,3).

HNH 2.5 SO MACH KH NG TRUC TP
KB 3 PHA QUAY 1 CHU
3
CD
CC
K
RN
KB
U
K
4
2
K
M
D
RN
K
1 3 5
Tip dim v Cun ht
ca Cng tc To K
1
K
1
K
1 K
1
Tip dim v Cun ht
ca Cng tc to H

H

H
H

RN
RN
Tip dim v phn t dt nng
ca ro le nhit
HNH 2.3 CC PHN TU CUA CNG THT B PHA KY HU GNG NHAU

1 3 3
3
5
5
HNH 2.4 DY DN NH S GNG NHAU
TA CC M N CHUNG

Bo v:
Ngn mach: Cu chi CC.
Qu ti: Ro-le nhit RN: Khi KB bi qu ti, dng din tng ln, phn t dt
nng tc dng lm m tip dim RN (2,4) nn cun dy K (5,4) mt din, cc tip dim
K dng luc m ra, dng co dng.
Sut p: Trung hop din p mach dng luc v mach diu khin bng nhau
(hoc quan h vi nhau theo mt ti l no d) thi mach din s bo v duoc sut p. Do
khi din p cp cho mach diu khin sut gim thi cun dy K (5,4) khng lm vic.
Chng tu dng m my lai: Khi dng co dang lm vic, nu vi ly do no d bi
mt ngun cung cp, dng co ngung hoat dng. Nu sau d ngun din binh thung tr
lai thi dng co cng khng tu dng lm vic nu ta chua thao tc nt n M(3,5). Vi truc
d cun ht K(5,4) d mt ngun lm cho tip dim duy tri K(3,5) d m ra nn mach
diu khin vn cn trang thi h mach.
Lin dng: Tip dim duy tri K(3,5).
Uu dim:
n ton, mach hoat dng tin cy.
C bung dp h quang, cho php thao tc c ti, thao tc vi vi tn s ln.
Bo v duoc cc su c nhu ngn mach, qu ti v dc bit l chng tu dng
m my lai.
Ch :
Phi chon dng din lm vic KT ph hop vi cng sut ca ti.
U
lui
= U
dmC
; U
K
= U
KT
.
b. Mach do chu quay KB
b1. Mach do chiu khng lin dng co khi (do chiu gin tip)
So d mach: Cho trong hinh 2.6
Nguyn ly:
- ng cu dao CD v cp ngun cho mach diu khin: Mach chun bi lm vic.
- n nt M
T
(3,5), cun dy T(,4) c din nn cc tip dim T mach dng luc
dng lai, dng co quay theo chiu thun. Khi d tip dim T(3,5) cng dng lai d tu duy
tri, dng thi tip dim T(,11) m ra d ct din cun dy N(11,4).
- u trinh xy ra tuong tu khi n nt M
N
(3,). Cun dy N(11,4) duoc cp ngun,
th tu pha dua vo dng co duoc hon di nn dng co s quay nguoc chiu vi ban
du. Lc d tip dim N(5,) cng m ra v cun dy T (7,4) duoc c lp.
Bi ging Trang b in
38
- Dng my thi n nt D(1,3). Ch y l: phi dng my truc khi do chiu quay.

Bo v v lin dng
Bo v
- Ngn mach: Cu chi CC.
- u ti: Ro-le nhit RN.
Lin dng
- Duy tri: T(3,5); N(3,).
- Kha cho T(,11), N(5, ) c tc dung dm bo an ton cho mach; tai
mt thi dim chi c1 cng tc to lm vic m thi, trnh trung hop ngn mach dng
luc (nu 2 cng tc to cng ht dng thi).

HNH 2.6 MACH AO CHU GN TP KB 3 PHA
3
CD
CC
RN
KB
2
T
N
RN
4
1 3 5 7
9 11
3
D
M
T
M
N
T
N
N
T

b2. Mach do chiu c lin dng co khi (do chiu truc tip)
So d nguyn ly nhu hinh 2.. Hoc vin tu phn tich nguyn ly v cc khu bo v -
lin dng.

2.2.2 Cc mach khi dng gin tip
a. Mach m my qua cun khng KB roto lng sc, theo nguyn tc thi gian
So d mach: Cho trong hinh 2.

HNH 2.7 MACH AO CHU TRUC TP KB 3 PHA
M
T

M
N

N
1
N
T
RN
T
D
N
T
3
3
5 7 9
11 13 15
4
2
HNH 2.8 MACH M MY QUA CUN KHNG KB ROTO LNG SC
3
CD
CC
CK
RN
KB
RN
RTh
1
RTh
3 5 4
2
g
M
D
K
7
g
Bi ging Trang b in
40
Nguyn ly:
- ng cu dao CD v cp ngun cho mach diu khin: Chun bi cho mach lm
vic.
- n nt m my M(3,5), cun dy g(5,4) c din. ng co s m my vi cun
khng CK ni tip trong mach. Khi d ro-le thi gian RTh(5,4) cng duoc cp ngun v
bt du tinh thi gian duy tri cho tip dim thung m dng chm RTh(5,) ca n.
- Ht khong thi gian d n dinh. Tip dim RTh(5,) dng lai, cun dy K(,4)
duoc cp ngun lm cho cc tip dim K dng luc dng lai, cun khng bi ngn mach 2
du nn bi loai ra khi mach. ng co tng dn dn tc d dinh mc, kt thc qu trinh
m my.
- Dng my thi n nt D(1,3).

b. Mach m my qua bin p tu ngu
So d nguyn ly nhu hinh 2.. Hoc vin tu thuyt minh nguyn ly v cc khu bo
v - lin dng.

c. Mach m my Y -
HNH 2.9 MACH M MY QUA BATN KB ROTO LNG SC
3
CD
K
KB
g
K
RN
CC
BATN
RN
RTh
1
RTh
3 5 4
2
g
M
D
K
7
g


Nguyn ly:
- Cp ngun cho mach dng luc v mach diu khin.
- n nt m my M(3,5) cun dy g(5,4) v KY

(13,4) c din dng thi, lm cho
cc tip dim g v KY

mach dng luc dng lai, dng co bt du m my trang thi
du Y.
- Khi d RTh cng duoc cp ngun v bt du tinh thi gian duy tri cho cc tip
dim ca n. Ht thi gian duy tri, tip dim RTh(5,11) m ra cun dy KY

bi ct; dng
thi tip dim RTh(7,9) dong lai cp ngun cho cun dy K
. Cc tip dim K
dng luc
dng lai dng co chuyn sang lm vic trang thi du , kt thc qu trinh m my.
- Dng my thi n nt D(3,5).
Bo v v lin dng
- Mach duoc bo v ngn mach v qu ti.
- Lin dng din kha cho: KY(,) v K(11,13).
Ch
- in p mach dng luc: U
d ngun
= U
p C
.
- Cch du dy mach dng luc.
2.2.3 Cc mach hm KB
a. Khi nim v vn d hm dng dng co
HNH 2.10 MACH M MY Y - KB 3 PHA ROTO LNG SC
3
CD
CC
g
RN
KB
KY
K

RN
g
KY
K
RTh
1
RTh
RTh
D
M
g
K
KY
3 5
5
7 9
11 13
4
2
Bi ging Trang b in
42
Hm l trang thi m dng co sinh ra m men quay nguoc chiu vi tc d quay,
khi d dng co s lm vic ch d my pht. Trang thi hm duoc ng dung d dng
dng co, d ha ti trong, d ChT... Trong pham vi phn ny chi xt trang thi hm
d dng dng co.
ng co dang lm vic, nu ngun bi ct thi dng co s t t dng lai (do qun tinh
co hoc; goi l hm tu do). Mun cho dng co lp tc dng lai ngay sau khi ct din, thi
ngui ta cho dng lm vic trang thi hm dng cua no.
Mun vy, phi tc dng vo mach dng co d cho n sinh ra m men nguoc chiu
vi m men dang cn tn tai d gip dng co nhanh chng dng lai ph hop vi qui trinh
sn xut yu cu. Thung p dung cc trang thi hm sau dy:
a1. Trang thi hm nguoc
i vi KB ro to dy qun
Thm R
p
co gi tri ln vo mach ro to ngun din vn cung cp nhu c. So d
nguyn ly v dang dc tinh co nhu hinh 2.11.
i vi KB roto lng sc
Hon vi th tu pha, tai thoi dim tc d trit tiu thi ct ngun cung cp bng thit
bi ph hop. c tinh co c dang nhu hinh 2.12.
i vi C DC
o cuc tinh din p cp cho mach phn ng, tai thi dim tc d trit tiu thi cng
ct ngun cung cp. Dang dc tinh co nhu hinh 2.13a.
Nu ti c tinh th nng thi dong thm din tr phu ln vo mach phn ng. Dang
dc tinh co nhu hinh 2.13b.


a2. Trang thi hm dng nng
i vi KB
ng co dang quay, ct ngun xoay chiu v dong ngun mt chiu vo 2 trong 3
pha dy qun ca dng co, khong vi giy sau thi ct lun ngun mt chiu. So d
nguyn ly v dang dc tinh co nhu hinh 2.14.
dm bo cc chi tiu k thut, gi tri ngun DC d hm dng nng thung vo
khong 30% din p pha dinh mc ca dng co

HNH 2.11 HM NGUOC KB ROTOR DY QUN

R
P
KB
LAM VC
a

b

n
0

n

HM NGUOC
0

DUNG
c

d

M

n
1

M
C
HNH 2.12 HM NGUOC KB ROTOR LNG SC
a
M
n
b
c
HM
DUN
QUAY
QUAY
M
C
Bi ging Trang b in
44

i vi C - DC
ng co dang lm vic, ct ngun cp cho phn ng v ni kin mach phn ng
qua mt din tr hm co gi tri ln (R
H
). So d nguyn ly v dang dc tinh co nhu hinh
2.15.

a. HM NGUOC KH AO CUC
TNH N P AT VAO MACH
PHN NG C DC
M

n
0
-n
0
LAM
VC
n

HM
NGUOC
DUNG
a
b
c
b. HM NGUOC KH UA R
P

VAO MACH PHN NG TA
TH NANG C DC
M
C
n
1
M

HM
NGUOC
n

n
0
a
b
c
d
HM
NGUOC
DUNG
HNH 2.13 HM NGUOC C DC KTL
HNH 2.14 HM NG NANG KB 3PHA
a
M
M
C

n
n
0

LAM VC
HM NG
NANG
DUNG
b
+

KB


b. Mach m my v hm dng nng KB ro to lng sc

Nguyn ly:
- Cp ngun cho mach chun bi lm vic.
- n nt m my M(3,5), qu trinh m my din ra nhu d phn tich.
a. SO NGUYN LY
R
H

R
FK

CK

b. AC TNH CO
LAM VC
HM NG
NANG
M
H

DUNG
CK
M
C

M
a
b
c
n

n
0
n
1
HNH 2.15 HM NG NANG C - DC
HNH 2.16 MACH M MY VA HM NG
NANG KB 3PHA ROTOR LNG SC
3
CD
A
B
+
CC
g
RN
C
D
H
KB
g
5
H
g
H
RTh
RTh g
H
RN
3
1
7
9 11 13
4
2
1
Bi ging Trang b in
46
- Khi dng my n nt D(1,3), do duoc lin dng co khi nn tip dim H(1,) dng
lai cp ngun cho cun dy H(13,4). Cc tip dim H mach dng luc dng lai, ngun
DC duoc dua vo 2 pha dy qun dng co, qu trinh hm dng nng xy ra.
- Khi d RTh cng duoc cp ngun v bt du tinh thi gian duy tri. Ht khong
thi gian duy tri, tip dim RTh(11,13) m ra ct din cun dy H, kt thc qu trinh hm
dng nng.
Ch :
Trung hop khng c sn ngun DC thi ly qua my bin p v cu chinh luu nhu
hinh 2.1

c. Mach hm nguoc dng role tc d
So d mach: cho trong hinh 2.1.

c dim ca role tc d
BT
A
CL
HNH 2.17 TAO NGUN DC HM NG NANG KB 3 PHA
H
H
H
B
C
D
HNH 2.18 MACH HM NGUOC KB 3 PHA

3
KB
CC
CD
T N

R
T
RN
D
N
T
M
T
M
N
RTr

RTr

RTr

RTr

T
N
N
N
T
T
RN

1
1
1
3 5
7 9
17
11
13
3
15
19
19
21
4
2
4
R
T

n 15% n
dm
: tip dim R
T
vi tri nhu hinh v.
KB quay thun: tip dim R
T
(11,15) kin.
KB quay nghich: tip dim R
T
(11,) kin.
Nguyn ly
- n M
T
(3,5): m my thun; n M
N
(5,): m my nghich; u trinh din ra nhu
d phn tich.
- Trang thi hm nguoc xy ra nhu sau:
Gi s my dang quay thun, khi d tip dim R
T
(11,15) kin chun bi hm
nguoc khi dng my.
Dng my bng nt D(1,1); RTr(1,4) c din lm cho tip dim RTr(1,3)
m ra ct din cun dy T(9,4). ng thoi tip dim RTr (1,11) dong lai cp ngun cho
cun dy N (17,4) d thuc hin hm nguoc (dng din di theo dung: 1, 11, 15, 1, N,
4).
Tc d dng co gim nhanh dn khi gn bng khng thi tip dim R
T
tr v
trang thi nhu hinh v ct din cun dy N, kt thc qu trinh hm nguoc.
Cn nu my dang quay nghich thi qu trinh trn cng xy ra tuong tu, nhung
nguoc lai (cun N(1,4) lm vic, tip dim R
T
(11,) v cun T(,4) hm nguoc).
2.2.4 Mach diu khin KB 3 pha 2 cp tc d
a. So d tc d thay di, m men khng di (so d YY)
So d nguyn ly trong hinh 2.1a, cch ni dy trong bng 2.1.
So d mach khng ch nhu hinh 2.1b. Hoc vin tu phn tich nguyn ly v cc
khu bo v - lin dng.

Bng 2.1
Tc d So d Lin kt
Nhanh YY Ngun: T
4
; T
5
; T
6

Ni tt: T
1
; T
2
; T
3

Chm Ngun: T
1
; T
2
; T
3

h: T
4
; T
5
; T
6

HNH 2.19a SO NGUYN LY U DY
KB 3 PHA 2 CP TC KU - YY

T
1
T
2
T
3
T
4
T
5
T
6
X
1
A
1
A
2
X
2
Bi ging Trang b in
48

b. So d tc d thay di, cng sut khng di (so d YY )
So d nguyn ly trong hinh 2.20, cch ni dy trong bng 2.2.
Mach khng ch tuong tu nhu hinh 2.1b, chi vic thay di cch lin kt du dy
ca dng co mach dng luc. Hoc vin tu v so d v phn tich mach.

Bng 2.2
Tc d So d Lin kt
Nhanh Ngun : T
4
; T
5
;
T
6

h : T
1
; T
2
;
T
3

Chm YY Ngun : T
1
; T
2
;
T
3

Ni tt: T
4
; T
5
; T
6

c. So d tc d thay di; cng sut v m men cng thay di (So d Y YY)
So d nguyn ly trong hinh 2.11, cch ni dy trong bng 2.3.
Mach khng ch tuong tu nhu hinh 2.1b, chi vic thay di cch lin kt du dy
ca dng co mach dng luc. Hoc vin tu v so d v phn tich mach.
HNH 2.20 SO NGUYN LY U DY
KB 3 PHA 2 CP TC KU YY -

T
1
T
2
T
3
T
4
T
5
T
6
X
1
A
1
X
2
A
2
HNH 2.19b MACH M MY KB 3 PHA 2 CP TC ( YY)

M
YY

YY
YY
M

YY
YY

1
3
5
7
9
11
13
15
2 D
3

YY
YY YY
A
1

X
1

A
2

X
2


Bng 2.3
Tc d So d Lin kt
Nhanh YY Ngun : T
4
; T
5
;
T
6

Ni tt: T
1
; T
2
; T
3

Chm Y Ngun : T
1
; T
2
;
T
3

h : T
4
; T
5
;
T
6

2.3 T dng khng ch KB rto dy qun
2.3.1 Mach m my KB ro to dy qun qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc
thi gian.
So d mach: cho trong hinh 2.22

HNH 2.21 SO NGUYN LY U DY
KB 3 PHA 2 CP TC KU Y - YY

T
1
T
2
T
3
T
4
T
5
T
6
X
1
A
1
X
2
A
2
HNH 2.22 MACH M MY KB ROTOR DY QUN
QUA 2 CP RP

THEO

NGUYN TC TH GAN

R
P2
R
P1
3
KB
CC
CD
K
2G

1G

1RTh
2RTh
1G

2RTh
2G

K
1RTh
RN
D
M
K
1G
1
3
5
7
9 11
4
2
Bi ging Trang b in
50
Nguyn ly:
- n nt m my M(3,5); cun dy K c din. ng co bt du khi dng vi ton
b din tr phu trong mach. Khi d ro-le thi gian 1RTh(5,4) cng duoc cp ngun v
bt du tinh thi gian duy tri cho tip dim ca n.
- Ht khong thi gian d n dinh, tip dim 1RTh(5,7) dong lai cp din cho
cun 1G. Cc tip dim 1G dng luc dong lai d loai R
P1
. Khi d 2RTh(,4) cng duoc
cp ngun v bt du tinh thi gian duy tri cho tip dim ca n; ng thi tip dim
1G(,) cng dng lai d chun bi cho cun 2G lm vic.
- Ht khong thi gian duy tri ca 2RTh thi tip dim 2RTh(,11) dng lai, cun
2G(11,4) duoc cp ngun lm cho R
P2
bi loai. ng co tng dn tc d dn dinh mc,
kt thc qu trinh khi dng dng co.
2.3.2 Mach m my KB ro to dy qun qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc
dng din

HNH 2.23 MACH M MY KB ROTOR DY QUN
QUA 2 CP R
P
THEO NGUYN TC DNG N
3
2R
R
P2
1R
R
P1
KB
CC
CC
K
RN
1G
2G
RN
D
K
K
1G
2G
RTr
RTr
1
M
K
1R
2R
2G
1G
3 5
7
3
9
11
13
4
2

Nguyn ly:
- n nt M(3,5) dng co m my vi ton b din tr phu trong mach.
- Khi d tip dim K(3,) dng lai cp din cho RTr(,4) nn tip dim RTr(3,)
dng lai chun bi cho mach 1G v 2G lm vic. Lc d 1G vn chua c din, do lc m
my dng din ro to tng cao nn 1R tc dng lm m tip dim 1RI(9,11) ra ri.
- ng co bt du tng tc v dng din trn ro to gim dn. n gi tri nh ca
1R thi tip dim 1R(,11) dng lai cp ngun cho cun 1G d loai RP1.
- Sau d dng din lai tng cao nn 2R tc dng khng cho 2G lm vic. Tc d
dng co tip tuc tng ln v dng din ro to lai gim xung dn gi tri nh ca 2R thi
tip dim 2R(11,13) dng lai cp din cho 2G lm cho RP2 bi loai. ng co tng dn
tc d dn dinh mc, kt thc qu trinh m my.
- Ro-le trung gian c tc dung dm bo khi K c din ri thi mi cho php 1G lm
vic. Nhu vy s ngn nga duoc trung hop cc tip dim ca ro-le dng din chua m
ra kip khi va n nt m my ban du.
2.4 T dng khng ch dng co din mt chiu
2.4.1 Mach m my C DC qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc thi gian

Nguyn ly:
- n nt M
T
(3,5) d m my cho dng co quay thun. Cc tip dim T dng luc
dong lai, dng co bt du m my vi ton b din tr phu trong mach. ng thi khi d
HNH 2.24 MACH M MY C DC QUA 2
CP RP THEO NGUYN TC TH GAN
CK
R
FK

+
+
R
P1

R
P2
1G

2G

T

T

N

N

M
N
RN
1RTh
1RTh
2RTh
2RTh
T
3
N
1G
1G
M
T
D
T
T
T
N
N
N
1G
1
3
5 7
9
11
13
15
17 19
2
4
4
Bi ging Trang b in
52
tip dim T(5,) dng lai cp ngun cho 1RTh v thi gian duy tri ca n s duoc tinh t
do.
- Ht khong thi gian d n dinh, tip dim 1RTh(11,15) dng lai cp din cho
cun 1G. Cc tip dim 1G dng luc dng lai d loai R
P1
. Khi d 2RTh(15,4) cng duoc
cp ngun v bt du tinh thi gian duy tri cho tip dim ca n, dng thi tip dim
1G(15,1) cng dng lai d chun bi cho cun 2G lm vic.
- Ht khong thi gian duy tri ca 2RTh thi tip dim 2RTh(1,1) dng lai, cun
2G(1,4) duoc cp ngun lm cho R
P2
bi loai. ng co tng dn tc d dn dinh mc,
kt thc qu trinh khi dng dng co.
- Mun dng co quay nghich thi n nt D(1,3); sau d n M
N
(3,11) lm cho cun
dy N(13,4) c din nn din p dt vo phn ng bi do cuc tinh dng co s do chiu.
u trinh loai cc din tr phu tuong tu hon ton nhu trn. Do khi d tip dim N( ,11)
duoc dng lai v ro-le thi gian cng duoc cp ngun.
2.4.2 Mach hm dng nng theo nguyn tc thi gian

Nguyn ly:
- n nt M(3,5) qu trinh m my dng co qua 1 cp din tr phu theo nguyn tc
thi gian din ra nhu d phn tich.
- Khi dng my thi n nt D(1,3). Do duoc lin dng co khi nn tip dim H(1,13)
dng lai cp din cho 2RTh(13,4). Lc d tip dim 2RTh(1,15) dng lai cp ngun cho
cun dy H(1,4). u trinh hm dng nng din ra.
HNH 2.25 MACH HM NG NANG C DC
R
FK
CK

+
R
P

+

R
H
G

H

K
RN
2RTH
1RTH
2RTh
K
G
H
K
K
H
1RTh
K
H
D
M
1
1
3 5 7
9 11
13
15 17
4
2

- Sau khi bung tay ra, 2RTh mt din v bt du tinh duy tri cho tip dim
thung m, m chm ca n. Ht khong thi gian d chinh dinh, tip dim 2RTh(1,15)
m ra ct din cun dy H tr mach v trang thi ban du kt thc qu trinh hm dng
dng co.
Ch : Vi phuong php ny khi n nt D, phi bung tay ra ngay sau d v thi
gian duy tri cho tip dim 2RTh(1,15) phi duoc diu chinh ph hop.
2.4.3 M my C DC theo nguyn tc tc d
a. iu khin theo nguyn tc tc d
Mun diu khin theo nguyn tc tc d, thng thung phi dng ro-le tc d c
nhiu mc tc dng khc nhau d pht tin hiu cho mach. Song cng ngh ch tao
nhng ro-le ny l 1 vn d kh khn v su tc dng ca chng cng khng duoc chinh
xc lm. Nn ngui ta s diu khin thng qua din p nhu sau:
i vi KB: E
2n
= E
2dm
0
0
n
n n
(2.1)

Vi:
E
2n
: Sc din dng mach ro to ng vi tc d n ca dng co.
E
2dm
: Sc din dng mach ro to dinh mc ca dng co.
i vi C DC: U
n
= K
E
n +
1
R
u
(2.2)
T (2.2) v d thi khi dng hinh 2.26 ta c din p phn ng U
1
, U
2
ng vi tc d
cn chuyn di n
1
, n
2
l:
U
1
= KEn
1
+
1
Ru
U
2
= KEn
2
+
1
Ru
T nguyn ly trn, nn ngui ta c th dng ro-le din p thay cho ro-le tc d d
diu khin dng co nn nguyn tc ny cn goi l nguyn tc din p.

n
HNH 2.26 TH KH NG QUA

2 CP N TR PHU C - DC
n
0
n
1
n
2
2
Bi ging Trang b in
54
b. Mach m my C DC qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc tc d (nguyn
tc din p)

Nguyn ly:
- n nt m my M(3,5), cun dy K c din; dng co bt du khi dng vi ton
b din tr phu trong mach. Dng din sinh ra lc d l
2
, sut p trn phn ng l I
2
Ru
b hon din p tc dng cua 1RU nn no chua tc dng.
- ng co dn dn tng dn tc d n
1
. Sut p trn phn ng lc d l
U
1
= K
E
n
1
+
1
R
u
.
- Gi tri ny chinh l din p ht ca 1RU nn tip dim 1RU(5,) dng lai cp
din cho 1G d loai R
P1
ra khi mach.
- ng co chuyn dc tinh v tip tuc tng tc dn n
2
, sut p khi d l:
U
2
= K
E
n2 +
1
R
u

- U
2
bng vi din p ht ca 2RU nn 2RU(,11) dng lai. Lc d cun 2G duoc
cp ngun v R
P2
bi loai.
- ng co tip tuc tng dn tc d dinh mc, kt thc qu trinh m my.
2.5 Vn d bo v v Iin dng trong TKC - T
2.5.1 Bo v qu dng
ng co din thung bi qu dng trong trung hop bi ngn mach hoc qu ti.
a. Bo v ngn mach
HNH 2.27 MACH M MY C DC QUA 2 CP
N TR PHU THEO NGUYN TC N P
R
FK
CK
+

1RU
+

2RU

2G 1G
K K
RN
K
1G
1G
D
M
K 1RU
2RU 1G
RN
1
3
5
7
5
9 11
4
2

Ngn mach l hin tuong cc pha cham chp nhau, pha cham trung tinh hoc 2
cuc ca thit bi mt chiu cham nhau.
bo v cho trung hop ny thung dng cu chi ni tip cc dy pha, hoc
dt 1 cuc ca thit bi mt chiu, hoc dng ap-to-mat.
i vi dng co cng sut ln c th dng ro-le dng din d bo v, dng din
chinh dinh t ( - 10)
dm
. Khi d cun dy ca ro-le dng mc ni tip trong mach dng
luc cn tip dim cua no mc trong mach diu khin.
b. Bo v qu ti
u ti l hin tuong dng din qua dng co, hoc thit bi khi cu din tng cao hon
dinh mc, nhung khng nhiu. ng co dang lm vic thung bi qu ti trong 2 trung
hop sau dy:
b1. u ti di xng:
Xy ra khi phu ti dt ln truc dng co ln hon dinh mc nhu: lc din p ngun bi
sut gim (ti khng di), dng co bi ket truc hoc ti dt ngt tng cao. Trung hop ny
dng din 3 pha tng du nhu nhau.
b2. u ti khng di xng:
Xy ra khi dng co dang lm vic m ngun din bi mt 1 pha hoc ngun bi mt
cn bng nghim trong. Trung hop ny cn goi l qu ti 2 pha, nu duy tri trong thi
gian lu s gy chy hng dng co.
b3. Phuong php bo v:
u ti khng gy tc hai tc thi, nhung dng co s bi dt nng qu tri s cho
php. Nu qu ti ko di, mc d qu ti ln thi tui tho dng co gim nhanh chng.
bo v cho trung hop ny, thung dng ro-le nhit. Chi cn dt phn tu dt
nong cua ro-le nhit 2 pha cua thit bi 3 pha hoc 1 cuc cua thit bi mt chiu l du.
Nhng dng co cng sut ln hng trm KW thi dng ro-le dng din. Khi d dng
din chinh dinh khong (1,3 1,5) Idm. So d mach nhu hinh 2.2. Do dng din phi
chinh dinh nhu trn, nhung lc va m my dng din tng cao (ti thiu l 4 dm) nn
phi dng ro-le thi gian d khng ch trang thi tc dng ban du ca R; Sau khi m
my xong thi R mi duoc duqa vo d bo v.

Bi ging Trang b in
56

2.5.2 Bo v din p
ng co lm vic nu din p ngun dao dng thi my s hoat dng trang thi
bt binh thung. Cn phi c thit bi tu dng ct dng co ra khi lui trong trung hop
ny.
a. Bo v thiu p
Su c ny thung dng ro-le thiu p v tip dim thung m ca n d bo v
(cun dy mc noi cn bo v, tip dim mc trong mach diu khin. So d nhu hinh
2.2a).
b. Bo v qu p
bo v su c qu p thi dng ro-le qu p v tip dim thung dng ca n
(cun dy mc noi cn bo v, tip dim mc trong mach diu khin. So d nhu hinh
2.2b).

HNH 2.28 BAO V QU TA BANG RO-LE DNG N
1 2R
RTh
D
M
1R
K
3 5

2
RTh
3
KB
1R
2R
K
CC
CD
K
K
M
D
RU
RU
a. BAO V QU P
U
HT RU
= 110%U
dm

K
K
M
D
RU
RU
b. BAO V KM P
U
HT RU
= U
dm
U
NH RU
= 90%U
dm

HNH 2.29: BAO V N P

2.5.3 Bo v thiu v mt t trung
ng co mt chiu nu vn hnh vi ti dinh mc m dng din kich t suy gim
nhiu thi dng co s roi vo tinh trang qu ti. bo v cho trung hop ny thi dng
ro-le dng din mc trong mach kich t, v tip dim cua no mc trong mach diu khin
(duoc goi l ro-le thiu t trung). So d nhu hinh 2.30.

2.5.4 Vn d lin dng
a. Lin dng duy tri:
m bo duy tri ngun cung cp cho cc cng tc to lm vic v ct mach khi c
su c sut p. Mun duy tri cho cun ht no thi dng tip dim thuong m cua cun ht
do mc ni tip vi no v song song vi nt m my.
b. Lin dng kha cho:
m bo su lm vic tin cy ca mach din. cc mach din c nhiu trang thi
lm vic khc nhau (do chiu; cc mach hm ...) thi lin dng kha cho s dm bo
tai mt thoi dim chi co mt trang thi hoat dng m thi. Khi d s dng tip dim
thuong dong cua cun dy ny ni tip vi cun dy kia v nguoc lai.
c. Lin dng trinh tu (tun tu, th tu hoa):
m bo cho mach lm vic r rng minh bach, duoc s dung trong cc mach din
hoat dng theo nhng qui trinh nht dinh co tinh th tu truc sau. Dng tip dim thuong
m cua phn tu duoc php lm vic truc ni tip vi vi cun ht cua phn tu lm vic
sau do.

HNH 2.30 BAO V THU VA MT TU TRUNG
+

G
K K
RN
R
FK
CK
+

RTT
K
RTT
M
D
RN
D
RN
M
RN
K
1: N BO LAM VC; 2: N BO QU TA
HNH 2.31 TN HU HO BANG N BO
Bi ging Trang b in
58
d. Vn d tin hiu ha
Tin hiu ha gip cho ngui vn hnh bit duoc trang thi lm vic ca h thng.
Thung dng dn bo, chung bo hoc ci. Mach tin hiu phi dm bo tinh truc quan,
r rng v c d tin cy cao. So d dn bo lm vic v qu ti nhu hinh 2.31.
- Trang bi din - din t cho my cng nghip dng chung - V uang Hi - NXB
Gio duc 16.
- iu khin tu dng truyn dng din - Trinh inh - NXB ai hoc v trung hoc
chuyn nghip 13.
- Phn tich mach din my ct got kim loai - V Hng Cn; Pham Th Huu - NXB
Cng nhn k thut 12.
- Gio trinh tu dng khng ch truyn dng din - Luu Vn uang - Trung HSPKT
- TPHCM.

- Trao di nhm: Tr li cc cu hi 2.1 - 2.4.
- Cng c bi hc: Tr li cc cu hi trc nghim 2.5 - 1.56.
- Lm cc bi tp: Gii cc bi tp 2.5 - 2.1.
CU HI VA BAI TP
Cu hoi t Iun:
2.1 Nu cc yu cu chung ca vic TKC - T
2.2 Nu nguyn ly, cch thuc hin khi thuc hin TKC - T theo nguyn tc
thi gian, nguyn tc dng din v nguyn tc tc d
2.3 Nu v phn tich cc loai su c thung xy ra trong mach TKC Cho bit
phuong php bo v cho tng loai su c va nu
2.4 So snh uu, nhuoc dim ca cc nguyn tc TKC - T

Cu hoi trc nghim
TT Ni dung cu hoi a b c d
2.5
Yu cu chinh ca vn d tu dng khng ch (TKC) l :
a. Gi thnh r, tin dung; .
b. Tha yu cu k thut;
c. S dung thit bi it hng hc;
d. Phi dng thit bi ngoai nhp.

2.6
Trong so d mach TKC; Cc phn t ca thit bi, khi cu
din phi duoc th hin bng:
a. Hinh ct v mt ct;
b. Hinh chiu v hinh ct;
c. Nhng ky hiu qui uc thng nht;
d. Hinh phi cnh khng gian.

2.7
Trong so d mach TKC; Cc phn t ca thit bi, khi cu
din phi duoc th hin trang thi:
a. Tc dng;
b. Khng din ( chua tc dng );
c. Tc dng sau thi gian duy tri;
c. Nhu th no cng duoc.

2.8
Trong so d mach TKC; Cc phn t ca cng mt thit
bi, khi cu din phi duoc ky hiu:
a. Ty y;
b. Bng cc ch ci;
c. Bng cc s La m;
d. Ging nhau bng cc ch s hoc ky tu.

Bi ging Trang b in
60
2.9
Nhng dim dy dn ni chung vi nhau trong so d mach
TKC thi phi c s th tu :
a. Ging nhau;
b. Khc nhau;
c. Bn tri mang s l, bn phi mang s chn;
d. Bn tri mang s chn, bn phi mang s l.

2.10
Trong mach TKC, din p dt vo mach diu khin phu
thuc vo:
a. in p ngun;
b. in p mach dng luc;
c. in p dinh mc ca cng tc to;
d. Ty tng dang mach cu th.

2.11
Trong TKC, nguyn tc chung d diu khin nhiu noi l:
a. Cc nt m my v dng my du du song song
nhau;
b. Cc nt m my du song song cn cc nt dng
my du ni tip;
c. Cc nt m my v dng my du du ni tip nhau;
d. Cc nt m my du ni tip cn cc nt dng my
du song song.

2.12
Trong TKC d diu khin theo nguyn tc tc d, ngui ta
chuyn sang :
a. Nguyn tc din p;
b. Nguyn tc dng din;
c. .Nguyn tc thi gian ;
d. Nguyn tc hnh trinh.

2.13
Trong TKC khng th diu khin truc tip theo nguyn tc
tc d l do :
a. Tc d quay ca dng co lun thay di ;
b. Tc d quay ca dng co l thng s khng th

cm bin duoc;
c. Kh ch tao cc role tc d c nhiu nc tc dng
khc nhau;
d. Role tc d khng kt ni duoc vi cc phn t
trong mach din.

2.14
Nguyn tc tc d c th duoc p dung d diu khin loai
dng co:
a. Chi dng cho KB roto lng sc; c.
b. KB roto dy qun v C DC;
c. Mt chiu;
d. Tt c cc loai dng co.

2.15
TKC C DC theo nguyn tc tc d thi dng RU v loai
tip dim:
a. Thung m;
b. Thung dng;
c. Thung m dng chm;
d. Thung dng m chm.

2.16
TKC KB rotor dy qun theo nguyn tc tc d thi dng
RU v loai tip dim:
a. Thung m;
b. Thung dng;
c. Thung m dng chm;
d. Thung dng m chm.

2.17
TKC KB rotor dy qun theo nguyn tc tc d thi cun
dy ca RU duoc mc:
a. Song song mach phn ng;
b. Song song 2 pha ngun;
c. Song song 2 pha dy qun roto;

Bi ging Trang b in
62
d. Ni tip 2 pha dy qun roto.

2.18
Khi bo v ngn mach bng role dng din, dng din
chinh dinh cho role tc dng trong khong:
a. 20
dm
;
b. 10
dm
;
c. . ( -10 )
dm
;
d. . Bng
dm
.

2.19
Khi bo v ngn mach mach dng luc bng role dng
din, cc phn t ca chng duoc mc nhu sau:
a. Cun dy mc trong mach dng luc v tip dim
mc trong mach diu khin;
b. Cun dy mc trong mach diu khin v tip dim
mc trong mach dng luc;
c. C cun dy v tip dim du mc trong mach diu
khin;
d. C cun dy v tip dim du mc trong mach
dng luc;

2.20
KB 3 pha dang lm vic m ngun din bi mt 1pha, thi
dy l su c:
a. Ngn mach;
b. u p;
c. u ti di xng;
d. u ti khng di xng

2.21
Khi bo v qu ti bng role dng din, dng din chinh
dinh cho role tc dng trong khong:
a. 20 dm;
b. Bng
dm
;
c. (1,2 - 1,3)
dm
, ti da l 1,5
dm
;
d. 5
dm
.

2.22
Trong TKC, hin tuong sut gim din p (km p) duoc
bo v bng cch dng:
a. Role dng din v tip dim thung dng;
b. Role km p v tip dim thung m ca n;
c. Role qu p v tip dim thung dng;
d. Role km p v tip dim thung dng ca n.

2.23
Khi bo v km p, din p chinh dinh cho role km p nhu
sau:
a. U
ht RU
= U
dm
v U
nh RU
= 0%U
dm
;

b. U
ht RU
= 110%U
dm
v U
nh RU
= 0%U
dm
;
c. U
ht RU
= U
dm
v U
nh RU
= 110%U
dm
;
d. U
ht RU
= 110%U
dm
.

2.24
Trong tu dng khng ch, hin tuong din p tng cao (qu
p) duoc bo v bng cch dng:
a. Role dng din v tip dim thung dng;
b. Role km p v tip dim thung m;
c. Role qu p v tip dim thung dng ca n;
d. Role km p v tip dim thung dng ca n.

2.25
2.5 Khi bo v qua p, din p chinh dinh cho role
qu p nhu sau:
a. U
ht RU
= U
dm
v U
nh RU
= 0%U
dm
;
b. U
ht RU
= 110%U
dm
v U
nh RU
= 0%U
dm
;
c. U
ht RU
= U
dm
v U
nh RU
= 110%U
dm
;
d. U
ht RU
= 110%U
dm
.

2.26
Trong TKC, bo v thiu v mt t trung duoc p dung
khi diu khin dng co:

Bi ging Trang b in
64
a. Khng dng b;
b. Van nng;
c. Mt chiu;
d. ng b.

2.27
Tip dim T (13,15) v N (,) hinh 2.32, c tc dung:
a. L tip dim kha cho lin dng din;
b. m bo cho mach lm vic an ton, tin cy;
c. Ct din cun ht;
d. Bo v qu ti.

2.28
Cp tip dim T (13,15) v N (,) hinh 6.32 c tn goi:
a. Tip dim duy tri;
b. Tip dim bo v;
c. Lin dng trinh tu;
d. Tip dim kha cho.

2.29
Tip dim RN (4,2) hinh 3.32 c tc dung:
a. Bo v qu ti;
b. Bo v ngn mach;
c. Bo v qu p;

HNH 2.32
2
T
N
RN
4
1 3 5 7
9 11
3
D
M
T
M
N
T
N
N
T

d. Bo v km p.

2.30
Mach din nhu hinh 3.32; Gi s dng co dang quay thun,
mun do chiu quay dng co thi thao tc:
a. n nt M
N
;
b. n nt M
N
2 ln;
c. Truc tin phi n nt dng ri mi n M
N
;
d. Ct ngun truc khi do chiu.

2.31
Mach din nhu hinh 2.32; Mun lp dn tin hiu KB quay
thun chiu thi ni dn tai:
a. im 4 v dim 2;
b. im 11 v dim 4;
c. im v dim 4;
d. im 3 v dim 5.

2.32
Mach din nhu hinh 2.32; Mun lp dn tin hiu KB quay
nguoc chiu thi ni dn tai:
a. im 4 v dim 2; c.
b. im 11 v dim 4; d.
c. im v dim 4;
d. im 3 v dim 5.

2.33
So d mach diu khin nhu hinh 2.33, cng dung ca mach
l :
a. M my do chiu quay KB 3 pha;
b. M my Y - KB 3 pha;
c. M my qua cun khng KB 3 pha;
d. Hm dng nng KB 3 pha

Bi ging Trang b in
66

2.34
Mach din nhu hinh 2.33, din p dinh mc ca role thi
gian l:
a. Bng vi din p ca cc cng tc to;
b. Ln hon din p ca cc cng tc to;
c. 220V;
d. 12V - DC.

2.35
Mach din nhu hinh 2.33, sau khi khi dng xong thi role
thi gian s:
a. Vn cn lm vic, nhung dng co phi du Y;
b. Role thi gian khng lm vic ngay t du;
c. uoc ct ra khi mach;
d. Vn cn lm vic;

2.36
Mach din nhu hinh 2.33, cc tip dim RTh ( 5, ) v RTh(
5,11) l loai:
a. Thung m - dng chm v thung m - m chm;
b. Thung dng - dng chm v thung dng - m
chm;
c. Thung m - dng chm v thung dng - m
chm;
d. Thung m v thung dng.

HNH 2.33
RN
g
K
Y

K

1
RTh
RTh
D
RTh
M
g
K

K
Y

3 5
5
7 9
11 13
4
2
K


2.37
Mach din nhu hinh 2.33, cc cng tc to s lm vic tai
thi dim n nt M(3,5) l:
a. K
Y
(13,4) v K
(,4);
b. g (5,4) v RTh (5,4);
c. g (5,4) v K
Y
(13,4);
d. K
(,4) v g (5,4)

2.38
Mach din nhu hinh 2.33, tip dim K
(5,) c nhim vu:

a. Duy tri ngun cho cun K
sau khi RTh d bi ct;

b. Cp ngun cho K
lc bt du khi dng;
c. Duy tri cho cun g;
d. Duy tri cho cun K
Y
.

2.39
Mach din nhu hinh 2.33, phi s dung tip dim K (5,) l
do:
a. Tip dim RTh (5,) khng lm vic duoc vi dng din
ln;
b. Sau khi RTh bi ct thi tip dim RTh (5,) s m ra;
c. m bo an ton;
d. Rt ngn thi gian khi dng.

2.40
Mach din nhu hinh 2.33, thi gian duy tri cho cc tip dim
ca role thi gian l:
a. 3 giy ;
b. 10 giy ;
c. 5 - 10 giy ;
d. Phu thuc thi gian m my.

2.41
Mach din nhu hinh 2.33, mun lp dn bo trang thi khi
dng thi thuc hin:
a. Lp dn tai 2 dim , 4;

Bi ging Trang b in
68
b. Lp dn tai 2 dim 13, 4;
c. Lp dn tai 2 dim , 4 v phi qua tip dim
thung m ca K
;
d. Lp dn tai 2 dim 13, 4 v phi qua tip dim
thung m ca K
Y
.
2.42
Mach din nhu hinh 2.33, xt v quan dim kinh t thi c
th tinh gim cng tc to no
a. Cng tc to g;
b. Cng tc to K
Y
;
c. Cng tc to K
;
d. Khng tinh gim duoc

Hinh 2.34

2.43
Mach TKC nhu hinh 2.34 , cng dung ca mach l :
a. M my v hm nguoc KB 3 pha;
b. M my qua cun khng KB 3 pha;
c. M my Y KB 3 pha;
d. M my v hm dng nng KB 3 pha.

2.44
Trong mach din hinh 2.34, role thi gian c tc dung:
a. Ct din cun g (,4);
b. Ct ngun DC sau khi KB d dng;
c. Cp ngun cho mach dng luc.

3
CD
+
CC
g
RN
H
K
HNH 2.34
g
5
g
H
RTh
RTh
g
H
RN
3
1
7
9 1 1
4
2
1
M D

d. Cp ngun cho cun H (13,4);

2.45
Mach din hinh 2.34, khi n nt D (1, 3); u trinh xy ra
trong mach l:
a. Cun g (,4) v H (13,4) lm vic dng thi;
b. Role thi gian bt du tinh thi gian duy tri;
c. Cun g (,4) bi ct, cun H (13,4) c ngun d
hm dng;
d. ng co vn lm vic binh thung.

2.46
Mach din hinh 2.34, role thi gian bt du tinh thi gian
duy tri t lc:
a. n nt D (1, 3);
b. Bung nt D (1, 3) ra;
c. n nt M (3,5);
d. Cun H duoc cp ngun.

2.47
Mach din hinh 2.34; Nu n v gi nt D (1, 3) thi gian
di, mach hoat dng s c hin tuong:
a. Thi gian hm bi ko di;
b. Thi gian khi dng duoc rt ngn;
c. Cun dy H khng bi ct ngun;
d. Binh thung.

Bi ging Trang b in
70
Trc nghim din khuyt:
2.43. Gii han dng din qua dng co m khi d dng co duoc xem l qu ti vo
khong ................
2.44. Khi cu din thung dng d bo v qu ti cho dng co din l ................
2.45. Trong TKC, di vi nhng dng co cng sut va dn nh d bo v ngn
mach ngui ta thung dng .................
2.46. Trong TKC, role dng din chi dng d bo v ngn mach cho cc dng
co c .........................
2.4. Khi ti tng ln thi tc d dng co s ................. mt luong no d ty vo
mc d qu ti.
2.4. Xt v diu kin din p, mach khi dng Y - chi p dung duoc khi
..............
2.4. Trong tu dng khng ch, bo v thiu v mt t trung duoc p dung khi
diu khin loai dng co ...............
2.50. Role bo v thiu t trung, thuc cht l loai role ...................
2.51. loai cun khng hoc bin p tu ngu ra khi mach sau qu trinh m
my KB 3 pha trong cc mach tu dng khng ch, ngui ta thung s
dung ........................
BA TP
2.52. V mach m my KB 3 pha roto lng sc quay 1 chiu diu khin duoc 2
noi khc nhau.
2.53. V mach m my KB 3 pha roto lng sc do chiu quay gin tip, diu
khin duoc 2 noi khc nhau.
2.54. V mach m my KB 3 pha roto lng sc do chiu quay truc tip, diu
khin duoc 2 noi khc nhau.
2.55. V mach do chiu quay gin tip KB 1 pha roto lng sc.
2.56. V mach diu khin chuong trinh d vui cho 3 di ,B,C vi yu cu sau:
- Mi di c 1 dn tin hiu ring.
- 3 di dng chung 1 chung din.
- i no n nt truc tin s ginh quyn uu tin; Cc di cn lai bi v
hiu ha (Vi du: i n nt truc tin thi dn sng v chung reo;
i B,C n nt khng c tc dung).
2.5. V mach khng ch KB roto lng sc vi yu cu sau dy:

- ng co m my qua cun khng.
- ng co quay duoc 2 chiu.
- Mach duoc bo v qu ti, ngn mach, km p v qu p.
2.5. V mach m my qua cun khng KB 3 pha roto lng sc; sau khi m
my xong loai b RTh.
2.5. V mach m my qua cun khng KB 3 pha roto lng sc; s dung tip
dim thung dng - dng chm ca RTh.
2.60. V mach do chiu truc tip KB 3 pha roto lng sc; Dng my bng
phuong php hm dng nng.
2.61. V mach m my truc tip KB 3 pha roto lng sc; Dng my bng
phuong php hm nguoc s dung RTh.
BAI TP NNG CAO
2.62. V mach khng ch KB 3 pha ro to dy qun vi yu cu:
- Mach m my qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc din p.
- Dng my bng phuong php hm nguoc hon vi th tu pha.
- C dy d cc khu bo v v tin hiu.
2.63. V mach khng ch KB 3 pha ro to dy qun vi yu cu:
- Mach m my qua 3 cp din tr phu theo nguyn tc thi gian.
- Dng my bng cch gim tc qua 4 cp din tr phu truc khi ct
ngun cung cp.
2.64. V mach khng ch KB roto lng sc vi yu cu:
- ng co m my bng phuong php di ni Y - .
- Dng my bng phuong php hm dng nng.
2.65. V mach khng ch C - DC vi yu cu.
- ng co m my qua 2 cp din tr phu theo nguyn tc dng din.
Bi ging Trang b in
72
- Dng my bng phuong php hm dng nng.
2.66. V mach khng ch 2 KB r to lng sc l 1 v 2 vi yu cu:
- 1 m my truc tip; dng my bng phuong php hm dng nng.
- 2 m my Y - ; do chiu quay.
- 1 chi lm vic khi 2 d lm vic truc d.
- 2 ngung hoat dng sau khi 1 d dng.
- Cc dng co du duoc bo v ngn mach v qu ti.
HOAT NG III: LAM CC BAI TP THUC HANH TAI XUNG TRUONG

BAI 3: TRANG B| IN MY CNG NGHIP
Gii thiu:
- Trong cc xi nghip cng nghip thi my mc, trang thit bi c vai tr rt quan
trong; n quyt dinh dn hiu qu v nng sut lao dng ca cng nhn. Trang bi din
cho cc loai my cng nghip l mt trong nhng vn d lun duoc quan tm.
- i vi nhng ngui cng tc trong ngnh din thi mng kin thc v linh vuc
ny l khng th thiu. N l su ng dung cc mach tu dng khng ch vo tng qui
trinh cng ngh cu th ph hop vi qui trinh sn sut dt ra.
Mc tiu thc hin:
Thuc hin duoc qui trinh cng ngh v yu cu v trang bi din cho my ct got
kim loai nhu: my khoan, tin, phay, bo, mi ...
Thuc hin duoc qui trinh cng ngh v yu cu v trang bi din cho cc my sn
sut nhu: bng ti, cu truc, thang my, l din ...
oc, v v phn tich so d ca cc loai my ni trn.
kh nng phn tich hu hng lm co s cho vic chon phuong n ci tin mi
dat tiu chun k thut, ph hop diu kin kinh t ca Vit Nam.
Ni dung chnh:
- Khi nim v cc loai my cng nghip.
- Yu cu v trang bi din cho tng loai my din hinh.
- Phn tich mach din cc loai my ct got kim loai nhu: my khoan, tin, phay,
bo, mi ..
- Phn tich mach din cc loai my sn sut nhu: bng ti, cu truc, thang my,
l din ...

Bi ging Trang b in
74
HOAT NG I: NGHE GING TRN LP C THO LUN
TRANG B| IN MY CNG NGHIP
3.1 Trang b| din cho my ct gt kim Ioai
3.1.1 Khi nim chung v my ct got kim loai
a. Khi nim:
My ct got kim loai dng gia cng cc chi tit kim loai bng cch ct b cc lp
kim loai tha. Sau khi gia cng, chi tit s c hinh dng, kich thuc gn dng vi yu
cu (gia cng th); hoc tha mn hon ton cc yu cu k thut v hinh dng, kich
thuc nu gia cng tinh.
My ct got kim loai l mt nhm my rt rng, nu xt v chng loai v s luong
thi n chim hng du trong s cc my cng nghip.
b. Phn loai:
Theo dc dim ca qu trinh cng ngh (dc trung ca phuong php gia cng):
my tin; my khoan, my doa; my mi v dnh bng; my phay ...
Theo dc dim ca qu trinh sn xut: my van nng; my chuyn dng..
Theo kich thuc v khi luong:
My c binh thung; c th gia cng chi tit c khi luong dn 10 tn.
My c ln: c th gia cng chi tit c khi luong dn 30 tn.
My c nng: c th gia cng chi tit c khi luong dn 100 tn.
My c siu nng; c th gia cng chi tit c khi luong ln hon 100 tn.
Theo d chinh xc gia cng: d chinh xc binh thung; d chinh xc cao; d
chinh xc rt cao.
c. Cc chuyn dng trn my ct got kim loai
Trn my ct got kim loai gm c 2 loai chuyn dng l chuyn dng co bn v
chuyn dng phu.
Chuyn dng co bn
L su di chuyn tuong di ca dao ct so vi phi d thuc hin qu trinh ct got.
Bao gm chuyn dng chinh v chuyn dng n dao.
Chuyn dng chinh: cn goi l chuyn dng lm vic dy chinh l qu trinh
thuc hin vic ct got kim loai bng dao ct.
Chuyn dng n dao: l chuyn dng x dich ca dao hoc ca phi (ty vo
tng loai my) d tao ra lp phoi mi.

So d phn loai tng th cc my ct got kim loai trong hinh 2.1

Chuyn dng phu
L nhng chuyn dng khng lin quan truc tip dn qu trinh ct got, chng cn
thit cho qu trinh chun bi, nng cao hiu sut v cht luong gia cng ... nhu bom
nuc, bom du, chay nhanh bn, nng ha x, ko phi ...
3.1.2 Trang bi din my tin
a. Khi nim v my tin

HNH 3.2a HNH DANG NGOA CUA MY TN
1. Thn my; 2. truc; 3. Bn dao 4. sau
MY CT GT KIM LOAI
c dim qu
trinh cng
ngh
c dim qu
trinh sn xut
Trong luong
kich thuc chi
tit
chinh xc
gia cng
T
i
n

K
h
o
a
n

-

d
o
a

M
i

-

d
n
h

b
n
g

P
h
a
y

V
a
n

n
n
g

C
h
u
y
n

d
n
g

c

b
i
t

B
i
n
h

t
h
u
n
g

C
n

C
n
g

S
i
u

n
n
g

B
i
n
h

t
h
u
n
g

C
a
o

R
t

c
a
o

HNH 3.1 PHN LOA MY CT GOT KM LOA
Bi ging Trang b in
76
My tin l loai my cng cu d gia cng th hinh cc chi tit my. Cc b phn
chinh ca my tin nhu hinh 3.2. Bao gm: thn my c cha dng co truyn dng v
hp tc d; U truc c truc chinh c b phn d kp chi tit cn gia cng (thung l
mm cp; Bn dao l noi d lp dao tin; U truc dng d chng tm cho cc chi tit c
kich thuc lon.
Chuyn dng chinh trong my tin l chuyn dng quay ca truc chinh v chuyn
dng tinh tin ca bn dao. Cc chuyn dng phu gm: chuyn dng nhanh bn dao,
bom nuc lm mt, bom du bi tron, ...
Nguyn cng ch luc m my tin thuc hin duoc l tin cc khi hinh tru (tron,
bc); ct ren, khoan l hoc tin cc vt th dinh hinh trn xoay khc. hinh 3.2b l cc
nguyn cng th thuc hin duoc trn my tin.

HNH 3.2b CC NGUYN CNG THUCN HN TRN MY TN

Yu cu di vi truyn dng chinh l:
- Truc chinh (mang mm cp hoc b phn kp chi tit gia cng) phi quay duoc
2 chiu v c kh nng diu chinh tc d.
- C th dng dng co khng dng b ro to lng sc hoc dng co din mt chiu
lm vic di han.
- C th m my truc tip hoc p dung cc phuong php m my ph hop. Khi
dng my c th hm cung bc dng co.
b. Mach din my tin T616
So d mach (xem hinh 3.3)
Trang bi din
1: ng co truyn dng truc chinh (quay mm cp); loai: AO51 - 42; 3 -
380V; 4,5KW; 1440Rpm.
2: ng co bom du bi tron; loai: TO1 - 2; 3 - 380V; 0,125KW;
2800Rpm.

3: ng co bom nuc; loai: A22; 3 - 380V; 0,125KW; 2800Rpm.
: n chiu sng lm vic; 36V/ 10W.
B: Bin p 30V/ 36V: dng cp ngun din p thp cho dn .
KC: Tay gat (b khng ch) 3 vi tri, 4 tip dim dng diu khin my.
Nguyn ly:
- ng cu dao CD cp ngun cho mach dng luc v mach diu khin.
- Tay gat co khi KC dang vi tri s 0 nn tip dim KC(1,3) kin cp din cho RU,
tip dim RU(1,3) dng lai chun bi cho mach lm vic.
- Vn hnh my bng tay gat KC. Gi s dt KC vi tri s 1: Khi d tip dim
KC(3,5) v KC(3,11) duoc ni kin. Nn du tin dng co bom du 2 lm vic lm cho
tip dim 3K (4,2) dng lai cp ngun cho cun 1K v mm cp quay thun chiu.
- Mun do chiu quay thi bc KC v vi tri s 2, qu trinh xy ra tuong tu.

Bi ging Trang b in
78

- Thao tc dng co 3 d bom nuc lm mt bng cu dao 2CD.
- Dng my bng cch chuyn tay gat v s 0, ct hn ngun bng cu dao 1CD.
- n l dn chiu sng lm vic.
HNH 3.3 MACH IN MY TIN T616
3 - 380
1CD
1CC 2CC
1K 2K
1
MM CP
2 3
DU NUC
3K
2CD
KC
1
1K
2K
3K
KC
2 1 0
2 1 0
RU
2K
1K
3K
RU
BA
K

3
1
5
9
7
11
13
4
2
2

Bo v v lin dng
- Ngn mach: cc cu chi 1CC, 2CC.
- Km p v chng tu dng m my lai: RU
- Cc khu lin dng: hoc vin tu phn tich.
c. Mach din my tin 1K62
Trang bi din
1: ng co truyn dng truc chinh (quay mm cp); loai: 2 - 51 4- 2;
3 - 30V; (,5 10) KW; 1460Rpm.
2: ng co bom nuc; loai: 2; 3 - 30V; 0,12KW; 200Rpm.
3: ng co bom du thy luc; loai: 512 21 - 62; 3 - 30V; 0,KW;
30Rpm.
4: Chay nhanh bn dao; loai: AO512 21 - 42; 3 - 380V; 0,8KW;
1350Rpm.
B: Bin p 30V/12V; 36V: cp ngun cho mach diu khin v dn .
: mpe k : o dng din lm vic ca dng co 1.
Nguyn ly
- ng cu dao 1CD cp ngun cho mach chun bi lm vic.
- Vn hnh my bng cch n nt M(3,5), khi d cun dy 1K hoat dng d cp
ngun cho dng co 1 v 3 nn mm cp v bom du thy luc lm vic dng thi.

Bi ging Trang b in
80

- Thao tc cu dao 2CD d cp ngun cho dng co 2 l dng co bom nuc lm
mt khi cn (sau khi 1 v 3 d lm vic).
3 380
A

1CD
1
1CC
1K
2K
2CC
1RN
2
2RN
3 4
3RN
2CD
MM CP NUC DU BAN
HNH 3.4 MACH IN MY TIN 1K62

3CC
M

2
1
4
BA
1K

1KH

RTh

1K
2K
2RN

K
D
RTh

2KH

3 5 7
9
6
8
8
1RN
3RN

4CC
11

- chay nhanh bn dao thi thao tc (n v gi) 2KH.
- Ro-le thi gian RTh(11,) c tc dung han ch thi gian chay khng ti ca bn
dao, hoat dng nhu sau:
Khi chua cho my n ti: cng tc hnh trinh 1KH(5,11) duoc ni kin d cp
ngun cho RTh. Sau thi gian duy tri, tip dim RTh(5,) m ra d cun 1K nn 1 v
3 s khng lm vic.
Cn nu sau khi khi dng cho my n ti ngay thi 1KH(5,11) s m ra (do tc
dng vo bn xa dao) nn RTh khng lm vic, mach vn hoat dng binh thung.
- Dng my bng nt D(1,3); cp ngun cho dn bng cng tc K.
Luu : Truc chinh ca my tin 1K62 duoc do chiu quay v thay di tc d bng
phuong php co khi. Nghia l:
ng co 1 chi quay mt chiu (nhu so d hinh 3.4) nhung truc chinh c th
quay thun hoc quay nghich khi thay di cch kt ni b truyn dng thng qua mt
tay gat trn b my.
Tuong tu, chuyn di tc d cao hay thp cng duoc thuc hin bng mt tay gat
khc. Khi d ti s truyn ca b truyn dng co khi s duoc thay di cho ph hop.
Bo v v lin dng
- Ngn mach: cc cu chi 1CC, 2CC, 3CC, 4CC.
- u ti: cc ro-le nhit 1RN, 2RN,3RN.
- o kim dng din qua dng co chinh: ampe k .
- Cc khu lin dng: hoc vin tu phn tich.
3.1.3 Trang bi din my phay
a. Khi nim v my phay
My phay l loai my cng cu dng gia cng cc dung nt hinh dng phc tap
ca chi tit nhu: phay cc rnh thng, rnh xon; phay ren vit trong v ngoi, phay cc
bnh rng ...
u trinh gia cng b mt trn my phay thuc hin bng hai chuyn dng phi
hop: chuyn dng quay ca dao phay v chuyn dng tinh tin ca chi tit gia cng theo
phuong thng dng, theo chiu doc hoc phuong nm ngang.
Bi ging Trang b in
82

HNH 3.5 HNH DANG NGOA CUA MY PHAY
1. Thn my cha hp tc d; 4. Bn my;
2. X ngang my; 5. my
3. Gi d truc dao;
Cc b phn chinh ca my phay nhu hinh 3.5.
Chuyn dng chinh trong my phay l truyn dng quay lui dao phay v chuyn
dng n dao.
- Chuyn dng quay lui dao phay: Yu cu phi do duoc chiu quay v pham vi
diu chinh tc d rng (D t 20/1 dn 60/1). Thung dng KB ro to lng sc c b
ChT.
- Chuyn dng n dao l chuyn dng dich chuyn ca chi tit so vi chuyn
dng ca dao phay: Trong cc my phay c nh, truyn dng ny duoc thuc hin t
truyn dng truc chinh qua h thng tay gat v hp s. Cn trong cc my c ln do yu
cu cht luong diu chinh cao nn thung dng C - DC kich t dc lp v cc b diu
tc ph hop .
Chuyn dng phu: chay nhanh bn, bom du, lm mt, di chuyn x ... Thung
dng KB ro to lng sc.
b. Mach din my phay 6H1
Trang bi din
1: ng co truyn dng truc chinh (quay dao phay); loai: AO 51 4; 3 -
380V; 4,5 KW; 1440Rpm.

2: ng co truyn dng bn; loai: T 41 4; 3 - 380V; 1,7KW;
1420Rpm.
3: ng co bom nuc; loai: A 22; 3 - 380V; 0,12KW; 2800Rpm.
KC: Tay gat (b khng ch) 6 vi tri, 4 tip dim dng do chiu quay dng co
1.
FH: Phanh hm din t dng hm cung bc dng co truc chinh khi dng
my.
B: Bin p 30V/; 36V: dng cp ngun cho dn .
Nguyn ly:
- ng cu dao 1CD cp ngun cho mach.
- Thao tc my bng nt MLV(5,), cun dy 1K c din v dng co 1 lm vic.
Dao phay quay thun hay nghich ty vo tay gat KC vi tri 1 hoc 2.
- Di chuyn bn thi n MB(5,11). Bn di chuyn v tri, sang phi, vo trong hay
ra ngoi ty thuc vo tay gat co khi trn b my.
- Cng tc hnh trinh KH dng d khng ch chuyn dng ca h thng khi bn
di chuyn dn cui hnh trinh.
- Dng my thi n nt D (3,5).
- Nt MT(5,) dng d th my.
- Thao tc dng co 3 d bom nuc bng cu dao 2CD khi bn d lm vic.
Bi ging Trang b in
84

Cc khu bo v v lin dng
- Ngn mach: cc cu chi 1CC; 2CC.
- u ti: Cc ro-le nhit 1RN; 2RN.
- Chiu sng lm vic: n - 36V.
3.1.4 Trang bi din my doa
a. Khi nim v my doa
0 1 2
3 - 380
DAO
1
FH
2 3
KC
2K 1K
1RN 2RN
1CC 2CC
1CD
2CD
BAN NUC
HNH 3.6 MACH IN MY PHAY 6H81
1
1K
2K
KH
M
T
M
LV
M
B
D
1K
2K
1RN
2RN
3 5 7
9
11
2
4
6

K
BA
5

My doa l loai my cng cu dng d gia cng l m kich thuc cc tm l c yu
cu v d chnh xc cao. Ngoi ra, my doa cn c th dng d khoan hoc gia cng
ren.
c dim chinh ca cc chi tit gia cng trn my doa l dat d chinh xc v d
bng rt cao. Hinh dng v cc b phn chinh ca my doa trong hinh 3..
Chuyn dng chinh trong my doa l chuyn dng quay cua dao doa v chuyn
dng n dao. Chuyn dng n dao c th l:
Chuyn dng ngang hoc doc ca bn my g chi tit gia cng.
Chuyn dng di chuyn doc truc ca truc chinh mang du doa.

HNH 3.7 HNH DANG VA CC B PHN CHNH CUA MY DOA

Yu cu di vi truyn dng chinh:
ng co truyn dng chinh phi do duoc chiu quay.
Pham vi diu chinh: D t 100/1 dn 250/1.
bng phng diu chinh: = 1,26.
H truyn dng truc chinh cn phi hm dng nhanh.
C th dng KB ro to lng sc mt hoac nhiu cp tc d. Cng c th dng
C - DC vi cc h ChT thich hop.
Chuyn dng phu gm: di chuyn bn, di chuyn u dao, bom nuc, bom du ...
b. Mach din my doa 2613
So d mach (xem hinh 3.)
Trang bi din
Bi ging Trang b in
86
1: ng co truyn dng truc chinh (quay dao doa); loai: AO51 2 T ; 3 -
380V; 4,5 KW; 2800Rpm.
2: ng co truyn dng bn; loai: AO42 6 T; 3 - 380V; 1,7KW;
980Rpm.
R
T
: Ro-le tc d dng hm nguoc dng co truc chinh.
1B: Bin p 30V/; 24V: dng cp ngun cho dn .
2B: Bin p 30V/; 12V: dng cp ngun cho mach diu khin.
3RTr: Ro-le trung gian dng trong do chiu dng co 1.
1RTr; 2RTr: inh hung di chuyn cho bn ng vi trang thi lm vic cua
1.


3 380
R
T
CD
1
2
1CC
2K 1K 3K 4K
2CC
RN
HNH 3.8 MACH IN MY DOA 2A613
24V
127V AC
R
T
M
TH
M
T
1
3
7
11
2
19
35
13
15
17
21
23
25
27
11
29 31
33
4
1BA
2BA
2K

1K

R
T
3RTr

3RTr

M
N
3RTr

3RTr

1K

3RTr

3RTr

2K

1K
2K
3K
4K
2RTr

2RTr

4
4
RN

5
7
9
K
Bi ging Trang b in
88
Nguyn ly:
Truyn dng chinh
- ng cu dao CD cp ngun cho mach.
- n nt MT(11,1) lm cun dy 3RTr(2,4) c din nn tip dim 3RTr(13,)
dng lai cp din cho cun 1K v dng co 1 quay thun chiu. Khi d Rtd (3,35) dng
lai, chun bi cho mach hm nguoc lm vic.
- Dng my bng nt D(1,3), cun 1K mt din nn cc tip dim 1K(11,21) v
1K(21,23) dng lai dng thi lm cho 2K duoc cp ngun qu trinh hm nguoc xy ra.
Ch : Phi n v gi nt D trong sut qu trinh hm my, khi dng co gn dng
hn thi mi bung tay ra.
- Mun my quay nghich thi n M
N
(11,13) qu trinh xy ra tuong tu (cun 2K lm
vic;Rtd (3,5) v 1K hm my).
Truyn dng n dao
- Cng do 1 truyn dng qua 1 tay gat co khi, ngui ta c th cho n dao theo 2
chiu hoc 1 chiu no d.
Di chuyn bn, u
- Chuyn tay gat co khi sang vi tri nhanh lm KH(1,) bi n. N s ct din 1K
hoc 2K v cp din cho 3k hoc 4K ty vo trang thi ca 2TRr.
- Do kt cu co khi nn 2 bao gi cng lm vic d di chuyn bn nguoc vi
hung n dao. Cng vic ny do 1TRr v 2TRr thuc hin nhu sau:
Ro-le 2TRr khi c din s lm tip dim 2TRr(2,31) dng lai hoc tip dim
2TRr(2, 33) m ra. Cc tip dim ny duoc gi nguyn trang thi nh vo 1 cht co
khi. Chi khi 1TRr ht cht ny di thi cc tip dim trn mi tr v trang thi ban du.
Do vy: Khi n M
T
thi 1K v 1TRr c din, dng co 1 quay thun nhu d ni.
ng thi 1TRr s ht cht co khi d cc tip dim ca 2TRr c trang thi nhu trong
hinh v. Nghia l 2TRr(2,33) dng lai d cp din cho 4K v bn duoc di chuyn nguoc
vi hung n dao.
Tuong tu khi n MN

thi 2K v 2TRr c din qu trinh xy ra nguoc lai v 3K
c din, bn s di chuyn nguoc lai.
Bo v v lin dng:
- Ngn mach: Cc cu chi.
- u ti: RN.
- Lin dng: 1TRr v cht co khi; R
T
; KH.

3.1.5 Trang bi din my khoan
a. Khi nim v my khoan
My khoan dng gia cng cc l hinh tru, gia cng tinh cc l do dc hay dp d c
sn, cng c th ct ren bng ta-r.
Truyn dng quay du khoan l truyn dng chinh trong my; chuyn dng n
dao l chuyn dng dich chuyn mi khoan doc theo truc quay di xung ht chi tit c
khoan.
Chuyn dng chinh thung dng dng co ro to lng sc c do chiu quay, mt
hay nhiu cp tc d lm vic di han. Pham vi diu chinh tc d trong khong D = (50 -
60)/ 1.
Truyn dng n dao cng duoc thuc hin t dng co truc chinh thng qua hp tc
d n dao.
Ngoi ra cn c dng co bom nuc, nng ha cn khoan, xit cn, xit du khoan ...
Hinh dang ngoi v cc b phn co bn ca my khoan trong hinh 3.

HNH 3.9 HNH DANG VA CC B PHN CUA MY KHOAN
1. Tru dng; 2. Cn khoan; 3. u khoan; 4. Bn g chi tit
b. Mach din my khoan 2125

Bi ging Trang b in
90

Trang bi din
1: ng co truyn dng truc chinh (quay du khoan); loai: A42 4; 3 -
380V; 2,8 KW; 2420Rpm.
2: ng co bom nuc; loai: 22; 3 - 380V; 0,125KW; 2800Rpm.
K
1
; K
2
; K
3
: B cng tc xoay dng do chiu dng co truc chinh.
B: Bin p 30V/; 36V: dng cp ngun cho dn .
: n chiu sng lm vic: 36V; 10W.
Nguyn ly:
- ng cu dao 1CD cp ngun cho mach chun bi lm vic.
- Chuyn cng tc xoay (K
1
; K
2
; K
3
) sang phi (quay thun); do duoc lin dng co
khi nn K
1
(5,) v K
3
(3,5) dng lai dng thi nn cun ht 1K duoc cp ngun, dng co
1 lamg vic, truc khoan quay thun chiu.
HNH 3.10 MACH IN MY KHOAN 2A125
3 - 380
1CD
CC
1K 2K
1
TRUC CHNH
2
NUC
2CD
RN
1
1K
2K
2K
1K
RN
3 5
7
2
1K
2K
K1
K2
K3
5
5
5
5
9
11
13
2
BA
K

- Do cu tao co khi nn K
1
(5,) chi dng rtrong chc lt, sau d tu dng m ra;
nhung mach vn hoat dng binh thung vi d c tip dim duy tri 1K(5,).
- Cn nu chuyn cng tc xoay v bn tri truc khoan s quay nghich do
K2(13,5) v K3(3,5) dng lai; sau d cng duoc duy tri bng tip dim 2K(5,13).
- Dng my bng cch dt cng tc xoay gia, lc d trang thi ca b cng tc
xoay nhu hinh v.
- Bom nuc thi dng cu dao 2CD khi truc khoan d lm vic.
- ng cng tc K d cp ngun cho dn thng qua bin p B.
Bo v v lin dng:
- Ngn mach: cu chi CC.
- u ti: RN.
- Lin dng:
Co khi: B cng tc xoay K
1
; K
2
;

K
3
.
in: Kha cho; duy tri.
c. Mach din my khoan 255.
Trang bi din
1: uay truc chinh: Loai AO 51 - 4; 3 - 380V; 4,5KW; 1440Rpm.
2: Di chuyn cn v gi cn trn truc: Loai AO41 - 4; 3 - 380V; 1,7KW;
1420Rpm.

Bi ging Trang b in
92

3 - 380
1CD
1CC
2CC
2CD
1
4 2 31 32
1K1 1K2 2K2 3K2 2K1 3K1
RN
D CHUYN CN CHNH NUC KEP CN KEP U
HNH 3.4 MACH IN MY KHOAN 2A55
2
KC
1K1
2K1
1K2
2K2
3K1
3K2
1 2
3 4
RU
RU
3K1
RN
3KH
2KH
1KH
1
/
KH
2K1
2K2
3K1
3K2
1M
2M
XUNG
LN
XT
M
1
3
3
5
5
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
29
27
31
2

31: Kp cht cn khoan vo tru bng thy luc: Loai T22 4; 3 - 380V;
1,5KW; 1410Rpm.
32: Kp cht cn khoan vo tru bng thy luc: Loai T22 4; 3 - 380V;
1,5KW; 1410 rpm.
4: Bom nuc: Loai A 22; 3 - 380V; 0,125 KW; 2800 rpm.
KC: Tay gat ch thp: 4 vi tri, 4 tip dim.
Nguyn ly:
- Truc tin n nt 1M(3,25) cp din cho 3K1 d dng co 31 v 32 lm vic
xit cht cn khoan v du khoan vo tru.
- Khi d tip dim 3K1(3,5) dng lai cp din cho ro-le din p RU nn tip dim
RU(3,5) dng lai chun bi cho mach lm vic.
- ng din cho dng co 1 d quay truc chinh ty vo vi tri ca tay gat ch thp
KC v tay gat co khi trn b my c lin quan dn cng tc hnh trinh 3KH nhu sau:
Gi s KC dt vi tri s 1 (bn phi) thi tip dim KC(,) kin v n tay gat co
khi xung dui lm cho 3KH bi n, lc d truc khoan duoc ni khp d quay thun chiu.
Cn nu KC vn dt 1, nhung ko tay gat co khi ln trn thi 3KH cng bi n
nhung truc khoan duoc ni khp nguoc lai d quay nghich.
Tuong tu, nu dt tay gat ch thp KC vi tri s 2 (bn tri) v cng diu
khin tay gat co khi nhu trn thi qu trinh xy ra nguoc lai.
C th tm luoc qu trinh lm vic ca truc khoan nhu sau:

KC Co kh Trc khoan
1 Dui Thun
1 Trn Nghich
2 Dui Nghich
2 Trn Thun
- Dng my thi chuyn KC v s 0 hoc tay gat co khi v gia.
- ng co 2 d di chuyn cn cng duoc thao tc bng tay gat ch thp KC:
Bc KC v vi tri s 3 (trn) lm cho KC(5, 13) kin nn 2K1tc dng v 2 duoc ni lui.
ng co 2 hoat dng nhu sau:
Bi ging Trang b in
94
u tin dng co ny quay truc vit d ni lng cn khoan. Khi cn d lng thi
mt co cu co khi lm dong 1KH(5,19) d chun bi cho vic gi cn khoan trn tru sau
khi cn ngng di ln.
ng co 2 tip tuc lm vic v b phn co khi s chuyn sang chuyn dng
nng cn di ln.
Khi cn d dn vi tri yu cu, chuyn KC v gia d ct din 2K1, cn ngng
di ln v tip dim 2K1(1,23) dng lai cp ngun cho 2K2, dng co 2 quay nguoc lai
d bt du qu trinh xit cn khoan.
Khi cn d duoc xit cht thi 1KH(5,19) m ra kt thc qu trinh xit cn.
Cng tc hnh trinh 2KH dng gii han hnh trinh chuyn dng ca cn khoan v phia
trn v phia dui.
- Trung hop mun ha cn khoan thi chuyn tay gat KC v vi tri s 4 (dui) qu
trinh xy ra tuong tu (2K2 ha cn; 1
/
KH v 2K1 xit cn).
- Cng tc to 3K1 v 3K2 dng d m v xit du khoan chi lm vic khi n nt
1Mv 2M.
Bo v v lin dng (hoc vin tu phn tich).
3.1.6 Trang bi din my mi
a. Khi nim v my mi
My mi l loai my cng cu dng gia cng Im nhn hoc tao hnh b mt cc
chi tit. My mi c 2 nhm chinh.
My mi trn: Dng gia cng mt ngoi v mt trong cua chi tit. Chuyn dng
chinh l chuyn dng quay trn ca d mi, chi tit c th quay trn hoc tinh tin. Cc
chuyn dng phu gm: di chuyn u d, bom du , lm mt ...
My mi phng: Dng gia cng cc mt phng hoc mt cu. mi thung
chuyn dng tinh tin, chi tit c th tinh tin hoc quay.
Yu cu di vi truyn dng chinh l khng cn diu chinh tc d, nu c cng chi
trong pham vi hp (2:1 hoc 3:1). Do vy thung dng dng co roto lng sc. mi
khng cn do chiu quay v m my khng ti. Khi dng my do m men qun tinh rt
ln nn thung phi p dung cc bin php hm cung bc dng co.
i vi truyn dng quay chi tit: c nhu cu diu chinh tc d rt cao (:1 hoc
dn 25: 1), m my c ti nng.
gim nh v rt ngn thi gian thao tc, ngui ta thung b tri bn nam chm
d ht gi vt cn mi.
Hinh dang ngoi v cc b phn chinh ca my mi trong hinh 3.11.


HNH 3.11 HNH DNG NGOA VA CC B PHN CUA MY MA
1. Thn my; 2. u quay phi; 3. u d phi; 4. u mi
b. Mach din my mi 322.
So d mach (xem hinh 3.12).
Trang bi din
1: uay d mi: Loai AO 62 - 4; 3 - 380V; 10KW; 1450Rpm.
2: Bom thy luc: Loai AO52 - 6; 3 - 380V; 4,5KW; 9500Rpm.
3: Bom du: Loai AO11 - 4; 3 - 380V; 0,12KW; 1400Rpm.
4: Bom nuc: Loai A45 - 2; 3 - 380V; 0,05KW; 2800Rpm.

Bi ging Trang b in
96

2
+
_
3KC
1 2
2KC
1 2 0
2BT
CL
6CC
1R
2R
BT
RTr
12
41
43
14
45
39
47
43
A B
5K
1K
3K
4K
2K
6K
1D 2D
1M
4KH
1K
1KC
1 2 0 3
2M
4K
3D
3M
K1
1KH
2KH
3KH
2NC
1NC
5KH
4M
5M
RTr
2K
1
3
3
3
3
5 7
11
9
7
11
13
15
15
17 19
15
21
23
25
27
29 31 33
35 37
2
R
N

4
R
N

3
R
N

1
R
N

2
2
2
4
6
8
10
HNH 3.12 MACH IN MY MAI 3722
16 18
3 380
RTr
1 2 3 4 5 6
1
5CC
4CC 1BT
1CD
1CC
2CC
3CC
1K 2K
3K 4K 5K 6K
1RN 2RN 3RN 4RN
MA THUY LUC DU NUC GAT PH L X NHANH
A
B

5: Gat phi: Loai AO11 - 4; 3 - 380V; 0,12KW; 1400Rpm.
6: Di chuyn d ln - xung nhanh: Loai 41 - 6; 3 - 30V; 1KW;
300Rpm
BT: Bn din t: Dng ht gi vt cn mi.
1NC, 2NC: Nam chm din: Dng ht van thuy luc hai bin.
Nguyn ly:
- ng cu dao CD cp ngun cho mach chun bi lm vic.
- n nt 1M cun dy 3K c din, dng co bom du lm vic, khi luong du bi
tron d d, ro-le p luc bn trong s lm dong 4KH(7,9) cp din cho cun 1K, khi do d
mi mi bt du lm vic.
- n nt 2M d thao tc dng co bom nuc v gat phi. Trang thi lm vic ca 2
dng co ny ty thuc vo vi tri ca tay gat 1KC, diu khin nhu sau:
t 1KC vi tri s 1, tip dim 1KC(,11) kin, nn 4 v 5 s lm vic dng
thoi vi dng co d mi.
Bom nuc v gat phi s duoc khng ch bng nt 2M nu 1KC dt vi tri s 2.
Cc dng co trn lm vic dng thi vi dng co thy luc 2, nu dt 1KC vi
tri s 3, khng bom nuc dt s 0.
- Bn nam chm BT dng ht gi vt cn mi: Cp din cho BT bng cch
quay tay gat 3KC v vi tri s 1, khi d din p ngun sau khi qua 2BT v cu chinh luu
cp cho mach chun bi lm vic. Khng s dung BT thi 3KC dt vi tri s 2.
- iu khin BT bng tay gat 2KC nhu sau:
uay 2KC v vi tri s 2, khi d cc tip dim 2KC(3, 41) v 2KC(12,43) kin cp
din cho BT v RTr. Tip dim TRr(1,16) dng lai, dn 1 bo hiu bn nam chm
d c din. ng thi tip dim TRr(3,1) cng dng lai chun bi dng co thy luc lm
vic.
Khi mun ly vy cn mi ra khi bn nam chm thi quay 2KC v vi tri s 1 (vi tri
kh t) lm cho cc tip dim 2KC(12, 41) v 2KC(4, 43) kin. in p dua vo bn
nam chm bi di cuc tinh v suy gim trn 2R nn b hon dinh mc lm tinh nhim t bi
khu.
Do kt cu co khi nn sau d 2KC lp tc chuyn v 0, BT bi ct din v cun
dy ca n duoc x din qua 1R (nho vo 2KC (54,14) kin lai ). Khi d RTr mt din v
dn bo tt di, chi tit duoc ly ra d dng.
- iu khin dng co thy luc bng nt n 3M. Cng tc K1(21, 15) d tu dng
hoa su dich chuyn cua u d theo phuong thng dng hoat dng nhu sau:
Bi ging Trang b in
98
Khi K1(21, 15) kin: u d di cuyn theo chiu ngang dn vi tri mt trong hai bin
s n ln 1KH hoc 2KH cp ngun cho 1NC hoc 2NC. Hai nam chm ny s diu
khin van thy luc d tu dng dich d mi n su xung vt cn mi.
Cn nu K1(21, 15) h: qu trinh trn khng xy ra.
- iu khin dng co 6 (d ln xung nhanh) bng nt n 6M hoc 5M. Luu y l,
truc d phi chuyn tay gat v vi tri nhanh lm cho 3KH bi n xung.
- Cng tc K2 cp ngun cho mach chiu sng lm vic.
- Cng tc hnh trinh 5KH dng gii han hnh trinh trn ca my khi d chay
nhanh.
- Ngt ton b mach diu khin bng nt n 1D.
Bo v v lin dng (hoc vin tu phn tich).
3.2 Trang b| dIn cho co cu sn xut
3.2.1 Trang bi din bng ti
a. Khi nim v bng ti
Bng ti duoc dng nhiu trong linh vuc xy dung d vn chuyn nguyn vt liu
nhu: gach, cement ...
Bng ti cn duoc dng rt ph bin trong cc xi nghip cng nghip m qui trinh
sn xut theo dy chuyn khp kin nhu: cc nh my sn xut; ch bin luong thuc,
thuc phm; nuc gii kht; sn xut lp rp din t; dt may...
Yu cu v trang bi din
Phi c su khng ch trinh tu gia cc bng ti thnh phn trong cng mt dy
chuyn.
Khng cn diu chinh tc d cng nhu vic do chiu quay dng co.
H thng lm vic phi r rng, minh bach, c d chinh xc cao; phi tin hiu
dy d cc trang thi lm vic cng nhu trang thi su c.
b. Gii thiu mach din bng ti
Nguyn ly:
- Cp ngun cho mach.
- n nt 1M(3,5) dng co 1 lm vic, bng ti bt du chuyn dng. Khi d
dn tin hiu X1 sng ln bo hiu bng ti d vn hnh. ng thi tip dim 1K(,11)
dng lai chun bi cho php bng ti vn hnh.

- n nt 2M(,) d khi dng 2, bng ti di chuyn v tip dim 2K(15,1)
cng dng lai chun bi cho bng ti hoat dng.
- Cui cng n 3M(13,15) d cp ngun cho 3, bng ti chuyn dng. Khi d
vt liu s duoc chuyn t dn .
- Vi su lin dng nhu trn ta thy 2 chi lm vic khi 1 d lm vic, tuong tu 3
phi lm vic sau 2.
- Cc dn tin hiu X1, X2, X3 cho bit mach d lm vic, cn 1, 2,
3 bo hiu mach d duoc cp ngun nhung chua hoat dng (dn bo ngun).
Bo v v lin dng (hoc sinh tu phn tich)
3.2.2 Trang bi din l din
a. Khi nim chung
L din duoc dng nhiu trong cng nghip luyn kim dng nhit luyn cc chi tit
bng kim loai. L din cn duoc dng trong cng nghip dt may v cc ngnh cng
nghip khc (my p c o, sy p bao bi, ...).
B phn chinh ca l l phn t dt nng duoc cp t ngun 1 pha hoc 3 pha.
Yu cu chinh ca l l phi dt v diu chinh duoc nhit d. B phn diu chinh
nhit d c th bn tu dng (dng co quay dng ct ro-le) hoc tu dng nu dng cc
b diu nhit bn dn.

Bi ging Trang b in
100

HNH 3.13 MACH IN BNG TI
3K
A
B
C
1
2K 1K
2RN
3RN
1RN
2 3
III
II
I
1
1M
2K 15
8 6
10
12
1K
4
1K
2K
16
3K
14
2K
3K
1K
2K
3K
1K
1RN
2RN
3RN
1D
2D
3D
3M
2M
2
17
13
11
9
7
3
5
X1
X2
X3
3
2
1
A B N

b. Mach l din s dung cng tc to

Trang bi din
T: B diu chinh nhit d tu dng.
1R, 2R, 3R: Cc din tr han dng cp ngun cho dn bo 1, 2, 3.
KC: Tay gat dng diu khin l.
o Vi tri 1: iu khin nhit d tu dng.
o Vi tri 2: iu khin nhit d bng tay.
Cc mpe k v bin dng: o dng din qua l.
Nguyn ly:
ch d khng ch nhit d tu dng: Tay gat KC dt vi tri s 1; b diu chinh
nhit tu dng T duoc ni mach.
Lc nhit d thp dui mc qui dinh, tip dim T(3,5) kin v T(3,1)m lm
RTr tc dng dng cng tc to K d cp din cho l. n 2 bo dng trang thi lm
vic binh thung ca l.
HNH 3.14 MACH L IN S DUNG CNG TC TO
L IN
CD
B
K
3 380
A
A
A
MAX
1
KC
1 2
K
3R
MN
T
3
5
7
9
13
11
15
17
19
2
RTR
K
2R
1R
K
RTR
1
2
3
KC
1
1
7
Bi ging Trang b in
102
Khi nhit d tng dn mc qui dinh tip dim T(3,1) dng lai v T(3,5) m
ra, ngun bi ct v dn 1 sng ln bo trang thi qu nhit. Lc d K(1,13) dng lai
cp ngun cho dn 3 bo hiu l chua duoc cp din.
Cn ch d diu khin bng tay: Tay gat KC dt vi tri s 2; b diu chinh
nhit tu dng T khng duoc cp ngun.
Ro le trung gian v cng tc to K s duoc cp din qua tip dim KC(1,). u
trinh dt nng ca l xy ra tuong tu, nhung l s khng tu dng ct mach khi d nhit
d. Dng mach bng cch bc tay gat KC v vi tri gia.
3.2.3 Trang bi din cu truc
a. Khi nim v cu truc
Cu truc l loai my dng d nng bc; vn chuyn hng ha, nguyn vt liu trn
bn cng, cng trung xy dung hoc cc nh my cng nghip ln.
Cu truc c th chuyn dng ti - lui; qua - lai v ln - xung d bc d hng ha
theo yu cu. Cc b phn chinh ca cu truc gm:
H thng xe cu: Cn goi l xe ln phuc vu cho chuyn dng ti - lui ca cu
truc. Trn b cao ca nh xung c b tri dung ray; xe cu s di chuyn doc theo
dung ray ny nh dng co v co cu truyn dng.
H thng xe truc: Cn goi l xe con, c b tri mc cu duoc dt trn dung ray
ca xe cu d thuc hin chuyn dng qua - lai.
Co cu nng ha: Bao gm dy cp, mc cu hoc nam chm din dt trn xe
truc. y l b phn quan trong dng nng ha hng ha.
Ngoi ra trn xe truc cn dt bung diu khin: ton b h thng dng ct, bo
v, cc kha an ton cho c h thng du duoc dt dy d cng nhn thun tin thao
tc.
Yu cu trang bi din cho cu truc
Cu truc phi lm vic an ton ch d ti nng n nht.
ng co phi do duoc chiu quay, cng sut d ln d dm bo khi dng
trong thi gian qui dinh; Khng cn diu chinh v cp nhung cng khng duoc nhy cp
qu ln; lm vic ch d ngn han lp lai.
Gia tc ca co cu nng ha khng qu 0,2m/s
2
.
Phi c cc bin php an ton d dng khn cp khi su c v dm bo an ton
cho ngui v hng ha.
Phi tin hiu r rng cc trang thi lm vic.
b. Mach din cu truc dng dng co ro to lng sc

Trang bi din
1: ng co di chuyn xe cu.
2: ng co di chuyn xe truc.
3: ng co nng ha mc cu.
1FH - 3FH: Cc phanh hm din t.
: n chiu sng lm vic.
C: Ci din.
Nguyn ly:
- Cp ngun cho mach dng luc bng cu dao 1CD; mach tin hiu bng cu dao
2CD v mach diu khin.
- n nt 1M(1,3) d chun bi vn hnh cu truc.
- Di chuyn xe cu thi n v gi 2M (ti) hoc 3M (lui). Cng tc hnh trinh 1KH,
2KH dng gii han hnh trinh ti, lui ca xe cu.
- Xe truc duoc di chuyn qua - lai bng b nt bm 4M v 5M.
- iu khin co cu nng ha bng tay gat KC vi tri 1 (ln) hoc 2 (xung).

Bi ging Trang b in
104

HNH 3.15 MACH IN CU TRUC DNG NG CO ROTOR LNG SC
1K
2CC
BT
C

K
1CC
1CD
3 380
2CD
2K
K
1
1FH
3CC 4CC
3K
4K
5K
6K
2
2FH
3
3FH
1M
K
2
1K
2K
3K
4K
5K
6K
K
2M
3M
4M
5M
1KH
KC
0
1 2
2KH
3KH
4KH
5KH
6KH
2K
1K
6K
5K
4K
3K
2
1
1
3
5 7 9
11 13 15
17 19 21
23 25 27
29 31 33
35 37 39

c. Co cu nng ha ca cu truc dng dng co ro to dy qun
Trang bi din.
KB: ng co ro to dy qun diu khin co cu nng ha (mc cu), m my
qua 4 cp R
P
theo nguyn tc din p.
1R, 2R: Bo v qu ti; 3R: Bo v ngn mach.
RU: Bo v km p.
RK: khng ch cc RG dm bo mach hoat dng dng qui trinh.
HN: Cng tc to hm nguoc dng trong khi ha ti trong.
RTh: Khng ch cc tip dim ca1R, 2R khi mi bt du khi dng.
KC: B khng ch chi huy tip dim, 13 vi tri.
Nguyn ly
- Cp ngun bng cu dao CD.
- Khi d KC dt tai s 0: nn KC
0
kin; RU c din, nu din p binh thung
RU(1,5) dng lai chun bi cho mach lm vic. Cn nu p ngun sut gim, RU khng
lm vic, mach diu khin bi ct v dn 1 sng ln bo tinh trang su c.
u trinh nng ti dinh mc
- Khi mc cu ly ti, cp bi chn; dt KC tai vi tri s 1 lm cho KC
1
kin nn
KB quay thun cp t t cng ln. Khi cp d cng va phi thi chuyn nhanh tay
gat sang vi tri s 6 lm cho cc tip dim KC
1
v KC
3
- KC
kin dng thi; KB m my

qua 4 cp R
P
, hoat dng nhu sau:
u tin HN tc dng nn RH bi loai.
Lc ny din p sinh ra ro to rt ln nn 1RG - 4RG tc dng lm m cc tip
dim ca chng, ton b R
P
duoc dua vo m my. Khi d RK(13,4) mi dng lai cho
php 1G - 4G chun bi lm vic.

Bi ging Trang b in
106

HNH 3.16 CO CU NNG HA CA CU TRUC
DNG KB ROTOR DY QUN
1R
FH
CD
CC
3 380
T
N
2R 3R
A B C
KB
4RG
3RG
2RG
1RG
HN
1G
2G
3G
4G
R
P4
A B C
R
P3
R
P2
R
P1
R
H
12 1110 9 8 7 0 1 2 3 4 5 6
RK
HN 1RG
27
1G
37
39
41
T
T
N
N
T
N
RTh
11
9
7 23
43
2KH
1KH 4
T
45
3
1
10
3R
2
2
12
6
5
5
13
KC
1
3 RU
47
17
15
19
21
KC
0

KC
1

KC
2

KC
3

2RG
11
11
15
17
19
KC
4

KC
5

KC
6

KC
7

3RG
4RG
2G
3G
N
RK
HN
1G
2G
3G
4G
RU
RU
2
2R 1R
RTh
8
25
29
31 33
35
2

ng co tng tc t t, din p ro to gim dn dn gi tri nh ca 1RG lm cho
1RG(2,2) dng lai, cun 1G duoc cp ngun lm R
P1
bi loai; dng co chuyn dc tinh
v tip tuc tng tc.
u trinh tuong tu tip tuc din ra, dn khi 4G tc dng thi ton b din tr phu
bi loai; dng co tng dn dn tc d n dinh kt thc qu trinh khi dng.
- Khi ti dat dn d cao cn gim tc d chun bi dng thi chuyn chm tay gat
t vi tri s 6 v vi tri s 2. Cc R
P
ln luot duoc dng vo mach dng co, qu trinh hm
xy ra. Sau d chuyn hn tay gat v s 0, phanh hm s p cht truc dng co.
u trinh ha ti
- Ti trong duoc ha bng phuong php hm nguoc khi dng R
P
ln vo mach
ro to, khng hon vi th tu pha. Hoat dng nhu sau:
Tay quay dt tai vi tri s 1, khi d KC1 kin, cun dy T c din v ton b R
P
v
R
H
duoc dua vo mach dng co nn dng co s lm vic trang thi hm nguoc (Chiu
quay nguoc lai, ti trong duoc ha xung vi tc d chm).
Khi ti gn dn mt dt, chuyn v 0, phanh hm s p cht truc dng co.
Nng khng ti
- Khi dng co tuong tu nhu nng ti dinh mc, nhung dng my bng phuong
php hm nguoc hon vi th tu pha. Nghia l:
Khi mc cu dat dn d cao yu cu thi chuyn tay quay v vi tri s d hm
nguoc, sau d chuyn hn v s 0 d dng.
Ha khng ti
- Tuong tu nhu nng khng ti, nhung by gi dt tay quay s 12 d khi
dng, bc v s 1 d hm dng v cui cng bc v s 0 d dng my.
Bo v v lin dng: (hoc sinh tu phn tich)

Bi ging Trang b in
108
3.2.4 Trang bi din thang my
a. Khi nim v thang my
Thang my l thit bi nng ha d ch ngui v hng ha theo phuong thng dng
ln xung trong cc nh cao tng.
Thang my c loai tc d chm (V 0,5m/s); Tc d nhanh (V = 1 - 2,5m/s). Nu
tc d t 2,5m/s dn 5m/s goi l thang my cao tc.
Theo ti trong () thang my c nh ( 160Kg); Thang my trung binh (160 Kg
2000Kg). Nu 2000kg l thang my loai ln.
Yu cu ca thang my
bn cao, tui tho vn hnh ln (trn 20.000gi), d diu khin, dng chinh xc
sn tng (+5mm).
m bo tuyt di an ton, phi b tri phanh hm d dng khn cp khi c su c.
Gia tc v d dt phi nm trong pham vi cho php d khng gy cm gic kh
chiu cho ngui. (a =
dt
dV
1,5m/s
2
; =
2
2
dt
V d
10m/s
3
d git)
Vn du tu va phi tuong ng vi tng loai nh, chi phi vn hnh thp.
a. Mach thang my nh 3 tng dng dng co ro to lng sc
Trang bi din
Khi dng t L
2
, L
3
(quay thun) nng thang ln tng 2 v tng 3.
Khi dng t X
1
, X
2
(quay nghich) ha thang xung tng 2 v tng 1.
C
1
, C
2
, C
3
: Cc cng tc ca dt ca bung thang, khi ca d dng kin thi
cc cng tc ny mi dng lai cho php thang hoat dng.
M
L2
, M
L3
, M
X2
, M
X1
: l cc nt n d goi v diu khin bung thang duoc lp
song song nhau dt bung diu khin v cc tng.


HNH 3.17 MACH IN THANG MY NHA 3 TNG

FH
1CC
CB
3 380V
RN
X2
KB
X1 L2 L3
L2
220V
L3
X2
3
2CC
15
4
X2
X1
L3
M
L3

M
X1

X1
KH
L3

L3
X1
KH
X1

M
X2

KH
X2

1
2
L2
X2
X2
KH
L2

L2
M
L2

L2
L3 X1
17
17
19
21
21
23
25 27 29
31
33
35 37 39
41
43
45 47 49
51
51
53
55 57 59
1D
2D
3D
1C
2C
3C
1
3
5
7
9
11
13
13
2
RN
Bi ging Trang b in
110
KHL2, KHL3, KHX2, KHX1: l cc cng tc hnh trinh d dng chinh xc
bung thang duoc lp cc tng tuong ng.
Cc dn
1
,
2
,
3
duoc lp cc tng tuong ng cho bit vi tri dang dng lai
ca thang.
Nguyn ly
- Gi s thang dang tng 1, mun ln tng 2 thi n nt M
L2
; Khi d khi dng t
L
2
lm vic dng co quay thun chiu dua thang ln tng 2. ng thi cc tip dim
L
2
(1,21) v L
2
(45,4) m ra d c lp cc khi dng t L
3
, X
1
v X
2
.
- Khi thang dn tng 2 s cham vo cng tc hnh trinh KH
L2
, lm cho
KH
L2
(5,61) m ra ct din cun L
2
v dng tip dim KH
L2
(1,53) cp ngun cho dn
2
sng ln bo hiu thang d dng tng 2.
- Cn nu dang tng 1 mun ln thng tng 3 thi n M
L3
. Mach khi dng t L
3

tc dng d nng thang ln thng tng 3 (khi d cc khi dng t L
2
, X
1
v X
2
bi v hiu
ha). Trung hop ny khi di ngang qua tng 2 cng tc hnh trinh KH
L2
vn bi tc dng,
nhung hon ton khng nh hung dn trang thi lm vic ca mach do khi dng t L
2

d bi v hiu ngay t du.
- Mun dn cc vi tri khc thi n cc nt tuong ng, qu trinh xy ra tuong tu.
- Trung hop thang khng vi tri m khch mun s dung (khch tng 2 m
thang dang tng 3 chn han) thi cn c vo dn tin hiu m n cc nt tuong ng d
goi thang dn. Sau d vn hnh thang nhu qu trinh trn.
b. Thang my nh 5 tng dng dng co ro to lng sc 2 cp tc d
Trang bi din
Bung thang duoc di chuyn nh dng co qua cc tip dim ca cng tc to
nng (N) hoc ha (H) v cc tip dim ca ca cng tc to tc d cao (C) hoc tc d
thp (T).
Cc cng tc hnh trinh 1CT - 5CT duoc lin dng vi cc ca tng. Then ci
ngang ca duoc lin dng vi 1TN - 5TN. Khi ca dng kin ci then cn thn thi cc tip
dim ca chng nhu hinh v.


HNH 3.17 MACH IN THANG MY NHA 5 TNG
CB
3 220V
CD
PHA B
FH
KB
H N
C T
PHA A
PHA C
1RN 2RN
2
10

8

1
3
4
5
6
RTr
4CC 4CC
PHA A PHA B
1CC
2CC
T
CL
+
_
23
N
C
N
2
R
N

1HC
1CT

21
6
4
2
33
41
43
45
47
49
53
55
55
67
59
87
89
53

83
1
C
C

PHA C
K
FBH
2D
CBT
3D
23
N H
25
19 17 15
5CT 11 13 1D
1
RTr
5RT
4RT
3RT
2RT
1RT
5T
5GT
2HC
29
27 31
5RT
4T
4GT
4RT
35
37
39
29
3T
3GT
3RT
2T
2GT
2RT
1GT
1T
1RT
C
N
H
41
41
5TN
1TN
T
41
29
H
N
53
5RT
4RT
3RT
2RT 1RT
1RT
67
67
5CT
5CT
4CT
3CT
2CT
1CT
55
55
57
H
3HC
2
2
T
1NC
2NC
3CC
85
C
51
79 3
3 H
C
1
R
N

PHA A
Bi ging Trang b in
112
Cc cng tc chuyn di tng 1CT - 5CT v 3HC c tc dung dng chinh xc
bung thang mi tng. Tc dng 3HC bng nam chm 2NC hoc bng cn dng m
ca tng.
Nam chm 1NC tc dng d dng m 1CT v 1TN.
Cc dn bo 1 - 5 lp mi ca tng, dn 6 lp trong bung thang. Khi c
khch trong bung thang 2HC m, ro-le trung gian tc dng nn cc dn sng ln bo
hiu thang dang lm vic.
Nguyn ly
- Khi khch buc vo bung thang, dng ca lai lm cho 1CT, CBT kin. Do trong
luong ca hnh khch nn 1HC v 2HC m ra, RTr mt din cc dn bo sng ln v
lm v hiu ha cc nt bm goi tng 1GT - 5GT.
- Gi s khch mun ln tng 4 thi n 4T, khi d:
Ro-le 4RT duoc cp ngun, tip dim 4RT(33,41) dng lai; Cng tc to tc d
cao C duoc ni ngun. Cc tip dim C(3,) v C(,1) dng lai cp ngun cho cu
chinh luu lm 1NC tc dng ht 1TN dng lai.
Do truc d 4RT(6,1) d dng lai ri nn cng tc to N cng duoc ni lui qua
cng tc chuyn di tng 4CT. Thang my bt du lm vic nng ln vi tc d cao.
Khi hnh khch bung tay n nt, trang thi trn vn duoc duy tri. Dng din
cp cho cc cng tc to theo dung.
Pha ... 23, T(23,5), N(5,55), 4CT(55,1), 4RT(1,6) ... cun ht C.
Pha ... 23, T(23,5), N(5,55), H(55,45), cun ht N.
Pha ... 23, T(23,5), N(5,55), 4CT(55,1), 4RT(1,6) ... cun ht 4RT.
- Khi bung thang gn dn tng 4 s tc dng vo 4CT lm cho 4CT(55,1)
m v 4CT(55,53) kin nn cun dy C bi ct v chun bi cho cun dy H lm vic. Khi
d cun dy T cng duoc cp ngun (theo dung: pha , N, 51, C, 4, cun ht T).
Thang tip tuc duoc nng ln vi tc d thp hon.
- Cng lc d, 2NC mt din lm cho 3HC kin lai d duy tri cho cun dy N v
chun bi cho cun dy H lm vic.
- Khi bung thang dn ngang sn tng 4, cn dng m ca (dt ca tng) s
tc dng lm 3HC m ra cun dy N bi ct, FH s hm dng dng co thang my dng
lai.
- u trinh xy ra tuong tu nu thao tc cc nt goi tng 1GT - 5GT hoc qu
trinh di xung (cc cng tc to C, H, T lm vic).

- Trang bi din - din t cho my cng nghip dng chung - V uang Hi - NXB
Gio duc 16.
- iu khin tu dng truyn dng din - Trinh inh - NXB ai hoc v trung hoc
chuyn nghip 13.
- Phn tich mach din my ct got kim loai - V Hng Cn; Pham Th Huu - NXB
Cng nhn k thut 12.
- Gio trinh tu dng khng ch truyn dng din - Luu Vn uang - Trung HSPKT
- TPHCM.
- Trao di nhm: Tr li cc cu hi 3.1 - 3..
- Cng c bi hc: Tr li cc cu hi trc nghim 3. - 3.5
- Lm cc bi tp: Gii cc bi tp 3.6 - 3.2.
CU HI VA BAI TP
Cu hoi t Iun:
3.1 Cho bit cc yu cu chinh khi tin hnh trang bi din cho my tin, my
phay, my doa, my khoan v my mi.
3.2 Bng ti cng nghip: Khi nim, cng dung, yu cu v trang bi din.
3.3 L din cng nhip: Cng dung, phn loai, yu cu v trang bi din.
3.4 Cu truc: Cng dung, cu tao, yu cu v trang bi din.
3.5 Phn tich cc khu bo v trong mach din - co cu nng ha ca cu truc
dng dng co ro to dy qun.
3.6 Trong cc loai my nng ha ni chung; Hy phn tich tai sao qu trinh ha ti
ngui ta thung p dung trang thi hm ghim tc d dng co.
3. Nu cng dung v yu cu v trang bi din cho thang my. Xt v gc d an
ton thi yu cu no l quan trong nht.
3. Trong mach thang my nh 5 tng; Nu v phn tich nguyn ly ca b phn
c tinh quyt dinh dn hung chuyn dng ca thang.

Bi ging Trang b in
114
CU HI TRC NGHIM
Trc ngihm chn Ia
TT
Ni dung cu hoi
a b c d
3.9
Yu cu chinh di vi dng co trang bi din cho mm cp
ca my tin l:
a. Phi diu chinh duoc tc d tht min;
b. Phi dng dng co mt chiu;
c. Phi do duoc chiu quay;
d. Phi diu chinh v cp.

3.10
n chiu sng cuc b trong cc my ct got kim loai phi
tha:
a. in p cao, cng sut ln;
b. in p thp, cng sut cao;
c. in p thp, cng sut va phi;
d. Nhu th no cng duoc.

3.11
Tay gat co khi trong my tin T616 c th thay th bng:
a. B nt bm kp;
b. Nt bm thung h;
c. Cng tc hnh trinh.
d. Nt bm thung kin.

3.12
Nguyn cng chinh m my phay c th hon thnh tt l:
a. Phay mt phng;
b. Phay rnh trn mt tru;
c. Phay hinh tru;
d. Khoan l.


3.13
Truyn dng chinh trong my phay l:
a. uay dao phay v chuyn dng tinh tin ca bn;
b. Chay nhanh bn;
c. Bom nuc;
d. Bom du.

3.14
Nguyn cng chinh m my khoan c th hon thnh tt l:
a. Mt tru;
b. Khoan l v ct ren;
c. Mt phng;
d. Mt cn.

3.15
Truyn dng chinh trong my khoan l truyn dng:
a. uay du khoan;
b. Bom du;
c. Bom nuc;
d. Di chuyn cn khoan.

3.16
ng co trang bi cho truyn dng chinh trong my khoan
phi tha:
a. Cng sut ln;
b. o chiu quay v lm vic di han;
c. iu chinh v cp;
d. Phi dng dng co 3 pha.

3.17
Trong mach din my khoan 255, truc khoan c th duoc
diu khin bng:
a. Tay gat ch thp;
b. Tay gat ch thp kt hop vi tay gat co khi;
c. Nt bm;

Bi ging Trang b in
116
d. Cng tc hnh trinh.
3.18
Trong mach din my khoan 255, cn khoan duoc di
chuyn ln xung bng:
a. Di chuyn bng tay;
b. Khng di chuyn duoc;
c. Tu dng di chuyn khi du khoan quay;
d. ng co v h thng co khi truyn dng.

3.19
Cc chi tit gia cng trn my doa c dc dim:
a. bng cao khi gia cng tru;
b. Chinh xc cao khi gia cng mt cu.
c. bng v d chinh xc rt cao;
d. nhm cao.

3.20
Truyn dng chinh trong my doa l:
a. uay trn ca truc chinh v truyn dng n dao;

b. Truc chinh tinh tin v truyn dng n dao;
c. Bn Tinh tin theo mt hung nht dinh;
d. Bom du thy luc v lm mt.

3.21
My mi c cng dung:
a. Gia cng tru thng v tru bc;
b. Gia cng l v rnh trn tru;
c. Gia cng bnh rng tam gic;
d. Tao hinh hoc lm nhn b mt.

3.22
ng co diu khin d mi khi dng trang thi:
a. Khng ti;

b. Ti nh;
c. C ti;
d. Phu thuc loai my v qui trinh.

3.23
Cu truc bao gm cc b phn:
a. Xe cu v xe ln;
b. Xe truc v mc cu;
c. Xe cu, xe truc v co cu nng ha;
d. Xe ti v co cu nng ha.

3.24
ng co dng trang bi cho cu truc phi tha.
a. L dng co DC cng sut ln;
b. o chiu quay, cng sut d ln v phi ChT
duoc;
c. Khng cn do chiu quay;
d. Cng sut phi ln hon 100KW.

3.25
Gia tc (a) ca co cu nng ha (di vi cu truc) duoc gii
han trong khong:
a. a 0,2m/s
2
;
b. a 0,2m/s
2
;
c. a = 0,2m/s
2
;
d. a = 0,50m/s
2
.

3.26
Phanh hm din t dng trong cu truc c tc dung chinh
l:
a. Hm dng dng co xe truc;
b. Hm dng co cu nng ha v d phng su c;
c. Khng ch bung diu khin;

Bi ging Trang b in
118
d. Hm dng dng co xe cu.

3.27
Trong trang bi din cho cu truc: Khi ha ti trong, nu
khng c cc bin php hm ghim tc d dng co, nhiu
kh nng s c hin tuong:
a. Tc d ha ti khng n dinh;
b. Ti vn ha xung binh thung;
c. Ti bi roi tu do vi gia tc trong trung;
d. Tc d ha ti chm hon binh thung.

3.28
Trong mach din co cu nng ha ca cu truc dng dng
co rotor dy qun dng co khi dng theo phuong php:
a. Khi dng qua 4 cp R
P
theo nguyn tc thi gian;
b. Khi dng qua 4 cp R
P
theo nguyn tc dng din;
c. Khi dng qua 4 cp R
P
theo nguyn tc din p;
d. Khi dng qua 3 cp R
P
theo nguyn tc din p.

3.29
co rotor dy qun; Ti trong duoc ha xung theo phuong
php:
a. Hm nguoc bng R
P
ln, khng hon vi th tu pha;
b. Hm nguoc bng cch hon vi th tu pha;
c. Hm dng nng kt hop hm nguoc;
d. o chiu quay dng co d ha ti.

3.30
co rotor dy qun; mach duoc bo v qu ti bng thit bi:
a. Role nhit;
b. Cu chi;
c. Role dng din;

d. Khng bo v qu ti.

3.31

Bng ti c cng dung:
a. Sn xut gach, cement;
b. Vn chuyn nguyn vt liu;
c. Sn xut vi soi, lp rp din t;
d. Chi dng trong xy dung.

3.32
Trong trang bi din cho bng ti, nu khng khng ch trinh
tu gia cc bng ti thnh phn vi nhau thi qui trinh lm
vic nhiu kh nng s c hin tuong:
a. Hng ha di chuyn chm hon;
b. ng co bi qu ti;
c. dong hng ha ng ra;
d. Hng ha lun bi dong.

3.33
ng co truyn dng cho bng ti phi:
a. o chiu quay;
b. n = 100Rpm;
c. iu chinh v cp;
d. uay mt chiu, mt cp tc d.

Bi ging Trang b in
120
3.34
So d bng ti nhu hinh 3.1, dng co truyn dng cho
bng ti 2 phi duoc truyn dng tai:
a. im ;
b. im C;
c. im B;
d. C dim v dim C

3.35
So d bng ti nhu hinh 3.1, nu bng ti 2 duoc truyn
dng tai dim s c hin tuong:
a. Hng ha khng di chuyn duoc;
b. Mt bng bi chn do truyn dng dy;
c. Hng ha di chuyn chm hon;
d. Lm vic binh thung.

3.36
Xt v gc d an ton; Yu cu ti quan trong di vi thang
my l:
a. Gia tc v d git phi nm trong pham vi cho
php;
b. Phi dng thang an ton khi c su c v din;
c. ng co phi d cng sut;
d. Nng ha phi dng tc d;

3.37
diu khin thang my c th thuc hin :
a. Tng thp nht;

1
A
2
3
B C
HNH 3.18

b. Tng cao nht;
c. Bung diu khin v cc tng;
d. Chi thuc hin duoc bung diu khin.

3.38
Trong thang my, phanh hm din t c tc dung:
a. Gi cho thang chuyn dng khng va dp;
b. Dng chinh xc v d phng su c;
c. Dng chinh xc;
d. Hm cung bc dng co.

3.39
Khi thang my dang hoat dng; Nu mt din dt xut s
c hin tuong:
a. Thang roi tu do tc dung ca trong trung;
b. Thang dng lai tai ch nh phanh hm;
c. Thang tip tuc di ln;
d. Thang ha vi tc d chm.

3.40
Trong mach din thang my nh 5 tng; Khi cu din c tinh
quyt dinh dn chiu di chuyn (nng ln hoc ha xung)
ca thang l:
a. Cc cng tc to nng hoc ha;
b. Cc cng tc to tc d cao hoc thp;
c. Cc cng tc chuyn di tng CT;
d. Cc nam chm din 1NC v 2NC.

3.41
Trong mach din thang my nh 5 tng; Khi c hnh khch
trong bung thang, cc nt n mt tc dung l:
a. 1T dn 5T;
b. 1GT dn 5GT;
c. Cc nt dng my;
d. Cc cng tc ca.

3.42
Trong mach din thang my nh 5 tng; Khi hnh khch
mun goi thang dn thi thao tc:

Bi ging Trang b in
122
a. 1T dn 5T;
b. 1GT dn 5GT;
c. Cc nt dng my;
d. Cc cng tc ca.

3.43
Trong mach din thang my nh 5 tng; B cng tc CT
nhu hinh 3.1, l thang dang dng :
a. Tng 1;
b. Tng 3;
c. Tng 2;
d. Tng 4.

3.44
B cng tc CT m phng nhu hinh 3.1 (trong mach din
thang my nh 5 tng). Nu thang dang tng cao nht thi
trang thi ca cc CT l:
Cc CT du dng v phia 55;
Cc CT du dng v phia 53;
Cc CT dng vi tri trung gian;
Cc CT ging nhu hinh 4.

3.45
B cng tc CT m phng nhu hinh 3.1 (trong mach
din thang my nh 5 tng). Nu thang dang tng thp
nht thi trang thi ca cc CT l:
a. Cc CT du dng v phia 55;
b. Cc CT dng vi tri trung gian;
c. Cc CT du dng v phia 53;
d. Cc CT ging nhu hinh 4.

3.46
Yu cu chinh ca l din l:

5RT
4RT
3RT
2RT
53 55
55
55
53
6
1
3
5

1CT
2CT
3CT
4CT
5CT
1RT
N CTT N N CTT H
HNH 3.19

a. Cng sut ln;
b. Gi thnh r;
c. Nhit d cao;
d. t v diu chinh nhit d

3.47
Phn t chinh trong l din kiu dt nng l:
a. Phn t dt nng;
b. My pht cao tn;
c. Cun dy cm ng;
d. Role diu chinh.

3.48
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Mach c
th diu chinh nhit d bng cch:
a. iu chinh bng tay;
b. iu chinh nhit d tric;
c. Bng tay hoc tu dng;
d. Chi diu chinh tu dng.

3.49
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Khi vn
hnh ch d tu dng thi tay gat KC phi dt :
a. t s 1 v chuyn nhanh v s 2;
b. Khng s dung tay gat;
c. Vi tri s 1;
d. Vi tri s 2;

Bi ging Trang b in
124

3.50
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Khi vn
hnh ch d diu khin nhit d bng tay thi tay gat KC
phi dt :
a. t s 1 v chuyn nhanh v s 2;
b. Khng s dung tay gat;
c. Vi tri s 1;
d. Vi tri s 2;

3.51
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Khi nhit
d thp dui mc qui dinh, cc tip dim ca b T c
trang thi:
a. T (3,5) m; T (3,1) kin;
b. C hai cng m;
c. T (3,5) kin; T (3,1) m;
d. C hai cng ni kin.

3.52
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Khi dat
dn nhit d qui dinh, cc tip dim ca b T c trang
thi:
a. T (3,5) m; T (3,1) kin;
b. C hai cng m;
c. T (3,5) kin; T (3,1) m;
d. C hai cng ni kin.

3.53
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. ch d tu

HNH 3.20
MAX
1
KC
1 2
K
3R
MN
T
3
5
7
9
13
11
15
17
19
2
RTR
K
2R
1R
K
RTR
1
2
3
KC
1
1
7

dng, khi dat dn nhit d qui dinh l s tu dng ct v
ngun s duoc cp lai cho l khi:
a. Khi gim xung 100
0
C;
b. Gim dn gii han dui ca b T
c. Sau 10 pht;
d. Phi dng lai bng tay;

3.54
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. n tin
hiu trang thi l dang lm vic (dang duoc dt nng) l:
a. 1;
b. 1 v 2;
c. 2;
d. 2 v 3.

3.55
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. n tin
hiu trang thi l d d nhit d l:
a. 2;

b. 1 v 3;
c. 3;
d. 2 v 3.

3.56
Mach l din s dung cng tc to nhu hinh 3.20. Cc din
tr 1R, 2R, 3R c tc dung:
a. Han dng d cp ngun cho cc dn bo khng bi
qu p;
b. Han dng qua cc dn bo d s dung duoc lu
bn;
c. Gip cho l nng nhanh hon;
d. m bo dng thi dim cn ct mach;

Trc nghim din khuyt:
3.5. Trong cc my ct got kim loai, dng co bom du c nhim vu bi tron ..........
3.5. Trong cc my ct got kim loai, dng co bom nuc c nhim vu .......... chi tit
cn gia cng.
3.5. Truyn dng ................ trong my mi khi dng trang thi c ti nng.
3.60. Trong mi my trn, d mi thung chuyn dng .................
Bi ging Trang b in
126
3.61. Trong mach din my mi 322, bn din t c tc dung ht gi ............
3.62. Bn din t (mach my mi 322) duoc cung cp t ngun din ..................
3.63. dm bo an ton, trang bi din cho thang my bt buc phi c ................
3.64. Tui tho ca thang my vo khong ............................
3.65. Phn ln thang my du chuyn dng theo phuong ....................................
3.66. Sai s cho php khi dng thang my sn tng l ..............mm.
3.6. Khi dn noi m ngui dng mong mun thang my s ...................... dng lai.
3.6. Bng ti du ra phi chuyn dng .............. bng ti du vo.
3.6. Tc d chuyn dng ca bng ti lun duoc gi ..................................
3.0. Th tu chuyn dng ca cc bng ti thnh phn phi ............... vi hung
chuyn dng ca h thng.
3.1. Trong qu trinh lm vic, h thng bng ti chi duoc php dng dng thi khi
................... d nhn duoc hon ton sn phm.
3.2. Trong cu truc, b phn c kh nng qu ti nhiu nht l .............................
3.3. L din cng sut ln khc l din cng sut b l ......... dt nng nhanh hon.
3.4. Cu truc, cn truc v thang my du thuc nhm my ...........................
BAI TP
3.5. Trong mach my tin T616 v my tin 1K62, gi s tay gat co khi KC bi hu
hng nng khng c khi cu cng loai thay th. Hy dng mt loai khi cu din khc d lp
rp mach sao cho vn dm bo mach hoat dng nhu c v hy bo v qu ti cho
mach.
3.6. Trong mach my tin K62, gi s b di tc co khi hu hng nng khng th
phuc hi duoc. Hy thit k lai phn din sao cho vn dm bo mach hoat dng nhu c
v hy bo v din p cho mach.
3.. Hy thit k mach hm dng cho dng co chinh trong mach my khoan 255
v mach my mi 322.
3.. Trong mach my khoan 2125, gi s b cng tc co khi K1, K2, K3 bi hu
hng nng khng c khi cu cng loai thay th. Hy dng mt loai khi cu din khc d lp
rp mach sao cho vn dm bo mach hoat dng nhu c v hy bo v km p cho
mach.
3.. Trong mach my doa 2613, nu ro-le tc d hu hng khng phuc hi duoc.
Hy d xut phuong n khc sao cho vic hm dng h thng vn dm bo nhu c. V
lai mach din khi d.


BAI TP NNG CAO
3.0. Trong mach din my mi 322. Nu h thng nam chm 1NC v 2NC bi
hu hng thi qui trinh lm vic ca my ra sao. Mun h thng lm vic nhu c thi mach
thay th phi th no
3.1. Hy thit k mach din cho bng ti nhu hinh 3.21 tha yu cu sau dy:

- Nguyn liu duoc trn v phn loai trong thng trong 10 pht.
- Sau d s m van D d sn phm loai 1 di chuyn theo bng ti B trong 15
pht.
- 5 pht sau khi bng ti B lm vic van E s m ra d sn phm loai 2 di chuyn
theo bng ti C trong 10 pht.
- ui trinh lp lai sau khi bng ti C d di chuyn ht.
A
B C
HNH 3.21
D E
Bi ging Trang b in
128
TM TT NI DUNG M UN
Bi 1
1. Cc biu thc cn nh
i vi C - DC
- Phuong trinh dc tinh co tu nhin:
n =
dm E
U Udm
dm E
dm
K
R I
K
U
.
; hoc
n =
dt
dm E
u
dm E
dm
M
K
R
K
U
2
) .( 55 , 9

- Gi tri din tr mach phn ng:
R
u
=
2
2
dm
dm dm dm
I
P I U
= (1 )
dm
dm
I
U
2

- Gi tri din tr m my:
mm
=
P u
dm
R R
U
+
= (2 - 2,5)
dm
i vi KB 3 pha
- Tc d t trung quay:
n =
p
f 60

- H s truot:
s =
0
0
n
n n

- Phuong trinh dc tinh co tu nhin:
M =
+ +
2
/
2
1
2
0
/
2
1
2
) (
55 , 9
.
. . 3
s
R
R X
s n
R U
n
P

- Dng din pha r to qui di:
/
2
I
=
2
/
2
1
2 /
2 1
1
) ( ) (
s
R
R X X
U
P
+ + +

- M men ti han v h s truot ti han:
M
th
=
n
P
X
n
U
.
55 , 9
2
. 3
0
2
1
; s
th
=
n
X
R
/
2
;
- Biu thc diu chinh din p khi tn s thay di:
U
dc
= U
dm

dm
C
dm
dc
M
M
f
f

2. Cc phuong php ChT
i vi C - DC
- Tng R
P
:
Mc ni tip nhiu R
P
vo mach phn ng v loai dn chng trong qu trinh m
my. Ho dc tinh nhn tao c d cng gim so vi dc tinh tu nhin v dng quy tai n
0
.
Phuong php ny chi dng trong m my v hm gim tc d cho dng co.
- Gim t thng:
Mc ni tip bin tr con chay trong mach kich t d gim dng din nhm lm
gim t thng. Khi d tc d n
0
s tng ln, nhung n cng tng ln (bc nht so vi
dng din v bc 2 so vi m men), nghia l d cng s gim di.
Ho dc tinh co din s dng qui tai dim
mm
cn dc tinh co s l nhng dung
thng c d dc bt ky. Phuong php ny s nhn duoc tc d cao hon dinh mc trong
vng ti nh.
- Gim din p ngun:
Khi din p phn ng suy gim s lm n
0
gim (ti l bc nht) v n khng di.
Nn dc tinh nhn tao s song song vi dc tinh tu nhin. Ni cch khc phuong php
ny khng lm thay di d cng ca dc tinh co.
C th dng h thng F - hoc b ngun DC diu chinh duoc d lm ngun
cung cp cho dng co. Tc d c th min hay nhy cp phu thuc vo din p ra ca b
ngun s dung. day l phuong php ch luc d ChT dng co DC.

i vi KB 3 pha
- Gim din p ngun:
C th dng cun khng, bin p tu ngu hoc di ni Y - d lm gim din p
dt vo cc pha ca dng co. phuong php ny s lm d cng gim (dn dn tc d
quay s gim). y chinh l cc phuong php m my KB 3 pha r to lng sc.
Bi ging Trang b in
130
- Tng din tr mach r to:
Tuong tu nhu phuong php gim din p ngun, dy chinh l cch m my KB
r to dy qun. Thuc hin bng cch ni tip cc R
P
vo mach r to v s loai dn
chng trong qu trinh m my.
- Thay di tc d t trung quay:
C th tin hnh thay di tn s hoc thay di s cuc t ca dng co.
S cuc ca dng co duoc thay di bng cch du lai cc nhm bi dy so d
dy qun stato. y chinh l nguyn ly ca KB 3 pha r to lng sc c 2 cp tc d
quay.
Dng bin tn d thay di tn s l cch ch luc d ChT KB 3 pha. dy l xu
hung s duoc s dung rng ri.
Bi 2
- Ky hiu cc khi cu din: trong ti liu ny chng ti s dung cc ky hiu din theo
tiu chun Vit Nam. Ty tinh hinh Gio Vin c th gii thiu thm cc tiu chun khc
nhu tiu chun uc T; tiu chun ca Chu u, Nht Bn.
- Cc nguyn tc tu dng khng ch:
Nguyn tc thi gian: Dng role thi gian vi loai tip tip ph hop d khng
ch mach. Nguyn tc ny thung s dung do ph thng r tin.
Nguyn tc dng din: Dng role dng din vi loai tip tip ph hop d
khng ch mach, thung p dung khi khng ch C - DC hoc KB r to dy
qun cng sut ln. Phuong php ny c d chinh xc cao nhung gi thnh
dt.
Nguyn tc dng din: Dng role din p vi loai tip tip ph hop d khng
ch mach, thung p dung khi khng ch C - DC hoc KB r to dy qun
cng sut ln. Phuong php ny c d chinh xc cao nhung gi thnh dt.
- Khng ch KB r to lng sc: cc mach m my (do chiu, dng cun khng,
Y - ...) v hm dng (hm dng nng, hm nguoc).
- Khng ch KB r to dy qun: cc mach m my (do chiu, dng din tr
phu...) v hm dng (hm dng nng, hm gim tc bng R
P
).
- Khng ch C - DC: cc mach m my (do chiu, dng din tr phu...) v hm
dng (hm dng nng, hm gim tc bng R
P
).
- Bo v cc loai su c trong mach:
Ngn mach: Dng cu chi, CB hoc role dng din.
u ti: Dng role nhit hoc role dng din.

u p v thiu p: Dng role din p.
Thiu hoc mt t trung: Dng role dng din.
- Cc hinh thc lin dng:
Duy tri: Mun duy tri cho cun ht no thi dng tip dim thung m ca cng
tc to d ni tip vi chinh n.
Kha cho: Dng tip dim thung dng ca cng tc to ny ni tip vi cun
ht ca cng tc to kia v nguoc lai.
Trinh tu: Dng tip dim thung m ca cng tc to lm vic truc ni tip vi
cun ht ca cng tc to lm vic tip theo sau d.
Bi 3
- Khi nim v my ct got kim loai:
My tin: Gia cng tru, ct ren, khoan l... Mm cp quay (do chiu), dao
tinh tin.
My phay: Gia cng rnh thng, rnh xon... Dao quay (do chiu), chi tit
thung tinh tin.
My doa: Gia cng tinh cc l c d chinh xc cao... Dao quay (do chiu),
chi tit thung tinh tin.
My khoan: Gia cng l, ta r ren... Dao quay (do chiu).
My mi: lm nhn b mt chi tit. quay khng do chiu (my mi trn)
hoc d tinh tin (my mi phng), chi itt tinh tin hoc quay.
- Phn tich mach din my ct got kim loai: Cc qui trinh chinh trong cc mach
din my tin T616, my phay 6H1...
- u nhuoc dim v phuong n ci tin.
- Khi nim v my sn xut:
Bng ti: Vn chuyn trong dy chuyn sn sut; khng cn do chiu,
khng di tc d, lm vic dng trinh tu.
L din: Cp nhit nng d gia cng, nhit luyn sn phm, phi dt v diu
chinh duoc nhit d.
Cu truc: Vn chuyn, nng ha trong pham vi hp. ng co phi d cng
sut v do chiu quay, phi s dung phanh hm d phng su c.
Thang my: Nng ha trong cc nh cao tng. ng co phi d cng sut v
do chiu quay, phi s dung phanh hm v cc khu bo v, tin hiu tuyt
di an ton.
Bi ging Trang b in
132
- Phn tich mach din my sn xut: Cc qui trinh chinh trong cc mach din bng
ti, l din, cu truc, thang my.
- u nhuoc dim v phuong n ci tin.

TR LOI CC CU HI VA BAI TP
BAI 1:
p n cu hoi trc nghim nhiu Ia chn

TT
a b c d TT a b c d
1.4

1.23

1.5

1.24

1.6

1.25

1.7

1.26

1.8

1.27

1.9

1.28

1.10

1.29

1.11

1.30

1.12

1.31

1.13

1.32

1.14

1.33

1.15

1.34

1.16

1.35

1.17

1.36

1.18

1.37

1.19

1.38

1.20

1.39

1.21

1.40

1.22

p n cu hoi trc nghim din khuyt
1.41. ung biu din dc tinh co cng it dc, thi dc tinh co d cng cung.
1.42 ung biu din dc tinh co cng dc, thi dc tinh co d cng cung.
1.43. Trong thuc t khng tn ti dang dc tinh co tuyt di cng
1.44. C - DC KTL v KB l cc loai dng co c dc tinh co cung.
1.45. ng co c dc tinh co cng cng thi s c d thi s c d n dinh cng cao.
Bi ging Trang b in
134
1.46. Trong ChT ti s gia tc d cao nht v tc d thp nht m dng co c
kh nng diu chinh duoc goi l tm diu chnh.
1.47. i vi C - DC, dng din m my tng rt cao so vi dng din dinh mc
l do suc phn din chua kip sinh ra.
1.48. Khi ChT bng cch thm din tr phu vo mach phn ng, ho dc tinh co
l nhng dung c d dc khc nhau v dng qui tai n
0
:
1.49. Khi m my v dng my C DC; Ngui ta ChT bng cch thay di RP
trong mach phn ng.
1.50. Khi ChT bng cch thay di din p ngun ( C - DC) ho dc tinh co l
nhng dung thng song song vi dc tinh tu nhin.
1.51. in p ngun C - DC KTL c th thay di theo hung gim din p.
1.52. Khi thay di t thng ( C - DC), tc d nhn duoc s thp hon tc d dinh
mc trong vng ti nh.
1.53. Mun diu chinh t thng C - DC KTL thi dng bin tr con chay mc
ni tip trong mach kch t.
1.54. Khi ChT bng phuong php thay di t thng C - DC, ho dc tinh co -
din s dng qui tai dim I
nm

1.55. Gii han thp nht ca t thng c th diu chinh (khi ChT bng cch
thay di t thng C - DC) l 1/3
dm.

1.56. i vi C - DC phuong php ti uu d ChT l thay di din p ngun.
1.57. Phuong php dng cun khng hoc bin p tu ngu d ChT KB 3 pha
duoc p dung cho loai dng co roto lng soc.
1.58. Thay di tc d t trung quay bng cch thay di s di cc t chi p dung
duoc cho loai KB 3 pha rotor lng sc.
1.59. Xt v mt k thut, phuong php tt nht d CT KB 3 pha trong qu
trinh lm vic l thay di tn s ngun cung cp.
1.60. Tin hiu ra ca bin tn phi diu chinh duoc tn s v din p.

BAI 2:
p n cu hoi trc nghim nhiu Ia chn
TT a b c d TT a b c d
2.5

2.26

2.6

2.27

2.7

2.28

2.8

2.29

2.9

2.30

2.10

2.31

2.11

2.32

2.12

2.33

2.13

2.34

2.14

2.35

2.15

2.36

2.16

2.37

2.17

2.38

2.18

2.39

2.19

2.40

2.20

2.41

2.21

2.42

2.22

2.43

2.23

2.44

2.24

2.45

2.25

2.46

2.47

p n trc nghim din khuyt:
2.48. Gii han dng din qua dng co m khi d dng co duoc xem l qu ti vo
khong 1,3 I
dm
.
2.49. Khi cu din thung dng d bo v qu ti cho dng co din l role nhit.
2.50. Trong TKC, di vi nhng dng co cng sut va dn nh d bo v ngn
mach ngui ta thung dng cu ch.
2.51. Trong TKC, role dng din chi dng d bo v ngn mach cho cc dng co
c cng sut lon.
Bi ging Trang b in
136
2.52. Khi ti tng ln thi tc d dng co s gim mt luong no d ty vo mc d
qu ti.
2.53. Xt v diu kin din p, mach khi dng Y - chi p dung duoc khi U

=
U
PC
.
2.54. Trong tu dng khng ch, bo v thiu v mt t trung duoc p dung khi
diu khin loai dng co mt chiu.
2.55. Role bo v thiu t trung, thuc cht l loai role dng din.
2.56. loai cun khng hoc bin p tu ngu ra khi mach sau qu trinh m
my KB 3 pha trong cc mach tu dng khng ch, ngui ta thung s dung role thi
gian.
BAI 3:
P N CU HI TRC NGHIM NHIU LUA CHN
TT a b c d TT a b c d
3.9

3.33

3.10

3.34

3.11

3.35

3.12

3.36

3.13

3.37

3.14

3.38

3.15

3.39

3.16

3.40

3.17

3.41

3.18

3.42

3.19

3.43

3.20

3.44

3.21

3.45

3.22

3.46

3.23

3.47

3.24

3.48

3.25

3.49

3.26

3.50

3.27

3.51

3.28

3.52

3.29

3.53

3.30

3.54

3.31

3.55

3.32

3.56

p n cu hoi trc nghim din khuyt
3.58. Trong cc my ct got kim loai, dng co bom du c nhim vu bi tron cc
chi tit my.
3.59. Trong cc my ct got kim loai, dng co bom nuc c nhim vu lm mt .
chi tit cn gia cng.
3.60. Truyn dng cho chi tit trong my mi khi dng trang thi c ti nng.
3.61. Trong mi my trn, d mi thung chuyn dng quay trn
3.62. Trong mach din my mi 322, bn din t c tc dung ht gi vt cn
mi.
3.63. Bn din t (mach my mi 322) duoc cung cp t ngun din mt chiu.
3.64. dm bo an ton, trang bi din cho thang my bt buc phi c phanh
hm din t.
3.65. Tui tho ca thang my vo khong 20.000 gi.
3.66. Phn ln thang my du chuyn dng theo phuong thng dung
3.67. Sai s cho php khi dng thang my sn tng l +5 mm.
3.68. Khi dn noi m ngui dng mong mun thang my s t dng dng lai.
3.69. Bng ti du ra phi chuyn dng truoc bng ti du vo.
3.70. Tc d chuyn dng ca bng ti lun duoc gi n djnh.
3.71. Th tu chuyn dng ca cc bng ti thnh phn phi nguc vi hung
chuyn dng ca h thng.
3.72. Trong qu trinh lm vic, h thng bng ti chi duoc php dng dng thi khi
ng ra d nhn duoc hon ton sn phm.
3.73. Trong cu truc, b phn c kh nng qu ti nhiu nht l co cu nng h;
3.74. L din cng sut ln khc l din cng sut b l thi gian dt nng nhanh
hon.
3.75. Cu truc, cn truc v thang my du thuc nhm my nng h.

Bi ging Trang b in
138

CC T VIT TT

KB dng co khng dng b
C - DC ng co dn mt chiu
C - DC KTL ng co mt chiu kich t dc lp
C - DC KTNT ng co mt chiu kich t ni tip
C - DC KT// ng co mt chiu kich t song song
rpm round per minute (s vng pht)
var Variable (thay di, khng n dinh)
const Constane (khng di, c dinh)
FK my pht kich
CCSX co cu sn xut (my cng tc).
TKC tu dng khng ch
CD cu dao dn
CC Cu chi
D Nt dng my
M Nt m my
, B, C Cc dy pha , B, C
N, Dy trung tinh
CTT Cng tc to
RN Ro-le nhit

RTh Ro le thi gian
RU Ro le din p
R Ro le dng din
RTr Ro le trung gian
R
T
Ro le tc d
RTT Ro le thiu t trung
FH Phanh hm din t
TKC tu dng khng ch
ChT iu chinh tc d
Bi ging Trang b in
140

TAI LIU THAM KHO
HUNG DN M-UN TRANG B N 1 (MG), D n Gio dc K thut v Day
ngh
GO TRNH LY THUYT, D n gio dc k thut v day ngh
V Quang Hi TRANG B N - N TU CHO MY CNG NGHP DNG
CHUNG, NXB Gio duc, H Ni, 16.
Tr|nh nh U KHN TU NG TRUYN NG N, NXB ai hoc v
Trung hoc chuyn nghip, H Ni, 13.
Bi nh Tiu
(nguoi dich)
CC AC TNH CUA NG CO TRONG TRUYN NG N,
NXB Khoa hoc v K thut, H Ni, 1.

Bi nh Tiu,
ng Duy Nhi
TRUYN NG N TU NG, NXB Khoa hoc v K thut, H
Ni, 12.
V Hng Cn
Pham Th Hu
PHN TCH MACH N MY CT GOT KM LOA, NXB Cng nhn
k thut, H Ni, 12.

Trang Bi Dien

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Trang Bi Dien

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

MUC TIU THUC HIN CA M UN TRANG B| IN

: L d sut tc d khi ti dinh mc.

nn khi gim thi n

HNH 2.26 TH KH NG QUA

(5,) c nhim vu:

sau khi RTh d bi ct;

kin dng thi; KB m my

You might also like