CUC I CA C PHT THE STORY OF BUDDHA

Nguyn Tc: JOHNATHAN LANDAW Ngi Dch: HT.TR CHN ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 21-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
1. S GING TRN PHC LI 2. CUC VING THM CA V O S HIN C 3. HONG T NHN C 4. CUC THI CHN PH M 5. NHNG CUNG IN Y TH VUI 6. IU HT QUYN R 7. CNH TNG BT NG 8. CHUYN DU NGON LN TH HAI 9. CNH TNG SNG ST CUI CNG 10. NHNG LC TH CHNG TN PHAI 11. BUI THIN QUN AN LC 12. VUA TNH PHN LO LNG 13. XUT GIA 14. CUC TM O BT U 15. SU NM TU KH HNH 16. TN N CNG DNG 17. CUC CHIN U V I 18. GIC NG! 19. THUYT PHP CHO AI? 20. BI PHP U TIN 21. NI KH AU CA B M 22. CON NGI TH L 23. NHNG LI TN DNG

24. LNG THNG YU LOI VT 25. NNG LC CA LNG T BI 26. TR V 27 .NH VUA V NG THN CY 28. LNG THNG BNH NG I VI TT C 29. NHNG NGY CUI CNG 30. GIO PHP VN CN TN TI

---o0o---

1. S GING TRN PHC LI

Nhiu, rt nhiu nm trc ti nc nh min bc n , mt bin c xy ra lm thay i ton th gii. Hong hu Ma-Da (Maya) 1, v vua Tnh Phn (Suddhodana) 2 nhn c trong lc ng thy mt im chim bao. Trong gic mng hong hu thy mt lung nh sng rc r t trn tri chiu xung ni b, v trong lung nh sng c hnh nh mt con voi to ln. Voi mu trng bch v c su ng. Con voi nh sng ny bay mi lc mi tin li gn hong hu v cui cng ha nhp vo trong thn th ca b. Hong hu Ma-Da thc gic, lng trn ngp nim vui v bin, m t trc nay hong hu cha bao gi c c. Hong hu lin bo cho vua Tnh Phn bit, v c hai hi yu cu cc qun thn thng bc trong triu nh gii thch v ngha ca im chim bao. Qu v tr li: Tu b h, l mt gic mng lnh. C ngha l hong hu sp sinh con, v v hong t ny tng lai s tr thnh mt siu nhn. Khng ring b h v hong hu, m ton th gii nhn loi u hng s phc lnh khi hong hu h sinh mt thi t, c bit nh th. Nghe tin lnh nh vy, c vua v hong hu ht sc vui mng. Hong thng rt sung sng v Ngi mong c c mt hong nam tng lai ni ngi thay ng tr v t nc. V gi y iu c mun ca c vua c th tr thnh s thc. Theo phong tc thu xa, ngi ph n tr v qu cha m sinh a con u lng. Cho nn vo lc sp sinh thi t, hong hu Ma-Da cng vi cc bn b v nhng ngi hu cn ri cung in vua Tnh Phn bt u ln ng tr v qu ngoi ca b.

on ty tng i mt khong cha xa bao nhiu, hong hu bo ngng li ngh ngi. B cm thy a b sp sa ra cho i. Khi on ngi n hoa vin Lm T Ni (Lumbini) 3 xinh p, hong hu i vo trong vn ny tm mt ni thun tin cho vic sinh hong t. Cc tch chuyn ghi chp rng, ngay c loi vt v cy c cng mun gip v chng bit a tr hong hu sp sinh l mt siu nhn. Mt nhnh t mt thn cy ln cun cong xung, v hong hu nm cht n vi bn tay phi ca b. T chng trong t th ny, hong hu sinh thi t. Nhng ngi hu cn a tay bng em b v trm tr ngi khen mt my thi t trng ho tng v trang nghim lm sao. Vo lc y, khp ni trong nc, dn chng cm thy an bnh v hnh phc. Mi ngi qun ht ni u phin, khng cn ci v tranh chp v tt c u by t tnh thng yu bao la thn hu vi nhau. C ngi thy mng ng sc xut hin trn bu tri, cng nhng im lnh v cc s vic bt thng khc. Cc hin nhn ton vng quc u nhn thy nhng du hiu an lnh v phc li ny, cho nn h vui mng ni vi nhau: Tht l iu i phc xy ra. Hy lu n nhng im ct tng ny! Hm nay l ngy Rm thng t. Hn chc l mt ngy trng i! Hong hu Ma Da khng ng nim vui ca b h sinh hong nam vo lc y li c ton dn trong nc u hn hoan chia x, v hong hu m trong thay thi t va mi sinh tr v kinh ca nh vua. ---o0o---

2. CUC VING THM CA V O S HIN C

Vi nim vui ln lao, vua Tnh Phn chc mng hong hu v thi t va mi n sinh. Dn chng t chc cc bui hi h tng bng v treo c kt hoa rc r trn ton quc. l thi k i hnh phc v thanh bnh ca t nc. V mi ngi khp ni u hn hoan vui mng cho nn c vua v hong hu t tn cho thi t l Tt t a (Siddhartha) 4 ngha l ngi mang li mi iu lnh. By gi cc hin nhn u tin on v thi t. H tha: Tu b h, nhng im bo trc trong ngy thi t n sanh rt tt p. Thi t sau ny s tr thnh nhn vt cn v i hn hong thng by gi! Nghe ni vy, c vua rt hnh din. Ngi thm ngh: Nu cc hin nhn ny ni ng th con

ta thi t Tt t a tng lai c th l mt v minh qun, khng nhng tr v vng quc nh ca ta m cn cai tr c ton th gii! Tht l iu vinh d ln lao cho ring ta cng nh hong tc. Vi ngy u tin sau khi hong t ra i, nhiu ngi vo cung in thm thi t va mi ging sanh. Mt trong cc v ny l ng tin A T (Asita) 5. ng l mt o s sng n tu trong rng su, v ni danh l mt con ngi rt thnh thin. c vua v hong hu ngc nhin thy o s A T ri b khu rng ng ang vo thm cung in, lin ni vi s knh trng: Tha o s hin c, chng ti rt hn hnh c Ngi n thm. Xin cho chng ti bit mc ch ving thm ca o s, v chng ti hn hnh s phc v cho Ngi bt c iu g Ngi cn n. o s A T p li: Bn o xin cm n v s n cn tip n ca c vua v hong hu. Bn o t xa n ving thm qu v v bn o thy c nhng im l xut hin gn y. Cc iu y bo cho bn o bit rng thi t m hong hu va mi sinh, tng lai s thnh t s nghip kin thc tinh thn v i. Lu nay, bn o dnh ht cuc i tu tp mong c c tr tu siu phm y, cho nn bn o nng lng ch thn mun n sm gp thm thi t. Hong thng vui v vi vng n ni thi t ang nm ng. c vua cn thn bng thi t mang n cho o s A T . ng ta nhn hong t mt hi lu v khng ni g. Ri sau cng o s bc lui, bun b nhn ln bu tri th di v bt u than khc. Nhn o s A T khc, c vua v hong hu cm thy lo lng. C hai s rng o s trng thy tng trng g xu ni thi t. i mt y l, vua Tnh Phn qu xung v ku ln: Tha o s, Ngi thy g ni hong t khin Ngi phi khc? Tt c nhng v hin c khc u bo rng thi t con ca trm ra i s tr thnh mt i nhn, c c tr tu siu phm. Nhng nay, sau khi xem tng thi t Ngi li khc. iu y c ngha l thi t s cht sm? Hay c iu g rt khng khip sp xy ra cho thi t? Thi t l a con c nht m trm rt yu qu, xin hy mau mau cho trm bit Ngi thy g ni thi t v tm ca trm hin ang qu hi hp y s bun kh v lo u. Ri vi ci nhn y t i, o s A T trn an c vua cng hong hu v bo h khng c g phi lo s. o s ni:

Xin b h v hong hu ch qu phin mun. Bn o khc khng phi v thy c n du g xu ni thi t. Tht vy, iu m bn o xem v bit chc rng thi t khi ln ln s tr thnh mt ng siu nhn. Bn o nhn thy ni thi t c nhiu tng tt c bit - nh nh sng pht chiu ra t cc ngn tay ca ngi iu y bo cho bn o bit rng tng lai ca thi t s ht sc huy hong. Nu thi t quyt nh li vi b h ln lm vua, thi t s tr thnh mt v chuyn lun thnh vng trong lch s. Thi t s tr v mt t nc rng ln v mang li cho quc dn nhiu an lnh hnh phc. Nhng nu thi t khng mun ln ngi hong , tng lai ca ngi s cn v i hn! Thi t s tr thnh mt ng i o s, ch by cho ton nhn loi phng php sng th no c c tm an lc v tnh thng. Nhn thy th gian y ni bun au, thi t s ri b cung in i tu, tm ra con ng chm dt s kh au. Ri ngi s ch dy cho bt c ai mun tm hc gio l y. Khng, tu b h v hong hu, bn o khng phi khc cho thi t, m khc than cho chnh mnh. Hong thng xem, bn o dng ht c cuc i su tm chn l, tm ra con ng chm dt mi kh au. V hm nay, bn o gp thi t, ngi mt ngy kia s ch dy nhng iu m bn o mun tu hc. Nhng n lc thi t c kh nng dy d th bn o t trn ri. Nh vy bn o s khng c tu hc vi hong t trong kip ny. Cho nn bn o ht sc bun kh. Nhng b h v hong hu, tht l i phc, khng nn bun lo. Hy vui mng sinh c mt hong nam siu vit nh th. Ri o s A T nhn thi t ln cui cng rt lu, v t t ri khi cung in. c vua nhn theo o s bc i ri, quay li hng mt v thi t. Ngi rt sung sng v bit rng khng c g him nguy, e da cuc sng ca thi t. Ri nh vua thm ngh: o s A T dy rng thi t Tt t a tng lai s tr thnh mt i vng hoc l mt i o s. Tt nht, trc tin thi t s l mt v vua. Hnh din bit bao khi ta c c mt hong t ni danh v y quyn uy nh th! Ri khi thi t n tui gi nh o s A T , ngi c th xut gia tr thnh mt o s hin c nu thi t mun. Suy ngh iu nh vy, vua Tnh Phn sung sng ng bng thi t trong tay, c m tng ngh n danh vng m con ca mnh mt ngy no s c.

---o0o---

3. HONG T NHN C
Trong lc thi t ang cn qu b th thn mu ca thi t, hong hu Ma Da t trn. Khng lu trc ngy hong hu qua i, b ta ni vi c em gi: Sp n ngy ch khng cn c th chm sc cho em b mi sinh ca ch na. D thn mn, sau khi ch mt, xin d nui nng thi t Tt t a gip ch. Em ca hong hu ha s lm iu . B rt yu thng v nui dy thi t ging nh con ring ca mnh. Thi t ln ln v tr nn mt a b thng minh, d thng v nhn t. Ph hong mi cc danh s ti gii nht trong nc dy cho thi t, v thi t nhanh chng chng t l rt mc thng minh. Sau vi ngy u tin dy d, cc gio s u bo co vi nh vua: Tu b h, thi t khng cn n chng ti na. Ch sau vi bi hc, thi t bit ht mi iu chng ti mun dy. Thc vy, thi t dy li chng ti nhng iu m chnh chng ti cha bao gi bit t trc! Nghe ni th nim hnh din ni c vua v thi t li cng tng trng thm ln. Hong thng suy ngh: Vi tnh thng minh ca con ta thi t ln ln, chc s tr thnh mt v vua ti c v hng mnh, v iu ny lm cho nh vua rt sung sng. Nhng thi t cn c nhng im c bit hn c s thng minh. Bn tnh ca thi t l rt tt, hin lnh v c lng t bi. Nhng bn cng la vi thi t thch chi cc tr chi vt ln si ni ca tr con hay gi lm lnh v nh ln nhau. Nhng thi t Tt t a dng ht th gi cho cuc sng thm lng ca mnh. Thi t thng yu nhng con vt nh sng trong vn hong cung v kt bn thn thit vi chng. Loi vt bit thi t khng bao gi st hi chng cho nn chng cng khng cm thy s hi thi t. Ngay c th d thng hay b chy khi thy ngi li gn, nhng chng n cho mng khi thy thi t bc vo cng vin. Chng tin li gn khng cht s st v nhn ly t bn tay thi t cc thc n m thi t lun mang theo cho chng. Ngy n, ang ngi trong hoa vin, thi t trng thy mt n thin nga bay trn tri. Thnh lnh mt mi tn bn ln khng trung v mt con b trng.

N rt t trn khng xung ni chn ca thi t vi mi tn ang cn dnh ni cnh ca chim. Thi t Tt t a nh nhng m con chim b thng ln v ni nh vi n: , Thin nga ti nghip con ca ta. Con ng s. Ta s chm sc cho con nh. Ny, hy ta rt mi tn ra. Ri, thi t dng bn tay du dng vut ve chim ht s. V tay kia thi t t t ly mi tn c nghit ra. Thi t dng thuc c bit thoa vo cnh ca chim, v lun lun ni vi ging nh nh, tru mn n khng cn s hi. Sau cng thi t ly chic o la ca mnh bao quanh gi cho thn chim c m. Giy lt sau, mt thiu nin tr khc chy vo trong vn. l B t a (Devadatta) 6 , anh em b con vi thi t. Thiu nin ny tay mang cung tn v vui v la ln: Ny Tt t a, Tt t a, c tin mng! Em bn trng con thin nga! Anh thy ti cha, ch mt pht u em bn trng ch lin! N ri xung gn u y. Anh gip em tm n i. Ri B t a thy mi tn ca mnh ang cn dnh mu rt nm trn mt t gn chn ca thi t. Nhn cnh , B trng thy thi t ang m cht vt g trong tay, v nhn ra l con thin nga m anh ta ang tm kim. B la ln: , anh gi con thin nga ca em. Anh a n cho em. Em bn trng thin nga n l ca em. B chp git ly con chim, nhng thi t gi cht khng cho ngi em gin d s chm n n. Thi t ni vi ging cng quyt: Anh tm thy con chim b thng r mu ri nm y, v anh nht nh khng trao chim cho bt c ai, khi n cha lnh vt thng. B li to ting: Nhng chim l ca em. V r thc l do em bn ri n, v anh ly cp chim ca em. Vy anh hy tr chim cho em hoc em s bt li n. Hai hong t ng ci c nh vy trong giy lt, B mi lc cng ni gin, nhng Tt t a t chi nht nh khng trao chim cho B. Cui cng thi t ni: Khi hai ngi c vic tranh ci nh th ny, chng ta nn gii quyt vn ti php nh. Trc mt s cc qun thn sng sut, mi bn s trnh by s vic xy ra nh th no. Ri qu v hiu bit s phn quyt ai ng ai sai. Ti ngh chng ta nn lm nh vy. B khng thch kin ny lm, nhng y l phng cch duy nht B bt li con thin nga cho nn anh ta chp thun. C hai vo hong

cung, n trc ph vng v cc triu thn. Mi ngi ti php nh u nhn nhau ci khi h nghe trnh by iu m hai hong t mun. Cc qun thn suy ngh bo rng: C hai chng mun dng th gi ca chng ta cho vic phn x ch v mt con chim. Nhng c vua ni: Tt t a v B t a u l thai t ca hong tc, v trm vui mng thy c hai mang vic tranh chp ca chng n cho chng ta gii quyt. Trm ngh l u rt quan trng v sau khi tr thnh cc nh cm quyn tng lai, chng s cn n s phn quyt ca php nh ny. Hy bt u phin ta i. Ri ln lt mi hong t ln trnh by v s vic xy ra. Cc triu thn c gng phn x xem ai phi th ngi c quyn gi con thin nga. C v bo rng B bn ri con chim cho nn n thuc ca B. Ngi khc l lun: Tt t a tm thy con thin nga, do n thuc ca ngi. Cc qun thn bn tho v tranh lun kh lu v ni v. Cui cng, gia php nh xut hin mt ng lo gi m khng ai nh l gp ng ta t trc bao gi. Nhng v trng thy ng rt c , cc qun thn trnh by cho ng r u ui cu chuyn v con thin nga ca hai hong t. Sau khi nghe xong, ng lo tuyn b: Mi ngi nam n ai cng qu trng s sng ca mnh hn bt c vt th g khc trn th gian cho nn, ti ngh con thin nga thuc v ngi ht lng cu mng sng cho chim, ch khng thuc v k c tm hy dit s sng ca n. Hy trao thin nga cho Tt t a. Mi ngi ng rng iu m ng lo hin c ni l ng s tht, cho nn cc triu thn phn quyt cho thi t Tt t a gi con thin nga. Sau , c vua c tm gp ban thng cho ng gi v kin sng sut ca ng, nhng khng thy ng u c. Nh vua lin suy ngh: Thc l iu ht sc k l, ta chng r t u ng ta n v t chn no ng ra i. M khng ai bit c. y l mt trong nhng s vic b n xy ra lin quan n thi t, cho nn nhiu ngi tng ngh rng thi t ng hn l mt a tr rt siu phm. ---o0o---

4. CUC THI CHN PH M

Thi t ngy cng ln vi tnh tnh hin hu khin mi ngi quen bit ai cng mn yu. Nhng ph hong li rt lo u. Nh vua ngh: Tt t a rt hin lnh, v hay u t. Ta mun thi t ln ln s tr thnh mt i vng, v v quc vng no cng cn phi dng lc v hng mnh. Nhng thi t

li ch thch ngi trm t mt mnh trong vn hn l hc tp tr thnh mt nh lnh o quc gia. Ta s rng con ta s mun sm ri cung in sng i xut gia ca nhng bc n tu nh o s A T . Nu hnh ng nh th, thi t s khng bao gi tr thnh mt i vng. Nhng tng ny khin c vua rt phin mun. Ngi cho mi cc quan i thn thn tn nht n vn k h phi lm sao by gi. Cui cng, mt trong cc v ny ngh: Tu b h, thi t ch ngi v m tng n nhng th gii khc, bi v cha c iu g th gii ny khin cho lng a thi t phi m say. Hy i kn v, thi t lp gia nh v c con; ri ngi ht m mng cng nh s ham thch hc hi cc vic iu khin quc gia. c vua ngh rng l mt kin rt hay. Ngi ra lnh t chc mt d tic ln ti hong cung. Nhiu thiu n tr p thuc cc gia nh qu phi c mi tham d. Vo cui ba tic, ban t chc yu cu thi t tng qu cho tng thiu n, v cc qun thn ch xem th c no thi t t v a thch nht. Cc thiu n kiu dim xinh p tt c u t ra bi ri khi ra mt thi t. Thi t trng rt p trai, nhng c v lnh m ng cnh chic bn vi y nhng qu tng t tin. Cc thiu n tng c rt r tin ln, v e l nhn xung khi n gn thi t. Tt c im lng nhn mn n trang, chic vng tay hay mt tng phm khc v vi vng quay v ch ngi ca mnh. Sau cng, ch cn li mt thiu n. l cng cha Da Du La (Yasodhara), 7con gi ca v vua nc lng ging. Khng nh cc tiu th khc, c t ra rt dn d khi n gn cnh thi t. Ti d v ny ln u tin v hong t tr nhn thng vo thiu n ng trc mt. C ta rt tuyt vi dim l, khin thi t tc th say m nng ngay. C hai ng yn lng trong giy lt v a mt nhn nhau. Ri Da Du La ni: Tu in h, qu dnh cho em u? Thi t git mnh, nh ngi tnh thc sau gic chim bao. Thi t nhn xung v thy trn bn khng cn g c. Mi qu thng tng ht cho cc giai nhn. y, em hy nhn ly vt ny. Thi t va ni va ci ly chic nhn ni ngn tay ca mnh ra. y l qu anh cho em. Da Du La vui mng cm ly chic nhn v chm ri i tr v ch ca nng. Cc quan i thn chng kin mi vic xy ra vi vng n yt kin c vua. H sung sng tha: Tu hong thng h thn chng ti chn

c mt ngi v tuyt ho cho thi t. Nng l cng cha Da Du La, con gi vua Thin Gic (Suprabuddha) 8 nc k cn. Chng ti s qua thm c ua ny ngay lo vic xin ci cng cha cho thi t. Vua Tnh Phn ng v khng lu sau sang ving thm thn ph ca Da Du La. ng c vua Thin Gic n cn tip n v ni: Ti chc hong t ca i vng l mt thanh nin tr ton ho, nhng ti khng th cho khng con gi ti cho bt c ai. Nhiu hong t khc mun kt hn vi nng v tt c h u l nhng thanh nin tr xut chng. H gii ci nga bn cung v cc mn th thao khc. Cho nn, nu con ca Ngi mun kt hn vi con gi ti, thi t s phi d cuc thi tranh ti vi nhng ngi cu hn khc, v l tp tc ca nc chng ti. Ri mt cuc i thi ti c t chc vi gii thng l cng cha Da Du La xinh p. Vua Tnh Phn lo lng. Ngi suy ngh: Con ta cha bao gi by t cho thy c mt cht g thch th trong cc mn th thao ca ngi chin s. Vy lm sao thi t c th thng c trong cuc tranh ti ny? Nhng thi t bit c ni lo lng ca ph hong nn tha: Xin ph vng ng lo. Con chun b lm bt c g cn thit chim gii Da Du La v phn con. Cuc thi u tin l bn cung. Cc thanh nin d thi nhng tm bia bn cch mt khong xa, nhng mi ngi u bn trng ch tm im trn tm bia. Khi n phin B t av ngi em b con vi Tt t a cng l mt trong nhng ngi cu hn ng ta khng ch bn trng ch m mi tn ca B cn xuyn thng qua tm bia ri cm pha bn kia. m ng d xem reo h, nhng Da Du La kinh hong nhm mt. Nng ngh: Lm sao Tt t a yu qu ca ta c th bn c mt pht nh vy, v tht l gh s nu ta phi ly B t a! Nhng Tt t a rt vng tin. Ti lt mnh, thi t tm bia rt xa n ni phn ng ngi ng xem khng th nhn thy n. Ri thi t ly mt mi tn t ni ng tn lp vo ci cung v ko ra sau. Tuy nhin thi t ko qu mnh n ni cy cung gy lm i, v ngi nm n ra pha sau rt xa! Thi t yu cu: Xin mang li cho ti cy cung khc, nhng ln ny hy chn cy no rn chc hn n khi b gy nh cy cung trc. Mt v i thn ni ln: Tu in h, c mt cy cung rt c trong cung in. N thuc quyn ca mt trong cc chin s anh hng nht thi xa. Nhng

t khi ng ta qua i nhiu nm trc, khng ai c sc mnh s dng v t ngi bn vi cy cung y. Thi t ni: Ta s dng n, v mi ngi u kinh ngc. Khi thi t cm cy cung, ngi cn thn un cong v ko giy cung d dng. Thi t t mi tn vo trn giy ko n ra pha sau xa n ni hai u cy cung gn chm st vo nhau, ri nhm v bn mi tn i. Tong! Ting ku pht ra t cy cung ln n ni dn chng cc lng xa u nghe ting. Mi tn bn i qu nhanh. Khin sau khi trng chngay gia tm im tm bian khng ri xung t m cn tip tc bay xa cho ti khi mt ht khng cn trng thy. m ng ng xem vui mng reo h! Thi t thng! Thi t thng!. Nhng bn cung ch l cuc thi u tin trong ngy, cuc tranh ti k tip l thut ma kim. Mi thanh nin tr chn mt thn cy v biu din sc mnh bng cch dng thanh kim ca mnh chm vo thn cy y. Ngi cu hn u tin cht mt thn cy dy su in-s (inches) ri chn ins v ln th ba ch dng mt nht gm cht vo cy dy mt pht (foot). n phin thi t. Ngi chn mt cy c hai thn mc st canh nhau. Thi t vung li kim qu nhanh n ni khi n ct vo thn cy khng ai kp thy. Li gm ca thi t qu bn v bng phng khin thn cy cht t nhng khng ng xung. M vn hon ton gi c thng bng ng yn. Khi thy cy cn ng thng, m ng d xem, nht l Da Du La u la ln: Thi t thua. Li gm ca thi t khng cht c ngay c thn cy u tin. Nhng mt ln gi nh lt qua v thi cc thn cy ny ng xung. m ng dn chng tr nn vui mng v li reo h: Thi t thng cuc. Cuc tranh ti cui cng l thi ci nga. Mt con nga d cha ai ci t trc bao gi, c kim gi bi nhng ngi lc lng, trong khi mt thanh nin d thi c gng leo ln ci n. Nhng con nga nhy ln v mt cch hng mu khin khng ai c th ngi lu trn lng n hn vi giy. Cui cng mt thanh nin tr c gng gi cht v nhng ngi khc kim ch dt con nga i. Nhng n nhy ln v chm ra pha trc vi s in cung, v gin d khin ngi ci n ri xung t. V con nga s lng ln gim p nu khng c nhiu ngi nhy x vo kim gi bt n ng yn.

m ng bt u la ln: Hy ngng cuc thi! ng thi t n gn con nga ! Thc qu nguy him, n s git thi t!. Nhng Tt t a khng s. Thi t suy ngh : S nhu ho c th chinh phc th tnh hung bo, v chm ri tin gn nm chm lng bm trn u nga. Bng ging nh nh, du dng va u ym xoa u v hai bn m ca con nga hung hng, thi t lm du cn gin d, cung in v s hi ca n. Con nga tc th tr nn hin lnh v bt u lim bn tay ca Tt t a. Ri tip tc th th ni ngt ngo vi nga, thi t tro ln lng n. Gia lc dn chng vui mng reo h thi t biu din con chin m trc cc v quc vng v i thn cng nh ci cho gii thng du dng ca mnh, nng Da Du La yu qu. Cuc thi ti kt thc, thanh nin Tt t a thng! V thi t chng t l con ngi khng ch ton nng v sc mnh v i, m cn bi c tnh hin ha v lng thng bao la. ---o0o---

5. NHNG CUNG IN Y TH VUI

Khng lu sau , Thi T Tt t a lm l thnh hn vi cng cha Da Du La. Vua Tnh Phn mong chc rng con ca mnh s khng bao gi mun ri xa vng quc nn Ngi ra lnh cho xy dng khng ch mt m n ba lu i trng l cho cp v chng mi ci ny. c vua bo vi nh thu khon chnh rng: Hy kin to chng cng xinh p cng tt. Trm mun ngi xy cc cung in thc v cng trng l khi mi ngi vo trong y s ngh tng nh h lc vo cnh thin ng. Trm mun xy mt cung in dnh cho ma h bng loi cm thch mt m v bao bc xung quanh vi cc h v sui nc trong. Th hai l cung in ma ng m p v tin nghi. V cung in th ba dnh cho ma ma. Cc lu i ny nn thit lp ngay gia mt cng vin ln vi cnh tr ti p nhn t mi hng. Bao quanh hoa vin l mt bc tng cao ngn chn khng c cnh vt bun phin no th gii bn ngoi xm nhp vo c trong y. Mi s vt u tht ton ho thi t Tt t a s khng bao gi c nh t b cung in. Ph hong bng mi cch ra lnh cho xy ct cc lu i mi ny thc hp dn li cun thi t. Ngi cho tuyn m cc nhc cng ti danh nht trong nc vo ni trnh din sut ngy ln m. Tt c nhng k hu h l

cc v n xinh p v nhiu u bp chnh c ch bo nn nu dn thng xuyn dng cho thi t cc mn n cao lng m v. Nh vua ngn cm a vo cung in bt c iu g c th gy s phin mun ni tm hn thi t khin ngi mun ri b hong cung. Tri qua nhiu nm thi t Tt t a sng trong cnh gii thn tin ny. T sng n ti, thi t th hng hng ngn th vui. Thi t khng bao gi chng kin nhng cnh tng xu xa, cng cha tng nghe bt c m thanh no khng du ngt hay m m. Chng hn, nu mt trong cc th n m bnh, c phi ri khi cung in, v ch tr li sau khi c bnh phc. Bng cch ny thi t khng bao gi nhn thy cnh bnh hon hay bt c iu g c th gy nh hng su no ni tm hn nhy cm ca thi t. Nh vua ra lnh khng ai c k cho thi t nghe nhng chuyn bun hay phin ly. Ngay c trong hoa vin khi c cy no bt u kh gy hay tn a, nhn vin lm vn tc th ct b n i. Do , thi t khng bao gi nhn thy mt cnh hoa ho tn hay kh cht. Bi vy, thi t khng bit n s kh au v bun phin th gian. Thi gian qua nhanh nh gic mng. Da Du La h sinh hong nam La Hu La (Rahula) 9 v mi vic din tin tt p. Ph vng rt vui mng sung sng thy nhng k hoch gip thi t quan tm n cuc sng hong gia tin hnh mt cch ton ho. Nhng iu y khng c ngha rng Tt t a, m s ra i ca ngi nhm mang li phc lnh cho nhn loi th gian s an phn sng mt cuc i n khng ngi ri nh vy. Cui cng, khi gp c duyn thun tin, thi t s khm ph ra mc ch chn thc v cuc sng ca mnh. ---o0o---

6. IU HT QUYN R
Mt chiu, sau bui n ti, thi t Tt t a nm ngh trn ging u k trn u gi ca Da Du La. Cc nhc cng ang do nhng khc nhc du dng v cc th n ang ci gin ni chuyn th thm vi nhau. Bui ti nh nhiu bui ti khc m thi t tri qua t khi vo cc cung in lc th ny. Nhng m nay, thi t thao thc khng ng c. Quay sang mt trong cc n ca s thn yu, thi t yu cu: Hy ca mt bi ru ta vo gic ng. Nn chn bn nhc no m ngi cha bao gi ht cho ta nghe t trc n gi.

Ngi n ca s nh nhn vng li v ca mt bi ht mi vi li ro rt pht ra t tm t ca nng, trong lc c ta va t n theo. Bn nhc c ht din t nhng cnh p ca th gii, cc vng t xa xi, ni lc cn l a tr c n ving thm; v nhng thnh ph hoa l ni dn chng ang sng hnh phc. Bi ht lm thi t say m, v khi n va chm dt, ngi hi nng ca s: Hy ni cho ta bit, phi chng thc s c nhng ni chn p bn ngoi cc bc thnh ca hoa vin ny. Dn chng trong kinh thnh sng nhng cuc sng ra sao? Trn th gian cn c nhiu cnh vt hp dn hn nhng iu m ta nhn thy trong cc cung in ny? Hy k cho ta nghe tt c nhng iu m c bit. Nng p: Tu in h, nhng lu i ny hn nhin l trng l nht, nhng cn nhiu cnh vt p khc trn th gii rng ln hin nay. C nhiu th, thnh ph, ni i v thung lng, cng nh cc vng t xa xi ni mi ngi ni nhng ngn ng xa l. C nhiu iu con thy, v nhng vic khc m con nghe. Cc cung in v hoa vin ca thi t thc l p, nhng vn cn nhiu cnh vt xem bn ngoi nhng bc thnh ny. Nghe ni vy, thi t rt mong t mnh i xem nhng cnh vt khc thng v k l v nhiu nm qua, thi t bng lng sng trong cc hoa vin v cung in y th vui v hon ton khng bit n th gii bn ngoi. Nhng gi y, thi t mun do chi ra ngoi thnh nn ngi gi th thnh cu ph hong t chc mt cuc du ngon ra ngoi thnh ca cng vin. Ph vng nhn th ca thi t v thm ngh: Nay con ta mun i xem t nc ny. Mong cho iu y xy ra! Thi t sng kh lu trong cc cung in lc th ri. y l lc thi t nn ra ngoi xem vng quc m tng lai thi t c th tr v. ---o0o---

7. CNH TNG BT NG
Vua Tnh Phn mun chc rng con ca mnh trong chuyn du ngon ra ngoi thnh s khng gp thy bt c cnh tng g c th gy xo trn ni tm hn thi t. V iu ny s khin ngi quyt nh ri b vng quc theo ui cuc sng n tu. Cho nn trc ngy thi t d tnh ra do chi ngoi thnh, c vua phi cc triu thn v qun lnh i loan bo: Do lnh

ca c vua, ngy mai thi t Tt t a s ving thm kinh thnh Ca T La V (Kapilavastu) 10. Dn chng, by t s tn knh, hy trang hong nh ca, ng s v treo n kt hoa rc r khp ni. Nhng ngi gi v bnh hon sc khe yu km ngy mai, nn trong nh. Ti kinh thnh ng thi t trng thy nhng cnh tng gi nua, xu x, cng nh khng p . V, rt t tn, cc tn lnh bt nhng k hnh kht ngoi ng v mang h tp trung v mt ni trong thnh ph, m thi t s khng ti ving thm c. Sng hm sau, tn hu cn Xa Nc (Channa) 11, sa son con nga Kin Trc (Kantaka) 12 thn yu ca thi t, v nh xe a ngi ra khi cc cng thnh. y l ln u tin m thi t, k t khi cn l mt a tr th, c nhn thy thnh Ca T La V, v cng l ln u tin phn ng dn chng trong thnh gp mt v hong t ca h. Mi ngi u vui mng v ng dc theo nhng ng ph c trang hong mi m mong nhn thy v thi t tr p. Khi xe nga ca ngi i qua, h trm tr vi nhau: Thi t dng ngi trng cao ro v p m lm sao! Cp mt v vng trn ca thi t qu sng sa! Chng ta thc c phc mt ngy no thi t s l vua ca chng ta. V thi t cng rt vui mng. Kinh thnh u cng sng ngi, sch s, v thi t thy dn chng khp ni u vui ci, hn h v nhy ma. Cc ng ph thi t i qua u trn ngp nhng cnh hoa do dn chng hn hoan nm tung vo v hong t thn yu. Thi t sung sngg tng nh li: Bi ht din t tht ng. R rng y l mt kinh thnh rc r trng l v k l!. Nhng thi t v tn hu cn Xa Nc ang nh xe nga bt cht nhn thy trong gia m ng dn chng vui v ny c mt ng lo gi lng cng vi nt mt bun thm. Do s t m v t trc nay thi t cha tng thy bt c hnh nh no nh th bao gi, nn thi t quay li v hi: Ny Xa Nc, ng gi l ai vy? Ti sao ng i khom lng v khng nhy ma nh cc bn tr? Ti sao da mt ng nhn nheo v khng sng sa nh mi ngi khc m n li xanh mt v kh cn? Ti sao ng li qu khc bit vi thin h?. Xa Nc ch vo ng gi ang ng m mi ngi khng ai nhn thy v tr li: Ti sao, tu in h, v l mt ng gi.

Thi t hi: Gi? Ngi ny lun lun gi nh vy t hay mi xy ra gn y?. Xa Nc tr li: Tu in h, d khng. Nhiu nm trc ng lo gi y cng tr v khe mnh nh mi ngi khc m thi t nhn thy ti y hm nay. Nhng sc lc ca ng dn dn km st. Lng ng khm xung, mu da ni m phai nht, phn ln nhng rng ca ng u rng ht, v hin nay trng ng lo gi nua nh vy. Ht sc ngc nhin v bun ru, thi t Tt t a li hi: Phi chng ch c mnh ng lo phi chu cnh kh m au v s gi nua? Hay nhng ngi khc u ging nh ng? Tu in h, nh Ngi bit, chc chn rng tt c mi ngi ai cng phi tri qua tui gi. Ngi, con, Da Du La, v ca in h, v La Hu La, mi ngi sng ni cung in chng ta ang gi ln trong tng giy pht. Mt ngy no tt c chng ta u trng gi nua nh ng lo y. Nhng li ni ny ca Xa Nc lm cho thi t sng st, khin ngi ngi im lng rt lu khng ni nng g. Thi t trng nh ngi mt hn, s hi v b mt tia st nh bt ng. Sau cng thi t li ln ting v ni: Ny Xa Nc, hm nay ta chng kin nhng iu m ta khng bao gi c mong c thy. Gia nhng ngi tr hnh phc ny, cnh tng ca s gi nua lm ta kinh hong. Thi ngi hy nh xe quay tr v hong cung, mi nim vui ca ta trong chuyn du ngon ny tiu tan ht. Hy tr v. Ta khng mun nhn thy g na. Xa Nc vng lnh thi t. Khi tr v hong cung, thi t i vo cung in m khng cho hi ai c, thi t vi v ln lu vo phng ring ca mnh, v ngi im lng rt lu. Mi ngi ngc nhin trc hnh ng l lng ca thi t, v h u c gng gip cho thi t vui ln. Nhng hon ton tht bi. Vo ba n ti, thi t khng thit tha dng n thc n, mc d ngi u bp chnh nu cc mn n c bit cho thi t. Thi t cng khng cn ham mun thng thc m nhc v xem; v ma m lun ngi mt mnh suy ngh n s gi, s gi, s gi. ---o0o---

8. CHUYN DU NGON LN TH HAI

Vua cha c bit thi t khng my g vui v ngc nhin v k hoch ca mnh c th thc hin sai lm. c vua suy ngh: Thi t cn i xem nhiu cnh na. Ta s sp t chuyn i du ngon khc cho thi t, nhng ln ny nn a ngi n xem cnh tr no xinh p hn trong thnh ph. Ri Xa Nc li chun b nga Kin Trc, v c hai ci xe nga ra ngoi thnh Ca T La V. Cc ng ph c trang hong nh trc, v dn chng vui mng nhn thy li v hong t ca h. Nhng vo dp ny, ch ring thi t Tt t a v Xa Nc trng thy mt ngi bnh tt hin ra trong gia m ng dn chng vui ci. Thi t ku ln: Xa Nc, hy nhn kia. Ngi l ai vy m h ang ln cn ho d di, vi ton thn rung chuyn v ku rn thm thit nh th? Tu in h, l mt ngi ang au bnh. Thi t li hi: Ti sao ng ta b m au? Tu in h, ngi ta mc bnh tt v nhiu l do. C th h dng phi thc n khng tt, hoc b nhim thi tit qu lnh. Lc y thn th h mt qun bnh v c th b cm st. Phi chng ngay c nhng ngi sung sng trong m ng dn chng cng c th b au m? Ngi nh xe nga tr li: D, tha vng. Ngi ta hm nay lnh mnh, ngy mai c th m au. Khng ai thot khi bnh tt. Ln th hai, thi t v cng sng st. Ngi ni: Ta khng th hiu ni, lm sao mt con ngi khng phi lo lng g ht v sung sng nh th li c th ng bnh bt c lc no. Thi, ngi hy nh xe quay tr v. Ngy nay ta xem nh vy l qu ri. Khi tr v cung in, thi t cm thy khng my g vui v hn ln trc. Khng ngi no c th lm cho thi t vui ci v thi t khng mun ni chuyn vi ai. Vua cha, sau khi thu r s bt hnh ca con mnh, ng v cng lo lng v phn vn: Ta c gng bng mi cch lm cho con ta hnh phc, nhng cui cng tm hn thi t vn cha chan phin mun.

Chc ta nn tham vn cc qun thn th xem c cch g gip cho thi t tr nn lc quan yu i hn khng. H khuyn ln sau, thi t mun do chi ra ngoi thnh, ng cho thi t i mt mnh. Tt hn, cng i vi thi t nn c cc nhc cng, v n v nhng quan li trong triu nh. H cn t chc n thm mt hoa vin c trang hong c bit ti y thi t c th gii tr v b quyn r bi loi cc th vui. Do , khi thi t Tt t a mt ln na mun ra ngoi thnh du ngon mi s sp xp c thc hin hu gip cho chuyn i ca ngi cng gp nhiu iu vui cng tt. Thnh ph c trang hong p hn trc. Nhng cnh tr bun thm c che giu v mt hoa vin c bit c sa son vi tt c mu sc ti vui rc r. ---o0o---

9. CNH TNG SNG ST CUI CNG

Thi t Tt t a v Xa Nc li ri cung in bng xe nga. Thp tng theo h cn c cc triu thn, nhc cng v ngi hu cn ng o trng ging nh mt m rc l. Dn chng nh trc kia, ng dc theo cc ng ph, mt nhn vo on din hnh rc r ca hong gia. Nhng, ln th ba, mt cnh tng hin ra m cng ch mt mnh thi t v ngi nh xe nga trng thy. l mt nhm ngi mt bun b ang khing mt chic hm di bn trong t mt xc ngi cht c qun bao vi trng, xut hin t trong khu nh i chm ri hng xung mt con ng ph. Ny Xa Nc. Ti sao ngi nm trong hm khng c ng nh th? ng ta ng phi khng? Ti sao cc ngi i theo li than khc? H mang ngi y i u?. Tu in h, l xc mt ngi cht. H ang khing ng ta ra b sng ha thiu. Thi t ngc nhin hi: Nh ngi ni 'cht' l ngha th no? Nu thn xc ngi y b t, ng ta c au n g khng? Ny Xa Nc, hy gii thch iu cho ta hiu.

V Xa Nc gii p, ni cho Thi t bit ht s tht m vua cha giu thi t trong nhiu nm qua: Trc y ngi y sng nh Ngi v con by gi. H sinh ra, ln n nh mt a tr, v tr thnh mt thanh nin. ng ta hng th nhiu lc th v kh au trong cuc i, thnh lp gia nh, i lm kim sng v tr nn gi nua. Ri c th ca ng ta ngy cng yu ln. ng phi nm lit trn ging. t lu sau, ng khng th nhn bit cc bn b thn thit nht ca mnh. Sc khe ca ng ta ngy cng suy yu hn, v ri ng khng cn ht th c na. Vi hi th cui cng ny, nng lc ca s sng v cm gic hiu bit cng xa li khi thn xc ng. Gi y ng ta qua i. Mi th ng li cn nhn thy l ci thn xc bt ng m ng v cng chm sc trong lc cn sng. N nm lnh cng v khng c cm gic. Khi gia nh thn quyn ha thiu thn xc y, ng khng cn bit g na; v ng cht. Ny Xa Nc hy ni cho ta r, phi chng rt him trng hp ngi ta cht nh th? Ngi nh xe nga tr li: Tu in h, khng hn vy u. Thc ra c ngi khng bao gi chng gi v rt t khi h b au m. Tuy nhin, mi ngi, khng tr ai, mt ngy no , tt c u phi cht. Nhng li ny, Xa Nc pht biu mt cch hn nhin khin cho thi t v cng sng st. Ngi hi mt cch cung nhit: Phi chng ngi mun ni, mt ngy no , v con ta, cc bn b v chnh ta tt c u phi t gi ci i? V nhng ngi ta thy hm nay ti y, h n mc p , cng s phi nhm mt xui tay? Than i, tht l m m lm sao cho con ngi th gian ny li c th vui v ma ht khi bit rng s cht chc ang ch n h! Ti sao con ngi phi qu bn tm lo ngh n vic phc sc dim da, thanh lch trong khi bit rng mt ngy kia vo lc cht thn xc ca h cng ch c qun bc vi mnh vi trng th s? Phi chng con ngi c tr nh km nn h qun khng bit n s cht? Hay l ch con ngi qu cng rn khin h khng cn lo lng suy ngh n s cht? Li y, Xa Nc, hy quay xe lui. Ta mun tr v hong cung suy t. Tuy nhin, Xa Nc, nh xe n mt hoa vin p . Ti y, nhng ca s v v n kiu dim nht trong cung in ang ch i cng vi cc nhc cng, qun thn v mt i yn tic c t chc bi nhng u bp ca hong gia. Tt c mi ngi u nim n v vui mng cho n khi thi t va bc ra khi xe nga. Nhng thi t khng ci, v cng khng tht

ra mt li no. Thi t ang hon ton suy ngh n cnh tng m ngi nhn thy trong ngy hm . ---o0o---

10. NHNG LC TH CHNG TN PHAI

Mi ngi u c gng ht sc mang li nim vui cho thi t. Cc c v n tn tnh mong to nn mt n ci trn khun mt p trai y su mun ca thi t. Nhng Tt t a t ra khng my ch n h. Thi t khng th xua ui ra khi tm tr ca mnh nhng cnh tng gi, bnh, v ht. Mt trong cc qun thn nhn thy thi t khng thch th tham d cc tic vui linh nh c t chc dnh ring cho ngi, nn n gp thi t. Bng li a ct ca mt thn hu, ng ta ni: Ny Tt t a, thc l iu khng hp l nu thi t chng bit n cc c v n ng yu xinh p ny, v t chi khng tham d cc tic vui. Hy li y! Hong t cn tr trung v y sinh lc, nn chnh mnh th hng i ch. Ti sao nh vy? Cc thiu n ny khng kh xinh p i vi thi t hay sao? Nhng thi t tr li vi ng ta bng mt ging va cng rn v ho du nh ting sm rn: Nh ngi hiu lm ta. Khng phi ta khng thch nhn ngm nhng ngi v cnh vt ng yu y. Tuy nhin khi ta ngh tng n cc v p s chng tn phai v s bin i v thng ca vn t ta khng cn cm thy vui th g na. Nu khng c s gi, bnh v cht, th ta cng vy, s tm thy nhiu lc th khi nhn vo cc hnh nh ng yu . Nhng gia cnh kh au, v bit rng iu y ang ch i tt c chng ta trong tng lai, lm sao ta c th tha mn vi cc th vui m chng s nhanh chng tri qua? Ny ng bn ca ta, nu ngi c mt tri tim st hn ta th ngi c th d dng th hng cc th vui y. Nhng i vi ta mi vt ta nhn thy u ang b thiu t trong ngn la kh au. Bao lu ta cha tm ra con ng gii thot s au kh ny th mi th vui trn th khng lm sao quyn r ta c. V khng th no lm cho thi t lc quan yu i, nn mi ngi u bun b tr v hong cung. Khi cc qun thn bo cho ph hong bit khng c iu g c th khin thi t ham thch hay vui v c, c vua v cng lo lng n mt ng. Hong thng thm ngh: Ny, con yu qu ca ta, iu

g c th gi con li vi ta ni vng quc ny? C th vui khc no m ta c th cung cp con ta s khi phi ra i? Vi nhng tng lo bun s rng s sm mt v hong t c nht ca mnh, c vua sng qua mt m trong tuyt vng. ---o0o---

11. BUI THIN QUN AN LC

Thi t ngy cng chm su trong cnh bi quan ym th. Hnh nh ngi khng cn ham thch iu g na. Thi t bing li n ung v kt qu l ngi thi t tr nn xanh xao, gy m. Hong thng v mi ngi u rt phin mun v nhng thay i bt hnh ny xy n cho thi t Tt t a thn yu ca h. Ngy n, thi t n gp vua cha v by t: Tha ph vng, gn y, tm con lun b xo trn. Con cm thy bt an v xin cha cho php con mt ln na du ngon ra ngoi thnh. S thay i cnh tr ny c th gip con an lc. Vua cha ng nghe theo li yu cu ca thi t ngay v nh vua mun thc hin bt c iu g lm thi t vui lng v c c hnh phc.Cng nh trc y, ph hong cn dn cc quan triu thn thn tn nht nn i st bn cnh v trng chng thi t. Ln ny, Tt t a t mnh ci nga Kin Trc i ra ngoi thnh tm nhng cnh thn qu xinh p. Cui cng, thi t tin n mt b rung v xung nga. Cc qun thn i theo sau bn cnh. H c gng gip thi t vui bng cch k nhng cu chuyn vui tin tc v tin n nhm nh triu nh. Nhng thi t khng thch nghe nhng cu chuyn tm pho ; nn cc qunthn thi t li mt mnh, ri h b i, chuyn tr vui v vi nhau. Thi t Tt t a ng nhn ra cnh ng. Bc nng phu ang cy rung vi nhng con b, chim mung ca ht di nh mt tri chiu sng rc r. Hong t thm ngh: Cnh ni y tht l p. Cc lung cy ng rungtrng ging nh cc gn sng ni mt h. Thi t ngi xung, v ln u tin tm hn ngi cm thy thoi mi trong giy lt. Nhng khi nhn k hn vo cnh tng trc mt, thi t bt u nhn ra l nhng s vt m ngi cha c mc kch trc y. Li

cy ct t thnh lung ti u, thi t trng thy thn mnh ca hng trm cn trng b nh b git cht n . Thi t nhn thy v s loi su b khc b lui b ti hn lon trong cnh t m ca chng b tn ph. Thi t cng nhn bit rng chim chc khng cn ht ca vui v na. Chng ang lin tc tm kim thc n, bay s xung m gp nhng con su s hi. V nhiu chim nh hn lo lng s n diu hu v cc chim ln khcang i n bay ln vng quanh bn trn chng. Thi t chng kin nhng con b lm vic kh nhc ang c gng ko chic cy nng n trn tha rung. Bc nng phu qut nhng ln roi lm phng da au n trn lng con b. V ngi nng dn cng lao ng cc nhc. Nh loi vt, thn hnh chai cng v sm nng mt tri ca ng ta cng nh nhi m hi. Thi t suy ngh: l vng lun hi kh au. Ngi nng dn, nhng con vt ca ng ta, cc loi chim chc, cn trng - chng lm vic sut ngy mong tm cuc sng hnh phc, y tin nghi v c ming n. Nhng k thc, chng ang thng xuyn git chc, t hy dit mnh v st hi ln nhau! Ta cm thy qu ti nghip cho cuc sng trn gian lm sao. Lng thi t ngp trn tnh thng bao la i vi nhng sinh vt bt hnh ny. Thi t khng mun nhn thy chng kh au. Ngi tm n mt ni bng mt ngi di cy hng to v bt u ch tm thin nh suy tng n mi cnh vt m thi t chng kin. Khi thi t qun chiu su xa thu sut bn cht ca s kh m ngi thy, tm thc thi t cng tr nn yn lng v nh tnh. Thi t cm thy tm mnh hon ton vng lng m trc y cha tng c c. Vi tm thanh tnh, gi y thi t bt u qun tng: Mi chng sanh u mong tm hnh phc. Nhng hu ht u b che lp bi v minh v i dc khin h thy cuc i khng c g khc ngoi s kh au. S lo u, phin mun, i ngho, gi, bnh v chty l nhng phn thng m con ngi nhn lnh trong cuc sng trm lun ca h! Gi y, ta nhn thc r iu , ta khng cn thch sng trong th gii dc lc nh b v lun thay i ny. Ta phi i tm chn l m n s mang li cho ta nim vui v s an lc vnh cu. Nhng lm sao ta c th an lng ch bit tm s gii thot kh au cho ring mnh? Ta phi tm ra con ng cu cho mi chng sanh khc na. Nhng ngi y u thn thit vi ta,

v h ang qu kh au! Ta phi i tm ra con ng chm dt s au kh ny v chia x s gii thot vi nhng ngi khc. Sau bui ta thin qun tm t bi ny kt thc, thi t Tt t a lin m mt. By gi hin ra trc mt thi t l mt o s phc sc ging nh k hnh kht ngho, m t trc nay thi t cha tng gp thy. Cp mt ca v rt hin t v trong sng vi khun mt l v ht sc bnh an. Thi t hi: Hy cho ta bit ngi l ai?. V o s tr li: Ta l ngi cm thy gh s trc nhng kh au ca trn th. Ta nhm chn cc th vui dc lc m mi k khc ang mong tm; cho nn gi y ta i lang thang mt mnh. Ta ri b ngi nh ca ta; hin ta sng v ng ni cc hang ng, trong rng hoc bt c ni no m ta gp thy. Ngun vui duy nht ca ta l mong t c s an lc ton ho v gii thot cng tt nht. Va ni xong nhng li ny, v o s nh c php l lin bin mt, b mnh thi t li vi s kinh ngc v lng ngp trn nim vui. Thi t thm ngh: Cui cng ta tm thy ngha chn tht ca s sng. Ta cng s t gi cung in ca ta bt u i tm chn hnh phc v con ng chm dt mi kh au. Vi tm nguyn dng mnh v ch cng quyt, thi t leo ln nga Kin Trc v tr v hong cung. ---o0o---

12. VUA TNH PHN LO LNG

Sau khi v n cung in, thi t lin i thng vo phng ca vua cha. Thi t chp tay li v theo tc l khi mun thnh cu mt vic quan trng, v tha: Con mun tr thnh ngi du s khng nh mong tm ra con ng chm dt mi kh au. Xin ph vng, cho con c php ri hong cung. T khi thi t cn nh, c vua lo s mt ngy no Ngi s c nghe li thnh cu khng khip ny. Cho nn vua cha ht sc kinh hong khi nghe thi t tht ra cu ni nh vy. Bng ging ni nghn ngo trong nc mt, vua cha tr li: Con yu qu, ng ngh n vic ri cung in. Con ang cn qu nh c th theo ui cuc sng khng gia nh ca mt thnh

nhn. Hy ch ti ngy con ln khn. Hin ti, con nn li kinh thnh Ca T La V v cai tr vng quc ny. Tha ph vng, con s ch li ni y, nu cha c th ha gip con t c bn iu sau y: Hy quyt chc rng con s khng bao gi tr nn gi; con s khng bao gi mc bnh tt; con s khng bao gi cht v con s khng bao gi kh au. Nu ph hong khng th gip con thc hin cc iu trn, th con s phi ri cung in ngay. Vua Tnh Phn sng st khi nghe thi t by t nhng tng l lng ny, v Ngi bt u gin d. c vua la ln: Ny Tt t a, hy qun i nhng tng in r . Nhng thi t vn cng quyt ni: Tha ph vng, nu cha khng th cu con thot khi nhng s kh v cnh gi, bnh, cht v bt an, th cha nn con ra i hu mong tm con ng t cu ly mnh. Tht l v l nu ph hong c giam gi con mi nh t nhn y. Tuy nhin, hong thng khng mun nghe g na, v ng ni cn thnh n, qut tho om sm truyn lnh cho cc qun thn: ng thi t vt thnh ra i! Hy mang qun lnh n vy kn hong thnh!

---o0o---

13. XUT GIA

Thi t Tt t a ri cung in ca ph hong v tr v phng ca mnh. Thi t i ngang qua cc dy phng trang hong p , nhng hnh lang rc, r, cc vi nc lp lnh, v tin vo phng ca mnh lu trn. Thi t i ngang qua gia cc nhc cng lng danh v nhng th n xinh p. Nhng khng mt cnh tr lng ly no gy c s ch ni tm hn thi t. Ngi ch c mt tng duy nht l phi vt thnh ra i. m y, sau bui cm ti, hnh nh mt quyn php l no xm nhp vo hong cung. Cc nhc cng, v n v th n tng ngi mt ln lt u cm thy mi mt, v nm ln ra ng say. Cui cng, ngay c cng cha Da Du La cng ng thip i bn cnh hi nhi La Hu La ca nng. Thi t nhn v v a con th ang nm ng v thm ngh: Ta nn m con ta vo lng ln cui cng trc khi ta vt thnh xut gia nhng lm vy c th

khin Da Du La thc gic. Nh th rt kh cho ta ra i. Khng c, ta phi nhanh chng, v yn lng ri khi cung in, trc khi bt c ai c th thc dy. Bc i nh nhng gia nhng thn ngi ang say ng, thi t n ca s, tro qua mi nh v tut xung t. Thi t n ni Xa Nc, ngi nh xe nga ang ng v nh nhng nh thc anh ta dy: Nhanh ln, Xa Nc, thng yn cng vo nga cho ta. Ta mun ra i m nay. Xa Nc rt ngc nhin vic thi t mun vt thnh xut gia vo gia m khuya, nhng y vn lm theo li yu cu ca thi t. Xa Nc sa son nga Kin Trc v mang n cho thi t. Tt t a v v con nga v kh ni: Ny Kin Trc, bn thn ca ta, chng ta nn gi im lng. Ta khng mun lm thc gic bt c tn lnh gc no. m nay l mt m rt trng i. Thi t, Xa Nc v nga Kin Trc, khi c ba ra ti cc cng thnh vng chc gn nhng cng vin, cc ca t ng m ra. H yn lng tin ra ngoi thnh trong m ti. Khi h n cnh mt thnh ph, thi t nhn lui v pht nguyn: Chng no ta cha tm ra c con ng gii thot mi kh au, ta s khng tr v li kinh thnh Ca T La v rc r ny! C ba i sut m. Khi mt tri sp mc, h ti mt khu rng yn tnh, ti y c nhiu o s ang n tu. Thi t sung sng v t ngh: Gi y chuyn i tm o thc s ca ta mi bt u. Ri thi t quay sang ni vi Xa Nc: Ny Xa Nc thn mn, ta cm n s gip ca con. Ta ti ni ta mong mun. By gi ta nh con mang con nga ca ta tr v hong cung. Xa Nc khng tin rng Thi t s khng cng vi mnh i tr v cung in. Cho nn anh ngc nhin ng nhn, mt cha chan y l. Thi t thu hiu ni au bun ca ngi hu cn v rt du dng ni vi anh ta ln na: Ny Xa Nc trung thnh ca ta, con ch nn khc lc. Sm mun g ri chng ta cng s phi chia tay. y, hy nhn gi ly nhng trang sc m ta ang dng; ta s khng cn thit n chng na. Con hy tr v hong cung v bo cho ph vng ta bit rng ta khng ra i trong s gin hn. Khng phi ta khng mn yu gia nh ta na. Nhng v qu yu thng thn quyn hong tc ca ta m nay ta nh phi tm xa li tt c. Nu ngy no ta tm ra con ng gii thot, chm dt mi kh au, ta s tr v thm qu hng. Nu khng thnh cng th vic ri b kinh thnh ca ta hm nay vn phi

xy ra mt ngy no. V sm mun g th s cht s n bt chng ta chia la. Gi y chng ta hy i ta bt u cng cuc tm o. Xa Nc nhn thy rng khng lm sao c th lay chuyn c ch ca thi t. Ngi cm ly giy cng nga Kin Trc t ni tay thi t v chm ri hng dn cho nga ct bc. Xa Nc v nga Kin Trc nhiu ln nhn lui thi t vi nhng cp mt y l. Cui cng c hai v n thnh Ca T La V, ti y Xa Nc c bn phn au bun trong vic thut li cho mi ngi bit rng thi t Tt t a vnh vin t b cuc sng ni hong cung. ---o0o---

14. CUC TM O BT U
ng mt mnh trong rng, chun b khi u cho cuc tm o cao c ca mnh, Tt t a thm ngh: T nay tr i ta khng cn l mt hong t na. Cho nn, thc l khng thch hp, nu ta tip tc sng v phc sc nh mt vng t. Thi t ly dao ct t mi tc di v ng mt ca mnh, biu tng cho vng quyn. Ri thi t n tip xc, ni vi ngi th sn ngho kh: Ny ng bn, ti khng cn dng cc xim la l ny na. Nu mun sng n tu trong rng, ti ch cn mc loi o vi th s nh ng. Vy chng ta hy ci b y phc ra trao i. ng th sn mng r v nhanh chng bng lng theo li ngh ca Tt t a trao i qun o ti tn ca mnh nhn ni thi t nhng y phc sang trng c tin. Gi y phc sc nh mt nh tu, kh hnh, thi t Tt t a bt u i tm mt v thy c th ch by cho ngi con ng chm dt c tt c mi kh au. Thi t du hnh qua nhng khu rng mong tm gp cc thnh nhn hc hi o l. Ngi c mi ngi khp ni nim n tip an vi s knh trng. Mc d thi t mc o qun rch ri v dng thc n thanh m m ngi xin c, nhng hnh dng thi t trng vn cn p trai v hp dn. Cc o s trong rng khi nhn thy thi t i ti h lin ni vi nhau: y ti thm mt nhn vt rt c bit. Khun mt ca ng ta trng sng quc v y cng quyt! Con ngi m i tm Chn l, chc th no cng chng o. Tt t a tm gp nhiu o s hc hi, nhng ngi khng tha mn vi nhng iu hc c ni h. Thi t suy ngh: Nhng iu cc o s ch dy rt b ch, nhng khng hng dn con ngi n cnh gii hnh phc hon ton. Cui cng, thi t hay tin c vi o s thu trit chn l ang sng vng quc Ma Kit (Magadha) (13), di quyn tr v ca

vua Tn B Sa La (Bimbisara) 13. Cho nn thi t quyt nh du hnh xa v pha nam v ng tm gp h. Ngy n, lc thi t n thnh vng x (Rajagriha) 14, th nc Ma Kit , ngi i ngang qua gn cng thnh. Mt quan i thn ca vua Tn B Sa La nhn thy thi t lin chy n gp c vua. ng nn nng tha rng: Tu hong thng, h thn va trng thy mt o s ht sc l thng xut hin trong thnh ph. ng ta mc o qun rch ri v n tng nh xin thc n, nhng h thn quyt chc rng o s l mt v nhn. Khun mt ca ngi trng rt t bi vi dng i ht sc trang nghim. V hu nh ni o s to ra mt nh sng c bit. Nh vua rt vui mng cho mi o s Tt t a n gp. C hai m lun trong giy lt, c vua v cng khm phc trc s sng sut, c tnh khim cung v lng t tm ca v o s. Ri c vua ni: Trm cha bao gi gp mt nhn vt no m trm c th t trn nim tin vo h hn o s. Xin Ngi hy li thnh Vng X gip trm cai tr vng quc ny. Nhng Tt t a l php tr li:Tha i Vng, bn o c dp cai tr mt vng quc, nhng bn o t chi. Bn o khng thch sng trong cnh ph qu v c quyn lc m ch mun i tm chn l. Bn o cm n v s dng hin ca Ngi nhng bn o n x s ny ch mong gp cc v minh s c th gip bn o tm ra chn l. Ri c vua ci u cho v o s mc y phc rch ri v ni: Trm cu chc o s gp nhiu may mn trn ng tm o. Nu ngy no Ngi chng ng c chn l m Ngi ang i tm, xin Ngi tr li y ch dy cho trm hiu ci o l y. Ngay c trng hp nu o s khng thnh cng, trm cng lun lun mong c tip n Ngi tr li kinh vng quc ny. Tt t a cm n nh vua rt nhiu v o s tip tc cuc hnh trnh. ---o0o---

15. SU NM TU KH HNH
Ri sa mn Tt t a n khu rng ni c cc o s thng bc ang tu

tp. u tin ng hc o vi Ngi A La La 15 v sau vi Ngi Ut u Lam Pht (Udraka) 16. Trong thi gian ngn, ng u thng hiu ht mi iu m cc o s ny ch dy. Nhng ng vn cha tha mn, v t ngh: Thy ca ta mc d l nhng o s thnh thin, song mi li ch gio ca h vn khng gip con ngi chm dt c nhng s kh au. Cho nn ta phi c gng t mnh i tm ra chn l. Sa mn tip tc cuc hnh trnh cho ti khi n dng sng Ni Lin Thuyn (Nairangana) 17, gn thnh ph linh thing Ca Da (Gaya) 18. Sa mn vt qua sng v i vo khu rng bn kia b sng. Ti y ng gp nhm nm o s ang tu tp. Cuc sng ca h tht ht sc gin d. H dng rt t thc n, sng ngoi tri, v ngi yn tnh thin nh nhiu gi mi ngy. Sa mn hi nhng o s ny: Ti sao qu v t hnh h lm au n thn xc mnh nh vy. H tr li: Phn ng mi ngi trn th gian u nung chu qu mn thn th ca mnh, cho nn h ang cn chu nhiu au kh. Chng ti ngh rng nu chng ta c th khng ch s au n chng ta s tm ra phng php khc phc c nhng kh au. Sa mn Tt t a thm ngh: Nhiu nm qua, ta sng trong cc cung in y th vui dc lc. Ta qu nung chu thn xc ca mnh cho nn tm ta khng tm thy s an lc. C th nhng o s ny ni ng. Ta s tham d cng vi h thc hnh th xem phng php ny dn n chm dt c s kh hay khng. Ri ng bt u thc tp nhng phng cch tu hnh vt v v kh nhc ni trn. Sa mn ngi lin tc nhiu gi ti mt ch. Mc d chn v lng ca ngi rt au n, nhng ng vn khng lay ng. Sa mn t thiu t thn mnh di nh nng h chy bng v lm t cng da tht bi nhng ln gi ng lnh but. Sa mn ch dng va thc n duy tr s sng. V cho d kh nhc n u, ng vn t bo: Ta phi tip tc tm ra con ng chm dt mi kh au. Nm ngi bn cng tu nhn sa mn Tt t Ta, y kinh ngc. H ni vi nhau: Chng ta cha thy ai c quyt ch tu hnh nh v ny. ng ta lun tinh tn v khng bao gi thi tm. Ngi sp thnh cng bng li tu kh

hnh ny s l Tt t a. Chng ta nn n ngi st cnh sa mn khi ngi tm ra c con ng chnh o, chng ta s c th tu hc vi ng. Sa mn Tt t a ngy cng hnh h thn xc mnh nhiu hn. Ban u ng ch ng vi gi mi m; nhng sau ngi chm dt hon ton khng ng ngh g ht. Thng khi sa mn dng mi ngy mt ba n thanh m, nay ngi cng khng n na. ng ch dng vi ht ng cc cc v tri nc do gi thi vo vt o ca ngi. Sa mn ngy cng tr nn m gy. Thn th ca ng mt i v p trong sng, bao ph y bi t v bn thu. Nhn sa mn chng khc g mt b xng ang sng. Nhng ngi vn khng t b s tu hnh kh hnh. Su nm di tri qua. Khi ri cung in v t b mi th vui trn tc, sa mn Tt t a ng hai mi chn tui. Nay ng c ba mi lm tri qua su nm tu hnh khc kh trong s n ung, ng ngh, n tr v phc sc. Ngy kia, sa mn thm ngh: Nay ta c tin gn cht no n mc ch tm o gii thot ca ta hn su nm trc chng? Hay ta vn ang cn m m nh xa? Khi lm thi t sng trong cnh giu sang ph qu, ta th hng mi iu m mt v hong t c th mong c c c. Ta phung ph nhiu nm trong cc ngc t lc th . Ri ta xut gia i tu v bt u cng cuc tm o. Ta sng trong rng, cc hang ng v cha gt hi c kt qu g ngoi s nhn n v hnh h xc thn. Nhng ta vn khng tm ra con ng chm dt mi kh au. Gi y ta c th nhn thy l mt s sai lm trong vic t hy hoi thn th ca mnh nh th ny, chng khc g s nhm ln l ta ph phm nhiu th gi trc kia trong cc cung in hong gia. tm ra chn l, ta nn theo con ng trung o nm gia hai cuc sng qu dc lc, v qu p xc kh hnh. Sa mn nh li nhiu nm trc, sau khi nhn thy cnh mt ngi cht, ng ngi thin nh di gc cy hng to. Sa mn thm ngh: Sau ln tham thin , tm ta tr nn rt nh tinh. Ln u tin ta c th sng sut nhn thy r rng cc s vt. Gi y ta s c gng thin nh tr li nh th. Nhng khi nhn li mnh, sa mn nhn thc rng: Ta ngi y tu tp nhn n trong nhiu nm hin gi thn ta mt mi, y d bn v suy yu. Ta m gy n ni ch cn da bc xng. Lm sao ta c th thin nh sng sut, qun st s vt khi thn mnh d nhp v qu i kht.

Sa mn t t ng dy i xung sng tm. Nhng ngi qu yu sc gn nh mun ng chm nc. Sa mn n lc c gng vn mnh tin ln b. Ri Ngi ngi trong giy lt, ngh ngi. ---o0o---

16. TN N CNG DNG

Ti ngi lng nh st cnh khu rng c mt anh chn b. Sinh sng vi c v tn Tu Gi a (Sujata) 19. Nng rt sung sng va mi sinh c chu trai u lng. C dng sa thm ngon nht vt t nhng con b ca anh chng chun b nu mt ba n thnh son. C mang thc n vo rng dng cng cho nhng v thn m c tin rng h ang sng . Nng thng hay cu xin nhng thn linh ny v nay mun cm n cc Ngi gip cho c sinh c mt a con khe mnh. Khi vo trong rng, c thy sa mn Tt t a ang ngi . Thn hnh ca o s trng m gy v yu ui, nhng nt mt ca ng vn trong sng v xinh p. Nng Tu Gi a nhn sa mn vi s ngc nhin. C thm bo: Xa nay ta cha bao gi thy nhn vt no phc tng nh th. C th Ngi chnh l vua ca cc thn cy ci y! V nng mang thc n c bit y n dng cng cho ngi. Sa mn Tt t a t t m mt v trng thy bt n trc mt. Ngi mm ci yn lng nhn Tu Gi a, ri a bt sa ln ming v bt u ung. Nng kinh ngc thy sau khi dng sa, sc khe ni c th ca sa mn ngy cng tng ln. Ung sa xong, ng t bt xung, cm n Tu Gi a v ni: Con tng ngh ta l thn linh, nhng ta ch l o s ang i tm chn l. Nh dng sa con dng cng, ta cm thy khe li. Nay ta tin chc rng ta s tm ra o gii thot. Con s c nhiu phc bu do hnh ng lnh con lm hm nay. Cm n con. Nm ngi bn cng tu vi sa mn Tt t a trong rng thy ng nhn ly thc n c bit ca c Tu Gi a. H rt bc mnh v t bo nhau: Sa mn Tt t Ta t b cng cuc tm o. ng ta khng cn theo ui cuc sng thnh thin na. Hy nhn kia, ng tm ra v dng thc n ngon tr li. Lm sao chng ta c th chung sng vi con ngi nh vy c? Hy li y. Chng ta nn ri khu rng ny v n thnh Ba La Ni (Benares) 20. Chng ta c th tip tc con ng tu kh hnh ti vn Lc Uyn 21 gn .

Ri h b i ngh rng sa mn Tt t a khng cn ham thch trong s tm cu chn l na. Nhng Tt t a ly li sc khe nh n ung, v chun b ngi thin mong chng ng o gii thot m ngi ang i tm trong nhiu nm qua. Ngi ng dy, vt qua sng v hng i v ni m sau ny c bit l cy B (Gic Ng). ---o0o---

17. CUC CHIN U V I

Giy pht m th gian ch i gi y ang n gn. Sa mn Tt t a, ngi t b vng quc ra i tm chn l, hng tin v cy b . Trn ng i, sa mn gp mt ngi ang mang c ti v sa mn xin ng ta mt b nh. Ngi dng c ny lt lm ch ngi. Khi sa mn n gn cy b , bu tri tr nn trong lnh. C th gii dng nh nn th, lo lng mong ch bin c trng i sp xy ra sau . Cc nhnh cy u cong xung nh n cho Ngi n ngi di bng cy gic ng. Sa mn Tt t a dng c sa son k lng lm thnh mt chic gi nh ngi trn v mt quay nhn v hng ng. Sa mn ngi trong t th kit gi vng chc vi hai bn tay t trn u gi. Ri Ngi pht li th nguyn y dng cm v quyt tm: Ta s khng ri khi ni ny cho n cht, nu ta cha chng o qu gic ng. Cc v thin thn trn khng u hoan h nhn xung, chng nghe li th nguyn cao c ca sa mn Tt t a. Hm y l ngy Rm thng T, vo lc mt tri sp mc. Nhng kinh sch thi xa ghi chp rng vo lc y khng phi mi ngi tt c u vui mng. M c mt th lc gi l Ma Vng (Mara) 22, chng rt khip s v tc gin. V Ma vng l danh hiu m dn chng n thi c dng ch cho cc lc lng ti li xu c thng quy nhiu tm hn chng ta. Ma Vng l nhng c tnh tham, sn, si, ganh ght, nghi ng, v cc tnh c hi khc c th mang li cho con ngi mi s bt an v phin no. Cho nn, khi nhn thy sa mn Tt t a ang ngi thin nh di ci b , Ma Vng rt phn n. Hn lin ku gi, tp hp cc con trai ln gi n xung quanh, v la ht: Ny cc con hy trng ka. Thi t Tt t a ang ngi thin nh. Nu ngi thnh cng v tm ra o l chm dt ht c mi s kh, th iu g s xy n vi chng ta? Cc con c bit chng lc

y chng ta s mt ht quyn lc? Chng ta khng th ph hi mi k khc nu ngi gio ha cho h bit r chn l. V th chng ta cn phi nh ph s thin nh ca thi t, nu khng chng ta s b tiu dit! Ri Ma Vng cng vi cc lc lng ti c ca y c gng bng mi cch ph quy sa mn Tt t a. Chng to ra mt trn bo kinh hn vi nhng cn sm st d di ba vy quanh Ngi. Chng thi ln trn cung phong khin cnh vt xung quanh gn nh sp . Nhng bn di cc nhnh cy b , mi s vt, c bao che nh thn lc thin nh ca sa mn Tt t a, nn u yn tnh. Nhn thy bo t khng c hiu qu, Ma Vng lin thu tn qun v v ht ln: Hy tn cng!. Tc th ton lc cc i qun yu ma, qu s v nhng cnh tng gh rn hin ra nhm vo sa mn Tt t a nh ph. Chng o t chy n bao vy go tht mng nhic, nguyn ra ngi. Chng bn Ngi vi nhng mi tn c hi ca s hn th. Nhng khi cc mi tn ny bay n thi t, chng bin thnh nhng cnh hoa sen v hi ri xung chn Ngi. Khng iu g c th quy ph tnh tm thin nh ca sa mn. Ma Vng suy ngh: Nu nhng v kh v cnh tng gh rn ny khng th nh ph thi t, th c l cc hnh nh xinh p, khu gi s quy ry c tm thin nh ca ngi. Ma Vng tc th bin ha nhng tn ma qu khng khip thnh cc ph n kiu dim quyn r nht. Nhng v n xinh p m hn ny nhy ma trc mt sa mn ang thin nh, nhng chng vn khng lay chuyn c Ngi. K nim v nhng cung in y lc th, cc hnh nh v con thi t, nhng bn nhc tri m ly v thc n cao lng m v - khng iu g c th ph v nh tm yn tnh ni con ngi cng quyt i tm chn l ny. Ma Vng nh thua cuc. Nhng y c gng thc hin k hoch cui cng. ui ht chng i, Ma Vng mt mnh hin ra trc thi t. Bng ging nho bng hn ni vi thi t: Phi chng ngi l thi t Tt t a tuyt lun? Nh ngi ngh rng mnh l v i thin nh. Bit bao o s thnh thin tht bi trong vic i tm chn l; nhng ngi tng rng mnh c th thnh cng! Thc ngi qu in r! Ngi khng thy rng phi tn bit bao nhiu cng phu mi thnh tu c ci o qu m ngi ang i tm cu. Ngi lm c nhng g mong t ti s thnh cng? Trc tin, ngi

th hng nung chu bn thn trong hai mi chn nm. Ri tri qua su nm t hnh h xc thn mnh. V by gi ngi thin nh y, ngi mong c th chng o qu gic ng. Tht l in r! Ngi nn chm dt vic ta thin hoc t ra l hy cho ta bit ai l chng nhn c th quyt chc rng ngi nht nh s thnh cng trong khi nhng k khc tht bi! Nhng li khinh mn ny khng lay chuyn c sa mn Tt t a. T ni u gi, Ngi im lng nng cnh tay phi ln, a trc mt Ma Vng v chm xung mt t. ng vy chnh th gian ny lm chng cho Tt t a! Tri qua v lng kip, Ngi xut hin trn ci i ny di nhiu hnh thc. Ngi tu tp hnh b th, nhn nhc; thc hnh hnh t bi khng lm tn hi cc chng sanh khc; v Ngi thin nh tm chn l. Ngi hnh tr cc hnh nguyn y c kip lm thn nam, khi lm thn n c i hin ra lm ngi giu, khi lm k ngho lun hi sinh t nhiu ln. Ngi thnh tu mi phc c y, vi tm nguyn tm ra con ng cu kh cho chng sanh. V th gian ny l chng nhn ca Ngi. Ma Vng nhn thy rng gi y y thc s hon ton tht bi, v bin mt i nh mt cn c mng. Duy nht cn li mt mnh sa mn Tt t a. Bo t my m qut sch, v nh trng ri chiu sng trn bu tri. Khng kh tr nn du hin v sng mai chiu lp lnh trn u ngn c. Mi cnh vt nh sn sng. ---o0o---

18. GIC NG!

Sa mn Tt t a cm thy tm mnh nh nhng v yn tnh. Dn dn Ngi qun chiu su vo t thn v tr tu ca Ngi ngy cng sng sut hn. Bng con mt ca tm gic ng, Ngi nhn thy bit mi vic xy ra trong qu kh. Ngi khm ph ra rng khi i sng ny kt thc th mt kip sng mi li bt u. Cht ch l s hy dit ca thn xc; nhng dng sng ca n vn tip tc din tin tn ti ti sinh hin hu trong mt xc thn mi, mi mi lun hi. Ngi nhn bit rng ngi no gy nhn c trong i hin ti nh lm hi k khc th h (nam cng nh n) s nhn chu qu bo au kh trong kip sau. Nhng nu ai c lng thng mi ngi th h s gt ly kt qu hnh phc v an vui. Bt c hnh ng no do con ngi gy ra s khng bao gi mt,

m vic lm y cn gy hu qu hnh phc hay kh au cho h trong nhiu i sau. Ngi cng khm ph nhn thy rng mi kip sng ca tt c chng sanh u c tng quan, tng duyn vi nhau; tm Ngi th nhp chn l thm su mu nhim. Mt tri, cc hnh tinh, nhng v sao v gii ngn h ca v tr tm Ngi u qun st thu r tt c trong lc thin nh. Ngi nhn bit rng cc vt th t ht bi nh nht n ngi sao ln nht u c lin h vi nhau. Mi vt lun lun bin i: sanh dit ri li dit sanh. Chng c s vic g xy ra m khng c nguyn nhn, v cc nguyn nhn u gy ra kt qu. Ri Ngi khm ph ra rng th gian l ngp trn nhng kh au. Ngi thy mi chng sanh t cn trng b nh n v vua quyn uy nht u chy ui theo cc th vui dc lc, v cui cng ch gt ly nhng au kh. V Ngi khm ph ra nguyn nhn ca mi s kh. Ngho nhn thc rng con ngi khng hiu r l vn vt u v thng. H khng thy c chn l ny. Do m lm, con ngi tranh chp, trm cp v st hi mong chim ot nhng ti sn m h tham m; nhng cc ca ci y khng bao gi mang li cho h ngun hnh phc lu di. Chng s chng thay i hoc suy tn v con ngi li bt u i tm nhng sn nghip mi. Ngi cng thy rng ngi i thng chng i nhng iu h khng a thch. Cuc sng ca h trn y s on ght v hn th. Lc no con ngi cng ngh n vic lm hi k khc, ri sau h phi nhn lnh s bun au. T i ny sang kip n con ngi t to cho mnh nhiu iu bt hnh. H mong i tm s an lc nhng li gp ton nhng kh au. Cui cng, Ngi tm ra con ng dn n chm dt s kh. Nu ai c th nhn thy r rng chn l nh chnh Ngi thy vo m hm nay th mi iu chy theo dc vng v chu kh au ca h s chm dt. Tm con ngi khng cn tham lam hay sn hn. H cng khng lm bt c iu g gy tn hi n ngi khc. Do h cm thy rt hnh phc. Khi hy dit ht s on th, lng ngi s cha chan tnh thng v lng yu thng ny s mang li cho con ngi s an lc v hnh phc m khng c g so snh c. Khi sa mn Tt t a thu trit r tt c nhng iu ny, chn tm ca Ngi khng cn dnh mc mt cht bi v minh no. Ngi c c nh sng tr tu tuyt lun. Ngi khng cn l mt nhn vt bnh thng m l ngi hon ton chng c o qu gic ng. Gi y Ngi l mt v Pht (Buddha)23 Ngi thnh tu mc tiu ca Ngi!

Vi n ci thanh tnh v an lc, Ngi xut thin ng dy. Khi y vo lc ban mai v mt tri ang hng mc phng ng. ---o0o---

19. THUYT PHP CHO AI?

Tt c vn vt u vui mng vo bui sng huy hong y. Hoa ti n r khp ni, ta hng thm ngo ngt trong khng gian. Chim chc ru rt ht ca, v mi sinh vt u u cng khng cn s hi. Nhng mng cu vng v my ng sc rc r hin ra trn bu tri, v mi ngi u kinh ngc khi nhn thy cc hin tng k l . c Pht vi lng ngp trn nim an lc gii thot nht. Tm Ngi dt sch ht v minh, phin no v cm thy ngun vui bt tn. Tri qua nhiu ngy v tun l, Ngi ngi gn cy B (gic ng) suy tng v nim vui v phc lc nhim mu m Ngi thnh tu c. Ri Ngi suy ngh: Ta tri qua nhiu gian nan tu tp mi tm ra con ng o chm dt s kh v tr thnh mt v Pht, Ta tu hnh kh hnh trong nhiu nm. Khi thy rng phn ng mi ngi u m m v b v minh che lp, ta khng r ai l ngi hiu bit c nhng gio l m ta chng ng. Lm sao ta c th ch dy gio php y cho h? Vy tt hn ta nn n tu mt mnh trong rng cho n mn i th hng ngun an lc ca mt v Pht. Nhng ri Ngi li nghe ting ni t ni tm nh sau: Xin Ngi ng qun chng con! Chng con l nhng ngi th gian ang au kh. Chng con mong ch gi pht ny t lc Ngi mi ra i v ngay c trc thi gian . Chng con hy vng v nguyn cu trong nhiu nm qua rng Ngi s t b cuc i vng gi xut gia hu tm ra con ng cu kh chng sanh. Gi y Ngi chng ng c gio l y, xin Ngi hy ch dy cho chng con. Khng nh Ngi chng con ang cn au kh. Nhng t ni tm ca c Pht li dy ln mt tng khc: Ai thc hnh c gio l ta ch dy? Ai c ch mnh m v y can m? Ai s c gng ht mnh v chu ng lu di? Ri ting ni tim n li vang ln: Knh bch c Th Tn hn ng l tm chng con b mn v minh che lp. Nhng vn c nhng ngi khng n ni qu m lm. H c th hiu bit, thc hnh theo gio l ca Ngi. V

hnh nguyn cu chng sanh, xin Ngi t bi ch dy gio php chn tht y cho chng con!. c Pht mm ci v bo: D nhin, d nhin, Ta s ch dy. L do duy nht khin ta t b cuc i vng gi l mong i tm con ng cu kh cho nhn loi. Nay Ta thnh Pht, Ta s lm bt c iu g Ta c th. Nhng ngay c c Pht cng khng th dt tr ht ni kh cho nhng k khc nu h khng n lc t mnh cu . Con ngi cn phi bit ngn nga bnh tt trc khi v bc s c th cha lnh bnh cho h. Cng th h nn chu kh lng nghe gio php chn tht trc khi k khc c th gip h. Nhng bt c ai tm n Ta vi tinh thn rng m s nhn thy rng Ta lun sn sng bng mi cch ch gio cho h. Ri c Pht thm ngh: Ai trong s nhng ngi trn th gian ny ta nn gio ha trc tin? Ngi no sn sng nht? Ngi lin tng nh n ng A La La (Adrada) v Ut u Lam Pht (Udraka) l hai o s m Ngi gp su nm trc y. H l nhng ngi ta nn ch gio trc, nhng ta bit rng nay h t trn v khng cn th gian ny na. c Pht li nh n nm ngi bn cng tu kh hnh vi Ngi trong rng. Ngi t ngh: H sn sng c th hiu r chn l Ta s thuyt ging cho h trc tin. Ngi bit rng Ngi s gp nhng ngi bn ny vn Lc Uyn gn thnh Ba La Ni, mt thnh a thing ling nht ca n thi c. c Pht thm bo: Ta s n , v bt u cng vic ging php m Ta quyt nh s lm. ---o0o---

20. BI PHP U TIN

ng ti thnh Ba La Ni kh xa, c Pht i chm ri xuyn qua cc lng mc v rung ng. Mi ngi u ch n Ngi. Hnh dng Ngi trng uy nghi, ho tng vi bc i trang nghim v khoan thai. Thot nhn gp c Pht dn chng u cm thy an lnh v hnh phc. Ngi ni ging t tn v hin ha vi nhng ai Ngi gp. Bt k ngi giu hay ngho, thng

minh hoc ngu dt, cao sang hay thp hn, c Pht u i x vi h mt cch bnh ng vi s knh mn v lng thng bao la. Cui cng, c Pht n vn Lc Uyn. T xa, nm ngi bn c thy Ngi ang i ti. H thm bo vi nhau: Ka, ng Tt t a bt ti v dng nay li ti y. Chng ta khi cn tip n con ngi nhu nhc y! Hy mc k ng bit n ng ta. Nhng khi c Pht tin li gn, mi ngi u nhn thy ni Ngi c nhng tng ho rt c bit. Cho nn ban u h c khng mun nghinh tip, nhng sau tt c u t ng ng dy cho n Ngi. Vi lng y tn knh, h sa son ch ngi nng gi chic y ca c Th Tn, mang nc li cho Ngi v ni: Hoan nghnh Ngi Tt t a n vn Lc Uyn. Chng ti hn hnh c Ngi n tu hc vi chng ti ti y. c Pht p li: Ny cc o s, Nh Lai cm n tm thnh n tip ca qu v. Nhng qu v nn bit rng nay Ta khng cn l thi t Tt t a na cho nn khng ng cht no nu cc ngi gi ta bng tn . Cc o s hi: Vy chng ti nn gi Ngi vi danh xng g?. c Th Tn dy rng: Ton th gii u chm m trong v minh. Nay. Khi mt ngi khm ph ra chn l, h khng cn sng trong m lm na. Nay Ta gic ng v tm ra chn l. Tt c cc ng Gic Ng c gi l Pht. Ri nm v o s vi lng tn knh tha rng: Bch c Th Tn, xin Ngi hy ch gio cho chng con nhng iu Ngi hiu bit chng con cng c gic ng nh Ngi. V p li li thnh cu ca h, c Pht thuyt bi php u tin. N c gi tn l: Chuyn Bnh Xe Php v Php (Dharma) l chn l m Ngi chng ng. Ngi bt u thuyt ging: Ny cc sa mn, qu v nn bit rng c bn Chn L Vi Diu. Mt l Chn L v S Kh. Cuc sng l ngp trn nhng kh au nh gi, bnh cht v bt hnh. Mi ngi lun chy ui theo cc dc lc, nhng cui cng ch thy kh au. Ngay khi t c th vui th h cng nhanh chng cm thy mt mi v iu lc th y. Khng c ni no con ngi tm thy s tha mn thc s hay an lc hon ton.

Hai l Chn L Cao Siu v Nguyn Nhn ca S Kh. Khi tm chng ta cha y lng tham v dc vng chng ta s gp mi iu au kh. Chng hn mt ngi giu bo bo gi ca, tnh keo kit y s mang li cho y s kh au m thi. Th ba l Chn L Cao Siu v S Chm Dt S Kh. Khi tm chng ta on dit ht lng tham v dc vng, s kh s chm dt. Chng ta s cm thy an lc v hnh phc khng li no din t c. Sau cng, bn l Chn L Cao Siu v o Dit Kh. y l con ng dn n s chm dt ht mi kh au. Nu chng ta gi gn khng st hi tt c nhng chng sanh, nu chng ta bit iu phc tu sa tm tnh, v nu chng ta t c tr tu, mi chng ta c th t ti s an lc hon ton, chm dt mi kh au. Sau khi nghe bi php ny, nm v o s cm thy v cng hnh phc nh h tm thy c kho vng v i. Tt c u ni: Bch c Th Tn, Ngi thc s chng ng chn l. Xin Ngi ch dy cho chng con con ng t ti tr tu cng tt v s an lc hon ton. Chng con nguyn lm t theo Ngi. c bit rng vo lc y, nhiu v thin thn cng nghe c bi php u tin ny nn bay xung trn gian v tht ln: c Th Tn bt u chuyn bnh xe php. Nguyn cu th gii nhn loi tt c u hng phc lc. ---o0o---

21. NI KH AU CA B M
c Pht dng nhiu phng php gio ha. i vi hng ngi bnh dn v thiu nhi, Ngi ch gio bng cch k cho h nghe nhng mu chuyn o. i vi hnh ngi kh thng minh, Ngi ging dy gio php vi s gii thch tng tn. V c nhng ngi Ngi gio hun bng s im lng khng ni li no. Nhng c l, bi php c kh nng gio ha mnh m nht l tm gng sng v chnh cuc sng o c ca Ngi. c Pht lun lun hnh ng vi tm rng lng v lng t bi. Ngi kin nhn gio ha cho ni Chng Sanh, ngay c i vi hng ngi dt nt v in cung nht.

Chng bao lu, rt nhiu ngi ngng m i theo v tr thnh t ca c Pht. Nu thin nam tn n no gp phi iu g kh khn phin mun, h lin tm n gp c Th Tn nhn s ch gio ca Ngi. Ngy n, thiu ph G Ta Mi (Gotami) c a con va mi mt. Nng qu au kh n ni tr nn in di. C ta i khp ni mong tm v thy c th cu cho con ca c sng li. Cc bn b xt thng bo rng: Ny G Ta Mi, c nn tm gp c Pht. Hy vng Ngi c th cu gip c c. Ri G Ta Mi m cht a con trong lng n trc c Pht khc than, bch rng: Xin Ngi t bi cu gim cho b trai ca con c sng li. Vi ging ni hin ha, Ngi p: Ny G Ta Mi, Ta c th gip con, nhng trc tin, mong con i kim mang v cho Ta mt ht ci nh. V ht ci y phi thuc gia nh no t trc nay cha c ai qua i. G Ta Mi vi vng i tm ht ci. Nng n hi mt nh n, v c thiu ph tr li: C c th tm thy ht ci v bt c vt g c mun. .. . Nhng xin c bit cho rng chng ti mi mt nm ngoi. G Ta Mi lin ni: ! Vy thi, ti i ni khc. Ri nng sang nh bn cnh. Nhng bt c nh no nng n hi thm cng c thn nhn trong cc gia nh y tr li ging nhau nh vy. Mi ngi u mun gip G Ta Mi, nhng nh no nng n ving thm cng u c ngi qua i. Ngi ny ni: a con gi ti mt ba nm trc. K khc bo: Hm qua anh ti va mi cht. Nh no cng cho bit y ht nh th c. Cui ngy, nng tr v gp c Pht. Ngi hi: Th no G Ta Mi, con tm c ht ci khng? V a con ca con u ri? Con khng mang n theo na sao?. Nng p: Bch c Th Tn, hm nay con nhn bit rng khng ring mnh con c ngi thn mt. M khp ni ai ai cng u phi cht. Con cm thy thc l in r lm sao khi ngh rng con c th c c a con sng li. Gi y con nh chp nhn s la i ca chu b v chiu nay con em chn n. Nay con tr li v xin Ngi ch dy gio php cho con. Con sn sng lng nghe. c Pht dy: Ny G Ta Mi, hm nay con hc hi c nhiu iu. Sm mun g ri s cht cng phi n vi mi ngi. Nhng nu con hiu r chn l, con c th sng v cht trong an lc. Hy li y, Ta s ch gio

cho con. Ri Ngi thuyt ging gio l cho G Ta Mi nghe, v chng bao lu, nng tm thy s an lc v hnh phc m trc y nng cha tng bit n. ---o0o---

22. CON NGI TH L

Ngy n, c Pht i ngang qua mt ngi lng. Mt thanh nin tr gin d v th l n gn mng nhic Ngi. Hn la li: ng khng c thuyt ging cho ngi khc. ng cng ngu dt nh bt c ai. ng l k o c gi. c Pht khng bun gin khi nghe nhng li nhc m ny. Ngi n tn bo ngi thanh nin: Ta hi ngi, nu ngi mua mt mn qu tng cho ngi no , nu ngi y khng nhn th vt biu kia thuc v ai? Tn v l ngc nhin trc cu hi l lng nh th v tr li: Mn qu thuc v ti v ti mua n. c Pht ci v bo: ng vy. S mng nhic ca ngi cng ging nh th. Nu ng sn gin chi bi ti, nhng ti khng nhn lnh iu th s m nhc kia s tr li ni ng. Ri chnh ng l ngi bt hnh ch khng phi ti. Tt c nhng hnh ng xu c ng lm s gy tai hi cho ng. Nu ng mun chm dt vic t lm hi chnh mnh, ng phi on dit tm sn hn v nn m rng lng thng. Khi ng th ght k khc, chnh ng s au kh. Nhng khi ng yu thng mi ngi, tt c u hnh phc. Ngi thanh nin lng nghe nhng li dy sng sut ny ca c Pht. ng ta tha rng: Bch c Th Tn, Ngi ni rt ng. Xin Ngi hy ch dy cho con gio l ca o t bi. Con mun lm t ca Ngi. V c Pht p: L tt nhin. Ta s ch gio cho bt c ai thc tm mun tu hc. Con hy n vi Ta. ---o0o---

23. NHNG LI TN DNG

Chng bao lu, c Pht c mt s ng tn v t i theo Ngi t ni ny n ni khc. Ngy n, mt t ti gp Ngi v tha: Bch c Th Tn, Ngi thc ng l mt trong nhng v gio ch v i nht cha tng thy! c Pht khng cm thy vui thch khi nghe li tng bc ny. Nhng Ngi li hi ngi t: Con gp tt c cc v i gio ch xut hin trn th gii ny cha? ng ta p: Tha Ngi d nhin l cha. V con c bit ht tt c cc v i s hin ang sng v s ra i trong tng lai khng? Ngi t tr li: Bch Ngi, d khng. c Pht dy: Nh vy, thc l iu in r khi con bo Ta l v gio ch v i nht trong tt c. V lm sao con bit r c iu y l ng hay sai. V t li p: Bch Ngi, con mun tn dng Ngi, v gio php ca Ngi l qu cao siu v hu ch. c Pht dy tip: Nu con nhn thy gio l ca Ta l b ch, iu tt nht l con nn thc hnh theo. ng ph cng khen ngi Ta. Mc ch duy nht Ta ra i l nhm gio ha cho mi chng sanh. Nu con mun lm cho Ta vui, con nn nghe theo li Ta dy. iu ny s khin Ta hoan h hn l vic con tn dng Ta. Ln khc, c Pht hi v t: Khi con mua mt mn n trang, con c tr tin m khng th trc khng? Ngi t tr li: D tha Ngi, d nhin l khng. V n c th l gi v nh th l con s b mt tin. c Pht dy tip: Gio l ca Ta cng ging nh vy. Con ng tin vo li Ta thuyt ging l ng, ch n gin v Ta ni iu y. Tt hn, con nn thc hnh nhng li dy ca Ta bit rng chng l ng hay sai. Nu con nhn thy gio php ca Ta l ph hp vi chn l v hu ch, th con c gng lm theo. Nhng con ng thc hnh ch v con knh trng Ta.

Con cng khng nn ch trch gio l ca cc tn gio khc v bo rng chng l khng tt. Trn th gian cn nhiu v i gio ch khc, v tt c u gip ch cho nhn loi theo s ch dn ring ca h. Con ng ch bai bt c tn gio no. Bi khng phi l cng vic ca con. iu con nn thc hnh l lm sao c c hnh phc v gip nhng k khc cng hnh phc nh con. Bng cch c Pht dy cho cc t ca Ngi l nn phn tnh, t xt bn thn mnh, n tt vi tt c v knh trng mi ngi. ---o0o---

24. LNG THNG YU LOI VT

Vo thi ti n dn chng thng hay git sc vt cng t cho cc thn linh. H tin lm vy s khin cc thn linh hoan h. Ri nhng v thn s ban cho dn chng mi iu h cu nguyn nh s giu sang hoc nhng cn ma cho cc v ma ca h. c Pht, bt c n u, Ngi cng dy bo cho dn chng bit rng thc l iu sai lm khi ngi ta git hi sc vt cng t. Mt vi ngi nghe c Pht thuyt ging nh vy, h tc gin v ni: Kinh sch ca chng ti dy rng git sc vt dng cng cho cc thn linh l vic lm chn chnh. Ti sao Ngi dm ni khc i?. V c Pht tr li: Thc l iu sai lm khi bo lm ngi khc au kh cc bn c hnh phc. Mi chng sanh ai cng ham mun s sng nh cc bn. Cho nn nu cc bn st hi loi vt tc l cc bn sng ch k. V Ta dy nhiu ln rng ngi no sng ch k, k s gp kh au trong cuc i. Li na, bt c thn linh no i ung mu ti ca sinh vt khc ri mi ph h cho cc bn th khng phi l v thn ton thin. V thn linh y khng xng ng cho ngi ta knh ly. Nhng nu cc bn th hin c tnh thng v lng tt i vi mi chng sanh - loi vt cng nh con ngi - th ngay chnh cc thn linh vn phi tn sng cc bn. Nhiu ngi trong dn chng nghe nhng li dy y tr tu ny ca c Pht, u nhn bit rng cc iu y l ng vi s tht. Tc th h t b tp tc git hi cc th vt. Nh vy m ni au kh ln lao ca chng c chm dt.

---o0o---

25. NNG LC CA LNG T BI

c Pht khng qun li ha vi vua Tn B Sa La l s tr v ging php cho ng ta. Ri khi thi c n, Ngi tr li thnh Vng X. Bn ngoi kinh thnh ny c mt ngn i gi l K X Qut hay Ni Hnh Chim Kn (Vulture's Peak) 24 v c Pht cng vi cc t ca Ngi ti n tu trong nhng hang ti . Vua Tn B Sa La thng ln nh ni y nghe c Pht thuyt php. Dn chng trong thnh cng ti , v chng bao lu s tn theo Ngi rt ng. Sau mt thi gian c Vua v nhiu nh ph h khc h cng cho c Pht v cc t ca Ngi nhng cng vin v ti y mi ngi c th li thoi mi nghe gio php ca c Th Tn. B t a ngi em b con vi c Pht ly lm ganh ght. ng ta thm ngh: c Pht c nhiu tn theo, v mi ngi u sng knh Ngi. Nhng tt c khng ai bit ti mnh, mc d ta cng v i nh c Pht. Vy ta phi tiu dit ng ta!. B t a bit rng ng cn c ngi gip git c Pht cho nn ng n gp thi t con vua Tn B Sa La 25.ng ta hi: Ny, thi t khng thch lm vua sao? Do u m ph hong ca nh ngi c tt c s ph qy v quyn lc? Hy theo ta, nu ngi gip ta m st c Pht, ta s gip nh ngi git vua cha. Ri ngi c th thay th ng ta ln lm vua. Ngi con vua Tn B Sa La ng nghe theo nhng li khuyn c c ny. Ri c hai ngi c gng tm mi cch m hi c Pht. Ngy n, trong khi c Th Tn ang ngi thin nh gn nh ni Chim Kn, bn h y mt tng ln ri xung i hng v Ngi. Nhng khi va sp trng nt c Pht, hn b lm i nn khng lm hi c Ngi. Hm khc, c Pht ang i kht thc trong thnh Vng X vi cc t thn tn nht ca Ngi. C hai k th ca c Pht bit Ngi sp n gn nn h chun b sn sng. H mua mt con voi v cho n ung nhiu ru. Khi con voi say mm, h dng gy nh p cho n khi n tr nn gin d in cung. Ri hai ngi th cho voi chy v hng c Pht v mong rng n s ch p git cht Ngi.

Khi cc t c Pht trng thy con voi in lng ln hng tin v pha h, tt c u s hi b chy. Nhng t, ngoi tr i c A Nan (Ananda) 26, ngi hu cn c Pht, vn ng bn cnh v thy ca mnh v m cht ly chic y ca Ngi. Khi c Pht thy voi n gn, v thay v s hi hay tc gin, Ngi by t lng xt thng v b i vi con vt khn kh. Con voi mc d say v in di, n vn cm nhn c thn lc v lng t bi ca c Th Tn. N ngng lng ln tn cng v hin lnh n gn c Pht ri h ci st chic u ln xung di chn Ngi. c Pht du dng v v con voi say v quay li dy bo c A Nan: Duy nht ch c tnh thng mi dit c hn th. S th hn khng th chm dt bng lng hn th. y l bi hc quan trng m con nn nh.. ---o0o---

26. TR V
Ngy kia, c Pht ni vi cc t ca Ngi: n lc Ta s tr v Ca T La V, kinh thnh ca thn ph ta. V tt c mn bt u chuyn i di v thm qu hng u thi ca c Pht. Tin Ngi sp v lan nhanh ti kinh thnh v mi ngi u vui mng, sung sng. H ni vi nhau: Th no ri v hong t thn yu ca chng ta cng s tr v! Gi y ngi l bc i s vi hng ngn tn . Thc qy ha lm sao khi chng ta gp li thi t!. Vua Tnh Phn vui mng khn xit khi nghe tin con mnh tr v. Nh vua bit rng c Pht c nhiu tn nn ng ta thm ngh: Con ta tr thnh ng gio ch v i. Thi t mang li cho ta nhiu vinh d. Nh vua khng th ch c Pht n, cho nn phi mt cn thn ci nga i trc xem thi t nh th no sau nhiu nm xa cch. Hm sau, ng n ni c Pht v cc t ca Ngi ang . Tt c u mang bnh bt bng g. H vo trong lng i kht thc t nh n qua nh kia. Ri cc S tr v ni mnh ang c ng cng nhau th trai trong im lng. V cn thn tr v thnh Ca T La V v trnh bo cho nh vua bit mi chuyn. c vua gin d ht ln: Con ta, mt v hong t, nay tr thnh k n xin! Ta cm thy nhc nh. Ta phi chm dt iu ny ngay tc khc!

Vua Tnh Phn lin ci nga ra ngoi hong cung v n ni thi t ang . Khi nhn thy Tt t a g y l mt v Pht sng chi, xung quanh c hng nghn t, nh vua v cng xc ng. Gp g c hai thn thit mng r n cho nhau. Ri c vua hi thi t: Ta nghe ni mi sng con mang bnh bt i xin n, c phi th khng? c Pht tr li: Vng, ng vy. i kht thc l truyn thng ca chng ti. Nghe vy, nh vua cng ni gin hn trc. ng qut ln: Truyn thng ca chng ti? Con xut thn t dng di nhiu i vua, h khng bao g i xin ai bt c vt g sng. Phong tc ca chng ta l dng thc n trong cc da vng v bc, ch khng phi ni nhng bnh bt n s bng g. Truyn thng ca chng ti m con mun ni n ngha l g? c Pht n tn p: Tha ph vng, thn ph xut thn t dng di cc vua cha. ng nh th. Nhng con xut thn t nhng bc i s, cc c Pht trong qa kh. Nhng v tn s ny rt l bnh d. H xin nhn thc n t bt c ai h gp. Khi con bo truyn thng ca chng ti l i kht thc, con mun ni l truyn thng ca ch Pht. Ri c Pht nm ly tay ph vng v cng i vi ngi mt lc lu. Ngi thuyt ging cho c vua nghe v bi php T Diu v con ng dn n chm dt s kh. Sau mt thi gian di nghe c Pht ging php, vua Tnh Phn ni: ng vy, con hm nay thc qa cao qy hn hn mt v hong t con ca ta ngy trc. Nh o s A T tin on con khi cn l mt hi nhi l sau ny con s tr thnh mt i gio ch. Ta xin ci u nh l con, mt v Pht. Xin Ngi hy chp nhn cho ti, ngi c ln mun Ngi ln ngi vua, lm mt trong cc t ca Ngi. t lu sau, v c Pht, nng Da Du La; con ca Ngi, La Hu La; b di mu (Ma Ha Ba X Ba ) ngi nui nng c Pht, v nhiu mnh ph phu nhn khc trong cung in cng u yu cu c lm t c Th Tn. H bch vi c Pht: Chng con rt bun kh khi Ngi ci nga vt thnh xut gia nhng nm v trc. Nhng gi y c T Ph mang li cho chng con nhiu ngun vui vi tm an lc nh chng con thu hiu gio l chn tht ca Ngi. Chng con rt vui mng thy rng Ngi gi t chng con xa kia hm nay tr v lm mt v Pht.

---o0o---

27 .NH VUA V NG THN CY

Vo lc ba mi lm tui, c Pht thuyt php cho nhng ai c duyn thch nghe. Trong bn mi lm nm cn li, Ngi i khp n gio ha gip cho tm hn mi ngi c an lc. Thnh thong khi c Pht mun dy cho dn chng hiu bit v tnh thng v lng ho tm Ngi thng k nhng cu chuyn nhm gy s ch ca h. Di y l mt trong cc mu chuyn . Ngy xa lu lm ri, c mt ng vua rt t ho. ng mun xy cho mnh mt cung in rt ln nn ng ra lnh cho cc triu thn: Cc ngi i vo rng v tm cho trm mt cy cao nht ti . Trm s dng n xy ct cung in ca trm. Cc quan triu thn i vo rng v tm thy mt ci cy nh vy. Cy ny to ln v mc xung quanh c nhiu cy nh khc. Ti hm , h bo co cho nh vua bit v tu rng: Tha hong thng, chng ti kim ra c ci cy m Ngi mun. Sng mai, chng ti s tr li vo rng n cht n xung. Nh vua rt vui mng v i ngh. m y, ng nm thy mt gic mng k l. Nh vua chim bao thy rng v thn sng cy hin ra trc mt ng v ni: Tha Hong Thng, xin Ngi ng trit h ngi nh m ti ang c ng. Nu Ngi lm vy, mi lt cht vo cy s lm cho thn ti v cng au n v ti s cht. Nhng nh vua tr li: Ngi l mt thn cy p nht trong khu rng ny. Trm cn dng cy y xy dng cung in ca trm. V thn chng i, nhng c vua vn ngoan c v cng quyt i n ng cy xung. Cui cng, thn cy tha vi nh vua: c ri, Ngi c th n cht cy. Nhng mong Ngi lm nh th ny. Xin ng cht n t ni gc nh ngi ta thng lm. M Ngi nn cho ngi leo ln ti ngn cy v ct n t t. u tin h cht mt khc, ri mt khc na cho n khi h cht ht c ton cy. Nh vua rt ngc nhin khi nghe nh vy nn ng ta ni: Nhng nu trm ra lnh cho ngi ta lm nh nh ngi bo v cht vo thn cy nhiu ln

iu y s gy ra cho nh ngi rt au n hn l h cht mt lt vo gc h cy xung. V thn p li: Vng, ng vy. Nhng nu Ngi lm theo li ti ngh th s an ton hn cho cc sinh vt khc trong khu rng ny. Ngi xem, cy ca ti rt ln. Nu xung, n s p trng nhm cc cy thp v git hi v s sinh vt b nh xung quanh. Cc t m ca nhng chim chc, su b s b tn ph v nhiu cy nh khc s b hy dit. Nu Ngi cht cy tng khc ngn th s gy ra t thit hi hn. Nh vua nghe thn cy ni vy, lin tnh ng. ng ta ngh: V thn cy t nguyn mun b cht hng trm ln trnh khng gy au kh cho nhng loi vt nh trong rng. Thn cy ht lng hy sinh v c tnh thng thc bao la! Cn ta li qu ch k mun n cht cy v th vui v nim kiu hnh ca ring mnh, do thay v cht ng n ta nn sng knh thn cy. Gic mng ny cn dy ta nn c lng thng v i x tt vi mi ngi. Hm sau, c vua i vo rng trang hong cho thn cy. V t ngy , ng tr nn mt nh cm quyn nhn c v cng bnh.

---o0o---

28. LNG THNG BNH NG I VI TT C

Mt ngy n, B t a m au. Nhiu bc s n khm bnh nhng khng ai cha c cho ng ta. Ri c Pht, b con vi B t a n thm ng. Mt trong cc t c Pht hi Ngi: Bch c Th Tn, ti sao Ngi mun n gip B t a? Nhiu ln ng ta m mu m hi ngay c ng mun git Ngi!. c Pht tr li: Khng c l do g ta i x tt vi ngi ny v th ght nhng k khc. Tt c u bnh ng v mi ngi u mun c hnh phc v khng ai thch m bnh cng nh au kh. Cho nn, chng ta nn yu thng mi ngi. Ri c Pht n cnh ging ca B t a v ni: Nu thc s Ta mn thng B t a l ngi lun lun mun m hi Ta cng nh Ta

 yu thng La Hu La, a con c nht ca Ta, th nguyn cho ngi b con vi Ta s lnh bnh!. Tc th B t a c bnh phc, v mnh khe tr li. c Th Tn lin quay sang dy bo nhng t ca Ngi: Cc con nn nh l ch Pht thng cu gip tt c chng sanh mt cch bnh ng. ---o0o---

29. NHNG NGY CUI CNG

Lc c Pht tm mi tui, Ngi t ngh: Ta lm tt c c th cu mi ngi. Ta gio ha cho h bit sng yu thng nhau v khng s hi trc bt c vic g xy ra trong cuc i. Nay n lc Ta s dy cho h lm sao t gi ci i ny khng cht u lo phin mun. Ri c Pht gi i c A Nan thn tn n v bo: Ny A Nan, nay chng ta nn tr v thnh Ca T La V ln cui cng. Ta mun nhp dit ti kinh thnh ni Ta sinh ra v ln ln. i c A Nan rt bun ru v than khc: Knh bch c Th Tn, xin Ngi ng ri b chng con! T nhiu nm qua, Ngi l v o s hng dn cho chng con. Nu vng bng Ngi chng con khng bit lm sao y. Ri i c A Nan khc lc thm thit. c Pht khuyn bo: Ny A Nan, con ng khc. Ta lun lun dy rng s cht l vic t nhin trong cuc i. Khng c g m con phi s. Con nn hiu r iu y. V khi ta khng cn na con hy ly gio php ca Ta lm thy hng dn cho con. Nu tm con thm nhp c nhng li dy ca Ta th con khng cn thit c Ta na. Li y, chng ta hy ln ng. c Pht v cc t ca Ngi i v hng bc. Khi n mt ni khng xa thnh Ca T La V, tt c i ngang qua ngi lng Cu Thi Na (Kusinara) 27. Ti y c Pht bo cc t ngng li ngh ngi. Ri Ngi quay li ni vi i c A Nan: y l ni Ta s nhp dit. Mc d hm y l ngy cui cng trong cuc i ca c Pht, Ngi vn cn cu cho nhng k khc. Mt ng lo trong lng n xin c gp c Pht v Ngi nhn li. c Th Tn lng nghe nhng ni kh au

ca ngi t gi v dng li ni t ha khuyn gii ng ta. Tm ng lo cm thy an lc v hnh phc tr li. Ri c Pht i vo trong vn v nm ngh gia hai thn cy. Nhng t ca c Pht tp hp qu xung quanh Ngi. Mt s v ang khc lc, nhng cc ngi khc h gi tm hon ton thanh tnh v yn lng nhn Ngi. c Pht khuyn gio chng t ln cui cng: Hy ghi nh nhng li Ta dy cc con. Lng tham v dc vng l nguyn nhn ca mi kh au. Cuc i lun lun bin i v thng, vy cc con ch nn tham m vo bt c vt g th gian. M cn n lc tu hnh, ci i thn tm tm thy hnh phc chn tht v trng cu. Ri c Th Tn quay mnh qua hng mt v t cnh tay phi xung di u ca Ngi. c Pht nhm mt li v nhp Nit Bn mt cch an lnh. Hm y nhm vo ngy Rm thng T m lch. Sau mt thi gian cc t mang kim thn ca Ngi t trn mt ng ci ln. Theo tc l, h chun b ha thiu Ngi nhng h khng th chm la chy c. Phi ch v i t ca c Pht n. Lc c Th Tn nhp dit, v ny ang xa nn ng ta vi vng tr v Cu Thi Na ngay khi hay tin c Pht vin tch. Khi v ti ni, v t ln ny nh l c Th Tn ln cui cng th dn ci t nhin bc chy. Kim thn c Pht c ha thiu mt thi gian lu cho ti khi chy ht khng cn g ngoi tr cc x li xng tro. Cc v vua sng ti min bc n vo thi y, tt c u mun gi tro v xng ca c Pht. H t ngh: Ta s xy dng mt ngi bo thp ti vng quc ca ta th ng gio ch v i ny v tn tr t x li ca Ngi trong . iu ny s mang li cho ta v x s ca ta nim hnh din ln lao. V nh vua no cng mun c x li ca c Pht cho nn h bt u tranh chp ci c nhau. Mt ng ni: Nhng x li ny ca ti. ng kia bo: Khng chng thuc ca ti. Cui cng mt v o c pht biu: c Pht dng ht cuc i ca Ngi ch dy cho chng ta bit thng yu nhau. Gi y, sau khi Ngi vin tch, qu v l nhng ngi in r ang chun b giao chin v nhng x li (xng tro) ca Ngi. nh nhau l chng ta phn li nhng li dy t bi ca c Th Tn. Vy chng ta nn chia ng u cc x li ca Ngi. V mi qu v c th xy dng mt bo thp th x li ti vng quc ca mnh.

Cc v vua nhn thy nhng li khuyn ny thc sng sut cho nn h chm dt cuc tranh chp. H chia u cho nhau nhng x li (xng tro) ca c T Ph v ln ng tr v nc. Sau , cc nh vua cho xy nhng bo thp th x li ghi nh c Pht l ng ch dy cng nh sng theo ci o ho bnh v tr tu.

---o0o---

30. GIO PHP VN CN TN TI

c Pht nhp dit hn 2500 nm trc ti mt ngi lng nh n . Nhng gio php y tnh thng v tr tu ca Ngi vn khng bao gi mt. Cc t cng sng vi c Th Tn truyn b gio l ca Ngi cho nhiu ngi khc. V nhng Pht t ny li thay phin nhau thuyt ging Pht Php n cho cc th h sau . Bng cch ny gio l c Pht c truyn li n cho nhn loi ngy nay. Mi ngi trong mi quc gia, bt lun nam hay n h theo tn ngng no, u c th tu hc theo gio l t bi ny ca c Pht. Nh thc hnh nghim chnh nhng li dy , chng ta s tn dit c lng ch k, sn hn v tham lam. Chng ta c th khc phc mi ni lo u, c c ni tm an lc v tr tu hiu bit m Thi T Tt t a tm thy di ci B (Cy Gic Ng). Cng nh Ngi thnh tu, mi chng ta u c th tr thnh mt v Pht, ng Gic Ng. Chng ta cng c th mang li hnh phc cho mi ngi khc nh c Th Tn lm. Nguyn cu cho tt c chng sanh an lnh! Ch lm cc iu c. Nn lm nhng vic lnh. Gi tm cho trong sch. l li dy ca ch Pht. ---o0o--HT

. V ch vit tt dng di y, P l Pali (ting Ba L); S l Sanskrit (ting Phn) v

Jap. l Japanese (Nht ng).

1. (HONG HU) MA GIA: Danh t Hn Vit dch m ch My (Ba L v Phn) hay Maka (Nht). M ca c Pht v v ca vua Tnh Phn (Ba L: Suddhodana). B sng nc Cu Ly (Ba L: Koliya) thi xa, nay thuc vng quc Nepal. B cn c tn gi l Ma Ha Ma Gia (Ba L: Mah My). TNH PHN: Danh t Hn Vit dch m ch Suddhodana (Ba L); Suddhodana (ting Phn) hay Jbonn (Nht ng). Thn ph ca thi t Tt t a (Phn: Siddhrta) v l tc trng b tc Thch Ca (Ba L: Sakiya). ng l vua cai tr mt nc nh di chn ni Hy M Lp Sn (Himalayas) c kinh ng ti thnh Ca T La V (Ba L: Kapilavatthu), ngy nay thuc vng quc Nepal. 3 . LM T NI: Danh t Hn Vit dch m ch Lumbini (Ba L v Phn). Tn mt hoa vin ni c Pht Thch Ca Mu Ni (Ba L: Buddha Shakyamuni) ra i hn 2.600 nm trc. N nm gn kinh Ca T La V ca b tc Thch Ca. Ngy nay Lm T Ni (Lumbini) c tn gi l Rummindei thuc lnh th x Nepal. Vua A Dc (Asoka) ca n (273-232 trc ty lch) n ving thm ni ny khong vo nm 250 trc ty lch. c vua cho xy dng mt tr ti y k nim chuyn i hnh hng chim bi ca Ngi. Lm T Ni l mt trong bn thnh tch quan trng nht ca Pht Gio. Ba Pht tch kia l Pht Ca Da (Buddha Gaya), vn Lc Uyn (Sarnath) v Cu Thi Na (Kusinara).
2

TT T A: Danh t Hn Vit dch m ch Siddhattha (Ba L), Siddhrtha (Phn) hay Shittta-Taishi (Nht ng). Ngha en l ngi hon thnh mc tiu i nguyn ca mnh. Tc danh ca c Pht trc khi Ngi xut gia. 5 . A T : Danh t Hn Vit dch m ch Asita (Ba L v Phn) hay Ashida (Nht). V o s n tu tiu quc Ca T La V thi xa (nay thuc x Nepal). Khi thi t Tt t a ging sinh ng n thm tin on rng sau ny nu thi t i s l mt i vng v nu xut gia i tu ngi s thnh Pht. 6 . B T A: Danh t Hn Vit dch m ch Devadatta (Ba L v Phn) hay Daibadatta (Nht). B con vi c Pht. u tin, B t a l t ca c Th Tn nhng sau ng t b v tr thnh k th ca Ngi. Hai ln ng mu toan m hi c Pht. Ln th nht, ng ng trn i ln xung lm c Pht b thng, nhng sau Ngi c y s K B (Jivaka) cha lnh. Ln th hai, t a xi gic ngi gi voi thnh Vng X (Rjagaha) nc Ma Kit (Magadha) ngy xa th voi say Nalagiri chy ra ng git c Pht, nhng khi n gn voi qu xung bn chn Ngi. Vo cui i, B t a nhn bit li lm ca mnh. Ngy n, ng ang trn ng n gp c Th Tn mong c sm hi Ngi tha th, nhng cha kp ti
4

gp c Pht th ng b a ri vo ha ngc. 7 . DA DU LA: Danh t Hn Vit dch m ch Yasodhar (Ba L), Ysodhara (Phn) hay Yashudara (Nht). V ca thi t Tt t a (Siddhrta) trc khi Ngi i tu v l m ca La Hu La (Ba L: Rahula), con ca c Pht. Sau ny, b xut gia lm T Kheo Ni. 8 . THIN GIC: Danh t Hn Vit dch m ch Suprabuddha (Ba L) hay Zenkaku (Nht ng). V vua tr v b tc Cu Ly (Koliya) c kinh ng ti thnh Devadaha, nay thuc x Nepal. ng l thn sinh ca Da Du La (Yasodhar). 9 . LA HU LA: Danh t Hn Vit dch m ch Rahula (Ba L v Phn), hay Ragora (Nht). Con ca c Pht, sinh ra trc khi Ngi vt thnh xut gia. M ca La Hu La (Rahula) l Da Du La (Yasodhra). Sau ny, ng tr thnh mt trong mi i t ca c Pht. 10 . CA T LA V: Danh t Hn Vit dch m ch Kapilavatthu (Ba L), Kapilavastu (ting Phn) hay Kabira-e (Nht). Kinh ca b tc. Thch Ca (Sakya) di quyn cai tr ca vua Tnh Phn (Suddhodana) c Pht ra i ti vn Lm T Ni (Lumbini) gn th trn Ca T La V (Kapilavatthu) v Ngi tri qua thi nin thiu ti . Ngy nay, Ca T La V (Kapilavatthu) c cc nh kho c n xc nhn thuc lng Tilaurakota trong a ht Terai, x Nepal. 11 . XA NC: Danh t Hn Vit dch m ch Channa (Ba L), Chandaka (Phn) hay Shanoku (Nht). Ngi hu cn thn tn ca thi t Tt t a (c Pht). ng mang nga Kin Trc (Kanthaka) n cho thi t ci vt thnh xut gia. Sau ny Xa Nc tr thnh t ca c Pht. 12 . KIN TRC: Danh t Hn Vit dch m ch Kanthaka (Ba L), Kanthaka (Phn) hay Kenchoku (Nht). Tn con nga m c Pht dng ci khi Ngi ri b cung in i xut gia. 13 . TN B SA LA: Danh t Hn Vit dch m ch Bimbisra (Ba l v Phn) hay Bimbashara (Nht). Tn v vua cai tr vng quc Ma Kit (543-493 trc ty lch) thi c Pht cn ti th. ng kin to thnh Vng X (Rjagaha). Kinh sch ting Ba L (Pali) ghi chp rng Tn B Sa La (Bimbisra) ln ngi vua vo nm mi lm tui, v nm sau ng quy y lm t ca c Th Tn. ng l v vua ht lng ng h Pht Gio, dng cng Tu Vin Trc Lm cho c Pht v ch Tng. 14 . VNG X THNH: Danh t Hn Vit dch m ch Rjagaha (Ba L), Rjagrha (Phn) hay sha-j (Nht): Kinh ca vng quc Ma Kit (Magadha) thi xa, nay l thnh ph Rajgir trong tiu bang Bihar, vng ng bc n . 15 . A LA LA:: Danh t Hn Vit dch m ngn gn ca ch Alra-Klma (Ba L), rda-Klma (Phn) hay Ararakaran (Nht). Tn v o s thi t Tt t a n hi o gii thot ngay sau khi Ngi ri cung in i xut gia v tr thnh nh tu kh hnh. c bit o s A La La l mt trit gia theo phi S Lun (Samkhya) v sng gn thnh T X Ly (Ba L:Vesali), nay l thnh ph Besrh trong qun Muzzaffapur, tiu bang Bihar, vng ng bc n . 16 . UT U LAM PHT: Danh t Hn Vit dch m ngn gn ch UddakaRmaputta (Ba L), Udraka-Rmaputra (ting Phn). Tn mt trong cc o s thi t

Tt t a n hi o sau khi xut gia v trc khi Ngi thnh Pht. 17 . NI LIN THUYN: Danh t Hn Vit dch m ch Neranjar (Ba L), Nairanjan (Phn) hay Nirenzenga (Nht). Tn mt con sng vo thi c Pht cn ti th, ngy nay dn chng n gi l sng Phalgu hay Lilajana vi nc trong xanh, sch v mt. Dng sng pht xut t vng gn Simeria, trong qun Hazaribagh, min trung tiu bang Bihar, vng ng bc n . Sa mn Tt t a (Siddhrtha) ving thm v tm sng ny sau khi Ngi t b li tu p xc kh hnh. Cnh b sng c khu rng Sa-La, ni y c Pht ngh ngi vo bui chiu ngay trc m Ngi thnh o sau 49 ngy ngi thin nh di ci B ti lng Pht Ca Da (Buddha Gaya) nm cch xa mt khong ngn v hng ty con sng ny.
18

. CA DA: Danh t Hn Vit dch m ch Gay (Ba L) hay Gaya (ting Nht). Tn

mt thnh ph thing ling thuc tiu bang Bihar, min ng bc n . y l ni c Pht hay ving thm khi Ngi cn ti th. Ngy nay Ca Da (Gaya) bao gm thnh ph Sahebganj v pha ty bc v th trn Gaya c hng nam. Pht Ca Da (Buddha Gaya) ni c Pht thnh o cch thnh ph Ca Da (Gaya) khong 10 cy s v pha nam. TU GI A: Danh t Hn Vit dch m ch Sujt (Ba L). Tn ngi con gi ca v in ch lng Senani gn th trn u Lu Tn Loa (Ba L: Uruvela) thi c Pht cn ti th, nay l lng Urel cch xa su dm th trn Ca Da (Gaya) trong qun Gaya thuc tiu bang Bihar, vng ng bc n . Nng pht tm ha s dng cng cho v thn cy a cnh nh mt ba n cho sa nu nh nng sanh mt a con trai. Sau , c sanh chu trai, lng mong c ca c c mn nguyn. C sai ngi hu gi sa son ni cho c n l bi t n Ngi t gi thy sa mn Tt t a ang ngidi gc cy a, c tng ngi l v thn cy hin ra th nhn l vt. Sau khi c ngi hu gi thng bo, tn n Tu Gi a (Sujt) rt vui mng, mang thc n ng trong bnh bt bng vng n cng dng cho Ngi. y l ba n duy nht ca c Pht trc khi Ngi chng o gic ng sau thi gian 49 ngy ngi thin nh di ci B ti lng Pht Ca Da (Buddha Gaya) trong tiu bang Bihar, min ng bc n 20 . BA LA NI: Danh t Hn Vit dch m ch Brnasi (Ba L v Phn) hay Haranashi (Nht). Tn c cn gi l Banaras. Thnh ph nm cnh b sng Hng, kinh ca vng quc Ca Th (Ba L: Kasi), mt trong 16 nc ca n thi c Pht cn ti th. Cch thnh ph Ba La Ni khong by dm (miles) la vn Lc Uyn (Sarnath) ni c Pht thuyt bi php u tin Kinh Chuyn Php Lun cho nm ngi t xut gia ca Ngi. Thnh Ba La Ni (Baranasi hay Banaras) xa kia, ngy nay l th trn Varanasi hay Benares thuc tiu bang Uttar Pradesh, min bc n (Xem ch thch s 22).
19

21

. LC UYN: Danh t Hn Vit dch m ch Migadya (Ba L), Mrgadva (Phn)

Rokuya-on (Nht). Ngha en l Vn Nai. L mt trong bn thnh a quan trng ca Pht Gio. Xa kia Lc Uyn (Migadya)c tn Isipatana (Ba L) hay Rsipatana (Phn). Ngy nay gi l Sarnath, cch xa by dm thnh ph Ba La Ni (Benares hay Varanasi), trong tiu bang Uttar Pradesh, min bc n . y l ni c Pht thuyt cho nm v t xut gia ca Ngi bi php u tin kinh Chuyn Php Lun ting Ba L l Dhammacakkappavattana-Sutta hay Phn ng Dharmacakrapravartana-Stra. Lc Uyn (Sarnath) cng l ni c Th Tn tri qua ma an c kit h u tin. MA VNG: Danh t Hn Vit dch m ch Mra (Ba L v Phn) hay Ma (ting Nht). Ngha l qu s, yu ma, thn ca lng tham i, ti li v cht chc. Ma Vng l vua lm ch ci tri Tha Ha T Ti Thin hayParanirmita-vasavartin (ting Phn) tc l cnh tri th su trong ci Dc gii. Ma Vng thng c v vi hnh tng ngi c mt trm cnh tay v ngi ci trn con voi. Trong Pht Gio, Ma Vng l biu tng ca nhng dc vng khng ch, ngn chn con ngi cng nh mi hnh ng ca chng ta hng n vic lnh v tin b trn con ng gii thot, gic ng. 23 . PHT hay PHT : Danh t Hn Vit dch m ch Buddha (Ba L v Phn), hay Butsuda (Nht). Ch Buddha (Pht) pht xut t ng cn ting Phn Budh ngha l hiu r, thy bit hay tnh thc. Pht l ngi gic ng, khng cn b sanh t lun hi v hon ton gii thot 24 . K QUT SN: Danh t Hn Vit dch m ch Gijjhakta (Ba L), Grdhrakta (Phn) hay Gishakutsu-sen (Nht). Cng gi l ni Linh Thu hay Ni hnh chim Kn (Vulture's Peak) v ngn ni c hnh dng ging nh con chim kn v cng bi chim kn thng hay t tp u trn nh ni ny. y l mt trong nm ngn ni danh ting ti thnh Vng X (Rjagaha) thi c Pht cn ti th, tc l thnh ph Rajgir ngy nay, trong tiu bang Bihar, min ng bc n . Xa kia, nhiu o s thng vo n tu trong cc hang ng ngn ni ny v c Pht cng hay gh li ta thin ni y mi khi Ngi n hong php ti Vng X. c bit trn nh ni ny c Pht thuyt nhiu kinh in i Tha quan trng trong c kinh Diu Php Lin Hoa.
22

A X TH: Danh t Hn Vit dch m ch Ajtasattu (Ba L), Ajtasatru (ting Phn) hay Ajase (Nht). Con vua Tn B Sa La (Bimbisra) v hong hu Vi Hi (Vaidehi). ng ln lm vua tr v nc Ma Kit (494-462 trc ty lch) khong tm nm cui cng ca c Pht v tip 24 nm sau khi c Th Tn nhp dit. Tn A X Th (Ajtasattu) ngha l k th (sattu) khi cha sanh ra (Ajata) v theo truyn thuyt bo rng lc hong hu Vi Hi mang thai ng, b thng hay thm kht ht mu ni u gi ca chng. Do vy, cc chim tinh gia on rng a con trong bng b tng lai s st hi cha n (Tn B Sa La) ln nm quyn cai tr t nc. Thc vy, theo s liu Pht Gio, A X Th sau ny bt giam v b i git cht vua cha trong ngc
25

tht. Cng vi B t a (Devadatta), ng m mu chng li c Pht nhng tht bi. Sau ny, ng quy y lm t ca c Th Tn v ng h mnh m Pht Gio. Cui cng, A X Th b git cht bi chnh con ca ng l thi t Udayabadra, ngi ngi vua c 14 nm. 26 . A NAN hay A NAN : Danh t Hn Vit dch m ch Ananda (Ba L v Phn) hay Anan (ting Nht). i c A Nan hay A Nan , b con vi c Pht, l mt trong mi v i t ca Ngi. i c l v t theo hu cn (lm th gi) c Th Tn trong hn hai mi nm. i c l ngi c tr nh siu phm, c th c li thuc lng nhng bi thuyt ca c Pht m v sau c ghi chp thnh Kinh Tng. c bit rng sau khi c Pht nhp dit, i c A Nan mi chng o gic ng (c qu A La Hn) v Ngi sng th n tui 120. 27 . CU THI NA: Danh t Hn Vit dch m ch Kusinr (Ba L), Ksinagara (ting Phn) hay Kushinagara (Nht Kinh ca x Mt La (Ba L: Mallas), mt trong 16 vng quc ca n thi c Pht cn ti th. Ngy nay l lng Kasia cch xa 55 cy s v hng ng th trn Gorakhpur, trong tiu bang Uttar Pradesh, min bc n . y l ni c Pht nhp Nit Bn (vin tch) trong rng Sa La vo nm 543 trc ty lch. Sau , kim thn ca Ngi c ha thiu v mt phn x li ca c Th Tn c tn tr th trong mt bo thp ti Cu Thi Na. V l ni c Pht nhp dit cho nn thnh ph ny tr thnh mt trong bn thnh a thing ling nht ca Pht Gio.