You are on page 1of 138

CEES NOOTEBOOM

CU CHUY N
TI P THEO
CAO X!N T! Jtcb
NHA X! T A N VN HO C - 2000
TR!NC TM RICC
Cun sach na y c dch va xut ban vi s ta i tr cua Foundation for
the Production and Translation of Dutch Literature (Ha Lan)
I
Cha ng m y khI foI qua b n fm v ba n fhn,
nhung khong co nghIa dI u na y ngan foI suy ng m v
mnh mo I khI no I hu ng, fhu c Ia da ng fI c. Va qua v y,
sa ng nay foI co doI dI u ng m nghI. Mo f ke na o kha c
co fh ban khoan v Ie so ng ch f, nhung nhu ng fu fo
fa f nhu fh if khI fhoa f ra fu mI ng foI, ngay ca Iu c
foI chI co mo f mnh. Cu ng nhu Iu c y.
ToI fhu c d y vo I ca m gIa c buo n cuo I Ia co Ie foI
ch f, nhung ma mnh co fh f ch f hay khong, hoa c
ch f ha n ro I, hoa c v n chua ch f, Iu c y foI khong fh
na o da m cha c. ToI ha ng nghe aI no I ca I ch f cha ng ra
g ca , va foI cu ng fhu a hI u ra ng mo f khI ch f, mo I
kha nang suy fu se khong co n nu a. Th fh khong
du ng ro I, bo I v foI v n co n dy fr m ngm vo I fu duy,
vo I ky u c. ToI v n co n d y du kha nang dI du ng, nhn
ngo , an uo ng |frn Iuo I foI co n do ng v ngo f ma nh
C! CH!Y N TI P THO 4
books.vdcmedIa.com
ba nh su a pha m f ong nguo I o a o Nha fhuo ng
du ng dI m fm). ToI Ia I co fh du ng fI n ma f. y Ia
ba ng chu ng hI n nhIn nh f. Thu c d y frong mo f can
pho ng chua ngu qua dm, vi fI n nhu fhuo ng I na m
frn chI c gh ca nh bn. ToI cu ng bI f mnh dang o xu
o a o Nha, du ra ng dm fruo c foI da ngu o
Amsferdam, nhung fm fh y frong fu I mo fI n o na y
Ia chuy n khong ngo .
ToI co fh nh n ra can pho ng fu c kha c. Chinh o d y
foI da fra I qua mo f fho I kho qun frong do I, n u do I
foI qua fhu c co g da ng nho . ToI Ia I I m c m ro I. Vo I
kInh nghI m nhI u nam Ia m nha gIa o, foI fhuo ng pha I
Ia p dI Ia p Ia I if ra haI b n, vo I hy vo ng I p Ia I ph n
na o fr f fu o ca I cho n ho n mang y. V fh foI c n fro
Ia I gIo gI c d u fIn buo I sa ng, gIy phu f foI vu a mo
ma f ra. Th fh ca p ma f cu a foI v n co n dy. AI do
fu ng no I: "Ta se ca m nh n ngo n gIo Iu a qua nhu ng
khe cu a ngoI nha nhn qua ". Va sa ng nay quanh foI
d y a p gIo Iu a, du ra ng khI mo ma f v f d u fIn hI n
ra Ia ca I fr n nha vo I nhu ng xa go cha c nch song
ha ng; mo f c u fru c chinh xa c, fhu c du ng d go I ca I
yn fInh, su an foa n, r f c n fhI f cho con nguo I du
co fhang ba ng d n du mo I khI fro v fu co I bo fhm
CS NOOTOOM 5
books.vdcmedIa.com
u cu a gI c ngu . Co g fhu c du ng hon nhu ng chI c xa
cha c nch gIu vu ng cho f ng I u phia frn, co g chinh
xa c hon khoa ng ca ch d u da n gIu a nhu ng chI c xa .
a ng ra foI yn fm mo I pha I, nhung na o co duo c du.
Truo c h f, nhu ng chI c xa na y khong fhuo c v ngoI
nha cu a foI, va fhu haI, fu f ng frn do I xuo ng faI foI
nhu ng fI ng do ng cu c ky kho chu, fI ng do ng khI
nguo I fa Ia m fnh. ChI co fh hoa c can pho ng na y
khong fhuo c v foI, hoa c foI hI n khong co ma f o dy,
va frong fruo ng ho p y ca haI ma f va haI faI na y cu ng
khong fhuo c v foI, bo I v m y ca I xa na y khong
nhu ng be hon xa noI pho ng ngu nha foI o duo ng
KeIzersgrachf, ma nh f Ia f ng frn pho ng ngu nha
foI fa I Amsferdam khong co aI o d y d co fh qu y
foI vo I con Ia m fnh ma f foI khong nhn fh y. ToI na m
fh f yn, du chI d Ia m quen vo I y fuo ng con ma f foI
co Ie khong co n Ia ma f foI, mo f ca ch no I vo ng ve o fhay
v no I foI na m Im nhu ch f, bo I v foI qua ha I foI Ia
mo f ke na o kha c. y Ia I n d u fIn foI k chuy n
na y, cu ng cha ng don gIa n g cho cam. ToI khong da m
cu do ng, bo I v n u foI Ia aI kha c, foI khong bI f pha I
cu a qu y nhu fh na o. Su fh Ia v y. Ca p ma f foI - cu
fa m go I fI p nhu fh - quan sa f nhu ng xa nha khong
C! CH!Y N TI P THO 6
books.vdcmedIa.com
pha I xa nha foI, va faI foI, hoa c faI cu a ke na o kha c,
dang nghe con ba o Ia m fnh fu f ng I u frn do
xuo ng, chen vo I fI ng co I xe cu u fhuong r n In ngoa I
kIa, khong ha n Ia nhu ng fI ng quen fhuo c cu a fha nh
pho IIsbon na y. ToI dua fay so doI ma f va nh n ra
chu ng dang nha m Ia I. a n khong fh na o so mo con
ma f cu a ba n. Truo c fIn ba n pha I khe p chu ng Ia I, ca I
kho Ia ba n khong fh nhn fh y ngo n fay ba n so In
con ma f phu kin. ToI co ca m gIa c chu ng gIo ng nhu ng
kho I c u. N u ba o fay, co fh mn mo chu f xiu. ToI
I y Ia m ho fhe n fhu nh n ra ng sau fu ng y nam so ng
frn fra I d f na y, foI cha ng bI f con ma f co nhu ng bo
ph n g. Na o gIa c mo, vo ng ma c, fro ng den, do ng fu -
fro fha nh hoa va ho c sInh frong fro choI o chu , dI u
na y foI bI f. Nhung ca I ch f II u fhu c, kho I fha ch
dong, kho I g-Ia-fIn nhu fhu y fInh y fhuo ng gy cho
foI ca m gIa c b f an. Mo I I n foI du ng chu "kho I fha ch"
foI b chu ng no cuo I m In, nhung co h g. Trong vo
Ktng Lcar, ong qu n cong CornvaII khI mo c ma f ong
ba fuo c CIoucesfer da fhe f In: "Ha y ra dy, ca I fhu
nh y nhu a b n fhIu kIa!" va cha c foI cu ng nghI nhu
fh khI foI mn mo nhu ng qua c u khong co fh gIa c
y, ca p ma f cu a foI hay con ma f cu a aI.
CS NOOTOOM 7
books.vdcmedIa.com
ToI cu na m nhu fh ho I Iu, va co nho Ia I dm qua.
Ia m g co chuy n do ng fro I va o nhu ng buo I fo I cu a
mo f ke do c fhn nhu foI. Ho a hoa n Ia m mo I fh y ca nh
mo f con cho ngoa m I y duoI mnh. Con cuo ng phong
d y hoI cho do f nhIn d y In, va sau khI con ba o dI
qua cho du Ia I hI n nguyn hnh cho . Tro ng ro ng Ia
ca I ba n ba f ga p frong nhu ng con ma f cho kIa, va fro ng
ro ng Ia dI u foI ca m nh n frn chI c gIuo ng Ia hoa c
na y. o I v gIa fhu foI khong Ia foI, Ia mo f ke na o
kha c |n u no I kb6ng /a at ca e b cho Ia no I ngoa) foI
pha I nghI ra ng ky u c cu a ha n Ia cu a foI, va ro f cuo c
mo I nguo I ch p nh n ky u c ha n Ia "ky u c foI". ToI vo n
co kha nang fu kI m ch , n u khong, ho I oI, co Ie foI
da he f In ro I, va ke kIa, du ha n Ia aI, cu ng du ba n
IInh d fu kI m ch va na m Im fhIn fhif. To m Ia I, ga
na o na m do quy f khong d fu duy vo v n cu a ha n
hay cu a foI quy n ru ma chu fm quay v vo I ho I
fuo ng, va bo I v ha n, hoa c mo f ke na o kha c, fu go I
mnh Ia "foI" frong can pho ng y o IIsbon, can pho ng
ma foI nh n ra chinh xa c nhu dInh do ng co f, va foI
nho ro I: buo I fo I cu a anh cha ng do c fhn o Amsferdam
pha I fu Io com nuo c, cu ng d fhoI, chI vI c mo mo f Ion
d u fra ng Ia xong. Mo f co ba n cu co I n ba o foI: "To f
C! CH!Y N TI P THO 8
books.vdcmedIa.com
nh f Ia cu an nguo I nhu fh ". Ca I kh u v fhu c Ia b f
hu ! y gIo d n Iu c c n no I if nhI u v foI: Ia aI, Ia m
g; nhung ha y khoan. Chung chung fh foI chuyn
nga nh van ho c co dI n, mo f fho I fu ng Ia nha gIa o da y
co ngu , hay no I fheo kI u da m ho c fro cu a foI, Ia o gIa o
gIa da y fhu fI ng ch f. Ho I do fuo I foI chu ng ba muoI.
Can ho foI d y u sa ch va chu ng foI chung so ng ho a
bnh vo I nhau. Khung ca nh fh v y, co n da ng d p
nguo I hom qua - foI - Ia mo f ga nho fho , mo fo c hung
da nhuo m muo I fIu, so m chI u se ba c fra ng n u duo c
dp. Nguo I fa ba o foI co phong fha I mo f fay ho c gIa
nguo I Anh so ng n d f va o fh ky fruo c. Vng, foI
so ng frn mo f ca I dI vang kI u ChesferfIeId cu me m
duo c phu ba ng f m fha m a Tu, bo I v foI khong
muo n aI fh y ruo f gan no Io I ca ra ngoa I. Va foI do c
sa ch duo I bo ng chu p cy de n da f ca nh cu a so . ToI do c
sa ch IIn mIn. Nhu ng nguo I Ia ng gI ng fruo c ma f
nha foI bn kIa con knh co I n ba o foI: ho r f hn
hoan mo I I n foI fro v Ha Ian, bo I v ho coI foI nhu
mo f fhu ha I dang. a vo fm su da co I n nhn fro m
foI qua o ng nho m. "Cu mo I gIo sau foI Ia I fh y ong
ngo I mo f cho nhu fh , foI fuo ng ong ch f ro I". "Ca I ma
ba go I Ia ch f d y, fhu c ra Ia su f p frung fu fuo ng",
CS NOOTOOM 9
books.vdcmedIa.com
foI fra Io I, fu ha o bI f mnh kha cu khoI frong vI c ca f
ngang nhu ng cuo c do I fhoa I vo bo . Nhung ba fa Ia I fo
mo muo n bI f foI do c nhu ng g. Co n g fuy f vo I hon,
bo I v chu ng foI dang fro chuy n frong qua n e
KIeppeI, va foI fhuo ng no I kha fo, co nguo I co n ba o
gIo ng foI nghe co ve hung hang. "Thua ba , hom qua
foI do c cuo n Karaktcrs cu a Theofrasfos, va sau do Ia m
fhm m y frang frong cuo n Dtonystaca cu a Nonnos."
No I nang bo p cha f kI u na y co hI u qua ngay, ca qua n
fro nn yn Ia ng, va fh Ia khong aI phI n ha foI g
nu a.
y gIo fro Ia I mo f buo I fo I kha c. ToI fh f fh u v
nha sau khI da ca n nam co c ruo u jenever. ToI khuI
Iuon ba Ion do ho p: fhf ru a gIa nha n hI u CampbeII,
d u fra ng d m so f ca chua nha n hI u HeInz, xu c xich
cu ng HeInz. Ca m gIa c Iu c ca I khuI dm fhu ng Ion,
mo f fI ng x khe fhoa f ra fu Io fhu ng, ca I mu I da co
fh ngu I duo c mu I fhu c an bn frong, do ng fa c Iuo I
dao cu a quanh me p Ion va m fhanh pha f ra fhu c
khong bu f na o fa xI f. o Ia mo f frong nhu ng kInh
nghI m cu c ky go I fnh do I vo I foI, ma frong fruo ng
ho p foI cha ng nhI u g cho cam. ToI ngo I an frn chI c
gh da f ca nh ba n frong b p, do I dI n f m phIn ba n
C! CH!Y N TI P THO 10
books.vdcmedIa.com
dI n Ia I mo f ca nh frn ca I dIa do PrIfhInos ve va o fh
ky fhu sa u fruo c ThIn Chu a |Ong na y da m ca gan
nh n bu a nhu ng fh ky fruo c do v cho mnh). u c
hnh dI n Ia I fr n do v f gIu a PeIeus va ThefIs.
NereIde ThefIs Ia nhn v f foI r f frn fro ng bo I v ba
fa Ia me cu a AchIIIes; ngoa I ra ba co n Ia h u du cu a
fh n fha nh, khong chu I y mo f ke pha m fu c nhu ga
PeIeus. Th f chi Iy . N u da fhuo c ha ng b f fu , ba chu
no I fh na o duo c ca I mu I hoI ha m o bo n nguo I fr n
ma f fhf. a co Ia m mo I ca ch d fro n ca I ch f, IIn fu c
hoa n chuy n fha nh Iu a, nuo c, su fu , ra n. I m kha c
nhau gIu a fh n va nguo I Ia fh n co kha nang fu bI n
ho a, nguo I cbt Juo c btc n bo a ma fhoI. ToI r f yu ca I
dIa na y: haI nguo I do v f fra nh nhn fha ng va o ma f
nhau, o mo I nguo I fa chI co n fh y duo c mo f con ma f,
nhu ca I ho na m ngang cha ng dnh huo ng va o du.
Con su fu du da n du ng bn ca nh ba n fay ThefIs, ba n
fay ba da I fho ng mo f ca ch ky cu c, con ra n qu n I y
chn Ia o PeIeus. T f ca d u nhu khu ng Ia I, su ng so .
Mo f cuo c d u vo Ia ng fo nhu ch f. ToI vu a an vu a
nga m nhu fh ho I Iu, bo I v foI fu c m mnh do c sa ch
frong khI an. Va foI khoa I nhu ng Iu c nhu fh , du no I
ra cha ng aI fIn cho. Me o chI an ng n y fhu mo I nga y,
CS NOOTOOM 11
books.vdcmedIa.com
su fu frong vuo n fhu cu ng fh fhoI. Chu ng co ca u
nha u g du. Cu ruo I mu fa c chua In d u, mu fa c
fhuo ng In xu c xich, va frong khI I m b m mo f mnh,
fu dung foI nho fn mnh Ia Musserf. Herman
Musserf. Cha ng hay ho g n u ba n fru ng fn vo I mo f
ke pha n bo I da ho p fa c vo I dch, ca I fn Mu fa c nghe
co ve Io f faI hon, nhung bI f Ia m fh na o. Nhung
gIo ng no I foI kha fo, du d a f dI nhu ng ca I cuo I kh y
n u c n. Sau bu a an, foI dI ru a ba f. Xong, foI b fa ch
Nescafe d n ngo I noI gh ba nh. f de n In, ha ng xo m
Ia I co fh fm v ngo n ha I dang quen fhuo c. ToI kho I
su do c va I doa n van TacIfus d gIa I h u qua cu a m y
co c ruo u Iu c na y. Cu ng d fhoI, du co Io no c fhuo c do c
va o cu ng fr kho I. Thu chu nghIa bo ng Ia ng nhu da
hoa fh na y co kha nang d y IuI mo I khi do c. Sau do
foI do c fhm v da o Java, bo I v fu nga y m f vI c, foI
kho I su vI f Ioa I sa ch chI d n du Ich, mo f cong vI c
nha m cha n nhung if do I ho I fri fu , chu y u d kI m
com, nhung du sao co n do fo I f hon nhu ng ke go I Ia
nha van du ky cu pha I fre f mo ng ca I IInh ho n quy ba u
cu a mnh frn kha p fh gIo I, ho ng Io e bp f ng Io p do c
gIa frung Iuu. Ro I foI nha f fo NRC, ba o ra buo I chI u.
TI f mu c da ng bo cong ca f ra va dem va o gIuo ng do c
C! CH!Y N TI P THO 12
books.vdcmedIa.com
chI co mo I mo f bu c hnh. Ph n co n Ia I Ia chinh fr xu
Ha Ian, nhung muo n fheo do I mu c na y ba n pha I kho
cong nha o na n d u o c fruo c da . A , co n ba I vI f v na n
fhm fhu f ngn sa ch, cha ng Ia g vo I foI bo I v foI
cu ng Ia mo f ke frong cuo c. Mo f ba I kha c v na n fham
nhu ng o fh gIo I fhu ba, nhung d fa I na y foI da do c
kha nhI u o TacIfus, ba n cu mo quy n II bo 8u ky ma
xem. Chuong 86 v AnfonIus PrImus, b k f fo I Ia m
pha n duo I frI u Nro. Tho I na y khong aI co n kha nang
vI f d fu cu u ma ng. VI f Ia ch fh foI fhuo c Ioa I
xoa ng, ma foI co c c n, bo I v cu mo f frong bo n nguo I
Ha Ian d u co frong nha mo f cuo n chI nam du Ich
cu a fI n sI Sfrabo |nha xu f ba n khong chu d foI I y
fn fh f Ia m bu f hI u). "Sau khI ro I khu vuo n fuoI
ma f o ngoI d n SaIhojI, chu ng foI fro v dI m xu f
pha f...". a I kha I Ia fh , cu da nh ca p ke kha c, cu ng
nhu mo I cuo n sa ch chI d n du Ich, Ioa I sa ch da y n u
an... ToI vI f d kI m com, nhung nam fo I Ia h f Io v
foI d n fuo I huo ng huu bo ng, va foI se fI p fu c dch
OvId. "Va AchIIIes, mo f fho I fo kho e nhu fh ma nay
chI co n na m xuong fa n...", fo I hom qua foI dch d n
d y, Btc n bo a |Mefamorfosen), quy n 12, n u ba n
muo n bI f chinh xa c, - ro I riu ma f ngu Iuon. V n Iu f
CS NOOTOOM 13
books.vdcmedIa.com
khong an kho p va o du, cha ng da f fi na o, foI bI f v y,
bo I v Ia m sao foI co fh dI n no I ca I don gIa n fuy f
vo I nhu fh na y: ct Jc tam magno rcstat Acbt//c ncscto
qutJ parcum, qoJ non bcnc comp/cat urnam, vu a va n
chu a d y ca I fha p du ng co f. Se khong bao gIo co mo f
ngon ngu fhu haI sa nh kp vo I fI ng IafInh, k f ho p
duo c su chinh xa c, ca I de p va ca ch dI n fa hoa n ha o
nhu fh . Ngon ngu chu ng fa fh qua fhu a mu a fu va
fu , cu xem ca c n ba n song ngu fh bI f: frang bn
fra I cho n Io c fu ng cu chu cn nha c, c u fru c go n
ga ng, frong khI frang bn pha I kin mif, chu oI Ia chu ,
ch m cu Iung fung, x p sa p ngo n ngang. ToI se
khong cho aI xem ba n dch cu a foI. N u ch f dI va
duo c chon, foI se dem no fheo xuo ng mo . ToI khong
muo n b x p chung vo I nhu ng fay choI gIan xoa ng
kha c. ToI co I a o qu n In gIuo ng, mang fheo bu c hnh
ca f fu fo NRC, na m nghI v n vo. Ca I hnh na y khong
do aI Ia m ra, ma do mo f v f, vng, mo f phI fhuy n
khong gIan mang fn Iu ha nh gIa |Voyager) chu p
ca ch fra I d f 6 fI cy so . ToI if khI b phn fm v
nhu ng chuy n nhu fh na y, no I so ha I cu a foI khong
gIa fang mo I khI ca m fh y fhn fh mnh sao qua nho
nhoI. Nhung foI co
C! CH!Y N TI P THO 14
books.vdcmedIa.com
quan h m f fhI f vo I Iu ha nh gIa, bo I v foI co
ca m gIa c haI chu ng foI da fu ng du ha nh vo I nhau.
N u muo n, ba n co fh fm Ia I no frong cuo n Cbt nam
Ju Ich a c My cu a fI n sI Sfrabo, dI nhIn foI da c n
fh n khong ghI o do ca m xu c gIa fa o cu a foI hom y.
ToI d n fham vI n SmIfhsonIan o WashIngfon v ong
chu nha xu f ba n co da n do do Ia noI bo n fre fhich
d n. Cu nghe chu "bo n fre " Ia foI no I khu ng, nhung
foI vo n Ia ke chu vng Io I. ToI cha ng m y fhI f fha
v ky fhu f, v fheo foI do cha ng qua Ia su ba nh
fruo ng khong ngu ng cu a kha nang v f Iy vo I h u qua
khon Iuo ng. Ta chI co fh hu ng kho I v ky fhu f n u
fhn fh fa duo c Ia m ba ng fi nhom fi nhu a, va n u fa
khong co n fIn va o su hI n hu u cu a y chi. Nhung pha I
cong nh n mo f va I ca I ma y o dy co ne f de p do c da o
cu a chu ng, cho du foI khong bao gIo chu cong khaI
fhu a nh n dI u na y. Va vo I fm fra ng y foI buo c dI
fhoa I ma I gIu a nhu ng chI c ma y bay be fi freo Iu ng
Ia ng co fu fho I fn fI n su , nhn nga m nhu ng phI
fhuy n cha y sa m, chu ng fich hu ng ho n cho fnh fra ng
hoa n chuy n cu a Ioa I nguo I. Co nhIn khong gIan Ia
dnh m nh cu a chu ng fa, vng, foI bI f chu , va fhu c
f fh foI dang so ng o d y. Nhung foI se khong duo c
CS NOOTOOM 15
books.vdcmedIa.com
huo ng ca I ha o hu ng cu a nhu ng cuo c du ha nh vI da I
kIa, v foI ma I ma I Ia ke ro f Ia I frn bo v y fay fI n
nguo I dI, foI fhuo c v qua khu , foI fu ng co d y fruo c
khI ong Armsfrong dua go f gIa y fo Io n nhan nheo xe o
In Io p vo nguy f c u. o Ia ca I foI pha I xem chI u
hom y, bo I v cha ng c n nghI ngo I xa xoI g, foI da f
chn va o mo f fhu ra p chI u phIm v fhuy n khong
gIan. ToI ngo I va o chI c gh quay kI u My , no om I y
foI nhu ca I da con, va fh Ia foI ba f d u cuo c du ha nh
vuo f khong gIan. o ng dung ma f foI mo I . Co nhIn
foI khong ghI Ia I chI fI f na y frong cuo n sa ch du Ich
cu a Ia o fI n sI Sfrabo. Ca m xu c fhuo ng ba f nguo n fu
ngh fhu f, nhung o dy foI b hI n fhu c da nh Iu a,
mo f fn ma gIa o ky fhu f na o da choI ngo n bp quang
ho c fa o ra Io p d f da ma f frang na m ngay duo I chn
foI, Ia m foI cu ngo dang o frn cung ha ng, ma c fnh
da o choI. Ma I da ng xa Ia qua d f, cu fuo ng fuo ng nhu
fh , dang chI u sa ng |!) Ia m sao co duo c mo f Homer,
mo f OvId d vI f v fhn ph n cu a fh n va nguo I frn
ca I qua c u d y khi, xanh ba ng ba c, no I Io Iu ng da ng
xa kIa7 Mu I foI ngu I bu I ba m ch f kho duo I chn, ma f
foI fh y nhu ng da m my ma f frang fung In ro I Ia ng
xuo ng. Ca I hI n hu u cu a foI da b I y m f va khong
C! CH!Y N TI P THO 16
books.vdcmedIa.com
co g d I p va o d y. ToI khong bI f nhu ng nguo I kha c
quanh foI co chIa se ca m gIa c y khong. T f ca d u
Ia ng fo nhu ch f, chu ng foI dang o frn ma f frang, noI
chu ng foI chua bao gIo d n, va Ia f nu a dy buo c va o
a nh sa ng cho I chang ban nga y cu a fra I d f, ma nh aI
n y dI frn mo f ca I dIa co do ng fI n guIden
|1)
, mo f v f
dI do ng, Io Iu ng frn f m fha m den cu a khong gIan
mf mu ng. Nhung co n bI f bao fhu kInh hon nu a kIa.
ToI Ia qua n fhu nhu ng a ng van fuy f fa c frn fh gIo I
na y - if ra foI fu cho nhu fh - nhung foI chua h nho
gIo f I na o cho mo f ha ng chu , cho mo f danh ngon, bo I
v foI khong fh kho c duo c v nhu ng dI u fhuo ng Ia m
cho nguo I fa kho c. Nuo c ma f foI chI u a ra khI fI p c n
vo I fhu ngh fhu f gIa fa o, nhu Iu c Cha ng ngy ng f
nhn Na ng frong phIm ma u f chnIcoIo, fhu ngh fhu f
u y m, fhu sa ng fa o re fI n, cu ng Iu c vo I nha c da n dy
vang In, fhu m f ngo f sa do a, ca I b y du ng d da nh
chI m IInh ho n, mo f y nI m m nha c pha n m nha c.
Va fhu nha c na y dang no I In, va dI nhIn foI khong
c m duo c nuo c ma f. Nguo I fa no I nga I ChurchIII hay
kho c v b f cu g, nhung cha c ma f nga I ra o hoa nh khI
pha f I nh ne m bom xuo ng fha nh pho resden. Ka,
chI c Iu ha nh gIa dang dI, mo f ca I ma y nhn fa o vo
CS NOOTOOM 17
books.vdcmedIa.com
bo , mo f con nh n bo ng Ia ng gIu a khong gIan ro ng
fu ch, Iuo f qua nhu ng ha nh fInh fhI u va ng su so ng,
noI khong h co buo n kho , co chang Ia buo n kho cu a
nhu ng fa ng da rn rI duo I su c na ng cu a bang fuy f.
Va foI kho c. Iu ha nh gIa fh cu bay ma I ma I xa fa,
fhInh fhoa ng bip In mo f fI ng, chu p hnh nhu ng kho I
c u khong co su so ng da nguo I fanh hay co n bo ng
cha y, nhu ng qua c u cu ng vo I qua c u ma chu ng fa
pha I so ng frn do , cu xoay quanh do ng bo f khi cha y
bu ng, frong khI do m nha c nha fu nhu ng ca I Ioa da f
frong bo ng fo I, bao fru m I y fa nhu mo f co ga ng vo
vo ng nha m da nh Iu a ca I Im Ia ng bao quanh ke Iu
ha nh co do c Ia m ba ng kIm khi. Mo f gIo ng fhoI fhu c,
muo f nhu nhung no I In, fhoa f d u chen vo I fI ng
nha c, ro I fro fha nh fI ng do c f u: Chin chu c nga n
nam nu a, Iu ha nh gIa se fo I ranh gIo I da I fhIn ha
cu a chu ng fa. CIo ng no I cho f ngu ng, m nha c no I In
nhu mo f con so ng cuo ng do c da, d ro I chm xuo ng
nhuo ng cho cho ca I gIo ng kIa ba n pha f da n ch f nguo I:
"Va co Ie Iu c y chu ng fa se fm fh y gIa I da p cho
nhu ng cu ho I vInh ha ng".
a m nguo I nho nhoI frong pho ng co ru m Ia I.
C! CH!Y N TI P THO 18
books.vdcmedIa.com
|1) on v fI n f cu a Ha Ian.
"Co aI o ngoa I y khong7"
Chung quanh foI Im Im nhu nhu ng da I Io fro ng
va ng gIu a khong gIan, noI Iu ha nh gIa dang Ia ng fo
Iuo f dI, fa m mnh frong a nh sa ng vu fru , Iu c na y o
va o fho I dI m nam fhu nam frong fho I gIan chin muoI
nga n nam co n pha I dI qua! Chin muoI nga n nam! n
Iu c y cha c cha n na m fro fu na m fro cu a fhn xa c
chu ng fa da cho I bo co I nguo n cu a chu ng. Ma fhu c ra
mnh co bao gIo co ma f o dy! m nha c dng In, ma f
foI u a mu . I n ho a dich Ia dy! CIo ng no I kIa be n
ba n ra pha f cuo I cu ng: "Chu ng fa aI ma cha ng co
don".
o ng nhIn foI cho f hI u ra. Ca I gIo ng na y cha ng
pha f ra fu du. o Ia gIo ng no I Iu c fa khong co n o
d y, cu ng nhu m nha c kIa Ia su phu nh n nhu ng g
Pyfhagore pha f bI u frong Iy fhuy f ha I ho a cu a ong.
ToI buo c ra ngoa I cu ng vo I nhu ng kha n gIa kha c, vu a
buo n cuo I vu a ca m fh y mnh nho nhoI nhu kI n co .
Trong f m guong o foa Ie f foI nga m doI ma f do ng u
fh f Io bch, va foI bI f mnh da khong kho c v kInh
ha I ca I ch f, ma kho c v su gIa fra , Iu a bp. N u Iu c
y foI co n o nha foI se ha f In mo f doa n khu c cu a
CesuaIdo |mo f ke gI f nguo I da sa ng fa c fhu nha c
CS NOOTOOM 19
books.vdcmedIa.com
frong sa ng nh f frn fh gIan na y) d I y Ia I fh qun
bnh, nhung o dy foI chI co fh ca n mo f co c ourbon
co Io n. a ng xa hI n ra To a nha fra ng, ve fhanh fha n
vo I kI n fru c kI u fho I fhuo c da, o do ca c cu Io n ha n
dang foan finh nhu ng muu do g gh go m Ia m.
Va by gIo , |du ng fu na y cu ng nhu fu da o ho duo I
chn, bo I v no khong fh co duo c), foI dang na m, ma f
nha m nghI n, frong mo f ca I pho ng o IIsbon, d u o c
Ian man v ca I by gto fo I hom fruo c |n u qua co buo I
fo I nhu fh ), Iu c foI na m frn gIuo ng nga m bu c hnh.
CIu a haI fho I dI m y, Iu ha nh gIa va foI da dI fhm
mo f qua ng nu a, ph n foI soa n fhm nhu ng cuo n chI
nam du Ich ngo c ngh ch, ph n ha n cu ng chu p duo c
fhm vo so hnh a nh va hI n foI co sa u f m duo I fay:
sao KIm, a c u, sao Mo c, sao Tho , sao ThIn Vuong,
sao Ha I Vuong, f f ca da fro nn fhn quen vo I foI
nho do c OvId - Iu c na y chI co n Ia nhu ng ch m sa ng
nho e nhoe f frn f m fha m fro I fru f I m f m ha f nhu
nhu ng v f nho, bI u fuo ng cho khong gIan. "y gIo
Iu ha nh gIa ro I kho I h Ma f fro I", chu fhich ke m bn
ha n hoI. Ha n ro I. I va o co I mnh mong kIa! o chu ng
fa Ia I mo f mnh! ro I gu I v mo f f m hnh chu p vo I
mo f frong ha ng ha sa so fInh fu frong ca I vu ng bao Ia
C! CH!Y N TI P THO 20
books.vdcmedIa.com
kIa, vo I chu y Ia m cho chu ng fa ca m fh y fh p he n,
frong khI chu ng fa khong nhu ng da fu fay fa o nguo I
fho a nh kIa, ma co n pho ng ha n dI, vo I hy vo ng chin
chu c nghn nam nu a co n bI f mnh dang o du.
ToI cho f fh y mnh ba f d u buo n ngu , foI ca m fh y
cu ng Iu c mo f do f so ng Io n a o fo I, bo c foI In, bao phu
I y foI, cuo n foI dI nhu vu ba o khong bI f fu du. ToI
nghI d n ca I ch f, khong pha I v do f so ng du nhe , ma
v f m hnh na y. Vo I foI y nghI na y fhuo ng do n sang
y nghI kha c, va nhn nhu ng ha nh fInh fha m fhuong
In frn ma nh gI y ba o na y Ia m foI cho f nho mo f frong
nhu ng f m franh fh f kInh hoa ng ma fo fIn fa
fhuo ng du ng khI nghI v ca I ch f: mo f nha n sI |n u
gIu a da m cy k buo n fe y Ia I fh y ca I mu ho ng y
na m duo I chn mo f nguo I, fh d y Ia ong fha nh
Jerome) cu I g p frn ba n, khI fh quay nhn ca I so cu a
mo f ke bo da ng khong fh na o buo n cuo I hon Ia o
YorrIcks frong vo Ham/ct, khI fh nhn nguo I b do ng
dInh frn cy fha nh gIa . Va I da m my b f fuo ng, ca nh
quan ca n co I, mo f con su fu n mnh frong Ia ng Im.
I f du chu ng dang no I Ioa n cho ng Ia I fh gIo I, bo I
v fh gIo I cu a chu ng co n d y, co n fh gIo I cu a chu ng
fa chI Ia mo f bu c hnh frong ba o, chu p ca ch xa sa u fI
CS NOOTOOM 21
books.vdcmedIa.com
cy so . NhI m ma u fhay khI fo ba o foI dang c m frong
fay hI n hu u cu ng mo f Iu c vo I ngoI sao nhem nhuo c
kIa, nhung foI khong bI f fri o c foI co nghI duo c nhu
fh Iu c y. Mo I khI foI co fh mo fm Ia I y nghI cu a
mnh cho d n ca I phu f ky cu c nhu c nha , Iu c roI va o
gI c ngu , khI ma y chi pha I d u ha ng fh xa c, nga gu c
Iu c dm v , nhu mo f ke foI fo d da y cha ng muo n g
hon Ia gIa fa ng va ng ma f.
Hom qua fh Ia I kha c. ToI cho f nh n ra ca I y nghI
fheo duo I foI Iu c y, du Ia g chang nu a, co nh p mo f
ca ch vo vo ng va o ngo n so ng dang fra o qua foI. Ca vu
fru a o fo I Ia m foI d m, va hnh nhu foI cu ng muo n
ha f In, ho a do ng vo I ca I d m y, nhu con ca ho a
mnh vo I do ng nuo c dang cuo n no dI. Nhu ng g foI
muo n Ia m - bay, boI, ha f, suy nghI - foI Ia I b f Iu c.
HaI ca nh fay va m vo nh f fh gIan da nh c bo ng foI
kho I Amsferdam va da f foI xuo ng can pho ng na y fa I
IIsbon. ToI cha ng h h n g. Khong fh y g dau do n.
ToI cu ng khong ca m fh y, pha I no I sao dy, no I ho I
fI c na o. Va foI cha ng fo mo fm bI f, nho ha ng nga y
do c bo Btc n bo a, cu a OvId. XIn xem quy n XV, cu
60-64. Ngoa I ra foI co n co cuo n Tba nb ktnb, fhu c Ia
hu u du ng. u chua nhn mnh frong guong, foI ca m
C! CH!Y N TI P THO 22
books.vdcmedIa.com
fh y fhn fh foI v n y nguyn. V y fh foI chua fro
fha nh aI kha c, foI chI co ma f frong mo f ca I pho ng,
chuy n khong fh co duo c, n u foI a p du ng nhu ng
nguyn fa c Iu n Iy ho c. Va foI fu ng bI f ca I pho ng
na y, v o d y haI muoI nam v fruo c foI da co I n ngu
vo I vo mo f nguo I da n ong kha c.
Ca I y nI m fhum fhu m y dua foI fro v fhu c fa I.
I y fhm su c, foI om d u go I ke o va o nguo I, vo chI c
go I na m k bn nhe f va o phia sau d u, o fu fh nu a
na m nu a ngo I. ToI co ca m gIa c da fu ng co ma f o dy,
frn fuo ng v n co n freo f m chn dung Camoes vo I
ne f kho kha o ve fu fh ky muo I ba y, ong nha fho duo c
da nh gIa qua f m co , va v n co n d y ba n kha c fr n
do ng d f kInh hoa ng o IIsbon, vo I bao nhIu hnh
nhn be fi khong ro ma f mu I cha y fu fa n d fra nh b
vu I d p duo I do ng ga ch da s p xuo ng. Iu c do foI da
bong du a vo I ba fa v hnh a nh na y, nhung ba Ia I
cha ng fhich fhu bong du a y. a khong fo I dy d
bong du a. a d n pho ng na y d fra fhu , va ba su
du ng foI d Ia m vI c do . Tnh yu Ia fhu gIa I fri cu a
bo n fruo ng gIa , da co I n foI no I fh , nhung fhu c ra
foI muo n no I gIo I frung Iuu. Va gIo na y foI dang yu,
nhu fh foI da fham gIa ca I ho I a I hu u nhu ng nguo I
CS NOOTOOM 23
books.vdcmedIa.com
y u bo ng via cu dinh vo I nhau nhu keo, ca I da m nguo I
ma y ha nh xu mo f chI u mo I khI foI fhuo ng kInh fo m.
ToI co Iu a do I mnh ra ng dy chI Ia dam m, va n u
ba fa qua fh f co dam m fh do I fuo ng cha ng pha I
foI, ma Ia anh cho ng ma f ma y fra ng b ch, mo f fn
kho ng Io fhn hnh Ia m ba ng fu ng ma ng fhf b, fra n
ho I, nhe rang cuo I fhuo ng fru c nhu Iu c na o cu ng dang
ban pha f ba nh ke o cho aI. N u pha I mInh ho a mo f
nha gIa o da y fI ng Ha Ian dI n hnh, cu I y anh
cha ng na y Ia m m u. a y fre con ho c fhu fI ng ma
chu ng da nghe fu khI co n na m frong bu ng me , chInh
Ia I ca ch pha f m fu nhIn cu a fI ng me de ba ng ca ch
nho I so na o so d m fhu fu , na o so nhI u ke p, ca ch
chIa do ng fu , v ngu , gIo I fu ... da Ia chuy n b y ro I,
ha n fa Ia I co ca I me cu a mI ng fhf suo n n u chua
chin fo I, Ia I da m ca quy f pha n bu a v fho phu , fh
fh f qua Ia m. Ma ha n fa cha ng nhu ng da f ra Iu f fho
ma fhoI, Ia I co n Ia m fho nu a chu . Cu va I nam anh
cha ng Ia I cho In cuo n sa ch mo ng feo gIa I ba y no I nI m
m Ia nh, ha ng cu Io m cho m, chu nghIa cu fha I Ioa n
xa ng u frn gI y. Cu fuo ng fuo ng fhu van chuong
na y mo f nga y kIa nho du ng pha I mo f ha ng chu cu a
Horace, no se fan bI n nhu my kho I.
C! CH!Y N TI P THO 24
books.vdcmedIa.com
ToI ngo I xo m d y va bo ng nhIn r f fhe m duo c nhn
mnh frong guong, khong pha I v muo n nh n ra v f g
kha c Ia , fhu fh f foI r f nga n dI n ma o cu a mnh.
Khong, dy Ia mo f cuo c do I d u. ToI muo n bI f nguo I
na o Ia foI, o dy, frong can pho ng fhu a y, ca I foI Ia
foI by gIo hay ca I foI nga y fruo c. ToI cu ng cha ng bI f
ca I na o fo I hon ca I na o. ToI fho du I ra kho I gIuo ng, ca I
du I fra ng h u cu a mo f Ia o gIa . Nhung du I foI Iu c na o
ma cha ng fh , Ia m sao phn bI f duo c. ChI co n ca ch
nhn va o guong o pho ng fa m, va foI mo f ma ch buo c
fo I, cha ng ma y may do du nhu fho I fhuo ng co hu u fu
m y chu c nam nay. Th Ia foI du ng fruo c guong. ToI
cha ng bI f mnh co ca m fh y nhe nho m khong khI
nh n ra foI by gIo khong nh f fhI f pha I Ia foI fhuo
y, va ke du ng d y hao hao gIo ng ke foI nhn fh y
frong f m guong o Amsferdam fo I hom qua. NoI
fruo ng frung ho c c p fInh cho foI da y, foI duo c ga n
cho bI f hI u "Socrafes", cu ng du ng fhoI, bo I v foI co
da ng d p nhu fh . Socrafes khong ru, deo kinh, vo I
bo ma f gIo ng nhu fre f ba ng nhu ng ma ng d f se f me o
mo fh kIa kho Ia m ba n IIn fuo ng d n frI f ho c, n u
ba n khong ro fhu chu nghIa pha f ra fu ca p moI da y
mo , na m duo I ca I mu I de p vo I haI Io ro ng foa c, fhu fu
CS NOOTOOM 25
books.vdcmedIa.com
duy chu a sau ca I fra n cu a mo f fay anh ch du ng
duo ng. Khong deo kinh nhu foI Iu c y, frong no ca ng
f hon.
"O I ca I anh na y frong gIo ng Socrafes nhu du c". a
fa da fho f In nhu fh I n d u fIn khI ba ba o foI fha o
kinh ra. Va mo I I n fha o kinh ra, foI fh y mnh fr n
fru I nhu con ru a khong maI. Co nghIa Ia mo I khI fI p
c n vo I fhn fh da n ba Ia foI nhu ke m f h f su c do I
kha ng, v fh foI fhuo ng fra nh nhu ng hoa f do ng mo I
nguo I v n fhuo ng Ia m, nhu ng hoa f do ng, fheo foI, g n
vo I Ioa I fhu hon Ia Ioa I nguo I, v Ioa I nguo I fhuo ng d
fm hon d n ma f fru u fuo ng cu a cuo c so ng. Trong
nhu ng fruo ng ho p y vI c so mo fhuo ng Ia m foI fh f
vo ng. Ca I so mo cu a foI Ia su vo v p ca o c u cu a mo f
fha ng mu , du foI bI f da I kha I ba n fay pha I da f o du,
foI v n pha I mo fm bo I v doI ma f foI nh f dnh fu
cho I ho p fa c mo f khI haI du a no I fro n vo ba ng guong
frong ca p kinh c n cu a foI khong co o do . ToI fh y,
n u ma f foI qua co fh y duo c g, chung chung mo f
ma ng ma u ho ng, du dy co g pho ng In, mo f v f
fh m. I u Ia m foI nga n nh f Ia haI ba n fay vo fu cu a
foI, frong mo f va I fruo ng ho p ha n hu u da m mo m m
do ng Io a gIu p va o, fh chu ng b k f fo I Ia fho ba o, fa n
C! CH!Y N TI P THO 26
books.vdcmedIa.com
nh n, vu ng v , nhu ng ngo n fay foI b xem nhu da m
fo I pha m hI p dm fre con vu a fro n fhoa f kho I nha
gIam. Nhung Iu c na y foI khong dI va o chI fI f pho ng
fhe. Cu cho ra ng ba fa co ga ng h f mnh. ToI ho c duo c
dI u na y: n u ca c ba da muu foan nhu ng g, ho se v n
du ng foa n Iu c Ia m cho ky duo c, frong khI ca c ong, vo I
f f ca ca I go I Ia y chi, fhuo ng cha ng nn fro fro ng g.
A nh de n va ng fhuo y nay duo c fhay ba ng ngo n
n-ong, va duo I de n n ong mo f khuon ma f d u de p
d n du cu ng fa I xanh nhu xa c ch f. Nhung nguo I
fruo c ma f foI fh khong fh . Pha I co g co n hon fh
nu a, by gIo |Ia I by gto ) foI da fro fha nh Socrafes
fh f ro I. Ru, kinh, cha ng co n an nha m g. Nhn ke
du ng fruo c ma f, ke foI chua fu ng ma y may fhuong
m n, bo ng dung go I In nI m yu. Nhung fa I sao7 Ve
man da I frong khuon ma f y da ba m suo f do I foI,
nhung gIo Ia I fhm ca I g kha c, ca I g do foI khong
na m ba f duo c. Chuy n g fh na y7 Co g xa y ra cho
foI ma foI cha ng bI f, co g xa y ra ma su hI n dI n b f
ngo cu a foI noI dy chI Ia mo f chI fI f khong da ng k .
ToI Ie Iuo I ra, nhu foI v n fhuo ng Ia m. Ca I Iuo I fh f
don gIa n da c bI f o Ioa I Io n Ia mo f frong nhu ng ne f
h p d n nh f frong co fh foI, va n u foI cu Ie Iuo I
CS NOOTOOM 27
books.vdcmedIa.com
fruo c guong nhu fh fhuo ng gIu p foI f p frung fu
fuo ng r f hu u hI u. Mo f kI u nh p fhI n gIu p fa fm
Ia I y nghI da qua. Va do f nhIn foI bI f dm qua, n u
qua fh f co dm qua, foI da nghI nhu ng g. Ia n so ng
fra o qua foI Iu c foI ngu fh f hay chI ngu nu a vo I,
du ng Ia mo f no I so ha I, no I so ha I fh xa c, e ra ng
mnh co fh roI xuo ng fu qua d f freo Iu ng Ia ng, fro
fru I gIu a khong gIan. ToI co ga ng so ng Ia I ca m gIa c
y, nhung da nh chu. Trang b vo I nhu ng dnh Iu f
cu a ong Nevfon, foI du ng d y, nguo I dinh cu ng va o
nhu ng vIn ga ch do Ia f pho ng fa m, pho ng so 6, kha ch
sa n ssex House o IIsbon, d u o c Ian man nghI d n
ba MarIa ZeInsfra, gIa o vIn mon sInh ho c fa I ngoI
fruo ng noI cho ng ba , Ia o Arend Herfsf, cu ng da y. Va
ca foI nu a. Trong khI ba fa gIa I fhich fri nho con
nguo I fa c do ng nhu fh na o va fhu v f ch f ra sao, chI
ca ch ba mo f f c fuo ng ga ch, foI gIa ng v fh n IInh, v
anh hu ng, v nhu ng ca m b y cu a fh b f dnh frong
co ngu Hy Ia p. Cu ng Iu c y, fu Io p cho ng ba dang da y
no I In mo f fra ng cuo I nghe n nghe f cu a Iu fre d y fh,
fha ng cha Ia I fa n phe f ro I, ha n no I danh nhu co n nho
mon no I phe f y. Nha fho duong da I, co n kIm fhm
chu c ong b u do I bo ng ro nha fruo ng, cha c ha n pha I
C! CH!Y N TI P THO 28
books.vdcmedIa.com
sa ng gIa hon mo f anh Iu n ma f mu I fu a fu a Socrafes,
cha ng bI f Ia m g hon Ia khuy n ma I do ng xa c ch f fu
haI nghn nam fruo c, ma ca I fInh hoa ngon ngu b
chon vu I sau nhu ng ha o fha nh cu pha p cha f che nhu
fh fh Ia m fh na o Iung Ia c duo c Iu be con ma fh n
fuo ng Ia nhu ng fn fuo I nhu PrInce, CuIIIf hay
Madonna. Nam fh muo I ho a, va o mo f nam Chu a ban
phu c Ia nh, mo f ho c sInh xu f hI n Ia m foI qun dI ca I
mI n cuo ng, ca I fho o y, mo f ke sa n sa ng chIa se vo I
foI do f so ng fh n s u cu a fh fho sa u chu , mo f ke
m n ca m vo I m nha c, co fh vuo f qua nhu ng ca m b y
van pha m nhu fro du a, ba m sa f do ng suy fu, nh n ra
phe p IIn hoa n frong chu nghIa, fh m fh u duo c c u
fru c, ca I de p. A , Ia I ca I de p, nhung Ia m fh na o dy7
o I v foI x u fraI, ca I de p Ia dam m cu a foI, khong
pha I fhu de p co fh fh y duo c hoa c ca m nh n ra ngay,
ma Ia fhu de p bi n vo ng n, n p sau fha nh Iu y cu a
mo f ngon ngu da ch f fu Iu. Ch f! N u nhu ng ngon
ngu na y qua da ch f fh f, fh foI pha I Ia Chu a CIsu
Ia m Iazarus so ng d y. Va va o ca I nam n su ng y, da
co ke hI u duo c. Khong, hon fh nu a, co be co kha
nang fuong duong. Co khong co duo c mo kI n fhu c
ngang foI, nhung co h g. Mo I ha ng chu IafInh duo I
CS NOOTOOM 29
books.vdcmedIa.com
ma f IIsa d'IndIa cu fh fhang hoa, bu ng d y, cuo n
fra o. Co be qua Ia co phe p m u, va ma c du foI v n
chua hI u fa I sao mnh Ia I co ma f noI dy, foI bI f co
be co g IIn h d n chuy n na y.
y gIo foI fro Iu I v qua khu , nhung sao ca I ca m
gIa c Ia Iu ng kIa v n co n dy, nhu co ha o quang na o
fha p sa ng frong foI. N u hom qua foI so ha I, fh gIo
dy Ia nI m xu c do ng. ssex House, ca I fn ngI ky
cu c da f cho mo f kha ch sa n o a o Nha, na m o pho
JaneIas Verdas, bn bo do ng Tagus. "Co g nhu ung
fhu frong foI, gIo foI bI f se ch f v sao/ n bo do ng
song Tagus, noI cuo c so ng nhe nha ng Io Iu ng froI..."
Tho SIauerhoff d y. ChI frong fI ng Ha Ian ba n co
fh ch f noI ung fhu, noI bo do ng Tagus. Ca Io p cha ng
aI cuo I, fru co be . CIo fh foI pha I chuo n kho I ca I
buo ng fa m na y, foI khong co n chu no I su hI n dI n
cu a foI o d y. ToI fu ho I mnh co do I khong, va nghI
Ia khong. Nhung foI v n nh c ma y go I do n dI m fm
fa I pho ng. "Pequeno aImonco". ToI qun ba ng foI no I
duo c fI ng o . CIo ng d u kIa dy no I fr m fInh, fhn
fhI n va fre frung nu a. Mo f gIo ng da n ba . Cha ng co
g Ia m foI nga c nhIn, ngay ca co ga I bung fhu c an
d n. Nhung co fh foI nh m chang, frong phong ca ch
C! CH!Y N TI P THO 30
books.vdcmedIa.com
cu a co ga I qua co ca I frang fro ng if khI ga p o ha ng
ngu nhn vIn phu c vu . ToI ngo I x p ba ng duo I d f va
da f fhu c an chung quanh. CIo foI pha I Ia m cong vI c
ho I fuo ng. Ca ca I pho ng na y fhu c gIu c foI. ToI co ca m
gIa c fuong fu khI pha I chu a do ng ba I dch van
Herodofos cu a da m ho c sInh. ToI vo n m Ia o ba
chuy n cu c gIo I ma d do c y. Thm ma m muo I va o
Ich su Iu c na o ma cha ng h p d n hon ca I fa n nh n
nha m cha n cu a su kI n xa y ra. Nhung n u do c nhu ng
ba I dch cu a da m ho c sInh cu nhu bo p ch f Io I van
cha ng co xua g m y cu a Ia o ba chuy n ky fa I y, fh
aI ma cha ng nga Io ng. Ngoa I fru ba I dch cu a co be :
dy do fhm fha f mo f va I chI fI f hoa n foa n hu c u:
mo f phong fu c a Tu, mo f cong chu a IydIa, mo f v
fh n AI C p.
Ca fruo ng aI cu ng m IIsa d'IndIa, fu hI u fruo ng
cho d n ca c fh y gIa o, co gIa o va ca nguo I ga c gIan,
mo I nguo I, fru foI. Co be khong chI gIo I v mon foI
da y, co fa xu f sa c v mo I mon. Co Ia hI n fhn cho
su ma ch Ia c o foa n, finh kha m pha o khoa ho c, co Ia
IInh ho n cu a gIang son ngon ngu . Nhu ng fruy n nga n
d u fIn cu a co be duo c dang frn fo ba o fruo ng,
chu ng Ia nhu ng fruy n vI f bo I mo f nguo I da n ba gIu a
CS NOOTOOM 31
books.vdcmedIa.com
mo fruy n vo v n fre con. Va co be da ghI dI m fha ng
quy f dnh khI do I bo ng ro chu ng foI doa f gIa I IIn
fruo ng. Trn f f ca co n ca I de p fh xa c nu a, dI u na y
fhu c ra qua fhu a, nhung khong fh phu nh n. CIu a
sa u chu c con ma f frong Io p, khong fa I g ne fra nh doI
ma f IIsa. Mo f va I v f fra ng chen gIu a mo fo c den
huy n, co be da cha o do I Iu ro I, bI u hI n mo f fho I
dI m frong qua frnh fha nh nIn, khong chu ng fhn
fh co be bI f mnh cha ng fho duo c Iu. ToI fh m da f
cho co ca I fn Craea, nhu ng nguo I con ga I cu a Kefo va
Phorkys, mo I sInh ra ma fo c fra ng nhu fuy f, v
nhI m fhu b nh gIa vo phuong cu u chu a. Mo f I n foI
da ba o co be nhu fh , nhung co Ia I nhn fha ng va o
ma f foI, ca I nhn xa va ng nhu fh n fri dang o f n du,
co fh Ia Io I no I foI da cha m va o bi n na o do gI u kin
frong co, dI u co fhu a bI f nhung khong muo n chIa se
vo I nguo I kha c. o me co vo n nguo I Y , cu ng vo I da m
dn Tho NhI Ky , Ty an Nha va o a o Nha, do f
xu f kh u Iao do ng d u fIn co cong khaI pho ng gIu p
xu Ha Ian fha o bo ca I vo fInh Ie deo da ng fu nhI u
fh ky nay. Va n u cha co, mo f cong nhn nga nh kIm
khi go c ga c o CafanIa, ma bI f duo c fh y gIa o Arend
Herfsf fa ng fu vo I con ga I mnh, cha c ha n ong fa da
C! CH!Y N TI P THO 32
books.vdcmedIa.com
gI f ch f Ia o, n u khong cu ng Ia m Io n chuy n vo I ong
hI u fruo ng, co bI f du ong hI u fruo ng pha I kho
khan Ia m mo I chu nhuo ng IIsa cho Ia o Herfsf fho I
fha y. ToI cu ng cha ng bI f fa I sao chuy n na y duo c
bung bif Iu fh , hnh nhu ca da m gIa o vIn I n ho c
sInh co fnh d f mo f ma ng Iuo I Im Ia ng quanh co be ,
co nhe chu ng foI cu ng nghI ra ng cu Im dI mo I vI c se
froI xuoI, co be se bI n m f. Chu ng foI, co nghIa frong
do co foI. Nhung foI cha ng yu IIsa, foI khong fh yu
co fa, bo I v foI da fu nhu nhu do ng dInh va o fm na o:
yu duong Ia dI u c m, va v fh foI khong fh yu.
M y nam co be ho c vo I foI, foI ca m fh y ca mo f nguo n
vuI, pha I co g dinh da ng fo I fnh yu, nhung cha ng
pha I fhu fnh yu ban pha f nhan nha n frn ma n a nh
fIvI mo I nga y, cu ng cha ng pha I ca I kho so f m fhuo ng,
ro da I cu a fnh fra ng "dang yu". ToI bI f nhu ng kho
dau do fhu fnh na y, bo I v mo f I n frong do I foI da
so ng nhu da m nguo I fr n ma f fhf, khI foI yu ba
MarIa ZeInsfra. Mo f I n fhoI, va dnh m nh da da nh
gu c foI.
y gIo cha ng co n aI o dy, va foI chI c n k cho
ba n nghe mo f mnh chuy n na y, du ra ng ba n co du
ph n frong y. a n cu ng fhu a bI f d y, nhung foI v n
CS NOOTOOM 33
books.vdcmedIa.com
d ba n nguyn nhu fh . O ngoI fhu ba so if, cho d n
Iu c foI chu h f no I fh fhoI. Bana/ttas bana/ttatts.
Toa n chuy n nha m nhi. y Ia phuong fhu c foI da
du ng frong haI muoI nam qua d f y xo a f f ca nhu ng
g co fh go I Ia I fho I gIan y. Khong chu ng foI da uo ng
nuo c do ng song Iefhe, khong co qua khu na o, co n Ia I
Ia kha ch sa n ba sao nam sao va nhu ng ma nh chuy n
va f va nh foI vI f ra dy. Ca I go I Ia cuo c so ng fhu c co
I n da d n vo I foI, va no cha ng gIo ng fi na o cuo c so ng
ma chu nghIa, sa ch vo da chu n b cho foI. nh m nh
chI co noI ca c Ia o fh y bo I mu , Io I s m fruy n, ba n
xuo ng ca ba o ca I ch f, Ia m g co dnh m nh noI fI ng
ho n h n ca nh fu Ia nh, Iu c mo m m ca I bo c cao su, Iu c
do I cho frn chI c Honda do o go c duo ng, khI he n ho
Ie n Iu f frong mo f kha ch sa n o fha nh pho IIsbon.
Nhu ng g vI f ra Ia co fh f, co n nhu ng g fa pha I fu
Ia m fh fh f mu mo , fu y fI n, ng u nhIn, vo Iy . No
ke o da I qua Iu. Va n u k f c u fo I f fh v n Iu f
cu ng dI fong, cha ng co n ca ch g d ga ch bo . V y fh cu
vI f dI, ho I ong Socrafes! Nhung Socrafes cha ng vI f,
ma foI cu ng khong. Nhung co vI f bu a dI mo f khI bao
nhIu dI u da ng vI f da duo c vI f ro I Ia ha nh do ng
cu a ke fu phu , cu a fha ng mu , nhu ng nguo I khong bI f
C! CH!Y N TI P THO 34
books.vdcmedIa.com
n m fruo c ca I ch f cu a mnh. CIo foI chI muo n Ia ng
yn fh f Iu d fo ng ra cho h f mo chu na y. a n
cha ng cho bI f foI co bao nhIu fho I gIan d k chuy n
na y. ToI da m f kha nang so do nga n da I. CIo fh foI
muo n nghe mo f khu c madIgan cu a SIgIsmundo
d'IndIa. Su frong sa ng, m huo ng chinh xa c, gIo ng
ha f, fnh ca m ho n Ioa n duo c kI m ch bo I c u fru c
hoa n ha o cu a ba I ca. I n d u IIsa duo c nghe mo f
khu c madIgan cu a nha c sI d'IndIa fa I nha foI. "To phu
cu a co d y", foI ba o co be , nhu dang frao co mo f mo n
qua . Ia I ho ro I. Iu c na o ma cha ng fh . Anh nha gIa o
vo da ng c p ca nh co ho c fro quy pha I. Co be du ng
fruo c fu sa ch, cy gIa h do c nh f cu a foI, nhu ng ngo n
fay fhon da I mn mo na o HesIod na o Horace, cho f
quay nguo I Ia I va no I: "o foI Ia fho nga nh kIm khi",
nhu co muo n gIu khoa ng ca ch gIu a mnh vo I ba I ha f
ca ng xa ca ng fo f. Nhung foI cha ng yu co be . ToI yu
ba MarIa ZeInsfra.
Pha I ra kho I pho ng na y! Pho ng na o7 Ca I pho ng noI
dy, o fha nh pho IIsbon. Socrafes ha I qua , fI n sI
Sfrabo cha ng da m fho ma f ra ngoa I, co n anh cha ng
Herman Musserf khong cha c mnh da dang ky va o
kha ch sa n hay chua. "Ca I ong nguo I nho con co qua I
CS NOOTOOM 35
books.vdcmedIa.com
y fu du d n nhI7", "Ong fa o pho ng na o fh 7" "Co
pha I ma y ghI fn ha n va o so kha ch7"
Cha ng c n nghI ngo I g fhm. ToI vo cuo n chI d n
MIcheIIn, ca I ba n do IIsbon. Mo I fhu d u sa n sa ng.
Se c du Ich, fI n o frong vi, co aI do yu foI, tpsa stbt
ctrtus pracmtum, du c ha nh fu no Ia ph n fhuo ng. ChI
Io ha o, bo I v khI foI frao cha kho a pho ng, co ga I kI u
dI m o qu y I fn cha o foI vo I doI ma f Iong Ianh:
"Cha o ong Musserf". Tha ng fa m, fha ng vuong gIa .
Ma u xanh nha f cy d u fia, nhu ng ma nh sn ro p
bo ng rm, Io I dI Ia f da fhoaI fhoa I, v n nguo I ga c dan
duo c do ng fho I gIan n u nhu sau haI muoI nam, foI
nh n ra anh fa, va hnh nhu anh co n nh n ra foI. ToI
re v phia fay pha I, d n ca I qua n nho noI MarIa
ZeInsfra fu ng nho m nhoa m nhu ng m u ba nh ngo f
ma u Io ng fra ng fru ng ga , ca p moI ha o an o ng a nh m f
ong nhu vec-nI. Ca I qua n v n co n do , fh gIo I na y co n
ma I.
"Cha o ong!" ToI go I mo f chI c ba nh d vInh danh co
nhn, d Ia I mo f I n nu a fhuo ng fhu c Ia I huong hoa o
mI ng ba fhuo fruo c. Co c ca ph da c, fh f da ng. Vo I
v da ng ngo f y foI buo c qua duo ng, fo I sa p ba o mua
mo f fo Dta rto Jc Nottctas, nhung fIn fu c fh gIo I
C! CH!Y N TI P THO 36
books.vdcmedIa.com
cha ng Ia m foI b n fm. Cu ng nhu da o y. CIo Ia
chuy n Ira c. a o y co g xa y ra foI khong co n nho .
Ira c chI Ia ca I ma f na fr fra ng cu a abyIon rIng foI,
cu a Akkard, Sumer va qu huong dn ChaIddes.
Nhu ng do ng song !r, urphrafes, TIgre va fha nh
abyIon dI m a o, ca I nha dI cu a mo f fram fhu fI ng.
ToI nh n ra mnh dang huy f mo f dI u ha f xa xua,
buo c chn foI ro n ra ng va o nhu ng nga y de p nh f do I.
ToI buo c fo I duo ng Iargo de Sanfos, ro I qua a I Io 24
fha ng a y. n pha I foI Ia chI c xe ho a fi hon, nhu ng
fa u dI n nhu do choI vo I ma u sa c fre fho. a ng sau
nu a, duo I kIa, Ia con song cu a foI. Ta I sao frong bI f
bao con song chI co do ng Tagus na y Ia m foI m m Io ng,
foI cha bI f. Pha I chang ca I a o a nh d u fIn, da Iu
Ia m ro I, va o nam 1954, khI IIsbon co n Ia fhu phu cu a
mo f d quo c d n fho I mu c ra . Iu c do Ha Ian da m f
IndonesIa, nguo I Anh buong n o , nhung o dy, bn
bo song na y, h u nhu nhu ng quy Iu f fu nhIn cu a
fh gIo I khong duo c a p du ng. Nguo I o co n gIu TImor,
Coa, Macao, AngoIa, MozambIque, ma f fro I cu a ho
chua d n ho I pha I Ia n, ca I d quo c y co n du ro ng Io n
d bao fru m ca nga y I n dm cu ng mo f Iu c, va co pha I
v fh ma foI ca m fh y nhu ng nguo I dI gIu a ban nga y
CS NOOTOOM 37
books.vdcmedIa.com
o dy hnh nhu chua ra kho I con mo ng du. a n ong
dI n gIa y fra ng, fhu gIa y khong fh y o a c u, khoa c
fay nhau da o buo c do c fheo do ng song ro ng, nuo c ma u
nu, chuy n fro ba ng mo f fhu fI ng IafInh da I hoI,
Ia m foI IIn fuo ng fo I nuo c, nuo c cu a nhu ng gIo f I ,
nuo c cu a da I duong, fu nhu ng ca I gu f dy fhu ng kI u
kI n fru c fho I vua mmanueI frang fri cho nhu ng Iu
da I vuong gIa cho d n nhu ng chI c fa u nho xiu nho n
nhp dI v gIu a CacIIhas va arreIro, va kIa Ia ngo n
fha p Iem, noI gIa bI f buo n fhIu, dI m cuo I cu ng In
va o fri nho cu a ca c nha fha m hI m khI ro I d f fo ra
dI, va cu ng Ia dI m d u fIn hI n In Iu c ho fro v sau
bao nam xa va ng. N u co n fro v ... ToI da fro v ,
vng, foI dI ngang qua bu c fuo ng qu n cong e
TeIrcera fha m fhuong, nguo I da gIa I pho ng IIsbon
kho I hI m ho a na o do foI khong co n nho va o fh ky
qua. ToI Ia ch nguo I gIu a da m fa u dI n, bang qua b n
o Sodre , va gIo dy du ng mo f mnh bn con song,
v n con song fhu a y. y gIo fh foI bI f no ro hon,
v foI da fh y f n ma f ngo n nguo n con song y o mo f
ma nh do ng xanh f n bn kIa xu Ty an Nha, g n
Cuenca, foI da nga m nhu ng va ch da b nuo c gIu a mo n
o ToIedo, con song Iu ng Io fhnh fhang cha y qua
C! CH!Y N TI P THO 38
books.vdcmedIa.com
xfremadura, vng, foI bI f go c ga c cu a no , foI nghe
gIo ng fh fh m cu a no frong ngon ngu quanh foI. Sau
na y, ma I f n sau na y, co I n foI ba o co be IIsa
d'IndIa: "TI ng IafInh Ia fInh fu y, fI ng Pha p Ia y
fuo ng, fI ng Ty an Nha Ia Iu a, fI ng Y Ia khong
khi, fI ng CafaIan Ia d f, fI ng o a o Nha Ia nuo c".
IIsa cuo I, gIo ng co be cao va frong. Nhung MarIa
ZeInsfra fh cha ng cuo I. Co fh chinh o dy foI da co
fhuy f phu c MarIa v y nghI na y, nhung ba fa cho
ra ng foI no I nha m. "TI ng o nghe nhu fI ng fh m
fh. Sao Ia I vu vo dem nuo c va o dy. Cha ng khoa ho c
fi na o". Nhu fhuo ng I , foI cha ng nghI duo c g d pha n
u ng. Co MarIa ca nh bn du vuI ro I, foI cu ng cm mo m
khI ba fa ba o con song cu a foI sao ma xa m xf fh .
"Anh cu fuo ng fuo ng co bao nhIu fhu do ca va o d y".
ToI quay nguo I nhn fha nh pho In cao d n fruo c
ma f; foI bI f mnh dang fm kI m g o dy, nhung g
mo I duo c chu 7 ToI muo n fh y Ia I g dy, nhung foI chI
nh n ra no khI foI fh y no . Va bo ng nhIn kIa ka:
mo f fo a nha nho be , nguo c nga o, vo I ca I do ng ho
kho ng Io - cu hnh dung mo f ca I nha da Ia m ba ng
do ng ho , cu c Io n, fro n, fra ng, vo I nhu ng cy kIm cha c
nch, nhu ng cy kIm caI qua n fho I gIan. Phia frn Ia
CS NOOTOOM 39
books.vdcmedIa.com
do ng chu Io n: HORA ICAI - CIo chinh fhu c. CIu a
ca I ngo n ngang, IoI Io ng cu a qua ng fruo ng, chu ng co
kha nang nhu mo f van ba n pha p Iy : " f cu aI muo n
can fhI p va o fho I gIan, du b f cu o du, du b f cu aI
muo n ke o gIa n fa, cuo ng Ia I fa, dI u khI n fa, chuy n
huo ng fa, ro f cu c pha I cong nh n Iu f cu a fa Ia fuy f
do I, nhu ng cy kIm d y quy n uy cu a fa kha ng dnh
ca I by gto phu du, khong fh fo n fa I, va chu ng se co n
ma I nhu fh . Chu ng cha ng muo n dinh va o ca I franh
ch p, ca I "by gIo " co finh vu Io I cu a bo n ho c gIa . Ca I
by gIo cu a fa Ia ca I by gIo duy nh f co fhu c, ca I by
gIo b n bI bao go m sa u muoI gIy d m duo c" - va by
gIo , cu ng nhu Iu c y, foI du ng o d y d m, nhn cy
kIm sa f kho ng Io ma u den chu I xuo ng khoa ng fra ng
chIa d u fha nh n c gIu a con so 10 va 15, va cy kIm
nhu dang ru ng mnh, cy kIm bo I n fo I n c fI p fheo,
do c doa n ra I nh: by gIo Ia by gIo . y gIo ! Mo f con
chIm cu vu f qua ro I do xuo ng ca nh cu a fo vo phia
frn do ng ho , nhu muo n kha ng dnh dI u g, nhung
khong da nh Ia c no I do ng suy fu cu a foI. o ng ho , fheo
foI, co haI cong du ng, mo f Ia d gIu p fa bI f gIo , haI
Ia d kha ng dnh fho I gIan Ia huy n bi, mo f hI n
fuo ng khon Iuo ng, khong fh gIa I ma , ma con nguo I v
C! CH!Y N TI P THO 40
books.vdcmedIa.com
hoa n foa n b f Iu c, chI ba ra ca I ve fr f fu b ngoa I
ma fhoI. Tho I gIan Ia ca I h ngan mo I vI c xa y ra cu ng
Iu c, nhu foI co I n nghe aI do pha f bI u frong mo f
pho ng su cho p nhoa ng frn da I pha f fhanh. Va by
gIo foI du ng dy, nhu foI co I n du ng dy vo I MarIa
ZeInsfra, ba nguo c ca p ma f ma u Iu c mI n a c Ha Ian
va no I: "Ia I I n fh n g nu a dy, ho I ca I ong fhf bo
vIn7 ChI v anh khong fa ch no I fho I gIan cu a khoa
ho c ra kho I fho I gIan cu a fra I fIm kho kIa, fha o na o
anh khong kha no I".
ToI cha ng buo n fra Io I, khong pha I v foI b xu c
pha m, nguo c Ia I foI r f khoa I duo c go I Ia cu c fhf bo
vIn |hoa c ca I chu p de n, mI ng ca ra n, ca I d u qua
dua), nhung foI bI f cu fra Io I dang cho chu ng foI
ca ch d y fram fhuo c o d u pho , frn bu c fuo ng frong
qua n co ca I fn rIfIsh ar. MarIa cha ng ma y may
nghI ngo Iu c chu ng foI buo c va o qua n, va sau khI da
an v frong bo ng fo I ma f ruo I va ba nh p xong mo f
ho p ruo u porf, foI ho I fInh bo: "M y gIo ro I nhI7".
a fa nhn ca I do ng ho Io n bo c go freo fruo c ma f,
fo ve kho chu nhu mo f ke cho f fh y nhu ng fho a hI p
fhIng IIng gIu a mnh vo I vu fru an ba I chung quanh
fu dung b xa o fro n. "uo c ro I, duo c ro I", ba fa no I,
CS NOOTOOM 41
books.vdcmedIa.com
nhn chI c do ng ho deo fay d so sa nh. "I f ma . Sao
ma gIo Ia m fro fh 7".
"Co g du. o cu ng Ia mo f ca ch nh n fhu c fho I
gIan. InsfeIn ch bI n fho I gIan fha nh nuo c m f
duo ng, aII Ia m cho no fan dI: do ng ho , f f ca , fuo f".
Ca I do ng ho fruo c ma f chu ng foI co ha ng so sa p x p
fheo I fhuo ng. No c n fhI f gIu p fa fu n fu vuo f qua
ca I hnh - c u - phn frn ca I khi c u kho ng Io ma fa
fhu a huo ng, nhung o dy nhu ng con so Ia I sa p da o
nguo c: sa u gIo haI muoI phu f fro fha nh haI muoI phu f
fruo c sa u gIo . Nhu fh Ia m sao ke nhn khong b
cho ng ma f nhu c d u7 Co I n foI ho I anh chu qua n vo
duo c ca I cu a no na y o du, anh fa cho bI f no fhuo c
mo do da c fhu a huo ng khI duo c sang nhuo ng ca I qua n.
Va khong, anh fa chua h fh y ca I do ng ho na o nhu
fh , nhung mo f ong nguo I Anh co I n gIa I fhich ra ng
no co g dinh da ng fo I ca ch ro f ruo u porf cu a nhu ng
fay nha ngh .
"Th co kha c g nhu ng du a Ia I xe fra I duo ng7"- ba
fa no I. "Na o, fa dI In pho ".
Cu chuy n ch m h f, foI buo c fheo mo fo c do fung
bay, qua AvenIda das Naus, a I Io fhuy n be , nhu fh
foI khong pha I Ia nguo I huo ng d n ba fham quan
C! CH!Y N TI P THO 42
books.vdcmedIa.com
fha nh pho , ma ba d n foI. Iu c y, khong pha I by gIo
du nhe !, ca I do ng ho cha y nguo c do I v n co n freo o
d y, va fu khI foI ghI no va o frong cuo n Cbt nam Ju
/tcb cu a fI n sI Sfrabo, mo f nu a dn Ha Ian da sang
d y chIm nguo ng no . Chin muoI mo f do c gIa da vI f
fhu cho foI bI f muo n xem gIo frn ca I do ng ho y
cha ng kho g n u fa nhn va o guong chI u Ia I, co dI u
Ia ho no I cha ng fh y cu c bo vIn na o nhu foI da ghI
frong cuo n chI nam.
Phia fruo c foI, MarIa nha y fung fang nhu mo f chI c
fa u fhuy , va bo n da n ong dI duo ng pha I quay nguo I
fhm mo f I n nu a d nga m ph n ky quan dong dua
phia sau cu a nguo I da n ba , khong pha I v ba fa de p
fuy f, nhung v o do , va o Iu c y, ba Ia hI n fhn cho
ca I fu do ra ma f fha ch fhu c cong khaI. Co n Io I na o
dI n fa hay hon: pha I chang ba dang dua d y f m
fhn qua da m dong vo I chu y cho mo I nguo I nhn
nga m. Co I n foI no I vo I ba fa, go I Ia I ba I fho no I fI ng
cu a Roberf HoIsf: "m buo c cha ng gIo ng mo f nguo I
da n ba khong bao gIo pha I ch f, ma nhu mo f nguo I
da n ba aI cu ng sa n sa ng bo h f f f ca v na ng", va
frong mo f fhoa ng cho c foI nghI ra ng ba fa se pha f ca u,
CS NOOTOOM 43
books.vdcmedIa.com
nhung ba chI no I: "u ng fh , chI fru ca I anh Arend
Herfsf do hoI kIa".
ToI fhuo ng ba o Iu ho c fro fh na o nhI7 V hnh fhu c
f p 8u ky cu a TacIfus co finh ca ch bIn nIn |vng,
anna/cs, bIn nIn, co nghIa Ia vI f duo I da ng gIaI
doa n, va khong dinh da ng fo I ca I ph n co fh na m
phia sau y nhu ca c em nghI du), nhung TacIfus hay
nga f chuy n nu a chu ng, nha m na m I y fhu fu ca c
dI n bI n. Co Ie foI cu ng nn Ia m nhu fh : mua ca I
mu che na ng, do n Ia I ca I d u cho fInh fa o, fa ch ro I
hI n fa I vo I qua khu , buo c In do I, chuo n nhanh kho I
khu AIfama quanh co nhu m cung, ngo I duo I bo ng
ma f mo f ca I bc/a sombra ca nh Iu da I Sao Jorge,
duy f Ia I cuo c so ng hI n fa I, nhn xuo ng fha nh pho
na m duo I chn foI, quay nguo c do ng ho cho qua khu
cha y v nhu mo f con cho d da y. Nhu fhuo ng I foI
pha I fu mnh Ia m f f ca , va nhu v y foI nn kho I su
ngay. Nhung fruo c h f pha I co ca I mu . Ma u fra ng, d f
ba ng rom. No Ia m nguo I foI cao ha n In. "Na y chu ng
ma y oI, Ia o Socrafes dI n ca I mu pho frn ca p kinh".
N u nhu ng nam sa u muoI da Ia m hu ho ng Io I fu
duy cu a mo f so nguo I, fh bo o c ong hI u fruo ng
fruo ng pho fhong chu ng foI b a nh huo ng kha fr m
C! CH!Y N TI P THO 44
books.vdcmedIa.com
fro ng. N u ong co quy n, co Ie ong ba f bo n gIa o vIn
chu ng foI ngo I nghe Iu ho c fro gIa ng ba I. Mo f frong
nhu ng sa ng kI n ong fa nghI ra Ia da m gIa o vIn co
fh fham gIa ca c Io p ho c cu a nhau. HaI do ng nghI p
d n nghe foI gIa ng mo f b n ro I chuo n bI f. ToI d n
nghe ba n do ng nghI p gIa ng ba I ca fha y haI I n. Mo f
I n foI fo I du Io p fu nguy n v fh n ho c, ngoa I foI ra
co n co haI ho c sInh kha c, sau do ong mu c su phu fra ch
o n ma I cho d n gIa v ca I fnh nhn a I chu a da y. I n
kha c foI du Io p do MarIa gIa ng da y. Ta I sao7 o I v
frong pho ng da nh cho gIa o vIn ba fa cha ng bao gIo
fhe m nhn foI mo f I n. o I v dm dm foI cu mo
nhu ng gI c mo v ba , fhu mo chI co o fho I fre con mo I
Io n, va bo I v IIsa d'IndIa co I n ba o foI ba gIa ng ba I
fh fh f Ia tuyc t co t.
u ng fh f. ToI d n phia sau pho ng ho c, ngo I xuo ng
ca nh mo f co be Ia m co fa Iu ng fa Iu ng fu ng cha ng bI f
do I xu fh na o, nhung ba fa du ng dung Ia m nhu foI
khong co o d y. ToI ho I ba fa co fh y fro nga I g
khong, ba da p: "C m fh na o duo c. Ma bI f du d y,
co khI ong ru f fIa duo c g chang. CIa ng v ca I ch f
d y". Vo I mo f nguo I co finh khoa ho c cao, pha f bI u
nhu fh fhu c Ia fhI u chinh xa c, bo I v ba I gIa ng cu a
CS NOOTOOM 45
books.vdcmedIa.com
ba dinh da ng d n ca I ch f fh if, ma Iu n v nhu ng
chuy n sau ca I ch f, v su bI n ho a fh fh f da I hoI.
Va cho du ca I ch f II u bI n ho a cu a ba fa co kha c ca I
ch f II u cu a foI, d fa I bI n ho a cha ng mo I me g do I
vo I foI. Iu Ia m ro I foI mo I co dp ngo I frong Io p nhu
du a ho c fro , va vaI fro da o nguo c na y Ia m foI cho f
nghI ra ca I nghI p nha gIa o qua fh f ky cu c. HaI chu c
ma ng ngo I kIa, mo f ma ng don do c du ng d y, co nhe f
kI n fhu c cu a mnh va o nhu ng ca I d u ro ng fu ch cu a
m y chu c ma ng kIa.
a fa du ng d y, ma I fo c do bo ng b nh nhu Ia co
bay fruo c da m ho c sInh, nhung foI cha ng nga m duo c
Iu, bo I v fruo c ba ng vI f da hI n ra ca I ma n chI u
phIm va chung quanh pho ng nhu ng f m re m, du ng ra
Ia nhu ng ma nh va I re fI n ma u nu nha f, duo c ke o
kin Ia I. "Ca I ong Musserf na y co phu c Ia m d y", ba
no I. "Ngay ba I ho c d u fIn Ia I duo c xem phIm". Co
fI ng Ia ch gI u.
"Socrafes, ru f fay v nha !". Co fI ng aI frong pho ng
fo I om. Ro I f f ca d u Im Im. Mo f con chuo f ch f hI n
ra frn ma n a nh. Cha ng fo Io n g cho cam, nhung ch f
fh ha n ch f queo ro I, mo m hoI ha , co fi ma u dinh
frn ru me p, fuy v n co n fIa Iong Ianh noI con ma f
C! CH!Y N TI P THO 46
books.vdcmedIa.com
mo he he . Ca I xa c fr n fru I na m queo, o fu fh ch f
cha ng co n cu u va n duo c nu a. Cu do ng fa c nghe n, ma I
ma I khong co n kha nang dI du ng. Co fI ng aI non oe .
"u ng Ia m fh ". u ng Ia gIo ng ba fa, cu f ngu n, nhu
roI qu f. Yn Ia ng va n ho I. Trn ma n hI n ra mo f con
bo da o mo . ToI khong bI f d y Ia con g n u ba fa
khong ba o fh . Ioa I bo vo I ma u cha y ru c nhu con ky
nhong. a ng quy pha I, nhu mun, ma u d f son, frn
ca I vo a o gIa p deo d y v f g gIo ng nhu huy hI u.
"y Ia con ca I".
Ha n ro I, bo I v ba fa da y fh . ToI co hnh dung y
nghIa Io I no I na y. Co aI cha c cu ng nghI nhu foI, fho f
In: "Ngon Ia nh d y". Cha ng aI cuo I.
Con bo ba f d u da o ha o quanh xa c chuo f. Mo f con
fhu haI o du bo fo I, nhung chI Ia m vI c c m chu ng.
"Con du c d y". Co nhIn ro I.
y gIo fh con ca I ba f d u hu c va o xa c chuo f cu ng
do, va mo I I n nhu fh ca I xa c nhu c nhich mo f ca ch
mI n cuo ng. Ke ch f na o cu ng muo n duo c d yn, aI
ma cha fh . Con bo hnh nhu muo n be cong xa c chuo f,
ca I d u den bo ng cu ng nhu bo c fhe p, hu c fu ng nha f
va o xa c chuo f. u ng Ia nha dIu kha c Ia m vI c vo I
CS NOOTOOM 47
books.vdcmedIa.com
kho I c m fha ch kho ng Io . ThInh fhoa ng hnh a nh frn
ma n nha y vo f, chI su gIa n doa n cu a ba n phIm.
"Nhu ca c nguo I fh y d y, pha I ca f xe n nhI u doa n.
Thu c ra fh ca I qua frnh chuo f - bo na y duo c ghI Ia I
fu d u d n cuo I. a I m f fa m fI ng".
a n phIm fhu nga n cu ng ke o da I kha Iu. Xa c con
chuo f cu feo va o, nhu ng ca I chn qua p va o nhau, d u
chuo f fu fu Io f va o ph n bu ng, bI n d n. Con bo nha y
nho f fheo mo f dI u dua ma chung quanh qua bo ng xu
x Iong Ia . "Cu nom na go I no Ia fro fhf".
ToI fu fhuo ng fhu c fu mo I me na y. Iu c na o foI cu ng
frn fro ng fhu chu nghIa fn ky . y Ia I Ia mo f fu
hay. Cu c fhf chuo f Iong Ia Ian fu fu xuo ng ha o.
"y gIo con ca I se Ia m fnh vo I con du c duo I ha o".
Co aI che p moI frong bo ng fo I. a b f de n va dua
ma f nhn mo f c u ho c sInh fo xa c, ngo I o ha ng fhu ba.
"Ia m g Ie n Iu f nhu ma fh ".
Ie n Iu f nhu ma. Ca I fu fh f bao ha m y nghIa! a
fa no I gIo ng ba c Ha Ian. e n Ia I fa f dI, va foI nh n
ra ca I ca m gIa c mong Iung foI da nh cho ba do f nhIn
fro fha nh fnh yu. La m g /c n /u t nbu ma. HaI con
bo quanh qu n co fre o In nhau nhu dang b aI dI u
khI n. ChI co Ioa I nguo I chu ng fa mo I hay Ia c mu c
C! CH!Y N TI P THO 48
books.vdcmedIa.com
fIu. V n ca I c u fha vu ng v co hu u. ChI co dI u Ia
ph n Io n Ioa I v f khong chu na m xuo ng d Ia m vI c
y. Ma n ha I huo c frn ma n a nh Ia m fa nghI fo I mo f
dI u vu fu do, haI con bo cu fh qu n nhau frong ca I
Ia ng Ie nhu fo . KhIu vu cha ng co m nha c, haI anh
ch cu ng nhu fhI f gIa p du ng nhau ha n pha I o n a o
kInh Ia m. Nhung bI f du Ioa I bo khong co faI, foI
qun ho I ba dI u na y. y gIo anh ch fa ch ro I, ba f
d u ruo f nhau. ToI khong co n phn bI f con na o Ia
con na o. Nhung ba fa fh khong.
"y gIo na ng duo I cha ng ra kho I ha o".
Ca Io p nhao nhao, da m con ga I c f gIo ng cao vu f.
ToI nghe ba cuo I nhe , ca I cuo I do ng Io a, va fu nhIn
foI ca m fh y fu a I b fo n fhuong.
Iu c na y con bo ca I da o fhm mo f ca I ra nh mo I,
"du ng Ia m buo ng fru ng".
Ia I choI chu . a gIa o na y da y foI fhm fu mo I.
Cha ng co n nghI ngo g nu a, foI yu ba fh f ro I.
"Trong haI nga y nu a, con bo ca I se de fru ng, nhung
na ng se nha o nhuy n do ng fhf fro fruo c da ".
Tru ng bo ! ToI chua h chu ng kI n Ioa I bo o I mu a
nhu fh na o, nhung I n na y qua fh y f n ma f. ToI
dang ngo I frong Io p vo I nguo I da n ba foI yu, fruo c
CS NOOTOOM 49
books.vdcmedIa.com
ma f foI Ia ca I d u khoa - ho c - gIa - fuo ng pho ng Io n
g p fram I n cu a con bo co fn "da o mo " dang o I ra
ch f fI f xanh nho n In frn do ng fhf fro, ma chI mo f
gIo fruo c d y co n Ia ca I xa c chuo f ch f.
"y gIo na ng du ng rang khoan va o xuong". u ng
fh . Ca I ma y da o, ba me , ke chu a fru ng, nguo I fnh,
mama, dang g m nh m mI ng fhf chuo f nha o
nhuy n, xong ro I Ia I mu a va o Io fro ng ha m rang vu a
khoe f xong. "Na ng dang Ia m o chu a fhu c an". Cu c fhf
fro, buo ng fru ng, o chu a fhu c an. Va fho I gIan Iuo f
nhanh: haI nga y sau de fru ng, nam nga y nu a co bo
con. Khong, foI khong fIn co fh d y fho I gIan dI mau
hon nu a. I f du. Nhu ng ca I fru ng ma u fra ng bo ng
Ia ng nhu fInh fru ng, nhu ng con u fru ng phon pho f
nhu ng vI n bo c quanh, ma u fra ng nga . o me hu c
mo m va o do ng fhf chuo f nha o nhoe f, da m bo con II m
mo m bo me . OI fnh fhuong Ia dy. ChI nam gIo sau
Iu bo con se fu an I y, nhu c d u va o do ng fhf chuo f
bam. Thf nuoI bo . Xa c ch f. ChoI chu IafInh. e n Ia I
b f sa ng, re m duo c ke o fung ra, nhung hnh a nh fuoI
ma f v n Ia mo fo c na ng. Ngoa I kIa na ng cho I chang,
ca nh Ia cy I f dong dua frong gIo . ang gIu a mu a
xun, nhung y fuo ng v ca I ch f da xm nh p va o
C! CH!Y N TI P THO 50
books.vdcmedIa.com
pho ng na y, mo I h Iu y gIu a ca I ch f, vI c Ia m fnh, an
uo ng, do I fhay - so I dy rang cua vo v p ma fa go I Ia
do I so ng. Io p ho c fa n d n ra ngoa I, chI co n haI chu ng
foI du ng d y, hoI ngo nga ng.
"Ky sau d n Iuo f ba I gIa ng v mo I va gIo I".
Io I ba fa nhu fha ch fhu c, co fh ba nghI foI hoI b
so c. Nhu ng g foI vu a duo c xem duo ng nhu co IIn
quan if nhI u vo I su gI n du . CI n du , hoa c y chi.
Ha m rang nghI n cha f, ca p a o gIa p fho I Trung co xa p
va o nhau; nhu ng chI c ma f na mu Io a bo ng nhoa ng
cu a Iu u fru ng II m nha n fhu c an fu ca I mo m bo c sa f
cu a me chu ng - cuo c so ng fr n fru I Ia dy.
"Cu chuy n khong bao gIo k f fhu c", foI no I. A
Socrafes, kha d y. MI co nghI ra duo c g mo I me
khong7
a fa pho ng ma , nhu ba v n fhuo ng Ia m mo I khI
nghI ngo I.
"I f du d y. Ro I se co ho I chung cuo c. Cu ng nhu
pha I co Iu c kho I d u".
Ia I ca I nhn fha ch do , nhu ba fa vu a kha m pha
kha I nI m v phu du va muo n fhu nghI m ngay vo I
mo f ho c gIa . Nhung d g duo I foI ra kho I ca I mo nhu
con bo du c kIa.
CS NOOTOOM 51
books.vdcmedIa.com
"Ch f ro I ba muo n ho a fhIu khong7". ToI nghI m
ra cu ho I na y co fa c du ng fo f vo I b f cu aI. Nguo I b
ch f v n cho f ca m fh y mnh fh f nho nhoI, mo f v f
fh co ng k nh co nga y pha I ph fha I. No co n co cong
hI u kich fhich, da c bI f frong nhu ng fruo ng ho p g n
gu I finh du c.
"Anh muo n no I g dy7",
"Mo f nha b nh Iy nga nh fu pha p ba o foI n u ho a
fhIu fh dau d y".
"No I nha m. Nhung cu ng co fh dau doI chu f o mo f
va I noI ha n dnh"
"Va I noI ha n dnh7"
"Na y nhe , khI fa do f cy dIm cho cha y h f, no se
co qua p Ia I, gy mo f su c cang cu c Io n frong ch f II u".
"ToI co I n chu ng kI n mo f da m ho a fa ng cong co ng
o N-pan, bn bo mo f con song". ToI no I do I d y fhoI,
fhu c ra foI chI do c frong sa ch. Nhung foI co fh hnh
dung do ng cu I do f.
"Th a . Mo I vI c xa y ra nhu fh na o7",
"Ca I so no fung. TI ng g ma fo kInh fh . Nhu khI
fa do f mo f qua I f kho ng Io frong Io ".
a khong nin cuo I duo c, nhung bo ng khu ng Ia I.
Ngoa I kIa noI sn choI - foI khong bI f fho I nay nguo I
C! CH!Y N TI P THO 52
books.vdcmedIa.com
fa go I no Ia g - Arend Herfsf va IIsa d'IndIa dang dI
qua, ca haI dI n do fh fhao. Cha ng co g b f fhuo ng,
Ia o Herfsf cha ng Ia hu n Iuy n vIn do I bo ng ro Ia g.
Phong fha I chu ng cha c. Vo I nu cuo I ga n frn moI, ong
fhI sI co g gIong gIo ng con u fru ng ban na y.
"Con nho co ho c vo I anh khong7"
"! . Co ",
"Anh fh y no ra sao7",
"Co be Ia nI m vuI cho fuo I gIa cu a foI". ToI khong
ha m y mIa maI. Tuo I foI cu ng qua ba muoI co n g. HaI
chu ng foI cha ng fhe m nhn Ia o da n ong, chI nga m co
ga I ca nh Ia o vu a dI vu a phn dnh Ia I ca I khong gIan
ngoa I kIa: co be buo c d n du fh frung fm sn choI
cu do I d n d y.
"Anh cu ng m no 7",
"Khong". Su fhu c Ia fh . Nhu foI da gIa I ba y frn
kIa".
"I n sau mnh d n nghe anh gIa ng ba I nhe 7".
"ChI so ba fh y no cha n phe o",
"Ca I do d mnh fu xe f I y".
ToI nhn ba . Ca p ma f ma u Iu c khu f mo f ph n sau
ma I fo c do nhu bu c re m Iay do ng. Mo f da m sao fa n
nhang.
CS NOOTOOM 53
books.vdcmedIa.com
"V y cu d n gIo foI gIa ng v OvId. ToI cu ng gIa ng
v bI n ho a. Se khong co chuo f bI n fha nh fhf fro,
bI f du...".
ChI u y foI nn do c g nhI7 Phaefhon, nu a fra I d f
dI frong bI n Iu a7 Hay Ia ngo nga ch ca I fh gIo I ha c
a m duo I kIa7 ToI co muo ng fuo ng ba fa se ngo I nhu
fh na o frong Io p foI, nhung da nh chu.
"Ta m bI f nhe ", ba fa no I va bo dI. KhI foI fro Ia I
pho ng gIa o vIn foI fh y ba dang no I chuy n co ve gay
c n vo I Ia o cho ng. Ca I nu cuo I muon nam cu a Ia o by
gIo pha fhm ve ch nha o, va I n d u fIn foI fh y ba
m f bnh fInh. Chuy n fro fha m fhI f nhu fh fh
pha I co I bo do fh fhao ra chu . ToI muo n no I vo I Ia o
nhu v y nhung foI khong bao gIo pha f bI u nhu ng
dI u foI nghI.
Cuo c so ng Ia mo f ga nh phn ca ng nga y ca ng d y va
no daI da ng ba m fheo fa cho d n cu ng. Nghe du
Tha nh AugusfIn co I n no I fh nhung foI chua co dp
kha o Ia I nguyn ba n fI ng Hy Ia p. Tm frong cuo n
Conjcsstoncs fh na o cha ng co . ToI da qun ba ng ba fa
fu Iu, chuy n xa xua Ia m ro I. u v f buo n dau co
chang chI ha n frn ne f ma f, cha ng co n g Iuu Ia I frong
C! CH!Y N TI P THO 54
books.vdcmedIa.com
ky u c. uo n dau Ia chuy n Io I fho I. y gIo cha ng aI
fhe m nha c fo I no . Co n b cho Ia mang hoI huo ng fu
sa n Ia kha c. HaI muoI nam ro I foI cha ng buo n dau.
Cong vIn frn na y fh f ma f me . ToI fha bo fheo con
cong fra ng |fa I sao nguo I fa cha ng da f mo f fn chung
cho f f ca do ng v f ma u fra ng nhI7) nhu fh d y Ia
vI c quan fro ng nh f frn do I na y. CIo dy foI ngo I noI
bu c fuo ng fo a Iu da I, nhn xuo ng fha nh pho , con
song, va bI n fu a fu a mo f ca I dIa da ng xa. Tru c da o,
cy da I, nguy f qu , nhu ng cy du cao ng f. Mo f co
ga I ngo I ca nh foI hi hoa y vI f. Ca I chu "gIa fu " cu bay
Iuo n quanh foI ma khong sao na m duo c. Ca fha nh pho
na y Ia mo f gIa fu . Na m o me p ra chu u, ba I bo sau
cu ng fhuo c Th gIo I fhu nh f, noI Iu c da b fIa mo n
cu chm d n xuo ng bI n, fan ma I frong da m suong
kho I mnh mong nay da fha nh da I duong. Tha nh pho
na y khong fhuo c v hom nay, co g so m su a noI dy
bo I v no d n sau. Ca I by gto f m fhuo ng chua d n
dy, IIsbon mI n cuo ng, vng pha I du ng fu y, fha nh
pho co fr hoa n gIo gIa bI f, dy Ia noI chu u gIa fu
vo I chinh mnh. Nhu ng ba I ca ru ngu , va I ne f ch m
pha dIu fa n, ca I de p ky vI. Nhu ng ho I nI m, nhu ng
hoa n chuy n b fr fr . Ia m sao foI co fh ghI Ia I
CS NOOTOOM 55
books.vdcmedIa.com
nhu ng dI u na y frong cuo n chI nam du Ich ky fn
fI n sI Sfrabo. Vo I da m du kha ch nhe da fh foI chI ho
fm d n nhu ng qua n choI nha c IaIdo, an nhu ng mI ng
sauJaJc fI n ch . HaI ong nha fho SIauerhof va
Pessoa foI gIu cho rIng mnh, dI nhIn foI co nha c
d n ho , fh fhoI, co n da m kha ch du Ich fh da co
qua n Mourara, qua n rasIIeIra... noI co fh ngo I nhm
nhI mo f co c ca ph. ToI cha ng vI f mo f chu v nhu ng
fhay do I fm IInh o Pessoa, fay fhI sI nghI n ng p, con
nguo I nhu Ia m ba ng fh Io ng, da dI n y v n co n v f
vuo ng du dy frn nhu ng con pho IIsbon co n nguyn
ne f cho I chang, fhu cho I chang a m da m, co n d Ia I
nhu ng d u n vo hnh o nhu ng fI m ba n x ga , nhu ng
b n fa u, nhu ng bu c fuo ng, nhu ng qua n ruo u fo I om,
noI ong va SIauerhof ha n fhuo ng IaI va ng nhung
cha ng h bI f nhau.
Ca I "foI" ba ng fh Io ng y Ia d fa I franh Iu n sau
khI ba fa d n du Io p ho c cu a foI, I n d u va cu ng Ia
I n cuo I. Thu c ra ba fa cha ng muo n nghe chuy n na y
fi na o, va foI se khong bao gIo gIa I fhich no I mnh
muo n no I g dy. a I gIa ng ba f d u vo I cu: Rcgto
8o/ts crat sub/tmtbus a/ta co/umnts... Mctamorjoscn,
Btc n bo a, quy n II, MarIa ZeInsfra ngo I d y nhn foI,
C! CH!Y N TI P THO 56
books.vdcmedIa.com
frong khI IIsa d'IndIa vo I gIo ng cao va frong, chuy n
dch: " n da I fh n Tha I duong Ia mo f fo a nha cao vo I
nhu ng co f fru cao mo xa m...". ToI d ngh nn du ng
fu "du ng su ng su ng" d kho I I p Ia I haI b n fu "cao",
va "cao mo xa m" nghe khong ma f faI. Co be ca n ma nh
moI nhu muo n b f ma u va Ia p Ia I: " n da I fh n Tha I
duong du ng su ng su ng vo I nhu ng co f fru cao..." va chI
v sau na y, ca I d u o c Socrafes ngu xu n cu a foI mo I
nghI m ra ra ng ca I fha ng foI ff mu cha ng bI f g v
mo I fnh chIm chuo f gIu a co be vo I Ia o Herfsf, va co
be d'IndIa fhu a bI f ba ZeInsfra bI f va ba ZeInsfra
fhu a bI f co be bI f ba fa bI f, frong khI foI fhao fhao
v jasttgta summa, TrIfon va Profeus; Phaefhon vu a
h hu c fre o In dI n, vu a co fra nh d n g n ong bo
ApoIIo bo I v ha n khong chu no I a nh sa ng kInh hoa ng
pha f ra fu ong Chu a Ma f Tro I. Mu ff v ma n bI kch
dang dI n ra duo I ha ng gh ho c sInh, foI cu fhao fhao
ba o do ng fnh hnh nguy ng p cu a Phafheon. n h n
chang7 Khong. Qua fh f khong7 f cu fha ng ngu na o
cu ng pha I nh n ra no I Io u frong doI ma f d'IndIa, va
Iu c na y foI co n fh y Ia I doI ma f co be , do Ia doI ma f
cu a mo f con naI b fru ng da n; gIo ng co be v n frong,
nhung du da ng hon mo I khI. Co dI u Ia da ng sau co
CS NOOTOOM 57
books.vdcmedIa.com
be co n mo f doI ma f kha c, va cu nhn va o doI ma f y
foI fhu f Ia I chuy n c u con fraI fh n Tha I duong co
I n cuo I xe ong bo dI choI vo ng quanh fra I d f. Ngay
fu d u fa cu ng doa n bI f k f cu c fha m fhuong dang
cho c u quy fu cu a AppoIo, xe va ng ngu a Iu a ro I cu ng
dI dong. y Ia ma n so fruo ng Ia m foI no I fI ng: foI
du ng fruo c Io p vung fay mu a chn nhu mo f gIa o sI
da o Ho I. Ka ca nh cu a do fia cu a fh n nu Ra ng ong
mo foang ra do n c u con fraI x u so cu ng vo I con ngu a
quy yn cuong da f d y chu ba u va o ga p fh n Ch f.
Cu chuy n bI da f na y duo c k dI k Ia I ca frI u I n
nu a frong nhu ng cu fho fa m chu y, nhung foI Ia I
khong bI f g v ca I ma n bI kch fIvI dang dI n duo I
kIa frong do foI se du va o sau na y, nhung Iu c na y foI
dang do ng vaI mo f ke cuo I xe fu ma o ng a nh va ng ba c
chu ba u Iuo f qua nam co I nha fro I. Ong bo fh n Tha I
duong AppoIo da n do foI nhu ng g nhI7 u ng In qua
cao, n u khong mI se chm ho a do f fro I. u ng xuo ng
qua fh p n u khong mI se hu y fra I d f... Nhung foI
da bu f xa, bay ra qua khong gIan vang r n vo ngu a
fI ng hi, d y In fr n cuo ng phong xe ngang nhu ng
da m my nhu dao cu a, va vI c pha I d n da d n. Co xe
fuo f kho I quy da o, a nh Iu a phu f In fu fung, Iu ngu a
C! CH!Y N TI P THO 58
books.vdcmedIa.com
co b u viu va o khoa ng khong, ca I no ng nhu fhIu se m
con C u Io n, va bo ng fo I cu ke o foI xuo ng, fh na o
cu ng roI xuo ng fhoI... f daI, nu I non, f f ca bay ve o
qua foI nhu mo f mo ho n mang, Iu a pha f fu nguo I foI
fhIu do f bao nhIu ru ng nu I, ka con o Ca p kho ng
Io foa f mo hoI do c den s gIuong duoI ca n foI, qua d f
cha y bu ng, ruo ng vuo n ho a fha nh fro fra ng xo a, ngo n
fna phun Iu a qu f nguo c v foI, fuy f bang fan frn
dInh nu I, song ngo I no I so ng cuo n cuo n, va cu ng vo I
ca I m nh ba c cu a foI ke o fheo fra I d f vo phuong cu u
go , co xe sa ng ru c nung do f nguo I foI, do ng uphrafe
xu abyIon bo c cha y, do ng NIIe kInh ha I fro n cha y co
fnh che gI u co I nguo n, va n v f kho c fhan r u rI, cho
d n Iu c Th n JupIfer gIa ng xuo ng cu cho p vong ma ng
xuyn qua fhn fh foI, do f foI, b f foI kho I co xe cu a
su so ng, va frong khI da m ngu a cha y fhoa f, foI nhu
ngoI sao bo c cha y roI xuo ng d f, fhn fh foI no fung
gIu a do ng song cha y x xe o, fhI fh foI nhu phI n da
cha y fhIu na m d y frong Io ng nuo c...
o ng nhIn foI nh n fh y Io p ho c fro nn fh f yn
Ia ng. MarIa nhn foI, chua bao gIo ba fa nhn foI nhu
fh , va d I y Ia I fh qun bnh foI quay Iung v phia
m y chu c con ma f y, co ca ca p ma f ma u Iu c, va foI
CS NOOTOOM 59
books.vdcmedIa.com
vI f In ba ng m y chu ma Iu ho c fro cha ng c n nhn
In co fh do c ngay frong nhu ng cuo n sa ch fruo c ma f
chu ng.
HIC.SIT!S. ST. PHATHON. C!RR!S
A!C!RA. PATRNI
Q!M. SI. NON. TN!IT. MACNIS
TAMN. XCIIT. A!SIS
y Ia noI yn nghI cu a Phaefhon: Ha n cuo I co xe
cu a Ia o Phoebus, fuy cha ng fha nh cong nhung if ra
ha n da co gan da m choI. V n dI u cha ng an kho p va o
du. Va foI cu ng Io Iuon doa n nu ha I fh n chon c f foI
|chon ha n mo I du ng!), fa I sao foI Ia m fh chI co ong
fro I bI f.
Iu c chuong reo, ca Io p bI n nhu cho p, nhanh hon
mo I khI. MarIa ZeInsfra d n du ng g n bu c gIa ng, ho I
foI: "Iu c na o anh cu ng d kich do ng fh u7".
"XIn Io I nhe ".
"Co sao du. Co n hay Ia da ng kha c. Cu chuy n
fh n ky , mnh chua h do c. K f cu c fh na o, co n g
fI p fheo7".
ToI k cho MarIa v chuy n m y ch em cu a
Phaefhon, nhu ng na ng HeIIads, v qua buo n dau v
ca I ch f cu a Phaefhon, da ho a fha nh cy. "Cu ng nhu
C! CH!Y N TI P THO 60
books.vdcmedIa.com
con chuo f cu a ba ho a fha nh u fru ng fruo c khI ho a
fha nh bo ",
"Mo f duo ng vo ng vo. Nhung haI chuy n kha c nhau".
ToI muo n k cho MarIa nghe ma n ho a cy duo I ngo I
bu f OvId duo c dI n fa fuy f vo I nhu fh na o. Trong
khI ca c co con ga I dang ho a fhn, ba me co fnh om
hon ca c co I n cuo I, dua fay bu f vo cy, nho ca nh Ia
mo c frn nhu ng khuon ma f fu fu bI n d n, frong khI
nhu ng nha nh cy rI ma u. OI da n ba , cy, ma u, ho
pha ch. Sao ma ra m ro I fh .
"T f ca nhu ng bI n ho a frong chuy n foI chI Ia n
du cho nhu ng bI n ho a cu a ba d y fhoI",
"Cu a foI7",
"Chu sao, gIu a fhIn nhIn. ChI kha c Ia khong co
fha nh fh n o d y. Cha ng aI co fh gIu p mnh, pha I fu
Ia m fhoI",
"Ia m g",
"I n ho a",
"Sau khI fa ch f. u ng. Nhung Iu c y da co Iu bo
fI p su c",
"Theo foI fh pha I fo n nhI u cong su c Ia m mo I
nghI n no I fhn xa c chu ng mnh. Cu fuo ng fuo ng kho I
fhf fro se Io n d n mu c na o. Ma u ho ng d y". ToI fuo ng
CS NOOTOOM 61
books.vdcmedIa.com
fuo ng ca nh y. a n fay foI qua p va o nguo I, ca I d u
frI f gIa fu f va o frong bu ng.
a cuo I. "VI c na y fh pha I c n do I ngu ruo I nha ng
su bo . Chu ng cu ng khe o ngh Ia m d y". a du ng do .
o ng nhIn foI fh y ba fa fh f fre , nhu co be muo I
bo n.
"Anh co nghI ra ng co n co do I so ng sau ca I ch f7",
"Khong", foI fha nh fhu c fra Io I. ToI muo n no I foI
cha c g mnh fo n fa I fhu c su , va cuo I cu ng foI b f
fha nh Io I.
"CIo I oI, Ia I nha m nhi nu a". u ng Ia mI ng, Iuo I
mI n ba c Ha Ian. o ng dung ba na m ve a o foI. "Ta dI
uo ng ca I g chu 7" Va cu ng Iu c ba di ngo n fay va o ngu c
foI: "Va ca I na y dy7 No co hI n hu u chang7".
"o Ia fhn xa c foI. Thong fha I ro m. Socrafes oI,
Iu nay ma y co nghI duo c g mo I khong".
"! . Chu a KIfo cu ng fu ng no I fh . Nhu v y Ia anh
fhu a nh n no co fh f".
"u ng v y".
"V y pha I go I no Ia g7 "foI", "fa", "ba n nga ", ca I g
dy7",
Ca I "foI" cu a ba cu a muo I nam fruo c7 Hay cu a nam
muoI nam sau7",
C! CH!Y N TI P THO 62
books.vdcmedIa.com
"ChI mong Iu c y foI khong co n o dy. Nhung cu no I
foa c ra dI, anh nghI chu ng mnh Ia g7".
"Mo f fo ng ho p hoa n ca nh va chu c nang bI n fhIn
khong ngu ng ma fa go I Ia "foI". Pha I no I Ia m sao by
gIo . Ta ha nh xu nhu no b f dI b f dch, nhung fhu c
ra no Iuon Iuon bI n do I, cho d n ho I pha I ph fha I.
Nhung fa v n fI p fu c go I no Ia "foI". Nhu kha ng dnh
ca I fo n fa I cu a fh xa c".
"OI gIo I d f oI!",
"Mnh no I fhu c d y. Ca I fhn xa c ng u nhIn, mo
chu c nang y do I fro fha nh ca I "foI" chu ng na o fa co n
so ng frn do I na y. Nhu mo f cong fa c pha I Ia m. a
nghI sao7 o ng y chu ",
"Anh hoI dIn, n u anh muo n bI f foI nghI g.
Nhung anh k chuy n hay hay. y gIo fh fa pha I
kI m g uo ng".
Cu ng fo f fhoI, ba fa cho foI Ia mo f fha ng gIa kha
ha I huo c, nhung anh cha ng Phaefhon cha y fha nh fhan
cu a foI da gy n fuo ng fo f, ro ra ng foI Ia ke sa n sa ng
Iao va o cuo c choI, va ba dang co nhu c u fra fhu . So
dI nhu ng vo bI kch Hy Ia p co f m vI da I Ia v chu ng
khong co cho d chu a nhu ng fnh fI f fm Iy I m c m
CS NOOTOOM 63
books.vdcmedIa.com
nhu fh na y. ToI cu ng dnh no I vo I ba fa nhu fh
nhung fI c fhay, ph n quan fro ng frong ca c cuo c do I
fhoa I Ia nhu ng dI u if khI duo c pha f bI u. a m h u
sInh chu ng fa Ia m g co do I so ng fh n IInh, chI co do I
so ng fm Iy ma fhoI. Cha ng co g ma fa khong bI f,
bo I v fa ma I ma I Ia ban ho p ca mo f gIo ng.
"I u foI ghe f nh f frong chuy n na y Ia ca I m u
khuon sa o cu a no ", ba fa no I. I nhIn foI bI f cu
chuy n o dy Ia mo I fnh chIm chuo f gIu a ong cho ng
Herfsf cu a ba va co be d'IndIa, nhung cha c g ba fa da
du ng. Theo foI so dI no fr m fro ng Ia v cung ca ch bi
m f cu a co be . Cho du nhu ng y u fo kIa qua co r p
fheo khuon sa o cu me m: fre , de p, fro , fh y, nhung
chinh cung ca ch bi m f da fa o uu fh cho co be .
"Anh hI u mnh muo n no I g chu 7".
Vng, co g du ma khong hI u. I u ma foI cha ng
hI u Ia fa I sao co be Ia I cho n mo f fha ng fo I nhu Ia o
Herfsf, nhung foI da I g no I ra. Cu PIafo da fu ng nghI
ra phuong chm ky dI u: "Tnh yu ngu noI ke dang
yu, khong o ke duo c yu". I u na y se ba m suo f do I
co be , nhung du co co nh m chang nu a, d y Ia quy n
cu a co. Vo I foI mo I vI c qua fo f, bo I v I n d u fIn
frong do I foI duo c g n gu I vo I ca I g fu a fu a nhu fnh
C! CH!Y N TI P THO 64
books.vdcmedIa.com
yu. MarIa fhuo c v ha ng ngu nhu ng nguo I fu do, fu
do Ia quy n duong nhIn, ba fa cu phom phom bu f
qua f f ca . Nhung v fh ma foI ca m fh y I n d u
frong do I foI co h Iu y if nhI u d n dn xu Ha Ian
na y. Nhung co m y aI da m no I foa c nhu fh . a fa
du ng yn, gIu fu fh nghI gIu a mo f vu dI u, chung
quanh Ia bo n bu c fuo ng cao ng f vo I bo n nga n cuo n
sa ch cu a foI. "ToI cha ng fhuo c da ng mu chu du nhe .
Anh so ng mo f mnh sao7",
"Vo I oI". oI Ia fn con me o cu a foI. "a khong
fh y no du. No nha f Ia m". Nam phu f sau ba fa nga
Iung frn chI c sopha vo I con oI na m frn nguo I, a nh
ma f fro I cuo I nga y Ia m mo fo c do ca ng ru c In g p bo I,
haI fhn xa c nguo I va me o uo n e o, m u bo n co f vo I
nhau, ma c foI du ng d y nhu mo f ph n khu c gIa sa ch
no I da I, cho fo I phIn duo c nh p cuo c. Cho fo I nay foI
chI quen fhuo c vo I da m da n ba nghI n sa ch, kI u da n
ba hoI I p d, fu ha ng ca fhe n cho d n ha ng hay no I
ca u, h f fha y d u do ng y v ca I so doa n cu a foI.
"Tha ng cha cu fuo ng g cu ng bI f", hoa c "anh cha ng
fhe m d m xIa em co ma f dy hay khong" Ia nhu ng
fhan phI n fhuo ng I , hoa c "sao Iu c na o cu ng pha I
chu I d u va o sa ch7" va "co bao gIo anh nghI d n ke
CS NOOTOOM 65
books.vdcmedIa.com
kha c khong na o7". Co chu , nhung va o nhu ng Iu c y foI
khong nghI d n ho . Hon nu a, foI c n chu I d u va o
sa ch, bo I v xe f cho cu ng, frong su chung du ng vo I so
Io n nguo I kha c, mo f khI nhu ng dI u fa fIn II u d n
ho I k f cu c, co n co g d ma no I vo I nhau. Va foI da
fro fha nh b c su frong ca I ngh fhu f Ia m cho nguo I
fa chuo n nhanh, va cu fh sa ng Io c chI co n Ia I mo f so
if do ng Ioa I fhuo c pha I nu cu ng chIa se Io I nghI nhu
foI. Tra nuo c, ca m fhong, gIa I quy f nhu c u, va sau
do chI co vI c I f sa ch do c fhoI! Mo f nguo I da n ba fo c
do vo I kI n fhu c ba c ho c v Iu bo da o mo va buo ng
fru ng cha c cha n khong fhuo c v Ioa I na y, nh f Ia khI
ba dang du a bo n vo I con me o cu a foI frn chI c
dIvang, uo n e o na o bu ng, na o ngu c, haI fay duo I ra,
ca p ma f ma u Iu c cuo I co f, ke o foI Ia I g n, go ca p kinh
foI ra, co I bo qu n a o |xe f fheo ma u sa c do I fhay qua
fh gIa c nha f nho e cu a foI), mI ng I m b m nhu ng g
foI cha ng hI u. Va dm y co Ie foI da no I nhu ng dI u
nguo I fa fhuo ng no I frong fnh huo ng fuong fu . ToI chI
bI f f f ca dang do I fhay IIn fu c, co ca I g d y gIong
gIo ng ha nh phu c!
Xong du d y foI co ca m gIa c mnh vu a fha nh cong
boI qua b Manche, foI deo kinh va o va chI kp fh y
C! CH!Y N TI P THO 66
books.vdcmedIa.com
ba fa v y fay fa m bI f. oI nhn foI nhu ha n sa p ha
mo m no I fha nh Io I. ToI ca n nu a chaI CaIvados, choI
ba n Rttorno JU/tssc tn patrta, !Iysse quy co huong,
cho d n khI Ia ng gI ng f ng duo I Iu c du c pha n do I.
Ho I fuo ng v nhu c du c Ia fhu ho I fuo ng mong manh
nh f, v ngay khI nhu c du c co n manh nha Ia mo f y
fuo ng, no da fu mu fhu n vo I mnh: no khong co o
d y, nhu v y khong fh co duo c. ToI nho ra ng dm y
foI do f xu f fh y foI mo f mnh frong mo f kho I vuong,
quanh foI Ia nhu ng ke vo hnh kha c cu ng frong nhu ng
kho I vuong sa n sa n k nhau, vo I ha ng chu c nga n
frang gI y ghI Ia I nhu ng ca m xu c fuong fu nhung
rIng re cu a nhu ng nhn v f co fh f hay gIa fuo ng.
ToI da Ia m chinh foI xu c do ng.
Cha ng bao gIo foI se vI f duo c mo f frang nhu fh ,
nhung ca m xu c v nhu ng gIo phu f fra I qua v n co n
ma I frong foI. a fa da cho foI fh y mo f khu vuo n foI
chua h duo c da f chn d n. u foI v n chua xm
nh p va o f n frong, nhung if ra foI da fhoa ng fh y no .
ToI da nghe no . a da fho f ra fhu fI ng khong fhuo c
fh gIo I na y, if ra foI chua fu ng duo c nghe mo f I n.
o Ia fI ng fre fho, cu ng Ia fI ng do n dau khong fh
CS NOOTOOM 67
books.vdcmedIa.com
na o fa duo c. u no fu du d n, noI y fa khong fh
so ng no I.
uo I fo I frong ho I fuo ng, buo I fo I o IIsbon. Tha nh
pho da In de n, f m ma f foI ho a fha nh ca nh chIm Ia
da frn nhu ng con pho . Tro I fro re f, va o frn kIa
nhu ng khu vuo n va ng ha n fI ng fre con. ToI nhn
nhu ng bo ng fh m cu a fu ng doI fnh nhn, nhu nhu ng
bu c fuo ng om cha f va o nhau, nhu ng hnh nhn haI
d u v f vo chuy n do ng. Iu a bI n ho a v f fh , foI I m
b m, nhung cha ng c n ngo n Iu a na o ho a fhn foI, v
fhn foI da ho a ro I. Chung quanh foI co g cha y m m,
do dy nh p nho nhu ng hnh - ha I - haI d u kha c, va
foI Ia mo f frong nhu ng hnh ha I y, nhung da Iu foI
m f ma I fo c do , phn nu a da n ba cu a hnh ha I da vo ,
co n Ia I foI chI Ia mo fro fa n, mo f chu ng fich. Iy do foI
co ma f noI dy, frong chuy n dI fu nguy n nu a vo I
na y, pha I chang Ia cuo c ha nh huong fro v nhu ng
nga y xua y, va n u qua fh f fh , foI Ia mo f ke ngoan
da o fho I Trung co dI qua nhu ng da d u frong cuo c do I
fha nh fhI n nga n ngu I, fham Ia I nhu ng cha ng duo ng
Th p da o gIan kho , noI qua khu co n mang mo f khuon
ma f. Nhu nhu ng a nh de n fha nh pho duo I kIa, foI dI
xuo ng fm con song, mo f do ng den fh m, fhnh fhang,
C! CH!Y N TI P THO 68
books.vdcmedIa.com
d y bi n, nhu ng v f sa ng Iung IInh Ian da I frn nuo c
nhu nhu ng do ng In fInh vI f frn ba ng den. Thuo y
ba fa fhich da p nhu ng chuy n pha , gIu a ca I ro n ra ng
cu a dI-va -d n. Co khI fha nh pho bI n du m f, chI co n
nhu ng ngo n do I va b n fa u phia bn kIa song, chu ng
foI co ca m gIa c chu ng foI Ia mo f ph n cu a song nuo c,
haI du a dIn khu ng Iong bong gIu a da m fho fhuy n,
chu ng foI khong co n fhuo c v fh gIo I fhu c, chu ng foI
Ia mo f ph n cu a con na ng che m ngang ma f song, cu a
ngo n gIo niu ke o va f a o nguo I da n ba . Chinh ba fa d
ngh chuy n dI o a o Nha na y, ba da mo I foI. Chu ng
foI he n se khong dI cu ng, ba pha I du ho I fha o v sInh
ho c o CoImbra, ro I sau do ghe choI IIsbon va I hom.
ToI he n ga p ba o d y.
"Va ong cho ng7".
"u gIa I bo ng ro ".
ToI hI u chuy n fra fhu nho do c AeschyIos, co n v
bo ng ro fh pha I fhu fhu c Ia foI mu ff. V muo n co
MarIa ca nh bn, foI pha I chu du ng hnh bo ng ong
cho ng fhI sI ma c do fh fhao ba m fheo. Va khI da ma c
va o Iuo I fnh fh foI cha ng k g v chuy n an chuy n
uo ng: fu ng khay qua k , fu ng va I d m, cu fh nh u
fuo f. m d u foI dua ba fo I nha ha ng Tavares frn
CS NOOTOOM 69
books.vdcmedIa.com
duo ng MIserIcordIa. n frong frang fri nhu ca I fu
cha m fro , da f va ng vo I ha ng nga n f m guong da f
kha p noI. To I nay foI Ia I fm d n dy, khong pha I d
fu ha nh xa c mnh nhu ke fhong dm, ma d kI m
chu ng Ia I. ToI muo n fh y Ia I foI, va qua fh f mnh
dang co ma f o dy, duo c chI u dI chI u Ia I frong ca nh
ru ng guong xo d y haI ca I vaI foI f n ma I xa, a nh
sa ng nhu ng cy de n freo Io ng Ia nh frong m y nga n
con ma f deo kinh. a m bo I ho fo ng foI fo I ba n, ha ng
chu c ba n fay fha p In ha ng chu c cy n n, mo f fa fhu c
don va muoI ca I co c, va sau khI da m bo I da dI kho I,
foI fh y foI ngo I do mo f mnh, nhu da fu bao gIo , fha
ho nhn mnh duo I bao nhIu go c ca nh. Nhn sau Iung
sao ma cha n fh , nhn nghIng khuon ma f co ve g
pha n fra c, ca nga n ca nh fay chu I va o mo f ca I co c, ca
nghn ca I co c. Nhung ba fa khong co o dy. Nhn f m
guong kIa cu ng hoa I cu a, khong gIu Ia I duo c g, ke
so ng I n nguo I ch f, chu ng chI Ia nhu ng nhn chu ng
khaI man, ca I frang fro ng ba ng guong y chI Ia m fa
fhm buo n non.
ToI nho ca nh ba I fri Iu c y da co fa c du ng khich
do ng fh f su . a nghIng d u, dI u chInh f m nhn,
nga m nghia fhn fh mnh vo I cung ca ch chI co o da n
C! CH!Y N TI P THO 70
books.vdcmedIa.com
ba , ba nga m mnh nhu nguo I kha c dang nga m ba . T f
ca nhu ng nguo I da n ba fo c do kIa se ngu vo I foI dm
y, ngay ca nguo I xa nh f khu f frong bo ng guong,
nhu ng v f sa ng ma u do cho I chang gIu a ca nh do ng
den fh m Io nho da m bo I ba n, va foI fh y foI ca ng be
dI, va khI ba fa da f fay In fay foI, nhu ng ba n fay
m m ma I pho f qua hnh a nh Iu c y, frong ca I nhn
cu a ba foI khong co n nu a. T m vo c foI nho a phaI
frong khI ba cu Io n d n, nuo f fuoI nhu ng ca I nhn hau
ha u cu a da m fhu c kha ch, Iu bo I ba n, chua bao gIo ba
fa sInh do ng d n mu c y. Nhu ng ma ng guong d y a p
hnh a nh ba Iu c y, va foI ngo co n fh y Ia I ba , nhung
ba khong co n dy. u do frong ca I ph n m m ch f
chu a ky u c sau ca I fra n nha n bo ng cu a ga da n ong
dang nhn foI frong guong, ba fa v n co n d y, chuy n
fro , cuo I du a, an uo ng, fa n fInh vo I da m bo I ba n,
nguo I da n ba vo I ha m rang, chao oI, fra ng qua d n no I
khI chu ng fI p c n vo I ruo u porf fh cu nhu ca n va o
mI ng fhf. Vng, foI quen nguo I da n ba y, fhuo ba
fa chua fro fha nh ke xa Ia sau na y. Chu ng foI da o
choI fo I hom y, va cho du haI muoI nam da froI qua,
foI cha ng c n nhu ng m u vu n ba nh m d fm v Io I
cu , foI chI vI c I n fheo doa n duo ng dam m. ToI
CS NOOTOOM 71
books.vdcmedIa.com
muo n xem ca I kI n fru c Ia ky Praca do ComercIo, vo I
haI co f fru vuon In cao gIu a con nuo c vo so ng, nhu
ca nh co ng fhong ra da I duong, fh gIo I ngoa I kIa. Tn
fuo I nha do c fa I co n kha c o d y, nhung Ia o fa dI m f
fu Iu, mang fheo ca I d quo c co Io cu a Ia o, co n dy
so ng nuo c vo mo n d n co f fru . a n co fh fheo do I
nhu ng fho I do ng fu frong cu chuy n na y7 T f ca d u
fhuo c fho I qua khu , foI Ia I I m c m ro I, xIn Io I nhe .
Nhung foI co n dy, fho I qua - khu - chua - hoa n -
fha nh nhn Ia I fho I - qua - khu , fho I - qua - khu - don
choI voI gIu a fho I qua - khu - xa. Tho I - hI n - fa I
du ng dy Ia mo f so ho , a p du ng cho by gIo , cho ba n,
du ba n Ia ke khI m danh. u sao chu ng mnh v n co n
dy.
ToI ngo I cho chu ng foI da fu ng ngo I, va ho I fuo ng
v ba fa, nhung ba cuo ng Ia I. Mo f mo fu ngu b f Iu c
phe ph y qua d u, gIa ng co nhau, co ba f Ia I ca I ma u
fo c fhu a y: ma u son, ma u qua I f, ma u huy f du ,
ma u do ho ng, ma u han gI, nhung cha ng ma u na o na m
ba f duo c ca I ma u do da bI n bI f sau khI chu ng foI xa
nhau. u v y foI v n co fm Ia I chu f g co n ghI hnh
da ng ba , nhu c n pha I fha o mo f hI p dnh fhu chinh
fhu c noI chu ng foI gIa bI f nhau. Nhung ro I cu ng hoa I
C! CH!Y N TI P THO 72
books.vdcmedIa.com
cong, ro I foI cu ng nh n ra bn ca nh foI khong co aI,
fro ng va ng nhu ca I gh ca nh bu c fuo ng nha fho
Pessoa fruo c ma f qua n rasIIeIra o pho Carref. f ra
ong nha fho da fu cho n cho mnh ca I co don, bo I n u
co aI ngo I ca nh ong fh cu ng khong aI ngoa I ong fa,
mo f frong ba ca I bo ng cu a ong, m fh m he n nhau say
fif frong h m ruo u phia sau, gIu a nhu ng da m gh cao
bo c da ga n nhu ng nu f do ng, nhu ng f m guong Ia m
me o mo nhu ng fu do ng m kha c nghIa, d n da I Hy
Ia p cho n vo n frn fuo ng, va ma I da ng sau frong can
pho ng he p, chI c do ng ho kho ng Io |do ba n fay sa ng
fa o cu a A.Romero) uo ng ma I fho I gIan, nhu nhu ng fay
nh u ca n ma I fhu ruo u ngo f ch f nguo I ma u fh m fu
nhu ng ca I co c fra ng be fi feo. ToI co nho Ia I chu ng foI
da no I nhu ng g dm y, va n u ky u c foI chua fo I
Ia m, chu ng foI cha ng frang cuo I g vo I nhau, chu ng foI
ngo I fhu ra gIu a nhu ng nguo I co n ngo I dy dm nay,
anh ba n ve xo so ngu vu I, va I fay fhuy fhu fh fha o
ngoa I b n, ga da n ong vo I ca I radIo va n fh f nho , haI
co ga I fm su vo I nhau. Khong, dm nay khong fra v
chu nghIa nga y xua y, chu ng v f vuo ng du dy,
chu ng da b da nh ca p cho nhu ng ca I mo m kha c, cho
nhu ng do ng chu kha c, chu ng fro fha nh m u fIn ba o
CS NOOTOOM 73
books.vdcmedIa.com
chi, fo fhu... cu ng co fh chu ng da f va o b n bo na o bn
kIa fh gIo I do nuo c frI u dua d y, ro ng fu ch, vo
nghIa.
ToI du ng d y, dua ngo n fay mo nhu ng con chu kha c
da mo n nha n frn co f fru , nhu ng con chu ngo I ca ca I
d quo c se fo n fa I muon do I, foI nhn do ng nuo c xuo ng
d n frong bo ng dm, d Ia I da ng sau fha nh pho nhu
bo xuong na m ngu , ca I vo frong do foI co fh chuI va o
fru fhn, fha ng nhu ca I gIuo ng cu a foI khong na m o
mo f fha nh pho kha c, ca nh mo f bo bI n xa vo I v
huo ng ba c. Nguo I ga c dan ca dm cha o foI nhu anh
fu ng fh y foI hom qua, hom kIa, va khong do I ho I han
g, frao ngay cha kho a pho ng cho foI. ToI khong b f
de n In ma cu mo m m frong bo ng fo I nhu do f nhIn
b mu . ToI khong muo n nhn ma f mnh frong guong,
va cu ng cha ng buo n do c sa ch. Chu nghIa fhu a fha I Iu c
na y. ToI ngu frong bao Iu foI cu ng cha ng bI f. Mo f
I n nu a foI co ca m gIa c mo f su c ma nh vo song ke o foI,
do ng nuo c cuo n foI fheo, mo f fha ng boI fo I nhu foI
khong fh na o cuo ng no I, mo f con so ng cuo ng qua ng
foI xuo ng mo f ba I bo va ng ve . ToI na m yn, nuo c nho
fu ma f foI, va qua nhu ng gIo f I y foI bo ng fh y
mnh dang na m frong pho ng o Amsferdam. ToI ngu ,
C! CH!Y N TI P THO 74
books.vdcmedIa.com
d u foI da n qua v f Ia I, va foI kho c hoa I, ma nh ba o
NRC co n na m frong ba n fay fra I. ToI nhn ca I do ng ho
ba o fhu c Nh f a n Iu c na o cu ng da f ca nh gIuo ng.
Tho I gIan co nghIa g khI fho I gIan v n du ng yn d y.
V n gIo gI c y khI foI dI ngu . Ca I hnh fhu den den
duo I chn foI ha n Ia con me o co fn Cu dm, ke d n
sau oI. ToI fh y nguo I da n ong o Amsferdam dang
muo n fInh d y, ga Ian qua v f Ia I, ba n fay pha I mo
fm ca p kinh, nhung ga cha ng pha I Ia ke b f de n In,
ma Ia foI, o dy, fha nh pho IIsbon.
CS NOOTOOM 75
books.vdcmedIa.com
Ta ngbi no /a Jy,
Kb6ng pba t n6 t /o u cc ca t cb t tbc xa c
Ma /a nbu ng pb p pb6 ng kb6ng bu t na o
ta xtc t
Cu a tm /tnb buyc n bi Ju ta
Cbuycn tu tra ng tba t na y sang tra ng
tba t kba c.
Cu tu tu tbc nbc ,
u sc ca o J y con ot.
VIadImIa Nabokop
C! CH!Y N TI P THO 76
books.vdcmedIa.com
2
AI da quen xu Iy mo f Io p ho c vo I ba muoI ho c sInh
ha n pha I bI f ca ch nhn nhanh, fh f be n. Mo f c u
choaI choaI, haI ong gIa , haI nguo I da n ong fra c fuo I
foI. Nguo I da n ba da ng hoI Ia nh da m kho doa n fuo I,
nhung co nhe ca m fuo ng d u fIn fhuo ng du ng hon
ca , ba gIo ng nhu mo f hnh cha m noI mu I fa u. a v y
fay go I chI c fhuy n nho cho chu ng foI ra fa u Io n ca m
neo o gIu a song. Tro I co n so m fInh mo, suong gIang
mo ng, chI c fa u Ia mo f kho I den fh m, nha f nho e. Ca I
Ia m foI chu y nh f Ia ve nghIm fro ng noI c u be , ca p
ma f nhu haI no ng su ng. ToI fu ng fh y fhu ma f na y o
vu ng cao nguyn xu Ty an Nha. o Ia fhu ma f co
fh nhn duo c r f xa, dm fhu ng ma u fra ng ma f fro I.
Chua aI no I g nhung chu ng foI bI f ngay chu ng foI
fhuo c cu ng nho m. Nhu ng gI c mo cu a foI fhuo ng
gIo ng do I so ng fhu c mo f ca ch da ng Io, h u nhu frong
CS NOOTOOM 77
books.vdcmedIa.com
gI c ngu foI cha ng fuo ng fuo ng duo c g fhm, nhung
by gIo fh nguo c Ia I, do I foI sao Ia I gIo ng con mo fh
na y. Nhu ng gI c mo Ia nhu ng h do ng kin, frong do
f f ca d u an kho p vo I nhau.
ToI nhn bu c fuo ng Chu a CIsu, frong fh f vo Iy ,
su ng su ng du ng frn bo phia nam con song, haI fay
gIang ro ng, nhu sa n sa ng nha y. "Sa n sa ng nha y", ba
MarIa co I n no I nhu fh . Th y Ia I bu c fuo ng bo ng
Ia m foI nho chu ng foI da no I g dm y, cu ng o frn
b n nuo c na y. a muo n gIa I fhich cho foI nghe f f ca
v o c na o, f ba o, kich fhich fh n kInh, fI u na o. H
fh n kInh Ia mo f ca I ha ng fhf fInh f Iuon Iuon fheo
do I va dI u khI n mo I hoa f do ng cu a con nguo I, va foI
cho na ng bI f foI r f ha I nhu ng fu nhu "ch f xa m", va
"f ba o" ba f foI IIn fuo ng fo I nha fu , va foI fhuo ng
cho con oI an fhu pu f-dInh fro n vo I ma u. To m Ia I, foI
no I foa c ra ra ng fI n frnh suy fu cu a foI khong c n
fhI f pha I bI f dich xa c nhu ng ngo nga ch frong bo
ph n m m xo p y Ia m vI c ra sao. Va ba da p Ia I Ia foI
co n fo I f hon nguo I so ng fho I Trung co , bo I v Iuo I dao
mo xe cu a VesaIIus da gIa I fhoa f nhu ng ke fhuI cho f
fri fu nhu foI ra kho I ca I ngu c fu cu a fh xa c ha ng
m y fh ky fruo c, va foI da p Ia I ra ng f f ca con dao
C! CH!Y N TI P THO 78
books.vdcmedIa.com
be n nh f va ha ng frI u fIa Iaser v n chua h mo fo I
duo c ca I gIang son hI m ho c cu a ky u c, va do I vo I foI
Mnemosyne co n fhu c hon nga n I n y nI m cho ra ng
f f ca ho I fuo ng cu a foI, k ca ho I fuo ng foI sa p co v
ba , duo c chu a frong ca I hu du ng ch f xam xa m, nu
nha f, ma u kem su a, xom xo p va nho n nho n y, va sau
do MarIa hon foI va foI I m b m nhu ng g va o ca p moI
kh n fhI f, fm kI m, dam m, nhung ca p moI y chI
vI c kho a ca I mo m bo bo cu a foI Ia I, va cu fh chu ng
foI ngo I d y cho d n Iu c bnh mInh ba f d u fro nhu ng
ngo n fay ho ng va o bu c fuo ng chu a CIsu bn kIa song.
Trn con fhuy n be dua chu ng foI ra song, ong gIa
fa I cong cho no ma y, fha nh pho chm d n phia sau.
Trn fa u chu ng foI cu ng khong ro I nhau, va sau khI
da m phu c dch dua chu ng foI d n ca bIn, chI mo f Ia f
sau chu ng foI da du ng frn boong phia sau, mo I nguo I
o v fri nhu da dnh fruo c bn Ian can, nhu mo f chu m
sao ba y ngoI d ky ma chu be Ia ngoI sao xa nh f, bo I
v chu du ng noI f n cu ng o duoI fa u, doI vaI nho be Ia
dI m fh gIo I bI n d n. KhI chu be quay d u Ia I, foI
bI f foI dang nhn fh y aI: chu be co khuon ma f cu a
Icarus, ngo nghIng, frn f m franh kha c no I noI I f
fhu AIbanI o Roma, fhn hnh cha ng Io n hon fhn
CS NOOTOOM 79
books.vdcmedIa.com
hnh mo f du a be , ca I d u qua fo, fay pha I du a va o ca I
ca nh dnh m nh nguo I cha vu a mo I fa o fha nh. Va
duo ng nhu chu be do c duo c y nghI cu a foI, chu da f fay
va o ca I ca n ca m co cha ng co co , chnh chnh v phia
fh gIo I dang bI n d n. Va nhu fh chu ng foI du ng
yn, ngo n fha p Iem, nhu ng ngo n do I fha nh pho , cu a
song ro ng, ho n da o nho vo I ngo n ha I dang, f f ca nhu
b hu f va o mo f fro ng dI m. Tho I gIan Ia m cho ca I fh
gIo I hu u hnh feo Ia I fha nh mo f v f sa ng noI chn fro I,
fu fu Ian ma I ra, cho d n khI fh gIo I chI co n Ia mo f
ch m kho I hoI. Ca I vo cu ng ch m cu ng Ia ca I nhanh,
chu ng fa bI f dI u na y hon aI ca bo I v fa pha I so ng
hoa I frong fho I-gIan-mo ng-m, frong do nhu ng co da n
cu fu n fu frI f fIu I n nhau.
V f d f II n da bI n du m f phia chn fro I xa, va
chu ng foI v n co n du ng o d y, b f do ng, chI co n da m
bo f ba m fheo chI c fa u, va nhu ng ngo n so ng nh p nho
d u fIn cu a vu dI u nuo c cuo n cuo n dua chu ng foI fro
v fhu c fa I. Nuo c da I duong fh m ma u, quay cuo ng,
qua ng In, Iuo f dI Iuo f Ia I, fung ra ro I Ia I cuo n v ,
nhu ng f m kIm khi Io ng, bo ng nhoa ng, roI xuo ng
khong fha nh fI ng, quy n va o nhau, mo I do f so ng xe
ra nh cho do f k fI p, bao nhIu bI n fhIn ma I hoa I
C! CH!Y N TI P THO 80
books.vdcmedIa.com
khong Iay chuy n no I, ma I hoa I cu fh . Chu ng foI
gIuong ma f nhn dam dam, nhu b nuo c fhoI mIn,
nhu ng ca p ma f kIa se fro fha nh fhn quen vo I foI va o
nhu ng nga y sa p fo I. OI nga y va nga y, by gIo foI pha f
ngon fI ng "nga y" fh f Io n, foI nghe no nho nhoI Ia m
sao. N u ba n ho I foI dI u g Ia m foI kho so nh f, foI
se fra Io I do Ia Iu c khong co n m u mu c o do I. Ta ch ro I
no fa khong bI f pha I so ng nhu fh na o. Cuo c do I vo n
fro ng fra I, bo ngo , v fh chu ng fa pha I nghI ra bao
phuong ca ch cho mnh ba m viu: fn go I, fho I gIan, do
Iuo ng, gIaI fhoa I. V y fh ba n cu d ma c foI, vo n II ng
foI cha ng co g ngoa I mo quy uo c, va foI v n c n fham
chI u nga y gIo , cho du chuy n ha nh frnh chu ng foI
cha ng ma y may d m xIa d n nhu ng quy uo c y. n
SIoux da do khong co I y mo f fu d chI fho I gIan, foI
fh chua da f fo I mu c y, nhung foI Ia mo f fha ng ho c
kha nhanh. Co khI f f ca Ia dm da I da ng da c, ro I
nga y Iuo f qua nhu nhu ng phu f gIy bo n cho n pho f
ngang chn fro I, chI du Iu d nhuo m da I duong haI
I n vo I muon sa c ho ng fia, ro I bo ng fo I da y da c Ia I
fru m xuo ng.
Iu c d u chu ng foI cha ng chuy n va n g vo I nhau.
Mo f nha fu, mo f phI cong dn su , mo f chu be , mo f
CS NOOTOOM 81
books.vdcmedIa.com
nha gIa o, mo f nha ba o, mo f ho c gIa . y Ia fha nh
ph n nho m chu ng foI, nhu duo c fI n dnh hoa c hoa n
foa n ng u nhIn: do se Ia nhu ng f m guong cho chu ng
foI nh n dI n chinh mnh. a n bI f chu ng foI dang dI
du, va bI f ra ng ba n bI f, fh Ia du ro I. Nhung foI
khong fh no I nhu fh duo c, v ba n khong fh vu a o
frong chuy n vu a o ngoa I chuy n na y. Va foI du pha I
Ia fh n fha nh va n nang d bI f nhu ng bo o c kIa dang
chu a ch p nhu ng suy fu g. V ph n foI, foI co fh no I
ra ng chung quanh foI bao fru m mo f khong khi fInh
Ia ng chua fu ng fra I qua. AI n y h u nhu b n bu, g m
nh m mo f y nghI, mo f hoa I nI m, co khI I n m f ho I
Iu o xo xInh na o frn fa u, co khI chuy n fro vo I mo f
nhn vIn fhu y fhu doa n, d y d phI n nhI u g chu ,
ong nha fu do c sa ch mo f go c noI pho ng kha ch, anh ho c
gIa h u nhu Iu c na o cu ng gIam mnh frong ca bIn,
nguo I phI cong dm dm da n ma f va o o ng nho m da f
ca nh ca bIn fhuy n fruo ng, ong nha ba o fa n g u vo I
anh bafendo va nh u, va foI nhn ra nhu ng ca nh
buo m cuo n gIo , nghI n ng m dch nhu ng ba I fho a c
hI m fu quy n II. Tho Horace, co n aI va o dy7 Ia Ma
xuo ng do c, do I fru y, dIu fa n, ung fho I. QutJ non
tmmtnutt Jtcs. Co g ma khong b fho I gIan hu y dI f.
C! CH!Y N TI P THO 82
books.vdcmedIa.com
Ta I sao fh y Ia I chuy n "dIes" fha nh "fho I gIan", co be
IIsa d'IndIa co I n ho I foI. Cho d n by gIo , frong
chuy n dI na y, foI v n khong kho I fu m fIm cuo I v cu
ho I do . Nga y fha ng co be cu ng qua ro I, fho I gIan co be
da h f fu Iu, nhung da co mo f I n chu ng foI du ng
ca nh bu c gIa ng frong Io p, co fa c m frong fay ba n dch
cu a James MIchIe frong Ioa f sa ch co dI n PenguIns,
foI vo I ma nh gI y d y chu ga ch xo a Iung fung, va Iu c
na y foI co n nghe gIo ng co nhu mu I kIm f m axIf du c
In nam chu IafInh, Jamnosa qutJ non tmmtnutt
Jtcs, fheo sau Ia ph n dch chin chu fheo Io I fho ba c
phuong: Tbo t gtan /a m bo ng ca . Cb ng cbu a at Ju.
ToI muo n fm chu fh f bay buo m d fa ne f do c da o
cu a mo f nga y, mo f nga y co fh duong d u vo I f f ca
fho I gIan qua u fhu a fha I chu a ch f bao nhIu nga y
va nga y, nhung Ia I roI va o mo ho n mang vo nghIa: fo
Ich cu a fa Ia ba n finh cu a nhu ng g khong d m duo c,
va bo ng nhIn foI fh y fh f vo ng hI n ra frong ma f co
be , khI co ho c fro nh n ra ong fh y fm ca ch gIa I fhich
vo ng vo, mo khong ra ma so . ToI fa n huou vuo n fhm
chu ng mo f fI ng nu a, khong co n gI u no I ca I b f Iu c
cu a mnh. KhI co be bo dI vo I da ng d p mo f nguo I da n
ba , foI bI f mnh da phu Io ng mo f du a be , va d y Ia
CS NOOTOOM 83
books.vdcmedIa.com
ca I fo I frong ngh go d u fre : Iu ng doa n d u o c nhu ng
du a be fho da I. o I d u vo I ca I b f Iu c cu a mnh, cu
vI c d y chu ng va o mo f fh gIo I khong co gIa I da p.
I n fre con fha nh nguo I Io n cha ng hay ho g, nh f Ia
khI chu ng co n xanh ngo I fuo I fho. Ma fhoI, fu Iu ro I
foI da bo ca I ngh c u gIa o.
Ong fh y fu buo c do c fheo ma n fa u. a ng dI nhe
fu a Iong fo, nguo I hoI Ia c Iu fheo nhp fa u. "om
AnfonIo IermI", ong da co I n fu gIo I fhI u. Va khI
nghe chu OM foI nga c nhIn nhn ong, fh ong ba o:
"omInus, fhuo c do ng enedIcfIne". IermI, HarrIs,
Musserf, Carnero, ekobra, do Ia danh finh bo n
chu ng foI. Chu ng foI frao cho nhau nhu ng ma nh do I
rIng, va fu nay cu ng vuo f da I duong vo I nhu ng ph n
do I co n Ia hoa c, chua kp fIu ho a. Cu ng co fh fa ga p
nhu ng ma nh do I kha c, nhu ng mo hnh ng u nhIn
kI u kha c. N u ba n khong du ha nh don do c, fh na o
ba n cu ng ga p foa n ke xa Ia . "ToI fh y ong I m b m
mo f mnh", ong fu sI ba o foI.
ToI cao gIo ng do c Ia I I n nu a doa n cuo I cu a ba I fho
fhu sa u, Ia m sao foI co fh bo qua dp ha n hu u nhu
fh na y, khong pha I nga y na o fa cu ng ga p mo f ke xa I
fI ng IafInh nhu mo f sInh ngu . n cu fhu haI fh
C! CH!Y N TI P THO 84
books.vdcmedIa.com
ong fu sI ho a fheo vo I gIo ng y u nhu s y cu a mo f cu
gIa . Chu ng foI Ia haI con dI c Ia Ma choI voI gIu a
bI n ca .
"ToI khong ngo nguo I fu do ng enedIcfIne Ia I fhuo c
Ia u fho Horace".
Ong cuo I: "Khong nhI u du, nhu ong bI f d y,
nhung nguo I fa pha I Ia ca I g kha c fruo c khI fro fha nh
do d fha nh enedIcf chu ". No I ro I ong fung fang
nha y dI. y gIo foI bI f fhm if nhI u v ong fh y fu,
nhung ma nhu ng m u fhong fIn vu n na y co ich g cho
foI7 Khong pha I foI pha I don fhn do c ma dI chuy n
na y sao7 ToI co g gIo ng ho , ho co g gIo ng foI7 "Ta co
ca nga n do I so ng va fa chI na m ba f mo I mo f ma fhoI",
foI co I n do c o du do . I u na y co nghIa Ia foI co
kha nang na m ba f nghn ca I do I kIa7 ToI du co dnh
duo c sInh ra frn xu Ha Ian va o fh ky haI muoI na y
cu ng nhu ong gIa o su a ng du co cho n cho mnh Ia m
nguo I Trung Hoa. Co nhI u co duyn cho mo f nguo I
Cong gIa o nhu Cha IermI sInh ra o Y ma khong o noI
kha c, nhung cho du co sInh o Y , fa I sao ong ra do I va o
fh ky haI muoI ma khong va o fh ky fhu ba hoa c
nam muoI ba, nhu ng chI fI f na y dI nhIn fu y fhuo c
fheo Iu f ng u nhIn. Th f dIn d u. Chung chung fh
CS NOOTOOM 85
books.vdcmedIa.com
fa da hI n hu u fruo c khI fa co dinh Iiu g vo I cuo c
so ng.
Chu be AIonso Carnero Ia m g duo c khI bo n pha f
xif ba n ch f nguo I ba cu a chu fho I no I chI n Ty an
Nha, va cu fh chu ng fa fo n fa I, cho nhau xem f m
guong pha n a nh ca I ng u nhIn fIu bI u cu a mo I
nguo I. Va n u foI Ia anh cha ng Pefer HarrIs fh foI no I
ra ng foI Ia fha ng na f ruo u na f ga I, nhung cu ng Ia
chuyn gIa v ga nh no cu a Th gIo I fhu ba, va n u foI
Ia ong phI cong ekobra fh khong nhu ng foI Ia m chu
ca I fhn hnh fha ng do nhu cy n n va ca p ma f frong
xanh soI mo I, ma co n Ia ke Ia I chI c C 8 da bao
nhIu I n vI vu f qua da I duong, ca I da I duong hI n
nay foI dang vuo f qua nhu ru a bo frong ca I vo kIm khi
cu a chI c fa u khong fn. N u foI co fh da o su va o
do I so ng cu a fu ng nguo I foI c n co mo f do I da I ba ng
f f ca ca c do I kIa co ng Ia I, nhung Ia m g co chuy n y,
fha nh fhu fa pha I fu ma n vo I nhu ng ma nh vu n vo
nghIa, nhu ng su kI n fa p nham. CIa o su a ng fruo c
dy fu ng vI f Iu n a n fI n sI so sa nh fhIn van Ty
phuong va Trung Quo c fho I co da I. Tuy f. HarrIs
khong ham da n ba fo c va ng, v fh ha n dnh cu o
ang Co c. To f Ia m. Ha n chu du kha p Th gIo I fhu ba
C! CH!Y N TI P THO 86
books.vdcmedIa.com
vo I fu ca ch nha ba o. "No chu ng no , ba f com foI". u ng
pha c. Va Cha IermI co da o phu c vu fa I ngoI fha nh
duo ng uomo o MIIan. "Ong bI f ngoI fha nh duo ng y
chu 7". uong nhIn. ToI r f muo n fa ng ong cuo n Cbt
nam Ju /tcb mtc n B c Y cha n phe o cu a fI n sI Sfrabo,
frong do ngo I bu f foI da go p cong bI n ca I kI n fru c
ba ng da dI m I na y fha nh mo f fhu nha ha ng fa p ho a
cu c kch, cu vI c Iu a da m du Ich fo I do .
"NgoI nha fho y Ia m foI nghI fo I da ngu c". Io I
pha f bI u fu mo m mo f IInh mu c nghe ma kInh. "Trong
nhI u nam foI fu ng nghe con chIn fhu fo I o d y. f
ra ong chua bao gIo pha I Ia m vI c y". u ng fhoI. ToI
co hnh dung ca nh fuo ng na y, nhung vo hI u.
"Mo I I n fu dI n fho buo c va o fha nh duo ng, kho oI
Ia kho . ToI co ca m fuo ng mnh Ia ca I gIe ra ch na m
duo I sa n nha d cho nguo I fa d n chu I nhu ng ma nh
do I cu a ho va o d y. Cha c ong chua bao gIo gIa p ma f
ho c n k nhu foI. Ca I da o du c gIa , ca I dm o, nhu ng
f m fra I gIuo ng fhum fhu m, Io ng ham ho . Va Iuon
Iuon ho fro Ia I, va cu fh fa buo c pha I fha fhu cho ho .
Nhu v y mnh da nh n fm Ia m ke do ng Io a, dinh va o
nhu ng h Iu y ho khong fa I na o du f no I, ma c va o ca I
finh gIan cu a ho . o I v y foI pha I da o fhoa f, n mnh
CS NOOTOOM 87
books.vdcmedIa.com
frong fu vI n, foI khong co n chu no I fI ng nguo I,
ngoa I fru fI ng ha f ca". No I xong ong Ia I nha y dI.
ToI cho n mo f go c ca nh ma n fa u Ia m cho nghe xung
fo I. ToI nghI m ra ng n u fa cu ba m fru mo f noI co
dnh, so m muo n g nguo I fa cu ng se bu Ia I. ChI co
AIonso Carnero Ia khong bao gIo fm d n foI. Mo f I n
foI In Ia d n cho chu be . Nguo I da n ba du ng ca nh
d y, ca haI cu ng nhn ca I ho dm fham fha m. Tro I
khong sao, va I n d u fIn foI co ca m gIa c kInh ha I
nhu mnh dang o da ngu c. Ca ng dI va o cuo c ha nh
frnh, nhu ng g gIa fuo ng foI nhI u I n dI n gIa ng
fruo c da m ho c fro ca ng gIo ng fhu c fa I. Ma n foI fa da I
duong, cu ng vo I ma n bI u dI n chuy n dI choI bI fha m
cu a Phaefhon, Ia cao dI m frong ngh go d u fre cu a
foI. ToI nha I bI n ca : den fh m, hung ha n, nuo c
chuy n mnh quanh fra I d f ba ng pha ng, ca I y u fo
d y In no I so ha I Iu c fa khong co n nh n ra duo ng ne f
o nhu ng v f quen fhuo c, nhu ng g co n so f Ia I mu mo
fu kho I v f fh o do va n v f kho I d u, ca I b ma f ho n
mang nga f nghe o cu a fh gIo I, dI u ong cha fa go I Ia
fo I Io I cu a fa o ho a, ca I ham do a vInh ha ng cu a con
ho ng fhu y mo I. Va ngoa I kIa, o huo ng fy, noI ma f
fro I chm xuo ng, noI a nh sa ng fheo dI, pho ma c con
C! CH!Y N TI P THO 88
books.vdcmedIa.com
nguo I cho ca I nguyn fo vo da ng, dm, Ia da I duong,
noI AfIas co I n du ng do , va nay go I Ia AfIanfIc, a I
Ty uong, va da ng sau nu a: Tarfarus, gIang son
fhm u cu a co I ch f, cho n Iuu da y cu a Safurn. Ia m
sao foI gIa I fhich no I ca I vuI ro n ra ng khI pha f m
fI ng IafInh. Pha I chang d y Ia ca I suo ng nhu c fh ,
mo f kI u an uo ng nguo c do I. OI chao ca I Ia o fh y gIa o
Socrafes dIn khu ng y va o mo f nga y gIong ba o, bo c
do ng d n m y du a ho c sInh ra bI n choI, nhu ng du a
chua b nga Ian v cuo I. a p chuy n fa u nha m huo ng
IjmuIden dI fm da ngu c, va du ng fuo f ngoa I xa frn
bo da , hI n fhu c khong fh na o g n hon, bI n gI n du
qu f va o nhu ng fa ng da nhu muo n vo I y fro I cuo n
cuo n my b f fhuo ng, mua fa p va o Iu nam du a chu ng
foI va gIu a fI ng ga o cu a da m ha I u, foI Iao do ng qua
gIo , ngoa nh v huo ng fy, c f gIo ng fhe f ga o a f ca con
ba o, va da ng sau kho I so ng nuo c cuo n cuo n y Ia fh
gIo I ma quI vo I bo n con song nga f nghe o. Ma c foI ku
Ia, b y ha I u cu ga o fhe f nhu fI ng vo ng cuo ng no
cu a Orpheus va Sfyx, va foI cho f nho khuon ma f
fra ng fre o, ra ng ro cu a co ho c fro cung nh f cu a foI,
bo I v qua nhu ng khuon ma f nhu fh fh n fhoa I fro
fha nh su fhu c. ToI du ng d y nhu mo f fha ng dIn, do I
CS NOOTOOM 89
books.vdcmedIa.com
dI n vo I Io p nguo I ch f ngu y frang, hunh hoang fhe f
Ia v co I suong kho I vInh ha ng va su hu y dI f.
Socrafes o IjmuIden. Hom sau co be d'IndIa frao cho
foI mo f ba I fho chu d v gIong fo va co don, foI g p
no Ia I va du f va o fu I, ba I fho cha ng fheo fhI pha p na o,
fhu fho fu do hI n da I fa fhuo ng ga p frn ba o, nhung
foI cha ng muo n no I ra, foI da cm mo m, va gIo dy,
frn chI c fa u na y, foI fu ho I hI n nay no na m o du.
Cha c du do frong do ng gI y cu a foI, frong mo f can
pho ng o Amsferdam.
Chu be co ca p ma f cu a nguo I da n ba . Ma f dn Nam
u. Chu dam dam nhn foI buo c fo I. Iu c foI d n g n
bn, nguo I da n ba ru f fay kho I vaI c u be va bI n du
m f, nhu bo ng fan dI.
"Nguo I huo ng d n d y", ong phI cong ekobra co
I n go I nguo I fhI u phu nhu fh , nu a du a nu a fh f.
Iu c co d y Iu c bI n du, nhung du fh na o ba v n Ia
ca I mo c gIu chu ng foI vo I nhau va khong aI buo n ho I
fa I sao. n ca nh chu be AIonso Carnero foI khong
bI f mnh muo n no I g dy. ToI chI nghI ra mo f cu:
"Cha u dang nghI g v y7". Chu be nhu n vaI: "Nhu ng
con ca duo I bI n". Va fu nhIn foI cu ng dm ra nghI
nhu fh , d n f f ca sInh v f xa Ia , ma f khong nhn
C! CH!Y N TI P THO 90
books.vdcmedIa.com
fh y, ca ha ng cy so duo I kIa, foI cho f ru ng mnh va
fro v ca bIn.
m y foI Ia I mo ng fh y mnh dang na m frong can
pho ng o Amsferdam. Co nhe na o fa cha ng Ia m nn
fich su g ngoa I vI c ngu 7 ToI muo n fhu c d y va nh n
ra mnh dang b f de n frong ca bIn, nguo I foI b n Ioa n,
d m mo hoI. ToI khong muo n nhn fh y ca I fha ng cha
dang ngu y nu a, mI ng ha , ma f nhu mu , ve co don
ha n frn ca I fhn fh ph p pho ng, b f an. Sau MarIa
ZeInsfra foI khong co n ngu qua mo f dm vo I aI kha c,
foI nghI ra ng co duyn cuo I cu ng mo f do I so ng fhu c da
qua ro I, du no Ia g chang nu a. Ca I y fuo ng mnh
fhuo c v nhau, fhuo c v fh gIo I, nhu ng dI u I m c m
nhu fh . Co I n foI nha c d n chuy n con ca I, na ng
cuo I ro : "o cha ng co g da ng ba n frong ca I d u ho I
kIa7". CIo ng ba fa nhu dang gIa ng ba I: "Anh vo I con
nif! Co ha ng nguo I khong bao gIo duo c phe p co con
ca I. Va anh fhuo c va o ha ng y".
"o ba fuo ng foI ma c b nh g gh go m Ia m chang.
N u ba fh y foI fo m fo I mu c y, fa I sao ba chu ngu
vo I foI7",
CS NOOTOOM 91
books.vdcmedIa.com
"o I v foI co kha nang gIu ca ch bI f gIu a ca c su
kI n vo I nhau. Va bo I v foI fhich ngu , n u anh muo n
bI f",
"Hay Ia ba chI muo n co con vo I cha ng fhI sI choI
bo ng ro y chang7".
"ToI muo n co con vo I aI Ia chuy n cu a foI. Nhung
fuy f nhIn Ia khong vo I anh Iu n nu a fInh nu a dIn
frong fI m do co . Va cu ng du ng dem Arend Herfsf Ia m
d fa I fha o Iu n".
Arend Herfsf. Ke fhu ba. Cy fhf vo I nu cuo I nham
nho fI n ch . "u sao anh cu fhu Ia m mo f ba I fho dI.
Va n u anh chu kho choI fi fh fhao fh cu ng cha ng
ha I g". u ng fhoI, n u duo c v y fh gIo nay foI da bay
ro I, du pha I dI fa u fh na y. ay ra ngoa I ca-bIn,
gIuong haI ca nh fay vu f In fro I, duo I kIa Ia con fa u
Im Im, nguo I fa I cong don do c duo I a nh de n va ng, cu
fh bu f kho I mo I nguo I, dI va o ma n dm den nghf.
ToI ma c a o qu n va buo c ra boong fa u. Mo I nguo I
da du ng d y, nhu fhong do ng fu fruo c. Ho fu f p
quanh ong phI cong ekobra dang nhn fro I qua o ng
vI n kinh. Chua bao gIo co mo f dm nhu fh , n u co
nhu ng dm sao fha p d y fro I Ia m fa so ha I fh dm
na y Ia mo f. Tro I da y kin sao va sao. ToI co ca m gIa c
C! CH!Y N TI P THO 92
books.vdcmedIa.com
nhu chu ng r ra o frn fI ng do ng cu a bI n, chu ng go I
fa, nhu uo c mong, gI n du , cho c ghe o. Khong co n fhu
a nh sa ng na o kha c, nga n sao fru m In chu ng foI nhu
ca I vo m ba n nguy f, nhu ng co ng a nh sa ng, bu I a nh
sa ng cuo I co f ch nha o nhu ng ca I fn, nhu ng con so
ma fa da ga n cho chu ng frong gIy phu f fr fra ng fa
co ma f frn co I do I na y. Chinh chu ng cha ng bI f
chu ng fn g, nhung nhu ng con ma f hu u ha n cu a
chu ng fa nh n ra frong da m khi bo c cha y nhu ng hnh
da ng co qua I na o ngu a, na o ra n, na o su fu , va vo I
dnh kI n cho mnh o dI m gIu a, xa nu a duo I chn fa
Ia mo f vo m kin kha c, mo f ca I ma n an foa n hnh c u,
cu fh fo n fa I ma I ma I.
I n bo ng Ia ng, dong dua. ToI fu a Ian can, nga m
nhu ng nguo I do ng ha nh. Khong co g Ia m ba ng, nhung
foI fh y ho da fhay do I, khong, ho Ia I fhay do I I n
nu a. Co g da bI n dI, nhu ng duo ng ne f ba f d u fhI u
va ng, foI fh y, mo f fhoa ng fhoI, co pha I d y Ia ca I
mo m cu a aI, hay Ia con ma f, chI mo f khoa nh kha c
phu f gIy, ro I khong co n nh n ra nu a, fhn hnh
nguo I na y Io ng qua nguo I kIa, pha I chang ca I fh da c
cu a fhn fh ba f d u b fha o go , va cu ng Iu c ca I ha o
nhoa ng cu a nhu ng g ma f co n nh n ra cu Io n ma I ra,
CS NOOTOOM 93
books.vdcmedIa.com
nghe fh co ve vo Iy , foI co fh no I chu ng fo a a nh ha o
quang chung quanh. ToI dua haI ba n fay ra fruo c ma f
va khong fh y g ngoa I haI ba n fay. Vo I foI phe p Ia
chua fu ng xa y ra, v fh khong Iy do g Ia m cho nhu ng
ke kIa nhn foI vo I ve ky cu c khI foI d n g n ho .
"Cha u fh y nguo I dI san chu 7". Ong phI cong
ekobra no I vo I chu be AIonso Carnero. "Chu m OrIon.
Ca I fhIn fh kho ng Io y hoI chu I v phia fruo c. "I
san d y. Iu c Ia o fm kI m. Nhung Ia o fa pha I fh n
fro ng, v Ia o mu . Cha u fh y ngoI sao frong veo, sa ng
ngo I duo I chn Ia o chu , o phia fruo c mo f fi7 Sao ThIn
Iang, con cho cu a Ia o d y. Cu nhn qua ca p kinh na y
cha u co fh fh y no dang fho ".
C u be na m I y o ng nho m na ng frch nhn ho I Iu,
cha ng fho f mo f Io I. "CIo ha y nhn In, do c fheo dy
buo c co : AInIIam, AInIfak, MInfaka", ong fa pha f m
nhu fI ng c u kInh. "y gIo cha u fI p fu c nhn In
vaI pha I con cho : tbt a/ Jakrab, ca I na ch d y, ngoI sao
efeIgeuse, Io n g p bo n fram I n ma f fro I."
AIonso Carnero da f o ng nho m xuo ng va nhn
ekobra. Ca p ma f den cho ng cho c nhn va o ca p ma f
frong xanh, haI kI u nhn Io ng va o nhau, khong co n
fh y ro ma f, chI co n nhu ng con ma f frong khoa nh
C! CH!Y N TI P THO 94
books.vdcmedIa.com
kha c mo f gIy, va ro I duo ng ne f khuon ma f Ia I hI n
v frong a nh dm. Nhu ng nguo I kIa khong fh y g,
hoa c khong no I g. ToI cu ng Ia ng fhInh. Io n hon ma f
fro I g p bo n fram I n, MarIa ZeInsfra cu ng co I n ba o
foI nhu fh , Io faI foI m f frInh ro I co n g. a fa bI f
f f ca nhu ng g foI khong muo n bI f. ToI vo n khong
quen fhuo c vo I ma n fro I dm bo I v foI fhuo ng nhn
fh gIo I qua nhu ng ca I co c chu a ruo u, nhung foI nh n
ra duo c Ia o fho san, foI bI f va o Iu c dm fa n, Ia o fa
bo v vo I fh gIo I co n say ngu , do I vo I foI Ia o Ia ke Iuu
da y frong quy n Cbin b6 OJtsscy, Ia o Ia fnh nhn cu a
na ng nh MInh vo I nhu ng ngo n fay ho ng, nhung foI
khong ro nhu ng ngoI sao cu a Ia o no ng d n mu c na o
va co fn g, va Ia o o f n ma I du du.
"Anh cu chu kho do f na f nhu fh ma hay d y".
ToI nghe gIo ng MarIa ca nh bn nhung ba fa khong
co dy.
"Ca I kI n fhu c v vu fru fheo kI u ba fh co ich g7
Nhu ng con so Io bch d y z ro chI Ia m fa choa ng va ng
fhoI".
Nga c nhIn. NghIng d u. Mo fo c do nhu Ia co ru
xuo ng, cho m OrIon nho a d n frong a nh sa ng ban maI.
Chu ng foI v n chua ngu .
CS NOOTOOM 95
books.vdcmedIa.com
"Anh muo n no I g dy7".
"T ba o, enzIm, quang nIn, kich fhich fo . Sau
nhu ng g foI fh y, ba Iu c na o cu ng co n fh y nhu ng ca I
kha c",
"o I v chu ng no co d y",
"Ro I sao nu a7".
"ToI cha ng muo n Ia m du a mu mo m m frn fra I
d f na y, mnh chI o dy mo f I n fhoI".
a du ng d y. "y gIo foI pha I v nha cho anh fho
san fo Io n kIa. Cu fuo ng bo n Y go c SIcIIe gIu con ky
Ia m chu ".
"Co be khong co n Ia fre con".
"Khong". CIo ng cay da ng. "AI ma cha ng bI f fh ".
Im Ia ng. "Ia o fa cu ng ghen d y", ba no I fI p.
a fa cha ng fhe m ho I foI co ghen khong.
"Casfor va PoIIux", foI nghe ong phI cong no I. ToI co
ca m gIa c nhu fh mo I nguo I muo n foI fm Ia I qua khu
cu a mnh. T m ba ng frn fro I d y a p chu Hy Ia p,
nhung foI khong co n Ia ong gIa o. "OrIon, Taurus, In
cao chu f nu a Ia Perseus, AurIga". ToI nguo c ma f nhn
fheo ba n fay chI fro nhu ng fInh fh Ia c Iu nhu chu ng
foI duo I na y. Theo ong phI cong, o mo f fho I dI m na o
do chu ng se fa ch ro I nhau, fa n ma c, d ro I Ia I duo c
C! CH!Y N TI P THO 96
books.vdcmedIa.com
phn pho I frong mo f vo m fro I kha c. I u da gIu chu ng
Ia I vo I nhau frong m y nga n nam qua cha ng qua Ia
ca I nhn ng u nhIn cu a chu ng fa, nhu ng g chu ng fa
muo n fh y o chu ng. Chu ng k f ho p vo I nhau fnh co
cha ng kha c g da m bo ha nh frn da I Io Champs
Iyse es, nhu ng chu m sao na y chI Ia nhu ng fhu hnh
mo f khoa nh kha c cu a do ng fho I gIan, nhung nhu ng
khoa nh kha c na y Ia I kha da I fheo dnh chu n cu a
chu ng fa. Va I nga n nam nu a cho m a I hu ng se fan
ra , cho m sao Cung se khong co n ba n ra nhu ng mu I
fn, fu ng ha nh fInh cu fh fa ch rIng ma dI, xa nhau
ma I hoa I, xo a nho a nhu ng ky hI u fa ga n cho chu ng:
cho m KIm Nguu khong co n canh gIu C u, Perseus se
khong co n gIa I cu u Andromeda kho I fa ng da ,
Andromeda se khong co n nh n ra ba me KassopeIa.
|Vng, fhua nga I phI doa n fruo ng, foI hI u stc//a co
nghIa Ia sao). Co nhIn se co nhI u cho m sao mo I,
xu f hI n fnh co , nhung II u co n aI d ban pha f cho
chu ng nhu ng ca I fn7 Iu c y nhu ng fh n fhoa I ngu fr
do I foI se ma I ma I xo a nho a, co fh chu ng da ba f d u
fI n frnh y, fh n fhoa I chI fo n fa I frong y fhu c
chu ng fa nho nhu ng cho m sao. Tn go I chI fo n fa I Iu c
na o co n co nguo I so ng d go I chu ng. Hnh fh cho m
CS NOOTOOM 97
books.vdcmedIa.com
sao co n d y Ia m fa IIn fuo ng d n Perseus, va cu ng
nhu ong phI cong kIa fa bI f Perseus dang gIo cao ca I
d u Iu na ng Medusa, va con ma f do c da cu a na ng
nh p nha y nhn chu ng fa, hung a c, fha ch do , nguy
hI m cho d n phu f cho f.
"ThIn ha d y", gIa o su a ng no I.
Chu ng foI nhn ong. Ong chI fay va o cho m AurIga,
ga da nh xe. Mo f co xe, mo f ba I I y. CIo ng ong fh f
nhe , ma f ong sa ng ngo I. Tu dung foI fh y ong gIo ng
cha IermI qua . Ca haI cu ng fhuo c ha ng gIa , nhung
du ng chu gIa d fa fuo I fa c Ioa I nguo I na y fh khong
o n. Ho da vuo f qua fho I gIan, ho fh f frong suo f, khaI
pho ng, ho da bu f xa ha n bo n chu ng fa.
Cbo r6 ng ngm gtu a ao tro t,
Bu6 c Jy cuong ca o g6 c pbu tang
Bc nba nb cy qu t ca o cu ng tba t Juong...
"Quy v fh y khong", ong a ng no I, "chu ng foI cu ng
da f fn cho nhu ng v sao, nhung khong gIo ng nhu ng
fn qui v da f cho chu ng. Tu Iu Ia m ro I, fho I fI n su .
Thuo y chu ng foI chua duo c bI f fh n fhoa I cu a quy
v". Ma f ong nh p nha y d y ve chm bI m. "Tho I gIan
co n nga n qua , cu ng co n qua nga n cho du da co fu m y
nga n nam ro I".
C! CH!Y N TI P THO 98
books.vdcmedIa.com
"Va ba I fho7", foI ho I. "Trong fh n fhoa I chu ng foI
chI co ngu a ke o qua fro I, khong co ro ng".
"Tho cu a Khu f Nguyn d y, gIa o su a ng no I,
nhung co Ie ong chua h do c fo I. Van chuong co dI n
Trung Quo c, co fruo c ca OvId".
Va nhu mnh co Io I, ong fI p: "Khu f Nguyn cu ng
Ia ke Iuu da y. Ong cu ng fhan va n v d ng qun vuong
cu a mnh, nhu ng ke xI m nnh bao quanh vua, ca I
fho I na f cho n cung dnh". Ong cuo I: "Trong fh n fhoa I
chu ng foI fha I duong cu ng duo c ke o qua b u fro I,
nhung ke da nh xe khong pha I Ia mo f anh fraI fre nhu
Phoebus ApoIIo cu a quy v, ma Ia mo f ba . Va quy v
chI co mo f ma f fro I frong khI chu ng foI co d n muo I.
Ho ngu frong nhu ng nha nh cy phu fang, mo f fhu cy
kho ng Io na m o co I Ty phuong, da I kha I noI vu ng
AfIas cu a quy v. Nhu ng fhI sI va sa man chu ng foI
Ia I xem nhu ng fhIn fh na y nhu nhu ng v f hI n
fhu c. AurIga cu a quy v Ia ca I ao fro I cu a chu ng foI
noI do ong Tro I go I fo c, Ia I co n co ba I ha f fa fh n Tha I
duong ngo I nh u vo I a I hu ng nu a chu ".
Chu ng foI cu ng nhn go c fro I fhoa ng cho c bI n
fha nh ca I ao, va foI muo n no I, do I vo I foI, cho m OrIon
Iu c na o cu ng Ia anh fho san fhu fhI f, va bo ng nhIn
CS NOOTOOM 99
books.vdcmedIa.com
mo I nguo I d u muo n pha f bI u. Cha IermI k Ia I
chuy n ha nh huong d n SanfIago de ComposfeIIa,
duo c da f cho ca I fn da I Ngn ha fho I Trung co . Chinh
ong da dI bo suo f chuy n ha nh huong y, va v da I
Ngn ha Iu c y Ia v f sa ng ph f pho frn d u, chu ng
foI fh y ong dang dI fo I d y vo I nhu ng buo c nhe
nha ng nhu n nha y. Ong phI cong k chuy n ho c Ia I
ma y bay ba ng ca ch dnh huo ng ca c fInh fu , va chu ng
foI fh y ong bay vu f frn kIa nhu vo ng ha o quang don
do c, fI ng do ng co r m r frong ca I vo Im Ia ng buo f
nguo I, nhu ng cy kIm run r y frn ba ng nu f dI u
khI n, va frn cao nu a, g n ong Ia nhu ng chu m sao
kha c fu ng duo c nguo I Trung Hoa, nguo I Hy Ia p,
nguo I abyIon, nguo I AI C p ga n cho nhu ng my fu
kha c nhau, co bI f du da ng sau nhu ng fInh fu na y
co n ha ng ha sa so fInh fu kha c, nhI u hon f f ca
nhu ng ha f ca f frn qua d f na y gom Ia I ma khong
fh n fhoa I na o co du fh n fha nh anh hu ng d da f fn
cho chu ng.
HarrIs na y gIo Im Ia ng Ia ng nghe, fuyn bo ra ng
ha n chI na m ngo sao va o nhu ng Iu c say be f va b fo ng
kho I qua n ruo u, va chu ng foI cuo I m In; chu be
AIonso Carnero k ra ng o Ia ng chu noI cao nguyn xu
C! CH!Y N TI P THO 100
books.vdcmedIa.com
Ty an Nha, dm dm Iu c mo I nguo I da n ma f xem
fruy n hnh, chu fhuo ng I y na ba n va o cho m a I
hu ng - va by gIo chu ng foI hnh dung chu be Iu c y
- chu nghI ra ng bI f du ho n so I se bay fuo f In cao,
co khI fru ng va o suo n con fhu fo Io n kIa cu ng nn. AI
ma cha ng muo n c u fhn vo I nhu ng do m sa ng Iong
Ianh ma f ruo I frn kIa, nhung chu ng v n Ia nh da m
khuo c fu .
"Tro I sa p sa ng", ong phI cong ekobra no I.
"CIong gIo ng fh ", HarrIs no I.
Chu ng foI Ia I cuo I, va foI fh y gIa o su a ng fh y
frn ma f foI co g ma foI da fh y frn ma f ong.
ToI ho I ong: "ToI co n dy chu 7",
"Yn chi, ong v n co n dy", ong no I, va bo I ong
du ng cha n noI ma f fro I dang In, mo f v ng ha o quang
vy quanh d u ong, gy ca m fuo ng khuon ma f ong
bI n dI, co fh no bI n dI ro I chang. ToI buo c sang mo f
bn va Ia I nhn fh y ong.
"Sa ng vu a vuo f vu ng Io I noI ThIn gIo I,
ChI u da d n bIn cuong fh gIo I phuong fy", ong
a ng ngm In, va khI foI nhn ong vo I con ma f ho I
han, ong no I: "Cu ng fho Khu f Nguyn d y. Tho I gIan
o cho n quy fh n chu ng foI dI nhanh hon fho I gIan
CS NOOTOOM 101
books.vdcmedIa.com
duo I fr n fh , vo I quy v fh sao7 Nha fho Io n d y,
kI p sau xIn nho nghIn cu u ong y nhe . Trong ba I
fho fruo ng fhIn ong da nh nhu ng ha ng d u d k v
go c ga c fh n fIn cu a mnh, va cuo I ba I fho ba y fo y
muo n fu gIa cuo c do I o fro c d quay v vo I co I fIn".
"ToI cha ng bI f vu ng Io I fhIn gIo I o f n du, ong
phI cong no I, nhung nhI u I n foI da o ma I mI n cu c
Ty va o ban dm, du ra ng mo I buo I sa ng hom y foI
vu a fhu c d y o phuong ong".
"N u cha ng bI f mnh dI du, fh nhanh hay ch m
an fhua d ch g", HarrIs I u b u.
Khong aI buo n pha n u ng g, duo ng nhu HarrIs da
pha m dI u c m ky . Ha n nhu n vaI, ru f ca I chaI de p
ba ng ba c kho I fu I, fu mo f ho p ruo u.
"ToI khong co n chu duo c a nh sa ng ban nga y", ha n
no I, ro I I n m f. ToI buo c v phia duoI fa u. o f nuo c
re so ng Ian ma I f n chn fro I. ToI du ng ngay chinh
gIu a, bao Ion ba ng sa f hnh cung bao quanh foI nhu
vo v mon fro n. a I nuo c sau con fa u ma u va ng kIm
va huy f du .
"ToI khong co n chu duo c a nh sa ng ban nga y". ToI
bI f n u foI quay Ia I Iu c na y, foI se fh y nhu ng ba n
do ng ha nh kIa nhu cho m sao ba y ngoI ra ca nh, chI v
C! CH!Y N TI P THO 102
books.vdcmedIa.com
foI xe ha ng. ToI pha I du ng d y, mo f mnh, va suy
ng m. o Ia Io I ba fa no I va o nga y gIa p cho f frong ca I
nghI p fh y gIa o cu a foI, hoa c no I mo f ca ch kha c, va o
nhu ng gIo kho I d u cu a nga y cuo I cu ng, bo I v haI
nga y cuo I y quy n va o nhau fha nh mo f. Va v foI
cha ng cho p ma f duo c fi na o, cu cho ra ng d y Ia nga y
da I nh f frong do I foI. Va ha y fa m cho ra ng foI fh f
ha nh phu c hom y. Vo I foI, ha nh phu c fhuo ng dI doI
vo I m f ma f, nhu fh pha I co buo n ba chen va o,
nhung chung chung v n Ia ha nh phu c. MarIa khong
bao gIo muo n no I yu foI |"V nha ma ho I me v
nhu ng chuy n nhu fh "), nhung Iu c na o cu ng fuy f vo I
frong vI c sa p x p gIo gI c, fin hI u, noI he n ho . u
sao suo f fho I gIan y foI da chu du ng no I ca I me x u
xi fhuo ng nh f cu a mnh, co g frong foI da pha f fI f
ra ngoa I. |"Vo I mo f ke x u fraI nhu anh, frong cu ng
khong d n no I na o"). Mo f I n frong do I mo I fhu pha I
ho a nhp vo I nhau, v fh foI da cho n PbacJo cu a
PIafo Ia m ba I gIa ng cuo I cu ng.
Co fh foI Ia mo f fn vI f chI nam du Ich que n,
nhung foI Ia nha gIa o fa I ba. ToI co kha nang dua b y
ho c fro nhu da m cu u hI n Ia nh qua nhu ng ha ng ra o
gaI go c cu a c u fu , cu a van pha m d nhu bo n, foI du
CS NOOTOOM 103
books.vdcmedIa.com
su c ba n nhu ng xe - ma f - fro I roI xuo ng d f, bI n Io p
ho c fha nh bI n Iu a kInh hoa ng, foI co n co fh , nhu foI
da Ia m hom y, cho Ia o Socrafes ch f vo I fro n ve n
ph m ca ch d cho bo n fre so ng daI |hoa c ch f y u) kIa
se khong bao gIo qun duo c. Nh p ma n Ia ca I cuo I mIa
nguo ng ng p v ca I bI f hI u cu a foI |"Thua quy co
quy c u, da ng fI c foI khong fh Ia m quy v vu a Io ng
hom nay") va sau do Ia yn Ia ng. o I dI u foI no I
khong du ng su fh f, foI se ch f fh f d y. "N u ong
ba n do ng nghI p Musserf ba y ca I ma n Socrafes y ra,
fh bo n fre con se Im fhIn fhif nhu chuo f suo f nga y",
Arend Herfsf co I n no I, va if ra mo f I n ga co Iy . Ca
Io p ho c fro fha nh mo f nha fu o Afen, ba n hu u foI da
fu f p o d y, va d n Iu c ma f fro I Ia n foI se no c ca n
che n fhuo c do c. ToI co fh bo dI, fro n cha y, ro I Afen,
nhung foI da khong Ia m fh . CIo fh foI co ca mo f
nga y da I d fa n chuy n vo I Iu ba n va cu ng Ia da m
mon do cu a foI, foI se da y chu ng do I d u vo I ca I ch f
nhu fh na o, va foI se khong ch f mo f mnh ma foI se
ch f co chu ng bn foI, mo f ke fhuo c fh gIo I na y. ToI,
ca I foI fhu haI, fhu a bI f ha n pha I du da f Io p ho c
vuo f qua nhu ng khu c ma c fru u fuo ng d buo c In dInh
cao khoa ho c, fheo do nguo I sa p ch f pha I fa ch ho n
C! CH!Y N TI P THO 104
books.vdcmedIa.com
kho I xa c. Ha n co x p cho ng In nhau nhu ng ba ng
chu ng cu a su b f fu , nhung da ng sau nhu ng Iy Iu n
Ia ca I mo m ha ho c cu a fu fh n, ph n ho n cha ng fh y
du.
Ca I fhn xa c x u xi ngo I d y, Iu c no I nang, Iu c vo
mo f ca I ga y, Iu c buo c fo I buo c IuI, nghI ngo I, fho f ra
fI ng, va Ia f nu a dy se ch f, se duo c chon hoa c fhIu,
frong khI da m fre vu a nhn vu a Ia ng nghe; nhu ng
fI ng pha f ra fu ca I fhn xa c y nhu vo v chu ng, nhu
fu an u I mnh. Co nhIn chu ng muo n fIn ra ng sau ca I
vo kch co m, co ng k nh y pha I co n co ca I g vuong
gIa , vo hnh, b f fu - ca I ch f khong pha I Ia ch f - va
mo f khI ca I xa c ba y muoI fuo I d n Iu c na m ngu a xuoI
fay, ca I y se duo c gIa I pho ng ra kho I f f ca nhu ng g
km ha m Iy fri don fhu n, fhoa f Iy du c vo ng, ra dI fu
gIa fh gIo I na y, nhung co n v f vuo ng du dy hoa c
se fro v - dI u khong fh co duo c. ToI khong fIn
nhu ng dI u na y, nhung cha ng nha m nho g, bo I v foI
chI do ng vaI mo f ke fIn chu ng. Nhu ng dI u foI nghI
chI u hom y khong quan fro ng. Ca I quan fro ng o dy
Ia mo f nguo I da co dem nI m an u I cho Iu ba n, frong
khI chinh ba n fhn ha n c n duo c an u I, ca I quan
fro ng Ia fa co fh co ng hI n nhu ng gIo cuo I cu ng cu a
CS NOOTOOM 105
books.vdcmedIa.com
mo f do I cho hoa f do ng fri fu , khong pha I d franh ca I
suong, ma d fung ra nhu ng suy fu, nhu ng Iu a cho n,
nhu ng nghI ngo , nhu ng mu fhu n, d ba c nhu ng
vo ng c u fu fm na o na y sang fm na o kIa frong ca I
khong gIan ha n he p, d su du ng kha nang fri fu suy
ng m v mnh, d da o Io n nhu ng quan nI m, d d f
mo f ma ng cu ho I xong Ia I ga n chu ng va o hu vo, o do
ca I cha c cha n ro I cu ng fu frI f fIu.
Va cu ng nhu Phaefhon, foI cho Iu fre nhn qua d f
fu frn cao, dI u ma chu ng da fh y ca fram I n frn
ma y fruy n hnh, Io Iu ng nhu qua bo ng xanh nha f,
chu ng fhu a bI f qua khi c u bo ng Ia ng y khong pha I
Ia ca I ro n vu fru , nhung Iu c na y chu ng dang Ia mon
d cu a Socrafes, chu ng bay fheo ong ra kho I nha fu
Afen va nhn ca I fh gIo I bi n fhuo na o fhuo na o
"nhu qua bo ng ghe p fu chin ma nh da" ma ong
Socrafes chinh hI u da co I n no I, mo f fh gIo I sa c so ,
ra ng ngo I Ia m ba ng da quy so vo I no fh ca I fh gIo I
chu ng pha I so ng ha ng nga y va ong ba n vong nIn cu a
chu ng se ro I bo , chI Ia bu c mInh ho a Iu mo . Va foI k
cho chu ng nghe ra ng frong ca I fh gIo I nhn fu frn
xuo ng, ca I fh gIo I vu a co fh f vu a khong co fh f y,
o duo I ma f d f co vo so song ngo I cuo n cuo n cha y v
C! CH!Y N TI P THO 106
books.vdcmedIa.com
ca I vu ng fn go I Tarfaros, mo f kho I nuo c vo bIn
khong Io ng khong da y, va foI nha y ca fung fruo c da m
ho c sInh, gIang haI ca nh fay cu f ngu n qua f nuo c fra n
qua Io p ho c, nhu nga I Socrafes chinh hI u ma foI
muo n Io I Ia m ba I gIa ng, da co I n cho nuo c fra n qua
nha ngu c o Afen noI ong cha ng bao gIo fro n fhoa f. ToI
fro fha nh ca I bom phn pho I nuo c kha p da c u. ToI
k cho chu ng nghe - khong, chinh ong Socrafes k cho
chu ng nghe - v bo n con song Io n cha y qua mI n ha
gIo I xa nh f: Okeanos Ia do ng Io n nh f bao quanh da
c u, do ng Acheron uo n mnh frong co I hoang vu fInh
Ia ng fruo c khI do va o mo f ca I ho , frn bo nhu ng ho n
nguo I ch f dang cho dp nh p va o kI p so ng mo I; v
nhu ng vu ng Iu a, bu n, da ; v nhu ng mo ng mo fhuo ng
pha f khong bao gIo nguoI cu a con nguo I, va foI d ma c
cho nhu ng IInh ho n fo I nghI p y v f vuo ng cho do I
frong vu ng sa ng mu mo , nhu da m fho Ia m duo ng
du ng cho xe buy f mo f so m mu a dong mu suong.
Va ro I d n ho I k f fhu c. ToI buo c Iu I, fa o mo f
khoa ng ca ch gIu a foI va ha ng gh d u Io p ho c, gIo fh
foI ch f dy. ToI nhn va o ma f da m ho c sInh nhu
Socrafes fu ng nhn va o ma f da m mon d cu a ong, foI
bI f cha c cha n aI Ia SImIas, aI Ia Kebes, va da fu Iu
CS NOOTOOM 107
books.vdcmedIa.com
foI bI f IIsa d'IndIa dich Ia KrIfo, va frong fhm fm
ha n cu ng cha ng fIn v su b f fu . Nhu ng g foI no I na y
gIo d u uo ng cong. ToI du ng Ia ng yn mo f xo g n noI
ba ng den va nhn KrIfo, mon do cung cu a foI. Co ngo I
fha ng nguo I frn gh , ma f ma y nho f nha f. ToI ba o
chu ng ra ng mo f nha fho Iu c na y co fh vi von: so
m nh dang go I d y. ToI muo n dI fa m go I, v Ia f nu a
dy foI khong muo n Ia m phI n ca c ba . KrIfo ho I co fh
gIu p g duo c foI, co fh Ia m g cho con ca I foI, va foI
fra Io I Ia ca c ba n oI co fu Io cho mnh dI, do Ia dI u
quan fro ng nh f, va KrIfo Ia I ho I foI muo n duo c chon
c f fh na o, foI no I ra ng c n pha I go I foI Ia I, ca I ph n
ho n fhoI bo I v no vu f nhanh Ia m d y, va foI fra ch
ha n sao chI chu y fo I ph n xa c cu a foI ma fhoI, chI fIn
ca I ph n foI d Ia I, ca I xa c fruo c ma f ha n, ma khong
fIn va o chuy n du ha nh vo hnh, va ca I b f fu cu a foI.
Xong foI dI fa m, fuy foI v n du ng frong mo f xo Io p
ho c, va KrIfo cu ng dI vo I foI, frong khI IIsa v n ngo I
frn gh va foI fh y chu ng dang nhn foI va ro I foI fro
Ia I no I chuy n vo I ga da n ong d n ba o foI da d n gIo
uo ng II u do c duo c. Ca fhu a bI f foI se khong ga o fhe f
nhu nhu ng fu fo I kha c khI duo c ban cho che n fhuo c
do c. KrIfo muo n foI an chu f g fruo c da , ha n no I fro I
C! CH!Y N TI P THO 108
books.vdcmedIa.com
co n sa ng, ma f fro I chua khu f sau nu I, va chu ng foI
dua ma f nhn ngo n nu I noI ba I sn choI, va nhu ng v f
na ng do vuong frn n n nu I xanh. Nhung foI fu cho I.
ToI bI f nhI u ke kha c cho cho fo I phu f cho f, nhung
foI khong muo n fh . "Khong, KrIfo", foI no I, "Tr hoa n
phu f uo ng II u fhuo c do c, co ba m va o ca I so ng nhu
du a be con fh co duo c g7". KrIfo ra hI u va ga kIa
c m ca I co c d n g n va foI ho I ga gIo pha I Ia m va ga
no I: "Cha ng g ca . Cu uo ng ca n va dI Ioanh quanh, cho
fo I khI ca m fh y haI chn na ng na ng fh na m xuo ng.
Ong cha ng pha I Ia m g". Ca frao cho foI ca I co c va foI
fu fu uo ng ca n, va sau khI foI uo ng gIo f cuo I cu ng
frong ca I co c gIa fuo ng, foI fra Ia I co c cho nguo I d y
fo vo hnh, foI nhn va o ma f KrIfo cu ng Ia ma f IIsa
d'IndIa va foI du ng Ia I, foI khong muo n dI n ma n ca I
Iuong. ToI khong na m xuo ng, foI khong d ke d y fo
so mo chn mnh xem co n ca m gIa c g khong, foI cu
du ng nguyn cho , foI ch f, mo m do c nhu ng do ng fho
cuo I cu ng frong khI mo f ca m gIa c Ia nh buo f d y In
frong foI va foI nha c co n AskIepIos, con ga fro ng, no I
fh d chu ng fo foI muo n ch f frong fh gIo I na y, ca I
fh gIo I fhu c fa I. Ro I d n ho I k f cuo c. T m khan phu
frn ma f Socrafes duo c go ra, haI ma f fru ng fru ng.
CS NOOTOOM 109
books.vdcmedIa.com
KrIfo vuo f cho chu ng nha m Ia I, khe p Iuon ca I mo m ha
ho c. Nhung chu ng foI khong dI n nhu ng chI fI f na y.
Ro I d n gIo phu f f nh Iu c bo n ho c sInh ro I Io p.
Chu ng cha ng buo n no I g, va foI cu ng v y. ToI quay
nguo I, Iu c Io I frong ca p. ToI bI f a nh huo ng Iy fhuy f
cu a PIafo cho ra ng fh xa c Ia mo f chuo ng nga I cho
IInh ho n da a nh huo ng fh na o do I vo I da o KIfo, va foI
fh y co g fIng fI c; va foI cu ng bI f Socrafes da go p
mo f ph n frong vI c gy ca I hI u nh m daI da ng v
van mInh phuong Ty, nhung ca I ch f cu a ong Iuon
Iuon Ia m foI xu c do ng, nh f Ia khI foI do ng vaI ong fa.
KhI foI quay Ia I, h u h f ho c sInh da dI kho I. Va I
ca p ma f do ng u. o n con fraI quay d u nhu muo n
no I: du ng fuo ng ong Ia m foI ca m do ng du nhe .
Trong ha nh Iang vang fI ng o n a o, co aI cuo I fo. ChI
co n d'IndIa o Ia I, va co be kho c fh f.
"Nin ngay dI, foI no I. Th fh em cha ng hI u mo f
chu na o foI vu a gIa ng".
"m khong kho c v chuy n y du". Co nhe f sa ch
va o fu I deo vaI.
"Th fa I sao7". Cu ho I ngu ngo I n fhu m y fram.
"V f f ca ".
C! CH!Y N TI P THO 110
books.vdcmedIa.com
Hnh a nh nu fh n roI I . Ia m sao ma kho I do ng
Io ng.
"T f ca Ia mo f fu qua Io n".
"u ng fh ". Ro I co be fo fI ng: "Th fh y cu ng
khong fIn IInh ho n b f fu chu g7",
"Khong".
"V y sao fh y do c Im Iy fh 7".
"Tnh fh frong nha fu cha ng IIn quan g vo I y
nghI cu a rIng foI".
"Nhung sao Ia I khong fIn7".
"o I v chinh Socrafes da bo n phen co fnh mInh
chu ng dI u na y. Chu ng fo mnh o fh y u, co n g.
Theo foI, ong khong fIn du, nu a vo I fhoI. Nhung co f
Io I v n d khong pha I o su b f fu ".
"Th fh g dy7".
"Ca I quan fro ng Ia chu ng fa co kha nang suy ng m
v su b f fu ".
"Ma cha ng c n fIn7".
"N u em muo n bI f, du ng fh . Nhung fhu c ra foI
khong sa nh no I chuy n kI u fh na y".
Co be du ng d y. Co cao Io n hon foI, foI fu do ng Iu I
mo f buo c. o ng nhIn co nhn fha ng va o ma f foI va
CS NOOTOOM 111
books.vdcmedIa.com
no I: "N u em bo Ia o Arend Herfsf, co nghIa Ia fh y
m f ba ZeInsfra chu g7".
a n ngay fru ng fIm. ToI vu a mo I ch f xong fh nay
pha I do ng vaI mo I frong mo f vo kch kha c. Cu fuo ng
fuo ng ong Socrafes chinh hI u pha I qua mo f cuo c do I
fhoa I nhu fh . Mo I fho I co ca ch fru ng pha f kha c nhau.
Nhung fho I na y qua co hoI nhI u.
"Cu cho ra ng khong co cuo c do I fhoa I hom nay
nhe 7", foI no I. Co be nhu muo n no I dI u g, nhung
ngay Iu c y MarIa ZeInsfra hI n ra, buo c chn fhoan
fhoa f nhu mo I khI, d n qua nu a Io p ho c mo I nhn fh y
IIsa d'IndIa. Trong mo f fhoa ng gIy mo fo c do bay va o
frong, mo fo c den ve o ra ngoa I, co ho c fro vo I chI c
khan fay che fruo c mo m.
"Ro fre con", MarIa ZeInsfra co ve fho a ma n.
"a cha c g".
"Co n pha I no I".
Chu ng foI cho f fh y cuo n sa ch IIsa d'IndIa bo Ia I
frn gh . a fa nha f In xem.
"PIafo, u , ong fha ng nha . Hom nay foI gIa ng v
do ng ma ch va fInh ma ch cho Iu chu ng no ".
Iu c MarIa da f cuo n sa ch xuo ng, mo f phong fhu roI
ra. a nhn va nha f In cho foI xem.
C! CH!Y N TI P THO 112
books.vdcmedIa.com
"Cu I cho ong d y",
"Cho foI7",
"N u fn ong Ia Herman Musserf, bu c fhu na y gu I
cho ong. o c nhe 7".
"Cha ng c n du".
"Ta I sao7".
"o I v ba khong pha I Ia Herman Musserf".
o ng dung MarIa g m gu gI n du . ToI cha fay dnh
na m phong fhu, nhung ba Ia c d u.
"Ha y cho n dI. Hoa c ong I y bu c fhu, ong se khong
bao gIo co n fh y ma f foI, d ch c n bI f no vI f nhu ng
g. Hoa c foI xe fan no ngay fha nh va n ma nh". Ky dI u
fhay fri fu con nguo I. Co kha nang om do m ca nga n
vI c cu ng mo f Iu c. Chua co sa ch vo na o da y foI do I pho
vo I hoa n ca nh fuong fu , nhung foI cho f nghI m ra
ra ng con nguo I "fh f" fhuo ng pha I do I d u vo I nhu ng
chuy n vo v n nhu v y. Ha y xem Horace vI f nn
nhu ng v n fho fra c fuy f v nhu ng chuy n khong du,
va gIu a nhu ng do ng y fuo ng na y foI nghI ra ng foI
khong muo n m f MarIa, va foI ba o ba fa cu vI c xe
na f bu c fhu va ba fa da Ia m fh . Trong cu m gI y vu n
nhu bong fuy f roI xuo ng co n so f Ia I nhu ng chu xe
CS NOOTOOM 113
books.vdcmedIa.com
ngang xe do c, nhu ng cu vI f rIng cho foI by gIo ra I
ra c fu fung duo I d f, na m d y b f Iu c, cm nin.
"Ta dI fhoI. Mnh co n I y do d frong pho ng 5b".
Ha nh Iang Im va ng, buo c chn chu ng foI do I vang,
cha ng an nhp vo I nhau. Trong pho ng ho c 5b mo f hnh
ve Ia Iu ng hI n ra frn ba ng, fu a fu a nhu h fho ng
song ngo I, vo I nhu ng ho n da o nhu In gIu a do ng nuo c.
ToI nghe ba va n cha kho a cu a pho ng. Trn da I nuo c
ro ng go n In nhu ng vo ng fro n.
"Ca I na y Ia g v y7".
"Huy f fra ng, ma ch mao gIo I, huy f fuong. Nhu ng
g fu n hoa n frong co fh , nhung Iu c na y foI khong
muo n d m xIa d n chu ng".
a sI f nguo I foI fu phia Iung, ca m ba du a frn vaI
fra I foI, ma ng fo c mo do hI n ra frong kho e ma f foI.
"V nha mnh nhe ", foI no I nhu c u kh n, v frong
Iu c y co fI ng chn vang In ngoa I ha nh Iang. Chu ng
foI du ng Im, nguo I dinh sa f va o nhau. a da hon mo
ca p kinh foI, foI khong co n fh y duo c g. Co fI ng aI
va n o kho a, ro I buong ra, ca I fhen b f v cho cu . TI ng
chn Ia I vang In, yn fInh fro Ia I. "Xong du d y
chu ng mnh se v nha ong, ba fa no I, va foI se o vo I
ong". Quy f dnh cho ng va nh. Chu ng foI se no I chuy n
C! CH!Y N TI P THO 114
books.vdcmedIa.com
fhu dm, ba se da p chuy n fa u so m, ba se cho Ia o
Herfsf bI f ba bo ha n, va fo I d n ba se do n d n nha
foI. Hom sau ba du ng bn cu a so nha foI nhn ra
ngoa I, frong a nh sa ng nho f nha f buo I so m fInh mo.
ToI nghe ba no I:
"ToI ghe f a nh sa ng ban nga y".
a I p Ia I I n nu a, nhu fh ba IInh ca m nga y dang
fo I Ia mo f nga y khong nhu mo I nga y: "ToI ghe f a nh
sa ng ban nga y".
Va sau do 7 a dI fa m, Ia oI o I cha ng c n ca ph du
nha , cha y vo f qua pho ng nhu con Io c |con oI da chuI
mnh duo I da m chan), d foI du ng d y nga m mo fo c
do ra o nhanh qua con knh. ToI co muo ng fuo ng mo I
chuy n se ra sao n u ba o ma I vo I foI, nhung da nh
chu. ToI chu I d u co soa n ba I gIa ng cho Io p d u fIn
frong nga y. e AmIcfIa, chuong 27, doa n 104, cu a
CIcero, ba I gIa ng ma foI se khong bao gIo do c fruo c Io p
ho c. ToI d p vo cu IafInh ra kho I ngoI nha c u fru c
ngu pha p, qua ng ph n do ng fu na m sau ra fruo c
|"Thua quy co, quy c u, hom nay foI se hI n cho quy
v nhu ng mI ng an d fIu, bo I v quy v da qua b sa
I y frong cu pha p fI ng me de ") nhung cu ng da nh
fhua, cha ng ra g. u o c foI dang o bn ba frn xe
CS NOOTOOM 115
books.vdcmedIa.com
Iu a. Va mo f gIo sau d n Iuo f foI pha I dI. ToI co ca m
fuo ng f f ca khong co n nhu fruo c, fu Ian can cy c u
ba f ngang con knh cho d n ga c fhang noI nha ga.
Amsferdam, do ng co do c duo ng r y, f f ca bo ng mang
mo f ve fha n nhIn kha c fhuo ng, nhu ng fhu va f va nh
ba o fruo c chuy n do ng fro I, ca fh gIo I vo frI nhu bo
vy I y foI. Va nhu fh foI da duo c ca nh gIa c Iu c foI
da f chn va o pho ng gIa o vIn. Nguo I d u fIn foI
cha m fra n Ia Ia o Herfsf, Ia o ngo I sa n do I foI. Truo c
khI foI kp da o f u, Ia o da d n ca nh foI. Nguo I Ia o
ngun ngu f mu I ruo u, ru rIa cha ng ca o, nhu ng fruo ng
ho p nhu fh na y duo ng nhu pha I fheo mo f mo hnh
dnh sa n. Sau do se co ma n fu m I y nhau, v f Io n,
na m a o, Ia he f. Th ro I se co ke cha y d n can fhI p,
fa ch ro I haI do I fhu , du ng cha n gIu a. Nhung cha ng co
aI fo I.
"Herman Musserf, chu ng fa c n pha I no I chuy n.
To co nhI u dI u no I vo I c u",
"Cho Ia f nu a dI. ToI co Io p by gIo ",
"Ca I Io p ho c c u cha ng an nha m g d n Io dif fo .
Khong dI du h f".
Nam fh muo I ho a mo I co ca nh haI ong gIa o ruo f
nhau. Vu a fo I Io p, foI co I y ve frnh fro ng buo c va o
C! CH!Y N TI P THO 116
books.vdcmedIa.com
fh Ia o Herfsf ke o b f foI ra. ToI vu ng fhoa f ra ngoa I
sn choI. Th f Ia mo f ma n ngoa n mu c d frnh dI n
cho ca fruo ng xem vo fuo ng foI b da nh foI bo I. ToI b
no c - ao frn vo da I, nhu fa fhuo ng no I. Nhu mo I khI,
foI co kha nang Ia m nhI u fhu cu ng Iu c: nga xuo ng,
bo d y, cha y ma u, y u o f da nh fra , ghI nh n fI ng Ia
Inh o I pha f fu ca I d u bo fo fuo ng, cho d n khI foI
khong co n fh y g nu a bo I v ca p kinh cu a foI da b
da nh vang. ToI mo m m Ioanh quanh cho d n khI co
aI gIu I ca I v f fhn quen y va o fay foI.
"Kinh ma y dy, ca I fha ng kIa".
Iu c foI deo kinh va o, f f ca d u do I fhay. Sau
nhu ng ca nh cu a so Iu c nhu c nhu ng bo ma f fra ng nho f
cu a Iu ho c sInh, nhu ng chI c ma f na khong gI u no I
ca I vuI ng m. Co m y khI chu ng duo c nga m ca nh
fuo ng hI m co nhu fh : mo f ba n co ba ng da kho ng Io
vo I nam nhn v f, frong do haI du ng yn, bo I v khI
ong hI u fruo ng buo c v phia foI fh MarIa ZeInsfra
fI n v huo ng Arend Herfsf, nhung Ia o Herfsf da quay
go f dI fheo IIsa d'IndIa. u ng Iu c ong hI u fruo ng d n
bn ca nh foI, Ia o Herfsf gIo fay d y ma nh Ia m MarIa
ZeInsfra nga chu I. Truo c khI ba fa kp du ng d y, ong
hI u fruo ng ba o foI: "Ong Musserf, chI v ong ma mo I
CS NOOTOOM 117
books.vdcmedIa.com
su ho ng be f", nhung cu ng Iu c y Ia o Herfsf da na m
ca nh fay IIsa d'IndIa ke o dI.
"Arend!".
Cu ng gIo ng y mo I sa ng nay da no I vo I foI ba fa
muo n d n chung so ng vo I foI. y gIo f f ca Ia ng nhu
fo . ToI nhu duo c nh c In kho I ca I hoa f ca nh khu ng
Ia I nhu do ng bang, va fu frn cao foI nhn xuo ng, nhu
foI khong co n o duo I y nu a: mo f ong qua frung fu n
vo I bo ma f nhan nho chI ngo n fay va o ga da n ong d y
ma u me du ng fu a va o fuo ng, nguo I da n ba fo c do
du ng gIu a sn, ga da n ong kIa chn nam da chn
chIu, fay na m co be nhu go ng km. Trong ca I yn
Ia ng y, vang In ca I fn xu n ngo c ma Iu ho c sInh da
da f cho foI.
"Socrafes".
Co g kh n fruong v ca I fn y. Nhu fhan va n,
cha ng chu bI n kho I ca I sn choI na y, no v n co n v f
vuo ng du dy sau khI ca I fha ng Iu c no I, Iu c fh fha o,
Iu c fhe f In fI ng y, da dI khu f fu Iu, chI c o fo Ia o
Ia I dm va o chI c xe fa I ca ch d y m y cy so . Nhung
khong, foI khong pha I du da m ma bo I v, vng, Ia o
Herfsf chI b ga y chn fhoI. Khong, fu Iu foI khong
co n fIn fu c g v MarIa ZeInsfra, va vng, Herfsf va
C! CH!Y N TI P THO 118
books.vdcmedIa.com
foI, ca haI, b fo ng co kho I fruo ng, va ca p vo cho ng co
fn "Mu a fhu" y hI n nay da y ho c o f n fha nh pho
AusfIn, bang Texas, nuo c My . Va khong, foI bo ha n
ngh go d u fre , foI fro fha nh fI n sI Sfrabo chuyn
vI f sa ch chI d n duo ng dI nuo c buo c cho dn xu Ha
Ian fham quan ca I fh gIo I d y hI m nghe o na y. Nam
fh muo I ho a foI co n ga p Ia I mo f va I ho c fro cu . Chu ng
vnh ca I ma f gIa da n nguo I Io n r f kho fhuong. Cha ng
aI buo n nha c d n haI ca I fn co n v f vuo ng du dy.
ToI cu ng fh .
Pefer HarrIs buo c Ia I g n foI.
"ToI cu nghI ra ng ong ba n ghe f a nh sa ng ban
nga y", foI no I. Nguo I ha n na c mu I ruo u, cu ng nhu Ia o
Herfsf sa ng hom y. Cuo c do I Ia nguo n fham kha o vo
f n. Nhung if ra ha n khong d m da foI. Ha n cha cho
foI chaI ruo u, va foI fu cho I.
"C n fo I d f II n ro I", ha n no I.
ToI nhn v phia chn fro I, mu mf.
"u ng nhn phia y. Nhn duo I kIa ka". Ha n chI
fay xuo ng nuo c. Suo f cuo c ha nh frnh, ma f bI n mang
CS NOOTOOM 119
books.vdcmedIa.com
ma u xa m, hoa c xanh, hoa c den, co khI du ma u cu ng
mo f Iu c. y gIo fuy n mo f ma u nu.
"u n song Amazon. Phu sa",
"Sao ong ba n fha nh fha o fh 7",
"a co I n foI d n dy. y gIo fa u dI huo ng fy
nam. Va I fI ng nu a Ia fh y Iem ro I d y. ToI phu c
dn o sa f d f v dI m na y: Vu a ro I Iem, Ia I d n
Iem. Co g fu a fu a nhu mo f chu frnh, ma I ma I fro
Ia I. I nhIn aI ma fIn nhu fh . Co n anh7".
"ChI du ng vo I Ioa I v f fhoI", foI no I cho co chuy n.
"Ta I sao7".
"o I v chu ng no Iuon Iuon fro v nhu chu ng no co .
Ia m sao phn bI f duo c con chIm cu nam 1253 va
con chIm cu by gIo . Cu ng Ia chIm cu fhoI. Hoa c
chu ng co n d y ma I ma I, hoa c chu ng Iuon Iuon fro v ".
Iem. Tha nh pho hI n ra fruo c ma f foI. Cong
fruo ng Praca de RepubIIca hm frong na ng, nha ha f
Paz. Co nguo I sInh ra d I go f gIa y kha p cho n.
Truo ng da I ho c, vuo n fhu vo I nhu ng con beo, fho va ng,
heo bI n; nha fho fh ky muo I fa m. T f ca d u co
frong Cbt nam Ju /tcb cu a fI n sI Sfrabo. Vng, foI
bI f Iem. Vuo n ba ch fha o osque vo I cy co nhI f
do I, gIa va o cu a muo I bo n xu fI n My . Ca I dI m da do .
C! CH!Y N TI P THO 120
books.vdcmedIa.com
Va vI n ba o fa ng CoeIdI. Ha y da y foI fm hI u fh gIo I
na y. Ca I va-II Ia ba n fhn nh f cu a foI.
Ma f nuo c fro fha nh mo f sa c nu, ham do a, fh m
hon, nhu ng ma ng go Io n froI I nh b nh, dy Ia co
ho ng do ng song Io n, o d y ca mo f da I Iu c phu f ra ruo f
gan cu a mnh, bu n fu ra ng Andes do qua nhu ng ca nh
ru ng gIa fhuong fich d y mnh, che gI u nhu ng bi m f
cuo I cu ng, nhu ng ba n dn n na u cuo I cu ng, ca I fh
gIo I fhm u muon fhuo da m f. Procu/ rcccJant
somnta, ct nocttum jantasma - Ha y fra nh cho foI
nhu ng con mo ng du , nhu ng qua I da n cu a dm fhu.
o Ia Io I c u kInh cu a nguo I fu sI fruo c khI ngu . Ma n
hoI m Ia da frn so ng nuo c. Trong fhoa ng cho c chu ng
foI bo ng fh y haI da I bo ca ch xa nhau, vo vo ng nhu
doI fnh nhn cha ng mo f I n ga p go . Nhu ng nguo I kIa
cu ng In du ng noI boong fa u. Nguo I da n ba vo I chu be ,
haI ong gIa fu a nhu ca p sInh doI, ong phI cong vo I
chI c o ng nho m, mo I nguo I gIu v fh , du ng rIng hay
ca p doI. Nhu ng ba n do ng ha nh cu a foI.
I n bo f so ng, ca I va f nuo c m uo f fro fha nh chI c
khay frn do con fa u na m Im nhu v f f fh n. Chu ng
foI co n dI chuy n chang7 ToI nhn nhu ng nguo I kIa,
nhu ng nguo I ba n quy hI m foI khong fm ma ga p.
CS NOOTOOM 121
books.vdcmedIa.com
Chu ng foI chI Ia mo f da m ruo c ng u nhIn, foI fhuo c
v ho nhu ho fhuo c v foI. Nhung cha ng co n bao Iu
nu a. "Va ng va go ", foI nghe gIo ng Ia o HarrIs. Co Iu c
khuon ma f Ia o che khu f sau mo fo c ma u ha f de va
foI nhn fh y mo f nguo I khong ma f no I huyn fhuyn.
ToI ba f d u quen d n vo I nhu ng fhI u va ng b f ngo ,
nhu ng duo ng ne f fro ng ro ng, nhu ng ba n fay bI f
chu ng na m du ma c du fhu c fa I khong co n fh y
chu ng. Va ng va go . ToI Ia ng nghe, fh gIo I na y co
nhI u dI u d no I vo I foI, va dang fI p fu c. Va ng, co
I n HarrIs vI f v cuo c chI n franh v va ng gIu a
Johnson va e CauIIe nhung cha ng duo c m y aI no I
fo I bo I v VI f Nam Iu c y chI m h f mo I chu y cu a
fh gIo I. y Ia cuo c chI n fhu c su , fuy khong fo n fn
Iinh na o nhung gy nhI u fo n fh f. Ha n vI f mo f cuo n
sa ch khong aI do c ca . Va go Ia Iy do ha n da d n dy,
vu ng Amazon, Tbc gto t Ja m t, fu a d cuo n sa ch cu a
Conan oyIe, foI da do c cuo n do chua nhI, hnh nhu
cu ng co chI c fa u dI nguo c do ng Amazon, chI c
Esmcra/Ja. Ha n bI f f f ca v va ng va go . Va ng se
co n d y, go fh khong. "N u ba n fro Ia I dy mo f fram
nam sau, noI na y chI co n Ia mo f ba I sa ma c kho ng Io ,
C! CH!Y N TI P THO 122
books.vdcmedIa.com
khI p hon ca Sahara. u ng Ia nga y f n fh , mo f ba I
fruong b mu f ca n, mo f fhu ng ca f ho a fha ch".
Ha n no I IIn mIn, nhung foI da bay In cao, bo I v
foI fh y duo I kIa con fa u v n dI, con fa u frn nuo c
mnh mang. No ve ra da ng sau mo f hnh chu V don
dI u, mo f ca I nm da n fo ra, frang gI y vo I do c mo f
chu suo f cuo c Iu ha nh nhu co dI u g muo n k vo I foI.
Nhung dI u g dy7 Xa xa doI bo gIo ng nhu haI ca nh
fay dang ra nhu muo n no I vo ng vo I con fa u, gIu chu ng
ma I vo I nhau. Tu frn cao foI nhn fh y foI, foI fh y
chu m sao go m nhu ng ba n do ng ha nh cu a foI, ba doI,
mo f don, foI fh y nguo I da n ba fa ch kho I chu be ,
chuy n mnh fheo quy da o rIng, do c I p vo I nhu ng
nguo I kIa, nguo I da n ba fhu hu f Iu chu ng foI nhu fheo
mo f Iu f fu nhIn, haI ong gIa nhu n nha y fheo nguo I
da n ba , ong phI cong da f kinh nho m xuo ng va nh p
cuo c, HarrIs fa ch kho I foI va buo c fheo, va foI fa ch
kho I foI, fu fu ha xuo ng cho d n khI chn foI ng p
ngu ng nh p va o da m ruo c duo I kIa, frong khI fha ng
foI o frn nhu qua khi c u bo c ma I In cao, nhn con
song b d f I n d n, d f ca ng fo ra, mo f ma u Iu c,
hI m nghe o, foa f mo hoI, d m mnh frong ca I m uo f
cu a con so f, ro I fan ho a frong bo ng den cu a buo I fo I
CS NOOTOOM 123
books.vdcmedIa.com
nhI f do I fhnh Inh do xuo ng. ToI fh y a nh de n fha nh
pho Iem, nhu Iu ha nh gIa nhn fh y da c u gIu a
nhu ng ha nh fInh, gIu a nhu ng fInh vn frong h fha I
duong. Socrafes frong gI c mo ng cuo ng cu a ong chua
h In cao duo c fh , ngo ra ng cu In kho I ma f d f Ia
ba f ngay fhIn duo ng. ToI bay cao hon ca Amsfrong
nguo I da Ia m b n ma f frang, va by gIo foI pha I fro n
ca I Ia nh gh nguo I o dy, foI pha I fro v v fri cu a
mnh, v vo I ca I fhn fh duo I kIa. ToI Ia ke cuo I cu ng
buo c va o pho ng kha ch. AIonso Carnero ngo I duo I chn
nguo I da n ba . Co g frong cung ca ch du ng ngo I cho
fh y chu be Ia fro ng fm chu y cu a mo I nguo I. HaI
ong gIa nhn chu be vo I ve bao dung. Thn xa c chu ng
foI h u nhu Ia c va o co I ho nghI, foI chua fu ng fh y
mo f nho m nguo I fhI u m f nhI u nhu fh , co khI foa n
fh d u go I, ca p vaI, ba n chn bI n du, nhung con
ma f chu ng fa cha ng I y fh Ia m bo I ro I, chu ng cu vI c
da p va o nhu ng cho fhI u, frao do I vo I nhau nhu ng ca I
nhn, co xua duo I y fuo ng Ia ca bo n co fh bI n m f
ha n. ChI co nguo I da n ba nguyn ve n ngo I d y, chu be
nhn nguo I da n ba va c f gIo ng. Ha n ba fa da ra hI u
cho chu be ba f d u.
C! CH!Y N TI P THO 124
books.vdcmedIa.com
a f d u7 Tu na y nghe ra khong o n, va d n Iu c c n
cho n nhu ng fu chinh xa c, dI u na y ba n bI f ro hon foI.
Chu be khong ba f d u, chu k f fhu c. No I sao by gIo 7
Cu chuy n co d u co duoI ha n hoI nhung co dI u Ia
chu ng foI bI f kha nhI u v doa n k f, nguo I ba cu a
chu be b bo n Pha f xif xu fu o urgos cu ng vo I mo f
so phu nu kha c, va nguo I ong cu a fha ng ba n fhn
nh f chu be Ia I co chn frong do I xu ba n y, va dn
Ia ng d u bI f chuy n na y, cu ng nhu chuy n fruo c khI
ch f, ca c ba da ve n va y Iang nhu c bo n Iinh du ng va o
Iu c chu ng sa p no co , va bo me c u da c m c u khong
duo c choI vo I fha ng ba n bo I aI ma co fh qun duo c
nhu ng chuy n nhu fh , nh f Ia o vu ng qu y, v v y
chu be va fha ng ba n fn Ia ManoIo pha I Ie n Iu f ga p
nhau, va ca haI du a co ma f va o ca I dm ma chu sa p
k sau dy, nhu fra ng kInh c u, mo f do ng chu da I I
fh, chuy n haI du a fhuo ng fha ch nhau na m frn
duo ng sa f cho con fa u dm fo c ha nh urgos - MadrId,
xem fha ng na o da m na m Iu nh f. Trong pho ng Im
nhu fo . Chu be du ng In, gIo ng nhu Chu a CIsu o
frong n, chu ng foI bI f co g se d n va khong muo n
nghe, chu ng foI nhn nhau v khong da nh Io ng ma I
nhn chu be du ng d y. Chu be cu ng khong co n nhn
CS NOOTOOM 125
books.vdcmedIa.com
chu ng foI, ma f chu da n va o nguo I da n ba , va foI nh n
ra mo f dI u ma sau na y foI co n nh n ra khI nghe
nhu ng nguo I kha c fo I Iuo f k chuy n v ho : co g o
nguo I da n ba da gy su fIn c y noI nguo I k , nhu fh
ba Ia mo f ke na o kha c ma ho quen bI f fu Iu, va nhu
v y ho khong k chuy n cho mo f ke xa Ia na o, ma cho
mo f nguo I chI mnh ho fh y ma fhoI. Ma c du chu ng
foI cha ng fh y aI kha c ngoa I ba fa, nguo I k chuy n
nhn fh y mo f nguo I na o kha c da gy cho mnh ca m
hu ng d dI n fa fh f sa f ca I hI n fhu c bn frong cu
chuy n mnh k .
ToI nghe fI ng ma y fa u Im d n, ngoa I kIa gIang ha
ba f nga f ma n dm nhuo ng cho cho mnh mong d f
kho. HaI fha ng da na m xuo ng, chu be nh n ra chu m
a I Hu ng co I n chu du ng na nha m ba n, chu ngo
ra ng con C u Io n dang nhn xuo ng chu , ngo ra ng chu
se fh y f f ca . Mo I d u haI du a fa n g u mo f Ia f,
chu ng ba o nhau quy f se khong Ia du a du ng d y fruo c
fIn, nhung I n na y rIng v chu , chu bI f cha c d y Ia
su fhu c, ro I Im Ia ng fro Ia I, chI co n fI ng co Iao xao,
dam ba o-fo da ng xa, khong co n g kha c. Ro I fu ma I
xa co fI ng o n, nhu fI ng ha f, fu nha nh duo ng sa f
cu ng nga c d p va o so na o, cho fo I by gIo chu be v n
C! CH!Y N TI P THO 126
books.vdcmedIa.com
co n ca m gIa c y. Nuo c ma f chu u a ra, chu ca m fh y
ho fhe n, nhung do ng fho I cu ng khoa I run v vI c pha I
d n se d n, fI ng vu vu kInh hoa ng, do I vang, ca I Im
Ia ng khI no d n fo I, nga n v sao sa ng frn da I cao
nguyn nay fro fha nh nhu ng v f sa ng nha f nho a, m
mo sau nhu ng gIo f I . Khong aI cu do ng. ToI co n nho
foI khong co n du can da m nhn chu be , bo I v frong
gIo ng no I chu be ca I fI ng m m d m da c nhuo ng cho
cho fI ng rif nhu muo n vo ma ng nhI, f f ca fro fha nh
mo f fI ng do ng duy nh f, khong aI co fh fuo ng fuo ng
Iu c y ra sao, chu vu a no I vu a bf haI faI, va frn ca I
fI ng do ng nghe nhu con cuo ng phong bao fru m f f ca ,
gIo ng chu v n cu c ky nhe nha ng, fI p fu c fa Ia I ca nh
fha ng MonoIo co cho m d y du ng va o Iu c ca I kho I
kho ng Io , den du I, na ng n fra n ng p In chu , AIonso,
haI fay chu dang ra, dI n Ia I Iu c fhn fh b xe foa c
fha nh haI ma nh, chu be du ng gIu a pho ng kha ch nhn
quanh nhung cha ng fh y mo f aI, frong khI chu ng foI
Ia ng Im nhn nguo I da n ba du ng In, du chu be ra
ngoa I vo I cu chI fru m n vo va n.
Chu ng foI ngo I do ho I Iu, ro I dI In boong. ToI
du ng noI duoI fa u, dua ma f nhn bo phia nam, fu do
vo ng v nhu ng fI ng do ng xa vo I. ToI khong nhn fh y
CS NOOTOOM 127
books.vdcmedIa.com
g ngoa I bo ng sa ng con fa u pha n chI u frn ma f nuo c
Ia ng nhu xa-fanh. Su fh Ia fh d y. Th gIo I v n fI p
dI n ma n deo ma f na cu a nga y va dm nhu nha c fa
fm v ky u c, va cho du fa co v cho n kha c, fa v n
nhn fh y no . f na y quen fhuo c vo I foI du ngoa I kIa
fro I nuo c co n mong Iung, foI bI f co g xa y ra frn
nhu ng bo xa xoI y. Chu ng foI se vuo f qua eo ObIdos,
Ia c va o cho n m cung cha ng chf song ngo I d y bu n
I y va ng sa nh, cy co I ru ng gIa ca ch mo f f m fay, qua
Iuro Crande fa u chu ng foI se Iuo f cha m ca nh cy
ngo n co . ToI bI f ca , v foI co I n qua dy. Tre con da
do fr n fruo ng frn nhu ng chI c ma nh, cho I franh
du ng frn co f na m frn nuo c, fhuy n do c mo c vo I
nhu ng nguo I che o hnh da ng co qua I, fu ng da n khI
chuy n fro Ia he f frong vo m cy Iu c dm xuo ng. Ia I
xuo ng I n nu a. oI khI mo f con ba o cha m dI n ngu ch
ngoa c qu f In b u fro I den kf nhu ng chu gI n du ,
cho p nhoa ng, I p Io e khong fa I na o do c ra. Qua ro I eo
ObIdos, hI n v da y nu I pha ng phIu nhu nhu ng ca I
ba n co qua I, qua ro I Sanfarem, nu a duo ng dI fo I
Manao vo I ngoI nha ha f Io n ky cu c, nuo c do ng Tapajos
ma u Iu c fro n vo I bu n va ng o ng, va ma u Iu c kIa, ca I
Iu c cho I chang chen vo I sa c do , sa c va ng cu a nhu ng
C! CH!Y N TI P THO 128
books.vdcmedIa.com
con ve f, da n buo m nhu f m fha m muon ma u nh p
nho, va v khuya nhu ng con buo m dm muo f fo
nhung Io n co ba n fay, nuo ng doI ca nh frong nhu ng
ngo n de n frn boong. Va cu fh ma dI, co g nhu ga nh
na ng, fr xuo ng, va bo n Iu ha nh chu ng foI nhu gIu a
co I u mInh.
Mo I buo I fo I, n u fa co fh du ng chu y, mo f frong
chu ng foI k mo f cu chuy n v mnh, va co fh foI da
bI f chu ng, cu ng co fh khong, va mo I chuy n fhuo ng
Ia doa n k f cu a mo f chuy n kha c, da I hon. I m kha c
nhau Ia nhu ng nguo I kIa hnh nhu bI f ro hon foI se
k chuy n na o. Vng by gIo foI hI u, nhung Iu c do
fh khong. Nguo I k chuy n khong co doa n k f Ia
nguo I k chuy n fo I, ba n cu ng bI f fh . Cha ng aI fo ve
so ha I, foI nh n fh y fh . Chu ng foI da qua gIaI doa n
y. RIng foI ca m fh y mo f no I hn hoan kho fa .
o ng song he p Ia I nhung v n co n fo nhu ca I ho . Ta I
Manao chu ng foI vuo f Ia n ranh re haI con song
Amazone va RIo Negro, nuo c den ng u cha y song
ha ng vo I nuo c ma u nu o gIu a, haI ma u fha ch do su
ho I nh p, ma u nuo c den cu a ch f cho c chu I bo ng nhu
ma na o, ma u nu ngam, b n bI, go I In su ca ch fro ,
finh ru ng ru . ToI khong bI f khI na o d n Iuo f mnh,
CS NOOTOOM 129
books.vdcmedIa.com
gIo fh foI ha I Io ng vu a nghe chuy n vu a nga m nhu ng
nguo I kIa, foI do c nhu ng m u gIaI fhoa I v do I ho nhu
aI do da ba cho rIng foI. Ong IInh mu c Ia ng nghe
chuy n ga HarrIs nhu mo f I n nu a nghe con chIn fhu
fo I, HarrIs khong pha I nghe cha IermI bo I v Iu c do
ong da dI ro I. Ha n Ia nguo I fhu haI k chuy n, va
chu ng foI nghe ha n cu ng nhu nghe nhu ng nguo I co n
Ia I, d y Ia mo f nghI fhu c gIa fu , fon vInh ca I ng u
nhIn da ga n bo chu ng foI vo I mo f fho I dI m, mo f
khong gIan, mo f ca I fn. Va chu ng foI da I nhau Ich
fhI p, chu ng foI ch f ca I ch f cu a nhau, chu ng foI gIu p
nhau ke o da I fhm phu f gIy cuo I cu ng cho d n ho I
k f cu c, nhung vI c du co h f, co n pha I suy ng m, va
fho I gIan do I vo I chu ng foI nhu cha ng co ha n ky .
HarrIs co I n b dm frong mo f qua n ruo u o
Cuyanne, nhu ng gIy phu f b f f n Iu c con dao ba c
sa ng Ioa ng xuyn qua co fh , ha n v n co fh gIo buo c
In fa u o IIsbon d cu ng dI vo I chu ng foI, va nha f dao
chi ma ng y v n co n ma I d y. Ra c ro I v mo f mu da
den frong o dI m o ngoa I o fha nh pho Ceorgefovn, fuy
ca ch d y ca nghn cy so ha n v n fh y con dao ghen
fuong nha m va o nguo I, ha n da go I ghe m cuo c do I
frong khoa nh kha c y, va dI u Ia m ha n ma I nga c
C! CH!Y N TI P THO 130
books.vdcmedIa.com
nhIn khI fh y cuo c so ng fheo Io-gIc cu a no - du ng Ia
fu ha n du ng - cu fh ma froI.
Muo I ba phu f, ong phI cong ekobra co n nho ro
mo n mo f, fho I gIan fu Iu c mo f frong bo n do ng co
ngu ng cha y cho d n khI ong du ng ma f bI n. TI ng
do ng Iu c fI p c n. Ong k cho chu ng foI v da m my
gIu a vo m fro I khong go n chu f my, va v ma f fro I
chI u fu da ng sau, no fu a nhu mo f nguo I kho ng Io Ia m
ba ng ba c choa n ca b u fro I dI fo I g n. Iu c y ong
khong nghI d n m y fram kha ch ha nh huong fu
Mecca fro v frn chuy n bay da c bI f do ong Ia I, ma
ong Ia I nghI d n ba vo o ParIs va co nhn fnh o
Jakarfa, va nh f Ia haI ca I ho p f m fhuo ng na m frong
fu dong Ia nh, du do duo I kIa. Mo I su IIn fu c dI n ra.
Ma y rada fru c fra c fro Ia I, pha I mo f Iu c sau ong mo I
nh n ra da m my chI Ia bu I fro phun ra fu mI ng nu I
Iu a Kracafau duo I kIa, ong nghe fI ng do ng co fheo
nhau ch f d n, nhI f do fu 350 fu f xuo ng fh fha m v
fhI u ch f do f, co nhIn ong so chu , ong co ga ng cho
ma y no Ia I vo I bo ph n dI n du pho ng, nhung cha ng
co pha n u ng na o, su c d y na o, va do f nhIn ong co
ca m gIa c nhu dang bay I n d u fIn frn chI c fa u
Iuo n, da Iu Ia m ro I, chI kha c I n na y ong Ia I ca I fa u
CS NOOTOOM 131
books.vdcmedIa.com
Iuo n Io n nh f chua fu ng co qua khong khi vang In
fI ng ra o ra o fh f xa Ia , ong nghe fI ng Ia he f da ng
sau, ong da pha I su du ng bnh dI n du fru , ong da
da nh dI fin hI u ba o nguy, va gIu a nhu ng hoa f do ng
fo I f p y, ong ca m fh y fu nhIn dng In mo f nI m
fhanh fha n ky dI u. No ke o da I ca nam, nho do ong
co fh vI f xong cuo n ho I ky v chI n franh, nhu ng
fr n da nh frn khong, nhu ng vu do I bom, v haI nguo I
da n ba frong do I ong, haI nguo I ma ong khong bao gIo
qun n u cho ho mo n an da c bI f fruo c khI bay, d Ia I
frong fu Ia nh, mo n an ma ho se du ng khI ong da p
xuo ng bn kIa da c u, ha nh do ng Io bch, fh f fre
con, nhung do I vo I ong d y Ia nguo n fhich fhu ng m,
cu ng nhu ong khoan khoa I fuo ng fuo ng mo f khI ong
dI fh f ro I, haI nguo I da n ba chua h bI f nhau y, se
fhuo ng fhu c mo n an fu fay ong n u, khI ong khong
co n frn fh gIo I na y nu a, va ong ho I chu ng foI fh y
cu chuy n na y fh na o, co buo n cuo I khong, vng,
chu ng foI fh y no fh f buo n cuo I, nhn fha ng va o doI
ma f xanh nghIm ngh cu a ong, va ong ro I chu ng foI,
Iung ong fha ng do, buo c chn dI nhu co aI bu ng, mo f
nguo I khong h bI f so , da co I n Ie o Ia I chI c ma y bay
Io n nh f fh gIan Iuo f qua khong frung nhu ma nh do
C! CH!Y N TI P THO 132
books.vdcmedIa.com
choI ba ng gI y x p Ia I, ong na m ba n fay ba n cha ra,
va foI fh y haI nguo I bI n kho I ca nh cu a kinh pho ng
kha ch.
m y Ia dm cuo I cu ng foI mo v foI na m frn
gIuo ng o Amsferdam, nhung foI, ke na m frn gIuo ng,
ba f d u Ia m foI pha f cha n. Tra n d m mo hoI, ne f ma f
co qua p, co n g kho a I dau fhuong hon, du ra ng frong
Iu c y foI dang yn Ia nh nguo c do ng Amazone, chI c
do ng ho ba o fhu c na m ca nh foI, o d y fho I gIan nhu
b keo dinh Ia I, frong khI foI da n m bao nhIu chuy n
fr n aI. ToI nghI ra ng ha n cu fh pha I fI p fu c, ne f
kho dau frn ma f ha n cha ng dinh Iiu g vo I no I vuI
fhoa f fu c o foI, noI dy. ChI co n Ia I ba chu ng foI, va
rIng vo I mo f ke chuyn ngh van chuong co dI n vo I
dnh kI n mo I chuy n pha I co d u co duoI, fnh fh
na y cha ng m y sa ng su a. ToI khong co kha nang cho
ma y bay da p xuo ng va o fruo ng ho p kh n fruong, chua
aI fu ng di dao va o nguo I foI, I n duy nh f foI pha I
duong d u vo I ba o Iu c Ia khI b Ia o Arend Herfsf ha nh
hung, nhung no I cho cu ng Ia o cu ng chI da nh khe fhoI.
Cha IermI khong pha I b n fm fo I nhu ng chuy n
nhu fh . Ong k Ia I nI m hn hoan khI duo c cha xu
cho phe p Ia m cuo c ha nh huong fo I fham SanfIago de
CS NOOTOOM 133
books.vdcmedIa.com
ComposfeIIa. Trong fri ong co n In d m hnh a nh cy
co f Io n noI Io I va o fha nh duo ng, dn ha nh huong fu
nhI u fh ky da da f fay va o d fo no I vuI sau chuy n
dI gIan frun, v fh frn ma f c m fha ch chu I nha n
da fru ng xuo ng fha nh hnh mo f ba n fay. Pha I cong
nh n do Ia mo f hnh a nh sInh do ng, foI Ia m fh na o
dI n fa fo I mu c y frong cuo n Cbt nam Ju /tcb mtc n
Ty va B c Ty Ban Nba cu a fI n sI Sfrabo. ToI chI
ghI Ia I fhoI, nhung ong du ng In duo c hnh a nh fh f
do c da o: Ia m sao mo f ba n fay a p va o co f da Ia I co fh
nh c In ha f bu I c m fha ch fi xiu, ma f fr n khong
nhn fh y, va vo so ba n fay qua bao nhIu fh ky ,
ba ng mo f do ng fa c Ia p dI Ia p Ia I, da kha c va o da mo f
ba n fay f p fh vo n khong co o d y. Pha I m f bao Iu
n u mo f nguo I pha I Ia m vI c do mo f mnh7 HaI chu c
fh ky , co fh Ia m chu . ToI hI u ong no I g, bo I v foI
Ia mo f frong nhu ng nha dIu kha c y, foI fu ng da f
ba n fay foI noI ba n fay fru ng xuo ng o d y. Cha IermI
fh chua bao gIo Ia m fh . KhI ong d n SanfIago sau
cuo c dI bo da I ba fha ng kho I d u fu MIIan, ong da Ia m
nhu mo I nguo I kha c |d ngh cu a fI n sI Sfrabo): fre o
In dInh ngo n Monfe Cozo d nga m bo ng da ng ngoI
gIa o duo ng fu xa, ong da quy va c u nguy n, va sau
C! CH!Y N TI P THO 134
books.vdcmedIa.com
do ong cha y bo xuo ng do I nhu ke xu f fh n |ong k
chI fI f na y hoI nguo ng ngu ng) va duo I chn do I, khI
ong bang qua duo ng "d buo c phia bn pha I", mo f
chI c xe cu u fhuong da hu c va o ong. Cu ng nhu ong da
dI n Ia I cuo c ha nh huong cho chu ng foI, ong gIa vo I
buo c chn nhu n nha y, by gIo ong nha y gI f Iu I duo I
su c na ng chI c xe cu u fhuong y, quo fay cho I vo I nhu
du ng pha I mo f con chIm kho ng Io bay fo I, mo f fhIn
fh n hung a c. CIa o su a ng pha I cho m In gIu ong
cho kho I nga , nhung ong cha ng h d y , ma f ong cham
chu nhn mo f mnh ba n. a n da Ia m d ong Iuu y 7
CIu a chu ng foI khong aI bI f nhu ng nguo I kIa fh y g
khI ong k cho ba n chuy n na y, co g noI khuon ma f
ba n, hI n hI n hay ng m ng m, cho do I hay du ng
dung, pha I co g d y IIn quan fo I su hoa n fha nh. ToI
fu ho I.
ChI co n Ia I ong a ng, va by gIo d n Iuo f ong. Con
fa u nhu bo dI, mI n cuo ng chuy n mnh. Chung
quanh foa n ru ng ru gIu a dm mf mu ng. Xong v mu I
ca kho va mu I fra I cy ung fho I fu mo f xo m fhon.
ThInh fhoa ng co fI ng fre con frn song, mo f chI c
xuo ng cho dn da do dI qua, fI ng ma y fhuy n n c In
CS NOOTOOM 135
books.vdcmedIa.com
mo f ho I fruo c khI Im ha n. CoarI, Iefe , o dy fh gIo I
co n mang nhu ng da danh.
HaI ba n da co ma f o d y khI foI d n. ToI se k cho
ba n nghe chuy n foI mo f mnh. a n mang khuon ma f
Persephone |Cha IermI: "Mo f ho c gIa van chuong co
dI n nhu ong ha n pha I bI f ca I ch f Ia mo f nguo I da n
ba chu "). Nhung gIa o su a ng fh y ca I g khang kha c,
co g nhu an nh p vo I Khu f Nguyn, nguo I fhI sI ba n
vong nIn cu a ong, cu ng nhu OvId vo I foI, va bo ng
nhIn gIo ng ong vang In, nha I fI ng da m dong fo kho
ong, nhu ng sInh vIn cu a chinh ong frong nhu ng nga y
fha ng Ca ch ma ng van ho a. Chu ng ba f ong du ng frn
bu c, chu ng kha c nho va o ong, da nh d p ong v fo I
pha n ca ch ma ng, da m mnh frong fhu fIu khI n do I
fru y phong kI n cu a gIaI c p bo c Io f, da m fng bo c
bo n be Iu fu ng nhu c ma nhn dn, chu I d u va o fho I
d doan va ca m xu c ca nhn cu a mo f fho I xua bI o I.
Ong da may ma n bo I v ong so ng so f. pha f va ng v
mo f vu ng qu he o Ia nh, ong o d y cho d n khI fnh
fh do I fhay, nhung co g da ra n nu f frong ong. Nhu
Khu f Nguyn fruo c dy, ong ca m fh y b ha m frong
mo f fh gIo I b nh hoa n ong cha ng ham so ng chu f na o,
va du cho ba nh xe do I fhay Ia I chuy n vo ng I n nu a,
C! CH!Y N TI P THO 136
books.vdcmedIa.com
ong da quay Iung va fro n cha y. Ong frich d n nha fho
yu chuo ng na y: "uo I sa ng vu a b vu kho ng, fh ngay
fo I hom do Ia I b fo ng dI".
Vo I ha nh frang vo n ve n co ba I fho, ong c f buo c ra
dI cho d n khI ong fo I mo f do ng song, o d y ong bo Ia I
frn bo cuo c do I ong nhu v f ph fha I. Nuo c frIu dm
a o qu n ong xuo ng, nguo I ong no I nhu mo f con
fhuy n, cho gIo In d ba f d u chuy n dI Io n. Chung
quanh ong nuo c fh fha o vo I du fhu gIo ng, du da ng,
nhe ngo f. Ong nng ca nh fay v y ba n, h u nhu ong
da bI n du m f ro I, pha I chang nguo I ong Ia m ba ng
fhu nguyn fo fh f mong manh, fu fho I fha I co . Va
ba n cu ng v y fay, du ng d y. Trong f m kinh fu xa noI
pho ng kha ch foI fh y foI ngo I mo f mnh va nghI v
nguo I da n ong o Amsferdam, fay ha n na m f m hnh,
gI c mo ha n mo v foI dang nghI v ha n. ToI buo c
ngang qua Ia o Socrafes, dI v huo ng cu a. ToI nhn va o
ca p ma f mu duo I ha ng Iong ma y fho, ca I so nguo I fI n
su dam chIu dang nghI v foI o Amsferdam.
Con fa u dI khong d d u v f g frn nuo c, ma f nuo c
Ia ng fo , den ng u, Ioa ng fhoa ng nhu ng con ra n, bo
ca p, bI u fuo ng cho fh n fha nh anh hu ng pha n chI u
frn ma f guong fh m ma u. Th f Ia ha nh phu c n u
CS NOOTOOM 137
books.vdcmedIa.com
Ia m duo c nhu gIa o su a ng fu fu Iu I xuo ng nuo c, foI
da fh y ne f pho n pho frn ma f ong. TI ng co c nha I
kha n kha n vang In fu bo song. ToI du ng d y fu bao
Iu foI khong co n bI f, ma f fro I phia dong mo f I n nu a
Ia m ca nh ru ng bu ng In nhu da m cha y. Ia I mo f nga y
cho ng va nh fhoa ng qua va ma n dm buong xuo ng,
phu In cy co I, chIm muong, f f ca . Nguo I da n ong o
Amsferdam dI ngu khong hay bI f chuy n Iu ha nh
dang cho ha n. AI do se fm fh y ha n sau khI foI k
cho ba n chuy n na y. Nguo I fa se d n va da f ca I xa c
co ng k nh cu a ha n na m Ia I ngay nga n, du f no va o Io
ho a fa ng o rIehuIs - WesferveII. Ca I gIa dnh kho
fhuong cu a foI se qua ng dI ba n dch OvId, khong
chu ng Ia I do f no dI, xIn ong fro I chu ng gIa m cho,
nhu ng cuo n chI nam du Ich cu a fI n sI Sfrabo co n
duo c fa I ba n frong muoI nam nu a, cho d n khI mo f
fha ng khu ng kha c xu f hI n d vI f chu ng, mo f ho c
sInh cu do c ca o pho v Ia o Herman Musserf va fho f
In: Na y, Ia o Socrafes ch f ro I d y, va cu ng Iu c y foI
bI n do I. Khong, IInh ho n foI se khong Ia m cuo c du
ha nh nhu ong Socrafes fhu fhI f da fuo ng fuo ng, hnh
ha I foI se ngao du ma I hoa I, khong g co fh bu ng no
ra kho I vu fru , va nhu fh ca I xa c y pha I bI n ho a
C! CH!Y N TI P THO 138
books.vdcmedIa.com
cu c ky ngoa n mu c, nhung no cha ng co g d no I vo I foI
bo I v no da qun foI fu Iu. a mo f I n ca I nguyn
fo fa o nn hnh ha I y da cho mo f ca I ho n gIong gIo ng
foI, nhung gIo dy no co nhI m vu kha c. Va foI7 ToI
pha I quay Ia I, foI pha I ro I Ian can boong fa u, ro I bo
f f ca , d nhn ba n. a n da go I foI, va foI fheo, fh
fhoI. a n da da y foI ba I ho c v vo fhu y vo chung, v
cho n khong gIan noI vo va n ky u c co fh chu a frong
khoa nh kha c, va frong khI foI v n co n d y, nho nhoI,
ng u nhIn, ba n da da y foI nh n chn f m vo c fh f
cu a foI. a n cha c n go I foI, foI da fo I. Khong mo f aI
se duo c nghe cu chuy n foI k , khong mo f aI fh y
nguo I da n ba ngo I kIa do I foI, mang khuon ma f KrIfo
muon va n yu d u, khuon ma f co be co fho I Ia ho c fro
foI, o ca I fuo I non da I co fh no I chuy n fhoa I ma I v
su b f fu . Va ro I foI k cho co y nghe, ro I foI k cho
ba n nghe.
CS NOOTOOM 139
books.vdcmedIa.com

You might also like