Li ni u

TBCN l mt ch x hi m n kinh t pht trin rt cao gn lin vi s pht trin ca lnh vc Cng nghip. Khi phn tch qu trnh sn xut gi tr thng d tng i Mc khi qut s pht trin ca lch s pht trin ca TBCN trong Cng nghip thnh 3 giai on: hip tc gin n TBCN, cng trng th cng trngth cng TBCN v i Cng nghip c kh. y l 3 giai on nng cao nng xut lao ng v l qu trnh pht trin ca TBCN t thp ln cao. Nghin cu 3 giai on pht trin ca TBCN trong Cng nghip cn gi cho ta nhng vn c ngha l lun v thc tin v qu trnh pht trin, chuyn bin ca nn sn xut TBCN. Nu hip tc gin n l mt bc tin v t chc sn xut cng trng th cng to Iu kin cho s ra i ca i Cng nghip c kh th giai on i Cng nghip l c s vt cht m bo cho s tn ti v pht trin ca phng thc TBCN khng nhng nhng nc pht trin m c nhng nc ang pht trin, trong c Vit Nam my mc i Cng nghip lun l mt trong nhng c s vng trc pht trin kinh t . chnh v vy nn em chn ti My mc i Cng nghip, vai tr ca n i vi nn kinh t Vit Nam i su tm hiu Qua thi gian nghin cu v tm ti cng nh vi nhng kin thc c trang b ti Trng i hc Qun l v Kinh doanh em hon thnh bI tiu lun ny cng vi s gip tn tnh ca thy gio TS. Nguyn Huy onh

PhnI: C s l lun chung I My mc i Cng nghip 1.my mc Chng no sn xut cn xy dng trn c s lao ng th cng nh thi cng trng th cng th chng TBCN khng th lm cuc cch mng trit nhm thay i i sng kinh t x hi. Sn xut ln c kh ho l giai on tt yu ca nn sn xut TBCN l my mc v h thng my mc bt u pht sinh trong 30 nm cui th k 18 v pht trin vo th k 19 cc nc TBCN ch yu l Chu u v Chu M. My mc giai on sau cng trng th cng cn l mt khi nim rt m h : -My mc l :mt cng c thay th ngi lao ng, t ch ch s dng mt cng cbng c ch s dng mt lc nhiu cng c do mt ng lc lm cho chuyn ng -My mc gm 3 b phn: +My pht lc : l ng lc ca ton b cu to c kh. +My truyn lc: gm nhiu thit b Iu tit vn ng. +My cng tc: trc tip tc ng dn i tng lao ng. - Nh i Cng nghip c kh m TBCN c c c s vt cht v k thut tng ng thch hp vi n. Khi my mc ra i cn tng i th s,nu nhn t m vn thy chnh l cng c lao ng th cng tuy nhin d sa n cng l my mc l cng c c kh. Ngy nay v s tc ng ca khoa hc k thut, cng ngh hin i my mc y c thay th bng my mc iu khin t ng.

Qu trnh pht trin ca my mc c Mc khI qut nh sau: cng c n gin, tch lu cng c, cng c phc tp,chuyn ng cng c, phc hp bng mt ng c duy nht bng con ngi. Vic chuyn ng nhng cng c y bng cc ngun lc lng t nhin,my mc, h thng my mc c m t t ng, l tin trnh pht trin ca my mc. (Cc Mc-S khn cng cu trit hc, nh xut bn s tht HN 1971,Trang160) 2.Cng xng -Khi h thng my mc c hnh thnh th vic t chc sn xut cng trng th cng chuyn thnh cng xng. Cng xng TBCN l x nghip i Cng nghip d vo s bc lt cng nhn lm thuv h thng my mc sn xut hng ho. M lc ny cng c l mt h thngmy gm nhng my cng c lm mt vic ging nhau theo kiu hp tc gin n,hoc gm nhng my cng c khng ging nhau nhng c phn cng chuyn mn ho lm ra mt loa sn phm v s hp tc lao ng trong cng xng tu theo yu cu ca my mc. Bn thn my mc l phng tin c hiu lc gim nh lao ng v nng cao hiu xut lao ng chn tay n iu b gim nh. Lao ng ch c thnh ra c quyn ca cc nhn vin chuyn mn nh k s bc hc. Trong cng xng t bn ch ngha my mc l th on t bn bc lt ngi lao ng lm thu. - Cng vi bc chuyn ti cng xng th nh t bn tch khi chc v qun l gim c cng nhn m giao cho hng ng-

i lm thu c bit gim c v c cng, h thay th nh t bn iu khin x nghip, hon thnh vic xy dng ln mt th k lut ring, k lut TBCN, l mt th k lut i. Vai tr qun l mang lI nng xut lao ng caocho nh t bn. Nhng nh vy khng c ngha l bn thn my mc s l k th ca giai cp cng nhn, m k th thc s l ch t bn dng my mc. 3.Cch mng Cng nghip v Cng nghip ho TBCN 3.1.Cch mng Cng nghip -Thc cht: l cuc cch mng k thut thay th lao ng th cng bng lao ng s dng my mc xy dng c s vt cht k thut cho phng thc sn xut TBCN. Cuc cch mng Cng nghip TBCN mt mt l cuc cch mng lc lng sn xut v mt khc l bc xc lp hon chnh quan h sn xut TBCN Ngun gc: + Cuc cch mng ny bt u t my mc cng c ( my dt, si) sau n cc my mc chy bng hi nc, sc gi v cui cng l truyn lc, + My mc c s dng ph bin thng qua cuc cch mng Cng nghip. + I Cng nghip c kh bt ngun t nc Anh qu hng ca TBCN , ri lan sang cc nc t bn khc. Cuc cch mng Cng nghip din ra trong cc nghnh Cng nghip nh n cc nghnh k thut khc v cui cng a n nghnh c kh ho, bn thn nghnh c kh.

C kh ho Cng nghip nh, m u l c kh ho nng nghip (trng bng, nuI tm) cung cp nguyn liu lm si cho dt -Cch mng Cng nghip v nng nghip i hi nghnh giao thng vn tI pht trin thch ng: h thng ng thu(1807 M ch to tu thu u tin chy bng hI nc): ng st(nm 1825 tI Anh u tin c xy dng), Din bo ph hp vi nn Cng nghip ln. - C kh ho rng rI trong cc nghnh s tng nhu cu v my mc, nghnh sn xut my mc pht trin t TBCN t to ln c s k thut tng ng , vic ny i hi nhiu nghnh khc cng pht trin theo tr gip: in, Than l v d in hnh. -nh cch mng Cng nghip nc Anh bin thnh cng xng th gii nhng cuc cch mng Cng nghip ch coi nh hon thnh cng vic ch to my c thc hin (theo Mc) 3.2 Cng nghip ho TBCN + Cch mng Cng nghip m u vic Cng nghip ho TBCN + C s Cng nghip ho l Cng nghip nng l sn xut TLSX + Cng nghip ho TBCN c thc hin mt cch t pht trong qu trnh theo ui li nhun ca cc nh t bn + Cng nghip ho TBCN thng bt u bng Cng nghip nh: tc l cc nghnh sn xut vt phm tiu dng cho c nhn

- So vi Cng nghip nng sn xut TLSX (my mc, kim thuc, nhin liu) Cng nghip nh i hi t vn chuyn vn nhanh mau thu li nhun v c sn th trng - Sn xut ra t liu tiu dng tng NSL trong Cng nghip nh s h gi tr hng ho t liu tiu dng tc l h gi tr nng sut lao ng t bc lt c nhiu hn, tch lu c vn u t cho Cng nghip nng. Khi Cng nghip nh pht trin s to ra th trng cho Cng nghip nng cho nn cng nghip ho TBCN l mt qu trnh ko di hng my chc nm. + Trong lch s tng c nhiu con ng cng nghp ho TBCN : - Th nht l con ng xm chim v cp bc thuc a (Anh) - Con ng chin tranh, nc thng trn ly bi thng ca nc thua trn( c ly ca Php) - Th 3 l con ng t nhng v vay n cc cng quc phng ty vi nhng Iu kin c tnh cht n dch ( Nga) - Hoc hn hp c ba con ng ni trn(M vay n di hn ca Anh, Php v bc lt th dn chu M) II Vai tr, tnh cht .T nhng phn tch nh vy cho thy vai tr ca my mc i Cng nghip l rt quan trng: . My mc i Cng nghip qua n biu hin tnh cht TBCN ca i Cng nghip 1.Vai tr. -T nhng phn tch trn cho thy vai tr ca i Cng nghip : n chuyn nn sn xut da trn l th cng

ln ln sn xut x hi da trn lao ng bng my mc, chuyn vn minh nng nghip ln ln vn minh Cng nghip, - Th hai my mc i Cng nghip hnh thnh thc t chc i Cng nghip to ra s tt yu phn gio dc kin thc Bch khoa cho ngi lao ng. - Th ba ph v nhng ct c phong kin hnh thnh cc th v cc trung tm Cng nghip ln v hnh thnh giai cp cng nhn, giai cp t sn, hai giai cp cu thnh x hi TBCN - th t : lm thay i phng thc canh tc ca nghnh nng nghip chuyn nghnh t cp t tc ln ln nng nghip hng ho. - Th 5 Thc hin vic x hi ho lao ng v tng nng sut lao ng x hi cao hn nhiu cc th h trc - To ra C s, vt cht nn i Cng nghip L nhn t khng nh s thng tr hon ton ca nn sn xut ln TBCN, ng thi l nhn t ph nh hon ton sn xut nh phong kin lc hu. 2.Tnh cht : - to nn s i lp gia thnh th v nng thn, gia nng nghip v Cng nghip v tng cng bc lt cng nhn nng nghip v nng dn. - S dng my mc theo li TBCN chng nhng khng gim nh lao ng, trI lI cn tng cng bc lt giai cp cng nhn nhiu hn.

- Nh t bn ch s dng my mc khi tin mua my my mc t hn tin cng nhn m nh t bn phI trr cho cng nhn khi my mc thay th h. * Mt ln na c th khng nh rng chnh ai Cng nghip c kh l c s xc lp ln thng tr ca pht trin sn xut TBCN m bo cho s sng cn ca TBCN. Ni tm lI n l I chn vng trc ca TBCN Phn II: Vai tr ca my mc i cng nghip di vi nn kinh t Vit Nam ng ni cng nghip ho v hin i ho nhn mnh ti i hi ng CSVN n th 8 hin i ho cng nghip ho l cuc cch mng c tnh cht ton din, khng ch tp chung vo lnh vc cng nghip m c cc lnh vc khc nh nng nghip , dch v.. Ch tch H Ch Minh tng ni rng i sng c th tht s di do khi chng ta dng my mc sn xut mt cch rng ri v Cng nghip v nng nghip l hai trn ch yu ca nn kinh t Cng nghip pht trin th nng nghip mi pht trin t c th thy r rng cng nghip c tm quan trng cao. Nhng mun pht trin th phi c cng ngh v k thut v my mc l nhn t trc tip tc ng n s pht trin . I Vai tr cu my mc i cng nghip i vi sn xut cng nghip Mun thc hin cng nghip ho v hin i ho trc ht phi hin i ho cng nghip, theo nh gi chung ca cc c quan chc nng nh nc t khi i mi c ch qun l p dng my mc tn tin vo sn xut di p lc

cnh tranh ca c ch th trng v cc nhn t khc sn xut t cc doanh nghip ni chung v cc doanh nghip nh nc ni ring c bit l cc lin doanh vi nc ngoi c s i mi ng ghi nhn gp phn ng k vo s tng trng ca sn xut, cnh tranh v tr vng c trong cnh tranh vi sn phm v dch v ca nc ngoi mt s lnh vc sn phm cng nghip nh: Qut in, xe p, ch bin thc phm . Cng theo nh gi ca cc c quan nh nc c thm quyn (b khoa hc cng ngh v mi trng, B cng nghip ) th cng ngh i mi ng gp trn 30% tng trng GDP ca ton nghnh thm tr trong mt s doanh nghip nh nc t l ny cn th hin cao hn t ti 50- 60% (nh mt s ngnh vin thng tin hc, in t nng lng.) S i mi cng ngh c quan h khng ch v phng php t chc , qun l sn xut, k nng, trnh ngh nghip ca con ngi m cn m c v phn khng th thiu l my mc, thit b. T sn phm ca mt s doanh nghip t c tiu chun ISO 9000 l nhng minh chng cho nhn nh trn. Nh vy s p dng khoa hc cng ngh my mc hin i l thay i c cu t chc ca sn xut cng nghip. 1. Thay i theo hng tiu cc - S pht trin ca cng nghip trong thi gian va qua dn tri, va phn tn v thiu tp trung, thiu nh hng v bao trm nn c l thiu hiu qu. l tnh trng x u t my mc sn xut vo cc nghnhn thy ni ny lm ni khc cng lm: nh cc nh my ma, xi mng , xy

dng bn cng, khu cng nghip Mt s trng hp khc l trang b mua sm t thit b c tnh nng k thut cao m c s h tng v nhn lc cha p ng Khc phc tnh trng trn phi nng cao nng lc qun l ca doanh nghip. Bit rng cng nghip ho l qu trnh i hi s lin kt trong pht trin t nhng ngnh cng nghip n gin ch yu sn xut hng ho tiu dng nh: thc phm, dt may, nghnh da n nhng nghnh cng nghip c bn (cng nghip nng ) nh cng nghip g v giy cng nghip ho cht, cao su, kim lo mm, v mt s nghnh cng nghip ch to my mc. Cc cng trnh nghin cu nhiu nc cng nghip trong giai don u ch yu da vo mc ng gp ca cng nghip gin n, trong giai don tip theo cng nghip tip tc tng trng phi da vo ng gp ca cc nghnh cng nghip c bn v trnh cao hn phi da vo cc nghnh c hm lng cng ngh cao. Nhng pht trin cc nghnh th cng nghip nh phi pht trin trc. iu ny khng ch l bi hc t thc tin m cn l mi quan h lin nghnh ca nghnh cng nghip to nn. *My mc i cng nghip c tc ng thay i c cu nghnh cng nghip, Vit Nam i t xut pht im rt thp nhng t rt sm chng ta xy dng nn kinh t c lp t ch, hng ni cao. Nu c s vt cht cho php th iu ny c khuyn khch nhng thc t th ngc li nn tnh hng ni c nhng li c tc hi rt ln, nghin cu khng hong ca cng nghip trong nhng nm 19791981; 1989-1991; 1991- 1999 cho ta thy chng gn vi

tnh hng ni cao. Trong thi im c tc nhn t bn ngoi. Sau thi im khng hong nn kinh t nm 1997 nn kinh t pht trin trm li. Cng nghip ho cho n nay xt v thc cht l qu trnh pht trin cng nghip hng vo nhng nghnh thay th nhp khu tuy c mt s kt qu tch cc nhng vn bc l mt s nhng khim khuyt. Tng trng rt thp, mun thot khi s ph thuc vo nc ngoi th li ph thuc ngy cng tng: Theo s liu iu tra nm 1998 tng chi ph nhp khu chim 27% gi tr sn xut v bng 81% gi tr tng thm trong cng nghip hu ht cc nghnh cng nghip c hm lng trung bnh v u c t l chi ph nhp khu t 35- 50% gi tr sn xut hoc t 10- 28% gi tr tng thm ca cng nghip Tm li hng ni hn ch s pht trin ca cng nghip trong nhiu nm em li mt tc hi rt ln. iu l kt qu ca s iu chnh chm chp nhng chnh sch pht trin kinh t ca nh nc. 2. Tc ng tch cc Bn cnh nhng yu t tc ng tiu cc chng ta phi tha nhn ci c ca my mc i cng nghip vi nn kinh t Vit Nam l v cng r rng v cn thit, l mt tch cc ca my mc i cng nghip *Lm thay i c cu cng nghip v tng trng cng nghip Vi s ng gp quan trng ca h thng my mc hin i mang li nng sut cao cng nghip t c nng sut cao trong khong thi gian t 1991- 2000. Ngay trong

thi k t 1981- 1999 y bin ng Cng nghip cng c mc tng trng gn gp i so vi nng nghip (tnh theo gi tr sn xut ) s suy gim trong nhng nm 1979-1981 l do chnh sch trong nc, s tng trng tr li trong nhng nm 1982- 1985 l nh cc ci cch ti TP H Ch Minh . giai on tr tr 1986-1990 do ci cch kng dt khot, sau n lm pht bng n, lu thng tin t b ri lon l mt n gi mnh vo nn kinh t Vit Nam nhng yubt ny ch lm tng 5,9% v cng nghip. Phi t nm 1991 tr i cng nghip mi t c mc tng trng cao v ko di n nm 2000 vi t l tng bnh l 14% nm pht trinr nhanh nht trong khon 1986- 1995 l nghnh cng nghip khai thc nguyn liu (c nhiu my mc nh: my khoan ..) vi mc tng 32% nm nng cao c cu ca n t 5,3% trong cc nm 1986- 1990 ln 15,7% trong cc nm 1991- 1995 *S tng trng cng nghip t nm 1986 1995 cho thy vai tr ca my mc i cng nghip khi p dng ng lc. Bc tranh cng nghip t c ci thin hn, t l tng bnh qun l 10,2% nm gp i s 5% ca thi k (1979-1985) nhng iu quan trng l chnh sch c kim nghim v tip tc hon thin cho cng nghip vo cc giai on pht trin cao hn. Tip theo l s tng trng v c cu ca giai on 1996- 2000 t c mc tng trng cao v duy tr trong nm 2000 (nhn vo h thng my mc trn), V d thit b vn phng, my tnh tng(17,9%)thit b in ttng (28,3%) Phng tin vn ti tng (24,7%)sn xut sn phm kim loi tng(21,2%)

cao su plastic tng 24,3% sn phm da gi da tng 21,3%. Du kh chim mc tng trng cao nh p dng nhiu hn cc loi my mc i cng nghip nh my khoan ma ht . khai thc v ch bin du th tng(17,49%) Vai tr ca my mc i cng nghip cn tc ng rt ln ti c cu cng nghip theo khu vc kinh t trong nc v u t nc ngoi. To s khc bit trong khu vc quc doanh tp trung mt s nghnh c quyn nh in nc thuc l th khu vc nc ngoi c vn u t h thng my mc thit b tp trung vo cc nghanh khai thc du kh, my tnh, in t , xe my v t trng khng ngmg tng ln ni chung tng trng cao v n nh, khu cng nghip c vn u t nc ngoi t trng ca n t 25% nm 1995 ln 29% nm 1997 v 35,5% nm 2000 *Xt ti vai tr, ngha ca my mc i cng nghip in hnh cc khu ch xut, khu cng nghip - gp phn khi cu v vn vai tr ca my mc i cng nghip trong qu trnh cng nghip ho v hin i ho nc ta ti cc khu cng nghip, khu ch xut + a my mc vo chuyn sn xut cng nghip, thc hin cc nhim v trc tip phc v h tr hot ng sn xut cng nghip trong khu gp phn tng trong kinh t. Nm 1996 cc khu cng nghip- khu ch xut c nc xut khu 400tr USD chim 8,75%, nm 1998 con s ny tng ln 1.300tr USD v chim 14% tng kim ngch xut khu ring hai khu ch xut Tn Thun v Linh Trung c 95 doanh nghip sn xut xut khu 405tr USD, Khu cng nghip ng Nai 6-22 tr USD 66% tng doanh thu ca c

khu v ng gp vo ngn sch nh 28%. Kt qu ny cng gp phn cng c lim tin v k vng ca chng ta vo vai tr ca my mc i cng nghip i trnh cng nghip ho v hin i ho t nc. + My mc i cng nghip c vai tr rt to ln nhiu nghnh cng nghip ,V d trong mt nh my nhit in cn c bao nhiu my mc i cng nghip : tua bin, my t., v nh my thu in Ho Bnh l mt cng trnh cho s p dng cc my mc i cng nghip - Trong nhng nm tip theo my mc i cng nghip cn gi v pht huy vai tr v cng quan trng ca n trong s nghip cng nghip ho v hin i ho t nc cng nghip pht trin s lm nn tng cho cc nghnh khc pht trin II Vai tr ca my mc i cng nghip i vi nng nghip v dch v Vic p dng my mc i cng nghip lm tng kh nng pht trin ca cng nghip ko theo s pht trin ca nng nghip v dch v t lm tng ngn sch nh nc . III i vi i sng x hi. tc ng trc tip n cc i tng lao ng t trc tip sn xut gin tip sn xut ng thi thay i c cu, lm tng kh nng, ngun lc, nng xut x hi. Vic p dng my mc i cng nghip vn gi vai tr quan trng trong vic vn hnh nn kinh t Vit Nam. IV. Mt s gii php ch yu pht trin khoa hc cng ngh. - To lp th trng cng ngh vi tin

- Chnh sch i vi cn b cng ngh. - Tng u t cho pht trin khoa hc v cng ngh t ngun - Hp tc quc t khoa hc v cng ngh. - Tng cng kim sot , gim nh cng ngh v cht lng sn phm. - i mi h thng t chc qun l hot ng khoa hc v cng ngh - y mnh cc hot ng thng tin, tuyn truyn ph cp cc kin thc khoa hc v cng ngh.

Kt lun.
Hin nay th gii ang trong qu trnh hi nhp xu th quc t ho ngy cng cao, vic pht trin kinh t l rt cn thit. My mc i cng nghip lun lun gi vai tr quan trng nng cao cht lng cuc sng, kinh t x hi. Ch Tch H Ch Minh gin tip nhn mnh vai tr ca my mc i cng nghip ngi ni: Mun m bo i sng sung sng mi mi, phi cng nghip ho x hi ch ngha, phi xy dng cng nghip nng. Mun c nhiu my th phi m mang cc ngnh cng nghip lm ra my, ra gang, thp, than, du... l con ng i ca chng ta, con ng cng nghip ho nc nh. Bi vit ca em c hon thnh. Do trnh v kh nng thc t ca mt sinh vin nm u c hn nn bi vit kh trnh khi thiu st. Rt mong c s gp ca qy thy c v cc bn sinh vin bi vit c hon thin hn. Em xin chn thnh cm n! H Ni, ngy 01 thng 04 nm 2003 Sinh vin thc hin

inh Th Thanh Giang

ti liu tham kho

1. Tp ch nghin cu kinh t cc s thng 3,4,5 nm 2000 2. Vit Nam 2000 NXB thng k 3. Gio trnh kinh t chnh tr Mc Lnin 4.Tp ch thng tin ti chnh nm 2000