Phng php nghin cu: PRA vit tt ca ba t (Participatory Rural Appraisal) hin bit n nh l phng php nh gi nng thn

nhanh c s tham gia. PRA bao gm mt lot cc cng c c nhng nhn vin pht trin s dng. PRA c pht trin vo nhng nm ca thp k 70 v 80 vi mc ch phn hi li nhng vn c nhn thc do nhng ngi i nh gi cn thiu xt trong vic lin h vi chnh kin thc ngi bn a. Trong PRA, vic thu thp v phn tch s liu c tin hnh bi chnh ngi bn a, ngi nghin cu ch mang tnh thc y, dn dt ch khng mang tnh kim sot. PRA l mt tip cn gip cho ngi nghin cu v ngi dn c c s hc tp ln nhau, tuy nhin bn thn thut ng PRA i khi khng ng theo ngha nh gi nng thn nhanh m nhng k thut PRA mang tnh ng dng ngang bng vi khu vc thnh th v khng ch n thun mang tnh nh gi m n c tnh ng dng hiu qu trong cc nghin cu thc a. PRA c nm nguyn tc chnh Nhn mnh n s tham gia: PRA ph thuc rt ln vo s tham gia ca ngi dn trong cng ng, PRA c thit k vi mc ch to iu kin cho ngi dn bn a tham gia, h khng ch mang ngha l ngun cung cp thng tin m cn ng vai tr nh l mt i tc cho nhm iu tra PRA trong vic thu thp v phn tch thng tin. S linh hot: Trong qu trnh iu tra th nhng k thut thu thp tin c kt hp mt cch n vi nhau trong tng hon cnh iu tra c th, v cc k thut c s dng s b quy nh bi nhng bin nh: c cu mu iu tra, thi gian, nhng ngun lc, nhng ch iu tra, v a im thc hin. Lm vic nhm: Nhn chung th PRA to iu kin cho ngi dn a phng tham gia nhiu hn, v tt nht l nhm nghin cu bn a thc hin (ni ngn ng bn

a) vi s tham gia ca mt s ngi iu tra khc, v tu thuc vo tng ch m c s tham gia ca ca nhng chuyn vin v nhng nh khoa hc x hi thuc nhng chuyn ngnh khc nhau. PRA to ra s kt hp lm vic nhm gia ngi dn, nhn vin nghin cu bn a, v cc chuyn gia nghin cu. Tnh hiu qu: Cng vic PRA c khuynh hng tp trung ch thu thp nhng thng tin gip cho vic nghin cu a ra c nhng khuyn ngh v nhng quyt nh cn thit nht, v vy vic s dng thi gian v tin bc t hiu qu cao. Tnh h thng: Bi nhng s liu ca PRA t mang tnh thng k (vn s dng s liu thng k), cho nn nhng phng php thay th c pht trin nhm mc ch m bo tnh hiu lc v tin cy ca kt qu nghin cu. Chnh v vy khi iu tra th s s dng nhng k thut khc nhau vi mc ch iu tra cho m bo tin cy ca thng tin. PRA gm c mt lot nhng k thut thu thp tin khc nhau, v nhng k thut s c s dng ph hp trong tng d n s c cn nhc chn la. V trung tm ca cc k thut thu thp tin l phng vn bn cu trc. Trong khi nhng ch nhy cm thng c tin hnh hiu qu trong nhng cuc phng vn c nhn, th nhng vn tng quan khc li ph hp vi tho lun nhm tp trung. Trong sut qu trnh phng vn v tho lun nhm, nhiu k thut mang tnh biu thng c s dng kch thch tranh lun v ghi li kt qu nghin cu. Mt s k thut PRA c s dng trong nghin cu: 1. Phn tch ngun thng tin th cp: Trn c s nhn thc rng c rt nhiu thng tin n du trong nhng ngun t liu khc nhau. Nhng tip cn vi nhng ngun thng tin ny cn phi c nhng n lc ln.

Cho nn khi tin hnh nghin cu hay nhng cng vic pht trin th rt cn thit phi nh thi gian u tin cho nhng ngun ti liu phc v nghin cu. Hn na vic phn tch ngun thng tin th cp s gip cho khi u qu trnh nghin cu c tt hn v tit kim c thi gian khng ch tit kim thi gian cho ngi nghin cu m c cho nhng ngi cung cp tin. C hai loi hnh ngun thng tin th cp chnh: Ngun ti liu thng qua nhng t liu: Nhng bo co v kt qu nghin cu chnh thc hay phi chnh thc, hay nhng vn bn v tnh hnh vn ho, x hi, chnh tr, nhng s liu v iu kin sinh thi, nhng thng k v mt ch c th no , nhng bi vit v chuyn ngnh c th t tp ch hay bo ch, nhng file vn bn, nhng bc nh hay bn . Truyn thng dn gian: Nhng cu chuyn truyn thuyt, nhng kha cnh truyn thng truyn ming, nhng cu chuyn c ch ca a phng, nhng cu thnh ng, tc ng v nhng bi th vv... 2. Quan st trc tip Quan st gip cung cp nhng thng tin quan trng cho vic hnh thnh nn nhng cu hi trng tm. Vic quan st trong sut giai on nghin cu gp phn c c nhng thng tin no mang tnh bn vng v nhng thng tin no mang tnh thay i. Nhng thng tin c c thng qua qu trnh quan st tp trung nhn mnh n vic hi chuyn hn l phn tch thng tin. 3. Tham chiu nhng ch bo quan trng Ch bo a phng: Nhng thng tin t nhng ngi c uy tn a bn nghin cu cung cp v iu g l quan trng v iu g l t quan trng i vi qu trnh nghin cu v nh gi, v d nh: nhng thng tin v

bnh tt, i sng, vai tr gii, nhng vn cp thit ca cng ng, hn na trn c s nhng thng tin ny gip hnh thnh nhng cu hi ph hp. Ch bo cp ton cu v cp quc gia: V nhng nghin cu mang tnh pht trin (v d nghin cu vn gii v pht trin) c phn tch, phn loi v so snh trong bi cnh nhm x hi, iu kin a l mi trng..., v vy nhng ch bo ca nghin cu thc a cn c so snh vi nhng ch bo ca quc gia hay nhng ch bo ton cu. 4. Phng vn bn cu trc Nhng cu hi phng vn bn cu trc l nhng cu hi m v nhng vn ph hp vi ch nghin cu hay nhng vn mang tnh pht hin s c khm ph thng qua vic a ra c nhng cu hi ph hp. Nhng ngi c phng vn thng l nhng c nhn in hnh, nhng nhm tiu im v mt vn no , hoc ho trn nhm vi nhng ch quan tm khc nhau. 5. Lch ma v Khch th nghin cu thng k nhng cng vic, nhng hot ng ca cng ng, ca gia nh din ra trong nm. Qua nhn vin nghin cu s dng nhng cu hi tm hiu su hn vn cn nghin cu. 6. Phn cng lao ng theo ngy Tm hiu xem khch th nghin cu ni ring v nhng ngi trong cng ng ni chung mt ngay lm nhng vic g. Qua nhn vin nghin cu s dng nhng cu hi tm hiu su hn vn cn nghin cu.