You are on page 1of 5

Gii Lut Cng Truyn Hay B Truyn ?

HT.Phc Sn --- o0o --Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 27-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org ---o0o--Trong li phm l ca quyn T phn gii bn nh thch, Lut s Hong Tn (1611-1685) ni: "Tam th ch Pht cu thuyt Kinh-Lut-Lun tam tng Thnh gio. Kinh lun nh tng hm thng ti gia, xut gia, duy Lut nht tng T kheo c tr, nh vng b tng phi ngoi quan s t. Nhc Sa di, bch y tin lm gi, vnh bt th i gii, ti d ng nghch ng lit. V s gi ti nghi cn thn". Dch ngha: "Ba i ch Pht u ni ba tng Thnh gio Kinh-Lut-Lun. Hai tng Kinh-Lun chung c ti gia, xut gia, ring tng Lut ch dnh cho T kheo gn gi, nh tng b mt ca vua, hng ngoi quan khng c bit n. Nu Sa di, bch y m xem trc, th vnh vin khng c th i gii, mc ti ngang vi ti ng nghch. Phm l ngi lm thy phi ht sc cn thn". kin ny c l bt ngun t Lut s Chu Hong (1532-1612) trong quyn Lut Sa di: "Bt c o thnh i Sa mn thuyt gii". Tht ra, cu cnh co ca ngi Chu Hong l nhm nhc nh Sa di khng c nghe ln khi T kheo tng gii; v nghe ln l hnh vi bt chnh. Bi l, Sa di cha t cch php nhn ca mt v Tng thc th nn khng c php tham d vo nhng sinh hot chnh yu ca i tng nh cc vic yt ma, b tt, t t v.v... Nu ngi cha th C tc m khoc o c sa, len li vo hng ng T kheo, tham d cc php yt ma, b tt, t t th phm ti tc tr ( trong Tng chng trm php), v sau khng c th i gii, hay gii T kheo. Do , khi Tng tin hnh tin phng tin (th

tc ban u) th thy Yt ma phi hi trong Tng chng: "Ngi cha th gii C tc ra cha?". V khi c xc nhn trong Tng khng c ngi no cha th gii C tc, th Tng mi tin hnh cc php yt ma. Nh vy, vic lm ny rt chnh ng v u c dng g ngn cm ngi cha th gii C tc xem gii php ca T kheo? Cn vic khng cho Sa di, bch y tham d b tt l c nguyn do. Lc Pht cn ti th, mt hm ch Tng b tt, c mt ngi bch y tham d, sau , mt T kheo phm ti, ngi bch y ny bn hch ti T kheo. Cc T kheo thy th lin bch vi Pht, Pht dy: "T nay tr i khng nn cho bch y v Sa di tham d b tt" (Ng phn lut, .22, tr.123a). Pht xut t li Pht dy trn y m ngi Chu Hong nhc nh cc Sa di khng c nghe ln T kheo tng gii. Nhng nu Sa di v tha thit cu hc, c thin ch tin tu, th Ngi c v: "Nhc nho qung lm, t ng duyt Lut tng ton th" (Nu mun hiu bit rng th nn xem ton b Lut tng). V mt on khc trong Lut Sa di, Ngi khuyn khch: "Tuy T kheo s, Sa di ng d tri chi" (Tuy l vic ca T kheo, nhng Sa di cng nn tham d bit). Nh vy, thit ngh quan im ca Lut s Chu Hong qu r, th nhng vn c ngi ng nhn nh trng hp ngi Hong Tn. Ri t kin ca ngi Hong Tn, c ngi lun gii, nu ra ba l do: 1- Nu Sa di xem trc gii lut T kheo ri thy gii php qu nhiu, kh khn, s sanh tm thi tht, khng dm th gii C tc. 2- Nu Sa di bit gii lut T kheo, khi h thy cc T kheo th gii ri m khng gi gn nghim tc, hy phm cm gii, h s sanh tm kiu mn, khinh r cc T kheo, do s tn phc, mt li ch. 3- Khi bit trc gii php th lc th gii thy gii khng cn thing ling, tm ch thnh s st gim nn kh c gii th. L lun y mi nghe qua c v nh hp l, nhng xt k th hon ton khng n. V cc l: Th nht, chng l nhng ngi xut gia ton l nhng k bc nhc ht hay sao m "thy gii php nhiu sanh tm thi tht?"; th hai, l no nhng ngi xut gia li qu km phm cht, chuyn bi lng tm vt, h "thy T kheo phm gii lin sanh tm khinh r?"; th ba, vn gii t c gii th l do ba vic: "Gii s thanh tnh, Gii n trang nghim v Gii t ch thnh", ch u phi nh gii t khng bit trc gii lut m c gii th?

Qu tht li lp lun trn c nhiu ch i xa tinh thn gii php v gii lut. Ai cng bit ngi Qui Sn (771-833) nh ngha ngi xut gia: "Phm l ngi xut gia l mong ct bc n chn tri cao rng, hnh dng v tm hn khc vi th tc. V mc ch lm rng r dng thnh, trn p qun ma, bo p bn n v cu vt ba ci". V cc bc c c cng ni: "Th thng phi trng phu i gii thot hn, h nng kham th?" (Trn i ny, nu chng phi l bc trng phu i gii thot, th lm sao m ng ni "s mnh xut trn"?). V li Lut dy, v thy khi nhn t xut gia phi chn nhng ngi: v hnh dng th su cn phi y , khng mc mt khuyt tt no, v tm hn th phi l ngi ho tm xut gia, c dng kh kin cng bt thi, ch khng phi ai cng xut gia c. Ch th m ca dao ta c cu "Nm la mi lc mi trc ci u". ng ra, v nh xem trc gii php nn Sa di bit c cng dng ca gii l "phng phi ch c", l "thuyn b a ngi qua b kh", nn h mi sinh tm kht ngng, trng mong c lnh th gii php. Khi hiu gii lut, thy nhng iu kh lm m cc T kheo vn tun th nghim tc, th h cng tng thm tm cung knh, ch lm sao dm khinh thng? Mt khc, cc T kheo khi hiu rng mi ngi u bit nhng gii lut mnh lnh th, th cng phi n lc h tr khng dm bung lung, v s thin h ph bnh. Kinh nghim thc t cho thy cc nc Nam phng nh Campuchia, Thi Lan..., mi Pht t u bit gii lut ca T kheo v h rt tn knh cc nh s, ch khng bao gi dm coi thng hay ch trch. Chnh nh bit trc gii lut nn h mi c th to iu kin v tm cch ym tr cc s gi gii tt hn. Tnh trng hin nay thnh ph ta c nhng k li dng chic y vng i xin n lm tn thng Pht php. Nu Pht t bit r gii lut, t h s ty chay v tm cch ngn chn hnh vi phi php ca nhng hng ngi y, gi gn s trong sng ca o php. Cn vn ny na, tng Lut phi chng l b tng dnh ring cho cc thy T kheo, cc chng khc khng c quyn bit n? Khng nh nh vy tht l v cn c, khng c c s v tri hn thc t. V trong cc gii iu dnh cho Pht t cng nh Sa di, khng c mt gii no ngn cm h tm hiu gii bn ca T kheo ht. nh rng ch c cc T kheo th 250 gii, v cc T kheo ni th 348 gii mi c bn phn tun th gii php ca mnh, cn nhng ngi khc khng ai c quyn bt h phi tun th. l ni v trch nhim gn gi, cn vic cu th, tm hiu vi thin ch hng thng th ai

cng c quyn nghin cu gii lut T kheo m khng vi phm bt c iu khon no. Gi s mt hi on no gi chng ta gia nhp, ri mi cho bit ni quy v iu l, th liu chng ta c yn tm gia nhp hay nghi ng hi on c iu g m m, bt chnh? Theo l thng, ngi c tr mi khi mun tham d mt t chc no chc chn phi tm hiu tng tn iu l ca t chc y ri mi tham gia. l mt vic lm hp l v c tinh thn khoa hc. V li, Pht gio l o cng truyn ch khng phi b truyn, l o tr tu ch khng phi gio iu, li cng khng chp nhn s cung tn. Chnh c Pht bc b quan im c quyn ca B La Mn cho rng ch c gio s B La mn mi c quyn c Thnh kinh V . Pht cn dy: "Tin Ta m khng hiu Ta, tc l hy bng Ta". V mt ch khc li ni: "Chnh php c thuyt ging ging nh bn tay m ra, ch khng phi bn tay nm li". Hoc ni: "Pht php l thit thc hin ti, vt ngoi thi gian, n m thy, c ngi tr chng ng". Chung quy cng ch nhm ni ln tinh thn ci m, phng khong, t do t tng v tn trng s tht ca o tr tu m thi. Hn na, bng bc y trong mt s kinh in u c cp n gii T kheo; nh kinh Di Gio, Pht dy T kheo khng c bun bn i chc, khng c mua rung to nh, khng c o t, n cy, khng c coi ngy, xem tng v.v... Nh vy ton l gii c, ch c g khc u. V li ngy nay, kinh in, gii lut c in n, pht hnh rng ri, ai cng c th t do tm c, th lm sao cm ngi ta xem gii cho c. Hn na, gi nh ng cha ta li li di chc cho chng ta theo sng hp vi o l lm ngi, hu tr thnh mt ngi hu ch, c gi tr, ri chng ta em ct trn khm m th, khng bit trong ni g, th th hi hnh vi y l tn knh hay bt knh i vi t tin? Ai cng bit rng tnh cht ca gii lut l "thanh lng", ngha l mt m, l "bit bit gii thot", tc l gi c iu no gii thot c iu y, th m bo rng "ngi no xem trc gii lut T kheo th phm ti ngang bng ti ng nghch" th thc khng cn bit ni th no na! Nh vy chng ha ra quyn Lut T phn l mt tc phm vn ha c hi hay sao? Ni kiu y l ch nhn vn mt cch rt phin din v lch lc. Thc s, nu nhiu ngi hiu rnh gii lut th c l x hi s tt p hn nhiu; v

nhng ti c xy ra hng ngy lm cho chng ta phi au lng chc chn s gim i khng t. nh rng cng c xin dng Lut hc ca ngi Hong Tn l ng trn trng, chng ta chng dm xem thng; nhng nu bo phi tin mt cch tuyt i, khng c tm hiu thu o, th chng ta cng khng th chp nhn, v n tri hn vi tinh thn hc Pht. c Pht dy: "Khi nghe mt iu g, cc ngi ch vi bc b, cng ch vi tin ngay, d n l Thnh in". Th hi, t khi c o s ch gii, tri qua T T tng truyn cho n T Chu Hong (1532-1612), gii lut vn thun khit, nht v, khng c iu g phi thc mc, n khi ngi Hong Tn (1611-1685) xut hin sau T Chu Hong gn c th k, a ra mt cu ni khin cho nhiu ngi hoang mang, th lm sao chng ta khng bc xc cho c? Do vy, chng ti mo mui nu vn ny ra thng xc y l nhm hai mc ch: th nht l hy vng trn an c phn no ni hoang mang ca tng lp Tng Ni tr, nht l nhng ngi mi xut gia, cha th i gii; th hai l cho nhng ai tha thit tm hiu gii php c th nhn thc ng n tinh thn gii lut m ng i gic t bi truyn dy. V th, tuyt nhin khng h c ph bnh ngi Hong Tn y. Tuy vy, chng ti cng rt mong thnh th cc bc tn tc lut s cao minh, v hy vng nhn c s quan tm ch gio ca cc v nu c iu chi sai st./. (Trch "Pht Hc C Bn - Tp 3", Nguyt san Gic Ng, 2000) ---o0o--Ht

You might also like