You are on page 1of 18

Nguyeân taùc: Jack London Ngöôøi dòch: Syõ Tieán

Nhöõng chieác xe tröôït tuyeát ñang di chuyeån döôùi côn möa tuyeát. Tieáng ñoäng duy nhaát laø tieáng va
ñaäp cuûa caùc daây cöông vaø tieáng chuoâng leng keng cuûa ñaùm choù daãn ñaàu. Ngöôøi vaø choù ñieàu coù
veû meät moûi, khoâng moät ai leân tieáng. Con ñöôøng trôû neân naëng neà hôn bôûi löôïng tuyeát môùi rôi
xuoáng, ñoaïn ñöôøng maø hoï caàn phaûi vöôït qua haõy coøn xa. Maøn ñeâm ñang töø töø buoâng xuoáng,
nhöng hoï khoâng theå döøng laïi ñeå giaêng leàu. Tuyeát vaãn rôi nheï nhaøng, nhöõng haït nhoû mòn maøng
rôi xuoáng töø baàu trôøi yeân tónh. Trôøi aám hôn thöôøng leä, hoï caûm thaáy deã chòu. Meters vaø Bettles
ñaõ dôû truøm tai leân vaø Malemute Kid ñaõ thaùo ñoâi gaêng tay ra.
Ñaøn choù tuy ñaõ coù daáu hieäu meät moûi töø luùc xeá chieàu, nhöng baây giôø chuùng coù veû sung söùc trôû
laïi. Nhöõng con choù coøn khoûe maïnh coù veû maát kieân nhaãn vôùi ñaùm baïn meät moûi cuûa chuùng, thænh
thoaûng chuùng caén vaøo chaân caùc con chaïy chaäm nhö ñeå thuùc giuïc. Cuoái cuøng, con choù ñaàu ñaøn
cuûa chieác xe ñi ñaàu suûa vang vaø chaïy vöôït leân phía tröôùc. Caùc con khaùc chaïy theo. Nhöõng chieác
xe tröôït truyeát lao nhanh veà phía tröôùc vaø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng giöõ chaët nhöõng caây gaäy tröôït
tuyeát treân tay. Hoï queân heát nhöõng söï meät nhoïc tröôùc ñoù vaø baây giôø hoï laïi reo hoø trong söï coá
gaéng môùi cuûa ñaøn choù. Ñaøn choù ñaùp öùng laïi vôùi nhöõng tieáng suûa möøng rôû. Luùc naøy hoï ñang lao
nhanh trong maøn ñeâm caøng luùc caøng daøy ñaëc.
“Ñi! Ñi!” nhöõng ngöôøi ñaøn oâng la leân, heát ngöôøi noï ñeán ngöôøi kia, khi nhöõng chieác xe tröôït
tuyeát cuûa hoï thình lình chaïy treäch ra khoûi con ñöôøng chính.
Sau khi ñi theâm moät ñoaïn nöõa hoï ñeán traïm döøng, nôi chieác cöûa soå ñang coù ñeøn chieáu saùng. Beáp
loø cuûa caên nhaø ñang röïc saùng, nhöõng aám traø noùng ñang boác khoùi. Beân trong hieän ñang coù ngöôøi
ôû. Ñaùm choù ngöøng ôû ngoaøi saân suûa leân moät caùch giaän döõ vì söï hieän dieän nhöõng ngöôøi khaùch
môùi. Caùnh cöûa chính ñoät nhieân môû toang, moät ngöôøi ñaøn oâng xuaát hieän, anh ta baän boä ñoàng
phuïc maøu ñoû cuûa caûnh saùt mieàn Baéc. Anh ta böôùc ra ngoaøi, ñeán gaàn baày choù ñang giaän döõ, duøng
chieác roi goõ nheø nheï leân mình chuùng ñeå laøm chuùng yeân laëng. Sau ñoù nhöõng ngöôøi ñaøn oâng baét
tay nhau. Vaø nhö theá laø Malemute Kid ñöôïc moät vò khaùch laï môøi haén ta vaøo chính ngoâi nhaø cuûa
mình.
Stanley Prince, ngöôøi vöøa ra ñoùn hoï vaøo nhaø, phuï traùch chieác loø söôûi ñeå giöõ aám, anh ta ñang baän
roän vôùi nhöõng vò khaùch cuûa mình. Boïn hoï coù caû thaûy 12 ngöôøi, ñoù laø nhöõng ngöôøi lính ñang phuïc
vuï cho nöõ hoaøng Anh ôû nhöõng vuøng ñaát xa xoâi naøy nhö laø moät nghóa vuï luaät ñònh, nhieäm vuï cuûa
hoï laø ñi giao caùc thô töø Anh göûi ñeán. Hoï bao goàm nhieàu chuûng toäc vaø boä laïc khaùc nhau, nhöng
cuoäc soáng taäp theå ñaõ laøm cho hoï coù nhöõng neùt ñaëc thuø chung – nhanh goïn, nhöõng baép thòt raén
chaéc cuûa nhöõng ngöôøi thöôøng ñi ñaây ñi ñoù, nhöõng khuoân maët raùm naéng, vaø nhöõng taâm hoàn raén
roûi. Hoï ñaõ soáng, thöïc hieän nhöõng coâng vieäc ñöôïc giao, vaø nhöõng cuoäc phieâu löu ñaày nguy hieåm.
Nhöng haàu nhö hoï khoâng nhaän thöùc ra ñöôïc ñieàu naøy.
Hieän giôø hoï ñang thuï höôûng nhöõng tieän nghi saün coù trong caên nhaø taïm naøy. Hai ngöôøi naèm treân
chieác giöôøng cuûa Malemute Kid, hoï ñang haùt nhöõng baøi haùt maø toå tieân cuûa hoï laø nhöõng ngöôøi
Phaùp ñaõ töøng haùt trong nhöõng ngaøy maø hoï môùi ñeán vuøng ñaát Taây Baéc khi hoï cöôùi nhöõng ngöôøi
ñaøn baø goác Aán. Chieác giöôøng cuûa Bettles coù ñeán ba boán ngöôøi naèm, hoï ñang keå chuyeän. Trong
moät goùc nhaø coù hai ngöôøi ñaøn oâng da maøu ñang söûa chöõa boä yeân cöông hoï ñang noùi veà nhöõng
chuyeän ngaøy xöa ôû mieàn Taây Baéc. Nhöõng caâu chuyeän tieáu laâm ñöôïc hoï thay phieân nhau keå,
trong luùc nhöõng khoù khaên veà con ñöôøng vaø doøng soâng maø hoï ñaõ traûi qua khoâng coøn ai muoán
nhaéc ñeán. Prince coù veû haøi loøng vôùi nhöõng vò anh huøng thaàm laëng naøy vaø hoï ñang nghó ñeán
nhöõng söï kieän lôùn hôn, ñaày thuù vò cuûa moät cuoäc soáng bình thöôøng sau khi hoï rôøi khoûi quaân nguõ.
1
Haén ta haøo saûng ñöa goùi thuoác quyù giaù ra môøi moïi ngöôøi. Ñeå ñaùp laïi, boïn hoï thay phieân nhau keå
heát nhöõng chuyeän naøy ñeán chuyeän noï veà nhöõng ñieàu maø anh ta ñang quan taâm.
Khi cuoäc troø chuyeän chaám döùt, nhöõng ngöôøi löõ haønh môû nhöõng tuùi da ra ñeå laáy ñoà nguû, Prince
hoûi theâm ngöôøi baïn ñoàng haønh cuûa anh ta veà nhöõng thoâng tin chi tieát hôn. Malemute Kid ñaõ keå
haàu heát goác gaùc cuûa caùc vò khaùch. Prince coù veû haøi loøng. Sau ñoù anh ta hoûi theâm, “coøn oâng baïn
ngoài beân loø söôûi kia laø ai theá? Toâi nghó raèng anh ta khoâng bieát tieáng Anh. Caû buoåi toái hoâm nay
khoâng thaáy anh ta noùi tieáng naøo caû.”
“Anh laàm roài ñaáy. Anh ta raát gioûi tieáng Anh. Anh cöù thöû nhìn vaøo ñoâi maét cuûa anh ta khi anh ta
nghe ngöôøi khaùc noùi chuyeän xem? Toâi ñaõ ñeå yù roài. Anh ta raát khaùc vôùi nhöõng ngöôøi kia. Khi hoï
duøng tieáng baûn ngöõ noùi chuyeän vôùi nhau, anh ta coù veû khoâng hieåu gì caû. Nhieàu luùc toâi cuõng töï
hoûi khoâng bieát anh ta laø ai. Chuùng ta haõy thöû xem!”
“Anh haõy neùm theâm cuûi vaøo loø ñi!” Malemute Kid yeâu caàu, anh ta noùi lôùn tieáng vaø nhìn thaúng
vaøo ngöôøi ñaøn oâng trong khi noùi.
Anh ta laøm töùc thì.
“Anh ta ñöôïc daïy doå veà vieäc vaâng lôøi ôû ñaâu ñoù roài,” Prince nhoû gioïng.
Malemute Kid gaät ñaàu ñoàng yù, anh ta thaùo chieác vôù vaø treo beân caïnh loø söôûi cho mau khoâ.
“Anh hy voïng khi naøo seõ ñeán ñöôïc Dawson?” anh ta hoûi ngöôøi la maëtï.
Ngöôøi ñaøn oâng nhìn anh ta giaây laùt tröôùc khi traû lôøi.
“Hoï baûo raèng coøn phaûi ñi khoaûng moät traêm daëm nöõa. Coù leõ phaûi maát hai ngaøy.”
Caùi kieåu noùi chuyeän cuûa anh ta hôi laï, nhöng anh ta khoâng heà bò khoù khaên trong vieäc choïn ñuùng
töø.
“Tröôùc ñaây coù khi naøo anh ñaõ ñeán nôi naøy chöa?”
“Chöa”
“Anh chöa laàn naøo ñeán vuøng Taây Baéc naøy aø?”
“Vaâng.”
“Anh sinh ra ôû ñoù phaûi khoâng?”
“Khoâng phaûi.”
“Vaäy ôû ñaâu? Anh khoâng gioáng ai ôû ñaây caû.” Malemute Kid ñöa tay vuoát ve maáy con choù keùo xe
vaø hai ngöôøi caûnh saùt ñang naèm treân chieác giöôøng cuûa Prince leân tieáng hoûi. “Anh töø ñaâu ñeán?
Toâi thaáy maët anh coù veû quen, hình nhö toâi ñaõ gaëp anh ôû ñaâu ñoù roài thì phaûi.”
“Toâi bieát anh,” anh ta ñaùp, khoâng traû lôøi nhöõng caâu hoûi cuûa Malemute Kid.
“ÔÛ ñaâu naøo? Anh ñaõ gaëp toâi roài sao?”
“Khoâng, toâi chæ bieát baïn anh. Caùch ñaây ñaõ laâu, ôû vuøng Pastilik. Anh aáy cho toâi thöïc phaåm. Anh
ta coù hoûi toâi coù gaëp anh khoâng? Malemute Kid. Anh coù nghe anh ta noùi gì veà toâi khoâng?”
“AØ, thì ra anh laø ngöôøi ñem nhöõng taám da thuù ñoåi choù phaûi khoâng?”
Ngöôøi ñaøn oâng gaät ñaàu. Anh ta truùt boû taøn thuoác ra khoûi caùi oáng ñieáu vaø cuoän mình trong taám da
thuù, ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø anh ta khoâng muoán tieáp tuïc noùi chuyeän nöõa.
Malemute Kid ruùt bôùt löûa trong loø cho caên phoøng toái laïi vaø sau ñoù cuøng vôùi Prince chui vaøo
meàn.
“Naøy, anh ta laø caùi gì theá?”
“Toâi khoâng bieát. Anh ta coù veû laån traùnh nhöõng caâu hoûi cuûa toâi. Nhöng anh ta laø ngöôøi maø anh
ñang quan taâm. Taùm naêm tröôùc moïi ngöôøi thöôøng hay baøn baïc veà anh ta. Anh ta töø mieàn Baéc
ñeán vaøo khoaûng giöõa muøa ñoâng, caùch ñaây haøng ngaøn daëm. Anh ta vaãn ñi maëc daàu töû thaàn luoân
ñeo baùm sau löng. Khoâng ai bieát anh ta töø ñaâu ñeán, chæ bieát raèng anh ta töø raát xa ñeán ñaây. Khi
nhaän laáy thöïc phaåm töø nhöõng nhaø truyeàn giaùo Thuïy Ñieån ôû vònh Golovin, anh ta ñaõ kieät söùc vaø

2
sau ñoù anh ta hoûi thaêm ñöôøng veà phía nam. Nhöõng ñieàu naøy veà sau chuùng toâi môùi bieát. Sau ñoù
anh ta rôøi vuøng bôø bieån. Anh ta phaûi ñöông ñaàu vôùi thôøi tieát xaáu, nhöõng traän baõo tuyeát vaø nhöõng
côn gioù maïnh. Nhöng anh ta ñaõ thaønh coâng trong khi haøng ngaøn ngöôøi khaùc ñaõ boû maïng. Anh ta
ñaõ ñeán Pastilik, caû ñaøn choù cuaû anh ta chæ coøn laïi hai con duy nhaát, chuùng cuõng saép cheát ñoùi.
“Anh ta toû veû raát lo laéng khi muoán ñi xa hôn nhöng löôïng thöïc phaåm cuûa baïn anh cung caáp ôû
Pastilik khoâng ñuû duøng. Tuy nhieân, baïn anh khoâng theå nhöôøng cho anh ta theâm con choù naøo caû
vì chính anh ta cuõng ñang chuaån bò cho mình cuoäc haønh trình daøi. Ngöôøi khaùch laï töø phöông Baéc
naøy toû veû khoân ngoan khi ñi khoâng coù thuù vaät vaø anh ta ñôïi ôû Pastilik trong nhieàu ngaøy. Treân
chieác xe tröôït tuyeát cuûa anh ta coù mang theo moät ít da thuù, da cuûa nhöõng con raùi caù bieån, loaïi
naøy raát ñaét tieàn.
ÔÛ Pastilik anh ta gaëp moät nhaø buoân ngöôøi Nga, oâng ta coù raát nhieàu choù. Vaâng, hoï khoâng caàn
phaûi maëc caû laâu. Khi anh ta baét ñaàu ñi veà phöông Nam, anh ta ñaõ coù trong tay moät ñoäi choù vaø
nhaø buoân ngöôøi Nga laïi coù da raùi caù. Toâi ñaõ nhìn thaáy loaïi da naøy, raát ñeïp. Ñaøn choù ñoái vôùi anh
ta raát coù giaù trò. Dó nhieân anh ta cuõng bieát raát roõ giaù trò cuûa nhöõng taám da raùi caù cuûa mình. Anh ta
laø ngöôøi goác Aán, vaø ñoù lyù do maø anh ít noùi khi ôû chung vôùi ñaùm ngöôøi da traéng.
“Khi nhöõng taûng baêng rôøi ra ñeå ñi vaøo bieån caû, hoï noùi raèng anh ta töø ñaûo Nunivak ñeán ñaây ñeå
tìm thöùc aên. Sau ñoù anh ta laïi bieán maát, sau taùm naêm daøi. Baây giôø anh ta laïi xuaát hieän, khoâng
bieát töø ñaâu ñeán? Khoâng bieát anh ta ñang laøm gì ôû ñaây? Taïi sao anh ta töø nôi ñoù ñeán ñaây? Goác
gaùc cuûa anh ta ôû ñaâu? Nhöõng ñieàu naøy khoâng ai bieát ñöôïc. Coù moät bí maät khaùc ôû mieàn Baéc cho
anh, Prince aï.”
“Caùm ôn, nhöng hieän giôø toâi ñaõ coù quaù nhieàu ñieàu chöa hieåu,” anh ta ñaùp laïi.
Malemute Kid haàu nhö ñang nguû. Nhöng ngöôøi baïn treû tuoåi cöù nhìn chaêm chaêm vaøo boùng ñeâm
daøy ñaëc. Khi anh ta nguû, boä oùc anh ta vaãn laøm vieäc. Anh ta mô thaáy mình ñang lang thang ôû
vuøng tuyeát traéng xoùa maø anh ta chöa heà ñaët chaân ñeán, cuøng vôùi ñaøn choù anh ta ñaõ phaán ñaáu vöôït
qua con ñöôøng daøi baát taän, anh ñaõ chöùng kieán ngöôøi ta ñaõ soáng, laøm vieäc vaø cheát nhö moät con
ngöôøi.
Hoâm sau nhöõng ngöôøi lính caûnh saùt vaø ñaøn choù ñaõ khôûi haønh ñi Dawson khi coøn raát sôùm. Nhöng
tuaàn sau hoï seõ trôû laïi, seõ mang ñaày nhöõng thö töø. Ñaøn choù seõ ñöôïc thay theá baèng nhöõng con
khaùc maïnh khoûe hôn; nhöng töïu trung cuõng vaãn laø choù khoâng coù caùi gì khaùc.
Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng mong ñöôïc döøng laïi ñoâi chuùt ñeå nghæ ngôi. Ñoù laø luùc maø hoï seõ phôi khoâ
nhöõng chieác vôù vaø ngoài huùt nhöõng taåu thuoác buoåi chieàu vôùi moät tinh thaàn saûng khoaùi gioáng nhö
laàn tröôùc hoï ñaõ ñeán ñaây. Vaø cuõng nhö mong ñôïi, moät vaøi ngöôøi trong boïn hoï laïi baøn veà chuyeän
rôøi boû vieäc phuïc vuï nöõ hoaøng. Hoï noùi veà khaû naêng coù theå xuyeân qua nhöõng nuùi ñaù töôûng chöøng
nhö khoâng vöôït qua ñöôïc ôû phía ñoâng ñeå veà thaêm nhaø.
Ngöôøi coù nhöõng boä da raùi caù toû veû soát ruoät vaø hình nhö anh ta khoâng maáy quan taâm ñeán caâu
chuyeän cuûa hoï. Cuoái cuøng, anh ta cho chieác xe cuûa mình chaïy beân caïnh Malemute Kid vaø thænh
thoaûng hoï laïi thì thaàn noùi chuyeän vôùi nhau.
Prince nhìn hoï moät caùch toø moø vaø ñieàu bí aån caøng taêng theâm khi anh ta nhìn thaáy hoï ñoäi muõ vaøo
ñeo gaêng tay vaøo böôùc ra ngoaøi. Khi boïn hoï trôû laïi, Malemute Kid ñeå caùi caân vaøng leân baøn, caân
60 ounces vaø boû noù vaøo trong bò cuûa ngöôøi goác Aán. Sau ñoù ngöôøi chuû cuûa boïn choù keùo xe laøm
vieäc vôùi hoï vaø nhöõng coâng vieäc khaùc cuõng hoaøn taát vôùi anh ta. Hoâm sau caû boïn hoï ñi veà höôùng
soâng , chæ tröø anh chaøng baùn da raùi caù vôùi moät ít löông thöïc ñi boä trôû veà Dawson.
“Toâi khoâng bieát phaûi nghó gì veà ñieàu naøy,” Malemute Kid noùi ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi cuûa
Prince. “OÂng baïn ngheøo khoù cuûa chuùng ta khoâng muoán tham gia coâng vieäc cuøng boïn hoï coù leõ vì
moät vaøi lyù do naøo ñoù. Coù leõ ñoù laø nguyeân nhaân raát quan troïng ñoái vôùi anh ta, maëc daàu anh ta

3
khoâng noùi toâi bieát ñoù laø vieäc gì. Anh neân hieåu raèng, cuõng gioáng nhö khi ôû trong quaân ñoäi: Anh ta
kyù hôïp ñoàng laøm vieäc trong hai naêm, phöông caùch duy nhaát ñeå chaám döùt hôïp ñoàng laø phaûi boû
tieàn ra ñeå töï chuoäc mình. Anh ta khoâng theå boû troán vaø do vaäy anh ta phaûi ôû ñaây. Anh ta döï ñònh
ôû laïi vuøng noâng thoân, ñoù laø lyù do taïi sao anh ta ñeán vuøng Dawson, anh ta noùi vôùi toâi nhö vaäy;
nhöng khoâng ai bieát gì nhieàu veà anh ta vaø anh ta cuõng khoâng coù moät xu naøo dính tuùi caû. ÔÛ ñaây
toâi laø ngöôøi duy nhaát thænh thoaûng chuyeän troø vôùi anh ta. Anh ta ñaõ trao ñoåi chuyeän cuûa anh ta
vôùi moät vieân chöùc, nhôø hoï daøn xeáp cho anh ta ñöôïc chaám döùt coâng vieäc neáu anh ta ñöôïc toâi cho
vay moät soá tieàn. Anh ta baûo laø seõ hoaøn laïi toâi trong voøng moät naêm, vaø, neáu toâi thích, anh ta seõ
noùi cho toâi bieát caùch thöùc ñeå giuùp toâi laøm giaøu.
“Anh ñaõ noùi vôùi toâi nhö vaäy! Khi anh ta keùo toâi ra ngoaøi, anh ta gaàn nhö baät khoùc. Anh ta quyø
xuoáng treân tuyeát vaø caàu xin toâi, toâi phaûi loâi anh ta leân anh ta môùi chòu ñöùng daäy. Anh ta baûo anh
ta ñaõ laøm vieäc ñeå coá gaéng hoaøn thaønh moät vieäc ñaëc bieät gì ñoù trong nhieàu naêm lieàn vaø anh ta
khoâng theå chòu ñöïng noåi neáu ñeå nieàm hy voïng tieâu tan baây giôø. Toâi hoûi anh ta ñang laøm coâng
vieäc gì, nhöng anh ta khoâng noùi. Trong ñôøi toâi chöa bao giôø thaáy moät ngöôøi ñaøn oâng naøo nhö
vaäy. Khi toâi noùi toâi seõ cho anh ta vay tieàn, toâi phaûi loâi anh ta ñöùng daäy laàn nöõa. Toâi coù noùi vôùi
anh ta haõy xem soá tieàn naøy laø soá tieàn öùng tröôùc. Nhöng anh ta khoâng muoán nhö vaäy. Anh ta baûo
raèng anh ta seõ giao cho toâi toaøn boä nhöõng gì maø anh ta tìm ñöôïc khi anh ta laøm xong nhöõng vieäc
caàn laøm. Moät ngöôøi khi ñaõ ñaët toaøn boä cuoäc soáng vaø thôøi gian cuûa mình vì soá tieàn öùng tröôùc
thöôøng caûm thaáy raát khoù khaên khi phaûi chia moät nöûa nhöõng gì anh ta tìm ñöôïc. Coù moät ñieàu gì
hôn theá nöõa, Prince aï. Chuùng ta seõ hieåu anh ta theâm neáu chuùng ta ôû laïi mieàn queâ naøy.”
“Vaø neáu nhö anh ta khoâng laøm ñöôïc nhöõng ñieàu anh ta noùi thì sao?”
“Khi ñoù söï quyeát ñònh cuûa toâi coi nhö hoûng vaø toâi seõ maát 60 ounces vaøng.”

Thôøi tieát trôû neân neân laïnh giaù vôùi nhöõng ñeâm töôûng chöøng nhö raát daøi trong khi chöa coù tin töùc
gì veà moùn tieàn öùng tröôùc cuûa Malemute Kid. Vaøo moät buoåi saùng giaù laïnh cuûa nhöõng ngaøy ñaàu
thaùng Gieâng, moät ñoaøn xe choù keùo chaát ñaày ñoà ñaïc chaïy thaúng vaøo trong saân. Anh chaøng baùn da
caù raùi coù maët ôû ñoù ñi cuøng vôùi anh ta laø moät ngöôøi ñaøn oâng nhö theå thöôïng ñeá queân baúng ñi caùch
saùng taïo ra haén. Ñoù laø Axel Gunderson. Boïn ñaøn oâng khoâng bao giôø noùi veà söï may maén maø
khoâng nhaéc ñeán teân anh ta. Nhöng caâu chuyeän keå veà söùc maïnh vaø söï gan daïcuûa anh ta luoân
ñöôïc nhaéc ñeán khi hoï nghæ ngôi beân nhöõng ñoáng löûa. Vaø khi nhöõng caâu chuyeän keå saép chaám
döùt, noù laïi ñöôïc baét ñaàu laïi moät laàn nöõa coù ñeà caäp ñeán moät ngöôøi ñaøn baø ñaõ chia chaùt cuûa caûi
cuûa anh ta.
Nhö ñaõ ñeà caäp, trong khi thöôïng ñeá taïo ra Axel Gunderson ñaõ nhôù ñeán nhöõng kyõ naêng coå xöa
cuûa oâng ta. Thöôïng ñeá ñaõ taïo ra anh ta töø nhöõng maãu ngöôøi ñaøn oâng ñöôïc sinh ra khi traùi ñaát
naøy môùi ñöôïc hình thaønh. Anh ta cao lôùn hôn nhöõng ngöôøi khaùc côõ baûy feet. Caùi coå vaø caùnh tay
cuûa anh ta laø cuûa nhöõng ngöôøi khoång loà. Ñeå mang khoaûng 300 caân (pounds) keå caû xöông vaø thòt,
chieác giaøy ñi tuyeát cuûa anh ta haàu nhö lôùn gaáp ñoâi ngöôøi bình thöôøng. Khuoân maët to lôùn vaø ñoâi
maét saéc beùn maøu xanh nhaït theå hieän haén laø moät kieåu ngöôøi chuyeân soáng baèng söùc maïnh. Chieác
muõ che tuyeát ñöôïc laøm baèng da baùo maøu vaøng thoøng xuoáng taän chieác aùo khoaùt. Khi anh ta ñi boä
doïc theo con ñöôøng tröôùc baày choù, troâng anh ta gioáng nhö moät ngö daân vuøng bieån; vaø anh ta
duøng caùn cuûa chieác roi ñaùnh choù goõ vaøo caùnh cöûa nhaø cuûa Malemute Kid gioáng nhö kieåu moät
loaïi ngöôøi chæ bieát ra leänh.

4
Prince ñang laøm baùnh mì, thænh thoaûng ñöa maét veà phía ba oâng khaùch – moät loaïi khaùch ñeán nhaø
maø coù leõ trong ñôøi haén ta chöa bao giôø gaëp. OÂng baïn goác Aán, ngöôøi maø Malemute Kid thöôøng
goïi laø Ulysses, ngöôøi vaãn laøm cho anh ta chuù yù. Nhöng söï chuù yù cuûa anh ta bò chi phoái giöõa Axel
Gunderson vaø coâ vôï cuûa oâng ta.
Caû moät ngaøy ñi ñöôøng laøm coâ ta coù veû meät moûi, coù leõ coâ ta quen soáng trong nhöõng ngoâi nhaø goã
tieän nghi trong moät thôøi gian daøi tröôùc khi ñi cuøng vôùi choàng coâ ta ñeán laøm giaøu ôû mieàn baéc
baêng giaù naøy. Coâ ta ngoài töïa vaøo vaùch, boä ngöïc ñoà soä cuûa coâ ta troâng gioáng nhö moät ñoaù hoa
ñeïp ñeå töïa vaøo böùc töôøng. Thænh thoaûng coâ ta traû lôøi nhöõng caâu hoûi cuûa Malemute Kid vaø coù veû
chuù yù ñeán goác gaùc khaùc laï cuûa Prince baèng caëp maét saâu thaúm cuûa mình. Prince laø moät maåu ñaøn
oâng ñích thöïc, maïnh khoûe vaø coù veû thieáu vaéng ñaøn baø trong nhieàu thaùng. Coâ ta coù veû lôùn tuoåi
hôn choàng, vaø lôùn tuoåi hôn caû ngöôøi goác Aán ngoài beân caïnh. Nhöng coâ ta coù veû khaùc bieät vôùi
nhöõng baø vôï bình thöôøng khaùc maø anh ta töøng gaëp. Coâ ta ñaõ töøng ñi ñaây ñi ñoù vaø coâ ta bieát haàu
heát nhöõng ñieàu maø caùc phuï nöõ khaùc khoâng bieát ñöôïc. Coâ ta bieát ñöôïc nhieàu ñieàu hôn baát cöù
nhöõng phuï nöõ naøo ñaõ töøng tham gia coâng vieäc vôùi caùnh ñaøn oâng. Coâ ta coù theå laøm moät böõa côm
vôùi caù khoâ, hay laøm moät caùi giöôøng baèng tuyeát. Coâ ta cuõng coù theå keå moät caùch tæ mæ veà moät böõa
aên bao goàm nhieàu moùn. Coâ ta bieát taäp quaùn cuûa loaøi nai söøng taám, loaøi gaáu, vaø nhöõng loaïi caù ôû
vuøng bieån baéc. Coâ ta toû ra raát kheùo leùo theo kieåu cuûa moät ngöôøi ñaõ töøng soáng vôùi röøng vôùi suoái.
Prince nhìn thaáy caëp maét bieát cöôøi cuûa coâ ta khi coâ ta ñoïc nhöõng quy ñònh cuûa traïi. Nhöõng luaät
leä naøy do ñöôïc Bettles ñaët ra. Noù raát ñaùng chuù yù vì tính ñôn giaûn vaø tính haøi höôùt. Prince thöôøng
hay laät uùp vaøo trong moãi khi coù phuï nöõ ñeán. Nhöng laàn naøy anh ta laøm khoâng kòp.
Vôï cuûa Axel Gunderson, moät ngöôøi ñaøn baø maø teân tuoåi vaø tieáng taêm ñaõ ñi cuøng vôùi teân tuoåi cuûa
choàng coâ ta, ñaõ cuøng choàng ñi khaép caùc vuøng phía Baéc. Khi ngoài vaøo baøn aên, coâ ta noùi chuyeän
ngang haøng vôùi caùnh ñaøn oâng. Choàng coâ ta, coù veû keùm thoâng minh hôn, khoâng tham gia vaøo caùc
caâu chuyeän. OÂng ta chæ ngoài nhìn vaø coù veû töï haøo veà vôï mình. Thoâng qua caùch nhìn vaø haønh
ñoäng cuûa oâng ta, chuùng ta coù theå bieát ñöôïc vai troø to lôùn cuûa coâ ta trong cuoäc soáng cuûa oâng ta
nhö theá naøo. Anh chaøng baùn da raùi caù ngoài aên moät caùch im laëng, haàu nhö anh ta khoâng heà ñeå yù
ñeán nhöõng maãu chuyeän vui chung quanh. Khi moïi ngöôøi coøn chöa keát thuùc böõa aên, anh ta ñaõ
ñaåy gheá ñöùng daäy vaø böôùc ra ngoaøi ñeå noâ ñuøa vôùi nhöõng con choù. Chaúng maáy choác sau, nhöõng
ngöôøi baïn ñoàng haønh cuûa anh ta cuõng mang gaêng tay baän aùo loâng vaøo vaø ñi ra theo anh ta.
Maáy ngaøy hoâm nay trôøi khoâng coù tuyeát, nhöõng chieác xe tröôït tuyeát ñi treân nhöõng con ñöôøng
tuyeát ñoâng cöùng ôû vuøng Yukon naøy moät caùch deã daøng gioáng nhö ñi treân baêng. Ulysses ñi treân
chieác xe daãn ñaàu. Prince vaø vôï cuûa Axel Gunderson ñi treân chieác xe thöù hai. Malemute Kid vaø
ngöôøi khoång loà toùc vaøng ngoài treân chieác xe thöù ba.
“Ñoù chæ laø moät vò khaùch, Kid aï,” Axel Gunderson noùi. “Toâi nghó chuùng ta coù theå tìm thaáy moät
caùi gì ñoù trong chuyeán ñi naøy. Ngöôøi ñaøn oâng goác AÁn ñoù chöa bao giôø tôùi nôi naøy, nhöng anh ta
ñaõ keå cho toâi nghe moät chuyeän khaù thuù vò. Anh ta cho toâi xem moät taám baûn ñoà, ñoù chính laø taám
baûn ñoà toâi ñaõ töøng nghe nhaéc ñeán nhieàu naêm veà tröôùc. “Toâi raát muoán ñöa anh ñi cuøng nhöng vì
anh laø ngöôøi nöôùc ngoaøi neân toâi khoâng theå ñöa anh ñi ñöôïc, khoâng ai coù theå laøm ñöôïc vieäc naøy.
Khi toâi quay trôû laïi chuùng ta seõ thaûo luaän tieáp veà vieäc naøy, toâi seõ cho khai thaùc moû naøy vaø chia
cho anh moät nöûa taøi saûn cuûa thò traán maø chuùng toâi saép xaây döïng.”
“Khoâng , khoâng!” anh ta keâu leân, trong khi Malemute Kid tìm caùch ngaên anh ta laïi. “Toâi laø
ngöôøi laûnh ñaïo ôû ñaây, toâi caàn ñöôïc söï hôïp taùc cuûa taát caû moïi ngöôøi. Ñaây khoâng phaûi laø chuyeän
nhoû, anh aï. Noù töông ñöông vôùi moät toaø nhaø ôû trong thò traán Cripple Creek. Tröôùc ñaây toâi ñaõ
nghe noùi ñeán ñòa ñieåm moû naøy, vaø chaéc anh cuõng vaäy. Chuùng ta seõ xaây döïng leân moät thò traán. ÔÛ
ñoù seõ coù ñöôøng thuûy thuaän tieän, nhöõng tuyeán soâng daønh cho nhöõng taøu hôi nöôùc, phaùt trieån buoân

5
baùn lôùn, ôû ñaây cuõng coù theå coù caû coù caû ñöôøng hoûa xa. Baây giôø haõy nghe naøy! Anh phaûi giöõ bí
maät naøy cho ñeán khi chuùng toâi trôû laïi!”
Nhöõng chieác xe tröôùt tuyeát döøng laïi ôû giao ñieåm giöõa con ñöôøng moøn vaø bôø soâng Stuart. Moät
bieån tuyeát traûi daøi veà maõi taän phía ñoâng. Nhöng chieác giaøy ñi tuyeát ñöôïc loâi ra khoûi chieác xe.
Axel Gunderson laéc laéc ñoâi baøn tay vaø böôùc leân phía tröôùc, chieác giaøy to lôùn cuûa anh ta ngaäp
trong tuyeát. Baø vôï cuûa anh ta ñi theo phía sau chieác xe cuoái cuøng, ñieàu naøy chöùng toû baø ta raát coù
kinh nghieäm trong vieäc söû duïng nhöõng chieác giaøy ñi tuyeát. Söï yeân laëng bò phaù vôõ bôûi nhöõng
tieáng chaøo töø bieät vui veû. Nhöõng con choù suûa vang. Anh chaøng baùn da raùi caù duøng ngoïn roi da
ñeå ñieàu khieån con choù keùo chieác xe cuûa mình moät caùch khoù nhoïc.
Moät giôø sau nhöõng chieác xe trôït tuyeát troâng gioáng nhö caây buùt chì maøu ñen ñang di chuyeån theo
moät ñöôøng thaúng xuyeân qua moät tôø giaáy tuyeát traéng bao la.

Nhieàu tuaàn sau, vaøo moät böûa toái, Malemute Kid vaø Prince ñang chôi troø giaûi ñaùp nhöõng caâu hoûi
treân moät trang baùo ñöôïc xeù ra töø moät taïp chí cuõ. Kid trôû veà sau khi ñi thaêm taøi saûn cuûa mình vaø
ñang nghæ ngôi ñeå chuaån bò tieáp cho moät chuyeán ñi saên nai söøng taám daøi ngaøy. Prince cuõng ñaõ ñi
haàu nhö suoát caû muøa ñoâng cuõng ñang muoán nghæ ngôi khoaûng moät tuaàn taïi choã troï.
Coù ai ñoù goõ cöûa hai laàn tröôùc khi Malemute Kid leân tieáng “Vaøo ñi.” Caùnh cöûa ñöôïc môû ra moät
caùch chaäm chaïp. Coù moät caùi gì ñoù rôi vaøo trong phoøng. Prince vöøa nhìn thaáy ñaõ voäi nhaûy döïng
leân. Caùi nhìn cuûa anh ta ñaày veû kinh haõi ñaõ laøm cho Malemute Kid quay laïi laäp töùc. Malemute
Kid cuõng giaät mình khoâng keùm maëc duø trong ñôøi anh ñaõ gaëp khoâng bieát bao nhieâu chuyeän baát
ngôø. “Noù” di chuyeån moät caùch moø maãm veà phía hoï. Prince luøi daàn veà phía caây suùng treo treân
vaùch.
“Laïy chuùa! caùi gì theá naøy?” anh ta thì thaøo vôùi Malemute Kid.
“Toâi cuõng khoâng bieát. Hình nhö ñaây laø tröôøng hôïp bò laïnh coùng vaø ñoùi,” Kid traû lôøi vaø traùnh ñi
choã khaùc.
“Naøy haõy caån thaän ñaáy! Coù theå noù bò ñieân loaïn ñaáy,” anh ta leân tieáng caûnh baùo, sau khi ñoùng
caùnh cöûa tröôùc laïi.
“Noù” di chuyeån daàn veà phía chieác baøn. Ngoïn löûa cuûa caây ñeøn laøm “noù” chuù yù. “Noù” coù veû vui
möøng vaø phaùt leân cöôøi. Roài thì, ñoät nhieân anh ta – vaâng ñoù laø moät ngöôøi ñaøn oâng – ngoài döïa
löng vaøo vaùch nhaø vaø baét ñaàu haùt moät baøi ca cuûa nhöõng ngöôøi ñi bieån. “Thuyeàn ta xuoâi doøng
soâng. Keùo buoàm leân, naøy caùc baïn ôi, haõy keùo buoàm leân . . .”
Anh ta ngöøng haùt moät caùch ñoät ngoät cuõng gioáng nhö luùc anh ta baét ñaàu. Sau ñoù vôùi moät aâm
thanh gioáng nhö choù soùi, anh ta tieán veà phía caùi keä ñeå thòt döï tröû. Tröôùc khi hoï ngaên caûn ñöôïc
anh ta thì anh ta ñaõ nhaøo ñeán duøng raêng xeù nhöõng mieáng thòt ñang ñöôïc treo ñeå phôi khoâ. Anh ta
vaø Malemute Kid vaät loän nhau döõ doäi. Nhöng boång nhieân söùc maïnh ñieân cuoàng cuûa anh ta ñoät
nhieân bieán maát cuõng gioáng nhö khi noù xuaát hieän, anh ta buoâng rôi mieáng thòt moät caùch yeáu ôùt.
Chuùng toâi ñaët anh ta ngoài treân caùi gheá töïa nhoû, anh ta naèm vaät treân baøn. Moät ít röôïu laøm cho
anh ta coù veû ñôõ hôn vaø sau ñoù anh ta coù theå töï aên moät muoång ñöôøng ñöïng trong chieác baùt khi
Malemute Kid ñaët tröôùc maët anh ta. Sau khi thaáy anh ta coù bieåu hieän haøi loøng, Prince mang ra
cho anh ta moät coác traø laït.
“Sinh vaät” naøy coù ñoâi maét saùng vôùi nhöõng tia raát laï laãm. Khuoân maët anh ta chæ coøn moät ít da, raát
ít gioáng vôùi khuoân maët ngöôøi. Heát lôùp söông giaù naøy ñeán lôùp söông giaù khaùc haèn saâu vaøo lôùp da
cuûa anh ta. Da anh ta coù maøu tím baàm, vôùi nhöõng ñöôøng laèn do nhöõng ñöôøng thòt maøu ñoû ñi qua.

6
Boä y phuïc laøm baèng da thuù dô baån vaø raùch röôùi, moät beân loâng bò chaùy xeùn, ñieàu naøy chöùng toû
raèng anh ta ñaõ töøng bò ngaõ vaøo löûa.
Malemute Kid chæ cho toâi thaáy nhöõng choã da thuù bò caét maát töøng daûi – ñoù laø daáu hieäu cuûa söï ñoùi,
ngöôøi ta coù theå keùo daøi maïng soáng trong nhieàu ngaøy nhôø vaøo vieäc aên nhöõng mieáng da luoäc khi
thöïc phaåm ñaõ caïn kieät. “Anh – laø – ai?” Malemute Kid noùi moät caùch chaäm raõi vaø roõ raøng.
Ngöôøi ñaøn oâng haàu nhö khoâng nghe thaáy.
“Anh töø ñaâu ñeán?”
“Con taøu xuoâi doøng soâng,” anh ta haùt leân thay vì traû lôøi.
“Chaéc chaén anh ta ñeán töø con soâng,” Kid khaúng ñònh nhö vaäy, vaø gôïi yù ñeå loâi anh ta trôû veà vôùi
caâu chuyeän.
Boång nhieân anh keâu theùt leân khi bò chaïm phaûi phía beân hoâng bò thöông. Anh ta naëng neà ñöùng
leân, döïa hôø vaøo chieác baøn.
“Coâ ta – cöôøi vaøo maët toâi – toâi nhìn thaáy caùi nhìn coâ ta ñoái vôùi toâi ñaày veû caêm gheùt; vaø coâ ta –
coù theå – khoâng theå ñeán ñaây ñöôïc.”
Gioïng anh ta yeáu ñi, anh ta ngaõ quïy xuoáng trong khi Malemute Kid kòp thôøi chuïp laáy tay anh vaø
hoûi lôùn, “Ai, ai khoâng theå tôùi ñöôïc?”
“Coâ ta , Unga. Coâ ta cöôøi, coâ aáy ñaõ ñaùnh toâi, vaø sau ñoù laïi ñaùnh. Vaø roài thì – “
“Vaâng, roài sao nöõa?”
“Vaø roài thì –“
“Roài thì sao?”
“Vaø roài thì coâ ta naèm im treân tuyeát raát laâu. Hieän giôø coù leõ coâ ta vaãn coøn ôû . . treân tuyeát.”
Hai ngöôøi ñaøn oâng ñöa maét nhìn nhau laéc ñaàu.
“Ai ñang ôû treân tuyeát?”
“Coâ ta, Unga. Coâ ta nhìn toâi vôùi ñoâi maét caêm gheùt, vaø roài thì _”
“Vaâng, roài thì sao?”
Vaø roài thì coâ ta naém laáy con dao, nhö theá naøy; coâ ta ñaâm toâi, moät nhaùt, roài hai nhaùt – coâ ta raát
yeáu. Toâi ñi raát chaäm. ÔÛ ñoù coù nhieàu vaøng, raát nhieàu.”
“Unga ñang ôû ñaâu?” Malemute Kid sôï raèng coâ ta cheát ôû gaàn ñaâu ñaây. Anh tay laéc ngöôøi ñaøn
oâng thaät maïnh, vaø laäp ñi laäp laïi caâu hoûi, “Unga ôû ñaâu? Unga laø ai?”
“Coâ ta - ñang - ôû – trong - tuyeát.”
“Haõy noùi roõ hôn ñi!” Kid boùp maïnh caùnh tay anh ta.
“Toâi – cuõng – ôû trong tuyeát – nhöng – toâi - coøn moät – khoaûng nôï phaûi traû. Khoaûn nôï – naøy –
lôùn laém. Toâi coøn – moät - khoaûn – nôï –phaûi – traû. Moät – khoaûn – nôï – phaûi – traû. Toâi – ñaõ-.”
Anh ta ngöng noùi khi coá gaéng cho tay vaøo tuùi vaø loâi ra moät cai bò nhoû. “Moät – khoaûn – nôï – phaûi
– traû – baèng vaøng - cho - soá - tieàn - voán - vay - tìm – vaøng – Malemute Kid . Toâi -.” Caùi ñaàu haén
ta guïc treân baøn; vaø Malemute Kid khoâng theå lay anh ta thöùc daäy laàn nöõa.
“Ñoù laø moät keû lang thang,” anh ta noùi moät caùch laëng leõ, neùm caùi bò ñöïng buò vaøng leân baøn.
“Chuùng ta haõy laáy caùi meàn ñeå uû aám anh ta, anh ta laø ngöôøi goác Aán; anh ta seõ hoài phuïc vaø seõ keå
cho chuùng ta nghe veà caâu chuyeän cuûa anh ta.”

“Toâi seõ keå cho caùc anh nghe veà caâu chuyeän cuûa toâi. Keå töø ñaàu töø ñaàu ñeán cuoái, chuyeän cuûa toâi
vaø moät ngöôøi ñaøn baø, sau ñoù, veà moät ngöôøi ñaøn oâng.”

7
Anh chaøng baùn da raùi caù ngoài xích laïi gaàn chieác loø söôûi nhö nhöõng ngöôøi khaùc, nhöõng ngöôøi ñaõ
soáng thieáu löûa vaø hoï raát sôï noù seõ taét ñi baát cöù luùc naøo. Malemute Kid vaën to ngoïn ñeøn ñeå coù theå
nhìn roõ khuoân maët cuûa ngöôøi keå chuyeän. Prince leo ra khoûi chieác göôøng vaø ngoài xuoáng nhaäp
boïn cuøng hoï.
“Toâi teân laø Naass, tuø tröôûng, hay ñuùng hôn con cuûa moät vò tuø tröôûng. Toâi ñöôïc sinh ra giöõa
khoaûng maët trôøi moïc vaø maët trôøi laën, ôû moät vuøng bieån ñen, treân chieác taøu cuûa cha toâi. Caû buoåi
toái hoâm ñoù nhöõng ngöôøi ñaøn oâng phaûi vaät loän vôùi côn baõo döõ vaø ñaùm ñaøn baø phaûi ñaåy luøi nhöõng
ngoïn soùng ñang phuû leân chieác thuyeàn cuûa hoï. Nöôùc bieån maën ñoâng thaønh ñaù treân vuù cuûa meï toâi
cho ñeán khi hôi thôû cuûa baø ta ñaõ ra ñi cuøng vôùi ñôït thuûy trieàu. Nhöng toâi ñaõ choáng laïi gioù vaø baûo
taùp moät caùch duõng caûm vaø toâi coøn soáng soùt.
“Nhaø chuùng toâi ôû Akatan -”
“ÔÛ ñaâu?” Malemute Kid hoûi.
“Akatan, naèm ôû ñaûo Aleutian Islands, phía treân ñænh cuûa vuøng Alaska. Nhö toâi ñaõ noùi, toâi soáng ôû
Akatan, moät ñaûo naèm ôû giöõa bieån khôi ngoaøi rìa cuûa theá giôùi. Chuùng toâi soáng baèng ngheà ñaùnh
caù vaø saên baét raùi caù. Nhaø cuûa chuùng toâi naèm san saùt nhau treân moät daûi ñaù naèm ngaên caùch giöõa
röøng vaø bôø bieån, nôi chuùng toâi neo thuyeàn. Boä toäc chuùng toâi khoâng ñoâng laém, vaø theá giôùi xung
quanh chuùng toâi cuõng khoâng roäng lôùn gì cho laém. ÔÛ veà phía ñoâng coù nhöõng ñaûo laï khaùc – gioáng
nhö Akatan. Chuùng toâi nghó raèng theá giôùi quanh chuùng toâi cuõng chæ laø nhöõng ñaûo nhoû nhö choã
chuùng toâi ñang soáng vaø chuùng toâi cuõng khoâng quan taâm ñeán nhöõng gì coù treân nhöõng ñaûo aáy.
“Toâi hôi khaùc vôùi nhöõng ngöôøi daân baûn xöù vaø toâi seõ noùi vôùi caùc anh lyù do taïi sao. Treân baõi caùt
cuûa bôø bieån coù nhöõng taám vaùn töø moät chieác thuyeàn naøo ñoù khaùc haún vôùi nhöõng chieác thuyeàn cuûa
daân trong ñaûo. Hai ngöôøi ñaøn oâng töø ngoaøi bieån vaøo treân chieác thuyeàn beå naùt cuûa hoï. Hoï coù maøu
da traéng gioáng nhö caùc anh vaäy, vaø yeáu ñuoái nhö nhöõng ñöùa treû. Toâi bieát ñöôïc ñieàu naøy laø do
nhöõng ngöôøi giaø keå laïi, chính hoï cuõng chæ ñöôïc nghe oâng baø hoï keå laïi. Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng da
traéng naøy luùc ñaàu khoâng hieåu ñöôïc tieáng noùi cuûa chuùng toâi, nhöng sau khi khi hoï ñöôïc aên caù vaø
uoáng daàu hoï trôû neân maïnh meû hôn. Moãi ngöôøi töï mình laøm moät ngoâi nhaø, hoï cöôùi nhöõng phuï nöõ
ñòa phöông laøm vôï, vaø nhö theá nhöõng ñöùa treû ra ñôøi. Hoï chính laø oâng coá cuûa chuùng toâi.
“Nhö toâi ñaõ noùi, toâi khaùc vôùi nhöõng ngöôì daân baûn xöù bôûi vì toâi mang trong mình moät doøng maùu
maïnh meõ xa laï cuûa nhöõng ngöôøi ñaøn oâng da traéng ñeán töø bieån. Tröôùc khi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng
da traéng naøy ñeán, ñòa phöông naøy ñaõ coù nhöõng luaät leä rieâng cuûa noù; nhöõng ngöôøi da traéng môùi
ñeán naøy choáng ñoái laïi nhöõng luaät leä naøy moät caùch quyeát lieät. Hoï ñaùnh nhau vôùi nhöõng ngöôøi
ñaøn oâng treân ñaûo cho ñeán luùc khoâng ai coøn daùm ñaùnh nhau vôùi hoï nöõa. Sau ñoù hoï toân nhöõng
ngöôøi da traéng naøy leân laøm laûnh ñaïo, baõi boû nhöõng luaät leä coå xöa vaø thay theá baèng nhöõng luaät leä
môùi. Hoï baûo raèng con trai laø con cuûa cha chöù khoâng con cuûa meï, nhö luaät leä tröôùc ñaây cuûa ñaûo.
Hoï cuõng quy ñònh raèng ngöôøi con caû seõ ñöôïc thöøa höôûng taát caû moïi thöù thuoäc veà gia saûn cuûa
ngöôøi cha ñeå laïi, nhöõng anh chò em coøn laïi phaûi töï möu sinh. Hoï cuõng ñaët ra nhieàu luaät leä khaùc
nöõa. Hoï cuõng chæ cho chuùng toâi nhöõng phöông caùch môùi ñeå baét vaø gieát gaáu. Hoï cuõng daïy cho
chuùng toâi caùch döï tröõ löông thöïc nhieàu hôn ñeå ñeà phoøng naïn ñoùi. Nhöõng caûi toå naøy ñaõ mang laïi
nhöõng hieäu quaû raát thieát thöïc.
Khi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng da traéng trôû thaønh nhöõng vò laûnh ñaïo, vaø khi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ôû
ñaûo khoâng coøn daùm ra maët choáng ñoái hoï nöõa. Hoï laïi quay ra choáng ñoái laãn nhau. Ngöôøi ñaøn oâng
maø toâi ñang mang doøng maùu, ñaõ neùm moät ngoïn lao daøi baèng moät caùnh tay vaøo cô theå cuûa moät
ngöôøi ñaøn oâng kia. Con cuûa hoï laïi tieáp tuïc ñaùnh nhau, vaø keá tieáp laø caùc ñôøi chaùu chaét cuûa hoï. Söï
thuø haän giöõa hai nhaø keùo daøi cho ñeán ñôøi cuûa toâi. Vaø ñieàu xaûy ra laø trong moãi gia ñình chæ coøn
moät ngöôøi soáng soùt ñeå truyeàn laïi cho theá heä sau doøng maùu cuûa toå tieân hoï tröôùc ñoù. Doøng hoï toâi

8
chæ coøn moãi mình toâi; gia ñình beân kia chæ coøn laïi moãi moät coâ con gaùi duy nhaát. Coâ ta teân laø
Unga, coâ ta ñang soáng vôùi meï. Cha cuûa coâ ta vaø cha cuûa toâi ñaõ vónh vieãn ra ñi trong moät ñeâm ñi
ñaùnh caù; nhöng sau ñoù xaùc cuûa hoï laïi troâi daït vaøo bôø khi nöôùc thuûy trieàn leân, ngöôøi ta thaáy hoï
oâm chaët laáy nhau.
“Moïi ngöôøi töï hoûi – coù phaûi ñoù laø do söï thuø gheùt giöõa hai gia ñình. Nhöõng ngöôøi giaø luùc laéc caùi
ñaàu vaø baûo raèng cuoäc chieán ñaáu vaãn phaûi cöù tieáp tuïc cho ñeán khi con chaùu cuûa toâi vaø cuûa coâ gaùi
ra ñôøi. Hoï noùi cho toâi bieát ñieàu naøy khi toâi coøn laø moät ñöùa treû, luùc ñoù toâi xem Unga nhö moät keû
thuø cuûa toâi. Toâi tin raèng nhöõng ñöùa con cuûa coâ ta khi lôùn leân seõ ñaùnh nhau vôùi ñaùm con cuûa toâi.
Toâi cöù nghó ñeán nhöõng ñieàu naøy töø ngaøy naøy sang ngaøy khaùc, vaø khi toâi lôùn leân ñöôïc moät chuùt,
toâi töï hoûi taïi sao phaûi nhö theá. Hoï traû lôøi, “Chuùng toâi cuõng khoâng bieát, nhöng ñaây laø tính caùch
cuûa oâng cha caùc ngöôøi.” Toâi ngaïc nhieân vì taïi sao chuùng toâi laïi phaûi ñaùnh nhau. Toâi khoâng thaáy
coù lyù do naøo chính ñaùng caû. Nhöng moïi ngöôøi cöù baûo toâi laø toâi phaûi laøm nhö vaäy, vaø chung quy
toâi vaãn laø moät ñöùa treû con.
“Hoï baûo toâi phaûi laáy vôï sôùm ñeå caùc con toâi lôùn hôn vaø maïnh hôn caùc con cuûa coâ ta. Ñieàu naøy
ñoái vôùi toâi khoâng khoù vì toâi laø ngöôøi ñöùng ñaàu boä toäc. Moïi ngöôøi kính troïng toâi qua nhöõng thaønh
quaû vaø nhöõng cuûa caûi cuûa do oâng cha toâi ñeå laïi. Caùc coâ gaùi ñeàu muoán laáy toâi, nhöng toâi khoâng
tìm thaáy ai vöøa yù. Nhöõng ngöôøi giaø vaø baø meï cuûa caùc coâ gaùi baûo toâi phaûi laáy vôï nhanh leân, bôûi
vì ñaõ coù nhöõng ngöôøi thôï saên ñaõ ñeán hoûi cöôùi Unga. Neáu con cuûa coâ ta lôùn hôn con toâi, chuùng
noù chaéc chaén phaûi cheát.
“Toâi vaãn chöa tìm ñöôïc ngöôøi con gaùi naøo laøm cho toâi rung ñoäng cho ñeán moät ñeâm khi toâi ñaùnh
caù trôû veà. Nhöõng tia naéng maët trôøi ñaàu tieân vöøa môùi loù daïng vaø nhöõng côn gioù nheï môn man.
Chieác thuyeàn cuûa toâi ñang chaïy ñua vôùi bieån traéng. Boång nhieân thuyeàn cuûa Unga chaïy qua maët
toâi, vaø coâ ta quay laïi nhìn toâi, maùi toùc ñen huyeàn bay bay troâng gioáng nhö nhöõng ñaùm maây ñeâm.
Nhö toâi ñaõ noùi, aùnh saùng maët trôøi ñang traøn ñaày trong maét toâi, luùc naøy toâi haõy coøn raát treû. Nhöng
duø sao moïi vieäc ñieàu roõ raøng. Toâi bieát caùi ñieàu maø ngöôøi ta goïi laø söï töû teá ñoái vôùi söï töû teá. Khi
coâ ta vuöôït qua maët toâi, coâ ta quay ñaàu nhìn laïi – caùi nhìn chæ coù Unga môùi coù – vaø laïi moät laàn
nöõa toâi giöõa chuùng toâi coù söï thoâng caûm. Moïi ngöôøi reo hoø khi chieác thuyeàn cuûa toâi vöôït leân phía
tröôùc vaø boû chieác thuyeàn cuûa Unga ñaèng sau löng. Coâ ta cuõng laø moät ngöôøi laùi thuyeàn gioûi
nhöng toâi quyeát khoâng ñeå cho thuyeàn coâ ta baét kòp. Gioù caøng luùc caøng maïnh, bieån trôû neân traéng
xoùa, vaø chuùng toâi lao nhanh treân maët bieån ngaäp aùnh maët trôøi.”
Naass ñöùng döïa vaøo chieác gheá, tö theá cuûa haén ta troâng gioáng moät ngöôøi ñang laùi taøu, anh ta hình
nhö ñang soáng laïi vôùi moät cuoäc ñua moät laàn nöõa. Ñaâu ñaây ñaøng sau caùi beáp loø chuùng toâi döôøng
nhö nhìn thaáy chieác thuyeàn ñang löôùt nhanh vaø nhìn thaáy caû nhöõng loïn toùc bay bay cuûa Unga.
Tieáng gioù nhö ñang vang leân beân tai vaø anh ta nhö ñang caûm thaáy vò maën cuûa bieån.
“Coâ ta ra baûi bieån vaø chaïy doïc theo bôø caùt, cöôøi ñuøa ñeå veà nhaø meï coâ ta. Toái hoâm ñoù moät yù
töôûng lôùn ñeán vôùi toâi – moät yù töôûng coù giaù trò cuûa moät ngöôøi ñang laø laûnh ñaïo cuûa taát caû cö daân
ôû Akatan. Khi traêng leân, toâi ñeán nhaø cuûa meï coâ ta vaø nhìn thaáy ñoáng haøng cuûaYash-Noosh chaát
beân caïnh cöûa ra vaøo. Yash Noosh laø moät thôï saên khoûe maïnh, anh ta mong muoán hoûi cöôùi Unga.
Nhöõng ngöôøi treû tuoåi khaùc tröôùc ñoù cuõng coù nhöõng ñoáng haøng töông töï nhöng sau ñoù hoï phaûi
mang veà vì ñoáng haøng cuûa hoï nhoû hôn ñoáng haøng cuûa keû ñeán sau.
“Toâi nhìn trôøi roài baät cöôøi moät mình, toâi quay trôû veà nhaø, nôi chöùa cuûa caûi cuûa toâi. Sau ñoù toâi ñaõ
thöïc hieän nhieàu chuyeán ñaùnh baét, toâi mang haøng ñeán nhaø Unga cho ñeán khi ñoáng haøng hoûi cöôùi
cuûa toâi coøn lôùn hôn ñoáng haøng cuûa Yash Noosh. Trong ñoù bao goàm caùc loaïi caù ñöôïc phôi khoâ
hay ñöôïc xoâng khoùi; 40 taám da haûi caåu, nhöõng ngöôøi khaùc chæ baèng moät nöûa so vôùi toâi; 10 taám
da gaáu maø toâi ñaõ saên baét ñöôïc trong röøng veà muøa xuaân. Ngoaøi ra coøn coù caû chaên meàn, quaàn aùo

9
maø toâi ñaõ trao ñoåi ñöôïc vôùi nhöõng ngöôøi ôû phöông ñoâng, hoï thöôøng trao ñoåi buoân baùn vôùi nhöõng
daân toäc töø caùc vuøng khaùc. Toâi nhìn ñoáng haøng hoùa cuûa Yash-Noosh vaø mæm cöôøi, laø moät vò thuû
laûnh cuûa vuøng Akatan ai coù theå theo kòp. Taøi saûn cuûa toâi nhieàu hôn baát cöù taøi saûn cuûa nhöõng
ngöôøi trai treû khaùc, boá toâi cuõng ñaõ taïo ñöôïc nhöõng coâng traïng vaø ñaët ra nhöõng luaät leä ôû ñaây,
nhöõng vieäc naøy luoân ñöôïc moïi ngöôøi nhaéc nhôû ñeán.
“Khi maët trôøi vöøa leân, toâi ñi xuoáng baûi bieån, lieác nhìn veà phía caên nhaø cuûa meï Unga. Ñoáng haøng
cuûa toâi vaãn chöa coù ai ñoäng ñeán. Nhöõng ngöôøi ñaøn baø nhìn toâi cöôøi mæm, hoï thì thaàm baøn taùn gì
ñoù vôùi nhau. Toâi ngaïc nhieân töï hoûi taïi sao vì toâi bieát moät caùch chaéc chaén chöa coù ai ñöa leã vaät
hoûi cöôùi coù giaù trò to ñeán nhö theá. Toái hoâm ñoù toâi laïi boû theâm haøng hoùa vaøo ñoáng leã vaät cuûa toâi,
ñoù laø moät chieác thuyeàn coøn môùi tinh. Ñeán saùng hoâm sau, ñoáng haøng cuûa toâi vaãn coøn naèm ì ra ñoù,
ñieàu naøy ñaõ laøm troø cöôøi cho boïn thanh nieân. Baø meï cuûa Unga raát ñaùo ñeå, toâi xaáu hoå ñeán möùc
ñoå quaïu, duø sao toâi cuõng laø ngöôøi ñöùng ñaàu cuûa boä toäc. Toái hoâm ñoù toâi laïi boû theâm haøng hoùa
vaøo ñoáng haøng cuûa toâi, luùc naøy noù ñaõ trôû thaønh moät ñoáng to töôùng, ngoaøi ra toâi coøn mang ñeán
theâm moät chieác thuyeàn lôùn, chieác thuyeàn naøy coù giaù trò gaáp hai möôi laàn so vôùi nhöõng chieác
thuyeàn bình thöôøng. Saùng ngaøy hoâm sau ñoáng haøng cuûa toâi bieán maát.
“Sau ñoù toâi chuaån bò cho ñaùm cöôùi, nhöõng ngöôøi soáng ôû taän phía ñoâng ñeán ñeå döï tieäc. Unga lôùn
hôn toâi khoaûng 4 muøa naéng, theo caùch tính tuoåi rieâng cuûa chuùng toâi. Luùc ñoù toâi chæ laø moät caäu
thieáu nieân; nhöng toâi ñaõ laø toäc tröôûngï, vaø laø con trai cuûa vò toäc tröôûng, vaø söï sai bieät veà tuoåi taùc
naøy khoâng maáy quan troïng.
“Khi chuùng toâi ñang chuaån bò cho böõa tieäc, moät chieác thuyeàn buoàm lôùn xuaát hieän. Hình nhö noù
ñang gaëp söï coá, bôûi vì nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñang coá söùc taùt nöôùc ra ngoaøi ñeå cöùu laáy chieác
thuyeàn. Moät ngöôøi ñaøn oâng to lôùn ñöùng treân boong taøu, ñang theo doõi möïc nöôùc traøn vaøo taøu vaø
ra heùt vang nhöõng meänh leänh. Maét oâng ta coù maøu xanh nhö maøu nöôùc bieån vaø toùc cuûa oâng ta
vaøng nhö nhöõng haït luùa mì trong muøa gaët ôû phöông Nam.
“Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, thænh thoaûng chuùng toâi cuõng nhìn thaáy nhöõng chieác taøu töø xa, nhöng
ñaây laø laàn ñaàu tieân chieác taàu naøy caäp beán Akatan. Buoåi tieäc nhö theá bò hoûng, nhöõng ngöôøi ñaøn
baø vaø ñaùm treû con chaïy troán trong nhaø. Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñang laêm laêm nhöõng ngoïn giaùo
trong tay. Khi con taøu bò naïn caäp beán, nhöõng ngöôøi ñaøn oâng haàu nhö khoâng ñeå yù gì ñeán chuùng
toâi bôûi vì hoï ñang raát baän roän vôùi nhöõng coâng vieäc cuûa mình . Khi nöôùc thuûy trieàu ruùt xuoáng hoï
coù theå vaù chieác loå thuûng lôùn naèm döôùi ñaùy con taøu. Nhöõng ngöôøi ñaøn baø trôû laïi vaø böûa tieäc ñöôïc
tieáp tuïc.
“Khi nöôùc thuûy trieàu daâng leân, nhöõng vò khaùch laï ñaåy chieác taøu hoï xuoáng nöôùc vaø khi ñoù hoï ñeán
ñeå gaëp gôõ vaø laøm quen vôùi chuùng toâi. Hoï mang ñeán nhöõng quaø taëng vaø toû veû thaân thieän vôùi
chuùng toâi. Toâi cuõng ñöùng ra chuùc möøng hoï, toâi cuõng cho hoï nhöõng moùn quaø nhoû cho taát caû moïi
vò khaùch ñeán ñaây bôûi vì hoâm nay laø ngaøy cöôùi cuûa chuùng toâi. Ngöôøi ñaøn oâng vôùi maùi toùc vaøng
hoe cuõng coù maët trong soá ñoù, anh ta to con vaø cao lôùn nhö theå maët ñaát nhö muoán rung chuyeån
döôùi chaân mình. Anh ta nhìn Unga moät caùch chaêm chuù vaø ôû laïi cho ñeán toái vaø thaäm chí ñeán taän
khuya. Sau ñoù anh ta trôû laïi chieác taøu cuûa mình. Toâi naém laáy tay cuûa Unga vaø daét coâ ta veà nhaø.
Moät ngaøy traøn ñaày tieáng haùt vaø tieáng cöôøi. Moïi ngöôøi töø giaõ chuùng toâi ra veà.
“Tieáng ñoäng cuoái cuøng trong ngaøy laø cuûa ngöôøi ñaøn oâng toùc vaøng – anh ta troâng gioáng nhö oâng
chuû cuûa bieån caû – anh ta ñeán tröôùc cöûa nhaø chuùng toâi cuøng vôùi nhöõng chai röôïu maøu ñen, khi ñoù
chuùng toâi uoáng vôùi nhau vaø trôû neân vui veû. Caùc anh thaáy ñoù, toâi khi ñoù chæ laø moät ñöùa treû môùi
lôùn, vaø caû ñôøi soáng ôû moät nôi xa xoâi heûo laùnh. Maùu toâi nhö muoán boác chaùy, vaø toâi caûm thaáy tim
mình boàng beành nhö moät taûng maây. Unga ngoài yeân laëng trong ñoáng da thuù trong goùc nhaø. Hai
maét môû roäng heát côõ, vaø hình nhö coâ ta sôï haõi. Anh ta vôùi maùi toùc vaøng nhìn thaúng vaøo maët coâ ta

10
vaø nhìn raát laâu. Sau ñoù ngöôøi cuûa anh ta mang ñeán nhöõng goùi quaø ñaët thaønh ñoáng tröôùc maët toâi
vôùi moät giaù trò coøn cao hôn baát cöù moät taøi saûn ôû Akatan. Quaø cuûa hoï bao goàm suùng oáng, keå caû
suùng tröôøng vaø suùng ngaén, nhöõng caùi rìu boùng loaùng, vaø nhöõng vaät duïng khaùc raát xa laï maø tröôùc
nay toâi chöa heà thaáy. Haén ta ra hieäu ngaàm baûo raèng taát caû nhöõng thöù ñoù laø cuûa toâi, toâi nghó haén
ta quaû laø moät con ngöôøi toát buïng vaø roäng löôïng. Nhöng anh ta cuõng ra hieäu baûo raøng Unga seõ
theo anh ta xuoáng taøu. Caùc anh coù töôûng töôïng noåi khoâng – Unga phaûi theo haén ta xuoáng taøu.
Doøng maùu noùng cuûa oâng cha toâi ñoát chaùy trong toâi, toâi ñaõ duøng dao taán coâng haén. Nhöng nhöõng
chai röôïu ñaõ laøm toâi khoâng theå ñieàu khieån noåi ñoâi tay cuûa mình. Haén ta nuùm coå toâi vaø doïng ñaàu
toâi vaøo vaùch. Toâi trôû neân yeáu ñuoái nhö moät ñöùa treû sô sinh, toâi quïy xuoáng. Unga keâu theùt leân.
Coâ toâi níu laáy ñoà ñaïc naëng trong nhaø baèng caû hai tay cho ñeán khi noù rôi xuoáng saøn vaø haén ta keùo
naøng ra cöûa. Sau ñoù haén ta oâm coâ ta baèng ñoâi tay raén chaéc cuûa mình, vaø khi coâ ta tuùm laáy maùi
toùc vaøng cuûa haén ta, haén baät cöôøi.
“Sau ñoù baèng moïi caùch, toâi chaïy ra con ñöôøng daãn ñeán bôø bieån vaø keâu goïi moïi ngöôøi treân ñaûo
giuùp toâi moät tay nhöng haàu heát hoï ñeàu toû veû sôï haõi. Chæ coù Yash Noosh môùi daùm ñöùng ra giuùp
toâi choáng laïi boïn chuùng. Nhöng anh ta bò chuùng ñaùnh vaøo ñaàu cho ñeán khi naèm guïc treân baõi caùt
baát tænh. Sau ñoù boïn hoï keùo buoàm, vaø chieác thuyeàn ñaõ ra ñi trong côn gioù hoøa cuøng tieáng haùt.
“Moïi ngöôøi baûo raèng nhö theá cuõng toát, bôûi vì nhö vaäy seõ khoâng coøn söï xung ñoät giöõa hai doøng
hoï ôû Akatan. Toâi khoâng theøm noùi tieáng naøo, toâi ñôïi cho ñeán khi traêng troøn. Toâi chaát caù vaø daàu
döï tröõ leân thuyeàn vaø ñi laúng laëng cho thuyeàn ñi veà phía Ñoâng. ÔÛ ñoù toâi nhìn thaáy coù raát nhieàu
ñaûo vaø nhieàu gioáng ngöôøi khaùc nhau, vaø toâi, moät ngöôøi soáng ôû moât vuøng ñaát xa xoâi heûo laùnh,
chôït nhaän ra raèng theá giôùi naøy quaû thaät raát bao la. Toâi noùi chuyeän vôùi moïi ngöôøi baèng caùch ra
daáu, khoâng ai nhìn thaáy chieác taøu lôùn vaø gaõ ñaøn oâng coù maùi toùc vaøng. Hoï khuyeân toâi neân ñi veà
phía Ñoâng. Toâi ñaõ nguõ ôû nhöõng nôi khoâng ñöôïc thoaûi maùi, aên nhöõng thöùc aên khoâng heà quen vaø
tieáp xuùc nhöõng khuoân maët hoaøn toaøn xa laï. Nhieàu ngöôøi cöôøi toâi bôûi vì hoï cho toâi laø moät thaèng
ñieân. Nhöõng ngöôøi giaø nhìn toâi moät caùch chaêm chuù vaø caàu nguyeän cho toâi ñöôïc an laønh. Nhöõng
phuï nöõ treû nhìn toâi vôùi con maét dòu daøng hôn khi hoï hoûi toâi veà chieác taøu laï, veà Unga, vaø nhöõng
ngöôøi treân bieån.
“Toâi coù suy nghó raèng toâi seõ deã daøng tìm ra haén moät khi toâi traø troän ñöôïc vaøo ñaùm ngöôøi cuûa hoï.
Moät ngaøy noï khi toâi vaøo moät caûng bieån, toâi hy voïng tìm thaáy chieác thuyeàn cuûa haén deã daøng,
nhöng soá thuyeàn neo ñaâu ôû ñaây coù raát ít, haàu heát caùc thuyeàn lôùn ñeàu ñaäu ngoaøi khôi. Khi nghe
toâi hoûi thaêm veà moät ngöôøi ñaøn oâng toùc vaøng, moïi ngöôøi ñeàu cöôøi vang, hoï traû lôøi toâi baèng moät
thöù ngoân ngöõ raát xa laï.
“Sau ñoù toâi ñeán nhöõng thaønh phoá, nhìn vaøo khuoân maët töøng ngöôøi ñaøn oâng ôû ñaây. ÔÛ ñaây coù quaù
nhieàu ngöôøi, nhieàu nhö caù noåi ñaày caû soâng, toâi khoâng theå naøo ñeám xueå. Tieáng oàn ôû ñaây lôùn quaù
laøm tai toâi haàu nhö ñieác ñaëc, ñaàu oùc toâi quay cuoàng bôûi nhöõng chuyeån ñoäng chung quanh. Toâi cöù
tieáp tuïc ñi maõi, xuyeân qua nhöõng vuøng ñaát naèm döôùi aùnh maët trôøi röïc rôõ, ôû ñoù coù nhöõng muøa
maøng boäi thu. Toâi cuõng ñi vaøo nhöõng thaønh phoá lôùn nôi maø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng soáng nhö ñaøn
baø, hoï luoân chöûi tuïc vaø ñaàu oùc luoân ñen toái vôùi moät nieàm khao khaùt laøm sao coù ñöôïc nhieàu
vaøng, chaû buø cho nhöõng ngöôøi daân ôõ Akatan cuûa toâi chæ soáng baèng ngheà saên baén vaø ñaùnh caù, hoï
soáng thaät haïnh phuùc khi nghó raèng theá giôùi chung quanh thaät laø nhoû nhoi.
“Caùi nhìn cuûa Unga caùi hoâm coâ ta ñaùnh caù veà luoân luoân daønh cho toâi, noù thaàm noùi vôùi toâi raèng
toâi neân tìm ñeán coâ ta khi naøo phuø hôïp, vaø toâi cuõng ñoïc ñöôïc trong ñoâi maét cuûa aáy moät lôøi höùa vaø
chæ coù Unga môùi coù caùi nhìn nhö vaäy.
“Toâi ñi lang thang qua haøng ngaøn thò traán. Moät soá ngöôøi töû teá ñaõ cho toâi thöùc aên. Nhöõng ngöôøi
khaùc hoï cöôøi toâi, soá coøn laïi thì nguyeàn ruûa. Toâi luoân luoân im laëng khi ñi qua nhöõng nôi xa laï vaø

11
nhìn thaáy nhöõng caûnh xa laï. Ñoâi khi toâi, ngöôøi ñaõ töøng laø toäc tröôûng vaø con cuûa ngöôøi tröôûng boä
toäc, phaûi ñi laøm thueâ cho nhöõng ngöôøi khaùc. Toâi vaãn khoâng nghe ñöôïc moät chuùt tin töùc gì cuûa
haén cho ñeán khi toâi quay veà laïi vôùi bieån caû. Nhöng ñoù laø moät caûng bieån khaùc, treân moät quoác gia
khaùc naèm ôû phía Baéc. Toâi nghe nhöõng ngöôøi chung quanh keå veà moät gaõ toùc vaøng soáng chuyeân
lang thang treân bieån, toâi coøn bieát ñöôïc theâm raèng haén ta laø moät thôï saên baét haûi caåu vaø trong thôøi
gian naøy haén ñang leânh ñeânh ñaâu ñoù ngoaøi bieån khôi.
“Ñeå coù ñieàu kieän theo doõi daáu veát cuûa haén, toâi ñaõ xin ñöôïc moät vieäc laøm treân moät chieác taøu lôùn
chuyeân ñaùnh baét ôû phía Baéc. Chuùng toâi ñaõ ñi treân bieån nhieàu thaùng lieàn vaø nghe noùi nhieàu veà
nhöõng haønh ñoäng man rôï cuûa haén, ngöôøi maø toâi ñang tìm kieám. Nhöng chöa coù laàn naøo toâi gaëp
haén ta caû. Chuùng toâi ñi thaät xa veà phía Baéc vaø ñaõ saên baét ñöôïc nhieàu haûi caåu treân baõi bieån,
chuùng toâi ñaõ mang nhöõng cô theå coøn aám cuûa chuùng veà taøu. Daàu vaø maùu chaûy traøn caû boong taøu
cho ñeán khoâng moät ai daùm ñöùng ôû treân boong caû. Sau ñoù chuùng toâi bò moät chieác taøu saên ñuoåi,
boïn hoï duøng suùng lôùn ñeå baén chuùng toâi. Chuùng toâi phaûi keùo taát caû buoàm leân vaø chaïy thaät nhanh
ñeán noãi soùng bieån ñaõ röûa saïnh taát caû nhöõng veát maùu treân boong taøu, chuùng toâi ñaõ boû keû thuø maõi
tít ñaøng sau.
“Coù ngöôøi noùi raèng vaøo thôøi ñieåm chuùng toâi bò ñuoåi baét, teân lang thang toùc vaøng ñaõ aên caép da
cuûa moät coâng ty naøo ñoù. Ngöôøi ta baûo raèng haén ta cho taøu chaïy thaúng tôùi xöôûng cheá bieán da,
trong khi thuoäc haï cuûa haén baét giöõ nhöõng coâng nhaân cuûa xöôûng, nhöõng teân khaùc laáy ñi haøng
ngaøn taám da trong kho. Nhöõng ñieàu naøy toâi nghe ngöôøi khaùc keå laïi, nhöng toâi tin laø noù coù thöïc.
Trong chuyeán du haønh veà phía bieån Baéc toâi nghe keå theâm nhieàu chuyeän veà söï daõ man vaø taùo
baïo cuûa haén. Coù taát caû ba nöôùc xem haén laø haûi taëc vaø ñang coù leänh truy naõ. Toâi cuõng nghe noùi
veà Unga, nhöõng vò thuyeàn tröôûng thöôøng hay ca ngôïi nhieàu veà coâ ta, coâ ta luoân luoân ôû beân caïnh
haén. Coâ ta ñaõ quen vôùi nhöõng taäp quaùn cuûa cuûa haén, vaø ngöôøi ta baûo coâ ta coù veû haïnh phuùc.
Nhöng toâi bieát roõ coâ ta hôn ai heát thaåy, con tim coâ ta luoân luoân höôùng veà moät daân toäc ñang soáng
caïnh bôø bieån vaøng ôû Akatan.
“Moät thôøi gian khaù laâu sau toâi trôû laïi haûi caûng môû ra bieån gioáng nhö moät cuûa ngoõ. ÔÛ ñaây toâi
nghe tin haén ta ñaõ ñi saên haûi caåu ôû nhöõng vuøng ñaát aám aùp ôû phía Ñoâng bieån Nga. Luùc naøy toâi ñaõ
trôû thaønh moät daân bieån thöïc thuï, lieân heä vôùi chieác thuyeàn coù nhöõng ngöôøi ñoàng höông cuûa haén
vaø ñang theo haén ta saên baét haûi caåu. Coù moät vaøi chieác taøu naèm ngoaøi khôi cuûa vuøng ñaát môùi
naøy. Chuùng toâi vaãn ôû beân caïnh nhöõng con haûi caåu vaø ñuoåi chuùng chaïy veà phía Baéc vaøo muøa
xuaân trong naêm. Khi nhöõng con caùi saün saøng sinh con vaø baêng qua vuøng bieån Nga, chuùng toâi raát
lo sôï. Thôøi tieát luùc naøy raát toài teä, moãi ngaøy treân taøu ñeàu coù ngöôøi cheát. Hoï khoâng theå laøm vieäc,
thuyeàn tröôûng phaûi cho taøu quay taøu veà nôi xuaát phaùt. Toâi coøn bieát theâm raèng teân lang thang toùc
vaøng naøy khoâng heà sôï baát cöù ñieàu gì vaø coù leõ haén ta ñang treân ñöôøng tieán ñeán nhöõng hoøn ñaûo
cuûa Nga ñeå saên haûi caåu. Vaøo moät ñeâm toái taêm, toâi laáy moät chieác thuyeàn moät mình ñi veà phía
Nam, moät mieàn ñaát aám ôû raát xa. Toâi ñeán ñoù ñeå gaëp nhöõng coâng nhaân cuûa haén ôû vònh Yeddo, hoï
laø nhöõng ngöôøi hoang daõ vaø khoâng bieát sôï haõi laø gì. Vaø ôû ñoù coù nhöõng coâ gaùi ôû Yoshiwara nhoû
nhaén, xinh ñeïp vaø raén roûi nhö theùp raát öa nhìn. Nhöng toâi khoâng theå döøng laïi ôû ñaây bôûi vì toâi
bieát raèng Unga ñang coøn ôû ñaâu ñoù veà phía Baéc.
“Nhöõng ngöôøi ôû vònh Yeddo ñaõ ñeán nhöõng nôi taän cuøng cuûa traùi ñaát vaø hoï soáng khoâng nhaø
khoâng cöûa vaø khoâng caû ñöùc tin. Toâi ñaõ cuøng hoï ñi ñeán nhöõng baõi bieån giaøu coù cuûa Ñaûo Ñoàng
nôi maø chuùng toâi saên baét ñöôïc raát khaù vaø thu ñöôïc nhieàu da. Trong vuøng bieån yeân aéng naøy
chuùng toâi khoâng tìm thaáy moät ngöôøi naøo khaùc cho ñeán khi chuùng toâi chuaån bò ra ñi. Roài moät
ngaøy noï, coù moät chieác taøu lôùn tieán ñeán gaàn chuùng toâi. Ñaèng sau chieác taøu naøy laø moät chieác taøu
chieán cuûa Nga ñang ñuoåi theo. Chieác thuyeàn cuûa chuùng toâi ñöôïc beû laùi ra khoûi chieàu gioù cuûa

12
chieác thuyeàn lôùn bò röôït ñuoåi chaïy phía tröôùc chuùng toâi. Toâi nhìn thaáy gaõ toùc vaøng ñang ñöùng
treân boong, ñang töôi cöôøi vôùi söùc maïnh voán coù cuûa haén. Unga ñang ñöùng beân haén –toâi nhaän ra
coâ ta töùc thì. Sau ñoù haén ta voäi ñöa coâ ta xuoáng gaàm taøu khi suùng treân chieác taøu röôït ñuoåi baét
ñaàu nhaû ñaïn. Chieác thuyeàn cuûa haén chaïy phía tröôùc chieác taøu cuûa chuùng toâi, khi ñoù toâi ñang laùi
taøu vaø nguyeàn ruûa haén ta vì maët löng cuûa thuyeàn chuùng toâi ñoái dieän vôùi noøng suùng cuûa boïn Nga.
Chuùng toâi bieát raèng haén ta coá tình chaïy phía tröôùc chuùng toâi lôïi duïng söùc gioù do thuyeàn chuùng
toâi taïo ra ñeå nhôø ñoù coù theå ñaøo thoaùt moät khi chuùng toâi bò baét. Nhöõng phaùt ñaïn ñaõ laøm gaõy coät
buoàn cuûa chuùng toâi cho ñeán khi chuùng toâi bò loâi ñi trong côn gioù nhö nhöõng caùnh chim bò thöông.
Haén ta ñaõ kòp thôøi maát huùt veà phía chaân trôøi – vaâng phaûi noùi haén ta cuøng Unga – ñaõ boû chaïy ñeå
chuùng toâi ôû laïi ñoái maët vôùi boïn Nga.
“Chuùng toâi bieát giaûi thích vôùi hoï theá naøo ñaây? Cuoái cuøng chuùng toâi bò baét vaø bò ñöa ñeán moät
caûng bieån cuûa Nga, vaø sau ñoù hoï mang chuùng toâi ñeán moät vuøng ñaát xa xoâi. Hoï baét chuùng toâi ñaøo
muoái trong nhöõng hoá saâu. Trong soá chuùng toâi, moät vaøi ngöôøi ñaõ cheát, nhöõng ngöôøi khaùc vaãn coøn
soáng soùt.”
Naass laáy caùi meàn ra khoûi vai, ñeå loä ra nhöõng nhöõng veát roi coøn haèn treân da khaù roõ. Prince voäi
vaõ che noù laïi, vì troâng noù coù veû gôùm ghieác.
“Chuùng toâi bò giam ôû ñaây khaù laâu, moät soá ñaøo thoaùt veà phía Nam, nhöng haàu heát hoï ñeàu bò baét
laïi. Boïn chuùng toâi, nhöõng ngöôøi ñeán töø vònh Yeddo, ñaõ noåi daäy trong moät ñeâm, cöôùp laáy suùng
cuûa ñaùm lính gaùc vaø chaïy veà phía Baéc. Ñaát ñai ôû ñaây meânh moâng quaù vôùi nhöõng bình nguyeân
roäng lôùn vaø nhöõng caùnh röøng baát taän. Muøa ñoâng ñeán, tuyeát rôi ñaày maët ñaát, khoâng ai bieát ñöôøng
ñi. Chuùng toâi ñaõ maát nhieàu thaùng roøng ñeå ñi xuyeân qua nhöõng khu röøng daøi baát taän. Thöïc phaåm
cuûa chuùng toâi raát ít, moät soá ngöôøi phaûi naèm laïi vì cheát ñoùi. Cuoái cuøng chuùng toâi cuõng ñi ñeán bieån
laïnh, khi ñoù chuùng toâi chæ coøn laïi ba ngöôøi. Moät ngöôøi laø thuyeàn tröôûng moät chieác taøu ôû Yeddo.
Anh ta thuoäc naèm loøng baûn ñoà cuûa vuøng ñaát lôùn vaø nhöõng choã coù theå baêng qua ñeå ñi töø nöôùc naøy
sang nöôùc khaùc xuyeân qua nhöõng vuøng ñaát phuû ñaày baêng tuyeát. Anh ta laø ngöôøi höôùng daãn cho
chuùng toâi ñi cho ñeán khi nhoùm chuùng toâi chæ coøn laïi hai ngöôøi. Khi tôùi moät vuøng bieân giôùi, chuùng
toâi phaùt hieän coù naêm ngöôøi laï soáng ôû ñaây. Hoï coù choù vaø da, trong khi ñoù chuùng toâi khoâng coù gì
caû. Chuùng toâi ñaùnh nhau vôùi hoï döôùi trôøi tuyeát cho ñeán khi gieát ñöôïc hoï, vò thuyeàn tröôûng cuõng
ñaõ hy sinh, töï nhieân caû ñaøn choù vaø da thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa toâi. Toâi baêng qua vuøng tuyeát ñang
tan naøy, sau ñoù toâi tôùi vònh Golovin, vaø gaëp baïn cuûa anh ôû Pastilik. Caøng ngaøy toâi caøng ñi saâu
veà phía Nam vaø cuoái cuøng toâi cuõng trôû laïi ñöôïc vuøng ñaát aám aùp ñoù.
“Bieån caøng luùc caøng khoâng sinh lôïi nöõa vaø ngöôøi ta khoâng coøn ñi saên haûi caåu nöõa. Thuyeàn beø
phaûi phaân taùn, vaø nhöõng vò thuyeàn tröôûng vaø coâng nhaân khoâng bieát traû lôøi toâi theá naøo veà nhöõng
ñieàu toâi ñang caàn tìm. Toâi rôøi boû bieån caû vaøo ñaát lieàn. Toâi ñaõ ñi raát xa, hoïc ñöôïc raát nhieàu ñieàu,
keå caû ñoïc vaø vieát töø nhöõng quyeån saùch. Toâi laøm nhöõng ñieàu naøy cuõng ñuùng thoâi vì toâi nghó chaéc
Unga cuõng bieát nhöõng ñieàu naøy, vaø bieát ñaâu chöøng moät ngaøy naøo ñoù khò vaän may seõ ñeán vôùi toâi.
..
“Toâi di chuyeån töø nôi naøy sang nôi khaùc. Ñoâi maét vaø ñoâi tai toâi luoân luoân roäng môû, toâi tìm ñeán
nhöõng ngöôøi hoï thöôøng ñi ñaây ñi ñoù. Toâi nhôø hoï ñeå yù duøm nhöõng ñieàu toâi caàn tìm. Cuoái cuøng toâi
gaëp ñöôïc moät ngöôøi vöøa töø vuøng nuùi trôû veà. Anh ta mang theo moät maåu ñaù trong ñoù coù daáu veát
cuûa vaøng. Anh ta ñaõ nghe, ñaõ gaëp vaø ñaõ bieát veà nhöõng vieân ñaù naøy. Hoï raát giaøu coù, anh ta noùi,
hoï soáng ôû moät choã coù theå laáy vaøng ra töø ñaát.
“Ñoù laø moät vuøng ñaát hoang vu, raát xa. Sau moät thôøi gian daøi di chuyeån cuoái cuøng toâi cuõng tôùi
ñöôïc caùi traïi naèm aån mình döôùi nhöõng raëng nuùi. ÔÛ ñaây nhöõng ngöôøi thôï laøm vieäc caû ngaøy laãn
ñeâm trong haàm toái khoâng coù aùnh maët trôøi. Nhöng cô hoäi toâi haèng mong chôø vaãn khoâng thaáy ñeán.

13
Toâi nghe ngöôøi ta noùi raèng haén ñaõ ñi Anh quoác – dó nhieân laø ñi cuøng vôùi Unga. Ngöôøi ta coøn noùi
raèng boïn hoï tìm ngöôøi coù voán ñeå hôïp taùc thaønh laäp coâng ty. Toâi ñaõ nhìn thaáy caên nhaø hoï ñaõ ôû.
Noù gioáng nhö moät toøa laâu ñaøi thöôøng thaáy ôû nhöõng ñaát nöôùc coå kính. Vaøo buoåi toái toâi coá gaéng
moø vaøo taän laâu ñaøi qua loái cöûa soå ñeå nhìn xem haén ñaõ ñoái ñaõi coâ ta nhö theá naøo.
Toâi ñi heát phoøng naøy ñeán phoøng khaùc. Toâi coù suy nghó raèng hoï ñaõ soáng nhö nhöõng oâng vua baø
hoaøng, taát caû ñoà ñaïc ôû ñaây ñeàu raát sang troïng. Toâi coøn nghe ngöôøi ta noùi laïi raèng haén ñaõ ñoái xöû
vôùi coâ ta nhö moät baø hoaøng. Nhieàu ngöôøi töï hoûi khoâng bieát coâ ta laø ngöôøi nöôùc naøo bôûi vì coâ ta
khoâng gioáng vôùi nhöõng phuï nöõ ñòa phöông. Khoâng ai hieåu quaù khöù cuûa coâ ta. Vaâng coâ ta laø moät
baø hoaøng; nhöng toâi cuõng laø moät vò thuû laûnh, vaø laø con cuûa moät vò thuû laûnh, toâi ñaõ traû coâ ta vôùi
moät giaù raát ñaëc bieät.
“Khoâng bieát sao toâi laïi nhieàu lôøi nhö vaäy? Toâi laø ngöôøi cuûa bieån, toâi bieát caùch ñeå tìm ra con
ñöôøng mình ñi treân bieån. Toâi theo hoï ñeán Anh, vaø töø Anh toâi ñi ñeán moät vaøi quoác gia khaùc. Ñoâi
khi toâi nghe ngöôøi ta ñeà caäp ñeán hoï trong luùc chuyeän troø vaø ñoâi khi toâi cuõng ñoïc ñöôïc tin töùc cuûa
hoï treân baùo. Tuy nhieân toâi vaãn chöa giaùp maët hoï laàn naøo, bôûi vì hoï raát giaøu coù vaø thöôøng ñi daây
ñi ñoù trong khi toâi laø moät laø moät keû ngheøo khoù. Roài söï may maén cuûa hoï qua ñi. Moät ngaøy noï söï
giaøu coù cuûa hoï tan nhö moät laøn khoùi. Daïo ñoù baùo chí nhieàu laàn ñeà caäp ñeán chuyeän naøy. Nhöng
sau ñoù khoâng coøn ai nhaéc nhôû gì tôùi hoï caû. Tuy nhieân toâi cuõng bieát ñöôïc tin laø hoï chuyeån sang
vieäc ñi tìm vaøng.
“Theá giôùi ñoái vôùi hoï khoâng coøn haáp daãn nöõa, baây giôø hoï trôû neân ngheøo khoù. Do vaäy toâi ñaõ ñi
lang thang töø traïi naøy ñeán traïi noï cho ñeán khi toâi nghe ñöôïc tin töùc cuûa hoï. Hoï ñaõ ñeán ñaây nhöng
cuõng ñaõ ñi roài. Ngöôøi naøy noùi hoï ñeán nôi naøy, ngöôøi kia noùi hoï ñeán nôi noï. Nhöõng ngöôøi khaùc
thì baûo hoï ñeán nöôùc Yukon. Toâi ñaõ ñi ñeán taát caû nhöõng nôi maø ngöôøi ta ñaõ maùch cho ñeán luùc toâi
hoaøn toaøn chaùn naûn caùi quaû ñaát to lôùn naøy. Nhöng sau ñoù toâi thöïc hieän moät chuyeán vieãu du ñaày
daãy nhöõng khoù khaên vôùi moät ngöôøi laøm coâng cuûa haén veà phía Baéc vaø sau ñoù anh ta ñaõ bò cheát vì
ñoùi. Anh ta ñaõ ñi ñeán ñöôïc Jukon baèng moät con ñöôøng bí maät vöôït qua nhöõng raëng nuùi. Khi anh
ta saép cheát, anh ta coù giao laïi cho toâi moät taám baûn ñoà vaø noùi cho toâi bieát bí maät cuûa ñòa ñieåm
höùa heïn coù nhieàu vaøng.
“Sau ñoù taát caû moïi ngöôøi ñeà ñoå xoâ veà phía Baéc. Toâi laø moät keû ngheøo khoù; toâi töï baùn mình ñeå trôû
thaønh moât ngöôøi laùi xe choù keùo. Cuoái cuøng toâi cuõng ñaõ gaëp ñöôïc hoï taïi Dawson. Coâ ta khoâng
nhaän ra toâi, bôûi vì khi coâ ra ñi khi ñoù toâi vaãn coøn laø moät caäu trai treû vaø cuoäc soáng cuûa coâ ta sau
ñoù quaù ñaày ñuû vaø sung tuùc. Coâ ta khoâng coù thì giôø ñeå nhôù ñeán moät ngöôøi ñaõ traû cho coâ ta vôùi
moät caùi giaù thaät ñaét.
“Caùc anh coù bieát sau ñoù theá naøo khoâng? Toâi ñöôïc mua veà ñeå phuïc vuï cho haén. Theá laø toâi
laømvieäc cho haén. Toâi cöù ñeå söï vieäc xaûy ra theo kieåu tính toaùn cuûa mình, bôûi vì toâi ñaõ chôø ñôïi cô
hoäi naøy khaù laâu. Haøng ngaøy toâi keà caän beân haén cho neân toâi toû ra khoâng voäi vaõ gì. Nhö toâi ñaõ
noùi, toâi seõ laøm theo caùch cuûa toâi, bôûi vì toâi nhôù ñeán cuoäc soáng cuûa toâi – hôn bao giôø heát toâi ñaõ
thaáy vaø toâi ñaõ chòu ñöïng moät caùch khoå sôû. Nhö caùc anh ñaõ bieát, toâi höôùng daãn haén ñi veà höôùng
Ñoâng – haén vaø Unga - vuøng ñaát maø nhieàu ngöôøi ra ñi vaø soá coøn soáng soùt trôû veà raát ít. Toâi daãn hoï
ñeán ñòa ñieåm nôi ñoù xöông ngöôøi vaø nhöõng lôøi nguyeàn cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ naèm xuoáng cuøng vôùi
soá vaøng maø hoï khoâng theå sôû höõu ñöôïc.
“Con ñöôøng ñi raát xa vaø tuyeát treân ñöôøng khoâng vöõng chaéc. Chuùng toâi mang theo khaù nhieàu choù
vaø chuùng noù aên cuõng raát tôïn, nhöõng chieác xe cuûa chuùng toâi khoâng theå chôû taát caû nhöõng thöù maø
chuùng toâi caàn khi muøa ñoâng qua ñi. Maët khaùc chuùng toâi coøn phaûi quay trôû laïi tröôùc khi tuyeát tan
vaø tröôùc khi caùc doøng soâng nöôùc chaûy trôû laïi. Chuùng toâi ñaõ döï tröõ löông thöïc theo doïc ñöôøng ñeå
cho nhöõng chieác xe tröôït tuyeát nheï bôùt vaø chuùng toâi seõ khoâng sôï ñoùi khi quay trôû veà. ÔÛ

14
McQuestion coù ba ngöôøi ñaøn oâng, chuùng toâi xaây moät haàm chöa ñoà döï tröõ beân caïnh hoï. Chuùng
toâi cuõng laøm moät caùi nhö vaäy ôû beân caïnh soâng Mayo, ôû ñoù coù moät traïi saên baén. Sau ñoù, khi
chuùng toâi ñi veà phía Nam; luùc naøy chuùng toâi khoâng coøn thaáy boùng daùng cuûa moät ngöôøi naøo khaùc
ngoaøi chuùng toâi ra. Chung quanh chæ coøn laø nhöõng doøng soâng ñoùng baêng, nhöõng caùnh röøng baát
ñoäng maøu traéng vaø söï im laëng ôû phía Baéc. Nhö toâi ñaõ noùi, con ñöôøng chuùng toâi ñi raát daøi vaø
khoâng chaéc chaén. Coù ngaøy chuùng toâi chæ ñi ñöôïc khoâng quaù 8 daëm, ñeán toái chuùng toâi nguû nhö
cheát. Khoâng ai coù theå töôûng töôïng ra noåi toâi chính laø Naass, vò laûnh ñaïo cuûa boä toäc Akatan.
“Baây giôø chuùng toâi chæ coøn moät ít löông thöïc ñeå döï tröû thaønh ñoáng treân ñöôøng ñi. Buoåi toái toâi
khoâng phaûi khoù khaên gì ñeå trôû laïi con ñöôøng vöøa môùi ñi qua ñeå thay ñoåi vò trí nhöõng ñoáng löông
thöïc döï tröõ aáy, sau naøy neáu coù khaùm phaù ra hoï cuõng seõ nghó laø soá löông thöïc naøy do choù soùi aên
maát. Chuùng toâi laïi gaëp nhöõng choã tuyeát treân maët soâng bò suïp lôû vì lôùp baêng quaù moûng. ÔÛ nhöõng
choã nhö vaäy, chieác xe do toâi ñieàu khieån vôõ tan mang theo caû ñaøn choù. Haén ta vaø Unga cuõng
khoâng may maén hôn, nhöng khoâng coøn laâu nöõa chuùng toâi seõ ñeán nôi. Coøn nhieàu löông thöïc treân
chieác xe, vaø nhöõng con choù khoûe nhaát. Haén ta cöôøi, bôûi vì haén laø ngöôøi raát laïc quan. Haén ta cho
nhöõng con choù coøn laïi aên raát ít cho ñeán khi chuùng toâi thaùo chuùng ra khoûi yeân cöông töøng con
moät ñeå laøm thöùc aên cho nhöõng con coøn laïi. Chuùng toâi phaûi ñi vôùi gaùnh naëng treân vai. Haén baûo,
cöù ñi vaø aên daàn nhöõng kho döï tröõ heát caùi naøy ñeán caùi khaùc, khoâng caàn caû choù vaø xe keùo. Ñuùng
nhö vaäy, bôûi vì thöïc phaåm döï tröõ cuûa chuùng toâi coøn quaù ít vaø con choù cuoái cuøng cuõng ñaõ cheát
vaøo caùi ñeâm chuùng toâi tôùi choã coù vaøng, cuøng vôùi xöông ngöôøi vaø nhöõng lôøi nguyeàn cuûa hoï.
“Ñeå ñeán ñöôïc nôi naøy – baûn ñoà ñaõ chæ moät caùch chính xaùc – chuùng toâi phaûi taïo ra nhöõng böïc
tam caáp baèng tuyeát treân vaùch cuûa ngoïn nuùi lôùn. Chuùng toâi ñöa maét tìm kieám thung luõng phía
beân kia, nhöng khoâng thaáy gì caû. Tuyeát traûi daøi vaø daøy leân nhö moät caùnh ñoàng luùa, thænh thoaûng
coù moät vaøi ñænh nuùi tuyeát traéng to lôùn vöôn leân baàu trôøi ñaày sao. ÔÛ giöõa caùi bình nguyeân laï luøng
naøy, nôi maø chuùng toâi nghó tröôùc ñoù laø moät thung luõng, ñaát vaø tuyeát hình nhö bò troâi tuoät vaøo
loøng ñaát. May maø chuùng toâi ñeàu laø nhöõng daân ñi bieån, chuùng toâi ñaõ quen thuoäc nhöõng ñoä saâu
giöõa nhöõng con soùng, chuùng toâi khoâng bò choùng maët khi quan saùt ñoä saâu naøy. Chuùng toâi ñang
ñöùng treân meùp vöïc vaø phaùt hieän ra con ñöôøng daãn xuoáng beân döôùi. Töø moät beân söôøn ñoài, vaø chæ
coù moät beân, böùc töôøng ñaõ suïp ñoå ñeå loä ra moät con ñöôøng ñi xuoáng ñaùy vöïc. Toâi khoâng theå naøo
hieåu noåi ñieàu naøy, nhöng söï thaät nhö vaäy. “Ñoù laø caùi mieäng cuûa ñòa nguïc”, haén ta noùi, “chuùng
ta haõy xuoáng beân döôùi ñi”. Vaø theá laø chuùng toâi cuøng xuoáng.
“Döôùi ñaùy vöïc coù moät laùng traïi, do ai ñoù döïng neân. Nhöõng caây goã duøng ñeå döïng laùng coù leõ ñöôïc
thaû laên töø treân mieäng vöïc xuoáng. Laùng traïi naøy raát cuõ kyõ, coù raát nhieàu ngöôøi ñaõ cheát ôû ñaây moät
mình vaøo nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau. Treân nhöõng mieáng voû caây chuùng toâi thaáy nhöõng doøng chöõ
cuøng vôùi nhöõng lôøi nguyeàn cuûa hoï. Coù ngöôøi cheát vì beänh, coù ngöôøi cheát vì baïn cuûa haén ta ñaõ
laáy caép ñi cuûa haén nhöõng maåu löông thöïc cuoái cuøng roài boû troán. Coù ngöôøi cheát vì bò gaáu taán
coâng, ngöôøi thöù tö ñaõ cheát treân ñöôøng ñi tìm thöïc phaåm vaø bò cheát ñoùi. Cöù nhö theá. Taát caû boïn
hoï khoâng ai muoán rôøi ñoáng vaøng, hoï ñaõ naèm cheát raûi raùc chung quanh. Vaøng raûi ñaày laùng gioáng
nhö trong mô.
Haén laø moät loaïi ñaøn oâng coù caùi ñaàu raát saùng suoát. “Chuùng ta khoâng coøn gì ñeå aên” haén ta noùi,
“vaø chuùng ta chæ coøn caùch ñöùng nhìn ñoáng vaøng naøy. Tröôùc heát chuùng ta haõy ñeám thöû xem ñöôïc
caû thaûy bao nhieâu. Sau ñoù chuùng ta neân nhanh choùng rôøi boû nôi naøy ñeå khoûi bò chuùng laøm môø
maét vaø maát caû lyù trí. Sau ñoù chuùng ta seõ quay laïi vôùi ñaày ñuû thöïc phaåm hôn vaø seõ laáy ñi taát caû.”
Chuùng toâi nhìn leân vaùch nuùi thaáy ôû ñoù coù moät veät caét bôûi moät daûi vaøng to lôùn. Chuùng toâi ño thöû
vaø ñaùnh daáu noù töø treân xuoáng döôùi sau ñoù ñaøo moät caùi loã ñeå choân giaáu cuûa caûi maø chuùng toâi tìm
ñöôïc vaø caét nhöõng maûnh voû caây ñeå ñaùnh daáu cho ngöôøi khaùc bieát raèng vò trí naøy ñaõ thuoäc quyeàn

15
sôõ höõu cuûa chuùng toâi. Khi ñoù ñaàu goái chuùng toâi ñaõ run leân vì ñoùi, chuùng toâi leo leân vaùch nuùi,
nhìn laïi laàn cuoái vaø sau ñoù quay trôû veà ñöôøng cuõ.
“Chuùng toâi phaûi dìu Unga ñi, chuùng toâi bò ngaõ lieân tuïc. Cuoái cuøng cuõng tôùi ñöôïc choå caát giaáu
löông thöïc. Vaø ngaïc nhieân laøm sao! Khoâng coù mieáng löông thöïc naøo caû, haén ta nghó chaéc ñaõ bò
boïn soùi ñaõ ñaùnh caép. Haén ta nguyeàn ruûa nhöõng con choù soùi vaø nguyeàn ruûa caû thöôïng ñeá. Unga
toû ra raát duõng caûm, coâ ta chæ mæm cöôøi, vaø ñaët tay leân vai haén ta. Toâi phaûi quay ñi choå khaùc ñeå
giöõ ñöôïc bình tænh. “Chuùng ta haõy ñoát löûa leân nghæ ngôi,” coâ ta baûo, “cho ñeán saùng hoâm sau, vaø
chuùng ta seõ coù theâm söùc löïc baèng nhöõng ñoâi giaøy da cuûa chuùng ta.” Chuùng toâi caét muõi giaøy
thaønh nhöõng sôïi nhoû vaø ñun chuùng ñeán taän nöûa ñeâm chuùng toâi môùi coù theå aên ñöôïc. Buoåi saùng
hoâm sau chuùng toâi laïi baøn veà chuyeän saép tôùi. Choã caát daáu löông thöïc tieáp theo caùch ñoù naêm
ngaøy ñöôøng; chuùng toâi khoâng theå ñôïi laâu hôn ñöôïc. Chuùng toâi phaûi tìm ñöôïc moät caùi gì ñoù ñeå aên
ñôõ ñoùi.
“Chuùng ta phaûi ñi veà phía tröôùc ñeå ñi saên kieám moài,” haén ta noùi.
“Vaø haén ñeà nghò Unga neân ôû laïi beân ñoáng löûa ñeå giöõ söùc. Rieâng chuùng toâi ñi veà phía tröôùc. Haén
ñi saên nai coøn toâi thì ñeán choã löông thöïc maø toâi ñaõ dôøi choã luùc tröôùc. Toâi chæ aên moät ít ñeå haén
khoâng nhaän ra toâi vaãn coøn khoûe maïnh. Buoåi toái haén bò ngaõ nhieàu laàn trong khi laàn moø veà traïi.
Toâi cuõng coá laøm ra veû mình raát yeáu, toâi laøm boä teù loän nhaøo treân ñoâi giaøy tröôïc tuyeát, nhìn vaøo
cöù nhö theå ñaây laø nhöõng böôùc ñi cuoái cuøng cuûa moät ngöôøi saép cheát vì ñoùi. Vaø sau ñoù toâi laïi aên
moät mieáng da giaøy.
“Haén ta ñuùng laø moät ngöôøi ñaøn oâng vó ñaïi. Tinh thaàn vöõng vaøng cuûa haén ta ñaõ choáng ñôõ thaân theå
cuûa haén, haén ta khoâng heà keâu than moät tieáng. Ngaøy keá tieáp toâi ñi theo haén ta ñeå khoâng bò boû rôi.
Haén ta thöôøng xuyeân naèm nghæ. Toái hoâm ñoù haén haàu nhö ñi suoát ñeâm, ñeán saùng hoâm sau haén ta
laïi tieáp tuïc ñi veà phía tröôùc. Toâi nhìn haén ta nhieàu laàn ñeå xem khi naøo haén ñaàu haøng, nhöng thaáy
haén vaãn coøn maïnh khoûe vaø tinh thaàn haén laø tinh thaàn cuûa moät gaõ khoång loà. Haén ta saên ñöôïc hai
con chim nhoû, nhöng khoâng aên. Coù leõ ñeå daønh cho Unga, vaø sau ñoù haén ta quay trôû laïi leàu. Luùc
naøy haén khoâng coøn söùc ñeå ñi nöõa maø tieán veà phía tröôùc baèng caùch boø baèng hai tay vaø hai ñaàu
goái. Toâi ñeán gaàn vaø toâi nhìn thaáy caùi cheát trong ñoâi maét cuûa haén. Ngay caû ñeán vieäc aên nhöõng
con chim ñeå soáng haén ta cuõng khoâng laøm noåi. Haén ta neùm ñi khaåu suùng vaø ngaäm maáy con chim
trong mieäng gioáng nhö con choù. Toâi ñi beân caïnh haén. Khi döøng laïi laáy hôi, haén nhìn toâi coù veû
ngaïc nhieân, khoâng bieát vì sao toâi vaãn coøn khoûe maïnh nhö vaäy. Toâi coù theå nhìn thaáy ñieàu naøy,
tuy vaäy haén ta khoâng noùi moät lôøi naøo. Nhö toâi ñaõ noùi, haén ta laø moät ngöôøi cao lôùn, toâi caûm thaáy
thöông haïi cho haén ta. Nhöng khi toâi nghó veà cuoäc ñôøi cuûa toâi, toâi nghó ñeán caùi laïnh vaø caùi ñoùi
khi toâi bò giam ôû moät caùnh röøng meânh moâng ôû vuøng bieån thuoäc Nga. Ngoaøi ra Unga laø cuûa toâi,
toâi ñaõ traû coâ vôùi moät giaù khaù ñaét baèng nhöõng chieác thuyeàn vaø nhöõng taám da thuù cuûa toâi.
“Theo phöông caùch toâi vöøa keå, chuùng toâi vöôït qua khu röøng tuyeát traéng cuøng vôùi söï im laëng bao
truøm leân caû hai gioáng nhö khoâng khí aåm öôùt cuûa mieàn bieån. Quaù khöù hieän laïi trong toâi, toâi nhìn
thaáy bôø bieån maøu vaøng cuûa vuøng queâ Akatan, nhöõng chieác thuyeàn ñaùnh caù ñua nhau veà sau
nhöõng chuyeán ñi bieån, nhöõng ngoâi nhaø ôû bìa röøng. Toâi chính laø vò laûnh tuï cuûa hoï, nhöõng ngöôøi
ñaõ ñaët ra luaät leä ôû ñaây maø toâi laø ngöôøi mang doøng maùu cuûa hoï vaø chính doøng maùu naøy toâi phaûi
cöôùi Unga. Toâi bieát ñaõ ñeán luùc, vaø toâi thaáy trong ñoâi maét cuûa Unga lôøi höùa ñoù.
“Nhö toâi ñaõ noùi, chuùng toâi ñi xuyeân qua khu röøng, cho ñeán khi toâi coù theå ngöûi ñöôïc muøi khoùi boác
leân töø caên lieàu. Toâi cuùi ngöôøi xuoáng haén ta, vaø giaät laáy nhöõng con chim trong moàm haén ta. Haén
quay ngöôøi laïi, nhìn toâi ñaêm ñaêm, maét loä veû söûng soát. Tay cuûa haén laàn veà caùi dao ñeo beân hoâng.
Nhöng toâi ñaõ nhanh choùng giaät laáy noù, toâi mæm cöôøi trong maët haén ta. Ñeán luùc naøy haén ta vaãn
chöa hieåu ra chuyeän gì. Do vaäy toâi laøm nhö theå toâi ñang uoáng nhöõng chai röôïu maøu ñen cuûa haén

16
ta daïo noï vaø hình nhö ñang soáng laïi vôùi nhöõng söï kieän trong ñeâm ñaùm cöôùi cuûa toâi. Toâi khoâng
noùi moät tieáng naøo, nhöng haén ta hieåu. Tuy nhieân haén khoâng toû veû sôï haõi. Moät nuï cöôøi ñaày haän
thuø vaø côn giaän döõ hieän ra treân maët haén. Söï nhaän thöùc hieän taïi mang laïi haén moät söùc maïnh môùi.
Tuy khoaûng caùch veà ñeán caên lieàu khoâng coøn xa laém, nhöng vì tuyeát rôi raát daøy cho neân haén ta
tröôøn ngöôøi ñi moät caùch chaäm chaïp. Coù laàn haén naèm im thaät laâu. Toâi laät ngöûa haén ra vaø nhìn saâu
vaøo ñoâi maét cuûa haén, ñoâi maét haén luoân nhìn thaúng veà phía tröôùc, vaø toâi thaáy aån hieän caùi cheát
trong ñoù. Khi toâi ñeå maëc haén, haén laïi tieáp tuïc gaéng söùc boø veà phía tröôùc. Baèng caùch naøy chuùng
toâi cuõng veà ñeán traïi. Unga ñeán beân haén ta moät laùt. Ñoâi moâi haén nhích ñoäng nhöng khoâng phaùt ra
ñöôïc tieáng noùi naøo caû. Sau ñoù haén ta ñöa tay chæ toâi, coù theå Unga hieåu ñöôïc nhöõng gì haén muoán
noùi. Sau ñoù haén naèm im treân maët tuyeát raát laâu, baát ñoäng hoaøn toaøn. Coù leõ giôø naøy haén ta vaãn
coøn naèm trong tuyeát.
“Toâi khoâng noùi tieáng naøo, laëng leõ ñi nöôùng maáy con chim haén ñaõ saên ñöôïc. Khi ñoù toâi noùi
chuyeän vôùi coâ ta baèng ngoân ngöõ Akatan, caùi thöù ngoân ngöõ maø coâ ta chöa heà ñöôïc nghe trong
nhieàu naêm qua. Coâ ta giaät mình vaø nhìn toâi nhö doø hoûi. Coâ ta hoûi toâi laø ai vaø ôû ñaâu toâi hoïc ñöôïc
thöù ngoân ngöõ naøy.
“Toâi laø Naass ñaây,” toâi noùi.
“Anh”? Coâ ta noùi. “Anh ñoù sao?” vaø coâ ta ñeán gaàn hôn ñeå nhìn toâi.
“Vaâng,” toâi traû lôøi. “Toâi laø Naass ñaây, thuû lænh cuûa boä toäc Akatan, gioït maùu cuoái cuøng cuûa doøng
hoï toâi, cuõng nhö coâ laø gioït maùu cuoái cuøng cuûa gioøng hoï coâ.”
“Coâ ta baät cöôøi. Thuù thaät töø tröôùc tôùi nay toâi chöa töøng nghe tieáng cöôøi cuûa ai nhö vaäy. Tieáng
cöôøi cuûa coâ ta laøm cho taâm hoàn toâi trôû neân baêng giaù. Toâi ngoài yeân trong söï tónh laëng, vôùi moät
xaùc cheát vaø vôùi moät ngöôøi ñaøn baø ñang cöôøi ruõ röôïi nhö moät ngöôøi ñieân.
“Naøy!” toâi noùi, toâi nghó laø coâ ta ñang meâ saûng. “Haõy aên ñi ñeå roài chuùng ta coøn phaûi ñi. Töø ñaây
veà ñeán Akatan coøn xa laém ñaáy.”
“Nhöng coâ ta, khuoân maët bò che khuaát trong môù toùc vaøng vaãn ngoài cöôøi, cöôøi ñeán noãi trôøi nhö
muoán saäp xuoáng. Toâi nghó coâ ta ñang vui möøng cöïc ñoä vì ñaõ gaëp laïi toâi, nhöng thaùi ñoä cuûa coâ ta
luùc naøy raát laï laãm.
“Naøy!” toâi theùt leân, giöõ chaët laáy tay coâ ta. “Con ñöôøng veà coøn daøi vaø trôøi ñaõ toái roài ñaáy! Haõy
nhanh leân naøo!”
“Ñi ñaâu?”coâ ta hoûi, trong khi coâ ta ngoài beät xuoáng ñaát vaø ngöng ngay tieáng cöôøi quaùi ñaûn.
“Ñi Akatan,” toâi traû lôøi trong khi chôø ñôïi neùt raïng rôõ teân khuoân maët coâ ta. Nhöng treân moâi coâ ta
chæ coù nuï cöôøi ñaùng sôï vaø côn giaän döõ boång aäp ñeán.
“Vaâng,” coâ ta noùi, “chuùng ta seõ tay trong tay seõ trôû veà Akatan, anh vaø toâi. Chuùng ta seõ soáng
trong nhöõng caên nhaø toài taøn, seõ aên caù vaø daàu. Chuùng ta seõ sinh ra nhöõng ñöùa con – chuùng noù seõ
luoân töï haøo veà cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Chuùng ta seõ queân ñi theá giôùi chung quanh vaø soáng vôùi
nhau haïnh phuùc, thaät haïnh phuùc. Toát, raát toát. Naøy! Haõy nhanh leân. Chuùng ta cuøng trôû veà
Akatan.”
“Coâ ta vuoát ve maùi toùc vaøng cuûa mình moät caùch caån thaän, nhöng mieäng laïi nôû moät nuï cöôøi ñaày
thuø haän. Toâi khoâng nhìn thaáy ñieàu gì höùa heïn trong ñoâi maét coâ ta.
“Toâi vaãn ngoài im, toâi caûm thaáy phaân vaân veà söï xa laï cuûa ngöôøi ñaøn baø. Toâi baét giaùc nhôù laïi caùi
ñeâm maø haén ta loâi coâ ta ra khoûi tay toâi, coâ ta ñaõ keâu theùt leân vaø böùt toùc laáy toùc mình – baây giôø
thì coâ ta khoâng laøm vaäy, coâ ta laïi maân meâ noù vaø khoâng muoán rôøi xa noù. Toâi nhôù laïi caùi giaù cuûa
nhöõng naêm daøi chôø ñôïi ñaèng ñaüng. Toâi keùo coâ ta laïi gaàn vaø loâi coâ ta ñi gioáng nhö tröôùc ñaây haén
ñaõ töøng laøm vôùi coâ ta. Coâ ta giaät luøi laïi, gioáng nhö coâ ñaõ giaät luøi trong caùi ñeâm hoâm ñoù, vaø
choáng laïi toâi gioáng nhö moät con meøo caùi muoán baûo veä ñaùm con cuûa mình. Khi toâi vaø haén ñaùnh

17
nhau, toâi ñaõ ñeå maát coâ ta. Coâ ta ngoài yeân vaø nghe toâi noùi. Toâi ñaõ noùi vôùi coâ ta veà taát caû nhöõng gì
giöõa chuùng toâi, veà nhöõng gì ñaõ xaûy ra vôùi toâi treân nhöõng vuøng bieån xa laï vaø nhöõng ñieàu toâi ñaõ
laøm treân nhöõng vuøng ñaát xa laï maø toâi ñaõ ñi qua treân ñöôøng tìm kieám coâ ta. Vaâng toâi ñaõ keå taát
caû, keå caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong ngaøy hoâm nay giöõa toâi vaø haén ta. Khi toâi keå, toâi chôït thaáy coù
moät ñieàu gì ñoù coù veû höùa heïn trong ñoâi maét coâ ta. Toâi cuõng caûm nhaän ñöôïc söï thöông haïi, söï dòu
daøng cuûa ngöôøi ñaøn baø, tình yeâu, traùi tim vaø linh hoàn cuûa Unga. Vaø khi ñoù toâi laïi trôû thaønh chuù
beù con nhö ngaøy naøo khi toâi baét gaëp caùi nhìn naøy cuûa coâ ta, ñoù laø caùi nhìn khi coâ ta chaïy doïc
theo bôø bieån , cöôøi ñuøa, chaïy veà nhaø meï coâ ta. Söï baên khoaên ñaõ qua, caùi ñoùi, vaø söï chôø ñôïi keùo
daøi. Thôøi gian laëng leõ troâi qua. Toâi nghe thaáy tieáng môøi goïi cuûa boä ngöïc coâ ta, noù gioáng nhö caùi
goái ñeå toâi goái ñaàu vaøo vaø queân ñi taát caû. Coâ ta môû roäng voøng tay ñoùn toâi, toâi böôùc laïi gaàn. Boång
nhieân toâi chôït nhaän thaáy söï caêm gheùt buøng leân trong ñoâi maét cuûa coâ ta. Tay coâ ta ñeå beân hoâng
toâi. Vaø roài moät, hai nhaùt coâ ta duøng dao ñaâm maïnh vaøo toâi.
“Ñoà choù!” coâ ta keâu leân, sau khi coâ ta neùm toâi ra ngoaøi trôøi tuyeát. “Ñoà con lôïn!” Vaø sau ñoù coâ
ta cöôøi cho ñeán khi kieät löïc vaø khoâng coøn bieát gì nöõa.
“Nhö toâi ñaõ noùi, coâ ta ñaâm toâi hai caùi. Nhöng vì coâ ta quaù yeáu söùc vì ñoùi neân hai nhaùt dao cuûa coâ
ta khoâng laøm cho toâi maát maïng. Tuy nhieân toâi vaãn muoán naèm laïi nôi ñoù, nhaém maét laïi ñeå nguû
moät giaác nguû daøi vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ soáng vaø nhöõng ngöôøi ñaõ cuøng ñi vôùi mình. Nhöng toâi coøn
moät moùn nôï phaûi traû neân chöa theå cheát ñöôïc.
“Con ñöôøng daøi leâ theâ vaø laïnh coùng. Toâi coøn moät ít löông thöïc. Nhöõng thöù maø toâi ñaõ aên caép
giaáu ñi. Toâi thaät söï khoâng ñöôïc tænh taùo laém khi vöøa ñeán ñaây, toâi ñaõ ñaùnh hôi ñöôïc muøi thöïc
phaåm vaø löûa – nhaát laø löûa.
Khi haén ta noùi xong, haén ta ñi chuyeån ñeán gaàn loø söôûi hôn. Moät chaëp sau chuùng toâi troâng thaáy
nhöõng caùi boùng cuûa ngoïn ñeøn chaäp chôøn teân vaùch.
“Coøn Unga!” Prince keâu leân.
“Unga aø? Coù leõ coâ ta khoâng aên nhöõng con chim. Coâ ta naèm goái ñaàu leân caùnh tay, maùi toùc vaøng
che khuaát caû khuoân maët. Toâi keùo ngoïn löûa ñeán gaàn coâ ta hôn ñeå cho coâ ta ñôõ laïnh. Nhöng coâ ta
laïi quay sang phía khaùc. Toâi ñaõ ñoát moät ñoáng löûa ôû ñoù. Tình traïng söùc khoeû cuûa cuûa ta khoâng
maáy khaû quan vì coâ ta khoâng chòu aên. Cöù nhö theá coâ ta naèm laïi trong tuyeát.”
“Baây giôø anh ñònh laøm gì?” Malemute Kid hoûi.
“Toâi cuõng khoâng bieát nöõa. Akatan khoâng lôùn laém, toâi hy voïng seõ trôû veà vaø tieáp tuïc soáng ôû ñoù.
Tuy nhieân, toâi cuõng coù theå ñeán trình dieän ôû ñoàn caûnh saùt, vaø hoï seõ boû tuø toâi. Roài moät ngaøy naøo
ñoù hoï seõ treo coå toâi vaø toâi seõ nguû moät giaác daøi. Tuy nhieân coù theå toâi seõ khoâng laøm nhö vaäy. Thaät
ra toâi khoâng bieát phaûi laøm sao nöõa.”
“Nhöng maø, Kid naøy” Prince phaûn ñoái, “anh ta ñaõ mang toäi saùt nhaân!”
“Yeân laëng naøo!” Malamute Kid ra noùi nhö ra leänh. “Coù nhöõng vieäc lôùn hôn söï khoân ngoan cuûa
chuùng ta vaø ñöùng caû treân phaùp luaät. Chuùng ta khoâng theå phaùn quyeát söï ñuùng sai cuûa noù, vaø
chuùng ta khoâng coù quyeàn phaùn quyeát noù.”
Naass ngoài xích laïi gaàn ngoïn löûa hôn. Moïi ngöôøi ñieàu im laëng, trong ñoâi maét cuûa moãi ngöôøi
nhieàu hình aûnh ñeán laïi ñi.

18

You might also like