Professional Documents
Culture Documents
vn
DI TRUY N H C PHN T V T BO
CHNG 1
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
T M QUAN TR NG V
C I M C A CC LIN K T Y U
T M QUAN TR NG V
CC LIN K T M NH V Y U QUI
NH C U HNH CC
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
T M QUAN TR NG V
C I M C A CC LIN K T Y U
T M QUAN TR NG V
CC LIN K T M NH V Y U QUI
NH C U HNH CC
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Lin k t ha h c l l c h p d n gi
cc nguyn t v i nhau. S k t t c a cc nguyn t thnh m t kh i c kch th c xc nh g i l phn t .
i phn t sinh h c (ADN, ARN v protein) qui nh tr ng thi ho t ng ch c nng c a chng. C u hnh ny c xc nh khng ch b i cc lin k t m nh (lin k t c ng ha tr ) m cn b i nhi u lin k t ho c tng tc y u khc (lin k t ion, lin k t hydro, l c Van der Waals, tng tc k n c).
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
B mn DI TRUY N H C
inh on Long
SINH H C
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
L c lin k t tng d n
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Kh mthan
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
ho c 6 ho c 4
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
S lin k t y u t i a m m i nguyn t c th t o ra ch ph
thu c vo i u ki n c th hnh thnh cc lin k t .
Cc lin k t v tng tc y u
Ph c h b n v ng
inh on Long
Ph c h km b n hn
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
LK c ng ha tr (r = 0,062 nm)
inh on Long
SINH H C
cn gi a cc lin k t y u th ng km n
inh on Long
nh.
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Momen l ng c c
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
uN
uC
b) Methan
LK Peptit
LK Peptit
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Tr ng thi cn b ng ha h c
B A A B B A
Kcb =
kf kr
inh on Long
SINH H C
Khi ni m v nng l ng t do
Nng l ng t do (G, nng l ng c th ho t ng) l i l ng ph n nh xu h ng di n ra t pht c a m t qu trnh ha h c.
G = H - TS
Trong , H l m c thay i enthalpy (m c thay i nng l ng t ng c ng khi h th ng chuy n d ch v tr ng thi cn b ng), T l nhi t tuy t i (calvin), S l m c thay i entropy c a h th ng. Theo nguyn l II c a nhi t ng h c, nhi t v p su t n nh, nng l ng t do lun m t i (G < 0) khi ph n ng ha h c x y ra t pht, nhng khi t n tr ng thi cn b ng, nng l ng t do s khng thay i (G = 0). Khi gi tr G cng m, ph n ng cng c xu h ng x y ra; tuy nhin, gi tr m l n c a G khng nh t thi t tng quan v i t c ph n ng (ni cch khc, n ch ph n nh tr ng thi u v cu i c a h th ng)
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Xu h ng di n ra t
H S
pht c a cc qu trnh ha h c
G = H - TS
Ph n ng di n ra ph h p v i c hai xu th thay i v enthalpy, cng nh entropy. N x y ra t pht m i i u ki n nhi t . Ph n ng di n ra ph h p v i xu th thay i v enthalpy, nhng ng c v i xu th thay i entropy. N ch x y ra t pht nhi t th p hn T = H/S. Ph n ng di n ra ng c v i xu th thay i v enthalpy, nhng ph h p v i xu th thay i entropy. N ch x y ra t pht nhi t cao hn T = H/S. Ph n ng di n ra ng c v i c hai xu th thay i v enthalpy, cng nh entropy. N KHNG x y ra t pht m i i u ki n nhi t .
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
B mn DI TRUY N H C
+ +
inh on Long
SINH H C
M i quan h gi a G ( h ng s cn b ng Kcb
Go = RT lnKcb ho c Kcb = e Go/RT Trong , T l nhi t tuy t i (= 298 25oC), e = 2,718, R l h ng s kh ph thng (= 8,3145 JK-1mol-1 ho c 1,987 calK-1mol-1; 1 cal = 4,1868 J). V d v cch tnh: Nng l ng t do c a m t ph n ng i u ki n tiu chu n c gi tr l 15kJmol-1. Tnh Kcb c a ph n ng. Ta c: Kcb = e Go/RT Kcb = e ( 15000 J/mol)/(8,3145 J/K/mol)x(298K) = 2,718 6,05 = 426
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
M i quan h gi a G v Kcb
Kcb 0,001 0,01 0,1 1,0 10,0 100,0 1000,0
i u ki n nhi t
G (kcal / mol) 4,089 2,726 1,363 0 - 1,363 - 2,726 - 4,089
25oC
B ng trn cho th y, n u cc thnh ph n ph n ng c m t hm l ng mole, m t m c chnh l ch nng l ng t do G - 2 kcal/mol (tng 8 kJ/mol) l li ph n ng theo h ng ch y u hnh thnh lin k t.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
T M QUAN TR NG V
C I M C A CC LIN K T Y U
T M QUAN TR NG V
CC LIN K T M NH V Y U QUI
NH C U HNH CC
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
M c d cc i phn t sinh h c quan tr ng nh t c a di truy n h c (ADN, ARN v protein), u c t o nn b i cc lin k t c ng ha tr (lin k t phosphodieste cc axit nucleic v peptit protein), nhng chnh cc lin k t y u (cc lin k t hydro, cc lin k t ion, cc l c tng tc Van der Waals v k n c) m i c vai tr quy t nh tr ng thi ho t ng ch c nng c a chng, c th : Cc lin k t y u chi m vai tr ch o trong tng tc enzym c ch t.
Cc lin k t y u i u ha cc m i tng tc gi a cc i phn t , c bi t gi a cc lo i protein v cc axit nucleic (k c ADN v ARN). Cc lin k t y u lm thay i c u hnh khng gian v s bi u hi n ch c nng c a cc i phn t sinh h c. H u h t ch c nng c a protein c i u ha ho t ng qua t p h p cc lin k t y u.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
Cc lin k t y u c nng l ng trong kho ng 1 7 kcal / mol. Lin k t y u nh t l tng tc Van der Waals. Cc tng tc ny c m c nng l ng lin k t trong kho ng 1 2 kcal / mol, t c l ch l n hn cht t so v i ng nng c a chuy n ng nhi t (0,6 kcal / mol). Nng l ng c a lin k t hydro v ion vo kho ng 3 7 kcal /mol.
B mn DI TRUY N H C
Lin k t ion
C s chuy n i n t . Nguyn t cho i n t tch i n dng (cation), nguyn t nh n i n t tch i n m (anion). Cc nguyn t tch i n tri d u h p d n nhau (l c ht tnh i n). Nng l ng lin k t trung bnh ~5 kcal / mol.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
Lin k t ion
Trong dung d ch, cc cation v anion v c t c vai tr quy t nh c u hnh khng gian c a cc phn t h u c v chng th ng b bao vy b i l p o g m cc phn t n c.
Cho v nh n i n t
B mn DI TRUY N H C
Lin k t hydro
Hnh thnh gi a m t nguyn t H lin k t c ng ha tr (nguyn t H cho lin k t) v i m t nguyn t lin k t c ng ha tr khc tch i n (nguyn t nh n lin k t). N v O l 2 nguyn t nh n lin k t hydro quan tr ng v ph bi n nh t cc h th ng sinh h c.
n cn c
inh on Long
n calcohol
n camin
n cpeptit n ceste
B mn DI TRUY N H C
Lin k t hydro
Trong dung d ch, cc vng phn c c c a cc phn t n c li n k t o lin k t hydro v i nhau, t o nn s c cng b m t.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
Lin k t hydro
Khi khng c n c, lin k t hydro c nng l ng ~3-7 kcal/mol. L c lin k t hydro > L c tng tc Van der Waals. Khc v i tng tc Van der Waals, lin k t hydro c tnh nh h ng. Lin k t hydro ch tr nn m nh nh t khi nguyn t H cho lin k t v nguyn t nh n lin k t i di n tr c ti p v i nhau. Khi gc lin k t v t qu 30o th l c lin k t y u i nhi u.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Cho v nh n i n t
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
u a n c
ui k n c L p phospholipid kp Phospholipid
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
SINH H C
Tng tc k n c
Cc tng tc k
n c gip duy tr n nh c u trc c a cc i phn t sinh h c, c bi t l protein.
Cc axit amin a n c
Cc nhm khng
phn c c (v d : cc axit amin khng phn c c) lun s p x p sao cho chng khng ti p xc v i cc phn t n c.
Cc axit amin
c bi t
SINH H C
Ph n li ng gi protein Bi n tnh N C
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
T M QUAN TR NG V
C I M C A CC LIN K T Y U
T M QUAN TR NG V
CC LIN K T M NH V Y U QUI
NH C U HNH CC
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
Gi
inh on Long
V khi ni m nng l ng ho t ha
Nng l ng c n cung c p
ph v m t lin k t c ng ha tr c g i l nng l ng ho t ha. Do nng l ng ho t ha th ng r t cao (kho ng 20 - 30 kcal/mol), nn tr ng thi ho t ha khng bao gi t xu t hi n trong i u ki n nhi t sinh l; y chnh l ro c n khng cho cc lin k t c ng ha tr thay i t pht trong t bo. Nh ng ro c n ny c ngha c bi t quan tr ng, v s s ng khng th c n u khng c n. Ng c l i, s s ng cng khng th c n u thi u c ch lm gi m nng l ng ho t ha c a cc ph n ng m t cch c hi u. i u ny ph i x y ra v s pht tri n c a t bo c n di n ra t c nhanh v ph i trnh c s tc ng c a cc l c ng u nhin (vd: tia UV hay ion ha) c th lm t gy cc lin k t ha h c.
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
B mn DI TRUY N H C
inh on Long
Enzym lm gi m nng l ng ho t ha c a ph n ng
Tr ng thi ho t ha
do
G++
Nng l ng t
G+
Qu trnh ph n
inh on Long
ng
B mn DI TRUY N H C
Cc nhm lin Tai t cao nngwWw.SinhHoc.edu.vn k lieu chia se tai: quan tr ng trong sinh h c
Nhm lin kt Pyrophosphate Nucleozid (NDP) Nucleozid (NTP) diphosphate Cu trc phn t ~ Adenosine - ~ (ADP) Adenosine - ~~ (ATP) Phn ng ~ <=> + ADP <=> AMP + ATP <=> ADP + ATP <=> AMP + ~ G ca phn ng (Kcal/mol) G = - 6 G = - 6
triphosphate
G = - 7 G = - 8
OC
Enol phosphate
O C O ~
PEP <=> pyruvate + G = - 12
CH 2
Phosphoenolpyruvate (PEP)
Adenosine
Aminoacyl adenylate
~ O
R C C H N H3
-
G = - 7
O H2C
Guanidinium phosphate
C OH N ~
creatine~P <=> creatine + P G = - 8
N H3C C NH
creatine phosphate
O
Thioeste
H3C
C S C oA
G = - 8
S ho t ha cc ti n ch t c a cc
H R O N+ C C O H H
i phn t
sinh h c b i ATP
+ Adenosine-~~ ~ 2
H R O N+ C C O ~ -Adenosine H H
+~
AA~AMP + tARN
AA~tARN + chu i polypeptit (n axit amin) tARN + chu i polypeptit (n+1 axit amin)
Cc nucleotide ti n ch t c ho t ha nh nhm ~
Deoxynucleoside- + ATP Deoxynucleoside-~ + ADP Deoxynucleoside-~ + ATP Deoxynucleoside-~ ~ + ADP dNTP + chu i polynucleotit (n nucleotit) chu i polynucleotit (n+1 nucleotit) + ~ ~ 2
inh on Long
(G = 7 kcal / mol)
B mn DI TRUY N H C
T M QUAN TR NG V
C I M C A CC LIN K T Y U
T M QUAN TR NG V
CC LIN K T M NH V Y U QUI
NH C U HNH CC
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
u l cc
t cc n phn. C u trc b c I c a chng l tr t t c a cc n phn lin k t v i nhau b i cc lin k t c ng ha tr . Nhng, c u hnh c th c a cc i phn t ny (y u t quy t nh tr ng thi ho t ng ch c nng c a chng) l i ch y u c quy nh b i s c m t ng th i c a nhi u lin k t y u (g m cc lin k t hydro, ion, k n c v l c Van der Waals). Khi nh ng lin k t y u m t i (v d : b i nhi t ho c cc ch t t y), d cho cc lin k t c ng ha tr v n cn, th ho t tnh sinh h c c a cc phn t ny h u nh khng cn. y chnh l c ch ch y u i u ha c a nhi u qu trnh sinh h c ni chung v di truy n h c phn t ni ring c nh c t i trong cc ph n sau c a kha h c ny, bao g m c cc qu trnh sao chp, phin m, d ch m, i u ha bi u hi n c a cc gen, i u khi n thay i ch c nng protein, v.v.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u hnh phn t
c qui
C u hnh c a ADN
Khe ph
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u hnh phn t
c qui
C u hnh c a ADN
Khe ph
Khe chnh
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u hnh phn t
c qui
C u hnh c a tARN
Thy mang axit amin Thy mang axit amin Thy D Thy D Thy bi n Thy bi n Thy i m B ba i m B ba m ha
inh on Long
Thy
i m
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u hnh phn t
c qui
C u hnh c a tARN
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u trc b c 1
uN
uC
Lin k t peptit
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u trc b c 2 d ng chu i xo n
3,6 axit amin
u carboxyl u amino
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u trc b c 2 d ng m t ph ng
uC
uN
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
C u trc b c 3
Mi n nh n bi t ADN
Mi n ho t ha
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
Qui t c d hnh (allostery): s i u ha ch c nng protein ph bi n di n ra qua s thay i c u hnh khng gian c a chng
Hnh 5.10. S ho t ha gen b i NtrC. Promoter c a gen glnA c ARN polymerase mang y u t 54 nh n bi t. M c d khng c minh h a trn hnh, NtrC th c t tng tc v i ti u ph n 54 c a enzym. y, NtrC c minh h a nh m t protein d ng ph c kp (dimer), nhng th c t d ng ph c c a n ph c t p hn.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
S ho t ha gen b i MerR. Cc trnh t "-35" v "-10" khng tr c di n v i nhau trn tr c c a promoter. (a) Khi khng c Hg2+, MerR lin k t vo promoter d ng khng ho t ng. (b) Khi c Hg2+, MerR v n xo n tr c khung ADN lm cc trnh t lin ng tr nn tr c di n, ng th i kho ng cch gi a chng ng n l i, ph h p cho s lin k t c a ARN polymerase.
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
I PHN T
Ch t kch ng (allolactose) S thay i d hnh c a ch t c ch LacI. a) Hnh tri minh h a c u trc kp (dimer) c a protein LacI. Khi protein LacI b g n b i ch t kch ng (allolactose), phn t ny khng lin k t c vo trnh t ch huy (operator) c a operon Lac, b) Khi v ng m t ch t kch ng, c u trc u N c a LacI tr nn c i l c cao v lin k t v i operator.
B mn DI TRUY N H C
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn TNG TC HA H C TRONG S LY NHI M C A VIRUT HIV
inh on Long
B mn DI TRUY N H C
Nhi u s ki n t bo khng lin quan n cc lin k t c ng ha tr . Thay vo , ho t ng c a cc i phn t ph thu c ch y u vo cc lin k t y u ho c cc lin k t th c p, cc l c h p d n v l c y. Cc lin k t y u quan tr ng nh t g m lin k t hydro, tng tc Van der Waals, tng tc k n c v cc lin k t ion. Tuy l cc lin k t y u, nhng v i s l ng l n, chng v a m b o duy tr v a gip thay i linh ho t c u hnh c a cc i phn t sinh h c c a t bo. S hnh thnh hay t gy c a cc lin k t ha h c trong t bo (d l c ng ha tr hay cc lin k t y u) u tun theo cc nguyn l c a nhi t ng h c. V v y, n u nh lin k t c ng ha tr khng bao gi t gy t pht trong i u ki n nhi t sinh l bnh th ng, th cc lin k t y u c hnh thnh v t gy m t cch t pht, n nh. Cc ph n ng sinh t ng h p (vd: ADN, ARN v protein) khng th x y ra n u khng i km v i cc ph n ng sinh nng l ng t do (G) ph h p v i cc nguyn l c a nhi t ng h c. Ngu n cung c p nng l ng s c p c a t bo l ATP c hnh thnh t cc qu trnh quang h p (quang nng), ho c h h p v ln men (ha nng). H u h t cc ph n ng sinh t ng h p d n n s gi i phng nhm ~. Nhm ny b ph n gi i ngay b ng ph n ng enzym. Hi u qu s d ng s t gy nhm ~ thu nng l ng gip gi i thch t i sao ATP, ch lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn l ng s c p. Tai khng ph i ADP, l ch t cho nng