You are on page 1of 27

BN PHP GII

Hng Dng Nguyn Vn Hai Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 28-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
Tm chng sanh l Nh Lai tng, l Nht php gii. S, L, v L S v ngi php gii. S s v ngi php gii.

---o0o---

Tm chng sanh l Nh Lai tng, l Nht php gii.


Trong li ni u ca tp Lun gii Lun i tha khi tn, Php Tng c kin phn loi bnh ngh v Pht hc thnh bn gio: (1) Tiu tha (Hinayna); (2) Trung qun (Madhyamika); (3) Du gi (Yogacara); v (4) Nh Lai tng (Tathgata-garbha). Trong s kinh lun ch yu ca gio l Nh Lai Tng, Ngi k n kinh Lng gi, Cu cnh nht tha bo tnh lun, v lun i tha khi tn. Theo Ngi, gio l Nh Lai tng l gio l v L S dung thng v ngi. Theo s ng hc gi, Lun i tha khi tn c th xem nh tiu biu cc im trong qu trnh khai trin khi nim Nh Lai tng. T tng ch o ca lun ny ta vo nim tin mt Thc ti cu cnh chu bin hm dung bao trm tt c php th gian v xut th gian. Ni theo ngn ng th tc thi l "Nht Tm", cn gi l "Tm chng sanh", "Tm tng" hay "Tm tnh" tc "t tnh ca Tm", ... ng nh Kh kinh chp: "V bt tng th php gii lu, mc bt hon qui th php gii" (Dch: Khng c mt php no chng t Tm ny m lu xut, v cng khng c mt php no chng tr v Tm ny). Theo Lun i tha khi tn, Nht Tm c hai tng: (1) tng Chn nh, ch ring v phn th tnh chn tm thanh tnh; d nh "tnh trong sch" ca nc; v (2) tng nhn duyn sanh dit, ch chung cho th, tng, v dng ca Chn Vng ha hp; d nh "tnh trong sch" v "tng nh c" ln ln ca nc. Tng v Dng khng ri Th, Th khng ri Tng v

Dng; cng nh nc khng ri sng, sng khng ri nc. Nh th, th, tng, v dng tng tc. Bi vy nu ng v phn Chn nh m lun, thi tuy thanh tnh bt bin m vn ty duyn sanh dit; cn ng v phn sanh dit m nhn thi tuy ty duyn sai bit m vn nh nh bt bin. Chn nh l "tng th" ca Nht Tm, ci tm tnh khng sanh khng dit v bao trm tt c nhn qu, thnh phm, y bo chnh bo, v..v... Bi th nn nguyn vn ch Hn gi l "Nht php gii i tng tng php mn th". Ngha l, Chn nh l th ca Nht php gii. "Nht" ch cho s bnh ng bt nh; Chn nh l "nhn", l "ging", l "bn nng" sanh ra tt c cc php, nn gi l "Nht php gii" [Mt ngha ca "gii" l nhn; Bin Trung bin lun gii thch: "Do ngha l nhn ca Thnh php nn gi l Php gii, v ht thy Thnh php duyn vo y m pht sinh"]. Nht php gii l ton tnh ca v tr. ni Nht php gii ny, c th phn ra tng tng (th) v bit tng (mun php sai khc). Tm Chn nh l "tng tng" (tng chung) ca tt c php; th tnh n bnh ng, song cng tm thu tt c tng, nn gi l "i". Ch "php" ngha l "gi gn t tnh v lm cho ngi hiu bit". Ch "mn" ngha l ra vo thng sut. Tt c chng sanh c th do php mn ny tu hnh, n c mc ch cu cnh tc thnh Pht. Nh Lai tng l "tng tng" ca Nht Tm. Nh Lai tng tuy cng thanh tnh nh Chn nh, nhng cn b phin no che ph, lm nhn cho ng, nn Lun ni "Do Nh Lai tng m c Tm sanh dit; ngha l Chn (khng sanh dit) Vng (sanh dit) ha hip, khng phi mt, khng phi khc, gi l thc A li da (tng nhn duyn sanh dit ca Nht Tm). Thc ny tm thu tt c cc php v xut sanh tt c cc php." Thc A li da ch cho ci "Th, Tng, v Dng" v nhim v tnh ha hip ca Nht Tm. Nu d Chn nh nh "tnh t" ca nc, thi Nh Lai tng d nh "nc" (hnh tng ca nc), v A li da nh "sng" (dng ca nc). Trong sng gm c tnh t v nc. Th l thc A li da (Tm sanh dit) gm c th, tng, v dng v nhim v tnh h tc ca Tm. Qua ba khi nim Chn nh, Nh Lai tng, v thc A li da, ch yu ca Lun i tha khi tn l gii thch tng tn v ci tng ty duyn ca Chn nh bt bin ca Bt nh. Bt nh ng trn lp trng l th hoc l nim bt bin bt ng m gii thch rng th gii hin tng l do chp trc v biu tng h tng kt hp m xut sanh. l m my v minh che lp Chn nh, v m my li do kt qu ca mt hnh thi nht nh

no nm sn ngay trong Chn nh m pht sinh. Nu da vo bn th ca vn hu kin thit mt th gii l nim gi l Chn nh c tnh cch bt bin nh vy thi th hi trong th gii l nim vn hu sinh khi nh th no? Theo Lun i tha khi tn, l do ca Chn nh ty duyn l do "ht nhin mt nim v minh sinh khi". Theo trn, Thc ti c xem nh giao tuyn ca hai mt trt t: trt t Tuyt i tc Chn nh v trt t hin tng tc nhn duyn sanh dit. Do , Thc ti ng thi hm dung c hai trt t y. Trt t Tuyt i tuy quan nim nh siu vit nhng vn xem nh khng ngoi tm trt t hin tng. V trt t hin tng quan nim theo th tc nhng vn xem nh khng ngoi tm trt t Tuyt i. Ni cch khc, trn phng din bn th lun c hai trt t ng nht v trn phng din nhn thc lun thi chng sai bit. Bi tng Trung lun XXV.19 m t rt chnh xc quan h gia hai trt t : Nit bn d th gian V hu thiu phn bit Th gian d nit bn Dic v thiu phn bit. Dch l: Gia nit bn (Tuyt i) v th gian (Hin tng) khng c my may sai bit. Gia th gian v nit bn cng khng c cht g sai bit. Con ngi cng th, chim v tr tn ti trn giao tuyn ca hai trt t, Tuyt i v hin tng. Mt mt, ng th con ngi l Chn nh nhng mt khc vn b chi phi bi trt t hin tng, hu hn, v phm tc. Ta c th gi tn ci trng thi tn ti nh th l Nh Lai tng. ng nh Php Tng nh ngha, Nht tm l Nh Lai tng. Trong kinh in i tha thuc h t tng Nh Lai tng c bn dch "Pht thuyt Bt tng bt gim kinh" ca B Lu Chi. Kinh m u vi cu hi ca X Li Pht v s lng tng hay gim ca chng sinh trong dng sinh t. Pht gii thch, trong Nht php gii, khng c s tng gim. T ngha Nht php gii, cc khi nim tng t c gii thiu: "Thm thm ngha l nht ngha , ... l chng sinh gii, ... l Nh Lai tng, ... l Php thn". (Thng Man ging lun. Tu S) Tm li, Nht php gii hay Php gii l Php thn thng tr, l s y thng hng bt bin lm ni nng ta chn tht cho chng sinh, l nguyn l duy tr v xut sinh mi hin tng. nim v bn Php gii khi sng

vi Thun, khai t chnh thc ca Hoa nghim tng, v sau c qung din bi Tr Nghim v Php Tng, nhng v t k tip, nhng chnh do s thit nh cui cng ca Trng Qun, v t th t, m trit l Hoa nghim c ng nht vi thuyt bn Php gii. Theo thuyt ny, c bn cch nhn Php gii: (1) S php gii; (2) L php gii; (3) L s v ngi php gii; v (4) S s v ngi php gii. ---o0o--S, L, v L S v ngi php gii. S php gii l th gii ca nhng vt th hay bin c c bit, trong ch gii (dhtu) c ngha l "ci phn bit". V s, Php gii bao gm tt c php trong th gian, mi s vt trong v tr v cng v tn, tri qua thi gian v khng gian. l th gii hin thc, thc tin. N biu hin gio l duy thc. L php gii l s hin hin ca Nht tm tc l ci Thc ti cu cnh chu bin hm dung bao hm tt c php th gian v xut th gian. L php gii cng l th gii ca l tc. Thng thng, ni n "l tc" tc l ni n nhng trt t, nhng nguyn l tru tng, nhng nh lut chi phi s hin khi v vn hnh ca s vt v bin c. Chng hn nh nm mt vt g ra ngoi ca s, vt y s ri xung t ti mt ch nht nh. Ta c th d on v tr ch ny nu bit phi hp nhng "l" (nh lut vt l) cn thit vi nhng iu kin lin h. Cng vy, s tun hon ca bn ma hay ca ngy m khng phi do ngu nhin m chnh do nhiu "l" tng hp iu hnh. Nh vy, l l gim c v hnh ca tt c hin tng. c bit i vi cc nh trit hc Hoa nghim, thi "L" (vi ch L hoa) ch vo "Nht Tm". L l Nht Tm hay tnh Khng, l chn l tht tnh, l th tnh chn tht ca tt c php. L cng cn gi l Php tnh, hay Php gii tnh, Chn nh tnh. Tt c php trong v tr u ng mt th tnh chn tht y, hay ni khc, th tnh y dung thng v ngi. Tam lun tng v Php tng tng ch xng L S tch ri nhau. L s v ngi php gii l th gii trong tt c hin hu c bit (vastu) c th ng nht vi Nht tm l s y. L l th tnh ca tt c php tc ca S. S l hin tng ca l tnh. S lun lun l biu tng ca mt l no v ngc li, l lun lun l l tnh ca mt s no . L v S hp nht, chng nhng bt tng ly v h nhp, m cn h tc, ngha l hon ton ng nht hay bt nh (advaya). gi l l s v ngi. y cng l

gio l ca i tha Chung gio, s l nht th. Nh Lai tng duyn khi l c im ca gio l ny. L s v ngi l mt cch ni khc cu "Sc tc th Khng, Khng tc th sc" ca Bt nh. Theo l duyn khi, l s v ngi c ngha l s hin hu cc php do duyn sinh khng mu thun vi tnh Khng ca chng. Chnh do tnh Khng, tnh v t tnh, cc php mi c th ng thi hin khi v cng ng hin hu thnh mt Nht th v h tng giao thip. Thng ngy ta th nghim nguyn l tng dung v ngi gia s tn ti gi hu ca s vt vi tnh cch v thng ca chng. V thng tng ng vi l tnh Khng ca s vt. Php gii qun ca Thun nu ra mi php qun l s v ngi. Qun st: (1) L dung thng S. L tc tnh Khng l v cng, khng bin gii. Tri li, S tc s vt thi hu hn, c bin gii. Tnh Khng th hin trn y ni mi v khp tt c s hoc php, bi v tnh Khng l bt kh phn, khng phn chia ring khc. Do , trong mi mt vi trn th hin vin mn tnh Khng rng ln v cng v tn. Th d: nh lut vt l hc v sc ht vn vt hiu nghim bt c khi no v bt c u trong v tr. Theo ngha , L c xem nh bt kh phn, khng c bin gii hay gii hn. Tri li vn vt trong v tr tc S u b gii hn v c bin gii. V L khng th chia ct nn ton th ch khng phi nhng mnh phn ca L dung thng S. V li, lm th no mt phn ca nh lut sc ht vn vt m c tc dng c? Qun st: (2) S dung thng L. Tnh Khng ca mt s ring bit ng nht vi tnh Khng ca mi s khc. Do tng ng m tnh Khng ca mt s ha hp vi tnh Khng ca tt c s, bng bc ton th v tr. Ni nh vy khng khc g ni rng khong khng trong mt nguyn t l mt vi ton th khong khng ca h khng. Hoc l ni rng tnh v thng ca mt s vt l mt vi tnh v thng ca tt c s vt. S c bin gii v hu hn, cn L thi v cng v khng bin gii. Tuy th, ci hu hn "S" hon ton ng nht vi ci "L" v hn. Ti sao? Ti v bn cht nguyn s ca S l Khng, l L. y chnh l Sc Khng tng tc hay ng th tc Khng. Bi th cho nn mt vi trn c th dung thng ton th v tr m

khng my may trng dn. Mt vi trn c th dung thng ton th v tr thi ht thy mi php cng th. iu ng lu y l do quy thu S vo L nh vy m sanh xut S s v ngi php gii. Ngi Thun ni: "Tr c ca ngi thng khng th no hiu c nguyn l L S v ngi. Khng mt n d no c th din t chnh xc nguyn l . Tuy nhin v bt buc phi lm sng t vn nn mi vin ra th d sau y. D nh ton th i dng th hin trong mt sng m khng h thu hp li. Mt sng nh dung thng i dng bao la m khng phng ln thm cht no. Tuy ng thi hin khi khp tt c sng, i dng vn khng v vy m phn tn thnh nhiu. Tuy trong tt c sng u ng thi th hin i dng nhng chng khng l mt. Khi i dng dung thng mt sng, khng c g ngn ngi i dng dung thng tt c sng khc. Khi mt sng dung thng i dng thi tt c sng khc cng dung thng ton th i dng nh n, khng c bt k chng ngi no gia chng." Ngi Trng Qun ch gii d y nh sau. "i dng l biu tng L v sng l biu tng S ... Lm th no c i dng cha trong mt sng? Cha c l v i dng bt kh phn. Lm th no L bao la cha trong mt S? Cha c l v L khng th b chia ct. Mt sng dung thng ton th i dng bi ti n ng nht vi i dng. Mt vi trn dung thng ton L bi ti vi trn v L l mt. ..." Phn tch: Cu "Ton th i dng th hin trong mt sng m khng h thu hp li" c th hiu rng vi hc thc, t nhng d kin cht liu tm ra trong mt sng ta c th suy on cht liu trong ton i dng. Bi th m i dng khng cn thu hp li c dung cha trong mt t sng nh. Cu "Mt sng nh dung thng i dng bao la m khng phng ln thm cht no" tht l kh hiu i vi kinh nghim thng thng. Ti v nhn thc th tc b hn cuc trn mi phng din do bi nhng khung nim thin kin v trong vng kim ta ca khng thi gian. Cn phi c nhn quan Vin dung ca Hoa nghim, soi thy mun vt trong mt nim (nht tm kin chiu), khng b hn nh trong bt c gii hn khng thi gian no, mi c th nhn thy l th ca Chn Khng trong mi mt vi trn v mi mt vi trn bao hm ton th v tr m khng thay i kch thc.

C ngi nu cu hi: "Nu L bao trm mt nguyn t vi ton th ca n, thi ti sao n khng thu nh li? Nu L khng thu nh li va bng kch thc ca nguyn t, lm th no ni c rng ton th ca L an tr trong nguyn t? Ngoi ra, khi mt nguyn t bao trm th ln ca L, thi ti sao n khng trng bng rng ln? Nu nguyn t khng bnh ng vi L v khng tr thnh rng ln thi lm sao n bao trm th ln ca L? Lp lun nh vy tht l mu thun v khng hp l cht no." ng l c th tr li mt cch n gin ngn gn rng vn m cu hi nu ra l do kin chp vn vt c t tnh (Svabhva). Ch c nhn quan vin dung Hoa nghim vt thot hon ton ht thy mi khung nim t tnh mi thy r vn vt h nhp h tc, bnh ng bt nh, trong h thng quan h ton din, ng thi sinh khi v hoi dit, hp tc v i chi, ha hp v phn cch gia L v S. Nhng ngi Thun khng lm nh th m tri li sau y Ngi kin nhn trnh by thng sut nhiu kha cnh ca cch ph bnh theo thuyt tnh Khng tr li cu hi trn. Qun st: t L v S mt i mt, chng khng phi mt khng phi khc; do chng h dung h nhip. Tuy vy trt t v v tr tng i ca chng khng h b ph hoi. Trc tin, nhn S t L pht hin bn nguyn l: (a) Bi ti L khng sai khc S, ton th L an tr trong mi S. (b) Bi ti L v S khng ng nht cho nn ton th L tri rng v cng tn. (c) Bi ti phi nht l phi d, nn L th v bin hon ton an tr trong mt nguyn t. (d) Bi ti phi d l phi nht, nn L th ca mt nguyn t l v bin v. khng phn ha. Th n nhn L t S, cng thy xut hin bn nguyn l: (a) Bi ti L v S khng sai khc, nn mt nguyn t bao trm ton th L. (b) Bi ti L v S khng ng nht nn c th nguyn t khng b tn hi. (c) Bi ti phi nht l phi d, nn mt nguyn t nh b bao trm ton th v hn ca L. (d) Bi ti phi d l phi nht, nn nguyn t khng trng dn khi bao trm L v hn. Phn tch: Pht biu trn l mt cch ph bnh theo thuyt tnh Khng. Nguyn l (a) cp vn hp, tc tng hp hay hp nht. Nguyn l (b) cp vn ly, tc phn ly hay ly tn. Nh th c ngha l quan nim vin dung khng

hon ton quy thu mi sai khc v mt ton th khng sai khc, m ngoi ra cn bao hm c s phn ly hay ly tn. Khng k l tng hp hay phn tn, min gii tr hon ton t kin chp ng, qun cc v t tnh thi nm vng chc nhn quan vin dung ca Hoa nghim. Theo thut ng Trung qun, nguyn l (a) l Chn v nguyn l (b) l tc . Hai nguyn l (c) v (d) pht biu tnh phi nht phi d ca vn hu, "khng phi l ci y, cng khng phi l ci khc", ngha l mun ni ln rng ci th gii thin sai vn bit ca nhng gi tng chnh l cnh gii ca tnh Khng. Theo lun l hnh thc ta c th vit Phi nht l ~(P = P) v Phi d l ~(~(P = P)). Nh th c th vit "Phi nht tc Phi d" l "~(P = P) = ~(~(P = P))" hay gn hn "A = ~A". l phng trnh "A = phi A" biu din tnh Khng. n y, i phng hi: "Khi L v bin bao trm mt nguyn t, thi L th c ng thi an tr trong cc nguyn t khc hay khng? Nu c, thi nh vy ngha l L hin hu pha ngoi nguyn t; do L khng tht s hon ton bao trm mt nguyn t. Mt khc, nu khng, thi khng th bo rng L bao trm ht thy mi vt (S). Qu c mu thun trong l lun." Ngi Thun tr li: "Ti v L c tnh dung (ngha l bng bc khp ni, iu ha, v hp nht) v ti v vn vt h tng giao thip ton din khng ngn ngi nn chn l Vin dung hin hu c trong ln ngoi (L v S) m khng b chng ngi ngn tr. gii thch tng tn im ny, bn l do c nu ra ty theo quan im trong v ngoi ca L v S. Phn tch: Yu ch ca lun chng trn l bi ti L v S hon ton nhip nhp trong mt ton th vin dung, nn c hai u c trong ln ngoi; do , khng c g l mu thun trong l lun. Cu "ti v vn vt h tng giao thip ton din khng ngn ngi nn chn l Vin dung hin hu c trong ln ngoi (L v S) m khng b chng ngi ngn tr" hm Php gii th t tc s s v ngi php gii, v do cho thy khng th no ni n L s v ngi m khng ni n S s v ngi. Hai vn khng th tch bit ring nhau. Qun st: Trn quan im L, c bn l do:

(a) iu L bao trm ht thy mi s vt vi ton th ca n khng ngn tr s hin hu ca ton th y trong mt nguyn t. Do , ngoi tc trong. (b) iu ton th L hin hu trong mt nguyn t khng ngn tr s hin hu ca ton th y trong cc s vt khc. Do , trong tc ngoi. (c) Tnh bt nh bng bc khp ni; do , tnh y ngoi v cng trong. (d) Tnh bt nh l siu tc; do , tnh y chng ngoi m cng chng trong. Ba l do u gii thch L S phi d v l do cui gii thch L S phi nht. Chnh v L S phi nht phi d nn ngoi hay trong u thy khng chng ngi. Phn tch: iu ng lu trong t tng Pht gio l mi khi dng vn t li ni lun bn v Thc ti tuyt i hay s chng bng tm nhng s kin hoc chn l siu kinh nghim gic quan thi lun lun lp cc trn gii tuyn gia hai cnh gii tng i, khng nh v ph nh, nhn v qu, Khng v Bt khng, nht th v a th, b v phin no, Tr v Bi, Pht v chng sanh, gic ng v v minh, nh v Nghip, nit bn v th gian. Cch thc suy ngh nh vy ng dng vo mi trng hp n tn cng tt dn n quan im Vin dung ca Hoa nghim. iu ny thy c pht biu trong on vn trn ca ngi Thun. L hin bt c u v khng thy L u c; do , L va c trong ln ngoi ca s vt. L ng nht v cng sai khc vi S, khng phi do lut tng i, m tht ra l mt h lun ng nhin c suy ra t nguyn l Vin dung v ngi. L Vin dung v ngi c th gii thch cch khc. Khi ta ni n ton th dn chng ca mt phng qun hay mt thnh ph, thi danh t "ton th" y tht ra ch c tnh cch tng i. ng trn quan im kch thc rng ln hn, chng hn nh mt quc gia hay ton cu, nhng ci "ton th" y ch l nhng mng hay thnh phn. Nhng "ton th" nh vy c tnh cch tng i v rng buc vo vi nhng cnh gii hn nh. Ngc li, ton th vin dung hay L (Ton L) ca Hoa nghim bao gm ht mi quan h tng dung tng nhip ca vn hu nh huyn, khng c t th, khng c chng ngi nn c tnh cch chu bin hm dung. nhn mnh v chn th v ngi ca L nn mi ni " trong tc ngoi, ngoi tc trong".

Qun st: Trn quan im S, c bn l do: (a) iu mt vt cha L vi ton th ca n khng ngn tr ht thy cc vt khc cng cha L ton vn. (b) iu tt c mi vt bao trm L khng ngn tr mt nguyn t bao trm ton vn L. Do , hin hu ngoi l hin hu trong. (c) Bi ti ht thy mi vt ng thi bao trm L bng mi cch v mi cch, nn ht thy mi vt u hon ton trong L v ng thi ngoi L khng chng ngi. (d) Bi ti tt c cc vt sai khc khng tn hi nhau bng cch i chi ln nhau, nn chng trong chng ngoi. Phn tch: Trong l do (c), " trong L" c ngha l mi mt v ht thy c th S bao trm L ton th; " ngoi L" c ngha l cp S/L ny khng hn l cp S/L y. Cu "chng trong chng ngoi" trong l do (d) tung nh nhc li thuyt Nh : Theo tc , c th A khng th ni l cha trong c th B; bi v nu A cha c trong B thi trt t trong th gian gii s b tn hi hay ph hy. Mt khc, theo Chn thi c th A khng ngoi B bi v chng h tc trong L. Qun st: (3) S y c vo L m hin khi. S vt hin hu l do khng c yu tnh quyt nh. Theo nh ngha, bt c ci g t hu v tuyt i tt khng th nng vo bt c ci g khc n. Do , s vt no nng vo iu kin nhn duyn sinh khi nu c t tnh thi khng th tn ti. ng nh khu quyt lng danh ca B tt Long Th: "Do tnh Khng m tt c php c thnh tu v hp l". (4) Do S m L c hin by. Khi S nhip nhp L thi S ha Khng v L hin by. Cng nh tnh v thng c nhn thy trong s tn ti gi hu ca vn php. cng l ngha ca cu kinh: "Tt c php u l Pht php".

(5) Do L m la b S. Nh tr qun Khng, cng bit r ht thy s vt l "v thng, hu vi, do nhn duyn sinh khi, chu s on tn, chu s hoi dit, chu s ly tham, chu s on dit". Do thng tri nh vy m "hng n ym ly, ly tham, on dit", v gii thot. (6) L c th b S che ph. ngha ny c cha trong cu kinh: "Ly nht thit ch tng tc danh ch Pht" (Dch: La tt c tng, l Pht; Kinh Kim Cang). Kinh Hoa nghim cng c cu: "Pht t! Khng mt chng sanh no m chng c tr tu (Pht tnh) ca Nh Lai. Nhng chng chng chng ng tht hin ra l v bi chng cn vng tng chp trc." (7) L ng nht S. L khng nm ngoi S; L l v t tnh. Ni khc, tnh Khng t n khng c yu tnh quyt nh. Ngoi ra, S ty thuc L; bn tnh ca S trng rng nh h khng, do tng quan m tr thnh hin hu. Do , L S ng nht. D nh nc v sng. Bi sng chnh l nc, nn khng sng no l khng c tnh t. V vy m ni rng nc l sng. (8) S ng nht L. S do nhn duyn sinh khi tt v t tnh nn vi tnh Khng l mt. Cc lun s Pht gio thng quan nim hin hu l s lu chuyn lin tc cc st na c kh nng tc ng, bi th cho nn cui cng s sanh khi ng nht vi s hoi dit ca s vt. Cng c th ly nc v sng lm d. Khi sng chuyn ng thi sng v nc l mt. (9) L khng phi l S. Ci tnh Khng ng nht vi S tht ra khng phi l S theo ng ngha ca S. L do: Chn tnh khc vi vng tng hay gi tng. Php duyn sinh khng ging php lm duyn. Cng nh nc tuy l sng nhng khng phi l sng tht v chuyn ng v tnh t khng ging nhau. (10) S khng phi l L. S tng khng phi l bn th. Nh sng tuy hon ton l nc nhng v sng l chuyn ng v chuyn ng khng c tnh t nn sng v nc khc nhau. Mi phng din l s v ngi va trnh by trn l nhng hnh thc tc dng khc nhau ca l duyn khi. Nhn S t L, thi thy thnh v hoi, hp v ly. Nhn L t S, thi thy hin by v che ph, mt v nhiu. l nhng php qun m ngi Thun ch by nhm th nghim nguyn l vn php ng thi cu khi, ng thi h nhip, v ng thi h dung hu

chng t l s v ngi php gii, mt ton th nhp nhng trong ng v d tr thnh ha hp, L v S h tc h nhp. L v S h tc h nhp c th biu th bng hai dng phng trnh din t cc php ton n gin (cng, tr, nhn, chia) ca S hc. l: (1) 1+2=3 v (2) (1 + 2) - 3 = 0

Dng th nht [1 + 2 = 3] l mt th d v trc qun tng hp phn on (intuitive synthetic judgment). Phng trnh cho thy bt k php ton s hc no (cng, tr, nhn, chia) cng chuyn hp hai hay nhiu s nguyn thnh mt s nguyn v do din t s tng quan nhip nhp gia mt v nhiu. Dng th hai [(1 + 2) - 3 = 0] phn nh ngha nht a tng tc (mutuality of one and many) ca dng th nht. Hai v ca phng trnh c dng ny quy chiu v cng chung mt thc ti im, mt cn bn hu php theo lut ng quy nht (tdtmya; Principle of Identity). S zero l biu tng ca cn bn hu php y. Nu mt v nhiu, c th v tng th khng bao hm v dung np ln nhau tt nhin s zero khng hin ra trong v sau! Nh vy, hai dng phng trnh ni trn xem nh biu hin nguyn l L S v ngi. Ni theo Lun i tha khi tn, thi hai dng phng trnh ny ph din cu trc "Nht Tm (chng sanh tm), nh Mn (tm Chn nh v tm sai bit), v tam i (th ln, tng ln, dng ln)" ca Php i tha. Qun tng s h tng l thuc v s ng thi cu khi ca tnh Khng v hin hu, ca L v S, "B tt t chi ng nht mnh vi Tuyt i, bi v ng nht nh th l chn ng nhng rung ng ca con tim ang rung cm trc th gii sai bit v bt n. Ni cch khc, vi con mt ca Thanh tnh tuyt i, B tt trc nhn Nh tnh (Tathat) ca vn hu, v l tnh Khng (Snyat), nhng con mt kia vn m, nhn vo thin sai vn bit, ngha l nhn vo th gii ca v minh v kh ly. Ni theo chuyn mn, ci gi l "Qun Khng bt chng" (Na bhtakotim skstkaroti; Khng th chng Thc t ). Ti sao, v bng cch no, B tt li c th thnh tu c cng trnh k diu ny: trong nhng khng l trong? Mu thun ny nm ngay trong t th ca Bt nh, v Bt nh khng ch l ci nhn tr nng soi vo tnh Khng ca vn hu; n l mt ci phng mnh ca xc cm phng vo nhng thc ti ang m rng cho tm nguyn. Bt nh nh th ch thc l thng nht

trong n ci thy bit v ci cm thy. Kha cnh tnh cm c gi l "Phng tin thin xo" (Upyakausalya). Bt nh ngay trong t th n tc ng Phng tin thc hin mt k hoch cu ton din cho ht thy chng sanh. Ci lun l mu thun ny c th coi nh l bin chng php ca Bt nh." (Thin lun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dch). ---o0o---

S s v ngi php gii.


S php gii, l php gii, v l s v ngi php gii ch l nhng phng tin thuyt ging nhm dn n s s v ngi php gii. Tht vy, trong l s v ngi php gii, em tt c s (S) quy thu vo L chng nhng thit lp mt ton th khng sai bit m hn na to thnh mt th gii vin ton nhp nhng ha iu, nng ng v v ngi, kt dt li hay ng nht ha tt c thc ti d bit hay i nghch. Thc ra, s quy thu S vo L l mt lun chng nhm khai th cho ngi d hiu, ch s s v ngi php gii t n hin hu khng cn n lun l thng tc hay mang mt bn sc i i, tng i no c. Php gii duy nht hin hu l s s v ngi php gii. Trong th gii mi mt vt th c bit ng nht vi mi vt th c bit khc m tt c nhng gii hn phn cch gia chng thy u b bi b. Chng h tng giao thip ton din trong nhng tng quan v tn v v ngi. S h tng giao thip ca hin hu trong s s v ngi php gii khng th thu t bng suy l hay tng tng. N l kinh nghim tm linh c trc tip cm nghim khng cn nh n biu tng hay tr nng. Suy lun v ni nng ch lu tm n ci nhn "mt ny" m thi. "Mt ny, c nhin l th gii ca chng ta, ni honh hnh ca nhng sai bit. ... ... ... Chng no chng ta cn 'bn ny', thi cha d g chp nhn ni hai tng i chi thng nhau v chi b ln nhau. C, khng th chi l khng c; lm, khng th bo l khng lm; c v khng c, lm v khng lm, th v bt th l nhng th chng chi nhau." Phi thay i v tr, i sang b bn kia, b ca tnh Khng v Nht thit tr, o mt nhn vn hu t v tr mi m ny thi mi c c ci nhn quan Vin dung. "Cui cng ri s thy, bt k nhng mu thun, nhng ti tm, nhng tru tng, huyn hoc, s thy s th trong sut l lng vn m 'mt kia' cng vi 'mt ny'" (Thin lun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dch gii). Khi nim v tp hp v hn cc s nguyn t nhin 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... c th gip lm sng t mt phn no cu trc h tng giao thip ton din

ca hin hu trong s s v ngi php gii. Trc ht, hy dng k hiu {n} biu tng dy s v hn cc hng t ca tp hp cc s nguyn t nhin: {n} = 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... ... ... Ch "n" trong {n} c tn gi l to sinh t ca dy s v hn cc s nguyn t nhin v do n m ta khai trin c dy s v tn ny bng cch ln lt theo th t thay n = 1, n = 2, n = 3, ... ... ... Theo Php Tng, mi hng t n, c th c coi l c tng quan vi nhng hng t khc trn hai phng din: tn ti v tc dng. Qu vy, hng t n c th hiu theo hai ngha khc nhau nh th. Trn phng din tng quan tn ti hay tnh, mi tng quan gi l tng tc, ngha l ng nht. Theo ngha ny, mt mt to sinh t n ng nht vi bt c hng t no ca dy s. Nu n = 1, th ta c hng t 1. Nu n = 2, thi ta c hng t 2, v..v... Mt khc, to sinh t n cng ng nht vi ton th dy s. Ni cch khc, ton th dy s v hn thu nhip li trong mt hng t m ta gi l to sinh t n. Nh vy, mi hng t c ngha l do bi ton th dy s v hn v ton th dy s v hn c ngha l do bi to sinh t ng nht vi bt c hng t no ca dy s. Trn kha cnh tng quan tc dng hay ng, mi hng t ng gp cho th cch tng qut ca dy s. Nu gt mt hng t no ra khi dy s thi dy s khng cn tc dng nh l mt dy s na. Khi tch ra khi dy s, hng t khng c ngha g c; do , hng t khng tn ti bi v n c gi l hng t ch khi no n nm trong dy s m thi. Khi n ng nht vi mi mt hng t ca dy s, th n hu cng; khi n ng nht vi ton th dy s th n v cng. Tm li, mi hng t n c coi nh bao dung trong n ton th dy s v n khng phi l mt phn t c lp v tch bit khi nm trong dy s. chnh l c tnh ca "s s v ngi php gii". Ton hc phn bit hai th v hn: ng th v hn (actual infinity) v tim th v hn (potential infinity). ng th v hn l v hn ton nguyn, ht thy mi phn t u ng thi cu khi v hin hu. Th d trong trng hp tp hp s nguyn t nhin, mun nhn thc ng th v hn thi cn c kh nng thy c tt c mi hng t ca dy s nguyn t nhin ng thi hin ra cng mt lc. Trong Ton hc, mi khi tm cch din t ng th v hn bng ngn ng hnh thc thi lun lun nghch l xut hin. Ngn ng ton hc khng kh nng m t ng th v hn, cho nn mi nu ln s hin hu ca ng th v hn thnh mt tin (axiom), ngha l mt s tht chp nhn khng chng minh ta vo m thnh lp mi lun chng. Nh vy c

ngha l tin v ng th v hn s chn tht trong mt s cnh gii no v khng chn tht (gi) trong cc cnh gii khc. Ring trong ci th gii lun hi ny, cc nh Ton hc qu tht khng bit r tin y l chn hay gi! i vi Pht gio, ng th v hn ch c th trc nhn bng cm gic nh l mt kinh nghim qun tng. Trong kinh Hoa nghim, ng th v hn thng c pht biu bng cm t "bt kh thuyt chuyn". Tim th v hn l v hn thu t bng tr c, bng suy lun. Hy tr li th d lit s v hn s nguyn t nhin {n} = 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... ... .... Tim th v hn ca tp hp {n}l kh nng tip din v cng tn php m bng cch cng thm 1 vo bt c hng t cui no ca dy s thu t hng t k tip. y l v hn ca mt th gii m trt t (order) v lng (measure) c th gii thch theo thuyt Php gii duyn khi. T thn ca Php gii c biu tng bng k hiu {n}, hm l phi khng gian, phi thi gian, bnh ng, v tng, khng sc, nhng c cng nng sanh ra v lng s nguyn. m v ci b m u nng vo s chuyn bin ca thc (A li da thc) m hin ra, v nh gi thc lm ni dy lp lp sng thc l cc s duyn khi trn bin tng thc thng tr {n}. Php m, m ln hay m xung, to nn dy s nguyn t nhin v hn. Du m tng hay m gim v s v lng ln, dy s nguyn t nhin vn duy tr tim th v hn ca n. Trong tc phm Hoa nghim nht tha thp huyn mn, ngi Tr Nghim, k t ca Hoa nghim tng, dng php m t mt n mi lm th d minh gii nguyn l Php gii duyn khi. Bi k ca Tinh Tn Lm B tt, kinh Hoa nghim, Phm 20 - D Ma cung k tn cng ni n php m nh sau: "Nh nng vt b m/ M c ci hay m/ Tnh kia vn khng c/ Nn r php nh vy.// V nh php ton s/ Thm mt n v lng/ Php m khng th tnh/ V tr nn sai khc.//" Theo Ton hc, nn hiu s mi trong th d m ca Tr Nghim c th l bt c s nguyn no trong dy s v hn cc s nguyn t nhin. S mi s dng trong sut ton b kinh Hoa nghim c xem l s hin th tnh huyn diu v ton ho. Cc s mt, hai, ..., mi l php duyn khi (duyn d sinh). Ht thy chng u xut sanh t mt cn bn hu php {n}, v quan h vi nhau. Mt do m m c khng khc hai, hay ba, ..., hay mi

do m m c, v ht thy chng u do duyn sinh, nhng li khc vi ting "mt" thng c s dng trong ngn ng thng tc: "mt" thng tc biu hin mt vt t hu, c t tnh. Tr Nghim ct ngha: "Th d v m s n mi cho thy hai pha, pha d v pha ng. Pha d cng c hai mt. (1) Nhiu trong mt, mt trong nhiu. Kinh (Hoa nghim) ni: 'Trong mt: hiu v lng/ Trong v lng: hiu mt/ R kia sanh ln nhau/ S thnh v s y.//' (Li k ca B tt Vn Th S Li, Phm 9 - Quang minh gic). y l ni theo S. (2) Mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt, nh c ni trong on B tt bt thi tr (ch tr bc th by), Phm 15 - Thp tr: 'Mt tc l nhiu, nhiu l mt/ ... Nh vy tt c xoay vn thnh/ Bc bt thi nn v chng ni.//' y l ni theo L." gii thch theo Ton hc, trc ht cn nh rng tp hp v hn s nguyn t nhin {n} c c tnh l ta c th thit lp mt s tng ng mti-mt (one-to-one correspondence) gia ton th tp hp {n} v mt phn v hn no ca n. Thng thng ta gi s tng ng mt-i-mt l s "bng nhau" v c hai pha u phi c mt "s" phn t bng nhau thi mi c th tng ng mt-i-mt. ng hn nn gi l s tng t hay ng dng (similarity). Th d: tp hp ton th cc s nguyn t nhin {n} tng t tp hp cc s nguyn chn {2n}. em ton th v hn cho tng ng mt-i-mt vi mt phn v hn tng t ca n cn gi l "chiu" ton th vo mt phn ca n. "Chiu" c ngha l thit lp s tng ng mti-mt gia hai tp hp v hn tng t. Ton hc chng minh rng mt khi ta c th chiu mt ton th A vo mt phn A1 ca n, thi ci phn tng t A1 y c th em chiu vo mt phn tng t A2 ca A1. Th d: Chiu tp hp {2n} vo tp hp {4n}, ri chiu tp hp {4n} vo tp hp {8n}, v..v.... Tip din nh th mi to thnh mt s hun tp "nhiu" vo trong "mt", tc l "nhiu trong mt". Chiu ngc li t phn tng t ca ton th vo trong ton th tt nhin to ra s hin hnh "mt" vo trong "nhiu", ngha l, "mt trong nhiu". l nhn php chiu trn phng din "S". Trn phng din "L" thi ni theo Ton hc, v ton th v hn v phn tng t v hn ca ton th l hai ng th (equipotent sets; tp hp c "s" phn t bng nhau), cho nn php chiu em "mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt".

Tng cng cn ni n s tng t gia php m tng ln v gim xung trn tp hp s nguyn t nhin vi trt t phng khai v thu nhip trong v tr ton k (holographic universe) do nh vt l hc David Bohm xng. Trong v tr ton k, nguyn l h nhp h tc c tng hnh nh s giao thoa cc lung sng in t, sng m thanh, sng m in t, sng dng in t, v..v... ng nh quan nim "Php gii l mt th gii ca nh sng khng mang theo bt c hnh dng bng m no. Bn tnh ct yu ca nh sng l hn giao m khng xy ra s ngn ngi hay hy dit ln nhau. Mi nh sng c nht phn chiu trong chnh n tt c nhng nh sng khc, va ton th, va c bit." (Thin lun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dch gii) Bng vo s kin hnh tng v cu trc ca ton th s vt c thu nhip trong mi mt vng ca nh ton k qua mu hnh nh sng giao thoa, ta c th suy ra rng trt t ca nh sng chuyn ng bao hm mi th trt t v nhn duyn to nn ton th cu trc vt th c chiu sng. Chng hn nhng ln ngc mt nhn tri ban m, ta c th nhn ra hnh nh ca nhng cu trc ko cng khp nhng vng khng gian rng ln truyn dn n mt ta qua nhng khong thi gian di hng chc t nm. Th m tt c thu nhip gn li va lt qua con ngi nh b ca mt ta! David Bohm gi l trt t thu nhip (implicate order) v phn bit th trt t ny vi trt t phng khai (explicate order). Trong vt l hc, trt t phng khai, v nh m tng ln theo chiu cc hin tng xut sinh, c ngha l mi mi s vt chim c mt vng khng thi ring bit ca n v nm ngoi nhng vng cc s vt khc chim c. l li nhn c in qua thu knh (lens) ch trng vo s phn tch chia ch ra thnh phn ring bit. Tri li, trt t thu nhip, v nh m gim xung, nm trong chuyn ng truyn dn ca cc sng. Sng truyn dn khp ni v trn nguyn tc, s truyn dn thu nhip ton th khng thi gian ca v tr vo trong mi mi vng. y, danh t sng ch vo loi sng tun theo nhng nh lut ca c hc lng t. Ngha l c tnh gin on khng tng quan nhn qu v phi cc b tc ng thi n khi. Ton b chuyn ng thu nhip v phng khai ca cc sng khng th no nm trong tm mc thy bit ca chng ta, ngha l bt kh t ngh v bt kh thuyt. Bohm gi ton b chuyn ng sng y l ton lu (holomovement), cn gi l v tr ton k. V tr ton k ca Bohm c th xem nh tng ng vi s s v ngi php gii ca Hoa nghim.

Trong Kim S t Chng, Php Tng dng con s t bng vng lm n d gii thch mi iu cn thng t hiu bit th gii l tng "S s v ngi php gii". 1. Thng hiu l duyn khi (Minh duyn khi). "Vn tng bn khng, gi duyn phng hu". Vng khng c bn tnh c nh. Do ti ngh ca tay th kho m thnh hnh mt con s t bng vng. Nh th gi l nhn duyn sinh. 2. Phn bit sc tng vi tnh Khng (Bin sc Khng). "Huyn php phn nhin, chn khng bt ng". Hnh tng s t l nh huyn, phi thc. Vng rng tc tnh Khng mi c tht tnh. V s t l phi hu v thn vng l khng phi hu, cho nn mi ni l sc Khng bt tng ly. La Khng thi sc khng thnh. Khng m la sc thi Khng cng khng hin c. Do c sc thi Khng mi hin l. Tnh Khng khng ngn tr s hin hin nh huyn ca sc. 3. Ni vn tt ba tnh ca cc php (c tam tnh). "M chi danh tng, ng chi tc chn". Tam tnh l ba hnh thi hot ng ca tm trong tng quan vi bn tnh ca hin hu. Mt l bin k: phn bit s vt sai khc bng danh v tng; hai l y tha: mi tc dng sinh khi u nng ta vo nhau; ba l vin thnh tht: bn tnh tn ti chn tht ca hin hu. Do tnh bin k s chp m tng con s t c mt bn ng thc hu. Con s t tung nh c tht nhng k tht l gi hu do y tha khi tnh, ngha l nng ta vo ci khc nh danh v tng m hin hu. Cht vng rng sau khi thnh hnh s t vn khng c g bin ci. gi l Vin thnh tht tnh. 4. Hin by s la tng mo, hnh dng (Hin v tng). "Tng tc v tng, phi tng tc tng".

S t bng vng. Nu ni l vng thi tt c chng l vng rng, khng thy hnh dng con s t u trong c. Bi v vng l vng, khng phi l g ht, s t li cng khng phi. Trong L php gii khng mt sc tng no hin hu. 5. Gii thch chn l V sanh (Thuyt v sanh). "V sanh tc chi sanh, sanh tc v sanh". Ngay giy pht thy s t hin ra thi chnh l vng hin ra. Khng c g khc ngoi vng. S t hin n hay bin i, th cht vng ca n khng thm khng bt. l thuyt v sanh, mt cch miu t gin lc L php gii. 6. Lun bn s phn chia gio l ca Pht thnh nm gio (Lun ng gio). "Cn kh bt ng, thit gio hu d". V cn c, trnh khc nhau, nn chia thnh nm gio php. (a) Gio php th nht: Thanh vn, cn c vo l duyn khi thy rng khng c bn ng tht hu nhng thy tht s c cc yu t to nn bn ng bt thc y. D nh s t xut hin do duyn khi, nn thnh hoi trong mi mt v mi khonh khc. (b) Gio php th hai: Th gio, hng i tha s c, do l duyn khi, hiu r mi l v tnh Khng. D nh bn tnh ca s t l Chn Khng. Mi s vt do nhn duyn sinh u v t tnh, nn rt ro l Khng. (c) Gio php th ba c trnh cao nht ca i tha: Chung gio, thng t tnh Khng, li cn bit rng v Khng cho nn c. Tc l tnh Khng khng ngn ngi s xut hin hnh tng nh huyn ca gi hu. D nh s t khng c tht, ch l vng rng. Nhng chnh t vng rng m c s t. (d) Gio php th t: n gio, vt ngoi ngn ng, tc l trn c i tha. y l cnh gii trong khng cn hu v phi hu. Tm bung x khng cn chp trc. D nh khng cn n ngn ng hay suy tng, ch nhn l bit ngay khng phi s t khng phi vng. Bi v ci gi l s t thi khng phi, gi l vng cng khng phi.

(e) Gio php th nm: Vin gio, t ti ci v ngn, nhng t c th ni ln ci v ngn m khng tri ngc, v l ch cng ch ca phng tin v tht hu. Dt hoc chng L, m thc vng tng ht, tm chn thi Php gii tnh vi tm l mt, vn php ng nht th. Do , tt c s, tng u c th nhip tr ly nhau. V tr c th nm gn trong mt vi trn. Mt vi trn c th thu nhip tt c v tr. Tt c l mt, mt l tt c. Chng c bn th Chn nh nn t nhin c hng sa diu dng v v lng thn thng. D nh bit r rng vng l g v s t l g, chng tng quan hin khi nh th no, v bit c phng tin lm chng thnh khng, thnh c, ty s nguyn. 7. Thng hiu mi huyn mn (Lc thp huyn). "Duyn khi gio nh, php gii trng trng". Nu nhn theo nhng h tng quan h gia c th v ton th thi tt c mi s th ng thi phn chiu ln nhau to thnh th gii trng trng v tn. Mi huyn mn l mi l thuyt ra qung din nguyn l "ng thi v ngi", nn tng trit l Hoa nghim. Theo nguyn l ny, ci no hot dng trong cnh gii ca ci y v ng thi tng quan giao thip ha iu vi cc ci khc. Nht th v phc th bao hm dung np ln nhau m khng h xy ra s ngn ngi hay hy dit ln nhau. Php Tng phn bit mi php mn v ngi: (a) Bn th v sc tng v ngi. (b) Vi tiu v v lng v ngi. (c) Mt v nhiu v ngi. (d) H nhp v ngi. (e) H tc v ngi. (f) Hin l v n kn v ngi. (g) Vi t v ngi. (h) Li Thin v ngi. (i) Mi thi v ngi.

(j) Khch v ch v ngi. Mi php mn v ngi c sa i thnh mi l huyn diu v xem nh ng ngha vi s s v ngi php gii. Huyn mn th nht: ng thi c tc tng ng mn. Th d: Vng v s t xut hin cng mt lc trn vn y . y l php mn cn bn ca mi huyn mn. Chn huyn mn kia u do suy din t php mn ny m ra. Nu xem l nguyn l L S v ngi, thi vng l L hay bn th v s t l S hay hin tng. L v S, bn th v sc tng, h nhp h tc, khng ng khng khc. Nu xem l nguyn l S S v ngi, thi trong Php gii trng trng v tn, mi v mi s th ng thi bao dung ton din L v tt c s th khc mt cch ton vn v khp mi thi. Do , nhn vo mt s th tt thy ht thy mi s th v ngc li. cng l ngha khng gian v thi gian dung thng v ngi ca nhng li k sau y trong kinh Hoa nghim ca B tt Ph Hin trong Phm 40 - Ph Hin Hnh: "Khp ht mi phng cc ci nc/ Mi u lng c ba i/ Pht cng quc s v lng/ Ti khp tu hnh tri trn kip.//" Nh vy, do khng gian v thi gian dung thng v ngi nhau nn qu trong v lai khng ng khng khc vi nhn trong qu kh. Nhn v qu v th phi ng thi hin khi khng ngn ngi v khng thiu st, kt dt ln nhau khp mi ni. Theo Php Tng, ng thi c tc tng ng mn c ngha l tt c mi huyn mn nng nhau kt hp thnh nim tng ng, to thnh mt php gii duyn khi khng phn bit gia qu kh v v lai, khi thy v chung cnh. Trong chiu hng , vn vt cng ng hin hu v ng thi hin khi t ti v v ngi. Do tc dng ca nh lut "thp huyn duyn khi" m mi s th v mi l tc h tng nhip nhp, chng nhng khng chng ngi nhau m li cn cng tc hnh thnh mt ton th nhp nhng. Huyn mn th hai: Ch tng thun tp c c mn. Th d: Nhn vo cp mt bit l cp mt ca s t, tc l nhn ra ton thn s t. Nhn vo cp tai bit l cp tai ca s t, tc l nhn ra ton thn s t. Nhn vo tt c cc b phn bit l b phn ca s t, tc l nhn

ra ton thn s t. Nh th, tng mi mt b phn s t va thun v gi tnh cch c bit ca n, va tp v lin h cc b phn khc. Huyn mn th hai "Ch tng thun tp c c mn" (Mi kho tng thun hay tp u cha nhm y cng c) c Tr Nghim cp trong tp Hoa nghim nht tha thp huyn mn. V sau Php Tng i huyn mn th hai l "Qung hip t ti v ngi mn" (Ln rng v nh hp tng giao t do khng ngn ngi). Do c s thay i nh vy v s ci cch v li trnh by nn Mi huyn mn phn bit thnh C huyn mn v Tn huyn mn, tng ng vi thi trc v thi sau i ngi Php Tng. Theo Tr Nghim, nu hnh gi khi ln mt hot ng tu tp hng v mt Ba la mt, nh Th ba la mt chng hn, thi tt c cc hot ng tu tp khc cng c iu ng hng chung v Th ba la mt. Nh vy gi l Thun. Tuy nhin, B tt tr trong mt Ba la mt nhip th nm Ba la mt kia nn v th m gi l Tp. Huyn mn th ba: Nht a tng dung bt ng mn. Th d: Vng v s t bao dung ha hp ln nhau thnh ra va mt va nhiu. Khng c chng ngi gia mt v nhiu. Tuy nhin, trong s h tng nhip nhp ton vn , L v S vn duy tr v tr tn ti c bit, vn gi nguyn tnh cch mt hay nhiu khng h tn hay ri lon. L l mt, S l nhiu, mi v mi S l hin hin ca L. V vy, mt l nhiu, nhiu l mt. Mc du mt v nhiu tng dung ha hp hay h tc ng nht, nh th khng c ngha l ci "mt" hay ci "nhiu" b hy dit. Tri li, do tnh v t tnh m mt v nhiu hin khi v hin hu v ngi. Hy tr li vi th d m n mi ca Tr Nghim trong Hoa nghim nht tha thp huyn mn. Ngi ni: "By gi gii thch 'nhiu trong mt, mt trong nhiu' theo php m n mi. Nu m ti t mt n mi thi l i ln; nu m lui t mi n mt thi l i xung. V "mt", n tng i hin hu, cho nn trong mt c mi. l l do v sao "mt" c th hin hu. Khng c mi thi khng th c mt, bi ti "mt" khng c t tnh v khng c lp. Do c mi trong mt m mt thnh lp, nn hai, ba, bn, v.. v... cng u thnh lp nh vy. Nu mt c t tnh thi mi khng th thi thit; v nu mi khng thi thit c thi mt cng khng nt.

... Th n gii thch cu 'Mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt'. Ni nh cu ny thi chng khc no m i ln v m i xung nh ni trong on trn. Ging trng hp mt ng nht mi v mt v mi nng nhau hin khi v nu mt khng phi l mi thi mi khng th hin hu, nh th m t cao xung thp cng vy: mi ng nht mt v chng nng nhau hin khi, nn nu mi khng phi l mt thi mt khng th thnh lp. ... Hi: Nu mt l mi v khng c mt thi khng c mi, th hi lm th no ni n mt v mi v ng thi bo rng chng c th thnh lp bi ti chng ng nht? Tr li: Mt ng l mi thi khng phi l mt. Mt y khng c ngha l mt theo thng tc. y, mt c ngha l do duyn sinh. Chnh v mt do duyn sinh khng phi l mt theo ngha thng tc, cho nn kinh ni: 'Mt m cng chng phi l mt' (Theo li k ca V Thng Hu B tt, Phm 14 - Tu Di nh k tn: 'Trong y khng c hai/ Cng li khng c mt/ ... // Trong Khng, khng c hai/ Khng hai cng nh vy/ Tam gii tt c Khng/ L ch thy ch Pht.//'). dng s ph chp trc v ph t kin thy 'mt' tng l mt hu c t tnh." m i ln, m i xung n d tc dng g? y l mt li miu t hai cch qun chiu, lu chuyn v hon dit, do m c Pht gic ng php Duyn khi. m i ln c ngha l m t mt cch phn tch ton th cc mi quan h ca mt cu trc, t mt ha ra nhiu, t nh cch qun chiu lu chuyn v Kh v Tp, hay nh kh nng pht hin chng t thnh hin hnh, hay nh cng nng Php gii xut sanh vn php. Ngc li, m i xung c ngha l qun st s vt theo li nhn vin dung, em nhiu tr li mt, t nh cch qun chiu hon dit v Dit v o, hay nh kh nng hun tp vn php thnh chng t, hay nh cng phu on hoc tp chng ng chn tm. Huyn mn th t: Ch php tng tc t ti mn. Th d: Mi b phn cho n im tn cng u ca mi v ht thy mi si lng ca s t u l vng v vng c khp trong tng chi tit ca ton thn s t. Cc php h nhp h tc khng ngn ngi nhau. Nh mt php t tiu hy ng ha vi cc php khc, thi ton th to thnh mt ng nht ha tng hp. Nu mt php thu nhip cc php kia ng v mnh thi ht thy

cc php kia ha ng ni php thu nhip. H tng ng nht l l thuyt hay thc hnh c bit ca i tha. Hai l thuyt i nghch hay nhng s kin kh dung hp thng c kt li thnh mt. Do kt qu ca s h tng nhip nhp v h tng ha hp, pht sinh khi nim Mt trong Tt c, Tt c trong Mt. Tt c vi Mt, ln v nh, cao hay thp, cng vn chuyn nhp nhng vi nhau. Huyn mn th nm: n mt hin liu cu thnh mn. Th d: Thy l s t thi ch c s t v khng c vng. Vy s t hin liu v vng n mt. Thy l vng thi ch c vng v khng c s t. Vy vng hin liu v s t n mt. Hin liu hay n mt, c hai h tr ln nhau to thnh mt nht th l con s t vng. Mt php c nhiu phng din. Khi phng din ny hin thi phng din kia n, v ngc li. Trong n c hin, trong hin c n, n hin p i nhau m tu thnh. S n hin khng c sau trc, khng ngn ngi, chng i nhau. Huyn mn th su: Vi t tng dung an lp mn. Th d: Vng v s t c phn bit bng cch bao dung ln nhau trong tng chi tit nh nht. y l ni v s h nhp h tc ca nhng vt vi tiu v n o. Tuy vi tiu v n o kh m nhn ra, nhng cng phi th hin l thuyt v mt trong nhiu v nhiu trong mt nh huyn mn th ba. Trong cnh gii cc vt vi tiu v n o, hin liu hay n mt, mt hay nhiu, thun hay tp, hu lc hay v lc, ci ny cng l ci kia. C hai tng dung tng hp, s hin hu ca ci ny khng tr ngi s hin hu ca ci kia. Huyn mn th by: Nhn la vng cnh gii mn. Th d: S t v vng l mt. Mi si lng ca s t u bng vng, nn phn nh ton thn s t. Trong mt, tai, v..v..., cho n mi v ht thy mi si lng, u c mt con s t vng. Tt c cc s t bao trm trong mi v ht thy mi si lng ng thi n khi trong mt si lng. Nh th trong mi v ht thy mi si lng c v s s t vng. S h tng phn nh nh vy lan rng khp ni v cng tn, ging nh ci li Thin (Nhn la vng) bng bu chu chi hin n mun trng, ht ny ht n phn chiu nhau, chi sng nhau, lp lp khng cng tn. Trong mi php c nhiu

php khc, trong nhiu php khc li trng trng ip ip v s php khc na. Huyn mn th tm: Thc s hin php sinh gii mn. Th d: S t biu hiu cho v minh, v khi thy s t thi cht vng rng b che y mt. Nhng cng t ni s t m ch ra cho thy ci th cht chn tht ca n l vng rng. y l thuyt minh chn l bng nhng in hnh thc s, bc l L tnh t S. Nh S m hiu c L; khi L r thi L lan rng gip hiu su xa thm nhiu s khc. Tr hiu bit lan rng dung thng v ngi qua s vt, nh vt du lan trn mt nc. Chn l c biu l trong s vt v s vt l ngun gc ca gic ng. Huyn mn th chn: Thp th cch php d thnh mn. Th d: S t l phn c hin ra v bin mt, b phn chia bi cc gii hn ca thi gian: qu kh ca qu kh, hin ti ca qu kh, v lai ca qu kh, qu kh ca hin ti, hin ti ca hin ti, v lai ca hin ti, qu kh ca v lai, hin ti ca v lai, v lai ca v lai, v ng thi. y l ni v "s thnh tu t a th ca mi thi gian to thnh mt thc th". Qu kh, hin ti, v v lai, mi thi u cha ng ba thi, nh th to thnh chn thi; cng thm thi do chn thi y chung hp li thnh tt c l mi thi. Mi thi tuy khc bit nhng nhip nhp ln nhau hon thnh ci l tc mt trong tt c theo quan h hng dc hay quan h thi gian. Ngha l mi php u b phn tch dc theo mi thi, mi thi t y cui cng tt c h tng nhip nhp trong mt thi c nht. Nh vy, mt thi c nht c hnh thnh bng tt c mi thi. Huyn mn th mi: Duy tm hi chuyn thin thnh mn. Th d: Vng v s t, hoc mt hoc nhiu, hoc n hoc hin, vn vn, ... khng c bn tnh c nh. S thnh tu cu cnh ca chng ty theo cc tc dng ca tm. Ni n vng hay s t, L hay S, lun lun l cn c trn Tm ni mi php L v S lu xut v hon qui. 8. Bao qut su tng (Qut lc tng). "Php v nh tng, c nht t a". Php khng c yu tnh quyt nh. Khi t duy v nht th, ng thi cng t duy lun v a th. Tt c cc

php u c su tng (lc tng) vin dung, ngha l vin mn, dung thng v ngi. (a) Tng tng l tng bao trm ton th ca nhng b phn sai bit. D nh ton thn s t, bao gm mi b phn chi tit. (b) Bit tng l tng ring bit ca nhng b phn sai bit to thnh mt ton th. D nh mi chi tit tai, mt, mi, li, ... ca ton thn s t. (c) ng tng l tng ng u ca nhng b phn ring bit lm duyn pht sinh mt ton th. D nh cht vng ca nhng b phn ring bit ca s t. (d) D tng l tng ring bit, hnh tng khng ging nhau, du cng nhau lm duyn pht sinh mt ton th. D nh nhng b phn chi tit ca ton thn s t c v tr ring bit, c hnh dng ring khc. (e) Thnh tng l tng thnh tu. D nh cc b phn tp hp li to thnh hnh dng con s t. (f) Hoi tng l tng c lp ca bit tng, khng nh mt sc thi c bit ring mc du kt hp to thnh mt tng tng. D nh mi b phn c th v tr ring bit ca chng, nn mi ci khng phi l s t. 9. Chng qu b (Thnh b ). "Vn hnh k vin, bn gic l hin". D nh lnh hi c tng quan hin khi nhng bt ng gia s t v vng rng, tc l hiu r tt c nhng tng quan chn v vng ca s t v vng rng. 10. Chng ng nit bn (Nhp nit bn). "Tr th tc nh, sanh i nit bn". D nh nhn vo s t v vng, khng thy tng khng, khng thy tng c; chm dt tt c tc dng phn bit ca tm tr. Vng Nh s t v s t Nh vng. l vnh cu bt sinh bt dit.

Truyn k li chnh do ngi Php Tng gii thch bng th d S t vng m n hong V Tc Thin thng t ngha Vin dung ca Hoa nghim tng. HT

You might also like