KINH HIN NHN

Theo li ta, Kinh ny do ng Ng-nguyt-Chi Hn dch, v thy L-phc-Bnh (HT Thch Hnh-Tr) Vit dch Ngun www.thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 28-6-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc

Li ta
Ti c c cun "HIN-NHN" ny trong mt bui chiu ma gi. Gi ma ru-r nhc ti nh li thi xa. Bao cnh tng xa xm dn dp thi nhau ko v, gy cho tr c mt cm gic mnh mang, bao-la khng b bn. Vng, thi xa, thi ca chnh-php, huy-hong cn bao gi tr li vi nhn-gian cht cha au thng. C tr li chng cng ch l nhng vin nh m xa hin li tr c mi ngi trong hin cnh. Mu chy nhiu qu, hi nng nc bc ln; st kh nh my m ph kn ni i mt chiu ma h. Nng nc qu, bc bi, gh rn qu, bn cng ti u trng mong mt ln gi du thi v t qu kh xa xm. Ngc dng k-vng, bn thy r rng s au kh hin i cn gh rn gp my mi ln ni au kh m ngi xa gp trn bn ca thnh Ca-T-La-V. au thng khng cn nh hi xa na. y l mt ni au thng hnh nh l v phng cu cha. Ly Ngi, con ng lm lc dn chng con i xa mt ri. Gio l cao su, ngy nay phai m, hn na b ph ln mt lp o mu tn ngng.

Xa xa cn vng ting ca mt ton qun no reo h chin thng. u y cn phng pht ting ci khoi tr ca nh khoa hc. V kia, cp mt am chiu ca nh trit-l, gn hn na, mt nt nhn tin tng ni trn, mt tn thun thnh. Nhng m thanh v hnh nh y sao khng em li cho ta mt tia nng tin tng ? V no l chn l l tnh thng l l-tr ang cn l bao nhiu danh t ku v rng. Trong khi cn m mng nhn v-tr hy quay li o-c ng phng i, bn s thy mt v g quen thuc. Ti mun tr v vi mt qu kh m du hn. Cn thiu nhn-gian mt s nhn thc r rng v nh hng. Hy n phn-tch tm-trng ca mi con ng. Bn s thy : u cng l ng hng, duy phn ring, ch thy con ng mnh l ng v ca mi ngi u sai v lc li c. Cn thiu nhn-gian mt s sa cha. Mt s sa cha thi : Sa cha vn l tin ha. Nhng vt t rt nh trong tm hn, mt c ch vng v trong x th, mt tm nim v k nh nhen, kt tp v lm bng ln mt ngn la thiu trn a-cu v c dc gii nhim. o Pht , mt trit l u huyn, mt khoa hc thc nghim, mt o c tuyt vi. T tng lun l ng ty d g so snh. Nhng cun sch ch nho rch nt, nhng bao nhiu ci mi hin thi u c trong y. Mnh khng mun vong bn. Mnh khng mun chy theo bng hnh gi di th mnh nu ly ci gc vy. Mt b gi ngi nim Pht . Bn thy y nhng g thm thy. Nhng l tt c ngha ca cuc i. Hm nay, tm hn lng xung mt chiu ma gi, ti c cun HIN-NHN vi mt tm nim trong sng, y tin tng. C g u, nhng li gin d nhng y v hiu i v chng t hnh phc ch c khi no tm nim c an lnh v thanh-thot. Nhn loi b lui sau bc chn nhng ht vng qu gi v mt m cn trng ngng nhng bo nh u xa...

Cng nh bao nhiu li ging dy cho tn c-s, cun "HINNHN" ny l mt cun kinh lun-l v o-c Pht dy cho k bch-y. Nh ti ni lun-l nh Pht bao trm c lun-l ng, Ty, cc bn c tm mi thy r. Thm thy m gin d bit bao, nhng li dy qu ha nh on ny trong kinh HIN-NHN: Kt bn c bn th: "Mt l kt bn nh hoa, hai l kt bn nh cn, ba l kt bn nh ni, bn l kt bn nh t. "Sao gi l kt bn nh hoa? Khi bng hoa cn ti th git trn u, kh ho ri b i. Kt bn cng th: h thy giu sang th xu ph theo, thy ngho nn li b lm l. "Sao gi l kt bn nh cn? Khi vt nng th u gc xung, vt nh th u vng ln, c qua li th cung-knh nhau, khng qua li th khi d nhau. "Sao gi l kt bn nh ni? Hn ni vng loi chim th t v, lng cnh c chi mu vng rc, kt bn cng th, khi sang th sang vi nhau, khi vui th ng vui. "Sao gi l kt bn nh t? Tt c mi vt u nng da t m sinh, lm bn nui dng ng h, n hu khng bc..." Ri trong nhng li dy qu ha v lun l, n tt c nhng trit-l su kn ca cuc i. Tm u nhng g mi l, chng ta ch mt cng. Nhng gio l ct hp c v Pht php l bt nh php. Gio php phi hp thi, hp x v hp cn tr. V th ng nn vi nghi ng mt li no ca c Pht. nh rng Ngi dy : "-t ch tin li Ta khi no -t cha hiu". Nhng bn hy c li nhng g m bn cha hiu y, ch vi khng tin. Nhiu khi l phng tin hp thi hp x.

Thy con ch ni c - trong kinh - bn s mn ci. Cng nh bn nghe qu a-cu rung ng v thin nhc vng vng khi Pht xut th. Bn s bo l t iu. C thc y bn . Nhng hnh nh thn b ch l tng trng cho nhng tng trit-l. "Qu a-cu rung ng v thin nhc vng vng" l g nu khng phi s miu t cc k kho lo s vui mng ca v-tr nhn thin? "Con ch than khc..." l g nu khng phi tng trng cho s au kh tuyt lc lan t nhn loi n cm th. Cun Trit-Nhn do ng Ng-nguyt-Chi dch Phm-Vn ra Hn-Vn vi mt li vn c mu sc c in v thun ty. Nguyn nhan l "kinh ng Bt", nay thy L-phc-Bnh dch ra ting Vit-ng i li l "KINH HIN NHN". Hin-Nhn hay ng Bt cng th l tin thn ca Pht Thch-Ca, chnh Ngi thut li. Nu cc bn cha c nm kho tng Pht-l, ban u hy xem nhng quyn kinh ging lc nh cun ny vy. Kho tng Pht gio cn nguyn c kh : bng Hn-vn cha ai dch c bao nhiu, vn cn i mt s c gng lu di. NHT-HNH

KINH VN
KINH CHP - Sau khi Pht nhp dit, Ngi Ca-Dip triu tp i hi kit tp kinh in. ng A-Nan ln php-ta thut li tt c li ca Pht. y cng l mt th kinh Pht ni v l li ng A-Nan thut li. Ti nghe: Hi y, Pht cn lu tr ti nc X-V vi mt ngn hai trm nm mi v kht s.

C s Tu t ngy ngy thn hnh phng s Pht. ng vng li Ngi gi nm gii: khng st hi, trm cp, t dm, ni di v ung ru. Vn l mt ngi hiu o ng n, ng hay a b th, cu gip k bn cng khn kh, nn ngi ta tng cho ng ci tn Cp C c, ngha l nui gip nhng k c c, khn cng. C s mun lp mt nh tnh x Pht . ng i tm mt khong t ct tnh x, nhng tm mi ch thy c khonh vn ca Thi t h K l hp a th hn c. Khong vn y bng phng, rng c hn 80 khong, cch thnh khng xa my. Trong vn trng nhiu cy c qu, y u c sui chy, ao tm rt tin li, sch s, khng cn kin b mui rui. Nhn thy ch t y c th lp tnh x, c s Tu t lin n nn n Thi t K mua li. Thi t mm ci p: - Nu ng c th em vng rng lt cho y khng cha mt khong t no trong vn th, vi gi y, ti s bn khu vn ny cho ng. C s Tu t vui v gt u: - Xin vng, s tr theo gi Ngi nh. Thy mnh ni chi ngi ta mua thit, Thi T vi lc u: - Ni chi th thi, ch ti khng bn u. C s Tu t khng chu. Hai ngi mt bn ni chi, mt bn mua thc, nn ci c lung tung v nh em v y ln ta. C mt lo thn thy th, can gin Thi T: - in h ni ra, phi gi ly li, ng nn tri hn. Thi T nhe lo thn ni th, cng nh chu bn. Nhng thy C s Tu t ng ngm ngh hi lu, Thi t tng l ng khng mun mua na, lin ni: - Thi, ng c ch t th thi. C s Tu t ci:

- Khng, khng phi ti ch t. Ti ang ngh xem by gi nn ly vng kho vo m lt cho khonh vn m thi. Lin khi y, c s sai ngi em voi ch vng trong kho ca mnh ra v xm xt lt, trong giy pht hn 40 khonh t. Thi t h K ng nhn, ngm ngh: "Chc Pht c o l g cao thm lm nn mi khin cho ng ny trng o khinh ti n th." Lin bo rng: - Thi ri, ng ch vng ra na. By gi th th ny nh: Vn t thuc v ng, ng lp tnh x cng Pht. Cn ti th ti xin cng cho Pht v gio hi tt c nhng cy tri trong vn. C s ng thun. Hai ngi ng lng cng lp tnh x v ng i rc Pht dng c vn nh cy tri cho Ngi. c Pht nhn li, cng mt ngn hai trm nm mi v sa mn u tp chng trong y. Nn t v sau, ch y gi l K Th Cp C c Vin. Lc y vua trong nc l Ty Tin Nc vi mi ngi trong cung v tt c nhn dn x y u phng s Pht, cng dng y thc, ging, chiu, thuc thang cho Ngi v cc v sa mn, cung cp tt c nhng vt cn dng. Thc l khi cha c Pht ra i, bn t s ngoi o thnh hnh v kiu hnh, cng nh khi mt tri cha ln th uc n khoe sng. Nhng khi Pht xut hin vi nh sng tuyt diu, ngoi o u khut phc lng yn, cng nh uc n mt ht c nh sng khi mt tri ln, huy hong v rng r. Tri kia, trong nc c n 500 t s ngoi o, nhng by gi bn y u b b ph c. V th, mt nhm t o mi sinh lng on ght, cng nhau lp mu hy nhc Pht mi ngi quay li cung knh v l bi mnh. Trong bn, c nng Tn L l t ca chng, bo rng: - Cc thy khng cn bun ru na. Ti s c cch lm cho mi ngi khng cn cung knh Pht na v s tr li th qu thy nh xa.

"Bt u t hm nay, ngy ngy ti trang im v qua li ch Pht v cc v Sa mn . Sau mt thng cc thy c m thm git ti i v lm th no chn giu trong vn Thi t h K. Ri cc thy gi cch tm kim, mi ngi s ni: "Ti thng thy ngi con gi y qua li tnh x lun?. Lin , cc thy n xin vua cho ngi i tm, tin dp vo moi xc ti ln, vu oan cho chng n. Cc thy s bo cho mi ngi nghe: ?Ci o g m dm lon. Ci o g m khng c gii hnh chi c". Ngi trong nc nghe th, quyt s b Pht v tr v phng s cho cc thy." Bn ngoi o nghe nng ni th, khen: - Hay lm! Nng c lm nh th i! Nng Tn L lin lm theo k y. Nng trang im cc k m l v mi ngy u qua li tnh x ving Pht v Sa mn. Mt thng sau, bn ngoi o thu bn ngi ln git nng v chn nng trong vn K th. Chn xong, bn n cung vua ku ly: - Tu B h, chng ti c mt sng mt ngi con gi. Nng thng hay qua ving tnh x Pht v Sa mn lun. Xin B h thng chng ti, cho qun i tm th chng ti c mong n B h lm. Vua Ty Tin Nc lin cho cc quan b li phi cng bn t s i tra xt tm n cho ra. Bn t s gi cch i li bn nm vng ri moi xc nng Tn L ln. Chng va khc va xc y ln xe ch i khp thnh cho cng chng thy. Va i bn va ku la khc lc cho mi ngi nghe: - Ci php ca Sa Mn l gi gii hnh cho trong sch mi phi. Ch sao cc ng li hm hip n b ri li s b tit l m em chn i! Tri i c o no l lng nh th! Nhn dn nghe vy, nhiu ngi tin ngay l tht. Ch c cc bc c o mi bit l gian di. Lc y Pht dy cc thy Sa mn: - Cc ngi ng vo thnh vi. by ngy na, s thc h th no s r rng.

n hm th tm, Pht sai ng A Nan vo trong xm truyn rng: "K ni di ch ngi, s b qu bo, k vu oan cho ngi trong sch, cht s a a ngc, chu kh mi mi, khi y mi trch mnh ngu si bo ngc". Mi ngi nghe vy, bo nhau: "Chc cc v Sa mn trong sch nn Pht mi ni th". Vua cng nghe phong phanh tin y, nn cho ngi i d xt. Thm t bt c qu tang bn ngoi o ang n mng c thnh cng, ang ban thng cho bn ngi hung phm. Theo l, ngi no hc c nhiu kinh th c chia nhiu phn thng. Trong bn ngi, c mt ngi dt c phn t hn c, lin ni gin v ni: - Ti s phn cho cc anh xem. chung nhau git ngi vu oan cho Pht li chia cho ti phn qu t. Thm t ca nh vua ng ngoi nghe c, lin vo bt ngi y gii ln vua. Nh vua phn hi th ngi y c thc m khai tt c. Sau khi r m mu ca ngoi o, vua vi qun thn lin i n ra mt Pht. Lc by gi c s Cp C c cng cc v thanh tn v nhn dn trong nc u n hu Pht. Lm l xong, mi ngi u ngi ra mt bn. Nh vua ng dy chp tay tha: - Bch Th Tn, khi nghe li vu oan ca ngoi o, ai cng ly lm ngc nhin c. Thc ch c Pht l bc chn tht hon ton, thanh tnh khng lng. Bch Ngi, xong chng hay v nhn duyn g m xy ra vic khng hay nh th? Pht bo vua Ty Tin Nc: - Ny i vng! Nhng s vu khng y u do lng tham lam tt m ra c. Song vic y xy ra lu i ri, ch chng phi mi y m thi. Vua ci u: - Bch Ngi chng con mun c nghe vic hi i y.

Pht dy: - Ny i vng! Ta tng tri qua bao nhiu kip tu hnh, nhiu v s, v o B Tt, em lng T Bi thot cho mi loi. Thi xa, c mt nc tn B Ln Ni, nhn dn ng c, s sinh hot thc l phn thnh. Trong nc c mt ngi phm ch tn C m, ti tr thng minh bc nht. ng c ba ngi con, m a t c mt thn hnh oan chnh p khng ai bng. ng rt yu chung n, v th lp mt i hi mi cc o s v cc thn thch trong ngoi n d v m a nh ra cho mi ngi xem. Mt o nhn nhn a b, gt u: - a b ny rt mn o, c tng thnh nhn, sau ny s thnh n chc quc s. Nhn , ngi ta t tn a b l Hin Nhn. Hin Nhn thu nh rt chm ch hc hnh. Ln ln, ti ngh hn ngi, lo thng c cc vic kinh s v bit c 96 mn o thut. Hin Nhn li r c vic tai nn ha phc, bo ch thuc men, khng g khng bit. Tnh T Bi, Hin Nhn li dit c c dm tm, ti ngh y , Hin Nhn hng phc c c loi c c. Nhng sau khi ng C m qua i, th hai ngi anh ganh ght xin m chia gia ti. H bo: "Hin Nhn thu b ham hc nn tiu ph i thy hc rt nhiu. By gi phi chia cho Hin Nhn phn t." B m thng Hin Nhn qu, hng khuyn nh hai ngi con ln, nhng h khng nghe. Hin Nhn thy hai anh quyt chc, ngh rng: "Ngi i u do lng tham m phi chu bao nhiu cnh kh p bc. Nu ta khng i th bao gi hai anh ta mi ht kh." Bn xin m i hc o. B bng lng. Hin Nhn i, rng r tm c bc minh s xin lm Sa mn, vo ni tu hnh. Chng bao lu, Hin Nhn t ng c : 1. Thng xt chng sanh nh m thng con.

2. Mun thot cho th gian khn kh. 3. Dt tr c tm nim ngu si. 4. Gp vui khng mng m gp kh cng khng lo ngi. 5. Hiu c o, tm thng vui v. 6. Gi gn khng phm mt ti li no. 7. Dt tr c tham, dm. 8. Dt tr c s gin d. Ngi li cn tr c nm mn dc lc. Mt khng cn tham m hnh sc trn gian. Tai khng cn tham m m thanh vi diu. Mi khng nhim mi hng ngy ngt. Li khng a thch v ngon v thn khng cn a la l v cm gic m du. Hin Nhn hay dng tr hu phng tin ty thun gio ha thin h, khuyn ngi lm mi iu lnh, tho thun cha m, vng th s trng. Nhng ai lng hay nghi hoc, Hin Nhn u gio ha cho tin tng o c. Ngi dy cho h r rng: C sanh t c t, lm lnh gp lnh, lm d mc ha, tu o c o l l d nhin. Thy ngi no b nguy ch, Hin Nhn cho thot khi. Ai b bnh tt th c gip thuc thang. Ai nghe li Hin Nhn dy, cht sanh ln ci tri. u c nn nc lt, chy nh, nng hn nguy him, nu c Hin Nhn n, u c bnh an. Bao nhiu c hi u b tiu dit. Khi by gi c mt nc ln, nhn dn giu c ng c yn vui. Vua nc y tn Lm t thng giao trch nhim triu chnh cho bn ng quan cn thn. Nhng bn ng quan cn thn y chuyn lm nhng vic t sim dm , gian di v bc lt iu. Dn chng thit hi, ta thn m vua khng h hay bit. Hin Nhn thy th ly lm thng xt, Ngi cm bt n ngoi thnh tr li nh ca o nhn Sa by ngy. Qua ngy th tm Hin Nhn mi vo thnh kht thc. Khi , nh vua ng trn thnh trng thy Hin Nhn tui cn tr m c ci phong v oan chnh ung dung, ging i c v phi

thng, lin sinh lng knh mn. Ngi lin bc xung v chy ra tha hi. Vua phn: - Xin o nhn lu tr ti y. Ti c tnh x ngoi thnh, o nhn nn li trong y. Ti s xin cung cp nhng th cn dng. Hin Nhn p: - Xin vng li ngi. Thy Hin Nhn nhn li, vua sung sng: - ti mun thnh Ngi mi bui sm mai n cung th thc. Hin Nhn nhn li. Vua t gi v cung, bo Phu nhn: - V o s y khng phi l ngi thng, sng ngy, khanh nn n ra mt Ngi. Phu nhn ly lm vui v v con ch ca vua tn Tn K nm di gm ging cng mng r ngoc ui. Sng ngy mai, Hin Nhn vo cung. Nh vua v Phu nhn ra nghinh tip lm l, dng cng cho Ngi ging gm chiu bng, khm n. Hin Nhn va ngi xung th con ch Tn K chy n lim chn mng r. Vua thn hnh mc nc ra chn cho Hin Nhn v ht lng thnh knh dng n ung. Th thc xong, vua mi Ngi ra tnh x. Hin Nhn tin dp ni cho nh vua hiu php tc tr nc an dn. Nh vua vui mng qu, nhn thnh Ngi ph lc cng bn v i thn cng chung lo vic nc. Hin Nhn nhn li. Bn ng quan cn thn vn l ngi ngu ti, khip nhc, khng chu tp chin trn, ch bit tham bc lt ca dn chng. Mt ng thng ni: "Sau khi ngi cht, hn thn s dit mt khng sinh tr li na." ng th hai ch trng: "Ngho giu vui kh cng u do tri nh." Mt ng li ni: "Lm lnh khng c phc, cng nh lm c khng b tai ha g." ng th t li t mnh bit xem tinh t.

Khng ng no bit vic triu chnh, ng no cng tham lam, sim nnh. Cn Hin Nhn t khi gip nc, lm c nhiu li ch. Hin Nhn rt thng minh, ti cao, sc mnh, li c lng nhn ngha, cung knh. Hin Nhn t ni, m h ni g th ming li n thm mt n ci, nn trong khi i i, Ngi khng lm pht ai c. ng thc l trong sch v thiu dc khng tham sc, gin d, php tr dn khng lm phin ai. ng li bit c c tai nn cu ngi khi cht, thng dn nh con . ng ly o c dy dn, khuyn h khng nn say sa sn bn, chi li chim c v loi d th, ng st sanh, trm cp, dm di tr, gim sim hn u, gian nnh, ganh ght, gy s kinh ln, gin d, yu nghit v nghi nan. By gi nhn dn trong nc nh Hin Nhn gio ha u tr nn hin lng. T khi ng lm chnh tr n nay, nc nh yn n, ma thun gi ha, ma mng trng tit, cc quan u tha hnh php lut khng dm nhiu hi nhn dn na. Hin Nhn th theo o v vi, qu trng Pht php, knh th bn o Sa mn, sng chiu thng tng tp vi ngi chu ku Ngi bng cu. a chu y rt hin lnh, li c ch thng th Hin Nhn nh thy. Nhng bc tr gi trong nc phn nhiu xu hng theo Hin Nhn c. Nh vua khng cn lo iu g, mi vic u ph thc cho ng. Cng v th nn bn quan cn thn s n khng dm tung honh nh trc na. H em lng ganh ght, toan lp mu hi Hin Nhn. Bn ngi cng nhau gp ca ci mi ngi c n c vn, ch khi vua ng gi ra ngoi, lin em l vt y dng ln Phu nhn hong hu. Bn quan t trn: - Tha lnh b, chng ti khi no cng ht lng cung knh lnh b. Nay c vt ca nh xin em dng lnh b. V con chng ti s l k hu h lnh b sut i. Chng ti mun lnh b cho php chng ti tha mt cu chuyn. Phu nhn san tnh tham, mun nhn nhng vt qu gi y, vi v p t bn v cn thn: - Cc quan mun g th c ni i . Bn v cn thn ng tha:

- Tu lnh b, nay c Vua qu tin cy Hin Nhn, m hn l ngi th lu, n mc xu xa nh hnh kht. Vua trng i qu m hn khng ngh g n n Vua lc nc, hng ngy li ni xu lnh b v khuyn Vua ng li gn phng lnh b, phi xa trnh lnh b. Chng ti trm ngh: Lnh b cn trong thi tr trung cn phi c Thi t lp ng Cung, nu l thi th s tuyt dng tuyt ging, ly ai ni ngi vua tr nc. Lnh b ngh k: Nu khng lo sm tr Hin Nhn i, th s sau ny n nn khng kp. Phu nhn nghe ni ni gin: - Vua tin ngi y m khng bit mu c ca hn, thi cc quan hy v i, ti t lo liu vic ny. Ngy mai cc quan khng cn thy Hin Nhn na. Sau khi bn v cn thn ra v, Phu nhn lin ly tri chi t xoa khp mt cho da vng, x tc ri tung v nm sng soi trn ging. Khi c Vua tr v, mt th n n bo cho Vua hay: "Tu B b, lnh b hm nay c v khng vui." Vua rt thng mn Hong hu, nn lt t qua thm, nhng hi n i ba phen m Phu nhn cng khng ln ting tr li. Nh Vua ni gin, qut: - a no c ti ng chm th? Khanh mun Trm bt ti a no ni i. Phu nhn khc lc tu Vua: - B h khng nghe li thn thip. Vua du ging: - Khanh mun ni g th ni i, Trm s nghe li. Phu nhn c nc, tu Vua: - Hi sng khi B h i khi, Hin Nhn n ni vi thip rng: Nay Vua gi yu khng c th chp chnh c na m quan dn trong nc u tng phc theo ti. Vy lnh b hy tnh sao hai ta cng nhau hng ngi tri lc nc. Thip ngh: Thng n xin, nh

hng phc B h c sung sng nh th m nay m mu phn bi nh vy, nn thip ru lm. c Vua nghe, dng nh ngi mc nghn, nut vo khng c m khc ra cng chng xong. Ngi ngh: Nu khng dng Hin Nhn th sau ny s n hn, m dng s trong nc ri lon. Vua li ngh: T khi Hin Nhn gip ta n nay c 12 nm tri, thng em lng trung chnh lo vic nc, dit tr tai hon cho nhn dn. K xa ngi gn u bit v qu trng nh ca bu trong nc. Nh vy, rt khng nn tr Hin Nhn. Ngh vy c Vua bo Phu nhn: - Nu tr Hin Nhn, trong nc s ri lon. Thi, Khanh hy v mun dn nn cng Trm nhn s ny i . Nghe Vua ni, Phu nhn gieo mnh xung t khc to ln m rng: - Nu B h khng tr Hin Nhn i, th thip s nhy xung lu t t cho B h xem. B h s khng cn thy mt thn thip na. Nh Vua lt t chy n phu nhn dy v khuyn d: "Khanh cng hiu php ch. Vic ny khng phi l chuyn nh. Thi, hy ngi dy cng Trm bn lun." Phu nhn li ch ngi, Vua tip: - Ta khng nn dng dao gy tr k tu hnh, phi dng phng k m ui i mi c. Th ny: Ta bt phn cng dng, sng mai Hin Nhn n ta khng cn lm l na, ch vng tay cng . Cho ng ngi ging tre nh di, n cm go lc ng trong chn snh. Nh vy ng s xu h b i. Nghe Vua ni th, con Tn K di gm ging gm g ra v khng vui, ch c Phu nhn ly lm vui sng. Sng ngy Phu nhn lm theo li Vua phn, bo quan gim tr c th m thi hnh. Lc by gi Hin Nhn n, i vo cung th con ch chy ra gm g sa. Hin Nhn thy Phu nhn ch chp tay cho s si v thy cch by bin c khc mi ngy th bit ngay l c mu k g y. Ngi suy ngh: "Mnh khng mun hi ai, m nay ngi ta tr li hi mnh

nh vy th chi bng phi lnh vo ni tu hnh cho xong. On nh s sinh th ln, ta khng nn khinh thng. H s m mu, ta phi cn thn. Ta c thn, li yu ui, ly th lc chnh tr php lc mnh hn. Nay san c bt ng cm, bnh ng nc vi dy c, y da, nn l cng dng ri." My ai bit ngh s i, Nng thi gip nn, ma thi gip ti! Ngh th, th trai xong, sa sang hnh l, sp sa ln ng. Nh Vua kinh hi tha rng: - Ngi i u gp th? Bi ri, Vua quay li ch Phu nhn v bo: - Chnh Phu nhn lm cho ta tri ngi... Ri nh Vua li nm tay Hin Nhn hi: - Ngi i u? Hin Nhn p: - Ti v Vua tr nc 12 nm, cha tng thy con ch Tn K ngu ng tru sa nh hm nay. Thy n sa ti bit chc c m mu chi y, nn ti mun i gp. Vua t li: - Thc c nh vy. Ngi thc l ngi thng minh, bit nhng vic ngi cha tng bit. Xin Ngi li ti ra lnh bt k c. Ngi chng cn i na. Hin Nhn lc u: - Trc kia hu i, m nay bc bo, v li ti cng khng c li g, lc ny ti nn i l phi. " i, c thnh t c suy, c hi hp t c ly tn, lnh d v thng, ha phc t mnh chuc ly. Kt bn m khng bn chc th khng

nn thn. Thn m khng c chng , thn lu s c khinh ln. V nh mc nc ging, mc su th ni cn. Gn ngi hin c thm tr hu vi k dt cng thm ngu si. Thng thy th hay khinh ln, xa nhau th sanh on gin. Giao tip ngi lnh nn qua li c chng , thn m c cung knh th thn lu cng c hu. Giao thip vi k bt lng, h n khng thc th, li ngon ting ngt chng qua l li dng mnh, d cho c kt hp cng khng nn tin. Vua ly l tip ti, ti cung knh p li. Nay Vua i i khinh d th ti phi cch xa. Thng yu nhau ri c s gin ght nhau, khi thng th mun nh cy, lc ght th chng mun gn. Ly s cung knh nhau cu thn thin, ly s rn dy ln nhau trnh xa iu c. M nay c ngi chng phn bit ci no l c, ci no l thin, y chng phi l o an thn. Ngi khng c li vi mnh, th mnh khng nn by t s sai lm m vu oan cho h. Ngi c tn th mnh, mnh khng nn nhn lnh. Ngi mun xa ta th ta khng nn min cng gn h. S thng yu xa la th khng nn ngh n. Con chim u gy nhnh cn bit i tm nhnh khc u, hung chi lm ngi qua li c php , h tt phi th thng. Cnh mc ta khng nn vnh nm, ngi lon ta chng phm nhm h. Ngi mun em vic xu cho nhau, d thy nhau cng khng vui, ta xng m ngi khng ph ha theo, nn bit l ngi bc. Ngi mun em vic lnh cho nhau th chm d gp cng phi i; em li trung chnh nhc nh nhau, th cng bit ngi y l ngi hu. M nay li c ngi khng chu gn ngi hin, chng lnh xa k c, trc knh sau khinh, khng phn bit k hin ngi ngu, th nu ta khng i cn i n bao gi mi i! Phu-nhn ban u l ly m nay ch vng tay, nu ta khng i i n chng mng ui ri mi i hay sao? Ban u th ging vng, nay ging tre, ban u a ng chn ngc, m nay chn snh a tre, ban u th cm ngon canh ngt, m nay cm hm go tm, vy nu ta khng i, i n khi cm di t mi chu i hay sao? Bn tri thc gp nhau, ch i khch, m u th qu nh vng, m th hai th lm l nh bc, m th ba lt nhch nh ng, chng c r rng nh vy, nu ti khng i, i n chng no mi i ? Vua tha:

- Nc Trm m c giu c, thnh vng l nh Ngi. Nu nay Ngi b i, sau ny nc nh t s hi. Hin Nhn p: - Trong thin h c bn iu t hoi: Mt l cy c nhiu hoa tri th nng s gy nhnh; hai l rn c ngm nc c, nc s tr li hi n; ba l ngi lm ti khng hin th s hi nc nh; bn l ngi lm vic bt thin th khi cht s a vo a ngc; y l bn iu t hoi. Vy nn trong kinh dy rng: "S c c do tm sinh ra v s tr li t hi tm mnh, cng nh st sinh ra cht st, cht st y s tr li tiu hnh ca st." Nh Vua tha: - Trong nc khng c ti hin, mi vic u nh ni Ngi, nu Ngi b Trm m i th nc nh sau ny s nguy ngp. Hin Nhn p: - Lm ngi c bn iu t nguy: Mt l gnh vc vic nh ngi; hai l lm chng vic nh ngi; ba l mai mi v chng ngi; bn l tin theo li t sim. y l bn iu t nguy. Vy nn trong kinh dy rng: "Ngi ngu chuyn lm vic c, t rc ly s tai ha vo thn. i nay vui lng, lung , i sau mang ti rt nng." Nh Vua tha: - Trm trng Ngi nh ngi bn qu, thng vi nhau khng khinh d, Ngi ch b m i. Hin Nhn p: - Bn c bn th: Mt l kt bn nh hoa; Hai l kt bn nh cn; Ba l kt nh ni; Bn l kt bn nh t. Sao gi l kt bn nh hoa ? Khi bng hoa cn ti tt th git trn u, kh ho ri b i. Kt bn cng th: h thy giu sang th xu ph theo, thy ngho nn li b lm l.

Sao gi l kt bn nh cn? Khi vt nng th u gc xung, vt nh th u vng ln, c qua li th cung knh nhau, khng qua li th khi d nhau. Sao gi l kt bn nh ni ? Hn ni vng, loi chim th t v, lng cnh c chi mu vng rc. Kt bn cng th: khi sang thi sang vi nhau, khi vui ng vui. Sao gi l kt bn nh t ? Tt c mi vt u da t m sinh. Lm bn nui dng, ng h, n hu khng qun... Nh Vua tha: - Nay Trm bit ci tr suy ngh ca Trm cn cn hp, tin theo li t sim, khin Ngi Hin Nhn phi ra i. Hin Nhn p: - Ngi c tr bit bn vic khng tin: Mt l bn t ngy; Hai l b ti nnh sim; Ba l v yu nghit; Bn l con bt hiu. y l bn ci khng nn tin theo. V th kinh dy: "Bn t hi ngi, ti nnh lon triu, v yu nghit ph nh, v con bt hiu hi c cha m." Nh Vua tha: - Trc kia Trm yu qu hu trng Ngi, xin Ngi ngh lng tt ca Trm khng nn b i vy. Hin Nhn p: - C mi trng thi t cho bit l c yu qu hu trng: Mt l xa nhau lu khng qun; Hai l thy nhau th vui mng; Ba l c mn ngon vt l san s cho nhau; Bn l khi c l li khng chp trch nhau; Nm l nghe iu lnh cng thm vui v; Su l thy vic d em li trung chnh m can gin; By l lm c nhng vic kh lm; Tm l khng em chuyn ring ni vi ngi; Chn l khi gp vic bi ri phi gii quyt cho nhau; Mi l n lc ngho kh khng ri b nhau . y l mi s yu qu hu trng. Nn trong kinh c dy: "B d lm lnh tu tp ng nh Php, em li trung chnh dy d, ngha hip, c o."

Nh Vua ni: - V ti c ca bn quan cn thn, nn Ngi khng a Trm na. Hin Nhn tip: - C tm vic bit l khng a nhau: Mt l thy mt i sc; Hai l lic ng khng thng thn; Ba l li ni khng n ha; Bn l ni phi cho l quy; Nm l nghe ngi nguy hi th vui thch; Su l nghe ngi hng thnh th khng vui; By l hy b ch bai vic tt p ca ngi; Tm l tn thnh vic c ca ngi . Vy nn trong kinh dy rng: "L nh cht ngi, ti y cn c th dung th; dng tm c m mu hi ngi, tm nim y rt khng nn gn." - Trm l ngi ngu si, khng bit phn bit k tr ngi ngu, nn nghe li t sim lm tri mt thnh nhn. - C mi s chng t l ngi tr: Mt l bit k hin ngi ngu; Hai l bit k sang ngi hn; Ba l bit k giu ngi ngho; Bn l bit vic no kh vic no d; Nm l bit vic no ng b vic no nn lm; Su l bit nhim v ca mnh; By l vo nc no bit c phong tc ca nc ; Tm l bit c ch tr v; Chn l hc rng hiu nhiu; Mi l bit c tc mng. Mi vic chng t ngi c tr. Kinh dy: "Khi tai nn gp rt mi bit c lng bn, c nh nhau mi bit k yu ngi mnh, c lun ngh mi bit c ngi tr, lc cm thua go km mi bit ngi c lng nhn." - Nc Trm t khi c Ngi gip , trong ngoi u c an n. Nu nay Ngi b ra i th Trm cn bit nng nh ni ai. - C tm iu kin an i: Mt l c ca cha m li; Hai l c ngh nghip bo m ly s sng ca mnh; Ba l hc thc cao; Bn l c bn hin; Nm l c ngi v trinh lng; Su l c ngi con hiu tho; By l ti t c ha thun; Tm l la xa vic c. l tm iu kin c an n. Kinh dy: "Sinh ra san c ca cha m li v gp c bn hin, rt thit; cc vic c khng phm n v c phc tha rt thch." - Li ca thnh nhn tht khng mt ai nghe m khng thch. - C tm ci thch: Mt l cng lm vic vi ngi hin; Hai l c

hc vi bc thnh nhn; Ba l tnh th c nhn t v n ha; bn l s nghip mi ngy mi hng thnh; Nm l dit c tnh gin d; Su l bit lo phng nga tai nn; By l bit nng gn o php; Tm l bn b khng di gt nhau. Kinh chp rng: "C Pht ra i rt thch; din ging o php rt thch, chng tng nhm hp v ha thun rt thch. Ha thun th thng an vui." - Ngi Hin Nhn thng khi d khuyn can m nay sao li kh cm lm th. - C mi trng hp mnh khng th khuyn can: Mt l tham lam che mt lng tri; Hai l tham m sc p; Ba l [Kinh in thiu on ny] ; Bn l k ngang tn bo ngc; Nm l k nht nht; Su l k kh kho l ; By l k kiu ngo bung lung; Tm l ngi a u tranh; Chn l ngi chp tp tc si m; Mi l k tiu nhn. y l mi trng hp ta khng th khuyn can. Kinh chp: "Ni Php cho ngi ngu nghe cng nh ni vi k ic, nhng ai kh ha th khng th khuyn can." - Trm l k kiu ngo li l bung lung, cha th xa la c sc p, cn Ngi l chng php v-vi, l no khng ni vi Trm na sao? - C mi trng hp mnh khng nn ni vi ngi: Mt l k ngo mn; Hai l k ngu n; Ba l k hay lo s; Bn l k ham vui chi; Nm l k hay e l; Su l k cm ngng; By l k cu hn; Tm l k i lnh; Chn l k mc nhiu vic; Mi l ngi ang tham thuyn tnh l. l mi trng hp. Trong kinh c cu: "Lm c hy nn ni, lm khng c th ng nn ni sung; li h nguy khng thnh tn th cc bc minh trit khng thm oi n." - Ngi n b xinh p, ni nng khn kho, m tai, m trong th ti c ngoi dm th cn c vo u m hiu h c? - C mi triu chng s hin hin cho ta thy: Mt l u tc ri v bi tc nghing mt bn; Hai l mt hay i sc v m hi t nhin chy; Ba l ln ting ni ci; Bn l hay lic ng khng oan chnh; Nm l trang sc lng ly; Su l hay nhn trm k vch; By l ngi khng yn; Tm l hay do chi trong xm lng; Chn l hay i do chi ngoi ng vng; Mi l hay giao thip vi hng dm n. Kinh

chp: "n b con gi tht kh tin, li ni khn kho ca h rt d hi ngi. V th bc cao s lnh xa khng mun thn cn." - Trm thy thng tnh ngi ta hay thn cn v tin cy n b m khng bit ti c la gt ca h. - C mi vic khng nn thn cn v tin cy: Mt l vua ti hu i; Hai l tnh nhn ca mt ngi n b mnh quen; Ba l k sc mnh; Bn l k vo tin ca; Nm l ch nc chy rt mnh; Su l ch nh c tng xiu; By l hang rng hang rn; Tm l ch quan qun tra xt; Chn l ch ca k th gin mnh; Mi l ch c trng c. y chnh l mi ch khng thn cn v tin cy. Trong kinh c cu: "Nhng ai bo ung ru khng say, nhng ai bo say khng lon v vua hu i, n b thng yu, tt c nhng ci y rt kh tin cy ." - Nh li Ngi ni c nhiu trng hp thng nhau qu ri cng ght nhau qu. Trm rt ght nh vy, v qu tht ci ng ght lm. - C nm ci ng ght: Mt l c khu hi ngi; Hai l gim pha, sim nnh, v thc gic s u tranh; Ba l ry r khng thun ha; Bn l ganh ght v tr ra; Nm l ni hai li gt ngi . Kinh dy rng: "Lm cho k khc mt nhc v mnh mun mong s hay ho v phn mnh th ch rc ha vo thn, t gy ly on th su nng." - Lm th no c ngi knh mn? - C nm tnh tt ny th c ngi cung knh: Mt l nhu ha v nhn nhn; Hai l cung knh v c tn tm; Ba l mau mn v t ni; Bn l li ni i i vi vic lm; Nm l i vi bn cng lu cng thm hu . Nm c tnh y lm cho ngi ta cung knh mnh. Trong kinh c cu: "Nu bit thng ly mnh th phi d dt gi mnh. Cc bc hin s c ch hng thng cao xa hc hiu chnh ng th khng bao gi lm lc." - Cn v sao b ngi khinh mn? - Nm nguyn do b ngi khinh mn: Mt l k ru di m ng mn; Hai l o qun d bn; Ba l thiu tr suy ngh; Bn l dm v l;

Nm l chi bi khng tit . Kinh dy: "Gi v thu nhip tng vo ch chnh cng nh nga theo dy cng ; khng kiu, khng mn, th bc ngi v bc tri u cung knh." Nh Vua li nn n: - Xin Ngi lu , cng Trm tr v tinh x. Hin Nhn p: - C mi k mnh khng nn mi v nh: Mt l thy c; Hai l bn t; Ba l k hay khinh b bc thnh nhn; Bn l k hay ni tro tr; Nm l k dm ; Su l ngi thm ru; By l k c tnh xu; Tm l ngi khng bit n ngha; Chn l n b con gi mt nt; Mi l k t thip a trang sc. y l mi hng khng nn mi v nh. Kinh chp: "Lnh xa ngi c, ng lm bn vi k dm lung, ch nn tng s cc bc hin gi, mi mong thnh ngi minh c." - c Ngi li th Trm cng thin h c an vui v s. Nay Ngi b i th nhn dn trong nc u on trch Trm. - C tm iu kin c an vui: Mt l vng th knh thun cc bc s trng; Hai l em s hiu thun dy cho nhn dn; Ba l khim nhng k trn ngi di; Bn l phi tp tnh nhn c n ha; Nm l n cu ngi trong cn nguy cp; Su l phi qun mnh m ngh n ngi; By l thu thu n li nh v phi bit tit kim; Tm l b hn th xa . y l tm iu kin c an vui . Trong kinh c cu: "Chuyn tu ci c, ngh trc ri lm sau, cu gip ngi trong cn nguy cp v bn kh, th trn i mi c an vui." - Trm lun lun ngh n Hin Nhn, no c bao gi lng qun. - Bc tr gi c mi hai iu lun lun phi ngh ti khng bao gi lng qun: Mt l khi g gy sng, ngh ti ti li m lo lm vic phc c n b li; Hai l nh vic hu h tn thn; Ba l gp vic g phi suy ngh d b trc; Bn l phi lo ngh lnh xa s nguy hi; Nm l phi ngh trc mi ni sau khi phi lm lc; Su l phi ngh n nhng k lc lm m em li trung chnh dy bo nhc nh h; By l phi l ngh n nhng k ngho kh thng

xt cp h; Tm l phi lo lm vic b th nu mnh c ca; Chn l phi ngh n vic n ung cho c chng ; Mi l phi nh gi s cng bnh khi phn x hoc phn chia; Mi mt l phi nh em n t ban b cho nhn gian; Mi hai l phi thng ngh n s hun luyn nu mnh l qun s hay v quan. y l mi hai iu m k tr gi phi ngh n. Vy nn trong kinh c cu: "Lm vic g phi lo d b trc, nh vy s nghip s mi ngy mi ln khng khi no tht bi." - Tic rng Trm khng c mt bc i hin no cm Hin Nhn li cho Trm. Hin Nhn li tip: - Bc i hin c mi hai hnh tt: Mt l hc rng hiu nhiu; Hai l khng phm gii lut trong kinh dy; Ba l knh th Tam Bo; Bn l th lnh php lnh khng qun; Nm l kim ch c tham sn si; Su l tu tp c php t ng tm; By l a lm vic n c; Tm l khng nhiu hi chng sanh; Chn l hay ha c ngi bt ngha; Mi l khng lm ln vic lnh vic c. Kinh dy: "Gp c bc i hin rt kh - nh t c lm vy - cc bc y u th b con quyn thuc v ngi chung quanh u c nh cy." - Thc l ti Trm qu nng: Nui dng k c lm cho Ngi gin m b i. - K i c, i khi c mi lm ti nng: Mt l st sanh; Hai l trm cp; Ba l quen thi dm ; Bn l di tr; Nm l nnh ht; Su l chut ngt; By l gim pha; Tm l khinh bc hin s; Chn l tham s trc; Mi l bung lung; Mi mt l say sa; Mi hai l ganh ght k hin; Mi ba l hy bng o c; Mi bn l st hi thnh nhn; Mi lm l khng k ti li. y l mi lm iu ti ca k phm ngu. Trong kinh c cu: "Gian ngc, tham lam, on ngi lng thin, lm vic bt chnh, th khi cht, a vo c o." - Trm nn n Ngi mi m khng c ly lm h thn qu. - Ngi i c mi ci ng h thn: Mt l lm vua khng hiu chnh tr; Hai l ti thn m v l; Ba l th n khng lo bo p; Bn l c ti li khng chu cha b; Nm l mt v hai chng; Su l cha ci m c thai; By l tp hc khng thnh; Tm l c binh

kh m khng th chin u; Chn l k bn sn thy ngi b th; Mi l ti t m ch khng sai khin c. l mi ci ng h thn. Kinh chp: "Nhng ai bit h thn u l k rt d dy, rt d sch tn cng nh iu khin nga hay." - Nay Trm mi bit rng: Ngi o c rt kh chiu chung. - C mi hai iu kh: Mt l lm vic vi ngi ngu; Hai l yu ui chng li c vi sc mnh; Ba l th nhau m chung mt nh; Bn l hc t m ng ra ngh lun; Nm l ngho hn m tr n; Su l ra trn khng c tng s; By l th vua trn i; Tm l hc o m thiu mt tn tm; Chn l lm c m mun c qu bo p; Mi l sinh ra i gp Pht; Mi mt l nghe c chnh php ca Pht; Mi hai l lm theo c chnh php y m thnh tu . y l mi hai ci tht kh. Kinh dy: "c lm ngi l kh, gp Pht ra i l kh, c nghe gio php ca Ngi l kh, vng lm theo c gio php y tht l kh." Nh Vua khen ngi: - Gn bc minh c tht rt c li. m lun vi Ngi, Trm li c thm tr tu. - Ngi c tr tu, i khi bit bn mi lm vic: 1) Sa sang nh ca; 2) Gy mt khng kh ha hp trong gia nh; 3) Giao thn vi chn h; 4) Tin b bn; 5) Theo hc vi bc minh s; 6) Lm vic g quyt cho thnh tu; 7) Ti tr cao rng; 8) Mi hnh vi u hng v vic lnh; 9) Giu sang th lo lm vic n c; 10) To tc v sa sang u phi thn trng; 11) C ca phi m mang s nghip; 12) Khng giao ca ci cho con ci nu chng cn nh; 13) Kt bn vi ngi hin; 14) Khng qu tin nhng ai mi va quen bit; 15) Tin ca ch huyn quan phi em v ng lu; 16) Mua bn i chc phi tht th khng h la gt; 17) Di ni no phi n xem trc; 18) n u phi bit l giu hay ngho, qu hay tin; 19) Phi giao thip thn cn vi ngi lnh; 20) Phi nng vo mt th lc; 21) ng tranh hn km vi k cng bo; 22) Xa giu m nay suy th c th mong phc hng gia nghip; 23) Nu l bn kh th ng c cao vng to tt; 24) C ca qu khng nn khoe vi ngi; 25) Vic b mt ng ni cho v nghe; 26) Lm vua phi knh ngi hin c; 27) Phi n c hu, nht l vi cc bc trung tn;

28) Nu l thanh lim, c th dng tr nc, hay c th ng ra tr nc; 29) Gp vic phi lp cng to; 30) Trong cng vic gio ha, ly s hiu thun lm cn bn; 31) Php ca ng thy l qu s n ha, nh th hc tr cung knh; 32) Thy c nhiu hc tr phi dy chng lm iu trung ngha; 33) Lm thuc phi c hiu nghim, ngh cn vng ch em ra thi th; 34) au m phi nghe li thy thuc; 35) n ung phi gi cho c lng; 36) C ca ngon vt l chia x cho nhau ng tic; 37) Cho ai hoc cho ai mn g phi t tay mnh trao cho h; 38) Lm chng c cho ngi chnh; 39) ng vu oan cho k khng ti; 40) Can gin s on gin v lm cho s thun tho tr v gia hai ngi; 41) Nhn ni v xa lnh vic c; 42) ng phn bit giu ngho m vi ngi; 43) Ly s thun ha lm qu; 44) Theo o th phi gi gii; 45) Ly s trong sch lm qu hn tt c. Trong trn th ch c o Nit Bn l cao qu hn tt c. V sao? V Nit Bn cnh gii khng c s gi nua, bnh cht, khng i lnh, khng tai hon nc la, khng oan gia, khng trm cp, khng dc vng n i, khng lo bun hon nn, khng tt c nhng kh s n au. Cnh gii y l dit . Dit khng phi mt s cht, nhng y l s gii thot t ti thi. Cnh gii hon ton an vui, mt nim vui thanh tnh v bin, c th kin lp cnh gii y trn trn th, cho ring mnh v cho chung tt c mun loi. B h hy t lo t tu, t tnh ly. B h hy t thng ly B h. Hin Nhn ny xin ln ng. Vua hi li: - Ngi ln ng, th khng cn rn dy Trm iu g na ? - Ch t b nc mnh xoy l th d mt trm nm sau, cng khng nn dng li mt ci g trn y. V dng nc s theo thi c m li cun i mt tt c. Ngi c c tm m by gi h bo mnh l bt u lm lnh th mnh quyt khng tin vi. V, tm c ca h cha dit, h s tr li lm vic c, ta phi nn d dt. Ngi mun lm vic g phi lm ln ln, nh ngi o ging o mi xung su s c mch nc. K tr gi thy s nguy him hoc bt bng gia

cuc th, th hy ra tay cu gip - cng nh ngi c ti bi li c th li ngang qua dng nc mnh. Nh Vua tha: - Li dy ca Ngi t trc n sau Trm u ghi nh trong lng v ri y tt c nhng trang s phu trong nc nghe c, s khng mt ai l khng vui mng. Vic c trc kia s dp b ht, khng ai cn dm ni n na. Ngng mt lt Vua tip: - Trm mun nghe li Ngi dy, v nu nh c ngi no khc n, th Trm lm sao bit c ngi l bc tr? Hin Nhn p: - Ch vn p ca ngi tr bao gi cng khc xa k tm thng. Khng li ni no ca h m khng phi l li lnh. Bc thy bao gi cng chnh ng. V nhng c tnh ny chng t rng k y l bc tr gi: nhn t, mm mng, cn thn, chc tht, n ha nh nhn, li ni hot bt v hay hm m cc vic lnh. B h ng c nghi nan g na. Nghe li ni, thy vic lm ca h, c th bit l tm v khu ging nhau . Xem cch c x, v i ng ca h m bit l khng gi di; nghim vic h lm, cch n mc, cch lm lng cng d bit l bc tr tu. m lun vi ngi tr phi cho va h, m mun va h th thc l kh. - Trm mun tn th ngi tr m ng lm mt h th phi lm sao ? - Knh m ng khinh, nghe li dy phi lm theo v ch hiu bit ca ngi tr rt ng, bao gi h cng th theo chnh o v khng c tm tham cu, li c th suy xt r c vic qu kh, hin ti v v lai. Tm mt ca bc tr gi rt rng: h thy r mun vt trong khng gian v thi gian u ch l bin hin, mun php u quay v ni nht im khng tch bn nhin.

K tr gi nhn thy r rng i l mt s bin i tang thng; tr trung ri s gi nua, cng trng ri s suy nhc, c sng th s c cht; giu sang nh my ni, u l v thng c. Cho nn, lc an n phi ngh n khi nguy ngp, khi hng thnh th ngh n lc v thng, ngi lnh th knh mn, ngi c th phi lnh xa. C gin hn ai th nn tr b, ng v th m gy c hi ngi. Nhu ha m kh xm phm, yu ui m ngi kh thng. Ngi tr nh vy , ta khng nn khinh thng. - Trm ht sc cung knh tn sng ngi tr, nh th c phc chi chng? - Ngi tr th theo php thnh hin, thng lm vic nhn t v a dy d k ngu mui tr nn sng sut nh h. Ngi tr nc th nn ban b n hu cho k bit lm lnh, k tu hnh th lo dt dn mi ngi v ni chnh o; quc gia c cp nn th cng nhau m lun lo toan; ti lui phi bit thi mi khi b s nghi ng on trch. Tuy c n rng c ln vi ngi, nhng ng mong cu ngi bo p; th ngi tr th c phc v trn i khng mc phi tai nn. B h ng c nghi nan. Php chnh tr khng nn tri vi l o, dy dn lm lnh th cng ngy cng thm li ch cho nc. a Vua than th: - C ai na cm Hin Nhn li gip ta? Tri i thc lng Trm rt su thm, hong ht nh k in cung. Vua bn ri ly khc lc, n trc Hin Nhn, sm hi cu xin x ti. Hin Nhn dy: - V nh ngi khng c ti bi li, th khng nn xung di nc su, bit ngi cu hn vi ta, ta cng khng nn hi h. i c thn hu nhau, ri c gy g nhau; c gy g nhau ri li xin li nhau; tuy ha gii kho lm, nhng m chi bng trc kia ng gy g l hn. Nay, ngi lnh m B h khng ban thng, tr li nghe li gim sim. Hin Nhn cng nh con chim bay, khng nht nh u cnh no. o php ca Hin Nhn khng th ln ln vi li lm nh th

mt ch thanh cao qu gi. Cng nh la chy ngoi ng trng, nhng cy gn bn s b chy xm, h ch c nc xoy l thuyn quay, h l c trng l hi ngi. V th Hin Nhn mun trng s vi ngi tr khi b ngu hn quy nhiu. Hin Nhn r rng: C cy mi th mi khc, loi chim mung cng th: Bch hc th lng trng, chim qu th lng en. Nay, Hin Nhn cng khc m ai kia cng khc, nn Hin Nhn ny khng mun y na. em ci o la p mc cho ngi nh qu cy rung th tht l v ch. V sao? Ngi nh qu y ch quen bn t, lm g bit mc o la p v c mc cng ch lm h. nhn gian c mt th cy tn l Phn L. Ngi ch trng n th khng c n tri, cn c k mun hi trm th tri li sinh ra cho m hi. B h cng nh cy y: ngi gip nc c an n li ht hi ui x, cn k nnh thn gian di ph tan vic triu chnh li cm li cho n bng lc. Khch lu, ch nh sinh nhm chn, nn Hin Nhn ny phi i vy. Nh Vua knh cn tha: - Mng ngi rt trng, ci xin Ngi gi lng t ngh thng n. Trm nay mun em thn tn th Ngi hn xa. - B h ni th, nhng cng cha chc g lm c. Phu nhn rt c c, Hin Nhn ny khng nn li lm chi, Hin Nhn l v Samn mang bnh bt kht thc, t vui v dt tr tham vng, gi trn gii lut ca o v xa la tt c ti li. Nh Vua khn khon: - Ngi quyt nh, Trm khng th cn ngn. Nhng xin Ngi ch on tuyt, ci mong mt phen tr li lng Trm khi n hn. - Nu nh B h v Hin Nhn ny u mnh gii th cn c lc gp nhau. Hm nay Hin ny mun vo ni tu dng tnh tnh, rn thm ch c. Gn nhau m ngh n chuyn c hi nhau th chi bng xa nhau m nh nhau trong tm nim lnh. Ngi tr nghe th d cng r; nay Hin Nhn ny xin em mt cu chuyn th d B h nghe:

"Nh ngi ly mt xoa vo li dao, a cho con ch lim, v tham cht mt ngt nn b t li, m ch khng bit au n. Nay bn quan cn thn cng th: ch ni ngon ngt ngoi ming m trong tm dng nh dao bn. Vy B h phi phng cho lm v t y v sau nu gp nhng s kinh hi, B h thng nh n Hin ny th kinh s s tiu tan. Loi chim c chim mo th a ni bi rm, chut b th a np di ng rc ng rm; chim chc th u trn cnh; m ch c con hc l a gn ao nc c. Mi vt u c mt tnh cht ring, ch nguyn bt ng, s a thch c khc. Hin Nhn ny mn o, B h th a vic tr dn, l s sai khc. Nhng vt th xu cng u c ch cn dng, khng nn ph b ti tn. Hng ngi no, d bn tin, ngu hin n u ta cng khng nn ht hi. H u l ngi hu dng, B h phi hiu nh th. Hin Nhn cng bit ngi, bit li ni, bit ngh ca h th no ri. Con chim ban u u cnh thp, sau nhy ln nhnh cao. Hin ny thy con Tn K sa, bit rng khng ngoi th trong, c sp t mu m g , nn trong lng chn ngn, thi B h chung mi qun c, Hin ny xin i." Ni xong lin ng dy mang bt, chng tch trng ra khi thnh. c Vua cng Phu nhn khc lc i a, ngi trong nc ln nh khng ai l khng ku ru on trch. Nh Vua r theo sau Hin Nhn, hi bng mt ging bun ru: - Ngi i th Trm cn bit tin nh ai na ? Hin Nhn p: - C ngi con ca ch Hin Nhn ny rt l hin lnh. B h cng nn m lun cng n. Lc no rnh, B h hy cng n ra i tun hnh trong nc v nghe nhng cu ca dao ca dn chng, n c th bit c trong nc thnh suy, cn mt. Nh Vua p: - Trm xin nghe li Ngi dy.

Ri cng nh thn v nhn dn lm l Hin Nhn ri tin ngi ra khi thnh qu mt on ng. T y v sau, nhn k trung chnh i ri, th k lon thn tha h tung honh, gian nnh. Ngoi th bn quan cn thn cy th bt p lng dn, trong th phu nhn dng thi yu nghit lm nh Vua m hoc khng cn ngh n vic nc, ch dm lung, a vui, ngy m vi thn trong say m. Quan liu cm quyn t do thu thu bt p nhn dn khng mt cht t tm nhn o. K ly thu ch m khng thm nhn mn , ngi mnh ln hip k yu, bc lt tn st ln nhau khng k g n php lut. C k li bt con gi ca ngi v lm n l, t thip. Thn thuc ly tn, tm ng trn trnh tn lc mi ngi sng vt vng mi ni, tai ha lin min m nh Vua khng bao gi bit n. Ma gi khng phi thi, trng trt mt ma, nc lon dn ngho, s i kh y ng, ting than van on trch ph vo cu ca giao cm ng n c qu thn. Nhn dn su kh, lo s, cht khng bit bao nhiu, k sng va than khc va i, khng ai khng nh tng v mong cu Hin Nhn trc. Hin Nhn, nh chim ng vua ca loi chim, dp tr c ngi gian c, li san c lng nhn t thng xt mi loi. By gi cn ngi u na, yn lng dn v cu mun ngn tai ch? Con ca ch Hin Nhn tn l o Nhn, sau khi i qua qun huyn khc tr v, thy trong nc lon lc, xm lng h hoi, nhn dn cng khn, bn vo cung tu vi nh Vua: "Tu B h! Cc quan i thn lm vic bt chnh, bung tha k trm cp, bt k v ti, tn hi nhn gian bt ng v nhn o. Mun dn on thn, qu thn gin d nn gieo nhiu tai ha. u u cnh kh cng trn lan m B h th khng hay bit g c. "Nu B h khng sm tr bn lon thn gian c y th sau ny s khng cn mt tn dn ?" Nh Vua nghe ni, rt l kinh hi, hong s p: - Qu tht nh li Hin Nhn dy Trm khi trc. Trm s dng bn tn lon thn ph hoi nc nh chng khc g th ch si trong by cu v ti. Trm chc th no dn chng cng b khn ch. Trm bung cng mc cho con nga in li ko c xe tr quc, th no n cng ko xe xung h su. Ngi n y thc tnh Trm

v bo Trm nh th, by gi Ngi c cch g dy Trm tr an x tc c khng? o Nhn tha: - T khi cu ti ra i n nay, trong nc b ri lon lun, tt c u do bn gian thn. B h phi tr tnh phng k g hng phc li giang sn. Nc nh cn c th hng phc c. Xin B h hy cng thn i tun hnh mt phen, chnh mt B h c thy, chnh tai B h c nghe nhng ni thng kh ri mi bit th no l ng s tht. Nh Vua lin cng o Nhn ci trang ra i d xt tnh hnh trong nc. Va ra khi thnh th thy mt ton ph n xim y rch ri va i va khc. o Nhn thy th lin hi: "Cc ch sao m kh s rch ri nh th? Sao khng lo lm n, hoc c kh khn lm th i ly chng nh chng, tui cc ch cng ln ri kia m." Mt ngi trong bn tr li: - V nh Vua c. Phi chi nh Vua rch ri ngho i nh chng ti th mi b ght. o Nhn bo: - Cc ch ni nh th l khng ng ri, v nh Vua l bc cao sang ch lo nhng cng vic to tt, u c th gi lo cho cc ch c. Cc ch phi t i lm m sinh sng ly ch. - Khng phi th u . V Vua tr nc khng minh, nn trong nc phi i rch v lon lc. Ngy th khn vi bn quan li tham v vt, m th khn vi trm cp t tung, o khng mc, cm khng n, v th cn ai thm ci g chng ti na. i mt qung na, nh Vua gp mt b gi, o khng kn thn, hnh hi gy yu, mt la s song, va i va khc lc. o Nhn hi: - B gi lo lng g m khc vy?

B gi ngng ln p: - V nh Vua c. Phi chi nh Vua m m nh lo y th mi ng kip, lo sng lm vy. o Nhn bo: - B ni nh th l lm ri, h gi th mt m, nh Vua c li chi u? - m th b cp, ngy th b quan li nhim , phi chu ngho i, nn lo y mi phi hi rau lm ci i go nui sng, p phi c trng, vng phi c kh nn mi b m qu th ny. Vy khng phi li ca nh Vua hay sao? Vua ti li i n mt qung ng, thy c ngi n b ang lom khom nn sa b. Con b mt ci, ngi n b ng ln xung t, lm cm b dy, mng: - Phi chi my hong hu v Vua mt p nh vy cho b ght. My tao lm g! o Nhn hi: - T con b d p b, ch nh Vua, qun, hong hu v Vua c ti li g? - Khng li ? Nh Vua bt chnh, v Vua xui xim, nc nh mi ri lon, khng lo cm ngn trm cp, n bt b lnh ca ti, ch li mt con b d, vt sa n lm n p mt ci au ing ngi. Ti nh Vua ch ai na. o Nhn bo: - Ti b khng bit cch nn sa nn b n . Ngi n b p: - Khng phi th u! Nu nh Vua chnh th Ngi Hin Nhn s li y, nc nh u c b lon lc. i mt lt na, n khong ng rung nh Vua thy mt con chim ang m mt con ch. Con ch ln vo bn, mng rng: "Phi chi

my m Vua mt ci nh th th tao mi thch cho. My ng m tao." o Nhn bo con ch: - Ngi b con chim n m, ch u li nh Vua, nh Vua u c gi h cho ngi c. Con ch p: - Ti khng trng mong nh Vua gi h cho ti u. V nh Vua khng n nhun, vic chnh tr bt bnh ng, b ph vic cng t, b ph vic dn thy nhp in, v th tri hn, nc kh, thn ti phi by ra cho con chim n m. Con ch li than: - Nu nh Vua bit chp gi quyn chnh th b mt ngi c li cho mt nh, b mt nh c li cho mt lng, ri s n cnh mt x hi quc gia thnh tr. V khng bit chp gi quyn chnh nn nhn dn tht s, thin h ku ca. Lin , o Nhn tu Vua: - Xin i Vng xt k: trm h v ti, kh s khc than cm ng n c qu thn, n ni con ch m cn tht li nh vy. Chc i Vng cng thy ri. Vy xin hy ui k c, kin thit quc gia li trn nn tng thin chnh, mun dn hi u tr li. Tu i Vng, by gi bt u gieo ging la rung tt, gp ma thun gi ha th lo g ma mng khng trng. Vua hi: - Vy theo Ngi th nn giao ph trch nhim ny cho ai? - B H phi mau mau mi ngi Hin Nhn tr v v Ngi l ngi r bit thi c, nu tr v th trong nc s li c bnh an. Nh Vua cng o Nhn tr v cung. Ngi gi mt s thn ln cn dn:

- Nh ngi hy v Trm vo ni rc ngi Hin Nhn v. V nu Ngi khng v, ngi s tha: "Hong thng nay t bit n nn, mun dn on trch nn Hong thng lo bun khng n cm c v ang mong mi Ngi v. Xin Ngi gi lng nhn t thng xt chng sanh." Ni nh th, Ngi bit trong nc lon lc v san lng thng xt, chc s tr v. S thn vng mnh ra i, tri qua my hm len li trong ni rng, mi n c ch ngi Hin Nhn . S thn ci u lm l v tha: - Knh bch Ngi! Nh Vua n cn, ht lng cung knh, t bit mnh ti li qu nng, lm sai thnh nhn v cho nc nh lon lc trm h cng khn, nn ang mong mi Ngi tr v. Nh Vua khc lc, ngh nh n Ngi, khng n ung g c c. Ci xin Ngi m lng thng xt nh Vua mt phen na. Knh thnh Ngi tr v. Hin Nhn nghe ni, thng xt nhn dn, nn sa son theo s gi tr v. Dc ng, thy con kh cht kh, Ngi lin lt ly da lm ta c. Nhn dn trong nc nghe tin Hin Nhn tr v, u ra tn bin gii nghinh tip v mi Ngi v li tnh x ngoi thnh. Nh Vua mc triu phc, ra tn tnh x yt kin, lm l Ngi. Sau khi hi han, Vua ngi li mt bn, vng tay t ti, tha vi Hin Nhn: - Trm v s st suy ngh khng n ni n chn, nn lm hi nhn dn, trm h on trch. Nay Trm mt lng ch thnh cu sm hi, xin Ngi tha th cho Trm bao nhiu ti li lm lc. Hin Nhn p l: - Ngi c ti m bit sm hi l hay lm. Ri thy bn quan cn thn k tai ni nh, thm th vi nhau, Hin Nhn bo: - Cc ngi l ngi v ti, sao khng ni chuyn cng nhin, cn g phi ni to ni nh. Bn quan cn thn ni gin:

- ng lm Sa mn, lng nhng mong mi phc tri, ngi ngi u gi ng l ng Hin, l ra ng khng nn git con kh m lt da nh th. - Cc ngi m hoc ly mnh, khng phn bit ci g l chn chnh, ci g l t ngy. Bn ngi lm iu c c, ci tri Pht bit, nn bit rng kh vui u c trong lut nhn qu, khng th trnh c. Lm iu c, ti c s theo i, lm iu lnh, qu bo tt s n tr, trn i khng mt. Ha phc t mnh, k ngu tng l u xa cch. Bn ngi ly vic ta lt da m nn rng ta git kh, iu y c ging vic gian c git hi ca cc ngi khng? Li c ni mng ngi ti tri, lm lnh khng phc, lm c khng ha; phi bit rng ha phc r rng nh vang theo ting, bng theo hnh, ch khng phi ha phc t trn tri ri xung. Cc ngi lm c m khng t bit, mun che du nhng no c che du c. Li ly s ch bai ta m cho l c sch. Trong bn ngi h chng c mt ngi ni rng: "H ngi cht th thn hn tiu dit khng sanh tr li na." Li ni y c phi l li ni ca bc thnh nhn chng? Hay l t ngu mui ca cc ngi ba t ra? Cc ngi mun lm chuyn c ri tr li bo rng lm c khng tai ha, lm lnh khng c phc. c phi l li ni bp ngi che ti li mnh khng. Cn cc ngi t cho mnh l hiu thin vn. Ka hin tng ca v tr r rng kia; nht nguyt v tinh t , cc ngi bo ai to ra vy ? Bn quan cn thn nghe ni, lm thinh khng cn bit tr li sao na. Hin Nhn tip: - Tt c hin tng trong v tr u do nghip lc ti phc. Lm lnh lm c u do qu bo nh bng theo hnh, ngi cht b xc thn nhng khng b c nghip hnh. Gieo ging, tuy ht la thi mc di t, nhng sau ny s sanh ra cy m ra nhnh l v kt ht trn ngn. Thp n, tim dn dn lng, nhng la vn cn mi, hnh nghip ti phc vn cn lun lun nh ngi thp n vit th, ri n tc, nhng ch vn cn. Hn thn ty hnh nghip chuyn sinh i khc, khng h gin on. Cc ngi lm c m t cho l cao c, cng nh ngi git cha m m li c th cho l v ti sao?

Bn quan p: - Mt nhnh cy cn khng nn tri l ca n thay, hung chi l git cha m m cho l v ti. Hin Nhn tip: - V bn ngi nn ta, nhng chnh thc l ta lt ly da con kh cht - v kh cht, ch ta no c git n m lt da? Cn bn ngi vu oan cho ngi, ti c s tnh th no? Hung chi li cn ch trng t quy; b ngoi gi lm lnh, m bn trong li n khut lm vic gian c. Cng nh vng gi: ngoi th nc vng m trong th ton ng. B ngoi din mo tt p m trong tm ton l sm tc. Thit chng khc g ch si lc vo by d, ngm ngm n ht by d m ngi gi d khng h hay bit. K c trong i lm khi cng t xng o c, gi kh hnh, cng din gii kinh gii, nhng bn trong chuyn hnh t sim di tr cu mong danh li. Ngi ngu khng bit li quay v tin phc. Ri nh nc sng gp lt, chy trn y dy, cha kp rt v bin c, lm hi bit bao nhiu ngi. Ch c bc thnh nhn mi c th cu gip thin h, ci b c tc, sa sang vic lnh, ai ai cng u nh cy. Nu cho lm lnh khng phc, lm c v hi, th cc bc c thnh li bao nhiu kinh in lm chi v truyn trao gm bu cho Vua lm chi? Hnh nghip u c qu bo r rng. Lm d b tai ha, mi ngi u ght, khng lu th mau tai ha y s n. Lm vic n c tuy n kn, nhng sau ny s by ra v phc qu s em li cho mnh. Vy nn trong nc c Vua, Vua phi thun theo php o, y nhim v cho ngi hin, ph thc vic lm cho k ti tr, ban thng ngi lnh, trng pht ngi gian c. Bnh xe ln trn khng ngng, hnh nghip c ty theo y th sinh v ni lnh ni d. Phi tin chc c ti phc, ng lm iu gian di . Phi ht sc cn thn lnh xa nhng k gian c v phi bit n nn ti li Nu mi ngi u lnh th bm tnh v qu bo s lnh p

ging nhau, song v ngi lm c rt nhiu nn nhn qu bt ng: k sng lu, ngi cht yu, k nhiu bnh, ngi t bnh; k xu xa, ngi tt p; k ngho hn, ngi giu sang. Ka nhng ngi ngu, ui, ic, cm, ngng, k m qu, tn tt trm iu u do i trc gy c nhn m nay gt ly c qu. Cn c , trung chnh, hin t nn l tr tu, vng, ho ph v mun s hnh phc. Nh th l nhn qu r rng, sao li bo rng khng. Xin hy suy ngh k cng ng lc lm vo t o. Hin Nhn ging xong, Vua cng qun thn v tt c nhn dn khng mt ai l khng hiu r v vui mng. Hin Nhn li ni tip: - V nay Hin Nhn ny li xin ni mt s tch: Thu xa c mt ng Vua tn l Cu Lp c mt ci ao trong y nui nhiu th "C ngt." V c ngt t xng m ngon lm nn nh Vua c mt quan gim ng - quan xem c - gi gn ao c. Mi ngy dng Vua tm con, nhng quan gim ng mi ngy cng n chng n ln mt tm con. Vua bit c mt, nn c tm quan gim ng cng nhau gi gn ao c. Song tm v gim ng trng ng vi nhau mi ngy mi ngi u n ln ht tm con -- t ra ngi gi c nhiu chng no th c li mt nhiu chng y. Nay B h y cng vy. Giao nhim v cho nhiu ngi th nc nh cng thm ri lon. Cng nh k hi tri non, n khng c mi v g m li lm mt ging, tr nc m khng dng k hin, thit hi cho dn m sau ny ting tm cng mt v phc phn u khng. Tr nc bt chnh lm cho thin h c tm tranh ot, cng nh mun sa sang v hng nghip gia sn, m khng chu tm dng tr th ca ci mi ngy mi hao ht i. Nc c tng gii binh nhiu m khng chu tp vic chin trn, khng lo lng kin thit nc nh, th nc y s b hn yu. Lm Vua khng knh o c, khng tn th bc cao minh, th hin ti khng ngi gip v tng lai khng c gp phc lnh. Hng ngy git hi, mun h ku ca, th tai ha thng xy ra ti tp, cht i ting xu mun i.

Theo chnh php tr dn th c lng ngi, knh th bc tn trng, yu mn tr th, hiu thun cha m, vng lm vic lnh th hin ti an n v li sinh th phc. Lm vic trung chnh cng nh i thng ng, ly vic trung chnh lm ci gc th mi ngi u khm phc. Nh th, s gy c hnh phc thi bnh. Li phi sng sut, lm lt nhng li xa lm kinh nghim cho i nay, ng tnh phi bit thi, n oai cho c l, ban b n hu cho nhn dn, b th nn bnh ng. c nh th th i nay s an n vui v, sau ny s quyt tu chng o gic ng. Chng hi nghe ngi Hin Nhn dy, u vui mng v tay khen ngi khng ngt. Nh Vua lin ng dy ci u tha rng: - Nay Trm c nghe li Ngi dy, cng nh cn gi mnh thi tan my m. Vy xin Ngi m lng t bi, ngh n quc gia, dy bo quc dn v gip Trm tr dn nh trc. Hin Nhn lin ng dy, theo Vua v cung, cng lun bn chnh s. Bn qua cn thn, ri sau b ui. Hin Nhn gip nc, n hu thm nhun, gi ma hip thi, ma mng trng tuyn, nhn dn u vui v, bn bin mt nh, trn di ha thun u chung sc gy li mt cuc thi bnh thnh tr ... c Pht ngng li mt lt, Ngi nhn i chng v tip: "Ny cc ngi! Hin Nhn i y, c phi ai u l, chnh l TA y. Cn o nhn chu ngi l A Nan y, vua Lam t thu y, chnh l vua Ty Tin Nc ny y. Phu nhn l nng Tn Ly, con ch Tn K l Xa Nc, bn quan cn thn l bn k ngoi o git nng Tn Ly ngy nay. V sau cng, con ch hi , l ng u Gia, chng qu A La Hn ri, ang ng kia. Cc ngi phi bit rng, theo o B , ta thc hnh trong nhiu kip, lm lnh, chu kh, tch cng ly c t v lng kip s, nay v chng sanh, thnh Pht cu v bn nguyn nay thnh tu.

Ny cc ngi! Cc ngi nghe kinh ny ri, phi sing tinh tn, tu hnh v vng lm theo cc iu lnh ng di i bing nhc." Khi c Th Tn ni kinh ny xong, hn ba c ngi c hiu l o, ng th ng gii v vui lng lm theo. HT