So 6 Tap 2

Tröôøng THCS LEÂ QUYÙ ÑOÂN GV :
Tieát 38 OÂN TAÄP CHÖÔNG I
Caùc noäi dung chính :

- Caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân , chia , naâng leân luõy thöøa
- Tính chaát chia heát . Daáu hieäu chia heát cho 2 , 3 , 5 , 9 .
- Soá nguyeân toá , hôïp soá .
- ÖCLN , BCNN .
I.- Muïc tieâu :

- OÂn taäp cho hoïc sinh caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân , chia
, naâng leân luõy thöøa .
- Hoïc sinh vaän duïng caùc kieán thöùc treân vaøo caùc baøi taäp veà thöïc hieän caùc pheùp
tính , tìm soá chöa bieát .
II.- Phöông tieän daïy hoïc :
- Saùch Giaùo khoa , baûng veà caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân , chia , naâng leân luõy
thöøa .
Ñieàu kieän ñeå

Pheùp Soá thöù Soá thöù Daáu pheùp Keát quaû
keát quaû laø soá
tính nhaát hai tính pheùp tính
töï nhieân
Coäng Soá
Soá haïng + Toång Moïi a vaø b
a+b haïng
Tröø Soá bò
Soá tröø - Hieäu a≥b
a-b tröø
Nhaân Thöøa
Thöøa soá x hay . Tích Moïi a vaø b
a.b soá
Chia Soá bò B ≠ 0 ; a = bk
Soá chia : Thöông
a:b chia Vôùi k ∈ N
Naâng Cô soá Soá muõ Vieát soá Luõy thöøa Moïi a vaø n
Trang 73
74
leân muõ nhoû

luõy vaø ñöa tröø 00
thöøa an leân cao
III Hoaït ñoäng treân lôùp :

1./ Oån ñònh : Lôùp tröôûng baùo caùo só soá lôùp
2 ./ Kieåm tra baøi cuõ:
a) Vieát daïng toång quaùt caùc tính chaát giao hoaùn , keát hôïp cuûa pheùp coäng ,
pheùp nhaân ,tính chaát phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi
pheùp coäng .
b) Luõy thöøa baäc n cuûa a laø gì ?
c) Vieát coâng thöùc nhaân hai luõy thöøa cuøng cô soá , chia hai luõy thöøa cuøng cô
soá .
d) Khi naøo thì ta noùi soá töï nhieân a chia heát cho soá töï nhieân b ?
3./ Baøi môùi :
- Giaùo vieân duøng baûng caùc pheùp tính ñeå oân taäp giaùo khoa
Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

+ Baøi taäp 159 / 63
- Chaát vaán hoïc sinh taïi a) n – n = 0 b) n : n (n≠0)
choã - Ñöùng taïi choã traû lôøi =1
c) n + 0 = n d) n–0=n
e) n . 0 = 0 g) n.1=n
h) n : 1 = n
- Toå 1 thöïc hieän Thöïc hieän caùc pheùp tính
- Chuù yù thöù töï thöïc hieän a) 204 – 84 : 12
75
caùc pheùp tính = 204 – 7 = 197

3 2
b) 15 . 2 + 4 . 3 – 5 . 7
= 15 . 8 + 4 . 9 – 5 . 7
- Aùp duïng coâng thöùc tích - Toå 2 thöïc hieän = 120 + 36 – 35 = 121
vaø thöông hai luõy thöøa c) 56 : 53 + 23 . 22
cuøng cô soá = 53 + 25 = 125 + 32 =
- Aùp duïng tính chaát phaân 157
phoái cuûa pheùp nhaân ñoái d) 164 . 53 + 47 . 164
vôùi pheùp coäng = 164 (53 + 47)
= 164 . 100 = 16400

Tìm soá töï nhieân x :
- Toå 3 thöïc hieän a) 219 – 7(x + 1) = 100
- Hoïc sinh nhaéc laïi caùch 7 (x + 1) = 219 – 100
tìm moät soá haïng cuûa 7(x + 1) = 119
toång chöa bieát cuûa toång x+1 = 119 : 7 =
, soá bò tröø , soá tröø cuûa 17
hieäu , thöøa soá chöa bieát x = 17 – 1 =
cuûa tích vaø soá bò chia 16
cuõng nhö soá chia cuûa b) (3x – 6) . 3 = 34
thöông (3x – 6) . 3 = 81
3x – 6 = 81 : 3 = 27
3x = 27 + 6 = 33
- Toå 4 thöïc hieän x = 33 : 3 = 11
76
(3x – 8) : 4 = 7
3x – 8 = 7 . 4 = 28
- Hoïc sinh ñoïc kyû ñeà baøi 3x = 28 + 8 =
vaø vieát ñöôïc ñaúng thöùc - Toå 5 thöïc hieän 36
ñeå tìm soá töï nhieân theo x = 36 : 3 =
yeâu caàu cuûa ñeà baøi 12

- Hoïc sinh chuù yù caùc soá Luùc 18 giôø ,ngöôøi ta thaép
chæ giôø khoâng vöôït quaù moät ngoïn neán coù chieàu cao
24 33cm . Ñeán 22 giôø cuøng ngaøy
, ngoïn neán chæ coøn cao 25cm .
Trong moät giôø , chieàu cao cuûa
ngoïn neán giaûm bao nhieâu
xentimet ?
4./ Cuûng coá : Cuûng coá töøng phaàn trong töøng baøi taäp
5./ Daën doø :
Veà nhaø soaïn traû lôøi caùc caâu hoûi töø caâu 5 ñeán caâu 10 SGK trang 61 Chuaån bò
tieáp caùc baøi taäp 164 ñeán 169 seõ oân taäp tieáp ôû tieát sau
Baøi taäp cho hoïc sinh khaù : Baøi 206 , 208 , 209 , 210 SBT Toaùn 6 taäp moät
Tieát 39 OÂN TAÄP CHÖÔNG I
Caùc noäi dung chính :

- Caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân , chia , naâng leân luõy thöøa
- Tính chaát chia heát . Daáu hieäu chia heát cho 2 , 3 , 5 , 9 .
- Soá nguyeân toá , hôïp soá .
77
- ÖCLN , BCNN .
I.- Muïc tieâu :

- Oân taäp cho hoïc sinh caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà ti1nh chaát chia heát cuûa moät toång ,
caùc daáu hieäu chia heát cho 2 , cho 3 ,cho 5 ,cho 9 , soá nguyeân toá vaø hôïp soá , öôùc
chung vaø boäi chung , ÖCLN , BCNN
- Hoïc sinh vaän duïng caùc kieán thöùc treân vaøo caùc baøi toaùn thöïc teá
- Saùch Giaùo khoa , baûng veà Daáu hieäu chia heát vaø baûng veà caùch tìm ÖCLN,BCNN .
- Baûng Daáu hieäu chia heát Baûng Caùch tìm

ÖCLN , BCNN
Chia heát Daáu hieäu Tìm ÖCLN Tìm BCNN

cho 1 .- Phaân tích caùc soá ra thöøa soá
2 Chöõ soá taän cuøng nguyeân toá
laø chöõ soá chaún 2 .- Choïn caùc thöøa soá nguyeân toá
5 Chöõ soá taän cuøng
laø 0 hoaëc 5 chung
9 Toång caùc chöõ soá chung vaø rieâng
chia heát cho 9 3 .- Laäp tích caùc thöøa soá ñaõ choïn,
3 Toång caùc chöõ soá moãi thöøa soá laáy vôùi soá muõ
chia heát cho 3
nhoû nhaát
lôùn nhaát
78

a) Phaùt bieåu vaø vieát daïng toång quaùt hai tính chaát chia heát cuûa moät toång .
e) Phaùt bieåu caùc daáu hieäu chia heát cho 2 , cho 3 ,cho 5 , cho 9
f) Theá naøo laø soá nguyeân toá , hôïp soá ? Cho ví duï .
g) Theá naøo laø hai soá nguyeân toá cuøng nhau ? Cho ví duï .
h) ÖCLN cuûa hai hay nhieàu soá laø gì ? Neâu caùch tìm .
i) BCNN cuûa hai hay nhieàu soá laø gì ? Neâu caùch tìm .
- GV duøng baûng daáu hieäu chia heát vaø caùch tìm ÖCLN , BCNN ñeå oân taäp
3./ Baøi môùi :

a) (1000 + 1 ) : 11
- Neâu caùch phaân tích - Laàn löôït leân baûng thöïc = 1001 : 11 = 91 = 7 . 1
moät soá ra thöøa soá hieän pheùp tính roài phaân b) 142 + 52 + 22
nguyeân toá tích keát quaû ra thöøa soá = 196 + 25 + 4
nguyeân toá = 225 = 32 . 52
c) 29 . 31 + 144 : 122
= 889 + 1
= 900 = 22 . 32 . 52
d) 333 : 3 + 225 : 152
= 111 + 1
= 112 = 24 . 7
79

747 ∉ P vì 747  9 vaø > 9 P laø taäp hôïp caùc soá
235 ∉ P vì 235  5 vaø > 5 nguyeân toá
a) 747 ∉ P , 235 ∉ P , 97 ∈ P
b) a = 835 . 123 + 318

= 835 . 41 . 3 + 106 . 3
- Hoïc sinh thöïc hieän = 3 (835 . 41 + 106)  3
b ∉ P vì b laø toång hai soá vaø giaûi thích roõ lyù do a∉P
leû laø soá chaún c) b = 5 . 7 . 11 + 13 . 17 b∉P
vì b laø soá chaún vaø lôùn hôn 2
d) c = 2 . 5 . 6 – 2 . 29 c ∈P
vì c = 2
- 84  x ,180  x vaäy x laø + Baøi taäp 166 / 63
gì cuûa 84 vaø 180 A = {x∈N | 84  x ,180  x vaø x > 6 }
- Hoïc sinh thöïc hieän
vaø giaûi thích roõ lyù do x ∈ ÖC(84,180) vaø x >6
ÖCLN (84,180) = 12
- Döïa vaøo ñieàu kieän
ÖC(84,180) = { 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 12 }
cuûa x ñeå choïn ñaùp soá
Do x > 6 neân A = { 12 }
ñuùng
b) B = { x∈N | x  12 ,x  15 , x  18 vaø
0 < x < 300 }
x ∈ BC (12 , 15 , 18) vaø 0 < x <
- x  12 ,x  15 , x  18 vaäy 300
x laø gì cuûa 12 , 15 , 18 BCNN (12 , 15 , 18) = 180
BC (12 , 15 , 18) = { 0 , 180 , 360 , .
. .}
80
- Hoïc sinh thöïc hieän Do 0 < x < 300 neân B = { 180 }

vaø giaûi thích roõ lyù do + Baøi taäp 167 / 63
- Döïa vaøo ñieàu kieän Goïi a laø soá saùch thì
cuûa x ñeå choïn ñaùp soá a = BC(10 ,12 ,15) vaø 100 < a <
ñuùng 150
BCNN(10 ,12 ,15) = 60
BC(10,12,15) = { 0, 60, 120, 180,
…}
Do 100 < a < 150 neân a = 120
Vaäy soá saùch laø 120 quyeån
4./ Cuûng coá : Cuûng coá töøng phaàn trong töøng baøi taäp
5./ Daën doø : Chuaån bò baøi kieåm tra 1 tieát
Tieát 40 BAØI KIEÅM TRA 1 TIEÁT

81
Chöông II
SOÁ NGUYEÂN
---  --- 0
C
Tieát 41 § 1 . LAØM QUEN VÔÙI SOÁ NGUYEÂN AÂM
40
0
- 3 C nghóa laø gì ? 30
Vì sao ta caàn ñeán soá coù daáu “ – “ ñaèng tröôùc ? 20
10
0
-10
-20
-30
I.- Muïc tieâu : -40
Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh caàn phaûi : -50
- Bieát ñöôïc nhu caàu caàn thieát phaûi môû roäng taäp hôïp N .
- Nhaän bieát vaø ñoïc ñuùng caùc soá nguyeân aâm qua caùc ví duï thöïc tieãn .
- Bieát caùch bieåu dieãn caùc soá töï nhieân vaø caùc soá nguyeân aâm treân truïc soá .
82

- Saùch Giaùo khoa , Hình veõ nhieät keá
Ñaõ kieåm tra 1 tieát
3./ Baøi môùi :
I .- Caùc ví duï :
Ví duï 1 :
- GV duøng hình veõ giôùi - Hoïc sinh ñoïc nhieät ñoä Ñeå ño nhieät ñoä ngöôøi ta duøng
thieäu nhieät keá ôû ?1 nhieät keá
- Nhieät ñoä cuûa nöôùc ñaù ñang
- Giaûi thích daáu “ – “ - Hoïc sinh ñoïc nhieät ñoä tan laø 00C
tröôùc caùc soá ôû ?2 - Nhieät ñoä döôùi 00C ñöôïc vieát
vôùi daáu “ – “ ñaèng tröôùc nhö :
- 3 0C ñoïc laø aâm 3 ñoä
C
- Hoïc sinh cho theâm vaøi - Hoïc sinh ñoïc nhieät ñoä Ví duï 2 :
ví duï ôû ?3 OÂng A coù 10 000 ñ ta noùi OÂng
A coù +10 000ñ
OÂng A nôïù 10 000 ñ ta noùi OÂng
- GV giaûi thích truïc soá A coù -10 000ñ
83
II .- Truïc soá :
Ta bieåu dieån caùc soá nguyeân
aâm treân tia ñoái cuûa tia soá vaø
- Hoïc sinh ñoïc nhieät ñoä ghi caùc soá -1 ; -2 ; -3 . . . goïi laø
ôû ?4 truïc soá
-4 -3 -2 -1 0 1
2
Nhö vaäy ta ñöôïc moät truïc
soá . 4
- Ñieåm 0 ñöôïc goïi laø ñieåm
goác cuûa truïc soá . 3
- Chieàu töø traùi sang phaûi goïi
laø chieàu döông 2
- Chieàu töø phaûi sang traùi goïi
laø chieàu aâm cuûa 1
truïc soá .
0
-1
-2
-3
4./ Cuûng coá : Baøi taäp 1 vaø 2 trang 68 SGK

5./ Daën doø : Laøm caùc baøi taäp 3 , 4 , 5 SGK trang 68
84
Tieát 42 § 2 . TAÄP HÔÏP Z CAÙC SOÁ NGUYEÂN
Ta coù theå duøng soá nguyeân ñeå noùi veà

Caùc ñaïi löôïng coù hai höôùng khaùc nhau
I.- Muïc tieâu :

- Bieát ñöôïc taäp hôïp caùc soá nguyeân , ñieåm bieåu dieån caùc soá nguyeân a treân truïc
soá , soá ñoái cuûa soá nguyeân .
- Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc raèng coù theå duøng soá nguyeân ñeå noùi veà caùc ñaïi löôïng coù hai
höôùng ngöôïc nhau .
- Böôùc ñaàu coù yù thöùc lieân heä baøi hoïc vôùi thöïc tieãn .
- Saùch Giaùo khoa , Hình veõ truïc soá
- Yeâu caàu hoïc sinh veõ moät truïc soá , ñoïc moät soá nguyeân , chæ ra nhöõng
soá nguyeân aâm , soá töï nhieân .
- Kieåm tra baøi taäp veà nhaø – Hoïc sinh söõa sai
3./ Baøi môùi :

85
I .- Soá nguyeân :
- Caùc soá töï nhieân khaùc 0
- GV giôùi thieäu caùc soá - Hoïc sinh veõ moät truïc coøn goïi laø caùc soá nguyeân
nguyeân aâm , caùc soá soá , ñoïc moät soá döông
nguyeân döông nguyeân , chæ ra nhöõng - Caùc soá –1 ; -2 ; -3 ; -4 . . . goïi
soá nguyeân aâm , soá töï laø soá nguyeân aâm
- Caùc soá nguyeân döông nhieân - Taäp hôïp goàm caùc soá töï
ñoâi khi coøn vieát +1 ; +2 nhieân vaø caùc soá nguyeân aâm
; +3 . . . goïi laø taäp hôïp Z caùc soá
nguyeân .
Z = { . . . –4 ; -3 ; -2 ; -1 ; 0 ; 1
;2;3;4...}
- Nhaän xeùt soá 0 treân - Hoaït ñoäng theo nhoùm Chuù yù :

truïc soá (coù –0 ? ) Laøm caùc baøi taäp ?1 - Soá 0 khoâng phaûi laø soá
; ?2 ; ?3 nguyeân aâm cuõng khoâng
phaûi laø soá nguyeân döông .
- ?2 Caû hai tröôøng - Ñieåm bieåu dieãn soá nguyeân
hôïp a vaø b chuù oác seân a treân truïc soá goïi laø ñieåm a
ñeàu caùch A 1m . .
a) + 1m b) - - Soá nguyeân thöôøng ñöôïc söû
1m duïng ñeå bieåu thò caùc ñaïi
- Coù nhaän xeùt gì veà löôïng coù hai höôùng ngöôïc
caùc soá ñoái nhau nhau.
- Hoïc sinh cho theâm ví
duï veà caùc soá ñoái II.- Soá ñoái :
86
nhau . Treân truïc soá caùc ñieåm 1

- Caùc soá ñoái nhau vaø –1 ; 2 vaø –2 ; 3 vaø –3 ; . . .
gioáng nhau veà soá , caùch ñeàu ñieåm 0 vaø naèm ôû
khaùc nhau veà daáu . hai phía cuûa ñieåm 0 . Ta noùi
caùc soá 1 vaø –1 ; 2 vaø –2 ; 3 vaø
- Hoïc sinh laøm baøi taäp ? –3 ; . . . laø caùc soá ñoái nhau .
4 1 laø soá ñoái cuûa –1 ; -1 laø
soá ñoái cuûa 1
2 laø soá ñoái cuûa –2 ; -2 laø
soá ñoái cuûa 2
3 laø soá ñoái cuûa –3 ; -3 laø
soá ñoái cuûa 3
...
4./ Cuûng coá :

Taäp hôïp caùc soá nguyeân ñöôïc kyù hieäu nhö theá naøo ?
Vieát taäp hôïp Z caùc soá nguyeân
Caùc soá ñoái nhau nhö theá naøo vôùi nhau
Baøi taäp 6 vaø 7 trang SGK
5./ Daën doø :
Laø m caùc baøi taäp 8 , 9 , 10 SGK trang 70
Tieát 43 § 3 . THÖÏ TÖÏ TRONG TAÄP HÔÏP CAÙC SOÁ NGUYEÂN
Soá naøo lôùn hôn : - 10 hay + 1 ?

87
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh caàn phaûi :
- Bieát so saùnh hai soá nguyeân .
- Tìm ñöôïc giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân
- Vieát taäp hôïp Z caùc soá nguyeân .
- Theá naøo laø hai soá ñoái nhau ? Tìm soá ñoái cuûa 12 vaø - 25
3./ Baøi môùi :
I .- So saùnh hai soá nguyeân :

- GV nhaéc laïi so saùnh - Khi bieåu dieån treân truïc soá
hai soá töï nhieân. - Hoïc sinh laøm baøi taäp (naèm ngang) , ñieåm a naèm
Ví duï : 5 > 3 ?1 beân traùi ñieåm b thì soá
Treân truïc soá ñieåm 3 nguyeân a nhoû hôn soá
naèm beân traùi ñieåm 5 . nguyeân b .
Ví duï :
- Hoïc sinh so saùnh -5
vaø –4 ; -2 vaø –1 -5 -4 -3 -2 -1 0 1
-1 vaø 0 ; -5 2 3 4
vaø 1 -5 < -4 - 2 < -1 -1 <
0 -5 < 1
88
GV hoûi : - Hoïc sinh laøm baøi taäp ♦ Chuù yù :

- Lieàn sau soá –2 laø soá ?2 Soá nguyeân b goïi laø soá lieàn sau
naøo cuûa soá nguyeân a neáu a < b
- Tìm soá lieàn tröôùc 2<7 -2 > vaø khoâng coù soá nguyeân naøo
caùc soá 1 , 0 , -1 -7 naèm giöõa a vaø b (lôùn hôn a vaø
-4 < 2 -6 < nhoû hôn b) . Khi ñoù , ta cuõng
0 noùi a laø soá lieàn tröôùc cuûa b .
- So saùnh 2 , 5 , 17 , 4 > -2 0< Chaúng haïn –5 laø soá lieàn tröôùc
1001 vôùi 0 vaø coù 3 cuûa –4 .
keát luaän gì ? ♦ Nhaän xeùt :
- So saùnh -1 , -3 , - Moïi soá nguyeân döông ñeàu
-2002 vôùi 0 vaø coù - Hoïc sinh nhaän xeùt lôùn hôn soá 0 .
keát luaän gì ? - Moïi soá nguyeân aâm ñeàu nhoû
- So saùnh caùc soá hôn soá 0 .
nguyeân aâm vaø caùc - Moïi soá nguyeân aâm ñeàu nhoû
soá nguyeân döông hôn baát kyø soá nguyeân döông
naøo .
- Laøm baøi taäp ?3 II.- Giaù trò tuyeät ñoái cuûa
moät soá nguyeân :
Khoaûng caùch töø moät ñieåm a

89
- So saùnh khoaûng ñeán ñieåm 0 treân truïc soá laø

caùch töø ñieåm –3 ñeán giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá
ñieåm 0 vaø töø ñieåm 0 nguyeân a . Kyù hieäu : | a|
ñeán ñieåm 3 ? - Laøm baøi taäp ?4
4./ Cuûng coá : 3 ñôn vò
Cuûng coá töøng phaàn 3 ñôn vò
trong töøng baøi taäp ?
Baøi taäp 11 vaø 12 -5 -4 -3 -2 -1 0 1
SGK 2 3 4
| -3 | = 3 ; | 3 | = 3
5./ Daën doø : | -3| = | 3|
Baøi taäp veà nhaø 13 ; * Nhaän xeùt :
14 ; 15 SGK - Giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá 0
laø soá 0
- Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät
soá nguyeân döông laø chính soá
ñoù .
- Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät
soá nguyeân aâm laø soá ñoái
cuûa noù (vaø laø moät soá
nguyeân döông)
- Trong hai soá nguyeân aâm ,soá
naøo coù giaù trò tuyeät ñoái
nhoû hôn thì lôùn hôn .
- Hai soá ñoái nhau coù giaù trò
tuyeät ñoái baèng nhau .
Tieát 44 LUYEÄN TAÄP

90
I.- Muïc tieâu :

- Reøn luyeän kyû naêng hoïc sinh caàn naém vöõng :
- Taäp Z caùc soá nguyeân , soá ñoái , giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân .
- Tìm ñöôïc giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân , soá ñoái , so saùnh ñöôïc hai soá
nguyeân .
- Kieåm tra caùc baøi taäp veà nhaø 13 , 14 , 15 SGK
3./ Baøi môùi :
Hoaït ñoäng theo nhoùm + Baøi taäp 16 / 73 :

- Toå 1 thöïc hieän 7∈N Ñ 7∈Z Ñ 0
∈ N Ñ
0∈Z Ñ -9 ∈ Z Ñ -9
- Caàn chuù yù :Taäp ∈ N S
hôïp caùc soá nguyeân - Toå 2 thöïc hieän
11,2 ∈ Z S
goàm caùc soá töï
nhieân vaø caùc soá + Baøi taäp 17 / 73 :
nguyeân aâm . Khoâng theå noùi Taäp hôïp Z bao
- Toå 3 thöïc hieän goàm hai boä phaän laø caùc soá
nguyeân döông vaø caùc soá
nguyeân aâm vì taäp hôïp Z coøn
coù theâm soá 0 .
+ Baøi taäp 18 / 73 :
91
* a > 2 ⇒ a laø soá nguyeân

döông
* b < 3 ⇒ b coøn coù theå laø 0
, 1 , 2 neân khoâng theå laø soá
nguyeân aâm
* c > -1 ⇒ c coøn coù theå laø
soá 0 neân khoâng theå laø soá
nguyeân döông
* d < -5 ⇒ d laø soá nguyeân
aâm
+ Baøi taäp 19 / 73 :
- Toå 4 thöïc hieän a) 0 < +2 b) -15 < 0 c)
-10 < -6 ; -10 < +6
d) +3 < +9 ; -3 < +9
- Toå 5 thöïc hieän + Baøi taäp 20 / 73 :
- Thöïc chaát chæ laø a) | -8| - | -4| = 8 – 4 = 4
caùc pheùp tính trong b) | -7| .| -3| = 7 . 3 = 21
taäp hôïp caùc soá töï c) | 18| : | -6| = 18 : 6 = 3
nhieân d) | 153 | + | -53| = 153 – 53 =
- Toå 1 thöïc hieän 100
+ Baøi taäp 21 / 73 :
Soá ñoái cuûa –4 laø 4
Soá ñoái cuûa 6 laø -6
- Theá naøo laø soá ñoái Soá ñoái cuûa | –5| = 5 laø -5
cuûa moät soá nguyeân Soá ñoái cuûa | 3| = 3 laø -3
? Soá ñoái cuûa 4 laø - 4
92
- Toå 2 thöïc hieän + Baøi taäp 22 / 73 :

a) Caùc soá lieàn sau cuûa 2 ; -
8; 0; -1
laø 3;-7;1; 0
- Hoïc sinh nhaéc laïi soá b) Caùc soá lieàn tröôùc cuûa – 4
lieàn tröôùc , lieàn sau ; 0 ; 1 ; - 25
laø -5 ; - 1 ; 0 ; -
26
c) Soá lieàn sau a laø moät soá
nguyeân döông vaø lieàn tröôùc a
laø moät soá aâm ⇒ a = 0
4./ Cuûng coá :

Cuûng coá töøng phaàn trong töøng baøi taäp ?
5./ Daën doø :
Xem baøi Coäng hai soá nguyeân cuøng daáu
Tieát 45 § 4 . COÄNG HAI SOÁ NGUYEÂN CUØNG DAÁU
Laøm theá naøo ñeå tìm ñöôïc toång cuûa hai soá nguyeân aâm ?
I.- Muïc tieâu :

- Bieát coäng hai soá nguyeân cuøng daáu .
- Böôùc ñaàu hieåu ñöôïc raèng coù theå duøng soá nguyeân bieåu thò söï thay ñoåi theo hai
höôùng ngöôïc nhau cuûa moät ñaïi löôïng
93
- Böôùc ñaàu coù yù thöùc lieân heä nhöõng ñieàu ñaõ hoïc vôùi thöïc tieãn .
- Saùch Giaùo khoa , Moâ hình truïc soá (coù gaén hai muõi teân di ñoäng ñöôïc doïc theo truïc
soá )
- Vieát taäp hôïp Z caùc soá nguyeân .
- Theá naøo laø hai soá ñoái nhau ? Tìm soá ñoái cuûa 12 ; 0 vaø - 25
3./ Baøi môùi :
I .- Coäng hai soá nguyeân

döông :
- GV höôùng daãn hoïc - Coäng hai soá nguyeân döông
sinh thao taùc treân moâ - Hoïc sinh veõ moät truïc chính laø coäng hai soá töï
hình hoaëc treân hình veõ soá , veõ caùc muõi teân nhieân khaùc 0 .
truïc soá bieåu dieãn vieäc coäng hai - Ví duï : (+ 4) + (+2) = 4 + 2 =
soá nguyeân döông 6
+4
+2
-1 0 1 2 3 4
5 6 7
+6
94
Ta coù theå qui öôùc : II.- Coäng hai soá nguyeân aâm :
- Khi nhieät ñoä taêng - Hoïc sinh thao taùc treân Ví duï : Nhieät ñoä ôû Maùt-xcô-va
2oC ,ta noùi nhieät ñoä truïc soá vaøo moät buoåi tröa laø –3oC Hoûi
taêng 2oC . Khi nhieät * Bieåu dieån nhieät nhieät ñoä buoåi chieàu cuøng
ñoä giaûm 2oC ta coù ñoä hieän taïi –3oC ngaøy laø bao nhieâu ñoä C bieát
theå noùi nhieät ñoä * Giaûm 2oC nghóa laø nhieät ñoä giaûm 2oC so vôùi buoåi
taêng –2oC taêng –2oC tröa .
- Khi soá tieàn giaûm 10 * Tính toång (-3) + (-2) -2 -3
000ñ ,ta noùi soá tieàn = -5
taêng –10 000ñ .
- Laøm baøi taäp ?1 -6 -5 -4 -3 -2 -1
(-4) + (-5) = -9 0 1 2
| -4| + | -5| = 4 + 5 = -5
- Nhaän xeùt keát quaû 9 (-3) + (-2) = -5
baøi taäp ?1 vaø ruùt ra - Ruùt ra qui taéc Nhieät ñoä buoåi chieàu cuøng
qui taéc coäng hai soá ngaøy laø : -5oC
nguyeân aâm . Qui taéc :
Muoán coäng hai soá nguyeân
aâm , ta coäng hai giaù trò tuyeät
- Hoïc sinh laøm baøi taäp ñoái cuûa chuùng roài ñaët daáu “ –
?2 “ tröôùc keát quaû .
a) (+37) + (+81) = 37 + Ví duï :
81 = 118 (-17) + (-54) = - (17 +
b) (- 23) + (- 17) = -(23 54) = - 71
+ 17) = -40
4./ Cuûng coá :

95
Hoïc sinh laøm baøi taäp 23 SGK

a) 2763 + 152 = 2915 b) (-7) + (-14) = -21 c) (-35) + (-9) =
-44
a) (-5) + (-248) = -253 b) 17 + | -33| = 17 + 33 = 50 c) | -37| + | +15|
= 37 + 15 = 52
5./ Daën doø :
Hoïc baøi vaø laøm caùc baøi taäp 25 vaø 26 SGK trang 75
Tieát 46 § 5 . COÄNG HAI SOÁ NGUYEÂN KHAÙC DAÁU
Coäng hai soá nguyeân khaùc daáu nhö theá naøo ?
I.- Muïc tieâu :

- Bieát coäng hai soá nguyeân .
- Hieåu ñöôïc vieäc duøng soá nguyeân ñeå bieåu thò söï taêng hay giaûm cuûa moät ñaïi löôïng .
- Coù yù thöùc lieân heä nhöõng ñieàu ñaõ hoïc vôùi thöïc tieãn
- Böôùc ñaàu bieát caùch dieãn ñaït moät tình huoáng thöïc tieãn baèng ngoân ngöõ toaùn hoïc
- Saùch Giaùo khoa
Kieåm tra caùc baøi taäp veà nhaø – Hoïc sinh söõa neáu sai
Baøi taäp 25 / 75 a) (-2) + (-5 ) < -5 b) (-10) > (-3) + (-8)
96
Baøi taäp 26 / 75 (-5) + (-7) = -12 Nhieät ñoä cuûa phoøng öôùp laïnh laø
o
–12 C
3./ Baøi môùi :
I .- Ví duï :
- GV theo doõi hoïc sinh - Hoïc sinh thao taùc treân Nhieät ñoä trong phoøng öôùp
thao taùc treân truïc truïc soá laïnh vaøo buoåi saùng laø 3oC ,
soá söûa sai (neáu coù) * Bieåu dieån nhieät buoåi chieàu cuøng ngaøy ñaõ
ñoä hieän taïi +3oC giaûm 5oC .Hoûi nhieät ñoä trong
- Töông töï nhö theá ta coù * Giaûm 5oC nghóa laø phoøng öôùp laïnh chieàu hoâm ñoù
theå hieåu raèng ta taêng taêng –5oC laø bao nhieâu ñoä C?
3 maø phaûi giaûm ï5 nhö * Tính toång (+3) + (-5) +3
vaäy laø ñaõ giaûm 2 töùc = -2 -5
laø -2 -3 -2 -1 0 1 2
3 4 5
-2
- Baøi taäp 1 hoïc sinh (+3) + (-5) = -2

coäng treân truïc soá - Hoïc sinh laøm ?1 Nhieät ñoä trong phoøng öôùp laïnh
(xuaát phaùt töø ñieåm (-3) + (+3) = (+3) + (-3) buoåi chieàu hoâm ñoù laø –2oC
0 ,di chuyeån sang =0
beân traùi 3 ñôn vò sau II.- Qui taéc coäng hai soá
ñoù di chuyeån sang nguyeân khaùc daáu :
phaûi 3 ñôn vò hoaëc - Hoïc sinh laøm ?2
ngöôïc laïi ta ñeàu quay a) 3 + (-6) = -3 * Hai soá ñoái nhau coù toång
veà ñieåm 0) | -6| - | 3| = 6 – 3 = 3 baèng 0
97
- Nhaän xeùt : toång b) (- 2) + (+ 4) = 2 * Muoán coäng hai soá nguyeân

cuûa hai soá ñoái nhau | +4| - | - 2| = 4 – khaùc daáu khoâng ñoái nhau , ta
thì baèng 0 2=2 tìm hieäu hai giaù trò tuyeät ñoái
- Hoïc sinh laøm baøi taäp cuûa chuùng (soá lôùn tröø ñi soá
?3 nhoû) roài ñaët tröôùc keát quaû
tìm ñöôïc daáu cuûa soá coù giaù
- Qua baøi taäp ?2 GV trò tuyeät ñoái lôùn hôn.
cuûng coá ,nhaán
maïnh qui taéc coäng Ví duï :
hai soá nguyeân traùi (-273) + 55 = - (273 – 55) = -
daáu laø TRÖØ hai giaù 218
trò tuyeät ñoái cuûa hai 273 + (-55) = + (273 – 55) =
soá vaø DAÁU laø daáu + 218
cuûa soá coù giaù trò
tuyeät ñoái lôùn .
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui
taéc
4./ Cuûng coá :

a) 26 + (-6) = 20 b) (-75) + 50 = -25 c) 80 + (-220) = - 140
a) (-73) + 0 = -73 b) | -18| + (-12) = 18 + (-12) = 6 c) 102 + (-120) = -
18
5./ Daën doø :
98

I.- Muïc tieâu :
- Hoïc sinh naém vöõng qui taéc coäng hai soá nguyeân cuøng daáu vaø coäng hai soá nguyeân
khaùc daáu .
- Reøn kyû naêng giaûi thaønh thaïo caùc tính coäng hai soá nguyeân .
- Phaùt bieåu qui taéc coäng hai soá nguyeân khaùc daáu
- Söûa baøi taäp 29 / 76 SGK
a) 23 + (-13) = 10 (-23) + 13 = -10
Nhaän xeùt : Khi ñoåi daáu caùc soá haïng thì toång ñoåi daáu
b) (-15) + (+15) = 0 (+15) + (-15) = 0
Toång cuûa hai soá ñoái nhau baèng 0
- Söûa baøi taäp 30 / 76 SGK1763 + (-2)
a) 1763 + (-2) = 1761 ⇒ 1763 + (-2) < 1763
b) (-105) + 5 = -100 ⇒ (-105) + 5 > -105
c) (-29) + (-11) = -40 ⇒ (-29) + (-11) < -29
Nhaän xeùt : Khi coäng vôùi soá nguyeân aâm ,ta ñöôïc keát quaû nhoû
hôn soá ban ñaàu
Khi coäng vôùi soá nguyeân döông ,ta ñöôïc keát quaû lôùn hôn
soá ban ñaàu
3./ Baøi môùi :
99
- Nhaän xeùt ñeà baøi + Baøi taäp 31 / 77 :

- Hoïc sinh toå 1 : Phaùt a) (-30) + (-5) = - ( 30 + 5 ) =
bieåu qui taéc coäng hai -35
soá nguyeân cuøng daáu b) (-7) + (-13) = - ( 7 + 13) =
-20
c) (-15) + (-235) = -( 15 + 135)
= - 250
+ Baøi taäp 32 / 77 :
- Nhaän xeùt ñeà baøi - Hoïc sinh toå 2 : Phaùt a) 16 + (-6) = + (16 – 6 ) = 10
bieåu qui taéc coäng hai b) 14 + (-6) = + ( 14 – 6 ) = 8
soá nguyeân khaùc daáu c) (-8) + 12 = + (12 – 8 ) = 4
+ Baøi taäp 33 / 77 :
a -2 18 12 -2 -5
- Hoïc sinh toå 3 thöïc b 3 -18 -12 6 -5
hieän a+ 1 0 0 4 -10
b
+ Baøi taäp 34 / 77 :
a) x + (-16) bieát x = -4
Thay x = -4 vaøo bieåu thöùc
(-4) + (-16) = -(4 + 16) = -20
b) (-102) + y bieát y = 2
Thay y = 2 vaøo bieåu thöùc
100
- Hoïc sinh toå 4 thöïc (-102) + 2 = -(102 – 2) =

hieän -100
+ Baøi taäp 35 / 77 :
a) + 5 trieäu ñoàng
b) – 2 trieäu ñoàng
- Hoïc sinh toå 5 thöïc

hieän
4./ Cuûng coá :

- Nhaéc laïi qui taéc coäng hai soá nguyeân cuøng daáu
- Nhaéc laïi qui taéc coäng hai soá nguyeân khaùc daáu
5./ Daën doø :
Hoïc baøi vaø xem baøi tính chaát cuûa pheùp coäng soá nguyeân.
Tieát 48 § 6 . TÍNH CHAÁT CUÛA PHEÙP COÄNG CAÙC SOÁ NGUYEÂN
Caùc tính chaát cuûa pheùp coäng trong N coù coøn ñuùng trong Z ?
I.- Muïc tieâu :

- Bieát ñöôïc boán tính chaát cô baûn cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân : Giao hoaùn ,keát hôïp
,coäng vôùi 0 ,coäng vôùi soá ñoái .
- Böôùc ñaàu hieåu vaø coù yù thöùc vaän duïng caùc tính chaát cô baûn ñeå tính nhanh vaø tính
toaùn hôïp lyù .
- Bieát vaø tính ñuùng toång cuûa nhieàu soá nguyeân .
101
- Saùch Giaùo khoa ,

- Pheùp coäng caùc soá töï nhieân coù nhöõng tính chaát naøo ?
3./ Baøi môùi :
- Hoïc sinh laøm ?1

a) (-2) + (-3) = - (2 + 3 ) =
- Pheùp coäng cuõng coù -5 I .- Tính chaát giao hoaùn :
tính giao hoaùn (-3) + (-2) = - (3 + 2 ) = Pheùp coäng caùc soá nguyeân
- Phaùt bieåu tính chaát -5 cuõng coù tính chaát giao hoaùn
giao hoaùn Trong taäp b) (-5) + (+7) = +(7 – 5) =
hôïp caùc soá nguyeân 2
Khi ñoåi choã caùc soá (+7) + (-5) = +(7 – 5) a+b=b+a
haïng cuûa moät toång =2
thì toång khoâng thay c) (-8) + (+4) = - (8 – 4)
ñoåi = -4
(+4) + (-8) = - (8 – 4)
= -4
102
- Hoïc sinh laøm ?2 II.- Tính chaát keát hôïp :

[(-3) + 4] + 2 = 1 + 2 = 3
(-3) + (4 + 2) = (-3) + 6 = (a +b) + c = a + (b +
3 c)
- Qua baøi taäp ?2 [(-3) + 2] + 4 = (-1) + 4 = Ví duï :
Hoïc sinh cho bieát 3 [(-3) + 4] + 2 = 1 + 2 = 3
pheùp coäng trong Z - Hoïc sinh nhaän xeùt vaø (-3) + (4 + 2) = (-3) + 6 = 3
coù tính chaát gì ? phaùt bieåu tính chaát ⇒ [(-3) + 4] + 2 = (-3) + (4 +
- Phaùt bieåu tính chaát 2)
keát hôïp trong taäp Chuù yù :
hôïp caùc soá nguyeân Keùt quaû treân coøn goïi laø toång
ba soá a , b , c vaø vieát a + b + c
. Töông töï ,ta coù theå noùi ñeán
toång nhieàu soá
Khi thöïc hieän coäng nhieàu soá
- Hoïc sinh tính 5 + 0 = ? ,ta coù theå thay ñoåi tuøy yù thöù
(-5) + 0 = ? töï caùc soá haïng ,nhoùm caùc soá
haïng moät caùc tuøy yù baèng
- Hoïc sinh tính 3 + (-3) caùc daáu ( ) , [ ] , { } .
=? III.- Coäng vôùi soá 0
Tìm x bieát x + (-2) = a+0
0 =a
IV.- Coäng vôùi soá ñoái :
- Hoïc sinh laøm ?3 Toång cuûa hai soá nguyeân ñoái
nhau luoân baèng 0
a + (-a) = 0
Neáu toång cuûa hai soá nguyeân
103
baèng 0 thì chuùng laø hai soá ñoái

nhau .
Neáu a + b = 0 thì
b = -a vaø a = -b
4./ Cuûng coá :

Baøi taäp 36 – 37 SGK trang 78
5./ Daën doø :
Hoïc baøi vaø laøm caùc baøi taäp 38 , 39 , 40 SGK trang 79
I.- Muïc tieâu :

- Naém vöõng caùc tính chaát cuûa pheùp coäng trong Z :
- Hoïc sinh bieát aùp duïng caùc tính chaát cuûa pheùp coäng trong Z ñeå tính nhanh caùc bieåu
thöùc .
- Reøn luyeän tính chính xaùc , caån thaän , tính nhanh .
- Bieát nhaän xeùt ñeà baøi tröôùc ñeå aùp duïng tính chaát moät caùch chính xaùc .
- Vieát coâng thöùc toång quaùt cuûa caùc tính chaát cuûa pheùp coäng trong Z
104
a) 1 + (-3) + 5 + (-7) + 9 + (-11) = [1 + (-3)] + [5 + (-7)] + [9 + (-11)] =

(-2) + (-2) + (-2) = -6
b) (-2) + 4 + (-6) + 8 + (-10) + 12 = [(-2) + 4] + [(-6) + 8] + [(-10) + 12] =
2+2+2 = 6
- Baøi taäp 40 / 79
a 3 -15 -2 0
-a -3 15 2 0
| a| 3 15 2 0
3./ Baøi môùi :
+ Baøi taäp 41 / 79 :
- Hoïc sinh cho bieát aùp - Hoïc sinh toå 1 thöïc hieän a) (-38) + 28 = -(38-28) = -10
duïng qui taéc , tính chaát b) 273 + (-123) = 273 – 123 =
gì ñeå thöïc hieän caùc 150
baøi taäp treân . c) 99 + (-100) + 101 = (99 + 101)
+ (-100)
= 200 +
(-100) = 100
a) 217 + [43 + (-217) + (-23)]
- Hoïc sinh caàn nhaän - Hoïc sinh toå 2 thöïc = [217 + (-217)] + [43 + (-23)]
xeùt ñeà baøi ñeå hieän = 0 + 20 = 20
bieát aùp duïng tính b) Caùc soá nguyeân coù giaù trò
chaát gì ? tuyeät ñoái nhoû hôn 10
105
-9 ; -8 , -7 , . . . , 0 , 1 , 2 , . . . , 8 , 9
[(-9) + 9] + [(-8) + 8] + . . . + 0 = 0
- Hoïc sinh toå 3 thöïc a) +10
hieän
A C +7
- Coù theå veõ sô ñoà 3 B
ñöôøng ñi cuûa hai
canoâ ñeå deå daøng Hai canoâ cuøng ñi veà höôùng B .Sau 1
giaûi giôø chuùng caùch nhau : (10 – 7)
.1 = 3 km
b)
-7 +10
A C
B
17
Canoâ thöù nhaát ñi veà höôùng B coøn
- Hoïc sinh toå 4 thöïc Canoâ thöù hai ñi veà höôùng A . Sau 1
hieän giôø chuùng caùch nhau : (10 + 7) . 1 =
17 km
Moät ngöôøi xuaát phaùt töø ñieåm C ñi
veà höôùng taây 3km roài quay trôû laïi
ñi veà höôùng ñoâng 5km .Hoûi ngöôøi
ñoù caùch ñieåm xuaát phaùt C bao
nhieâu km?
4./ Cuûng coá :

106
Cuûng coá töøng phaàn

5./ Daën doø : Xem baøi taäp 46 hieåu roõ caùch söû duïng maùy tính vaø thöïc hieän baèng
maùy tính.
Tieát 50 § 7 . PHEÙP TRÖØ HAI SOÁ NGUYEÂN
2 – (-2) = ?
I.- Muïc tieâu :

- Hieåu pheùp tröø trong Z .
- Bieát tính ñuùng hieäu cuûa hai soá nguyeân .
- Böôùc ñaàu hình thaønh döï ñoaùn treân cô sôû nhìn thaáy qui luaät thay ñoåi cuûa moät loaït
hieän töôïng (toaùn hoïc) lieân tieáp vaø pheùp töông töï .
- Vieát caùc coâng thöùc toång quaùt cuûa tính chaát cuûa pheùp coäng trong Z .
3./ Baøi môùi :
I .- Hieäu cuûa hai soá nguyeân

- Hoïc sinh laøm baøi taäp :
- GV : Töø baøi taäp ?1 hoïc ?1 3 – 1 = 3 + (-1) = 2
sinh cho bieát muoán tröø 3 – 1 = 3 + (-1) = 2 Giaûm
hai soá nguyeân ta laøm 3 – 2 = 3 + (-2) = 1 1
107
theá naøo 3 – 3 = 3 + (-3) = 0 3 – 2 = 3 + (-2) = 1

3 – 4 = 3 + (-4) = -1 Giaûm
3 – 5 = 3 + (-5) = -2 1
3 – 3 = 3 + (-3) = 0
Giaûm
1
3 – 4 = 3 + (-4) = -1
Giaûm
1
3 – 5 = 3 + (-5) = -2
Qui taéc :
Muoán tröø soá nguyeân a cho
soá nguyeân b ,ta coäng a vôùi soá
- Hoïc sinh : Pheùp tröø ñoái cuûa b .
- Pheùp tröø trong N thöïc trong N chæ thöïc hieän a – b = a + (- b)
hieän ñöôïc khi naøo ? ñöôïc khi soá bò tröø Ví duï :
Coøn trong taäp hôïp caùc lôùn hôn soá tröø .Coøn 3 – 8 = 3 + (-8) = -5
soá nguyeân Z ? pheùp tröø trong Z (-3) – (-8) = (-3) + 8 = 5
luoâng thöïc hieän ñöôïc 3 – (-8) = 3 + 8 = 11
(-3) – 8 = (-3) + (-8) =
-11
II.- Ví duï :
Nhieät ñoä ôû SaPa hoâm qua
laø 3oC ,hoâm nay nhieät ñoä giaûm
4oC .Hoûi nhieät ñoä hoâm nay ôû
- Hoïc sinh thöïc hieän SaPa laø bao nhieâu ñoä C ?
108
Giaûi
Do nhieät ñoä giaûm 4 oC
,neân ta coù :
3 – 4 = 3 + (-4) = -1
Vaäy nhieät ñoä ôû SaPa
hoâm nay laø : -1oC
Nhaän xeùt : Pheùp tröø trong N

khoâng phaûi bao giôø cuõng thöïc
hieän ñöôïc ,coøn trong Z luoân
thöïc hieän ñöôïc .
4./ Cuûng coá :

Hoïc sinh thöïc hieän caùc baøi taäp 47 vaø 48 SGK trang 82
5./ Daën doø :
I.- Muïc tieâu :

- Naém vöõng pheùp tröø hai soá nguyeân.
- Reøn luyeän tính chính xaùc , caån thaän khi laøm baøi . .
109

Kieåm tra hoïc sinh laøm baøi 49 Baøi taäp 50 /
82
a -15 2 0 -3 3 x 2 - 9 = -3
-a 15 -2 0 - x + -
(-3) 9 + 3 x 2 = 15
- x +
2 - 9 + 3 = -4
= = =
25 29 10
3./ Baøi môùi :
+ Baøi taäp 51 / 82 :
a) 5 – (7 – 9) = 5 – [(7 + (-9)]
- Hoïc sinh caàn chuù yù - Hoïc sinh toå 1 thöïc = 5 – (-2) =
thöù töï thöïc hieän caùc hieän 5+2=7
pheùp tính b) (-3) – (4 – 6) = (-3) – [4 +
(-6)]
= (-3) – (-2)
= (-3) + 2 =
-1
110
- GV Cuûng coá ñeå tìm - Hoïc sinh toå 2 thöïc (-212) – (-287) = (-212) +
tuoåi thoï ta laáy naêm hieän 287
maát tröø naêm sinh = 75
x -2 -9 3 0
- Hoïc sinh toå 3 thöïc y 7 -1 8 15
hieän x - -9 -8 -5 -15
y
a) 2 + x = 3
x=3–2
x = 3 + (-2) = 1
- Hoïc sinh caàn thöû laïi - Hoïc sinh toå 4 thöïc b) x + 6 = 0
giaù trò cuûa x hieän x= 0–6
x = -6
Ñoàng yù vôùi yù kieán cuûa Lan
Ví duï nhö :
(-5) – (-8) = 3
- Hoïc sinh toå thöïc hieän
- YÙ kieán cuûa Hoàng
cuõng ñuùng
4./ Cuûng coá :

Cuûng coá töøng phaàn
111
5./ Daën doø :

Xem baøi taäp 56 hieåu roõ caùch söû duïng maùy tính vaø thöïc hieän baèng maùy
tính.
Tieát 52 § 9 . QUI TAÉC CHUYEÅN VEÁ
A+B+C=D ⇒ A+B=D-C ?
I.- Muïc tieâu :

- Hieåu vaø vaän duïng ñuùng caùc tính chaát :
Neáu a = b thì a + c = b + c vaø ngöôïc laïi Neáu a = b thì b = a
- Hieåu vaø vaän duïng thaønh thaïo qui taéc chuyeån veá .
- Saùch Giaùo khoa , Caân baøn vaø caùc quaû caân , vaät lieäu ñeå caân
- Phaùt bieåu qui taéc tröø hai soá nguyeân
- Aùp duïng : Tính 15 – 5 ; 5 – (-5) ; (-5) - 5 ; (-15) – (-5)
3./ Baøi môùi :

112
- GV ñaët vaøo hai ñóa I .- Tính chaát cuûa ñaúng thöùc

caân caùc vaät duïng - Khi bieán ñoåi caùc ñaúng thöùc
khaùc nhau sao cho - Hoïc sinh tìm ñöôïc tính ,ta thöôøng aùp duïng caùc tính
caân caân baèng ,goïi chaát chaát sau :
caùc vaät duïng treân Neáu a = b thì a+
moãi ñóa caân laø a vaø c=b+c Neáu a = b thì a + c
b sau ñoù theâm hai =b+c
quaû caân cuøng troïng - Laáy hai vaät vöøa boû Neáu a + c = b + c
löông vaøo hai ñóa caân vaøo ra khoûi ñóa caân thì a = b
(goïi vaät ñoù laø c) ⇒ tính chaát Neáu a = b thì b =
hoïc sinh quan saùt xem Neáu a + c = b + c a
caân coù coøn caân thì a = b
baèng khoâng ? - Ñoåi choã hai ñóa caân
- Nhö vaäy ta coù tính cho nhau ⇒ tính chaát ?
chaát gì ?
II.- Ví duï :
- Töø ví duï treân Gv - Hoïc sinh laøm ? 2 Tìm soá nguyeân x ,bieát : x
höôùng daãn cho hoïc x + 4 = -2 – 2 = -3
sinh thaáy khoâng caàn x + 4 – 4 = -2 – 4 Giaûi
theâm moät soá haïng x = (-2) + x – 2 = -3
vaøo hai veá cuûa (-4) x – 2 + 2 = -3 +
ñaúng thöùc maø chæ x = -6 2
caàn chuyeån moät soá x = -1
haïng töø veá naøy III.- Qui taéc chuyeån veá :
sang veá kia vôùi ñieàu
113
kieän phaûi ñoåi daáu - Hoïc sinh nhaéc laïi qui Khi chuyeån moät soá haïng
soá haïng ñoù . taéc chuyeån veá töø veá naøy sang veá kia cuûa
moät ñaúng thöùc ,ta phaûi ñoåi
daáu soá haïng ñoù : daáu “ + “
ñoåi thaønh daáu “ – “ vaø daáu “
- Hoïc sinh phaùt bieåu – “ ñoåi thaønh daáu “ + “
qui taéc Ví duï :
- Hoïc sinh thöïc hieän ví Tìm soá nguyeân x ,bieát :
duï a) x – 2 = -6 b)
x – (-4) = 1
- Hoïc sinh laøm ?3 Giaûi
a) x – 2 = -6
x =-6 +2
x = -4
b) x – (-4) = 1
x = 1 + (-4)
x = -3
4./ Cuûng coá :

Cuûng coá töøng phaàn vaø laøm caùc baøi taäp 61 , 62 SGK trang 87
5./ Daën doø :
Veà nhaø hoïc baøi vaø laøm caùc baøi taäp 63 , 64 , 65 SGK trang 87
Tieát 53 – 54 – 55 – 56 OÂN TAÄP HOÏC KYØ I

I.- Muïc tieâu :
114
- Chuaån bò cho kyø kieåm tra hoïc kyø I , ñaùnh giaù vieäc hoïc taäp cuûa hoïc sinh qua moät
hoïc kyø
- Oân luyeän toaøn boä kieán thöùc ñaõ hoïc döôùi hình thöùc phaùt bieåu caùc qui taéc vaø giaûi
caùc baøi taäp .
- Chuaån bò kieåm tra Hoïc kyø I
- Saùch Giaùo khoa , Caâu hoûi Giaùo khoa vaø caùc baøi taäp GV soaïn saún .
- Tieát 53 – 54 – 55 oân phaàn soá
- Tieát 56 oân phaàn hình
3./ Baøi môùi :
Hoïc sinh soaïn saún
Hoaït ñoäng theo nhoùm söõa caùc baøi taäp oân
GV söõa sai vaø cuûng coá kieán thöùc
Baøi soaïn GV ñính keøm
Tieát 57 – 58 KIEÅM TRA HOÏC KYØ I

115
Tieát 59 § 8 . QUI TAÉC DAÁU NGOAËC
Haõy caån thaän khi daáu “ – “ ñöùng tröôùc daáu ngoaëc !!!
I.- Muïc tieâu :

Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh caàn phaûi :
- Hieåu vaø bieát vaän duïng qui taéc daáu ngoaëc .
- Bieát khaùi nieäm toång ñaïi soá .
- Hoïc sinh 1 :
Phaùt bieåu qui taéc coäng hai soá nguyeân cuøng daáu , coäng hai soá nguyeân khaùc
daáu
Söûa baøi taäp 86 c , 86d trang 64 Saùch baøi taäp
- Hoïc sinh 2 :
Phaùt bieåu qui taéc tröø hai soá nguyeân
Söûa baøi taäp 84 /64 Saùch baøi taäp .
3./ Baøi môùi :

116
- GV ñaët vaán ñeà : - Hoïc sinh tính I .- Qui taéc daáu ngoaëc :
Tính giaù trò bieåu thöùc : 5 + (42 – 15 + 17) Khi boû daáu ngoaëc coù daáu “
5 + (42 – 15 + 17) – (42 – (42 + 17) – “ ñaèng tröôùc ,ta phaûi ñoåi daáu
+ 17) = 5 + (27 + 17) – 59 taát caû caùc soá haïng trong daáu
- Neâu caùch laøm ? = 5 + 44 – 59 ngoaëc : Daáu “ + “ thaønh daáu
- Coù caùch naøo boû = 49 – 59 = - 10 “ – “ vaø daáu “ – ‘ thaønh daáu “ +
daáu ngoaëc ñeå vieäc “.
tính thuaän lôïi hôn ? Khi boû daáu ngoaëc coù daáu “
+ “ ñaèng tröôùc thì daáu caùc soá
haïng trong ngoaëc vaãn giöõ
nguyeân .
Xaây döïng qui taéc - Hoïc sinh laøm ?1 Ví duï : Tính nhanh
daáu ngoaëc - Soá ñoái cuûa 2 laø (–2) a) 324 + [112 – (112 + 324)]
- Soá ñoái cuûa –5 laø 5 Giaûi
- Hoïc sinh laøm ?1 - Soá ñoái cuûa toång [2 + 324 + [112 – (112 + 324)]
- Töông töï so saùnh soá (-5)] = 324 + [112 – 112 – 324]
ñoái cuûa toång laø –[2 + (-5)] = = 324 – 324 = 0
(-3 + 5 + 4) vôùi toång -(-3) = 3 b) (-257) – [(-257 + 156) – 56]
caùc soá ñoái cuûa caùc - Toång caùc soá ñoái Giaûi
soá haïng cuûa 2 vaø (-5) (-257) – [(-257 + 156) –
Toång quaùt : laø (-2) + 5 = 56]
- (a + b) = (- a) + (– 3 = (- 257) – [ - 257 + 156 – 56}
b) - Vaäy : Soá ñoái cuûa = - 257 + 257 – 156 + 56
- Ruùt ra nhaän xeùt moät toång baèng toång = - 100
Soá ñoái cuûa moät toång caùc soá ñoái cuûa caùc
baèng toång caùc soá ñoái soá haïng II.- Toång ñaïi soá :
117
cuûa caùc soá haïng - Hoïc sinh : Vì pheùp tröø coù theå dieãn taû
- (-3 + 5 + 4) = -6 thaønh pheùp coäng vôùi soá ñoái
3 + (-5) + (-4) = -6 cuûa noù neân moät daõy caùc
- Nhaän xeùt : Boû daáu pheùp tính coäng ,tröø caùc soá
ngoaëc khi ñaèng tröôùc nguyeân ñöôïc goïi laø moät toång
- Hoïc sinh laøm ?2 coù daáu “ – “ ta phaûi ñaïi soá .
- Ruùt ra nhaän xeùt ñoåi daáu caùc soá haïng - Khi vieát moät toång ñaïi soá
- GV yeâu caàu hoïc sinh trong ngoaëc ,ñeå ñôn giaûn ta coù theå boû taát
phaùt bieåu laïi qui taéc - Laøm ?2 caû caùc daáu cuûa pheùp tính
daáu ngoaëc (SGK) 7 + (5 – 13) = 7 + coäng vaø daáu ngoaëc
- Ví duï (SGK) tính nhanh (-8) = -1 Ví duï :
- Neâu caùch boû ngoaëc 7 + (5 – 13) = 7 + 5 5 + (-3) – (-6) – (+7)
+ (-13) = 5 + (-3) + (+6) + (-7)
- Hoïc sinh laøm ?3 - Nhaän xeùt ? boû daáu =5–3+6–7
- GV giôùi thieäu toång ngoaëc coù daáu “+“ Trong moät toång ñaïi soá ,ta coù
ñaïi soá ñaèng tröôùc daáu caùc theå :
(nhö SGK) soá haïng giöõ nguyeân - Thay ñoåi tuøy yù vò trí caùc soá
- Laøm ví duï - Hoïc sinh laøm ?3 haïng keøm theo daáu cuûa
a) 324 + [112 – (112 + chuùng :
324)] a – b – c = -b –c + a = -b + a
= 324 + [112 – 112 – –c
324]
= 324 – 324 = 0
b) (-257) – (-257 + 156 –
56)
= - 257 + 257 – 156 +
56 = - 100
- Caùch 2 (nhö SGK)
118
- GV giôùi thieäu pheùp - Hoïc sinh laøm - Ñaët daáu ngoaëc ñeå nhoùm
bieán ñoåi trong toång 5 + (42 – 15 + 17) – caùc soá haïng moät caùch tuøy
ñaïi soá ( 42 + 17) yù vôùi chuù yù :
= 5 + 42 – 15 + 17 – * Neáu tröôùc daáu ngoaëc laø
- Gv nhaéc nhôû : Khi 42 – 17 daáu “ – “ thì phaûi ñoåi daáu
boû daáu ngoaëc caàn = 5 – 15 = - 10 taát caû caùc soá haïng trong
löu yù ñieàu gì ? - Hoïc sinh laøm daáu ngoaëc
a) (768 – 39) – 768
= 768 – 39 – a – b – c = ( a – b) – c = a –
768 = - 39 (b + c)
b) = -1579 – 12 +
1579 = - 12 Chuù yù : Ta coù theå noùi toång
- Hoïc sinh vieát goïn ñaïi soá laø moät toång
toång ñaïi soá
- Hoïc sinh laøm ví duï
trang 85 SGK
4./ Cuûng coá :

- Nhaéc laïi qui taéc boû daáu ngoaëc
- Cuûng coá töøng phaàn nhö treân
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø 57 , 58 , 59 , 60 SGK trang 85
119

I.- Muïc tieâu :
- Naém vöõng qui taéc chuyeån veá cuõng nhö qui taéc boû daáu ngoaëc .
- Giaûi thaønh thaïo caùc baøi tính daïng thöïc hieän pheùp tính .
- Tìm x nhanh choùng nhôø qui taéc chuyeån veá
- Reøn luyeän tính caån thaän , nhanh choùng , chính xaùc
-Hoïc sinh 1 : Baøi taäp 57 /85 - Hoïc sinh 2 : Baøi taäp 58 / 85 - Hoïc sinh 3
: Baøi taäp 60 / 85
3./ Baøi môùi :

120
+ Baøi taäp 66 / 87 :
Tìm soá nguyeân x , bieát :
- Aùp duïng qui taéc - Hoïc sinh toå 5 thöïc 4 – (27 – 3) = x – (13 – 4)
chuyeån veá hieän 4 – 24 = x – 9
-20 = x–9
x = 9 – 20
x = - 11
- Aùp duïng qui taéc + Baøi taäp 67 / 87 :
coäng hai soá nguyeân a) (-37) + (-112) = - 37 – 112
vaø qui taéc boû daáu = - 149
ngoaëc b) (-42) + 52 = - 42 + 52
- Hoïc sinh toå 4 thöïc = 10
hieän c) 13 – 31 = - 18
d) 14 – 24 – 12 = 14 – 36
= - 22
e) (-25) + 30 – 15 = 30 – 40
= - 10
- Ghi baøn : + Thuûng - Hoïc sinh toå 3 thöïc + Baøi taäp 68 / 87 :

löôùi : - hieän Hieäu soá baøn thaéng – thua naêm
ngoaùi : 27 – 48 = -21
Hieäu soá baøn thaéng – thua naêm
nay : 29 – 34 = 15
+ Baøi taäp 69 / 87 :
- Cheânh leäch nhieät hieän
121
ñoä : nhieät ñoä cao Nhieät Nhieät Cheânh

tröø nhieät ñoä thaáp Thaønh ñoä ñoä leäch
phoá Cao Thaáp Nhieät
nhaát nhaát ñoä
o o
Haø 25 C 16 C 9oC
Noäi
Baéc -1oC -7oC 6oC
Kinh
Maùt- -2oC -16oC 14oC
cô-va
- Aùp duïng tính chaát - Hoïc sinh toå 1 thöïc Pa-ri 12oC 2oC 10oC
giao hoaùn vaø keát hieän Toâ-ky- 8oC -4oC 12oC
hôïp oâ
Toâ- 2oC -5oC 7oC
roân-
toâ
- Aùp duïng qui taéc boû Niu- 12oC -1oC 13oC
ngoaëc yoùoc
- Hoïc sinh toå 3 thöïc + Baøi taäp 70 / 87 :
4./ Cuûng coá : hieän a) 3784 + 23 – 3785 – 15
- Cuûng coá töøng phaàn = (23 –15) + (3784 –
nhö treân 5./ 3785)
Daën doø : = 8 + (-1) = 7
Xem tröôùc baøi Nhaân hai b) 21 + 22 + 23 + 24 – 11 – 12
soá nguyeân khaùc daáu – 13 – 14
= (21 – 11) + (22 – 12) + (23 –
13) + (24 – 14)
= 10 + 10 + 10 + 10 = 40
+ Baøi taäp 71 / 87 :
122
a) - 2001 + (1999+ 2001)

= - 2001 + 2001 + 1999 =
1999
b) (43 – 863) – (137 – 57)
= 43 – 863 – 137 + 57
= (43 + 57) – (863 + 137)
= 100 – 1000 = - 900
Tieát 61 § 10 . NHAÂN HAI SOÁ NGUYEÂN KHAÙC DAÁU
Haõy nhôù : Soá aâm x Soá döông = Soá aâm !
I.- Muïc tieâu :

- Bieát döï ñoaùn treân cô sôû tìm ra qui luaät thay ñoåi cuûa moät loaït caùc hieän töôïng lieân
tieáp .
- Hieåu qui taéc nhaân hai soá nguyeân khaùc daáu .
- Tính ñuùng tích cuûa hai soá nguyeân khaùc daáu .
- Saùch Giaùo khoa .
Tính toång : a) 3 + 3 + 3 + 3 + 3 b) (-3) + (-3) + (-3) + (-3)
+ (-3)
3./ Baøi môùi :

123
- Tính toång - Hoïc sinh : I .- Nhaän xeùt môû ñaàu :

(-3) + (-3) + (-3) + a) 3 + 3 + 3 + 3 + 3 = 3 (-3) .4 = (-3) + (-3) + (-3) + (-3)
(-3) + (-3) . 5 = 15 = -12
b) (-3) + (-3) + (-3) + (-3) Nhö vaäy ta cuõng coù
- GV : Trong taäp hôïp caùc + (-3) (-5) . 3 = - 15
soá töï nhieân ta ñaõ bieát = -3 –3 –3 –3 –3 = - 15 2 . (-6) = -12
toång cuûa nhieàu soá - Hoïc sinh laøm ?1 Nhaän xeùt : Tích cuûa hai soá
haïng baèng nhau chính (-3) .4 = (-3) + (-3) + (-3) nguyeân khaùc daáu laø tích hai
laø nhaân soá haïng ñoù + (-3) = -12 giaù trò tuyeät ñoái cuûa chuùng
cho soá laàn cuûa soá vaø ghi daáu “-“ ñaèng tröôùc .
haïng . Tính chaát ñoù aùp - Hoïc sinh laøm ?2
duïng cho soá nguyeân (-5) . 3 = - 15
nhö theá naøo ? 2 . (-6) = -12
- Hoïc sinh nhaän xeùt - Hoïc sinh laøm ?3 II.- Qui taéc nhaân hai soá
vaø ñoïc qui taéc ôû Nhaän xeùt veá giaù trò nguyeân khaùc daáu :
SGK tuyeät ñoái vaø veà daáu Muoán nhaân hai soá nguyeân
cuûa tích vöøa tìm ñöôïc khaùc daáu ,ta nhaân hai giaù trò
Vaøi hoïc sinh ñoïc laïi qui tuyeät ñoái cuûa chuùng roài ñaët
taéc theo Saùch Giaùo daáu “ – “ tröôùc keát quaû nhaän
Khoa ñöôïc
- Hoïc sinh laøm caùc ví Ví duï :
- Tích cuûa moät soá duï 15 . (-20) = - 300
nguyeân vôùi soá 0 (- 25) . 4 = - 100
124
baèng ? 0 . (-27) = 0
15 . 0 = 0
Chuù yù : Tích cuûa moät soá
- Hoïc sinh laøm ?4 nguyeân a vôùi 0 baèng 0
a) 5 . (-14) = 70
b) (-25) . 12 = - 300
4./ Cuûng coá :

- Tích cuûa hai soá nguyeân khaùc daáu laø moät soá nguyeân döông hay soá
nguyeân aâm ?
- Nhaán maïnh vaø khaéc saâu : Tích cuûa hai soá nguyeân khaùc daáu laø
moät soá nguyeân aâm
- Baøi taäp 73 SGK
a) (-5) . 6 = -30 b) 9 . (-3) = -27 c) (-10) . 11 = -110
d) 150 . (-4) = - 600
a) (-125) . 4 = -500 b) (-4) . 125 = -500 c) 4 . (-125) = -500
x 5 -18 18 -25
y -7 10 -10 40
x.y -35 -180 -180 -100
0
5./ Daën doø :
- Baøi taäp veà nhaø 75 ; 77 SGK trang 89
- Xem tröôùc baøi Nhaân hai soá nguyeân cuøng daáu
Tieát 62 § 11 . NHAÂN HAI SOÁ NGUYEÂN CUØNG DAÁU

125
Soá aâm x Soá aâm = Soá döông

Thaät laø deã nhôù !
I.- Muïc tieâu :

- Hieåu qui taéc nhaân hai soá nguyeân .
- Bieát vaän duïng qui taéc daáu ñeå tính tích caùc soá nguyeân .
- Hoïc sinh laøm caùc baøi taäp ñaõ cho veà nhaø 75 / 89
a) (-67) . 8 < 0 b) 15 . (-3) < 15 c) (-7) . 2 < -7
Hoïc sinh caàn chuù yù : Tích cuûa hai soá nguyeân khaùc daáu laø moät soá aâm
Khi nhaân moät soá aâm cho moät soá döông thì tích nhoû hôn soá
ñoù
3./ Baøi môùi :
I .- Nhaân hai soá nguyeân

- Hoïc sinh laøm ?1 döông :
- GV : Nhaân hai soá a) 12 . 3 = 36 Nhaân hai soá nguyeân döông
nguyeân döông chính laø b) 5 . 120 = 600 chính laø nhaân hai soá töï nhieân
nhaân hai soá töï nhieân khaùc 0 .
12 . 3 = 36
5 . 120 = 600
126
- Nhaän xeùt khi nhaân - Hoïc sinh laøm ?2 II.- Nhaân hai soá nguyeân aâm
(-4) vôùi laàn löôït 3 ; 2 :
; 1 ; 0 (giaûm 1 ñôn vò)
thì tích nhaän ñöôïc 3 . (- 4) = -12
taêng 4
laàn löôït taêng 4 ñôn 2 . (- 4) = -8
taêng 4
vò . vaäy ta coù theå 1 . (- 4) = -4
taêng 4
suy ra keát quaû cuûa - Hoïc sinh phaùt bieåu qui 0 . (- 4) = 0
taêng 4
(-1) . (- 4) vaø (-2) . (- taéc (-1) . (- 4) = 4
4) - Vaøi hoïc sinh khaùc laäp taêng 4
(-2) . (- 4) = 8
laïi Qui taéc :
- Töø ñoù suy ra qui taéc Muoán nhaân hai soá nguyeân aâm
nhaân hai soá nguyeân ,ta nhaân hai Giaù trò tuyeät ñoái
aâm cuûa chuùng .
- Hoïc sinh laøm ví duï Ví duï :
(-4) . (-25) = 4 . 25 = 100
- Hoïc sinh laøm ?3 Nhaän xeùt : Tích cuûa hai soá
nguyeân aâm laø moät soá nguyeân
4./ Cuûng coá : Caùch nhaän bieát daáu döông
- Nhaân soá nguyeân cuûa tích III.- Keát luaän :
vôùi 0 ? (+).(+) → • a.0=0.a=0
127
- Phaùt bieåu qui taéc (+) • Neáu a ,b cuøng daáu thì a .

nhaân hai soá nguyeân (-) .(-) → b = | a| . | b|
cuøng daáu , hai soá (+) • Neáu a ,b khaùc daáu thì a .
nguyeân khaùc daáu (+).(-) → b = -(| a| . | b|)
- Tìm x bieát (x –1) . (x (-) Chuù yù :
+ 2) = 0 (-).(+) → - Caùch nhaän bieát daáu cuûa
- Baøi taäp 78 / 91 (-) tích
5./ Daën doø : (+).(+) → (+)
Baøi taäp veà nhaø (x –1) . (x + 2) = 0 (-) .(-) → (+)
79 ; 80 ; 81 SGK trang 91 thì hoaëc x – 1 = 0 (+).(-) → (-)
x=0+1 (-).(+) → (-)
=0 - a . b = 0 thì hoaëc a = 0 hoaëc
hoaëc x + 2 = 0 b=0
x=0–2= - Khi ñoåi daáu moät thöøa soá thì
-2 tích ñoåi daáu .Khi ñoåi daáu hai
Vaäy x = 1 hay x = -2 thöøa soá thì tích khoâng thay
- Hoïc sinh laøm ?4 ñoåi .
I.- Muïc tieâu :

- Naém vöõng qui taéc nhaân hai soá nguyeân .
- Reøn kyû naêng giaûi baøi taäp moät caùch nhanh choùng , chính xaùc .
- Reøn tính caån thaän , chính xaùc , khi giaûi baøi taäp
128

- Hoïc sinh söûa caùc baøi taäp veà nhaø – Hoïc sinh söõa sai .
- Hoïc sinh 1 : Baøi taäp 79 / 91 Hoïc sinh 2 : Baøi taäp 80 / 91
Hoïc sinh 3 : Baøi taäp 81 / 91
Soá ñieåm baïn Sôn baén ñöôïc : 3 . 5 + 1 . 0 + 2 . (-2) = 15 + 0 + (-4) = 11
Soá ñieåm baïn Duõng baén ñöôïc : 2 . 10 + 1. (-2) + 3 . (-4) = 20 + (-2) +
(-12) = 20 + (-14) = 6
Vaäy baïn Sôn ñöôïc soá ñieåm cao hôn
3./ Baøi môùi :

a) (-7) . (-5) > 0 b) (-17)
- Hoïc sinh nhaéc laïi - Hoïc sinh toå 5 thöïc . 5 < (-5) . (-2)
caùch nhaän bieát daáu hieän c) (+19) . (+6) = 114 (-17)
cuûa moät tích ,töø ñoù Giaûi thích lyù do . (-10) = 170
giaûi ñöôïc baøi taäp 82 nhaän bieát ngay Vaäy (+19) . (+6) < (-17)
/ 91 moät caùch nhanh . (-10)
choùng maø khoâng + Baøi taäp 83 / 92 :
caàn tính Thay x = -1 vaøo bieåu thöùc (x –
- Hoïc sinh toå 4 thuïc 2) . (x + 4)
hieän (-1 –2) . (-1 + 4) = (-3) .
3 = -9
Vaäy :
A.9 B . –9 C. 5 D.
–5
129
a . b2 = a . b .b → +.+ + Baøi taäp 84 / 92 :

.+ → +
+.- - Hoïc sinh toå 3 thöïc Daáu Daáu
Daáu Daáu
.- → + hieän vaø giaûi thích cuûa cuûa
cuûa a cuûa b
-.+ a.b a.b2
.+ → - + + + +
-.- + - - +
- + - -
.- → -
- - + -
hieän a) (-25) . 8 = - 400 b) 18 .
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui (-15) = - 270
taéc nhaân hai soá c) (-1500) . (-100) = 150000
2
nguyeân cuøng daáu , d) (-13) = 169
nhaân hai soá nguyeân hieän
khaùc daáu
a -15 13 4 9 -1
b 6 -3 -7 -4 -8
a . b -90 -39 28 -36 8
+ Baøi taäp 87 / 92 :
Coøn soá -3 ,vì (-3)2 = 9
+ Baøi taäp 88 / 92 :
Neáu x = 0 thì (-5) . x =
0
- Hai soá ñoái nhau coù Neáu x < 0 thì (-5) . x >
bình phöông baèng 0
Neáu x > 0 thì (-5) . x <
130
nhau 0
4./ Cuûng coá :
- Nhaân soá nguyeân
vôùi 0 ?
- Phaùt bieåu qui taéc
nhaân hai soá nguyeân
cuøng daáu , hai soá
nguyeân khaùc daáu
5./ Daën doø :
Xem baøi tính chaát cuûa
pheùp nhaân
Tieát 64 § 12 . TÍNH CHAÁT CUÛA PHEÙP NHAÂN
Caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp nhaân trong N coù coøn ñuùng trong Z ?
I.- Muïc tieâu :

- Hieåu caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp nhaân : Giao hoaùn ,Keát hôïp , Nhaân vôùi 1 , phaân
phoá cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp coäng .
- Bieát tìm daáu cuûa tích nhieàu soá nguyeân .
- Böôùc ñaàu coù yù thöùc vaø bieát vaän duïng caùc tính chaát trong tính toùan vaø bieán ñoåi
bieåu thöùc .
131

- Phaùt bieåu qui taéc nhaân hai soá nguyeân cuøng daáu , hai soá nguyeân khaùc daáu
3./ Baøi môùi :
I .- Tính chaát giao hoaùn :
- GV yeâu caàu hoïc sinh - Hoïc sinh tính a.b=b.a

nhaéc laïi caùc tính chaát Ví duï :
cuûa pheùp nhaân trong 2 . (-3) = - 6 2 . (-3) = (-3) .2 (=-6) ; (-7) .
taäp hôïp caùc soá töï (-3) .2 = - 6 (-4) = (-4) . (-7)
nhieân ⇒ 2 . (-3) = (-3) .2 II .- Tính chaát keát hôïp :
- Tính 2 . (-3) vaø (-3) Pheùp nhaân trong Z coù
.2 tính giao hoaùn (a . b) . c = a . (b . c)
Nhaän xeùt – Keát Ví duï :
luaän [9 . (-5)] .2 = 9 . [(-5) .2]
- Phaùt bieåu tính chaát = -90
giao hoaùn
- Tính [9 . (-5)] .2 vaø 9 . - Hoïc sinh tính Chuù yù :

[(-5) .2] [9 . (-5)] .2 = (-45) . • Nhôø tính chaát keát hôïp ,ta
Nhaän xeùt vaø keát 2 = - 90 coù theå tính tích cuûa nhieàu
luaän 9 . [(-5) .2] = 9 . soá nguyeân .
(-10) = - 90 • Khi thöïc hieän pheùp nhaân
Vaäy : [9 . (-5)] .2 = 9 nhieàu soá nguyeân ,ta coù theå
132
. [(-5) .2] döïa vaøo caùc tính chaát giao

- Tính caùc bieåu thöùc sau Ta noùi Pheùp nhaân coù hoaùn ,keát hôïp ñeå thay ñoåi
vaø coù nhaän xeùt gì veà tính keát hôïp vò trí caùc thöøa soá , ñaët daáu
daáu cuûa tích ngoaëc ñeå nhoùm caùc thöøa
(-1) . (-2) . (-3) . (-4) soá moät caùch tuøy yù
(-1) . (-2) . (-3) . (-4) . (-5) • Ta cuõng goïi tích cuûa n soá
nguyeân a laø luõy thöøa baäc n
- Khi nhoùm thaønh töøng - Hoïc sinh laøm ?1 cuûa soá nguyeân a
caëp vaø khoâng coøn thöøa - Hoïc sinh laøm ?2 Nhaän xeùt :
soá naøo ,tích trong moãi a) Tích chöùa moät soá chaún
caëp mang daáu “ + “ vì thöøa soá nguyeân aâm seõ
theá tích chung mang daá “ mang daáu “ + “
+“. - Hoïc sinh laøm ?3 b) Tích chöùa moät soá leû thöøa
- Hoïc sinh laøm ?4 soá nguyeân aâm seõ mang
- Neáu a ∈ Z thì = (-a)2 Baïn Bình noùi ñuùng vì 2 daáu “ - “
- Hoïc sinh caàn löu yù a2 ≠ -2 III.- Nhaân vôùi 1 :
2
≠ - a2 Nhöng 2 =
2
(-2) a.1=1.a=a
4./ Cuûng coá :
Pheùp nhaân trong Z coù - Hoïc sinh laøm ?5 IV.- Tính chaát phaân phoái cuûa
nhöõng tính chaát gì ? pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp
- Tích chöùa moät soá coäng :
chaún thöøa soá aâm seõ a (b + c) = a . b + a . c
mang daáu gì ?
- Tích chöùa moät soá leû Chuù yù : Tính chaát treân cuõng
thöøa soá aâm seõ mang ñuùng ñoái vôùi pheùp tröø
daáu gì ? a (b - c) = a . b - a . c
5./ Daën doø :

133
Baøi taäp veà nhaø 90 →

94 SGK trang 95

I.- Muïc tieâu :
- Naém vöõng caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp nhaân
- Reøn kyû naêng thöïc hieän ñöôïc caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân soá nguyeân .
- Bieát vaän duïng caùc tính chaát trong tính toaùn vaø bieán ñoåi bieåu thöùc .
- Hoïc sinh söõa caùc baøi taäp 92 ; 93 ; 94 SGK trang 95
3./ Baøi môùi :
+ Baøi taäp 95 / 95 :
- Hoïc sinh thöïc hieän (- 1)3 = (- 1).(- 1).(- 1) = 1.(- 1) = -
vaø giaûi thích roõ lyù do 1
Coøn hai soá nguyeân khaùc laø 1
- Nhaän xeùt daáu cuûa tích vaø 0
237 (-26) 13 = 1 ; 03 = 0
134
- Nhaän xeùt thöøa soá chung + Baøi taäp 96 / 95 :

cuûa toång 2 tích . a) 237 . (-26) + 26 . 137
- Aùp duïng tính chaát gì ? = - 237 . 26 + 26 . 137
= 26 (- 237 + 137 )
= 26 . (-100) = - 2600
b) 63 . (-25) + 25 . (-23)
= - 63 . 25 – 25 . 23
= 25 . (-63 – 23)
= 25 . (-86) = - 2150
+ Baøi taäp 97 / 95 :
a) (-16) . 1253 . (-8) . (-4) . (-3) >
- Nhaän xeùt caùc thöøa soá - Hoïc sinh thöïc hieän 0
aâm trong tích laø moät soá vaø giaûi thích roõ lyù do Vì tích moät soá chaún thöøa soá
chaún hay leû aâm laø soá döông
- Hoïc sinh phaùt bieåu tích b) 13 . (-24) . (-15) . (-8) . 4 < 0
moät soá chaún vaø moät soá Vì tích moät soá leû thöøa soá aâm
leû thöøa soá aâm laø soá gì ? laø moät soá aâm
+ Baøi taäp 98 / 95 :
Tính giaù trò bieåu thöùc :
a) (-125) . (-13) . (-a) vôùi a =
8
- Aùp duïng tích chaát thay a = 8 vaøo bieåu thöùc
- Nhaän xeùt vaø aùp duïng giao hoaùn vaø keát hôïp (-125) . (-13) . (-8)
tính chaát gì cuûa pheùp - Döïa vaøo tính chaát = (-125) . (-8) . (-13)
nhaân ñeå tính nhanh. phaân phoái cuûa pheùp = 1000 . (-13) = - 13000
135
nhaân ñoái vôùi pheùp b) (-1) . (-2) . (-3) . (-4) . (-5) . b vôùi
coäng b = 20
thay b = 20 vaøo bieåu thöùc
(-1) . (-2) . (-3) . (-4) . (-5) . 20
= [(-1) . (-3) . (-4)] . [(-2) . (-5)] .20
= (-12) . 10 . 20 = - 2400
+ Baøi taäp 99 / 95 :
- Döïa vaøo tính chaát gì ñeå a) -7 . (-13) + 8 . (-13) = (-13) .
tìm soá thích hôïp (-7 + 8)
4./ Cuûng coá : = -13
- Pheùp nhaân trong Z coù
nhöõng tính chaát gì ? b) (-5) . (-4 - -14 )
- Döïa vaøo caùc tính = (-5) . (-4) – (-5) . (-14) =
chaát ñoù ta coù theå -50
thöïc hieän nhanh
choùng caùc baøi taäp . + Baøi taäp 100 / 95 :
5./ Daën doø : Giaù trò cuûa m . n2 vôùi m = 2 , n
Laøm theâm caùc baøi taäp = 3 laø soá naøo trong boán ñaùp
139 , 140 , 141 , 147 , 148 , soá A ,B ,C ,D döôùi ñaây:
149 SBT Toaùn 6 taäp moät . A. –18 B. 18 C = -36 D.
36
Tieát 66 § 13 . BOÄI VAØ ÖÔÙC CUÛA MOÄT SOÁ NGUYEÂN
Boäi vaø öôùc cuûa moät soá nguyeân coù nhöõng tính chaát gì ?
I.- Muïc tieâu :

136
Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh caàn phaûi :

- Bieát caùc khaùi nieäm boäi vaø öôùc cuûa moät soá nguyeân ,khaùi nieäm “ Chia heát cho”.
- Hieåu ñöôïc ba tính chaát lieân quan vôùi khaùi nieäm “Chia heát cho” .
- Bieát tìm boäi vaø öôùc cuûa moät soá nguyeân .
- Cho hai soá töï nhieân a vaø b vôùi b ≠ 0 Khi naøo thì ta noùi a chia heát cho b (a !b) ?
- Tìm caùc öôùc cuûa 6
3./ Baøi môùi :
- Gv nhaéc : Neáu coù moät I.- Boäi vaø öôùc cuûa moät
soá q sao cho - Hoïc sinh laøm ?1 soá nguyeân :
a = b . q thì ta noùi a chia 6 = 2 . 3 = (-2) . (-3) Cho a , b ∈ Z vaø b ≠ 0 .
heát cho b = 1 . 6 = (-1) . (-6) - Neáu coù moät soá nguyeân q
Trong taäp hôïp caùc soá - 6 = (-2) . 3 = 2 . (-3) sao cho a = b . q thì ta noùi a
nguyeân thì sao ? = 1 . (-6) = (-1) . 6 chia heát cho b . Ta coøn noùi a
Vaäy : laø boäi cuûa b vaø b laø öôùc
Trong taäp hôïp caùc soá U(6) = { 1 , 2 , 3 , 6 , -1 , cuûa a .
nguyeân cuõng vaäy Hoïc -2 , -3 , -6} Ví duï :
sinh phaùt bieåu töông tö -9 laø boäi cuûa 3 vì -9 = 3
khaùi nieäm chia heá trong . (-3)
taäp hôïp Z 3 laø öôùc cuûa -9
137
6 . (-2) = -12 - Hoïc sinh laøm ?3 Chuù yù :

6.2 = 12 Hai boäi cuûa 6 laø 12 vaø • Neáu a = bq (b ≠ 0) thì ta noùi
(-6) . (-2) = 12 –12 a chia cho b ñöôïc q vaø vieát a
(- 6) . 2 = -12 Hai öôùc cuûa 6 laø 3 :b=q
thì (-12) : (-2) = 6 vaø –3 • Soá 0 laø boäi cuûa moïi soá
12 : 2 = 6 nguyeân khaùc 0
12 : (-2) = -6 • Caùc soá 1 vaø –1 laø öôùc
(-12) : 2 = -6 cuûa moïi soá nguyeân.
Nhö vaäy : Trong pheùp • Neáu c vöøa laø öôùc cuûa a
chia heát - Hoïc sinh laøm ?4
vöøa laø öôùc b thì c cuõng
Thöông cuûa hai soá
ñöôïc goïi laø öôùc chung cuûa
nguyeân cuøng daáu mang
a vaø b .
daáu “ + “ - Hoïc sinh laøm baøi taäp
Ví duï :
Thöông cuûa hai soá 101 / 97
Caùc öôùc cuûa 8 laø 1 , -1 , 2 ,
nguyeân traùi daáu mang -
-2 , 4 , -4 , 8 , -8
daáu “ – “ - Hoïc sinh laøm baøi taäp
Caùc boäi cuûa 3 laø 0 , 3 , –3 , 6
102 / 97
, -6 , 9 , -9 , . . . .
II.- Tính chaát :
1./ Neáu a chia heát cho b vaø b
chia heát cho c thì a cuõng chia
heát cho c
a  b vaø b  c ⇒ a  c
2./ Neáu a chia heát cho b thì
boäi cuûa a cuõng chia heát cho b .
a  b ⇒ am  b (m ∈ Z)
3./ Neáu hai soá a , b chia heát
138
cho c thì toång vaø hieäu cuûa

chuùng cuõng chia heát cho c .
a !c vaø b !c ⇒ (a + b) !c vaø
(a – b) !c
4./ Cuûng coá :

• Khi naøo thì ta noùi soá nguyeân a chia heát cho soá nguyeân b ? Soá nguyeân b
phaûi coù ñieàu kieän gì ?
• a goïi laø gì cuûa b vaø b goïi laø gì cuûa a
• Baøi taäp 101 vaø 102 SGK trang 97
5./ Daën doø :
Laøm baøi taäp veà nhaø 103 ; 104 ; 105 ; 106 SGK trang 97 .
Tieát 67 – 68 OÂN TAÄP CHÖÔNG II

I.- Muïc tieâu :
Thoâng qua caùc caâu hoûi oân taäp vaø giaûi caùc baøi taäp phaàn oân taäp chöông GV heä
thoáng laïi caùc kieán thöùc cô baûn cuûa chöông hoïc sinh caàn :
- Naém vöõng soá nguyeân caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân , qui taéc chuyeån veá , qui taéc
daáu ngoaëc
- Reøn kyû naêng aùp duïng caùc tính chaát cuûa caùc pheùp tính , caùc qui taéc thöïc hieän
ñöôïc caùc pheùp tính coäng , tröø , nhaân soá nguyeân .
- Bieát vaän duïng caùc tính chaát trong tính toaùn vaø bieán ñoåi bieåu thöùc .
139

Kieåm tra vieäc Hoïc sinh thöïc hieän 5 caâu hoûi oân taäp chöông
- GV cuûng coá söûa sai
3./ Baøi môùi :
TIEÁT 67
Hoaït ñoäng nhoùm + Baøi taäp 107 / 98 :

- GV cuûng coá : Khi a)
noùi soá nguyeân a thì
ta khoâng theå xaùc a -b 0
ñònh ñöôïc a laø soá - Hoïc sinh thöïc hieän b -a
nguyeân aâm hay soá b)
nguyeân döông |
- Khoâng phaûi –a laø b| | a|
soá aâm |
-b| | -a|
a 0
b
c) a < 0 vaø -a = | a| = | -a| > 0

b = | -b | = | b | > 0 vaø b < 0
140
+ Baøi taäp 108 / 98 :

Khi a > 0 thì -a < 0 ⇒ a>
- Nhaéc laïi thöù töï trong -a
taäp hôïp caùc soá Khi a < 0 thì -a > 0 ⇒ a<
nguyeân - Hoïc sinh thöïc hieän -a
+ Baøi taäp 109 / 98 :
- 624 ; - 570 ; - 287 ; 1441 ; 1596 ;
1777 ; 1850
- Hoïc sinh thöïc hieän + Baøi taäp 110 / 99 :
a) Toång cuûa hai soá nguyeân aâm
- Nhaéc laïi qui taéc laø moät soá nguyeân aâm (Ñ)
coäng vaø qui taéc b) Toång cuûa hai soá nguyeân döông
nhaân hai soá nguyeân laø moät soá nguyeân döông (Ñ)
cuøng daáu , hai soá c) Tích cuûa hai soá nguyeân aâm
nguyeân khaùc daáu laø moät soá nguyeân aâm (S)
d) Tích cuûa hai soá nguyeân döông
- Hoïc sinh thöïc hieän laø moät soá nguyeân döông (Ñ)
+ Baøi taäp 111 / 99 :
a) [(-13) + (-15)] + (-8) = (-28) +
- Aùp duïng qui taéc (-8) = - 36
boû daáu ngoaëc ñeå b) 500 – (-200) – 210 – 100
ñöôïc moät toång ñaïi = 500 + 200 – 210 – 100 = 700
soá roài aùp duïng tính – 310 = 390
chaát keát hôïp ñeå c) - (-129) + (-119) – 301 + 12
thöïc hieän pheùp tính = 129 – 119 – 301 + 12
. = (129 + 12) – (119 + 301) =
4./ Cuûng coá : 141 – 420 = 21
Cuûng coá töøng d) 777 – (-111) – (-222) + 20
141
phaàn trong töøng baøi = 777 + 111 + 222 + 20 =

taäp 1130
5./ Daën doø : + Baøi taäp 112 / 99 :
Laøm caùc baøi taäp 113 a – 10 = 2a – 5
ñeán 121 SGK trang 99 - 10 + 5 = 2a – a
vaø 100 -5 = a
a = -5
TIEÁT 68
Hoaït ñoäng nhoùm + Baøi taäp 113 / 99:

4 + 0 + 5 + 1 + (-1) + 2 2 3 -2
+ (-2) + 3 + (-3) = 9
Vaäy toång cuûa ba soá -3 1 5
ôû moãi doøng ,moãi e)Hoïc sinh thöïc hieän
coät laø 3 4 -1 0
+ Baøi taäp
114 / 99 :
a) x = -7 , -6 , -5 , -4 , -3 , -2 , -1 , 0 1 ,
2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7
-7 + 7 + (-6) + 6 + . . . + 0 = 0
e)Hoïc sinh thöïc hieän e) x = -5 , -4 , -3 , -2 , -1 , 0 1 , 2 , 3
- Chuù yù keát hôïp -5 + (-4) + (-3) + 3 + (-2) + 2 +
caùc soá ñoái (-1) + 1 + 0 = -9
- Toång caùc soá ñoái e) x =, - 19 , -18 , -17 , . . . , 0 , . . . ,
nhö theá naøo ? 17 , 18 , 19 , 20
(-19) + 19 + (-18) + 18 + . . . +
142
e)Hoïc sinh thöïc hieän 20 + 0 = 20

+ Baøi taäp 1115 / 99 :
a) | a| = 5 neân a = -5 hoaëc a = 5
b) | a| = 0 neân a = 0
c) | a| = -3 khoâng coù soá a naøo
- Tích cuûa (-11) vôùi ñeå | a| < 0 (vì | a| ≥ 0 )
bao nhieâu thì ñöôïc d) | a| = | -5 | = 5 neân a = 5
(-22) e)Hoïc sinh thöïc hieän hay a = -5
- Hoaëc | a| = (-22) : e) -11 | a| = -22 -11 . 2 =
(-11) = 2 -22
Vaäy a = ? neân | a| = 2 vaäy a = -2 hay
a=2
- Nhaéc laïi tích cuûa + Baøi taäp 116 / 99 :
moät soá thöøa soá a) (-4) . (-5) . (-6) = - 120
chaún soá aâm vaø tích b) (-3 + 6) . (-4) = 3 . (-4) =
cuûa moät soá thöøa - 12
soá leû soá aâm laø ? c) (-3 – 5) . (-3 + 5) = (-8) . 2 =
-16
d) (-5 – 13) : (-6) = (-18) : (-6)
=3
+ Baøi taäp 117 / 99 :

a) (-7)3 .24 = (-7) . (-7) . (-7) . 2 . 2 .
- Luõy thöøa cuûa moät 2.2
soá nguyeân ? = - 343 . 16 = -
- Hoïc sinh thöïc hieän 5488
b) 54 . (-4)2 = 625 . 16 = 10 000
+ Baøi taäp 118 / 99 :
143
a) 2x – 35 = 15
- Nhaéc laïi qui taéc - Hoïc sinh thöïc hieän 2x = 15 + 35 = 50
chuyeån veá ? x = 50 : 2
x = 25
b) 3x + 17 = 2
3x = 2 - 17 = - 15
x = - 15 : 3
x = -5
c) | x – 1| = 0
- Hoïc sinh thöïc hieän x–1 = 0
x = 1
+ Baøi taäp 119 / 100 :
- Aùp duïng tính chaát a) 15 . 12 – 3 . 5 . 10 15 . 12
phaân phoái cuûa – 3 . 5 . 10
pheùp nhaân ñoái vôùi = 180 - 150 = 15 .
pheùp coäng 12 - 15 . 10
4./ Cuûng coá : = 30 = 15 .
Cuûng coá töøng (12 – 10 )
phaàn trong töøng baøi = 15 .
taäp 2 = 30
5./ Daën doø : b) 45 – 9 . (13 + 5) 45 –
Laøm caùc baøi taäp 120 9 . (13 + 5)
vaø 121 SGK trang 99 = 45 – 9 . 18 = 45 –
vaø 100 , oân taäp kyõ 9 . 13 – 9 . 5
chuaån bò kieåm tra 1 = 45 – 162 = 45 –
tieát . 117 – 45
= - 117 = -
117
c) 29.(19 – 13) – 19.(29 – 13) 29.(19 –
144
13) – 19.(29 – 13)

= 29 . 6 – 19 . 6 = (19 –
13) . (29 – 19)
= 174 – 114 = 6.
10
= 60 = 60
Tieát 69 BAØI KIEÅM TRA 1 TIEÁT

145
Chöông III
PHAÂN SOÁ
---  ---
Tieát 70 § 1 . MÔÛ ROÄNG KHAÙI NIEÄM PHAÂN SOÁ
3 -3
laø phaân soá , vaäy coù phaûi laø phaân soá khoâng ?
4 4
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh thaáy ñöôïc söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa khaùi nieäm phaân soá ñaõ hoïc ôû
Tieåu hoïc vaø khaùi nieäm phaân soá hoïc ôû lôùp 6
- Vieát ñöôïc caùc phaân soá maø töû vaø maãu laø caùc soá nguyeân .
- Thaáy ñöôïc soá nguyeân cuõng ñöôïc coi laø phaân soá vôùi maãu laø 1
Ñaõ kieåm tra 1 tieát
3./ Baøi môùi :

146
- Ñaët vaán ñeà I .-Khaùi nieäm phaân soá :

Trong pheùp chia (-6) cho - Hoïc sinh traû lôøi laø 3
Ngöôøi ta duøng phaân soá
2 keát quaû laø – 3 Vaäy 3 4
trong pheùp chia 3 cho 4 4 ñeå ghi keát quaû cuûa pheùp chia
keát quaû laø bao -3
3 cho 4 Töông töï nhö vaäy laø
nhieâu ? 4
Trong pheùp chia –3 cho keát quaû cuûa pheùp chia –3 cho 4
4 ?
- GV giôùi thieäu phaân a

Toång quaùt : Ngöôøi ta goïi vôùi
soá , töû soá vaø maãu - Hoïc sinh laøm ?1 b
soá a ,b ∈ Z ,b ≠ 0 laø moät phaân soá ,
- Hoïc sinh cho ví duï vaøi a laø töû soá (töû) , b laø maãu soá
phaân soá vaø cho bieát (maãu) cuûa phaân soá .
- Nhö vaäy duøng phaân töû vaø maãu cuûa
soá ta coù theå ghi ñöôïc phaân soá ñoù II.- Ví duï :
keát quaû cuûa pheùp chia -2 3 1 -3 0
, , , , , . . . . laø
hai soá nguyeân duø cho 3 -4 4 -4 -3
soá bò chia chia heát hay - Hoïc sinh laøm ?2 nhöõng phaân soá
khoâng chia heát cho soá Caùc caùch vieát cuûa
chia caâu a) vaø e) laø phaân Nhaän xeùt : Soá nguyeân a coù
soá a
theå vieát laø
b) vaø d) khoâng phaûi 1
laø phaân soá vì töû vaø
maãu laø nhöõng soá
thaäp phaân
147
e) khoâng phaûi laø

phaân soá vì maãu soá
baèng 0
4./ Cuûng coá :

- Baøi taäp 1 / 5 SGK
- Baøi taäp 2 / 5 SGK
5./ Daën doø :

Baøi taäp veà nhaø 3 , 4 , 5 SGK trang 5
Tieát 71 § 2 . PHAÂN SOÁ BAÈNG NHAU
3 -4
Hai phaân soá vaø coù baèng nhau khoâng ?
5 7
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh bieát ñöôïc theá naøo laø hai phaân soá baèng nhau
- Nhaän daïng ñöôïc caùc phaân soá baèng nhau vaø khoâng baèng nhau .
148

- Theá naøo goïi laø phaân soá ?
- Söûa baøi taäp 4 vaø 5 SGK
3./ Baøi môùi :
I .-Ñònh nghóa :
- Hình 1 vaø hình 2 bieåu - Hoïc sinh traû lôøi

dieån caùc phaân soá 1 2
=
1 2
naøo ? Coù nhaän xeùt gì ? 3 6 3 6
1 2
Ta ñaõ bieát : =
- Hoïc sinh nhaän xeùt tích 3 6
1 . 6 vaø 2 . 3 Nhaän xeùt : 1.6 = 2.3
Ta cuõng coù :
- Hoïc sinh laøm ?1 5 6
=
- Hoïc sinh nhaän xeùt 1 3 10 12
a) = vì 1 . 12 = 3
vaø ruùt ra ñònh nghóa 4 12 Vaø nhaän thaáy : 5 . 12 = 6
. 4 = 12 . 10
Ñònh nghóa :
149
2 6 a c
b) ≠ vì 2 . 8 = 16 Hai phaân soá vaø goïi laø
3 8 b d
; 3 . 6 = 18 baèng nhau
-3 9 neáu a . d = b . c
c) = vì (-3) . (-15) =
- Töø tích a . b = c . d ta 5 - 15 II .- Caùc ví duï :
coù theå laäp ñöôïc caùc 5 . 9 = 45 Ví duï 1 :
caëp phaân soá baèng 4 - 12 -3 6
d) ≠ vì 4.9 = 36 ; 3.(- = vì (-3) . (-8) = 4 . 6
nhau nhö sau : 3 9 4 -8
12) = -36 (= 24)
a d b d 3 -4
= = ≠ vì 3 . 7 ≠ 5 . (-4)
c b c a - Hoïc sinh laøm ?2 5 7
Ví duï 2 :
a c b c Tìm soá nguyeân x bieát :
= = x - 21
d b d a =
4 28
x - 21
Vì = neân x . 28 = 4 .
4 28
(-21)
⇒ x=
4. (-21)
=- 3
28
4./ Cuûng coá :

Baøi taäp cuûng coá 6 vaø 7 SGK
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø 8 ; 9 vaø 10 SGK
150
Tieát 72 § 3 . TÍNH CHAÁT CÔ BAÛN CUÛA PHAÂN SOÁ
Taïi sao coù theå vieát moät phaân soá baát kyø
Coù maãu aâm thaønh phaân soá baèng noù vaø coù maãu döông ?
I.- Muïc tieâu :

- Naém vöõng tính chaát cô baûn cuûa phaân soá .
- Vaän duïng ñöôïc tính chaát cô baûn cuûa phaân soá ñeå giaûi moät soá baøi taäp ñôn giaûn ,
ñeå vieát moät phaân soá coù maãu aâm thaønh phaân soá baèng noù vaø coù maãu döông .
- Böôùc ñaàu coù khaùi nieäm veà soá höõu tæ .
a c
- Khi naøo thì hai phaân soá vaø baèng nhau ?
b d
- Söûa baøi taäp 8 , 9 vaø 10 SGK
3./ Baøi môùi :
I .- Nhaän xeùt :
- Hoïc sinh traû lôøi 1 2
Ta ñaõ bieát : = Vì 1.
1 2 1 2 -3 -6
- Vì sao = = Vì 1 . (-6) =
-3 -6 -3 -6 (-6) = 2 . (-3)
2 . (-3)
151
2 1.2
Ta thaáy : =
- 6 - 3.2
- Hoïc sinh laøm ?1 1 2: 2
=
- 3 - 6: 2
- Hoïc sinh laøm ?1 II.- Tính chaát cô baûn cuûa

. (-3) : (-4) phaân soá
- Hoïc sinh nhaän xeùt -1 3 -4 1 Neáu ta nhaân caû töû vaø maãu
= =
quan heä giöõa töõ vaø 2 -6 8 -2 cuûa moät phaân soá vôùi cuøng
maãu cuûa hai phaân . (-3) : (-4) moät soá nguyeân khaùc 0 thì ta
soá baèng nhau ñöôïc moät phaân soá baèng phaân
- Coù theå neâu ñöôïc - Hoïc sinh laøm ?2 soá ñaõ cho .
tính chaát gì cuûa . (-3) : (-5) a a. m
-1 3 5
= vôùi m ∈ Z vaø m ≠ 0
phaân soá = = b b. m
2 -6 - 10 Neáu ta chi caû töû vaø maãu cuûa
-1 moät phaân soá cho cuøng moät
2 öôùc chung cuûa chuùng thì ta
. (-3) : (-5) ñöôïc moät phaân soá baèng phaân
soá ñaõ cho .
- Hoïc sinh laøm ?3 a a: m
5 5 . (-1) - 5 = vôùi n ∈ ÖC(a,b)
- Cuûng coá : Nhaéc laïi = = b b: m
tính chaát cô baûn cuûa - 17 - 17. (-1) 17
- 4 - 4. (-1) 4
phaân soá = =
- 11 - 11. (-1) 11
152
a a. (-1) - a
= = (b < 0)
b b. (-1) - b
4./ Cuûng coá :

Baøi taäp cuûng coá 11 vaø 12 SGK
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø 13 vaø 14 SGK
Tieát 73 § 4 . RUÙT GOÏN PHAÂN SOÁ
Theá naøo laø phaân soá toái giaûn vaø laøm theá naøo
ñeå coù phaân soá toái giaûn ?
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu theá naøo laø ruùt goïn phaân soá vaø bieát caùch ruùt goïn phaân soá .
- Hoïc sinh hieåu theá naøo laø phaân soá toái giaûn vaø bieát caùch ñöa moät phaân soá veà
daïng toái giaûn .
- Böôùc ñaàu coù kyû naêng ruùt goïn phaân soá ,coù yù thöùc vieát phaân soá ôû daïng toái
giaûn .
153

- Phaùt bieåu tính chaát cô baûn cuûa phaân soá ?
- Aùp duïng tính chaát cô baûn cuûa phaân soá tìm 3 phaân soá baèng vôùi
− 28
phaân soá
42
3./ Baøi môùi :
- Töø baøi kieåm tra baøi I .- Caùch ruùt goïn phaân soá :
cuõ GV cho hoïc sinh Ví duï : :2 :7
nhaän xeùt : - Hoïc sinh traû lôøi 28
=
14
=
2
- Töû vaø maãu cuûa 42 21 3
14 28 56 14 2 :2 :7
phaân soá nhö theá = = =
21 42 84 21 3 14
Phaân soá coù töû vaø maãu
naøo vôùi töû vaø maãu 21
cuûa phaân soá ñaõ cho nhoû hôn töû vaø maãu cuûa phaân
vaø giaù trò cuûa soá ñaõ cho nhöng vaãn baèng
chuùng nhö theá naøo ? 2
phaân soá ñoù , phaân soá
3
cuõng vaäy .
- GV nhaéc nhôû : Khi ruùt Hoaït ñoäng theo nhoùm Moãi laàn chia töû vaø maãu cuûa
goïn phaân soá ta thöôøng - Hoïc sinh laøm ?1 phaân soá cho öôùc chung khaùc 1
ñeå keát quaû laø moät − 5 (−5) : 5 − 1 cuûa chuùng ta ñöôïc moät phaân
a) = =
phaân soá coù maãu 10 10: 5 2 soá baèng noù nhöng ñôn giaûn hôn
döông b) . Laøm nhö vaäy töùc laø ta ñaõ
ruùt goïn phaân soá .
154
18 18: (−3) −6 Qui taéc :

= =
− 33 (−33) : (−3) 11 Muoán ruùt goïn moät phaân soá
19
=
19: 19 1
=
, ta chia caû töû vaø maãu cuûa
c)
- Trong ví duï 57 57: 19 3 phaân soá cho moät öôùc chung
28 14 2 d) (khaùc 1 vaø –1) cuûa chuùng .
= = phaân soá
42 21 3 − 36 (−36) : (−12) 3 II.- Theá naøo laø phaân soá
= = =3
2 − 12 (−12) : (−12) 1 toái giaûn :
coù coøn ruùt goïn
3 28 14 2
Trong ví duï = = ta thaáy
ñöôïc nöõa khoâng ? Vì - Hoïc sinh laøm ?2 42 21 3
sao ? Trong caùc phaân soá 2
phaân soá khoâng theå ruùt
3
- GV giôùi thieäu theá 3 - 1 - 4 9 14 goïn ñöôïc nöõa vì töû vaø maãu
; ; ; ;
naøo laø phaân soá toái 6 4 12 16 63 khoâng coù öôùc chung naøo khaùc
giaûn -1 9 ± 1 . Chuùng laø phaân soá toái
Phaân soá vaø laø
4 16 giaûn
- Khi phaân soá ñaõ toái phaân soá toái giaûn Phaân soá toái giaûn (hay phaân
giaûn thì ÖCLN cuûa töû soá khoâng theå ruùt goïn ñöôïc
vaø maãu laø bao nöõa) laø phaân soá maø töû vaø
nhieâu maãu chæ coù öôùc chung laø 1
vaø - 1 .
Chuù yù :
a
- Phaân soá laø toái giaûn neáu
b
| a| vaø | b| laø hai soá nguyeân
toá cuøng nhau .
- Khi ruùt goïn phaân soá ,ta
thöôøng ruùt goïn phaân soá ñoù
ñeán toái giaûn .
155
4./ Cuûng coá :

- Theá naøo laø phaân soá toái giaûn ? Baøi taäp cuûng coá 15 vaø 16 SGK
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø 17 ; 18 vaø 19 SGK
Tieát 74 – 75 OÂN TAÄP
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh ñöôïc oân laïi khaùi nieäm veà phaân soá , phaân soá baèng nhau ,tính chaát cô baûn
cuûa phaân soá ,ruùt goïn phaân soá .
- Hoïc sinh naém chaéc tính chaát cô baûn cuûa phaân soá aùp duïng phaân soá baèng nhau ñeå
ruùt goïn phaân soá .
- Böôùc ñaàu coù kyû naêng ruùt goïn phaân soá , bieát caùch ñöa moät phaân soá veà daïng
toái giaûn .coù yù thöùc vieát phaân soá ôû daïng toái giaûn .
- Hoïc sinh söûa baøi taäp veà nhaø baøi taäp 18 vaø 19 SGK
3./ Baøi môùi :
Tieát 74

156
- GV höôùng daãn ta coù + Baøi taäp 17 / 15 :

theå phaân tích thaønh Hoaït ñoäng theo nhoùm 3.5
=
3.5
=
5
a)
tích roài ñôn giaûn caû töû 8.24 8.3.8 64
laãn maãu caùc thöøa soá - Hoïc sinh toå 1 thöïc 2.14 2.2.7 1
b) = =
chung hieän 7.8 7.2.2.2 2
3.7.11 3.7.11 7
c) = =
22.9 2.11.3.3 6
8.5 − 8.2 8.(5 − 2) 3
d) = =
Trong caùc baøi d) vaø e) 16 8.2 2
11.4 − 11 11.(4 − 1) 3
caàn chuù yù phaûi ñaët e) = = = −3
2 − 13 − 11 −1
thöøa soá chung roài môùi
ruùt goïn

hieän −9 3 15 5 − 12 60
= ; = ; =
33 − 11 9 3 19 − 95
+ Baøi taäp 21 / 15 :
- GV höôùng daãn tröôùc
heát haõy ruùt goïn −7 −1 12 2 3 −1
= ; = ; =
caùc phaân soá chöa - Hoïc sinh toå 3 thöïc 42 6 18 3 − 18 6
toái giaûn ,töø ñoù tìm hieän −9 −1 − 10 2 14 7
= ; = ; =
ñöôïc caùc caëp phaân 54 6 − 15 3 20 10
soá baèng nhau .
−7 3 −9 12 − 10
neân = = ; =
42 − 18 54 18 − 15
- Töông töï nhö treân
157
phaûi ruùt goïn moãi - Hoïc sinh toå 4 thöïc 14

vaäy phaân soá phaûi tìm laø :
phaân soá roài tìm hieän 20
ñöôïc phaân soá phaûi + Baøi taäp 22 / 15 :
tìm .
2 40 3 45 4 48 5 50
= ; = ; = ; =
3 60 4 60 5 60 6 60

hieän
 0 0 −3 5 −3 5 
B= (hoaëc) ; (hoaëc) ; ; 
 −3 5 −3 5 5 −3 
- Caùc phaân soá baèng

nhau chæ lieät keâ bôûi
moät ñaïi dieän .
Tieát 75
- GV höôùng daãn hoïc Hoaït ñoäng theo nhoùm + Baøi taäp 24 / 16 :

sinh neân ruùt goïn phaân - Hoïc sinh toå 1 thöïc
− 36 − 3 hieän 3 y − 36 − 3
soá = roài tính = = =
84 7 x 35 84 7
- GV höôùng daãn tröôùc

158
heát haõy ruùt goïn 3 −3 3.7

= ⇒ x= = −7
15 5 x 7 −3
phaân soá = sau ñoù
39 13 y −3 35.(−3)
= ⇒ y= = −15
nhaân caû töû laãn maãu 35 7 7
5 - Hoïc sinh toå 2 thöïc + Baøi taäp 25 / 16 :
cuûa phaân soá laàn
13 hieän 15 5
=
löôït vôùi 2 , 3 ,4 . . . . 39 13
- Hoïc sinh chuù yù ñoaïn 5 10 15 20 25 30 35
= = = = = =
thaúng AB goàm 12 ñôn 13 26 39 52 65 78 91
vò ,töø ñoù tính ñöôïc ñoä + Baøi taäp 26 / 16 :
daøi caùc ñoaïn : CD = 9
ñôn vò ; EF = 10 ñôn vò A
GH = 6 ñôn vò ; IK = 15 B
ñôn vò - Hoïc sinh toå 3 thöïc
hieän C D
4./ Cuûng coá : 3
CD = AB
- Baøi taäp 27 Ñaây laø 4
moät sai laàm hoïc sinh
thöôøng maéc :”ruùt E
goïn” caùc soá haïng 5
- Hoïc sinh toå 4 thöïc F EF = AB
gioáng nhau ôû töû vaø 6
hieän
ôû maãu chöù khoâng G H
baøi taäp 27 / 16 1
phaûi ruùt goïn thöøa GH = AB
soá chung 2
5./ Daën doø :
Chuaån bò kieåm tra I
giöõa kyø II K
Tieát 76 § 5. QUI ÑOÀNG MAÃU NHIEÀU PHAÂN SOÁ

159
1 −3 2 −5
Laøm theá naøo ñeå caùc phaân soá ; ; ;
2 5 3 8
cuøng coù chung moät maãu?
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu theá naøo laø qui ñoàng maãu soá nhieàu phaân soá , naém ñöôïc caùc böôùc
tieán haønh qui ñoàng maãu nhieàu phaân soá .
- Coù kyõ naêng qui ñoàng maãu caùc phaân soá (caùc phaân soá naøy coù maãu laø soá khoâng
quaù 3 chöõ soá) .
- Gaây cho hoïc sinh yù thöùc laøm vieäc theo qui trình ,thoùi quen töï hoïc (qua vieäc ñoïc vaø
laøm theo höôùng daãn cuûa SGK tr. 18) .
- Theá naøo laø hai phaân soá baèng nhau ?
- Phaùt bieåu qui taéc ñeå ruùt goïn moät phaân soá .
2 −3 4 5
- Ñieàn vaøo choã troáng : = ; = ; = ; =
3 60 4 60 5 30 − 6 30
3./ Baøi môùi :
160
- Töø baøi taäp kieåm tra 2 40 −3 − 45 I .- Qui ñoàng maãu hai phaân
= ; = ;
hoïc sinh nhaän xeùt 3 60 4 60 soá :
- GV giôùi thieäu qui 4 24 5 − 25 Ví duï :
= ; =
ñoàng maãu soá laø 5 30 −6 30 2 40 −3 − 45
= ; = ;
gì ? 3 60 4 60
4 24 5 − 25
= ; =
5 30 −6 30
- Qua baøi taäp ?1 GV - Hoïc sinh laøm ?1 Nhö vaäy ta ñaõ bieán ñoåi caùc
höôùng daãn cho hoïc − 3 − 48 − 5 − 50 phaân soá ñaõ cho thaønh caùc
= ; =
sinh thaáy khoâng chæ 5 80 8 80 phaân soá töông öùng baèng
coù 40 laø maãu chung − 3 − 72 − 5 − 75 chuùng nhöng coù cuøng chung
= ; =
cuûa hai phaân soá 5 120 8 120 moät maãu .
ñaõ cho maø coù theå − 3 − 96 − 5 − 100 Caùch laøm naøy goïi laø Qui
= ; =
laáy caùc maãu chung 8 160 8 160 ñoàng maãu hai phaân soá
laø 80 120 , 160 . . . . II.- Qui ñoàng maãu nhieàu
- Hoïc sinh laøm ?2 phaân soá :
Ví duï : Qui ñoàng maãu caùc
a) BCNN(2,5,3,8) = 120 phaân soá sau :
- Hình thaønh cho hoïc 1 −3 2 −5
; ; ;
sinh caùc böôùc thöïc b) 2 5 3 8
hieän qui ñoàng maãu 1 1.60 60 −3 − 3.24 − 72 MC = BCNN(2,5,3,8) = 120
= = ; = =
nhieàu phaân soá 2 2.60 120 5 5.24 120 1 1.60 60 −3 − 3.24 − 72
= = ; = =
2 2.40 80 −5 − 5.15 − 75 2 2.60 120 5 5.24 120
= = ; = =
3 3.40 120 8 8.15 120 2 2.40 80 −5 − 5.15 − 75
= = ; = =
3 3.40 120 8 8.15 120
161
Muoán qui ñoàng maãu nhieàu

phaân soá vôùi maãu döông ta
- Hoïc sinh nhaéc laïi laøm nhö sau :
nhieàu laàn caùc böôùc - Böôùc 1: Tìm moät boäi
thöïc hieän ñeå qui chung cuûa caùc maãu
ñoàng maãu nhieàu (thöôøng laø BCNN) ñeå laøm
phaân soá . maãu chung .
- Böôùc 2 : Tìm thöøa soá
phuï cuûa moãi maãu (baèng
caùch chia maãu chung cho
töøng maãu) .
- Böôùc 3 : Nhaân töû vaø
maãu cuûa moãi phaân soá
vôùi thöøa soá phuï töông
öùng .
4./ Cuûng coá :

- Ñeå qui ñoàng maãu nhieàu phaân soá ta phaûi tìm ? Baøi taäp cuûng coá 28 vaø
29 SGK
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø 30 vaø 31 SGK
I.- Muïc tieâu :

- Reøn kyõ naêng qui ñoàng maãu soá nhieàu phaân soá , naém ñöôïc caùc böôùc tieán haønh
qui ñoàng maãu nhieàu phaân soá .
162
- Giaûi thaønh thaïo caùc baøi taäp veà qui ñoàng maãu caùc phaân soá (caùc phaân soá naøy
coù maãu laø soá khoâng quaù 3 chöõ soá) .
- Muoán qui ñoàng hai hay nhieàu phaân soá ta phaûi laøm theá naøo ?
- Hoïc sinh 1 : söûa baøi taäp 30 / 19 Hoïc sinh 2 : Söûa baøi taäp 31 / 19
3./ Baøi môùi :
Hoïc sinh thöïc hieän + Baøi taäp 32 / 19 :

theo nhoùm a) Qui ñoàng maãu caùc phaân
- GV höôùng daãn : soá :
- Hoïc sinh toå 5 thöïc −4 8 − 10
; ; MC :
- Neáu maãu cuûa ñeà hieän 7 9 21
baøi cho döôùi daïng 63
tích ,ta coù theå nhanh − 4 − 4.9 − 36 8 8.7 56
= = ; = =
choùng tìm ñöôïc maãu 7 7.9 63 9 9.7 63
chung chính laø BCNN − 10 − 10.3 − 30
= =
cuûa caùc maãu vaø 21 21.3 63
tìm nhanh ñöôïc caùc
thöøa soá phuï 5 7
b) 2
; 3 MC : 23 . 3 .
- Hoïc sinh toå 4 thöïc 2 .3 2 .11
hieän 11 = 264
5 5.2.11 110 7.3 21
2
= 2 = ; 3 =
2 .3 2 .3.2.11 264 2 .11.3 264
163
- Caàn löu yù laø + Baøi taäp 33 / 19 :

phaûi ñöa veà caùc - Hoïc sinh toå 3 a) MC : 60
phaân soá coù thöïc hieän 3 − 3.3 − 9 − 11 11.2 22
= = ; = =
maãu döông roài − 20 20.3 60 − 30 30.2 60
môùi thöïc hieän qui 7
=
7.4 28
=
ñoàng maãu hoaëc 15 15.4 60
maãu chung phaûi b) MC : 140
laø maãu döông −6 6.4 24 27 − 3.7 − 21
= = ; = =
− 35 35.4 140 − 180 20.7 140
- Hoïc sinh toå 2 −3 3.5 15
= =
- Caâu b) neân ruùt thöïc hieän − 28 28.5 140
goïn tröôùc + Baøi taäp 34 / 20 :
a)
−5 −5 −7 8
= −1 neân = ;
5 5 7 7
b)
4./ Cuûng coá : 90 − 3 − 18 − 5 − 25
3= ; = ; =
Qua caùc baøi - Hoïc sinh toå 1 30 5 30 6 30
taäp treân khi qui thöïc hieän c)
− 9 − 135 − 19 − 133 − 105
ñoàng maãu nhieàu = ; = ; − 1=
7 105 15 105 105
phaân soá hoïc sinh
+ Baøi taäp 35 / 20 :
caàn chuù yù :
a)
- MC chính laø BCNN
− 15 − 1.5 − 5 120 1.6 6 − 75 − 1.15 − 15
cuûa caùc maãu = = ; = = ; = =
90 6.5 30 600 5.6 30 150 2.15 30
- Phaûi ñeå caùc
b)
phaân soá döôùi
164
daïng maãu döông 54 − 3 − 216 − 180 − 5 − 225 60 − 4 − 160

= = ; = = ; = =
(Maãu chung phaûi - Moät hoïc sinh − 90 5 360 288 8 360 − 135 9 360
laø soá nguyeân baát kyø
döông).
- Moät soá nguyeân
laø phaân soá coù
maãu laø 1
- Tröôùc khi qui
ñoàng caàn phaûi
ruùt goïn caùc
phaân soá
5./ Daën doø :
Baøi taäp veà nhaø
36 SGK
Tieát 78 § 6 .SO SAÙNH PHAÂN SOÁ
−3 4
Phaûi chaêng > ?
4 −5
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu vaø vaän duïng ñöôïc qui taéc so saùnh hai phaân soá cuøng maãu vaø khoâng
cuøng maãu ; nhaän bieát ñöôïc phaân soá aâm , döông .
- Coù kyõ naêng vieát caùc phaân soá ñaõ cho döôùi daïng caùc phaân soá coù cuøng maãu
döông ñeå so saùnh phaân soá .
165

3./ Baøi môùi :
- Hoïc sinh so saùnh hai I .- So saùnh hai phaân soá

phaân soá cuøng maãu :
- GV veõ hai ñoaïn thaúng 4 2 Ví duï :
vaø
bieåu dieån hai phaân soá 5 5
4 2 4
vaø döïa vaoø hình 5
5 5
aûnh gôïi cho hoïc sinh
nhôù caùch so saùnh hai - Phaùt bieåu laïi qui taéc so 2
phaân soá coù cuøng saùnh hai phaân soá cuøng 5
4 2
maãu . maãu >
5 5
Ta ñaõ bieát : Trong hai phaân soá
cuøng maãu phaân soá naøo coù
töû nhoû hôn thì phaân soá ñoù
nhoû hôn .
Ñoái vôùi hai phaân soá baát kyø
,ta cuõng coù qui taéc :
166
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui - Hoïc sinh laøm ?1 Trong hai phaân soá coù
taéc so saùnh hai soá −8 −7 −1 − 2 cuøng moät maãu döông ,
< ; >
nguyeân . 9 9 3 3 phaân soá naøo coù töû lôùn
3 −6 −3 0 hôn thì phaân soá ñoù lôùn hôn
> ; <
- Vaøi hoïc sinh nhaéc laïi 7 7 11 11 .
qui taéc so saùnh hai Ví duï :
phaân soá coù cuøng - Hoïc sinh laøm ?2 − 3 −1
< vì - 3 < -1
maãu . 4 4
- Hoïc sinh laøm ?3 2 −4
> vì 2> - 4
- Treân cô sôû so saùnh hai 5 5
phaân soá cuøng maãu GV Nhaän xeùt : II.- So saùnh hai phaân soá
höôùng daãn hoïc sinh • Phaân soá coù töû vaø khoâng cuøng maãu :
muoán so saùnh hai phaân maãu laø hai soá Ví duï : So saùnh hai phaân soá
soá baát kyø ta phaûi vieát nguyeân cuøng daáu thì − 3 vaø 4
caùc phaân soá ñoù döôùi lôùn hôn 0 . 4 -5
daïng caùc phaân soá coù Phaân soá lôùn hôn 0 Ta laøm nhö sau :
cuøng maãu döông goïi laø phaân soá döông 4 −4
* Vieát =
−5 5
3 −2 * Qui ñoàng maãu caùc phaân
>0 ; >0 −3 -4
- Tieáp tuïc höôùng daãn 7 −5 soá vaø
ñeå hoïc sinh tìm ra • Phaân soá coù töû vaø 4 5
maãu laø hai soá − 3 − 15 − 4 − 16
caùc böôùc phaûi thöïc = vaø =
nguyeân khaùc daáu thì 4 20 5 20
hieän khi so saùnh hai
nhoû hôn 0. * Vì - 15 > - 16 neân
phaân soá − 15 − 16
- Böôùc 1 : Vieát phaân Phaân soá nhoû hôn 0 >
20 20
soá coù maãu aâm goïi laø phaân soá aâm
−3 4
thaønh phaân soá Vaäy : >
4 −5
baèng noù vaø coù Muoán so saùnh hai phaân soá
167
maãu döông . −4 5 khoâng cuøng maãu ,ta vieát

<0 ; <0
- Böôùc 2 : Qui ñoàng 9 −7 chuùng döôùi daïng hai phaân soá
caùc phaân soá coù −2 2 2 coù cuøng maãu döông ,roài so
= =−
maãu döông . 3 −3 3 saùnh caùc töû vôùi nhau : Phaân
- Böôùc 3 : So saùnh töû soá naøo coù töû lôùn hôn thì lôùn
caùc phaân soá ñaõ qui hôn .
ñoàng .
4./ Cuûng coá : Baøi taäp 37 vaø 38 SGK

5./ Daën doø : Baøi taäp veà nhaø 39 ; 40 vaø 41 SGK
Tieát 79 § 7 . PHEÙP COÄNG PHAÂN SOÁ
Hình veõ naøy theå hieän qui taéc gì ?

∆ Ο ∆+Ο
+ =
Π Π Π
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu vaø aùp duïng ñöôïc qui taéc coäng hai phaân soá cuøng maãu vaø khoâng
cuøng maãu .
- Coù kyõ naêng coäng phaân soá ,nhanh vaø ñuùng .
- Coù yù thöùc nhaän xeùt ñaëc ñieåm cuûa caùc phaân soá ñeå coäng nhanh vaø ñuùng (coù
theå ruùt goïn caùc phaân soá tröôùc khi coäng)
168

3./ Baøi môùi :
- GV veõ hai ñoaïn thaúng - Quan saùt hình veõ gôïi I .- Coäng hai phaân soá cuøng
bieåu dieån hai phaân soá nhôù laïi qui taéc coäng hai maãu :
3 2 phaân soá cuøng maãu ñaõ Ví duï :
vaø döïa vaoø hình
7 7 hoïc
aûnh gôïi cho hoïc sinh 3 2
nhôù qui taéc coäng hai 3 2 5 7 7
+ =
phaân soá coù cuøng 7 7 7
maãu . - Hoïc sinh phaùt bieåu qui
taéc coäng hai phaân soá 5
cuøng maãu 7
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui - Hoïc sinh laøm ?1 3 2 3+ 2 5

Ta ñaõ bieát : + = =
taéc coäng hai phaân 3 5 3+ 5 8 7 7 7 7
a) + = = =1
soá cuøng maãu . 8 8 8 8
1 − 4 1+ (−4) − 3 Ñoái vôùi hai phaân soá baát kyø
b) + = =
- ÔÛ caâu c) quan saùt 7 7 7 7 ,ta cuõng coù qui taéc :
hai phaân soá ñaõ toái c) Muoán coäng hai phaân soá
giaûn chöa ? 6 − 14 1 − 2 1+ (−2) − 1 cuøng maãu ,ta coáng caùc töû
+ = + = =
- Ruùt goïn hai phaân soá 18 21 3 3 3 3 vaø giöõ nguyeân maãu .
ñaõ cho Ví duï :
169
- Hoïc sinh laøm ?3 − 3 1 − 3+ 1 − 2

+ = =
a) 5 5 5 5
− 2 4 − 10+ 4 − 6 − 2 2 7 2 − 7 2 + (−7) − 5
+ = = = + = + = =
- Hoïc sinh phaùt bieåu 3 15 15 15 5 9 −9 9 9 9 9
qui taéc coäng hai b) II.- Coäng hai phaân soá khoâng
phaân soá khoâng 11 9 11 − 9 cuøng maãu :
+ = +
cuøng maãu . 15 − 10 15 10 Qui taéc :
- Caàn chuù yù keát quaû 22+ (-27) Muoán coäng hai phaân soá
=
laø phaân soá chöa toái 30 khoâng cuøng maãu ,ta vieát
giaûn thì phaûi ruùt − 5 −1 chuùng döôùi daïng hai phaân
= =
goïn cho ñeán toái 30 6 soá coù cuøng maãu döông roài
giaûn coäng caùc töû vaø giöõ
nguyeân maãu .
Ví duï :
2 − 3 10+ (−9) 1
+ = =
3 5 15 15

5./ Daën doø : Baøi taäp veà nhaø 44 , 45 vaø 46 SGK
I.- Muïc tieâu :

170
- Reøn kyõ naêng coäng hai phaân soá cuøng maãu vaø khoâng cuøng maãu .
- Giaûi ñöôïc caùc baøi tính coäng phaân soá ,nhanh vaø ñuùng .
- Hoïc sinh 1 : Giaûi baøi taäp 44 / 26 SGK - Hoïc sinh 2 : Giaûi baøi
taäp 45 / 26 SGK
3./ Baøi môùi :
Hoïc sinh thöïc hieän + Baøi taäp 58 / 12 Saùch Baøi

theo nhoùm taäp :
1 2 5 + 12 17
a) + = =
- GV nhaéc nhôõ hoïc - Toå 1 thöïc hieän 6 5 30 30
sinh quan saùt ñeà baøi 3 − 7 12+ (−35) − 23
b) + = =
phaân soá ñaõ cho chöa 5 4 20 20
toái giaûn thì phaûi ruùt − 5 − 16+ (−5) − 21
c) (−2) + = =
goïn cuõng nhö keát 8 8 8
quaû xem ñaõ toái + Baøi taäp 59 / 12 Saùch Baøi
giaûn chöa ? taäp :
- Toå 2 thöïc hieän
1 − 5 − 1+ (−5) − 6 − 3
a) + = = =
−8 8 8 8 4
4 − 12 4 − 4
b) + = + =0
4 -4 13 39 13 13
vaø laø hai phaân − 1 − 1 − 4 + (−3) − 7 − 1
13 13 c) + = = =
21 28 84 84 12
soá ñoái nhau
171
- Hoïc sinh toå 3 thöïc + Baøi taäp 60 / 12 Saùch Baøi

hieän taäp :
− 3 16 − 3 8 − 3 + 8 5
a) + = + = =
29 58 29 29 29 29
8 − 36 1 − 4 1+ (−4) − 3
b) + = + = =
40 45 5 5 5 5
c)
− 8 − 15 − 4 − 5 (−4) + (−5) − 9
+ = + = = −1
18 27 9 9 9 9
+ Baøi taäp 61 / 12 Saùch Baøi
- Hoïc sinh toå 4 thöïc taäp :
hieän Tìm x :
1 2 13+ 8 21
a) x= + = =
4 13 52 52
b)
x 2 − 1 14+ (−3) 11
= + = =
3 3 7 21 21
11. 3 11
x= =
21 7
+ Baøi taäp 62 / 12 Saùch Baøi
4./ Cuûng coá : Cuûng
taäp :
coá töøng phaàn - Hoïc sinh toå 5 thöïc
a)
5./ Daën doø : Baøi hieän
1 −5 −1 11 −7
taäp veà nhaø 63 , 64 vaø +
1
12 12 12 12 12
65 Saùch Baøi taäp . 12
1 −1 −1
0 1
6 3 2
b)
172
−1 2 5 −3
 − 1 -1
+  2 3 6 4
 12 −7 7 3 −5 − 13
12 12 4 6 12
Tieát 81 ♣ § 8 . TÍNH CHAÁT CÔ BAÛN CUÛA PHEÙP COÄNG PHAÂN SOÁ
Khi coäng nhieàu phaân soá ta coù theå ñoåi choã hoaëc
nhoùm caùc phaân soá laïi theo baát cöù caùch naøo ta muoán .
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh bieát caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp coäng phaân soá : giao hoaùn , keát hôïp ,
coäng vôùi soá 0 .
- Coù kyõ naêng vaän duïng caùc tính chaát treân ñeå tính ñöôïc hôïp lyù ,nhaát laø khi coäng
nhieàu phaân soá .
- Coù yù thöùc quan saùt ñaëc ñieåm caùc phaân soá ñeå vaän duïng caùc tính chaát cô baûn
cuûa pheùp coäng phaân soá
- Kieåm tra caùc baøi taäp veà nhaø
3./ Baøi môùi :
173
- Pheùp coäng soá - Hoïc sinh laøm ?1 I .- Caùc tính chaát :

nguyeân coù nhöõng a) Tính chaát giao hoaùn :
tính chaát cô baûn gì ? ( Pheùp coäng soá nguyeân a c c a
+ = +
coù caùc tính chaát : Giao b d d b
- Töông töï pheùp coäng hoaùn , keát hôïp , coäng b) Tính chaát keát hôïp :
soá nguyeân , pheùp vôùi soá 0 )  a c  p a  c p
 +  + = +  + 
coäng phaân soá coù  b d q b  d q
nhöõng tính chaát cô • a+b=b+a c) Coäng vôùi soá 0 :
baûn laø : Tính chaát • (a + b) + c = a + (b + a a a
+ 0 = 0+ =
giao hoaùn ,tính chaát c) b b b
keát hôïp ,Coäng vôùi • a+0=0+a=a
soá 0 .
- Hoïc sinh vieát daïng
toång quaùt caùc tính
chaát treân .
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui - Hoïc sinh laøm ?2 II.- Aùp duïng :
taéc coäng hai phaân Tính nhanh : Ví duï : Tính toång
soá cuøng maãu . − 2 15 − 15 4 8 − 3 2 −1 3 5
B= + + + + A= + + + +
17 23 17 19 23 4 7 4 5 7
- Trong baøi naøy chuùng - 2 − 15 15 8 4 -3 −1 2 5 3
=( + )+ ( + )+ = + + + +
ta ñaõ aùp duïng 17 17 23 23 19 4 4 7 7 5
nhöõng tính chaát gì = (-1)+ 1+
4
= 0+
4
=
4
=
 (-3)+ (-1)  2 + 5 3
+ +
cuûa pheùp coäng 19 19 19  4   7  5
phaân soá ? 3 3 3
= (-1)+ 1+ = 0 + =
5 5 5
174
- AÙp duïng tính chaát −1 3 − 2 − 5

C= + + +
giao hoaùn keát hôïp 2 21 6 30 − 2 15 − 15 4 8
B= + + + +
vaø coäng vôùi soá 0 . -1 1 − 1 − 1 17 23 17 19 23
= + + +
2 7 3 6 - 2 − 15 15 8 4
=( + )+ ( + )+
 - 1 − 1 − 1 1 17 17 23 23 19
= + + +
- Giao hoaùn vaø keát 2 3 6 7
= (-1)+ 1+
4
= 0+
4
=
4
hôïp caùc phaân soá (−3) + (−2) + (−1) 1 19 19 19
= +
aâm 6 7
1 − 7+ 1 − 6
= (-1)+ = =
7 7 7

− 3 5 − 4  − 3 + (−4)  5 − 5 − 2 8  − 5 + (−2)  8
+ + = b) + + = +
a) + 21 21 24  21  24
7 13 7  7  13
5 − 13+ 5 − 8 − 7 8 −1 1
= (−1) + = = = + = + =0
13 13 13 21 24 3 3
5./ Daën doø : Baøi taäp veà nhaø 49 , 50 vaø
51 SGK

I.- Muïc tieâu :
- Hoïc sinh bieát caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp coäng phaân soá : giao hoaùn , keát hôïp ,
coäng vôùi soá 0 .
- Coù kyõ naêng vaän duïng caùc tính chaát treân ñeå tính ñöôïc hôïp lyù ,nhaát laø khi coäng
nhieàu phaân soá .
175

- Kieåm tra caùc baøi taäp veà nhaø Baøi taäp 50 / 29
−3 1 −1
+ =
5 2 10
+ + +
−1 −5 − 13
+ =
4 6 12
= = =
− 17 −1 − 71
+ =
20 3 60
3./ Baøi môùi :
Hoïc sinh hoaït ñoäng + Baøi taäp 52 / 29 :

- Nhaéc nhôû hoïc sinh theo nhoùm 6 7 3 5 4 2
a
ruùt goïn cho ñeán toái 27 23 5 14 3 5
giaûn neáu coù theå 5 4 7 2 2 6
b
- Hoïc sinh toå 1 thöïc hieän 27 23 10 7 3 5
a+ 11 11 13 9 8
2
b 27 23 10 14 5
176
- Höôùng daãn - Hoïc sinh toå 2 thöïc hieän + Baøi taäp 53 / 30 :

hoïc sinh veõ laïi
hình ñôn giaûn 6
hôn vaø ñieàn - Hoïc sinh toå 3 thöïc hieän 17
caùc phaân soá 6
0
thích hôïp vaøo 17
caùc vieân gaïch + Baøi taäp 55 / 30 : 6
0 0
- Nhaéc hoïc sinh 17
khoâng ñieàn −1 5 1 − 11 2 4 −4 4
+ 17 17 17 17
vaøo saùch . 2 9 36 18
−1 1 − 17 − 10 1 1 3 −7 11
-1 17 17 17 17 17
2 18 36 9
5 1 10 7 −1 + Baøi taäp 54 / 30 :
9 18 9 12 18 −2
Caâu a sai , söûa laïi laø ; Caâu d
1 − 17 7 1 −7 5
36 36 12 18 12 − 16
sai ,söûa laïi laø
− 11 − 10 −1 −7 − 11 15
18 9 18 12 9 + Baøi taäp 56 / 30 :
- GV löu yù hoïc
sinh aùp duïng
− 5  − 6   − 5 − 6
tính chaát giao - Hoïc sinh toå 4 vaø toå 5 thöïc A= + + 1 =  +  + 1= 0+ 1= 0
hieän 11  11   11 11 
hoaùn cuûa
pheùp coäng soá 2  5 − 2  2 − 2 5
B= + + = +  + = 0+ =
5 5
ñeå ñieàn nhanh 3 7 3  3 3  7 7 7
keát quaû  − 1 5  − 3 − 1  5 − 3 − 1 1
C= + + = + + = + =0
 4 8 8 4 8 8  4 4
+ Baøi taäp 57 / 30 :
Caâu c ñuùng
- Aùp duïng tính
177
chaát giao hoaùn

vaø keát hôïp ñeå
tính nhanh
4./ Cuûng coá : Cuûng coá töøng phaàn

5./ Daën doø : Xem baøi pheùp tröø phaân
Tieát 83 § 9 . PHEÙP TRÖØ PHAÂN SOÁ
Coù theå thay pheùp tröø phaân soá

baèng pheùp coäng phaân soá ñöôïc khoâng ?
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu ñöôïc theá naøo laø hai soá ñoái nhau .
- Hieåu vaø vaän duïng ñöôïc qui taéc tröø phaân soá .
- Coù kyû naêng tìm soá ñoái cuûa moät soá vaø kyõ naêng thöïc hieän pheùp tröø phaân soá .
- Hieåu roõ moái quan heä giöõa pheùp coäng vaø pheùp tröø phaân soá .
1./ OÅn ñònh : Lôùp tröôûng baùo caùo só soá lôùp
3./ Baøi môùi :
178
- Hoïc sinh laøm ?1 I .- Soá ñoái :

Ví duï :
- Nhaän xeùt keát quaû 3 −3 3 −3
+ =0 + =0
- GV giôùi thieäu soá ñoái 5 5 5 5
; hai soá ñoái nhau 2 2 −2 2 2 2 −2 2
+ = + =0 + = + =0
−3 3 3 3 −3 3 3 3
−3
Ta noùi laø soá ñoái cuûa
5
3
phaân soá vaø cuõng noùi
5
- Hoïc sinh cho bieát soá - Hoïc sinh laøm ?2 3

laø soá ñoái cuûa phaân soá
naøo laø soá ñoái cuûa 5
phaân soá naøo trong ? −3
;
2 5
Kyù hieäu soá ñoái cuûa 3 −3
hai phaân soá vaø laø
a a 5 5
phaân soá laø − hai soá ñoái nhau
b b
a  a Ñònh nghóa : Hai soá goïi laø ñoái
+ −  = 0 nhau neáu toång cuûa chuùng
- Toång quaùt GV nhaán b  b
Ta coù : baèng 0 .
maïnh yù a a −a
− = = II.- Pheùp tröø phaân soá :
b −b b
a a −a Qui taéc :
− = = Muoán tröø moät phaân soá cho
b −b b - Hoïc sinh laøm ?3
moät phaân soá ,ta coäng soá bò
- GV cuûng coá : tröø vôùi soá ñoái cuûa soá tröø .
179
- Baøi taäp 58 / 33 vaø 1 2 1 − 2 3 + (−2) 1 a c a  − c

− = + = = − = + 
59 / 33 3 9 3 9 9 9 b d b  d
1  2  3 + (−2) 1 Ví duï :
+ −  = =
3  9 9 9 2  − 1 2 1 8 + 7 15
−  = + = =
1 2 1  2 7  4 7 4 28 28
Vaäy: − = + − 
3 9 3  9 Nhaän xeùt : Ta coù
 a c c  a  c  c a  c c 
 − + =  b +  − d  + d = b +  − d + d 
 b d d     
- Hoïc sinh laøm ?4 a a
= + 0=
b b
a c
Vaäy coù theå noùi hieäu − laø
b d
moät soá maø coäng vôùi
c a
thì ñöôïc . Nhö vaäy pheùp tröø
d b
(phaân soá) laø pheùp toaùn ngöôïc
cuûa pheùp coäng (phaân soá)

5./ Daën doø : Baøi taäp veà nhaø 60 ; 61 vaø 62 SGK

I.- Muïc tieâu :
- Reøn kyû naêng tìm soá ñoái cuûa moät soá vaø kyõ naêng thöïc hieän pheùp tröø phaân soá .
- Hieåu roõ moái quan heä giöõa pheùp coäng vaø pheùp tröø phaân soá .
180

* Hoïc sinh 2 Baøi taäp 61 /33
* Hoïc sinh 1 Baøi taäp 60 / 33
a) Caâu b ñuùng
3 1
x− = b) Hieäu cuûa hai phaân soá cuøng maãu laø
4 2 moät phaân soá coù cuøng maãu ñoù vaø
1 3 töû baèng hieäu caùc töû
a) x= + b)
2 4 * Hoïc sinh 3 Baøi taäp 61 / 34 :
2+ 3 5 3 5 6 + 5 11
x= = a) Nöûa chu vi khu ñaát laø : + = =
4 4 4 8 8 8
−5 7 −1 km
−x= + b) Chieàu daøi hôn chieàu roäng laø :
6 12 3
3 5 6− 5 1
7 −1 5 − = = km
−x= + + 4 8 8 8
12 3 6
7 − 4 + 10 13
−x= =
12 12
13
x= −
12
3./ Baøi môùi :
+ Baøi taäp 63 / 34 :
- GV höôùng daãn hoïc Hoïc sinh thöïc hieän 1 −9 −2
a) + = b)
sinh ñaët =x theo nhoùm 12 12 3
− 1 11 2
+ =
roài tìm x trong caùc - Hoïc sinh toå 5 thöïc 3 15 5
ñaúng thöùc ñaõ cho hieän
1 1 1
c) − = d)
4 5 20
181
−8 −8
− =0
13 13

- Hoïc sinh trình baøy hieän Hoaøn thaønh pheùp tính :
caùch giaûi ñöôïc caùc 7 2 1 1 −2 7
a) − = b) − =
baøi taäp naøy Gv 9 3 9 3 15 15
cuûng coá . − 11 − 4 − 3 19 2 5
c) − = d) − =
14 7 14 21 3 21
Thôøi gian Bình coù :

- Hoïc sinh toå 3 thöïc 21 giôø 30 phuùt – 9 giôø = 2 giôø
hieän 5
30 phuùt = giôø
Baøi taäp 65 / 34 SGK 2
Thôøi gian Bình coøn laïi
:
5  1 1  5 3 + 2 + 12 17
−  + + 1 = − =
2  4 6  2 12 12
Thôøi gian Bình xem
phim :
- Hoïc sinh toå 2 thöïc 45 3 9
45 phuùt = = =
4./ Cuûng coá : Cuûng hieän 60 4 12
coá töøng phaàn Baøi taäp 66 / 34 SGK giôø
5./ Daën doø : Xem
182
baøi pheùp nhaân phaân 17

>
9
Vì
soá 12 12
Vaäy Bình coù dö thôøi gian ñeå
xem phim
+ Baøi taäp 68 / 34 :
- Hoïc sinh toå 1 thöïc 3 − 7 13 12+ 14+ 13 39
a) − − = =
hieän 5 10 − 20 20 20
3 − 1 5 27+ (−12) + (−10) 5
b) + − = =
4 3 18 36 36
3 5 − 1 12+ 35+ (−28) 19
c) − + = =
14 − 8 2 56 56
1 1 1 − 1 6 + (−4) + 3 + 2 7
d) + + − = =
2 −3 4 6 12 12
Tieát 85 ♣ § 10 . PHEÙP NHAÂN PHAÂN SOÁ
Hình veõ naøy theå hieän qui taéc gì ?

∆ Ο ∆ .Ο
⋅ =
Π ◊ Π .◊
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh bieát vaø vaän duïng ñöôïc qui taéc nhaân phaân soá.
- Coù kyû naêng nhaân phaân soá vaø ruùt goïn phaân soá khi caàn thieát .
183

3./ Baøi môùi :
- Hoïc sinh laøm ?1 I .- Qui taéc :

Muoán nhaân hai phaân soá ,ta
- ÔÛ Tieåu hoïc ta ñaõ nhaân caùc töû vôùi nhau vaø
bieát nhaân phaân soá a) 3 ⋅ 4 = 2 . 4 = 2 nhaân caùc maãu vôùi nhau.
hoïc sinh leân baûng 4 7 4. 7 7 a c a. c
⋅ =
laøm ?1 3 25 3. 25 1. 5 5 b d b⋅ d
b) ⋅ = = =
- GV giôùi thieäu Qui taéc 10 42 10. 42 2.14 28 Ví duï :
treân vaãn ñuùng ñoái − 3 2 (−3) ⋅ 2 − 6 6
⋅ = = =
vôùi phaân soá coù töû 7 − 5 7⋅ (−5) − 35 35
vaø maãu laø nhöõng
soá nguyeân .
- Hoïc sinh nhaéc laïi qui - Hoïc sinh laøm ?2 − 5 4 (−5) ⋅ 4 − 20

a) ⋅ = =
taéc nhaân phaân soá 11 13 11⋅ 13 143
- GV löu yù hoïc sinh : − 6 − 49 (−6) ⋅ (−49) (−1) ⋅ (−7) 7
b) ⋅ = = =
coù theå ruùt goïn 35 54 35⋅ 54 5⋅ 9 45
trong khi nhaân ta seõ − 28 − 3 (−28) ⋅ (−3) (−7) ⋅ (−1) 7
c) ⋅ = = =
ñöôïc phaân soá toái 33 4 33⋅ 4 11⋅ 1 11
giaûn . 15 34 15⋅ 34 1⋅ 2 −2
d) ⋅ = = =
- Hoïc sinh laøm ?3 − 17 45 (−17) ⋅ 45 (−1) ⋅ 3 3
2
 − 3 − 3 − 3 (−3) ⋅ (−3) 9
e)   = ⋅ = =
 5 5 5 5⋅ 5 25
184
II.- Nhaän xeùt :

Töø caùc pheùp nhaân :
- Hoïc sinh nhaän xeùt töø (−2) ⋅ 1 = − 2 ⋅ 1 = (−2) ⋅ 1 = − 2  = (−2) ⋅ 1
 
ví duï 5 1 5 1⋅ 5 5  5 
- Moät soá nguyeân laø −3 − 3 − 4 (−3) ⋅ (−4) 12  (−3) ⋅ (−4) 
⋅ (−4) = ⋅ = = = 
moät phaân soá coù 13 13 1 13⋅ 1 13  13 
maãu laø 1 Nhaän xeùt : Muoán nhaân moät
- Hoïc sinh laøm ?4 soá nguyeân vôùi moät phaân soá
(hoaëc moät phaân soá vôùi moät soá
nguyeân) ta nhaân soá nguyeân vôùi
töû cuûa phaân soá vaø giöõ nguyeân
maãu
b a⋅ b
a⋅ =
c c
4./ Cuûng coá : Baøi taäp 69 SGK

Tieát 86 § 11 . TÍNH CHAÁT CÔ BAÛN CUÛA PHEÙP NHAÂN PHAÂN SOÁ
Khi nhaân nhieàu phaân soá ,ta coù theå ñoåi choã hoaëc nhoùm
Caùc phaân soá laïi theo baát cöù caùch naøo ta muoán .
185
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh bieát caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp nhaân phaân soá :
Giao hoaùn , keát hôïp , nhaân vôùi soá 1 , tính chaát phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi
pheùp coäng .
- Coù kyû naêng vaän duïng caùc tính chaát treân ñeå thöïc hieän pheùp tính hôïp lyù , nhaát laø
khi nhaân nhieàu soá .
cuûa pheùp nhaân phaân soá .
3./ Baøi môùi :
- - Hoïc sinh laøm ?2
b a⋅ b
a⋅ =
c c
186
- Hoïc sinh nhaän xeùt töø

ví duï

Tieát 86 ♣ § 11 . TÍNH CHAÁT CÔ BAÛN CUÛA PHEÙP NHAÂN PHAÂN SOÁ

187
Khi nhaân nhieàu phaân soá ,ta coù theå ñoåi choã hoaëc nhoùm
Caùc phaân soá laïi theo baát cöù caùch naøo ta muoán .
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh bieát caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp nhaân phaân soá :
Giao hoaùn , keát hôïp , nhaân vôùi soá 1 , tính chaát phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi
pheùp coäng .
- Coù kyû naêng vaän duïng caùc tính chaát treân ñeå thöïc hieän pheùp tính hôïp lyù , nhaát laø
khi nhaân nhieàu soá .
cuûa pheùp nhaân phaân soá .
3./ Baøi môùi :
188
b a⋅ b
a⋅ =
c c

ví duï

189
Tieát 88 § 12 . PHEÙP CHIA PHAÂN SOÁ
Coù theå thay pheùp chia phaân soá

Baèng pheùp nhaân phaân soá ñöôïc khoâng ?
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu khaùi nieäm soá nghòch ñaûo vaø bieát caùch tìm soá nghòch ñaûo cuûa moät
soá khaùc 0 .
- Hoïc sinh hieåu vaø vaän duïng ñöôïc qui taéc chia phaân soá .
- Coù kyõ naêng thöïc hieän pheùp chia phaân soá .
5 − 7 12
2 ./ Kieåm tra baøi cuõ: - Hoïc sinh 1 : Thöïc hieän pheùp tính : a) + ⋅
12 12 21
3 −1 3 3
b) ⋅ + ⋅
5 4 4 5
- Hoïc sinh 2 : Tìm x bieát a) x.3=6 b) x.3=-4
3 4
c) x⋅ =
4 5
3./ Baøi môùi :
190
- Hoïc sinh laøm ?1 vaø nhaän Hoïc sinh hoaït ñoäng theo I.- Soá nghòch ñaûo :
xeùt tích tìm ñöôïc nhoùm Ñònh nghóa : Hai soá
- Gv giôùi thieäu Soá nghòch - Hoïc sinh toå 1 laøm ?1 vaø goïi laø nghòch ñaûo cuûa
ñaûo nhaän xeùt nhau neáu tích cuûa chuùng
- Cho HSphaùt bieåu ñònh 1 (−8) ⋅ 1 − 8 baèng 1.
(−8) ⋅ = = =1
nghóa soá nghòch ñaûo −8 −8 −8  a
−1
- Hoïc sinh khaùc nhaéc laïi − 4 7 (−4) ⋅ 7 − 28 Kyù hieäu :   soá nghòch
⋅ = = =1  b
- Cuûng coá baøi taäp ?2 7 − 4 7⋅ (−4) − 28 a
(moät hoïc sinh baát kyø (Hoïc sinh toå 3 coù ñaûo cuûa
b
cuaû toå 2 ñöùng taïi choã yù kieán)
traû lôøi ) −1
 a b
−5   = (a , b ≠ 0)
⋅ =1  b a
9
0. =1
- Baøi taäp ?3 (moät hoïc - Hoïc sinh toå 2 laøm ?2 1  1

−1
sinh baát kyø cuaû toå 3 −4 • ( − 8) =

−1
;   = −8
Ta noùi laø soá nghòch −8  − 8
ñöùng taïi choã traû lôøi . 7 1
Hoïc sinh toå 5 nhaän xeùt ñaûo cuûa 7 ; • - 8 vaø laø hai soá nghòch
−8
, coù yù kieán ) −4 ñaûo cuûa nhau
7
laø soá nghòch ñaûo Chuù yù : Soá 0 khoâng coù soá
- GV höôùng daãn hoïc sinh − 4 nghòch ñaûo
2 3 −4
tính : laø tìm moät soá cuûa ; hai soá II.- Pheùp chia :
7 4 7
−4 7 Qui taéc : Muoán chia moät
maø khi nhaân soá ñoù vôùi vaø laø hai soá phaân soá hay moät soá nguyeân
3 2 8 7 −4
thì ñöôïc ñoù laø . nghòch ñaûo cuûa nhau cho moät phaân soá ,ta nhaân
4 7 21 soá bò chia vôùi soá nghòch ñaûo
191
2 4 8 - Hoïc sinh laøm ?3 cuûa soá chia .

Maët khaùc ⋅ =
7 3 21 ( Hoïc sinh toå 5 coù yù a c a d a. d
: = ⋅ = ( b, c , d ≠ 0 )
2 3 2 4 kieán) b d b c b. c
Nhö vaäy : : = ⋅
7 4 7 3 - Hoïc sinh toå 4 nhaän c d a. d
2 a : = a. = ( c, d ≠ 0)
- Tính 2 : xeùt : d c c
3 Trong ñaúng thöùc Ví duï :
- Hoïc sinh nhaän xeùt → 2 3 2 4 2 1 2 2 2. 2 4
: = ⋅ a) : = ⋅ = =
phaùt bieåu qui taéc Chia 7 4 7 3 3 2 3 1 3.1 3
phaân soá + Pheùp chia → pheùp − 4 3 − 4 4 (−4) . 4 − 16
b) : = ⋅ = =
nhaân 5 4 5 3 5. 3 15
4
+ laø soá nghòch c) − 2 : 4 = − 2 ⋅ 7 = (−2) . 7 = − 14 = − 7
3 7 1 4 1. 4 4 2
3
ñaûo cuûa −3 − 3 1 − 3.1 − 3  −3 
4./ Cuûng coá : Cuûng coá 4 d) :2= ⋅ = =  = 
töøng phaàn baèng caùc 4 4 2 4. 2 8  4 . 2 
baøi taäp ? Baøi (Hoïc sinh khaùc coù yù Nhaän xeùt : Muoán chia moät
taäp 84 SGK kieán) phaân soá cho moät soá nguyeân
5./ Daën doø : Baøi taäp - Hoïc sinh laøm ?5 (khaùc 0) ta giöõ nguyeân töû
veà nhaø 85 , 86 - Hoïc sinh nhaän xeùt töø cuûa phaân soá vaø nhaân maãu
,87 vaø 88 SGK ví duï vôùi soá nguyeân .
(Hoïc sinh khaùc coù yù a a
:c= (b , c ≠ 0)
kieán) b b. c

(Hoïc sinh khaùc coù yù
kieán)

192
I.- Muïc tieâu :

- AÙp duïng qui taéc pheùp chia phaân soá
- Coù kyû naêng vaän duïng qui taéc pheùp chia phaân soá giaûi thaønh thaïo caùc baøi taäp .
- Bieát vaän duïng trong caùc baøi taäp tìm x .
3./ Baøi môùi :
Hoïc sinh thöïc hieän + Baøi taäp 89 / 43 :

- GV cho hoïc sinh phaùt theo nhoùm Thöïc hieän pheùp tính
bieåu qui taéc pheùp −4 − 4 1 − 4 .1 − 2
a) :2= ⋅ = =
chia phaân soá -Hoïc sinh toå 1 thöïc hieän 13 13 2 13. 2 13
− 6 24 11 24. 11
b) 24: = ⋅ = = −44
11 1 − 6 1. (−6)
9 3 9 17 9 . 17 3 . 1 3
c) : = ⋅ = = =
34 17 34 3 34. 3 2 . 1 2
Chuù yù : trong khi thöïc + Baøi taäp 90 / 43 :
hieän pheùp nhaân phaân Tìm x
soá ta coù theå ruùt goïn 3 2
roài nhaân a) x. =
-Hoïc sinh toå 2 thöïc hieän 7 3
2 3 2 7 14
x = : = ⋅ =
3 7 3 3 9
193
- 8 11 2 −1
b) x: = c) :x=
- Hoïc sinh toå 3 thöïc 11 3 5 4
hieän x= ⋅
11 8
x= :
2 -1
3 11 5 4
8 2 - 4 -8
x= x= ⋅ =
3 5 1 5
4 2 1 2 7 1
d) ⋅x− = e) − ⋅x =
7 3 5 9 8 3
4 1 2 7 2 1
⋅x = + ⋅x = −
- Hoïc sinh toå 4 thöïc 7 5 3 8 9 3
hieän 4 3 + 10 7 2− 3
⋅x = ⋅x =
+ Baøi taäp 93 / 44 : 7 15 8 9
4  2 4  4 8 4 35 5 13 4 -1 7
a) : ⋅  = : = ⋅ = x= : x= :
7  5 7  7 35 7 8 2 15 7 9 8
6 5 8 6 5 1 8 13 7 91 -1 8 − 8
b) + : 5− = + ⋅ − x= ⋅ = x= ⋅ =
7 7 9 7 7 5 9 15 4 60 9 7 63
6 1 8 8 1 + Baøi taäp 91 / 44 :
= + − = 1− = 3 4
7 7 9 9 9 225: = 225. = 300 chai
4 3
Ñoaïn ñöôøng töø nhaø ñeán
tröôøng
1
10 ⋅ = 2 km
- Hoïc sinh toå 5 thöïc 5
hieän Thôøi gian Minh ñi töø nhaø ñeán
tröôøng
1
2 : 12= giôø
6
194
4./ Cuûng coá : Cuûng coá töøng phaàn

5./ Daën doø : Baøi taäp veà nhaø töø baøi 96 ñeán 110 Saùch Baøi taäp
Tieát 90 ♣ § 13 . HOÃN SOÁ – SOÁ THAÄP PHAÂN – PHAÀN TRAÊM
9 1
Coù ñuùng laø : = 2 = 2,25= 225% khoâng ?
4 4
I.- Muïc tieâu :

- Hoïc sinh hieåu ñöôïc caùc khaùi nieäm hoãn soá , soá thaäp phaân , phaàn traêm. :
- Coù kyû naêng vieát phaân soá (coù giaù trò tuyeät ñoái lôùn hôn 1) döôùi daïng hoãn soá vaø
ngöôïc laïi
- Bieát söû duïng kyù hieäu % .
3./ Baøi môùi :
I.- Hoãn soá :

7
Ta ñaõ bieát phaân soá coù theå
4
vieát döôùi daïng hoãn soá nhö sau
:
195
7 4
7 3 3
= 1+ = 1
4 4 4
  Phaàn nguyeân
Phaàn phaân soá
7
cuûa
4
7
cuûa
4
dö thöông
b a⋅ b
a⋅ =
c c

ví duï
196


So 6 Tap 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

So 6 Tap 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tröôøng THCS LEÂ QUYÙ ÑOÂN GV :

Tieát 38 OÂN TAÄP CHÖÔNG I

Caùc noäi dung chính :

I.- Muïc tieâu :

Ñieàu kieän ñeå

leân muõ nhoû

III Hoaït ñoäng treân lôùp :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

caùc pheùp tính = 204 – 7 = 197

+ Baøi taäp 161 / 63

+ Baøi taäp 163 / 63

Tieát 39 OÂN TAÄP CHÖÔNG I

Caùc noäi dung chính :

I.- Muïc tieâu :

- Baûng Daáu hieäu chia heát Baûng Caùch tìm

Chia heát Daáu hieäu Tìm ÖCLN Tìm BCNN

III Hoaït ñoäng treân lôùp :

3./ Baøi môùi :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

+ Baøi taäp 164 / 63

+ Baøi taäp 165 / 63

b) a = 835 . 123 + 318

- Hoïc sinh thöïc hieän Do 0 < x < 300 neân B = { 180 }

Tieát 40 BAØI KIEÅM TRA 1 TIEÁT

II.- Phöông tieän daïy hoïc :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

4./ Cuûng coá : Baøi taäp 1 vaø 2 trang 68 SGK

Tieát 42 § 2 . TAÄP HÔÏP Z CAÙC SOÁ NGUYEÂN

Ta coù theå duøng soá nguyeân ñeå noùi veà

I.- Muïc tieâu :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

- Nhaän xeùt soá 0 treân - Hoaït ñoäng theo nhoùm Chuù yù :

nhau . Treân truïc soá caùc ñieåm 1

4./ Cuûng coá :

Tieát 43 § 3 . THÖÏ TÖÏ TRONG TAÄP HÔÏP CAÙC SOÁ NGUYEÂN

Soá naøo lôùn hôn : - 10 hay + 1 ?

I.- Muïc tieâu :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

I .- So saùnh hai soá nguyeân :

GV hoûi : - Hoïc sinh laøm baøi taäp ♦ Chuù yù :

Khoaûng caùch töø moät ñieåm a

- So saùnh khoaûng ñeán ñieåm 0 treân truïc soá laø

Tieát 44 LUYEÄN TAÄP

I.- Muïc tieâu :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

Hoaït ñoäng theo nhoùm + Baøi taäp 16 / 73 :

* a > 2 ⇒ a laø soá nguyeân

- Toå 2 thöïc hieän + Baøi taäp 22 / 73 :

4./ Cuûng coá :

Tieát 45 § 4 . COÄNG HAI SOÁ NGUYEÂN CUØNG DAÁU

I.- Muïc tieâu :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

I .- Coäng hai soá nguyeân

4./ Cuûng coá :

Hoïc sinh laøm baøi taäp 23 SGK

Tieát 46 § 5 . COÄNG HAI SOÁ NGUYEÂN KHAÙC DAÁU

Coäng hai soá nguyeân khaùc daáu nhö theá naøo ?

I.- Muïc tieâu :

Giaùo vieân Hoïc sinh Baøi ghi

- Baøi taäp 1 hoïc sinh (+3) + (-5) = -2

- Nhaän xeùt : toång b) (- 2) + (+ 4) = 2 * Muoán coäng hai soá nguyeân

4./ Cuûng coá :

Tieát 47 LUYEÄN TAÄP