TIU LUN KIM CANG B HAY TNH KHNG TRONG MT GIO C s Lin Hoa http://www.lien-hoa.net ---o0o--Ngun http://www.quangduc.

com Chuyn sang ebook 27-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc Knh dng ln ch T, n s Thch Vin c, Thch Qung Tr v nhng hnh gi Du gi , ang m thm duy tr v ph bin Mt gio ti Vit Nam. Knh tri n nhng tc gi cc quyn sch m ti trch ng hay tham kho khi vit tiu lun ny. Thng tng Thanh- ngi v v l ngi bn o ng hnh. NM 2001 ---o0o--Diu tnh h v bt kh phan H v tm ng c h nan Ngc phn sn thng sc thng nhun Lin pht l trung thp vi cn Dch:

Rng khng tnh diu chng th vin Tm ng rng khng no kh c Sc ngc ti nhun trong ni chy Trong hm l la n hoa sen Thin s Ng n ********* Khong 5 gi li xe hay 340 dm t New Orleans i Monroe, cng nm trong tiu bang Louisiana. Gia nh ti ri xa thc s ni ny sau nhng 9 nm tri dung thn . Khi ri New Orleans n sinh sng mt ni mi, d l cng trong Tiu bang, nhng cm gic li vi vi xa xm. Chn nm di so vi thi gian v cng v tn th tht l ngn ngi, nhng cng gi l quen thuc mi th, t con ng, t tn gi, t hng qun v.v..nh nhng du n chng cht in su trong tm tr. S thc ny ni ln phn no s trn tr ca ni tm, v tt c s vt u v thng, mi st na l mi on ng tri qua, bin i. Mi ngi, ai cng u mang hy vng nm c nhng g trong tm tay cho l t c, d bit l mong manh. Hai chuyn xe khng l cng 2 chic xe nh chuyn ch nhng gia dng cn thit n ni mi, mt s ln b li cho nhng ngi quen bit v cn nh c bn cho ch mi. Tht gn gng, gin d nh n n v nay i. Mi on i i qua, c nhng lc ta thu gp thm v i khi li c nhng mt mt nh lm cho s qun bnh ca cuc sng. Khi xe bt u ln bnh, cn ma cht o ti, vi v, khng nng ht, nhng theo ui sut on ng di t New Orleans n ni nh c mi, nh xa i du vt lu luyn ca mt ni m nhiu nm qua tr ng. Trong cuc hnh trnh ny, chng ti c mt ngi bn ng hnh- l con Mudita. N l con chim kt gc Nam M, gm nm mu, tht p. N n vi gia nh ti v c duyn vi nhau. Lc u, gia nh ti bt u ch nui mt con chim hong yn, sau thy c mt con, n s bun nn tng t mt n su con. Dp ny, ang lc tang m trong vng 49 ngy. Mi tht u c nhng ngi bn o, cc bc quen bit v.v..n tng kinh cu siu, nhng mi ln bt u cho bui l l c mt trng nhc tri dy. Tt c cc con chim u ht, hay ni ng hn, la ht om sm...nn mt hm, su

con chim hong yn c em i i ch ly mi con Mudita ny. N rt hnh din nhn mi ngi trong nh, v ngh rng mt mnh n c gi tr nhng su con kia. t ht hn, nhng mi ln ht li to ln hn. t ph hn, nhng khi vung cnh p th thc n vng khp ni. Cho nn, n cng l ti si ni trong nh. Mt khuynh hng cho rng, lm sao dy cho n bit ni ri dy n nim Pht. Nu n bit nim tn Pht, c l kip sau s ha kip cao hn l lm thn sc sanh; vi li phi c duyn vi mnh nn mi c mt trong gia nh ny. Nn nui n cng l lm phc v b ra, n s lang thang khng c g n v l loi nui trong nh. Khuynh hng th hai cho rng nui nh vy l cm t n, v tt c cc loi u mun sng t do ch khng phi trong lng. Ni g khc cng ch l ngy bin m thi. Con ngi m ta dy cho nim Pht, bit nhn bit qu cn kh hung g l cm th. Khuynh hng no cng c y l l bin h cho mnh; cho nn, c hai lun m chng ln nhau khi c dp, l cuc chin tranh lnh. Cho n mt hm, khuynh hng th hai thng th. C ngha l phi th con chim Mudita ra, phi th n ra... hai, ba ngy, ti lng lng em lng ca con Mudita ngoi garage v ca lng m, n c th thn nhin bay i, t do.. nhng ng cho ngi ch trng khuynh hng th hai nhn thy. Nhng ba ngy tri qua, n vn im lm nh mi chuyn bn tn chung quanh v n khng c g phi bn tm. V n ngy th t, chuyn g n n, con gi ti hc v sm nn i n em n i hc, ch v nh. Xe va vo garage, khm ph ra khng c bng dng Mudita trong lng, do dc tm kim, ng thi trn cao cht vt ca cy Magnolia trc nh, tng hi kt ! kt ! ca Mudita vang ln. Khng bit l ting sung sng v ln u tin vt thot ra khi lng hay v b ng, lo lng ca Mudita, nhng cng lm hai a nh st rut. Bo Vng- con gi ln ti, ch em trai- Bo Ln, chy n trm xe Cu ha gn nh nh nhng nhn vin trong chy n gip, v xe Cu ha c ci thang rt cao. Nhn c phone ca a con gi, t ch lm ti vi v chy xe v nh v v cng ngc nhin khi thy trc nh c xe Cu ha, xe cnh st v 5 - 6 ngi ang ng di gc cy, nhn ln cht vt cao tm cch em Mudita xung, nhng khng c cch no c, v khi thy bng dng ngi n gn, Mudita li cng trn ln cao hn. Hai a con ti khc st mt vi s v vng y. V bng nhin, Mudita vt cnh bay qua mt cy khc, cao hn, ca nh hng xm cch my cn nh. Ting ku n cng ln hn v ln u tin c vn cnh rng trn bu tri quang ng v nh tru ngi mi ngi ang kim cch bt li n. Mn m t t bung xung, ting chim vn vang rn trn cao v mi ngi khng ai c th ch i c na, v nh. Hai a nh em tt c

nhng g ca Mudita ra khong sn rng ri sau nh, lng, thc n, chi v.v.. vi hy vng n s bay tr li? Sng sm, mi ngi trong nh ta ra sn sau, nhn quanh, tm kim, vi hy vng thy bng dng ca Mudita tr v, nhng ting chim khng cn v chung quanh vng lng. Th l Mudita bay i thc s... khng mt du vt lu li. Ch mt cht biu hin trong mt khong khng thi gian tm gi c, nhng n li lay ng mnh trong tm thc mi ngi v duyn hp duyn sanh v tnh khng ca mi hin tng. Tm ngi bay nhy ging nh bng dng ca Mudita, mang trong thn tm vi tt c mu sc, nh nhng mu thun ni kt ca nhiu kip tch ly. Nu c dung dng hoc nu khng kho dy d tm thun thc, th c hai trng thi cng u a n s g b, rng buc tm trong mt ni chn no , v tm l khong tri mnh mng bao la, bin hin v cng tn. Mt cht nm bt d di tn gi no cng l nhng ngn tr, chng ngi ca tm, khng t u n th c i v u? Cho nn, tm tr thnh huyn o, mu nhim, linh ng... nn Mt gio gi l thn thng diu dng hay Tnh khng v tt c u biu hin t tm. Ti sao li t vn Tnh khng trong Mt gio. D kin t vn l mt s sai lm v Mt gio siu thot, vt qua nhng rng buc ca ngn ng hoc t tng. t vn , c ngha l em ra m x, phn tch, l lun v minh chng...Chiu su v chiu dy ca t tng l s ng khung hay chn cht thc ti. Tt c nhng nh hnh, gi thuyt, suy t ...ch l gi danh, gi lp ch ni v mt kha cnh no v cng lp ra nhiu gi thuyt, cng li ko tm thc, tr thc vo vng ly hay my m ca t tng. Cho nn, v d nh cu thn ch: Om- mani padme hm. Ngi hnh gi tr tng thn ch ny, c th c mt trm ln hoc ngn hay triu c ln (bin) hoc sut i tr tng ch n c mt cu, khng cn mt s l gii hay phn tch, v l cu kinh v t hay v phn bit ca tm. Mt gio ph by tt c mi thn thng diu dng nh thn ch, php thut, linh ph, n quyt hay nh cc cnh diu hu v qua , nhiu ngi hiu lm cho l Mt gio ch ch trng n php thut, thn thng v khng c cn bn tr tu. S ha hp ca Mt gio ca Pht gio vo cc tn gio khc ca tng a phng khi du nhp vo nh B la mn, n gio n , o Lo Trung hoa, o Bonn Ty tng, Thn o Nht v.v.. cng to thnh ha m kh phn bit. Hn na, v l tng phi tu B Mt, nn chiu dy ca kinh in ca Mt gio cha nhiu php thut, linh nghim hay s b truyn, nghi qu, php ni ngoi h ma... li c c

bao bc bi lp v thn thng, mc d thn thng hay s linh nghim khng phi l cu cnh ca Mt gio. T nhng cn bn ny, ta cn tm hiu tr li : Thc cht Mt gio l g? Ci Diu hu trong Mt gio c cha ng Tnh khng khng? Lm sao bit c t tng Tnh khng trong Mt gio? u l cn bn tr tu ca Mt gio? Mc d, thc ra cng khng cn lm bn ti v cng suy lun, minh chng, s lm sai lch Mt gio. hiu u chnh l chn Mt gio ca o Pht v khi i su vo nghin cu cc kinh thuc Mt tng, ta nhn thy ln ln rt nhiu nhng hc thuyt thn b khc vo trong Mt gio ch thc. Tuy nhin, trn phng din gic ng hay s chng c Tt a, khi hnh gi tu Mt gio thnh tu Tam mt du gia th tm tch lng, tho tung tt c nhng rng buc ca tm thc, nh sng ca Bn tn v hnh gi tng ng, dung hp, v vi s min mt vi Tri kin Pht (Gia tr), sc i nguyn sanh cng mnh lit. T , nhn su, nhn k ton din v nhn chn rng: Cu cnh ca o Pht, hay ni ring ca Mt gio, l gii thot hay chng c qu Pht, v v th nhp vo kho bu v tn ca Chn tm, nn t ngi hnh gi em lng lm li ch n chng sanh vi tnh thng v bin v tn. Cho nn, nu cc kinh in hay phng php hnh tr no ca Mt gio v.v..c mc ch gip con ngi th nhp vi Chn tm hay Tri kin Pht v lm li lc cho mi chng sanh, th chnh thc l Mt gio ca o Pht. Chng ta c bit, s xut hin ca c Pht ph b truyn thng phn chia giai cp cng nh nhng bt an, xo trn trong t tng gii thot ca n lc by gi. Ci hnh phc an lc, t ti, siu thot cng gio l uyn thm, trong sng, bnh ng ca c Pht c t lc ri khp mi sinh linh. Do , tt c nhng ngi c duyn tm n c Pht ch vi mc ch gii thot khi s nng ca v minh, chng nhp Pht qu. Nhng khi Ngi cn ti th th bng mt ca Ngi nh tng cy c th che mt mun loi. thc c s Kh ( nht Thnh ), nhn r c ngun gc Kh l do V minh, cho nn tt c mi n lc u tp trung vo vn sanh t ny. Nhng khi c Th Tn nhp Nit bn, khong trng mnh mng bao trm tt c T chng. Vn by gi khng phi ch cn l on dit v minh phin no m cn lm sao tm thy c s hin hu ca c Pht. T c mun s hin hu bt dit ca c Pht lch s, d l trn phng din tinh thn, dn dn trc nhn ra s hin hu ca cc c Pht qu kh hay Php thn thng tr, bt sanh bt dit. c Pht Thch Ca ch l ng thn ha chng sanh ci Ta-b ny. Mt gio hay i chng B o su v quan nim th hai ny.

Cng cn ghi ch: S vng bng ca c Pht cn a n s phn chia cc B phi, nht l khi o Pht du nhp qua tng a phng, tng quc gia. o Pht l tn gio y sc sng mnh lit do tnh gic, t bi v tr tu. Cho nn, ti mi a phng khi Pht gio n, sc sng y sinh lc bm r v ha ng vi nn vn ha, t tng, tn ngng ca dn tc v tr thnh tn gio ca mi quc gia vi y ni dung Pht cht. V th, nhiu B phi xut hin v pht trin thch ng vi hon cnh v thi i, d qua nhiu ln Kt tp Kinh in kin gii nhng bt ng v gio php v gii lut nh: Ln th nht ti thnh Vng-x (Rajagrha) sau khi Pht Nhp dit, do Tn gi MahaKassapa v 500 v A-la-hn di s ng h ca vua A-xth (Ajitasatra). Ln th hai ti thnh Ph-x-li (Vesali) do 700 v T-kheo hp (Sau khi Pht Nhp dit 100 nm). Ln th ba ti thnh Hoa-th (Pataliputra) do Ngi Mc-kin-lin-t -tu (Moggalipputa-Tissa) cng 1000 Tng chng, di s bo tr ca vua Asoka (Sau khi Php nhp dit hn 200 nm) Ln th t ti Tnh x Hon Lm (Kundalavana-samgharama) do Ngi Vasumitra, Ngi Dharmatatra, Ghosa, Buddhadeva v Pasva cng 500 Tng chng, di s bo tr ca vua Kamiska (Sau khi Pht dit khong 600 nm).... Sau nhiu ln c s kt tp Kinh din, tinh hoa gio php siu thot ca c Pht li c khai trin vo tn chiu su v chiu rng. iu , cng lm cho cy Pht gio sng ng, vng vng, pht trin thch hp vi mi hon cnh, mi thi i v tinh yu ca o Pht hay Pht cht nui dng tt c cc mch sng gii thot . Gio ch ca tng Mt - i Nht Nh Lai hay T-l-gi-na (Vairocana), l Th tnh thanh tnh hay Php thn, cng l ch S y bnh ng ca Bo v ng thn. V Php thn khng c hnh tng, nn khi thuyt gio nhng php mn mu nhim, b mt, ch nhng v i B tt mi th nhp, lnh hi c truyn tha. Trong kho tng Hin gio, tc nhng gio php m c Pht Thch Ca ging dy ty theo cn c ca chng sanh, th nhng kinh ch gi l lp nn Mt gio ch nm ri rc trong cc Kinh in Nguyn

thy nh Kinh Khng tc hay cc Thn ch Th h trong cc B lut. Nhng trong B Mt gio. cn gi l Vin gio, ngun gc t Kinh tng i tha, ngoi cc kinh gc cn bn nh Kinh i Nht, Kinh Kim Cang nh, T tt a, cn c v s cc Kinh khc c truyn tha b mt. Ngi B tt Kim cang th hay B tt Ph Hin c truyn th t Nh Lai i Nht, nhng trn mt lch s, ngi lm cho Mt gio khi sc v hng thnh, phi ni l Ngi B tt Long Th- c bn ng Mt, tn Ngi l S T ca Mt gio. S d phi nhn mnh n Ngi Long Th, v Ngi l ngi hin din trong th k th 3 trc Ty lch, khi m t tng i tha Pht gio- trc tim tng trong gio ngha ca cc B phi, nay c thnh hnh. Ngi l mt i Lun s c phch v Tnh khng. iu c ngha khi pht trin Mt gio, gio l Tnh khng hay Pht gio quan ca Ngi nh hng su m trn mi Kinh vn, lun gii ca Mt gio. Trong tiu lun Lin hoa b (vit nm 1988) v tiu lun Yt ma b (vit nm 2000), chng ti nghin cu v thy rng Mt gio c thnh lp r rt vo th k VII v bt ngun t cc tng phi nh tng Php tng (Ch r chn l Nh khng v tt c cc php u do thc bin), tng V tng vi Kinh Bt nh lm i biu (Ni v Khng-V tng ch r cc Php bn lai khng), tng Hoa nghm (ni v T-l Php gii, S L vin dung hoc Nhn qu, mt m y mi php, trng trng v tn). Do xut pht t nhng cn bn , nn Mt gio l tng phi trit thc hnh, khng ch v c tin m cn v kinh qua qu trnh th nhp Hin gio. Tm trit l Mt gio th nn tm trong nhng kin gii hay gio thuyt ca cc tng phi k trn, hoc gi, nu ngi tu Mt gio cng thm nhp vo Chn tm hay th nhp vo Bn tn, th nhng l gii, kin gii hay nhn thc v cc Php, cc trng thi vi diu ca tm hay Ba Php n: KhKhng-V thng V ng u r rng, trong sng. o Pht c gi l Nhn bn bi s xut hin ca c Pht l v con ngi ch r s sai lm vng chp v khai m mt o l hng n gii thot khi vng trm lun. c Pht cng l mt con ngi bnh thng, nhng v Gic ng nn c gi l Pht. Cho nn, tt c cc php Pht ging dy u v con ngi. "Pht php bt ly th gian php". Nhng g c th lm cho con ngi c an lc, hnh phc v.v..u c s dng trong o Pht nh l mt phng tin thin xo cu sanh linh.

Mt gio l mt Tng pho ca o Pht, nn cng v s au kh bc bch ca con ngi v ch con ng i n gii thot, m thnh lp. Tng B mt ny chia lm nm B tng trng cho ng un hay nm Tr c c y trong mt thn ngi. Kim cang B l mt trong nm B ca Mt gio. Nh ni, y ch l tm phn chia phi ng hay ni v mt kha cnh ca cc bin hin tm thc nh ng cn, ng trn v.v..ca con ngi. Ch con ngi l mt hu tnh tng th, khng c s chia ct, nn Mt gio cng vy, l tng th ca cc B c tm chia. Bc chn vo B Kim cang, ta nhn thy c gii thch nh sau: * Kim cang bo : - Hin tng gii: thuc phng ng, ma Xun Phong i, n vung. - Trong C th: ch Can (Gan), Cn (Gn). - Mi v v mu sc: v chua, mu xanh. - Tm hc: Thc un, i vin cnh tr. - Ch B: Nh Lai A-sc-b (Aksobhya), B tt Kim cang Th hay B tt Ph Hin. - Chng t: Hm hoc Om- Ah Hm. Trong thin nhin, mi nm c bn ma tun t nh Xun H Thu ng. Sau nhng thng di trm mnh trong lnh lo, khi gi Xun bt u thi v, th vn vt u nh bng tnh dy, sng ng, hi sinh. Nhng cnh cy bt u m chi ny tc. chim chc reo vui. Ma Xun cng l ma ca hy vng, ca yu ng trn tr. Xun l khi u ca mt ma mi v phng ng, khi vng hng va l dng cng l bt u ca mt ngy mi. Ma Xun hay phng ng cng tng trng cho tui tr y sc sng, y nhit tnh, hng say, cng l nhng nm thng gy dng s nghip cho tng lai. Tui tr lc no cng y c m, l tng, tinh khi. Trong c th hc, Phong trc thuc v can (Gan)- ch v Mc hay nhng hot ng, vn ng hoc gn ct. Nhng ngi m c nng gan iu tit

tt, ngi vui v, da mt hng ho, khng xanh mt hay hi th chua hi. Cng ln tui, gan suy yu t t, nn ngi gi i ng, tay chn hay run ry. Tuy nhin, trong tt c mi c nng u c s chuyn ng (Phong), ch khng ring g Can. Nu mt c quan no trong c th m khng hot ng, th bo hiu s suy tn sp n. Phong cn biu l qua nh mt y ti sng hy vng. i mt l ca s ca tm hn. Can hot ng iu ha, mt s lun ti nhun, nhn qua i mt s bit c tnh trng sc khe (Bnh chng H hay Thc) hay tm thn ca mt con ngi. Nhng Du huyt (Huyt di ng) trong c th b au, rt, nhc v.v...cng c th bit phn no bnh ca c quan . Can cn chs phn n, tnh kh ca con ngi. Mt ngi khi ang tc gin, mt ngu, mt xanh mt, tay chn run ry "N thng can= gin lm hi gan". Can cn biu hin ca s can m. Khi mt ngi c gan tt, th t khi s hi cng nh can m i ph vi hon cnh. Ghi ch: Can m khc vi v y, v can m l trng thi tinh thn biu hin s xung kh, c ng c nhn, c s tnh ton, s phn khng. V y th ngc li, v dit phin no, tm khng cn phn chia, vng mc, nn tt c vic lm u v ngi, li tha, khng c bn tng (Nhn, ng, tng chng sanh, tng th gi) Khi nghin cu v thi sinh hc (Chronobiology), qua cc "Nhp sinh hc", th s chuyn ng cng biu l c nhn thy r rt qua cc s biu hin lin i gia gi gic (Thi gian), s tun hon ca thin nhin (Khng gian) v.v.. ng vi tng b phn c th. n o hc ng phng nh trong o c kinh, chng 42 c ni: Vn vt ph m nhi bo dng, xung kh d vi ha" m t n tnh trng rt linh ng ca s sng v s sng l tp hp tt c nhng mu thun nhng lun lun dung ha ln nhau. Nu khng c s mu thun th khng c ng. V d: Dng mc mnh hn m mc sanh ng, nu m mc mnh hn Dng s sanh Tnh, ng v Tnh chnh l s chuyn vn, bin ha hay Phong i. "Tng phn nhi bt kh d tng v" xung t nhng lun lun cn nhau. Trong Thin can ch c 10 nh Gip t Bnh inh Mu K Canh Tn Nhm Qu, nhng a chi th c 12 (T Su Dn v.v...) v thng T bt u t thng 10 ca nm c, ch khng phi thng u ca nm mi. S sai bit ny to thnh s chuyn ng, sinh sinh ha ha. Do , s chuyn ng c gi l Phong, biu tng cho Thc un, v Thc l tnh bit biu l ca nm gic quan, nhng lun phn bit, giao ng t chp ny n chp khc khi i vi cnh. Thc (Vijnna) l mt trong nm un m trong Lc thc th ng u (Thc un) hoc trong Bt

thc, th A-li-gia thc li l Thc ch. Thc un do nhiu im khc nhau tp hp m thnh v l tn gi khc ca Tm v chnh Thc bin hin ra tt c vn vt. nn c Tng Duy thc coi l Tm vng. Trong Kinh U Tch Kim Cang Thuyt Thn Thng i Mn -la-ni Php Thut Linh Yu Mn k: Khi c Pht sp nhp Nit bn ti Thnh Cu-thi-na, x Lc-x-xanh, gn bn sng Bc-, trong rng Sa-la song th.Tt c ch Thin, i chng, Tri, Rng u than khc, bun ru v u n cng dng. Duy ch c ng Phm-Vng L-K th ang vui a cng Thin n, nn d nghe tin c Nh Lai sp vo Nit bn, cng khng n thm hi. Lc by gi, ch i chng lin ni: Ngy nay Nh Lai vo Nit bn, vy sao Phm Vng khng n ? Chc Phm Vng kia c tm ng mn. Do , ht thy i chng lin sai khin trm ngn chng Tiu Ch Tin n ni kia, nhng khi n ni ri, mi thy thnh vch ch lm bng cc th bt tnh. Khi thy nh vy, Ch Tin kia thy u phm ch m cht. i chng ngc nhin cha tng c, lin thc v lng Kim Cang cng khin tr ch m i, qua by ngy m khng ti c. i chng thy vy, li thm phn bun ru. Khi , c Nh Lai thng xt i chng, lin dng i Bin Tri Thn lc ni bn tay tri ca qu tim m ha ra Kim Cang Bt Hoi- V ny t ch ngi trong i chng, ng dy m bch rng: Ti c Thn ch thu phc Phm Vng kia". Ni xong, lin hin by thn thng lm cho tam thin i thin th gii, su ln chn ng, cung Tri, Rng cng cc cung in Qu Thn thy u sp . Lin t thn bay n ch Phm Vng kia, ly tay ch, tc th cc th vt x u u bin lm i a. Sau , Ngi Kim Cang bo vi Phm Vng rng: Ngi tht l i ngu si, c Nh Lai sp nhp Nit bn, sao ngi khng n? Ngi lin ly sc bt hoi Kim Cang m ch, Phm Vng lin pht tm, n ch c Nh Lai. Ti c bi Kinh ny nhiu ln, nhng mi ln li c ci nhn hay kin gii khc nhau v mi ln nh vy th tm li sng hn nh nhn thy r rng hn bn tm ca mnh. Ti khng mun ni n s linh nghim hay mu nhim ca cu Thn ch, v khng thuc phn ca bi Tiu lun ny. Mc d thn thng vn c qua s hnh tr min mt mt cu chn ngn v nhng hnh nh thn linh, tri, rng, La-st, qu v.v..hin din y dy trong cc kinh in Pht gio- nht l Mt gio, lm cho c nhiu ngi ng nhn cho l o Pht a thn. Tt c nhng linh th vn c v hin din khp

mi ni, c hnh sc v t tng ty theo bit nghip, nhng lun lun i Php. Trong Kinh ni r, cc Thn linh thng n nghe c Pht ging Php, h Php v.v..v cn cu tu thot ra khi thn nghip bo . Cho nn, nhn r thc tng v v s chng sanh lm chp, tin theo ri ri vo cc ci ny v s phi chu lun hi v cha ra khi lc o, nn c Pht ph nhn v khng phi l cu cnh a n gii thot v v s vt qua b bn kia mi l ti quan trng, l sanh t i s. Tuy nhin, cng cn lu l dn tc n rt knh trng thn linh. Vi dy ni Himalaya trng trng ip ip, ph trm bao nhiu l huyn b. Ci nng bc ca x n v dng sng Gange nh nhng k b, c th lm cho dn tc ny m mnh trong nhng t tng cao siu. Mt gio du nhp t tng thn linh, huyn b ca n v chuyn nhng hnh nh v ty nghip thc ca cc qu, thn lm biu tng cho nhng dng thi ca Tm thc nh qu La-st d cho lng sn hn, ng qu d cho tham, si v.v.. V th, qua ni dung b Kinh ny, khng l v c Th Tn sp nhp Nit bn v ch v c mt v Phm vng khng n m tt c i chng phi xao ng hn ln. Theo thin ca ti, Kinh ch mun ni n s bin hin ca tm thc. Trong Phm Thp a ca Bt thp Hoa nghim c ni: Mi vt trong tam gii u do tm to c Th Tn tng trng cho Tm vng hay Ali-gia thc, cn U tch Kim Cang (Ucchusma) chnh l thc, cc i chng l Mt na thc v Phm vng l cc Tm s bin hnh. Nh chng ta c bit, A-li-gia hay Tng thc (Alayavijnana) c chc nng dung cha cc chng t (bijas) tc ht ging biu hin ca tm thc nh thnh, phm, thin c, gii thot hay lun hi, d bit, a th v.v.... hay cc hu lu hoc v lu. Tng thc c ba tnh cht nh : 1- Nng tng (Ch th dung cha) 2- S tng (i tng c dung cha ) v 3- Ng i chp tng ( Chp ng thng hng ). V th, tm c phn ra lm hai phn: Ch th nhn thc v i tng nhn thc. u tin, tm c tc dng nng ng nh tng tr v bo tr, v th, nn c Nng tng (Ch th) v S tng (i tng) v th hai, tc dng th ng nh Chp ng- do Mt-na thc em li. Thc Mt-na l thc th by, ly ch da v ly kin phn t thc A-li-gia, m sanh ra v l gc r ca hai t tng chp trc: Ng v Php. Do , khi i chng (Mt-na thc) v cm thy s nhp Nit-bn ca c Pht l ti quan trng (Tm chp ng, chp tng sinh dit) nhng li cn mt v Phm vng khng n quy knh (cc Tm s bin hnh), nn mi ni gin em ch Tin n hng phc. Nhng v tm l tm ng chp, cn chng ngi, cho nn mi thy thnh quch lm bng u (Tm

cn nhim, y trn cu, tham sn si), khin cc ch Tin u ng ln ra cht. Mun hng phc cc Tm s (Cetasika) ny, cn phi nh n thc v Tm s ch l tc nng hot ng ca tm gm c nhiu loi khc nhau nh: Xc, tc, , th tng, t v.v... Trc khi thc A-li-gia hay D thc thc tr thnh V cu thc hay Bch tnh thc (Amala vijnna), Mt-na-thc cn chuyn cc Tm s bin hnh ph b Ng chp v Php chp, nhng v Thc ny khng c nng lc on hoc hay cn kin t hoc, chp th, nn cn phi nh n thc. thc ny ng khi ln cng thc Mt-na v thc A-li-gia, nay c chuyn thnh Tr, nn biu tng nh Kim Cang Bt Hoi do i Bin Tri Thn. Ch c Tr tu ny mi ph tr c Ng v Php chp, chuyn t Mt-na thc vo su trong A-li-gia, gm bu ny ct sch gc r hu v v lu trong Tng thc, to thnh tc dng bnh ng ca cc Php. V bit r cc Php ch l vng huyn, nn t lng l tr v vi Tnh bnh ng v chuyn ha tm nhim thnh tm thanh tnh. chnh l Kin thc tm hay ci tm kin c, chng sanh dit, l Nh Lai Tng tm. Hnh nh U Tch Kim Cang xut hin t ni tim ca c Pht ch l Chn nh xut trin v l phng tin thin xo Thn thng i mn -la-ni Php thut Linh yu mn nh ta ca Kinh. Theo nh Tng Hoa Nghim gii thch: Tng cai vn hu chi nht tm= tc mt tm m bao qut c vn hu. Ci l nng to l tm, Pht v chng sanh l ci l s to. Cho nn, s gic ng n t nhn thc c Tm khng. Cng trong Kinh Kim quang Minh (Suvarnaprabhasa Sutra) c coi l php mn n Vin i Dng v l mt trong nhng B kinh thuc Mt tng. Trong quyn 4, phm 16 ni v Trng gi Lu Thy: " Trong nc ca vua Thin Quang T Ti, ng Trng gi Lu Thy l v thy thuc thng hay cha lnh tt c bnh ca chng sanh, nh thn th c khe mnh nn tt c u lm nhiu vic phc thin, tu hnh b th. ng c v tn l Thy Khng Long Tng v hai ngi con l Thy Khng v Thy Tng. Mt hm ng dn hai ngi con chu du thin h, t thnh th n thn qu v n mt ci m ln. Cht thy cc loi d th nh cp, beo, chn, ch, chim, qu...va thy bng ngi lin b chy. ng lin i theo, mt lc th thy mt ci ao ang cn nc, li c nhiu c ang giy gia sp cht. Khi y, c v Th Thn hin bn thn, ni Trng gi Lu Thy rng; Hy mau cu chng v tht ng thng. Tn ng c gi l Lu Thy v hai l do; 1- Thng hay khai thng dng nc. 2- Cho nc cu chng sanh. V lng t bi, Trng gi chy quanh tm nc, nhng khng c. Khi gp cy i th, lin b nhnh em tr li che cho by c . Ri i tm dng

nc xut pht t u, nhng khng c. Bng thy con sng tn Th Sanh, c nhiu ngi c v mun bt c nn la ch him, ph v b , khng cho nc xung. Trng gi lin chy v cu cu vi i Vng, xin cho em nc n cu s c y. c vua cho sc lnh ng thun, lin em nhiu tht voi cng nhng ngi chung quanh thnh, i n con sng gn b ly nc, nhanh chng ch nc v xung ao cu cc con c. Sau , li sai hai con v nh ly nhng thc n m c c th n c, vi em ra cho c n v li cn v c m ni kinh in i tha thm thm vi diu Mi hai nhn duyn v xng danh hiu Pht Bo Thng. Cc s c nh nhn ny m c sanh ln ci tri ao li. Nhng v Thin t ny (Thn kip trc l c) v nh n ca Trng gi Lu Thy nn em chui ngc anh lc v nhiu hoa n cng dng". S d nhc n phm kinh ni v Trng gi Lu Thy, ti mun dn chng vi b Kinh Mt tng tiu biu v nu r t tng Chn khng trong cc b Kinh Mt xa tan nhng nghi vn cho l tu Mt khng c tr tu, v ch ch trng thn thng. Qua ni dung Kinh, ch cp n nhng cng hnh B tt ca tin thn c Pht v tht kh cho chng ta tm thy ch no ni n ni ci Chn Khng Diu Hu ny? Phi chng Khng Tnh c th hin qua lng t bi v hn ca Trng gi Lu Thy khng nhng i vi con ngi m c n loi bng sanh nh c. Ch nhng con ngi khng cn chp Ng v chp Php, nhng ngi mang trn vn Tm khng mi th hin c tm lng xt thng v x thn v y nh vy. Trong Tam tng Php s vit: " Thy nghe tnh ng thuc nc = Qun thinh tnh ng tc thuc thy". Trng gi Lu Thy nh tn gi l: Thng hay khai thng dng nc v, cho nc cu chng sanh. Do , tn Lu Thy l mun ni n ci Tm thc hay Tnh gic ca mi ngi. Trong dng sng tm thc ca con ngi, s cun cun chy ca thc lm cho con ngi c ci o gic l mnh hin hu. Hin hu qua sc thanh, hng, v, xc, php, qua nhng g mnh gnh nng, qua nhng tng tng v.v... Cho nn, mi hin tng din bin khch quan hay ni ti lun c sinh khi t ht ging thin hay c tim n trong tm thc v khi gp thun duyn th cc ht ging hin hnh. V th, dng nc ca con sng ny c nhng lu thy sai bit, c khi l nc ln, nc rng, nc dy sng, nc lng l im lm...ng vi nhng hoa qu ca tm, nhng tu chung li l: 1Nc qu bo: C hnh sc, tnh lng, nhn thy ng v sc tn ph ca n i t a ngc cho n nh thin. Do s tng m mi loi

chng sanh theo v tr ca mnh m chp trc, au kh, ri tri git trong su no. 2Nc c nghip: Tuy v hnh, nhng c sc li cun chng sanh lm nhiu tn hi, qua thn, ng, tc to. 3Nc phin no: Nc ny do lng tham dc, sn hn, si m chp ng, tuy khng hnh tng, nhng n tn hi khc lit lm tri ln trong sanh t lun hi. Qua phm kinh ny, cng lm cho chng ta lin tng n Phm th 27 Diu Trang Nghim Bn s ca Kinh Php Hoa. Trng gi Lu Thy khai thng ngun nc nh th no? v em nc cu chng sanh ra sao? Chng sanh ca Lu Thy l loi c v ng v chng m ni php thm su l Mi hai nhn duyn v xng danh hiu Pht Bo Thng. Loi c ny phi chng tng trng cho nhng vng thc sai lm ca mi ngi lm chng ta giy gia trong s m m chn l, chm m trong nghip lc. Nh gic ng phn no chn l nn bin thnh ting ni ca ni tm (Hnh nh bn phn ca v Th thn hin ra) v nh , nh nhc nh cho chng ta vng tm tm v ngun nc ca Chn nh. Trong Nm tng thnh thn, th y l Thng t tm, v bit r Pht tnh sn c ni mnh, thuc Tn tm v. Nn t y, phi gia tr tm B- khin cho chc bn nh Kim cang, mi nhp c vo th l Kim cang tm, v t Kim cang tm ny sng rc hnh nh Bn tn ca Chn tnh. Trng gi Lu Thy c v tn l Thy Khng Long Tng, phi chng l thc A-li-gia. Ti cn nh trong Thin s Vit Nam c k v mt v Thin s khi c hi: " Trn th gian ny, ai cng c v con. Sao Ngi li khng ly v? " V Thin s tr li rng: " C ch! Ta cng nh mi ngi- Ca sa l v ta, v qu B chnh l con ta." Gia nh Trng gi Lu Thy c hai ngi con, mt tn Thy Khng (c ngha chng c Khng ca Tm, l Tr Tu) v Thy Tng (c ngha Th nhp Chn nh, l sui ngun ca T bi). Nh ni trn, Thy tng trng cho Tnh gic. Nh vo c Pht Bo Thng hay Chn Tnh Bnh ng lun lun ng thng trong tm mi ngi, ci thc Lu Thy chuyn cc Tm s qua thc Mt-na (Vua Thin T Ti Quang) thnh thanh tnh ha thc A-li-gia, qua cng vic khai thng ngn ngun nc sng Th sanh (i-Th, chp trc, m gi sanh ra) v tho g vng xch Mi hai nhn duyn. l nhng bc chn m hnh gi cn phi tri qua, mi c th lm li ch chng sanh c nh danh ca Trng gi Lu Thy.

Kim cang b l Tr tu ba-la-mt xut pht t t Tm hay A-li-gia thc. Ni , c y nhng chng t thin, c, v k. Do s min mt tu hnh t t chuyn ha vng t ny thnh cht mu m nui dng bng hoa ca Tm, l Tr tu v T bi. Cht liu lm nn, nui bn Tm li l nhng phin no, nghip chng, nhng tht tnh, lc dc v c th ni, nu khng c nhng cht liu ny, th Tr tu v T bi khng c. V th, trong Kim cang gii lp nn ngha tc thn thnh Pht xut pht t ni chn u trc, phin no ny, sau khi thanh tnh ha Tm. C ngha: Lc i v ngi thng tng ng, bn th mandala khng ri khc, ba mt gia tr mau chng hin, vng trng trng l tc thn. Cho nn, thm nhp Kim cang gii l vn mn Khng tnh v l pht trin ton din con ngi gii thot, qua s th nhp . Tt c i hi s thm tn ch Pht, l t hay nn tng ca Chn tm. Thm tn ch Pht giai sung mn. Sung mn ci g? V khng hiu r hay khng tin chc l mnh cng c Pht tnh nn s thnh Pht, th mnh lm ngho nn i hay lm lui st con ng i n Gic ng. iu , khng c ngha l Tnh Pht b hy dit, nhng khi mt nim mng ln tin tng t tnh gic, Pht tnh s bng ln sung mn trong lng mi ngi. Cho nn, cng c ngha l cn phi vun bi mnh t (a hay Th) ca Tm Theo kinh T-l-gi-na th n vung l biu tng cho a (Prithina) v tng t vung. Trong i sng ca con ngi, a hay t l mi trng sinh sng nh hng n con ngi. Nhng bin ng, nhng hot cnh ca mi trng, sinh thi v.v..nh hng n s sanh sng ca con ngi v mt tm-sinh-l. Tuy nhin, cng nhng bin ng , cng c th lm con ngi tm li c nhng mnh t mu nhim ca Chn tm. Trong lch s ca nhn loi, c bit bao nhiu con ngi bnh d ch nghe ting l ri, ting nc chy, ting cuc t ...m tm bng ln Gic ng. Ch khi no, chng ta khng cn qu nhiu phn bit, ct on, phn chia ht thc ti, chng ta mi khng hiu v t. V t l chung cho tt c mi loi, khng phn bit nn c ngha l lun bnh ng. Trong n php Mt gio, n vung tng trng cho t, c ngha l bnh ng, trong ch Tn biu tng cho hu tnh, cn cc php kh v.v...biu tng cho phi tnh (tnh d v tnh), nhng cng t tm khi sinh hay mi tm php u la chn phn minh v quyt nh khng sai, nn c tnh bnh ng, c gi l Tr n ca Nh Lai. Qua cp mt tr tu ca bc chng ng, Ngi i s Ch Tng cn c vo Kinh Hoa nghim, phn tch cc s tng ra Th Tng Dng lm thnh hai mn Bnh ng v Sai bit nh su tng sau: 1Tng tng: Mt m cha nhiu c nh thn ngi c mt m cha nhiu c quan. 2- Bit tng: Nhiu c nhng mi c mi khc nh trong thn

ngi mi cn u khc nhau. 3- ng tng: Nhiu c nhng li chng tri nhau hay nhiu th lm thnh mt tng th. 4- D tng: Nhiu ngha i nhau, mi th mi hnh loi khc nhau. 5-Thnh tng: Nhiu ci duyn khi m thnh mt tng th. 6 - Hoi tng: Mi th tr v tr ca mnh m chng di ng nh cc cn v tr ca mnh m t dng. Cc php ny nhn vo th tnh, th mi mt u c su tng, hoc ngc li, nhng li vin dung. V cc php vin dung, nn cc php tc l nht chn php gii v tn duyn khi. Trong Kin Lao a Thin Nghi qu (thuc Mt tng do Ngi Thin V y dch t Phn ra Hn v Thy Thch Vin c dch ra Vit vn) ni rng: " By gi Kin Lao a Thin v Cng c Thin u cng nhau t ta ngi ng dy, bch Pht rng: "Kinh bch Th Tn! Nu c T-kheo Tkheo-ni, u-b-tc, u-b-di, ng nam hay ng n v.v..thng nhip ng cn, buc nim ch tm, l bi cng dng v nim tng chn ngn ca con. Con hng thng xut ra khi t mi hng thm lm ti nhun k y, khin cho trong thn ca h tng ch th mng v a tinh kh sung mn y . Trong thn ngi hnh gi c c sc lc, c nim c h, c tinh tn, i tr tu, i bin ti, tam minh lc thng. Ngi tri u i knh, c i phc c khng th so snh cng tn, th nh phc c ca Chuyn Lun Thnh Vuong, ni no th cng nh vn Vin Qun ca Tri ao li. i ny, i khc, mun i khng cng cc, c s a qung i phc...Nh vy, nn buc nim, i dng nm ngi, tm khng theo ngoi duyn no khc." Hai v Kin Lao a Thin v Cng c Thin u ng ni ln li nguyn cng c Pht, nu c ngi no nhip tm tr ch ny th c c nhng php nh Kinh ni r. Lm sao ch c buc nim, khng duyn theo ngoi cnh m c c c tam minh (1- Tc mnh minh: Bit tng sanh t ca mnh v mi ngi trong i trc. 2- Thin nhn minh: Bit tng sanh t i v lai ca mnh v ngi. 3- Lu tn minh: Tr bit cc kh tng v on mi phin no) v lc thng, ri c ngi tri u i knh? Phc bo no li y theo hnh gi trong mun i khng cng cc? Phi chng y mun ni v Chn tm, v trong Tm cha y tt c mun vt, mun php v l kho tng phc bu m khng c g c th so snh c. Mun t c hay th nhp vo Tnh gic ny, hnh gi cn phi c tm kin c nh t v lun lun sng hoi vi Tri kin ny (Kin Lao a Thin) th t nhin mun hnh, mun cng c v.v...u trang nghim trn thn tm hnh gi. Ch c tm kin c, dng mnh, khng gin on nh vo nh Nh Lai, mc o Nh Lai, ngi gh cao Nh Lai v.v...ca

t tng Nht tha Php Hoa, th Tnh Gic mu nhim ny s trn y trong tm hnh gi nh hng thm (Gii, nh, tu, gii thot gii thot tri kin) t t ca Tm xng ln tm p, chuyn thn hnh gi t thn u trc thnh thn thanh tnh nh Kin Lao a Thin hay Kim Cang Bt Hoi. Trong i Nht kinh s gii thch: y l t ni bn hin ra tch, tu nhn hng qu. Tt c u l th ca Nh Lai i Nht v nu nh Nh Lai ch tr ni php t chng, th khng th sanh. V sao vy? Bi v cc php nhim mu ny vt khi tm t, thot ra t trong v sanh, lm sao ch by c. Do , Nh Lai mi dng thn lc gia tr, hin tng thn khu khp trong ng sanh t. Nu la phng tn y, ch Pht khng th khai th bn a ca mnh cho cc v B tt Thng th, hung l cc loi hu tnh. Th nn, bit tc l thn Ph mn, thn Php gii hay thn Kim cang gii vy. Phm th 15 "Tng a dng xut" ca Kinh Php Hoa cn ni r hn: " Lc by gi, cc v B tt t cc phng khc li, ng hn s ct ca tm sng Hng, trong i chng, ng ng dy chp tay bch Pht: "Knh bch Th Tn! Xin Th Tn cho chng con nguyn, sau khi Pht dit , s rng ni kinh Php Hoa khp th gii Ta-b, gia tng tinh tn v h tr cho nhng ngi c tng, sao chp, cng dng kinh ny." Php p: " Ny Thin nam t! Cc ng khng cn lo h tr Kinh ny. V sao? V th gii Tab c s B-tt ng nh cc ca su mun sng Hng. Mi B-tt u c quyn thuc cng ng nh vy. Nhng B-tt v quyn thuc , sau khi ta dit , s c kh nng gn gi, c tung, rng ni Kinh ny". Khi Pht ni li ny xong, trong ba ngn i thin quc th gii Tab, t u rung nt v t trong lng t, v lng ngn mun c B-tt ng thi vt ln. Cc B-tt y, thn nh vng rng, y ba mi hai tng tt, nh sng khn lng, trc kia tr trong h khng ch thp nht ca th gii Ta-b, nay nghe li ca Pht Thch Ca, nn t ch thp m pht hin n...." y l bc tranh v cng hng trng, tuyt diu ni v Chn tm v l nim cm hng v tn cho nhng ngi con Pht ang bc theo vt chn Ngi. Mi ngi u c Pht tnh v do , s tr thnh v Pht. y l s chuyn mnh ti quan trng khi nhn ra Tnh gic ny. Trong mnh t Tm mu m c y nhng c tnh t, bi, h, x, tinh tn, nhn nhc v.v..v d tri qua bao sng gi ca v minh, nghip thc thi n, d mang

nhiu hnh dng khc nhau trong sanh t lun hi, ci t Tm vn thng hng, bt bin, kin c. Cho nn, khi sng hoi vi Tri kin Pht, th mun c hnh t Tm s bng ln nh mt iu t nhin khi trng khng cn b my che, s trong sng trn bu tri. Trong Kim cang b, t Tm hay Tri kin Pht c Kim cang nh kinh s l gii ra 2 ngha: Bn chc khng th h hoi, v cho chn l b mt khng th ngh bn ca tht tng, thng cn, khng h hoi hoc v nh bn th v nhim, bt sanh bt dit ca chng sanh. y l ngha ca Cc l Php thn. Nng dng v Tr dng ca Nh Lai ph tan tt c phin no, lm hin r tht tng, d nh cht sc bn ca kim cang c th ct nhng cht cng rn nht. y l tiu biu cho nht ngha Khng. Cho nn, Kim cang b tng ng vi Chn nh xut trin, v l , Kim cang nh s ni: Gic tr Nh Lai nh hoa sen n ra, cn tm tnh chng sanh v m chng, nn nh hoa sen khp li". Do , hnh gi thng qun tm thnh vng trng trn sng lm hin l Bn Tm thanh tnh- tm m d tri qua su no hay bn loi vn khng b nhim , v l Tr tu hay Tu gic ca mun loi chng sanh. Do vy, Chn Tm c nh ngha gm 3 sau: V tm thanh tnh nh vng nguyt nn 1- T th trong sch v la bn nh tham nhim. 2- Mt m v la tham sn si. 3- Sng sut v la s ti tm ". Cho nn, qun tm nhn r "u l khch, u l ch" v phi lm sng t ngn n Tr tu ny. Bng cch no? Trong Mt gio hay Kim cang b, ngi hnh gi cn dng Tam nghip cng dng Pht tm nh thn, khu, . Thn nghip th ngi an tnh, tay bt An. Khu nghip th tng chn ngn. nghip th qun tng hnh nh Bn tn hay Chng t vo nh. Bi v thn khu l mi trng to tc ra nghip. Do nh Tam lc nh 1- Ng cng c lc do cng c gi gn gii hnh 2- Nh Lai gia tr lc lm cho thm kin c 3- Php gii lc ca mi phng ba i ch Pht h tr. Ngi hnh gi ln vo trong chiu su ca ni Tm. Mi vng ng u tnh lng, mi gi tng u tan bin, kin t hoc tr thnh v ngha v nhng tc ng ca ng trn khng cn hp

lc. Cho nn, khi Tam mt tng ng tc lc hnh gi ang cng dng c Pht ca chnh mnh v tr ng ng vi ch Pht. Cng c th ni, hnh gi tr v vi cng c Php thn ca mnh. Do , trong Ng Chng Tu php, Kim cang b thuc php Tng ch (Vathikarana), v trong Php thn hnh gi c y mun hnh mun c, phc bu, tr tu. l vin ngc Nh Ma-ni v cng l hnh ca b th ba-la-mt. Php Tng ch a n B th, ch khng cao bn ng; l nt c th ca Mt gio hay Kim cang b. Ti sao nh vy? Tng ch do nh nhip phc ngoi cnh v iu phc tm: Cnh th gi hp, duyn sanh, khng tht. Tm th thanh tnh v cc nim phn bit u tan bin trong bin Gic. Tng ch to thnh hai mn t lng trn bc ng n qu Pht, l Phc v Tr. Do , v Tnh gic nhn r thc tng ca mun loi, tm Tng ch (Tm t bi) t y sanh do v thng xt s au kh trm lun ca chng sanh, nn cn ban vui cu kh t t lng Tng ch. Trong Tam c php mn ni: Tm B- l chn, i bi l cn bn, Phng tin lm cu cnh tng ng vi Thng ngha mn, Hnh nguyn mn v Tam ma a mn. Nhng nu ch c Tm B- li khng chu tin bc, c nguyn m khng hnh, th lm sao thnh tu c thn Kim cang. Cho nn, t gc ly B lm tm, qun thy cc php u khng t tnh, dt tr vng nim, t ni Chn tht tnh khi ra diu dng, mun mun loi u y . Cho nn, hnh nguyn ca Tm B- l nhng S hnh v i nguyn ca tm ny. l hnh nh B tt Ph Hin vi vin Chu Ma-ni Nh y. Chy Kim cang cng cng ngha ny. Chng ta c th thy chy Kim cang mt chia (Nh Lai i Nht), nm chia (Ng tr Nh Lai hay nm Tr c) gm bn chia chung quanh l bn Nh Lai v chia gia l Nh Lai i Nht. Chia gia l quan trng nht, v tng trng cho Chn Tnh hay Tr Tu Bt nh m ngi hnh gi c nhp an lc v Bt ng gia bin thc y xao ng hay ng un lng xng. l Thng, Lc, Ng, Tnh. Tt c u do tm pht khi, cng nh t m tt c mun vt u nh pht sinh. Tt c n ch, linh ph, qun tng hay cc mandala u do tm xut hin. C nm bt c Tnh khng th mi nhn ra c s duyn sanh duyn hp, s v thng ca mi hin tng, mi nghin cu c trit l Mt gio v n vt qua mi suy lun, l lun, t duy thng tnh. Nu khng, Mt gio s b hiu lm l tt c nhng g n biu hin nh php thut, ba ch, cu o v.v...m c nhiu ngi lm tng. Cng c nhiu hnh gi, sau thi gian hnh tr chn ngn, cht thy nhiu linh cnh hin ra nh nh la sng, ln khi xt, chy kim cang bay bng ln, thy mc o

trng, thy Bn tn xut hin v.v.. v t cho l chng c, v c n chng v th chp nhng hin tng , m qun rng nhng hin tng linh diu u xut pht t tm khi "ch tm nht x" bc vo t thanh tnh. Nhng tu lu di, v thm hiu Kim cang b th tt c nhng hnh nh u bin mt. Xin ng s hi hay lo lng m lui st tm tinh tn v tm b . Theo Thin s Nht Hnh: "Trc cn khi tng, tng c hin tin, nhin hu ly Bt-nh soi m thy n khng tht, tc c bt t ngh i dng". V trong Lun i tha khi tn ni: "ng nim duy tm, cnh gii tc dit". Phi bit rng tt c nhng nhn t hp li nh trn u rng khng, ch tm t tn, nn chng khng c t tnh, v th khng tht hoc v tru, v ty duyn m hin khi. V qun thy r t tnh ca cc Php trong tam gii l khng, nn Ng cng khng, Php cng khng v c hai Ng Php u rng khng (Cu khng), hnh gi tc th tr v vi Bn tm thanh tnh ca mnh, tr V s c php. Trong kinh V Lng Th c ni: " Ch B tt ci Cc Lc ca c Pht A-di- qun nim thy tam gii u nh nhau, trng khng, khng c g ht". Cn ring trong Lun i Tr ca Ngi Long Th, phn th 20 ni: "Tt c cc php u do nhn duyn sanh ra, tc khng c t tnh. khng c t tnh tc l Khng. H minh nhn ra Khng th cc s kin u tiu dit". Cng nh trong Phm Nhn duyn sanh ca b Trung qun lun, Ngi cn ni: Cc php khng t sanh. Cng khng t ci khc sanh. Khng cng sanh cng khng phi khng sanh. Cho nn bit l v sanh . (Ch php bt t sanh. Dic bt tng tha sanh. Bt cng bt v sanh. Th c tri v sanh). Ci t tng Chn Khng Bt nh ny pht trin mnh trong t tng Long Th, nhm ph b s chp trc sai lm- nhng iu m c Pht khi ti th thng khuyn bo t phi trnh xa. T tng ca Ngi thm nhun v to thnh ci l lun thun nht, phong ph v nng ct trong Mt gio, nht l B Kim cang- B nhn mnh vo Chn hay Tr tu Bt nh. T tng ny cho rng cc Php do nhn duyn kt hp m thnh, t n khng th sanh. Nhng n cng khng phi t ci khc sanh v t n khng sanh, lm sao do ci khc sanh. Hin tng cc php sanh thnh tu v tng trng khng ngoi bn duyn, l: 1- Nhn duyn: Mi vt thnh hnh u do nhiu yu t kt hp. 2- Th duyn: Mi s xut hin u c nhng tr duyn lin h. 3- S duyn duyn: Nhng tr duyn ny gip nhng duyn kia, lin kt nhau. 4- Tng thng duyn: Nhiu nguyn nhn, duyn thc y ngy cng nhiu, lm cho duyn tng trng ln thnh hin hu. Trn mt tng i, th vn hu d bit c sanh khi c tng trng, c thnh hoi, t tn, l l nhn duyn v thng bin ng (Anicca). Nhng trn mt tuyt i, th khng thy s sai bit ca vn hu,

v ng qui nht th chn khng, Nht th l Chn nh Php Tnh (Khng Tnh) . T nhng quan nim trn, trong vn gai gc l ng m: Sc, th, tng, hnh, thc, hay vi su chng nh: t, nc, gi, la, h khng, thc, hoc s sanh, tr, hoi, dit, cc tc nghip v.v...cng c t ra nhng ph tng t. V d: Tm nguyn nhn ca mt php hay cc php, khng c mt nguyn nhn no gi l nguyn nhn nht nh, cu cnh. Nhc ly sc nhn. Sc tc bt kh c. Nhc ng ly sc. Sc nhn bt kh c = Nu la xa nhn ca sc. Thi sc php khng th c. Nu hin la b sc php. Thi nhn ca sc khng c . T Long Th l mt con ngi chng c c Tnh khng, thu sut tn ngun ci ca Tm, nhng v thng xt nhng chp chng ca nhng ngi ang bc trn ng n gii thot, d bt c thi i hay quc th no v mun h thot ra khi nhng my m tri kin ny. Cho nn, vi nhng l lun sc bn- th hin mt ni tm t ti, t bi, an lc- Ngi rt trit ph n tn cn ngun, khng cn g bm vu, ni mi hin l c Chn Tnh. Phn tch t tng Tnh khng trong Kim cang b tht l khi hi, nu khng c thu r tng tn. V mt bn l ph chp ton trit, y ngi hnh gi trong mt vng hoang vu, khng c mt ci g gi l c, d ch l tn gi. nh sng V lng quang phi l nh sng khng cng cc, chiu ri tng nhng ht nh vi vi trn, mi soi t r mun vt khng c t tnh ring bit. Cn mt bn l - Kim cang b, s dng ti a tt c ci hu nh vo trong ci by thin la i vng, mi thong, mi c ng, ngay c s dy khi vi t ca mt tm thc th l vng mc. D th, nu hiu r th Kim cang b chnh l ci t tng Chn khng trn, m x s vt ra hu em n ci nhn tng tn v ci khng, ci v ng hay t tnh v tnh (Nihsvabhava) ca n, hoc tt c mun Php u do thc bin hin ph trit nhng sai lm, thin chp. nm cn khng chy theo nm trn, phng php tr ch l s thi thc tm li, khng cho duyn ra ngoi, t t i n gii quyt vn V ng. Dng ci tng nh Qun tng, li ko nhng php hp li thnh mt thc th, nhng thc th li do nhiu nhn t hp thnh, nn khng t tnh ring bit, bin chuyn v thng, sanh dit gii quyt vn Php duyn sanh. Khi th nhp c Khng tnh, th hnh gi c ci nhn hon ton khc hn v cc php, d n vn mang nhng hnh sc nh trc. Ci nhn thu r c tn ngun gc duyn hp, thc tnh ca v tr vn hu hay thy "nh thc tng, nh thc tnh" v ty duyn ha chng sanh, v

khng cn c g ngn tr bc chn ca ngi hnh gi. Do , trong phm Php nh th hai mi by ca kinh Hoa Nghim vit: "Ch Pht t! i tam mui ny th tnh bnh ng khng phn bit, c th lm cho B-tt bit bt kh thuyt bt kh thuyt trm ngn c na do tha tng sai khc v khi r bit nh vy, lin khin chng sanh c mi th bt khng. y l mi: 1Kin bt khng, v lm cho chng sanh

pht sanh thin cn. 2- Vn bt khng, v lm cho chng sanh c thnh thc. 3- ng tr bt khng, v lm cho chng sanh tm iu phc. 4- Pht khi bt khng, v lm cho chng sanh lm ng nh li, thng t tt c cc ngha. 5- Hnh bt khng, v lm cho v bin th gii u thanh tnh. 6Thn cn bt khng, v ch bt kh thuyt ch Pht, lm dt nghi ng cho bt kh thuyt chng sanh. 7- Nguyn bt khng, v theo s nim ca chng sanh khin lm vic cng dng th thng, thnh tu cc nguyn. 8-Thin xo php bt khng, v lm cho u c tr ni tr thanh tnh gii thot v ngi. 9- Ma php v bt khng, v ni bt kh thuyt cn tnh chng sanh, phng tin khai th hnh nht thit tr khin tr Pht o. 10- Xut hin bt khng, v hin v bin tng, lm cho tt c chng sanh u c soi sng." Chng t xut hin trong giai on ny. V l th tnh ca chn ngn, nn mi chng t thy ring bit nhng li dung cha chung tt c. Chng t li l biu hin hay ting ni im lng ca Chn Tm. Do , qun tng v chng c chng t tc nhy thng vo trong Tnh gic, ph b hng ro Nng S, B Th, C Khng...tch nhin trong ci h khng bao la v tn ca Tm. Kim cang b biu l bng chng t l Hm ( ) v chng t ny tng nhp tt c chn ngn, bao gm Ba mn gii thot nh :1- Khng gii thot mn. 2-V tng gii thot mn. 3- V nguyn gii thot mn. Hm t ni qu tim, nh sng mu xanh, bao gm c T v Bi. Ch Hm tc Php thn, v Bo thn (A) v Ha thn (Om) t ra, lm thnh Ba thn. Chng t l Om- Ah Hum ( ). bao gm:

- Om ( ) l c Tr ca thn hay Kim cang thn nghip v l khi nguyn ca v tr vn hu hay Pht T-l-gi-na, tng trng cho Ha thn, l Kim cang thn nghip. - A ( ) .Trong nhng t sng sanh t lun hi, khi ting khc ca b s sanh ra i, cho n cuc i mi bng ch A. Khi va sanh ra l chng ta ang bc i ln vo ca t, ni ln cuc i l v thng, bin i. Ch A cng c ngha l bt, v, phi. Cho nn, trong A t qun c tc dng: 1- V vn khng sanh, nn dt tai ng. 2- V vn khng sanh, nn y tt c cng c, lm tng ch. 3- V vn khng sanh, nn tt c ti u khng tht, to hng phc. 4- V vn khng sanh, nn cc php u khng sanh, khin nhip triu. Cho nn, ch A l Nh Lai V Lng Th, tc Bo thn, thuc Kim cang ng nghip - Hm ( ):V ch Hm tng nhip Kim cang b, nn l Tr tu Bt nh, thu r cc php v t chng t ny xut sanh tt c vn hu t ci sc n V sc cho n ch B tt, ch Pht. V th, nn Hm l Nh Lai Bt ng, tc Php thn, thuc Kim cang tm nghip. Do , khi nhp vo chng t Hm tc nhp vo Tr tu Ba-la-mt, tc hin chng b-, tc c V sanh tam mui, v Tr tu Kim cang ny l v ng, v th, v trc, v tr, v biu tng, tc l h khng bnh ng tt c tr v s c. Trong n (Mandala) ca Kim cang b c phn b nh sau: - Trung ng : Nh Lai i Nht. ng phng : Nh Lai A-sc Nam phng : Nh Lai Bo sanh Bc phng : Nh Lai Bt Khng Thnh Tu Ty phng : Nh Lai V Lng Th

Kim cang b ly Hng Tam Th Tn lm Gio lnh lun thn v Ch Pht v B tt vn thng dng 2 thn nh Chnh php lun thn vi hnh tng y c tng trang nghim, t bi ha nh. Nhng nu v li ch chng sanh hay v gi gn chnh php, li hin thn Gio lnh lun thn vi hnh dng phn n, kinh s v.v... hng phc cc ma on lm chng ngi. Kinh cn ni Hng tam th minh vng l ha thn ca Pht A-sc-b,

khin tr ni ngoi ma, cht t phin no tam c v c sc gi thi dp cc chng. Tt c cc phin no, nghip chng ny u xut pht t Tm, cho nn Pht A-sc-b dng Xc-a-n tay bung thng xung chm t, i a u rng ng ni ln ngha nh sng ca Tr tu ri chiu vo vng tm, th bao nhiu nghip thc u tan bin ta nh b hng phc v nhip ha, l V chng ngi php gii tm. V cng bi v Chn tm khng ngoi vng tm, nn hnh gi tu Kim cang b thng dng sc qun tm thnh vng trng trn sng lm cho tm cnh sng sut. Trong tm hnh gi tng hnh nh tri tim tm cnh d nh tm thc ng vi tm v Pht tm phng. Khi Thc tr thnh Tr th ton th l V cu Tnh thc, v tm cnh sng sut, khng lon, nn tng hnh nh hoa sen nhip tr chy Kim cang Mt gio cng nh cc tng phi khc trong o Pht, nhng li a ra nhiu phng tin thin xo ty cn c chng sanh m hay hng dn gii thot. nh " Trc dng dc cu dt, sau dng tr ". l l do ti sao trong Mt gio c bit bao nhiu l cu chn ngn p ng nhu cu ca con ngi nh ch cu Vng sanh, ch cu Ti bo, quan chc, cu con, cu tr tu, cu thn thng...Tt c chng qua v bi nguyn hay tnh thng rng ln bao la, chng th nhn thy s au kh bc thit ca con ngi m lm ng c. Phi chng y cng chnh l hnh nh ca B tt Qun th m bin ra bao nhiu l thn hnh chng sanh. Tuy nhin, n vi Mt gio sau khi tm mnh trong Hin gio. ng ngh rng phi l nhng cu ch nh l Nht t (Brum), Lc t (Om mani padme hm), Bt t (Om-ahvira hm khatalah).. mi l chn ngn, nhng khi mt ngi t c s gic ng hay chng c Kim cang gii, th nhng li ni, vic lm ca h theo nh lc xut pht t tm thanh tnh, chuyn ch hnh lnh, v chp, v nhim...s tr thnh chn ngn, v li ch chng sanh. Phi hiu Mt gio nh vy, chng ta mi thy r ti sao li phn chia thnh nm B ng vi cn c ca chng sanh m khai ng v ha . D nhin, khng phi ni hoi v Tnh khng l hiu v thm nhp c Tnh khng. l mt kinh nghim thc chng, cng i su vo tm th nhn thc c bn th hay h khng v tn ca mun vt hay mi tm php. l on ng i tht n gin nhng li v cng thm su nh ni r rng trong Kinh Hoa Nghim, phm Tnh Hnh th mi mt: "Lc by gi B tt Tr Tu hi B tt Vn-th-s-li rng: B tt lm th no c thn ng khng li lm, khng tn hi, khng hu hoi, khng dao

ng, c bt thoi chuyn, c v nhim, thanh tnh? B tt lm th no mnh l ch y ta, cu , ch v, ch n, l uc, l sng, l soi, l dn o, thng o, ph o cho tt c chng sanh? B tt Vn-th-s-li tr li rng: " Nu B tt kho dng tm, thi c tt c cng c thng diu, ni Pht php c tm v ngi, tr ni o ca tam th ch Pht, nng theo chng sanh thng khng b ri, thng t cc php tng, dt cc iu c, dy hnh lnh, s c hnh sc nh B tt Ph Hin, y cc hnh, c t ti. Do , nn dng tm rng: ngt. nh, nn nguyn chng sanh bit nh tnh, khng khi s bc

Hiu th cha m, nn nguyn chng sanh knh th ch Pht, h dng tt c. an n. Nu c ng dc, nn nguyn chng sanh nh mi tn dc. rt ro

Nu c b th, nn nguyn chng sanh b c tt c, lng khng i trc v.v..". Tt c nhng li nguyn ny c thc hnh trong Thin mn nh T-ni nht dng, trong mi ni chn, ch sch cng nh ch d v trong cc oai nghi nh i, ng, nm, ngi (hnh tr, to, nga). Khng phi ch c by nhiu k thi, nhng cn rt nhiu, rt nhiu bi k khc nhau thch ng vi mi tm thc bin chuyn ca con ngi. Khi ln vng tm nh th no, th c bi k tnh gic cnh sch thch ng. Cho nn, nu tm cn nhiu vng ng, lng xng duyn theo ngoi cnh hay chy theo su trn, th nhng bi k ny gip hnh gi gi tm khng tn lon nhp vo trong chnh nh. Nh ni trn, tt c u do tm bin hin. Cho nn, nhng bi k trn ch l phng tin dn dt tm, cho n mt lc no, ty theo sc nh, mt s t bin no thc tnh tm hnh gi, lm bng v c i a, vng trng Thy gic t xa xa li hin v. Ci Tm trng khng v tnh lng, khng cn my may bng trn, vn php ung dung vui a nh mt tr "Du h thn thng". Ngi hnh gi hnh tr chn ngn cng cng mt trn. 1- Cn phi khi Pht tm tc s pht tm B- cu qu Pht. 2- Hnh tr bng tam mt tng ng hng v Pht o. 3- Chng B- do nhn hng gii thot, nn t qu

c. 4- c Tt a do qu hng c v 5- Sc i nguyn tc em phng tin cu cnh vin mn ca bn c trn m lm li ch chng sanh. t nn tng trn Nm cn bn c trn, ngi hnh gi kho thi thc ci tm duyn theo mt Thn ch, min mt nh s gia - tr ca Bn tn t tm hin ra, lm dt mi vng nim v lm hin l Tr gic Kim cang ca mnh. y l mt hnh trng ca mt cng t tr v nhn li gia ti t ngi cha thn yu. Nhn li, c ngha l gia ti ca mnh m mnh qun lu ngy trong gc no , nay v thm tha s au kh, trm lun ca kip ngi, m nh tm li. Chng ta li i n mt vn l: Nu ni o Pht l con ng a n Gic ng. Cu hi t ra la: Gic ng cho ai? iu , mun ni n con ngi, d trn L vn ni: Tnh d v tnh, ng thnh Pht o, nhng con ngi l cao c nht. Tt c kinh in ca o Pht c gi l " Ch Php Thng Ngha = Paramartha ) u v mc ch duy nht l " Ch ng cho con ngi t n hon ton gic ng " Tuy mi con ngi u c tim n Chn Tnh kin c bt hoi, nhng v vng tm to thnh chp th, kin th quyn nhau v dy ln theo nhiu i nhiu kip trong sanh t lun hi. Nhng ni kt ny to nn mi i ngi u c bit nghip trong ci cng nghip ca cng ng nhn loi, v to thnh cn c hon ton sai bit. Cho nn, c Pht dng mi phng tin a chng sanh n b Gic. Qua Kim Cang B l im xoy mnh vo chiu su ca A-li-gia thc nh thanh gm bu tr tu n ng ht nhng gc r vng nim cht cha trong v mi hnh thi ca nghi qu cng nh n php, linh ph, kit gii, qun tng, phng thnh, sm hi, phng tng v.v...cng ch l thanh lc thn tm nhy vo bin T-l Tnh hi hay Php thn. Thm hiu v thc hnh Kim cang B l bc i nhng bc vo chiu su thm thm ca Ci Tm nhn ra Chn l hay Ci Khng t tnh ca mi Php, mi Tm. Cho nn, trong Kim cang b, s qun tng, ngoi ni h ma, n php, Linh ph... c thnh lp v i tr vi vng thc, vng nghip. C th l qun tng chng t LAM ( ) nh ngn la t chy t nh u xung ti chn hnh gi bin thnh vi trn, tng thn u thnh thn thanh tnh. C th l qun v Bn tn t ch ngi ng dy, ban cho hnh gi nhng php yu linh dc. C th l qun tng v S gi Bt ng hay ng t v.v.. xut hin sai khin . T t tng, t tm tr thnh hin thc. Trc v vng tm lm cho sai lc, thy gi cho l chn, thy v thng cho l thng v.v..Nay, cng t vng nim , thnh s qun tng thanh tnh chuyn ha vng nim thnh Chn nim v t Chn qun ny, hnh gi s c nh. . Nhung, d cho s qun tng c thnh tu, cng ch l mt khi t tng thanh tnh, trong sng v cng cn phi x b. Nu khng, chng ta s

ri vo s chp th khc, d l thanh tnh. Cng nh mt nh bc hc do t tng nn sng ch ra nhng sn phm vt cht v sn phm ny nh mt thnh tu ca t tng. Nhng, nu v coi trng sn phm ny v cho l cu cnh, nh bc hc ng khung t tng ca mnh trong s hn hp, nh nhoi ca hin thc, trong khi thc ti th rng bao la v tn. Cho nn, cu cnh l c nh, t sanh ra Tu gic nhn thy r t tm v gii thot khi vng chp, v minh. Nu tm thanh tnh, khng vng mc, vn php sai bit kia u tiu tan nh bt sng trong bin c, ha ln vo lng i dng bao la ca Php thn. Kinh Hoa Nghim ni: Tm ngi nh th v, to v s ng m. Tt thy trong th gian khng php no khng to, ngay c tm Pht cng vy. Nh Pht v chng sanh, tm Pht v chng sanh, u khng sai bit. Cho nn, v cn m nn gi l chng sanh, ng l Pht hay ngoi tm khng c chng sanh hoc ngoi tm cng khng c Pht Con ngi l ch nhn ca hnh phc hay au kh ca i mnh. Tt c u hm n trong A-li-gia thc (Tm a) v t ni , m chi ny n u ty thuc vng chp hay ci tng ca con ngi. Ch khi no phin no hay nghip chng khng ch t sanh trng, th khi mi c c Tnh khng, mi t c Tnh tr bnh ng, v do mi th nhp c Chn l bnh ng. Khi trc nhn c Tnh khng qua Tr n mu nhim ca Kim cang b, hnh gi mi thc s pht ci tm ny v li ch cho chng sanh v i trn ng thnh thang ca V thng Chnh ng Chnh gic Tuy nhin, y l mt l trnh di ng ng ty theo tm nim v do v mi ngi u mang theo bao nhiu l nghip thc, do v minh sai lm t bao nhiu kip. Tt c u do lng tham m, yu thch v bm gi sanh ra. i dc hay Kht i (Trishn) thng i cng v minh v nghip, v t sanh ra phin no, kh au. i dc c chia lm 3 loi nh: 1- Dc i l s kht khao thu tip khng cng tn 2- Hu i do t dc i sanh ra, khng bao gi tha mn 3- V hu i l v ngh rng cht l ht, nn thng hng lc. V i dc, nn a n tnh trng sng bt an, s st. S s hi, bt an thng lm cho nhng bt thin khi ln theo mi su trng hp sau y nh trong Kinh S hi v Khip m (Bhayabherava Suttra) k:

1-Thn nghip khng thanh tnh. 2- Khu nghip khng thanh tnh. 3- nghip khng thanh tnh. 4- Mng sng khng thanh tnh. 5- i dc v tham dc mnh lit. 6- Tm y sn hn v c . 7- B chi phi bi hn trm, thy min. 8- Tm thng giao ng, khng an tnh. 9- Hay do d, nghi ng. 10T tn hy tha = khen mnh ch ngi. 11- Run ry s hi. 12- Tham m li danh. 13- Li bing, khng tinh tn. 14- Khng gi nim. 15- Tm tn lon. 16- Ngu n si m. Nu tm thng vng mc, cu mang nh nhng trng hp trn, th d sng trong rng su, tr x xa vng, trong thnh th hay bt c ni u, cng u cm thy bt an, s hi. Bi v chng ta s ci rng khng, tnh lng, bnh d v.v...nn bng cch gom gp, vun xi, bi p cho gia ti hin hu, nn tm thng trc tranh u, bt an, lo s. Lm sao trnh c tm bt an ny? Phi nhn r ch l nhng bng trn xut hin ca tm thc, rng khng. Khi tm thanh tnh, th nhng huyn cnh kia s dit nh nhng t sng tro dng, nay tr li lng l hin ha trong lng i dng bao la. Kim cang b t li vn nhn thc ca con ngi, v l Tr tu xut pht t Chn tm hay Tnh Tr Bnh ng, a mi ngi n v tr thnh mt con ngi bnh thng trong cuc i trc ny, nhng siu thot, an lc, vt ln trn tt c mi tm cm, xc cm bnh hon. Nu khng thot khi nhng xo trn ca tm thc, mc d hiu rng ch l gi hp, hay nghip chng hoc l vng, th con ngi vn cn m mnh trong vng v k. Khi nhn thc c s au kh v s mng manh gii hn ca kip ngi, khi bit rng trong chiu su ca ni tm, c mt ci thng hng, bt sanh bt dit hay Pht tnh. Tnh thot ra khi mi nghip lc. Chng ta n vi o Pht khi nhn chn c iu ny v khi i su v tm mnh trong Hin gio, tm cho mnh mt o l dn bc. Ngi hnh gi sau , n vi Mt gio vi tm i bi- i nguyn. Khng c hai tm ny v ny sanh ra t trnh thm nhp chn tm, th ngi hnh gi ch lao u m t nhng o tng ny qua nhng o tng khc, d c khoc ln trn l thn thng, php thut hay g i na, v bin Mt gio- mt tng phi t nng trn thc tu v thc chng v Tt a l cu cnh, thnh mt tr o thut r tin. Tt c ch l ph phim, rng khng, ch mt cn gi thong qua c th x y ht tt c thnh tr, d l v cng kin c v c xy p lu i ca thnh kin v ng chp.

Cho nn, ngi hnh gi cn phi pht nguyn: Ng kim pht tm bt v t cu nhn thin phc bu, Thanh vn, Duyn gic ni ch quyn tha, ch v B tt, duy y ti thng tha, pht b- tm, nguyn d php gii chng sanh nht thi ng dc A-nu-a-la-tam-miu-tam-miu-tam-b-e. (Annuttarasmasambudhi). Ch c V thng Chnh ng chnh gic hay Ti thng tha., chnh l v Thng s Kim cang cn phi quy y, t ti v l nim am m tuyt vi ca ngi hnh gi tu Mt gio cn phi x thn chng c v v li ch ho chng sanh. Qua s trnh by trn, chng ti mun ni mt phn s hiu bit nh nhoi ca mnh v Mt gio v Kim cang b ch l mt phn ca tng th tng B Mt hay mt phn nhnh trong tm thc ca mt con ngi hay mt hnh gi. T Tr tu sng sut ny, lm tm ca hnh gi r b tt c nhng phin no, nghip chng v.v...nhng m my v minh t lu i lu kip bao ph, d n khng c thc tnh, nhng v chp th do i dc, nn tr thnh thc the- s tan bin i di nh sng ca Nh Lai i Nht. V tm king Chn tm ny soi r tt c mi phng th gii, v lng v bin cc ci vi trn...v nhn r tt c nh rng buc nhau, trong nhau v c nhau nh tinh thn Kinh Hoa Nghim Ci ny c, ci kia c. Ci ny khng, ci kia khng. T nhn thc trit ny, gio l duyn sanh (Paticcasamupda) gip nhn thu r tnh rng khng hay v ng ca mi tm php, ngi hnh gi mi nng lc vo i lm li ch chng sanh. X hi cng ngy cng nhiu bin chuyn, nht l trong thi bui thng tin thn tc nh hin nay. Mt x hi sn sinh ra tro lu xem phng tin l cu cnh, ch cn m th cho tht nhiu tin nghi v qun mt phn tm linh. Chng ta s hi, lo lng, nn c to ra nhng phn ni bm vo v vu cho ci ni tm bnh hon, trng vng. Cng trng vng, cng thy c n, b v d ang cht cha nhiu ca ci hoc kin thc, v cng c n, ta cng c nhiu tng tng v to thm nhiu sn phm, tin nghi chim hu. l ci hu ng c tng trng v to thnh bi i dc, bi tham sn si. Phi chng chng ta u t qu nhiu cho s tin b ca k ngh to ra nhng tin nghi vt cht v ri b iu kin ha hay tha ha bi chng, v ta thiu st trong vic u t thm v tinh thn? X hi b k ngh ha thiu phm cht tinh thn, to nn nhng xung nng (Pulsion), nhng s dn nn (Repression), nhng s cng thng tinh thn (Stress), to nn nhng tm trng hoang mang, t l, kh khn trong s sng ton din ca con ngi. Ni ln iu khng c ngha l chng ta chng x hi, chng s tin b ca nhn loi, nhng ch mun t li s qun bnh cho s tin b x hi. D l mang hia thn k mau l, nhng cng cn phi i bng

i hia hoc bng hai chn Vt cht ln Tinh thn. Con ngi l mt tng th hi ha, qun bnh v c hai phng din nh trn mi t c hnh phc. Chng ti thng i du lch hng nm v thm ving qua nhiu quc gia vi nhng nn vn ha khc nhau. C nhng quc gia kin to nhng ni chn biu hin rc r nn vn ha k diu nh thnh ph Venice ti . C mt thnh ph c xy dng trn mt bin, vi n i, gio ng cao vi vi, ch ba, trng hc v.v..d l mt cng trnh hu hn so vi thi gian di v tn, nhng li l mt tc phm ngh thut c tm vc k v lm cho mi ngi n u cm thy chong ngp v thn phc tr tu, ti nng ca con ngi. Nhng cng c nhng thnh ph nh Amsterdam Holland. Ni , ma ty c s dng rng ri, hp php. Dc theo nhng con ng, sau nhng t king l nhng c gi la th ng cho mi ngi n mua vui, chn la. Chng ta s ngh g? C nhng ni, con ci em cha m ra ta x, i xin c i cha m. Trng hc, hay bt c ni u cng khng cn l ni an ton sinh sng. Chin tranh, th hn, chm git...v chng tc, v tn gio, v thc h vn cn ang tip din. Mi nc thang gi tr o c ca x hi b o ln, cng ngy cng c nhiu ngi mang y nhng tm l bin thi, bnh hon. Bt cng vn cn y dy khp mi ni. Vn c nhng ngi tha tin tha ca bn cnh nhng con ngi i rch, ngho xc x. Vn c nhng con ngi c n, lc lng bn cnh nhng ng loi ca mnh l nhng gnh nng v mi lo ca ton th con ngi, v con ngi ngy hm nay l mt phn t ca cng ng nhn loi. Nu biu tng hm n tt c nhng g m n ang biu l, th qua nhng biu tng trn, s ni ln c g v nn vn ha nhn loi? Tuy nhin, ti cng nhn thy bit bao nhiu l hnh nh p tuyt vi, y nhn tnh ca nhng con ngi mang y s hy sinh, nhng con ngi rt bnh d trong cuc i, qun mnh ch v mc ch gip tha nhn. H c th l nhng ngi m tn ty, hy sinh c cuc i v chia x gnh nng vi chng v gia nh v s nui dng n con nn ngi, Ca nhng ngu cha vi nhng git m hi xung nh nhng git nc mt v hnh phc, tng lai ca mi m gia nh. Ca nhng a tr bn bo hay lm bt c ngh g kim thm tin ph cho ba n ca gia nh ang tng thiu. Ca nhng cp tnh nhn ang yu nhau tha thit, dm hy sinh tt c, ngay n sinh mng t c tnh yu v sng bn nhau Ca nhng nh gio tn ty trao truyn kin thc, o c v tng lai ca nhng mm non t nc. Nhng nh vn vit ln nhng tc phm chuyn ch nhng ni tm, nhng trn tr v cuc i. v thn phn, v cuc sng lm sao cho c ch li, ngha v.v..lu truyn li cho i. Nhng nh vit s chn chnh vit li tt c nhng g ng sai ca lch s mt cch trung thc lm bi hc kinh

nghim hu ch cho cc th h mai sau. Nhng nh lm thin nguyn i n cc lng mc ho lnh, ni ngho kh, tri t nn hoc ni ang c chin tranh cht chc v.v.. sn sc, an i, chia x ni au kh vi ng loi bng tt c s chn tnh. Nhng nh lm chnh tr tm cc phng k lm rng r dn tc v lm cho dn chng c an c lc nghip v.v.. Cn nhng ngi mnh danh l con Pht, chng ta s lm g? c T ph Thch Ca Mu Ni b tt c ngai vng in ngc, tt nh giu sang, v p con khn... tm Con ng hnh phc chn chnh cho mun loi chng sanh. Cuc i Ngi l mt bc tranh hng trng, mt bi th p di v tn m khng c g c th din t ht c v o l m Ngi tm ra, m rng thnh thang chung cho tt c mi loi hu tnh- khng phn bit mu da, chng tc, vn ha, tn gio, quc gia... nu mun t Gic ng v thnh Pht nh Ngi. Chng ta v lng cm khi, tn knh v cng trc hnh nh c Pht v nhn thc rng mnh cng c Pht tnh, nn n vi o Pht v bc chn trn o l . o Pht ni chung, hay Mt gio ni ring, i hi mi ngi phi thc tu, thc chng v khng phi l t tng trit l sung, m l con ng Kin Tnh thnh Pht. Trong phm Minh Php th 16 ca Kinh Hoa Nghim c ni: " Ngi thc hin hnh B tt nn an tr bt phng dt, an tr v sanh nhn, an tr i t bi, an tr y cc mn ba la mt, an tr i hnh, ai nguyn, an tr xo phng tin, an tr dng mnh lc, an tr tr tu qun st tt c cc php u v tr nh h khng. Cho nn, B tt phi kho qun st ty ni mnh c tt c php mn, c thm thm tr tu, ty nhn tu, ty qu c, ty cnh gii hay ty lc dng hoc ty ch th hin ca mnh, ty mnh phn bit, ty mnh c, u kho qun st bit tt c cc php u t tm sanh m khng s trc. Bit c nh vy l vo B- a hay kho an tr. Do , B tt cn: Mt l kho vin mn hnh phc-tr, hai l trang nghim o ba-lamt, ba l t tu sng sut chng ty tha ng, bn knh th thin hu lun khng xa la, nm thng hnh tinh tn khng gii i, su kho an tr Nh Lai thn lc, tu khng mi mt cc cn lnh, tm l thn tm li tr dng cc php i tha t trang nghim, chn l i vi cc mn ca cc a tm khng tr, mi l ng mt th tnh vi thin cn phng tin ca ba i ch Pht. Bi vy, phi thng sing nng tu tp khng ngng ngh, khng mi mt v dng i cng c m t trang nghim vo B-tt a." Cng cn ni r mt ln na l o Pht rt ch trng thc t, t nng trn s tu chng bng nhng bc chn vng mnh trn nn t ca Tm. Chng ta c th mang nhiu bng cp, nhiu kin thc vi s hc uyn thm hoc hiu nhiu kinh sch cng cc l gii v.v.. nhng nu trong ni tm vn

cn y dy s tham chp, ch k hoc h n i v chng, th chng ta cha thm nhun c gio l thm su ca c Pht hay l cha dm chn c trn l trnh ca Kim cang gii. C mt ngy ti cha Thin Tnh Th Thim, Th c- ni Thy Thch Vin c hong truyn Mt gio lc cn sanh tin. H.T. Thch Phc Tr (tc Thy Bn s ca Thy Vin c) c k chng ti nghe mt cu chuyn sau: " C mt v Tng v ang thi k tu hc, bng pht nguyn ln mun khp c chng sanh v qun thy s kh au ca kip nhn sanh. Nn, ngi ln trnh vi Thy mnh vi tng nh vy v cu xin Thy truyn cho Php no c th mau bit c Tha tm thng ng bit tm nim ca mi ngi m d ha . V Thy nhiu ln khuyn can t nhng v ny vn quyt tm nh vy. V lng thng v v mun dy cho t hiu c gio php thc s ca c Pht, nn v Thy ng truyn B php . Sau nhiu thng ch thnh hnh tr, v Tng t c php thut Tha tm thng tc hiu bit tm ca mi ngi. Nhng, cng t v Tng bng cm thy t mnh au kh v ri bi tm tr, v khi gp ngi no v c tm nim ca h, ng m ra s hi v nhng tng ca h- d c mang danh di hnh thc no- ngi hin hay k c. Rt cuc, cha c ai, nhng v Tng li chy n Thy mnh v cu xin c cu . V Thy ni rng: Nu Tm con cha an tnh, cn y phin no, i dc, tham sn si, th d con c t c thn thng no i na, con vn b au kh v lun hi v chnh nhng g con c." Cho nn, ty theo trnh tu chng, tng cnh hoa sen ca Tm thc s n, cho n lc bng v biu l ci Chn Khng trong mi Tm Vt: l Hoa khai Kin Pht. Chng ta mi cm thy lng Bi Nguyn trn ngp trong c thn tm. By gi, trc s au kh v v minh, v hn th, v kin chp... ca chng sanh, ngi hnh gi khng th ni: Ti phi lm, ti cn lm, ti mun lm v ny v n...m ngi hnh gi ch lm v mt s tht n gin: S au kh hay hnh phc ca k khc chnh l hnh phc hay au kh ca chnh mnh, v hn na, l nhng v Pht tng lai cn phi knh trng, phng s. L nhng nh vn ha tm linh, t chng ta phi th nhp c Kim cang gii, bi v Kim cang gii l Tr tu Bt-nh, xut pht t s thc hnh Su Ba-la-mt (B th, tr gii, nhn nhc, tinh tn, thin nh, tr tu). Cho nn, nh ni trn, Mt gio thng i hi ngi hnh gi phi c i bi v i nguyn, nu khng s b kt lun qun trong nhng php thut thn thng, ni g n cu k khc. Cp phm tr ny l im tuyt diu huyn b do th nhp Kim cang gii. iu cng c ngha bc chn ngi hnh gi phi song hnh bng Phc v Tr trang nghim thn v l mt nh ti tm Tm tng mi st na. Phi c tch sn Tm linh, chng ta mi c y cht liu an lc, hnh phc t ni tm em n cho

i, nu khng, chng ta s b vong thn hay chp trc, ri chm m trong nhng vic lm ca chng ta. Trong Ng Pht Kit ma n, c Pht A-sc-b dng Xc-a n, tay phi bung thng xung ng t nh ni ln phi tip xc thng vo Bn th Thanh tnh ny th cht liu ca Pht tm hay gii thot mi lan trn v ha nhp cng hnh gi thnh mt th v ng thi m rng tm b- kin c v sng hoi vi t Tm ny (Xc a) v tt c Thnh-phm, thin c, phin no-Nit bn v.v. cng u t y ra. Cho nn, gii thot hay thnh Pht cng phi t ci t Ta-b trc ny. c Pht A-sc-b (Aksobhya) l Ch B ca Kim cang b tc Nh Lai Bt ng. Hin din gia cuc i ny, Ngi Bt ng (chng ng) V ng (khng ng), V n (khng gin), V sn nhu (khng hn tc) v chuyn cuc i ny thnh quc Hoan h Ngi hnh gi theo bc chn Ngi, qua Kim cang b, phi th nhp hnh c ca Ngi lm Diu sc thn ca mnh, c ci nhn thu sut bn cht ca cc hin tng tm v vt, t nhn r rng cc yu t ca tm nh bt phong hay nhng phin toi ca cuc i, tm thin hay tm bt thin v.v... ch l phn bn thm cho gc r gii thot ca mnh, c gi l i tr Tt n. Nh vy, mi gii quyt c tn cn nguyn, gc r ca kh au, nhng nhn t lm nn kh au v cc o tng sai lm chp ng, mi y duyn t kin to c cho mnh v ngi mt dng sinh mng k diu, cuc i c an lc, hnh phc thc s. Trong Ng tr s sanh, th Thn nghip ca i vin cnh tr Ch b truyn tha ca B Kim cang li l Ngi B tt Ph Hin, iu ni ln s ng thn em i nguyn- sau khi thm nhp Kim cang gii tc Tr tu Bala-mt- phng s cuc i, v n lc hng dn con ngi n Chn Hnh Phc. Nh ni, i Hnh (i Bi) v i Tr (i nguyn) l l tng tinh thn ca ngi hnh gi Mt gio hay B Kim cang. kt lun cho bi Tiu lun Kim cang b hay Tnh khng trong Mt gio ny, chng ti xin n nhn mi s ph bnh hay gp v nhng g c trnh by trn. V cn c km ci, hn na i vi s huyn diu, thm su, bao la ca gio php c Pht ni chung, ca Mt gio ni ring, s hiu bit ca ti ch hn hp nh ht ct so vi s ct ca sng Hng. Tuy nhin, v lng tin tng, hm m v c duyn vi Tng phi B Mt ny, ti mo mui vit ra nhng g mnh nhn thc c. Cu xin cho Tr tu sc bn nh Kim cang ny c khai trin sng rc r trong tm ca mi ngi, khp mi ni ni. Trong cuc sng ca con ngi, by lu nay chng ta chp T ng nh mt s hin hu thc s v ri tham chp n v qun

rng T ng ch l mt dng sng nim ca Sc (thuc phn vt cht) v Danh tc l Tm (thuc phn tinh thn nh th, tng, hnh, thc). C gng t c nhn thc T ng ch l duyn sanh duyn hp, l mt chng ng rt gay go, i hi phi nhn nhc, phi tinh tn, phi b th, phi tr gii, phi thin nh. t , nh n tr tu ca Kim cang b mi t hin, tt c mi ngi mi thc s nhn r c chn tng V thng, Kh, Khng V ng ca mi vn php, nn ng em tm lng chung sng, i vi v chia x nhau trong tinh thn Kim cang gii. Ngoi ra, ti cng xin chn thnh cm t v co li n nhng v Thy, nhng bc thc gi, hc gi v.v.. c nhng tc phm tuyt diu m qua , ti c ly tng, ct xn hay trch on ... son thnh tp Tiu lun nh b ny. Xin trn trng cm n. Vit xong ngy 12.05.2001 k nim ngy a con gi ti Nguyn H Bo Vng tt nghip i hc University of Louisiana at Monroe, Louisiana . USA Vit ti tht Thanh Minh, thnh ph Monroe. Louisiana. ---o0o--NHNG SCH THAM KHO 1970. 1992. Thin lun ca Thin s Daisetz Teitoro Susuki. Dch gi Tu S, Kho nghim Duy thc hc. Son gi H.T. Thch Thng Hoan,

Trung qun Lun ca Nagarjuna. Bin dch & Gii thch: H.T. Thch Qung Lin, 1994. i tha Pht gio T tng lun ca Kimutra Taiken. Dch gi H.T. Thch Qung , 1969. Kinh T-tt-a. Dch gi Thy Thch Vin c.

Php hoa Huyn ngha do Chnh Tr Mai th Truyn. n qun sao Mai 1964. Kinh i tha Bn sinh Tm a qun. Dch gi H.T. Thch Thanh Ct, 1989. Nagarjuna's Letter. Translated by Geshe Lobsang Tharchin & Artemus B. Engle, 1979. Kinh U Tch Kim cang. Dch gi Thy Thch Vin c, 1974.

Hin Mt Vin thng thnh Pht Tm yu. Dch gi Thy Thch Vin c, 1972. 1988. Shingon- Japanese Esoteric Buhism. Tc gi Taiko Yamasaki,

A manual of Ritual Fire Offerings. Tc gi Sharpa Tulku & Michael Perrott, 1988. Kinh Kim Quang Minh. Dch gi H.T. Thch Thin Tr, Pl 2515. Trung Lun. Dch gi S c Thch n Chn Hin, 1974. Kinh Hoa Nghim. Dch gi H.T. Thch Tr Tnh, Pl. 2510.

Kinh Diu Php Lin Hoa ging lc. Thi H i s ging. Dch gi H.T. Thch Tr Nghim, 1970. Kinh T b h ng t. Dch gi Thy Thch

Qung Tr, 1982. 1970. Lc s Pht gio n . Bin son Thy Trit hc v Tnh khng. Kho lun:Tu S

Thch Thanh Kim, Pl 2523. - Pht hc T din ca C s on trung Cn, 1963. T in Pht hc Hn Vit ca GHPGVit

Nam, 1992. T tng Lo Trang trong Y thut ng phng

ca BS Trn vn Tch, 1974. ng y Xybecntic. BS Trn vn Tch, 1981. Thi chm cu hc. BS Nguyn vn Thang, 1982. Orderly Chaos ca Chgyam Trungpa, 1991.

cng cc kinh sch trong Mt tng PG Vit Nam... ---o0o--Ht