You are on page 1of 272

o Pht Siu Khoa Hc Minh Gic Nguyn Hc Ti Cha Lin Hoa, California, USA n hnh 1997 ---o0o--MC LC Ngun

http://www.quangduc.com Chuyn sang ebook 20 8 - 2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
Li Dn Chng I TM CU V TH NGHIM NGUYN T THI GIAN TIN CNH - THI GIAN H GII (TIME PARADOX) CYBERNATICS (4) (R B) V TR CH L MT KHI NIM THUYT SIU T TRI (STT) V THUYT QUANG MINH CA NH PHT NEUTRINO I XNG V SIU I XNG V TC DIU LC Chng II NGI PHT T EINSTEIN C PHT THY VI TRNG C PHT THY NGUYN T V NHNG HT VI PHN TIM NGUYN T KHP NI, KHP X, CH NO CNG C TH C NHNG LOI CHNG SANH C NG TRONG BU TRI C VO VN, V S TH GII NHIU NH CT SNG HNG (Li Pht). THN THNG CA C PHT V B TT DUY-MA-CT C PHT C PHI L BC I Y VNG KHNG? Chng III PHT C PHI L MT BC I TON HC KHNG? C PH HIN C PHI BC THIN VN A L KHNG? C QUN TH M C PHI L BC I THIN VN VT L KHNG? ARISTOLE V C PHT (Bn i - By i) Chng IV O PHT V VIC TM RA VIN GCH XY DNG V TR CA KHOA HC NGUN GC V CU TO V TR I TM CHA M U TIN (Ngun gc loi ngi) Chng IV

PHN 1: QUANG MINH PHN 2: SU CN H TNG PHN 3: TAM TAI - TN TH PHN 4: HA SANH V THP SANH PHN 5: HO QUANG TAM MUI PHN 6: NG VNG PHN 7: NH NGHA PHN 8: KINH SCH, BI BO, HNH NH, V BNG GING THAM KHO PHN 9 PHN 10

---o0o---

Li Dn
Ch ch ca cun sch ny l dn chng nhng iu c pht v ch v B Tt ni cch y trn 25 th k m by gi khoa hc mi dn dn khm ph ra. Th hai, trnh by nhng khm ph mi ca hoa hoc v lnh vc Khoa hc, Thin vn, Vt l, Y hc, Nhn chng hc v.v... Th ba, thp sng uc tu ca Pht duy tr ngi Tam Bo vnh cu th gian. Tu hnh l ph Ng chp cng nh Jean Paul Sartre ni, "Le moi est haisable" (Ci ti tht ng ght!). V vy, nhng iu ti ni v "ci ti ng ght" ny khng phi "nh bng" n m ch c trnh by vi qu v rng Pht php tht nhim mu i vi nhng ai c thnh tm, thin ch hi u theo Pht. Hi cn nh i hc, ti rt dt v Ton, L Ha. Dt n ni gii phng trnh khng c, ly bt st m vo tay n chy mu. Khi thnh nin, cng v "k" Ton, L, Ha nn phi hc Vn Khoa. V tu o ti t v mnh nh mt Pht t "mt gc" v mi n nm 63 tui mi tm v o Pht. c kinh sch trn hi nm cng nhng sch bo M ni v Thin vn Vt l, ti ngc nhin thy nhng iu ch Pht va ch B Tt dy ca'ch y trn 25 th k by gi thy ng s tht.

l l do th nht ti mnh dn vit cun sch ny. L do th hai l nhc li li Pht dy rng chng ta khng bao gi tm c thc ti cuoi cng ca s vt. t nht c hai v khoa bng i ngi cho ti dm lm cng vic ny bi v: "Tri gi bt ngn, ngn gi bt tri", ngha l, "Ngi bit khng ni, ngi ni khng bit". Ti thuc loi th hai v khng bit m dm ni. Cng v l , c mt ln ti hi php mt bc tri thc, Ngi ni c hai ting ri ngi im. Ri: "Bn mt nhn nhau Chng ni mt cu!" Th mi bit li ni ca qu Ngi l vng ngc! l Pht t, ai cng c c vng hong dng Pht php. Ngi c hng sn th lo vic t tng, c chung, xy cha, b th, cng dng v.v... K c hng tm th lo lm php th. l bn phn ti thng ca ngi Pht t i vi Tam Bo. Trn mt nm qua, mc du vi ci tui 73 bnh han v lng tr; nhng khi vit sch, ti thy tr tu thng sut l thng. Ti ngh rng ch Pht va ch v B Tt ban cho ti tr hu lm cng vic php th ny. Hi mi khi tu, c kinh Lng Nghim cng nhng kinh i tha khc, ti c hiu Gip t g u? Nhng nh cc bng ging ca cc v tu s va c s - nht l c Nghim Xun Hng - ti dn dn liu tri nhng ci ch yu ca o Pht. C Hng dy mi khi khng hiu kinh, nn khn nguyn nh sau: "Xin c Th tn, Tn gi A Nan, B Tt Long Th v Vn th S li ban cho con tr hu hiu kinh ng ni Php cho ngi khc nghe." Ti lm v thy c ng nghim. Vy qu v hy lm th xem sao? Kinh dy: "Nng l S l tnh khng tch Cm ng o giao nan t ngh."

Ngi ly Pht va Pht u cng mt bn th nn khng c Nng (Ngi ly) v S (Pht). Ni mt cch khc, ch th v i tng l mt nn khng co i i. V o la Tm nn s cm ng khng th din t bng ngn t c. c i Th Ch B Tt ni rng ch Pht v ch v B Tt thng chng sinh nh cc con, nhng v cc con c ngonh mt i th m bit lm sao c? Cng nh hai ngi i ngc chiu th bao gi mi gp c nhau? Chng sinh khng oi hoi n ch Pht th lm sao c "Cm ng o giao nan t ngh" c? Trong cun o c Kinh, Lo T vit: "o kh o phi thng o Danh kh danh phi thng danh" Nu l ci o ch tht phi l ci o tuyt vi v thng hng,khng th dng nim hay ngn t din t ht c m ch c nhn thc qua cm ng. Cng nm trong ngha ny c cu: "Ngn ng o on, Tm hnh, x dit". Khi hng Tm chiu cm, cng ht v li cng cn, v li cng cn, v li khng th din t ht ci Tm thnh y c. Kinh Lng Nghim dy, "Phm hu ngn thuyt giai phi thc ngha", ngha l li ni khng co' ngha tht. Cng v vy m c Pht dy rng, "Trong 49 nm thuyt php, ta khng h ni mt li no." Cng c cu, "c tin l m thnh cng". c thin kinh vn quyn m "bn tn bn nghi" th du c tu n v lng v kip s khng c qu cng nh mun "nu sn thnh cm" vy. chm dt Li Dn ny, theo chim nghim ca ng gi 72 tui, Pht php tht mu nhim v nh m ti dm vit v nhng lnh vc cha bit n hoc ch c i cht kin thc. Nhng v ht lng tin tng Pht

php v c thin mun lm Php th nn ch Pht v ch v B Tt ban cho ti tr hu vit nn cun sch ny. ---o0o--Chng I

TM CU V TH NGHIM Cc khoa hc gia v trit gia suy t, tm cu, v th nghim tm hiu ngun gc ca v tr, ca Thi dng h, ca cc i dng, cc Thin Th; nht l ngun gc ca loi ngi ni ring v ca nhng sinh vt ni chung. Khng ai ph nhn cng laoca khoa hc trong vic ci thin nhn sinh. Nhng cng vic tm cu thc ti cui cng ca s vt thuc lnh vc khoa hc hay tn gio, nht l o Pht. Ni mt cch khc, liu n mt ny no , cc khoa hc gia c th t n mc tiu cui cng ca h khng? iu ny, Pht dy r rng chng ta khng bao gi c th tm cu c thc ti cui cng ca s vt. Gn 500 nm qua, nht l trong 100 nm gn y, trong ng hng tm cu thc ti cui cng, mt s trng phi khoa hc tranh lun ro rit, v trng phi ny ln lt nh trng phi kia. Sir Isaac Newton (1642-1727), khi kho cu v nh sng cho rng nh sng khng c ln, nhng c Ht (Particle). Max Planck li cho rng nh sng do Bc x (Radiation), l Quanta (Lng t, Nng T). Albert einstein v Max Plack l nhng ngi u tin vit v Nguyn lng C hc (Quantum mechanices). Nhng sau na Einstein li cho rng nhng thuyt v lng t u l nhng thuyt Bt nh (Incomplete theory). "Neil Bohr (1885-1950), nh bc hc an Mch, ch trng rng i tng ca Vt l lng t khng th gii thch va l Sng v l Ht, v chng l hai dng ca mt thc ti b tc cho nhau. Nguyn l ay c suy rng ra cho mi phm vi t tng trit hc iu m Bohr chu nh hng ca Trung Hoa".

Ri ngi sao sng Albert Einstein (187-1955) ra i. ng l dn c gc Do Thi v tr thnh cng dn M nm 1940. ng xng thuyt v Chuyn ng Brown (Brownian Movement), p dng thuyt ny vo Thuyt Lng t vi nhng Nng t, v pht hin cc Quang T (Photon). Nm 1915, ng hon tt thuyt Tng i Chung (General Relativity Theory) v thuyt ny nh Lut Hp Dn V V (Theories of Universal Graviation) ca Newton. Newton nng khoa hc v nn vn minh u Chu ln mc tuyt nh. Trong mt thi gian lu di, thuyt C hc (Newton mechanics) ca ng c coi nh c th gii thch c mi hin tng thin nhin. Cho n khi in kh v in t lc c khm ph, ngi ta thy C hc ca ng cn thiu xt v khng ni n sc cn hay c st ca khng kh, m ch gii thch mt cch hn ch mt s hin tng thin nhin nh vic di ng ca mt s vt cht rn khc. T nm 1880 n 1900, khoa Vt l Nguyn t (Neuclear physics) khm ph ra nhieu hin tng rt l khin thuyt C hc ca Newton khng th gii thch c. V d vn vn tc nh sng khng thay i. Niel Bohr (1885-1962), mt Vt l gia an Mch l khun mt sng gi trong vic xng thuyt Nguyn t, v thuyt ny m u cho Nguyn lng C hc (Quantum mechanics). Sau 50 nm tri (1900-1950), cc Vt l gia gii thch v hieuu bit rt nhiu v m inT (Electron). T , mi bt u chuyn qua vic nghin cu Li (Core) ca ht Nguyn t (Atom). Thuyt Tng i ca Einstein c chia lm hai giai on: 1/- Nm 1905, ng cng b thuyt Tng i Hp (Special Relativity), v thuyt ny da vo thuyt Tng i ca Galileo c trin khai t phm vi C hc sang in t hc. iu khc bit l Nguyn tc ny quyt nh mi nh lut ca chuyn ng, v c gii hn trong phm vi nhng chuyn ng chng u. 2/- Nm 1915, thuyt Tng i Chung (General Relativity) ra i. "Vi thuyt ny, Einstein chm dt thi i Vt L hc m cn lm o ln nn np suy t ca nhn loi trong mi phm vi t tng, v dn n v tr quan lng t hin i..."

Thuyt C hc c in ca Newton cho rng Khng gian v Thi gianhon ton c lp, v khng lin h g vi nhau. Thuyt Tng i ca Einstein ch trng rng Khng gian va Thi gian Lin tc Tng i vi nhau. Vic khm ph ny rt ph hp vi li gii thch v "S s v ngi php gii" trong kinh Hoa Nghim rng Khng gian v Thi gian dung thng vi nhau. Ngoi ra, Vt l gia Matt Visser thuc i Hc Hoa Thnh n vit v thuyt Tng oi Chung ca Einstein nh sau: "Einstein bin i vt l hc bng cch chng t rng Khng gian v Thi gian tht ra ch l hai v khc nhau ca cng mt mi trng c th dn di, un cong, v vn vo hnh thi bi Trng trng". Nm 1980, Vt l gia Murray GEll_mann quan nim rng Dng in t (Proton) va Trung ha t (Neutron) nm trong Li ca Nguyn t li c cu to bng nhng Ht t nh nhim hn m ng t tn la Quark (Cc vi, Ht o). ln ca n ch bng 10-33 cm, hay 1/1000 t t ht Nhn. Thng 3 nm 1995, cc Vt l gia tm c Quark nh (Top Quark) bng cch bn v nhng Dng in t v i Dng in t (Antiproton) khin chng tiu dit ln nhau v pht sinh Nng lng, trong c nhiu Ht t v Quark nh. "Trn 20 nm qua, Geoffrey v Fritjof Capra p dng thuyt Boostrap (i ng) khm ph ra chiu su ca th gii ht nhn." Khong nm 1960 dn 1970, Salam v Weiberg lp ra thuyt i Tng Hp (Grand Unification Theory - GUT). Thuyt ny l bc u ca Nguyn lng C hc (Quantum mechanices) m sau 50 nm nghin cu, cc Khoa hc gia mi bit lin kt Lc yu v in t lc vi nhau. P.A.M. Dirac (1902-1970) vit v thuyt Phn Vt Cht (Antimatter) v Chn Khng Sinh Dit (Vacuum Polarization). Thuyt Phn Vt Cht l mt khm ph quan trng ca Nguyn lng in ng hc (Electrodynamics QED). Chn Khng Sinh Dit l mt hin tng phn cc mt phn hay ton phn ca Dng in v m in trong mt ht Nguyn t, Phn t (Molecule) hay h thng ho hc.

Trong v tr cng c nhng hin tng tng t. c Pht dy rng, "H khng hay Chn khng khng phi l Ngoan khng (ngha l chng c g c) m khp ni, khp x, ch no cng c loi quang minh cng nhng loi chng sinh c ng." Trong Chn khng c Tnh ng, Sinh Dit, Sc Khng, To dng va Hy hoi. Ngy nay, cc Khoa hc gia khm ph trong Chn khng c Vt th (Matter) v i Vt th (Antimatter), c Quarks v Di Quarks (Antiquarks), c Positron i nghch vi Electron. H cng khm ph rng Vt th v i Vt th tiu dit ln nhau. Thuyt Chn Khng sinh Dit (Vacumm Polarization) rt ph hp vi thuyt Tng Sinh Tng Duyn Trng Trng Duyn Khi, Sc Khng, v Sinh Dit ca o Pht. Khoa hc ngy nay cng khm ph ra trn 200 Phn t (Particle) trong v tr m cch y trn 2,500 nm, cc trng phi ngoi o gi l "vi trn", v lun c rng nhng "vi trn" ny nhy ma lon x tnh c hay ngu nhin to thnh nhng chng sinh thp nh nhng con su kn, v nhng chng sinh cao nh kh v loi ngi. Lun c ny b Pht bc b. "Khoa hc ngy nay cng khm ph ra rng dng h Quark nh Hadron c cng Quay T Ni (Intergrated Spins) c th trao i cho nhau c." Chng thay hnh, i dng, tan hp, hp tan. Quang ph (Photon) chng hn, s cu to v chuyn ho ca n cng khng km m o ph. V lng t, c rt nhiu thuyt nh Einstein v Max Planck vit thuyt C Nguyn lng C hc (Old Quantum mechanics). Neil Bohr (1885-1950), Weiner Heisenberg, Scrodinger, v Max Born vit Tn Nguyn lng C hc (New Quantum mechanics). Richard Feynman, Tomonaga v Swinger vit Nguyn lng in ng hc (Electrodynamics QED), v Murray Gellmann vit Nguyn lng Sc dng hc (Quantum Chromodynamics-QCD). V ng dng, Nguyn lng C hc va Nguyn lng in ng rt thnh cng, nhng v phng din trit l v l thuyt th khng my thch hp. Nim m c ca nhng Vt l gia vo nhng nm 1940-1950 l tm ra mt l thuyt tng hp, nhng h gp rt nhiu tr ngi. Mi n

nm 1970, thuyt i Tng Hp (GUT) mi ra i, v t y cc khoa hc gia mi thy thc mc. Tm li, gn 500 nm qua, nht l trong 100 nm gn y, cc khoa hc gia suy lun, tranh ci, iu tra, nghin cu, v th nghim rt nhiu. Nhng kt qu ra sao? Cch y gn 100 nm, h tm ra Nguyn t v cho rng Nguyn t l n v cui cng cu to vt cht. ng knh ca mt ht Nguyn t bng 10 -8 (1 phn trm triu ca 1 cm) hay 1 Angtrom. Khoa hc khm ph rng trong mt ht Nguyn t nh b c c mt khong h khng mnh mng v Li ca n ch bng 1/100,000 ca khong h khng . Kinh v Li nh mt con rui u gia mt cn phng rng ln. Trong Li li c Quark va dng h, v Quark ch bng 10-33 cm (hay 1/1,000 t t) ca ci Li. Th m Quark vn cha c cng nhn l n v cui cng cu to vt cht. Nm 1980, thuyt Super String (Siu T Tri - STT) c xng. Thuyt ny l do mt trng phi ca mt s t ca Einstein ch trng. Ton hc p dng cho thuyt STT rt phc tp, nhng loi b c nhng xo thut trong vic Ti an Bi (Renormalization) Trng phi thuyt STT cho rng chnh STT v Tachyon mi l nhng Lng t Cn bn (Elementary particle) cu to Vt cht. Theo nh ngha, Lng t Cn bn l nhng Lng t khng c cu trc ni ti. Chng thuc loi nhng Lng t Dn lc (Force-carrying particle). Mi Phn t cp i vi mt i Phn t. Nhng Lng t (Ht t) phng pht nh sng khi ny ch tm thy trong nhng phng trnh ton hc m thi. Ton hc dng trong thuyt STT rt kh, hin nay ch c khong 50 Vt l gia v Khoa hc gia hiu r m thi. Xin xem bi Thuyt siu T Tri v Tachyon bit thm chi tit. Khng bit Khoa hc cn tm thm c nhng Ht o vi t v nh nhim n u na? Du sao mc lng, nu cc Ngi c dn thn mi vo

trong to lu i huyn thoi ca th gii lng t, cc Ngi s tr thnh nhng Thin Ti ng T i hoi i mi trong l chn lng ca ngi Ph Hin m khng tm c li thot. Li thot c nht l con ung tm v nhng b n v huyn nhim ca o gio ng Phng, nht l o Pht. Steven Weinberg, tc ga cun, "The Three Units" (Ba n V), ni khoa hc hin i tr thnh khoa hc gi tng hay Thn hc. Mt s Vt l gia khc cho rng Nguyn lng C hc (Quantum Mechanics) - va Trit L va Vt L - ang i dn n Siu hnh v Phong thn. Pht dy rng chng ta khng bao gi c th tm c nhng Cc vi (Ht o) cui cng v chng va l Ht va l Sng. Khng c Ht no gi l Ht c bn c. Chng khng phi Vt (Matter), khng phi tm (Mind), m ch l nhng o nh xut hin bin gii gia Vt v Tm. Ring ti, ti gi chng l loi Phi Vt Phi Tm. *** Chng ta hy tm hiu ti sao khoa hc khng th tm kim c nhng vin gch cui cng cu to vt cht? Ni cch khc, ti sao khoa hc khng thnh cng trong vic i tm thc ti cui cng? Ti v h tin Vt c tht, v tt c nhng sum la vn tng trong v tr ny u c tht ht. S d tin tung nh vy bi v h nhn s vt bng "i mt tht vi my chic ng nhm", du ti tn v t tin nh Vin vng knh Hubble. C ngi ni, "a! Vn vt xut hin s s trc mt m sao o Pht ni khng c hay nh huyn?". Thy c s vt, trong kinh gi l Kin trc, ngha l ci nhn c ngu, sai lm nh th quan o gic, thnh quan o gic, khu quan o gic v.v... Trng g ho quc, trng si dy thng tng l con rn l th quan o gic. V khc x nh sng, ta thy ng tin y lu ni ln gn mt nc. Vy ng tin c tht khng hay ch l ci bng ng tin ang nm di y lu? Nc rong sa mc cng l do khc x nh sng (Kinh Pht gi l dng dim). Nhng on ngi i trong sa mc thy nc nhy xung tm th li nhy vo ng ct! Trong Lng Nghim, Pht dy nu trong m ti c ngi cm cc than quay thnh vng la. Vy vng la c tht hay khng? Kinh Lng Nghim c k dn chng mt nc n thy hai mt tri, mt trng. Ti sao chng ta thy c mt? Kinh khc cng k loi ngi thy nc ung v tm c. Loi qu thy nc ton l la , loi rng thy nc l ton cung in, v ch

thin thay nc ton l ngc bch. Kinh dy rng nhn lc l tu theo nghip lc v o lc. Nghip lc ht v o lc cao l ci thy ca nhng ng gic ng. V d Pht thy vi trng trong nc hay Cc vi trn (Ht o). Ci thy khng phi do nhng Ph trn cn (mt, tai, mi, l, thn, ) m do Tnh sc cn dung thng vi Diu Tm. Ly th d khoa hc. Cc nh Thin vn Vt L vit rng Sao Bc u (Polaris) phng nh sng ca n t nm 1300. nh sng ny phi bay mt 696 nm mi n c nhn quang chng ta. Vy th chng ta thy Sao Bc u tht hay ch thy nh tng ca n? By gi n lt im bo tm nhng tng ng gia khoa hc v Pht Gio: 1. "Theo cc nh khoa hc hin nay, Chn khng khng phi l trng khng, trng rng, khng c g c. Chn khng thc ra l mt khong trng, khng trng rng, nhng trong vn c nhng ht v phn ht bng nhin xut hin ri t hy." 2. "Pagels jquan nim v Hu / V ca ng nh sau: 'Ci g khng hin hu, V th hay Chn khng u l tr chi bn ct ca ng Ph Thy mun i.' Nhng nh Vt l hc l thuyt v thc nghim ngy nay ang nghin cu v Chn khng - iu chng c g c. Nhng ci y V y cha tt c ci Hu." 3. Theo L thuyt B sung (Complimentary Theory), ci Hu/V c th l Ht (Particle/Matter) hoc l Sng (Wave/Mind). 4. Theo Nguyen tc Bt Dnh (Uncertaincy Principle), khng th xc nh dt khot vn Ht hay Sng. 5. t ca Neil Bohr khng ng rng ng xng ra L thuyt B sung sau khi nghin cu v p dng trit l ca ng." Kinh Pht dy rng H khng (hay l Chn khng) khng phi l ngoan khng, ngha l chng c g c, m trong c loi quang minh cng cc loi chng sinh c ng. Kinh Lng Nghim, trang 221 Pht dy, "A Nan! Nh ht bi trn gn nh H khng v chia m thnh ra ht bi gn H khng, m thnh li sc tng."

Kinh Duy Ma Ct, Phm Qun Chng sinh, trang 67, k li cuc i thoi gia B Tt Vn Th v Duy Ma Ct, theo ci C l do ci 0 m ra. (Xin xem thm bi Nguyn t). 1. "Nu trc y, vi c hc lng t, ht c quan nim l mt im th khi chuyn ng trong khnggian, n vch thnh ng m ta c th gi l 'ng tri'. (World Line). 2. Theo M. Kaku va J. Trainer, ngoi vn gii thch cc ht c bn nh cc T tri vi ba l t thn xc ta cho n cc v tinh t u l hnh thc t hp ca cc T tri..." Kinh a Tng, Kinh Php Hoa, nht l Kinh Hoa Nghim, khi c Pht phng quang th lc u nhng quang minh chy theo ng thng, ri dn dn un trn thnh hnh trn c m lp thnh Sc tng. Nh vy, thn cn ca chng sinh v ca mun loi u c dt bng quang minh. V c dt bng quang minh nn vn hu cng u to ra quang minh. Hin nay, c my chp hnh ho quang ta ra t trn u ngi ta. Chnh ti c mt tm hnh mt c tu t trn 30 nm, trn u c ta ra mt vng ho quang mu rc sng. (Xin xem thm bi Su Cn H Tng). "1. Theo Nguyn l Bt nh ca Heisenberg, nhng ht lng t c th sinh t V th... l mt lng t o. N c th tr thnh mt lng t tht, mt ht tht, nu hi s nng lng cn thit... 2. Ngoi ra, t tng v cu trc Hadron vi tnh cch phi nn tng, phi cc b thng nht v tr khoa hc vi nhn sinh quan huyn nhim ca truyn thng ng phng" Pht dy rng, "Ngi ta mun phn tch, tm cu mt Cc vi cui cng trn khng th c. Ci cc vi khng phi l Vt m ch l nh bin hin ca quang minh thi n bin o v cng. Th m khi nhng Cc vi ra ngoi gic quan ca chng ta, khi no chng n t hi, gi hp vi nhau, n bin thnh ci m mnh thy c.." "Hin nay, cc nh khoa hc ua gi thuyt coi thc tm linh huyn nhim c th l Lc c bn th nm ca v tr." "Php gii nh l mt mn Thin la vng (Mn li bu) v ca chung v ca ring." Khi tu hnh lt vo Tng thc th tm thc ca hnh gi s dung thng vi php gii, tc l ci mn Thin la vng ca v tr. Tt

c nhng g xy ra trong v tr, hnh gi u bit ht (B lc Kogi Nam M, tuy sng cch bit th gii loi ngi nhiu ngn nm m nhng g xy ra th gii h u bit ht. Theo nhng ti liu ny, nhng v thnh nin ca B lc Kogi phi ngi Thin trong 7-8 nm tri, cng nh T s t Ma quay vo vch ngi Thin trong s nm tng t). Ni chung, Khoa hc da vo ton hc, vt l hc va th nghim tm hiu thin nhin. Trit l v tn gio t nhiu ngn nm da vo suy lun v s huyn nhim d liu tri nhng b n ca v tr. Ngi u chu, vi b c thin v vt cht v khoa hc c mt nn vn minh kh cao, t c nhng tin b ng k, v khm ph c nhng iu ng khch l. Ngc li, ngi chu thin v o c, tm linh, v huyn nhim nhiu hn. Mt cu chm ngn c ca Trung Hoa ni rng huyn nhim hiu bit c gc r ca o m khng bit c cnh l. Khoa hc bit cnh l m khng hiu c gc r. Nh k trn, mt s Khoa hc va Vt l gia tr v nghin cu nhng t tng huyn nhim ca o l ng phng nht l o Pht. Thomas Cleary vi cun, "Entry into the Inconceivable" (Bc vo Th Gii Huyn Nhim), bng tnh thot khi ci m lu ca Khoa hc bng cch c v vic ng nhp vo th gii huyn nhim ca o l ng phng. Ken Welber vi "The Hollographic Paradigm" (Khun Mu Ton K), v Michael Talbot vi "The Hollographic Universe: (Php Gii Nh Huyn), gic ng ci l Sc Khng ca o Pht. Trong bi t thut, Albert Einstein, cha ca khoa hc hin i, ni rng ng l mt ngi khng tn gio, nhng nu c tn gio th ng phi l mt Pht t. in hnh nht la Vt l gia ngi M gc o Fritjof Capra lm chn ng gii khoa hc Ty phng sau khi ng xut bn cun "The Tao of Physics" (o ca Khoa Vt L) nm 1974. Trong ng trnh by nhng sc thi c bit ca o Lo, o Pht, o Thin. Trong nhiu nm tri, ng i din thuyt nhiu ni, nu ln nhng ci bt qun bnh ca x hi Ty phng nh trng khoa hc hn tn gio, v a thc nghim hn huyn nhim... ng ku gi gii khoa hc v dn chng Ty phng cn tm hiu

nhng t tng siu vit v huyn nhim ca o l ng phng v nhng o l ny c th lm khun mau tt p v thng hng cho nhng l thuyt tuyt nh nht ca gii Vt l Ty phng. Jemery W. Hayward hng hi c v bng ti cun sch ng xut bn nm 1987, "Shifting Worlds, Changing Minds, Where the Sciences and Buddhism Meet" (Chuyn Ho Th Gii, Thay i T Duy Khoa Hc v Pht Gio Gp Nhau). Trong li gii thiu cun "Vt L hc v Pht Gio" ca Tin s Vt l Vng Th ch thuc i Hc Michigan, Thng Ta Thch Vin L vit: "Khoa hc ch tm vo vic khm ph chn l soi sng ngha nhn sinh v v tr, ng thi to ch li cho con ngi. Pht hc n lc truyn tha chn l c nghim chng mang li phc lc tht s cho mun loi. Mt bn l th nghim mt bn l tm cu. L tt nhin, con ng tm cu n lc no s trc din vi s th nghim, ch khng phi s tm cu, mi c th hi chng c chn l..." Xem nh vy, vic ku gi i mi t duy v tm cu chn l trong o l ng phng ca mt s khoa hc gia tin phong Ty phng rt ph hp vi nhng nhn nh ca Thng Ta Thch Vin L. Ti xin trnh by S d Nguyn t v dng h nh sau: S-D NGUYN-T CC HT VI-PHN TIM NGUYN-T (Sketch of an Atom and its Subatomic Particles) Phn-t (Molecule) Nguyn-t (Atom) Dng in-t Trung ha-t (Proton) (Neutron) m in-t (Electron)

(Nh) (Nng) Lepton Quarks Hadron Gluon Graviton

Electron Trn Meson Muon Tauon Di Photon K lGluon yu

Baryon

Electron neutrino p PionProton Gluon mnh Muon neutrino y Kaon Neutron Lambda

Tauon neutrino nh Eta Sigma Siu T Tri (Super String) Tachyon Chn-khng Sinh Dit (Vacuum Polarization) Cn Sinh Sc Quark Khn Dng (+) Dit Khng Antiquark Cascade Omega

m (-)

Positron Electron Ti Chn khng Sinh Dit (Vacuum Polarization) cui cng ch c tnh cch tm b v tt c nhng ht ni trn u nm trong Chn khng, sinh sinh, dit dit.

S d nhm gip qu v c mt nim khi qut v nhng ht t (Lng t, Ht o, hay Cc vi) c khm ph gn y m khoa hc cho l nhng vin gch cui cng cu to vt cht. Vic sp xp v tr cc Ht cng rt gng p bi v nhng Ht ny u c cu to, chuyn ha v bin i trong khonh khc. Tuy nhin, chng ti cng cn c vo theo th t nhng Ht c khm ph cng vic sp xp ca cc Vt l gia da theo bn Lc ca thin nhin cng s Tng c (Interaction) ca chng. qu v thu o vic cu to vn vt trong v tr, ti xin tm lc vic so snh rt hay ca nh bc hc H.R. Pagels (Group Theory) nh sau: 1. Cc Ht t nh Quarks v dng h Hadron, Lepton v Gluon l nhng mu t. 2. Nhng mu t n chp li thnh ch, tc l Nguyn t. 3. Nhiu ch chp li thnh cu, tc la nhng Phn t. 4. Nhiu cu chp li thnh cun sch, hay nhiu Phn t chp li thnh thn cn ca chng ta hay ca mun loi. 5. Nhiu cun sch hay mun loi u nm trong th vin tc l v tr. Theo loi sp xp nh vy, ti Phn t ln u. K n l Nguyn t v ba thnh phn chnh ca n l Dng in t (Proton), Trung ha t(Neutron), v m in t (Electron). Gn y, Vt l gia Murray GellMann cho rng di Proton v Neutron cn c nhng ht Vi phn Tim Nguyn t vi t hn m ng t tn la Quark (ti dch l cc vi, c Mc Ngc Pha dch l Ht o). cho r rng, ti vn gi nguyn ch Quark. Theo Nguyn lng Sc dng hc (Quantum Chromodynamics - QCD), Quark c 3 mu: , Xanh dng v Xanh l cy. Quark cng c 6 v (Flavor): Trn (Up), Di (Down), p (Charm), K l (Strange), nh (Top) v y (Bottom). Dng h ca Quark l Hadron, Lepton v Gluon. Hadron c chia thnh Meson v Baryon. Meson c Pion, Kaon v Eta. Baryon c Proton, Electron, Neutron, Lambda va Omega. Lepton c Electron, Muon, Tauon, Electron neutrino, Muon neutrino v Tauon neutrino. Gluon c Graviton, Photon (Quang T), Gluon yu va Gluon mnh.

Sau l Siu T Tri (Super String do c Mc Ngc Pha dch), Tachyon v tn cng bng Chn Khng Sinh Dit. Mt trng phi gm nhng t ca Einstein cho rng Quark l dng h do Gell-Mann khm ph cha phi l nhng Phn t cn bn m nhng Phn t cn bn phi l Siu T Tri v Tachyon. Tn cng l Chn Khng Sinh Dit (Vacuum Polarization), thuyt ca P.A.M. Dirac. Thuyt ny gn ging nh c Pht dy v H khng (hay Chn khng) rng "H khng khng phi l Ngoan khng, ngha l chng c g c, m trong c loi quang minh cng cc loi chng sinh c ng. Trong Chn khng l Cn (Dng +), Khn (m -), Sinh Dit, Sc Khng, To dng v Hy hoi. Gn y, cc Vt l gia khm ph ra rng trong Chn khng c Phn t v i Phn t (Particle and Anti-particle), c Quark v Di Quark (Quark and AntiQuark), c Vt th v i Vt th (Matter and Antimatter), v c Positron i nghch vi Electron. H cng khm ph ra rng nhng Ht t ny gp nhau th tiu dit ln nhau. l ci ngha Sinh Dit, Sc Khng ca o Pht. Nh vy, trong S ny ti trnh by y sc thi Tnh v ng ca cc Ht t. ---o0o--NGUYN T Nguyn t l n v nh nhim cu to mi vt trn th gii ny. Ci bn, ci gh, ci inh, ci ba, ci ko v nhng vt chung quanh chng ta c cu to bng Nguyn t. Mt bc tng l do nhiu vin gch xy thnh. Mt tri ni l do v vn v s nhng ht bi kt thnh. Nu ph v bc tng, ngi ta ly li c tng vin gch. Vin gch v ht bi c tm gi l nhng n v cn bn cu to vt cht m ting Php gi l Unit formant corps. hiu r Nguyn t, chng ti xin nh ngha r rng nhng danh t cn bn nh sau:

Vt th, Vt cht, Th cht (Matter) (1): L bt c vt g chon mt ch trong khng gian v c phng hng nh khng kh, nc v con ngi. nh sng v nhit khng phi l Vt th v khng c Trng lng. Phn t (Molecule, Particle): L nhng mnh nh nht c nhng c tnh ca cht nguyn thy. V d mt Phn t ng l mt mnh nh nht, nhng vn c c tnh ca ng. Dng nhng dng c c bit, ngi ta c th phn tch Phn t thnh nhng phn nh nhim hn, l Nguyn t. Mt Phn t ng c th chia thnh 12 Nguyn t than, 22 Nguyn t khinh kh v 11 Nguyn t Dng kh. V nu ngi ta kt hp nhng Nguyn t vi nhau, nhng Nguyn t ny tr li thnh mt Phn t ng nh c. Cc Phn t lin kt vi nhau bng Np in (Electrical charge). Chng lin kt cht ch vi nhau trong nhng vt rn chc, v di chuyn nh nhng trong khng kh v nc. Ngy 10-10-1996, bo ch M loan ti rng gii thng Nobel Ho cht c trao cho ba khoa hc gia c tn l Richard Smally v Robert F. Curl thuc i hc Rice Houston, Texas; v Harold W. Kroto thuc i hc Sussex Anh-Ct-Li. H c cng khm ph mt loi Phn t than trong c 60 Nguyn t than lin kt vi nhau thnh hnh mt tri banh. Nguyn t (Element) (1): C tt c 90 loi Nguyn t v khoa hc ch thm 18 Nguyn t na, cng chung l 108. Nhng Nguyn t na c tn l Nguyn t. V d Trung tm Su tm Nguyn t min Nam c Quc to nn nhng Nguyn t 107, 108, 109 v 110. Nguyn t nh nht c tm thy trong Thin nhin l Khinh kh va Nguyn t nng nht l Uranium. Tt c nhng Vt cht trn th gii ny c cu to bng khong 100 loi Nguyn t khc nhau. ---o0o--Cu to ca mt Nguyn t

Da theo C Nguyn lng C hc (Old Quantum mechanics), mt ht Nguyn t cng ging nh mt Thi Dng H nh b, gia c mt Nhn hay Li (Neucleur) v nhng Phn t (Particle) nh nhim chy chung quanh ci Nhn y nhng Hnh tinh chy chung quanh Mt tri. Ci nhn gm c hai Phn t gn lin vi nhau gi l Dng in t (Protons) v Trung Ho t (Neutrons). Dng in t va Trung Ha t c th chia ct thnh nhng Phn t nh nhim hn na gi l nhng ht Vi phn Tim Nguyn t (Subatomic particles). V c hai Phn t ny u nm trong Nhn ca ht Nguyn t, ngi ta gi chng l nhng Phn t Nhn (Neucleons) Nguyn t nh n ni ngui ta 2 triu ri Nguyn t st nhau th ch bng ng knh ca u kim. Nguyn t rt nh. V d em cn hn mt Sectillion (1+21 s 0) Nguyn t Uranium, n ch nng bng 1/28 gram. Ni r hn, mt ht Nguyn t c ng knh bng 10-8 (1 phn 100 triu ca mt centimt, hay 1 Angstrom: A0). Mt ht Nguyn t rt ln nu so vi Nhn ca n. Trong mt ht Nguyn t nh b c c mt khong h khng mnh mng v Nhn ca n ch bng 1/100,000 khong h khng . Nhn ca n b ta nh ngi ta t mt hn bi trong mt hnh cu rng ln. Ci khong trng mnh mng , c Pht gi l Khng i. Mt ht Nguyn t c chia thnh ba thnh phn chnh: Dng in t, Trung ha t v m in t. Dng in t (Proton). L mt ht Vi phn Tim Nguyn t bn vng, np Dng in (+), thuc dng h Baryon, c Trng khi bng 1,836 ln Trng khi ca mt m in t. in lng khng ty thuc ln nh hay nng nh, m iu quan h l n np Dng in. in lng ca Dng in t v m in t khng khc, ch khc nhau du hiu. Rt kh tch ri Dng in t ra khi ht Nguyn t v n nm su trong Li ca ht Nguyn t m ngi ta gi l Proton Nhn. Trung ho t (Neutron). L ht Vi phn Tim Nguyn t, trung tnh in, thuc dng h Baryon, c Trng khi bng 1,839 Trng khi ca mt m in t. Rt bn vng, v c i sng ko di khong 16.6 pht. Trung ha t v Dng in t phi hp vi nhau to thnh Li ca ht Nguyn t.

Da trn Tn Nguyn lng C hc (new Quantum mechanics) v Nguyn lng Sc ng hc (Quantum Chromodynamics - QCD), gn mt th k qua, cc vt l gia khm ph ra rng Nguyn t lu nay c coi l n v nh nht ca mt Vt th li c cu to bng nhng Ht Vi Phn Tim Nguyn t nh nhim hn m Vt l gia Murray Gell-Mann t tn l Quark (Ht o, Cc vi). m in t (ELectron). L mt Vi phn Tim Nguyn t cng dng h vi Lepton, c Trng khi bng 9,1066 x 10-28gram v mt in lng vo khong 1,062 x 10-8 Coulombs. Trong mt ht Nguyn t c nhiu m in t. Ngi ta c th ri n bng cch va chm n vi nhng ht Nguyn t vi nhau. in t ny tch m in (-), v ch no cng c n. N c i sng ring, v rt d dng tch ri khi mt ht Nguyn t. Nhng chung quanh Nguyn t tung nh c hng ro t lc ngn cn m in t thot ra ngoi. m in t rt nh v ch nng bng 1/1800 Trng lng ca Dng in t v Trung ha t. Dng in t v m in t c cng s Tch in, hay Np in. Bi v mt ht Nguyn t thng c cng mt s lng Dng in t hay m in t. Vic qun bnh ny cho rng Nguyn t, cht cn bn cu to Vt cht, thng Trung tnh in. Nguyn t c nhn din khc nhau s lng, cht ng v (Isotope), v Nguyn t trng (Atomic wight). Tt c nhng ht Nguyn t u c nhng Phn t cng loi to nn. V d Dng kh co 8 m in t, 8 Dng in t v 8 Trung ha t. Nhm (Aluminium) c 13 m in t, 13 Dng in t v 14 Trung ho t. S khc nhau c biu th bng s Nguyn t trng. Nguyn t trng (Atomic weight) (1). Nguyn t trng ca mt nguyn t (Element) l Trng lng trung bnh ca nhng Nguyn t ca ht Nguyn t. Nguyn t l trng lng ca ht nhn c cu to bng Dng in t v Trung ho t. Mi Dng in t u nng nh nhau khng k n s lng Nguyn t ca n. Trung ha t cng vy. v vy, Nguyn lng t trng c th c biu th bng cch cng chung s lng Dng in t v Trung ho t. V d mt Nguyn t St nng gp 4.63 ln Nguyn t Than 12, v Nguyn t trng ca n bng 4.63 x 12 = 55.85 n v. Cht ng v (Isotope) (1). Mi ht nhn ca mt Nguyn t u c cng mt s Dng in t v m in t. Nhng ht nhn ca mt s Nguyn t khng phi lun lun c cng mt s lng Trung ha t.

Nhng ht nhn c s lng m in t khc gi l Cht ng v. Phn ln cc Nguyn t u l s hn hp ca hai hay ba cht dng v. V d mt ci bnh bng st c cu to do s hn hp ca bn cht ng v ca Nguyn t St. Nhng cht ng v ca Nguyn t St. Nhng cht ng v xut hin trong Thin nhin, nhng cc khoa hc gia cng to nn khong 1,000 cht ng v trong phng th nghim. Tr li Nguyn t, cch 25 th k, ngi Hy Lp quan nim rng Nguyn t khng th chia ct thnh nhng n v nh hn n, v Nguyn t l danh ca h ch nhng vt g khng th chia ct thnh nhng pahn nh b hn. Cc khoa hc gia dng nhng phng tin ph v Ht nhn (Atom smasher) nh my Gia tc (Accelerator) va my Siu dn v Siu Va Chm (Super Conductor Super Collider) tm kim nhng Phn t (Particles) vi t hn. Trc khi Gell-Mann khm ph ra Quark, cc khoa hc gia bit rng trong Nhn ca mt ht Nguyn t c nhng Phn t vi t hn na gi l nhng ht Vi phn Tim Nguyn t. Nhng v cha khm ph thm c g hn na, ngi ta tm cho rng Nguyn t l nhng n v cn bn cu to Vt cht. Khc vi Dng in t, Trung ho t v m in t; nhng ht Vi phn Tim Nguyn t chi xut hin trong khonh khc. Ngi ta khm ph ra chng trong vic Ph v Nguyn t, hay Oanh tc Ht nhn trong nhng phng th nghim, hay nhng l Nguyn t. Nhng Phn t ny cng c tm thy trong Tia V tr (Cosmic ray) Quark v dng h: Lepton, Hadron v Gluon. "Quark l mt loi ht khng th khm ph ra c hnh tng ca n m i sng hin hu ca n ch c nhn ra trong nhng phng trnh ton hc hay hiu lc ca n trong cc php tnh v Nng lng. Hin nay khoa hc khm ph ra thm 200 ht m i a s u l Ht o (Quark). Mng li th gii v hnh ngy cng m rng..." Lepton. m in t thuc mt dng h khc vi nhng ht Vi phn tim Nguyn t gi l Lepton. Theo t ng Hy Lp, Lepton c ngha l ht nh nhim. Dng h Lepton gm c 6 phn t c chia thnh ba cp: Electron Neutrino, Muon Neutrino v Tauon Neutrino. Lepton l ht nh, c

Na Quay T Ni (Half-Intergrated Spins) v c Trng khi nh hn Trng khi ca Neutrino. (Mt Neutrino c Trng khi bng 1/1000 t ca mt Proton. Cng c mt s Vt l gia cho rng Neutrino khng c Trng khi. Th nghim cho thy c mi Lepton li c mt i Phn t. Nhng i Phn t c cng trng khi vi Phn t, nhng c tch din ngc li. V d i Phn t ca m in t khng Tch in (-) l mt Tch dng in (+) c tn l Positron. Xin qu v lu rng c Dng in t li c m in t, v c Phn t li c i Phn t gi qun bnh hot ng ca tt c v tr. Nu tt c ngi v vt u ch c Dng in t (+) ht th ngi no hay vt no c in lng mnh hn s t chy ngi hay vt khc c in lng yu hn. y cng vy, c Positron (+) i nghch m in t (-). l ci ngha Cn (+) Khn (-), Sinh Dit, Sc Khng, Hu V, c to dng li c hy dit nh ni trong S Nguyn t phn Vacuum Polarization (Chn Khng Sinh Dit). Di Lepton c: Electron, Muon, Tauon, Electron Neutrino, Muon Neutrino v Tauon Neutrino. Ti ch ni qua v Muon v bi qu di. Muon. Muon c h hng vi Lepton. Trng khi bng 207 Trng khi ca Neutrino, l mt Tch m in, v c i sng bng 2.2 x 10-6 (2 phn triu ca mt giy ng h). Trc kia, Muon c tn l "Mu Meson". Muon, c pht hin khi cc khoa hc gia vic Bc x (Radiation) ca Tia V Tr (Cosmic ray) tm kim Tia Gamma (Gamma ray). Thay v Tia Gamma, h bt ng pht hin nhng m ma ro y nhng ht Vi phn Tim Nguyn t gi l Muon. Vic pht hin ny khin khoa hc phi xt li nhng c on cn bn ca h v Th cht (Matter) v Nng lng (Energy). Hadron. "Thuc loi Tng tc ca Lc mnh (Strong force) i ng vi cc ht Lepton thuc loa Tng tc nh. Mi ht Hadron c cu to t 3 n 27 ht Quarks hay nhiu hn... Tt c ht Hadron cng dng h u c cng mt Quay T Ni (Intergrated Spins). Trong mt Hadron, mi Phn t va l thnh phn va l ton th. Cc Hadon cng dng h c th trao i c vi nhau..." Di Hadron cn c Meson v Baryon.

Meson. Ht trung bnh, Tng tc mnh, c Na Quay T Ni, c Trng khi, v thng lin kt Lepton vi Baryon. Meson c dng h l Pion, Kaon v Eta. Baryon. Ht nng nh Neutron v Proton, c a Vch Hyperdron (Hyperdron Multiplets), thuc loi Tng tc mnh, c na Quay T Ni (Half-Intergrated Spins) v nng hn Meson. H hng vi Baryon, c hai loi: Nhn (Neucleon) gm c Proton v Neutron, v loi a Vch gm c Lambda, Cascade v Omega. Gluon. Thuc loi Tng tc mnh, khng c Trng khi, thng lin kt cc ht Quarks vi nhau. Gluon c h hng vi Quang t, Graviton, Gluon mnh v Gluon yu. C 4 lc trong Thin nhin: in t lc (Electromagnetic force), Lc Mnh (Strong force), Hp lc hay Trng tng (Gravity) v Lc yu (Weak force). Nhng lc ny lin kt nhng ht cn bn vi nhau to thnh Nguyn t. Mi lc u c ht Boson ring bit. Boson l nhng Phn t cn bn truyn ti lc gia cc Phn t. Lc m cc ht Bosons truyn ti n nhng Phn t khc gi l in t lc. Ht Boson truyn ti nhng t lc c gi l Quang t (Photon). Lc lin kt cc Quarks vi nhau gi l Lc mnh. Ht Boson truyn ti lc ny gi l Gluon. Lc lm mi vt ri xung t v gi vng Tri t quay chung quanh Mt tri gi l Hp lc hay Trng trng. Lc lin kt vi ht Boson c gi l Graviton. Lc chu trch nhim v phng x tuyn ca nhng Nguyn t bt n v tan r phng ra gi l Lc yu. Lc ny c truyn ti trong vic trao i gia nhng Phn t Y v Z. Khoa hc ngy nay khm ph thm Lc th 5 v th 6. Lc th nm gi l thc Tm linh hay l lc cn bn ca v tr. "Trc kia, ngi ta cho rng v tr l mt b my ng h khng l. Nhng Eddington li cho rng v tr khng phi l b my ng h khng l m l mt Tm tng ln."

Tm tng ln trong kinh Pht gi l Diu Tm. Kinh dy rng Php gii (v tr) l mt mn Thin La Vng va ca chung v va ca ring. Hnh gi, qua nhiu A tng k kip tu hnh, t thc (Thc th su) vt qua Mn na thc (Thc th by), lt vo Khng hi ca Tng thc (Thc th tm hay A li da thc), v tm ng n Diu tm m nh Thin gi lBn lai din mc, hay ng ch. Sau y l Bng ghi Trng lng v Trng khi ca dng h Lepton: Tn Trng lng (Kg) m in t Muon Tauon 9.11 x 100.511 105,700 Trng khi (MeV)

1.88 x 10

3.18 x 10 1,784,000 +/-3 ? 0.250 ?

Electron Neutrino 0* Muon Neutrino 0*

Tauon Neutrino 0*

* Trch trong cun "The Ultimate Theory of the Universe" ca Pram Nguyen. Bn Lc ca Thin Nhin Lc Chiu di Tm tng inh hng Cng lc =1 Mnh (Strong) 1 10 -13 cm Gi vng ht nhn, tc dng trn Baryon v Meson (ngoi tr Lepton) gn lin Quark vi nhau trong mt Meson hay Baryon. in t001 V hn Tc dng trn tt c Phn (Electro-magnetism) t. C trch nhim v mi hin tng sinh in cng nhng c tnh ha hc ca Phn t (Molecule). Yu (Weak) 00001 10 -15 hay Tc dng trn Nhim v

trong v tr

tt c Phn t hn t. Chu trch nhim mt phn v vic gii ta Nng lng ca cc v sao v mt vi loi Phng xa tuyn. Trng tng 10 -39 V hn Gi vng Hnh tinh,(Gravitional field) Tinh t, Thin h v Chm Thin h lin kt vi nhau.. Lng t Sc ng hc hay Nguyn lng Sc ng hc (Quantum Chromo-dynamics) Thuyt ny nhm ct ngha c tnh ca Quark. Ni mt cch khc, thuyt ny lin kt Quark vi Sc lc (Color force) cng ba mu ca Quark. Quantum (Nguyn lng) c cn c theo Nguyn lng C hc (Quantum mechanics), v Chromo trong Chromodynamics (Sc ng hc) ni n vai tr ca Sc lc (Color force). in t lc yu (Electroweak force) Cc yu lc v in t lc c m t nh l hai mt ca mt Tng tc n thun (Single interaction) (Trch trong cun "The Ultimate Theory of the Universe" ca Pram Nguyn). Chng ta hy tm hiu ti sao Nguyn t v nhng ht Vi phn Tim Nguyn t, nht l Quark c mt s khoa hc gia xc nh l nhng vin gch cui cng xy dng v tr ch xut hin chp nhong, m o nh nhng bng ma tri khin khng th nm bt c? Trc ht, chng ta cn phi thm nhun gio l ca Pht, trong php gii (v tr) ny khng c g gi l Vt c. Lc t Hu Nng ni, "Bn lai v nht vt". (T xa n nay khng h c Vt). kin ny cng tng t nh trong bi k "Ph a ngc" nh sau: "Nhc nhn dc liu tri

Tam th nht thit Pht ng qun php gii tnh Nht thit duy tm to Vn php do Tm sinh Nht Tm sinh vn php Pht do Tm thnh o do Tm c Phc do Tm tch Ha do Tm di Tm nng tc Thin ng Tm nng to a ngc Tm nng tc Pht Tm nng tc chng sinh." Ngha l: "Nu ngi no mun bit r Tt c Pht ba i Nn qun v tr ny Tt c u do Tm to nn Mt Tm sinh vn vt Pht l do Tm m thnh

o l do Tm t c Ha l do Tm gy ra Phc l do Tm bi p Tm to c Thin ng Tm to c a ngc Tm c th bin mnh thnh Pht Tm khin mnh ch l chng sinh." Pht quan st sum la vn tng trong v tr ny tt c u do Tm sanh ra c. Hai cu sau y xc nh nhn quan ni trn ca nh Pht i vi php gii: "Vn php do Tm sanh Nht Tm sanh vn php." Ni mt cch khc, tt c vn php trong th gian ny t nhng cn trng nh b cho n sn h, i a to ln u do Thc bin sanh ra c. Trong Kinh Kim Cang Ging Gii ca H.T. Thanh T, on 5, trang 38, c Pht dy rng: "Phm s hu tng giai th h vng" (Phm ch c tng u l h vng) Ni mt cch khc, "Hu hnh hu hoi", ngha l c hnh tng l c hoi. Tt c nhng hnh tng th gian ny u khng tht, h di. Ni

khng c l khng ng v chng s s trc mt. Nhng theo nhn quan nh Pht, tt c ch l nh huyn m thi! Cng trong Kinh Kim Cang, on 32, trang 211, Pht li dy: "Nht thit hu vi php Nh mng huyn bo nh Nh l, dic nh in ng tc nh th qun" (Tt c cc php hu vi Nh mng, huyn, bt bng Nh sng, cng nh in Nn khi qun nh th) Php hu vi, hay l nhng s vt c hnh tng u b nh lut v thng sinh sinh dit dit chi phi. Ngay n c nhng t tng, nhng cm ngh ca chng ta u thay i hng ngy, hng gi, hng pht, tng giy. Tt c cc ci, cc cnh gii, cc thn cn ca chng ta u nh huyn ha, nh gic chim bao, nh dng dim (o nh nc trong sa mc), nh ting vang, nh hoa trong gng, nh trng y nc ....

Xt v tr tu Bt Nh th khng c mt Vt no ht v phm l mt Vt phi c hai iu kin l T tnh v C nh. Nhng s vt ta thng thy chung quanh ch l do duyn hp, cn duyn th cn , ht duyn th mt. Ly th d mt ci ng h eo tay hay treo tng u do mt s b phn rp li m thnh nh: mt knh, v bng st, cy kim, chung reo v nhng bnh xe rng kh v.v.... Nu vi b phn h hoc thiu, ng h khng chy c. Ly nhng th d khc nh cn nh, ci bn, ci gh, hay bt c vt g cng vy u khng c t tnh v c nh. Tt c ch u do duyn hp m thi. l thuyt Tng sinh Tng duyn Trng trng Duyn khi ca nh Pht, ngha l lm mt ci ng h m khng bit bao nhiu ngi mi ngnh, mi gii u tham d vo. Xt cho k, "php gii ch l do t Tm bin hin, ch l mt trng bin hin lin min bt tuyt,tng t tng tc ca Tm chuyn thnh Thc..." gip qu v nim c tnh cch nh huyn ca vn vt, xin qu v c bi "Khun mu Ton k trong Khoa hc Hin i" ca gio s Trn Chung Ngc, ng trong tp san "Pht Gio Hi Ngoi" s 6, xut bn vo Ma Vu Lan 2539. Ti xin tm lc nh sau:

David Bohm, chuyn v ngnh Vt l Tim Nguyn t (Subatomic physics), v Kark Priban, mt nh Thn kinh Sinh l hc

(Neurophysiologist) da vo quan nim ton k gii thch mt cch hp l nhng kt qu khoa hc ca h. "Cc khoa hc gia chuyn ngnh Vt l ht nh (Particle physics) a ra bng chng v ngh rng th gii ca chng ta ngy nay v mi th trong chng qua ch l nhng hnh nh khng thc, l nhng d phng ca mt thc th vt ra ngoi khng gian v thi gian.." Th no l khun mu Ton k? (Holographic paradigm) "Ton k (Holography) l mt k thut to hnh nh bng mt loi nh sng c bit thng c bit ti tn quen thuc l nh sng LASER v hin tng giao thoa (Interference)." Chc qu v tng thy mt loi giy chuyn eo c c hnh tng Pht. Nu nhn vo chng thy g c, nhng a qua nh sng th thy hnh tng Pht ni bt ln nh tht vy. K thut ny cng p dng cho nhng mt ng h c hnh con c su ni. Chnh ti cng c pht mt bng li xe, nhn vo thy nhng con du ni ln r rt, nhng ly tay s m hay nm bt th khng th c v n nh o nh vy!

Trong kinh xa, c Pht dy rng th gii vn vt ny u nh Huyn Ho c bi v, "... th gii ca sng ni, cy c c th l khng hin hu, t ra l khng hin hu nh chng ta thng tng l hin hu. Phi chng quan nim v o tng (Maya) ca nhng huyn nhim gia cch y nhiu th k l ng, v nhng cnh sum la vn tng chng qua ch l vng rng ln ca cc tn s (Vast Frequency domain) bin i thnh nhng s vt sau khi nhp vo cc gic quan ca ta..." Theo Bohm th, "Ton th v tr ch l mt Ton k (Hologram)", hay ni mt cch khc, tt c vn vt trong v tr ny u xut hin nh nhng hnh tng Pht, hnh c su, v hnh con du trn mt knh hay trn tm plastic. Gio s Ngc tm lc nh sau: "Ni mt cch d hiu th mi vt u sinh ra t mt cn bn chung, v cn bn chung ny khi nhp vo gic quan ca con ngi th sinh ra mi sai bit m chng ta thng thy ngoi i.." Theo ci nhn ca o Pht th l ci nhn "Kin trc", tc l ci nhn lch lc, sai lm. Gio s Ngc tm lc t tng Hoa Nghim nh sau: "T tng Hoa Nghim trnh by vn php do tm sanh. Tm l thc th ca vn php. Tm vng th vn php hot hin sai bit, hnh hnh sc

sc, trng trng duyn khi, ci ny c ci kia v ngc li, nh li chu, Tm chn th gii tnh vi tm l mt, vn vt ng nht th..." * c Pht gi Nguyn t l mt "vi th", tc l mt Vt th rt nh nhim, vi te. By gi, ti ly mt th d: Ta hy p nt mt ht bi nh nh ci "vi th" y. p ht c khng? Nu p ht th cn g l ht cn bn cu to? Nu cn th p n bao gi mi ht? Th d th hai: Con g v qu trng ci no c trc? Th d th ba: C th truy cu c cha m u tin ca chng ta khng? Trong S Nguyn t v Dng h, ti bt u bng Phn t (Particle) v Nguyn t (Atom), v tn cng bng Chn Khng Sinh Dit (Vacuum Polarization). Phn t, Nguyn t l ci C, sao li tn cng bng Khng? Ngc li, t Chn Khng tr ln, sao li n ch C l Nguyn t v Phn t? n nay, c kinh Pht ti mi bit rng ci C l do ci Khng m ra. Cng nh Bt Nh Tm Kinh ni, "Sc tc th Khng, Khng tc th Sc".

Kinh Duy Ma Ct, Phm Qun Chng Sinh, trang 67, k li cuc i thoi hi hu gia B Tt Vn Th Li v Ngi Duy Ma Ct m ti ch ghi li vi dng lin h: "- Vn Th S Li: Php thin v php bt thin ly g lm gc? - Duy Ma Ct: Thn l gc. - Thn ly g lm gc? - Tham dc lm gc. - Tham dc ly g lm gc? - H vng, phn bit lm gc. - H vng, phn bit ly g lm gc? - T tng in o lm gc. - T tng in o ly g lm gc? - Khng tr lm gc. - Khng tr ly g lm gc? - Khng tr th khng gc. Tha Ngi Vn Th S Li, ni gc khng tr m lp nn tt cc php".

lm sng t tinh thn ca cuc i thoi, nht l ngha ca hai ch khng tr, xin mi qu v xem li gii thch ca Phm ni trn: Khng tr l dch ngha ca danh t v tr. Cc php ton khng c t tnh nn khng c tr trc, ch tu theo duyn m sanh khi, nn gi l v tr. Do v tr khng c ch trc nn chng phi C chng phi Khng, nn mi lm c ci gc cho hin tng C, Khng ca vn hu. Theo ngi Du Cng th V tr tc l tht tng, tht tng tc l tnh khng, ch khc tn m thi". Xem nh vy th Chn khng vi Vt th (Nguyn t) cng l mt, ch khc nhau tn gi thi. Kinh Pht cng dy rng "... Mi vt u n t ni Chn khng". Kinh Hoa Nghim cng dy: "Mi vt n t t hin ri li tan Tng t nh bo nh Chng khc g mt gic m..." Kinh Lng Nghim, trang 221, Pht dy, "A Nan! Nh ht bi trn gn nh H khng v chia m thnh ra H khng, th phi bit H khng cng c th sinh ra ht bi gn H khng, m thnh li Sc tng..."

Trang 223, Pht dy tip, "V chng sanh trong phm gii, tm c nh c sch, lng c ln c nh, nghip c thin c c, nn diu dng ca Sc Khng ty theo tm ca chng sanh, ng theo lng ca chng sanh, tun theo nghip ca chng sanh m pht khi ra cc php..." Da theo Nguyn l B sung (Complimentary principle), ca Niel Bohr, trong Lng kinh i Th, trang 183, c Nghim Xun Hng vit, "S d Cc vi (Ht o) va l Ht va l Sng bi v ci im kt t c ng thnh Sc tng ca n thng c gi l Ht, cn ci trng lc quang minh m o ca n th gi l Sng." Ni mt cch khc, vn hu trong v tr chng khc g nhng hnh ni ca tng Pht, hnh c su trn mt ng h, hoc hnh nhng con du ni trn tm bng li xe m thi. kt lun bi ny, ti xin nhc li mt iu quan trng: Nhng g khoa hc ngy nay khm ph ra v Nguyn t v nhng ht Vi phn Tim Nguyn T th cc o l ng Phng nht l o Pht ni r rng cch y my ngn nm ri. l nhng hnh bng m o, chp chn, nh hin, h h thc thc, khin chng ta khng th nm bt c chng, kim sot c chng, v khng nh chng l nhng vin gch cui cng x dng v tr.

Nu qu v ng vi ti th qu v c tin rng o Pht l mt o Siu khoa hc khng? ---o0o--THI GIAN TIN CNH - THI GIAN H GII (TIME PARADOX) Chc qu v c nhng truyn ni v phm phu nhp Tin cnh nh Lu Nguyn nhp Thin Thai nn ti ch xin k vn tt vi truyn: 1. Ci ru ca ngi tiu phu Mt ngi tiu phu vo rng n ci. Ngh mt ng li chic ru di gc cy, i tn b v dn dn i su vo trong rng. ng bng thy hai c ga ang ngi nh c di gc cy, bn cnh mt tp lu nh. ng tiu phu thch nh c v nh rt gii. ng ng bn cnh xem hai ng ga nh c, hai c mi ng ngi xung nh. Tt nhin ng nhn li, ngi xung v bt u ra qun. nh c mt chp, cha phn thng bi, ng bng nh n gnh ci nn cn phi v sm bn ko tr. Khi ra n ba rng, tm li gc cy th thy ci cn ru mc nt. V n nh, thy cnh vt u thay i. Sau mt thi gian tm kim tng tch gia nh, ng mi bit rng ng b cha m, v v con ca ng cht cch y c trm nm! 2. Tnh Tin duyn tc Mt tin n ang cng mt by tin ma ht hu Vua Tri Thch. Khng r v sao, c bng ln b by tin, v tm ng bay xung H gii. y, c gp mt chng, v chng bit v duyn n ba sinh, c bng thy thng, v ly chng lm chng. Hai ngui sng trong hnh phc vo khong mi my nm, sinh c hai con. Mt hm, Tin n bng bun ru nh n Tin cnh, v ln chng con bay v Tri. n ni, Vua Tri Thch hi, "Sao nng i u c bui khin ta tm kim qu tri?" Nng bn th tht s tnh.

3. Hai v tu s "S sch c ghi truyn hai ngi V Trc v Th Thn cng tu v cng pht nguyn vng sanh ln ci Tri u Sut hc c Di Lc v Duy Thc v Bt Nh. V hn cng nhau nu ai cht v vng sanh trc, th phi v bo mng cho ngui kia bit. Ngi V Trc cht trc v bo mng, ni rng, "Ta c ln cung tri u Sut ri. Va ln ti ni, ta ch vo ni in nh l c Di Lc, ri vi vng xung y bo mng cho em hay. y th m di ny tri qua ba nm ri..."* Thi gian trn ci Pht Kinh Php Hoa ni rt nhiu v thi gian tri nhanh kinh khng trn cc ci Pht. V d Diu Quang B Tt ni kinh i Tha trong 60 tiu kip** thn tm vn khng lay ng. Kinh Hoa Nghim, Phm Th Lng, ni rng mt kip ci Ta B ca c Thch Ca bng mt ngy m ci Cc Lc. Khng gian trn cc ci Pht Ci Ta B do c Thch Ca lm gio ch c mt t Thi dng h. Ci Cc Lc ca c Pht A Di cch y mi vn c t Pht. Nu i bng tc nh sng, phi di mt 150 nm nh sng. Kinh Duy Ma Ct ni cnh gii phng trn ci Ta B qua khi 42 s ct sng Hng ci Pht, c nc tn l Chng Hng, c Pht hiu l Hng Tch. Kinh Dc S ni rng v phng ng cch y xa nhiu v s Pht , nhiu bng mi s ct sng Hng; y c mt th gii gi l ci Tnh Lu Ly, c Pht ci y hiu l Dc su Lu Ly Quang Nh Lai. * c xong nhng chuyn ni trn, c ngi s hi ti sao thi gian trn tri li tri nhanh hn thi gian di t? tr li cu hi trn, ti xin php trnh by mt s vn ca khoa hc hin i ni v thi gian: (1) Thi gian v ngun gc ca thi gian, (2) Thi gian co dn (Time dilation), (3) i ngc chiu thi gian (Time reversal), v (4) Thi gian tri ngc (Time paradox):

1/- Thi gian v ngun gc ca thi gian. (2) Trc ht, hy tm hiu thi gian l g? Thi gian l mt chui di nhng khong cch o hay c th o c v khng c chiu khng gian. Thi gian l vn suy t ca cc trit gia v l ti ca nhng nh Ton hc v Khoa hc. Thi gian tht kh nh ngha v mt t r rng. C ngi hi thi gian v v tr c lin h g vi nhau? Thi gian c quan h g vi tri thc ca con ngi? Xin tr li cu u: Thi gian ging nh mt bnh cha trong c v tr cng nhng s i thay. Thi gian c lp vi v tr, v c tip tc tri i, khng c bt u m cng khng c chm dt. C ngi li hi thi gian c s t u khng? Nh bc hc Stephen Hawking v mt s khoa hc gia lun c rng thi gian bt u ngay sau nhng phn s ca giy ng h u tin ca cuc Bng N Ln (The Big Bang). Khi nghin cu v nhng c tnh ca thi gian, cc nh su tm cho rng khoa Vt l c th bit c c tnh v cu trc ca thi gian. H cho rng thi gian gm c nhng Phn t b n nh Chronons, hoc c th l mt chui di nhng ht Nguyn t ni tip nhau theo ng thng hay vng trn. Trc kia, ngi ta ngh rng thi gian khng th bit lp vi khng gian. V vy, cc trit gia ch n vn khng-thi m Einstein ch rng l mt s ni tip khng ngng. Thi gian c quan h g vi tr thc con ngi? Thi gian ph thuc vo tr thc ca con ngi bi v khng c tr thc ca con ngui, thi gian s khng c qu kh, hin ti v tng lai. Ngoi ra, trong nhng Tin trnh Vt l, ngi ta tm c nhng bng chng v s i xng ca thi gian. V d v phng din Ton hc, thuyt Tng i Chung ca Eisntein, l mt s i xng ca thi gian. Theo thuyt ny, nhng tin trnh lin h din tin trong hai chiu hng tri ngc cng ging nh mt phim nh c th chy xui hay chy ngc. iu ny c ngha l trong khi nhng H en bnh trng v thu ht Vt th v Nng lng, cng c nhng Tinh t cng bng n cng lc v phng ra Vt th v nng lng trong v tr. Cc Vt l gia gi nhng Tinh T loi gi thuyt ny l nhng H trng. a. Thi gian l Tinh Lc (Nng Lng)

Nikolai Kozyrev, mt khoa hc gia Nga S cho rng, "Thi gian l mt th tinh lc k o v siu xut, n khin cho v tr ny c th vn hnh v hin hu. Thi gian l mt tnh cht quan h nht v k b nht ca thin nhin, n khng chuyn ng chm chp nh nh sng u. N xut hin tc khc, v chu bin khp ni chn. Thi gian dnh mc ni lin tt c chng ta, cng nh ni lin tt c s vt trong v tr....N l hnh thi k o ca tinh lc, v chng ta phi nhn vo tm ci ci ngun ca mi s sng trong v tr". b. Thi gian va Dn Lc "Dn lc theo trit hc n gio c tm mc rt quan trng. Theo thuyt ny, v tr gm c: Vt cht (Akasha) v Dn lc (Prana). Trong v tr c hng triu hnh thc khc nhau, nhng cng mt th cht. T mi hng thm cho n mu sc do cc v in t (Paramanu) to nn. Trit gia hin i S. Vivekananda ni, 'Mt tri mt trng v con ngi l mt, khng c s khc bit.' Akasha t nhin khng tc to ra g cng phi c Prana hay Dn lc tc to nn v tr vn hu, v ngay c t bo li nhi trong c th ca chng ta na. Trong ht nhn Paramanu c s chuyn ng nh h thng mt trng v tri t quay chung quanh mt tri.." Nu c k on ny v so snh vi on nghin cu ca Nikolai Kozyrev, chng ta thy rng Tinh lc (hay Nng lng) ca Nikolai vi Dn lc ca n gio ging nhau tuy cch c my ngn nm. 2. Thi gian co dn (Time Dilation) Theo thuyt Tng i Hp, Thi gian co dn l vic thi gian "tri chm li" hay "ko di thm" i vi mt vt ang chuyn ng vi mt th tc gia tng tng ng vi vt khc ang chuyn ng vi mt th tc khc bit. Mt hu qu ca thuyt Tng i Hp l hai vt ang chuyn ng cch xa nhau khng c cng mt th tc. V d xe hi A chy vi mt th tc nhanh ui xe hi B ang chy vi mt th tc u u. Sau mt thi gian ngn, khong cch gia hai xe s thay i.

Thi gian un cong (Time bending), hay Thi gian co dn l chiu th t trong v tr c coi nh l hu qu ca s ng gia H en v Sao Neutron. "Nhng su bng chy ca Tia Gamma l bng chng ca thi gian co dn. Phn tch vic bng chy cho bit khi s bng chy cng ngn ngi v m ti, thi gian bng chy cng ko di mt hin tng chng t tc dng ca thi gian nh Einstein tin on trong thuyt Tng i ca ng. Theo , thi hn ca s bng n cc vng khc nhau s ko di ra khi tia bc x c phng i trong khng gian trong khi khng gian ang bnh trng" (Gamma Ray Bursts Discovery May Boost Einstein Theory). Kch thc ca Thi gian co dn trong cc phng trnh c tnh bng o s. 3. Thi gian Tng Phn (Time Paradox, hay Twin Clock Paradox) (2) Mt hin tng khc c thuyt Tng i Hp tin on l hin tng Thi gian Tng phn. a. V d mt quan st vin mang theo mt ci ng h ln phi thuyn sau khi t bit mt quan st vin ng ti ch di t vo mt thi gian no . Ri ngi p phi thuyn tr li mt t v gp li ngi quan st vin di t di t. V tc dng ca Thi gian Co dn, khong thi gian ca ngi p phi thuyn tri nhanh hn thi gian ca ngi quan st vin di t. Nu ngi p phi thuyn bay trong hai nm th khi phi thuyn p xung t tri qua hai mi nm ri. Thi gian Tng phn cng c nhng th nghim chng minh rng thi gian c ghi ch mt ci ng h Nguyn t di t tri chm hn l thi gian ci ng h Nguyn t t trn my bay ln tri. b. Sao mch (Pulsar) c pht hin trong Gii Ngn H, cch tri t 9,000 quang nin, quay nhanh n 600 vng trong mt giy ng h trong khi Tri t ch quay c mt vng trong 24 ting hay 86,400 giy. Ngoi ra, sao nay cn ln gp ri Mt tri. Mt th d na l mt tha Vt cht (Matter) Sao mch nng bng t tn Tri t.

c. Ngi ta th nghim lm cho mt ht Nguyn t dao ng tng cui cng ca mt ta nh bn tng. Ngi ta thy ht Nguyn t tng cui cng ny dao ng chm hn l ht Nguyn t t trn tng th t. Cc nh Vt l hc cho rng vic bng n ca Tia Gamma ngoi tng khng gian l bng chng ca Thi gian co dn. Ngoi ra, nh bc hc Hawking cng vit rng thi gian s chm dt im V Thi (Singularity) nm trong tm im ca H en v vn tc ca thi gian y bng Khng. Vt l gia Gregory Benford, thuc UCL, ngh tm kim nhng ng hm B cong Thi gian (Time Bending tunnel), hay L su trong Khng gian (Wormhole). ng cho rng mt phi hnh gia vo mt u ny ca L su s ra khi u kia ch tn mt hai giy ng h thay v phi bay trong nhiu triu quang nin trong khng gian. Nh bc hc Hawking ni rng nu ngi ta c th vo mt H en, v ra khi h n mt ni no trong v tr. Ti ngh rng Benford ly kin ca Hawking nu ln gi thuyt v L su. Ti sao thi gian trn ngoi tng khng gian tri nhanh kinh khng nh vy? Nhng th nghim gn y cho bit r rng Trng trng to nn Thi gian Co dn nh thuyt Tng i Chung tin on. "Thuyt ny gip cc nh Thin vn suy ra rng nhng Trng trng lc mnh kinh khng ca cc ngi sao b sp thu nh thnh nhng H en c kh nng lm cho dng thi gian chy ngc li." 4. i ngc chiu thi gian (Time crossing, Time reverse). Theo nguyn tc ca khoa Vt l, bt c mt Tin trnh sinh hc no ph hp vi nh lut thin nhin u c mt tin trnh tng t vi nhng C s (Events) ngc li. Tuy nhin, nhng tin trnh ca mt s Phn t li i ngc vi nguyn tc ny. Thi gian ngc chiu l mt trong nhng i xng (Symmetries) cn bn ca nhng Lng t Vt l. Mt on phim thu mt Tin trnh phn t, trong Quang t to nn mt Positron v mt m in t (Electron). Nu em chiu ngc li, chng ta s thy mt m in t v mt Positron kt hp vi nhau to thnh mt Quang t.

l mt tin trnh ton ho bi v khi thy s din tin , chng ta khng bit on phim c chiu ngc li. Ni cho d hiu, cch y trn di 50 nm, ti c cun sch ca tc gi Ton Phong ni v vn i ngc chiu thi gian. Ti khng nh r chi tit m ch nh mang mng rng nu i ngc chiu thi gian, ngi ta s nh b li. By gi, c sch ti mi thy iu rt ng. Ly th d, ti c mt bng video quay t lc lt lng cho n tui gi. Nu em chiu, ti thy qu kh ca ti t lc sinh ra nh thng n lc ln khn i hc, lc trng thnh i lm, v lc tui gi v hu. y l vn thi gian tri xui dng. Gi th ti quay phim ngc li, ti s thy ti t gi tr li tui thanh nin, tui u th v gi pht cho i. Tm li, i ngc chiu ti gian tr v qu kh, chng ta s tr thnh nhng a b s sinh. C ngi vit, "Nu ngi ta c th vt thi gian tr v qu kh, ngi ta c th thay i lch s hin ti v tng lai, hocc ngn chn khng cho cha m mnh gp g chnh mnh khng c sinh ra.". Cng trong chiu hng ny, "Gio s Hawking nhn xt rng, "Mt trong nhng hu qu ca vic du hnh lin tinh t vi tc nhanh l ngi du hnh c th vt thi gian tr v qu kh". Nhng th nghim ni trn ca khoa hc ngy nay chng minh hng hn rng thi gian trn tri tri nhanh kinh khng hn thi gian di t. Nh vy, nhng truyn Lu Nguyn Nhp Thin Thai, ci Ru ca Ngi Tiu Phu, Tnh Tin Duyn Tc, truyn Vng sinh ca Ngi V Trc, hay nhng truyn khc u c phi l nhng truyn tng tng? Ri nhng trang trong kinh Php Hoa v Hoa Nghim ni v thi gian tri nhanh kinh khng trn cc ci Pht u c phi l nhng iu h vng? t lu, tm tr ca chng ta c nhng nh lut ca khoa hc un nn (Programmed) cho nn mi khi gp nhng iu g khc l v tri lut tc ca khoa hc, chng ta rt hoi nghi v khng th no tin c.

Pht cng dy rng, "nhng iu trong kinh kh hiu, kh tin" cho nn chng ta li cng nghi ng kinh sch hn na. ng ni dn phm phu, ngay n nhng v tu s cng c mt s v khng tin mt vi iu trong kinh. Hu qu ca vic gio dc khoa hc ny l ch khi no khoa hc chng minh c ri chng ta mi tin. ng ni n s cch bit v thi gian trn tri v di t, ngay trn Tri t ca chng ta cng c ni quay nhanh, c ni quay chm ngha l thi gian Tri t cng c ni tri nhanh, c ni tri chm. (Xin xem Ph Lc ni v Vng Quay ca Tri t). Nh ni trong nhng bi khc, i vi ch Pht v ch v B Tt, khng c thi gian v khng gian, khng c qu kh, hin ti v v lai. Ngay n nhng khoa hc gia cng suy lun rng qu kh, hin ti v v lai u ph thuc vo tr thc ca con ngi. Hay ni mt cch khc, chnh con ngi t ra chng. i vi Pht php, thi gian v khng gian u nh huyn, chng sinh cng nh huyn, v nhng sum la vn tng trong Php gii (v tr) cng u huyn ha. Chc qu v cn nh truyn mt b lo bn bnh bao hi Thin s c Csn mt cu sau y: "Tm qu kh qua, Tm hin i khng c, v Tm tng lai cha n, vy ng im tm no?" Cn khng gian, nh ni trong nhng bi khc, i vi nhng bc Diu Gic (Pht), thn ca cc Ngi l ci v ci l thn. V vy m Nh Lai chng t u n v chng t u i. Trong kinh Lng Nghim, c Pht dy, "Ta vn ngi ni Khng Hi m vn ngi din ni lch kip tu hnh." V ngi ct ngha Tng thc, "... ci Tng thc y, n c v nh bt ng, nhng thc ra n chuyn ng nhanh lm, nhanh n ni khin ta t khi dm ni v s cc ng sanh tm kinh nghi..." T xin php gii rng ngha ca li Pht. Nhn ln tri ta thy trng sao lp lnh v ng yn. S tht n ang quay vi tc nhanh kinh khng. V d Tri t vi ng knh 12,758 cy s, ang quay vi tc

1,700 cy s/gi. Mt triu Thin h, k c gii Ngn h ca chng ta, ang di chuyn vi tc 1 triu ri dm/gi. Cc Thin th (Celestial bodies) cng ging nh nhng bnh xe ca mt ci ng h, ci n lin kt vi ci kia bng rng kh. Cc Thin th lin kt vi nhau bng in t lc v Trng trng. Nu khng quay v lin kt vi nhau bng hai lc ny, chng s rt lin. Mt th d th hai l khi ta nh mt con c (con v) xung t. Thot u, ta thy n ng im mt ch. Tht s n ang quay rt nhanh. Khi quay chm li, v khi ht lc quay, n s lo o v ng xung. V vy, Pht mi ni Ngi tuy ngi yn ni Khng Hi m vn tin tu v hnh o trong v lng kip. Einstein ni, "Khng mt vt g c th di chuyn nhanh hn tc nh sng, vi v bay gn vi tc nh sng th thi gian s thu ngn li, nhng Khi lng cng tng ln. Nu bay bng vi tc nh sng, Khi lng ca Vt th s tng ln V cc (Infinity)." Thuyt ny ch p dng cho khoa hc thc nghim v cho ngi th tc m thi. N c ngha i vi ch Pht v ch i B Tt. Trc ht, sc thn ca cc Ngi khng phi l "Vt", l thn t i, m sc thn ca cc Ngi c dt ton bng mt th nh sng gi l quang minh uyn nguyn. Kinh Hoa Nghim dy rng: "Ch Pht l g L tng quang minh L thn thng bin ha trn y th gian." l nh sng, l quang minh th cc Ngi phi di chuyn bng hay nhanh hn tc nh sng. i vi cc bc Diu Gic (Pht), thn ca cc Ngi l ci, v ci l thn. Ngay n thn ca V Bin Thn B Tt cng bao trm ht khng gian. Ch c Pht mi thy c ln ranh. V vy, Nh Lai khng t u n m cng chng i u. V vn ha gii khng-thi, cc Ngi c th b c tri ni Tu Di vo mt ht ci, hay c th ko di mt ngy hay by ngy thnh mt kip. Hoc thu mt kip hay nhiu kip vo trong mt st na. (Kinh Duy Mat Ct v Kinh Hoa Nghim).

Kinh Hoa Nghim, trang 4 dy, "... Mun hiu thu ch chng nhp hon ton ca ch Pht v ch Php Thn B Tt thi c tng phn, ngi hc o cn phi bit r bn php gii: 1. L v ngi php gii 2. S v ngi php gii 3. L s v ngi php gii 4. S s v ngi php gii S s l tt c cc php, tc l ton th khng gian v thi gian u dung thng v ngi. V d: "Bao nhiu vi trn trong th gii Trong mi vi trn thy cc ci. ................................. V lng v s ni Tu Di u em vo mt si lng Mt th gii vo tt c Tt c th gii vo mt. ................................. Ti hay thm nhp i v lai Tt c kip thu lm mt nim Ht thy nhng kip trong ba i Lm khong mt nim ti u nhp. ................................. Khp ht mi phng cc ci nc Mi u lng c ba i." Tt c s khng ngoi thi gian v khng gian. Thi gian dung thng khng gian, khng gian dung thng thi gian. Mt khng gian dung thng tt c khng gian, mt thi gian dung thng tt c thi gian. y chnh l S s v ngi php gii, m chnh cng l Cnh gii gii thot bt t ngh ca ch Pht." Vt l gia Matt Visser thuc i hc Washington, ni v thuyt Tng i ca Einstein nh sau, "Einstein bin i Vt l hc bng cch chng t rng Khng gian v Thi gian thc ra ch hai v khc nhau ca cng mt mi trng, c th dn d, un cong, v vn vo hnh thi bi Trng trng."

Nu qu v so snh cu, "Thi gian dung thng khng gian, khng gian dung thng thi gian" ca Kinh Hoa Nghim vi li ni ca Einstein, "Khng gian v thi gian chng qua l hai v khc nhau ca cng mt mi trng," qu v s thy ngha ca hai cu khng sai nhau mt ho ly tuy rng thi gian cch bit c hng my chc th k. V vy m Einstein ni nu ng l ngi c tn gio, ng phi l mt Pht t v nhng g ng hiu bit by gi th my ngn nm qua Kinh Pht ni ht ri. Nh vy, qu v c ng vi ti rng o Pht l o Siu khoa hc hay khng? ---o0o--PH LC Vng quay ca tri t (3) Cch y hng triu nm, Tri t dn dn quay chm li. Vy lc no khin n quay chm li? Vo lc , Trng trng ca mt trng ht nc thy triu khin mi ngy Tri t quay chm mt giy ng h. Gn y, sau khi kho cu s chuyn ng ca cc hnh tinh, Charles Sonnet vit trn nht bo Khoa hc nh sau, Cch y 900 nm, Tri t quay mt vng ch mt 18 ting. S d n quay chm li l do nh hng ca mt trng ht nc thy triu, v Trng trng ca Mt trng hot ng nh l mt ci thng km bt vng quay ca tri t. iu cng khng khc g ng ta t mt ci km m vt vo mt bnh xe ang ln. Cch y 900 nm, Tri t quay 25% nhanh hn tc quay by gi nn Hnh tinh ca chng ta ch quay c 18 gi mi ngy thay v 24 gi. Ri Li ca Tri t mi ngy quay li nhanh hn nhng ni khc trn Tri t vo khong 2/3 ca mt giy ng h. Mt trng cch Tri t 240,000 dm. Trc kia, n gn Tri t hn, v thng c trng ch di 25 ngy thay v 29 ngy ri nh by gi. Mt trng ngy cng xoay vn xa Tri t vi khong cch mt inch ri trong mt nm. Nu qu o ca Mt trng ngy cng ln, nhng thng c trng s di hn.

Sonnet ni theo l thuyt, Mt trng tip tc ri xa Tri t, v Tri t tip tc quay chm li t nht 15 t nm na. Mt trng s b kha li mt im nht nh pha trn Tri t, v Tri t vn c hng mt mt vo Mt trng mi. ---o0o---

CYBERNATICS (4) (R B)
Cch y trn di 50 nm, ti c mt bi bo ni v cu truyn c o ca mt chng thanh nin nh sau: Vo mt chiu ti ti mt a im nc Thy in, mt thanh nin bc ln chuyn xe la. Anh ny tui khong 18-20, n mc ng mt, eo knh en, v tay xch mt ci cp nh. Ln tu, anh kim mt ch vng v ngi ly bo ra c. Mt lt sau, anh ly thuc ra ht. Hnh ng ca anh cng bnh thng nh mi ngi trn tu nn khng ai . Ch c mt k n anh l tn n cp trn tu. N ang rnh git ci cp da ca anh. Tn n cp bng tr mt nhn v thy anh th khi qua hai l tai thay v qua l mi. N khch khyu tay ngi bn cnh v ngi ny li khch tay ngi kia, ri hu nh c toa u tr mt nhn anh ny th khi ra l tai. Trong khi tu gh trm, anh ta ng ln c l i chuyn tu v trnh cn mt soi mi nhn ca hnh khch. Nhn c hi hnh khch chen ln xung tu, tn trm nhanh nh ct git ci cp ca anh v b chy. Bt ng n vng phi ci gh ngi, t xung t v ci cp da vng ra. Bng ci cp da te la pht khi, v chng thanh nin kia ng gc xung, qun o chy tiu ht thnh mt ng la. Khi la tan trong nhy mt, mi ngi sng st khi thy r chng thanh nin khng phi l con ngi m l mt Ngi my (Robot). l mt cu chuyn khoa hc gi tng. Ngy nay nhn vt tng tng gn tr thnh s tht. R B (Robot) l g?

R B l mt b my c th dy d hay tho chng nh mt my vi tnh lm nhng c ng hay mt s cng vic khc nhau. Nhng b my nh khn ngoan m chng ta thng thy trong nhng trung tm thng mi khng phi l R B v chng ch c ng nh mt hp iu khin t xa. Nhng b my ch bit lm mt vic m khng th dy lm nhng vic khc cng khng th gi l R B. Hu ht nhng R B l nhng b my khng l cao ln hn con ngi. Danh t R B l mt kch gia ngi Tip khc tn l Kariel Capek (1890-1938). Nm 1921, trong mt v kch, Capek vit v mt nhn vt ch to nhng R b lm vic trong xng ca ng. R b theo t ng Tip khc c ngha l lm vic hay n l. kin v R b khng phi mi m g. Trong my trm nm qua, ngi ta m c ch to nhng b my ging ngi khn ngoan v mnh m lm nhng vic h mong mun. Nm 1970, ngi u Chu rt khoi tr khi thy nhng bp b vn ct bit vit, nh dng cm, v t lm nhng cng vic khc. K t nm 1918, sau khi Mary Shelly (1897-1951) xut bn cun sch ni v qu nhp trng Frankenstein, rt nhiu sch truyn v phim nh ra i m t nhng vt c sng to ging ngi, va thin va c. Nhng k t nm 1960, hnh nh R b ra khi khoa hc gi tng v tr thnh s tht. R b lm c nhng g v khng lm c nhng g? Trong mt vi phng din, R b rt ging loi ngi. Chng c thn th lm vic chn tay, v b c sai bo chn tay lm vic. R b c nhng cnh tay v bn tay nm bt vt. B c ca R b l mt my vi tnh c tho chng nhng cng vic m R b phi lm. My vi tnh sai khin chn tay ca R b lm vic. Mc du mt s R b c b c l nhng b my vi tnh rt mnh, chng cha th lm nhng vic g mt cch d dng nh chng ta. B c in t ca chng ch c th hc nhng con s ton hc v lm mt vi c ng cn bn.

Ngi ta c th tho chng R b dn sch mt cn phng , trnh lam v vt nh nhng my d in t, nhng chng khng th quyt nh nn hay khng nn dn sch cn phng. T nm 1700 n nay, trong nhng lnh vc qun s, y hc, canh nng, a cht, hi dng hc, hng khng v khng gian, cnh st, cng k ngh, gia dng v xy ct v.v ngi ta ch loi R b lm nhng cng vic nng nhc, nguy him v kh khn thay th con ngi. Ni tng qut, v qun s, khoa hc ch to nhng tri bom tinh khn (smart bomb), ha tin tm nhit, ha tin chng ha tin, hay my bay khng ngi li v.v V y hc, khoa hc ch to nhng chn tay gi ph nhn c cm gic nng lnh, v xc chm; cy Linh kin (Computer chip) ngi m thy c; dng in no iu khin Con thoi (Cursor) ca my Vi tnh ngi hon ton tn ph ni chuyn c. V canh nng, khoa hc ch ra con B my bit dn sch c di trong rng v bit cha li nhng cy con v c th. V ngnh a cht v Hi dng hc, khoa hc ch to ngi my bc ha dim sn hay lng i dng thm him. V Hng khng v Khng gian, khoa hc ang ch to ngi my i trong khng gian thay th phi hnh gia. Hin nay, Cng ty Lockheed mi trng thu ch to Phi thuyn khng gian X-33 thay th cho Phi thuyn con thoi li thi v qu t . X-33 l loi phi thuyn khng ngi li, c mt tng v ti x dng c. Phi thuyn ny dng tip t vt dng cho nhng Trm khng gian ri tr v Tri t. Mt s cng ty ch to nhng ngi my iu ha lu thng, canh gc phng s , rp xe hi v ch to nhng thit b nng n v phc tp. C cng ty ch to Ngi my lm nhng vic nh (House Robot). V xy ct, c mt vi cnt ty xa5 ct mt vi building tinh khn (Intelligent building). Nhng building trng khng khc nhng building thng m ch khc l chi ph xy ct tn km 20% hay hn nhng building khc. Kinh phi thng d ny l thit b nhng h thng t ng hin i gi an ninh, phng ha v cu ha, nhng h thng tt m n t ng tit kim nhin liu, cng nhng dn my Vi tnh (Computer) ti tn lin lc vi khp ni trn th gii , tng t nh h thng Internet by gi. ---o0o---

K Nguyn My Ca Bt u L Dng Trong my thng gn y bo ch M loan bo mt s Cng ty Anh M ch to Ngui My c tr khn, bit suy ngh v tnh ton. C cng ty ch to Ngi my c th tro ln xe, ieu khin cn s, v li my cy. Mt chuyn vin khoa hc cho hay ngi ta ang nghin cu ch to mt my Vi tnh c t bo thn kinh tht ca con ngi. Cn ang phn vn, tnh c ti c mt ti liu xc nhn iu ny, ni rng ngi ta s ch to mt b c nhn to vi nhng t bo thn kinh tht c ghp vo mt h thng in t tinh vi. Hin nay Khoa hc ang th nghim t bo thn kinh ca mt loi a. Trn nguyn tc, ngi ta c th ch to mt b c in t c th lm nhng cng vic ca b c con ngi. Ly ngun cm hng t mt trong hng lot phim Sao Bng c tn Th H Tng Lai, Phng th nghim ch to B c nhn to ch to mt ngi my tn l Cc. B c ca Cc l mt my vi tnh ti tn khin n c th d dm tm hiu th gii bn ngoi y nh mt a tr con. Khi tip xc vi ngi v vt chung quanh, n t tho chng v ti tho chng. N hc nhn v hc nghe. Ngi ta s ph cho n mt lp da c cm gic. V d khi ng phi mt vt qu nng hay qu lnh, Cc s rt tay li y nh bn tay ca con ngi. Tuy nhin, cm gic nng lnh nhn to ny ch c tnh cch my mc v ngoi vic nhn bit cm gic, con ngi cn biu l s kinh ngc, gin d hay ht hong. iu ngi my cha c, hay khoa hc cha ch to c. Ngoi Cc, mt cng ty khc ch to mt Ngi my khc tn l Ba thng minh, ngha l b c ca n tng tr mt triu d kin sn sng t cu hi mi khi gp phi nhng iu g n khng hiu.

Li c cng ty ch to nhng b my nh c tng c b c in t nhn to bit tnh ton rt tinh vi, v kho x dng nhng con c mang li thng li cho mnh. Nhng n lc c hay thua, b my ny khng biu l c nhng xc cm vui mng hay chn nn. Vi con ngi, cm xc c biu l trong u my cui mt, c ch, hi th, c ng chn tay v mu sc ca da mt. C nhng ngi mt v thn thng, v gin d, hay xanh mt v s hi.. . Ngi my cha th c nhng cm gic v Ngi my c th c i cht tr khn nhn ti, nhng khng c linh hn. Khoa hc ch to c nhng Ngi my c tr khn, nhng cha th cho n mt linh hn v l cng vic ca Thng . Cc khoa hc gia nghin cu v th nghim vic ch to ngi my c tr khn trong bn thp nin qua, v gn y vic ngi my c tr khn tr nn si ni nh h thng Internet by gi. Ngoi cu truyn Ngi my trn xe la, cch y trn 5o nm, ti xem phim ni ting Php tn l La Vie Future (i Sng Tng Lai), v trong khoa hc tng tng trong tng lai, nhn loi s c trc thng, trm khng gian, v nhng cn nh xy di b. n nay nhng truyn tng tng thnh s tht. Ch l khc nh xy di y b cha c nhng ng hm xy di y b xe chy c ri. Gn y cc khoa hc gia cho rng sau nm 2000 s n k nguyn Cybernetics m ti tm dch l K Nguyn Ng My. Ti xin mn li ca c Mc Ngc Pha nh ngha danh t Cybernetics nh sau: Cybernetics l khoa hc iu khin v truyn t ng vt cng nh my mc. Cybernetics l khoa ni lin Th gii t nhin vi Th gii siu nhin. Ngy nay Cybernetics gn lin vi khoa in t cho nn c th gii thch mi hin tng ca s sng. Khoa hc Cybernetics khng nhng p ng tinh thn phn phc hi tc (Lop fedback) trong ngnh khoa hc, k thut v ngh thut, m cn mang cch tt c tnh cch huyn nhim ca Do Hc ng Phng. l nhng cu truyn i nay. i xa, thi Tam Quc Ngy, Thc, Ng tranh hng, Khng Minh bit ch to xe tng phun la. Trong trn nh thnh Troas Ty Bc Tiu Ty (Asia Minor), ngi ta bit ch to nga g (The Trojan Horse), tr mt t qun trong bng nga va nh thng trn ny.

R-B D Mn Thng 1/1997, bo ch Hoa K loan tin rng cc khoa hc gia Nht Bn ch to c mt con R-B D Mn bng cch gn trn mnh n mt hp in t t hon. H chn d M v chng to con, ct ht cnh ru, thay vo nhng dy ng ten in t, v gn nhng in cc Tuyn xung ng. Dng hp iu khin t xa, cc khoa hc gia Nht bn gi tn hiu n hp in t gn trn mnh d khin chng quay phi, quay tri, b thng hay b git li. Mt gio s khoa hc ti i hc Nht Bn ni rng cn trng c th lm nhng cng vic m con ngi khng lm c. H lm th nghim ny khin cng vic ca con ngi tr nn phong ph. Trong vi nm na, nhng cn trng in t s c gn my nh hay nhng dng c thm d c dng trong nhng cng vic t nh nh b qua nhng ng gch vn trong mt cuc ng t tm kim nn nhn. Mi ngi v Mi in t Vi mi thng, chng ta ch ngi c 2,000 mi khc nhau. Chng ta ngi mi nh sau: (1) Mi vo l mi, (2) Dy thn kinh bt mi gy nn nhng Xung ng p ng vi nhng ho cht trong mi, (3) Nhng xung ng ny c a n nm bt mi trong c gm c trn 50 triu Dy Thn kinh Bt Mi, (4) B no phn tch nhng ha cht trong mi, v (5) B no nhn bit mi. Mi in t Sau mi nghin cu, cc khoa hc gia ch to c mt H thng Bt mi khin c th ngi c 10,000 mi khc nhau. Kinh Php Hoa, trang 437-438 ni rng nhng ngi th tr kinh ny, trn nn tm trm t cng c s c ngi trm nghn th mi trong tam thin i Th Gii. H c th phn bit c mi ca ngi, voi, nga, d v mi ca Thin, ca B Tt v ca Ch Pht. Trong mt lot phim ni v Six-Million-Dollar-Man v Bionic Woman, khoa hc tng tng s ch to c nhng ngi in t c mt nhn xa vn dm, tai nghe vn dm v chn i vn dm.

Ngy nay, khoa hc ch to c mt th my c th ngi c 10,000 mi khc nhau. Nh vy kinh Php Hoa u c ni nhng iu h vng? Ngoi ra, bo ch Anh M loan bo rng trong tng lai gn, hai ngi c th ni chuyn vi nhau cch xa nm mi cy s m khng cn in thoi. Ri phng vin chin trng ch cn ng hu phng cng c th chp hnh hay quay phim nhng cnh chin u ngoi mt trn. Vi li ghp lng knh mi, ngi ta c th nhn thy mt cy vit ch t trn mt trng. Cc trng tiu hc s dy cho hc sinh ngn ng ca ch mo khin mt ngy no chng ta c th ni chuyn c vi sc vt. Ti sao sc vt hiu c ting ni ca chng ta m chng ta khng hiu c ngn ng ca chng? Chng ta s thy khoa hc ngy cng thc hin c nhng chuyn thn thng ngoi sc tng ca loi ngi. Tuy nhin, thn thng ca khoa hc ch l mt th thn thng s ng, khng th theo kp c vi thn thng siu ng v bt kh t ngh ca ch Pht v ch v B Tt. Thn thng ca khoa hc l do su tm v nghin cu m c trong khi thn thng ca nhng bc c o l do T tnh m c. ---o0o--V TR CH L MT KHI NIM Cch y 16 th k, nh Trit hc Pht gio V Trc ni rng v tr ch l mt khi nim, mt t tng, mt kin. Gn y, Michael Talbot cho rng v tr nh huyn (The Hollographic Universe), v Ken Welber ch trng rng vn vt trong v tr ch l nhng nh tng (The Hollographic Paragdigm). V Nguyn t, Ngi V Trc cho rng Nguyn t khng c thc th (The atom should be understood as not having a physical body). Gn y, Albert Einstein cng cho rng v tr khi c phn tch n cng chng c g l vt cht m ch cn li nhng rung ng (Vibrations), hay nhng Ln sng (Waves). Sau , mt s t ca ng nu ln thuyt Siu T Tri (Superstring) cho rng xung n bnh din nhng Ht Vi phn Tim

Nguyn t (Subatomic particles hay Ht o), nhng Phn t ch l nhng Bng sng, nhng nt nhc ca mt si dy n rung ln. Thuyt ny ng vi thuyt St Na, thuyt v Quang minh, thuyt Tng sinh Tng Duyn Trng Trng Duyn Khi v thuyt Chn Khng Diu Hu ca o Pht. Theo thuyt st Na, vn vt trong v tr c dt bng v vn v s nhng tia sng hp li thnh nhng nh tng gi l Tng tng nh tng. iu ny cng ging nh vic chp ni nhng b phn ca nhng nhn vt trong cc phim hot ha. Trong mt lot phim Star Strek (Sao Bng), nh vit truyn phim nu ln gi thuyt v V Tuyn Truyn Vt nh sau: Mt phi hnh gia ng vo mt vng trn v bm vo mt ci my ging nh ci beeper, thn hnh ca h tan bin thnh v vn v s nhng im sng vi ti. Sang n phi thuyn hay n mt a im nh, nhng im sng li dn dn chp li thnh hnh ca h nh c. iu ny tng ng nh thuyt St Na ca nh Pht. Trong cun "The Tao of Physics" (o ca Khoa Vt L), trang 181, Fritjiof Capra vit rng nhg m my khinh kh xoay trn c ng thnh nhng ngi sao trong khi nhng m my khc phng ra nhng vt th quay trn hnh trn c v c ng li thnh nhng hnh tinh chy chun quanh cc ngi sao. Kinh Pht cng dy rng nhng phong lun khi xoay trn to nn sn h i a (xin xem bi Quang Minh). Trc y ngi ta c tng Nguyn t l n v cui cng cu to vt cht. Ri gn y, Murray Gell-Mann li c quyt rng Quarts (Ht o) l nhng vin gch cui cng cu to vt cht. Nhng Nguyn lng C hc chng minh rng xung n lnh vc Ht o, cc Phn t (Particle) va l Ht (Particle/Matter) va l Sng (Wave/Mind). Cch y my ngn nm, c Pht dy rng chng ta khng bao gi tm cu c thc ti cui cng ca s vt v nhng s vt m ta thy ch l nhng Tng tng nh tng c kt hp bi v vn v s nhng cc vi, n xut hin trong bin gii gia Vt (Matter) v Tm (Mind).

Nh vy, cc khoa hc gia c tm cu n v lng kip cng khng th khm ph ra c nhng vin gch cui cng xy dng v tr nh Murray Gell-Mann tng khoe khoang. Nhng th nghim trong nhng My Gia Tc ht Nh (Accelerator), My Gia Tc Trn (Cylotron), v Phng o nh (Bubble Chamber) cho thy Th gii Lng t tht v cng huyn o, v "m m nhn nh nh ngi i m!" Theo Nguyn lng C hc, nhng ht Vi phn Tim Nguyn t c nhng c tnh qui n nh: quay, tng, tc, chuyn ha, hon chuyn, i xng, song tnh, a dng v sinh sinh dit dit... vi mt ht Nguyn t, cc khoa hc gia c th dng nhng dng c ti tn chia ct thnh nhng Phn t (Molecule), v sau chp nhng Phn t ny thnh mt ht Nguyn t nh c. Nhng i vi Ht o, chng ta khng th p nt mt Ht tm kim nhng mnh nh trong vic chia ct to thm nhng Ht t mi. Kt qu l chng ta khng bao gi c c nhng mnh Ht t nh hn, v d chng ta khng bao gi c th tm kim c nhng phn s nh ca m ht Dng in t (Proton). V v tr xut hin, chng ta khng bao gi tin on chc chn v tr ca nhng Ht o m ch phng on s hin din ca chng theo phn phi xc xut. Thm vo , nhng Ht t ch xut hin trong phn s ca hng triu ca mt giy ng h. Ngoi ra, nhng Ht o xut hin ni no m ngi ta c tng n xut hin, thc ra chng ch "c v" nh xut hin ngha l chng h h thc thc, m m o o, c m khng, khng m c.... V hon chuyn, "tt c cc Hadron cng mt h c th c cng mt quay t ni (Intergrated spins). Trong mt Hadron mi phn t va l thnh phn va l ton th. Trong nhng Hadron cng mt h c th hon chuyn cho nhau c..." V i xng, Fermions (nhng ht t quay na vng) c th i dng thnh Boson (nhng ht t quay trn vng) m khng thay i lut tc ca nhung thuyt lng t. V Tng tc, mt Ht Fermion i dng thnh mt Ht Boson, ri li i thnh ht Fermion nh c. Trong mt Tin trnh Phn t, mt Photon (Quang t) to nn mt Positron v mt m in t li kt hp vi nhau to thnh mt Quang t nh trc.

Ngoi ra, quay l c tnh c o nht ca cc Ht o. V th cc khoa hc gia t tn nhng iu quay ca chng l V iu V tr (Cosmic dance). c bit l cch y my ngn nm, kinh in ca mt trng phi ngoi o cho rng nhng Vi trn (Ht o) nhy ma v tnh c to thnh nhng chng sinh thp nh nhng con su kn v nhng chng sinh cao nh kh v loi ngi. Tuy gi thuyt b Pht bc b, chng ta cng nhn thy li kinh xa m t rt ng vi V iu V tr ca cc Ht o trong vic Tng tc, chuyn ha, i xng, v sinh dit... Mt Ht o khi quay s c nhiu hnh dng khc nhau ty theo vng quay. Khi quay 0 vng (ngha l khng quay), nu nhn t bt c hng no, n cng khng thay i. Nu quay 1 vng, n ging nh mi tn, v quay 2 vng, n ging nh mi tn c hai u. Nhng Ht o s khng thay i nu chng khng trn vng. Nhng Ht o quay nhiu vng cng khng thay i nu chng khng quay s vng. Ri li c nhng Ht o cng khng thay i nu ch quay 1 vng, v chng s thay i khi quay 2 vng. Tt c nhng Ht t (Ht o) trong v tr to thnh mun vt u c chia lm hai nhm: nhm quay na vng gi l Fermions v nhm quay trn vng gi l Bosons. Cng i su vo Th gii Lng t (Ht t, Ht o), qu v cng thy chng xut hin k k qui qui, sinh sinh dit dit, h h thc thc chng khc g nhng bng ma chp chn nh hin, va t hin li t bin trong khonh khc. Th gii Lng t l th gii ca o nh, ca nhng lu i huyn thoi, ca nhng khng nm bt c - m kinh Pht gi l Chn khng Diu hu trong ci c do ci khng m ra, v ci Khng li t ci c m thnh. l quan nim Hu /V ca nh bc hc H.R. Pagels ngy nay. Tm li, nu cc khoa hc gia c th phn tch c linh hn gm c nhng thnh phn g, t u m c th h c th nm bt c, kim sot c v nht l h thng ho c nhng Ht o qui n ny. l b mt ca Tri Pht, ca Thng . Cng nh Albert Einstein ni: "God doesn't play dice with the universe" (Thng khng chi tr t sc vi v tr). Cng trong chiu hng ny, ti xin php i li nh sau:

"Khoa hc khng th chi tr t sc vi Tri Pht bi v tr thc ca khoa hc ch l tr thc tc khng th thu hiu c tr hu chn hay l tr hu Bt Nh tuyt vi ca ch Pht v ch v B Tt." Nguyn lng C hc v Albert Einstein ngy nay khm ph ra rng v tr khng c tht m khi phn tch n cng ch l nhng Rung ng (Vibrations), hay nhng Ln sng (Waves). Cch y trn 16 th k, Ngi V Trc, mt Trit gia Pht Gio ni rng Nguyn t khng c thc th, v v tr ch l mt quan nim, mt t tng, mt kin. Nh vy, qu v thy o Pht i trc khoa hc trn 16 th k. Cng c kinh Pht, qu v cng thy cn lu lm khoa hc mi theo kp nhng li kinh xa. y khng phi l vn "M ht con khen hay" m l mt tin trnh t nhin ca vn vt trong v tr. t lu, khoa hc ang tm kim "Nhng nn vn minh mt" (The lost civilizations) nht l vn minh c Hy Lp v c Trung Hoa. V vn vt trong v tr v ngay c v tr cng phi qua 4 giai on: Thnh, Tr, Hoi, Khng. Trng trn trng khuyt, cc thnh cc suy - cng l thuyt "Tun hon bin dch" ca Khng t. Cng v l m cc Khoa hc gia li nhng ng Thi Gian (Capsules du temps) sau ny nu Tri t tan v, hoc nn vn minh ca nhn loi tn li, nhng chng loi khc nhng hnh tinh khc c th nh nhng ng Thi Gian ny m truy tm li c nn vn minh tin b ca chng ta ngy nay. V vy, chng ta khng ly lm l ti sao ngi Ai Cp c xa xy c nhng Kim T Thp m by gi vi my mc ti tn cha chc chng ta xy ni. Thnh th nhng g khoa hc mi khm ph trong my th k gn y th trong kinh Pht c xa ni n t lu ri. cng l l do m ti dm mo mui t tn cun sch ny l "o Pht Siu Khoa Hc", v ch ca cun sch ny ln lt chng minh c th bng nhng khm ph mi ca khoa hc. c Pht cm ngi Pht t khng c kiu mn nn chng ti khng dm

kiu mn m ch ni ln s tht v s tht vn l s tht. Trong khi bn tho ny gn a in, ti may mn c mt bi kh c bit ni v s thnh cng ca khoa hc trong vic to nn nhng ht Siu Nguyn t khin ti khng th khng vit thm vi trang. Trong tun ny (1/97), bo ch loan bo rng hai khoa hc gia Wieman v Cornell thuc i Hc Colorado dng k thut ng lnh lm chm tc di chuyn ca nhng ht Nguyn t. Theo C Hc Tn (Statical mechanics) v Nhit ng Hc (Thermal dynamics), nhng Ht Nguyn t c ni lin vi nhau bng cht lng, cht c v hi gas. nhit trung bnh, nhng ht Nguyn t di chuyn vi tc 1,000 dm / gi. Nhng hai khoa hc gia ni trn km chng di chuyn vo khong 60cm/gi. Vi tc ny, khong cch thng thng gia cc ht Nguyn t bin mt v chng lng vo nhau to thnh mt hin tng gi l hin tng ng c Boise-Einstein. Cch y 70 nm, Albert Einstein v Boise tin on hin tng ny. Trc kia, ng c k lc l mt phn 1 triu ri ---o0o--THUYT SIU T TRI (STT) V THUYT QUANG MINH CA NH PHT Siu T Tri l mt thuyt Vt l Lng t cho rng nhng Lng t Cn bn (Elementary Particles) l nhng vt c phng di theo ng thng y nh nhng si dy thay v nhng Ht t vi t, khng Trng khi, trong Khng-thi nh c cc thuyt khc ch trmg. Nm 1980, thuyt STT c ph bin nh sau khi Michael Gren thuc i hc Quen Mary Lun n, v John Schwarz thuc Vin K Thut California (California Institute of Technology Caltech), trnh by rng vi loi hc thuyt ny c th a n mt thuyt v Lng t y v thch hp trong vic m t Trng tng cng nh cc Lc yu, mnh v in t lc. Vic trin khai thuyt Lng t thng nht ny l mc tiu hng u ca nhng thuyt Vt l Lng t. Nhng Lng t Cn bn trong thuyt STT l nhng s dy mt chiu, khng Trng khi v chiu di 10-33 cm, hay 1/1000 t t ca 1cm. Khong cch ny gi l chiu di ca Planck, m

ti y nhng tc dng ca nhng Lng t trong Trng trng khng th b qua c. Nhng si dy rung ln, v mi iu rung tng ng vi mt Lng t khc. Nhng si dy STT cng c th Tng tc mt cch tng t vi nhng Tng tc ca nhng lng t khc. Nhng thuyt ni v nhng Lng t Cn bn c gii thiu vo u nm 1970 vi mc ch m t Lc mnh. Mc du Nguyn lng Sc ng hc (Quantum Chromodynamics QCD) c sm cng nhn l mt thuyt rt ng ca Lc mnh, thuyt STT c thm mt b mt mi khi c b thm vic Siu i Xng (Supersymmetry). Siu i Xng l s i xng gia Fermions v Bosons. Fermions l nhng phn t c Na Quay T Ni (hay Spin Bn Nguyn), v Bosons l nhng Phn t c Quay T Ni (hay Spin Nguyn Vng). Thuyt STT khng nhng bao qut mi Lc cn bn m cn c m cn c coi nh mt thuyt thng nht cc Lng t v cc Lc. Lc u, thuyt ny ni nhiu v vn Khng-thi vi Khng gian mi chiu thay v ba chiu khng gian v mt chiu thi gian nh mi ngi bit. Cn su chiu kia, hnh nh c th b thu hp hay lm cong n mt mc qu nh khin khng th thy c. Tuy nhin, thuyt STT vn c khuyt im l cha ct ngha c Trng khi ca nhng phn t bit. Ngoi ra, thuyt STT h m cho ta thy s hin din ca mt Phn t di dng thc Bng Vt Th m nhng Vt th thng c th Tng tc nh Trng trng. Tachyon Tachyon l mt ht Vi phn Tim Nguyn t bay nhanh hn nh sng (nh sng bay 300,000 km/giy, hay 186,000 dm/gi). Tuy cha c th nghim, s hin din ca Tachyon rt ph hip vi thuyt Tng i, v thuyt ny lc u ch c p dng cho nhng vt bay di tc ca nh sng. Cng nh nhng Phn t khc nh m in t (Electron) ch c th tn ti nu bay di tc ca nh sng. Vi Tachyon, mun tn ti, n phi bay nhanh hn tc ca nh sng, v lc by gi n s tr nn mt Phn t c Trng khi tht s. Cng xin nhc li l theo Einstein, khng mt vt no c th bay nhanh hn tc ca nh sng. Nu vt bay gn vi tc ca nh sng,

thi gian c rt ngn li, nhng Trng khi li gia tng. Nu bay bng vi tc ca nh sng, Trng khi ca Vt s tng ln n v gii hn. kt lun, Tachyon ch l mt gi thuyt cng nh Neutrino v H en (Blackhole) trc kia cng ch l nhng gi thuyt, cho nn n ngy nay Tachyon vn khng c tht. V thuyt Siu T Tri, theo thin ngh, rt ph hp vi thuyt St Na v Quang Minh ca nh Pht. Trong cc kinh i tha, nht l kinh a Tng v kinh Hoa Nghim ni rt nhiu v quang minh. Trong kinh Hoa Nghim, hu ht cc trang u ni n vic Pht phng quang. Ngay n 12 danh hiu ca c Pht A Di , danh hiu no cng c ch quang. V c Ha Thng Thch Thin Thanh v c Nghim Xun Hng ni qu t m v quang minh, ti ch xin tm tt nhng chnh ca hai ch quang minh ca nh Pht. Theo kinh Pht, Chnh bo (Chng sinh) v Y bo (Cnh vt) trong Php gii hu hnh hay v thc u c dt bng quang minh c. Ni r hn, thn ca ch Thin, thn ngi, sc vt v cy c cng u dt bng quang minh. Ch c khc l quang minh ca ch Pht v ch v B Tt trn y v sng r hn quang minh ca ngi th tc. Ri quang minh ca ngi li sng hn quang minh ca sc vt v tho mc. L do l thn thc ca con ngi thng hoa hn l thn thc ca ng vt v tho mc m nh Pht gi l phi tnh thn thc. iu hiu l khi Y bo v Chnh bo u c dt bng quang minh th c hai u pht ra quang minh. L Tng sinh tng duyn trng trng duyn khi ca Pht gio ct ngha vic kt hp nn thn cn ca chng ta v ca vn vt. Mun hiu c l ny, cn hiu nhng iu cn bn v thuyt St Na ca nh Pht. St Na l nhng tia chp nhong hin ln v bin i lin tc, khng gin on m kinh Pht gi l ng v gin duyn, ngha l khng k h. V d, Tia B bin i, tia A hin ln, v c tng t tng tc nh th. Ly th d c th: Mt tia nc l s kt hp ca v vn v s nhng git nc ni lin vi nhau tng t nh mt chui ngc. Mt ngn nn chy cng l

do v vn s nhng tia chp nhong pht ln l do s t chy ca cc vi sp ong v cc vi khng kh. Thn cn ca chng ta cng do v vn v s nhng tia chp nhong kt li ging nh nhng hnh v trong phim hot ha. Chng ni n ngi, ng vt, tho mc v khong vt cng u pht quang minh hn hp v thp km. Vi loi ngi, cng tu cao bao nhiu, quang minh cng trn y, sng r v bin chiu by nhiu. V th kinh Hoa Nghim gi ch Pht l tng quang minh. B Tt Long Th, khi thuyt php ba rng, ngi nghe khng thy Ngi m ch thy hng trm Mt tri sng r trn khng trung. Cc khoa hc gia lm nhng th nghim v khm ph ra nhng iu l th sau y: 1.Mt l cy b ct i, nu dng knh c bit s thy phn b ct phng ra quang minh to thnh Hnh chiu (Projection) ca phn l b ct. 2.Mt l cy ban m phng quang minh trng nh Thnh ph Los Angeles hay San Francisco lng ly nh n v m. 3.ui con thn ln b ct cng pht quang minh to Hnh chiu ca phn ui b ct. 4.Khi cy b cht, n t ng pht ra mt lung chn ng bo hiu cho nhng cy khc chung quanh. (Xin xem bi Khi ci cy b cht s pht ra ting ku). V th, Pht cm cc tu s khng c dm ln c non. Trong bng ging, mt s c k rng c mt s tu s khng dm ga go, bc v chui n, hoc ch v u. Mt s tu s khc b qu v o t, ct cha khin git cht mt s cn trng. Trong kinh Lng Nghim, Pht cng qu nhng ngi p du ch c trng mi p c nhiu du hn. Ngay vic ung nc c trng Pht cng coi nh n tht chng sinh. Vy nhng v thch n da chua, coi chng n tht chng sanh . Chng ring ng vt v tho mc c Phi tnh thn thc m st cng biu l s mt mi ca n. Trong bng ging v La fatigue des mteaux ca c Hng, nu ta nung mt thanh st, ly ra p. p xong,

b vo nung, ri li ly ra p. Lm vi ln nh vy, thanh st s biu l s mt mi ca n. 5. Cy cng nhn din c th phm. mt tiu bang n, Cnh st bt mt s nghi can i qua mt hng cy. Nu ng th phm hng cy s reo ln. 6. Bn gh, cy c, g u pht ra quang minh ht, nhng l mt th quang minh hn hp. 7. Cnh st M n cng vin bt th phm. n ni, chng i mt. ng bn chp i vi tm. n khi ra hnh, ng rt ngc nhin thy r hnh ca th phm. Nh vy, cc khoa hc gia kt lun rng xe hi li hnh nh trong mi trng khng gian trong mt thi gian no . Ti sao ngi v vt u pht ra quang minh? C th u c nhit lng v nng lng l do khng kh v thc n, v nhng cht in gii: K v Na (Electrolyte). C ngi gi Nng lng l nhn in. S thc, l in t (Electromagnetism) m nhng t bo cn c hot ng v truyn thng. C th ngi ta c tt c 100 t t T bo (1 t t = 1,000 t), v mi t bo c nhng Vi Nng t (Mitochondria) tc l nhng nh my vi ti pht sinh ra nng lng. V vic in t hot ng trong no b v tri tim ra sao, ti xin tm lc di y: Trung bnh, tri tim co bp c 75 nm, hay 4,000 ln trong mt gi v trn 2 t 7 ln trong mt i ngi. Khi ngi ta cht, cc c quan trong ngi cn hot ng c t 4 n 8 ting, nht l no b. V vy, ghp tim, thn, phi v.v, ngi ta phi ch mt dung dch c bit cc c quan ly ra vn tip tc hot ng cho n khi c php vo bnh nhn. Tri tim c bn ngn: Hai ngn trn l Tm nh (Atrium), v hai ngn di gi l Tm tht (Ventricle). Hai ngn trn li chia lm Tm nh phi (Right Atrium) v Tm nh tri (Left Atrium). Hai ngn di cng chia lm Tm tht phi (Right Ventricle) v Tm tht tri (Left Ventricle). y

l phn chnh ca chnh tri tim v n l mt my Bm kp (Double pump), ngha l va bm v va ht mu. Pha trn tm nh c mt li gi l Nm in S-A (S-A Node) c nhng dy in chy xung pha di v vng sang hai bn tm tht gi l B dy in (Bundle of branches). Nm in S-A l mt tp trung ca nhng t bo trn Tm nh. Vi mt tri tim lnh mnh, nhng t bo ny truyn mt Xung in (Electrical impulse) n Nm in A-V ( gia bn ngn). Xung in ny c truyn xung B dy in, v lm tri tim co bp. Nhng dy in chy xung pha trc v vng sang hai bn Tm tht gi l B dy in (Bundle of branches). V vic c th ngi ta pht ra nhit lng th ai cng bit. Nh ti gn mt loi bng n h i qua n t ng sng ln vi giy. Cn vic thn ngi pht ra Nng lng (Energy) hay nhn in, ta c th ly nhng v d sau y: Thi min, Thn gio cch cm, Tin tri, Ho quang v.v Nhn in: Khi ta ang i, ng hay ngi m c ngi nhn chm ch vo gy ta, t nhin ta quay u li nhn v hng ngi . L do l ngi c mt lung nhn in to nn mt Xung in khch ng Trung tm thn kinh ca chng ta. V cc t bo c pht ra in t cho nn trong y hc ngi ta ch in no k (Electroencephalograph) nh ch (locate) nhng t bo thn kinh h hi khng pht ra in t. Thn giao cch cm: Ngi c cm quan c bit (ESP) c dng trong lnh vc tnh bo v quc phng. Hi qun M chn hai ngi ng ct A v B. A c xung tu ngm b ti ln xung b, v B trn b. Di tu ngm cng nh trn b u c my Truyn hnh, v tuyn lin lc. A nhm mt truyn mt lung t tng ln b bo B hy v mt vng trn mu trong c ngi sao xanh. B lp tc v ng nh vy. B bn nhm mt bo A v mt hnh vung mu vng trong c 3 ngi sao trng, v A v ng nh vy. Tin tri (Premonition): ng X bng thy nng lng, st rut, i ng khng yn. Ri ng nm m thy con ng b cht v tai nn xe c. Qu nhin, in thoi t tiu bang khc bo con ng cht ng nh vy.

l b no ca ng tri mt tm thm quang minh tm thc n ngi con, v tm thc ca ngi con p ng. Cch y vi nm, bo M tng thut v mt c gi b git tiu bang khc. Ngi cha n California nh mt b ng kim th phm. B bo ly bn ca khu vc tnh nghi l phm trng. B nhm mt, ly my ngn tay chy trn bn . Mt lt sau, b m mt ra v ni rng thy hung th ang li xe t trong rng ra. Cnh st s ti bao vy v bt c tn st nhn, v y th nhn git c gi. Ho quang: trong kinh Thnh ni cc Thin thn u c cnh v ho quang. l iu c tht. Trong cc kinh Pht cng ni ch Thin, ch B tt v nhng v c o u c vng ho quang sng chi. Ngay n phm phu chng ta cng u c ho quang, nhng l mt th ho quang hn hp v thp km. Trong cun Ty Tng Huyn B k truyn ca mt v Lt Ma c th thy c ho quang ta trn u mi ngi. Nu h ta ra ho quang mu tc l ngi ang tc gin hay m mu g gh gm. Mu xanh lt l ngi ang vui v v.v... Mt hm, c mt ngi n thm ving Lt Ma, v ngi t ny thy nhng tia mu trn u ngi nay. ng bn bo ng, v khm mnh ngi tm c con dao giu trong mnh. Hn th tht n git v Lt Ma . l truyn xa. Hin nay, Cng ty The Progen Company (c chi nhnh M, chu, Gia n i v c chu), nghin cu mt h thng to hnh Ho quang (Aura Imaging System) v ch ra mt my chp hnh ho quang c tn l Aura Picture Camera 6000. Ti xin php trch dn bi qung co ca Cng ty ny: "Khoa hc v in t (Electromagnetism) v Vi phn Tim Nguyn t(Subatomic particle) dn chng cho ta thy nhiu v cn nguyn ca thc ti khng khc nhng iu mt t trong cc kinh in huyn n V n gio c xa, cng nh ca nhiu tn ngng khc t xa n nay..." Chnh mt ti quan st tm hnh ho quang mu ca mt c s tu luyn trn 30 nm. My chp hnh ho quang ni trn chp c nhng Tnh cm (Emotion) v Bnh tt (Illness) pht ra thnh nhng ho quang mu: Xanh, , tm, vng ... Ri my li pht ra mt Bn in in ton (Computer print-out) ct ngha tng mu mt tng ng vi tnh cm v bn tt ca ngi c chp.

Nh vy th vic Cnh st M chp i Cng vin m tnh c ra c hnh chic xe hi ca st nhn l iu c th ng s tht. Nh vy, ngoi ting ni li trong khng gian, hnh nh ca ngi v vt cng li trong mi trng khng gian. Cch y su nm, khi coi truyn hnh, anh con r ti ni rng nhng nh kho c khi o su xung t bng nghe ting ca ngi n b ang thanvn. Anh ta ni b y ang than khc di a ngc. Ti ni ting ca b c ghi m trong mt loi tng tng t nh Thch anh (Quartz) m cc my V tuyn qun s thng dng nh AN/GRC5 v AN/GRC10 chng hn. Ngay c khoai cng gi c ting ni. Tm li m thanh hay hnh nh ca ngi v vt u li trong mi trng khng gian trong mt thi gian ty theo iu kin mi sinh thun li. Vic ng vt, thc vt, v khong vt pht ra quang minh l iu c tht. Chi v mnh c nhc nhn (mt tht) nn khng thy c m thi. i vi nhng v c o, tung nh, trong ngi h tit ra mt th quang minh g khin ngi cnh tr nn nhu ha v cnh vt tr nn p . n , c nhng o s ngi thin. Nhng ai bun phin, gin d n ngi cnh h t nhin thy bao nhiu au bun bin mt v thy lng mnh nh nhng, thanh thot. Gn y, c bit trc khi i s H Vn cha n ni no th c kh, ng chy, sui cn, c cy tri l. Nhng sau khi Ngi n ngi thin mt thi gian th ng c xanh um, chim ku vn ht, nc chy, sui reo Mt th d gn nht do anh con r ti, mt Pht t rt trung kin, k rng khi Ha thng Thanh T tip kin mt s Pht t n cng dng, anh thy mt ngi rt gin d, ch mong n phin mnh cht vn. No ng, n ni thy Ngi hin t, n ni thanh thot th t nhin ngi ny du cn gin li v khng dm lm d na. Trong kinh k chuyn voi say tn cng Pht m Pht ch nhn n bng i mt t i khin voi say phi qu xung ly. Trong cun Ty Tng Huyn B cng k mt o s v lu gp mt con rn h mang phng mang nh m. o s vn bnh tnh, mm ci, v nhn con rn. T nhin n ngng li v b ra khi lu.

Cch y vi nm, ti coi mt on phim truyn hnh cho thy mt thiu n nhy ma vi mt con rn h mang. Thnh thong c ta li hn vo ming con rn. Gh cha! Nh th ct ngha ra lm sao? Thi min, thn thng, t i ho quang, Tn s rung ng ca t bo (Vibration) Ri gn y, ti c truyn hay xem phim thy c ngi b cong tha hay ning khng phi bng tay m bng mt, m khoa Tm linh gi l Psychokenesis, ngha l dng in no chuyn ng vt cht. Trong nhng bng ging, Ha thng T Thng v c Nghim Xun Hng ni n nhng tn s rung ng ca t bo ct ngha tng hnh cng nhng hin tng tm linh khc. C hai v cho rng mnh thy c ngi v vt khi c hai u cng mt tn s no . Nhng nu ngi mnh nhn thay i tn s rung ng ca t bo n mc qu cao th mnh khng th thy c h. Xin nhc vic hai thy tr ngi Thin v hai xe hi ui nhau. Mt lot phim Sao Bng (Star Strek) nu ln gi thuyt v V tuyn Truyn vt. Thot u, mt ngi mun bin i mt ni khc, h ng vo mt hnh vng trn, v bm nt mt b phn ging nh ci beeper. Thn hnh ca h t nhin bin thnh v vn v s nhng chm trng nhp nhy, ri thn hnh h dn dn tan bin i. Ri n mt phi thuyn khc, thn hnh ca h li t nhng im trng nhp nhy ghp li thnh thn hnh ca h nh c. iu ny r rng l mt th d c th v thuyt St na ca nh Pht. Nh trn ni, thn cn ca ngi v vt c v vn v s nhng nh tng ghp li m thnh cng nh hnh nh ca nhng nhn vt trong phim hot ha. Ti ngh rng nh o din nhng phim Sao Bng a ra gi thuyt v v tuyn truyn vt cng nh nhng Vt l gia ch trng thuyt Siu T Tri nghin cu kinh Pht v ly kin ca thuyt St na v Quang minh lm phim v xng mt hc thuyt mi l. V d o din nhng phim Six Million Dollar Man, v Bionic Woman to nn hai nhn vt ny c Thin l nhn, Thin l nh v Thin l cc bt chc nhng truyn Trung Hoa. Hc thuyt Siu T Tri c ci hay khi cho rng nhng vin gch c bn cu to vt cht khng phi l nhng Phn t hnh trn m l nhng Si

dy T Tri phng theo ng thng, tc l nhng ng tri, hay l St na, hay quang minh ca nh Pht. Thuyt Siu T Tri qu l mi l, nhng ch mi l i vi khoa hc hin i, nhng n qu c i vi o Pht v kinh Pht ni n t lu lm ri. Nh vy, qu v c ng vi ti rng o Pht l mt o Siu khoa hc khng? (Bi trch ng trong Thi Bo, s ra ngy 30-12-1992) KHI CI C Y B CHT S PHT RA TING KU Khi mt ci cy b cht hoc b cn trng tn cng, n t ng pht ra mt lung chn ng lc, bo hiu cho nhng cy khc xung quanh khong 100 feet. Bc s Orvin Wagner lm mt cuc nghin cu cho thy khi mt cy b cht, n phng ra mt lung chn ng lc t cy, vi vn tc 3 feet trong mt giy, v khng kh vi 15 feet trong mt giy, ng tm thy lung chn ng lc ny nh mt my o m thanh. Khi cy b cn trng tn cng cng th, ng quan st v thy cy tip tc phng ra tn hiu nh trn. Cuc nghin cu ca bc s Orvin Wagner thc hin ti phng th nghim t ti Rogue River, Oregon, v ng ti trn hai nht bo American Physical Society v Northwest Science do i hc Washington xut bn. Bc s Terry Johnson, ging s ti Rogue Community College, cho bit theo ng, cy dng nh c th ni chuyn vi nhau c. ---o0o--NEUTRINO LND. Neutrino l mt phn t (hay Ht t) rt quan trong xc nh s cu to ca v tr, tm hiu nhng hot ng ca Mt tri, v cho bit v tr s tip tc bnh trng hay s co rt li, ngha l sp hay t tiu dit? Neutrino l g? L mt ht Vi phn Tim Nguyn t c to ra y ry trong thi k v tr bnh trng. Trng khi rt nh nhim, c th ch bng mt phn ngn t (One Trillionth) ca mt Dng in t (Proton). Neutrino di chuyn bng vi tc ca nh sng (300,000 cy s/giy hay 186,000 dm/giy).

u cng c Ht t ny. Chng tp trung chng 500 n v trong mt centimt khi. c tnh ca n l nng v di ng nhanh. Neutrino ch tn ti trong 12 giy ng h ri tan bin i. N thuc loi Cht ti l (Strange Dark matter). Phe tn thnh cho rng Neutrino c Trng khi, khng Np in, c xp hng nh Lepton l loi Ht nh ging nh Ht Hadron v Boson (Phn t cn bn truyn ti lc gia cc Phn t). Nhng Phn t cn bn thng Tng tc vi nhau nh ba lc: Lc Ht nhn mnh, Lc Yu (gm in t lc v nhng tng tc yu) v Trng trng vi mc ch gim bt cng lc. Ging nh Quang t (Photon), nhng Phn t ny khng c in trong khi Meson v Baryon Tng tc mnh. Neutrino l Phn t c nht c Tng tc yu nn Neutrino l mt phng tin c nht nghin cu cc Yu lc v nhng Tng tc ny khng b nhng tng tc mnh v nhng Tng tc in t nh hng. Cho nn Tng tc ca v, (Neutrino) c cc Vt l gia th nghim k lng trong nhng My Gia Tc Ht Nh (Accelerator). c tnh ca Neutrino Nm 1930, Neutrino mi ch l mt nh nhm ct ngha vic khng bo tn nng lng trong qu trnh H ti ca Phn t Beta. _ _

n p+e + v Nm 1953, qua nhng th nghim, s hin hu ca Neutrino c kim chng sau khi cc Vt l gia quan st nhng Tng tc Neutrino t do. Nm 1961, Phng Th Nghim Quc Gia Brookhaven, khi nghin cu hng lot nhng Tng tc (Neutrino) trong My Gia Tc Trn (Cyclotron) pht hin hai loi Neutrino khc nhau: Electron Neutrino (Ve) lin kt vi Phn t Beta H thi, v Muon Neutrino lin kt vi Ht Pion H thi.

V khng c Phn t i H thi ca Neutrino, ngi ta cho rng Ve (Electron Neutrino) khng ging vi i Phn t (Ve) ca n. V vy cc Vt l gia tin rng c tt c bn loi Neutrino c tn l _ Ve, Vu, Ve, Vu Cui nm 1970, Ht Lepton Np in nng tn l tau, c pht hin cng lc vi nhng Ht Lepton Np in bit nh m in t v Muon. Sau , tau Neutrino v i tau Neutrino c pht hin. Theo lut ca Nguyn lng C hc (Quantum mechanics), mt Phn t khng Trng khi nh Neutrino vi Na Quay T ni (Half Intergrated spin) c th quay sang phi hay sang tri. V vy, ni chung, mt Phn t c bn c tnh: Phn t v i Phn t, Na Quay phi v Na Quay tri. Neutrino t u n? Cc Vt l gia tin rng Neutrino c rt nhiu trong v tr. Trc tin, Neutrino c to nn trong nhng Nhit hp Ht nhn (Neuclear fusion) trong Li ca cc v sao v ca Mt tri, v cng c hnh thnh do s bng n v s t dit ca cc Siu sao (Supernova). Mt s lng khc n tu nhng khong trng mnh mng trong v tr. y, nhng H en (Blackhole) b mt, khi nut Tinh t v Sao i (Binary stars) to nn nhng v N o thin (Cataclymic explo- sions), trong khi nhng Thin h (Galaxies) ang hot ng phun ra nhng lung hi kh v Vt th (Matter). Neutrino di chuyn thnh nhng ng thng v xuyn qua mi vt, k c tri t. i khi Neutrino cng ng vi nhng Nguyn t khinh kh, v vic ng ny to thnh mt lng t tch in ta ra nh sng xanh lt. _ _

pht hin hng i ca Neutrino, ngi ta t mt H thng pht hin tn l Amanda gm c nhng My d (Sencor) c t trong nhng l c su trong tng bng Nam Cc. Khi ng vi nhng Nguyn t khinh kh, Neutrino to thnh mt khi nh sng hnh nn gi l Bc x Cherenkov (Cherenkow radiation), v to nn muon. Nh cc My d pht hin ra nh sng ny, cc khoa hc gia mi tnh c ngun gc ca Neutrino. Muon, mt Vi phn Tim Nguyn t c h hng vi Lepton - Trng khi bng 207 lnTrng khi ca Neutrino - l mt Tch m in, c i sng bng 2.2 x 10 (2 phn triu) ca mt giy ng h. Trc kia, muon c tn l "Mu meson". V hng t t Neutrino thot ra khi Li ca Mt tri nn c th cho chng ta bit Mt tri pht ra Nng lng nh th no? Cc khoa hc gia cho rng nu xc nh c vic Neutrino c Trng khi, Phn t ny s cho bit khi lng ca Cht ti (Dark matter) m ngi ta cho bit rng chim trn 90% Trng khi ca v tr. Vic xc nh Neutrino c Trng khi cng s cho bit v tr c tip tc bnh trng, hay s co rt li sp v t dit? ---o0o---

I XNG V SIU I XNG


LND. V tnh cch quan trng ca Siu i Xng trong khoa Vt l Phn t, ti xin php ni qua mt vi trang. Nt c th ca vn vt trong v tr l s i xng. Mt th d ca i xng l hnh nh ca mnh trong gng. Ta thy c s i xng t nhng vt cc i nh nhng Thin th v nhng vt cc vi t nh nhng ht Vi phn Tim Nguyn t (Ht o). V d Ht t Fermion l i xng ca Ht t Boson. Quan st mt con bm, ta thy nhng hnh nh v mu sc mi cnh i xng vi nhau mt cch ngon mc. Nu ct ngang mt qu cam, nht l mt tri lu, ta thy mt hnh nh i xng ging nh hnh Php lun (Bt Chnh o) trong kinh Pht.

Mt t ong hay mt mng nhn l nhng hnh k h i xng rt tinh vi v cn i. Nu gch mt ng thng chia i c th ngi ta, ta s thy mt s i xng tuyt ho. Trc ht l hai con mt, hai l tai v hai hm rng. Ri n hai tay, hai chn, hai bn tay, hai bn chn, 10 ngn tay v 10 ngn chn. Tuy nhin, thnh thong cng c nhng trc trc v l do k thut nh: u to, mt l, mt n chi mt kia, mt l tai, tay di tay ngn, chn di chn ngn, bn tay ny c 6 ngn v bn tay kia c 5 ngn v.v Nhng tu trung c th ca trn su t ngi trn th gii u c nhng s xng rt u n. Nht l i vi ph n th s i xng ca hai bng o, cp gi v hai phn mng cng lm tng thm v thm m hn na. Tng thn V N l mt i xng tuyt ho. Mt hnh nh i xng c o na l gin Thi Cc ca Chu Lim Khu. Nu quay bt c hng no, chng ta cng thy mt s cn xng u n. Trong khoa vt l Lng t, nhng i xng lin kt vi nhng hot ng khc ngoi vic khuch x v quay trn c quan st khng nhng trong khng-thi m cn thy trong nhng phng trnh ton hc tru tng. Nhng i xng ny c thay th trong nhng Lng t v nhm Lng t, v v c tnh ca chng l gn b vi nhng Tc ng H tng, c s i xng trong nhng Tng tc ca nhng Lng t ny. Khi mt tin trnh ca Lng t biu l mt s i xng no , c mt s lng o c v c bo tn: l s lng khng thay i trong mt Tin trnh. Nh vy, nhng i xng thy trong c tnh ca Lng t xut hin nh nhng lut bo tn trong nhng Tng tc ca chng.

Cc Vt l gia c hai quan nim v i xng nh i xng ca mt Tin trnh v i xng tng ng vi Lut bo tn. H thc thi mt trong hai quan nim ty trng hp thun tin. Nguyn lng s (Quantum Number) Ngoi trng khi, mi Lng t c n nh bng mt lot Nguyn lng s ch nh c tnh ca n. V d nhng Lng t loi quay c vng c ch nh l + 1, + 2, v + 3 v.v Nhng lng t loi quay na vng c ch nh l + , + 3/2, v + 5/2 v.v V d ht t Hadron c gi tr nht nh ca Nguyn lng s np (Isospin) v Siu np (Hypercharge), l hai Nguyn lng s c bo tn trong nhng Tng tc mnh. Nu tm Mesons c sp t theo tr gi ca hai Nguyn lng s, chng s thuc loi Tm cnh Mu mc (Hexagon pattern) gi l Meson h Bt. Vic sp t ny trnh by mt s xng r rng v nhng lng t v i lng t u nm nhng v tr i lp trong hnh bt gic, v hai Lng t gia l nhng i lng t ca chng. Tm ht Baryons nh cng to thnh mt Mu mc tng t gi l Baryon h Bt. Lc ny, nhng i Lng t khng nm trong hnh bt gic m to thnh mt i bt gic tng t. Cn ht t Omega thuc mt Mu mc khc gi l Baryon h Thp (Baryon decuplet) khi cng vi chn Lng t c xc sut ti a (Resonances). Tt c nhng lng t trong mt Mu mc i xng u c nhng Nguyn lng s ging nhau, ngoi tr Nguyn lng s np (Isospin) v S siu np (Hypercharge) nhng ch cho nhng Lng t ny trong mt Mu mc i xng. V d tt c nhng ht Mesons trong hnh bt gic u c 0 vng (ngha l khng quay); tt c nhng Baryons trong hnh bt gic quay vng, v nhng Lng t thuc h Thp quay 3/2 vng. Vic khm ph ra nhng Mu mc i xng trong Th gii Lng t khin cc Vt l gia ngh rng nhng Mu mc ny phn nh nhng lut tc cn bn ca Thin nhin. Trong mi nm qua, h n lc tm kim s

"i xng Cn bn" ti thng hin l trong nhng Tin trnh ca nhng Lng t quen thuc ct ngha s cu to ca vt cht. Tuy nhin ngoi quan nim "tnh" v i xng, mt trng phi khc quan nim "ng" cho rng nhng Mu mc i xng ca Lng t khng phi l nhng c tnh cn bn ca Thin nhin. Nu "lm cm", ngi k t m nhng i xng ca vn vt trong v tr th k c i khng ht. By gi ti xin php ni n Siu i Xng trong khoa Vt l Phn t. Trong khoa Vt l Phn t, Siu i Xng l s i xng gia Fermions v Bosons. Fermions l nhng ht vi Phn tim Nguyn t c na quay T Ni v Bosins l nhng Lng t c Quay T Ni (Spin Bn Nnguyn v Spin Nguyn vng). Mt vt c coi nh c i xng s khng thay i sau khi bin dng. V d mt hnh vung gp lm t, khi quay theo tm im nhng gocc 90, 180, 270 v 360 s khng thay i v vng quay ca bn gc 90 s a hnh vung tr li hnh dng nh c. Vi i xng, Fermions c th i dng thnh Bosons m khng thay i lut tc ca nhng thuyt v Lng t cng s Tng tc ca Phn t. Mt ht Fermions i dng thnh mt ht Boson, ri li tr thnh ht Fermion nh c. Nhng v ht di chuyn trong Khng gian nn c tc dng lin h vi thuyt Tng i Hp. V vy, Siu i Xng chuyn tip s bin dng ca nhng cu trc ni ti ca nhng Phn t (vng quay) n nhng s bin dng trong Khng-thi. Mt iu hay ca Siu i Xng l n lin kt nhng Phn t cn bn ca Vt th (nh Quarks v Leptons l nhng ht Fermions) vi nhng Phn t truyn-dn nhng lc cn bn (tt c nhng ht Besons). Bng cch chng t rng mt loi Phn t ny c tc dng khc bit vi mt loi Phn t khc, Siu i Xng rt bt nhng loi Phn t Cn bn t hai xung mt. Siu i Xng cng gi vai tr quan trng trong nhng thuyt Lng t hin i bi v nhng Phn t mi cn loi b v tn s nhng lng t thng xut hin trong nhng bi ton v Tng tc ca nhng Phn t

Nng lng cao, nht l thng nht nhng thuyt ni v nhng Lc cn bn. Nhng Phn t mi ny l Bosons (hay Fermions) m trong nhng Fermions (hay Bosons) bit c Siu i Xng bin dng. V d, nhng Fermions nh m in t v Quarks cn c nhng ng bn i xng thuc loi Bosons c t tn l Selectrons v Squarks. Cng vy, nhng ht Bosons bit nh Quang t (Photons) v gluons cn c nhng ng bn i xng thuc loi Fermions c gi l Photinos v Gluinos. Cha c th nghim no chng t rng nhng Siu Phn t ny hin din. Nu chng khng hin din, Trng khi ca chng c th ln t 50 n 1,000 ln Trng khi ca Protons (Dng in t). ---o0o--V TC DIU LC Trong kinh Pht dng ch v tc diu lc v trong kinh Thnh dng ch c tin. Tuy tn c khc nhau nhng ngha ch l mt. Kinh Pht hay kinh Thnh u dy Pht t hay tn phi c c tin mi thy chng nghim hay c cu ri nh nhng chuyn k sau y: Kinh Tn c (Mathew 14:22-32): Cha Jisu i b trn mt bin m n cng mn . Khi thy Cha Jisu i trn mt bin th mn bi ri ni rng y l mt con ma v s hi la ln. Cha Jisu lin phn cc ngi hy yn lng, y l ta ng s. Pierre lin tha rng Ly Cha, nu phi l Cha th xin hy khin ti i trn mt nc m n cng Cha. Pierre trn thuyn bc xung bin i b trn mt nc m n cng Cha. Song khi thy gi thi ln th Pierre s hi, hng sp xung mt nc, bn la ln, Cha i xin cu ti!. Tc th Cha Jisu a tay nm ly Pierre m ni rng, Hi ngi thiu c tin, sao ngi h nghi m lm vy?. Kinh Tn c (Marc 5:24-34): K rng mt b mc bnh lu huyt tm n Cha xin cha bnh. Trong lc ngi ang ging o, b ln n ng sau m r vo gu o ca Ngi. Cha xy li gia m ng v hi, Ai r o ta? Ngi nhn quanh mnh, thy b ny ang qu run s v bit s xy n cho mnh. Cha Jisu phn rng, Hi con gi ta, c tin ca con cu con, hy i bnh an v lnh bnh.

Kinh Pht k rng Vua A X Th ra lnh khot mt 500 tn cp v ui i. Chng i lc mt cnh rng. Tng ton, tng ton du nhau di, va i va than khc va nim Pht. Pht ngi thin xa, thy chng qu thng kh bn ra tay cu . Trong khi 500 tn cp m ang i tht thu, bng mt lung gi y hoa thm c l bay ti mt chng, v ch trong khonh khc, chng ht m. Chng bn tm n qu di Pht t n v by t lng knh phc quyn nng ca ngi. Pht ni rng. Chnh lng tin ca cc ngi cha lnh cho cc ngi !. Lng tin hay c tin ny trong kinh Pht gi l V tc diu lc, ngha l c php mu nhim ca ch Pht ch khng do to tc m c. Kinh c k truyn mt tu s nh sau: Mt hm ng thy mnh hon ton thanh tnh nn ngh rng lc ny l lc thun li cho vic vng sinh. Nim ch i Bi xong, ng leo ln mt ngn cy rt cao v gieo mnh xung t. Vi pht sau, ng tnh dy thy mnh ang nm trn mt ng cnh l y c. Trong Phm Ph Mn, c Quan Th m B Tt ni rng, Nu nim danh hiu ta, vo la khng chy, vo nc khng chm, dao chm khng t, gieo mnh xung t nh mt nht treo trng V s ny trc khi thot xc nim ch i Bi, nhng khng c th s hiu nghim ca ch ny. V vic Vo la khng chy, xin xem bi Mt ngi Vit c kh nng k l: i trn la v than hng cui bi. Th m, gn y mt v lnh o tn gio c ting ni rng Qu v hy ly la t th ngn tay xem sao? V ny cng ging nh Thnh Pierre h nghi quyn nng ca Cha. Kinh Tn c (Mathew 4: 4-11): k rng sau khi chu thnh bp tm ca Thnh Jean-Baptist ti sng Gio-ng. Cha JiSu n ni ng vng, chu ma qu cm d. Ngi , sau 40 ngy m, khng n ung g c. Mt ngi t t bin dng. Trong thi gian , ngi chu s rh thch ca qu Satan ba ln.

Ln th nht. N hin v ni rng: Nu ng l con ca c Cha Tri th hy khin ny tr nn bnh i. Cha Jisu p: C li chp rng: Ngi ta sng chng phi nh bnh m thi, sng nh mi li ni ra t ming c Cha Tri. Ln th hai. Ma qu bn em Ngi vo ni Thnh Thnh, t Ngi trn nc n th v ni rng: Nu ng l con ca c Cha Tri th ng gieo mnh xung i. Cng c li chp rng: Cha s truyn cc Thin x gn gi ngi th cc ng y nng Ngi trong tay ko Ngi vp nhm chng. c Cha Jisu phn: Cng c li chp rng: ngi ng th Cha l c Cha Tri Ngi. Ln th ba. Ma qu em Ngi ln trn ni rt cao ch cho Ngi cc nc trn th gian, cng s vinh hin ca cc nc y m ni rng: V bng Ngi sp mnh trc mt ta m th ly th ta s cho ngi ht thy mi s ny. c Cha Jisu bn phn cng n rng: Hi qu Satan, ngi hy lui ra! V c li chp rng: Ngi phi th phng Cha l c Cha Tri ngi, v ch hu vic mt mnh ngi thi. Ma qu bn b i, lin c Thin s n gn m hu vic Ngi. V s nhy t ngn cy cao xung t khng phi th s hiu nghim ca ch i bi. Cha Jisu khng chu nhy xung vc th quyn nng ca c Cha Tri. V s khng th, nhy m khng cht, y nh mt nht treo trng. Mun bit s hiu nghim ca ch i bi, xin xem bi, Bch Y Thn Ch ca Phng Chnh, mt thuyn nhn c c Qun Th m B Tt cu trong mt cuc vt bin y gian kh ca ng. c kinh Thnh hay kinh Pht c nhiu truyn qu sc tng tng ca loi ngi khin mt s ngui em lng ng vc. V d kinh Thnh ni c M ng Trinh sinh ra cha Jesus, v kinh Pht ni Hong Hu Ma Da nm m thy voi su ng trn h khng n, ly ng voi khai hng bn hu m chui vo. T , b th thai v sanh ra Thi T tc l Pht Thch Ca.

Khoa hc ngy nay chng minh nhng truyn c tht. Xin xem bi ni v Sinh khng cn ging c, phn sau. Ri nhng truyn Thin thn c cnh, c ho quang sng r. Ngy nay, Cng ty Progen ch to mt my nh chp hnh ho quang c tn l Aura Picture Camara 6000. Chnh con trai ti chp hnh ny, v chnh anh ny cng c mt tm hnh ca mt c gi tu trn 30 nm, trn u ho quang sng r (Xin xem bi Siu T tri). Thnh th, ch khi no khoa hc th nghim v kim chng ta mi chu tin. L do l th lc v o lc ca chng ta qu hn hp. Nhng v Thnh nhn dc theo dy Hy M Lp Sn v c Pht thy vi trng trong chn nc, thy Nguyn t v nhng Ht Vi phn Tim Nguyn t, cng nh c Pht ni trong v tr th gi xut hin nh vi trn. Ai cng bit rng khoa hc a loi ngi t tnh trnh d man n trnh vn minh nh ngy nay. T chic pho nh do Marco Polo em Trung Hoa v, khoa hoc ch to c bom Nguyn t, phn lc c, tu ngm, nguyn t v tinh, phi thuyn v trm khng gian t thm him v tr. Nhng cng vic ca khoa hc nh iu tra, nghin cu, su tm v thc nghim rt khoa hc hp l, v chnh xc vi nhng chng minh c th. Vi khoa hc khng c g l m h, l tng tng, ngoi tr nhng truyn khoa hc gi tng. V vy, c mt s ngi cho rng nhng kinh i Tha, nht l kinh Hoa Nghim, Lng Nghim, Php Hoa c ngy to ca ngi nhng php thn thng ca ch Pht v ch i B Tt mc du ch l nhng sn phm ca tr tng tng m thi. ng ni n ngi th tc, ngay c n hng tu s cng c mt s v khng tin thn thng ca ch Pht cng mt s cnh gii m t trong kinh. Trong mt bng ging, c Nghim Xun Hng ni nh sau, Phi l b c ca Pht v b c ca B Tt mi c th ba t nhng truyn c. Mt anh bn ni vi ti, c kinh Pht, ci g anh cng tin. Cn ti nhng g c th v chng minh c ti mi tin. Ti tr li rng v d Einstein cn sng, mt hc sinh Tiu hc ni rng hn khng tin thuyt Tng i Chung ca ng. Nu Einstein chu ct ngha th ch hc sinh c hiu c khng?

Trong bng ging ca Thng ta Qung Thip, ng ly th d, mt Cha Mi i thm Nu c. Khi v rng, k li cho mi ngi nhng iu tai nghe mt thy th chng c ai tin ht. C Nguyn Trng T sau khi i s Php v k nhng truyn nh thuyn khng ngi cho vn chy vn vt, n khng u chng ngc li rt sng, knh g m nhn vt xa ngay trc mt v.v S ni rng Triu nh ta chng ai tin c. Trong nhng bng ging, c Nghim Xun Hng ni rng Th gii ca loi su b rt hn hp. Chng ch c nhng ru (ng ten) tm ng kim thc n trong vng mt vi thc. Cao hn na l loi d th trong rng. Rng l c th gii ca chng, ngoi rng chng khng bit ch no hn. Cao hn na l th gii ca loi ngi. Khoa hc tuy tin b, nhng ch bit s qua v Thi Dng h v mt s Thin th trong v tr, cn li 90% l Cht ti (Dark matter) khng thy c v chng khng pht ra nh sng. Th gii ca loi ngi cn rt hn hp so vi cc ci ca cc bc Tin, Thnh, Pht. Theo lut tc, ngi ci di khng thy c ngi ci trn, nhng ngi ci trn thy c ngi ci di. L do l qu v gn sch ht kin hoc v t hoc, hoc gn qu Pht nn trnh ca cc Ngi mi ci u cao thp khc nhau. V d chng ta l phm phu ch sng bnh din thp nht l Thc th su, tc l thc. Xin k mt v d v trnh tu hnh cao thp. Mt thy, mt tr ngi thin. Mun th tm lc ca tr n u, thy dn h thn thc ca thy i n ci tri no th tr ni lin. Thy ln lt i vo S thin, Nh thin, Tam thin v T thin; tr u ni ng v theo st nch. By gi thy mi dzt lun vo Tri Khng V Bin X th tr khng theo di c. Mun cng lc hay nhn lc cao hn na th phi tin tu hn na. iu ny cng ging nh mt chic xe ua chy 200 dm mt gi ua vi mt xe c tng chy 30 dm mt gi th ci ch chy 30 dm mt gi lm sao bt kp anh chy 200 dm mt gi. Tu hnh cng tng t nh vy, cng tu cng cao cng thy c nhiu cnh gii ca ch Thin, ch Pht, c thn thng v nhiu diu dng.

By gi ni n th gii hin thc ca chng ta. Chng ta thng nghe ni n truyn a bay v ngi khng gian n thm Tri t. Nm 1962, cc Thin vn gia M hi hp v cho rng Thin h ca chng ta, c th c n 50 triu th gii c nn vn minh trnh rt cao. Hin nay, tc ca phi thuyn v ca cc v tinh vo khong 20,000 n 60,000 dm/gi l nhanh nht trong khi da bay t nhng hnh tinh xa lc xa l cch xa Tri t n hng triu nm nh sng m thnh thong vn ving thm Tri t c. Vy h dng th nhin liu g? By gi, a s ngi trn th gii khng my ai tin c da bay v ngi hnh tinh v qu sc tng tng ca h. Cng tng t nh c mt s ngi khng tin nhng php thn thng ca ch Pht cng nhng cnh gii bt kh t ngh ca qu Ngi. T d nh truyn Ty Du K chng my ngi tin m cn cho l truyn ba t na. L do l truyn ny qu sc tng tng ca h. Ly li th d l ch hc sinh tiu hc i Einstein chng minh bng c Thuyt Tng i chung ca ng th khi Einstein chng minh ri, liu ch hc sinh hiu c khng? Ri nhng con dn ca ng Cha Mi c tin c truyn ng i thm Nu c khng? Tt nhin l khng! Ti sao? V trnh ca h lc by gi qu thp km, tr c ca h qu hn hp. Trong kinh Lng Nghim, Pht qu nhng ngi c c hoi nghi nh sau, Nguyn lai ci th tnh ca Tng Nh Lai cc diu, cc minh, tc l o v thng, khng th suy ngh, v cng l Chnh tri kin khng th no bn ng; nh th ti sao chng sinh trong ba ci li ly ci tm s tri phm tiu ca mnh m suy lng ci o v thng ca Pht By gi, ti xin ni rng mt s khoa hc gia hin ti c khuynh hng tm v nhng o hc ng Phng. Ti xin gii thiu thuyt Boostrap ca Geoffrey Chew v Fritjof Capra. C Mc Ngc Pha dch l i ng. Ti dch l Tr Phm tiu, ngha l tr b nh b kt vo i ng qu nng n (ngha l khoa hc thc nghim) khin khng th bay bng v siu vit hiu c Th gii huyn nhim v nhng o l ng

Phng, nht l o Pht. Ti xin nhng li cho c Mc Ngc Pha ni qua v thuyt ny: Trn 20 nm qua, Geoffrey Chey cng vi cc cng s vin ca ng trong c Fritjof Capra x dng thuyt Boostrap khm ph chiu su ca th gii ht nhn v dn ti mt quan im trit l v v tr t nhin khc hn vi quan nim c in. Fritjof Capra vit: Quan im trit l Boostrap y khng nhng t b quan nim v kin trc cc khi vt cht c bn to m cn khc t bt c mt thc th c bn no, khng c cc hng s, cc nh lut hoc phng trnh c bn. iu ny cho thy rng khoa hc trong tng lai s khng cn n bt c nn tng kin c no Phi chng yu l ca khoa hc ng nht vi Nguyn l Nn tng khng nn tng ca Tnh th hc ca Heidegger, hay Thi cc = V cc ca Chu Lim Kh? Nu th k XX, Einstein chuyn sang khng gian Vt l l thuyt khai m cho khng gian lng t tng i, th sang thi i lin hnh tinh, siu a cu, vi khoa hc siu dn (Superconductivity) v khoa hc Cybernetics (xin xem bi Cybernetics, Robot), nhn quan ca khoa hc khng cn gii hn trong phm vi v tr Vt l v lun lun hng v Phn V tr (Anti-Universe). Tm li, thi i Hong kim ca Khoa hc Vt l ca Newton ng tr trn th gii trong 300 nm b Khoa hc lng t ca Einstein nh . Khoa hc hin i ang bc dn n ngng ca ca Th gii Siu nhin v Huyn nhim. Ti xin nhc li li ca Steven Weiberg, tc ga cun The Three Units ni rng khoa hc hin i ang tr thnh khoa hc ga tng hay Thn hc. Mt s Vt l gia cho rng Nguyn lng C hc (Quantum mechanics) va Trit l va Vt l ang i dn n Siu hnh v Phong thn. Ai cng cng nhn khoa hc a loi ngi t tnh trng d man n trnh vn minh nh ngy nay. Nhng mun tm kim thc ti cui cng ca s vt, cc Khoa hc gia khng nn m mi nhng gio iu cn bn ca khoa hc, m h cn phi tr v nghin cu nhng truyn thng o gio ng phng.

V d nh bc hc an Mch Niel Bohr (1885-1950) xng Nguyn l B sung (Complimentary theory) sau khi nghin cu kinh sch v chu nh hng ca t tng Trung Hoa. Fritjof Capra vit cun The Tao of Physics (o ca Khoa Vt L), sau khi nghin cu cc o Lo, o Khng, o Pht, o Thin, v o B La Mn. Vt l gia Murray Gell-Mann, cha ca thuyt Quark v Nguyn lng Sc ng hc (Quantum Chromodynamics QCD), dng nhng danh t Vt l rt l sau khi nghin cu ti liu ca James Joyce v nht l nhng kinh in Pht Gio. Trong cun Pht Gio v Khoa hc, gio s Tin s Vng Th ch thuc i hc Michigan, bt u dng Nguyn lng C hc ct ngha Tnh Khng ca Pht Go. kt lun bi ny, chng ti ngh rng t lu, chng ta vn c trong u c nhng kin thc v nh lut ca khoa hc, v chng ta ch Thy, Nghe hay Bit trn ci bnh din thp nht l Thc th 6, lm sao chng ta c th hiu bit c nhng thn thng bin ha trn y th gian cng nhng cnh gii siu xut ca ch Pht? By gi, mun hiu c nhng iu ni trn, chng ta phi tin tu, tin tu mi trong v lng kip cho n khi t Pht qu. Lc by gi, chng cn ai chng minh, chng ta s thy rng nhng truyn ni v thn thng cng nhng cnh gii ca ch Pht khng phi l nhng iu tng tng hay ba t. V bi bo sau y c ga tr v song i vi nhng ai cn nghi ng thn thng ca ch Pht nn ti mn php in li m khng c php ca tc ga v ta bo. L do l v ti qun xut x, ti xin chn thnh co li vi tc ga v ta bo, v Pht php, m rng lng tha th cho. Trong Phm Ph Mn, c qun Th m B Tt ni rng, Nu nim danh hiu ta, vo la khng chy, vo nc khng chm, dao chm khng t, gieo mnh xung t nh mt nht treo trng Hu ht nhng khm ph mi ca khoa hc ngy nay c kinh Pht ni n mi my th k. V d Ngi V Trc, mt trit gia Pht

ni v tr ch l mt khi nim, v gn y Albert Einstein cng cho rng v tr khi phn tch n cng ch l nhng rung ng hay nhng ln sng. c Pht ni trong bu tri c v vn, v s th gii nhiu nh s ct sng Hng, v c Qun Th m B Tt cng ni trong ci ci Tam thin i thin Th gii ny c trm c Mt tri, Mt trng v Thin vn gia Edwin Hubble chng minh iu . c Pht thy vi trng, Nguyn t v nhng Ht Vi phn Tim Nguyn t, v ngy nay khoa hc khm ph ra iu . c Ph Hin thy vi trn s hnh dng ca cc Thin th m ngy nay cc Thin vn gia ang ln lt chp hnh uc. Ngoi ra, kinh Pht ni n Vi tch phn, in t trng, Quang minh (radiation), ho quang, v ci ngun ca s vt v.vm chnh khoa hc ngy nay vn cha khm ph ra c. Nh vy qu v c ng rng o Pht l o Siu khoa hc khng? MT NGI VIT THI LAN C KH NNG K L: I TRN LA V THAN HNG. Bangkok (TC3-5-93) - Ti mt khu hi ch th Bangkok, Thi Lan, mt m ng chen chc kp trong lp ngoi, trn l i c cc nh s bn c sa vng, cc chc sc a phng. m ng khng ngt v tay tn thng trc mt cuc biu din c mt khng hai: i chn khng trn thm la than hng! Ngi ta khong 20 bao than, tri ra nh 1 tm thm tri di chng 7m, rng 1.5m. Tm thm than c ri du hi v t chy rc bng chc tay qut ct lc. gi cho than lu tn, ngi ta cn ri ln bng nhng nm mui n. Mn biu din bt u. Ngi i trn thm la than hng u tin l mt nh s. Chp tay trc ngc, ming lm nhm tng kinh, nh s bc chm ri t u ny n u kia. Mi bc i ca nh s nhn c tng trng pho tay tn thng. Ngi ta c th cm thy hi nng hng hc ln t tm thm hng, nhng i vi nh s th hnh nh khng c chuyn g xy ra!

K tip l khong chc t ca nh s. H ni nhau i trn la lm nhiu vng. C ngi hai tay cm hai chai xng va i va ri xung hai bn. La bng ln thnh ngn trong ting reo h cung nhit ca m ng. Cnh tng trng tht ngon mc! Ngi ng ra t chc bui biu din l ng L Tnh Tm, 62 tui, mt ngi Vit qu qun B Ra Vng Tu, sinh sng trn t Thi Lan 40 nm nay. ng L Tnh Tm qua Thi Lan tu lc 22 tui. ng b ra 20 nm nghin cu v thin. ng nhiu ln qua n tm s hc o. Ngy nay, ngoi kh nng i trn la, ng cn c th thc hin thc tay vo mt cho du ang si, dm chn hay cm tay mt thanh st nung .
Trong thi gian tu hnh, ng L Tnh Tm theo hc y khoa.

---o0o--Chng II

NGI PHT T EINSTEIN Trong cun Nn Tng Ca o Pht (Fundamentals of Buddhism), Tin s Peter D. Santina, vit, nhn xt Nhiu ngi c a v ng k trong x hi Ty phng l Pht t hoc c nhng ngi khng phi l Pht tnhng rt c cm tnh vi Pht Gio. Th d c th l nh bc hc Albert Einsteintrong bi t thut rng ng l ngi khng tn gio, nhng nu ng l mt ngui c tn gio th ng phi l mt Pht t. Nguyn vn, There are many persons of considerable standing in western societies who are either Buddhists or who are sympathic towards Buddhism. This is most clearly exemplified by the remark made by Albert Einstein that he was not a religious man, but if he were one, he would be a Budhist. Sau y l nhng l do khin ng ca tng Pht Gio m ti trch dn trong cun Buddhism in the Eyes of Intellectuals ca Tin s Sri Dhammananda (Pht Gio Di Mt Cc Nh Tr Thc), bn dich ca i c Thch Tm Quang.

1. Tn gio V tr: Tn gio tng lai s l tn gio chung cho c v tr. Tn gio ny siu vit trn mt ng Thing ling no v trnh ht mi gio iu v thn hc. Bao trm c thin nhin ln tinh thn tn gio, tn gio ny phi cn c vo nim ang pht sinh t nhng thc nghim ca mi vt, thin nhin v tinh thn nh mt s thun nht y ngha. o Pht p ng c iu Albert Einstein (trang 54). Nguyn vn, Cosmic religion: The religion of future will be a cosmic religion. It should transcend a personal God and avoid dogmas and theology. Covering both the natural and the spiritual, it should be based on a religious sense arising from the experience of all things, natural and spiritual, as a meaningful unity. Buddhism answers this description. Albert Einstein (trang 53). 2. Nhu cu khoa hc v tn gio: Nu c mt tn gio no p ng nhng nhu cu ca khoa hc hin i th tn gio phi l Pht Gio.Albert Einstein (trang 115). Nguyn vn, Buddhism copes with science: If there is any religion that would cope with modern scientific needs it would be Buddhism Albert Einstein (trang 114). Ngoi ra, nhng nh tr thc ni ting trn th gii ht li ca ngi Pht Gio ni chung v c Pht ni ring: 1. Vn mnh nhn loi: Trn nhng gii t mnh mng ca th gii, vn mnh ca nhn loi vn cn tn ti. Rt c th trong s tip xc vi khoa hc Ty phng v c cm hng bi tinh thn lch s, gio l cn bn ca c C m c phc hng thun khit c th chim mt v tr ln trong chiu hng ca vn mnh nhn loi. - H. G. Well (trang 95). Nguyn vn, Human destiny: Over great areas of the world is still survives. It is possible that in contact with Western science, and inspired by the spirit of history, the originated teaching of Gotama revived and purified, may yet play a large part in the direction of human destiny. H.G.Well (trang 94). 2. Khoa hc chm dt ch Pht Gio bt u: Khoa hc khng th ua ra s oan chc. Nhng Pht Gio c th p ng s thch ca Nguyn t nn kin thc siu phm ca Pht Gio bt u ch kt thc ca khoa hc. l mt iu r rng cho nhng ai nghin cu Pht Gio. V

vy, nh Thin nh Pht Gio, nhng Phn t cu to Nguyn t c nhn v cm thy Egerton C. Baptist, Supreme Science of the Buddha, (trang 117). Nguyn vn, Buddhism begins where science ends: Science can give no assurance herein. But Buddhism can meet the Atomic Challenge, because the supramundante knowledge of Buddhism begins where science leaves off. And this is clear enough to anyone who has made a study of Buddhism. For, through Buddhism Meditation, the atomic constituents making up matter have been see and felt Egerton C. Baptist, Supreme Science of the Buddha (trang 116). 3. Pht Gio v khoa hc hin i: Ti thng ni, v ti s ni mi, ni na gia Pht Gio v Khoa hc hin i c quan h tinh thn khn kht Sir Edwin Arnold (trang 115). Nguyn vn, Buddhism and modern science: I often said, and I shall say again and again, that between Buddhism and modern science there exists a close intellectual bond. Sir Edwin Arnold (trang 115). 4. Vn ha th gii: Pht Gio mang li s tin b cho th gii vn minh v vn ha chnh ng nhiu hn l bt c nh hng no khc trong lch s ca nhn loi. H.G. Well (trang 99). Nguyn vn, World Culture: Buddhism has done more for the advance of world civilization and true culture than any other influence in the chronicles of mankind H.G. Wells (trang 98). 5. Tn gio ca con ngi: Pht Gio s trng tn nh mt tri v mt trng v loi ngi hin hu trn mt t; do , Pht Gio l tn gio ca con ngi, ca nhn loi, cng nh ca tt c. Bandaranaike, Cu Th Tng Tch Lan (trang 65). Nguyn vn, Religion of Man: Buddhism will last as long as the sun and moon the human race exists upon the earth, for its religion of man, of humanity as a whole. Bandaranaike, Former Prime Minister of Sri Lanka (trang 65). 6. Dharma (Gio php) l Quy lut: Tt c li dy ca c Pht c th tm tt trong mt quy lut (Php). Quy lut ny l l tht, khng nhng hin hu trong tm con ngi m cn tn ti trong v tr. Tt c trong v tr

u l s hin l ca Php (Dharma). Quy lut ca thin nhin m cc khoa hc gia hin i khm ph u l biu hiu ca Php. Khi mt trng mc v ln l v Php. Php l qui lut ca v tr khin mi vt tc ng theo nhng ng li c khoa Vt l, Ha hc, ng vt hc, Thc vt hc, v Thin vn hc nghin cu. Php hin hu trong v tr cng nh trong tm con ngi. Nu con ngi sng ng vi Php, th s thot khi kh au v t n Nit bn. - Thng ta Mahinda (trang 81). Nguyn vn, Dharma is the Law: All the teachings of the Buddha can be summed in one word: Dharma. This law is righteouness, exists not only in a mans heart but it exists in the universe also. All the universe is an embodiment of reveleation of Dharma. The law of nature which modern science have discovered are revelations of Dharma. If the Moon rises and sets, it is because of Dharma, for Dharma is that law residing in the universe that makes matter act in the ways studied in physics, chemistry, zoology, botany and astromy. Dharma exists in the universe just as Dharma exists in the heart of man. If man will live by Dharma, he will escape misery and attain Nibbana. Ven A. Mahinda (trang 80). 7. S ngc i: Trong nhng tn gio v i ca lch s, ti thch Pht Gio, nht l nhng dng thc th ban u, v tn gio ny c t yu t ngc i nht. Bertrand Russell (trang 81). Nguyn vn, Persecution: Of the great religion of history, I prefer Buddhism, especially in its nearest forms, because it has the smallest element of persecution. Bertrand Russell (trang 80). Ti sao Albert Einstein v nhng bc khoa bng ni ting trn th gii ht li xng tng, tn thn Pht Gio ni chung v c Pht ni ring? Xin mi qu v c mt on trch dn trong cun, Fundamentals of Buddhism (Nn Tng Ca o Pht), ca tin s Peter D. Santina, bn dch ca i c Thch Tm Quang: . Ty Phng, Pht Gio ang c ch v gy c thin cm rng ri khp ni. Nhiu ngi c a v ng k trong x hi Ty Phng l Pht t, hoc c nhng ngi khng phi l Pht t nhng rt c cm tnh vi Pht Gio.

Nhn vo x hi Ty Phng hin nay, chng ta thy mt nh vt l thin vn hc l mt Pht t ti Php, mt nh tm l ni ting l Pht t ti i Hc La M, v mi y mt v chnh n ti Anh Quc cng l Pht t. Chng ta hy xt k nhng l do khin Pht Gio c ch hin nay Ty Phng. Ni chung ti u Chu c thi ch n Pht Gio v tn gio ny rt tin b, rt hp l, v rt tinh vi. Cho nn chng ti ngc nhin khi n mt quc giao Chu li thy ngi dn y coi Pht Gio nh mt tn gio li thi, khng hp l v c nhiu lin h vi m tn d oan. Ngi Ty Phng thy gi tr ca Pht Gio bi v Pht Gio khng kt cht vi vn ha, Pht Gio khng rng buc vo mt x hi c bit, vo mt chng tc no hay vo mt nhm thiu s no. C nhng tn gio gn lin vi vn ha, chng hn nh Do Thi Gio gn lin vi vn ha, nhng Pht Gio li khng. Cho nn trong lch s Pht Gio ta thy c Pht t n, Thi, Trung Hoa, Tch Lan, Min in v.v v chng ta c Pht t Anh, Pht t Hoa K, Pht t Php v.v l l do Pht Gio khng gn b vi vn ha. Pht Gio nhp hi d dng t vn ha ny n vn hs khc bi v Pht Gio ch trng n vic chuyn ha ni tm hn l bn ngoi. Nu ta nhn k cch l gii ca c Pht v vn kin thc, ta thy phng cch ca Ngi tng t nh cch l gii ca khoa hc, v iu ny khin ngi Phng Ty ht sc ch n. Vic ch trng ngy cng tng v nhng gio l hp dn ca o Pht cng vi khuynh hng mi ca khoa hc, trit hc, v tm l hc lc ny ln cao n tt nh nh khoa Vt L Nguyn Lng c xut. l nhng trin khai cui cng ca nhng l thuyt vt l c th nghim. Ri chng ta thy khng nhng c Pht tin on nhng phng php phn tch ca khoa hc m cn dy r v bn cht ca con ngi v v tr nh ni trong phn trin khai gn y ca Vt L lng T. Cch y khng lu, mt nh Vt l hc ni ting nhn xt v tr ging nh mt tm tng v i. iu ny c ni trong Kinh Dhammapada (Kinh Php C): Tm dn u mi php, tm ch, tm to tc. S lin h gia vt cht v nng lng cng c ni n. Khng c s phn chia c bn no gia Tm v Vt. Tt c nhng li dy nhng tin b mi nht ca khoa hc tun t khm ph.

Cho nn, iu cho thy trong hc quy (vn cnh) ca Ty Phong, cc nh tm l v khoa hc tm thy mt truyn thng Pht Gio ph hp vi nhng nguyn tc cn bn v t tng khoa hc ca Ty Phong. Thm vo , h thy Pht Gio rt c sc v nhng pht minh ca h thng tng ng vi Pht Gio. H cng thy rng cho n nay khoa hc khng m con ng no hay phng php no c th hon tt c vic chuyn ha ni tm. H c nhng phng thc xy dng, ci tin cc thnh ph, xa l; nhng h khng c mt h thng no c th xy dng con ngi tt hn c. Cho nn ngi Ty Phng quay v vi Pht Gio. L mt truyn thng lu i, Pht Gio c nhiu kha cnh gn ging nh vic thc hnh trong truyn thng khoa hc Ty Phng. Nhng Pht Gio vt qua truyn thng duy vt ca Ty Phong v vt qua gii hn ca truyn thng khoa hoc. Dr. Peter D. Santina, tc gi cun Fundamentals of Buddhism (Nn Tng ca Pht Gio). ---o0o--C PHT THY VI TRNG Trc khi ung nc, cc v tu s thng ch nguyn nh sau: Pht qun nht bt thu Bt vn t thin trng Nhc bt tr th ch Nh thc chng sanh nhc Xin lu qu v tm vn bn ngn (84,000) y ch l con s tng trng ca nh Pht ch khng phi con s m tht. V d 84,000 php mn. Nhn tin, ti xin php ni qua v vi trng. Vo th k th 17, mt nh Sinh vt hc ngi Ha Lan tn l Aton van Leeuwenhoek (1632-1723) khm ph ra nhiu loi Vi sinh vt (Micro-organism) nh: Protozans, microbes (vi trng), algae, fungi, bacteria, virus v rickettsiae n hu bn th k 19, khoa Siu sinh vt hc ra i. Nh Sinh vt hc kim Ha hc Louis Pasteur (1822-1895) xc nh vai tr ca nhng Vi

khun (Bacteria) trong vic Gy men (Fermentation) v gy bnh. Ri nh Vt l gia ngi c tn l Robert Koch tm nhng phng cch chng minh rng nhng loi vi khun no gy nn nhng bnh tt no. Trong cc phng th nghim, vi nhng dng c c bit, cc nh su tm pht hin nhng tc hi khc nhau v gh gm ca cc Siu sinh vt. n gia th k th 20, khoa Siu sinh vt hc t nhiu tin b ng k. Mt s Siu sinh vt gy nn nhiu th bnh c nhn din, v nhng phng php tiu dit chng cng c p dng. Ngoi ra, cc nh nghin cu cn bit tch ri nhng loi vi khun no c ch li dng trong lnh vc y t, k ngh, canh nng. V d Mc ru (Mold) c dng ch men (Enzym), thuc khng sinh, v nht l tr sinh. Mt s ln Vi khun (Bacteria) c dng trong thng mi sn xut Nh toan (Lactic Acid), v cha bnh thiu mu v thiu cht vi. Xin tr li vi vic Pht thy vi trng. Ti sao Ngi thy c m chng ta mun thy phi dng knh hin vi? V Pht c tam minh, lc thng v ng nhn. Tam minh tc l Tc mng minh, Thin nhn minh v Lu tn minh. Vi Tc mng minh, Ngi thy c cuc sng ca Ngi v ca chng sinh tri qua nhiu s kip, v thy c ci gc sanh t t trc n gi. Vi Thin nhn minh, Ngi thy r ti sao ngi ta sanh lm qu i, v xung a ngc? Ngi thy chng sinh ty nghip l nhn dn sanh cc ci l qu. Ngi thy chng sanh i u thai trong su ng y nh ngi ng trn lu cao nhn thy di ng nhng ngi i nhiu ng. Nh Thin nhn minh, Ngi thy c nhng vt v cng nh v nhng ci v cng ln. V d Ngi thy vi trng trong bt nc, v thy Trong bu tri c v vn, v s th gii nhiu nh s ct sng Hng. V chng c Lu tn minh nn Ngi dt c nghip Sinh, T, Lun hi. Ngi nhn li nghip nhn to ra khin ngi ta phi tri ln trong vng sanh t, v suy ngh lm sao thot ra khi sanh t? Ngi thy nhng l do khin chng ta b dn vo sanh t, v nhng l do g gip chng ta thot khi sanh t.

T ngn xa, cha ai chng li c sanh t m Ngi thy c nguyn nhn ca Sinh, T, Lun hi. Khi thy c nguyn nhn to sanh, t, Ngi tm nhng phng php tiu dit nhng nguyn nhn ny: l gii thot sanh t. (Trc trong bng ging Hoa Sen Trong Bn, mt A, ca Ha Thng Thch Thanh T). Th no l Ng nhn? Nhc nhn l mt tht nh mt ca chng ta. Thin nhn l mt ca ch thin thy c gn xa, trn di v ngy m. Hu nhn l mt ca Thanh Vn, Duyn Gic qun thy cc php v chng sinh tm phng tin gip h tu hnh. Pht nhn l mt ca Pht. Ta thy xa, Pht thy gn, ta thy ti, Pht thy sng, chng c iu g Pht khng thy, khng nghe, khng bit. Lc thng l g? L (1) Thin nhn thng, (2) Thn tc thng, (3) Thin nh thng, (4) Tha tm thng, (5) Tc mnh thng, v (6) Lu tn thng. Thn tc thng l chn i xa vn dm, Thin nh thng l tai nghe xa vn dm (ging nh Six Million Dollar Man) v Tha tm thng l c c t tng ca chng sinh. Cn (1), (3) v (6) ni trn ri. ---o0o--C PHT THY NGUYN T V NHNG HT VI PHN TIM NGUYN T Khng phi i n th k 19 mi c Nguyn t, m Nguyn t c t thi qu xa trong qu kh. Trong kinh Hoa Nghim, Pht gi Nguyn t l ht Vi trn (Ht bi nh). Sau y l nhng bi tm lc nhng thuyt v Nguyn t ca o B La Mn (n Gio), K Na Gio v Pht Gio: o B La Mn, kinh Nyaa Vrtika, trang 223, c ghi: Nguyn t khng th thy v n khng c cu to bng vt th. Theo K Na Gio,: Mi vt trong v tr u c cu to - tr linh hn v khng gian - bng vt th (pulgala), m vt th l Nguyn t ((paramanu). Mi nguyn t chim khong thi gian (pradena). Vt c th ln (Sthula) hay nh (Suksma). Di trng thi nh, c v s ht nhn

kt thnh v chim din tch ca khng gian. Nguyn t l thng tn v c xem nh bn th. Mi nguyn t c mi v ring, mu sc ring, v c hai xc gic. Nhng tnh cht ny khng thng cn , c th thay i. Hai hay nhiu ht nhn kt li c th thay i cng th nhm hay nhn thn, v c th to thnh cc cn (skandha). Tm li. nguyn t c th to thnh s di ng ca chnh n v s di ng ny lm lc qu nhanh, trong tch tasc khp c tam thin i th gii. Pht gio ch trng nguyn t thng cn hay khng thng cn. Pht gio ch cp n nhn v duyn. C nhn c duyn, nguyn t c th to nn bt c hnh th no , mt chng ta c th thy c, v i khi cc tinh vi vi con mt thng, khng th thy c. Nhng vi cp mt gic ng ca cc v tu chng trn ni Hy M Lp hay dc theo rng Hindukush, min Bc n , cc thnh nhn thy rng mt ht nhn nguyn t qu nh, mt thng khng th thy c, c gi l paramanu. 36 paramanu c gi l 1 anu, 36 anus c gi l 1 tajjri, 36 tajjri c gi l ratherenu. Nh th 1 paramanu l 1 phn 46,656 ratherenu. Vi nhn thng, c Pht thy paramanu l vi th nng ng theo nhn duyn, nguyn t l ci nguyn cu to ra sn h v tr vy. Trang 467 ni rng, Ngi ta cha ai thy c Nguyn t, cho du vi mt knh hin vi cc k ln. Song ngi ta vn tm ra nguyn t, chng hn nh ngi ta c th chp c du x dch ca nhng nguyn t vi mt my chp hnh tinh xo c th so snh nh l mt hi khi lt phng pht sau mt lung gi cun. Xin qu v so snh cu trn vi vic m t Nguyn t (Element) 110 do Trung tm Su Tm Nguyn t min Nam c Quc khm ph nh sau: Mi ln xut hin trong mt phn ngn giy ng h, Nguyn t 110 li tan bin i. Tuy nhin, cc khoa hc gia tin rng Nguyn t 110 hin din bi v n phng ra mt nhn Helium trc khi tan bin. Tuy rng cch nhau trn 25 th k, vic m t s nh hin chp nhong ca Nguyn t v Nguyn t 110 khng sai nhau mt ho ly. By gi chng ta hy nghin cu nhng iu ch Pht v ch v B Tt ni cch y my ngn nm c ng vi nhng khm ph mi ca khoa hc khng?

K Na Gio. Di trng thi nh, c v s ht nhn kt thnh v chim din tch ln trong khng gian. Khoa hc ngy nay. Di Nguyn t c nhng ht Vi phn Tim Nguyn t (Subatomic particles) nh Quark v dng h (Hadron, Meson v Baryon), Lepton (Electron, Neutrino, muo), Gluon (Photon, Graviton, Gluon yu) c chng 200 ht nh vy. K Na Gio. Mi nguyn t c mi v v mu sc ring, v c hai xc gic. Nhng tnh cht ny khng thng con v c th thay i. Hai hay nhiu ht nhn kt li c th thay i cng th hay nhm. Nguyn t c th to thnh s di ng ca chnh n, v s di ng ny lm lc qu nhanh, trong tch tc i khp ci tam thin i thin th gii. Khoa hc ngy nay. Theo Nguyn lng Sc ng hc (Quantum Chromo dynamics QCD), ht Quark c ba mu: , xanh l cy v xanh dng. Ngoi Quark li c ht i Quark (hai xc gic). Tt c nhng ht Vi phn Tim Nguyn t u l Ht o, ngha l khng c Trng khi, v tr, lun lun n hin ma qui, thay i hnh dng trong tng St Na. Ngi ta ch thy nhng ht ny trong nhng phng trnh ton hc m thi. Ht Quark (Hadron) v Photon ( Quang t) l nhng ht thay i hnh dng rt k qui. Ngoi ra tt c nhng ht thay i hnh dng rt k qui. Ngoi ra tt c nhng ht ch xut hin trong vng 1 phn triu cho n 40 phn t ca mt giy ng h. C ht nh Tachyon cn nh hn Siu T Tri v bay nhanh hn nh sng na (nh sng bay 300,000 cy s/giy hay 186,000 dm/giy). Theo Pht gio, c nhn duyn, Nguyn t c th to nn bt c hnh th no , mt chng ta khng thy c. c Pht thy Nguyn t l vi th nng ng. Trong kinh, c Pht gi Nguyn t v nhng ht Vi phn Tim Nguyn t bng nhng tn khc nhau nh: Khch du trn, Mao u trn, Vi trn, Cc vi, Cc vi trn, Ln h trn v Ln-khng Khch du trn l nhng ht bi ta thng thy khi nh sng mt tri chiu qua khe ca. Mt ht khch du trn ch bng 1/200 tit in ca mt si tc. Mao u trn l nhng ht bi nh bng u si lng. Ti ngh rng Mao u trn ln hn Khch du trn. Trc kia, trong kinh Pht gi Vi trn l Nguyn t. Cc vi, Cc vi trn, Ln h trn v Ln khng, theo ti ngh l nhng ht Vi phn Tim Nguyn t hay nhng Ht o l nhng ht gn

H khng, n cng ging nh Epsilon, mt im hnh hc khng kch thc v c gi tr gn bng 0 do Newton pht minh. Nu ti sai, xin cc bc cao minh ch dy. Nu Pht, B Tt v cc v thnh nhn thy c Nguyn t v nhng ht Vi Phn Tim Nguyn t th cc Ngi thy c thc ti cui cng ca s vt m cc khoa hc gia ngy nay gi l nhng vin gch cui cng cu to vt cht. Bn th lun ca nh Pht cho rng ci thc ti cui cng, ci ci ngun ca Php gii ny l chnh ci Diu Tm khng hnh, khng nh, n tng t nh Mt trng . (Bng ging kinh Lng Nghim ca c Nghim Xun Hng). ---o0o--KHP NI, KHP X, CH NO CNG C TH C NHNG LOI CHNG SANH C NG Trong cun Lng Knh i Tha, trang 182, c Nghim Xun Hng vit Khoa hc ngy nay cng khm ph nhiu nhng Quang tuyn v tr (Radiation cosmisque). Khong khng gian bao la gia cc hnh tinh, m trc kia cc khoa hc gia tng l tuyt i trng rng, th nay h khm ph thy c rt nhiu quang tuyn v tr. Nhng quang tuyn ny t ti nhng tn s gh gm, cn gp bi tn s ca Quang tuyn gamma, v thng xuyn oanh tc bu kh quyn ca Tri t, v chc chn to nn nhiu s chuyn ha cha th bit c. im ny chng minh li kinh xa dy rng khp ni, khp x, ch no cng c y quang minh. V cng u c th c nhng loi chng sanh c ng. By gi chng ta hy tm hiu xem li kinh xa m c Hng trng dn c ng khng? Hnh tinh mi pht hin c th c i sng sinh vt (10) Tin s Geoffrey W. Marcy, Thin vn gia ti i hc San Francisco, v Paul Butler; sau tm nm quan st ti Thin vn i Lick San Jose, pht hin hai Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao Mt tri.

Nhit ca hai Hnh tinh ny c v m p nn c th c nc th lng, iu kin cn thit cho nhng Tin trnh ha hc (Chemical process) v c th c i sng sinh vt ngoi tng khng gian. Hai Hnh tinh qu c Mt tri nay ln hn Mc tinh (Jupiter) rt nhiu, ang cp k vi Sao 70 Virginis, trong Chm sao X n (Virgo), v Sao 47 Ursae Majoris di Cn Go (The Big Dipper) trong Chm sao i Hng Tinh (Ursa Major). Chng cch xa Tri t 35 quang nin. Chng nh b v m ti trc nh sng rc r ca hai ngi sao m, nhng c Trng trng (Gravity) r rt. Vic khm ph ny cng vi vic pht hin mt Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao Pegasus 51 hi thng 10-1995 khin cc khoa hc gia tng thm tin tng rng Thi Dng h c o hn nhng Hnh tinh h bnh thng khc. iu ny ng rng i sng sinh vt, k c i sng vn minh c khp ni trong v tr. Tin s Alan P.Boss, mt L thuyt gia Thin vn ti Vin Carnegie Hoa Thnh n, ni rng Chng ta tht s ang bt u mt k nguyn Thin vn mi. Chng ta s tm thm nhiu Hnh tinh khc trong thp nin ti. Tin s William J. Boruchi, Thin vn gia ti Trung tm Nghin cu Ames Mountain View ni y l s tr li ln th hai ca Marco Polo v Kha Lun B: Chng ta tm thm nhng th gii mi. C quan quan tr Hng Khng Khng Gian (NASA) loan bo u tin hng du ca h trong v tr. H s dng nhng my mc ti tn chp hnh nhng Hnh tinh nh nh Tri t, v quan st s phn x nh sng tm bng chng i sng sinh vt ca chng. Thng 10-1995, cc khoa hc gia Thy S pht hin mt Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao Pegasus 51 cch xa Tri t 40 quang nin. Hnh tinh ny ch nh bng na Mc Tinh, nhng v gn Sao Pegasus qu nng nn khng th c i sng sinh vt. Marcy v Butler pht hin hai Hnh tinh ny nh quan st s thay i nh sng t cc v sao pht ra. Nhng Bin thin mu mc ny khin h cho rng Trng trng lc ca mt hnh tinh ln, ang chy quanh qu o gn , gy nn li Chuyn ng lch lc (wooble) ca cc v sao. Nhng Mu mc ny rt n gin nh Kepler v Newton tin on trc y.

Marcy ni Chng ta khng th gii thch cch no khc ngoi vic mt hnh tinh gy nn s lch lc C hai Hnh tinh mi pht hin u tng ng vi Mt tri v kch thc, nhit v tui tc. Cc khoa hc gia ang c gng tm kim 200 Hnh tinh tng t nh Mt tri cch Tri t 100 quang nin. Hnh tinh chy quanh qu o Sao 70 Virginis trong mt Tm sai (Eccentric) 110 ngy. Khong cch ca Hnh tinh ny vi Sao 70 Virginis bng khong cch gia Thy Tinh (Mercury) v Kim Tinh (Venus). N c Trng khi bng 8.1 Trng khi ca Mc Tinh (Jupiter) l mt Thin th ln nht trong Thi dng h, ln hn Tri t 317.8 ln. Bng cch o lng nh sng v khong cch ca Sao 70 Virginis, cc Thin vn gia c th xc nh s nhit lng m Hnh tinh ny thu ht. Ri dng cng thc chun, h o nhit b mt ca Hnh tinh ny vo khong 185 Fahrenheit, tc l nhit ca mt ly tr m. V vy, Hnh tinh ny phi c hi nc th lng. Marcy ni Nhit ca Hnh tinh ny lnh cho php nhng Phn t phc tp t Thn kh n nhng Phn t hu c (Organic molecule) hin hu. Cc Thin vn gia ni mc du Hnh tinh ni trn c phng on l mt Thin th hi kh (Gaseous body) nh Mc tinh, n cng c nhng v tinh vi b mt cng v cng nhit m p, v c vin tng tt p ca i sng sinh vt. Hnh tinh th hai ln hn Mc tinh ba ln. N chy quanh qi o trn cch xa Sao 47 Ursae Majoris mt khong cch t Mt tri n khong gia Ha tinh (Mars) v Mc tinh, v chy ht mt vng trong 1,100 ngy. Nhit b mt ca n bng -112 , nhng trong h tng kh quyn ca n m p hn khin n c th c nc th lng, v nhiu v tinh c nhit n ha. V Hnh tinh ny cch xa Sao 47 Ursae Majoris mt khong cch gn bng khong cch ca Mc tinh (vi Mt tri), Butler ni Chng ta cha tng thy Hnh tinh h no ging nhiu nh Thi dng h ca chng ta". Tm li, Hnh tinh chy gn Sao Pegasus 51 qu nng, Hnh tinh chy xa Sao 47 Ursa Major qu lnh, v ch Hnh tinh gn 70 Virginis c tin l m p v c th c nc.

i tm mt chng khng gian (11) Nhng ngi ngoi tng khng gian c th ch to nhng Phi thuyn lin tinh t (Starship) vi tc bay hng ngn dm trong mt giy ng h khin h c th du hnh gia cc v sao. Cc su tm vin thuc SETI (Chng Trnh Tm Kim Nhng Nn Vn Minh Ngoi Tri t) c th pht hin c nhng Phng x quang tuyn (Radiation) pht ra t mt vi loi Phi thuyn cch xa Tri t 2,000 quang nin, tc l 500 ln khong cch ca v sao gn nht vi Tri t. H dng vin vng knh v tuyn nghe ngng tn hiu ca ngi khng gian. Mt s khoa hc gia ngh ch to nhng Phi thuyn lin tinh t c th bay nhanh gn phn s ca tc nh sng v n mt v sao gn nht trong vng mt hay hai i ngi. Robert Zubrin, k s trng ti C Quan Hng Khng Khng Gian Martin Marietta Denver, phn tch rng nhng Phi thuyn ca ngi khng gian c th c pht ng bn cch cn bn: Ph v Ht nhn (Nuclear fission) nh trong cc l nguyn t thng mi; Nhit hp ht nhn(Nuclear fusion), trn hch tm nh trong nhng bom hch tm nhit; Ha tin i vt th (Antimatter rocket), trn Vt th vi i vt th to Nng lng thun; v Sc y ca in t (magnetic sail), to nn nhng Trng trng mnh tng tc vi nhng Phn t trong khong cch cc Hnh tinh nh Gi Mt tri (Solar wind). Bng nhng cch ny, Phi thuyn c th bay vi tc my ngn dm trong mt giy ng h, Zubrin ni nh sng pht ra t cc Phi thuyn c th c Vin vng knh Hubble pht hin mt khong cch chng vi trm quang nin nu u ha tin hng v Tri t. Tuy nhin, vic du hnh lin tinh t lm cc khoa hc gia SETI sn da g bi v cc v sao cch nhau qu xa khin vic du hnh ny chng khc g ln Thin ng vy. i Thin vn Parkes c Chu c mt Da thu (disk) ng knh 210 b (feet). i s nghe ngng v phn tch 28 triu bng tn v tuyn pht ra t nhng ln sng ca my v tuyn, truyn hnh, v nhng Tn hiu vi ba (Microwave signal).

Nhng tn hiu ny phi mt vi th h mi n c nhng vng qu xa ca khng gian. K t khi my v tuyn c pht minh cch y mt th k, Tri t gi i mt s ln tn hiu. C l nhng tn hiu cha thi gian n tai cc ngi khng gian qu xa h bit c s hin din ca chng ta y. Cc Thin vn gia bo co trong thi gian qua, h nhn rt nhiu tn hiu ca ngi khng gian, nhng cha c tn hiu no c xc nhn. Cc khoa hc gia tin rng ngi khng gian phi c mt ni no trong v tr. Nhng nn vn minh trong v tr Bi ny ng trong bo Mi, s ra thng 8-1995, tc gi trnh by y chi tit v Tinh t, Thin h, nht l nhng nn vn minh trong v tr. y l mt bi c gi tr cng nh mt s bi khc ca boMi ni v Thin vn, Khoa hc, v Y hc v.v... Ti xin php tc gi ghi li nhng tin tc ph hp vi li dy ca c Pht l khp ni, khp x, ch no cng c th c nhng loi chng sanh c ng. Thin h l mt tp hp nhiu h thng sao v Hnh tinh. Trong ton b v tr c chng trn 100 t thin h (ti liu ti c ni 200 t). Gii Ngn H ca chng ta c trn 100 t ngi sao (ti liu ti c c 400 t). Nh vy ton b v tr c chng 1,201 Sao Mt tri. Trong H Thin h ca chng ta (Gii Ngn H) c chng 10 t Hnh tinh ging nh Hnh tinh Tri t ca chng ta. Chm sao Toseti (C Voi) cch Tri t 12.2 quang nin, v sao Epsilon cch xa Tri t 10.8 quang nin. Hai chm sao ny c nhng iu kin l sinh gn ging vi Mt tri ca chng ta. H Mt tri Sentauri cch Tri t 4.1 quang nin. Cc nh Thin vn cho rng hnh nh h ny cng c cc Hnh tinh vi nhng iu kin sng tng t nh Tri t.

Cc khoa hc gia i n kt lun rng hin nay trong Gii Ngn h phi tn ti hng triu nn vn minh ang pht trin rc r. Nm 1972, ti Hi Ngh Du hnh V tr Quc t, cc Thin vn gia cho rng c khong 10,000 nn vn minh cch Tri t khng qu 800 quang nin. Cc nh khoa hc cho rng trong v tr phi c hng triu Hnh tinh c nhiu c im gn ging vi Hnh tinh Tri t ca chng ta, v c th cc Hnh tinh cng c nhng sinh vt c tr tu ... Nu gi mt v tuyn in n mt Thin h gn nht cch chng ta chng 1,000 quang nin, v nhn c in phc p phi mt 2,000 nm. Mt phi thuyn bay nhanh gp mi ln phi thuyn by gi phi mt 40,000 quang nin mi n c nhng ngi sao cch chng ta 10 quang nin. Mt phi thuyn bay nhanh nht phi bay 100,000 nm mi bay qua Gii Ngn H ca chng ta. i tm mt nng khng gian (12) NASA khi cng tm kim khng gian t nm 1963, nhng b cc nh lp php ngn cn nn t chc SETI California ra i. Trong nm thng lin tip, Vin vng knh Parkes c Chu thanh lc nhiu t sng v tuyn trong Gii Ngn H tm kim i sng ngoi tng khng gian trn 200 v sao. y l mt phn ca D n Phng Hong; theo , cc i Thin vn trn th gii s hon tt vic quan st 1,000 ngi sao vo cui thp nin ny. Seth Shostak, pht ngn vin ca D n ni phn ln nhng v sao c quan st phi ging Mt tri v tui tc v kch thc, vi nhng Hnh tinh ging Tri t, v c th c i sng sinh vt. Sao gn nht vi chng ta l 4.5 quang nin, v sao xa nht l 150 quang nin.

D n nhm mc ch phn tch nhng tn hiu nhn to c nh i trong v vn sng thin nhin ca v tr. Nu bt c nhng ln sng nhn to, c th l du hiu ca mt nn vn minh ca ngi khng gian. Qua nhng ti liu ni trn, chng ta thy NASA bt u tm kim ngi khng gian t nm 1963. Cho n nay h tm c hai Hnh tinh c iu kin sng ging Tri t. Ngy 6-11-96, bo ch loan ti cc Thin vn gia V tuyn thuc i hc Illinois pht hin du vt ca mt loi dm n tn l Acetic acid trong mt m my lin tinh t tn l Sagittarius B2 Bc, cch Tri t 25,000 quang nin (13). y l mt Phn t hu c c th gi vai tr to dng i sng. Amino acid l nhng vin gch cu to i sng. Proteins v DNA phi hp nhau thnh Amino acid c trong c th ca mi sinh vt. Nc i qu (Ammonia) c pht hin trong mt vng lin tinh t cch y trn 25 nm. Thng 8-1996, bo ch cng loan bo rng cc khoa hc gia trng dn bng chng c i sng sinh vt Sao Ha sau khi nghin cu nhng Vt hu c v khong cht bm vo mt mnh tri (Meteorite) rt t Sao Ha xung mt t. Cng trong thng ny, h cng b rng nhng hnh nh do phi thuyn Galileo chp ngy 6-27-96 cho thy c nhng tng bng ln trn mt Europa, mt V tinh ca Mc tinh (Jupiter). iu ny khin cc khoa hc gia cho rng c i dng trn mt V tinh Europa m h tin an vo nm 1979. H cho rng nu c i dng phi c nc, m c nc tt phi c i sng sinh vt Sao Ha. Nhng ch b da xanh t Sao Ha xung Thng nm 1996, bo M tng thut rng nhng tri rt t Sao Ha c th em theo i sng sinh vt xung Tri t. Cc khoa hc gia ni rng Sao Ha d nm hng tn xung Tri t, nhng phn ln chng bay lc i nhng ni khc.

Nhng tri c nh ny thng bng chy khi vo kh quyn ca Tri t. Ngi ta nht c 17,000 Vn thch ( tri), v qua nhng phn tch ha hc c 11 hn c coi nh t Sao Ha xung. tri c c: C hn bng tri ni, c hn nh nh si; v chng bay vi vt trong thi dng h cch y hng t nm. Nhng tri bay xt trong bu tri Texas v California hi u thng ny l nhng Vn thch, cn gi l Sao Xt. t lu, ngi ta cho rng c i sng sinh vt trn Sao Ha cho nn nhng tri ny rt xung c th em theo i sng sinh vt. Cc khoa hc gia cho rng c khong 1% s tri rt xung n Tri t trong su thng. Nhng cuc nghin cu cho bit rng nhng vi sinh vt c th tn ti trong khng gian t nht su thng. V d mt v tinh c phng i cch y trn mt nm, khi tr v Tri t em theo nhng sinh vt cn sng. Nhng mu t do cc phi hnh gia Apollo thu lm c trn Mt trng cho thy rng nhng vi sinh vt Tri t c th sng lu di trn mt trng. iu chng t rng Tri t c th c nhng qu khch t Sao Ha xung ving. Nu Sao Ha c i sng sinh vt, t nht phi c mt s ving thm Tri t. Chng c th l nhng ch b da xanh nguyn qun t Ha tinh. Tm thy h nc mt trng Thng 2-1996, bo ch M loan bo phi thuyn Clementine phng i hi thng Ging 1995 pht hin mt h nc nm su trong mt Ming ni la khng l nam cc Mt trng. Ming ni la ny c tn l Lu vc Aitkin nam cc, c ng knh 1,5000 dm, v chiu su tm dm. Din tch nc ng bng pht hin y ln bng ci h su vo khong 30 thc. Cc khoa hc gia ni chng ta s dng nc ny ung, trng cy, to thc phm, v bin ch thnh nhin liu khi em t Tri t ln. Sau , loi ngi c th ln trn mt trng t i thm him nhng Hnh tinh khc.

Pha nam cc ca mt trng lun lun ti v c nhit -382 F. V mt trng khng c kh quyn gi li hi kh v m thp nn vic pht hin h nc ny cho bit Mt trng c th c to thnh cch dy bn t nm. Cho n nay, khoa hc n gn ngng ca ca vic pht hin i sng sinh vt ngoi tng khng gian. Thng 8 nm 1996, cc khoa hc gia c bng chng v i sng sinh vt Sao Ha. Thng 12 nm 1996, khoa hc li pht hin h nc trn Mt trng. Khng chng th chy, khoa hc s khm ph ra i sng sinh vt tht s ngoi Tri t. Khi khoa hc t c mc tiu ny, li Pht dy sau y s c xc nhn: khp ni, khp x, ch no cng c y quang minh. V cng u c th c nhng loi chng sanh c ng. Khi Pht ni nh vy, Ngi ng c nhng chng sanh trong th gii hu tnh, v c nhng chng sanh trong nhng th gii v hnh. Tt nhin, khoa hc khng th pht hin c nhng chng sanh v hnh trong nhng th gii v hnh v h khng c Pht nhn. Nh vy qu v c ng vi ti rng o Pht l o siu khoa hc hay khng? ---o0o--TRONG BU TRI C VO VN, V S TH GII NHIU NH CT SNG HNG (Li Pht). Trong bng ging "Hoa Sen Trong Bn", HT Thch Thanh T nhc li li ca c Th Tn rng: "Trong bu tri c v vn, v s th gii nhiu nh s ct sng Hng." Trong kinh Lng Nghim, c Quan Th m cng ni, "Trong th gii tam thin i thin th gii ny c trm c mt tri tri mt trng." Ri trong kinh Hoa Nghim, c Ph Hin li dy, "Tt c cc th gii hnh dng khc nhau: Hoc hnh xoy nc, hnh xon c, hnh

bn nguyt, hnh trc xe, hnh bo hoa xoay trn v.v... Th gii c vi trn s hnh dng nh vy." Trong hai bi, "Hnh dng th gii" v "C trm c mt tri, mt trng," ti a nhng bng chng c th chng minh rng nh v B tt ni trn thy nhng g m khoa hc ngy nay ang dn dn khm ph ra. Hm nay, khi c bi "Bt ng, tinh t mc thm nhiu trong v tr" (Suddenly, cosmic sprouts more stars," ti phi u bi phc ba v Pht dng Pht nhn thy c v vn, v s Thin h cng vi trn s hnh dng ca chng. Tht l nhim mu, tht l bt kh thuyt, tht l qu sc tng tng ca loi ngi. Ti xin tm lc bi bo ni trn nh sau: Trong lin tip mi ngy tp trung ng knh vo mt vng nh hp trong bu tri, Vin vng knh Hubble chp c nhng tm hnh y chi tit t trc n nay cha tng c ca v vn, v s Thin h (Galaxies) khc nhau su trong khng gian nh ang tr li lc khi thy ca thi gian ban u. Nh thnh qu ny chng ta thy s lng cc Thin h trong v tr gia tng khng khip tng n 50 ln ngha l hn nm ln m cc Thin vn gia trc kia c tnh. Mt tri l mt trong 50 n 100 t tinh t trong Gii Ngn H. Tin s E. Williams, Gim c vin Vin Vng knh Khng Gian Baltimore, tuyn b, "Vng nh hp s l vng phi nghin cu c bit trong thp nin ti." Vng nh hp trong bu tri c quan st ch rng bng 1/25 ca mt (degree), hay chim mt din tch bng mt ht ct trn cnh tay. Th m, cc Thin vn gia bo co pht hin ni c t 1,500 n 2,000 Thin h. Cc Thin vn gia khng chc chn rng h tin on ng thi im thnh lp Thin h khi h ngh rng thi im thnh lp Thin h khi h ngh rng thi im ny bt u khi v tr cn rt nh, nh t 5 n 10% kch thc ca v tr hin thi.

Cc Thin vn gia rt phn khi khi quan st nhng tm hnh a dng ca Thin h. C nhng Thin h hnh xon v bu dc quen thuc, c nhng Thin h c nhng hnh th khc nhau, v c nhng Thin h ng thng (Linear), v nhng Thin h c nhng hnh dng ging nh nhng Thin h pht hin t trc. Mt s Thin h khc na c th c nhng hnh dng ging nh hnh dng trong thi k mi thnh lp. Trong mt cuc hp bo, Williams ni, "C nhng Thin h ln, nhng Thin h nh, c nhng ci , nhng ci xanh, c nhng ci cu trc tm b. Chng ta cha tng thy nhng Thin h ny trc khi Vin vng knh Hubble thy. Chng ta cha bit ci ngha l g ca chng ht." Chng ta bit vic khm ph ny s thay i li c tnh tinh t ca cc Thin vn gia trong v tr. Andrew Fruchter, mt Thin vn gia ti Vin Vin Vng knh Khng gian ni, "Chng ta ch bit c rt nhiu Thin h trong bu tri cng nh bit mt s tinh t trong Gii Ngn H ca chng ta." Tt nhin, chng ai bit ch xc c bao nhiu Thin h trong Gii Ngn H. Mt Thin vn gia khc ni trong Gii Ngn H c th c 100 t, khng phi 50 t tinh t. C nhng Thin h ln, nhng Thin h nh, v mt trong nhng Cm sao (Clumps of Stars) c th c hng t tinh t. Vng m Vin vng knh Hubble chp c hnh nhng thin h mi gn cn ca Ci Go Ln (The Big Dipper) l mt phn ca Chm Sao i Hng Tinh (Ursa Major). COBE (Cosmic Background Explorer Satellite: V Tinh Thm St Hu Cnh V Tr) c phng i cch y su nm quan st nhng Phng x quang tuyn (Radiation) cn rt li sau v Bng N Ln (The Big Bang) khng chp hnh nh Vin vng knh Hubble. Xin qu v lu hai iu di y: Th nht, cch y 50 nm, Albert Einstein ni trong v tr ny c dc nht Gii Ngn H. My thp nin gn y, cc nh Thin vn vt l khm ph rng v tr c v vn, v s Thin h (Galaxies).

Th hai, cng qua nhng khm ph trong nhng thp nin gn y nht l vic khm ph mi nht m bi bo ni trn tng trnh cc nh Thin vn vt l thy vi trn s hnh dng khc nhau ca vi trn s Thin H. Tuy cch nhau 25 th k m s quan st v m t ca c Th tn vi nhng v B tt cng vi cc nh Thin vn vt l ngy nay ging nhau nh c. Xin qu v c li li dy ca ba v Pht v li tuyn b ca khoa hc gia ngy nay thy ti ni c ng khng? Nu ng, qu v c tin rng o Pht l mt o Siu khoa hc hay khng? ---o0o--THN THNG CA C PHT V B TT DUY-MA-CT My truyn hnh v i c v lng bng tn Kinh Qun V Lng Th, trang 24-27, k rng b Vi Hy, chnh hu ca vua Tn B Sa la, bun phin v Thi t bt vua cha b ngc. B khn cu c Pht cho thy nhng ci khng cn bun ru, kh ly. Lc by gi, c Th Tn, t tng bch ho phng ra nh sng vng rc r soi khp v lng th gii. Nhng ci nc ca ch Pht mi phng, v v lng tnh hin bng r ni ta quang minh, rt r rng v nghim p. Song, c Pht bo b quan st k v chn ni no a thch. Xin qi v lu ch hin bng tc l hnh nh hin ln, v i quang minh tc l mn nh. c Pht bo b chn ni a thch th r rng l mt bng video. Kinh Duy Ma Ct, Phm Vn Th S Li, trang 51-52, k rng B Tt Vn Th S Li n thm bnh ng Duy Ma Ct, em theo 8,000 B Tt, 500 Thanh Vn, v 100,000 Thin nhn vo cn phng nh ca ng. Phm Bt T Ngh, trang 60-64, k rng c Pht Th Gii Tu Di ng Vng iu khin ba vn hai nghn ta S T cao rng n cn phng ca ng Duy Ma Ct.

Phm Thy Pht A Sc, trang 113, c Pht V ng Nh Lai bo ng Duy Ma Ct hy hin ci nc Diu H, c V ng Nh Lai v cc hng B Tt, Thanh Vn cho chng hi xem. Ngi Duy Ma bn ly tay phi chn ci nc Diu H vo ci nc Ta B, v ci Ta B khng cht hp, vn y nguyn nh trc. Qi v thy thn thng ca ch Pht v ca B Tt Duy Ma Ct r rng l nhng my truyn hnh. Th d ta m mt my truyn hnh c mn nh 2 inches xem mt trn cu quc t c hng ngn ngi coi trn mt sn banh rng ln. Sn banh rng ln v hng ngn ngi coi u c chn p g mnh? Du c c nc M hay c th gii chiu ln mn nh , nhng quang cnh to ln em b vo phng mnh u c cht? Ngoi ra i truyn hnh cng l Tm v Tm cha ng c ht, v thc hin c ht. Sch Thin c k Cu Triu Chu c th dung cha c bit bao nhiu ngi, vt v nga xe chy trn . Cu tng trng cho tm, v Tm c tng trng bng con thuyn Bt Nh, ngha l con thuyn khng y (khng phi l Con Thuyn Khng Bn), v tr tu Bt Nh l tr tu tuyt vi th lm g c y? Tin y ti cng xin ni thm rng ch Pht v B Tt Duy Ma th hin thn thng i chng thy c nhng cnh gii siu xut ca ch Pht l do php qun tng. Khi qun n trnh cao ri th ngh n vt g th vt hin ra. V d qun la thy la, qun nc thy nc, qun vng thy vng ... Kinh Lng Nghim k truyn Nguyt Quang ng t ngi qun nc. Mt lc nc dng ln. Ch tiu tinh nghch ly hn nm xung nc khin Ngi au bng. Ngi dn ch tiu hm sau thy nc ln th nht hn v vt i. Sai , Ngi ht au bng. C ba php qun: (1) V biu sc, c ngha l qun d, chng thy g c. (2) nh qu sc, c ngha l qun la thy la, nhng ngi ngoi khng thy c, v (3) Diu qu sc, ngha l qun la thy la, qun nc thy nc, v ngi ngoi cng thy c nh trng hp ch tiu thy Thy ngi qun nc, v khi thy nc dng ln th ch tinh nghch nm hn xung nc. Thn thng V thn thng phi vit c pho sch cng cha . V li, qu v c kh nhiu ri, ti ch xin vn tt.

Tu theo chnh php ca Nh lai, ngi Pht t khng mong cu thn thng v mc ch ca tu hnh l gii thot. Mt khi c o, tha h m c thn thng. Theo H.T.T. Duy Lc, thn thng ca ngoi o cn l thuc vo khng gian v thi gian. Thn thng ca Ma Vng v qu Sa tng khng thua g thn thng ca Pht v ca Cha. Ch khc nhau l bn t bn chnh. Theo thin ngh, khoa hc hin i l thn thng c th ct ngha v chng minh c. Thn thng ca ch Pht cng l khoa hc, nhng khng ct ngha hay chng minh c v qu cao siu. V d Kim T thp Ai Cp chng hn, khoa hc ngy nay c kh nng xy mt ci tng t nh th khng? Ti sao cch y my ngn nm, ngi ta c th a nhng tng khng l v nng hng tn ln cao hng trm thc? c nhng truyn kim hip, ta thy c nhng mn u chng nh sau: Mt hip khch gi ngn tay pht ra mt lung nh sng trong c mt cy kim nhm u mt hip khch khc chm xung. Hip khch kia vi ch tay ln tri phng ra mt ci inh ba chn cy kim li. l thn thng ngy xa, k ra th nhiu lm. Bay gi nhng php thn thng ny tr thnh s tht. Trong cuc chin tranh vng Vnh, Iraq bn ha tin sang nc Do thi. Qun i M dng h thng ha tin chng ha tin phng nhng ha tin ln tri, nhm vo ha tin ch m cng ph. Cc phi hnh gia Apollo b Mt trng, v phi thuyn Viking cng c a ln Sao Ha ly mu t em v. Gn y, (11-6-96), Hoa K phng V tinh Thm St Global Surveyor ln Sao Ha; v vi ngy sau, Nga s cng phng Con b Mars 96 ln Sao Ha vi mc ch nghin cu bu kh quyn, b mt, v b trong ca sao ny. Ngoi ra, nhng con B ny cn nghin cu t trng, o kh hu v phng x tuyn, v phn tch nhng lp t ca sao ny vi mc ch tm kim ngi Ha tinh. Khi mt vi b phn ca phi thuyn hay con B b trc trc, nhng Trm kim sot Tri t c th sa cha hay iu chnh.

Gn y, nh k thut rp lng knh, cc khoa hc gia phn bit c vng ai ca hai Ngi sao Capella m chnh Vin Vng Knh Hubble cng khng thy. Cng nh k thut ny, ngi ta c th thy c mt ci bt ch t trn Mt trng. Mt khoa hc gia tr tui ch mt my Vi tnh. Khi chp vo u, ng trng thy r rng mi vt trong m ti. ng cn m c nhng con c v c nhng hng ch in trn bnh xe ca mt chic xe hi ang chy vi tc nhanh. Nh vy l thin l nhn ri. Kinh Php Hoa ni tu c su cn thanh tnh th vi con mt ca m cha sinh, chng ta thy c nhiu cnh gii ca ch Pht. Nh vy, kinh Pht u c ni nhng iu h vng? Tt c nhng th d k trn l thn thng ca khoa hc ngy nay. Thn thng ca da bay Nhng ngi ngoi tng khng gian dng mt th nhin liu g khin h c th du hnh lin hnh tinh cch nhau hng t quang nin? (Mt quang nin bng 5 t 88 dm) Khoa hc ngy nay ang su tm mt th nhin lin phi thuyn c th bay n nhng hnh tinh gn nht bng cch nghin cu i Vt th (Antimatter). i vt th, hay bng gng ca Vt th, l mt ngun Nng lng ton ho, nhng kh nm bt. i Vt th, khi tip xc vi Vt th i thnh mt th Nng lng rng (Pure energy). Mt gram i Vt th mnh bng 1,000 tn sc y ha tin bay n Ha tinh. Cng nh Neutrino, i Vt th rt k l khin cc nh khoa hc khng tin n c tht. By gi, h khm ph rng mi Phn t cn bn nh Dng in t (Proton), i Phn t (Antiparticle)). i Phn t l bng gng ca nhng Phn t chnh. Ngoi ra, i Dng in t (Antiproton) cng rt t tin. Mt gram i Dong in t tr gi bng mt trm t t (10 ly tha 13) M kim. Thng Hai va qua, ln u tin, cc khoa hc gia thnh cng trong vic ch to nhng Nguyn t ca mt i Vt th, mt vt k l, thng

tiu dit Vt th khc khi chm phi. Nhng nguyn t ny ch xut hin trong vng 40 phn t ca mt giy ng h. Ngoi ra, cc khoa hc gia hy vng rng mt ngy no . i khinh kh s tr thnh mt th nhin liu cho cc ha tin lin hnh tinh c cc siu bom. l nhng thn thng ca khoa hc hin i. kt lun, chng ta khng nn ngh rng nhng thn thng ca ch Pht l nhng iu ba t. Con ngi l mt Tiu v tr trong ci i v tr, hay cn c gi l Tiu ng trong ci i ng. V tr c nhng b him bao nhiu, con ngi cng c nhng b him by nhiu. B c ca con ngi l mt v trc v bin m ch c kinh Pht mi c th phn tch c. Khoa Tm l hc ch phn bit dc thc, v Tim thc. Nhng theo Duy thc hc, ngoi Tin ng thc (Mt, tai, mi, li, thn), cn c Thc th 6 ( thc), Thc th by (Mt na thc), v Thc th tm (Tng thc, hay A li da thc). Kinh Lng Nghim lit k n 12 A li da tr thc khc nhau c ty theo mc tu hnh. V mt tnh cm, chng ta thng ni tht tnh, lc dc nh vui bun, gin, ght, yu thong ... S tht, Duy thc hc chia thnh 100 Php. Thnh th, mun hiu con con ngi ton din, phi hiuBch Php Minh Mn, v mun hiu v tr phi hiu Thp huyn Mn.* (Ti s tr li vn ny trong cun Vo nh Nh Lai m ti hy vng s xut bn trong mt ngy gn y). Tm l phm phu chng ta thng b nhng ct, nhng gt ngn cch; v nhng tham, sn, si ca chng ta chng khc g nhng lp bn ng cng di y lu nc khin khng th thy c ng tin nm di y. Tu hnh l chi sch nhng lp bn . Kinh Lng Nghim v nhng lp bn l nm mn sng m che lp Diu tm: Sc m, Th m, Tng m, Hnh m, v Thc m. Mt khi tu hnh lt vo Tng thc v tm ng n Diu tm, tm thc ca hnh gi s dung thng vi ci mn Thin La Vng ca Php gii; hay ni mt cch khc, Tiu v tr v i v trc s hp nht. Tc l Y bo, nhp Chnh bo. Nhng ng gic ng l nhng bc lt vo Tng thc

khin Tiu ng ha ng vo ci i ng, bi v Tt c l mt, v mt l tt c". Lc by gi, hnh gi s c nhiu thn thng v diu dng. Ngha l ci Thy, Nghe, Hay, Bit ca h khng cn l thuc vo nhng Ph trn cn hn hp ca con ngi. Mun bit r thn thng ca ch Pht, xin xem kinh Hoa Nghim. Ni tm li, khoa hc ngy nay l thn thng ct ngha c, v thn thng ca ch Pht l khoa hc siu xut khin b c phm phu ca chng ta khng hiu ni v ct ngha c. ---o0o--C PHT C PHI L BC I Y VNG KHNG? Sinh khng cn ging c (15) Vn Di t (Gene). C nhiu chng loi (species) c bic sinh gin d v tt p khng cn ging c. Khi chung nh th ngn vang khp mi ni, chng ta li n mng ngy Ging sinh ca mt a tr ra i cch y khong 2,000 nm. y khng phi l a tr tm thng v b m sinh ra n khng h c n ng. Php mu ca vic con khng cn c cha l nn tng tn ngng ca o Cng gio trong 2,000 nm qua. Trong sn khoa hin i, vic th thai khng cn cha chng nhng ph bin trong nh th m cn ny n trong nhng phng th nghim. By gi, cc khoa hc gia bit rng con khng cn n ng l mt hin tng thng thng ca Thin nhin. Ngoi loi ngi, trong i sng ca cc loi vt, c nhiu vic th tinh khng cn con c. Loi th tinh ny c trong hu ht cc loi sinh vt (ngi, vt, cy c), ngoi tr nhng loi c v. Richard Michod, nmt nh Sinh vt hc ci cch thuc i hc Arizona, ni rng, Vic th thai khng cn lm tnh (Parthenogenesis) l mt li gian d v hu hiu nht sinh n. Theo quan im ca Darwin,

vn t ra l khng phi ch ct ngha vic sinh n khng thi m cn phi gii thch nhng loi bit lm tnh. ng tip, Cuc i s khim khuyt nu khng c n b. Trong vic sinh n khng cn lm tnh (Sexless hay asxual), nhng tri trng t n ly m khng cn s can thip ca tinh trng, l iu rt thng thng i vi cc loi su b nh ong, chun chun, mt g, v rn cy (aphid). Loi ny c khi cn con c, c khi khng. Li sinh n ny cng thy trong nhng con thn ln, c, v rn mi. Torng s nhng loi vt c xng sng, t nht cng c c trm loi sinh n nh vy. Graham Bell Molson, gio s v Di t (gene) ti i hc McGill Montreal, Gia N i, ni, C mt vi loi c cn phi c con c lm tnh. Nhng tinh trng ch dng lm thng trng kt tinh. Cc Di t (Gene) ca con c khng di truyn li cho th h sau. Cc nh sinh vt hc v Tin ha tin rng trn con ng Tin ha, nhiu chng loi khng cn n vic lm tnh. Khi khng cn con c v khng cn hy sinh mt na s Di t (Gene) trong thi k lm tnh, hnh nh chng loi ny c iu li ngay. ng bun l loi sinh vt ny khng sng c bao lu, Bng chng thu lm c nhng ha thch cho bit nhng chng loi ny t khi sng qu 20,000 nm. Mc d vic sinh n khng cn con c khng ph bin trong cc loi c v, nhng chng loi c o gip (Armadillos) li th tinh vi a phi bo (Polyembryony). Khi con ci i c, trng th tinh ca n chia lm hai v n thnh nhng a con ging nhau. Texas, trng ca loi vt c o gip lun lun chia thnh su, v n ra su con, hay sinh su. Theo nguyn tc, nhng ging c v, ngay c loi ngi, cng c th sinh con khng cn lm tnh. Tuy nhin, kt qu l nhng a con ca bt c loi no sinh n hon ton khng cn con c phi l nhng Tri trng t phn (Genetic clones) ca m chng n, v chng lun lun l nhng ging ci. Mt a con trai sinh khng cn tinh trng (16)

Bc s David Bothron thuc i hc Edinburgh, Scottland; ni rng y khng phi l vic th thai khng cn Tinh trng (Immaculation conception) tinh trng thng lm trng th tinh. Vic khm ph khng c ni rng c th to nn con ngi m khng cn th tinh g ht. Tinh trng thng em vo trng mt na s Di t ca ngi cha v mt na s Di t ca ngi m. Phi bo bt u thnh hnh khi trng chia lm hai t bo, ri mi t bo li chia lm hai t bo na, v c chia nh th mi. Bnh thng, ton b Di t (Set of genes) c a n mi t bo. Bc s Bonthron tip rng v trng hp ca a con trai, by gi ba tui, cc khoa hc gia ngh rng trng bt u t phn trc khi tinh trng n. Nhng chi tit v vic ny khng r rng. Nhng vic th thai vn c th xy ra trc qu trnh hnh thnh Phi bo, v c th trc khi trng hon tt vic t phn du tin. Vic chm tr ny c ngha l nhng Di t ca ngi cha cha c a vo trong t bo ca a tr, k c nhng Di t to thnh Bch huyt cu. Da ca a tr c y cht Di t ca cha m. Nh vy, v phng din Di t, thn th ca n l s trn ln ca nhng Di t bnh thng v bt bnh thng. a tr hc hnh hi kh khn, v mt bn tri ca n nh hn mt bn phi du hiu chng t n c nhng Di t bt bnh thng. Bothron v ng bn tng trnh l thuyt ny trn t bo Di t Thin nhin, s ra thng 10-1994 (?). Azim Surani, mt chuyn vin v Di t thuc i hc Cambridge ni rng l thuyt ca Brothron rt hp l. K thut th thai nhn to (17)

Loi thai sanh khng cn cha p dng cho c loi ngi v sc vt. Loi ny gi l Th tinh trong ng nghim (test tube, hay Vitra ferilization). V d ng A v b B ly nhau nhiu nm m khng c con. L do c th do nhng khuyt tt v sinh l ca ng hay b, hoc c hai. Nhng khuyt tt ny c th do ng dn trng (Fallopian tube) b bnh, tinh trng khng mnh th tinh trng, thiu tinh trng, thiu trng, khng c t cung, khng c t cung v trng, khng c tinh trng v trng, v khng c t cung v tinh trng. C nm phng php th thai nhn to sau y c kt qu t 25 n 50 %.* (Ti liu tham kho c. By gi c th hn nhiu). a. Cy trng vo ng dn trng (Gamete Intrafallopian Transfer GIFT). Trng v tinh trng c trn ln v cy lin trong ng dn trng, v t trng t nhin c a vo T cung (Uterus). Phong php ny c kt qu 40% v c p dng trong trng hp vic Th thai kh ct ngha (unexplained fertility). Khi p dng vo trng hp ngi cho trng hay cho mn T cung (Surrogate), kt qu 50-50. (Mt bc s gi l T cung cho thu), hay mn ngi mang nng au dm. b.Cy trng (Insemination). t tinh trng mnh kho vo trong ng dn trng hn chu k su thg, kt qu 50%. Nu khng th thai, cn dng thuc kch thch trng. C th p dng khi c ngi cho trng v cho mn T cung. c. Cy trng th tinh vo ng dn trng (Zygote Intrafallopian Transfer ZIFT) Li cy Trng th tinh (Zygote) vo ng dn trng thng c p dng khi ngi n ng b tuyt t (sterile), hoc p dng trng hp c ngi cho mn T cung. Kt qu 40%. d. Th tinh trong ng nghim (Test tube, hay Vitro fertilization)

Mt Phi bo, sau khi c to ra trong phng th nghim bng trng v tinh trng, c a thng vo t cung. Phng php ny c p dng khi ng dn trng b bnh, hoc ngi n ng hay n b c khim khuyt v sinh l. Kt qu 25 % khi p dng trong trng hp mn t cung hay xin trng ca ngi khc. Kt qu 50-50. e. Chch tinh trng thng vo trng Phng php ny c chia lm ba giai an: - Trng v tinh trng c t trong mt dung dch c iu kin nh trong c th ngi ta. Trng mi ly ra trong vng 24 ting c loi bt nhng t bo ngoi thnh trng. Tinh trng c trong mt dung dch khin n bt di ng. Ngi ta chn mt con tinh trng v ht n vo trong ng chch. - Ngi ta chch mi kim vo thnh trng. Nu trng khng b, vic chch kt qu. Tinh trng c y nh vo tm im ca trng. Ti y, nhng dy DNA ca tinh trng phi hp vi nhng dy DNA ca trng. - Trng c t trong L p (Incubator) c nhit bng nhit trong T cung. Trong vng tm ting, nu vic th tinh c kt qu, trng v tinh trng tr thnh mt Phi nhn (Pronuclei) c hai vng trn trong trng Mt vng cha nhng dy DNA ca tinh trng, v mt vng cha nhng dy DNA ca trng. Trong trng hp ny, Phi bo khi thnh hnh c t trong ng dn trng. tm ra cht Di t (Gene) to hnh Phi bo (18) Bn tng trnh ca ba khoa gia ng trong bo T bo, ni rng sau 25 nm nghin cu, h khm ph ra cht Di t chuyn to hnh v nh mu (Pattern), Phi bo, bin i nhng t bo v dng thnh mt loi c xng sng c chn tay v ngn, to nn b c v Dy Thn Kinh Ct sng (Spinal cord), v nn hnh dng ca thn th t u n chn. Nhng cht Di t ny sn xut ra cht Morphogen (tm dch l To hnh t) l nhng Phn t (Molecule) to hnh sinh vt m cc nh su tm bit t lu nhng cha tch ri ra c. Danh t Morphogen c ngha l To hnh t; hay l cht Protein.* (Mt hp cht Nitrogen hu c cha

Amino acids l nhng cht to hnh cn bn trong Th cht [Matter] ca sinh vt, rt cn nui dng v b sung cc M [tissue]). Sau khi vo trong Phi bo, nhng Phn t ny t t qut qua nhng N m (Buds of tissue)* (M cha trn vn nh n cha n thnh hoa), v bt u nn mt hnh dng cha r, to xng sng v xng sn gia, nho nn chn tay v cc ngn hai bn Phi bo v b c trong xng s. To hnh t (Morphogen) chm n nhng t bo khp mi ni trong c th khin nhng t bo tr thnh nhng hnh dng nht nh no . Cht ny cho t bo a ch, s phn, l lch, v mc ch ca cuc i. u tin c khm ph t nhng con Rui tri cy (Fruit fly), nhng cht Di t ny c t tn con Nhm (Hedgehog) l v chng thay i mau l to hnh con rui ging hnh con Nhm. Cng vic thng thng ca cht ny trong con Rui tri cy l quyt nh s tng trng v cu to hnh dng ca tt c cc loi c xng sng. Bn tng trnh ni rng cc khoa hc gia tch ri nhng Di t c hnh con Nhm t nhng con chut, C vn (Zebra fish), v g. Bc s Clifford J. Tabin, mt nh nh Pht trin sinh vt hc ti trng Y khoa Harvard, v l mt trong ba tc gi ca bn tng trnh ni trn, tuyn b rng: Loi Phn t mi c bit ny chc chn s tr thnh nhng Phn t quan trng nht trong vic pht trin cc loi c xng sng. To hnh phi bo (19) (a) Cc khoa hc gia khm ph ra mt loi Di t (Gene) gi l Di t hnh con nhm (Hedgehog) chuyn nn hnh v nh mu cho phi bo. Mt khi c bt n xanh, Di t ny to thnh cht Protein, v cht ny ch th cho cc t bo k cn bit v tr v vai tr ca mnh trong vic to hnh chn, cnh, hay ui. nhng ni khc, cht Protein con Nhm hng dn vic pht trin thn kinh h. (b) Trng ca mt con chut th tinh pht trin thnh 16 T bo trong ba ngy. Trong thi gian cn l Bt nc* (Mt Phi bo mi thnh hnh gm c mt T bo hnh trn v rng m c Pht gi l Yt La lam,

ngha l Bt nc), c nhiu T bo tng trng, v nhng T bo trong cng cng bt u lm nhng nhim v ring bit. (c) trong thn kinh h mi to, nhng du hiu ni ln t trn xung di ang tham gia vic to nhng T bo thn kinh ring bit nhng ni c bit. Nhng T bo thn kinh trn c lin h n nhng chc nng cm th, trong khi nhng T bo di kim sot s hot ng ca sinh vt. Phi bo ca mt con chut t 8 ngy ri n 9 ngy ri (a) Trong nhng chn tay cha thnh hnh (limb bud), nhng ch th ring bit ca cht Protein con nhm khin cc t bo bt u n nh vic sp t cc ngn tay ca mt bn tay th kch mi thnh hnh. (b) Lc ny, Di t con nhm hot ng khp trong phi bo con chut. Nhng vng c du chm tha trong hnh v l nhng a im ca nhng T bo biu l s hin din ca Di t ny. (Xem hnh v). Theo kinh Thnh, Cha Jesus Christ c c M Maria ng trinh sinh ra cch y gn 2,000 nm. (Theo Ty lch, Cha Jesus sinh vo nm th nht, by gi l nm 1996). Theo lch s ca c Pht Thch Ca, mt hm Hong hu Ma Da nm chim bao thy mt hn ni ln, ri t trn nh ni thy Pht Nh Lai ci mt con voi trng su ng, ni vi c c ngm mt nhnh bng hu, va theo sn ni i xung n ch b nm, bn ly ng khai hng bn hu m chui vo.* (Pht Thch Ca Mu Ni, trang 10). Trong nhng bng ging kinh Lng Nghim, c Nghim Xun Hng c k Ngi Tu B khi nhp thai m vn ngi trn kiu t trong mt cung in nguy nga. Mi sinh ra, Ngi bit ht nhng tin kip ca mnh. C ba truyn thc hin n sinh trn y, ngi i cho l nhng truyn huyn hoc, kh hiu, kh tin. Vn t ra l tn gio c chy theo khoa hc, hay khoa hc phi chy theo tn gio? in hinh l nhng khoa hc gia li lc u l nhng con chin ngoan o c c tin vng chi. Tuy h khng chng minh c c Thng , h vn dc lng tin c Thng (Xin c bi Thng khng chi t sc

vi v tr [God doesnt play dice with the universe] trong khi tranh lun vi l Neil Bohr, Albert Eintein ni cu trn. Tn gio mang sc thi khoa hc nh o Pht vn tim tng rt nhiu thn b v huyn nhim. Bi nhng thn b v huyn nhim l bt kh t ngh, ngha l khng th ngh bn, khin nhng u c phm phu tm thng khng th hiu c. By gi, xin tr li vn sinh sn ca cc loi. Trong kinh Lng Nghim, tr. 256, Pht chia chng sinh lm 12 loi: (1) Loi sinh trng (Non sinh), (2) Loi sinh bng thai (Thai sinh), (3) Loi sinh di t do m t nh cn trng (Thp sinh), (4) Loi b bn cht c m sinh ra hnh cht mi nh bng la ha su, go ha mt, c mc ha om m, (loi Ha sinh), (5) Loi c sc (hnh tng), (6) Loi khng sc (ma, qy, thn, phi nhn, ch thin), (7) Loi c tng (ngi), (8) Loi khng tng (g, , tho mc), (9) Loi chng phi c sc, (10) Loi chng phi khng sc, (11) Loi chng phi c tng, v (12) Loi chng phi khng tng. Loi thai sinh l cc con ci do tinh kh cha m sinh ra. Thn sinh ra gi l thn t i: t, Nc, Gi, La; hay a, Thy, Ha, Phong. Xng th thuc v t, tinh huyt thuc v Nc, vn ng thuc v Gi, v Hi nng thuc v La. Bn th y u c m dng, h m dong giao hp th thnh thai bo. Nhng tuy giao cu m khng nhn theo nm th: St, o, Dm, Tham, i, th cng chng thnh thai c. Bi c s St, o lm n nn, Tham, Sn lm nhn duyn, v tnh i lm mai mi; ri thn thc ca thn trung m* (Thn trc cht ri, thn sau cha c, thn gia l thn trung m) thy cha m ng nghip vi mnh giao hp, mi ti m u thai ... Theo li Pht dy trong kinh Lng Nghim, cng trang 256, 258, loi trng hay sinh con phi c ba nghip ging nhau mi sinh c. l nghip ca cha, nghip ca m, v nghip ca mnh. Loi Thp sinh (nh cn trng) ch cn nghip ca mnh ch khng nng theo nghip ca cha m. Loi Ha sinh th b thn hnh c m ha sanh ra thn hnh mi nh bng la ha su, go ha mt, c mc ha om m v.v...

Vy th thai sn tuy l do cha m giao hp pht sinh, nhng tht ra cng do ni ba nghip ng nhau mi ng hp dn em vo thai, nh th nam chm ht st vy. V c hp dn ng nghip mi c ci nhn duyn sanh ra nm v trong thai. Nm v l: (1) By ngy sinh v Yt la lam, ngha l bt nht. (2) Mi bn ngy sanh v c b m, ngha l bong bng. (3) Hai mi mt ngy sanh v B th, ngha l tht mm. (4) Hai mi tm ngy sinh v Kin nam, ngha l tht cng. (5) Ba mi lm ngy sinh v Bc ra xa kh, ngha l c hnh. Ni tm li, Non, Thai, Thp, Ha, bn loi chng sinh u l ly ci nh nghip m tng cm nhau, cho nn ci nh bo ca chng sinh, cng ty theo ch cm m ng. Nh loi sinh trng th ng theo lon tng m sinh. Loi sinh thai th ng theo tnh i m sinh. Loi Thp sinh th ng theo hip m sinh, tc l nng ph vi thp kh. Loi Ha sinh th ng theo ly m sinh, tc l b y ti kia. Song, tnh, tng. ly, hip; trong bn gii y, vn khng nht nh, hoc tnh bin lm tng, hoc hip bin lm ly, hoc i lm thai, hoc thp i lm ha. Vy s ty nghip th bo, cng c th bay m tr li lm th ln, nh chim s lm con vt, cng c th ln m tr thnh lm th bay, nh c ha rng. i nhng truyn k qui nh vy rt nhiu, thay hnh i xc, quay ln lun lun. V th, chng sinh c hoi khng dt. Khoa hc ngy nay vn cn cha bit rng loi ngi trc kia cng t trng sinh (non sinh), t ch m thp sinh ra (thp sinh), v t ch ny n ch khc sinh ra (ha sinh).

Kinh i Bt Nit Bn, Quyn 2, trang 341, 342, ni r v nhng iu ny nh sau: S T Hng bch Pht rng: Th Tn! Nu cho rng Nh Lai bt sanh bt dit l thm thm thi tt c chng sanh bn loi: Non, thai, thp, ha. Trong bn loi sanh ny thi loi ngi c , nh T kheo Thi B La, T kheo u B Thi, m ca trng gi Di Ca la, m ca Trng gi Ni Cn D, m ca trng gi Bn X La, mi ngi u sanh nm trm con trai ng l non sanh. Do y nn bit rngtrong loi ngi cng c non sanh. Trong loi ngi m thp sanh, nh Pht tng ni rng: Thu trc ta tu hnh B tt lm n Sanh Vng v Th Sanh Vng, v nh nay c gi Am La, c gi Ca Bt Da, nn bit rng trong loi ngi cng c thp sanh. Thu kip s, tt c chng sinh u l ha sinh. Nu loi ngi t trng sinh ra, th truyn b u C ra 100 trng, v trng sinh ra 100 ngi con th u c phi l mt truyn thuyt? Trong kinh Lng Nghim, c Pht ch ni qua v s thnh hnh ca Phi bo t by ngy n ba mi lm ngy. cng l iu khin chng ta knh phc v cch y trn 25 th k, Pht u c X ray (My quang tuyn X), hay MRI (Magnetic Resonance Imaging), tm dch l My Ri Hnh Ba Chiu, ngha l mt loi my ti tn dng T trng v Siu m (Ultra sound) xem hnh Phi bo hy cn trong t cung ca sn ph. Ngoi ra, my cn cho thy c b c, ct sng, cc khp xng, v, gan, mt, l lch, thn cc hch, v cc mch mu. Mt trong nhng truyn UFO (Da bay) k rng mt b c thai b ngi Hnh tinh bt ln Da bay ca h. Mt ngi c v nh mt bc s cm mt ci ng di hn n pin chiu vo bng b tung nh xem ci bo thai. Li xem thai ny cng ging nh li dng MRI ca khoa hc by gi, ch khc l ngi Hnh tinh c t lu m by gi mnh mi c. Nh vy, ngi Hnh tinh c mt nn vn minh qu tn tin v khc bit vi nn vn minh ca loi ngi hin ti. Khng bit My Ri Hnh Ba Chiu ca ngi Hnh tinh c trc c Pht hay khng? Cu tr li l khng. L do l ngi hnh tinh du c vn minh, ti ba, li lc n u cng ch l nhng chng sinh cn ngp ln

trong bin Sinh, T, Lun hi. C ln Sir Issac Newton ni tr thc ca ng chng qua l nhng ci v s nht trn bi bin. Th hi nht n v lng kip y c cha? C ngi ni Vt l gia Stephen Hawking l hu thn ca Albert Einstein, ngha l cng li lc nh Einstein. Nhng Hawking u c thot khi Sinh, Lo, Bnh, T u? C vn phi ngi xe ln nh ai? Mt iu xin ni thm l by gi khoa hc mi tm ra Nguyn t. Nhng theo kinh V v kinh Pht, Nguyn t c t thi xa lc xa l. Trong kinh, c Pht gi Nguyn t l nhngvi th nng ng. Theo thin ngh, tn gio v khoa hc cn b tc ln nhau. Mt mt khoa hc n lc tm hiu v tr ci tin nhn sinh. Mc khc, tn gio gip khoa hc thot khi nhng b tc trong vic tm hiu v tr m ch tn gio mi bit c. Ni mt cch khc, mun bit c ngun gc ca v tr v nhn sinh, khng c cch no khc hn l tu hnh hon ton gic ng, hon ton c o tr v Diu tm mu nhim. L phm phu, cc khoa hc gia cng nh chng ta ch x dng ci Thy Nghe Hay Bit (Kin, Vn, Gic, Tri) trn bnh din thp km l Thc th 6, hay thc. Mt khi lt vo Tng thc th Tm mnh s dung thng vi cn khn v tr. Bi v v tr, hay php gii nh c Hng gii thch l mt mn Thin la vng (li bu), n va l ca chung v li va ca ring ca mi ngi. Chc qi v cn nh bi k Ph a ngc: Nhc nhn c liu tri Tam th nht thit Pht ng qun php gii tnh Nht thit duy tm to Vn php do tm sanh Nht tm sanh vn php Tm y l Diu tm. Tm ca mnh vi php gii l mt, ch khng khc bit nh mnh tng. S d, mnh tng Tm mnh khc bit vi php gii l v mnh cn cm ngh v hnh ng theo thc. Nhng mt khi tu hnh c o ri, tc l lt vo Tng thc; mi vic xy ra trong php gii (vn vt trong v tr) mnh u bit ht. Ci Diu tm v nh mng li ca con nhn m mnh l con nhn nm gia. H c con rui hay mui no ng phi li, con nhn s bit lin. Tt c nhng v n Mt tri, mt trng, nhng v

chy rng, nhng trn ng t, cng nhng thin tai khc xy ra trong v tr ny mnh u bit ht. Ly mt th d c th, mt phi on k gi ca i BBC c B lc Kogi Nam M tip n vi iu kin l h phi trao bc thng ip c tn l Thng ip ca nhng ngi anh cho i hi Tn gio Th gii t chc ti Chicago vo thng 9 nm 1993, v cng b bc thng ip ca h. T tin ca B lc Kogi sng tm ngn nm trn nh ni v khng h tip xc vi ai? Ti sao h li bit c mt i hi Tn gio nhm hp Hoa k nh trao thng ip ca h? Theo k gi th n thui 20, thanh nin tp ngi yn quay mt vo vch tng t by n chn nm lin. y l mt li Thin nh cng ging nh li ta thin ca Ngi B t Ma. Ngi quay mt vo vch trong tm chn nm tri. l mt php mn m nh Thin gi l hi quang phn chiu, tc l nhn vo trong Tm thc ca mnh thay v nng theo ci tm phn duyn chy theo trn cnh ngoi m trit hc hin sinh gi l li sng Phng th (Alination). Nh trn ni, php mn ny a Tm thc mnh t bnh din thp km l thc, qua Mt Na thc (Thc th by), lt vo Khng hi ca Tng thc (Thc th tm), v m ng n Diu tm. Tr li vn Pht thy hnh dng ca Phi bo cch y 25 th k l thi k chng c my mc g c. Pht c o, c ng nhn nn Thy Nghe Hay Bit tt c nhng g xy ra trong v tr. Nu c dng i mt tht vi my chic ng nhm th khng bit n i no mi thy c nh Pht? Nh vy, qu v c ng vi ti rng o Pht l mt o siu khoa hc khng? ---o0o--Chng III

PHT C PHI L MT BC I TON HC KHNG? Kinh Hoa Nghim, Quyn 5, Phm A tng k, trang 289-323, Tm Vng B Tt bch Pht rng, Bch Th Tn! Ch Pht Th Tn din ni a tng k, v lng, v bin, v ng, bt kh s, bt kh thuyt, bt kh thuyt-bt kh thuyt.

Bch Th Tn! Th no l a tng k nhn n bt kh thuyt bt kh thuyt?. Pht bo Tm Vng B Tt: Lnh thay! Lnh thay! Ny Thin nam t! Nay ngi mun cho cc th gian nhp vo ngha s lng ca Pht bit m hi c Nh Lai ng ng Chnh Gic. Thin nam t lng nghe lng nghe! Kho suy gm, Pht s v ngi m ni. Tm Vng B Tt knh vng th gio. Pht ni: Ny Thin nam t! Mt trm lc xoa* (Mi vn lm mt lc xoa: 100,000 (Pht Hc i T in) lm mt cu chi. Cu chi ln cu chi lm mt a giu a. A giu a ln a giu a lm mt na do tha. Na do tha ln na do tha lm mt tn b la. Tn b la ln tn ba la lm mt cn yt la. Cn yt la ln cn yt la lm mt a gi la. A gi la ln a gi la lm mt ti thng. Ti thng ln ti thng lm mt ma b la. Ma b la ln ma b la lm mt a b la. A b la ln a b la lm mt a b la. a b la ln a b la lm mt gii phn. Gii phn ln gii phn lm mt mt ph ma. Ph ma ln ph ma lm mt n ma. N ma ln n ma lm mt a b cm. A b cm ln a b cm lm mt di gi b. Di gi b ln di gia b lm mt t l gi. T l gi ln t l gi lm mt t gi b. T gi b ln t gi b lm mt tng yt l ma. Tng yt l ma ln tng yt l ma lm mt t tt la. T tt la ln t tt la lm mt t chim b. T chim b ln t chim b lm mt t thnh gi. T thnh gi ln t thnh gi lm lm mt t t . T t ln t t lm mt t b ha. T b ha ln t b ha lm mt t bc . T bc ln t bc lm mt t kh m. T kh m ln t kh m lm mt xng lng. Xng lng ln xng lng lm mt nht tr. Nht tr ln nht tr lm mt d l. D l ln d l lm mt in o. in o ln in o lm mt tam mt gia. Tam mt gia ln tam mt gia lm mt t la. T la ln t la lm mt mt h b la. H b la ln mt h b la lm mt t t. T t ln t t lm mt chu qung. Chu qung ln chu qung lm mt cao xut. Cao sut ln cao sut lm mt ti diu. Ti diu ln ti diu lm mt n la b. N la b ln n la b lm mt a l b. A l b ln a l b lm mt nht ng. Nht ng ln nht ng lm mt ha l b. Ha l b ln ha l b lm mt ha l tam. Ha l tam ln ha l tam lm mt h l gi. H l gi ln h l gi lm mt t l b . t l b ln t l b lm mt a l na. A l na ln a l na lm mt ma l . Ma l ln ma l lm mt sm mc . Sm mc ln sm mc lm mt y l . Y l ln y l lm mt

ma l ma. Ma l ma ln ma l ma lm mt iu phc. iu phc ln iu phc lm mt ly kiu mn. Ly kiu mn ln ly kiu mn lm mt bt ng. Bt ng ln bt ng lm mt cc lng. Cc lng ln cc lng lm mt a m t la. A m t la ln a m t la lm mt bt m t la. Bt m t la ln bt m t la lm mt gi m t la. Gi m t la ln gi ma t la lm mt na m t la. Na m t la ln na m t la lm mt h m t la. H m t la ln h m t la lm mt t m t la. T m t la ln t m t la lm mt bt la m t la. Bt la mt t la ln bt la mt t la lm mt thi b m t la. Thi b m t la ln thi b m t la lm mt la. la ln la lm mt tit la. Tit la ln tit la lm mt la. la ln la lm mt k la. L la ln k la lm mt ty b la. Ty b la ln ty b la lm mt n la. N la ln n la lm mt k la. K la ln k la lm mt t la. T la ln t lm mt t la. T la ln t la lm mt m la. M la ln m la lm mt ta l . Ta l ln ta l lm mt m l . M l ln m l lm mt kh l . Kh l ln kh l lm mt ma la. Ma la ln ma la lm mt ta mu la. Ta mu la ln ta mu la lm mt a d ta. A d ta ln a d ta lm mt ca m la. Ca m la ln ca m la lm mt ma gi b. Ma gi b ln ma gi b lm mt a t la. A t la ln a t la lm mt h l gia. H l gia ln h l gia lm mt tit l b. Tit l b ln tit l b lm mt yt la ba. Yt la ba ln yt la ba lm mt ha b b. Ha b b ln ha b b lm mt t b la. T b la ln t b la lm mt na b la. Na b la ln na b la lm mt ma l la. Ma l la ln ma l la lm mt ta b la. Ta b la ln ta b la lm mt m l l. M l l ln m l l lm mt gi m la. Gi m la ln gi m la lm mt m la. m la ln m la lm mt bt l m . Bt l m ln bt l m lm mt t gi ma. T gi ma ln t gi ma lm mt ba bt a. ba bt a ln ba bt a lm mt din thuyt. Din thuyt ln din thuyt lm mt v tn. V tn ln v tn lm mt xut sanh. Xut sanh ln xut sanh lm mt v ng. V ng ln v ng lm mt a bn a. A bn a ln a bn a lm mt thanh lin hoa. Thanh lin hoa ln thanh lin hoa lm mt bt u ma. Bt u ma ln bt u ma lm mt tng k. Tng k ln tng k lm mt th.Th ln th lm mt ch. Ch ln ch lm mt a tng k. A tng k ln a tng k lm mt a tng k chuyn. A tng k chuyn ln a tng k chuyn lm mt v lng. V lng ln v lng lm mt v lng chuyn. V lng chuyn ln v lng chuyn lm mt v bin. V bin ln v bin lm mt v bin chuyn. V bin chuyn ln v chuyn lm mt v ng. V ng ln v ng lm mt v ng chuyn. V ng chuyn ln v ng chuyn lm mt bt kh s. Bt kh s ln bt kh s lm mt bt kh s chuyn. Bt kh s chuyn ln bt kh s chuyn lm mt bt kh xng. Bt kh xng ln bt kh xng lm mt bt kh xng chuyn. Bt kh xng chuyn ln bt kh xng chuyn lm mt

bt kh t. Bt kh t ln bt kh t lm mt bt kh t chuyn. Bt kh t chuyn ln bt kh t chuyn lm mt bt kh lng. Bt kh lng ln bt kh lng lm mt bt kh lng chuyn. Bt kh lng chuyn ln bt kh lng chuyn lm mt bt kh thuyt. Bt kh thuyt ln bt kh thuyt lm mt bt kh thuyt chuyn. Bt kh thuyt chuyn ln bt kh thuyt chuyn lm mt bt kh thuyt bt kh thuyt. V bt kh thuyt bt kh thuyt ln bt kh thuyt bt kh thuyt lm mt bt kh thuyt bt kh thuyt chuyn. Tm li, Tm Vng B Tt hi Pht th no l A tng k, na do tha, Hng h sa, ngha l nhng con s khng m c ging nh V cc s ca khoa hc ngy nay. Pht tr li bng cch a ra 132 cn hai, bt u l mt Cu chi bng 10,000,000. khi tm cn hai ca 10, 000,000, li ly thnh s tm cn hai k tip. Ri c tip tc gii cho n ht 132 cn. By gi, ti lm th nm cn u, nu sai xin qi v gii ton sa dm. Pht ni, Mt trm Lc xoa lm mt Cu chi, v mt Lc xoa bng 100,000. Vy th (1) Mt Cu chi bng: 100 x 100,000 = 10,000,000, hay 10 ly tha 7, hay 1 + 7 s 0. (2) Cu chi ln Cu chi lm mt A giu a: 10,000,000 ^ 2 = 1.e* (Exponent) + 14, hay 10 ly tha 14, hay 1 + 14 s 0. (3) A giu a ln A giu a lm mt Na do tha: 1.e + 14 ^ 2 = 1.e + 28, hay 10 ly tha 28, hay 1 + 28 s 0. (4) Na do tha ln Na do tha lm mt Tn b la: 1.e + 28 ^ 2 = 1.e + 56, hay 10 ly tha 56, hay 1 + 56 s 0. (5) Tn b la ln Tn b la lm mt Cn yt la: 1.e + 56 ^ 2 = 1.e + 112, hay 10 ly tha 112, hay 1 + 112 s 0.

Nu ti gii ht 132 cn th nhng con s Khng s di n c thc, v cn di hn tn ca cc M Hu v ca Hong Gia Thi Lan na. V d: Hu: Cng Tng Tn N Th Nh Lan Hu (8 ch) Thi Lan: Sm Sa Nt Cht Chi Ca Chng (7 ch) Vy qu v bit u l h, tn m, v tn cng cm? n , tn cn di hn na. S lc , ti xin tr li 132 cn hai ca Pht. Ti xin php ngng gii cn y. Qi v no gii ton, xin lm ht 132 cn ny cho B Tt Tm Vong ko ti nghip! Ti ngc nhin khi thy Pht v B Tt Tm Vng cng bit gii cn hai? Khng r cc ngi u Trung Hc nht cp cha h? Rt tic l ti dt ton, nu khng, s gii 132 cn xem n n nhng con s kinh khng nh th no? n y, ti sc ni n cu chuyn do mt mt bn H.O k li: Mt lnh ngy ang b nht, bng nghe thy c ci nhau v vic gii phng trnh bc hai hc ba. Anh ta bn nghn c ni, Cho ti gii th xem sao?. c ra, ch trong nhy mt, anh ta gii xong v anh l gio s Ton Trung Hc. Cc thy c tr mt nhn, tm tc khen ngi, Lnh ngy m cng bit gii phng trnh kia ? Nhn tin, ti cng xin ni qua v nhng con s qu ln v qu nh trong kinh Pht. Nhng s ln khng m c Ngoi tn ca 1332 cn ni trn nh Cu chi, A giu a, Tn ba la, Na do tha, Cn yt la v.v..., trong kinh thng ni n nhng con s khng m c nh: V lng, v bin, a tng k, Hng h sa (nh s ct sng Hng), bt kh t ngh, bt kh xng, bt kh s, bt kh thuyt ... u l nhng con s trn mun c. Li nghe kinh Php Hoa ny tm trm ngn mun c na do tha, chn ca la, tn b la, a sc b cc bi k, l nhng con s ln n t nghn mun c sp ln. Nh mt chn ca la bng mt nghn mun c. (Kinh Php Hoa, trang 477)

Kinh i Thng Phng Qung Sm Hi Dit Ti Trang Nghim Thnh Pht cng ni n nhng v cc s nh sau: Nam m na do tha, thp na do tha, bch na do tha, thin na do tha, vn na do tha, vn vn na do tha ch i b tt ma ha tt hay tr sinh t trng ti t v lng kip n nay. (Trang 98-99). Hoc: Nam m bch hng h sa, nam m bch c v lng hng h sa ch i b tt ma ha tt, hay tr sinh t trng ti t v lng kip n nay. (Trang 99) Sau y l nhng con s m c: Mt do tun = 9,216 mt. C ba th do tun: 10 dm Tu, 60 dm, v 80 dm. Nhng n v thi gian: St na n v nh nht ca thi gian l st na. Mt st nhn gii bng 0.0133 giy. 120 st na l mt Hng st na. Mt Hng st na bng 1.6 giy. 60 Hng st na bng 1 pht 36 giy. (Trang 101, Cu X Lun, Ho Thng c Nim). Nhng n v khi lng thuc v cc s: Cc vi 7 cc vi = 1 vi t 7 vi t = 1 kim trn (7 x 7 = 49 cc vi) 7 kim trn = 1 thy trn (49 x 7 = 343 cc vi) 7 thy trn = 1 th mao trn (343 x 7 = 2,401 cc vi) 7 th mao trn = 1 dng mao trn (2,401 x 7 = 16,807 cc vi) 7 dng mao trn = 1 ngu mao trn (16,807 x 7 = 117,649 cc vi) 7 ngu mao trn = 1 khch du trn (117,649 x 7 = 823,543 cc vi) (Cu X Lun, trang 52)

Cn rt nhiu na, nhng rt tic ti mi c kinh Pht c vi nm. Chc phi c c i, hoc n v lng kip mi hiu nhiu hn na. C ngi c kinh pht hai ba mi nm m vn cha hiu c ci ngha chn tht ca Pht. Anh bn ng tu ca ti c kinh Pht trn 30 nm m cha hiu thu kinh Lng Nghim. L do l o Pht c c thin kinh vn quyn trong khi cc o khc ch c mt vi cun kinh. L do th hai l kinh Pht rt thm su t m nh ta ly hn ct vo u mt si dy thng xung b. Thng mi, thng mi m chng bao gi hn chm y b. Thng hiu kinh Pht nh c Nghim Xun Hng m tht ra nhng li ny, n nh ti ti c kinh Lng Nghim m ch hiu i cht. Ri dm mi thng hay mt nm c li mi hiu thm c cht t! Vy th hi, tr nhng bc khoa bng ca Pht gio cng nhng v tu s o cao chc trng, c Pht t no bng c Hng cha? Mt v khoa bng chuyn nghin cu Pht gio ni rng, c kinh Bt Nh mnh thy my chc ci Khng c nm vo mt mnh! Trong mt bng ging, mt n tu s cng ni tng t. Chnh ti cng ht hong khi c kinh i Bt Nit Bn, trong Pht dy chng c Nit Bn g ht. Nguyn vn, C l ni Nit Bn thit chng c, ch Pht v th gian m ni c. Nh ngi i thit khng c con m ni l c con, thit khng o m ni c o. (Quyn 1, Phm Phm Hnh, trang 647). Ti bng hong tng nh mnh ang trn tri cao t xung t. Nhng vi nm sau, khi c mt bi ni v Ng Thi Thuyt Pp ca Pht, ti mi v l ra l Pht ni C, Khng l ty thi m ni. o Pht l o bt bin, bt bin m ty duyn cng nh nc c th lng, th hi, v th c. Khi chng sinh chp C d qu, Pht phi ni Khng, v ngc li, khi chng sinh chp Khng cng d qu, Pht phi ni C. Ngi ni C, Khng l i tr ci bnh chp trc qu nng ca chng sinh v hng Nh tha: Phm phu chp c, Nh Tha mui Khng! Tr li vic Pht a 132 cn hai cho B Tt Tm Vng gii, ti sc nh d c mt ti liu ni rng mt thn ng n c c trn 40 con s Pi g cn nhanh hn my in ton na. Ngh k, thy Pht rt kho lo khi ly nhng tm trng hay hnh ng ca phm phu t tn cho nhng v B Tt. V d Tm Vng B Tt phi gii 132 cn hc ba th chng nhng tm vng m cn tm ri na. Thng Bt Khinh B Tt i u cng vi ly b tnh v ni rng, Ti vi

ly cc Ngi v cc Ngi u s thnh Pht. Mc ch ca Pht l dy cc tu s b bt cng cao ng mn. Trong mt bng ging, mt n tu s ni rng, Mi tu c vi nm, ci Ng ca ti bng ht u. Tu nm mi nm , ci Ng ca ti to bng ci nh; v tu c hai ba mi nm, ci Ng ca ti to bng tri ni! Ti sao vy? Tu hnh l ph Ng chp! nhng v thin nam, tn n qu nhit thnh cng dng v cn bi ly mnh na nn Ng chp li tng thm. Xin li, ti lc mt ri. Xin tr li 132 cn hai ca Pht. Trong khoa Thin Vn Vt L, cc khoa hc gia dng nhng biu tng m t thi gian v tn, v khong cch ca nhng Thin th xa lc xa l trong v tr. V d nh Quang nin (nm nh sng). n v Thin vn (Astronomical Unit:AU), Parsec (PSC). Quang nin (Nm nh sng) nh sng truyn i trong chn khng 186,000 dm hay 300,000 cy s trong mt giy ng h. Mt quang nin bng 5 t t 88 dm. n v Thin vn (Astronomical Unit: AU) c tnh khong cch ca chn hnh tinh v Ra (Helipause) ca Thi dng h cch xa Mt tri bao nhiu, ngi ta dng AU. Ngi ta c tnh t Tri t n Mt tri l 93 triu dm, v dng n v AU tng trng khong cch cn bn , ngha l mt AU bng 93 triu dm. Dim vng tinh (Pluto) mt hnh tinh cch xa nht trong Thi dng h c khong cch bng 39 AUs. Nu khong cch t Mt tri n Ra (Helipause) hay bin gii ca Thi dng h bng 100 AUs, hai Phi thuyn Voyager 1 v 2 c phng i nm 1977, (Voyager 1 bay cch xa Mt tri 52 AUs, v Voyager 2 bay c 40 AUs; c hai phi bay thm 18 nm na mi n Ra ca Thi dng h. n v Parsec (Psc) Ngoi n v Thin vn AU, cc thin vn gia cn dng n v Parsec c tnh khong cch xa v cng tn ca nhng Thin th trong v tr. Mt n v Parsec = 206,265 AUs

Mt kiloparsec = 1,000 Parsec Mt Megaparsec = 1,000 Kiloparsecs i Parsec ra quang nin bt c nhiu s khng. Mt Parsec = 3.26 quang nin = 3 x 10 ly tha 18 cm i Parsec thnh quang nin bng cch nhn vi 3 V d thin h Tucanae 47, ng knh khong 10 Parsecs v cch xa Mt tri 1,500 Parsecs. nu 1 Parsec = 206,265 AUs 1,500 Parsecs = 309,397,500 AUs Nu 1 AU = 93,000,000 dm. 1,500 Parsecs = 28,773,967,500,000,000, hay 28,773 t t, 967 t, v 500 triu dm. By gi tnh khong cch t Ra (Helipause) ca Thi dng h n Mt tri. Ngi ta c tnh khong cch bng 100 Parsecs. Nu 1 parsec = 206,265 AUs. 100 Parsecs = 20,626,265 AUs. Nu 1 AU = 93,000,000 dm. 100 Parsec = 1,918,242,645,000,000, hay 1,918 t t , 242 t, v 645 triu dm. l nhng con s ln kinh khng ca khoa hc. Nhng cch y 25 th k, o Pht cng dng nhng con s ln kinh khng hn na m 132 cn hai ca c Pht cho B Tt Tm Vng gii l mt bng chng. Ti xin tm li thnh s ca nm cn u:

M Cu chi = 1 + 7 s 0. Mt A giu a = 1 + 14 s 0. Mt Na do tha = 1 + 28 s 9. Mt Tn b la = 1 + 56 s 0. Mt Cn yt la = 1 + 112 s 0. Pht ni nhng con s cc ln v nhng con s cc nh, nh n m t Ht (Particle/Matter) v Sng (Wave/Mind). V d m Pht gi l Cc vi (Ht o) ch bng 10 tr ly tha 33 cm, tc 1/1000 t t ca mt cm. Cn c vo nhng s kin ny, qu v c ng vi ti rng c Pht l mt bc i ton hc hay khng? ---o0o--C PH HIN C PHI BC THIN VN A L KHNG? Hnh dng cc Thin th v V tr: Trong kinh Hoa Nghim, Tp 1, Phm Hoa Tng Th Gii, trang 401 v 410 415; c Ph Hin ni: Ch Pht t! Tt c th gii chng hnh dng u khc nhau: Hoc hnh ni Tu Di, hnh sng, hnh xoay chuyn (trn c), hnh nc xoy, hnh trc xe, hnh l n (bn th), hnh rng cy, hnh lu cc, hnh sn trng, hnh vung gc, hnh hoa sen, hnh thai tng, hnh kh lc ca (ci r), hnh thn chng sinh, hnh my, hnh ng Pht, hnh vin quang (trn sng), hnh li, hnh tam gic, hnh bn nguyt, hnh thnh quch rng ln, hnh bo hoa xoay n, hnh t chu, hnh trn, hnh nh Kim cang, hnh nh Ma ni bu, hnh ch vn, hnh nh ta S t v.v... Ngi ni thm, C vi trn s hnh dng nh vy". Vy ta th tm hiu xem c Ph Hin ni c ng khng? Trc ht, Ngi dng ch Th gii m khoa hc ngy nay hiu l World hay Planet (Hnh tinh). trong Thi Dng h, tt c nhng Hnh tinh v V tinh, k

c Mt tri, u hnh trn. V vy, ti ngh rng c Ph Hin mun ni n hnh dng ca mt s thin th (Celestial bodies) trong v tr. Trong v tr c nhng Vi thin th (Planetsimal) nh Vn thch (Meteorites) c ng knh khong 2 cm, Sao bng (Meteor), Sao chi (Comet), Tiu hnh tinh (Asteroid) c ng knh t vi trm thc n dm nghn cy s, Tinh t, Chm sao (Constellation), Tinh Vn (Nebula), Sao t sng (Nova), Thin h (Galaxy), v Chm Thin h (Cluster of galaxies). Ch c mt s Thin h nh Chm sao, Tinh vn, Sao t sng, Thin h, v Chm Thin h mi c nhng hnh dng nh c Ph Hin m t. Ni v Thin th, kinh Hoa Nghim dng nhng ch nh: Ci, Th gii, Pht st, Pht st hi, Pht quc, Pht quc , Th gii h, Th gii chng, Th gii vng, v Th gii hi (Bin th gii). Theo thin ngh, Ci, Th gii, Pht st, Pht quc l mt. Nu dch ra ting Anh c th l World hay Planet (Hnh tinh). V Th gii vng, kinh nh ngha, Tt c th gii u lin tip nhau thnh th gii vng, kin lp nhiu hnh thc sai khc khp cng ni. V vy, Th gii h, Th gii chng, v Th gii vng cng l mt, v c th hiu l Cm sao (Cluster of stars), Chm sao (Constellation), Thi dng h (Solar system), Chm Thin h (Cluster of galaxies), hay Bc Trng Thnh Thin H (The Great Wall of galaxies). Cho n nay, cc Thin vn gia pht hin hnh dng ca mt s Thin th ng vi li m t ca c Ph Hin nh sau: Hnh sng, hnh Xoay chuyn, hnh nc xoy, hnh Trc xe, hnh Thai tng, hnh Vin quang (Trn sng), hnh li, hnh Ma Ni Bu (Ngc qu), hnh Bo hoa Xoay n, hnh ch Vn ... Ngoi ra, cc thin vn gia cng pht hin dng ca mt s Thin th khc nh sau: Hnh chim Phng, hnh mt Mo, hnh ci Nhn, hnh cnh Bm, hnh con Cua, hnh Vng xuyn, hnh Chm sao Vin quang, hnh Bu dc v.v... Ngoi nhng Thin th c hnh dng r rng cn c nhng Chm sao c nhng hnh dng c tng hnh bng nhng con vt trong thn thoi Hy lp. c Ph Hin khng nhng thy vi trn s hnh dng Thin th trong V trc m cn thy hnh dng ca V tr na. C Nghim Xun Hng k, Tt c nhng Th gii hi bao la bt ngt y ch l nhng t bo, nhng b

phn kt li thnh nhng cnh hoa, ri cnh hoa kt li thnh bng i Bu Lin Hoa, lc n ra lc ho ht i, v bng Lin Hoa tr trn ci cng hoa gi l Chng Chng Quang minh Nhy Hng Trng. Nhn tin, ti xin ni php ni qua v Hoa tng th gii nh kinh Hoa Nghim (trang 377 507) m t, v Nh Kha Hip Gii (trang 191 219) cng Lng Knh i Tha (trang 126 131) ni li. Nh Kha Hip Gii ch thut li s m t ca kinh Hoa Nghim, Lng Knh i Tha ca c Nghim Xun Hng din nm li mt cch ngn gn v d hiu hn nhiu. qu v c khi nim v hnh dng ca v tr theo kinh Hoa Nghim ti xin php trch dn nhng ging sau y cun Lng Knh i Tha (trang 126 127): Ngi (Ph Hin) ni r danh hiu cc ci, cc th gii, cc th gii chng, cc th gii hi mi phng, cng hng danh ch Pht Nh Lai ng tr ti cc quc . Ngi ni r v cc ci hnh trng nh th no, an lp nh th no, nng v u, tr v u, thnh thnh hoi hoi xoay vn, tng t nh l mc ri li rng. V Ngi cng dy r rng tt c nhng th gii hi bao la bt ngt y u l nhng t bo, nhng b phn kt hp li thnh cnh hoa, ri cnh hoa hp li thnh mt bng i Bo Lin Hoa, lc n ra lc ho ht i v bng Lin Hoa tr trn ci cng hoa gi l Chng Chng Quang minh Nhy Hng Trng. Trang 130 11, c Hng din ngha Hoa Tng th gii cng s Bng N Ln (The Big Bang) v s Co Rt Ln (The Big Crunch) ca v tr nh sau: Hoa Tng th gii l mt bng i Lin Hoa (Hoa Sen Ln), v th gii hi, hoc Gii Ngn H (ni theo s hiu bit ca ngi i nay) ch l nhng b phn vi ti ca nhng cnh hoa. Gn y, cc nh Thin vn hc thy c nhng Gii Ngn H (xin hiu l nhng Thin h) hnh nh n ra vi cc tinh t cng ngy cng xoay vn, chy cch xa nhau vi mt th tc rt ln, nn h a ra thuyt Big Bang, ngha l c v N tung rt ln khin cc tinh t bn te ra xa nhau ... Nhng ri h li nhn thy rng c nhng Gii Ngn H (xin hiu l Thin H) hnh nh co li, v trong cc tinh t cng ngy cng xch li gn nhau hn ...

Thit tng rt c th l nhng chu k n ra hoc cp li ca nhng cnh Hoa tng Th gii ... Nn nh rng li kinh khng my may h vng v nhng bc ni kinh u l bc i gic, c ng nhn ch khng phi ch c i mt tht vi my chic ng nhm nh cc khoa hc gia u. 1 Tr li vn Hoa tng Th gii, theo nh ngha ca cc nh Thin vn Vt l, V tr khng c hnh dng v khng c bin gii. H ct ngha mun bit hnh dng ca mt vt, ta phi ng ngoi vt quan st. V d ta ng trong khu Disneyland, ta khng thy c hnh dng ca n. Nhng ng cch dm ba cy s, ta s thy hnh dng n lin. Theo kinh Hoa Nghim, c Ph Hin chng nhng thy hnh dng ca vi trn s th gii (xin hiu l Thin th) m cn thy hnh dng ca V tr l mt Hoa Sen Ln c nhng cnh hoa l s kt hp ca v vn, v s Thin h nh b nh nhng t bo vi ti c t trn mt ci cng hoa tn l Chng Chng Quang Minh Nhy Hng Trng. Ngi Ph Hin cng nh c Qun Th m B Tt u l nhng v c Pht c ng nhn cho nn mt v thy c vi trn s Thin th v mt v thy c hnh dng ca Hng h sa s thin th trong V tr. Ti sao cc Ngi thy c m chng ta khng thy c? l v chng ta ch quan st s vt vi i mt tht vi vi chic ng nhm. Mun c nh cc Ngi, chng ta phi tu hnh; v khi c qu s c ng nhn. Kinh Php Hoa, Phm Php s Cng c th mi chn, trang 431, ni Nu c thin nam t, thin n nhn th tr kinh Php Hoa, ngi , nhc nhn thanh tnh ca cha m sinh ra, thy khp ci Tam Thin i Thin Th Gii, trong ngoi c nhng ni, rng, sng bin, di n a ngc A t, trn n ci Tri Hu nh ... l tu hnh c ng cn thanh tnh. Tu c ng cn h tng c nhiu diu dng hn na. V d, kinh Lng Nghim, khi dy v Lc cn vin thng, trang 306, Pht ni ng A Na Lut khng mt m thy, ng Bc Nan Long khng tai m nghe, nng Cang thn n khng mi m bit mi hng, ng Kiu Phm Ba khng li m bit v, thn Thun Nh Ca khng c thn m bit xc ...

gi l su cn h tng, ngha l cn n h th cn kia lm th. Truyn gn y, mt c gi ngi Nga tn l Rosa b m t lc ln hai tui. C tp nhn vt bng mi ngn tay trong nhiu nm tri, v cui cng nhn c nh mi ngn tay. Nh vy, kinh Pht khng my may ni nhng iu h vng nh mt s ngi hu cn cn qu thp km nn cho rng nhng iu ni trong kinh c v m h, huyn hoc, nu khng ni l ba t. Ngi Ph Hin v c Qun Th m B Tt thy c nhng iu ni trn cch y my chc th k. qu v c nim v s trng cu ca cc Ngi, ti xin trch dn Phm Ha thnh d ni v th mng Nh Lai trong kinh Php Hoa, trang 211 nh sau: Pht dy Cc t kheo! T khi c Pht (i Thng Tr Thng Nh lai) dit nhn n nay rt l lu xa, th nh a chng trong ci Tam thin i thin, gi s c ngi em mi lm mc, ri i khi mt nghn ci nc phng ng bn chm mt im chng bng bi nh, li qua mt nghn ci nc na cng chm mt im, c nh th ln lt chm ht mc mi bng a chng trn. cc ng ngh sao? Cc ci nc hoc thy ton hoc t ca thy ton c th bit c ngn m khng? Ngi li tip Cc T kheo! Nhng ci nc ca ngi i qua hoc c chm, hoc khng chm mc u nghin nt c ra lm bi, mt ht bi l mt kip, t c Pht dit n nay li lu hn s v lng v bin trm nghn mun c A tng t kip. Ta dng sc tri kin ca Nh Lai xem thu lu xa dng nh hin ngy nay. Trong kinh Hoa Nghim, c Ph Hin m t mt s hnh dng Thin th, v ni rng Ngi cn thy vi trn s hnh ng nhng Thin th khc na. Ngy nay, cc nh Thin vn Vt l pht hin mt s Thin th c hnh dng ng nh c Ph Hin m t. C nhng Thin th cch xa Tri t hng t quang nin (mt quang nin = 5.88 t dm) m Ngi thy tinh tng. Khoa hc ngy nay, mc du c nhng Vin vng knh ti tn, mi ch quan st c 10% nhng Vt

th trong v tr, cn li 90% l Cht ti (Dark matter). Khng quan st c Cht ti v n khng pht ra nh sng. l i vi nhng con mt phm phu. i vi ch Pht, chng ta thy xa, Pht thy gn, chng ta thy ti, Pht thy sng; v khng c g Pht khng Thy, Nghe, Hay, Bit. Nh vy, qu v c dng vi ti rng c Ph Hin l mt bc i Thin Vn Vt L hay khng? ---o0o--C QUN TH M C PHI L BC I THIN VN VT L KHNG? Trong kinh Lng Nghim, Quyn 6, trang 389 390, trong phn trnh by v php mn Nh cn vin thng, iu 14, c Qun Th m (QTA) B tt ni: Trong ci Th gii Tam thin i thin ny c trm c mt tri, mt trng. Theo thin , Ngi mun ni v vn v s Thi dng h v hnh tinh m ngi ta thng ni giu n thin c vn ti. Trong kinh Pht thng hay dng nhng danh t nh Na do tha, Hng h sa, ngha l nhiu qu khng m c; hoc dng nhng con s tng trng nh 84,000 con vi trng, hay 84,000 php mn ... c Pht cng ni rng Trong bu tri c v vn, v s th gii nhiu nh s ct sng Hng. Thi dng h l mt h thng gm c Mt tri gia v chn Hnh tinh (trong c Tri dt ca chng ta) chy vng quanh qu o ca n. Cn Hnh tinh h l nhng h thng m khoa hc mi khm ph gn y gm c Sao Mt tri gia v nhng Hnh tinh chy chung quanh qu o ca n. Sao Mt tri khng c ngha l Mt tri m l ngi sao ng gia. T d Sao Mch (Pulsar star PSR 1257 + 10) c nhng Hnh tinh chy quanh qu o ca n. Rt tic ti liu v vn ny m ti thu thp trong 8 9 nm qua qu t so vi ti liu ca NASA, JPL ... Ti chn 10 bi chng minh rng c

QTA ni ng. Tht ra ch cn mt vi bi l . Nhng tin y ti cng mun trnh by cng qi v nhng khm ph mi ca khoa hc v lnh vc Thin vn Vt l. Sau y, xin mi qu v xem nhng iu trch dn trong mt s bi bo M tng trnh v vic khm ph nhng Tinh t, Thin h, (Galaxy), v Hnh tinh h (Planetery system) ngoi gii Ngn H (The Milky Way Galaxy) ca chng ta. Trong ci Th gii Tam thin i thin ny c trm c mt tri, mt trng. Vin vng knh Hubble khm ph thm nhiu b mt v tr (20) Tm nm trc, khi trin khai thuyt Tng i chung, Einstein ngh rng v tr ch c mt Thin h (Galaxy) duy nht l Gii Ngn H (The Milky Way Galaxy). Nm 1924, Thin vn gia Edwin Hubble m Vin Vng knh khng gian c t tn ca ng, chng minh rng c hng t Thin h v hng t t (trillion) Tinh t ngoi Gii Ngn h ca chng ta. C quan Hng Khng Khng Gian (NASA) sn sng tm kim i sng sinh vt ngoi Tri t (21) tm kim i sng sinh vt ngoi Tri t, trong 10 nm ti, nhng vin vng knh t ti min nam California v Puerto Rico s nghe ngng 400 t tinh t trong Gii Ngn h tm kim du vt ca nhng nn vn minh khc l. Thin vn gia Frank Drake thuc SETI (Search for Extra Terrestrial Intelligence), tm dch l (Chng trnh tm kim nhng nn vn minh ngoi Tri t), phng chng c 10,000 nn vn minh trong Gii Ngn H c hoc v tnh gi tn hiu i, v nhng tn hiu ny bng qua Tri t. Drake khng ch trng n vic nghe ngng tn hiu ca 200 t Thin H trong v tr bi v chng qu xa. Nu Drake ni ng v nu nhng hnh tinh c i sng sinh vt c t trong nhng khong cch bng nhau th Hnh tinh gn nht chng ta cng cch xa 1,000 quang nin.

Gi mt tn hiu t Tri t v nhn in p phi mt 2,000 nm. Mt phi thuyn bay nhanh 10 ln tc ca nhng phi thuyn hin nay phi mt 40,000 nm mi ti nhng v sao ch cch Tri t 10 quang nin. Phi hp nhng s kin khoa hc vi nhng l thuyt mi trin khai, Drake lm bn c lng nhng may mn (chance) gip chng ta pht hin i sng sinh vt mt Hnh tinh khc vi Tri t ca chng ta nh sau: - Tinh t trong Gii Ngn h: 400 t. - Tinh t ging nh Mt tri: 40 t. - Sao Mt tri (Sun like star) chy quanh Hnh tinh: 20 t. - Sao Mt tri c nhng Hnh tinh ging Tri t chy quanh qu o trong 10 t nm lch s ca Gii Ngn h: 10 t. - Nhng nn vn minh gi tn hiu bng qua Tri t c lc i sng sinh vt ko di 1,000 triu nm, v nhng nn vn minh ny gi tn hiu trung bnh trong 10,000 nm. Bc trng thnh Thin h ln nht trong v tr (22) Hai Thin vn gia Margaret Geller v John Huchra thuc trung tm Thin vn Vt l Harvard Smithsonian (Harvard Smithsonian Center for Astrophysics) khm ph ra mt cu trc v i nht cha tng thy trong v tr. Cu trc ny c tn l Bc Trng thnh Thin h (The Great Wall of Galaxies) gm c nhng Thin h dt thnh mt tm thm di t nht 500 triu quang nin, hay vo khong 3,000 t t (trillion) dm. Tm thm ny mt thng khng thy c, chy di t chn tri n n chn tri kia pha Bc bn cu. Cc Thin vn gia ni sau vic khm ph ny, ngi ta nu ln nhng cu hi rng ri v ngun gc ca v tr v vic c nn xy mt Thin vn i ln theo di nhng cu trc v i ny? Gell ni Kch thc ca cu trc ny chng t rng nhng l thuyt ni v s hnh thnh ca v tr khng ng v nhng c on qu xa vi.

Khng c mt lc no c th to nn mt cu trc ln lao nh th k t thi gian v tr mi c thnh lp. Nhng l thuyt hin ti cho rng v tr bt u bng n cch y 15 t nm v bnh trng nhanh chng thnh mt hp cht ng u gia Th cht v Nng lng. Tt c nhng s kt hp ca Th cht v Nng lng t nhng ngi sao l loi n nhng Thin h l s tp hp ca hng t ngi sao cho n nhng Chm Thin h (Cluster of Galaxies) bao gm hng ngn Thin h phi bt ngun t nhng s thay i t trng nh b ca hp cht ny. Gell Tm thm Thin h c chiu di bng 200 quang nin, nhng chiu rng ch 15 triu quang nin". Chiu di ca Bc Trng thnh Thin h c c lng 500 triu quang nin hu nh lm sai lc ht nhng so snh n nh. Thin h ca Tri t (Gii Ngn H) ch c chiu di 100,000 quang nin, v chiu di v tr c c tnh t 10 n 20 t quang nin. Pht hin a lc Thin h trong v tr (23) Cc Thin vn gia loan bo khm ph mt s tp hp ca cc v sao ln nht cha tng thy. Vic khm ph ny c th thay i li suy ngh v cu trc ca v tr. c gi l S Hp Dn V i (The Great Attracter) v cch Tri t 150 triu quang nin, cu trc v i ny c Trng trng li ko Gii Ngn H v hng triu cc Thin h khc. Vic khm ph ni trn xc nh nhng l thuyt c cc Thin van gia bn ci trong my nm qua cho rng nhng Vt th cn bn trong v tr cn to ln rt nhiu v qu phc tp hn h tng. Nhng Vt th ny khng phi l nhng Thin h hay Chm Thin h gin d m l nhng a lc Thin h ln hn c trm ln. Alexander thuc Vin Carnegie Washington, trng ton, khm ph ra a lc Thin h ny tuyn b N ln qu v che lp bu tri lm chng ai n n. Dresser tin rng cn c nhiu i lc thin h nh vy na.

Cc Thin vn gia khng r nhng vt g cu to thnh a lc Thin h, nhng h tin rng chng phi l Cht ti (Dark matter). Cht ti l nhng cht cng ging nh nhng Chm Thin h c v ln, khng pht ra nh sng nn khng th thy c. Thay v bnh trng v tch ri nhau nh nhng Thin h khc trong v tr, nhng Thin h trong a lc Thin h ny li t hi thnh mt vng di n hng trm triu quang nin. Dng vin vng knh, ngi ta ch thy c mt phn ca a lc Thin h ny. a lc Thin h ny bao trm 1/3 bu tri v m t Chm Sao Centaurus n mt u ca Pavo v mt u kia ca Indus. Trong my nm qua, cc l thuyt gia cho rng a lc Thin h V i v bc Trng thnh V i hin hin. bc Trng Thnh V i c chiu di bng mt t quang nin. Nhng Thin th ln nh vy gy nhiu kh khn cho nhng l thuyt ni v ngun gc ca v tr. Nhng l thuyt ny ty thuc kin cho rng khi v tr Bng n (The Big Bang), cc Vt th b bn tung i khp hng, c Trng trng thu ht t hi thnh nhng khi lng v t nhin tr thnh Tinh t v Thin h. Nhng vt th pht hin gn cc Tinh t c tin l nhng Hnh tinh (24) Cc Thin vn gia Hoa K v Gia N i pht hin 10 Thin th ging nh Hnh tinh chy quanh qu o mt ngi sao rt xa. Vic khm ph ny khin ngi ta cng thm tin tng c i sng sinh vt ngoi Tri t. Theo bn tng trnh c trong mt cuc hp ca Nghip on Thin vn Quc T, cc Thin vn gia thuc i Thin vn Vt l Smithsonian Cambridge, Mass; tuyn b h pht hin mt Thin th ging nh Hnh tinh chy quanh qi o ca mt ngi sao cch xa Tri t 90 quang nin.

Mt Thin vn gia ti i hc Victoria, Anh Quc; pht hin chn Hnh tinh chy quanh qu o ca chn ngi sao, ni rng c phn na s sao gii Ngn H u c Hnh tinh h. Bruce Campell, Ton trng Gia N i tuyn b theo kt qu su tm ca ng, vic pht hin mt s Hnh tinh h c th l du hiu ca nhng Hnh tinh c i sng thch hp ging nh Tri t. C hai ton Thin vn gia khm ph ra cc Hnh tinh ni trn bng cch phn tch vic i mu nh sng, thu nhn cc v sao. nh sng t mt ngun sng xa s hi i mu nu ngun sng di ng. nh sng i thnh mu nu ngun sng di chuyn nhanh hn, v i thnh mu xanh khi ngun sng di chuyn pha ngi quan st. Bng cch o lng t m vic i mu ny, cc nh Thin vn c th pht hin c hng i ca cc v sao. Hng i ny c th l do Trng trng ca mt Thin h gn, v tc di chuyn gip cc khoa hc gia o c kch thc ca v sao . Latham ni Vt th pht hin ging nh Hnh tinh ln hn Mc tinh (Jupiter) 20 ln ang chy chung quanh qu o ca Sao HD 114762 nng hn l la. Sao HD 114762 ln hn Tri t 3,000 ln, cch xa Tri t 90 quang nin, hay 522 t t dm. Campell ni ng v ton Thin vn gia Gia N i p dng mt k thut nhy bn hn quang c ca Latham nn pht hin c chn Vt th ging Hnh tinh sau khi nghin cu 18 ngi sao ... ng ni thm rng bng chng r rng nht l Hnh tinh ln ang chy chung quanh qu o ca sao HD 114762 c tn l Tau Ceti. Tt c nhng ngi sao do ton Gia N i pht hin u rt sng. sng vo khong 4 (Magnitude 4). Chng u ln bng Mt tri v cch xa Tri t 100 quang nin, hay 580 t t dm. Ti i Thin vn Oak Ridge Harvard, Mass; Latham quan st nhng ngi sao rt m, v Sao HD 114762 c sng 7, ngha l mt thng khng thy c. Cc v sao cng m ti khi sng tng ln. sng 6 l m nht i vi mt thng. Chuyn vin NASA pht hin mt s Hnh tinh chy quanh qu o ca Tinh t trong gii Ngn H (25)

Kenneth Marsh, mt Thin vn gia Vt l thuc Phng Th Nghim Phn Lc (Jet Propulsion Laboratory JPL) thuc NASA, v Michal J Mahoney; pht hin mt s Hnh tinh c th chy quanh qu o ca by ngi sao trong Gii Ngn h ca chng ta. Kenneth ni Nhng Hnh tinh ny cch xa Tri t 2,650 t t dm c th l nhng Sao bn (Companion Star), hay Sao Nu Ln (Brown dwarf), l nhng khi hi kh qu ln thnh nhng Hnh tinh v qu nh thnh nhng Tinh t. Marsh tng trinh rng ng v Mahoney tm thy chn ngi sao c th c nhng Vt th chy chung qunh qu o ca chng. H xc nh hai trong chn Thin th ny l nhng v sao m. By Thin th kia c th c nhng Hnh tinh chy chung quanh qu o ca chng l nhng v sao m ti, hoc Sao Nu Ln. H chc chn rng Sao GH Tauri c Sao Nu Ln v hai hay nhiu Hnh tinh khc ang chy quanh qu o ca n. By v sao trong Chm sao Taurus Auriga l mt vng tp trung cc v sao y hi kh v nhng m my bi cch xa Tri t vo khong 450 quang nin hay 2,650 t t dm. Mt Hnh tinh l mt Thin th c b rng t nht 600 dm, chy chung quanh qu o mt v sao, v tng i pht ra t Nng lng. Sao Nu Ln ln hn t hai n 80 Trng khi ca Mc tinh, v c th chy quanh qu o ca mt ngi sao. Chng pht ra Nng lng khi t thu hp bi Trng trng (Gravity) ca n. Pht hin Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao Pegasus 52 Ngy 10-6-95, hai Thin vn gia Thy s Mayer v Dider Queloz loan bo h pht hin mt Hnh tinh c bng Mc tinh (Jupiter) chy vng quanh qu o ca Sao Pegasus 51 cch xa Tri t 42 quang nin. Vt pht hin th hai l mt Thin th ln bng 20 ln Trng khi ca Mc tinh, hnh nh ang chy vng qu o ca mt Sao nh GL 229 cch xa Tri t 30 quang nin. Thin th chy vng qu o ca hai ngi sao ni trn c th l Hnh tinh hoc Sao Nu Ln.

Vic pht hin hai Hnh tinh h (Planetery system) ny c xc nhn. Vin vng knh Hubble nhn thy Bo sinh vin Tinh t (26) Cc khoa hc gia nn th khi thy tm hnh chp cch xa Tri t 7,000 quang nin. Nhng tm hnh Vin vnh knh Hubble mi chp khin cc Thin vn gia ln u tin thy tn mt nhng v sao nh mi sinh trong mt ni gi l Bo sinh vin Tinh t (Galartic nursery). Jeff Haster, Thin vn gia thuc i hc Arizona ni trong mt bui hp rng Nhng Tinh t mi ang thnh hnh ngay trc mt chng ta. Khc vi qu trnh hnh thnh thng thng ca cc v sao m Vin vng knh Hubble chp t trc, s hnh thnh ca nhng v sao ny trng rt r rt nh nhng cn gi mnh t cc ngi sao khng l thi bay m my che y nhng khi hi kh ang t hi thnh nhng Thai bo Tinh t (Embryonic stars). Khi thi bay gn ht hi kh, gi ny cho thy nhng v sao c hnh thnh rt nh mc du c cht liu ln mnh. Hester ni T lu, cc Thin vn gia tm hiu qu trnh no n nh kch thc ca Tinh t. Vic khm ph ni trn gip cc Thin vn gia hiu nhiu hn v qu trnh hnh thnh ca Tinh t cng nh nhng ni Tinh t thng xut hin trong v tr. Vic ny cng gip pht hin c nhng Vt th Tht thot (Missing mass) m ngi ta tin rng c hin din trong v tr di nhng dng thc cha c bit. Vin vng knh Hubble khm ph thm nhiu Hnh tinh mi (27) Nhng Thai bo Thi dng h (Embryonic Solar system) khuy bi sp thnh nhng Hnh tinh mi c Vin vng knh Hubble pht hin chy vng quanh nhng v sao rt xa tng cng l thuyt cho rng c

nhng th gii ging nh Tri t ca chng ta ang chy chung quanh qu o ca nhng ngi sao ging nh Mt tri. Edward J Weiler, chuyn tho chng trnh cho Vin vng knh khng gian tuyn b Chng ti tm thy mt ni c hng triu Hnh tinh s c hnh thnh trong vi triu nm na. Chng ti gn c bng chng y v s hin din ca nhng Hnh tinh c i sng sinh vt ny. Robert ODell, Thin vn gia ti i hc Rice ni khi nghin cu nhng tm hnh Vin vng knh Hubble chp mt phn ca Tinh vn Orion (Orion Nebula), ng thy 15 v sao chy quanh nhng Da hnh tinh sng (Photoplanetery disk), hay nhng m bi m l nhng cht liu cu to Tinh t. Cc Thin vn gia tuyn b c hng t t Tinh t trong v tr c cc Da Hnh tinh (Planetery disk) cu to. Tinh vn Orion (Orion Nebula) l mt vng hnh thnh v s cc v sao. Cc Thin vn gia khi nghin cu vng ny tm c nhng mu cht v tin trnh hnh thnh ca nhng Thin th trong v tr. Tinh vn Orion cch xa Tri t 1,500 quang nin l mt phn ca Gii Ngn H (The Milky Way Galaxy) trong c Mt tri. Stepen Strom, Thin vn gia ti i hc Rice, Mass; ni Nhng tm hnh ny cho thy cht liu to thnh nhng Hnh tinh h ging nh nhng Hnh tinh chy chung quanh Mt tri. Chng ti c cht liu thnh lp mt Thi dng h.

Tm lc nhng Hnh tinh h c pht hin Th no l mt Hnh tinh? Hnh tinh l mt Thin th c b rng t nht 600 dm, chy vng quanh qu o ca mt ngi sao, v tng i pht ra t Nng lng. 1-2. Tin s Alexander Wolzczan thhuc i hc Cornell, v Dale A. Frail thuc i Thin vn V tuyn Quc gia Socorro, NM; pht hin hai Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao B1257 + 12.B1257 + 12 l tn tch ca mt ngi sao bng n gi l Sao Neutron (Neutron star). V t trng ca Sao ny thu ht m in t khin nhng Phn t ny chiu sng

nh mt ngn hi ng nn Sao B 1257 + 12 cn c gi l Sao Mch (Pulsar). Hai Hnh tinh ny chy quanh qu o ca Sao B1257 + 12 vi mt khong cch bng khong cch t Tri t n Mt tri, hay 1 AU (Astronomical Unit = 93 triu dm). Mi Hnh tinh ny c Trng khi ln hn ba ln Trng khi ca Tri t, c t trng v cu to ging nh Tri t v Kim tinh (Venus). Hai Hnh tinh ging Tri t ny khng th c sinh vt v nhit ca n nng trn nng ca nc si. Chng cch xa Tri t, 1,300 quang nin nn chng ta cha phng tin bay n c. 2-3. Ngoi Sao Mch B1257 + 12 mi c pht hin, Sao Mch PSR1829-10 c Hnh tinh chy chung quanh c pht hin t thng 7 -1992. 313. Cc Thin vn gia Hoa K v Gia N i pht hin 10 Thin th ging Hnh tinh chy vng quanh qu o ca mt ngi sao rt xa. 13-23. Cc Thin vn gia thuc i Thin vn Vt l Smithsonian Cambridge, Mass; pht hin mt Thin th ging Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao HD114762 nng hn l la cch xa Tri t 90 quang nin. Thin th ny ln hn Mc tinh (jupiter) 20 ln v hn Tri t 3,000 ln. 23-32. Thin vn gia Kenneth Marsh v Mohoney pht hin chn ngi sao c th c nhng Vt th chy chung quanh qu o ca chng. by trong chn Thin th ny trong Chm sao Taurus-Auriga cch xa Tri t 450 quang nin. 32-34. Ngy 10-6-1995, hai Thin vn gia Thy s Mayer v Dider Queloz pht hin hai Hnh tinh c bng na Mc tinh chy vng qu o ca Sao Pegasus 51 cch xa Tri t 40 quang nin. Nhng v gn Sao Pegasus qu nng nn khng th c sinh vt. Vt pht hin th hai l mt Thin th ln hn Mc tinh 20 ln, hnh nh ang chy vng quanh qu o ca Sao nh GL 229 cch xa Tri t 30 quang nin. Vic pht hin hai Hnh tinh h ny c xc nhn. 34-49. Robert ODell, Thin vn gia ti i hc Rice, ni ng pht hin 15 v sao chy quanh nhng Da Hnh tinh sng (Photoplanetery).

49-51. Tin s Geoffrey v Paul Butler; pht hin hai Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao 70 Virginis trong Chm sao Vigro (X N). Hnh tinh th nht c nhit ca mt ly tr nng nn c th c nc. Hnh tinh th hai chy quanh qu o ca Sao 47 Ursae Major (i Hng tinh) nn nhit qu lnh. Butler ni Chng ti cha tng thy Hnh tinh h no ging nhiu nh Thi dng h ca chng ta. 52-52. Trong nm 1996, mt Hnh tinh c pht hin chy quanh qu o ca sao 55 Cancri trong Chm sao Bc Gii (Cancer), hay Con cua (The Crab). 52-53. Thin vn gia George Gatewood, sau 60 nm quan st, pht hin hai hay ba Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao Lalande 21185 ch cch xa Tri t 8.1 quang nin. Gate wood c tnh rng Hnh tinh xa Sao Lalande phi mt 30 nm mi chy ht qu o ca Sao ny, v Hnh tinh gn phi mt 8 nm. ng ni y l Hnh tinh h u tin ging nh Thi dng h ca chng ta c pht hin". V xa Sao Lalande nn hai Hnh tinh nay khng th c i sng sinh vt. Sao Lalande rt m nn mt thng khng trng thy c. Sao ny ang bay v hng Tri t vi tc trn 50 dm/giy. 53-54. Cc Thin vn gia California pht hin mt Hnh tinh cch xa Tri t trn 60 quang nin l Hnh tinh xa nht. 54-55. Geoffrey Macy v ng nghip thuc i hc San Francisco, pht hin mt Hnh tinh ln gp bn ln mc tinh ang chy quanh qu o cch xa HR5185 vi triu dm. Sao ny cn c tn l tau Boo. 55-56. Cc Thin vn gia thuc i hc San Francisco, pht hin mt Hnh tinh chy quanh qu o ca Sao HR3522 cch xa Tri t khong 40 quang nin. Ngoi nhng Hnh tinh pht hin, cc Thin vn gia c on s khm ph hng t t cc Hnh tinh cc nh sau:

a. Nhng Thai bo thi dng h (Embryonic solar system) sp thnh nhng Hnh tinh mi c Vin vng knh Hubble pht hin chy quanh qu o ca nhng v sao t xa ... b. Edward J Weiler tuyn b Chng ti tm thy mt ni c hng triu Hnh tinh s c thnh hnh trong vi triu nm na. c. Cc Thin vn gia tuyn b c hng t t Tinh t trong v tr c cc Di Hnh tinh(Planetery disk) cu to. d. Tinh vn Orion (Orion Nebula) l mt vng hnh thnh v s cc v sao. Tinh vn Orion cch xa Tri t 1,500 quang nin, l mt phn ca Gii Ngn h ca chng ta. Pht hin thm mt Thi dng h mi Thng 10-1996, bo ch M loan bo rng Trng ton Thin vn William D. Cochran thuc i hc Texas, v mt ton Thin vn gia San Francisco; pht hin thm mt Thi dng h mi gm c mt Hnh tinh v mt Sao i cch Tri t 70 quang nin v nm trong Chm sao Cygnus c tn l Vng Ch Thp Bc. Hnh tinh pht hin chy quanh qu o ca mt ngi sao nh c tn l 16 Cygni B, v mt ngi sao ln c tn l 16 Cygni A. Sao 16 Cygni B ging Mt tri v nhit v Trng khi. C 250,000 nm, Sao Cygni A v B chy cch nhau 65 t dm l khong cch tiu chun st nt ca cc Tinh t. V gn nhau nn Trng trng ca Sao Cygni A li ko Sao Cygni B khin Sao ny khng chy theo qu o trn nh nhng Hnh tinh trong Thi dng h ca chng ta m chy theo qu o hnh bu dc. Hnh tinh ny khng c i sng sinh vt bi v n thuc loi Hnh tinh hi kh nh Mc tinh (Jupiter) v Th tinh (Saturn). Cochran kt lun rng qu o bt thng ca Hnh tinh ni trn khin cc Thin vn gia phi duyt xt li l thuyt ni v s hnh thnh ca cc Hnh tinh.

Qua nhng vic pht hin ni trn, qu v thy trong v tr c khong 200 t Thin h (Galaxies) v 400 t Tinh t. Mt Thin h c khong 100 t Tinh t, v c ng knh t 1,500 n 100,000 quang nin. Ring Gii Ngn h ca chng ta c 400 t Tinh t.a lc Thin h (Continent of galaxies) ln hn Chm Thin h 100 ln, v chim 1/3 bu tri t Nam Bn cu n Chm sao Centurus. Bc Trng thnh Thin h l mt tp hp ca v vn v s Thin h chy di n mt t quang nin m kinhHoa Nghim gi l Th gii vng. a lc thin h c th gi l Th gii hi. Ngoi Thi dng h, khoa hc dn dn khm ph ra mt s Hnh tinh h, v h tin rng cn v s v vn Hnh tinh h ngoi Gii Ngn h ang ch chng ta pht hin. c Qun Th m B Tt dy trong ci Th gii Tam Thin i Thin ny c trm c Mt tri, Mt trng. c Ph Hin cng dy C vi trn s hnh dng th gii nh vy". c Pht dy Khp ni, khp x, ch no cng c quang minh cng nhng loi chng sinh c ng. Trong bu tri, c v vn, v s Th gii nhiu nh s ct sng Hng. Li dy ca cc Ngi c khoa hc xc nhn v thnh thong h pht hin c mt s Hnh tinh h v Thi dng h mi. Ri 100, 1000 nm, hay v lng nm sau; h c tip tc tm kim mi m khng bao gi tm ht c nhng Th gii m cc Ngi dy. c Qun Th m, c ph Hin, v c Vn Th S Li u l nhng v c Pht xut hin cch y Na do tha, Hng h sa, v v lng kip. i vi cc Ngi, khng c thi gian v khng gian; khng c qu kh, hin ti v v lai. Thi gian v th v chung th s trng tn ca cc Ngi cng nh th. (Xin xem Phm Nh Lai th mng trong bi ti). Nu tm ly Pht lch 2,540 lm thi im th cc Ngi thy vi trn s Th gii cng hnh dng ca n trn 25 th k ri. Lc , cc Ngi u c nhng phng tin ti tn v hin i quan st v tr. Thin ti nh Albert Einstein ni trong V tr ch c c nht mt Gii Ngn h. Th m, cc Ngi ni trong V tr c v vn v s

- hay ni theo nh Pht c Na do tha, Hng h sa, Bt kh xng, Bt kh s, Bt kh thuyt vi trn s Thi dng h v Hnh tinh h. Nh vy, qi v c ng vi ti rng c Qun Th m B Tt c phi l bc i Thin Vn Vt L khng? ---o0o--ARISTOLE V C PHT (Bn i - By i) Aristole2 ni rng tt c vn vt trong v tr u c bn cht cn bn to thnh: t, nc, gi. la. Nhng cht ny hot ng nh hai lc: Hp lc khin t v nc chm xung, v Tnh phiu bng khin gi la ln cao. Aristole cho rng ngi ta c th chia ct mi mi mt vt thnh nhng phn t nh hn. Tri li, ngi ta Hy lp cho rng Nguyn t khng th chia ct c. Trong bi T i Cc Vi, trang 52, 53, v Cu X lun Cng yu, bn dch ca Ha thng Thch c Nim ni rng Vt cht tc l sc php, bn cht ca n do g to thnh? Ci to thnh vt cht gi l cc vi m trc ngy hoc ra i, ngi ta thng gi l ln trn. Cc vi l em vt cht phn tch thnh nhng phn t nh vi t khng cn phn tch c na. Nu em cc vi phn tch na th thnh khng. Trng hp ny, Pht hc gi l tch khng qun tc qun ci khng th tch ... Nh vy, li Pht v s nghin cu ca ngi Hy lp u ging nhau im ny. Bn i l g? Bn i (hay T i) l t, nc, gi, la (a, thy, ha, phong). By i kia l a i, Thy i, Ha i, Phong i, Kin i, Thc i v Khng i (tc H khng). C khi ngi ta gi l i chng. i ngha l chu bin khp ni, v chng l nng nhau m chu bin tt c mi vt. i vi con ngi, t tng trng cho xng tht, Nc cho mu m, Gi cho hi th, v La cho s h hp (Combustion lente). Vi tm thc con ngi c thng hoa nn c thm hai i na l Kin i v Thc i.

By i l do Chn thc (Diu tm) chuyn thnh Hin thc (Thc S Nng Bin), ri chuyn thnh by i. (Nhng danh t Kin i, Thc i, Chn thc, Diu Tm, Thc S Nng Bin v.v... thuc v Duy thc hc. Nu ni ht, bi qu di. Ti s tr li trong mt bi khc). Gi chng ta hy xt tng i mt. a i (t): Ly tnh cng lm th, ly s duy tr lm dng. Mi vt u c sc i khng nhau. N hay h tng gi gn cht th ca n gi l tc dng a i. Thy i (Nc): l ly tnh t lm th, ly nhip th lm dng. S vt hay h tng tip dn, c dnh, tc l tc dng ca thy i. Ha i (La): Ly tnh m lm th, ly chn lm dng. Nh tri cy, vt cht hay chn, go hay thnh cm. y tc l tc dng ca la. Phong i (Gi): Ly tnh ng lm th, ly s tng gim nhiu t lm dng. S vt hay chuyn ng, sanh trng, y tc l tc dng ca phong i ... S, tnh, dng ca t i tm lc nh biu di y: S t i - t, nc, gi, la - Mt c th thy. Tnh t i - cng, t, m, ng - thc thn xc chm c th bit. Dng t i - gi, nhip, chn, sanh trng ... Nu so snh li ca Aristole vi li dy ca c Pht, qu v s thy c s tng ng khng kht. Aristole: Tt c vn vt trong v tr u c bn cht cn bn to thnh: t, nc, gi, la. Kinh Lng Nghim, trang 253, c Pht gii thch vn vt trong v tr cng c cu to bng bn cht: t, nc, gi, la. Aristole: Nhng cht ny hot ng nh hai lc: Hp lc khin t v nc chm xung, v Tnh phiu bng khin gi la ln cao.

Kinh Lng Nghim, trang 254, c Pht dy V minh nghip thc sinh ra t, nc, gi, la. Suy theo bn ch : Ni, bin, rng, t th cng tch ca t, nc, gi, la cng r rng hn: La xng ln, nc ging xung to thnh th gii. Ch t v thp lm bin ln, l ch chng sinh di nc. Cn ch kh cao hn th lm i, lm cn; l ch ca chng sinh trn qu a cu ... Xem nh vy, mt v hin trit tri u v mt bc i Gic tri u ni ng nh nhau tuy cch xa nhau trn mt th k. Th m c mt s ngi khng c v khng tin kinh Pht v h cho rng kinh Pht thng ba t v tam sao tht bn. Cn c vo s kin ni trn, chng ta thy rng c Pht v kinh Pht u c ni nhng iu h vng? Pht dy Thn ngi kh t, Pht php kh tm. Ly li c thn ngi rt kh nu chng ta khng gi ng gii. Khi cht, chng ta s u thai vo bng con ch, con con heo, con d, con b ... Ngy xa Thy ng Tng phi i thnh kinh bn Ty Trc gp bao ni gian trun. Mt n Pht t nc ngoi ni rng Cali nhiu Cha, nhiu Thy, nhiu Kinh sch. Cn ni chng ti khng Cha, khng Thy, v c t Kinh sch. Nu c iu kin, chng ti s di c sang Cali lin. Cn nh by gi, chng ta u c thiu in nc, v nc y ry khp ni. T d chng ta vo sa mc, nu i vi git nc ly vi lng vng, chng ta s khng chi t. Cn y, nhiu cha, nhiu thy, nhiu kinh sch m chng ta khng thm n cha, khng thm gp thy, khng thm c kinh sch ch v khng tin kinh Pht, hay ch v tam sao tht bn. iu ny trong kinh i Bt Nit Bn gi l ma s, ngha l s ngi hoi nghi b mt sc mnh v hnh no cn tr khng cho theo chnh php ca Nh Lai m ch nghe theo t s, ngoi o. Kt qu l khi cht c thy ln tr u a a ngc, ph cng c mt i tu hnh. Cng c th, nhng i trc, nhng v ny lc vo thn o hay ma o. n i ny, cc ng ch" c li tip tc o b ngi anh em v lm ma dn: Ma ng, ma b, ma con, ma chu ...

C my loi ma? Theo cun Nim Pht Thp Yu ca Ha thng Thch Thin Tm, trang 198-200, c ba loi ma: (1) Phin no ma hay Ni ma, (2) Ngoi ma, v (3) Thin ma. Loi th nht l nhng tht tnh lc dc, tham sn si, t nghi, mn kin ... khin con ngi ta m mui, tn c, in o, v v lun. Ngoi ma l nhng loi qu thn bn ngoi thng hay quy ph ngi tu hnh. Loi ny li chia lm ba loi: B ma, i ma, v No ma. B ma l loi ma a khng b, thng bin thnh cp, si, rn, hay nhng hnh c qu khin ngi ta kinh s. i ma l loi ma khch ng lng i dc khin ngi ta tham m dc lc. Chng ha thnh nhng m n la l, dng hin sn ho hi v, c khi ha thnh cha m anh em cho n thn Pht, B Tt khuyn d theo chng. No ma l loi ma chuyn lm no lon ngi tu hnh. Chng bin thnh nhng loi tinh th xut hin tng gi, hoc ha thnh nhng loi su trng b trn thn mnh, chui vo l tai, ming, mi ... lm no lon tinh thn khin ngi tu hnh phi thi ch. Thin ma l loi ma ci Tri Tha Ha T Ti, c phc bo, vui hng ng trn. Cc hnh gi tnh tu thng b loi ma ny lm no lon nh hin ra nhng hnh tng gh rn khng b, hoc tng nam n xinh p quyn r. Chng khin ngi ta ham mun danh li th gian, tnh tnh tht thng: Thot vui, thot bun, hay ci, a ng, d thng xt, xc cm ... Trang 192-194, tc gi ni v Bin Ma Cnh, hay Cnh gii ma m ngi nim Pht hay tu thin thng thy: 1. Nhng cnh khng nhn qu khng ph hp nh qun tng ny thy tng khc, v nhng cnh hin ra khng ging nh trong kinh u l nhng cnh ma. 2. Cc loi ma d c hin tng Pht n u, hnh gi vn cm thy xao ng, nng ny, khng yn. 3. nh sng ca Pht lm cho ta cm thy m di, mt m; nh sng ca ma lm cho ta chi mt, bt rt, khng yn. 4. Li thuyt php ca Pht, B Tt hp vi kinh in v thun theo chn l. Li ca ma tri vi l phi, khng ng nh kinh Pht dy.

5. Nu thy nhng cnh ma ni trn, nn tng Bt Nh Tm Kinh hoc tr ch, nim Pht; nhng cnh ma s bin mt. n y, ti sc nh n mt truyn ma gi Pht nh sau: Mt nh tu hnh rt knh phc s ph mnh v yn tr s ph l Pht. Mt hm ng yu cu s ph cho ng thy s ph hin tng Pht. S ph ng v dn rng h thy ng hin tng Pht th khng c ly. Hnh gi nhm mt bng thy c Pht ngi ta S t, uy nghi, lm lit. Nhn k thy ng din mo ca s ph mnh. ng va s hi va knh phc qun li s ph dn vi qu xung vi ly. Bng s ph cng cnh Pht bin mt. Tm li, mun phn bit chnh php v t o, xin c li khuyn sau y ca Tr Gi i s Gio ch Tng Thin Thai sng lp ti ni Thin Thai bn Tu, th k th su, nh sau: C ba th ngoi o: (1) Chnh cng ngoi o. H khng dng bng hiu ca Pht gio m t dng bng hiu ca h. H cng tu Thp Thin, tu thin, v cng c ln Tri. (2) Ngoi o dng bng hiu Pht gio. Nhng h tu theo ngoi o. Nhng ngi ny c ti a a ngc. Nu gp chnh php, h c th tr li chnh php. Cng nh t ca Pht nh Mc Kiu Lin, X Li Pht cng l lnh t ngoi o. (3) Hc Pht php hnh ngoi o. H khng bit l ngoi o v h thng sut kinh in, ging kinh, thuyt php hay lm! Tn cng nhiu lm nn t cho mnh l hay qu ri! Thng sut kinh in i tha liu ngha l chnh php ri cn ch vo u? Nhng m h hiu lm ci ca Pht dy cho chng sanh. Ci ti cn nng hn ngoi o th nh na. Pht gi chng ta l con trng s t. Con s t cht ri, cc th khc khng dm li gn n tht. Khi tht s t thi ri sanh ra nhng con trng n n tht con s t ch nhng th khc khng dm li gn n tht con s t. Loi ngoi o th ba l loi tiu dit Pht php.3

Mun phn bit chnh t, iu rt gin d l nn nghe ging kinh, nghe bng, c kinh sch thu hiu l o. Lc by gi, qu v s thy r u l t chnh? Nhng g Pht khng dy khng nn theo v Pht gic ng nn ch cho chng ta con ng ti gic ng. Nu lm khc i, tu khc i, chng bao gi thnh cng c. Pht dy Truyn ng tc dim, ngha l mi uc tr hu ca mnh vo uc tr hu ca Pht t soi ng m i. Nu khng t uc soi ng, chng ta s i trong m ti, m i trong m ti, tt nhin chng ta phi lc vo ma o hay thn o. Ca Pht t bi rng m: ng Cu Ma La (V no) git 999 mng ngi, v Dng Th t kheo phm ti A Ba Di (Sc v Dm) m khi hi u theo Pht cng c qu. Mc Kin Lin, lnh t ngoi o, v anh em U Lu Ca Dip th thn la cng thnh Pht. Ti li, nghip chng cng nh bng m. Pht dy Mt cn nh en ti mt ngy mt m, hay en ti mi ngn nm, hay mt triu nm; khi n t ln, en ti s ht lin. Ti cng xin php nhc li bn ti a ngc nh sau: Ph hoi lut nghi Ph bng i tha Cung vng thuyt php H thi tn th. Cu cui cng c ngha l th lnh s cng dng ca b tnh m khng lm ng bn phn ca ngi tu s. Xin qi v cn hoi nghi hy thc tnh tr v vi chnh php ca Nh Lai. ---o0o--Chng IV

O PHT V VIC TM RA VIN GCH XY DNG V TR CA KHOA HC

Khm ph Quark nh 4 (Top Quark) (28) tm kim vin gch cui cng xy dng v tr, cc khoa hc gia lun lun suy t. V tr c cu to bng nhng g? V v tr c thnh lp t bao gi? Trc y nhiu th k, cc trit gia thi c Hy Lp cng suy t kh nhiu v vic cu to Vt th trong v tr ny. my thp nin qua, cc quc gia trn th gii chi tiu hng t M kim cc khoa hc gia ca h tm kim nhng vin gch ni trn. Gn 100 nm, sau khi khm ph ra Nguyn t, cc khoa hc gia rt phn khi v tin tng rng h gn khm ph ra nhng b mt ca v tr. V vy, h lao u vo vic tm kim nhng ht Vi phn Tim Nguyn t (Subatomic particles). Thng Ba nm 1995, cc vt l gia loan bo tch ri mt ht Vi phn Tim Nguyn t m lu nay c lun c l mt Quark nh. Vic khm ph ny l do n lc ca hai nhm Khoa hc gia. mi nhm 450 ngi lm vic ti Phng Quc Gia Fermi (Fermi Laboratory), cch xa Chicago 30 dm, vit tt l Fermilab. Nh x dng My Gia Tc (Accelerator), h tch ri c su vin gch nh cu to vt cht. Cc khoa hc gia lun thuyt rt nhiu v Quark nh ny cho n nm 1960, Vt l gia Murray Gellmann thuc Vin K thut California (California Institute of Technology), vit tt l Caltec, gii thch cc Vi phn Tim Nguyn t nh l nhng n v mi m ng t tn l Quark. Cc khoa hc gia lun thuyt rng c ba cp Quarks, v Quark nh cn phi c tch ri ra. Nu khng, nhng l thuyt hin ti v tnh cht ca Vt th (Matter) v s thnh lp ca v tr s sp . Bng chng khm ph Quark nh (29) Quark nh c khm ph l mt trong 12 vin gch c coi l xy dng v tr vt cht ny. Nu vic khm ph ny c xc nh, n s tr thnh ci mc ln cho Khoa hc Vt l hin i, v b sung Mu Chun (Standard Model) am hiu v Nguyn t v cu to ca n cng nh thu o tnh cht ca thi gian, vt cht, v v tr.

Nu Quark nh khng c khm ph, Mu chun v l thuyt ca cc Khoa hc gia s sp khin h phi xt li vic lm trong my thp nin qua cng s ng gp hng t M kim ca cc quc gia trn th gii. Sau vic khm ph ra Nguyn t, ai cng bit mi Th cht c cu to bng nhng ht Nguyn t. Gn mt th k qua, cc Vt l gia khm ph ra rng, Nguyn t lu nay c coi l n v nh nht ca mt Vt th, li c cu to bng nhng Phn t nh nhim hn gi l nhng ht Vi phn Tim Nguyn t nh Dng in t (Proton), Trung ha t v Quark. Dng in t v Trung ha t nm trong Li (Cores) ca ht Nguyn t. Ri m in t (Electron) li c Lepton v dng h. Nhng Quark cn bn to dng nn Vt cht u nm trong Nhn ca mt ht Nguyn t. Tm kim Quark nh ra sao? Thng 3-1995 cc khoa hc gia ti Phng Gia Tc Quc Gia Fermi Batavia III, loan bo h khm ph bng chng c th ca Quark nh l n v cui cng cu to vt cht. My pht hin Phn t l mt my khng l nng 5,000 tn. (1) Ngi ta phng nhng chm Proton v i Proton (Antiproton) quay ngc chiu vi nhau. (2) Hai Proton v i Proton quay thit nhanh chm d di vo nhau. (3) Nhng Phn t ny loi tr nhau trong vic bng n ca Nng lng. (4) Nhng cht cn li trong vic bng n l nhng Phn t, trong c Quark nh. Vic khm ph ny cng tng t nh vic pht hin Di t (Gene) trong y hc. Thn th ngi ta c tt c 100 t t (t t = 1,000 t) t bo. Trong mi t bo c mt ht Nhn (Neucleolus). Trong mt ht Nhn c 46 dy Nhim sc (Chrmosome) c chia thnh 23 i. Trong mi i, mt dy thuc cha v mt dy thuc m. Cc dy Nhim sc ny c qun cht bng nhng

cuc dy DNA. Di t l nhng on ngn ca DNA trong mang ch th cu to Protein l cht to nn s sng. Nh vy, qu v thy b mt Vt cht nm trong Nhn ca mt ht nguyn t, v b mt to nn s sng ca con ngi cng nm trong Nhn ca mt t bo. Cha ca thuyt Quark (30) u nm 1960, Vt l gia Murray Gellmann quan nim rng Dng in t v Trung ha t - nhng Phn t cn bn trong Li ca ht Nguyn t - li c cu to bng nhng Ht t nh nhim m ng t tn l Quark. Theo gi thuyt, Quark c nh ngha l bt c mt ht Vi Phn Tim Nguyn t no tch in bng 1/3 hay 2/3 s in ca Dng in t th c ngh nh l nhng n v cn bn ca mt Vt th. n nay, sau ba thp nin tm kim, Quark th su c coi l Quark cui cng c tm ra. Thuyt ca Gell-Mann cho rng Quark c su V: Ln (Up), Xung (Down), p (Charm), K l (Strange), nh (Top), v y (Bottom). Mi v c ba mu: , xanh l cy, v xanh dng. Quark c h hng vi su Phn t nh hn ca gia nh Lepton, trong c Electron, Muon, Tauon, Elctron Neutrino, Muon Neutrino, v Tauon Neutrino. ng ngh rng su Quark ny cng s c khm ph ra. Cc khoa hc gia cho rng vic phi hp khc nhau ca 12 Quark ni trn cu to nn vn vt trong v tr ny. Ngoi Vt th, v tr cn cha bn lc nh: in t lc, Trng trng (Gravity), Lc mnh, v Lc yu. Gell-Mann l cha ca Thuyt v Tnh cht Cn bn ca Vt th (Theory of the Basic Nature of Matter). Thuyt ny cho rng Li ca ht Nguyn t c ba lp Ht t to thnh gi l Quark. Gell-Mann lnh gii Nobel nh l thuyt v S i Xng ca cc Vi phn Tim Nguyn t (Theory of the Symmetries of Subatomic particles). l l thuyt m ng quan nim trc khi i n l thuyt v Quark.

Ngoi ra, Gell-Mann xut bn cun The Quark and the Jaguar, di tiu Adventures in the Simple and the Complex. Gell-Mann, mt Vt l gia b hu ht cuc i ca ng vo vic nghin cu nhng Phn t cn bn v gin d nht cng s Tng tc (Interaction) ca chng ta m t mi vt trong v tr sinh ra. Nguyn t 110 * (31) * C 90 Nguyn t thin nhin v 18 nguyn t nhn to gi l Nguyn t, cng chung 108. Ti s nghin cu con s 18 v A La Hn, v con s 108 ht trong mt chui trng ht. Cc khoa hc gia ni vic pht hin Nguyn t 110 c lin h n vic thnh lp v tr. Chng ta b 10 nm lm cho Nguyn t 110 le ln trong mt phn ngn giy ng h. Tuy cha c t tn, Nguyn t ny cho bit u mi s to dng ca th gii ny. Nguyn vn It took 10 years to make and flickered into existence for less than a thousandth of a second. As yet nameless, Element 110 supplies another clue to the world creation. Mt ton khoa hc gia quc t ti Trung tm Nguyn t min Nam c quc ni rng Trung tm ny s to nn mt ht nguyn t ch v kn trong trung tm ca My Gia Tc (Accelerator). Cc khoa hc gia c tng rng Uranium l cht cui cng ca cc Nguyn t. Nhng trong hu bn th k, cc khoa hc gai thnh cng trong vic khm ph thm 18 cht na, c mi cht li nng hn cht cui cng tm ra. iu m cc khoa hc gia ny nay mun bit l cc cht ni trn c b gii hn khng, v nu c th gii hn ch no? Mi Vt th l mt hp cht gm nhng Nguyn t khng th tch ri ra thnh nhng cht khc d bng phng tin ha hc hay vt l thng thng. Nhng nh luyn kim chng hn, c th bin ci mi cht, nhng khng bao gi bin ci nhng kim kh cn bn nh ng v ch thnh bc hay vng c.

Cc khoa hc gia tin rng Nguyn t 110 c c tn ti. Ton khoa hc gia Darmstad, khi cng b thnh qu, ni rng Nguyn t 110 c tm ra lc 4 gi chiu ngy 9-11-1995, sau khi tm thm c bn Nguyn t na. Mi ln xut hin trong mt phn ngn giy ng h *, Nguyn t 110 li tan bin i. Tuy nhin, cc khoa hc gia tin rng Nguyn t 110 hin din bi v n phng ra mt nhn Helium trc khi tan bin. * Ht t Muon ch xut hin trong 2 phn triu ca mt giy ng h. Nguyn vn Each time the Element 110 diappeared in less than a thousandth of a second, but scientists knew it was there because they detected a Helium nucleous it emitted as it decayed. Trung tm Su tm Nguyn t Darmstad ni ting trong vic khm ph ra nhng Nguyn t 107, 108, 109, v 110 trong thp nin va qua. Tun ti, Trung tm sn xut mt ph bn nng hn: Cht ng v phng x c mt i sng di hn. Xin qu v nhng li l trong bn tng trnh thnh qu tm kim Nguyn t 110 nh sau: Chng ta b ra 10 nm lm cho Nguyn t le ln chng t s hin din ca n trong mt phn ngn giy ng h. Tuy cha c t tn, Nguyn t 110 cung cp thm mt mu cht khc cho vic to dng th gii ny. Bn tng trnh nhc li ln th hai s xut hin ma tri ca Nguyn t 110 nh sau: Mi ln xut hin trong mt phn ngn giy ng h, Nguyn t li tan bin i. Tuy nhin, cc khoa hc gia tin rng Nguyn t ny hin din v n phng ra mt nhn Helium trc khi tan bin. * Pht dy g v Khch du trn, Mao u trn, Vi trn, Cc vi, Cc vi trn, Ln H trn, hay Ln Khng?

Trong kinh Lng Gi Tm n (Bn dch ca Ha thng Thch Thanh T), Pht ni n Cc Vi (trang 90), v Vi trn (trang 92, 93, v 94). Trong kinh Lng Nghim, Pht ni n Ln Khng. TrongCu X Lun Cng Yu (Bn dch ca Ha thng Thch c Nim), trong bi T i Cc Vi (trang 94), ngi Th Thn ni: Vt cht tc l Sc php, bn cht ca n do g to thnh? Ci to thnh vt cht gi l Cc vi5 m trc ngy khoa hc ra i, ngi ta thng gi l Ln trn. Cc vi l em Vt cht phn tch thnh nhng phn t nh vi t khng cn phn tch c na. Nu em Cc vi phn tch na th thnh Khng. Trng hp ny gi l Tch khng qun, tc l qun ci khng th tch. Phm Vt cht tn ti, nht nh phi c phng v ca n. Ngha l bt c vt g, h l vt th u nht nh c su phng trn di, ng ty, nam bc. Nhng Cc vi l em phn tch n ch khng cn phn tch c na. Sau khi phn tch n cc im ri, li em n phn tch lm by phn l su phng v phng chnh gia. Do , Cc vi l khng th cn ph thuc vo phng v trn di, ng ty v.v... Ngha l v phng phn tch. V tnh cht khng cn phng v, khng th phn tch c na, nn Cc vi l khng bin hoi, khng cht ngi, mt khng th thy. Khi Cc vi tp thnh lm bn phng trn di, chnh gia by v tr , gi l vi. Nu vi tch tp lm thnh by th th gi l Kim trn ... Cc vi li phn lm bn loi: Sc, hng, v, xc, gi bn loi ny l Trn. Nhng g nh hin trc mt ta gi l Sc trn. Nhng v i vi mi ca chng ta gi l Hng trn. Nhng v i vi li nm ca chng ta gi l V trn. Nhng gi xc chm vi thn l Xc gic. bn Trn ny c dy tnh cht cng, t, m, nng ca t i t, nc, gi, la. Tnh cht n v ca cc vi c tm lc di y: 7 cc vi = 1 vi t 7 vi t = 1 kim trn (7 x 7 = 49 cc vi) 7 kim trn = 1 thy trn (49 x 7 = 343 cc vi) 7 thy trn = 1 th mao trn (343 x 7 = 2401 cc vi) 7 th mao trn = 1 dng mao trn (2401 x 7 = 16807 cc vi) 7 dng mao trn = 1 ngu mao trn (16807 x 7 = 117649 cc vi)

7 ngu mao trn = 1 khch du trn (117649 x 7 = 823543 cc vi) Trong kinh Lng Gi Tm n, Phm Ph Ngoi o Vng Chp C Khng, trang 91, Pht dy: Thy t i chng y Cc vi trn m sanh nhn, bi c ci php sp by, mi mi sai bit, cho nn chp th khng sng m khi tng tru c sng. Ngi mun ni cho rng t, nc, gi, la v Cc vi trn l ngun gc sinh ra vn vt nn mi chp th khng sng v tru c sng ngha l chp C, chp Khng. Phm phu chp C, Nh tha mui Khng. Pht dy C, Khng c hai u l vng bi v th gian ny va l C va l Khng (Sc sc, Khng Khng). Trong trang 92, Ngi dy v Cc vi trn nh sau: ... Cho n Cc vi trn phn tch tm cu trn khng th c ... Tc l khng bao gi mnh c th tm thy mt cc vi cui cng lm vin gch cu to vt cht. Trang 94, Pht dy tip: ... Phn tch sng tru thnh (Cc) vi trn, li phn tch vi trn cho n St na 6 chng dng ... Ngi ni phn tch sng tru (l mt vt) thnh Cc vi trn, ri li phn tch n thnh St na, ri c phn tch nh th mi chng ht c. Pht dy rng ngi ta mun phn tch, tm cu mt Cc vi trn khng th c. Ci Cc vi khng phi l Vt m ch l nh bin hin ca quang minh thi v n bin o v cng ... Th m khi nhng Cc vi ra ngoi gic quan ca chng ta, khi no chng n t hi, gi hp vi nhau, n bin thnh thnh tnh cht m Duy thc ni rng: Khi no l mt Cc vi th n l nh bin hin, n khng th gi l Vt m cng khng th gi l Tm. Ci bin hin n ng nh nh th, n le ln nh th thi! Khi no nhng ci n hi t n gi hp vi nhau, t nhin thnh mt ci m mnh thy c **. ** Lng Kinh i Tha. Qu v cn nh Nguyn t 110 cng ng nh, cng le ln nh th trong mt phn ngn giy ng h ri tan bin i. Nh th, cch y trn 2,500

nm, Pht m t ng v tnh cht phi Vt phi Tm ca Quark ni ring v ca nhng ht Vi Phn Tim Nguyn t ni chung. Bn th lun ca nh Pht khc hn vi quan nim ca Khoa hc by gi. Dn dn ti s chng minh rng Khoa hc ngy nay cn lu lm mi theo kp nhng li kinh xa. Ni mt cch c th, nhng li Pht dy cch y trn 2,500 nm by gi Khoa hc mi bt u tm hiu. Ni v Cc vi, cch y my th k, Pht u c nhng Vin Vng Knh Khng Gian, my Gia tng Th tc, my Siu dn v Siu Va Chm cng nhng phng tin khoa hc hin i khc tm kim. Ngi ch dng Pht nhn quan st mi vt, mi hin tng: T nhng vt cc tiu nh nhng Ht o cho n nhng vt cc i nh Thi dng h, Hnh tinh h, Thin h, Siu sao v.v... Nh Pht dng ch php gii ch v lng, v vn, v s Hnh tinh ch khng ch ring th gii ca chng ta. Ngoi th gii hu tnh cn c th gii v hnh na. Ci Ta B thuc quyn gio ha ca c Thch Ca l mt Tam Thin i Thin Th Gii. Th no l mt Tam Thin i Thin Th Gii? Mt Thi dng h l mt Tiu th gii. Mt ngn Tiu th gii l mt Tiu thin Th gii. Mt ngn Tiu thin Th gii l mt Trung thin Th gii. Mt ngn Trung thin Th gii tri qua ba ln nhn cho s ngn, nn gi l Tam Thin i Thin Th Gii. Nh vy, c Thch Ca gio ha chng sanh trong mt t Thi dng h. V tinh Voyager, phng i ngy 20-8-89, mi n Hi Vng Tinh (Neptune) Hnh tinh th tm ca Thi dng h sau khi bay c 4.4 t dm vi tc 60,000 dm mt gi. V tinh ny phi bay thm khong 15 nm na mi n Ra ca Thi dng h (Helipause). Vy mi bit ci Ta B m gio ch l c Pht Thch Ca rng ln bit chng no? Trong bn tng trnh v Ngi pht minh ra Quark, c on ni rng Gell-Mann, mt nh Vt l Phn t, d b ht hu ht cuc i ca ng tm kim nhng Phn t n gin v cn bn cng s Tng tc ca chng m vn vt trong v tr t m sinh ra. Hi Pht ti th, c chng 62 trng phi ngoi o c nhng ch trng khc nhau v ci ngun ca v tr. C trng phi cho rng Thn

ng v Minh to dng nn v tr. Trng phi khc cho rng vua tri Phm Thin to lp nn v tr. C Trng phi khc ch trng rng thi gian kin lp v tr. Ri c trng phi khc ch trng t, Nc, Gi, La thnh lp v tr. Ri c trng phi khc na c quyt rng v tr ny l do nhng Cc vi hay Vi trn nhy ma lon x, m sau ny v tnh c hay ngu nhin; chng phi hp vi nhau to thnh nhng chng sanh thp nh nhng con su kn, v nhng chng sanh cao nh kh v loi ngi. Pht bc b ht nhng ch trng ! Ngy nay Khoa hc tm ra trn 200 ht Vi phn Tim Nguyn t (Ht o) v tin rng nhng Ht t ny to nn Vt cht th 2,500 trc y mt trng phi n c ch trng tng t m b Pht bc b. Tht l i vo ci vng lun qun, hay lc vo chn M Lu (Labyrinth). Thi i ngy nay l thi i l gii. Khoa hc c hng i ca n, ngha l c tin ti khng ngng. Ti khng ph nhn thnh qu ca khoa hc a loi ngi t tnh trng d man n nhng x hi vn minh nh ngy nay. Tuy nhin, trn con ng tm cu thc ti cui cng ca s vt, nu khng tin li Pht dy l ng th du c tm c Quark nh i na th Khoa hc chng bao gi nm bt c n, kim sot c n, v x dng c n. N ch l s nh hin (mirroring) ng (flickering) ca mt cht Phi Vt Phi Tm m thi! Nhng Ht t nh Quark v dng hc Hadron (Meson, Baryon), Gluon (Graviton, Photon), Lepton (Electron, Muon, Taoun), v Nguyn t 107, 108, 109, v 110 cng ch l nhng bng Ma tri lp le la , chp chn, nh hin, v ch le ln trn mt thi gian qu ngn ngi: Electron le ln trong khong 12 giy ng h, v cc Ht t khc le ln t 1 phn triu n 2 phn triu giy ng h. Gn y, cc Vt l gia thuc Phng Th Nghim u Chu v Vt l (The European Laboratory for Particle Physics), to nn mt ht nguyn t ca mt i Vt Th (Antimatter), v Nguyn t ny ch xut hin trong vng 40 phn t ca mt giy ng h l cht cha tng thy v cha tng c loi ngi to nn. c li bi ni v Cc vi, qi v thy c Pht m t rt ng khng sai mt ho ly v s xut hin ma qui ca nhng Ht t ny.

Pht dy nu c i su mi vo Cc vi th Tm cu chng trn. L do l khng c Vt g ht. vt ch l Tm th kch, v Tm l Vt vi t 7. Nhng Nguyn t hay Ht t m cc Vt l gia ngy nay pht hin c ch l nhng Ht o xut hin gia bin gii ca Vt (Matter) v Tm (Mind) m thi. Cch y 25 th k, Pht u c phng tin ti tn to nn mt ht Nguyn t ca i Vt th (Antimatter) xut hin trong vng 40 phn t ca mt giy ng h? Nhng vi Pht nhn, Pht thy mt cch tinh tng nhng Ht (Particle) v Sng (Wave) nh nhim n ni khoa hc ngy nay vn cha pht hin c. Nh vy, qi v c ng vi ti rng o Pht l mt o Siu khoa hc hay khng? ---o0o--NGUN GC V CU TO V TR Khoa hc v ngun gc v tr (Cosmogony) nhm tm hiu v tr bt u thnh lp t bao gi, v thnh lp nh th no? Khoa hc v cu to v tr (Cosmology) nhm tm hiu cu trc ca v tr cng nhng thnh phn ln ca n. Khoa hc v hnh thi v tr (Cosmography) nhm m t hnh dng ca v tr cng nhng thnh phn ln ca n. Theo nh ngha ca cc Vt l gia, v tr khng bin gii, khng c bt u v cng khng c tn cng (V th v chung). Tuy nhin, c mt s Vt l gia c tnh rng chiu di ca v tr bng 20 Sextillion/dm (1Sextillion bng 1 + 21 s 0). Theo thuyt Tng i chung ca Einstein, v tr khng phng m vn vo (Warped). Mun bit hnh dng ca mt vt, ta phi ng ngoi vt . V d, nu ng trong khu Disneyland, ta khng thy c hnh dng ca n. Nhng nu ng cch xa vi dm, ta thy mt lu i c c thp nhn v mt qu cu trn.

Sng trong v tr, v chng ta qu nh b nn khng th thy c hnh dng ca n. Nhng c mt v thy c: l c Qun th m B Tt. Ngi thy hnh dng v tr nh l mt bng i Bu Lin Hoa (Bng Sen Ln Qu). Xin xem bi c Qun th m c phi l bc i Thin vn Vt l khng? Trang 219. Thuyt V Tr Bng N Ln (The Big Bang) bao gm c hai thuyt trn v thuyt ny nhm ct ngha c ngun gc v cu to v tr. Tn gio gii thch ngun gc v cu to v tr theo nhn quan ring. l nhn quan ca nhng bc tu chng c o nh c Pht, ch v B Tt cng nhng Thnh nhn thy Nguyn t, nhng Ht Vi Phn Tim Nguyn T, xung n Siu T Tri (Super String) v Tachyon. (Xin xem bi Nguyn T). V tr Bng N Ln. Thuyt 1 (32) c im th nht ca thuyt V Tr Bng N Ln gip chng ta bit c nhng iu kin s khi trong nhng giy pht u tin ca lch s thnh lp v tr. Cc Vt l gia gi th rng mt khi Vt cht khi c nn n ti a, t trng u tin ca n (g/cm3) ln n v cc, ri sau gim dn xung. Ni r hn, nu nn cc Vt th n mt T trng cao, nhit ca chng s tng mt cch kinh khng. Nm 1950, th nghim mu ca Goerge Gamow chng minh rng mt nhit tng n V cc v t trng s 0; ch trong mt giy ng h, nhit ln n 15 t , v t trng ca n cng bng t trng ca khng kh m chng ta ang th. c im th hai l thuyt V Tr Bng N Ln cho bit nhng Phn t u tin kt hp vi nhau nh th no cu to Nguyn t ca mi Nguyn t. Thuyt ny cng tin on rng c v vn v s nhng Phn t trong v tr. Trong nhng giy ng h u tin, khi hi kh nhit cao, Vt th v tan thnh nhng Ht Vi Phn Tim Nguyn t nh Trung ha t, Dng in t, v m in t.

Ton hc ca khoa Nguyn t Vt l cho thy cc Ht ny Tng tc vi nhau nh th no trong nhng giy ng h u tin. Bc u cu to ca mt ht Nguyn t l to Nhn (Neuclei) trc, v sau l m in t trong mt nhit lnh hn. Nhn ca Nguyn t Khinh kh ch l mt Dng in t nn ngi ta ni rng v tr cha y nhng Nhn Khinh kh bi v Dng in t l nhng Ht cn bn c y trong v tr. Nhn nng nht ca ht Nguyn t Deuterium hay Khinh kh nng l mt kt hp gia Dng in t v Trung ha t. Vt l gia Gamow v ng nghip khm ph rng Dng in t v Trung ha t ng nhau v to thnh Deuterium. Cng nhit cao, cc Phn t cng ng nhau d di. Trong mt th nghim mu, trong ba pht du tin, vic ng qu mnh khin Nhn Deuterium tan v nhanh chng hn khi kt t. Ba pht sau, Deuterium bt u kt t v to thnh nhng Nhn nng hn. Ngoi ra, c mt s lng nh Helium, Lithium, v nhng Nguyn t nng hn cng kt t li. Gamow kt lun rng hu ht nhng phn ng ca Nguyn t kt hp xy ra trong pht cht ca mt gi ng h u tin. Cho rng th nghim mu ny ct ngha s thnh lp v tr trong nhng giy pht u tin cch y 16 t nm c th hm h. Tuy nhin, kt qu ca th nghim ny c th c kim chng. V tr bng n ln. Thuyt 2 (33) Theo l thuyt v V tr bng n (The Big Bang), ch trong mt phn s rt nh ca mt giy ng h, mi Vt th, Nng lng, v nh sng trong v tr c c ng trong mt chm nh hn mt ht Vi phn Tim Nguyn t. Ri mi Phn t trong ci v tr vi ti bng bn tung te khi nhng Phn t khc vi tc gn bng tc c ca nh sng. V tr bnh trng rt nhanh v vo thi im 1/100,000 ca mt giy ng h, v tr ln bng c Thi Dng h ca chng ta, b ngang vo khong 3.7 t dm.

Vo nhng phn s ngn ngi ca giy ng h lc u, khng nhng ch c Nguyn t m c c nhng ht Vi phn Tim Nguyn t ng nhau d di nh m in t, Positrons, v Quang t (Protons) trong ni sp v tr tr c qunh hn nc n bn t ln. Khi nhng Phn t ny vng khi nhng Phn t khc vi mt tc nhanh kinh khng, nhng ra ngoi ca v tr bnh trng khi nhng ra i din nhanh hn tc ca nh sng. Chng ta khng thy c v tr bng n, nhng bng cch o lng nhng di Sng v hnh nh Tia hng ngoi v nhng Bc x vi sng, bn vin vng knh t Nam cc s tm hiu s tin ha ca v tr. 300,000 nm sau khi bng n, thi im m v tr bt u thnh hnh. Trc kia Einstein; v gn y, Fritjof Capra, trong cun The Tao of Physics, trang 182, ni rng V tr khng phng m cong. Lc khi u, nhng Thin th trong V tr gn nhau, ri chy xa dn i. V d chng ta chm nhng hnh ngi sao trn mt mt qu bong bng nh. Nu bm, bong bng ln dn v nhng ngi sao cng xa nhau dn dn. iu ny ng v cc Thin h k c Gii Ngn H trong c Thi Dng H ang chy xa dn i. Ri V tr li xp li nh thu ban du. Sau li tip tc bnh trng v xp li nh nh trc. iu ny ng v kinh Pht ni rng v tr v vn hu u phi qua kinh qua bn giai on: Thnh, Tr, Hoi, Dit. Kinh a Tng ni rng nhng k phm ti Ng nghch, khi cht o V gin a ngc. Nu th gii ny h hoi th b di chuyn sang a ngc ca th gii khc. V khi th gii khc ny h hoi li b di chuyn sang a ngc ca th gii khc na ... Bn giai on Thnh, Tr, Hoi, Dit phi tri qua nhiu t nm m chng ta qu nh b trc nhng ci v i ca v tr, v i sng ca chng ta qu ngn ngi so vi s trng cu ca Thin nhin nn chng ta khng th thy v bit c. Ch c nhng v c o, nhng bc Tin, Thnh, Pht mi thy c m thi. Cn vn trc khi thnh lp, c v tr hay khng, v v tr l ci g? l mt vn nn m cho n nay cha mt khoa hc gia no c th gii p.

V vic v tr bnh trc nh qu bng v nhng Thin th ang xa dn nhau; thng 4 nm 1994, cc khoa hc gia bo co rng c mt triu Thin h, k c Gii Ngn H, ang chy n mt vng c chiu di vo khong mt t ri quang nin vi tc kinh khng t mt triu n mt triu ri dm/gi. Ngun gc ca v tr (34) Cc khoa hc gia ni rng v tinh thm st ngun gc v tr Cobe pht hin s thnh lp ca v tr lc ban s khng b xo trn v bt bnh thng. Nhng xo trn ny ct ngha ngun gc ca nhng Chm Thin H (Clusters of galaxies), nhng khong trng mnh mng, v nhng cu trc v i thng thy thng tng khng gian. Khi thuyt trnh ti Hip hi cc Thin vn gia Hoa K, cc khoa hc gia tuyn b rng Cobe, c phng i cch y hai thng tm kim bng chng v s Bng N Ln (The Big Bang), hot ng rt tt. Theo h, nhng d kin u tin nh xc nh nhng tin on trong l thuyt ni v v ngun gc v tr. Thuyt ny cho rng s sng ca vn vt bt ngun t vic Bng n ca mt Th cht u tin ln bng nm tay cch y 15 t nm. Cc khoa hc tin rng lc ny V tinh COBE thy bng chng ca nhng xo trn xy ra cch vi trm triu nm sau s Bng N Ln lm lch hng i ca ln hi tch in. Nhng Cobe khng pht hin c nhng xo trn no. Theo l thuyt, nhng xo trn hay bt bnh thng khin Gi Thi dng (Solar wind, hay Plasma) ang bnh trng phi c ng li v tr thnh ht ging ca nhng cu trc v i nh nhng m my khng l, nhng chm Thin h, v nhng khong trng mnh mng hin ang l nhng nt chm ph trong v tr. John Matter, ngi cm u d n Cobe ni rng Chng ti khng thy s khc bit trong l thuyt ni v s Bng N Ln, nhng chng ti khng hiu nhng cu trc v i trong v tr v khng c bng chng v ngun gc ca chng.

George Smoot thuc i hc Clifornia Berkeley, cng tham gia d n ni trn, tuyn b Chng ta ang tm kim ci gch ni mt gia v tr m mi thnh lp v nhng cu trc bt u thnh hnh ngay sau khi . V tinh COBE, vi nhng ng ten nhy bn, ang tm kim du vt ca nhng Bc x Quang minh pht ra t lc v tr thnh lp cho n lc nhng Hnh tinh v Thin h u tin c thnh hnh. V tr c cu to bng nhng vt g? (35) Theo Frijtof Capra trong cun The Tao of Physics ca ng, ni rng tt c Nguyn t v mi dng thc ca Vt th chung quanh chng ta u c cu to bng ba Lng t cn bn: Dng in t, Trung ha t, v m in t. Quang ph. Lng t th t khng Trng khi l mt n v Pht x in t. Dng in t, m in t, v Quang ph l nhng Lng t bn vng, ngha l chng lun lun tn ti ngoi tr trng hp ng , chng s tan r. Ngoi nhng Lng t ni trn, nhng Lng t khc l nhng Lng t khng bn vng, v chng s tan r nhanh chng tr thnh nhng Lng t khc. Vic pht hin nhng Lng t ny rt kh khn, tn km v lu di. Gn y, kt qu x dng, hai my Gia Tc Ht ln (Particle Accelerator) khng l t ti California v u chu khin cc khoa hc gia ng rng v tr khng cha ng qu ba loi Vt th Cn bn. Vic khm ph ny l do n lc ca Trung tm Standford thit b My Gia Tc Thng (Standford Linear Accelerator), v Phng Th Nghim u Chu v Vt l Phn t (The European Laboratory for Particle Physics). Theo David Schram, Thin vn gia ti i hc Chicago, v tr cha ng nhiu Vt th hn l i vt th. Nu khng c ba dng h Phn t Cn bn, v tr s c hai lng Vt th v i vt th bng nhau. Vt th v i vt th thng tiu dit ln nhau. Nu v tr khng c ba dng h Phn t, :chng ta khng th c mt y bi v v tr s trn ngp nhng Bc x Quang minh (Radiation).

Tri li, nu nhng vin gch cu to Vt th li thuc qu ba dng h ni trn, v tr s cha ng nhiu kh Helium hn l s lng ang c. L thuyt v Vt th c tn l Mu chun (Standard model) c cc khoa hc gia chp thun v p dng ct ngha ng nht c tnh ca Vt th cha c xc nh. Kt qu thu lm c qua My Gia Tc tng cng mnh m nhng l thuyt v V tr bnh trng sau cuc bng n d di lc ban u. T trc n nay, ai cng bit c trn 200 Phn t. Cc Vt l gia chia nhng Phn t thnh ba dng h nh sau: 1.- Dng h th nht gm c hai Quarks: Ln (Up) v Xung (Down); nhng thnh phn ca Dng in t (Proton) v Trung ha t (Neutron) trong li ca ht Nguyn t; m in t (Electron); v mt Phn t c tn l Electron Neutrino. Hai dng hc khc ca nhng Phn t cn bn khm ph di dng nhng Vt th l nhng Phn t c to thnh trong nhng My Gia Tc Ht Ln c Nng lng cao, hoc c trong Tia v tr (Cosmic ray). 2. Dng h th hai gm c nhng Quarks p (Charm) v K l (Strange), Muon, v Muon Neutrino. 3. Dng h th ba gm Quarks nh (Top) v y (Bottom), Phn t Tauon v Taoun Neutrino. Trong bi o Pht" v vic tm ra vin gch cui cng xy dng v tr ca khoa hc", ti cng trnh by rng khoa hc ngy nay tm c Quarks nh m h cho l mt trong 12 vin gch cn bn cu to v tr. Tng lai ca v tr (36) C mi nm cc Siu sao (Supernova) trong Thin h bng n d di mt ln. K t khi v tr c thnh lp sau cuc Bng N Ln cch y trn di 10 t nm. Cc Siu sao bn nhng Vt th ri rc trong khng gian. Nhng Vt th ny c ng thnh nhng Thin h mi, nhng Tinh t, v ngay c nhng Hnh tinh c nhng chng sanh k c ngi c ng trn .

Mt ton Thin vn Vt l gia ang tm kim trong khng gian, qua hng trm ngn Thin h xa lc, nhng tn hiu sng r do s bng n ca cc tinh t gi l Siu sao. H hy vng trong mt hai nm na s tm kim c 20 Siu sao tnh xem v tr bnh trng nhanh hay chm, v v tr s tip tc bnh trng, hay cui cng chm li v ng yn. Cc khoa hc gia lm vic ti Phng Th Nghim Lawrence thuc i hc California Berkely cng vi ng nghip Anh Quc, ang s dng mt h thng my chp hnh ti tn gn trn vin vng knh cc mnh La Palma, trn o Canary, Ty Ban Nha; tm kim bng chng ca nhng Siu sao mi thnh hnh. Thng T nm ngoai, my chp hnh nhy bn ca h, gn vo vin vng knh Isaac Newton, bt ng pht gic mt tri sng rc r gia m tinh t m o trong mt Thin h cch xa Tri t 5 t quang nin. Khong cch ca cc Siu sao qu xa vi Tri t chng t rng nhng chm tia sng ca chng du hnh trong v tr hu nh ng thi vi vic thnh lp ca Tri t v Thi dng h cch y 4 t ri nm. c tnh ca nhng Siu sao ny on chc rng chng thuc v mt loi Siu sao khc bit, v loi ny gm c 30-40 Siu sao gn Tri t m cc Thin gia gi l nhng Ngn Nn Chun. iu ny c ngha l sc sng ca chng c th c dng tnh khong cch ca chng v tc thoi lui ca nhng Thin h chung quanh vo lc v tr ang bnh trng. V cc Thin vn Vt l gia pht gic thm nhiu Siu sao nhng Ngn Nn Chun xa xi ny trong vng mt hai nm na, h c th tnh c tc ca chng so snh vi nhng Siu sao cch xa Tri t hng triu quang nin. Cc khoa hc gia ngh rng vic tnh ton ny c th xc nh ln u tin vic bnh trng ca v tr chm i hay tng ln. V tr s sp ? (37) Bill Summer phn i nhng gio iu ca khoa hc c sng tn trong 70 nm qua.

Trong mt bi ng trong bo Thin Vn Vt l s ra thng 7 (nm 1994?) ca Hi Thin Vn Hoa K, Summer lun c rng cc nh V trc hc u sai lm ht; V tr ang sp ch khng phi ang bnh trng. Summer 51 tui, lnh bng Tin s v Vt l Ht nhn vo nm 1970 ti i hc Washington. ng tuyn b Lut Tng i ca Einstein (Einstein General Relative Theory) khng hon ton ng bi v tc nh sng khng c nh, v v tr ang sp . Phn ng trc l thuyt ca Summer, cc khoa hc gia ti i hc Washington chia lm hai phe: Mt phe thn trng v nghi ng, v mt phe ni thng rng Summer sai lm. James Bardeen, Vt l gia ti i hc Washington ni rng nm 1960, Summer tht bi trong vic trnh by bng chng v in lng ca mt nguyn t tin ha theo thi gian. Trong mt bi ng trong s bo ma h, Summer gii 50 ng thc Ton hc, v kt lun t ngt rng v tr ang sp . ng lun c rng cc Ht nguyn t, khi tin ha theo thi gian cng bnh trng v co rt nh v tr; v lm nh vy chng thay i in lc ca chng. ng cho rng di sng ca cc Nguyn t c cc dng c trong phng th nghim ghi nhn pht trin gp hai ln v nhanh bng di sng ca cc Tinh h xa xi. S kin ny lm cho cc Thin vn gia c cm tng rng cc Thin h ang ri xa chng ta trong khi chng ang chy gn vi chng ta. S Co Rt Ln ca V tr (The Big Crunch) s xy ra trong vng 4 t nm na. iu ny i ngc vi nhng l thuyt v Thin vn v V tr hc c cng nhn trong 70 nm qua. Cu to V tr theo nhn quan nh Pht c nhng trang trn, qu v thy khoa hc c ci im son l c gng khng ngng trong vic iu tra, nghin cu, tm ti, v thu lm c kh nhiu kt qu tt p cho nhn loi.

H lun lun suy t v tr c thnh lp t bao gi? V v tr c cu to bng nhng g? Vn vt trong v tr t nhng ci cc tiu nh vi khun cho n nhng ci cc i nh sn h, di a do nhng g to thnh? p s Thng to dng nn v tr v mun loi tht gin d lm yn lng nhng ai tin c Thng . B La Mn gio (tc n gio) tin rng Vua Tri Phm Thin l ng to dng nn mun loi. c kinh Pht thy Vua Tri Phm Thin ci Sc, vn cn trong Tam gii, ngha l vn cha thot khi sinh t lun hi th lm sao to dng nn mun loi c? Cc khoa hc gia ln nh Pasteur, Newton v Einstein v.v... tuy tin tng tuyt i Thng , vn tip tc tm hiu nhng b mt ca Thng . Pht bc b thuyt Nht Nguyn Thn Ha, ngha l khng tin Thng to dng nn mun loi. V vy, o Pht b ng nhn l v thn. S tht, c kinh Pht nht l nhng kinh i tha ta thy o Pht rt a thn m cng rt v thn. Trong nhng php hi m Pht ging kinh c tm b chng: Tri, Rng, D xoa, Cn tht b, Khn na la, A tu la, Ca lu la, Ma hu la gi; cng ch Thn nh Thn Ni, Thn Sng, Thn B, Thn Cy, Thn Gi v.v... u vn tp n nghe php v hu cn Ngi. o Pht cng rt v thn bi v c Pht lun lun nhc nh cc Pht t hy t uc t soi ng m i, Truyn ng tc dim, ngha l phi t tu, t chng v khng ai tu dm cho mnh c. Trng hp Tn gi A Nan mnh l em Pht nn yn tr s thnh Pht d dng. No ng, sau my chc nm tri ch mi c qu mt Thanh Vn m thi! T tu, t chng cng nh vic mnh ung nc th t bit nc nng hay lnh. Pht cng dy ngi Pht t khng c li vo mt ng Thn Linh no ban phc, ging ha, hay gii thot cho mnh. Nu khng hiu c nhng li Pht dy th c nhiu ng nhn. Kinh dy rng Nguyn hiu ngha chn tht ca Pht". Nu ch coi vi cun kinh v bit s qua v o Pht m dm ph bnh n kia th tht l v on.

Trong kinh Lng Nghim, Pht qu nhng hng ngi ni trn nh sau: Nguyn lai ci th tnh ca Tng Nh Lai cc diu, cc minh, tc l o V thng, khng th suy ngh, v cng l Chnh tri kin, khng th no bn ng; nh th ti sao chng sanh trong ba ci li ly ci tm s tri phm tiu ca mnh m suy lng ci o V thng B ca Pht ... Ri v lng t bi, Ngi li dy Chng sanh nh th tht ng thng xt! Sau vic khm ph ra Nguyn t v nhng ht Vi Phn Tim Nguyn T, ri n nhng ht t qu nh nhim nh Neutrino, Quark, Baryon, Meson, Hadron, Hyperon v.v... cc khoa hc gia rt phn khi v tin rng h gn x toang ci mn b n ca v tr phanh phui ra nhng b mt, nhng then cht cu to v tr vn vt ny. Trong my thp nin qua, cc quc gia trn th gii chi tiu hng t M kim cc khoa hc gia ca h lao u vo a ht cc vi v h tin rng cc vi l nhng vin gch cu to th gii. Nhng khn ni, cng i su vo ci lu i vng tng ca Cc vi (Ht o), h cng thy tht vng v nhng vin gch cn bn ny khng phi l Vt, m ch l nhng o nh, nhng bng ma nhng ln gi nh thong qua. Theo thuyt lng t th tht ra khng c ht c bn. Cc ht Quark, Lepton, Gluon ch c cc nh Vt l hc s dng din t cc bnh din ca vt cht tng ng vi bn lc c bn hin nay, bit rng a s cc ht u c phn ht (antiparticle) * * Vit Nam Siu Cch Mnh, Mc Ngc Pha. Hi cn nh, ti c mt ci lng knh. Nhn vo v lc nh th thy cc loi hoa, mu sc, v v cng p . Sau ny, ti mi bit cc bc c c gi l Vn hoa knh. N cng l mt lu i huyn thoi vi s bin hin ca mun v, mun mu. N chng khc g Khun mu Ton k ca Ken Weiber v V tr Nh Huyn ca Michael Talbot.

Qua s khm ph mi ny, mt s khoa hc gia khng nh rng nhng sum la vn tng trong th gii ca chng ta chng khc g ci v mun mu, mun sc ca Vn hoa knh. Thy c, nhng khng nm bt c. Trong cc kinh i tha, kinh Lng Nghim, a Tng, v nht l Hoa Nghim, ni rt nhiu quang minh; v cho rng quang minh thng xoay vn theo hnh trn c, v khi quay chm li to thnh sn h, i a, v chng sinh. Cch y trn 25 th k, trong nhng trang kinh xa, Pht ni r v vic cu to v tr bng quang minh. By gi khoa hc mi tm hiu v quang minh, v s hnh thnh ca v tr bng quang minh nh Pht dy. Trong trang u ca bi ny ti tng trnh l thuyt ca cc khoa hc gia ni v ngun gc ca v tr. Nay xin tm lc nhng on chnh nh sau: Nhng xo trn bt bnh thng khin cho gi Thi dng ang bnh trng b c ng li, v tr thnh ht ging ca nhng cu trc v i, tc l nhng m my khng l, nhng gii Thin h rng ln, mnh mng. Gi Thi dng y l Phong lun, v ht ging y l Tm im ca nhng cu tr mi c ng thnh Sc tng trong v tr. Trong bn tng trnh v v tinh thm st COBE, cc khoa hc gia vit nh sau V tinh COBE ang tm kim du vt ca nhng quang minh pht ra t lc v tr bnh trng cho n lc nhng Hnh tinh v Thin h u tin c thnh lp. Tht r rng, quang minh to dng nn sn h, i a nh B Tt Vn Th ni trong kinhLng Nghim: Tng chng thnh quc Hay bit l chng sanh Trong kinh a Tng, Phm c Pht Phng Quang tuyn Co, trang 151-152 k Lc t trn nh mn c Th Tn phng ra c trm nghn mun c tia sng ln nh l: Tia sng sc trng, tia sng sc ngc, tia sng sc ta, tia sng sc xanh, tia sng sc hng ...

Nhng tia sng ny dn dn cun trn hnh trn c v to thnh hnh m my, hnh vng trn, hnh mt tri, hnh mt trng ... Xin c tip Tia sng my lnh, tia sng nghn vng trn, tia sng vng mt tri, tia sng vng mt trng, tia sng tng cung in, tia sng tng my bin ... Vic phng quang ny tng t nh vic cc Khng lun, Kim lun, Thy lun v Ha lun quay hnh trn c, v to thnh sn h, i a cng mun loi. Trong bi Ngun gc v Cu to V tr, ti thut li nhng bo co ca cc khoa hc gia ngy nay ni v s hnh thnh ca v tr v Thi dng h nh sau: Cng cuc khm ph gn y cho bit rng c Bc x (Radiation) khng ng u cho nn s Bng N Ln ca V tr (The Big Bang) ny to nn mt khi lng Ba ng Quang minh, v khi lng ny gip nhng Vt th ln thnh hnh. Bo co sau y li gii thch bch hn v nhng Ba ng quang minh: Cc khoa hc gia loan bo tm thy nhng Ba ng quang minh trong v tr, v nhng Ba ng ny gii thch vic thnh lp ca khng gian, thi gian, Tinh t, Thin h v Hnh tinh". Nhng dng sau y chng t thuyt v quang minh to dng v tr l ng: Mt s Vt th trc kia c ng, bnh trng v to nn nhng Ba ng quang minh trong khi nhng Vt th c ng khc cng n bng ra dc theo nhng Vt th mng manh hn. Trong nhng Ba ng quang minh, nhng Vt th t hi vi nhau, v nhng kt t ny to nn Tinh t, Hnh tinh, v Tri t". Bo co sau y li khng nh mt ln na thuyt v quang minh ca nh Pht: Nh mt v tinh c ch to c bit, cc khoa hc gia nghin cu vic Bc x v pht gic nhng Vi sng quang minh. V cn bn, vic pht gic nhng Vi sng quang minh ny chng t l thuyt v V trc bng n rt ng bi v nhng Ba ng ln hn c th hnh thnh nhng H thng Mt tri v Hnh tinh trong khi hp lc ko cc Vt th kt t vi nhau.

Tht r rng v khng ai chi ci c rng nhng khm ph ca khoa hc ngy nay ph hp vi nhng trang kinh xa ni v ngun gc v s hnh thnh ca v tr. Nh vy, khng tin thuyt Nht Nguyn Thn Ha, ngha l khng tin c mt ng to dng nn v tr vn vt, th o Pht c phi l v thn khng? Cu tr li l Khng v o Pht l mt o khoa hc. Chnh khoa hc tm n o Pht ch o Pht khng tm n khoa hc. Nhng g Pht dy cch y trn 25 th k by gi khoa hc mi bt u khm ph ra. S hnh thnh ca V tr theo Cu X Lun Theo Cu X Lun (bn dch ca Ha thng Thch c Nim, bi Th Gii Hnh Thnh v Bin Hoi, trang 100-103) ni rng tt c vn vt trong v tr u phi kinh qua bn giai on: Sinh, Tr, D, Dit hoc Thnh, Tr, Hoi, Khng. giai on Sinh, con ngi ta phi sng trong nhiu kip nh Gii T Kip, Bn Thch Kip, Nhn Th Kip v.v... Gii T Kip li cn chia thnh i kip, Trung kip v Tiu kip. kip Thnh, nghip lc ca chng sanh hu tnh cng s vn chuyn ca bn Phong lun m th gii hnh thnh. Bn phong lun l: Khng lun, Phong lun, Thy lun, v Kim lun. Khng lun l mt trong bn Lun ni trn. Phong lun nm trn Khng lun tc l bu kh quyn chuyn ng v tn. Chnh Phong lun tc dng hnh thnh sn h, i a. Thy lun nm trn Phong lun. Thy lun giao ng khng ngng to thnh lp vng chc cng trn mt gi l Kim lun. Kim lun l cht cng nh kim cng nm trn Thy lun. Cui cng l chn lp ni v tm lp b (cu sn bt hi) bao bc chung quanh ni Tu Di c thnh lp. Ni Tu Di c bao bc bi by ni Kim sn v Thit vi, gi l chn lp ni. Khong khng cch gia chn lp ni l tm bin gi l bt hi.

Ni tm li, theo quan nim ca nh Pht, v tr c hnh thnh do bn lun: Khng lun, Phong lun, Thy lun, v Kim lun chuyn ng xoay vn theo hnh trn c. S hnh thnh ca V tr theo kinh Lng Nghim (trang 248-255) tr li cho ng Ph Lu Na hi Pht ti sao bng nhin li sinh ra sng, ni, t lin, v vn vt? Pht dy rng do nghip lc ca v minh khi ng to thnh sn h i a; khi tnh th to thnh H khng. Vn vt tuy nhiu, nhng xt li u do vng nim m sanh ra c. Trong mt vng khi th thnh ra th gii, v trong mt nim ti tm thnh ra h khng. V vy, mt nim vng minh l T ca loi hu tnh v v tnh. Do ci ti ca ngoan khng v ci sng ca vng minh m tm tr nn giao ng. V giao ng y m sinh ra Gi nn c Phong lun cm gi th gii. V ngoan khng m ti v tm giao ng ny sinh ra vng gic c chp. V c chp y mi cm thnh ra cht cng nh t, , vng ... cho nn Phong lun li c Kim lun bo tr quc . c vng, c la phi c Nc nn mi c Thy lun khp mi phng th gii. V minh nghip thc sinh ra t, nc, gi, la. Suy theo bn ch : Ni, bin, rng, t th cng tch ca t, nc, gi, la cng r rng hn. La xng ln, nc ging xung to thnh th gii. Ch t v thp xung lm bin ln, l ch ca chng sanh di nc. Cn ch kh cao hn th lm i, lm cn; l ch ca chng sanh trn qu a cu. Cn t thua nc cho nn t b nc rt thnh c, cy trong rng. Bi rng do nc v t to ra, nn cy rng p ra nc, m t thnh t. Tm li, my th do ni vng tm gia cm pht sinh, ln ln thay i nhau thnh cc ni ging. V nhn duyn y nn th gii c kip Thnh, Tr, Hoi, Khng; bn kip do xoay vn, c ni nhau hoi, khng dt. Th gii hnh thnh do su tm ca c Nghim Xun Hng

T xa, kinh Pht ni n nhng i Phong lun do nghip lc khi ln. Nhng cn i Phong lun ni ln theo hnh trn c (spiral), ln ln pht hin nhng Thy lun, Ho lun, a lun ... kt lp ln ln thnh th gii ... Li chuyn ng theo l trnh vng trn c chi phi cc hnh tinh cng tinh t trn thinh khng. Khoa hc t thi Newton, phi cng nhn cch thc xoay vn nh vy ca cc hnh tinh v tinh t ... Ngy nay, phi thuyn ca M bay i thm d Hnh tinh Saturn (Th tinh) hay Neptune (Dim Vng tinh) g , chp c hnh ca nhng vng ai kh quyn (anneaux) bao quanh hnh tinh. ch l du vt cn li ca nhng cn i Phong lun xa kia ni ln v to nn hnh tinh y.* * Lng Knh i tha, trang 164, c Nghim Xun Hng. Trong cun The Tao of Physics, Fritjof Capra ni rng theo huyn nhim ca ng phng. V tr l mt mng li sng ng, nng ng, di ng, v thay i khng ngng. Khoa vt l hin i cng quan nim rng V tr l mt mng li lin kt mi vt v rt nng ng (trang178) kinh Pht gi V tr l Mn li Bu, Li Chu, hay Mn Thin la Vng). Tnh nng ng ca v tr khng nhng c thy tm mc Nguyn t v nhng ht Vi phn Tim Nguyn t m cn thy nhng mc ln nh nhng Thin th v Tinh t; Nhng m my khinh kh v hi kh quay trn v xon li to thnh nhng Tinh t v gy nn nhng m la khng l trn khng trung. n y, nhng m my ny c tip tc quay trn trong khi nhng m my khc phng ra nhng Vt th trong khng gian thnh nhng hnh Trn c, ri nhng hnh c ng thnh nhng Hnh tinh quay chung quanh cc Tinh t. Nhng Chm tinh t quay trn, c ng, bnh trng, v bng n to thnh nhng Thin th cng nhng Thin th khc hnh Da p, hnh cu, hay hnh xon (spiral). Tt c u quay trn ch khng ng im. Gii Ngn h ca chng ta, vi ci Da Khng l tp trung v vn Tinh t, cng quay trn trong khng gian nh m bnh xe khng l khin cc Tinh t, k c Mt tri, v chn Hnh tinh quay chung quanh tm im ca n (trang181).

V tr ch l mt quan nim Trong cun o Pht v i Sng Hin i (Budhism and Present Life), Tin s K. Sri Dhammananda vit v Nguyn t nh sau: Sau khi nghin cu tn tng, nhng quan nim v Nguyn t ca th gii hon ton thay i. Chng c Vt g c nh trc y ngi ta cho l c bi v Vt cht ch l Nng lng. Ri quan nim v Nng lng dn dn bin i khin cc khoa hc gia khng bit gi Nguyn t l g? By gi h i n kt lun l Nguyn t ch l mt quan nim; v ni rng ra, c th gii ny cng ch l mt quan nim. Cng i su vo vic nghin cu cu to ca Nguyn t, cc khoa hc gia cng tin rng kt lun ni trn rt ng. Trong Pht gio, l thuyt trn c trnh by t mi su th k qua. Vo th k th t sau Cng Nguyn, Ngi V Trc (Asanga) - mt trit gia Pht Gio trin khai l thuyt gi l Duy Thc Hc, cn c theo ti liu kinh in Nguyn thy cho rng th gii ch l mt khi nim, mt t tng, mt kin. bnh vc l thuyt ny, Ngi V Trc nh ngha Nguyn t, v nh ngha ca Ngi t mi su th qua vn cn gi tr n ngy nay. Nguyn t (Paranamu) c hiu nh khng c Thc th (Nissarira). Nhng cc nh thng thi li xc nh bn cht ca Nguyn t qua vic phn tch Trng khi ca Vt th. Tt nhin Ngi V Trc khng ch n khoa Vt l, Ngi ch ni v Siu hnh v Trit hc. iu quan tm ca Ngi l by t rng th gii m mi ngi cho l Vt cht thc ra khng c tht m ch l mt khi nim. Theo Albert Einstein, khi c phn tch n cng, v tr chng cn c gi l Vt cht m ch l nhng m ba rung chuyn, hay nhng ln sng. Gn y, quan nim ca Ngi V Trc c trin khai trong cun Khun Mu Ton K (The Holographic Paradigm) ca Ken Weiber, v cun Php Gii Nh Huyn (The Holographic Universe) ca Michael Talbert. C hai u cho rng v tr vn vt u l nh huyn. Cng nh Ngi V Trc ni, Albert Einstein cho rng Vt cht ch l Nng lng m cng thc E = MC ly tha 2 ca ng a n mt cuc chin tranh Nguyn t khin ng n hn sut i.

L ngi hiu r b mt tht ca cc Lng t (Ht o) nn ng quan nim rng chng ch l nhng m ba rung ng, hay nhng ln sng. B mt tht ca nhng Ht o ny c John Ellis trong thyt STT khm ph v nh ngha nh sau: Trc y, nhng ht c bn tc l nhng im cc nh khng to thnh c cu trc, tht ra ch l nhng bng sng vi t nh ca cy n ang rung, di chuyn trong khng trung .. Ta bit rng khi ta gy mt dy n th n s rung theo nhng tn s khc nhau. Vy ta c th hnh dung cc loi ht c bn trn dy tng ng vi cc bng sng khc nhau ca dy n rung c truyn i, ging vi cc nt nhc khc nhau cng c gy trn mt dy n ... Trc y, vi c hc lng t, ht c quan nim l mt im th khi chuyn ng trong khng gian, n vch thnh ng thng m ta c th gi l ng tri (World line). n nay thuyt STT, ht c gii thch l bng sng, th ta c th tng tng ng i ca n ta nh ci m (lasso) chp chn trong khng gian m ta gi l gii bum tri (World sheet) ...* * Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha. Theo thuyt STT, Ht chuyn ng trong khng gian to thnh nhng ng tri tc l nhng tia quang minh to nn thn cn ca vn hu. ng i ca n nh ci m chp chn trong khng gian m ta gi l bum tri, tc l ci Mn Thin La Vng (hay Li Chu) bao la c v tr php gii. Tm li, tt c nhng thuyt ln v ngun gc ca v tr vn vt nh Chn Khng Sinh Dit (Vacuum Polarization) ca P.A.M. Dira, Nguyn lng C hc ca Albert Einstein v Max Planck, Khun Mu Ton K ca Ken Weiber, Php Gii Nh Huyn ca Michael Talbot, thuyt v Quark ca Murray Gell-Mann, v o ca Khoa Vt l (The Tao of Physics) ca Fritjof Capra ... u bt ngun t quan nim v v tr vn vt ca Ngi V Trc cch y mi su th k. Nh vy qu v c ng vi ti rng o Pht l o Siu Khoa hc hay khng? ---o0o---

I TM CHA M U TIN (Ngun gc loi ngi) Stephen Hawking t ra cu hi sau y Con g c trc hay qu trng c trc? C ngi tr li con g c trc v n ra qu trng. Nhng c ngi li ni qu trng c trc v n n ra con g. Vy th ai ng? Cng vy, c ngi ni cha m sinh ra ta, ng b sinh ra cha m, ng c b c sinh ra ng b ta, ng kt b kt sinh ra ng c b c ta v.v... v, c i ngc mi thi gian. Nu n mt thi im no trong qu kh, chng ta c th truy cu, hay tm kim c cha m u tin ca chng ta khng? Xin nh rng thi gian c tng trng bng ci Vc t, i t - ... n + ..., ngha l v th chung, hay khng c bt u m cng khng c chm dt. Trong my th k qua, cc khoa hc gia lun lun suy t tm hiu ngun gc ca v tr, ngun gc ca Thi dng h, ngun gc ca i dng, ngun gc ca cc sinh vt, nht l ngun gc ca loi ngi. Xin qu v xem nhng bi sau ni r nhng c gng ng khen ca cc khoa hc gia nht l ca cc nh Nhn chng hc v Sinh vt hc trong nhim v kh khn (mission impossible) ny. Hai ngnh huyt thng nhn loi (38) Khi kho cu v Nhn loi Tin ha v Huyt thng Nhn loi, cc nh Nhn chng hc ni rng cch y ba triu nm, Chng loi Australopithecus Afarensis u tin ca nhn loi chia thnh hai ngnh nh sau: Ngnh th nht l Chng loi Australopithecus Afarensis, gm c nhng chng loi thuc Chng loi Australopithecus Genus, v ngnh th hai gm c nhng chng loi thuc Chng loi Homo Genus. A. Chng loi Australopithecus Afarensis. L Chng loi Lucy, i thng, sng cch y bn triu nm, v sng trong gia nh. Mt b xng n b tn khoa hc l Lucy tm thy cng vi mt xng s Hadar, Phi Chu. Chng loi ny chia thnh nhng chng loi thuc Chng loi Australopithecus Genus nh:

1. Chng loi Australopithecus Africanus. sng cch y ba triu nm. 2. Chng loi Australopithecus Ethiopicus. sng cch y ba triu nm. 3. Chng loi Australopithecus Boisei. Sng cch y 2-3 triu nm. 4. Chng loi Australopithecus Robustus. Sng cch y 1-2 triu nm. B. Ngnh th hai gm c: 1. Chng loi Homo Rudolfensis. 2. Chng loi Homo Habilis. L chng loi thng minh, bit ch to ng, v sng cch y 2-3 triu nm. 3. Chng loi Homo Erectus. Chng loi i thng, sng cch y 1-2 triu nm, l chng loi u tin ri Phi Chu v di c sang C Th Gii, Trung Quc, v ng Nam Chu. 4. Chng loi Homo Sapiens. Chng loi Neanderthal, l chng loi hin i sng cch y 130,000 nm. Xng ha thch c khm ph nm 1868 Cro-Mag-non, Php Quc. Gn y, cch nh Nhn chng hc khm ph Australopithecus Ramidus, gc r ca loi kh min Nam, l chng loi c nht v l ci gch ni gia loi ngi v loi kh. Chng loi ny sng cch y nm triu nm. Chng loi Homo Erectus Ti xin ni qua v Chng loi Homo Erectus, chng loi i thng, l thy t ca Chng loi Homo Sapiens. y l chng loi u tin bit i thng, sng trong gia nh, v thng hay quy qun chung quanh nhng m la tri. H l ging ngi u tin bit ni, may qun o, dng lu, lm quen vi gi lnh, sn bn, v bit dng la nu chn thc n. H cao n 5 feet ri, xng nng v y, bp tht to di chuyn nhng lng xng nng . T c tr ln, chng loi ny trng hy cn d man. Xng s v c ch ln t 750 n 1,400 phn khi. H bit sng i

sng trong gia nh c t chc nh trong khi ngi chng i sn bn, ngi v v cc con nh i lm ci, hi rau, hi qu, v kim thm thc phm. Trn con ng i thc, Chng loi Homo Erectus di c t o Java sang Trung Quc, t Bc Phi sang u Chu, i qua Th, v vo Hung Gia Li. H bnh trng sang u Chu cch y khong mt triu nm, v sang Trung Quc cch y khong 750,000 nm. Ging ngi Neanderthal Ti xin ni s lc v ging ngi ny. H thuc Chng loi Homo Genus (Chng loi thng minh), hay Homo Sapiens (Chng loi hin i) m cc khoa hc gia cho rng l thy t gn nht ca loi ngi. Neanderthal l ging ngi vo Thi k (Stone age), thng ngi xm, mc o da th, v sng trong nhng hang ng. So v tm vc, Chng loi Homo Sapiens khng khc vi loi ngi bao nhiu. H cao 5 feet ri, c b c ln nh b c ngi, vai rng, mnh trn, v lc lng. H sng u Chu v vng a Trung Hi cch y t 40,000 n 100,000 nm. H bit v mu, may qun qun o, ch to dng, v thng sn gu. B t ca Nhn loi (41) Vo khong nm 1980, cc nh Nhn chng hc a ra gi thuyt cho rng chng ta c th truy cu c b M Di t (Generic Mother) ca chng ta sng Phi Chu cch y 150,000 n 200,000 nm. B M Di t ny c tn l B Eva, tc l nhng yu t ca nhng Phn t Di truyn do phng Th Nghim Beckerley thu lm. Theo gi thuyt v Nh my Vi ti Pht sinh Nng lng (Human mitochondria, gi tt l Vi Nng t); cht liu di truyn ca chng ta l nhng chui dy Di t (Genes) cha ng mt cht ha hc tn l Deoxyribonuclei acid (DNA). Nhng Vi Nng t l nhng cu trc rt nh nhim, chuyn cung cp in t cho nhng T bo, v dung cha mt loi DNA c bit c tn l Vi Nng t DNA, hay mtDNA Nhng Vi Nng t DNA c nhng c tnh nh sau: (1) L nhng n v nh nhim pht sinh Nng lng. (2) Chng hin din ring bit trong

Nhn ca T bo v c nhng Vi Nng t mtDNA ring bit. (3) Chng tin ho rt nhanh chng v c lp. (4) Hu ht nhng Vi Nng t mtDNA ny u c cc b m tip t cho nhng bo thai cng tng trng vi chng, v chng c di truyn t th h ny sang th h khc cng do cc b m. Nm 1980, Allan Wilson, Rebecca Cann, v Mark Stoneking trnh by S v s Lin h gia cc Vi Nng t DNA chng minh rng nhng T tin ca loi ngi hin i u sng Phi Chu, Chu, c Chu, Tn Ghi N, v u Chu. H cng nu ln mt gi thuyt cho rng b C T, hay b m Di t ca chng ta l mt ngi n b Phi Chu sng cch y 200,000 nm. H cho rng ngun gc ca loi ngi Lc a Phi Chu, v gi thuyt rng b Eva l thy t duy nht ca chng loi Homo Sapiens l chng loi tin ha cch y 130,000 nm. Gi thuyt ny c mt s Nhn chng gia tn thnh nh sau Vic bin i nhng hnh thc c xa ca chng loi Homo Sapiens thnh nhng hnh thc hin i xy ra Phi Chu cch y t 100,000 n 140,000 nm. Tt c nhn loi ngy ny u l con chu ca cc dn tc Phi Chu. Tuy nhin, gi thuyt v b M Phi Chu b mt s Nhn chng gia v Khoa hc gia phn i. H cho rng ngi n b di truyn nhng Vi Nng t mtDNA cho chng ta ch l mt trong nhng s dn tc ca nhn loi ch khng phi l mt b m c nht. Nhng chuyn vin UCI ni rng b ta ch l mt trong nhng Phn t (Molecules). Ngi chng i mnh m nht l Khoa hc gia Ayala khi ng cho rng b Eva Phi Chu gy nn s hiu lm gia khoa Huyt thng Di t (Gene genealogy) v khoa Huyt thng C nhn (Individual genealogy). Thy t ca nhng Vi Nng t mtDNA, hay gi thuyt v b M Phi Chu khng th c coi nh l thy t ca tt c cc dy DNA ca nhn loi. ng ly ngay huyt thng ca chnh dng hc ng chng minh iu ny. Cng theo ng, Di t c truyn tha t nhiu t tin ch khng phi t mt hay mt s t t tin. Ngoi ra, gio s v Di t, ng Luigi Luca, ngi nghin cu Di t (Gene) trong mi nm, cng cho rng b M Phi Chu khng phi l b T duy nht ca nhn loi. ng T ca Nhn loi (42)

Vic nghin cu ngun gc ca loi ngi cho bit ng T u tin ca loi ngi cho bit ng T u tin ca chng ta c mt trc y 270,000 nm. cng l thi k xut hin ca B Eva Phi Chu. Robert L. Dorit thuc i hc Yale ni rng vic su tm gn y cho bit i sng con ngi trn Tri t u ging nhau v mt Di t . ng ni Ngoi tr nhng iu khc thng, chng ta u ging nhau ht. i vi Tri t, nhn loi ch l nhng a tr mi sinh. Chng a n o, nhng rt mi. Dorit v ng nghip tm kim ngi Cha u tin ca chng ta bng cch nghin cu s hon chuyn ca Di t (Gene mutation) trong nhng on c bit ca dy Nhim sc Y (Chromosome Y) l nhng dy c di truyn t cha n con. Dy Nhim sc c chn hon chuyn vi mt t l c sn cch dy hng ngn th h. Bng cch do vic hon chuyn trong c th mt s n ng i din, Dorit ni c th tnh ngc thi gian n mt im m tt c nhn loi u c chung mtg ng T. ng tip Nu c ngi hi ci ngy xa xi m chng ta c mt T tin chung l ngy no? Ti tr li ngy cch y 270,000 nm. Khi phn tch Di t ca 38 ngi i din cho mt s chng tc trn th gii, chng ti thy rng nhng ngi c trc nghim u c nhng on dy Nhim sc Y cng mt mu mc. iu ny cho bit rng mu mc ny khng xut hin lu di hon tt vic hon chuyn ca Di t. Nh th c ngha l chng ta hy cn l nhng chng loi rt tr. Cc chng loi khc nh ra v c su sng cch y hng triu nm. Bi v nhn loi cn qu tr nn cc loi Di t khng thi gian pht trin. Vic khm ph ca Dorit ph hp vi vic tm kim B T ca chng ta vo nm 1991 khi cc khoa hc gia nghin cu vic Hon chuyn ca Di t. Vic ny cho bit B T u tin ca chng ta sng Phi Chu cch y 200,000 nm.

Mike Hammer, chuyn vin v Di t ni ng ng vi Dorit rng nhn loi cn rt tr, nhng ng nhn thy ch trc nghim 38 ngi trn th gii cha m cn phi th nghim cc dy DNA ca nhiu ngi trn th gii, v phn tch nhng on khc ca dy Nhim sc. Rng v ngun gc ca loi ngi (43) Christy Turner II, gio s Nhn chng hc, thuc i hc Arizona, nghin cu 250,000 rng ngi Tin s, ni rng nu con ngi hin i ch tin ha mt ni th phi l min ng Nam Chu. Phn ln cc khoa hc gia cho rng ngun gc ca loi ngi Phi Chu. Mt s ngi khc cho rng v mt phu thut, con ngi hin i phi tin ha nhiu ni. Turner ni Nhng yu t do ti thu thp c yu cu qu v ng qun ng Nam Chu. Chris Stringer, ton trng Ton Nghin cu ngun gc ca loi ngi ti Vin Bo tng Lch s Thin nhin Lun n, chn Phi Chu l ni pht xut ngun gc ca loi ngi nn khng ng kt lun ca Turner. ng cho rng yu t thu thp v rng ch chng t rng Chu l ni di c tn mc ca loi ngi sau khi pht xut t Phi Chu. Thy t ca loi vt Cch y mt t hai trm triu nm, thy t ca loi vt bt u l nhng sinh vt nh t, tin ha thnh nhng chim b nng, giun t cng hng ngn chng loi khc nhau m ta thy trong th gii loi vt hin nay. Vic nghin cu nhng ha thch cho hay trong khong thi gian , nhng loi vt tin ha trong nhiu thi k, mi thi k cch nhau 200 triu nm. Khi cc loi vt bt u phn chia thnh nhng chng loi khc nhau, c th ca chng cn mng manh nn khng li nhng du vt ha thch. Chng t t tin ha theo ng Mu mc Di t (Gene pattern), ri phn chia thnh hng ngn chng loi nh chng ta thy ngy nay. Theo h s kho c, ho thch u tin xut hin vo K nguyn t xut Cambrian (Cambrian Explosion) 8 l thi k cc chng loi khc nhau xut hin bt ng.

Nhng nh nghin cu v Di t cho rng nhng chng loi c xa xut hin cch y 545 triu nm l lc bt u K nguyn t xut Cambrian. V nhng loi vt xut hin u tin c c th mm yu nn khng th tn ti lu di nh nhng loi vt c c th cng rn tr thnh nhng ha thch. Tt c nhng loi vt xut hin cch y trn mt t nm sng trong cc i dng, c lc ni ln, c lc chm xung nh nhng vi sinh vt m chng ta thng thy trong nc ngt hay nc mn. *** c ht nhng bi ni trn, qi v thy khoa hc gia chng khc g my anh m s voi. Ton ny bo B Eva Phi Chu sng Phi Chu cch y 200,000 nm l B T ca chng ta. Ton khc bo ton ny ni sai. V ni pht xut ngun gc loi ngi, mt s khoa hc gia cho l Phi Chu trong khi c khoa hc gia khc li bo ng Nam Chu. Ri t nm ny qua nm sau, t th h ny sang th h khc, cc khoa hc gia c tip tc iu tra, su tm, nghin cu, th nghim, bn ci ... Thnh thong, h cng khm ph ra c mt s iu mi l, nhng ci mc ch ti hu l tm ra ngun gc ca loi ngi th h chng bao gi t c. Ti v h chp Ng qu nng, khng bit la t tng. C Hng v khoa hc nh T Thin i Thnh c nhiu thn thng nh th m khng nhy qua khi lng bn tay ca Pht T Nh Lai. Ri Thin ti ng t trong kinh Hoa Nghim i trong l chn lng ca Ngi Ph Hin, i hoi i mi cng chng tm c li ra. Khoa hc ngy nay cng vy, i mi i hoi, tm ti tm lui, rt cc cng chng tm ra c li thot. Ti sao vy? Th nht, v h ch l phm phu, nhng k th tc ch bit s dng ci Thy Nghe Hay Bit ca mnh trn bnh din thp km l Thc th su, hay thc ( thc c nm chc nng: Suy ngh, hi tng, tng tng, d

tng, v biu tng). H cha hiu rng nu i qua c Mt na thc (Thc th by), v lt c vo Khng hi ca Tng thc (Thc th tm) th s thy r b mt tht ca s vt, tc l ci trng rng, ci huyn ha ca n. B mt tht ca s vt tc l tht tng Bt Nh. Th hai, cng nh phm phu chng ta ch khc chng l h c tr thc hn ngi h thy rng vn vt trong v tr ci g cng tht ht. l thi chp C. H khng bit rng th gian ny va l C va l Khng. V chp C nn ngi i mi lao u vo nhng ci c, chy theo nm bt ly n nh tin ti, ca ci, danh vng, sp p v.v... Thi trong kinh Lng Nghim Pht dy l ci tm phan duyn, ngha l ci tm ng chy theo trn cnh. Hi cn nh, ti v cc bn thng ly nhng nt chai p dp ra ging ng bc m cng ti gi l tin sng nh o vi nhau. C mt ln, ti v my bn c c my chc ng khin cc bn thua tc gin, chi bi, gy g, v nh chng ti. Trong lc chng ti ang nh nhau th c ngi ln i qua dng li khuyn gii. H ni Nhng ng tin ny l tin gi, ti sao cc con nh nhau? Chng ti ci l tin tht. Ri h ni khi no chng ti ln ln s bit phn bit tin tht vi tin gi. Bay gi ti 72 tui, bit phn bit tin tht vi tin gi. Ngh li hi th u nh nhau cng ch v my ng tin gi, ti cm thy ti nghip cho ti v cc bn ca ti qu! Cng vy, ch Pht v ch v B tt, cng l nhng v c o thy vn vt trong v tr u l gi ht trong khi chng ta c tng l tht. V vy, Pht dy Chng sanh nh th tht ng thng xt! Theo bn tng trnh ca my nh nhn chng hc, c mt s b lc mi thng minh bit dng nhng con s v nhng v c mua bn, i chc. V d con c t v ln v p n 100 con c nh hn, mt con c hoa n 10 con c en, v mt con trai nhiu mu n vi chc con s v.v... Ri cng v my ci v s, v hn m cc b lc chm git ln nhau, gy chin tranh lin min khin thit hi bit bao nhiu sinh mng.(Chc qu v xem phim Zulu). L ngi vn minh, bit rng nhng v s ny ch l b m h chm git nhau, mnh thy ti nghip cho h qu. Tht l ngu mui!

Nhng suy ra th my ng tin sng v my ci v s chng khc g tin ti, danh vng i ny. V ngi ta cho l tht nn mi tranh ginh, xu x, chm git nhau. Trc ht gia vi ngi v vi nhm ngi, gia mt s ging h, mt s quc gia, ri n c th gii i chin! Sng khng? Nh vy th nhn loi ngy nay u c khc g l con nt chng ti v my b lc trong rng? Th ba, phm phu khng my lu tm n tiu mng v i mng. Tiu mng l nhng gic chim bao mnh thy trong m trng. Trong mng, mnh thy ngi v cnh u tht ht. n khi tnh dy mi bit mnh nm m. Duy thc gi tiu mng l c u thc, hay nhm mt chim bao. Gic Nam kha kho bt bnh Bng con mt dy thy mnh tay khng i mng c gi l m mt chim bao, hay chnh l cuc i mnh ang sng. Trong cn i mng ny, nhng g mnh trng thy u cho l tht ht. Nhng n khi thc tnh (cht hay c o), mnh mi thy i mng v tiu mng cng nh nhau. Tn vit nhng ging th sau y: Gic mng mi nm tnh ri Tnh ri li mun mng m chi Ngh i ngn ni khng bng mng Tnh mng bao nhiu li chn i! Chc qu v cn nh cu chuyn mt ng c bn b v. B th nht l tin ti, b th hai l ca ci, b th ba l danh vng, v b th t l thn thc ca ng ta. Khi cht, ng phi li c ba b v m ch mang theo b v th t, tc l thn thc ca ng. Ti c my cun bng Bn kia Ca T k chuyn mt bc s, sau khi cht, nhp vo xc a con v vit li nhng iu ng thy v kinh nghim sau khi cht. ng ni ng rt hi hn b qu nhiu thi gi trong vic kim tin. Cht ri ng mi thy tin chng c ch li g c v thn hnh ng ch l sng khi, chng cn n ung, chng cn i tin, tiu tin g c.

Theo nhn quan ca nh Pht, tt c nhng sum la vn tng trong v tr ny chng khc g nhng hoa n, hoa m gia h khng, nh ci vng la xoay. Mi vt u huyn ha, nh trng y nc, nh bng trong gng, nh nc trong sa mc, nh sng u cnh ... Trong kinh Kim Cang, Pht dy: Nht thit hu vi php Nh mng, huyn bo nh Nh l, dic nh in ng tc nh th qun. Tt c cc php hu vi Nh mng, huyn, bt bng Nh sng cng nh in Nn khi qun nh th. Trong bi Khun Mu Ton K, gio s Trn Chung Ngc trch dn nhng dng sau y ca Pribam v Bohm, Th gii ca sng ni, cy c, c th l khng hin hu, t ra l khng hin hu nh chng ta thng tng l hin hu. Phi chng quan nim v o tng (maya) ca nhng huyn nhim gia cch y nhiu th k l ng: v nhng cnh sum la vn tng chng qua ch l vng rng ln ca cc tn s (vast frequency domain) bin i thnh nhng vt sau khi nhp vo gic quan ca chng ta ...) Cng v ci nhn lch lc ca phm phu chng ta, ngha l ci g mnh cng thy l C cho nn trong kinh Kim Cang, Pht dy phi la t tng. T tng l g? Tng Ng (thy mnh c tht). Tng Nhn, (thy ngi c tht) Tng chng sanh, (thy cc loi c tht) Tng th gi, (thy c mng sng tip ni trong mt thi gian).Theo l Tng sinh Tng duyn Trng trng Duyn khi ca o Pht th chng c g t sanh, v chng c vt g sanh ra vt g c. Bi k Bt Bt (Tm khng) sau y ca B Tt Long Th ni ln ci l l ny: Khng sinh khng dit khng thng khng on

Khng mt cng khng khc Khng n cng khng i Ni c l l ny Kho dit cc h lun Con nh l c Pht Bc i s ti thng. Theo tinh thn Bt Nh tr tu tuyt vi mi vt u khng c nh v khng c t tnh. Chng ta thy r rng b m sinh ra a con, con g ra qu trng, v cy cam sinh ra tri cam. Ti sao li ni khng vt g sinh ra vt g? B m khng sinh ra a con m ch l mi trng a con chui ra. N ch tm mn ca m g vo m thi. Ci thn thc bay bng ca n mi u u mi l ci chnh. 9 Kinh Php Hoa ni Cc php xa nay thng c tnh tch dit. Nu khng tm c cha m u tin, hay con g v qu trng u tin tc l v sinh. V sinh th v dit, l tng tch dit. C ngi li ht hong hi a! Nu khng c ng b cha m th lm sao c mnh? Mnh u m chui ra? Phi c ch, nhng v xa qu nn khng tm c ra m thi! l thi chp C, chp Khng nh Pht dy Phm phu chp C, Nh tha mui Khng. Trong Phm Qun Chng sinh, trang 70, kinh Duy Ma Ct; B Tt Duy Ma Ct kt thc cuc i thoi hi hu vi B Tt Vn Th S Li nh sau: Tha Ngi Vn Th S Li, ni gc khng tr m lp tt c cc php. Trong S Nguyn t, ti bt u t n v Nguyn t (tc l C), v tn cng bng Chn khng Sinh Dit (tc Khng). Lc T Hu Nng ni Bn lai v nht vt ngha l t xa n nay khng c g gi l vt c.

C Nghim Xun Hng ging rng Vt l Tm th kch, v Tm l vt vi t, v Tu hnh l i t ch th kch n ch vi t V vn C, Khng c rt nhiu th d. Ti ch xin n c hai th d c th sau y: 1. Mui da. Ha mui, ng trong nc, ri cho rau ci b xanh vo. Vi ngy sau, ci xanh tr nn vng, v nc by gi khng trong m c v c. Nhn k thy tung nh c tng tng ly nhy. Nu chiu knh hin vi s thy nhng tng ny l s kt t ca hng t t vi trng gi l Microderma acti, tc l loi vi trng gy men (fermentation) m ngi ta gi l men ru, men dm, men bia. Nu ru, lm A ua (Yogurt), ch ru bia v.v... u phi dng mt cht men chua ny lm mi. Ti sao nc + ng = vi trng? Vy th nhng con vi trng ny u m ra? N ch Khng m C v Pht gi l loi ha sinh. Pht nhn bt nc thy c vi trng nn cc v t kheo khi ung u phi qun v nu khng qun coi nh n tht chng sinh vt. Trong cun Ti gia B Tt Gii, Gii th mi ni rng Nu B tt ti gia th gii ri, nghi nc c trng m c ung. Ti gia B Tt ny phm ti v , khng khi lng sm hi s b a lc, lm u gii th. 2. m thp. Mt vin gch t trn ming t m thp. Lu ngy khi nng vin gch ln thy c man l nhng con vt nh li ti bay ln, hoc ng nguy, lc nhc. Vy nhng con vt li ti y u m ra? Cng ci Khng sinh ra ci C m Pht gi l loi thp sanh. Ngoi nhng ci Khng sinh ci C, li c nhng ci C tr thnh Khng. Ti c ngi bn cht tr. My chc nm sau, khi bc m, trong hm chng cn g, ch thy mt t tc v t mnh qun o vn. Nu 100 nm sau bc ln, c hm ln di vt s bin i ht. Ngha l, Thn ct bi li tr v ct bi!, hay ni theo o Pht, Thn t i tr v cho t i! Ri cung in, n i, lu cc ca ngi xa nay cn u?

Trong bi Hn Bn, Ch Linh ht Ngi xa u? Ngi xa u? Ri c nhng thnh ph, quc gia v ngay c nhng a lc cng chm xung b hay bin mt trong d vng. C Nguyn Du vit Tri qua mt cuc b du l cu Tang in bin vi thng hi, thng hi bin vi tang in, ngha l rung du bin thnh bin c, bin c ng thnh rung du. B huyn Thanh Quan cng ngm ngi nh tic d vng trong bi Thng Long Thnh Hoi C: To ha gy chi cuc h trng n nay tri my tinh sng Li xa xe nga hn thu tho Ng c lu di bng tch dng vn thi gan cng tu nguyt Nc cn chau mt vi tang thng Ngn nm kim c soi gng c Cnh y ngi y lung on trng. V vic i tm ci Khng lm ti sc nh li truyn Bao Cng sai Trng Long v Triu H i bt ng Thn Gi tn l Lc Mo Phong (Gi lm ri m xung t). Hai anh ny ang phn nn lm sao bt c Thn Gi th bt ng mt trn gi thi lm bay ci m ca mt ch nh. Lp tc, chng bt ch ny v dinh. Ri mi v l ra ch nh l con ca b L thn phi. Bt c ci ch b Thn gi lm rt m th cn c, nhng i tm bt ci Khng nh khoa hc hin nay th khng bit n kip no mi bt c? l l do khin c ngi v khoa hc cng ging nh T Thin i Thnh v Thin Ti ng T. Nu h hi u theo Pht, nghin cu kinh in, v hc tp gio l ca Ngi th khoa hc s l gii thu o c ci ngha l ca hai ch Sc sc, Khng khng. kt lun bi ny, ti xin trnh qu v bn cu lc bt sau y ca Ngi Huyn Quang ni ln ci ngha thm su ca hai ch C, Khng ca nh Pht:

C th c t my may Khng th c th gian ny cng khng Hy xem bng nguyt lng sng
Ai hay khng c, c khng l g?

---o0o--Chng IV

PHN 1: QUANG MINH Khp ni, khp x, ch no cng c y quang minh Li kinh xa. Vy chng ta hy tm hiu xem li kinh xa ni c ng hay khng? Trc ht l t ng. Theo thin , hai ch quang minh l Bc x quang minh (Radiation), Bc x quang tuyn, hay Bc x nh sng. Theo nh ngha, Bc x (Radiation) l (1) Vic pht v truyn sng hay Phn t, v (2) Vic truyn sng hay Phn t nh nh sng, m thanh, nhit hoc nhng Phn t do Phng x tuyn (Radioactivity) pht ra. Phng x tuyn c nh ngha l vic pht quang tuyn trc tip t Li Nguyn t, hay l do hu qu ca mt phn ng Nguyn t (Nuclear reation). Ni rng ra, Phng x tuyn l vic pht ra nhng phn t Alpha, Dng in t (Proton), m in t (Electron, v Tia Gamma (Gamma ray). Kinh Pht ch dy c hai ch quang minh trong v tr. Nhng qua nhng s nghin cu ca khoa hc, quang minh c chia thnh nhiu loi v c xp thnh hai hng nh di y: Quang minh thin nhin, hay quang minh tuyn nguyn Trong v tr c Tia v tr (Cosmic ray), Tia Gamma, Tia Laser (Natural Laser), Tia cc tm (Ultraviolet:UV), Hng ngoi tuyn (Infrared). Ngoi ra, v tr cn c in t (Electromagnetism), kh Hlium, v Gi Mt tri (Solar wind) ... Quang minh nhn to

Tia Laser, Radar, Quang tuyn X, Vi sng (Microwave), Siu m (Ultra sound), v Phng x tuyn. Nhng khm ph mi ca khoa Thin vn Vt l cho bit rng c mt s Tinh t to nn nhng Phng x in t di dng nhng Sng v tuyn, Sng nh, v Quang tuyn X. Trong nhng vng Lin tinh t v trong nhng khong cch gia nhng Thin h y ry nhng Bc x in t vi nhng tn s khc nhau. Ngoi ra, Phng x V tr (Cosmic radiation) cn c nhng Quang t (Photon) v mt s lng khng l nhng Ht t loi m ngun gc ca chng cha c bit. Phn ln nhng Ht t ny l Dng in t, trong c mt s c Nng lng cao tt bc, cn cao hn Nng lng trong nhng My Gia tc Ht ln (Particle Accelerator) mnh nht. By gi, ti xin ni n nhng quang minh thin nhin, trc ht l Tia V tr. Tia V tr (Cosmic ray) (44) Tia V tr l nhng Phn t c Nng lng rt cao t ngoi tng khng gian ti. Khi vo kh quyn ca Tri t v ng phi Nhn ca ht Nguyn t, Nng lng ca Tia V tr to nn nhng m ma ro Vi phn Tim Nguyn t (Shower of subatomic particle). Cc khoa hc gia thy cc Nguyn t Nitrogen chy sng khi c cc Tia V tr khch ng. Cc khoa hc gia cho rng Tia V tr c nng lng rt cao t nhng Sao i (Binary stars) phng i. Mt trong hai v sao ny l Sao Neutron. Sao neutron l tn tch ca mt ngi sao chy ht Nhin liu nguyn t (Nuclear fuel), n tung ra, v tan r (v d sao Neutron PSR 22465 Plus). Hu ht vic bc x ca TIa V tr gm c nhng Phn t c Dng in v chy theo ng cong khi gp phi Trng trng trong khng gian. Tia V tr ch l nhng Dng in t nm trong Li ca Nguyn t khinh kh, n Tri t t mi hng nn khng bit hng no nht nh, v cng khng bit hin din di nhng dng thc g? Tia V tr c qun st t Sao i Cygnus X-3 trong Chm Sao Cygnus, v Sao i Hercule X-1 trong Chm Sao Hercule.

Tia Gamma (Gamma ray) (45) Tia Gamma cng ging nh Tia V tr t Sao Neutron bn ti, nhng ch bng 1% ca Tia V tr. V tch in nn Tia Gamma phng theo ng thng. Khi bc x, Tia Gamma l nhng sng c Nng lng cao. Khi vo kh quyn v chm phi nhng Nguyn t khinh kh, Tia Gamm to nn nhng m in t (Electron) c nng lng cao v Positron tch in. Khi xung t, nhng Phn t ny chm phi nhng Nguyn t khinh kh khc, v to thm nhiu Tia Gamma khc. Ri Tia ny li chm phi nhng Nguyn t khc na to nn nhiu m in t (Electron) v Positron. Vic ti to c tip din cho n khi m ma ro Tia Gamma (Shower of Gamma ray) xung n mt t lc c hng ngn m in t v Positron. Cc Thin vn gia c on Tia Gamma bng chy nhng khong cch xa Tri t hng trm ngn n hng t quang nin. Tia Gamma bng chy l do nhng tia chp ca nhng Bc x in t c Nng lng cao, ko di t vi giy n vi gi. Tia Gamma l nhng sng ngn thy c v ging nh nh sng. V xut x, cc Thin vn gia cho rng n t Gii Ngn H ti hoc c th do nhng tia sng t Sao Neutron gn Gii Ngn H to nn s Bng chy (Burst). Nhng s Bng chy m ca Tia Gamma c th l bng chng ca Thi gian co dn (Time dilitation). Phn tch vic bng chy cho bit khi s bng chy cng ngn ngi v m ti, thi gian bng chy cng ko di, mt hin tng chng t tc dng ca thi gian nh Einstein tin on trong Thuyt Tng i ca ng. Theo , thi hn ca s bng n cc vng khc nhau s dn ra khi tia bc x c phng i trong khng gian trong khi khng gian ang bnh trng. Tin s Norris thuc i hc George Madison Fairfax, Virginia; ni rng s bng chy ny khng hn t Gii Ngn H ti m c th do nhng bin ng xy ra cch Tri t t nm n mi quang nin.

Cc l thuyt gia cho rng s bng chy ca Tia Gamma l do vic ng (Collision) gia H en (Black hole) v Sao Neutron. Tia Laser thin nhin (Natural Laser) Cc khoa hc gia loan bo tm thy Tia laser thin nhin pht ra t mt ngi sao tr v nng c lp kh nng bao bc chung quanh, trong Chm Sao Cygnus cch xa Tri t 4,000 quang nin. Vt l gia Vldimir Strelnitski thuc Vin Bo tng Khng kh v Khng gian Hoa Thnh n, dng Thin vn i Kuiper Mountain View, v khm ph ra Tia Laser thin nhin . Charles Townes thuc i hc California ni Nu bit trc, chng ta khm ph ra n t nm 1930. Charles l khoa hc gia lnh gii thng Nobel nm 1951 nh vic khm ph ra Maser ng vai tr tin phong ca Tia Laser. MASER: Microwve Amplification by Stimulated Emission Radiation: Khuc i vi sng bng cch khch ng vic truyn bc x. in t trng (Electromagnetic field) (46) in trng (Electric field) c to nn khi in lng (Electic charge) c my pht in bm vo nhng dy in. Khc vi Quang tuyn X (X ray) hay Vi sng (Microwave), in t trng khng lm h hi hay nung t t bo. Tuy nhin, in t trng c tn s thp c th gy nn nhng p ng Ha sinh (Bio-chemical) qu mnh i vi nhng t bo hot ng qua nhng Tin trnh in ha Phc tp (Complex electro-chemical processes). Theo bo co ca Quc hi, cn nghin cu nhng tc hi ca in t trng nhng ng dy in gy nn, nht l nhng tc hi i vi thn kinh h v vic gy bnh ung th. Cng theo bo co ny, dn chng khng nhng lu n nhng ng dy cao th m cn phi ch n nhng t trng do dy in v in trong nh gy nn. B c v trung tm thn kinh h l mc tiu ca nhng Tng tc vi in t trng bi v c quan thng dng in t trng c tn s thp hot ng v truyn thng. Cc nh s tm kt lun rng: of

- Cha bit r nhng T trng c tn s cc thp c tc hi g n Dy Nhim Sc (Chromosome) khng? Mi t bo ca dy ny u c nhng Di t (Gene) ring nn khng chc gy ra bnh ung th. - Mt vi th nghim cho thy Mng t bo l ni Tng tc gia nhng t trng c tn s thp vi t bo . Tuy nhin, in t trng thng c trong thin nhin v trong c th ca sinh vt. in t trng lin kt nhng Nguyn t vi nhau, to nn st, v gip a bn hng hi s dng c. My truyn hnh, V tuyn, v My Vi sng (Microwave) cn c in t trng mi chy c. Trng trng (Gravity, hay G) (47) Cc Vt l gia cha nm chc c con s tng trng lc ca Trng trng. Cch y 300 nm. Newton khm ph ra Lut Trng trng (The law of Gravity), v cc Vt l gia dng mu t G nh l mt Hng s tng trng Trng trng lc. Nhng h kh lng xc nh gi tr tht s ca Trng trng. Hin nay, Hng s ny ch chnh xc vo khong 1/1000 trong khi Hng s ca cc Vt l gia khc 1,000 ln chnh xc hn. V vy, nhng th nghim gn y ph nhn gi tr chnh thc ca Trng trng. Lut Trng trng trong v tr ca Newton l mt cng thc gin d v d tnh Trng trng lc gia hai vt. Lc (F) bng Hng s Trng trng (G) nhn vi thnh s ca Trng khi ca hai vt chia cho khong cch ca hai vt bnh phng (r2): F = G x m1 x m2 r2 Ch s ca tia cc tm (Understanding the Ultraviolet Index) (48) Tmm nng Mt tri i khi cng th v, nhng phi mnh nhiu qu s b ung th da v cm mt (Cataract).

C quan Mi sinh v Thi Tit Quc gia pht minh ra nhng ch s ca tia Cc tm (UV) on trc mc ca tia ny trong ngy ti. Ch s ny bt u t 0 n 10+ l nguy him t v 10+ l nguy him nhiu. My lc nhng tia Cc tm v lm gim bt nguy him. Tri li, nc, ct, v tuyt u phn chiu tia Cc tm nn tng thm nguy him. 0-2 Ti thiu: Tt nht l khi i nng nn i m. 3-4 Thp: eo knh ngn tia Cc tm v dng kem SPF 15. 5-6 Trung bnh: Khi ra ngoi nn tm ni bng mt cng lu cng tt. 7-9 Cao: Trnh phi nng t 10 gi sng n 4 gi chiu. 10 Rt cao: trong nh cng lu cng tt. Nhng iu cn bit v sm, st. 1. St l do in t trng gy nn. 2. Tia st di chng 3 dm. 3. St c nhiu mu: , vng, xanh, v xanh l cy. 4. St c nhiu hnh: Qu ban, ci ning, v chui ngc. 5. Mt tia st c Nng lng thp sng mt cn nh trong hai tun 6. Mt tia st nng n khong 50,000 Farenheit, ngha l nng gp 5 ln Mt tri. 7. Tia st rt nh hp, thng khng ln qu nn tay, nhng rt nguy him. 8. Tia st c truyn i 270,000 dm trong mt giy ng h. Nu bay nhanh c nh th, qu v c th bay quanh Tri t 11 ln trong mt giy ng h. 9, C mi pht c khong 2,000 ln ma, bo, sm, chp; v mi ln to nn 100 tia st.

Quang minh nhn to: Tia Laser Tia Laser c pht minh nm 1960, c nhiu tc dng i vi i sng ca chng ta. Laser l ch vit tt ca: Light (nh sng) Amplification (Khuych i) Simulated (Khch ng) Emission (Truyn) Radiation (Bc x) Tm dch l Khuych i nh sng bng cch khch ng vic truyn bc x. C nhng loi Laser khc nh: ng y hi kh, ng y cht nhum, hay bn dn in c dng thay cy hng ngc. Cy hng ngc lm vic ra sao? (49) ng n nhy (Flash tube) c cun chung quanh mt cy hng ngc. Mt u c gn mt tm gng, v u kia c gn mt phn gng. 1. nh sng trong bng n nhy nng cao Nng lng ca nhng Nguyn t trong cy hng ngc khin cc Ht ny pht ra Quang t (Proton). 2. Mt s Quang t thot ra t hai bn bng n nhy. Mt s khc t b mt hai tm gng di li. Nhng Quang t b di li va chm vi nhng ht Nguyn t khin to thm nhiu Quang t, ri tt c u truyn theo cng mt hng. 3. Quang t thu gp Nng lng dn dn xuyn qua u gn mt phn tm gng ca cy hng ngc tr thnh tia Laser. Cng dng ca tia Laser (50)

Truyn thng - Truyn i nhng cuc in m v nhng tn hiu truyn hnh. - Chy da cng v da video. - Chy nhanh bn in in ton v bn sao. K ngh - Ct nhng c phn ca my mc mng n 1/10,000 ca mt inch (2cm 54). - Hng dn nhng thit b nng. - Quan st v ct vi. - Hn nhng b phn nh t trong nhng dng c in v nhng c phn ln trong vic ch to nhng thit b nng. - o cc chiu di v bn . Khoa hc - Dng Uranium ch Nhin liu Nguyn t (Nuclear fuel). - To nn kh nng nghin cu Nhit hp ht nhn (Nuclear fusion). - Theo di khong cch trong khng gian nh khong cch t Tri t n Mt trng. Qun s - Xc nh tm bn v tc vin n bn trng mc tiu. - Hng dn bom v ha tin. - Kim sot a bn hng hi (Gyroscope). Cc lnh vc khc - c m s tnh tin ti cc siu th.

- Lau sch nhng tc phm ngh thut tinh xo. - Ghi nhn nhng s i di (Shifts) trong v a cu. - Pht hin nhng du tay c ngy trang. - To nn nhng hnh nh ba chiu (Hologram). Y hc Mt Tia laser cha c nhng bnh nh: - p huyt cao v qu nhiu nc nhn trong mt. Tia laser soi nhng l nh trong ng T (Iris) cho nc nhn chy ra. - Hn gn Vng m b rch (Torn retina). - Ct v hn nhng tia mu mc qu nhiu trn mt. - Tia Laser Excimer nn hnh Gic m (Cornea) cha bnh cn th m khng cn eo knh. - Tia Laser Excimer lt nhng Phn t (Molecule) ra khi t bo. Bu - Tia Laser ri qua nht bc lm bnh nhn bt au, hoc t nhc bc khai thng cc ng h hp v tiu ha; v cha bnh nht bc trong Thanh qun (Laryngeal papilloma) lm ngp th. ic Xng cun (Stape) gn ci e (Incus hay anvil) b lit. Tia Laser c l cy Xng cun nhn to. C hng - Tia laser loi tr Hch c hng (Tonsil) v M mm trong hng lm ngi ta ngy.

Nhip h tuyn - Khi hch ny sng ln lm Niu o (Urethra) thu hp khin i rt. Tia Laser t chy M v khai thng Niu o. Sn Bng quang Tia Laser gy nn mt tia sng nng n 100,000 Celsius 10 to nn Sng chn ng (Shockwave) lm b tan nhng ht sn. Nghn ng mch tim Tia Laser Excimer lm bt cht bo Cholesterol trong ng mch v khai thng ng mch bng bong bng. Lt nhng vt nm Tia Laser lt nhng vt nm trn da ngay t lc lt lng. Lt nhng hnh khc chm (Tatoo) Tia Laser vi Nng lng cao c th lm mt nhng mu sc chm di da, nhng thng li mt vt xm. Cy tc Cc chuyn vin v da ly lng nhng vng rm trn c th v cy vo nh u hi. Radar (51) Radar l ch vit tt ca: Radio Detecting And Ranging. Radar l mt phng php pht hin nhng Vt th (Object) xa, v xc nh v tr, tc , v nhng c tnh khc bng cch phn tch nhng sng v tuyn c tn s cao t b mt nhng Vt th di li. Radar cng c ngha l nhng dng c c dng cho mc ch ni trn. Radar v mi sinh Phi thuyn con thoi Endeavour em mt h thng Radar ti tn cha tng c ln khng gian, mt do NASA v mt do c v gip cc

khoa hc gia tm hiu nhng thay i mi sinh trn th gii, v c th pht gic mu cht ca nhng nn vn minh mt. Su phi hnh gia trn Phi thuyn s chp hnh nhng khu vc c Radar r k. Khong 2,000 ngi di t s thm st nhng a im chn cc su tm gia xc nh s chnh xc ca Radar. Radar hot ng ra sao? 1. Dng c Radar pht Sng in t v Tri t. 2. Sng ny di tr li nhng dng c trn Phi thuyn. 3. Dng c o c di v thi gian sng tr li. 4. Nhng hnh nh Radar thu c m t nhng iu kin mt t. Nhng vng t khc nhau c hnh nh sng r hn l nhng vng n thun bi v mt vng c nhiu Bnh din (Surface) khc nhau (nh i, cy, v ) phn chiu nhiu Nng lng hn l nhng vng khng g gh nh sa mc. Nhng vn cn nghin cu - nh hng ca la, lt, v vic n rng. - nh hng vic mt rng i vi th vt. - di ca nhng nh ni tuyt v khu vc m ly. - Cc loi trong nhng vng ni la ang hot ng. - V tr ca nhng h thng sng ngi c trong sa mc. Quang tuyn X (X ray) (52) Quang tuyn X l mt loi Nng lng in t c sng ngn hn nh sng. Quang tuyn X c Wilhelm Roentgen khm ph ra nm 1895, v c ng dng trong nhiu lnh vc bi v Quang tuyn X xuyn qua nhng vt cng.

Sau y l nhng ng dng ca Quang tuyn X: Quan st hnh l ti phi trng - Dy truyn a hnh l chy qua mt ng Quang tuyn X khi ng ny phng xung mt chm tia mng. - Quang tuyn X t mt hng My d (Sensor) xuyn qua hnh l. - My in ton thu thp tn hiu ca nhng My d to nn hnh nh ca hnh l. Nhn vin an ninh quan st hnh nh hin trn mt my truyn hnh. Nhng cng dng khc ca Quang tuyn X: Thanh tra k ngh: Quang tuyn X c th nhn xuyn qua nhng sn phm m khng cn ph v. Thin vn: Nhng my pht hin bng Quang tuyn X quan st nhng vng qu xa ca Gii Ngn H. Quang tuyn X c dng trong Y hc in cc Tungsten c gn hai u ca mt bng Chn khng (Vaccum tube) c nt kn v bc bng mt lp ch. Dng in lm m cc nng, chy sng v nh ra m in t (Electron). Khi va chm nhau, Quang tuyn X v nhit thot ra. Mt tia Quang tuyn X thot ra t l nh ca lp ch, v chiu vo ni nh. V tr ca Quang tuyn X trn in t Quang ph (Electromagnetic spectrum). My truyn hnh v V tuyn c di sng 1,000 b (feet) thuc loi sng di khng th xuyn qua Vt th. di ca sng Nhng loi Bc x (Radiation) sau y truyn i ging nhau bng tc nh sng: Tia Gamma: 1 phn triu triu ca mt inch

nh sng: 1 phn triu ca mt inch Tia Gamma, Quang tuyn X, v nh sng c sng ngn nn xuyn qua c Vt th. My Radar v Vi sng (Microwave) c sng di 1 b (foot); v my Truyn hnh, V tuyn, v nhng tn s c sng cc thp u c sng di 1,000 feet khng xuyn qua Vt th c. S phng x Rad: Rad l s o phng x tng ng vi 12 ln ri Quang tuyn X. Phng x: Nguy him v nh ngha (53) Mt vi Nguyn t (Element) nh Uranium khng bn vng, khi h hoi, nhng Nguyn t ca n mt ht Phn t (Particle). Mt s gy nn tia Gamma. V c hai trng hp u gy nn phng x nguy him. H hoi: Mt phng x Thng sau khi b h hoi vi ln, nhng vt nhim phng x tr thnh nhng Nguyn t an ton, v d Uranium tr thnh ch. Vi Nguyn t khc thay i rt nhanh, tr thnh v nhim x trong vi pht. Nhng Nguyn t khc phi mt nhiu nm hay nhiu th k mi tr nn an ton. Bn thi: Do mc h hoi Bn thi l thi gian cn thit mt na Vt cht h hoi tr thnh mt cht khc. Vt cht ti Chelybink Mt s lng ln Strontium-90, Cesium-137, v Plutonium c nhng vt b nhim x Chelybink nh ra. Strontium-90 Bn thi: 29 nm. Pht ra Phn t Beta (beta particle), c th dng lp st mng hay xp giy dy ngn chn. Nu chm da, c th gy nn ung th. Nu vo trong c

th, Phng x Strontium hot ng nh cht vi v tp trung trong xng, ri gy nn bnh Bch huyt (Leukiamia) hay ung th xng. Cesium-137 Bn thi: 30 nm Pht ra Phn t beta v tia Gamma tng t nh Quang tuyn X. C th dng lp ch y hay xi mng ngn chn. Gy nn nhiu loi ung th. Vo c th, Phng x ny ng li thnh m. Plutonium Bn thi: 24,000 nm Pht ra Phn t Alpha (Alpha particle), dng mt giy c th ngn chn c. Vo trong ngi, Phn t Alpha rt nguy him, c th lm h hi t bo v gy ung th rt d dng. Phng x trong cc thc n Bi li trong mt con sng nhiu phng x cn an ton hn ung sa b c nui gn ni c phng x. Cht phng x tp trung nhng vng c cy ci v sc vt ty theo iu kin khc nhau nh s lng v cc loi dng c s dng. V vy, nhng v d sau y ch l c on. Nhng c iu chc chn l cht phng x tp trung rt nhiu trong n ca chng ta. - Sng: Mt n v phng x trong mt gram nc. - C: Ht nc nhim, cht phng x tp trung n 3 n v cho mi gram. - B: n c, cht phng x tp trung trong c th n. Mt vi cht nh Strontium ging vi tp trung tht nhiu trong sa. Lc ny, 10 n v phng x cho mi gram sa. - Ngi: Khi ung sa, cht Strontium vo xng v tp trung n 20 n v cho mi gram sa, v cn cao hn na i vi tr con v xng ca chng ang tng trng. Nhng bnh tt do phng x gy nn

Nht bc (Cancerous growth) - Cht phng x thm nhp t bo, khi h hoi, mt s pht ra phng xa. - Cht phng x lm h hi nhng t bo cn khin chng tng trng khc nhau v ba bi. - T bo tip tc tng trng v tr thnh mt hay nhiu nht bc. Bnh bch huyt (Leukiamia) - Strontium hay nhng vt nhim x ging cht vi vo trong xng, ni sn xut Bch huyt cu. - Phng x ta ra lm hi T bo Bch huyt. - Nhng T bo bch huyt b h hi gia tng nhanh chng, v gy nn mt mi, n mt ngon, v c th suy nhc. - Phng x in t (Electromagnetic radiation) xo trn vic sn xut Hormone Melatomin l cht iu ha gic ng v ngn chn s thoi ha ca bnh tim v bnh lng tr (Alzheimers disease). Khong cch an ton c ngh l 0.2 Microteslas. Mt ngi ng cch mt my ht bi mt foot c nguy c nhn lnh t 2 n 20 Microteslas). Hon chuyn ca Di t (Gene) - Phng x vo trong c th lm hi dy DNA trong nhng tinh trng ca n ng v trng ca n b. DNA l s ch dn c th c tng trng nh th no? -Dy DNA b h hi c di truyn cho con ci. n th h ny, n c th gy nn chng n n (Mental retardation) v tt nguyn. Nhng n v phng x Roentgen: n v o s lng phng x ta ra trong khng kh khi nhng Nguyn t b tan v. Mt vng c nhiu phng x l vng c nhiu Nguyn t tan v khin s o Roentgen cng cao.

(Roengent l Vt l gia ngi c [1845 1923] c tn l Wilhem Conrad, khm ph v nghin cu Quang tuyn X). Rem: n v o s lng phng x trong khng kh hoc nhng cht tc hi n thn th con ngi. mt Mili Rem bng 1/1,000 Rem, v mt Micro Rem bng 1/1,000,000 Rem. Curie: Mt Curie bng 37 t ln pht phng x trong mt giy ng h. Thi gian mt n v Curie tan bin ty thuc cc loi Vt cht b nhim xa. Curie c dng o lng nhng tc hi ca phng x trn thn th con ngi. Cng nhiu Curie to ra trong mt vng, con ngi phi chu nhiu tc hi c a hn. (V Curie, xin xem thm phn nh ngha). Ti trnh by mi loi quang minh va thin nhin va nhn to. V bi ny kh di, ti khng th ni ht nhng loi khc nh: Gi Mt tri (Solar wind), kh Helium, Vi sng (Microwace), My To Hnh Ba Chiu (Magnetic Resonance Imaging MRI) v.v... Nhng trang kinh xa ni khp ni, khp x, ch no cng c loi quang minh cng nhng loi chng sanh c ng. Nhng khm ph ca khoa hc v quang minh thin nhin, v vic ch to nhng quang minh nhn to chng minh hng hn rng li kinh xa ni ng s tht. V d Vt l gia ni ting Fritjof Capra, trong cun The Tao of Physics (o ca Khoa Vt L) ca ng, trang 219, vit Trong ngoi tng khng gian, mt s ln Lng t xut hin tm im ca nhng Tinh t trong nhng cuc ng lin min cng ging nh nhng cuc ng c th nghim trong cc My Gia Tc. Trong mt s Tinh t, nhng cuc ng to nn nhng Pht x in t rt mnh di dng nhng Sng V tuyn, hay Quang tuyn X khin cc Vt l gia bit thm v v tr. V vy, nhng khong khng gian lin Tinh t v nhng khong khng gian gia nhng Thin h y ry nhng Pht x in t vi mi tn s, v d Quang t c Nng lng cao. Trong vic Phng x ca Tia V tr, khng nhng c Quang t m cn c nhng Lng t ln loi m ngun gc cha c bit. Nh vy, qi v c tin rng o Pht l mt o Siu Khoa hc hay khng?

---o0o--PHN 2: SU CN H TNG Trong kinh Lng Nghim, trang 509, Pht dy v Su cn thanh tnh v trang 307, Pht dy v Su cn h tng. V su cn thanh tnh, Pht dy Nu tu php Tam ma a c nhn cn thanh tnh th chng cn c Thin nhn, ch vi ci thn cha m sinh ra t nhin nhn thy th gii trong mi phng, thy Pht, nghe php, c php i thn thng, chi khp mi phng quc , c tc mng thng, ngha l hiu thu qu kh, v lai v.v..." Th no l Su cn thanh tnh? Ngha l qu v tu n mc tm qu v ra khi su cn khin khng dnh mc v eo ui su trn, v tr v Tng thc. Vo Tng thc, qu v s m tm nhn thy c ch Pht v ch B tt mi phng cng nhng cnh gii m qu v cha thy bao gi. Trang 306, Pht dy v tu Su cn h tng nh sau: A Nan! Tnh sng sut ca su dng tt phi ty ni su cn ri sau mi pht ra c. Ngi hy trng coi trong hi ny, ng A Na Lut khng mt m thy, ng Bc Nan khng tai m nghe, nng Cang thn n khng mi m bit mi hng, ng Kiu Phm Ba khng li m bit v, thn Thun Nh a khng thn m bit xc, ng i Ca Dip cn dit lu chng h dng n tm nim suy xt m cng sng t. Cch y 25 th k, cc v trn y khng c su gic quan m khng gp tr ngi g. Ti sao vy? Ti v tu hnh nn t n su cn h tng, ngha l cn n h th cn kia th vo. Cn nhn loi by gi th sao? Khoa hc gip h c nhng g? Xin mi qu v c mt loi bi sau y ni v nhng c gng ng k ca Khoa hc trong vic phng s nhn loi: Mt nhn to

Cc nh su tm ang nghin cu mt H thng t hon to hnh nh bng s gip ngi m thy c. H hy vng s ch to c mt con mt nhn to mu vo nm 2010. Phc hi th gic (54) 1. My nh bng tia Laser thu nhn hnh nh v bin i thnh nhng D kin s. 2. Linh kin 11 cy trn Vng m pht hin tia sng Laser. 3. Si dy kim kh truyn tn hiu n nhng dy thn kinh ca Vng m. Th c gip ngi khng c Trung tm Th gic Thn kinh thy c (54) Mt my nh t hon v ti tn c gn vo mt cp knh c bit khin ngi mang knh thy c vt y nh ngi c th gic vy. 1. My nh t hon pht hin hot ng ca trng mt khi nhn xung, nhn ln, v nhn sang phi hay sang tri. 2. Mt my nh t hon th hai, c ni lin vi my Vi tnh trn theo di hot ng ca trng mt.
12

, xoay

Cng lc, my ny ghi nhn bt c hnh nh no ang nhm ti. 3. Tia hng ngoi truyn hnh nh t pha sau ca My nh n mt Phin bt nh sng c gn trn Vng m. Phin ny c ni vi dy thn kinh chy ti b no. 4. Th gic Thn kinh c ni vi my Vi tnh c tip din. ng A Na Lut khng mt m thy C cch lm ht m (55) Trong mt cuc hi tho ca mt nhm chuyn nghin cu v vic ngn nga bnh m, Bc s Carl Kupler, Gim c Vin Nhn th Quc gia,

tuyn b rng Ch cn l vn thi gian, chng ta s khm ph c ci b n ca bnh m. Cuc hi tho nhm vo nhng chng bnh lm h Vng m (Retina) l nhng lp T bo hnh roi, hnh nn, cng nhng t bo khc trong phn sau ca con mt - bin i cc hnh nh thnh nhng Xung ng (Impulse) v a ln c. Kupler tin on rng cui thp nin ny, cc nh su tm c th th nghim ghp T bo Vng m (Retina cell transplant) vo loi ngi tr bnh H Tm im Vng m v lo ha (Mascular degeneration AMD), v bnh H Cm quang T bo (Retinitis pigmentosa). Bnh H th gic thn kinh do di truyn khin Vng m h dn v a n m la. Bc s Eugene de Juan Jt. thuc i hc Johns Hopkins Baltimore, hu vng s pht minh mt Th c nhn to (Artificial vision device) phc hi th lc b hn ch bng cch kch thch T bo Vng m (Retina cells). Nu Dng c bt nh sng (Light sensing device) c cy vo Vng m, c th gip mt s ngi m thy nhng vt hay nhng c ng, v c th c c sch. Cy linh kin (Computer chip) vo Vng m khin ngi m thy c (56) Mt h thng th gic gm c nhng my chp hnh nh xu v mt Linh kin khin ngi m thy c. My chp hnh nh xu c gn cp knh (Eyeglasses) truyn nhng tn hiu bng tia sng Laser v hnh n Phin in ton nh bng ng xu cy vo Vng m. Phin ny c nhng cc pin chy bng nh sng mt tri (Solar cells) v c tia sng laser pht ng. Linh kin i Tn hiu th gic thnh nhng Xung in (Electrical impulse) v truyn n b no. Linh kin c hai ngn: Ngn trn cha pin chy bn nh sng mt tri, v ngn di l mch in ca my in ton.

Bc s nhn khoa Jean Bennett ni Sng ch ny c ch li cho trng hp ny nhng khng ch li cho trng hp khc. Bc s Rizzer ni Tr c u tin ln gi $500,000 nhng sau ny nh sn xut dy chuyn, gi ny xung cn $50. Cc nh su tm cn phi th nghim nhiu nm na mi cy c Linh kin vo con ngi. Sang nm, h d nh cy Linh kin ny vo mt mt con th. Thin l nhn Cc phi hnh gia trong mt lot phim Star Strek u eo mt cp knh en che c hai mt. iu chng t mt khng phi l c quan tuyt i ca th gic v ngi ta c th nhn s vt bng cch khc. l cu truyn khoa hc gi tng. Trong kinh Lng Nghim, Pht dy Tnh thy l do Tnh sc cn m Ph trn cn (Ng quan) ch lm mai mi. Thc t, gn y, mt khoa hc gia chuyn v my Vi tnh ch ra mt Th c Vi tnh chp ln u khin ng thy c ngi v mi vt trong m ti rt r rng. Th c ny cn ti tn hn loi knh nhn trong m ti ca Qun lc Hoa K. Vi Th c Vi tnh ny, ng ta c th c c nhng hng ch v m c nhng con c trn nhng bnh xe ca mt chic xe hi ang chy vi tc kh nhanh. Ngoi ra, khoa Thin vn gn y khm ph ra mt li ghp nhiu Lng knh gi l Optical Interferometry khin cc Thin vn gia thy c hai Sao Capella cch xa nhau khong chng mt triu dm m ngay Vin vng knh Hubble cng khng thy c ln ranh ca chng. Hai Sao ny cch Tri t 40 quang nin. Trong tng lai, cng nh li ghp knh ny, ngi ng Tri t c th thy c mt ci bt ch trn Mt trng. Dn dn, nh nhng tin b ca khoa hc, nhng truyn thin l nhn, thin l nh, thin l cc v.v... s tr thnh s tht. Kinh Php Hoa, Phm Php S Cng c th mi chn, trang 431 ni Nu thin nam t, thin n nhn th tr kinh Php Hoa, ngi nhc nhn thanh tnh ca cha m sinh ra, thy khp ci tam thin i thin, trong

ngoi c nhng ni, rng, sng bin, di n a ngc A t, trn n ci tri Hu nh ... l thin l nhn ca ngi tu c su cn thanh tnh, ngha l su cn khng dnh mc vi su trn. Khoa hc ngy nay cng c th gip con ngi c thin l nhn. Nh vy, li kinh khng h ni nhng iu h vng. By gi n ng Bc Nan khng tai m nghe: Nghe l th no? (57) Khi a tr nghe ting ni, b c ca n ghi nh v sp xp cc T bo c thnh mt h thng cn thit pht ra ngn ng. a tr khi ln 10 tui m khng nghe c ting ni tc l nhng T bo thn kinh lm cng vic khc, v a tr khng bao gi bit ni. Vic cy Con Sn (Cochlear implant) l mt Tr thnh c gip cc tr ic bm sinh pht trin cc ng dy thn kinh to thnh ngn ng. Chng ta thng nghe ting ng ra sao? Cc ln sng m thanh vo tai lm cho Mng Nh rung ng. Nhng rung ng ny chy dc theo xng ca tai gia n con Sn lm cho T bo hnh tc (Hail cell) dp xung v kch thch nhng Dy Thn kinh cm th (Sensory nerve fibers). Nhng dy thn kinh ny hon chuyn nhng Xung ng thnh nhng Xung ng in (Electrical impulse) v a n khu Thnh gic ca B no (Auditory cortex). Con Sn c cy to m thanh nh th no? (1) m thanh c my vi m thu. (2) m thanh c a n my Chuyn m (Speech processor). (3) My Chuyn m chn la v m s (Encode) nhng ting ng hu ch. (4) M s c truyn n mt My Pht (Tranmitter)

(5) My pht truyn m s n My thu (Receptor) cy di da. (6) My thu/kch thch (Receiver/Stimulator) i m s thnh nhng in tn hiu (Electrical signals). (7) in tn hiu c truyn n nhng in cc (Electrodes) cy trong Con Sn kch thch cc si dy thn kinh. (8) in tn hiu c truyn n khu Thnh gic ca no xm (Auditory cortex). Nghe v ni nh th no? (1) Khu Thnh gic ca No xm nhn bit nhng ting ni. (2) Khu Wernicke (Wernickes area) thng dch ngha ca ting ni v nhp kho danh t tr li. (3) Khu Broca (Brocas area) tip thu nhng tin tc tr li, v iu ha c ng trong khi ni. (4) Khu pht ng No xm (Motor cortex) truyn ch th cho nhng bp tht pht ting ni. Nhng thnh phn c cy (Transplant components) gm c: (1) My pht. c un vng v t trn vnh tai. (2) My Vi m. Lm khun cho va l tai tng ngi. (3) My thu/kch thch. Cy di da v trn vai. (4) My Pht m (Speech processor). C bng ci beeper c th dt vo ti o. Nghe l th no? (hnh v vi ch thch) Khu gic (58)

Khu gic c th phn bit hng ngn mi khc nhau. Sau dy l c hnh ca khu gic: (a) Khi ht vo, khng kh c ht vo mi v c a n nhng Lng bt mi (Hair-like receptor) nm trong mng nhy trn u hai l mi. Nhng Phn t to mi kch thch nhng T bo bt mi (Receptor cells). (b) Nhng Dy Thn kinh (Nerve fibers) ni lin vi nhng T bo ny truyn tn hiu qua nhng l nh ca xung s n Nm Bt mi (Olfactory bulb) l on cui hnh trn ca nhng Dy Thn kinh bt mi. (c) Nhng Dy Thn kinh ny truyn tn hiu n nhng phn ca H thng Limbic (Limbic system) v Try c trc (Frontal lobe of the brain) nhn bit mi. Nng Ca Thn N khng mi m bit mi hng Ngi l th no? (59) Chng ta c mt v tr bao la trn mi ca chng ta. Loi ngi v loi c v c 1,000 Di t bt mi (Smell gene) trong mi. Cc khoa hc gia khm ph ra mt s Di t khc nhau c to ra p ng vi mt s mi hng khc nhau. Nhng Di t ny hp vi nhng Di t cm th (Sensory gene) c th nhn bit trn di 10,000 mi hng khc nhau khin cc loi c v c th ngi c. Cc Di t ny truyn nhng tn hiu ca cc mi t cc T bo thn kinh trong mi n mt vng ca b no tn l Nm bt mi (Olfactory bulb). Sau khi khm ph ra c mt s Di t bt mi, cc khoa hc t hi lm sao pht gic c mi, v b c phin dch mi nh th no? Nh mt s Thn kinh thu mi (Receptor), mi v c c th phn bit mi chua ca nc chanh, mi ngt ca mt, v mi hng ca con chn thi (shunk). Cc khoa hc gia rt ngc nhin sau khi khm ph nhng Dy thn kinh thu hnh (Photoreceptor) p ng vi mu , xanh dng, v xanh l

cy. Khi thy mt vt, ba loi Dy thu hnh ny truyn nhng tn hiu vi cng khc nhau vo c, v c s phi hp v phn bit nhng tn hiu . c cu to khc bit, H thng bt mi Olfactory system), c mt s Dy thn kinh bt mi khc nhau trong nhng T bo mi nhn bit mt s ln cc mi khc nhau. By gi n ng Kiu Phm Ba khng li m bit v. V gic (60) ng T ch ru Martini gi li l Phng th nghim t ca ming. Nhng T bo V gic (Taste cells) trong li c th nhn bit bn v cn bn l mn, ngt, chua, v ng. Trn mt li c mt lp Gai tht (Papilliae) gm c 2,250 Bp nm (Taste bud), c chia lm bn loi: 1. Loi ging cy nm (Fungiform). Nm mt pha ngoi li. 2. Loi ging si ch (Filiform). Nm mt na li pha ngoi. C nhiu hn loi hnh nm. 3. Loi ging l cy (Foliate). Nm pha sau li. 4. Loi ging hnh bnh o nt (Doughnut shaped). To thnh hnh ch V pha sau li. Chng ta nm th gia v ca mn St tm (Shrimp marinate) ra sao: 1. Mui: Chy qua nhng h thng nm trong mng ca T bo V gic (Taste cell). 2. Nc chanh: ng kn h thng cho Potassium chy ra khi T bo. 3. t: Kch thch nhng Dy thn kinh Cm th trong mi v li. 4. Mt ong: Nhng Dy thn kinh trn mt T bo V gic (Cell surface receptor) truyn v gic n ngng ca ca mng T bo.

5. V cam: V ng ng kn h thng Potassium, c th tip ni vi nhng Dy Thn kinh V gic, v gy nn mt phn ng nh cht vi ra khi T bo. Nm l th no? (hnh v vi ch thch) By gi n ng i Ca Dip, cn dit m cn suy xt rnh r. Ni bng in no (61) B no ngi ta trung bnh c 15 t t (t t: 1,000 t) ng dy in thoi Sinh hc (Biological telephone line). K thut dng in no c th gip mt ngi hon ton tn ph ngha l khng ni, khng lm bp tht c ng, hay lic mt c - c th truyn thng vi ngi khc bng cch pht ra nhng in tn hiu t c. K thut ny mt ngy kia c th gip phi cng dng c x dng mt s nt bm. Cn c Khng qun Dayton, Ohio; chng t rng dng in no bm nt l mt bc tin ng k, khng phi l khoa hc gi tng. Gn y, cc khoa hc gia trnh by rng mt ngi ch cn iu khin no b c th khin Con thoi (Cursor) di chuyn trn mn nh. Nhng in cc, khi c gn vo da u, c th pht gic c in t lc yu t b no pht ra. Sau ny, nh nhng ci tin mi, mt ngi tn ph hon ton c th di chuyn Con thoi by t tng, thay i bng tn Truyn hnh, hoc lm nhng vic gin d m hin nay nhng ngi khuyt tt cha lm c. T u nm 1930, cc nh tm l hc bit b no pht ra nhng ln sng in t, v nu gn nhng in cc vo da du, ngi ta c th pht gic v o c nhng ln sng . Nhiu nh su tm nghin cu mu mc nhp nhng ca vic pht sng ny, v ngh rng l cng vic ring ca b no. Mt tr ngi l mi mu mc ng k ca Sng no (Brain wave) b ting ng hay nhiu m (Interference) ca b no lm yu i mt phn.

Du sao, cc Phng th nghim Hoa K v u Chu chng t rng mt ngi chuyn tm c th kim sot c mt s Pht sng ca b no (Brain emission). Bi v bn cu no phi v tri lm hai cng vic khc nhau, cc khoa hc gia ang tm hiu s khc bit gip ngi tn ph lin lc vi th gii bn ngoi m khng h c ng. H thng ny quan st vic pht sng no t nhin nhp t 8 n 12 ln trong mt giy ng h. Sau khi lc nhng tn hiu cn thit, my Vi tnh p dng phng php cng vo Bin (Amplitude) ca nhng tn hiu chn do hai Bn cu no pht ra, v dng tng s di chuyn Con thoi ln xung. ng thi, my Vi tnh tnh hiu s ca nhng tn hiu gia Bn cu no phi v tri, v dng thnh s ny di chuyn Con thoi sang phi hay tri ... Nhn bnh m ca ng A Na Lut, ti xin k qua truyn ca ng: Trong kinh A Hm, Pht gi Mc Kiu Lin l Trng lo thy min, ngha l ng Trng lo ng gt. Cn ng A Na Lut th c mi ln Pht ni php, ng u ng mt gic ngon lnh. Mt hm, b Pht qu nh, ng th t nay khng ng gt na. Ri ng c sch ngy m khin mt sng to, v dn dn la i. Ng y coi mch ni ng cn phi ngng c sch mt thi gian s khi bnh. ng c tip tc c, Pht cn ngn, ng cng khng nghe. ng cng quyt hc tp ngy m khng ng khin m lun hai mt. Bi k trong Trng lo tng k c ghi rng trong sut thi gian 55 nm trong cuc i ca ng, ng khng bao gi nm, v 25 nm on nht ng ngh. C iu l lng l nhng vt gn ng khng thy, nhng nhng cnh gii trong Tam thin i thin th gii ng u thy r mn mt. Ni n ng gt, nu khng s lc , xin qu v cho php ti k mt truyn gn y rt hi hu: C mt s tng t v s quan cc nc n hc qun s Hoa K. C mt ng tng Tu, ngy no cng ng gt. Mt hm, thuyt trnh vin nh

thc ng v hi Xin Thiu tng nhc li bi ging. ng Tng m mt ni Ai tng nu (I dont know), ri li tip tc ng. V truyn ng Ma Ha Ca Dip, xin nhc li qu v khi thn thc hnh gi n ci Tri Phi tng phi phi tng x v t n ci nh gi l Dit th tng nh, s c qu A La Hn, vt qua Tam gii, tc l khng phi chu sinh, t, lun hi. c qu A La Hn c nhiu thn thng v diu dng. Lc , u c cn gic quan. *** c qua nhng ti liu ni trn, qu v thy khoa hc ngy nay mi t c vi tin b trong vic cha bnh m v bnh ic. Cn mi, li thn v , cha ni g n. cn hay b no l mt v tr v bin khin khoa hc cn lu mi khm ph ra c. V mt, cc khoa hc gia hy vng n cui thp nin ny s pht minh c dng c tr th cho ngi m. By gi, ang th nghim trn Vng m ca con th. V tai, khoa hc mi cy c Con Sn (Cochlear) cho ngi ic, v kt qu cha c bao nhiu. V vic Pht k c su v mt ht gic quan m vn hot ng nh thng, c nhiu ngi ni rng khoa hc tuy tin chm, nhng chc chn v c nhng th nghim c th v nhng chng minh ng hong. Cn kinh sch ni m h nh vy th lm sao m tin c? Cu tr li l nhng v ni trn nh tu hnh c o nn t n trnh su cn h tng. Th no l su cn h tng? Su cn h tng cng gi l su cn dung thng, ngha l cn n h th cn kia lm gip. V d Mt m th Tai trng dm, Tai ic th Mt nghe dm, Mi thi Li ngi dm, v Li mt Thn nm dm v.v... i vi phm phu chng ta th cn no lm vic ring ca cn ch cc cn khc khng gip dm. L do l trong cc cn ca chng ta ton l ct, l gt c nn phn cch cn n vi cn kia. Khi tu hnh c o, cc ct gt bin ht khin cc cn dung thng vi nhau. Trong kinh Lng Nghim, trang 319-324, Pht dy v php m gt lc cn nh sau:

Pht ly khn Kip ba ca Ngi lm v d. Lc u ci khn bng phng khng c ct, c gt. Pht bn tht su ci nt tng trng cho su cn b ngn cch vi nhau. Ri Pht m mt gt, hai nt, ba nt n su nt, v tri thng ci khn ra. By gi, ci khn tr li nh lc ban u, ngha l khng cn b nhng ct, gt ngn cch na. Tu hnh cng tng t nh vy, ngha l m ct, gt. C su ct gt l trng hp ca phm phu, v c su cn dung thng l trng hp ca nhng v c do, ca cc v Thnh. Trang 121, Pht dy chng sanh trm lun trong bin kh, bn m cng v nhng ct, nhng gt . Ch Pht mi phng khc ming, ng ting, u bo vi ng A Nan rng su cn ca ng l ngun gc ca sinh, t lun hi. Cng nm trong ngha su cn l ngun gc ca sinh, t lun hi; ti xin php k qua truyn mt trong hai con kh m Ha thng Thanh T k trong bng ging: Mt ch kh con b on i kim n mt mnh c nhiu mi m khi phi chia chc. N thy mt con mi b ngi th sn tri vo mt ci by nha. Mng qu, n v ly con mi th tay phi ca n b nha cng gi li. N bn ly tay tri g ra. Tay tri li b kt cng. N ly chn phi p cho hai tay vng ra, Nhng chn ny cng dnh lun. Ri ti chn tri cng b tng t nh vy. N bn ly u x vo g t chi. Nhng u cng dnh lun. Ch cn ci ui, khng c cch no khc n ly ui qut mnh vo ch u v t chi b kt dnh. Ri ci ui cng b kt dnh lun. By gi, ngi th sn mm ci, tri con kh li v eo n ln vai. Bn chn tay, u v ui con kh tng trng cho su cn. Su cn dnh mc khng g c m phi mng vong cng ch v con kh tham lam. Theo , con kh vi con ngi u c khc! Tr li vn su cn h tng, xin qu v c thm Tnh thy v Tnh nghe m Pht dy trong kinh Lng Nghim. Tt c ci Thy Nghe Hay Bit ca mnh nh su cn: Mt, tai, mi, li, thn v m kinh Pht dy khc hn vi li gii thch ca khoa hc.

Nm cn u: Mt, tai, mi, li, v thn gi l Tin ng thc l nhng cn bn ngoi lm mai mi a nhng hnh nh, m thanh, mi v, v xc chm v.v... vo trong thc (Thc th 6) ca chng ta. Tin ng thc ch l nhng Ph trn cn (cn th ph) ngoi, Tnh sc cn mi l T i thanh tnh. Ci mi tht l ci Thy Nghe Hay Bit ca mnh. Tnh thy, tnh nghe v cc tnh khc u nm trong Tnh sc cn, v Tnh sc cn ny i su vo Diu tm. Ph trn cn ca Thc th 6 l cn, ca Thc th 7 l b c, ca Thc th 8 c th l tng Bch Ho (nm chm lng. Xin xem kinh A Di : Bch Ho uyn chuyn nm Tu di). Mt khi tu lt c vo Tng thc, lc by gi nhng Ph trn cn: Mt, tai, mi, li, thn v , khng cn thit na v nh Tnh sc cn mnh vn Thy Nghe Hay Bit c. V vy, Pht dy ng A Na Lut khng mt m thy, ng Bc Nan khng tai m nghe, nng Cang Thn N khng mi m bit mi hng .... l nhng truyn cch y trn 25 th k. Gn y, c mt c b ngi Nga b m t lc ln mt. n nm 20 tui, c b nhiu nm hc cch nhn bng mi ngn tay. Ri nh php l hay thn thng g y, c thy s vt bng mi ngn tay. Cch y hn 20 nm, mt bc s tn l Vincent Montral, Canada dng hai in cc tip xc vi no b ca mt ngi lm th nghim. ng ta gii phu da u ca mt ngi n b hai cy kim c dn theo dng in c th tip xc c no b ca b ny. Khi hai cy kim chm vo mt ch no ca c b ny, b y lin ni rng b ang nghe mt ting ht quen thuc no . Thc ra, lc by gi chng c ai ang ht c. Khi hai cy kim c rt ra, b ta li ni ting ht chm dt; v c th mi khi cy kim in chm vo l b ta nghe thy ting ht, khi cy kim c rt ra th ting ht li chm dt. Th nghim k trn cho chng ta thy rng b y ch s dng no b m vn nghe thy m thanh. Chng ta gi ci l: Vn (s nghe thy: Audial conciousness). Lc nm chim bao, chng ta nghe ngi khc k chuyn, cng l s nghe thy, ch khng phi l Nghe (hearing).13 Th nghim ny cng tng t nh vic nhng phi hnh gia trong phim Star Strek eo cp knh en che ht hai mt. Nh vy, h u cn n

hai mt? Tuy l khoa hc gi tng, nhng gi tng ny ph hp vi li dy ca c Pht. Nh trn ni, khoa hc gip ngi m thy c bng cch ghp Linh kin vo Vng m, gip ngi ic nghe c bng cch cy Thnh c vo tai, v gip ngi tn ph hon ton dng in no ni chuyn bng cch di chuyn Con Thoi ca my Vi tnh. ng nh Pht dy trong kinh Lng Nghim v Tnh Thy v Tnh Nghe. Nm cn ngoi, gi l Ph trn cn, ch lm mai mi a Sc trn hay Thanh trn vo Thc th su ( thc). Khi hai Ph trn cn ny h ri, khng c ngha l mt ht Tnh nghe, Tnh thy. Tnh nghe, Tnh thy n su v Tnh sc cn, v Tnh sc cn dung thng vi Diu Tm, m Diu Tm l ci mn Thin la vng, l Php gii bao la. Nh vy, khi tm hiu nhng th nghim khoa hc hin nay v c li nhng li Pht dy v Su cn h tng, chng ta thy Pht u c ni nhng iu h vng? C nhng b mt l lng khc m chng ta khng th hiu ni. V d gn y, ch ca cnh st M c th nh hi mt phn t ca mt gram ma ty. Mt con ch ch thy hai mu en trng, nhng n thy c bng dng ca ma qu nn ngi ta gi l ch cn ma. C mt loi bm nh pht nhng siu m gi ng bn cch xa hng my cy s. Nghe ni, nga cng bt c siu m m tai ngi khng bt c, v siu m c nhng m tn (Acoustic frequencies) cao hn m giai kh thnh (Audible range) ca tai ngi, hay trn 20,000 chu k trong mt giy ng h. Nh vy, qu v thy cch y 2 th k, Pht dy rt r rng v Ph trn cn v Tnh sc cn, in hnh l Su cn h tng m khoa hc ngy nay ang tm cu, th nghim. Nh vy, qu v c ng vi ti rng o Pht l mt o Siu khoa hc khng? ---o0o--PHN 3: TAM TAI - TN TH Sinh t ca cc v sao (62)

Trong mt bi vit ngn ca bo The Knight Tribune, s ra ngy 10-395, di tiu Sinh t ca cc v sao, phn ni v Mt tri nh sau: Mt tri ca chng ta chy trn 4 t ri nm v cn nhin liu chy trong 5 t nm na. Lc by gi, Mt tri s tr thnh mt Sao khng l, v b mt ca n s bnh trng n tn qi o ca Tri t v t chy Tri t thnh tro bi. Ngy tn th cn xa lm! (63) Theo bi tng trnh ca James Kasting v Caldeira ng trong bo Thin Nhin, Tri t ca chng ta cn tn ti trong mt t nm na, ngha l 10 lu hn thi gian cc khoa hc gia tin on trn mt thp nin qua. H cng nhn i sng ca sinh vt trn Tri t khng th tn ti mi mi. L do l Mt tri s bnh trng, v v ngoi ca n s nng Tri t cng sinh vt trn thnh tro bi. Mt s khoa hc gia li cho rng ngy tn th s n sm hn. Cng thc ton hc do Caldeira v Kasting trin khai ph hp vi nhng tin on cho rng Tri t s b tn dit sm hn v cht Carbon dioxide ang bin mt nhanh chng. V vy, cy c s thiu ht ha cht chnh xy dng i sng, v vic sn xut thc phm dy chuyn s b ph hoi. Caldeira v Kasting ni th gii s tn th khi cy c sn xut thc phm v nh dng kh cn thit cho i sng loi ngi chm dt. Tuy nhin, th gii chng ta cn c t nm na mi b tiu dit. Vic t chy ny trong Cu X Lun Cng Yu, bn dch ca Ha thng Thch c Nim, trang 100-107, v Nh Kha Hip Gii ca Ha thng Khnh Anh, trang 320-323; gi l i nn Ha tai, mt trong i Tam tai l Thy tai, Ha tai, v Phong tai. Thy tai tng t nh nn Hng thy ghi trong quyn Cu c ca Kinh Thnh nh sau: Sau by ngy, nc lt xy trn mt t. Nhm nm 600 ca i N , thng 2, ngy 17, chnh ngy , cc ngun ca vc ln n ra v cc p trn tri m xung; ma sa trn mt t trong 40 ngy v 40 m ... Nc lt ph trn mt t ... ht thy nhng ngn ni cao di tri u b ngp ... Nc dng trn mt t trong 150 ngy. c Cha Tri nh li N

cng cc loi th v sc vt trong tu vi ngi, bn khin mt trn gi thi ngang qua trn t, th nc dng li ... trong 150 ngy, nc mi bt xung. n thng 7, ngy 17, chic tu tp trn ni A Ra Rt. Nc c ln ln h cho n thng 10, ngy mng 1 ..., my nh ni mi l ra ... Nhm nm 601 i N , ngy mng mt thng ging, nc git by mt t kh!. Theo kinh Pht, khi c nn Thy tai, nc dng ln t tri S Thin n tri Nh Thin sau khi lm ngp lt bn chu: ng Thng Thn Chu, Ty Ngu Ha Chu, Bc Cu L Chu, v Nam Thim B Chu 14 cng mt t Hnh tinh trong ci Ta B. T tri Tam Thin tr ln khng b ngp lt. K n l i nn Ha tai: La s t chy t Tri t ln n tri S Thin, t Tri t chy tiu nh t mt qu bng vy. Ri n nn Phong tai: Gi thi bay ht cc ci t Tri t ln n tri Tam Thin. Phong tai Thi Tri t by gi chy en thnh tro bi. Tm li ch c tri T Thin tr ln l khng b Tam Tai tn ph. Vn vt trong v tr u phi tri qua bn giai on: Thnh, Tr, Hoi, Dit (hay Thnh, Tr, Hoi, Khng). T nhng ci cc tiu nh nhng con vi khun cho n nhng ci cc i nh sn h, i a ... u khng trnh khi quy lut ny. Ngay n bn thn ta cng vy. Sau khi cha m sinh ra (Thnh), ta sng th gii ny c vi chc nm (Tr), ri bnh tt v gi yu (Hoi), cui cng l ci cht (Dit). Tr li bi bo ni vo khong 5 t nm na, Mt tri s bnh trng n qu o ca Tri t v t chy Tri t thnh tro bi. Qu v thy khng? Kinh Pht ni r v Ha tai, mt trong Tam tai, cch y trn 25 th k m by gi khoa hc mi cp n, v s khc bit ch l vn thi gian. ---o0o--PHN 4: HA SANH V THP SANH

Trong kinh Lng Nghim, trang 256, Pht chia chng sanh lm 12 loi: Loi sinh t trng (Non sinh), loi sinh bng thai (Thai sinh), loi sinh di t do m t nh cn trng (Thp sinh), loi b bn cht c m sinh ra hnh cht mi nh bng la ha su, go ha mt, c mc ha om m (Ha sinh), loi c sc (hnh tng), loi khng sc (ma, qu, thn, phi nhn, ch thin), loi c tng (ngi), loi khng c tng (g, , kim loi), loi chng phi c sc, loi chng phi khng sc, loi chng phi c tng, v loi chng phi khng tng. Kinh i Nit Bn, trang 341-342, S T Hng B Tt bch Pht rng trong bn loi Non, Thai, thp, Ha; loi ngi u c . Do y, trong loi ngi cng c Non sanh, Thp sanh; v thu kip s, tt c chng sanh u l Ha sinh. Thp sinh l loi sinh di t do m t nh cn trng. Ha sinh l loi b bn cht c m sinh ra hnh cht mi nh bng la ha su, c mc ha om m. By gi, xin mi qu v cng chng ti i tm nhng chng liu ca Sinh vt hc, Kho c hc, Nhn chng hc, a cht hc, v Hi dng hc xem li dy ca S T Hng B Tt v ca c Pht c ng khng? Lch trnh tin ha ca sinh vt v tho mc Theo ti liu ca nhng nh C Nhn chng hc (Paleanthropology), s sng bt u cch y 4 t nm, tho mc xut hin u tin cch y 425 triu nm, nhng loi c v u tin cch y 50 triu nm, v chng loi Ramapithecus cch y 12 triu nm. Ti liu th hai cho rng loi vt xut hin cch y khong mt t nm; v nhng vi sinh vt sng trong bn, tri qua nhiu thi k tin ha, ngu nhin tr thnh ging ngi, chim b nng, voi, giun t, v hng ngn chng loi khc nhau m ta thy trong th gii loi vt by gi. Tt c nhng loi vt xut hin cch y trn mt t nm sng trong cc i dng, c lc ni ln, c lc chm xung nh nhng vi sinh vt m chng ta thng thy trong nc ngt hay nc mn. Ti liu th ba cho rng nhng vi sinh vt thuc loi n bo (mt T bo). Theo nhng ti liu kho c, nhng ha thch u tin xut hin

vo K nguyn t xut Cambrian (Cambrian Explosion) chng loi khc nhau xut hin bt ng.

15

l thi k cc

Ch trong vng 20 triu nm nhng sinh vt n bo sng trong cc i dng tr nn a dng, t nhin to iu kin pht sinh nhng loi vt c thng thuc vi nhng ging cn trng, tm hm, sa, hi sm, c, v con ngi ... Ti liu th t ni rng trong vic su tm s sng, cc khoa hc gia khm ph trong lp a tng c xut hin Phn Lan cch y 3 t 850 triu nm nhng ht khong cht do nhng vi sinh vt (c th l nhng loi n bo) to nn. Nhng vi sinh vt sng di y i dng li nhng du vt tht s ca s sng. Ti liu th nm ni rng mt hn tri c bng c khoai t trn Sao Ha rt xung Tri t em theo nhng vi sinh vt. iu chng t c s sng trn Sao Ha. Qua nhng ti liu ni trn, chng ta nhn thy rng cc loi n bo, qua nhiu qu trnh tin ha, nht l trong K nguyn t xut Cambrian, tr thnh nhng loi a bo, a dng trong c loi ngi. Vy loi ngi t nhng n bo tc l nhng vi sinh vt to nn qua nhiu qu trnh tin ha. Nh th, S T Hng B Tt v c Pht ni ng l loi ngi cng sinh ra t nhng loi Thp sinh v Ha sinh nh cn trng v vi sinh vt. c Pht bit chng xut hin cch y khong mt t nm. Nh vy qu v c ng vi ti rng o Pht l o siu khoa hc hay khng? ---o0o--PHN 5: HO QUANG TAM MUI Tin s Peter D. Santina, tc gi cun Fundamentals of Buddism, ni trong trang 30 v 32 rng li kinh xa cp n s lin h gia Vt cht v Nng lng, v khng c s phn chia c bn no gia Tm v Vt.16

Similary, the relative of matter and energy is mentioned. There is no radical division between mind and matter. Cch y khong 75 nm, Albert Einstein khng nh rng Vt cht v Nng lng m cng thc E = mc2 l bng chng. Con ngi l mt Vt th m Vt th tc l Nng lng. Ai cng bit trong ngi c nhit lng, v nhit lng c gi l thn nhit. Nhit lng l do s H hp (Combustion lente) v thc n c calories to nn. Nng lng c hai c quan vi t v tinh xo nht trong cc T bo ca con ngi to ra. C quan th nht l Mitochondrion m ti tm dch l Vi Nng T, tc l nhng nh my vi ti pht sinh Nng lng v Phn t Protein F1-ATPase, hay l Cnh qut my thin nhin v vi ti nht. Vi Nng T (MITOCHONDRION) Trong c th ngi ta c 100 t t T bo. Trong T bo c nhiu Nhn (Neucleus). Mi Nhn cha 46 Dy Nhim Sc (Chromosome) c chia lm 23 i. Mt Dy Nhim Sc trong mi i thuc cha hoc thuc m. Nhng Dy Nhim Sc c y nhng on DNA un vng. Di t l nhng on DNA (deoxyibonucleic acid) hm cha ch th to tc Protein l cht cn bn cu to s sng. Vi nng t c gi l nhng nh my vi ti nm trong T bo ca nhng c quan sng. Vi nng t cha cht Hot toan (Enzyme) (1) l cht c chc nng bin i thc n thnh Nng lng. Vi nng t, ni h hp ca T bo, c chc nng bo v nng lng thot ra trong vic c xt ha ca nhng hp cht hu c do s phn tn thc n to nn. T bo ng vt v thc vt cha t vi trm n mt ngn Vi nng t. Nhng cng c nhng T bo ch cha mt hay 100,000 Vi nng t. Vi nng t hnh dng ging nh mt ming di c ng knh t 0.5 n 100 micrometers (2), v chiu di t mt n 10 micrometers ty theo loi T bo. Mi Vi nng t c hai mng: Mng trong v mng ngoi c nhng chc nng chuyn bit. Mng ngoi c sc thm thu tng i, i vi nhng Phn t nh hn 10,000 n v Dalton (3). Ngc li, Mng trong, vi c tnh thm thu rt cao, c chc nng bo tn Nng lng. Mng ny gm c khong 30% cht Lipid (4) v 70 % cht Protein.

Phn ln nhng T bo nhn c Nng lng t s c xt ha trong vic bin ch thc n trong cc Vi nng t. Ch mt phn s rt nh ca tng s Protein ca Vi nng t c tng hp trong cc Vi nng t. Cho n nay cha ai bit Protein c a vo nhng Vi nng t nh th no m ch gi thuyt rng c th nhng Lng ht (Receptor) nm mt ngoi ca Vi nng t ht vo. (1) L nhng cht protein a hp c th kh nng thay i ha cht trong cc cht m khng b thay i. Hot toan hin din trong nc tiu ha, tc ng trn thc n v phn tn thc n thnh nhng phn nh. Ngoi ra, Hot toan cn c th gia tng tc tng tc ca cc ha cht. (2) 1 microm = 1mu hay 1/1,000,000 ca mt thc. (3) Tn nh Vt l/Ha hc ngi Anh John Dalton (1766-1844) pht minh thuyt nguyn t u tin v thit lp bng Nguyn t trng. (4) Cht bo tan trong nc nhng khng tan trong nhng dung dch hu c thng thng. Cht ny hp vi cht Carbonhydrate v Protein to thnh cu trc vt cht chnh ca nhng T bo sng. Phn t protein F1-ATPASE, hay Cnh qut my thin nhin vi ti Cc khoa hc gia Nht Bn loan bo khi nghin cu chiu su ca T bo, h khm ph ra nhng Cnh qut my thin nhin vi ti nht. H ni rng nhng cnh qut ny quay vi mt lc rt mnh, v h c th quay phim hot ng ny. Trong mt bi ng trong bo Thin Nhin, cc khoa hc gia ti Vin K Thut ng Kinh tuyn b rng bng cch quan st trc tip s chuyn ng, h nhn thy mt Phn t Protein F1-ATPase hot ng nh mt Cnh qut my vi ti nht. ng knh ca n ch bng mt Namometer (1 phn t ca mt thc) ang quay trong mt ci thng c ng knh 10 Nanometer. Ti khng phi l mt khoa hc gia nn khng th a ra mt gi thuyt vi d kin khoa hc m ch c on nh sau: Nhng Vi nng t nm trong T bo pht sinh Nng lng do s c xt ha trong vic ch bin thc n to nn. Phn t Protein F1-ATPase, hay nhng Cnh qut my thin nhin vi ti quay vi mt lc rt mnh phn

phi Nng lng xut pht t nhng Vi nng t n cc c quan trong c th ca ngi ta. Trong khoa hc, Nng lng ny gi l in t (Electromagnetic). B c v Trung tm Thn kinh h l ni tng tc vi in t trng bi v cc c quan thng dng in t c tn s thp hot ng v truyn thng. Nhng th nghim cho bit Mng T bo l ni tng tc gia nhng t trng c tn s thp vi T bo. in t trng c trong thin nhin v trong c th ca sinh vt Cc khoa hc gia gi Nng lng v in t trong khi nhng nh huyn nhim hay ng ct gi l Nhn in. Nhng vic thi min, thn giao cch cm, thin l nhn, dng in no b cong ci tha, v c t tng ca ngi khc v.v... u l do tc dng ca Nhn in, Nng lng, hay in t trong ngi. C nhng ngi sanh c thng, ngha l bm sanh c thn thng. V d c nhng ngi bay ln cy cao hay ln trn nh, i qua tng vch, i trn than hng, hoc trong ngi pht ra la ... Nhiu lm! (Xin xem Ngi C Nng Lc Siu Phm ca ng Vn Thng). Tri li, c nhng ngi c nng lc siu phm l do s tu luyn gian kh trong nhiu nm. V d nhng o s n hay Ty Tng tu luyn trong hang , rng su, hay trn nhng chp nh lnh but ca dy Hy M Lp Sn. Ngoi ra, cng phu Thin nh nng tr tu ca phm phu ln n mc tt nh khin h tr thnh nhng bc Thnh nhn. Ch Pht ba i nh Thin nh m thnh Pht, v c Thch Ca thnh Pht qua con ng Thin qun. Kinh ni rng thn thng ca nhng o s ni trn l do tu luyn m c nhng cn l thuc thi gian, khng gian v s lng. l thn thng ca ngoi o, ngha l khng phi ca o Pht. Thn thng ca o Pht l phi do tu luyn m c v l do T tnh, ngha l c o t nhin c thn thng. Tu hnh t n qu v A La Hn c nhiu thn thng. By gi ti xin php gi li nhng trang kinh xa. Ha Quang Tam Mui Trong bng ging v Cht, S c Nh Thy k rng sau khi Pht nhp dit, b Kiu m di mu (d ca Pht) v b Da Du LA cng 500 ni tng dng mt th la gi l Ha Quang Tam Mui t thiu. S c

ni thm rng trong th gian ny c mt s ngi t pht ra la t chy thn th ca h. V d mt bc s ang ngi lm vic, bng trong ngi ng pht ra mt th la t chy c th ca ng ra tro trong khi bn lm vic, giy dp v qun o vn y nguyn. Trong Lng Knh i Tha, c Nghim Xun Hng k rng Ngi M Minh B Tt lc th hin tch dit, Ngi nhp Long Phn Tn Tam Mui, thn bay ln h khng, bay lun v chi sng nh mt tri trong mt hi lu ri l l p xung mt t, ngi kit gi m th tch. Trong cun Ngi C Nng Lc Siu Phm, tc gi on Vn Thng k chuyn mt cu b nm xung ging, ging bc chy, ng gn tm mn, mn gi bc chy ... Hai chuyn na ca hai ngi t nhin thn th pht ra la. Tc gi ni hin tng thn pht ra la xy ra rt nhiu trn th gii. iu ny ph hp vi li k ca S c Nh Thy. Theo tc gi, cc o s kh luyn tp trung la ni thn gi l thn nhit. Khi thn nhit c nh thc dy, l Tam Mui. Qua nhng cu chuyn k trn, chng ta th hi la Tam Mui t u m c? La Tam Mui l t nhng Vi nng t pht ra v c nhng Phn t Protein F1-ATPase, hay nhng Cnh qut thin nhin vi ti a ti. Trng hp v bc s t thiu bng la trong ngi pht ra v nhng ngi trong c th c la l do bm sinh m c. Trng hp nhng v o s hay nhng v B Tt c la ni thn l do tu luyn hay c o. l trng hp ca B Kiu m di mu v 500 ni tng t thiu bng Ha Quang Tam Mui. cng l trng hp ca M Minh B Tt dng Long Phn tn Tam Mui t bin thnh mt vng Mt tri sng chi trc khi tch dit. C th con ngi ta c 100 t t T bo (100,000,000,000,000, hay 10 ), mi T bo c khong 100,000 Vi nng t, tc l c th chng ta c tt c:
14

100,000 x 100,000,000,000,000 = 1019, hay 10 triu t t Vi nng t. Nu bit s nhit lng ca mi Vi nng t em nhn vi 10 triu t t Vi nng t, chng ta s bit tng s nhit lng trong ngi.

Tuy nhin, nhit lng trung bnh hay thn nhit (body temperature) ca chng ta l 98.6o F. Mun t mt c th mt con ngi ra tro phi mt 1,200o F. Nh vy, b Kiu m di mu cng 500 ni tng v v bc s ni trn phi dng thn nhit hay la Tam Mui n 1,200o F. Vng nng chy 1945o F, v khi luyn kim, c mt loi st nng chy 1490o F. nh vy, la Tam mui hu c th lm st nng chy. Tht l kinh khng! Kinh khng hn na l M Minh B Tt ha thnh vng Mt tri nng n 2,700o F. Ch Pht l g? L tng quang minh L thn thng bin ha trn y th gian. Tng quang minh ca ch Pht nng n bao nhiu ? T L Gi Na l quang minh bin chiu, l quang minh chu bin khp c v tr. Nh vy quang minh ca c T L Gi Na nng n bao nhiu ? Tht l bt kh xng, bt kh s, bt kh thuyt, bt kh thuyt, c phm phu ca chng ta khng th no lng c. Trong nhng trang kinh xa ni c s lin h gia Vt cht v Nng lng, v khng c s phn chia c bn no gia Tm v Vt. iu ny c ngha l Vt cht l Nng lng m Einstein ngy nay trin khai vi cng thc E = mc2. Nh vy, cu chuyn v Ha Quang Tam Mui hay Long Phn Tn Tam Mui, hay nhng th Tam Mui khc m kinh Hoa nghim k u c phi l nhng iu h vng? Nh vy, qu v c ng vi ti rng o Pht l o Siu khoa hc hay khng? ---o0o--PHN 6: NG VNG

Bn ng vng ny gip qu v i chiu nhng t ng ting Anh m ti dch, hay c ngi dch ri. V cha c Hn lm vin nn mi ngi dch mt cch. Nu ti dch sai, hay khng st ngha, xin cc bc cao minh ch dy. m in t: m giai kh thnh m tn Angstrom Ba ng quang minh/Ln sng nh sng Bc cc v tr Bo sinh vin Tinh t Bn kin trc Bn thi nng lng B dy in (trong tim truyn xung in khin tim c th bp) Bc x, pht x, phng x Bc x vi sng Cm quan c bit Cu v tr Cy trng Cy trng vo ng dn trng C nhn chng hc C quan Qun Tr Hng Khng Khng Gian Con thoi (my Vi tnh) Con Sn Cc vi, Ht o Electron Audible range Radiation frequency Angstrom: 1/10,000,000 ca 1 mm. Ripples of light

North celestial sphere Galartic nursery Plate tectonic Half life energy Bundle of branches

Radiation Microwave radiation Extra Sensory Perception (ESP) Celestial sphere Insemination Gamete Intraphallopial Transfer (GIFT) Paleoanthropoligy National Aeraunautics and Space Administration (NASA) Cursor Cohlear ( tai trong) Quarks

Cm sao Chn trc (phi bo) Chn sau (phi bo) Cht ti Ch s tia cc tm Chm sao Chm sao Bc gii, Con cua Chm sao Bu Dc Chm sao Centarus Chm sao Cy n Chm sao i Hi S Chm sao c Gic Chm sao H Cp hay B Cp Chm sao hnh ci Kp Bt Rn Chm sao hnh Li Lim Chm sao Ngi i Cy Chm sao Ch Ln Chm sao Tiu Hi S Chm sao Thin Xng, Ci Cn Chm Thin H Chuyn ng Brown Chuyn ng lch lc (tinh t) Chng loi i thng Chng loi gc r ca loi kh min nam Chng loi hin ti, tin ha cch y

Clum of stars Fore limb Hind limb Dark matter Ultraviolet Index Constellation Cancer, The Crab constellation Eleptic constellation Centarus constellation Lyra, Lire constellation Leo Major constellation Unicorn constellation Scorpius, Scorpion constellation Serpent holder constellation Sickle constellation Bootes, Ploughman constellation Canis major, The large Dog Canis Minor constellation Libra constellation Cluster of galaxies Brownian movement Wooble Homo Erectus Australopithecus Afarensis Homo Sapiens

130,000 nm Chng loi khng phi thy t loi ngi Chng loi khn ngoan bit ch to dng v bit ni Chng trnh tm kim nhng nn vn minh ngoi Tri t Dy thn kinh thu hnh Dy thn kinh tip v trn mt T bo Dy nhim sc Di t Di t bt mi Di t cm th Di t hnh con nhm i Thin vn V tuyn Quc gia i Hng Tinh, ci Go Ln n n (Chng) m ma ro Tia Gamma p ng ha sinh y (Mt trong 6 v ca Quark) e ( tai trong) mn, ngi cho thu t cung p (Mt trong 6 v ca Quark) a bay a bn hng hi a hnh tinh

Australopithecus Africanus Homo Genus

Search for extraterrestrials intelligence (SETI) Photo receptor Cell surface receptor Chromosome Gene Smell gene Sensory gene Hedgehog gene National Radio Observatory Ursa Major, the Big Dipper Mental retardation Shower of Gamma ray Bio chemical response Bottom Anvil, Incus Subrogate Charm Unknown flying object (UFO) Gyroscope Proto planettry disk

a lc thin h in cc in gii in no k in no di chuyn vt cht in lng in t in t quang ph in t trng in t lc yu nh (Mt trong 6 v ca Quark) im vn (hnh vng trn) im cc nh di sng ng h ht t (trong t bo) ng t, con ngi ng v sng biu kin n v phng x n v Thin vn ng in hc i Quark, i Cc v, i Ht o i vt th ng , va chm ng dy in thoi sinh hc ng hm thin h ng hm b cong thi gian

Continents of galaxies Electrode Electrolyte Electroencephalograph Psychokenesis Electric charge Electromagnetism Electromagnetic spectrum Electromagnetic field Electroweak force Top Kink Infinitesimal point Wave length Molecular clock Iris Isotope Apparent brightness Curie Parsec (Psc) Electrodynamics Antiquarks Antimatter Collision Biological telephone line Galatic subway Time bending tunnel

Gic m, gic mc Gi Mt tri Ht vi phn tim nguyn t Hch c hng Hnh tinh h H thng bt mi Hnh nh ba chiu Hnh bnh nt H en Ha tinh Ha tin i vt th Hon chuyn di t H khng, chn khng, khong khng H tm im vng m H th gic thn kinh Huyt thng c nhn Huyt thng nhn loi Mt nghn Parsescs Kim tinh Khng thi Khu pht ng no xm Khu thnh gic b no Khun mu ton k Khuynh L (mt trong 6 v ca Quark) Ln khng Laser, khuch i nh sng bng cch khch ng vic truyn bc x Lng Knh trng trng Lng gi (o)

Cornea Solar wind Subatomic particle Tonsil Planetery system Olfactory system Hologram Doughnet shaped Black hole Mars Antimatter rocket Gene mutation Void Mascular degeneration Retina pigmentosa Individual genology Human family tree Kiloparsec Venus Space time Motor cortex Auditory cortex Holographic paradigm Declination Strange Epsilon Laser: Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation Gravitation gravity Sri Lanka

Li, nhn, tm L su trong khng gian Lp Ozone Loi ging cy nm (li) Loi ging l cy Lut trng trng Lng t lc Lng t Sc ng hc/Sc ng hc nguyn lng M s Mu cht Mu chun Mu chun ca ht nh Maser: Khuch i vi sng bng cch khch ng vic truyn bc x My bin i nng lng (Sinh hc) My chuyn m My gia tc My gia tc ht ln My ri hnh ba chiu My thu[Kch thch (Nh) My vi ti pht sinh (Vi nng t) nng lng (trong t bo) M di t Khong cch an ton trc phng x tuyn Nm nh sng, quang nin

Cores Worm hole Ozone layer Fungiform Foliage Law of gravity Particle force Quantum Chromodynamics (QCD) Code Clue Standard model Standard model of particle Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation Transductor Speech processor Accelerator Particle accelerator Magnetic Resonance Imaging (MRI) Receiver[Stimulator Mitochondria: Microscopic energy factory Genetic mother Microteslas Ligth year

Nam cc v tr Nng lng Sao t sng N m Nn u Niu o Nm bt mi (mi) Nm in (truyn xung in khin tim co bp) Ngn H (Gii) Nguyn lng c hc Nhn Helium Nhn Thin h M100 Nh Thin vn Vt l Nhit hp ht nhn Nhin liu nguyn t Nhiu m (Dy) Nhim sc to ging Nht bc Nht bc trong thanh qun Ph v ht nhn Pht sng no Phn t Phn t cn bn Phn t Beta Phn t hu c Phn t, ht t, lng t Phi bo Phi nhn Phng th Phng x in t

South celestial pole Energy Nova Bud of tissue Uniform background Urethra Olfactory bulb S-A node The Milk Way Galaxy Quantum mechanics Helium neucleus M100 Galartic neucleus Astrophysicists Nuclear fussion Neuclear fuel Interference Sex chromosome Cancerous growth Laryngeal papilloma Neuclear fission Brain emission Particle, molecule, element Basic particle Beta particle Organic molecule Particle Embryo Pronuclei Aliation (Php) Electromagnetic

Phng Gia tc Quc gia Fermi Phng th nghim u Chu v Vt l Phn t Phng th nghim Phn lc Phi thuyn Phi thuyn lin hnh tinh Linh kin Proton nhn Quang ph Quang t S o phng x Radar: phng php pht hin vt th bng cch xc nh v tr & tc ca n Rem: n v o phng x Sao Bc u Sao bng, sao xt Sao i Sao mch Sao Mt tri Sao Neutron Sao sng chi Sao ti nu 1+21 s 0 Siu m Siu sao Siu sao bng n S nhn, mt mi thnh

radiation Fermi National Accelerator The European Laboratory for Particles Physics Jet Propulsion Laboratory (JPL) Spacecraft Starship (Computer) chip Neucleus Proton Spectrum Photon Rad Radar: Radio Detecting & Ranging

Roentgen Polaris Meteor Binary stars Pulsar Sun-like star Neutron star Quasar Brown dwarf Sextillion Ultra sound Supernova Supernova explosion Early eye

hnh ca phi bo S nh, tai mi thnh hnh ca phi bo Song nam Sng chn ng S bin thin hng s in mi chn khng ca v tr Friedman S bng chy Sc hp dn v i Sc y ca in t Tm nh Tm tht To hnh t T bo hnh tc, pht bo T bo v gic T bo vng m (vng mc) T t, mt ngn t T tri (Lng t) Tc bt mi B di t Tia cc tm Tia Gamma Tia nng lng sng ngn Tia v tr Tn hiu vi ba Tin tri Tin trnh ha hc Tin trnh in ha phc tp Tiu hnh tinh Tiu Hng tinh, ci Mi

Early ear The twin, Gemini Shockwave Variation of vacuum of Frieds universe Burst The Great Attractor Magnetic sail Ventricle Atrium Morphogen Hair-like cell Taste cell Retina cell Trillion Super string Hai-like receptor Set of gene Ultraviolet (UV) Gamma ray Beam of radio energy Cosmic ray Microwave signal Premonition (ESP) Chemical process Complex electrochemical proccess Asteroid Ursa Minor, the Ladle

mc nc Tinh vn Tinh vn Orion Thai bo tinh t Thn kinh cm th Thn kinh ct sng (ty) Th c nhn to Thin h Thin h hnh bu dc Thin h mu Thin h hnh trc xe Thin h hnh xon, xoay chuyn, trn c, xoy nc Thin th Thi gian co dn Thi gian un cong Th thai khng cn giao hp Th thai khng cn tinh trng Th tinh trong ng nghim Thy tinh (Hnh tinh) T cung Ty sng v ct sng mi thnh hnh phi bo Tng tc Tuyt t, tuyt ging Thuyt cn bn v bn th vt cht Thuyt i xng ca vi phn tim nguyn t

Nebula (The) Orion nebula Embryonic star Sensory nerve fiber Spinal cord Articial vision device Galaxy Eliptical Galaxy Proto Galaxy Cartwheel Galaxy Spiral Galaxy

Celestial body Time dilitation Time bending Parthenogenesis Immaculation conception Test tube, vitra fertilization Mercury Uterus Spinal and notocord

Interaction Sterile Theory of the basic nature of particle Theory of the symetrics of subatomic particle

Thuyt nguyn lng Thuyt tng i chung ca Einstein Try c trc Trung ha t Trung tm Standford thi b my gia tc ht ln Trng trng hp lc (Bc) Trng thnh thin h Thng khng chi t sc vi v tr Vt cht, vt th, Th cht (Ngnh) Vt l ht nh Vn thch Vt th tht thot, Cht ti V tinh Thm st Hu cnh v tr Vi sng Vi phn tim nguyn t Vi thin th V c s Vng quay{gi Quay T Ni V n o thin V tr Bng n V tr co rt Xun phn Xung in Xung ng Di (Mt trong 6 v

Quantum theory The General law of relative of Einstein Frontal lobe of the brain Neutron Standford Linear Accelerator Gravity The Great Wall of galaxies God doesnt play dice with the universe Matter Particle physics Meteorite Missing mass, Dark matter Cosmic Background Explorer Satellite (COBE) Microwave Subatomic particle Planetsimal Infinitesimal Hour circle Intergrated Spin Catalymic explosion The Big Bang The Big Crunch Vernal equinox Electrical impulse Impulse Down

ca Quark) Xng cun trong) X n

tai

Stape Virgo

---o0o--PHN 7: NH NGHA Accelerator: My gia tc, v d Phng thit b My gia tc Quc gia Fermi (Fermi Nationa Laboratory Accelarator), gn Chicago, Illinois. Phng ny ang xy ct mt my Gia tc khng l. Khi hon thnh, my c th y mnh th tc ca hng t t Dng in t trong mt giy ng h, v phng ra nhng chm Vt th v i vt th chng va chm nhau vi mc ch tm thm nhng Phn t mi. Ngoi ra, cc khoa hc gia hy vng khi My Siu dn (Super conductor) v Siu Va chm (Super collider) c hon thnh Texas, h s khm ph ra nhng Ht t cn nh nhim, vi t hn c Quark na. Tt c nhng c gng ca h trn nhng thp nin qua l tm kim nhng vin gch cui cng xy dng v tr. Age of Aquarium: Thi i Song Ng. Thi i c ph bin nm 1960 l thi gian chm dt giai an 500 nm ca nn vn minh tn bo Ty phng c mt s ngi tin rng sau s n mt thi i 2,100 nm ha bnh v thnh vng. Albert Einstein (1879-1955): Ngi c gc Do Thi, thnh cng dn M nm 1940. ng nghin cu nhiu v tnh cht ca nh sng, Chuyn ng Brown v p dng vo thuyt Lng t vi Nng lng phng x, v pht hin Quang t (Photon Photoelectric effect). Nm 1918, ng hon tt Thuyt Tng i Chung ca thi gian v khng gian. Thuyt ny thai nghn trong ba giai an: 1) Thuyt Tng i Hp (Special Relativity Theory) c cng b nm 1905 l nh

thuyt tng i ca Galileo. Hp c ngha l ch gii hn cho hai quan st vin v hai loi chuyn ng. (2) Thuyt Tng i Chung, c cng b nm 1918. Chung c ngha l suy rng cho nhiu quan st vin v nhiu loi chuyn ng. Phn ny cn c vo nguyn tc nh rng tc nh sng khng thay i v bt chp s di ch ca quan st vin vi hng truyn i ca nh sng. (3) Phn ny c cng b nm 1940. Theo thuyt ny, Einstein lin kt Trng trng vi in t trng thnh mt t trng chung. Thi gian v khng gian khng th xc nh c mt cch tuyt i, tt c nhng hin tng u lin h vi nhau "Einstein bin i Vt l hc bng cch chng t rng khng gian v thi gian thc ra ch l hai v khc nhau ca cng mt mi trng c th gin di, un cong, v vn vo hnh thi bi Trng trng (Einstein transformed physics by showing that space and time are really two aspects of the same thing a stretchy, bendable, medium warped ane shaped by gravity). Alination: Phng th (ting Php). Ni theo nh Pht, l ci Tm phn duyn c dong dui theo trn cnh m khng chu "hi quang phn chiu" tm thc ca mnh. Angstrom: di sng ca Quang tuyn X khi tia Laser c cng sut cao bn vo Xenon. di ny bng 1/10,000,000 ca 1mm, cn c gi l n v Angstrom, tn ca Vt l gia Thy in Jonas Anders Angstrom (1814-1874). Antiquark: i Quark. Trc ht, xin hiu ch Quark, Quark vn l ting c do Vt l gia Murray Gell-Mann thuc Caltec t ra. Theo l thuyt v Cc vi ca ng, Dng in t v Trung ha t - nhng Phn t cn bn trong Li ca ht Nguyn t - li c cu to bng nhng Lng t nh nhim hn m ng t tn l Quark (Ht o, Cc vi). Phm cc Phn t trong v tr hay i khng v tiu dit ln nhau. V d Quark li c i Quark, c Vt th li c i Vt th. Khoa hc ngy nay ang tr v tm kim nhng g m o l ng phng ni cch y my ngn nm ri nh Cn Khn (m Dng), Sinh Dit, Sc Khng. P.A.M Dirac vit Vacuum Polarization ni ln s Sinh Dit ca nhng Ht t trong Chn khng nh Positron i nghch vi Electron, v Vt th i nghch vi i Vt th. i nghch tiu dit.

Australopithecus Afarensis: Chng loi Lucy, i thng, sng trong gia nh. Australopithecus Radius: Chng loi "gc r" ca loi kh min Nam. Xin xem thm bi "i tm cha m u tin", Tiu mc Nhp cu mt, trang 285. Basic particle, Elementary particle: Nhng Phn t cn bn. Trc kia, ba Phn t cn bn ca mt ht Nguyn t l Proton, Neutron, v Electron. Gn y, theo thuyt v Quark ca Gell-Mann, nhng Phn t cn bn phi l Quark, v dng h Hadron. Tht ra, Quark cng cha phi l Phn t cn bn m Super String, v Tachyon mi l nhng Ht t cn bn ca mt ht Nguyn t. Ngha l khoa hc cng ngy cng khm ph ra nhng Ht t v cng vi t v nh nhim hn nhng Ht t khm ph trong vng 100 nm qua. Beta particle: Phng x Beta. Phng x l g? Mt vi nguyn t (Element) nh Uranium khng bn vng; khi h thi, Nguyn t ca n mt ht Phn t nh Phn t Alpa v Phn t Beta tht thot ra ngoi. Mt s gy nn Tia Gamma. Trong c hai trng hp, Nguyn t mt ht Phn t v gy nn phng x. Bottom: y, Thuyt ca Gell-Mann cho rng mi Vt th c cu to bng 12 ht Vi phn tim Nguyn t. H khm ph ra su Quarks c ba mu v su v nh Ln, Xung, p, K l, nh, v y l mt trong su v ca Quark. The Big Bang: V tr Bng n ln. Theo l thuyt V tr Bng n ln, mi Th cht c ng thnh mt im cc nh (Infinitesimal point), c gi tr gn bng 0, vo khong 15 t nm trc y. im ny ln ln bng tri cam v bng n. Ri thi gian, khng gian, Th cht v Nng lng c thnh lp. The Big Crunch: V tr Co rt ln. Tin s Vt l Bill Summer tuyn b "Lut Tng i ca Einstein khng hon ton ng bi v tc nh sng khng c nh,v v tr ang sp . S Co Rt ln ca v tr s xy ra trong vng 4 t nm na. Biological telephone line: ng dy in thoi sinh hc trong b no. Ngi ta c trung bnh 15 t t ng dy in thoi sinh hc.

Bilianary stars: Sao i m cc khoa hc gia gi l Sao Nhn c (The Black widow) bi v sao n tiu dit sao kia cng nh nhn ci n tht nhn c sau khi lm tnh. Sao Nhn c tc l Sao Mch (Pulsar) quay trung bnh mi vng ht mt giy ng h. Nhng Sao mch PSR 1957-20 trong Gii Ngn H li quay n 600 vng trong mt giy ng h. Sao Nhn c li dng sc quay ca sao bn quay nhanh hn na ri t chy sao bn lun. Boostrap: Ngha en l b kt vo i ng qu nng nn khng bay bng ln c. V vy, ti dch l Tr Phm Tiu l tr tu ca k phm phu nh b khng hiu c nhng cnh gii siu xut v bt kh t ngh ca ch Pht, v khng hiu nhng b mt ca v tr. Thuyt Boostrap thng nht Nguyn lng c hc vi tnh cch tng i ca mi sc thi ca cc ht trong phm vi nguyn t hc. Thuyt ny do Geoffrey Chiu v Fritjof Capra x dng khm ph chiu su ca th gii ht nhn. Brownian movement: Chuyn ng Brown. Nm 1905, vi tun trc khi cng b thuyt Tng i Hp, Einstein tng trnh rng Chuyn ng Brown l mt chuyn ng khng u v bt ng ca nhng Phn t bi ang bm vo cht lng. Chuyn ng ny c ct ngha l do hiu qu ca nhng Nguyn t nc ng vi nhng Phn t bi. Celestial: Thin th. Gm nhng Vi thin th, Hnh tinh, Tinh t, tri, Vn thch, Sao bng, Sao i, Thin h v.v... Bundle of branches: B dy in. Tip in t Nm in S-A (S-A node) qua Nm in A-V (A-V node) tri tim co bp. Celestial sphere: Tri Cu V tr. L mt tri cu tng tng v bin gii c Tri t gia, Tinh t, Hnh tinh, v nhng Thin th khc c mng tng xoay vn trn mt Tri cu ny (Xin xem bi c Ph Hin c phi l bc i Thin vn Vt l khng? Trang 179). Charm: p. L mt trong su v p ca Quark. Cosmic ray: Tia v tr. L nhng Phn t c Nng lng cao t ngoi tng khng gian ti. Khi vo kh quyn ca Tri t v ng phi nhn ca Nguyn t khinh kh, Nng lng ca n to nn nhng m ma ro ht Vi phn tim Nguyn t (Showers of subatomic particles). Tia v tr ch l nhng Dng in t nm trong Li ca Nguyn t khinh kh n Tri t t mi hng (Xin xem bi Quang minh, Tiu mc Tia v tr, trang 304).

Curie: Tn ca nh bc hc Marie Curie, tn tht l Marja Sklodowska. B l ngi Php gc Ba lan (1867-1934), c gii thng Nobel cng chng Pierre Curie nh vic khm ph phng x tuyn ca Thorium (Th) l thnh phn c 13 cht Phng x ng v. Trong , thnh phn 232 l ngun gc ca Nguyn t nng. ng b cng khm ph ra thnh phn Polonium (Po) v Radium. Polonium l sn phm ca thnh phn Radium b tan r v kt qu ca vic oanh tc ch vi Trung ha t. Polonium c 27 Phng x ng v, c Trng khi t 192 n 218, v Nguyn t trng 84. Radium (ra) l mt thnh c phng x cao v c 13 Phng x ng v vi Trng khi t 123 n 230. Trong , Radium 226 c Bn thi (Half life) l 1,622 nm. Bn thi c ngha l n mt ht Phng x v tr nn an ton trong 1,622 x 2 = 3,244 nm. Cybernetics: khoa hc iu khin v truyn t ng vt cng nh my mc. Cybernetics l khoa ni lin Th gii t nhin vi Th gii siu nhin. Ngy nay, Cybernetics gn lin vi khoa Phng sinh hc (Biotique) vi Ngi My (Robot), v nhng b c in t cho nn n c th gii thch mi hin tng ca s sng. Khoa hc Cybernetics khng nhng p ng tinh thn Phn phc hi tc (Loop feedback) trong mi ngnh khoa hc, k thut, v ngh thut, m cn mang tt c tnh cch huyn nhim ca o hc ng phng .17 Ni cho d hiu, trong ngnh y hc ngy nay, khoa hc ch to c chn gi c cm xc, bit nng lnh, xc chm. Cy Linh kin ngi m thy c, dng in no iu khin Con thoi ca my Vi tnh ngi hon ton tn ph ni chuyn c. Trong ngnh canh nng, Gia N i, h ch ra Ngi My Ct C Di trong rng. My ny bit phn bit c di dn sch v ch li nhng cy c th n nhng cy non tng trng. Th d c nhiu lm. Tm li, khoa hc Cybernetics bin ngi my thnh nhng vt c tim c nh ngi. Nm 2,000 tr i s n "Thi i Ngi My". Entropy: L mt s bt n lun lun gia tng theo chiu thi gian t qu kh n tng lai. V d mt qu trng trn bn rt xung t b thnh nhiu mnh khng th tr li nguyn vn nh c. Nu ta em quay phim v chiu ngc li, ta s thy nhng mnh v trng nhy ln bn chp li thnh qu trng nh c. Nhng iu khng thc t v tri lut th hai ca Nhit ng hc (Thermodynamics).

Gamma ray: Tia Gamma. Tia Gamma cng ging nh tia v tr t Sao Neutron bn ti, nhng ch bng 1% ca Tia v tr. Khi vo kh quyn va chm phi nhng Nguyn t khinh kh, Tia Gamma to nn nhng m in t c Nng lng cao v nhng Positron np in (Xin xem thm bi quang minh, trang 303). The Great Accelerator: L mt tp hp ca nhng v sao ln nht cha tng thy m cc Thin vn gia t tn l a Lc Thin H (Continents of galaxies), hay Sc Hp Dn V i (The Great Attractor). Cch Tri t 159 triu quang nin, cu trc v i ny c Trng trng li ko gii Ngn H v hng triu cc Thin H (Xin xem thm bi c Qun Th m c phi l bc i Thin Vn Vt L khng? Tiu mc Pht hin a Lc Thin H, trang 224). Hadron Subatomic particle: L mt ht Vi Phn Tim Nguyn T cn bn nh Dng in t v Trung ha t, thuc loi tng tc ca Lc mnh. Lng t do Ht Quarks to nn gm t 3 n 27 ht hay hn. Trong mt Hadron, mi Phn t va l n v va l thnh phn. Cc Hadron cng dng h c th hon chuyn ln nhau .18 Half intergrated Spins: Na Vng Quay T Ni. Lng t Hadron cng dng h u c cng mt Vng Quay T Ni. Helipause: (Ra Thi Dng H). L bin gii gia vng ca Gi Mt Tri v vng n nhn gi t cc Tinh t thi n. Bin gii ny ngoi xa lc ca cc Hnh tinh. Cc khoa hc gia, sau nhiu nm nghin cu, kt lun rng nhng sng v tuyn do cc ln hi np in t Mt tri truyn n Tng tc vi cc hi lnh t nhng vng Lin Hnh tinh ra Thi Dng H. Tm li Helipause l Ra ca Thi Dng H. Homo Erectus: Chng loi i thng. Nhng ngi u tin ri khi Phi Chu, di c sang Trung Quc, ng Nam Chu (Xin xem thm bi i Tm Cha M u Tin, Tiu mc Nhn loi Tin Ha, trang 284 v Nhp Cu Mt, trang 285). Homo Sapiens: Chng loi hin i. tin ha cch y 130,000 (Xin xem nh trn).

Holographic paradigm: (Phng php to hnh ba chiu). Mt k thut to hnh ba chiu bng tia sng Laser v Hin tng Giao thoa (Interference). Kiloparsec: n v Thin vn. Bng 1,000 Parsecs. Mt Parsec bng 206,265 AU (Astronomical Units: n v Thin vn). Mt AU bng 93,000,000 dm. Mt parsesc = 206,265 x 93,000,000 dm, hay 19 nghn, 182 t, 645 triu dm. Laser: Tia sng La de. Do mu t ghp li ca danh t Light Amplification by Stimulated Radiation. Tm dch l Khuc i nh sng bng cch Khch ng vic Truyn Bc x (Xin xem thm bi Quang Minh, trang 303). Law of gravity: Lut Trng Trng. Cng thc: F = G x M1 x M2 R2 Lc F = Hng s Trng Trng G x Thnh s ca Trng khi ca hai vt, chia cho khong cch R bnh phng. Light year: Nm nh sng, hay quang nin. nh sng truyn i trong chn khng vi th tc 300,000 cy s/giy, hay 186,000 dm/giy. Mt quang nin bng 5 t 88 dm. Matter: Mt n v c Trng trng (Gravity) v Qun tnh (Inertia) khi ng im cng nh khi chuyn ng. Meteor: Sao Bng, Sao Xt, Sao i ngi. L mt tia sng xt trong bu tri v m khi nhng Phn t ca bi Lin hnh tinh bay trong Thng tng kh quyn ca Qu t. Nhng Phn t ln, khi n trong khng kh, c th pht ra Nng lng mnh tng ng vi mt tri bom Nguyn t nh. Mega Parsec: Bng 1,000 Kiloparsecs. Bi v cc Thin th trong v tr xa qu nn cc khoa hc gia phi t ra nhng n v ny ch khong cch ca chng. bt nhng con s khng, ngi ta i Parsec thnh quang nin bng cch nhn vi 3. V d 1 Parsec = 3.26 quang nin hay 3 x 10 cm (Xin xem thm bi c Pht c phi l bc i Ton hc khng? Trang 167).

Microteslas: n v o khong cch an ton trc vt c Phng x. Khong cch ny l 0.2 Microteslas. Mt ngi ng gn mt my ht bi hay my khoan in phi hng chu t 2 n 20 Microteslas. (The) Milky Way: Gii Ngn H. L mt tp hp ca nhng Hnh tinh v Thin h, gm c 400 t Sao Mt tri (Star-like planets), v 10 t Hnh tinh ging nh nhng Hnh tinh ca Thi Dng H. Chiu di bng 100,000 quang nin. Chng ta thy n nh l mt gii nh sng chy di trn bu tri v m. Gii Ngn H c hnh nh Mt Quy ru (Bar) tc l hnh Bn nguyt, c mt Cnh Xon (Spiral arm) mt u. Hnh ny c c Ph Hin m t trong kinh Hoa Nghim (Xin xem bi c Ph Hin c phi l bc i Thin vn Vt L khng? Trang 179). Trung tm Gii Ngn H c Ci Da rng 30,000 Parsec v dy 400 Parsec, gm c nhng Chm Sao, Tinh t, bu, v hi kh to thnh nhng hnh Cnh Xon. Molecule: Phn t. Mt hp cht bn vng ca mt Ht nhn vi nhng m in t c lin kt bng Tnh in v in t lc. l mt cu trc gin d ca mt n v c c tnh L Ha. V d Phn t H2O gm c Nguyn khinh kh H2 v O (Oxygen: dng kh). Neil Bohr: (1885-1950) Nh bc hc an Mch cho rng i tng ca Vt l lng t khng th gii thch ng thi va l Ht va l Sng, v chng l hai dng ca mt thc ti b tc cho nhau19 . ng cng vit Complimentary Theory (Nguyn l B tc). North Celestial Pole: Bc cc Cu V tr tng tng, khng phi Bc cc ca qu a cu. Nebula: Tinh vn. L khi lng bi t v hi kh sng chi trong m ti khi nhng khi lng ny thu ht v phn chiu nhng tia quang minh. V d Tinh vn Orion (The Orion Nebula). Neuclear Fusion: Nhit hp Ht nhn. L mt phn ng ca Ht nhn khi nhiu Nhn phi hp vi nhau to thnh mt khi Nhn ln, v ng thi ta ra Nng lng. Neutron star: Sao Neutron. Cc nh Thin vn pht hin mt ngi sao bay nhanh cha tng thy, li mt ln nh sng c hnh dng cy n. Sao Neutron nh b v c bay 2,232,000 dm/gi. Sao Neutron l do tn

tch ca nhng v sao mt ht Nng lng Nguyn t, bng h, v n tung ra. Cc Thin vn gia pht hin mt Sao Neutron c tn l PSR.224 Plus 65. Nova: Sao t sng. Nova l loi sao c hnh htnh khi hai ngi sao lc qu o ng nhau v bng n. Nova cng l trng hp ca Sao i (Binary stars), khi mt trong hai sao ny ri xung sao kia, bng n ln, v tr nn sng chi hn. Organic Molecule: Phn t Cn bn. Trc kia, nhng Phn t cn bn l Glucose v Protein, by gi l DNA. P.A.M Dira: (1902-1984) Vt l gia ngi Anh vit v thuyt Phn Vt cht. ng khm ph ra Phn ht hay Ht i ng (Antiparticle) ca Electron l Positron. Khoa hc t dn dn khm ph ra rng c mt ht li c mt Phn ht, v vy m c khi nim v Phn vt cht, ri suy rng ra cho th gii Phn vt cht. Parsec: Mt Parsec bng 3.258 quang nin hay 1,918 x 10 ly tha 13 dm. Trn Parsec c Kiloparsec (bng 1,000 Parsecs), v Megaparsec bng 1,000 Kiloparsecs. Particle: Phn t, Lng t, Ht t, hay Ht. Khng th khm ph c hnh tng v i sng hin hu ca n, m ch nhn ra trong nhng phng trnh ton hc, hay hiu lc ca n trong nhng php tnh v Nng lng. Cc khoa hc gia khm ph ra trn 200 Ht m a s u l Ht o hay Cc vi 20. Cch y 2,500 nm c Pht bc b gi thuyt ca mt trng phi ngoi o cho rng nhng Vi trn (Phn t) ny nhy ma v kt hp vi nhau to thnh nhng chng sanh. Planetsimal: Vi thin th. L nhng thnh phn nh b kt hp thnh nhng Thin th, c ng knh t vi thc n vi cy s. Photon: Quang t. Lng t ca nh sng c Khi lng tn ti cui cng bng Khng. mt Photon nhiu khi chuyn ha tch lm hai Lng t: m in t v Positron i khi li chuyn ha ngc li thnh mt Photon 21 (Xin xem bi Quang Minh, Tiu mc Cy Hng Ngc Lm Vic Ra Sao? Trang 310).

C bn lc trong Thin nhin: in t lc, Lc mnh, Hp lc, v Lc yu. Nhng lc ny lin kt nhng Ht cn bn vi nhau to thnh Nguyn t. Mi lc u c Ht Boson ring bit. Boson l nhng Phn t cn bn truyn ti lc gia cc Phn t. Lc m cc ht Bosons truyn ti in t lc c gi l Quang t. Plate techtonic: Bn kin trc (a tng). L nhng tin trnh di ng v sp ca nhng lp v Tri t. N cng ging nh khi ta cng thng mt si dy thun, cng mi n khi dy bung mnh ra. Khi nhng lp v ca Tri t di chuyn ngc chiu, trong lng t t t bin dng tri i, v b p lc dn di cho n khi b nt ra. Nm 1620, nh Thin nhin hc Francis Bacon bo co rng b bin ng v Ty ca i Ty Dng c th ni li nhau v n khp vi nhau. ng cho rng M Chu c ln gn u Chu v Phi Chu. Nm 1922, nh a cht hc Vt l Alfred L. Wegeneir cho rng nhng a lc hin thi l nhng mnh b tri ni ca nhng a lc nguyn thy ny. Pluto: Dim Vng Tinh. Hnh tinh xa nht trong Thi Dng H, cch Mt tri 39 n v Thin vn (39 Astronomical Units, hay 39 AUs). Cc khoa hc gia tnh rng Ra Thi Dng H (Helipause) cch xa t 82 n 13 ln khong cch t Tri t n Mt tri. Hai phi thuyn Voyagers c phng i t nm 1977. Voyager I bay c 52 AUs, v Voyager bay khi Mt tri 40 AUs. Gi th Ra Thi Dng H cch Mt tri 100 AUs, hai phi thuyn ny phi bay thm 15 nm na mi n Ra Thi Dng H. Prenomition: Tin tri, Trc gic. im bo trc, trc gic thy nhng iu s xy ra trong tng lai. C ngi thy trc trong vi ngy, vi tun, hay vi thng. V d c ngi nm m thy thn nhn cht, trng s, hay i du lch ni no. y l mt Hin tng tm linh thuc loi Cm quan c bit (Extra Sensory Perception: ESP). Psychokinesis: in no Di chuyn Vt cht: V d c ngi nhn ci tha hay ci cha kha khin n cong li. Ta thng nghe ni ma gy nn ting ng, ng m ca, nh n v.v... Ma l sng khi lm sao lm c nhng vic c? Kinh nghim cho thy ma cng c kh nng dng ma lc ca n tc ng ln Vt cht c.

Pulsar: Sao Mch. C mt v Tin s dch l Sao Php Phng v nh sng ca n c php phng nh mch p vy. y l mt sao bng c, cu to bng Dng in t v m in t, v l tn tch ca mt ngi sao bng n d di gi l Siu sao (Super Nova). Quantum Chromodynamics (QCD): Lng t Sc ng hc, hay Nguyn lng Sc ng hc. Thuyt ny ct ngha c tnh v c tnh ca Quark. Ni mt cch khc, thuyt ny lin kt Quarks vi Lc tch mu (Color force). Nguyn lng c cn c vo Nguyn lng c hc (Quantum mechanics), v Chromo trong Chromodynamics (Sc ng hc) gi vai tr ca Sc lc (Color force) 22. Quantium potential: Tim Nguyn lng hc. Hin nay, mt s khoa hc gia Hoa K ang nghin cu vic truyn ti tn hiu bng Phng php Ton k (Holographic), tc l phng php chp hnh ba chiu trong khng gian. Phng php x l tn hiu ny c da vo th Vector, hay cn c gi l th Tim Nguyn lng hc. Theo phng php ny, tn hiu nh sng truyn i s khng b tn x trong mi trng, gn nh c lp vi khong cch; do , s khng cn b khong cch lm chm tr 23. The Quantum Theory: Thuyt v Lng t, hay Lng t hc. y l l thuyt cn bn v Th cht v Nng lng cng vic Tng tc (Interaction) ca chng. V d: E = MC2 E (Nng lng) = M (khi lng) x C (Tc nh sng bnh phng). Quasar: Sao Sng chi. Quasar l ngi sao gi nht, sng chi nht, v xa nht trong v tr. Sao Sng chi cch xa Tri t 14 t quang nin, hay 82 ngn t dm. Sao Quasar ln bng c Thi Dng H ca chng ta. nh sng ca n phng ra bng nh sng ca 1,000 Thin h, v mi Thin h c 100 t ngi sao. Cc Thin Vn gia cho rng Sao Sng chi c hnh thnh gn cc H en (Blackholes), v trung tm ca cc Thin H, H en l nhng vt ln n ni Trng trng ca n ht c nh sng na.

Cc khoa hc gia c tnh Sao Sng chi phi c hnh thnh cch y 14 t nm. Sao Sng chi c pht hin ngay di Chm sao i Hng Tinh (Ursa Major). Rad: S o phng x tng ng vi 12 ln ri Quang tuyn X. Radar: Do li ghp mu t ca Radio Detecting And Ranging, tc l mt phng php hay cng c pht hin nhng Vt th xa v xc nh v tr, th tc cng nhng c tnh khc ca n bng cch phn tch nhng Sng V tuyn c tn s cao t b mt ca nhng Vt th di li (Xin xem thm bi Quang Minh, tiu mc Radar, trang 313). Richard Friedman: Phng trnh ca P.A.M Dirac ni v s Tng tc gia nh sng v Vt th, v Friedman dng phng trnh ring gii c. Th d "S bin thin Hng s in mi Chn khng ca V tr Friedman" (Variation of vacuum permitivity of Friedman's universe). Friedman l vua gii phng trnh. Rem: n v o s lng phng x trong khng kh hoc nhng cht lm hi thn th ngi ta. Mt Milirem bng 1/1,000 Rem, v mt Microrem bng 1/1,000,000 Rem. S-A v A-V Nodes: Nm in S-A v A-V. Nm in S-A nm pha trn Tm tht, v Nm in A-V nm khong gia bn ngn tim (hai Tm tht v hai Tm nh). Nm in S-A truyn xung in xung nm in A-V, v Nm in ny truyn tip xung in n B dy in (bundle of branches) chy t Nm in A-V sang hai bn tri tim lm cho tim co bp (Xin xem bi Quang Minh, trang 303). South Celestial Pole: Nam cc V tr. Xin xem nh ngha vn C. Spin: c tnh quay t ni ca Ht, tc l nhng xung ng24 . C ht ch quay na vng gi l Na Quay T Ni (Half Intergrated Spins), hay Spins Bn Nguyn T Ni. Subatomic Particle: Ht Vi Phn Tim Nguyn T. Vt l gia Murray Gell-Mann thuc Caltec khm ph ra rng Nguyn t xa nay c coi l n v nh nht ca mt Vt th li c cu to bng nhng Ht t nh nhim hn na gi l nhng Ht Vi Phn Tim Nguyn T.

Space tim: Khng thi. "Einstein bin i khoa Vt l bng cch chng minh rng khng gian v thi gian tht ra ch l hai v khc nhau ca cng mt mi trng, c th dn di, un cong, v vn vo hnh thi bi Trng trng. Supernova: Siu Sao. Siu Sao l mt hin tng thin nhin rt him c. N l tn tch ca mt ngi sao v i sau khi bng n - to nn mt Thin th sng chi pht ra Nng lng rt ln. Siu Sao rt quan trng v n gip cc khoa hc gia o c chiu di ca v tr, v nghin cu vic to tc nhng thnh phn ha hc. C hai loi Siu Sao: Mt l do s bng n trong Li ca mt ngi sao khin nhin liu trong chy ht. Loi th hai b sc p ca Yu lc nn tht v tm im v tan v. Siu Sao chiu sng c vi tun ri tr thnh mt Sao Neutron, hay mt H en. Mt Thin H ch cu to mt Siu Sao trong vng 50 nm. Siu Sao SN 1989 c pht hin pha ng ca Chm Sao Hi S (Leo), v cch xa Tri t 800 t quang nin. Mt Siu Sao khc c pht hin gia Thin H NGC 4948 l mt ngi sao chy sng v tn li cch y 65 triu nm. Super String: Thuyt Siu T Tri. Trng phi T qui tuyn b Thuyt ca h gii thch c tt c s vt. Thuyt ny phi hp cc Lc mnh, Lc yu, in t lc, v Trng trng trong V tr. H cho rng gi thuyt v Quarks ca nhm Murray Gell-Mann ni rng Quarks v h hng ca n nh Hadron, Meson, v Baryon khng phi l nhng Phn t cn bn (Elementary element) v chng cn b hn ch trong phm vi Nguyn t. Di Quarks cn c nhng Ht nh nhim v vi t hn na gi l Siu T Tri v Tachyon, v chnh nhng Ht t ny mi l nhng Phn t c bn cu to Vt cht. "Theo John Ellis, Thuyt Siu T Tri lc khi u cho rng cc Ht trc y coi nh l nhng Ht c bn ngha l nhng im cc nh, khng to thnh cu trc - thc ra ch l nhng bng sng vi t nh ca dy n ang rung, di chuyn trong khng trung ... vi thuyt STT (Siu T Tri), ht Quarks vn cn l i tng cn khai trin, nhng chng khng phi l nhng Phn t c bn. ln ca n ch bng 10-33 cm, tc 1/1,000 ca mt t t ht nhn ... Thuyt STT v thuyt Boostrap (i ng) quan nim rng khng c ht no hay lc no gi l c bn c ...25

Standard Model: Mu chun. n nh s hiu bit mi m v Nguyn t v cu trc ca n. Mu chun rt c gi tr gip chng ta tp trung mi s hiu bit v tnh cht ca thi gian, Vt th, v v tr. Spectrum: Quang ph. L vic phn phi Nng lng t mt ngun sng ta ra nh mt ngn n, v c sp xp theo th t ca di sng. Shower of Gamma Ray: m Ma Ro Tia Gamma. Tia Gamma t Sao Neutron bn i theo ng thng v np in. Khi vo kh quyn v chm phi nhng Nguyn t khinh kh, Tia Gamma to nn nhng m in t, v Positron np in. Xung n t, nhng Phn t ny li chm phi nhng Nguyn t khinh kh khc, to thm nhiu Tia Gamma khc. Ri nhng Tia ny li chm phi nhng Nguyn t khinh kh khc na v to thm nhiu m in t ... Vic ti to c tip din cho n khi m Ma Ro Tia Gamma xung n mt t, v lc c hng ngn m in t v Positron. Nhng s bng chy ca Tia Gamma c th l bng chng ca thi gian Co Dn(Time dilitation), v c th do s ng gia H en v Sao Neutron (Xin xem thm bi Quang Minh, Tiu mc Tia Gamma, trang 305). Time bending, Time dilitation: Thi gian Un cong, hay Thi Gian Co gin. Vt l gia Gregory benford thuc UCI ngh tm kim nhng ng hm Thin h b cong thi gian (Time bending tunnel), hay nhng L su trong Khng gian (Wormhole) khin mt phi hnh gia bay trong ch mt 1-2 giy ng h thay v mt hng triu triu quang nin nu bay ngoi. Thi gian Un cong , hay Thi gian Co dn l Chiu th t trong V tr c coi nh l hu qu ca s ng gia H en v Sao neutron. Kch thc thi gian ny trong cc phng trnh c tnh vi o s "Cn -1". Xin qu v c li nhng dng sau y: "Einstein bin i khoa Vt l bng cch chng minh rng khng gian v thi gian ch l hai v khc nhau ca cng mt mi trng; c th dn di, un cong, v vn vo hnh thi bi Trng trng". Theory of the basic nature of matter: Thuyt v Tnh cht cn bn ca Vt th. Thuyt ca Gell Mann cho rng Li ca mt ht Nguyn t c cu to bng ba Phn t cn bn nh Proton, Neutron, v Quarks.

Theory of Symmetries of Subatomic Particle: Thuyt i Xng ca nhng Ht Vi Phn Tim Nguyn T. Theo Einstein, Vt l bng gng ca Vt khc. "Trong Vt l hc, i xng c mt ngha rt chnh xc. Mt phng trnh c tnh cch i xng khi gi tr ca n vn gi nguyn mc du cc Phn t ca n b tro qua i li 26 ..." Top Quark: Quark nh, hay Cc Vi nh. Theo Nguyn Lng Sc ng hc (Quantum Chromodynamics QCD), Quark c ba loi Tch mu (Color charge): , Xanh, v Xanh dng, v cn c chia ra lm su v (hay loi nh Trn, Di, p, K l, nh, v y). Ngy 3-3-195, Phng Gia Tc Quc Gia Fermi loan bo tch ri Quark nh ra khi su Quarks ni trn m h cho l mt trong nhng vin gch cui cng xy dng Vt cht. Ultrasound hay Ultrasonic Sound: Siu m. L k thut dng Siu m cha bnh trong Y hc. Siu m ny l m thanh thuc nhng bng tn qu cao cao n 20,000 chu k trong mt giy ng h - khin tai ngi khng bt c. Ultraviolet: Tia Cc Tm. Thuc Tm bc x c di sng khong 4,000 Angtroms (1 Angstrom bng 1 phn 10 triu ca 1mm). Vacuum Polarization: Chn khng Sinh Dit, hay Chn khng Diu hu. Thuyt ca P.A.M Dirac (1902-1984). Vt l hc Lng t cho bit ba ht Proton, Phn Proton, v Pion bt thn hin ra trong Chn khng, khng phi l Ph nhn (Negation), hay h v ha (Neantiser). Trong Chn khng c v s cc ht, d l nhng Ht o. Phi chng l Ht chn khng? ...".
27

Vernal Equinox: Xun phn. Vng quay ca Mt tri ct vng quay ca Xch o V tr nn mt khuynh bng 23.5. Khi chy vng, Mt tri to nn thi im bn ngy u tin ca bn ma trong nm nh sau: Xun phn (Vernal equinox): 21 thng 3 H ch (Autumn soltice): 22 thng 6 Thu phn (Autumn equinox): 23 thng 9 ng ch (Winter soltice) 23 thng 12.

Voids: Khong khng, Trng rng, H khng, Khng c Vt cht. Wave Function: Hm s o. Wave khng phi l sng. Hm s ny nm trong Nguyn lng C hc (Quantum mechanics). V d khng thy c Neutron, ngi ta dng hm s o ny nh l mt hnh thc xc sut, hay l Tr gi ca mt phng trnh ton hc. Dng Hm s o thay cho Electron v khng thy c n. ---o0o--PHN 8: KINH SCH, BI BO, HNH NH, V BNG GING THAM KHO Kinh A Di A Di v Qun V Lng Th Bt Nh Tm kinh, Ha thng Thanh T v c Mai Th Truyn (2 cun ring). Ct Ty o Pht, Trc Thin dch. Duy Ma Ct, Thch Hu Hng dch. Duy Ma Ct Ging Gii, Ha thng Thanh T. i Bt Nit Bn, H.T. Thch Tr Tnh dch. i Thng Phng Qung Sm Hi Dit Ti Trang Nghim Thnh Pht. i Tp, Ph Lc Nguyn T, C H.T. Thch Thin Thanh. a Tng, H.T. Tr Tnh dch Hin Ngu, T. Trung Qun dch Hoa Nghim, H.T. T. Tr Tnh dch. Lng Nghim, i c T. Chn Gim. Lng Gi Tm n, H.T. Thanh T dch. Ma Ha Bt Nh, H.T.T. Tr Tnh dch. Na Do Tin T Kheo, on Trung Cn ta. Php Bu n Kinh, H.T.T . T Quang. Php C, T. Tr c dch. Php Hoa, H.T.T Tr Tnh dch. Trng A Hm, Thch Thin Siu. Ti Gia B Tt Gii, i Gii n Hu Quang.

Sch Truyn Cc Tnh Sanh ng, H.T. Huyn Tn. ng V Cc Lc, H.T.T. Tr Tnh dch. Duy Thc Nhp Mn, H.T.T. Thin Hoa. Duy Thc Hc, Tu Quang. Lng Knh i Tha, c Ngim Xun Hng. Lng Nghim nh Hin, c Nghim Xun Hng. Lc S Pht T Thch Ca, H.T.T. Gic Nhin. Phng Php V Qu Trnh Tu Chng Ca B Tt Qun Th m, Gio s Trm Gia Trinh. Ty Phng Du K, T sch Ph Mn. Tht Chn Nhn Qu, Lm Xng Quang. Th Gii Quan Pht Gio, T. Mt Th. Truyn C Pht Gio, Thch Php Siu. Tng Phi o Pht, on Trung Cn. Vn Nhn Thc Trong Duy Thc Hc, H.T.T. Nht Hnh. Nn tng ca o Pht v Pht Gio di mt cc nh tr thc, bn dch ca i c Thch Tm Quang.

Bng Ging 28 bng ging kinh Lng Nghim ca Ha thng Thch Thanh T. 10 bng ging Yu Ch Thin Tng, H.T.T. Thanh T. 1 bng ging Hoa Sen Trong Bn, H.T.T. Thanh T. 1 bng ging cho Ngi Gi Bnh, H.T.T. Thanh T. 12 bng ging kinh Lng Nghim ca c Nghim Xun Hng. 10 bng ging T S Thin, H.T.T. Duy Lc. 50 bng ging kinh Duy Ma Ct, H.T.T. T Thng. 4 bng ging Php Mn Tnh , TT. T. Qung Thip. 26 bng ging kinh Duy Ma Ct, S C Nh Thy. 11 bng ging kinh Php C, S C Nh Thy. 9 bng ging kinh Kim Cang, S C Nh Thy. 9 bng ging v cc ti khc nhau, S C Nh Thy. 3 bng ging Tng Kt Php Hoa kinh, Php S Huyn t. 1 bng ging T Th v i Sng Bn kia Ca T.

Bi Bo Mt ngi Vit Thi Lan c kh nng k l: i trn la v than hng, qun ghi xut x. Khun Mu Ton K, Gio s Trn Chung Ngc. Khi Ci Cy B Cht S Pht Ra Ting Ku, Thi bo. Nhng Nn Vn Minh Trong V Tr, bo Mi. Hnh v Bo Pht Mn ca Cng ng Nht Bn ( ng ca). We have tried our best in obtaining a permission to reprint the pictures of Bhuddha (page122) and Kwan Yin (page-222) from the Butsumon Buddhist Newspaper. Unfortunately, the Butsumon had already been closed and the person in charge moved to another state. We beg apology to the owners of these pictures for not having been able to contact you to ask for a permission. Your tolerance and compassion expressed in this matter is deemed necessary for us in the promotion of Buddism. Gratefully acknowledgement is made to the follwing for permission to stranlate in full, in parts, or rewrite in Vietnamese previously published material: The Associated Press: Budha's birthplace pinpointed, 2-7-1996. More collective suicides predicted, 12-30-1995. Computer in eyes could let blind see, 10-5-1995. Scientists: Baby born of egg that didn' t wait for sperms, 9-29-1995. Study: Generic roots go back 270,000 years, 5-26-1995. Telescope in Australia to begin search for extraterrestrials, 1-28-1995.

Now, Element 110, 11-19-1994. Researchers forecast new ways to reverse or treat blindness, 4-27-1993. Scientist say Top Quarks no longer a theory, -3-1994. Evidence boots ET theory, 12-16-1993. NASA experts say planets might orbit stars in the Milky Way, 6-121992. Dental data provide bridge to man' s origin, 11-23-1991. Object detected near stars are believed to be planets, 8-4-1988. Technology paves way for pregnancy, pitfalls, 10-28-1990. Research on Electromagnetism urged, 6-19-1989. Reprint by Permission of the Associated Press. Dr. Andrew McMahon, Molecular Biology of the Cell, Harvard University: Shaping the embryo, 1-15-1994. Permission granted. The Boston Globe: Hubble telescope opens door of the galatic nursery, 11-3-1995. Genius, yes, don't let him near a car, 5-18-1994. Huge wall of galaxy discovered, 11-17-1989. Reprinted Courtesy of the Boston Globe. Chicago Tribune: Icy quest for the origin of time, 5-11-1996. Permission granted by Mr. William Muller, the author.

Encyclopaedia of Britiannica: Microbiology, P.101, Supersymmetry theory and Supersymmetry, P. 401-402, Book 8. Time, Time dilation, and Time reversal, P. 478-480, Book 11. Reprint by Permission of Encyclopeadia Briatannica Inc. Grolier Incorporated: Atoms: P. 483-484, 486&488, Book 1. From the New Book of Knowledge, 1996 Edition. Copyright 1966 by Grolier Incorporated. Reprinted by Grolier permission. Knight ridder Tribune: Myster from outer space: What are Gamma ray burst? 5-8-1995. Hubble telescope deepens space mysteries, 12-30-1994. The missing lik, 12-30-1994. Science link, 1-23-1994. Making sense of sound, 5-27-1993. NASA readies ambitious research for intelligent life beyond earth, 1011-1992. Reprint with permission of Knight Ridder/Tribune News Service. The McGraw Hill Companies: Neutrino, P.636-637, Book 11. Author: Charles Baltay. Copyright dated October 1987, by McGraw Hill Companies. Material is reproduced with permission of the McGraw Hill Companies. The New York Times: Planets found that might support life, scientists say, 1-18-1996.

Suddenly, cosmic sprouts more stars, 1-16-1996. Virgin birth rate! Only in mamals, 12-8-1995. A technique of speaking of the mind, 3-7-1995. Evidence discovered for Top Quarks, 4-26-1994. Gene controlling early embryo development found, 1-14-1994. Gamma ray discovery may boost Einstein theory, 1-14-1994. Reports of earth' s demise may be greatly exagerated, 12-4-1992. New evidence suggests other planetery system, 1-8-1992. Sense of smell comes from 1,000 genes in the nose, 4-5-1991. New satellite finds evidence about origin of the universe, 1-14-1990. Continents of galaxies found in universe, 1-12-1990. Three types of matters in universe, rival scientist teams confirm, 9-141989. Copyright (c) by the New York Times Co. Reprint by Permission. Parade: What a laser can and (cannot) do, 2-13-1996. Permission granted by Mr. Earl. Ubell, the author. Reuter: Electric radiation poses dangers to millions, 10-5-1995. Photos put new focus on Hubble, 8-1990. Reprint with Reuter permission. The Seatle Daily Times:

Lay physicist offers offbeat theory of collapsing universe, 9-2-1994. Copyright (c) 1994, Seatle Times Co. Used by permission. San Francisco Chronicle: Stars offer clues to future of universe, 11-14-1992. (c) San Francisco Chronicle. Reprint by Permission. ---o0o--PHN 9 Book cover: The Eta Carinae Nebula. "Image Copyright Aura Inc./NOA O/NSF.# 1016. F 1 / P 175: Hubble Galaxy Gallery, Space Telescope Science Institude (STSI). F 2 / P 176: Spiral Galaxy M81, NGC 3031. National Optical Astronomy Observatories, NOAO. # 2107. F 3 / P 177: "The Southern Pinwheel" Galxy M 83, NGC 4535 in the Hydra Constellation. NOAO. # 4017. F 4 / P 178: Whirpool Galaxy M51, NGC 5194. "UCO/Lick Obsservatory photo/image". # S12. F 5 / P 179: Cartwheel Galaxy, STSI. F 6 / P 180: Gaseous Pillars M16. STSI. F 7 / P 181: The Orion Nebula. STSI. F 8 / P 182: Coma Cluster of Galaxies, NGC 4881. F 9 / P 183: Gravitational Lens. STSI. F 10 / P 184: Cat' s Eye Nebula STSI. F 11 / P 185: The Orion Nebula M42. NASA.

F 12 / P 186: The Crab Nebula AURA Inc./NOAO/NSF". F 13 / P 187: M32, satelite of Andromeda M31 Public dormain. F 14 / P 188: Changes in Eta Carinae. STSI. F 15 / P 189: Giant Spiral Galaxy M101. NASA. F 16 / P 190: Center of Andromeda Galaxy M31. NASA. F 17 / P 137: Neucleus of Globuar Cluster 47 Tucanae. STSI. F 18 / P 229: Nucleus of Globular Star Cluster 47 Tucanae. STSI.

HO QUANG (AURA) Theo kinh in Pht , thn cn ca chng ta v vn hu u c dt bng Quang minh(Radiation) nn u ta ra quang minh. V c thng hoa, quang minh ca ngi sng r hn quang minh ca sc vt v tho mc. Trong loi ngi, quang minh ca nhng bc c o rc r hn quang minh ca k phm phu. i vi ch Pht v ch v B Tt, quang minh ca cc Ngi l th quang minh bin chiu, ngha l soi sng khp ni. Quang minh y c th hiu l Nng lng (Energy), v in t trng (Electromagnetism) bi v T bo trong c th chng ta hot ng nh in t. Albert Einstein ni v Vt cht l Nng lng, v cng thc E = MC2 ca ng chng minh hng hn v thuyt quang minh ca nh Pht l ng. Vy ch Pht l g? "L tng quang minh L thn thng bin ha trn y th gian." Cch y my ngn nm, mt tu s c thn nhn nhn thy nhng tia quang minh ta trn u ngi ta. Hi , chng ai tin vic ny. Ngy ny, Cng ty The Progen su tm H Thng Chp Hnh Ho Quang (Aura Imaging System), v ch to My Chp Hnh Ho Quang 6000. Chp xong, mt bn in ton (Computer print out) s gii on nhng mu sc phn nh tnh cm v bnh tt ca qu v.

"MI TM NIM L MT HNH TNG" Trong cun Lng Nghim nh Hin, trang 7, c Nghim Xun Hng thut li ca c Di Lc nh sau: "Trong mt dn ch 28 c 32 ngn c nim, mi nim l mt hnh tng. Nu ngi no c th bt i mt nim th tc l bt i mt hnh tng; v i vi ngi , c th hn ngy thanh tnh c ..." Ti khng r c Di lc ni cch y bao nhiu th k. Nhng vo khong nm 1970, bo Time Light B tng thut rng mt s nh nghin cu chp c nhng hnh nh hin trn u ngi ta. Thot u, h a cho mt ngi c th nghim xem k tm hnh Thp Eiffel bn Php. Ngi ny tp trung t tng v ghi nh hnh nh ca thp ny. Sau , tm hnh chp c cho thy hnh ca Thp Eiffel hin trn u ngi ny. QUN TNG Kinh A Di , v kinh Qun V Lng Th dy v 16 phng php qun tng. Hnh gi, t n nhng nh cao th qun nc thy nc, qun la thy la, qun vng thy vng ... Kinh Lng Nghim k chuyn Nguyt Quang ng T ngi qun nc khin nc dng ln trong cn phng. C ba php qun: 1/ V Biu Sc: tc l chng thy g c nh mt tht ca chng ta. 2/ nh qu sc: ch ngi qun mi thy. 3/ Diu qu sc: khng nhng ngi ngi qun thy m ngi ngoi cng thy. l trng hp ca Nguyt Quang ng T. Trong Kinh Thnh c ni n nhng Thin thn c cnh v ho quang. Kinh Pht cng dy rng ch Pht v ch v B Tt u c nhng vng ho quang sng r. Kinh a tng v nht l kinh Hoa Nghim ni rt nhiu v vic c Pht phng quang. Ngy nay, nh tin b ca khoa hc, cc nh su tm ch to c nhng my nh c th chp c ho quang v tm nim ca chng ta m vi mt thng chng ta khng ti no thy c. S d chng ta khng

thy, nghe, hay bit nh cc Thin Thn, ch Pht, v ch v B Tt l v gic quan ca chng ta b hn ch bi nhng nh lut L Ha Sinh. V d, ta khng thy xa ngn dm m ch thy n chn tri. Tai ta khng nghe c nhng m tn (Acoustic fequencies) cao qu 20,000 chu k/giy. Tri li, nhng con vt sau y li c nhng gic quan nhy bn gp ngn ln gic quan ca chng ta29: 1. Trong m ti, khi rnh mi, mt cp thy c nhng sng mu pht ra t c th con mi. Tung nh mt n c mt th linh kin g khin c th bin i Sng ng dng (Analogue) thnh Sng i (Digital) khin cp thy r con mi. Mi n nay, hng Sony mi ch c loi My chp hnh Sng i (Digital Camera). My ny chp c 90 tm m khng cn cun phim bi v linh kin ca my c th bin i Sng ng dng thnh Sng i nh mt con cp vy. 2. Ch sn ca Cnh st M c th ngi c 1 phn t ca mt gram ma ty. 3. Nhng loi di khi sn mi ban m, phng ra nhng Siu m nh v tr con mi. Con trai t ti th nghim bng cch tung ln tri mt vi hn cch xa n di khong 100 thc. Tc th n di ua nhau phng n chp ly nhng hn v tng l con mi. Siu m l cn bn ca H thng d tu ngm (Sonar) v nhng my pht hin tim, phi, thn, t cung ... trong c th ngi ta m cc nh thng gi tt l My Siu m. 4. C mt loi bm ci nh t cng pht ra Siu m khin nhng con c cch xa vi dm bt c Siu m v bay n. 5. Mt s nh Thn kinh v Phn tm hc Nga S lm nhng cuc th nghim nh sau: H th con Mc T Khoa v a th m n tn Ty B Li (Siberia). H nh p th con tn nhn. Th m bng t ra rt au n v kh s v nhng xc cm ca n c cc my ti tn ghi nhn. Cng vy, hai cha con hai tiu bang khc nhau. Sau khi a con b ng xe cht, ngi cha my mt, bt rt kh chu, ng ngi khng yn. Vi pht sau in thoi reo v ngi cha bit con mnh t nn. Trong hai trng hp trn, th con v ngi con tri mt tm thm quang minh tm thc n th m v ngi cha.

V vy, m Albert Einstein ni "Thng khng chi tr t sc vi v tr" (God doesn' t play dice with the Universe)30 . Ti xin i li nh sau "Khoa hc khng th chi t sc vi Thng v Tri Pht". Nu c ngi lm cm k nhng chuyn ni trn th vit c mt pho sch cng khng ht. Mt s ngi ni rng ch khi no chnh mt h thy nhng iu l th h mi tin. Th hi c ai thy in khng m ai cng tin c in? Chng ai thy ma m ti sao ngi no cng s ma? in v mt s s vt trong v tr u c Song tnh l Th v Dng. Ngi ta ch thy c Th ca in nh Dng, ngha l in lm n sng, bn i nng, v cch qut quay v.v... * Nhng th nghim k trn chng t rng ngoi m thanh, hnh nh no cng li trong mi trng khng gian ty theo iu kin mi sinh v trong c mt cht thuc nh tn l Akasha c th ghi li nhng hnh nh cng mi din bin ca thi gian.31 Trong kinh Pht ni n Nguyt Knh i tng t nh my Video ca chng ta ngy nay. Nhng k gian phm ti c dng th, khi chi ti s c Nguyt Knh i chiu li nhng ti c ca hn hn ht ng chi ci. Cch y my chc nm, ti c mt bi bo ni rng mt nn nhn qu s hi khi b git mt cch th thm, ghi li hnh nh ca tn st nhn vo Vng m (Retina); khin sau , iu tra vin chp li c hnh nh tn st nhn. Lc , chnh ti cng cho l mt chuyn huyn thoi. By gi, mt s ngn hng bt u x dng loi ng T Nhn Din K (Iris Identification for ATM). My ny dng ng t, hay Con ngi ca con ngi phi hp vi Linh kin ca My Vi tnh M s tt c nhng d kin lin can n nhn dng ca thn ch sau nhn dng thn ch mi khi rt tin. Tr li tm hnh ho quang ca ti, ti xin tha rng mt phm phu nh ti mi tu c trn mi nm m tu mt cch khng nghim chnh cng c ho quang p hung chi l nhng bc o cao c trng, nhng bc c o, nhng Thin thn ca o Kit cng ch Pht v ch v B Tt ca o Pht.

Nh vy, chng ta thy rng kinh Pht u c ni nhng iu h vng? chng ta khng tin ch v chng ta nhn s vt bng i mt tht, khng bit rng o Pht rt cao siu, i trc khoa hc c my chc th k. ---o0o--PHN 10 PHNG DANH NHNG BC THIN TRI THC V MNH THNG QUN Ti xin chn thnh tri n ch v di y tn tnh gip hoc ti tr trong vic son tho v pht hnh: * Ha thng THCH CHN THNH, Vin Ch cha Lin Hoa, s 9561 Bixby Ave. Garden Grove, CA 92841. T (714) 636-7725. * i c THCH TM QUANG, Vin Ch cha Tam Bo, s 2459 S. Elm Ave. Fresno, CA 93706. T (209) 246-2728. * Khoa hc gia NGUYN THNH TIN duyt hai bi v cho nhng kin rt qu bu. * Khoa hc gia TRN CHUNG NGC dch dm mt s danh t Khoa hc v Thin vn. * C NGHIM XUN HNG cho php trch dn mt s cu trong cun "Lng Knh i Tha" v "Lng Nghim nh Hin" ca c. * C MC NGC PHA cho php trch dn mt s cu trong cun "Vit Nam & Siu Cch Mnh" ca c. * PRAM NGUYN cho php trch dn mt s cu trong cun "The Ultimate Theory of the Universe" ca ng. * ng b Bc S PHAN QUC QUANG, Ste. 607, Medical Arts, 12665 Garden Grove Blvd. CA 92643. T (714) 537-5302 - ng h $500.00. * ng b Bc S NGUYN THY QUANG, 14536 Brookhurst Ave. Suite 203, Westminter, CA 92683. T (714) 53-6637 - ng h $100.00

---o0o---

Lng Knh i Tha ca c Nghim Xun Hng. . Nh hin trit Hy lp (384-322 BC), hc tr ca Plato, v tr gio ca A Lch Sn i (Alexander The Great), vit nhiu sch v lun l, trit l, khoa hc thin nhin, chnh tr, v th vn. 3 . Trch bng ging (T s Thin), bng 7, mt A ca Ha thng Thch Duy Lc. 4 . Ting c: ni chung l nhng ht Vi phn Tim Nguyn t. C th gi l Lng t, Ht t, Phn t, Cc vi, Ht o ... 5 . Theo nh li m t, Cc vi tng ng vi Quarks cng dng h nh Lepton, Muon v Gluon ... Do , Cc vi c th coi l Ht o. 6 . 1 St na = 0.0133 giy. 120 St na gi l Hng st na. Hng st na bng 1.6 giy. 60 Hng st na bng 1 pht 30 giy (Cu X Lun, trang 101). 7 . Lng Knh i Tha ca c Nghim Xun Hng 8 . Thi k cc lp , v ha thch c khm ph 9 . Lng Knh i Tha, c Nghim Xun Hng. 10 . Vit tt l C. Nhit ca nc di p sut trung bnh, t 0 lnh (O C) n 100 nng (100 C), do Thin vn gia Thy in Anders Celcius (1701-1744) pht minh. 11 . Chip. 12 . Computer. 13 . Trch trong cun Phng php v Qu trnh tu chng ca B Tt Qun Th m ca Gio s Trm Gia Trinh.
1 2

14

. Qu a cu thuc Nam Thim B Chu.


.

Thi k cc lp , a tng v ha thch c khm ph, tc l thi k a cht u tin cch y 500 triu nm. 16 . Nn tng o Pht, bn dch ca i c Thch Tm Quang. 17 . Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha.
15

Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha . Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha. 20 . Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc ngc Pha.
18 19

Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha . The Ultimate Theory of the Universe, Pram Nguyen 23 . Ngc Qunh, trch trong tp ng Hng.
21 22

24

. Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha.

Vit Nam Siu cch mnh ca c Mc Ngc Pha. . Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha. 27 . Vit Nam Siu Cch Mnh ca c Mc Ngc Pha. 28 . Ci khy mng tay. 29 . Xin xem bi "Su cn h tng, trang 312". 30 . God doesn' t play with the Universe Albert Einstein 31 . "Nhng B n Sau Ci Cht" ca on Vn Thng.
25 26

You might also like