Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng MT S CU HI N TP MN KINH T V M 1.

. S dng m hnh IS-LM ch ra tc ng ca chnh sch ti kha v tin t trong nn kinh t ng vi hai trng hp sau y: a. Khi cu tin co gin hon ton i vi li sut (by thanh khon). b. Khi u t co gin hon ton vi li sut (hiu ng ln t ton b). Gi s mt nn kinh t c ng Phillips = -1 - 0,5(u-0,06) (Cha xong) a. T l tht nghip t nhin l bao nhiu? b. Hy v th m t ng Phillips trong ngn hn v di hn? c. Gi s lm pht ang mc 10% v chnh ph mun ct gim xung cn 5%. Hy s dng nh lut Okun tnh t l hy sinh? Anh/chi hy cho bit bng cch no chnh ph c th ct gim lm pht vi gi thit lm pht l do hin tng chu k gy ra? Hy cho bit ti sao mt s nh hoch nh chnh sch ng h quy tc c nh trong chnh sch tin t? Hy cho bit hin nay mc tiu ca chnh sch tin t Vit nam l g? Liu Chnh ph v Ngn hng Nh nc Vit nam c th ng thi t c cc mc tiu nh vy khng? Hy bnh lun. Ph gi l g? Ti sao mt quc gia li ph gi ng tin?. Hy cho bit cch thc mt quc gia qun l t gi nhm theo ui mc tiu tng trng da vo xut khu? Khng hong trong cn cn thanh ton l g? Nhng nguyn nhn no c th dn n khng hong trong cn cn thanh ton? Hy gii thch. Hy s dng m hnh AA-DD ch ra tc ng ca vic Ngn hng Trung ng mua vo mt lng ngoi t n nh t gi khi lung vn vo gia tng t ngt? Theo quan im ca Ricardo, bin php ct gim thu c b p bng vay n nh hng nh th no i vi tit kim t nhn, tit kim chnh ph v tit kim quc gia? Gn y trong mc kin ca tp ch Thi bo NewYork, Paul Krugman cho rng trong mi trng hin nay, vic chnh ph Trung Quc mua tri phiu ca M khng gip m cn gy tn hi n nn kinh t ca M. Anh/ch hy gii thch ti sao Krugman li lo ngi v vn ny? Trong bi phng vn vi Bloomberg, ng Roubini ni: Nu kh nng kinh t th gii suy thoi ln 2 tr thnh hin thc, tm l ngi ri ro tng ln, mt s loi ti sn s c chung hn v vng nm trong s ny. Th nhng trong trng hp , ti sn nh ng USD, yn v ng franc Thy S c th tng gi tt hn bi thanh khon tt hn vng.Hy gii thch.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10. Gn y B trng Ti chnh Nht bn thng bo Trung Quc b sung 7 t USD ti sn ti chnh nh gi bng ng yn Nht trong d tr ca mnh.Anh/ch hy gii thch ti sao Trung Quc li mua tri phiu ca Nht Bn? 11. Hin nay Vit nam tnh trng thm ht ngn sch vn ko di nhng chnh ph khng c du hiu ct gim chi tiu do nhng kh khn v vn i vi khu vc kinh t nh nc v y gnh nng ny v pha Ngn hng Nh nc. Theo anh/ch vic phi hp chnh sch ny c th dn n nhng vn g? 12. Hin nay t l lm pht ca Vit nam khong 9% trong khi lm pht ca M khong 2,7% .Theo iu kin ngang bng sc mua tng i, iu g s xy ra i vi ng tin Vit nam. Trong mt cuc hi tho gn y, mt s nh kinh t trong nc cho rng gi VND cao dn ti thm ht thng mi, gim st d tr ngoi t. Nu t gi khng c iu chnh thch hp th vng xoy li tip tc theo hng tiu cc hn.Anh/ch ngh v iu ny nh th no? 13. Vi gi thit l cc yu t khc khng i, anh/ch hy d an t gi hi oi thc s thay i nh th no khi ngi tiu dng trong nc c khuynh hng dnh c cu chi tiu nhiu hn cho hng ha phi ngoi thng ? 14. Ti sao mt s nc Chu u nh Hy Lp li sn sng hy sinh kh nng s dng chnh sch tin t cho vic s dng mt ng tin chung? Nhng g l chi ph i vi vic s dng chung mt ng tin khi m ngn sch ca h thm ht v n nc ngoi tng? (cha xong) 15. Hin nay chnh lch li sut trong nc v nc ngoi i vi ng la lm tng lung vn vay y thc u t (carry trade) vo Vit nam khong 2 t la. iu g s xy ra khi m iu kin kinh t thay i ? 16. Thi gian qua Chnh ph Vit nam ch ng ph gi ng tin Vit nam ci thin ti khon vng lai. Tuy nhin, ti khon vng lai li bng tit kim tr cho u t trong nc. Hy cho bit vic ph gi tin ng Vit nam c nh hng g n tit kim v u t trong nc khng?

Page 1 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng 17. Nhm trnh nhng hong lon trong h thng ngn hng, ngn hng nh nc c chc nng ngi cho vay cui cng. Tuy nhin, chc nng ny li to ra tm l li i vi cc ngn hng thng mi v cc ngn hng thng mi c ng c cho vay bt cn. Theo anh/ch lm sao trnh c hin tng tm l li? 18. Hy s dng m hnh la chn tiu dng lin thi gian ca Fisher chng minh rng chi tiu tiu dng ph thuc vo thu nhp k vng trong tng lai v li sut thc? 19. Hy s dng l thuyt hc ch ra chi tiu u t ph thuc vo li sut thc, t l khu hao v thu nhp hin ti? 20. Hy ch ra s khc nhau gia l thuyt a thch thanh khon ca Keynes v l thuyt cu tin ca M. Friedman? 21. kim sot tin trong nn kinh t, ngn hng nh nc s dng nhng cng c no? 22. Hy gii thch ti sao khng c khuynh hng hi t v mc thu nhp bnh qun u ngi trong phm vi ton cu? 23. Hy phn bit s khc nhau ca m hnh tng trng ni sinh v m hnh Solow? Trong cc m hnh tng trng ni sinh, yu t no quyt nh s thay i cng ngh? 24. Trong cc nc ang pht trin nh Vit nam, lm sao c s thay i cng ngh?

Page 2 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Cu 1 : S dng m hnh IS-LM ch ra tc ng ca chnh sch ti kha v tin t trong nn kinh t ng vi hai trng hp sau y: a. Khi cu tin co gin hon ton i vi li sut (by thanh khon). b. Khi u t co gin hon ton vi li sut (hiu ng ln t ton b). Tr li: (Slide 41 chng m hinh IS-LM thy Hng) A - By thanh khon l hin tng trong NHTW s dng CSTT ni lng bng vic gim li sut (ng LM dch chuyn sang phi) kch thch tiu dng v u t t nhn dn ti tng tng cu v tng sn lng (ng IS s di chuyn t mc sn lng Y 0 ln Y1) trong nn kinh t. Tuy nhin, nu li sut xung thp qu th theo thuyt a chung tnh thanh khon ca Keynes, mi ngi s thch gi tin mt hn l gi tin vo NH hay mua chng khon. Hu qu l NH khng huy ng c vn u t hoc cho vay, DN cng khng th huy ng c vn m rng u t v sn xut. Lc ny, nu CSTT p dng bin php ph gi ng ni t kch thch XK rng nhm tng cung tin trong nn kinh t s dn n tnh trng tng mc gi chung. Tm li, CSTT m rng lm tng sn lng (cn bng chung) nhng li sut (cn bng chung) gim. B Hiu ng ln t ton b hay cn gi l s chn ln khi CP tng chi tiu u t qu mc dn n ln t u t t nhn. Khi nn kinh t ang mc ton dng lao ng, vic CP s dng CSTK m rng s lm tng li sut (ng LM s di chuyn t mc li sut r0 ln r1) v mc gi (ng IS dch chuyn sang phi), iu ny c tc ng tiu cc n nn kinh t. Khi CP tng chi tiu u t qu mc (chi tiu ln hn ngun thu ca CP) s phi i mt vi tnh trng thm ht NS v n CP. gii quyt tnh trng THNS CP s phi vay thm tin bng vic pht hnh thm 1 lng TP, iu ny s lm li sut trn th trng tng ln v to ra cng nhiu s chn ln i vi u t t nhn, s lm gim s tng trng kinh t v gy tn hi nghim trng cho nn kinh t trong di hn. Tm li, CSTK m rng lm tng sn lng (cn bng chung) nhng li sut (cn bng chung) cng tng. V khi xy ra hin tng ln t hon ton th CSTK khng hiu lc. Cu 2: Gi s mt nn kinh t c ng Phillips = -1 - 0,5(u-0,06) c. T l tht nghip t nhin l bao nhiu? d. Hy v th m t ng Phillips trong ngn hn v di hn? e. Gi s lm pht ang mc 10% v chnh ph mun ct gim xung cn 5%. Hy s dng nh lut Okun tnh t l hy sinh? Anh/chi hy cho bit bng cch no chnh ph c th ct gim lm pht vi gi thit lm pht l do hin tng chu k gy ra? Tr li: a) T l tht nghip t nhin: Xt trng hp di hn: = -1 u = 0.06 b) th m t ng Phillips trong ngn hn v di hn Trong dai han khi e= va u = uN , khong co s anh oi gia lam phat va that nghiep Trong ngn han: co s anh oi gia lam phat va that nghiep Khi ty le lam phat ky vong (e ) tang se lam cho ng Phillip dch len pha tren

c)

Trong ngan han co s anh oi gia lam phat va that nghiep giam lam phat t 10% -> 5% se lam tang lng that nghiep va giam san lng , ng Phillip dch xuong pha di nh lut Okun ni n mi quan h nghch bin gia tht nghip v GDP thc. Ngi lao ng c vic lm gip to ra hng ho v dch v trong khi ngi lao ng tht nghip th khng. Do , tng t l tht nghip gn lin vi gim GDP thc. nh lut Okun c th c tm tt bng phng trnh: %GDP thc = 3% - 2 (T l tht nghip) Ngha l, nu tnh trng tht nghip khng thay i, t l tng trng GDP thc l 3 phn trm. ng vi mc thay i t l tht nghip l mt im phn trm (v d, gim t 6 phn trm xung 5 phn trm, hay tng t 6 phn trm ln 7 phn trm), sn lng s thay i 2 phn trm theo chiu ngc li. Ty le hy sinh la phan tram GDP =0.06thiet e cat giam 1 iem phan tram lam phat can

Page 3 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Cu 3: Hy cho bit ti sao mt s nh hoch nh chnh sch ng h quy tc c nh trong chnh sch tin t? Hy cho bit hin nay mc tiu ca chnh sch tin t Vit Nam l g? Liu Chnh ph v Ngn hng Nh nc Vit Nam c th ng thi t c cc mc tiu nh vy khng? Hy bnh lun Tr li: Cch 1: Mt s nh hoch nh chnh sch ng h quy tc c nh trong chnh sch tin t l v: d dng qun l v kim sot v m nn kinh t, bit l nn m rng hot ng kinh t trong nhng thi k tht nghip v cng sut d tha hay l gim bt hot ng trong nhng thi k cu qu ln v lm pht. VN trong thp nin qua, NHNN nhn chung duy tr mt CSTT tng i kim ch. Tuy nhin, trong nm 2010 vi mc tiu m CP ra l th trng c bnh n, lm pht khng vt qu 7%, tc tng trng kinh t t 6,5%, y mnh XK v gim nhp siu, th t u nm, NHNN VN iu hnh CSTT ch ng, linh hot (nhng trnh a ra mt cch t ngt lm nh hng ln ti hot ng SXKD & T) v thn trng m khng sit cht. m bo hi ha cc mc tiu, duy tr mt bng li sut vi t gi ph hp vi cc cn i v m, m bo an ton h thng cc t chc tn dng; hon thin mt bc th ch v tin t v hot ng NH. Mc tiu tng trng v kim ch lm pht l hai mc tiu phi c thc hin song hnh v lu di. Theo m hnh ng cong Phillip, v mt di hn, khng c mu thun no gia cc mc tiu ny, ngha l, vic kim ch lm pht s to iu kin tng sn lng thc t v gim tht nghip. Nhng trong ngn hn, hai mc tiu ny c kh nng xung t nhau v kch thch tng trng l phi tng cung tin v d a dn t l lm pht cao. V ngc li, kim ch lm pht ng ngha vi mt CSTT tht cht, li sut tng ln, lm cho nhu cu chi tiu v u t gim a n s suy gim mc tng trng kinh t. Trong nm 2009, VN t tng trng mc 5.3%, lm pht mc 6.5%. nm 2010 t mc tng trng 6,5% th mc lm pht t 7 9% l c th chp nhn c (theo s liu thng k m B KH & T va cng b th VN tng trng trong 8 thng u nm 2010 l trn 6.5% l t ch tiu m CP ra nhng bn cnh th t l lm pht kh cao 8,64%). Cch 2: a. Cc nh hoch nh chnh sch ng h quy tc c nh trong chnh sch tin t v - Hn ch s bin ng ca t gi v vy khng cn phi d phng cho ri ro t gi - Chnh ph v ngn hng trung ng d dng t c cc mc tiu lin quan b. Mc tiu ca chnh sch tin t Vit nam hin nay + Duy tr s n nh kinh t v m + Kim sot lm pht mc hp l + H tr tng trng kinh t bn vng trong nm 2010. c. Liu Chnh ph v Ngn hng Nh nc Vit nam c th ng thi t c cc mc tiu nh vy khng World Bank cho rng nm 2010 vn l mt nm thnh cng vi Vit Nam khi GDP c th t mc 7% v lm pht khong 9%.(Ngun: CafeF, 4/6) Lm pht nm 2010 s ch 1 ch s Theo WB, khon thm ht Ngn sch nm 2009 bao gm c cc khon chi ngoi ngn sch nm 2009 vo khong 8,4% GDP v y l con s kh cao. Chuyn gia ny cng cho bit cch tnh ca Vit Nam khc nn s cho kt qu khc thp hn. D on v lm pht nm 2010, chuyn gia ny khng nh mc tiu lm pht Quc hi t ra l con s khng th t c nhng lm pht nm 2010 ca Vit Nam vn mc mt con s. Theo ng Martin Rama cho bit vic ph tin VND hi cui nm 2010 v u 2010 lm nh hng n gi c v nh hng lm pht. Li sut cao hn c coi l mt nguy c tim n e da s phc hi kinh t ca Vit nam. Li sut chc chn s gim, nu Chnh Ph tip tc nh hng hin nay i din ny cho bit. V t gi, chuyn gia ny khng nh t gi thay i theo hng c li nn bn USD thay v gi, iu gip tng lng cung USD. Cc i tng trong nc c th thay i danh mc u t bng cch gim tch ly cc ti sn bng ngoi t. Tuy nhin qu trnh ny b chi phi vi bi vic ti c cu danh mc tch ly ca cc i tng trong nc. Ngn hng Nh nc nn mua USD t cc ngun trong nc cng c th trng ngoi hi. Mt khc nu Ngn hng Nh nc cung cp lng phng tin thanh ton nhiu hn nhu cu th s to p lc ln tin VND. nh gi v trin vng nm 2010, WB cho bit Vit Nam khng tranh th c s phc hi cc dng vn quc t m cc nc khc ang c hng. cc nc khc dng vn ny ang lm ng bn t ln gi trong khi Vit Nam li phi vt ln vi s mt gi ca ng tin. Tuy nhin, WB cho rng nm 2010 vn l mt nm thnh cng vi Vit Nam khi GDP c th t mc 7% v lm pht khong 9%.(Ngun: CafeF, 4/6) Theo d bo c a ra ti Phin hp Chnh ph thng k thng 8/2010, tng trng GDP nm 2010 s t khong 6,7%, vt ch tiu 6,5% c Quc hi thng qua. Cc thnh vin Chnh ph cho rng, KT - XH thng 8/2010 v 8 thng u nm tip tc pht trin theo chiu hng tch cc. Cc B, ngnh, a phng thc hin c kt qu mc tiu n nh kinh t v m, kim ch lm pht theo ng tinh thn Ngh quyt s 18/NQ CP ngy 6/4/2010 v Ngh quyt cc phin hp thng k ca Chnh ph. Tng kim ngch xut khu 8 thng u nm t trn 44,5 t USD, tng 19,7 % so vi cng k nm trc, gp hn 3 ln so vi k hoch c Quc hi thng qua. Nhp siu thng 8/2010 gim cn 0,9 t USD, bng 15% kim ngch xut khu. So vi thng 12/2009, ch s gi tiu dng thng 8/2010 tng 5,08%. Gi tr sn xut cng nghip t hn 504 nghn t ng, tng 13,7% so vi cng k nm trc, cao hn so vi k hoch c nm. Vn u t trc tip nc ngoi 8 thng u nm thc hin 7,25 t USD, tng 3,6% so vi cng k nm 2009.

Page 4 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Trong xu th phc hi kinh t kh r rng, cc thnh vin Chnh ph c chung nhn nh, tc tng trng GDP ca qu III v qu IV/2010 s tng cao hn tc tng trng qu I, qu II/2010 do sn xut trong nc ly li c tng trng v thng mi ton cu ang tng trng nhanh. D bo tng trng GDP qu III/2010 t khong 7,18% v c nm 2010 tng khong 6,7%, vt ch tiu trn 6,5% c Quc hi thng qua. Tuy nhin, theo cc thnh vin Chnh ph, nn kinh t vn cn nhiu kh khn thch thc. Gi c trn th trng th gii c xu hng tng, gy p lc n mt bng gi c trong nc, c bit l cc thng cui nm. Cc doanh nghip sn xut, kinh doanh vn gp mt s kh khn trong huy ng vn do li sut cho vay ca cc ngn hng cn mc kh cao; thin tai, bo l v dch bnh vn c nguy c ly lan v din bin kh phc tp, nh hng n sn xut v i sng nhn dn Cch 3: - Chnh sch tin t bao gi cng phi m bo 3 vn : n nh gi tr ng tin, m bo an ton h thng cng nh an ton h thng thanh ton; t , gp phn n nh tng trng, hn ch lm pht. - V nguy c lm pht nhng thng cui nm, nu chng ta gii quyt vn ngun hng trnh mt cn i s n. Trn th gii, hin cha c cnh bo no ca IMF v nguy c bin ng gi c t nay ti cui nm. - Nn kinh t Vit Nam vn tim n nhiu ri ro. V cc c quan chc nng Vit Nam cn phi duy tr chnh sch tin t nht qun v thng tin hiu qu ti th trng . Bn cnh , cn pht trin mnh sn xut v tiu th hng ha ni a, a dng ha mt hng xut khu, tng cng cht lng ngun nhn lc, xy dng c s h tng tt, ng thi tin hnh ci cch ngnh ti chnh c v chiu su v chiu rng, tng cng nng lc cho cc doanh nghip trong vic tip cn cc dch v ti chnh. Cu 4 Ph gi l g? Ti sao mt quc gia li ph gi ng tin?. Hy cho bit cch thc mt quc gia qun l t gi nhm theo ui mc tiu tng trng da vo xut khu? Tr li: Cch 1: a. Ph gi l g Ph gi l vic gim gi tr t gi c nh. Khi qu trnh iu chnh gi din ra chm chp n s lm tng sc cnh tranh v tng cu. Vi ngun lc nhn ri th nn kinh t c th tng mc sn lng. Nhng ti mc sn lng tim nng th xut khu rng ch c th tng nu nh tng chi tiu trong nc gim xung thng qua chnh sch ti kha tht cht. b. Ti sao mt quc gia li ph gi ng tin Chnh ph s dng bin php ph gi tin t c th nng cao nng lc cnh tranh mt cch nhanh chng v hiu qu hn so vi c ch nn kinh t t iu chnh theo hng suy thoi (v kh nng cnh tranh km nn cu xut khu rng gim dn n tng cu gim) i km vi mc lm pht thp ko di cho n khi nng lc cnh tranh tng ln (do tin lng, gi c gim xung n mc c kh nng cnh tranh). Chnh ph cc nc thng s dng chnh sch ph gi tin t khi c mt c sc mnh v ko di i vi cn cn thng mi. Trong trng cu v ni t gim th chnh ph s phi dng ngoi t d tr mua ni t vo nhm duy tr t gi hi oi v n khi ngoi t d tr cn kit th khng cn cch no khc, chnh ph phi ph gi tin t. c. Cch thc mt quc gia qun l t gi nhm theo ui mc tiu tng trng da vo xut khu? - Ph gi ng ni t tng sc cnh tranh vi hng ha nhp khu - p dng chnh sch t gi c nh gn vi ng USD (Trung Quc) - n nh li sut ti a bng ngoi t ca cc t chc mc thp nht. Cch 2: Ph gi l hnh ng bn mt hng ho no vi mc gi thp hn chi ph nhm loi b i th cnh tranh hoc ginh thm th phn. 1 Quc Gia c bin php bn ph gi c th c s dng vi t cch phn ng ngn hn i ph vi tnh hnh suy thoi trong nc, ngha l sn lng d ra c bn tho nc ngoi; hoc vi t cch mt chin lc di hn tham nhp th trng xut khu hoc y i th cnh tranh ra khi th trng. Chnh sch ph gi nh ng tin thc hin ci thin cn cn thng mi, gim bt kh khn cho cc doanh nghip xut khu. (Khi cc cng ty bn ph gi chim c a v vng chc trn th trng, h thng tng gi ln to ra li nhun.Cho d c vn dng vi mc ch no th bin php bn ph gi vn b coi l hnh thc bun bn khng cng bng v b cc hip nh thng mi iu chnh.) Cch thc mt quc gia qun l t gi nhm theo ui mc tiu tng trng da vo xut khu: Quc gia s p dng t gi hi oi c nh, lm hot ng thng mi Quc t d dng hn thng qua gim tnh trng khng chc chn v t gi. C ch ny gip CQ thm quyn v tin t hot ng trong 1 khun php nht nh, ngn chn s thi qu ca cung tin quy tc chnh sch tin t d thc hin Cu 5: Khng hong trong cn cn thanh ton l g? Nhng nguyn nhn no c th dn n khng hong trong cn cn thanh ton? Hy gii thch. Tr li: Cch 1: Khng hong trong cn cn thanh ton l Ngan hang trung ng mat kha nang duy tr ty gia co nh hien hanh -> t gi b th ni Nguyen nhan cua khung hoang trong can can thanh toan Chnh sach kinh te khong ben vng va mat can oi c cau.
Thm ht Ngn Sch

Ti tr bng pht hnh thm tin

Sc p ln t gi c nh

Page 5 of 16

NHTW bn d tr ngoi t, h tr t gi

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng

Ky vong t thn:

K vng th trng: CP c th ri b t gi c nh, thc hin chnh sch khc (nh gim tht nghip) CP: Thy li sut tng ln gy nh hng xu n tng trng v tnh trng tht nghip nn th ni t gi

Cc nh u c: Tn cng ng ni t

Tn cng xy ra to k vng ng ni t c th f gi & lm tng li sut

S hoang loan trong he thong ngan hang: - Cc khon cho vay c m bo ngm - Tm l li pht sinh - ng c cho vay bt cn - DN c th l n cao & ko c kh nng hon tr - NH mt kh nng thanh ton - Hong lon trong HTNN & s rt vn t ra khi NH Cch 2: a. Khng hong trong cn cn thanh ton l g Khng hong cn cn thanh ton hay cng c gi l khng hong tin t. L cuc tn cng u c trn th trng ngoi hi. N xy ra khi gi tr ca mt loi tin t thay i nhanh chng v lm suy yu kh nng ca mnh phc v nh l mt phng tin trao i hoc gi tr lu tr. b. Nhng nguyn nhn no c th dn n khng hong trong cn cn thanh ton? - Nn kinh t tng trng qu nng - D tr ngoi hi gim - Cc chnh sch kinh t v m qu lng lo h qu l nhp siu qu ln, tn dng tng trng nhanh v ch s gi tiu dng (CPI) leo thang. c. Gii thch: .:) Cu 6: Hy s dng m hnh AA-DD ch ra tc ng ca vic Ngn hng Trung ng mua vo mt lng ngoi t n nh t gi khi lung vn vo gia tng t ngt? Tr li: NHTW n nh t gi l nhm mc tiu n nh ho. Chng hn khi th trng hng ho v th trng tin t ang cn bng t gi l t gi cn bng (E1) v sn lng l (Y1). Ngn hng Trung ng mua vo mt lng ngoi t vic lm ny lm tng cung tin,ng AA dch chuyn sang phi kt qu lm t gi hi oi tng ln (E2), v sn lng l (Y2). n nh t gi th NHTW buc phi bn ngoi t mua ni t lm cho cung tin gim xung n khi no ng AA tr v v tr ban u v t gi li c nh nh trc (E1). Nh vy di ch i t gi hot ng c nh chnh sch tin t khng c tc dng n cung tin v sn lng ca nn kinh t m ch lm thay i d tr ngoi t m thi.

E 1 E2 E1

DD

AA2 AA1
Cu 7: Theo quan im ca Ricardo, bin php ct gim thu c b p bng vay n nh hng nh th no i vi tit kim Y Y1 Y2 t nhn, v tit kim quc gia? Tr li:

Page 6 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Theo quan im ca Ricardo, vic ct gim thu c ti tr bng n khng kch thch tiu dng, v n khng lm tng thu nhp thng xuyn nhng ngi tiu dng nh hng tng lai hiu rng chnh ph vay mn hm nay c ngha l thu s cao hn trong tng lai. V ct gim thu khng lm thay i tiu dng, cc h gia nh dnh thu nhp kh dng di thm ca h chi tr cho ngha v thu tng lai m vic ct gim thu hm nay s gy ra: Tit kim t nhn tng mt lng bng ng lng thu ct gim. S gia tng tit kim t nhn ny b tr hon ton cho khon gim tit kim cng do ct gim thu. Do , ct gim thu khng nh hng n tit kim quc gia. Cu 8: Gn y trong mc kin ca tp ch Thi bo NewYork, Paul Krugman cho rng trong mi trng hin nay, vic chnh ph Trung Quc mua tri phiu ca M khng gip m cn gy tn hi n nn kinh t ca M. Anh/ch hy gii thch ti sao Krugman li lo ngi v vn ny? Tr li: - L do ti sao Trung Quc li mua vo v d tr nhiu tri phiu ca M: + D tr nhiu ngoi t hn + C c quyn thng thuyt mnh hn trong cng ng quc t. - Nu Trung Quc bn tho / ph gi tri phiu ca M: + Gi tr ng USD s gim so vi cc ng tin khc, nh Euro + S gy ra khng hong kinh t M. Nu iu xy ra, nc M s phi qu ng. Cu 9: Trong bi phng vn vi Bloomberg, ng Roubini ni: Nu kh nng kinh t th gii suy thoi ln 2 tr thnh hin thc, tm l ngi ri ro tng ln, mt s loi ti sn s c chung hn v vng nm trong s ny. Th nhng trong trng hp , ti sn nh ng USD, yn v ng franc Thy S c th tng gi tt hn bi thanh khon tt hn vng.Hy gii thch. Tr li: - Khi nn kinh t i xung, nh u t lun tm nm gi mt s loi chng khon c coi nh an ton nht. - Hin ti, ng USD, yn v ng franc Thy S s lng giao dch ln, ang c gi tr ln, dng trc tip thanh ton, lu thng, tch tr hn vng. (S liu: ngy 31/08/2010, ng franc Thy S leo ln mc cao k lc so vi ng euro. ng yn cng lp k lc cao nht trong 15 nm so vi ng USD trong thng 8/2010. Gi vng tng 14% trong nm 2010) - ng Roubini d bo: gi vng s giao dch quanh mc hin ti. C 2 yu t c th y gi vng tng mnh, th nht l lm pht nhng hin ti khng tn ti lm pht ti nhm nn kinh t pht trin. Th hai l yu t s i xung ca h thng ti chnh ton cu cng c th y cao gi vng. Cu 10: Gn y B trng Ti chnh Nht bn thng bo Trung Quc b sung 7 t USD ti sn ti chnh nh gi bng ng yn Nht trong d tr ca mnh.Anh/ch hy gii thch ti sao Trung Quc li mua tri phiu ca Nht Bn? Tr li: Cch 1: a. Gc kinh t v ti chnh: - Vic Trung Quc y mnh mua tri phiu Nht Bn gp phn y t gi ng Yn leo thang. C th ng Yn tng gi 9% so vi USD. T gi Yn/USD hin mc cao nht trong 15 nm, e da ti li nhun ca cc nh xut khu Nht Bn v cn tr s phc hi ca nn kinh t nc ny. - Trong bi cnh tnh thanh khon ca tin t tip tc thay i, h thng tin t th gii c th xut hin nhiu bin ng, th phn tn ri ro, ci thin c cu d tr ngoi hi, tng s hu tri phiu Nht Bn c xem l mt gii php, hay ch t ng Yn vn kh mnh trong ngn hn. - Vic Trung Quc gia tng tri phiu Nht Bn hay a dng ha d tr ngoi hi l mt qu trnh khng ngng hon thin, thn trng, ch nhm mc ch pht trin kinh t bn vng. b. Gc chnh tr v kinh t: - Trung Quc chun b c mt cuc "tn cng" vo kinh t Nht Bn hoc chun b khi mo nhng tranh chp chnh tr hay kinh t ln vi Nht. - Nu khng nhm vo Nht th TQ ang mun to sc p ln hn vi M trong vic khng nh nh hng v v tr khu vc v th gii. ng thi to p lc trong nhng mc c chnh tr v kinh t vi M thng qua tc ng vo Nht. Cch 2: Hin nay, tnh hnh kinh t th gii kh phc tp, tin t quc t bin ng khng ngng nn Trung Quc kh c th tnh ht ri ro t khon d tr ngoi hi khng l. Vic Trung Quc tng s hu tri phiu Nht Bn c th xem l mt gii php phn tn ri ro trong d tr ngoi hi. Hin ti, a v ca ng USD trong h thng tin t th gii ang gp phi nhiu thch thc trong khi gi tr ng Yn vn kh mnh trong ngn hn. S d nh vy l bi v Nht Bn cha thc hin chnh sch ni lng tin t vi quy m ln trong cuc khng hong ti chnh, lng cung ng tin t thay i khng nhiu, hn na ng Yn ang dn ph bin trong thng mi v tr nn kh thiu trn th trng ngoi hi. V th, c th ni, vic Trung Quc mua lng ln tri phiu Nht Bn cn hiu l chin lc trnh ri ro trong ngn hn, a dng ha d tr ngoi hi, ph hp vi nguyn tc an ton, thanh khon v bo m gi tr trong qun l d tr ngoi hi. Cu 11: Hin nay Vit nam tnh trng thm ht ngn sch vn ko di nhng chnh ph khng c du hiu ct gim chi tiu do nhng kh khn v vn i vi khu vc kinh t nh nc v y gnh nng ny v pha Ngn hng Nh nc. Theo anh/ch vic phi hp chnh sch ny c th dn n nhng vn g? Tr li: Cch 1: Thm ht ngn sch ko di dn n gia tng lm pht, khi gnh nng ny b y v pha NHNN th bin php l tng li sut tn dng. Khi li sut tn dng tng dn n cc vn x hi nh: cc DN cn vn s t lt nhn vin tn dng hoc cc ngn hng s cnh

Page 7 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng tranh bng cch dng cc chng trnh u i ko khch gi tin vo ngn hng km hm s pht trin ca nn kinh t, tip tc tng lm pht v ng VND c th b mt gi. Cho nn nh nc cn lm u tin l gim u t vo cc lnh vc dn tri, khng li th v tng lai. Ct gim thu nhp ca mt s cn b khng cn thit. Cch 2: Nu chnh ph khng ct gim chi tiu v y gnh nng thm ht cho ngn hng nh nc th nguy c ngn hng nh nc s phi bm thm tin vo nn kinh t t dn n nguy c lm pht tng cao. iu ny cng gy ra nhng kh khn trong vic thc hin chnh sch tin t ca ngn hng nh nc, kh khn trong vic n nh li sut (cung tin nhiu lm li sut gim t khng m bo c hiu qu hot ng sn xut trong nn kinh t) v n nh t gi (cung tin nhiu lm xut hin nguy c tng t gi). Cu 12:" Hin nay t l lm pht ca Vit nam khong 9% trong khi lm pht ca M khong 2,7% .Theo iu kin ngang bng sc mua tng i, iu g s xy ra i vi ng tin Vit nam. Trong mt cuc hi tho gn y, mt s nh kinh t trong nc cho rng gi VND cao dn ti thm ht thng mi, gim st d tr ngoi t. Nu t gi khng c iu chnh thch hp th vng xoy li tip tc theo hng tiu cc hn.Anh/ch ngh v iu ny nh th no? Tr li: Cch 1: Theo iu kin ngang sc mua tng i th ngi dn VN s mua sp M vi gi r v mua sp VN vi gi cao gi VND cao tng lm pht. VND ln gi so vi USD gp phn hn ch xut khu v khuyn khch nhp khu thm ht thng mi tng t l tht nghip. Thm vo , Phn ln d tr ngoi t ca Vit Nam l di dng cc loi giy t c gi nim yt bng USD nn tn tht t vic gi tr ca d tr ngoi t gim i khi USD xung gi so vi cc ngoi t tham chiu khc s l rt ln. Gii thch: - ng VN ln gi, tc l trc y 19,000VND/1USD, v by gi ch cn 18,000VND/1USD. Nh vy, CSTT VN s khuyn khch NK hn l XK (t tin VN nhng mua c nhiu USD hn). - Cn ng VN mt gi (hay trng hp NHNN ch ng ph gi ng ni t) l trc y 18,000VND/1USD, by gi phi mt 19,500VND/!USD. Nh vy, phi mt nhiu tin VN hn mua 1USD, tc l USD ln gi, ng VN mt gi, NHNN p dng CSTT ny nhm cn bng li CCTM bng cch kch thch XK & hn ch nhp siu. Khi ng VND mt gi, tc mua 1 USD fi b ra rt nhiu ng VN, cc vn s xy ra nh sau: - DN s XK hng ha vi gi gi thp hn so vi gi trc y, thay v XK vi gi 1USD/o s mi, th gi ch cn 0.8USD/o s mi --> hng VN c li th cnh tranh v gi r, nhng do nguyn vt liu u vo ca VN l nhp khu ==> gi u vo th cao m bn ra th thp do chnh lch gia gi mua v bn, khi XK th tn theo gi mua, vd: 19.450, nhng NK th tnh theo gi bn, vd: 19.500 ==> DN l, hn ch XK. Nu DN vn gi nguyn gi bn tc vn bn vi gi 1USD/o s mi th khng thu ht c cc DN nc ngai v h cho rng nh th l ko hp k, trong khi i th cnh tranh v hng r ca VN l Trung Quc --> h hn ch t hng t VN chuyn sang tng t hng TQ ==> DN VN b hn ch v XK. - Cn v NK, khi tr tn cho i tc th tnh theo t gi bank, trong khi bn ra th trng VN th tnh theo gi ch en nn DN li t phn chnh lch do gi ch en > gi bank + tm l thch hng ngoi ca ngi dn VN ==> tng NK. - Cn v d tr th usd>vnd ---> Ngui dn tch tr nhiu --> bank ko thu ht c ngun ngoi t t dn, trong khi cc DN khi XNK th fi thng qua USD ca bank (theo lut VN), m s lng XK < NK --> bank b gim st ngun d tr. Gii thch v T gi hi oi. Khi t gi H tng, tc l ngoi t tng gi, kch thch XK & hn ch NK. Khi t gi H gim, ngoi t gim gi, kch thch NK & hn ch XK. Hin nay vic NHNN ang p dng vic thay i t gi v lm gi USD tng gn 20,000VND/1USD l ci thin CCTM trong qu IV ny, tc l ang kch thch XK v n ch NK . Gii thch Gi ng Vit Nam cao, tc l gi ngoi t s gim, v vy m xut khu s gim v nhp khu s tng, do m dn ti thm ht thng mi. v v nhp khu tng, nh nhp khu dng ngoi t tr tin mua hng nhp khu nn d t ngoi t s gim. Gii thch T u nm 2010 n nay, NHNN vn gi t gi tng i n nh v thc t l gi tr ng VN c nh gi cao hn ng USD nhiu ln (khng nh chnh xc, nhng cao hn 3 ln - trong bn tin thi s VTV my ngy u tun ny y l vn nng hi ang c cp n), cho nn gy ra tnh trng thm ht thng mi, gim st lng ngoi t d tr (v VN nhp siu nn phi cn 1 lng USD ln chi tr). V vy, nhng ngy cui thng 9 ny, NHNN thc hin vic iu chnh t gi H (c th ni l ch ng lm cho ng VN mt gi so vi USD, hin gi t gi ang xp x 20,000VND/1USD), vic iu chnh ny l kch thch XK (s thu v 1 lng ngoi t ln cho VN), cn bng li CCTM (nu XK>NK th s gim bt s thm ht thng mi). Cch 2: Theo iu kin cn bng v sc mua ta c: %e= - * Trong : e l t gi hi i danh ngha : t l lm pht trong nc *: t l lm pht ca nc ngoi. Nh vy, khi lm pht ca Vit Nam cao hn ca M th s lm t gi hi i tng lm v do lm gim gi tr ca ng Vit Nam. iu ny hp l v nu chng ta c c n nh t gi trong khi iu kin gi tr Vit Nam ng ang gim do lm pht th chng ta cng khuyn khch nhp khu, hn ch xut khu. iu ny tip tc gy ra thm ht thng mi v gim st d tr ngoi t. V vy cn iu chnh t gi thch hp. Tuy nhin cng cn thy rng vic vic h gi ng Vit Nam s lm tng ngha v n cc khon vay bng USD ca quc gia v cc t chc kinh doanh.

Page 8 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Cau 13: Vi gi thit l cc yu t khc khng i, anh/ch hy d an t gi hi oi thc s thay i nh th no khi ngi tiu dng trong nc c khuynh hng dnh c cu chi tiu nhiu hn cho hng ha phi ngoi thng? Cch 1: Thng tin tham kho: - S bin ng ca TGH nh hng trc tip n hot ng ngoi thng thng qua knh gi c. Da trn TGH, chng ta c th tnh c gi xut nhp khu ca mt loi hng ho ca mt nc theo tin t ca mt nc khc. V vy, t gi thay i ko theo s thay i ca gi c hng ho xut nhp khu. - Chng ta hy cng xem xt tnh hung sau. Chng hn khi TGH tng, ng ni t mt gi. S bin ng ny c li cho hot ng xut khu v gi xut khu ca hng ho v dch v ca nc s gim i tng i trn th trng nc ngoi, vi iu kin gi c hng ho v dch c gi mc n nh trn th trng ni a. Do , s gp phn lm tng kh nng cnh tranh ca hng ho, dch v ca nc . Khi TGH tng, gi c hng nhp khu s t ln tng i trn th trng ni a vi iu kin gi nhp khu n nh. Chnh v vy m mt s nc s dng chinh sch ph gi ng ni t hn ch nhp khu. Tr li: Nh vy, trng hp ngi tiu dng trong nc c khuynh hng dnh c cu chi tiu nhiu hn cho hng ha phi ngoi thng (hng ha khng xut nhp khu), ngha l dng hng ha trong nc nhiu hn. Khi gi tr hng ha trong nc c gi hn so vi hng ha nhp khu thng qua knh gi c. Vy TGH thc gim, ng ni t c gi. (Ch l suy lun ch quan thi) Cch 2: - T gi hi oi thc t: l gi tng i ca hng ha hai nc, cho bit t l m da vo hng ha ca mt nc c trao i vi hng ha ca nc khc, v i khi cn gi l t l trao i. - T gi hi oi thc t cao phn nh gi c hng ha trong nc cao hn so vi nc ngoi, ngi dn c xu hng s dng hng ha nhp khu, v do xut khu gim. Ngc li, t gi hi oi thc t gim, s khuyn khch xut khu. T gi hi oi thc t = (t gi hi oi dn x gi tr hng ni)/gi hng ngoi (1) Tiu dng trong nn kinh t bao gm tiu dng hng ha phi ngoi thng (Cpnt) v hng ha ngoi thng (Cnt) Hng ha phi ngoi thng l: Cc mt hng phi ngoi thng, theo nh ngha, l nhng hng ha khng c trao i quc t. Chng bao gm cc hng mc nh cc dch v yu cu ngi tiu dng v nh sn xut phi cng mt ch, v cc mt hng c gi tr thp so vi kch c hoc trng lng ca chng (dvu n ung, bt ng sn,..) Hng ha ngoi thng: bao gm c hng ha sn xut trong nc xut khu, tiu dng trong nc, c kh nng xut khu v hng nhp khu nh: my mc, cng ngh,.. Tiu dng C = Cpnt + Cnt Khi khuynh hng dnh c cu tiu dng cho Cpnt tng c cu dnh cho Cnt gim ( do tng thu nhp ca ngi tiu dng khng i) gi c hng ha khu vc ny c xu hng gim nhm kch thch nhu cu tiu dng hng ha ngoi thng trong nc v xt khu. Trong iu kin cc yu t khc khng i, t cng thc (1), mu s: (t gi hi oi dn x gi tr hng ni) gi hng ngai khng i, t gi hi oi thc t s c xu hng gim. Cu 14: Ti sao mt s nc Chu u nh Hy Lp li sn sng hy sinh kh nng s dng chnh sch tin t cho vic s dng mt ng tin chung? Nhng g l chi ph i vi vic s dng chung mt ng tin khi m ngn sch ca h thm ht v n nc ngoi tng? Tr li: Cch 1: - Hy Lp, mt quc gia cn ngho kh vi khong cch a l xa xi, Vic gia nhp khu vc s dng ng Euro (Eurozone) va l vn danh d, va l s cn thit, v nu Hy Lp s dng ng tin chung, gii u c tin t s khng th tn cng v nn kinh t ca nc ny s c c s bnh n. Bn cnh , vic tham gia cu lc b nh giu Eurozone cng ng ngha vi vic Hy Lp c th tip cn c vi ngun vn tn dng li sut thp. Li ch mang li khi s dng ng tin chung Chu u: - Chnh sch tin t n nh, to c s cho kinh t pht trin khng c lm pht v to iu kin thun li cho vic hoch nh mt chnh sch ti chnh v m cho lin minh v s l mt m bo gi cho nn kinh t khu vc n nh v pht trin hn. - Mi hng ho by bn trong cc nc thnh vin u phi nim yt gi tnh theo ng Euro thng nht, nn trnh c s chnh lch gi hay phin phc v t gi hi oi gia hai ng tin quc gia. Nh vy s kch thch "cu" v dn n tng trng kinh t khu vc. - Gp phn n nh cc bin s kinh t v m trong khu vc, bao gm sn lng, lm pht, li sut v t gi hi oi. - C c ng tin chung cng s y mnh hn thng mi gia cc nc thnh vin v tnh hnh ti chnh khu vc s n nh hn do khng chu tc ng chi phi ca tc ng tin khc thng qua t gi hi oi. - ng euro rt thun tin khi di chuyn t nc ny sang nc khc v s khng phi i tin. Chi ph khi s dng ng tin chung Chu u khi m ngn sch ca h thm ht v n nc ngoi tng: - Mt i cng c iu tit kinh t nh chnh sch tin t. - Khng th ph gi ng tin. - Ngun thu thu b hn ch. - Chnh sch tht lng buc bng trong bo him v an ninh x hi, vn cng n vic lm.v.v - Gnh chu mc tht nghip cao, tin lng nh tr v t l i ngho gia tng Cch 2: L do mt s nc Chu u nh Hy Lp sn sng hy sinh kh nng s dng chnh sch ten t cho vic s dng mt ng tin chung l v:

Page 9 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Th nht: s ra i ca ng tin chung Chu u s hnh thnh NHTW Chu u c lp, cam kt xy dng chnh sch tin t theo hng gi n nh to c s cho kinh t pht trin khng c lm pht, thun li cho vic hach nh mt chnh sch ti chnh v m cho lin minh, v s l mt m bo gi cho cho vic duy tr s n nh v pht trin cho khu vc ny v mi mt quc gia trong lin minh nh Hy Lp s uc hng li ch trc tip t nhng chnh sch ny (gii u c tin t s khng th tn cng nn kinh t nc ny, cng l c hi Hy Lp tip cn vi cc ngun vn tn dng li sut thp) - Th 2: ngi tiu dng v cc DN trong lin minh nh Hy Lp s bt uc mt khan chi ph giao dch quc t (theo cc nh kinh t c th tit kim c khng di 1% GDP ca cc nc trong khi lin minh). - Th 3: khi ng Euro tr thnh ng tin php nh, th mi hng ha trong khi lin minh u phi nim yt gi tnh theo ng Euro thng nht trnh uc s chnh lnh hay nhng phin phc v t gi hi ai gy ra gia ng tin ring ca cc quc gia (nh lm pht, mt gia ng tin ni a,) - Th 4: tc dng kch cu (do nhng kh khn v gi, t gi hi ai uc khc phc khi s dng ng tin chung) dn ti s tng trin ni chung ca khi lin mnh v ca mi quc gia trong lin minh ni ring thng qua vic y mnh thng mi gia cc nc thnh vin trong khi - Th 5: s ra i ca ng Euro s gp phn n nh cc bin s v m ca nn kinh t trong khu vc nh: sn lng, lm pht, li sut, t gi hi ai,.. tnh hnh ti chnh khu vc n nh hn do khng chu tc ng chi phi ca tc ng tin khc thng qua t gi hi ai. Bn cnh , do nhng tiu chun ngt ngho m EMU p t cho mi nc thnh vin khi tham gia, nn phn no cng khng v th ca mi nc trong khi lin minh trn th trng quc t. Chi ph i vi vic s dng chung mt ng tin khi ngn sch thm ht v n nc ngoi tng: - Vic tham gia vo khi lin minh Chu u khin cc nc trong khi lin minh khng c ph gi ng tin nng cao sc mnh cho nn kinh t cht thm gnh nng cng nh km hm s tng trng kinh t ca cc nc trong khi lin minh vn gp kh khn nay li cng kh khn hn. - Ngi dn phi c gng gp nhiu ln mi c c mc sng nh trc y khi cha c ng Euro (theo thng k ca t Le Parisien, kt lun rng, gi ca 30 mt hng hng ngy tng 80% trong vng 5 nm k t khi ng euro a vo lu thng) - S nh i khi tham gia vo khi lin minh chu u ca cc nc nh Hy Lp buc CP cc nc ny phi thc hin chnh sch tht lng, buc bng,...v khi lm vo tnh trng thm ht ngn sch v n nc ngoi tng, n lc t gii quyt n chnh ph buc phi ct gim chi tiu cng n mc ti a biu tnh phn i, nh cng, t l tht nghip tng nn kinh t cng lm vo tnh trng kh khn hn. - Nguy c i mt vi tnh trng mt c hai trng. Trong n lc gii cu nn kinh t gim thm ht v n nc ngoi tng cao, cc nc ny c th s nh n s gip ca khi lin minh v c qu tin t quc t buc phi tun theo nhng qui nh ca khi lin minh v ca IMF. Hin nay, s can thip ca cc ch n vo cng vic ni b ca nc trong khi lin minh nh Hy Lp khin chnh ph nc ny ang gp rt nhiu kh khn trong iu hnh kinh t. Cu 15: Hin nay chnh lch li sut trong nc v nc ngoi i vi ng la lm tng lung vn vay y thc u t (carry trade) vo Vit nam khong 2 t la. iu g s xy ra khi m iu kin kinh t thay i? Tr li: Cch 1: - Do li sut tin ng dng cao, doanh nghip x vay ngoi t, v khi nhu cu vay khng th p ng bng ngun cung trong nc, nhiu kh nng cc ngn hng tm n ngun nc ngoi cho doanh nghip vay. - Dng vn vay y thc u t ny vo Vit Nam ch yu tm kim li nhun nh s chnh lch li sut. - Hin cha c ri ro, v khong vnh li sut cn ln, v s tin 2 t USD cha phi l nhiu. Nhng nu lng tin vay ln ln ti 10 t USD, v li sut th gii bin ng, thu hp khong cch vi Vit Nam, dng vn nng ny s t ngt rt ra, e da an ton ti chnh ca Vit Nam - Khi dng vn y thc vo Vit Nam s phi i ra tin ng u t, kinh doanh, gy tng cung ngoi t tm thi trn th trng. Nhng khi dng vn ny rt ra, gy nn tnh trng khan cung t ngt, y t gi ln cao, mo m th trng. - ng ngi hn, dng vn nng ny ch yu u t vo th trng bt ng sn v chng khon, nn khi rt ra, s khin cc th trng ny chao o, thm ch gy v, ging nh bi hc xy ra Thi Lan trong cuc khng hong ti chnh 1997-1998 - Trc thi im xy ra khng hong ti chnh 1997-1998, d tr ngoi hi quc gia ca Thi Lan vo khong trn 30 t USD. Tuy nhin, khi dng vn ngoi rt ra, kho ngoi t d tr ca nc ny cn kit, Thi Lan buc phi th ni ng baht, gy no lon trn cc th trng ti chnh, bt ng sn. - ng tin Vit Nam hin cha chuyn i t do, hot ng chuyn vn cng b hn ch, khng t do nh Thi Lan, nhng nu khng kim sot tt, ri ro v hu qu l kh lng. - Cch 2: Thc t cho thy, c nhng giai an (thng 6, 7 nm 2010), ngn hng nng li sut huy ng tit kim USD ln n mc ph bin 4.5%, thm ch l 5% , nhng lung vn ngoi t huy ng uc vn khng nh mong mun, nguc li, d n ngoi t vn tng lin tc. Thng k cho thy d n ngai t hin nay ca ton h thng ngn hng vut tng huy ng ngoi t khang 2 t la. Khan vut ny u???? Chnh chnh lch li sut trong v ngoi nc ca ng la khuyn khch cc lung ngoi t t bn ngai vo cc t chc tn dng trong nc di hnh thc y thc u t (carry trade) nhm hng li sut cao VN. Dng vn ny phn ln chy vo cc ngn hng nc ngoi nhm mc ch: - Cho DN VN vay. - Cp hn mc tn dng t 10 tr 50 tr la M/nm vi li sut 2%/nm cho cc NH VN. c im ca cc khan vay hoc y thc cho vay k trn thung c k hn 6 thng. VD, nu thng 3,4 nm 2010 l thi im dng vn y thc cho vay t nc ngai vo VN, th thng 9,10 l o hn.

Page 10 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Bin ng ca nn kinh t c th xy ra theo hai chiu hng: - Nu cc ch s v m ca nn kinh t lc quan, GDP tp tc duy tr v tng trng, li st huy ng ngai t ca cc NH VN khng gim, dng vn ny s tip tc c gia hn thm mt thi gian nhm hung li sut cao hat ng h thng ngn hng s khng gp khc khn, khng c bin ng trong lng cung ngai t ti VN, v duy tr nim tin ca ngui dn. - Tuy nhin, khi cc yu t ca nn kinh t thay i, bin ng theo hng khng thun li dn ti li USD gim, dng vn ny nhanh chng s b rt ra mt lng ln cung ngai t s b thiu ht trong nn kinh t, kh khn cho hat ng ca h thng NH cng nh DN VN, cng nh ko theo s st gim nim tin ca dn chng. Mt trong nhng ng thi ca chnh ph ngn chn s bin ng ca dng tin ny l s iu chnh t gi (nh khong thi gian gia thng 8 va qua - cho n nay lun xoay quanh ngng 19.500 VN/USD). Theo nhn nh ca UBGS TC quc gia, th cn cn ti chnh v vn vn thng d, cao hn thm ht vng lai khang 3 t la m, song s tin ny thc cht nm phn tn trong tui ngui dn. Nu tan b kiu hi v tin ca ngui lao ng nc ngai chuyn v c bn v gi vo ngn hng th knh ngai t chnh thc s di do, vic dng vn y thc u t b rt ra khng cn l vn gy kh khn cho s pht trin kinh t trong nc. Song, lm th no tin trong ti ngui dn c th chy vo cc knh giao dch chnh thc? iu ny ph thuc vo yu t tm ly, nim tin ca ngui dn vi ng ni t, vi s pht trin n nh ca nn kinh t v y l vn m CP s i mt trong thi gian ti. Cu 16: Thi gian qua Chnh ph Vit nam ch ng ph gi ng tin Vit nam ci thin ti khon vng lai. Tuy nhin, ti khon vng lai li bng tit kim tr cho u t trong nc. Hy cho bit vic ph gi tin ng Vit nam c nh hng g n tit kim v u t trong nc khng? Cch 1 Thng tin tham kho: nh hng ca s ph gi ng bc: 1) Khi ng bc ca mt quc gia st gi th mi lc ca n i vi cc ng tin khc km i, nn hng ha ca ngoi quc mua vo s t hn. Ngc li, mi lc ca cc ng tin khc i vi ng tin b st gi s tng ln, v hng ha bn ra ngoi s r hn, v c mua bi nhng ng tin c mi lc cao. Ph gi ng tin li cho xut cng, hi cho nhp cng. 2) i vi nn sn sut ni a, ph gi ng tin khin cho hng nhp cng t hn, nn khuyn khch ngi dn mua hng ni ha, li cho cc x nghip, li cho vic to cng n vic lm. Cc x nghip lm ra cc mt hng xut cng ng nhin l cng c li, nh gi bn ra r hn, c sc cnh tranh mnh hn, i vi hng ha ca cc nc khc, nn cng tt cho vic to ra cng n vic lm. 3) Ngc li, hng nhp cng s t hn, v nhng x nghip b bt buc phi nhp cng my mc hay nguyn liu chng hn, s b thit thi. 4) Thm vo , gi c s tng, v trong mt s trng hp mi lc ca ngi dn s gim. 5) u t ngoi quc c th gim, tit kim quc ni cng c th gim, v nhng l do ni trn. Kt qu c th l mt s thiu ht vn u t. 6) Ph gi ng bc c khi c coi nh lm cho quc gia ngho i (bt u t, mua hng ngoi quc t hn, v.v...) v nh mt loi thu tr hnh (khi mi lc ca ngi dn suy gim). C mt s trng hp c bit, nh Hoa K, c kh nng gim gi ng -la, v coi chng khc no nh l "nh thu" tt c nhng ngi gi -la trn th gii, bt h ng gp cho nn kinh t ca mnh! Tr li: - Ph gi tin ng Vit Nam s lm cho tit kim quc ni gim, thiu ht vn u t. Cch 2 - ci thin cn cn ti khon vng lai, chnh ph ch ng ph gi ng tin gia tng xut khu, hn ch nhp siu. ng Vit Nam gim gi cng kch thch cc nh u t nc ngoi tip tc v tng cng u t gii ngn, ng gp thm vo cn cn thanh ton, ti tr b sung cho thm ht thng mi.Tuy nhin,n cng nh hng n tit kim v u t trong nc v : SI = X-M Khi ng bc ca mt quc gia st gi th mi lc ca n i vi cc ng tin khc km i, nn hng ha ca ngoi quc mua vo s t hn. Ngc li, mi lc ca cc ng tin khc i vi ng tin b st gi s tng ln, v hng ha bn ra ngoi s r hn, v c mua bi nhng ng tin c mi lc cao. Ph gi ng tin li cho xut cng,hi cho nhp cng. - i vi nn sn sut ni a, ph gi ng tin khin cho hng nhp cng t hn, nn khuyn khch ngi dn mua hng ni ha, li cho cc x nghip, li cho vic to cng n vic lm. Cc x nghip lm ra cc mt hng xut cng ng nhin l cng c li, nh gi bn ra r hn, c sc cnh tranh mnh hn, i vi hng ha ca cc nc khc, nn cng tt cho vic to ra cng n vic lm. - Nhng, mt trong nhng iu khc bit gia Vit Nam vi cc nc l Vit Nam cha c mt nn sn xut mnh. V th, xut cng cha chc mnh hn nh ng VN st gi, v hng ha dnh cho xut cng thiu phm cht v s lng (d r cng cha chc cnh tranh c vi hng ha nc khc). S tin phi tiu dng cho nhp cng cng cha chc gim st mt cch thc s hiu qu v nn sn xut non km ca Vit Nam bt buc cc x nghip v t nhn phi nhp cng nhiu hng ha m trong nc cha lm ra c. l cha k nhng nguyn liu cn yu cho kinh t, bt buc phi mua ca nc ngoi, vi gi t hn, v ng bc Vit Nam gim gi, gim sc mua.Thm vo , gi c s tng, v trong mt s trng hp mi lc ca ngi dn s gim. - Tit kim quc ni cng c th gim, v nhng l do ni trn. Kt qu c th l mt s thiu ht vn u t. Ph gi ng bc c khi c coi nh lm cho quc gia ngho i (bt u t, mua hng ngoi quc t hn, v.v...) v nh mt loi thu tr hnh (khi mi lc ca ngi dn suy gim). Mt im khc bit khc ca kinh t Vit Nam l s yu km tit kim v u t ni a. Gim gi ng bc s lm gia tng kha cnh tiu cc ny, v n lm cho ngi dn cng thm mt tin tng ni chnh sch tin t ca chnh quyn. Ngi dn s cng thm li v n trn trong cc phng cch gi tin khng c li cho kinh t, nh vng v -la.

Page 11 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Cu 17: Nhm trnh nhng hong lon trong h thng ngn hng, ngn hng nh nc c chc nng ngi cho vay cui cng. Tuy nhin, chc nng ny li to ra tm l li i vi cc ngn hng thng mi v cc ngn hng thng mi c ng c cho vay bt cn. Theo anh/ch lm sao trnh c hin tng tm l li? Tr li: Cch 1 - Tht cht chnh sch tn dng: Hn ch cho vay nhng ngnh c ri ro cao nh BDS, chng khon. Vd: Cho vay bds th phi bo co vi NHNN 1 s NH tm ngng cho vay bds. Tng li sut cho vay. Tuy nhin bnh n th trng NHNN ang khng ch li xut cho vay <= 16% / nm - Tng t l m bo an ton vn (trc l thng t 13 v mi y l thng t 19): Vd: T l cp tn dng so vi ngun vn huy ng i vi NH l 80% v i vi t chc tn dng phi NH l 85%. Duy tr t l an ton vn ti thiu l 9%. Gii hn cho thu ti chnh : Tng d n cho thu ti chnh i vi mt khch hng khng c vt qu 30% vn t c ca cng ty cho thu ti chnh. - Kim tra , kim sot ngn hng thng mi thng xuyn. Tng s ln thanh tra ln (trc l 1 ln /nm) . Kim tra thng xuyn cc hoat ng ngn hng TM nh quy trnh cho vay, p dung chinh sch NHNN nh th no Cch 2 Trong trng hp khi ngn hng trung gian khng cn ch vay mn no khc, khng thu hi kp nhng khon vay th buc n phi n ngn hng trung ng vay tin nh cu cnh cui cng. trnh c hin tng tm l li i vi cc ngn hng thng mi v cc ngn hng thng mi c ng c cho vay bt cn NHTW buc cc NH TM phi chu s qun l cht ch : quy nh v d tr bt buc, t l vn ti thiu trn tng ti sn, bo him tin gi bt buc v phi c cc ngn hng trung ng cam kt tr gip thanh khon nhng lc kh khn. - NHTW kim sot bng li sut cho vay chit khu , lm tng, gim li sut cho vay ca ngn hng trung gian v do tc ng n cung ng tin v tn dng,lm tng hay gim d tr ca ngn hng trung gian v do tc ng n lng cho vay tiu dng v u t trong kinh t. Khi ngn hng trung ng tng li sut chit khu th l bin c quan trng. Li sut tng khin ngn hng trung gian khng th vay mn ca ngn hng trung ng nhiu v d dng nh trc. Do n phi gim lng cho vay . iu ny cng lm cho ngn hng trung gian thc rng khi cn vay th ngn hng trung gian phi tr li sut cao, do ngn hng trung gian s t t nng li sut ca mnh khi thit hi nng khi phi vay ca ngn hng trung ng. - Nghim cm cc ngn hng thng mi khng c cho vay u t chng khon. NHNN c th iu chnh t l cho php i vi cc khon vay ny thng qua hiu chnh trng s ri ro khi tnh tng ti sn ca cc ngn hng. - Cng tng t nh vy, , NHNN c th quy nh ch cho php cc ngn hng mua tri phiu u t di hn v dng trng s ri ro iu chnh t l ti sn ti a c u t vo cc loi tri phiu ny. Cu 20: Hy ch ra s khc nhau gia l thuyt u thch thanh khon ca Keynes v l thuyt cu tin ca M. Friedman? Tr li: Cch 1: L thuyt u thch thanh khon c a Keynes cho rng: nhu cu v tin mt ca ngi ta gm hai b phn. Mt b phn l nhu cu tin mt cho giao dch. Lng cu tin mt ny l hm s thun ca thu nhp. v thng th h c thu nhp nhiu hn th tiu dng nhiu hn. B phn cn li l nhu cu tin mt cho mc ch u c. Lng cu tin mt th hai ny l hm s nghch ca li sut. Li sut cng hp dn th ngi ta cng t gi tin mt. Li sut km hp dn th c xu hng gi tin mt nhiu hn. Ni cch khc, li sut chnh l ci gi ngi ta hy sinh s a chung tnh thanh khon ca tin mt. Cn theo M. Friedman, lng cu v tin ca nn kinh t ph thuc vo mt vi bin s kinh t ln nh cc thu nhp thng xuyn, li sut d tnh ca tri phiu, chng khon, t l lm pht d tnh v li tc t tin. Friedman cn gi nh rng, ngi ta s chuyn ti sn ca mnh t dng tin sang hng ha nu pht hin t l lm pht d tnh tng ln. Nh vy, chnh l cung tin tng lm tng tiu dng v do lm tng tng cu, gy ra bin ng kinh t. Cch 2: L thuyt a thch thanh khon ca Keynes L thuyt cu tin ca Friedman Ging nhau: 2 ng cho rng cc ch th c nhu cu nm gi mt lng tin (bao gm tin mt v tin gi thanh ton ti NH Cu tin l mt hm thu nhp (Y) ca (a) cc ngun ti nguyn kh Hm cu tin L(Y,r) biu th bng hm li sut (i) dng ca cc ch th v (b) kh nng sinh li ca tin so vi kh nng sinh li ca cc ti sn khc Thu nhp quyt nh li sut (t l nghch) - Tiu dng thng xuyn quyt nh li sut - Nhn t quyt nh s tng trng ca sn lng quc gia l mc Ph thuc vo chnh sch ti chnh(thu v chi tiu ngn cung tin t, cc bin s v m nh: gi c, sn lng, cng n vic sch) lm ph thuc vo mc cung tin t Mc cung tin t thng khng n nh v ph thuc vo quyt nh ch quan ca chnh sch tin t ca ngn hng trung ng. Nu ngn B qua lm pht ci to khc biet li sut danh ngha v li hng trung ng pht hnh khng tin th d dn n khng sut thc t. hong kinh t, cn nu pht hnh tha tin th li b lm pht.

Page 12 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Ch c li sut tc dng ln lng cu (hay mc thu nhp Y cng tc dng ln nhu cu tin t). Lng cu v s d tin thc t t l nghch vi li sut v t l thun vi thu nhp Do gi thit l gi c nh trong ngn hn nn m hnh khng th phn tch c vn lm pht Vn quan tm ca Keynes l tht nghip Cn c s can thip ca chnh ph cho s pht trin kinh t Tng cu khng lin quan g n tin t S thay i cu v tin t ph thuc vo s thay i ca thu nhp, cn li v tin l nhn t ngai sinh ca nn kinh t Khi lng tin t cng nhiu th gi c hng ha cng tng cao -> quan tm n vic n nh tin t v chng lm pht Vn cn quan tm trong nn kinh t l lm pht (M.Friedman a ra khi nim tht nghip t nhin) ng h v bo v quan im t do kinh doanh v ng h ch t hu. Cung tin m vt qu cu tin th ngi ta s tiu s tin d tha, khin cho tng cu tng ln. Chnh cung tin tng lm tng tiu dng v do lm tng tng cu, gy ra bin ng kinh t

L thuyt cu tin ca M. Friedman Nm 1956, Friedman gii thiu l lun ca mnh v cu tin, theo lng cu v tin ca nn kinh t ph thuc vo mt vi bin s kinh t ln nh cc thu nhp thng xuyn, li sut d tnh ca tri phiu, chng khon, t l lm pht d tnh v li tc t tin. Friedman cn gi nh rng, ngi ta s chuyn ti sn ca mnh t dng tin sang hng ha nu pht hin t l lm pht d tnh tng ln. Nh vy, chnh l cung tin tng lm tng tiu dng v do lm tng tng cu, gy ra bin ng kinh t Trc ht, v thi ng x ca ngi tiu dng, theo M.Friedman trong iu kin n nh s c hai nguyn nhn al2 cho tiu dng cao hn thu nhp l : S n nh chi v cc khon thu nhp tng ln. S tiu dng thng thng ph thuc vo thu nhp, li sut v thu nhp t ti sn vt cht. Th hai, v thu nhp, theo M.Friedman , thu nhp (Y) trong mt thi k nht nh bao gm: thu nhp thng xuyn Yp v thu nhp tc thi (Yt) Y=Yp+Yt Yp: ca ci m c nhn nhn uc do ngh nghip mang li ; Yt: thu nhp do cc nhn t khc. Tiu dng (C) l tng s ca tiu dng thng xuyn (Cp) v tiu dng nht thi(Ct) C= Cp+ Ct Gia tiu dng thng xuyn v thu nhp thng xuyn c mi quan h vi nhau, M.Friedman cho rng tiu dng thng xuyn ph thuc vo li sut, tng quan gia ti sn vt cht vi thu nhp thng xuyn v s phn chia thu nhp cho tiu dng v tit kim l chnh ch khng phi l thu nhp thng xuyn. a) L thuyttin t v thu nhp quc dn y l l thuyt ni ting ca Friedman v ca phi trng tin. Ni dung c bn ca l thuyt ny c th khi qut thnh nhng im di y; + Th nht, nhn t quyt nh s tng trng ca sn lng quc gia l mc cung tin t. Theo M.Friedman v nhng ngi theo phi trng tin hic i, cc bin s v m nh: gi c, sn lng, cng n vic lm ph thuc vo mc cung tin t ch khng phi vo chnh sch ti chnh(thu v chi tiu ngn sch) ca trng phi Keynes Mc cung tin t thng khng n nh v ph thuc vo quyt nh ch quan ca chnh sch tin t ca ngn hng trung ng. Nu ngn hng trung ng pht hnh khng tin th d dn n khng hong kinh t, cnnu pht hnh tha tin th li b lm pht. Mc cu tin t c tnh n nh cao, n c quyt nh bi thu nhp. Mc cu danh ngha v tin uc xc nh bi cng thc: Md = f(Yn,i) Trong : - Md: mc cu danh ngha v tin t - Yn: thu nhp danh ngha - I" Li sut danh ngha Qua cng thc trn, nhng ngi tng tin hin i cho rng s thay i cu v tin t ph thuc vo s thay i ca thu nhp, cn li v tin l nhn t ngai sinh ca nn kinh t. T c th trnh by cng thc cu v tin di dng n gan sau: Md=f(Yn) Nh vy, nu so snh vi phi Keynes M=L(i) th c s khc nhau. i vi phi Keynes th mc cu v tin biu hin hm li sut(i), cn i trng phi trng tin hin i th l hm thu nhp (Y) Qua nhng phn tch trn, M.Friedman cho rng cuc khng hong kinh t 1929-1933 din ra M l do H thng d tr lin bang(FED) pht hnh mt s tin t hn mc cung tin t. T , ng ngh thc hin chu k tin t v thu nhp quc dn nhm ch ng iu tit mc cung tin t trong tng thi k pht trin. Trong thi k khng hong th tng mc cung tin t a nn kinh t thot khi khng hong, cn trong thi k phn vinh th gim mc cung tin km hm bt mc phn vinh. Theo ng, gi s n nh trong nn kinh t cn tng khi lng tin hng nm n nh mc t 3-4% + Th hai, gi c hng ga ph thuc vo khi lng tin t. T cng thc M.V = P.Q, ta c . Nu V,Q khng i th P ph thuc vo M. Khi lng tin t cng nhiu th gi c hng ha cng tng cao. Do , cc nh trng tin hin i quan tm n vic n nh tin t v chng lm pht. Theo h, vn cn quan tm trong nn kinh t l lm pht ch phi phi l vn tht nghip nh phi Keynes. Tht nghip l mt hin tng bnh thng, t nhin cn lm pht mi l cn bnh nan gii ca x hi cn phi gii quyt. M.Friedman a ra khi nim tht nghip t nhin, t tr thnh khi nim c bn trong phn tch th trng lao ng theo l thuyt t do. " bt c thi im no cng lun lun c mt mc tht nghip mang c tnh l tng hp vi th cn i trong c cu t l lng thc t.....T l

Page 13 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng tht nghip nu thp hn mc y tc l cu qu ln v lao ng do s gp sc p vo s gim tin lng thc t" (Vai tr ca chnh sch tin t, American Economic Review, thng 3-1968). + Th ba, trng phi trng tin hin i ng h v bo v quan im t do kinh doanh v ng h ch t hu. Cu 21: kim sot tin trong nn kinh t, ngn hng nh nc s dng nhng cng c no? Tr li: Cch 1: Ti nhiu nc, ngn hng trung ng kim sot cung tin. Hoa K, ngn hng trung ng l Cc D tr lin bang thng c gi l Fed. Vic kim sot cung tin c gi l chnh sch tin t. Cch thc c bn Fed kim sot cung tin l thng qua cc nghip v th trng m, lin quan n vic mua hay bn tri phiu chnh ph. tng cung tin, Fed dng USD mua tri phiu chnh ph t cng chng, qua a thm USD vo tay cng chng. gim cung tin, Fed bn mt phn tri phiu chnh ph, nhn li USD t tay cng chng. (NHNN VN chc cng s dng chnh sch tin t nh vy kim sot cung tin) Ngan hang trung ng kiem soat tien bang nhng cong cu nao? (Phn bi ging ca thy) Quy nh ty le d tr bat buoc: Ty le d tr bat buoc la ty le tien mat toi thieu trong tong so tien gi ma ngan hang trung ng yeu cau ngan hang thng mai phai duy tr Khi NHTW giam (tang) ty le d tr bat buoc: - Ngan hang d tr t (nhieu) hn; - Luc nay so cho vay se tang (giam) ; - So cho vay tang (giam) se lam tang (giam) lng tien. Nghiep vu th trng m: La hoat ong mua, ban chng khoan chnh phu cua NHTW tren th trng m. - Cho phep mua ban lai chng khoan (repurchase agreements) - Khong cho phep mua ban lai (outright purchases) ay la cong cu thng c s dung nhat, hieu qua nhat va co mc o anh hng ln Khi NHTW theo uoi hoat ong th trng m: - Khi NHTW mua chng khoan chnh phu se gia tang kha nang cho vay cua ngan hang va tang cung tien. - Khi NHTW ban chng khoan chnh phu se giam kha nang cho vay cua ngan hang va giam cung tien. Thay oi lai suat chiet khau: Lai suat chiet khau la lai suat NHTW c hng khi cho ngan hang vay. Khi NHTW tang (giam) lai suat chiet khau: - Ngan hang phai tra gia cao (thap) hn cho khoan d tr vay t NHTW; - Ngan hang duy tr mot khoan d tr t (nhieu) hn; - Vi ty le d tr bat buoc quy nh, ngan hang buoc phai giam (tang) so cho vay cua ho; - ieu nay lam giam (tang) cung tien. Cch 2: Mun kim sat lng tin trong nn kinh t tc l thay i khi lung tin M1= k*H, tnn c th thay i lng tin pht hnh (H) hay thay i kh nng to tin ca cc ngn hnh trung gian (k-loi tin gi c s dng sec). Cc cng c m ngn hnh trung ng s dng thnh i H & k nh hoat ng ca th trng m, t l d tr bt buc, li sut chit khu,li sut tr cho tin gi khng k hn s dng sc. 1. Th trng m ( ni mua bn cc lai giy t c gi ch yu l tri phiu chnh ph nh tn phiu kho bc, tri phiu kho bc, tri phiu cng trnh). Mun tng M1, th phi tng H, v vy ngn hnh trung ng phi mua vo cc lai giy t c gi tung ra th trng lng tin mnh, th lng tin dng mua l H th khi tin s tng thm: M1=k*H. Ngc li mung gim M1, th phi tng H, v vy ngn hnh trung ng phi bn cc lai giy t c gi thu vo th trng lng tin mnh, th khi tin s gim mt lng: M1 gp k nhiu ln. 2. Thay i t l d tr bt buc. Ta c cng thc k = (m+1)/ (m+d) ( trong d = dty+dbb). Ta thy rng k t l nghc vi dbb. Nh vy mun tng M1 th phi gim t l d tr bt buc (dbb) v ngc li mun gim M1 th phi tng t l d tr bt buc. 3. Thay i chnh sch chit khu. ( ngha l thay i li sut chit khu, l mc li m ngn hnh trung gian phi tr khi vay tin ca ngn hng trung ng) Tc ng ca li sut chit khu n M1 c thc hin ng thi trn H v k. li sut cng thp th cng khuyn khch cc ngn hng trung gian vay tin. Khi y tin vay tng ngha l tin mnh tng H c bom vo nn kinh t v M1 s tng ln k ln. Ngc li, li sut chit khu cng cao th cng hn ch lng vn vay t ngn hng trung ng. Lc , lng tin mnh b rt vo ngn hng trung ng mt lng H v M1 s gim ln k ln. Tc ng ln s nhn tin k, khi li sut chit khu thp hnli sut th trng, cc ngn hnh trung gian sn sang ct gim t l d tr xung mc thp nht, h k s thiu tin mt chi tr cho khch hng v h c th vay tin t ngn hng trung ng vi li sut thp, khi dbb gim, d se gim, k s tng v M1 s tng v ngc li. 4. Cc cng c khc.

Page 14 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Li sut tr cho tin s dng sc: khi li sut tin gi s dng sc tng th dn chng s t nm gi tin mt, tng tin gi s dng sc. Hnh ng ny lm gim t l tin mt ngoi ngn hng v m=tin mt ngoi ngn hng/tin gi s dng sc. M k t l nghch vi m, nn m gim th k tng v M1 s tng. Ngc li.. Kim sat tn dng chn lc: Mung gim M1 th chnh ph s dng bin php hn ch cung cp tn dng cho nhng ngnh khng cn khuyn khch pht trin. v nguc li.. p dng li sut cho cc ngn hng trung gian: ( dnh cho nhng nc km pht trin ): Ngn hng trung ng s n nh mt khung li sut cho cc ngn hng thong mi phi tun theo, khi mun tng hay gim cung n g tin t th thay i khung cho ph hp. Cu 22: Hy gii thch ti sao khng c khuynh hng hi t v mc thu nhp bnh qun u ngi trong phm vi ton cu? Tr li: Cch 1: Thc t khng c s hi t mc sng vt cht gia nc giu v nc ngho v t l tit kim mi quc gia l khc nhau. Cho d t l tit kim ca cc nc ngho c ln hn t l tit kim cc nc giu nhng con s tuyt i ca nc giu ln hn nhiu. Hn na nc ngho kh c iu kin tit kim nhiu do mc sng ca h cn thp. Cc nc ngho li thng c t l tng dn s nhanh nn khi lng t bn u t cho mi cng nhn s cng gim, cng ngh v tri thc cng km. Cch 2: Vn hi t s c gii thch r trong cc m hnh tng trng, c th l: Da vo gi thit sinh li ca vn gim dn, m hnh Solow d on rng sn lng bnh qun u ngi nc ngho s tng trng nhanh hn v bt kp cc nc giu, ng c s hi t v tc tng trng v mc thu nhp bnh qun u ngi. M hnh cng d on rng sut sinh li ca vn cc nc giu s thp hn so vi cc nc ngho, ng rng c nhng ng lc mnh m thi thc vn chy t nc giu sang nc ngho, thc y nhanh qu trnh hi t. Ngc li vi m hnh Solow, hu ht cc m hnh tng trng ni sinh khng d on khuynh hng hi t gia cc nc m c mc tch ly vn trn mi lao ng ban u khc nhau. Cc m hnh ny cho rng cc nc giu vn c th duy tr s giu c ca mnh lu di so vi cc nc ngho ngay c nhng nc ngho c t l tit kim, cng ngh ng nht. Yu t quan trng trong nhng m hnh ny cho php duy tr s tng trng lu di l do s vng mt ca gi thit sinh li vn gim dn. iu ny c ngha l u t trong nhng nc giu v nhng nc ngho c th mang li li nhun nh nhau. Nu mc u t v tng trng nh nhau gia cc nc th chnh lch thu nhp bnh qun u ngi gia nc giu v nc ngho c th khng bao gi khp li. M hnh ny c th m rng bao hm cc ng kinh t ca chin tranh, nn i km v suy thoi m n lm gim thu nhp quc gia c th khng bao gi c xa b. Vic thiu bng chng cho s hi t lan rng v thu nhp gia cc nc trn th gii dn n tro lu t b m hnh Solow v thin v mt loi m hnh tng trng mi ph hp vi s kin thc tin l khng c hi t trong phm vi ton cu. Cc m hnh mi ny c gi l m hnh tng trng ni sinh. Thut ng ni sinh c s dng m t mt loi hnh tng trng mi, v s tng trng khng ph thuc vo cc t l tng trng lao ng v tch ly kin thc c cho trc mt cch ngoi sinh, m thay v th, n ph thuc vo nhng yu t bn trong m hnh nh t l tit kim v hiu qu u t.

Cu 23: Hy phn bit s khc nhau ca m hnh tng trng ni sinh v m hnh Solow? Trong cc m hnh tng trng ni sinh, yu t no quyt nh s thay i cng ngh? Tr li: Cch 1: M hnh cua SL: Nang suat bien cua von giam tng bc cho en khi san lng bnh quan au ngi gia nc giau va nc ngheo hoi tu. Mo hnh tang trng noi sinh: Nang suat bien cua von khong oi va nh the san lng bnh quan theo au ngi gia nc giau va nc ngheo khong hoi tu. Mo hnh tang trng noi sinh nhan manh tam quan trong phai tao ra moi trng ton cho cac doanh nghiep oi mi nh la: - Thong qua phat trien R & D e tao ra san pham mi - S dung cong nghe cua cac nc tien tien - Tri thc la nguon goc quan trong cung vi nguon nhan lc - Chnh phu phai bao ve quyen phat minh sang che thong qua chnh sach bao ve. Cch 2: M hnh tng trng Solow: Sn phm bin ca vn gim sn lng bnh qun u ngi gia nc giu v ngho s hi t li. M hnh Y=F(A,K,L) L tng th Y tng trng tng ng Y/N khng i GDP/ngi ty thuc vo tin b cng ngh. Tin b cng ngh l bin ngoi sinh c lp vi chnh sch, l yu t duy nht quyt nh tng trng GDP/ngi trong di hn. Khng gii thch c ngun gc ca s tin b KHCN. M hnh tng trng ni sinh: Sn phm bin ca vn khng i hoc tng sn lng bnh qun u ngi s khng hi t. M hnh Y=A.K.(u,H). Vn con ngi tng hoc t trng vn con ngi ng gp cho x hi (u) gim t c tin b cng ngh t c tng trng. Cch 3: S khc nhau: M hnh tng trng ni sinh c gng gii thch tc tin b cng ngh bng cch gii thch nhng quyt nh tc ng n s sng to tri thc thng qua nghin cu v pht trin. Ngc li, m hnh Solow ch n thun xem tc tin b cng ngh l mt bin ngoi sinh

Page 15 of 16

Kinh t V m 3 Thy Trng Quang Hng Trong m hnh Solow, t l tit kim nh hng n tng trng mt cch tm thi, nhng sinh li gim dn ca vn cui cng buc nn kinh t phi tin ti mt trng thi dng trong tng trng ch ph thuc vo tin b cng ngh ngoi sinh. Ngc li, nhiu m hnh tng trng ni sinh v thc cht gi nh rng vn c sinh li khng i (ch khng phi gim dn), c l gii bao hm c tri thc. V th, nhng thay i ca t l tit kim c th dn n tng trng bn vng (ko di). Trong m hnh tng trng ni sinh, yu t quyt nh s thay i cng ngh l: Thng qua R&D to ra sn phm mi & S dng cng ngh ca nc tin tin. Cu 24: Trong cc nc ang pht trin nh Vit nam, lm sao c s thay i cng ngh? Tr li: Cch 1: 1) M ca i vi cng ngh nc ngoi: Mua bng sng ch, pht minh Thu ht u t nc ngoi S dng chuyn gia nc ngoi v Vit kiu Hc hi kinh nghim qun l, phong cch kinh doanh ca nc ngoi 2) Thc y cng ngh trong nc Khuyn khch pht minh sng ch Bo v quyn tc gi, bng pht minh sng ch thng qua quyn s hu tr t v nng cao hiu lc thc thi quyn ny. Gii php ny s hn ch sao chp, bt chc lm gia tng ng c sng to ca c nhn. Gii php ny lm hn ch kh nng lan truyn cng ngh nn thc t ngi ta thng ch bo h trong mt gii hn thi gian Mt s gii php khc nh thnh lp qu mo him ti tr cho nhng doanh nghip i mi (qu ny chp nhn ri ro nhm khuyn khch cho doanh nghip mnh dn hnh ng) Tr cp cho nhng hot ng R & D ca khu vc t nhn. Cch 2: K t khi bt u cng cuc i Mi, Vit Nam t nhng thnh tu ng k v tng trng GDP v nng cao mc sng bnh qun. Tuy nhin, gn y xut hin mt s hin tng ng lo ngi, nh hng n tng trng kinh t bn vng ca nc ta, nh ch s ICOR cao, ch s cnh tranh gim st, chuyn i c cu kinh t din ra chm chp V vy, hn bao gi ht, vic xc nh cc ngun tng trng kinh t Vit Nam l ht sc cn thit, nhm tm hiu ng lc dn n tng trng Vit Nam trong thi gian qua v tm ra chin lc tng trng kinh t trong nhng nm sp ti. Nu nh lc lng chnh ca tng trng kinh t khng phi l s tch lu vn hu hnh (nh quan im truyn thng) m l tin b cng ngh (c hiu theo ngha rng l tng nng sut), th cho d cc nc ngho c kh nng tit kim thp vn c th t c tc tng trng kinh t cao nu c th nhp khu cng ngh t cc nn kinh t tin tin. c s thay i cng ngh, chnh ph cc nc pht trin nh Vit Nam cn phi lm cc cng vic nh sau: p dng m hnh tng trng ni sinh: nhn mnh s quan trng phi to ra mi trng tt cho doanh nghip i mi nh: Thng qua R&D to ra sn phm mi & S dng cng ngh ca nc tin tin. C th l bng cc hnh ng c th nh: Bo v quyn pht minh, sng ch - Tr cp cho chi tiu R&D khu vc t nhn v Ti tr mo him cho nhng doanh nghip i mi. Khi , vic u t vo gio dc, nghin cu v pht trin (h tr hot ng ci tin cc doanh nghip t nhn, bao gm c nhp khu cng ngh nc ngoi) s mang li hiu qu tng trng kinh t cao hn l vic ch c gng gia tng lng vn hu hnh. Bi th, ngha to ln ca cc m hnh tng trng ni sinh l: tc tng trng di hn c th ph thuc vo hnh ng chnh sch ca chnh ph (nh thu, cung ng c s h tng, bo h s hu tr tu, cung cp cc dch v cng lin quan n gio dc, y t), v cc chnh sch ny c th tc ng ti cc hot ng sng ch, pht minh v tch ly vn con ngi.

Page 16 of 16